rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2008-12-16
rok: 2008
data dokumentu: 2008-12-16
rok: 2008
sygnatury akt.:
KIO/UZP 1411/08
KIO/UZP 1411/08
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Jolanta Markowska Członkowie: Grzegorz Mazurek, Lubomira Matczuk - Mazuś Protokolant: Magdalena Pazura
Przewodniczący: Jolanta Markowska Członkowie: Grzegorz Mazurek, Lubomira Matczuk - Mazuś Protokolant: Magdalena Pazura
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 grudnia 2008r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez DELTA – PRID Sp. z o.o., ul. Mazowiecka 9, 06-400 Ciechanów od rozstrzygnięcia
przez zamawiającego Gmina Ojrzeń, ul. Ciechanowska 27, 06-456 Ojrzeńprotestu z dnia
12 listopada 2008 r.
przy udziale XXX zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego XXX po
stronie odwołującego sięoraz XXX - po stronie zamawiającego
.
przez DELTA – PRID Sp. z o.o., ul. Mazowiecka 9, 06-400 Ciechanów od rozstrzygnięcia
przez zamawiającego Gmina Ojrzeń, ul. Ciechanowska 27, 06-456 Ojrzeńprotestu z dnia
12 listopada 2008 r.
przy udziale XXX zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego XXX po
stronie odwołującego sięoraz XXX - po stronie zamawiającego
.
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje powtórzenie czynności badania i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Gminę Ojrzeń, ul. Ciechanowska 27, 06-456 Ojrzeń
i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4064 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez DELTA – PRID Sp. z o.o., ul. Mazowiecka 9,
06-400 Ciechanów,
2)
dokonaćwpłaty kwoty 4064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt
cztery złote zero groszy) przez Gminę Ojrzeń, ul. Ciechanowska 27, 06-456
Ojrzeńna rzecz DELTA – PRID Sp. z o.o., ul. Mazowiecka 9, 06-400
Ciechanów
stanowiącej
uzasadnione
koszty
strony
poniesione
z tytułu kosztów postępowania odwoławczego,
3)
dokonaćwpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4)
dokonaćzwrotu kwoty 5 936 zł 00 gr (słownie: pięćtysięcy dziewięćset
trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
ZamówieńPublicznych na rzecz DELTA – PRID Sp. z o.o., ul. Mazowiecka
9, 06-400 Ciechanów.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Gmina Ojrzeńprowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na przebudowędrogi gminnej Kraszewo-
Grabówiec, etap I. W dniu 7 października 2008 r. zostało opublikowane ogłoszenie
o zamówieniu w Biuletynie ZamówieńPublicznych pod nr 229692 – 2008.
W dniu 10 listopada 2008r. faksem zamawiający poinformował wykonawców
uczestniczących w przedmiotowym postępowaniu, w tym Delta -Prid Sp. z o.o. z siedzibą
w Ciechanowie
o wyborze oferty najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu złożonej przez
wykonawcęoferty ze względu na niezgodnośćtreści oferty z treściąspecyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Jako podstawęprawnączynności odrzucenia oferty zamawiający
wskazał art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.), zwanej dalej „Pzp” z powodu zaoferowania
realizacji zamówienia w terminie 30 czerwca 2008 r. tj. w terminie nieodpowiadającym
wymaganiom zamawiającego określonym w siwz.
Wykonawca Delta-Prid Sp. z o.o. wniósł w dniu 13 listopada 2008 r. faksem protest
na czynnośćodrzucenia jego oferty,żądając uchylenia tej czynności, uznania oferty za
prawidłowo złożonąoraz o dokonanie merytorycznej jej oceny.
W ocenie wykonawcy zamawiający niewłaściwie zinterpretował treśćart. 87 ust. 2
Pzp. Wykonawca stwierdził,że w swojej ofercie popełnił błąd polegający na określeniu daty
zakończenia realizacji zamówienia na dzień30.06.2008 r., zamiast 30.06.2009 r. Zdaniem
wykonawcy, jest to oczywisty błąd pisarski. W dacie składania oferty wskazany dzień
30 czerwca 2008 r. jużminął. Logiczna analiza zaistniałej sytuacji prowadzi wprost do
wniosku, iżwykonawca składając ofertęchciał wskazaćdatę30 czerwca 2009 r., która
to data mieściła sięw granicach terminów realizacji zamówienia określonych przez
zamawiającego. Inna interpretacja zaistniałego błędu przeczyłaby zasadom logicznego
rozumowania. Prezentowane stanowisko wykonawca poparł orzecznictwem Zespołu
Arbitrów oraz stwierdził,że odrzucenie oferty złożonej przez
Delta-Prid Sp. z o.o. jest
niezgodne z prawem, ponieważoferta spełnia wszelkie wymogi stawiane przez
zamawiającego, a oczywista omyłka w podanym terminie podlegaćpowinna poprawieniu.
W dniu 25 listopada 2008 r zamawiający poinformował wykonawcęo oddaleniu
protestu (pismo z dnia 24 listopada 2008 r.). Zdaniem zamawiającego, nie da się
jednoznacznie określićczy data podana w ofercie stanowi zamierzonączy niezamierzoną
pomyłkęwykonawcy oraz jaka data winna byćwskazana w przypadku omyłki. Zamawiający
stwierdził,że nie zna zamiarów wykonawcy i nie może byćpewien, iżomyłkowo wskazano
tylko jednącyfrę- w roku, a zatem,że w ofercie winna widniećdata 30.06.2009 r.,
a nie jakaśinna. Przytoczone w proteście wyroki Zespołów Arbitrów, w ocenie
zamawiającego wskazują, iżstanowisko powyższe jest słuszne i zgodne z prawem. Termin
wykonania zadania jest jednym z najistotniejszych elementów oferty. Potwierdza to treść
art. 86 ust. 4 Pzp, w którym ustawodawca zawarł termin wykonania zamówienia w katalogu
informacji przekazywanych podczas otwarcia ofert, a zatem ta częśćoferty stanowi jej
bardzo istotny, jeden z kluczowych elementów. Jakakolwiek zmiana kluczowego, istotnego
elementu oferty jest zakazana wprost w art. 87 ust. 1 i 2 Pzp. W ocenie zamawiającego,
wskazanie nowego, różnego od zawartego w ofercie złożonej przez wykonawcę, terminu
wykonania zamówienia (zmiana istotnego elementu oferty) stanowi ewidentne wytworzenie
nowej treści oświadczenia woli - jakim jest złożenie oferty w postępowaniu.
W dniu 1 grudnia 2008 r. wykonawca Delta-Prid Sp. z o.o. wniósł odwołanie od
rozstrzygnięcia protestu zarzucając zamawiającemu naruszenie art. 87 ust. 2 Pzp poprzez
jego niewłaściwąinterpretacjęi błędne zastosowanie oraz w konsekwencji naruszenie art. 89
ust. 1 pkt 2 Pzp poprzez odrzucenie oferty. Odwołujący wniósł o uchylenie czynności
odrzucenia oferty, uznanie oferty za prawidłowo sporządzonązgodnie ze specyfikacją
istotnych warunków zamówienia i uwzględnienie jej w postępowaniu oraz o powtórzenie
czynności badania i oceny ofert.
Odwołujący podtrzymał w całości argumentacjęzawartąw proteście W ocenie
odwołującego w przedmiotowej sprawie uzasadnione jest odwołanie siędo ugruntowanego
stanowiska orzecznictwa i praktyki na tle regulacji zawartych w kodeksie postępowania
cywilnego. Co prawda ustawa Prawo zamówieńpublicznych nie odwołuje sięwprost w tej
części do regulacji k.p.c., jednak, zdaniem odwołującego, nie ma przeszkód formalnych
do ich pomocniczego stosowania przy rozpoznawaniu spraw na gruncie Pzp. Ugruntowane
stanowisko doktryny dotyczące błędów pisarskich, rachunkowych lub innych oczywistych
omyłek, pozwala stwierdzić, iżoczywistośćomyłki pisarskiej, rachunkowej lub innej wynika
bądźz natury samej omyłki, bądźz porównania zaistniałego błędu z innymi okolicznościami
sprawy. W niniejszej sprawie, w ocenie odwołującego, mamy do czynienia z oczywistą
omyłkąpisarską, bowiem zestawienie błędnego zapisu z innymi okolicznościami w sprawie,
a zwłaszcza z treściąformularza ofertowego, prowadzi do wniosku, iżzamiast zapisu 2008r.,
zamiarem i woląwykonawcy było umieszczenie zapisu: 2009r. Wświetle powyższego
odrzucenie oferty jest niezgodne z prawem, a sama oferta spełnia wszelkie wymogi stawiane
przez zamawiającego.
Uwzględniając dokumentacjęzawartąw aktach sprawy, oryginalnądokumentację
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz biorąc pod uwagęwyjaśnienia
stron złożone w trakcie rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła,
co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła,że odwołujący posiada interes prawny
we wniesieniu odwołania. W postępowaniu zostało złożonych pięćofert. Oferta złożona
przez odwołującego zawiera najniższącenę, przy czym jedynym kryterium oceny ofert
w przedmiotowym postępowaniu jest cena. Izba uznała,że interes prawny odwołującego
w uzyskaniu zamówienia doznałby uszczerbku w wyniku decyzji zamawiającego
o odrzuceniu oferty w przypadku potwierdzenia sięnaruszenia przez zamawiającego
wskazanych w odwołaniu przepisów ustawy Prawo zamówieńpublicznych. Tym samym
spełniona została materialno-prawna przesłanka rozpoznania odwołania, wynikająca z treści
art. 179 ust. 1 Pzp.
Zamawiający określił termin wykonania przedmiotowego zamówienia zarówno
w ogłoszeniu (pkt II.2) jak i w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (pkt II.2)
wskazując, iż „zakończenie realizacji nie może byćwcześniejsze niżdzień30 kwietnia
2009 r. i późniejsze niżdzień15 września 2009 r.” Ten sam zapis został równieżzawarty
w treści pkt 3 formularza ofertowego (załącznik nr 3 do siwz) oraz w § 2 lit. b projektu umowy
stanowiącego załącznik nr 6 do siwz.
Odwołujący w treści złożonej oferty - w pkt. 3 formularza ofertowego (strona 1 oferty),
zawarł następujące zobowiązanie „Zamówienie zrealizujemy w nieprzekraczalnym terminie
do dnia: 30.06.2008 r. (termin nie może przekraczaćterminów realizacji określonych w
SIWZ: zakończenie realizacji inwestycji nie może byćwcześniejsze niżdzień30 kwietnia
2009 r. i późniejsze niżdzień15 września 2009 r.”
W ofercie odwołujący złożył podpisany z jego strony i parafowany na każdej stronie
projekt umowy (strony 42 – 46 oferty), w którym w § 2 lit. b znajduje siępostanowienie
o treści „Termin zakończenia realizacji inwestycji: zakończenie realizacji nie może być
wcześniejsze niżdzień30 kwietnia 2009 r. i późniejsze niżdzień15 września 2009 r.”
Stosownie do treści przepisu art. 87 ust. 2 pkt 1 Pzp „Zamawiający poprawia
w ofercie oczywiste omyłki pisarskie […] niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę,
którego oferta została poprawiona."
Oczywista omyłka pisarska musi wystąpićw tekście oferty. Przepis nie wyłącza
ani nie ogranicza wżadnym stopniu możliwości poprawienia oczywistej omyłki pisarskiej ze
względu na zakres merytoryczny treści, której dotyczy omyłka. Brak jest zatem podstaw do
uznania,że oczywista omyłka pisarska nie może dotyczyćistotnych postanowieńoferty,
w szczególności terminu realizacji zamówienia i z tego względu nie może podlegać
poprawieniu przez zamawiającego na zasadach określonych w przepisie art. 87 ust. 2 pkt 1
Pzp.
Poprawienie oczywistych omyłek pisarskich stanowi, w przypadku ich stwierdzenia,
obowiązek zamawiającego i jest prawnie skuteczne. Warunkiem poprawienia omyłek
pisarskich jest ich „oczywistość”.
Ustawa nie zawiera definicji oczywistej omyłki pisarskiej. Wświetle powyższego
ukształtowało siębogate orzecznictwo w tym zakresie zarówno Zespołów Arbitrów jak
i sądów okręgowych. I tak Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 22 lipca 2005 r.,
sygn. akt V Ca 592/05 wyraził stanowisko,że „Oczywista omyłka jest to bowiem nasuwająca
sięsama przez sięniedokładność, przypadkowe przeoczenie czy teżoczywisty błąd pisarski,
ale występujące w istniejącym dokumencie. Wżadnym razie nie można w drodze
prostowania oczywistej omyłki tworzyćdokumentów w ogóle nieistniejących […]”
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w wyroku z dnia 10 sierpnia 2006 r. sygn.
akt II Ca 442/06 stwierdził,że „oczywista omyłka pisarska to taka, która jest widoczna
na pierwszy rzut oka bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek wyjaśnień. Na tym polega
oczywistośćomyłki,że dla każdego, który dokonuje przeglądu ofert jest to oczywisty błąd nie
budzącyżadnych wątpliwości. (…)”
W wyroku z dnia 10 grudnia 2002 r. sygn. akt V Ca 1514/02 Sąd Okręgowy
w Warszawie stwierdził, iż„oczywistąomyłkąjest widoczna, niezamierzona niedokładność,
błąd pisarski albo rachunkowy lub inna podobna usterka w tekście. Sprostowanie oczywistej
omyłki nie może prowadzićdo zmiany treści oferty, w szczególności nie może polegaćna
zmianie określonego w ofercie rozmiaruświadczenia oferenta lub ceny”, a w wyroku z dnia
28 kwietnia 2006 r. sygn. akt V Ca 147/06 wskazał,że „ustawa Pzp nie zawiera wprawdzie
definicji oczywistej omyłki pisarskiej, jednakże nie ulega wątpliwości,że do tej kategorii
należy zaliczyćwidocznie mylnąpisownię, ewidentny błąd gramatyczny, niezamierzone
opuszczenie całego wyrazu lub jego części.”
Powyższe stanowisko podziela teżpiśmiennictwo i tak „przez oczywistąomyłkę
pisarskąnależy rozumiećwidocznie mylnąpisownięwyrazu, ewidentny błąd gramatyczny,
niezamierzone opuszczenie wyrazu lub jego części itp.” - Prawo zamówieńpublicznych,
Komentarz pod redakcjąTomasza Czajkowskiego, wyd. UZP, Warszawa 2007, str. 299,
komentarz do przepisu art. 87 ust. 2 Pzp.
Próby zdefiniowania oczywistej omyłki pisarskiej w piśmiennictwie i w orzecznictwie
wskazujązdaniem Izby, iżprzewidziana w art. 87 ust. 2 pkt 1 Pzp możliwośćpoprawienia
oczywistej omyłki w tekście oferty dotyczy takich błędów, które sąłatwe do zauważenia,
a "oczywistość" omyłki rozumianej jako określona niedokładnośćnasuwa siękażdemu, bez
potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań, czy teżustaleń. Może to byćbłąd pisarski,
logiczny, przypadkowe przeoczenie lub inna niedokładnośćprzypadkowa, która nasuwa się
sama przez siękażdemu, a dokonując poprawienia tej omyłki właściwy sens oświadczenia
(treśćoferty) pozostaje bez zmian. Z powyższego wynika, zdaniem Izby, w sposób
bezsporny,że ocena oczywistości danej omyłki pisarskiej musi byćdokonywana zawsze
w kontekście treści całej wypowiedzi oraz w odniesieniu do danych okoliczności sprawy.
W ocenie Izby, nie budzi jakichkolwiek wątpliwości fakt, iżwskazana przez
odwołującego w formularzu oferty data zawiera błędny zapis w części dotyczącej określenia
roku i to niezależnie od wymagańzamawiającego co do terminu realizacji zamówienia,
określonych w siwz. W momencie bowiem złożenia oferty przez odwołującego t.j. w dniu 28
października 2008 r. termin 30 czerwca 2008 r. jużminął. Podanie zatem tej daty jako
oferowanego terminu realizacji zamówienia stanowi w niezaprzeczalny sposób omyłkę
pisarską, z czym zgodziły siętakże obie strony wyrażając swoje stanowiska w postępowaniu.
Ponadto, wskazana przez wykonawcędata 30 czerwca (2008 r.) bez wątpienia, jeśli chodzi o
dzieńi miesiąc, mieściła sięw granicach terminów określonych przez zamawiającego
w specyfikacji, co wskazuje, iżwykonawca wpisując tędatęmiał na uwadze wymagania
zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu. O oczywistości omyłki pisarskiej
polegającej na podaniu w formularzu ofertowym roku 2008 zamiast 2009świadczy treść
oferty, złożonej przez wykonawcę. W szczególności oczywistośćpowyższa wynika
z kontekstu pełnej treści oświadczenia zawartego w pkt 3 formularza ofertowego
dotyczącego zaoferowanego terminu zakończenia realizacji zamówienia zawierającego
oprócz błędnie podanej daty także zapis: „zakończenie realizacji nie może byćwcześniejsze
niżdzień30 kwietnia 2009 r. i późniejsze niżdzień15 września 2009 r.” O widocznej na
pierwszy rzut oka niezamierzonej omyłce pisarskiejświadczy równieżtreść, zawarta
w parafowanym przez odwołującego, projekcie umowy złożonym w ofercie, w którym
wykonawca potwierdził określony termin realizacji zamówienia zgodny z wymaganiami siwz.
Z uwagi na powyższe, należy uznać,że wykonawca składając ofertęi wskazując
termin realizacji zamówienia - datę30 czerwiec 2008 r. zamierzał wskazaćrok 2009.
W ocenie Izby, omyłka polegająca na wpisaniu w tym miejscu roku 2008 jest oczywistym
błędem pisarskim, widocznym „na pierwszy rzut oka” dla każdego przeglądającego ofertę.
Należy przy tym podkreślić, iżuznanie powyższej omyłki za oczywistąi podlegającą
poprawieniu przez zamawiającego nie prowadzi do zmiany rzeczywistej treści i sensu
oświadczenia wykonawcy, wyrażonego w ofercie w odniesieniu do terminu realizacji
zaoferowanego przez wykonawcę.
W tych okolicznościach Izba uznała,że popełniona przez odwołującego omyłka
pisarska podlega poprawieniu na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 1 Pzp, a w konsekwencji oferta
złożona przez Delta-Prid Sp. z o.o. nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 2
Pzp, jako nieodpowiadająca treści siwz w zakresie terminu realizacji zamówienia.
Biorąc za podstawęstan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła jak
w sentencji na podstawie art. 191 ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
Pzp stosownie do wyniku postępowania.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Płocku.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_________
*
niepotrzebne skreślić
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje powtórzenie czynności badania i oceny ofert.
2. Kosztami postępowania obciąża Gminę Ojrzeń, ul. Ciechanowska 27, 06-456 Ojrzeń
i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 4064 zł
00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez DELTA – PRID Sp. z o.o., ul. Mazowiecka 9,
06-400 Ciechanów,
2)
dokonaćwpłaty kwoty 4064 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt
cztery złote zero groszy) przez Gminę Ojrzeń, ul. Ciechanowska 27, 06-456
Ojrzeńna rzecz DELTA – PRID Sp. z o.o., ul. Mazowiecka 9, 06-400
Ciechanów
stanowiącej
uzasadnione
koszty
strony
poniesione
z tytułu kosztów postępowania odwoławczego,
3)
dokonaćwpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4)
dokonaćzwrotu kwoty 5 936 zł 00 gr (słownie: pięćtysięcy dziewięćset
trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
ZamówieńPublicznych na rzecz DELTA – PRID Sp. z o.o., ul. Mazowiecka
9, 06-400 Ciechanów.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Gmina Ojrzeńprowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na przebudowędrogi gminnej Kraszewo-
Grabówiec, etap I. W dniu 7 października 2008 r. zostało opublikowane ogłoszenie
o zamówieniu w Biuletynie ZamówieńPublicznych pod nr 229692 – 2008.
W dniu 10 listopada 2008r. faksem zamawiający poinformował wykonawców
uczestniczących w przedmiotowym postępowaniu, w tym Delta -Prid Sp. z o.o. z siedzibą
w Ciechanowie
o wyborze oferty najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu złożonej przez
wykonawcęoferty ze względu na niezgodnośćtreści oferty z treściąspecyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Jako podstawęprawnączynności odrzucenia oferty zamawiający
wskazał art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.), zwanej dalej „Pzp” z powodu zaoferowania
realizacji zamówienia w terminie 30 czerwca 2008 r. tj. w terminie nieodpowiadającym
wymaganiom zamawiającego określonym w siwz.
Wykonawca Delta-Prid Sp. z o.o. wniósł w dniu 13 listopada 2008 r. faksem protest
na czynnośćodrzucenia jego oferty,żądając uchylenia tej czynności, uznania oferty za
prawidłowo złożonąoraz o dokonanie merytorycznej jej oceny.
W ocenie wykonawcy zamawiający niewłaściwie zinterpretował treśćart. 87 ust. 2
Pzp. Wykonawca stwierdził,że w swojej ofercie popełnił błąd polegający na określeniu daty
zakończenia realizacji zamówienia na dzień30.06.2008 r., zamiast 30.06.2009 r. Zdaniem
wykonawcy, jest to oczywisty błąd pisarski. W dacie składania oferty wskazany dzień
30 czerwca 2008 r. jużminął. Logiczna analiza zaistniałej sytuacji prowadzi wprost do
wniosku, iżwykonawca składając ofertęchciał wskazaćdatę30 czerwca 2009 r., która
to data mieściła sięw granicach terminów realizacji zamówienia określonych przez
zamawiającego. Inna interpretacja zaistniałego błędu przeczyłaby zasadom logicznego
rozumowania. Prezentowane stanowisko wykonawca poparł orzecznictwem Zespołu
Arbitrów oraz stwierdził,że odrzucenie oferty złożonej przez
Delta-Prid Sp. z o.o. jest
niezgodne z prawem, ponieważoferta spełnia wszelkie wymogi stawiane przez
zamawiającego, a oczywista omyłka w podanym terminie podlegaćpowinna poprawieniu.
W dniu 25 listopada 2008 r zamawiający poinformował wykonawcęo oddaleniu
protestu (pismo z dnia 24 listopada 2008 r.). Zdaniem zamawiającego, nie da się
jednoznacznie określićczy data podana w ofercie stanowi zamierzonączy niezamierzoną
pomyłkęwykonawcy oraz jaka data winna byćwskazana w przypadku omyłki. Zamawiający
stwierdził,że nie zna zamiarów wykonawcy i nie może byćpewien, iżomyłkowo wskazano
tylko jednącyfrę- w roku, a zatem,że w ofercie winna widniećdata 30.06.2009 r.,
a nie jakaśinna. Przytoczone w proteście wyroki Zespołów Arbitrów, w ocenie
zamawiającego wskazują, iżstanowisko powyższe jest słuszne i zgodne z prawem. Termin
wykonania zadania jest jednym z najistotniejszych elementów oferty. Potwierdza to treść
art. 86 ust. 4 Pzp, w którym ustawodawca zawarł termin wykonania zamówienia w katalogu
informacji przekazywanych podczas otwarcia ofert, a zatem ta częśćoferty stanowi jej
bardzo istotny, jeden z kluczowych elementów. Jakakolwiek zmiana kluczowego, istotnego
elementu oferty jest zakazana wprost w art. 87 ust. 1 i 2 Pzp. W ocenie zamawiającego,
wskazanie nowego, różnego od zawartego w ofercie złożonej przez wykonawcę, terminu
wykonania zamówienia (zmiana istotnego elementu oferty) stanowi ewidentne wytworzenie
nowej treści oświadczenia woli - jakim jest złożenie oferty w postępowaniu.
W dniu 1 grudnia 2008 r. wykonawca Delta-Prid Sp. z o.o. wniósł odwołanie od
rozstrzygnięcia protestu zarzucając zamawiającemu naruszenie art. 87 ust. 2 Pzp poprzez
jego niewłaściwąinterpretacjęi błędne zastosowanie oraz w konsekwencji naruszenie art. 89
ust. 1 pkt 2 Pzp poprzez odrzucenie oferty. Odwołujący wniósł o uchylenie czynności
odrzucenia oferty, uznanie oferty za prawidłowo sporządzonązgodnie ze specyfikacją
istotnych warunków zamówienia i uwzględnienie jej w postępowaniu oraz o powtórzenie
czynności badania i oceny ofert.
Odwołujący podtrzymał w całości argumentacjęzawartąw proteście W ocenie
odwołującego w przedmiotowej sprawie uzasadnione jest odwołanie siędo ugruntowanego
stanowiska orzecznictwa i praktyki na tle regulacji zawartych w kodeksie postępowania
cywilnego. Co prawda ustawa Prawo zamówieńpublicznych nie odwołuje sięwprost w tej
części do regulacji k.p.c., jednak, zdaniem odwołującego, nie ma przeszkód formalnych
do ich pomocniczego stosowania przy rozpoznawaniu spraw na gruncie Pzp. Ugruntowane
stanowisko doktryny dotyczące błędów pisarskich, rachunkowych lub innych oczywistych
omyłek, pozwala stwierdzić, iżoczywistośćomyłki pisarskiej, rachunkowej lub innej wynika
bądźz natury samej omyłki, bądźz porównania zaistniałego błędu z innymi okolicznościami
sprawy. W niniejszej sprawie, w ocenie odwołującego, mamy do czynienia z oczywistą
omyłkąpisarską, bowiem zestawienie błędnego zapisu z innymi okolicznościami w sprawie,
a zwłaszcza z treściąformularza ofertowego, prowadzi do wniosku, iżzamiast zapisu 2008r.,
zamiarem i woląwykonawcy było umieszczenie zapisu: 2009r. Wświetle powyższego
odrzucenie oferty jest niezgodne z prawem, a sama oferta spełnia wszelkie wymogi stawiane
przez zamawiającego.
Uwzględniając dokumentacjęzawartąw aktach sprawy, oryginalnądokumentację
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz biorąc pod uwagęwyjaśnienia
stron złożone w trakcie rozprawy, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła,
co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła,że odwołujący posiada interes prawny
we wniesieniu odwołania. W postępowaniu zostało złożonych pięćofert. Oferta złożona
przez odwołującego zawiera najniższącenę, przy czym jedynym kryterium oceny ofert
w przedmiotowym postępowaniu jest cena. Izba uznała,że interes prawny odwołującego
w uzyskaniu zamówienia doznałby uszczerbku w wyniku decyzji zamawiającego
o odrzuceniu oferty w przypadku potwierdzenia sięnaruszenia przez zamawiającego
wskazanych w odwołaniu przepisów ustawy Prawo zamówieńpublicznych. Tym samym
spełniona została materialno-prawna przesłanka rozpoznania odwołania, wynikająca z treści
art. 179 ust. 1 Pzp.
Zamawiający określił termin wykonania przedmiotowego zamówienia zarówno
w ogłoszeniu (pkt II.2) jak i w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (pkt II.2)
wskazując, iż „zakończenie realizacji nie może byćwcześniejsze niżdzień30 kwietnia
2009 r. i późniejsze niżdzień15 września 2009 r.” Ten sam zapis został równieżzawarty
w treści pkt 3 formularza ofertowego (załącznik nr 3 do siwz) oraz w § 2 lit. b projektu umowy
stanowiącego załącznik nr 6 do siwz.
Odwołujący w treści złożonej oferty - w pkt. 3 formularza ofertowego (strona 1 oferty),
zawarł następujące zobowiązanie „Zamówienie zrealizujemy w nieprzekraczalnym terminie
do dnia: 30.06.2008 r. (termin nie może przekraczaćterminów realizacji określonych w
SIWZ: zakończenie realizacji inwestycji nie może byćwcześniejsze niżdzień30 kwietnia
2009 r. i późniejsze niżdzień15 września 2009 r.”
W ofercie odwołujący złożył podpisany z jego strony i parafowany na każdej stronie
projekt umowy (strony 42 – 46 oferty), w którym w § 2 lit. b znajduje siępostanowienie
o treści „Termin zakończenia realizacji inwestycji: zakończenie realizacji nie może być
wcześniejsze niżdzień30 kwietnia 2009 r. i późniejsze niżdzień15 września 2009 r.”
Stosownie do treści przepisu art. 87 ust. 2 pkt 1 Pzp „Zamawiający poprawia
w ofercie oczywiste omyłki pisarskie […] niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę,
którego oferta została poprawiona."
Oczywista omyłka pisarska musi wystąpićw tekście oferty. Przepis nie wyłącza
ani nie ogranicza wżadnym stopniu możliwości poprawienia oczywistej omyłki pisarskiej ze
względu na zakres merytoryczny treści, której dotyczy omyłka. Brak jest zatem podstaw do
uznania,że oczywista omyłka pisarska nie może dotyczyćistotnych postanowieńoferty,
w szczególności terminu realizacji zamówienia i z tego względu nie może podlegać
poprawieniu przez zamawiającego na zasadach określonych w przepisie art. 87 ust. 2 pkt 1
Pzp.
Poprawienie oczywistych omyłek pisarskich stanowi, w przypadku ich stwierdzenia,
obowiązek zamawiającego i jest prawnie skuteczne. Warunkiem poprawienia omyłek
pisarskich jest ich „oczywistość”.
Ustawa nie zawiera definicji oczywistej omyłki pisarskiej. Wświetle powyższego
ukształtowało siębogate orzecznictwo w tym zakresie zarówno Zespołów Arbitrów jak
i sądów okręgowych. I tak Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 22 lipca 2005 r.,
sygn. akt V Ca 592/05 wyraził stanowisko,że „Oczywista omyłka jest to bowiem nasuwająca
sięsama przez sięniedokładność, przypadkowe przeoczenie czy teżoczywisty błąd pisarski,
ale występujące w istniejącym dokumencie. Wżadnym razie nie można w drodze
prostowania oczywistej omyłki tworzyćdokumentów w ogóle nieistniejących […]”
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w wyroku z dnia 10 sierpnia 2006 r. sygn.
akt II Ca 442/06 stwierdził,że „oczywista omyłka pisarska to taka, która jest widoczna
na pierwszy rzut oka bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek wyjaśnień. Na tym polega
oczywistośćomyłki,że dla każdego, który dokonuje przeglądu ofert jest to oczywisty błąd nie
budzącyżadnych wątpliwości. (…)”
W wyroku z dnia 10 grudnia 2002 r. sygn. akt V Ca 1514/02 Sąd Okręgowy
w Warszawie stwierdził, iż„oczywistąomyłkąjest widoczna, niezamierzona niedokładność,
błąd pisarski albo rachunkowy lub inna podobna usterka w tekście. Sprostowanie oczywistej
omyłki nie może prowadzićdo zmiany treści oferty, w szczególności nie może polegaćna
zmianie określonego w ofercie rozmiaruświadczenia oferenta lub ceny”, a w wyroku z dnia
28 kwietnia 2006 r. sygn. akt V Ca 147/06 wskazał,że „ustawa Pzp nie zawiera wprawdzie
definicji oczywistej omyłki pisarskiej, jednakże nie ulega wątpliwości,że do tej kategorii
należy zaliczyćwidocznie mylnąpisownię, ewidentny błąd gramatyczny, niezamierzone
opuszczenie całego wyrazu lub jego części.”
Powyższe stanowisko podziela teżpiśmiennictwo i tak „przez oczywistąomyłkę
pisarskąnależy rozumiećwidocznie mylnąpisownięwyrazu, ewidentny błąd gramatyczny,
niezamierzone opuszczenie wyrazu lub jego części itp.” - Prawo zamówieńpublicznych,
Komentarz pod redakcjąTomasza Czajkowskiego, wyd. UZP, Warszawa 2007, str. 299,
komentarz do przepisu art. 87 ust. 2 Pzp.
Próby zdefiniowania oczywistej omyłki pisarskiej w piśmiennictwie i w orzecznictwie
wskazujązdaniem Izby, iżprzewidziana w art. 87 ust. 2 pkt 1 Pzp możliwośćpoprawienia
oczywistej omyłki w tekście oferty dotyczy takich błędów, które sąłatwe do zauważenia,
a "oczywistość" omyłki rozumianej jako określona niedokładnośćnasuwa siękażdemu, bez
potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań, czy teżustaleń. Może to byćbłąd pisarski,
logiczny, przypadkowe przeoczenie lub inna niedokładnośćprzypadkowa, która nasuwa się
sama przez siękażdemu, a dokonując poprawienia tej omyłki właściwy sens oświadczenia
(treśćoferty) pozostaje bez zmian. Z powyższego wynika, zdaniem Izby, w sposób
bezsporny,że ocena oczywistości danej omyłki pisarskiej musi byćdokonywana zawsze
w kontekście treści całej wypowiedzi oraz w odniesieniu do danych okoliczności sprawy.
W ocenie Izby, nie budzi jakichkolwiek wątpliwości fakt, iżwskazana przez
odwołującego w formularzu oferty data zawiera błędny zapis w części dotyczącej określenia
roku i to niezależnie od wymagańzamawiającego co do terminu realizacji zamówienia,
określonych w siwz. W momencie bowiem złożenia oferty przez odwołującego t.j. w dniu 28
października 2008 r. termin 30 czerwca 2008 r. jużminął. Podanie zatem tej daty jako
oferowanego terminu realizacji zamówienia stanowi w niezaprzeczalny sposób omyłkę
pisarską, z czym zgodziły siętakże obie strony wyrażając swoje stanowiska w postępowaniu.
Ponadto, wskazana przez wykonawcędata 30 czerwca (2008 r.) bez wątpienia, jeśli chodzi o
dzieńi miesiąc, mieściła sięw granicach terminów określonych przez zamawiającego
w specyfikacji, co wskazuje, iżwykonawca wpisując tędatęmiał na uwadze wymagania
zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu. O oczywistości omyłki pisarskiej
polegającej na podaniu w formularzu ofertowym roku 2008 zamiast 2009świadczy treść
oferty, złożonej przez wykonawcę. W szczególności oczywistośćpowyższa wynika
z kontekstu pełnej treści oświadczenia zawartego w pkt 3 formularza ofertowego
dotyczącego zaoferowanego terminu zakończenia realizacji zamówienia zawierającego
oprócz błędnie podanej daty także zapis: „zakończenie realizacji nie może byćwcześniejsze
niżdzień30 kwietnia 2009 r. i późniejsze niżdzień15 września 2009 r.” O widocznej na
pierwszy rzut oka niezamierzonej omyłce pisarskiejświadczy równieżtreść, zawarta
w parafowanym przez odwołującego, projekcie umowy złożonym w ofercie, w którym
wykonawca potwierdził określony termin realizacji zamówienia zgodny z wymaganiami siwz.
Z uwagi na powyższe, należy uznać,że wykonawca składając ofertęi wskazując
termin realizacji zamówienia - datę30 czerwiec 2008 r. zamierzał wskazaćrok 2009.
W ocenie Izby, omyłka polegająca na wpisaniu w tym miejscu roku 2008 jest oczywistym
błędem pisarskim, widocznym „na pierwszy rzut oka” dla każdego przeglądającego ofertę.
Należy przy tym podkreślić, iżuznanie powyższej omyłki za oczywistąi podlegającą
poprawieniu przez zamawiającego nie prowadzi do zmiany rzeczywistej treści i sensu
oświadczenia wykonawcy, wyrażonego w ofercie w odniesieniu do terminu realizacji
zaoferowanego przez wykonawcę.
W tych okolicznościach Izba uznała,że popełniona przez odwołującego omyłka
pisarska podlega poprawieniu na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 1 Pzp, a w konsekwencji oferta
złożona przez Delta-Prid Sp. z o.o. nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 2
Pzp, jako nieodpowiadająca treści siwz w zakresie terminu realizacji zamówienia.
Biorąc za podstawęstan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła jak
w sentencji na podstawie art. 191 ust. 1 i 1a oraz ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
Pzp stosownie do wyniku postępowania.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Płocku.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_________
*
niepotrzebne skreślić
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
