KIO 1680/13
KIO 1695/13

Komisja w składzie:
Przewodniczący: członek Krajowej Izby Odwoławczej: Barbara Bettman Protokolant: Łukasz Listkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lipca 2013 r. w Warszawie odwołań wniesionych do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 9 lipca 2013 r. przez wykonawcę W………. F………, prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
firmą:
Zakład
Usług
Hydrotechniczno
-
Melioracyjnych W……… F……….., ul. Sikorskiego 5, 46-040 Ozimek (sygn. KIO
1680/13),
B. w dniu 11 lipca 2013 r. przez wykonawcę: RPM Spółka Akcyjna ul. Niegolewskich
7, 42-700 Lubliniec (sygn. KIO 1695/13),

w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Wojewódzki Urząd Melioracji i
Urządzeń Wodnych w Opolu ul. Katowicka 55, 45-061 Opole, przy udziale:
A. wykonawcy: SKANSKA S.A. ul. Zajączka nr 9, 01-518 Warszawa, zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1680/13 oraz o
sygn. akt 1695/13), po stronie zamawiającego,

orzeka:

A. 1. Oddala odwołanie wykonawcy: W……… F………., prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą: Zakład Usług Hydrotechniczno-Melioracyjnych W……. F……...
ul. Sikorskiego 5, 46-040 Ozimek (sygn. KIO 1680/13),
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego: W……….. F………., prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą: Zakład Usług Hydrotechniczno-Melioracyjnych
W………. F…………, ul. Sikorskiego 5, 46-040 Ozimek (sygn. KIO 1680/13),
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę: W………
F…………,
prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
firmą:
Zakład
Usług
Hydrotechniczno-Melioracyjnych W………. F…………., ul. Sikorskiego 5, 46-040
Ozimek (sygn. KIO 1680/13), tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od: W………. F………, prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą:
Zakład Usług Hydrotechniczno-Melioracyjnych W………. F……….., ul. Sikorskiego 5,
46-040 Ozimek (sygn. KIO 1680/13), na rzecz zamawiającego Wojewódzkiego Urzędu
Melioracji i Urządzeń Wodnych w Opolu ul. Katowicka 55, 45-061 Opole, kwotę 3 600 zł
00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
B. 1. Oddala odwołanie wykonawcy: RPM Spółka Akcyjna ul. Niegolewskich 7, 42-700
Lubliniec (sygn. KIO 1695/13),
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego: RPM Spółka Akcyjna ul.
Niegolewskich 7, 42-700 Lubliniec (sygn. KIO 1695/13),
2.1. zalicza na poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę RPM Spółka
Akcyjna ul. Niegolewskich 7, 42-700 Lubliniec (sygn. KIO 1695/13), tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza od: RPM Spółka Akcyjna ul. Niegolewskich 7, 42-700 Lubliniec (sygn. KIO
1695/13), na rzecz zamawiającego, Wojewódzkiego Urzędu Melioracji i Urządzeń
Wodnych w Opolu ul. Katowicka 55, 45-061 Opole, kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy

tysiące sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Opolu.

Przewodniczący: …………………..

Sygn. akt: KIO 1680/13
Sygn. akt: KIO 1695/13

U z a s a d n i e n i e:

W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym w trybie przetargu
nieograniczonego na „Wykonanie robót na zadaniu: Wał przeciwpowodziowy rzeki Odry w km
66+300+77+000 Przewóz - Podlesie - Miejsce Odrzańskie gm. Cisek -1 etap Przewóz w km
0+000+3+500 (km rzeki Odry 71+000-77+000) (ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej: Numer: 2013/S 051-083361 z 13.03.2013 r. ), zostały wniesione następujące
odwołania:
A. w dniu 9 lipca 2013 r. w formie elektronicznej przez wykonawcę W……… F……..,
prowadzącego
działalność
gospodarczą
pod
firmą:

Zakład
Usług
Hydrotechniczno-Melioracyjnych (sygn. KIO 1680/13), w kopii przekazane
zamawiającemu w terminie ustawowym, tj. 9 lipca 2013 r.
B. w dniu 11 lipca 2013 r. w formie pisemnej przez wykonawcę: RPM Spółka Akcyjna
(sygn. KIO 1695/13), w kopii przekazane zamawiającemu w terminie ustawowym,
tj. 11 lipca 2013 r.
Podstawą wniesienia odwołań było powiadomienie w dniu 1 lipca 2013 r. drogą
elektroniczną oraz przez bezpośrednie doręczenie w tym dniu, o wyborze najkorzystniejszej
oferty wykonawcy SKANSKA S.A. z siedzibą w Warszawie.
Odwołujący, wobec podjętych czynności i zaniechań czynności nakazanych ustawą,
zarzucili zamawiającemu
Wojewódzkiemu Urzędowi Melioracji i Urządzeń Wodnych w
Opolu
naruszenie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr
113, poz. 759 ze zm.).
Sygn. akt: KIO 1680/13
Odwołujący W……… F………., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą:
Zakład Usług Hydrotechniczno-Melioracyjnych wniósł odwołanie na następujące czynności i
zaniechania zamawiającego:
1. ocenę ofert,
2. wybór oferty SKANSKA S.A. w Warszawie, jako najkorzystniejszej,

3. sklasyfikowanie oferty RPM S.A. w Lublińcu, jako drugiej pod względem punktów,
4. poprawienie omyłek w ofercie SKANSKA S.A.,
5. poprawienie omyłek w ofercie RPM S.A.
Jednocześnie wskazał na następujące zaniechania czynności zamawiającego, którym
zarzucił niezgodność z przepisami ustawy:
6. zaniechanie odrzucenia oferty SKANSKA S.A. lub, jeżeli Krajowa Izba Odwoławcza
uzna, że brak poprawnych dokumentów w ofercie SKANSKA S.A. mógł zostać uzupełniony,
oraz że oferta ta nie podlegała odrzuceniu z innych przyczyn – zaniechanie wezwania
SKANSKA S.A. do złożenia poprawnych dokumentów,
7. zaniechanie odrzucenia oferty RPM S.A., lub, jeżeli Krajowa Izba Odwoławcza uzna, że
brak poprawnych dokumentów w ofercie RPM S.A. mógł zostać uzupełniony, oraz że oferta
ta nie podlegała odrzuceniu z innych przyczyn
- zaniechanie wezwania RPM S.A. do złożenia poprawnych dokumentów,
8. zaniechanie wyboru oferty odwołującego,
9. zaniechanie ujawnienia (odtajnienia) wyjaśnień SKANSKA S.A w zakresie podejrzenia
rażąco niskiej ceny.
Ponadto zarzucił niezasadność (przedwczesność) dokonania oceny ofert, albowiem
czynność ta została przez zamawiającego podjęta przed upływem terminu na wyrażenie
zgody przez wykonawcę w przedmiocie poprawienia przez zamawiającego omyłek w ofercie.
W zakresie wyboru oferty SKANSKA S.A. jako najkorzystniejszej przedstawił zarzut
niezasadności tego wyboru, albowiem oferta SKANSKA S.A. winna zostać odrzucona.
W zakresie sklasyfikowania oferty RPM S.A. jako drugiej pod względem uzyskanych
punktów przedstawił zarzut niezasadności takiej klasyfikacji, albowiem oferta RPM S.A.
winna zostać odrzucona.
W zakresie poprawienia omyłek w ofercie RPM S.A. przedstawił zarzut naruszenia
art. 87 ust. 2 Pzp poprzez poprawienie omyłek, które nie są oczywiste, oraz których
poprawienie spowodowało istotne zmiany w treści oferty.
W zakresie zaniechania odrzucenia oferty SKANSKA S.A. przedstawił zarzut:
a) naruszenia art. 89 pkt 1 i 2 Pzp, albowiem przepisy te nakazują odrzucenie oferty, która
jest niezgodna z ustawą, i której treść nie odpowiada treści Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia (dalej jako: SIWZ), a treść oferty SKANSKA S.A. w zakresie referencji
wystawionych rzekomo przez Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w
Rzeszowie (s. 58 oferty) nie odpowiada SIWZ, która w rozdz. 9 pkt 1 ppkt 2 nakładała na
wykonawcę obowiązek przedłożenia dokumentów potwierdzających wykonanie określonych
robót, ponieważ dokument w postaci referencji został podpisany przez osobę, która nie

mogła działać w imieniu rzekomego wystawcy - co obok niewypełnienia warunku SIWZ, o
którym mowa w jej rozdz. 9 pkt 1 ppkt 2, stanowi niezgodność oferty z ustawą;
b) naruszenia art. 89 pkt 2 Pzp, albowiem przepis ten nakazuje odrzucenie oferty, której
treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a treść oferty
SKANSKA S.A. nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
ponieważ: - zawiera referencje wystawione rzekomo przez Podkarpacki Zarząd Melioracji i
Urządzeń Wodnych w Rzeszowie (s. 58 oferty), w których brak jest wskazania klasy wału
przeciwpowodziowego, a w rozdz. 9 pkt 2ppkt 2 SIWZ nałożono na wykonawcę obowiązek
wykazania wykonania budowy wału przeciwpowodziowego co najmniej III klasy, - zawiera
referencje wystawione przez Koldromost Skanska S.A. Spółka Jawna w Krakowie (s. 57
oferty), w których stwierdza się, że „kontrakt został wykonany w 86%”, a w rozdz. 9 pkt 2
ppkt
2
SIWZ
nałożono
na
wykonawcę
obowiązek
przedłożenia
dokumentów
potwierdzających, że wykonywane wcześniej określone roboty zostały prawidłowo
ukończone, a zatem w ofercie SKANSKA S.A. brak jest w ogóle poprawnych dokumentów
wymaganych przez SIWZ; jeżeli jednak Krajowa Izba Odwoławcza uzna, że brak
poprawnych dokumentów referencji w ofercie SKANSKA S.A. mógł zostać uzupełniony, oraz
że oferta ta nie podlegała odrzuceniu z innych przyczyn, to zarzucał naruszenie art. 26 ust. 3
Pzp poprzez niewezwanie SKANSKA S.A. do złożenia poprawnych dokumentów;
c) naruszenia art. 89 pkt 4 Pzp, albowiem przepis ten nakazuje odrzucenie oferty, która
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a oferta SKANSKA S.A.
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
d) naruszenia art. 89 pkt 3 Pzp, albowiem przepis ten nakazuje odrzucenie oferty, której
złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji, a złożenie oferty SKANSKA S.A. stanowiło czyn nieuczciwej
konkurencji, o którym mowa w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003r. nr 153, poz. 1503, dalej jako: UZNK);
e) naruszenia art. 89 pkt 6 Pzp, albowiem przepis ten nakazuje odrzucenie oferty, która
zawiera błędy w obliczeniu ceny, a oferta SKANSKA S. A. zawiera takie błędy, efektem
których jest niespójność cen ujętych w kosztorysie uproszczonym z zestawieniem cen
materiałów podstawowych.
W zakresie zaniechania odrzucenia oferty RPM S.A. przedstawił zarzut naruszenia:
- art. 89 pkt 2 Pzp, albowiem przepis ten nakazuje odrzucenie oferty, której treść nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a treść oferty RPM S.A. nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, ponieważ: - zawiera
referencje wystawione przez PBG S.A. w Przeźmierowie (s. 23 oferty), w których brak jest
wskazania klasy wału przeciwpowodziowego, a w rozdz. 9 pkt 2 ppkt 2 SIWZ nałożono na

wykonawcę obowiązek wykazania wykonania budowy wału przeciwpowodziowego co
najmniej III klasy, a zatem w ofercie RPM S.A. brak jest w ogóle poprawnych dokumentów
wymaganych przez SIWZ,
- zawiera kosztorys uproszczony, który nie jest tożsamy z przedmiarem załączonym do SIWZ
przez zamawiającego, ponieważ nie zawiera rubryki „Nr specyfikacji technicznej”, a jedynie
podstawę wyceny Katalogu Nakładów Rzeczowych, która nie jest tożsama ze Specyfikacją
Techniczną Wykonania i Odbioru; jeżeli jednak Krajowa Izba Odwoławcza uzna, że brak
poprawnych dokumentów referencji i kosztorysu w ofercie RPM S.A. mógł zostać
uzupełniony, oraz że oferta ta nie podlegała odrzuceniu z innych przyczyn, to zarzucił
naruszenie art. 26 ust. 3 Pzp poprzez niewezwanie RPM S.A. do złożenia poprawnych
dokumentów;
W zakresie zaniechania wyboru oferty odwołującego, przedstawił zarzut
niezasadności takiego zaniechania, albowiem obie oferty, które zostały ocenione jako
korzystniejsze od złożonej oferty powinny zostać odrzucone, co z kolei winno skutkować
wyborem oferty odwołującego.
W zakresie zaniechania ujawnienia (odtajnienia) wyjaśnień SKANSKA S.A. w
przedmiocie podejrzenia rażąco niskiej ceny przedstawił zarzut naruszenia art. 8 ust. 3 Pzp,
albowiem przepis ten pozwala na nieujawnianie tylko takich informacji, które stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, a
odwołujący powziął wątpliwość co do tego, czy zamawiający zbadał szczegółowo treść
wyjaśnień SKANSKA S.A. pod kątem tego, czy stanowią one w całości tajemnicę
przedsiębiorstwa.
Powołując się na interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia oraz możliwość
poniesienia przezeń szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy,
odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie:
1. unieważnienia czynności oceny ofert,
2. unieważnienia czynności wyboru oferty SKANSKA S.A. jako najkorzystniejszej,
3. unieważnienia czynności sklasyfikowania oferty RPM S.A. jako drugiej pod względem
uzyskanych punktów,
4. unieważnienia czynności poprawienia omyłek w ofercie SKANSKA S.A.,
5. unieważnienia czynności poprawienia omyłek w ofercie RPM S.A.,
6. wykonania czynności odrzucenia oferty SKANSKA S.A. lub wykonania czynności
wezwania SKANSKA S.A. do złożenia poprawnych dokumentów,
7. wykonania czynności odrzucenia oferty RPM S.A. lub wykonania czynności wezwania
SKANSKA S.A. do złożenia poprawnych dokumentów,

8. powtórzenia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej,
9. wykonania czynności ujawnienia wyjaśnień SKANSKA S.A. w zakresie podejrzenia
rażąco niskiej ceny;
Ponadto, wnosił o zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów
postępowania, w tym wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3 600,- zł.
Odwołujący powołał się na interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia
publicznego, gdyż jego oferta nie została odrzucona, a zamawiający sklasyfikował ją na
trzeciej pozycji w rankingu ofert, odwołanie niniejsze zmierza zaś do wyeliminowania
wszystkich wykonawców zajmujących wyższe pozycje w rankingu niż odwołujący. Tym
samym w przypadku uwzględnienia odwołania odwołujący ma szansę na uzyskanie
zamówienia. Może też ponieść szkodę w postaci utraty zysku, jaki zakładał z tytułu
wykonania zamówienia. W związku z tym należy uznać, że przesłanka materialno prawna z
art. 179 ust. 1 Pzp jest spełniona.
Podał, iż odwołuje się od czynności oceny ofert, albowiem wynikiem tej oceny było
sklasyfikowanie jego oferty dopiero na trzecim miejscu pod względem uzyskanych punktów,
co jest niezgodne z przepisami ustawy. Stwierdził, że oferty sklasyfikowane wyżej niż oferta
odwołującego są wybrakowane w taki sposób, który uzasadnia konieczność ich odrzucenia.
Pomimo zaistnienia przesłanek odrzucenia tychże ofert, zamawiający tego zaniechał.
Niezależnie od wadliwego wyniku oceny ofert, podnosił, że ocena ta została
przeprowadzona
przedwcześnie.
Zawiadomienie
o
ponownym
wyborze
oferty
najkorzystniejszej po przeprowadzeniu powtórnej czynności oceny ofert datowane jest na
dzień 28 czerwca 2013r. (pierwszy raz czynności oceny ofert i wyboru oferty
najkorzystniejszej zostały dokonane już 25 czerwca 2013r.). Ta sama data (28 czerwca
2013r.) widnieje na pismach adresowanych do SKANSKA S.A. oraz RPM S.A., gdzie
informuje się o poprawieniu ich ofert w trybie art. 87 ust. 2 Pzp. Przepis ten stanowi, że
zamawiający poprawia w ofercie:
1) oczywiste omyłki pisarskie,
2) oczywiste omyłki rachunkowe, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych
dokonanych poprawek,
3) inne omyłki polegające na niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych warunków
zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty – niezwłocznie
zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona.
W piśmie skierowanym do RPM S.A. wskazuje się jedynie, że poprawiono oczywistą
pomyłkę. Należy zatem uznać, że omyłka poprawiona przez zamawiającego w ofercie RPM
S.A. jest inną omyłką, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Zamawiający dokonał wyboru

oferty SKANSKA S.A. jako najkorzystniejszej. W opinii odwołującego czynność ta jest
niezgodna z przepisami ustawy, albowiem oferta wykonawcy SKANSKA S.A. podlegała
odrzuceniu. Skoro podlegała odrzuceniu, to zamawiający nie miał prawa jej wyboru jako
najkorzystniejszej.
Zamawiający sklasyfikował ofertę RPM S.A. na drugim miejscu pod względem
uzyskanych punktów. W opinii odwołującego czynność ta jest niezgodna z przepisami
ustawy, albowiem oferta RPM S.A. podlegała odrzuceniu. Skoro podlegała odrzuceniu, to
zamawiający nie miał prawa sklasyfikowania jej w rankingu ofert.

Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania w oparciu o art. 189 ust. 2 Pzp.

Na wezwanie zamawiającego z dnia 12.07.2013 r. przesłane drogą elektroniczną,
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosił w formie
elektronicznej w dniu 15 lipca 2013 r. wykonawca wybrany SKANSKA S.A. Kopia
przystąpienia został przesłana stronom.
Zgłaszający przystąpienie wnosił o oddalenie odwołania, powołując się na interes w
popieraniu stanowiska zamawiającego, gdyż rozstrzygnięcie niniejszego postępowania
odwoławczego na korzyść zamawiającego, umożliwi SKANSKA S.A. pozyskanie
przedmiotowego zamówienia, albowiem jego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza.
Uwzględnienie odwołania, prowadziłoby w ocenie przystępującego do poniesienia szkody,
poprzez utratę możliwości zawarcia umowy i osiągnięcia zysku z kontraktu.
Izba postanowiła dopuścić zgłaszającego przystąpienie wykonawcę SKANSKA S.A.
do udziału w sprawie, uznając, iż jego interes w popieraniu stanowiska zamawiającego na
rzecz utrzymania w mocy czynności wyboru złożonej oferty, jest niewątpliwy.

Pismem doręczonym dnia 22 lipca 2013 r. zamawiający udzielił odpowiedzi, w której
wnosił o oddalenie odwołania z następujących względów.
„1. Zarzut postawiony w cz. II. l Odwołania jest nielogiczny i wewnętrznie sprzeczny. Nie jest
bowiem możliwe podjęcie względem jakiejkolwiek oferty, jakiejkolwiek czynności przez
Zamawiającego bez uprzedniego merytorycznego zbadania tej oferty. Natomiast Odwołujący
zarzuca Zamawiającemu, że ten zbadał ofertę Skanska S.A. merytorycznie, pomimo, że
powinien był ją odrzucić bez takiego badania. Odwołujący nie wskazał również, jakie
przepisy rzekomo miałby w ten sposób naruszyć Zamawiający. W związku z powyższym,
zarzut ten nie zasługuje na uwzględnienie.
2. Zarzut postawiony w cz. II.2 Odwołania jest pozbawiony podstaw faktycznych jak i
prawnych. Wykonawca konstruując zarzut nie wskazał rzekomo naruszonych przepisów, a

zatem zarzut ten nie może być uwzględniony. Zamawiający odnosząc się do zarzutów
opisanych w części II.6 odwołania, wykazał, że brak było przesłanek do odrzucenia oferty
Skanska S.A., zatem wybór tej oferty jako najkorzystniejszej był uzasadniony, a także
zgodny z SIWZ i ustawą Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759
z późn. zm.), zwaną dalej: Pzp.
3. Zarzut postawiony w cz. II.4 Odwołania jest pozbawiony podstaw faktycznych jak i
prawnych, gdyż Zamawiający poprawił w ofercie Skanska S.A. omyłki, o których mowa w art.
87 ust. 2 pkt 1 i 2 Pzp, czyli oczywistą omyłkę pisarską oraz oczywistą omyłkę rachunkową.
Oczywistość tych omyłek, a zatem możliwość ich poprawienia przez Zamawiającego, nie
powinna budzić wątpliwości Odwołującego, gdyż były one łatwo dostrzegalne i w celu ich
wykrycia nie trzeba było prowadzić żadnych dodatkowych obliczeń, czy szczegółowego
badania oferty Skanska S.A. Dla wykrycia oczywistej omyłki pisarskiej wystarczyło
zestawienie treści kosztorysu dodatkowego na roboty związane z przebudową kolidujących
odcinków linii napowietrznej eNN i linii kablowej telekomunikacyjnej „T" z treścią kosztorysu
ofertowego. Dokonana przez Zamawiającego poprawa tej omyłki zwiększyła wartość
kosztorysu ofertowego zaledwie o 2 zł 20 gr. Błąd wykonawcy polegał na błędnym
przeniesieniu wartości pomiędzy kosztorysami.
Drugą z poprawionych omyłek, czyli oczywistą omyłką rachunkową, było dwukrotne
wliczenie do ceny oferty wartości robót objętych kosztorysem dodatkowym na roboty
związane z przebudową kolidujących odcinków linii napowietrznej eNN i linii kablowej
telekomunikacyjnej „T", raz w pozycji 353 kosztorysu ofertowego, a następnie przy
przenoszeniu wartości z tego kosztorysu do formularza oferty. Omyłka ta była oczywista,
gdyż do jej wykrycia wystarczyło pobieżne porównanie ostatecznej wartości kosztorysu
ofertowego z ceną podaną w treści formularza oferty.
Obydwie ww. omyłki były oczywiste, a zatem podlegały poprawieniu na podstawie art. 87 ust.
2 pkt 1 i 2 Pzp, na co nie była potrzebna zgoda Skanska S.A. Zatem, zarzut sformułowany w
końcowym fragmencie części II. 1 odwołania, odnoszący się do przedwczesności wyboru tej
oferty, również nie zasługuje na uwzględnienie.
Poprawienie omyłek nie spowodowało zmiany miejsca, na jakim sklasyfikowana została
oferta Skanska S.A., a zatem nie miało najmniejszego wpływu na wynik postępowania.
4. Zarzuty postawione w cz. II.6 Odwołania są pozbawione podstaw faktycznych jak i
prawnych.
ad. cz. ll.6.a) Odwołania
Zamawiający podnosi, że zarzut Odwołującego został skonstruowany błędnie i z tego
względu nie może zostać uwzględniony przez Izbę. Jeżeli bowiem Odwołujący kwestionuje

skuteczność wykazania przez Skanska S.A. spełnienia warunków udziału w postępowaniu,
powinien postawić zarzuty z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 24 ust. 4 Pzp, czego jednak
nie uczynił. Wobec tego, zarzut oparty na art. 89 pkt 1 i 2 Pzp nie zasługuje na
uwzględnienie.
Z ostrożności Zamawiający odniesie się jednak do istoty zarzutu.
Po pierwsze należy podkreślić, że Zamawiający nie żądał w SIWZ, aby referencje były
podpisane zgodnie z zasadami reprezentacji danego podmiotu. Nie sposób zatem twierdzić,
że referencje te są niezgodne z SIWZ. Ponadto, w tym miejscu godzi się podkreślić, że
referencje stanowią oświadczenie wiedzy, nie oświadczenie woli, a zatem wystarczające
jest, aby podpisała je osoba posiadająca wiedzę w zakresie potwierdzonym w referencjach.
Nadto, w praktyce referencje nie zawsze podpisywane są przez osoby uprawnione do
reprezentacji danego podmiotu, czego skutkami nigdy nie można obciążać wykonawców,
gdyż nie mają oni na to wpływu. Jak wynika ze strony BIP Podkarpackiego Zarządu
Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie, Pani M………. W………. jest Zastępcą
Dyrektora ds. Inwestycji, a do jej obowiązków należy w szczególności nadzór nad realizacją,
odbiorem i rozliczeniem robót inwestycyjnych oraz przekazaniem zakończonych robót do
eksploatacji. Jest ona zatem najbardziej właściwą osobą do udzielenia takich referencji, w
zakresie działania Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie.
Dowód: - wydruk z BIP Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w
Rzeszowie.
W świetle powyższego brak jest również podstaw do uznania, że Zamawiający powinien
wezwać Skanska S.A. do uzupełnienia referencji.
Ad. cz. II.6.b.) Odwołania
Zamawiający podnosi, że zarzut Odwołującego został skonstruowany błędnie i z tego
względu nie może zostać uwzględniony przez Izbę. Jeżeli bowiem Odwołujący kwestionuje
skuteczność wykazania przez Skanska S.A. spełnienia warunków udziału w postępowaniu,
powinien postawić zarzuty z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 24 ust. 4 Pzp, czego jednak
nie uczynił. Wobec tego, zarzut oparty na art. 89 pkt 2 Pzp nie zasługuje na uwzględnienie.
Z ostrożności Zamawiający odniesie się jednak do istoty zarzutu.
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, „Wykaz wykonanych
robót" sporządzony przez Skanska S.A. (zgodnie ze wzorem zawartym w SIWZ), należy
odczytywać łącznie z udzielonymi referencjami. Zgodnie z informacjami zawartymi w tym
„Wykazie..." wykonany przez Skanska S.A. wał był wałem II klasy, czyli klasy wyższej od
wymaganej w SIWZ. SIWZ na narzucał wymogu, aby klasa wału podana była również w

referencjach, a zatem wystarczające było podanie klasy wału w „Wykazie...". Referencje, jak
wynika z SIWZ oraz § 1 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być
składane (Dz. U. z 2013 roku, poz. 231) - zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie
rodzajów dokumentów, służą jedynie potwierdzeniu należytego wykonania robót (zgodności
z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowego ukończenia). Nie muszą natomiast zawierać
bezwzględnie wszystkich informacji na temat wykonywanej roboty. Wykonawcy nie
odpowiadają za treść udzielonych im referencji, w związku z czym nie można obciążać ich w
tym zakresie nadmiernymi obowiązkami. Ponadto, Zamawiający, jako publiczny podmiot
zajmujący się gospodarką wodną, melioracjami i urządzeniami wodnymi, posiada
dokumentację dotyczącą klasy wałów w całym kraju. W związku z tym, Zamawiający był w
stanie stwierdzić, że wał wykonany na zlecenie Podkarpackiego Zarządu Melioracji i
Urządzeń Wodnych w Rzeszowie spełniał wymogi SIWZ.
Odwołujący nie udowodnił również, że wał wykonany przez Skanska S.A. na zlecenie
Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie nie spełniał
warunków SIWZ. Mając powyższe na względzie, uznać należy, że Zamawiający słusznie
uznał te referencje za spełniające wymogi SIWZ, a zatem słusznie uznał, że Skanska S.A.
spełnia w tym zakresie warunki udziału w postępowaniu.
Odnosząc się natomiast do kwestionowanych przez Odwołującego referencji wystawionych
przez Koldromost Skanska S.A. sp. j. to stwierdzić należy, że dla uznania spełnienia
warunku wiedzy i doświadczenia, wystarczające było przedłożenie jednych prawidłowych
referencji, co Skanska S.A. uczyniła przedkładając referencje z Podkarpackiego Zarządu
Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie.
Nie sposób jednak uznać, że referencje od Koldromost Skanska S.A. nie potwierdzają
spełnienia warunków udziału w postępowaniu. Wystawiający referencje potwierdził bowiem,
że roboty zostały wykonane zgodnie z dokumentacją i sztuką budowlaną. Brak jest zatem
podstaw do uznania, że wykonanie robót w 86% jest następstwem okoliczności, za które
odpowiedzialność ponosi Skanska S.A. Ograniczenie zakresu robót mogło bowiem wynikać
z woli inwestora lub ze względów obiektywnych.
W świetle powyższego brak jest również podstaw do uznania, że Zamawiający powinien
wezwać Skanska S.A. do uzupełnienia referencji.
ad. cz. II. 6.c) Odwołania
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy PZP (Zamawiający mniema,
iż Odwołujący ma na myśli ten artykuł, a nie przywołany w Odwołaniu nieistniejący art. 89 pkt
4 PZP) poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy SKANSKA S.A., pomimo iż

zawierała ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, należy uznać, iż
podniesiony zarzut jest całkowicie bezzasadny i podlega oddaleniu.
Odwołujący podniósł, iż całkowita cena kosztorysowa zaoferowana przez wykonawcę
SKANSKA S.A. za wykonanie przedmiotowego zamówienia publicznego jest rażąco niska w
stosunku do przedmiotu zamówienia, gdyż odbiega od cen obowiązujących na lokalnym
rynku i nie daje obiektywnej możliwości należytej realizacji tego zamówienia oraz osiągnięcia
zysku. Kolejno podniósł zarzut, iż cena zaproponowana przez Wykonawcę jest rażąco niska,
nie tylko w stosunku do obowiązujących cen rynkowych, ale również do wartości
szacunkowej zamówienia ustalonej przez Zamawiającego.
Zamawiający uważa przytoczone zarzuty za bezzasadne, a argumenty podniesione w
Odwołaniu za chybione.
Na wstępie należy podkreślić, iż cena przedstawiona przez wykonawcę SKANSKA S.A.
została prawidłowo skalkulowana, tym samym nie spełniała przesłanek ceny rażąco niskiej w
stosunku do przedmiotu zamówienia. Należy zaznaczyć, tym niemniej zgadzając się z
uwagami poczynionymi przez Odwołującego, że powszechnie za „rażąco niską cenę"
przyjmuje się ofertę z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w stosunku do cen rynkowych
podobnych zamówień. Jest to cena znacząco odbiegająca od cen przyjętych, wskazująca na
fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi.
W orzecznictwie wskazywano, iż o cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy
oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę
byłoby dla niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana
całkowicie od realiów rynkowych (Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 stycznia
2007 roku, sygn. akt XIX Ga 3/07).
Istotne znaczenie w przedmiotowej sprawie można przypisać wyrokowi KIO z dnia 22 marca
2011 roku (sygn. akt KIO 476/11), w związku z którym „ocena Zamawiającego, jak wskazuje
ustawodawca w przepisie art. 90 ust. 2 ustawy PZP ma być dokonana w oparciu o
obiektywne czynniki, których przykładowe wyliczenie zawarto w powołanym przepisie.
Zatem, rolą zamawiającego jest ustalenie, czy w istocie wskazane w wyjaśnieniach czynniki
mają charakter obiektywny i w jakim zakresie wpływają na cenę oferty, jedynie stwierdzenie
tych okoliczności może prowadzić do prawidłowej oceny oferty w aspekcie rażąco niskiej
ceny. (...) w ocenie Izby, uwzględniając wykładnię gramatyczną tego pojęcia obiektywne
czynniki to takie, które odpowiadają rzeczywistości. W tych warunkach jawi się kolejne
pytanie, jakie czynniki i w jakich okolicznościach należy w taki właśnie sposób
zakwalifikować. W każdym wypadku konieczne jest odniesienie się do warunków
konkretnego zamówienia, przy uwzględnieniu wiedzy, doświadczenia życiowego i zasad

logicznego rozumowania. (...) Praktyka pokazuje, że jakkolwiek zazwyczaj nie budzi
wątpliwości, czy podany przez, wykonawcę czynnik (rodzaj) ma wpływ na cenę, bowiem
determinowany jest on rodzajem zamówienia (dostawy, usługi, roboty budowlane) i z tych
przyczyn weryfikowalny. Znacznie większe problemy rodzi zaś jego kalkulacja i ocena jej w
aspekcie obiektywizmu (realności). Pomocne w tym względzie jest odwołanie się do
doświadczenia wykonawcy, warunków rynkowych, a przede wszystkim ofert innych
wykonawców.
Cena podana przez Wykonawcę SKANSKA S.A. w zakresie przedmiotowego zamówienia
publicznego nie jest ceną rażąco niską, gdyż stanowi cenę porównywalną, a w wielu
przypadkach wyższą od aktualnie oferowanych usług w tym zakresie. Zgodnie natomiast z
wyrokiem KIO z dnia 21 lipca 2010 roku „Brak definicji pojęcia „rażąco niska" oraz brak
jednoznacznego wskazania kryteriów, jakie należy brać pod uwagę przy ocenie czy zachodzi
okoliczność zaoferowania ceny rażąco niskiej sprawia, że każdy przypadek należy oceniać
indywidualnie, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy oraz specyfikę przedmiotu
zamówienia" (sygn. akt KIO/UZP 1418/10, LEX nr 612201).
Przy czym należy dodać, że powyższe argumenty zostały już wcześniej przytoczone przez
SKANSKA S.A. w wyjaśnieniach przedłożonych Zamawiającemu. W orzecznictwie utrwalony
jest pogląd, iż podstawą oceny dokonywanej w przedmiocie rażąco niskiej ceny są
wyjaśnienia złożone przez wykonawcę. Natomiast ocena Zamawiającego powinna być
dokonana w oparciu o obiektywne czynniki (vide wyrok KIO z dnia 10 stycznia 2012 roku,
sygn. akt KIO 2813/11). Rolą Zamawiającego było więc w tym przypadku ustalenie, czy w
istocie wskazane w wyjaśnieniach czynniki mają charakter obiektywny oraz w jakim zakresie
wpływają na cenę oferty. Zamawiający uznał wyjaśnienia za wystarczająco obiektywne i
wpływające na cenę danej oferty. Uznał również, że cena nie może zostać uznana za
rażącą, gdyż nie ma ku temu odpowiednich przesłanek. Czynności weryfikacyjne,
przeprowadzone przez Zamawiającego pozwoliły mu więc upewnić się, że oferowana przez
Wykonawcę SKANSKA S.A. cena nie może być uznana za rażąco niską.
Zgodnie z wyrokiem KIO z dnia 10 stycznia 2012 roku (sygn. akt KIO 2813/11) domniemanie
faktyczne rażąco niskiej ceny zobowiązany jest obalić wykonawca wezwany do złożenia
wyjaśnień. Zasada ta ma zastosowanie na linii wykonawca-zamawiający, nie może być
natomiast przenoszona na grunt postępowania odwoławczego. Jeśli zamawiający uzna, iż
wykonawca to domniemanie obalił, to rolą odwołującego jest wskazanie przyczyn, dla
których taka ocena była nieuprawniona i ich udowodnienie (art. 6 k.c.). Przy czym podstawą
dla wskazania wadliwości działań zamawiającego jest treść wyjaśnień złożonych przez
wykonawcę. Zgodnie z powyższym należy więc stwierdzić, że obecnie onus probandi
spoczywa na Odwołującym, musi on bowiem wykazać, że Zamawiający powinien odrzucić

ofertę Wykonawcy SKANSKA S.A. Jako, że Zamawiający w omawianym postępowaniu, po
zapoznaniu się z wyjaśnieniami Wykonawcy SKANSKA S.A., uznał iż nie zostały naruszone
przepisy PZP, a czynniki wskazane w wyjaśnieniach mają charakter obiektywny, to
Odwołujący musi udowodnić, iż Zamawiający uczynił to z naruszeniem prawa.
Należy również podkreślić, że ustawodawca celowo posługuje się określeniem „rażąca", a
nie na przykład „bardzo niska", czy „wyjątkowo niska". Należy uznać, że przymiotnik ten jest
nacechowany negatywnym natężeniem, jak też pewnym ładunkiem emocjonalnym.
Kluczowe znaczenie w przedmiotowej sprawie ma więc określenie znamion ceny rażąco
niskiej, gdyż tylko ta przesłanka może uzasadniać odrzucenie oferty wykonawcy. Przy czym
„Nie jest wystarczający do uznania ceny za rażąco niską fakt, że cena bardzo znacząco, a
nawet drastycznie różni się od wartości Zamówienia oraz cen pozostałych ofert złożonych w
postępowaniu lub jest symboliczna. Musi to być cena nie tyle obiektywnie bardzo niska, co
rażąco niska w stosunku do przedmiotu „zamówienia" (wyrok KIO z dnia 30 lipca 2010 roku,
sygn. akt KIO/UZP 1483/10, LEX nr 616645). Cena zaoferowana przez Wykonawcę
SKANSKA S.A. mogła być o wiele niższa od cen proponowanych od innych podmiotów
ubiegających się o dane zamówienie, ważne by nie była ceną rażąco niską. To, że cena
oferowana przez Wykonawcę SKANSKA S.A. była dużo niższa od ceny zaoferowanej przez
Odwołującego nie oznacza, iż obligatoryjnie należy ją uznać za cenę rażąco niską. Należy
pogodzić się z faktem, iż w systemie gospodarki wolnorynkowej konkurencja na rynku jest
ogromna, a oferty składane przez konkurencyjnych przedsiębiorców mogą być dużo
korzystniejsze. Przyczyn takiego faktu należy jednak poszukiwać w wewnętrznym działaniu
danej firmy, a przede wszystkim w braku odpowiednich działań organizacyjnych i
porządkowych, które umożliwiają lepsze przeprowadzanie badań rynku i orientacyjne
określenie cen kształtujących się na danym obszarze. Bowiem „sam fakt, że cena odbiega
swą wysokością od cen pozostałych wykonawców nie uprawnia do twierdzenia, że cena
oferty wybranej jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia. Można nawet w
indywidualnych przypadkach twierdzić (mieć przypuszczenie), że ceny konkurentów są
zawyżone” (orzeczenie Regionalnej Komisji Orzekającej z dnia 7 stycznia 2010 roku, sygn.
akt DFP-RKO-540-2/9/09, Biul. NDFP 2010/2/6).
Zamawiający, w związku z powzięciem wątpliwości co do wysokości ceny zaoferowanej
przez Wykonawcę SKANSKA S.A. oraz rozbieżności pomiędzy ceną zaoferowaną przez
tego Wykonawcę, a pozostałymi ofertami złożonymi w przedmiotowym postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego, wezwał pismem z dnia 10 czerwca 2013 roku, nr MPZ-
2212/Kr/2904/13 do złożenia wyjaśnień, m.in. w sprawie elementów oferty mających wpływ
na wysokość ceny oferty złożonej przez Wykonawcę SKANSKA S.A. Ww. Wykonawca w
odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego udzielił wyjaśnień, w piśmie z dnia 17 czerwca

2013 roku. Wyjaśnienia te zostały uznane przez Wykonawcę za stanowiące tajemnicę
przedsiębiorstwa, stosownie do postanowień art. 8 ust. 3 PZP. Przy czym jednocześnie
odnosząc się do zarzutu postawionego w cz. II.9 Odwołania należy stwierdzić, iż jest
pozbawiony podstaw faktycznych jak i prawnych.
Zamawiający dokonał analizy informacji zawartych w piśmie Skanska S.A. z dnia 17 czerwca
2013 roku, będących wyjaśnieniem złożonym w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, skutkiem czego
uznał, że nie wszystkie informacje tam zawarte stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa w
rozumieniu art. 8 ust. 3 Pzp. W związku z tym, pismem z dnia 15 lipca 2013 r. zwrócił się do
Skanska S.A. o wyrażenie zgody na ujawnienie części wyjaśnień z dnia 17 czerwca 2013 r.
Jednakże Skanska S.A. pismem z dnia 17 lipca 2013 roku podtrzymała swoje stanowisko
odnośnie zastrzeżenia informacji zawartych w piśmie z dnia 17 czerwca 2013 r. jako
tajemnicy przedsiębiorstwa. Wyjaśnienia Skanska S.A. z dnia 17 lipca 2013 roku nie zostały
jednak zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa. Ze względu na to, że zawierały one
uzupełnienie i rozwinięcie stanowiska Skanska S.A. zajętego w piśmie z dnia 17 czerwca
2013 roku, Zamawiający uznał, że informacje te zostały ujawnione przez Skanska S.A. i nie
stanowią już tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 8 ust. 3 Pzp. W świetle
powyższego, Zamawiający przekazuje przy niniejszej odpowiedzi na odwołanie odtajnione
pismo Skanska z dnia 17 czerwca 2013 roku oraz pismo z dnia 17 lipca 2013 roku,
zawierające wyjaśnienia odnośnie sposobu wyliczenia przez Skanska S.A. elementów
składowych ceny jej oferty.
Dowód: pismo Skanska S.A. z dnia 17 czerwca 2013 roku, - pismo Skanska S.A. z dnia 17
lipca 2013 roku. Zamawiający z ostrożności podnosi, że jeżeli Izba uzna czasowe utajnienie
przez Zamawiającego pisma Skanska S.A. z dnia 17 czerwca 2013 roku za nieuzasadnione,
Zamawiający wskazuje, że takie ewentualne naruszenie przepisów ustawy nie miało
żadnego wpływu na wynik postępowania, gdyż niezależnie od utajnienia tych wyjaśnień, nie
istniała możliwość wykazania, że cena oferty Skanska S.A. jest rażąco niska, a zatem
odwołanie w tym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie (por. wyrok z dnia 23 maja 2013
roku; sygn. akt KIO 1101/13). Należy również mieć na względzie, że pojęcie ceny rażąco
niskiej odnosi się do ceny całkowitej oferty, nie zaś do cen cząstkowych. Nawet jeżeli jedna z
cen cząstkowych byłaby rażąco niska (czemu wykonawca SKANSKA S.A. w swoich
wyjaśnieniach zaprzecza), to dopiero ocena ceny całkowitej oferty, jako rażąco niskiej,
dawałaby podstawę do odrzucenia oferty Wykonawcy SKANSKA S.A. Nie ulega bowiem
wątpliwości, że wybrany wykonawca uzyskuje wynagrodzenie za wszystkie swoje
świadczenia objęte umową, a zatem tylko na tym tle rozważać można, czy nie jest on w
stanie rzetelnie wykonać zamówienia, w ramach zaoferowanej ceny. Nawet gdyby jeden ze
składników oferty został wyceniony nadmiernie nisko, nie gwarantując wykonawcy zysku

(czemu wykonawca SKANSKA S.A. w swoich wyjaśnieniach zaprzecza), to zysk ten
wykonawca może osiągnąć wykonując inne elementy zamówienia. Natomiast Odwołujący w
uzasadnieniu zarzutu odnoszącym się do rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu
zamówienia, podanej w ofercie Wykonawcy SKANSKA S.A., w ogóle nie odniósł się do
całkowitej ceny oferty Wykonawcy SKANSKA S.A. Odwołujący podniósł tylko, iż jeden z
elementów wpływających na całościową ofertę Wykonawcy SKANSKA S.A. posiada
znamiona ceny rażąco niskiej, mianowicie cena widniejąca w kosztorysie oferty SKANSKA
S.A. odnosząca się do ceny za 1 m3 piasku wraz z dowozem (de facto należy mniemać, iż
Odwołujący ma tutaj na myśli poz. 110 z tabeli ROBOTY INśYNIERSKIE, czyli piasek-grunt
z ukopu i dowóz na nasypy wałowe), która została ustalona na kwotę 1,84 zł (poz. 110 s. 13 i
poz. 194 s. 22 Oferty). Odwołujący nie odniósł się więc do całości oferty i skalkulowanej w
niej cenie za całość przedmiotowego zamówienia publicznego, a jedynie do niewielkiej jego
części. Warto w tym miejscu przywołać treść komentarza W. Dzierżanowskiego, który
stwierdza iż „Cena rażąco niska to cena za całość oferowanego świadczenia. Wynika to z
samej definicji ceny (por. art. 2), a także z odniesienia do przedmiotu zamówienia (tj. całości
świadczenia). Nie może więc być powodem odrzucenia na podstawie tej przesłanki
zaoferowanie za jakiś element świadczenia ceny znacząco odbiegającej od cen rynkowych,
a nawet ceny nierealnej. Jeśli wielkość taka zostaje następnie skompensowana cenami za
inne elementy świadczenia i w całości cena nie nabiera charakteru rażąco niskiego,
zamawiający nie powinien ingerować w zasady przeprowadzania kalkulacji wewnętrznej (w
obrębie przedmiotu zamówienia) dokonanej przez wykonawcę. Pogląd ten jest ugruntowany
w orzecznictwie (tak np. Zespół Arbitrów w wyroku z dnia 7 kwietnia 2005 r., UZP/ZO/0-
611/05, LBX nr 179370, KIO w postanowieniu z dnia 1 sierpnia 2008 r., KIO/UZP 756/08,
LEX nr 442749, czy też SO w Poznaniu w postanowieniu z dnia 17 stycznia 2006 r., II Ca
2194/05, niepubl.). Kalkulacja taka może mieć co prawda znamiona czynności zmierzający
do uzyskania dodatkowych korzyści - np. poprzez podwyższenie cen, za które następuje
wcześniejsza płatność, i jednoczesnego obniżenia cen za te, które są opłacane najpóźniej,
jednak nie zmienia to faktu, że nie prowadzą one do ustalenia ceny na poziomie rażąco
niskim. Mogą natomiast, jeśli są działaniem celowym, być uznane za niezgodne z dobrymi
obyczajami kupieckimi, ponieważ polegają na próbie uzyskania zapłaty za to, co faktycznie
jeszcze nie zostało spełnione".
Mając na względzie powyższe, zasadne jest, zdaniem Zamawiającego powołanie się na
zakończony już przetarg na roboty pn.: „Budowa lewostronnego wału rzeki Odry pn. Cisek -
Dzielniczka, zadanie 1,6 i 7", w którym to przetargu za najkorzystniejszą została uznana
oferta odwołującego. Warto wskazać, iż Odwołujący w ofercie złożonej w ww. przetargu
ustalił cenę za 1 m3 zakupu gruntu i dowozu na miejsce wbudowania (poz. 18 tabeli w

kosztorysie ofertowym) na cenę 2 zł brutto. Przy czym, w ocenie Zamawiającego pozycja ta
jest tożsama z pozycją określoną w tabeli 110 kosztorysu cenowego Wykonawcy SKANSKA
S.A., tj. piasek - grunt z ukopu i dowóz na nasypy wałowe, która została zakwestionowana
przez Odwołującego, jako rażąco niska. Należy stwierdzić jednak, iż różnica 16 groszy na 1
m3 nie stanowi nawet różnicy znaczącej, a co dopiero rażąco niskiej. Warto również
zaznaczyć, iż cena 2 zł, podana przez Odwołującego, tyczy się zamówienia już wykonanego,
a więc jest możliwa do zrealizowania. Dlatego też należy zarzucić, w opinii Zamawiającego,
niekonsekwencję tezom stawianym przez Odwołującego. Skoro bowiem w dwóch zbliżonych
przedmiotowo do siebie przetargach cena cząstkowa określonego elementu oferty nie różni
się znacząco od cen oferowanych przez Odwołującego, to nie można zarzucać jej rażąco
niskiej ceny. W argumentacji Odwołującego brak jest więc logiki i nie może zostać ona
uznana za słuszną i wyczerpującą.
Odwołujący niejednokrotnie w Odwołaniu powołuje się na nierynkowy charakter
zaoferowanej przez Wykonawcę SKANSKA S.A. ceny. Należy uznać, iż pogląd ten jest
niczym nieuzasadniony, gdyż cena ta nie odbiega znacząco (a nawet jest od niektórych
wyższa) od cen obowiązujących na rynku, w podobnych zamówieniach publicznych. W tym
miejscu Zamawiający chciałby odnieść się do oferty Odwołującego złożonej w podobnym
postępowaniu
o
udzielenie
zamówienia
publicznego,
mianowicie
w
przetargu
nieograniczonym na roboty pn.: „Wał przeciwpowodziowy rzeki Odry w km 66+300 -77+000
Przewóz – Podlesie -Miejsce Odrzańskie gm. Cisek - II etap Podlesie w km 3+500 - 7+800
(km rzeki Odry 67+000 - 71+000)". Należy jednocześnie zaznaczyć, iż przywołany powyżej
przetarg stanowi etap II przetargu będącego przedmiotem niniejszej Odpowiedzi na
odwołanie. Należy jednak zaznaczyć, iż etap II odnosi się do 4.300 km (7.800 km - 3.500
km), a etap I, będący przedmiotem niniejszego postępowania – do 3.500 km. Pomimo
rozbieżności w tym zakresie Odwołujący złożył w przetargu odnoszącym się do etapu II
ofertę w wysokości 8.480.855,25 zł brutto, czyli de facto niższą od oferty złożonej przez
wykonawcę SKANSKA S.A. w etapie I, stanowiącym przedmiot niniejszego postępowania.
Należy również zaznaczyć, iż oferta złożona przez Odwołującego w postępowaniu
odnoszącym się do etapu II nie została uznana za cenę rażąco niską, nie była też ceną
najniższą (cenę niższą złożył Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego: Budownictwo Wodne i Melioracyjne J……… P……... HYDROZ
M……… D…………, UNIMARK Sp. z o.o. oferując wykonanie zamówienia w kwocie brutto
7.977.184,85 zł).
Mając powyższe na względzie, Zamawiający nie dość, iż dał wiarę wyjaśnieniom złożonym
przez Wykonawcę SKANSKA S.A., to uznał, iż to nie cena oferowana przez Wykonawcę
SKANSKA S.A. stanowi cenę rażąco niską, a raczej ceny zaproponowane przez pozostałych

Wykonawców (w tym Odwołującego) są cenami znacząco zawyżonymi w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Fakt, iż określił szacunkową wartość zamówienia na cenę znacznie
wyższą od zaoferowanej przez Wykonawcę SKANSKA S.A. ma charakter irrelewantny, gdyż
podana cena była jedynie ceną szacunkową, a Zamawiający wykazał się w aspekcie
ustalania jej wysokości dużą dozą zapobiegliwości. Zamawiający stoi jednak na stanowisku,
iż podana przez niego wartość szacunkowa stanowi jedynie maksymalną kwotę, którą
Zamawiający jest w stanie zapłacić za przedmiotowe zamówienie, co nie wyklucza faktu, iż
cena ta jest zawyżona w stosunku do kształtujących się cen rynkowych za wykonanie
podobnych robót i nie może stanowić podstawy do podważania cen zaoferowanych przez
pozostałych Wykonawców.
ad. cz. II.6.d) Odwołania
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 toku
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, stanowiącego iż oferta SKANSKA S.A. stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji w rozumieniu powyższego przepisu, należy stwierdzić, iż jest on
bezzasadny i nie poparty odpowiednią argumentacją.
Odwołujący argumentując powyższy zarzut stwierdził, że Wykonawca SKANSKA S.A.
narusza uczciwą konkurencję, gdyż utrudnia innym przedsiębiorcom dostęp do rynku,
poprzez oferowanie cen rażąco niskich, poniżej realnych kosztów ich wytworzenia.
W związku z argumentacją przytoczoną w powyższym punkcie niniejszego pisma zarzut
przytoczony przez Odwołującego należy uznać za bezzasadny. Wykonawca SKANSKA S.A.
nie dążył do wyeliminowania innych przedsiębiorców z przedmiotowego postępowania, nie
zastosował cen mogących zostać uznane za rażąco niskie, w związku z czym nie narusza
uczciwej konkurencji.
Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (zwanej
dalej: UZNK) Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom
dostępu do rynku, w szczególności przez sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich
wytworzenia lub świadczenia albo ich odsprzedaż poniżej kosztów zakupu w celi eliminacji
innych przedsiębiorców.
Artykuł 15 UZNK ma więc za zadanie chronić wolny dostęp do rynku, stanowiący
immanentną cechę konstytucyjnej zasady wolności działalności gospodarczej, zgodnie z
którą podejmowanie i prowadzenie legalnej działalności gospodarczej jest wolne i dozwolone
każdemu na równych prawach. Art. 15 ust. 1 pkt 1 UZNK ma zastosowanie do zjawiska
gospodarczego, którego istotą jest sprzedaż poniżej kosztów własnych, tj. takie zaniżanie
ceny, którego skutkiem jest powstanie po stronie świadczącego usługę straty. Chodzi więc
tutaj o negatywny wynik działalności przedsiębiorcy w określonym jej segmencie (por. T.

Skoczny, Komentarz do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Warszawa 2006, str.
574-575). Sprzedaż poniżej kosztów wytworzenia lub świadczenia występuje więc wtedy,
gdy świadczący usługę sprzedają - bezpośrednio konsumentowi lub innemu przedsiębiorcy -
daną usługę za cenę, która kosztów tych nie pokrywa. Dana sytuacja nie obejmuje więc
sprzedaży poniżej ceny rynkowej, jeżeli ta jest wyższa niż koszty własne świadczącego
usługę. Polski ustawodawca uznał więc za nieuczciwą konkurencję tylko taką sprzedaż
poniżej kosztów własnych, która podejmowana jest w celu eliminacji innego przedsiębiorcy,
czyli dla zajęcia jego miejsca na rynku, a w konsekwencji stworzenia sobie w przyszłości
warunków umożliwiających dyktowanie klientom cen i/lub innych warunków umów (por.
wyrok KIO z dnia 11 sierpnia 2008 roku, sygn. akt KIO/UZP 765/08, LEX nt 443043).
Powyższy zarzut Odwołującego nie został poparty żadną argumentacją, więc niemożliwym
jest odniesienie się do niego w sposób merytoryczny. Należy jednak, w ocenie
Zamawiającego, stanąć na stanowisku, iż Wykonawca SKANSKA S.A. nie zaoferował w
swojej ofercie ceny rażąco niskiej (co zostało szczegółowo uargumentowany w powyższym
pkt), tym samym nie narusza więc uczciwej konkurencji. Jako, że z uzasadnienia zarzutu
naruszenia przez Wykonawcę SKANSKA S.A. zasady uczciwej konkurencji wynika, iż w
opinii Odwołującego zarzut ten wynika z zaoferowania przez Wykonawcę SKANSKA S.A.
rażąco niskiej ceny w swojej ofercie, to należy stwierdzić, iż w związku z brakiem przesłanek
do uznania ceny Wykonawcy SKANSKA S.A. za rażąco niską, brak jest również podstaw, by
uznać działanie ww. Wykonawcy za sprzeczne z zasadą uczciwej konkurencji.
ad. cz. II. 6.e) Odwołania
Zarzut Odwołującego w zakresie rozbieżności ceny podsypki filtracyjnej (s. 15 oferty, poz.
135 kosztorysu) na poziomie 38,13 zł/m3 z ceną żwiru (s. 46 oferty, poz. 112 wykazu
materiałów) na poziomie 50 zł/m3, pozbawiony jest podstaw i stanowi nieudolną próbę
manipulacji ze strony Odwołującego. Podsypka filtracyjna, wyceniona w poz. 135 kosztorysu
składa się zarówno ze żwiru jak i innych składników (np. piasku wycenionego w poz. 61 oraz
63 wykazu materiałów na kwotę 20 zł/m3). Podsypka ta ma zostać wykonana zgodnie z
zapisami SST 22.12 (s 76). Zatem, oczywistym jest, że cena podsypki jest ceną wynikową
żwiru i innych, tańszych od żwiru, elementów składających się na podsypkę, wobec czego
musi być niższa od ceny samego żwiru.
Zatem, brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że zachodzi sytuacja opisana w art. 89
pkt 6 Pzp, a oferta Skanska S.A. powinna zostać odrzucona ze względu na błędy w
obliczeniu ceny, gdyż błędów takich brak.
5. Zarzut postawiony w cz. II.8 Odwołania jest pozbawiony podstaw faktycznych jak i
prawnych.

Mając na względzie stanowisko Zamawiającego przedstawione powyżej, Zamawiający
podnosi, że czynność wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez Skanska S.A. była
czynnością prawidłową i zgodną z SIWZ oraz Pzp. Także sklasyfikowanie oferty RPM S.A.
na drugim miejscu było czynnością prawidłową. śadna z ww. ofert nie podlegała bowiem
odrzuceniu.
Wobec powyższego, Zamawiający nie mógł wybrać jako oferty najkorzystniejszej oferty
Odwołującego W……….. F…………, gdyż oferta ta została sklasyfikowana dopiero na
trzecim miejscu, a zatem nie dopuścił się w tym zakresie zaniechania niezgodnego z SIWZ
lub z Pzp.
II. Nie podzielając stanowiska Odwołującego odnośnie zarzutów dotyczących oferty RPM
S.A., Zamawiający podnosi, co następuje:
1.
Zarzut postawiony w cz. II.3 Odwołania jest pozbawiony podstaw faktycznych jak i
prawnych.
Bezzasadności
tego
zarzutu
dowodzi
argumentacja
Zamawiającego
przedstawiona przy zarzucie z pkt. II.7 odwołania.
2.
Zarzut postawiony w cz. II.5 Odwołania jest pozbawiony podstaw faktycznych jak i
prawnych, gdyż Zamawiający poprawił w ofercie RPM S.A. omyłkę, o której mowa w art. 87
ust. 2 pkt 1 Pzp, czyli oczywistą omyłkę pisarską. Omyłka polegała bowiem na błędnym
wpisaniu do kosztorysu dodatkowego na roboty związane z przebudową kolidujących
odcinków linii napowietrznej eNN i linii kablowej telekomunikacyjnej „T" w Ip. 1.10.2.2,
ilości odmiennej do podanej przez Zamawiającego w SIWZ (8 zamiast 1).
Wykonawca nie miał możliwości samodzielnego zweryfikowania ilości przedmiarowej
robót przed złożeniem oferty, a zatem trudno domniemywać, że jego zamiarem było złożenie
oferty o zakresie odmiennym od SIWZ. Stąd też przyjąć należało, że wpisanie błędnej cyfry
„8" zamiast „1" jest oczywistą omyłką pisarską, jakie zdarzają się często przy
wypełnianiu przedmiarów czy kosztorysów. Omyłka ta polegała na błędzie
„mechanicznym" przy przenoszeniu wartości podanej przez Zamawiającego w SIWZ do
treści kosztorysu.
Poprawienie omyłki nie spowodowało zmiany miejsca, na jakim sklasyfikowana została
oferta RPM S.A., a zatem nie miało najmniejszego wpływu na wynik postępowania.
W świetle powyższego, omyłkę tę należy uznać za oczywistą omyłkę pisarską, a zatem
oczywistą omyłkę podlegającą poprawie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 1 Pzp, na co nie była
potrzebna zgoda RPM S.A. W związku z tym, Zamawiający nie musiał czekać 3 dni, na
zajęcie stanowiska przez RPM S.A. odnośnie potwierdzenia poprawienia tej omyłki, co ma
miejsce tylko w przypadku tzw. „innych omyłek" (art. 89 pkt 7 w zw. z art. 87 ust. 2 pkt 3
Pzp). W związku z tym, czynność wyboru oferty najkorzystniejszej nie została dokonana
przedwcześnie.

3.
Zarzut postawiony w cz. II.7 Odwołania jest pozbawiony podstaw faktycznych jak i
prawnych.
Zamawiający podnosi, że zarzut Odwołującego, w zakresie odnoszącym się do referencji,
został skonstruowany błędnie i z tego względu nie może zostać uwzględniony przez Izbę.
Jeżeli bowiem Odwołujący kwestionuje skuteczność wykazania przez RPM S.A. spełnienia
warunków udziału w postępowaniu, powinien postawić zarzuty z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w
zw. z art. 24 ust. 4 Pzp, czego jednak nie uczynił. Wobec tego, zarzut oparty na art. 89 pkt 2
Pzp nie może zasługiwać na uwzględnienie.
Z ostrożności Zamawiający odniesie się jednak do istoty zarzutu w zakresie treści referencji.
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej, „(...) dokument
referencji lub inny tego rodzaju dokument ma służyć przede wszystkim wykazaniu
należytego wykonania zadania. Opis zadania, jego identyfikacja następuje w wykazie usług"
(wyrok KIO z dnia 24 sierpnia 2012 r., sygn. akt KIO 1659/12, por. także wyrok KIO z
dnia 26 marca 2012 r., sygn. akt KIO 514/12; wyrok KIO z dnia 29 października 2012 r.,
sygn. akt KIO 2256/12). W związku z powyższym, „Wykaz wykonanych robót" sporządzony
przez RPM S.A. (zgodnie ze wzorem zawartym w SIWZ), należy odczytywać łącznie z
udzielonymi referencjami. Zgodnie z informacjami zawartymi w tym „Wykazie..." wykonany
przez RPM S.A. wał był wałem II klasy, czyli klasy wyższej od wymaganej w SIWZ. SIWZ nie
narzucał wymogu, aby klasa wału podana była również w referencjach, a zatem
wystarczające było podanie klasy wału w „Wykazie...". Referencje, jak wynika z SIWZ oraz §
1 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów, służą jedynie potwierdzeniu
należytego wykonania robót (zgodności z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowego
ukończenia). Nie muszą natomiast zawierać bezwzględnie wszystkich informacji na temat
wykonywanej roboty. Wykonawcy nie odpowiadają za treść udzielonych im referencji, w
związku z czym nie można obciążać ich w tym zakresie nadmiernymi obowiązkami. Ponadto,
Zamawiający, jako publiczny podmiot zajmujący się gospodarką wodną, melioracjami i
urządzeniami wodnymi, posiada dokumentację dotyczącą klasy wałów w całym kraju. W
związku z tym, Zamawiający był w stanie stwierdzić, że wał wykonany na zlecenie PBG S.A.
spełniał wymogi SIWZ.
Odwołujący nie udowodnił również, że wał wykonany przez RPM S.A. na zlecenie PBG S.A.
nie spełniał warunków SIWZ.
Mając powyższe na względzie, uznać należy, że Zamawiający słusznie uznał te referencje
za spełniające wymogi SIWZ, a zatem słusznie uznał, że RPM S.A. spełnia w tym zakresie
warunki udziału w postępowaniu
Kosztorys uproszczony ofertowy. Zgodnie z pkt. 23.4 Instrukcji dla Wykonawców (IDW) -
części I SIWZ: „Oferent ma obowiązek przedstawić Zamawiającemu wraz z ofertą

uproszczony kosztorys ofertowy sporządzony na bazie przedmiaru robót (kosztorys musi
posiadać wycenione wszystkie pozycje przedmiarowe) (…)". Zamawiający nie żądał zatem w
SIWZ, aby kosztorys ofertowy był idealną kopią przedmiaru robót. Zamawiający wymagał
jedynie, żeby kosztorys ofertowy został sporządzony „na bazie" przedmiaru, czyli, co do
zasady, aby mu odpowiadał. Zamawiający nie zakazał jednak wprowadzania do kosztorysu
ofertowego zmian w stosunku do przedmiaru. W szczególności zaś, Zamawiający nie
zastrzegł w SIWZ, że do kosztorysu ofertowego muszą zostać wprowadzone numery
specyfikacji technicznej. Wymogiem Zamawiającego było natomiast, aby kosztorys wyceniał
wszystkie pozycje przedmiarowe, co RPM S.A. wykonał.
Nie można również zgodzić się z twierdzeniem Odwołującego, że wobec braku wskazania w
kosztorysie ofertowym numerów specyfikacji technicznej nie jest jednoznaczne, czy RPM
S.A. ujął w swoim kosztorysie (danej pozycji kosztorysowej) wszystkie koszty wykonania
danego elementu. Zgodnie bowiem z pkt. 23.3 IDW (cz. I SIWZ): „Cena każdej pozycji
Kosztorysu Ofertowego musi uwzględniać wszystkie koszty wykonania związane z
wykonaniem tej pozycji". W świetle tego zapisu SIWZ, żaden z wykonawców nie może w
toku realizacji robót zasłaniać się niedoszacowaniem danej pozycji kosztorysowej.
Oczywistym jest również, że pomimo pominięcia przez RPM S.A. numeru specyfikacji
technicznej w kosztorysie ofertowym, roboty te byłyby wykonywane zgodnie z właściwymi
specyfikacjami
technicznymi
(gdyby
oferta
RPM
S.A.
została
wybrana
jako
najkorzystniejsza).
Co jednak najistotniejsze, kosztorys RPM S.A. zawiera ogólne odesłanie do stosownych
specyfikacji technicznych, lecz nie przy każdej pozycji kosztorysowej, ale zbiorczo dla kilku
pozycji (na wstępie i zakończeniu danej grupy pozycji).
Zamawiający uznaje, że kosztorys ofertowy złożony przez RPM S.A. odpowiada treści SIWZ,
nie doszło zatem do naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.”

Izba dopuściła i przeprowadziła dowody: z protokołu postępowania z załącznikami,
ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia z wyjaśnieniami,
oferty SKANSKA S.A., oferty RPM S.A., oferty odwołującego, wezwań kierowanych do
SKANSKA S.A. i udzielonych odpowiedzi.
Dopuściła dowody wnioskowane przez zamawiającego, z porównania cen ofertowych
w postępowaniu na poprzedni odcinek wału, realizowany przez odwołującego oraz cen
złożonych ofert na następny odcinek wału, gdzie postępowanie o zamówienie jest w trakcie.
Ponadto, Izba rozważyła stanowiska stron i przystępującego, przedstawione w
złożonych pismach oraz do protokołu rozprawy.

Rozpatrując sprawę w granicach zarzutów odwołania, jak stanowi art. 192 ust. 7
ustawy Pzp Izba ustaliła, co następuje.
Przetarg obejmuje: „Wykonanie robót na zadaniu: Wał przeciwpowodziowy rzeki Odry
w km 66+300+77+000 Przewóz - Podlesie – Miejsce Odrzańskie gm. Cisek -1 etap Przewóz
w km 0+000+3+500 (km rzeki Odry 71+000-77+000).
Zamawiający w SIWZ dopuścił rozwiązania równoważne opisanym w rozumieniu art. 30 ust.
4 Pzp.
Punkt 4. Opis przedmiotu zamówienia podaje:
Zadanie dotyczy budowy nowego lewobrzeżnego wału przeciwpowodziowego rzeki Odry na
długości 3515,60 m. Nowobudowany wał musi spełniać warunki techniczne III klasy budowli
hydrotechnicznej. Obejmuje między innymi roboty ziemne wykopy i nasypy, zakup i dowóz
materiałów niezbędnych do wybudowania wału.
Punkt 2. SIWZ oraz ogłoszenia o zamówieniu:
2) Warunek posiadania wiedzy i doświadczenia będzie uznany za spełniony, jeżeli
Wykonawca wykaże: wykonanie w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy w tym okresie, co
najmniej 1 roboty budowlanej, której przedmiotem zamówienia było wykonanie budowy wału
przeciwpowodziowego o długości 1,5 km co najmniej III klasy i wartości zamówienia nie
mniejszej niż 5 000 000 zł brutto.
W celu potwierdzenia spełniania niniejszego warunku Wykonawcy zobowiązani są
przedłożyć wykaz wykonanych robót sporządzony według wzoru stanowiącego załącznik nr
4 do niniejszej IDW oraz dokumenty potwierdzające, że roboty te zostały wykonane zgodnie
z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone.
Zaleca się, aby przedkładane dokumenty potwierdzające, że wykonane przez Wykonawców
roboty zostały wykonane w sposób należyty oraz wskazujące, że zostały wykonane zgodnie
z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone, zawierały, co najmniej:
a.
wskazanie, że Wykonawca składający ofertę w niniejszym postępowaniu realizował
roboty, których dokumenty dotyczą,
b.
wskazanie podmiotu, na rzecz którego realizowane były roboty,
c. wskazania zakresu robót,
d.
wskazanie wartości robót,
e.
wskazanie daty wykonania (rozpoczęcia i zakończenia),
f.
wskazanie miejsca wykonania,
g.
opinię podmiotu wskazanego powyżej w pkt. b stwierdzającą, że roboty zostały
wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone.

Punkt. 15.3. SIWZ lit. g) w dokumentach oferty wykonawcy są zobowiązani złożyć wykaz
wykonanych robót sporządzony wg. wzoru załącznika nr 4 do SIWZ wraz z dokumentami
potwierdzającymi, że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i
prawidłowo ukończone. Pozostałe dokumenty wymagane zgodnie z zapisami IDW-SIWZ.
Punkt 23. Opis sposobu obliczenia ceny.
1. Cenę należy obliczyć na podstawie dokumentacji zawartej w części III SIWZ.
2. Wykonawca określając wynagrodzenie zobowiązany jest do bardzo starannego
zapoznania się z przedmiotem zamówienia, warunkami wykonania i wszystkimi
czynnikami mogącymi mieć wpływ na cenę zamówienia.
3. Wymagane jest od wykonawców bardzo szczegółowe sprawdzenie w terenie
warunków wykonania zamówienia. Wykonawcy muszą wycenić wszystkie pozycje w
kosztorysie ofertowym zgodnie z wymaganiami i formularzami zawartymi w części III
SIWZ. Cena każdej pozycji kosztorysu ofertowego musi uwzględniać wszystkie
koszty wykonawcy związane z wykonaniem tej pozycji.
4. Oferent ma obowiązek przedstawić Zamawiającemu wraz z ofertą uproszczony kosztorys
ofertowy sporządzony na bazie przedmiaru robót (kosztorys musi posiadać wycenione
wszystkie pozycje przedmiarowe) i zawierający dodatkowo:
-
zestawienie cen podstawowych materiałów budowlanych przyjętych w
opracowanym kosztorysie;
-
zestawienie cen podstawowego sprzętu budowlanego (m-g) przyjęte w
kosztorysie ofertowym,
-
przyjętą stawkę roboczogodziny,
-
przyjęty % narzutu kosztów pośrednich,
-
przyjęty % zysku.
Zamawiający nie dopuszcza możliwości składania przez oferentów kosztorysów
szczegółowych, chyba że będą one stanowić dodatkowy załącznik do kosztorysu
uproszczonego.
Kosztorys ofertowy będzie stanowić integralną część umowy.
5.
Podana cena oferty musi być wyrażona w PLN (…). Cena musi uwzględniać
wszystkie wymagania niniejszej SIWZ oraz obejmować wszelkie koszty, jakie poniesie
Wykonawca z tytułu należytej oraz zgodnej z obowiązującymi przepisami realizacji
przedmiotu zamówienia.
6.
Cena oferty jest wartością wymienioną w Formularzu Oferty.

7.
Rozliczenie umowy dla niniejszego zadania ma charakter kosztorysowy z
zastrzeżeniami zawartymi we wzorze umowy.
8.
Sposób zapłaty i rozliczenia za realizację niniejszego zamówienia, określone zostały
w części II niniejszej SIWZ (tj. we wzorze umowy w sprawie zamówienia publicznego).
Wykonawca składał oświadczenie wg załącznika nr 5 do SIWZ
1.
Cenę oferty obliczyliśmy na podstawie Przedmiaru Robót wycenionego zgodnie z
wymaganiami i formularzami zawartymi w Części III Specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
2.
Szczegółowo sprawdziliśmy w terenie warunki wykonania zamówienia.
3.
Bardzo starannie zapoznaliśmy się z przedmiotem zamówienia, warunkami
wykonania i wszystkimi czynnikami mogącymi mieć wpływ na cenę zamówienia i czynniki te
ujęliśmy w wartości wskazanej w Formularzu oferty.
Wzór umowy załącznik do SIWZ
W § 1 pkt 2. Integralną częścią umowy są:
1),2) SIWZ oraz specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych,
3) dokumentacja projektowa,
4) oferta wykonawcy,
5) kosztorys ofertowy uproszczony wraz z zestawieniem czynników cenotwórczych.
W § 2 Wynagrodzenie.
1. Całkowite wynagrodzenie kosztorysowe za wykonanie przedmiotu umowy
określonego w § 1 umowy zgodnie z przedstawiona ofertą cenową wynosi kwotę ... zł
brutto (słownie: ...złotych), w tym podatek VAT według stawki 23% w kwocie ... zł, z
zastrzeżeniem ustępu 2 niniejszego paragrafu,
2. Ostateczna wysokość wynagrodzenia kosztorysowego należna Wykonawcy za
wykonanie przedmiotu umowy zostanie ustalona na podstawie kosztorysu
powykonawczego, przy czym ustalona wysokość może być niższa od wynagrodzenia
określonego w ust. 1 oraz nie może być wyższa od wynagrodzenia określonego w
ust. 1.
W § 2 wzoru umowy. Zmiana wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a-c nastąpi
na podstawie wyceny robot niewykonanych dokonanej, w oparciu o stawki, ceny
jednostkowe narzuty i materiały z kosztorysu Wykonawcy przygotowanego zgodnie z
postanowieniami SIWZ.
W odpowiedzi na zapytania do SIWZ zamawiający podał, pytanie 5 zestaw XVI, że w
związku z tym, iż zakup i dowóz materiału na budowę wału stanowi koszt wykonawcy
wskazana w przedmiarze wielkość 15 km, powinna być traktowana jako orientacyjna.

Zamawiający określił w SIWZ, że zakres zadania obejmuje między innymi zakup i dowóz
materiałów niezbędnych do wybudowania wału – wykonawca ponosi wszelkie koszty z tym
związane.
Projekt wykonawczy pkt 1.6.9 rezerwy mas ziemnych. Wskazanie miejsca i pozyskanie
materiału na budowę wału będzie po stronie wykonawcy.
ZESTAW XV Pytanie.
1.
Prosimy o potwierdzenie, iż zgodnie z przedmiarem robót Wykonawca ma
zapewnioną możliwość nieodpłatnego poboru materiału do budowy wału z wyrobisk w
międzywalu (SST02.00.00 CPV 45111000-8 ROBOTY ZIEMNE - PRZYGOTOWANIE,
EKSPLOATACJA l ZAGOSPODAROWANIE TERENU REZERW ZIEMNYCH poz. od 94 do
103);
2.
Prosimy o dokładne wskazanie miejsca poboru materiału do budowy wału z wyrobisk
w międzywalu.
3.
Prosimy o wyjaśnienie poniższego zapisu w opisie projektu wykonawczego, który jest
niespójny z opisem zamówienia w przedmiarze robót: „1.6.9. Rezerwy mas ziemnych".
Wobec braku zgody kilku właścicieli własności położonych w międzywalu na obniżenie jego
terenu dla potrzeb zwiększenia przepustowości przepływów maksymalnych w międzywalu,
co zapewniałoby jednocześnie źródło pozyskania gruntu na budowę wału, w uzgodnieniu z
Inwestorem ustalono, że wskazanie miejsca i pozyskanie materiału na budowę wału będzie
po stronie wykonawcy przedmiotowej inwestycji.”
Prosimy o ujednolicenie zapisów i o jednoznaczne zapisanie, kto odpowiada za pozyskanie
materiału do budowy i jest zobowiązany przekonać kilku właścicieli do udostępnienia swoich
działek. Pragniemy podkreślić, że materiał do budowy wału jest podstawowym materiałem
dla danego zadania i zgodnie z projektem źródłowym, z którego należy pozyskać piasek są
wyrobiska w międzywalu, które są przebadane i sprawdzone pod kątem przydatności dla
konkretnego rozwiązania projektowego.
Odpowiedź. A. 1-2
Odpowiedź udzielono w związku z pyt. 3-5 ZESTAW XIII
Ad. 3
Z zapisów wynika jednoznacznie, że pozyskanie gruntu na budowę wałów leży po stronie
wykonawcy. Patrz także zapisy siwz pkt 4 [Opis przedmiotu zamówienia] str. 5 - pkt 6.
Zamawiający potwierdził, iż wskazał, że materiał na budowę wału może być pozyskiwany z
określonych miejsc w międzywalu. Są to nieruchomości należące do osób trzecich.
Generalnie nie udało się mu załatwić z właścicielami tych nieruchomości warunków poboru
ziemi z tych miejsc na budowę wału, wobec czego pozostawił decyzję skąd wykonawcy
pozyskają materiał na budowę wału, po ich stronie. Mógł to być materiał pochodzący z

międzywala, lub z innych miejsc. Zamawiający postawił wymagania odnośnie właściwości
gruntu na budowę wału.
Wykonawca SKANSKA S.A. ujął w wykazie wykonanych robót:
1. budowę nasypu hydrotechnicznego na terenie gminy Zembrzyce, wał przeciwpowodziowy
klasy II długość 2526 m od stycznia 2010 r. do grudnia 2010 r. zamawiający Koldromost
Skanska.
2. zabezpieczenie prawego wału rzeki Trześniówki, rozbudowano wał przeciwpowodziowy
klasy II o długości 6182 m wykonany w okresie 14.10.2009 do 27.09.2011 na rzecz
Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie.
Koldromost wydał SKANSKA S.A. referencje z dnia 31.12.2010 r. potwierdzające należyte
wykonanie robót, zaznaczając, że kontrakt został wykonany w 86%.
Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie wydał SKANSKA S.A.
referencje z 15.12.2011 r. potwierdzające należyte wykonanie robót. Referencje zawierają
opis wykonanych robót, bez wskazania klasy wału. Dokument został podpisany przez
Zastępcę Dyrektora do spraw Inwestycji Małgorzatę Wajda.
Wykaz materiałów kosztorysu ofertowego SKANSKA S. A. zawiera:
Pozycja 61 piasek m3 cena 20 zł;
Pozycja 62 piasek do betonów zwykły m3 cena 20 zł;
Pozycja 63 piasek podsypkowy m3 cena 20 zł;
Pozycja 64 piasek z ukopu m3 cena 1,84 zł;
Pozycja 65 pospółka m3 cena 40 zł;
Zamawiający potwierdził, iż pozycja 64, piasek z ukopu, dotyczy podstawowego budulca
wału, oraz została zakwestionowana w kosztorysie SKANSKA S.A. przez odwołujących.
W kosztorysie ofertowym SKANSKA S.A. przyjęto założenia do kosztorysowania:
Koszty pośrednie: 15% do RS;
Zysk 5% do R+ S+Kp(R+S)
Stawka rg 8 zł
Wykonawca RPM w kosztorysie ofertowym nie utworzył odrębnej kolumny dla podania
numeru specyfikacji technicznej, numer tej specyfikacji wraz z kodem CPV wymienił w
nagłówku kolumny opisującej dany przedmiot robót. Przedmiar robót zawierał kolumny
zawierające oznaczenie specyfikacji technicznej dla danych pozycji oraz KNR-u.
W kosztorysie inwestorskim przyjęto założenia do kosztorysowania:
Stawka roboczogodziny: 10,00 zł;
Koszty pośrednie: 40% do RS;

Koszty zakupu 8,80 % mat. bezp. – wliczone w koszt materiału
Zysk 5% do R+Kp(R), S+Kp(S)
W wykazie materiałów cenę gruntu naturalnego kopanego do budowy wałów oraz nasypu
określono na 6,53 za m3.
Odwołujący W. Ferenc przyjął cenę za grunt naturalny kopany do budowy nasypu - 35 zł za
m3. Koszty pośrednie 4-7% i 2-3% zysku, w zależności od robót. Stawka rg. 9,70 zł
Odwołujący RPM S.A. – piasek, grunt z ukopu (13,60 zł i 8,00 zł).
Zamawiający wyjaśnił, że przedmiar obejmował kosztorys na roboty podstawowe bez
podziału na branże oraz dodatkowy kosztorys związany z robotami teletechnicznymi i
elektroenergetycznymi. Główny kosztorys posiada pozycję 353, w której należało wpisać
pozycje z kosztorysu dodatkowego w odniesieniu do danych robót, będącego wynikiem
podsumowania elementów wyceny z kosztorysu dodatkowego.
W ofercie Skanska osoba przenosząca dane z kosztorysu dodatkowego do podstawowego w
pozycji 353 wpisała błędną o ok. 2,00 zł wartość. Zostało to poprawione przez
zamawiającego jako oczywista omyłka pisarska.
Druga omyłka znaleziona w kosztorysie Skanska to podwójne zsumowanie kwot z pozycji
353 i tej wynikającej z kosztorysu dodatkowego. Pomyłka ta została poprawiona jako
oczywista omyłka rachunkowa i pomniejszono wartość oferty Skanska z tego tytułu o kwotę
54 733,59 zł. Wykonawca dwa razy zsumował tę samą kwotę.
W ofercie RPM znajdowała się omyłka w kosztorysie dodatkowym. Przedmiar na roboty
zapotrzebowane poza robotami podstawowymi był udostępniony przez zamawiającego w
jednym pliku. W pozycji 352 napisano ilość jednostek obmiarowych 8, a powinno być 1 bo
tak podał zamawiający. Zamawiający uznał, że wykonawca mechanicznie przepisał ilość
jednostek przedmiarowych z pozycji poprzedzającej – 8, popełniając omyłkę pisarską, a w
konsekwencji także błąd rachunkowy na kwotę w sumie 700,00 zł.
Zaznaczał, że dokonana poprawa nie wpłynęła na zmianę pozycji firm w ustalonej kolejności
ofert. Wykonawcy zostali powiadomieni o dokonaniu tych poprawek, w oparciu o art. 87 ust.
2 pkt 1 i 2 ustawy Pzp.
Wartość szacunkowa zamówienia 17 728 284,17 zł. ustalona w dniu 21 stycznia 2013 r.-
zamówienie w 75% procentach finansowane jest z funduszy UE.
Bezpośrednio przed otwarciem ofert, zamawiający podał, że zamierza przeznaczyć na
sfinansowanie zamówienia kwotę 21 805 789,53 zł
Termin składania ofert został wyznaczony do dnia 15.05.2013 r.
Jedynym kryterium oceny ofert została ustanowiona cena.

Oferty złożyło ośmiu wykonawców, jak podaje protokół postępowania, z czego:
1. najniższą cenę podał wykonawca SKANSKA SA – 8 517 142,17 brutto, po korekcie
pomyłek rachunkowych 8 449 819,86 zł brutto.
2. drugą w kolejności ofertę z ceną brutto 11 498 524,34 zł. złożył wykonawca RPM SA.
Lubliniec, po korekcie omyłek 11 497 451,45 zł brutto - odwołujący (KIO 1695/13).
3. ofertę z trzecią w kolejności ceną brutto – 12 251 191,32 zł złożył odwołujący W.
Ferenc.
Pozostałych 5 wykonawców oferowało wykonanie przedmiotu zamówienia za ceny
brutto;
4.- 12 749 990,69 zł,
5. - 12 593 014,45 zł,
6. - 15 897 029,70 zł,
7. - 16 824 204,55 zł,
8. - 20 878 970,91 zł.
Pismem z dnia 10 czerwca 2013 r. zamawiający wezwał wykonawcę SKANSKA S.A. do
wyjaśnień II. Rażąco niskiej ceny, pisząc: „Z ustaleń komisji wynika, że zaoferowana cena
oferty znacznie odbiega od cen pozostałych wykonawców oraz od cen rynkowych. W
związku z powyższym, celem ustalenia, czy Państwa oferta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia, na podstawie art. 90 ust. 1 u.p.z.p. zwracam się do
Państwa o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny. Przykładowo dużą wątpliwość budzi cena związana z zakupem i dowozem
materiałów do wbudowania w wał, bowiem zgodnie z wiedzą zamawiającego materiał ten
musi spełniać odpowiednie parametry (nie może być to jakiekolwiek kruszywo), przez co
cena materiału jest odpowiednio wyższa od wskazanej w ofercie.
Zamawiający, oceniając Państwa wyjaśnienia, weźmie pod uwagę obiektywne czynniki
mające wpływ na cenę oferty, w szczególności oszczędność metody wykonania zamówienia,
wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania zamówienia
dostępne dla wykonawcy, oryginalność projektu Wykonawcy oraz wpływ pomocy publicznej
udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Równocześnie pragniemy zwrócić uwagę, iż jak stwierdzono w jednym z orzeczeń KIO
niezależnie od szczegółowości wezwania Zamawiający ma obowiązek odrzucić ofertę, jeżeli
wykonawca nie złoży wyjaśnień lub złożone wyjaśnienia wraz z dostarczonymi przez
wykonawcę dowodami potwierdzają, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Jeżeli zatem wykonawca w złożonych wyjaśnieniach w sposób
dostatecznie przekonujący nie odnosi się do poszczególnych elementów oferty, co do
których zamawiający miał wątpliwości, czy też nie przedstawia żadnych kalkulacji cenowych,

zamawiający ma obowiązek ofertę odrzucić. Przykładowo, jeżeli wykonawca wyjaśnia
jedynie na wezwanie zamawiającego, że zaoferowana cena wynika z faktu, iż jego sytuacja
finansowa pozwala na realizację zamówienia z niską marżą, nie przedstawiając w tym
zakresie dodatkowych wyliczeń, to w świetle art. 90 ust. 3 Ustawy zamawiający ma
podstawę
do
odrzucenia
oferty.
Obowiązkiem
wykonawcy
jest
udowodnienie
zamawiającemu, że oferowana cena jest realna, wiarygodna, tzn. że z tytułu realizacji
zamówienia i pozyskanego za nie wynagrodzenia nie będzie ponosił strat (wyrok KIO z dnia
28 stycznia 2010 roku, KIO/UZP/1746/10). Dlatego też w interesie wykonawcy jest
przedłożenie do złożonych wyjaśnień np. cenników poszczególnych producentów,
dostawców, analiz, kalkulacji, z których wynikać będzie, że przedstawione wartości mają
charakter realny.
W przedmiotowym aspekcie warto też zwrócić uwagę na wyrok Sądu Okręgowego w
Warszawie z dnia 5 stycznia 2007 roku (V Ca 214/06), gdzie wskazano, iż "dla
zakwalifikowania oferty do dalszego postępowania nie jest wystarczające złożenie
jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio umotywowanych, przekonujących, że
zaproponowana oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny".
Z uwagi na powyższe stosownie do zapisów art. art. 90 ust. 1 u.p.z.p. Zamawiający zwraca
się o złożenie wyjaśnień w związku z podejrzeniem, iż Państwa oferta zawiera rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie pismem z dnia 17 czerwca 2013 r. zastrzeżonym jako
tajemnica przedsiębiorstwa, SKANSKA SA złożyła wyjaśnienia jak niżej:
„Wykonawca wyjaśnia iż cena, zaoferowana przez Skanska S.A. jest ceną obliczoną
rzetelnie, zawierającą wszystkie składniki oraz koszty niezbędne do prawidłowego
wykonania zamówienia w zakresie określonym w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia, a ponadto zapewnia uzyskanie przez Skanska S.A. zysku. Cena wyliczona
została w oparciu o własną kalkulację i rachunek ekonomiczny, tak aby w pełni odpowiadać
wartości robót.
Z analizy złożonych Zamawiającemu ofert innych uczestników postępowania wynika, że
oferta Skanska S.A w poziomie R.S.T.M, ale bez ceny zakupu gruntu wynosi 6 557 tyś.
złotych netto, a kolejnych czterech firm odpowiednio: 5 876, 7 034, 7 388, 7 481 tyś. złotych
netto i nie jest ceną rynkowo najniższą, aczkolwiek jedną z niższych.
Korzystna cena zakupu materiału do wbudowania w wał wynika z dobrej organizacji robót
ziemnych, przyjęcia technologii pozyskania gruntu z terenów międzywala z zastosowaniem
nowoczesnego i wydajnego sprzętu w tym wozideł Volvo i Volvo-Terberg poruszających się
po terenie (bez konieczności budowy dróg technologicznych), co daje oszczędność ok, 1,0
mln zł. Ponadto oszczędność w wysokości ok. 2 min zł netto Skanska S.A. uzyskała na

podstawie oświadczeń o sprzedaży gruntów właścicieli działek zlokalizowanych w rejonach
przebadanych i wytypowanych do poboru mas ziemnych - Rezerwa Przewóz 1 i Rezerwa
Przewóz 2 (spełniające stosowne parametry), a także innych działek znajdujących się na
terenie międzywala, co przekłada się na zaproponowaną korzystną cenę zakupu i dowozu
materiałów do wbudowania w wał. Oświadczamy, że cena została wyliczona z
uwzględnieniem pozyskanych informacji z wizji lokalnej i szczegółowym zapoznaniem się z
warunkami terenowymi, w których będzie realizowany kontrakt.
Z uwagi na fakt, iż jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty była cena -
oczywistym dla Wykonawcy było, że można pozyskać zamówienie tylko wówczas, gdy
przygotowując ofertę wykorzysta wszystkie możliwe sposoby obniżenia kosztów realizacji
tego zamówienia przy założeniu pewnego poziomu zysku. Nie powinno zatem być wątpliwe
poszukiwanie przez oferenta jak najkorzystniejszych cenowo rozwiązań, a tym samym
dążenie do stworzenia niskiej ceny ofertowej, ale w oparciu o solidne podstawy materiałowe i
wykonawcze zgodne z wymaganiami Zamawiającego opisanymi w SIWZ.
Wieloletnie doświadczenie, sprawna organizacja oraz prowadzenie od lat polityki
zarządzania ryzykiem na projektach - zarówno na etapie oferowania, jak i realizacji -
pozwoliło nam na tym projekcie zidentyfikować potencjalnie występujące ryzyka i je
wyeliminować lub ograniczyć przy pomocy innych metod, niż wzrost ceny dla tego projektu.
Prowadząc przez cały czas proces doskonalenia zarządzania firmą - Skanska S.A.
wypracowała model minimalnych kosztów zarządu, co zostało uwzględnione przy
opracowywaniu oferty. Ten sposób postępowania Skanska S.A. stosuje od wielu lat na
wszystkich projektach zarówno w Polsce jak i na świecie. Podkreślenia wymaga również
fakt, iż przy takim waśnie sposobie postępowania Skanska S.A. pozostaje od wielu lat
liderem na rynku budowlanym w Polsce, a wszystkie zamówienia realizowane są należycie,
czego dowodem są przedstawiane na żądanie Zamawiających referencje potwierdzające
należyte wykonywanie robót budowlanych.
Na zaoferowaną cenę ma również wpływ i ten fakt, iż Skanska S.A. realizuje roboty
budowlane na terenie całej Polski - kilkaset projektów w chwili obecnej - i w związku z tym
stosuje centralną politykę zakupową. Polega ona na zawieraniu umów centralnych na
dostawy materiałów, urządzeń i wykonywanie usług, w ilościach przekraczających potrzeby
jednego projektu, co ma bezpośredni wpływ na obniżenie cen. Dodatkowo wykorzystując
efekt synergii, tj. łącząc potrzeby materiałowe i wykonawcze wielu projektów, uzyskuje ceny
korzystniejsze od przeciętnych cen na rynku. Takie działanie umożliwiło na nam uzyskanie
atrakcyjnych cen na dostawę materiałów i urządzeń.”
Ponadto w przypadku zamówień obejmujących roboty liniowe, filozofia budowy ceny opiera
się głównie na założeniach dotyczących wydajności pracy, która bezpośrednio przekłada się
na koszty. Ma to niebagatelne znaczenie, budując cenę przetargową. Bardzo dokładnie

przeanalizowaliśmy warunki w jakich będą wykonywane roboty. Analizując wszystkie aspekty
porównaliśmy je z warunkami w jakich wykonujemy bądź wykonywaliśmy inne projekty. Na
tej podstawie przyjmujemy wydajność na poszczególnych odcinkach, a to pozwala nam
wyliczyć koszty pracy ludzi i sprzętu. Wspomnieć również należy, iż w naszych wyliczeniach
nie opieramy się na podstawach wyceny podawanych w KNR-ach, a budujemy cenę według
kalkulacji własnej. Dla każdego etapu robót przyjęto średnią wydajność realizacyjną. Na
podstawie doświadczeń wykonawczych liczymy koszt dniówkowy pracy sprzętu (koparki,
koparko-ładowarki i wywrotki) wg faktycznie wykonanej pracy w dniu roboczym, bez
postojów i przerw.”
W dniu 1 lipca 2013 r. zamawiający powiadomił o wynikach przetargu.
„Po przeprowadzeniu powtórzonej czynności oceny ofert zamawiający anuluje swoją
decyzję z dnia 25.06.2013 r. i dokonuje ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
Stosownie do art. 92 Ustawy Prawo Zamówień Publicznych (zwanej dalej: u.p.z.p.)
zawiadamiamy o wyborze najkorzystniejszej oferty spośród ofert złożonych w postępowaniu
przetargowego nr 08/Kr/2013 pn. Wał przeciwpowodziowy rzeki Odry w km 66+300÷77+000
Przewóz - Podlesie - Miejsce Odrzańskie gm. Cisek - I etap Przewóz w km 0+000÷3+500
(km rzeki Odry 71+000÷77+000) jak również o ofertach odrzuconych oraz o wykonawcach
wykluczonych z udziału w postępowaniu.
1. Wybór oferty najkorzystniejszej
Jako najkorzystniejszą wybrano ofertę złożoną przez Wykonawcę ubiegającego się o
udzielenie zamówienia: Skanska S.A. ul. Gen. Zajączka 9 , 01-518 Warszawa (…).
Oferent spełnił warunki udziału w postępowaniu określone w art. 22 u.p.z.p. oraz nie
podlegał wykluczeniu z postępowania w sprawie udzielenie zamówienia publicznego na
mocy art. 24 u.p.z.p. Złożona przez ww. Wykonawcę oferta uzyskała maksymalną ocenę:
100 punktów. Jedynym kryterium oceny ofert była cena.
Zamawiający po wniesieniu odwołań, pismem z dnia 15 lipca 2013 r. w celu ewentualnego
zweryfikowania swego stanowiska, zwrócił się do wykonawcy SKANSKA S.A. o podanie
uzasadnienia dla utajnienia złożonych 17 czerwca 2013 r. wyjaśnień dotyczących ceny.
Pismem z dnia 17 lipca 2013 r. SKANSKA S.A. podała takie uzasadnienie, przywołując
jednocześnie tekst udzielonych wyjaśnień. Wobec braku zastrzeżenia, że pismo to zawiera
tajemnicę przedsiębiorstwa, zamawiający uznał, iż sam wykonawca SKANSKA S.A. odtajnił
wcześniej zastrzeżony dokument.

Mając na uwadze poczynione wyżej ustalenia dowodowe oraz stanowiska stron i uczestnika,
Izba do skonkretyzowanych zarzutów odwołania odniosła się, jak następuje.

W skonkretyzowanych zarzutach odwołujący podał: oferta SKANSKA S.A. powinna zostać
odrzucona lub uzupełniona w trybie art. 26 ust. 3 Pzp.
Zarzut I. a) Zgodnie z SIWZ (rozdz. 9 pkt 2 ppkt 2), o udzielenie zamówienia mogą ubiegać
się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące: (...) posiadania wiedzy i doświadczenia
(...). Warunek ten będzie uznany za spełniony jeżeli Wykonawca wykaże: wykonanie w
okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert (...) co najmniej jednej
roboty budowlanej o określonej charakterystyce. Aby potwierdzić spełnianie wskazanego
warunku, do oferty należało załączyć m. in. dokumenty potwierdzające, że roboty te zostały
wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone. Wykonawca
SKANSKA S.A. załączył do swojej oferty m. in. Referencje wystawione przez (wg treści
pisma) Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych. Referencje te zostały podpisane
przez Zastępcę Dyrektora ds. Inwestycji – M……….. W………. Zgodnie z § 1 ust. 1 Statutu
Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie, Podkarpacki Zarząd
Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie zwany dalej PZMiUW jest jednostką
organizacyjną samorządu Województwa Podkarpackiego. Jednostka ta nie posiada
osobowości prawnej, w związku z czym do jej działalności ma zastosowanie art. 56 ust. 1
ustawy o samorządzie województwa, który stanowi, że kierownicy wojewódzkich
samorządowych jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej działają
jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez zarząd województwa.
Kierownikiem Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie jest
jego dyrektor, albowiem § 4 statutu tej jednostki stanowi, że pracą PZMiUW kieruje Dyrektor
przy pomocy Zastępców Dyrektora. Zasada jednoosobowego kierownictwa jest podkreślona
również w Regulaminie Organizacyjnym Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń
Wodnych w Rzeszowie, którego § 6 mówi, że Dyrektor PZMiUW kieruje całokształtem
działalności PZMiUW (zgodnie z zasadą jednoosobowego kierownictwa) i ponosi
odpowiedzialność za wyniki tej działalności przed Zarządem Województwa Podkarpackiego.
Regulamin ten zawiera również katalog czynności powierzonych Zastępcy Dyrektora ds.
Inwestycji, w którym brak jest jakiejkolwiek formy reprezentacji Podkarpackiego Zarządu
Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie na zewnątrz. Skoro zatem Podkarpacki Zarząd
Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie nie ma osobowości prawnej i nie występuje w
stosunkach zewnętrznych jako samodzielny podmiot, a jego działalnością kieruje
jednoosobowo wyłącznie jego Dyrektor, w dodatku jedynie na podstawie stosownego
pełnomocnictwa, to uznać należy, że Zastępca Dyrektora ds. Inwestycji nie może działać w
imieniu tej jednostki organizacyjnej wobec podmiotów trzecich, zwłaszcza że takiej
możliwości nie przewiduje również katalog zadań tego stanowiska wynikający z aktów prawa
wewnętrznie obowiązującego. Mając powyższe na uwadze, wskazał, że warunek SIWZ co

do przedłożenia dokumentu potwierdzającego prawidłowe wykonywanie robót w przeszłości,
nie został spełniony za pomocą referencji pochodzących rzekomo od Podkarpackiego
Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych. Pismo zawierające te referencje pochodzi bowiem
w rzeczywistości od M………… W………, która nie mogąc działać w imieniu Podkarpackiego
Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, sporządzić je mogła tylko w imieniu własnym.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut I. a)
Zamawiający uważał ten zarzut za chybiony. Referencje i treść wykazu rozpatruje się łącznie
i mają one za cel potwierdzenie należytego wykonania umowy, natomiast nie służą do
dokładnego opisu wykonania zadania. Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych
jest jednostką siostrzaną do zamawiającego, a więc rządzi się takimi samymi regulacjami
wewnętrznymi. Zastępca Dyrektora do spraw technicznych tamtej jednostki posiadał
wystarczającą wiedzę i kompetencje do wystawienia referencji, ponieważ nie jest to
oświadczenie woli, ale wiedzy, że inwestycja taka została należycie wykonana.
Wskazał, że w obydwu przypadkach Skanska w wykazie wykonanych robót zaznaczyła jako
klasę wykonywanych wałów klasę II, czyli większą niż III.
Zamawiający stwierdził, że wymagana byłą jedna robota, druga mogłaby być traktowana jako
nadprogramowa. Dodał, że telefonicznie sprawdził w Podkarpackim Zarządzie czy
oświadczenie SKANSKA S.A. o klasie wału odpowiada prawdziwe i uzyskał takie
oświadczenie inwestora, także pisemne.
Stanowisko przystępującego SKANSKA S.A. ad zarzut I. a)
Przystępujący przychylił się do stanowiska zamawiającego.
Stanowisko Izby ad zarzut I. a)
Podnoszony zarzut Izba uznała za całkowicie chybiony. Okoliczność, że Podkarpacki Zarząd
Melioracji i Urządzeń Wodnych w Rzeszowie nie ma osobowości prawnej i nie występuje w
stosunkach zewnętrznych jako samodzielny podmiot, a jego działalnością kieruje
jednoosobowo Dyrektor, na podstawie statutu, regulaminu jednostki organizacyjnej, czy też
na podstawie stosownego pełnomocnictwa, nie uzasadnia, że Zastępca Dyrektora ds.
Inwestycji nie może w żadnym zakresie działać w imieniu tej jednostki organizacyjnej wobec
podmiotów trzecich. Stosowny podział czynności mógł być ustalony aktami wewnętrznymi, w
tym regulującymi np. kwestię zastępstw np. urlopowych. Wydanie referencji podmiotowi,
który uprzednio zrealizował należycie roboty dla danego zamawiającego, mieści się w
definicji oświadczenia wiedzy, nie zaś oświadczenia woli, wiążącego się z zaciąganiem
zobowiązań w imieniu reprezentowanej jednostki. Pani M………. W………, pełniąc funkcję
Zastępcy Dyrektora ds. Inwestycji Podkarpackiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych

w Rzeszowie z pewnością posiadała informację na o przedmiocie robót świadczonych przez
SKANSKA S.A. dla tej jednostki i mogła potwierdzić, że roboty te zostały prawidłowo
zrealizowane i ukończone. Tak wystawiony dokument jest zdaniem Izby, w pełni wiarygodny
i nie było żadnych podstaw do jego kwestionowania ze względu na osobę, która go
podpisała.
Zarzut I. b). Treść referencji przedstawionych przez SKANSKA S.A. nie spełnia wymagań
SIWZ. Celem wykazania wymaganego doświadczenia, wykonawcy byli zobowiązani do
przedłożenia dokumentów potwierdzających wykonanie w przeszłości określonej roboty
budowlanej. Zamawiający określił, wykonanie jakiego rodzaju roboty uzna za wystarczające
dla uznania, że warunek doświadczenia został spełniony - takiej, której przedmiotem
zamówienia było wykonanie budowy wału przeciwpowodziowego o długości 1,5 km, co
najmniej III klasy. W referencjach wystawionych (wg treści) przez Podkarpacki Zarząd
Melioracji i Urządzeń Wodnych brak jest wzmianki o klasie budowanego przez SKANSKA
S.A. wału przeciwpowodziowego. W związku z tym należy uznać, że za pomocą tego
dokumentu nie wykazano spełnienia warunku doświadczenia. Uczestnik przetargu
SKANSKA S.A. załączył do swojej oferty również referencje wystawione przez Koldromost
SKANSKA Spółka Jawna. Dokument ten został sporządzony dnia 31 grudnia 2010r. W jego
treści wystawca zaświadcza, że firma SKANSKA S.A. realizuje roboty (...). Jednocześnie
podaje termin realizacji tych robót jako: styczeń 2010 - grudzień 2010 oraz wskazuje, że
kontrakt został wykonany w 86%. Analiza treści wskazanych referencji prowadzi do wniosku,
że dokument ten nie potwierdza, że roboty zostały prawidłowo ukończone. Skoro bowiem
zaświadcza się w nim, że SKANSKA S.A., w dacie jego wystawienia, wciąż realizuje roboty,
to znaczy, że jeszcze ich nie zrealizowała. Z wnioskiem tym koresponduje zresztą podany
termin robót, które miały być realizowane do grudnia 2010r. Jako że dokument został
wystawiony jeszcze w grudniu 2010 r., to znaczy że sporządzono go w czasie realizacji
robót, a nie po ich ukończeniu. Wreszcie, w przedmiotowych referencjach wskazuje się
wprost, że kontrakt został zrealizowany w 86% - to znaczy, że nie został ukończony
prawidłowo, albowiem prawidłowe ukończenie robót oznacza wykonanie ich w 100 %. Mając
na uwadze wskazane elementy pisma wystawionego przez Koldromost Skanska sp. j., uznać
należy, że warunek SIWZ co do przedłożenia dokumentu potwierdzającego prawidłowe
wykonywanie robót w przeszłości, nie został spełniony.
Stanowisko zamawiającego ad Zarzut I. b)
Pozostaje takie samo jak przy zarzucie I. a)
Stanowisko przystępującego SKANSKA S.A. ad zarzut I. b)
Pozostaje takie samo jak przy zarzucie I. a)

Odwołujący W. Ferenc podtrzymał swoje twierdzenia, że obydwie referencje powinny być
zdyskwalifikowane. Ważną rzeczą jest klasa wału, która nie została podana w referencjach.
Nie zgodził się ze stanowiskiem zamawiającego i przystępującego w odniesieniu do
zarzutów I. a) i I. b).
Stanowisko Izby ad zarzut I. b)
Zarzut nie znalazł potwierdzenia. Odwołujący pominął okoliczność, iż w myśl wyznaczonych
warunków udziału w postępowaniu, przytoczonych powyżej w ustaleniach dowodowych - dla
wykazania spełnienia tych warunków wystarczyło zrealizowanie jednej roboty wykonanie
budowy wału przeciwpowodziowego o długości 1,5 km, co najmniej III klasy. Pozycja nr 2
wykazu robót SKANSKA S.A. taką robotę zawiera, zrealizowaną na rzecz Podkarpackiego
Zarządu
Melioracji
i
Urządzeń
Wodnych
z
określeniem,
iż
dotyczy
wału
przeciwpowodziowego II klasy. Zamawiający zalecił aby referencje w miarę możliwości
zawierały opis prac i referencje przedstawione przez SKANSKA S.A. wystawione przez
Podkarpacki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych dla pozycji nr 2 taki opis zawierają.
Zamawiający nie wymagał, aby w referencjach została oznaczona klasa wału, jako budowli
hydrotechnicznej. Wystarczające zatem jest, że wykonawca taką okoliczność potwierdził w
treści złożonego wykazu robót. Odwołujący nie zarzucał, że SKANSKA S.A. podała
nieprawdziwe informacje w tym zakresie. Wykonawca składający ofertę w przetargu
publicznym, ponosi wszelką odpowiedzialność za składane oświadczenia, w oparciu, o które
uzyskać może zamówienie. Wykonawca może też w wykazie doświadczenia, ująć cały swój
dorobek zawodowy (czy też główne roboty), wykazując nawet prace nie związane z
przedmiotem zamówienia. Istotnym jest aby minimalny poziom wymagań był spełniony.
Przestawienie innych robót, może dawać zamawiającemu informację na temat całokształtu
dokonań danego podmiotu w okresie jego funkcjonowania na rynku. Skoro wykonawca
SKANSKA S.A. spełnił wyznaczony warunek, poprzez legitymowanie się pracami ujętymi w
poz. 2, to bez znaczenia pozostaje, że referencje dla pozycji 1. Wykazu wystawione przez
Koldromost SKANSKA Spółka Jawna dnia 31 grudnia 2010 r. zaświadczają, że firma
SKANSKA S.A. realizuje roboty (...). Jednocześnie podając termin realizacji tych robót jako:
styczeń 2010 - grudzień 2010 oraz wskazuje, że kontrakt został wykonany w 86%. Była to
robota nadprogramowa, nie mająca wpływu na ocenę spełnienia warunków udziału w
postępowaniu, zatem gdyby nawet termin ukończenia ujętych tam robót był niejasny,
zbędnym i bezprzedmiotowym byłoby wzywanie wykonawcy SKANSKA S.A. do uzupełnienia
tego dokumentu. Należało jednocześnie zważyć, iż zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form w jakich te dokumenty mogą być
składane (Dz. U. z 2013 r. poz. 231) w postępowaniach (…) wszczynanych w okresie 12

miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, wykonawca w miejsce
poświadczeń, o których mowa w § 1 ust. 2 pkt 1 może przedkładać dokumenty
potwierdzające należyte wykonanie (…) robót budowlanych zgodnie z zasadami sztuki
budowlanej i ich prawidłowe ukończenie, określone w § 1 ust. 1 pkt 2 i 3 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać zamawiający od wykonawcy oraz form w jakich te dokumenty mogą być
składane (Dz. U. Nr 226, poz. 1817).
Zbędne zatem było wzywanie wykonawcy SKANSKA SA. do uzupełnienia dokumentów w
powyższym zakresie, a zamawiającemu nie można przypisać żadnego zaniechania i
naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Zamawiający ponadto, miał taką możliwość i sprawdził
w oparciu o posiadane rejestry, oraz w Podkarpackim Zarządzie Melioracji i Urządzeń
Wodnych, że wał przeciwpowodziowy, który realizowała SKANSKA S.A. był klasy II. Zarzut,
że oferta SKANSKA S.A. powinna zostać odrzucona z przywoływanej wyżej przyczyny, nie
podlegał uwzględnieniu.
Zarzut I. c) W odniesieniu do lit. a i b odwołujący utrzymywał, że oferta SKANSKA S.A jest,
we wskazanym zakresie, niezgodna z przepisami ustawy oraz SIWZ. W związku z tym winna
zostać odrzucona, chyba że wskazane braki podlegają uzupełnieniu w trybie art. 26 ust. 3
Pzp. W przedmiotowym postępowaniu zamawiający nie wzywał SKANSKA S.A. do złożenia
poprawnych dokumentów referencji, a następnie nie odrzucił oferty tego wykonawcy. W
związku z tym, doszło do naruszenia art. 89 pkt 1 i 2 Pzp albo art. 26 ust. 3 Pzp. W każdym
wypadku, zamawiający zaniechał czynności, do których był zobowiązany na podstawie
ustawy. W zależności od poczynionych ustaleń, wnosił o nakazanie wykonania tej czynności,
która w opinii Krajowej Izby Odwoławczej winna w opisanym stanie faktycznym nastąpić.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut I. c.)
Zamawiający stwierdził, że z przywoływanych przez odwołującego przyczyn w zakresie tego
zarzutu nie można mówić o naruszeniu art. 89 ust. 1 pkt 1 i 2 Pzp, bo nie można tutaj mówić
o niezgodności z ustawą Pzp przez złożenie dokumentów oferty, a tym bardziej niezgodności
z treścią SIWZ. Można by było mówić o teoretycznym nie wykazaniu spełnienia warunków
udziału w postępowaniu, o którym traktuje art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp. Zarzuty jak podnosił
zamawiający muszą być skonkretyzowane, a nie mogą być ewentualne, pozostawione do
decyzji „czy zostały postawione” – przez Izbę. Zamawiający potrzymał odpowiedź pisemną,
że nie naruszył art. 89 ust. 1 pkt 1 i 2 ani nie naruszył art. 24 ust. 2 pkt 4, ani tym bardziej art.
26 ust. 3 Pzp, gdyż jak podnosił wcześniej dokumenty i ich treść uznał za prawidłowe, nie
wymagające uzupełnienia.
Stanowisko przystępującego SKANSKA S.A. ad zarzut I. c)

Przystępujący poparł zamawiającego. Zaznaczał, że zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Pzp może się odnosić do merytorycznej treści oferty i w tym zakresie żaden zarzut
faktyczny nie został przez odwołującego sformułowany.
Odwołujący W. Ferenc podtrzymał zgłoszony zarzut, gdyż uważał, że oferta wykonawcy
powinna w całości odpowiadać wskazaniom SIWZ co do sposobu jej przedstawienia i
zawartości, tak w odniesieniu do wyznaczonych warunków udziału w postępowaniu jak i w
zakresie merytorycznym oferowanego świadczenia.
Stanowisko Izby ad zarzut I. c)
Zarzut nie znalazł potwierdzenia. Odwołujący nie odróżnia spełniania wyznaczonych
warunków udziału w postępowaniu, od przesłanek zgodności oferty w szczególności z
przepisami imperatywnymi ustawy Pzp oraz nie odróżnia pojęcia treści oferty i jej zgodności
z treścią SIWZ.
W myśl art. 82 ust. 3 ustawy Pzp, treść oferty musi odpowiadać treści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Zgodność treści oferty z treścią specyfikacji jest
zapewniona wówczas, gdy na podstawie analizy i porównania treści obu tych dokumentów
można uznać, iż postanowienia zawarte w ofercie nie są inne, tj. nie różnią się w swej treści
od postanowień zawartych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Przepis art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp wskazuje, że zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2
pkt 3 tej ustawy. Sformułowanie przepisu sprawia, że w sytuacji wystąpienia tejże przesłanki
zamawiający ma obowiązek, a nie uprawnienie do odrzucenia oferty. Norma art. 89 ust. 1 pkt
2 ustawy Pzp odnosi się zaś do merytorycznego aspektu zaoferowanego przez wykonawcę
świadczenia oraz merytorycznych wymagań zamawiającego, w szczególności co do
przedmiotu, zakresu, ceny, ilości, jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych
dla wykonania zamówienia. Niezgodność treści oferty z treścią SIWZ ma miejsce w sytuacji,
gdy oferta nie odpowiada w pełni przedmiotowi zamówienia, nie zapewniając jego realizacji
w całości zgodnie z wymogami zamawiającego (wyrok KIO z dnia 24 października 2008 r.,
sygn. akt KIO/UZP 1093/08). W orzecznictwie Izby podkreśla się, że niezgodność treści
oferty z treścią SIWZ powinna być oceniania z uwzględnieniem definicji oferty zawartej w art.
66 K.c., tj. niezgodności oświadczenia woli wykonawcy z oczekiwaniami zamawiającego,
odnoszącymi się do merytorycznego zakresu przedmiotu zamówienia, a więc materialnej
sprzeczności zakresu zobowiązania zawartego w ofercie z zakresem zobowiązania, którego
zamawiający oczekuje, zgodnie z postanowieniami SIWZ, które przy tym zamawiający
podniósł do rangi istotnych postanowień umowy o realizację inwestycji. Treść oferty w tym

postępowaniu głównie wyznacza zobowiązanie wykonawcy do zrealizowania przedmiotu
umowy zgodnie z projektem, w ustalonym terminie i za zaproponowaną cenę.
Podany opis warunków udziału w postępowaniu i sposób oceny ich spełnienia, nie
odnosił się do treści oferty i nie mógł stanowić podstawy zarzutu, iż treść oferty SKANSKA
S. A. narusza art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, jak również narusza art. 89 ust. 1 pkt 2 tej
ustawy, a zamawiający przez zaniechanie odrzucenia kwestionowanej oferty, złamał
wytyczne tych norm. Z niewykazaniem spełnienia warunków udziału w postępowaniu,
ustawa Prawo zamówień publicznych wiąże obowiązek wykluczenia wykonawcy z
postępowania, o którym mówi art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp.
Zarzut I. d) Oferta SKANSKA S.A. zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia. Cena rażąco niska, to taka, która jest nierealistyczna, niewiarygodna w
porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie innych ofert złożonych w
toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Dokonując badania ofert,
zamawiający w celu ustalenia, czy nie ma do czynienia z ceną rażąco niską, powinien cenę
zaproponowaną w ofercie w pierwszej kolejności odnieść do ustalonej przez siebie wartości
zamówienia. Wynika to wprost z brzmienia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, zgodnie z
którym cenę odnosi się do przedmiotu zamówienia (zob. W. Dzierżanowski, J. Jerzykowski,
M. Stachowiak, Prawo...). Oferta SKANSKA S.A. zawiera cenę 8.517.142,17 zł brutto (po
poprawkach zamawiającego 8.449.819,86 zł brutto), podczas gdy szacunkowa wartość
zamówienia została przez zamawiającego ustalona na 21 805 789,53 zł brutto. Różnica
między tymi wartościami jest wyjątkowo duża, co winno budzić wątpliwości co do rynkowego
charakteru ceny zaoferowanej przez SKANSKA S.A. Zaznaczył, że nie jest w stanie
wyczerpująco przedstawić swojego stanowiska w przedmiocie ceny zaoferowanej przez
SKANSKA S.A., ponieważ wyjaśnienia tego wykonawcy w zakresie podejrzenia rażąco
niskiej ceny nie zostały przez zamawiającego ujawnione. Zaniechanie ujawnienia ujął jako
odrębny zarzut. Odwołujący wskazał na konkretny przykład, który obrazuje nierynkowy
charakter ceny zawartej w ofercie SKANSKA S.A.: w kosztorysie oferty SKANSKA S.A.
widnieje cena za 1 m3 piasku wraz z dowozem w wysokości 1,84 zł (poz. 110 s. 13 i poz.
194 s 22 oferty), podczas gdy w ofercie RPM S.A. cena taka wynosi 13,60 zł/m3 (poz. 100,
s.74), a w ofercie Odwołującego - 24 zł/m3 (poz. 110, s. 76) i 35 zł/m3 (poz. 194, s. 74).
Stanowisko zamawiającego ad zarzut I. d)
Zamawiający uznał podnoszony zarzut i skonkretyzowany przez odwołującego jak wyżej, za
chybiony. Zamawiający dokonał oceny wyjaśnień przystępującego w kontekście postanowień
art. 90 ust. 2 Pzp i uznał że przywoływane przez przystępującego okoliczności dotyczące w
szczególności sposobu i miejsca pozyskania gruntu na budowę wałów są realistyczne, a

proponowana metoda wykonania, czyli pominięcie dróg technologicznych poprzez
zastosowanie sprzętu pozwalającego na przemieszczanie mas ziemnych w terenie bez dróg
tymczasowych pozwala temu wykonawcy na osiągnięcie oszczędności odpowiadających
różnicy w zaoferowanych cenach. Zamawiający oznaczył w SIWZ odległość dowozu
materiału 15 km, ale nie nadał temu żadnego wiążącego charakteru. Przywołał dowód
dopuszczony przez Izbę, że w poprzednim postępowaniu, gdzie została wybrana oferta
odwołującego podał on za 1m3 ziemi cenę 2,00 zł netto co znaczy, iż była to cena realna,
uwzględniając, że zamówienie zostało wykonane. Zaznaczał, że zgodnie z orzecznictwem
Izby wezwanie wykonawcy do złożenia wyjaśnień stwarza domniemanie, że cena jest
zaproponowana jako rażąco niska. Zadaniem wykonawcy składającego wyjaśnienia jest
obalenie tego domniemania. W ocenie zamawiającego wyjaśnienia złożone przez SKANSKA
stanowią przeciwdowód w zakresie omawianego domniemania, natomiast skoro
zamawiający uznał te wyjaśnienia za wiarygodne, to wówczas ciężar udowodnienia, że
czynność zamawiającego nie znajdowała umocowania w dokumentacji przetargu oraz
przepisach Pzp, obciąża wykonawcę podważającego tę ocenę w drodze odwołania.
Zamawiający uznawał, że okoliczności które podniosła SKANSKA w wyjaśnieniu wpisują się
w dyspozycję art. 90 ust. 2 Pzp, jako elementy, które miały wpływ na cenę oferty tego
wykonawcy.
Stanowisko przystępującego SKANSKA S.A. ad zarzut I. d)
Przystępujący popierał stanowisko zamawiającego. Zwracał uwagę, że poza jedną ofertą z
najwyższą ceną wszystkie inne kształtowały się na poziomie dużo niższym. Oscylowały w
granicach12-16mln. Jak obliczył różnica między jego ofertą, a RPM jest 26%, a pomiędzy
jego ofertą, a W. Ferenc 31%. Podnosił, że rażąco niską cenę należy ustalać w stosunku do
całości przedmiotu zamówienia. Odwołujący W. Ferenc opierał natomiast zarzut na cenie
jednostkowej za grunt, mimo że jest to znaczący element, uważa, że odwołujący nie
podważył dowodów i stanowiska zamawiającego w odniesieniu do uwzględnienia złożonych
wyjaśnień.
Stwierdził, że w dalszym ciągu uznaje za zasadne chronienie danych odnośnie nawiązanych
kontaktów handlowych (w tym w zakresie możliwości pozyskania ziemi na wał po
zaoferowanej cenie).
Stanowisko Izby ad zarzut I. d)
Zarzut nie znalazł potwierdzenia. Akurat nietrafnym było wskazywanie na znaczną różnicę
między wartością szacunkową zamówienia 21 805 789,53 zł a ceną oferty SKANSKA S.A.
jeżeli się zważy, iż cena oferty odwołującego wynosiła 12 251 191,32 zł, a więc także w
stopniu znaczącym odbiegała od wartości szacunkowej, iż zamawiający również mógł

nabrać podejrzeń, że cena oferty odwołującego pozostaje rażąco zaniżona, względem tej
podstawy.
Nie licząc oferty ze skrajnie wysoką ceną 20 878 970,91 zł. Pozostałe siedem
złożonych ofert prezentuje poziom w miarę wyrównany (brutto): 8 517 142,17zł,
11 498 524,34 zł, 12 251 191,32 zł, 12 749 990,69 zł, 12 593 014,45 zł, 15 897 029,70 zł,
16 824 204,55 zł, będący w ocenie Izby, wynikiem normalnej konkurencji rynkowej w
ubieganiu się o zamówienie.
Przede wszystkim podkreślić należało, iż zamawiający w sposób prawidłowy dopełnił
wszystkich procedur, określonych w art. 90 ustawy Pzp. Zwrócił się do przystępującego
SKANSKA S.A. o udzielenie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny. Zgodnie z treścią art. 90 ust. 3 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z
dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia. Możliwość odrzucenia oferty została zatem ograniczona tylko do
dwóch, wskazanych enumeratywnie sytuacji. Jeżeli wyjaśnienia zostały prawidłowo złożone -
jak miało to miejsce w niniejszym postępowaniu - a jednocześnie w sposób wiarygodny
uzasadniały zawartą w ofercie przystępującego cenę, wówczas brak było podstaw do
odrzucenia tej oferty. W wyroku KIO z dnia 19 marca 2012 r. (sygn. KIO 460/12, publ. w Lex
nr 1131234) wskazano, iż „ustawodawca określając drugą z przesłanek odrzucenia na
podstawie art. 90 ust. 3 p.z.p. wskazał wyraźnie i kategorycznie, że dowody i wyjaśnienia
mają potwierdzać, że oferta zawiera rażąco niską cenę. Nie dał zatem przyzwolenia na
odrzucenie oferty, gdy takiego jednoznacznego potwierdzenia brak."
Odnosząc się zaś do samego zarzutu, związanego z rażąco niską ceną, zaoferowaną
przez przystępującego SKANSKA S.A., należało uwzględnić, iż utrwalony jest już w
doktrynie i orzecznictwie KIO pogląd, iż oceny tej nie należy dokonywać wyłącznie w
odniesieniu do wartości szacunkowej zamówienia, wskazanej przez zamawiającego. W
wyroku z dnia 12 marca 2013 r. (sygn. KIO 428/13, publ. wLex nr 1298015) wskazano, iż
„odnoszenie ceny ofertowej wyłącznie do wartości szacunkowej zamówienia przy ocenie, czy
dana oferta jest ofertą z rażąco niską ceną, nie jest wystarczające i nie może stanowić
wyłącznego argumentu dla stwierdzenia, że cena ofertowa jest rażąco niska." Nadto
wskazano również, iż „samo stwierdzenie różnic pomiędzy cenami zaoferowanymi w
ofertach złożonych przez poszczególnych wykonawców jest naturalnym objawem
konkurencji i nie jest wystarczające dla postawienia zarzutu rażąco niskiej ceny, cenie którejś
z ofert. Oferta najkorzystniejsza cenowo jest z reguły ofertą z ceną niższą niż szacunkowa
wartość zamówienia." Podobnie w wyroku z dnia 25 lutego 2013 r. (sygn. KIO 238/13; KIO
251/13, publ. w Lex nr 1293523) podkreślone zostało, iż „odnoszenie się do wartości

szacunkowej zamówienia nie może stanowić wyłącznego argumentu dla stwierdzenia, że
istnieje zagrożenie, że cena ofertowa jest rażąco niska. Wartość szacunkowa przedmiotu
zamówienia ustalana przez zamawiającego przed wszczęciem postępowania ma przede
wszystkim znaczenie dla proceduralnych ustaleń zamawiającego, co do zasad prowadzenia
postępowania o udzielenie zamówienia."
Powyższe wyraźnie potwierdza, że dla uzasadnienia tezy o rażąco niskiej cenie,
zaoferowanej przez któregokolwiek z wykonawców, nie jest wystarczające wskazanie przez
odwołującego, że stanowią one określony procent szacunkowej wartości zamówienia.
Podobnie przy ocenie, czy cena jest rażąco niska nie można oprzeć się na argumencie, iż
cena zaproponowana przez odwołującego jest wyższa od zaoferowanej przez
kwestionowanego wykonawcę. W wyroku z dnia 16 kwietnia 2012 r. (sygn. KIO 654/12, publ.
w Lex nr 1163133) wskazano, iż „twierdzenia o cenie rażąco niskiej nie można oprzeć
wyłącznie na podstawie prostego porównania cen ofert wykonawców, ubiegających się o
udzielenie zamówienia."
Należy przy tym uwzględniać konkretne warunki prowadzonego postępowania.
Przystępujący SKANSKA S.A., w piśmie z dnia 17 czerwca 2013 r. stanowiącym
wyjaśnienie dotyczące elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny jego oferty,
wskazał w sposób skonkretyzowany i poddający się zweryfikowaniu, iż w niniejszym
postępowaniu występują wyjątkowe okoliczności, mające wpływ na możliwość osiągnięcia
tak niskiej ceny. Wyjaśnienia, złożone przez przystępującego, należy uznać za spójne i
logiczne, wskazujące w sposób bezpośredni szczególne okoliczności, dzięki którym
przystępujący był w stanie zaoferować w tym akurat przetargu ofertę atrakcyjną cenowo.
Odwołujący skonkretyzował ten zarzut, podnosząc, iż cena 1,84 zł za 1m3 ziemi
pozyskiwanej z ukopu na budowę wału, biorąc pod uwagę, iż zawiera koszty dowozu, jest
nierealistyczna. Przede wszystkim należało zważyć, iż przystępujący zapewnił sobie
możliwość pozyskiwania materiału na budowę wału, w bezpośredniej bliskości tej budowy, to
jest z międzywala. Nie było żadnych podstaw, aby kwestionować złożone wyjaśnienia,
stanowiące zarazem oświadczenia tego wykonawcy, stanowiące integralną część oferty, że
SKANSKA S.A. zawarła z właścicielami okolicznych nieruchomości, mniej czy bardziej
formalne porozumienia odnośnie możliwości pozyskania materiału na budowę wału, gdyby
nawet były to porozumienia co do przyszłego wykupu na ten cel nieruchomości gruntowych.
Przystępujący nie był zobowiązany podawać nazwisk, czy adresów właścicieli okolicznych
gruntów, z którymi zawarł wstępne porozumienia, gdyż wówczas konkurencja mogłaby
próbować przejąć te kontakty.

Istotnym było, że złożony kosztorys ofertowy, który obejmuje wszystkie pozycje i
wymagane czynniki cenotwórcze, stanowi przedstawienie niezbędnych obliczeń dla
wykazania, w jaki sposób otrzymana została zaoferowana cena.
Wyjaśnienia, o których mowa powyżej, w sposób uzasadniony zostały więc przez
zamawiającego uznane za wystarczające i przekonywujące. Jak wskazywano już w
orzecznictwie KIO, na wysokość ceny, oferowanej przez wykonawcę ma wpływ bardzo duża
liczba czynników, przy czym przykładowo wskazać należy, iż „okoliczności takie jak
doświadczenie w wykonywaniu określonych robót, lub duże obroty firmy stanowią wartość
gospodarczą, która przekłada się na koszty prowadzonej działalności gospodarczej, a w
związku z tym okoliczności te nie mogą być pomijane przy ocenie czynników mających
znaczenie dla poziomu ceny oferty." (tak wyrok z dnia 11 marca 2013 r., sygn. KIO 420/13,
publ. w Lex nr 1298008). Nadto w wyroku z dnia 22 maja 2012 r. (sygn. KIO 958/12, publ. w
Lex nr 1165350) wskazano, iż nawet „jeżeli wyjaśnienia w swojej konstrukcji mają częściowo
charakter ogólny, powołując się na generalne czynniki, które miały znaczenie dla
konstruowania ceny ofertowej, jak m.in. czynniki związane z kondycją firmy (np. wieloletnia
obecność na rynku i wypracowanie takich form zakupów i cen zakupów, a także grupy
stałych dostawców wyrobów budowlanych, które gwarantują konkurencyjność cenową
wykonawcy, to takie wyjaśnienia, choć mające charakter generalny mają znaczenie i
odniesienie do korzystnej sytuacji dla tego konkretnie wykonawcy, co odpowiada wytycznym
z art. 90 ust. 2 Pzp, albowiem nie są z reguły dostępne wszystkim wykonawcom w
jednakowym stopniu, co świadczy o ich zindywidualizowanym charakterze. Podnoszone
rozwiązania organizacyjne i sprzętowe, wprost wpisują się w dyspozycję normy art. 90 ust. 2
Pzp i pozwalają na oszczędności w kosztach wykonania robót. Powyższe wskazuje, że
zarzuty podniesione przez odwołującego w odniesieniu do ceny zaoferowanej przez
przystępującego SKANSKA SA. nie są zasadne. Jak wskazano w wyroku z dnia 11 lipca
2012 r. (sygn. KIO 1377/12, publ. w Lex nr 1212149) „złożenie przez wykonawcę wyjaśnień
dowodzących, że jego cena nie jest rażąco zaniżona ma taki skutek, że oferta jest oceniana
na podstawie kryteriów oceny ofert i może zostać uznana za najkorzystniejszą." Brak jest
zatem podstaw, dla których wybór oferty przystępującego mógłby być kwestionowany. W
toku postępowania zachowane zostały wszelkie wymogi formalne, dotyczące wyjaśnienia
wysokości ceny, a zarówno zamawiający jak i przystępujący wywiązali się w sposób
prawidłowy z obowiązków, nałożonych na nich przez odnośne przepisy. W związku z tym, w
opinii Izby, zgłoszony przez odwołującego zarzut rażąco niskiej ceny oferty SKANSKA S.A.
należało w całości uznać za bezzasadny, gdyż nic nie wskazywało na to aby cena oferowana
przez tego wykonawcę była oderwana od realiów rynkowych, do tego w sposób zauważalny i
rażący, który mógłby dawać podstawy, że podmiot ten nie podjął racjonalnych decyzji, przy

kalkulowaniu ceny składanej oferty i powierzenie mu realizacji zamówienia zagrozi
prawidłowemu wykonaniu. Odwołujący w zasadzie ograniczył się tylko do skonkretyzowania
zarzutu, że cena materiału masowego – gruntu kopalnego do budowy wałów i nasypów,
podana w ofercie SKANSKA SA. w wysokości 1,84 zł za m3 jest nierealna wobec podania tej
ceny przez odwołującego na 35 zł za m3. Nie można było pominąć, iż mimo zastrzeżenia
tajemnicy przedsiębiorstwa wyjaśnień przystępującego, całość kosztorysu ofertowego
SKANSKA S.A. była jawna. Innych skonkretyzowanych zarzutów w odniesieniu do
którejkolwiek pozostałych pozycji tego kosztorysu odwołujący nie przestawił. Sam
zamawiający w kosztorysie inwestorskim przyjął cenę tego materiału na kwotę 6,53 za m3,
zatem to odwołujący założył według własnych możliwości, stosowanych stawek czynników
cenotwórczych, kosztów zakupu, dowozu ujmowanych w cenach materiału - gruntu
kopalnego do budowy wałów i nasypów na bardzo wysokim poziomie. Przystępujący w
wyjaśnieniach podał miejsce pozyskania tego materiału, sposób jego dowozu na budowę
wałów, co mogło znacząco wpłynąć na obniżkę ceny, przez zaoszczędzenie na kosztach
transportu. Bliskość eksploatowanych złóż, brak konieczności budowy dróg tymczasowych,
środki transportowe przystosowane do tego rodzaju prac, i możliwość ich skoncentrowanego
użycia. Inwestycja posiada wszelkie decyzje administracyjne i uzgodnienia branżowe, zatem
podważenie, że wykonawca SKANSKA SA. może nie uzyskać zgody RZGW na
wydobywanie kopalin w międzywalu, z zaprojektowanych na ten cel rezerw, w ocenie Izby,
stanowi uporczywe forsowanie tezy, dla znalezienia podstaw do odrzucenia oferty
konkurenta. Izba nie mogła pominąć dowodu przedstawionego przez zamawiającego, że
odwołujący uzyskał zamówienie na budowany poprzedzający odcinek wału, gdzie grunt na
budowę wału wycenił na 2,00 zł, zatem na bardzo zbliżoną cenę do ceny tego składnika
materiałowego, proponowaną przez SKANSKA S. A. w tym przetargu. Także ceny ofert
składanych w przetargu na budowę następnego odcinka wału, w odniesieniu do
porównywalnej długości tych odcinków, nie odbiegają od ceny oferty wykonawcy SKANSKA
S.A.
W końcu, także trafna była argumentacja zamawiającego oraz przystępującego, że
rażąco niską cenę, ustala się i odnosi do ceny całkowitej za przedmiot zamówienia, gdyż
stanowi tak wprost art. 90 ust. 3 ustawy Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 tej ustawy. W
pozostałych elementach cenowych, oferta SKANSKA S.A. nie była najtańsza. Nawet
niedoszacowanie jednego z elementów kalkulacji cenowej, nie może wprost świadczyć o
rażąco niskiej cenie całkowitej oferty, przekładającej się na rentowność kontraktu.
Ocena oferty przystępującego oraz złożonych wyjaśnień dotyczących ceny oferty nie budzi
zastrzeżeń Izby. Zamawiający nie naruszył więc art. 89 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp oraz art. 90
ust. 3 ustawy Pzp.

Zarzut I. e)
W opinii odwołującego oferta SKANSKA S.A. stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Zarzut
ten koresponduje z zarzutem omówionym w lit. d powyżej, albowiem zachodzi podejrzenie,
że rażąco niska cena zaoferowana przez SKANSKA S.A. jest wynikiem sprzedaży towarów
lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia w celu eliminacji innych przedsiębiorców (tu:
konkurentów w postępowaniu o udzielenie zamówienia). Takie zachowanie SKANSKA S.A.
należałoby zatem oceniać w płaszczyźnie art. 15 ust. 1 pkt 1 UZNK. Ponownie jednak
przedstawienie wyczerpującej argumentacji jest niemożliwe, ponieważ zamawiający nie
ujawnił wyjaśnień SKANSKA S.A. w zakresie podejrzenia rażąco niskiej ceny.
Aktualność zachowują rozważania przedstawione w lit. poprzedzającej. Odwołujący W.
Ferenc podnosił, że sformułowanie zarzutów rażąco niskiej ceny oferty SKANSKA S.A. w
złożonym odwołaniu było utrudnione z uwagi na to że treść wyjaśnień z 17 czerwca 2013r.
została ujawniona przez zamawiającego dopiero na rozprawie. Zaznaczał, że cena materiału
kalkulowana jest z tzw. kosztami zakupu, a w tym przypadku razem z dowozem. Dowóz jest
przewidywany na odległość 15 km, co jak była mowa powyżej zamawiający nie traktował
jako wytyczną obligatoryjną. Odwołujący potwierdził, że nie wie, skąd poszczególny
wykonawca będzie pozyskiwał ten materiał. Z treści wyjaśnień SKANSKA S.A. wywodził, że
wykonawca ten zamierza dokonać wykupu nieruchomości od ich właścicieli położonych w
międzywalu. Zaznaczał, że przyjmując ładowność 25 ton na jeden kurs pojazdu, to 44 zł
kosztuje ziemia razem z kosztem dowozu a więc z kosztami paliwa, amortyzacją pojazdu i
wynagrodzeniem kierowcy. Wyjaśniał, że w przypadku poprzedniego przetargu na
poprzedzający odcinek wału była odległość dowozu ziemi na 1km. Powołał się na pozycję
kosztorysu SKANSKA, gdzie cena podsypki została określona na 38zł razem z robocizną
czyli jako cena jednostkowa pozycji przedmiarowej, a w wykazie materiału żwir kosztuje 50zł.
Materiał jest droższy od wykonanego wyrobu z tego materiału. Obrazuje to również sposób
dochodzenia do ceny oferty wykonawcy SKANSKA, którą nadal odwołujący uznawał za
rażąco niską.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut I. e)
Zamawiający stwierdził, że skoro wykazywał i uzasadniał, że cena oferty Skanska jest realna
i nie jest rażąco niska, a więc nie poniżej kosztów wykonywania tych prac, to uznaje ten
zarzut za bezpodstawny, ponieważ przywoływana dyspozycja art. 15 ustęp 1 pkt 1 UZNK
dotyczy właśnie wykonywania prac poniżej ponoszonych kosztów.
Stanowisko przystępującego SKANSKA S.A. ad zarzut I. e)

Przystępujący popierał stanowisko zamawiającego i zaznaczył, że taki czyn musiałby być
popełniony z zamiarem bezpośrednim. Podtrzymał, że nie skalkulował ceny swojej oferty
poniżej kosztów, które będzie musiał ponieść w przypadku uzyskania zamówienia, tym
bardziej nie działał w celu wyeliminowania konkurencji.
Stanowisko Izby ad zarzut I. e)
W związku z nieuwzględnieniem zarzutu przedstawionego powyżej pod punktem I lit. d, -
rażąco niskiej ceny, Izba nie uwzględniła zarzutu, iż cena zaoferowana przez SKANSKA S.A.
jest wynikiem sprzedaży usługi budowlanej, poniżej kosztów jej wytworzenia w celu eliminacji
innych przedsiębiorców, to jest konkurentów w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Tym
samym, odpada podstawa oceniania kwestionowanej oferty w oparciu o art. 15 ust. 1 pkt 1
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503), który
również sprowadza się do tej samej podstawy faktycznej oferowania przedmiotu zamówienia
poniżej ponoszonych kosztów. „Samo oferowanie cen nawet znacząco niższych od cen
konkurentów nie przesądza jeszcze o zaistnieniu czynu nieuczciwej konkurencji” (tak np.
wyrok z dnia 13 marca 2012 r., sygn. KIO 406/12, publ. w Lex nr 1129944). Wskazuje się
bowiem, iż „oferta zawierająca niższe ceny jednostkowe w stosunku do innych ofert nie jest
dowodem, iż jej złożenie stanowi utrudnienie dostępu do rynku innym Wykonawcom i że
ceny zostały podane poniżej kosztów wytworzenia. Istotą zamówienia publicznego jest
konkurowanie Wykonawców na rynku i składanie przez nich ofert z zamiarem wygrania
zamówienia. Samo oferowanie cen nawet znacząco niższych od cen konkurentów nie
przesądza jeszcze o zaistnieniu czynu nieuczciwej konkurencji.”
Zarzut I. f). Oferta SKANSKA S.A. zawiera błędy w obliczeniu ceny. Efektem tych błędów
jest niespójność cen ujętych w kosztorysie uproszczonym z zestawieniem cen materiałów,
które to zestawienie należało załączyć do oferty zgodnie z SIWZ. Dla przykładu odwołujący
podał: ujęta w kosztorysie ofertowym (poz. 135, s. 15 oferty) cena 1 m3 podsypki filtracyjnej
wraz z wykonaniem wynosi 38,13 zł, natomiast wskazana w wykazie materiałów
podstawowych (poz. 112, s. 46 oferty) cena 1 m3 żwiru na wykonanie podsypki, jako koszt
zakupu materiału, wynosi 50,- zł. Wskazane wyżej ceny są ze sobą sprzeczne, wykluczając
się nawzajem. Nie jest bowiem możliwe, aby 1m 3 podsypki filtracyjnej wraz z wykonaniem
kosztował 38,13 zł, podczas gdy 1m 3 samego żwiru, z którego tworzy się taką podsypkę,
kosztuje 50,- zł. Mamy tu zatem do czynienia z manipulacją cenową mającą na celu podanie
w ofercie pozornie niskiej, fałszywej wartości robót. Takie ułożenie cen jest błędne i ma na
celu wykazanie możliwie niskich cen jednostkowych, a za nimi niskich cen pozycji
kosztorysowych. Powoduje to po stronie zamawiającego ryzyko poniesienia kosztów
znacznie większych od tych, które przewidziano w cenie. W przypadku bowiem konieczności
wykonania robót dodatkowych, zamiennych lub uzupełniających, rzeczywisty koszt podsypki

wraz z jej wykonaniem zostanie obliczony nie tak, jak podano w kosztorysie, a na podstawie
zestawienia materiałów. Będzie zatem dużo wyższy, albowiem już sama cena materiału na
wykonanie podsypki (nie licząc robocizny) jest wyższa niż podana w kosztorysie całościowa
cena dotycząca tego elementu.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut I. f)
Zamawiający podnosił, że błąd w obliczeniu ceny o którym traktuje art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp
jest czymś innym niż ewentualny błąd w wycenie pozycji kosztorysowej. Podtrzymał
stanowisko z odpowiedzi na odwołanie, że podsypka składa się z różnych materiałów.
Projektant przewidział możliwość wykonania podsypki z różnych piasków z różnym
uziarnieniem. Takie są zapisy SIWZ. Zgodnie z projektem technicznym projektant
dopuszczał wykonanie podsypki, obsypki z różnych materiałów, niekoniecznie z samego
żwiru. Odwołujący nie wykazał, że zgodnie z projektem technicznym, podsypka może być
wykonana jedynie ze żwiru.
Stanowisko przystępującego SKANSKA S.A. ad zarzut I. f)
Przystępujący powołał się na opis str. 76 specyfikacji technicznej - roboty drenażowe wzdłuż
wału, z którego wynika to, co podnosił uprzednio zamawiający, że podsypkę pod rurociągi i
obsypkę należy wykonać z pisaku drobnego i średniego według wymagań odnośnej normy.
Wyjaśniał, że zgodnie z projektem zastosował jako podsypkę i obsypkę piasek drobny, a nie
żwir. Jest to pozycja 61 i 63 wyceniona na 20zł/m3. Mieści się w cenie jednostkowej
oferowanych robót 38,13zł/m3, co świadczy o bezpodstawności zarzutu.
Stanowisko Izby ad zarzut I. f)
Izba uznała zarzut za nieuzasadniony. Jak wynika z przepisów rozporządzenia Ministra
Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzenia
kosztorysu inwestorskiego, obliczenia planowanych kosztów prac projektowych oraz
planowanych kosztów robót budowlanych określonych w PFU (Dz. U. Nr 130, poz. 1389) w §
1 ust. 2 pkt 1) ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o cenie jednostkowej należy przez to
rozumieć sumę kosztów bezpośrednich robocizny, materiału i pracy sprzętu, oraz kosztów
pośrednich i zysku, wyliczoną na jednostkę przedmiarową robót podstawowych. Zatem cena
jednostkowa obejmuje zagregowane czynniki cenotwórcze. Ponadto, odwołujący podnosząc,
że ujęta w kosztorysie ofertowym SKANSKA (poz. 135, s. 15 oferty) cena 1 m3 podsypki
filtracyjnej wraz z wykonaniem wynosi 38,13 zł, natomiast wskazana w wykazie materiałów
podstawowych (poz. 112, s. 46 oferty) cena 1 m3 żwiru na wykonanie podsypki, jako koszt
zakupu materiału, wynosi 50,- zł., co w jego mniemaniu stanowi o niespójności cen, a tym
samym o błędzie w obliczeniu ceny, nie uwzględnił, iż podsypka nie musi być materiałem

jednorodnym, może się składać się z kilku komponentów (w tym może być żwir) w
odpowiednich do celu zastosowania proporcjach, o podanym w specyfikacji technicznej
uziarnieniu składowych materiałów tej pozycji, co w sposób oczywisty rzutuje na cenę danej
pozycji. Przesądzającym dowodem jest opis str. 76 specyfikacji technicznej roboty
drenażowe wzdłuż wału, z którego wynika to, co podnosił zamawiający i przystępujący, że
podsypkę pod rurociągi i obsypkę należy wykonać z piasku drobnego i średniego według
wymagań odnośnej normy. Przystępujący zgodnie z projektem zastosował jako podsypkę i
obsypkę piasek drobny, a nie żwir. Jest to pozycja 61 i 63 wyceniona na 20zł/m3. Mieści się
w cenie jednostkowej oferowanych robót. 38,13zł/m3. Z wymienionych względów zarzut ten
Izba uznała za bezpodstawny.
Zarzut I. g) Zamawiający poprawił omyłki w ofercie SKANSKA S.A., w trybie przewidzianym
w art. 87 ust. 2 Pzp. Przepis ten pozwala na poprawienie jedynie takich omyłek pisarskich i
rachunkowych, które są oczywiste. W opinii odwołującego, omyłki w ofercie SKANSKA S.A.,
które zostały poprawione przez zamawiającego, nie miały charakteru oczywistych. W kwestii
interpretacji pojęcia oczywistej omyłki pisarskiej wielokrotnie wypowiadały się Zespół
Arbitrów oraz Krajowa Izba Odwoławcza. Tak np. w wyroku z dnia 7 kwietnia 2005 r.
(UZP/ZO/O-611/05) wskazano, że istotą uznania dokonanej omyłki za oczywistą jest
możliwość jej stwierdzenia bez specjalistycznej wiedzy oraz jej bezsporność. (...)
Oczywistość omyłki powoduje też, że natychmiast niewątpliwe jest, jaka powinna być treść
konkretnego zapisu. Natomiast w wyroku z dnia 3 października 2006 r. (UZP/ZO/0-2555/06)
Zespół Arbitrów stanął na stanowisku, że za oczywistą omyłkę pisarską w świetle art. 87 Pzp
uznać należy uchybienia o charakterze oczywistym, których poprawienie z jednej strony nie
może prowadzić do zmiany oferty, z drugiej zaś muszą one być widoczne na pierwszy rzut
oka bez potrzeby przeprowadzania dodatkowych badań czy ustaleń. Brak definicji ustawowej
oczywistej omyłki pisarskiej powoduje potrzebę odwołania się do potocznego zwykłego
rozumienia tego pojęcia. Oczywistą omyłką pisarską będzie więc niewłaściwe użycie wyrazu,
mylna jego pisownia, błąd gramatyczny itp. Wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 21 kwietnia
2006r. (UZP/ZO/O-1098/06) potwierdza z kolei, że oczywistą omyłką jest omyłka widoczna,
niezamierzona niedokładność, błąd pisarski albo rachunkowy lub inna podobna usterka w
tekście. Taką linię orzeczniczą kontynuuje Krajowa Izba Odwoławcza, która w wyroku z dnia
17 stycznia 2008 r., (KIO/UZP 77/07) stwierdza, że oczywista omyłka jest pewnym rodzajem
niedokładności, przypadkowym przeoczeniem czy też oczywistym błędem pisarskim, który
polega na mylnym użyciu wyrazu, jego pisowni albo tez opuszczeniu jakiegoś wyrazu (zob.
W. Dzierżanowski, J. Jerzykowski, M. Stachowiak, Prawo zamówień publicznych.
Komentarz, WKP 2012). Podkreśla się zatem powszechnie, że oczywistość omyłki, która
może podlegać poprawieniu, polega z jednej strony na tym, że jest to omyłka zauważalna

bez konieczności głębokiego badania oferty, z drugiej zaś na tym, że poprawienie takiej
omyłki nie może prowadzić do zmiany treści oświadczenia woli. Poprawienie omyłek w
ofercie SKANSKA S.A. doprowadziło tymczasem do zmiany treści oświadczenia woli. W
wyniku dokonanej poprawki zmieniła się bowiem wartość oferty. Nie ma wątpliwości co do
tego, że cena oferowana przez wykonawcę należy do istotnych elementów jego
oświadczenia woli, a skoro tak, to nie może być zmieniana w drodze poprawiania
oczywistych omyłek. Odwołujący do protokołu rozprawy dodał, że oprócz oczywistych
omyłek pisarskich i rachunkowych ustawodawca odróżnia kategorie innych omyłek
dotyczących treści oferty nie ingerujących w sposób znaczący w treść oferty. Jeżeli mamy do
czynienia z różnicą w cenie rzędu 50 000 zł, to zdaniem odwołującego chociażby ze względu
na wysokość tej korekty jest to istotna zmiana w treści oferty wykonawcy i w związku z tym
zastosowanie winien mieć tryb określony w art. 87 ust. 2 pkt 3 w związku z art. 89 ust. 1 pkt
2 z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3, czyli że w takim przypadku zamawiający winien
zwrócić się niezwłocznie zawiadamiając wykonawcę którego oferta została poprawiona.
Nawiązuje do tego art. 89 ust. 1 pkt 7, że wykonawca taki w terminie trzech dni powinien
złożyć oświadczenie czy wyraża zgodę na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2
pkt 3, a zamawiający tego zaniechał. Odwołujący podtrzymał ten zarzut. Jednocześnie
zaznaczając, że trzeba uwzględnić, że dokonanie takiej poprawy było niedopuszczalne
bowiem ingerowało istotnie w treść oferty. Gdyby nawet założyć, że sprostowanie tej omyłki
było dopuszczalne w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, to wówczas należałoby uwzględnić
zaniechanie zamawiającego uzyskania zgody wykonawcy na poprawienie tej omyłki.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut I. g)
Zamawiający na podstawie zestawienia treści str. 40,42 oferty SKANSKA stwierdził, iż
popełniona przez nią omyłka polega na niezamierzonym przeniesieniu błędnej kwoty z
jednego dokumentu do drugiego i jest to różnica rzędu 2,00 zł. Jest to niewątpliwa omyłka
pisarska.
Zamawiający weryfikując możliwość poprawienia omyłki, stwierdził błąd arytmetyczny
dwukrotnego zsumowania w kosztorysie podstawowym, gdzie została dodana kwota robót w
zakresie teletechnicznym i elektroenergetycznym, która już w tym kosztorysie istniała. Jest to
klasyczny przykład oczywistej omyłki rachunkowej, gdzie ustawa nakazuje poprawienie jej
wraz z konsekwencjami wyliczeń i nie doszło zatem do wytworzenia oświadczenia woli innej
treści, niż w ofercie. Jeżeli cena oferty stanowi sumę składników wartości wyliczonych w
oparciu o ceny jednostkowe i ilość jednostek przedmiarowych, to cena ta wynika z
prawidłowego podsumowania wszystkich pozycji.
Stanowisko przystępującego SKANSKA S.A. ad zarzut I. g)

Przystępujący podtrzymał stanowisko zamawiającego.
Stanowisko Izby ad zarzut I. g)
Izba miała na względzie, niepoważone przez odwołującego wyjaśnienia zamawiającego
przedstawione do protokołu rozprawy, co do charakteru popełnionych omyłek w kosztorysie
ofertowym wykonawcy SKANSKA S.A. i sposobu ich poprawienia.
Zamawiający wyjaśnił, mianowicie, że przedmiar obejmował kosztorys na roboty
podstawowe bez podziału na branże oraz dodatkowy kosztorys związany z robotami
teletechnicznymi i elektroenergetycznymi. Główny kosztorys posiada pozycję 353, w której
należało wpisać pozycje z kosztorysu dodatkowego w odniesieniu do danych robót
będącego wynikiem podsumowania elementów wyceny z kosztorysu dodatkowego.
W ofercie Skanska osoba przenosząca dane z kosztorysu dodatkowego do podstawowego w
pozycji 353 wpisała błędną o ok. 2,00 zł wartość. Zostało to poprawione przez
zamawiającego jako oczywista omyłka pisarska.
Druga omyłka znaleziona w kosztorysie Skanska to podwójne zsumowanie kwot z
pozycji 353 i tej wynikającej z kosztorysu dodatkowego. Pomyłka ta została poprawiona jako
oczywista omyłka rachunkowa i pomniejszono wartość oferty SKNSKA SA. z tego tytułu o
kwotę 54 733,59 zł. Wykonawca dwa razy zsumował tę samą kwotę. Dokonana poprawa nie
wpłynęła na zmianę pozycji firm w ustalonej kolejności ofert. Wykonawca został
powiadomiony o dokonaniu tych poprawek, w oparciu o art. 87 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Pzp.
Ponadto zarzut nie został przez odwołującego skonkretyzowany. Odwołujący nie
podał bowiem jakie mianowicie omyłki w ofercie SKANSKA S.A. zostały poprawione. Nie jest
dopuszczalne konkretyzowanie podnoszonych ogólnie w odwołaniu zarzutów dopiero na
rozprawie. Zarzuty takie Izba winna pozostawiać bez rozpoznania – jako spóźnione, wobec
tego, że wykonawcy zostali powiadomieni o wynikach przetargu w dniu 1 lipca 2013 r. i od tej
daty biegł zawity 10 dniowy termin na podnoszenie zarzutów wobec czynności i zaniechań
zamawiającego oceny ofert konkurentów.
Nie mniej, ustalono, że sprostowane omyłki dotyczyły finalnie działań arytmetycznych,
w oparciu o art. 87 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, a więc z uwzględnieniem konsekwencji
rachunkowych dokonanych poprawek, co wynika wprost z upoważnienia przywoływanego
przepisu. Poprawki doprowadziły zresztą do zmniejszenia ceny oferty. Cena oferty
niewątpliwie stanowi treść oferty, jednakże ingerencja zamawiającego znajdowała
normatywne wsparcie.
Zarzut nie podlegał uwzględnieniu.

Zarzut I. h. W zakresie poprawienia omyłek w ofercie SKANSKA S.A. przedstawił zarzut
naruszenia art. 87 ust. 2 Pzp poprzez poprawienie omyłek, które nie są oczywiste.
Jednocześnie, zgodnie z art. 89 pkt 7 Pzp, zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli wykonawca w
terminie 3 dni od dnia doręczenia zawiadomienia nie zgodził się na poprawienie omyłki, o
której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3. W piśmie skierowanym do SKANSKA S.A. stwierdza się,
że poprawiono oczywistą omyłkę pisarską oraz oczywistą omyłkę rachunkową,
Stanowisko zamawiającego ad zarzut I. h)
Zamawiający podtrzymał stanowisko jak przy omówieniu zarzutu I g)
Stanowisko przystępującego SKANSKA S.A. ad zarzut I. h)
Przystępujący podtrzymał stanowisko zamawiającego.
Stanowisko Izby ad zarzut I. h)
Sprostowanie dotyczyło omyłki pisarskiej i rachunkowej. Nie zachodziła podstawa do
sprostowania omyłki ingerującej w treść oferty w oparciu o art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, a
więc innej niż wynikającej z omyłki pisarskiej czy rachunkowej. Charakter poprawionych
omyłek w ofercie SKANSKA S.A. został oceniony przez Izbę w odniesieniu do zarzutu I. g).
Skoro sprostowane omyłki dotyczyły pomyłek pisarskich i działań arytmetycznych, w oparciu
o art. 87 ust. 2 pkt 1 i pkt 2 ustawy Pzp, a więc bez zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy
Pzp, nie była wymagana zgoda wykonawcy na dokonanie tych poprawek. Zarzut nie
podlegał uwzględnieniu. Okoliczności oczywistej omyłki były łatwo zauważalne, możliwe do
ustalenia i poprawy przez samego zamawiającego.

Zarzut II. Oferta RPM S.A. powinna zostać odrzucona lub uzupełniona w trybie art. 26
ust. 3 Pzp.
Zarzut II a). Odwołujący wskazywał, że treść tej oferty nie odpowiada treści SIWZ
wyjaśniając przy tym, co następuje. Celem wykazania wymaganego doświadczenia,
wykonawcy byli zobowiązani do przedłożenia dokumentów potwierdzających wykonanie w
przeszłości określonej roboty budowlanej. Zamawiający precyzyjnie określił, wykonanie
jakiego rodzaju roboty uzna za wystarczające dla uznania, że warunek doświadczenia został
spełniony (rozdz. 9 pkt 2 ppkt 2 SIWZ) - takiej, której przedmiotem zamówienia było
wykonanie budowy wału przeciwpowodziowego o długości 1,5 km, co najmniej III klasy. W
referencjach wystawionych przez PBG S.A. brak jest wzmianki o klasie budowanego przez
RPM S.A. wału przeciwpowodziowego. W związku z tym należy uznać, że za pomocą tego
dokumentu nie wykazano spełnienia warunku doświadczenia. Decydujące zdaniem
odwołującego są referencje, a nie oświadczenie wykonawcy zawarte w złożonym wykazie
robót.

Stanowisko zamawiającego ad. zarzut II. a)
Zamawiający podtrzymał stanowisko, jak przy zarzucie o podobnej treści sformułowanego
odnośnie oferty SKANSKA S.A., że informacja ta wynikała ze złożonego oświadczenia
wykonawcy RPM S.A. – wykazu robót.
Stanowisko Izby ad zarzut II. a)
Tak samo jak przy rozpatrzeniu analogicznego zarzutu wobec wykonawcy SKANSKA S.A.
Izba uznała, że brak było podstaw, aby wymagać w referencjach podania klasy wału. Został
podany opis roboty budowlanej, a w wykazie wykonanych robót została określona klasa
wału. Wyczerpuje to wymagania stawiane w SIWZ przez zamawiającego. Forsowana przez
odwołującego teza, okazała się bezpodstawna.
Zarzut II. b). Kosztorys uproszczony zawarty w ofercie RPM S.A. nie jest tożsamy z
przedmiarem załączonym do SIWZ przez zamawiającego, ponieważ nie zawiera rubryki „Nr
specyfikacji technicznej”. W związku z tym, oferta RPM S.A. nie zawiera kompletnej
podstawy wyceny. Katalog Nakładów Rzeczowych jest narzędziem pomocniczym dla
sporządzania kosztorysu ofertowego, natomiast Specyfikacja Techniczna Wykonania i
Odbioru Robót Budowlanych określa szczegółowo zakres robót do wykonania dla danej
pozycji kosztorysowej. Dla przykładu, opis pozycji wg Katalogu Nakładów Rzeczowych nie
podaje rodzaju bentomaty, jaka winna być zastosowana, podczas gdy Specyfikacja
Techniczna Wykonania i Odbioru określa szczegółowo typ bentomaty, szerokość zakładów,
obsypkę styków bentonitem, technologię wykonania. W braku odniesienia do Specyfikacji
Technicznej Wykonania i Odbioru w pozycji kosztorysowej, nie jest jednoznaczne, czy
wykonawca ujął w pozycji kosztorysowej wszystkie koszty wykonania danego elementu. Przy
tym odwołujący zauważył, że zamawiający odnosi się do Specyfikacji Technicznej
Wykonania i Odbioru w projekcie umowy na wykonanie zadania inwestycyjnego w § 2 pkt 2
ust. 2, § 4 pkt 1 ust. 2, 10 i 11. Utrzymywał, że oferta RPM S.A. jest, we wskazanym wyżej
zakresie, niezgodna z treścią SIWZ. W związku z tym winna zostać odrzucona, chyba że
wskazane braki podlegają uzupełnieniu w trybie art. 26 ust. 3 Pzp. W przedmiotowym
postępowaniu zamawiający nie wzywał RPM S.A. do złożenia poprawnych dokumentów
referencji i kosztorysu, a następnie nie odrzucił oferty tego wykonawcy. W związku z tym,
doszło do naruszenia art. 89 pkt 2 Pzp albo art. 26 ust. 3 Pzp. W każdym wypadku,
zamawiający zaniechał czynności, do których był zobowiązany na podstawie ustawy.
Stanowisko zamawiającego ad. zarzut II. b)
Zamawiający argumentował, że jeżeli jest odstępstwo w kosztorysie wykonawcy RPM S.A.,
to ma ono charakter typowo formalny, nie jest to odstępstwo treści oferty w stosunku do
SIWZ. Oznaczenie odnośnie specyfikacji podane zostało w nagłówku dla danego zakresu

pozycji przedmiarowej zbiorczo. W przywołaniu oznaczonej specyfikacji mieszczą się opisy
dla poszczególnych jednostek przedmiarowych objętych tą specyfikacją. Nie dostrzegł
również potrzeby stosowania art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Stanowisko Izby ad zarzut II. b)
Zarzut nie znalazł potwierdzenia. Kosztorys uproszczony zawarty w ofercie RPM S.A.
wprawdzie nie zawiera rubryki (kolumny) „Nr specyfikacji technicznej”, jednakże jak była
mowa wyżej przy przedstawieniu materiału dowodowego sprawy, zawiera przywołanie
oznaczonej STWiORB w nagłówku pozycji kosztorysowych, do których się odnosi. Jest to
zatem odstępstwo jedynie formalne, a nie merytoryczne od wymaganego przez
zamawiającego sposobu przestawienia kosztorysu, nie mogące skutkować odrzuceniem
oferty wykonawcy. Nie zachodzi konieczność wzywania wykonawcy do uzupełnienia
dokumentu, albowiem zawiera on kompletne wymagane informacje, tyle, że w odmiennej
postaci, niż podawał wzór.
Zarzut II. c). Zamawiający poprawił również omyłkę w ofercie RPM S.A., w trybie
przewidzianym w art. 87 ust. 2 Pzp. W tym wypadku brak jest wskazania, że chodzi o omyłkę
pisarską lub rachunkową, przyjąć więc należy, według odwołującego, że poprawiono inną
omyłkę, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Taka omyłka może zostać poprawiona
jedynie wtedy, gdy nie powoduje istotnych zmian w treści oferty. Tymczasem w wyniku
dokonanej poprawki zmieniła się wartość oferty RPM S.A. Cena oferowana przez
wykonawcę jest natomiast istotnym elementem oferty, nie może więc być zmieniana w
drodze poprawiania omyłek także innych niż pisarskie i rachunkowe.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut II. c)
Zamawiający podnosił, iż w wyniku sprostowania omyłki doszło do skorygowania ceny oferty
wykonawcy RPM w granicach 700,00 zł, in minus, tak jak wyjaśniał przy omawianiu
materiału dowodowego w pozycji poprzedzającej kosztorysu ofertowego, było 8 sztuk
danego materiału, a w pozycji której dotyczyło sprostowanie powinna być 1 sztuka.
Wykonawca zaś niezgodnie z przedmiarem ujął w tej pozycji 8 sztuk, co zamawiający przyjął
jako niezamierzoną omyłkę pisarską przez przypadkowe wstawienie ilości sztuk 8 zamiast 1,
a następnie skorygował rachunkowo obliczenie tej pozycji, zachowując podaną cenę
jednostkową dla danej pozycji, która to przy wynagrodzeniu kosztorysowym stanowi istotną
treść oferty. Uznał zaistniały fakt, za klasyczny przypadek omyłki, gdyż pozycja dotyczy
ustalenia przebiegu całej trasy kabla a nie 8 odcinków, zatem omyłka była łatwa do
stwierdzenia.
Stanowisko Izby ad zarzut II. c)

Odwołujący nie sprecyzował zarzutu, jakie sprostowanie omyłki w ofercie RPM S.A.
kwestionuje. Nie jest dozwolone konkretyzowanie podnoszonych w odwołaniu ogólnikowych
zarzutów dopiero na rozprawie. Zarzuty takie Izba pozostawia bez rozpoznania – jako
spóźnione, gdyż wykonawcy zostali powiadomieni o wynikach przetargu w dniu 1 lipca
2013r. i od tej daty biegł zawity 10 dniowy termin na podnoszenie zarzutów wobec czynności
i zaniechań zamawiającego oceny ofert konkurentów. Protokół postępowania i załączniki do
protokołu zgodnie z § 5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 26.10. 2010 r. w
sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (Dz. U. Nr 223, poz.
1458) zamawiający jest zobowiązany udostępnić na wniosek nie później niż w dniu
powiadomienia o wyborze oferty. Nie było więc żadnych przeszkód, ażeby ustalić zakres
dokonanych sprostowań w ofercie wykonawcy RPM S.A. Odwołujący takich okoliczności nie
podnosił, że zamawiający uniemożliwił poznanie zakresu dokonanych poprawek w ofercie
konkurentów. Nie mniej, Izba w całości podzieliła argumentację zamawiającego, że doszło
do sprostowania w kosztorysie ofertowym wykonawcy RPM S.A. niezamierzonej omyłki
pisarskiej przez przypadkowe wstawienie ilości sztuk 8 zamiast 1 w omawianej pozycji, a
następnie zostało skorygowane rachunkowo obliczenie wartości tej pozycji, zachowując
podaną cenę jednostkową dla danej pozycji, która to przy wynagrodzeniu kosztorysowym
niewątpliwie stanowi istotną treść oferty. Zarzut nie podlegał uwzględnieniu.
Zarzut II. d). Poprawienie omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, pociąga za sobą
konieczność wyrażenia zgody na taką poprawkę przez wykonawcę, którego oferta została
poprawiona. Jeżeli wykonawca ten nie wyrazi takiej zgody w terminie 3 dni od doręczenia mu
zawiadomienia o dokonaniu poprawek, jego oferta podlega odrzuceniu stosownie do
postanowień art. 89 ust. 1 pkt 7 Pzp. Tymczasem w przedmiotowym postępowaniu
zamawiający przeprowadził czynność powtórnej oceny ofert w tym samym dniu, w którym
sporządził zawiadomienia o dokonaniu poprawek, w tym poprawki innej omyłki, o której
mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Oznacza to, że pierwsza ocena ofert została dokonana na
wadliwych ofertach - niezgodnych z SIWZ, a powtórna ocena ofert została przeprowadzona
za wcześnie – przed uzyskaniem zgody wykonawcy na dokonanie poprawek.
Przedwczesność oceny ofert skutkowała tym, że zamawiający nie miał prawa wiedzieć, które
oferty winien odrzucić, a które zbadać merytorycznie. W związku z tym, czynność oceny ofert
została przeprowadzona nierzetelnie – jak utrzymywał odwołujący.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut II. d)
Zamawiający podnosił, że ustawa Pzp nie zakazuje prostowania oczywistych omyłek
pisarskich i rachunkowych, w wyniku których następuje także zmiana ceny oferty. Były
orzeczenia Izby, które dopuszczały prostowanie takich omyłek. Istotne w tej kwestii jest, że
jest to omyłka pisarska, czy rachunkowa, i że mogła być ona poprawiona.

Stanowisko Izby ad zarzut II. d)
Odwołujący nie sprecyzował zarzutu, jakie sprostowanie omyłki w ofercie RPM S.A.
kwestionuje i uznaje za dokonane w oparciu o art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Nie jest
dozwolone konkretyzowanie podnoszonych w odwołaniu ogólnikowych zarzutów dopiero na
rozprawie. Zarzuty takie Izba pozostawia bez rozpoznania – jako spóźnione. Odwołujący nie
podając o jakiego rodzaju sprostowanie omyłki chodzi, przyjął z góry założenie, że doszło do
poprawienia omyłki, o której mowa w art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, co wymaga wyrażenia zgody
na taką poprawę przez wykonawcę, którego oferta została jej poddana. Jeżeli wykonawca
ten nie wyrazi takiej zgody w terminie 3 dni od doręczenia mu zawiadomienia o dokonaniu
poprawek, jego oferta podlega odrzuceniu. W toku rozprawy ustalono, że zamawiający
zarówno w ofercie SKANSKA S.A., jak i w ofercie wykonawcy RPM S.A. dokonywał
wyłącznie poprawek pisarskich i rachunkowych. Zwłaszcza przy prostowaniu omyłek
rachunkowych, z reguły dochodzi do korekty ceny oferty, gdyż ustawa nakazuje uwzględnić
konsekwencje rachunkowe takich poprawek. Skorygowanie zatem cen kwestionowanych
ofert, mimo że ingerowało w treść oferty, to znajdowało umocowanie w regulacji ustawy.
Zamawiający nie wskazał, jako podstawy prawnej swoich czynności art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp i nie musiał uzyskać zgody wykonawcy na sprostowanie widocznych
oczywistych omyłek pisarskich i rachunkowych. Zarzut nie znalazł potwierdzenia.
Zarzut III. Niezgodnego z przepisami ustawy zaniechania wyboru oferty odwołującego jako
najkorzystniejszej wynika bezpośrednio z pozostałych podniesionych zarzutów. Zaniechanie
wyboru oferty odwołującego jako najkorzystniejszej było efektem wszystkich opisanych wyżej
uchybień. W przedmiotowym postępowaniu umieszczono bowiem na liście rankingowej, na
pozycji 1 i 2,wykonawców, których oferty podlegały odrzuceniu. Gdyby zamawiający wykonał
prawidłowo obowiązki nałożone nań przez ustawę, to jako najkorzystniejszą wybrałby ofertę
odwołującego. Zaniechanie dokonania takiego wyboru, jest tym samym niezgodne z
przepisami ustawy, gdyż stanowi niewykonanie obowiązku przez nią nałożonego tj.
obowiązku wyboru najkorzystniejszej oferty spośród tych, które nie podlegają odrzuceniu, jak
przekonywał odwołujący.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut III.
Zamawiający podnosił, że mając na względzie jego stanowisko wcześniej prezentowane
odnośnie prawidłowości złożonych ofert przez SKANSKA i RPM zarzut nie znajduje
potwierdzenia.
Stanowisko Izby ad zarzut III.
Wobec braku ziszczenia się przesłanek odrzucenia ofert wykonawców poprzedzających
odwołującego w ocenie, zarzut nie znalazł potwierdzenia. Zarzut zaniechania wyboru oferty

wykonawcy i nakazania przez Izbę takiej czynności, mimo że często podnoszony w
odwołaniach, nawet gdy zostają one uwzględnione - nie znajduje odbicia w sentencji
orzeczenia. Zamawiający nie jest związany ustalonym wynikiem postępowania i do czasu
zawarcia umowy może go zmienić, gdy ujawni uzasadnione okoliczności. Nakazanie zatem
zamawiającemu dokonania wyboru oferty określonego wykonawcy wiążącym wyrokiem Izby,
uniemożliwiałoby zamawiającemu realizację jego uprawnień ustawowych.
Zarzut IV. Ostatni ze stawianych zarzutów dotyczy nieujawnienia odwołującemu wyjaśnień
SKANSKA S.A. w zakresie podejrzenia rażąco niskiej ceny. Po otwarciu ofert zamawiający
zwrócił się do SKANSKA S.A. z żądaniem udzielenia wyjaśnień co do ceny. Wyjaśnienia
zostały udzielone. Powołując się na zasadę jawności postępowania o udzielenie zamówienia
(art. 8 ust. 1 Pzp), odwołujący zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o wydanie mu
kserokopii kompletnej korespondencji pomiędzy zamawiającym a SKANSKA S.A. oraz RPM
S.A. Wydane kopie nie zawierały przedmiotowych wyjaśnień, a jedynie wzmiankę o
zastrzeżeniu tajemnicy przedsiębiorstwa. W związku z tym odwołujący został pozbawiony
możliwości zbadania, czy jego wątpliwości co do rynkowego charakteru ceny zawartej w
ofercie SKANSKA S.A. są uzasadnione. Nieujawnienie wyjaśnień SKANSKA S.A w zakresie
podejrzenia rażąco niskiej ceny spowodowało również, że odwołujący nie był w stanie
przeprowadzić wyczerpującej argumentacji w przedmiocie postawionego w niniejszym
odwołaniu zarzutu naruszenia art. 89 pkt 3 i 4 poprzez nieodrzucenie oferty SKANSKA S.A.
Odwołujący podkreślał, że zasadą postępowania o udzielenie zamówienia jest jego jawność.
Przewidziana w art. 8 ust. 3 możliwość wyłączenia tej jawności jest wyjątkiem, który winien
być wykładany ściśle. Nie ujawnia się jedynie takich informacji, które stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Aby ustalić,
czy przedmiotowe wyjaśnienia obiektywnie są objęte tajemnicą przedsiębiorstwa,
zamawiający winien zbadać szczegółowo ich treść i uzyskać od wykonawcy szczegółowe
uzasadnienie (por. wyrok KIO z dnia 26 stycznia 2012, KIO 100/12). W opinii odwołującego
w niniejszym postępowaniu zamawiający nie zbadał szczegółowo treści wyjaśnień
SKANSKA S.A. oraz nie uzyskał od tego wykonawcy uzasadnienia zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa, a oparł się jedynie na jego ogólnikowym oświadczeniu. Tymczasem
podstawą do utajnienia wyjaśnień nie mogą być ogólnikowe oświadczenia, zaś zamawiający
musi każdorazowo dogłębnie zbadać, czy zastrzeżone wyjaśnienia rzeczywiście zawierają
tajemnicę przedsiębiorstwa. Należy ponadto wskazać, że zgodnie z art. 11 ust. 4 Uznk,
przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się jedynie nieujawnione do wiadomości
publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne
informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne
działania w celu zachowania ich poufności. Tajemnicę przedsiębiorstwa stanowi zatem tylko

taka informacja, która jest poufna i posiada wartość gospodarczą. W szczególności chodzi
zaś o informację techniczną, technologiczną lub organizacyjną. SKANSKA S.A. oświadczyła
w swojej ofercie (s. 3), że żadne informacje w niej zawarte nie stanowią tajemnicy
przedsiębiorstwa. Szczegóły zaproponowanej ceny nie są więc tajemnicą przedsiębiorstwa,
gdyż zostały już ujawnione. Dalsze wyjaśnienia w tym przedmiocie również nie mogą
stanowić w całości tajemnicy przedsiębiorstwa - nie są to bowiem wyłącznie informacje ani
techniczne czy technologiczne, ani organizacyjne. W szczególności zaś wyjaśnienia w
przedmiocie ceny nie posiadają wartości gospodarczej. Wartość gospodarczą posiadają
jedynie takie informacje, których wykorzystanie przez innego przedsiębiorcę zaoszczędzi mu
wydatków lub zwiększy zyski. Nie jest zrozumiałe w jaki sposób wyjaśnienia SKANSKA S.A.
w przedmiocie rażąco niskiej ceny, miałyby przysporzyć korzyść innym przedsiębiorcom.
Odwołujący poddawał zatem w daleko idącą wątpliwość to, że całość wyjaśnień SKANSKA
S.A. co do ceny, mogłaby być objęta tajemnicą przedsiębiorstwa. Jeżeli nawet w
wyjaśnieniach tych pojawiły się jakieś informacje, których SKANSKA S.A. nie chce ujawniać,
to nieprawdopodobnym wydaje się, by miała takie prawo względem każdego jednego zdania
zawartego w przedmiotowych wyjaśnieniach. Podnosił, że w tym postępowaniu było bardzo
dużo błędów po stronie zamawiającego, które pokazały, że zamawiający nierówno traktuje
podmioty uczestniczące w przetargu. Zamawiający dopuścił się błędów proceduralnych,
które dyskwalifikują dokonany wybór oferty. Najistotniejszym jest, że SKANSKA nie
dysponuje wymaganymi w SIWZ referencjami. Zamawiający utrudniał dostęp do
dokumentów, czym uniemożliwił polemizowanie z ceną zaoferowaną przez Skanska.
Stanowisko zamawiającego ad zarzut IV.
Zamawiający uważał, że zasadnie nie odtajnił wyjaśnień SKANSKA złożonych 17 czerwca
2013 r. Do odtajnienia tych wyjaśnień skłoniła zamawiającego okoliczność, że w swoim
uzasadnieniu z dnia 17 lipca 2013 r. utajnienia wyjaśnień, udzielonych w dniu 17 czerwca
2013r. wykonawca SKANSKA S.A. przywołując argumentację podaną w wyjaśnieniach
złożonych w trybie art. 90 us.1 Pzp, nie zastrzegł tajemnicy tego dokumentu, wobec czego
podlegał on ujawnieniu jako jawna dokumentacja postępowania. Odpadła zatem przesłanka
zachowania w poufności informacji, skoro obiektywnie doszło do jej ujawnienia przez
samego wykonawcę. Zamawiający wskazywał, że wykonawcy zwracali się o udostępnienie
wyjaśnień, ale zamawiający odmówił im udostępnienia, gdyż uznał je za tajemnicę
przedsiębiorstwa. Zamawiający zamierzał tyko ograniczyć pole sporu i ewentualnie rozważał
kwestie odtajnienia niektórych elementów tego pisma. Stało się to bezprzedmiotowe, kiedy
dokonał tego sam wykonawca SKANSKA.
Stanowisko Izby ad zarzut IV.

Nie są zasadne także zarzuty odwołującego, dotyczące objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa
wyjaśnień złożonych przez przystępującego SKANSKA S.A. w zakresie zaoferowanej ceny.
Należało bowiem uwzględnić, iż przedstawione w wyjaśnieniach - w szczególności źródła
zaopatrzenia w materiał do budowy wału, rozwiązania organizacyjne i techniczne
zamierzone przez przystępującego SKANSKA, opis czynników wpływających na cenę oferty
i inne podobne dane stanowią informacje, które nie są powszechnie dostępne i posiadają
istotną wartość gospodarczą dla przystępującego, w związku z czym nie było podstaw do ich
udostępnienia innym wykonawcom.
Bezzasadne ujawnienie informacji, zawartych w wyjaśnieniach, mogłoby skutkować dla
przedsiębiorcy powstaniem istotnych szkód. Jak słusznie wskazano w wyroku z dnia 25
lutego 2013 r. (sygn. KIO 293/13, publ. w Lex nr 1293530) zawarte w wyjaśnieniach
informacje „mają wartość gospodarczą, bowiem w oparciu o nie konkurencja
przystępującego będzie mogła łatwiej, a jednocześnie precyzyjniej szacować na ile
przystępujący wycenił swoje usługi w innych postępowaniach dotyczących zamówień o
zbliżonym charakterze." Podobnie w wyroku z dnia 1 czerwca 2012 r. (sygn. akt: KIO 995/12)
Izba stwierdziła m.in., że „(...) opis sposobu kalkulacji ceny oferty stanowi istotną dla
przedsiębiorcy informację o wartości gospodarczej ze względu na zachowanie
konkurencyjności firmy na danym rynku. (...). Powyższe informacje nie są dostępne
powszechnie, a dostęp do nich, jest objęty skuteczną ochroną (...). Wyjaśnienia
przedstawione w piśmie z dnia 17 czerwca 2012 r., w ocenie Izby zawierają informacje
organizacyjno – handlowe, niosące ze sobą wartość gospodarczą dla przedsiębiorcy,
pozostające w związku z informacjami, które zostały zawarte w ofercie. W wyjaśnieniach,
złożonych przez przystępującego w dniu 17 czerwca 2013 r., zawarte zostały informacje o
istotnych danych, związanych z działalnością przystępującego, których ujawnienie może go
narazić na szkody - między innymi w postaci możliwości wykorzystania ich w ewentualnych
przyszłych postępowaniach opartych na przepisach ustawy Pzp. Zastrzeżenie, że powinny
one zostać utrzymane w tajemnicy było, więc w świetle przepisów ustawy Pzp całkowicie
uzasadnione. Jeżeli wyjaśnienia wykonawcy zawierają opis czynników wpływających na
cenę oferty w zakresie metody wykonania zamówienia, warunków wykonania zamówienia
itp. to powyższe informacje mają charakter handlowy, czy organizacyjny, a przez to
posiadają istotną wartość gospodarczą dla przedsiębiorcy, w związku z czym nie było
podstaw do ich udostępnienia osobom postronnym. Wyjaśnienia wykonawcy stanowią
integralną cześć oferty, gdyż w oparciu o nie, oferta może być zakwalifikowana do oceny,
bądź odrzucona, zatem zastrzeżenie ich poufności jest dopuszczalne przepisem art. 8 ust. 3
ustawy Pzp.

Nadto wskazać należało, iż odwołujący w żaden sposób nie udowodnił postawionego
zarzutu, tj. nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie twierdzenia, iż informacje
zastrzeżone przez przystępującego w złożonych wyjaśnieniach ceny nie spełniają warunków
uznania ich za tajemnicę przedsiębiorstwa, z uwagi na fakt, że są dostępne zwykłą
dozwoloną drogą. Zasada jawności postępowania, zapewniająca dostęp do konkurencyjnych
ofert, doznaje ustawowego ograniczania w przypadku zastrzeżenia w sposób uprawniony na
podstawie art. 8 ust. 3 ustawy Pzp tajemnicy przedsiębiorstwa danych chronionych
ustawowo o jakich stanowi art. 11 ust. 4 ustawy 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503). Pogląd o konieczności zbadania przesłanek
zasadności zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa wywodzi się z okresu orzecznictwa
Zespołów Arbitrów, które akceptowało praktykę odrzucania ofert, w których tajemnica
przedsiębiorstwa była zastrzegana bezpodstawnie. Praktykę taką zmieniła uchwała Sądu
Najwyższego z 21 października 2005 r. sygn. akt III CZP 74/05, która nadała taki kierunek, iż
jeżeli tajemnica jest bezpodstawnie zastrzeżona, to zamawiający winien odtajnić ofertę, a
uprzednio zweryfikować poprawność zastrzeżenia, z punktu widzenia statusu tych informacji.
Nie oznacza to, że każdorazowo zamawiający jest zobowiązany wzywać wykonawcę do
podania uzasadnienia utajnienia oznaczonych dokumentów, a następnie informować innych
uczestników przetargu o podjętych w tym zakresie czynnościach, gdyż żaden przepis takich
obowiązków na zamawiającego nie nakłada. Jeżeli zamawiający może samodzielnie
stwierdzić i ocenić, że wykonawca zasadnie zastrzegł tajemnicę przestawionych
dokumentów, nie musi wzywać wykonawcy do przedstawiania uzasadnienia. Mimo
oświadczeń zamawiającego zawartych w odpowiedzi na odwołanie, iż „nie wszystkie
informacje tam zawarte” tj. w piśmie z 17 czerwca 2013 r. „stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa” to dla Izby liczyły się zaistniałe fakty, zatem wcześniejsza odmowa
zamawiającego udostępnienia treści powyższego pisma odwołującemu, będąca wyrazem
decyzji zamawiającego o uznaniu całości zawartych tam informacji za tajemnicę
przedsiębiorstwa SKANSKA S.A.

W oparciu o art. 191 ust. 2 ustawy Pzp, Izba bierze pod uwagę stan rzeczy ustalony
w toku rozprawy. Bezspornie już po wniesieniu odwołań, doszło do ujawnienia wyjaśnień
SKANSKA S.A. udzielonych 17 czerwca 2013 r., uczyniło to bezprzedmiotowymi zgłaszane
zarzuty i żądania w tym zakresie.
Sygn. akt: KIO 1695/13

Odwołujący: RPM Spółka Akcyjna z siedzibą w Lublińcu (sygn. KIO 1695/13), wniósł
odwołanie na następujące czynności i zaniechania zamawiającego:

1. nie udostępnienia pozostałym oferentom uzasadnienia utajnienia odpowiedzi
udzielonej przez wybraną w toku postępowania przetargowego firmę
SKANSKA S.A. na zapytanie zamawiającego w zakresie rażąco niskiej ceny
zakupu i dowozu materiału do wbudowania w wał,
2. na nieudzielenie informacji pozostałym uczestnikom postępowania o
stwierdzeniu przez zamawiającego istnienia uzasadnionych przesłanek do
dokonania utajnienia udzielonej przez firmę SKANSKA S.A. odpowiedzi,
przewidzianych w art. 11. ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji oraz nieuzasadnienie swojego stanowiska w
przedmiocie przyjęcia utajnienia udzielonej odpowiedzi,
3. wyborze oferty wykonawcy, która zawiera wadę w postaci rażąco niskiej ceny
w zakresie zakupu i dowozu materiału do wbudowania w wał w związku z
przyjęciem w kosztorysie na wykonanie tych robót materiałów nie
spełniających parametrów przewidzianych dokumentacją projektową i
materiałów odpadowych.
Powołując się na naruszenie swego interesu w uzyskaniu zamówienia, odwołujący
wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności wyboru oferty SKANSKA S.A. i nakazanie wyboru oferty
odwołującego jako najbardziej korzystnej, ewentualnie:
2.
nakazanie uchylenia utajnienia informacji udzielonych zamawiającemu w wyniku
zapytania związanego z rażąco niską ceną zakupu i dowozu materiału do wbudowania w wał
wykonawcy SKANSKA S.A. i zobowiązanie zamawiającego do ich przekazania uczestnikom
postępowania.
3.
zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu zgłoszonych zarzutów i żądań odwołujący podnosił, że zamawiający
przyjął utajnienie odpowiedzi oferenta, którego oferta została wybrana bez sprawdzenia
istnienia przesłanek do takiego utajnienia przewidzianych w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16
kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Złożenie przez oferenta odpowiedzi na zapytanie zamawiającego z zastrzeżeniem
utajnienia w oparciu o art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych nakłada na zamawiającego obowiązek sprawdzenia, czy istnieją przesłanki
przewidziane w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) uprawniające do dokonania
utajnienia i jakiego rodzaju tajemnicy przedsiębiorstwa one dotyczą oraz obowiązek

uzasadnienia przyjęcia utajnienia odpowiedzi w oparciu o stwierdzone przesłanki oraz
udzielenia pozostałym oferentom będącym uczestnikom postępowania przetargowego,
informacji o uzasadnionym w świetle art. 8 ust. 3 Prawa zamówień publicznych przyjęciu
utajnienia odpowiedzi ze wskazaniem przesłanki przewidzianej w art. 11 ust. 4 ustawy o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, (rodzaju informacji technicznej, technologicznej czy
organizacyjnej dającej podstawę do tak niskiej wyceny zakupu i dowozu materiału do
wbudowania w wał).
Brak przeanalizowania, stwierdzenia i uzasadnienia istnienia przesłanek do utajnienia
udzielenia odpowiedzi na zapytanie w tak istotnej sprawie jak zarzut zastosowania rażąco
niskiej ceny stanowi naruszenie zasady zachowania uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców przewidzianej w art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Stan taki stwarza możliwość ukrycia okoliczności, których ujawnienie skutkuje wykluczeniem
z postępowania np. w związku ze złożeniem nieprawdziwych informacji mających wpływ na
wynik prowadzonego postępowania (art. 24 ust. 2 pkt. 3) lub odrzuceniem oferty z powodu
stwierdzenia rażąco niskiej ceny. W szczególności powyższe zaniechanie powoduje, że
wykonawca nie ujawnia sposobu ani parametrów kosztorysowych dokonania wyceny
poszczególnych robót w celu nieujawnienia przyjęcia niedopuszczalnych w tym względzie
czynności np. w postaci zastosowania materiałów o parametrach niezgodnych z
dokumentacją projektową albo zastosowania odpadów jako materiałów do wykonania robót,
co może mieć miejsce.
Ponadto nieuzasadnione przyjęcie utajnienia odpowiedzi pozbawia uczestników
przetargu możliwości badania poprawności składanych ofert i utrudnia im korzystanie ze
środków ochrony prawnej.
Wobec powyższego odwołujący wnosił o:
1.
unieważnienie czynności wyboru oferty i wybór oferty odwołującego jako
najbardziej korzystnej ewentualnie:
2.
uchylenie utajnienia informacji udzielonych zamawiającemu w wyniku
zapytania związanego z rażąco niską ceną zakupu i dowozu materiału do wbudowania w
wał i zobowiązanie go do ich przekazania uczestnikom postępowania.
Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia odwołania w oparciu o art. 189 ust. 2 Pzp.
Na wezwanie zamawiającego z dnia 12.07.2013 r. przesłane drogą elektroniczną,
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosił w formie
elektronicznej w dniu 15 lipca 2013 r. wykonawca wybrany SKANSKA S.A. Kopia
przystąpienia została przesłana stronom.

Zgłaszający przystąpienie wnosił o oddalenie odwołania, powołując się na interes w
popieraniu stanowiska zamawiającego, gdyż rozstrzygnięcie niniejszego postępowania
odwoławczego na korzyść zamawiającego, umożliwi SKANSKA S.A. pozyskanie
przedmiotowego zamówienia, albowiem jego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza.
Uwzględnienie odwołania, prowadziłoby w ocenie przystępującego do poniesienia szkody,
poprzez utratę możliwości zawarcia umowy i osiągnięcia zysku z kontraktu.
Izba postanowiła dopuścić zgłaszającego przystąpienie wykonawcę SKANSKA S.A.
do udziału w postępowaniu odwoławczym, uznając iż jego interes w popieraniu stanowiska
zamawiającego, na rzecz utrzymania w mocy czynności wyboru złożonej oferty, jest
niewątpliwy.
W dniu 22 lipca 2013 r. zamawiający doręczył odpowiedź, w której wnosił o oddalenie
odwołania oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego i przedstawił następującą argumentację.
„I. Nie podzielając stanowiska Odwołującego, odnośnie zarzutów dotyczących oferty
Skanska S.A., Zamawiający podnosi, co następuje:
I. Zarzut postawiony w Odwołaniu odnoszący się do nieuzasadnionego utajnienia
udzielonej przez Firmę SKANSKA S.A. odpowiedzi na pismo z dnia 10 czerwca 2013 roku
jest pozbawiony podstaw faktycznych jak i prawnych.
Zamawiający dokonał analizy informacji zawartych w piśmie Skanska S.A. z dnia 17
czerwca 2013 roku, będących wyjaśnieniem złożonym w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, skutkiem
czego uznał, że nie wszystkie informacje tam zawarte stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa
w rozumieniu art. 8 ust 3 Pzp. W związku z tym, pismem z dnia 15 lipca 2013 r. zwrócił się
do Skanska S.A. o wyrażenie zgody na ujawnienie części wyjaśnień z dnia 17 czerwca
2013r. Jednakże Skanska S.A. pismem z dnia 17 lipca 2013 roku podtrzymała swoje
stanowisko odnośnie zastrzeżenia informacji zawartych w piśmie z dnia 17 czerwca 2013 r.
jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Wyjaśnienia Skanska S.A. z dnia 17 lipca 2013 roku nie
zostały jednak zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa. Ze względu na to, że zawierały
one uzupełnienie i rozwinięcie stanowiska Skanska S.A. zajętego w piśmie z dnia 17
czerwca 2013 roku, Zamawiający uznał, że informacje te zostały ujawnione przez Skanska
S.A. i nie stanowią już tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 8 ust. 3 Pzp. W świetle
powyższego, Zamawiający przekazuje przy niniejszej odpowiedzi na odwołanie odtajnione
pismo Skanska z dnia 17 czerwca 2013 roku oraz pismo z dnia 17 lipca 2013 roku,
zawierające wyjaśnienia odnośnie sposobu wyliczenia przez Skanska S.A. elementów
składowych ceny jej oferty. Dowód: pismo Skanska S.A. z dnia 17 czerwca 2013 roku. pismo
Skanska S.A. z dnia 17 lipca 2013 roku.

Zamawiający z ostrożności podnosi, że jeżeli Izba uzna czasowe utajnienie przez
Zamawiającego pisma Skanska S.A. z dnia 17 czerwca 2013 roku za nieuzasadnione,
Zamawiający wskazuje, że takie ewentualne naruszenie przepisów ustawy nie miało
żadnego wpływu na wynik postępowania, gdyż niezależnie od utajnienia tych wyjaśnień, nie
istniała możliwość wykazania, że cena oferty Skanska S.A. jest rażąco niska, a zatem
odwołanie w tym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie (por. wyrok z dnia 23 maja 2013
roku; sygn. akt KIO 1101/13).
2. Zarzut postawiony w Odwołaniu odnoszący się do rażąco niskiej ceny
zaoferowanej przez Wykonawcę SKANSKA S.A. w przedstawionej ofercie, uznać należy za
bezzasadny i pozbawiony podstaw faktycznych i prawnych.
Odwołujący podniósł, iż całkowita cena kosztorysowa zaoferowana przez wykonawcę
SKANSKA S.A. za wykonanie przedmiotowego zamówienia publicznego jest rażąco niska w
stosunku do przedmiotu zamówienia. Odwołujący nie sprecyzował jednak podstawy prawnej
swojego zarzutu, jak również nie uzasadnił go merytorycznie.
Zamawiający uważa przytoczone zarzuty za bezzasadne, a argumenty podniesione w
Odwołaniu za chybione.
Na wstępie należy podkreślić, iż cena przedstawiona przez wykonawcę SKANSKA
S.A. została prawidłowo skalkulowana, tym samym nie spełniała przesłanek ceny rażąco
niskiej w stosunku do przedmiotu zamówienia. Należy zaznaczyć, że powszechnie za
„rażąco niską cenę" przyjmuje się ofertę z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w stosunku
do cen rynkowych podobnych zamówień. Jest to cena znacząco odbiegająca od cen
przyjętych, wskazująca na fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi.
W orzecznictwie wskazywano, iż o cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy
oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie urnowy przez wykonawcę
byłoby dla niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana
całkowicie od realiów rynkowych (Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 stycznia
2007 roku, sygn. akt XIX Ga 3/07).
Istotne znaczenie w przedmiotowej sprawie można przypisać wyrokowi KIO z dnia 22
marca 2011 roku (sygn. akt KIO 476/11), w związku z którym „ocena zamawiającego, jak
wskazuje ustawodawca w przepisie art. 90 ust, 2 ustany PZP ma być dokonana w oparciu o
obiektywne czynniki, których przykładowe wyliczenie zawarto w powołanym przepisie.
Zatem, rolą zamawiającego jest ustalenie, czy w istocie wskazane w wyjaśnieniach czynniki
mają charakter obiektywny i w jakim zakresie wpływają na cenę oferty, jedynie stwierdzenie
tych okoliczności może prowadzić do prawidłowej oceny oferty w aspekcie rażąco niskiej
ceny. (...) w ocenie Izby, uwzględniając wykładnię, gramatyczną tego pojęcia obiektywne
czynniki to takie, które odpowiadają rzeczywistości. W tych warunkach jawi się pytanie, jakie
czynniki i w jakich okolicznościach należy w taki właśnie sposób zakwalifikować, W każdym

wypadku konieczne jest odniesienie się do warunków konkretnego zamówienia, przy
uwzględnieniu wiedzy, doświadczenia życiowego i zasad logicznego rozumowania. (...)
Praktyka pokazuje, że jakkolwiek zazwyczaj nie budzi wątpliwości, czy podany przez
wykonawcę czynnik (rodzaj) ma wpływ na cenę, bowiem determinowany jest on rodzajem
zamówienia (dostawy, usługi, roboty budowlane) i z tych przyczyn weryfikowalny. Znacznie
większe problemy rodzi zaś jego kalkulacja i ocena jej w aspekcie obiektywizmu (realności).
Pomocne w tym względzie jest odwołanie się do doświadczenia wykonawcy, warunków
rynkowych, a przede wszystkim ofert innych wykonawców".
Cena podana przez Wykonawcę SKANSKA S.A. w zakresie przedmiotowego
zamówienia publicznego nie jest ceną rażąco niską, gdyż stanowi cenę porównywalną, a w
wielu przypadkach wyższą od aktualnie oferowanych usług w tym zakresie. Zgodnie
natomiast z wyrokiem KIO z dnia 21 lipca 2010 roku „Brak definicji pojęcia „rażąco niska"
oraz brak jednoznacznego wskazania kryteriów, jakie należy brać pod uwagę przy ocenie
czy zachodzi okoliczność zaoferowania ceny rażąco niskiej sprawia, iż każdy przypadek
należy oceniać indywidualnie, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy oraz
specyfiki przedmiotu zamówienia'' (sygn. akt KIO/UZP 1418/10, LEX nr 612201).
Przy czym należy dodać, że powyższe argumenty zostały już wcześniej przytoczone
przez Przystępującego w wyjaśnieniach przedłożonych Zamawiającemu. W orzecznictwie
utrwalony jest pogląd, iż podstawą oceny dokonywanej w przedmiocie rażąco niskiej ceny są
wyjaśnienia złożone przez wykonawcę. Natomiast ocena Zamawiającego powinna być
dokonana w oparciu o obiektywne czynniki (vide wyrok KIO z dnia 10 stycznia 2012 roku,
sygn. akt KIO 2813/11). Rolą Zamawiającego było więc w tym przypadku ustalenie, czy w
istocie wskazane w wyjaśnieniach czynniki mają charakter obiektywny oraz w jakim zakresie
wpływają na cenę oferty. Zamawiający uznał wyjaśnienia za wystarczająco obiektywne i
wpływające na cenę danej oferty. Uznał również, że cena nie może zostać uznana za
rażącą, gdyż nie ma ku temu odpowiednich przesłanek. Czynności weryfikacyjne,
przeprowadzone przez Zamawiającego pozwoliły mu więc upewnić się, że oferowana przez
Wykonawcę SKANSKA S.A. cena nie może być uznana za rażąco niską.
Zgodnie z wyrokiem KIO z dnia 10 stycznia 2012 roku (sygn. akt KIO 2813/11)
domniemanie faktyczne rażąco niskiej ceny zobowiązany jest obalić wykonawca wezwany
do złożenia wyjaśnień. Zasada ta ma zastosowanie na linii wykonawca-zamawiający, nie
może być natomiast przenoszona na grunt postępowania odwoławczego. Jeśli zamawiający
uzna, iż wykonawca to domniemanie obalił, to rolą odwołującego jest wskazanie przyczyn,
dla których taka ocena była nieuprawniona i ich udowodnienie (art. 6 k.c.). Przy czym
podstawą dla wskazania wadliwości działań zamawiającego jest treść wyjaśnień złożonych
przez wykonawcę. Zgodnie z powyższym należy więc stwierdzić, że obecnie onus probandi
spoczywa na Odwołującym, musi on bowiem wykazać, że Zamawiający powinien odrzucić

ofertę Wykonawcy SKANSKA S.A.. Jako, że Zamawiający w omawianym postępowaniu, po
zapoznaniu się z wyjaśnieniami Wykonawcy SKANSKA S.A., uznał iż nie zostały naruszone
przepisy PZP, a czynniki wskazane w wyjaśnieniach mają charakter obiektywny, to
Odwołujący musi udowodnić, iż Zamawiający uczynił to z naruszeniem prawa.
Należy również podkreślić, że ustawodawca celowo posługuje się określeniem
„rażąca", a nie na przykład „bardzo niska", czy „wyjątkowo niska". Należy uznać, że
przymiotnik ten jest nacechowany negatywnym natężeniem, jak też pewnym ładunkiem
emocjonalnym. Kluczowe znaczenie w przedmiotowej sprawie ma więc określenie znamion
ceny rażąco niskiej, gdyż tylko ta przesłanka może uzasadniać odrzucenie oferty
wykonawcy. Przy czym „Nie jest wystarczający do uznania ceny za rażąco niską fakt, że
cena bardzo znacząco, a nawet drastycznie różni się od wartości zamówienia oraz cen
pozostałych ofert złożonych w postępowaniu lub jest symboliczna. Musi to być cena nie tyle
obiektywnie bardzo niska, co rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia" (wyrok
KIO z dnia 30 lipca 2010 roku, sygn. akt KIO/UZP 1483/10, LEX nr 616645). Cena
zaoferowana przez Wykonawcę SKANSKA S.A. mogła być o wiele niższa od cen
proponowanych od innych podmiotów ubiegających się o dane zamówienie, ważne by nie
była ceną rażąco niską. To, że cena oferowana przez Wykonawcę SKANSKA S.A. była dużo
niższa od ceny zaoferowanej przez Odwołującego nie oznacza, iż obligatoryjnie należy ją
uznać za cenę rażąco niską. Należy pogodzić się z faktem, iż w systemie gospodarki
wolnorynkowej konkurencja na tynku jest ogromna, a oferty składane przez konkurencyjnych
przedsiębiorców mogą być dużo korzystniejsze. Przyczyn takiego faktu należy jednak
poszukiwać w wewnętrznym działaniu danej firmy, a przede wszystkim w braku
odpowiednich działań organizacyjnych i porządkowych, które umożliwiają lepsze
przeprowadzanie badań rynku i orientacyjne określenie cen kształtujących się na danym
obszarze. Bowiem „sam fakt, że cena odbiega swą wysokością od cen pozostałych
wykonawców nie uprawnia do twierdzenia, że cena oferty wybranej jest rażąco niska w
stosunku do przedmiotu zamówienia. Można nawet w indywidualnych przypadkach twierdzić
(mieć przypuszczanie), że ceny konkurentów są zawyżone" (orzeczenie Regionalnej Komisji
Orzekającej z dnia 7 stycznia 2010 roku, sygn. akt DFP-RKO-540-2/9/09, Biul. NDFP
2010/2/6).
Zamawiający, w związku z powzięciem wątpliwości co do wysokości ceny
zaoferowanej przez Wykonawcę SKANSKA S.A. oraz rozbieżności pomiędzy ceną
zaoferowaną przez tego Wykonawcę, a pozostałymi ofertami złożonymi w przedmiotowym
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, wezwał pismem z dnia 10 czerwca
2013 roku, nr MPZ-2212/Kr/2904/13 do złożenia wyjaśnień, m.in. w sprawie elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny oferty złożonej przez Wykonawcę SKANSKA S.A.

Ww. Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego udzielił wyjaśnień, w piśmie z
dnia 17 czerwca 2013 roku. Zamawiający uznał przedmiotowe wyjaśnienia za wystarczające.
W świetle powyższego, należy uznać, iż zarzut rażąco niskiej ceny odnoszący się do
oferty firmy SKANSKA S.A. jest niczym nieuzasadniony, gdyż cena ta nie odbiega znacząco
(a nawet jest od niektórych wyższa) od cen obowiązujących na rynku, w podobnych
zamówieniach publicznych. W tym miejscu Zamawiający chciałby odnieść się do oferty
innego Wykonawcy (in conreto W……….. F……… prowadzącego działalność gospodarczą
pod firmą Zakład Usług Hydrotechniczno-Melioracyjnych W………. F………) złożonej w
podobnym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, mianowicie w przetargu
nieograniczonym na roboty pn.: „Wał przeciwpowodziowy rzeki Odry w km 66+300 - 77+000
Przewóz - Podlesie - Miejsce Odrzańskie gm. Cisek - II etap Podlesie w km 3+500 - 7+800
(km rzeki Odry 67+000 - 71+000)". Należy jednocześnie zaznaczyć, iż przywołany powyżej
przetarg stanowi etap II przetargu będącego przedmiotem niniejszej Odpowiedzi na
odwołanie. Należy jednak zaznaczyć, iż etap II odnosi się do 4.300 km (7.800 km - 3.500
km), a etap I, będący przedmiotem niniejszego postępowania - do 3.500 km. Pomimo
rozbieżności w tym zakresie ww. Wykonawca złożył w przetargu odnoszącym się do etapu II
ofertę w wysokości 8.480.855,25 zł brutto, czyli de facto niższą od oferty złożonej przez
wykonawcę SKANSKA S.A. w etapie I, stanowiącym przedmiot niniejszego postępowania.
Należy również zaznaczyć, iż oferta złożona przez ww. Wykonawcę w postępowaniu
odnoszącym się do etapu II nie została uznana za cenę rażąco niską, nie była też ceną
najniższą (cenę niższą złożyli Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
publicznego: Budownictwo Wodne i Melioracyjne J……… P………, HYDROZ M………
D…………, UNIMARK Sp. z o.o. oferując wykonanie zamówienia w kwocie brutto
7.977.184,85 zł).
Mając powyższe na względzie, Zamawiający nie dość, iż dał wiarę wyjaśnieniom
złożonym przez Wykonawcę SKANSKA S.A., to uznał, iż to nie cena oferowana przez
Wykonawcę SKANSKA S.A. stanowi cenę rażąco niską, a raczej ceny zaproponowane przez
pozostałych Wykonawców (w tym Odwołującego) są cenami znacząco zawyżonymi w
stosunku do przedmiotu zamówienia. Fakt, iż określił szacunkową wartość zamówienia na
cenę znacznie wyższą od zaoferowanej przez Wykonawcę SKANSKA S.A. ma charakter
irrelewantny, gdyż podana cena była jedynie ceną szacunkową, a Zamawiający wykazał się
w aspekcie ustalania jej wysokości dużą dozą zapobiegliwości. Zamawiający stoi jednak na
stanowisku, iż podana przez niego wartość szacunkowa stanowi jedynie maksymalną kwotę,
którą Zamawiający jest w stanie zapłacić za przedmiotowe zamówienie, co nie wyklucza
faktu, iż cena ta jest zawyżona w stosunku do kształtujących się cen rynkowych za
wykonanie podobnych robót i nie może stanowić podstawy do podważania cen
zaoferowanych przez pozostałych Wykonawców.”

Izba dopuściła i przeprowadziła te same dowody co w sprawie sygn. akt KIO 1680/13
i ustalony materiał dowodowy przyjęła za podstawę rozstrzygnięcia rozpatrywanego
odwołania.
Ponadto, Izba rozważyła stanowiska stron i przystępującego przedstawione w
złożonych pismach oraz do protokołu rozprawy.
Izba podzieliła stanowisko zamawiającego i przystępującego, że zarzut podnoszony
przez RPM S.A., iż cena oferty SKANSKA S.A. pozostaje rażąco niską - jest niezasadny z
tych samych przyczyn jakie zostały ustalone przy omawianiu zarzutów przedstawionych
przez odwołującego W. F…………..
W szczególności takie zarzuty, że SKANSKA S.A. przy zaoferowanej cenie materiału
na budowę wału będzie dopuszczać się stosowania nieodpowiednich materiałów
odpadowych, pozostawały całkowicie gołosłowne. Odwołujący w żaden sposób, wbrew
obowiązkom wynikającym z art. 6 K.c. i art. 190 ust. 1 ustawy Pzp wskazującym, że strony
są obowiązane udowodnić fakty, z których wywodzą skutki prawne, nie wykazał zasadności
takich twierdzeń. Odwołujący wnosił o dopuszczenie dowodów z aktów notarialnych
zawartych przez SKANSKA S.A. na wykup nieruchomości gruntowych, z których zamierza
pozyskać ziemię na budowę wałów. Przystępujący zaprzeczył takim okolicznościom, ażeby
zamierzał w tym celu kupować grunty w rejonie inwestycji. Przeprowadzenie wnioskowanego
dowodu było zatem bezprzedmiotowe, jak również dowodu z decyzji RUGW, w odniesieniu
do pozwolenia na wydobywanie piasku z oznaczonych miejsc, gdyż na moment obecny,
żaden z wykonawców nie musi się ubiegać o jej wydanie

Twierdzenia odwołującego RPM S.A., iż skoro ziemia na wał miała pochodzić z
wykopów, to miały być to wykopy legalne z udokumentowanych źródeł i złóż, a ze wszystkich
innych nieudokumentowanych mógł to być jedynie odpad, stanowią jedynie sugestie, że
SKANSKA S.A. będzie używała materiałów nieodpowiednich do zamierzonego celu. Z jakich
materiałów ma być wykonany wał podaje dokumentacja techniczna, według której
wykonawca wybrany będzie musiał prowadzić roboty, sprawdzane przez nadzór inwestorski.
SKANSKA S.A. wyceniła w kosztorysie ofertowym cały zakres robót. śaden z odwołujących
nie podnosił, że został pominięty w wykazie i w kosztorysie, którykolwiek z materiałów, który
będzie potrzebny do zrealizowania tej inwestycji. Zamawiający natomiast nie wykluczył w
ogólności powtórnego wykorzystania oznaczonych frakcji odpadów, np. do niwelacji terenu
czy budowy urządzeń hydrotechnicznych dopuszczony i wykorzystywany jest materiał z
podziemnych wyrobisk górniczych.
Zamawiający był uprawiony aby odmówić odwołującemu udostępnienia złożonych
przez wykonawcę SKANSKA S.A. wyjaśnień, skoro uznawał, że posiadają one charakter

tajemnicy przedsiębiorstwa. Nawet, gdy SKANSKA S.A. nie zastrzegła jako tajemnicy
przedsiębiorstwa żadnych informacji zawartych w treści złożonej oferty, to nie oznacza, iż nie
mogła takiego zastrzeżenia uczynić w odniesieniu do wyjaśnień dotyczących elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny. Wyjaśnienia wykonawcy, stanowią bowiem
integralną część oferty. Nie było podstaw, aby wywodzić, że zamawiający zaniechał oceny
czy wyjaśnienia SKANSKA S.A. złożone w trybie art. 90 ust. 1 Pzp spełniają ustawowe
znamiona definicji tajemnicy przedsiębiorstwa, skoro zamawiający odmówił ich
udostępnienia jako objętych tajemnicą wymienionego przedsiębiorcy. Nawet jeżeli
odwołujący stosuje taką praktykę, iż zakupuje grunty (nieruchomości), żeby pozyskać
materiał kopalny na budowę, to nie oznacza, iż tak samo postępują inni wykonawcy. Zbyt
daleko idące było żądanie odwołującego i wskazywanie, iż obowiązkiem zamawiającego było
sprawdzenie po pierwsze czy wykonawca SKANSKA S.A. ma zawarte notarialne umowy
przyrzeczenia zakupu nieruchomości a po drugie stwierdzenie czy posiada decyzję
administracyjną na wydobycie kopalin, i czy kopaliny te nadają się do ułożenia wału.
Jeżeli nawet wozidła Volvo posiada zarówno odwołujący, jak i firma Ferenc i wiele
innych funkcjonujących na rynku, a technologia przedstawiona przez SKANSKA stosowana
jest przez odwołującego od lat 10, tak samo jak centralna polityka zakupowa, to liczy się
dostępna indywidualnie, inna dla każdego wykonawcy skala tych zjawisk, przekładająca się
na koszty ich działalność, a więc na także na koszty dotyczące poszczególnych kontraktów.
Odwołujący wyjaśniał, iż nie posiada oddziałów ale jest firmą dużą zatrudniającą 250 osób i
stosuje także techniki zakupu scentralizowane, a prowadzi 12 budów, jednakże nie jest to
taka skala działalności jak firmy SKANSKA S.A.
Tłumaczenie odwołującego, że został pozbawiony możliwości - przez zachowanie
utajnienia wyjaśnień SKANSKA S.A. - sprawdzenia czy wykonawca ma możliwość zakupu
gruntu dla pozyskiwania mas ziemnych na wał po takich cenach, jak podana w ofercie –
poprzez przeprowadzenie rozmów z właścicielami tych gruntów, potwierdza wprost
zasadność ochrony tych danych, jako kontaktów handlowych, które mogłyby zostać
zaburzone działaniami z zewnątrz przez konkurentów, ubiegających się o przedmiotowe
zamówienie. Z powyższego odwołujący niezasadnie wywodził, iż zamawiający naruszył art. 8
ustawy Pzp w związku z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, bo
zaniechał przeanalizowania, czy wyjaśnienia mają charakter tajemnicy przedsiębiorstwa, a
zaniechanie to świadczy o tym, że naruszył zasady postępowania równego traktowania
wykonawców. Odwołujący podtrzymywał, że te wyjaśnienia które złożyła SKANSKA S.A. nie
są wystarczające do przyjęcia zaoferowanej ceny. Zamawiający zaprzeczył twierdzeniom
odwołującego, że żaden wykonawca nie miał prawa wskazywać, iż z międzywala uzyska w
sposób indywidualny piasek do budowy wałów, gdyż jak podał w wyśnieniach do SIWZ,

każdy wykonawca w tym postępowaniu mógł pozyskać masy ziemne spełniające wymagania
specyfikacji technicznej z dowolnego miejsca poprzez ich zakup od właścicieli
nieruchomości, czy też zakup nieruchomości, które takie zasoby zwierają, nie wyłączając
przy tym najbliżej położonych terenów oznaczanych jako rezerwa 1 i rezerwa 2. Izba
uwzględniła stanowisko zamawiającego oraz przystępującego, ponieważ znajdowało one
pełne oparcie w materiale dowodowym sprawy.
Zarzuty odwołania nie podlegały uwzględnieniu, w całości stanowią fragmentaryczne i
ogólnikowe powielenie zarzutów przedstawionych przez wykonawcę W……… F……….,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: Zakład Usług Hydrotechniczno-
Melioracyjnych, zgłoszonych w sprawie (sygn. KIO 1680/13).

Swoje twierdzenia odwołujący oparł na przypuszczeniu, że z uwagi na najniższą
zaoferowaną cenę wykonawca SKANSKA S.A., być może zastosuje materiały o parametrach
niezgodnych z dokumentacją projektową albo zastosuje odpady, jako materiały do
wykonania robót. Takie założenia, Izba uznała za niedowiedzione i niezasadne. Sposób i
wymagania materiałowe, określa dokumentacja techniczna, w tym STWiORB. Z jakich
materiałów zamierza Skanska S.A. zrealizować roboty, podaje kosztorys ofertowy wraz z
zestawieniem materiałów. Odwołujący nie podnosił żadnych zarzutów, i nie przedstawił
dowodów, że treść oferty wykonawcy SKANSKA S.A., tak z uwagi na wymagania projektu
technicznego, jak i przedmiaru jest niezgodna z treścią SIWZ. Tajemnica przedsiębiorstwa
wyjaśnień SKANSKA S.A. została zastrzeżona zasadnie, a zamawiający nie miał podstaw
dla odtajnienia tych informacji. Późniejsze ich ujawnienie, wskutek okoliczności leżących po
stronie wykonawcy SKANSKA S.A., nie mogło wpływać na ocenę działań zamawiającego.

Sygn. akt: KIO 1680/13 oraz KIO 1695/13

Izba nie negując legitymacji do korzystania ze środków ochrony prawnej - po stronie
odwołujących wykonawców - w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, w oparciu o
przeprowadzone postępowanie dowodowe, stwierdziła, że zarzuty złożonych odwołań nie
znajdują usprawiedliwionych podstaw.

Zarzuty odwołań, naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.), tj.: art. 8 ust. 3, art. 26
ust. 3, art. 87 ust. 2 pkt 1,2 i 3, art. 89 ust. 1 pkt 1 i pkt 2, oraz pkt 4 i 6, art. 90 tej ustawy, nie
znalazły potwierdzenia. Zamawiający nie naruszył także art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16
kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503),
gdyż czynności wyboru oferty wykonawcy SKANSKA S.A. oraz sklasyfikowanie oferty RPM

S.A. na drugiej pozycji zostały przeprowadzone w zgodzie z przywołanymi wyżej przepisami i
poprawnie pod względem ustalonej treści SIWZ. Nie doszło zatem do uchybienia zasadom
równego traktowania wykonawców i prowadzenia postępowania zgodnie z regułami uczciwej
konkurencji, statuowanymi w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp.
W związku z powyższym Izba oddaliła obydwa odwołania, o czym orzekła na
podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy - na podstawie art.
192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Izba zasądziła od odwołujących na rzecz zamawiającego uzasadnione koszty z tytułu
zastępstwa przez pełnomocnika, udokumentowane rachunkami złożonymi do akt sprawy - w
oparciu o przepisy § 3 pkt 1) i 2) lit. a i b), § 5 ust. 3 pkt 1 w związku z § 6 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238).

Przewodniczący:…………………….

Wcześniejsze orzeczenia:

Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

Najnowsze orzeczenia

Najnowsze przetargi

Najnowsze wyniki przetargów

Kodeksy

Pokaż wszystkie

KIO 1680/13 KIO 1695/13