rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2016-05-04
rok: 2016
data dokumentu: 2016-05-04
rok: 2016
sygnatury akt.:
KIO 586/16
KIO 586/16
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
29 kwietnia 2016 r. w Warszawie odwołania z dnia 18
kwietnia 2016 r. wniesionego przez wykonawcę SITA WSCHÓD sp. z o.o. z siedzibą
w Lublinie, ul. Ciepłownicza 6, 20-479 Lublin w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego
Gmina Lublin, plac Króla Władysława Łokietka 1, 20-109 Lublin
29 kwietnia 2016 r. w Warszawie odwołania z dnia 18
kwietnia 2016 r. wniesionego przez wykonawcę SITA WSCHÓD sp. z o.o. z siedzibą
w Lublinie, ul. Ciepłownicza 6, 20-479 Lublin w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego
Gmina Lublin, plac Króla Władysława Łokietka 1, 20-109 Lublin
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego
SITA WSCHÓD sp. z o.o. z siedzibą
w Lublinie, ul. Ciepłownicza 6, 20-479 Lublin
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
15 000 zł 00
gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczone przez wykonawcę
SITA WSCHÓD sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, ul. Ciepłownicza 6, 20-479
Lublin, tytułem kosztów postępowania odwoławczego;
2) dokonać wpłaty kwoty
3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy) przez odwołującego
SITA WSCHÓD sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, ul.
Ciepłownicza 6, 20-479 Lublin na rzecz zamawiającego Gmina Lublin, plac
Króla Władysława Łokietka 1, 20-109 Lublin stanowiącej uzasadnione koszty
strony
poniesione z tytułu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do
art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (
Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473, z 2014 r. poz. 423, 768, 811, 915,
1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349, 478, 605 i 1777) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Lublinie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 586/16
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Gmina Lublin, Plac Króla Władysława Łokietka, 20-109 Lublin wszczął
postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą »Opróżnianie koszy poza
pasem drogowym w czterech rejonach miasta Lublin«.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej
01.12.2016 r. pod nrem 2015/S 232-422191.
Postępowanie jest prowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (
Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473, z 2014 r. poz.
423, 768, 811, 915, 1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349, 478, 605 i 1777) zwanej dalej w
skrócie Pzp lub ustawą bez bliższego określenia.
Zamawiający zawiadomił 08.04.2016 r. o:
1) unieważnienie postępowania w
cz. I zamówienia;
2) wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawcy
Bednarex M.B. w cz. IV zamówienia;
3) odrzuceniu oferty wykonawcy
SITA Wschód sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, gdyż
oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia –
art. 89
ust. 1 pkt 4 Pzp.
Wykonawca SITA Wschód sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, ul. Ciepłownicza 6,
20-479 Lublin, zgodnie z art. 182 ust. 1 pkt 1 Pzp, wniósł 18.04.2016 r. do Prezesa KIO
odwołanie w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia na:
1) unieważnienie postępowania w
cz. I zamówienia w sposób niezgodny z przepisami
ustawy;
2) ocenę ofert w
cz. IV zamówienia i wyborze jako najkorzystniejszej oferty
wykonawcy Bednarex M.B. (zwanego dalej „Bednarex”);
3) odrzucenie, na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art 90 ust. 3 Pzp, oferty
wykonawcy SITA w zakresie cz. I i cz. IV zamówienia;
4) zaniechanie wyboru jako oferty najkorzystniejszej w
cz. I i cz. IV zamówienia oferty
wykonawcy SITA;
5) (ewentualnie wobec
pkt 4 powyżej) zaniechanie wezwania wykonawcy SITA do
złożenia dodatkowych wyjaśnień w trybie
art. 90 ust. i Pzp i dotyczących
elementów oferty mających wpływ na cenę w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1)
art. 7 Pzp przez nierówne traktowanie wykonawców i prowadzenie postępowania z
uchybieniem zasad uczciwej konkurencji;
2)
art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp przez przyjęcie, że oferta
wykonawcy SITA w zakresie cz. I i cz. IV zamówienia zawiera rażąco niską cenę,
a w konsekwencji, odrzucenie tej oferty;
3)
art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp przez unieważnienie postępowania w zakresie cz. I
zamówienia, podczas gdy oferta złożona przez
odwołującego nie podlegała
odrzuceniu;
4)
art. 90 ust. 1 Pzp i art. 7 ust. 1 Pzp przez zaniechanie wezwania wykonawcy
SITA do złożenia w trybie art. 90 ust. 1 Pzp dalszych wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, pomimo że
zamawiający
powinien, jeżeli miał nowe wątpliwości powstałe wskutek złożenia przez
odwołującego wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, rozwiać te wątpliwości
przez ponowne wezwanie do złożenia dodatkowych wyjaśnień.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności unieważnienia postępowania w
cz. I zamówienia;
2) unieważnienia czynności oceny ofert w
cz. I i cz. IV zamówienia, a w konsekwencji;
3) unieważnienia czynności wyboru oferty
wykonawcy Bednarex w cz. IV
zamówienia;
4) unieważnienie czynności odrzucenia oferty
wykonawcy SITA w cz. I i cz. IV
zamówienia;
5) dokonania ponownej oceny ofert w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia z
uwzględnieniem oferty
wykonawcy SITA oraz wybrania jako najkorzystniejszej
oferty
wykonawcy SITA;
6) (ewentualnie wobec pkt 3.2.3) nakazanie
zamawiającemu dokonania ponownej
oceny ofert w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia po wezwaniu wykonawcy SITA do
złożenia dodatkowych wyjaśnień w zakresie elementów oferty mających wpływ na
cenę oferty w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia;
7) nakazanie
zamawiającemu dokonania ponownej oceny ofert w zakresie cz. I i cz.
IV zamówienia po wezwaniu wykonawcy SITA do złożenia dodatkowych wyjaśnień
w zakresie elementów oferty mających wpływ na cenę oferty w zakresie
cz. I i cz. IV
zamówienia;
8) zasądzenie od
zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w
tym kosztów reprezentacji wg przedstawionych na rozprawie rachunków.
Argumentacja
odwołującego
O naruszeniu przepisów prawa
odwołujący dowiedział się 8.04.2016 r. kiedy to
odwołujący został powiadomiony o wyniku oceny ofert, w tym wyborze najkorzystniejszej
oferty w
cz. IV zamówienia oraz unieważnienia postępowania w cz. I zamówienia.
Dowód: pismo zamawiającego z dnia 08.04.2016 r.
I. Oferta wykonawcy SITA, a wartość szacunkowa zamówienia i oferty innych
wykonawców
I.1. Uwagi ogólne
Zamawiający podzielił zamówienie na cztery części, przy czym jeden wykonawca mógł
złożyć ofertę wyłącznie na dwie części zamówienia (zwane też rejonami). W postępowaniu
oferty złożyło łącznie 9 podmiotów, z czego jeden
wykonawca na wszystkie cztery części
zamówienia, a pozostałych
8 wykonawców na dwie części. Odwołujący przedstawił
tabelaryczny wykaz zaoferowanych cen ogólnych i cen jednostkowych poszczególnych
części zamówienia.
Odwołujący stwierdza, że odrzucenie oferty z powodu rażąco niskiej ceny powinno być
pozbawione automatyzmu.
Zamawiający powinien wszechstronnie rozważyć okoliczności
zaoferowania niższej ceny, a także dokładnie przeanalizować ofertę
wykonawcy SITA i
złożone wyjaśnienia. Ustalenia czy cena ma charakter rażąco niskiej ceny dokonuje się m.in.
przez:
– odniesienie jej do ustalonej przez
zamawiającego wartości szacunkowej zamówienia;
– odniesienie jej do cen ofert złożonych przez pozostałych
wykonawców, a zatem
rynkowych uwarunkowań dla danego rodzaju zamówienia;
– analizę kosztów składowych ceny ofertowej (to ostatnie z reguły na podstawie
wyjaśnień
wykonawców).
I.2. Oferta wykonawcy SITA a wartość szacunkowa zamówienia
Oparcie szacunków w sprawie rażąco niskiej ceny wyłącznie o wartość szacunkową
zamówienia bywa zawodne. Wynika to z faktu, że wartość szacunkowa wyznaczana jest
często w oparciu o cenę, za którą dane zamówienie wykonywane było do tej pory.
Zamawiający jako punkt odniesienia bierze więc oferty sprzed kilku lat, nie uwzględniając
waloryzacji, rosnącego doświadczenia wykonawców i optymalizacji procesów pracy, zmian
na rynku, zwiększenia konkurencji i tym podobnych czynników.
Zamawiający przed
określeniem wartości szacunkowej zazwyczaj nie przeprowadza badań rynku, stąd wartość
szacunkowa jest odzwierciedleniem jego subiektywnego wyobrażenia o kosztach wykonania
danego zamówienia, niepopartego gruntowną analizą rynkową.
Powoduje to, że wyznacznik ten nie jest wyznacznikiem bezwzględnie wiążącym i
ostatecznym. Wyznacznik ten powinien służyć tylko i wyłącznie podjęciu decyzji o tym, czy
cena może być rażąco niską i uruchomienia procedury przewidzianej w
art. 90 Pzp, a więcżądania wyjaśnień. Nie może jednak decydować jeszcze o tym, że cena jest ceną rażąco
niska. W tym przypadku, odniesienie ceny do wartości zamówienia powiększonej o VAT ma
charakter jedynie pomocniczy i służyć powinno jedynie podjęciu decyzji o tym, czy na
zamawiającym ciąży obowiązek żądania wyjaśnień od wykonawcy.
W sytuacji, gdy cena oferty odbiega od wartości ustalonej przez
zamawiającego, ale nie
różni się w sposób rażący od innych cen,
zamawiający powinien w pierwszej kolejności
przeanalizować, czy przyjęta przez niego wartość zamówienia (powiększona o VAT) była
określona z należytą starannością. Jeżeli okaże się, że tak określona wartość została
ustalona z nienależytą starannością
zamawiający nie powinien brać jej pod uwagę jako
punktu odniesienia dla kwalifikacji ceny jako rażąco niskiej.
Stąd też w tym przypadku metoda ta nie powinna mieć zastosowania.
I.3. Oferta wykonawcy SITA a oferty innych wykonawców
Drugim z wyznaczników tego, czy oferta zawiera rażąco niską cenę jest odniesienie jej
do cen ofert złożonych przez pozostałych
wykonawców. O udzielenie zamówienia ubiegało
się
9 wykonawców. Należy przy tym zaznaczyć, że podmioty te są profesjonalistami, od
wielu lat działającymi na rynku zbierania odpadów. Tym samym, podmioty te są w stanie w
sposób adekwatny oszacować koszty wykonania zamówienia. Sprzecznym z logiką i
zasadami doświadczenia życiowego jest, by wszyscy czy też prawie wszyscy
wykonawcy
złożyli w postępowaniu oferty, których wykonanie skutkować będzie dla nich poniesieniem
straty (choć oczywiście jednostkowo takie sytuacje się zdarzają). Istotą każdej działalności
gospodarczej jest wszak nastawienie na osiągnięcie zysku.
Cena oferowana przez prawie wszystkich
wykonawców jest o kilkadziesiąt procent
niższa od ceny oszacowanej przez
zamawiającego. Przeciętnie jest to około 35% dla
każdego z rejonów. Już ten fakt powinien wzbudzić wątpliwości zamawiającego, czy
przygotowana przez niego kalkulacja nie została zawyżona.
Cena oferowana przez
wykonawcę SITA nie jest przy tym ceną najniższą. Dla cz. I
zamówienia cena
odwołującego plasuje się na 2 pozycji, zaś dla cz. IV zamówienia –
dopiero na 3 pozycji. W każdym wypadku są to zaś ceny zbliżone do średnich wszystkich
ofert. Stanowi to dodatkowy dowód na realność zaoferowanej kwoty.
W tym kontekście szczegół na uwagę należy zwrócić na ofertę
wykonawcy Kom-Eko
S.A. z siedzibą w Lublinie (dalej jako: „Kom-Eko”), która została wybrana przez
zamawiającego jako oferta najkorzystniejsza dla rejonów II I III. Cena ofertowa dla cz. II
złożona przez
wykonawcę Kom-Eko wyniosła 768.117,17 zł brutto, zaś dla cz. III –
1.377.393,68 zł brutto.
Obie te kwoty są prawie dwa razy niższe od kwot, które
zamawiający chciał
przeznaczyć na realizację zamówienia w tych rejonach. Jednocześnie kwota podana przez
wykonawcę Kom-Eko za jednostkowe opróżnienie kosza (1,48 zł) jest niższa od ceny
oferowanej przez
wykonawcę SITA (1,70 zł dla cz. I oraz 1,85 zł dla cz. IV). Tym bardziej
niezrozumiałym i budzącym wątpliwości do równego traktowania
wykonawców jest fakt, że
oferta
wykonawcy Kom-Eko została wybrana przez zamawiającego jako oferta
najkorzystniejsza, podczas gdy droższa od niej oferta
wykonawcy SITA została odrzucona,
jako zawierająca rażąco niską cenę.
II. Brak rażąco niskiej ceny oferty wykonawcy SITA
II.1. Błędne założenia zamawiającego
Podstawą decyzji
zamawiającego o odrzuceniu oferty wykonawcy SITA było
twierdzenie, że uwzględnienie wyjaśnień
wykonawcy SITA oznaczałoby, że wykonawca
wykonywać będzie jedno opróżnienie kosza w
65-71 sekund, uwzględniając czas dojazdu î
dojścia do kosza, wyjęcie worka z odpadami, założenie nowego worka oraz wrzucenie worka
z odpadami do pojazdu. Według
zamawiającego nie jest możliwa tak wysoka wydajnośćświadczenia tej usługi, co oznacza, że
odwołujący „założył nierzetelne wykonywanie usługi”.
Odwołujący wskazuje jednak, że takie twierdzenie zamawiającego nie znajduje
swojego uzasadnienia ani w treści
SIWZ, ani w ofercie, ani w wyjaśnieniach wykonawcy
SITA z 11.02.2016 r.
Zamawiający nie wyjaśnił w jaki sposób doszedł do swoich wyliczeń dotyczących tak
wysokiej wydajności, która rzekomo wynika z wyjaśnień
wykonawcy SITA. Po wynikach
można się jedynie domyślać, że
zamawiający przyjął następujące założenia:
1) łączna liczba opróżnień wyniesie w zakresie
cz. I – 446.993 szt. cz. IV – 547.628 szt.,
a tym samym miesięczna liczba (48 miesięcy) wyniesie odpowiednio
9.312 szt. i
11.409 szt.;
2) opróżnienia dokonywane będą w
5 dniowym tygodniu pracy, przy założeniu średnio
21 dni roboczych w miesiącu (co daje przy maksymalnym wolumenie opróżnieńśrednią dzienną liczba 443 szt. dla cz. I i 543 szt. dla cz. IV zamówienia);
3) opróżnienia dokonywane będą tylko przez
jednego pracownika przez 8 h dziennie (w
wypadku
cz. IV – dodatkowo przez drugiego pracownika co trzeci dzień).
Przyjmując najpewniej te założenia
zamawiający otrzymał tak wysoką, niemożliwą do
wykonania wydajność pracy, czyli
1 opróżnienie co 65 sekund dla cz. I i co 71 sekund dla
cz. IV zamówienia.
Jednak założenia
zamawiającego co do zasady są całkowicie błędne, bo:
1)
odwołujący zgodzić się może jedynie z założeniami maksymalnej liczby opróżnień,
choć i tak zauważa to, że dotyczy ono maksymalnego wolumenu opróżnień, co wcale
nie musi mieć miejsca, bo aktualna liczba koszy jest zdecydowanie niższa i tak dla
cz. I
wynosi ona
93 kosze opróżniane codziennie i 13 koszty opróżnianych co trzy dni,
a dla
cz. IV liczba ta wynosi odpowiednio 128 szt. koszy opróżnianych codziennie
i 25 szt. koszy opróżnianych co 3 dni; w praktyce oznacza to średnią dzienną liczba
koszy do opróżnienia na poziomie
97 szt. dla cz. I i 136 szt. dla cz. IV; pozostałe
liczby mogą, ale wcale nie muszą wystąpić, w zależności od potrzeb
zamawiającego;
2) pomimo powyższego oczywiste jest dla
wykonawcy, że należy przyjąć w swych
wyliczeniach maksymalnie możliwy wolumen opróżnień, czyli miesięcznie na poziomie
9,312 szt. dla cz. I i 11.409 szt. dla cz. IV;
3) chybione jest kolejne założenie
zamawiającego, że usługa wykonywana będzie
jedynie
5 dni w tygodniu, choć z treści SIWZ wynika, że w zasadzie usługa musi być
wykonywana codziennie (bo opróżnienia koszy na odpady następują w cyklu
dobowym) (por.
zał. nr 8 do SIWZ – zał. nr 2 do wzoru umowy);
4) wreszcie nietrafne jest założenie, że usługa wykonywana będzie przy pomocy jednego
pracownika (co oznacza pracę w
trybie 5/7 dni, 8/24 h) dla cz. I i dwóch (choć nie w
dwóch pełnych etatach) dla
cz. IV.
Zamawiający wysnuł wniosek w pkt 4, najpewniej wskutek błędnego zinterpretowania
wyjaśnień udzielonych przez
wykonawcę SITA i braku wezwania odwołującego do
dodatkowych wyjaśnień.
Prawdopodobnie
zamawiający źle zrozumiał tę część wyjaśnień, w których wykonawca
SITA wskazał, że koszt robocizny został skalkulowany w szczególności przy uwzględnieniu
okresu trwania umowy z
zamawiającym, liczby opróżnień dokonywanych w ciągu dnia,
czasu pracy
kierowcy-ładowacza (a w przypadku cz. IV również czasu pracy drugiego
pracownika, który będzie pomagał w opróżnianiu koszy co 3 dni) oraz ich wynagrodzenia
przy wykonywaniu tego zamówienia.
Przytaczane wyżej sformułowanie to nie oznaczało jednak, że całe zamówienie w
zakresie
cz. I wykonywane będzie za pomocą jednego pracownika. Oznaczało ono
wyłącznie, że
załoga jednego pojazdu obsługującego opróżnianie koszy będzie
jednoosobowa (a w odniesieniu do cz. IV – co 3 dni załoga ta składać będzie się z dwóch
osób
kierowca-ładowacz + ładowacz). Wyjaśnienie to było konieczne, gdyż w tej branży
standardem są załogi dwuosobowe, składające się z kierowcy oraz ładowacza.
Warto zauważyć, że
zamawiający dochodząc do swojej konstatacji pominął bardzo
istotną okoliczność, która przeczy temu błędnemu ustaleniu. Mianowicie
wykonawca SITA
w swych wyjaśnieniach wskazała, że koszt robocizny przypadający na jedno opróżnienie
kosza w
cz. I wynosi 0,61 zł, a w cz. IV 0,72 zł. Dokonując prostej kalkulacji, czyli mnożąc
te
jednostkowe ilości przez miesięczną liczbę opróżnień (uwzględniając ich maksymalny
miesięczny wolumen czyli
9.312 dla cz. I i 11.409 dla cz. IV) otrzymujemy kwoty
miesięcznego kosztu robocizny na poziomie
5.680,32 zł dla cz. I i 8.214,48 zł dla cz. IV.
Odwołujący porównał te kwoty ze stawką wynagrodzenia jednostkowego pracownika
(jaka wynikała wprost z wyjaśnień) tj. kwotą
1.850 zł, aby stwierdzić jak wysoce nietrafne jest
założenie
zamawiającego, że zamówienie zostanie wykonane w cz. I za pomocą tylko
jednego pracownika, a w cz. IV za pomocą 2 pracowników, przy czym jednego
pracującego wyłącznie co 3 dni.
Za stanowiskiem
zamawiającego nie świadczy także fakt złożenia 3 umów o pracę. Są
to bowiem przykładowe umowy o pracę, wskazujące realność wynagrodzenia przyjętego
przez
odwołującego. Odwołujący nie ma obowiązku składania umów o pracę dla
wszystkich pracowników, którzy mają brać udział w realizacji zamówienia. Wystarczające jest
odpowiednie i przykładowe wykazanie poziomu wynagrodzeń dla udowodnienia
prawidłowości zaoferowanej ceny, co w rozpoznawanej sprawie się stało.
Te błędne założenia
zamawiającego i niezrozumienie treści wyjaśnień skutkowały
podjęciem decyzji o odrzuceniu oferty
wykonawcy SITA. Już samo to powinno doprowadzić
do uchylenia tej czynności
zamawiającego i dokonania ponownej oceny ofert.
II. 2. Wyjaśnienia wykonawcy SITA
Wyjaśnienia składane przez
wykonawcę SITA, a dotyczące elementów oferty mających
wpływ na cenę w całości potwierdzają, że cena oferty skonstruowana została prawidłowo, wg
słusznych założeń i umożliwia wykonanie zamówienia nie tylko bez straty, ale i z godziwym
zyskiem.
Wyjaśnienia te sformułowane zostały w sposób prawidłowy, rzetelny i kompleksowy.
Zawierają one wszelkie elementy wystarczające do oceny, że cena została skalkulowana z
uwzględnieniem wszystkich kosztów oraz w wysokości pozwalającej na osiągnięcie
godziwego zysku.
II.2.1. Elementy wspólne dla cz. I i cz. IV
II.2.1.1. Treść wyjaśnień wykonawcy SITA a treść wezwania, załączone dowody
W piśmie z
8.04.2016 r. zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty wykonawcy
SITA wskazał, że wykonawca SITA nie przedstawił w sposób wynikowy zasad kalkulowania
ceny jednostkowej – tj. szczegółowej kalkulacji (nie podał stawki roboczogodziny jaką brał do
wyliczenia, nie określił czasu w jakim zamierza realizować usługę opróżniania koszy,
utrzymania koszy, mycia, napraw itp.). Twierdzenie to jest dla
odwołującego niezrozumiałe.
W wyjaśnieniach
odwołujący wskazał szczegółową kalkulację cenową, z rozbiciem na
poszczególne składowe oferty, w tym także koszt robocizny, w odniesieniu do jednego
kosza. Stawka roboczogodziny nie była wskazywana, nie było bowiem takiej potrzeby.
Otrzymanie tej stawki było bowiem możliwe przez odniesienie do miesięcznego
wynagrodzenia. Z kolei brak podania czasu na opróżnienie jednego kosza wynika z faktu, że
czas ten nie stanowi elementu cenotwórczego.
Zamawiający nie wskazał w zapytaniu, że
oczekuje wskazania takiego czasu. Jeżeli podanie tych danych było dla niego niezbędne do
dokonania oceny realności ceny, to powinien wezwać
odwołującego do uzupełnienia
wyjaśnień.
Wszelkie zarzuty do braków wyjaśnień
odwołującego należy rozważyć w kontekście
zapytania
zamawiającego skierowanego do wykonawcy SITA 9.02.2016 r. (dalej jako:
„Zapytanie”).
Zamawiający w Zapytaniu nie określił szczegółowo zakresu żądanej informacji,
wskazał tylko cenę globalną, porównując ją do kwoty przeznaczonej przez
zamawiającego
na realizację zamówienia. W pozostałej części,
zamawiający powtórzył wyłącznie brzmienie
ustawy, nie wykazując, jakich dokładnie elementów i dowodów będzie oczekiwał.
Zamawiający nie może obciążać odwołującego negatywnymi konsekwencjami braku
precyzyjności Zapytania. Wyjaśnienia
wykonawcy SITA odnosiły się do wszelkich
elementów cenotwórczych, kompleksowo prezentując kalkulacje
odwołującego.
Do wyjaśnień załączono kluczowe dowody, a więc dotyczące czynników najbardziej
kosztotwórczych takich jak koszty robocizny, umowy o dostawę paliwa czy umowy na
zagospodarowanie odpadów komunalnych w instalacji.
Odwołujący przedstawił też
szczegółową kalkulację wszystkich elementów mających wpływ na cenę.
Wykonawcy w wyjaśnieniach nie są obowiązani udowadniać za pomocą faktur, umów
czy innego tego rodzaju dowodów wszystkich, nawet najdrobniejszych elementów mających
wpływ na cenę. Koszty marginalne nie mają bowiem kluczowego wpływu dla
zdeterminowania czy cena oferowana przez
wykonawcę jest rażąco niska. Oczekiwanie od
wykonawców, że wykażą koszt każdej pojedynczej pozycji w kosztorysie powodowałoby
nadmierne i niczym nieuzasadnione obciążenie
wykonawców.
II.2.1.2. Sposób wykonania zamówienia
Przed przystąpieniem do szczegółowych wyliczeń
odwołujący opisał sposób realizacji
usługi będącej przedmiotem zamówienia. Na czas pracy przy realizacji zamówienia składają
się w istocie 3 czynniki:
[1] czas fizycznego opróżnienia kosza,
[2] czas dotarcia do poszczególnych koszy oraz
[3] czas na okresowe czynności dodatkowe (np. sprzątanie dookoła koszy, mycie
koszy).
Samo opróżnienie kosza zajmuje bardzo mało czasu, polega bowiem na wyciągnięciu
worka i włożeniu nowego. Czynność ta zajmuje zazwyczaj
kilkanaście sekund, bo przy jej
wykonywaniu nie dokonuje się dodatkowych czynności (takich jak mycie kosza,
zawiązywanie worka). Opróżnianie koszy w ramach zamówienia nie różni się w swej istocie
od opróżniania koszy przez mieszkańców w indywidualnych gospodarstwach domowych.
Czas dojazdu, choć pozornie wydaje się długi (dla
cz. I należy opróżnić 97 koszy
dziennie, a dla
cz. IV – 136 koszy), w istocie taki nie jest. Należy bowiem wziąć pod uwagę,że kosze usytuowane są w dużych skupiskach, zazwyczaj w parkach lub na skwerach,
Wniosek taki można już nawet wysnuć wyłącznie w oparciu o
załącznik nr 2 do wzoru
umowy, wskazujący lokalizację koszy. 93 kosze na odpady (dla cz. I) rozmieszczone są
bowiem tytko w 10 lokalizacjach. Przykładowo, w Parku na Czechowie znajduje się 25 koszy.
Dla
cz. IV – 126 koszy znajduje się w 19 lokalizacjach, z czego aż 53 w Parku Czuby, a 31 w
Parku Rury. Przejście między poszczególnymi koszami w danej lokalizacji jest mało
czasochłonne, gdyż odległości między nimi są relatywnie małe. Także przemieszczenie się
pomiędzy poszczególnymi lokalizacjami nie zajmuje wiele czasu, gdyż Miasto Lublin ma
relatywnie niewielki obszar, większość koszy zlokalizowana jest w pobliżu centrum miasta, a
dodatkowo należy pamiętać, że obszar ten podzielono na cztery części. Dodatkowo
większość opróżnień dokonywana jest poza godzinami szczytu komunikacyjnego, stąd
pracownicy nie tracą czasu na stanie w korkach, czy czekanie na sygnalizacji świetlnej.
Przechodząc do pozostałych elementów zamówienia, występujących z nieokreśloną
bliżej regularnością – takich jak sprzątanie wokół kosza, czyszczenie koszy, etc., należy
wskazać, że konieczność wykonania tych czynności zachodzi niezwykle rzadko. Czynności
te nigdy nie są wykonywane też dla wszystkich śmietników, a wyłącznie dla śmietników
wybranych, dla których konieczność taka zachodzi. Tym samym, kiedy porównać ten czas
do liczby wszystkich koszy wchodzących w zakres zamówienia, wartości te są znikome i nie
wpływają w sposób istotny na wydłużenie czasu pracy.
Optymalizację pracy pomaga też osiągnąć specyfika zamówienia i branży „śmieciowej”.
Pracownicy
wykonawcy SITA zatrudnieni są w zmianowym systemie pracy. Umożliwia to
uniknięcie korków, co prowadzi do skrócenia czasu potrzebnego na dojazd do
poszczególnych lokalizacji. Większość pracowników związanych jest z
wykonawcą SITA od
wielu lat, co powoduje, że dobrze znają oni swoją pracę i problemy, które mogą wyniknąć
przy opróżnianiu koszy. Są oni samodzielni w wykonywaniu swoich obowiązków i potrafią
rozwiązywać napotkane problemy w krótkim czasie. To wszystko powoduje, że liczba
pracowników przyjęta przez
wykonawcę SITA do wykonania zamówienia jest liczbą realną,
pozwalającą na wykonanie zamówienia w sposób prawidłowy.
II.2.1.3. Przyjęte założenia kosztowe
Przyjęte przez
odwołującego założenia kosztowe są prawidłowe, rzetelne i adekwatne
do warunków rynkowych. Potwierdzają to złożone przez
wykonawcę SITA wyjaśnienia do
elementów cenotwórczych. Zawierają one bowiem wszelkie elementy wystarczające do
oceny, że cena została skalkulowana z uwzględnieniem wszystkich kosztów oraz w
wysokości pozwalającej na osiągnięcie godziwego zysku.
Odwołujący wykazał, jakie są rzeczywiste dane dla poszczególnych opróżnień.
Odwołujący nie będzie powtarzał argumentów przywołanych w pkt IV.1, lecz przedstawia
wyniki obliczeń, które
zamawiający otrzymałby, gdyby nie popełnił wymienionych tam
błędów. Wszelkie wyliczenia i wyjaśnienia znajdują swoje oparcie w treści wyjaśnień z
11.02.2016 r., a odwołujący jedynie wskazuje jak należy przeprowadzić prawidłową analizę,
czy zaoferowana cena jest realna i umożliwia wykonanie zamówienia.
II.2.2. Sposób obliczenia ceny dla cz. I
Dla prawidłowych założeń przyjętych przez
wykonawcę SITA w wyjaśnieniach,
wychodzą wartości zgoła inne od wskazane przez
zamawiającego. Przyjmując maksymalny
wolumen zamówienia, tj.
9.312 koszy dla cz. I miesięcznie oraz czas pracy 2 pracowników
zatrudnionych na pełen etat
– 336 godzin miesięcznie, liczba koszy do opróżnienia w ciągu
godziny wynosi 27,7, tj. dwukrotnie mniej, niż to wynika z obliczeń zamawiającego. Należy
pamiętać, że jest to czas przyjęty dla maksymalnego wolumenu zamówienia, a jeżeli
wolumen ten będzie w istocie mniejszy – wartość ta będzie proporcjonalnie niższa.
Biorąc pod uwagę dużą koncentrację koszy na relatywnie małym terenie, wyżej
wskazane wartości i czasy opróżnień są danymi realnymi, pozwalającymi na wykonanie
zamówienia za pomocą dwóch etatów. Gdyby jednak okazało się, że założenia
wykonawcy
SITA są niewystarczające, odwołujący przewidział w tej pozycji zapas kosztowy. Dwa etaty,
po uwzględnieniu kosztów pracodawcy dają łączny koszt w wysokości
4.462,58 zł. Przyjęty
w kalkulacji
wykonawcy SITA miesięczny wydatek na wynagrodzenia pracownicze wynosi
zaś
5.680,32 zł, co daje dodatkowe 1.397,74 zł miesięcznie na pokrycie kosztów
ewentualnych nadgodzin, zastępstw pracowników podczas nieobecności czy zatrudnienia
dodatkowych pracowników sezonowych.
II.2.3. Sposób obliczenia ceny dla cz. IV
Analogicznie przedstawiają się wyliczenia dla
cz. IV. Przyjmując maksymalny wolumen
zamówienia, tj.
11.409 koszy dla cz. IV miesięcznie, oraz czas pracy 2 pracowników
zatrudnionych na pełen etat oraz trzeciego pracownika co trzy dni –
388 godzin
miesięcznie, liczba koszy do opróżnienia w ciągu godziny wynosi 29,4. Należy pamiętać, że
jest to czas przyjęty dla maksymalnego wolumenu zamówienia, a jeżeli wolumen ten będzie
w istocie mniejszy – wartość ta będzie proporcjonalnie niższa.
Biorąc pod uwagę dużą koncentrację koszy na relatywnie małym terenie, wyżej
wskazane wartości i czasy opróżnień są danymi realnymi, pozwalającymi na wykonanie
zamówienia za pomocą dwóch etatów. Gdyby jednak okazało się, że założenia
wykonawcy
SITA są niewystarczające, odwołujący przewidział w tej pozycji zapas kosztowy. Dwa etaty
oraz
jeden niepełny, po uwzględnieniu kosztów pracodawcy dają łączny koszt w wysokości
5.206,34 zł. Przyjęty w kalkulacji wykonawcy SITA miesięczny wydatek na wynagrodzenia
pracownicze wynosi zaś
8.214,48 zł, co daje dodatkowe 3.008,14 zł miesięcznie na pokrycie
kosztów ewentualnych nadgodzin, zastępstw pracowników podczas nieobecności, czy
zatrudnienia dodatkowych pracowników sezonowych.
II.2.4. Sposób obliczenia ceny przez wykonawcę Kom-Eko
Wyliczenia te porównać można do danych wskazanych w zwycięskiej ofercie
wykonawcy Kom-Eko. Podmiot ten wskazał, że zamówienie będzie realizował przy pomocy
2 pracowników zatrudnionych na pełen etat, wykonujących pracę przez 8 godzin dziennie od
poniedziałku do piątku (łącznie średnio 336 godzin pracy w miesiącu), a dodatkowo przez
inne 2-osobowe zespoły wykonujące pracę po 6 godzin w sobotę i niedzielę (łącznie średnio
48 godzin w miesiącu). Tym samym łączny czas pracy pracowników zatrudnionych przy
opróżnianiu koszy wynosi
miesięcznie 384 godziny.
Zgodnie z
zał. nr 7B do SIWZ, maksymalny wolumen koszy do opróżnienia w ciągu
całej umowy dla
cz. II to 478.770, co daje liczbę 9.774 koszy do opróżnienia miesięcznie.
Dzieląc to przez zadeklarowane przez
wykonawcę Kom-Eko 336 godzin pracy w miesiącu,
otrzymujemy, że liczba koszy, które
wykonawca Kom-Eko deklaruje opróżniać w ciągu 1
godz. wynosi 26 koszy.
Tym samym średni czas opróżnienia kosza wynosi około
2,3 minuty. Jest to liczba
zbliżona do czasu przewidzianego przez
odwołującego (po dokonaniu korekty
nieprawidłowości w obliczeniach
zamawiającego). Niezrozumiałym jest, dlaczego w
odniesieniu do
wykonawcy Kom-Eko czas ten nie został zakwestionowany, podczas gdy
oferta
wykonawcy SITA została z tego powodu odrzucona.
III. Zaniechanie ponownego wezwania wykonawcy SITA do złożenia wyjaśnień
Odrzucenie oferty
wykonawcy SITA powstało wskutek błędnej interpretacji wyjaśnień
udzielonych przez
odwołującego.
Odrzucenie oferty z powodu rażąco niskiej ceny powinno być pozbawione automatyzmu.
Zamawiający powinien wszechstronnie rozważyć okoliczności wskazania niższej ceny,
a także dokładnie przeanalizować ofertę
wykonawcy SITA i złożone wyjaśnienia. Już sam
fakt, że cena
odwołującego jest zbliżona do cen pozostałych wykonawców powinien
zwrócić uwagę
zamawiającego i doprowadzić do konkluzji, że jest to cena realna.
Zamawiający w Zapytaniu wskazał tylko cenę globalną oferty wykonawcy SITA.
Wyjaśnienia
odwołującego w zakresie ceny były kompleksowe, w pełni uzasadniające
wysokość oferowanej stawki.
W wypadku, kiedy
zamawiający miał wątpliwości do znaczenia wyjaśnień wykonawcy
SITA (objawiające się w szczególności w tym, że zamawiający przyjął, że odwołujący chce
realizować usługę opróżniania wyłącznie za pomocą jednego pracownika), to powinien
skierować kolejne zapytanie do
odwołującego, z żądaniem wyjaśnień elementów
niezrozumiałych dla
zamawiającego. Zaniechania zamawiającego w tym zakresie
doprowadziły do bezprawnego odrzucenia oferty
wykonawcy SITA.
Nad problematyką ponownego wzywania w zakresie rażąco niskiej ceny pochylił się
także Urząd Zamówień Publicznych w Informatorze Urzędu Zamówień Publicznych z
listopada 2013 r. Urząd wskazał, że uwzględniając normę
art. 55 ust. 2 dyrektywy
klasycznej w szczególności użyty w niej zwrot „konsultacje”, uznać należy, że działania
zamawiającego zmierzające do wyjaśnienia „rażąco niskiej ceny” nie mogą się ograniczać
się do jednorazowej czynności tj. jednokrotnego wezwania wykonawcy do złożenia
wyjaśnień w przypadku, gdy okoliczności przedstawione w już złożonych wyjaśnieniach
wymagają w ocenie
zamawiającego dalszego usuwania powstałych wątpliwości.
Podobnie na gruncie polskich regulacji wypowiedział się Sąd Okręgowy w Warszawie w
wyroku z 5 lipca 2007 r. (
sygn. akt V Ca 2214/06), w którym stwierdził, że dla
zakwalifikowania oferty do dalszego postępowania nie jest wystarczające złożenie
jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio umotywowanych przekonujących, że
zaproponowana cena nie zawiera rażąco niskiej ceny, Tym samym, z literalnej wykładni
powyższych przepisów wynika, że zamawiający dla rzeczywistej weryfikacji oferty
wykonawcy w kontekście rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia nie
może poprzestać na jednokrotnym wezwaniu
wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, jeżeli
nadal ma wątpliwości w przedmiotowym zakresie, pomimo złożonych przez tego wykonawcę
wyjaśnień.
Powyższe stanowisko znajduje swoje potwierdzenie także w świetle celowościowej
wykładni powyższych przepisów. Celem
art. 90 Pzp jak i art. 55 dyrektywy klasycznej jest
wyeliminowanie z postępowania ofert tych
wykonawców, którzy proponują realizację
przedmiotu zamówienia na warunkach niemożliwych do spełnienia, nierealnych,
nierzeczywistych. Uwzględniając konieczność ochrony szeroko definiowanego interesu
publicznego, jak i ochrony naczelnej zasady systemu zamówień publicznych – zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, niedopuszczalne jest
powierzenie wykonania zamówienia
wykonawcy, który nie zrealizuje przedmiotu
zamówienia w sposób zgodny z treścią złożonej oferty. Możliwość kilkukrotnego wzywania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie
art. 90 ust. 1 Pzp, została również potwierdzona
przez Sąd Okręgowy w Olsztynie, który w wyroku z 9 grudnia 2010 r. (
sygn. akt V Ga
122/10), jednoznacznie wskazał, że brak jest przeszkód do ponownego wzywania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień, jeżeli pierwotne wyjaśnienia nie rozwiały wątpliwości
zamawiającego związanych z „rażąco niską ceną”.
W celu podjęcia decyzji o braku bądź istnieniu podstaw do odrzucenia oferty
wykonawcy z powodu rażąco niskiej ceny, zamawiający powinien umożliwić wykonawcy
wyjaśnienie wszystkich wątpliwości, jakie zrodziły się u
zamawiającego w związku z ceną
zaproponowaną przez
wykonawcę, a także ze złożonymi przez wykonawcę wyjaśnieniami.
Celem przepisu nakładającego obowiązek żądania wyjaśnień jest ochrona
wykonawcy
przed arbitralnością decyzji podejmowanych przez
zamawiającego. Stąd też, zamawiający
mając nadal, po złożeniu przez
wykonawcę wyjaśnień, wątpliwości do okoliczności
uzasadniających zaoferowaną przez
wykonawcę cenę, może żądać od wykonawcy
dalszych wyjaśnień. Jest to szczególnie uzasadnione w sytuacji, gdy
zamawiający nie
wyspecyfikował zakresu oczekiwanych informacji w pierwszym kierowanym do
wykonawcy
wystąpieniu, bądź w sytuacji, gdy nowe wątpliwości wyniknęły na tle treści już złożonych
wyjaśnień.
W świetle ww. orzeczeń jasnym jest, że skoro
zamawiający powziął wątpliwość do
znaczenia udzielonych wyjaśnień, powinien wezwać
wykonawcę SITA do ich
doprecyzowania. Wyjaśnienia
odwołującego zawierały bowiem wszelkie niezbędne
elementy do ich przyjęcia. Odrzucenie oferty nastąpiło więc nie wskutek niewystarczających
wyjaśnień, czy też błędów zawartych w wyjaśnieniach, lecz niewłaściwej interpretacji
zamawiającego. Podkreślenia wymaga, że nie jest obowiązkiem składającego wyjaśnienia
antycypowanie wszelkich wątpliwości
zamawiającego. Zwłaszcza w wypadku, gdy jak w tej
sytuacji,
zamawiający nie kwestionuje żadnego z elementów oferty, a raczej jej ogół,
wyjaśnienia składane są niejako „w ciemno”.
Zamawiający zarzucił w piśmie z 8.04.2016 r., że wykonawca powołuje się na
posiadanie własnego warsztatu dla pojazdów, korzystanie ze zniżek na zakup materiałów
eksploatacyjnych, korzystanie z preferencyjnych cen i zniżek w hurtowniach i u producentów,
nie przedstawiając żadnego dowodu w tym zakresie. Ponownie powtórzyć trzeba, że jeżeli u
zamawiającego zrodziły się wątpliwości czy wykonawca SITA w istocie posiada wyjątkowo
korzystne warunki handlowe, to
zamawiający powinien wezwać do uzupełnienia dowodów w
tym zakresie. Ciężar dowodowy, który konstytuuje
art. 90 ust. 2 Pzp, nie oznacza bowiem,
że
odwołujący obowiązany jest przedstawić dowód na każde ze swoich twierdzeń. W
szczególności, nie jest on obowiązany wykazywać ceny kosztów marginalnych, nie mających
znaczenia dla oferty. Powodowałoby to nadmierne i niczym nieuzasadnione obciążenie
wykonawców. Wykonawca SITA w składanych wyjaśnieniach załączył umowy z
pracownikami, a także udowodnił ponoszone koszty paliwa. To te dwie pozycje stanowią
podstawowe koszty dla wykonania zamówienia, Jeżeli
zamawiający uznał, że niezbędne
jest też złożenie pozostałych umów i rachunków, powinien był dodatkowo wezwać
odwołującego do uzupełnienia wyjaśnień w tym zakresie.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 18.04.2016 r. (art.
180 ust. 5 i art. 182 ust. 1-4 Pzp).
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 19.04.2016
r. (art. 185 ust. 1 in initio Pzp).
Do 22.04.2016 r. żaden wykonawca nie złożył (1) Prezesowi KIO, z kopiami dla (2)
zamawiającego i (3) odwołującego, pisma o zgłoszeniu przystąpienia po którejkolwiek
stronie do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia odwołania (
art. 185 ust. 2 Pzp).
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnień oraz stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy –
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że odwołanie nie jest zasadne.
W ocenie
Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki zawarte w art. 179 ust. 1 Pzp, to
jest posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości
poniesienia szkody przez
odwołującego.
Izba postanowiła dopuścić, jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez
zamawiającego, potwierdzoną za zgodność z
oryginałem.
Ponadto
Izba oparła wyrok na:
dowodach złożonych przez odwołującego:
1) (dowód nr 1) wydruk mapki fragmentu Lublina z częściami I i IV dla
zobrazowania czasu przejazdu około 1,5 godziny, z której odwołujący
wywodzi, że czas poświęcony na dojazdy wynosi około 1,5 godziny, a więc
wykonawcy pozostaje 6,5 godziny na ścisłe wykonywanie usługi opróżniania
koszy;
2) (dowód nr 2) przeliczenia wartości kosztów robocizny na liczbę etatów, z
którego odwołujący wywodzi, że liczba etatów do wykonania usługi jest
wystarczająca;
dowodzie złożonym przez zamawiającego:
3) (dowód nr A) zdjęcia koszy z widokiem zaśmieconego terenu wokół kosza na
wykazanie występowania zjawiska zaśmiecenia wokół kosza, a nie tylko w
worku plastikowym wewnątrz kosza.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz informacje zawarte w
ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
W ocenie
Izby, zarzut pierwszy naruszenia art. 7 Pzp przez nierówne traktowanie
wykonawców i prowadzenie postępowania z uchybieniem zasad uczciwej konkurencji – nie
zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, że odwołujący stwierdził, że odrzucenie oferty z powodu rażąco niskiej
ceny powinno być pozbawione automatyzmu. I właśnie
zamawiający zwrócił się do
wykonawców o udzielenie wyjaśnień zgodnie z przepisem art. 90 ust. 1 in initio Pzp, który
to przepis brzmi: »Jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z
odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% od wartości zamówienia
lubśredniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
zamawiający zwraca się o
udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie [...]«. Następnie
zamawiający
przeanalizował wyjaśnienia złożone przez
wykonawców i zamawiający doszedł do
wniosku, że wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco
niską cenę, co wypełniło przesłankę odrzucenia oferty na podstawie
art. 90 ust. 3 Pzp, który
to przepis brzmi »Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub
jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia«.
Izba stwierdza, że zgodnie z treścią art. 90 ust. 1 Pzp zamawiający ma obowiązek
wyjaśnić kwestię wysokości zaoferowanej ceny gdy cena ofertowa będzie niższa o 30% [1]
od wartości zamówienia
lub [2] średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Ze
względu na użycie przez ustawodawcę w tym wyrażeniu spójnika »
lub« wyrażenie to musi
być traktowane jako alternatywa nierozłączna, a więc wystarczy aby zaszła jedna
przesłanka, żeby
zamawiający był zobligowany do wszczęcia procedury wyjaśniania
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny.
Wykonawcy zapoznali się z wartością
zamówienia ustaloną przez
zamawiającego bezpośrednio przed otwarciem ofert, gdy
zamawiający podał kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Od tej
pory
wykonawcy mogli wnosić zastrzeżenia do wysokości wartości szacunkowej
zamówienia ustalonej przez
zamawiającego, a w tym także mogli wnosić środki ochrony
prawnej. Jednak żaden z
wykonawców nie wniósł w ustawowym terminie odwołania od tej
czynności
zamawiającego i dlatego Izba nie może odnieść się do zarzutów odwołującego
dotyczących wartości zamówienia ustalonej przez
zamawiającego, a także wynikającej ześredniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Wynika to z
art. 182 ust. 3 pkt 1
Pzp, który to przepis brzmi »Odwołanie wobec czynności innych niż określone w ust. 1 i 2
wnosi się [...] w przypadku zamówień, których wartość jest równa lub przekracza kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 – w terminie 10 dni od dnia, w
którym powzięto lub przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość
o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia«, a także z przepisu
art. 189 ust.
2 pkt 3 Pzp, który to przepis brzmi »Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że [...]
odwołanie zostało wniesione po upływie terminu określonego w ustawie«.
Ponadto
Izba stwierdziła, że zamawiający na równi zwrócił się także do innego
wykonawcy o wyjaśnienie kwestii wysokości zaoferowanej ceny. Jednak analiza tych
wyjaśnień doprowadziła do konstatacji, że
wykonawca ten nie zaoferował rażąco niskiej
ceny. Zgodnie z długoletnią praktyką należy
Izba podkreśla, że rażąco niska cena nie jest
wartością oderwaną do sytuacji konkretnego
wykonawcy. Na stwierdzenie rażąco niskiej
ceny ma wpływ analiza nie tylko poszczególnych liczb, jakie deklarują
wykonawcy, ale także
wystąpienie nieograniczonej liczby czynników, a niektóre z nich przykładowo zostały
wskazane w
art. 90 ust. 1 Pzp.
Dodatkowo należy stwierdzić, że
odwołujący złożył ofertę na inne części zamówienia
niż przyrównywany
wykonawca Kom-Eko, dlatego tym trudniej doszukiwać się w każdym
elemencie tych ofert prostych analogi.
W ocenie
Izby, odwołujący nie wykazał zasadności zarzutu pierwszego naruszenia art.
7 Pzp przez nierówne traktowanie wykonawców i prowadzenie postępowania z uchybieniem
zasad uczciwej konkurencji, dlatego zarzut pierwszy nie może zasługiwać na uwzględnienie.
W ocenie
Izby, zarzut drugi naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3
Pzp przez przyjęcie, że oferta wykonawcy SITA w zakresie cz. I i cz. IV zamówienia
zawiera rażąco niską cenę, a w konsekwencji, odrzucenie tej oferty oraz w ocenie
Izby,
zarzut
czwarty naruszenia art. 90 ust. 1 Pzp i art. 7 ust. 1 Pzp przez zaniechanie wezwania
wykonawcy SITA do złożenia w trybie art. 90 ust. 1 Pzp dalszych wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, pomimo że
zamawiający powinien,
jeżeli miał nowe wątpliwości powstałe wskutek złożenia przez
odwołującego wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny, rozwiać te wątpliwości przez ponowne wezwanie do złożenia
dodatkowych wyjaśnień – nie zasługują na uwzględnienie.
Wykonawca SITA zaoferował cenę wykonania zamówienia niższą o więcej niż 30% od
wartości zamówienia ustalonej przez
zamawiającego. W związku z tym zamawiający
wszczął procedurę badania oferty w celu stwierdzenia, że oferta nie opiewa na rażąco niską
cenę, co wynika z
art. 90 ust. 1 Pzp.
Zamawiający oczekują w takich przypadkach od wykonawców złożenia
wyczerpujących wyjaśnień i dowodów dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny. W rozpoznawanym przypadku
wykonawca SITA (obecny odwołujący)
oświadczył o założeniu cen jednostkowych i opisał je.
Wykonawca SITA poinformował o
posiadaniu magazynów, rozbudowany dział administracji, personel nadzorczo-kontrolny i
zatrudnionych specjalistów ds. ochrony środowiska.
Wykonawca SITA także załączył do
wyjaśnień dowód w postaci 3 kopii umów o pracę na najniższe wynagrodzenie konkretnych
pracowników. Ponadto
wykonawca SITA w ramach szczegółowych wyjaśnień i
decydujących o wysnuciu wniosków o zawieraniu w ofercie rażąco niskiej ceny stwierdził cyt.
»W kosztach robocizny oprócz kosztów pracy członków ekip odbiorowych uwzględnione
zostały również koszty zatrudnienia personelu niezbędnego do kontrolowania prawidłowego
wykonania zamówienia, sporządzenia sprawozdań itp.«.
Wykonawca ten również
przedstawił inne składniki w kosztach robocizny, np. lit. d i e str. 5 wyjaśnień z 11.02.2016 r.
cyt. »Spółka w swojej kalkulacji przyjęła, że nie będzie ponosić dodatkowych kosztów z tytułu
podstawienia dodatkowych koszy, gdyż koszt robocizny z [za – Izba] tę czynność został ujęty
już w koszcie robocizny [...]. [...]. Powyższy koszt nie jest wysoki, gdyż koszt robocizny za tę
czynność został ujęty już w koszcie robocizny«.
Izba stwierdza, że zamawiający ma prawo
wezwać wykonawcę do wyjaśnień dodatkowych elementów, które nie zostały w pełni
wyjaśnione, jednak wyjaśnienia te nie mogą doprowadzić do zmiany treści oferty czy
równoznacznego ze zmianą treści oferty – zmianą złożonych wyjaśnień. Wynika to z
art. 87
ust. 1 Pzp, który brzmi »W toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od
wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert. Niedopuszczalne jest
prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty
oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści«. Nawet
dowody złożone z odwołaniem i na rozprawie nie wykazały, że oferta realnie nie zawiera
rażąco niskiej ceny. Dowody załączone do odwołania dotyczyły (załączniki 1-4) spraw
formalnych związanych z wniesieniem odwołania i (załącznik 5) zapytanie
zamawiającego
skierowanego do
wykonawcy SITA z 9.04.2016 r. oraz (załącznik 6) pismo zamawiającego
z 8.04.2016 r., a dowody złożone na rozprawie to wydruk mapki fragmentu Lublina na
wykazanie czasu przejazdu z bazy do miejsc spełnienia usługi (
dowód nr 1) i przeliczenia
wartości kosztów robocizny na liczbę etatów na wykazanie, że liczba etatów do wykonania
usługi jest wystarczająca (
dowód nr 2). Również stanowisko odwołującego, że sprzątanie
zaśmiecenie terenu wokół koszy jest zjawiskiem sporadycznym z doświadczenia życiowego
można określić jako niezasadne, szczególnie widząc dowód zaśmieconego terenu wokół
kosza przedstawiony przez zamawiającego (
dowód A).
Na podstawie wyżej omówionych okoliczności
Izba jest obowiązana stwierdzić, że
wykonawca złożył wyjaśnienia wraz z dowodami (złożonymi z odwołaniem i na rozprawie).
Dowody te i stanowisko
odwołującego potwierdzają, że oferta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia (
art. 90 ust. 3 Pzp) i zamawiający miał obowiązek
odrzucić ofertę
odwołującego stosując się do art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, który to przepis brzmi
»Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli [...] zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia«. W przypadku stwierdzenia przez
zamawiającego, że oferta
zawiera rażąco niską cenę
wykonawca, który być może ma jeszcze jakieś argumenty na
wykazanie, że oferta nie opiewa na rażąco niską cenę nie może wymagać od
zamawiającego aby zamawiający powtórnie zwrócił się o wyjaśnienie treści oferty czy
jakichkolwiek elementów oferty bądź wcześniej złożonych wyjaśnień. Nie wyklucza to
możliwości zadania pytań do zwracającego się o wyjaśnienia
zamawiającego np. w jakim
konkretnie zakresie
wykonawca ma udzielić wyjaśnień i jakie dokumenty powinien złożyć
jako dowody niezaistnienia rażąco niskiej ceny. Dodatkowo
Izba stwierdza, że zadanie
takiego pytania czy pytań nie wstrzymuje ani nie zawiesza biegu terminu ustalonego przez
zamawiającego na udzielenie wyjaśnień, chyba że sam zamawiający dojdzie do takiego
wniosku i przedłuży termin na złożenie wyjaśnień przez
wykonawcę.
Izba stwierdza, że zarzut drugi naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust.
3 Pzp przez przyjęcie, że oferta wykonawcy SITA w zakresie cz. I i cz. IV zamówienia
zawiera rażąco niską cenę oraz w ocenie
Izby zarzut czwarty naruszenia art. 90 ust. 1 Pzp
i art. 7 ust. 1 Pzp przez zaniechanie wezwania wykonawcy SITA do złożenia w trybie art.
90 ust. 1 Pzp dalszych wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny, pomimo że
zamawiający powinien, jeżeli miał nowe wątpliwości powstałe
wskutek złożenia wyjaśnień przez
odwołującego, rozwiać te wątpliwości przez ponowne
wezwanie do złożenia dodatkowych wyjaśnień – nie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie
Izby, zarzut trzeci naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp przez unieważnienie
postępowania w zakresie
cz. I zamówienia, podczas gdy oferta złożona przez
odwołującego nie podlegała odrzuceniu – nie zasługuje na uwzględnienie.
8.04.2016 r. zamawiający zawiadomił wykonawców o unieważnieniu postępowania w
zakresie
cz. I zamówienia na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp, który to przepis brzmi
»Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli […] nie złożonożadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu albo nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu od wykonawcy niepodlegającego wykluczeniu, z zastrzeżeniem pkt
2 i 3«. Od decyzji o odrzuceniu ofert
wykonawców odwołał się tylko wykonawca SITA i to
tylko w zakresie odrzucenia oferty
wykonawcy SITA, a zatem Izba stwierdza, że odrzucenie
ofert w przypadku pozostałych
wykonawców jest niepodważalne. Również zdaniem Izby
było zasadne odrzucenie oferty
odwołującego, jak zostało to wykazane powyżej. Dlatego
Izba ma obowiązek stwierdzić, że wszystkie oferty w zakresie cz. I zamówienia podlegają
odrzuceniu. W związku z tym
zamawiający podstawnie zastosował się do art. 93 ust. 1 pkt
1 Pzp i unieważnił postępowanie.
Z tego względu w ocenie
Izby, zarzut trzeci naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp przez
unieważnienie postępowania w zakresie
cz. I zamówienia – nie może zasługiwać na
uwzględnienie.
Zamawiający – podczas prowadzenia postępowania – nie naruszył wskazanych przez
odwołującego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
Z powyższych względów oddalono odwołanie, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego
Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania uznając za uzasadnione koszty
wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego w kwocie
3 600,00 zł zgodnie z § 3 pkt 1 i pkt
2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego
SITA WSCHÓD sp. z o.o. z siedzibą
w Lublinie, ul. Ciepłownicza 6, 20-479 Lublin
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
15 000 zł 00
gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczone przez wykonawcę
SITA WSCHÓD sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, ul. Ciepłownicza 6, 20-479
Lublin, tytułem kosztów postępowania odwoławczego;
2) dokonać wpłaty kwoty
3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy) przez odwołującego
SITA WSCHÓD sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, ul.
Ciepłownicza 6, 20-479 Lublin na rzecz zamawiającego Gmina Lublin, plac
Króla Władysława Łokietka 1, 20-109 Lublin stanowiącej uzasadnione koszty
strony
poniesione z tytułu kosztów wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do
art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (
Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473, z 2014 r. poz. 423, 768, 811, 915,
1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349, 478, 605 i 1777) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w
Lublinie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 586/16
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Gmina Lublin, Plac Króla Władysława Łokietka, 20-109 Lublin wszczął
postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą »Opróżnianie koszy poza
pasem drogowym w czterech rejonach miasta Lublin«.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej
01.12.2016 r. pod nrem 2015/S 232-422191.
Postępowanie jest prowadzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień publicznych (
Dz. U. z 2013 r. poz. 907, 984, 1047 i 1473, z 2014 r. poz.
423, 768, 811, 915, 1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349, 478, 605 i 1777) zwanej dalej w
skrócie Pzp lub ustawą bez bliższego określenia.
Zamawiający zawiadomił 08.04.2016 r. o:
1) unieważnienie postępowania w
cz. I zamówienia;
2) wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawcy
Bednarex M.B. w cz. IV zamówienia;
3) odrzuceniu oferty wykonawcy
SITA Wschód sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, gdyż
oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia –
art. 89
ust. 1 pkt 4 Pzp.
Wykonawca SITA Wschód sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie, ul. Ciepłownicza 6,
20-479 Lublin, zgodnie z art. 182 ust. 1 pkt 1 Pzp, wniósł 18.04.2016 r. do Prezesa KIO
odwołanie w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia na:
1) unieważnienie postępowania w
cz. I zamówienia w sposób niezgodny z przepisami
ustawy;
2) ocenę ofert w
cz. IV zamówienia i wyborze jako najkorzystniejszej oferty
wykonawcy Bednarex M.B. (zwanego dalej „Bednarex”);
3) odrzucenie, na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art 90 ust. 3 Pzp, oferty
wykonawcy SITA w zakresie cz. I i cz. IV zamówienia;
4) zaniechanie wyboru jako oferty najkorzystniejszej w
cz. I i cz. IV zamówienia oferty
wykonawcy SITA;
5) (ewentualnie wobec
pkt 4 powyżej) zaniechanie wezwania wykonawcy SITA do
złożenia dodatkowych wyjaśnień w trybie
art. 90 ust. i Pzp i dotyczących
elementów oferty mających wpływ na cenę w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1)
art. 7 Pzp przez nierówne traktowanie wykonawców i prowadzenie postępowania z
uchybieniem zasad uczciwej konkurencji;
2)
art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp przez przyjęcie, że oferta
wykonawcy SITA w zakresie cz. I i cz. IV zamówienia zawiera rażąco niską cenę,
a w konsekwencji, odrzucenie tej oferty;
3)
art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp przez unieważnienie postępowania w zakresie cz. I
zamówienia, podczas gdy oferta złożona przez
odwołującego nie podlegała
odrzuceniu;
4)
art. 90 ust. 1 Pzp i art. 7 ust. 1 Pzp przez zaniechanie wezwania wykonawcy
SITA do złożenia w trybie art. 90 ust. 1 Pzp dalszych wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, pomimo że
zamawiający
powinien, jeżeli miał nowe wątpliwości powstałe wskutek złożenia przez
odwołującego wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, rozwiać te wątpliwości
przez ponowne wezwanie do złożenia dodatkowych wyjaśnień.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności unieważnienia postępowania w
cz. I zamówienia;
2) unieważnienia czynności oceny ofert w
cz. I i cz. IV zamówienia, a w konsekwencji;
3) unieważnienia czynności wyboru oferty
wykonawcy Bednarex w cz. IV
zamówienia;
4) unieważnienie czynności odrzucenia oferty
wykonawcy SITA w cz. I i cz. IV
zamówienia;
5) dokonania ponownej oceny ofert w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia z
uwzględnieniem oferty
wykonawcy SITA oraz wybrania jako najkorzystniejszej
oferty
wykonawcy SITA;
6) (ewentualnie wobec pkt 3.2.3) nakazanie
zamawiającemu dokonania ponownej
oceny ofert w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia po wezwaniu wykonawcy SITA do
złożenia dodatkowych wyjaśnień w zakresie elementów oferty mających wpływ na
cenę oferty w zakresie
cz. I i cz. IV zamówienia;
7) nakazanie
zamawiającemu dokonania ponownej oceny ofert w zakresie cz. I i cz.
IV zamówienia po wezwaniu wykonawcy SITA do złożenia dodatkowych wyjaśnień
w zakresie elementów oferty mających wpływ na cenę oferty w zakresie
cz. I i cz. IV
zamówienia;
8) zasądzenie od
zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w
tym kosztów reprezentacji wg przedstawionych na rozprawie rachunków.
Argumentacja
odwołującego
O naruszeniu przepisów prawa
odwołujący dowiedział się 8.04.2016 r. kiedy to
odwołujący został powiadomiony o wyniku oceny ofert, w tym wyborze najkorzystniejszej
oferty w
cz. IV zamówienia oraz unieważnienia postępowania w cz. I zamówienia.
Dowód: pismo zamawiającego z dnia 08.04.2016 r.
I. Oferta wykonawcy SITA, a wartość szacunkowa zamówienia i oferty innych
wykonawców
I.1. Uwagi ogólne
Zamawiający podzielił zamówienie na cztery części, przy czym jeden wykonawca mógł
złożyć ofertę wyłącznie na dwie części zamówienia (zwane też rejonami). W postępowaniu
oferty złożyło łącznie 9 podmiotów, z czego jeden
wykonawca na wszystkie cztery części
zamówienia, a pozostałych
8 wykonawców na dwie części. Odwołujący przedstawił
tabelaryczny wykaz zaoferowanych cen ogólnych i cen jednostkowych poszczególnych
części zamówienia.
Odwołujący stwierdza, że odrzucenie oferty z powodu rażąco niskiej ceny powinno być
pozbawione automatyzmu.
Zamawiający powinien wszechstronnie rozważyć okoliczności
zaoferowania niższej ceny, a także dokładnie przeanalizować ofertę
wykonawcy SITA i
złożone wyjaśnienia. Ustalenia czy cena ma charakter rażąco niskiej ceny dokonuje się m.in.
przez:
– odniesienie jej do ustalonej przez
zamawiającego wartości szacunkowej zamówienia;
– odniesienie jej do cen ofert złożonych przez pozostałych
wykonawców, a zatem
rynkowych uwarunkowań dla danego rodzaju zamówienia;
– analizę kosztów składowych ceny ofertowej (to ostatnie z reguły na podstawie
wyjaśnień
wykonawców).
I.2. Oferta wykonawcy SITA a wartość szacunkowa zamówienia
Oparcie szacunków w sprawie rażąco niskiej ceny wyłącznie o wartość szacunkową
zamówienia bywa zawodne. Wynika to z faktu, że wartość szacunkowa wyznaczana jest
często w oparciu o cenę, za którą dane zamówienie wykonywane było do tej pory.
Zamawiający jako punkt odniesienia bierze więc oferty sprzed kilku lat, nie uwzględniając
waloryzacji, rosnącego doświadczenia wykonawców i optymalizacji procesów pracy, zmian
na rynku, zwiększenia konkurencji i tym podobnych czynników.
Zamawiający przed
określeniem wartości szacunkowej zazwyczaj nie przeprowadza badań rynku, stąd wartość
szacunkowa jest odzwierciedleniem jego subiektywnego wyobrażenia o kosztach wykonania
danego zamówienia, niepopartego gruntowną analizą rynkową.
Powoduje to, że wyznacznik ten nie jest wyznacznikiem bezwzględnie wiążącym i
ostatecznym. Wyznacznik ten powinien służyć tylko i wyłącznie podjęciu decyzji o tym, czy
cena może być rażąco niską i uruchomienia procedury przewidzianej w
art. 90 Pzp, a więcżądania wyjaśnień. Nie może jednak decydować jeszcze o tym, że cena jest ceną rażąco
niska. W tym przypadku, odniesienie ceny do wartości zamówienia powiększonej o VAT ma
charakter jedynie pomocniczy i służyć powinno jedynie podjęciu decyzji o tym, czy na
zamawiającym ciąży obowiązek żądania wyjaśnień od wykonawcy.
W sytuacji, gdy cena oferty odbiega od wartości ustalonej przez
zamawiającego, ale nie
różni się w sposób rażący od innych cen,
zamawiający powinien w pierwszej kolejności
przeanalizować, czy przyjęta przez niego wartość zamówienia (powiększona o VAT) była
określona z należytą starannością. Jeżeli okaże się, że tak określona wartość została
ustalona z nienależytą starannością
zamawiający nie powinien brać jej pod uwagę jako
punktu odniesienia dla kwalifikacji ceny jako rażąco niskiej.
Stąd też w tym przypadku metoda ta nie powinna mieć zastosowania.
I.3. Oferta wykonawcy SITA a oferty innych wykonawców
Drugim z wyznaczników tego, czy oferta zawiera rażąco niską cenę jest odniesienie jej
do cen ofert złożonych przez pozostałych
wykonawców. O udzielenie zamówienia ubiegało
się
9 wykonawców. Należy przy tym zaznaczyć, że podmioty te są profesjonalistami, od
wielu lat działającymi na rynku zbierania odpadów. Tym samym, podmioty te są w stanie w
sposób adekwatny oszacować koszty wykonania zamówienia. Sprzecznym z logiką i
zasadami doświadczenia życiowego jest, by wszyscy czy też prawie wszyscy
wykonawcy
złożyli w postępowaniu oferty, których wykonanie skutkować będzie dla nich poniesieniem
straty (choć oczywiście jednostkowo takie sytuacje się zdarzają). Istotą każdej działalności
gospodarczej jest wszak nastawienie na osiągnięcie zysku.
Cena oferowana przez prawie wszystkich
wykonawców jest o kilkadziesiąt procent
niższa od ceny oszacowanej przez
zamawiającego. Przeciętnie jest to około 35% dla
każdego z rejonów. Już ten fakt powinien wzbudzić wątpliwości zamawiającego, czy
przygotowana przez niego kalkulacja nie została zawyżona.
Cena oferowana przez
wykonawcę SITA nie jest przy tym ceną najniższą. Dla cz. I
zamówienia cena
odwołującego plasuje się na 2 pozycji, zaś dla cz. IV zamówienia –
dopiero na 3 pozycji. W każdym wypadku są to zaś ceny zbliżone do średnich wszystkich
ofert. Stanowi to dodatkowy dowód na realność zaoferowanej kwoty.
W tym kontekście szczegół na uwagę należy zwrócić na ofertę
wykonawcy Kom-Eko
S.A. z siedzibą w Lublinie (dalej jako: „Kom-Eko”), która została wybrana przez
zamawiającego jako oferta najkorzystniejsza dla rejonów II I III. Cena ofertowa dla cz. II
złożona przez
wykonawcę Kom-Eko wyniosła 768.117,17 zł brutto, zaś dla cz. III –
1.377.393,68 zł brutto.
Obie te kwoty są prawie dwa razy niższe od kwot, które
zamawiający chciał
przeznaczyć na realizację zamówienia w tych rejonach. Jednocześnie kwota podana przez
wykonawcę Kom-Eko za jednostkowe opróżnienie kosza (1,48 zł) jest niższa od ceny
oferowanej przez
wykonawcę SITA (1,70 zł dla cz. I oraz 1,85 zł dla cz. IV). Tym bardziej
niezrozumiałym i budzącym wątpliwości do równego traktowania
wykonawców jest fakt, że
oferta
wykonawcy Kom-Eko została wybrana przez zamawiającego jako oferta
najkorzystniejsza, podczas gdy droższa od niej oferta
wykonawcy SITA została odrzucona,
jako zawierająca rażąco niską cenę.
II. Brak rażąco niskiej ceny oferty wykonawcy SITA
II.1. Błędne założenia zamawiającego
Podstawą decyzji
zamawiającego o odrzuceniu oferty wykonawcy SITA było
twierdzenie, że uwzględnienie wyjaśnień
wykonawcy SITA oznaczałoby, że wykonawca
wykonywać będzie jedno opróżnienie kosza w
65-71 sekund, uwzględniając czas dojazdu î
dojścia do kosza, wyjęcie worka z odpadami, założenie nowego worka oraz wrzucenie worka
z odpadami do pojazdu. Według
zamawiającego nie jest możliwa tak wysoka wydajnośćświadczenia tej usługi, co oznacza, że
odwołujący „założył nierzetelne wykonywanie usługi”.
Odwołujący wskazuje jednak, że takie twierdzenie zamawiającego nie znajduje
swojego uzasadnienia ani w treści
SIWZ, ani w ofercie, ani w wyjaśnieniach wykonawcy
SITA z 11.02.2016 r.
Zamawiający nie wyjaśnił w jaki sposób doszedł do swoich wyliczeń dotyczących tak
wysokiej wydajności, która rzekomo wynika z wyjaśnień
wykonawcy SITA. Po wynikach
można się jedynie domyślać, że
zamawiający przyjął następujące założenia:
1) łączna liczba opróżnień wyniesie w zakresie
cz. I – 446.993 szt. cz. IV – 547.628 szt.,
a tym samym miesięczna liczba (48 miesięcy) wyniesie odpowiednio
9.312 szt. i
11.409 szt.;
2) opróżnienia dokonywane będą w
5 dniowym tygodniu pracy, przy założeniu średnio
21 dni roboczych w miesiącu (co daje przy maksymalnym wolumenie opróżnieńśrednią dzienną liczba 443 szt. dla cz. I i 543 szt. dla cz. IV zamówienia);
3) opróżnienia dokonywane będą tylko przez
jednego pracownika przez 8 h dziennie (w
wypadku
cz. IV – dodatkowo przez drugiego pracownika co trzeci dzień).
Przyjmując najpewniej te założenia
zamawiający otrzymał tak wysoką, niemożliwą do
wykonania wydajność pracy, czyli
1 opróżnienie co 65 sekund dla cz. I i co 71 sekund dla
cz. IV zamówienia.
Jednak założenia
zamawiającego co do zasady są całkowicie błędne, bo:
1)
odwołujący zgodzić się może jedynie z założeniami maksymalnej liczby opróżnień,
choć i tak zauważa to, że dotyczy ono maksymalnego wolumenu opróżnień, co wcale
nie musi mieć miejsca, bo aktualna liczba koszy jest zdecydowanie niższa i tak dla
cz. I
wynosi ona
93 kosze opróżniane codziennie i 13 koszty opróżnianych co trzy dni,
a dla
cz. IV liczba ta wynosi odpowiednio 128 szt. koszy opróżnianych codziennie
i 25 szt. koszy opróżnianych co 3 dni; w praktyce oznacza to średnią dzienną liczba
koszy do opróżnienia na poziomie
97 szt. dla cz. I i 136 szt. dla cz. IV; pozostałe
liczby mogą, ale wcale nie muszą wystąpić, w zależności od potrzeb
zamawiającego;
2) pomimo powyższego oczywiste jest dla
wykonawcy, że należy przyjąć w swych
wyliczeniach maksymalnie możliwy wolumen opróżnień, czyli miesięcznie na poziomie
9,312 szt. dla cz. I i 11.409 szt. dla cz. IV;
3) chybione jest kolejne założenie
zamawiającego, że usługa wykonywana będzie
jedynie
5 dni w tygodniu, choć z treści SIWZ wynika, że w zasadzie usługa musi być
wykonywana codziennie (bo opróżnienia koszy na odpady następują w cyklu
dobowym) (por.
zał. nr 8 do SIWZ – zał. nr 2 do wzoru umowy);
4) wreszcie nietrafne jest założenie, że usługa wykonywana będzie przy pomocy jednego
pracownika (co oznacza pracę w
trybie 5/7 dni, 8/24 h) dla cz. I i dwóch (choć nie w
dwóch pełnych etatach) dla
cz. IV.
Zamawiający wysnuł wniosek w pkt 4, najpewniej wskutek błędnego zinterpretowania
wyjaśnień udzielonych przez
wykonawcę SITA i braku wezwania odwołującego do
dodatkowych wyjaśnień.
Prawdopodobnie
zamawiający źle zrozumiał tę część wyjaśnień, w których wykonawca
SITA wskazał, że koszt robocizny został skalkulowany w szczególności przy uwzględnieniu
okresu trwania umowy z
zamawiającym, liczby opróżnień dokonywanych w ciągu dnia,
czasu pracy
kierowcy-ładowacza (a w przypadku cz. IV również czasu pracy drugiego
pracownika, który będzie pomagał w opróżnianiu koszy co 3 dni) oraz ich wynagrodzenia
przy wykonywaniu tego zamówienia.
Przytaczane wyżej sformułowanie to nie oznaczało jednak, że całe zamówienie w
zakresie
cz. I wykonywane będzie za pomocą jednego pracownika. Oznaczało ono
wyłącznie, że
załoga jednego pojazdu obsługującego opróżnianie koszy będzie
jednoosobowa (a w odniesieniu do cz. IV – co 3 dni załoga ta składać będzie się z dwóch
osób
kierowca-ładowacz + ładowacz). Wyjaśnienie to było konieczne, gdyż w tej branży
standardem są załogi dwuosobowe, składające się z kierowcy oraz ładowacza.
Warto zauważyć, że
zamawiający dochodząc do swojej konstatacji pominął bardzo
istotną okoliczność, która przeczy temu błędnemu ustaleniu. Mianowicie
wykonawca SITA
w swych wyjaśnieniach wskazała, że koszt robocizny przypadający na jedno opróżnienie
kosza w
cz. I wynosi 0,61 zł, a w cz. IV 0,72 zł. Dokonując prostej kalkulacji, czyli mnożąc
te
jednostkowe ilości przez miesięczną liczbę opróżnień (uwzględniając ich maksymalny
miesięczny wolumen czyli
9.312 dla cz. I i 11.409 dla cz. IV) otrzymujemy kwoty
miesięcznego kosztu robocizny na poziomie
5.680,32 zł dla cz. I i 8.214,48 zł dla cz. IV.
Odwołujący porównał te kwoty ze stawką wynagrodzenia jednostkowego pracownika
(jaka wynikała wprost z wyjaśnień) tj. kwotą
1.850 zł, aby stwierdzić jak wysoce nietrafne jest
założenie
zamawiającego, że zamówienie zostanie wykonane w cz. I za pomocą tylko
jednego pracownika, a w cz. IV za pomocą 2 pracowników, przy czym jednego
pracującego wyłącznie co 3 dni.
Za stanowiskiem
zamawiającego nie świadczy także fakt złożenia 3 umów o pracę. Są
to bowiem przykładowe umowy o pracę, wskazujące realność wynagrodzenia przyjętego
przez
odwołującego. Odwołujący nie ma obowiązku składania umów o pracę dla
wszystkich pracowników, którzy mają brać udział w realizacji zamówienia. Wystarczające jest
odpowiednie i przykładowe wykazanie poziomu wynagrodzeń dla udowodnienia
prawidłowości zaoferowanej ceny, co w rozpoznawanej sprawie się stało.
Te błędne założenia
zamawiającego i niezrozumienie treści wyjaśnień skutkowały
podjęciem decyzji o odrzuceniu oferty
wykonawcy SITA. Już samo to powinno doprowadzić
do uchylenia tej czynności
zamawiającego i dokonania ponownej oceny ofert.
II. 2. Wyjaśnienia wykonawcy SITA
Wyjaśnienia składane przez
wykonawcę SITA, a dotyczące elementów oferty mających
wpływ na cenę w całości potwierdzają, że cena oferty skonstruowana została prawidłowo, wg
słusznych założeń i umożliwia wykonanie zamówienia nie tylko bez straty, ale i z godziwym
zyskiem.
Wyjaśnienia te sformułowane zostały w sposób prawidłowy, rzetelny i kompleksowy.
Zawierają one wszelkie elementy wystarczające do oceny, że cena została skalkulowana z
uwzględnieniem wszystkich kosztów oraz w wysokości pozwalającej na osiągnięcie
godziwego zysku.
II.2.1. Elementy wspólne dla cz. I i cz. IV
II.2.1.1. Treść wyjaśnień wykonawcy SITA a treść wezwania, załączone dowody
W piśmie z
8.04.2016 r. zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty wykonawcy
SITA wskazał, że wykonawca SITA nie przedstawił w sposób wynikowy zasad kalkulowania
ceny jednostkowej – tj. szczegółowej kalkulacji (nie podał stawki roboczogodziny jaką brał do
wyliczenia, nie określił czasu w jakim zamierza realizować usługę opróżniania koszy,
utrzymania koszy, mycia, napraw itp.). Twierdzenie to jest dla
odwołującego niezrozumiałe.
W wyjaśnieniach
odwołujący wskazał szczegółową kalkulację cenową, z rozbiciem na
poszczególne składowe oferty, w tym także koszt robocizny, w odniesieniu do jednego
kosza. Stawka roboczogodziny nie była wskazywana, nie było bowiem takiej potrzeby.
Otrzymanie tej stawki było bowiem możliwe przez odniesienie do miesięcznego
wynagrodzenia. Z kolei brak podania czasu na opróżnienie jednego kosza wynika z faktu, że
czas ten nie stanowi elementu cenotwórczego.
Zamawiający nie wskazał w zapytaniu, że
oczekuje wskazania takiego czasu. Jeżeli podanie tych danych było dla niego niezbędne do
dokonania oceny realności ceny, to powinien wezwać
odwołującego do uzupełnienia
wyjaśnień.
Wszelkie zarzuty do braków wyjaśnień
odwołującego należy rozważyć w kontekście
zapytania
zamawiającego skierowanego do wykonawcy SITA 9.02.2016 r. (dalej jako:
„Zapytanie”).
Zamawiający w Zapytaniu nie określił szczegółowo zakresu żądanej informacji,
wskazał tylko cenę globalną, porównując ją do kwoty przeznaczonej przez
zamawiającego
na realizację zamówienia. W pozostałej części,
zamawiający powtórzył wyłącznie brzmienie
ustawy, nie wykazując, jakich dokładnie elementów i dowodów będzie oczekiwał.
Zamawiający nie może obciążać odwołującego negatywnymi konsekwencjami braku
precyzyjności Zapytania. Wyjaśnienia
wykonawcy SITA odnosiły się do wszelkich
elementów cenotwórczych, kompleksowo prezentując kalkulacje
odwołującego.
Do wyjaśnień załączono kluczowe dowody, a więc dotyczące czynników najbardziej
kosztotwórczych takich jak koszty robocizny, umowy o dostawę paliwa czy umowy na
zagospodarowanie odpadów komunalnych w instalacji.
Odwołujący przedstawił też
szczegółową kalkulację wszystkich elementów mających wpływ na cenę.
Wykonawcy w wyjaśnieniach nie są obowiązani udowadniać za pomocą faktur, umów
czy innego tego rodzaju dowodów wszystkich, nawet najdrobniejszych elementów mających
wpływ na cenę. Koszty marginalne nie mają bowiem kluczowego wpływu dla
zdeterminowania czy cena oferowana przez
wykonawcę jest rażąco niska. Oczekiwanie od
wykonawców, że wykażą koszt każdej pojedynczej pozycji w kosztorysie powodowałoby
nadmierne i niczym nieuzasadnione obciążenie
wykonawców.
II.2.1.2. Sposób wykonania zamówienia
Przed przystąpieniem do szczegółowych wyliczeń
odwołujący opisał sposób realizacji
usługi będącej przedmiotem zamówienia. Na czas pracy przy realizacji zamówienia składają
się w istocie 3 czynniki:
[1] czas fizycznego opróżnienia kosza,
[2] czas dotarcia do poszczególnych koszy oraz
[3] czas na okresowe czynności dodatkowe (np. sprzątanie dookoła koszy, mycie
koszy).
Samo opróżnienie kosza zajmuje bardzo mało czasu, polega bowiem na wyciągnięciu
worka i włożeniu nowego. Czynność ta zajmuje zazwyczaj
kilkanaście sekund, bo przy jej
wykonywaniu nie dokonuje się dodatkowych czynności (takich jak mycie kosza,
zawiązywanie worka). Opróżnianie koszy w ramach zamówienia nie różni się w swej istocie
od opróżniania koszy przez mieszkańców w indywidualnych gospodarstwach domowych.
Czas dojazdu, choć pozornie wydaje się długi (dla
cz. I należy opróżnić 97 koszy
dziennie, a dla
cz. IV – 136 koszy), w istocie taki nie jest. Należy bowiem wziąć pod uwagę,że kosze usytuowane są w dużych skupiskach, zazwyczaj w parkach lub na skwerach,
Wniosek taki można już nawet wysnuć wyłącznie w oparciu o
załącznik nr 2 do wzoru
umowy, wskazujący lokalizację koszy. 93 kosze na odpady (dla cz. I) rozmieszczone są
bowiem tytko w 10 lokalizacjach. Przykładowo, w Parku na Czechowie znajduje się 25 koszy.
Dla
cz. IV – 126 koszy znajduje się w 19 lokalizacjach, z czego aż 53 w Parku Czuby, a 31 w
Parku Rury. Przejście między poszczególnymi koszami w danej lokalizacji jest mało
czasochłonne, gdyż odległości między nimi są relatywnie małe. Także przemieszczenie się
pomiędzy poszczególnymi lokalizacjami nie zajmuje wiele czasu, gdyż Miasto Lublin ma
relatywnie niewielki obszar, większość koszy zlokalizowana jest w pobliżu centrum miasta, a
dodatkowo należy pamiętać, że obszar ten podzielono na cztery części. Dodatkowo
większość opróżnień dokonywana jest poza godzinami szczytu komunikacyjnego, stąd
pracownicy nie tracą czasu na stanie w korkach, czy czekanie na sygnalizacji świetlnej.
Przechodząc do pozostałych elementów zamówienia, występujących z nieokreśloną
bliżej regularnością – takich jak sprzątanie wokół kosza, czyszczenie koszy, etc., należy
wskazać, że konieczność wykonania tych czynności zachodzi niezwykle rzadko. Czynności
te nigdy nie są wykonywane też dla wszystkich śmietników, a wyłącznie dla śmietników
wybranych, dla których konieczność taka zachodzi. Tym samym, kiedy porównać ten czas
do liczby wszystkich koszy wchodzących w zakres zamówienia, wartości te są znikome i nie
wpływają w sposób istotny na wydłużenie czasu pracy.
Optymalizację pracy pomaga też osiągnąć specyfika zamówienia i branży „śmieciowej”.
Pracownicy
wykonawcy SITA zatrudnieni są w zmianowym systemie pracy. Umożliwia to
uniknięcie korków, co prowadzi do skrócenia czasu potrzebnego na dojazd do
poszczególnych lokalizacji. Większość pracowników związanych jest z
wykonawcą SITA od
wielu lat, co powoduje, że dobrze znają oni swoją pracę i problemy, które mogą wyniknąć
przy opróżnianiu koszy. Są oni samodzielni w wykonywaniu swoich obowiązków i potrafią
rozwiązywać napotkane problemy w krótkim czasie. To wszystko powoduje, że liczba
pracowników przyjęta przez
wykonawcę SITA do wykonania zamówienia jest liczbą realną,
pozwalającą na wykonanie zamówienia w sposób prawidłowy.
II.2.1.3. Przyjęte założenia kosztowe
Przyjęte przez
odwołującego założenia kosztowe są prawidłowe, rzetelne i adekwatne
do warunków rynkowych. Potwierdzają to złożone przez
wykonawcę SITA wyjaśnienia do
elementów cenotwórczych. Zawierają one bowiem wszelkie elementy wystarczające do
oceny, że cena została skalkulowana z uwzględnieniem wszystkich kosztów oraz w
wysokości pozwalającej na osiągnięcie godziwego zysku.
Odwołujący wykazał, jakie są rzeczywiste dane dla poszczególnych opróżnień.
Odwołujący nie będzie powtarzał argumentów przywołanych w pkt IV.1, lecz przedstawia
wyniki obliczeń, które
zamawiający otrzymałby, gdyby nie popełnił wymienionych tam
błędów. Wszelkie wyliczenia i wyjaśnienia znajdują swoje oparcie w treści wyjaśnień z
11.02.2016 r., a odwołujący jedynie wskazuje jak należy przeprowadzić prawidłową analizę,
czy zaoferowana cena jest realna i umożliwia wykonanie zamówienia.
II.2.2. Sposób obliczenia ceny dla cz. I
Dla prawidłowych założeń przyjętych przez
wykonawcę SITA w wyjaśnieniach,
wychodzą wartości zgoła inne od wskazane przez
zamawiającego. Przyjmując maksymalny
wolumen zamówienia, tj.
9.312 koszy dla cz. I miesięcznie oraz czas pracy 2 pracowników
zatrudnionych na pełen etat
– 336 godzin miesięcznie, liczba koszy do opróżnienia w ciągu
godziny wynosi 27,7, tj. dwukrotnie mniej, niż to wynika z obliczeń zamawiającego. Należy
pamiętać, że jest to czas przyjęty dla maksymalnego wolumenu zamówienia, a jeżeli
wolumen ten będzie w istocie mniejszy – wartość ta będzie proporcjonalnie niższa.
Biorąc pod uwagę dużą koncentrację koszy na relatywnie małym terenie, wyżej
wskazane wartości i czasy opróżnień są danymi realnymi, pozwalającymi na wykonanie
zamówienia za pomocą dwóch etatów. Gdyby jednak okazało się, że założenia
wykonawcy
SITA są niewystarczające, odwołujący przewidział w tej pozycji zapas kosztowy. Dwa etaty,
po uwzględnieniu kosztów pracodawcy dają łączny koszt w wysokości
4.462,58 zł. Przyjęty
w kalkulacji
wykonawcy SITA miesięczny wydatek na wynagrodzenia pracownicze wynosi
zaś
5.680,32 zł, co daje dodatkowe 1.397,74 zł miesięcznie na pokrycie kosztów
ewentualnych nadgodzin, zastępstw pracowników podczas nieobecności czy zatrudnienia
dodatkowych pracowników sezonowych.
II.2.3. Sposób obliczenia ceny dla cz. IV
Analogicznie przedstawiają się wyliczenia dla
cz. IV. Przyjmując maksymalny wolumen
zamówienia, tj.
11.409 koszy dla cz. IV miesięcznie, oraz czas pracy 2 pracowników
zatrudnionych na pełen etat oraz trzeciego pracownika co trzy dni –
388 godzin
miesięcznie, liczba koszy do opróżnienia w ciągu godziny wynosi 29,4. Należy pamiętać, że
jest to czas przyjęty dla maksymalnego wolumenu zamówienia, a jeżeli wolumen ten będzie
w istocie mniejszy – wartość ta będzie proporcjonalnie niższa.
Biorąc pod uwagę dużą koncentrację koszy na relatywnie małym terenie, wyżej
wskazane wartości i czasy opróżnień są danymi realnymi, pozwalającymi na wykonanie
zamówienia za pomocą dwóch etatów. Gdyby jednak okazało się, że założenia
wykonawcy
SITA są niewystarczające, odwołujący przewidział w tej pozycji zapas kosztowy. Dwa etaty
oraz
jeden niepełny, po uwzględnieniu kosztów pracodawcy dają łączny koszt w wysokości
5.206,34 zł. Przyjęty w kalkulacji wykonawcy SITA miesięczny wydatek na wynagrodzenia
pracownicze wynosi zaś
8.214,48 zł, co daje dodatkowe 3.008,14 zł miesięcznie na pokrycie
kosztów ewentualnych nadgodzin, zastępstw pracowników podczas nieobecności, czy
zatrudnienia dodatkowych pracowników sezonowych.
II.2.4. Sposób obliczenia ceny przez wykonawcę Kom-Eko
Wyliczenia te porównać można do danych wskazanych w zwycięskiej ofercie
wykonawcy Kom-Eko. Podmiot ten wskazał, że zamówienie będzie realizował przy pomocy
2 pracowników zatrudnionych na pełen etat, wykonujących pracę przez 8 godzin dziennie od
poniedziałku do piątku (łącznie średnio 336 godzin pracy w miesiącu), a dodatkowo przez
inne 2-osobowe zespoły wykonujące pracę po 6 godzin w sobotę i niedzielę (łącznie średnio
48 godzin w miesiącu). Tym samym łączny czas pracy pracowników zatrudnionych przy
opróżnianiu koszy wynosi
miesięcznie 384 godziny.
Zgodnie z
zał. nr 7B do SIWZ, maksymalny wolumen koszy do opróżnienia w ciągu
całej umowy dla
cz. II to 478.770, co daje liczbę 9.774 koszy do opróżnienia miesięcznie.
Dzieląc to przez zadeklarowane przez
wykonawcę Kom-Eko 336 godzin pracy w miesiącu,
otrzymujemy, że liczba koszy, które
wykonawca Kom-Eko deklaruje opróżniać w ciągu 1
godz. wynosi 26 koszy.
Tym samym średni czas opróżnienia kosza wynosi około
2,3 minuty. Jest to liczba
zbliżona do czasu przewidzianego przez
odwołującego (po dokonaniu korekty
nieprawidłowości w obliczeniach
zamawiającego). Niezrozumiałym jest, dlaczego w
odniesieniu do
wykonawcy Kom-Eko czas ten nie został zakwestionowany, podczas gdy
oferta
wykonawcy SITA została z tego powodu odrzucona.
III. Zaniechanie ponownego wezwania wykonawcy SITA do złożenia wyjaśnień
Odrzucenie oferty
wykonawcy SITA powstało wskutek błędnej interpretacji wyjaśnień
udzielonych przez
odwołującego.
Odrzucenie oferty z powodu rażąco niskiej ceny powinno być pozbawione automatyzmu.
Zamawiający powinien wszechstronnie rozważyć okoliczności wskazania niższej ceny,
a także dokładnie przeanalizować ofertę
wykonawcy SITA i złożone wyjaśnienia. Już sam
fakt, że cena
odwołującego jest zbliżona do cen pozostałych wykonawców powinien
zwrócić uwagę
zamawiającego i doprowadzić do konkluzji, że jest to cena realna.
Zamawiający w Zapytaniu wskazał tylko cenę globalną oferty wykonawcy SITA.
Wyjaśnienia
odwołującego w zakresie ceny były kompleksowe, w pełni uzasadniające
wysokość oferowanej stawki.
W wypadku, kiedy
zamawiający miał wątpliwości do znaczenia wyjaśnień wykonawcy
SITA (objawiające się w szczególności w tym, że zamawiający przyjął, że odwołujący chce
realizować usługę opróżniania wyłącznie za pomocą jednego pracownika), to powinien
skierować kolejne zapytanie do
odwołującego, z żądaniem wyjaśnień elementów
niezrozumiałych dla
zamawiającego. Zaniechania zamawiającego w tym zakresie
doprowadziły do bezprawnego odrzucenia oferty
wykonawcy SITA.
Nad problematyką ponownego wzywania w zakresie rażąco niskiej ceny pochylił się
także Urząd Zamówień Publicznych w Informatorze Urzędu Zamówień Publicznych z
listopada 2013 r. Urząd wskazał, że uwzględniając normę
art. 55 ust. 2 dyrektywy
klasycznej w szczególności użyty w niej zwrot „konsultacje”, uznać należy, że działania
zamawiającego zmierzające do wyjaśnienia „rażąco niskiej ceny” nie mogą się ograniczać
się do jednorazowej czynności tj. jednokrotnego wezwania wykonawcy do złożenia
wyjaśnień w przypadku, gdy okoliczności przedstawione w już złożonych wyjaśnieniach
wymagają w ocenie
zamawiającego dalszego usuwania powstałych wątpliwości.
Podobnie na gruncie polskich regulacji wypowiedział się Sąd Okręgowy w Warszawie w
wyroku z 5 lipca 2007 r. (
sygn. akt V Ca 2214/06), w którym stwierdził, że dla
zakwalifikowania oferty do dalszego postępowania nie jest wystarczające złożenie
jakichkolwiek wyjaśnień, lecz wyjaśnień odpowiednio umotywowanych przekonujących, że
zaproponowana cena nie zawiera rażąco niskiej ceny, Tym samym, z literalnej wykładni
powyższych przepisów wynika, że zamawiający dla rzeczywistej weryfikacji oferty
wykonawcy w kontekście rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia nie
może poprzestać na jednokrotnym wezwaniu
wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, jeżeli
nadal ma wątpliwości w przedmiotowym zakresie, pomimo złożonych przez tego wykonawcę
wyjaśnień.
Powyższe stanowisko znajduje swoje potwierdzenie także w świetle celowościowej
wykładni powyższych przepisów. Celem
art. 90 Pzp jak i art. 55 dyrektywy klasycznej jest
wyeliminowanie z postępowania ofert tych
wykonawców, którzy proponują realizację
przedmiotu zamówienia na warunkach niemożliwych do spełnienia, nierealnych,
nierzeczywistych. Uwzględniając konieczność ochrony szeroko definiowanego interesu
publicznego, jak i ochrony naczelnej zasady systemu zamówień publicznych – zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, niedopuszczalne jest
powierzenie wykonania zamówienia
wykonawcy, który nie zrealizuje przedmiotu
zamówienia w sposób zgodny z treścią złożonej oferty. Możliwość kilkukrotnego wzywania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie
art. 90 ust. 1 Pzp, została również potwierdzona
przez Sąd Okręgowy w Olsztynie, który w wyroku z 9 grudnia 2010 r. (
sygn. akt V Ga
122/10), jednoznacznie wskazał, że brak jest przeszkód do ponownego wzywania
wykonawcy do złożenia wyjaśnień, jeżeli pierwotne wyjaśnienia nie rozwiały wątpliwości
zamawiającego związanych z „rażąco niską ceną”.
W celu podjęcia decyzji o braku bądź istnieniu podstaw do odrzucenia oferty
wykonawcy z powodu rażąco niskiej ceny, zamawiający powinien umożliwić wykonawcy
wyjaśnienie wszystkich wątpliwości, jakie zrodziły się u
zamawiającego w związku z ceną
zaproponowaną przez
wykonawcę, a także ze złożonymi przez wykonawcę wyjaśnieniami.
Celem przepisu nakładającego obowiązek żądania wyjaśnień jest ochrona
wykonawcy
przed arbitralnością decyzji podejmowanych przez
zamawiającego. Stąd też, zamawiający
mając nadal, po złożeniu przez
wykonawcę wyjaśnień, wątpliwości do okoliczności
uzasadniających zaoferowaną przez
wykonawcę cenę, może żądać od wykonawcy
dalszych wyjaśnień. Jest to szczególnie uzasadnione w sytuacji, gdy
zamawiający nie
wyspecyfikował zakresu oczekiwanych informacji w pierwszym kierowanym do
wykonawcy
wystąpieniu, bądź w sytuacji, gdy nowe wątpliwości wyniknęły na tle treści już złożonych
wyjaśnień.
W świetle ww. orzeczeń jasnym jest, że skoro
zamawiający powziął wątpliwość do
znaczenia udzielonych wyjaśnień, powinien wezwać
wykonawcę SITA do ich
doprecyzowania. Wyjaśnienia
odwołującego zawierały bowiem wszelkie niezbędne
elementy do ich przyjęcia. Odrzucenie oferty nastąpiło więc nie wskutek niewystarczających
wyjaśnień, czy też błędów zawartych w wyjaśnieniach, lecz niewłaściwej interpretacji
zamawiającego. Podkreślenia wymaga, że nie jest obowiązkiem składającego wyjaśnienia
antycypowanie wszelkich wątpliwości
zamawiającego. Zwłaszcza w wypadku, gdy jak w tej
sytuacji,
zamawiający nie kwestionuje żadnego z elementów oferty, a raczej jej ogół,
wyjaśnienia składane są niejako „w ciemno”.
Zamawiający zarzucił w piśmie z 8.04.2016 r., że wykonawca powołuje się na
posiadanie własnego warsztatu dla pojazdów, korzystanie ze zniżek na zakup materiałów
eksploatacyjnych, korzystanie z preferencyjnych cen i zniżek w hurtowniach i u producentów,
nie przedstawiając żadnego dowodu w tym zakresie. Ponownie powtórzyć trzeba, że jeżeli u
zamawiającego zrodziły się wątpliwości czy wykonawca SITA w istocie posiada wyjątkowo
korzystne warunki handlowe, to
zamawiający powinien wezwać do uzupełnienia dowodów w
tym zakresie. Ciężar dowodowy, który konstytuuje
art. 90 ust. 2 Pzp, nie oznacza bowiem,
że
odwołujący obowiązany jest przedstawić dowód na każde ze swoich twierdzeń. W
szczególności, nie jest on obowiązany wykazywać ceny kosztów marginalnych, nie mających
znaczenia dla oferty. Powodowałoby to nadmierne i niczym nieuzasadnione obciążenie
wykonawców. Wykonawca SITA w składanych wyjaśnieniach załączył umowy z
pracownikami, a także udowodnił ponoszone koszty paliwa. To te dwie pozycje stanowią
podstawowe koszty dla wykonania zamówienia, Jeżeli
zamawiający uznał, że niezbędne
jest też złożenie pozostałych umów i rachunków, powinien był dodatkowo wezwać
odwołującego do uzupełnienia wyjaśnień w tym zakresie.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 18.04.2016 r. (art.
180 ust. 5 i art. 182 ust. 1-4 Pzp).
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 19.04.2016
r. (art. 185 ust. 1 in initio Pzp).
Do 22.04.2016 r. żaden wykonawca nie złożył (1) Prezesowi KIO, z kopiami dla (2)
zamawiającego i (3) odwołującego, pisma o zgłoszeniu przystąpienia po którejkolwiek
stronie do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia odwołania (
art. 185 ust. 2 Pzp).
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnień oraz stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy –
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba stwierdziła, że odwołanie nie jest zasadne.
W ocenie
Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki zawarte w art. 179 ust. 1 Pzp, to
jest posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości
poniesienia szkody przez
odwołującego.
Izba postanowiła dopuścić, jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez
zamawiającego, potwierdzoną za zgodność z
oryginałem.
Ponadto
Izba oparła wyrok na:
dowodach złożonych przez odwołującego:
1) (dowód nr 1) wydruk mapki fragmentu Lublina z częściami I i IV dla
zobrazowania czasu przejazdu około 1,5 godziny, z której odwołujący
wywodzi, że czas poświęcony na dojazdy wynosi około 1,5 godziny, a więc
wykonawcy pozostaje 6,5 godziny na ścisłe wykonywanie usługi opróżniania
koszy;
2) (dowód nr 2) przeliczenia wartości kosztów robocizny na liczbę etatów, z
którego odwołujący wywodzi, że liczba etatów do wykonania usługi jest
wystarczająca;
dowodzie złożonym przez zamawiającego:
3) (dowód nr A) zdjęcia koszy z widokiem zaśmieconego terenu wokół kosza na
wykazanie występowania zjawiska zaśmiecenia wokół kosza, a nie tylko w
worku plastikowym wewnątrz kosza.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz informacje zawarte w
ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
W ocenie
Izby, zarzut pierwszy naruszenia art. 7 Pzp przez nierówne traktowanie
wykonawców i prowadzenie postępowania z uchybieniem zasad uczciwej konkurencji – nie
zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, że odwołujący stwierdził, że odrzucenie oferty z powodu rażąco niskiej
ceny powinno być pozbawione automatyzmu. I właśnie
zamawiający zwrócił się do
wykonawców o udzielenie wyjaśnień zgodnie z przepisem art. 90 ust. 1 in initio Pzp, który
to przepis brzmi: »Jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z
odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% od wartości zamówienia
lubśredniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
zamawiający zwraca się o
udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie [...]«. Następnie
zamawiający
przeanalizował wyjaśnienia złożone przez
wykonawców i zamawiający doszedł do
wniosku, że wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco
niską cenę, co wypełniło przesłankę odrzucenia oferty na podstawie
art. 90 ust. 3 Pzp, który
to przepis brzmi »Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub
jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia«.
Izba stwierdza, że zgodnie z treścią art. 90 ust. 1 Pzp zamawiający ma obowiązek
wyjaśnić kwestię wysokości zaoferowanej ceny gdy cena ofertowa będzie niższa o 30% [1]
od wartości zamówienia
lub [2] średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Ze
względu na użycie przez ustawodawcę w tym wyrażeniu spójnika »
lub« wyrażenie to musi
być traktowane jako alternatywa nierozłączna, a więc wystarczy aby zaszła jedna
przesłanka, żeby
zamawiający był zobligowany do wszczęcia procedury wyjaśniania
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny.
Wykonawcy zapoznali się z wartością
zamówienia ustaloną przez
zamawiającego bezpośrednio przed otwarciem ofert, gdy
zamawiający podał kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Od tej
pory
wykonawcy mogli wnosić zastrzeżenia do wysokości wartości szacunkowej
zamówienia ustalonej przez
zamawiającego, a w tym także mogli wnosić środki ochrony
prawnej. Jednak żaden z
wykonawców nie wniósł w ustawowym terminie odwołania od tej
czynności
zamawiającego i dlatego Izba nie może odnieść się do zarzutów odwołującego
dotyczących wartości zamówienia ustalonej przez
zamawiającego, a także wynikającej ześredniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Wynika to z
art. 182 ust. 3 pkt 1
Pzp, który to przepis brzmi »Odwołanie wobec czynności innych niż określone w ust. 1 i 2
wnosi się [...] w przypadku zamówień, których wartość jest równa lub przekracza kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 – w terminie 10 dni od dnia, w
którym powzięto lub przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość
o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia«, a także z przepisu
art. 189 ust.
2 pkt 3 Pzp, który to przepis brzmi »Izba odrzuca odwołanie, jeżeli stwierdzi, że [...]
odwołanie zostało wniesione po upływie terminu określonego w ustawie«.
Ponadto
Izba stwierdziła, że zamawiający na równi zwrócił się także do innego
wykonawcy o wyjaśnienie kwestii wysokości zaoferowanej ceny. Jednak analiza tych
wyjaśnień doprowadziła do konstatacji, że
wykonawca ten nie zaoferował rażąco niskiej
ceny. Zgodnie z długoletnią praktyką należy
Izba podkreśla, że rażąco niska cena nie jest
wartością oderwaną do sytuacji konkretnego
wykonawcy. Na stwierdzenie rażąco niskiej
ceny ma wpływ analiza nie tylko poszczególnych liczb, jakie deklarują
wykonawcy, ale także
wystąpienie nieograniczonej liczby czynników, a niektóre z nich przykładowo zostały
wskazane w
art. 90 ust. 1 Pzp.
Dodatkowo należy stwierdzić, że
odwołujący złożył ofertę na inne części zamówienia
niż przyrównywany
wykonawca Kom-Eko, dlatego tym trudniej doszukiwać się w każdym
elemencie tych ofert prostych analogi.
W ocenie
Izby, odwołujący nie wykazał zasadności zarzutu pierwszego naruszenia art.
7 Pzp przez nierówne traktowanie wykonawców i prowadzenie postępowania z uchybieniem
zasad uczciwej konkurencji, dlatego zarzut pierwszy nie może zasługiwać na uwzględnienie.
W ocenie
Izby, zarzut drugi naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3
Pzp przez przyjęcie, że oferta wykonawcy SITA w zakresie cz. I i cz. IV zamówienia
zawiera rażąco niską cenę, a w konsekwencji, odrzucenie tej oferty oraz w ocenie
Izby,
zarzut
czwarty naruszenia art. 90 ust. 1 Pzp i art. 7 ust. 1 Pzp przez zaniechanie wezwania
wykonawcy SITA do złożenia w trybie art. 90 ust. 1 Pzp dalszych wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, pomimo że
zamawiający powinien,
jeżeli miał nowe wątpliwości powstałe wskutek złożenia przez
odwołującego wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny, rozwiać te wątpliwości przez ponowne wezwanie do złożenia
dodatkowych wyjaśnień – nie zasługują na uwzględnienie.
Wykonawca SITA zaoferował cenę wykonania zamówienia niższą o więcej niż 30% od
wartości zamówienia ustalonej przez
zamawiającego. W związku z tym zamawiający
wszczął procedurę badania oferty w celu stwierdzenia, że oferta nie opiewa na rażąco niską
cenę, co wynika z
art. 90 ust. 1 Pzp.
Zamawiający oczekują w takich przypadkach od wykonawców złożenia
wyczerpujących wyjaśnień i dowodów dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny. W rozpoznawanym przypadku
wykonawca SITA (obecny odwołujący)
oświadczył o założeniu cen jednostkowych i opisał je.
Wykonawca SITA poinformował o
posiadaniu magazynów, rozbudowany dział administracji, personel nadzorczo-kontrolny i
zatrudnionych specjalistów ds. ochrony środowiska.
Wykonawca SITA także załączył do
wyjaśnień dowód w postaci 3 kopii umów o pracę na najniższe wynagrodzenie konkretnych
pracowników. Ponadto
wykonawca SITA w ramach szczegółowych wyjaśnień i
decydujących o wysnuciu wniosków o zawieraniu w ofercie rażąco niskiej ceny stwierdził cyt.
»W kosztach robocizny oprócz kosztów pracy członków ekip odbiorowych uwzględnione
zostały również koszty zatrudnienia personelu niezbędnego do kontrolowania prawidłowego
wykonania zamówienia, sporządzenia sprawozdań itp.«.
Wykonawca ten również
przedstawił inne składniki w kosztach robocizny, np. lit. d i e str. 5 wyjaśnień z 11.02.2016 r.
cyt. »Spółka w swojej kalkulacji przyjęła, że nie będzie ponosić dodatkowych kosztów z tytułu
podstawienia dodatkowych koszy, gdyż koszt robocizny z [za – Izba] tę czynność został ujęty
już w koszcie robocizny [...]. [...]. Powyższy koszt nie jest wysoki, gdyż koszt robocizny za tę
czynność został ujęty już w koszcie robocizny«.
Izba stwierdza, że zamawiający ma prawo
wezwać wykonawcę do wyjaśnień dodatkowych elementów, które nie zostały w pełni
wyjaśnione, jednak wyjaśnienia te nie mogą doprowadzić do zmiany treści oferty czy
równoznacznego ze zmianą treści oferty – zmianą złożonych wyjaśnień. Wynika to z
art. 87
ust. 1 Pzp, który brzmi »W toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od
wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert. Niedopuszczalne jest
prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty
oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści«. Nawet
dowody złożone z odwołaniem i na rozprawie nie wykazały, że oferta realnie nie zawiera
rażąco niskiej ceny. Dowody załączone do odwołania dotyczyły (załączniki 1-4) spraw
formalnych związanych z wniesieniem odwołania i (załącznik 5) zapytanie
zamawiającego
skierowanego do
wykonawcy SITA z 9.04.2016 r. oraz (załącznik 6) pismo zamawiającego
z 8.04.2016 r., a dowody złożone na rozprawie to wydruk mapki fragmentu Lublina na
wykazanie czasu przejazdu z bazy do miejsc spełnienia usługi (
dowód nr 1) i przeliczenia
wartości kosztów robocizny na liczbę etatów na wykazanie, że liczba etatów do wykonania
usługi jest wystarczająca (
dowód nr 2). Również stanowisko odwołującego, że sprzątanie
zaśmiecenie terenu wokół koszy jest zjawiskiem sporadycznym z doświadczenia życiowego
można określić jako niezasadne, szczególnie widząc dowód zaśmieconego terenu wokół
kosza przedstawiony przez zamawiającego (
dowód A).
Na podstawie wyżej omówionych okoliczności
Izba jest obowiązana stwierdzić, że
wykonawca złożył wyjaśnienia wraz z dowodami (złożonymi z odwołaniem i na rozprawie).
Dowody te i stanowisko
odwołującego potwierdzają, że oferta zawiera rażąco niską cenę w
stosunku do przedmiotu zamówienia (
art. 90 ust. 3 Pzp) i zamawiający miał obowiązek
odrzucić ofertę
odwołującego stosując się do art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, który to przepis brzmi
»Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli [...] zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia«. W przypadku stwierdzenia przez
zamawiającego, że oferta
zawiera rażąco niską cenę
wykonawca, który być może ma jeszcze jakieś argumenty na
wykazanie, że oferta nie opiewa na rażąco niską cenę nie może wymagać od
zamawiającego aby zamawiający powtórnie zwrócił się o wyjaśnienie treści oferty czy
jakichkolwiek elementów oferty bądź wcześniej złożonych wyjaśnień. Nie wyklucza to
możliwości zadania pytań do zwracającego się o wyjaśnienia
zamawiającego np. w jakim
konkretnie zakresie
wykonawca ma udzielić wyjaśnień i jakie dokumenty powinien złożyć
jako dowody niezaistnienia rażąco niskiej ceny. Dodatkowo
Izba stwierdza, że zadanie
takiego pytania czy pytań nie wstrzymuje ani nie zawiesza biegu terminu ustalonego przez
zamawiającego na udzielenie wyjaśnień, chyba że sam zamawiający dojdzie do takiego
wniosku i przedłuży termin na złożenie wyjaśnień przez
wykonawcę.
Izba stwierdza, że zarzut drugi naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust.
3 Pzp przez przyjęcie, że oferta wykonawcy SITA w zakresie cz. I i cz. IV zamówienia
zawiera rażąco niską cenę oraz w ocenie
Izby zarzut czwarty naruszenia art. 90 ust. 1 Pzp
i art. 7 ust. 1 Pzp przez zaniechanie wezwania wykonawcy SITA do złożenia w trybie art.
90 ust. 1 Pzp dalszych wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny, pomimo że
zamawiający powinien, jeżeli miał nowe wątpliwości powstałe
wskutek złożenia wyjaśnień przez
odwołującego, rozwiać te wątpliwości przez ponowne
wezwanie do złożenia dodatkowych wyjaśnień – nie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie
Izby, zarzut trzeci naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp przez unieważnienie
postępowania w zakresie
cz. I zamówienia, podczas gdy oferta złożona przez
odwołującego nie podlegała odrzuceniu – nie zasługuje na uwzględnienie.
8.04.2016 r. zamawiający zawiadomił wykonawców o unieważnieniu postępowania w
zakresie
cz. I zamówienia na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp, który to przepis brzmi
»Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli […] nie złożonożadnej oferty niepodlegającej odrzuceniu albo nie wpłynął żaden wniosek o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu od wykonawcy niepodlegającego wykluczeniu, z zastrzeżeniem pkt
2 i 3«. Od decyzji o odrzuceniu ofert
wykonawców odwołał się tylko wykonawca SITA i to
tylko w zakresie odrzucenia oferty
wykonawcy SITA, a zatem Izba stwierdza, że odrzucenie
ofert w przypadku pozostałych
wykonawców jest niepodważalne. Również zdaniem Izby
było zasadne odrzucenie oferty
odwołującego, jak zostało to wykazane powyżej. Dlatego
Izba ma obowiązek stwierdzić, że wszystkie oferty w zakresie cz. I zamówienia podlegają
odrzuceniu. W związku z tym
zamawiający podstawnie zastosował się do art. 93 ust. 1 pkt
1 Pzp i unieważnił postępowanie.
Z tego względu w ocenie
Izby, zarzut trzeci naruszenia art. 93 ust. 1 pkt 1 Pzp przez
unieważnienie postępowania w zakresie
cz. I zamówienia – nie może zasługiwać na
uwzględnienie.
Zamawiający – podczas prowadzenia postępowania – nie naruszył wskazanych przez
odwołującego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
Z powyższych względów oddalono odwołanie, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego
Izba orzekła na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania uznając za uzasadnione koszty
wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego w kwocie
3 600,00 zł zgodnie z § 3 pkt 1 i pkt
2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 567/16 z dnia 2016-05-06
- Sygn. akt KIO 585/16, KIO 593/16 z dnia 2016-05-05
- Sygn. akt KIO 557/16 z dnia 2016-05-04
- Sygn. akt KIO 601/16 z dnia 2016-05-04
- Sygn. akt KIO 572/16 z dnia 2016-04-29
