rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2016-10-19
rok: 2016
data dokumentu: 2016-10-19
rok: 2016
sygnatury akt.:
KIO 1866/16
KIO 1866/16
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 października 2016 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6 października 2016 r. przez
wykonawcę
P. P. w postępowaniu prowadzonym przez Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi
w Łodzi
przy udziale wykonawcy
W. B., zgłaszającej przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie
zamawiającego
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 6 października 2016 r. przez
wykonawcę
P. P. w postępowaniu prowadzonym przez Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi
w Łodzi
przy udziale wykonawcy
W. B., zgłaszającej przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie
zamawiającego
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu -
Miasto Łódź – Urzędowi Miasta
Łodzi w Łodzi – unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zakresie
Części 9 – Rejon IX, odrzucenie oferty wykonawcy W. B. i dokonanie ponownej oceny
ofert.
2. kosztami postępowania obciąża
Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi w Łodzi i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
P. P. tytułem
wpisu od odwołania.
2.2. zasądza od
Miasta Łódź – Urzędu Miasta Łodzi w Łodzi – na rzecz P. P. kwotę 15
000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.), na niniejszy wyrok,
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w
Łodzi.
………………………………
Sygn. akt: KIO 1866/16
Uzasadnienie
Zamawiający - Miasto Łódź - Urząd Miasta Łodzi w Łodzi - prowadzi postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego na „Letnie i zimowe, ręczne i mechaniczne
oczyszczanie pasów dróg wewnętrznych oraz terenów gminnych niezabudowanych na
terenie Miasta Łodzi w latach 2016 - 2019"
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2164 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
W dniu 6 października 2016 roku wykonawca P. P. (dalej: odwołujący) wniósł
odwołanie wobec czynności zamawiającego raz zaniechań przez zamawiającego czynności,
do których był on obowiązany z mocy ustawy.
Odwołujący zarzucił zamawiającego naruszenie:
a)
art. 89 ust. 1 pkt 4 i 5 i art. 90 ust. 2 i 3 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty W. B., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą PTHU VIOLBEX W. B. (dalej:
przystępująca), która to oferta zawiera rażąco niską cenę
b)
art. 91 ust. 1 ustawy P.z.p. poprzez wybór w rejonie IX oferty przystępującej jako
najkorzystniejszej mimo, że przystępująca podlegała wykluczeniu oraz jej oferta podlegała
odrzuceniu oraz ofercie tej przyznano 80 pkt za cenę, podczas gdy była ona rażąco niska.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
a)
wykluczenie przystępującej lub
b)
odrzucenie oferty przystępującej lub
c)
ponownego dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty
d)
unieważnienia postępowania
oraz przyznania na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego, w tym
kosztów zastępstwa radcy prawnego według norm przypisanych
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, że oferta przystępującej została
wybrana jako najkorzystniejsza. Kryterium ocen wyboru była cena (80%) i zatrudnienie
(20%). Oferta przystępującej w kryterium "cena" otrzymała maksymalną ilość punktów - 80 -
z łącznej ilości 100 pkt. W ocenie odwołującego oferta przystępującej powinna być
odrzucona. W zakresie ceny oferowanej przez przystępującą zachodziło domniemanie
rażąco niskiej ceny z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p., ponieważ cena oferowana przez
przystępującą stanowiła 53,92 % wartości zamówienia, a także jest rażąco niska w
porównaniu z ceną drugiego uczestnika postępowania.
Całkowita cena brutto zaoferowana przez przystępującą wynosiła 1.529.160,20 zł,
podczas, gdy zamawiający wartość brutto zamówienia określił na kwotę 2.835.815,40 zł.
Odwołujący podkreślił, że zamawiający w załączniku nr 1a do Opisu Przedmiotu
Zamówienia w pkt. 4, dotyczącym potencjału ludzkiego, wymagał minimum jednego
pracownika do ręcznego oczyszczania terenu na każde rozpoczęte 20 000 m
powierzchni
terenów przeznaczonych do oczyszczania na danej części zamówienia, przy czym nie wlicza
się w to kierowców samochodów, operatorów ciągników, posypywarek, pługów oraz kadry
koordynującej działania w terenie po stronie wykonawcy. Nie wlicza się w to także osób
niepełnosprawnych i/lub bezrobotnych wykazanych na rzecz kryterium oceny ofert, pn.
„zatrudnienie osoby/osób niepełnosprawnych i/lub bezrobotnych w trakcie realizacji
zamówienia".
Odwołujący stwierdził, że w przypadku Części 9 - Rejon IX, powierzchnia terenów
przeznaczonych do cyklicznego oczyszczania wynosi 240 930 m
2
. Wynika z tego, że przy
realizacji zamówienia powinno być zatrudnionych 13 pracowników. Doliczyć należy do tego 3
operatorów ciągników oraz przynajmniej jedną osobę koordynującą działania. Przy
założeniu, że osoby te osiągają najniższe wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 1850 zł
zgodnie z obowiązującymi przepisami § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 11 września
2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r. (Dz. U. z 2015
r. poz. 1385) . Odwołujący zwrócił uwagę, że realny koszt pracodawcy przy wynagrodzeniu
minimalnym wynosi 2 231,29 zł. Przy zatrudnieniu 16 pracowników, koszt ich pracy przy
niniejszym wynagrodzeniu aktualnie wynosi 35.700,64 zł miesięcznie, co daje rocznie kwotę
428.407,68 zł, a przez okres trwania całego zamówienia 3 lata kwotę 1.285.223,04 zł.
Powyższa kalkulacja nie uwzględnia planowanej przez rząd od początku 2017 roku podwyżki
wynagrodzenia minimalnego. Oczyszczaniu cyklicznemu towarzyszą inne koszty takie jak
między innymi zakup paliwa, piasku, soli drogowej, worków na śmieci, amortyzacja sprzętu,
naprawy sprzętu, kompostowanie śmieci organicznych (np. trawa), wywóz śmieci,
ubezpieczenie, ubrania robocze, telekomunikacja, co daje średnio miesięcznie minimalnie
około 10.000 zł miesięcznie. W okresie trzech lat daje to kwotę 360.000 zł. Tak więc, licząc
po minimalnych kosztach, nie uwzględniających takich czynników jak między innymi obsługa
księgowa, zarządzanie firmą, likwidacja szkód tylko dla pozycji formularza cenowego II
OCZYSZCZANIE LETNIE - oczyszczanie ręczne cykliczne letnie i zimowe koszt wynosi
1.645.233,04 zł netto.
Przystępująca w tej pozycji formularza cenowego złożonego z ofertą przewidziała na
zakres II OCZYSZCZANIE LETNIE - oczyszczanie ręczne cykliczne letnie i zimowe kwotę
936.735,84 zł, czyli 57 % wydatków, które trzeba ponieść zgodnie z przepisami prawa. W
pisemnych wyjaśnieniach przystępująca w sposób mało profesjonalny, nieprzystający firmie
wykonującej - jak twierdzi od 20 lat - usługi sprzątania ulic, broni się przed zarzutem rażąco
niskiej ceny. W piśmie wyjaśniającym z dnia 6 lipca 2016 r. nie zawarto żadnego konkretu.
Przystępująca wprost stwierdza, że stając do przetargu przewiduje prowadzenie działalności
charytatywnej;
-
działalność na własnym terenie bez kosztów
-
administrowanie firmy we własnym zakresie bez dochodu
-
nadzór nad pracownikami we własnym zakresie bez dochodu
-
sól od firmy FRODO za darmo, na jakiej zasadzie, bez opodatkowania
-
sprzęt własny czyżby za darmo, nie był kupiony, nie podlega amortyzacji, nie podlega
awariom a naprawy oczywiście bez kosztów.
Poza tym przystępująca wyjaśnia:
-
sezonowość prac, z wyjaśnień wynika, że dotyczy to chyba tylko firmy przystępującej,
inni oferenci nie mają sezonowości
- wyjątkowość posiadania podpisanych umów z MPO i Zarządem Gospodarowania
Odpadami w Łodzi - nie wiadomo, na czym to polega
-
opusty przy zakupie paliwa - brak wyjaśnień, w jakiej wysokości, w jakim stosunku do
cen rynkowych, dlaczego
- selektywna zbiórka jest dużo droższa niż brak segregacji odpadów, skąd zysk - brak
jakichkolwiek kalkulacji
-
hipotetyczne planowane zatrudnienie pracowników w ramach istniejących w PUP
programów wspierających czynnik ludzki, jak również pracodawców - jakie programy, jak
finansowane, jakie daje to oszczędności - konkretów brak
-
przyjęcie kosztów wynagrodzenia brutto 1850 zł, podczas gdy pracodawca wydaje na
minimalne wynagrodzenie realnie 2 231,29 zł miesięcznie
-
zmniejszenie zatrudnienia na okres zimowy - niegodne z Opisem Przedmiotu
Zamówienia
-
sprawność zarządzania i organizacji pracy - w jaki sposób, jakie oszczędności
Odwołujący zwrócił uwagę, że opis powyższy dotyczy tylko części zamówienia,
dotyczącej prac wykonywanych przez cały rok i będących podstawą określenia ceny.
Pozostałe prace objęte zamówieniem mają charakter interwencyjny i mogą, ale nie muszą
być zrealizowane, jednakże w związku z nimi wykonawca musi posiadać w gotowości
dodatkowy potencjał ludzki oraz techniczny.
W ocenie odwołującego, przystępująca nie wykazała, iż cena podana w ofercie nie
jest rażąco zaniżona, a zamawiający błędnie ocenił wyjaśnienia przystępującej i uznał, że
przystępująca obaliła domniemania z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p. Odwołujący przywołał
wyroki Krajowej Izby Odwoławczej, w tym wyrok z dnia 12 maja 2014 r., sygn. akt: KIO
785/14 i wyrok z dnia 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt: KIO 669/14.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 17 października 2016 roku wniósł o
oddalenie odwołania w całości.
W zakresie zarzutu braku wykluczenia wykonawcy przystępującej oraz wniosku o jej
wykluczenie, zamawiający wniósł o ich oddalenie z uwagi na brak określenia, na czym ten
zarzut polega oraz jakiego rodzaju zaistniały przyczyny uzasadniające wykluczenie
przystępującej. Przedstawione w treści uzasadnienia odwołania zarzuty dotyczą kwestii
ewentualnych podstaw do odrzucenia oferty a nie wykluczenia odwołania. Wobec
powyższego, zarzut braku wykluczenia przystępującej jest całkowicie bezzasadny i
zamawiający wniósł o oddalenie przedmiotowego zarzutu oraz wniosku w całości.
Odnosząc się do kwestii zarzutu braku odrzucenia oferty przystępującej z powodu
rażąco niskiej ceny, zamawiający nie zgodził się ze stanowiskiem odwołującego. Wskazał,że w przedmiotowej sprawie złożone przez wykonawcę wyjaśnienia zawierają uzasadnienie
oraz wskazanie okoliczności, które umożliwiły mu zaoferowanie takiej ceny. Analiza
wyjaśnień dotycząca kosztów pracowniczych wskazuje, iż zarzuty odwołującego nie znajdują
uzasadnienia. Zamawiający wskazał, iż nieuwzględnienie zmiany stawki wynagrodzenia
minimalnego od 1.01.2017r. pozostaje bez wpływu w niniejszej sprawie. Wynika to bowiem z
faktu, iż umowa zawierana jest na okres przekraczający 12 miesięcy. Zgodnie z art. 142 ust.
5 P.z.p., w przypadku, gdy umowa zawarta na okres dłuższy niż 12 miesięcy zawiera
postanowienia o zasadach wprowadzania odpowiednich zmian wysokości wynagrodzenia
należnego wykonawcy, w przypadku zmiany:
1)
stawki podatku od towarów i usług,
2)
wysokości minimalnego wynagrodzenia za. pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust.
3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
3)
zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu lub
wysokości stawki składki na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne
- jeżeli zmiany te będą miały wpływ na koszty wykonania zamówienia przez wykonawcę. W
przedmiotowej sprawie umowa zawiera również te zapisy co oznacza, że wykonawca, po
1.01.2017r. przy zaistnieniu ww. przesłanek, będzie mógł skorzystać z prawa żądania
waloryzacji wynagrodzenia. Dlatego też powyższy argument pozostaje bez wpływu na
okoliczność oceny pod katem wystąpienia rażąco niskiej ceny. Ponadto wyjaśnienia
przystępującej wskazują, iż przyjęta organizacja pracy, przygotowanie pracownika do
wykonywania wszystkich usług komunalnych objętych przedmiotem zamówienia,
przewidzenie zatrudniania pracowników sezonowych ma niewątpliwie wpływ na obniżenie
kosztów zatrudnienia, a co za tym idzie - również na wysokość zaoferowanej ceny. Również
w swoich wyjaśnieniach przystępująca przedstawiła informację dotycząca podpisania umowy
na preferencyjnych warunkach cenowych z firmą Macro-Oil Poland sp. z o.o. w Łodzi.
Korzystne warunki zakupu paliwa pozwolą na znaczne obniżenie kosztów związanych z
pracą sprzętu niezbędnego do wykonywania zadań w trakcie trwania umowy. Prowadzenie
selektywnej zbiórki odpadów pozwala na uzyskanie dodatkowych źródeł dochodu ze
sprzedaży pozyskanych surowców wtórnych, a także pozwala na zmniejszenie kosztów
wywozu odpadów na wysypisko. Ponadto wiarygodne pozostają wyjaśnienia przystępującej
w zakresie możliwości zaoszczędzenia na wywozie trawy. W sezonie zimowym bowiem w
stopniu minimalnym przeprowadza się usługę koszenia traw ze względu na obniżoną
wegetację roślin. W związku z tym do minimum ograniczony jest wywóz traw na
kompostownię.
Zamawiający stwierdził, iż przystępująca określiła, iż dysponuje każdym rodzajem
sprzętu, jakiego wymagał zamawiający. Z wyjaśnień wykonawcy wynika również, iż
administrowanie firmy prowadzone jest we własnym zakresie, nadzór nad zatrudnionymi
pracownikami prowadzony będzie również we własnym zakresie łącznie z wykonywaniem
prac przez samego właściciela, co pomniejsza koszty. Brak konieczności zatrudnienia
brygadzisty bądź dodatkowej osoby prowadzącej nadzór nad pracownikami, ma również
wpływ na obniżenie kosztów, a co za tym idzie - również na wysokość ceny. Przedstawione
powyżej okoliczności wskazują, iż zaoferowana cena stanowi cenę realną, mimo że jest ona
niska, to jednak nie jest ceną rażąco niską. Zamawiający podkreślił, że zaoferowanie niskiej
ceny w orzecznictwie KIO i sądów powszechnych, jak również w praktyce nie jest
kwalifikowane jako rażąco niska cena, w wyniku której oferta podlega odrzuceniu. W wyroku
KIO z dnia 17.10.2013r., KIO 2298/13; KIO 2299/13; KIO 2320/13, Izba uznała: „ Cena niska,
nawet bardzo niska może nie zapewniać osiągania wykonawcy na realizacji danego
zamówienia zysku, ale daje możliwość pokrycia wszystkich kosztów związanych z jego
realizacją, podczas gdy cena rażąco niska takich kosztów nie pokrywa. W czasach ostrej
konkurencji na rynku - co jest również faktem notoryjnym - szczególnie na rynku objętym
przedmiotowym zamówieniem, dla szeregu firm, w szczególności tych, które dotychczas
zajmowały się działalnością z zakresu gospodarki odpadami istotne jest uzyskanie
zamówienia celem przetrwania na rynku (pokrycia kosztów swojej działalności), a nie
osiąganie spektakularnych zysków. " Mając powyższe na uwadze w ocenie zamawiającego
nie mamy do czynienia z rażąco niską ceną i wobec powyższego zamawiający wniósł o
oddalenie odwołania w całości.
Przystępująca poparła stanowisko zamawiającego i wniosła o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
Cena brutto zaoferowana przez przystępującą wynosiła 1.529.160,20 zł, podczas gdy
zamawiający wartość brutto zamówienia określił na kwotę 2.835.815,40 zł. Cena oferty
przystępującej jest o 41.76 % niższa od wartości zamówienia oraz o 36,52 % niższa odśredniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert dla części 9 zamówienia.
Pismem z dnia 30 czerwca 2016 roku zamawiający, w celu ustalenia, czy oferta
złożona w przedmiotowym postępowaniu zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwrócił się do przystępującej o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, oferty złożonej
w części 9 zamówienia - w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla Wykonawcy,
2)
kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008);
3)
wartości pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Zamawiający wskazał, że dowody (o których mowa w pierwszym akapicie pisma)
winny potwierdzać realność wykonania, zgodnie z treścią s.i.w.z., przedmiotu zamówienia za
zaoferowaną przez Wykonawcę cenę.
Zamawiający poinformował, że cena oferty przystępującej jest o 41.76 % niższa od
wartości zamówienia oraz o 36,52 % niższa od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert dla części 9 zamówienia. W związku z powyższym, zamawiający ma
uzasadnione wątpliwości, czy niniejsze zamówienie będzie można wykonać za
zaproponowaną cenę.
Przystępująca złożyła wyjaśnienia w piśmie z dnia 6 lipca 2016 roku. W
wyjaśnieniach oświadczyła, że cena oferty została skalkulowana prawidłowo i przy dołożeniu
należytej staranności. Ceny jednostkowe nie odbiegają od cen, jakie są obecnie na rynku
usług komunalnych. Zostały one skalkulowane z uwzględnieniem czynników składających
się na cenę tj. m.in.: cen robocizny i koszty bezpośrednie i pośrednie, jak również wszystkie
wymagane przepisami podatki i opłaty, jak również zysk. W cenie ofertowej uwzględnione
zostały wszystkie wymagania stawiane przez zamawiającego, a w szczególności wymagania
i warunki podane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Dla części 9 wszystkie
poszczególne ceny - stawki jednostkowe ustalone zostały w sposób realny odzwierciedlający
ponoszone koszty i nakłady na wykonanie trzyletniego zamówienia.
Przystępująca wyjaśniła, że prowadzi swoją działalność i działa na rynku już prawie
od 20 lat. Zakres usług wykonywanych w ramach wieloletnich umów zawartych z Urzędem
Miasta Łodzi w dużej mierze pokrywa się z zakresem prac wymienionych w formularzu
cenowym. Tak więc doświadczenie w tym zakresie posiada duże. Niemniej jednak korzystać
będzie także z wiedzy i doświadczenia Firmy Frodo, która na chwilę obecną wykonuje w
ramach kontraktu z WGK UMŁ przedmiotowe usługi.
Przystępująca wskazała, że w zakresie metody wykonania zamówienia, wybranych
rozwiązań technicznych wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla wykonawcy:
•
głównym czynnikiem ceny jest zużycie paliwa, które niezbędne jest do wykonywania
zamówienia. Cena paliwa w przypadku przystępującej jest niższa od rynkowej, z uwagi na to,
iż korzysta z cen preferencyjnych firmy Macro-Oil Poland Sp. z o.o.. Umowa z Firmą Macro-
Oil Poland Sp. z o.o., w Łodzi reprezentowana przez Prezesa P. D. stwarza preferencyjne
warunki zakupu paliwa, co pozwoli na znaczne obniżenie kosztów związanych z pracą
sprzętu niezbędnego do wykonywania zadań w trakcie trwania umowy;
•
kolejnym czynnikiem wpływającym na przedstawioną cenę jest prowadzenie
działalności na prywatnej nieruchomości co znacznie obniża koszty. Przystępująca nie płaci
dzierżawy z tytułu wynajęcia bądź dzierżawy nieruchomości;
• administrowanie firmy przystępująca prowadzi we własnym zakresie, wobec czego nie
ponosi dodatkowych kosztów;
• nadzór nad zatrudnionymi pracownikami przystępująca będzie prowadzić we własnym
zakresie;
• znacznym elementem obniżenia kosztów będzie prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów.
Na terenach wymienionych w załącznikach w rejonie 9 na „Letnie i zimowe, ręczne i
mechaniczne oczyszczanie pasów dróg wewnętrznych oraz terenów gminnych
niezabudowanych na terenie Miasta Łodzi w latach 2016 -2019" występują duże skupiska
zabudowy wielorodzinnej oraz zauważa się duży przepływ ludności, co generuje
wytwarzanie znacznej ilości odpadów. Pozwoli to na skuteczną i przeważającą możliwość
segregowania poszczególnych frakcji odpadów, do których można zaliczyć m.in. złom
stalowy - mieszany, karoserie, sprzęt AGD, blachy druty, złom - puszki stalowe, złom
aluminium - puszki, złom miedzi, złom aluminium - elektryczne, makulatura, stłuczka szklana
spożywcza - biała, stłuczka szklana spożywcza - kolorowa, folia itp. Powyższe surowce
przystępująca planuje sprzedawać do Przedsiębiorstwa Surowców Wtórnych, a pozostałe
odpady poddać prasowaniu w celu zmniejszenia ich objętości;
• po uzyskaniu kontraktu, przystępująca korzystać będzie na korzystnych warunkach, z
zasobów soli Firmy FRODO, która zgromadziła zapasy z obecnego zamówienia, co stanowi
również czynnik cenotwórczy;
•
Firma przystępującej ma podpisane umowy z MPO i Zarządem Gospodarowania
Odpadami w Łodzi;
•
w okresie zamówienia występują różne sezony i różna specyfika prac. Wiadomo jestże w okresie zimowym zmniejszą się koszty wywozu trawy i liści, co też ma swój wpływ
cenotwórczy w skali całego kontraktu;
•
kolejny element cenotwórczy, to posiadanie w większości swojego własnego sprzętu;
•
nieodzownym czynnikiem cenotwórczym jest również posiadanie własnej bazy
naprawczej - serwis samochodowy;
•
posiadanie sprzętu, który będzie użyczony, podczas negocjowania warunków do
oświadczeń, też jest na korzystnych dla mojej firmy warunkach;
W zakresie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być
niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5
ustawy z dnia 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r.
poz. 2008) przystępująca wskazała, co następuje:
•
przedmiotowe zamówienie podzielone jest na dwa okresy letnie i zimowe. Po
przeanalizowaniu wszystkich poszczególnych usług wynika, iż zarówno w okresie letnim i
zimowym powtarzają się usługi dotyczące cyklicznego utrzymania, oczyszczania
przystanków MPK oraz opróżniania koszy. Pozostałe usługi to usługi sezonowe.
Zamawiający w postępowaniu wymagał 1 pracownika na każde rozpoczęte 20 000
m
powierzchni terenów przeznaczonych do tego zadania. Z wyliczeń wynika, iż zatrudnienie
na części 9, to 12 osób na wykonanie zamówienia. Pomijając zadeklarowane osoby
bezrobotne, przystępująca planuje przyjąć do pracy 8 osób bezrobotnych w ramach
istniejących w PUP programów wspierających czynnik ludzki jak również pracodawców.
Pozostali pracowników będą zatrudnieni na umowy wynikające z zapisów kodeksu pracy,
czyli pozostałe 4 osoby. Każdy zatrudniony pracownik będzie miał wynagrodzenie 1 850,00
zł brutto, wobec powyższego suma pracowników w ilości podstawowej 16 osób będzie w
stanie zrealizować zadania z należytą starannością i rzetelnie;
• osoby te będą realizowały również prace interwencyjne, zlecane przez
zamawiającego. Wykonywane prace interwencyjne będą wykonywane również ygin z
pracownikami którzy prace wykonują również na cyklice systemu zarządzania jakością,
który usprawnia organizację pracy w sposób pozwalający na obniżenie kosztów pracy
w mojej firmie pozwala, aby pracownik był pracownikiem elastycznym i wykonywał wiele
różnych zadań. Wobec powyższego każdy z pracowników nie będzie miał wąskiej
specjalizacji, ale będzie umiał poruszać się na wielu płaszczyznach w zakresie realizacji
wykonywania usług komunalnych.
•
w odniesieniu do okresu zimowego, zatrudnione zostaną osoby w ramach umowy o
pracę na okresy wykonywania określonej pracy, co też w dużej mierze obniży poniesione
koszty;
•
do realizacji usługi „opróżnianie koszy ulicznych - na terenach oczyszczanych
interwencyjnie" nie trzeba będzie zatrudniać dodatkowych osób, gdyż w ramach sprawnej
organizacji wykonają to pracownicy którzy realizować będą prace cyklicznego utrzymania.
Nie zwiększy to więc kosztów.
Przystępująca wskazała, że nie korzysta z pomocy publicznej udzielanej na
podstawie odrębnych przepisów.
Po otrzymaniu i przeanalizowaniu wyjaśnień zamawiający, w celu ustalenia, czy
oferta złożona w przedmiotowym postępowaniu zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwrócił się do przystępującej o udzielenie dodatkowych wyjaśnień
(w tym złożenie dowodów), dotyczących elementów oferty, jakie przystępująca wzięła pod
uwagę przy kalkulacji cen podanych w formularzu cenowym, mających wpływ na wysokość
ceny oferty, złożonej w części 9 zamówienia, w szczególności czy przystępująca uwzględniła
w cenie oferty wszystkie koszty i zysk, dotyczące ceny oferty za wykonanie pełnego zakresu
usług, zgodnie ze s.i.w.z. W tym celu, zamawiający poprosił o wykazanie jako dowodu -
szczegółowej kalkulacji ceny oferty, zawierającej koszty bezpośrednie, koszty pośrednie oraz
zysk i ujmującej poszczególne elementy przedmiotowego zamówienia (tj. wszystkie rodzaje
usług).
Pismem z dnia 8 sierpnia 2016 roku przystępująca złożyła następującą kalkulację:
Kalkulacja ceny oferty na poszczególne elementy przedmiotowego zamówienia i
rodzajów usług
REJON IX
L.p Zakres prac
Koszty
bezpośred
nie
Koszty
pośrednie
Zysk
Wartość
netto razem
Roboczogod
zina 11,00 zł
Materiały +
koszty
Sprzęt
1.
I Utrzymanie
zimowe
31229,41
94 750,76
33 291,93
38 729,48 10 333,42
208 335,00
2.
II
Oczyszczanie
181 012,35
441 723,25
254 069,36 261 073,17 69 675,87
1 207 554,00
Razem
(netto)
212 241,76
536 474,01
287 361,29 299 802,65 80 009,29
1415 889,00
Podatek VAT
113 271,00
Razem
(brutto)
1 529 160,12
Pismem z dnia 29 sierpnia 2016 roku zamawiający w celu ustalenia, czy oferta
złożona w przedmiotowym postępowaniu zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwrócił się do przystępującej o udzielenie dodatkowych wyjaśnień,
w tym złożenie dowodów, dotyczących wszystkich elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny (w części/częściach na które wykonawca złożył ofertę w niniejszym
postępowaniu), w n/w zakresie.
Minimalna stawka wynagrodzenia pracowników, zarówno w przypadku umów
zlecenia jak i umów o pracę, będzie wynosiła od 01.01.2017 r. 12 zł/h, o czym Rząd Polski
informował jeszcze przed terminem złożenia ofert w niniejszym postępowaniu.
W związku z powyższym, zamawiający poprosił o złożenie dodatkowych wyjaśnień w
kwestii zasad zatrudnienia pracowników związanych z wykonywaniem niniejszej usługi dla
Miasta, tj. czy wykonawca uwzględnił zmianę minimalnej stawki wynagrodzenia na 12 zł/h.
Zamawiający poprosił o wskazanie, jak skalkulowano:
>
koszty wynagrodzenia pracowników, którzy będą realizować niniejsze zamówienie,
>
koszty wynagrodzenia osób fizycznych nie prowadzących działalności
gospodarczej,
>
umów zlecenia z osobami fizycznymi prowadzącymi jednoosobową działalność
gospodarczą.
Minimalna stawka wynagrodzenia przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów obowiązujących
w trakcie realizacji zamówienia, tj. w latach 2016 - 2019.
Pismem z dnia 1 września 2016 roku przystępująca oświadczyła, że cena oferty
została skalkulowana prawidłowo i przy dołożeniu należytej staranności.
Dla części 9 wszystkie poszczególne ceny - stawki jednostkowe ustalone zostały w
sposób realny odzwierciedlający ponoszone koszty i nakłady na wykonanie trzyletniego
zamówienia.
W zakresie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być
niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5
ustawy z dnia 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r.
poz. 2008):
W wyjaśnieniu z dnia 6 lipca 2016 r. przedstawiona została informacja dotycząca
wynagrodzenia pracowników. Dla przypomnienia : „Każdy zatrudniony pracownik będzie miał
wynagrodzenie 1 850,00 zł brutto". W momencie zmian przepisów dotyczących wysokości
minimalnego wynagrodzenia w latach kolejnych płaca minimalna będzie wynikać z zapisów
ustawowych.
Pismem z dnia 27 września 2016 roku zamawiający poinformował o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty przystępującej.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne w zakresie zarzutu zaniechania odrzucenia oferty
przystępującej z uwagi na zaoferowanie rażąco niskiej ceny wobec przedmiotu zamówienia.
W pierwszej kolejności Izba uznała, że odwołujący jest uprawniony do korzystania ześrodków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.
Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w
stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30%
od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie
art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p., obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy.
Analiza treści wskazanego przepisu pozwala na wniosek, iż zamawiający jest
obowiązany żądać od wykonawcy udzielenia stosownych wyjaśnień każdorazowo, gdy tylko
poweźmie wątpliwości co do zaoferowanej ceny pod względem jej rażącego zaniżenia.
Zamawiający obowiązany jest zbadać zaoferowaną cenę w odniesieniu do danych, którymi
dysponuje. Izba stoi na stanowisku, iż punktem odniesienia dla zamawiającego powinna być
zarówno ustalona przez niego wartość zamówienia, jak również ceny zaoferowane przez
innych wykonawców, biorących udział w postępowaniu
W rozpoznawanej sprawie zamawiający trzykrotnie wezwał przystępującą do złożenia
wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny.
Zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy P.z.p., strony i uczestnicy postępowania
odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których
wywodzą skutki prawne. Dowody na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń
strony przeciwnej strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do
zamknięcia rozprawy.
1a. Ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na:
1) wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania
odwoławczego;
2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania.
Z treści art. 190 ust. 1a ustawy P.z.p. wynika, ze w postępowaniu przed Krajową Izbą
Odwoławczą wykonawca, który złożył ofertę, wobec której podniesiono zarzut zaoferowania
rażąco niskiej ceny, winien wykazać, za pomocą środków dowodowych, iż zaoferowana
przez niego cena nie jest rażąco niska.
W przedmiotowym postępowaniu odwoławczym ciężar ten spoczywał na
przystępującej, która - w ocenie Izby - ciężarowi temu nie sprostała. Podkreślenia wymaga,że wykonawca broniący swojej oferty, winien w szczególności wykazać zasadność i
rzetelność wyjaśnień złożonych w wyniku wezwania wystosowanego przez zamawiającego
na mocy art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p. Izba w postępowaniu odwoławczym ocenia bowiem
zgodność z prawem czynności zamawiającego, czyli - w rozpoznawanym przypadku -
trafność oceny przez zamawiającego złożonych wyjaśnień.
Tymczasem złożone przez przystępującą wyjaśnienia w żaden sposób nie
uzasadniają ceny wskazanej przez nią w formularzu ofertowym. Nie sposób ocenić, czy cena
jest realna, skoro nie została poparta żadnymi dowodami, zaś złożone wyjaśnienia są ogólne
i nie znajdują przełożenia na przyjęte przez przystępującą składniki cenotwórcze.
Przystępująca wskazała co prawda na takie okoliczności, jak posiadanie korzystnej umowy z
dostawcą paliwa oraz z dostawcą soli, korzystne umowy z jednostkami organizacyjnymi
Miasta Łodzi itp., jednak nie wykazała, w jaki sposób okoliczności te wpływają na obniżenie
ceny. W szczególności nie podała szczegółowych konkretnych kwot, wynikających ze
wskazanych umów, wysokości opustów itp. Umowy, na które powoływała się przystępująca,
nie zostały przedłożone jako dowody na potwierdzenie złożonych wyjaśnień. Pełnomocnik
przystępującej na rozprawie w dniu 19 października 2016 roku podnosił, iż umowy nie
zostały złożone z uwagi na lojalność wobec kontrahenta. Izba wskazuje, iż ustawa P.z.p.
przewiduje możliwości zabezpieczenia się przed ujawnieniem niektórych dokumentów czy
informacji poprzez ich zastrzeżenie jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Przystępująca z takiej
możliwości nie skorzystała. Podkreślić należy, iż część okoliczności wskazanych w
wyjaśnieniach przystępującej - jak słusznie podnosił odwołujący - dotyczy również innych
wykonawców biorących udział w postępowaniu, np. sezonowość i związana z nią różna
specyfika prac. Jeżeli wobec przystępującej okoliczności te miały inny wpływ na cenę niż w
przypadku pozostałych wykonawców, należało to wykazać i udowodnić. Z kolei złożona
przez przystępującą kalkulacja jest bardzo ogólna, mimo że zamawiający w wezwaniu
zażądał szczegółowej kalkulacji ceny oferty, zawierającej koszty bezpośrednie, koszty
pośrednie oraz zysk i ujmującej poszczególne elementy przedmiotowego zamówienia (tj.
wszystkie rodzaje usług). Tym samym, wobec braku jakichkolwiek konkretnych danych,
ocena zasadności zaoferowanej ceny jest po prostu niemożliwa.
Z uwagi na powyższe Izba uznała, iż przystępująca nie wykazała, iż zaoferowana
przez nią cena nie jest rażąco niska, co winno skutkować odrzuceniem jej oferty na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p.
Izba pozostawiła bez rozpoznania żądania wykluczenia przystępującej z
postępowania oraz unieważnienia postępowania. Wskazać należy, iż - pomimo podniesienia
takich żądań - odwołujący nie sformułował żadnego zarzutu uzasadniającego zgłoszoneżądania, a w treści odwołania nie znalazła się także żadna argumentacja uzasadniająca
wykluczenie przystępującej z postępowania oraz unieważnienie postępowania. Zgodnie z
art. 192 ust. 7 ustawy P.z.p., Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w
odwołaniu. Sformułowanie żądania nie jest natomiast równoznaczne z postawieniem zarzutu
uzasadniającego zgłoszone żądania.
Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
Izba nie przyznała odwołującemu kosztów postępowania odwoławczego z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika, pomimo złożenia takiego wniosku. Zgodnie z § 3 pkt 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu jego rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238), do kosztów postępowania
odwoławczego zalicza się uzasadnione koszty stron postępowania odwoławczego, w
wysokości określanej na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy, obejmujące w
szczególności koszty związane z dojazdem na wyznaczoną rozprawę lub rozprawy
(posiedzenie lub posiedzenia) Izby oraz wynagrodzenie pełnomocników, jednak nie wyższe
niż kwota 3600 zł. Z powyższego wynika, iż warunkiem zasądzenia kosztów postępowania
odwoławczego na rzecz zwycięskiej strony, jest przedłożenie przez nią rachunków
wykazujących fakt poniesienia kosztów oraz ich wysokość. W związku z tym, iż odwołujący
nie przedłożył wymaganych rachunków, zwrot kosztów postępowania mu nie
przysługuje.
……………......…………
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu -
Miasto Łódź – Urzędowi Miasta
Łodzi w Łodzi – unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty w zakresie
Części 9 – Rejon IX, odrzucenie oferty wykonawcy W. B. i dokonanie ponownej oceny
ofert.
2. kosztami postępowania obciąża
Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi w Łodzi i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
P. P. tytułem
wpisu od odwołania.
2.2. zasądza od
Miasta Łódź – Urzędu Miasta Łodzi w Łodzi – na rzecz P. P. kwotę 15
000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.), na niniejszy wyrok,
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia, przysługuje skarga, za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w
Łodzi.
………………………………
Sygn. akt: KIO 1866/16
Uzasadnienie
Zamawiający - Miasto Łódź - Urząd Miasta Łodzi w Łodzi - prowadzi postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego na „Letnie i zimowe, ręczne i mechaniczne
oczyszczanie pasów dróg wewnętrznych oraz terenów gminnych niezabudowanych na
terenie Miasta Łodzi w latach 2016 - 2019"
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2164 ze zm.), zwanej
dalej ustawą P.z.p.
W dniu 6 października 2016 roku wykonawca P. P. (dalej: odwołujący) wniósł
odwołanie wobec czynności zamawiającego raz zaniechań przez zamawiającego czynności,
do których był on obowiązany z mocy ustawy.
Odwołujący zarzucił zamawiającego naruszenie:
a)
art. 89 ust. 1 pkt 4 i 5 i art. 90 ust. 2 i 3 ustawy P.z.p. poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty W. B., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą PTHU VIOLBEX W. B. (dalej:
przystępująca), która to oferta zawiera rażąco niską cenę
b)
art. 91 ust. 1 ustawy P.z.p. poprzez wybór w rejonie IX oferty przystępującej jako
najkorzystniejszej mimo, że przystępująca podlegała wykluczeniu oraz jej oferta podlegała
odrzuceniu oraz ofercie tej przyznano 80 pkt za cenę, podczas gdy była ona rażąco niska.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie zamawiającemu:
a)
wykluczenie przystępującej lub
b)
odrzucenie oferty przystępującej lub
c)
ponownego dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty
d)
unieważnienia postępowania
oraz przyznania na rzecz odwołującego kosztów postępowania odwoławczego, w tym
kosztów zastępstwa radcy prawnego według norm przypisanych
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, że oferta przystępującej została
wybrana jako najkorzystniejsza. Kryterium ocen wyboru była cena (80%) i zatrudnienie
(20%). Oferta przystępującej w kryterium "cena" otrzymała maksymalną ilość punktów - 80 -
z łącznej ilości 100 pkt. W ocenie odwołującego oferta przystępującej powinna być
odrzucona. W zakresie ceny oferowanej przez przystępującą zachodziło domniemanie
rażąco niskiej ceny z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p., ponieważ cena oferowana przez
przystępującą stanowiła 53,92 % wartości zamówienia, a także jest rażąco niska w
porównaniu z ceną drugiego uczestnika postępowania.
Całkowita cena brutto zaoferowana przez przystępującą wynosiła 1.529.160,20 zł,
podczas, gdy zamawiający wartość brutto zamówienia określił na kwotę 2.835.815,40 zł.
Odwołujący podkreślił, że zamawiający w załączniku nr 1a do Opisu Przedmiotu
Zamówienia w pkt. 4, dotyczącym potencjału ludzkiego, wymagał minimum jednego
pracownika do ręcznego oczyszczania terenu na każde rozpoczęte 20 000 m
powierzchni
terenów przeznaczonych do oczyszczania na danej części zamówienia, przy czym nie wlicza
się w to kierowców samochodów, operatorów ciągników, posypywarek, pługów oraz kadry
koordynującej działania w terenie po stronie wykonawcy. Nie wlicza się w to także osób
niepełnosprawnych i/lub bezrobotnych wykazanych na rzecz kryterium oceny ofert, pn.
„zatrudnienie osoby/osób niepełnosprawnych i/lub bezrobotnych w trakcie realizacji
zamówienia".
Odwołujący stwierdził, że w przypadku Części 9 - Rejon IX, powierzchnia terenów
przeznaczonych do cyklicznego oczyszczania wynosi 240 930 m
2
. Wynika z tego, że przy
realizacji zamówienia powinno być zatrudnionych 13 pracowników. Doliczyć należy do tego 3
operatorów ciągników oraz przynajmniej jedną osobę koordynującą działania. Przy
założeniu, że osoby te osiągają najniższe wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 1850 zł
zgodnie z obowiązującymi przepisami § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 11 września
2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r. (Dz. U. z 2015
r. poz. 1385) . Odwołujący zwrócił uwagę, że realny koszt pracodawcy przy wynagrodzeniu
minimalnym wynosi 2 231,29 zł. Przy zatrudnieniu 16 pracowników, koszt ich pracy przy
niniejszym wynagrodzeniu aktualnie wynosi 35.700,64 zł miesięcznie, co daje rocznie kwotę
428.407,68 zł, a przez okres trwania całego zamówienia 3 lata kwotę 1.285.223,04 zł.
Powyższa kalkulacja nie uwzględnia planowanej przez rząd od początku 2017 roku podwyżki
wynagrodzenia minimalnego. Oczyszczaniu cyklicznemu towarzyszą inne koszty takie jak
między innymi zakup paliwa, piasku, soli drogowej, worków na śmieci, amortyzacja sprzętu,
naprawy sprzętu, kompostowanie śmieci organicznych (np. trawa), wywóz śmieci,
ubezpieczenie, ubrania robocze, telekomunikacja, co daje średnio miesięcznie minimalnie
około 10.000 zł miesięcznie. W okresie trzech lat daje to kwotę 360.000 zł. Tak więc, licząc
po minimalnych kosztach, nie uwzględniających takich czynników jak między innymi obsługa
księgowa, zarządzanie firmą, likwidacja szkód tylko dla pozycji formularza cenowego II
OCZYSZCZANIE LETNIE - oczyszczanie ręczne cykliczne letnie i zimowe koszt wynosi
1.645.233,04 zł netto.
Przystępująca w tej pozycji formularza cenowego złożonego z ofertą przewidziała na
zakres II OCZYSZCZANIE LETNIE - oczyszczanie ręczne cykliczne letnie i zimowe kwotę
936.735,84 zł, czyli 57 % wydatków, które trzeba ponieść zgodnie z przepisami prawa. W
pisemnych wyjaśnieniach przystępująca w sposób mało profesjonalny, nieprzystający firmie
wykonującej - jak twierdzi od 20 lat - usługi sprzątania ulic, broni się przed zarzutem rażąco
niskiej ceny. W piśmie wyjaśniającym z dnia 6 lipca 2016 r. nie zawarto żadnego konkretu.
Przystępująca wprost stwierdza, że stając do przetargu przewiduje prowadzenie działalności
charytatywnej;
-
działalność na własnym terenie bez kosztów
-
administrowanie firmy we własnym zakresie bez dochodu
-
nadzór nad pracownikami we własnym zakresie bez dochodu
-
sól od firmy FRODO za darmo, na jakiej zasadzie, bez opodatkowania
-
sprzęt własny czyżby za darmo, nie był kupiony, nie podlega amortyzacji, nie podlega
awariom a naprawy oczywiście bez kosztów.
Poza tym przystępująca wyjaśnia:
-
sezonowość prac, z wyjaśnień wynika, że dotyczy to chyba tylko firmy przystępującej,
inni oferenci nie mają sezonowości
- wyjątkowość posiadania podpisanych umów z MPO i Zarządem Gospodarowania
Odpadami w Łodzi - nie wiadomo, na czym to polega
-
opusty przy zakupie paliwa - brak wyjaśnień, w jakiej wysokości, w jakim stosunku do
cen rynkowych, dlaczego
- selektywna zbiórka jest dużo droższa niż brak segregacji odpadów, skąd zysk - brak
jakichkolwiek kalkulacji
-
hipotetyczne planowane zatrudnienie pracowników w ramach istniejących w PUP
programów wspierających czynnik ludzki, jak również pracodawców - jakie programy, jak
finansowane, jakie daje to oszczędności - konkretów brak
-
przyjęcie kosztów wynagrodzenia brutto 1850 zł, podczas gdy pracodawca wydaje na
minimalne wynagrodzenie realnie 2 231,29 zł miesięcznie
-
zmniejszenie zatrudnienia na okres zimowy - niegodne z Opisem Przedmiotu
Zamówienia
-
sprawność zarządzania i organizacji pracy - w jaki sposób, jakie oszczędności
Odwołujący zwrócił uwagę, że opis powyższy dotyczy tylko części zamówienia,
dotyczącej prac wykonywanych przez cały rok i będących podstawą określenia ceny.
Pozostałe prace objęte zamówieniem mają charakter interwencyjny i mogą, ale nie muszą
być zrealizowane, jednakże w związku z nimi wykonawca musi posiadać w gotowości
dodatkowy potencjał ludzki oraz techniczny.
W ocenie odwołującego, przystępująca nie wykazała, iż cena podana w ofercie nie
jest rażąco zaniżona, a zamawiający błędnie ocenił wyjaśnienia przystępującej i uznał, że
przystępująca obaliła domniemania z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p. Odwołujący przywołał
wyroki Krajowej Izby Odwoławczej, w tym wyrok z dnia 12 maja 2014 r., sygn. akt: KIO
785/14 i wyrok z dnia 16 kwietnia 2014 r., sygn. akt: KIO 669/14.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 17 października 2016 roku wniósł o
oddalenie odwołania w całości.
W zakresie zarzutu braku wykluczenia wykonawcy przystępującej oraz wniosku o jej
wykluczenie, zamawiający wniósł o ich oddalenie z uwagi na brak określenia, na czym ten
zarzut polega oraz jakiego rodzaju zaistniały przyczyny uzasadniające wykluczenie
przystępującej. Przedstawione w treści uzasadnienia odwołania zarzuty dotyczą kwestii
ewentualnych podstaw do odrzucenia oferty a nie wykluczenia odwołania. Wobec
powyższego, zarzut braku wykluczenia przystępującej jest całkowicie bezzasadny i
zamawiający wniósł o oddalenie przedmiotowego zarzutu oraz wniosku w całości.
Odnosząc się do kwestii zarzutu braku odrzucenia oferty przystępującej z powodu
rażąco niskiej ceny, zamawiający nie zgodził się ze stanowiskiem odwołującego. Wskazał,że w przedmiotowej sprawie złożone przez wykonawcę wyjaśnienia zawierają uzasadnienie
oraz wskazanie okoliczności, które umożliwiły mu zaoferowanie takiej ceny. Analiza
wyjaśnień dotycząca kosztów pracowniczych wskazuje, iż zarzuty odwołującego nie znajdują
uzasadnienia. Zamawiający wskazał, iż nieuwzględnienie zmiany stawki wynagrodzenia
minimalnego od 1.01.2017r. pozostaje bez wpływu w niniejszej sprawie. Wynika to bowiem z
faktu, iż umowa zawierana jest na okres przekraczający 12 miesięcy. Zgodnie z art. 142 ust.
5 P.z.p., w przypadku, gdy umowa zawarta na okres dłuższy niż 12 miesięcy zawiera
postanowienia o zasadach wprowadzania odpowiednich zmian wysokości wynagrodzenia
należnego wykonawcy, w przypadku zmiany:
1)
stawki podatku od towarów i usług,
2)
wysokości minimalnego wynagrodzenia za. pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust.
3-5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
3)
zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu lub
wysokości stawki składki na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne
- jeżeli zmiany te będą miały wpływ na koszty wykonania zamówienia przez wykonawcę. W
przedmiotowej sprawie umowa zawiera również te zapisy co oznacza, że wykonawca, po
1.01.2017r. przy zaistnieniu ww. przesłanek, będzie mógł skorzystać z prawa żądania
waloryzacji wynagrodzenia. Dlatego też powyższy argument pozostaje bez wpływu na
okoliczność oceny pod katem wystąpienia rażąco niskiej ceny. Ponadto wyjaśnienia
przystępującej wskazują, iż przyjęta organizacja pracy, przygotowanie pracownika do
wykonywania wszystkich usług komunalnych objętych przedmiotem zamówienia,
przewidzenie zatrudniania pracowników sezonowych ma niewątpliwie wpływ na obniżenie
kosztów zatrudnienia, a co za tym idzie - również na wysokość zaoferowanej ceny. Również
w swoich wyjaśnieniach przystępująca przedstawiła informację dotycząca podpisania umowy
na preferencyjnych warunkach cenowych z firmą Macro-Oil Poland sp. z o.o. w Łodzi.
Korzystne warunki zakupu paliwa pozwolą na znaczne obniżenie kosztów związanych z
pracą sprzętu niezbędnego do wykonywania zadań w trakcie trwania umowy. Prowadzenie
selektywnej zbiórki odpadów pozwala na uzyskanie dodatkowych źródeł dochodu ze
sprzedaży pozyskanych surowców wtórnych, a także pozwala na zmniejszenie kosztów
wywozu odpadów na wysypisko. Ponadto wiarygodne pozostają wyjaśnienia przystępującej
w zakresie możliwości zaoszczędzenia na wywozie trawy. W sezonie zimowym bowiem w
stopniu minimalnym przeprowadza się usługę koszenia traw ze względu na obniżoną
wegetację roślin. W związku z tym do minimum ograniczony jest wywóz traw na
kompostownię.
Zamawiający stwierdził, iż przystępująca określiła, iż dysponuje każdym rodzajem
sprzętu, jakiego wymagał zamawiający. Z wyjaśnień wykonawcy wynika również, iż
administrowanie firmy prowadzone jest we własnym zakresie, nadzór nad zatrudnionymi
pracownikami prowadzony będzie również we własnym zakresie łącznie z wykonywaniem
prac przez samego właściciela, co pomniejsza koszty. Brak konieczności zatrudnienia
brygadzisty bądź dodatkowej osoby prowadzącej nadzór nad pracownikami, ma również
wpływ na obniżenie kosztów, a co za tym idzie - również na wysokość ceny. Przedstawione
powyżej okoliczności wskazują, iż zaoferowana cena stanowi cenę realną, mimo że jest ona
niska, to jednak nie jest ceną rażąco niską. Zamawiający podkreślił, że zaoferowanie niskiej
ceny w orzecznictwie KIO i sądów powszechnych, jak również w praktyce nie jest
kwalifikowane jako rażąco niska cena, w wyniku której oferta podlega odrzuceniu. W wyroku
KIO z dnia 17.10.2013r., KIO 2298/13; KIO 2299/13; KIO 2320/13, Izba uznała: „ Cena niska,
nawet bardzo niska może nie zapewniać osiągania wykonawcy na realizacji danego
zamówienia zysku, ale daje możliwość pokrycia wszystkich kosztów związanych z jego
realizacją, podczas gdy cena rażąco niska takich kosztów nie pokrywa. W czasach ostrej
konkurencji na rynku - co jest również faktem notoryjnym - szczególnie na rynku objętym
przedmiotowym zamówieniem, dla szeregu firm, w szczególności tych, które dotychczas
zajmowały się działalnością z zakresu gospodarki odpadami istotne jest uzyskanie
zamówienia celem przetrwania na rynku (pokrycia kosztów swojej działalności), a nie
osiąganie spektakularnych zysków. " Mając powyższe na uwadze w ocenie zamawiającego
nie mamy do czynienia z rażąco niską ceną i wobec powyższego zamawiający wniósł o
oddalenie odwołania w całości.
Przystępująca poparła stanowisko zamawiającego i wniosła o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje:
Cena brutto zaoferowana przez przystępującą wynosiła 1.529.160,20 zł, podczas gdy
zamawiający wartość brutto zamówienia określił na kwotę 2.835.815,40 zł. Cena oferty
przystępującej jest o 41.76 % niższa od wartości zamówienia oraz o 36,52 % niższa odśredniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert dla części 9 zamówienia.
Pismem z dnia 30 czerwca 2016 roku zamawiający, w celu ustalenia, czy oferta
złożona w przedmiotowym postępowaniu zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwrócił się do przystępującej o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, oferty złożonej
w części 9 zamówienia - w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla Wykonawcy,
2)
kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5 ustawy z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008);
3)
wartości pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Zamawiający wskazał, że dowody (o których mowa w pierwszym akapicie pisma)
winny potwierdzać realność wykonania, zgodnie z treścią s.i.w.z., przedmiotu zamówienia za
zaoferowaną przez Wykonawcę cenę.
Zamawiający poinformował, że cena oferty przystępującej jest o 41.76 % niższa od
wartości zamówienia oraz o 36,52 % niższa od średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert dla części 9 zamówienia. W związku z powyższym, zamawiający ma
uzasadnione wątpliwości, czy niniejsze zamówienie będzie można wykonać za
zaproponowaną cenę.
Przystępująca złożyła wyjaśnienia w piśmie z dnia 6 lipca 2016 roku. W
wyjaśnieniach oświadczyła, że cena oferty została skalkulowana prawidłowo i przy dołożeniu
należytej staranności. Ceny jednostkowe nie odbiegają od cen, jakie są obecnie na rynku
usług komunalnych. Zostały one skalkulowane z uwzględnieniem czynników składających
się na cenę tj. m.in.: cen robocizny i koszty bezpośrednie i pośrednie, jak również wszystkie
wymagane przepisami podatki i opłaty, jak również zysk. W cenie ofertowej uwzględnione
zostały wszystkie wymagania stawiane przez zamawiającego, a w szczególności wymagania
i warunki podane w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Dla części 9 wszystkie
poszczególne ceny - stawki jednostkowe ustalone zostały w sposób realny odzwierciedlający
ponoszone koszty i nakłady na wykonanie trzyletniego zamówienia.
Przystępująca wyjaśniła, że prowadzi swoją działalność i działa na rynku już prawie
od 20 lat. Zakres usług wykonywanych w ramach wieloletnich umów zawartych z Urzędem
Miasta Łodzi w dużej mierze pokrywa się z zakresem prac wymienionych w formularzu
cenowym. Tak więc doświadczenie w tym zakresie posiada duże. Niemniej jednak korzystać
będzie także z wiedzy i doświadczenia Firmy Frodo, która na chwilę obecną wykonuje w
ramach kontraktu z WGK UMŁ przedmiotowe usługi.
Przystępująca wskazała, że w zakresie metody wykonania zamówienia, wybranych
rozwiązań technicznych wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla wykonawcy:
•
głównym czynnikiem ceny jest zużycie paliwa, które niezbędne jest do wykonywania
zamówienia. Cena paliwa w przypadku przystępującej jest niższa od rynkowej, z uwagi na to,
iż korzysta z cen preferencyjnych firmy Macro-Oil Poland Sp. z o.o.. Umowa z Firmą Macro-
Oil Poland Sp. z o.o., w Łodzi reprezentowana przez Prezesa P. D. stwarza preferencyjne
warunki zakupu paliwa, co pozwoli na znaczne obniżenie kosztów związanych z pracą
sprzętu niezbędnego do wykonywania zadań w trakcie trwania umowy;
•
kolejnym czynnikiem wpływającym na przedstawioną cenę jest prowadzenie
działalności na prywatnej nieruchomości co znacznie obniża koszty. Przystępująca nie płaci
dzierżawy z tytułu wynajęcia bądź dzierżawy nieruchomości;
• administrowanie firmy przystępująca prowadzi we własnym zakresie, wobec czego nie
ponosi dodatkowych kosztów;
• nadzór nad zatrudnionymi pracownikami przystępująca będzie prowadzić we własnym
zakresie;
• znacznym elementem obniżenia kosztów będzie prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów.
Na terenach wymienionych w załącznikach w rejonie 9 na „Letnie i zimowe, ręczne i
mechaniczne oczyszczanie pasów dróg wewnętrznych oraz terenów gminnych
niezabudowanych na terenie Miasta Łodzi w latach 2016 -2019" występują duże skupiska
zabudowy wielorodzinnej oraz zauważa się duży przepływ ludności, co generuje
wytwarzanie znacznej ilości odpadów. Pozwoli to na skuteczną i przeważającą możliwość
segregowania poszczególnych frakcji odpadów, do których można zaliczyć m.in. złom
stalowy - mieszany, karoserie, sprzęt AGD, blachy druty, złom - puszki stalowe, złom
aluminium - puszki, złom miedzi, złom aluminium - elektryczne, makulatura, stłuczka szklana
spożywcza - biała, stłuczka szklana spożywcza - kolorowa, folia itp. Powyższe surowce
przystępująca planuje sprzedawać do Przedsiębiorstwa Surowców Wtórnych, a pozostałe
odpady poddać prasowaniu w celu zmniejszenia ich objętości;
• po uzyskaniu kontraktu, przystępująca korzystać będzie na korzystnych warunkach, z
zasobów soli Firmy FRODO, która zgromadziła zapasy z obecnego zamówienia, co stanowi
również czynnik cenotwórczy;
•
Firma przystępującej ma podpisane umowy z MPO i Zarządem Gospodarowania
Odpadami w Łodzi;
•
w okresie zamówienia występują różne sezony i różna specyfika prac. Wiadomo jestże w okresie zimowym zmniejszą się koszty wywozu trawy i liści, co też ma swój wpływ
cenotwórczy w skali całego kontraktu;
•
kolejny element cenotwórczy, to posiadanie w większości swojego własnego sprzętu;
•
nieodzownym czynnikiem cenotwórczym jest również posiadanie własnej bazy
naprawczej - serwis samochodowy;
•
posiadanie sprzętu, który będzie użyczony, podczas negocjowania warunków do
oświadczeń, też jest na korzystnych dla mojej firmy warunkach;
W zakresie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być
niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5
ustawy z dnia 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r.
poz. 2008) przystępująca wskazała, co następuje:
•
przedmiotowe zamówienie podzielone jest na dwa okresy letnie i zimowe. Po
przeanalizowaniu wszystkich poszczególnych usług wynika, iż zarówno w okresie letnim i
zimowym powtarzają się usługi dotyczące cyklicznego utrzymania, oczyszczania
przystanków MPK oraz opróżniania koszy. Pozostałe usługi to usługi sezonowe.
Zamawiający w postępowaniu wymagał 1 pracownika na każde rozpoczęte 20 000
m
powierzchni terenów przeznaczonych do tego zadania. Z wyliczeń wynika, iż zatrudnienie
na części 9, to 12 osób na wykonanie zamówienia. Pomijając zadeklarowane osoby
bezrobotne, przystępująca planuje przyjąć do pracy 8 osób bezrobotnych w ramach
istniejących w PUP programów wspierających czynnik ludzki jak również pracodawców.
Pozostali pracowników będą zatrudnieni na umowy wynikające z zapisów kodeksu pracy,
czyli pozostałe 4 osoby. Każdy zatrudniony pracownik będzie miał wynagrodzenie 1 850,00
zł brutto, wobec powyższego suma pracowników w ilości podstawowej 16 osób będzie w
stanie zrealizować zadania z należytą starannością i rzetelnie;
• osoby te będą realizowały również prace interwencyjne, zlecane przez
zamawiającego. Wykonywane prace interwencyjne będą wykonywane również ygin z
pracownikami którzy prace wykonują również na cyklice systemu zarządzania jakością,
który usprawnia organizację pracy w sposób pozwalający na obniżenie kosztów pracy
w mojej firmie pozwala, aby pracownik był pracownikiem elastycznym i wykonywał wiele
różnych zadań. Wobec powyższego każdy z pracowników nie będzie miał wąskiej
specjalizacji, ale będzie umiał poruszać się na wielu płaszczyznach w zakresie realizacji
wykonywania usług komunalnych.
•
w odniesieniu do okresu zimowego, zatrudnione zostaną osoby w ramach umowy o
pracę na okresy wykonywania określonej pracy, co też w dużej mierze obniży poniesione
koszty;
•
do realizacji usługi „opróżnianie koszy ulicznych - na terenach oczyszczanych
interwencyjnie" nie trzeba będzie zatrudniać dodatkowych osób, gdyż w ramach sprawnej
organizacji wykonają to pracownicy którzy realizować będą prace cyklicznego utrzymania.
Nie zwiększy to więc kosztów.
Przystępująca wskazała, że nie korzysta z pomocy publicznej udzielanej na
podstawie odrębnych przepisów.
Po otrzymaniu i przeanalizowaniu wyjaśnień zamawiający, w celu ustalenia, czy
oferta złożona w przedmiotowym postępowaniu zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwrócił się do przystępującej o udzielenie dodatkowych wyjaśnień
(w tym złożenie dowodów), dotyczących elementów oferty, jakie przystępująca wzięła pod
uwagę przy kalkulacji cen podanych w formularzu cenowym, mających wpływ na wysokość
ceny oferty, złożonej w części 9 zamówienia, w szczególności czy przystępująca uwzględniła
w cenie oferty wszystkie koszty i zysk, dotyczące ceny oferty za wykonanie pełnego zakresu
usług, zgodnie ze s.i.w.z. W tym celu, zamawiający poprosił o wykazanie jako dowodu -
szczegółowej kalkulacji ceny oferty, zawierającej koszty bezpośrednie, koszty pośrednie oraz
zysk i ujmującej poszczególne elementy przedmiotowego zamówienia (tj. wszystkie rodzaje
usług).
Pismem z dnia 8 sierpnia 2016 roku przystępująca złożyła następującą kalkulację:
Kalkulacja ceny oferty na poszczególne elementy przedmiotowego zamówienia i
rodzajów usług
REJON IX
L.p Zakres prac
Koszty
bezpośred
nie
Koszty
pośrednie
Zysk
Wartość
netto razem
Roboczogod
zina 11,00 zł
Materiały +
koszty
Sprzęt
1.
I Utrzymanie
zimowe
31229,41
94 750,76
33 291,93
38 729,48 10 333,42
208 335,00
2.
II
Oczyszczanie
181 012,35
441 723,25
254 069,36 261 073,17 69 675,87
1 207 554,00
Razem
(netto)
212 241,76
536 474,01
287 361,29 299 802,65 80 009,29
1415 889,00
Podatek VAT
113 271,00
Razem
(brutto)
1 529 160,12
Pismem z dnia 29 sierpnia 2016 roku zamawiający w celu ustalenia, czy oferta
złożona w przedmiotowym postępowaniu zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwrócił się do przystępującej o udzielenie dodatkowych wyjaśnień,
w tym złożenie dowodów, dotyczących wszystkich elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny (w części/częściach na które wykonawca złożył ofertę w niniejszym
postępowaniu), w n/w zakresie.
Minimalna stawka wynagrodzenia pracowników, zarówno w przypadku umów
zlecenia jak i umów o pracę, będzie wynosiła od 01.01.2017 r. 12 zł/h, o czym Rząd Polski
informował jeszcze przed terminem złożenia ofert w niniejszym postępowaniu.
W związku z powyższym, zamawiający poprosił o złożenie dodatkowych wyjaśnień w
kwestii zasad zatrudnienia pracowników związanych z wykonywaniem niniejszej usługi dla
Miasta, tj. czy wykonawca uwzględnił zmianę minimalnej stawki wynagrodzenia na 12 zł/h.
Zamawiający poprosił o wskazanie, jak skalkulowano:
>
koszty wynagrodzenia pracowników, którzy będą realizować niniejsze zamówienie,
>
koszty wynagrodzenia osób fizycznych nie prowadzących działalności
gospodarczej,
>
umów zlecenia z osobami fizycznymi prowadzącymi jednoosobową działalność
gospodarczą.
Minimalna stawka wynagrodzenia przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów obowiązujących
w trakcie realizacji zamówienia, tj. w latach 2016 - 2019.
Pismem z dnia 1 września 2016 roku przystępująca oświadczyła, że cena oferty
została skalkulowana prawidłowo i przy dołożeniu należytej staranności.
Dla części 9 wszystkie poszczególne ceny - stawki jednostkowe ustalone zostały w
sposób realny odzwierciedlający ponoszone koszty i nakłady na wykonanie trzyletniego
zamówienia.
W zakresie kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być
niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie art. 2 ust. 3-5
ustawy z dnia 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r.
poz. 2008):
W wyjaśnieniu z dnia 6 lipca 2016 r. przedstawiona została informacja dotycząca
wynagrodzenia pracowników. Dla przypomnienia : „Każdy zatrudniony pracownik będzie miał
wynagrodzenie 1 850,00 zł brutto". W momencie zmian przepisów dotyczących wysokości
minimalnego wynagrodzenia w latach kolejnych płaca minimalna będzie wynikać z zapisów
ustawowych.
Pismem z dnia 27 września 2016 roku zamawiający poinformował o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty przystępującej.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne w zakresie zarzutu zaniechania odrzucenia oferty
przystępującej z uwagi na zaoferowanie rażąco niskiej ceny wobec przedmiotu zamówienia.
W pierwszej kolejności Izba uznała, że odwołujący jest uprawniony do korzystania ześrodków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy P.z.p.
Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p., jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w
stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30%
od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie
art. 2 ust. 3–5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
(Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów.
Zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy P.z.p., obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy.
Analiza treści wskazanego przepisu pozwala na wniosek, iż zamawiający jest
obowiązany żądać od wykonawcy udzielenia stosownych wyjaśnień każdorazowo, gdy tylko
poweźmie wątpliwości co do zaoferowanej ceny pod względem jej rażącego zaniżenia.
Zamawiający obowiązany jest zbadać zaoferowaną cenę w odniesieniu do danych, którymi
dysponuje. Izba stoi na stanowisku, iż punktem odniesienia dla zamawiającego powinna być
zarówno ustalona przez niego wartość zamówienia, jak również ceny zaoferowane przez
innych wykonawców, biorących udział w postępowaniu
W rozpoznawanej sprawie zamawiający trzykrotnie wezwał przystępującą do złożenia
wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny.
Zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy P.z.p., strony i uczestnicy postępowania
odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których
wywodzą skutki prawne. Dowody na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń
strony przeciwnej strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do
zamknięcia rozprawy.
1a. Ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na:
1) wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania
odwoławczego;
2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania.
Z treści art. 190 ust. 1a ustawy P.z.p. wynika, ze w postępowaniu przed Krajową Izbą
Odwoławczą wykonawca, który złożył ofertę, wobec której podniesiono zarzut zaoferowania
rażąco niskiej ceny, winien wykazać, za pomocą środków dowodowych, iż zaoferowana
przez niego cena nie jest rażąco niska.
W przedmiotowym postępowaniu odwoławczym ciężar ten spoczywał na
przystępującej, która - w ocenie Izby - ciężarowi temu nie sprostała. Podkreślenia wymaga,że wykonawca broniący swojej oferty, winien w szczególności wykazać zasadność i
rzetelność wyjaśnień złożonych w wyniku wezwania wystosowanego przez zamawiającego
na mocy art. 90 ust. 1 ustawy P.z.p. Izba w postępowaniu odwoławczym ocenia bowiem
zgodność z prawem czynności zamawiającego, czyli - w rozpoznawanym przypadku -
trafność oceny przez zamawiającego złożonych wyjaśnień.
Tymczasem złożone przez przystępującą wyjaśnienia w żaden sposób nie
uzasadniają ceny wskazanej przez nią w formularzu ofertowym. Nie sposób ocenić, czy cena
jest realna, skoro nie została poparta żadnymi dowodami, zaś złożone wyjaśnienia są ogólne
i nie znajdują przełożenia na przyjęte przez przystępującą składniki cenotwórcze.
Przystępująca wskazała co prawda na takie okoliczności, jak posiadanie korzystnej umowy z
dostawcą paliwa oraz z dostawcą soli, korzystne umowy z jednostkami organizacyjnymi
Miasta Łodzi itp., jednak nie wykazała, w jaki sposób okoliczności te wpływają na obniżenie
ceny. W szczególności nie podała szczegółowych konkretnych kwot, wynikających ze
wskazanych umów, wysokości opustów itp. Umowy, na które powoływała się przystępująca,
nie zostały przedłożone jako dowody na potwierdzenie złożonych wyjaśnień. Pełnomocnik
przystępującej na rozprawie w dniu 19 października 2016 roku podnosił, iż umowy nie
zostały złożone z uwagi na lojalność wobec kontrahenta. Izba wskazuje, iż ustawa P.z.p.
przewiduje możliwości zabezpieczenia się przed ujawnieniem niektórych dokumentów czy
informacji poprzez ich zastrzeżenie jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Przystępująca z takiej
możliwości nie skorzystała. Podkreślić należy, iż część okoliczności wskazanych w
wyjaśnieniach przystępującej - jak słusznie podnosił odwołujący - dotyczy również innych
wykonawców biorących udział w postępowaniu, np. sezonowość i związana z nią różna
specyfika prac. Jeżeli wobec przystępującej okoliczności te miały inny wpływ na cenę niż w
przypadku pozostałych wykonawców, należało to wykazać i udowodnić. Z kolei złożona
przez przystępującą kalkulacja jest bardzo ogólna, mimo że zamawiający w wezwaniu
zażądał szczegółowej kalkulacji ceny oferty, zawierającej koszty bezpośrednie, koszty
pośrednie oraz zysk i ujmującej poszczególne elementy przedmiotowego zamówienia (tj.
wszystkie rodzaje usług). Tym samym, wobec braku jakichkolwiek konkretnych danych,
ocena zasadności zaoferowanej ceny jest po prostu niemożliwa.
Z uwagi na powyższe Izba uznała, iż przystępująca nie wykazała, iż zaoferowana
przez nią cena nie jest rażąco niska, co winno skutkować odrzuceniem jej oferty na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p.
Izba pozostawiła bez rozpoznania żądania wykluczenia przystępującej z
postępowania oraz unieważnienia postępowania. Wskazać należy, iż - pomimo podniesienia
takich żądań - odwołujący nie sformułował żadnego zarzutu uzasadniającego zgłoszoneżądania, a w treści odwołania nie znalazła się także żadna argumentacja uzasadniająca
wykluczenie przystępującej z postępowania oraz unieważnienie postępowania. Zgodnie z
art. 192 ust. 7 ustawy P.z.p., Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w
odwołaniu. Sformułowanie żądania nie jest natomiast równoznaczne z postawieniem zarzutu
uzasadniającego zgłoszone żądania.
Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
Izba nie przyznała odwołującemu kosztów postępowania odwoławczego z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika, pomimo złożenia takiego wniosku. Zgodnie z § 3 pkt 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 roku w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu jego rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238), do kosztów postępowania
odwoławczego zalicza się uzasadnione koszty stron postępowania odwoławczego, w
wysokości określanej na podstawie rachunków przedłożonych do akt sprawy, obejmujące w
szczególności koszty związane z dojazdem na wyznaczoną rozprawę lub rozprawy
(posiedzenie lub posiedzenia) Izby oraz wynagrodzenie pełnomocników, jednak nie wyższe
niż kwota 3600 zł. Z powyższego wynika, iż warunkiem zasądzenia kosztów postępowania
odwoławczego na rzecz zwycięskiej strony, jest przedłożenie przez nią rachunków
wykazujących fakt poniesienia kosztów oraz ich wysokość. W związku z tym, iż odwołujący
nie przedłożył wymaganych rachunków, zwrot kosztów postępowania mu nie
przysługuje.
……………......…………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1498/16 z dnia 2016-11-21
- Sygn. akt KIO 1984/16 z dnia 2016-11-07
- Sygn. akt KIO 1829/16, KIO 1840/16 z dnia 2016-10-31
- Sygn. akt KIO 1819/16 z dnia 2016-10-25
- Sygn. akt KIO 1860/16 z dnia 2016-10-21
