rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2016-08-26
rok: 2016
data dokumentu: 2016-08-26
rok: 2016
sygnatury akt.:
KIO 1517/16
KIO 1517/16
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2016 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 sierpnia 2016 r. przez Odwołującego – wykonawców
wspólnie ubiegających się o zamówienie
IDS-BUD Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie
przy ul. Grzybowskiej 87 (00-844 Warszawa),
SPEC-BRUK Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Libiążu przy ul. Oświęcimskiej 69
(32-590 Libiąż),
NOWAK-MOSTY Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Dąbrowie Górniczej przy ul. Broniewskiego 51 (42-520 Dąbrowa Górnicza),
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego
Zarząd Dróg Wojewódzkich w
Krakowie, ul. Głowackiego 56 (30-085 Kraków)
przy udziale
wykonawcy
Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjnego ENERGOPOL Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie przy ul. Salwatorskiej 14 (30-109
Kraków), zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 sierpnia 2016 r. przez Odwołującego – wykonawców
wspólnie ubiegających się o zamówienie
IDS-BUD Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie
przy ul. Grzybowskiej 87 (00-844 Warszawa),
SPEC-BRUK Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w Libiążu przy ul. Oświęcimskiej 69
(32-590 Libiąż),
NOWAK-MOSTY Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Dąbrowie Górniczej przy ul. Broniewskiego 51 (42-520 Dąbrowa Górnicza),
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego
Zarząd Dróg Wojewódzkich w
Krakowie, ul. Głowackiego 56 (30-085 Kraków)
przy udziale
wykonawcy
Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjnego ENERGOPOL Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Krakowie przy ul. Salwatorskiej 14 (30-109
Kraków), zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego
orzeka:
1 Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających
się o zamówienie IDS-BUD S.A z/s w Warszawie, SPEC-BRUK Sp.k. z/s w Libiążu,
NOWAK-MOSTY Sp. z o.o. z/s w Dąbrowie Górniczej i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę
20.000 zł 00 gr. (słownie: dwadzieścia tysięcy
złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego – wykonawców wspólnie
Sygn. akt: KIO 1517/16
ubiegających się o zamówienie: IDS-BUD S.A z/s w Warszawie, SPEC-BRUK Sp.k. z/s w
Libiążu, NOWAK-MOSTY Sp. z o.o. z/s w Dąbrowie Górniczej, tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 1517/16
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego przez Zamawiającego –
Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie na Obwodnicę Waksmund-Ostrowsko-Łopuszna –
zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych (nr postępowania: ZDW-DN-4-271-18/16),
ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich 2016/S 052-086227 w dniu 15
marca 2016 r
.
, wobec czynności wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej przez
Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjnego ENERGOPOL Sp. z o.o. z/s w Krakowie,
wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie IDS-BUD S.A z/s w Warszawie, SPEC-
BRUK Sp.k. z/s w Libiążu, NOWAK-MOSTY Sp. z o.o. z/s w Dąbrowie Górniczej (dalej jako
Konsorcjum), wnieśli w dniu 12 sierpnia 2016 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
odwołanie (sygn. akt KIO 1517/16).
Zamawiający poinformował o wynikach oceny ofert i wyborze oferty najkorzystniejszej
Odwołującego w dniu 2 sierpnia 2016 r., drogą elektroniczną
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
a) Art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty PBI Energopol
Sp. z o.o. w sytuacji, gdy treść oferty nie odpowiada treści siwz;
b) Art. 90 ust. 2 Ustawy Pzp poprzez błędne przyjęcie, że PBI ENERGOPOL Sp. z o.o.
wykazała, że złożona oferta nie zwiera rażąco niskiej ceny;
c) Art. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty PBI
ENERGOPOL Sp. z o.o. pomimo, iż zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia;
d) Art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty PBI ENERGOPOL
Sp. z o.o. mimo, iż przeprowadzona ocena wyjaśnień dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia;
e) Art. 7 ust. 1 i 3 Ustawy Pzp przez ich niezastosowanie i naruszenia zasad uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców do czego doprowadził brak
odrzucenia oferty PBI ENERGOPOL Sp. z o.o. i zaniechanie wyboru oferty
Odwołującego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, odrzucenia oferty PBI ENERGOPOL Sp. z o.o. i
dokonania ponownej oceny ofert i wyboru jako najkorzystniejszej oferty Odwołującego.
Interes w uzyskaniu zamówienia oraz uszczerbek Odwołujący wykazał tym, że Zamawiający
niesłusznie dokonał wyboru oferty PBI ENERGOPOL Sp. z o.o., a nie oferty Odwołującego –
Sygn. akt: KIO 1517/16
niepodlegającej odrzuceniu i najkorzystniejszej w świetle kryteriów oceny.
W postępowaniu złożonych zostało 9, w których zaoferowano ceny brutto: 24.780.000,00 zł;
26.629.500,00 zł.; 28.756.190,00 zł; 28.997.250,00 zł; 30.438.450,95 zł; 33.991.629,33 zł;
34.446.000,00 zł; 36.281.527,45 zł; 37.574.631,20 zł.
Zamawiający przeznaczył na realizację przedmiotowego zamówienia kwotę 49.691.637,00
zł.
Zarówno Odwołujący, jak i PBI Energopol Sp. z o.o. zostali wezwani do złożenia wyjaśnień w
trybie art. 90 ust. 1 Ustawy. Energopol załączyło do wyjaśnień opracowanie sporządzone
przez biuro projektowe ARG Projektowanie Inwestycje w zakresie optymalizacji niwelety.
Odwołujący wskazał na konieczność zachowania zgodności oferty z obowiązującymi
przepisami prawa w tym w szczególności z przepisami techniczno-budowlanymi.
Przedstawiona przez PBI Energopol Sp. z o.o. dokumentacji opisująca sposób realizacji
zadania jest niezgodna z obowiązującymi przepisami, w tym rozporządzeniem Ministra
Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinno odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. 2016.124). Analiza
profilu podłużnego prowadzi do stwierdzenia, iż cztery łuki wypukłe nie mają spełnionych
wymagań dotyczących widoczności na zatrzymanie dla prędkości miarodajnej zarówno 80
km/h jak i 90 km/h, konieczne dla zachowania zgodnie z § 168 rozporządzenia. Powyższe
powinno skutkować odrzuceniem oferty jako niezgodnej i nieodpowiadającej treści siwz.
Dalszą konsekwencją braku zachowania wymagań dotyczących widoczności jest zbyt mała
ilość robót ziemnych, zajętości terenu oraz odwodnienia drogi, która przełożyła się na
wycenę prac. Oferta nie zawiera tych kosztów co powoduje, iż cena jest rażąco niska.
Ponadto, przedstawiona koncepcja niwelety przewiduje na odcinku km: 0+501,77 –
0+651,77 spadek podłużny – 0,3%, a zgodnie z planem sytuacyjnym na tym odcinku
następuje zmiana pochylenia z daszkowatego na jednostronne (przejście nawierzchni przez
zerowy spadek). Pochylenie to jest za małe i nie gwarantuje prawidłowego spływu wody z
nawierzchni i jest niezgodne z wymaganiami określonymi w § 17 ust. 3 rozporządzenia.
Pochylenie powinno być 0,7%. Przy niewystarczającym spadku nawierzchni woda opadowa
nie jest z niej odprowadzana i pozostaje tworząc kałuże, które zimą mogą tworzyć odcinki
pokryte lodem.
Omówione powyżej okoliczności, naruszające zasady bezpieczeństwa świadczyć mają o
niezgodności oferty PBI Energopol Sp. z o.o. z siwz, prowadzącej do jej odrzucenia.
Ponadto, Odwołujący wskazał na oświadczenie wykonawcy, w którym potwierdził, że w
przypadku braku zgody na zamienne rozwiązania będzie realizować obiekty według
koncepcji zwartej PFU z uwzględnieniem własnej technologii wykonania. Sformułowanie to
Sygn. akt: KIO 1517/16
ma wskazywać na sprzeczność z siwz i PFU, a także pytaniami i odpowiedziami udzielonymi
na etapie przygotowania oferty. Może również wskazywać, iż bez względu na zakres prac
wykonawca wykona je za wynagrodzeniem stałym i niezmiennym, a tym samym cena nie
jest w żaden sposób powiązana z zakresem prac do wykonania. Zamawiający nie dopuścił
składania ofert wariantowych, a taką jest oferta PBI Energopol Sp. z o.o., przewidująca
odmienny niż określony przez Zamawiającego sposób wykonania zamówienia i przewidująca
użycie odmiennych, ale równoważnych materiałów, zastosowania innej technologii,
dodatkowego wyposażenia lub robót zwiększających zakres zamówienia.
W zakresie zarzutu rażąco niskiej ceny Odwołujący wskazał na brak dowodów dotyczących
wyceny elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, których złożenia Zamawiającyżądał w wezwaniu. Wykonawca nie przedłożył szczegółowej kalkulacji ceny w rozbiciu na
poszczególne składniki, ograniczając się jedynie do wypełnienia załączonej tabeli i
wskazania wartości brutto. Nie prowadziło to do wyjaśnienia podstawy na jakiej wykonawca
opierał swoją kalkulację (brak ofert podwykonawców, potwierdzenia uzgodnionych cen
materiałów). W ocenie Odwołującego brak konkretnych wyjaśnień i ich ogólnikowość, brak
przedstawienia szczegółowej kalkulacji powoduje, że wykonawca w żaden sposób nie
sprostał wymogowi określonemu w art. 90 ust. 2 Ustawy. Różnica wynikająca z rozbicia ceny
Odwołującego i rozbicia ceny PBI Energopol Sp. z o.o. wynosi ponad 2 mln brutto, a zatem
nie ma możliwości, przy braku uzyskania zgody na zmianę rozwiązania, wykonania robót w
tej samej cenie.
Zdaniem Odwołującego wycena prac objętych pozycją 15 – umocnienie skarp, obejmująca
umocnienie skarp i rowów przez humusowanie warstwą ziemi urodzajnej i hydrosiew,
umocnienie płytami, nie może być uwzględniona w kwocie przyjętej przez PBI Energopol Sp.
z o.o., co czyni cenę rażąco niską.
Poz. 18 – wykonanie nowej infrastruktury technicznej, w szczególności: oświetlenia,
kanalizacji deszczowej, zostało wycenione na kwotę 522.909,90 zł brutto, a do wyjaśnień
załączona została oferta przedsiębiorstwa A.C. (PPU Altum) na budowę oświetlenia
drogowego na kwotę 473.021,10 zł. brutto. Na pozostałą część, w tym kanalizację
deszczową pozostaje 79.887,90 zł. W ocenie Odwołującego, wykonanie za taką cenę
kanalizacji deszczowej nie jest możliwe, o czym świadczą szczegółowe wyjaśnienia
Odwołującego jakie złożył Zamawiającemu.
Poz. 16 PBI Energopol Sp. z o.o. wyceniło na „0 zł”, co nie uwzględnia koniecznych do
wykonania prac, min. zgonie z PFU wykonania osadników.
W poz. 19 zaoferowana cena w porównaniu do pozostałych cen rażąco odbiega, co
uniemożliwia przyjęcie, że montaż urządzeń bezpieczeństwa ruchu może opiewać na kwotę
Sygn. akt: KIO 1517/16
wyłącznie 54.120 zł brutto.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie wnosząc o jego oddalenie w całości.
Izba ustaliła i zważyła.
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (tekst
jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 2164), tj. po zmianie dokonanej ustawą z dnia 29 sierpnia
2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U poz. 1232), zwanej dalej
„Ustawą”.
Postępowanie prowadzone jest według zasad obowiązujących dla zamówień powyżej
wartości, od której uzależniony jest obowiązek ogłoszenia zamówienia w publikatorze
unijnym. Odwołanie nie zawiera braków formalnych uniemożliwiających jego rozpoznanie na
rozprawie, do udziału w której dopuszczony został wykonawca zgłaszający przystąpienie po
stronie Zamawiającego – PBI Energopol Sp. z o.o. (dalej jako PBI).
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana była do
oceny wypełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy, tj. istnienia interesu w uzyskaniu
zamówienia wymagającego ochrony oraz możliwości poniesienia przez Odwołującego
szkody, będące wynikiem naruszenia przez Zamawiającego przepisów Ustawy. W stanie
faktycznym, jaki wynika z czynności Zamawiającego podjętych w postępowaniu brak jest
podstawy do stwierdzenia, że Odwołujący nie ma interesu we wniesieniu odwołania, a także
nie może ponieść szkody spowodowanej udzieleniem zamówienia innemu wykonawcy w tym
postępowaniu. W całości należy podzielić stanowisko Sądu Okręgowego w Gdańsku
wyrażone w wyroku z dnia 29.12.2014 r., sygn. akt XII Ga 713/14, iż interes, o jakim mowa w
art. 179 ust. 1 Ustawy może mieć charakter faktyczny, który zachodzi wtedy, gdy wykonawca
jest zainteresowany uzyskaniem zamówienia, lecz nie może tego poprzeć przepisami prawa.
Chodzić może zatem o interes nakierowany na uzyskanie zamówienia, którego wykonawca
nie uzyskałby, gdyby zaniechał wniesienia środka ochrony prawnej. Interes musi dotyczyć
prowadzonego (jeszcze trwającego) postępowania, a nie hipotetycznej możliwości uzyskania
zamówienia w innym jeszcze nie wszczętym postępowaniu. Posiadanie interesu musi zostać
ocenione pod kątem osiągnięcia celu – uzyskania zamówienia, w kontekście zasadności i
możliwości podnoszenia zarzutów względem czynności, czy zaniechań zamawiającego. Taki
kontekst sytuacyjno-prawny, czyli zespół okoliczności, który faktycznie umożliwi
Odwołującemu uzyskanie zamówienia, pozwala na uznanie posiadania interesu. I co istotne,
interes w uzyskaniu zamówienia badany jest w momencie wniesienia odwołania.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedmiotowej sprawy Izba uznała, iż Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania na czynność oceny i wyboru oferty najkorzystniejszej,
Sygn. akt: KIO 1517/16
której utrzymanie powoduje, że Odwołujący traci możliwość uzyskania przedmiotowego
zamówienia, o które się ubiegał składając ofertę, sklasyfikowaną na pozycji drugiej w
rankingu złożonych w postępowaniu ofert. W niniejszej sprawie skarżona jest decyzja o
wyborze oferty najkorzystniejszej, a zatem Odwołujący, który złożył droższą ofertę ma
interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść szkodę w następstwie dokonania przez
Zamawiającego wyboru oferty najkorzystniejszej z naruszeniem przepisów Ustawy.
Przy rozpoznaniu odwołania Izba miała na uwadze całokształt okoliczności ustalonych w
sprawie, wynikających z dokumentacji postępowania, w szczególności: oferty PBI, treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia (siwz), w tym Programu Funkcjonalno –
Użytkowego (PFU), a także wyjaśnień złożonych przez PBI na wezwanie Zamawiającego.
Zamawiający oszacował wartość zamówienia na kwotę brutto 49.691.636,95 zł. (planowane
koszty prac projektowych i robót budowanych), w tym planowany koszt robót budowlanych –
37.835.050,77 zł. netto.
Wykonawcy w ofertach wyceniali oferty w formularzu stanowiącym załącznik nr 3.1 do siwz,
zawierającym dwie pozycje: 1. opracowanie dokumentacji projektowej wraz z kosztami
pozyskania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID), wszelkich innych
dokumentów formalno-prawnych niezbędnych do zrealizowania zadania inwestycyjnego oraz
sprawowanie nadzoru autorskiego w czasie realizacji inwestycji (nie więcej niż 3 % wartości
poz. 2), oraz 2. wykonanie robót budowlanych wraz z infrastrukturą towarzyszącą w oparciu
o dokumentację projektową opracowaną przez Wykonawcę robót.
Wszystkie złożone w postępowaniu oferty zawierały ceny niższe od kwoty środków
przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia, a dwie najtańsze złożyli: PBI - 24.780.000,00
zł brutto oraz Odwołujący - 26.629.500,00 zł. brutto.
Zamawiający wzywał wykonawców do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 90 Ustawy,żądając w piśmie z dnia 13.6.2016 r.
skierowanym do PBI złożenia dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawców, kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę
ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004r. Nr 240, poz.
2407 oraz z 2005r. Nr 157, poz. 1314);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Sygn. akt: KIO 1517/16
W ramach przedmiotowych wyjaśnień prosił w szczególności o:
a) wyjaśnienie czy Wykonawca uwzględnił w cenie ofertowej pozyskanie niezbędnych
uzgodnień i opinii oraz wynikających stąd kosztów.
b) przedstawienie szczegółowej kalkulacji zaoferowanej ceny ofertowej w rozbiciu na
poszczególne składniki mające wpływ na wysokość ceny z uwzględnieniem
elementów w poniższej tabeli.
Zamawiający przygotował tabelę do uzupełnienia przez wykonawcę pozostawiając pustą
kolumnę wartość robót brutto dla opisanych zakresem rzeczowym 27 pozycji. Zamawiający
wskazał również na obowiązek dołączenie dowodów na poparcie wyjaśnień, pod rygorem
odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 lub art. 90 ust. 3 Ustawy.
PBI w wyjaśnieniach z dnia 20.6.2016 r. opisała ogólną sytuację i możliwości własnego
potencjału, a także odniósł się do założeń koncepcyjnych i korekty niwelety (jej obniżenia)
pozwalającej na ograniczenie ilości robót (nasypów, barier energochłonnych, przepustów).
Wykonawca w oparciu o wizję lokalną w ternie dokonał korekty projektów obiektów
mostowych i przepustów. Do wyjaśnień załączono między innymi koncepcję projektową –
profil podłużny, opracowany przez biuro projektowe ARG projektowanie i Inwestowanie Sp. z
o.o. (załącznik nr 3 do 13) oraz ofertę podwykonawcy Altum (załącznik nr 15).
Zamawiający w PFU (załącznik nr 1 do siwz) w pkt 1.3 wskazał, iż w celu oszacowania i
wyceny zakresu robót dla potrzeb sporządzenia oferty należy kierować się wynikami
szczegółowych wizji terenowych i inwentaryzacji własnych, wynikami badań i pomiarów
własnych, wynikami opracowań własnych, zapisami niniejszego Programu Funkcjonalno-
użytkowego, treścią opracowań posiadanych przez Zamawiającego. Wykonawca musi liczyć
się z sytuacją, że rodzaje robót określone w programie funkcjonalno – użytkowym i
przedmiocie zamówienia są orientacyjne i mogą ulec zmianie po opracowaniu dokumentacji
projektowej w wyniku pozyskania decyzji, opinii i uzgodnień oraz zastosowanych rozwiązań
projektowych. Szczegółowe rozwiązania wpływające na zwiększenie zakresu robót stanowią
ryzyko Wykonawcy i nie będą traktowane jako roboty dodatkowe.
W pkt V. 5. 1 i 5.2 siwz Zamawiający ustalił, iż wynagrodzenie za wykonanie
przedmiotowego zamówienia będzie ryczałtowe. Cenę oferty brutto należy obliczyć na
podstawie załącznika do siwz Programu Funkcjonalno – Użytkowego (PFU) wypełniając
załącznik „Wyceniony Wykaz Elementów Rozliczeniowych” (WWER) – załącznik nr 3.1 siwz
(dwie pozycje wraz z sumowaną wartością brutto).
W odpowiedzi na pytanie nr 19 i 22 z dnia 22.04.2016 r. Zamawiający potwierdził możliwość
zmiany konstrukcji wskazanych w dokumentacji przetargowej obiektów oraz ich długości
(zmiany konstrukcji oraz długości i światła obiektów) pod warunkiem uzyskania niezbędnych
Sygn. akt: KIO 1517/16
uzgodnień, opinii, decyzji (w tym zgodności z decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach
lub stosowną zmianą tej decyzji), po dostosowaniu do obowiązujących przepisów oraz
uzyskaniu akceptacji Zamawiającego.
Zamawiający dołączył do siwz koncepcję, w której oznaczono ślad drogi – jej przebieg (nie
może ulec zmianie).
Mając na uwadze poczynione powyżej ustalenia Izba uznała, iż odwołanie nie
zasługiwało na uwzględnienie.
Zarzuty kierowane wobec czynności Zamawiającego dotyczą naruszenia Ustawy w zakresie
badania oferty PBI pod kątem zgodności z siwz oraz wykazania przez tego Wykonawcę, iż
zaoferowana cena brutto za całość prac nie jest rażąco niska.
O niezgodności oferty z siwz świadczyć ma przedłożone wraz z wyjaśnieniami dotyczącymi
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny – opracowanie biura projektowego
niwelety, zakładające zmiany wobec założeń Zamawiającego opisanych w PFU. Odwołujący
wskazał na trzy obszary bezpieczeństwa, które nie zostały zachowane, prowadząc tym
samym do naruszenia przepisów powszechnie obowiązujących. Dotyczy to bezpieczeństwa
w zakresie widoczności koniecznej dla zatrzymania pojazdu, prawidłowego odwadniania się
drogi oraz ilości barier i złożył do akt sprawy jako dowód własną opinię techniczną
sporządzoną przez jednego z pełnomocników Odwołującego. Kolejną podstawą do
odrzucenia oferty ma być jej wariantowość, gdyż PBI przedstawiło własną koncepcję
projektową, w której założono optymalizację części parametrów.
Zarzut związany z oceną wyjaśnień dotyczących wysokości ceny Odwołujący opierał
zasadniczo na twierdzeniu o ich ogólnikowym charakterze, braku dowodów oraz zaniżeniu
zakresu robót, w szczególności dotyczących robót ziemnych.
Odnosząc się do tak zakreślonej podstawy odwołania na wstępie należy poczynić ogólną
uwagę odnoszącą się do specyfiki przedmiotu zamówienia i sposobu jego wyceny. Niniejsze
postępowanie dotyczy zamówienia realizowanego w formule zaprojektuj i wybuduj, stąd
dopiero wykonawca wybrany opracuje szczegółowy projekt wykonania prac, podlegający
akceptacji i opiniowaniu przez podmioty zewnętrzne, w tym akceptacji Zamawiającego.
Załączone do siwz materiały, w tym PFU zawierały wstępne, ogólne wytyczne dla
wykonawców niezbędne do ustalenia zakresu projektu oraz robót budowlanych i ich wyceny.
Zamawiający wskazał w pkt 1.3 PFU, iż w celu oszacowania i wyceny zakresu robót dla
potrzeb sporządzenia oferty należy kierować się wynikami szczegółowych wizji terenowych i
inwentaryzacji własnych, wynikami badań i pomiarów własnych, wynikami opracowań
własnych, zapisami niniejszego Programu Funkcjonalno-użytkowego, treścią opracowań
posiadanych przez Zamawiającego. Wykonawca musi liczyć się z sytuacją, że rodzaje robót
Sygn. akt: KIO 1517/16
określone w programie funkcjonalno – użytkowym i przedmiocie zamówienia są orientacyjne
i mogą ulec zmianie po opracowaniu dokumentacji projektowej w wyniku pozyskania decyzji,
opinii i uzgodnień oraz zastosowanych rozwiązań projektowych. Szczegółowe rozwiązania
wpływające na zwiększenie zakresu robót stanowią ryzyko Wykonawcy i nie będą
traktowane jako roboty dodatkowe. Powyższe miało istotne znaczenie dla oceny zasadności
podnoszonych zarzutów, gdyż Zamawiający nie wymagał przedłożenia wraz z ofertą
opracowań, założeń, czy też koncepcji wykonania prac, a jedynie złożenia wypełnionego
formularza WWER – wyceniony wykaz elementów rozliczeniowych - załącznik 3.1 do siwz.
Co ważne, wykaz ten zawierał dwie pozycje związane z projektowaniem i wykonaniem robót
budowlanych, składające się na wycenę oferty. Wykonawcy nie składali zatem kosztorysów
szczegółowych, a cena oferty miała charakter ryczałtowy.
Uwzględniając powyższe Izba uznała, iż brak było podstawy do oceny dokumentu
załączonego do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny – opracowania biura projektowego
niwelety, jako elementu treści oferty podlegającej badaniu na zgodność z siwz. Należy
bowiem podnieść, iż dokument został złożony w innym celu, jakim było wskazanie przyjętych
do wyceny prac rozwiązań projektowych, pozwalającego na ograniczenie zakresu robót, w
stosunku do opisanej w PFU koncepcji Zamawiającego. Miało to wyłącznie na celu
wykazanie przed Zamawiającym realności ceny, możliwej do obniżenia przy zakładanej
optymalizacji prac. Nie jest to projekt wykonawczy stanowiący przedmiot zamówienia, a
jedynie koncepcja, która może być podstawą projektu pod warunkiem uzyskania akceptacji i
koniecznych uzgodnień już na etapie realizacji zamówienia. Ponadto Odwołujący nie
wykazał, aby propozycja wykonawcy była wprost niezgodna z zapisami siwz (PFU), w której
wprost Zamawiający wskazał na potrzebę opracowania przez wykonawców własnych
opracowań projektowych, badań i pomiarów. Przedstawiona niweleta stanowiła właśnie tego
rodzaju opracowanie, jakim wykonawca kierował się przy wycenie prac, zgodnie z pkt 1.3
PFU i nie była ofertą wariantową. Zamawiający przewidział bowiem w siwz (pkt 1.1. i 1.4.2 e
PFU), iż rozwiązania przyjęte w koncepcji mogą ulec zmianie, co dotyczy między innymi
niwelety drogi oraz obiektów mostowych. Zgodnie z siwz zmianie nie mógł ulec wyłącznie
przebieg drogi.
Zasadniczo Odwołujący zarzuty opierał na własnej, subiektywnej ocenie koncepcji
wykonawcy, stawiając niepopartą dowodami tezę o naruszeniu przepisów powszechnie
obowiązujących w zakresie bezpieczeństwa infrastruktury drogowej (widoczność, bariery
bezpieczeństwa, odwonienie drogi). Odwołujący w zasadzie jako dowód przedstawił własną
opinię techniczną oraz odsyłał do własnych wyjaśnień złożonych Zamawiającemu w celu
wykazania realności dokonanej przez siebie wyceny przedmiotu zamówienia. Odnosząc się
do opinii technicznej Izba uznała, iż nie ma ona wartości dowodowej na okoliczność braku
Sygn. akt: KIO 1517/16
możliwości uzyskania akceptacji dla koncepcji PBI. Takiej oceny nie mógł w sposób
obiektywny na obecnym etapie dokonać wykonawca zainteresowany uzyskaniem
przedmiotowego zamówienia, a zgodnie z siwz została ona zastrzeżona dla podmiotów
zewnętrznych uczestniczących w procesie uzyskania zezwoleń na budowę. Stąd wynikające
z niej wyliczenia w zakresie zachowania bezpiecznej widoczności stanowiły oświadczenie
własne tego wykonawcy, a nie dowód na poparcie stawianych tez. Izba uwzględniła przy tej
ocenie również bezsporny ogólny charakter danych prezentowanych w siwz, które dopiero
na etapie uzgodnienia projektu będą przedmiotem szczegółowych rozwiązań technicznych,
począwszy od przyjętej konstrukcji nawierzchni, a kończąc na przyjętych dla danego terenu
pochyleniu skarp korpusu drogowego. Powyższe prowadziło do potrzeby przyjęcia przez
wykonawców wielkości szacunkowych, które mogą odbiegać od rzeczywistych, jakie
wystąpią na etapie projektowania i wykonania prac.
Odnosząc się do oceny wyjaśnień i zarzutu zaoferowania rażąco niskiej ceny przez PBI Izba
uznała, iż wyjaśnienia oraz załączone do niego dowody potwierdzały realność zaoferowanej
ceny brutto. Zamawiający w sposób prawidłowy przeprowadził procedurę mającą na celu
wyjaśnienie wysokości zaoferowanej ceny, począwszy od wezwania, w którym sprecyzował
jakich konkretnych informacji oczekuje od wykonawcy (tabela), kończąc na ocenie
przedłożonych dokumentów. W oparciu o przedłożony materiał Zamawiający mógł ustalić, ,
iż wykonawca kierował się własną koncepcją wykonania robót, zakładającą optymalizację
zakresu robót, potwierdzoną dowodem w postaci opracowania biura projektowego. Przez
dowody, o jakich mowa w art. 90 Ustawy nie należy rozumieć wyłącznie dowody w
znaczeniu dowodu procesowego, ale każdy dokument potwierdzający okoliczności, na jakie
powołuje się wykonawca. Izba podziela stanowisko prezentowane w orzecznictwie Sądów
Okręgowych, iż przepis art. 90 ust. 3 Ustawy nie uprawnia zamawiającego do żądania
dowodów potwierdzających wyjaśnienia wykonawcy, nie wynika z niego również jakakolwiek
hierarchia dowodowa, ani ich moc dowodowa, natomiast wykonawca udzielając wyjaśnień
może takie dowody złożyć, a wówczas zamawiający będzie zobowiązany oceniając
wyjaśnienia wziąć pod uwagę ich poświadczenie stosownym dowodem (por. Sąd Okręgowy
w Warszawie z 06.02.2014 r., sygn. akt V Ca 3600/13, wyrok Sądu Okręgowego w
Warszawie z 22.10.2013 r., sygn. XXIII Ga 1388/13). Uwzględniając zatem charakter
postępowania prowadzonego w trybie art. 90 ust. 1 Ustawy, należy wskazać, iż nie jest jego
celem żądanie złożenia przez wykonawcę dodatkowych dokumentów, nie wskazanych w
treści ogłoszenia, ale uzyskanie wyjaśnień związanych z treścią oferty, tj. ceną, za jaką
wykonawca zobowiązał się wykonać przedmiot zamówienia. Oczywiście dowody złożone
wraz z wyjaśnieniami pozwalają na ocenę oświadczeń wykonawcy, jako wiarygodnych, a tym
samym mogą uchronić go przed negatywnymi skutkami uznania, czy to przez
Sygn. akt: KIO 1517/16
zamawiającego, czy też pozostałych uczestników postępowania, wyjaśnień za
niedostateczne. Zgodnie z art. 90 ust. 2 Ustawy, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy. Należy również zauważyć, iż na etapie
postępowania odwoławczego, to dokumenty złożone zamawiającemu w toku postępowania
mogą być podstawą do oceny oferty pod kątem rażąco niskiej ceny, a nie dokumenty
złożone przez wykonawcę dopiero przed Izbą. W świetle powyższego, brak załączenia
dowodów do wyjaśnień, nie może stanowić samoistnej podstawy do stwierdzenia, że
wyjaśnienia wskazują na zaoferowanie rażąco niskiej ceny. Nie zawsze możliwe jest
złożenie dowodów potwierdzających oświadczenia wykonawcy, co nie może z góry
oznaczać, ze wyjaśnienia złożone przez wykonawcę wskazują na zaoferowanie ceny z
rażąco niską ceną.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego niniejszej sprawy Izba uznała, że wyjaśnienia PBI
nie miały charakteru ogólnikowego już chociażby dlatego, że zawierały opis koncepcji
własnej wykonawcy popartem dokumentem zewnętrznym, tj. opracowaniem biura
projektowego, z którym wykonawca ten współpracuje przy tym zadaniu. Przedstawiona na
rozprawie bardziej szczegółowa wycena pozycji z tabeli złożonej wcześniej Zamawiającemu
nie wpływała na ocenę wyjaśnień, gdyż te złożone w toku postępowania wyjaśnienia czyniły
zadość wezwaniu do wskazania wartości pozycji elementów składających się na przedmiot
zamówienia, której wcześniej od wykonawcy nie wymagano. Izba uznała złożony przez PBI
na rozprawie materiał za stanowisko własne tego wykonawcy odpierające zarzuty
formułowane w odwołaniu. Oceniając czynności Zamawiającego uwzględnione zostały te
dokumenty, które mógł ocenić Zamawiający, tj. wyjaśnienia z dnia ……Należy zauważyć, iż
tabela wycenionych elementów nie miała na celu poznanie szczegółowych założeń
kosztorysowych, co nie było możliwe z tej przyczyny, że szczegółowe opracowania stanowić
miały przedmiot świadczenia wykonawcy. Zamawiający oczekiwał wyłącznie ogólnego
zestawienia kwot, gdyż w ofercie podawana była cena oferty brutto w rozbiciu na dwa
zasadnicze elementy zamówienia, tj. prace projektowe i roboty budowlane. Zamawiający w
wezwaniu nie wskazał, aby zestawienie miało obejmować szczegółowe wyliczenie zakresu
robót, co nie byłoby miarodajne z uwagi na konieczność opracowania szczegółowych
materiałów dopiero na etapie realizacji zamówienia. Argumentacja związana ze stałością
ceny ryczałtowej w zasadzie nie miała większego znaczenia, gdyż cecha ta jest bezsporna
dla wynagrodzenia ryczałtowego wykonawcy. Ewentualne zmiany zakresu robót konieczne
do uwzględnienia na etapie wykonania prac, przy takim charakterze wynagrodzenia nie będą
wpływać na zmianę wysokości ceny zadeklarowanej w ofercie, co również odnosiłoby się do
wyceny prac przez Odwołującego.
Sygn. akt: KIO 1517/16
Próba porównywania wartości danych pozycji pomiędzy ofertami prowadziła do błędnych
wniosków Odwołującego, gdyż każdy z wykonawców w sposób przez siebie przyjęty wliczał
koszty do różnych pozycji powiązanych rzeczowo (np. poz. 6 w ofercie Odwołującego
wyceniona na 0 zł. a przez PBI na ponad 1 mln złotych). Z samego zestawienia pozycji nie
można było zatem stwierdzić, że koszty nie zostały uwzględnione, a jedynie że każdy z
wykonawców w różny sposób je rozkładał na poszczególne pozycje. Wykazało to w
szczególności postępowanie rozpoznawcze przed Izbą, w którym Odwołujący pomijał fakt, iż
w poz. 14 tabeli elementów rozliczeniowych PBI zawarło koszty odwodnienia drogi z wód
opadowych (montaż studni, kanały, przykanaliki) skupiając całą swoją uwagę na pozycji 18,
również obejmującej kanalizację deszczową (studzienki ściekowe) wywodząc z niej brak
wyceny pozostałej infrastruktury kanalizacyjnej. Wybiórcza analiza zestawienia prowadziła
zatem do błędnych wniosków o braku uwzględnienia rzeczywistych kosztów prac lub braku
uwzględnienia części prac. Ponownie należy wskazać, iż nie mogło być skutecznym oparcie
zarzutu na gołosłownym twierdzeniu, iż koncepcja PBI nie zostanie zaakceptowana.
Odwołujący w zasadzie ograniczył się do podważania koncepcji wykonawcy, która może ulec
zmianie i stanowiła wyłącznie informację wstępną co do możliwych innych rozwiązań, niż te
wynikające z PFU, a dopuszczone do uwzględnienia przy wycenie prac.
Izba uznała, że Zamawiający w sposób rzetelny oceniał wyjaśnienia PBI, znajdujące
poparcie w opracowaniu projektowym, jak również załączonej ofercie na wykonanie
oświetlenia drogowego, które nie dawały podstawy do stwierdzenia, iż cena jest rażąco
niska. Tym samym odwołanie w całości podlegało oddaleniu na podstawie art. 192 ust. 1
Ustawy.
Sygn. akt: KIO 1517/16
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9 oraz
art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 4
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba zaliczyła do kosztów
postępowania wpis od odwołania i obciążyła nimi Odwołującego. Izba nie uwzględniła
wniosku pełnomocnika Zamawiającego o zasądzenie kosztów według norm przepisanych,
gdyż w postępowaniu odwoławczym przed Izbą stosowny wniosek wymaga przedłożenia
przed zamknięciem rozprawy rachunku, o którym mowa w § 3 pkt 2 rozporządzenia, a
takiego pełnomocnik Zamawiającego nie złożył.
Przewodniczący: ……………………….
1 Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża Odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających
się o zamówienie IDS-BUD S.A z/s w Warszawie, SPEC-BRUK Sp.k. z/s w Libiążu,
NOWAK-MOSTY Sp. z o.o. z/s w Dąbrowie Górniczej i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę
20.000 zł 00 gr. (słownie: dwadzieścia tysięcy
złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego – wykonawców wspólnie
Sygn. akt: KIO 1517/16
ubiegających się o zamówienie: IDS-BUD S.A z/s w Warszawie, SPEC-BRUK Sp.k. z/s w
Libiążu, NOWAK-MOSTY Sp. z o.o. z/s w Dąbrowie Górniczej, tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Krakowie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 1517/16
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego przez Zamawiającego –
Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie na Obwodnicę Waksmund-Ostrowsko-Łopuszna –
zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych (nr postępowania: ZDW-DN-4-271-18/16),
ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich 2016/S 052-086227 w dniu 15
marca 2016 r
.
, wobec czynności wyboru oferty najkorzystniejszej złożonej przez
Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjnego ENERGOPOL Sp. z o.o. z/s w Krakowie,
wykonawcy wspólnie ubiegający się o zamówienie IDS-BUD S.A z/s w Warszawie, SPEC-
BRUK Sp.k. z/s w Libiążu, NOWAK-MOSTY Sp. z o.o. z/s w Dąbrowie Górniczej (dalej jako
Konsorcjum), wnieśli w dniu 12 sierpnia 2016 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
odwołanie (sygn. akt KIO 1517/16).
Zamawiający poinformował o wynikach oceny ofert i wyborze oferty najkorzystniejszej
Odwołującego w dniu 2 sierpnia 2016 r., drogą elektroniczną
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
a) Art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty PBI Energopol
Sp. z o.o. w sytuacji, gdy treść oferty nie odpowiada treści siwz;
b) Art. 90 ust. 2 Ustawy Pzp poprzez błędne przyjęcie, że PBI ENERGOPOL Sp. z o.o.
wykazała, że złożona oferta nie zwiera rażąco niskiej ceny;
c) Art. 89 ust. 1 pkt 4 Ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty PBI
ENERGOPOL Sp. z o.o. pomimo, iż zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia;
d) Art. 90 ust. 3 Ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty PBI ENERGOPOL
Sp. z o.o. mimo, iż przeprowadzona ocena wyjaśnień dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia;
e) Art. 7 ust. 1 i 3 Ustawy Pzp przez ich niezastosowanie i naruszenia zasad uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców do czego doprowadził brak
odrzucenia oferty PBI ENERGOPOL Sp. z o.o. i zaniechanie wyboru oferty
Odwołującego.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu unieważnienia
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, odrzucenia oferty PBI ENERGOPOL Sp. z o.o. i
dokonania ponownej oceny ofert i wyboru jako najkorzystniejszej oferty Odwołującego.
Interes w uzyskaniu zamówienia oraz uszczerbek Odwołujący wykazał tym, że Zamawiający
niesłusznie dokonał wyboru oferty PBI ENERGOPOL Sp. z o.o., a nie oferty Odwołującego –
Sygn. akt: KIO 1517/16
niepodlegającej odrzuceniu i najkorzystniejszej w świetle kryteriów oceny.
W postępowaniu złożonych zostało 9, w których zaoferowano ceny brutto: 24.780.000,00 zł;
26.629.500,00 zł.; 28.756.190,00 zł; 28.997.250,00 zł; 30.438.450,95 zł; 33.991.629,33 zł;
34.446.000,00 zł; 36.281.527,45 zł; 37.574.631,20 zł.
Zamawiający przeznaczył na realizację przedmiotowego zamówienia kwotę 49.691.637,00
zł.
Zarówno Odwołujący, jak i PBI Energopol Sp. z o.o. zostali wezwani do złożenia wyjaśnień w
trybie art. 90 ust. 1 Ustawy. Energopol załączyło do wyjaśnień opracowanie sporządzone
przez biuro projektowe ARG Projektowanie Inwestycje w zakresie optymalizacji niwelety.
Odwołujący wskazał na konieczność zachowania zgodności oferty z obowiązującymi
przepisami prawa w tym w szczególności z przepisami techniczno-budowlanymi.
Przedstawiona przez PBI Energopol Sp. z o.o. dokumentacji opisująca sposób realizacji
zadania jest niezgodna z obowiązującymi przepisami, w tym rozporządzeniem Ministra
Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych,
jakim powinno odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. 2016.124). Analiza
profilu podłużnego prowadzi do stwierdzenia, iż cztery łuki wypukłe nie mają spełnionych
wymagań dotyczących widoczności na zatrzymanie dla prędkości miarodajnej zarówno 80
km/h jak i 90 km/h, konieczne dla zachowania zgodnie z § 168 rozporządzenia. Powyższe
powinno skutkować odrzuceniem oferty jako niezgodnej i nieodpowiadającej treści siwz.
Dalszą konsekwencją braku zachowania wymagań dotyczących widoczności jest zbyt mała
ilość robót ziemnych, zajętości terenu oraz odwodnienia drogi, która przełożyła się na
wycenę prac. Oferta nie zawiera tych kosztów co powoduje, iż cena jest rażąco niska.
Ponadto, przedstawiona koncepcja niwelety przewiduje na odcinku km: 0+501,77 –
0+651,77 spadek podłużny – 0,3%, a zgodnie z planem sytuacyjnym na tym odcinku
następuje zmiana pochylenia z daszkowatego na jednostronne (przejście nawierzchni przez
zerowy spadek). Pochylenie to jest za małe i nie gwarantuje prawidłowego spływu wody z
nawierzchni i jest niezgodne z wymaganiami określonymi w § 17 ust. 3 rozporządzenia.
Pochylenie powinno być 0,7%. Przy niewystarczającym spadku nawierzchni woda opadowa
nie jest z niej odprowadzana i pozostaje tworząc kałuże, które zimą mogą tworzyć odcinki
pokryte lodem.
Omówione powyżej okoliczności, naruszające zasady bezpieczeństwa świadczyć mają o
niezgodności oferty PBI Energopol Sp. z o.o. z siwz, prowadzącej do jej odrzucenia.
Ponadto, Odwołujący wskazał na oświadczenie wykonawcy, w którym potwierdził, że w
przypadku braku zgody na zamienne rozwiązania będzie realizować obiekty według
koncepcji zwartej PFU z uwzględnieniem własnej technologii wykonania. Sformułowanie to
Sygn. akt: KIO 1517/16
ma wskazywać na sprzeczność z siwz i PFU, a także pytaniami i odpowiedziami udzielonymi
na etapie przygotowania oferty. Może również wskazywać, iż bez względu na zakres prac
wykonawca wykona je za wynagrodzeniem stałym i niezmiennym, a tym samym cena nie
jest w żaden sposób powiązana z zakresem prac do wykonania. Zamawiający nie dopuścił
składania ofert wariantowych, a taką jest oferta PBI Energopol Sp. z o.o., przewidująca
odmienny niż określony przez Zamawiającego sposób wykonania zamówienia i przewidująca
użycie odmiennych, ale równoważnych materiałów, zastosowania innej technologii,
dodatkowego wyposażenia lub robót zwiększających zakres zamówienia.
W zakresie zarzutu rażąco niskiej ceny Odwołujący wskazał na brak dowodów dotyczących
wyceny elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, których złożenia Zamawiającyżądał w wezwaniu. Wykonawca nie przedłożył szczegółowej kalkulacji ceny w rozbiciu na
poszczególne składniki, ograniczając się jedynie do wypełnienia załączonej tabeli i
wskazania wartości brutto. Nie prowadziło to do wyjaśnienia podstawy na jakiej wykonawca
opierał swoją kalkulację (brak ofert podwykonawców, potwierdzenia uzgodnionych cen
materiałów). W ocenie Odwołującego brak konkretnych wyjaśnień i ich ogólnikowość, brak
przedstawienia szczegółowej kalkulacji powoduje, że wykonawca w żaden sposób nie
sprostał wymogowi określonemu w art. 90 ust. 2 Ustawy. Różnica wynikająca z rozbicia ceny
Odwołującego i rozbicia ceny PBI Energopol Sp. z o.o. wynosi ponad 2 mln brutto, a zatem
nie ma możliwości, przy braku uzyskania zgody na zmianę rozwiązania, wykonania robót w
tej samej cenie.
Zdaniem Odwołującego wycena prac objętych pozycją 15 – umocnienie skarp, obejmująca
umocnienie skarp i rowów przez humusowanie warstwą ziemi urodzajnej i hydrosiew,
umocnienie płytami, nie może być uwzględniona w kwocie przyjętej przez PBI Energopol Sp.
z o.o., co czyni cenę rażąco niską.
Poz. 18 – wykonanie nowej infrastruktury technicznej, w szczególności: oświetlenia,
kanalizacji deszczowej, zostało wycenione na kwotę 522.909,90 zł brutto, a do wyjaśnień
załączona została oferta przedsiębiorstwa A.C. (PPU Altum) na budowę oświetlenia
drogowego na kwotę 473.021,10 zł. brutto. Na pozostałą część, w tym kanalizację
deszczową pozostaje 79.887,90 zł. W ocenie Odwołującego, wykonanie za taką cenę
kanalizacji deszczowej nie jest możliwe, o czym świadczą szczegółowe wyjaśnienia
Odwołującego jakie złożył Zamawiającemu.
Poz. 16 PBI Energopol Sp. z o.o. wyceniło na „0 zł”, co nie uwzględnia koniecznych do
wykonania prac, min. zgonie z PFU wykonania osadników.
W poz. 19 zaoferowana cena w porównaniu do pozostałych cen rażąco odbiega, co
uniemożliwia przyjęcie, że montaż urządzeń bezpieczeństwa ruchu może opiewać na kwotę
Sygn. akt: KIO 1517/16
wyłącznie 54.120 zł brutto.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie wnosząc o jego oddalenie w całości.
Izba ustaliła i zważyła.
Do rozpoznania odwołania zastosowanie znajdowały przepisy ustawy Prawo zamówień
publicznych obowiązujące w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, (tekst
jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 2164), tj. po zmianie dokonanej ustawą z dnia 29 sierpnia
2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (Dz. U poz. 1232), zwanej dalej
„Ustawą”.
Postępowanie prowadzone jest według zasad obowiązujących dla zamówień powyżej
wartości, od której uzależniony jest obowiązek ogłoszenia zamówienia w publikatorze
unijnym. Odwołanie nie zawiera braków formalnych uniemożliwiających jego rozpoznanie na
rozprawie, do udziału w której dopuszczony został wykonawca zgłaszający przystąpienie po
stronie Zamawiającego – PBI Energopol Sp. z o.o. (dalej jako PBI).
Przystępując do rozpoznania odwołania, Izba w pierwszej kolejności zobowiązana była do
oceny wypełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy, tj. istnienia interesu w uzyskaniu
zamówienia wymagającego ochrony oraz możliwości poniesienia przez Odwołującego
szkody, będące wynikiem naruszenia przez Zamawiającego przepisów Ustawy. W stanie
faktycznym, jaki wynika z czynności Zamawiającego podjętych w postępowaniu brak jest
podstawy do stwierdzenia, że Odwołujący nie ma interesu we wniesieniu odwołania, a także
nie może ponieść szkody spowodowanej udzieleniem zamówienia innemu wykonawcy w tym
postępowaniu. W całości należy podzielić stanowisko Sądu Okręgowego w Gdańsku
wyrażone w wyroku z dnia 29.12.2014 r., sygn. akt XII Ga 713/14, iż interes, o jakim mowa w
art. 179 ust. 1 Ustawy może mieć charakter faktyczny, który zachodzi wtedy, gdy wykonawca
jest zainteresowany uzyskaniem zamówienia, lecz nie może tego poprzeć przepisami prawa.
Chodzić może zatem o interes nakierowany na uzyskanie zamówienia, którego wykonawca
nie uzyskałby, gdyby zaniechał wniesienia środka ochrony prawnej. Interes musi dotyczyć
prowadzonego (jeszcze trwającego) postępowania, a nie hipotetycznej możliwości uzyskania
zamówienia w innym jeszcze nie wszczętym postępowaniu. Posiadanie interesu musi zostać
ocenione pod kątem osiągnięcia celu – uzyskania zamówienia, w kontekście zasadności i
możliwości podnoszenia zarzutów względem czynności, czy zaniechań zamawiającego. Taki
kontekst sytuacyjno-prawny, czyli zespół okoliczności, który faktycznie umożliwi
Odwołującemu uzyskanie zamówienia, pozwala na uznanie posiadania interesu. I co istotne,
interes w uzyskaniu zamówienia badany jest w momencie wniesienia odwołania.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego przedmiotowej sprawy Izba uznała, iż Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania na czynność oceny i wyboru oferty najkorzystniejszej,
Sygn. akt: KIO 1517/16
której utrzymanie powoduje, że Odwołujący traci możliwość uzyskania przedmiotowego
zamówienia, o które się ubiegał składając ofertę, sklasyfikowaną na pozycji drugiej w
rankingu złożonych w postępowaniu ofert. W niniejszej sprawie skarżona jest decyzja o
wyborze oferty najkorzystniejszej, a zatem Odwołujący, który złożył droższą ofertę ma
interes w uzyskaniu zamówienia oraz może ponieść szkodę w następstwie dokonania przez
Zamawiającego wyboru oferty najkorzystniejszej z naruszeniem przepisów Ustawy.
Przy rozpoznaniu odwołania Izba miała na uwadze całokształt okoliczności ustalonych w
sprawie, wynikających z dokumentacji postępowania, w szczególności: oferty PBI, treści
specyfikacji istotnych warunków zamówienia (siwz), w tym Programu Funkcjonalno –
Użytkowego (PFU), a także wyjaśnień złożonych przez PBI na wezwanie Zamawiającego.
Zamawiający oszacował wartość zamówienia na kwotę brutto 49.691.636,95 zł. (planowane
koszty prac projektowych i robót budowanych), w tym planowany koszt robót budowlanych –
37.835.050,77 zł. netto.
Wykonawcy w ofertach wyceniali oferty w formularzu stanowiącym załącznik nr 3.1 do siwz,
zawierającym dwie pozycje: 1. opracowanie dokumentacji projektowej wraz z kosztami
pozyskania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID), wszelkich innych
dokumentów formalno-prawnych niezbędnych do zrealizowania zadania inwestycyjnego oraz
sprawowanie nadzoru autorskiego w czasie realizacji inwestycji (nie więcej niż 3 % wartości
poz. 2), oraz 2. wykonanie robót budowlanych wraz z infrastrukturą towarzyszącą w oparciu
o dokumentację projektową opracowaną przez Wykonawcę robót.
Wszystkie złożone w postępowaniu oferty zawierały ceny niższe od kwoty środków
przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia, a dwie najtańsze złożyli: PBI - 24.780.000,00
zł brutto oraz Odwołujący - 26.629.500,00 zł. brutto.
Zamawiający wzywał wykonawców do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 90 Ustawy,żądając w piśmie z dnia 13.6.2016 r.
skierowanym do PBI złożenia dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawców, kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę
ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia 10 października 2002r. o
minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004r. Nr 240, poz.
2407 oraz z 2005r. Nr 157, poz. 1314);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Sygn. akt: KIO 1517/16
W ramach przedmiotowych wyjaśnień prosił w szczególności o:
a) wyjaśnienie czy Wykonawca uwzględnił w cenie ofertowej pozyskanie niezbędnych
uzgodnień i opinii oraz wynikających stąd kosztów.
b) przedstawienie szczegółowej kalkulacji zaoferowanej ceny ofertowej w rozbiciu na
poszczególne składniki mające wpływ na wysokość ceny z uwzględnieniem
elementów w poniższej tabeli.
Zamawiający przygotował tabelę do uzupełnienia przez wykonawcę pozostawiając pustą
kolumnę wartość robót brutto dla opisanych zakresem rzeczowym 27 pozycji. Zamawiający
wskazał również na obowiązek dołączenie dowodów na poparcie wyjaśnień, pod rygorem
odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 lub art. 90 ust. 3 Ustawy.
PBI w wyjaśnieniach z dnia 20.6.2016 r. opisała ogólną sytuację i możliwości własnego
potencjału, a także odniósł się do założeń koncepcyjnych i korekty niwelety (jej obniżenia)
pozwalającej na ograniczenie ilości robót (nasypów, barier energochłonnych, przepustów).
Wykonawca w oparciu o wizję lokalną w ternie dokonał korekty projektów obiektów
mostowych i przepustów. Do wyjaśnień załączono między innymi koncepcję projektową –
profil podłużny, opracowany przez biuro projektowe ARG projektowanie i Inwestowanie Sp. z
o.o. (załącznik nr 3 do 13) oraz ofertę podwykonawcy Altum (załącznik nr 15).
Zamawiający w PFU (załącznik nr 1 do siwz) w pkt 1.3 wskazał, iż w celu oszacowania i
wyceny zakresu robót dla potrzeb sporządzenia oferty należy kierować się wynikami
szczegółowych wizji terenowych i inwentaryzacji własnych, wynikami badań i pomiarów
własnych, wynikami opracowań własnych, zapisami niniejszego Programu Funkcjonalno-
użytkowego, treścią opracowań posiadanych przez Zamawiającego. Wykonawca musi liczyć
się z sytuacją, że rodzaje robót określone w programie funkcjonalno – użytkowym i
przedmiocie zamówienia są orientacyjne i mogą ulec zmianie po opracowaniu dokumentacji
projektowej w wyniku pozyskania decyzji, opinii i uzgodnień oraz zastosowanych rozwiązań
projektowych. Szczegółowe rozwiązania wpływające na zwiększenie zakresu robót stanowią
ryzyko Wykonawcy i nie będą traktowane jako roboty dodatkowe.
W pkt V. 5. 1 i 5.2 siwz Zamawiający ustalił, iż wynagrodzenie za wykonanie
przedmiotowego zamówienia będzie ryczałtowe. Cenę oferty brutto należy obliczyć na
podstawie załącznika do siwz Programu Funkcjonalno – Użytkowego (PFU) wypełniając
załącznik „Wyceniony Wykaz Elementów Rozliczeniowych” (WWER) – załącznik nr 3.1 siwz
(dwie pozycje wraz z sumowaną wartością brutto).
W odpowiedzi na pytanie nr 19 i 22 z dnia 22.04.2016 r. Zamawiający potwierdził możliwość
zmiany konstrukcji wskazanych w dokumentacji przetargowej obiektów oraz ich długości
(zmiany konstrukcji oraz długości i światła obiektów) pod warunkiem uzyskania niezbędnych
Sygn. akt: KIO 1517/16
uzgodnień, opinii, decyzji (w tym zgodności z decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach
lub stosowną zmianą tej decyzji), po dostosowaniu do obowiązujących przepisów oraz
uzyskaniu akceptacji Zamawiającego.
Zamawiający dołączył do siwz koncepcję, w której oznaczono ślad drogi – jej przebieg (nie
może ulec zmianie).
Mając na uwadze poczynione powyżej ustalenia Izba uznała, iż odwołanie nie
zasługiwało na uwzględnienie.
Zarzuty kierowane wobec czynności Zamawiającego dotyczą naruszenia Ustawy w zakresie
badania oferty PBI pod kątem zgodności z siwz oraz wykazania przez tego Wykonawcę, iż
zaoferowana cena brutto za całość prac nie jest rażąco niska.
O niezgodności oferty z siwz świadczyć ma przedłożone wraz z wyjaśnieniami dotyczącymi
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny – opracowanie biura projektowego
niwelety, zakładające zmiany wobec założeń Zamawiającego opisanych w PFU. Odwołujący
wskazał na trzy obszary bezpieczeństwa, które nie zostały zachowane, prowadząc tym
samym do naruszenia przepisów powszechnie obowiązujących. Dotyczy to bezpieczeństwa
w zakresie widoczności koniecznej dla zatrzymania pojazdu, prawidłowego odwadniania się
drogi oraz ilości barier i złożył do akt sprawy jako dowód własną opinię techniczną
sporządzoną przez jednego z pełnomocników Odwołującego. Kolejną podstawą do
odrzucenia oferty ma być jej wariantowość, gdyż PBI przedstawiło własną koncepcję
projektową, w której założono optymalizację części parametrów.
Zarzut związany z oceną wyjaśnień dotyczących wysokości ceny Odwołujący opierał
zasadniczo na twierdzeniu o ich ogólnikowym charakterze, braku dowodów oraz zaniżeniu
zakresu robót, w szczególności dotyczących robót ziemnych.
Odnosząc się do tak zakreślonej podstawy odwołania na wstępie należy poczynić ogólną
uwagę odnoszącą się do specyfiki przedmiotu zamówienia i sposobu jego wyceny. Niniejsze
postępowanie dotyczy zamówienia realizowanego w formule zaprojektuj i wybuduj, stąd
dopiero wykonawca wybrany opracuje szczegółowy projekt wykonania prac, podlegający
akceptacji i opiniowaniu przez podmioty zewnętrzne, w tym akceptacji Zamawiającego.
Załączone do siwz materiały, w tym PFU zawierały wstępne, ogólne wytyczne dla
wykonawców niezbędne do ustalenia zakresu projektu oraz robót budowlanych i ich wyceny.
Zamawiający wskazał w pkt 1.3 PFU, iż w celu oszacowania i wyceny zakresu robót dla
potrzeb sporządzenia oferty należy kierować się wynikami szczegółowych wizji terenowych i
inwentaryzacji własnych, wynikami badań i pomiarów własnych, wynikami opracowań
własnych, zapisami niniejszego Programu Funkcjonalno-użytkowego, treścią opracowań
posiadanych przez Zamawiającego. Wykonawca musi liczyć się z sytuacją, że rodzaje robót
Sygn. akt: KIO 1517/16
określone w programie funkcjonalno – użytkowym i przedmiocie zamówienia są orientacyjne
i mogą ulec zmianie po opracowaniu dokumentacji projektowej w wyniku pozyskania decyzji,
opinii i uzgodnień oraz zastosowanych rozwiązań projektowych. Szczegółowe rozwiązania
wpływające na zwiększenie zakresu robót stanowią ryzyko Wykonawcy i nie będą
traktowane jako roboty dodatkowe. Powyższe miało istotne znaczenie dla oceny zasadności
podnoszonych zarzutów, gdyż Zamawiający nie wymagał przedłożenia wraz z ofertą
opracowań, założeń, czy też koncepcji wykonania prac, a jedynie złożenia wypełnionego
formularza WWER – wyceniony wykaz elementów rozliczeniowych - załącznik 3.1 do siwz.
Co ważne, wykaz ten zawierał dwie pozycje związane z projektowaniem i wykonaniem robót
budowlanych, składające się na wycenę oferty. Wykonawcy nie składali zatem kosztorysów
szczegółowych, a cena oferty miała charakter ryczałtowy.
Uwzględniając powyższe Izba uznała, iż brak było podstawy do oceny dokumentu
załączonego do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny – opracowania biura projektowego
niwelety, jako elementu treści oferty podlegającej badaniu na zgodność z siwz. Należy
bowiem podnieść, iż dokument został złożony w innym celu, jakim było wskazanie przyjętych
do wyceny prac rozwiązań projektowych, pozwalającego na ograniczenie zakresu robót, w
stosunku do opisanej w PFU koncepcji Zamawiającego. Miało to wyłącznie na celu
wykazanie przed Zamawiającym realności ceny, możliwej do obniżenia przy zakładanej
optymalizacji prac. Nie jest to projekt wykonawczy stanowiący przedmiot zamówienia, a
jedynie koncepcja, która może być podstawą projektu pod warunkiem uzyskania akceptacji i
koniecznych uzgodnień już na etapie realizacji zamówienia. Ponadto Odwołujący nie
wykazał, aby propozycja wykonawcy była wprost niezgodna z zapisami siwz (PFU), w której
wprost Zamawiający wskazał na potrzebę opracowania przez wykonawców własnych
opracowań projektowych, badań i pomiarów. Przedstawiona niweleta stanowiła właśnie tego
rodzaju opracowanie, jakim wykonawca kierował się przy wycenie prac, zgodnie z pkt 1.3
PFU i nie była ofertą wariantową. Zamawiający przewidział bowiem w siwz (pkt 1.1. i 1.4.2 e
PFU), iż rozwiązania przyjęte w koncepcji mogą ulec zmianie, co dotyczy między innymi
niwelety drogi oraz obiektów mostowych. Zgodnie z siwz zmianie nie mógł ulec wyłącznie
przebieg drogi.
Zasadniczo Odwołujący zarzuty opierał na własnej, subiektywnej ocenie koncepcji
wykonawcy, stawiając niepopartą dowodami tezę o naruszeniu przepisów powszechnie
obowiązujących w zakresie bezpieczeństwa infrastruktury drogowej (widoczność, bariery
bezpieczeństwa, odwonienie drogi). Odwołujący w zasadzie jako dowód przedstawił własną
opinię techniczną oraz odsyłał do własnych wyjaśnień złożonych Zamawiającemu w celu
wykazania realności dokonanej przez siebie wyceny przedmiotu zamówienia. Odnosząc się
do opinii technicznej Izba uznała, iż nie ma ona wartości dowodowej na okoliczność braku
Sygn. akt: KIO 1517/16
możliwości uzyskania akceptacji dla koncepcji PBI. Takiej oceny nie mógł w sposób
obiektywny na obecnym etapie dokonać wykonawca zainteresowany uzyskaniem
przedmiotowego zamówienia, a zgodnie z siwz została ona zastrzeżona dla podmiotów
zewnętrznych uczestniczących w procesie uzyskania zezwoleń na budowę. Stąd wynikające
z niej wyliczenia w zakresie zachowania bezpiecznej widoczności stanowiły oświadczenie
własne tego wykonawcy, a nie dowód na poparcie stawianych tez. Izba uwzględniła przy tej
ocenie również bezsporny ogólny charakter danych prezentowanych w siwz, które dopiero
na etapie uzgodnienia projektu będą przedmiotem szczegółowych rozwiązań technicznych,
począwszy od przyjętej konstrukcji nawierzchni, a kończąc na przyjętych dla danego terenu
pochyleniu skarp korpusu drogowego. Powyższe prowadziło do potrzeby przyjęcia przez
wykonawców wielkości szacunkowych, które mogą odbiegać od rzeczywistych, jakie
wystąpią na etapie projektowania i wykonania prac.
Odnosząc się do oceny wyjaśnień i zarzutu zaoferowania rażąco niskiej ceny przez PBI Izba
uznała, iż wyjaśnienia oraz załączone do niego dowody potwierdzały realność zaoferowanej
ceny brutto. Zamawiający w sposób prawidłowy przeprowadził procedurę mającą na celu
wyjaśnienie wysokości zaoferowanej ceny, począwszy od wezwania, w którym sprecyzował
jakich konkretnych informacji oczekuje od wykonawcy (tabela), kończąc na ocenie
przedłożonych dokumentów. W oparciu o przedłożony materiał Zamawiający mógł ustalić, ,
iż wykonawca kierował się własną koncepcją wykonania robót, zakładającą optymalizację
zakresu robót, potwierdzoną dowodem w postaci opracowania biura projektowego. Przez
dowody, o jakich mowa w art. 90 Ustawy nie należy rozumieć wyłącznie dowody w
znaczeniu dowodu procesowego, ale każdy dokument potwierdzający okoliczności, na jakie
powołuje się wykonawca. Izba podziela stanowisko prezentowane w orzecznictwie Sądów
Okręgowych, iż przepis art. 90 ust. 3 Ustawy nie uprawnia zamawiającego do żądania
dowodów potwierdzających wyjaśnienia wykonawcy, nie wynika z niego również jakakolwiek
hierarchia dowodowa, ani ich moc dowodowa, natomiast wykonawca udzielając wyjaśnień
może takie dowody złożyć, a wówczas zamawiający będzie zobowiązany oceniając
wyjaśnienia wziąć pod uwagę ich poświadczenie stosownym dowodem (por. Sąd Okręgowy
w Warszawie z 06.02.2014 r., sygn. akt V Ca 3600/13, wyrok Sądu Okręgowego w
Warszawie z 22.10.2013 r., sygn. XXIII Ga 1388/13). Uwzględniając zatem charakter
postępowania prowadzonego w trybie art. 90 ust. 1 Ustawy, należy wskazać, iż nie jest jego
celem żądanie złożenia przez wykonawcę dodatkowych dokumentów, nie wskazanych w
treści ogłoszenia, ale uzyskanie wyjaśnień związanych z treścią oferty, tj. ceną, za jaką
wykonawca zobowiązał się wykonać przedmiot zamówienia. Oczywiście dowody złożone
wraz z wyjaśnieniami pozwalają na ocenę oświadczeń wykonawcy, jako wiarygodnych, a tym
samym mogą uchronić go przed negatywnymi skutkami uznania, czy to przez
Sygn. akt: KIO 1517/16
zamawiającego, czy też pozostałych uczestników postępowania, wyjaśnień za
niedostateczne. Zgodnie z art. 90 ust. 2 Ustawy, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy. Należy również zauważyć, iż na etapie
postępowania odwoławczego, to dokumenty złożone zamawiającemu w toku postępowania
mogą być podstawą do oceny oferty pod kątem rażąco niskiej ceny, a nie dokumenty
złożone przez wykonawcę dopiero przed Izbą. W świetle powyższego, brak załączenia
dowodów do wyjaśnień, nie może stanowić samoistnej podstawy do stwierdzenia, że
wyjaśnienia wskazują na zaoferowanie rażąco niskiej ceny. Nie zawsze możliwe jest
złożenie dowodów potwierdzających oświadczenia wykonawcy, co nie może z góry
oznaczać, ze wyjaśnienia złożone przez wykonawcę wskazują na zaoferowanie ceny z
rażąco niską ceną.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego niniejszej sprawy Izba uznała, że wyjaśnienia PBI
nie miały charakteru ogólnikowego już chociażby dlatego, że zawierały opis koncepcji
własnej wykonawcy popartem dokumentem zewnętrznym, tj. opracowaniem biura
projektowego, z którym wykonawca ten współpracuje przy tym zadaniu. Przedstawiona na
rozprawie bardziej szczegółowa wycena pozycji z tabeli złożonej wcześniej Zamawiającemu
nie wpływała na ocenę wyjaśnień, gdyż te złożone w toku postępowania wyjaśnienia czyniły
zadość wezwaniu do wskazania wartości pozycji elementów składających się na przedmiot
zamówienia, której wcześniej od wykonawcy nie wymagano. Izba uznała złożony przez PBI
na rozprawie materiał za stanowisko własne tego wykonawcy odpierające zarzuty
formułowane w odwołaniu. Oceniając czynności Zamawiającego uwzględnione zostały te
dokumenty, które mógł ocenić Zamawiający, tj. wyjaśnienia z dnia ……Należy zauważyć, iż
tabela wycenionych elementów nie miała na celu poznanie szczegółowych założeń
kosztorysowych, co nie było możliwe z tej przyczyny, że szczegółowe opracowania stanowić
miały przedmiot świadczenia wykonawcy. Zamawiający oczekiwał wyłącznie ogólnego
zestawienia kwot, gdyż w ofercie podawana była cena oferty brutto w rozbiciu na dwa
zasadnicze elementy zamówienia, tj. prace projektowe i roboty budowlane. Zamawiający w
wezwaniu nie wskazał, aby zestawienie miało obejmować szczegółowe wyliczenie zakresu
robót, co nie byłoby miarodajne z uwagi na konieczność opracowania szczegółowych
materiałów dopiero na etapie realizacji zamówienia. Argumentacja związana ze stałością
ceny ryczałtowej w zasadzie nie miała większego znaczenia, gdyż cecha ta jest bezsporna
dla wynagrodzenia ryczałtowego wykonawcy. Ewentualne zmiany zakresu robót konieczne
do uwzględnienia na etapie wykonania prac, przy takim charakterze wynagrodzenia nie będą
wpływać na zmianę wysokości ceny zadeklarowanej w ofercie, co również odnosiłoby się do
wyceny prac przez Odwołującego.
Sygn. akt: KIO 1517/16
Próba porównywania wartości danych pozycji pomiędzy ofertami prowadziła do błędnych
wniosków Odwołującego, gdyż każdy z wykonawców w sposób przez siebie przyjęty wliczał
koszty do różnych pozycji powiązanych rzeczowo (np. poz. 6 w ofercie Odwołującego
wyceniona na 0 zł. a przez PBI na ponad 1 mln złotych). Z samego zestawienia pozycji nie
można było zatem stwierdzić, że koszty nie zostały uwzględnione, a jedynie że każdy z
wykonawców w różny sposób je rozkładał na poszczególne pozycje. Wykazało to w
szczególności postępowanie rozpoznawcze przed Izbą, w którym Odwołujący pomijał fakt, iż
w poz. 14 tabeli elementów rozliczeniowych PBI zawarło koszty odwodnienia drogi z wód
opadowych (montaż studni, kanały, przykanaliki) skupiając całą swoją uwagę na pozycji 18,
również obejmującej kanalizację deszczową (studzienki ściekowe) wywodząc z niej brak
wyceny pozostałej infrastruktury kanalizacyjnej. Wybiórcza analiza zestawienia prowadziła
zatem do błędnych wniosków o braku uwzględnienia rzeczywistych kosztów prac lub braku
uwzględnienia części prac. Ponownie należy wskazać, iż nie mogło być skutecznym oparcie
zarzutu na gołosłownym twierdzeniu, iż koncepcja PBI nie zostanie zaakceptowana.
Odwołujący w zasadzie ograniczył się do podważania koncepcji wykonawcy, która może ulec
zmianie i stanowiła wyłącznie informację wstępną co do możliwych innych rozwiązań, niż te
wynikające z PFU, a dopuszczone do uwzględnienia przy wycenie prac.
Izba uznała, że Zamawiający w sposób rzetelny oceniał wyjaśnienia PBI, znajdujące
poparcie w opracowaniu projektowym, jak również załączonej ofercie na wykonanie
oświetlenia drogowego, które nie dawały podstawy do stwierdzenia, iż cena jest rażąco
niska. Tym samym odwołanie w całości podlegało oddaleniu na podstawie art. 192 ust. 1
Ustawy.
Sygn. akt: KIO 1517/16
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust. 9 oraz
art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5 ust. 4
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238). Izba zaliczyła do kosztów
postępowania wpis od odwołania i obciążyła nimi Odwołującego. Izba nie uwzględniła
wniosku pełnomocnika Zamawiającego o zasądzenie kosztów według norm przepisanych,
gdyż w postępowaniu odwoławczym przed Izbą stosowny wniosek wymaga przedłożenia
przed zamknięciem rozprawy rachunku, o którym mowa w § 3 pkt 2 rozporządzenia, a
takiego pełnomocnik Zamawiającego nie złożył.
Przewodniczący: ……………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1498/16 z dnia 2016-11-21
- Sygn. akt KIO 1773/16 z dnia 2016-10-11
- Sygn. akt KIO 1805/16 z dnia 2016-10-10
- Sygn. akt KIO 1786/16 z dnia 2016-10-07
- Sygn. akt KIO 1742/16 z dnia 2016-09-29
