Ten przetarg został już zakończony. Zobacz wynik tego przetargu
Ogłoszenie z dnia 2015-08-20
Poznań: Budowa sali gimnastycznej z łącznikiem przy Zespole Szkół nr 1 w Poznaniu ul. Leśnowolska 35
Numer ogłoszenia: 215392 - 2015; data zamieszczenia: 20.08.2015
OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - roboty budowlane
Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe.
Ogłoszenie dotyczy:
V | zamówienia publicznego |
zawarcia umowy ramowej | |
ustanowienia dynamicznego systemu zakupów (DSZ) |
SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY
I. 1) NAZWA I ADRES: Poznańskie Inwestycje Miejskie Sp. z o.o. , Al. Niepodległości 27, 61-714 Poznań, woj. wielkopolskie, tel. 618842010, faks 618666004.
- Adres strony internetowej zamawiającego: www.pozim.pl
I. 2) RODZAJ ZAMAWIAJĄCEGO: Podmiot prawa publicznego.
SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA
II.1) OKREŚLENIE PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
II.1.1) Nazwa nadana zamówieniu przez zamawiającego: Budowa sali gimnastycznej z łącznikiem przy Zespole Szkół nr 1 w Poznaniu ul. Leśnowolska 35.
II.1.2) Rodzaj zamówienia: roboty budowlane.
II.1.4) Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówienia: 3.1. Przedmiotem zamówienia jest Budowa sali gimnastycznej z łącznikiem przy Zespole Szkół nr 1 w Poznaniu ul. Leśnowolska 35. Jest to przebudowa i rozbudowa Zespołu Szkół nr 1 z zagospodarowaniem terenu i infrastrukturą techniczną polegająca na budowie Sali gimnastycznej z łącznikiem i przebudowie wnętrz istniejącego budynku szkoły- ETAP I. Zakres etapu I obejmuje opracowanie dokumentacji projektowej i realizację budynku wraz z infrastrukturą towarzyszącą, dojazdami i parkingami, dojściami, instalacjami zewnętrznymi w zakresie niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania obiektu, tj. obejmuje budowę sali gimnastycznej z łącznikiem oraz przebudowę wnętrz budynku w zakresie wymaganym do funkcjonowania obiektu po rozbudowie - zakres prac etapu I oznaczono na rysunkach i opisano w dalszej części OPZ. Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia zawarty jest w dokumentacji będącej załącznikiem do specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 45000000-7 - Roboty budowlane 71220000-6 - Usługi projektowania architektonicznego 71221000-3 - Usługi architektoniczne w zakresie obiektów budowlanych, 71247000-1 - Nadzór nad robotami budowlanymi 45100000-8 - Przygotowanie terenu pod budowę 45200000-9 - Roboty budowlane w zakresie wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych lub ich części oraz roboty w zakresie inżynierii lądowej i wodnej 45300000-0 - Roboty instalacyjne w budynkach 45320000-6 - Roboty izolacyjne 45400000-1 - Roboty wykończeniowe z zakresie obiektów budowlanych.
II.1.5)
V
przewiduje się udzielenie zamówień uzupełniających:
- Określenie przedmiotu oraz wielkości lub zakresu zamówień uzupełniających
- Zamawiający przewiduje udzielenie zamówień uzupełniających w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 6 Ustawy. Zamawiający przewiduje udzielenie zamówień uzupełniających na poziomie nie wyższym niż 10 % wartości zamówienia
II.1.6) Wspólny Słownik Zamówień (CPV): 45.00.00.00 - Roboty budowlane .
II.1.7) Czy dopuszcza się złożenie oferty częściowej: nie.
II.1.8) Czy dopuszcza się złożenie oferty wariantowej: nie.
II.2) CZAS TRWANIA ZAMÓWIENIA LUB TERMIN WYKONANIA: Zakończenie: 30.11.2016.
SEKCJA III: INFORMACJE O CHARAKTERZE PRAWNYM, EKONOMICZNYM, FINANSOWYM I TECHNICZNYM
III.1) WADIUM
Informacja na temat wadium: Zamawiający żąda od Wykonawców wniesienia Wadium w kwocie 120.000,00 pln
III.2) ZALICZKI
III.3) WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ OPIS SPOSOBU DOKONYWANIA OCENY SPEŁNIANIA TYCH WARUNKÓW
III. 3.1) Uprawnienia do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia łącznie wykazują spełnianie warunku dotyczącego posiadania uprawnień do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania
III.3.2) Wiedza i doświadczenie
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
I. Wykonawca musi wykazać, że wykonał w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie należycie: co najmniej 2 zamówienia polegające na budowie lub rozbudowie budynku użyteczności publicznej o powierzchni całkowitej każdego budynku nie mniejszej niż 1100 m2. Za budynki użyteczności publicznej zgodnie z PKOB uznaje się budynki niemieszkalne z grup 121, 122, 123,126. II. Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia łącznie wykazują spełnianie warunku dotyczącego posiadania wiedzy i doświadczenia. III. Wykazując spełnianie przedmiotowego warunku Wykonawca zgodnie z art. 26 ust. 2b ustawy Prawo zamówień publicznych może polegać na wiedzy i doświadczeniu innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić Zamawiającemu, iż będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonaniu zamówienia
III.3.3) Potencjał techniczny
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia łącznie wykazują spełnianie warunku dotyczącego dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym do wykonania zamówienia
III.3.4) Osoby zdolne do wykonania zamówienia
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania warunku: Wykonawca dysponuje do wykonania zamówienia następującymi osobami: (1) min. 1 osobą - kierownika budowy, posiadającą uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej oraz co najmniej 5-cio letnie doświadczenie (liczone od uzyskania uprawnień) w pełnieniu funkcji kierownika budowy lub kierownika robót budowlanych, (2) min. 1 osobą - kierownika robót w branży sanitarnej, posiadającą uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodnych i kanalizacyjnych oraz co najmniej 5-cio letnie doświadczenie (liczone od uzyskania uprawnień) w pełnieniu funkcji kierownika budowy lub kierownika robót sanitarnych, (3) min. 1 osobą - kierownika robót elektrycznych i elektroenergetycznych, posiadającą uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych oraz co najmniej 5-cio letnie doświadczenie (liczone od uzyskania uprawnień) w pełnieniu funkcji kierownika budowy lub kierownika robót elektrycznych i elektroenergetycznych, I. Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia łącznie wykazują spełnianie warunku dotyczącego dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia. II. Wykazując spełnianie przedmiotowego warunku Wykonawca zgodnie z art. 26 ust. 2b ustawy Prawo zamówień publicznych może polegać na zasobach innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić Zamawiającemu, iż będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonaniu zamówienia
III.3.5) Sytuacja ekonomiczna i finansowa
Opis sposobu dokonywania oceny spełniania tego warunku
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenia zamówienia łącznie wykazują spełnienie warunku dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej
III.4) INFORMACJA O OŚWIADCZENIACH LUB DOKUMENTACH, JAKIE MAJĄ DOSTARCZYĆ WYKONAWCY W CELU POTWIERDZENIA SPEŁNIANIA WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ NIEPODLEGANIA WYKLUCZENIU NA PODSTAWIE ART. 24 UST. 1 USTAWY
III.4.1) W zakresie wykazania spełniania przez wykonawcę warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy, oprócz oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu należy przedłożyć:
- wykaz robót budowlanych wykonanych w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania oraz z załączeniem dowodów dotyczących najważniejszych robót, określających, czy roboty te zostały wykonane w sposób należyty oraz wskazujących, czy zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone;
- określenie robót budowlanych, których dotyczy obowiązek wskazania przez wykonawcę w wykazie lub złożenia poświadczeń, w tym informacja o robotach budowlanych niewykonanych lub wykonanych nienależycie
co najmniej 2 zamówienia polegające na budowie lub rozbudowie budynku użyteczności publicznej o powierzchni całkowitej każdego budynku nie mniejszej niż 1100 m2.; - wykaz osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, w szczególności odpowiedzialnych za świadczenie usług, kontrolę jakości lub kierowanie robotami budowlanymi, wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, doświadczenia i wykształcenia niezbędnych do wykonania zamówienia, a także zakresu wykonywanych przez nie czynności, oraz informacją o podstawie do dysponowania tymi osobami;
- oświadczenie, że osoby, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, posiadają wymagane uprawnienia, jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień;
III.4.2) W zakresie potwierdzenia niepodlegania wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy, należy przedłożyć:
- oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia;
- aktualny odpis z właściwego rejestru lub z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej, jeżeli odrębne przepisy wymagają wpisu do rejestru lub ewidencji, w celu wykazania braku podstaw do wykluczenia w oparciu o art. 24 ust. 1 pkt 2 ustawy, wystawiony nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
- aktualne zaświadczenie właściwego naczelnika urzędu skarbowego potwierdzające, że wykonawca nie zalega z opłacaniem podatków, lub zaświadczenie, że uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu - wystawione nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
- aktualne zaświadczenie właściwego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego potwierdzające, że wykonawca nie zalega z opłacaniem składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne, lub potwierdzenie, że uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu - wystawione nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
- aktualną informację z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 ustawy, wystawioną nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
- aktualną informację z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 9 ustawy, wystawioną nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
- aktualną informację z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy, wystawioną nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
III.4.3) Dokumenty podmiotów zagranicznych
Jeżeli wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przedkłada:
III.4.3.1) dokument wystawiony w kraju, w którym ma siedzibę lub miejsce zamieszkania potwierdzający, że:
- nie otwarto jego likwidacji ani nie ogłoszono upadłości - wystawiony nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
- nie zalega z uiszczaniem podatków, opłat, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne albo że uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu - wystawiony nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
- nie orzeczono wobec niego zakazu ubiegania się o zamówienie - wystawiony nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
III.4.3.2)
- zaświadczenie właściwego organu sądowego lub administracyjnego miejsca zamieszkania albo zamieszkania osoby, której dokumenty dotyczą, w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 - wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert;
- zaświadczenie właściwego organu sądowego lub administracyjnego miejsca zamieszkania albo zamieszkania osoby, której dokumenty dotyczą, w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 10 -11 ustawy - wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert.
III.4.4) Dokumenty dotyczące przynależności do tej samej grupy kapitałowej
- lista podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów albo informacji o tym, że nie należy do grupy kapitałowej;
III.6) INNE DOKUMENTY
Inne dokumenty niewymienione w pkt III.4) albo w pkt III.5)
Jeżeli wykonawca wykazując spełnianie warunków, o którym mowa powyżej polega na zasobach innych podmiotów na zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Prawo zamówień publicznych, Zamawiający, w celu oceny, czy Wykonawca będzie dysponował zasobami innych podmiotów w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania zamówienia oraz oceny, czy stosunek łączący Wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów, żąda dokumentów - zobowiązań - dotyczących w szczególności: a) zakresu dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu, b) sposobu wykorzystania zasobów innego podmiotu, przez wykonawcę, przy wykonywaniu zamówienia, c) charakteru stosunku, jaki będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem, d) zakresu i okresu udziału innego podmiotu przy wykonywaniu zamówienia.
SEKCJA IV: PROCEDURA
IV.1) TRYB UDZIELENIA ZAMÓWIENIA
IV.1.1) Tryb udzielenia zamówienia: przetarg nieograniczony.
IV.2) KRYTERIA OCENY OFERT
IV.2.1) Kryteria oceny ofert: cena oraz inne kryteria związane z przedmiotem zamówienia:
- 1 - Cena - 95
- 2 - Okres gwarancji i rękojmi za wady - 5
IV.2.2)
przeprowadzona będzie aukcja elektroniczna, adres strony, na której będzie prowadzona: |
IV.3) ZMIANA UMOWY
przewiduje się istotne zmiany postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy:
Dopuszczalne zmiany postanowień umowy oraz określenie warunków zmian
zgodnie z SIWZ
IV.4) INFORMACJE ADMINISTRACYJNE
IV.4.1) Adres strony internetowej, na której jest dostępna specyfikacja istotnych warunków zamówienia: www.pozim.pl
Specyfikację istotnych warunków zamówienia można uzyskać pod adresem: Zamawiającego.
IV.4.4) Termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub ofert: 04.09.2015 godzina 11:00, miejsce: Siedziba Zamawiającego- Sekretariat.
IV.4.5) Termin związania ofertą: okres w dniach: 30 (od ostatecznego terminu składania ofert).
IV.4.16) Informacje dodatkowe, w tym dotyczące finansowania projektu/programu ze środków Unii Europejskiej: Inwestor Zastępczy - Poznańskie Inwestycje Miejskie Spółka z o.o. z siedzibą w Poznaniu działa w imieniu i na rzecz Miasta Poznania na podstawie Zarządzenia nr 508-2015-P Prezydenta Miasta Poznania z dnia 31 lipca 2015r. w sprawie zasad zlecania i rozliczania z realizacji zadań powierzonych do wykonywania aktem założycielskim spółce Poznańskie Inwestycje Miejskie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu, a także pełnomocnictw udzielonych spółce przez Prezydenta Miasta Poznania w celu realizacji zadań inwestycyjnych oraz Wskazania do Realizacji z dnia 02.01.2015 r. nr zadania OW-P-004 przekazanego przez Wydział Oświaty Urzędu Miasta Poznania - dysponenta zadania i środków z budżetu Miasta Poznania przeznaczonych na sfinansowanie zadania inwestycyjnego. W zakresie przygotowania i przeprowadzenia procedury udzielenia zamówienia publicznego Inwestor Zastępczy działa jako Pełnomocnik na podstawie art. 15 ustawy Prawo zamówień publicznych. Dla potrzeb niniejszego postępowania przewidziane w ustawie Prawo zamówień publicznych i niniejszej specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz ogłoszeniach dot. postępowania, odwołania do Zamawiającego, dot. każdorazowo Inwestora Zastępczego - Poznańskie Inwestycje Miejskie Spółka z o.o., za wyjątkiem Beneficjenta wadium i znwu wnoszonych w formie innej niż pieniężna. W sprawach nieuregulowanych SIWZ (i odpowiednio ogłoszeniem o zamówieniu), bądź w sytuacji rozbieżności zapisów SIWZ (i odpowiednio ogłoszenia o zamówieniu) w stosunku do Ustawy, odpowiednie zastosowanie i nadrzędne znaczenie mają przepisy Ustawy. Termin wykonania zamówienia: 30 listopada 2016 r., w tym w ramach poniższych etapów: a) wykonania wielobranżowej dokumentacji wykonawczej - w terminie 45 dni od daty podpisania umowy; b) wykonania wszystkich robót budowlanych - nie później niż do 31 października 2016 r.; c) wykonania kompletnej dokumentacji powykonawczej - w terminie 30 dni od daty wykonania wszystkich robót - nie później niż do 30 listopada 2016 r.; d) uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu (termin nieprzekraczalny) - nie później niż do 30 listopada 2016 r..
IV.4.17) Czy przewiduje się unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia, w przypadku nieprzyznania środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegających zwrotowi środków z pomocy udzielonej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), które miały być przeznaczone na sfinansowanie całości lub części zamówienia: nie
INNE PRZETARGI Z POZNANIA
- Zakup niespecjalistycznego sprzętu medycznego, w tym jednorazowego - 12 zadań
- Zakup i dostawa wyrobów z fliseliny- czepki i maseczki
- Dostawa zastawek aortalnych śródpierścieniowych wszczepialnych przezskórnie dla potrzeb Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego Im. J. Strusia w Poznaniu
- Remont cząstkowy nawierzchni bitumicznych dróg powiatowych emulsją i grysami
- Budowa placu zabaw w ramach projektu PBO25 Spektakularny i nowoczesny plac zabaw - rozbudowa
- Sukcesywna dostawa pieczywa
więcej: przetargi w Poznaniu »
PRZETARGI Z PODOBNEJ KATEGORII
- Przebudowa kanalizacji na terenie m. Nowy Modlin - w formule "zaprojektuj i wybuduj"
- Rozbudowa Zespołu Szkół Specjalnych w Ostrowie Wielkopolskim
- Kompleksowa odbudowa Zagrody Styp - Rekowskich w Płotowie
- Przebudowa drogi gminnej nr 271218K Listówki w km od 0+038,00 do km 0+126,30 w miejscowości Ropa, Gmina Ropa.
- Usługa pełnienia pogotowia technicznego awaryjnego oraz wykonywanie robót remontowo - budowlanych dla Regionalnego Towarzystwa Budownictwa Społecznego Sp. z o.o.
- Termomodernizacja i modernizacja budynku przy ul. Fiołkowej 24 - roboty budowlane
więcej: Roboty budowlane »
Uwaga: podstawą prezentowanych tutaj informacji są dane publikowane przez Urząd Zamówień Publicznych w Biuletynie Zamówień Publicznych. Treść ogłoszenia widoczna na eGospodarka.pl jest zgodna z treścią tegoż ogłoszenia dostępną w BZP w dniu publikacji. Redakcja serwisu eGospodarka.pl dokłada wszelkich starań, aby zamieszczone tutaj informacje były kompletne i zgodne z prawdą. Nie może jednak zagwarantować ich poprawności i nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody powstałe w wyniku korzystania z nich.