Warszawa: Dostawę sprzętu komputerowego i wykonanie okablowania LAN dla Instytutu Badań Edukacyjnych dla Instytutu Badań Edukacyjnych
Numer ogłoszenia: 204999 - 2009; data zamieszczenia: 12.11.2009
OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - usługi

Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe.

Ogłoszenie dotyczy: zamówienia publicznego.

SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY

I. 1) NAZWA I ADRES: Instytut Badań Edukacyjnych Ministerstwa Edukacji Narodowej , ul. Górczewska 8, 01-180 Warszawa, woj. mazowieckie, tel. 022 6328091, faks 022 6321895.

• Adres strony internetowej zamawiającego: www.ibe.edu.pl/bip

I. 2) RODZAJ ZAMAWIAJĄCEGO: Inny: Jednostka badawczo-rozwojowa.

SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA

II.1) OKREŚLENIE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

II.1.1) Nazwa nadana zamówieniu przez zamawiającego: Dostawę sprzętu komputerowego i wykonanie okablowania LAN dla Instytutu Badań Edukacyjnych dla Instytutu Badań Edukacyjnych.

II.1.2) Rodzaj zamówienia: usługi.

II.1.3) Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia: Przedmiotem zamówienia jest dostawa fabrycznie nowego, nieużywanego sprzętu komputerowego spełniającego parametry techniczne określone w poniższej specyfikacji technicznej. Przedmiot zamówienia obejmuje również wykonanie usług wskazanych w niniejszym dokumencie. 1. SPRZĘT KOMPUTEROWY 1. Serwer (kod CPV: 48820000-2 Serwery) - 1 sztuka o następujących parametrach technicznych (wymogi minimalne): 1. 2 procesory 6-rdzeniowe min. 2.6 GHz; 2. 32 GB pamięci RAM 800 MHz; 3. macierz RAID5 o pojemności 2.25 TB z dysków SAS 15 tys. obrmin w kieszeniach hot-swap; 4. napęd dvd-rw; 5. min dwie karty sieciowe 1 Gbit; 6. zasilacz redundantny; 7. obudowa rack; 8. moduł umożliwiający zdalną diagnostykę stanu serwera przez sieć (np. zdalne włączenie serwera, czy zdalny nadzór procesu uruchamiania systemu operacyjnego). 2. Szafa rack (kod CPV: 32420000-3 Urządzenia sieciowe) - 1 sztuka o następujących parametrach technicznych (wymogi minimalne): 1. wymiary (sz x gł) 800x1000 mm; 2. wysokość 42U; 3. możliwość montażu wentylatorów w podstawie i w suficie szafy; 4. półka z możliwością montażu na dowolnej wysokości. 3. Zasilacz awaryjny (kod CPV: 30237000-9 Części, akcesoria i wyroby do komputerów) - 1 sztuka o następujących parametrach technicznych (wymogi minimalne): 1. moc min. 1800 W; 2. czas przełączania na zasilanie bateryjne max 4 ms.; 3. liczba gniazd wyjściowych min 4; 4. czas podtrzymania przy pełnym obciążeniu min 5 minut; 5. obudowa rack 19. 4. Akcesoria (kod CPV: 30237000-9 Części, akcesoria i wyroby do komputerów)- (wymogi minimalne): 1. listwa zasilająca z wyłącznikiem, min. 8 gniazd do montażu w szafie 19- 1 sztuka; 2. przełącznik KVM 4-porty, z obsługą USB - 1 sztuka; 3. monitor LCD 19- 1 sztuka; 4. mysz optyczna- 1 sztuka; 5. klawiatura QWERTY z polskimi znakami tzn. (litery łacińskie, cyfry arabskie, znaki typowo polskie tj: ą, ć, ę, ł, ń, ś, ó, ż, ź poprzez użycie alt + odpowiednio litery a, c, e, l, n, s, o, z, x) ze złączem PS2- 1 sztuka. 2. WYKONANIE WYDZIELONEGO OBWODU ELEKTRYCZNEGO W UKŁADZIE TN-S DLA SERWERA Z ZABEZPIECZENIEM PRZEPIĘCIOWYM ORAZ RÓŻNICOWO-PRĄDOWYM. 3. INSTALACJA SZAFY RACK, A W NIEJ SERWERA I POZOSTAŁEGO WYPOSAŻENIA, W POKOJU 37 LUB INNYM POKOJU WSKAZANYM PRZEZ ZAMAWIAJACEGO. 4. WYKONANIE OKABLOWANIA LAN CPV: 32421000-0 Okablowanie sieciowe; 32422000-7 Elementy składowe sieci; 32410000-0 Lokalna sieć komputerowa; 72700000-7 Usługi w zakresie sieci komputerowej. 1. Wymagania techniczne: 1. Okablowanie ułożone w rynienkach z miejscem na: kable sieci LAN, kable telefoniczne oraz, w wydzielonej przegrodzie, miejscem dla kabli elektrycznych instalacji 230V (przy czym wykonanie instalacji elektrycznej i telefonicznej nie jest przedmiotem zamówienia); 2. Gniazdka końcowe typu RJ-45, rozmieszczone zgodnie z załącznikiem nr 1 do niniejszego opisu przedmiotu zamówienia. 3. W dniu 17.11.2009r. o godz. 12:00 Zamawiający zaprasza wszystkich chętnych Wykonawców do dokonania wizji lokalnej obiektu w którym wykonywana będzie usługa. 4. Przystosowanie sieci do dołączenia w przyszłości po 2 przełączników, po 48 portów każdy, na parterze i I piętrze (czyli łącznie 4 przełączników, po 2 na każdym piętrze). Przełączniki te będą się znajdować w części budynku oznaczonej na planach jako wynajmowane pomieszczenia. Przystosowanie powinno polegać na: 1. doprowadzeniu rynienek do końców budynku na parterze i I piętrze, zgodnie z załącznikiem nr 1 do niniejszego opisu przedmiotu zamówienia; 2. pozostawienie w zamontowanych urządzeniach aktywnych (i krosownicach) wolnych portów, tak by możliwe było dołączenie opisanych urządzeń (4 przełączników), z zachowaniem warunku h). 5. Sygnał w gniazdkach końcowych zgodny ze standardem Ethernet 100BASE-TX lub 1000BASE-T (standard może się różnić w poszczególnych gniazdkach końcowych). 6. Okablowanie wykonane ze skrętki UTP kategorii 5e zgodnej ze standardem TSB-95 (tzn. tak, by spełniało wymagania sieci Ethernet 1000BASE-T) lub z kabli światłowodowych o takiej liczbie włókien, by w chwili odbioru sieci LAN na każde wykorzystywane włókno przypadało jedno włókno zapasowe. 7. Wszystkie elementy aktywne oraz krosownice w obudowach dostosowanych do montażu w szafach rack, zamontowane w zamykanych na kluczyk szafkach rack. 8. Przed montażem szafek Zamawiający wymaga aby Wykonawca uzyskał zgodę Zamawiającego na montaż szafki w proponowanej przez Wykonawcę lokalizacji. W przypadku gdy Wykonawca zamontuje szafkę bez zgody Zamawiającego, a Zamawiający uzna, że szafka nie może być zainstalowana w miejscu instalacji, Wykonawca jest zobowiązany do zdemontowania i montażu szafki we wskazanej przez Zamawiającego lokalizacji na własny koszt. 9. Obecność krosownicy przed każdym urządzeniem aktywnym multipleksującym sygnał (przełączniki, firewall), w tej samej szafce rack, co urządzenie aktywne. 10. W wypadku instalacji w jednej szafce rack kilku przełączników, mają to być przełączniki stackowalne, połączone ze sobą w stos. 11. Przepustowość każdego połączenia pomiędzy elementami aktywnymi sieci LAN podzielona przez liczbę gniazdek końcowych, z jakich przekazuje ono ruch (liczoną w stronę od gniazdek końcowych do firewalla na styku sieci LAN z internetem), nie może być niższa niż 5 Mbs; 12. Serwer przyłączony łączem o przepustowości 1 Gbs bezpośrednio do firewalla na styku sieci LAN z internetem. Serwer będzie znajdował się w pokoju 37 lub w piwnicy,w pomieszczeniu wskazanym w załączniku nr 1 do niniejszego opisu przedmiotu zamówienia. Warunek powinien być spełniony niezależnie od tego, w której z wymienionych lokalizacji zainstalowany zostanie serwer. 13. Przyłączenie sieci LAN do internetu za pomocą istniejącego w pokoju 37 (p. załącznik nr 1) przyłącza w standardzie Ethernet 100BASE-TX, za pośrednictwem firewalla sprzętowego o parametrach minimalnych: 1. przepustowość filtrowanego ruchu minimum 300 Mbs; 2. jednoczesna obsługa minimum 50 kanałów VPN w standardzie IPSec; 3. obsługa szyfrowania w kanałach VPN: algorytmy AES i 3DES, szybkość minimum 100 Mbs; 4. obsługa minimum 250 tys. jednoczesnych sesji; 5. obsługa NAT i PAT; 6. obsługa RIPv1, RIPv2, OSPF; 7. obsługa QoS; 8. serwer DHCP. 2. Wymagania funkcjonalne: Wykonawca zobowiązany jest zagwarantować: 1. Możliwość kojarzenia pomieszczeń (wszystkich gniazdek końcowych w danym pomieszczeniu) w wirtualne sieci prywatne, tzn. możliwość wydzielenia dowolnej grupy pomieszczeń jako wirtualną sieć prywatną (za poprawne Zamawiający uzna również rozwiązanie umożliwiające bardziej wybiórcze kojarzenie komputerów w wirtualne sieci prywatne, np. poszczególnych gniazdek końcowych). 2. Możliwość określania maksymalnego transferu dla poszczególnych pomieszczeń: dla każdego pomieszczenia możliwe jest przypisanie indywidualnego maksymalnego pasma, wykorzystywanego przez gniazdka końcowe w danym pomieszczeniu (za poprawne Zamawiający uzna również rozwiązanie umożliwiające określenie transferu w sposób bardziej szczegółowy, np. dla poszczególnych gniazdek końcowych). 3. Dokumentacja powykonawcza powinna zawierać: 1. szczegółowy plan wykonanej instalacji: przebiegu i typu kabli oraz położenia i typu urządzeń towarzyszących (zarówno aktywnych: przełączników, firewalla, itp., jak i pasywnych, np. krosownic); 2. opis parametrów technicznych użytych elementów (kabli, urządzeń aktywnych i pasywnych); 3. dokumentację zastosowanych urządzeń aktywnych (w szczególności przełączników i firewalla). Zakres gwarancji: 1. Wykonawca gwarantuje najwyższą jakość przedmiotu zamówienia. 2. Wykonawca udziela gwarancji na sprzęt i sieć w zakresie określonym w § 1 Umowy na okres: 1. dla elementów pasywnych sieci LAN: 15 lat; 2. dla elementów aktywnych sieci LAN: 5 lat; 3. dla pozostałych elementów zamówienia: 3 lata; liczony od dnia podpisania protokołu odbioru przedmiotu zamówienia. Wraz z podpisaniem protokołu odbioru. 3. Wykonawca zobowiązany jest wydać sporządzone w języku polskim instrukcje, opisy techniczne, schematy konieczne do prawidłowego korzystania z przedmiotu umowy oraz karty gwarancyjne i dokumenty określające zasady świadczenia usług pogwarancyjnych przez autoryzowane serwisy obsługi. 4. Jakakolwiek usterka lub awaria, która nastąpi w okresie gwarancji będzie usunięta przez Wykonawcę bezpłatnie, łącznie z dojazdem serwisu, kosztami transportu do serwisu i do siedziby Zamawiającego oraz kosztami części i robocizny. 5. W razie wystąpienia usterki lub awarii Wykonawca przystąpi do jej usunięcia w siedzibie Zamawiającego w terminie: 1. dla serwera i zasilacza awaryjnego: 4 godzin od momentu jej zgłoszenia (data i godzina uzgodniona z Zamawiającym, zgłoszeń można dokonywać 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu) i dokona jej usunięcia w terminie 24 godzin od przystąpienia do prac naprawczych; 2. dla pozostałych elementów zamówienia, w tym sieci: 2 dni od momentu jej zgłoszenia (data i godzina uzgodniona z Zamawiającym) i dokona jej usunięcia w terminie 2 dni roboczych od przystąpienia do prac naprawczych; 6. W przypadku gdy w okresach określonych w ust. 5 pkt. 1 i 2 nie usunięto uszkodzenia lub naprawa urządzenia wymaga przetransportowania urządzenia z siedziby Zamawiającego, Wykonawca zobowiązany jest nieodpłatnie dostarczyć na czas naprawy urządzenie zastępcze o parametrach technicznych odpowiadających uszkodzonemu urządzeniu. 7. Gwarancja traci ważność gdy Zamawiający przeprowadzi naprawy lub istotne zmiany w sprzęcie lub sieci bez zgody Wykonawcy. 8. Wykonawca nie może odmówić wymiany towaru wadliwego, jeżeli był on już naprawiany lub gdy wada jest tego rodzaju, że nie rokuje doprowadzenia przedmiotu umowy do jakości, jaką powinien mieć przedmiot pozbawiony wad eksploatowany zgodnie z instrukcją obsługi lub jego przeznaczeniem. 9. Wykonawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu gwarancji jeżeli wykaże, że wady powstały z przyczyn leżących po stronie Zamawiającego, w szczególności z powodu niezgodnego z przeznaczeniem używania rzeczy lub niewłaściwej obsługi. 10. W razie zniszczenia lub zgubienia dokumentu gwarancyjnego Zamawiający nie traci uprawnień z tytułu gwarancji, jeżeli wykaże za pomocą innego dowodu, w szczególności - niniejszej umowy, istnienie zobowiązania z tytułu gwarancji. 11. Wykonawca zobowiązany będzie do zabezpieczenia ww warunków gwarancji przez producenta, jeżeli producent wystawi również dokument gwarancyjny. 12. Postanowienia powyższe nie uchybiają uprawnieniom Zamawiającego z tytułu rękojmi za wady rzeczy, określonych w Kodeksie Cywilnym. 13. Warunki gwarancji określone w niniejszej umowie wraz z przepisami Kodeksu Cywilnego regulują w sposób wyczerpujący prawa i obowiązki Zamawiającego i Wykonawcy. Jakiekolwiek dokumenty gwarancyjne wydane przez Wykonawcę i sprzeczne z warunkami określonymi niniejszą umową albo nakładające na Zamawiającego dalej idące obowiązki niż wynikające z niniejszej umowy nie wiążą Zamawiającego. Prace związane z siecią mogą odbywać się we wszystkie dni tygodnia w godzinach od 06:00 do 22:00 Wykonawca zobowiązany jest wykonać przedmiotu zamówienia w terminie 30 dni od dnia podpisania umowy, jednak nie później niż do 30.12.2009r. Wykonawca zobowiązuje się dostarczyć przedmiot zamówienia własnym transportem na własny koszt do siedziby Zamawiającego, po uprzednim uzgodnieniu z pracownikiem Zamawiającego terminu dostawy (data i godzina). Dostawa obejmuje: transport, wniesienie i instalacja elementów sieci i sprzętu. Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia wszelkich materiałów niezbędnych do wykonania zamówienia. Wykonawca zobowiązany jest do wykonania wszelkich prac związanych z realizacją niniejszej Umowy przy użyciu własnych narzędzi. ..

II.1.4) Wspólny Słownik Zamówień (CPV): 32.41.00.00-0, 32.42.00.00-3, 30.23.70.00-9, 48.82.00.00-2, 30.23.70.00-9, 32.42.10.00-0, 32.32.20.00-7, 72.70.00.00-7.

II.1.5) Czy dopuszcza się złożenie oferty częściowej: nie.

II.1.6) Czy dopuszcza się złożenie oferty wariantowej: nie.

II.1.7) Czy przewiduje się udzielenie zamówień uzupełniających: nie.

II.2) CZAS TRWANIA ZAMÓWIENIA LUB TERMIN WYKONANIA: Okres w dniach: 30.

SEKCJA III: INFORMACJE O CHARAKTERZE PRAWNYM, EKONOMICZNYM, FINANSOWYM I TECHNICZNYM

III.1) WARUNKI DOTYCZĄCE ZAMÓWIENIA

Informacja na temat wadium: Wysokość wadium wynosi 5000 PLN.

III.2) WARUNKI UDZIAŁU

• Opis warunków udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków: O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki określone w art. 22 ust 1 Ustawy Prawo Zamówień Publicznych: 1) Posiadają uprawnienia do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień. 2) Posiadają doświadczenie w zakresie wykonania okablowania LAN tzn. wykażą zrealizowanie a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych wykonywanie w okresie ostatnich 3 lat, przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia co najmniej 2 usług w zakresie wykonania okablowania LAN o wartości dla każdej usługi nie mniejszej niż 80 000 PLN brutto wraz z załączeniem do każdej wykazanej usługi dokumentu potwierdzającego ich należyte wykonanie. 3) Nie podlegają wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W przypadku, gdy o zamówienie ubiegają się Wykonawcy występujący wspólnie warunki o których mowa w ppkt 2 muszą spełniać łącznie. Ocena spełniania warunków wymaganych od Wykonawcy zostanie dokonana wg formuły spełnia-nie spełnia..
• Informacja o oświadczeniach i dokumentach, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu: Wykaz oświadczeń i dokumentów, jakie mają dostarczyć Wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu: 1) Oświadczenie Wykonawcy potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust 1 Ustawy Prawo Zamówień Publicznych wg treści określonej w załączniku nr 1 do SIWZ (Formularz Oferty). W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia oświadczenie składa każdy z podmiotów występujących wspólnie. 2) Podpisany wykaz sporządzony wg wzoru określonego w załączniku nr 6 do SIWZ w którym Wykonawca wykaże zrealizowanie a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych wykonywanie w okresie ostatnich 3 lat, przed dniem wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia co najmniej 2 usług w zakresie wykonania okablowania LAN o wartości dla każdej usługi nie mniejszej niż 80 000 PLN brutto wraz z załączeniem do każdej wykazanej usługi dokumentu potwierdzającego ich należyte wykonanie. W przypadku, gdy o zamówienie ubiegają się Wykonawcy występujący wspólnie warunki o których mowa w ppkt 2) muszą spełniać łącznie. 3) Aktualny odpis z właściwego rejestru albo aktualne zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, jeżeli odrębne przepisy wymagają wpisu do rejestru lub zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej, wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania ofert. W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia dokumenty składa każdy z podmiotów oferty wspólnej. 4) Aktualną informację z Krajowego Rejestru Karnego albo równoważne zaświadczenia właściwego organu sądowego lub administracyjnego kraju pochodzenia osoby(w przypadku gdy wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczpospolitej Polski) w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt od 4 do 8 ustawy Prawo Zamówień Publicznych, wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania ofert. W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia dokumenty składa każdy z podmiotów oferty wspólnej. 5) Aktualną informację z Krajowego Rejestru Karnego albo równoważne zaświadczenia właściwego organu sądowego lub administracyjnego kraju pochodzenia osoby w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 9 ustawy Pzp, wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania ofert. W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia dokumenty składa każdy z podmiotów oferty wspólnej. 6) Aktualne zaświadczenie właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego oraz właściwego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego potwierdzające odpowiednio, że Wykonawca nie zalega z opłacaniem podatków, opłat oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne, lub zaświadczenie, że uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności, lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu wystawione nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert. W przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia dokumenty składa każdy z podmiotów oferty wspólnej. Jeżeli wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej zamiast dokumentów, o których mowa w ppkt 3), 5), 6) składa odpowiednio dokument lub dokumenty, wystawione w kraju, w którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, potwierdzające, że: a. nie otwarto jego likwidacji ani nie ogłoszono upadłości; b. nie orzeczono wobec niego zakazu ubiegania się o zamówienie; c. nie zalega z uiszczaniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne albo, że uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości decyzji właściwego organu; Dokumenty o których mowa punkcie a i b powinny być wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania ofert. Dokument o którym mowa punkcie c SIWZ powinny być wystawione nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert. Jeżeli w kraju pochodzenia osoby lub w kraju w którym wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, nie wydaje się w/w dokumentów, zastępuje się je dokumentem zawierającym oświadczenie złożone przed notariuszem, właściwym organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu zawodowego lub gospodarczego odpowiednio kraju pochodzenia osoby lub kraju, w którym wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania..

SEKCJA IV: PROCEDURA

IV.1) TRYB UDZIELENIA ZAMÓWIENIA

IV.1.1) Tryb udzielenia zamówienia: przetarg nieograniczony.

IV.2) KRYTERIA OCENY OFERT

IV.2.1) Kryteria oceny ofert: najniższa cena.

IV.2.2) Wykorzystana będzie aukcja elektroniczna: nie.

IV.3) INFORMACJE ADMINISTRACYJNE

IV.3.1) Adres strony internetowej, na której dostępna jest specyfikacja istotnych warunków zamówienia: www.ibe.edu.pl/bip.
Specyfikację istotnych warunków zamówienia można uzyskać pod adresem: Instytut Badań Edukacyjnych, ul. Górczewska 8, 01-180 Warszawa..

IV.3.4) Termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub ofert: 25.11.2009 godzina 08:30, miejsce: Oferty winny być złożone w Sekretariacie Instytutu Badań Edukacyjnych, który mieści się w Warszawie (01-180) przy ul. Górczewskiej 8 (pokój nr 79)..

IV.3.5) Termin związania ofertą: okres w dniach: 30 (od ostatecznego terminu składania ofert).

IV.3.13) Informacje dodatkowe, w tym dotyczące finansowania projektu/programu ze środków Unii Europejskiej: Środki na realizację zamówienia są współfinansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 3.1.