rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2016-01-27
rok: 2016
data dokumentu: 2016-01-27
rok: 2016
sygnatury akt.:
KIO 42/16
KIO 42/16
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 stycznia 2016 r.
w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 14 stycznia 2016 r. przez
wykonawcę ubiegającego się o udzielenie zamówienia
AG-COMPLEX Sp. z o.o., ul.
Płytowa 14, 03-046 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez Miasto Stołeczne
Warszawa, w imieniu którego występuje Zarząd Mienia m.st. Warszawy, ul. Jana
Kazimierza 62, 01-248 Warszawa
w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 14 stycznia 2016 r. przez
wykonawcę ubiegającego się o udzielenie zamówienia
AG-COMPLEX Sp. z o.o., ul.
Płytowa 14, 03-046 Warszawa w postępowaniu prowadzonym przez Miasto Stołeczne
Warszawa, w imieniu którego występuje Zarząd Mienia m.st. Warszawy, ul. Jana
Kazimierza 62, 01-248 Warszawa
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert,
w tym dokonanie czynności wykluczenia Wykonawcy D.M. z postępowania z
uwagi na brak spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
posiadanej wiedzy i doświadczenia, a w konsekwencji dokonanie czynności
odrzucenia oferty tego Wykonawcy
2.
Oddala zarzut dotyczący naruszenia przez Zamawiającego art. 24 ust. 2a ustawy
Prawo zamówień publicznych
3.
Oddala zarzut dotyczący naruszenia przez Zamawiającego art. 26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie wezwania Wykonawcy D.M.
do uzupełnienia wykazu usług i wykazu sprzętu
4. kosztami postępowania obciąża
Miasto Stołeczne Warszawa, w imieniu którego
występuje Zarząd Mienia m.st. Warszawy, ul. Jana Kazimierza 62, 01-248
Warszawa, i
4.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy ) uiszczoną przez
AG-COMPLEX
Sp. z o.o., ul. Płytowa 14, 03-046 Warszawa tytułem wpisu od odwołania,
4.2. zasądza
od Miasta Stołecznego Warszawa, w imieniu którego występuje Zarząd
Mienia m.st. Warszawy, ul. Jana Kazimierza 62, 01-248 Warszawa na rzecz
Odwołującego
AG-COMPLEX Sp. z o.o., ul. Płytowa 14, 03-046 Warszawa kwotę 18.
600 zł, 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych, zero groszy) stanowiącą
koszty odwołującego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w
Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 42/16
UZASADNIENIE
Zamawiający Miasto Stołeczne Warszawa prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem są
Prace polegające na utrzymaniu porządku i czystości na terenie międzywala Wisły,
będącego we władaniu m. st. Warszawy, wykonywane przez pracowników zatrudnionych w
ramach tzw. „Służby Brzegowej”. Ogłoszenie zostało opublikowane w Suplemencie do
Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej nr 2015/S 217-396224 z dnia 10/11/2015 r.
Odwołujący AG-Complex Sp. z o.o. wniósł odwołanie od czynności Zamawiającego w
przedmiotowym postępowaniu, polegających na naruszeniu przez Zamawiającego art. 26
ust. 2 pkt 4 PZP w zw. z art. 26 ust. 2b poprzez zaniechanie wykluczenia Wykonawcy D.M. z
powodu nie spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia z uwagi na niedookreślenie formy
udostępnienia zasobów podmiotu trzeciego, bowiem wskazana w zobowiązaniu forma
udostępnienia jest jedynie iluzorycznym określeniem i stoi w sprzeczności z pkt 11.1.4.
SIWZ, gdzie Zamawiający wymagał wprost określenia konkretnej formy udziału podmiotu w
realizacji zamówienia. Zobowiązanie ma zatem charakter iluzoryczny i w rzeczywistości
wykonawca nie dysponuje wiedzą i doświadczeniem podmiotu trzeciego, tym samym nie
spełnia warunków wiedzy i doświadczenia. Ponadto Odwołujący zarzucił, że do
zobowiązania podmiotu trzeciego nie został załączony żaden dokumenty potwierdzający
umocowanie osoby podpisanej na zobowiązaniu do reprezentacji podmiotu trzeciego,
naruszeniu przez Zamawiającego art. 26 ust. 2a PZP poprzez zaniechanie wykluczenia
Wykonawcy D.M. z powodu naruszenia przez podmiot udostępniający wiedzę i
doświadczenie warunków zawodowych poprzez wykonanie udostępnionego zamówienia
wskazanego w poz. nr 2 wykazu wykonanych zamówień w sposób nienależyty, za co została
naliczona kara umowna.
Z ostrożności procesowej, Odwołujący zarzucił naruszenie przez Zamawiającego art. 26 ust.
3 PZP poprzez zaniechanie wezwania Wykonawcy D.M. do uzupełnienia wykazu usług i
wykazu sprzętu - z uwagi na fakt, iż załączone do oferty wykazy nie potwierdzają spełnienia
warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia oraz potencjału
technicznego, naruszenie przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 PZP poprzez naruszenie zasad
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców w przedmiotowym
postępowaniu.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania ofert
złożonych w niniejszym postępowaniu, wykluczenie na podstawie art. 24 ust 2 pkt 4 w zw. z
art. 26 ust. 2b PZP Wykonawcy D.M. z udziału w postępowaniu z powodu niewykazania
spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia poprzez nieokreślenie w treści zobowiązania
podmiotu trzeciego konkretnej formy udostępnienia zasobów wiedzy i doświadczenia przez
N.R. Sp. z o.o. oraz brakiem wykazania, czy osoba, która podpisała zobowiązanie jest
uprawniona do reprezentacji podmiotu trzeciego, jak również z powodu nie wykazania czy
udostępnienie zasobów ma charakter rzeczywisty, a nie iluzoryczny i nie wykazanie czy w
rzeczywistości wykonawca D.M. dysponuje wiedzą i doświadczeniem podmiotu trzeciego, a
tym samym nie spełnia warunków wiedzy i doświadczenia, wykluczenie na podstawie art. 24
ust 2a PZP Wykonawcy D.M. z udziału w postępowaniu z powodu naruszenia przez podmiot
udostępniający wiedzę i doświadczenie warunków zawodowych poprzez wykonanie
nienależycie zamówienia wskazanego w poz. nr 2 wykazu wykonanych zamówień,
dokonanie wyboru oferty Odwołującego, jako najkorzystniejszej w oparciu o art. 91 ust 1
PZP, - bowiem cena oferty Odwołującego mieści się w wysokości środków finansowych
przeznaczonych na realizację zamówienia przez Zamawiającego i oferta Odwołującego w
przypadku wykluczenia Wykonawcy D.M. jest ofertą najkorzystniejszą w rozumieniu
przepisów ustawy, względnie: nakazanie wezwania do uzupełnienie w trybie art. 26 ust. 3
PZP Wykonawcy D.M. do uzupełnienia wykazu usług wykonanych w okresie ostatnich 3 lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy -
w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania,
potwierdzający spełnienie warunku określonego w pkt 10.1.2 SIWZ i wykazu sprzętu
potwierdzającego spełnienie warunku określonego w pkt 10.1.2 SIWZ - z uwagi na fakt, iż
załączone do oferty wykazy nie potwierdzają spełnienia warunków udziału w postępowaniu w
zakresie wiedzy i doświadczenia oraz potencjału technicznego, a w przypadku, gdy złożone
przez niego dokumenty nie potwierdzą spełnienia warunków udziału w postępowaniu w
zakresie wiedzy i doświadczenia lub potencjału technicznego lub w przypadku nie złożenieżadnych dokumentów, wykluczenie Wykonawcy D.M. na podstawie art. 24 ust 2 pkt 4 PZP z
udziału w postępowaniu.
W dniu 05.01.2016 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty złożonej przez Wykonawcę D.M..
Odwołujący nie zgodził się z decyzją Zamawiającego i wniósł odwołanie, w którym
przedstawił poniżej wskazane okoliczności oraz argumentację:
Zamawiający określił warunek wiedzy i doświadczenia
(pkt 10.1.2. SIWZ): Wykonawca musi
wykazać, że posiada wiedzę i doświadczenie w zakresie realizacji usług stanowiących
przedmiot zamówienia tj. wykonuje lub wykonywał w okresie ostatnich trzech lat, przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie: przez nieprzerwany okres co najmniej 12 miesięcy, w ramach jednej lub kilku umów
realizowanych w tym samym czasie w obrębie jednego miasta,
prace polegające na
całorocznym utrzymaniu czystości na terenach ogólnodostępnych o powierzchni minimum
200 ha; przez okres ponad 6 miesięcy w ramach jednej lub kilku umów realizowanych w tym
samym czasie w obrębie jednego miasta
prace polegające na zamiataniu w sezonie letnim
terenów ogólnodostępnych o powierzchni minimum 7 ha; przez okres ponad 4 miesięcy w
sezonie zimowym w ramach jednej lub kilku umów realizowanych w tym samym czasie w
obrębie jednego miasta, z zastrzeżeniem, że powierzchnia terenów utrzymywanych wynosiła
minimum 15 ha.
Spełnienie ww. warunku Zamawiający oceniał będzie na podstawie załączonego do oferty
wykazu, określonego w pkt. 11.1.2 SIWZ, sporządzonego wg wzoru stanowiącego załącznik
nr 7 do SIWZ i załączonych dowodów dotyczących najważniejszych usług określających, czy
usługi te zostały wykonane lub są wykonywane należycie.
W zakresie potencjału technicznego (pkt 10.1.4. SIWZ) Zamawiający określił warunek:
Wykonawca musi wykazać, że dysponuje: sprzętem do mechanicznego czyszczenia plaż, tj.
przesiewarką automatyczną o parametrach: głębokość czyszczenia: minimum 20 cm, sita
taśmy odsiewającej 3 rodzaje 15x25, 20x30, 25x30 mm. Przykładowe typy maszyn
spełniających wymogi Zamawiającego: Matador, Supra max lub równoważna. Maszyna
może być samojezdna. Spełnienie ww. warunku oceniane będzie na podstawie
przedłożonego w ofercie stosownego wykazu Wykonawcy (wg. wzoru stanowiącego
załącznik nr 6 do SIWZ).
W pkt 10.2. SIWZ Zamawiający wskazał, iż wykluczy z postępowania Wykonawcę, który w
okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, w sposób zawiniony poważnie naruszył
obowiązki zawodowe, w szczególności, gdy Wykonawca w wyniku zamierzonego działania
lub rażącego niedbalstwa nie wykonał łub nienależycie wykonał zamówienie. Zamawiający
nie wykluczy Wykonawcy, jeżeli udowodni on, że podjął konkretne środki techniczne,
organizacyjne i kadrowe, które mają zapobiec zawinionemu i poważnemu naruszeniu
obowiązków zawodowych w przyszłości oraz naprawił szkody powstałe w wyniku naruszenia
obowiązków zawodowych lub zobowiązał się do ich naprawienia.
W pkt 11.1.4. SIWZ Zamawiający wskazał, że w przypadku, gdy Wykonawca polega na
wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania
zamówienia lub zdolnościach finansowych lub ekonomicznych innych podmiotów,
niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków, należy przedłożyć w
szczególności pisemne zobowiązanie innych podmiotów do oddania Wykonawcy do
dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby wykonania zamówienia (oryginał lub kopia
poświadczona notarialnie) - wzór stanowi załącznik nr 9 do SIWZ. Zamawiający wymagał,
aby składany dokument: wskazywał okres, jakiego dotyczy zobowiązanie; zawierał
informację, który zasób jest udostępniany przez inny podmiot; w przypadku udostępnienia
wiedzy i doświadczenia, określał konkretną formę udziału ww. podmiotu w realizacji
zamówienia (np. podwykonawstwo, doradztwo itp.); jaki stosunek łączy Wykonawcę z
podmiotem udostępniającym zasób (np. umowa zlecenie, umowa o współpracę, kontrakt,
inne).
Zgodnie z art. 26 ust. 2e ustawy, podmiot, który zobowiązał się do udostępnienia zasobów
odpowiada solidarnie z Wykonawcą za szkodę zamawiającego powstałą wskutek
nieudostępnienia tych zasobów, chyba, że za nieudostępnienie zasobów nie ponosi winy.
Wykonawca D.M. przedstawił: wykaz usług zawierający 2 zamówienia: zamówienie
realizowane na rzecz Zamawiającego (Zarząd Mienia m. st. Warszawy) polegające na
utrzymaniu porządku i czystości na terenie międzywala Wisły będącego we władaniu m. st.
Warszawy, wykonywane w ramach tzw. „Służby Brzegowej”, które obejmowało: przez co
najmniej 12 mies. prace polegające na całorocznym utrzymaniu czystości na terenach
ogólnodostępnych o pow. min. 200 ha, przez co najmniej 6 mies. prace polegające na
zamiataniu w sezonie letnim terenów ogólnodostępnych o pow. min. 7 ha, zrealizowane w
okresie: 01.05.2013-27.12.2015 o wartości 1.401.908,68 zł, zamówienie realizowane na
rzecz Wydziału Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Łodzi polegające na letnim i
zimowym, ręcznym i mechanicznym oczyszczaniu pasów dróg publicznych na terenie miasta
Łodzi w latach 2013-2016 w rejonie I - Zimna Woda Żabiniec, które obejmowało cykliczne
oczyszczanie chodników wraz z odśnieżaniem w sezonie zimowym na łącznej poz. 27,45 ha,
zrealizowane w okresie: 01.01.2013-21.10.2016 o wartości 1.920.093,88 zł.
Jako dokument potwierdzający należyte wykonanie zamówienia wskazanego w poz. 2
wykazu usług załączonego do oferty, Wykonawca przedstawił referencje z dnia 05.10.2015 r.
wystawione na podmiot: N.R. Sp. z o.o. przez Urząd Miasta Łodzi. W treści dokumentu
podmiot, na którego rzecz prace były wykonywane, wskazał, że „Usługi wykonywane były
należycie i zgodnie z warunkami umowy, za wyjątkiem dnia 26 stycznia 2014 r. Wydział
Gospodarki Komunalnej naliczył karę umowną w wysokości 3.992,36 zł z tytułu
nienależytego wykonania usługi zimowego utrzymania dróg w dniu 26 stycznia 2014 r.”.
W dniu 29.12.2015 r. Zamawiający wezwał Wykonawcę D.M. do uzupełnienia pisemnego
zobowiązania innych podmiotów do oddania Wykonawcy do dyspozycji niezbędnych
zasobów na potrzeby wykonania zamówienia. Zamawiający w treści wezwania wskazał, iż
wymaga, aby składany dokument wskazywał okres, jakiego dotyczy zobowiązanie, zawierał
informację, który zasób jest udostępniany przez inny podmiot, w przypadku udostępnienia
wiedzy i doświadczenia, określał konkretną formę udziału ww. podmiotu w realizacji
zamówienia (np. podwykonawstwo, doradztwo), jaki stosunek łączy Wykonawcę z
podmiotem udostępniającym zasób (np. umowa zlecenie umowa o współpracę, kontrakt,
inne).
Jako uzasadnienie wezwania Zamawiający wskazał, iż Wykonawca przy spełnianiu warunku
udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia powołał się na doświadczenie
innego podmiotu, ale nie złożył pisemnego zobowiązania do oddania do dyspozycji
niezbędnych zasobów na potrzeby wykonania zamówienia.
Wykonawca D.M. złożył zobowiązanie podmiotu N.R. Sp. z o.o. podpisane przez Prezesa
Zarządu. Z zobowiązania wynika, iż udostępnianym zasobem jest wiedza i doświadczenie,
zasób udostępniany jest na cały okres realizacji przedmiotowego zamówienia, udostępnienie
będzie realizowane w formie „doradztwa - będzie polegało na optymalizacji kosztów przy
wykonywaniu zimowego odśnieżania” a stosunkiem, jaki będzie łączył oba podmiotu jest
umowa zlecenie.
W toku postępowania Zamawiający wezwał Odwołującego - w trybie art. 26 ust 3 PZP do
uzupełnienia wykazu sprzętu, bowiem Odwołujący „wykazał dysponowanie maszyną
samojezdną typu Beach Tech Marina. Zamawiający wskazał, iż z danych otrzymanych od
producenta wynika, iż maszyna ma głębokość czyszczenia dla piasku suchego 15 cm a dla
mokrego 10 cm. A co za tym idzie nie spełnia wymogów Zamawiającego".
Odwołujący w odpowiedzi na wezwanie, nie zgodził się z twierdzeniami Zamawiającego
jakoby maszyna samojezdna typu Beach Tech Marina nie spełniania warunków opisanych
przez Zamawiającego (głębokość czyszczenia minimum 20 cm) tj., że maszyna ma
głębokość czyszczenia dla piasku suchego 15 cm, a dla piasku mokrego 10 cm. Odwołujący
ponownie złożył wykaz potencjału technicznego sporządzony wg wzoru stanowiącego
załącznik nr 6 do SIWZ o treści identycznej, jak załączony do złożonej oferty. Jednocześnie
Odwołujący podtrzymał złożone oświadczenie, co do parametrów maszyny typu Beach Tech
Marina, a w szczególności parametru dotyczącego głębokości czyszczenia i oświadczył, iż
zaproponowana maszyna spełnia wymagane przez Zamawiającego minimalne parametry
(t.j. posiada głębokość czyszczenia minimum 20 cm), co potwierdza, iż złożone przez
Odwołującego oświadczenie w tym zakresie było prawdziwe, prawidłowe i poparte
posiadanymi dokumentami. Odwołujący, podkreślił jednocześnie, iż Zamawiający nie miał
podstaw do wezwania do uzupełnienia dokumentu w postaci wykazu sprzętu, bowiem wżaden sposób Zamawiający nie wykazał, iż złożony wykaz był błędny, jak również nie
wykazał, jakiego rodzaju informację otrzymał od producenta i czy otrzymana informacja
pozwala stwierdzić, że zaoferowana maszyna nie spełniała wymagań.
Odwołujący wskazał, że w jego ocenie Zamawiający bezpodstawnie uznał za prawidłowy i
spełniający wymagania dokument, który w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 26 ust 3
PZP przedstawił Wykonawca D.M., tj. zobowiązanie podmiotu trzeciego udostępniającego
zasoby, mimo, iż treść zobowiązania, w zakresie dotyczącym formy udziału podmiotu w
realizacji zamówienia nie spełniała przesłanek ustawowych. Zgodnie z art. 26 ust. 2b PZP
Wykonawca może polegać na zasobach innych podmiotów, w tym także na wiedzy i
doświadczeniu, o ile będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia
oddanymi mu do dyspozycji na okres korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia. Z
w/w przepisu wynika, że Wykonawca ma zapewnić i jednocześnie udowodnić
Zamawiającemu możliwość korzystania z zasobu podmiotu trzeciego. Wykonawca w
formularzu ofertowym nie wskazał, iż będzie korzystał z usług podwykonawcy realizując
zamówienie. Zdaniem Odwołującego, w przypadku udostępniania zasobu wiedzy i
doświadczenia - udział podmiotu trzeciego w realizacji części zamówienia jest z racjonalnego
punktu widzenia konieczny. Zasoby wiedzy i doświadczenia mają szczególny charakter,
zasoby te są nierozerwalnie związane z podmiotem ich udzielającym, zasoby są niemożliwe
do samodzielnego obrotu.
W zobowiązaniu wskazano, iż doradztwo będzie polegać na „optymalizacji kosztów pracy” -
z takiego stwierdzenia nie sposób wnioskować, w jaki sposób wiedza i doświadczenie
zostanie przekazana Wykonawcy podczas wykonywania „doradztwa”. Wykonawca nie
udowodnił, w jaki sposób zasób wiedzy i doświadczenia należący do N.R. Sp. z o.o. będzie
faktycznie udostępniony.
W ocenie Odwołującego, Zamawiający naruszył art. 26 ust 2 pkt 4 PZP poprzez zaniechanie
wykluczenia Wykonawcy D.M. z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z
powodu nie określenia w zobowiązaniu podmiotu trzeciego formy udostępnienia zasobu
wiedzy i doświadczenia przez N.R. Sp. z o.o., bowiem złożone zobowiązanie podmiotu
trzeciego nie określa wprost formy udostępnienia zasobu, a wskazana forma „doradztwa -
będzie polegało na optymalizacji kosztów przy wykonywaniu zimowego odśnieżania” jest
jedynie iluzorycznym określeniem formy udostępnienia i stoi w sprzeczności z pkt 11.1.4.
SIWZ gdzie Zamawiający wymagał wprost określenia konkretnej
formy udziału podmiotu w
realizacji zamówienia. Do zobowiązania nie został załączony żaden dokument
potwierdzający, iż osoba, która podpisała zobowiązanie podmiotu trzeciego jest uprawniona
do jego reprezentacji, mimo to, Zamawiający nie powziął wątpliwości co do złożonego
zobowiązania.
Odwołujący wskazał, że treść zobowiązania jest bardzo lakoniczna w zakresie wszystkich
wskazanych 4 punktów. Wiadomo jedynie, iż zasób będzie udostępniony na 36 miesięcy w
formie umowy zlecenia i dotyczyć będzie doradztwa polegającego na optymalizacji kosztów
przy wykonywaniu zimowego odśnieżania. Brak w tym zobowiązaniu konkretnych
elementów, z który będzie wynikało, iż zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasób
wiedzy i doświadczenia ma charakter rzeczywisty, że podmiot faktycznie udostępnia swoją
wiedzę nie tylko w zakresie optymalizacji kosztów, ale także w tym najważniejszym i
podstawowym zakresie, w jaki sposób należy realizować i wykonywać takie zamówienie.
Odwołujący podkreślił także, że dokument może zostać uzupełniony tylko raz, a
Zamawiający w toku postępowania wezwał już Wykonawcę do uzupełnienia w/w wykazu.
Zamawiający nie może powtórnie wykonać w/w czynności i wezwać Wykonawcę do
uzupełnienia zobowiązania, a zatem Wykonawca D.M. winien zostać wykluczony z udziału w
postępowaniu z powodu nie wykazania spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia.
Odwołujący wskazał także, że Zamawiający uznał za prawidłowy i spełniający wymagania
wykaz usług załączony do oferty Wykonawcy D.M., w którym to wykazie w poz. 2 przedstawił
zamówienie realizowane przez podmiot trzeci, mimo, iż z przedstawionych referencji Urzędu
Miasta Łodzi wynika, że zamówienie nie zostało zrealizowane należycie, bowiem naliczono
karę umowną. Zdaniem Odwołującego fakt, że w ramach określonej usługi zostały naliczone
kary umowne skutkuje niemożnością uznania takiej usługi za należycie wykonaną. Samo
wystawienie „referencji” nie świadczy o należytej realizacji zamówienia. W treści zostało
wskazane, że zamówienie było realizowane należycie za wyjątkiem dnia 26 stycznia 2014 r.,
za który naliczono karę umowną w wysokości 3.992,36 zł z tytułu nienależytego wykonania
usługi zimowego utrzymania dróg. W pkt 10.2. SIWZ Zamawiający wskazał, iż wykluczy z
postępowania Wykonawcę, który w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, w sposób
zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, w szczególności gdy Wykonawca w
wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie
wykonał zamówienie. Zamawiający nie wykluczy Wykonawcy, jeżeli udowodni on, że podjął
konkretne środki techniczne, organizacyjne i kadrowe, które mają zapobiec zawinionemu i
poważnemu naruszeniu obowiązków zawodowych w przyszłości oraz naprawił szkody
powstałe w wyniku naruszenia obowiązków zawodowych lub zobowiązał się do ich
naprawienia. Odwołujący podkreślił, że Wykonawca nie udowodnił, tj. nie załączył do ofertyżadnych dokumentów potwierdzających, że podmiot, na którego zasoby wiedzy i
doświadczenia się powołuje, podjął konkretne środki techniczne, organizacyjne i kadrowe,
które mają zapobiec zawinionemu i poważnemu naruszeniu obowiązków zawodowych w
przyszłości oraz naprawił szkody powstałe w wyniku naruszenia obowiązków zawodowych
lub zobowiązał się do ich naprawienia.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający naruszył art. 24 ust 2a ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez zaniechanie wykluczenia Wykonawcy D.M. z powodu naruszenie przez
podmiot udostępniający wiedzę i doświadczenie warunków zawodowych poprzez wykonanie
nienależycie zamówienia wskazanego w poz. nr 2 wykazu wykonanych zamówień.
Zamawiający uznał za prawidłowy i spełniający wymagania wykaz sprzętu załączony do
oferty Wykonawcy D.M., którego treść była kopią opisu wymagań Zamawiającego.
Odwołujący zwrócił uwagę, że w wykazie przedstawionym przez w/w Wykonawcę nie było
informacji identyfikującej sprzęt, którym dysponuje, sprzęt nie został w żaden sposób
zindywidualizowany i Zamawiający z treści wykazu nie uzyskał żadnej informacji o tym, jakim
faktycznie sprzętem dysponuje Wykonawca. Wykaz sprzętu miał potwierdzać spełnienie
warunku udział w postępowaniu w zakresie potencjału technicznego. W ocenie
Odwołującego nie może stanowić spełnienia warunków udziału w postępowaniu powtórzenie
opisu warunku postawionego przez Zamawiającego. Zdaniem Odwołującego, Wykonawcy
zobowiązani byli podać opis sprzętu, parametry urządzenia, formę władania.
Odwołujący zarzucił, że mimo iż Zamawiający nie uzyskał żadnej informacji o
dysponowanym przez Wykonawcę sprzęcie (producent, model, parametry techniczne), to
zaniechał wezwania Wykonawcy w trybie art. 26 ust 3 PZP do złożenia wykazu z
informacjami, których sam wymagał.
Odwołujący wskazał, że w stosunku do niego Zamawiający skierował wezwanie do
uzupełnienia wykazu sprzętu w trybie art. 26 ust 3 PZP twierdząc, iż określony nazwą
producenta sprzęt Odwołującego nie spełnia warunków udziału w postępowaniu. O ile w
stosunku do Odwołującego Zamawiający powziął bliżej nieokreślone wątpliwości, co do
opisanego sprzętu, tak w stosunku do Wykonawcy D.M., którego sprzęt nie został w ogóle
wykazany w wykazie, Zamawiający żadnych wątpliwości nie miał i nie miał również żadnej
wiedzy, jakim sprzętem Wykonawca ten będzie dysponował.
Odwołujący argumentował, że: Fakt, iż Wykonawca D.M. realizował dla Zamawiającego
tożsamy przedmiot zamówienia nie świadczy z góry o tym, iż Wykonawca ten sprzęt opisany
przez Zamawiającego posiada. Każdy Wykonawca ma takie same prawa, jak i obowiązki -
każdy musi wykazać spełnienie warunków udziału w postępowaniu - przedstawiając
właściwe dokumenty. Dokument, zawierający kopie opisu wymagań Zamawiającego, wżaden sposób nie wskazuje, jaki sprzęt miał na myśli Wykonawca. Zamawiający nie ma,
zatem wiedzy o sprzęcie przy udziale, którego zamówienie będzie realizowane. Zdaniem
Odwołującego, Zamawiający naruszył art. 26 ust 3 PZP poprzez zaniechanie wezwania
Wykonawcy D.M. do złożenia wykazu sprzętu, bowiem wykaz załączony do oferty nie
potwierdza spełnienia warunku udziału w postępowaniu (nie zawiera informacji o
producencie czy modelu sprzętu, którym dysponuje Wykonawca, co uniemożliwia dokonanie
weryfikacji i sprawdzenia parametrów sprzętu, jakim Wykonawca posłuży się do realizacji
zamówienia). Odwołujący wskazał także, że sprzęt wymagany przez Zamawiającego w
warunkach udziału postępowania jest sprzętem specjalistycznym i nie jest powszechnie
dostępny na rynku, nawet na zasadzie udostępnienia potencjału poprzez wynajem, czy
dzierżawę takiego sprzętu do realizacji zamówienia. Tym bardziej dziwi fakt, iż D.M.
sprzętem tym dysponuje na zasadzie własności.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający naruszył zasady równego traktowania wykonawców.
W stosunku, bowiem do oferty Odwołującego Zamawiający skorzystał z procedury wezwania
do uzupełnienia wykazu sprzętu w trybie art. 26 ust. 3 ustawy PZP, wskazując, iż podany
przez Odwołującego sprzęt nie spełnia wymaganych parametrów. W stosunku zaś do oferty
D.M. Zamawiający zaniechał dokonania jakichkolwiek czynności, pomimo że nie posiadał
wiedzy, jakiego rodzaju sprzętem Wykonawca ten posłuży się do realizacji zamówienia.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska i
dowody Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do
wniesienia odwołania, zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
1) Izba uznała za zasadny zarzut dotyczący braku wykazania przez Wykonawcę D.M.
spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącym wiedzy i doświadczenia.
Zamawiający wymagał określenia konkretnej formy udziału podmiotu trzeciego w realizacji
zamówienia. W ocenie Izby, zobowiązanie podmiotu trzeciego, jakie przedstawił Wykonawca
D.M., ma charakter iluzoryczny i z treści tego zobowiązania nie sposób wywieść, w jaki
sposób potencjał podmiotu trzeciego miałby zostać przekazany Wykonawcy. Ogólne
stwierdzenie o „doradztwie”, bez określenia, na czym doradztwo to miałoby polegać, wżaden sposób nie gwarantuje rzeczywistego przepływu wiedzy. W rzeczywistości więc
Wykonawca D.M. nie dysponuje wiedzą i doświadczeniem podmiotu trzeciego, a tym samym
nie spełnia warunków wiedzy i doświadczenia. Zgodnie z art. 26 ust. 2b ustawy Prawo
zamówień publicznych to Wykonawca ma udowodnić Zamawiającemu, że w trakcie realizacji
zamówienia będzie rzeczywiście dysponował udostępnionym zasobem, a więc z niego
korzystał. W ocenie Izby Wykonawca D.M. składając takie oświadczenie podmiotu trzeciego
nie udowodnił realności korzystania z zasobów podmiotu trzeciego. Ponownie należy
podkreślić, że te zasoby nie zostaną udostępnione. O ile przedmiotem zamówienia jest
utrzymywanie określonego obszaru w okresie zimowym, w tym np. odśnieżanie, to w świetle
treści oświadczenia zasoby wiedzy i doświadczenia w ogóle nie mają zostać udostępnione w
tym zakresie. Z treści oświadczenia podmiotu trzeciego wynika bowiem, że podmiot ten
miałby doradzać Wykonawcy w zakresie optymalizacji kosztów, co w ogóle nie jest związane
z przedmiotowym zamówieniem.
Kwestia optymalizacji kosztów nie dotyczy przekazywania wiedzy na temat tego, w jaki
sposób zamówienie powinno zostać zrealizowane, a tego powinno dotyczyć przekazywanie
zasobów. Optymalizacja kosztów dotyczy wewnętrznej organizacji wykonawcy i
gospodarowania jego zasobami, a więc nie jest związana z kwestią prawidłowego
wykonywania zamówienia przez wykonawcę.
Także argument Zamawiającego dotyczący artykułu 26 2e ustawy Prawo zamówień
publicznych jest nietrafiony. Artykuł ten wprowadzono nowelizacją z dnia 29 sierpnia 2014 r.
Wynika z niego solidarna odpowiedzialność Wykonawcy i podmiotu trzeciego za szkodę
Zamawiającego powstałą wskutek nieudostępnienia zadeklarowanych zasobów. Jednakże
należy mieć na uwadze, że podmiot trzeci, który wystosował oświadczenie, że będzie
doradzał Wykonawcy D.M. w zakresie optymalizacji kosztów, zobowiązał się jedynie do
odpowiedzialności tylko za optymalizację kosztów, nie za zamówienie, które jest znacznie
szersze (obejmuje całe zimowe utrzymanie określonego obszaru). Wyznaczone zatem
zostały granice solidarnego zobowiązania i obejmuje ono wyłącznie optymalizację kosztów.
Podmiot trzeci nie zobowiązał się do odpowiedzialności za wykonanie całości zadania.
Izba podziela stanowisko Zamawiającego, zgodnie z którym Wykonawca nie jest
zobowiązany do złożenia dokumentów potwierdzających umocowanie dla osób
podpisujących oświadczenie o zobowiązaniu do udostępnienia potencjału na czas realizacji
zamówienia, w sytuacji gdy Zamawiający ma możliwość sprawdzenia takiego umocowania w
ogólnie dostępnych rejestrach. Jednakże z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że
Zamawiający nie dokonał takiej weryfikacji. Tym samym w ogóle brak jest pewności co do
prawidłowości złożonego oświadczenia.
Izba nie nakazywała wezwać Wykonawcy D.M. do uzupełnienia dokumentów w zakresie
potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i
doświadczenia. Wykonawca winien już w treści oferty złożyć wszystkie odpowiednie
dokumenty wymagane w treści SIWZ. Instytucja wezwania w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych jest instytucją przewidującą wyjątek od zasady, że wszystkie
dokumenty powinny zostać złożone wraz z ofertą. Zatem złożone dokumenty w wyniku
wezwania, powinny być kompletne i nie pozostawiać żadnych wątpliwości, potwierdzać
jednoznacznie spełnienie warunków udziału w postępowaniu. Wykonawca D.M. został
wezwany do uzupełnienia dokumentów, które miały potwierdzić spełnienie warunku udziału
w postępowaniu polegającym na posiadaniu wiedzy i doświadczenia w realizacji określonego
zamówienia. Zatem Wykonawca ten już raz skorzystał z dobrodziejstwa tego artykułu. W
wyniku uzupełnienia winien był jednoznacznie wykazać, że postawiony wykonawcom
warunek spełnia. W wyniku wezwania przedstawił oświadczenie, które nie stanowi
potwierdzenia posiadanej wiedzy i doświadczenia. Ponowne wezwanie tego Wykonawcy jest
więc bezpodstawne.
Powyższe oznacza, że Zamawiający winien wykluczyć Wykonawcę D.M. z udziału w
postępowaniu na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych z uwagi
na brak spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącego wiedzy i doświadczenia, a
w konsekwencji uznać jego ofertę za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
2) Zgodnie z pkt. 10.1.2 SIWZ Zamawiający wymagał, aby Wykonawcy przystępujący do
postępowania spełniali m.in. warunek: wykonywał prace przez okres ponad 4 miesięcy w
sezonie zimowym w ramach jednej lub kilku umów realizowanych w tym samym czasie w
obrębie jednego miasta, z zastrzeżeniem, że powierzchnia terenów utrzymywanych wynosiła
minimum 15 ha.
Jako dokument potwierdzający należyte wykonanie zamówienia wskazanego w poz. 2
wykazu usług załączonego do oferty, Wykonawca D.M. przedstawił referencje z dnia
05.10.2015 r. wystawione na podmiot N.R. Sp. z o.o. przez Wydział Gospodarki Komunalnej
Urzędu Miasta Łodzi.
Odwołujący zarzucił, że opisane prace nie zostały zrealizowane należycie, bowiem naliczono
karę umowną. Kara została naliczona wyłącznie w dniu 26 stycznia 2014 r., natomiast
umowa została zawarta na okres 01.01.2013 r. - 31.10.2016 r.
W ocenie Izby decydujące znaczenie ma okoliczność, że w treści referencji Wydział
Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Łodzi wyraźnie potwierdził, że usługi były
wykonywane należycie i zgodnie z warunkami umowy. Oznacza to, że nie można uznać, że
Wykonawca nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie. Rzeczywiście w treści
referencji jest także mowa, że wyjątkiem był jeden dzień - kara umowna z tytułu
nienależytego wykonania prac naliczona została jedynie za jeden dzień, tj. 26.01.2014 r.
Jeden dzień spośród kilkudziesięciu miesięcy wykonywania umowy może mieć charakter
incydentalny. Nie można więc tylko na tej podstawie uznać, że Wykonawca nie wykonał lub
nienależycie wykonał zamówienie. Słusznie zauważył Zamawiający, że referencje zostały
wystawione w dniu 05.10.2015 r., a więc 21 miesięcy po tym fakcie. Z referencji wynika, że
umowa została zawarta do dnia 31.10.2016 r. Powyższe informacje można zinterpretować w
ten sposób, że Wykonawca podjął konkretne środki, które mają zapobiec zawinionemu i
poważnemu naruszaniu obowiązków zawodowych w przyszłości oraz naprawił szkody
powstałe w wyniku naruszenia obowiązków zawodowych lub zobowiązał się do ich
naprawienia, skoro umowa nie została wypowiedziana, a wręcz zostało potwierdzone w
treści referencji, że Wykonawca wykonywał zamówienie należycie. Zgodnie z art. 24 ust. 2a
ustawy Prawo zamówień publicznych Zamawiający nie wyklucza z postępowania takiego
Wykonawcy. Podkreślenia wymaga, że artykuł ten dotyczy sytuacji, gdy wykonawca nie
wykonał zamówienia lub wykonał zamówienie nienależycie, a więc odnosi się do całości
zadania. W niniejszym przypadku referencje potwierdziły prawidłowe wykonanie całości
zadania, z treści referencji w żaden sposób nie można wywieść, aby wykonawca nie wykonał
zamówienia. Powyższa okoliczność ma znaczenie kluczowe dla rozstrzygnięcia sprawy.
Treść referencji potwierdza prawidłowość zrealizowania całego zadania. Rację należy
przyznać Zamawiającemu, iż w sytuacji, gdyby zamówienie nie zostało wykonane, lub
zostało wykonane nieprawidłowo, nie zostałyby wystawione referencje, w których wprost
wskazano, że Wykonawca wykonywał zadanie należycie i zgodnie z warunkami umowy.
W ocenie Izby istotne znaczenie miała także wysokość kary umownej. Należy zaznaczyć, że
wartość prac wynosi 1 920 093,88 zł, zaś naliczona kara wynosi 3 992,36 zł, co stanowi 0,2
% wartości zamówienia. Nie można zatem mówić o celowym działaniu, jak również o
rażącym zaniedbaniu. Fakt, że taka sytuacja pojawiła się tylko jeden raz (jeden dzień) w
trakcie umowy trwającej 34 miesiące i do dnia wystawienia referencji nie powtórzyła się,
również w ocenie Izby może świadczyć o tym, że ewentualne naruszenie miało charakter
wyłącznie incydentalny i podmiot nie naruszał już obowiązków, a zatem można uznać, że
podjął konkretne środki, które zapobiegły zawinionemu i poważnemu naruszaniu
obowiązków zawodowych w przyszłości. W świetle powyższego brak jest podstaw do
uznania, że Zamawiający był zobowiązany do zastosowania art. 24 ust. 2a ustawy Prawo
zamówień publicznych.
3) Zamawiający na potwierdzenie udziału w postępowaniu w zakresie dysponowania
odpowiednim potencjałem technicznym, żądał przedłożenia wypełnionego wykazu sprzętu
stanowiącego załącznik nr 8 do SIWZ. W pkt. 10.1.4 SIWZ zostały opisane wymagane
parametry sprzętu. W wykazie sprzętu należało podać opis sprzętu, jego parametry oraz
formę władania. Zamawiający nie wymagał podania marki i modelu urządzenia.
W przygotowanym wzorze „Wykaz sprzętu" (załącznik nr 8 do SIWZ) Zamawiający zamieścił
treść oświadczenia: „Niniejszym wyrażam zgodę na sprawdzenie przez Zamawiającego
danych podanych powyżej." Wzór załącznika nr 8 do SIWZ był taki sam dla każdego
Wykonawcy. Podpisując go każdy z Wykonawców oświadczył, że Zamawiający może
zweryfikować poprawność i prawdziwość podanych parametrów maszyny, które były
wymagane w pkt. 10.1.4 SIWZ.
Wykonawca D.M. w dwóch pierwszych pozycjach przedstawił opis dedykowanego
urządzenia. Zamawiający wyjaśnił, że nie miał wątpliwości co do zgodności
zadeklarowanego sprzętu z wymaganym. Ponadto oświadczył, że posiada wiedzę, że
Wykonawca D.M. dysponuje maszyną o parametrach podanych w SIWZ, ponieważ firma
wykonywała dla Zamawiającego usługi o podobnym charakterze w wyniku udzielenia
zamówienia na analogiczny zakres usług w poprzednim okresie trzech lat.
Izba za bezzasadny uznała zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez zaniechanie wezwania Wykonawcy D.M. do uzupełnienia wykazu usług
i wykazu sprzętu. Podstawą takiego rozstrzygnięcia jest fakt, że Zamawiający nie wymagał w
treści SIWZ podania marki czy modelu sprzętu. Dlatego też Zamawiający nie był
zobowiązany do wzywania Wykonawcy D.M. do uzupełnienia informacji w tym zakresie. Co
więcej, Wykonawca D.M. w swoim oświadczeniu przepisał wszystkie oferowane parametry
urządzenia, potwierdzając tym samym spełnienie parametrów wymaganych przez
Zamawiającego. Potwierdził także swoją gotowość do poddania się weryfikacji co do
poprawności i prawdziwości podanych parametrów maszyny. Powyższe oznacza, że
Wykonawca oświadczył, że spełnia warunki SIWZ. Ustawa Prawo zamówień publicznych nie
zabrania weryfikacji spełnienia warunków udziału w postępowaniu jedynie dzięki
przedstawionemu przez Wykonawcę oświadczeniu. Taka sytuacja miała miejsce w
niniejszym postępowaniu. Zamawiający oświadczył, że znane jest mu urządzenie, jakim
dysponuje Wykonawca D.M., gdyż ten Wykonawca dotychczas świadczył usługi na rzecz
Zamawiającego. Tym samym, brak było podstaw do dodatkowej weryfikacji. Odwołujący w
trakcie rozprawy sam oświadczył, że: Zamawiający może bazować jedynie na wiedzy w
zakresie zrealizowanych zamówień na jego rzecz. Powyższe oznacza, że przyznał rację, iż
Zamawiający może czerpać wiedzę z okoliczności dotyczących dotychczasowych usług
realizowanych na jego rzecz. Zatem w sytuacji, gdy Wykonawca D.M. potwierdził spełnienie
warunku udziału w postępowaniu, brak było podstaw do wzywania go do składania
dodatkowych informacji w zakresie posiadanego sprzętu, w szczególności, gdy Zamawiający
nie wymagał dodatkowych informacji, a nadto fakt dysponowania przez tego Wykonawcę
właściwym urządzeniem jest znany Zamawiającemu.
Odwołujący stwierdził także, że jego wątpliwości budzi wskazana przez Wykonawcę D.M.
forma władania sprzętem (własność). Nie przedstawił w tym zakresie żadnych dowodów.
Stwierdzenie, że Odwołujący posiada wątpliwości, czy Wykonawca D.M. rzeczywiście jest
właścicielem sprzętu deklarowanego w oświadczeniu o spełnieniu warunków udziału w
postepowaniu, nie może stanowić podstawy do uznania tego faktu za udowodniony. To na
Odwołującym spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności, z których wywodził skutki
prawne.
W ocenie Izby nie można także uznać, aby Zamawiający naruszył zasadę równego
traktowania wykonawców. W ocenie Izby w żaden sposób nie jest sprzeczna z ustawą ani
określonymi w niej zasadami czynność Zamawiającego polegająca na wnikliwym badaniu
oferty Odwołującego. Zamawiający wyjaśnił, że z ostrożności procesowej, zwrócił się z
pytaniem (w formie e-mail) do przedstawiciela handlowego na terenie Polski z prośbą o
podanie parametrów oferowanego przez Odwołującego modelu. Wobec wątpliwości co do
zgodności przedstawionego modelu w stosunku do wymogów SIWZ, zwrócił się do
Odwołującego z prośbą o uzupełnienie oferty o dokument potwierdzający dysponowanie
odpowiednim sprzętem. Odwołujący udzielił w wyznaczonym terminie odpowiedzi, z której
wynikało, że ocena Zamawiającego była błędna. Odwołujący ponownie złożył załącznik nr 8 -
wykaz sprzętu, zawierający ten sam model maszyny do czyszczenia plaż. Zamawiający
uznał wyjaśnienie Wykonawcy i przyjął jego oświadczenie co do zgodności z wymogami
SIWZ. Należy zauważyć, że każdy w Wykonawców złożył oświadczenie w treści oferty, że
wyraża zgodę na zweryfikowanie zgodności parametrów oferowanego urządzenia z SIWZ.
Uprawnienie zatem do weryfikacji wynikało i z oferty i z treści ustawy, która w art., 87 ust. 1
przewiduje możliwość wyjaśnienia treści oferty. Zamawiający nie naruszył zatem żadnej z
zasad, a co więcej, zachowanie jego zmierzało do usunięcia wszelkich wątpliwości. Fakt, że
Zamawiający nie dokonywał wnikliwego badania oferty Wykonawcy D.M. w zakresie
dysponowania określonym sprzętem wynikał także z okoliczności, że Wykonawca ten
zadeklarował jednoznacznie, że urządzenie spełnia wymagania Zamawiającego. Nie istniała
zatem obiektywna potrzeba kierowania dodatkowych pytań do tego Wykonawcy. W ocenie
Izby, Zamawiający nie naruszył zasad postępowania przy dokonaniu oceny oferty
Wykonawców w zakresie spełnienia warunku udziału w postępowaniu polegającym na
dysponowaniu określonym sprzętem.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania. Na podstawie § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) do kosztów
postępowania odwoławczego Izba zaliczyła w całości uiszczony wpis, zgodnie z § 3 pkt 1
rozporządzenia.
Przewodniczący:
………………………………
1.
Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert,
w tym dokonanie czynności wykluczenia Wykonawcy D.M. z postępowania z
uwagi na brak spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
posiadanej wiedzy i doświadczenia, a w konsekwencji dokonanie czynności
odrzucenia oferty tego Wykonawcy
2.
Oddala zarzut dotyczący naruszenia przez Zamawiającego art. 24 ust. 2a ustawy
Prawo zamówień publicznych
3.
Oddala zarzut dotyczący naruszenia przez Zamawiającego art. 26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie wezwania Wykonawcy D.M.
do uzupełnienia wykazu usług i wykazu sprzętu
4. kosztami postępowania obciąża
Miasto Stołeczne Warszawa, w imieniu którego
występuje Zarząd Mienia m.st. Warszawy, ul. Jana Kazimierza 62, 01-248
Warszawa, i
4.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy ) uiszczoną przez
AG-COMPLEX
Sp. z o.o., ul. Płytowa 14, 03-046 Warszawa tytułem wpisu od odwołania,
4.2. zasądza
od Miasta Stołecznego Warszawa, w imieniu którego występuje Zarząd
Mienia m.st. Warszawy, ul. Jana Kazimierza 62, 01-248 Warszawa na rzecz
Odwołującego
AG-COMPLEX Sp. z o.o., ul. Płytowa 14, 03-046 Warszawa kwotę 18.
600 zł, 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych, zero groszy) stanowiącą
koszty odwołującego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w
Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 42/16
UZASADNIENIE
Zamawiający Miasto Stołeczne Warszawa prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem są
Prace polegające na utrzymaniu porządku i czystości na terenie międzywala Wisły,
będącego we władaniu m. st. Warszawy, wykonywane przez pracowników zatrudnionych w
ramach tzw. „Służby Brzegowej”. Ogłoszenie zostało opublikowane w Suplemencie do
Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej nr 2015/S 217-396224 z dnia 10/11/2015 r.
Odwołujący AG-Complex Sp. z o.o. wniósł odwołanie od czynności Zamawiającego w
przedmiotowym postępowaniu, polegających na naruszeniu przez Zamawiającego art. 26
ust. 2 pkt 4 PZP w zw. z art. 26 ust. 2b poprzez zaniechanie wykluczenia Wykonawcy D.M. z
powodu nie spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia z uwagi na niedookreślenie formy
udostępnienia zasobów podmiotu trzeciego, bowiem wskazana w zobowiązaniu forma
udostępnienia jest jedynie iluzorycznym określeniem i stoi w sprzeczności z pkt 11.1.4.
SIWZ, gdzie Zamawiający wymagał wprost określenia konkretnej formy udziału podmiotu w
realizacji zamówienia. Zobowiązanie ma zatem charakter iluzoryczny i w rzeczywistości
wykonawca nie dysponuje wiedzą i doświadczeniem podmiotu trzeciego, tym samym nie
spełnia warunków wiedzy i doświadczenia. Ponadto Odwołujący zarzucił, że do
zobowiązania podmiotu trzeciego nie został załączony żaden dokumenty potwierdzający
umocowanie osoby podpisanej na zobowiązaniu do reprezentacji podmiotu trzeciego,
naruszeniu przez Zamawiającego art. 26 ust. 2a PZP poprzez zaniechanie wykluczenia
Wykonawcy D.M. z powodu naruszenia przez podmiot udostępniający wiedzę i
doświadczenie warunków zawodowych poprzez wykonanie udostępnionego zamówienia
wskazanego w poz. nr 2 wykazu wykonanych zamówień w sposób nienależyty, za co została
naliczona kara umowna.
Z ostrożności procesowej, Odwołujący zarzucił naruszenie przez Zamawiającego art. 26 ust.
3 PZP poprzez zaniechanie wezwania Wykonawcy D.M. do uzupełnienia wykazu usług i
wykazu sprzętu - z uwagi na fakt, iż załączone do oferty wykazy nie potwierdzają spełnienia
warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia oraz potencjału
technicznego, naruszenie przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 PZP poprzez naruszenie zasad
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców w przedmiotowym
postępowaniu.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania ofert
złożonych w niniejszym postępowaniu, wykluczenie na podstawie art. 24 ust 2 pkt 4 w zw. z
art. 26 ust. 2b PZP Wykonawcy D.M. z udziału w postępowaniu z powodu niewykazania
spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia poprzez nieokreślenie w treści zobowiązania
podmiotu trzeciego konkretnej formy udostępnienia zasobów wiedzy i doświadczenia przez
N.R. Sp. z o.o. oraz brakiem wykazania, czy osoba, która podpisała zobowiązanie jest
uprawniona do reprezentacji podmiotu trzeciego, jak również z powodu nie wykazania czy
udostępnienie zasobów ma charakter rzeczywisty, a nie iluzoryczny i nie wykazanie czy w
rzeczywistości wykonawca D.M. dysponuje wiedzą i doświadczeniem podmiotu trzeciego, a
tym samym nie spełnia warunków wiedzy i doświadczenia, wykluczenie na podstawie art. 24
ust 2a PZP Wykonawcy D.M. z udziału w postępowaniu z powodu naruszenia przez podmiot
udostępniający wiedzę i doświadczenie warunków zawodowych poprzez wykonanie
nienależycie zamówienia wskazanego w poz. nr 2 wykazu wykonanych zamówień,
dokonanie wyboru oferty Odwołującego, jako najkorzystniejszej w oparciu o art. 91 ust 1
PZP, - bowiem cena oferty Odwołującego mieści się w wysokości środków finansowych
przeznaczonych na realizację zamówienia przez Zamawiającego i oferta Odwołującego w
przypadku wykluczenia Wykonawcy D.M. jest ofertą najkorzystniejszą w rozumieniu
przepisów ustawy, względnie: nakazanie wezwania do uzupełnienie w trybie art. 26 ust. 3
PZP Wykonawcy D.M. do uzupełnienia wykazu usług wykonanych w okresie ostatnich 3 lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy -
w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania,
potwierdzający spełnienie warunku określonego w pkt 10.1.2 SIWZ i wykazu sprzętu
potwierdzającego spełnienie warunku określonego w pkt 10.1.2 SIWZ - z uwagi na fakt, iż
załączone do oferty wykazy nie potwierdzają spełnienia warunków udziału w postępowaniu w
zakresie wiedzy i doświadczenia oraz potencjału technicznego, a w przypadku, gdy złożone
przez niego dokumenty nie potwierdzą spełnienia warunków udziału w postępowaniu w
zakresie wiedzy i doświadczenia lub potencjału technicznego lub w przypadku nie złożenieżadnych dokumentów, wykluczenie Wykonawcy D.M. na podstawie art. 24 ust 2 pkt 4 PZP z
udziału w postępowaniu.
W dniu 05.01.2016 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty złożonej przez Wykonawcę D.M..
Odwołujący nie zgodził się z decyzją Zamawiającego i wniósł odwołanie, w którym
przedstawił poniżej wskazane okoliczności oraz argumentację:
Zamawiający określił warunek wiedzy i doświadczenia
(pkt 10.1.2. SIWZ): Wykonawca musi
wykazać, że posiada wiedzę i doświadczenie w zakresie realizacji usług stanowiących
przedmiot zamówienia tj. wykonuje lub wykonywał w okresie ostatnich trzech lat, przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie: przez nieprzerwany okres co najmniej 12 miesięcy, w ramach jednej lub kilku umów
realizowanych w tym samym czasie w obrębie jednego miasta,
prace polegające na
całorocznym utrzymaniu czystości na terenach ogólnodostępnych o powierzchni minimum
200 ha; przez okres ponad 6 miesięcy w ramach jednej lub kilku umów realizowanych w tym
samym czasie w obrębie jednego miasta
prace polegające na zamiataniu w sezonie letnim
terenów ogólnodostępnych o powierzchni minimum 7 ha; przez okres ponad 4 miesięcy w
sezonie zimowym w ramach jednej lub kilku umów realizowanych w tym samym czasie w
obrębie jednego miasta, z zastrzeżeniem, że powierzchnia terenów utrzymywanych wynosiła
minimum 15 ha.
Spełnienie ww. warunku Zamawiający oceniał będzie na podstawie załączonego do oferty
wykazu, określonego w pkt. 11.1.2 SIWZ, sporządzonego wg wzoru stanowiącego załącznik
nr 7 do SIWZ i załączonych dowodów dotyczących najważniejszych usług określających, czy
usługi te zostały wykonane lub są wykonywane należycie.
W zakresie potencjału technicznego (pkt 10.1.4. SIWZ) Zamawiający określił warunek:
Wykonawca musi wykazać, że dysponuje: sprzętem do mechanicznego czyszczenia plaż, tj.
przesiewarką automatyczną o parametrach: głębokość czyszczenia: minimum 20 cm, sita
taśmy odsiewającej 3 rodzaje 15x25, 20x30, 25x30 mm. Przykładowe typy maszyn
spełniających wymogi Zamawiającego: Matador, Supra max lub równoważna. Maszyna
może być samojezdna. Spełnienie ww. warunku oceniane będzie na podstawie
przedłożonego w ofercie stosownego wykazu Wykonawcy (wg. wzoru stanowiącego
załącznik nr 6 do SIWZ).
W pkt 10.2. SIWZ Zamawiający wskazał, iż wykluczy z postępowania Wykonawcę, który w
okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, w sposób zawiniony poważnie naruszył
obowiązki zawodowe, w szczególności, gdy Wykonawca w wyniku zamierzonego działania
lub rażącego niedbalstwa nie wykonał łub nienależycie wykonał zamówienie. Zamawiający
nie wykluczy Wykonawcy, jeżeli udowodni on, że podjął konkretne środki techniczne,
organizacyjne i kadrowe, które mają zapobiec zawinionemu i poważnemu naruszeniu
obowiązków zawodowych w przyszłości oraz naprawił szkody powstałe w wyniku naruszenia
obowiązków zawodowych lub zobowiązał się do ich naprawienia.
W pkt 11.1.4. SIWZ Zamawiający wskazał, że w przypadku, gdy Wykonawca polega na
wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania
zamówienia lub zdolnościach finansowych lub ekonomicznych innych podmiotów,
niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków, należy przedłożyć w
szczególności pisemne zobowiązanie innych podmiotów do oddania Wykonawcy do
dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby wykonania zamówienia (oryginał lub kopia
poświadczona notarialnie) - wzór stanowi załącznik nr 9 do SIWZ. Zamawiający wymagał,
aby składany dokument: wskazywał okres, jakiego dotyczy zobowiązanie; zawierał
informację, który zasób jest udostępniany przez inny podmiot; w przypadku udostępnienia
wiedzy i doświadczenia, określał konkretną formę udziału ww. podmiotu w realizacji
zamówienia (np. podwykonawstwo, doradztwo itp.); jaki stosunek łączy Wykonawcę z
podmiotem udostępniającym zasób (np. umowa zlecenie, umowa o współpracę, kontrakt,
inne).
Zgodnie z art. 26 ust. 2e ustawy, podmiot, który zobowiązał się do udostępnienia zasobów
odpowiada solidarnie z Wykonawcą za szkodę zamawiającego powstałą wskutek
nieudostępnienia tych zasobów, chyba, że za nieudostępnienie zasobów nie ponosi winy.
Wykonawca D.M. przedstawił: wykaz usług zawierający 2 zamówienia: zamówienie
realizowane na rzecz Zamawiającego (Zarząd Mienia m. st. Warszawy) polegające na
utrzymaniu porządku i czystości na terenie międzywala Wisły będącego we władaniu m. st.
Warszawy, wykonywane w ramach tzw. „Służby Brzegowej”, które obejmowało: przez co
najmniej 12 mies. prace polegające na całorocznym utrzymaniu czystości na terenach
ogólnodostępnych o pow. min. 200 ha, przez co najmniej 6 mies. prace polegające na
zamiataniu w sezonie letnim terenów ogólnodostępnych o pow. min. 7 ha, zrealizowane w
okresie: 01.05.2013-27.12.2015 o wartości 1.401.908,68 zł, zamówienie realizowane na
rzecz Wydziału Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Łodzi polegające na letnim i
zimowym, ręcznym i mechanicznym oczyszczaniu pasów dróg publicznych na terenie miasta
Łodzi w latach 2013-2016 w rejonie I - Zimna Woda Żabiniec, które obejmowało cykliczne
oczyszczanie chodników wraz z odśnieżaniem w sezonie zimowym na łącznej poz. 27,45 ha,
zrealizowane w okresie: 01.01.2013-21.10.2016 o wartości 1.920.093,88 zł.
Jako dokument potwierdzający należyte wykonanie zamówienia wskazanego w poz. 2
wykazu usług załączonego do oferty, Wykonawca przedstawił referencje z dnia 05.10.2015 r.
wystawione na podmiot: N.R. Sp. z o.o. przez Urząd Miasta Łodzi. W treści dokumentu
podmiot, na którego rzecz prace były wykonywane, wskazał, że „Usługi wykonywane były
należycie i zgodnie z warunkami umowy, za wyjątkiem dnia 26 stycznia 2014 r. Wydział
Gospodarki Komunalnej naliczył karę umowną w wysokości 3.992,36 zł z tytułu
nienależytego wykonania usługi zimowego utrzymania dróg w dniu 26 stycznia 2014 r.”.
W dniu 29.12.2015 r. Zamawiający wezwał Wykonawcę D.M. do uzupełnienia pisemnego
zobowiązania innych podmiotów do oddania Wykonawcy do dyspozycji niezbędnych
zasobów na potrzeby wykonania zamówienia. Zamawiający w treści wezwania wskazał, iż
wymaga, aby składany dokument wskazywał okres, jakiego dotyczy zobowiązanie, zawierał
informację, który zasób jest udostępniany przez inny podmiot, w przypadku udostępnienia
wiedzy i doświadczenia, określał konkretną formę udziału ww. podmiotu w realizacji
zamówienia (np. podwykonawstwo, doradztwo), jaki stosunek łączy Wykonawcę z
podmiotem udostępniającym zasób (np. umowa zlecenie umowa o współpracę, kontrakt,
inne).
Jako uzasadnienie wezwania Zamawiający wskazał, iż Wykonawca przy spełnianiu warunku
udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia powołał się na doświadczenie
innego podmiotu, ale nie złożył pisemnego zobowiązania do oddania do dyspozycji
niezbędnych zasobów na potrzeby wykonania zamówienia.
Wykonawca D.M. złożył zobowiązanie podmiotu N.R. Sp. z o.o. podpisane przez Prezesa
Zarządu. Z zobowiązania wynika, iż udostępnianym zasobem jest wiedza i doświadczenie,
zasób udostępniany jest na cały okres realizacji przedmiotowego zamówienia, udostępnienie
będzie realizowane w formie „doradztwa - będzie polegało na optymalizacji kosztów przy
wykonywaniu zimowego odśnieżania” a stosunkiem, jaki będzie łączył oba podmiotu jest
umowa zlecenie.
W toku postępowania Zamawiający wezwał Odwołującego - w trybie art. 26 ust 3 PZP do
uzupełnienia wykazu sprzętu, bowiem Odwołujący „wykazał dysponowanie maszyną
samojezdną typu Beach Tech Marina. Zamawiający wskazał, iż z danych otrzymanych od
producenta wynika, iż maszyna ma głębokość czyszczenia dla piasku suchego 15 cm a dla
mokrego 10 cm. A co za tym idzie nie spełnia wymogów Zamawiającego".
Odwołujący w odpowiedzi na wezwanie, nie zgodził się z twierdzeniami Zamawiającego
jakoby maszyna samojezdna typu Beach Tech Marina nie spełniania warunków opisanych
przez Zamawiającego (głębokość czyszczenia minimum 20 cm) tj., że maszyna ma
głębokość czyszczenia dla piasku suchego 15 cm, a dla piasku mokrego 10 cm. Odwołujący
ponownie złożył wykaz potencjału technicznego sporządzony wg wzoru stanowiącego
załącznik nr 6 do SIWZ o treści identycznej, jak załączony do złożonej oferty. Jednocześnie
Odwołujący podtrzymał złożone oświadczenie, co do parametrów maszyny typu Beach Tech
Marina, a w szczególności parametru dotyczącego głębokości czyszczenia i oświadczył, iż
zaproponowana maszyna spełnia wymagane przez Zamawiającego minimalne parametry
(t.j. posiada głębokość czyszczenia minimum 20 cm), co potwierdza, iż złożone przez
Odwołującego oświadczenie w tym zakresie było prawdziwe, prawidłowe i poparte
posiadanymi dokumentami. Odwołujący, podkreślił jednocześnie, iż Zamawiający nie miał
podstaw do wezwania do uzupełnienia dokumentu w postaci wykazu sprzętu, bowiem wżaden sposób Zamawiający nie wykazał, iż złożony wykaz był błędny, jak również nie
wykazał, jakiego rodzaju informację otrzymał od producenta i czy otrzymana informacja
pozwala stwierdzić, że zaoferowana maszyna nie spełniała wymagań.
Odwołujący wskazał, że w jego ocenie Zamawiający bezpodstawnie uznał za prawidłowy i
spełniający wymagania dokument, który w odpowiedzi na wezwanie w trybie art. 26 ust 3
PZP przedstawił Wykonawca D.M., tj. zobowiązanie podmiotu trzeciego udostępniającego
zasoby, mimo, iż treść zobowiązania, w zakresie dotyczącym formy udziału podmiotu w
realizacji zamówienia nie spełniała przesłanek ustawowych. Zgodnie z art. 26 ust. 2b PZP
Wykonawca może polegać na zasobach innych podmiotów, w tym także na wiedzy i
doświadczeniu, o ile będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia
oddanymi mu do dyspozycji na okres korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia. Z
w/w przepisu wynika, że Wykonawca ma zapewnić i jednocześnie udowodnić
Zamawiającemu możliwość korzystania z zasobu podmiotu trzeciego. Wykonawca w
formularzu ofertowym nie wskazał, iż będzie korzystał z usług podwykonawcy realizując
zamówienie. Zdaniem Odwołującego, w przypadku udostępniania zasobu wiedzy i
doświadczenia - udział podmiotu trzeciego w realizacji części zamówienia jest z racjonalnego
punktu widzenia konieczny. Zasoby wiedzy i doświadczenia mają szczególny charakter,
zasoby te są nierozerwalnie związane z podmiotem ich udzielającym, zasoby są niemożliwe
do samodzielnego obrotu.
W zobowiązaniu wskazano, iż doradztwo będzie polegać na „optymalizacji kosztów pracy” -
z takiego stwierdzenia nie sposób wnioskować, w jaki sposób wiedza i doświadczenie
zostanie przekazana Wykonawcy podczas wykonywania „doradztwa”. Wykonawca nie
udowodnił, w jaki sposób zasób wiedzy i doświadczenia należący do N.R. Sp. z o.o. będzie
faktycznie udostępniony.
W ocenie Odwołującego, Zamawiający naruszył art. 26 ust 2 pkt 4 PZP poprzez zaniechanie
wykluczenia Wykonawcy D.M. z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z
powodu nie określenia w zobowiązaniu podmiotu trzeciego formy udostępnienia zasobu
wiedzy i doświadczenia przez N.R. Sp. z o.o., bowiem złożone zobowiązanie podmiotu
trzeciego nie określa wprost formy udostępnienia zasobu, a wskazana forma „doradztwa -
będzie polegało na optymalizacji kosztów przy wykonywaniu zimowego odśnieżania” jest
jedynie iluzorycznym określeniem formy udostępnienia i stoi w sprzeczności z pkt 11.1.4.
SIWZ gdzie Zamawiający wymagał wprost określenia konkretnej
formy udziału podmiotu w
realizacji zamówienia. Do zobowiązania nie został załączony żaden dokument
potwierdzający, iż osoba, która podpisała zobowiązanie podmiotu trzeciego jest uprawniona
do jego reprezentacji, mimo to, Zamawiający nie powziął wątpliwości co do złożonego
zobowiązania.
Odwołujący wskazał, że treść zobowiązania jest bardzo lakoniczna w zakresie wszystkich
wskazanych 4 punktów. Wiadomo jedynie, iż zasób będzie udostępniony na 36 miesięcy w
formie umowy zlecenia i dotyczyć będzie doradztwa polegającego na optymalizacji kosztów
przy wykonywaniu zimowego odśnieżania. Brak w tym zobowiązaniu konkretnych
elementów, z który będzie wynikało, iż zobowiązanie podmiotu udostępniającego zasób
wiedzy i doświadczenia ma charakter rzeczywisty, że podmiot faktycznie udostępnia swoją
wiedzę nie tylko w zakresie optymalizacji kosztów, ale także w tym najważniejszym i
podstawowym zakresie, w jaki sposób należy realizować i wykonywać takie zamówienie.
Odwołujący podkreślił także, że dokument może zostać uzupełniony tylko raz, a
Zamawiający w toku postępowania wezwał już Wykonawcę do uzupełnienia w/w wykazu.
Zamawiający nie może powtórnie wykonać w/w czynności i wezwać Wykonawcę do
uzupełnienia zobowiązania, a zatem Wykonawca D.M. winien zostać wykluczony z udziału w
postępowaniu z powodu nie wykazania spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia.
Odwołujący wskazał także, że Zamawiający uznał za prawidłowy i spełniający wymagania
wykaz usług załączony do oferty Wykonawcy D.M., w którym to wykazie w poz. 2 przedstawił
zamówienie realizowane przez podmiot trzeci, mimo, iż z przedstawionych referencji Urzędu
Miasta Łodzi wynika, że zamówienie nie zostało zrealizowane należycie, bowiem naliczono
karę umowną. Zdaniem Odwołującego fakt, że w ramach określonej usługi zostały naliczone
kary umowne skutkuje niemożnością uznania takiej usługi za należycie wykonaną. Samo
wystawienie „referencji” nie świadczy o należytej realizacji zamówienia. W treści zostało
wskazane, że zamówienie było realizowane należycie za wyjątkiem dnia 26 stycznia 2014 r.,
za który naliczono karę umowną w wysokości 3.992,36 zł z tytułu nienależytego wykonania
usługi zimowego utrzymania dróg. W pkt 10.2. SIWZ Zamawiający wskazał, iż wykluczy z
postępowania Wykonawcę, który w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, w sposób
zawiniony poważnie naruszył obowiązki zawodowe, w szczególności gdy Wykonawca w
wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa nie wykonał lub nienależycie
wykonał zamówienie. Zamawiający nie wykluczy Wykonawcy, jeżeli udowodni on, że podjął
konkretne środki techniczne, organizacyjne i kadrowe, które mają zapobiec zawinionemu i
poważnemu naruszeniu obowiązków zawodowych w przyszłości oraz naprawił szkody
powstałe w wyniku naruszenia obowiązków zawodowych lub zobowiązał się do ich
naprawienia. Odwołujący podkreślił, że Wykonawca nie udowodnił, tj. nie załączył do ofertyżadnych dokumentów potwierdzających, że podmiot, na którego zasoby wiedzy i
doświadczenia się powołuje, podjął konkretne środki techniczne, organizacyjne i kadrowe,
które mają zapobiec zawinionemu i poważnemu naruszeniu obowiązków zawodowych w
przyszłości oraz naprawił szkody powstałe w wyniku naruszenia obowiązków zawodowych
lub zobowiązał się do ich naprawienia.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający naruszył art. 24 ust 2a ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez zaniechanie wykluczenia Wykonawcy D.M. z powodu naruszenie przez
podmiot udostępniający wiedzę i doświadczenie warunków zawodowych poprzez wykonanie
nienależycie zamówienia wskazanego w poz. nr 2 wykazu wykonanych zamówień.
Zamawiający uznał za prawidłowy i spełniający wymagania wykaz sprzętu załączony do
oferty Wykonawcy D.M., którego treść była kopią opisu wymagań Zamawiającego.
Odwołujący zwrócił uwagę, że w wykazie przedstawionym przez w/w Wykonawcę nie było
informacji identyfikującej sprzęt, którym dysponuje, sprzęt nie został w żaden sposób
zindywidualizowany i Zamawiający z treści wykazu nie uzyskał żadnej informacji o tym, jakim
faktycznie sprzętem dysponuje Wykonawca. Wykaz sprzętu miał potwierdzać spełnienie
warunku udział w postępowaniu w zakresie potencjału technicznego. W ocenie
Odwołującego nie może stanowić spełnienia warunków udziału w postępowaniu powtórzenie
opisu warunku postawionego przez Zamawiającego. Zdaniem Odwołującego, Wykonawcy
zobowiązani byli podać opis sprzętu, parametry urządzenia, formę władania.
Odwołujący zarzucił, że mimo iż Zamawiający nie uzyskał żadnej informacji o
dysponowanym przez Wykonawcę sprzęcie (producent, model, parametry techniczne), to
zaniechał wezwania Wykonawcy w trybie art. 26 ust 3 PZP do złożenia wykazu z
informacjami, których sam wymagał.
Odwołujący wskazał, że w stosunku do niego Zamawiający skierował wezwanie do
uzupełnienia wykazu sprzętu w trybie art. 26 ust 3 PZP twierdząc, iż określony nazwą
producenta sprzęt Odwołującego nie spełnia warunków udziału w postępowaniu. O ile w
stosunku do Odwołującego Zamawiający powziął bliżej nieokreślone wątpliwości, co do
opisanego sprzętu, tak w stosunku do Wykonawcy D.M., którego sprzęt nie został w ogóle
wykazany w wykazie, Zamawiający żadnych wątpliwości nie miał i nie miał również żadnej
wiedzy, jakim sprzętem Wykonawca ten będzie dysponował.
Odwołujący argumentował, że: Fakt, iż Wykonawca D.M. realizował dla Zamawiającego
tożsamy przedmiot zamówienia nie świadczy z góry o tym, iż Wykonawca ten sprzęt opisany
przez Zamawiającego posiada. Każdy Wykonawca ma takie same prawa, jak i obowiązki -
każdy musi wykazać spełnienie warunków udziału w postępowaniu - przedstawiając
właściwe dokumenty. Dokument, zawierający kopie opisu wymagań Zamawiającego, wżaden sposób nie wskazuje, jaki sprzęt miał na myśli Wykonawca. Zamawiający nie ma,
zatem wiedzy o sprzęcie przy udziale, którego zamówienie będzie realizowane. Zdaniem
Odwołującego, Zamawiający naruszył art. 26 ust 3 PZP poprzez zaniechanie wezwania
Wykonawcy D.M. do złożenia wykazu sprzętu, bowiem wykaz załączony do oferty nie
potwierdza spełnienia warunku udziału w postępowaniu (nie zawiera informacji o
producencie czy modelu sprzętu, którym dysponuje Wykonawca, co uniemożliwia dokonanie
weryfikacji i sprawdzenia parametrów sprzętu, jakim Wykonawca posłuży się do realizacji
zamówienia). Odwołujący wskazał także, że sprzęt wymagany przez Zamawiającego w
warunkach udziału postępowania jest sprzętem specjalistycznym i nie jest powszechnie
dostępny na rynku, nawet na zasadzie udostępnienia potencjału poprzez wynajem, czy
dzierżawę takiego sprzętu do realizacji zamówienia. Tym bardziej dziwi fakt, iż D.M.
sprzętem tym dysponuje na zasadzie własności.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający naruszył zasady równego traktowania wykonawców.
W stosunku, bowiem do oferty Odwołującego Zamawiający skorzystał z procedury wezwania
do uzupełnienia wykazu sprzętu w trybie art. 26 ust. 3 ustawy PZP, wskazując, iż podany
przez Odwołującego sprzęt nie spełnia wymaganych parametrów. W stosunku zaś do oferty
D.M. Zamawiający zaniechał dokonania jakichkolwiek czynności, pomimo że nie posiadał
wiedzy, jakiego rodzaju sprzętem Wykonawca ten posłuży się do realizacji zamówienia.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska i
dowody Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do
wniesienia odwołania, zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych.
1) Izba uznała za zasadny zarzut dotyczący braku wykazania przez Wykonawcę D.M.
spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącym wiedzy i doświadczenia.
Zamawiający wymagał określenia konkretnej formy udziału podmiotu trzeciego w realizacji
zamówienia. W ocenie Izby, zobowiązanie podmiotu trzeciego, jakie przedstawił Wykonawca
D.M., ma charakter iluzoryczny i z treści tego zobowiązania nie sposób wywieść, w jaki
sposób potencjał podmiotu trzeciego miałby zostać przekazany Wykonawcy. Ogólne
stwierdzenie o „doradztwie”, bez określenia, na czym doradztwo to miałoby polegać, wżaden sposób nie gwarantuje rzeczywistego przepływu wiedzy. W rzeczywistości więc
Wykonawca D.M. nie dysponuje wiedzą i doświadczeniem podmiotu trzeciego, a tym samym
nie spełnia warunków wiedzy i doświadczenia. Zgodnie z art. 26 ust. 2b ustawy Prawo
zamówień publicznych to Wykonawca ma udowodnić Zamawiającemu, że w trakcie realizacji
zamówienia będzie rzeczywiście dysponował udostępnionym zasobem, a więc z niego
korzystał. W ocenie Izby Wykonawca D.M. składając takie oświadczenie podmiotu trzeciego
nie udowodnił realności korzystania z zasobów podmiotu trzeciego. Ponownie należy
podkreślić, że te zasoby nie zostaną udostępnione. O ile przedmiotem zamówienia jest
utrzymywanie określonego obszaru w okresie zimowym, w tym np. odśnieżanie, to w świetle
treści oświadczenia zasoby wiedzy i doświadczenia w ogóle nie mają zostać udostępnione w
tym zakresie. Z treści oświadczenia podmiotu trzeciego wynika bowiem, że podmiot ten
miałby doradzać Wykonawcy w zakresie optymalizacji kosztów, co w ogóle nie jest związane
z przedmiotowym zamówieniem.
Kwestia optymalizacji kosztów nie dotyczy przekazywania wiedzy na temat tego, w jaki
sposób zamówienie powinno zostać zrealizowane, a tego powinno dotyczyć przekazywanie
zasobów. Optymalizacja kosztów dotyczy wewnętrznej organizacji wykonawcy i
gospodarowania jego zasobami, a więc nie jest związana z kwestią prawidłowego
wykonywania zamówienia przez wykonawcę.
Także argument Zamawiającego dotyczący artykułu 26 2e ustawy Prawo zamówień
publicznych jest nietrafiony. Artykuł ten wprowadzono nowelizacją z dnia 29 sierpnia 2014 r.
Wynika z niego solidarna odpowiedzialność Wykonawcy i podmiotu trzeciego za szkodę
Zamawiającego powstałą wskutek nieudostępnienia zadeklarowanych zasobów. Jednakże
należy mieć na uwadze, że podmiot trzeci, który wystosował oświadczenie, że będzie
doradzał Wykonawcy D.M. w zakresie optymalizacji kosztów, zobowiązał się jedynie do
odpowiedzialności tylko za optymalizację kosztów, nie za zamówienie, które jest znacznie
szersze (obejmuje całe zimowe utrzymanie określonego obszaru). Wyznaczone zatem
zostały granice solidarnego zobowiązania i obejmuje ono wyłącznie optymalizację kosztów.
Podmiot trzeci nie zobowiązał się do odpowiedzialności za wykonanie całości zadania.
Izba podziela stanowisko Zamawiającego, zgodnie z którym Wykonawca nie jest
zobowiązany do złożenia dokumentów potwierdzających umocowanie dla osób
podpisujących oświadczenie o zobowiązaniu do udostępnienia potencjału na czas realizacji
zamówienia, w sytuacji gdy Zamawiający ma możliwość sprawdzenia takiego umocowania w
ogólnie dostępnych rejestrach. Jednakże z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że
Zamawiający nie dokonał takiej weryfikacji. Tym samym w ogóle brak jest pewności co do
prawidłowości złożonego oświadczenia.
Izba nie nakazywała wezwać Wykonawcy D.M. do uzupełnienia dokumentów w zakresie
potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i
doświadczenia. Wykonawca winien już w treści oferty złożyć wszystkie odpowiednie
dokumenty wymagane w treści SIWZ. Instytucja wezwania w trybie art. 26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych jest instytucją przewidującą wyjątek od zasady, że wszystkie
dokumenty powinny zostać złożone wraz z ofertą. Zatem złożone dokumenty w wyniku
wezwania, powinny być kompletne i nie pozostawiać żadnych wątpliwości, potwierdzać
jednoznacznie spełnienie warunków udziału w postępowaniu. Wykonawca D.M. został
wezwany do uzupełnienia dokumentów, które miały potwierdzić spełnienie warunku udziału
w postępowaniu polegającym na posiadaniu wiedzy i doświadczenia w realizacji określonego
zamówienia. Zatem Wykonawca ten już raz skorzystał z dobrodziejstwa tego artykułu. W
wyniku uzupełnienia winien był jednoznacznie wykazać, że postawiony wykonawcom
warunek spełnia. W wyniku wezwania przedstawił oświadczenie, które nie stanowi
potwierdzenia posiadanej wiedzy i doświadczenia. Ponowne wezwanie tego Wykonawcy jest
więc bezpodstawne.
Powyższe oznacza, że Zamawiający winien wykluczyć Wykonawcę D.M. z udziału w
postępowaniu na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych z uwagi
na brak spełnienia warunku udziału w postępowaniu dotyczącego wiedzy i doświadczenia, a
w konsekwencji uznać jego ofertę za odrzuconą na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
2) Zgodnie z pkt. 10.1.2 SIWZ Zamawiający wymagał, aby Wykonawcy przystępujący do
postępowania spełniali m.in. warunek: wykonywał prace przez okres ponad 4 miesięcy w
sezonie zimowym w ramach jednej lub kilku umów realizowanych w tym samym czasie w
obrębie jednego miasta, z zastrzeżeniem, że powierzchnia terenów utrzymywanych wynosiła
minimum 15 ha.
Jako dokument potwierdzający należyte wykonanie zamówienia wskazanego w poz. 2
wykazu usług załączonego do oferty, Wykonawca D.M. przedstawił referencje z dnia
05.10.2015 r. wystawione na podmiot N.R. Sp. z o.o. przez Wydział Gospodarki Komunalnej
Urzędu Miasta Łodzi.
Odwołujący zarzucił, że opisane prace nie zostały zrealizowane należycie, bowiem naliczono
karę umowną. Kara została naliczona wyłącznie w dniu 26 stycznia 2014 r., natomiast
umowa została zawarta na okres 01.01.2013 r. - 31.10.2016 r.
W ocenie Izby decydujące znaczenie ma okoliczność, że w treści referencji Wydział
Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Łodzi wyraźnie potwierdził, że usługi były
wykonywane należycie i zgodnie z warunkami umowy. Oznacza to, że nie można uznać, że
Wykonawca nie wykonał lub nienależycie wykonał zamówienie. Rzeczywiście w treści
referencji jest także mowa, że wyjątkiem był jeden dzień - kara umowna z tytułu
nienależytego wykonania prac naliczona została jedynie za jeden dzień, tj. 26.01.2014 r.
Jeden dzień spośród kilkudziesięciu miesięcy wykonywania umowy może mieć charakter
incydentalny. Nie można więc tylko na tej podstawie uznać, że Wykonawca nie wykonał lub
nienależycie wykonał zamówienie. Słusznie zauważył Zamawiający, że referencje zostały
wystawione w dniu 05.10.2015 r., a więc 21 miesięcy po tym fakcie. Z referencji wynika, że
umowa została zawarta do dnia 31.10.2016 r. Powyższe informacje można zinterpretować w
ten sposób, że Wykonawca podjął konkretne środki, które mają zapobiec zawinionemu i
poważnemu naruszaniu obowiązków zawodowych w przyszłości oraz naprawił szkody
powstałe w wyniku naruszenia obowiązków zawodowych lub zobowiązał się do ich
naprawienia, skoro umowa nie została wypowiedziana, a wręcz zostało potwierdzone w
treści referencji, że Wykonawca wykonywał zamówienie należycie. Zgodnie z art. 24 ust. 2a
ustawy Prawo zamówień publicznych Zamawiający nie wyklucza z postępowania takiego
Wykonawcy. Podkreślenia wymaga, że artykuł ten dotyczy sytuacji, gdy wykonawca nie
wykonał zamówienia lub wykonał zamówienie nienależycie, a więc odnosi się do całości
zadania. W niniejszym przypadku referencje potwierdziły prawidłowe wykonanie całości
zadania, z treści referencji w żaden sposób nie można wywieść, aby wykonawca nie wykonał
zamówienia. Powyższa okoliczność ma znaczenie kluczowe dla rozstrzygnięcia sprawy.
Treść referencji potwierdza prawidłowość zrealizowania całego zadania. Rację należy
przyznać Zamawiającemu, iż w sytuacji, gdyby zamówienie nie zostało wykonane, lub
zostało wykonane nieprawidłowo, nie zostałyby wystawione referencje, w których wprost
wskazano, że Wykonawca wykonywał zadanie należycie i zgodnie z warunkami umowy.
W ocenie Izby istotne znaczenie miała także wysokość kary umownej. Należy zaznaczyć, że
wartość prac wynosi 1 920 093,88 zł, zaś naliczona kara wynosi 3 992,36 zł, co stanowi 0,2
% wartości zamówienia. Nie można zatem mówić o celowym działaniu, jak również o
rażącym zaniedbaniu. Fakt, że taka sytuacja pojawiła się tylko jeden raz (jeden dzień) w
trakcie umowy trwającej 34 miesiące i do dnia wystawienia referencji nie powtórzyła się,
również w ocenie Izby może świadczyć o tym, że ewentualne naruszenie miało charakter
wyłącznie incydentalny i podmiot nie naruszał już obowiązków, a zatem można uznać, że
podjął konkretne środki, które zapobiegły zawinionemu i poważnemu naruszaniu
obowiązków zawodowych w przyszłości. W świetle powyższego brak jest podstaw do
uznania, że Zamawiający był zobowiązany do zastosowania art. 24 ust. 2a ustawy Prawo
zamówień publicznych.
3) Zamawiający na potwierdzenie udziału w postępowaniu w zakresie dysponowania
odpowiednim potencjałem technicznym, żądał przedłożenia wypełnionego wykazu sprzętu
stanowiącego załącznik nr 8 do SIWZ. W pkt. 10.1.4 SIWZ zostały opisane wymagane
parametry sprzętu. W wykazie sprzętu należało podać opis sprzętu, jego parametry oraz
formę władania. Zamawiający nie wymagał podania marki i modelu urządzenia.
W przygotowanym wzorze „Wykaz sprzętu" (załącznik nr 8 do SIWZ) Zamawiający zamieścił
treść oświadczenia: „Niniejszym wyrażam zgodę na sprawdzenie przez Zamawiającego
danych podanych powyżej." Wzór załącznika nr 8 do SIWZ był taki sam dla każdego
Wykonawcy. Podpisując go każdy z Wykonawców oświadczył, że Zamawiający może
zweryfikować poprawność i prawdziwość podanych parametrów maszyny, które były
wymagane w pkt. 10.1.4 SIWZ.
Wykonawca D.M. w dwóch pierwszych pozycjach przedstawił opis dedykowanego
urządzenia. Zamawiający wyjaśnił, że nie miał wątpliwości co do zgodności
zadeklarowanego sprzętu z wymaganym. Ponadto oświadczył, że posiada wiedzę, że
Wykonawca D.M. dysponuje maszyną o parametrach podanych w SIWZ, ponieważ firma
wykonywała dla Zamawiającego usługi o podobnym charakterze w wyniku udzielenia
zamówienia na analogiczny zakres usług w poprzednim okresie trzech lat.
Izba za bezzasadny uznała zarzut naruszenia art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez zaniechanie wezwania Wykonawcy D.M. do uzupełnienia wykazu usług
i wykazu sprzętu. Podstawą takiego rozstrzygnięcia jest fakt, że Zamawiający nie wymagał w
treści SIWZ podania marki czy modelu sprzętu. Dlatego też Zamawiający nie był
zobowiązany do wzywania Wykonawcy D.M. do uzupełnienia informacji w tym zakresie. Co
więcej, Wykonawca D.M. w swoim oświadczeniu przepisał wszystkie oferowane parametry
urządzenia, potwierdzając tym samym spełnienie parametrów wymaganych przez
Zamawiającego. Potwierdził także swoją gotowość do poddania się weryfikacji co do
poprawności i prawdziwości podanych parametrów maszyny. Powyższe oznacza, że
Wykonawca oświadczył, że spełnia warunki SIWZ. Ustawa Prawo zamówień publicznych nie
zabrania weryfikacji spełnienia warunków udziału w postępowaniu jedynie dzięki
przedstawionemu przez Wykonawcę oświadczeniu. Taka sytuacja miała miejsce w
niniejszym postępowaniu. Zamawiający oświadczył, że znane jest mu urządzenie, jakim
dysponuje Wykonawca D.M., gdyż ten Wykonawca dotychczas świadczył usługi na rzecz
Zamawiającego. Tym samym, brak było podstaw do dodatkowej weryfikacji. Odwołujący w
trakcie rozprawy sam oświadczył, że: Zamawiający może bazować jedynie na wiedzy w
zakresie zrealizowanych zamówień na jego rzecz. Powyższe oznacza, że przyznał rację, iż
Zamawiający może czerpać wiedzę z okoliczności dotyczących dotychczasowych usług
realizowanych na jego rzecz. Zatem w sytuacji, gdy Wykonawca D.M. potwierdził spełnienie
warunku udziału w postępowaniu, brak było podstaw do wzywania go do składania
dodatkowych informacji w zakresie posiadanego sprzętu, w szczególności, gdy Zamawiający
nie wymagał dodatkowych informacji, a nadto fakt dysponowania przez tego Wykonawcę
właściwym urządzeniem jest znany Zamawiającemu.
Odwołujący stwierdził także, że jego wątpliwości budzi wskazana przez Wykonawcę D.M.
forma władania sprzętem (własność). Nie przedstawił w tym zakresie żadnych dowodów.
Stwierdzenie, że Odwołujący posiada wątpliwości, czy Wykonawca D.M. rzeczywiście jest
właścicielem sprzętu deklarowanego w oświadczeniu o spełnieniu warunków udziału w
postepowaniu, nie może stanowić podstawy do uznania tego faktu za udowodniony. To na
Odwołującym spoczywał ciężar udowodnienia okoliczności, z których wywodził skutki
prawne.
W ocenie Izby nie można także uznać, aby Zamawiający naruszył zasadę równego
traktowania wykonawców. W ocenie Izby w żaden sposób nie jest sprzeczna z ustawą ani
określonymi w niej zasadami czynność Zamawiającego polegająca na wnikliwym badaniu
oferty Odwołującego. Zamawiający wyjaśnił, że z ostrożności procesowej, zwrócił się z
pytaniem (w formie e-mail) do przedstawiciela handlowego na terenie Polski z prośbą o
podanie parametrów oferowanego przez Odwołującego modelu. Wobec wątpliwości co do
zgodności przedstawionego modelu w stosunku do wymogów SIWZ, zwrócił się do
Odwołującego z prośbą o uzupełnienie oferty o dokument potwierdzający dysponowanie
odpowiednim sprzętem. Odwołujący udzielił w wyznaczonym terminie odpowiedzi, z której
wynikało, że ocena Zamawiającego była błędna. Odwołujący ponownie złożył załącznik nr 8 -
wykaz sprzętu, zawierający ten sam model maszyny do czyszczenia plaż. Zamawiający
uznał wyjaśnienie Wykonawcy i przyjął jego oświadczenie co do zgodności z wymogami
SIWZ. Należy zauważyć, że każdy w Wykonawców złożył oświadczenie w treści oferty, że
wyraża zgodę na zweryfikowanie zgodności parametrów oferowanego urządzenia z SIWZ.
Uprawnienie zatem do weryfikacji wynikało i z oferty i z treści ustawy, która w art., 87 ust. 1
przewiduje możliwość wyjaśnienia treści oferty. Zamawiający nie naruszył zatem żadnej z
zasad, a co więcej, zachowanie jego zmierzało do usunięcia wszelkich wątpliwości. Fakt, że
Zamawiający nie dokonywał wnikliwego badania oferty Wykonawcy D.M. w zakresie
dysponowania określonym sprzętem wynikał także z okoliczności, że Wykonawca ten
zadeklarował jednoznacznie, że urządzenie spełnia wymagania Zamawiającego. Nie istniała
zatem obiektywna potrzeba kierowania dodatkowych pytań do tego Wykonawcy. W ocenie
Izby, Zamawiający nie naruszył zasad postępowania przy dokonaniu oceny oferty
Wykonawców w zakresie spełnienia warunku udziału w postępowaniu polegającym na
dysponowaniu określonym sprzętem.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania. Na podstawie § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) do kosztów
postępowania odwoławczego Izba zaliczyła w całości uiszczony wpis, zgodnie z § 3 pkt 1
rozporządzenia.
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 132/16 z dnia 2016-02-12
- Sygn. akt KIO 124/16 z dnia 2016-02-12
- Sygn. akt KIO 106/16 z dnia 2016-02-10
- Sygn. akt KIO 101/16 z dnia 2016-02-10
- Sygn. akt KIO 103/16 z dnia 2016-02-09
