Ten przetarg został już zakończony. Zobacz wynik tego przetargu
Ogłoszenie z dnia 2016-07-27
Lubin 1: ROZBUDOWA SIECI WODOCIĄGOWEJ ORAZ KANALIZACYJNEJ W MIEJSCOWOŚCI PIESZKÓW NA TERENIE GMINY LUBIN
Numer ogłoszenia: 160547 - 2016; data zamieszczenia: 27.07.2016
OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - roboty budowlane
Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe.
Ogłoszenie dotyczy:
V | zamówienia publicznego |
zawarcia umowy ramowej | |
ustanowienia dynamicznego systemu zakupów (DSZ) |
SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY
I. 1) NAZWA I ADRES: Gminny Zakład Usług Komunalnych i Mieszkaniowych w Księginicach , Księginice 14, 59-300 Lubin 1, woj. dolnośląskie, tel. 076 8408174, faks 076 8408174.
- Adres strony internetowej zamawiającego: www.gzukim.pl
I. 2) RODZAJ ZAMAWIAJĄCEGO: Inny: samorządowy zakład budżetowy.
SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA
II.1) OKREŚLENIE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
II.1.1) Nazwa nadana zamówieniu przez zamawiającego: ROZBUDOWA SIECI WODOCIĄGOWEJ ORAZ KANALIZACYJNEJ W MIEJSCOWOŚCI PIESZKÓW NA TERENIE GMINY LUBIN.
II.1.2) Rodzaj zamówienia: roboty budowlane.
II.1.4) Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia: Przedmiotem zamówienia jest rozbudowa sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej w miejscowości Pieszków w dz.nr 93 na terenie gminy Lubin. Sieć wody Dz90 - 295,50m Przyłącza wody do granicy działek Dz40 - 16,9m. Sieć wody z rur PE100 SDR17 PN10 budowana wykopem otwartym, dla metody bezwykopowej prowadzenia robót rury PE 100RC PN 10 SDR17, przyłącza wody PE80 SDR11 PN10 (Dz40). Wykonanie wytyczenia geodezyjnego sieci, uzbrojenia. Oznakowanie robót, dostawa materiałów. Wykonanie tymczasowego dojazdu, demontażu istniejącej nawierzchni, wykonanie przekopów próbnych, wykopów właściwych z umocnieniem skarp i odwodnieniem w gruntach kat. II-IV, podwieszenie istniejących rurociągów i kabli, zabudowa rur ochronnych dwudzielnych na kablach. Wykonanie komór startowych i odbiorczych dla bezwykopowej budowy sieci wody, Budowa sieci wody metodą bezwykopową, Wykonanie podłoża pod rurociągi, bloków oporowych pod armaturę. Montaż rurociągów w wykopie otwartym, montaż armatury, odgałęzień, hydrantów wraz z drenażem, rur ochronnych. Wykonanie obsypki rurociągów, znakowania trasy rurociągów taśmą niebieską z drutem lokalizacyjnym. Wykonanie prób szczelności, ciśnieniowych, dezynfekcja rurociągów. Pomiar powykonawczy geodezyjny. Zasypanie i zagęszczenie wykopów, demontaż umocnień ścian wykopu Badanie zagęszczenia gruntu. Odtworzenie nawierzchni po robotach ziemnych. Przeprowadzenie pomiarów i wymaganych badań, oznaczenie armatury tabliczki na słupku betonowym lub stalowym. Sieć kanalizacji sanitarnejDz200PCV l= 261,7m. Przyłącza do granicy działek kan. sanit. Dz160PCV l= 17,7m. Sieć, odgałęzienia grawitacyjnej kanalizacji sanitarnej z rur litych PVC (Dz200, 160) z wydłużonym kielichem SN8 z uszczelką. Wykonanie wytyczenia geodezyjnego sieci, uzbrojenia. Oznakowanie robot, dostawa materiałów, Wykonanie tymczasowego dojazdu, demontażu istniejącej nawierzchni, wykonanie przekopów próbnych, wykopów właściwych z umocnieniem ścian i odwodnieniem, podwieszenie istniejących rurociągów i kabli, zabudowa rur ochronnych dwudzielnych na kablach. Wykonanie podłoża pod rurociągi budowane metodą wykopu otwartego, studnie kanalizacyjne. Montaż rurociągów, studni kanalizacyjnych. Wykonanie obsypki rurociągów. Wykonanie prób szczelności. Pomiar powykonawczy geodezyjny. Zasypanie i zagęszczenie wykopów, demontaż umocnień ścian wykopu. Badanie zagęszczenia gruntu. Wykonanie inspekcji sieci kamerą TV. Odtworzenie nawierzchni po robotach ziemnych. Przeprowadzenie pomiarów i wymaganych badań. Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia zawiera dokumentacja projektowa, przedmiary robót oraz specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót..
II.1.5)
V
przewiduje się udzielenie zamówień uzupełniających:
- Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówień uzupełniających
- Zamawiający przewiduje udzielenie zamówień uzupełniających, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt. 6 ustawy Pzp. do wysokości 50% wartości zamówienia podstawowego.
II.1.6) Wspólny Słownik Zamówień (CPV): 45.00.00.00 - Roboty budowlane 45.10.00.00 - Przygotowanie terenu pod budowę 45.11.00.00 - Roboty w zakresie burzenia i rozbiórki obiektów budowlanych; roboty ziemne 45.11.12.00 - Roboty w zakresie przygotowania terenu pod budowę i roboty ziemne 45.20.00.00 - Roboty budowlane w zakresie wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich części oraz roboty w zakresie inżynierii lądowej i wodnej 45.23.00.00 - Roboty budowlane w zakresie budowy rurociągów, linii komunikacyjnych i elektroenergetycznych, autostrad, dróg, lotnisk i kolei; wyrównywanie terenu 45.23.13.00 - Roboty budowlane w zakresie budowy wodociągów i rurociągów do odprowadzania ścieków .
II.1.7) Czy dopuszcza się złożenie oferty częściowej: nie.
II.1.8) Czy dopuszcza się złożenie oferty wariantowej: nie.
II.2) CZAS TRWANIA ZAMÓWIENIA LUB TERMIN WYKONANIA: Okres w dniach: 45.
SEKCJA III: INFORMACJE O CHARAKTERZE PRAWNYM, EKONOMICZNYM, FINANSOWYM I TECHNICZNYM
III.1) WADIUM
Informacja na temat wadium: Warunkiem udziału w niniejszym postępowaniu jest wniesienie przez Wykonawcę wadium w wysokości 8.000 zł(osiem tysięcy złotych 00/100).Wadium musi być wniesione przed upływem terminu składania ofert. Wadium może być wnoszone w następujących formach w pieniądzu; poręczeniach bankowych lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej; gwarancjach bankowych lub ubezpieczeniowych; poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (Dz. U. z 2007r. Nr 42, poz.275 z późn. zm.).Wadium w formie pieniężnej wykonawcy wnoszą przelewem na rachunek Zamawiającego: Bank Spółdzielczy Wschowa 75 8669 0001 2031 0310 0240 0005, a za termin wniesienia wadium przyjmuje się termin uznania kwoty wadium w rachunek Zamawiającego. Jeżeli wadium zostanie wniesione w pieniądzu, przelewem, Wykonawca dołącza do oferty potwierdzoną za zgodność z oryginałem kserokopię dowodu wpłaty wadium otwierdzającą dokonanie przelewu środków na rachunek Zamawiającego. Na oleceniu przelewu należy wpisać: Wadium przetargowe-Przebudowa pompowni ścieków w Raszowej Dużej. Wadium wniesione w pieniądzu, Zamawiający zwraca wraz z odsetkami na rachunek bankowy z którego dokonano polecenia przelewu lub na rachunek bankowy wskazany przez Wykonawcę. Wykonawca, którego oferta nie będzie zabezpieczona akceptowalną formą wadium, zostanie przez Zamawiającego wykluczony. Wykonawca, którego oferta została wybrana traci wadium na rzecz Zamawiającego jeżeli: odmówi podpisania umowy na warunkach określonych w ofercie; nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy; zawarcie umowy stanie się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy. Zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, jeżeli Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 26 ust. 3, z przyczyn leżących po jego tronie, nie złożył dokumentów lub oświadczeń, o których mowa w art. 25 ust. 1, pełnomocnictw, listy podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej, o której mowa w art. 24 ust. 2 pkt 5, lub informacji o tym, że nie należy do grupy kapitałowej, lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3, co powodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej.
III.2) ZALICZKI
III.3) WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS SPOSOBU DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIANIA TYCH WARUNKÓW
III. 3.1) Uprawnienia do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Zamawiający nie wyznacza szczegółowego warunku w tym zakresie.
III.3.2) Wiedza i doświadczenie
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Wykonawcy posiadający wiedzę i doświadczenie udokumentują wykonanie, tj. zakończenie (rozpoczęcie robót może mieć miejsce wcześniej) w okresie ostatnich 5 lat przed upływu terminu składania ofert w niniejszym postepowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy-w tym okresie co najmniej: jednego zadania odpowiadającego swoim rodzajem i wartością robotom budowlanym stanowiącym przedmiot niniejszego zamówienia (budowa sieci wodociągowej lub wodociągowo-kanalizacyjnej) o wartości robót co najmniej 150.000,00 zł; W celu potwierdzenia spełnienia warunku do oferty należy dołączyć według załącznika nr 1; wykaz robót budowlanych wykonanych w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy-w tym okresie wraz z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania; dowody dotyczące najważniejszych robót określające, czy roboty te zostały wykonane w sposób należyty oraz wskazujące, czy zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone.
III.3.3) Potencjał techniczny
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Zamawiający nie wyznacza szczegółowego warunku w tym zakresie.
III.3.4) Osoby zdolne do wykonania zamówienia
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Wykonawcy dysponujący osobami zdolnymi do wykonywania zamówienia tj. osobami, wymienionymi w Rozdziale III pkt. 10 SIWZ w celu potwierdzenia spełnienia warunku, złożą oświadczenie, że osoby,które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia posiadają wymagane uprawnienia-zawarte w Formularzu ofertowym.
III.3.5) Sytuacja ekonomiczna i finansowa
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Wykonawcy znajdujący się w sytuacji ekonomicznej i finansowej zapewniającej wykonanie zamówienia, tj. posiadający ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę co najmniej 200.000,00 zł. w celu potwierdzenia spełnienia warunku do oferty dołączą: opłaconą polisę, a w przypadku jej braku, innego dokumentu potwierdzającego, że jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia.
III.4) INFORMACJA O OŚWIADCZENIACH LUB DOKUMENTACH, JAKIE MAJĄ DOSTARCZYĆ WYKONAWCY W CELU POTWIERDZENIA SPEŁNIANIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ NIEPODLEGANIA WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART. 24 UST. 1 USTAWY
III.4.1) W zakresie wykazania spełniania przez wykonawcę warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy, oprócz oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu należy przedłożyć:
- wykaz robót budowlanych wykonanych w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania oraz z załączeniem dowodów dotyczących najważniejszych robót, określających, czy roboty te zostały wykonane w sposób należyty oraz wskazujących, czy zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone;
- oświadczenie, że osoby, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, posiadają wymagane uprawnienia, jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień;
- opłaconą polisę, a w przypadku jej braku, inny dokument potwierdzający, że wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia.
III.4.2) W zakresie potwierdzenia niepodlegania wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy, należy przedłożyć:
- oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia;
- wykonawca powołujący się przy wykazywaniu spełniania warunków udziału w postępowaniu na zasoby innych podmiotów, które będą brały udział w realizacji części zamówienia, przedkłada także dokumenty dotyczące tego podmiotu w zakresie wymaganym dla wykonawcy, określonym w pkt III.4.2.
III.4.4) Dokumenty dotyczące przynależności do tej samej grupy kapitałowej
- lista podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów albo informacji o tym, że nie należy do grupy kapitałowej;
III.6) INNE DOKUMENTY
Inne dokumenty niewymienione w pkt III.4) albo w pkt III.5)
Formularz ofertowy (wzór-Załącznik nr 2 do SIWZ). Wykonawca składa wypełniony Załącznik nr 3-oświadczenie o obowiązku podatkowym u Zamawiającego. Dołączenie Załącznika nr 3 jest niezbędne jedynie w przypadku, gdy wybór oferty Wykonawcy będzie prowadził do powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, tzn., że Zamawiający będzie zobowiązany do zapłaty podatku VAT bezpośrednio do Urzędu Skarbowego, a wystawiona dla Zamawiającego faktura nie będzie zawierała stawki i kwoty podatku VAT. Brak dołączonego Załącznika nr 3 jest równoznaczny z oświadczeniem Wykonawcy, iż wybór jego oferty nie będzie prowadził do powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego. Pełnomocnictwo złożone w oryginale lub poświadczona notarialnie kopia do reprezentowania Wykonawcy, o ile ofertę składa pełnomocnik. Zamawiający zgodnie z art. 36b. ust. 1 ustawy Pzp. żąda wskazania przez Wykonawcę w ofercie części zamówienia, której wykonanie powierzy podwykonawcom oraz podania w ofercie nazw firm podwykonawców, na których zasoby Wykonawca powołuje się na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp w celu wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp. 5. Wykonawca powołujący się przy wykazywaniu spełnienia warunków udziału w postępowaniu na wiedzę i doświadczenie, potencjał techniczny, osoby zdolne do wykonania zamówienia, zdolności finansowe lub ekonomiczne innych podmiotów, na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp zobowiązany jest udowodnić Zamawiającemu, iż będzie dysponował niezbędnymi zasobami w trakcie realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając pisemne zobowiązanie innych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby wykonania zamówienia. 6. Jeżeli Wykonawca, wykazując spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust.1 Pzp polega na zasobach innych podmiotów, na zasadach określonych w art. 26 ust.2b Pzp, a podmioty te będą brały udział w realizacji części zamówienia, Zamawiający żąda od Wykonawców przedstawienia w stosunku do tych podmiotów dokumentów, o których mowa w rozdziale V pkt. 2 SIWZ.
SEKCJA IV: PROCEDURA
IV.1) TRYB UDZIELENIA ZAMÓWIENIA
IV.1.1) Tryb udzielenia zamówienia: przetarg nieograniczony.
IV.2) KRYTERIA OCENY OFERT
IV.2.1) Kryteria oceny ofert: cena oraz inne kryteria związane z przedmiotem zamówienia:
- 1 - Cena - 90
- 2 - Gwarancja - 10
IV.2.2)
przeprowadzona będzie aukcja elektroniczna, adres strony, na której będzie prowadzona: |
IV.3) ZMIANA UMOWY
przewiduje się istotne zmiany postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy:
Dopuszczalne zmiany postanowień umowy oraz określenie warunków zmian
Zamawiający przewiduje możliwość zmiany postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty na podstawie której dokonano wyboru Wykonawcy w przypadku zaistnienia następujących okoliczności: przestojów i opóźnień zawinionych przez Zamawiającego; wystąpienia warunków atmosferycznych uniemożliwiających wykonywanie robót- fakt ten musi zostać udokumentowany wpisem kierownika robót do dziennika budowy oraz zgłoszony niezwłocznie Zamawiającemu i musi zostać potwierdzony przez inspektora nadzoru; wykopalisk uniemożliwiających wykonywanie robót; wystąpienia istotnego błędu w dokumentacji projektowej-termin umowny może zostać wydłużony o czas niezbędny na usunięcie wad w projekcie przez Wykonawcę dokumentacji projektowej; siły wyższej, to znaczy niezależnego od stron losowego zdarzenia zewnętrznego, które było niemożliwe do przewidzenia w momencie zawarcia umowy i któremu nie można było zapobiec mimo dochowania należytej staranności; zmiana terminu realizacji o liczbę dni oddziaływania zdarzenia zewnętrznego, wezwania przez organy administracji publicznej lub inne upoważnione podmioty do uzupełnienia przedmiotu umowy o czas niezbędny na uzupełnienie, przekroczenia przewidzianych przepisami prawa terminów trwania procedur administracyjnych, liczonych zgodnie z zasadami określonymi w kodeksie postępowania administracyjnego; zmiana terminu realizacji o liczbę dni przekroczenia przewidzianych przepisami prawa terminów, zmiany przepisów prawa, podpisania umowy na zamówienia dodatkowe, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 5 Prawa zamówień publicznych o ile wykonywanie tych zamówień wpływa na termin wykonania umowy; aktualizacji rozwiązań z uwagi na postęp technologiczny lub zmiany obowiązujących przepisów; konieczności wykonania robót zamiennych w stosunku do przewidzianych dokumentacją projektową, wystąpienia konieczności zaniechania pewnych robót w stosunku do przewidzianych dokumentacją projektową; nne okoliczności niezależne od Zamawiającego i Wykonawcy; zmiany kierownika robót budowlanych i inspektora nadzoru. O zmianach teleadresowych, zmianach rachunku bankowego i tym podobnych Wykonawca powiadomi pisemnie Zamawiającego. Takie zmiany nie wymagają sporządzenia aneksu do umowy. Strony dopuszczają możliwość zmiany na etapie realizacji umowy podmiotów trzecich, o których mowa w art. 26 ust. 2b ustawy Prawo zamówień publicznych, za pomocą których Wykonawca wykazał spełnianie warunków udziału w postępowaniu. W takim przypadku zaproponowany nowy podwykonawca, zobowiązany jest wykazać spełnianie warunków w zakresie nie mniejszym niż wskazany na etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego dotychczasowy podwykonawca. Zmiana taka nie wymaga zawarcia aneksu do umowy. Wszelkie zmiany i uzupełnienia niniejszej umowy będą dokonywane wyłącznie na piśmie w formie aneksu do umowy za zgodą obydwu stron (za wyjątkiem tych opisanych w pkt. 9.2 i 9.3).
IV.4) INFORMACJE ADMINISTRACYJNE
IV.4.1) Adres strony internetowej, na której jest dostępna specyfikacja istotnych warunków zamówienia: http://www.bip.ug-lubin.dolnyslask.pl/index,idmp,1094,r,r
Specyfikację istotnych warunków zamówienia można uzyskać pod adresem: Gminny Zakład Usług Komunalnych i Mieszkaniowych, Księginice 14, 59-300 Lubin.
IV.4.4) Termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub ofert: 11.08.2016 godzina 09:00, miejsce: Sekretariat Gminnego Zakładu Usług Komunalnych i Mieszkaniowych, Księginice 14, 59-300 Lubin..
IV.4.5) Termin związania ofertą: okres w dniach: 30 (od ostatecznego terminu składania ofert).
IV.4.17) Czy przewiduje się unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia, w przypadku nieprzyznania środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielonej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), które miały być przeznaczone na sfinansowanie całości lub części zamówienia: nie
PRZETARGI Z PODOBNEJ KATEGORII
- Budowa zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych wraz z infrastrukturą zewnętrzną i zagospodarowaniem terenu przy ul. Adama Asnyka w Strzelcach Krajeńskich
- Wykonanie remontu w 4 lokalach gminnych administrowanych przez ZGM w Pabianicach
- Rozbudowa Szkoły Podstawowej oraz budowa pełnowymiarowej sali gimnastycznej w msc. Skuły (dokończenie rozbudowy)
- BUDOWA ŚCIEŻKI ROWEROWEJ Z MIEJSCOWOŚCI WSCHOWA DO MIEJSCOWOŚCI LGIŃ W OPARCIU O PRZEBIEG DROGI WOJEWÓDZKIEJ NR 305 - ETAP III -HETMANICE- LGIŃ granica województwa
- "Rozbudowa kanalizacji przy ul. Kopernika i ul. Reymonta"
- Przebudowa zbiornika retencyjnego we wsi Leśniowice
więcej: Roboty budowlane »
Uwaga: podstawą prezentowanych tutaj informacji są dane publikowane przez Urząd Zamówień Publicznych w Biuletynie Zamówień Publicznych. Treść ogłoszenia widoczna na eGospodarka.pl jest zgodna z treścią tegoż ogłoszenia dostępną w BZP w dniu publikacji. Redakcja serwisu eGospodarka.pl dokłada wszelkich starań, aby zamieszczone tutaj informacje były kompletne i zgodne z prawdą. Nie może jednak zagwarantować ich poprawności i nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody powstałe w wyniku korzystania z nich.