rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2010-12-06
rok: 2010
data dokumentu: 2010-12-06
rok: 2010
sygnatury akt.:
KIO 2493/10
KIO 2493/10
KIO 2494/10
KIO 2496/10
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska Członkowie: Anna Packo, Katarzyna Prowadzisz Protokolant: Łukasz Listkiewicz
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska Członkowie: Anna Packo, Katarzyna Prowadzisz Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 26 listopada 2010 r. i 29 listopada 2010 r.
w Warszawie odwołańskierowanych w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do łącznego rozpoznania, wniesionych przez:
A. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: EADS Secure
Networks Oy, ATM S.A., 00-380 Helsinki, Hiomotie 32 (KIO 2493/10),
B. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Motorola Polska
Sp. z o.o., Motorola Electronics Sp. z o.o., Motorola GmbH, 02-672 Warszawa,
ul. Domaniewska 39b (KIO 2494/10),
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent
Polska Sp. z o.o., Selex Communications S.p.A., 02-697 Warszawa, ul. Rzymowskiego
53 (KIO 2496/10)
od czynności zamawiającego Centrum Projektów Informatycznych Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych i Administracji, 02-781 Warszawa, ul. Pileckiego 63
przy udziale wykonawców Siemens IT Solutions and Services Sp. z o.o., 03-821
Warszawa, ul. śupnicza 11 (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2494/10, KIO 2496/10);
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent
Polska Sp. z o.o., Selex Communications S.p.A., 02-697 Warszawa, ul. Rzymowskiego
53 (sygn. akt KIO 2493/10); wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Thales Communications S.A., Thales Rail Signalling Solutions Sp. z o.o.,
60-701 Poznań, ul. Zachodnia 15 (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2496/10); wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Motorola Polska Sp. z o.o.,
Motorola Polska Electronics Sp. z o.o., Motorola GmbH, 02-692 Warszawa,
ul. Domaniewska 39b (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2496/10); wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: EADS Secure Networks Oy, ATM S.A., 04-
186 Warszawa, ul. Grochowska 21a (sygn. akt KIO 2496/10) zgłaszających swoje
przystąpienia do postępowańodwoławczych po stronie zamawiającego;
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel
– Lucent Polska Sp. z o.o., Selex Communications S.p.A., 02-697 Warszawa,
ul. Rzymowskiego 53 (sygn. akt KIO 2494/10) zgłaszających swoje przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie odwołującego się.
w Warszawie odwołańskierowanych w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do łącznego rozpoznania, wniesionych przez:
A. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: EADS Secure
Networks Oy, ATM S.A., 00-380 Helsinki, Hiomotie 32 (KIO 2493/10),
B. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Motorola Polska
Sp. z o.o., Motorola Electronics Sp. z o.o., Motorola GmbH, 02-672 Warszawa,
ul. Domaniewska 39b (KIO 2494/10),
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent
Polska Sp. z o.o., Selex Communications S.p.A., 02-697 Warszawa, ul. Rzymowskiego
53 (KIO 2496/10)
od czynności zamawiającego Centrum Projektów Informatycznych Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych i Administracji, 02-781 Warszawa, ul. Pileckiego 63
przy udziale wykonawców Siemens IT Solutions and Services Sp. z o.o., 03-821
Warszawa, ul. śupnicza 11 (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2494/10, KIO 2496/10);
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent
Polska Sp. z o.o., Selex Communications S.p.A., 02-697 Warszawa, ul. Rzymowskiego
53 (sygn. akt KIO 2493/10); wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Thales Communications S.A., Thales Rail Signalling Solutions Sp. z o.o.,
60-701 Poznań, ul. Zachodnia 15 (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2496/10); wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Motorola Polska Sp. z o.o.,
Motorola Polska Electronics Sp. z o.o., Motorola GmbH, 02-692 Warszawa,
ul. Domaniewska 39b (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2496/10); wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: EADS Secure Networks Oy, ATM S.A., 04-
186 Warszawa, ul. Grochowska 21a (sygn. akt KIO 2496/10) zgłaszających swoje
przystąpienia do postępowańodwoławczych po stronie zamawiającego;
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel
– Lucent Polska Sp. z o.o., Selex Communications S.p.A., 02-697 Warszawa,
ul. Rzymowskiego 53 (sygn. akt KIO 2494/10) zgłaszających swoje przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie odwołującego się.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołania i nakazuje powtórzenie oceny spełnienia warunków udziału
w postępowaniu.
2. Kosztami postępowania obciąża Centrum Projektów Informatycznych MSWiA, 02-781
Warszawa, ul. Pileckiego 63 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 45 000
zł 00 gr (słownie: czterdzieści pięćtysięcy złotych zero gorszy) z kwoty
wpisów uiszczonych przez odwołujących się, w tym:
A
koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: EADS Secure Networks Oy,
ATM S.A., 00-380 Helsinki, Hiomotie 32;
B
koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Motorola Polska Sp. z o.o.,
Motorola Electronics Sp. z o.o., Motorola GmbH, 02-672 Warszawa,
ul. Domaniewska 39b;
C
koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent Polska
Sp. z o.o.,
Selex
Communications
S.p.A.,
02-697
Warszawa,
ul. Rzymowskiego 53;
2)
dokonaćwpłaty kwoty 52 000 zł 00 gr (słownie: czterdzieści osiem tysięcy
sześćset złotych zero groszy) stanowiącej uzasadnione koszty strony, w tym:
A
kwoty 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy)przez
Centrum
Projektów
Informatycznych
MSWiA,
02-781
Warszawa,
ul. Pileckiego 63 na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: EADS Secure Networks Oy., ATM S.A., 00-380
Helsinki, Hiomotie 32 stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu
od odwołania;
B
kwoty 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy)przez
Centrum
Projektów
Informatycznych
MSWiA,
02-781
Warszawa,
ul. Pileckiego 63 na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: Motorola Polska Sp. z o.o., Motorola
Electronics
Sp.
z
o.o.,
Motorola
GmbH,
02-672
Warszawa,
ul. Domaniewska 39b stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu
od odwołania;
C
kwoty 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero
gorszy) przez Centrum Projektów Informatycznych MSWiA, 02-781
Warszawa, ul. Pileckiego 63 na rzecz wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent Polska Sp.
z o.o.,
Selex
Communications
S.p.A.,
02-697
Warszawa,
ul. Rzymowskiego 53 stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu
od odwołania oraz koszty pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie
7
dni
od
dnia
jego
doręczenia
-
przysługuje
skarga
za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Sygn. akt:
KIO 2493/10
KIO 2494/10
KIO 2496/10
Uzasadnienie
I. Centrum Projektów Informatycznych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji,
zwane dalej Zamawiającym, prowadzi w trybie przetargu ograniczonego postępowanie na
,,Zaprojektowanie, budowa i wdrożenie Ogólnokrajowego Cyfrowego Systemu Łączności
Radiowej – etap I”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym WE z dnia
14 sierpnia 2010 r., poz. 2010/S 157-243171. Postępowanie prowadzone jest w trybie
przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (t. j. – Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759). Celem postępowania jest
zawarcie umowy ramowej z kilkoma wykonawcami, maksymalna liczba uczestników
planowanej umowy ramowej to 5-u uczestników (pkt II.1.4 ogłoszenia o zamówieniu).
Zamawiający poinformował uczestników postępowania o wyniku kwalifikacji wstępnej w
dniu 5 listopada 2010 roku – do udziału w postępowaniu dopuszczono 4 wykonawców,
wykluczono 4 wykonawców. Zamawiający mianowicie do dalszego postępowania
dopuścił:
-
wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia:
Thales
Communications S.A., Thales Rail Signalling Solutions Sp. z o.o. (dalej: Konsorcjum
Thales),
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent
Polska Sp. z o.o., Selex Communications S.p.A. (dalej: Konsorcjum Alcatel),
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Motorola Polska
Sp. z o.o., Motorola Electronics Sp. z o.o., Motorola GmbH (dalej: Konsorcjum Motorola),
-
Siemens IT Solutions and Services Sp. z o.o. (dalej: Siemens).
Zamawiający wykluczył:
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Instytut Techniczny
Wojsk Lotniczych, Industrieanlagen – Betriebsgesellschaft mit beschrankter Haftung
(IABG), Science Aplications International Corporation (SAIC) (dalej: Konsorcjum ITWL),
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: EADS Secure
Networks Oy, ATM S.A. (dalej: Konsorcjum EADS),
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Texel Sp. z o.o., Sat-
Guard Defence Sp. z o.o. sp. k., Asseco Poland S.A. (dalej: Konsorcjum Texel),
-
WASKO S.A.
W dniu 15 listopada 2010 r. odwołania na powyższą czynność Zamawiającego
wnieśli:
1) Konsorcjum EADS (postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2493/10),
2) Konsorcjum Motorola (postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2494/10),
3) Konsorcjum ITWL(postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2495/10),
4) Konsorcjum Alcatel (postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2496/10).
Do postępowańodwoławczych przystąpili:
-
Siemens (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2494/10, KIO 2496/10),
-
Konsorcjum Alcatel (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2495/10),
-
Konsorcjum Thales (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2496/10),
-
Konsorcjum Motorola (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2495/10, KIO 2496/10),
-
Konsorcjum EADS (sygn. akt KIO 2496/10) po stronie Zamawiającego.
Natomiast po stronie Odwołujących zgłosili przystąpienia:
-
Konsorcjum ITWL (sygn. akt KIO 2493/10),
-
Konsorcjum Alcatel (sygn. akt KIO 2494/10),
-
Konsorcjum EADS (sygn. akt KIO 2495/10).
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2493/10
Odwołujący Konsorcjum EADS zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
a) art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych poprzez przyjęcie,że Odwołujący nie
wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu,
b) art. 24 ust. 2 pkt 4 w związku z art. 24 ust. 1 pkt 8 Prawa zamówieńpublicznych — poprzez
niewłaściwąwykładniętych przepisów przez Zamawiającego, polegającąna przyjęciu, iż
podstawądo wykluczenia Odwołującego i uznania,że nie spełnia on warunków udziału
w postępowaniu jest niespełnienie przesłanki z art. 24 ust. 1 pkt 8 Prawa zamówień
publicznych przez podmiot, o którym mowa w art. 26 ust. 2b Prawa zamówień
publicznych;
c) art. 24 ust. 2 pkt 4 w związku z art. 24 ust. 1 pkt 8 Prawa zamówieńpublicznych —
poprzez niewłaściwe zastosowanie tych przepisów przez Zamawiającego polegające na
przyjęciu, iżEADS Secure Networks GmbH (dalej: EADS GmbH), tj. podmiot, o którym
mowa w art. 26 ust. 2b Prawa zamówieńpublicznych, nie spełnia przesłanek z art. 24 ust.
1 pkt 8 Prawa zamówieńpublicznych;
Swoje zarzuty w powyższym zakresie Odwołujący uzasadnił następująco:
Zamawiający podał - jako podstawęprawnąwykluczenia — art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa
zamówieńpublicznych, uznając,że Odwołujący nie wykazał spełnienia warunków udziału
w postępowaniu przetargowym, ponieważzaświadczenie wydane przez niemiecki Federalny
Urząd Sprawiedliwości, tzw. Fuhrungszeugnis, dla członka zarządu EADS GmbH pana Markusa
K. zostało wystawione po terminie na złożenie przez Odwołujących wniosku o dopuszczenie
do udziału w postępowaniu z dnia 28 września 2010 r. tj. w dniu 5 października 2010 r.
Tymczasem w ocenie Odwołującego spełnia on samodzielnie warunki udziału w postępowaniu,
co wynika z Załącznika Nr 3 do Wniosku (pozycje 1-3 oraz 6-9 w tabeli pierwszej, a także
pozycje 1-6 w tabeli drugiej tego Załącznika), zatem ewentualne przedstawienie bądźnie
dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego nie może miećwpływ na decyzjęo wykluczeniu
Odwołującego z postępowania.
Ponadto z ostrożności procesowej Odwołujący podniósł,że nawet gdyby przyjąć,że
z art. 24 Prawa zamówieńpublicznych wynika, iżpodstawąwykluczenia wykonawcy jest
niespełnienie warunków przez podmiot, o którym mowa w art. 26 ust. 2b Prawa zamówień
publicznych, to i tak Odwołujący spełnia warunki udziału w postępowaniu, ponieważprzedłożył
zaświadczenie z dnia 5 października 2010 wydane przez Federalny Urząd Sprawiedliwości,
potwierdzające,że pan Markus K. nie figuruje w stosownym rejestrze karnym. Zaświadczenie to
potwierdza,że pan Markus K. nie figuruje w rejestrze karnym na dzieńskładania Wniosku, jak i
na dzień5 października 2010 r., jak i na każdy inny dzieńprzypadający przed dniem wydania
Zaświadczenia.
Ponadto wraz z Wnioskiem złożył stosowne oświadczenie, iżw stosunku do pana Markusa K. nie
zachodząprzesłanki z art. 24 ust. 1 pkt 8 Prawa zamówieńpublicznych.
Reasumując, według Odwołującego, Konsorcjum EADS nie podlega wykluczeniu.
d) art. 7 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 26 ust. 3 i 4, art. 51 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych, w szczególności poprzez nierówne traktowanie wykonawców i uznanie
wykonawcy Siemens, a także Konsorcjum Motorola za spełniających warunki udziału
w postępowaniu i nie podlegających wykluczeniu z postępowania oraz zaniechanie
wezwania wykonawców ubiegających sięo udzielenie zamówienia w postępowaniu do
złożenia wyjaśnieńodnośnie zastrzeżenia przez nich informacji zawartych w złożonych
przez nich wnioskach jako tajemnicy przedsiębiorstwa, a ponadto wnioski złożone przez
Konsorcjum Thales oraz Siemens zawierajądokumenty podpisane przez osoby
niewłaściwie umocowane do reprezentowania tych wykonawców, zaśdo wniosku
złożonego przez Motorola nie zostało dołączone zaświadczenie stanowiące odpowiednik
zaświadczenia uzyskiwanego z ZUS (na rozprawie Odwołujący podtrzymał zarzuty
wyłącznie odnoszące siędo Konsorcjum Thales).
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2494/10
Odwołujący Konsorcjum Motorola zarzucał Zamawiającemu, wobec zaniechania wykluczenia
z udziału w postępowaniu wykonawcy Siemens, naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4) Prawa
zamówieńpublicznych. Według Odwołującego, Siemens powinien zostaćwykluczony,
ponieważ:
1)
nie załączono wymaganych dla podwykonawców dokumentów (potwierdzających brak
otwarcia postępowania likwidacyjnego lub ogłoszenia upadłości; potwierdzających fakt
niekaralności podmiotu zbiorowego; potwierdzających niezaleganie ze składami na
ubezpieczenie zdrowotne),
2)
nie wykazano sięnależytąrealizacjąusług, wymaganych przez Zamawiającego -
Siemens posługiwał siędoświadczeniem następujących podmiotów trzecich: SIEMENS
IT SOLUTIONS AND SERVICES AG (Szwajcaria) (dalej: SIEMENS AG) oraz RHODE
& SCHWARTZ PROFESSIONAL MOBILE RADIO GmbH (Niemcy) (dalej:
RHODE&SCHWARTZ).
Wykonawca dla podmiotów, mających siedzibępoza terytorium Rzeczpospolitej
Polskiej, powinien do wniosku załączyćdokumenty potwierdzające,że nie otwarto wobec
tych podmiotów likwidacji lub nie ogłoszono upadłości, podmioty te nie zalegają
z uiszczaniem podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz iżnie
orzeczono wobec tych podmiotów zakazu ubiegania sięo zamówienie.
Tymczasem, w ocenie Odwołującego, z dokumentów przedłożonych przez SIEMENS nie
wynika, aby wobec RHODE&SCHWARTZ oraz SIEMENS AG nie zostało otwarte
postępowanie likwidacyjne lub upadłościowe. SIEMENS ograniczył sięw tym zakresie do
załączenie wypisów ze szwajcarskiego (dla SIEMENS AG) oraz niemieckiego (dla
RHODE&SCHWARTZ) rejestru handlowego. W wypisach tych nie znajduje siężadna
wzmianka o braku postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego. Wobec powyższego
uznaćnależy,że SIEMENS nie przedstawił wszystkich wymaganych przez ogłoszenie
dokumentów, ponieważnie zawierająone informacji o nie otwarciu postępowania
likwidacyjnego lub ogłoszeniu upadłości.
Ponadto
z
przedstawionych
przez
Siemens
dokumentów
dotyczących
podwykonawców nie wynika także, aby nie zalegali oni ze składkami na ubezpieczenia
zdrowotne. W przedstawionych zaświadczeniach mowa jest jedynie o niezaleganiu ze
składkami na ubezpieczenie społeczne wbrew jednoznacznej treści Ogłoszenia.
Odwołujący równieżzauważył, iżna stronie 113/115 oferty Siemens znajduje się
zapewnienie,że wobec SIEMENS AG nie orzeczono zakazu ubiegania sięo zamówienie
publiczne. Jednocześnie jednak na stronie 125 oferty znajduje sięurzędowe zaświadczenie
z dnia 1 września 2010 roku o następującej treści: „żadne przedsiębiorstwo nie zostało
wpisane do szwajcarskiego rejestru karnego". Zaświadczenie to nie wskazuje o jaki
konkretnie podmiot chodzi tym samym nie może zostaćuznane za zaświadczenie
z odpowiednika polskiego Krajowego Rejestru Karnego w zakresie odpowiedzialności
podmiotów zbiorowych. Dokument ten jednak wskazuje,że w Szwajcarii istnieje odpowiednik
polskiego Krajowego Rejestru Karnego wydający zaświadczenia dla podmiotów zbiorowych
(zarzut ten następnie wycofano na rozprawie).
W ocenie Odwołującego, Siemens nie wykazał siętakże wymaganąwiedzą
i doświadczeniem. Do wykazu wykonanych usług (załącznik Nr 3) wykonawcy byli
zobowiązani przedstawićdokumenty potwierdzające,że usługi nim objęte zostały wykonane
należycie, bowiem w przypadku usług od Nr 6 do 13 wykazu takich dokumentów w ogóle nie
przedstawiono.
Odnośnie pozostałych usług Odwołujący zauważył,że:
-
usługa Nr 1: w dokumencie brak jest oświadczenie o należytym wykonaniu usługi;
-
usługa Nr 2: Zamawiający wymagał od wykonawców przedstawienie usług wykonanych -
tymczasem usługa nr 2 jest w trakcie realizacji i zostanie ukończona w 2012 roku przez
co nie spełnia kryterium przewidzianego ogłoszeniem;
-
usługa Nr 4: nie został wskazany konkretny obiekt sportowy objęty działaniem systemu na
co wskazuje wprost treśćOgłoszenia w pkt III. 2. 1) b);
-
usługa Nr 5 jest w całości tożsama z usługąNr 1, tylko referencja wystawiona została na
inny podmiot uczestniczący w realizacji zamówienia (SIEMENS AG OESTERREICH).
Wobec powyższego, według Odwołującego, tylko jedna usługa spełnia wymogi
Zamawiającego, co uznaćnależy za niewystarczające, w konsekwencji Siemens powinien
byćwykluczony z postępowania.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2496/10
Odwołujący Konsorcjum Alcatel zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych poprzez niezapewnienie zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w związku z naruszeniem
wymienionych przepisów Prawa zamówieńpublicznych,
2. art. 24 ust. 1 w związku z rozporządzeniem z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów
dokumentów jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy oraz form w jakich te
dokumenty mogąbyćskładane (dalej. rozporządzenie w sprawie rodzajów dokumentów),
art. 24 ust. 2 pkt 3 i pkt 4, art. 26 ust. 2b, art. 26 ust. 3 oraz art. 51 Prawa zamówień
publicznych poprzez: dokonanie oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu
i braku podstaw do wykluczenia wykonawców z postępowania w sposób niezgodny
z ogłoszeniem i ustawąi w konsekwencji poprzez:
a.
odnośnie Siemens - zaniechanie wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt. 3
ewentualnie zaniechanie wezwania do uzupełnienia dokumentów w trybie art. 26 ust. 3
Prawa zamówieńpublicznych i w razie nieuzupełnienia zaniechanie wykluczenia
wykonawcy z postępowania na postawie art. 24 ust. 1 oraz 24 ust. 2 pkt 4 Prawa
zamówieńpublicznych;
b.
odnośnie Konsorcjum Thales - uznanie wniosku jako skutecznie złożonego pomimo jego
podpisania przez osobęnieuprawnioną, ewentualnie zaniechanie wezwania Konsorcjum
Thales do uzupełnienia dokumentu w trybie artykułu 26 ust. 3 Prawa zamówień
publicznych i w razie nieuzupełnienia, zaniechanie wykluczenia wykonawcy
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 oraz 24 ust. 2 pkt. 4 Prawa zamówień
publicznych;
c.
odnośnie Konsorcjum Motorola - zaniechanie wezwania do uzupełnienia dokumentów
w trybie artykułu 26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych i w razie ich nieuzupełnienia,
zaniechania wykluczenia wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 oraz
24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych;
d.
odnośnie Konsorcjum Texel - naruszenie przepisu art. 51 ust. 1 i ust. la Prawa zamówień
publicznych w związku z art. 24 ust. 1 oraz art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówień
publicznych poprzez zaniechanie wykluczenia i zaniechanie podania wszystkich
okoliczności
na
podstawie,
których
ww.
wykonawca
powinien
zostać
wykluczony z postępowania;
e.
odnośnie Konsorcjum ITWL - naruszenie przepisu art. 51 ust. 1 i ust. 1a Prawa
zamówieńpublicznych w związku z art. 24 ust. 1 oraz art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa
zamówieńpublicznych poprzez zaniechanie wykluczenia i zaniechanie podania
wszystkich okoliczności na podstawie, których ww. wykonawca powinien zostać
wykluczony z postępowania;
f. odnośnie Konsorcjum EADS - naruszenie przepisu art. 51 ust. 1 i ust. 1a Prawa
zamówieńpublicznych w związku z art. 24 ust. 1 oraz art. 24 ust. 2 pkt. 4 Prawa
zamówieńpublicznych poprzez zaniechanie wykluczenia i zaniechanie podania
wszystkich okoliczności na podstawie, których ww. wykonawca powinien zostać
wykluczony z postępowania;
3. art. 8 ust. 2 i 3, art. 96 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych poprzez odmówienie
okazania całości wniosków nw. wykonawców Odwołującemu na skutek uznania za
skutecznie dokonane zastrzeżenie jawności informacji zawartych we wnioskach
Konsorcjum Thales, Konsorcjum Motorola, Konsorcjum ITWL i Konsorcjum EADS.
Odwołujący podniesione zarzuty uzasadnił w następujący sposób:
I. Zarzuty dotyczące Siemens:
1. Zamawiający postawił warunek udziału w postępowaniu polegający na wykazaniu się
niezbędnąwiedząi doświadczeniem, tj. należytym wykonaniem, a w przypadkuświadczeń
okresowych lub ciągłych równieżwykonywaniem, w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a jeżeli
okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
a. co najmniej jednego zamówienia, którego przedmiotem było: zaprojektowanie,
wykonanie i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej
w paśmie częstotliwości 380-400 MHz, przeznaczonego dla potrzeb podmiotów
odpowiedzialnych w danym kraju za bezpieczeństwo, porządek publiczny lub
ratownictwo, obejmującego swym zasięgiem obszar co najmniej 7.000 km2
i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz obsługującego co najmniej
10.000 terminali końcowych (pkt III.2 ppkt 1.1 a ogłoszenia dalej zw. „Warunek A") oraz
b.
wykonanie
co
najmniej
jednego
zamówienia,
którego
przedmiotem
było:
zaprojektowanie, wykonanie i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności
radiowej w paśmie częstotliwości 380-400 MHz przeznaczonego dla potrzeb
podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, porządek lub ratownictwo celem
obsługi sportowej imprezy masowej o charakterze międzynarodowym, obejmującego
zakresem działania co najmniej jeden obiekt sportowy np. stadion, hala sportowa (pkt
III.2 ppkt 1 .1b ogłoszenia dalej zw. „Warunek B").
W piśmie z dnia 8 września 2010r. zawierającym wyjaśnienia do treści ogłoszenia
(odp. na pytanie 18) Zamawiający potwierdził, iżna potwierdzenie spełniania Warunku A
i Warunku B nie dopuszcza przedstawienia jednego projektu spełniającego wymagania
punktu l.1a i l.1b. Aby potwierdzićspełnianie warunków udziału w postępowaniu wykonawcy
mieli zatem obowiązek wykazania co najmniej dwóch projektów jednego na potwierdzenie
Warunku A i innego na potwierdzenie spełniania Warunku B.
Siemens przedstawił w wykazie listę13 usług, jednak wykaz ten nie potwierdza spełniania
przez tego Wykonawcęwarunków udziału w postępowaniu. Pozycje wymienione w pkt 4
oraz 6-13 tabeli nie odpowiadająpostawionym przez Zamawiającego wymaganiom ani dla
potwierdzenia spełniania Warunku A ani dla Warunku B z uwagi na niewłaściwy, zakres,
czas trwania lub odbiorców.śadna z tych pozycji nie obejmuje co najmniej 100 stacji
bazowych, nie może tym samym potwierdzaćspełniania Warunku A, zamówienia te nie
potwierdzająteżspełniania Warunku B z uwagi na następujące okoliczności:
a. pozycja nr 4 - brak informacji jakiej imprezy sportowej dotyczy projekt
oraz jaki obiekt sportowy obejmuje swoim zakresem działania,
b. pozycja nr 6 - projekt został zakończony wcześniej niż3 lata przed
terminem składania wniosków,
c. pozycja nr 7 - projekt dla przemysłu górniczego, energetycznego,środków
chemicznych i paliw - nie dotyczy imprezy sportowej,
d. pozycja nr 8 - projekt dot. sieci autostrad,
e. pozycja nr 9 - projekt dotyczy przedsiębiorstw transportu drogowego,
f. pozycja nr 10 - projekt zakończony wcześniej niż3 lata przed terminem
składania wniosków,
g. pozycja nr 11 - projekt dotyczy portu,
h. pozycja nr 12 - projekt zakończony wcześniej niż3 lata przed terminem składania
wniosków i dotyczy innego pasma radiowego
i. pozycja nr 13 - projekt zakończony wcześniej niż3 lata przed terminem składania
wniosków,
Ponadto Odwołujący zauważył, dla projektów z pozycji od 6-13 tabeli Siemens nie
dołączył dokumentów potwierdzających ich należyte wykonanie, a jedynie opisy projektów -
a zatem realizacje te nie mogąbyćuznane za należycie wykonane.
Wobec powyższego, zdaniem Odwołującego przy ocenie spełniania warunków
udziału w postępowaniu można jedynie rozpatrywaćpozycje nr 1, 2, 3, 5 wykazu. Pozycje te
równieżnie potwierdzająspełniania warunków. Warunek A:
a. Z wykazu usług wynika, iżSiemens wskazał na potwierdzenie spełniania
tego warunku projekt opisany w pozycji 1 i 5, tj. projekt pod nazwą:
Narodowa Profesjonalna Mobilna SiećRadiowa w Malezji.
b. W pozycji 1 Siemens powołuje sięna doświadczenie udostępnione przez
RHODE&SCHWARTZ opisując to doświadczenie jako „zaprojektowanie, wykonanie
i wdrożenie systemu łączności radiowej". W rzeczywistości, co wynika z treści referencji,
podmiotem, który zaprojektował, wykonał i wdrożył system łączności radiowej w Malezji
jest Sapura Research Sdn Bhd, (dalej Sapura). Tylko ten podmiot może legitymowaćsię
doświadczeniem wymaganym przez Zamawiającego. Referencja potwierdzające
tęokoliczność, a wystawiona przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Malezji dla Sapura
przedstawiona jest we wniosku złożonym w obecnym postępowaniu przez Konsorcjum
Telex.
c. Sapura była w tym projekcie generalnym wykonawcąi integratorem rozwiązania. Jak
wynika z referencji wystawionej dla Sapura przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Malezji,
Sapura
podpisała
kontrakt
na
zaprojektowanie,
wybudowanie,
zarządzanie
i utrzymywanie Ogólnokrajowego Ujednoliconego Cyfrowego Systemu Bezpieczeństwa
w Malezji. RHODE&SCHWARTZ był w tym projekcie jedynie dostawcąsprzętu
Tetrowego.
Odwołujący także stwierdził,że referencje dla usługi nr 1 sątak dalece niewłaściwie
przetłumaczone,że stanowi to nieprawdziwąinformację, zatem powinno stanowić
samoistnąprzesłankęwykluczenia. Z prawidłowo przetłumaczonej referencji wynika,że
RHODE&SCHWARTZ był jedynie dostawcąsprzętu, a to nie potwierdza spełnienia
warunku udziału w postępowaniu.
d. W
odniesieniu
do
projektu
nr
5
Siemens
posłużył
się
doświadczeniem
Siemens AG Oesterreich z siedzibąw Wiedniu (dalej Siemens Austria). Siemens Austria
był podwykonawcąSapura w tym samym projekcie, w Malezji jedynie „w zakresie
dostawy wspieranego komputerowo Systemu dyspozytorskiego TETRA (T-CAD) ...".
Z dalszego doprecyzowania zakresu wykonywanych czynności przez ten podmiot
jednoznacznie wynika, iżwątpliwości,że Siemens Austria nie zaprojektował, nie wykonał
ani nie wdrożył systemu łączności radiowej w tym projekcie (był jedynie dostawcą
sprzętu).
e. Ponadto należy stwierdzić, iżzgodnie z treściąodpowiedzi na wezwanie do wyjaśnień,
Siemens AG nie będzie podwykonawcąSiemens Polska w tym projekcie. Nawet gdyby
zakres merytoryczny projektu był właściwy, projekt ten nie mógłby byćuznany jako
potwierdzający spełnienie warunków udziału w postępowaniu.
Na potwierdzenie spełniania Warunku B Siemens wskazał zamówienia opisane
w pozycjach 2 i 3 tabeli.
Pozycje nr 2 i 3 dotyczątego samego Projektu: POLYCOM -Szwajcarska
Narodowa SiećBezpieczeństwa. W pozycji 3 w referencjach znajduje sięinformacja
o imprezie sportowej oraz o obiekcie, którego dotyczył projekt. Natomiast w pozycji 2 ani
w opisie projektu w tabeli, ani w referencjach nie zostało wskazane wżaden sposób,że
projekt spełnia wymagania Zamawiającego (ani w zakresie Warunku A, ani Warunku B).
Nie podano, bowiemżadnych informacji nt. ilości stacji bazowych i ilości terminali, które
zostały wykonane przed terminem składania wniosków. Podane sąjedynie prognozy na
koniec fazy budowy przypadającej na rok 2012.
Z uwagi na informacje przedstawione we wniosku Siemens, w ocenie Odwołującego
wykonawca ten winien zostaćwykluczony z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3
Prawa zamówieńpublicznych, tj. z uwagi na złożenie nieprawdziwych informacji, które mogą
miećwpływ na wynik postępowania. Informacje mające na celu wprowadzenie
Zamawiającego w błąd, dotyczą:
a. Niewłaściwego tłumaczenia referencji dotyczącej czynności wykonywanych przez
RHODE&SCHWARTZ,
b. Podania
nieprawdziwych
informacji
w
wykazie,
dotyczących
wartości
Projektu: Polycom - Szwajcarska Narodowa SiećBezpieczeństwa jako kwoty 500 mln
euro. Kwota te stanowi podstawędo określenia ilości punktów przyznanych za ten
warunek. Zamawiający zamierzał punktować„sumęwartości zrealizowanych zamówień"
(pkt. III.2.1) 2 Ogłoszenia). Tymczasem wartośćpodana przez Siemens jest wartością
finalnąprojektu, która zostanie osiągnięta dopiero w roku 2012,
c. Siemens przedstawia we wniosku nieprawdziwe informacje w wykazie usług. W opisie
projektu nr 1 o wartości 33 mln euro wykonanego przez RHODE&SCHWARTZ pisze, iż
projekt obejmuje zaprojektowanie, wykonanie i wdrożenie cyfrowego, trankingowego
systemu łączności radiowej. W rzeczywistości RHODE&SCHWARTZ nie może
legitymowaćsiętym doświadczeniem. Legitymuje sięnim Sapura w projekcie o wartości
920 min zł poprzez referencjęprzedstawionąprzez Texel,
d. Siemens
przedstawia
również
nieprawdziwe
informacje
w
opisie
projektu
nr 5 twierdząc, iżprojekt wykonany przez Siemens Austria obejmuje zaprojektowanie,
wykonanie i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej,
Ponadto według Odwołującego wniosek Siemens zawiera następujące błędy:
a. Wszystkie dokumenty podmiotów udostępniających zasoby sąpodpisane za zgodność
z oryginałem przez Siemensa - w tym oświadczenie o udostępnieniu zasobów, które
może byćzłożone tylko w oryginale. Zgodnie z sekcjąIII pkt III.2.1) ppkt 3 ogłoszenia
Zamawiający wymagał dołączenia do wniosku „pisemnego zobowiązania tych
podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów". Siemens przedstawił
oświadczenia podmiotów trzecich w formie kopii poświadczonej przez siebie za
zgodnośćz oryginałem. Tym samym nie wypełnił obowiązku, który nałożył na niego
Zamawiający w ogłoszeniu, ponieważoświadczenia te nie były pisemne. Dla
zachowania bowiem formy pisemnej dokumentu konieczne jest złożenie pod
oświadczeniem własnoręcznego podpisu osoby, której to oświadczenie dotyczy. Należy
zatem przyjąć, iżSiemens nie wykazał,że spełnia warunki udziału w postępowaniu
i jako taki podlega wykluczeniu z postępowania. Należy zwrócićuwagę, iżdo
zobowiązania innych podmiotów do udostępnienia wiedzy i doświadczenia
nie będzie miało zastosowanie rozporządzenie o dokumentach, ponieważ
podstawążądania tego dokumentu jest art. 26 ust. 2b Prawa zamówieńpublicznych
a nie rozporządzenie. W § 6 ust. 2 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów
ustawodawca przewidział możliwośćskładania dokumentów w formie oryginału lub
kserokopii poświadczonej za zgodnośćz oryginałem. Jednakże możliwość
ta dotyczy tylko i wyłącznie dokumentów, o których mowa w rozporządzeniu
o dokumentach. Skoro rozporządzenie o dokumentach nic nie mówi o zobowiązaniu
innych podmiotów do udostępnienia potencjału technicznego, a możliwośćżądania
tego dokumentu wynika wprost z Prawa zamówieńpublicznych (art. 26 ust. 2b) to § 6
ust. 2 rozporządzenia o dokumentach nie może miećzastosowania dla tego typu
zobowiązań.
b. Siemens nie był równieżuprawniony do poświadczenia za zgodnośćz oryginałem
dokumentów dotyczących podmiotów trzecich. Z § 6 ust. 2 rozporządzenia wynika,że dokumenty mogąpoświadczyćtylko te podmioty, których one dotyczą.
c.
W
dokumentach
dotyczących
podmiotów
udostępniających
zasoby
(str.
140
i
161
wniosku)
brak
jest
informacji
o
ubezpieczeniu
zdrowotnym.
Złożone dokumenty nie potwierdzajązatem wszystkich okoliczności o których mowa
w § 4 ust. 1 b) rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów,
d. Odnośnie spółki Siemens AG (str. 138 wniosku) znajduje sięinformacja, iżspółka
podlega opodatkowaniu w zakresie nałożonym przez władze federalne, władze kantonu
i władze gminne. Natomiast na stronie 136 zostało złożone zaświadczenie wyłącznie
w zakresie podatków federalnych. Złożone dokumenty nie potwierdzajązatem
wszystkich okoliczności, o których mowa w par 4 ust. 1 b) rozporządzenia
o dokumentach.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o wykluczenie Siemens z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Prawa zamówieńpublicznych, ewentualnie o wezwanie go do
uzupełnienia dokumentów w trybie artykułu 26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych i w razie
ich nie uzupełnienia wykluczenia wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1
oraz 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych .
II.
Zarzuty dotyczące Konsorcjum Thales.
1. Wniosek złożony przez Konsorcjum Thales został podpisany przez osobędo
tego nieuprawnioną.
a. Zgodnie z treściąpełnomocnictwa udzielonego Thales Communications S.A. (Lider
Konsorcjum) z siedzibąwe Francji przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o. z siedzibą
w Poznaniu, Lider Konsorcjum został upoważniony do udzielenia pełnomocnictw dalszych
wyłącznie
Panom:
Andrzejowi
G.
i
Tomaszowi
R.
(str.
15
wniosku).
Tymczasem Lider Konsorcjum udzielił pełnomocnictwa Panu Marc D. i Pani Fanny M., która
podpisała wniosek i pozostałe dokumenty. W związku z powyższym uznaćnależy, iżwniosek
jako podpisany przez osoby nieuprawnione nie został skutecznie złożony.
b. W ocenie Odwołującego w zaistniałej sytuacji brak jest możliwości wezwania Konsorcjum
Thales do uzupełnienia pełnomocnictwa, gdyżz treści art. 26 ust. 3 Prawa zamówień
publicznych jednoznacznie wynika, iżwezwanie może dotyczyćjedynie sytuacji, w której
wykonawca nie złożył pełnomocnictwa lub złożone pełnomocnictwo jest wadliwe. Konsorcjum
Thales złożyło wszystkie wymagane pełnomocnictwa. Z treści pełnomocnictwa udzielonego
Liderowi Konsorcjum przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o. z siedzibąw Poznaniu,
wyraźnie wynika komu może byćudzielone pełnomocnictwo dalsze. Osobątąnie jest
podpisująca wniosek Pani Fanny M. Zatem osoba ta działała niezgodnie z jednoznacznie
wyrażonąwolączłonka konsorcjum.
2. Z załączonych dokumentów nie wynika również,że Thales Communications S.A. nie
zalega z opłaceniem składek na ubezpieczenie zdrowotne. Złożone dokumenty nie
potwierdzajązatem wszystkich okoliczności o których mowa w par 4 ust. 1 b)
rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o pominięcie wniosku Konsorcjum Thales jako
nieskutecznie złożonego ewentualnie wezwanie Konsorcjum Thales do uzupełnienia
dokumentu potwierdzającego brak zaległości w zakresie składek na ubezpieczenie
zdrowotne, a w razie jego nieuzupełnienia wykluczenie Konsorcjum Thales z postępowania.
III.
Zarzuty dotyczące Konsorcjum Motorola.
1. Jak wynika z informacji zawartych w spisie treści oferty, Konsorcjum Motorola w celu
potwierdzenia spełniania warunku doświadczenia posłużyła sięzasobami innych
podmiotów tj. Motorola Ltd. z siedzibąw Basingstoke, Wielka Brytania (dalej Motorola
Ltd) oraz Motorola Espania SAU z siedzibąw Madrycie, Hiszpania (dalej Motorola
Hiszpania). Jednocześnie do wniosku nie dołączono dokumentów potwierdzających brak
podstaw do wykluczenia ww. podmiotów z postępowania. Odwołujący podnosi, iż
zgodnie z odpowiedziąZamawiającego na pytanie 15 udostępnienie doświadczenia
związane jest z koniecznościązłożenia dokumentów dotyczących braku podstaw do
wykluczenia z postępowania podmiotu udostępniającego wiedzęi doświadczenie.
Odwołujący wnosi o wezwanie Konsorcjum Motorola do uzupełnienia dokumentów,
a w przypadku braku ich uzupełnienia do wykluczenia Konsorcjum Motorola
z postępowania.
Dodatkowo Odwołujący podnosił, iżoświadczenie Motorola Hiszpania zostało
złożone w formie kopii poświadczonej za zgodnośćz oryginałem. A zatem, wobec
nieprawidłowej formy i braku możliwości uzupełnienia tego dokumentu nie można uznać
doświadczenia Motorola Hiszpania.
2. Na stronie 188 wniosku zawarte jest oświadczenie o braku zaległości z tytułu składek na
ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Wobec okoliczności, iżw Niemczech są
wydawane stosowne zaświadczenia Odwołujący wnosi o wezwanie Konsorcjum Motorola
do uzupełnienia dokumentów, a w przypadku braku ich uzupełnienia do wykluczenia
Konsorcjum Motorola z postępowania.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o wezwanie do uzupełnienia dokumentów
w trybie artykułu 26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych i w razie ich nie uzupełnienia
wykluczenia wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 oraz 24 ust. 2 pkt. 4
Prawa zamówieńpublicznych.
IV.
Zarzuty dotyczące Konsorcjum Texel.
1. Zamawiający w informacji o wykluczeniu Konsorcjum z postępowania wskazał, m.in. iż
przedstawiona w wykazie doświadczenia pozycja nr 3 nie potwierdza spełniania Warunku B.
Odwołujący, zgadzając sięw tym zakresie z ocenądokonanąprzez Zamawiającego podnosi,
iżusługi wskazane w pozycjach 1 i 2 sąniewystarczające dla potwierdzenia spełniania
warunków A i B gdyżdotyczątego samego projektu: Ogólnokrajowego Radiowego Systemu
Bezpieczeństwa Malezji. Ponadto, Wykonawca nie zawarł w opisie doświadczenia informacji
potwierdzających spełnianie wymagańZamawiającego. Referencja dotycząca pozycji nr 2
tabeli nie spełnia wymagańani dla Warunku A (za mała liczba terminali) ani dla Warunku B
(brak imprezy sportowej i obiektu sportowego). Z tej przyczyny, nawet gdyby uznać
dokonane przez Konsorcjum Texel uzupełnienie dokumentów za skuteczne, to
z uzupełnionego wykazu nie wynika potwierdzenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu.
2. Wykonawca załączył kopie oświadczeńinnych podmiotów do udostępnienia zasobów, co
wobec faktu, iżWykonawca był jużwzywany do uzupełnienia tych dokumentów, nawet
gdyby uznaćza dopuszczalne uzupełnienie oświadczeń, uniemożliwia ponowne wezwanie
do ich uzupełnienia.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o uzupełnienie podstawy faktycznej wykluczenia
Konsorcjum Texel.
V.
Zarzuty dotyczące Konsorcjum ITWL.
Dokumenty i oświadczenia złożone przed notariuszem, uzupełnione na wezwanie, nie
tylko zostały wydane z data późniejsząniżtermin składania wniosków, ale mająrównież
nieprawidłowątreść. Oświadczenia nie obejmująpełnego zakresu przestępstw wymienionych
w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 Prawa zamówieńpublicznych, tj. przestępstw przeciwkośrodowisku.
Tym samym nie można ich uznaćza potwierdzające brak podstaw do wykluczania
z postępowania.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o uzupełnienie podstawy faktycznej
wykluczenia Konsorcjum ITWL.
VI. Zarzuty dotyczące Konsorcjum EADS.
Na stronie 142 i następnych wniosku znajduje sięoświadczenie dot. zobowiązań
wobec ZUS. Wobec okoliczności, iżw Niemczech sąwydawane stosowne zaświadczenia
odwołujący wnosi o wezwanie Konsorcjum EADS do uzupełnienia dokumentów,
a w przypadku braku ich uzupełnienia do wykluczenia Konsorcjum EADS z postępowania.
VII. Zarzuty dotyczące nieujawnienia dokumentów, niestanowiących tajemnicy
przedsiębiorstwa.
Zamawiający nie ujawnił informacji dotyczących wykonanych usług i dokumentów
potwierdzających ich należyte wykonanie (dalej: referencje) zawartych we wnioskach
Konsorcjum Thales, Konsorcjum Motorola, Konsorcjum ITWL i Konsorcjum EADS, co
zdaniem Odwołującego jest wadliwe.
We wnioskach wyżej wymienionych Wykonawców zostały zastrzeżone informacje
dotyczące wykazów usług i referencji. Informacje te nie stanowiątajemnicy przedsiębiorstwa.
Zgodnie z wiedząOdwołującego doświadczenie zamówienia, które potwierdzająspełnianie
warunków udziału w postępowaniu, a w szczególności Warunku A (pkt III.2.1) ppkt 1.1 a)
ogłoszenia o zamówieniu) sązamówieniami publicznymi, realizowanymi na rzecz podmiotów
publicznych. Tezętakąpotwierdza rodzaj i zakres wymaganego doświadczenia dotyczącego
zaprojektowania, wykonania i wdrożenia cyfrowego, trankingowego systemu łączności
radiowej (...) przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych w danym kraju za
bezpieczeństwo, porządek publiczny lub ratownictwo, obejmującego swym zasięgiem obszar
co najmniej 7 000 km2 i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz
obsługującego co najmniej 10 000 terminali końcowych. Podmiotem, który zamawia taki
system mógł byćwyłączenie podmiot publiczny, co oznacza iżwykonawcy nie mieli podstaw
do utajnienia wykazu doświadczenia i referencji.
Ponadto Odwołujący podniósł, iżKonsorcjum Motorola oraz Konsorcjum EADS wskazało we
wniosku (w spisie treści) informacje dotyczące załączonych referencji. We wszystkie
projektach końcowym użytkownikiem jest instytucja publiczna, co oznacza, iżcały projekt, ma
charakter publiczny; w związku ze wskazaniem tych informacji we wniosku tracąone
charakter tajemnicy przedsiębiorstwa i zastrzeżenie ich poufności jest bezskuteczne.
II. Wszystkie cztery odwołania zostały połączone do łącznego rozpoznania przez Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej – w dniu 26 listopada 2010 r. odbyło sięposiedzenie,
a następnie w dniu 26 i 29 listopada – rozprawa.
W trakcie posiedzenia ustalono,że osoba podpisująca odwołanie Konsorcjum ITWL
oraz przystąpienie ITWL do postępowania KIO 2493/10 działała bez umocowania,
w konsekwencji odwołanie KIO 2495/10 zostało odrzucone (postanowieniem KIO 2495/10
z dn. 29 listopada br.), i zgłoszenie przystąpienia Konsorcjum ITWL do postępowania KIO
2493/10 uznano za nieskuteczne.
Wobec pozostałych odwołań(KIO 2493/10, KIO 2494/10, KIO 2496/10) nie stwierdzono
zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 187 ust. 4 Prawa zamówieńpublicznych,
wobec czego odwołania rozpoznano na rozprawie i na podstawie art. 192 ust. 8 Prawa
zamówieńpublicznych w tychże sprawach KIO 2493/10, KIO 2494/10 i KIO 2496/10 wydano
orzeczenie łączne.
Izba ustaliła,że wszyscy Odwołujący mająinteres w rozumieniu art. 179 ust. 1 Prawa
zamówieńpublicznych do wniesienia odwołania, i to zarówno kwestionujący w odwołaniu
własne wykluczenie (tu interes we wniesieniu odwołania jest oczywisty), jak i zaniechanie
wykluczenia innych podmiotów (a także wskazując dodatkowe podstawy wykluczenia
wykonawców jużwykluczonych).
Mogłoby sięwydawać,że skoro Zamawiający przewidział zawarcie umowy ramowej z 5-ma
wykonawcami, a do dalszego udziału w postępowaniu dopuszczono 4 wykonawców, to
z punktu widzenia interesu w uzyskaniu zamówienia i możliwości poniesienia ewentualnej
szkody bezcelowe jest dążenie do wyeliminowania innych uczestników postępowania -
jednak tak nie jest w niniejszym postępowaniu: nie jest bowiem znany zakres przedmiotowy
przyszłej umowy (co wynika z odpowiedzi Zamawiającego na pytania do ogłoszenia,
odpowiedźz dnia 8 września 2010 r., w aktach sprawy), a przy założeniu,że Zamawiający
będzie chciał zrealizowaćcałośćogólnie opisanego przedmiotu zamówienia (przedmiotem
zamówienia zgodnie z ogłoszeniem, jest zaprojektowanie, budowa i wdrożenie
zintegrowanego cyfrowego systemu łączności radiowej dla służb bezpieczeństwa
publicznego i ratownictwa (OCSŁR-1) na terenie miasta Warszawa, Poznań, Wrocław,
Kraków, Trójmiasta (Gdańsk, Gdynia, Sopot) Górnośląskiego Związku Metropolitalnego
(GZM) (Katowice, Gliwice, Zabrze, Bytom, PiekaryŚląskie, SiemianowiceŚląskie, Chorzów,Świętochłowice, RudaŚląska, Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec, Jaworzno, Mysłowice, Tychy)
oraz powiatów: gdańskiego, wołomińskiego, pruszkowskiego, warszawsko-zachodniego,
piaseczyńskiego, otwockiego, legionowskiego, mińskiego, nowodworskiego, grodziskiego,
wrocławskiego, poznańskiego oraz krakowskiego) - od liczby wykonawców, ostatecznie
dopuszczonych do udziału w postępowaniu, może zależećzakres zawartej przyszłej umowy
szczegółowej. W odpowiedzi bowiem na pytanie zadane wobec treści ogłoszenia
Zamawiający wyjaśnił, iżzaprosi do składania ofert wykonawców, którzy spełniająwarunki
udziału w postępowaniu, w liczbie określonej w ogłoszeniu tj. 5; ,,umowa ramowa zostanie
podpisana z maksymalnie 5 Wykonawcami, którzy złożyli najkorzystniejsze ważne oferty.
Natomiast udzielenie zamówienia, którego przedmiot objęty jest umowąramową, nastąpi
poprzez zaproszenie do składania ofert wysłane Wykonawcom, z którymi zawarto Umowę
ramową. Umowa wykonawcza zostanie zawarta z Wykonawcą, który w odpowiedzi na ww.
zaproszenie do składania ofert zaoferuje najkorzystniejsze warunki realizacji zamówienia.
Zamawiający na tym etapie przedmiotowego postępowania nie wskazuje ilości postępowań
szczegółowych.” Zatem, kwestionując zaniechanie wykluczenia innych podmiotów
Odwołujący mogądoprowadzićdo zawężenia kręgu uczestników postępowania na jego
dalszym etapie, a tym samym zwiększająprawdopodobieństwo uzyskania przez siebie
zamówienia (i równieżjego zakres). W tym właśnie przejawia sięmożliwośćponiesienia
szkody w przyszłości – przykładowo, gdyby jednemu z Odwołujących udało się
wyeliminowaćpozostałych uczestników postępowania, miałby szansęna realizacjęcałości
przedmiotu zamówienia samodzielnie; jeżeli jednak pozostali wykonawcy nie zostaną
wykluczeni – każdy z nich wykona (w uproszczeniu) jednączwartązakresu przedmiotu
zamówienia (bądźjednąpiątą– w przypadku złożenia niepodlegających odrzuceniu ofert
przez maksymalnąliczbęwykonawców, dopuszczalnąogłoszeniem o zamówieniu).
W konsekwencji, jeżeli wskazywani w odwołaniach wykonawcy powinni byćwykluczeni,
a zaniechano tej czynności z naruszeniem przepisów ustawy – Odwołujący mogąponieść
szkodę.
Reasumując, należy przyjąć,że wnoszący odwołania mająinteres w uzyskaniu
zamówienia – znajdujący wyraz w podnoszeniu zarzutów nie tylko dotyczących własnego
statusu w danym postępowaniu (wykluczenia wykonawcy/odrzucenia jego oferty), ale
równieżw podnoszeniu zarzutów zmierzających do wyeliminowania z postępowania
wykonawców, którzy złożyli (bądźmogązłożyćw odpowiedzi na zaproszenie do składania
ofert) oferty konkurencyjne.
Stwierdzićrównieżnależy,że interes w rozumieniu art. 179 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych posiada Odwołujący w podnoszeniu dodatkowych podstaw wykluczenia
wykonawcy jużwykluczonego przez Zamawiającego (Konsorcjum Alcatel podnosiło
zarzuty wobec Konsorcjum ITWL i Konsorcjum Texel) jedynie do momentu, w którym
wykluczenie to nie stanie sięprawomocne – nawet jeżeli przyjąć,że w Odwołujący interes
posiadał, to uwzględnienie zarzutów w tym zakresie nie może miećwpływu na wynik
postępowania (zresztą, z chwiląuprawomocnienia sięwykluczenia – Odwołujący utracił
możliwośćponiesienia szkody w związku z zaniechaniem wykluczenia na podstawie
wskazywanych przez niego dodatkowych okoliczności, co stanowi drugąprzesłankęz art.
179 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych).
Na moment merytorycznego rozpatrywania odwołańuprawomocniło sięwykluczenie
Konsorcjum ITWL (odwołanie tego wykonawcy na własne wykluczenie zostało odrzucone),
oraz Konsorcjum Texel (wykonawca nie odwołał sięod czynności Zamawiającego), zatem
zarzuty, w których dopatrywano siędodatkowych podstaw wykluczenia tychże wykonawców
byłyby oddalone stosując do nich odpowiednio art. 192 ust. 2 Prawa zamówieńpublicznych,
bowiem ich uwzględnienie nie miałoby dalszego wpływu na wynik postępowania (w tym
przypadku wynikiem postępowania jest ustalenie kręgu podmiotów, nie więcej niż5, którzy
złożąw wyniku zaproszenia do składania ofert, oferty niepodlegające odrzuceniu).
Postępowanie odwoławcze sygn. KIO akt 2493/10 – zarzuty dotyczące wykluczenia
Konsorcjum EADS z postępowania z powodu niespełnienia warunków udziału
w postępowaniu.
Zarzuty w tym zakresie zostały wniesione w terminie, ponieważbiegnie on od dnia,
w której Odwołujący dowiedział sięo dokonaniu czynności wykluczenia – co miało miejsce
w dniu 5 listopada br.
Zamawiający na rozprawie nie zakwestionował,że uczestnicy Konsorcjum EADS – tj.
EADS Secure Networks Oy oraz ATM S.A. samodzielnie spełniająwarunki udziału
w postępowaniu (przyznał,że pełnej oceny nie przeprowadzał, jednak wstępnie może
powiedzieć,że konsorcjanci spełniająwarunek samodzielnie). Izba tej kwestii nie badała,
bowiem analiza odwołania ogranicza sięjedynie co do zarzutów podniesionych w odwołaniu
(art. 192 ust. 7 Prawa zamówieńpublicznych).
Zgodnie z art. 26 ust. 2a Prawa zamówieńpublicznych, Wykonawca jest
zobowiązany wykazaćspełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1, i brak podstaw
do wykluczenia z powodu niespełniania warunków, o których mowa w art. 24 ust. 1 Prawa
zamówieńpublicznych. Zgodnie natomiast z art. 26 ust. 2b Prawa zamówieńpublicznych,
wykonawca może polegaćna wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach
zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów (sąto,
ogólnie rzecz biorąc, warunki, o których mowa w art. 22 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych), niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Jeżeli
wykonawca polega na zasobach podmiotów trzecich w celu wykazania sięspełnieniem
warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych, a podmioty te
będąbrały udział w realizacji zamówienia, to Zamawiający możeżądaćod tychże podmiotów
dokumentów, potwierdzających brak podstaw do wykluczenia w okolicznościach, o których
mowa w art. 24 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia
o dokumentach (w niniejszym postępowaniu Zamawiający takich dokumentów zażądał).
W takim stanie prawnym wykonawca zawsze musi wykazać,że nie podlega
wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych (warunki formalne),
natomiast w celu wykazania sięspełnieniem warunków z art. 22 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych (warunki merytoryczne) może posłużyćsiępodmiotem trzecim, który również,
w pewnych okolicznościach, nażądanie Zamawiającego musi wykazać,że nie podlega
wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych.
Przy czym należy zauważyć,że na etapie oceny wniosków o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu, szczególnie jeżeli celem postępowania jest zawarcie umowy ramowej,
istnieje poważna wątpliwość, czy wykonawca jest w stanie określić, czy na etapie przyszłej
umowy szczegółowej, będzie posługiwał siępodmiotem trzecim do realizacji zamówienia.
Ustawodawca wprowadzając powyższe regulacje, uczynił tym samym wyłom
w dotychczas obowiązującej zasadzie,że spełnićwarunki udziału w postępowaniu musi
wykonawca samodzielnie, jednak wydaje się,że zgodnie z dosłownym brzmieniem zdania
drugiego art. 26 ust. 2b Prawa zamówieńpublicznych, ograniczył możliwośćwykazywania
sięzasobami podmiotu trzeciego jedynie do ,,zasobów niezbędnych do realizacji
zamówienia”.
Wydawałoby się,że bezcelowe byłoby posługiwanie siępodmiotem trzecim w celu
wykazania sięspełnieniem warunków udziału w postępowaniu, w przypadku, kiedy
wykonawca spełnia warunki samodzielnie – jednak w niniejszym postępowaniu,
prowadzonym w trybie przetargu ograniczonego, wskazywano (Zamawiający i przystępujący
po jego stronie),że byćmoże posłużono siępodmiotem trzecim na wypadek, gdyby doszło
do przyznawania punktów za doświadczenie. Zamawiający bowiem przewidział,że do
dalszego etapu postępowania zostanie zaproszonych 5 wykonawców, którzy otrzymają
najwyższąliczbęza posiadane doświadczenie. Jeżeli liczba wykonawców, którzy spełniają
warunki udziału w postępowaniu będzie nie większa niż5, wówczas do dalszego etapu
postępowania zostanązaproszeni wszyscy wykonawcy spełniający te warunki. (pkt III.2.1
ogłoszenia). Wobec okoliczności,że do dalszego udziału w postępowaniu zostało
zaproszonych 4 wykonawców, nie zaistniała koniecznośćobliczania ilości punktów za
referencje.
Ze względu na powyższe, Izba nie badała kwestii, czy można posługiwaćsię
zasobami podmiotu trzeciego, o ile nie sąone niezbędne do wykonania zamówienia,
a jedynie przydatne do uzyskania większej ilości punktów w kwalifikacji wstępnej.
Przedmiotem orzekania było wyłącznie zagadnienie, czy jeżeli wykonawca taki podmiot (tj.
podmiot trzeci posiadające odpowiednie zasoby) wskaże, a warunki udziału w postępowaniu
spełnia samodzielnie, to czy może to miećto wpływ na ocenę, czy wykonawca spełnia
warunki udziału w postępowaniu.
Odpowiadając na tak postawione pytanie, Izba stwierdziła,że nie można wykluczyć
wykonawcy na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych w przypadku,
jeżeli samodzielnie spełnia on warunki udziału w postępowaniu (i formalne, i merytoryczne),
bowiem przepis ten upoważnia do wykluczenia wyłącznie wykonawców, którzy nie wykazali
sięspełnieniem tychże warunków – przepis ten ma charakter sankcyjny, zatem należy go
interpretowaćściśle, co oznacza,że można go stosowaćtylko do wykonawcy. W przypadku,
gdyby wykonawca nie spełniał merytorycznego warunku udziału samodzielnie, a korzystał
w tym celu z zasobów podmiotu trzeciego, który nie przedłożyłby właściwych dokumentów
(nie spełniłby warunków formalnych) – wówczas zaistniałaby podstawa do wykluczenia
takiego wykonawcy. Skoro w tym przypadku wykonawca Konsorcjum EADS merytoryczne
warunki udziału spełnił samodzielnie, nie było podstawy do zastosowania art. 24 ust. 2 pkt 4
Prawa zamówieńpublicznych w związku z ewentualnymi brakami w dokumentach podmiotu
trzeciego: w takiej sytuacji brak spełnienia warunków formalnych przez podmiot trzeci nie
może rzutowaćna sytuacjęwykonawcy w postępowaniu.
Z tego względu rozpatrywanie zarzutów dotyczących oświadczenia o karalności jednego
z członków zarządu podmiotu trzeciego EADS GmbH jest bezprzedmiotowe.
Reasumując, odwołanie wniesione przez Konsorcjum EADS w postępowaniu
odwoławczym sygn. akt KIO 2493/10 w zakresie jego nieprawidłowego wykluczenia
zasługuje na uwzględnienie, i Zamawiający powinien powtórzyćczynnośćoceny wniosków.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2493/10 i KIO 2496/10 - zarzuty dotyczące
Konsorcjum Thales, odnoszące siędo niewłaściwego podpisania wniosku.
Izba ustaliła, co zresztąnie było sporne,że rzeczywiście do wniosku Konsorcjum
Thales załączono pełnomocnictwo upoważniające do udzielania dalszych pełnomocnictw
konkretne, wymienione z imienia i nazwiska osoby, a pełnomocnictwo dalsze podpisały inne
osoby.
Ponadto Izba ustaliła,że Konsorcjum Thales w dniu 19 listopada br. przedłożyło
Zamawiającemu pełnomocnictwo dla tychże osób (co Zamawiający potwierdził), przez co
uzupełniono wszystkie elementy ciągu pełnomocnictw; właściwe pełnomocnictwa dołączono
teżdo przystępowania tego Konsorcjum do postępowania odwoławczego. W konsekwencji
Konsorcjum Thales zostało dopuszczone do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO
2493/10 w roli przystępującego.
Wobec wyżej ustalonych okoliczności, Izba stwierdziła,że Zamawiający byłby uprawniony do
wezwania do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień
publicznych (,,wadliwe pełnomocnictwo” to równieżluka w ciągu złożonych pełnomocnictw),
natomiast stosowne pełnomocnictwo jużzostało złożone Zamawiającemu we właściwej
formie. Zatem zarzutu w tym zakresie nie można uwzględnićze względu na odpowiednie
zastosowanie art. 192 ust. 2 Prawa zamówieńpublicznych (nie może miećto wpływu na
wynik postępowania).
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2494/10 i KIO 2496/10 – zarzuty dotyczące
dokumentów prawa obcego, załączonych do wniosku Siemens
Odwołujący Konsorcjum Motorola na rozprawie cofnął zarzut odnoszący siędo
zaświadczenia z rejestru karnego dotyczącego braku orzeczenia zakazu ubiegania się
o udzielenie zamówienia, zatem Izba rozpatrywała jedynie pozostałe zarzuty dotyczące
dokumentów prawa obcego we wniosku Siemens.
Odwołujący Konsorcjum Motorola kwestionował braki w dokumentach podmiotów
trzecich we wniosku Siemens odnoszących siędo potwierdzenia braku otwarcia
postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego (Siemens AG i RHODE&SCHWARTZ)
oraz braku potwierdzenia opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne, natomiast
Konsorcjum Alcatel zarzucało brak potwierdzenia opłacenia składek na ubezpieczenie
zdrowotne (Siemens AG i RHODE&SCHWARTZ) oraz brak potwierdzenia opłacenia
podatków innych niżfederalne (Siemens AG), a także braku potwierdzenia opłacenia
składek na ubezpieczenie zdrowotne (Motorola GmbH) w ofercie Konsorcjum Motorola
i Konsorcjum Thales.
Kwestiąspornąbyła prawidłowośćdokumentów złożonych w przedmiotowym
postępowaniu, potwierdzających warunek niezalegania z podatkami, opłatami oraz
składkami na ubezpieczenie zdrowotne lub społeczne, a także potwierdzających brak
otwarcia likwidacji bądźogłoszenia upadłości, jeżeli dokumenty te (zaświadczenia lub
oświadczenia) dotycząpodmiotu mającego siedzibępoza terytorium Rzeczpospolitej
Polskiej.
Stosownie do treści § 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów,
w przypadku wykonawcy (tu odpowiednio – podmiotu trzeciego) mającego siedzibępoza
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej składa sięzaświadczenie właściwego organu sądowego
albo administracyjnego miejsca zamieszkania osoby, której dokumenty dotycząw zakresie
określonym w § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia (potwierdzające,że nie otwarto wobec tych
podmiotów likwidacji lub nie ogłoszono upadłości, podmioty te nie zalegająz uiszczaniem
podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz iżnie orzeczono wobec
tych podmiotów zakazu ubiegania sięo zamówienie) i w pkt 2 (w zakresie, o którym mowa
w art. 24 ust. 1 pkt 4 – 8 ustawy Prawo zamówieńpublicznych). Natomiast zgodnie z § 4 ust.
3 jeżeli w kraju, gdzie podmiot ma siedzibęnie wydaje siętakich zaświadczeń– zastępuje
sięje dokumentem zawierającym oświadczenie złożone przed notariuszem, właściwym
organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu zawodowego lub
gospodarczego miejsca zamieszkania osoby/siedziby podmiotu.
Zatem ,,przepisy rozporządzenia wskazująwyraźnie, iżpodmiot zagraniczny w pierwszej
kolejności obowiązany jest przedłożyćzaświadczenie właściwego organu sądowego lub
administracyjnego, a więc ustawodawca dał pierwszeństwo dokumentom urzędowym
wystawianym przez stosowne organy w różnych państwach, nie narzucając jednocześnie na
zamawiającego obowiązku badania zakresu tych zaświadczeń. Konsekwencje przyjęcia
odmiennego rozumienia „zakresu” prowadziłyby w istocie do braku możliwości składania
przez wykonawców zaświadczeńwłaściwego organu sądowego lub administracyjnego kraju
pochodzenia albo zamieszkania osoby, której dokument dotyczy, inaczej bowiem w każdym
przypadku należałoby badać, jaki poziom zgodności norm prawnych dotyczących
przestępstw w porządkach prawnych poszczególnych krajów byłby wystarczający.
Formalizm postępowania o udzielenie zamówienia, a także pewnośćobrotu wymagają
uznania prymatu, zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów,
zaświadczenia właściwego organu, a dopiero w drugiej kolejności wymaganie złożenia
dokumentu zawierającego oświadczenie osoby, a oświadczenie takie może byćzłożone
jedynie w braku możliwości uzyskania zaświadczenia wynikającej z porządku prawnego
danego państwa – „dokumentu nie wydaje się”. Poza tym, biorąc pod uwagęrozbieżności
w poglądach i orzecznictwie w tym zakresie (czy „lepsze” jest zaświadczenie nawet niepełne,
czy oświadczenie przed notariuszem albo może oba te dokumenty naraz), przy czym
w stosunku do każdej z tych interpretacji można przedstawićargumenty wskazujące na jej
wady i zalety, a jednocześnieżadna z nich nie ma jednoznacznie ugruntowanej pozycji
dominującej, trudno zarzucićZamawiającemu naruszenie ustawy Prawo zamówień
publicznych, tym bardziej,że samo przekonanie co do merytorycznego wykazania spełnienia
warunku udziału w postępowaniu (art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Prawo zamówieńpublicznych)
nie zostało skutecznie zakwestionowane” (powyżej zacytowany pogląd Izba wyraziła
w orzeczeniu KIO 2131/10).
Równocześnie zauważyćnależy,że Sąd Okręgowy w Opolu uznał,że jeżeli treść
zaświadczenia wydanego zgodnie z prawem obcym nie pokrywa sięw pełni z zakresem
odpowiedniego zaświadczenia wydawanego w Polsce – to wówczas wystarczy samo
złożenie oświadczenia przed notariuszem (wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dn. 7 maja
2010 r., sygn. akt VI Ga 49/10; orzeczenie odnosiło siędo niemieckiego zaświadczenia
o niekaralności). Sąd uznał,że skoro w kraju pochodzenia wydaje sięzaświadczenie, jednak
nie jest ono w pełni adekwatne do wymogów polskich przepisów – można je zastąpić
oświadczeniem.
Analizując przepisy rozporządzenia dotyczące dokumentów wydawanych za granicą
oraz dotychczasowe orzecznictwo w zakresie ,,odpowiedniości” dokumentów pochodzących
z różnych krajów – można dojśćdo wniosku,że podmiot mający siedzibęza granicąjest
w patowej sytuacji: jeżeli złoży w postępowaniu zaświadczenie wydane zgodnie z prawem
obcym, niemal zawsze będzie ono uznane za nieodpowiadające zakresem polskiemu
zaświadczeniu, jeżeli złoży oświadczenie – równieżzostanie ono zakwestionowane,
ponieważzwykle da sięwykazać,że w kraju pochodzenia komuśzostało jednak wydane
zaświadczenie. I na stronach Urzędu Zamówieni Publicznych (na co powoływał się
Konsorcjum Motorola i na stronach Komisji Europejskiej (informacje na stronie UZP są
jedynie ,,przedrukiem” informacji z oficjalnej strony internetowej Komisji Europejskiej) podaje
sięinformacje o przykładowych dokumentach wydawanych w krajach Unii Europejskiej,
jednak informacje te nie mogąbyćuznane zaźródło prawa, a jedynie traktowane
pomocniczo. Zresztąinformacje te nie rozwiązująproblemów dotyczących dokumentów
pochodzących z krajów nienależących do Unii Europejskiej.
Tak więc podmiot mający siedzibęza granicą, aby złożyćprawidłowy dokument w polskim
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, musi dokonaćuprzednio analizy
prawnoporównawczej własnego porządku prawnego z polskim systemem prawa, sprawdzić,
składając wnioski do wszelkich możliwych instytucji, czy u niego wydaje sięzaświadczenia
o zakresie identycznym, jak w polskim prawie, a w razie stwierdzenia braku wydawania
takich zaświadczeń– złożyćoświadczenie przed notariuszem.
Przy czym, wobec okoliczności,że często w kraju pochodzenia wydaje sięzaświadczenie,
ale o treści byćmoże (a właściwie – prawdopodobnie) nie w pełni odpowiadającej prawu
polskiemu, podmiot mający siedzibęza granicąpowinien złożyć- ,,z ostrożności procesowej”
– oświadczenie przed notariuszem,że w zakresie, w którym przedłożone zaświadczenie
ewentualnie nie odpowiada prawu polskiemu, równieżnie podlega wykluczeniu. Jakoże
takie rozwiązanie może byćuznane za wadliwe, ponieważoświadczenie składa siętylko
wówczas, gdy w kraju pochodzenia nie wydaje sięwłaściwego dokumentu – powinien więc
złożyćna wszelki wypadek oświadczenia, o których mowa w § 4 ust. 3 rozporządzenia
(niemniej wykonawca mający siedzibęza granicąmoże miećuzasadnione wątpliwości co do
możliwości złożenia takiego zaświadczenia, skoro ma je złożyćdopiero wówczas, jeżeli
w jego kraju zaświadczeń,,nie wydaje się”).
Izba w orzecznictwie dostrzegała jużproblem nieadekwatności zaświadczeńprawa
obcego do zakresu zaświadczeńprawa polskiego. I tak w orzeczeniu KIO 1891/10, Izba
porównując zakres niemieckiego zaświadczenia o niekaralności osoby fizycznej do
zaświadczenia polskiego stwierdziła,że jest on węższy, niżzaświadczenia wydawanego
w prawie polskim, równocześnie uznała,że ,,sformułowanie „w zakresie art. 24 ust. 1 pkt 4) –
8)”, zawarte w § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie dokumentów [obecnie § 4 ust. 1 pkt
2 rozporządzenia] stanowi,że podstawęwydania zaświadczenia stanowi katalog wszystkich
przestępstw wymienionych w art. 24 ust. 1 pkt 8) p.z.p. bez względu różnice wynikające
z porządku prawnego poszczególnych państw.
W przywoływanym postanowieniu rozporządzenia w sprawie dokumentów ustawodawca dał
pierwszeństwo dokumentom urzędowym wystawianym przez stosowne organy w różnych
państwach. W przepisach dotyczących zamówieńpublicznych brak jest jakichkolwiek
podstaw dla zamawiającego do badania i porównywania zakresu przedmiotowego
dokumentów urzędowych wystawionych w różnych porządkach prawnych.
Konsekwencje przyjęcia odmiennego rozumienia „zakresu” prowadziłyby w istocie do braku
możliwości składania przez wykonawców zaświadczeńwłaściwego organu sądowego lub
administracyjnego kraju pochodzenia albo zamieszkania osoby, której dokument dotyczy
i konieczności przedkładania wyłącznie dokumentów, o których mowa w § 2 ust. 3
rozporządzenia w sprawie dokumentów. Nie sposób bowiem rozstrzygnąć, jaki poziom
zgodności
norm
prawnych
dotyczących
przestępstw
w
porządkach
prawnych
poszczególnych krajów byłby wystarczający. Poziom zgodności dotyczy bowiem nie tylko
wywodzonej przez odwołującego różnicy w wysokości kary, powodującej,że skazanie
ujawniane jest we właściwym rejestrze, ale równieżobejmowaćpowinien co najmniej ocenę
podobieństwa katalogu czynów zabronionych oraz przesłanek zawartych w poszczególnych
przepisach szczegółowych opisujących dany czyn zabroniony. Analiza komparatystyczna
regulacji prawnych państw pochodzenia wykonawców uczestników polskiego rynku
zamówieńpublicznych nie leży w kompetencjach Izby.
Formalizm postępowania o udzielenie zamówienia, a także pewnośćobrotu wymagają
uznania prymatu, zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie dokumentów,
zaświadczenia właściwego organu, a dopiero w drugiej kolejności wymaganie złożenia
dokumentu zawierającego oświadczenie osoby. Podkreślićnależy,że oświadczenie takie
może byćzłożone jedynie w braku możliwości uzyskania zaświadczenia wynikającej
z porządku prawnego danego państwa (verba legis „dokumentu nie wydaje się”). Takie
rozumienie przepisu jest zgodne z założeniem racjonalności ustawodawcy. Nie sposób
bowiem przyjąć,że racjonalny ustawodawca, implementując do porządku krajowego
postanowienia dyrektywy 2004/18/WE parlamentu europejskiego i rady z dnia 31 marca
2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówieńpublicznych na roboty
budowlane, dostawy i usługi, pominął oczywisty brak tożsamości porządków prawnych
różnych państw.
W tym miejscu powołaćnależy postanowienia art. 45 ust. 3 lit. a) dyrektywy stanowiący,że
wyciąg z rejestru sądowego stanowi wystarczający dowód,że do wykonawcy nie stosuje siężaden z wymienionych przypadków (odpowiadających katalogowi przestępstw wymienionych
w art. 24 ust. 1 pkt 8) p.z.p.)”. Tak równieżwypowiedziała sięIzba w orzeczeniu KIO
1668/10.
Reasumując powyżej przedstawione poglądy, odnosząc siędo kwestii, czy wobec
przepisów rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów ,,lepsze” zaświadczenie prawa
obcego, nawet niepełne, czy oświadczenie złożone przed notariuszem, obejmujące co do
zasady pełen zakres wymagany prawem polskim, Izba stwierdziła,że zaświadczenie prawa
obcego, jeżeli podmiot trzeci je uzyskał w swoim kraju pochodzenia, przedłożyćmożna
zawsze (taki pogląd był wyrażany w przywoływanych wyżej orzeczeniach Izby). Jeżeli
Zamawiający, czy to samodzielnie, czy na skutek inicjatywy innego wykonawcy poweźmie
wątpliwośćco do złożonego zaświadczenia (jego zakresu), może wezwaćwykonawcędo
uzupełnienia dokumentów; wykonawca może wówczas złożyćoświadczenie.
Zgodnie z przywołanym wyżej wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu), aby wykonawca od
razu z wnioskiem/ofertązłożył - zamiast zaświadczenia, o którym z góry wiadomo,że nie
odpowiada w pełni zakresowi polskiego zaświadczenia - oświadczenie, o którym mowa w § 4
ust. 3 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów.
Złożone dokumenty (i zaświadczenia i oświadczenia) można zakwestionować,
przedstawiając dowód przeciwny – potwierdzający,że wykonawca nie spełnia warunków
udziału w postępowaniu. Takich dowodów Odwołujący nie przeprowadzili. Podkreślićtrzeba,że wykonawca podlega wykluczeniu jedynie wówczas, kiedy nie wykaże spełnienia
warunków udziału w postępowaniu (art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych), a nie
wtedy, kiedy nie przedłoży odpowiednich dokumentów (jak przed nowelizacjąPrawa
zamówieńpublicznych)
Odnosząc siędo kwestionowanych w odwołaniach dokumentów, Izba stwierdziła, co
następuje: nie można kwestionowaćprawidłowości dokumentu prawa obcego, jeżeli jest on
zgodny z prawem obowiązującym w miejscu jego wydania.
Co do braku wykazania, iżnie otwarto postępowania likwidacyjnego i nie ogłoszono
upadłości Siemens AG i RHODE&SCHWARTZ, Odwołujący utrzymywali,że za pomocą
wypisów z rejestrów handlowych austriackiego, niemieckiego i szwajcarskiego nie wykazano
we wniosku Siemens spełnienia warunku udziału w postępowaniu, bowiem sąone wadliwe
pod względem formalnym – nie można ich uznaćza dokument potwierdzający spełnienie
warunku udziału w polskiego według polskiego prawa. Rozpatrzenie zarzutu w tym zakresie,
odmiennie niżw przypadku Eads GmbH, może miećwpływ na wynik postępowania, bowiem
Siemens nie wykazał samodzielnie spełnienia warunków udziału w postępowaniu.
Siemens podnosił,że przedstawił dla tych podmiotów wypisy z właściwych rejestrów,
z których wynika,że nie otwarto postępowania likwidacyjnego i nie ogłoszono upadłości –
gdyby takie zdarzenia nastąpiły, byłaby w nich wzmianka (co potwierdził wyciągami
z odpowiednich przepisów prawa obcego).
Wobec powyższych okoliczności, Izba stwierdziła, iżskoro w kraju pochodzenia wydaje się
odpowiedni dokument – jest nim wypis z rejestru handlowego, odpowiednik polskiego KRS,
nie było podstaw, abyżądaćw tym zakresie innego dokumentu czy oświadczenia, a więc
złożone dokumenty sąprawidłowe.
Odnośnie braku zaświadczenia odnośnie zapłacenia podatków innych, niżfederalne
dla Siemens AG (złożono zaświadczenie z Kantonalnego Urzędu Skarbowego,że spółka nie
zalega z uiszczeniem podatków federalnych), Izba stwierdziła,że brak podstaw, aby od
spółki prawa szwajcarskiego domagaćsięzaświadczenia o zakresie szerszym, niżwymaga
sięod spółek polskich – w Prawie zamówieńpublicznych od podmiotów, mających siedzibę
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie wymaga sięzaświadczenia o podatkach
lokalnych. Zakres dokumentów, które wykonawcy mająprzedłożyćna podstawie § 2 ust. 1
rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów stanowi zamknięty katalog, będący
podstawąuznania,że wykonawca nie podlega wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1
Prawa zamówieńpublicznych. Nie mażadnej podstawy prawnej, abyżądaćod polskiego
wykonawcy zaświadczenia,że uiścił podatki gminne – np. podatek od nieruchomości.
Ustawodawca przyjął tu pewne uproszczenie – bowiem trudno byłoby załączyćod wniosków
(czy ofert) zaświadczenia dotyczące wszelkich rodzajów podatków (przykładowo, można
miećwiele nieruchomości położonych w różnych częściach Polski) i poprzestał nażądaniu
zaświadczenia z właściwego urzędu skarbowego. Skoro tylko takie zaświadczenie jest
wymagane od wykonawcy polskiego,żądanie dodatkowych dokumentów byłoby nierównym
traktowaniem wykonawców ze względu na pochodzenie.
Odnośnie zaświadczeńdotyczących uiszczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne
– podobnie, Izba uznała,że sąone właściwe. W Szwajcarii ubezpieczenie zdrowotne
pokrywa sam ubezpieczony - osoba fizyczna zatem przedsiębiorstwa nie mogły złożyć
takiego zaświadczenia. Siemens wykazał powyższy fakt przedstawiając wyciągi
z odpowiednich aktów prawnych i zasadniczo nie zostało to zakwestionowane przez stronę
przeciwną. Natomiast spór na rozprawie toczył sięo składki zdrowotne w Niemczech -
Zamawiający zauważył,że Konsorcjum Motorola w zależności od tego, czy bronił
prawidłowości własnych dokumentów, czy kwestionował prawidłowośćdokumentów we
wnioskach konkurencyjnych, zajmował inne stanowisko w odniesieniu do niemieckich
składek zdrowotnych: pismem z dnia 25 listopada 2010r. złożonym do sprawy KIO 2496/10
Odwołujący w sprawie 2494/10, Konsorcjum Motorola, przedstawił opinię, z której wynika,że
w Niemczech nie wydaje sięosobnego zaświadczenia o opłaceniu składki na ubezpieczenie
zdrowotne. W ocenie Zamawiającego stanowi to przyznanie,że w zakresie spółki niemieckiej
Siemens złożył dokumenty prawidłowe – i Izba przychyliła siędo tego stanowiska.
Stan prawny odnośnie ubezpieczenia zdrowotnego w Niemczech zasadniczo nie był
sporny: system ubezpieczeńspołecznych jest zdecentralizowany, jest ok. 169 podmiotów,
u których można uiścićskładki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Rzeczywiście,
w niektórych wnioskach znalazły sięzaświadczenia z Kas Chorych – ale dożadnego
wniosku nie załączono zaświadczeńze wszystkich potencjalnych instytucji. Tymczasem, aby
uczynićzadośćwymogowi przedłożenia właściwego zaświadczenia, zgodnie z tokiem
rozumowania Odwołujących, trzeba byłoby przedłożyćzaświadczenia od wszystkich
instytucji mogących potencjalnie pobieraćskładki – dopiero wówczas zakres zaświadczenia
pokrywałby sięz zaświadczeniem z polskiego ZUS. Zaświadczenie pozytywne z jednej czy
dwóch niemieckich Kas Chorych nie oznacza przecież,że wykonawca nie zalega
z uiszczeniem składek w pozostałych kasach. Wobec czego, gdyby uwzględnićzarzuty
odwołania, wszyscy wykonawcy składający dokumenty dotyczące spółek niemieckich
musieliby składaćok. 169 zaświadczeńze wszystkich podmiotów, potencjalnie mogących
wydaćtakie zaświadczenia, i to dla każdej spółki niemieckiej. Izba uznała,że taki wymóg
byłby nadmierny i dyskryminował podmioty zagraniczne.
Izba równieżuznała,że zaświadczenie dla spółki francuskiej w ofercie Thales jest właściwe
– co jest zgodne ze stanowiskiem Izby wyrażonym w sprawie KIO 735/10.
Wobec powyższego, Odwołujący nie udowodnili,że nie wykazano spełnienia
warunków udziału w postępowaniu (zasadniczo wobec treści art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa
zamówieńpublicznych, musieliby wykazać,że konkurenci zalegająz uiszczeniem składek
i podatków, a nie –że nie przedłożyli właściwych dokumentów).
Reasumując, nie było podstaw do uwzględnienia zarzutów kwestionujących
prawidłowośćdokumentów prawa obcego.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2494/10 i KIO 2494/10 – zarzuty dotyczące
doświadczenia wykazanego we wniosku Siemens
Siemens na rozprawie oświadczył,że miałświadomość,że usługi wskazane
w wykazie usług załączonym do jego wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
pod numerami 6-13 nie spełniąwymogów Zamawiającego, a to chociażby z powodu wad
formalnych referencji. Wobec powyższego Izba rozpatrywała wyłącznie zarzuty dotyczące
usług umieszczonych w wykazie 1-4 (przy czym jedynie Konsorcjum Alcatel kwestionowało
prawidłowośćusługi nr 3, Konsorcjum Motorola uznało tęusługę– jako jedynąz wykazu
usług Siemens - za spełniającąwymogi Zamawiającego); oświadczenie Siemens na
rozprawie w zakresie usług 6-13 było równoznaczne z przyznaniem,że nie spełniająone
w pełni wymogów Zamawiającego. Zamawiający na rozprawie oświadczył,że przy ocenie
spełnienia warunków nie brał pod uwagęusługi nr 5, jednak z innych przyczyn, niżwskazał
Odwołujący Konsorcjum Motorola w odwołaniu (ponieważzakres wskazanej tam usługi nie
dotyczy warunku zamówienia). Rzeczywiście, ogranicza sięona jedynie do dostawy sprzętu,
jak wynika z referencji, zatem Izba równieżjej nie wzięła pod uwagę.
Izba ustaliła, co następuje: zgodnie z dokumentacjąniniejszego postępowania,
w odwołaniu KIO 2496/10 przywołano trafnie przywołano postanowienia ogłoszenia,
w których Zamawiający opisał, jakie warunki należy spełnić, aby wykazaćsięspełnieniem
warunków udziału w postępowaniu (przywołane w części I niniejszego uzasadnienia).
I tak, należało wykazaćsięniezbędnąwiedząi doświadczeniem, tj. należytym wykonaniem,
w przypadkuświadczeńokresowych lub ciągłych równieżwykonywaniem, w okresie
ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
a) co najmniej jednego zamówienia, którego przedmiotem było: zaprojektowanie, wykonanie
i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej w paśmie częstotliwości
380-400 MHz, przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych w danym kraju za
bezpieczeństwo, porządek publiczny lub ratownictwo, obejmującego swym zasięgiem obszar
co najmniej 7 000 km2 i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz
obsługującego co najmniej 10 000 terminali końcowych (dalej: warunek A) oraz
b) co najmniej jednego zamówienia, którego przedmiotem było: zaprojektowanie, wykonanie
i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej w paśmie częstotliwości
380-400 MHz przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo,
porządek lub ratownictwo celem obsługi sportowej imprezy masowej o charakterze
międzynarodowym, obejmującego zakresem działania co najmniej jeden obiekt sportowy np.
stadion, hala sportowa (warunek B).
Zamawiający w odpowiedzi na pytanie wykonawcy do treści ogłoszenia, wyjaśnił
w dn. 8 września 2010 r. (odpowiedźnr 18),że aby wykazaćspełnienie warunków udziału
w postępowaniu, nie wystarczy wykazaćsięwykonaniem jednego projektu, spełniającego
wymogi warunku A i warunku B – zatem należało sięwykazaćwykonaniem dwóch
projektów.
W związku ze sformułowaniem warunku A i B, można było sięspodziewać,że wykonawcy
wskażąusługi ,,ogólnokrajowe” i usługi dotyczące obiektu sportowego znajdującego sięna
terenie tego samego kraju, co usługa ,,ogólnokrajowa” – wówczas może sięokazać,że
system
wykonany
,,celem
obsługi
sportowej
imprezy
masowej
o
charakterze
międzynarodowym, obejmujący zakresem działania co najmniej jeden obiekt sportowy” jest
elementem systemu ogólnokrajowego. Wówczas pojawia sięproblem, na ile jest to
wyodrębniony system i jak to zbadać– Zamawiający powinien byćprzygotowany na
rozwiązanie tego zagadnienia, o ile w sposób stanowczy nie dopuścił wykonania jednego
projektu na spełnienie obu warunków.
Reasumując, należało sięwykazaćwykonaniem co najmniej dwóch usług, (przy czym
jeden system nie mógł byćelementem drugiego), polegających na zaprojektowaniu,
wykonaniu i wdrożeniu cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej w paśmie
częstotliwości 380-400 MHz, przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych za
bezpieczeństwo, porządek publiczny lub ratownictwo:
1) w ramach systemu krajowego, obejmującego swym zasięgiem obszar co najmniej 7 000
km2 i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz obsługującego co najmniej
10 000 terminali końcowych oraz
2) celem obsługi sportowej imprezy masowej o charakterze międzynarodowym,
obejmującego zakresem działania co najmniej jeden obiekt sportowy np. stadion, hala
sportowa.
Nie ulega wątpliwości, iżw związku z takim sformułowaniem warunku, wszystkie
cechy obu systemów musiały byćspełnione łącznie (np. nie wystarczyłoby wykonanie
systemu, bowiem należało go równieżzaprojektowaći wdrożyć).
Do wniosku należało załączyćrównieżdokumenty potwierdzające,że usługi te wykonano
należycie (tzw. ,,referencje”).
Wobec postanowieńogłoszenia, przewidujących, iżdo dalszego etapu postępowania
zostanie zaproszonych 5 wykonawców, którzy otrzymająnajwyższąliczbępunktów. Jeżeli
liczba wykonawców, którzy spełniająwarunki udziału w postępowaniu będzie nie większa niż
5, wówczas do dalszego etapu postępowania zostanązaproszeni wszyscy wykonawcy
spełniający te warunki (pkt III.2.1.2 ogłoszenia, i biorąc pod uwagęokoliczność,że
Zamawiający dopuścił do dalszego udziału w postępowaniu 4 wykonawców, a spośród
czterech wykluczonych tylko jeden może byćskutecznie ,,przywrócony do postępowania”,
bowiem Izba powyżej uznała,że Zamawiający bezpodstawnie wykluczył Konsorcjum EADS -
wystarczy ustalić,że Siemens w przedłożonym wraz w wnioskiem wykazem usług, wykazał
co najmniej jednąusługęna spełnienie warunku A i co najmniej jednąna spełnienie
warunku B.
I tak, badając kolejno usługi z wykazu załączonego do wniosku Siemens pod nr 1-5,
w zakresie zarzutów podniesionych w odwołaniach KIO 2494/10 i KIO 2496/10 Izba ustaliła,
co następuje:
Warunek A mogłaby spełniaćusługa nr 1 i referencja wystawiona dla
RHODE&SCHWARTZ, o ile nie wątpliwości co do pokrywania sięzakresu wykonanej usługi
z postawionym przez Zamawiającego warunkiem. O spełnieniu warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wykonanej usługi zasadniczo decyduje oświadczenie
wykonawcy wyrażające sięw opisie usługi w wykazie, jednak jeżeli z załączonych referencji
wynikająwątpliwości co do jej zakresu – Zamawiający powinien te wątpliwości wyjaśnić.
O treści referencji decyduje jej szczegółowy zakres, a nieźle przetłumaczona ,,preambuła”,
wobec dokładnego przetłumaczenia zakresu rzeczowego nie ma mowy o podaniu
nieprawdziwych informacji; oświadczenie o należytym wykonaniu (w ostatnim akapicie) jest
wystarczające – Izba nie uwzględniła więc zarzutów obu odwołańw tym zakresie.
Okoliczność,że RHODE&SCHWARTZ nie zrealizował zamówienia sam, ale również
z innymi podmiotami nie przesądza,że nie wykonał usługi (brak możliwości postawienia
wymogu, aby wykonawca wykonał usługęprzedstawianąna spełnienie warunku udziału
w postępowaniu
samodzielnie),
niemniej
istnieją
wątpliwości,
czy
w
ogóle
RHODE&SCHWARTZ realizował zamówienie w takim zakresie,że spełnia warunek udziału
w zamówieniu – bowiem jedynie ,,pomagał” w planowaniu, konfiguracji sieci i jej
uruchomieniu.
Referencje
wyraźnie
akcentują
,,dostarczenie
sprzętu”
przez
RHODE&SCHWARTZ, a z referencji we wniosku Konsorcjum Texel rzeczywiście może
wynikać,że projektował system i go wdrażał inny podmiot. Siemens na rozprawie przedłożył
referencje wydane przez Nokia, potwierdzająceże dla malezyjskiego systemu
RHODE&SCHWARTZ zaprojektowało system i ,,zarządzało jego wdrożeniem”, co jednak
pogłębia wątpliwości co do referencji nr 1 załączonej do wniosku, a wystawionej przez
Sapurę– na czyjąrzecz RHODE&SCHWARTZ wykonywało zamówienie i jaki był zakres
wykonanej usługi. Zamawiający w toku ponownej oceny wniosków powinien te wątpliwości
wyjaśnić.
Usługi nr 2 i 3, jak wynika z potwierdzających je referencji, sąwpięte
w ogólnonarodowy system POLYCOM – Szwajcarska Narodowa SiećBezpieczeństwa,
powstaje więc pytanie, na ile dotycząwyodrębnionych systemów. Liczba składników dla
poszczególnych usług sięznacznie różni, np. w usłudze nr 2 jest 750 stacji bazowych,
w usłudze nr 3 – 10, co by wskazywało,że jedna jest dla systemu ogólnokrajowego, druga -
dla imprezy masowej, niemniej jednak dla wykazania sięspełnieniem obu warunków udziału
w postępowaniu, warunku A i B, musiałyby to byćzupełnie odrębne systemy. Ponieważ
usługa nr 2 jest w trakcie realizacji, i trudno jednoznacznie stwierdzić, czy spełnia wymogi
ogłoszenia (tj. ile jużzrealizowano) – więc należałoby te wątpliwości wyjaśnić. O ile wartość
usługi nie była istotna ze względu na brak przeprowadzenia oceny punktowej, to wątpliwość
zasadnicza polega na braku możliwości ustalenia, czy usługa została zrealizowana w takim
zakresie,że powstał jużsystem ogólnonarodowy (skoro zrealizowano ,,60% obszaru”).
Należy więc po pierwsze ustalić, czy zakres wykonanej jużusługi odpowiada wymogowi
(o ile można wykazywaćsięusługami w trakcie wykonywania, to jednak musząone jużbyć
wykonane w zakresie odpowiadającym wymogowi) i czy usługi nr 2 i 3 obejmująodrębne
projekty – zgodnie z odpowiedziąnr 18 z dn. 8 września 2010 r.
Usługęnr 3 (Konsorcjum Motorola jej nie kwestionowało, a Konsorcjum Alcatel
zasadniczo tylko zauważało,że poz. 2 i 3 to ten sam system, i jeżeli poz. 2 jest na
potwierdzenie warunku A, to zgodnie z odpowiedząZamawiającego na pytanie do
ogłoszenia, nie można wziąćjej pod uwagę) można uznaćza spełniającąwarunek B
postawiony przez Zamawiającego (o do imprezy masowej).
Druga usługa dotycząca imprezy masowej miałaby znaczenie wyłącznie w przypadku
oceny punktowej – gdyby do tego doszło, usługęnr 4 równieżnależałoby wyjaśnić, bowiem
sama okoliczność,że w Rostowie nad Donem, jak oświadczył Siemens, działa drużyna
sportowa, nie jest równoznaczne, z faktem,że wykonano system dla obsługi imprezy
sportowej
o charakterze
międzynarodowym
(z
referencji
wynika,że
wykonano
,,Profesjonalne Mobilne Radio”). O ile nie doszło (i nie dojdzie) do oceny punktowej, tę
kwestięjednak można pominąći dążyćdo wyjaśnienia zakresów usług nr 1 i 2 o charakterze
ogólnokrajowym, aby móc uznać,że Siemens spełnił warunek A.
Wobec powyższego uznano zarzuty obu odwołańKIO 2494/10 i KIO 2496/10
w odniesieniu do niewykazania przez Siemens spełnienia merytorycznych warunków udziału
w postępowaniu za zasadne i nakazano Zamawiającemu powtórzenie oceny wniosków
z zastosowaniem procedury wyjaśniającej.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2496/10 – zarzuty dotyczące sposobu
poświadczania dokumentów za zgodnośćz oryginałem
Odwołujący Konsorcjum Alcatel wskazywał,że dokumenty załączone do wniosku Siemens
sąniezgodne z § 6 ust. 2 rozporządzenia z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów,
jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyć
składane – ponieważzostały poświadczone za zgodnośćz oryginałem nie przez podmioty, których
dotyczą, ale przez pełnomocnika Konsorcjum. Zastrzeżenia Odwołującego dotyczyły zarówno
dokumentów dotyczących bezpośrednio podmiotów trzecich, jak i zobowiązańtych
podmiotów do udostępnienia wiedzy i doświadczenia, co do których Odwołujący twierdził,że
złożyćje można tylko w oryginale.
Stan faktyczny w tej kwestii nie był sporny – dokumenty załączone do oferty Konsorcjum
zostały potwierdzone za zgodnośćz oryginałem nie bezpośrednio przez wykonawcę, od którego
,,pochodziły”, a przez upoważnionego pełnomocnika Konsorcjum.
Ponadto Izba ustaliła,że wobec dokumentów załączonych do własnego wniosku Odwołujący
(równieżwystępujący wspólnie, jako wykonawcy wspólnie ubiegający sięo udzielenie zamówienia,
tzw. ,,konsorcjum”) stosował takąsamąmetodępotwierdzania za zgodnośćz oryginałem, tj. przez
pełnomocnika wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia, a nie przez
poszczególnych wykonawców – dotyczyło to zarówno dokumentów dotyczących podmiotów trzecich,
jak i zobowiązańtych podmiotów do udostępnienia zasobów (przykładowo, na stronie 20 wniosku
Konsorcjum Alcatel, zobowiązanie Alcatel-Lucent Austria AG do udostępnienia zasobów).
Taki sposób potwierdzania za zgodnośćz oryginałem dokumentów w postępowaniu
o udzielenie zamówienia jest zgodne z powszechnie przyjętym zwyczajem i Izba musiała ocenić, czy
zwyczaj ten jest zgodny z obowiązującym rozporządzeniem w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
możeżądaćzamawiający od wykonawcy.
Zgodnie z § 6 ust. 2 tego rozporządzenia, w przypadku wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia oraz w przypadku podmiotów, o których mowa w § 1 ust. 2 i 3,
kopie dokumentów dotyczących odpowiednio wykonawcy lub tych podmiotów są
poświadczane za zgodnośćz oryginałem przez wykonawcęlub te podmioty, co zgodnie
z uzasadnieniem projektu rozporządzenia przekazanym Radzie Ministrów 18 grudnia 2009 r.
(
http://www.uzp.gov.pl/zagadnienia-merytoryczne/legislacja/projekty-aktow-
normatywnych/reorganizacja-strony-12-01.10-1/dokumenty/rozp-dokumenty-
%20na%20KRM-18.12.09.pdf
) miało ,,przyczynićsiędo udzielania rzetelnych informacji oraz
do tego, aby dokumenty były jak najbardziej wiarygodne.” Jednak nie można twierdzić,że
jeżeli wykonawca sam, ,,za podmiot trzeci”, potwierdzi zgodnośćdokumentu z oryginałem, to
potwierdzenie to nie jest wiarygodne – sam ustawodawca przyjął zasadępotwierdzania
dokumentów za zgodnośćz oryginałem przez wykonawcę(§ 6 ust. 1 zd. pierwsze).
W ocenie Izby, ani z brzmienia przepisu § 6 ust. 2 rozporządzenia, ani z jego
uzasadnienia (które jednakżeźródłem prawa nie jest, jedynie mogłoby w przypadku
wątpliwości wskazywaćkierunki interpretacyjne) nie wynika,że uprawnienia do
potwierdzania za zgodnośćz oryginałem nie można przekazaćinnemu podmiotowi.
Potwierdzenie za zgodnośćz oryginałem dokumentu jest oświadczeniem wiedzy, ale tego
rodzaju,że można przekazaćuprawnienie do jego złożenia innemu podmiotowi –
w postępowaniu przed Zamawiającym: pełnomocnikowi wykonawców wspólnie ubiegających
sięo udzielenie zamówienia.
Jeżeli bowiem upoważniony przedstawiciel konsorcjantów zapoznał sięz oryginalnym
dokumentem i potwierdził zgodnośćz kopii tego dokumentu z oryginałem – takiego działania
nie można uznaćza czynnośćsprzecznąz rozporządzeniem, skoro ustawodawca takiej
możliwości nie wyłączył. Jeżeli wykonawca bądźpodmiot trzeci zgodnie z rozporządzeniem
ma prawo sam potwierdzićdokument za zgodnośćz oryginałem, to ma równieżprawo
przekazaćuprawnienie do dokonania tej czynności pełnomocnikowi.
Potwierdzenie ,,za zgodnośćz oryginałem” przez przedstawiciela konsorcjantów oznacza,że
zapoznał on sięz oryginałem dokumentu i oświadcza,że załączona do oferty kopia jest
zgodna z tym oryginałem.
Należy zauważyć,że wykonawcy, którzy nie występująwspólnie o udzielenie
zamówienia, a składająofertęsamodzielnie, równieżczęsto działająprzez pełnomocnika,
który potwierdza załączone dokumenty za zgodnośćz oryginałem. Równieżzamawiający,
przekazując Izbie dokumentację, która powinna byćpotwierdzona za zgodnośćz oryginałem
przez kierownika zamawiającego, zwykle przekazująjąpotwierdzonąza zgodność
z oryginałem przez pracownika zamawiającego, na podstawie stosownego upoważnienia.
Zatem przekazywanie uprawnienia do potwierdzania za zgodnośćz oryginałem dokumentów
jest czynnościąpowszechnąi trudno akurat pełnomocnikowi wykonawców wspólnie
ubiegających sięo udzielenie zamówienia odmówićtakiego prawa.
Powyższe rozważania nie dotyczątylko dokumentów odnoszących siębezpośrednio
do podmiotów trzecich (zaświadczeń/oświadczeńo niekaralności, niezaleganiu z podatkami,
składkami ubezpieczeniowymi itd.), ale równieżzobowiązańtych podmiotów do
udostępnienia zasobów, bowiem nie ma powodów, aby akurat te dokumenty traktować
szczególnie (odmiennie od pozostałych dokumentów). Fakt,że podstawąichżądania jest
przepis art. 26 ust. 2 b Prawa zamówieńpublicznych, nie dyskwalifikuje możliwości
potwierdzania tychże dokumentów za zgodnośćz oryginałem, bowiem zasada z § 6 ust. 1
rozporządzenia odnosi siędo możliwości potwierdzania przez wykonawcęwszelkich
dokumentów.
Należy zauważyć,że jeżeli Zamawiający miałby wątpliwośćco do prawdziwości
dokumentów złożonych w kopiach, zawsze może zażądaćich oryginałów lub kopii
potwierdzonej notarialnie (§ 6 ust. 3 rozporządzenia).
Z powyższych względów Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia zarzutu podnoszonego
przez Odwołującego.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2496/10 – zarzuty dotyczące zaniechania
odtajnienia dokumentów niewłaściwie zastrzeżonych jako tajne
Wobec cofnięcia przez Odwołującego Konsorcjum EADS na rozprawie zarzutów
dotyczących nieuprawnionego utajnienia informacji załączonych do wniosku Konsorcjum
Motorola i Siemens, Izba rozpatrywała wyłącznie zarzuty, odnoszące siędo zaniechania
odtajnienia dokumentów niewłaściwie zastrzeżonych jako tajne w odwołaniu wniesionym
przez Konsorcjum Alcatel.
Odwołujący Konsorcjum Alcatel podnosił, iżZamawiający nie ujawnił informacji
dotyczących wykonanych usług i dokumentów potwierdzających ich należyte wykonanie
zawartych we wnioskach Konsorcjum Thales, Konsorcjum Motorola i Konsorcjum EADS, co
zdaniem Odwołującego jest wadliwe.
Odwołujący argumentował, iżwe wnioskach wyżej wymienionych wykonawców
zostały zastrzeżone informacje dotyczące wykazów usług i dokumentów potwierdzających
ich należyte wykonanie w zakresie kontraktów publicznych. Informacje te nie stanowią
tajemnicy przedsiębiorstwa.
Zgodnie z wiedząOdwołującego doświadczenie zamówienia, które potwierdzająspełnianie
warunków udziału w postępowaniu, a w szczególności warunku A (pkt III.2.1) ppkt 1.1 a)
ogłoszenia o zamówieniu) sązamówieniami publicznymi, realizowanymi na rzecz podmiotów
publicznych. Tezętakąpotwierdza rodzaj i zakres wymaganego doświadczenia dotyczącego
zaprojektowania, wykonania i wdrożenia cyfrowego, trankingowego systemu łączności
radiowej (...) przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych w danym kraju za
bezpieczeństwo, porządek publiczny lub ratownictwo, obejmującego swym zasięgiem obszar
co najmniej 7 000 km2 i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz
obsługującego co najmniej 10 000 terminali końcowych. Podmiotem, który zamawia taki
system, mógł byćwyłączenie podmiot publiczny, co oznacza iżwykonawcy nie mieli podstaw
do utajnienia wykazu doświadczenia i referencji.
Ponadto Odwołujący podniósł, iżKonsorcjum Motorola oraz Konsorcjum EADS wskazało we
wniosku (w spisie treści) informacje dotyczące załączonych referencji.
Izba ustaliła,że rzeczywiście we wnioskach Konsorcjum Motorola oraz Konsorcjum
EADS w spisie treści (odpowiednio strona 3 i 4 wniosków) ujęto informacje dotyczące usług
i referencji – można z nich wywieść, dla jakich podmiotów zostały wystawione, a w spisie
treści Konsorcjum Motorola podano również, przez jakich zleceniodawców zostały
wystawione.
Konsorcjum Motorola, Konsorcjum EADS i Konsorcjum Thales zastrzegło jako
niejawne informacje dotyczące m. in. wykazu wykonanych usług, w tym potwierdzających je
referencji. Równieżinne informacje zastrzeżono jako tajne, niemniej jednak odwołanie
dotyczyło tylko wykazów usług i referencji.
Izba ustaliła również, ze Zamawiający prowadził proceduręwyjaśniającąw zakresie
zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa. W odpowiedzi otrzymał pisma
wyjaśniające Konsorcjum Motorola, Konsorcjum EADS i Konsorcjum Thales, z których
jedynie to ostatnie zastrzegło złożone wyjaśnienia jako tajemnicęprzedsiębiorstwa.
Nie wszystkie usługi ujęte w zakwestionowanych wykazach sąwykonywane na rzecz
,,podmiotów publicznych”, niemniej jednak istnieje poważna wątpliwość, czy sam fakt
zawarcia umowy z innym podmiotem, choćby prywatnym, jest tajemnicąpodlegającą
ochronie. O ile jeszcze można uznać,że okolicznośćwykonania usługi dla sił zbrojnych
i agencji bezpieczeństwa publicznego może byćobjęta tajemnicą, to w stosunku do
pozostałych istnieje poważna wątpliwośćw tym zakresie. W złożonych wyjaśnieniach
Konsorcjum Thales podaje,że istnieje ,,zakaz rozpowszechniania postanowieńkontraktu,
wszelkiego typu dokumentów i informacji z nim związanych” wobec czego zobowiązana się
do nieudostępniania ,,informacji otrzymanych i wymienianych na podstawie tejże umowy”,
w szczególności nie można udostępniać,,szczegółowego zakresu i wartości umowy”.
W ocenie składu orzekającego, nie stanowi to o braku możliwości odtajnienia informacji
z wykazu, poza wartościąwykonanych usług. Opis usług w wykazie stanowi bowiem niemal
dosłowne zacytowanie opisu warunku udziału w postępowaniu z ogłoszenia. Nikt nie
oczekiwał od Konsorcjum Thales ujawniania informacji tajnych w dokumentach załączonych
do wniosku – zresztązałączone referencje nie sąopatrzone klauzulątajności, co najmniej
referencja na potwierdzenie usługi nr 1 i 3 mającharakter pozytywnej opinii, która zwykle
jest wydawana w celu poświadczenia posiadania odpowiedniego doświadczenia – a więc
z zasady ujawniana na zewnątrz. Zresztą, i w wyjaśnieniach, i na rozprawie Konsorcjum
Thales podkreślało,że objęty tajemnicąjest ,,szczegółowy zakres usługi” i jej wartość.
Zakres – co do ilości poszczególnych składników systemu został podany na stronie 136
i 138 (tłumaczenia dokumentów oryginalnych), jednak nie wiadomo, czy Zamawiający
w ogóle brał te dokumenty pod uwagęprzy ocenie spełniania warunku (jeden dokument
dotyczy przebudowy systemu, drugi nie zawiera oświadczenia o należytym wykonaniu
usługi).
Wyjaśnienia Konsorcjum Motorola i Konsorcjum EADS nie zostały zastrzeżone jako
tajne, zawierająstwierdzenia o charakterze ogólnym, i Zamawiający nie miałżadnych
powodów, aby nie ujawniaćich pozostałym wykonawcom, wykonawcy ci równieżnie
opowiadali sięna rozprawie przeciwko odtajnieniu ich dokumentów, zresztąinformacje te
częściowo zostały ujawnione w spisie treści załączonym do wniosków. Stanowczo obstawało
przy tym Konsorcjum Thales, dlatego szerzej powyżej odniesiono siędo dokumentów
złożonych przez tego wykonawcę.
Izba na rozprawie stwierdziła,że jakiekolwiek nowe dokumenty, mające wykazać
zasadnośćzastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, poza przedstawionymi jużprzez
Konsorcjum Thales Zamawiającemu w odpowiedzi na wyjaśnienia, sązbędne dla dalszego
postępowania, a wniosek o rozpatrywanie ich w okrojonym składzie, jedynie w obecności
Zamawiającego, nie znajduje oparcia w regulaminie rozpatrywania odwołań.
Zauważyćnależy,że równieżwykonawca Siemens mógł utajnićswój wykaz
i referencje, wówczas nie doszłoby do zakwestionowania spełnienia przez niego warunków
udziału w postępowaniu.
Zastrzeżenie informacji jako niejawnych jest wyjątkiem od zasady Prawa zamówień
publicznych – zasady jawności, Zamawiający w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego winien każdorazowo badać, czy oświadczenia wykonawców,że dana
informacja stanowi tajemnicęprzedsiębiorstwa, rzeczywiście zawierająinformacje
podlegające ochronie. Badanie to powinno polegaćna wszechstronnej analizie, po pierwsze
– treści zawartych w tych dokumentach, po drugie - okoliczności towarzyszących
zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa. Niedopuszczalne jest zastrzeganie informacji jako
niejawnych wyłącznie w celu uniknięcia możliwości weryfikacji ich przez innych
wykonawców.
Reasumując, Zamawiający powinien odtajnićinformacje, które nie stanowią
tajemnicy przedsiębiorstwa. Można uczynićto fragmentarycznie, zakreślając (w taki sposób,
by nie ujawniaćdanych wrażliwych) zakres i wartośćkontraktów, jednak zakres nie może
byćutajniony w części odpowiadającej postawionemu przez Zamawiającego warunkowi.
Zamawiający może ograniczyćsiędo odtajnienia informacji zawartych w referencjach, które
uznał z potwierdzające spełnienie warunków udziału w postępowaniu.
Podsumowując, uwzględniono wszystkie trzy odwołania: Izba ustaliła,że Konsorcjum
EADS nie powinno byćwykluczone z postępowania w związku z dokumentami podmiotu
trzeciego, należy wyjaśnićspełnienie warunków udziału w postępowaniu wykonawcy
Siemens oraz odtajnićinformacje nie stanowiące tajemnicy przedsiębiorstwa, a będące
podstawądo oceny spełnienia przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu –
wobec czego nakazano Zamawiającemu powtórzenie oceny wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu i orzeczono jak w sentencji.
Zamawiający złożył rachunek do wszystkich postępowańodwoławczych, spośród
Odwołujących rachunek złożyło Konsorcjum Alcatel.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9
oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
1. Uwzględnia odwołania i nakazuje powtórzenie oceny spełnienia warunków udziału
w postępowaniu.
2. Kosztami postępowania obciąża Centrum Projektów Informatycznych MSWiA, 02-781
Warszawa, ul. Pileckiego 63 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości 45 000
zł 00 gr (słownie: czterdzieści pięćtysięcy złotych zero gorszy) z kwoty
wpisów uiszczonych przez odwołujących się, w tym:
A
koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: EADS Secure Networks Oy,
ATM S.A., 00-380 Helsinki, Hiomotie 32;
B
koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Motorola Polska Sp. z o.o.,
Motorola Electronics Sp. z o.o., Motorola GmbH, 02-672 Warszawa,
ul. Domaniewska 39b;
C
koszty w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent Polska
Sp. z o.o.,
Selex
Communications
S.p.A.,
02-697
Warszawa,
ul. Rzymowskiego 53;
2)
dokonaćwpłaty kwoty 52 000 zł 00 gr (słownie: czterdzieści osiem tysięcy
sześćset złotych zero groszy) stanowiącej uzasadnione koszty strony, w tym:
A
kwoty 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy)przez
Centrum
Projektów
Informatycznych
MSWiA,
02-781
Warszawa,
ul. Pileckiego 63 na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: EADS Secure Networks Oy., ATM S.A., 00-380
Helsinki, Hiomotie 32 stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu
od odwołania;
B
kwoty 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy)przez
Centrum
Projektów
Informatycznych
MSWiA,
02-781
Warszawa,
ul. Pileckiego 63 na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: Motorola Polska Sp. z o.o., Motorola
Electronics
Sp.
z
o.o.,
Motorola
GmbH,
02-672
Warszawa,
ul. Domaniewska 39b stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu
od odwołania;
C
kwoty 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero
gorszy) przez Centrum Projektów Informatycznych MSWiA, 02-781
Warszawa, ul. Pileckiego 63 na rzecz wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent Polska Sp.
z o.o.,
Selex
Communications
S.p.A.,
02-697
Warszawa,
ul. Rzymowskiego 53 stanowiącej uzasadnione koszty strony z tytułu wpisu
od odwołania oraz koszty pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a ust. 1 i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie
7
dni
od
dnia
jego
doręczenia
-
przysługuje
skarga
za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Sygn. akt:
KIO 2493/10
KIO 2494/10
KIO 2496/10
Uzasadnienie
I. Centrum Projektów Informatycznych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji,
zwane dalej Zamawiającym, prowadzi w trybie przetargu ograniczonego postępowanie na
,,Zaprojektowanie, budowa i wdrożenie Ogólnokrajowego Cyfrowego Systemu Łączności
Radiowej – etap I”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym WE z dnia
14 sierpnia 2010 r., poz. 2010/S 157-243171. Postępowanie prowadzone jest w trybie
przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (t. j. – Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759). Celem postępowania jest
zawarcie umowy ramowej z kilkoma wykonawcami, maksymalna liczba uczestników
planowanej umowy ramowej to 5-u uczestników (pkt II.1.4 ogłoszenia o zamówieniu).
Zamawiający poinformował uczestników postępowania o wyniku kwalifikacji wstępnej w
dniu 5 listopada 2010 roku – do udziału w postępowaniu dopuszczono 4 wykonawców,
wykluczono 4 wykonawców. Zamawiający mianowicie do dalszego postępowania
dopuścił:
-
wykonawców
wspólnie
ubiegających
się
o
udzielenie
zamówienia:
Thales
Communications S.A., Thales Rail Signalling Solutions Sp. z o.o. (dalej: Konsorcjum
Thales),
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Alcatel – Lucent
Polska Sp. z o.o., Selex Communications S.p.A. (dalej: Konsorcjum Alcatel),
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Motorola Polska
Sp. z o.o., Motorola Electronics Sp. z o.o., Motorola GmbH (dalej: Konsorcjum Motorola),
-
Siemens IT Solutions and Services Sp. z o.o. (dalej: Siemens).
Zamawiający wykluczył:
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Instytut Techniczny
Wojsk Lotniczych, Industrieanlagen – Betriebsgesellschaft mit beschrankter Haftung
(IABG), Science Aplications International Corporation (SAIC) (dalej: Konsorcjum ITWL),
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: EADS Secure
Networks Oy, ATM S.A. (dalej: Konsorcjum EADS),
-
wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia: Texel Sp. z o.o., Sat-
Guard Defence Sp. z o.o. sp. k., Asseco Poland S.A. (dalej: Konsorcjum Texel),
-
WASKO S.A.
W dniu 15 listopada 2010 r. odwołania na powyższą czynność Zamawiającego
wnieśli:
1) Konsorcjum EADS (postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2493/10),
2) Konsorcjum Motorola (postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2494/10),
3) Konsorcjum ITWL(postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2495/10),
4) Konsorcjum Alcatel (postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2496/10).
Do postępowańodwoławczych przystąpili:
-
Siemens (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2494/10, KIO 2496/10),
-
Konsorcjum Alcatel (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2495/10),
-
Konsorcjum Thales (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2496/10),
-
Konsorcjum Motorola (sygn. akt KIO 2493/10, KIO 2495/10, KIO 2496/10),
-
Konsorcjum EADS (sygn. akt KIO 2496/10) po stronie Zamawiającego.
Natomiast po stronie Odwołujących zgłosili przystąpienia:
-
Konsorcjum ITWL (sygn. akt KIO 2493/10),
-
Konsorcjum Alcatel (sygn. akt KIO 2494/10),
-
Konsorcjum EADS (sygn. akt KIO 2495/10).
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2493/10
Odwołujący Konsorcjum EADS zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
a) art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych poprzez przyjęcie,że Odwołujący nie
wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu,
b) art. 24 ust. 2 pkt 4 w związku z art. 24 ust. 1 pkt 8 Prawa zamówieńpublicznych — poprzez
niewłaściwąwykładniętych przepisów przez Zamawiającego, polegającąna przyjęciu, iż
podstawądo wykluczenia Odwołującego i uznania,że nie spełnia on warunków udziału
w postępowaniu jest niespełnienie przesłanki z art. 24 ust. 1 pkt 8 Prawa zamówień
publicznych przez podmiot, o którym mowa w art. 26 ust. 2b Prawa zamówień
publicznych;
c) art. 24 ust. 2 pkt 4 w związku z art. 24 ust. 1 pkt 8 Prawa zamówieńpublicznych —
poprzez niewłaściwe zastosowanie tych przepisów przez Zamawiającego polegające na
przyjęciu, iżEADS Secure Networks GmbH (dalej: EADS GmbH), tj. podmiot, o którym
mowa w art. 26 ust. 2b Prawa zamówieńpublicznych, nie spełnia przesłanek z art. 24 ust.
1 pkt 8 Prawa zamówieńpublicznych;
Swoje zarzuty w powyższym zakresie Odwołujący uzasadnił następująco:
Zamawiający podał - jako podstawęprawnąwykluczenia — art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa
zamówieńpublicznych, uznając,że Odwołujący nie wykazał spełnienia warunków udziału
w postępowaniu przetargowym, ponieważzaświadczenie wydane przez niemiecki Federalny
Urząd Sprawiedliwości, tzw. Fuhrungszeugnis, dla członka zarządu EADS GmbH pana Markusa
K. zostało wystawione po terminie na złożenie przez Odwołujących wniosku o dopuszczenie
do udziału w postępowaniu z dnia 28 września 2010 r. tj. w dniu 5 października 2010 r.
Tymczasem w ocenie Odwołującego spełnia on samodzielnie warunki udziału w postępowaniu,
co wynika z Załącznika Nr 3 do Wniosku (pozycje 1-3 oraz 6-9 w tabeli pierwszej, a także
pozycje 1-6 w tabeli drugiej tego Załącznika), zatem ewentualne przedstawienie bądźnie
dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego nie może miećwpływ na decyzjęo wykluczeniu
Odwołującego z postępowania.
Ponadto z ostrożności procesowej Odwołujący podniósł,że nawet gdyby przyjąć,że
z art. 24 Prawa zamówieńpublicznych wynika, iżpodstawąwykluczenia wykonawcy jest
niespełnienie warunków przez podmiot, o którym mowa w art. 26 ust. 2b Prawa zamówień
publicznych, to i tak Odwołujący spełnia warunki udziału w postępowaniu, ponieważprzedłożył
zaświadczenie z dnia 5 października 2010 wydane przez Federalny Urząd Sprawiedliwości,
potwierdzające,że pan Markus K. nie figuruje w stosownym rejestrze karnym. Zaświadczenie to
potwierdza,że pan Markus K. nie figuruje w rejestrze karnym na dzieńskładania Wniosku, jak i
na dzień5 października 2010 r., jak i na każdy inny dzieńprzypadający przed dniem wydania
Zaświadczenia.
Ponadto wraz z Wnioskiem złożył stosowne oświadczenie, iżw stosunku do pana Markusa K. nie
zachodząprzesłanki z art. 24 ust. 1 pkt 8 Prawa zamówieńpublicznych.
Reasumując, według Odwołującego, Konsorcjum EADS nie podlega wykluczeniu.
d) art. 7 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 4, art. 26 ust. 3 i 4, art. 51 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych, w szczególności poprzez nierówne traktowanie wykonawców i uznanie
wykonawcy Siemens, a także Konsorcjum Motorola za spełniających warunki udziału
w postępowaniu i nie podlegających wykluczeniu z postępowania oraz zaniechanie
wezwania wykonawców ubiegających sięo udzielenie zamówienia w postępowaniu do
złożenia wyjaśnieńodnośnie zastrzeżenia przez nich informacji zawartych w złożonych
przez nich wnioskach jako tajemnicy przedsiębiorstwa, a ponadto wnioski złożone przez
Konsorcjum Thales oraz Siemens zawierajądokumenty podpisane przez osoby
niewłaściwie umocowane do reprezentowania tych wykonawców, zaśdo wniosku
złożonego przez Motorola nie zostało dołączone zaświadczenie stanowiące odpowiednik
zaświadczenia uzyskiwanego z ZUS (na rozprawie Odwołujący podtrzymał zarzuty
wyłącznie odnoszące siędo Konsorcjum Thales).
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2494/10
Odwołujący Konsorcjum Motorola zarzucał Zamawiającemu, wobec zaniechania wykluczenia
z udziału w postępowaniu wykonawcy Siemens, naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4) Prawa
zamówieńpublicznych. Według Odwołującego, Siemens powinien zostaćwykluczony,
ponieważ:
1)
nie załączono wymaganych dla podwykonawców dokumentów (potwierdzających brak
otwarcia postępowania likwidacyjnego lub ogłoszenia upadłości; potwierdzających fakt
niekaralności podmiotu zbiorowego; potwierdzających niezaleganie ze składami na
ubezpieczenie zdrowotne),
2)
nie wykazano sięnależytąrealizacjąusług, wymaganych przez Zamawiającego -
Siemens posługiwał siędoświadczeniem następujących podmiotów trzecich: SIEMENS
IT SOLUTIONS AND SERVICES AG (Szwajcaria) (dalej: SIEMENS AG) oraz RHODE
& SCHWARTZ PROFESSIONAL MOBILE RADIO GmbH (Niemcy) (dalej:
RHODE&SCHWARTZ).
Wykonawca dla podmiotów, mających siedzibępoza terytorium Rzeczpospolitej
Polskiej, powinien do wniosku załączyćdokumenty potwierdzające,że nie otwarto wobec
tych podmiotów likwidacji lub nie ogłoszono upadłości, podmioty te nie zalegają
z uiszczaniem podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz iżnie
orzeczono wobec tych podmiotów zakazu ubiegania sięo zamówienie.
Tymczasem, w ocenie Odwołującego, z dokumentów przedłożonych przez SIEMENS nie
wynika, aby wobec RHODE&SCHWARTZ oraz SIEMENS AG nie zostało otwarte
postępowanie likwidacyjne lub upadłościowe. SIEMENS ograniczył sięw tym zakresie do
załączenie wypisów ze szwajcarskiego (dla SIEMENS AG) oraz niemieckiego (dla
RHODE&SCHWARTZ) rejestru handlowego. W wypisach tych nie znajduje siężadna
wzmianka o braku postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego. Wobec powyższego
uznaćnależy,że SIEMENS nie przedstawił wszystkich wymaganych przez ogłoszenie
dokumentów, ponieważnie zawierająone informacji o nie otwarciu postępowania
likwidacyjnego lub ogłoszeniu upadłości.
Ponadto
z
przedstawionych
przez
Siemens
dokumentów
dotyczących
podwykonawców nie wynika także, aby nie zalegali oni ze składkami na ubezpieczenia
zdrowotne. W przedstawionych zaświadczeniach mowa jest jedynie o niezaleganiu ze
składkami na ubezpieczenie społeczne wbrew jednoznacznej treści Ogłoszenia.
Odwołujący równieżzauważył, iżna stronie 113/115 oferty Siemens znajduje się
zapewnienie,że wobec SIEMENS AG nie orzeczono zakazu ubiegania sięo zamówienie
publiczne. Jednocześnie jednak na stronie 125 oferty znajduje sięurzędowe zaświadczenie
z dnia 1 września 2010 roku o następującej treści: „żadne przedsiębiorstwo nie zostało
wpisane do szwajcarskiego rejestru karnego". Zaświadczenie to nie wskazuje o jaki
konkretnie podmiot chodzi tym samym nie może zostaćuznane za zaświadczenie
z odpowiednika polskiego Krajowego Rejestru Karnego w zakresie odpowiedzialności
podmiotów zbiorowych. Dokument ten jednak wskazuje,że w Szwajcarii istnieje odpowiednik
polskiego Krajowego Rejestru Karnego wydający zaświadczenia dla podmiotów zbiorowych
(zarzut ten następnie wycofano na rozprawie).
W ocenie Odwołującego, Siemens nie wykazał siętakże wymaganąwiedzą
i doświadczeniem. Do wykazu wykonanych usług (załącznik Nr 3) wykonawcy byli
zobowiązani przedstawićdokumenty potwierdzające,że usługi nim objęte zostały wykonane
należycie, bowiem w przypadku usług od Nr 6 do 13 wykazu takich dokumentów w ogóle nie
przedstawiono.
Odnośnie pozostałych usług Odwołujący zauważył,że:
-
usługa Nr 1: w dokumencie brak jest oświadczenie o należytym wykonaniu usługi;
-
usługa Nr 2: Zamawiający wymagał od wykonawców przedstawienie usług wykonanych -
tymczasem usługa nr 2 jest w trakcie realizacji i zostanie ukończona w 2012 roku przez
co nie spełnia kryterium przewidzianego ogłoszeniem;
-
usługa Nr 4: nie został wskazany konkretny obiekt sportowy objęty działaniem systemu na
co wskazuje wprost treśćOgłoszenia w pkt III. 2. 1) b);
-
usługa Nr 5 jest w całości tożsama z usługąNr 1, tylko referencja wystawiona została na
inny podmiot uczestniczący w realizacji zamówienia (SIEMENS AG OESTERREICH).
Wobec powyższego, według Odwołującego, tylko jedna usługa spełnia wymogi
Zamawiającego, co uznaćnależy za niewystarczające, w konsekwencji Siemens powinien
byćwykluczony z postępowania.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2496/10
Odwołujący Konsorcjum Alcatel zarzucał Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych poprzez niezapewnienie zachowania uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w związku z naruszeniem
wymienionych przepisów Prawa zamówieńpublicznych,
2. art. 24 ust. 1 w związku z rozporządzeniem z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów
dokumentów jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy oraz form w jakich te
dokumenty mogąbyćskładane (dalej. rozporządzenie w sprawie rodzajów dokumentów),
art. 24 ust. 2 pkt 3 i pkt 4, art. 26 ust. 2b, art. 26 ust. 3 oraz art. 51 Prawa zamówień
publicznych poprzez: dokonanie oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu
i braku podstaw do wykluczenia wykonawców z postępowania w sposób niezgodny
z ogłoszeniem i ustawąi w konsekwencji poprzez:
a.
odnośnie Siemens - zaniechanie wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt. 3
ewentualnie zaniechanie wezwania do uzupełnienia dokumentów w trybie art. 26 ust. 3
Prawa zamówieńpublicznych i w razie nieuzupełnienia zaniechanie wykluczenia
wykonawcy z postępowania na postawie art. 24 ust. 1 oraz 24 ust. 2 pkt 4 Prawa
zamówieńpublicznych;
b.
odnośnie Konsorcjum Thales - uznanie wniosku jako skutecznie złożonego pomimo jego
podpisania przez osobęnieuprawnioną, ewentualnie zaniechanie wezwania Konsorcjum
Thales do uzupełnienia dokumentu w trybie artykułu 26 ust. 3 Prawa zamówień
publicznych i w razie nieuzupełnienia, zaniechanie wykluczenia wykonawcy
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 oraz 24 ust. 2 pkt. 4 Prawa zamówień
publicznych;
c.
odnośnie Konsorcjum Motorola - zaniechanie wezwania do uzupełnienia dokumentów
w trybie artykułu 26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych i w razie ich nieuzupełnienia,
zaniechania wykluczenia wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 oraz
24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych;
d.
odnośnie Konsorcjum Texel - naruszenie przepisu art. 51 ust. 1 i ust. la Prawa zamówień
publicznych w związku z art. 24 ust. 1 oraz art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówień
publicznych poprzez zaniechanie wykluczenia i zaniechanie podania wszystkich
okoliczności
na
podstawie,
których
ww.
wykonawca
powinien
zostać
wykluczony z postępowania;
e.
odnośnie Konsorcjum ITWL - naruszenie przepisu art. 51 ust. 1 i ust. 1a Prawa
zamówieńpublicznych w związku z art. 24 ust. 1 oraz art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa
zamówieńpublicznych poprzez zaniechanie wykluczenia i zaniechanie podania
wszystkich okoliczności na podstawie, których ww. wykonawca powinien zostać
wykluczony z postępowania;
f. odnośnie Konsorcjum EADS - naruszenie przepisu art. 51 ust. 1 i ust. 1a Prawa
zamówieńpublicznych w związku z art. 24 ust. 1 oraz art. 24 ust. 2 pkt. 4 Prawa
zamówieńpublicznych poprzez zaniechanie wykluczenia i zaniechanie podania
wszystkich okoliczności na podstawie, których ww. wykonawca powinien zostać
wykluczony z postępowania;
3. art. 8 ust. 2 i 3, art. 96 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych poprzez odmówienie
okazania całości wniosków nw. wykonawców Odwołującemu na skutek uznania za
skutecznie dokonane zastrzeżenie jawności informacji zawartych we wnioskach
Konsorcjum Thales, Konsorcjum Motorola, Konsorcjum ITWL i Konsorcjum EADS.
Odwołujący podniesione zarzuty uzasadnił w następujący sposób:
I. Zarzuty dotyczące Siemens:
1. Zamawiający postawił warunek udziału w postępowaniu polegający na wykazaniu się
niezbędnąwiedząi doświadczeniem, tj. należytym wykonaniem, a w przypadkuświadczeń
okresowych lub ciągłych równieżwykonywaniem, w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a jeżeli
okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
a. co najmniej jednego zamówienia, którego przedmiotem było: zaprojektowanie,
wykonanie i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej
w paśmie częstotliwości 380-400 MHz, przeznaczonego dla potrzeb podmiotów
odpowiedzialnych w danym kraju za bezpieczeństwo, porządek publiczny lub
ratownictwo, obejmującego swym zasięgiem obszar co najmniej 7.000 km2
i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz obsługującego co najmniej
10.000 terminali końcowych (pkt III.2 ppkt 1.1 a ogłoszenia dalej zw. „Warunek A") oraz
b.
wykonanie
co
najmniej
jednego
zamówienia,
którego
przedmiotem
było:
zaprojektowanie, wykonanie i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności
radiowej w paśmie częstotliwości 380-400 MHz przeznaczonego dla potrzeb
podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, porządek lub ratownictwo celem
obsługi sportowej imprezy masowej o charakterze międzynarodowym, obejmującego
zakresem działania co najmniej jeden obiekt sportowy np. stadion, hala sportowa (pkt
III.2 ppkt 1 .1b ogłoszenia dalej zw. „Warunek B").
W piśmie z dnia 8 września 2010r. zawierającym wyjaśnienia do treści ogłoszenia
(odp. na pytanie 18) Zamawiający potwierdził, iżna potwierdzenie spełniania Warunku A
i Warunku B nie dopuszcza przedstawienia jednego projektu spełniającego wymagania
punktu l.1a i l.1b. Aby potwierdzićspełnianie warunków udziału w postępowaniu wykonawcy
mieli zatem obowiązek wykazania co najmniej dwóch projektów jednego na potwierdzenie
Warunku A i innego na potwierdzenie spełniania Warunku B.
Siemens przedstawił w wykazie listę13 usług, jednak wykaz ten nie potwierdza spełniania
przez tego Wykonawcęwarunków udziału w postępowaniu. Pozycje wymienione w pkt 4
oraz 6-13 tabeli nie odpowiadająpostawionym przez Zamawiającego wymaganiom ani dla
potwierdzenia spełniania Warunku A ani dla Warunku B z uwagi na niewłaściwy, zakres,
czas trwania lub odbiorców.śadna z tych pozycji nie obejmuje co najmniej 100 stacji
bazowych, nie może tym samym potwierdzaćspełniania Warunku A, zamówienia te nie
potwierdzająteżspełniania Warunku B z uwagi na następujące okoliczności:
a. pozycja nr 4 - brak informacji jakiej imprezy sportowej dotyczy projekt
oraz jaki obiekt sportowy obejmuje swoim zakresem działania,
b. pozycja nr 6 - projekt został zakończony wcześniej niż3 lata przed
terminem składania wniosków,
c. pozycja nr 7 - projekt dla przemysłu górniczego, energetycznego,środków
chemicznych i paliw - nie dotyczy imprezy sportowej,
d. pozycja nr 8 - projekt dot. sieci autostrad,
e. pozycja nr 9 - projekt dotyczy przedsiębiorstw transportu drogowego,
f. pozycja nr 10 - projekt zakończony wcześniej niż3 lata przed terminem
składania wniosków,
g. pozycja nr 11 - projekt dotyczy portu,
h. pozycja nr 12 - projekt zakończony wcześniej niż3 lata przed terminem składania
wniosków i dotyczy innego pasma radiowego
i. pozycja nr 13 - projekt zakończony wcześniej niż3 lata przed terminem składania
wniosków,
Ponadto Odwołujący zauważył, dla projektów z pozycji od 6-13 tabeli Siemens nie
dołączył dokumentów potwierdzających ich należyte wykonanie, a jedynie opisy projektów -
a zatem realizacje te nie mogąbyćuznane za należycie wykonane.
Wobec powyższego, zdaniem Odwołującego przy ocenie spełniania warunków
udziału w postępowaniu można jedynie rozpatrywaćpozycje nr 1, 2, 3, 5 wykazu. Pozycje te
równieżnie potwierdzająspełniania warunków. Warunek A:
a. Z wykazu usług wynika, iżSiemens wskazał na potwierdzenie spełniania
tego warunku projekt opisany w pozycji 1 i 5, tj. projekt pod nazwą:
Narodowa Profesjonalna Mobilna SiećRadiowa w Malezji.
b. W pozycji 1 Siemens powołuje sięna doświadczenie udostępnione przez
RHODE&SCHWARTZ opisując to doświadczenie jako „zaprojektowanie, wykonanie
i wdrożenie systemu łączności radiowej". W rzeczywistości, co wynika z treści referencji,
podmiotem, który zaprojektował, wykonał i wdrożył system łączności radiowej w Malezji
jest Sapura Research Sdn Bhd, (dalej Sapura). Tylko ten podmiot może legitymowaćsię
doświadczeniem wymaganym przez Zamawiającego. Referencja potwierdzające
tęokoliczność, a wystawiona przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Malezji dla Sapura
przedstawiona jest we wniosku złożonym w obecnym postępowaniu przez Konsorcjum
Telex.
c. Sapura była w tym projekcie generalnym wykonawcąi integratorem rozwiązania. Jak
wynika z referencji wystawionej dla Sapura przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Malezji,
Sapura
podpisała
kontrakt
na
zaprojektowanie,
wybudowanie,
zarządzanie
i utrzymywanie Ogólnokrajowego Ujednoliconego Cyfrowego Systemu Bezpieczeństwa
w Malezji. RHODE&SCHWARTZ był w tym projekcie jedynie dostawcąsprzętu
Tetrowego.
Odwołujący także stwierdził,że referencje dla usługi nr 1 sątak dalece niewłaściwie
przetłumaczone,że stanowi to nieprawdziwąinformację, zatem powinno stanowić
samoistnąprzesłankęwykluczenia. Z prawidłowo przetłumaczonej referencji wynika,że
RHODE&SCHWARTZ był jedynie dostawcąsprzętu, a to nie potwierdza spełnienia
warunku udziału w postępowaniu.
d. W
odniesieniu
do
projektu
nr
5
Siemens
posłużył
się
doświadczeniem
Siemens AG Oesterreich z siedzibąw Wiedniu (dalej Siemens Austria). Siemens Austria
był podwykonawcąSapura w tym samym projekcie, w Malezji jedynie „w zakresie
dostawy wspieranego komputerowo Systemu dyspozytorskiego TETRA (T-CAD) ...".
Z dalszego doprecyzowania zakresu wykonywanych czynności przez ten podmiot
jednoznacznie wynika, iżwątpliwości,że Siemens Austria nie zaprojektował, nie wykonał
ani nie wdrożył systemu łączności radiowej w tym projekcie (był jedynie dostawcą
sprzętu).
e. Ponadto należy stwierdzić, iżzgodnie z treściąodpowiedzi na wezwanie do wyjaśnień,
Siemens AG nie będzie podwykonawcąSiemens Polska w tym projekcie. Nawet gdyby
zakres merytoryczny projektu był właściwy, projekt ten nie mógłby byćuznany jako
potwierdzający spełnienie warunków udziału w postępowaniu.
Na potwierdzenie spełniania Warunku B Siemens wskazał zamówienia opisane
w pozycjach 2 i 3 tabeli.
Pozycje nr 2 i 3 dotyczątego samego Projektu: POLYCOM -Szwajcarska
Narodowa SiećBezpieczeństwa. W pozycji 3 w referencjach znajduje sięinformacja
o imprezie sportowej oraz o obiekcie, którego dotyczył projekt. Natomiast w pozycji 2 ani
w opisie projektu w tabeli, ani w referencjach nie zostało wskazane wżaden sposób,że
projekt spełnia wymagania Zamawiającego (ani w zakresie Warunku A, ani Warunku B).
Nie podano, bowiemżadnych informacji nt. ilości stacji bazowych i ilości terminali, które
zostały wykonane przed terminem składania wniosków. Podane sąjedynie prognozy na
koniec fazy budowy przypadającej na rok 2012.
Z uwagi na informacje przedstawione we wniosku Siemens, w ocenie Odwołującego
wykonawca ten winien zostaćwykluczony z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3
Prawa zamówieńpublicznych, tj. z uwagi na złożenie nieprawdziwych informacji, które mogą
miećwpływ na wynik postępowania. Informacje mające na celu wprowadzenie
Zamawiającego w błąd, dotyczą:
a. Niewłaściwego tłumaczenia referencji dotyczącej czynności wykonywanych przez
RHODE&SCHWARTZ,
b. Podania
nieprawdziwych
informacji
w
wykazie,
dotyczących
wartości
Projektu: Polycom - Szwajcarska Narodowa SiećBezpieczeństwa jako kwoty 500 mln
euro. Kwota te stanowi podstawędo określenia ilości punktów przyznanych za ten
warunek. Zamawiający zamierzał punktować„sumęwartości zrealizowanych zamówień"
(pkt. III.2.1) 2 Ogłoszenia). Tymczasem wartośćpodana przez Siemens jest wartością
finalnąprojektu, która zostanie osiągnięta dopiero w roku 2012,
c. Siemens przedstawia we wniosku nieprawdziwe informacje w wykazie usług. W opisie
projektu nr 1 o wartości 33 mln euro wykonanego przez RHODE&SCHWARTZ pisze, iż
projekt obejmuje zaprojektowanie, wykonanie i wdrożenie cyfrowego, trankingowego
systemu łączności radiowej. W rzeczywistości RHODE&SCHWARTZ nie może
legitymowaćsiętym doświadczeniem. Legitymuje sięnim Sapura w projekcie o wartości
920 min zł poprzez referencjęprzedstawionąprzez Texel,
d. Siemens
przedstawia
również
nieprawdziwe
informacje
w
opisie
projektu
nr 5 twierdząc, iżprojekt wykonany przez Siemens Austria obejmuje zaprojektowanie,
wykonanie i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej,
Ponadto według Odwołującego wniosek Siemens zawiera następujące błędy:
a. Wszystkie dokumenty podmiotów udostępniających zasoby sąpodpisane za zgodność
z oryginałem przez Siemensa - w tym oświadczenie o udostępnieniu zasobów, które
może byćzłożone tylko w oryginale. Zgodnie z sekcjąIII pkt III.2.1) ppkt 3 ogłoszenia
Zamawiający wymagał dołączenia do wniosku „pisemnego zobowiązania tych
podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów". Siemens przedstawił
oświadczenia podmiotów trzecich w formie kopii poświadczonej przez siebie za
zgodnośćz oryginałem. Tym samym nie wypełnił obowiązku, który nałożył na niego
Zamawiający w ogłoszeniu, ponieważoświadczenia te nie były pisemne. Dla
zachowania bowiem formy pisemnej dokumentu konieczne jest złożenie pod
oświadczeniem własnoręcznego podpisu osoby, której to oświadczenie dotyczy. Należy
zatem przyjąć, iżSiemens nie wykazał,że spełnia warunki udziału w postępowaniu
i jako taki podlega wykluczeniu z postępowania. Należy zwrócićuwagę, iżdo
zobowiązania innych podmiotów do udostępnienia wiedzy i doświadczenia
nie będzie miało zastosowanie rozporządzenie o dokumentach, ponieważ
podstawążądania tego dokumentu jest art. 26 ust. 2b Prawa zamówieńpublicznych
a nie rozporządzenie. W § 6 ust. 2 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów
ustawodawca przewidział możliwośćskładania dokumentów w formie oryginału lub
kserokopii poświadczonej za zgodnośćz oryginałem. Jednakże możliwość
ta dotyczy tylko i wyłącznie dokumentów, o których mowa w rozporządzeniu
o dokumentach. Skoro rozporządzenie o dokumentach nic nie mówi o zobowiązaniu
innych podmiotów do udostępnienia potencjału technicznego, a możliwośćżądania
tego dokumentu wynika wprost z Prawa zamówieńpublicznych (art. 26 ust. 2b) to § 6
ust. 2 rozporządzenia o dokumentach nie może miećzastosowania dla tego typu
zobowiązań.
b. Siemens nie był równieżuprawniony do poświadczenia za zgodnośćz oryginałem
dokumentów dotyczących podmiotów trzecich. Z § 6 ust. 2 rozporządzenia wynika,że dokumenty mogąpoświadczyćtylko te podmioty, których one dotyczą.
c.
W
dokumentach
dotyczących
podmiotów
udostępniających
zasoby
(str.
140
i
161
wniosku)
brak
jest
informacji
o
ubezpieczeniu
zdrowotnym.
Złożone dokumenty nie potwierdzajązatem wszystkich okoliczności o których mowa
w § 4 ust. 1 b) rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów,
d. Odnośnie spółki Siemens AG (str. 138 wniosku) znajduje sięinformacja, iżspółka
podlega opodatkowaniu w zakresie nałożonym przez władze federalne, władze kantonu
i władze gminne. Natomiast na stronie 136 zostało złożone zaświadczenie wyłącznie
w zakresie podatków federalnych. Złożone dokumenty nie potwierdzajązatem
wszystkich okoliczności, o których mowa w par 4 ust. 1 b) rozporządzenia
o dokumentach.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o wykluczenie Siemens z postępowania na
podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3 Prawa zamówieńpublicznych, ewentualnie o wezwanie go do
uzupełnienia dokumentów w trybie artykułu 26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych i w razie
ich nie uzupełnienia wykluczenia wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1
oraz 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych .
II.
Zarzuty dotyczące Konsorcjum Thales.
1. Wniosek złożony przez Konsorcjum Thales został podpisany przez osobędo
tego nieuprawnioną.
a. Zgodnie z treściąpełnomocnictwa udzielonego Thales Communications S.A. (Lider
Konsorcjum) z siedzibąwe Francji przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o. z siedzibą
w Poznaniu, Lider Konsorcjum został upoważniony do udzielenia pełnomocnictw dalszych
wyłącznie
Panom:
Andrzejowi
G.
i
Tomaszowi
R.
(str.
15
wniosku).
Tymczasem Lider Konsorcjum udzielił pełnomocnictwa Panu Marc D. i Pani Fanny M., która
podpisała wniosek i pozostałe dokumenty. W związku z powyższym uznaćnależy, iżwniosek
jako podpisany przez osoby nieuprawnione nie został skutecznie złożony.
b. W ocenie Odwołującego w zaistniałej sytuacji brak jest możliwości wezwania Konsorcjum
Thales do uzupełnienia pełnomocnictwa, gdyżz treści art. 26 ust. 3 Prawa zamówień
publicznych jednoznacznie wynika, iżwezwanie może dotyczyćjedynie sytuacji, w której
wykonawca nie złożył pełnomocnictwa lub złożone pełnomocnictwo jest wadliwe. Konsorcjum
Thales złożyło wszystkie wymagane pełnomocnictwa. Z treści pełnomocnictwa udzielonego
Liderowi Konsorcjum przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o. z siedzibąw Poznaniu,
wyraźnie wynika komu może byćudzielone pełnomocnictwo dalsze. Osobątąnie jest
podpisująca wniosek Pani Fanny M. Zatem osoba ta działała niezgodnie z jednoznacznie
wyrażonąwolączłonka konsorcjum.
2. Z załączonych dokumentów nie wynika również,że Thales Communications S.A. nie
zalega z opłaceniem składek na ubezpieczenie zdrowotne. Złożone dokumenty nie
potwierdzajązatem wszystkich okoliczności o których mowa w par 4 ust. 1 b)
rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o pominięcie wniosku Konsorcjum Thales jako
nieskutecznie złożonego ewentualnie wezwanie Konsorcjum Thales do uzupełnienia
dokumentu potwierdzającego brak zaległości w zakresie składek na ubezpieczenie
zdrowotne, a w razie jego nieuzupełnienia wykluczenie Konsorcjum Thales z postępowania.
III.
Zarzuty dotyczące Konsorcjum Motorola.
1. Jak wynika z informacji zawartych w spisie treści oferty, Konsorcjum Motorola w celu
potwierdzenia spełniania warunku doświadczenia posłużyła sięzasobami innych
podmiotów tj. Motorola Ltd. z siedzibąw Basingstoke, Wielka Brytania (dalej Motorola
Ltd) oraz Motorola Espania SAU z siedzibąw Madrycie, Hiszpania (dalej Motorola
Hiszpania). Jednocześnie do wniosku nie dołączono dokumentów potwierdzających brak
podstaw do wykluczenia ww. podmiotów z postępowania. Odwołujący podnosi, iż
zgodnie z odpowiedziąZamawiającego na pytanie 15 udostępnienie doświadczenia
związane jest z koniecznościązłożenia dokumentów dotyczących braku podstaw do
wykluczenia z postępowania podmiotu udostępniającego wiedzęi doświadczenie.
Odwołujący wnosi o wezwanie Konsorcjum Motorola do uzupełnienia dokumentów,
a w przypadku braku ich uzupełnienia do wykluczenia Konsorcjum Motorola
z postępowania.
Dodatkowo Odwołujący podnosił, iżoświadczenie Motorola Hiszpania zostało
złożone w formie kopii poświadczonej za zgodnośćz oryginałem. A zatem, wobec
nieprawidłowej formy i braku możliwości uzupełnienia tego dokumentu nie można uznać
doświadczenia Motorola Hiszpania.
2. Na stronie 188 wniosku zawarte jest oświadczenie o braku zaległości z tytułu składek na
ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Wobec okoliczności, iżw Niemczech są
wydawane stosowne zaświadczenia Odwołujący wnosi o wezwanie Konsorcjum Motorola
do uzupełnienia dokumentów, a w przypadku braku ich uzupełnienia do wykluczenia
Konsorcjum Motorola z postępowania.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o wezwanie do uzupełnienia dokumentów
w trybie artykułu 26 ust. 3 Prawa zamówieńpublicznych i w razie ich nie uzupełnienia
wykluczenia wykonawcy z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 oraz 24 ust. 2 pkt. 4
Prawa zamówieńpublicznych.
IV.
Zarzuty dotyczące Konsorcjum Texel.
1. Zamawiający w informacji o wykluczeniu Konsorcjum z postępowania wskazał, m.in. iż
przedstawiona w wykazie doświadczenia pozycja nr 3 nie potwierdza spełniania Warunku B.
Odwołujący, zgadzając sięw tym zakresie z ocenądokonanąprzez Zamawiającego podnosi,
iżusługi wskazane w pozycjach 1 i 2 sąniewystarczające dla potwierdzenia spełniania
warunków A i B gdyżdotyczątego samego projektu: Ogólnokrajowego Radiowego Systemu
Bezpieczeństwa Malezji. Ponadto, Wykonawca nie zawarł w opisie doświadczenia informacji
potwierdzających spełnianie wymagańZamawiającego. Referencja dotycząca pozycji nr 2
tabeli nie spełnia wymagańani dla Warunku A (za mała liczba terminali) ani dla Warunku B
(brak imprezy sportowej i obiektu sportowego). Z tej przyczyny, nawet gdyby uznać
dokonane przez Konsorcjum Texel uzupełnienie dokumentów za skuteczne, to
z uzupełnionego wykazu nie wynika potwierdzenie spełniania warunków udziału
w postępowaniu.
2. Wykonawca załączył kopie oświadczeńinnych podmiotów do udostępnienia zasobów, co
wobec faktu, iżWykonawca był jużwzywany do uzupełnienia tych dokumentów, nawet
gdyby uznaćza dopuszczalne uzupełnienie oświadczeń, uniemożliwia ponowne wezwanie
do ich uzupełnienia.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o uzupełnienie podstawy faktycznej wykluczenia
Konsorcjum Texel.
V.
Zarzuty dotyczące Konsorcjum ITWL.
Dokumenty i oświadczenia złożone przed notariuszem, uzupełnione na wezwanie, nie
tylko zostały wydane z data późniejsząniżtermin składania wniosków, ale mająrównież
nieprawidłowątreść. Oświadczenia nie obejmująpełnego zakresu przestępstw wymienionych
w art. 24 ust. 1 pkt 4-8 Prawa zamówieńpublicznych, tj. przestępstw przeciwkośrodowisku.
Tym samym nie można ich uznaćza potwierdzające brak podstaw do wykluczania
z postępowania.
Podsumowując, Odwołujący wnosił o uzupełnienie podstawy faktycznej
wykluczenia Konsorcjum ITWL.
VI. Zarzuty dotyczące Konsorcjum EADS.
Na stronie 142 i następnych wniosku znajduje sięoświadczenie dot. zobowiązań
wobec ZUS. Wobec okoliczności, iżw Niemczech sąwydawane stosowne zaświadczenia
odwołujący wnosi o wezwanie Konsorcjum EADS do uzupełnienia dokumentów,
a w przypadku braku ich uzupełnienia do wykluczenia Konsorcjum EADS z postępowania.
VII. Zarzuty dotyczące nieujawnienia dokumentów, niestanowiących tajemnicy
przedsiębiorstwa.
Zamawiający nie ujawnił informacji dotyczących wykonanych usług i dokumentów
potwierdzających ich należyte wykonanie (dalej: referencje) zawartych we wnioskach
Konsorcjum Thales, Konsorcjum Motorola, Konsorcjum ITWL i Konsorcjum EADS, co
zdaniem Odwołującego jest wadliwe.
We wnioskach wyżej wymienionych Wykonawców zostały zastrzeżone informacje
dotyczące wykazów usług i referencji. Informacje te nie stanowiątajemnicy przedsiębiorstwa.
Zgodnie z wiedząOdwołującego doświadczenie zamówienia, które potwierdzająspełnianie
warunków udziału w postępowaniu, a w szczególności Warunku A (pkt III.2.1) ppkt 1.1 a)
ogłoszenia o zamówieniu) sązamówieniami publicznymi, realizowanymi na rzecz podmiotów
publicznych. Tezętakąpotwierdza rodzaj i zakres wymaganego doświadczenia dotyczącego
zaprojektowania, wykonania i wdrożenia cyfrowego, trankingowego systemu łączności
radiowej (...) przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych w danym kraju za
bezpieczeństwo, porządek publiczny lub ratownictwo, obejmującego swym zasięgiem obszar
co najmniej 7 000 km2 i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz
obsługującego co najmniej 10 000 terminali końcowych. Podmiotem, który zamawia taki
system mógł byćwyłączenie podmiot publiczny, co oznacza iżwykonawcy nie mieli podstaw
do utajnienia wykazu doświadczenia i referencji.
Ponadto Odwołujący podniósł, iżKonsorcjum Motorola oraz Konsorcjum EADS wskazało we
wniosku (w spisie treści) informacje dotyczące załączonych referencji. We wszystkie
projektach końcowym użytkownikiem jest instytucja publiczna, co oznacza, iżcały projekt, ma
charakter publiczny; w związku ze wskazaniem tych informacji we wniosku tracąone
charakter tajemnicy przedsiębiorstwa i zastrzeżenie ich poufności jest bezskuteczne.
II. Wszystkie cztery odwołania zostały połączone do łącznego rozpoznania przez Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej – w dniu 26 listopada 2010 r. odbyło sięposiedzenie,
a następnie w dniu 26 i 29 listopada – rozprawa.
W trakcie posiedzenia ustalono,że osoba podpisująca odwołanie Konsorcjum ITWL
oraz przystąpienie ITWL do postępowania KIO 2493/10 działała bez umocowania,
w konsekwencji odwołanie KIO 2495/10 zostało odrzucone (postanowieniem KIO 2495/10
z dn. 29 listopada br.), i zgłoszenie przystąpienia Konsorcjum ITWL do postępowania KIO
2493/10 uznano za nieskuteczne.
Wobec pozostałych odwołań(KIO 2493/10, KIO 2494/10, KIO 2496/10) nie stwierdzono
zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 187 ust. 4 Prawa zamówieńpublicznych,
wobec czego odwołania rozpoznano na rozprawie i na podstawie art. 192 ust. 8 Prawa
zamówieńpublicznych w tychże sprawach KIO 2493/10, KIO 2494/10 i KIO 2496/10 wydano
orzeczenie łączne.
Izba ustaliła,że wszyscy Odwołujący mająinteres w rozumieniu art. 179 ust. 1 Prawa
zamówieńpublicznych do wniesienia odwołania, i to zarówno kwestionujący w odwołaniu
własne wykluczenie (tu interes we wniesieniu odwołania jest oczywisty), jak i zaniechanie
wykluczenia innych podmiotów (a także wskazując dodatkowe podstawy wykluczenia
wykonawców jużwykluczonych).
Mogłoby sięwydawać,że skoro Zamawiający przewidział zawarcie umowy ramowej z 5-ma
wykonawcami, a do dalszego udziału w postępowaniu dopuszczono 4 wykonawców, to
z punktu widzenia interesu w uzyskaniu zamówienia i możliwości poniesienia ewentualnej
szkody bezcelowe jest dążenie do wyeliminowania innych uczestników postępowania -
jednak tak nie jest w niniejszym postępowaniu: nie jest bowiem znany zakres przedmiotowy
przyszłej umowy (co wynika z odpowiedzi Zamawiającego na pytania do ogłoszenia,
odpowiedźz dnia 8 września 2010 r., w aktach sprawy), a przy założeniu,że Zamawiający
będzie chciał zrealizowaćcałośćogólnie opisanego przedmiotu zamówienia (przedmiotem
zamówienia zgodnie z ogłoszeniem, jest zaprojektowanie, budowa i wdrożenie
zintegrowanego cyfrowego systemu łączności radiowej dla służb bezpieczeństwa
publicznego i ratownictwa (OCSŁR-1) na terenie miasta Warszawa, Poznań, Wrocław,
Kraków, Trójmiasta (Gdańsk, Gdynia, Sopot) Górnośląskiego Związku Metropolitalnego
(GZM) (Katowice, Gliwice, Zabrze, Bytom, PiekaryŚląskie, SiemianowiceŚląskie, Chorzów,Świętochłowice, RudaŚląska, Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec, Jaworzno, Mysłowice, Tychy)
oraz powiatów: gdańskiego, wołomińskiego, pruszkowskiego, warszawsko-zachodniego,
piaseczyńskiego, otwockiego, legionowskiego, mińskiego, nowodworskiego, grodziskiego,
wrocławskiego, poznańskiego oraz krakowskiego) - od liczby wykonawców, ostatecznie
dopuszczonych do udziału w postępowaniu, może zależećzakres zawartej przyszłej umowy
szczegółowej. W odpowiedzi bowiem na pytanie zadane wobec treści ogłoszenia
Zamawiający wyjaśnił, iżzaprosi do składania ofert wykonawców, którzy spełniająwarunki
udziału w postępowaniu, w liczbie określonej w ogłoszeniu tj. 5; ,,umowa ramowa zostanie
podpisana z maksymalnie 5 Wykonawcami, którzy złożyli najkorzystniejsze ważne oferty.
Natomiast udzielenie zamówienia, którego przedmiot objęty jest umowąramową, nastąpi
poprzez zaproszenie do składania ofert wysłane Wykonawcom, z którymi zawarto Umowę
ramową. Umowa wykonawcza zostanie zawarta z Wykonawcą, który w odpowiedzi na ww.
zaproszenie do składania ofert zaoferuje najkorzystniejsze warunki realizacji zamówienia.
Zamawiający na tym etapie przedmiotowego postępowania nie wskazuje ilości postępowań
szczegółowych.” Zatem, kwestionując zaniechanie wykluczenia innych podmiotów
Odwołujący mogądoprowadzićdo zawężenia kręgu uczestników postępowania na jego
dalszym etapie, a tym samym zwiększająprawdopodobieństwo uzyskania przez siebie
zamówienia (i równieżjego zakres). W tym właśnie przejawia sięmożliwośćponiesienia
szkody w przyszłości – przykładowo, gdyby jednemu z Odwołujących udało się
wyeliminowaćpozostałych uczestników postępowania, miałby szansęna realizacjęcałości
przedmiotu zamówienia samodzielnie; jeżeli jednak pozostali wykonawcy nie zostaną
wykluczeni – każdy z nich wykona (w uproszczeniu) jednączwartązakresu przedmiotu
zamówienia (bądźjednąpiątą– w przypadku złożenia niepodlegających odrzuceniu ofert
przez maksymalnąliczbęwykonawców, dopuszczalnąogłoszeniem o zamówieniu).
W konsekwencji, jeżeli wskazywani w odwołaniach wykonawcy powinni byćwykluczeni,
a zaniechano tej czynności z naruszeniem przepisów ustawy – Odwołujący mogąponieść
szkodę.
Reasumując, należy przyjąć,że wnoszący odwołania mająinteres w uzyskaniu
zamówienia – znajdujący wyraz w podnoszeniu zarzutów nie tylko dotyczących własnego
statusu w danym postępowaniu (wykluczenia wykonawcy/odrzucenia jego oferty), ale
równieżw podnoszeniu zarzutów zmierzających do wyeliminowania z postępowania
wykonawców, którzy złożyli (bądźmogązłożyćw odpowiedzi na zaproszenie do składania
ofert) oferty konkurencyjne.
Stwierdzićrównieżnależy,że interes w rozumieniu art. 179 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych posiada Odwołujący w podnoszeniu dodatkowych podstaw wykluczenia
wykonawcy jużwykluczonego przez Zamawiającego (Konsorcjum Alcatel podnosiło
zarzuty wobec Konsorcjum ITWL i Konsorcjum Texel) jedynie do momentu, w którym
wykluczenie to nie stanie sięprawomocne – nawet jeżeli przyjąć,że w Odwołujący interes
posiadał, to uwzględnienie zarzutów w tym zakresie nie może miećwpływu na wynik
postępowania (zresztą, z chwiląuprawomocnienia sięwykluczenia – Odwołujący utracił
możliwośćponiesienia szkody w związku z zaniechaniem wykluczenia na podstawie
wskazywanych przez niego dodatkowych okoliczności, co stanowi drugąprzesłankęz art.
179 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych).
Na moment merytorycznego rozpatrywania odwołańuprawomocniło sięwykluczenie
Konsorcjum ITWL (odwołanie tego wykonawcy na własne wykluczenie zostało odrzucone),
oraz Konsorcjum Texel (wykonawca nie odwołał sięod czynności Zamawiającego), zatem
zarzuty, w których dopatrywano siędodatkowych podstaw wykluczenia tychże wykonawców
byłyby oddalone stosując do nich odpowiednio art. 192 ust. 2 Prawa zamówieńpublicznych,
bowiem ich uwzględnienie nie miałoby dalszego wpływu na wynik postępowania (w tym
przypadku wynikiem postępowania jest ustalenie kręgu podmiotów, nie więcej niż5, którzy
złożąw wyniku zaproszenia do składania ofert, oferty niepodlegające odrzuceniu).
Postępowanie odwoławcze sygn. KIO akt 2493/10 – zarzuty dotyczące wykluczenia
Konsorcjum EADS z postępowania z powodu niespełnienia warunków udziału
w postępowaniu.
Zarzuty w tym zakresie zostały wniesione w terminie, ponieważbiegnie on od dnia,
w której Odwołujący dowiedział sięo dokonaniu czynności wykluczenia – co miało miejsce
w dniu 5 listopada br.
Zamawiający na rozprawie nie zakwestionował,że uczestnicy Konsorcjum EADS – tj.
EADS Secure Networks Oy oraz ATM S.A. samodzielnie spełniająwarunki udziału
w postępowaniu (przyznał,że pełnej oceny nie przeprowadzał, jednak wstępnie może
powiedzieć,że konsorcjanci spełniająwarunek samodzielnie). Izba tej kwestii nie badała,
bowiem analiza odwołania ogranicza sięjedynie co do zarzutów podniesionych w odwołaniu
(art. 192 ust. 7 Prawa zamówieńpublicznych).
Zgodnie z art. 26 ust. 2a Prawa zamówieńpublicznych, Wykonawca jest
zobowiązany wykazaćspełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1, i brak podstaw
do wykluczenia z powodu niespełniania warunków, o których mowa w art. 24 ust. 1 Prawa
zamówieńpublicznych. Zgodnie natomiast z art. 26 ust. 2b Prawa zamówieńpublicznych,
wykonawca może polegaćna wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach
zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów (sąto,
ogólnie rzecz biorąc, warunki, o których mowa w art. 22 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych), niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Jeżeli
wykonawca polega na zasobach podmiotów trzecich w celu wykazania sięspełnieniem
warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych, a podmioty te
będąbrały udział w realizacji zamówienia, to Zamawiający możeżądaćod tychże podmiotów
dokumentów, potwierdzających brak podstaw do wykluczenia w okolicznościach, o których
mowa w art. 24 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia
o dokumentach (w niniejszym postępowaniu Zamawiający takich dokumentów zażądał).
W takim stanie prawnym wykonawca zawsze musi wykazać,że nie podlega
wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych (warunki formalne),
natomiast w celu wykazania sięspełnieniem warunków z art. 22 ust. 1 Prawa zamówień
publicznych (warunki merytoryczne) może posłużyćsiępodmiotem trzecim, który również,
w pewnych okolicznościach, nażądanie Zamawiającego musi wykazać,że nie podlega
wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 Prawa zamówieńpublicznych.
Przy czym należy zauważyć,że na etapie oceny wniosków o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu, szczególnie jeżeli celem postępowania jest zawarcie umowy ramowej,
istnieje poważna wątpliwość, czy wykonawca jest w stanie określić, czy na etapie przyszłej
umowy szczegółowej, będzie posługiwał siępodmiotem trzecim do realizacji zamówienia.
Ustawodawca wprowadzając powyższe regulacje, uczynił tym samym wyłom
w dotychczas obowiązującej zasadzie,że spełnićwarunki udziału w postępowaniu musi
wykonawca samodzielnie, jednak wydaje się,że zgodnie z dosłownym brzmieniem zdania
drugiego art. 26 ust. 2b Prawa zamówieńpublicznych, ograniczył możliwośćwykazywania
sięzasobami podmiotu trzeciego jedynie do ,,zasobów niezbędnych do realizacji
zamówienia”.
Wydawałoby się,że bezcelowe byłoby posługiwanie siępodmiotem trzecim w celu
wykazania sięspełnieniem warunków udziału w postępowaniu, w przypadku, kiedy
wykonawca spełnia warunki samodzielnie – jednak w niniejszym postępowaniu,
prowadzonym w trybie przetargu ograniczonego, wskazywano (Zamawiający i przystępujący
po jego stronie),że byćmoże posłużono siępodmiotem trzecim na wypadek, gdyby doszło
do przyznawania punktów za doświadczenie. Zamawiający bowiem przewidział,że do
dalszego etapu postępowania zostanie zaproszonych 5 wykonawców, którzy otrzymają
najwyższąliczbęza posiadane doświadczenie. Jeżeli liczba wykonawców, którzy spełniają
warunki udziału w postępowaniu będzie nie większa niż5, wówczas do dalszego etapu
postępowania zostanązaproszeni wszyscy wykonawcy spełniający te warunki. (pkt III.2.1
ogłoszenia). Wobec okoliczności,że do dalszego udziału w postępowaniu zostało
zaproszonych 4 wykonawców, nie zaistniała koniecznośćobliczania ilości punktów za
referencje.
Ze względu na powyższe, Izba nie badała kwestii, czy można posługiwaćsię
zasobami podmiotu trzeciego, o ile nie sąone niezbędne do wykonania zamówienia,
a jedynie przydatne do uzyskania większej ilości punktów w kwalifikacji wstępnej.
Przedmiotem orzekania było wyłącznie zagadnienie, czy jeżeli wykonawca taki podmiot (tj.
podmiot trzeci posiadające odpowiednie zasoby) wskaże, a warunki udziału w postępowaniu
spełnia samodzielnie, to czy może to miećto wpływ na ocenę, czy wykonawca spełnia
warunki udziału w postępowaniu.
Odpowiadając na tak postawione pytanie, Izba stwierdziła,że nie można wykluczyć
wykonawcy na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych w przypadku,
jeżeli samodzielnie spełnia on warunki udziału w postępowaniu (i formalne, i merytoryczne),
bowiem przepis ten upoważnia do wykluczenia wyłącznie wykonawców, którzy nie wykazali
sięspełnieniem tychże warunków – przepis ten ma charakter sankcyjny, zatem należy go
interpretowaćściśle, co oznacza,że można go stosowaćtylko do wykonawcy. W przypadku,
gdyby wykonawca nie spełniał merytorycznego warunku udziału samodzielnie, a korzystał
w tym celu z zasobów podmiotu trzeciego, który nie przedłożyłby właściwych dokumentów
(nie spełniłby warunków formalnych) – wówczas zaistniałaby podstawa do wykluczenia
takiego wykonawcy. Skoro w tym przypadku wykonawca Konsorcjum EADS merytoryczne
warunki udziału spełnił samodzielnie, nie było podstawy do zastosowania art. 24 ust. 2 pkt 4
Prawa zamówieńpublicznych w związku z ewentualnymi brakami w dokumentach podmiotu
trzeciego: w takiej sytuacji brak spełnienia warunków formalnych przez podmiot trzeci nie
może rzutowaćna sytuacjęwykonawcy w postępowaniu.
Z tego względu rozpatrywanie zarzutów dotyczących oświadczenia o karalności jednego
z członków zarządu podmiotu trzeciego EADS GmbH jest bezprzedmiotowe.
Reasumując, odwołanie wniesione przez Konsorcjum EADS w postępowaniu
odwoławczym sygn. akt KIO 2493/10 w zakresie jego nieprawidłowego wykluczenia
zasługuje na uwzględnienie, i Zamawiający powinien powtórzyćczynnośćoceny wniosków.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2493/10 i KIO 2496/10 - zarzuty dotyczące
Konsorcjum Thales, odnoszące siędo niewłaściwego podpisania wniosku.
Izba ustaliła, co zresztąnie było sporne,że rzeczywiście do wniosku Konsorcjum
Thales załączono pełnomocnictwo upoważniające do udzielania dalszych pełnomocnictw
konkretne, wymienione z imienia i nazwiska osoby, a pełnomocnictwo dalsze podpisały inne
osoby.
Ponadto Izba ustaliła,że Konsorcjum Thales w dniu 19 listopada br. przedłożyło
Zamawiającemu pełnomocnictwo dla tychże osób (co Zamawiający potwierdził), przez co
uzupełniono wszystkie elementy ciągu pełnomocnictw; właściwe pełnomocnictwa dołączono
teżdo przystępowania tego Konsorcjum do postępowania odwoławczego. W konsekwencji
Konsorcjum Thales zostało dopuszczone do postępowania odwoławczego sygn. akt KIO
2493/10 w roli przystępującego.
Wobec wyżej ustalonych okoliczności, Izba stwierdziła,że Zamawiający byłby uprawniony do
wezwania do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień
publicznych (,,wadliwe pełnomocnictwo” to równieżluka w ciągu złożonych pełnomocnictw),
natomiast stosowne pełnomocnictwo jużzostało złożone Zamawiającemu we właściwej
formie. Zatem zarzutu w tym zakresie nie można uwzględnićze względu na odpowiednie
zastosowanie art. 192 ust. 2 Prawa zamówieńpublicznych (nie może miećto wpływu na
wynik postępowania).
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2494/10 i KIO 2496/10 – zarzuty dotyczące
dokumentów prawa obcego, załączonych do wniosku Siemens
Odwołujący Konsorcjum Motorola na rozprawie cofnął zarzut odnoszący siędo
zaświadczenia z rejestru karnego dotyczącego braku orzeczenia zakazu ubiegania się
o udzielenie zamówienia, zatem Izba rozpatrywała jedynie pozostałe zarzuty dotyczące
dokumentów prawa obcego we wniosku Siemens.
Odwołujący Konsorcjum Motorola kwestionował braki w dokumentach podmiotów
trzecich we wniosku Siemens odnoszących siędo potwierdzenia braku otwarcia
postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego (Siemens AG i RHODE&SCHWARTZ)
oraz braku potwierdzenia opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne, natomiast
Konsorcjum Alcatel zarzucało brak potwierdzenia opłacenia składek na ubezpieczenie
zdrowotne (Siemens AG i RHODE&SCHWARTZ) oraz brak potwierdzenia opłacenia
podatków innych niżfederalne (Siemens AG), a także braku potwierdzenia opłacenia
składek na ubezpieczenie zdrowotne (Motorola GmbH) w ofercie Konsorcjum Motorola
i Konsorcjum Thales.
Kwestiąspornąbyła prawidłowośćdokumentów złożonych w przedmiotowym
postępowaniu, potwierdzających warunek niezalegania z podatkami, opłatami oraz
składkami na ubezpieczenie zdrowotne lub społeczne, a także potwierdzających brak
otwarcia likwidacji bądźogłoszenia upadłości, jeżeli dokumenty te (zaświadczenia lub
oświadczenia) dotycząpodmiotu mającego siedzibępoza terytorium Rzeczpospolitej
Polskiej.
Stosownie do treści § 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów,
w przypadku wykonawcy (tu odpowiednio – podmiotu trzeciego) mającego siedzibępoza
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej składa sięzaświadczenie właściwego organu sądowego
albo administracyjnego miejsca zamieszkania osoby, której dokumenty dotycząw zakresie
określonym w § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia (potwierdzające,że nie otwarto wobec tych
podmiotów likwidacji lub nie ogłoszono upadłości, podmioty te nie zalegająz uiszczaniem
podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz iżnie orzeczono wobec
tych podmiotów zakazu ubiegania sięo zamówienie) i w pkt 2 (w zakresie, o którym mowa
w art. 24 ust. 1 pkt 4 – 8 ustawy Prawo zamówieńpublicznych). Natomiast zgodnie z § 4 ust.
3 jeżeli w kraju, gdzie podmiot ma siedzibęnie wydaje siętakich zaświadczeń– zastępuje
sięje dokumentem zawierającym oświadczenie złożone przed notariuszem, właściwym
organem sądowym, administracyjnym albo organem samorządu zawodowego lub
gospodarczego miejsca zamieszkania osoby/siedziby podmiotu.
Zatem ,,przepisy rozporządzenia wskazująwyraźnie, iżpodmiot zagraniczny w pierwszej
kolejności obowiązany jest przedłożyćzaświadczenie właściwego organu sądowego lub
administracyjnego, a więc ustawodawca dał pierwszeństwo dokumentom urzędowym
wystawianym przez stosowne organy w różnych państwach, nie narzucając jednocześnie na
zamawiającego obowiązku badania zakresu tych zaświadczeń. Konsekwencje przyjęcia
odmiennego rozumienia „zakresu” prowadziłyby w istocie do braku możliwości składania
przez wykonawców zaświadczeńwłaściwego organu sądowego lub administracyjnego kraju
pochodzenia albo zamieszkania osoby, której dokument dotyczy, inaczej bowiem w każdym
przypadku należałoby badać, jaki poziom zgodności norm prawnych dotyczących
przestępstw w porządkach prawnych poszczególnych krajów byłby wystarczający.
Formalizm postępowania o udzielenie zamówienia, a także pewnośćobrotu wymagają
uznania prymatu, zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów,
zaświadczenia właściwego organu, a dopiero w drugiej kolejności wymaganie złożenia
dokumentu zawierającego oświadczenie osoby, a oświadczenie takie może byćzłożone
jedynie w braku możliwości uzyskania zaświadczenia wynikającej z porządku prawnego
danego państwa – „dokumentu nie wydaje się”. Poza tym, biorąc pod uwagęrozbieżności
w poglądach i orzecznictwie w tym zakresie (czy „lepsze” jest zaświadczenie nawet niepełne,
czy oświadczenie przed notariuszem albo może oba te dokumenty naraz), przy czym
w stosunku do każdej z tych interpretacji można przedstawićargumenty wskazujące na jej
wady i zalety, a jednocześnieżadna z nich nie ma jednoznacznie ugruntowanej pozycji
dominującej, trudno zarzucićZamawiającemu naruszenie ustawy Prawo zamówień
publicznych, tym bardziej,że samo przekonanie co do merytorycznego wykazania spełnienia
warunku udziału w postępowaniu (art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Prawo zamówieńpublicznych)
nie zostało skutecznie zakwestionowane” (powyżej zacytowany pogląd Izba wyraziła
w orzeczeniu KIO 2131/10).
Równocześnie zauważyćnależy,że Sąd Okręgowy w Opolu uznał,że jeżeli treść
zaświadczenia wydanego zgodnie z prawem obcym nie pokrywa sięw pełni z zakresem
odpowiedniego zaświadczenia wydawanego w Polsce – to wówczas wystarczy samo
złożenie oświadczenia przed notariuszem (wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dn. 7 maja
2010 r., sygn. akt VI Ga 49/10; orzeczenie odnosiło siędo niemieckiego zaświadczenia
o niekaralności). Sąd uznał,że skoro w kraju pochodzenia wydaje sięzaświadczenie, jednak
nie jest ono w pełni adekwatne do wymogów polskich przepisów – można je zastąpić
oświadczeniem.
Analizując przepisy rozporządzenia dotyczące dokumentów wydawanych za granicą
oraz dotychczasowe orzecznictwo w zakresie ,,odpowiedniości” dokumentów pochodzących
z różnych krajów – można dojśćdo wniosku,że podmiot mający siedzibęza granicąjest
w patowej sytuacji: jeżeli złoży w postępowaniu zaświadczenie wydane zgodnie z prawem
obcym, niemal zawsze będzie ono uznane za nieodpowiadające zakresem polskiemu
zaświadczeniu, jeżeli złoży oświadczenie – równieżzostanie ono zakwestionowane,
ponieważzwykle da sięwykazać,że w kraju pochodzenia komuśzostało jednak wydane
zaświadczenie. I na stronach Urzędu Zamówieni Publicznych (na co powoływał się
Konsorcjum Motorola i na stronach Komisji Europejskiej (informacje na stronie UZP są
jedynie ,,przedrukiem” informacji z oficjalnej strony internetowej Komisji Europejskiej) podaje
sięinformacje o przykładowych dokumentach wydawanych w krajach Unii Europejskiej,
jednak informacje te nie mogąbyćuznane zaźródło prawa, a jedynie traktowane
pomocniczo. Zresztąinformacje te nie rozwiązująproblemów dotyczących dokumentów
pochodzących z krajów nienależących do Unii Europejskiej.
Tak więc podmiot mający siedzibęza granicą, aby złożyćprawidłowy dokument w polskim
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, musi dokonaćuprzednio analizy
prawnoporównawczej własnego porządku prawnego z polskim systemem prawa, sprawdzić,
składając wnioski do wszelkich możliwych instytucji, czy u niego wydaje sięzaświadczenia
o zakresie identycznym, jak w polskim prawie, a w razie stwierdzenia braku wydawania
takich zaświadczeń– złożyćoświadczenie przed notariuszem.
Przy czym, wobec okoliczności,że często w kraju pochodzenia wydaje sięzaświadczenie,
ale o treści byćmoże (a właściwie – prawdopodobnie) nie w pełni odpowiadającej prawu
polskiemu, podmiot mający siedzibęza granicąpowinien złożyć- ,,z ostrożności procesowej”
– oświadczenie przed notariuszem,że w zakresie, w którym przedłożone zaświadczenie
ewentualnie nie odpowiada prawu polskiemu, równieżnie podlega wykluczeniu. Jakoże
takie rozwiązanie może byćuznane za wadliwe, ponieważoświadczenie składa siętylko
wówczas, gdy w kraju pochodzenia nie wydaje sięwłaściwego dokumentu – powinien więc
złożyćna wszelki wypadek oświadczenia, o których mowa w § 4 ust. 3 rozporządzenia
(niemniej wykonawca mający siedzibęza granicąmoże miećuzasadnione wątpliwości co do
możliwości złożenia takiego zaświadczenia, skoro ma je złożyćdopiero wówczas, jeżeli
w jego kraju zaświadczeń,,nie wydaje się”).
Izba w orzecznictwie dostrzegała jużproblem nieadekwatności zaświadczeńprawa
obcego do zakresu zaświadczeńprawa polskiego. I tak w orzeczeniu KIO 1891/10, Izba
porównując zakres niemieckiego zaświadczenia o niekaralności osoby fizycznej do
zaświadczenia polskiego stwierdziła,że jest on węższy, niżzaświadczenia wydawanego
w prawie polskim, równocześnie uznała,że ,,sformułowanie „w zakresie art. 24 ust. 1 pkt 4) –
8)”, zawarte w § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie dokumentów [obecnie § 4 ust. 1 pkt
2 rozporządzenia] stanowi,że podstawęwydania zaświadczenia stanowi katalog wszystkich
przestępstw wymienionych w art. 24 ust. 1 pkt 8) p.z.p. bez względu różnice wynikające
z porządku prawnego poszczególnych państw.
W przywoływanym postanowieniu rozporządzenia w sprawie dokumentów ustawodawca dał
pierwszeństwo dokumentom urzędowym wystawianym przez stosowne organy w różnych
państwach. W przepisach dotyczących zamówieńpublicznych brak jest jakichkolwiek
podstaw dla zamawiającego do badania i porównywania zakresu przedmiotowego
dokumentów urzędowych wystawionych w różnych porządkach prawnych.
Konsekwencje przyjęcia odmiennego rozumienia „zakresu” prowadziłyby w istocie do braku
możliwości składania przez wykonawców zaświadczeńwłaściwego organu sądowego lub
administracyjnego kraju pochodzenia albo zamieszkania osoby, której dokument dotyczy
i konieczności przedkładania wyłącznie dokumentów, o których mowa w § 2 ust. 3
rozporządzenia w sprawie dokumentów. Nie sposób bowiem rozstrzygnąć, jaki poziom
zgodności
norm
prawnych
dotyczących
przestępstw
w
porządkach
prawnych
poszczególnych krajów byłby wystarczający. Poziom zgodności dotyczy bowiem nie tylko
wywodzonej przez odwołującego różnicy w wysokości kary, powodującej,że skazanie
ujawniane jest we właściwym rejestrze, ale równieżobejmowaćpowinien co najmniej ocenę
podobieństwa katalogu czynów zabronionych oraz przesłanek zawartych w poszczególnych
przepisach szczegółowych opisujących dany czyn zabroniony. Analiza komparatystyczna
regulacji prawnych państw pochodzenia wykonawców uczestników polskiego rynku
zamówieńpublicznych nie leży w kompetencjach Izby.
Formalizm postępowania o udzielenie zamówienia, a także pewnośćobrotu wymagają
uznania prymatu, zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie dokumentów,
zaświadczenia właściwego organu, a dopiero w drugiej kolejności wymaganie złożenia
dokumentu zawierającego oświadczenie osoby. Podkreślićnależy,że oświadczenie takie
może byćzłożone jedynie w braku możliwości uzyskania zaświadczenia wynikającej
z porządku prawnego danego państwa (verba legis „dokumentu nie wydaje się”). Takie
rozumienie przepisu jest zgodne z założeniem racjonalności ustawodawcy. Nie sposób
bowiem przyjąć,że racjonalny ustawodawca, implementując do porządku krajowego
postanowienia dyrektywy 2004/18/WE parlamentu europejskiego i rady z dnia 31 marca
2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania zamówieńpublicznych na roboty
budowlane, dostawy i usługi, pominął oczywisty brak tożsamości porządków prawnych
różnych państw.
W tym miejscu powołaćnależy postanowienia art. 45 ust. 3 lit. a) dyrektywy stanowiący,że
wyciąg z rejestru sądowego stanowi wystarczający dowód,że do wykonawcy nie stosuje siężaden z wymienionych przypadków (odpowiadających katalogowi przestępstw wymienionych
w art. 24 ust. 1 pkt 8) p.z.p.)”. Tak równieżwypowiedziała sięIzba w orzeczeniu KIO
1668/10.
Reasumując powyżej przedstawione poglądy, odnosząc siędo kwestii, czy wobec
przepisów rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów ,,lepsze” zaświadczenie prawa
obcego, nawet niepełne, czy oświadczenie złożone przed notariuszem, obejmujące co do
zasady pełen zakres wymagany prawem polskim, Izba stwierdziła,że zaświadczenie prawa
obcego, jeżeli podmiot trzeci je uzyskał w swoim kraju pochodzenia, przedłożyćmożna
zawsze (taki pogląd był wyrażany w przywoływanych wyżej orzeczeniach Izby). Jeżeli
Zamawiający, czy to samodzielnie, czy na skutek inicjatywy innego wykonawcy poweźmie
wątpliwośćco do złożonego zaświadczenia (jego zakresu), może wezwaćwykonawcędo
uzupełnienia dokumentów; wykonawca może wówczas złożyćoświadczenie.
Zgodnie z przywołanym wyżej wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu), aby wykonawca od
razu z wnioskiem/ofertązłożył - zamiast zaświadczenia, o którym z góry wiadomo,że nie
odpowiada w pełni zakresowi polskiego zaświadczenia - oświadczenie, o którym mowa w § 4
ust. 3 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów.
Złożone dokumenty (i zaświadczenia i oświadczenia) można zakwestionować,
przedstawiając dowód przeciwny – potwierdzający,że wykonawca nie spełnia warunków
udziału w postępowaniu. Takich dowodów Odwołujący nie przeprowadzili. Podkreślićtrzeba,że wykonawca podlega wykluczeniu jedynie wówczas, kiedy nie wykaże spełnienia
warunków udziału w postępowaniu (art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa zamówieńpublicznych), a nie
wtedy, kiedy nie przedłoży odpowiednich dokumentów (jak przed nowelizacjąPrawa
zamówieńpublicznych)
Odnosząc siędo kwestionowanych w odwołaniach dokumentów, Izba stwierdziła, co
następuje: nie można kwestionowaćprawidłowości dokumentu prawa obcego, jeżeli jest on
zgodny z prawem obowiązującym w miejscu jego wydania.
Co do braku wykazania, iżnie otwarto postępowania likwidacyjnego i nie ogłoszono
upadłości Siemens AG i RHODE&SCHWARTZ, Odwołujący utrzymywali,że za pomocą
wypisów z rejestrów handlowych austriackiego, niemieckiego i szwajcarskiego nie wykazano
we wniosku Siemens spełnienia warunku udziału w postępowaniu, bowiem sąone wadliwe
pod względem formalnym – nie można ich uznaćza dokument potwierdzający spełnienie
warunku udziału w polskiego według polskiego prawa. Rozpatrzenie zarzutu w tym zakresie,
odmiennie niżw przypadku Eads GmbH, może miećwpływ na wynik postępowania, bowiem
Siemens nie wykazał samodzielnie spełnienia warunków udziału w postępowaniu.
Siemens podnosił,że przedstawił dla tych podmiotów wypisy z właściwych rejestrów,
z których wynika,że nie otwarto postępowania likwidacyjnego i nie ogłoszono upadłości –
gdyby takie zdarzenia nastąpiły, byłaby w nich wzmianka (co potwierdził wyciągami
z odpowiednich przepisów prawa obcego).
Wobec powyższych okoliczności, Izba stwierdziła, iżskoro w kraju pochodzenia wydaje się
odpowiedni dokument – jest nim wypis z rejestru handlowego, odpowiednik polskiego KRS,
nie było podstaw, abyżądaćw tym zakresie innego dokumentu czy oświadczenia, a więc
złożone dokumenty sąprawidłowe.
Odnośnie braku zaświadczenia odnośnie zapłacenia podatków innych, niżfederalne
dla Siemens AG (złożono zaświadczenie z Kantonalnego Urzędu Skarbowego,że spółka nie
zalega z uiszczeniem podatków federalnych), Izba stwierdziła,że brak podstaw, aby od
spółki prawa szwajcarskiego domagaćsięzaświadczenia o zakresie szerszym, niżwymaga
sięod spółek polskich – w Prawie zamówieńpublicznych od podmiotów, mających siedzibę
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie wymaga sięzaświadczenia o podatkach
lokalnych. Zakres dokumentów, które wykonawcy mająprzedłożyćna podstawie § 2 ust. 1
rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów stanowi zamknięty katalog, będący
podstawąuznania,że wykonawca nie podlega wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1
Prawa zamówieńpublicznych. Nie mażadnej podstawy prawnej, abyżądaćod polskiego
wykonawcy zaświadczenia,że uiścił podatki gminne – np. podatek od nieruchomości.
Ustawodawca przyjął tu pewne uproszczenie – bowiem trudno byłoby załączyćod wniosków
(czy ofert) zaświadczenia dotyczące wszelkich rodzajów podatków (przykładowo, można
miećwiele nieruchomości położonych w różnych częściach Polski) i poprzestał nażądaniu
zaświadczenia z właściwego urzędu skarbowego. Skoro tylko takie zaświadczenie jest
wymagane od wykonawcy polskiego,żądanie dodatkowych dokumentów byłoby nierównym
traktowaniem wykonawców ze względu na pochodzenie.
Odnośnie zaświadczeńdotyczących uiszczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne
– podobnie, Izba uznała,że sąone właściwe. W Szwajcarii ubezpieczenie zdrowotne
pokrywa sam ubezpieczony - osoba fizyczna zatem przedsiębiorstwa nie mogły złożyć
takiego zaświadczenia. Siemens wykazał powyższy fakt przedstawiając wyciągi
z odpowiednich aktów prawnych i zasadniczo nie zostało to zakwestionowane przez stronę
przeciwną. Natomiast spór na rozprawie toczył sięo składki zdrowotne w Niemczech -
Zamawiający zauważył,że Konsorcjum Motorola w zależności od tego, czy bronił
prawidłowości własnych dokumentów, czy kwestionował prawidłowośćdokumentów we
wnioskach konkurencyjnych, zajmował inne stanowisko w odniesieniu do niemieckich
składek zdrowotnych: pismem z dnia 25 listopada 2010r. złożonym do sprawy KIO 2496/10
Odwołujący w sprawie 2494/10, Konsorcjum Motorola, przedstawił opinię, z której wynika,że
w Niemczech nie wydaje sięosobnego zaświadczenia o opłaceniu składki na ubezpieczenie
zdrowotne. W ocenie Zamawiającego stanowi to przyznanie,że w zakresie spółki niemieckiej
Siemens złożył dokumenty prawidłowe – i Izba przychyliła siędo tego stanowiska.
Stan prawny odnośnie ubezpieczenia zdrowotnego w Niemczech zasadniczo nie był
sporny: system ubezpieczeńspołecznych jest zdecentralizowany, jest ok. 169 podmiotów,
u których można uiścićskładki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Rzeczywiście,
w niektórych wnioskach znalazły sięzaświadczenia z Kas Chorych – ale dożadnego
wniosku nie załączono zaświadczeńze wszystkich potencjalnych instytucji. Tymczasem, aby
uczynićzadośćwymogowi przedłożenia właściwego zaświadczenia, zgodnie z tokiem
rozumowania Odwołujących, trzeba byłoby przedłożyćzaświadczenia od wszystkich
instytucji mogących potencjalnie pobieraćskładki – dopiero wówczas zakres zaświadczenia
pokrywałby sięz zaświadczeniem z polskiego ZUS. Zaświadczenie pozytywne z jednej czy
dwóch niemieckich Kas Chorych nie oznacza przecież,że wykonawca nie zalega
z uiszczeniem składek w pozostałych kasach. Wobec czego, gdyby uwzględnićzarzuty
odwołania, wszyscy wykonawcy składający dokumenty dotyczące spółek niemieckich
musieliby składaćok. 169 zaświadczeńze wszystkich podmiotów, potencjalnie mogących
wydaćtakie zaświadczenia, i to dla każdej spółki niemieckiej. Izba uznała,że taki wymóg
byłby nadmierny i dyskryminował podmioty zagraniczne.
Izba równieżuznała,że zaświadczenie dla spółki francuskiej w ofercie Thales jest właściwe
– co jest zgodne ze stanowiskiem Izby wyrażonym w sprawie KIO 735/10.
Wobec powyższego, Odwołujący nie udowodnili,że nie wykazano spełnienia
warunków udziału w postępowaniu (zasadniczo wobec treści art. 24 ust. 2 pkt 4 Prawa
zamówieńpublicznych, musieliby wykazać,że konkurenci zalegająz uiszczeniem składek
i podatków, a nie –że nie przedłożyli właściwych dokumentów).
Reasumując, nie było podstaw do uwzględnienia zarzutów kwestionujących
prawidłowośćdokumentów prawa obcego.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2494/10 i KIO 2494/10 – zarzuty dotyczące
doświadczenia wykazanego we wniosku Siemens
Siemens na rozprawie oświadczył,że miałświadomość,że usługi wskazane
w wykazie usług załączonym do jego wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
pod numerami 6-13 nie spełniąwymogów Zamawiającego, a to chociażby z powodu wad
formalnych referencji. Wobec powyższego Izba rozpatrywała wyłącznie zarzuty dotyczące
usług umieszczonych w wykazie 1-4 (przy czym jedynie Konsorcjum Alcatel kwestionowało
prawidłowośćusługi nr 3, Konsorcjum Motorola uznało tęusługę– jako jedynąz wykazu
usług Siemens - za spełniającąwymogi Zamawiającego); oświadczenie Siemens na
rozprawie w zakresie usług 6-13 było równoznaczne z przyznaniem,że nie spełniająone
w pełni wymogów Zamawiającego. Zamawiający na rozprawie oświadczył,że przy ocenie
spełnienia warunków nie brał pod uwagęusługi nr 5, jednak z innych przyczyn, niżwskazał
Odwołujący Konsorcjum Motorola w odwołaniu (ponieważzakres wskazanej tam usługi nie
dotyczy warunku zamówienia). Rzeczywiście, ogranicza sięona jedynie do dostawy sprzętu,
jak wynika z referencji, zatem Izba równieżjej nie wzięła pod uwagę.
Izba ustaliła, co następuje: zgodnie z dokumentacjąniniejszego postępowania,
w odwołaniu KIO 2496/10 przywołano trafnie przywołano postanowienia ogłoszenia,
w których Zamawiający opisał, jakie warunki należy spełnić, aby wykazaćsięspełnieniem
warunków udziału w postępowaniu (przywołane w części I niniejszego uzasadnienia).
I tak, należało wykazaćsięniezbędnąwiedząi doświadczeniem, tj. należytym wykonaniem,
w przypadkuświadczeńokresowych lub ciągłych równieżwykonywaniem, w okresie
ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie:
a) co najmniej jednego zamówienia, którego przedmiotem było: zaprojektowanie, wykonanie
i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej w paśmie częstotliwości
380-400 MHz, przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych w danym kraju za
bezpieczeństwo, porządek publiczny lub ratownictwo, obejmującego swym zasięgiem obszar
co najmniej 7 000 km2 i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz
obsługującego co najmniej 10 000 terminali końcowych (dalej: warunek A) oraz
b) co najmniej jednego zamówienia, którego przedmiotem było: zaprojektowanie, wykonanie
i wdrożenie cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej w paśmie częstotliwości
380-400 MHz przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo,
porządek lub ratownictwo celem obsługi sportowej imprezy masowej o charakterze
międzynarodowym, obejmującego zakresem działania co najmniej jeden obiekt sportowy np.
stadion, hala sportowa (warunek B).
Zamawiający w odpowiedzi na pytanie wykonawcy do treści ogłoszenia, wyjaśnił
w dn. 8 września 2010 r. (odpowiedźnr 18),że aby wykazaćspełnienie warunków udziału
w postępowaniu, nie wystarczy wykazaćsięwykonaniem jednego projektu, spełniającego
wymogi warunku A i warunku B – zatem należało sięwykazaćwykonaniem dwóch
projektów.
W związku ze sformułowaniem warunku A i B, można było sięspodziewać,że wykonawcy
wskażąusługi ,,ogólnokrajowe” i usługi dotyczące obiektu sportowego znajdującego sięna
terenie tego samego kraju, co usługa ,,ogólnokrajowa” – wówczas może sięokazać,że
system
wykonany
,,celem
obsługi
sportowej
imprezy
masowej
o
charakterze
międzynarodowym, obejmujący zakresem działania co najmniej jeden obiekt sportowy” jest
elementem systemu ogólnokrajowego. Wówczas pojawia sięproblem, na ile jest to
wyodrębniony system i jak to zbadać– Zamawiający powinien byćprzygotowany na
rozwiązanie tego zagadnienia, o ile w sposób stanowczy nie dopuścił wykonania jednego
projektu na spełnienie obu warunków.
Reasumując, należało sięwykazaćwykonaniem co najmniej dwóch usług, (przy czym
jeden system nie mógł byćelementem drugiego), polegających na zaprojektowaniu,
wykonaniu i wdrożeniu cyfrowego, trankingowego systemu łączności radiowej w paśmie
częstotliwości 380-400 MHz, przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych za
bezpieczeństwo, porządek publiczny lub ratownictwo:
1) w ramach systemu krajowego, obejmującego swym zasięgiem obszar co najmniej 7 000
km2 i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz obsługującego co najmniej
10 000 terminali końcowych oraz
2) celem obsługi sportowej imprezy masowej o charakterze międzynarodowym,
obejmującego zakresem działania co najmniej jeden obiekt sportowy np. stadion, hala
sportowa.
Nie ulega wątpliwości, iżw związku z takim sformułowaniem warunku, wszystkie
cechy obu systemów musiały byćspełnione łącznie (np. nie wystarczyłoby wykonanie
systemu, bowiem należało go równieżzaprojektowaći wdrożyć).
Do wniosku należało załączyćrównieżdokumenty potwierdzające,że usługi te wykonano
należycie (tzw. ,,referencje”).
Wobec postanowieńogłoszenia, przewidujących, iżdo dalszego etapu postępowania
zostanie zaproszonych 5 wykonawców, którzy otrzymająnajwyższąliczbępunktów. Jeżeli
liczba wykonawców, którzy spełniająwarunki udziału w postępowaniu będzie nie większa niż
5, wówczas do dalszego etapu postępowania zostanązaproszeni wszyscy wykonawcy
spełniający te warunki (pkt III.2.1.2 ogłoszenia, i biorąc pod uwagęokoliczność,że
Zamawiający dopuścił do dalszego udziału w postępowaniu 4 wykonawców, a spośród
czterech wykluczonych tylko jeden może byćskutecznie ,,przywrócony do postępowania”,
bowiem Izba powyżej uznała,że Zamawiający bezpodstawnie wykluczył Konsorcjum EADS -
wystarczy ustalić,że Siemens w przedłożonym wraz w wnioskiem wykazem usług, wykazał
co najmniej jednąusługęna spełnienie warunku A i co najmniej jednąna spełnienie
warunku B.
I tak, badając kolejno usługi z wykazu załączonego do wniosku Siemens pod nr 1-5,
w zakresie zarzutów podniesionych w odwołaniach KIO 2494/10 i KIO 2496/10 Izba ustaliła,
co następuje:
Warunek A mogłaby spełniaćusługa nr 1 i referencja wystawiona dla
RHODE&SCHWARTZ, o ile nie wątpliwości co do pokrywania sięzakresu wykonanej usługi
z postawionym przez Zamawiającego warunkiem. O spełnieniu warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wykonanej usługi zasadniczo decyduje oświadczenie
wykonawcy wyrażające sięw opisie usługi w wykazie, jednak jeżeli z załączonych referencji
wynikająwątpliwości co do jej zakresu – Zamawiający powinien te wątpliwości wyjaśnić.
O treści referencji decyduje jej szczegółowy zakres, a nieźle przetłumaczona ,,preambuła”,
wobec dokładnego przetłumaczenia zakresu rzeczowego nie ma mowy o podaniu
nieprawdziwych informacji; oświadczenie o należytym wykonaniu (w ostatnim akapicie) jest
wystarczające – Izba nie uwzględniła więc zarzutów obu odwołańw tym zakresie.
Okoliczność,że RHODE&SCHWARTZ nie zrealizował zamówienia sam, ale również
z innymi podmiotami nie przesądza,że nie wykonał usługi (brak możliwości postawienia
wymogu, aby wykonawca wykonał usługęprzedstawianąna spełnienie warunku udziału
w postępowaniu
samodzielnie),
niemniej
istnieją
wątpliwości,
czy
w
ogóle
RHODE&SCHWARTZ realizował zamówienie w takim zakresie,że spełnia warunek udziału
w zamówieniu – bowiem jedynie ,,pomagał” w planowaniu, konfiguracji sieci i jej
uruchomieniu.
Referencje
wyraźnie
akcentują
,,dostarczenie
sprzętu”
przez
RHODE&SCHWARTZ, a z referencji we wniosku Konsorcjum Texel rzeczywiście może
wynikać,że projektował system i go wdrażał inny podmiot. Siemens na rozprawie przedłożył
referencje wydane przez Nokia, potwierdzająceże dla malezyjskiego systemu
RHODE&SCHWARTZ zaprojektowało system i ,,zarządzało jego wdrożeniem”, co jednak
pogłębia wątpliwości co do referencji nr 1 załączonej do wniosku, a wystawionej przez
Sapurę– na czyjąrzecz RHODE&SCHWARTZ wykonywało zamówienie i jaki był zakres
wykonanej usługi. Zamawiający w toku ponownej oceny wniosków powinien te wątpliwości
wyjaśnić.
Usługi nr 2 i 3, jak wynika z potwierdzających je referencji, sąwpięte
w ogólnonarodowy system POLYCOM – Szwajcarska Narodowa SiećBezpieczeństwa,
powstaje więc pytanie, na ile dotycząwyodrębnionych systemów. Liczba składników dla
poszczególnych usług sięznacznie różni, np. w usłudze nr 2 jest 750 stacji bazowych,
w usłudze nr 3 – 10, co by wskazywało,że jedna jest dla systemu ogólnokrajowego, druga -
dla imprezy masowej, niemniej jednak dla wykazania sięspełnieniem obu warunków udziału
w postępowaniu, warunku A i B, musiałyby to byćzupełnie odrębne systemy. Ponieważ
usługa nr 2 jest w trakcie realizacji, i trudno jednoznacznie stwierdzić, czy spełnia wymogi
ogłoszenia (tj. ile jużzrealizowano) – więc należałoby te wątpliwości wyjaśnić. O ile wartość
usługi nie była istotna ze względu na brak przeprowadzenia oceny punktowej, to wątpliwość
zasadnicza polega na braku możliwości ustalenia, czy usługa została zrealizowana w takim
zakresie,że powstał jużsystem ogólnonarodowy (skoro zrealizowano ,,60% obszaru”).
Należy więc po pierwsze ustalić, czy zakres wykonanej jużusługi odpowiada wymogowi
(o ile można wykazywaćsięusługami w trakcie wykonywania, to jednak musząone jużbyć
wykonane w zakresie odpowiadającym wymogowi) i czy usługi nr 2 i 3 obejmująodrębne
projekty – zgodnie z odpowiedziąnr 18 z dn. 8 września 2010 r.
Usługęnr 3 (Konsorcjum Motorola jej nie kwestionowało, a Konsorcjum Alcatel
zasadniczo tylko zauważało,że poz. 2 i 3 to ten sam system, i jeżeli poz. 2 jest na
potwierdzenie warunku A, to zgodnie z odpowiedząZamawiającego na pytanie do
ogłoszenia, nie można wziąćjej pod uwagę) można uznaćza spełniającąwarunek B
postawiony przez Zamawiającego (o do imprezy masowej).
Druga usługa dotycząca imprezy masowej miałaby znaczenie wyłącznie w przypadku
oceny punktowej – gdyby do tego doszło, usługęnr 4 równieżnależałoby wyjaśnić, bowiem
sama okoliczność,że w Rostowie nad Donem, jak oświadczył Siemens, działa drużyna
sportowa, nie jest równoznaczne, z faktem,że wykonano system dla obsługi imprezy
sportowej
o charakterze
międzynarodowym
(z
referencji
wynika,że
wykonano
,,Profesjonalne Mobilne Radio”). O ile nie doszło (i nie dojdzie) do oceny punktowej, tę
kwestięjednak można pominąći dążyćdo wyjaśnienia zakresów usług nr 1 i 2 o charakterze
ogólnokrajowym, aby móc uznać,że Siemens spełnił warunek A.
Wobec powyższego uznano zarzuty obu odwołańKIO 2494/10 i KIO 2496/10
w odniesieniu do niewykazania przez Siemens spełnienia merytorycznych warunków udziału
w postępowaniu za zasadne i nakazano Zamawiającemu powtórzenie oceny wniosków
z zastosowaniem procedury wyjaśniającej.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2496/10 – zarzuty dotyczące sposobu
poświadczania dokumentów za zgodnośćz oryginałem
Odwołujący Konsorcjum Alcatel wskazywał,że dokumenty załączone do wniosku Siemens
sąniezgodne z § 6 ust. 2 rozporządzenia z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów,
jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyć
składane – ponieważzostały poświadczone za zgodnośćz oryginałem nie przez podmioty, których
dotyczą, ale przez pełnomocnika Konsorcjum. Zastrzeżenia Odwołującego dotyczyły zarówno
dokumentów dotyczących bezpośrednio podmiotów trzecich, jak i zobowiązańtych
podmiotów do udostępnienia wiedzy i doświadczenia, co do których Odwołujący twierdził,że
złożyćje można tylko w oryginale.
Stan faktyczny w tej kwestii nie był sporny – dokumenty załączone do oferty Konsorcjum
zostały potwierdzone za zgodnośćz oryginałem nie bezpośrednio przez wykonawcę, od którego
,,pochodziły”, a przez upoważnionego pełnomocnika Konsorcjum.
Ponadto Izba ustaliła,że wobec dokumentów załączonych do własnego wniosku Odwołujący
(równieżwystępujący wspólnie, jako wykonawcy wspólnie ubiegający sięo udzielenie zamówienia,
tzw. ,,konsorcjum”) stosował takąsamąmetodępotwierdzania za zgodnośćz oryginałem, tj. przez
pełnomocnika wykonawców wspólnie ubiegających sięo udzielenie zamówienia, a nie przez
poszczególnych wykonawców – dotyczyło to zarówno dokumentów dotyczących podmiotów trzecich,
jak i zobowiązańtych podmiotów do udostępnienia zasobów (przykładowo, na stronie 20 wniosku
Konsorcjum Alcatel, zobowiązanie Alcatel-Lucent Austria AG do udostępnienia zasobów).
Taki sposób potwierdzania za zgodnośćz oryginałem dokumentów w postępowaniu
o udzielenie zamówienia jest zgodne z powszechnie przyjętym zwyczajem i Izba musiała ocenić, czy
zwyczaj ten jest zgodny z obowiązującym rozporządzeniem w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
możeżądaćzamawiający od wykonawcy.
Zgodnie z § 6 ust. 2 tego rozporządzenia, w przypadku wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia oraz w przypadku podmiotów, o których mowa w § 1 ust. 2 i 3,
kopie dokumentów dotyczących odpowiednio wykonawcy lub tych podmiotów są
poświadczane za zgodnośćz oryginałem przez wykonawcęlub te podmioty, co zgodnie
z uzasadnieniem projektu rozporządzenia przekazanym Radzie Ministrów 18 grudnia 2009 r.
(
http://www.uzp.gov.pl/zagadnienia-merytoryczne/legislacja/projekty-aktow-
normatywnych/reorganizacja-strony-12-01.10-1/dokumenty/rozp-dokumenty-
%20na%20KRM-18.12.09.pdf
) miało ,,przyczynićsiędo udzielania rzetelnych informacji oraz
do tego, aby dokumenty były jak najbardziej wiarygodne.” Jednak nie można twierdzić,że
jeżeli wykonawca sam, ,,za podmiot trzeci”, potwierdzi zgodnośćdokumentu z oryginałem, to
potwierdzenie to nie jest wiarygodne – sam ustawodawca przyjął zasadępotwierdzania
dokumentów za zgodnośćz oryginałem przez wykonawcę(§ 6 ust. 1 zd. pierwsze).
W ocenie Izby, ani z brzmienia przepisu § 6 ust. 2 rozporządzenia, ani z jego
uzasadnienia (które jednakżeźródłem prawa nie jest, jedynie mogłoby w przypadku
wątpliwości wskazywaćkierunki interpretacyjne) nie wynika,że uprawnienia do
potwierdzania za zgodnośćz oryginałem nie można przekazaćinnemu podmiotowi.
Potwierdzenie za zgodnośćz oryginałem dokumentu jest oświadczeniem wiedzy, ale tego
rodzaju,że można przekazaćuprawnienie do jego złożenia innemu podmiotowi –
w postępowaniu przed Zamawiającym: pełnomocnikowi wykonawców wspólnie ubiegających
sięo udzielenie zamówienia.
Jeżeli bowiem upoważniony przedstawiciel konsorcjantów zapoznał sięz oryginalnym
dokumentem i potwierdził zgodnośćz kopii tego dokumentu z oryginałem – takiego działania
nie można uznaćza czynnośćsprzecznąz rozporządzeniem, skoro ustawodawca takiej
możliwości nie wyłączył. Jeżeli wykonawca bądźpodmiot trzeci zgodnie z rozporządzeniem
ma prawo sam potwierdzićdokument za zgodnośćz oryginałem, to ma równieżprawo
przekazaćuprawnienie do dokonania tej czynności pełnomocnikowi.
Potwierdzenie ,,za zgodnośćz oryginałem” przez przedstawiciela konsorcjantów oznacza,że
zapoznał on sięz oryginałem dokumentu i oświadcza,że załączona do oferty kopia jest
zgodna z tym oryginałem.
Należy zauważyć,że wykonawcy, którzy nie występująwspólnie o udzielenie
zamówienia, a składająofertęsamodzielnie, równieżczęsto działająprzez pełnomocnika,
który potwierdza załączone dokumenty za zgodnośćz oryginałem. Równieżzamawiający,
przekazując Izbie dokumentację, która powinna byćpotwierdzona za zgodnośćz oryginałem
przez kierownika zamawiającego, zwykle przekazująjąpotwierdzonąza zgodność
z oryginałem przez pracownika zamawiającego, na podstawie stosownego upoważnienia.
Zatem przekazywanie uprawnienia do potwierdzania za zgodnośćz oryginałem dokumentów
jest czynnościąpowszechnąi trudno akurat pełnomocnikowi wykonawców wspólnie
ubiegających sięo udzielenie zamówienia odmówićtakiego prawa.
Powyższe rozważania nie dotyczątylko dokumentów odnoszących siębezpośrednio
do podmiotów trzecich (zaświadczeń/oświadczeńo niekaralności, niezaleganiu z podatkami,
składkami ubezpieczeniowymi itd.), ale równieżzobowiązańtych podmiotów do
udostępnienia zasobów, bowiem nie ma powodów, aby akurat te dokumenty traktować
szczególnie (odmiennie od pozostałych dokumentów). Fakt,że podstawąichżądania jest
przepis art. 26 ust. 2 b Prawa zamówieńpublicznych, nie dyskwalifikuje możliwości
potwierdzania tychże dokumentów za zgodnośćz oryginałem, bowiem zasada z § 6 ust. 1
rozporządzenia odnosi siędo możliwości potwierdzania przez wykonawcęwszelkich
dokumentów.
Należy zauważyć,że jeżeli Zamawiający miałby wątpliwośćco do prawdziwości
dokumentów złożonych w kopiach, zawsze może zażądaćich oryginałów lub kopii
potwierdzonej notarialnie (§ 6 ust. 3 rozporządzenia).
Z powyższych względów Izba nie znalazła podstaw do uwzględnienia zarzutu podnoszonego
przez Odwołującego.
Postępowanie odwoławcze sygn. akt KIO 2496/10 – zarzuty dotyczące zaniechania
odtajnienia dokumentów niewłaściwie zastrzeżonych jako tajne
Wobec cofnięcia przez Odwołującego Konsorcjum EADS na rozprawie zarzutów
dotyczących nieuprawnionego utajnienia informacji załączonych do wniosku Konsorcjum
Motorola i Siemens, Izba rozpatrywała wyłącznie zarzuty, odnoszące siędo zaniechania
odtajnienia dokumentów niewłaściwie zastrzeżonych jako tajne w odwołaniu wniesionym
przez Konsorcjum Alcatel.
Odwołujący Konsorcjum Alcatel podnosił, iżZamawiający nie ujawnił informacji
dotyczących wykonanych usług i dokumentów potwierdzających ich należyte wykonanie
zawartych we wnioskach Konsorcjum Thales, Konsorcjum Motorola i Konsorcjum EADS, co
zdaniem Odwołującego jest wadliwe.
Odwołujący argumentował, iżwe wnioskach wyżej wymienionych wykonawców
zostały zastrzeżone informacje dotyczące wykazów usług i dokumentów potwierdzających
ich należyte wykonanie w zakresie kontraktów publicznych. Informacje te nie stanowią
tajemnicy przedsiębiorstwa.
Zgodnie z wiedząOdwołującego doświadczenie zamówienia, które potwierdzająspełnianie
warunków udziału w postępowaniu, a w szczególności warunku A (pkt III.2.1) ppkt 1.1 a)
ogłoszenia o zamówieniu) sązamówieniami publicznymi, realizowanymi na rzecz podmiotów
publicznych. Tezętakąpotwierdza rodzaj i zakres wymaganego doświadczenia dotyczącego
zaprojektowania, wykonania i wdrożenia cyfrowego, trankingowego systemu łączności
radiowej (...) przeznaczonego dla potrzeb podmiotów odpowiedzialnych w danym kraju za
bezpieczeństwo, porządek publiczny lub ratownictwo, obejmującego swym zasięgiem obszar
co najmniej 7 000 km2 i składającego sięminimum ze 100 stacji bazowych oraz
obsługującego co najmniej 10 000 terminali końcowych. Podmiotem, który zamawia taki
system, mógł byćwyłączenie podmiot publiczny, co oznacza iżwykonawcy nie mieli podstaw
do utajnienia wykazu doświadczenia i referencji.
Ponadto Odwołujący podniósł, iżKonsorcjum Motorola oraz Konsorcjum EADS wskazało we
wniosku (w spisie treści) informacje dotyczące załączonych referencji.
Izba ustaliła,że rzeczywiście we wnioskach Konsorcjum Motorola oraz Konsorcjum
EADS w spisie treści (odpowiednio strona 3 i 4 wniosków) ujęto informacje dotyczące usług
i referencji – można z nich wywieść, dla jakich podmiotów zostały wystawione, a w spisie
treści Konsorcjum Motorola podano również, przez jakich zleceniodawców zostały
wystawione.
Konsorcjum Motorola, Konsorcjum EADS i Konsorcjum Thales zastrzegło jako
niejawne informacje dotyczące m. in. wykazu wykonanych usług, w tym potwierdzających je
referencji. Równieżinne informacje zastrzeżono jako tajne, niemniej jednak odwołanie
dotyczyło tylko wykazów usług i referencji.
Izba ustaliła również, ze Zamawiający prowadził proceduręwyjaśniającąw zakresie
zastrzeżenia informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa. W odpowiedzi otrzymał pisma
wyjaśniające Konsorcjum Motorola, Konsorcjum EADS i Konsorcjum Thales, z których
jedynie to ostatnie zastrzegło złożone wyjaśnienia jako tajemnicęprzedsiębiorstwa.
Nie wszystkie usługi ujęte w zakwestionowanych wykazach sąwykonywane na rzecz
,,podmiotów publicznych”, niemniej jednak istnieje poważna wątpliwość, czy sam fakt
zawarcia umowy z innym podmiotem, choćby prywatnym, jest tajemnicąpodlegającą
ochronie. O ile jeszcze można uznać,że okolicznośćwykonania usługi dla sił zbrojnych
i agencji bezpieczeństwa publicznego może byćobjęta tajemnicą, to w stosunku do
pozostałych istnieje poważna wątpliwośćw tym zakresie. W złożonych wyjaśnieniach
Konsorcjum Thales podaje,że istnieje ,,zakaz rozpowszechniania postanowieńkontraktu,
wszelkiego typu dokumentów i informacji z nim związanych” wobec czego zobowiązana się
do nieudostępniania ,,informacji otrzymanych i wymienianych na podstawie tejże umowy”,
w szczególności nie można udostępniać,,szczegółowego zakresu i wartości umowy”.
W ocenie składu orzekającego, nie stanowi to o braku możliwości odtajnienia informacji
z wykazu, poza wartościąwykonanych usług. Opis usług w wykazie stanowi bowiem niemal
dosłowne zacytowanie opisu warunku udziału w postępowaniu z ogłoszenia. Nikt nie
oczekiwał od Konsorcjum Thales ujawniania informacji tajnych w dokumentach załączonych
do wniosku – zresztązałączone referencje nie sąopatrzone klauzulątajności, co najmniej
referencja na potwierdzenie usługi nr 1 i 3 mającharakter pozytywnej opinii, która zwykle
jest wydawana w celu poświadczenia posiadania odpowiedniego doświadczenia – a więc
z zasady ujawniana na zewnątrz. Zresztą, i w wyjaśnieniach, i na rozprawie Konsorcjum
Thales podkreślało,że objęty tajemnicąjest ,,szczegółowy zakres usługi” i jej wartość.
Zakres – co do ilości poszczególnych składników systemu został podany na stronie 136
i 138 (tłumaczenia dokumentów oryginalnych), jednak nie wiadomo, czy Zamawiający
w ogóle brał te dokumenty pod uwagęprzy ocenie spełniania warunku (jeden dokument
dotyczy przebudowy systemu, drugi nie zawiera oświadczenia o należytym wykonaniu
usługi).
Wyjaśnienia Konsorcjum Motorola i Konsorcjum EADS nie zostały zastrzeżone jako
tajne, zawierająstwierdzenia o charakterze ogólnym, i Zamawiający nie miałżadnych
powodów, aby nie ujawniaćich pozostałym wykonawcom, wykonawcy ci równieżnie
opowiadali sięna rozprawie przeciwko odtajnieniu ich dokumentów, zresztąinformacje te
częściowo zostały ujawnione w spisie treści załączonym do wniosków. Stanowczo obstawało
przy tym Konsorcjum Thales, dlatego szerzej powyżej odniesiono siędo dokumentów
złożonych przez tego wykonawcę.
Izba na rozprawie stwierdziła,że jakiekolwiek nowe dokumenty, mające wykazać
zasadnośćzastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa, poza przedstawionymi jużprzez
Konsorcjum Thales Zamawiającemu w odpowiedzi na wyjaśnienia, sązbędne dla dalszego
postępowania, a wniosek o rozpatrywanie ich w okrojonym składzie, jedynie w obecności
Zamawiającego, nie znajduje oparcia w regulaminie rozpatrywania odwołań.
Zauważyćnależy,że równieżwykonawca Siemens mógł utajnićswój wykaz
i referencje, wówczas nie doszłoby do zakwestionowania spełnienia przez niego warunków
udziału w postępowaniu.
Zastrzeżenie informacji jako niejawnych jest wyjątkiem od zasady Prawa zamówień
publicznych – zasady jawności, Zamawiający w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego winien każdorazowo badać, czy oświadczenia wykonawców,że dana
informacja stanowi tajemnicęprzedsiębiorstwa, rzeczywiście zawierająinformacje
podlegające ochronie. Badanie to powinno polegaćna wszechstronnej analizie, po pierwsze
– treści zawartych w tych dokumentach, po drugie - okoliczności towarzyszących
zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa. Niedopuszczalne jest zastrzeganie informacji jako
niejawnych wyłącznie w celu uniknięcia możliwości weryfikacji ich przez innych
wykonawców.
Reasumując, Zamawiający powinien odtajnićinformacje, które nie stanowią
tajemnicy przedsiębiorstwa. Można uczynićto fragmentarycznie, zakreślając (w taki sposób,
by nie ujawniaćdanych wrażliwych) zakres i wartośćkontraktów, jednak zakres nie może
byćutajniony w części odpowiadającej postawionemu przez Zamawiającego warunkowi.
Zamawiający może ograniczyćsiędo odtajnienia informacji zawartych w referencjach, które
uznał z potwierdzające spełnienie warunków udziału w postępowaniu.
Podsumowując, uwzględniono wszystkie trzy odwołania: Izba ustaliła,że Konsorcjum
EADS nie powinno byćwykluczone z postępowania w związku z dokumentami podmiotu
trzeciego, należy wyjaśnićspełnienie warunków udziału w postępowaniu wykonawcy
Siemens oraz odtajnićinformacje nie stanowiące tajemnicy przedsiębiorstwa, a będące
podstawądo oceny spełnienia przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu –
wobec czego nakazano Zamawiającemu powtórzenie oceny wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu i orzeczono jak w sentencji.
Zamawiający złożył rachunek do wszystkich postępowańodwoławczych, spośród
Odwołujących rachunek złożyło Konsorcjum Alcatel.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9
oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27