rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-01-29
rok: 2017
data dokumentu: 2018-01-29
rok: 2017
sygnatury akt.:
KIO 2717/17
KIO 2717/17
po
rozpoznaniu na rozprawie 15 i 19 stycznia 2018 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 27 grudnia 2017 r. przez Odwołującego –
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia – TPF sp. z o.o. z siedzibą
w War
szawie, TPF Getinsa Eurostudios SL z siedzibą w Madrycie, w postępowaniu
prowadzonym przez Zamawiającego – Skarb Państwa – Generalną Dyrekcję Dróg
Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie, przy udziale przystępujących po stronie
Zamawiającego:
1.
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: INKO Consulting
sp. z o.o. z siedzibą w Pszczynie, MP-Mosty sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie,
2.
wykonawcy Lafrentz Polska sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu,
rozpoznaniu na rozprawie 15 i 19 stycznia 2018 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 27 grudnia 2017 r. przez Odwołującego –
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia – TPF sp. z o.o. z siedzibą
w War
szawie, TPF Getinsa Eurostudios SL z siedzibą w Madrycie, w postępowaniu
prowadzonym przez Zamawiającego – Skarb Państwa – Generalną Dyrekcję Dróg
Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie, przy udziale przystępujących po stronie
Zamawiającego:
1.
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: INKO Consulting
sp. z o.o. z siedzibą w Pszczynie, MP-Mosty sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie,
2.
wykonawcy Lafrentz Polska sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu,
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:
1.1.
unieważnienie wyboru oferty najkorzystniejszej,
1.2.
powtórne badanie i ocenę ofert, w tym odrzucenie ofert przystępujących po stronie
Zamawiającego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 4 oraz art. 90 ust. 3 Pzp.
2. Kosztami pos
tępowania obciąża Zamawiającego i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Odwołującego tytułem
wpisu od odwołania,
2.2.
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 18.600,00 zł
(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych 00/100) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez Odwołującego z tytułu wpisu od
odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie
do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz.U.2017.1579 j.t.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Szczecinie.
Przewodniczący: ……………………………………….
Sygn. akt KIO 2717/17
Uzasadnienie
Skarb
Państwa
– Generalna
Dyrekcja
Dróg
Krajowych
i
Autostrad
Oddział w Szczecinie (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego,
na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U.2015.2164 j.t. ze zm.), zwanej dalej „Pzp”, postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na p
ełnienie nadzoru nad projektem i realizacją Robót oraz zarządzanie
Kontraktem pn.: „Budowa drogi S3 na odcinku Miękowo – koniec obw. Brzozowa wraz
z
rozbudową odcinka Miękowo – Rzęśnica” – Budowa obwodnicy Brzozowa w ciągu S3 oraz
dostosowanie drogi krajowej nr 3 do parametrów drogi ekspresowej na odcinku
Brzozowo
– Miękowo, zwane dalej: „Postępowaniem”.
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wykonawczych
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej 28 marca 2017 r. pod nr 2017/S 061-114251.
14 grudnia 2017 r.
Zamawiający rozstrzygnął Postępowanie wybierając ofertę
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia – INKO Consulting
sp. z o.o. z siedzibą w Pszczynie, MP-MOSTY sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie
(dalej
„Konsorcjum I”).
27 grudnia
2017 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „Izba”) wniesione
zostało odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia –
TPF sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, TPF Getinsa Eurostudios SL z siedzibą w Madrycie
(dalej „Odwołujący”), w którym zaskarżono:
1.
wybór oferty Konsorcjum I, pomimo że oferta ta podlega odrzuceniu,
2. zaniechanie odrzucenia ofert Konsorcjum I oraz wykonawcy Lafrentz Polska
sp. z o.o. z
siedzibą w Poznaniu (dalej „Wykonawca L”), pomimo że oferty te
zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawcy
ci nie złożyli odpowiednich wyjaśnień, zaś złożone wyjaśnienia nie potwierdzają,
że oferty nie zawierają rażąco niskiej ceny,
3.
niezgodną z przepisami Pzp ocenę wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum I oraz
Wykonawcę L w trybie art. 90 Pzp,
4. zaniechanie odrzucenia ofert Konsorcjum I oraz
Wykonawcy L, pomimo że treść
tych ofert nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia
(„SIWZ”).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
1. art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
przez wybór oferty Konsorcjum I jako
oferty najkorzystniejszej, pomimo
że oferta ta nie jest ofertą najkorzystniejszą,
2. art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp
przez nieprawidłową ocenę złożonych
przez Konsorcjum I oraz Wykonawcę L wyjaśnień, podczas gdy z treści złożonych
wyjaśnień wynika, że oferty tych wykonawców zawierają cenę rażąco niską,
3. art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert
Konsorcjum I oraz Wykonawcy L
, pomimo że oferty te zawierają rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś ww. wykonawcy nie złożyli wyjaśnień
spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 1-3 Pzp,
4. art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert Konsorcjum I oraz
Wykonawcy L, pomimo
że treść ofert nie odpowiada treści SIWZ,
5. art. 7 ust. 1 i 3 Pzp przez prowadzenie P
ostępowania w sposób naruszający
zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (w związku z
naruszeniem ww.
przepisów Pzp).
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności oceny ofert,
2.
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
3.
ponowną ocenę ofert,
4. odrzucenie ofert Konsorcjum I oraz Wykonawcy L.
O
dwołujący podał, że ma interes w uzyskaniu zamówienia w rozumieniu art. 179 ust 1
Pzp
oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego
wskazanych przepisów Pzp. Odwołujący jest wykonawcą w rozumieniu art. 2 pkt 11 Pzp
i
ubiega się o udzielenie zamówienia. W wyniku bezprawnych czynności Zamawiającego
wskazanych powyżej Odwołujący został pozbawiony możliwości uzyskania zamówienia.
Oferta Odwołującego jest ofertą najkorzystniejszą spośród ofert niepodlegających
odrzuceniu. Ponadto, w wyniku ww.
naruszeń przepisów Pzp może dojść do następczego
unieważnienia Postępowania, co także naraziłoby Odwołującego na poniesienie szkody.
Uzasadniając zarzuty odwołania Odwołujący wskazał, że Zamawiający 29 września
2017 r.
dokonał pierwszej oceny ofert, wybierając jako najkorzystniejszą ofertę Wykonawcy
L
. 9 października 2017 r. Odwołujący wniósł odwołanie od czynności oceny i badania ofert
oraz wyboru oferty najkorzystniejszej. Odwołujący między innymi wskazywał na naruszenie
przepisów Pzp przez zaniechanie udostępnienia części dokumentacji Postępowania
wskazanej w odwołaniu. Zamawiający uwzględnił odwołanie w tym zakresie przez czynność
faktyczną, tj. udostępnienie w dniu 12 października 2017 r. dokumentów objętych
odwołaniem.
W
yrokiem z dnia 27 października 2017 r., sygn. akt KIO 2108/17, Izba umorzyła
postępowanie w zakresie uwzględnionego przez Zamawiającego zarzutu dotyczącego
nieuzasadnionego uznania za stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa informacji
w
dokumentach wskazanych w treści odwołania oraz uwzględniła odwołanie w zakresie
nieuzasadnionego wyboru oferty najkorzystniejszej i nakazała Zamawiającemu
unieważnienie czynności badania i oceny ofert, czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
oraz ponowne badanie i ocenę ofert i wybór oferty najkorzystniejszej. Jednocześnie Izba w
uzasadnieniu wskazała, że „Odwołujący, po zapoznaniu się z udostępnionymi mu
informacjami,
będzie w kolejnym odwołaniu w stanie podnieść argumenty uzasadniające konieczność
takiej zmiany”.
28 listopada 2017 r
. Odwołujący wystosował do Zamawiającego pismo, w którym
wskazał, że z udostępnionych wyjaśnień składanych w trybie art. 90 ust. 1-3 Pzp wynika,
że oferty Konsorcjum I, Wykonawcy L oraz wykonawcy ECM Group Polska S.A. z siedzibą
w Warszawie
(„Wykonawca E”) powinny zostać odrzucone. W piśmie wskazano
s
zczegółowo okoliczności wskazujące na zaistnienie podstaw odrzucenia.
14 grudnia 2017 r
. Zamawiający przesłał informację o wyborze oferty. Wynika z niej,
że jedynie oferta Wykonawcy E została odrzucona. Z dokumentacji Postępowania powstałej
po dacie wydania wyroku KIO 2108/17 wynika, że Zamawiający między innymi ponownie
wzywał Konsorcjum I oraz Wykonawcę L do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 i 1a
Pzp, wobec czego przedmiotowe odwołanie stało się konieczne.
1. Zaniechanie odrzucenia oferty Konsorcjum I
– rażąco niska cena w stosunku do
przedmiotu
zamówienia, brak złożenia wyjaśnień potwierdzających, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny i obalających domniemanie rażąco niskiej ceny, nieprawidłowa ocena
przez Zamawiającego złożonych wyjaśnień, sprzeczność treści oferty z treścią SIWZ
1.1.
Powtórne wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Ciężar dowodu w zakresie wykazania, że cena lub koszt nie są rażąco niskie
spoczywa na wykonawcy. Zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp
obowiązek wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy. Wykonawca w ramach
składanych wyjaśnień powinien przedkładać dowody, które w jego ocenie uzasadniają
przyjętą wycenę przedmiotu zamówienia, Z powyższego wynika zasada, że zamawiający jest
uprawniony tylko do jednokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień, nie jest możliwe
wystosowywanie wielokrotnych wezwań, w których zamawiający wzywa ponownie o
wyjaśnienie tych elementów, w zakresie których już uprzednio wzywał do złożenia wyjaśnień.
Konsorcjum I wzywane było wielokrotnie do składania wyjaśnień dotyczących rażąco
niskiej ceny.
Jeszcze w toku pierwszej oceny ofert Z
amawiający, pismem z 7 sierpnia 2017 r.,
wezwał Konsorcjum I do złożenia wyjaśnień. W wezwaniu tym Zamawiający
bardzo
precyzyjnie określił żądany zakres wyjaśnień oraz określił konkretne wątpliwości
odnoszące się do przedmiotowej pozycji, żądając między innymi
z
łożenia
Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta
(„HPPK”) dla poszczególnych etapów realizacji
przedmiotu zamówienia (str. 4-5 wezwania):
„Zamawiający w celu dokonania weryfikacji przeprowadzonej przez Wykonawcę analizy
i
uwzględnienia w cenach ryczałtowych odpowiedniej ilości wszystkich ekspertów
i
specjalistów tak, aby zapewnić sprawną i terminową realizację umowy zwraca się z prośbą
o
przedstawienie przykładowego Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta (HPPK) dla
okresu projektowania (weryfikacja i koordynacja prac projektowych).
[…]
Zamawiający w celu dokonania weryfikacji przeprowadzonej przez Wykonawcę analizy
i
uwzględnienia w cenach ryczałtowych odpowiedniej ilości wszystkich ekspertów
i
specjalistów tak, aby zapewnić sprawną i terminową realizację umowy zwraca się z prośbą
o
przedstawienie przykładowego Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta (HPPK) dla
okresu realizacji robót.
[…]
Zamawiający w celu dokonania weryfikacji przeprowadzonej przez Wykonawcę analizy
i
uwzględnienia w cenach ryczałtowych odpowiedniej ilości wszystkich ekspertów
i
specjalistów tak, aby zapewnić sprawną i terminową realizację umowy zwraca się z prośbą
o
przedstawienie przykładowego Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta (HPPK) dla
okresu przeglądu i rozliczenia kontraktu (do wystawienia Świadectwa Wykonania
i Osta
tecznego Świadectwa Płatności)”.
W wyjaśnieniach z 18 sierpnia 2017 r. Konsorcjum I nie złożyło takiego HPPK i
wprost na to wskazało (str. 5):
„Z uwagi na fakt, że na etanie opracowania oferty i przedkładania niniejszych wyjaśnień
Program Wykonawcy Robót nie został jeszcze opracowany, nie widzimy możliwości
przedstawienia HP
PK”.
W przedmiotowym stwierdzeniu w
ykonawca już potwierdził, że nie był wstanie
skalkulować oferty w sposób poprawny.
Zamawiający w wezwaniu z 7 września 2017 r. ponownie wezwał Konsorcjum I
o przedstawienie HPPK:
„Zamawiający zwraca się o przesłanie Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta, w
którym wykaże ilości dniówek w kolejnych miesiącach trwania inwestycji, przewidzianych dla
poszczególnych Ekspertów wymienionych w OPZ w pkt 2.1.1 oraz 2.1.2. Przekazany przez
Wykonawcę dokument nie pozwala na ocenę zaangażowania Personelu Konsultanta na
prowadzonym zadaniu”.
W odpowiedzi,
w piśmie z 7 września 2017 r., Konsorcjum I ponownie odmówiło
przedstawienia HPPK, czy też innego dokumentu, który zawierałby informacje, do podania
których wzywał Zamawiający. Złożyło bowiem kolejny raz formularz „Rozbicie ceny
ofer
towej”, w którym dodano kolumnę „zakładana całkowita liczba dniówek”. Jednakże nie
podano w tej kolumnie liczby dniówek dla wszystkich specjalistów. Ponadto – sam tytuł
kolumny wskazuje
, że jest to jedynie „zakładaną” liczba dniówek. Czyli nie może stanowić
podstaw szacowania ceny, g
dyż są to tylko dane „zakładane”, probabilistyczne, a nie pewne,
które stanowiły podstawę szacowania ceny oferty. Jeśli zaś przyjąć, że podanie liczby
dniówek jest wystarczające, to Konsorcjum I powinno podać takie dane w odpowiedzi na
pierwsze wezwanie, tj. w
wyjaśnieniach z 18 sierpnia 2017 r. Powinno być to podstawą do
odrzucenia oferty Ko
nsorcjum I, gdyż z wyjaśnień wynika, że Konsorcjum I po prostu
odmówiło złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny w pełnym, wymaganym przez
Zamawiającego, zakresie.
Zamawiający oceniając, czy dany wykonawca obalił domniemanie rażąco niskiej
ceny, powinien oceniać przede wszystkim pierwsze złożone wyjaśnienia i pomijać wszelkie
nowe okoliczności, które pojawiają się w dalszych wyjaśnieniach. O ile bowiem
dopuszczalne jest ponowne wzywanie do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, to
jedynie w przypadku, gdy wezwanie to obejmuje okoliczn
ości nowe, o które Zamawiający
uprzednio nie pytał, a konieczność wyjaśnienia których pojawiła się dopiero po zapoznaniu
się z treścią pierwszych wyjaśnień. Zamawiający był zatem uprawniony do wzywania do
kolejnych wyjaśnień wyłącznie w zakresie doszczegółowienia treści, która już znalazła się w
pierwszych wyjaśnieniach, jednak nie mógł wzywać ponownie o złożenie wyjaśnień w
zakresie, który już uprzednio był przedmiotem wyjaśnień, w tym też nie był uprawniony do
ponownego wzywania o przedłożenie HPPK. Powyższe skutkuje tym, że tylko pierwsze
wyjaśnienia powinny być oceniane, gdyż każdy wykonawca zobowiązany jest wskazać
wszystkie czynniki wpływające na zaoferowanie danej ceny ofertowej już w pierwszych
wyjaśnieniach.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający w toku ponownej oceny ofert (po
unieważnieniu pierwszego wyboru oferty najkorzystniejszej w wyniku wyroku KIO 2108/17)
ponownie
(już trzeci raz) wezwał Konsorcjum I, 9 listopada 2017 r., do złożenia wyjaśnień w trybie
art. 90 ust. 1 i 1a Pzp
. Cały zakres tego wezwania dotyczy kwestii, o które Zamawiający już
uprzedn
io pytał Konsorcjum I, w ramach poprzednich wezwań.
1.2.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta/Biura Zamawiającego
Zamawiający w wezwaniu z 7 sierpnia 2017 r. wprost wezwał Konsorcjum I do
przedstawienia
dowodów w zakresie cen wynajmu biura:
„Wobec wymagań Zamawiającego zawartych w SIWZ zwracam się z prośbą o złożenie
wyjaśnień oraz przedłożenie dowodów (np. wstępnych umów najmu, dzierżawy budynku,
lokalu, itp.) na potwierdzenie, że za zadeklarowaną w Formularzu Cenowym cenę
jednostkową Wykonawca jest wstanie zapewnić Biuro Konsultanta zgodne z wymaganiami
Zamawiającego. Jednocześnie prosimy o wskazanie lokalizacji biura Konsultanta wraz z
wykazaniem, iż spełniony jest wymóg lokalizacji w odległości nie większej niż 10 km (liczonej
od końca istniejącej obwodnicy Miękowa (około km 65+567) od terenu bodowy”.
Konsorcjum I zupełnie zignorowało zakres wezwania. Nota bene Konsorcjum I nie
z
akwestionowało uprawnienia Zamawiającego do żądania takich dokumentów i informacji
(nie
wniosło odwołania od treści wezwania), co nakazuje przyjąć, że Konsorcjum I uznało
przedmiotowe w
ezwanie za prawidłowe, zasadne, zgodne z prawem i SIWZ.
Konsorcjum I nie dość, że nie przedstawiło żadnej umowy, to nawet nie przedstawiło
ofert, które potwierdzałyby prawidłowość wyceny oferty. Ograniczyło się do gołosłownych
twierdzeń, że sprawdziło ceny i dostępność lokali w Internecie. Wyjaśnienia w tym zakresie
są zatem nierzetelne, nie odpowiadają na pytania Zamawiającego oraz nie zostały poparte
żadnymi dowodami, pomimo wyraźnego żądania przedstawienia takich dowodów.
Zgodnie z postanowieniami SIWZ, TOM III OPZ, pkt. 2.2.2 w
ykonawca zobowiązany
jest zapewnić:
„Konsultant zapewni dla Zespołu Kierownika Projektu sprzęt komputerowy przenośny
(którego Zamawiający będzie Administratorem) w ilości 3 sztuk (laptop) wraz z
oprogramowaniem (tożsamym z oprogramowaniem będącym na wyposażeniu Konsultanta) i
mobilnym Internetem wg poniższych minimalnych wskazań:
1. Ekran
Typ wyświetlacza: Matryca aktywna matowa LED LCD,
Obszar aktywny: przekątna 15,6", widescreen, matowa,
Rozdzielczość: 1920 x 1080
2.
Pamięć operacyjna – 8 GB DDR31600 MHz, min. jedno gniazdo wolne
3. Dysk twardy
– Pojemność 500 GB SATA III z mechanizmem diagnozowania
SMART III, cache 64 MB, p
rędkość obrotowa 7200 obr/min.
Konsorcjum I nie wykazało w żadnych z trzech wyjaśnień rażąco niskiej ceny (brak
też złożonych jakichkolwiek dowodów w tym zakresie), że oszacowało zakup, a jeżeli tak, to
za jaką kwotę, bądź czy posiada ww. sprzęt. Już sam ten brak wskazuje, że wyjaśnienia nie
są pełne i rzetelne, zaś Konsorcjum I nie ujęło w cenie oferty wszystkich kosztów
wynikających z SIWZ.
Najtańszy sprzęt o wspomnianych parametrach to koszt 3.599 zł brutto za jeden
laptop (https://www.oleole.pI/laptopy-i-netbooki/asus--n551ix-cn328h-w8-l.bhtml#opis). W
podziale na miesięczny koszt w okresie realizacji daje to kwotę 190,83 zł netto miesięcznie.
Doliczając koszt oprogramowania na trzy komputery (3.000 zł netto) daje to łącznie koszt na
trzy
komputery miesięcznie w okresie realizacji 637,71 zł netto miesięcznie, bez
uwzględnienia kosztów mobilnego Internetu.
Dodatkowo,
w pkt. 2.3 OPZ Zamawiający wskazał, że wymaga udostępnienia
serwera FTP o wielkości zasobu 10 TB oraz, że koszty z tym związane należy uwzględnić w
poz. 1.1 formularza cenowego. Konsorcjum I nie
potwierdziło w swoich wyjaśnieniach, że
taki serwer posiada lub też, że zamierza go kupić. Brak też także doliczenia przedmiotowych
kosztów do kosztów Biura Konsultanta. W związku z tym Odwołujący przyjął, że niezbędne
będzie zakupienie takiego serwera. Najtańsze oferty to 979 zł netto miesięcznie
(https://www.arubacloud.pl/obiect-storage/cenv-konfiguracia.aspx).
Powyższe koszty dają łącznie kwotę 1.616,71 zł netto, a w rozbiciu na poszczególne
pozycje formularza cenowego k
wota pozostała po odliczeniu kosztów zakupu i utrzymania
serwera FTP w poz. 1.1. formularza ofertowego to 4.
383,29 zł netto.
Koszty utrzymania obu biur wskazane przez Konsorcjum I
w wyjaśnieniach
z 18 sierpnia 2017 r. to kw
ota 8.411,71 zł, a Konsorcjum I przewidziało na ten cel 7.500 zł.
Stąd niedoszacowanie ceny oferty wynosi 911,71 zł/m-c.
Należy też zwrócić uwagę na rozbieżność pomiędzy treścią wyjaśnień a kwotami
przedstawionymi w Formularzu Cenowym. W Formularzu C
enowym wskazano kwotę
6.795
zł, natomiast wyjaśnienia dotyczą kwoty 5.205 zł. Zwrócił na to uwagę Zamawiający
i w wezwaniu z 9 listopada 2017 r
. poprosił wyjaśnienie rozbieżności. W odpowiedzi
Konsorcjum I wsk
azało, że jest to wynik omyłki. Zdaniem Odwołującego jest to kolejny
argument potwierdzający, że Konsorcjum I sporządziło nierzetelne i ogólnikowe wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny. Z ich treści wynika, że Konsorcjum I złożyło wyjaśnienia dla innych kwot,
niż kwoty znajdujące się w ofercie.
1.3.
Koszty związane z zapewnieniem środków transportu
Zgodnie z postanowieniami SIWZ, TOM IDW, pkt
15.3 „Każda cena jednostkowa
zawarta w Ofercie powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej
jednostce czasu/
ilości rozliczenia w Formularzu cenowym”, natomiast w świetle pkt 15.5
„Dla każdej pozycji wyszczególnionej w Formularzu Cenowym, jeśli składają się na nią
elementy o zróżnicowanych kosztach, jednolita stawka jednostkowa powinna zostać
skalkulowana na zasadzie
uśrednienia kosztów składowych”.
Zgodnie z SIWZ (TOM III, pkt 2.
4 „Środki transportu i łączność”) Konsultant
zamówienia wyposaży swój personel w odpowiednią ilość środków transportu i łączności
(telefony
komórkowe), zapewniające sprawne pełnienie usługi.
Ponadto, Konsult
ant użyczy Zamawiającemu 1 sztukę środków transportu do
wyłącznej całodobowej dyspozycji Zamawiającego na czas określony poniżej:
Środek transportu dla Zamawiającego będzie spełniać niżej wymienione warunki:
samoc
hód SUV, 5-drzwiowy,
na
pęd 4x4 (stały lub dołączany),
układ stabilizacji toru jazdy,
s
ystem zapobiegający blokowaniu się kół podczas hamowania (ESP),
l
usterka zewnętrzne boczne sterowane elektrycznie,
minimum 2 poduszki powietrzne,
klimatyzacja,
radio,
komplet
podłogowych dywaników gumowych,
komplet opon zimowych, komplet opon letnich,
ws
pomaganie układu kierowniczego,
regulowana kolumna kierownicy,
l
ampa błyskowa pomarańczowa na magnes z przedłużaczem (kogut),
pols
kie świadectwo homologacji,
n
ie dopuszcza się samochodów z homologacją ciężarową (tzw. kratka).
Zamawiający wymagał, aby użyczony samochód posiadał ważny przegląd techniczny
i ubezpieczenie OC, NNW i Assistance, a także, aby konsultant zapewnił obsługę związaną
z
eksploatacją użyczonego samochodu (usługi eksploatacyjne) oraz ponosił koszty
eksploatacji tj. paliwa (rozliczanie bezgotówkowe), płynów, materiałów eksploatacyjnych,
bieżących
napraw,
przeglądów
technicznych,
sezonowej
wymiany
opon,
przedłużenia ubezpieczenia, mycia samochodu cztery razy w miesiącu.
Konsultant mógł użyczyć samochód nowy bądź używany, jednak nie starszy niż
czteroletni (cztery
lata liczone od pierwszej rejestracji) i z przebiegiem nie większym niż 80
tys. km.
W
yjaśnienia Konsorcjum I w zakresie poz. 1.2a Formularza Cenowego
„Środki transportu” są bardzo lakoniczne i sformułowane w sposób nieprawidłowy.
Przedmiotowa nieprawidłowość polega przede wszystkim na błędnie skalkulowanych
kosztach
– Konsorcjum I albo przyjęło nieprawidłowe kwoty, albo też niektóre koszty
pominęło całkowicie.
Konsorcjum I w przedmiotowym punkcie nie uwzględniło w ogóle środków transportu,
jakie powinno
przeznaczyć dla swojego personelu, ograniczając się w wyjaśnieniach tylko do
auta przekazywanego Zamawiającemu. Zgodnie z SIWZ (TOM III, pkt 2.4 „Środki transportu
i
łączność”), tu cyt. „Konsultant niniejszego zamówienia wyposaży swój personel
w odpowiedniąilość
środków
transportu
i
łączności
(telefony
komórkowe),
zapewniające sprawne pełnienie usługi”.
Zgodnie z Formularzem cenowym na środki transportu w pozycji 1.2a przeznaczono
kwotę 151.800 zł netto (46 x 3.300 zł netto).
W przedmiotowych wyjaśnieniach złożony dowód oraz przedstawione przez
Konsorcjum I wyliczenia
nie są ze sobą spójne. W wyjaśnieniach uwzględniono co prawda
ratę leasingu, ale tylko do wartości połowy auta. Konsorcjum I pominęło fakt, że tak niska
rata wynika właśnie z założonego wysokiego wykupu auta, które jest ustalone na poziomie
50%. W tracie trwania usługi przedmiotowe auto będzie musiało zostać wykupione, co da
łączny koszt dodatkowy 30.807,11 zł. Konsorcjum I powinno zatem uwzględnić w cenie
oferty, a
następnie także w wyjaśnieniach, zarówno miesięczną ratę leasingu, jak i kwotę
jednorazowego wykupu. Tymczasem w wyjaśnieniach nie ma o tym w ogóle mowy. Biorąc
pod uwagę termin składania oferty (czerwiec 2017 r.) Konsorcjum I winno wliczyć w cenę
oferty 20 rat leasingowych (o
d raty nr 17) plus wykup auta, co łącznie daję kwotę 20.656 zł
(20 x 1032,80
zł) +30.807,11 = 51.463,11 zł, a w podziale na 46 miesięcy daje kwotę
1.118,76
zł/m-c. Doliczając do tej kwoty koszty paliwa w wysokości 1.663,20 zł, koszt płynów
eksploatacyjnych (
50 zł), oraz koszt mycia auta (150 zł), daje to łącznie kwotę 2.981,96 zł.
Co w
ięcej, przedmiotowe auto ma ograniczenia co do ilości przejechanych kilometrów
(maksymalnie 120.000), a przekroczenie przedmiotowego
limitu jest dodatkowo płatne
w
wysokości 7 gr/km, co przy wymaganych SIWZ 7.000 km miesięcznie, oraz po odjęciu
aktualnego przebiegu (68.
000 km) daje dodatkową kwotę na etapie realizacji umowy
370,08
zł/m-c (łącznie na cały czas trwania umowy kwota dopłaty za przekroczony przebieg
to 22.
575 zł).
Nie oszacowano również kosztów ubezpieczenia. Konsorcjum I stwierdziło,
że „koszty leasingu obejmują ubezpieczenie OC, NNW/Assistance”. Jest to twierdzenie
oczywiście sprzeczne z dokumentem przedstawionym przez Konsorcjum I – w umowie
leasingu wprost jest wskazane w § 3, że przedmiot umowy nie obejmuje ubezpieczenia
samochodu. Dodatkowo Konsorcjum I nie przedstawiło żadnych dowodów, że koszty
serwisu, przeglądów technicznych, wymiany opon czy zapewnienie samochodu zastępczego
wchodzą w skład opłaty leasingowej – koszty te nie zostały oszacowane.
Biorąc pod uwagę koszty ubezpieczenia w wysokości 3.125,00 zł/ rok (kwota
wskazana przez Konsorcjum I w pkt
3, str. 9 wyjaśnień z 18 sierpnia 2017 r.) miesięczna
kwota wyniesie 260,42 zł. A zatem koszty utrzymania samochodu Zamawiającego
przedstawiają się następująco:
1. rata leasingu z wykupem
– 1.118,76 zł,
2. paliwo
– 1.663,20 zł,
3.
płyny eksploatacyjne – 50,00 zł,
4. mycie auta
– 150,00 zł,
5. o
płata za przekroczenie limitu kilometrów – 370,08 zł,
6. koszt ubezpieczenia
– 260,42 zł,
7. RAZEM
– 3.612,46 zł.
Powyższe wyliczenie nie obejmuje kosztów serwisu, przeglądów technicznych,
wymiany opon, czy za
pewnienie samochodu zastępczego. Wyliczenie nie obejmuje także
kosztu VAT,
bowiem zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz wymaganiem SIWZ,
że nie można przekazać auta z tzw. „kratką”, a zatem auto będzie autem osobowym,
w
związku z czym Konsultant może odliczyć jedynie 50% podatku od zakupu i eksploatacji
samochodu osobowego wykorzystywanego w firmie. Przedmiotowego obowiązku nie
uwzględniło Konsorcjum I ani w racie leasingowej, ani wyliczając koszty eksploatacyjne. A
jest to koszt znaczny, który powinien być uwzględniony na etapie szacowania ceny oferty.
Kwota wskazana w ofercie przez Konsorcjum I to 3.
300 zł, a zatem jest ona
niedoszacowana o przynajmniej 312,46 zł/m-c.
Rażące niedoszacowanie odnosi się również do okresu przeglądów, a więc w
okresie, w k
tórym Konsorcjum I oświadcza, że jest już właścicielem auta.
1. rata leasingu z wykupem -----,
2. paliwo
– 831,60 zł,
3.
płyny eksploatacyjne – 100,00 zł,
4. mycie auta
– 150,00 zł,
5. o
płata za przekroczenie limitu kilometrów – 370,08 zł,
6. koszt ubezpieczenia
– 260,42 zł,
7. RAZEM
– 1.712,10 zł.
Kwota wskazana w ofercie przez Konsorcjum I to 1.
650 zł, a zatem jest ona
niedoszacowana o przynajmniej 62,10 zł/m-c.
Przedmiotowe niedoszacowanie można już wyczytać z wyjaśnień Konsorcjum I.
Dla
okresu robót i okresu projektowania wskazano w wyjaśnieniach kwotę 231.000 zł,
natomiast w ofercie uwzględnia na ten cel jedynie 151.800 zł, w pozycji 1.2a
Formularza Ofertowego.
Już sama ta rozbieżność pomiędzy treścią oferty a treścią
wyjaśnień powinna stanowić podstawę odrzucenia oferty.
Dodatkowo,
informacja, że koszty serwisu czy wymiany opon zostały ujęte w poz. 2.3
powinny także stanowić podstawę do odrzucenia oferty. Nie jest bowiem dopuszczalne
przenoszenie kosztów pomiędzy pozycjami, Zamawiający wyraźnie wskazał w SIWZ
(pod
tabelą Formularz cenowy), że koszt ma być ujęty w danej pozycji w całości.
Następnie Odwołujący podał, że Zamawiający przewidział w SIWZ konieczność
zapewnienia środków transportu zarówno dla Zamawiającego, jak i dla pracowników
wykonawcy (SIWZ, TOM III, pkt 2.4
„Środki transportu i łączność”): cyt. „Konsultant
niniejszego zamówienia wyposaży swój personel w odpowiednia ilość środków transportu i
łączności (telefony komórkowe), zapewniające sprawne pełnienie usługi”.
Środki transportu winny być ujęte w formularzu ofertowym w poz. 1.2a i poz. 4.2a.
Konsorcjum I nie uwzględniło w ww. pozycjach środków transportu dla personelu
Konsultanta.
Dodatkowo,
w wyjaśnieniach z 18 sierpnia 2017 r. Konsorcjum I załączyło skany
dowodów rejestracyjnych aut będących w leasingu Raiffeissen Leasing Polska S.A.,
natomiast w treści wyjaśnień wskazano (str. 3), że wykonawca posiada na własność
samochody Scoda
Yeti. Konsorcjum I nie wyjaśniło zaistniałej rozbieżności, ani też nie
przedstawiło dowodów na potwierdzenie dysponowania samochodami, wiec należy przyjąć,
że nie posiada na własność wspomnianych samochodów.
Przy założeniu, że wykonawca zapewnia wyłącznie 1 środek transportu dla swojego
personelu,
minimalne
koszty
jego
utrzymania
prz
edstawiają się następująco
(bez
uwzględnienia kosztów zakupu, leasingu, czy amortyzacji):
Ilość dni eksploatacji samochodów (966 dni/1 auto) 46mcy x 21 dni
966
Wartość benzyny na 1 km
0,24
Limit km na 1 dzień
150
Koszt zakupu
0,00
Koszt leasingu
0,00
Odsprzedaż
0,00
Koszt ubezpieczenia
3.125,00
Koszty eksploatacyjne (m.in. naprawy, mycie, wymiana opon, itp.)
miesięcznie: płyny
eksploatacyjne 50 zł, mycie 150 zł, serwis 200 zł
18.400,00
Koszt benzyny
34.776,00
Całkowite koszty samochodu/koszty miesięczne utrzymania 1 samochodu bez raty
leasingowej
53.176/1.156,00
Także w przypadku kosztów środku transportu zachodzi rozbieżność pomiędzy
treścią wyjaśnień a kwotami przedstawionymi w Formularzu Cenowym. Zwrócił na to uwagę
Zamawiający i w wezwaniu z 9 listopada 2017 r. poprosił o wyjaśnienie rozbieżności.
W
odpowiedzi Konsorcjum I wskazało, że jest to wynik omyłki.
Zdaniem Odwołującego jest to tylko kolejny argument potwierdzający,
że Konsorcjum I sporządziło nierzetelne i ogólnikowe wyjaśnienia. Wynika z nich,
że Konsorcjum I złożyło wyjaśnienia dla innych kwot, niż kwoty znajdujące się w ofercie.
1.4. Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomo
cniczego na umowę o pracę
Zgodnie z pkt 2.1 OPZ
Konsultant musi zapewnić dla personelu biurowego oraz
personelu pomocniczego dla okresu projektowania
oraz wykonania robót budowlanych po
minimum 2 osoby. Natomiast zgodnie z SIWZ, TOM II (Projekt umowy
– „WU”), § 13 pkt 6
„Zamawiający wymaga; aby zatrudnione na umowę o pracę były również osoby wykonujące
czynności wchodzące w zakres obowiązków osób tworzących personel biurowy oraz
personel pomocniczy, tj. czynności biurowe, administracyjne o organizacyjne wskazane w
pk
t 2.1 OPZ”.
Koszty, jakie ponosi pracodawca przy zatrudnianiu pracownika na podstawie umowy
o
pracę z wynagrodzeniem równym minimalnemu – obecnie 2.000,00 zł brutto
(przy podstawowych kosztach uzyskania
w wysokości 111,25 zł) – w noszą:
składka na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 9,76% x 2.000,00 zł =
195,20
zł,
składka na ubezpieczenie rentowe w wysokości 6,50% x 2.000,00 zł = 130,00 zł,
składka na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,80% x 2.000,00= 36,00 zł,
składka na Fundusz Pracy
2.000,00 x
2,45% = 49,00 zł,
składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 2.000,00 zł x
0,10% = 2,00 zł.
Wobec tego
realny koszt pracodawcy przy zatrudnieniu osoby na umowę o pracę to
2412,20 zł na osobę (przy 2 osobach, zgodnie z SIWZ, 4.824,40 zł).
Konsorcjum I nie uwzględniło żadnego z wymaganych daną pozycją elementów.
Po pierwsze
– w ofercie wskazano kwotę 4.800 zł, co oznacza, że w tym zakresie
oferta jest sprzeczna z obowiązującym prawem i jako taka – zawiera rażąco niską cenę.
Z kolei w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny Konsorcjum I oszacowało tenże koszt
wynagrodzenia na kwotę 2.389,60 zł – z nieznanych przyczyn Konsorcjum I zaniżyło koszt
składki na ubezpieczenie wypadkowe: zamiast prawidłowej kwoty 36 zł, podano zaniżoną
kwotę 13,40 zł. Od 1 kwietnia 2017 r. do 31 marca 2018 r. wysokość stopy procentowej
składki na ubezpieczenie wypadkowe w roku składkowym wynosi 1,80%, tymczasem
Konsorcjum I wadliwe wskazało 0,67%.
Jak wykazano powyżej, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 9 września
2016 r. taka kwota to 2.
412,20 zł. Już samo to wskazuje, że cena oferty jest rażąco niska –
gdyż jest sprzeczna z przepisem art. 90 ust. 1 pkt 3 Pzp. Nie ma znaczenia, że różnica nie
jest zbyt duża (ok. 22,6 zł miesięcznie) – istotne jest, że Konsorcjum I w swojej cenie oferty
przewidziało zatrudniania pracowników poniżej minimalnego wynagrodzenia za prace,
co
zawsze powinno skutkować stwierdzeniem rażąco niskiej ceny.
Dodatkowo Konsorcjum I
pominęło w tych wyliczeniach składkę na PFRON.
Pracodawca jest zobowiązany opłacać składki na PFRON w przypadku zatrudnienia powyżej
25 pracowników. Z treści wyjaśnień nie wynika, że Konsorcjum I jest z takiego obowiązku
zwolnione. Dodatkowo brak jest w wyjaśnieniach informacji o zatrudnianiu pracowników
niepełnosprawnych, co może ewentualnie skutkować zmniejszeniem lub niepłaceniem
składki na PFRON. Przy minimalnym zatrudnieniu 25 osób składka na PFRON wyniesie
2.
573,57 zł miesięcznie dla pracodawcy, co w przeliczeniu na jeden etat, daje to kwotę
102,94 zł/etat.
W związku z tym koszty jakie Konsorcjum I ponosi przy umowie o pracę według
minimalnej stawki wynoszą: 2.515,14 zł na osobę, zatem niedoszacowanie wyniesie już
125,54 zt/osobę/miesiąc.
Ponadto Konsorcjum Inko nie ujęło w przedmiotowej pozycji następujących
elementów:
kosztów urlopów zgodnie z K.p. (art. 152 K.p.) – minimalny urlop, za który
pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, to 20 dni roboczych, tj. prawie 1
miesiąc; Konsorcjum I musi zatem dla każdej z osób zapewnić zastępstwo co
najmniej na jeden
miesiąc; nawet jeśli osoba zatrudniona na zastępstwo także
zarabiałaby minimalne wynagrodzenie, to koszt takiego urlopu wynosi 2.412,20 zł
w każdym roku; Konsorcjum I nie ujęło tej kwoty w swojej cenie,
kosztów zwolnień lekarskich – za pierwsze 33 dni tzw. chorobowego
w
ynagrodzenie płaci pracodawca; Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych
ZUS opublikował w 2017 r raport „Absencja chorobowa w 2016 roku”, z którego
wynika, że „Przeciętna długość absencji chorobowej w 2016 roku przypadająca na
1 osobę ubezpieczoną w ZUS wyniosła 37,52 dnia (w 2015 r. 36,81 dnia)”; także w
tym przypadku Konsorcjum I powinno ująć co najmniej dodatkową kwotę
miesięcznego wynagrodzenia w skali roku w przypadku każdego z pracowników
zatrudnionych na podstawie umowy o
pracę,
kosztów zastępstw, zgodnie z SIWZ, TOM II WU, §11 pkt 18 „Konsultant jest
zobowiązany z własnej inicjatywy zaproponować natychmiastowe zastępstwo
w przypadkach: 1.
Śmierci, wypadku lub urlopu którejkolwiek z osób personelu
Konsultanta”.
W żadnym miejscu wyjaśnienia nie odnoszą się do przedmiotowych elementów
cenotwórczych do czego wykonawca był zobowiązany bowiem zgodnie z postanowieniami
SIWZ, TOM I ID
W, pkt. 15.3 „Każda cena jednostkowa zawarta w Ofercie powinna
obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości
rozliczenia w Formularzu cen
owym” oraz zgodnie z pkt 15.5 „Dla każdej pozycji
wyszczególnionej w Formularzu Cenowym, jeśli składają się na nią elementy o
zróżnicowanych kosztach, jednolita stawka jednostkowa powinna zostać skalkulowana na
zasadzie
uśrednienia kosztów składowych”.
1.5.
Koszty personelu w okresie realizacji robót oraz gwarancji – dział 2 Formularza
Cenowego
Odwołujący wskazał, że wynagrodzenia personelu Konsorcjum I są zaniżone,
nie
odpowiadają cenom rynkowym. Przepis art. 90 ust. 1 Pzp zawiera przykładowe czynniki,
które mogą mieć wpływ na wysokość zaoferowanej przez wykonawcę ceny, przy czym
katalog tych czynników ma charakter otwarty. Jednocześnie czynniki te mogą (jak w
przedmiotowej usłudze koszty pracy) stanowić istotną część składową ceny, budzącą
wątpliwości ze względu na swoją szczególnie niską wartość. W przedłożonych wyjaśnieniach
Konsorcjum I w żadnym miejscu nie udowodniło, w jaki sposób zamierza zatrudnić na
umowę o pracę Inżyniera Kontraktu oraz pozostałych kluczowych specjalistów w kwocie
6.000 zł, a więc 3.532,34 netto dla pracownika.
Obecnie podawana średnia pensja na stanowisku inżynier budownictwa
obowiązująca na rynku to kwota 4.344 brutto, a więc 5.239,29 zł łącznego kosztu
pracodawcy.
Ponadto, na podstawie art. 20 pkt. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383 j.t.) ogłasza się,
że przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2017 r. wyniosło 4.353,55 zł, co daje
5.250,81
zł łącznego kosztu pracodawcy.
Powyższe kwoty są kwotami średnimi, co oznacza, że dotyczą typowego inżyniera
budownictwa, bez dodatkowych kwalifikacji czy doświadczenia. Tymczasem Zamawiający na
stanowisko Inżyniera Kontraktu wymaga (zgodnie z IDW pkt. 7.2.1 ppkt B):
„Dyrektora jednostki organizacyjnej Inwestora lub
Dyrek
tora lub Zastępcy Dyrektora pionu do spraw realizacji inwestycji lub
Naczelnika lub osoby kierującej Wydziałem/Zespołem do spraw realizacji inwestycji
lub
Kierownika Projektu”
Inżynier Kontraktu musi zatem posiadać wiedzą i doświadczenie, które powodują,
że stanowisko to z pewnością nie mieści się w kategoriach średniej krajowej.
Podkreślić należy, że wynagrodzenie w wysokości średniej krajowej nie jest wystarczające
dla zatrudnienia specjalistów o tak wysokich wymaganiach, jak wskazano w SIWZ.
Wobec
niskiego prawdopodobieństwa zatrudnienia tych specjalistów za takie stawki,
Konsorcjum I powinno załączyć do wyjaśnień dowody, że ma zapewnione zatrudnienie
specjalistów za takie stawki, przykładowo przez dołączenie co najmniej umów o pracę czy
też umów zlecenia. Wynika to z połączenia kwestii ciężaru dowodu z doświadczeniem
życiowym odnośnie obowiązujących na rynku stawek wynagrodzenia. Tymczasem do
wyjaśnień takich dowodów nie dołączono. Brak załączenia takich umów jest
symptomatyczny, jeśli weźmiemy pod uwagę, że Konsorcjum I – z niewskazanych w
wyjaśnieniach przyczyn – zamierza płacić tym samym Ekspertom zatrudnionym na
podstawie umowy o pracę różne kwoty w rożnych okresach realizacji umowy. Wynika to
wprost z doku
mentów „Rozbicie oferty cenowej” dołączonych do kolejnych składanych
wyjaśnień, które wykazują następujące kwoty miesięcznie:
Eksperci kluczowi
zatrudnieni na umowę o pracę
Okres projektowania
Okres realizacji robót
Okres przeglądów i
rozliczenia kontraktu
Inżynier kontraktu
6.000
8.000
6.000
Główny Inspektor Nadzoru specjalności
inżynieryjnej drogowej
5.000
7.000
5.000
Główny Inspektor Nadzoru specjalności
inżynieryjnej mostowej
5.000
7.000
5.000
Specjalista ds. rozliczeń
4.000
6.000
4.000
Specjalista ds. rozliczeń
4.000
6.000
4.000
Technolog
4.000
6.000
4.000
Konsorcjum I w ogóle nie wspomniało o powyższych różnicach w złożonych
wyjaśnieniach. W szczególności nie wykazało, jakie właściwie umowy o pracę łączą
wykonawcę z poszczególnymi Ekspertami, jakie kwoty wskazano w tych umowach oraz
dlaczego w okresie projektowania i okresie przeglądów Eksperci mają zarabiać mniej,
niż w okresie realizacji robót. Jeśli Konsorcjum I miało zamiar zatrudnić powyższych
Ekspertów np. w wymiarze niepełnego etatu w niektórych okresach, to okoliczność taka
powinna zostać wyraźnie zaznaczona w wyjaśnieniach. Wobec braku jakichkolwiek
wyjaśnień w tym zakresie należy uznać, że oferta jest sprzeczna z SIWZ, zaś wyjaśnienia są
nierzetelne i ogólnikowe.
Odwołujący wskazał, że nawet gdyby przyjąć, że Konsorcjum I ma zamiar zatrudniać
Ekspertów w wymiarze niepełnego etatu i stąd wynikają różnice w miesięcznych
wynagrodzeniach, to SIWZ wyraźnie określa, w jakim zakresie w ogóle jest to możliwe –
w § 13 ust. 7 WU wskazano:
„Wszystkie osoby, których dotyczy obowiązek zatrudnienia na podstawie umowy o pracę,
tj.
wskazane w ust 5 i 6, przez okres realizacji Usługi, do wydania ostatniego
Świadectwa Przejęcia, będą zatrudnione na podstawie umowy o pracę w wymiarze pełnego
etatu, tzn. będą pełnili obowiązki we wszystkie dni robocze w miesiącu, z zastrzeżeniem,
iż w Okresie Projektowania Główny Inspektor Nadzoru specjalności inżynieryjnej drogowej.
Główny Inspektor Nadzoru specjalności inżynieryjnej mostowej. Specjalista ds. rozliczeń.
Specjal
ista ds. roszczeń zatrudnieni będą w wymiarze nie mniejszym niż ½ etatu,
tzn. będą pełnili obowiązki w co najmniej połowę dni roboczych w miesiącu. Technolog,
przez
okres realizacji usługi, do wydania ostatniego Świadectwa Przejęcia, zatrudniony
będzie w wymiarze nie mniejszym niż ½ etatu”. Zatem tylko niektórzy Eksperci w ogóle
mogliby być zatrudnieni w wymiarze niepełnego etatu.
Należy jednak podkreślić, że Konsorcjum I samo zadeklarowało, że wszyscy Eksperci
zatrudnieni na umowie o pracę, będą zatrudnieni w wymiarze pełnego etatu. Wynika to z
ilości dniówek podanych w „Rozbiciu oferty cenowej” dołączonej do wyjaśnień z 7 września
2017 r. Zatem należy przyjąć, że Konsorcjum I złożyło wyraźne oświadczenie, że wszyscy
ww.
Eksperci mają być zatrudnieni w wymiarze pełnego etatu.
Koszty personelu w okresie przeglądów oraz rozliczenia kontraktu
Zgodnie z TOMEM II § 3 „Termin realizacji Umowy”, wykonawca zobowiązany jest
pełnić usługę w okresie gwarancji przez 15 miesięcy. Zgodnie z ofertą Konsorcjum I
w poz
. 2.3 cena z tytułu świadczenia usług wynosi 760.000 zł netto.
Odwołujący przedstawił w tabeli podział kosztów personalnych (samych pensji)
w
odniesieniu do minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz do średniej krajowej w okresie
realizacji dokumentacji projektowej.
Uwzględniając minimalne wynagrodzenie za pracę w 2017 r. w wysokości 2.000 zł
brutto koszty jakie ponosi pracodawca z tytułu zatrudnienia pracownika wynoszą 2.515,14 zł
miesięcznie, zgodnie z poniższym wyliczeniem. Gdyby uznać, że wykonawcy mają zamiar
zatrudniać specjalistów wyłącznie za wynagrodzenie minimalne ten element ceny oferty
powinien wyglądać następująco:
Eksperci kluczowi
Liczba
miesięcy
Kwota miesięczna ze
składką PFRON
Kwota za dany etap
Inżynier kontraktu
15
2.515,14
37.727,10
Specjalista ds. rozliczeń
2.515,14
37.727,10
Specjalista ds. rozliczeń
2.515,14
37.727,10
Technolog
2.515,14
37.727,10
Główny weryfikator DP drogowej
2.515,14
37.727,10
Główny weryfikator DP mostowej
2.515,14
37.727,10
Główny IN robót drogowych
2.515,14
37.727,10
Główny IN robót mostowych
2.515,14
37.727,10
SUMA:
301.816,80
Zgodnie z przedmiotową tabelą zestawienie tylko i wyłącznie personelu głównego na
podstawie umów o pracę z minimalną dopuszczoną przez prawo wysokością wynagrodzenia
konsumuje aż blisko 40% kwoty przeznaczonej przez wykonawców do realizacji etapu
gwarancyjnego.
Powyższe wyliczenie przedstawiono jedynie poglądowo, gdyż należy pamiętać, że
nie jest możliwe zatrudnienie wysoko wyspecjalizowanego personelu spełniającego
wymagania stawiane przez Zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu w zamian za
wynagrodzenie w wysokości 2.000 zł brutto. Wynagrodzenie, jakie otrzymałby „na rękę”
specjalista spełniający warunki określone w SIWZ nie podejmuje pracy w zamian za takie
stawki wynagrodzenia.
Zdaniem Odwołującego przedmiotowi specjaliści muszą otrzymywać wynagrodzenie
w
wysokości co najmniej średniej krajowej. Odwołujący przedstawił to samo zestawienie
uwzględniające stawki według średniej krajowej, czyli 4.635 zł brutto (koszt pracodawcy –
5.590
zł).
Eksperci kluczowi
Liczba
miesięcy
Kwota miesięczna ze
składką PFRON
Kwota za dany etap
Inżynier kontraktu
15
5.590
83.850
Specjalista ds. rozliczeń
5.590
83.850
Specjalista ds. rozliczeń
5.590
83.850
Technolog
5.590
83.850
Główny weryfikator DP drogowej
5.590
83.850
Główny weryfikator DP mostowej
5.590
83.850
Główny IN robót drogowych
5.590
83.850
Główny IN robót mostowych
5.590
83.850
SUMA:
670.800
W przypadku zatrudnienia specjalistów w zamian za wynagrodzenie w wysokości
średniej krajowej kwota przewidziana przez Konsorcjum I za realizację etapu gwarancji jest
niewystarczająca – Konsorcjum I przewidziało jedynie kwotę rzędu 760.000 zł za realizację
tego etapu, z czego wynagrodzenie per
sonelu kluczowego pochłania 670.800 zł (a więc 90%
całej pozycji). Na realizację pozostałych postanowień SIWZ oraz zapewnienia ekspertów
niekluczow
ych pozostaje 89,200 zł na cały okres, co daje kwotę 5.946,66 zł miesięcznie.
W kwocie tej Konsorcjum I musi zapewnić zatrudnienie 33 osób pozostałego
personelu, co
– zgodnie z pkt 2.1.2 OPZ – daje miesięcznie kwotę 180,20 zł na 1 osobę. Co
więcej, Konsorcjum I w okresie przeglądów i rozliczenia kontraktu ma zamiar zatrudnić
wyłącznie:
Eksperci kluczowi
zatrudnieni na umowę o pracę
Okres projektowania
Liczba miesięcy
Inżynier kontraktu
6.000
15
Główny
Inspektor
Nadzoru
specjalności
inżynieryjnej drogowej
5.000
Główny
Inspektor
Nadzoru
specjalności
inżynieryjnej mostowej
5.000
Specjalista ds. rozliczeń
4.000
Specjalista ds. rozliczeń
4.000
Technolog
4.000
Geodeta
6.000
Inni specjaliści zgodnie z zapotrzebowaniem
(w
tym zastępowalność personelu)
6.000
1.6. Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
Zgodnie z wezwaniem Zamawiającego z 7 sierpnia 2017 r. w zakresie wyjaśnień
w trybie art. 90 ust. 1 i ust. 1a oraz 87 ust. 1 Pzp Konsorcjum I
powinno przedstawić HPPK
zarówno dla okresu projektowania, jak również okresu realizacji robót W złożonych
wyjaśnieniach w odpowiedzi na wezwanie winni przedstawić przedmiotowy harmonogram,
obrazując, w jaki sposób będzie realizował przedmiotową usługę i jakie środki kadrowe
zamierza w tym celu wykorzystać.
W opinii Odwołującego Konsorcjum I w sposób niezgodny z SIWZ rozplanowało
pracę personelu oraz nie uwzględniło istotnych oraz kluczowych branż w wymaganych tego
jednostkach czasu.
Odwołujący stwierdził, że w składzie personelu wykonawca nie uwzględnił ww.
ekspertów spośród personelu „Inni Eksperci”, zgodnie z OPZ pkt. 2.1.2. w okresie
projektowania.
Zgodnie z Tomem II IDW
– „Istotne dla stron postanowienia umowy”, § 14
[
Obowiązki Konsultanta w zakresie weryfikacji i koordynacji prac projektowych] wykonawca
na etapie projektowania zobowiązany jest do:
§14 pkt 1.1.2 „weryfikacji i nadzorowania prawidłowości zaprojektowania linii
rozgraniczające inwestycji w kontekście rozwiązań dia obsługi przyległego terenu,
zajętości terenu oraz prawidłowości podziału nieruchomości" – brak uwzględnienia
Geodety w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji wymienionego w OPZ 2.1.2,
§14 pkt 1.1 A „weryfikacji i nadzorowania wykonania Projektu robót geologicznych
wraz z uzyskaniem Decyzji o zatwierd
zeniu oraz wykonania w zależności od
potrzeb opinii geotechnicznej, Dokumentacji badań podłoża gruntowego,
Dokumentacji geologiczno-
inżynierskiej
i
Projektu
geotechnicznego”
–
brak
uwzględnienia specjalisty ds. nadzoru geotechnicznego oraz specjalisty ds.
nadzoru geologicznego wymienionych w OPZ 2.1.2,
§14 pkt 1.1.5 „weryfikacji i nadzorowania przeprowadzenia procedury
sporządzania raportu do ponownej oceny oddziaływania na środowisko” – brak
uwzględnienia specjalisty ds. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska
wymienionego w OPZ 2.1.2,
§14 pkt 1.1.8 „weryfikacji i nadzorowania wykonania Projektów stałej organizacji
ruchu oraz projektów organizacji ruchu na czas prowadzenia Robót i ich
opiniowanie” – brak uwzględnienia specjalisty ds. inżynierii ruchu wymienionego
w OPZ 2.1.2.
Kolejnym
nieuwzględnionym
w
okresie
projektowania
jest
specjalista
ds.
sprawozdawczości.
Zgodnie z SIWZ Tom II, WU § 29 [Raporty i analizy], pkt 1 „Konsultant jest
zobowiązany w czasie realizacji usługi w zakresie, formie i w terminach określonych w
Załączniku nr 1 do umowy sporządzić oraz dostarczyć do Kierownika Projektu, Raporty oraz
analizy z realizacji
projektu”. Załącznik 1 stanowi natomiast listę wymaganych opracowań
wraz z ich terminami wykonania:
„1. Raport otwarcia (należy sporządzić i przedłożyć Kierownikami Projektu w okresie dwóch
miesięcy do Daty rozpoczęcia usługi)
[…]
3.
Raporty miesięczne z postępu prac (sporządzane w okresie prac projektowych i realizacji
robót; opatrzone podpisem Inżyniera raporty będą dostarczane do Kierownika projektu do
5-tego dnia nast
ępnego miesiąca kalendarzowego)”.
Zamawiający określił jasno, jakich raportów wymaga, w jakich terminach, przez co
w personelu
celowo umieścił stanowisko specjalisty ds. sprawozdawczością jako osoby
odpowiedzialnej za ich przegotowanie. Jest to praktyką stosowana przez Zamawiającego od
wielu lat we wszystkich postępowaniach.
W nawiązaniu do powyższego Odwołujący stwierdził, że Konsorcjum I już na etapie
same
go projektowania nie uwzględnił aż 8 wymaganych zapisami SIWZ specjalistów
(w
zależności od podziału obowiązków):
1. g
eodeta w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji,
2. specjalista ds. nadzoru geotechnicznego,
3. specjalista d
s. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska,
4. specjalista ds. nadzoru geologicznego,
5.
specjalista ds. umów z podwykonawcami, dostawcami i usługodawcami,
6.
specjalista ds. współpracy z gestorami sieci,
7.
specjalista ds. inżynierii ruchu,
8.
specjalista ds. sprawozdawczości.
Brak uwzględnienia ww. specjalistów w cenie oferty, a następnie brak wskazania ich
w
wyjaśnieniach powoduje, że oferta Konsorcjum I, powinna zostać odrzucona na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Dodatkowo
należy
podkreślić,
że
Konsorcjum
I
nie
przewidziało
w
kosztorysie/rozbiciu cenowym załączonym do pisma z 18 sierpnia 2017 r. wynagrodzenia
przeznaczonego na pokrycie kosztów pracy Innych ekspertów. Tłumaczenia Konsorcjum I
(pismo z 14 listopada 2017 r.), jakoby koszty te obejm
owała rezerwa bądź pozycje ujęte w
okresie robót lub rozliczenia, bądź rezerwy przewidziane na innych pozycjach, nie zasługują
na uwzględnienie z kilku powodów. Po pierwsze, Konsorcjum I nie może przenosić kosztów
miedzy pozycjami formularza cenowego. Po drugie
– charakter rezerwy. Otóż Konsorcjum I
w wyjaśnieniach nie wskazało, że ta rezerwa będzie przeznaczona na zatrudnienie innych
ekspertów. A co istotne – ze swej istoty rezerwa ma służyć na pokrycie kosztów
wynikających np. z nieznanych na dzień składania okoliczności (chociażby zmian prawa), a
nie służyć pokryciu elementów kosztorysowych, które Konsorcjum I ma obowiązek wycenić
w cenie oferty. Co więcej, w okresie projektowania, po odliczeniu kosztów zastępstwa
(wyjaśnienia
wykonawcy
z 18 sierpnia 2017 r.),
na pokrycie kosztów pracy innych ekspertów rezerwa ta wyniesie
zaledwie 10.
400 zł, co w przeliczeniu na miesiąc daje kwotę 693,34 zł. Trudno przyjąć, aby
za tę kwotę miesięcznie wykonawca zapewnił wynagrodzenia dla 8 specjalistów. Biorąc
ponadto
pod uwagę konstrukcję przedstawionego przez Konsorcjum I, pismem z 18 sierpnia
2017 r.
, rozbicia cenowego, gdzie w okresie realizacji robót i przeglądów przewidział i
rezerwę i pozycję inni eksperci, a w okresie projektowania brak jest tej ostatniej – należy
przyjąć,
że Konsorcjum I nie przewidziało zatrudnienia innych dodatkowych ekspertów ponad tych,
którzy zostali wymienieni w tabeli.
2. Zaniechanie odrzucenia oferty Wykonawcy L
– rażąco niska cena w stosunku do
przedmiotu zamówienia, brak złożenia wyjaśnień potwierdzających, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny/obalających domniemanie rażąco niskiej ceny, nieprawidłowa ocena
przez Zamawiającego złożonych wyjaśnień, sprzeczność treści oferty z treścią SIWZ
2.1.
Powtórne wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Ciężar dowodu w zakresie wykazania, że cena lub koszt nie są rażąco niskie
spoczywa na wykonawcy (art. 90 ust. 2 Pzp)
. Wykonawca w ramach składanych wyjaśnień
powinien przed
stawiać dowody, które w jego ocenie uzasadniają przyjętą wycenę
przedmiotu zamówienia. Z powyższego wynika zasada, że zamawiający jest uprawniony
tylko do jednokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień, nie jest możliwe wystosowywanie
wielokrotnych wezwań, w których zamawiający wzywa ponownie o wyjaśnienie tych
elementów, w zakresie których już uprzednio wzywał do złożenia wyjaśnień.
Także Wykonawca L wzywany był wielokrotnie do składania wyjaśnień dotyczących
rażąco niskiej ceny.
5 września 2017 r Zamawiający ponownie wzywa Wykonawcę L do złożenia
wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 i 1a Pzp, wskazując wprost braki pierwszych złożonych
wyjaśnień. Ponowne wezwanie na miejsce w dniu 5 grudnia 2017 r. – także w tym przypadku
Zamawiający ponownie wzywa o podanie informacji, o podanie których prosił już uprzednio.
Odwołujący przedstawił powtarzające się wezwania w ujęciu tabelarycznym:
Formularz
cenowy
Wezwanie z 7 sierpnia 2017
r.
Wezwanie z 5 września 2017 r.
Wezwanie z 5 grudnia 2017 r.
pkt 1.1.
i 1.2.
str. 2, pkt 1 i 2
– bardzo
szczegółowe pytania
s
tr. 1 pkt 1: „Zamawiający na
podstawie
udzielonych
przez
Wykonawcę
Wyjaśnień
prosi
o
jednoznaczne potwierdzenie. że
zgodnie z wymaganiami SIWZ
uwzględnił wszystkie wymagania
dotyc
zące powierzchni, lokalizacji
i
wyposażenia Biura Konsultanta
oraz Biura Zamawiającego w tym
Sali konferencyjnej”.
s
tr. 1: „Zamawiający na podstawie
udzielonych
przez
Wykonawcę
Wyjaśnień
prosi
jednoznaczne
potwierdzenie
, że w pozycjach Biuro
Konsultanta i Biuro Zamawiającego
zostały ujęte wszystkie koszty
niezbędne do wykonania usługi
zgodnej z
wymaganiami określonymi
w OPZ, w tym koszty miesięcznego
utrzymania całego biura, tj.[…]”.
pkt 1.2a
s
tr. 3 pkt 3: „ Wobec wymagań
Zamawiającego zawartych w
SIWZ zwracam się z prośbą o
złożenie
wyjaśnień
oraz
przedłożenie dowodów (np.
wstępna
umowa
kupna/leasingu,
kal
kulację
kosztów ubezpieczeń, paliwa,
itp.) na potwierdzenie, że za
zadeklarowaną w Formularzu
Cenowym cenę jednostkową
Wykonawca jest w stanie
zapewnić Środek transportu
zgodnie z wymaganiami
[…]”.
Str. 2 pkt 3:„Wobec wymagań
Zamawiającego
zawartych
w
SIWZ zwracamy się ponownie z
prośbą o złożenie dowodów (np.
wstępna umowa kupna/leasingu,
kalkulację kosztów ubezpieczeń,
paliwa, itp.) na potwierdzenie, że
za zadeklarowaną w Formularzu
Cenowym
cenę
jednostkową
Wykonawca
jest
w
stanie
zapewnić
Środek
transportu
zgodnie z wymaganiami[…]”.
pkt 1.2a
„Zgodnie z SIWZ Konsultant
zobowiązany jest zapewnić
Zamawiającemu
1
sztukę
samochodu typu SUV (...) oraz
pokryje koszty związane z
jego
użytkowaniem
m.in.
koszty ubezpieczenia, usługi
eksploatacyjne, koszty paliwa,
płynów,
materiałów
eksploatacyjnych, bieżących
napraw,
przeglądów
technicznych,
sezonowej
wymiany opon, przedłużania
ubezpieczenia,
mycia
samochodu cztery razy w
miesiącu[…]”.
„Zamawiający
na
podstawie
udzielonych
przez
Wykonawcę
wyjaśnień z dnia 08.09.2017 r.
ponownie prosi o przedstawienie
kalkulacji kosztów paliwa oraz
pozostałych kosztów, tj. kosztów
mycia
samochodu,
kosztów
przeglądów technicznych i in. na
potwierdzenie, że za zadeklarowaną
w Formularzu cenę jednostkową
Wykonawca jest w stanie zapewnić
środek
transportu
zgodnie
z
wymaganiami[…]”.
pkt 1.3. i
1.4.
str. 3, pkt 4 i 5: „Zamawiający
zwraca się s prośbą o
wyjaśnienie sposobu wyceny
oraz wskazanie czy i w jakim
zakresie oferta Wykonawcy
uwzględnia wszystkie koszty
związane za zatrudnieniem na
umowę o racę i minimalnym
wynagrodzeniem, np. koszty
Zamawiający
na
podstawie
udzielonych
przez
Wykonawcę
wyjaśnień z dnia 17.08.2017 r.
zwraca
się
z
prośbą
o
przedstawienie
sposobu
wyceny
kosztów
zastępstw
podczas
nieobecności pracowników lub ich
urlopów
oraz
kosztów
pozapłacowych w odniesieniu do
zastępstw
podczas
nieobecności pracowników lub
ich
ur
lopów,
koszty
pozapłacowe, itp.[…]”.
ceny jednostkowej z
ałożonej w
Formularzu Ofertowym.
str. 3-
4: „Zamawiający w celu
dokonania
weryfikacji
przeprowadzonej
przez
Wykonawcę
analizy
i
uwzględnienia
w
cenach
ryczałtowych
odpowiedniej
ilości wszystkich ekspertów i
specjalistów tak, aby zapewnić
sprawną i terminową realizację
umowy zwraca się z prośbą o
przedstawienie przykładowego
Harmonogramu
Pracy
Personelu
Konsultanta
(HPPK)
dla
okresu
projektowania (weryfikacja i
koordynacja
prac
projektowych).
(...) dla okresu realizacji robót.
(...) dla okr
esu przeglądu i
rozliczenia
kontraktu
(do
wystawienia
Świadectwa
Wykonania i Ostatecznego
Świadectwa Płatności)[…]”.
Zamawiający
na
podstawie
udzielonych
p
rzez
Wykonawcę
wyjaśnień z dnia 17.08.2017 r. oraz
08.09.2017
r.
zwraca
się
o
przesłanie Harmonogramu Pracy
Personelu Konsultanta, w którym
wskaże
koszty
poszczególnych
Ekspertów wymienionych w OPZ pkt
2.1.1 oraz 2.1.2 w podziale na
miesiące
realizacji
Usługi.
Dotychczas przedłożony wstępny
Harmonogram
Pracy
Personelu
Konsultanta jest niewystarczający
do
weryfikacji,
czy
koszty
zatrudnienia
poszczególnych
specjalistów są realne, a tym samym
czy
Państwa
oferta
została
odpowiednio skalkulowana, zawiera
koszty
pracy
wszystkich
wymaganych specjalistów zgodnie z
zapisami SIWZ, w każdym okresie
trwania Kontraktu, a tym samym,
czy nie jest ofertą rażąco niską.
Powyższe wykazuje, że Zamawiający bezpodstawnie wzywał wielokrotnie
Wykonawcę L o złożenie wyjaśnień w tym samym zakresie, a to wobec faktu, że wezwania
dotyczą tych samych kwestii. Co więcej, sam Zamawiający w wezwaniach przyznał, że
wzywa ponownie, czy też, że dotychczasowe wyjaśnienia są niewystarczające.
2.2.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego (poz. 1.1.
i 1.2. Formularza Cenowego)
Zgodnie z SIWZ, TOM III
OPZ, pkt. 2.2.2 „Konsultant zapewni dla zespołu Kierownika
Projektu sprzęt komputerowy przenośny (którego Zamawiający będzie Administratorem)
w liczbie
3 sztuk (laptop) wraz z oprogramowaniem (tożsamym z oprogramowaniem
będącym na wyposażeniu Konsultanta) i mobilnym Internetem wg poniższych minimalnych
wskazań:
1. Ekran
Typ wyświetlacza: Matryca aktywna matowa LED LCD,
Obszar aktywny: przekątna 15,6", widescreen, matowa,
Rozdzielczość: 1920 x 1080
4.
Pamięć operacyjna – 8 GB DDR31600 MHz, min. jedno gniazdo wolne
5. Dysk twardy
– Pojemność 500 GB SATA III z mechanizmem diagnozowania
SMART III, cache 64 MB, p
rędkość obrotowa 7200 obr/min.
Wykonawca L
nie wykazał w żadnych z trzech wyjaśnień (brak też złożonych
jakichkolwiek dowodów w tym zakresie) składanych w trybie art. 90 ust. 1 Pzp czy oszacował
zakup, a jeżeli tak to za jaką kwotę, bądź czy posiada ww. sprzęt.
Najtańszy sprzęt o przytoczonych parametrach to koszt 3.599 zł brutto za 1 laptop
(https://www.oleole.pI/laptopy-i-netbooki/asus-n551ix-cn328h-w8-l.bhtml#opis),
co
w
podziale na miesięczny koszt w okresie realizacji daje kwotę 190,83 zł netto miesięcznie.
Doliczając koszt oprogramowania na trzy komputery – 3.000 zł netto daje to łącznie koszt na
trzy
komputery miesięcznie w okresie realizacji 637,71 zł netto miesięcznie, bez
u
względnienia kosztów mobilnego Internetu.
Dodatkowo, w pkt 2.
3 OPZ Zamawiający wskazał, że wymaga udostępnienia serwera
FTP o wielkości zasobu 10 TB oraz że koszty z tym związane należy uwzględnić w poz. 1.1
formularza cenowego. Wykonawca L
nie wskazał w swoich wyjaśnieniach czy taki serwer
posiada, czy też zamierza go kupić. Brak też także doliczenia przedmiotowych kosztów do
kosztów Biura Konsultanta. W związku z tym, Odwołujący przyjął, iż niezbędne będzie
zakupienie takiego serwera. Najtańsze oferty to 979 zł netto miesięcznie.
(https://www.arubacloud.pl/obiect-storage/cenv-konfiguracia.aspx).
Powyższe koszty dają łącznie kwotę 1616,71 zł netto. Wykonawca L w dwóch
wyjaśnieniach (z 7 sierpnia i 5 września 2017 r.) nie przedstawił żadnej informacji w tym
zakresie. Dopiero zapytanie Zamawiającego wystosowane pismem z 5 grudnia 2017 r.
spowodowało, że w odpowiedzi Wykonawca L potwierdził, że te koszty uwzględnił w cenie
oferty, jednakże brak jest jakichkolwiek dowodów w tym zakresie wbrew żądaniu
Zamawiającego.
Kolejną kwestią jest brak odpowiednich dowodów odnośnie kosztów wynajmu lokalu
biurowego. Otóż złożenie ofert nastąpiło w 9 czerwca 2017 r., a zatem każdy z wykonawców
powinien dokonać najpóźniej na ten dzień szacowania ceny oferty, w tym także w zakresie
najmu biura. Oznacza to, że Wykonawca L powinien dysponować dowodami sprzed daty
składania ofert, które to dowody powinny potwierdzać prawidłowość szacowania ceny oferty.
Tymczasem Wykonawca L kolej
no dołączał następujące dowody:
w
yjaśnienia z 17 sierpnia 2017 r. – umowy najmu zawarte przed złożeniem ofert,
dotyczące lokali znajdujących się w zupełnie innych lokalizacjach, niż lokalizacja
wymagana przez
Zamawiającego; Wykonawca L przedstawił umowy dla lokali
w Legnicy czy Jaworzu;
wymóg odległości nie większej niż 10 km jest
niespełniony, a dowody nie mają znaczenia dla oceny złożonych wyjaśnień,
w
yjaśnienia z 17 sierpnia 2017 r. – wydruki ofert z Internetu z datą 9 sierpnia
2017 r
., po złożeniu ofert; dowód ten nie był podstawą szacowania ceny oferty,
w
yjaśnienia z 12 grudnia 2017 r. – umowa rezerwacyjna lokalu biurowego
z nieznanej daty.
Powyższe dokumenty nie powinny być brane pod uwagę, a to z dwóch powodów.
Po
pierwsze, zostały one sporządzone na potrzeby wyjaśnień i po terminie składania ofert.
Świadczą o tym wyjaśnienia z 17 sierpnia 2017 r., w których to Wykonawca L wskazuje,
że skalkulowana w poz. 1.1 i 1.2 kwota „została ustalona na podstawie średnich kosztów
najmu obowiązujących w okolicach terenu budowy, a także na podstawie doskonałej
znajomości lokalnych warunków oraz posiadanego doświadczenia”.
Wykonawca L
nie wyjaśnił jaki jest wpływ „posiadanego doświadczenia” i jak
przekłada się bezpośrednio na kalkulację kosztów w tym zakresie, nie zawarł także żadnej
informacji o
posiadanej umowie rezerwacyjnej w tym zakresie. Znamienne jest także to,
że przedmiotowa umowa w swej treści nie zawiera żadnej daty (zawarcia/złożenia
podpisów). Po drugie, umowa wskazuje, że prezentowany lokal posiada trzy pomieszczenia
biurowe (45 m
2
, 20 m
2
i 14 m
2
)
. Zgodnie z wymaganiami OPZ Biuro Zamawiającego ma mieć
powierzchnię min. 20 m
2
, dodatkowo Konsultant musi zapewnić salę konferencyjną na
30
osób, stąd dla personelu Inżyniera pozostaje tylko jeden pokój o powierzchni 14 m
2
.
Biorąc pod uwagę wskazane w OPZ (str. 8) wymogi, jakim musi odpowiadać Biuro
Konsultanta
– tj. przepisy Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26
września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
(Dz.U.2003.169.1650 j.t. ze zm.
), a w szczególności z § 19 ust. 2, zgodnie z którym na
każdego z pracowników jednocześnie zatrudnionych w pomieszczeniach stałej pracy
powinno przypadać co najmniej 13 m
3
wolnej
objętości pomieszczenia oraz co najmniej 2 m
2
wol
nej powierzchni podłogi (niezajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.) oraz biorąc
pod uwagę fakt, że Zamawiający wymagał w IDW 8 członków kluczowego personelu, po 2
osoby z personelu biurowego i pom
ocniczego oraz przynajmniej 10 innych ekspertów według
potrzeb, zapewnienie do pracy tych wszystkich osób pokoju o powierzchni 14 m
2
jest
niewystarczające. Ponadto brak jest w przedmiotowej umowie zapewnienia miejsc
parkingowych dla personelu Konsultanta (
wymóg OPZ str. 8, pkt. a).
Stąd, w odniesieniu do poz.1.1. i 1.2. Wykonawca L nie przedstawił żadnych
dowodów potwierdzających wysokość zaoferowanych cen w tych pozycjach.
2.3. Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na u
mowę o pracę (poz.
1.3, 1.4, 4.3 i 4.4 Formularza Cenowego)
Wykonawca L nie ujął w ww. pozycjach następujących elementów:
k
osztów urlopów (argumentacja tożsama jak przy Konsorcjum I),
kosztów zwolnień lekarskich (argumentacja tożsama jak przy Konsorcjum I),
kosztów zastępstw, (argumentacja tożsama jak przy Konsorcjum I),
kosztów ponoszenia składki na PFRON.
Z
godnie z zaproponowaną ceną (2.425,00 zł/1 osoba), mając na uwadze koszty
min
imalnego zatrudnienia o pracę, rezerwa na pokrycie kosztów urlopów oraz zwolnień
lekarskich na osobę wynosi zaledwie 12,80 zł miesięcznie. 12 zł to obecnie minimalna
stawka godzinowa, zatem Wykonawca L
ma w swojej ofercie rezerwę w wysokości zaledwie
jednej godziny.
Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że Wykonawca L jest zobowiązany do
opłacenia składki na PFRON (z informacji na jego stronie internetowej wynika, że zatrudnia
600 pracowników), wówczas niedoszacowanie wyniesie już 90,14 zł pracownik/miesiąc.
Odwołujący podkreślił, że wyjaśnienia Wykonawcy L nie odnoszą się do
przedmiotowych elementów cenotwórczych, do czego Wykonawca był zobowiązany bowiem
zgodnie z zapisami SIWZ, TOM I IDW, pkt. 15.3 „Każda cena jednostkowa zawarta w
Ofercie powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce
czasu/ilości rozliczenia w Formularzu cenowym" oraz zgodnie z zapisem pkt 15.5 „Dla każdej
pozycji wyszczególnionej w Formularzu Cenowym, jeśli składają się na nią elementy
o
zróżnicowanych kosztach, jednolita stawka jednostkowa powinna zostać skalkulowana na
zasadzie
uśrednienia kosztów składowych”. Wykonawca L ograniczył swoje wyjaśnienia,
w
tym zakresie do stwierdzenia, że wszelkie wymagania określone w SIWZ zostały
uwzględnione w treści umów z pracownikami, w tym m.in. kwestie dotyczące zastępstwa
pracownika -
nie przedstawiając w tym zakresie żadnych dowodów. Wykonawca L, co
prawda, przedstawił kilka umów o pracę sprzed roku/dwóch, jednakże umowy te dotyczyły
realizacji innej usługi, stąd jako dowód w przedmiotowej sprawie są bezprzedmiotowe.
Dodatkowo Wykonawca L
na szczegółowe pytanie Zamawiającego w tym zakresie
(wezwanie z 5 grudnia 2017 .):
„proszę o przedstawienie sposobu wyceny kosztów
zastępstw podczas nieobecności pracowników lub ich urlopów oraz kosztów pozapłacowych
w odniesieniu do ceny jednostkowej z
ałożonej w formularzu ofertowym” udzielił w piśmie
z 12 grudnia
2017 r. odpowiedzi „wykonawca w ramach swoich struktur dysponuje szerokim
personelem administracyjno-
biurowym, wobec czego zapewnienie zastępstwa będzie
przebiegać bez żadnego uszczerbku dla realizacji Kontraktu”, dołączając jako dowód cztery
umowy o pracę z pracownikami zatrudnionymi na trwających kontraktach obsługiwanych
przez Wykonawcę L oraz oświadczenia ww. pracowników wskazujące, że będą oni pełnili
funkcję pracowników biurowych i pomocniczych na przedmiotowym kontrakcie z
wynagrodzeniem 2.000 p
zł brutto. Wykonawca L nie udzielił Zamawiającemu żadnej
odpowiedzi na postawione pytanie.
Na marginesie należy wspomnieć, że Wykonawca L w przedmiotowych pozycjach nie
przewidział także żadnej rezerwy na sytuacje nadzwyczajne, tj. np. na podwyższenie
minimalnego wynagrodzenia o pracę, co zostało dokonanie Rozporządzeniem Rady
Ministrów z dnia 14 września 2017 r., ustalając minimalne wynagrodzenie na poziomie 2.100
zł brutto.
2.4
Koszty związane z zapewnieniem środków transportu
Wyjaśnienia Wykonawcy L w zakresie poz. 1.2a Formularza Cenowego
„Środki transportu” są bardzo lakoniczne i nie zawierają żadnych wyliczeń.
Zamawiający w wezwaniach z 5 września i 5 grudnia 2017 r. dwa razy ponownie
wezwał Wykonawcę L o wyjaśnienie i przedłożenie konkretnych dowodów. Już samo to
powinno być podstawą do odrzucenia oferty Wykonawcy L, gdyż nie jest dopuszczalne
ponowne wzywanie w tym samym zakresie.
Wykonawca L
w żadnych wyjaśnieniach nie przedstawił kalkulacji kosztów utrzymania
i zakupu samochodu przeznaczonego dla Zamawiającego oraz samochodów dla Personelu.
O
graniczył się w wyjaśnieniach z 8 września 2017 r. do stwierdzenia, że w formularzu
cenowym w
poz. 1.2a uwzględnił koszty paliwa, a z całokształtu trzech wyjaśnień
Wykonawcy L wynika,
że tylko koszty paliwa zostały w tej pozycji uwzględnione.
Wszystkie
wyjaśnienia w tym zakresie są wzajemnie sprzeczne i niespójne.
Wykonawca L myli instytucje leasingu z
wynajmem długookresowym auta.
W
wyjaśnieniach z dnia 8 września 2017 r. wskazuje, że „do realizacji niniejszego
zamówienia przewidzieliśmy (...) samochód, który zamierzamy przenieść z innego naszego
kontraktu (...). Jest to pojazd
dla którego w przyszłym miesiącu kończy się okres leasingu i
który zamierzamy wykupić”. Natomiast w wyjaśnieniach z 12 grudnia 2017 r. Wykonawca L
wskazuje,
że „zaoferowany środek transportu był przedmiotem umowy wynajmu w ramach
[…] innego kontraktu”. Dodatkowo, jeżeli Wykonawca L składał ofertę w czerwcu 2017 r.,
a
oświadcza, że leasing na oferowany pojazd kończy się w październiku 2017 r.,
winien
wyliczyć w cenę poz. 1.2a koszty rat leasingowych i koszt jego wykupu.
Sprzeczne są też wyjaśnienia w zakresie marki samochodu. Raz Wykonawca L
stwierdza,
że oferuje jako pojazd dla Zamawiającego Hyundai ix35. Następnie w piśmie
z 12 grudnia
2017 r. przedstawia „by zagwarantować realizację umowy zgodnie z zapisami
SI
WZ Lafrentz może zaproponować alternatywnie do możliwości wykupu auta – jego
wy
najem, wg. załączonej oferty”, przy czym oferta ta dotyczy zupełnie innego pojazdu, bo
Dacii Duster. Co więcej, z załączonej oferty nic nie wynika, w szczególności, jaki jest
przebieg auta (maksymalny dopuszczalny to 80.000 km), ja
kie są koszty utrzymania,
ubezpieczenia, serwisu itp.
O fakcie niekompletnej i nierzetelnej wyceny środków transportu przez Wykonawcę L
świadczą wyjaśnienia z dnia 12 grudnia 2017 r., gdzie wprost wskazał,
że koszty ubezpieczenia czy utrzymania samochodu nie zostały wliczone w cenę oferty,
bowiem są to koszty ogólne zarządu spółki, a Wykonawca L będzie ponosić wyłącznie koszt
paliwa.
Dodatkowo, Wykonawca L
wskazał, że dokonuje niedozwolonego przenoszenia
kosztów między pozycjami formularza cenowego, dokonując swoistej inżynierii finansowej –
„koszty związane ze środkami transportu oraz środkami komunikacji dla personelu
wykonawcy ujęte zostały w dziale 2 formularza cenowego” (wyjaśnienia z 12 grudnia 2017
r.).
Ponadto, stwierdzenie Wykonawcy L
(wyjaśnienia z 17 sierpnia 2017 r., str. 17),
że „zobligowani byliśmy przez Zamawiającego do utrzymania się w limicie 15% na
koszty
administracyjne. Zwiększenie kwoty przewidzianej na środek transportu
spowodowałoby przekroczenie ww. limitu i w efekcie odrzucenie naszej oferty” potwierdza
fakt,
że skalkulował cenę w zakresie środków transportu bez uwzględnienia wszystkich
kosztów, kierując się wyłącznie podziałami ceny narzuconymi przez Zamawiającego, bez
realnego odzwierciedlenia ceny w kosztach.
2.5 Koszty personelu w okresie gwarancji
Wykonawca L
dopiero na skutek trzeciego wezwania Zamawiającego w tym samym
przedmiocie \
przestawił tabelę „koszty wykonania zamówienia” wskazując, że zatrudnienie
6
ekspertów w okresie gwarancji wygeneruje koszt rzędu 726.000 zł netto. Na realizację
pozostałych elementów przewidzianych SIWZ oraz zapewnienia ekspertów niekluczowych
pozostaje 64.
000 zł na cały okres, co daje kwotę 4.266,67 złotych miesięcznie. W kwocie tej
musi zapewnić zatrudnienie 33 osób pozostałego personelu, zgodnie z pkt 2.1.2 OPZ. Daje
to miesięcznie kwotę 129,29 zł na 1 osobę. Nawet w przypadku zlecenia usług
podwykonawcy, nie jest to realna kwota.
W zakresie oferty podwykonawczej dołączonej do wyjaśnień z 12 grudnia 2017 r.,
tj.
oferty firmy Ekspert sp. z o.o. z 1 maja 2017 r. należy stwierdzić, że dowód ten nie jest
wiarygodny i powinien zostać pominięty. Otóż w dokumencie JEDZ dołączonym do oferty
Wykonawca L
stwierdził wprost, że „Na etapie składania ofert nazwy podwykonawców nie są
jeszcze znane”, w wyniku czego nie wskazał w JEDZ żadnych konkretnych podmiotów,
z
którymi na etapie sporządzania oferty byłby związany umowami i których ceny ofert
podwykonawczych były podstawą szacowania ceny oferty. Tymczasem do wspomnianych
wyjaśnień nagle dołącza ofertę podwykonawczą z datą 1 czerwca 2017 r. Gdyby ta oferta
istniała wcześniej, w tym na etapie sporządzania oferty, to zgodnie z zasadami
doświadczenia życiowego Wykonawca L dołączyłby te ofertę do uprzednio składanych
wyjaśnień.
2.6. Koszty wyp
ełnienia kryteriów pozacenowych
Wykonawca L,
zgodnie z oświadczeniami, jakie złożył w ofercie na formularzu 2.2
„Kryteria pozacenowe”, zobowiązał się do wypełnienia wszystkich stawianych w pkt 19.1.2
IDW
wymogów.
W opinii Odwołującego Wykonawca L w wyjaśnieniach w trybie art. 90 ust. 1 i ust. 1a
pkt 1 oraz art. 87 ust. 1
Pzp nie uwzględnił bądź uwzględnili w sposób nieprawidłowy
kosztów następujących elementów:
2.6.1.
Wykonywanie cyklicznych zdjęć
Zgodnie z pkt19.1.2.2.1) IDW:
„Konsultant zastosuje bezpośredni i zdalny monitoring geodezyjny przy wykorzystaniu metod
fotogrametrycznych
z
zastosowaniem
bezzałogowych
platform
latających
(UAV
– Unmanned Aerial Vehicle) lub tradycyjnego nalotu lotniczego[…]
Komplet zdjęć z nalotów (dane źródłowe, fotografie bez korekcji) oraz pozostałe dane
zaimplementowane w trakcie realizacji usługi należy dodatkowo przekazać Zamawiającemu
na przenośnym dysku zewnętrznym […]
Konsultant jest zobowiązany do wykonania opracowań z poniższą częstotliwością:
1.
pierwsze opracowanie należy wykonać w okresie do 6 miesięcy od rozpoczęcia realizacji
Usługi. Opracowanie należy zingerować (porównać) z map do celów projektowych oraz
projektem. Konsultant jest zobowiązany dokonać analizy otrzymanych materiałów pod
wzg
lędem zgodności dokumentacji projektowej z terenem istniejącym.
2. Drugie opracowanie ortofotomapy
należy wykonać w terminie ustalonym z kierownikiem
projektu w celu zinwentaryzowania stanu istniejącego nieruchomości przed planowanym
terminem wydania decyzji ZRID.
3.
Kolejne opracowania ortofotomapy należy wykonać nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy.
Każde opracowanie należy zingerować (porównać) z mapą do celów projektowych oraz
projektem. Konsultant jest zobowiązany dokonać analizy otrzymanych materiałów pod
względem zgodności dokumentacji projektowej z terenem istniejącym.
4.
Po zakończeniu robót budowlanych objętych umową z wykonawcą robót,
Konsultant
wykona ostatni nalot oraz końcowe opracowanie i zingeruje je z geodezyjnym
pomiarem bezpośrednim powykonawczym (mapą powykonawczą). Konsultant jest
zobowiązany dokonać analizę otrzymanych materiałów. Powyższe czynności oraz wnioski
z nich płynące należy zawrzeć w raporcie końcowym. (...) Konsultant zobowiązuje się do
udostępnienia opracowań, o których mowa powyżej, w przeglądarce WWW – z dostępem
dla Zamawiającego na LOGIN i Hasło. Web serwis musi zawierać możliwość wspólnego
i referencyjnego
– raportu ortofoto, projektu, oraz mapy do celów projektowych […]
Przez cały okres trwania kontraktu do momentu wydania świadectwa wykonania,
przeglądarka winna funkcjonować na serwerach konsultanta”.
Zgodnie z powyższym w obowiązku wykonawcy jest zapewnienie nie tylko wykonania
samej ortofotomapy techniką nalotu lotniczego, ale również wykonawca zobowiązany jest
zapewnić weryfikacją mapy ze stanem rzeczywistym oraz projektowym, jak również
zapewnienie strony www i serwera f
tp do przechowywania i udostępniania przedmiotowych
materiałów.
Mając na uwadze powyższe w złożonych wyjaśnieniach wykonawcy powinni w
sposób jasny określić, kto będzie wykonywał przedmiotową ortofotomapę, czy posiada do
tego wymagane uprawnienia oraz sprz
ęt, czy zapewni przeglądarkę oraz serwer zgodny
z
wymaganiami przez cały okres realizacji usługi - oraz wskazać wszystkie koszty związane
z
powyższym zakresem oferty.
Natomiast Wykonawca L
dopiero w trzecich wyjaśnieniach przedstawił jako załącznik
zanonimizowane umowy na wykonanie ortofotomapy z nal
otu na innych, nie związanych
z prze
dmiotową inwestycją kontaktem, stąd też nie powinny być one brane pod uwagę.
2.6.2.
Obecność personelu Konsultanta przy zwiększonym zakresie badań,
pomiarów i pobieraniu próbek
Wedle pkt 19.1.2.2.2) IDW, czyli Podkryterium 1.2 [
Kontrola Jakości]:
„Konsultant będzie uczestniczył w wykonanych przez Wykonawcę Robót pomiarach,
badaniach oraz czynnościach polegających na pobieraniu prób na Placu Budowy w ilości
20% większej niż przewidywana w Umowie (30%), tj. łącznie 50%. Konsultant jest
zobowiązany potwierdzić fakt uczestnictwa w pomiarach, badaniach oraz przy pobieraniu
prób zgodnie z Umową”.
Wykonawca L w
ostatnich wyjaśnieniach, w tabeli „koszty wykonania zamówienia”
wsz
ędzie w dziale 2 wskazał, że Technolog będzie zatrudniony na 0,5 etatu. Taki zakres
wynika z podstawowych obowiązków wykonawcy – zgodnie z SIWZ WU § 13 ust. 7
[Ogólne obowiązki Konsultanta] „Wszystkie osoby, których dotyczy obowiązek zatrudnienia
na podstawie
Umowy o pracę, tj. wskazane w ust. 5 i 6, przez okres realizacji usługi, do
wydania ostatniego Świadectwa Przejęcia, będą zatrudnione na podstawie umowy o pracę w
wymiarze pełnego etatu […] Technolog przez okres realizacji usługi, do wydania ostatniego
Świadectwa Przejęcia, zatrudniony będzie w wymiarze nie mniejszym niż ½ etatu”.
Jednakże skoro Wykonawca L zadeklarował, że będzie uczestniczył w zwiększonej ilości
prac, to jego obowiązki z konieczności uczestnictwa wzrosły 30% badań (minimum określone
w SI
WZ) do aż 50% (obowiązki wynikające z deklaracji w danym podkryterium). W opinii
Odwołującego w przeciągu 10 dni roboczych nie ma możliwości dokonania odbioru i
obecności przez jedną osobę (potwierdzonych protokołem) na odcinku drogi o długości 22
km, stąd aby wypełnić zadeklarowane kryterium, konieczne jest wykazanie zatrudnienia
Technologa na cały etat, czego wykonawca nie uczynił.
2.6.3. 2-tygodniowy
okres dublowania pracy ekspertów kluczowych
Wedle pkt 19.1.2.2.4) IDW, czyli Podkryterium 1.4 [
Niezmienność personelu
Konsultanta]
wykonawca musi zapewnić, że „W przypadku zmiany ekspertów kluczowych
w
trakcie realizacji umowy Konsultant zapewni, w ramach obowiązków każdego
zatrudnionego eksperta; sporządzenie Raportu zamknięcia wszystkich spraw prowadzonych
przez odchodzącego eksperta w ramach kontraktu oraz zdublowanie pracy w okresie 2 tyg.
Raport
ten będzie miał za zadanie płynne przekazanie obowiązków i wdrożenie nowego
eksperta poprzez szybsze zorientowanie się w sprawach prowadzonych przez
odc
hodzącego z kontraktu eksperta, oraz uniknięcie sytuacji związanej z pominięciem spraw
przez niego
rozpoczętych i niezałatwionych”.
Zgodnie z wezwaniem do złożenia wyjaśnień z 7 sierpnia 2017 r., oraz ponownie
z 5 grudnia 2017 r. Wykonawca L
był w obowiązku przedstawienia kompletności ceny w tym
„Na potwierdzenie powyższego należy przedłożyć rozbicie ceny ofertowej w podziale na
miesiące realizacji Usługi z uwzględnieniem elementów składowych tj. koszty
poszczególnego personelu konsultanta z uwzględnieniem zatrudnienia deklarowanych osób
na umowę o pracę”.
Wykonawca L
nie uwzględnił konieczności zapewnienia zdublowania i tym samych
zwiększonego kosztu dla danego stanowiska w momencie przekazywania obowiązków.
Żaden element wyjaśnień nie obejmuje wynagrodzenia za pracę w w/w zdublowanym
okresem.
2.6.4. Szkolenia
Wedle pkt 19.1.2.2.5) IDW, czyli Podkryterium 1.5 [Szkolenia]:
„Konsultant zorganizuje 2 szkolenia dla Ekspertów Kluczowych i Innych Ekspertów
z
zakresu znajomości warunków umowy na nadzór i Kontraktu na roboty budowlane, a także:
• Programu Funkcjonalno-Użytkowego (szkolenie pierwsze),
• WIO RB (szkolenie pierwsze),
• projektu budowlanego i wykonawczego (szkolenie drugie),
• specyfikacji
technicznych
wykonania
i
odbioru
robót
budowlanych
(szkolenie
drugie)”.
Wykonawca L
w trzecich wyjaśnieniach przedstawił ofertę podwykonawczą na
przeprowadzenie szkoleń z 1 czerwca 2017 r., pochodzącą od firmy LafLearning. Jak wynika
z
informacji
zawartych
na
stronie
internetowej
tego
podwykonawcy
(https://laflearning.pl/kontakt-2/)
właścicielem marki LafLearning jest sam Wykonawca L,
s
tąd przedstawiony dowód nie ma żadnej mocy i winien zostać pominięty.
2.7. Zarzut naruszenia art. 89 ust 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
Wykonawca L
nie wykazał w załączonym do wyjaśnień rażąco niskiej ceny
z 17 sierpnia
2017 r. HPPK uwzględnienia dodatkowych specjalistów wymaganych SIWZ.
Dopiero na skutek trzeciego wezwania Zamawiającego w tym zakresie – pismem z 12
grudnia 2017 r.
– przedstawił ofertę podwykonawczą na usługi nadzoru zawarte w dziale 2
(za
wyjątkiem kluczowych ekspertów). Na marginesie należy stwierdzić, jak już wyżej
wspomniano, że dowód ten nie jest wiarygodny i powinien zostać pominięty.
Otóż w dokumencie JEDZ dołączonym do oferty Wykonawca L wskazał wprost, że „Na
etapie składania ofert nazwy podwykonawców nie są jeszcze znane”, w wyniku czego nie
wskazał w JEDZ żadnych konkretnych podmiotów, z którymi na etapie sporządzania oferty
byłby związany umowami i których ceny ofert podwykonawczych były podstawą szacowania
ceny oferty. Tymczasem do
wyjaśnień z 12 grudnia 2017 r. (pół roku po złożeniu oferty)
Wykonawca L
nagle dołącza ofertę podwykonawczą z datą 1 czerwca 2017 r. Gdyby ta
oferta istniała wcześniej, w tym na etapie sporządzania oferty, to zgodnie z zasadami
doświadczenia życiowego, zostałaby dołączona do uprzednio składanych wyjaśnień.
Sprzeczność z SIWZ zachodzi we wskazanym przez Wykonawcę L zakresie
zatrudnienia specjalistów.
Pismem z 17 sierpnia 2017 r. Wykonawca L
przedstawił HPPK zarówno dla okresu
projektowania, jak również okresu realizacji robót. Przedmiotowy dokument obrazuje w jaki
sposób będzie realizował przedmiotową usługę i jakie środki kadrowe zamierza w tym celu
wykorzystać Wykonawca L.
Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotowy harmonogram wykonany jest w
sposób bardzo lakoniczny, nie wynikają z niego żadne stawki personalne, a to personel przy
usługach przedmiotowego charaktery tworzą blisko 80% ceny ofertowej.
W opinii Odwołującego Wykonawca L w sposób niezgodny z SIWZ rozplanował pracę
personelu oraz nie uwzględnił istotnych oraz kluczowych branż w wymaganych tego w SIWZ
jednostkach czasu. Z przedstawionego harmonogramu
można wyczytać, że na etapie
projektowania zamierza zaangażować tylko i wyłącznie personel kluczowy oraz
wery
fikatorów dokumentacji:
Inżyniera Kontraktu,
Głównego Inspektora Nadzoru specjalności inżynieryjnej drogowej,
Głównego Inspektora Nadzoru specjalności inżynieryjnej mostowej,
Specjalisty ds. rozliczeń,
Specjalisty ds. roszczeń,
Technologa,
Głównego Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności inżynieryjnej
mostowej,
Głównego Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności inżynieryjnej
drogowej,
Weryfikatora dokumentacji projektowej spec
jalności Inżynieryjnej mostowej,
Weryfikatora dokumentacji projektowej spec
jalności inżynieryjnej drogowej,
Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalno
ści inżynieryjnej wyburzeniowej,
Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji
i urządzeń telekomunikacyjnych,
Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych
i kanalizacyjnych,
Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych.
Jednakże w składzie personelu Wykonawca L nie uwzględnił nikogo spośród
personelu „Inni Eksperci” zgodnie z pkt 2.1.2. OPZ.
Zgodnie z Tomem II IDW [Istotne dla stron postanowienia umowy]
, § 14
[Obowiązki Konsultanta w zakresie weryfikacji i koordynacji prac projektowych] wykonawca
na etapie projektowania zobowiązany jest do:
§ 14 pkt 1.2 „weryfikacji i nadzorowania prawidłowości zaprojektowania linii
rozgraniczające inwestycji, w kontekście rozwiązań dla obsługi przyległego terenu,
zajętości terenu oraz prawidłowości podziału nieruchomości” – brak uwzględnienia
Geodety w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji wymienionego w pkt 2.1.2.
OPZ,
§ 14 pkt 1.4 „weryfikacji i nadzorowania wykonania Projektu robót geologicznych
wraz z uzyskaniem Decyzji o zatwierdzeniu oraz wykonania w zależności od
potrzeb opinii geotechnicznej, Dokumentacji badań podłoża gruntowego,
Dokumentacji geologiczno-
inżynierskiej
i
P
rojektu
geotechnicznego”
–
brak
uwzględnienia Specjalisty ds. nadzoru geotechnicznego oraz Specjalisty ds.
nadzoru geologicznego wymienionych w pkt 2.1.2. OPZ,
§ 14 pkt 1.5 „weryfikacji i nadzorowania przeprowadzenia procedury sporządzania
raportu do ponownej oc
eny oddziaływania na środowisko” – brak uwzględnienia
Specjalisty ds. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska wymienionego
pkt 2.1.2. OPZ,
§ 14 pkt 1.6 „weryfikacji i nadzorowania wykonania materiałów niezbędnych do
wystąpień o uzgodnienia formalno-prawne, w tym m.in. decyzji o pozwoleniu
wodno-
prawnym, uzgodnienia z gestorami sieci, zarządcami dróg i sieci kolejowej,
decyzje o zezwoleniu na
realizacje inwestycji drogowej” – brak uwzględnienia
Specjalistów kontaktów ze społecznością i promocji, umów z podwykonawcami,
dostawcami i usługodawcami, współpracy z gestorami sieci wymienionych pkt
2.1.2. OPZ,
§ 14 pkt 1.8 „weryfikacji i nadzorowania wykonania Projektów stałej organizacji
ruchu oraz projektów organizacji ruchu na czas prowadzenia Robót i ich
opi
niowanie” – brak uwzględnienia Specjalisty ds. inżynierii ruchu wymienionego
w pkt 2.1.2. OPZ,
Ponadto, w pkt 2.5.5. OPZ
Zamawiający dodatkowo określił szczegółowe wymagania
w
stosunku
do
Specjalisty
ds.
kontaktów
ze
społecznością
i
promocji.
Przedmiotowy
specjalista musi wykonywać zadania wymielone w pkt 3.1-3.8
Formularza
Cenowego (Działania promocyjne), a więc:
3.1
Broszura Informacyjna
sztuka
1.500
3.2
Zdjęcia naziemne i lotnicze w okresie od rozpoczęcia realizacji Robót do wystawienia
ostatniego Świadectwa Przejęcia
miesiąc
31
3.3
Zdjęcia naziemne i lotnicze w okresie od wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia do
wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności
r
yczałt
X
3.4
Materiały filmowe do emisji w Internecie w okresie od rozpoczęcia realizacji Robót do
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia
m
iesiąc
31
3.5
Materiały filmowe do emisji w Internecie w okresie od wystawienia ostatniego Świadectwa
Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności
r
yczałt
X
3.6
Informacyjna strona internetowa kompleksowo (projekt, realizacja, utrzymanie) w okresie od
rozpoczęcia realizacji umowy do wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia
m
iesiąc
46
3.7
Informacyjna strona internetowa
– aktualizacja w okresie od wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności
r
yczałt
X
3.8
Wizyty studyjne w okresie od rozpoczęcia realizacji Robót do wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia
sztuka
4
Według wskazanych przez Zamawiającego okresów, broszura informacyjna jest
wydawana „nie wcześniej niż 6 miesięcy od daty przekazania Wykonawcom Placu Budowy”
(pkt 2.5.1. OPZ
), a więc w trakcie wykonywania dokumentacji projektowej, natomiast
informacyjna strona internetowa prowadzona jest przez okres 43
miesięcy, a więc cały okres
usługi łącznie z okresem projektowania.
Jednoznacznie obowiązki specjalisty w zakresie projektowania przedstawiono
również w pkt 2.5.5. ppkt 3 „Współpraca z lokalną społecznością w zakresie udzielania
aktualnej informacji o pos
tępie prac projektowych oraz robót, przyjętych rozwiązań
projektowych […]”. Nie uwzględnienie przedmiotowego specjalisty w okresie projektowania
jednoznacznie obrazuje niezgodności oferty Wykonawcy L z SIWZ.
Kolejnym
nieuwzględnionym
w
okresie
projektowania
jest
specjalista
ds.
sprawozdawczości.
Zgodnie z § 29 WU pkt 1 [Raporty i analizy] „Konsultant jest zobowiązany w czasie
realizacji usługi w zakresie, formie i w terminach określonych w Załączniku nr 1 do umowy
sporządzić oraz dostarczyć do Kierownika Projektu, Raporty oraz analizy z realizacji
projektu
”.
Załącznik 1 stanowi natomiast listę wymaganych opracowań wraz z ich terminami
wykonania:
„1. Raport otwarcia (należy sporządzić i przedłożyć Kierownikami Projektu w okresie
dwóch miesięcy do Daty rozpoczęcia usługi)
(...)
3.
Raporty miesięczne z postępu prac (sporządzane w okresie prac projektowych
i
realizacji robót; opatrzone podpisem Inżyniera raporty będą dostarczane do
Kierownika projektu do 5-tego dnia nast
ępnego miesiąca kalendarzowego)”.
Zamawi
ający określił jasno jakich raportów wymaga i w jakich terminach, przez co
w
personelu celowo umieścił stanowisko specjalisty ds. sprawozdawczością jako osoby
odpowiedzialnej za ich przegotowanie. Jest to praktyką stosowana przez Zamawiającego od
wielu lat
we wszystkich postępowaniach.
Wedle powyższego, Odwołujący stwierdził, że wykonawcy już na etapie samego
proje
ktowania nie uwzględnili aż 8-10 wymaganych zapisami SIWZ specjalistów
(w
zależności od podziału obowiązków):
geodeta
w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji,
specjalista ds. nadzoru geotechnicznego,
specjalista ds. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska,
specjalista ds. nadzoru geologicznego,
specjalista ds. kontaktów ze społecznością i promocji,
specjalista
ds. umów z podwykonawcami, dostawcami i usługodawcami,
specjalista ds. współpracy z gestorami sieci,
specjalista ds. inżynierii ruchu,
specjalista ds. kontaktów ze społecznością i promocji,
specjalista ds. sprawozdawczości.
Adekwatna sytuacja odnosi się również do okresu robót budowlanych,
gdzie Wykonawca L
nie uwzględnił dla odmiany żadnego weryfikatora dokumentacji, mimo
że w jego obowiązku, zgodnie z § 14 pkt 6 WU „Konsultant powinien nadzorować
prowadzenia nadzoru autorskiego, weryfikowania i akceptowa
ć działania Projektanta, o
których
mowa
w art. 20 ustawy
– Prawo Budowlane”. Tym samym także na etapie nadzorowania robót
budowlanych niezbędne jest świadczenie usług przez Weryfikatorów.
Z powyższego wynika, że Wykonawca L nie przewidział w swojej ofercie wszystkich
wymaganych przez SIWZ specjalistów na poszczególnych etapach realizacji umowy. W tym
zakresie jego oferta
jest sprzeczna z SIWZ i jako taka powinna zostać odrzucona.
Podsumowując, Zamawiający, jak już wskazano w odniesieniu do Konsorcjum I,
by
ł uprawniony do wzywania do kolejnych wyjaśnień wyłącznie w zakresie
doszczegółowienia treści, która już znalazła się w pierwszych wyjaśnieniach. Nie mógł
jednak
wzywać ponownie o złożenie wyjaśnień w zakresie, który już uprzednio był
przedmiotem wyjaśnień, a wykonawca nie przedstawił żądanych informacji. W analizowanym
stanie faktyczn
ym Zamawiający nagminnie prosił o przedstawienie tych samych wyliczeń,
czy dowodów. Dowodzi tego chociażby pismo z 5 grudnia 2017 r., gdzie wskazuje w
odniesieniu do środków transportu „Zamawiający […] ponownie prosi o przedstawienie
kalkulacji kosztów paliwa i pozostałych kosztów […]”. Już sam fakt wystosowania do
Wykonawcy L
trzech pism o przedstawienie wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 Pzp praktycznie
w zakresie tych samych p
unktów jest niedopuszczalne. Wykonawca L, w odpowiedzi na
trzecie żądanie Zamawiającego, zgodnie z którym „Do wyjaśnień należy dołączyć komplet
obliczeń pozwalających jednoznacznie stwierdzić; czy oferta opiera się na założeniach
zgodnych z Rozporządzeniem ws. minimalnego wynagrodzenia o pracę” – nadal nie
przedstawia żadnych obliczeń w zakresie personelu biurowego i pomocniczego.
Dodatkowo Wykonawca L
składając trzy wyjaśnienia w trybie rażąco niskiej ceny
dopiero w
załączeniu do trzeciego pisma składa umowy/oferty podwykonawcze datowane
sprzed składania ofert.
Stanowisko Zamawiającego
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania argumentując, jak niżej.
Podstawowym zarzutem stawianym przez Odwołującego jest zarzut zawarcia
w ofertach Konsorcjum I oraz Wykonawcy L
rażąco niskiej ceny i zaniechania odrzucenia
ww.
ofert z tegoż powodu.
W związku z powzięciem podejrzenia rażącego zaniżenia ceny ofertowej,
Zamawiający – pismem z 7 sierpnia 2017 r. – wezwał Konsorcjum I, na podstawie art. 90 ust.
1 i 1a pkt 1 oraz art. 87 ust. 1 Pzp,
do udzielenia wyjaśnień, w tym do złożenia dowodów
dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny, w zakresie:
działu 1 Formularza Cenowego „Koszty administracyjne od rozpoczęcia Usługi do
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia”,
działu 2 Formularza Cenowego „Usługi nadzoru i zarządzanie”,
działu 3 Formularza Cenowego „Działania promocyjne”,
działu 4 Formularza Cenowego „Koszty administracyjne od wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności”.
Pismem z 18 sierpnia 2017 r. Konsorcjum I
złożyło wyjaśnienia, w których
szczegółowo ustosunkowało się do wskazanych przez Zamawiającego części Formularza
Cenowego i
załączyło tabelę „Rozbicie oferty cenowej” , dowody rejestracyjne samochodów,
u
mowę leasingu, a także ofertę Wolgraf Design.
Po
analizie przesłanych wyjaśnień Zamawiający stwierdził konieczność uzyskania
dodatkowych wyjaśnień w zakresie działu 2 Formularza Cenowego „Usługi nadzoru
i
zarządzanie”. W tym celu Zamawiający, pismem z 5 września 2017 r., wezwał Konsorcjum I
do przesłania HPPK, w którym wskazana będzie ilość dniówek w kolejnych miesiącach
trwania inwestycji, przewidzianych dla poszczególnych Ekspertów wymienionych w OPZ pkt
2.1.1 oraz 2.1.2.
W piśmie z dnia 7 września 2017 r. Konsorcjum I wyjaśniło, że złożenie HPPK nie jest
możliwe na obecnym etapie Postępowania i zgodnie z projektem umowy, dokument ten
powinien być złożony w trakcie realizacji zadania, że sposób kalkulacji kosztów związanych
z
zatrudnieniem osób Personelu Kluczowego oraz Personelu Dodatkowego został
opracowany w oparciu o wieloletnie doświadczenie obu firm tworzących konsorcjum,
że uwzględniono konieczność zapewnienia pobytu Ekspertów w wymiarze który zapewnia
należyte wykonanie Umowy oraz wymagania Zamawiającego odnośnie czasu pracy i formy
zatrudnienia na umowę o pracę Kluczowych Specjalistów. Konsorcjum I złożyło kolejne
Rozbicie oferty cenowej, uzupełnione o dodatkową kolumnę, w której wskazano zakładane
ilości dniówek przewidzianych dla poszczególnych Ekspertów wymienionych w OPZ pkt
2.1.1 oraz 2.1, w czasie trwania inwestycji.
Pismem z dnia 9 listopada
2017 r. Zamawiający wezwał Konsorcjum I do wyjaśnienia
niezgodności
zsumowanych
kosztów
w
dziale
1
Formularza
Cenowego
„Koszty administracyjne
od
rozpoczęcia
Usługi
do
wystawienia
ostatniego
Świadectwa Przejęcia”, oraz dziale 2 Formularza Cenowego „Usługi nadzoru i zarządzanie”,
a także do jednoznacznego potwierdzenia, że zgodnie z pkt 2.1.2 OPZ [lnni Eksperci] oraz
§ 14 Umowy [Obowiązki Konsultanta w zakresie weryfikacji i koordynacji prac projektowych]
w
ykonawca przewidział zatrudnienie dodatkowego Personelu w zakresie „Inni Eksperci”,
zgodnie z potrzebami realizacji kontraktu.
W odpowiedzi z 14 listopada
2017 r., Konsorcjum I potwierdziło, że zgodnie z pkt
2.1.2
OPZ oraz § 14 Umowy przewidziało zatrudnienie dodatkowego Personelu w zakresie
„Inni Eksperci” i wskazało, że zasadniczy udział innych ekspertów, o których mowa w pkt
2.1.2 OPZ,
przyjęto na etapie projektowania. Tam gdzie było to możliwe do przewidzenia,
Konsorcjum I przewidziało koszty od razu w odrębnych pozycjach. Jednocześnie
Konsorcjum
I wskazało z jakich rezerw dodatkowe koszty miałyby być ponoszone.
W związku z przedstawionym stanem faktycznym nie sposób uznać za zasadny
zarzut Odwołującego, jakoby Zamawiający w sposób nieuprawniony kilkakrotnie wzywał
Konsorcjum
I do złożenia wyjaśnień, przejmując za wykonawcę inicjatywę w dążeniu do
wyjaśnienia ceny oferty. Nie jest również prawdą, jakoby Konsorcjum I zachowywało się
biernie, odmawiając wyjaśnień lub udzielając wyjaśnień ogólnych. W związku z udzielonymi
przez Konsorcjum I wyjaśnieniami dotyczącymi żądanego przez Zamawiającego HPPK,
(wezwania z 18 sierpnia i 7 września 2017 r.) Zamawiający uznał za zasadne stanowisko
Konsorcjum I, gdyż złożona tabela „Formularz cenowy”, uzupełniony o dodatkową kolumnę,
w
której wskazano zakładane ilości dniówek przewidzianych dla poszczególnych Ekspertów
wymienionych w pkt 2.1.1 i 2.1.2 OPZ
w czasie trwania inwestycji, pozwalała na obliczenie
ilości dniówek w kolejnych miesiącach trwania inwestycji. Na tej podstawie Zamawiający był
w
stanie ustalić wymiar czasu pracy ekspertów, liczbę dni w miesiącu i stawkę
wynagrodzenia. Wątpliwości Zamawiającego wzbudziło jedynie to, czy Konsorcjum I
przewidziało zatrudnienie dodatkowego Personelu w zakresie „Inni Eksperci”, zgodnie z
potrzebami realizacji kontraktu. Udzielone przez Konsorcjum I wyjaśnienie, że zasadniczy
zak
res udziału innych ekspertów, o których mowa w pkt 2.1.2 OPZ, został uwzględniony od
razu w odrębnych pozycjach przewidzianych dla poszczególnych ekspertów, Zamawiający
uznał za wystarczające, a podane przez Konsorcjum I rezerwy, z których koszty z tym
związane miałyby być pokrywane, za odpowiednie.
Odnosząc się do pozostałych zarzutów Odwołującego dotyczących: kosztów
związanych z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego, kosztów związanych
z zapewnieniem środków transportu, kosztów zatrudnienia personelu biurowego
i
pomocniczego na umowę o pracę i kosztów personelu w okresie realizacji robót oraz
gwarancji
– dział 2 Formularza Cenowego, Zamawiający, mając na względzie złożoną ofertę
i
udzielone wyjaśnienia, nie stwierdził, jakoby wybrana oferta zawiera rażąco niską cenę,
przy
czym, ciężar dowodu w powyższym zakresie, zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 Pzp,
spoczywa na Konsorcjum I.
W związku z powzięciem podejrzenia rażącego zaniżenia ceny ofertowej,
Zamawiający – pismem z dnia 7 sierpnia 2017 r. – wezwał Wykonawcę L, na podstawie
art. 90 ust. 1 i 1a pkt 1 oraz art. 87 ust. 1 Pzp, do udzielenia wyja
śnień, w tym do złożenia
dowodów dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny, w zakresie:
działu 1 Formularza Cenowego „Koszty administracyjne od rozpoczęcia Usługi do
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia”,
działu 2 Formularza Cenowego „Usługi nadzoru i zarządzanie”, działu 3
Formularza
Cenowego „Działania promocyjne",
działu 4 Formularza Cenowego „Koszty administracyjne od wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności”.
W piśmie z 17 sierpnia 2017 r. Wykonawca L przekazał Zamawiającemu wyjaśnienia,
w k
tórych szczegółowo ustosunkował się do wskazanych przez Zamawiającego części
Formularza Cenowego i załączył m.in.: umowy najmu lokali, umowy o pracę, HPPK,
rozbicie
ceny ryczałtowej w podziale na miesiące realizacji Usługi oraz umowy o świadczenie
usług związanych z działaniami promocyjnymi.
W celu uzyskania wyjaśnień dotyczących przesłanych odpowiedzi Zamawiający,
pismem z
5 września 2017 r., wezwał Wykonawcę L do jednoznacznego potwierdzenia, że:
zgodnie
z wymaganiami SIWZ uwzględnił wszystkie wymagania dotyczące
powierzchni, lokalizacji i wyposażenia Biura Konsultanta oraz Biura
Zamawiającego, w tym sali konferencyjnej,
pomimo założonych dniówek w przekazanym Zamawiającemu HPPK, w razie
potrzeby, zapewni
właściwą obsługę inwestycji przez Ekspertów zgodnie z pkt
2.1.1 i 2.1.2 OPZ,
oraz do
wyjaśnienia kosztu broszury informacyjnej, a także złożenia dowodu nr 13 i umowy
dotyczącej zapewnienia Środka transportu.
W odpowiedzi z
8 września 2017 r. Wykonawca L potwierdził, że:
zgodni
e z wymaganiami SIWZ uwzględnił wszystkie wymagania dotyczące
powierzchni, lokalizacji i wyposażenia Biura Konsultanta oraz Biura
Zamawiającego, w tym sali konferencyjnej oraz powołała się na załączone do
poprzedniego pisma umowy najmu zawarte w innych kontraktach,
jest got
ów, w razie potrzeby, zatrudnić wskazanych w piśmie Ekspertów na pełny
etat lub zatrudnić dodatkowych pracowników,
podana cena jednostkowa w
poz. 3.1 Formularza cenowego „Działania
promocyjne” obejmuje całkowity koszt wykonania broszury informacyjnej – powołał
się na załączone do poprzedniego pisma umowy zawarte w innych podobnych
kontraktach i załączył ofertę wstępną na opracowanie broszury informacyjnej, a
także omyłkowo nie dołączony uprzednio dowód nr 13 – umowę o pracę nr
21/02/2016.
W ce
lu uzyskania dalszych wyjaśnień, pismem z 5 grudnia 2017 r.,
Zamawiający wezwał Wykonawcę L do:
jednoznacznego potwierdzenia, że w pozycjach biuro Konsultanta i biuro
Zamawiającego zostały ujęte wszystkie koszty niezbędne do wykonania Usługi,
przedstawienia kalkulacji kosztów paliwa oraz pozostałych kosztów dotyczących
Środka transportu,
przedstawienia
sposobu wyceny kosztów zastępstw podczas nieobecności
pracowników lub ich urlopów oraz kosztów pozapłacowych w odniesieniu do ceny
jednostkowej założonej w Formularzu Cenowym,
z
łożenia HPPK, w którym wskaże koszty poszczególnych Ekspertów
wymienionych w pkt 2.1.1 i 2.1.2 w podziale n
a miesiące realizacji Usługi,
jednoznacznego potwierdzenia, że w ramach ceny ofertowej Wykonawca L
zakłada zapewnienie dla całego personelu zatrudnionego na umowę o pracę na
pełny etat wynagrodzenia zgodnego z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9
września 2016 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w
2017 r. oraz dołączenia kompletu obliczeń.
W odpowiedzi z 12 grudnia 2017 r. Wykonawca L:
potwierdził, że ceny jednostkowe zdeklarowane w pozycjach biuro Konsultanta
oraz biuro Zamawiającego zawierają wszystkie koszty niezbędne do wykonania
Usługi i załączył umowę rezerwacyjną lokalu biurowego oraz przykładową
inwentaryzację mebli z zakończonego kontraktu,
przedstawił orientacyjne koszty paliwa i wskazał, że inne koszty są wkalkulowane
w
bieżące wydatki wykonawcy i złożył ofertę wynajmu samochodu firmy
Masterlease,
potwierdził, że zapewni zastępstwo pracowników, których kompetencje
odpowiadają wymaganiom określonym w SIWZ oraz, że dysponuje szerokim
personelem administracyjno-
biurowym, a także załączył umowy o pracę,
potwierdził, że wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę
są zgodne z ww. Rozporządzeniem, załączył umowy o pracę ze specjalistami oraz
tabelę „Koszty wykonania zamówienia”.
W
związku z przedstawionym stanem faktycznym nie sposób uznać za zasadny
zarzut Odwołującego, jakoby Zamawiający w sposób nieuprawniony kilkakrotnie wzywał
Wykonawcę L do złożenia wyjaśnień, przejmując za niego inicjatywę w dążeniu do
wyjaśnienia ceny oferty. Wykonawca L nie zachowywał się biernie, odmawiając wyjaśnień
lub udzielając wyjaśnień ogólnych. Kierowanymi do Wykonawcy L pytaniami, mając na
względzie cel postępowania wyjaśniającego, o którym mowa w art. 90 Pzp, Zamawiający
dążył do jednoznacznego ustalenia, czy złożona przez Wykonawcę L oferta zawiera rażąco
niską cenę. Obszerne wyjaśnienia i załączone do nich dokumenty rozwiały powzięte przez
Zamawiającego wątpliwości i przekonały, że złożona oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Odnosząc
się
do
pozostałych
zarzutów
Odwołującego
dotyczących:
kosztów związanych z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego,
kosztów zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na umowę o pracę,
kosztów związanych z zapewnieniem środków transportu, kosztów personelu w okresie
gwarancji i kosztów wypełnienia kryteriów pozacenowych, Zamawiający – mając na
względzie złożoną ofertę i udzielone wyjaśnienia – nie stwierdził, jakoby wybrana oferta
zawiera rażąco niską cenę, przy czym, ciężar dowodu w powyższym zakresie, zgodnie z art.
190 ust. 1a pkt 1 Pzp, spoczywa na Wykonawcy L.
Zamawiający podsumował, że nie zaszły przesłanki do odrzucenia ofert Konsorcjum I
oraz Wykonawcy L
. Z uwagi na powzięte przez Zamawiającego podejrzenie rażącego
zaniżenia cen w ww. ofertach, Zamawiający dokonał ich badania. Złożone przez
wykonawców wyjaśnienia i dowody, zdaniem Zamawiającego, nie powalały na uznanie, że
zao
ferowane ceny są rażąco niskie. Wykonawcy w sposób spójny i logiczny wyjaśnili na
żądanie Zamawiającego w jaki sposób dokonali obliczenia cen ofert oraz jakie okoliczności
wpływają na ich wysokość. W ocenie Zamawiającego wyjaśnienia Konsorcjum I oraz
Wykonawcy L były wiarygodne, przekonujące i należycie dokumentowały wysokość
zaoferowanych cen ofertowych.
Do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przystąpienia zgłosili
Konsorcjum I oraz Wykonawca L, wnosząc o oddalenie odwołania.
Izba, wobec spełniania przez zgłoszone przystąpienia przesłanek z art. 185 ust. 2
Pzp, postanowiła o dopuszczeniu ww. wykonawców do udziału w postępowaniu
odwoławczym w charakterze przystępujących po stronie Zamawiającego.
Stanowisko Konsorcjum I
Na rozprawie 15 stycznia 2018 r.
Konsorcjum I (dalej również „Przystępujący I”),
odpowiadając na zarzut zaniechania przedstawienia HPPK, podtrzymało zawartą
w
wyjaśnieniach argumentację o braku możliwości złożenia takiego dokumentu i stwierdziło,
że w jego miejsce sporządziło Rozbicie Oferty Cenowej (dalej „ROC”), zawierające
informacje, o które pytał Zamawiający.
W kwestii
kosztów Biura Konsultanta i Zamawiającego Przystępujący I stwierdził,
że podał planowaną lokalizację, a przyjęta w ROC stawka ma rynkowy charakter.
Podkreślił również, że zawarł w wyjaśnieniach informację o posiadanym sprzęcie
i
wyposażeniu, które uległy amortyzacji i nie generują już po jego stronie dodatkowych
kosztów związanych z ich wykorzystaniem. Zaznaczył, że kwestia serwera FTP nie była
pr
zez Zamawiającego poruszana oraz że przyjęte w tym zakresie przez Odwołującego
koszty są zawyżone.
W kwestii
wyceny kosztów środków transportu Konsorcjum I wyjaśniło, że w poz. 1.2a
i 4.2a Formularza C
enowego podać należało jedynie koszty związane z zapewnieniem
pojazdu Zamawiającemu, o czym świadczy pkt 2.4 OPZ (str. 14, ostatni akapit).
Przystępujący I stwierdził, że nie wyklucza przekroczenia wynikającego z załączonej do
wyjaśnień umowy leasingu limitu kilometrów dla samochodu Zamawiającego, tym niemniej
uznał, że jest to koszt pomijalny. Wskazał również, że posiada własne środki transportu
przewidziane dla personelu konsultanta.
Odnosząc się do kosztów zatrudnienia personelu pomocniczego i biurowego
Konsorcjum I stwierdziło, że płaci składkę na ubezpieczenie wypadkowe w niższej niż
maksymalna wysokości. Przystępujący I podał również, że ze względu na poziom
zatrudnienia nie miał obowiązku wliczenia do kalkulacji kosztów osobowych składek na
PFRON.
Odpierając zarzut dotyczący kosztów personelu w okresie realizacji robót i gwarancji
Konsorcjum I wyjaśniło, że zatrudnia pracowników za wynagrodzeniem mającym rynkowy
charakter. Podało ponadto, że wysokość wynagrodzenia personelu będzie zróżnicowana
w
zależności od etapu realizacji zamówienia.
W odpowiedzi na zarzut niezgodności treści oferty z SIWZ Przystępujący I stwierdził,
że zgodnie z wymogami SIWZ (pkt 2.1.2 OPZ) zatrudniał będzie tzw. „Innych specjalistów”
tylko w razie potrzeby.
Konsorcjum I zwróciło ponadto uwagę na okoliczność założenia znacznych rezerw w
odrębnych pozycjach ROC, ale również na przewidywane w poszczególnych pozycjach ROC
oszczędności. Wskazało również, że stosunek wartości jego oferty do wartości robót,
nad
których wykonaniem nadzór ma być pełniony mieści się w dopuszczalnych w literaturze
fachowej granicach.
Na poparcie opisanych powyżej twierdzeń Przystępujący I wniósł o dopuszczenie
i
przeprowadzenie dowodów z treści:
1.
wydruku oferty najmu lokalu w miejscowości Goleniów – dowód PI1,
2.
wyciągu z ewidencji środków trwałych… za 2017 r. – dowód PI2,
3.
oferty na utrzymanie serwera FTP z 6 października 2017 r. na kontrakcie
dotyczącym projektu i budowy fragmentu drogi ekspresowej S7 – dowód PI3,
4.
zawiadomienia z ZUS dotyczącego stopy procentowej składki na ubezpieczenie
wypadkowe z 19 marca 2017 r.
– dowód PI4,
5. raportu pomocniczego do deklaracji rocznej PIT-4R za czerwiec 2017 r.
–
dowód PI5,
6.
oświadczeń osób przewidzianych przez Konsorcjum I do realizacji zamówienia
o
wysokości wynagrodzeń w podziale na etapy realizacji zamówienia
(dokumenty z 2 czerwca 2017 r.)
– dowody PI6,
7.
umów o pracę z 25 listopada 2016 r., 28 listopada 2016 r., 19 grudnia 2016 r.,
29 maja 2017 r. z pracownikami wykonawcy INKO Consulting sp. z o.o.,
zatrudnionymi przy realizacji innego kontraktu
– dowody PI7,
8.
dokumentu wskazującego na podział ceny oferty netto zaproponowanej przez
Przystępującego I wraz z ROC wskazującym na oszacowane rezerwy –
dowody PI8,
9.
zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu na roboty
budowlane, nad wykonaniem k
tórych nadzór ma być powierzony w ramach
Postępowania (pismo z 18 sierpnia 2017 r.) – dowód PI9,
10.
wyciągu ze Środowiskowych zasad wycen prac projektowych – 2012 – dowód
PI10.
Stanowisko Wykonawcy L
Wykonawca L
(dalej również „Przystępujący L”) zajął następujące pisemne
stanowisko w przedmiocie zarzutów dotyczących jego oferty.
Podkreślił, że przedstawione trzykrotnie (17 sierpnia, 8 września oraz 12 grudnia
2017 r.)
wyjaśnienia w zakresie zaoferowanej ceny stanowiły precyzyjną oraz kompletną
odpowiedź na wszystkie kwestie, o które pytał Zamawiający.
Przystępujący L zaznaczył, że każde z kolejnych wyjaśnień zawierały bardziej
precyzyjne informacje, co finalnie pozwoliło Zamawiającemu uznać, że jego oferta spełnia
wszystkie wymagania SIWZ, nie
cechując się jednocześnie rażąco niską ceną, w związku
z
czym nie zachodzą podstawy do jej odrzucenia.
Zarzut powtórnego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Przystępujący L stwierdził, że zarzut Odwołującego dotyczący bezpodstawnego
trzykrotnego wezwania do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny należy uznać za
bezpodstawny.
Podkreślił, że przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nie zawiera ograniczenia co do
jednokrotnego wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny.
Zamawiający ma natomiast prawo do ponownego wezwania wykonawcy do wyjaśnień,
jeśli złożone wyjaśnienia rodzą u zamawiającego kolejne pytania, na przykład gdy treść
wyjaśnień jest niejasna dla zamawiającego i oczekuje on doprecyzowania niektórych
zagadnień.
Ponowne wezwanie musi zatem wynikać z obiektywnych okoliczności,
które uzasadniają uszczegółowienie uprzednio złożonych przez wykonawcę wyjaśnień.
Uzasadnieniem dla skierowania powtórnego wezwania może być właśnie konieczność
rozwinięcia lub uszczegółowienia złożonych wyjaśnień, a takie zdarzenie w praktyce zdarza
się bardzo często.
Odnosząc się kolejno do poszczególnych wezwań Zamawiającego należy zwrócić
przede wszystkim uwagę na fakt, że każde następne cechowało się jednak wyższym
stopniem
szczegółowości i odnosiło się do wątpliwości wynikających z wyjaśnień uprzednio
złożonych przez Przystępującego L. Nie jest zatem tak, jak twierdzi Odwołujący, że
wezwania Zamawiającego dotyczyły dokładnie tych samych elementów.
Jako przykład powyższego Wykonawca L wskazał, że chociażby w wezwaniu
z 7 sierpnia
2017 r. Zamawiający zwrócił się bardzo ogólnikowo o przedstawienie
przykładowego HPPK, a w kolejnym wezwaniu z 5 grudnia 2017 r. wniósł o jego
doprecyzowanie, szczegółowo określając już zakres informacji, które Wykonawca L powinien
przedstawić, tj. koszty Ekspertów wymienionych w OPZ pkt 2.1.1 i 2.1.2 w podziale na
miesiące realizacji usługi.
Użycie przez Zamawiającego sformułowania „ponownie wzywam” nie musi
wskazywać na fakt, że pytano o dokładnie ten sam zakres informacji, Zamawiający w istocie
wzywał Przystępującego L po raz kolejny do wyjaśnienia poszczególnych kwestii,
jednak w zróżnicowanym zakresie, z każdym kolejnym wezwaniem bardziej szczegółowo.
Interpretację Odwołującego jak i cały zarzut w tym zakresie należy więc uznać za
bezpodstawny.
Mając na względzie powyższe, brak jest zatem podstaw do uznania, że Zamawiający,
wzywając trzykrotnie do wyjaśnień w trybie art. 90 Pzp, naruszył przepisy prawa zamówień
publicznych.
Wykonawca
L podkreślił, że zarówno w poniższym zakresie, jak i w całej treści
złożonego odwołania Odwołujący stara się narzucić swoją interpretację SIWZ oraz
przepisów prawa jako wiążącą oraz wyłącznie właściwą.
F
akt, że Odwołujący posługiwał się we wniesionych odwołaniach bardzo wieloma
wyliczeniami, wskaźnikami, czy też statystykami w żadnej mierze nie przesądza,
że postanowienia SIWZ należy intepretować w przedstawiony przez niego sposób.
Prezentowana przez Odwołującego analiza SIWZ oraz oferty Przystępującego L
została dokonana w sposób, który służy wyłącznie zapewnieniu interesów Odwołującego,
nie
opierając się jednocześnie o stan faktyczny, czy właściwą interpretację warunków
kontraktowych.
W
arunki w jakich Odwołujący dokonywał wyceny swojej oferty nie są w żadnej mierze
zbieżne z tymi, które dotyczyły Wykonawcy L. Nie należy zatem traktować wyliczeń
Odwołującego jako wiarygodnego źródła informacji dotyczących podstaw czy elementów
ceny ofertowej Przystępującego.
Przystępujący L podkreślił również, że szereg argumentów, które Odwołujący
przytacza w złożonym przez siebie odwołaniu dotyczy poszczególnych elementów ceny
oferty Wykonawcy L
, której zarzuca posiadanie przymiotu ceny rażąco niskiej. Ideą badania
rażąco niskiej ceny w myśl przepisów Pzp jest wykazanie czy w ramach zaoferowanej ceny
w
ykonawca jest w stanie prawidłowo zrealizować określone zamówienie. Zamawiający jest
uprawniony do wzywania wykonawcy do wyjaśnień w tym zakresie w przypadkach,
gdy zaoferowana cena lub koszt, lub ich i
stotne części składowe, wydają się rażąco niskie
w
stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia. Istotnymi częściami składowymi ceny w rozumieniu
art.
90 ust. 1 Pzp będą m. in. cena jednostkowa lub ceny jednostkowe podane przez
wykonawcę w złożonej ofercie, w przypadku, gdy udział danej ceny jednostkowej lub
określonych cen jednostkowych w kalkulacji ceny będzie znaczący (mogący mieć istotny
wpływ na wielkość oferowanej ceny).
Odnosząc się do treści złożonego odwołania, Przystępujący L zaznaczył,
że zdecydowana
większość
zarzutów
dotyczących
ceny
zaoferowanej
przez
Przystępującego dotyczy elementów, które mają marginalne znaczenie w stosunku do
wartości całej oferty. Z pewnością nie można ich zatem uznać za istotny element ceny w
rozumieniu art. 90 ust. 1 Pzp. Tym samym brak jest podstaw, aby na podstawie ich
wysokości orzekać o tym czy cena globalnie ma charakter ceny rażąco niskiej. Niezależnie
od tego, Przystępujący L podkreślił, że w wyjaśnieniach składanych Zamawiającemu w toku
P
ostępowania, a także poniżej wyjaśnia, że zarówno całkowita cena oferty jak i jej elementy
składowe nie noszą znamion ceny rażąco niskiej.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego (poz. 1.1 i 1.2.
Formularza cenowego)
Pomijając podnoszony powyżej fakt, że przedmiotowe pozycje Formularza nie
stanowią istotnego elementu ceny oferty, Wykonawca L wskazał na okoliczność,
że Odwołujący w tym zakresie przedstawił fakty, które nie są zgodne ze stanem
rzeczywistym. Zdaniem Odwołującego sprzęt komputerowy, określony w pkt 2.2.2 OPZ
winien zostać zakupiony przez wykonawcę, dodatkowo za określoną, wskazaną przez
Odwołującego wyłącznie na podstawie informacji internetowej – cenę.
W tym miejscu potwierdza s
ię jedynie, że Odwołujący dysponuje znacznie mniejszym
doświadczeniem oraz zasobami niż Przystępujący L, co może być powodem podnoszenia
znacznej części zarzutów.
Wykonawca L stwierdził, że żadne z postanowień SIWZ nie nakazuje wykonawcy
chociażby kupowania zupełnie nowych komputerów przenośnych, jak sugeruje Odwołujący.
Wykonawca L podał, że we własnym zakresie posiada sprzęt komputerowy, który w pełni
odpowiada wymaganiom
SIWZ, w związku z czym nie musi ponosić praktycznie żadnych
kosztów związanych z ich wypełnieniem.
Kolejnym faktem, który może wskazywać na brak rozeznania Odwołującego w
realiach prowadzenia usługi nadzoru tak dużych inwestycji, jest całą argumentacja dotycząca
pomieszczeń biurowych.
Odwołujący wykonał bardzo nieskompilowane obliczenia, wskazując, że oferowany
przez Przystępującego L w umowie rezerwacyjnej lokal, nie spełnia nie tylko wymogów
kontraktowych, ale i wymogów wynikających z przepisów prawa powszechnie
obowiązującego.
W odpowiedzi na powyższe zarzuty, Wykonawca L oświadczył, że przedstawiony
lokal ma tak dużą powierzchnię, że w pełni zapewnia realizację wymagań jakie nałożono na
wykonawców w tym zakresie w SIWZ, zapewniając przy tym wykonywanie pracy w
warunkach zgodnych z odpowiednimi przepisami prawa. W szczególności Przystępujący L
wskazał, że Odwołujący w swoich wywodach kompletnie nie wziął pod uwagę sposobu
realnego korzystania z biura przy świadczeniu tego typu usług. Po pierwsze, Przystępujący L
w celu spełnienia warunków SIWZ ma możliwość dokonania modyfikacji w podziale
pomieszczeń
najmowanego
lokalu,
w
którym
znajdować
ma
się
Biuro
Konsul
tanta/Zamawiającego.
Je
st w przedmiotowej sprawie możliwy chociażby podział sali konferencyjnej, która znacznie
przekracza wymagane w SIWZ wymiary i stworzenie nowego pomieszczenia dla
pracowników.
Ponadto,
żadne wymagania SIWZ nie precyzują w jakim układzie oraz w jakim
miejscu w Biurze Konsultanta mają wykonywać pracę członkowie Personelu. Możliwe jest
zajmowanie przez nich każdego pomieszczenia znajdującego się w Biurze, co pozwala na
takie rozlokowanie personelu, które zapewnia zgodne z przepisami, komfortowe warunki
pracy.
Dodatkowo należy podkreślić, co jest typową cechą świadczenia usług tego rodzaju,
że praca w ramach nadzoru inwestycyjnego odbywa się bardzo często na terenie budowy,
poza Biurem, w związku z czym Personel Konsultanta nie przybywa w nim w pełnym
składzie osobowym w jednym czasie. Dodatkowo, liczba osób, które jednocześnie
przebywać mogą w Biurze Konsultanta jest inna niż podnosi Odwołujący. Jak sam bowiem
stwierdzi
ł w odwołaniu np. Inni Eksperci nie muszą być zatrudnieni w całym okresie trwania
kontraktu, a
jedynie według potrzeb wykonawcy. Tym samym argumentację Odwołującego
należy w tym przypadku uznać za bezpodstawną.
Za całkowicie bezprzedmiotowe Przystępujący L uznał również twierdzenia
Odwołującego jakoby dowody dotyczące ceny Biura Konsultanta i Zamawiającego nie
powinny być brane pod uwagę i zostały sporządzone wyłącznie na potrzeby konkretnych
wyjaśnień.
Wykonawca L zaprzeczył takim insynuacjom i potwierdził, że jako podmiot
profesjonalnie działający na rynku od wielu lat, z powodzeniem realizujący kilkadziesiąt
podobnych zadań, dokonując kalkulacji ceny oferty bazuje wyłącznie na rzetelnej i aktualnej
na moment złożenia oferty dokumentacji.
Wskazane w wyjaśnieniach z 17 sierpnia 2017 r. przykładowe oferty najmu lokali
miały jedynie wykazać, że cena wskazana w pozycji 1.1 i 1.2 Formularza cenowego jest
ceną realną, rynkową i zapewnia wykonanie zamówienia zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego.
Z kolei załączona do wyjaśnień z 12 grudnia 2017 r. umowa rezerwacyjna lokalu
biurowego była odpowiedzią na wezwanie Zamawiającego, jednoznacznie potwierdzającą,
że Wykonawca L spełnia wymagania dotyczące Biura w SIWZ.
Stwierdzenie ujęte w wyjaśnieniach z 17 sierpnia 2017 r., że kwota w poz. 1.1 i 1,2
„została ustalona na podstawie średnich kosztów najmu obowiązujących w okolicach terenu
budowy, a także na podstawie doskonałej znajomości lokalnych warunków oraz posiadanego
doświadczeń”, nie podważa w żaden sposób wiarygodności przedmiotowej umowy
rezerwacyjnej. Twierdzenia O
dwołującego, jakoby „została ona sporządzona wyłącznie na
potrzeby wyjaśnień i po terminie składania ofert” nie znajdują żadnego oparcia w faktach.
W konsekwencji należy uznać, że stanowisko Odwołującego w tym zakresie stanowi
wyłącznie jego subiektywną, w dodatkową niezgodną ze stanem faktycznym, opinię.
Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na umowę o pracę (poz. 1.3, 1.4,
4.3 i 4.4 Formularza cenowego)
Również w zakresie kosztów zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na
umowę o pracę (poz. 1.3, 1.4, 4.3 i 4.4 Formularza cenowego), Odwołujący wykazał się
brakiem znajomości przepisów ustawowych. Pomijając już własne, rzekomo zasadne
wyliczenia kosztów związanych z zatrudnieniem personelu biurowego czy pomocniczego,
Odwołujący niejako przecząc podnoszonym przez siebie wcześniej argumentom,
zarzuca
Przystępującemu L, że nie uwzględnił w cenach przedmiotowych pozycji kosztów
zwiększonego minimalnego wynagrodzenia, które weszło w życie 1 stycznia 2018 r. na mocy
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2017 r.
Biorąc pod uwagę fakt, który Odwołujący sam podkreśla w treści złożonego
odwołania, oferta wykonawcy musi być aktualna na moment jej złożenia. Zatem wszystkie
kalkulacje, ob
liczenia czy zebrana dokumentacja powinna odpowiadać stanowi prawnemu
oraz faktycznemu właściwemu dla tego okresu.
Za bezzasadne należy zatem uznać zarzucanie Wykonawcy L, że ten nie ujął w cenie
kosztów podwyższonego wynagrodzenia minimalnego, które weszło w życie dopiero
1 stycznia
2018 r., a więc znacznie później niż moment ofertowania. Ponadto, we wzorze
umowy przewidziano procedurę waloryzacji wynagrodzenia stosownie do wymagań
przewidzianych w Pzp.
Powyższe po raz kolejny dowodzi, że Odwołujący, sporządzając przedmiotowe
odwołanie opiera się wyłącznie na własnych interpretacjach, nie pozostających w zgodzie
z
obowiązującymi przepisami.
Koszty personelu w okresie gwarancji
Odnosząc się do zarzutów w zakresie kosztów personelu w okresie gwarancji,
należy wskazać, że również w tej sferze Odwołujący posługuje się argumentacją, która nie
zasługuje na uwzględnienie.
Przystępujący L zwrócił uwagę, że Odwołujący błędnie interpretuje jego oświadczenie
zawarte w JEDZ, że „na etapie składania oferty nazwy podwykonawców nie są jeszcze
znane
”. Powyższe wynika z faktu, że załączone do wyjaśnień z 12 grudnia 2017 r.
zobowiązanie Ekspert sp. z o.o. do podjęcia współpracy w przypadku pozyskania
przedmiotowego zamówienia przez Wykonawcę L, w żadnej mierze nie jest sprzeczne z
cytowanym powyżej oświadczeniem o braku znajomości nazw podwykonawców w
momencie składania oferty.
Odwołujący podkreśla, że dokument, który przedstawił Przystępujący L stanowi
oświadczenie woli nie Przystępującego, ale drugiego podmiotu tj. spółki Ekspert sp. z o.o.
Na
jego podstawie warunkowo zobowiązuje się ona do podjęcia świadczenia usług na rzecz
Wykonawcy L
. Przedmiotowego dokumentu nie można jednak z pewnością uznać za umowę
podwykonawczą, a w konsekwencji Ekspert sp. z o.o. jako podwykonawcy Wykonawcy L.
Mając na uwadze powyższe, nie sposób konstruować wobec Przystępującego L
zarzutów, że podjął on działania sprzeczne z treścią złożonego JEDZ. W momencie
składania oferty faktycznie nie znał nazw podwykonawców, posiadał warunkowe
zobowiązania do podjęcia współpracy kilku podmiotów, których ceny pozostają na podobnym
poziomie. Takie
działanie miało na celu zabezpieczenie się Przystępującego L przed
ewentualną odmową podjęcia współpracy przez jeden z podmiotów lub prób renegocjacji
w
arunków współpracy, Dodatkowo, biorąc pod uwagę fakt, że oświadczenie Ekspert sp. z
o.o. jest oświadczeniem o charakterze warunkowym, nie umieścił w JEDZ jego nazwy, aby
nie wprowadzać Zamawiającego w błąd.
Za całkowicie bezzasadne należy uznać również twierdzenia Odwołującego,
który podważa wartość przedmiotowego zobowiązania Ekspert sp. z o.o., wskazując,
jakoby przewidziane w nim wynagrodzenie nie
było realną kwotą. Kwota wynagrodzenia
Ekspert sp. z o.o.
określona w przedmiotowym zobowiązaniu jest wynikiem zgodnych
ustaleń stron. Przystępujący L stwierdził, że nie ma podstaw do negowania wewnętrznych
ustaleń stron w tym zakresie, a wszelkie zarzuty Odwołującego są w tym przedmiocie
nieuzasadnione,
zwłaszcza że są poparte jedynie lakonicznymi twierdzeniami, iż „nie jest to
realna kwota”. Spółka Ekspert sp. z o.o. ma możliwość zaoferowania ceny za swoje usługi
stosownie do własnych kalkulacji, na które mogą mieć wpływ: dotychczasowa i potencjalna
dalsza współpraca z Przystępującym L, wzajemność zobowiązań pomiędzy Ekspert sp. z
o.o. a
Przystępującym L, możliwość poprawy konkurencyjności przez nabycie doświadczenia
przy realizacji zamówień publicznych, na terenie realizacji przedmiotowego zamówienia (co
może wpłynąć na poszerzenie zakresu działalności). Ponadto, brak jest podstaw do oceny
wysokości wynagrodzenia zaoferowanego przez podmioty trzecie.
Faktem potwierdzającym, że odwołanie opiera się głównie na domysłach oraz
błędnych interpretacjach przepisów prawa oraz postanowień SIWZ jest fragment, w którym
Odwołujący podnosi, że „gdyby oferta Ekspert sp. z o.o. istniała wcześniej, w tym na tym
etapie sporządzania oferty – to zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego Lafrentz
dołączyłby tę ofertę do uprzednio składnych wyjaśnień, a także ująłby nazwę spółki Ekspert
sp. z o.o. w formularzu JEDZ
”.
Powierzchowności swoich zarzutów Odwołujący dał wyraz argumentując własne
stanowisko powołując się na „zasady doświadczenia życiowego”. Tak ogólnikowe
stwierdzenie podważa właściwe cały wywód Odwołującego w tym zakresie i świadczy o
braku merytorycznych podstaw do formułowania zarzutów wobec Wykonawcy L.
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp
Odnosząc się do zarzutów rzekomej niezgodności z SIWZ przedstawionego wraz
z
wyjaśnieniami z 17 sierpnia 2017 r. HPPK (brak wskazania określonych specjalistów)
Przystępujący L stwierdził, że zgodnie z pkt 2.1.2 OPZ nie miał obowiązku wykazywania
w
ofercie Innych Ekspertów – „Nie wymaga się przedłożenia w Ofercie kandydatów na
stanowiska Innych Ekspertów ani informacji i dokumentów ich dotyczących”. W odpowiedzi
na wezwanie Zamawiającego do wyjaśnień z dnia 18 września 2017 r. Wykonawca L złożył
jednak „Wstępny HPPK”.
Jak Przystępujący L zaznaczał już wcześniej w składanych wyjaśnieniach
przedmiotowy HPPK ma charakter wyłącznie „wstępny” i ma obrazować jedynie określone
wstępne założenia, jakie poczynił wykonawca na etapie składania oferty, w zakresie
zaangażowania Ekspertów w realizację Kontraktu na jego poszczególnych etapach. Z samej
treści § 11 ust. 6 IPU wynika, że HPPK jest zmienny i dostosowywany do potrzeb kontraktu
i
aktywności wykonawcy robót budowalnych (tempa pracy i realizowanych zakresów robot).
Wykonawca L stwierdził, że, jako bardzo doświadczony podmiot, świadczący od wielu
lat usługi w zakresie pełnienia funkcji konsultanta oraz nadzorów inwestorskich, jest świadom
faktu, że proces budowlany charakteryzuje się znaczną dynamiką. W konsekwencji,
przy
sporządzaniu oferty nie ma możliwości jednoznacznego stwierdzenia kiedy i w jakim
momencie danego etapu realizacji Kontraktu, konieczne pozostanie zatrudnienie
określonego Innego Eksperta. Przedmiotowi eksperci angażowani są bowiem także w miarę
konkretnych potrzeb Konsultanta, w odróżnieniu od Ekspertów Kluczowych. Zatem w celu
uniknięcia podania informacji, które potencjalnie mogłyby wprowadzić Zamawiającego w
błąd, Przystępujący L wyraźnie określił złożony przez siebie HPPK jako wstępny,
zawierający jedynie ramowe założenia. Zaznaczył dodatkowo, że taki sposób prezentacji
zatrudnienia przy realizacji
Kontraktów stosował wielokrotnie w różnych postępowaniach i nie
był on w żaden sposób negowany przez zamawiających.
Niezależnie od powyższego Wykonawca L potwierdził, że koszty związane
z
zatrudnieniem wszystkich ekspertów wymaganych w SIWZ ujęto w kwotach określonych
w dziale 2 Formularza cenowego.
Przystępujący L podniósł, że Odwołujący bezzasadnie zarzuca Zamawiającemu
niewłaściwą weryfikację czy cena zaoferowana przez niego pozostaje rażąco niska. W
sposób niezgodny z treścią SIWZ (w tym Formularza Cenowego) i przepisami Pzp
Odwołujący dokonuje analizy każdej pojedynczej pozycji cenowej rozbijając ją dodatkowo
według własnego uznania na poszczególne elementy. Takie założenia wyceny oferty
pozostają błędne i nie odpowiadają wymogom Zamawiającego.
Odmiennie od wcześniejszych postepowań przetargowych, Zamawiający ustanowił
określone progi procentowe dla poszczególnych pozycji zawartych w Formularzu cenowym.
W ramach tych pozycji w
ykonawca obowiązany był jedynie do wskazania w ofercie globalnej
stawki za daną pozycję.
Powyższe potwierdza również treść Formularza cenowego, stanowiącego TOM IV
SIWZ. Z
arówno w odniesieniu do kosztów administracyjnych jak i kosztów usługi nadzoru:
„Dział musi obejmować całość kosztów związanych z prawidłową realizacją Usługi zgodnie
z
Umową i OPZ”. W konsekwencji wykonawca był zobowiązany do ujęcia wszystkich
kosztów nie w danej pozycji Formularza, a w całym dziale. W dziale „Koszty administracyjne
od rozpoczęcia Usługi do wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia oraz od wystawienia
ostatniego świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności”
widnieje odstępstwo od tej reguły, dotyczące jednak tylko dwóch pozycji: „Personel biurowy”
oraz „Personel pomocniczy”. Zatem wyłącznie te pozycje muszą obejmować całość kosztów
związanych z zapewnieniem osób niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania
Biura Konsultanta.
W konsekwencji powyższe nie daje podstaw do wymagania od Zamawiającego,
aby
oceniał rażąco niską cenę w kontekście każdej najmniejszej ceny składowego elementu
pozycji, które mają być pokryte w ramach całego Działu. Takie założenia pozostają
sprzeczne z zapisami SIWZ.
Weryfikacji Zamawiającego powinna być więc poddana globalna wartość danego
działu w ofercie wykonawcy, nie zaś jej poszczególne pozycje. Za nieuzasadnione należy
więc uznać twierdzenia Odwołującego, który zarzuca Przystępującemu L zaoferowanie
rażąco niskiej ceny, w odniesieniu do w szczegółowych rozbić cen w ramach konkretnych
pozycji.
Ponadto Wykonawca L stwierdz
ił, że w świetle art. 90 ust. 1 i 1a Pzp wynika,
że wątpliwości co do wyceny całości oferty lub istotnych części składowych ceny oferty
obliguj
ą zamawiającego do wezwania wykonawcy do złożenia odpowiednich wyjaśnień
i
dowodów dotyczących wyliczenia ceny oferty. Zatem analiza części składowych ceny ma
znaczenie wyłącznie dla:
a)
podjęcia przez zamawiającego działania w postaci wezwania wykonawcy do
wyjaśnień,
b)
oceny czy dany składnik ceny oferty jest istotny – ma znaczący wpływ dla wyceny
ofert,
c)
oceny czy ewentualna zaniżona wartość składnika ceny wpływa na nierealność
całej ceny oferty, tj. czy cała cena oferty jest w wyniku tego elementu rażąco niska.
Nieistotne z punktu widzenia art. 90 ust. 3 i art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp pozostaje
analizowanie rażąco niskiej oceny danego składnika ceny oferty, w szczególności, gdy dany
składnik nie pozostaje istotny dla wyceny oferty (nie pozostaje elementem cenotwórczym).
Treść przepisów art. 90 ust. 3 oraz 89 ust. 1 pkt 4 Pzp wskazuje na obowiązek
odrzucenia oferty, jeśli:
a) wykonawca
nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt,
b)
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Regulacje te nie odnoszą się w ogóle do niskiej wartości któregokolwiek z elementu
składowego ceny. Zatem z przepisów Pzp wynika m.in. obowiązek wezwania wykonawcy do
wyjaśnienia w zakresie wyceny całej oferty, jeśli zamawiający poweźmie wątpliwość co do
wartości jej istotnego elementu składowego (nie jakiegokolwiek elementu ceny oferty!).
Natomiast ocena wyjaśnień wykonawcy i wartości oferty, która miałaby prowadzić do
odrzucenia oferty wykonawcy, powinna być przeprowadzona przez zamawiającego
w
odniesieniu do ceny całej oferty. Wyłącznie wniosek, że cena całej oferty jest rażąco niska
zobowiązuje zamawiającego do odrzucenia takiej oferty na podstawie art. 90 ust. 3 lub 89
ust. 1 pkt 4 Pzp.
Poszczególne elementy ceny, czy pozycje w ofercie nie zawsze stanowią czynniki
cenotwórcze, będące jej istotnymi elementami w rozumieniu art. 90 ust. 1 Pzp. Na czynniki
cenotwórcze należy patrzeć bowiem w ujęciu szerszym, globalnym, nie przez pryzmat
pojedynczych, często bardzo szczegółowych pozycji ofertowych.
Odnosząc się do treści przedmiotowego odwołania należy stwierdzić, że elementy
ceny, którym Odwołujący zarzuca przymiot rażąco niskich, stanowią zaledwie ułamek ceny
całej oferty, pozbawiając je zatem charakteru elementów cenotwórczych, co w szczególności
dotyczy takich pozycji Formularza cenowego jak poz. 1.2a i 4.2a
– „Środek transportu”,
czy 1.3 i 1,4
– „Personel biurowy” oraz „Personel pomocniczy”. Biorąc pod uwagę wysokość
całej oferty Przystępującego L stanowią one mniej niż 7% jej wartości.
W związku z powyższym należy uznać je za nieistotne składniki ceny, co prowadzi
w
konsekwencji do odpadnięcia po stronie Zamawiającego obowiązku wzywania wykonawcy
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, przesądzając jednocześnie, iż globalna cena oferty nie ma
takiego charakteru.
Replika Odwołującego
W pisemnej
replice z 18 stycznia 2018 r. Odwołujący stwierdził, że złożone przez
Konsorcjum I dowody na realność kalkulacji ceny jego oferty powinny zostać pominięte,
jako
że są spóźnione. Przystępujący I poparł taką argumentację szeregiem orzeczeń KIO.
Zasadność powyższego stanowiska potwierdza też okoliczność, że już w pierwszym
wezwaniu Konsorcjum I zobligowane zostało do przedstawienia dowodów odnośnie
poz. 1.1-1.2a, 3.1-3.6 oraz 4.1-
4.2a Formularza Cenowego, a nadto ogólnie wezwane do
złożenia wszystkich dowodów uznanych przez Przystępującego I za istotne w sprawie.
Z ostrożności procesowej, odnosząc się do poszczególnych dowodów,
Odwołujący podał co następuje.
Po pierwsze,
Zamawiający wyraźnie żądał przedstawienia dowodów w postaci
wstępnych umów. Przystępujący I ani nie zakwestionował prawidłowości wezwania w tym
zakresie, ani też nie złożył wymaganych dowodów. Wskazuje to wprost na niewypełnienie
z
akresu wezwania Zamawiającego, co skutkuje tym, że Zamawiający nie mógł następczo
ocenić złożonych wyjaśnień jako prawidłowych i obalających domniemanie rażąco niskiej
ceny.
W zakresie dowodu PI
1 Odwołujący stwierdził, że wynikająca z niego cena najmu
(4.000 zł) jest wyższa od kwoty przewidzianej na ten cel w wyjaśnieniach z 18 sierpnia
2017
r., str. 2 (3.500 zł). Dowód ten nie tylko nie potwierdza prawidłowości wyjaśnień
Konsorcjum I, ale wskazuje wręcz, że cena najmu deklarowana w wyjaśnieniach jest ceną
nierynkową, niemożliwą do osiągnięcia.
Ponadto, przypadku doliczeni
a różnicy 500,00 zł miedzy kwotą deklarowaną
a
wskazaną w przedstawionej ofercie kwota całkowita za wynajem biur wyniesie 7.295,00 zł.
Zatem przewidziana przez Konsorcjum Inko rezerwa wyniesie zaledwie
205 zł.
Odwołujący dodał również, że oferta najmu stanowiąca dowód P1 jest nieaktualna –
obiekt ten
został już wynajęty. Nie może zatem być podstawą uznania, że cena została
oszacowana prawidłowo. Potwierdza to wydruk ze strony internetowej, który Odwołujący
załączył do pisma procesowego.
Abstrahując od powyższego, przedmiotowa oferta najmu to budynek, w którym
mieścił się sklep ogrodniczy, a zatem nie posiada on Sali konferencyjnej na 30 osób. Stąd
konieczne będzie wykonanie adaptacji budynku tak, aby spełniał wymogi Zamawiającego
określone w pkt 2.2.1 i 2.2.2 OPZ. Dodatkowo w przypadku zlokalizowania biura
Zamawiającego w tym samym miejscu co Biuro Konsultanta pomieszczenia biurowe
Zamawiającego winny być oddzielone i wynosić co najmniej 20 m
2
. Konsorcjum I nie
uwzg
lędniło przedmiotowych kosztów, a zgodnie z pkt 2.2.1. OPZ „Konsultant będzie
ponosić wszystkie koszty związane z urządzeniem, utrzymaniem i likwidacją Biura
Konsultanta
”. Dowodzi tego wydruk ze strony internetowej www.dom.gratka.pl
przedstawiający zdjęcia przedmiotowej nieruchomości.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający wymagał wskazania w wyjaśnieniach
lokalizacji biura. W
wyjaśnieniach Konsorcjum I brak wskazania zarówno na konkretne biuro,
jak i na l
okalizację. Znalazło się w nich jedynie stwierdzenie o przeanalizowaniu ofert
wynajmu biur i lokali użytkowych w miejscowości Goleniów.
O
dnośnie pozostałych 2 dowodów, tj. wydruku z ewidencji środków trwałych oraz
ofert na serwer FTP (dowody PI2-PI3)
Odwołujący wskazał, że dowody te powinny zostać
załączone do wyjaśnień, aby mogły być podstawą ich oceny przez Zamawiającego.
Odwołujący oświadczył, że nie kwestionuje okoliczności, że Konsorcjum I dysponuje
laptopami. Cały problem w tym, że w wyjaśnieniach, pomimo wyraźnego wezwania ze strony
Zamawiającego, nie przedstawiło dowodów na posiadanie zamortyzowanego sprzętu.
Odwołujący ponownie podkreślił, że istotą zarzutu jest nieprawidłowość złożonych wyjaśnień
oraz wadliwość czynności Zamawiającego, a nie okoliczność czy Konsorcjum I posiada czy
też nie posiada sprzętu komputerowego. W wezwaniu Zamawiający wyraźnie wskazał,
że oczekuje rozbicia ceny jednostkowej na poszczególne składniki.
Odwołujący podał także, że w wyjaśnieniach nie ma żadnych informacji odnośnie
serwera FTP. W szczególności Konsorcjum I nie wskazało, że serwer posiada, czy też że nie
zamierza
kupować serwera, ale zamierza kupić odpowiednią usługę. Zatem wyjaśnienia w
tym zakresie złożone na rozprawie, poparte dowodem PI3, są wyjaśnieniami spóźnionymi.
Dodatkowo Odwołujący stwierdził, że ww. oferta nie dotyczy Postępowania, ale wyraźnie w
jej treści wskazano, że dotyczy innego postępowania. Poza tym jest datowana na 6
października 2017 r., a więc po terminie składania ofert. Nie wynika z niej również, że koszt
utrzymania serwera FTP dotyczy
serwera o wielkości 10 TB (pkt 2.3 OPZ), a cena
utrzymania serwera zależy od jego wielkości.
Ponadto Konsorcjum I nie wykazało kosztów zakupu 3 szt. laptopów dla
Zamawiającego (pkt 2.2.2 OPZ). Odwołujący, w powołaniu na poz. 61, 63, 67, 74, 82-83, 92,
94, 101-102, 107-
108, 113 i 115 stwierdził, że laptopy, które Konsorcjum I wskazało
w ewidencji
środków trwałych, nie spełniają wymagań OPZ. Stąd, winno ono doliczyć do
kosztów biura kwotę 637,71 zł netto/m-c, która to kwota pokrywa zakup trzech laptopów dla
Zamawiającego waz z oprogramowaniem. Biorąc pod uwagę kwotę 205 zł netto/m-c jako
pozostała z zaoferowanej kwoty w poz. 1.1 i 1.2, Konsorcjum I posiada niedoszacowanie w
tej poz.
łącznie na kwotę 432,71 zł netto/m-c.
W kwestii kosztów środków transportu Odwołujący stwierdził, że cały wywód
Przystępującego I sprowadza się do argumentacji, że w dziale 1 Formularza Cenowego
należało ująć jedynie koszty samochodu dla Zamawiającego, zaś samochody dla Personelu
można było ująć w innych działach Formularza Cenowego, czemu Odwołujący zaprzeczył.
Odwołujący przywołał pkt 2.4 z Tomu III SIWZ i stwierdził, że jego miejsce i tytuł
wyraźnie wskazują, że koszty wszystkich samochodów powinny zostać ujęte w Dziale 1,
w
szczególności
przez
umieszczenie
wymagań
odnośnie
środków
transportu
Personelu Konsultanta w rozdziale 2.2 OPZ
– Koszty administracyjne, co znajduje
odzwierciedlenie w formularzu ofertowym Dziale 1
– Koszty administracyjne od rozpoczęcia
Usługi do wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia.
Zama
wiający w wezwaniu do złożenia wyjaśnień w pozycji 1.1 zawarł wezwanie:
„Należy również wskazać jakie (typ) i ile środków transportu Wykonawca przewidział do
realizacji w celu zapewnienia sprawnego
pełnienia Usługi”. Konsorcjum I właśnie dla tej
pozycji
wskazało w wyjaśnieniach, że zamierza przewidzieć 1 lub 2 samochody Skoda Yeti
na różnych etapach realizacji Umowy. Zatem przyjęło za prawidłowe zawarcie wyjaśnień
odnośnie samochodów w wyjaśnieniach dla pozycji 1, co potwierdza zasadność zarzutów
odwołania.
W
ymóg Zamawiającego, aby koszty środków transportu ujmować wyłącznie
w Dziale 1 wynika z wymogu SIWZ, gdzie pod formularzem cenowym Z
amawiający zawarł
zastrzeżenie, zgodnie z którym koszty administracyjne od rozpoczęcia usługi do wystawienia
Świadectwa Przejęcia muszą obejmować całość kosztów związanych z prawidłową
realizacją Usługi zgodnie z umową i OPZ.
Wskazuje to jednoznacznie, że koszt administracyjny, jakim jest niewątpliwie
samochód, winien być wskazany w Dziale 1. Dodatkowo Zamawiający wymagał, aby całość
kosztów działu 1 „Koszty administracyjne” nie przekroczyły 15% całości ceny z pozycji A
Formularza Cenowego. Wskazanie przez
Przystępującego I kosztów samochodu dla
Personelu w pozycjach działu 2 (który może obejmować wyłącznie usługi nadzoru i
zarządzania) stanowi obejście przedmiotowego wymogu SIWZ.
Otóż cena netto w pozycji A oferty Konsorcjum I wynosi 6.261.700 zł, a zatem 15%
tej kwoty to 939.255 zł. Tymczasem w ofercie Konsorcjum I cena łączna
Koszt
ów administracyjnych (dział 1) to 938.400 zł, co stanowi 14,98% ceny z pozycji A.
Jeśli do ceny łącznej Kosztów administracyjnych (dział 1) w wysokości 938.400 zł
dodamy koszt środków transportów wskazany w 3 pozycjach Działu 2, to otrzymamy
1.202.400
zł, co stanowi aż 19,19% ceny z poz. A.
Nie jest zatem prawidłowe przeniesienie części kosztów środków transportu z działu 1
do działu 2, gdyż w ten sposób Zamawiający uznał za prawidłowe ominięcie wymogów
SIWZ. Wskazać należy, że inni wykonawcy zastosowali się do tego wymogu. Zgoda
Zamawiającego na naruszenie przez Konsorcjum I postanowień SIWZ prowadzi wprost do
nierównego traktowania wykonawców i niezasadnego preferencyjnego traktowania
Konsorcjum I.
Odnosząc się zaś do argumentów podnoszonych na rozprawie przez Konsorcjum I
należy wskazać, że Odwołujący zwrócił w odwołaniu uwagę na fakt, że leasing kończy się
w toku realizacji Umowy.
Odwołujący dokonał przeliczenia miesięcznego kosztu samochodu
właśnie z uwzględnieniem zarówno miesięcznej raty leasingu, jak i kwoty wykupu.
Odwołujący wyliczył w odwołaniu, że miesięczny koszt to kwota 1.118,76 zł.
To właśnie Przystępujący I w ogóle nie uwzględnił w swoich wyjaśnieniach faktu,
że leasing kończy się w toku realizacji Umowy i że samochód będzie podlegał wykupowi.
W
wyjaśnieniach dla całego okresu realizacji Umowy przyjęto kwotę 1.032,80 zł, tj. kwotę
w
wysokości „kosztu leasingu”. Tym samym treść wyjaśnień potwierdza, że Konsorcjum I nie
dołożyło należytej staranności na etapie szacowania ceny oferty, a następnie na etapie
przygotowania wyjaśnień i w związku z tym pominęło w swoich wyjaśnieniach kwestię
wpływu na cenę oferty faktu, że umowa leasingu kończy się i należy jednorazowo wykupić
samochód za wysoką cenę, tj. 30.807,11 zł. Powoduje to niedoszacowanie miesięcznej
średniej raty prawie o 100 zł (przyjęto kwotę 1.032,80 zł, podczas gdy należało przyjąć kwotę
1.118,76 zł).
Odwołujący zwrócił uwagę na kwestię ubezpieczenia samochodu. Problem ten był
wskazany i omówiony w odwołaniu, natomiast Konsorcjum I na rozprawie pominęło tę
kwestię. Wynika to zapewne z faktu, że pominięcie ubezpieczeni to kolejne niedoszacowanie
ceny oferty
– tym razem o kwotę 260,42 zł/m-c. Zamawiający wyraźnie wskazał w wezwaniu
(poz. 1.2a Formula
rza Cenowego „Środek transportu”, str. 3 wezwania), że oczekuje
z
łożenia kalkulacji kosztów ubezpieczeń.
Przystępujący I nie dość, że nie przedstawił żadnych dowodów w zakresie kosztów
ubezpieczeń, to nawet nie odniósł się w wyjaśnieniach do kwestii ubezpieczenia
samochodów i związanych z tym kosztów. Należy podkreślić, że umowa leasingu dołączona
do wyjaśnień Konsorcjum I z 18 sierpnia 2017 r. wyraźnie wskazuje, że nie dotyczy
ubezpieczenia (str. 3).
Dodatkowo,
Konsorcjum I dokonało przeniesienia kosztów z poz. 1.2a w zakresie
serwisu i wymiany opon do poz. 2.3
, (str. 9 wyjaśnień z 18 sierpnia 2017 r.), co winno
skutkować odrzuceniem oferty.
W odniesieniu do zarzutu związanego z kosztami zatrudnienia specjalistów na
umowę o pracę Odwołujący stwierdził, że Konsorcjum I oparło swoją argumentację na fakcie,
że nie płaci składki PFRON, gdyż zatrudnia 18 osób, jednak pominęło okoliczność, że w
wyniku zawarcia umowy w ramach P
ostępowania przekroczy próg 25 osób i będzie
zobowiązane płacić składkę PFRON. Gdyby Przystępujący I szacował cenę oferty z
zachowaniem należytej staranności, to uwzględniłby kwestię wzrostu zatrudnienia i
powstani
a obowiązków ponoszenia kosztów związanych z PFRON. Otóż w wyniku zawarcia
urnowy powstaj
e obowiązek zatrudnienia na umowę o pracę 10 osób 2 osoby personelu
biurowego, 2 osoby personelu pomocniczego oraz 6 osób z personelu Kluczowego
(Inżyniera Kontraktu, Głównego Inspektora Nadzoru specjalności inżynieryjnej drogowej,
Głównego Inspektora Nadzoru specjalności inżynieryjnej mostowej, Specjalisty ds. rozliczeń
/ Specjalisty ds. roszczeń oraz Technologa).
Co więcej, Konsorcjum I przedstawiło dowód w postaci 14 oświadczeń, że osoby
składające oświadczenia zobowiązują się świadczyć usługi w ramach projektu na podstawie
umowy o pracę. W konsekwencji liczba osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę
wynos
ić będzie 32 (18 obecnie zatrudnionych i 14 nowozatrudnionych, zgodnie ze złożonymi
oświadczeniami).
Podsumowując, Odwołujący stwierdził, że zarzuty odwołania w zakresie
nieuwzględnienia obowiązkowej składki na PFRON w zakresie ceny kosztów osobowych
w wyso
kości 102,94 zł na jeden etat są zasadne.
Odwołujący wskazał następnie, że Konsorcjum I pominęło zupełnie koszty zastępstw,
urlopów,
czy
chorobowego,
których
przedstawienia
wymagał
Zamawiający.
Podkreślił również, że ani Konsorcjum I ani Zamawiający nie odnieśli się do kosztów
urlopów, zwolnień lekarskich i zastępstw, na które Odwołujący wskazywał na str. 13-14
odwołania.
Nawet gdyby przyjąć, że wysokość kosztów miesięcznych na 1 osobę wynosi
2.389,60
zł (czemu Odwołujący przeczy), to Przystępującemu I pozostawałaby kwota
10,40
zł/m-c (2.400 zł w ofercie - 2.389,60 zł = 10,40 zł) na pokrycie pozostałych kosztów,
tj.
właśnie kosztów urlopów czy zastępstw. W chwili składania oferty minimalna stawka
godzinowa wynosi
ła 12 zł, zatem Konsorcjum I ma w swojej ofercie rezerwę w wysokości
mniej niż jedna godzina miesięcznie (około 11 godzin rocznie).
W żadnym miejscu wyjaśnienia nie odnoszą się do przedmiotowych elementów
cenotwórczych do czego Konsorcjum I było zobowiązane na podstawie pkt 15.3 TOM I IDW.
Poza tym
dowód o braku obowiązków płacenia składki PFRON dotyczy tylko INKO
Consulting
sp. z o.o., podczas gdy ofertę złożyło konsorcjum dwóch wykonawców. Ponadto,
z
informacji prasowych dostępnych na stronie Pulsu Biznesu wynika, że wykonawca MP
Mosty sp. z o.o. zatrudnia
35 osób.
Taki
sam brak dowodu dotyczy także ww. wykonawcy w zakresie składki na
ubezpieczenie wypadkowe. Fakt, że jeden z członków płaci niższą składkę, nie jest
dowodem, że wykonawca którym jest Konsorcjum 2 firm też płaci niższą składkę. Wynika to
z
faktu,
że w złożonych wyjaśnieniach nie wskazano, że koszty osobowe będą ponoszone wyłącznie
przez INKO Consulting s
p. z o.o. Brak wskazania powoduje, że argumentacja oraz dowody
są ułomne, niepełne. Nie dotyczą one bowiem podmiotu, który złożył ofertę.
W odniesieniu do kosztów personelu w okresie realizacji robót oraz gwarancji
Odwołujący stwierdził, że Konsorcjum I w ogóle nie odniosło się do zarzutu odwołania
o niezgodnym z prawem
różnicowaniu wynagrodzenia tych samych pracowników w różnych
okres
ach obowiązywania umowy o pracę (str. 15 odwołania). Konsorcjum I złożyło dowody
(oświadczenia pracowników), z których wynika, że wskazane w nich osoby będą otrzymywać
różne wynagrodzenie na podstawie urnowy o pracę w różnych okresach obowiązywania
umowy
o pracę. Odwołujący zwrócił uwagę, że konstrukcja różnicowania wysokości
wynagrodzenia w
toku obowiązywania umów o pracę narusza bezwzględnie obowiązujące
przepisy prawa pracy. U
mowa o pracę określa miesięczne wynagrodzenie należne
pracownikowi, niezależnie od tego, jakie świadczy usługi I czy w ogóle wykonuje pracę.
Umowa o pracę wiąże się z pewnością wysokości wynagrodzenia dla pracownika.
Obniżenie wynagrodzenia jest możliwe wyłącznie w trybie złożenia przez pracodawcę
wypowiedzenia zmieniającego. Nie można jednak określić w umowie o prace różnych stawek
mies
ięcznego wynagrodzenia w zależności od tego, jaką usługę świadczy pracownik, a
należy pamiętać, że zakres pracy nie ulega zmianie.
Ponadto, tak radykalne obniżenie wynagrodzeń jak na przykład w przypadku
Inżyniera Kontraktu o blisko 25% dla okresu przeglądu i rozliczenia budzi wątpliwości co do
dysponowania tym personelem na danym etapie zamówienia stwarza ryzyko jego
ewentualnego odstąpienia od realizowanych zadań. Trudno bowiem brać pod uwagę,
że wysoko wykwalifikowany specjalista po okresie 41 miesięcy pracy (pomijając fakt,
że w okresie 15 miesięcy projektowania ma również obniżoną stawkę), zgodzi się na
obniżenie swojego wynagrodzenia o 25%. Co więcej, na uwagę zasługuje fakt, że
przedstawione oświadczenia w żadnym punkcie nie wykazują wielkości przyjętego etatu, a
więc nie ma możliwości weryfikacji czy przyjęte wynagrodzenia obejmuję wielkość etatu
zgodną z wymaganiami SIWZ.
Kodeks
pracy
umożliwia
zastosowanie
wypowiedzenia
zmieniaj
ącego.
Wypowiedzenie
to polega na zmianie warunków umowy na mniej korzystne dla pracownika
niż dotychczasowe. Wypowiedzenie zmieniające można dokonać zarówno w stosunku do
umów zawartych na czas nieokreślony, jak również w umowach zawartych na okres próbny
oraz w umowach na czas dłuższy niż 6 miesięcy, jeżeli strony zastrzegły w takiej umowie
możliwość jej wypowiedzenia. Wypowiedzenie zmieniające nie zezwala na jednostronną
zmianę warunków pracy i płacy. Wypowiedzenie opiera się na zasadzie równości stron.
Jeżeli wypowiedzenie zostanie przez pracownika odrzucone powoduje to rozwiązanie
stosunku pracy, bez obowiązku dodatkowego oświadczenia woli pracodawcy.
Ponadto wątpliwości Odwołującego budzą same oświadczenia datowana na 2
czerwca 2017 r. Skoro
Przystępujący I był w posiadaniu przedmiotowych dowodów w danej
dacie, powinien sp
rostać pierwszemu wezwaniu Zamawiającego.
Ponadto niedopuszczalne,
w ocenie Odwołującego, jest zmienianie wyjaśnień oraz
wprowadzanie na ich potrzeb
y nowych dowodów, co Konsorcjum I zastosowało w zakresie
stawek przyjętych dla personelu. W wyjaśnieniach z 18 sierpnia 2017 r. przedstawiło
ta
belaryczne zestawienie kosztów, określając stawki dla poszczególnego personelu,
natomiast w toku prowadzonego postępowania odwoławczego złożyło oświadczenia
przedmiotowego personelu na kwoty niższe niż pierwotnie, tworząc iluzoryczną rezerwę.
Odwołujący podtrzymał również zarzuty niezgodności treści ofert Konsorcjum I
i
Wykonawcy L z SIWZ stwierdzając, że zarówno ww., jak i Zamawiający nie odnieśli się do
argumentacji z odwołania.
Na potwierdzenie przedstawionej powyżej argumentacji Odwołujący załączył do
pisma procesowego:
1.
wydruk oferty wynajmu lokalu, o którym mowa w dowodzie PI1 – dowód O1,
2.
wydruk ze strony internetowej Puls Biznesu z danymi o zatrudnieniu w spółce
MP-Mosty w latach 2009 i 2012-2015
– dowód O2.
Replik
a Przystępującego I
Na rozprawie
19 stycznia 2018 r. Konsorcjum I, odnosząc się do wniosku o
pominięcie złożonych na rozprawie 15 stycznia 2018 r. dowodów, stwierdziło, że w
postępowaniu odwoławczym nie obowiązuje prekluzja dowodowa, ponieważ zgodnie z art.
190 ust. 1 Pzp strony mogą prezentować materiał dowodowy do zamknięcia rozprawy.
Przystępujący I dodał, że odmienna interpretacja stałaby w sprzeczności z art. 190 ust. 1a
Pzp, nakładającym na niego ciężar udowodnienia, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Konsorcjum I stwierdziło, że niektóre z zarzutów odwołania wykraczają poza zakres
adresowanych do niego wezwań (wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe,
stawki
personelu konsultanta, serwer FTP), a nadto, że już w pierwszych wyjaśnieniach
przedstawiło dowody na realność kalkulacji ceny oferty w ośmiu pozycjach.
Przystępujący I, w zakresie kosztów Biura Konsultanta/Zamawiającego podał, że:
oferta stanowiąca dowód PI1 dotyczyła lokalu o znacznie większej, niż wymagana,
powierzchni,
nie jest p
rawdą, jakoby laptopy ujęte w zaznaczonych pozycjach dowodu PI2 nie
spełniały wymogów SIWZ – dokonana przez Odwołującego analiza nie uwzględnia
poz. 86 i 91, w których wymieniono najdroższe (i najlepsze) jednostki sprzętowe,
dowód PI3 odnosi się do postępowania, w którym wymagania w zakresie serwera
FTP były identyczne, jak w przedmiotowej sprawie.
W kwestii kosztów personelu biurowego i pomocniczego Przystępujący I podał,
że składki na PFRON stanowią ogólny koszt pracodawcy, którego nie sposób przypisać do
konkretnego pracownika. Zaznaczył, że ww. personel zatrudniony zostanie przez
wykonawcę INKO Consulting sp. z o.o.
Co do kosztów personelu w okresie realizacji robót i gwarancji Konsorcjum I
wyjaśniło, że dowody PI6 potwierdzają powszechnie stosowaną na rynku i zgodną z prawem
praktykę różnicowania wysokości wynagrodzeń.
W pozostałym zakresie podtrzymał argumentację z rozprawy z 15 stycznia 2018 r.,
wnosząc dodatkowo o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z treści:
1.
zestawienia rzeczywistych kosztów utrzymania biura wraz z przykładowymi
ofertami najmu lokali w miejscowości Goleniów – dowody PI11,
2.
wyciągu z Tomu III SIWZ (OPZ) w postępowaniu, do którego odnosił się dowód
PI3
– dowód PI12,
3.
zestawienia kosztów użyczanego samochodu – dowód PI13.
Po
przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy
omówiony w dalszej części uzasadnienia, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia i stanowiska stron zawarte w odwołaniu i odpowiedzi na odwołanie,
a
także wyrażone ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła,
co
następuje.
Skład
orzekający
stwierdził,
że
Odwołujący
jest
legitymowany,
zgodnie z przepisem art.
179 ust. 1 Pzp, do wniesienia odwołania.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody z treści:
1.
protokołu Postępowania,
2. SIWZ,
3. ofert Konsorcjum I oraz Wykonawcy L,
4.
wezwań Przystępującego I do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny i treści oferty
(pisma z 7 sierpnia, 5
września i 7 listopada 2017 r., stanowiące odpowiednio
„Wezwania I 1-3”),
5.
wyjaśnień Konsorcjum I (pisma z 18 sierpnia, 7 września i 14 listopada 2017 r.,
stanowiące odpowiednio „Wyjaśnienia I 1-3”),
6.
wezwań Przystępującego L do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny i treści oferty
(pisma
z 7 sierpnia, 5 września i 5 grudnia 2017 r., stanowiące odpowiednio
„Wezwania L 1-3”),
7.
wyjaśnień Wykonawcy L (pisma z 17 sierpnia, 8 września i 12 grudnia 2017 r.,
stanowiące odpowiednio „Wyjaśnienia L 1-3”),
8. zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej (pismo z 14 grudnia 2017 r.),
9.
dowodów załączonych do pisma procesowego Odwołującego z 18 stycznia 2018 r.
oraz przedstawionych na rozprawie, z zastrzeżeniem poniższych uwag.
I.
Część wspólna dotycząca zarzutów odwołania
W zakresie problematyki rażąco niskiej ceny skład orzekający – wobec gruntownego
omówienia tego pojęcia w doktrynie i orzecznictwie – jedynie ogólnie wskazuje, że przez
rażąco niską cenę rozumieć należy cenę odbiegającą znacznie (rażąco) od realiów
rynkowych, cenę, która nie daje gwarancji należytego (zgodnego z wymaganiami
Zamawiającego) wykonania zamówienia.
Z przepisu art. 90 ust. 1a Pzp wynika obligatoryjna podstawa wezwania do złożenia
wyjaśnień rażąco niskiej ceny oferty. Obowiązek taki powstaje gdy cena całkowita oferty jest
niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 Pzp
lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert.
W powyższej sytuacji, jak to wynika z zawartego w ust. 1a odesłania do ust. 1
komentowanego przepisu, badaniu podlega zaoferowana cena lub koszt lub ich istotne
części składowe. Istotny charakter mają takie części składowe ceny lub kosztu, które w
sposób wymierny przekładają się na ich wysokość, a tym samym – na cenę oferty. Ciężar
dowodu braku tej cechy przez określone w wezwaniu części składowe spoczywa – zgodnie z
ogólną regułą wyrażoną w art. 90 ust. 2 Pzp – na wykonawcy. Z przepisu tego należy
wyprowadzić wniosek, że w sytuacji, w której zamawiający wprost wyrazi oczekiwanie
przedstawienia mu dowodów na prawidłowość skalkulowania ceny (określenia wysokości
kosztu), wykonawca
powinien wezwaniu takiemu sprostać. Nie sposób bowiem przyjmować,
że profesjonalny uczestnik obrotu gospodarczego obliczając cenę oferty czyni to wyłącznie
w
oparciu o same założenia (przewidywania) co do kosztowności realizacji zamówienia,
nie
mające oparcia w żadnych dokumentach (przykładowo – ofertach potencjalnych
kontrahentów, czy już zawartych umowach z partnerami handlowymi, bądź kalkulacjach).
Kwestia ciężaru dowodu odnoszącego się do rażąco niskiej ceny oferty
kontynuowana jest w przepisie art. 190 ust. 1a Pzp, zgodnie z którym spoczywa on na
wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego.
Wydawać mogłoby się, że – biorąc dodatkowo pod uwagę wynikającą z art. 190 ust. 1
zdanie drugie Pzp możliwość przedstawiania dowodów do zamknięcia rozprawy –
postępowanie odwoławcze służy ustaleniu czy oferta zawiera rażąco niską cenę, a
wykonawca
– uczestnik postępowania, którego zarzut dotyczy może, niezależnie od
wcześniejszej aktywności w postępowaniu wyjaśniającym (bądź jej braku), w sposób
nieskrępowany przedstawiać dowody przemawiające za poprawnością skalkulowania ceny
oferty. Rozumowanie t
akie jest jednak błędne, jako że – po pierwsze – ocena wyjaśnień
rażąco niskiej ceny i składanych na ich poparcie dowodów należy do zamawiającego i
dokonywana powinna być w ramach postępowania wyjaśniającego. Po drugie – przy takiej
interpretacji przepisu art. 190 ust. 1a w
zw. z ust. 1 zdanie drugie Pzp wspomniany wcześniej
przepis art. 90 ust. 2 Pzp pozbawiony byłby praktycznego znaczenia, a sam wykonawca,
którego oferty zarzut rażąco niskiej ceny dotyczy, otrzymywałby kolejną szansę na jego
odparcie, war
unkowaną posiadaniem statusu strony albo uczestnika postępowania
odwoławczego. Przyjąć zatem należy, że możliwość przedstawienia dowodów na odparcie
zarzutu rażąco niskiej ceny odnosi się do sytuacji, w której dotyczą one okoliczności
niebędących przedmiotem wezwań kierowanych do wykonawcy w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Wreszcie, po trzecie, postępowanie odwoławcze w
którym rozstrzygany jest zarzut rażąco niskiej ceny ma na celu ustalenie, czy zamawiający
dysponując określonymi informacjami zawartymi w wyjaśnieniach wykonawcy (złożonych w
odpowiednim momencie, o czym poniżej) podjął właściwą decyzję w zakresie ich oceny.
Odrębnie wspomnieć należy o wypracowanej w orzecznictwie Izby zasadzie
jednokrotnego wzywania do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Pamiętać trzeba jednak,
że znajduje ona zasadniczo zastosowanie w sytuacjach, w których wezwanie precyzyjnie
wskazywało okoliczności które należy wyjaśnić. W takiej sytuacji, w braku wyczerpującej
odpowiedzi ze strony wykonawcy, nie należy ponownie wzywać go do złożenia wyjaśnień,
a
jedynie stwierdzić, że wykonawca nie podołał wynikającemu z art. 90 ust. 2 Pzp
obowiązkowi wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu. W
konsekwencji, dopuszczalność ponownego wzywania w trybie art. 90 Pzp ograniczona
powinna być do sytuacji, w których zamawiający wystosował ogólnikowe wezwanie i
otrzymał odpowiedź o równie ogólnym charakterze, bądź przypadków, gdy po uzyskaniu
wyjaśnień zaistniała potrzeba uszczegółowienia informacji w zakresie nieobjętym uprzednim
wezwaniem.
W kwestii drugiej ze wskazanych podstaw odrzucenia ofert przystępujących, a to
niezgodności treści oferty z SIWZ (art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp) podkreślenia wymaga,
że w orzecznictwie Izby mianem tym określa się nie tylko niezgodność zobowiązania
opisanego w SIWZ
ze zobowiązaniem oferowanym przez wykonawcę (tj. sytuację, w której
świadczenie z oferty nie odpowiada, np. ze względu na parametry techniczne,
świadczeniu oczekiwanemu przez zamawiającego), ale również przypadki sporządzenia
i
przedstawienia oferty w sposób niezgodny z wymaganiami SIWZ. Nadmienić trzeba że
należy
to
odnosić
do
wymagań
SIWZ
dotyczących
sposobu
wyrażenia,
opisania i potwierdzenia zobowiązania/świadczenia ofertowego, a więc wymagań co do
treści oferty, a nie wymagań co do jej formy, które również tradycyjnie zamieszczane są
w SIWZ (np.
wymóg parafowania każdej ze stron formularza oferty).
Kierując się przedstawionymi powyżej zapatrywaniami skład orzekający doszedł do
przekonania, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie, choć nie sposób zgodzić się ze
wszystkimi argumentami, które zostały w nim podniesione.
II.
Zarzuty dotyczące oferty Przystępującego I (w układzie wynikającym z uzasadnienia
odwołania)
II.1.
Powtórne wezwanie do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Zarzut okazał się zasadny.
Podstawą zarzutu było twierdzenie, że Konsorcjum I dwukrotnie zostało wezwane do
przedstawienia HPPK (czego ostatecznie nie
zrobiło), pomimo że powinno było uczynić
zadość już Wezwaniu I1 i złożyć Zamawiającemu oczekiwany dokument.
Zakres informacji przedstawianych w HPPK determinowany był postanowieniami § 11
ust. 3 i nast. WU, przy czym nie było sporne, że obejmuje on również liczbę dniówek
przewidzianych w każdym miesiącu dla każdego członka Personelu Konsultanta
(zob.
Wyjaśnienia I1, str. 4 oraz Wyjaśnienia I2, str. 1). Bez znaczenia jest przy tym
podnoszona przez Konsorcjum I okoliczność, że wobec wspomnianych postanowień WU,
w
tym braku danych do sporządzenia HPPK w postaci Programu Wykonawcy Robót
(Wyjaśnienia I1, str. 4-5 oraz Wyjaśnienia I2, str. 1), nie było, zdaniem Przystępującego I,
możliwości przedstawienia (szczegółowego) HPPK. Zamawiający w Wezwaniu I1 (str. 4-5)
wskazał na potrzebę przedstawienia przykładowego HPPK, nie sposób zatem nadawać mu
znaczenia wyni
kającego z postanowień WU (w szczególności ów przykładowy HPPK nie
stanowiłby podstawy wykonania Harmonogramu Płatności, zgodnie z § 11 ust. 5 WU).
Przykładowy HPPK pozwolić miał Zamawiającemu na oszacowanie zaangażowania
personelu wykonawcy na poszczególnych etapach realizacji zamówienia, z uwzględnieniem
towarzyszących temu kosztów, które w zamówieniach na usługi nadzoru, stanowią znaczną
cześć cen ofert.
Jakkolwiek bez znaczenia jest różnica w nazwach oczekiwanego i złożonego
dokumentu, tym niemniej bez wątpienia załączone do Wyjaśnień I1 ROC nie zawiera
informacji o liczbie dniówek, która to powinna wynikać nawet z przykładowego HPPK.
Dokonując zmiany rodzaju przedstawianego dokumentu Przystępujący I nie był uprawniony
do rezygnacji z umieszczenia w nim oczekiwanych przez Zamawiającego informacji. Z kolei
ROC załączone do Wyjaśnień I2 nie powinno być przez Zamawiającego wzięte pod uwagę,
jako że stanowiło efekt powtórnego wezwania odnoszącego się do tej samej okoliczności.
II.2.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego
(Dział 1, poz. 1.1 i 1.2 Formularza Cenowego)
Niektóre z okoliczności stanowiących podstawę faktyczną zarzutów odwołania
potwierdziły się.
Nie ulega wątpliwości, że już w Wezwaniu I1 (str. 2) Konsorcjum I zobligowane
zostało do przedstawienia dowodów na poparcie rzetelności skalkulowania tych pozycji
formularza cenowego. Wbrew niebudzącej wątpliwości treści wezwania Przystępujący I
ograniczył się wyłącznie do wskazania źródeł na podstawie których oszacował koszty
wynajęcia lokalu (Wyjaśnienia I1, str. 2). Ergo dowody PI1 i PI11 Izba uznała za spóźnione,
natomiast dowód O1 odnoszący się do dowodu PI1 – za pozbawiony znaczenia dla
rozstrzygnięcia o zarzucie odwołania.
W pozostałym zakresie argumentacja Odwołującego nie zasługiwała na
uwzględnienie.
Przede wszystkim w kierowanych do Przystępującego I wezwaniach Zamawiający nie
oczekiwał przedstawienia dowodów potwierdzających realność kalkulacji kosztów biur
w
części dotyczącej wyposażenia (laptopów, czy serwera FTP). W Wyjaśnieniach I1 (str. 2)
Konsorcjum I podało, że „posiada kompletne wyposażenie biura obejmujące […] sprzęt
komputerowy […]”. Powyższe potwierdza, że Przystępujący I odniósł się do tej kwestii, a
nadto uprawnia wniosek, że posiada, zgodnie z twierdzeniami z rozprawy z 15 stycznia 2018
r. (str.
6), własny serwer FTP, bowiem powszechnie wiadome jest, że serwer FTP mieści się
w
pojęciu sprzętu komputerowego. W powyższym kontekście założenia Odwołującego
o
konieczności zakupienia tego sprzętu były nieuprawnione. Skład orzekający uznał
cytowaną argumentację Konsorcjum I za wiarygodną, podobnie jak złożone na jej poparcie
dowody
PI2-
PI3 oraz PI12, których wiarygodności Odwołujący nie zdołał podważyć.
II.3.
Koszty związane z zapewnieniem środków transportu (Dział 1, poz. 1.2a oraz
Dział 4, poz. 4.2a Formularza Cenowego)
Na wstępie rozstrzygnięcia wymagał spór o możliwość ujęcia kosztów środków
transportu przewi
dzianych dla Zamawiającego i personelu Konsultanta w innych niż ww.
pozycjach formularza cenowego.
W powyższym zakresie decydujące dla Izby znaczenie miały następujące
okoliczności:
pkt
15.2 IDW, z którego wynika, że Formularz Cenowy należy wypełnić ściśle
według kolejności wyszczególnionych w nim pozycji, wyliczając poszczególne
ceny jednostkowe oraz zakaz samodzielnego wprowadzania zmian do
Formularza Cenowego,
pkt 15.3 IDW, zgodnie z
którym każda cena jednostokowa z oferty wykonawcy
powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w Formularzu
Cenowym,
pkt 2.4 OPZ, który zawiera wymagania odnoszące się nie tylko do pojazdu
przeznaczonego dla Zamawiającego, ale również (akapit pierwszy, str. 12) wymóg
zapewnienia personelowi Konsultanta odpowiedniej liczby środków transportu,
zapewniającej sprawne pełnienie Usługi,
w wezwaniu I1 (str. 2 i 7), w zakresie Działu 1, poz. 1.1 i Działu 4, poz. 4.1
Formularza Cenowego.
W konsekwencji
skład orzekający uznał, że całkowite koszty środków transportu
powinny bez wątpienia zostać ujęte w Dziale 1 i 4 Formularza Cenowego.
Rozstr
zygając natomiast
o
właściwych
dla
ujęcia
tych
kosztów
pozycjach
Formularza
Cenowego Izba zwróciła uwagę na okoliczność, że tylko poz. 1.2a i 1.4a
referowały wprost do środków transportu.
Jakkolwiek z treści Formularza Cenowego załączonego do oferty Konsorcjum I nie
wynika, jakoby naruszone zostały przytoczone powyżej zasady opisujące sposób obliczenia
ceny oferty (pkt 15.2 i 15.3 IDW), tym niemniej okoliczność tę potwierdzają zarówno
Wyjaśnienia I1 oraz załączone do nich ROC, jak i ROC załączone do Wyjaśnień I2 oraz
ROC stanowiące dowód PI8. Przystępujący I w Wyjaśnieniach I1 wskazał na str. 3,
że „wstępnie przewidział zapewnienie jednego samochodu (Skoda Yeti) w okresie
projektowania (wer
yfikacja i koordynacja prac projektowych) i w okresie przeglądów i
rozliczenie kontraktu
(do wystawienia Świadectwa Wykonania i Ostatecznego Świadectwa
Płatności) oraz dwóch samochodów (Skoda Yeti)[…]” stwierdzając jednocześnie,
że „koszty związane z ich użytkowaniem na kontrakcie zostały pokazane w pozycjach
Środki transportu ogółem w Załączniku nr 1 – Rozbicie ceny ofertowej”. Wspomniane
pozycje „Środki transportu ogółem” dodane zostały w poz. 2.1, 2.2 i 2.3 Działu 2 ROC,
które sporządzono na wzór Formularza Cenowego. Co więcej, na str. 9 Wyjaśnień I1
znalazło się stwierdzenie, że „Koszty związane z serwisem (przeglądy, naprawy) oraz
wymianą opon samochodu użyczonego Zamawiającemu zostały uwzględnione w pozycji 2.3
Usługi nadzoru i zarządzania – okres przeglądu i pokazane […] w pozycjach Środki
transportu ogółem, które obejmują serwis całej floty Wykonawcy”.
Powyższe potwierdza naruszenie przytoczonych powyżej wymogów IDW przez
przeniesienie kosztów „wykonania danej pozycji w Formularzu Cenowym” i zakazu
s
amodzielnego wprowadzania zmian do Formularza Cenowego, uzasadniając odrzucenie
oferty Przystępującego I na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp z powodów wskazanych w pkt
I uzasadnienia wyroku
(„Część wspólna…”).
Na marginesie Izba wskazuje, że uprawniony wydaje się wniosek Odwołującego,
że wspomniany podział kosztów wynikał z zastrzeżenia zawartego w pkt 15.4 IDW,
zgodnie z którym w przypadku przekroczenia wskazanego w Formularzu Cenowym dla
Działu 1 15-procentowego limitu liczonego w stosunku do wartości łącznej ceny netto oferty.
W powyższym zakresie Izba uwzględniła argumentację Odwołującego i towarzyszące jej
wyliczenia zawarte na str. 8 pisma procesowego z 18 stycznia 2018 r.
Ponadto,
zdaniem
składu
orzekającego,
niezależnie
od
dokonanego
nieuprawnione
go podziału kosztów zapewnienia środków transportu, złożone w tym zakresie
przez Konsorcjum
I wyjaśnienia podstaw kalkulacji ceny oferty są wątpliwe.
W tym aspekcie Izba zwróciła uwagę, że poza cytowanym powyżej stwierdzeniem
o
przewidzeniu określonych środków transportu Konsorcjum I nie odniosło się szczegółowo
do tej kwestii,
obejmując złożonymi wyjaśnieniami jedynie wyliczenie kosztów samochodu
dla Zamawiającego. Zestawienie miesięcznych kwot obejmujących koszty zapewnienia
pojazdu dla Zamawiającego (3.300 zł) z odpowiadającymi im kosztami pozostałych pojazdów
[Dział 2, poz. 2.1, podpozycja „Środki transportu ogółem” – 3.000 zł, poz. 2.2, analogiczna
podpozycja (do porównania przyjęto jeden samochód, bowiem na tym etapie – zgodnie z
zacytowanym fragmentem Wyjaśnień I1 – Przystępujący I zadeklarował użycie dwóch
pojazdów) – 3.000 zł] rodzi niewyjaśnioną przez Konsorcjum I wątpliwość dotyczącą
zasadności określenia ich na takim poziomie (300 zł różnicy), nawet pomimo braku
szczegółowych wymagań odnoszących się do pojazdów dla personelu Konsultanta.
Ponadto, wątpliwość, w kontekście stwierdzenia o posiadaniu wspomnianych
pojazdów na własność (Wyjaśnienia I1, str. 3), budzą załączone do Wyjaśnień I1 dowody
rejestracyjne pojazdów, z których wynika, że stanowią one Raiffeisen Leasing Polska S.A.
Izba zwróciła również uwagę, że w zakresie omawianych pozycji Przystępujący I
wzywany był do złożenia dowodów (Wezwanie I1, str. 3, gdzie przykładowo wskazano na
kalkulację kosztów ubezpieczeń, czy paliwa), w odpowiedzi na co złożył jedynie wspomniane
dowody rejestracyjne oraz umowę leasingu pojazdu przeznaczonego, zgodnie z treścią
Wyjaśnień I1, dla Zamawiającego. W konsekwencji za nieudowodnione uznać należy
wymienione na str. 3 Wyjaśnień I1 koszty paliwa, płynów eksploatacyjnych, czy mycia
samochodu. Ponadto, treść załączonej do Wyjaśnień I1 umowy leasingu nie potwierdza
zawartego w nich (str. 3) stwierdzenia, jakoby koszty leasingu obejmowały ubezpieczenie
OC, NNW, assistance, serwis, przeglądy techniczne, sezonową wymianę opon, przedłużenie
ubezpieczenia, czy samochód zastępczy w czasie naprawy i przeglądu pojazdu. Ergo także
wysokość tych kosztów nie została przez Konsorcjum I wyjaśniona, natomiast mający je
potwierdzać dowód PI13 uznany został, w świetle wyraźnego oczekiwania przedstawienia
dowodów już na etapie Wyjaśnień I1, za spóźniony.
P
rzedstawiona argumentacja potwierdza z kolei zasadność zarzutów naruszenia
art.
89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp przez nieprawidłową ocenę wyjaśnień rażąco niskiej
ceny, a w konsekwencji
– zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego I.
II.4.
Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na umowę o pracę
(Dział 1, poz. 1.3 i 1.4 Formularza Cenowego)
Nie potwierdziła się podnoszona przez Odwołującego okoliczność ustalenia kosztów
zatrudnienia ww. personelu na poziomie nie uwzględniającym minimalnego wynagrodzenia
za pracę oraz nieuzasadnionego obniżenia wysokości stopy procentowej składki na
ubezpieczenie wypadkowe.
W powyższym zakresie Izba uwzględniła argumentację Przystępującego I o
możliwości obniżenia wspomnianej stopy procentowej z 1,80% do 0,67%, znajdującą
potwierdzenie w
dowodzie PI4. W ten sposób obniżeniu poniżej wyliczonej przez
Odwołującego kwoty 2.421,20 zł uległy całkowite koszty zatrudnienia członka personelu
biurowego lub pomocniczego.
Skład orzekający stwierdził jednakże, że Wyjaśnienia I1, pomimo wyraźnego
wezwania do przedstawienia sposobu wyceny i wskazania czy i w jaki sposób oferta
Konsorcjum I uwzględnia wszystkie koszty związane z zatrudnieniem, w tym np. koszty
zastępstw podczas nieobecności pracowników lub ich urlopów (Wezwanie I1, str. 3), nie
zawierają jakiejkolwiek argumentacji w tym zakresie.
W konsekwencji,
zarzut odwołania odnoszący się do omawianego elementu kalkulacji
ceny oferty częściowo potwierdził się.
W kwestii nieuwzględnienia składek na PFRON skład orzekający stwierdził, że nie
było sporu co do momentu powstania obowiązku ich odprowadzania (zatrudnianie co
najmniej 25
pracowników). Bezsprzecznie w okresie, w którym sporządzana była oferta
lider przyst
ępującego konsorcjum nie zatrudniał takiej liczby pracowników (dowód PI5),
przy
czym sytuacji tej nie zmieniłoby zatrudnienie dodatkowych 4 osób, których dotyczą
omawiane pozycje Formularza Cenowego. Zauważyć należy, że kwestia nieuwzględnienia
składek na PFRON nie pojawiła się w związku z kosztami innego personelu (zob. odwołanie,
str. 13), wobec czego argumentacja o konieczności zatrudnienia 6 członków personelu
Kluczowego (pismo procesowe z 18 stycznia 2018 r., str. 10), wykraczała poza zarzut
odwołania.
Z uwagi na powyższe, a także wobec złożonego przez Przystępującego I na
rozprawie 19 stycznia 2018 r. oświadczenia, zgodnie z którym personel biurowy i
pomocniczy zatrudniony zostanie przez lidera przystępującego konsorcjum dowód O2
pozbawiony był doniosłości w sprawie.
II.5.
Koszty personelu w okresie realizacji robót oraz gwarancji (Dział 2 Formularza
Cenowego)
Izba nie podziel
a argumentacji odwołania, stwierdzając że była ona oparta wyłącznie
o
poczynione przez Odwołującego założenia dotyczące wysokości kosztów zatrudniania
specjalistów w poszczególnych branżach. Także przytoczony w odwołaniu opis sytuacji na
rynku pracy nie odnosił się w żaden sposób do sytuacji Odwołującego, jego potencjału
i
możliwości negocjacyjnych.
Skład orzekający dał wiarę wyjaśnieniom Przystępującego I oraz dowodom PI6 i PI7
(na etapie postępowania wyjaśniającego nie był on wzywany do przedstawienia dowodów na
potwierdzenie realności przyjętych do kalkulacji ceny oferty założeń). W szczególności
z
pierwszej grupy dowodów wynika, że osoby przewidziane do zatrudnienia w związku
z
realizacją zamówienia porozumiały się z Konsorcjum I co do wysokości wynagrodzenia na
poszczególnych etapach wykonywania umowy. Działanie takie nie wydaje się sprzeczne
z
prawem, biorąc w szczególności pod uwagę niekwestionowaną w postępowaniu
odwoławczym okoliczność zmiennych nakładów pracy w toku realizacji zamówienia.
Nieuprawnione było również twierdzenie o konieczności zatrudnienia określonej
liczby specjalistów, tzw. Innych Ekspertów, o których mowa w pkt 2.1.2 OPZ (str. 17
odwołania). Z przywołanego postanowienia wynika bowiem wprost, że wskazani w jego
treści eksperci zatrudniani będą w miarę potrzeb, wobec czego na etapie sporządzania ofert
nie sposób wnioskować o jakimś konkretnym wymiarze ich zaangażowania w realizację
zamówienia. Ustalenie tego czynnika należy do sfery ryzyka kalkulacyjnego każdego
wykonawcy i może (a z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością – nawet będzie)
różnić się w zależności od poprzednich doświadczeń wykonawcy, czy zdolności
przewidywania prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzeń uzasadniających zatrudnienie
określonego eksperta.
Nie sposób nie zauważyć przy tym, że część Innych Ekspertów została ujęta wprost
w
ROC (przykładowo weryfikatorzy dokumentacji projektowej, czy specjalista do spraw
kontaktów ze społecznością lokalną), koszty ewentualnego zatrudnienia pozostałych ujęto
natomiast w podpozycjach „Inni specjaliści zgodnie z zapotrzebowaniem (w tym
zastępowalność personelu)”. Ponadto Konsorcjum I przewidziało również możliwe do
wykorzystania na ten cel rezerwy, do których Izba odniesie się jeszcze w dalszej części
uzasadnienia.
II.5. Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
Zarzut
, stanowiący niejako konsekwencję twierdzeń o niedoszacowaniu kosztów
personelu,
nie potwierdził się.
W tym zakresie Izba odsyła do argumentacji przedstawionej w pkt II.4 uzasadnienia.
Skład orzekający wyjaśnia dodatkowo, że w świetle przewidzianej w pkt 2.1.2 OPZ
możliwości zatrudniania personelu w razie potrzeby wniosek ze str. 19 odwołania, jakoby
należało przyjąć, że Przystępujący I nie przewidział zatrudnienia innych dodatkowych
ekspertów poza wskazanymi w ROC, nie mógł się ostać.
Reasumując, z przedstawionych powyżej przyczyn oferta Konsorcjum I podlega
odrzucen
iu jako niezgodna z SIWZ i zawierająca rażąco niską cenę, o czym orzeczono w pkt
1 sentencji wyroku
. Skład orzekający dodatkowo wyjaśnia, że w sytuacji precyzyjnego
wezwania do wyjaśnienia określonych elementów ceny, popartego oczekiwaniem
przedstawienia d
owodów, nie mogą przemawiać za poprawnością kalkulacji ceny oferty
argumenty o znacznych rezerwach
, w szczególności nie mogą one zastępować obowiązku
złożenia precyzyjnych wyjaśnień popartych odpowiednimi dokumentami. W przeciwnym
razie w każdej sprawie, niezależnie od szczegółowości adresowanych do wykonawcy
wezwań do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, wezwany wykonawca mógłby zasadniczo użyć,
jako
jedynego, argumentu o przewidzianych rezerwach na wydatki związane z realizacją
zamówienia. Izba wskazuje w tym miejscu, że zgadza się z Odwołującym w twierdzeniu,
że rezerwa dotyczy niemożliwych do przewidzenia, nieplanowanych kosztów (bądź sytuacji
wzrostu ich wysokości) i również dlatego nie może zastępować, czy tłumaczyć braku
wyjaśnień. W związku z powyższym Izba uznała, że dowody PI8 nie mogą potwierdzać na
tym etapie prawidłowości skalkulowania ceny oferty, co doprowadziłoby niejako do
sanowania błędów i zaniechań Konsorcjum I popełnionych na etapie postępowania
wyjaśniającego. Skład orzekający podobnie ocenił dowody PI9 oraz PI10, mające stanowić
empiryczny fundament dla
twierdzenia o rynkowym charakterze ceny stwierdzając
dodatkowo, że nawet jeśli cena oferty Przystępującego I mieści się w wyznaczonym
dowodem PI10 zakresie, to nie jest to równoznaczne z jej prawidłowym oszacowaniem,
skoro Konsorcjum I nie potrafiło kwestii tej wykazać w postępowaniu wyjaśniającym.
III.
Zarzuty dotyczące oferty Przystępującego L (w układzie wynikającym z uzasadnienia
odwołania)
Z zachowaniem uwag zawartych w pkt I uzasadnienia („Część wspólna…”) Izba
wskazuje, co następuje.
III.1.
Powtórne wezwanie do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Zarzut potwierdził się.
Przykładowo w zakresie kosztów związanych z zapewnieniem Biura Konsultanta
i
Biura Zamawiającego Wykonawca L był ponownie wzywany do jednoznacznego
potwierdzenia, że uwzględniają one wszystkie wymagania Zamawiającego (Wezwanie L2,
str.
1), pomimo że Wezwanie L1 było w tym zakresie precyzyjne i poparte oczekiwaniem
przedstawienia dowodów. Nota bene okoliczność ta była również przedmiotem Wezwania L3
(str. 1).
Skład orzekający podobnie ocenił kwestię środków transportu, w zakresie których
Zamawiający oczekiwał szczegółowych wyjaśnień i przedstawienia dowodów (Wezwanie L1,
str. 3 i 8). Kwestia ta była przedmiotem ponownych wyjaśnień na podstawie Wezwania L3
(str. 1-2).
Także w zakresie kosztów usługi nadzoru i zarządzania Zamawiający aż 3-krotnie
zwracał się o wyjaśnienie kwestii zaangażowania personelu w czasie realizacji przedmiotu
zamówienia.
Zdaniem Izby sytuacja taka świadczy o wadliwości Wyjaśnień L1, które albo nie
zawierały elementów, których wyjaśnienia (i niejednokrotnie udowodnienia) Zamawiający
oczekiwał, albo nie przekonały go o rzetelności kalkulacji ceny oferty.
Już chociażby z powyższych przyczyn oferta Przystępującego L podlega odrzuceniu,
którego zaniechanie narusza przepisy art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp,
uzasadn
iając uwzględnienie odwołania. W konsekwencji, w sytuacji naruszenia wspomnianej
zasady jednokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień, Izba nie będzie odnosić się w
swoich dalszych
rozważaniach do argumentów i dowodów przedstawionych w kolejnych
wyjaśnieniach.
III.2.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego (Dział
1, poz. 1.1 i 1.2 Formularza Cenowego)
Zarzut
podlegał uwzględnieniu
W Wezwaniu L1 (str. 2)
Zamawiający wymagał przedstawienia szeregu informacji
wraz z dowodami na potwierdzenie przyjętych założeń cenowych w zakresie obowiązku
zapewnienia Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego. Czynniki kosztotwórcze wskazane
przez Zamawiającego w Wezwaniu L1 stanowiły odzwierciedlenie obowiązków wykonawcy
związanych z organizacją Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego wynikających z pkt 2.2.1
oraz 2.2.2 OPZ.
Zdaniem składu orzekającego Przystępujący L udzielił ogólnej odpowiedzi,
którą można podsumować stwierdzeniem o kompleksowym i spełniającym ogół wymagań
Zamawiającego charakterze przyjętej w ofercie stawki (Wyjaśnienia L1, str. 14).
Izba uznała załączone do Wyjaśnień L1 dowody za niewiarygodne.
Przedstawione
umowy dotyczyły lokali nie spełniających wymogów w zakresie maksymalnie
10-kilo
metrowej odległości od terenu budowy (Legnica, Jawor, Kłodzko). Z kolei wydruki ofert
najmu lokali z miejscowości Goleniów pochodzą z daty przypadającej po upływie terminu
składania ofert, a zatem nie mogły stanowić podstawy kalkulacji ceny oferty. Ponadto,
nie
wynika z ich treści (podobnie jak z treści wspomnianych wcześniej umów), aby spełniały
wszystkie wymagania Zamawiającego, a jeśli nie, to jaki będzie ewentualny koszt ich
adaptacji
(tego elementu Wykonawca L również nie ujął w wyjaśnieniach). Wobec braku
przyporządkowania wskazanych w Wyjaśnieniach L1 lokali do Biura Konsultanta
i
Zamawiającego można wręcz stwierdzić, że w przypadku części lokali mieszkalnych
(powierzchnie
36 i 52 m
2
) dostosowanie
ich do wymogów stawianych dla Biura Konsultanta
jest
wątpliwe (np. w aspekcie zapewnienia sali konferencyjnej dla 30 osób).
Wykonawca L
nie przedstawił również żadnych wyliczeń kosztów utrzymania biur,
ograniczając się wyłącznie do krytyki kalkulacji sporządzonej przez Odwołującego, co jest
niewystarczające.
III.3. Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomocnicze
go na umowę o pracę
(Dział 1, poz. 1.3 i 1.4 oraz Dział 4, poz. 4.3 i 4.4 Formularza Cenowego)
Argumentacja Odwołującego była trafna.
W przedmiotowym zakresie Przystępujący L zasadniczo stwierdził jedynie, że ww.
personel ma
zapewnione minimalne wynagrodzenie za pracę, a w kosztach oferty zostały
uwzględnione pozostałe koszty związane z zatrudnieniem (Wyjaśnienia L1, str. 15).
W ocenie Izby Wykonawca L
nie wykazał, że w koszty realizacji zamówienia,
oprócz minimalnego wynagrodzenia za pracę, zostały wliczone również niezbędne rezerwy
na choroby pracowników, urlopy, zastępstwa, czy składki na PFRON, na które to elementy
zwracał uwagę Odwołujący na str. 24 odwołania. Załączone do Wyjaśnień L1 umowy o pracę
wraz z aneksami pozwalają jedynie na stwierdzenie, że kalkulacja ceny oferty uwzględnia
wynagrodzenie minimalne.
Z kolei różnica pomiędzy minimalnym wynagrodzeniem a
stawkami zaproponowanymi przez Przystępującego L (12,80 zł) nie gwarantuje, w
przekonaniu składu orzekającego, możliwości pokrycia wspomnianych kosztów.
III.4.
Koszty związane z zapewnieniem środków transportu (Dział 1, poz. 1.2a Formularza
Cenowego)
Zarzut odwołania potwierdził się.
W zakresie sposobu ujęcia kosztów środków transportu i konsekwencji naruszenia
opisujących je postanowień SIWZ Izba odsyła do pkt II.3 uzasadnienia. Wykonawca L
przyznając w Wyjaśnieniach L3 (str. 3), że „koszty związane ze środkami transportu oraz
środkami komunikacji dla personelu Wykonawcy zostały bowiem ujęte w Dziale 2
Formularza cenowego. Z kolei koszty środków transportu dla Zamawiającego zostały ujęte w
osobnych pozycjach
– 1.2a oraz 4.2a Formularz Cenowego, wobec czego Wykonawca
dokonał w tym zakresie odrębnych wyliczeń”, potwierdził de facto istnienie podstawy do
odrzucenia jego oferty na zasadzie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Dodać wypada, że Wykonawca L
dokonał opisanego podziału przy pełnej świadomości istnienia limitu kosztów
administracyjnych (15%) i
– jak się wydaje – w celu jego uniknięcia (Wyjaśnienia L1, str. 17).
Ponadto, w przedmiotowym zakresie, Przystępujący L nie załączył do Wyjaśnień L1,
mimo wyraźnego wyartykułowania takiego oczekiwania przez Zamawiającego, jakichkolwiek
dowodów, wobec czego nie sposób przyjąć, że jego argumentacja zasługuje na
uwzględnienie.
III.4. Koszty personelu w okresie gwarancji
Zarzut nie potwierdził się.
Nietrafna była argumentacja Odwołującego, jakoby prawidłowa realizacja zamówienia
wymagała zatrudnienia aż 33 osób – członków personelu, o którym mowa w pkt 2.1.2 OPZ.
Szczegółowe uzasadnienie takiego stanowiska, do którego skład orzekający odsyła,
zawarto w pkt II.4-II.5.
W zakresie załączonej do Wyjaśnień L3 oferty podwykonawczej skład orzekający
dodatkowo wsk
azuje, że niezależnie od posiadania takiej oferty na etapie składania oferty
w
Postępowaniu, jeżeli Przystępujący L nie był jeszcze pewien współpracy z potencjalnym
podwykonawcą, to nie musiał wskazywać już wówczas jego nazwy w JEDZ.
III.4.
Koszty wypełniania kryteriów pozacenowych
Zarzut
y potwierdziły się.
W ocenie Izby analiza złożonych Wyjaśnień L1 w istocie wskazuje, że Wykonawca L
nie odniósł się w ogóle do powyższych kosztów realizacji zamówienia. Podkreślić zaś należy,
że to na wykonawcy spoczywa ciężar dowodu wykazania, że zaoferowana cena jest ceną
realną. Zamawiający w Wezwaniu L1 oczekiwał złożenia wyczerpującej i szczegółowej
informacji czy oferta u
względnia wszystkie wymagania zawarte w OPZ, zaznaczając
jednocześnie, że te zapytania zawarte w wezwaniu nie stanowią listy zamkniętej. Wniosek
taki uprawnia zawart
e w Wezwaniu L1 (str. 1) sformułowanie „w szczególności”. W
konsekwencji Przystępujący L powinien był już w odpowiedzi na Wezwanie L1 udzielić
szczegółowych wyjaśnień w zakresie składników cenotwórczych, czego zaniechał. Tym
samym podniesiony przez Odwołującego zarzut uznać należy za zasadny.
III.5. Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
Zarzut
okazał się uzasadniony.
W piśmie procesowym z 12 stycznia 2018 r. Wykonawca L wręcz przyznał na str. 12,
że składając wstępny HPPK w ogóle nie przewidział kosztów zatrudnienia Innych Ekspertów,
o których mowa w pkt 2.1.2 OPZ. Jakkolwiek Przystępujący L trafnie zdefiniował wstępny
charakter HPPK, tym niemniej, w ocenie składu orzekającego, także z jego treści powinna
wynikać gotowość do zatrudnienia Innych Ekspertów, wyrażona chociażby w sposób w jaki
uczyniło to Konsorcjum I (patrz pkt II.4, ostatni akapit uzasadnienia).
Reasumując, także oferta Wykonawcy L podlegała odrzuceniu jako sprzecza z SIWZ
i
zawierająca rażąco niską cenę, wobec czego orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku.
O kosztach pos
tępowania (pkt 2 sentencji wyroku) orzeczono stosownie do jego
wyniku, na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 2 pkt 1 w zw.
z § 3 pkt 1 i pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U.2010.41.238 ze zm.).
Przewodniczący: ……………………………………….
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:
1.1.
unieważnienie wyboru oferty najkorzystniejszej,
1.2.
powtórne badanie i ocenę ofert, w tym odrzucenie ofert przystępujących po stronie
Zamawiającego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i 4 oraz art. 90 ust. 3 Pzp.
2. Kosztami pos
tępowania obciąża Zamawiającego i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000,00 zł
(słownie: piętnaście tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Odwołującego tytułem
wpisu od odwołania,
2.2.
zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 18.600,00 zł
(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych 00/100) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez Odwołującego z tytułu wpisu od
odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie
do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz.U.2017.1579 j.t.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Szczecinie.
Przewodniczący: ……………………………………….
Sygn. akt KIO 2717/17
Uzasadnienie
Skarb
Państwa
– Generalna
Dyrekcja
Dróg
Krajowych
i
Autostrad
Oddział w Szczecinie (dalej: „Zamawiający”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego,
na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U.2015.2164 j.t. ze zm.), zwanej dalej „Pzp”, postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na p
ełnienie nadzoru nad projektem i realizacją Robót oraz zarządzanie
Kontraktem pn.: „Budowa drogi S3 na odcinku Miękowo – koniec obw. Brzozowa wraz
z
rozbudową odcinka Miękowo – Rzęśnica” – Budowa obwodnicy Brzozowa w ciągu S3 oraz
dostosowanie drogi krajowej nr 3 do parametrów drogi ekspresowej na odcinku
Brzozowo
– Miękowo, zwane dalej: „Postępowaniem”.
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wykonawczych
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej 28 marca 2017 r. pod nr 2017/S 061-114251.
14 grudnia 2017 r.
Zamawiający rozstrzygnął Postępowanie wybierając ofertę
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia – INKO Consulting
sp. z o.o. z siedzibą w Pszczynie, MP-MOSTY sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie
(dalej
„Konsorcjum I”).
27 grudnia
2017 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (dalej „Izba”) wniesione
zostało odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia –
TPF sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, TPF Getinsa Eurostudios SL z siedzibą w Madrycie
(dalej „Odwołujący”), w którym zaskarżono:
1.
wybór oferty Konsorcjum I, pomimo że oferta ta podlega odrzuceniu,
2. zaniechanie odrzucenia ofert Konsorcjum I oraz wykonawcy Lafrentz Polska
sp. z o.o. z
siedzibą w Poznaniu (dalej „Wykonawca L”), pomimo że oferty te
zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, a wykonawcy
ci nie złożyli odpowiednich wyjaśnień, zaś złożone wyjaśnienia nie potwierdzają,
że oferty nie zawierają rażąco niskiej ceny,
3.
niezgodną z przepisami Pzp ocenę wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum I oraz
Wykonawcę L w trybie art. 90 Pzp,
4. zaniechanie odrzucenia ofert Konsorcjum I oraz
Wykonawcy L, pomimo że treść
tych ofert nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia
(„SIWZ”).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
1. art. 91 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
przez wybór oferty Konsorcjum I jako
oferty najkorzystniejszej, pomimo
że oferta ta nie jest ofertą najkorzystniejszą,
2. art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp
przez nieprawidłową ocenę złożonych
przez Konsorcjum I oraz Wykonawcę L wyjaśnień, podczas gdy z treści złożonych
wyjaśnień wynika, że oferty tych wykonawców zawierają cenę rażąco niską,
3. art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert
Konsorcjum I oraz Wykonawcy L
, pomimo że oferty te zawierają rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś ww. wykonawcy nie złożyli wyjaśnień
spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 1-3 Pzp,
4. art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert Konsorcjum I oraz
Wykonawcy L, pomimo
że treść ofert nie odpowiada treści SIWZ,
5. art. 7 ust. 1 i 3 Pzp przez prowadzenie P
ostępowania w sposób naruszający
zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (w związku z
naruszeniem ww.
przepisów Pzp).
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
unieważnienia czynności oceny ofert,
2.
unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
3.
ponowną ocenę ofert,
4. odrzucenie ofert Konsorcjum I oraz Wykonawcy L.
O
dwołujący podał, że ma interes w uzyskaniu zamówienia w rozumieniu art. 179 ust 1
Pzp
oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego
wskazanych przepisów Pzp. Odwołujący jest wykonawcą w rozumieniu art. 2 pkt 11 Pzp
i
ubiega się o udzielenie zamówienia. W wyniku bezprawnych czynności Zamawiającego
wskazanych powyżej Odwołujący został pozbawiony możliwości uzyskania zamówienia.
Oferta Odwołującego jest ofertą najkorzystniejszą spośród ofert niepodlegających
odrzuceniu. Ponadto, w wyniku ww.
naruszeń przepisów Pzp może dojść do następczego
unieważnienia Postępowania, co także naraziłoby Odwołującego na poniesienie szkody.
Uzasadniając zarzuty odwołania Odwołujący wskazał, że Zamawiający 29 września
2017 r.
dokonał pierwszej oceny ofert, wybierając jako najkorzystniejszą ofertę Wykonawcy
L
. 9 października 2017 r. Odwołujący wniósł odwołanie od czynności oceny i badania ofert
oraz wyboru oferty najkorzystniejszej. Odwołujący między innymi wskazywał na naruszenie
przepisów Pzp przez zaniechanie udostępnienia części dokumentacji Postępowania
wskazanej w odwołaniu. Zamawiający uwzględnił odwołanie w tym zakresie przez czynność
faktyczną, tj. udostępnienie w dniu 12 października 2017 r. dokumentów objętych
odwołaniem.
W
yrokiem z dnia 27 października 2017 r., sygn. akt KIO 2108/17, Izba umorzyła
postępowanie w zakresie uwzględnionego przez Zamawiającego zarzutu dotyczącego
nieuzasadnionego uznania za stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa informacji
w
dokumentach wskazanych w treści odwołania oraz uwzględniła odwołanie w zakresie
nieuzasadnionego wyboru oferty najkorzystniejszej i nakazała Zamawiającemu
unieważnienie czynności badania i oceny ofert, czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
oraz ponowne badanie i ocenę ofert i wybór oferty najkorzystniejszej. Jednocześnie Izba w
uzasadnieniu wskazała, że „Odwołujący, po zapoznaniu się z udostępnionymi mu
informacjami,
będzie w kolejnym odwołaniu w stanie podnieść argumenty uzasadniające konieczność
takiej zmiany”.
28 listopada 2017 r
. Odwołujący wystosował do Zamawiającego pismo, w którym
wskazał, że z udostępnionych wyjaśnień składanych w trybie art. 90 ust. 1-3 Pzp wynika,
że oferty Konsorcjum I, Wykonawcy L oraz wykonawcy ECM Group Polska S.A. z siedzibą
w Warszawie
(„Wykonawca E”) powinny zostać odrzucone. W piśmie wskazano
s
zczegółowo okoliczności wskazujące na zaistnienie podstaw odrzucenia.
14 grudnia 2017 r
. Zamawiający przesłał informację o wyborze oferty. Wynika z niej,
że jedynie oferta Wykonawcy E została odrzucona. Z dokumentacji Postępowania powstałej
po dacie wydania wyroku KIO 2108/17 wynika, że Zamawiający między innymi ponownie
wzywał Konsorcjum I oraz Wykonawcę L do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 i 1a
Pzp, wobec czego przedmiotowe odwołanie stało się konieczne.
1. Zaniechanie odrzucenia oferty Konsorcjum I
– rażąco niska cena w stosunku do
przedmiotu
zamówienia, brak złożenia wyjaśnień potwierdzających, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny i obalających domniemanie rażąco niskiej ceny, nieprawidłowa ocena
przez Zamawiającego złożonych wyjaśnień, sprzeczność treści oferty z treścią SIWZ
1.1.
Powtórne wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Ciężar dowodu w zakresie wykazania, że cena lub koszt nie są rażąco niskie
spoczywa na wykonawcy. Zgodnie z art. 90 ust. 2 Pzp
obowiązek wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu, spoczywa na wykonawcy. Wykonawca w ramach
składanych wyjaśnień powinien przedkładać dowody, które w jego ocenie uzasadniają
przyjętą wycenę przedmiotu zamówienia, Z powyższego wynika zasada, że zamawiający jest
uprawniony tylko do jednokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień, nie jest możliwe
wystosowywanie wielokrotnych wezwań, w których zamawiający wzywa ponownie o
wyjaśnienie tych elementów, w zakresie których już uprzednio wzywał do złożenia wyjaśnień.
Konsorcjum I wzywane było wielokrotnie do składania wyjaśnień dotyczących rażąco
niskiej ceny.
Jeszcze w toku pierwszej oceny ofert Z
amawiający, pismem z 7 sierpnia 2017 r.,
wezwał Konsorcjum I do złożenia wyjaśnień. W wezwaniu tym Zamawiający
bardzo
precyzyjnie określił żądany zakres wyjaśnień oraz określił konkretne wątpliwości
odnoszące się do przedmiotowej pozycji, żądając między innymi
z
łożenia
Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta
(„HPPK”) dla poszczególnych etapów realizacji
przedmiotu zamówienia (str. 4-5 wezwania):
„Zamawiający w celu dokonania weryfikacji przeprowadzonej przez Wykonawcę analizy
i
uwzględnienia w cenach ryczałtowych odpowiedniej ilości wszystkich ekspertów
i
specjalistów tak, aby zapewnić sprawną i terminową realizację umowy zwraca się z prośbą
o
przedstawienie przykładowego Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta (HPPK) dla
okresu projektowania (weryfikacja i koordynacja prac projektowych).
[…]
Zamawiający w celu dokonania weryfikacji przeprowadzonej przez Wykonawcę analizy
i
uwzględnienia w cenach ryczałtowych odpowiedniej ilości wszystkich ekspertów
i
specjalistów tak, aby zapewnić sprawną i terminową realizację umowy zwraca się z prośbą
o
przedstawienie przykładowego Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta (HPPK) dla
okresu realizacji robót.
[…]
Zamawiający w celu dokonania weryfikacji przeprowadzonej przez Wykonawcę analizy
i
uwzględnienia w cenach ryczałtowych odpowiedniej ilości wszystkich ekspertów
i
specjalistów tak, aby zapewnić sprawną i terminową realizację umowy zwraca się z prośbą
o
przedstawienie przykładowego Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta (HPPK) dla
okresu przeglądu i rozliczenia kontraktu (do wystawienia Świadectwa Wykonania
i Osta
tecznego Świadectwa Płatności)”.
W wyjaśnieniach z 18 sierpnia 2017 r. Konsorcjum I nie złożyło takiego HPPK i
wprost na to wskazało (str. 5):
„Z uwagi na fakt, że na etanie opracowania oferty i przedkładania niniejszych wyjaśnień
Program Wykonawcy Robót nie został jeszcze opracowany, nie widzimy możliwości
przedstawienia HP
PK”.
W przedmiotowym stwierdzeniu w
ykonawca już potwierdził, że nie był wstanie
skalkulować oferty w sposób poprawny.
Zamawiający w wezwaniu z 7 września 2017 r. ponownie wezwał Konsorcjum I
o przedstawienie HPPK:
„Zamawiający zwraca się o przesłanie Harmonogramu Pracy Personelu Konsultanta, w
którym wykaże ilości dniówek w kolejnych miesiącach trwania inwestycji, przewidzianych dla
poszczególnych Ekspertów wymienionych w OPZ w pkt 2.1.1 oraz 2.1.2. Przekazany przez
Wykonawcę dokument nie pozwala na ocenę zaangażowania Personelu Konsultanta na
prowadzonym zadaniu”.
W odpowiedzi,
w piśmie z 7 września 2017 r., Konsorcjum I ponownie odmówiło
przedstawienia HPPK, czy też innego dokumentu, który zawierałby informacje, do podania
których wzywał Zamawiający. Złożyło bowiem kolejny raz formularz „Rozbicie ceny
ofer
towej”, w którym dodano kolumnę „zakładana całkowita liczba dniówek”. Jednakże nie
podano w tej kolumnie liczby dniówek dla wszystkich specjalistów. Ponadto – sam tytuł
kolumny wskazuje
, że jest to jedynie „zakładaną” liczba dniówek. Czyli nie może stanowić
podstaw szacowania ceny, g
dyż są to tylko dane „zakładane”, probabilistyczne, a nie pewne,
które stanowiły podstawę szacowania ceny oferty. Jeśli zaś przyjąć, że podanie liczby
dniówek jest wystarczające, to Konsorcjum I powinno podać takie dane w odpowiedzi na
pierwsze wezwanie, tj. w
wyjaśnieniach z 18 sierpnia 2017 r. Powinno być to podstawą do
odrzucenia oferty Ko
nsorcjum I, gdyż z wyjaśnień wynika, że Konsorcjum I po prostu
odmówiło złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny w pełnym, wymaganym przez
Zamawiającego, zakresie.
Zamawiający oceniając, czy dany wykonawca obalił domniemanie rażąco niskiej
ceny, powinien oceniać przede wszystkim pierwsze złożone wyjaśnienia i pomijać wszelkie
nowe okoliczności, które pojawiają się w dalszych wyjaśnieniach. O ile bowiem
dopuszczalne jest ponowne wzywanie do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, to
jedynie w przypadku, gdy wezwanie to obejmuje okoliczn
ości nowe, o które Zamawiający
uprzednio nie pytał, a konieczność wyjaśnienia których pojawiła się dopiero po zapoznaniu
się z treścią pierwszych wyjaśnień. Zamawiający był zatem uprawniony do wzywania do
kolejnych wyjaśnień wyłącznie w zakresie doszczegółowienia treści, która już znalazła się w
pierwszych wyjaśnieniach, jednak nie mógł wzywać ponownie o złożenie wyjaśnień w
zakresie, który już uprzednio był przedmiotem wyjaśnień, w tym też nie był uprawniony do
ponownego wzywania o przedłożenie HPPK. Powyższe skutkuje tym, że tylko pierwsze
wyjaśnienia powinny być oceniane, gdyż każdy wykonawca zobowiązany jest wskazać
wszystkie czynniki wpływające na zaoferowanie danej ceny ofertowej już w pierwszych
wyjaśnieniach.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający w toku ponownej oceny ofert (po
unieważnieniu pierwszego wyboru oferty najkorzystniejszej w wyniku wyroku KIO 2108/17)
ponownie
(już trzeci raz) wezwał Konsorcjum I, 9 listopada 2017 r., do złożenia wyjaśnień w trybie
art. 90 ust. 1 i 1a Pzp
. Cały zakres tego wezwania dotyczy kwestii, o które Zamawiający już
uprzedn
io pytał Konsorcjum I, w ramach poprzednich wezwań.
1.2.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta/Biura Zamawiającego
Zamawiający w wezwaniu z 7 sierpnia 2017 r. wprost wezwał Konsorcjum I do
przedstawienia
dowodów w zakresie cen wynajmu biura:
„Wobec wymagań Zamawiającego zawartych w SIWZ zwracam się z prośbą o złożenie
wyjaśnień oraz przedłożenie dowodów (np. wstępnych umów najmu, dzierżawy budynku,
lokalu, itp.) na potwierdzenie, że za zadeklarowaną w Formularzu Cenowym cenę
jednostkową Wykonawca jest wstanie zapewnić Biuro Konsultanta zgodne z wymaganiami
Zamawiającego. Jednocześnie prosimy o wskazanie lokalizacji biura Konsultanta wraz z
wykazaniem, iż spełniony jest wymóg lokalizacji w odległości nie większej niż 10 km (liczonej
od końca istniejącej obwodnicy Miękowa (około km 65+567) od terenu bodowy”.
Konsorcjum I zupełnie zignorowało zakres wezwania. Nota bene Konsorcjum I nie
z
akwestionowało uprawnienia Zamawiającego do żądania takich dokumentów i informacji
(nie
wniosło odwołania od treści wezwania), co nakazuje przyjąć, że Konsorcjum I uznało
przedmiotowe w
ezwanie za prawidłowe, zasadne, zgodne z prawem i SIWZ.
Konsorcjum I nie dość, że nie przedstawiło żadnej umowy, to nawet nie przedstawiło
ofert, które potwierdzałyby prawidłowość wyceny oferty. Ograniczyło się do gołosłownych
twierdzeń, że sprawdziło ceny i dostępność lokali w Internecie. Wyjaśnienia w tym zakresie
są zatem nierzetelne, nie odpowiadają na pytania Zamawiającego oraz nie zostały poparte
żadnymi dowodami, pomimo wyraźnego żądania przedstawienia takich dowodów.
Zgodnie z postanowieniami SIWZ, TOM III OPZ, pkt. 2.2.2 w
ykonawca zobowiązany
jest zapewnić:
„Konsultant zapewni dla Zespołu Kierownika Projektu sprzęt komputerowy przenośny
(którego Zamawiający będzie Administratorem) w ilości 3 sztuk (laptop) wraz z
oprogramowaniem (tożsamym z oprogramowaniem będącym na wyposażeniu Konsultanta) i
mobilnym Internetem wg poniższych minimalnych wskazań:
1. Ekran
Typ wyświetlacza: Matryca aktywna matowa LED LCD,
Obszar aktywny: przekątna 15,6", widescreen, matowa,
Rozdzielczość: 1920 x 1080
2.
Pamięć operacyjna – 8 GB DDR31600 MHz, min. jedno gniazdo wolne
3. Dysk twardy
– Pojemność 500 GB SATA III z mechanizmem diagnozowania
SMART III, cache 64 MB, p
rędkość obrotowa 7200 obr/min.
Konsorcjum I nie wykazało w żadnych z trzech wyjaśnień rażąco niskiej ceny (brak
też złożonych jakichkolwiek dowodów w tym zakresie), że oszacowało zakup, a jeżeli tak, to
za jaką kwotę, bądź czy posiada ww. sprzęt. Już sam ten brak wskazuje, że wyjaśnienia nie
są pełne i rzetelne, zaś Konsorcjum I nie ujęło w cenie oferty wszystkich kosztów
wynikających z SIWZ.
Najtańszy sprzęt o wspomnianych parametrach to koszt 3.599 zł brutto za jeden
laptop (https://www.oleole.pI/laptopy-i-netbooki/asus--n551ix-cn328h-w8-l.bhtml#opis). W
podziale na miesięczny koszt w okresie realizacji daje to kwotę 190,83 zł netto miesięcznie.
Doliczając koszt oprogramowania na trzy komputery (3.000 zł netto) daje to łącznie koszt na
trzy
komputery miesięcznie w okresie realizacji 637,71 zł netto miesięcznie, bez
uwzględnienia kosztów mobilnego Internetu.
Dodatkowo,
w pkt. 2.3 OPZ Zamawiający wskazał, że wymaga udostępnienia
serwera FTP o wielkości zasobu 10 TB oraz, że koszty z tym związane należy uwzględnić w
poz. 1.1 formularza cenowego. Konsorcjum I nie
potwierdziło w swoich wyjaśnieniach, że
taki serwer posiada lub też, że zamierza go kupić. Brak też także doliczenia przedmiotowych
kosztów do kosztów Biura Konsultanta. W związku z tym Odwołujący przyjął, że niezbędne
będzie zakupienie takiego serwera. Najtańsze oferty to 979 zł netto miesięcznie
(https://www.arubacloud.pl/obiect-storage/cenv-konfiguracia.aspx).
Powyższe koszty dają łącznie kwotę 1.616,71 zł netto, a w rozbiciu na poszczególne
pozycje formularza cenowego k
wota pozostała po odliczeniu kosztów zakupu i utrzymania
serwera FTP w poz. 1.1. formularza ofertowego to 4.
383,29 zł netto.
Koszty utrzymania obu biur wskazane przez Konsorcjum I
w wyjaśnieniach
z 18 sierpnia 2017 r. to kw
ota 8.411,71 zł, a Konsorcjum I przewidziało na ten cel 7.500 zł.
Stąd niedoszacowanie ceny oferty wynosi 911,71 zł/m-c.
Należy też zwrócić uwagę na rozbieżność pomiędzy treścią wyjaśnień a kwotami
przedstawionymi w Formularzu Cenowym. W Formularzu C
enowym wskazano kwotę
6.795
zł, natomiast wyjaśnienia dotyczą kwoty 5.205 zł. Zwrócił na to uwagę Zamawiający
i w wezwaniu z 9 listopada 2017 r
. poprosił wyjaśnienie rozbieżności. W odpowiedzi
Konsorcjum I wsk
azało, że jest to wynik omyłki. Zdaniem Odwołującego jest to kolejny
argument potwierdzający, że Konsorcjum I sporządziło nierzetelne i ogólnikowe wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny. Z ich treści wynika, że Konsorcjum I złożyło wyjaśnienia dla innych kwot,
niż kwoty znajdujące się w ofercie.
1.3.
Koszty związane z zapewnieniem środków transportu
Zgodnie z postanowieniami SIWZ, TOM IDW, pkt
15.3 „Każda cena jednostkowa
zawarta w Ofercie powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej
jednostce czasu/
ilości rozliczenia w Formularzu cenowym”, natomiast w świetle pkt 15.5
„Dla każdej pozycji wyszczególnionej w Formularzu Cenowym, jeśli składają się na nią
elementy o zróżnicowanych kosztach, jednolita stawka jednostkowa powinna zostać
skalkulowana na zasadzie
uśrednienia kosztów składowych”.
Zgodnie z SIWZ (TOM III, pkt 2.
4 „Środki transportu i łączność”) Konsultant
zamówienia wyposaży swój personel w odpowiednią ilość środków transportu i łączności
(telefony
komórkowe), zapewniające sprawne pełnienie usługi.
Ponadto, Konsult
ant użyczy Zamawiającemu 1 sztukę środków transportu do
wyłącznej całodobowej dyspozycji Zamawiającego na czas określony poniżej:
Środek transportu dla Zamawiającego będzie spełniać niżej wymienione warunki:
samoc
hód SUV, 5-drzwiowy,
na
pęd 4x4 (stały lub dołączany),
układ stabilizacji toru jazdy,
s
ystem zapobiegający blokowaniu się kół podczas hamowania (ESP),
l
usterka zewnętrzne boczne sterowane elektrycznie,
minimum 2 poduszki powietrzne,
klimatyzacja,
radio,
komplet
podłogowych dywaników gumowych,
komplet opon zimowych, komplet opon letnich,
ws
pomaganie układu kierowniczego,
regulowana kolumna kierownicy,
l
ampa błyskowa pomarańczowa na magnes z przedłużaczem (kogut),
pols
kie świadectwo homologacji,
n
ie dopuszcza się samochodów z homologacją ciężarową (tzw. kratka).
Zamawiający wymagał, aby użyczony samochód posiadał ważny przegląd techniczny
i ubezpieczenie OC, NNW i Assistance, a także, aby konsultant zapewnił obsługę związaną
z
eksploatacją użyczonego samochodu (usługi eksploatacyjne) oraz ponosił koszty
eksploatacji tj. paliwa (rozliczanie bezgotówkowe), płynów, materiałów eksploatacyjnych,
bieżących
napraw,
przeglądów
technicznych,
sezonowej
wymiany
opon,
przedłużenia ubezpieczenia, mycia samochodu cztery razy w miesiącu.
Konsultant mógł użyczyć samochód nowy bądź używany, jednak nie starszy niż
czteroletni (cztery
lata liczone od pierwszej rejestracji) i z przebiegiem nie większym niż 80
tys. km.
W
yjaśnienia Konsorcjum I w zakresie poz. 1.2a Formularza Cenowego
„Środki transportu” są bardzo lakoniczne i sformułowane w sposób nieprawidłowy.
Przedmiotowa nieprawidłowość polega przede wszystkim na błędnie skalkulowanych
kosztach
– Konsorcjum I albo przyjęło nieprawidłowe kwoty, albo też niektóre koszty
pominęło całkowicie.
Konsorcjum I w przedmiotowym punkcie nie uwzględniło w ogóle środków transportu,
jakie powinno
przeznaczyć dla swojego personelu, ograniczając się w wyjaśnieniach tylko do
auta przekazywanego Zamawiającemu. Zgodnie z SIWZ (TOM III, pkt 2.4 „Środki transportu
i
łączność”), tu cyt. „Konsultant niniejszego zamówienia wyposaży swój personel
w odpowiedniąilość
środków
transportu
i
łączności
(telefony
komórkowe),
zapewniające sprawne pełnienie usługi”.
Zgodnie z Formularzem cenowym na środki transportu w pozycji 1.2a przeznaczono
kwotę 151.800 zł netto (46 x 3.300 zł netto).
W przedmiotowych wyjaśnieniach złożony dowód oraz przedstawione przez
Konsorcjum I wyliczenia
nie są ze sobą spójne. W wyjaśnieniach uwzględniono co prawda
ratę leasingu, ale tylko do wartości połowy auta. Konsorcjum I pominęło fakt, że tak niska
rata wynika właśnie z założonego wysokiego wykupu auta, które jest ustalone na poziomie
50%. W tracie trwania usługi przedmiotowe auto będzie musiało zostać wykupione, co da
łączny koszt dodatkowy 30.807,11 zł. Konsorcjum I powinno zatem uwzględnić w cenie
oferty, a
następnie także w wyjaśnieniach, zarówno miesięczną ratę leasingu, jak i kwotę
jednorazowego wykupu. Tymczasem w wyjaśnieniach nie ma o tym w ogóle mowy. Biorąc
pod uwagę termin składania oferty (czerwiec 2017 r.) Konsorcjum I winno wliczyć w cenę
oferty 20 rat leasingowych (o
d raty nr 17) plus wykup auta, co łącznie daję kwotę 20.656 zł
(20 x 1032,80
zł) +30.807,11 = 51.463,11 zł, a w podziale na 46 miesięcy daje kwotę
1.118,76
zł/m-c. Doliczając do tej kwoty koszty paliwa w wysokości 1.663,20 zł, koszt płynów
eksploatacyjnych (
50 zł), oraz koszt mycia auta (150 zł), daje to łącznie kwotę 2.981,96 zł.
Co w
ięcej, przedmiotowe auto ma ograniczenia co do ilości przejechanych kilometrów
(maksymalnie 120.000), a przekroczenie przedmiotowego
limitu jest dodatkowo płatne
w
wysokości 7 gr/km, co przy wymaganych SIWZ 7.000 km miesięcznie, oraz po odjęciu
aktualnego przebiegu (68.
000 km) daje dodatkową kwotę na etapie realizacji umowy
370,08
zł/m-c (łącznie na cały czas trwania umowy kwota dopłaty za przekroczony przebieg
to 22.
575 zł).
Nie oszacowano również kosztów ubezpieczenia. Konsorcjum I stwierdziło,
że „koszty leasingu obejmują ubezpieczenie OC, NNW/Assistance”. Jest to twierdzenie
oczywiście sprzeczne z dokumentem przedstawionym przez Konsorcjum I – w umowie
leasingu wprost jest wskazane w § 3, że przedmiot umowy nie obejmuje ubezpieczenia
samochodu. Dodatkowo Konsorcjum I nie przedstawiło żadnych dowodów, że koszty
serwisu, przeglądów technicznych, wymiany opon czy zapewnienie samochodu zastępczego
wchodzą w skład opłaty leasingowej – koszty te nie zostały oszacowane.
Biorąc pod uwagę koszty ubezpieczenia w wysokości 3.125,00 zł/ rok (kwota
wskazana przez Konsorcjum I w pkt
3, str. 9 wyjaśnień z 18 sierpnia 2017 r.) miesięczna
kwota wyniesie 260,42 zł. A zatem koszty utrzymania samochodu Zamawiającego
przedstawiają się następująco:
1. rata leasingu z wykupem
– 1.118,76 zł,
2. paliwo
– 1.663,20 zł,
3.
płyny eksploatacyjne – 50,00 zł,
4. mycie auta
– 150,00 zł,
5. o
płata za przekroczenie limitu kilometrów – 370,08 zł,
6. koszt ubezpieczenia
– 260,42 zł,
7. RAZEM
– 3.612,46 zł.
Powyższe wyliczenie nie obejmuje kosztów serwisu, przeglądów technicznych,
wymiany opon, czy za
pewnienie samochodu zastępczego. Wyliczenie nie obejmuje także
kosztu VAT,
bowiem zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz wymaganiem SIWZ,
że nie można przekazać auta z tzw. „kratką”, a zatem auto będzie autem osobowym,
w
związku z czym Konsultant może odliczyć jedynie 50% podatku od zakupu i eksploatacji
samochodu osobowego wykorzystywanego w firmie. Przedmiotowego obowiązku nie
uwzględniło Konsorcjum I ani w racie leasingowej, ani wyliczając koszty eksploatacyjne. A
jest to koszt znaczny, który powinien być uwzględniony na etapie szacowania ceny oferty.
Kwota wskazana w ofercie przez Konsorcjum I to 3.
300 zł, a zatem jest ona
niedoszacowana o przynajmniej 312,46 zł/m-c.
Rażące niedoszacowanie odnosi się również do okresu przeglądów, a więc w
okresie, w k
tórym Konsorcjum I oświadcza, że jest już właścicielem auta.
1. rata leasingu z wykupem -----,
2. paliwo
– 831,60 zł,
3.
płyny eksploatacyjne – 100,00 zł,
4. mycie auta
– 150,00 zł,
5. o
płata za przekroczenie limitu kilometrów – 370,08 zł,
6. koszt ubezpieczenia
– 260,42 zł,
7. RAZEM
– 1.712,10 zł.
Kwota wskazana w ofercie przez Konsorcjum I to 1.
650 zł, a zatem jest ona
niedoszacowana o przynajmniej 62,10 zł/m-c.
Przedmiotowe niedoszacowanie można już wyczytać z wyjaśnień Konsorcjum I.
Dla
okresu robót i okresu projektowania wskazano w wyjaśnieniach kwotę 231.000 zł,
natomiast w ofercie uwzględnia na ten cel jedynie 151.800 zł, w pozycji 1.2a
Formularza Ofertowego.
Już sama ta rozbieżność pomiędzy treścią oferty a treścią
wyjaśnień powinna stanowić podstawę odrzucenia oferty.
Dodatkowo,
informacja, że koszty serwisu czy wymiany opon zostały ujęte w poz. 2.3
powinny także stanowić podstawę do odrzucenia oferty. Nie jest bowiem dopuszczalne
przenoszenie kosztów pomiędzy pozycjami, Zamawiający wyraźnie wskazał w SIWZ
(pod
tabelą Formularz cenowy), że koszt ma być ujęty w danej pozycji w całości.
Następnie Odwołujący podał, że Zamawiający przewidział w SIWZ konieczność
zapewnienia środków transportu zarówno dla Zamawiającego, jak i dla pracowników
wykonawcy (SIWZ, TOM III, pkt 2.4
„Środki transportu i łączność”): cyt. „Konsultant
niniejszego zamówienia wyposaży swój personel w odpowiednia ilość środków transportu i
łączności (telefony komórkowe), zapewniające sprawne pełnienie usługi”.
Środki transportu winny być ujęte w formularzu ofertowym w poz. 1.2a i poz. 4.2a.
Konsorcjum I nie uwzględniło w ww. pozycjach środków transportu dla personelu
Konsultanta.
Dodatkowo,
w wyjaśnieniach z 18 sierpnia 2017 r. Konsorcjum I załączyło skany
dowodów rejestracyjnych aut będących w leasingu Raiffeissen Leasing Polska S.A.,
natomiast w treści wyjaśnień wskazano (str. 3), że wykonawca posiada na własność
samochody Scoda
Yeti. Konsorcjum I nie wyjaśniło zaistniałej rozbieżności, ani też nie
przedstawiło dowodów na potwierdzenie dysponowania samochodami, wiec należy przyjąć,
że nie posiada na własność wspomnianych samochodów.
Przy założeniu, że wykonawca zapewnia wyłącznie 1 środek transportu dla swojego
personelu,
minimalne
koszty
jego
utrzymania
prz
edstawiają się następująco
(bez
uwzględnienia kosztów zakupu, leasingu, czy amortyzacji):
Ilość dni eksploatacji samochodów (966 dni/1 auto) 46mcy x 21 dni
966
Wartość benzyny na 1 km
0,24
Limit km na 1 dzień
150
Koszt zakupu
0,00
Koszt leasingu
0,00
Odsprzedaż
0,00
Koszt ubezpieczenia
3.125,00
Koszty eksploatacyjne (m.in. naprawy, mycie, wymiana opon, itp.)
miesięcznie: płyny
eksploatacyjne 50 zł, mycie 150 zł, serwis 200 zł
18.400,00
Koszt benzyny
34.776,00
Całkowite koszty samochodu/koszty miesięczne utrzymania 1 samochodu bez raty
leasingowej
53.176/1.156,00
Także w przypadku kosztów środku transportu zachodzi rozbieżność pomiędzy
treścią wyjaśnień a kwotami przedstawionymi w Formularzu Cenowym. Zwrócił na to uwagę
Zamawiający i w wezwaniu z 9 listopada 2017 r. poprosił o wyjaśnienie rozbieżności.
W
odpowiedzi Konsorcjum I wskazało, że jest to wynik omyłki.
Zdaniem Odwołującego jest to tylko kolejny argument potwierdzający,
że Konsorcjum I sporządziło nierzetelne i ogólnikowe wyjaśnienia. Wynika z nich,
że Konsorcjum I złożyło wyjaśnienia dla innych kwot, niż kwoty znajdujące się w ofercie.
1.4. Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomo
cniczego na umowę o pracę
Zgodnie z pkt 2.1 OPZ
Konsultant musi zapewnić dla personelu biurowego oraz
personelu pomocniczego dla okresu projektowania
oraz wykonania robót budowlanych po
minimum 2 osoby. Natomiast zgodnie z SIWZ, TOM II (Projekt umowy
– „WU”), § 13 pkt 6
„Zamawiający wymaga; aby zatrudnione na umowę o pracę były również osoby wykonujące
czynności wchodzące w zakres obowiązków osób tworzących personel biurowy oraz
personel pomocniczy, tj. czynności biurowe, administracyjne o organizacyjne wskazane w
pk
t 2.1 OPZ”.
Koszty, jakie ponosi pracodawca przy zatrudnianiu pracownika na podstawie umowy
o
pracę z wynagrodzeniem równym minimalnemu – obecnie 2.000,00 zł brutto
(przy podstawowych kosztach uzyskania
w wysokości 111,25 zł) – w noszą:
składka na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 9,76% x 2.000,00 zł =
195,20
zł,
składka na ubezpieczenie rentowe w wysokości 6,50% x 2.000,00 zł = 130,00 zł,
składka na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,80% x 2.000,00= 36,00 zł,
składka na Fundusz Pracy
2.000,00 x
2,45% = 49,00 zł,
składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 2.000,00 zł x
0,10% = 2,00 zł.
Wobec tego
realny koszt pracodawcy przy zatrudnieniu osoby na umowę o pracę to
2412,20 zł na osobę (przy 2 osobach, zgodnie z SIWZ, 4.824,40 zł).
Konsorcjum I nie uwzględniło żadnego z wymaganych daną pozycją elementów.
Po pierwsze
– w ofercie wskazano kwotę 4.800 zł, co oznacza, że w tym zakresie
oferta jest sprzeczna z obowiązującym prawem i jako taka – zawiera rażąco niską cenę.
Z kolei w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny Konsorcjum I oszacowało tenże koszt
wynagrodzenia na kwotę 2.389,60 zł – z nieznanych przyczyn Konsorcjum I zaniżyło koszt
składki na ubezpieczenie wypadkowe: zamiast prawidłowej kwoty 36 zł, podano zaniżoną
kwotę 13,40 zł. Od 1 kwietnia 2017 r. do 31 marca 2018 r. wysokość stopy procentowej
składki na ubezpieczenie wypadkowe w roku składkowym wynosi 1,80%, tymczasem
Konsorcjum I wadliwe wskazało 0,67%.
Jak wykazano powyżej, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 9 września
2016 r. taka kwota to 2.
412,20 zł. Już samo to wskazuje, że cena oferty jest rażąco niska –
gdyż jest sprzeczna z przepisem art. 90 ust. 1 pkt 3 Pzp. Nie ma znaczenia, że różnica nie
jest zbyt duża (ok. 22,6 zł miesięcznie) – istotne jest, że Konsorcjum I w swojej cenie oferty
przewidziało zatrudniania pracowników poniżej minimalnego wynagrodzenia za prace,
co
zawsze powinno skutkować stwierdzeniem rażąco niskiej ceny.
Dodatkowo Konsorcjum I
pominęło w tych wyliczeniach składkę na PFRON.
Pracodawca jest zobowiązany opłacać składki na PFRON w przypadku zatrudnienia powyżej
25 pracowników. Z treści wyjaśnień nie wynika, że Konsorcjum I jest z takiego obowiązku
zwolnione. Dodatkowo brak jest w wyjaśnieniach informacji o zatrudnianiu pracowników
niepełnosprawnych, co może ewentualnie skutkować zmniejszeniem lub niepłaceniem
składki na PFRON. Przy minimalnym zatrudnieniu 25 osób składka na PFRON wyniesie
2.
573,57 zł miesięcznie dla pracodawcy, co w przeliczeniu na jeden etat, daje to kwotę
102,94 zł/etat.
W związku z tym koszty jakie Konsorcjum I ponosi przy umowie o pracę według
minimalnej stawki wynoszą: 2.515,14 zł na osobę, zatem niedoszacowanie wyniesie już
125,54 zt/osobę/miesiąc.
Ponadto Konsorcjum Inko nie ujęło w przedmiotowej pozycji następujących
elementów:
kosztów urlopów zgodnie z K.p. (art. 152 K.p.) – minimalny urlop, za który
pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, to 20 dni roboczych, tj. prawie 1
miesiąc; Konsorcjum I musi zatem dla każdej z osób zapewnić zastępstwo co
najmniej na jeden
miesiąc; nawet jeśli osoba zatrudniona na zastępstwo także
zarabiałaby minimalne wynagrodzenie, to koszt takiego urlopu wynosi 2.412,20 zł
w każdym roku; Konsorcjum I nie ujęło tej kwoty w swojej cenie,
kosztów zwolnień lekarskich – za pierwsze 33 dni tzw. chorobowego
w
ynagrodzenie płaci pracodawca; Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych
ZUS opublikował w 2017 r raport „Absencja chorobowa w 2016 roku”, z którego
wynika, że „Przeciętna długość absencji chorobowej w 2016 roku przypadająca na
1 osobę ubezpieczoną w ZUS wyniosła 37,52 dnia (w 2015 r. 36,81 dnia)”; także w
tym przypadku Konsorcjum I powinno ująć co najmniej dodatkową kwotę
miesięcznego wynagrodzenia w skali roku w przypadku każdego z pracowników
zatrudnionych na podstawie umowy o
pracę,
kosztów zastępstw, zgodnie z SIWZ, TOM II WU, §11 pkt 18 „Konsultant jest
zobowiązany z własnej inicjatywy zaproponować natychmiastowe zastępstwo
w przypadkach: 1.
Śmierci, wypadku lub urlopu którejkolwiek z osób personelu
Konsultanta”.
W żadnym miejscu wyjaśnienia nie odnoszą się do przedmiotowych elementów
cenotwórczych do czego wykonawca był zobowiązany bowiem zgodnie z postanowieniami
SIWZ, TOM I ID
W, pkt. 15.3 „Każda cena jednostkowa zawarta w Ofercie powinna
obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce czasu/ilości
rozliczenia w Formularzu cen
owym” oraz zgodnie z pkt 15.5 „Dla każdej pozycji
wyszczególnionej w Formularzu Cenowym, jeśli składają się na nią elementy o
zróżnicowanych kosztach, jednolita stawka jednostkowa powinna zostać skalkulowana na
zasadzie
uśrednienia kosztów składowych”.
1.5.
Koszty personelu w okresie realizacji robót oraz gwarancji – dział 2 Formularza
Cenowego
Odwołujący wskazał, że wynagrodzenia personelu Konsorcjum I są zaniżone,
nie
odpowiadają cenom rynkowym. Przepis art. 90 ust. 1 Pzp zawiera przykładowe czynniki,
które mogą mieć wpływ na wysokość zaoferowanej przez wykonawcę ceny, przy czym
katalog tych czynników ma charakter otwarty. Jednocześnie czynniki te mogą (jak w
przedmiotowej usłudze koszty pracy) stanowić istotną część składową ceny, budzącą
wątpliwości ze względu na swoją szczególnie niską wartość. W przedłożonych wyjaśnieniach
Konsorcjum I w żadnym miejscu nie udowodniło, w jaki sposób zamierza zatrudnić na
umowę o pracę Inżyniera Kontraktu oraz pozostałych kluczowych specjalistów w kwocie
6.000 zł, a więc 3.532,34 netto dla pracownika.
Obecnie podawana średnia pensja na stanowisku inżynier budownictwa
obowiązująca na rynku to kwota 4.344 brutto, a więc 5.239,29 zł łącznego kosztu
pracodawcy.
Ponadto, na podstawie art. 20 pkt. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2017.1383 j.t.) ogłasza się,
że przeciętne wynagrodzenie w pierwszym kwartale 2017 r. wyniosło 4.353,55 zł, co daje
5.250,81
zł łącznego kosztu pracodawcy.
Powyższe kwoty są kwotami średnimi, co oznacza, że dotyczą typowego inżyniera
budownictwa, bez dodatkowych kwalifikacji czy doświadczenia. Tymczasem Zamawiający na
stanowisko Inżyniera Kontraktu wymaga (zgodnie z IDW pkt. 7.2.1 ppkt B):
„Dyrektora jednostki organizacyjnej Inwestora lub
Dyrek
tora lub Zastępcy Dyrektora pionu do spraw realizacji inwestycji lub
Naczelnika lub osoby kierującej Wydziałem/Zespołem do spraw realizacji inwestycji
lub
Kierownika Projektu”
Inżynier Kontraktu musi zatem posiadać wiedzą i doświadczenie, które powodują,
że stanowisko to z pewnością nie mieści się w kategoriach średniej krajowej.
Podkreślić należy, że wynagrodzenie w wysokości średniej krajowej nie jest wystarczające
dla zatrudnienia specjalistów o tak wysokich wymaganiach, jak wskazano w SIWZ.
Wobec
niskiego prawdopodobieństwa zatrudnienia tych specjalistów za takie stawki,
Konsorcjum I powinno załączyć do wyjaśnień dowody, że ma zapewnione zatrudnienie
specjalistów za takie stawki, przykładowo przez dołączenie co najmniej umów o pracę czy
też umów zlecenia. Wynika to z połączenia kwestii ciężaru dowodu z doświadczeniem
życiowym odnośnie obowiązujących na rynku stawek wynagrodzenia. Tymczasem do
wyjaśnień takich dowodów nie dołączono. Brak załączenia takich umów jest
symptomatyczny, jeśli weźmiemy pod uwagę, że Konsorcjum I – z niewskazanych w
wyjaśnieniach przyczyn – zamierza płacić tym samym Ekspertom zatrudnionym na
podstawie umowy o pracę różne kwoty w rożnych okresach realizacji umowy. Wynika to
wprost z doku
mentów „Rozbicie oferty cenowej” dołączonych do kolejnych składanych
wyjaśnień, które wykazują następujące kwoty miesięcznie:
Eksperci kluczowi
zatrudnieni na umowę o pracę
Okres projektowania
Okres realizacji robót
Okres przeglądów i
rozliczenia kontraktu
Inżynier kontraktu
6.000
8.000
6.000
Główny Inspektor Nadzoru specjalności
inżynieryjnej drogowej
5.000
7.000
5.000
Główny Inspektor Nadzoru specjalności
inżynieryjnej mostowej
5.000
7.000
5.000
Specjalista ds. rozliczeń
4.000
6.000
4.000
Specjalista ds. rozliczeń
4.000
6.000
4.000
Technolog
4.000
6.000
4.000
Konsorcjum I w ogóle nie wspomniało o powyższych różnicach w złożonych
wyjaśnieniach. W szczególności nie wykazało, jakie właściwie umowy o pracę łączą
wykonawcę z poszczególnymi Ekspertami, jakie kwoty wskazano w tych umowach oraz
dlaczego w okresie projektowania i okresie przeglądów Eksperci mają zarabiać mniej,
niż w okresie realizacji robót. Jeśli Konsorcjum I miało zamiar zatrudnić powyższych
Ekspertów np. w wymiarze niepełnego etatu w niektórych okresach, to okoliczność taka
powinna zostać wyraźnie zaznaczona w wyjaśnieniach. Wobec braku jakichkolwiek
wyjaśnień w tym zakresie należy uznać, że oferta jest sprzeczna z SIWZ, zaś wyjaśnienia są
nierzetelne i ogólnikowe.
Odwołujący wskazał, że nawet gdyby przyjąć, że Konsorcjum I ma zamiar zatrudniać
Ekspertów w wymiarze niepełnego etatu i stąd wynikają różnice w miesięcznych
wynagrodzeniach, to SIWZ wyraźnie określa, w jakim zakresie w ogóle jest to możliwe –
w § 13 ust. 7 WU wskazano:
„Wszystkie osoby, których dotyczy obowiązek zatrudnienia na podstawie umowy o pracę,
tj.
wskazane w ust 5 i 6, przez okres realizacji Usługi, do wydania ostatniego
Świadectwa Przejęcia, będą zatrudnione na podstawie umowy o pracę w wymiarze pełnego
etatu, tzn. będą pełnili obowiązki we wszystkie dni robocze w miesiącu, z zastrzeżeniem,
iż w Okresie Projektowania Główny Inspektor Nadzoru specjalności inżynieryjnej drogowej.
Główny Inspektor Nadzoru specjalności inżynieryjnej mostowej. Specjalista ds. rozliczeń.
Specjal
ista ds. roszczeń zatrudnieni będą w wymiarze nie mniejszym niż ½ etatu,
tzn. będą pełnili obowiązki w co najmniej połowę dni roboczych w miesiącu. Technolog,
przez
okres realizacji usługi, do wydania ostatniego Świadectwa Przejęcia, zatrudniony
będzie w wymiarze nie mniejszym niż ½ etatu”. Zatem tylko niektórzy Eksperci w ogóle
mogliby być zatrudnieni w wymiarze niepełnego etatu.
Należy jednak podkreślić, że Konsorcjum I samo zadeklarowało, że wszyscy Eksperci
zatrudnieni na umowie o pracę, będą zatrudnieni w wymiarze pełnego etatu. Wynika to z
ilości dniówek podanych w „Rozbiciu oferty cenowej” dołączonej do wyjaśnień z 7 września
2017 r. Zatem należy przyjąć, że Konsorcjum I złożyło wyraźne oświadczenie, że wszyscy
ww.
Eksperci mają być zatrudnieni w wymiarze pełnego etatu.
Koszty personelu w okresie przeglądów oraz rozliczenia kontraktu
Zgodnie z TOMEM II § 3 „Termin realizacji Umowy”, wykonawca zobowiązany jest
pełnić usługę w okresie gwarancji przez 15 miesięcy. Zgodnie z ofertą Konsorcjum I
w poz
. 2.3 cena z tytułu świadczenia usług wynosi 760.000 zł netto.
Odwołujący przedstawił w tabeli podział kosztów personalnych (samych pensji)
w
odniesieniu do minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz do średniej krajowej w okresie
realizacji dokumentacji projektowej.
Uwzględniając minimalne wynagrodzenie za pracę w 2017 r. w wysokości 2.000 zł
brutto koszty jakie ponosi pracodawca z tytułu zatrudnienia pracownika wynoszą 2.515,14 zł
miesięcznie, zgodnie z poniższym wyliczeniem. Gdyby uznać, że wykonawcy mają zamiar
zatrudniać specjalistów wyłącznie za wynagrodzenie minimalne ten element ceny oferty
powinien wyglądać następująco:
Eksperci kluczowi
Liczba
miesięcy
Kwota miesięczna ze
składką PFRON
Kwota za dany etap
Inżynier kontraktu
15
2.515,14
37.727,10
Specjalista ds. rozliczeń
2.515,14
37.727,10
Specjalista ds. rozliczeń
2.515,14
37.727,10
Technolog
2.515,14
37.727,10
Główny weryfikator DP drogowej
2.515,14
37.727,10
Główny weryfikator DP mostowej
2.515,14
37.727,10
Główny IN robót drogowych
2.515,14
37.727,10
Główny IN robót mostowych
2.515,14
37.727,10
SUMA:
301.816,80
Zgodnie z przedmiotową tabelą zestawienie tylko i wyłącznie personelu głównego na
podstawie umów o pracę z minimalną dopuszczoną przez prawo wysokością wynagrodzenia
konsumuje aż blisko 40% kwoty przeznaczonej przez wykonawców do realizacji etapu
gwarancyjnego.
Powyższe wyliczenie przedstawiono jedynie poglądowo, gdyż należy pamiętać, że
nie jest możliwe zatrudnienie wysoko wyspecjalizowanego personelu spełniającego
wymagania stawiane przez Zamawiającego w przedmiotowym postępowaniu w zamian za
wynagrodzenie w wysokości 2.000 zł brutto. Wynagrodzenie, jakie otrzymałby „na rękę”
specjalista spełniający warunki określone w SIWZ nie podejmuje pracy w zamian za takie
stawki wynagrodzenia.
Zdaniem Odwołującego przedmiotowi specjaliści muszą otrzymywać wynagrodzenie
w
wysokości co najmniej średniej krajowej. Odwołujący przedstawił to samo zestawienie
uwzględniające stawki według średniej krajowej, czyli 4.635 zł brutto (koszt pracodawcy –
5.590
zł).
Eksperci kluczowi
Liczba
miesięcy
Kwota miesięczna ze
składką PFRON
Kwota za dany etap
Inżynier kontraktu
15
5.590
83.850
Specjalista ds. rozliczeń
5.590
83.850
Specjalista ds. rozliczeń
5.590
83.850
Technolog
5.590
83.850
Główny weryfikator DP drogowej
5.590
83.850
Główny weryfikator DP mostowej
5.590
83.850
Główny IN robót drogowych
5.590
83.850
Główny IN robót mostowych
5.590
83.850
SUMA:
670.800
W przypadku zatrudnienia specjalistów w zamian za wynagrodzenie w wysokości
średniej krajowej kwota przewidziana przez Konsorcjum I za realizację etapu gwarancji jest
niewystarczająca – Konsorcjum I przewidziało jedynie kwotę rzędu 760.000 zł za realizację
tego etapu, z czego wynagrodzenie per
sonelu kluczowego pochłania 670.800 zł (a więc 90%
całej pozycji). Na realizację pozostałych postanowień SIWZ oraz zapewnienia ekspertów
niekluczow
ych pozostaje 89,200 zł na cały okres, co daje kwotę 5.946,66 zł miesięcznie.
W kwocie tej Konsorcjum I musi zapewnić zatrudnienie 33 osób pozostałego
personelu, co
– zgodnie z pkt 2.1.2 OPZ – daje miesięcznie kwotę 180,20 zł na 1 osobę. Co
więcej, Konsorcjum I w okresie przeglądów i rozliczenia kontraktu ma zamiar zatrudnić
wyłącznie:
Eksperci kluczowi
zatrudnieni na umowę o pracę
Okres projektowania
Liczba miesięcy
Inżynier kontraktu
6.000
15
Główny
Inspektor
Nadzoru
specjalności
inżynieryjnej drogowej
5.000
Główny
Inspektor
Nadzoru
specjalności
inżynieryjnej mostowej
5.000
Specjalista ds. rozliczeń
4.000
Specjalista ds. rozliczeń
4.000
Technolog
4.000
Geodeta
6.000
Inni specjaliści zgodnie z zapotrzebowaniem
(w
tym zastępowalność personelu)
6.000
1.6. Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
Zgodnie z wezwaniem Zamawiającego z 7 sierpnia 2017 r. w zakresie wyjaśnień
w trybie art. 90 ust. 1 i ust. 1a oraz 87 ust. 1 Pzp Konsorcjum I
powinno przedstawić HPPK
zarówno dla okresu projektowania, jak również okresu realizacji robót W złożonych
wyjaśnieniach w odpowiedzi na wezwanie winni przedstawić przedmiotowy harmonogram,
obrazując, w jaki sposób będzie realizował przedmiotową usługę i jakie środki kadrowe
zamierza w tym celu wykorzystać.
W opinii Odwołującego Konsorcjum I w sposób niezgodny z SIWZ rozplanowało
pracę personelu oraz nie uwzględniło istotnych oraz kluczowych branż w wymaganych tego
jednostkach czasu.
Odwołujący stwierdził, że w składzie personelu wykonawca nie uwzględnił ww.
ekspertów spośród personelu „Inni Eksperci”, zgodnie z OPZ pkt. 2.1.2. w okresie
projektowania.
Zgodnie z Tomem II IDW
– „Istotne dla stron postanowienia umowy”, § 14
[
Obowiązki Konsultanta w zakresie weryfikacji i koordynacji prac projektowych] wykonawca
na etapie projektowania zobowiązany jest do:
§14 pkt 1.1.2 „weryfikacji i nadzorowania prawidłowości zaprojektowania linii
rozgraniczające inwestycji w kontekście rozwiązań dia obsługi przyległego terenu,
zajętości terenu oraz prawidłowości podziału nieruchomości" – brak uwzględnienia
Geodety w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji wymienionego w OPZ 2.1.2,
§14 pkt 1.1 A „weryfikacji i nadzorowania wykonania Projektu robót geologicznych
wraz z uzyskaniem Decyzji o zatwierd
zeniu oraz wykonania w zależności od
potrzeb opinii geotechnicznej, Dokumentacji badań podłoża gruntowego,
Dokumentacji geologiczno-
inżynierskiej
i
Projektu
geotechnicznego”
–
brak
uwzględnienia specjalisty ds. nadzoru geotechnicznego oraz specjalisty ds.
nadzoru geologicznego wymienionych w OPZ 2.1.2,
§14 pkt 1.1.5 „weryfikacji i nadzorowania przeprowadzenia procedury
sporządzania raportu do ponownej oceny oddziaływania na środowisko” – brak
uwzględnienia specjalisty ds. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska
wymienionego w OPZ 2.1.2,
§14 pkt 1.1.8 „weryfikacji i nadzorowania wykonania Projektów stałej organizacji
ruchu oraz projektów organizacji ruchu na czas prowadzenia Robót i ich
opiniowanie” – brak uwzględnienia specjalisty ds. inżynierii ruchu wymienionego
w OPZ 2.1.2.
Kolejnym
nieuwzględnionym
w
okresie
projektowania
jest
specjalista
ds.
sprawozdawczości.
Zgodnie z SIWZ Tom II, WU § 29 [Raporty i analizy], pkt 1 „Konsultant jest
zobowiązany w czasie realizacji usługi w zakresie, formie i w terminach określonych w
Załączniku nr 1 do umowy sporządzić oraz dostarczyć do Kierownika Projektu, Raporty oraz
analizy z realizacji
projektu”. Załącznik 1 stanowi natomiast listę wymaganych opracowań
wraz z ich terminami wykonania:
„1. Raport otwarcia (należy sporządzić i przedłożyć Kierownikami Projektu w okresie dwóch
miesięcy do Daty rozpoczęcia usługi)
[…]
3.
Raporty miesięczne z postępu prac (sporządzane w okresie prac projektowych i realizacji
robót; opatrzone podpisem Inżyniera raporty będą dostarczane do Kierownika projektu do
5-tego dnia nast
ępnego miesiąca kalendarzowego)”.
Zamawiający określił jasno, jakich raportów wymaga, w jakich terminach, przez co
w personelu
celowo umieścił stanowisko specjalisty ds. sprawozdawczością jako osoby
odpowiedzialnej za ich przegotowanie. Jest to praktyką stosowana przez Zamawiającego od
wielu lat we wszystkich postępowaniach.
W nawiązaniu do powyższego Odwołujący stwierdził, że Konsorcjum I już na etapie
same
go projektowania nie uwzględnił aż 8 wymaganych zapisami SIWZ specjalistów
(w
zależności od podziału obowiązków):
1. g
eodeta w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji,
2. specjalista ds. nadzoru geotechnicznego,
3. specjalista d
s. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska,
4. specjalista ds. nadzoru geologicznego,
5.
specjalista ds. umów z podwykonawcami, dostawcami i usługodawcami,
6.
specjalista ds. współpracy z gestorami sieci,
7.
specjalista ds. inżynierii ruchu,
8.
specjalista ds. sprawozdawczości.
Brak uwzględnienia ww. specjalistów w cenie oferty, a następnie brak wskazania ich
w
wyjaśnieniach powoduje, że oferta Konsorcjum I, powinna zostać odrzucona na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Dodatkowo
należy
podkreślić,
że
Konsorcjum
I
nie
przewidziało
w
kosztorysie/rozbiciu cenowym załączonym do pisma z 18 sierpnia 2017 r. wynagrodzenia
przeznaczonego na pokrycie kosztów pracy Innych ekspertów. Tłumaczenia Konsorcjum I
(pismo z 14 listopada 2017 r.), jakoby koszty te obejm
owała rezerwa bądź pozycje ujęte w
okresie robót lub rozliczenia, bądź rezerwy przewidziane na innych pozycjach, nie zasługują
na uwzględnienie z kilku powodów. Po pierwsze, Konsorcjum I nie może przenosić kosztów
miedzy pozycjami formularza cenowego. Po drugie
– charakter rezerwy. Otóż Konsorcjum I
w wyjaśnieniach nie wskazało, że ta rezerwa będzie przeznaczona na zatrudnienie innych
ekspertów. A co istotne – ze swej istoty rezerwa ma służyć na pokrycie kosztów
wynikających np. z nieznanych na dzień składania okoliczności (chociażby zmian prawa), a
nie służyć pokryciu elementów kosztorysowych, które Konsorcjum I ma obowiązek wycenić
w cenie oferty. Co więcej, w okresie projektowania, po odliczeniu kosztów zastępstwa
(wyjaśnienia
wykonawcy
z 18 sierpnia 2017 r.),
na pokrycie kosztów pracy innych ekspertów rezerwa ta wyniesie
zaledwie 10.
400 zł, co w przeliczeniu na miesiąc daje kwotę 693,34 zł. Trudno przyjąć, aby
za tę kwotę miesięcznie wykonawca zapewnił wynagrodzenia dla 8 specjalistów. Biorąc
ponadto
pod uwagę konstrukcję przedstawionego przez Konsorcjum I, pismem z 18 sierpnia
2017 r.
, rozbicia cenowego, gdzie w okresie realizacji robót i przeglądów przewidział i
rezerwę i pozycję inni eksperci, a w okresie projektowania brak jest tej ostatniej – należy
przyjąć,
że Konsorcjum I nie przewidziało zatrudnienia innych dodatkowych ekspertów ponad tych,
którzy zostali wymienieni w tabeli.
2. Zaniechanie odrzucenia oferty Wykonawcy L
– rażąco niska cena w stosunku do
przedmiotu zamówienia, brak złożenia wyjaśnień potwierdzających, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny/obalających domniemanie rażąco niskiej ceny, nieprawidłowa ocena
przez Zamawiającego złożonych wyjaśnień, sprzeczność treści oferty z treścią SIWZ
2.1.
Powtórne wezwanie w trybie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Ciężar dowodu w zakresie wykazania, że cena lub koszt nie są rażąco niskie
spoczywa na wykonawcy (art. 90 ust. 2 Pzp)
. Wykonawca w ramach składanych wyjaśnień
powinien przed
stawiać dowody, które w jego ocenie uzasadniają przyjętą wycenę
przedmiotu zamówienia. Z powyższego wynika zasada, że zamawiający jest uprawniony
tylko do jednokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień, nie jest możliwe wystosowywanie
wielokrotnych wezwań, w których zamawiający wzywa ponownie o wyjaśnienie tych
elementów, w zakresie których już uprzednio wzywał do złożenia wyjaśnień.
Także Wykonawca L wzywany był wielokrotnie do składania wyjaśnień dotyczących
rażąco niskiej ceny.
5 września 2017 r Zamawiający ponownie wzywa Wykonawcę L do złożenia
wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 i 1a Pzp, wskazując wprost braki pierwszych złożonych
wyjaśnień. Ponowne wezwanie na miejsce w dniu 5 grudnia 2017 r. – także w tym przypadku
Zamawiający ponownie wzywa o podanie informacji, o podanie których prosił już uprzednio.
Odwołujący przedstawił powtarzające się wezwania w ujęciu tabelarycznym:
Formularz
cenowy
Wezwanie z 7 sierpnia 2017
r.
Wezwanie z 5 września 2017 r.
Wezwanie z 5 grudnia 2017 r.
pkt 1.1.
i 1.2.
str. 2, pkt 1 i 2
– bardzo
szczegółowe pytania
s
tr. 1 pkt 1: „Zamawiający na
podstawie
udzielonych
przez
Wykonawcę
Wyjaśnień
prosi
o
jednoznaczne potwierdzenie. że
zgodnie z wymaganiami SIWZ
uwzględnił wszystkie wymagania
dotyc
zące powierzchni, lokalizacji
i
wyposażenia Biura Konsultanta
oraz Biura Zamawiającego w tym
Sali konferencyjnej”.
s
tr. 1: „Zamawiający na podstawie
udzielonych
przez
Wykonawcę
Wyjaśnień
prosi
jednoznaczne
potwierdzenie
, że w pozycjach Biuro
Konsultanta i Biuro Zamawiającego
zostały ujęte wszystkie koszty
niezbędne do wykonania usługi
zgodnej z
wymaganiami określonymi
w OPZ, w tym koszty miesięcznego
utrzymania całego biura, tj.[…]”.
pkt 1.2a
s
tr. 3 pkt 3: „ Wobec wymagań
Zamawiającego zawartych w
SIWZ zwracam się z prośbą o
złożenie
wyjaśnień
oraz
przedłożenie dowodów (np.
wstępna
umowa
kupna/leasingu,
kal
kulację
kosztów ubezpieczeń, paliwa,
itp.) na potwierdzenie, że za
zadeklarowaną w Formularzu
Cenowym cenę jednostkową
Wykonawca jest w stanie
zapewnić Środek transportu
zgodnie z wymaganiami
[…]”.
Str. 2 pkt 3:„Wobec wymagań
Zamawiającego
zawartych
w
SIWZ zwracamy się ponownie z
prośbą o złożenie dowodów (np.
wstępna umowa kupna/leasingu,
kalkulację kosztów ubezpieczeń,
paliwa, itp.) na potwierdzenie, że
za zadeklarowaną w Formularzu
Cenowym
cenę
jednostkową
Wykonawca
jest
w
stanie
zapewnić
Środek
transportu
zgodnie z wymaganiami[…]”.
pkt 1.2a
„Zgodnie z SIWZ Konsultant
zobowiązany jest zapewnić
Zamawiającemu
1
sztukę
samochodu typu SUV (...) oraz
pokryje koszty związane z
jego
użytkowaniem
m.in.
koszty ubezpieczenia, usługi
eksploatacyjne, koszty paliwa,
płynów,
materiałów
eksploatacyjnych, bieżących
napraw,
przeglądów
technicznych,
sezonowej
wymiany opon, przedłużania
ubezpieczenia,
mycia
samochodu cztery razy w
miesiącu[…]”.
„Zamawiający
na
podstawie
udzielonych
przez
Wykonawcę
wyjaśnień z dnia 08.09.2017 r.
ponownie prosi o przedstawienie
kalkulacji kosztów paliwa oraz
pozostałych kosztów, tj. kosztów
mycia
samochodu,
kosztów
przeglądów technicznych i in. na
potwierdzenie, że za zadeklarowaną
w Formularzu cenę jednostkową
Wykonawca jest w stanie zapewnić
środek
transportu
zgodnie
z
wymaganiami[…]”.
pkt 1.3. i
1.4.
str. 3, pkt 4 i 5: „Zamawiający
zwraca się s prośbą o
wyjaśnienie sposobu wyceny
oraz wskazanie czy i w jakim
zakresie oferta Wykonawcy
uwzględnia wszystkie koszty
związane za zatrudnieniem na
umowę o racę i minimalnym
wynagrodzeniem, np. koszty
Zamawiający
na
podstawie
udzielonych
przez
Wykonawcę
wyjaśnień z dnia 17.08.2017 r.
zwraca
się
z
prośbą
o
przedstawienie
sposobu
wyceny
kosztów
zastępstw
podczas
nieobecności pracowników lub ich
urlopów
oraz
kosztów
pozapłacowych w odniesieniu do
zastępstw
podczas
nieobecności pracowników lub
ich
ur
lopów,
koszty
pozapłacowe, itp.[…]”.
ceny jednostkowej z
ałożonej w
Formularzu Ofertowym.
str. 3-
4: „Zamawiający w celu
dokonania
weryfikacji
przeprowadzonej
przez
Wykonawcę
analizy
i
uwzględnienia
w
cenach
ryczałtowych
odpowiedniej
ilości wszystkich ekspertów i
specjalistów tak, aby zapewnić
sprawną i terminową realizację
umowy zwraca się z prośbą o
przedstawienie przykładowego
Harmonogramu
Pracy
Personelu
Konsultanta
(HPPK)
dla
okresu
projektowania (weryfikacja i
koordynacja
prac
projektowych).
(...) dla okresu realizacji robót.
(...) dla okr
esu przeglądu i
rozliczenia
kontraktu
(do
wystawienia
Świadectwa
Wykonania i Ostatecznego
Świadectwa Płatności)[…]”.
Zamawiający
na
podstawie
udzielonych
p
rzez
Wykonawcę
wyjaśnień z dnia 17.08.2017 r. oraz
08.09.2017
r.
zwraca
się
o
przesłanie Harmonogramu Pracy
Personelu Konsultanta, w którym
wskaże
koszty
poszczególnych
Ekspertów wymienionych w OPZ pkt
2.1.1 oraz 2.1.2 w podziale na
miesiące
realizacji
Usługi.
Dotychczas przedłożony wstępny
Harmonogram
Pracy
Personelu
Konsultanta jest niewystarczający
do
weryfikacji,
czy
koszty
zatrudnienia
poszczególnych
specjalistów są realne, a tym samym
czy
Państwa
oferta
została
odpowiednio skalkulowana, zawiera
koszty
pracy
wszystkich
wymaganych specjalistów zgodnie z
zapisami SIWZ, w każdym okresie
trwania Kontraktu, a tym samym,
czy nie jest ofertą rażąco niską.
Powyższe wykazuje, że Zamawiający bezpodstawnie wzywał wielokrotnie
Wykonawcę L o złożenie wyjaśnień w tym samym zakresie, a to wobec faktu, że wezwania
dotyczą tych samych kwestii. Co więcej, sam Zamawiający w wezwaniach przyznał, że
wzywa ponownie, czy też, że dotychczasowe wyjaśnienia są niewystarczające.
2.2.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego (poz. 1.1.
i 1.2. Formularza Cenowego)
Zgodnie z SIWZ, TOM III
OPZ, pkt. 2.2.2 „Konsultant zapewni dla zespołu Kierownika
Projektu sprzęt komputerowy przenośny (którego Zamawiający będzie Administratorem)
w liczbie
3 sztuk (laptop) wraz z oprogramowaniem (tożsamym z oprogramowaniem
będącym na wyposażeniu Konsultanta) i mobilnym Internetem wg poniższych minimalnych
wskazań:
1. Ekran
Typ wyświetlacza: Matryca aktywna matowa LED LCD,
Obszar aktywny: przekątna 15,6", widescreen, matowa,
Rozdzielczość: 1920 x 1080
4.
Pamięć operacyjna – 8 GB DDR31600 MHz, min. jedno gniazdo wolne
5. Dysk twardy
– Pojemność 500 GB SATA III z mechanizmem diagnozowania
SMART III, cache 64 MB, p
rędkość obrotowa 7200 obr/min.
Wykonawca L
nie wykazał w żadnych z trzech wyjaśnień (brak też złożonych
jakichkolwiek dowodów w tym zakresie) składanych w trybie art. 90 ust. 1 Pzp czy oszacował
zakup, a jeżeli tak to za jaką kwotę, bądź czy posiada ww. sprzęt.
Najtańszy sprzęt o przytoczonych parametrach to koszt 3.599 zł brutto za 1 laptop
(https://www.oleole.pI/laptopy-i-netbooki/asus-n551ix-cn328h-w8-l.bhtml#opis),
co
w
podziale na miesięczny koszt w okresie realizacji daje kwotę 190,83 zł netto miesięcznie.
Doliczając koszt oprogramowania na trzy komputery – 3.000 zł netto daje to łącznie koszt na
trzy
komputery miesięcznie w okresie realizacji 637,71 zł netto miesięcznie, bez
u
względnienia kosztów mobilnego Internetu.
Dodatkowo, w pkt 2.
3 OPZ Zamawiający wskazał, że wymaga udostępnienia serwera
FTP o wielkości zasobu 10 TB oraz że koszty z tym związane należy uwzględnić w poz. 1.1
formularza cenowego. Wykonawca L
nie wskazał w swoich wyjaśnieniach czy taki serwer
posiada, czy też zamierza go kupić. Brak też także doliczenia przedmiotowych kosztów do
kosztów Biura Konsultanta. W związku z tym, Odwołujący przyjął, iż niezbędne będzie
zakupienie takiego serwera. Najtańsze oferty to 979 zł netto miesięcznie.
(https://www.arubacloud.pl/obiect-storage/cenv-konfiguracia.aspx).
Powyższe koszty dają łącznie kwotę 1616,71 zł netto. Wykonawca L w dwóch
wyjaśnieniach (z 7 sierpnia i 5 września 2017 r.) nie przedstawił żadnej informacji w tym
zakresie. Dopiero zapytanie Zamawiającego wystosowane pismem z 5 grudnia 2017 r.
spowodowało, że w odpowiedzi Wykonawca L potwierdził, że te koszty uwzględnił w cenie
oferty, jednakże brak jest jakichkolwiek dowodów w tym zakresie wbrew żądaniu
Zamawiającego.
Kolejną kwestią jest brak odpowiednich dowodów odnośnie kosztów wynajmu lokalu
biurowego. Otóż złożenie ofert nastąpiło w 9 czerwca 2017 r., a zatem każdy z wykonawców
powinien dokonać najpóźniej na ten dzień szacowania ceny oferty, w tym także w zakresie
najmu biura. Oznacza to, że Wykonawca L powinien dysponować dowodami sprzed daty
składania ofert, które to dowody powinny potwierdzać prawidłowość szacowania ceny oferty.
Tymczasem Wykonawca L kolej
no dołączał następujące dowody:
w
yjaśnienia z 17 sierpnia 2017 r. – umowy najmu zawarte przed złożeniem ofert,
dotyczące lokali znajdujących się w zupełnie innych lokalizacjach, niż lokalizacja
wymagana przez
Zamawiającego; Wykonawca L przedstawił umowy dla lokali
w Legnicy czy Jaworzu;
wymóg odległości nie większej niż 10 km jest
niespełniony, a dowody nie mają znaczenia dla oceny złożonych wyjaśnień,
w
yjaśnienia z 17 sierpnia 2017 r. – wydruki ofert z Internetu z datą 9 sierpnia
2017 r
., po złożeniu ofert; dowód ten nie był podstawą szacowania ceny oferty,
w
yjaśnienia z 12 grudnia 2017 r. – umowa rezerwacyjna lokalu biurowego
z nieznanej daty.
Powyższe dokumenty nie powinny być brane pod uwagę, a to z dwóch powodów.
Po
pierwsze, zostały one sporządzone na potrzeby wyjaśnień i po terminie składania ofert.
Świadczą o tym wyjaśnienia z 17 sierpnia 2017 r., w których to Wykonawca L wskazuje,
że skalkulowana w poz. 1.1 i 1.2 kwota „została ustalona na podstawie średnich kosztów
najmu obowiązujących w okolicach terenu budowy, a także na podstawie doskonałej
znajomości lokalnych warunków oraz posiadanego doświadczenia”.
Wykonawca L
nie wyjaśnił jaki jest wpływ „posiadanego doświadczenia” i jak
przekłada się bezpośrednio na kalkulację kosztów w tym zakresie, nie zawarł także żadnej
informacji o
posiadanej umowie rezerwacyjnej w tym zakresie. Znamienne jest także to,
że przedmiotowa umowa w swej treści nie zawiera żadnej daty (zawarcia/złożenia
podpisów). Po drugie, umowa wskazuje, że prezentowany lokal posiada trzy pomieszczenia
biurowe (45 m
2
, 20 m
2
i 14 m
2
)
. Zgodnie z wymaganiami OPZ Biuro Zamawiającego ma mieć
powierzchnię min. 20 m
2
, dodatkowo Konsultant musi zapewnić salę konferencyjną na
30
osób, stąd dla personelu Inżyniera pozostaje tylko jeden pokój o powierzchni 14 m
2
.
Biorąc pod uwagę wskazane w OPZ (str. 8) wymogi, jakim musi odpowiadać Biuro
Konsultanta
– tj. przepisy Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26
września 1997 r w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
(Dz.U.2003.169.1650 j.t. ze zm.
), a w szczególności z § 19 ust. 2, zgodnie z którym na
każdego z pracowników jednocześnie zatrudnionych w pomieszczeniach stałej pracy
powinno przypadać co najmniej 13 m
3
wolnej
objętości pomieszczenia oraz co najmniej 2 m
2
wol
nej powierzchni podłogi (niezajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.) oraz biorąc
pod uwagę fakt, że Zamawiający wymagał w IDW 8 członków kluczowego personelu, po 2
osoby z personelu biurowego i pom
ocniczego oraz przynajmniej 10 innych ekspertów według
potrzeb, zapewnienie do pracy tych wszystkich osób pokoju o powierzchni 14 m
2
jest
niewystarczające. Ponadto brak jest w przedmiotowej umowie zapewnienia miejsc
parkingowych dla personelu Konsultanta (
wymóg OPZ str. 8, pkt. a).
Stąd, w odniesieniu do poz.1.1. i 1.2. Wykonawca L nie przedstawił żadnych
dowodów potwierdzających wysokość zaoferowanych cen w tych pozycjach.
2.3. Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na u
mowę o pracę (poz.
1.3, 1.4, 4.3 i 4.4 Formularza Cenowego)
Wykonawca L nie ujął w ww. pozycjach następujących elementów:
k
osztów urlopów (argumentacja tożsama jak przy Konsorcjum I),
kosztów zwolnień lekarskich (argumentacja tożsama jak przy Konsorcjum I),
kosztów zastępstw, (argumentacja tożsama jak przy Konsorcjum I),
kosztów ponoszenia składki na PFRON.
Z
godnie z zaproponowaną ceną (2.425,00 zł/1 osoba), mając na uwadze koszty
min
imalnego zatrudnienia o pracę, rezerwa na pokrycie kosztów urlopów oraz zwolnień
lekarskich na osobę wynosi zaledwie 12,80 zł miesięcznie. 12 zł to obecnie minimalna
stawka godzinowa, zatem Wykonawca L
ma w swojej ofercie rezerwę w wysokości zaledwie
jednej godziny.
Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że Wykonawca L jest zobowiązany do
opłacenia składki na PFRON (z informacji na jego stronie internetowej wynika, że zatrudnia
600 pracowników), wówczas niedoszacowanie wyniesie już 90,14 zł pracownik/miesiąc.
Odwołujący podkreślił, że wyjaśnienia Wykonawcy L nie odnoszą się do
przedmiotowych elementów cenotwórczych, do czego Wykonawca był zobowiązany bowiem
zgodnie z zapisami SIWZ, TOM I IDW, pkt. 15.3 „Każda cena jednostkowa zawarta w
Ofercie powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w przyjętej jednostce
czasu/ilości rozliczenia w Formularzu cenowym" oraz zgodnie z zapisem pkt 15.5 „Dla każdej
pozycji wyszczególnionej w Formularzu Cenowym, jeśli składają się na nią elementy
o
zróżnicowanych kosztach, jednolita stawka jednostkowa powinna zostać skalkulowana na
zasadzie
uśrednienia kosztów składowych”. Wykonawca L ograniczył swoje wyjaśnienia,
w
tym zakresie do stwierdzenia, że wszelkie wymagania określone w SIWZ zostały
uwzględnione w treści umów z pracownikami, w tym m.in. kwestie dotyczące zastępstwa
pracownika -
nie przedstawiając w tym zakresie żadnych dowodów. Wykonawca L, co
prawda, przedstawił kilka umów o pracę sprzed roku/dwóch, jednakże umowy te dotyczyły
realizacji innej usługi, stąd jako dowód w przedmiotowej sprawie są bezprzedmiotowe.
Dodatkowo Wykonawca L
na szczegółowe pytanie Zamawiającego w tym zakresie
(wezwanie z 5 grudnia 2017 .):
„proszę o przedstawienie sposobu wyceny kosztów
zastępstw podczas nieobecności pracowników lub ich urlopów oraz kosztów pozapłacowych
w odniesieniu do ceny jednostkowej z
ałożonej w formularzu ofertowym” udzielił w piśmie
z 12 grudnia
2017 r. odpowiedzi „wykonawca w ramach swoich struktur dysponuje szerokim
personelem administracyjno-
biurowym, wobec czego zapewnienie zastępstwa będzie
przebiegać bez żadnego uszczerbku dla realizacji Kontraktu”, dołączając jako dowód cztery
umowy o pracę z pracownikami zatrudnionymi na trwających kontraktach obsługiwanych
przez Wykonawcę L oraz oświadczenia ww. pracowników wskazujące, że będą oni pełnili
funkcję pracowników biurowych i pomocniczych na przedmiotowym kontrakcie z
wynagrodzeniem 2.000 p
zł brutto. Wykonawca L nie udzielił Zamawiającemu żadnej
odpowiedzi na postawione pytanie.
Na marginesie należy wspomnieć, że Wykonawca L w przedmiotowych pozycjach nie
przewidział także żadnej rezerwy na sytuacje nadzwyczajne, tj. np. na podwyższenie
minimalnego wynagrodzenia o pracę, co zostało dokonanie Rozporządzeniem Rady
Ministrów z dnia 14 września 2017 r., ustalając minimalne wynagrodzenie na poziomie 2.100
zł brutto.
2.4
Koszty związane z zapewnieniem środków transportu
Wyjaśnienia Wykonawcy L w zakresie poz. 1.2a Formularza Cenowego
„Środki transportu” są bardzo lakoniczne i nie zawierają żadnych wyliczeń.
Zamawiający w wezwaniach z 5 września i 5 grudnia 2017 r. dwa razy ponownie
wezwał Wykonawcę L o wyjaśnienie i przedłożenie konkretnych dowodów. Już samo to
powinno być podstawą do odrzucenia oferty Wykonawcy L, gdyż nie jest dopuszczalne
ponowne wzywanie w tym samym zakresie.
Wykonawca L
w żadnych wyjaśnieniach nie przedstawił kalkulacji kosztów utrzymania
i zakupu samochodu przeznaczonego dla Zamawiającego oraz samochodów dla Personelu.
O
graniczył się w wyjaśnieniach z 8 września 2017 r. do stwierdzenia, że w formularzu
cenowym w
poz. 1.2a uwzględnił koszty paliwa, a z całokształtu trzech wyjaśnień
Wykonawcy L wynika,
że tylko koszty paliwa zostały w tej pozycji uwzględnione.
Wszystkie
wyjaśnienia w tym zakresie są wzajemnie sprzeczne i niespójne.
Wykonawca L myli instytucje leasingu z
wynajmem długookresowym auta.
W
wyjaśnieniach z dnia 8 września 2017 r. wskazuje, że „do realizacji niniejszego
zamówienia przewidzieliśmy (...) samochód, który zamierzamy przenieść z innego naszego
kontraktu (...). Jest to pojazd
dla którego w przyszłym miesiącu kończy się okres leasingu i
który zamierzamy wykupić”. Natomiast w wyjaśnieniach z 12 grudnia 2017 r. Wykonawca L
wskazuje,
że „zaoferowany środek transportu był przedmiotem umowy wynajmu w ramach
[…] innego kontraktu”. Dodatkowo, jeżeli Wykonawca L składał ofertę w czerwcu 2017 r.,
a
oświadcza, że leasing na oferowany pojazd kończy się w październiku 2017 r.,
winien
wyliczyć w cenę poz. 1.2a koszty rat leasingowych i koszt jego wykupu.
Sprzeczne są też wyjaśnienia w zakresie marki samochodu. Raz Wykonawca L
stwierdza,
że oferuje jako pojazd dla Zamawiającego Hyundai ix35. Następnie w piśmie
z 12 grudnia
2017 r. przedstawia „by zagwarantować realizację umowy zgodnie z zapisami
SI
WZ Lafrentz może zaproponować alternatywnie do możliwości wykupu auta – jego
wy
najem, wg. załączonej oferty”, przy czym oferta ta dotyczy zupełnie innego pojazdu, bo
Dacii Duster. Co więcej, z załączonej oferty nic nie wynika, w szczególności, jaki jest
przebieg auta (maksymalny dopuszczalny to 80.000 km), ja
kie są koszty utrzymania,
ubezpieczenia, serwisu itp.
O fakcie niekompletnej i nierzetelnej wyceny środków transportu przez Wykonawcę L
świadczą wyjaśnienia z dnia 12 grudnia 2017 r., gdzie wprost wskazał,
że koszty ubezpieczenia czy utrzymania samochodu nie zostały wliczone w cenę oferty,
bowiem są to koszty ogólne zarządu spółki, a Wykonawca L będzie ponosić wyłącznie koszt
paliwa.
Dodatkowo, Wykonawca L
wskazał, że dokonuje niedozwolonego przenoszenia
kosztów między pozycjami formularza cenowego, dokonując swoistej inżynierii finansowej –
„koszty związane ze środkami transportu oraz środkami komunikacji dla personelu
wykonawcy ujęte zostały w dziale 2 formularza cenowego” (wyjaśnienia z 12 grudnia 2017
r.).
Ponadto, stwierdzenie Wykonawcy L
(wyjaśnienia z 17 sierpnia 2017 r., str. 17),
że „zobligowani byliśmy przez Zamawiającego do utrzymania się w limicie 15% na
koszty
administracyjne. Zwiększenie kwoty przewidzianej na środek transportu
spowodowałoby przekroczenie ww. limitu i w efekcie odrzucenie naszej oferty” potwierdza
fakt,
że skalkulował cenę w zakresie środków transportu bez uwzględnienia wszystkich
kosztów, kierując się wyłącznie podziałami ceny narzuconymi przez Zamawiającego, bez
realnego odzwierciedlenia ceny w kosztach.
2.5 Koszty personelu w okresie gwarancji
Wykonawca L
dopiero na skutek trzeciego wezwania Zamawiającego w tym samym
przedmiocie \
przestawił tabelę „koszty wykonania zamówienia” wskazując, że zatrudnienie
6
ekspertów w okresie gwarancji wygeneruje koszt rzędu 726.000 zł netto. Na realizację
pozostałych elementów przewidzianych SIWZ oraz zapewnienia ekspertów niekluczowych
pozostaje 64.
000 zł na cały okres, co daje kwotę 4.266,67 złotych miesięcznie. W kwocie tej
musi zapewnić zatrudnienie 33 osób pozostałego personelu, zgodnie z pkt 2.1.2 OPZ. Daje
to miesięcznie kwotę 129,29 zł na 1 osobę. Nawet w przypadku zlecenia usług
podwykonawcy, nie jest to realna kwota.
W zakresie oferty podwykonawczej dołączonej do wyjaśnień z 12 grudnia 2017 r.,
tj.
oferty firmy Ekspert sp. z o.o. z 1 maja 2017 r. należy stwierdzić, że dowód ten nie jest
wiarygodny i powinien zostać pominięty. Otóż w dokumencie JEDZ dołączonym do oferty
Wykonawca L
stwierdził wprost, że „Na etapie składania ofert nazwy podwykonawców nie są
jeszcze znane”, w wyniku czego nie wskazał w JEDZ żadnych konkretnych podmiotów,
z
którymi na etapie sporządzania oferty byłby związany umowami i których ceny ofert
podwykonawczych były podstawą szacowania ceny oferty. Tymczasem do wspomnianych
wyjaśnień nagle dołącza ofertę podwykonawczą z datą 1 czerwca 2017 r. Gdyby ta oferta
istniała wcześniej, w tym na etapie sporządzania oferty, to zgodnie z zasadami
doświadczenia życiowego Wykonawca L dołączyłby te ofertę do uprzednio składanych
wyjaśnień.
2.6. Koszty wyp
ełnienia kryteriów pozacenowych
Wykonawca L,
zgodnie z oświadczeniami, jakie złożył w ofercie na formularzu 2.2
„Kryteria pozacenowe”, zobowiązał się do wypełnienia wszystkich stawianych w pkt 19.1.2
IDW
wymogów.
W opinii Odwołującego Wykonawca L w wyjaśnieniach w trybie art. 90 ust. 1 i ust. 1a
pkt 1 oraz art. 87 ust. 1
Pzp nie uwzględnił bądź uwzględnili w sposób nieprawidłowy
kosztów następujących elementów:
2.6.1.
Wykonywanie cyklicznych zdjęć
Zgodnie z pkt19.1.2.2.1) IDW:
„Konsultant zastosuje bezpośredni i zdalny monitoring geodezyjny przy wykorzystaniu metod
fotogrametrycznych
z
zastosowaniem
bezzałogowych
platform
latających
(UAV
– Unmanned Aerial Vehicle) lub tradycyjnego nalotu lotniczego[…]
Komplet zdjęć z nalotów (dane źródłowe, fotografie bez korekcji) oraz pozostałe dane
zaimplementowane w trakcie realizacji usługi należy dodatkowo przekazać Zamawiającemu
na przenośnym dysku zewnętrznym […]
Konsultant jest zobowiązany do wykonania opracowań z poniższą częstotliwością:
1.
pierwsze opracowanie należy wykonać w okresie do 6 miesięcy od rozpoczęcia realizacji
Usługi. Opracowanie należy zingerować (porównać) z map do celów projektowych oraz
projektem. Konsultant jest zobowiązany dokonać analizy otrzymanych materiałów pod
wzg
lędem zgodności dokumentacji projektowej z terenem istniejącym.
2. Drugie opracowanie ortofotomapy
należy wykonać w terminie ustalonym z kierownikiem
projektu w celu zinwentaryzowania stanu istniejącego nieruchomości przed planowanym
terminem wydania decyzji ZRID.
3.
Kolejne opracowania ortofotomapy należy wykonać nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy.
Każde opracowanie należy zingerować (porównać) z mapą do celów projektowych oraz
projektem. Konsultant jest zobowiązany dokonać analizy otrzymanych materiałów pod
względem zgodności dokumentacji projektowej z terenem istniejącym.
4.
Po zakończeniu robót budowlanych objętych umową z wykonawcą robót,
Konsultant
wykona ostatni nalot oraz końcowe opracowanie i zingeruje je z geodezyjnym
pomiarem bezpośrednim powykonawczym (mapą powykonawczą). Konsultant jest
zobowiązany dokonać analizę otrzymanych materiałów. Powyższe czynności oraz wnioski
z nich płynące należy zawrzeć w raporcie końcowym. (...) Konsultant zobowiązuje się do
udostępnienia opracowań, o których mowa powyżej, w przeglądarce WWW – z dostępem
dla Zamawiającego na LOGIN i Hasło. Web serwis musi zawierać możliwość wspólnego
i referencyjnego
– raportu ortofoto, projektu, oraz mapy do celów projektowych […]
Przez cały okres trwania kontraktu do momentu wydania świadectwa wykonania,
przeglądarka winna funkcjonować na serwerach konsultanta”.
Zgodnie z powyższym w obowiązku wykonawcy jest zapewnienie nie tylko wykonania
samej ortofotomapy techniką nalotu lotniczego, ale również wykonawca zobowiązany jest
zapewnić weryfikacją mapy ze stanem rzeczywistym oraz projektowym, jak również
zapewnienie strony www i serwera f
tp do przechowywania i udostępniania przedmiotowych
materiałów.
Mając na uwadze powyższe w złożonych wyjaśnieniach wykonawcy powinni w
sposób jasny określić, kto będzie wykonywał przedmiotową ortofotomapę, czy posiada do
tego wymagane uprawnienia oraz sprz
ęt, czy zapewni przeglądarkę oraz serwer zgodny
z
wymaganiami przez cały okres realizacji usługi - oraz wskazać wszystkie koszty związane
z
powyższym zakresem oferty.
Natomiast Wykonawca L
dopiero w trzecich wyjaśnieniach przedstawił jako załącznik
zanonimizowane umowy na wykonanie ortofotomapy z nal
otu na innych, nie związanych
z prze
dmiotową inwestycją kontaktem, stąd też nie powinny być one brane pod uwagę.
2.6.2.
Obecność personelu Konsultanta przy zwiększonym zakresie badań,
pomiarów i pobieraniu próbek
Wedle pkt 19.1.2.2.2) IDW, czyli Podkryterium 1.2 [
Kontrola Jakości]:
„Konsultant będzie uczestniczył w wykonanych przez Wykonawcę Robót pomiarach,
badaniach oraz czynnościach polegających na pobieraniu prób na Placu Budowy w ilości
20% większej niż przewidywana w Umowie (30%), tj. łącznie 50%. Konsultant jest
zobowiązany potwierdzić fakt uczestnictwa w pomiarach, badaniach oraz przy pobieraniu
prób zgodnie z Umową”.
Wykonawca L w
ostatnich wyjaśnieniach, w tabeli „koszty wykonania zamówienia”
wsz
ędzie w dziale 2 wskazał, że Technolog będzie zatrudniony na 0,5 etatu. Taki zakres
wynika z podstawowych obowiązków wykonawcy – zgodnie z SIWZ WU § 13 ust. 7
[Ogólne obowiązki Konsultanta] „Wszystkie osoby, których dotyczy obowiązek zatrudnienia
na podstawie
Umowy o pracę, tj. wskazane w ust. 5 i 6, przez okres realizacji usługi, do
wydania ostatniego Świadectwa Przejęcia, będą zatrudnione na podstawie umowy o pracę w
wymiarze pełnego etatu […] Technolog przez okres realizacji usługi, do wydania ostatniego
Świadectwa Przejęcia, zatrudniony będzie w wymiarze nie mniejszym niż ½ etatu”.
Jednakże skoro Wykonawca L zadeklarował, że będzie uczestniczył w zwiększonej ilości
prac, to jego obowiązki z konieczności uczestnictwa wzrosły 30% badań (minimum określone
w SI
WZ) do aż 50% (obowiązki wynikające z deklaracji w danym podkryterium). W opinii
Odwołującego w przeciągu 10 dni roboczych nie ma możliwości dokonania odbioru i
obecności przez jedną osobę (potwierdzonych protokołem) na odcinku drogi o długości 22
km, stąd aby wypełnić zadeklarowane kryterium, konieczne jest wykazanie zatrudnienia
Technologa na cały etat, czego wykonawca nie uczynił.
2.6.3. 2-tygodniowy
okres dublowania pracy ekspertów kluczowych
Wedle pkt 19.1.2.2.4) IDW, czyli Podkryterium 1.4 [
Niezmienność personelu
Konsultanta]
wykonawca musi zapewnić, że „W przypadku zmiany ekspertów kluczowych
w
trakcie realizacji umowy Konsultant zapewni, w ramach obowiązków każdego
zatrudnionego eksperta; sporządzenie Raportu zamknięcia wszystkich spraw prowadzonych
przez odchodzącego eksperta w ramach kontraktu oraz zdublowanie pracy w okresie 2 tyg.
Raport
ten będzie miał za zadanie płynne przekazanie obowiązków i wdrożenie nowego
eksperta poprzez szybsze zorientowanie się w sprawach prowadzonych przez
odc
hodzącego z kontraktu eksperta, oraz uniknięcie sytuacji związanej z pominięciem spraw
przez niego
rozpoczętych i niezałatwionych”.
Zgodnie z wezwaniem do złożenia wyjaśnień z 7 sierpnia 2017 r., oraz ponownie
z 5 grudnia 2017 r. Wykonawca L
był w obowiązku przedstawienia kompletności ceny w tym
„Na potwierdzenie powyższego należy przedłożyć rozbicie ceny ofertowej w podziale na
miesiące realizacji Usługi z uwzględnieniem elementów składowych tj. koszty
poszczególnego personelu konsultanta z uwzględnieniem zatrudnienia deklarowanych osób
na umowę o pracę”.
Wykonawca L
nie uwzględnił konieczności zapewnienia zdublowania i tym samych
zwiększonego kosztu dla danego stanowiska w momencie przekazywania obowiązków.
Żaden element wyjaśnień nie obejmuje wynagrodzenia za pracę w w/w zdublowanym
okresem.
2.6.4. Szkolenia
Wedle pkt 19.1.2.2.5) IDW, czyli Podkryterium 1.5 [Szkolenia]:
„Konsultant zorganizuje 2 szkolenia dla Ekspertów Kluczowych i Innych Ekspertów
z
zakresu znajomości warunków umowy na nadzór i Kontraktu na roboty budowlane, a także:
• Programu Funkcjonalno-Użytkowego (szkolenie pierwsze),
• WIO RB (szkolenie pierwsze),
• projektu budowlanego i wykonawczego (szkolenie drugie),
• specyfikacji
technicznych
wykonania
i
odbioru
robót
budowlanych
(szkolenie
drugie)”.
Wykonawca L
w trzecich wyjaśnieniach przedstawił ofertę podwykonawczą na
przeprowadzenie szkoleń z 1 czerwca 2017 r., pochodzącą od firmy LafLearning. Jak wynika
z
informacji
zawartych
na
stronie
internetowej
tego
podwykonawcy
(https://laflearning.pl/kontakt-2/)
właścicielem marki LafLearning jest sam Wykonawca L,
s
tąd przedstawiony dowód nie ma żadnej mocy i winien zostać pominięty.
2.7. Zarzut naruszenia art. 89 ust 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
Wykonawca L
nie wykazał w załączonym do wyjaśnień rażąco niskiej ceny
z 17 sierpnia
2017 r. HPPK uwzględnienia dodatkowych specjalistów wymaganych SIWZ.
Dopiero na skutek trzeciego wezwania Zamawiającego w tym zakresie – pismem z 12
grudnia 2017 r.
– przedstawił ofertę podwykonawczą na usługi nadzoru zawarte w dziale 2
(za
wyjątkiem kluczowych ekspertów). Na marginesie należy stwierdzić, jak już wyżej
wspomniano, że dowód ten nie jest wiarygodny i powinien zostać pominięty.
Otóż w dokumencie JEDZ dołączonym do oferty Wykonawca L wskazał wprost, że „Na
etapie składania ofert nazwy podwykonawców nie są jeszcze znane”, w wyniku czego nie
wskazał w JEDZ żadnych konkretnych podmiotów, z którymi na etapie sporządzania oferty
byłby związany umowami i których ceny ofert podwykonawczych były podstawą szacowania
ceny oferty. Tymczasem do
wyjaśnień z 12 grudnia 2017 r. (pół roku po złożeniu oferty)
Wykonawca L
nagle dołącza ofertę podwykonawczą z datą 1 czerwca 2017 r. Gdyby ta
oferta istniała wcześniej, w tym na etapie sporządzania oferty, to zgodnie z zasadami
doświadczenia życiowego, zostałaby dołączona do uprzednio składanych wyjaśnień.
Sprzeczność z SIWZ zachodzi we wskazanym przez Wykonawcę L zakresie
zatrudnienia specjalistów.
Pismem z 17 sierpnia 2017 r. Wykonawca L
przedstawił HPPK zarówno dla okresu
projektowania, jak również okresu realizacji robót. Przedmiotowy dokument obrazuje w jaki
sposób będzie realizował przedmiotową usługę i jakie środki kadrowe zamierza w tym celu
wykorzystać Wykonawca L.
Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotowy harmonogram wykonany jest w
sposób bardzo lakoniczny, nie wynikają z niego żadne stawki personalne, a to personel przy
usługach przedmiotowego charaktery tworzą blisko 80% ceny ofertowej.
W opinii Odwołującego Wykonawca L w sposób niezgodny z SIWZ rozplanował pracę
personelu oraz nie uwzględnił istotnych oraz kluczowych branż w wymaganych tego w SIWZ
jednostkach czasu. Z przedstawionego harmonogramu
można wyczytać, że na etapie
projektowania zamierza zaangażować tylko i wyłącznie personel kluczowy oraz
wery
fikatorów dokumentacji:
Inżyniera Kontraktu,
Głównego Inspektora Nadzoru specjalności inżynieryjnej drogowej,
Głównego Inspektora Nadzoru specjalności inżynieryjnej mostowej,
Specjalisty ds. rozliczeń,
Specjalisty ds. roszczeń,
Technologa,
Głównego Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności inżynieryjnej
mostowej,
Głównego Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności inżynieryjnej
drogowej,
Weryfikatora dokumentacji projektowej spec
jalności Inżynieryjnej mostowej,
Weryfikatora dokumentacji projektowej spec
jalności inżynieryjnej drogowej,
Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalno
ści inżynieryjnej wyburzeniowej,
Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji
i urządzeń telekomunikacyjnych,
Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych
i kanalizacyjnych,
Weryfikatora dokumentacji projektowej specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych.
Jednakże w składzie personelu Wykonawca L nie uwzględnił nikogo spośród
personelu „Inni Eksperci” zgodnie z pkt 2.1.2. OPZ.
Zgodnie z Tomem II IDW [Istotne dla stron postanowienia umowy]
, § 14
[Obowiązki Konsultanta w zakresie weryfikacji i koordynacji prac projektowych] wykonawca
na etapie projektowania zobowiązany jest do:
§ 14 pkt 1.2 „weryfikacji i nadzorowania prawidłowości zaprojektowania linii
rozgraniczające inwestycji, w kontekście rozwiązań dla obsługi przyległego terenu,
zajętości terenu oraz prawidłowości podziału nieruchomości” – brak uwzględnienia
Geodety w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji wymienionego w pkt 2.1.2.
OPZ,
§ 14 pkt 1.4 „weryfikacji i nadzorowania wykonania Projektu robót geologicznych
wraz z uzyskaniem Decyzji o zatwierdzeniu oraz wykonania w zależności od
potrzeb opinii geotechnicznej, Dokumentacji badań podłoża gruntowego,
Dokumentacji geologiczno-
inżynierskiej
i
P
rojektu
geotechnicznego”
–
brak
uwzględnienia Specjalisty ds. nadzoru geotechnicznego oraz Specjalisty ds.
nadzoru geologicznego wymienionych w pkt 2.1.2. OPZ,
§ 14 pkt 1.5 „weryfikacji i nadzorowania przeprowadzenia procedury sporządzania
raportu do ponownej oc
eny oddziaływania na środowisko” – brak uwzględnienia
Specjalisty ds. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska wymienionego
pkt 2.1.2. OPZ,
§ 14 pkt 1.6 „weryfikacji i nadzorowania wykonania materiałów niezbędnych do
wystąpień o uzgodnienia formalno-prawne, w tym m.in. decyzji o pozwoleniu
wodno-
prawnym, uzgodnienia z gestorami sieci, zarządcami dróg i sieci kolejowej,
decyzje o zezwoleniu na
realizacje inwestycji drogowej” – brak uwzględnienia
Specjalistów kontaktów ze społecznością i promocji, umów z podwykonawcami,
dostawcami i usługodawcami, współpracy z gestorami sieci wymienionych pkt
2.1.2. OPZ,
§ 14 pkt 1.8 „weryfikacji i nadzorowania wykonania Projektów stałej organizacji
ruchu oraz projektów organizacji ruchu na czas prowadzenia Robót i ich
opi
niowanie” – brak uwzględnienia Specjalisty ds. inżynierii ruchu wymienionego
w pkt 2.1.2. OPZ,
Ponadto, w pkt 2.5.5. OPZ
Zamawiający dodatkowo określił szczegółowe wymagania
w
stosunku
do
Specjalisty
ds.
kontaktów
ze
społecznością
i
promocji.
Przedmiotowy
specjalista musi wykonywać zadania wymielone w pkt 3.1-3.8
Formularza
Cenowego (Działania promocyjne), a więc:
3.1
Broszura Informacyjna
sztuka
1.500
3.2
Zdjęcia naziemne i lotnicze w okresie od rozpoczęcia realizacji Robót do wystawienia
ostatniego Świadectwa Przejęcia
miesiąc
31
3.3
Zdjęcia naziemne i lotnicze w okresie od wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia do
wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności
r
yczałt
X
3.4
Materiały filmowe do emisji w Internecie w okresie od rozpoczęcia realizacji Robót do
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia
m
iesiąc
31
3.5
Materiały filmowe do emisji w Internecie w okresie od wystawienia ostatniego Świadectwa
Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności
r
yczałt
X
3.6
Informacyjna strona internetowa kompleksowo (projekt, realizacja, utrzymanie) w okresie od
rozpoczęcia realizacji umowy do wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia
m
iesiąc
46
3.7
Informacyjna strona internetowa
– aktualizacja w okresie od wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności
r
yczałt
X
3.8
Wizyty studyjne w okresie od rozpoczęcia realizacji Robót do wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia
sztuka
4
Według wskazanych przez Zamawiającego okresów, broszura informacyjna jest
wydawana „nie wcześniej niż 6 miesięcy od daty przekazania Wykonawcom Placu Budowy”
(pkt 2.5.1. OPZ
), a więc w trakcie wykonywania dokumentacji projektowej, natomiast
informacyjna strona internetowa prowadzona jest przez okres 43
miesięcy, a więc cały okres
usługi łącznie z okresem projektowania.
Jednoznacznie obowiązki specjalisty w zakresie projektowania przedstawiono
również w pkt 2.5.5. ppkt 3 „Współpraca z lokalną społecznością w zakresie udzielania
aktualnej informacji o pos
tępie prac projektowych oraz robót, przyjętych rozwiązań
projektowych […]”. Nie uwzględnienie przedmiotowego specjalisty w okresie projektowania
jednoznacznie obrazuje niezgodności oferty Wykonawcy L z SIWZ.
Kolejnym
nieuwzględnionym
w
okresie
projektowania
jest
specjalista
ds.
sprawozdawczości.
Zgodnie z § 29 WU pkt 1 [Raporty i analizy] „Konsultant jest zobowiązany w czasie
realizacji usługi w zakresie, formie i w terminach określonych w Załączniku nr 1 do umowy
sporządzić oraz dostarczyć do Kierownika Projektu, Raporty oraz analizy z realizacji
projektu
”.
Załącznik 1 stanowi natomiast listę wymaganych opracowań wraz z ich terminami
wykonania:
„1. Raport otwarcia (należy sporządzić i przedłożyć Kierownikami Projektu w okresie
dwóch miesięcy do Daty rozpoczęcia usługi)
(...)
3.
Raporty miesięczne z postępu prac (sporządzane w okresie prac projektowych
i
realizacji robót; opatrzone podpisem Inżyniera raporty będą dostarczane do
Kierownika projektu do 5-tego dnia nast
ępnego miesiąca kalendarzowego)”.
Zamawi
ający określił jasno jakich raportów wymaga i w jakich terminach, przez co
w
personelu celowo umieścił stanowisko specjalisty ds. sprawozdawczością jako osoby
odpowiedzialnej za ich przegotowanie. Jest to praktyką stosowana przez Zamawiającego od
wielu lat
we wszystkich postępowaniach.
Wedle powyższego, Odwołujący stwierdził, że wykonawcy już na etapie samego
proje
ktowania nie uwzględnili aż 8-10 wymaganych zapisami SIWZ specjalistów
(w
zależności od podziału obowiązków):
geodeta
w zakresie geodezyjnej obsługi inwestycji,
specjalista ds. nadzoru geotechnicznego,
specjalista ds. nadzoru przyrodniczego i ochrony środowiska,
specjalista ds. nadzoru geologicznego,
specjalista ds. kontaktów ze społecznością i promocji,
specjalista
ds. umów z podwykonawcami, dostawcami i usługodawcami,
specjalista ds. współpracy z gestorami sieci,
specjalista ds. inżynierii ruchu,
specjalista ds. kontaktów ze społecznością i promocji,
specjalista ds. sprawozdawczości.
Adekwatna sytuacja odnosi się również do okresu robót budowlanych,
gdzie Wykonawca L
nie uwzględnił dla odmiany żadnego weryfikatora dokumentacji, mimo
że w jego obowiązku, zgodnie z § 14 pkt 6 WU „Konsultant powinien nadzorować
prowadzenia nadzoru autorskiego, weryfikowania i akceptowa
ć działania Projektanta, o
których
mowa
w art. 20 ustawy
– Prawo Budowlane”. Tym samym także na etapie nadzorowania robót
budowlanych niezbędne jest świadczenie usług przez Weryfikatorów.
Z powyższego wynika, że Wykonawca L nie przewidział w swojej ofercie wszystkich
wymaganych przez SIWZ specjalistów na poszczególnych etapach realizacji umowy. W tym
zakresie jego oferta
jest sprzeczna z SIWZ i jako taka powinna zostać odrzucona.
Podsumowując, Zamawiający, jak już wskazano w odniesieniu do Konsorcjum I,
by
ł uprawniony do wzywania do kolejnych wyjaśnień wyłącznie w zakresie
doszczegółowienia treści, która już znalazła się w pierwszych wyjaśnieniach. Nie mógł
jednak
wzywać ponownie o złożenie wyjaśnień w zakresie, który już uprzednio był
przedmiotem wyjaśnień, a wykonawca nie przedstawił żądanych informacji. W analizowanym
stanie faktyczn
ym Zamawiający nagminnie prosił o przedstawienie tych samych wyliczeń,
czy dowodów. Dowodzi tego chociażby pismo z 5 grudnia 2017 r., gdzie wskazuje w
odniesieniu do środków transportu „Zamawiający […] ponownie prosi o przedstawienie
kalkulacji kosztów paliwa i pozostałych kosztów […]”. Już sam fakt wystosowania do
Wykonawcy L
trzech pism o przedstawienie wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 Pzp praktycznie
w zakresie tych samych p
unktów jest niedopuszczalne. Wykonawca L, w odpowiedzi na
trzecie żądanie Zamawiającego, zgodnie z którym „Do wyjaśnień należy dołączyć komplet
obliczeń pozwalających jednoznacznie stwierdzić; czy oferta opiera się na założeniach
zgodnych z Rozporządzeniem ws. minimalnego wynagrodzenia o pracę” – nadal nie
przedstawia żadnych obliczeń w zakresie personelu biurowego i pomocniczego.
Dodatkowo Wykonawca L
składając trzy wyjaśnienia w trybie rażąco niskiej ceny
dopiero w
załączeniu do trzeciego pisma składa umowy/oferty podwykonawcze datowane
sprzed składania ofert.
Stanowisko Zamawiającego
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania argumentując, jak niżej.
Podstawowym zarzutem stawianym przez Odwołującego jest zarzut zawarcia
w ofertach Konsorcjum I oraz Wykonawcy L
rażąco niskiej ceny i zaniechania odrzucenia
ww.
ofert z tegoż powodu.
W związku z powzięciem podejrzenia rażącego zaniżenia ceny ofertowej,
Zamawiający – pismem z 7 sierpnia 2017 r. – wezwał Konsorcjum I, na podstawie art. 90 ust.
1 i 1a pkt 1 oraz art. 87 ust. 1 Pzp,
do udzielenia wyjaśnień, w tym do złożenia dowodów
dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny, w zakresie:
działu 1 Formularza Cenowego „Koszty administracyjne od rozpoczęcia Usługi do
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia”,
działu 2 Formularza Cenowego „Usługi nadzoru i zarządzanie”,
działu 3 Formularza Cenowego „Działania promocyjne”,
działu 4 Formularza Cenowego „Koszty administracyjne od wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności”.
Pismem z 18 sierpnia 2017 r. Konsorcjum I
złożyło wyjaśnienia, w których
szczegółowo ustosunkowało się do wskazanych przez Zamawiającego części Formularza
Cenowego i
załączyło tabelę „Rozbicie oferty cenowej” , dowody rejestracyjne samochodów,
u
mowę leasingu, a także ofertę Wolgraf Design.
Po
analizie przesłanych wyjaśnień Zamawiający stwierdził konieczność uzyskania
dodatkowych wyjaśnień w zakresie działu 2 Formularza Cenowego „Usługi nadzoru
i
zarządzanie”. W tym celu Zamawiający, pismem z 5 września 2017 r., wezwał Konsorcjum I
do przesłania HPPK, w którym wskazana będzie ilość dniówek w kolejnych miesiącach
trwania inwestycji, przewidzianych dla poszczególnych Ekspertów wymienionych w OPZ pkt
2.1.1 oraz 2.1.2.
W piśmie z dnia 7 września 2017 r. Konsorcjum I wyjaśniło, że złożenie HPPK nie jest
możliwe na obecnym etapie Postępowania i zgodnie z projektem umowy, dokument ten
powinien być złożony w trakcie realizacji zadania, że sposób kalkulacji kosztów związanych
z
zatrudnieniem osób Personelu Kluczowego oraz Personelu Dodatkowego został
opracowany w oparciu o wieloletnie doświadczenie obu firm tworzących konsorcjum,
że uwzględniono konieczność zapewnienia pobytu Ekspertów w wymiarze który zapewnia
należyte wykonanie Umowy oraz wymagania Zamawiającego odnośnie czasu pracy i formy
zatrudnienia na umowę o pracę Kluczowych Specjalistów. Konsorcjum I złożyło kolejne
Rozbicie oferty cenowej, uzupełnione o dodatkową kolumnę, w której wskazano zakładane
ilości dniówek przewidzianych dla poszczególnych Ekspertów wymienionych w OPZ pkt
2.1.1 oraz 2.1, w czasie trwania inwestycji.
Pismem z dnia 9 listopada
2017 r. Zamawiający wezwał Konsorcjum I do wyjaśnienia
niezgodności
zsumowanych
kosztów
w
dziale
1
Formularza
Cenowego
„Koszty administracyjne
od
rozpoczęcia
Usługi
do
wystawienia
ostatniego
Świadectwa Przejęcia”, oraz dziale 2 Formularza Cenowego „Usługi nadzoru i zarządzanie”,
a także do jednoznacznego potwierdzenia, że zgodnie z pkt 2.1.2 OPZ [lnni Eksperci] oraz
§ 14 Umowy [Obowiązki Konsultanta w zakresie weryfikacji i koordynacji prac projektowych]
w
ykonawca przewidział zatrudnienie dodatkowego Personelu w zakresie „Inni Eksperci”,
zgodnie z potrzebami realizacji kontraktu.
W odpowiedzi z 14 listopada
2017 r., Konsorcjum I potwierdziło, że zgodnie z pkt
2.1.2
OPZ oraz § 14 Umowy przewidziało zatrudnienie dodatkowego Personelu w zakresie
„Inni Eksperci” i wskazało, że zasadniczy udział innych ekspertów, o których mowa w pkt
2.1.2 OPZ,
przyjęto na etapie projektowania. Tam gdzie było to możliwe do przewidzenia,
Konsorcjum I przewidziało koszty od razu w odrębnych pozycjach. Jednocześnie
Konsorcjum
I wskazało z jakich rezerw dodatkowe koszty miałyby być ponoszone.
W związku z przedstawionym stanem faktycznym nie sposób uznać za zasadny
zarzut Odwołującego, jakoby Zamawiający w sposób nieuprawniony kilkakrotnie wzywał
Konsorcjum
I do złożenia wyjaśnień, przejmując za wykonawcę inicjatywę w dążeniu do
wyjaśnienia ceny oferty. Nie jest również prawdą, jakoby Konsorcjum I zachowywało się
biernie, odmawiając wyjaśnień lub udzielając wyjaśnień ogólnych. W związku z udzielonymi
przez Konsorcjum I wyjaśnieniami dotyczącymi żądanego przez Zamawiającego HPPK,
(wezwania z 18 sierpnia i 7 września 2017 r.) Zamawiający uznał za zasadne stanowisko
Konsorcjum I, gdyż złożona tabela „Formularz cenowy”, uzupełniony o dodatkową kolumnę,
w
której wskazano zakładane ilości dniówek przewidzianych dla poszczególnych Ekspertów
wymienionych w pkt 2.1.1 i 2.1.2 OPZ
w czasie trwania inwestycji, pozwalała na obliczenie
ilości dniówek w kolejnych miesiącach trwania inwestycji. Na tej podstawie Zamawiający był
w
stanie ustalić wymiar czasu pracy ekspertów, liczbę dni w miesiącu i stawkę
wynagrodzenia. Wątpliwości Zamawiającego wzbudziło jedynie to, czy Konsorcjum I
przewidziało zatrudnienie dodatkowego Personelu w zakresie „Inni Eksperci”, zgodnie z
potrzebami realizacji kontraktu. Udzielone przez Konsorcjum I wyjaśnienie, że zasadniczy
zak
res udziału innych ekspertów, o których mowa w pkt 2.1.2 OPZ, został uwzględniony od
razu w odrębnych pozycjach przewidzianych dla poszczególnych ekspertów, Zamawiający
uznał za wystarczające, a podane przez Konsorcjum I rezerwy, z których koszty z tym
związane miałyby być pokrywane, za odpowiednie.
Odnosząc się do pozostałych zarzutów Odwołującego dotyczących: kosztów
związanych z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego, kosztów związanych
z zapewnieniem środków transportu, kosztów zatrudnienia personelu biurowego
i
pomocniczego na umowę o pracę i kosztów personelu w okresie realizacji robót oraz
gwarancji
– dział 2 Formularza Cenowego, Zamawiający, mając na względzie złożoną ofertę
i
udzielone wyjaśnienia, nie stwierdził, jakoby wybrana oferta zawiera rażąco niską cenę,
przy
czym, ciężar dowodu w powyższym zakresie, zgodnie z art. 190 ust. 1a pkt 1 Pzp,
spoczywa na Konsorcjum I.
W związku z powzięciem podejrzenia rażącego zaniżenia ceny ofertowej,
Zamawiający – pismem z dnia 7 sierpnia 2017 r. – wezwał Wykonawcę L, na podstawie
art. 90 ust. 1 i 1a pkt 1 oraz art. 87 ust. 1 Pzp, do udzielenia wyja
śnień, w tym do złożenia
dowodów dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny, w zakresie:
działu 1 Formularza Cenowego „Koszty administracyjne od rozpoczęcia Usługi do
wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia”,
działu 2 Formularza Cenowego „Usługi nadzoru i zarządzanie”, działu 3
Formularza
Cenowego „Działania promocyjne",
działu 4 Formularza Cenowego „Koszty administracyjne od wystawienia ostatniego
Świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności”.
W piśmie z 17 sierpnia 2017 r. Wykonawca L przekazał Zamawiającemu wyjaśnienia,
w k
tórych szczegółowo ustosunkował się do wskazanych przez Zamawiającego części
Formularza Cenowego i załączył m.in.: umowy najmu lokali, umowy o pracę, HPPK,
rozbicie
ceny ryczałtowej w podziale na miesiące realizacji Usługi oraz umowy o świadczenie
usług związanych z działaniami promocyjnymi.
W celu uzyskania wyjaśnień dotyczących przesłanych odpowiedzi Zamawiający,
pismem z
5 września 2017 r., wezwał Wykonawcę L do jednoznacznego potwierdzenia, że:
zgodnie
z wymaganiami SIWZ uwzględnił wszystkie wymagania dotyczące
powierzchni, lokalizacji i wyposażenia Biura Konsultanta oraz Biura
Zamawiającego, w tym sali konferencyjnej,
pomimo założonych dniówek w przekazanym Zamawiającemu HPPK, w razie
potrzeby, zapewni
właściwą obsługę inwestycji przez Ekspertów zgodnie z pkt
2.1.1 i 2.1.2 OPZ,
oraz do
wyjaśnienia kosztu broszury informacyjnej, a także złożenia dowodu nr 13 i umowy
dotyczącej zapewnienia Środka transportu.
W odpowiedzi z
8 września 2017 r. Wykonawca L potwierdził, że:
zgodni
e z wymaganiami SIWZ uwzględnił wszystkie wymagania dotyczące
powierzchni, lokalizacji i wyposażenia Biura Konsultanta oraz Biura
Zamawiającego, w tym sali konferencyjnej oraz powołała się na załączone do
poprzedniego pisma umowy najmu zawarte w innych kontraktach,
jest got
ów, w razie potrzeby, zatrudnić wskazanych w piśmie Ekspertów na pełny
etat lub zatrudnić dodatkowych pracowników,
podana cena jednostkowa w
poz. 3.1 Formularza cenowego „Działania
promocyjne” obejmuje całkowity koszt wykonania broszury informacyjnej – powołał
się na załączone do poprzedniego pisma umowy zawarte w innych podobnych
kontraktach i załączył ofertę wstępną na opracowanie broszury informacyjnej, a
także omyłkowo nie dołączony uprzednio dowód nr 13 – umowę o pracę nr
21/02/2016.
W ce
lu uzyskania dalszych wyjaśnień, pismem z 5 grudnia 2017 r.,
Zamawiający wezwał Wykonawcę L do:
jednoznacznego potwierdzenia, że w pozycjach biuro Konsultanta i biuro
Zamawiającego zostały ujęte wszystkie koszty niezbędne do wykonania Usługi,
przedstawienia kalkulacji kosztów paliwa oraz pozostałych kosztów dotyczących
Środka transportu,
przedstawienia
sposobu wyceny kosztów zastępstw podczas nieobecności
pracowników lub ich urlopów oraz kosztów pozapłacowych w odniesieniu do ceny
jednostkowej założonej w Formularzu Cenowym,
z
łożenia HPPK, w którym wskaże koszty poszczególnych Ekspertów
wymienionych w pkt 2.1.1 i 2.1.2 w podziale n
a miesiące realizacji Usługi,
jednoznacznego potwierdzenia, że w ramach ceny ofertowej Wykonawca L
zakłada zapewnienie dla całego personelu zatrudnionego na umowę o pracę na
pełny etat wynagrodzenia zgodnego z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9
września 2016 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w
2017 r. oraz dołączenia kompletu obliczeń.
W odpowiedzi z 12 grudnia 2017 r. Wykonawca L:
potwierdził, że ceny jednostkowe zdeklarowane w pozycjach biuro Konsultanta
oraz biuro Zamawiającego zawierają wszystkie koszty niezbędne do wykonania
Usługi i załączył umowę rezerwacyjną lokalu biurowego oraz przykładową
inwentaryzację mebli z zakończonego kontraktu,
przedstawił orientacyjne koszty paliwa i wskazał, że inne koszty są wkalkulowane
w
bieżące wydatki wykonawcy i złożył ofertę wynajmu samochodu firmy
Masterlease,
potwierdził, że zapewni zastępstwo pracowników, których kompetencje
odpowiadają wymaganiom określonym w SIWZ oraz, że dysponuje szerokim
personelem administracyjno-
biurowym, a także załączył umowy o pracę,
potwierdził, że wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę
są zgodne z ww. Rozporządzeniem, załączył umowy o pracę ze specjalistami oraz
tabelę „Koszty wykonania zamówienia”.
W
związku z przedstawionym stanem faktycznym nie sposób uznać za zasadny
zarzut Odwołującego, jakoby Zamawiający w sposób nieuprawniony kilkakrotnie wzywał
Wykonawcę L do złożenia wyjaśnień, przejmując za niego inicjatywę w dążeniu do
wyjaśnienia ceny oferty. Wykonawca L nie zachowywał się biernie, odmawiając wyjaśnień
lub udzielając wyjaśnień ogólnych. Kierowanymi do Wykonawcy L pytaniami, mając na
względzie cel postępowania wyjaśniającego, o którym mowa w art. 90 Pzp, Zamawiający
dążył do jednoznacznego ustalenia, czy złożona przez Wykonawcę L oferta zawiera rażąco
niską cenę. Obszerne wyjaśnienia i załączone do nich dokumenty rozwiały powzięte przez
Zamawiającego wątpliwości i przekonały, że złożona oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Odnosząc
się
do
pozostałych
zarzutów
Odwołującego
dotyczących:
kosztów związanych z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego,
kosztów zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na umowę o pracę,
kosztów związanych z zapewnieniem środków transportu, kosztów personelu w okresie
gwarancji i kosztów wypełnienia kryteriów pozacenowych, Zamawiający – mając na
względzie złożoną ofertę i udzielone wyjaśnienia – nie stwierdził, jakoby wybrana oferta
zawiera rażąco niską cenę, przy czym, ciężar dowodu w powyższym zakresie, zgodnie z art.
190 ust. 1a pkt 1 Pzp, spoczywa na Wykonawcy L.
Zamawiający podsumował, że nie zaszły przesłanki do odrzucenia ofert Konsorcjum I
oraz Wykonawcy L
. Z uwagi na powzięte przez Zamawiającego podejrzenie rażącego
zaniżenia cen w ww. ofertach, Zamawiający dokonał ich badania. Złożone przez
wykonawców wyjaśnienia i dowody, zdaniem Zamawiającego, nie powalały na uznanie, że
zao
ferowane ceny są rażąco niskie. Wykonawcy w sposób spójny i logiczny wyjaśnili na
żądanie Zamawiającego w jaki sposób dokonali obliczenia cen ofert oraz jakie okoliczności
wpływają na ich wysokość. W ocenie Zamawiającego wyjaśnienia Konsorcjum I oraz
Wykonawcy L były wiarygodne, przekonujące i należycie dokumentowały wysokość
zaoferowanych cen ofertowych.
Do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przystąpienia zgłosili
Konsorcjum I oraz Wykonawca L, wnosząc o oddalenie odwołania.
Izba, wobec spełniania przez zgłoszone przystąpienia przesłanek z art. 185 ust. 2
Pzp, postanowiła o dopuszczeniu ww. wykonawców do udziału w postępowaniu
odwoławczym w charakterze przystępujących po stronie Zamawiającego.
Stanowisko Konsorcjum I
Na rozprawie 15 stycznia 2018 r.
Konsorcjum I (dalej również „Przystępujący I”),
odpowiadając na zarzut zaniechania przedstawienia HPPK, podtrzymało zawartą
w
wyjaśnieniach argumentację o braku możliwości złożenia takiego dokumentu i stwierdziło,
że w jego miejsce sporządziło Rozbicie Oferty Cenowej (dalej „ROC”), zawierające
informacje, o które pytał Zamawiający.
W kwestii
kosztów Biura Konsultanta i Zamawiającego Przystępujący I stwierdził,
że podał planowaną lokalizację, a przyjęta w ROC stawka ma rynkowy charakter.
Podkreślił również, że zawarł w wyjaśnieniach informację o posiadanym sprzęcie
i
wyposażeniu, które uległy amortyzacji i nie generują już po jego stronie dodatkowych
kosztów związanych z ich wykorzystaniem. Zaznaczył, że kwestia serwera FTP nie była
pr
zez Zamawiającego poruszana oraz że przyjęte w tym zakresie przez Odwołującego
koszty są zawyżone.
W kwestii
wyceny kosztów środków transportu Konsorcjum I wyjaśniło, że w poz. 1.2a
i 4.2a Formularza C
enowego podać należało jedynie koszty związane z zapewnieniem
pojazdu Zamawiającemu, o czym świadczy pkt 2.4 OPZ (str. 14, ostatni akapit).
Przystępujący I stwierdził, że nie wyklucza przekroczenia wynikającego z załączonej do
wyjaśnień umowy leasingu limitu kilometrów dla samochodu Zamawiającego, tym niemniej
uznał, że jest to koszt pomijalny. Wskazał również, że posiada własne środki transportu
przewidziane dla personelu konsultanta.
Odnosząc się do kosztów zatrudnienia personelu pomocniczego i biurowego
Konsorcjum I stwierdziło, że płaci składkę na ubezpieczenie wypadkowe w niższej niż
maksymalna wysokości. Przystępujący I podał również, że ze względu na poziom
zatrudnienia nie miał obowiązku wliczenia do kalkulacji kosztów osobowych składek na
PFRON.
Odpierając zarzut dotyczący kosztów personelu w okresie realizacji robót i gwarancji
Konsorcjum I wyjaśniło, że zatrudnia pracowników za wynagrodzeniem mającym rynkowy
charakter. Podało ponadto, że wysokość wynagrodzenia personelu będzie zróżnicowana
w
zależności od etapu realizacji zamówienia.
W odpowiedzi na zarzut niezgodności treści oferty z SIWZ Przystępujący I stwierdził,
że zgodnie z wymogami SIWZ (pkt 2.1.2 OPZ) zatrudniał będzie tzw. „Innych specjalistów”
tylko w razie potrzeby.
Konsorcjum I zwróciło ponadto uwagę na okoliczność założenia znacznych rezerw w
odrębnych pozycjach ROC, ale również na przewidywane w poszczególnych pozycjach ROC
oszczędności. Wskazało również, że stosunek wartości jego oferty do wartości robót,
nad
których wykonaniem nadzór ma być pełniony mieści się w dopuszczalnych w literaturze
fachowej granicach.
Na poparcie opisanych powyżej twierdzeń Przystępujący I wniósł o dopuszczenie
i
przeprowadzenie dowodów z treści:
1.
wydruku oferty najmu lokalu w miejscowości Goleniów – dowód PI1,
2.
wyciągu z ewidencji środków trwałych… za 2017 r. – dowód PI2,
3.
oferty na utrzymanie serwera FTP z 6 października 2017 r. na kontrakcie
dotyczącym projektu i budowy fragmentu drogi ekspresowej S7 – dowód PI3,
4.
zawiadomienia z ZUS dotyczącego stopy procentowej składki na ubezpieczenie
wypadkowe z 19 marca 2017 r.
– dowód PI4,
5. raportu pomocniczego do deklaracji rocznej PIT-4R za czerwiec 2017 r.
–
dowód PI5,
6.
oświadczeń osób przewidzianych przez Konsorcjum I do realizacji zamówienia
o
wysokości wynagrodzeń w podziale na etapy realizacji zamówienia
(dokumenty z 2 czerwca 2017 r.)
– dowody PI6,
7.
umów o pracę z 25 listopada 2016 r., 28 listopada 2016 r., 19 grudnia 2016 r.,
29 maja 2017 r. z pracownikami wykonawcy INKO Consulting sp. z o.o.,
zatrudnionymi przy realizacji innego kontraktu
– dowody PI7,
8.
dokumentu wskazującego na podział ceny oferty netto zaproponowanej przez
Przystępującego I wraz z ROC wskazującym na oszacowane rezerwy –
dowody PI8,
9.
zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu na roboty
budowlane, nad wykonaniem k
tórych nadzór ma być powierzony w ramach
Postępowania (pismo z 18 sierpnia 2017 r.) – dowód PI9,
10.
wyciągu ze Środowiskowych zasad wycen prac projektowych – 2012 – dowód
PI10.
Stanowisko Wykonawcy L
Wykonawca L
(dalej również „Przystępujący L”) zajął następujące pisemne
stanowisko w przedmiocie zarzutów dotyczących jego oferty.
Podkreślił, że przedstawione trzykrotnie (17 sierpnia, 8 września oraz 12 grudnia
2017 r.)
wyjaśnienia w zakresie zaoferowanej ceny stanowiły precyzyjną oraz kompletną
odpowiedź na wszystkie kwestie, o które pytał Zamawiający.
Przystępujący L zaznaczył, że każde z kolejnych wyjaśnień zawierały bardziej
precyzyjne informacje, co finalnie pozwoliło Zamawiającemu uznać, że jego oferta spełnia
wszystkie wymagania SIWZ, nie
cechując się jednocześnie rażąco niską ceną, w związku
z
czym nie zachodzą podstawy do jej odrzucenia.
Zarzut powtórnego wezwania w trybie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Przystępujący L stwierdził, że zarzut Odwołującego dotyczący bezpodstawnego
trzykrotnego wezwania do złożenia wyjaśnień w zakresie ceny należy uznać za
bezpodstawny.
Podkreślił, że przepis art. 90 ust. 1 ustawy Pzp nie zawiera ograniczenia co do
jednokrotnego wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny.
Zamawiający ma natomiast prawo do ponownego wezwania wykonawcy do wyjaśnień,
jeśli złożone wyjaśnienia rodzą u zamawiającego kolejne pytania, na przykład gdy treść
wyjaśnień jest niejasna dla zamawiającego i oczekuje on doprecyzowania niektórych
zagadnień.
Ponowne wezwanie musi zatem wynikać z obiektywnych okoliczności,
które uzasadniają uszczegółowienie uprzednio złożonych przez wykonawcę wyjaśnień.
Uzasadnieniem dla skierowania powtórnego wezwania może być właśnie konieczność
rozwinięcia lub uszczegółowienia złożonych wyjaśnień, a takie zdarzenie w praktyce zdarza
się bardzo często.
Odnosząc się kolejno do poszczególnych wezwań Zamawiającego należy zwrócić
przede wszystkim uwagę na fakt, że każde następne cechowało się jednak wyższym
stopniem
szczegółowości i odnosiło się do wątpliwości wynikających z wyjaśnień uprzednio
złożonych przez Przystępującego L. Nie jest zatem tak, jak twierdzi Odwołujący, że
wezwania Zamawiającego dotyczyły dokładnie tych samych elementów.
Jako przykład powyższego Wykonawca L wskazał, że chociażby w wezwaniu
z 7 sierpnia
2017 r. Zamawiający zwrócił się bardzo ogólnikowo o przedstawienie
przykładowego HPPK, a w kolejnym wezwaniu z 5 grudnia 2017 r. wniósł o jego
doprecyzowanie, szczegółowo określając już zakres informacji, które Wykonawca L powinien
przedstawić, tj. koszty Ekspertów wymienionych w OPZ pkt 2.1.1 i 2.1.2 w podziale na
miesiące realizacji usługi.
Użycie przez Zamawiającego sformułowania „ponownie wzywam” nie musi
wskazywać na fakt, że pytano o dokładnie ten sam zakres informacji, Zamawiający w istocie
wzywał Przystępującego L po raz kolejny do wyjaśnienia poszczególnych kwestii,
jednak w zróżnicowanym zakresie, z każdym kolejnym wezwaniem bardziej szczegółowo.
Interpretację Odwołującego jak i cały zarzut w tym zakresie należy więc uznać za
bezpodstawny.
Mając na względzie powyższe, brak jest zatem podstaw do uznania, że Zamawiający,
wzywając trzykrotnie do wyjaśnień w trybie art. 90 Pzp, naruszył przepisy prawa zamówień
publicznych.
Wykonawca
L podkreślił, że zarówno w poniższym zakresie, jak i w całej treści
złożonego odwołania Odwołujący stara się narzucić swoją interpretację SIWZ oraz
przepisów prawa jako wiążącą oraz wyłącznie właściwą.
F
akt, że Odwołujący posługiwał się we wniesionych odwołaniach bardzo wieloma
wyliczeniami, wskaźnikami, czy też statystykami w żadnej mierze nie przesądza,
że postanowienia SIWZ należy intepretować w przedstawiony przez niego sposób.
Prezentowana przez Odwołującego analiza SIWZ oraz oferty Przystępującego L
została dokonana w sposób, który służy wyłącznie zapewnieniu interesów Odwołującego,
nie
opierając się jednocześnie o stan faktyczny, czy właściwą interpretację warunków
kontraktowych.
W
arunki w jakich Odwołujący dokonywał wyceny swojej oferty nie są w żadnej mierze
zbieżne z tymi, które dotyczyły Wykonawcy L. Nie należy zatem traktować wyliczeń
Odwołującego jako wiarygodnego źródła informacji dotyczących podstaw czy elementów
ceny ofertowej Przystępującego.
Przystępujący L podkreślił również, że szereg argumentów, które Odwołujący
przytacza w złożonym przez siebie odwołaniu dotyczy poszczególnych elementów ceny
oferty Wykonawcy L
, której zarzuca posiadanie przymiotu ceny rażąco niskiej. Ideą badania
rażąco niskiej ceny w myśl przepisów Pzp jest wykazanie czy w ramach zaoferowanej ceny
w
ykonawca jest w stanie prawidłowo zrealizować określone zamówienie. Zamawiający jest
uprawniony do wzywania wykonawcy do wyjaśnień w tym zakresie w przypadkach,
gdy zaoferowana cena lub koszt, lub ich i
stotne części składowe, wydają się rażąco niskie
w
stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia. Istotnymi częściami składowymi ceny w rozumieniu
art.
90 ust. 1 Pzp będą m. in. cena jednostkowa lub ceny jednostkowe podane przez
wykonawcę w złożonej ofercie, w przypadku, gdy udział danej ceny jednostkowej lub
określonych cen jednostkowych w kalkulacji ceny będzie znaczący (mogący mieć istotny
wpływ na wielkość oferowanej ceny).
Odnosząc się do treści złożonego odwołania, Przystępujący L zaznaczył,
że zdecydowana
większość
zarzutów
dotyczących
ceny
zaoferowanej
przez
Przystępującego dotyczy elementów, które mają marginalne znaczenie w stosunku do
wartości całej oferty. Z pewnością nie można ich zatem uznać za istotny element ceny w
rozumieniu art. 90 ust. 1 Pzp. Tym samym brak jest podstaw, aby na podstawie ich
wysokości orzekać o tym czy cena globalnie ma charakter ceny rażąco niskiej. Niezależnie
od tego, Przystępujący L podkreślił, że w wyjaśnieniach składanych Zamawiającemu w toku
P
ostępowania, a także poniżej wyjaśnia, że zarówno całkowita cena oferty jak i jej elementy
składowe nie noszą znamion ceny rażąco niskiej.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego (poz. 1.1 i 1.2.
Formularza cenowego)
Pomijając podnoszony powyżej fakt, że przedmiotowe pozycje Formularza nie
stanowią istotnego elementu ceny oferty, Wykonawca L wskazał na okoliczność,
że Odwołujący w tym zakresie przedstawił fakty, które nie są zgodne ze stanem
rzeczywistym. Zdaniem Odwołującego sprzęt komputerowy, określony w pkt 2.2.2 OPZ
winien zostać zakupiony przez wykonawcę, dodatkowo za określoną, wskazaną przez
Odwołującego wyłącznie na podstawie informacji internetowej – cenę.
W tym miejscu potwierdza s
ię jedynie, że Odwołujący dysponuje znacznie mniejszym
doświadczeniem oraz zasobami niż Przystępujący L, co może być powodem podnoszenia
znacznej części zarzutów.
Wykonawca L stwierdził, że żadne z postanowień SIWZ nie nakazuje wykonawcy
chociażby kupowania zupełnie nowych komputerów przenośnych, jak sugeruje Odwołujący.
Wykonawca L podał, że we własnym zakresie posiada sprzęt komputerowy, który w pełni
odpowiada wymaganiom
SIWZ, w związku z czym nie musi ponosić praktycznie żadnych
kosztów związanych z ich wypełnieniem.
Kolejnym faktem, który może wskazywać na brak rozeznania Odwołującego w
realiach prowadzenia usługi nadzoru tak dużych inwestycji, jest całą argumentacja dotycząca
pomieszczeń biurowych.
Odwołujący wykonał bardzo nieskompilowane obliczenia, wskazując, że oferowany
przez Przystępującego L w umowie rezerwacyjnej lokal, nie spełnia nie tylko wymogów
kontraktowych, ale i wymogów wynikających z przepisów prawa powszechnie
obowiązującego.
W odpowiedzi na powyższe zarzuty, Wykonawca L oświadczył, że przedstawiony
lokal ma tak dużą powierzchnię, że w pełni zapewnia realizację wymagań jakie nałożono na
wykonawców w tym zakresie w SIWZ, zapewniając przy tym wykonywanie pracy w
warunkach zgodnych z odpowiednimi przepisami prawa. W szczególności Przystępujący L
wskazał, że Odwołujący w swoich wywodach kompletnie nie wziął pod uwagę sposobu
realnego korzystania z biura przy świadczeniu tego typu usług. Po pierwsze, Przystępujący L
w celu spełnienia warunków SIWZ ma możliwość dokonania modyfikacji w podziale
pomieszczeń
najmowanego
lokalu,
w
którym
znajdować
ma
się
Biuro
Konsul
tanta/Zamawiającego.
Je
st w przedmiotowej sprawie możliwy chociażby podział sali konferencyjnej, która znacznie
przekracza wymagane w SIWZ wymiary i stworzenie nowego pomieszczenia dla
pracowników.
Ponadto,
żadne wymagania SIWZ nie precyzują w jakim układzie oraz w jakim
miejscu w Biurze Konsultanta mają wykonywać pracę członkowie Personelu. Możliwe jest
zajmowanie przez nich każdego pomieszczenia znajdującego się w Biurze, co pozwala na
takie rozlokowanie personelu, które zapewnia zgodne z przepisami, komfortowe warunki
pracy.
Dodatkowo należy podkreślić, co jest typową cechą świadczenia usług tego rodzaju,
że praca w ramach nadzoru inwestycyjnego odbywa się bardzo często na terenie budowy,
poza Biurem, w związku z czym Personel Konsultanta nie przybywa w nim w pełnym
składzie osobowym w jednym czasie. Dodatkowo, liczba osób, które jednocześnie
przebywać mogą w Biurze Konsultanta jest inna niż podnosi Odwołujący. Jak sam bowiem
stwierdzi
ł w odwołaniu np. Inni Eksperci nie muszą być zatrudnieni w całym okresie trwania
kontraktu, a
jedynie według potrzeb wykonawcy. Tym samym argumentację Odwołującego
należy w tym przypadku uznać za bezpodstawną.
Za całkowicie bezprzedmiotowe Przystępujący L uznał również twierdzenia
Odwołującego jakoby dowody dotyczące ceny Biura Konsultanta i Zamawiającego nie
powinny być brane pod uwagę i zostały sporządzone wyłącznie na potrzeby konkretnych
wyjaśnień.
Wykonawca L zaprzeczył takim insynuacjom i potwierdził, że jako podmiot
profesjonalnie działający na rynku od wielu lat, z powodzeniem realizujący kilkadziesiąt
podobnych zadań, dokonując kalkulacji ceny oferty bazuje wyłącznie na rzetelnej i aktualnej
na moment złożenia oferty dokumentacji.
Wskazane w wyjaśnieniach z 17 sierpnia 2017 r. przykładowe oferty najmu lokali
miały jedynie wykazać, że cena wskazana w pozycji 1.1 i 1.2 Formularza cenowego jest
ceną realną, rynkową i zapewnia wykonanie zamówienia zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego.
Z kolei załączona do wyjaśnień z 12 grudnia 2017 r. umowa rezerwacyjna lokalu
biurowego była odpowiedzią na wezwanie Zamawiającego, jednoznacznie potwierdzającą,
że Wykonawca L spełnia wymagania dotyczące Biura w SIWZ.
Stwierdzenie ujęte w wyjaśnieniach z 17 sierpnia 2017 r., że kwota w poz. 1.1 i 1,2
„została ustalona na podstawie średnich kosztów najmu obowiązujących w okolicach terenu
budowy, a także na podstawie doskonałej znajomości lokalnych warunków oraz posiadanego
doświadczeń”, nie podważa w żaden sposób wiarygodności przedmiotowej umowy
rezerwacyjnej. Twierdzenia O
dwołującego, jakoby „została ona sporządzona wyłącznie na
potrzeby wyjaśnień i po terminie składania ofert” nie znajdują żadnego oparcia w faktach.
W konsekwencji należy uznać, że stanowisko Odwołującego w tym zakresie stanowi
wyłącznie jego subiektywną, w dodatkową niezgodną ze stanem faktycznym, opinię.
Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na umowę o pracę (poz. 1.3, 1.4,
4.3 i 4.4 Formularza cenowego)
Również w zakresie kosztów zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na
umowę o pracę (poz. 1.3, 1.4, 4.3 i 4.4 Formularza cenowego), Odwołujący wykazał się
brakiem znajomości przepisów ustawowych. Pomijając już własne, rzekomo zasadne
wyliczenia kosztów związanych z zatrudnieniem personelu biurowego czy pomocniczego,
Odwołujący niejako przecząc podnoszonym przez siebie wcześniej argumentom,
zarzuca
Przystępującemu L, że nie uwzględnił w cenach przedmiotowych pozycji kosztów
zwiększonego minimalnego wynagrodzenia, które weszło w życie 1 stycznia 2018 r. na mocy
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2017 r.
Biorąc pod uwagę fakt, który Odwołujący sam podkreśla w treści złożonego
odwołania, oferta wykonawcy musi być aktualna na moment jej złożenia. Zatem wszystkie
kalkulacje, ob
liczenia czy zebrana dokumentacja powinna odpowiadać stanowi prawnemu
oraz faktycznemu właściwemu dla tego okresu.
Za bezzasadne należy zatem uznać zarzucanie Wykonawcy L, że ten nie ujął w cenie
kosztów podwyższonego wynagrodzenia minimalnego, które weszło w życie dopiero
1 stycznia
2018 r., a więc znacznie później niż moment ofertowania. Ponadto, we wzorze
umowy przewidziano procedurę waloryzacji wynagrodzenia stosownie do wymagań
przewidzianych w Pzp.
Powyższe po raz kolejny dowodzi, że Odwołujący, sporządzając przedmiotowe
odwołanie opiera się wyłącznie na własnych interpretacjach, nie pozostających w zgodzie
z
obowiązującymi przepisami.
Koszty personelu w okresie gwarancji
Odnosząc się do zarzutów w zakresie kosztów personelu w okresie gwarancji,
należy wskazać, że również w tej sferze Odwołujący posługuje się argumentacją, która nie
zasługuje na uwzględnienie.
Przystępujący L zwrócił uwagę, że Odwołujący błędnie interpretuje jego oświadczenie
zawarte w JEDZ, że „na etapie składania oferty nazwy podwykonawców nie są jeszcze
znane
”. Powyższe wynika z faktu, że załączone do wyjaśnień z 12 grudnia 2017 r.
zobowiązanie Ekspert sp. z o.o. do podjęcia współpracy w przypadku pozyskania
przedmiotowego zamówienia przez Wykonawcę L, w żadnej mierze nie jest sprzeczne z
cytowanym powyżej oświadczeniem o braku znajomości nazw podwykonawców w
momencie składania oferty.
Odwołujący podkreśla, że dokument, który przedstawił Przystępujący L stanowi
oświadczenie woli nie Przystępującego, ale drugiego podmiotu tj. spółki Ekspert sp. z o.o.
Na
jego podstawie warunkowo zobowiązuje się ona do podjęcia świadczenia usług na rzecz
Wykonawcy L
. Przedmiotowego dokumentu nie można jednak z pewnością uznać za umowę
podwykonawczą, a w konsekwencji Ekspert sp. z o.o. jako podwykonawcy Wykonawcy L.
Mając na uwadze powyższe, nie sposób konstruować wobec Przystępującego L
zarzutów, że podjął on działania sprzeczne z treścią złożonego JEDZ. W momencie
składania oferty faktycznie nie znał nazw podwykonawców, posiadał warunkowe
zobowiązania do podjęcia współpracy kilku podmiotów, których ceny pozostają na podobnym
poziomie. Takie
działanie miało na celu zabezpieczenie się Przystępującego L przed
ewentualną odmową podjęcia współpracy przez jeden z podmiotów lub prób renegocjacji
w
arunków współpracy, Dodatkowo, biorąc pod uwagę fakt, że oświadczenie Ekspert sp. z
o.o. jest oświadczeniem o charakterze warunkowym, nie umieścił w JEDZ jego nazwy, aby
nie wprowadzać Zamawiającego w błąd.
Za całkowicie bezzasadne należy uznać również twierdzenia Odwołującego,
który podważa wartość przedmiotowego zobowiązania Ekspert sp. z o.o., wskazując,
jakoby przewidziane w nim wynagrodzenie nie
było realną kwotą. Kwota wynagrodzenia
Ekspert sp. z o.o.
określona w przedmiotowym zobowiązaniu jest wynikiem zgodnych
ustaleń stron. Przystępujący L stwierdził, że nie ma podstaw do negowania wewnętrznych
ustaleń stron w tym zakresie, a wszelkie zarzuty Odwołującego są w tym przedmiocie
nieuzasadnione,
zwłaszcza że są poparte jedynie lakonicznymi twierdzeniami, iż „nie jest to
realna kwota”. Spółka Ekspert sp. z o.o. ma możliwość zaoferowania ceny za swoje usługi
stosownie do własnych kalkulacji, na które mogą mieć wpływ: dotychczasowa i potencjalna
dalsza współpraca z Przystępującym L, wzajemność zobowiązań pomiędzy Ekspert sp. z
o.o. a
Przystępującym L, możliwość poprawy konkurencyjności przez nabycie doświadczenia
przy realizacji zamówień publicznych, na terenie realizacji przedmiotowego zamówienia (co
może wpłynąć na poszerzenie zakresu działalności). Ponadto, brak jest podstaw do oceny
wysokości wynagrodzenia zaoferowanego przez podmioty trzecie.
Faktem potwierdzającym, że odwołanie opiera się głównie na domysłach oraz
błędnych interpretacjach przepisów prawa oraz postanowień SIWZ jest fragment, w którym
Odwołujący podnosi, że „gdyby oferta Ekspert sp. z o.o. istniała wcześniej, w tym na tym
etapie sporządzania oferty – to zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego Lafrentz
dołączyłby tę ofertę do uprzednio składnych wyjaśnień, a także ująłby nazwę spółki Ekspert
sp. z o.o. w formularzu JEDZ
”.
Powierzchowności swoich zarzutów Odwołujący dał wyraz argumentując własne
stanowisko powołując się na „zasady doświadczenia życiowego”. Tak ogólnikowe
stwierdzenie podważa właściwe cały wywód Odwołującego w tym zakresie i świadczy o
braku merytorycznych podstaw do formułowania zarzutów wobec Wykonawcy L.
Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp
Odnosząc się do zarzutów rzekomej niezgodności z SIWZ przedstawionego wraz
z
wyjaśnieniami z 17 sierpnia 2017 r. HPPK (brak wskazania określonych specjalistów)
Przystępujący L stwierdził, że zgodnie z pkt 2.1.2 OPZ nie miał obowiązku wykazywania
w
ofercie Innych Ekspertów – „Nie wymaga się przedłożenia w Ofercie kandydatów na
stanowiska Innych Ekspertów ani informacji i dokumentów ich dotyczących”. W odpowiedzi
na wezwanie Zamawiającego do wyjaśnień z dnia 18 września 2017 r. Wykonawca L złożył
jednak „Wstępny HPPK”.
Jak Przystępujący L zaznaczał już wcześniej w składanych wyjaśnieniach
przedmiotowy HPPK ma charakter wyłącznie „wstępny” i ma obrazować jedynie określone
wstępne założenia, jakie poczynił wykonawca na etapie składania oferty, w zakresie
zaangażowania Ekspertów w realizację Kontraktu na jego poszczególnych etapach. Z samej
treści § 11 ust. 6 IPU wynika, że HPPK jest zmienny i dostosowywany do potrzeb kontraktu
i
aktywności wykonawcy robót budowalnych (tempa pracy i realizowanych zakresów robot).
Wykonawca L stwierdził, że, jako bardzo doświadczony podmiot, świadczący od wielu
lat usługi w zakresie pełnienia funkcji konsultanta oraz nadzorów inwestorskich, jest świadom
faktu, że proces budowlany charakteryzuje się znaczną dynamiką. W konsekwencji,
przy
sporządzaniu oferty nie ma możliwości jednoznacznego stwierdzenia kiedy i w jakim
momencie danego etapu realizacji Kontraktu, konieczne pozostanie zatrudnienie
określonego Innego Eksperta. Przedmiotowi eksperci angażowani są bowiem także w miarę
konkretnych potrzeb Konsultanta, w odróżnieniu od Ekspertów Kluczowych. Zatem w celu
uniknięcia podania informacji, które potencjalnie mogłyby wprowadzić Zamawiającego w
błąd, Przystępujący L wyraźnie określił złożony przez siebie HPPK jako wstępny,
zawierający jedynie ramowe założenia. Zaznaczył dodatkowo, że taki sposób prezentacji
zatrudnienia przy realizacji
Kontraktów stosował wielokrotnie w różnych postępowaniach i nie
był on w żaden sposób negowany przez zamawiających.
Niezależnie od powyższego Wykonawca L potwierdził, że koszty związane
z
zatrudnieniem wszystkich ekspertów wymaganych w SIWZ ujęto w kwotach określonych
w dziale 2 Formularza cenowego.
Przystępujący L podniósł, że Odwołujący bezzasadnie zarzuca Zamawiającemu
niewłaściwą weryfikację czy cena zaoferowana przez niego pozostaje rażąco niska. W
sposób niezgodny z treścią SIWZ (w tym Formularza Cenowego) i przepisami Pzp
Odwołujący dokonuje analizy każdej pojedynczej pozycji cenowej rozbijając ją dodatkowo
według własnego uznania na poszczególne elementy. Takie założenia wyceny oferty
pozostają błędne i nie odpowiadają wymogom Zamawiającego.
Odmiennie od wcześniejszych postepowań przetargowych, Zamawiający ustanowił
określone progi procentowe dla poszczególnych pozycji zawartych w Formularzu cenowym.
W ramach tych pozycji w
ykonawca obowiązany był jedynie do wskazania w ofercie globalnej
stawki za daną pozycję.
Powyższe potwierdza również treść Formularza cenowego, stanowiącego TOM IV
SIWZ. Z
arówno w odniesieniu do kosztów administracyjnych jak i kosztów usługi nadzoru:
„Dział musi obejmować całość kosztów związanych z prawidłową realizacją Usługi zgodnie
z
Umową i OPZ”. W konsekwencji wykonawca był zobowiązany do ujęcia wszystkich
kosztów nie w danej pozycji Formularza, a w całym dziale. W dziale „Koszty administracyjne
od rozpoczęcia Usługi do wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia oraz od wystawienia
ostatniego świadectwa Przejęcia do wystawienia Ostatecznego Świadectwa Płatności”
widnieje odstępstwo od tej reguły, dotyczące jednak tylko dwóch pozycji: „Personel biurowy”
oraz „Personel pomocniczy”. Zatem wyłącznie te pozycje muszą obejmować całość kosztów
związanych z zapewnieniem osób niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania
Biura Konsultanta.
W konsekwencji powyższe nie daje podstaw do wymagania od Zamawiającego,
aby
oceniał rażąco niską cenę w kontekście każdej najmniejszej ceny składowego elementu
pozycji, które mają być pokryte w ramach całego Działu. Takie założenia pozostają
sprzeczne z zapisami SIWZ.
Weryfikacji Zamawiającego powinna być więc poddana globalna wartość danego
działu w ofercie wykonawcy, nie zaś jej poszczególne pozycje. Za nieuzasadnione należy
więc uznać twierdzenia Odwołującego, który zarzuca Przystępującemu L zaoferowanie
rażąco niskiej ceny, w odniesieniu do w szczegółowych rozbić cen w ramach konkretnych
pozycji.
Ponadto Wykonawca L stwierdz
ił, że w świetle art. 90 ust. 1 i 1a Pzp wynika,
że wątpliwości co do wyceny całości oferty lub istotnych części składowych ceny oferty
obliguj
ą zamawiającego do wezwania wykonawcy do złożenia odpowiednich wyjaśnień
i
dowodów dotyczących wyliczenia ceny oferty. Zatem analiza części składowych ceny ma
znaczenie wyłącznie dla:
a)
podjęcia przez zamawiającego działania w postaci wezwania wykonawcy do
wyjaśnień,
b)
oceny czy dany składnik ceny oferty jest istotny – ma znaczący wpływ dla wyceny
ofert,
c)
oceny czy ewentualna zaniżona wartość składnika ceny wpływa na nierealność
całej ceny oferty, tj. czy cała cena oferty jest w wyniku tego elementu rażąco niska.
Nieistotne z punktu widzenia art. 90 ust. 3 i art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp pozostaje
analizowanie rażąco niskiej oceny danego składnika ceny oferty, w szczególności, gdy dany
składnik nie pozostaje istotny dla wyceny oferty (nie pozostaje elementem cenotwórczym).
Treść przepisów art. 90 ust. 3 oraz 89 ust. 1 pkt 4 Pzp wskazuje na obowiązek
odrzucenia oferty, jeśli:
a) wykonawca
nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt,
b)
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Regulacje te nie odnoszą się w ogóle do niskiej wartości któregokolwiek z elementu
składowego ceny. Zatem z przepisów Pzp wynika m.in. obowiązek wezwania wykonawcy do
wyjaśnienia w zakresie wyceny całej oferty, jeśli zamawiający poweźmie wątpliwość co do
wartości jej istotnego elementu składowego (nie jakiegokolwiek elementu ceny oferty!).
Natomiast ocena wyjaśnień wykonawcy i wartości oferty, która miałaby prowadzić do
odrzucenia oferty wykonawcy, powinna być przeprowadzona przez zamawiającego
w
odniesieniu do ceny całej oferty. Wyłącznie wniosek, że cena całej oferty jest rażąco niska
zobowiązuje zamawiającego do odrzucenia takiej oferty na podstawie art. 90 ust. 3 lub 89
ust. 1 pkt 4 Pzp.
Poszczególne elementy ceny, czy pozycje w ofercie nie zawsze stanowią czynniki
cenotwórcze, będące jej istotnymi elementami w rozumieniu art. 90 ust. 1 Pzp. Na czynniki
cenotwórcze należy patrzeć bowiem w ujęciu szerszym, globalnym, nie przez pryzmat
pojedynczych, często bardzo szczegółowych pozycji ofertowych.
Odnosząc się do treści przedmiotowego odwołania należy stwierdzić, że elementy
ceny, którym Odwołujący zarzuca przymiot rażąco niskich, stanowią zaledwie ułamek ceny
całej oferty, pozbawiając je zatem charakteru elementów cenotwórczych, co w szczególności
dotyczy takich pozycji Formularza cenowego jak poz. 1.2a i 4.2a
– „Środek transportu”,
czy 1.3 i 1,4
– „Personel biurowy” oraz „Personel pomocniczy”. Biorąc pod uwagę wysokość
całej oferty Przystępującego L stanowią one mniej niż 7% jej wartości.
W związku z powyższym należy uznać je za nieistotne składniki ceny, co prowadzi
w
konsekwencji do odpadnięcia po stronie Zamawiającego obowiązku wzywania wykonawcy
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, przesądzając jednocześnie, iż globalna cena oferty nie ma
takiego charakteru.
Replika Odwołującego
W pisemnej
replice z 18 stycznia 2018 r. Odwołujący stwierdził, że złożone przez
Konsorcjum I dowody na realność kalkulacji ceny jego oferty powinny zostać pominięte,
jako
że są spóźnione. Przystępujący I poparł taką argumentację szeregiem orzeczeń KIO.
Zasadność powyższego stanowiska potwierdza też okoliczność, że już w pierwszym
wezwaniu Konsorcjum I zobligowane zostało do przedstawienia dowodów odnośnie
poz. 1.1-1.2a, 3.1-3.6 oraz 4.1-
4.2a Formularza Cenowego, a nadto ogólnie wezwane do
złożenia wszystkich dowodów uznanych przez Przystępującego I za istotne w sprawie.
Z ostrożności procesowej, odnosząc się do poszczególnych dowodów,
Odwołujący podał co następuje.
Po pierwsze,
Zamawiający wyraźnie żądał przedstawienia dowodów w postaci
wstępnych umów. Przystępujący I ani nie zakwestionował prawidłowości wezwania w tym
zakresie, ani też nie złożył wymaganych dowodów. Wskazuje to wprost na niewypełnienie
z
akresu wezwania Zamawiającego, co skutkuje tym, że Zamawiający nie mógł następczo
ocenić złożonych wyjaśnień jako prawidłowych i obalających domniemanie rażąco niskiej
ceny.
W zakresie dowodu PI
1 Odwołujący stwierdził, że wynikająca z niego cena najmu
(4.000 zł) jest wyższa od kwoty przewidzianej na ten cel w wyjaśnieniach z 18 sierpnia
2017
r., str. 2 (3.500 zł). Dowód ten nie tylko nie potwierdza prawidłowości wyjaśnień
Konsorcjum I, ale wskazuje wręcz, że cena najmu deklarowana w wyjaśnieniach jest ceną
nierynkową, niemożliwą do osiągnięcia.
Ponadto, przypadku doliczeni
a różnicy 500,00 zł miedzy kwotą deklarowaną
a
wskazaną w przedstawionej ofercie kwota całkowita za wynajem biur wyniesie 7.295,00 zł.
Zatem przewidziana przez Konsorcjum Inko rezerwa wyniesie zaledwie
205 zł.
Odwołujący dodał również, że oferta najmu stanowiąca dowód P1 jest nieaktualna –
obiekt ten
został już wynajęty. Nie może zatem być podstawą uznania, że cena została
oszacowana prawidłowo. Potwierdza to wydruk ze strony internetowej, który Odwołujący
załączył do pisma procesowego.
Abstrahując od powyższego, przedmiotowa oferta najmu to budynek, w którym
mieścił się sklep ogrodniczy, a zatem nie posiada on Sali konferencyjnej na 30 osób. Stąd
konieczne będzie wykonanie adaptacji budynku tak, aby spełniał wymogi Zamawiającego
określone w pkt 2.2.1 i 2.2.2 OPZ. Dodatkowo w przypadku zlokalizowania biura
Zamawiającego w tym samym miejscu co Biuro Konsultanta pomieszczenia biurowe
Zamawiającego winny być oddzielone i wynosić co najmniej 20 m
2
. Konsorcjum I nie
uwzg
lędniło przedmiotowych kosztów, a zgodnie z pkt 2.2.1. OPZ „Konsultant będzie
ponosić wszystkie koszty związane z urządzeniem, utrzymaniem i likwidacją Biura
Konsultanta
”. Dowodzi tego wydruk ze strony internetowej www.dom.gratka.pl
przedstawiający zdjęcia przedmiotowej nieruchomości.
Odwołujący podkreślił, że Zamawiający wymagał wskazania w wyjaśnieniach
lokalizacji biura. W
wyjaśnieniach Konsorcjum I brak wskazania zarówno na konkretne biuro,
jak i na l
okalizację. Znalazło się w nich jedynie stwierdzenie o przeanalizowaniu ofert
wynajmu biur i lokali użytkowych w miejscowości Goleniów.
O
dnośnie pozostałych 2 dowodów, tj. wydruku z ewidencji środków trwałych oraz
ofert na serwer FTP (dowody PI2-PI3)
Odwołujący wskazał, że dowody te powinny zostać
załączone do wyjaśnień, aby mogły być podstawą ich oceny przez Zamawiającego.
Odwołujący oświadczył, że nie kwestionuje okoliczności, że Konsorcjum I dysponuje
laptopami. Cały problem w tym, że w wyjaśnieniach, pomimo wyraźnego wezwania ze strony
Zamawiającego, nie przedstawiło dowodów na posiadanie zamortyzowanego sprzętu.
Odwołujący ponownie podkreślił, że istotą zarzutu jest nieprawidłowość złożonych wyjaśnień
oraz wadliwość czynności Zamawiającego, a nie okoliczność czy Konsorcjum I posiada czy
też nie posiada sprzętu komputerowego. W wezwaniu Zamawiający wyraźnie wskazał,
że oczekuje rozbicia ceny jednostkowej na poszczególne składniki.
Odwołujący podał także, że w wyjaśnieniach nie ma żadnych informacji odnośnie
serwera FTP. W szczególności Konsorcjum I nie wskazało, że serwer posiada, czy też że nie
zamierza
kupować serwera, ale zamierza kupić odpowiednią usługę. Zatem wyjaśnienia w
tym zakresie złożone na rozprawie, poparte dowodem PI3, są wyjaśnieniami spóźnionymi.
Dodatkowo Odwołujący stwierdził, że ww. oferta nie dotyczy Postępowania, ale wyraźnie w
jej treści wskazano, że dotyczy innego postępowania. Poza tym jest datowana na 6
października 2017 r., a więc po terminie składania ofert. Nie wynika z niej również, że koszt
utrzymania serwera FTP dotyczy
serwera o wielkości 10 TB (pkt 2.3 OPZ), a cena
utrzymania serwera zależy od jego wielkości.
Ponadto Konsorcjum I nie wykazało kosztów zakupu 3 szt. laptopów dla
Zamawiającego (pkt 2.2.2 OPZ). Odwołujący, w powołaniu na poz. 61, 63, 67, 74, 82-83, 92,
94, 101-102, 107-
108, 113 i 115 stwierdził, że laptopy, które Konsorcjum I wskazało
w ewidencji
środków trwałych, nie spełniają wymagań OPZ. Stąd, winno ono doliczyć do
kosztów biura kwotę 637,71 zł netto/m-c, która to kwota pokrywa zakup trzech laptopów dla
Zamawiającego waz z oprogramowaniem. Biorąc pod uwagę kwotę 205 zł netto/m-c jako
pozostała z zaoferowanej kwoty w poz. 1.1 i 1.2, Konsorcjum I posiada niedoszacowanie w
tej poz.
łącznie na kwotę 432,71 zł netto/m-c.
W kwestii kosztów środków transportu Odwołujący stwierdził, że cały wywód
Przystępującego I sprowadza się do argumentacji, że w dziale 1 Formularza Cenowego
należało ująć jedynie koszty samochodu dla Zamawiającego, zaś samochody dla Personelu
można było ująć w innych działach Formularza Cenowego, czemu Odwołujący zaprzeczył.
Odwołujący przywołał pkt 2.4 z Tomu III SIWZ i stwierdził, że jego miejsce i tytuł
wyraźnie wskazują, że koszty wszystkich samochodów powinny zostać ujęte w Dziale 1,
w
szczególności
przez
umieszczenie
wymagań
odnośnie
środków
transportu
Personelu Konsultanta w rozdziale 2.2 OPZ
– Koszty administracyjne, co znajduje
odzwierciedlenie w formularzu ofertowym Dziale 1
– Koszty administracyjne od rozpoczęcia
Usługi do wystawienia ostatniego Świadectwa Przejęcia.
Zama
wiający w wezwaniu do złożenia wyjaśnień w pozycji 1.1 zawarł wezwanie:
„Należy również wskazać jakie (typ) i ile środków transportu Wykonawca przewidział do
realizacji w celu zapewnienia sprawnego
pełnienia Usługi”. Konsorcjum I właśnie dla tej
pozycji
wskazało w wyjaśnieniach, że zamierza przewidzieć 1 lub 2 samochody Skoda Yeti
na różnych etapach realizacji Umowy. Zatem przyjęło za prawidłowe zawarcie wyjaśnień
odnośnie samochodów w wyjaśnieniach dla pozycji 1, co potwierdza zasadność zarzutów
odwołania.
W
ymóg Zamawiającego, aby koszty środków transportu ujmować wyłącznie
w Dziale 1 wynika z wymogu SIWZ, gdzie pod formularzem cenowym Z
amawiający zawarł
zastrzeżenie, zgodnie z którym koszty administracyjne od rozpoczęcia usługi do wystawienia
Świadectwa Przejęcia muszą obejmować całość kosztów związanych z prawidłową
realizacją Usługi zgodnie z umową i OPZ.
Wskazuje to jednoznacznie, że koszt administracyjny, jakim jest niewątpliwie
samochód, winien być wskazany w Dziale 1. Dodatkowo Zamawiający wymagał, aby całość
kosztów działu 1 „Koszty administracyjne” nie przekroczyły 15% całości ceny z pozycji A
Formularza Cenowego. Wskazanie przez
Przystępującego I kosztów samochodu dla
Personelu w pozycjach działu 2 (który może obejmować wyłącznie usługi nadzoru i
zarządzania) stanowi obejście przedmiotowego wymogu SIWZ.
Otóż cena netto w pozycji A oferty Konsorcjum I wynosi 6.261.700 zł, a zatem 15%
tej kwoty to 939.255 zł. Tymczasem w ofercie Konsorcjum I cena łączna
Koszt
ów administracyjnych (dział 1) to 938.400 zł, co stanowi 14,98% ceny z pozycji A.
Jeśli do ceny łącznej Kosztów administracyjnych (dział 1) w wysokości 938.400 zł
dodamy koszt środków transportów wskazany w 3 pozycjach Działu 2, to otrzymamy
1.202.400
zł, co stanowi aż 19,19% ceny z poz. A.
Nie jest zatem prawidłowe przeniesienie części kosztów środków transportu z działu 1
do działu 2, gdyż w ten sposób Zamawiający uznał za prawidłowe ominięcie wymogów
SIWZ. Wskazać należy, że inni wykonawcy zastosowali się do tego wymogu. Zgoda
Zamawiającego na naruszenie przez Konsorcjum I postanowień SIWZ prowadzi wprost do
nierównego traktowania wykonawców i niezasadnego preferencyjnego traktowania
Konsorcjum I.
Odnosząc się zaś do argumentów podnoszonych na rozprawie przez Konsorcjum I
należy wskazać, że Odwołujący zwrócił w odwołaniu uwagę na fakt, że leasing kończy się
w toku realizacji Umowy.
Odwołujący dokonał przeliczenia miesięcznego kosztu samochodu
właśnie z uwzględnieniem zarówno miesięcznej raty leasingu, jak i kwoty wykupu.
Odwołujący wyliczył w odwołaniu, że miesięczny koszt to kwota 1.118,76 zł.
To właśnie Przystępujący I w ogóle nie uwzględnił w swoich wyjaśnieniach faktu,
że leasing kończy się w toku realizacji Umowy i że samochód będzie podlegał wykupowi.
W
wyjaśnieniach dla całego okresu realizacji Umowy przyjęto kwotę 1.032,80 zł, tj. kwotę
w
wysokości „kosztu leasingu”. Tym samym treść wyjaśnień potwierdza, że Konsorcjum I nie
dołożyło należytej staranności na etapie szacowania ceny oferty, a następnie na etapie
przygotowania wyjaśnień i w związku z tym pominęło w swoich wyjaśnieniach kwestię
wpływu na cenę oferty faktu, że umowa leasingu kończy się i należy jednorazowo wykupić
samochód za wysoką cenę, tj. 30.807,11 zł. Powoduje to niedoszacowanie miesięcznej
średniej raty prawie o 100 zł (przyjęto kwotę 1.032,80 zł, podczas gdy należało przyjąć kwotę
1.118,76 zł).
Odwołujący zwrócił uwagę na kwestię ubezpieczenia samochodu. Problem ten był
wskazany i omówiony w odwołaniu, natomiast Konsorcjum I na rozprawie pominęło tę
kwestię. Wynika to zapewne z faktu, że pominięcie ubezpieczeni to kolejne niedoszacowanie
ceny oferty
– tym razem o kwotę 260,42 zł/m-c. Zamawiający wyraźnie wskazał w wezwaniu
(poz. 1.2a Formula
rza Cenowego „Środek transportu”, str. 3 wezwania), że oczekuje
z
łożenia kalkulacji kosztów ubezpieczeń.
Przystępujący I nie dość, że nie przedstawił żadnych dowodów w zakresie kosztów
ubezpieczeń, to nawet nie odniósł się w wyjaśnieniach do kwestii ubezpieczenia
samochodów i związanych z tym kosztów. Należy podkreślić, że umowa leasingu dołączona
do wyjaśnień Konsorcjum I z 18 sierpnia 2017 r. wyraźnie wskazuje, że nie dotyczy
ubezpieczenia (str. 3).
Dodatkowo,
Konsorcjum I dokonało przeniesienia kosztów z poz. 1.2a w zakresie
serwisu i wymiany opon do poz. 2.3
, (str. 9 wyjaśnień z 18 sierpnia 2017 r.), co winno
skutkować odrzuceniem oferty.
W odniesieniu do zarzutu związanego z kosztami zatrudnienia specjalistów na
umowę o pracę Odwołujący stwierdził, że Konsorcjum I oparło swoją argumentację na fakcie,
że nie płaci składki PFRON, gdyż zatrudnia 18 osób, jednak pominęło okoliczność, że w
wyniku zawarcia umowy w ramach P
ostępowania przekroczy próg 25 osób i będzie
zobowiązane płacić składkę PFRON. Gdyby Przystępujący I szacował cenę oferty z
zachowaniem należytej staranności, to uwzględniłby kwestię wzrostu zatrudnienia i
powstani
a obowiązków ponoszenia kosztów związanych z PFRON. Otóż w wyniku zawarcia
urnowy powstaj
e obowiązek zatrudnienia na umowę o pracę 10 osób 2 osoby personelu
biurowego, 2 osoby personelu pomocniczego oraz 6 osób z personelu Kluczowego
(Inżyniera Kontraktu, Głównego Inspektora Nadzoru specjalności inżynieryjnej drogowej,
Głównego Inspektora Nadzoru specjalności inżynieryjnej mostowej, Specjalisty ds. rozliczeń
/ Specjalisty ds. roszczeń oraz Technologa).
Co więcej, Konsorcjum I przedstawiło dowód w postaci 14 oświadczeń, że osoby
składające oświadczenia zobowiązują się świadczyć usługi w ramach projektu na podstawie
umowy o pracę. W konsekwencji liczba osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę
wynos
ić będzie 32 (18 obecnie zatrudnionych i 14 nowozatrudnionych, zgodnie ze złożonymi
oświadczeniami).
Podsumowując, Odwołujący stwierdził, że zarzuty odwołania w zakresie
nieuwzględnienia obowiązkowej składki na PFRON w zakresie ceny kosztów osobowych
w wyso
kości 102,94 zł na jeden etat są zasadne.
Odwołujący wskazał następnie, że Konsorcjum I pominęło zupełnie koszty zastępstw,
urlopów,
czy
chorobowego,
których
przedstawienia
wymagał
Zamawiający.
Podkreślił również, że ani Konsorcjum I ani Zamawiający nie odnieśli się do kosztów
urlopów, zwolnień lekarskich i zastępstw, na które Odwołujący wskazywał na str. 13-14
odwołania.
Nawet gdyby przyjąć, że wysokość kosztów miesięcznych na 1 osobę wynosi
2.389,60
zł (czemu Odwołujący przeczy), to Przystępującemu I pozostawałaby kwota
10,40
zł/m-c (2.400 zł w ofercie - 2.389,60 zł = 10,40 zł) na pokrycie pozostałych kosztów,
tj.
właśnie kosztów urlopów czy zastępstw. W chwili składania oferty minimalna stawka
godzinowa wynosi
ła 12 zł, zatem Konsorcjum I ma w swojej ofercie rezerwę w wysokości
mniej niż jedna godzina miesięcznie (około 11 godzin rocznie).
W żadnym miejscu wyjaśnienia nie odnoszą się do przedmiotowych elementów
cenotwórczych do czego Konsorcjum I było zobowiązane na podstawie pkt 15.3 TOM I IDW.
Poza tym
dowód o braku obowiązków płacenia składki PFRON dotyczy tylko INKO
Consulting
sp. z o.o., podczas gdy ofertę złożyło konsorcjum dwóch wykonawców. Ponadto,
z
informacji prasowych dostępnych na stronie Pulsu Biznesu wynika, że wykonawca MP
Mosty sp. z o.o. zatrudnia
35 osób.
Taki
sam brak dowodu dotyczy także ww. wykonawcy w zakresie składki na
ubezpieczenie wypadkowe. Fakt, że jeden z członków płaci niższą składkę, nie jest
dowodem, że wykonawca którym jest Konsorcjum 2 firm też płaci niższą składkę. Wynika to
z
faktu,
że w złożonych wyjaśnieniach nie wskazano, że koszty osobowe będą ponoszone wyłącznie
przez INKO Consulting s
p. z o.o. Brak wskazania powoduje, że argumentacja oraz dowody
są ułomne, niepełne. Nie dotyczą one bowiem podmiotu, który złożył ofertę.
W odniesieniu do kosztów personelu w okresie realizacji robót oraz gwarancji
Odwołujący stwierdził, że Konsorcjum I w ogóle nie odniosło się do zarzutu odwołania
o niezgodnym z prawem
różnicowaniu wynagrodzenia tych samych pracowników w różnych
okres
ach obowiązywania umowy o pracę (str. 15 odwołania). Konsorcjum I złożyło dowody
(oświadczenia pracowników), z których wynika, że wskazane w nich osoby będą otrzymywać
różne wynagrodzenie na podstawie urnowy o pracę w różnych okresach obowiązywania
umowy
o pracę. Odwołujący zwrócił uwagę, że konstrukcja różnicowania wysokości
wynagrodzenia w
toku obowiązywania umów o pracę narusza bezwzględnie obowiązujące
przepisy prawa pracy. U
mowa o pracę określa miesięczne wynagrodzenie należne
pracownikowi, niezależnie od tego, jakie świadczy usługi I czy w ogóle wykonuje pracę.
Umowa o pracę wiąże się z pewnością wysokości wynagrodzenia dla pracownika.
Obniżenie wynagrodzenia jest możliwe wyłącznie w trybie złożenia przez pracodawcę
wypowiedzenia zmieniającego. Nie można jednak określić w umowie o prace różnych stawek
mies
ięcznego wynagrodzenia w zależności od tego, jaką usługę świadczy pracownik, a
należy pamiętać, że zakres pracy nie ulega zmianie.
Ponadto, tak radykalne obniżenie wynagrodzeń jak na przykład w przypadku
Inżyniera Kontraktu o blisko 25% dla okresu przeglądu i rozliczenia budzi wątpliwości co do
dysponowania tym personelem na danym etapie zamówienia stwarza ryzyko jego
ewentualnego odstąpienia od realizowanych zadań. Trudno bowiem brać pod uwagę,
że wysoko wykwalifikowany specjalista po okresie 41 miesięcy pracy (pomijając fakt,
że w okresie 15 miesięcy projektowania ma również obniżoną stawkę), zgodzi się na
obniżenie swojego wynagrodzenia o 25%. Co więcej, na uwagę zasługuje fakt, że
przedstawione oświadczenia w żadnym punkcie nie wykazują wielkości przyjętego etatu, a
więc nie ma możliwości weryfikacji czy przyjęte wynagrodzenia obejmuję wielkość etatu
zgodną z wymaganiami SIWZ.
Kodeks
pracy
umożliwia
zastosowanie
wypowiedzenia
zmieniaj
ącego.
Wypowiedzenie
to polega na zmianie warunków umowy na mniej korzystne dla pracownika
niż dotychczasowe. Wypowiedzenie zmieniające można dokonać zarówno w stosunku do
umów zawartych na czas nieokreślony, jak również w umowach zawartych na okres próbny
oraz w umowach na czas dłuższy niż 6 miesięcy, jeżeli strony zastrzegły w takiej umowie
możliwość jej wypowiedzenia. Wypowiedzenie zmieniające nie zezwala na jednostronną
zmianę warunków pracy i płacy. Wypowiedzenie opiera się na zasadzie równości stron.
Jeżeli wypowiedzenie zostanie przez pracownika odrzucone powoduje to rozwiązanie
stosunku pracy, bez obowiązku dodatkowego oświadczenia woli pracodawcy.
Ponadto wątpliwości Odwołującego budzą same oświadczenia datowana na 2
czerwca 2017 r. Skoro
Przystępujący I był w posiadaniu przedmiotowych dowodów w danej
dacie, powinien sp
rostać pierwszemu wezwaniu Zamawiającego.
Ponadto niedopuszczalne,
w ocenie Odwołującego, jest zmienianie wyjaśnień oraz
wprowadzanie na ich potrzeb
y nowych dowodów, co Konsorcjum I zastosowało w zakresie
stawek przyjętych dla personelu. W wyjaśnieniach z 18 sierpnia 2017 r. przedstawiło
ta
belaryczne zestawienie kosztów, określając stawki dla poszczególnego personelu,
natomiast w toku prowadzonego postępowania odwoławczego złożyło oświadczenia
przedmiotowego personelu na kwoty niższe niż pierwotnie, tworząc iluzoryczną rezerwę.
Odwołujący podtrzymał również zarzuty niezgodności treści ofert Konsorcjum I
i
Wykonawcy L z SIWZ stwierdzając, że zarówno ww., jak i Zamawiający nie odnieśli się do
argumentacji z odwołania.
Na potwierdzenie przedstawionej powyżej argumentacji Odwołujący załączył do
pisma procesowego:
1.
wydruk oferty wynajmu lokalu, o którym mowa w dowodzie PI1 – dowód O1,
2.
wydruk ze strony internetowej Puls Biznesu z danymi o zatrudnieniu w spółce
MP-Mosty w latach 2009 i 2012-2015
– dowód O2.
Replik
a Przystępującego I
Na rozprawie
19 stycznia 2018 r. Konsorcjum I, odnosząc się do wniosku o
pominięcie złożonych na rozprawie 15 stycznia 2018 r. dowodów, stwierdziło, że w
postępowaniu odwoławczym nie obowiązuje prekluzja dowodowa, ponieważ zgodnie z art.
190 ust. 1 Pzp strony mogą prezentować materiał dowodowy do zamknięcia rozprawy.
Przystępujący I dodał, że odmienna interpretacja stałaby w sprzeczności z art. 190 ust. 1a
Pzp, nakładającym na niego ciężar udowodnienia, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Konsorcjum I stwierdziło, że niektóre z zarzutów odwołania wykraczają poza zakres
adresowanych do niego wezwań (wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe,
stawki
personelu konsultanta, serwer FTP), a nadto, że już w pierwszych wyjaśnieniach
przedstawiło dowody na realność kalkulacji ceny oferty w ośmiu pozycjach.
Przystępujący I, w zakresie kosztów Biura Konsultanta/Zamawiającego podał, że:
oferta stanowiąca dowód PI1 dotyczyła lokalu o znacznie większej, niż wymagana,
powierzchni,
nie jest p
rawdą, jakoby laptopy ujęte w zaznaczonych pozycjach dowodu PI2 nie
spełniały wymogów SIWZ – dokonana przez Odwołującego analiza nie uwzględnia
poz. 86 i 91, w których wymieniono najdroższe (i najlepsze) jednostki sprzętowe,
dowód PI3 odnosi się do postępowania, w którym wymagania w zakresie serwera
FTP były identyczne, jak w przedmiotowej sprawie.
W kwestii kosztów personelu biurowego i pomocniczego Przystępujący I podał,
że składki na PFRON stanowią ogólny koszt pracodawcy, którego nie sposób przypisać do
konkretnego pracownika. Zaznaczył, że ww. personel zatrudniony zostanie przez
wykonawcę INKO Consulting sp. z o.o.
Co do kosztów personelu w okresie realizacji robót i gwarancji Konsorcjum I
wyjaśniło, że dowody PI6 potwierdzają powszechnie stosowaną na rynku i zgodną z prawem
praktykę różnicowania wysokości wynagrodzeń.
W pozostałym zakresie podtrzymał argumentację z rozprawy z 15 stycznia 2018 r.,
wnosząc dodatkowo o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z treści:
1.
zestawienia rzeczywistych kosztów utrzymania biura wraz z przykładowymi
ofertami najmu lokali w miejscowości Goleniów – dowody PI11,
2.
wyciągu z Tomu III SIWZ (OPZ) w postępowaniu, do którego odnosił się dowód
PI3
– dowód PI12,
3.
zestawienia kosztów użyczanego samochodu – dowód PI13.
Po
przeprowadzeniu rozprawy Izba, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy
omówiony w dalszej części uzasadnienia, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia i stanowiska stron zawarte w odwołaniu i odpowiedzi na odwołanie,
a
także wyrażone ustnie na rozprawie i odnotowane w protokole, ustaliła i zważyła,
co
następuje.
Skład
orzekający
stwierdził,
że
Odwołujący
jest
legitymowany,
zgodnie z przepisem art.
179 ust. 1 Pzp, do wniesienia odwołania.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody z treści:
1.
protokołu Postępowania,
2. SIWZ,
3. ofert Konsorcjum I oraz Wykonawcy L,
4.
wezwań Przystępującego I do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny i treści oferty
(pisma z 7 sierpnia, 5
września i 7 listopada 2017 r., stanowiące odpowiednio
„Wezwania I 1-3”),
5.
wyjaśnień Konsorcjum I (pisma z 18 sierpnia, 7 września i 14 listopada 2017 r.,
stanowiące odpowiednio „Wyjaśnienia I 1-3”),
6.
wezwań Przystępującego L do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny i treści oferty
(pisma
z 7 sierpnia, 5 września i 5 grudnia 2017 r., stanowiące odpowiednio
„Wezwania L 1-3”),
7.
wyjaśnień Wykonawcy L (pisma z 17 sierpnia, 8 września i 12 grudnia 2017 r.,
stanowiące odpowiednio „Wyjaśnienia L 1-3”),
8. zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej (pismo z 14 grudnia 2017 r.),
9.
dowodów załączonych do pisma procesowego Odwołującego z 18 stycznia 2018 r.
oraz przedstawionych na rozprawie, z zastrzeżeniem poniższych uwag.
I.
Część wspólna dotycząca zarzutów odwołania
W zakresie problematyki rażąco niskiej ceny skład orzekający – wobec gruntownego
omówienia tego pojęcia w doktrynie i orzecznictwie – jedynie ogólnie wskazuje, że przez
rażąco niską cenę rozumieć należy cenę odbiegającą znacznie (rażąco) od realiów
rynkowych, cenę, która nie daje gwarancji należytego (zgodnego z wymaganiami
Zamawiającego) wykonania zamówienia.
Z przepisu art. 90 ust. 1a Pzp wynika obligatoryjna podstawa wezwania do złożenia
wyjaśnień rażąco niskiej ceny oferty. Obowiązek taki powstaje gdy cena całkowita oferty jest
niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 Pzp
lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert.
W powyższej sytuacji, jak to wynika z zawartego w ust. 1a odesłania do ust. 1
komentowanego przepisu, badaniu podlega zaoferowana cena lub koszt lub ich istotne
części składowe. Istotny charakter mają takie części składowe ceny lub kosztu, które w
sposób wymierny przekładają się na ich wysokość, a tym samym – na cenę oferty. Ciężar
dowodu braku tej cechy przez określone w wezwaniu części składowe spoczywa – zgodnie z
ogólną regułą wyrażoną w art. 90 ust. 2 Pzp – na wykonawcy. Z przepisu tego należy
wyprowadzić wniosek, że w sytuacji, w której zamawiający wprost wyrazi oczekiwanie
przedstawienia mu dowodów na prawidłowość skalkulowania ceny (określenia wysokości
kosztu), wykonawca
powinien wezwaniu takiemu sprostać. Nie sposób bowiem przyjmować,
że profesjonalny uczestnik obrotu gospodarczego obliczając cenę oferty czyni to wyłącznie
w
oparciu o same założenia (przewidywania) co do kosztowności realizacji zamówienia,
nie
mające oparcia w żadnych dokumentach (przykładowo – ofertach potencjalnych
kontrahentów, czy już zawartych umowach z partnerami handlowymi, bądź kalkulacjach).
Kwestia ciężaru dowodu odnoszącego się do rażąco niskiej ceny oferty
kontynuowana jest w przepisie art. 190 ust. 1a Pzp, zgodnie z którym spoczywa on na
wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego.
Wydawać mogłoby się, że – biorąc dodatkowo pod uwagę wynikającą z art. 190 ust. 1
zdanie drugie Pzp możliwość przedstawiania dowodów do zamknięcia rozprawy –
postępowanie odwoławcze służy ustaleniu czy oferta zawiera rażąco niską cenę, a
wykonawca
– uczestnik postępowania, którego zarzut dotyczy może, niezależnie od
wcześniejszej aktywności w postępowaniu wyjaśniającym (bądź jej braku), w sposób
nieskrępowany przedstawiać dowody przemawiające za poprawnością skalkulowania ceny
oferty. Rozumowanie t
akie jest jednak błędne, jako że – po pierwsze – ocena wyjaśnień
rażąco niskiej ceny i składanych na ich poparcie dowodów należy do zamawiającego i
dokonywana powinna być w ramach postępowania wyjaśniającego. Po drugie – przy takiej
interpretacji przepisu art. 190 ust. 1a w
zw. z ust. 1 zdanie drugie Pzp wspomniany wcześniej
przepis art. 90 ust. 2 Pzp pozbawiony byłby praktycznego znaczenia, a sam wykonawca,
którego oferty zarzut rażąco niskiej ceny dotyczy, otrzymywałby kolejną szansę na jego
odparcie, war
unkowaną posiadaniem statusu strony albo uczestnika postępowania
odwoławczego. Przyjąć zatem należy, że możliwość przedstawienia dowodów na odparcie
zarzutu rażąco niskiej ceny odnosi się do sytuacji, w której dotyczą one okoliczności
niebędących przedmiotem wezwań kierowanych do wykonawcy w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Wreszcie, po trzecie, postępowanie odwoławcze w
którym rozstrzygany jest zarzut rażąco niskiej ceny ma na celu ustalenie, czy zamawiający
dysponując określonymi informacjami zawartymi w wyjaśnieniach wykonawcy (złożonych w
odpowiednim momencie, o czym poniżej) podjął właściwą decyzję w zakresie ich oceny.
Odrębnie wspomnieć należy o wypracowanej w orzecznictwie Izby zasadzie
jednokrotnego wzywania do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Pamiętać trzeba jednak,
że znajduje ona zasadniczo zastosowanie w sytuacjach, w których wezwanie precyzyjnie
wskazywało okoliczności które należy wyjaśnić. W takiej sytuacji, w braku wyczerpującej
odpowiedzi ze strony wykonawcy, nie należy ponownie wzywać go do złożenia wyjaśnień,
a
jedynie stwierdzić, że wykonawca nie podołał wynikającemu z art. 90 ust. 2 Pzp
obowiązkowi wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu. W
konsekwencji, dopuszczalność ponownego wzywania w trybie art. 90 Pzp ograniczona
powinna być do sytuacji, w których zamawiający wystosował ogólnikowe wezwanie i
otrzymał odpowiedź o równie ogólnym charakterze, bądź przypadków, gdy po uzyskaniu
wyjaśnień zaistniała potrzeba uszczegółowienia informacji w zakresie nieobjętym uprzednim
wezwaniem.
W kwestii drugiej ze wskazanych podstaw odrzucenia ofert przystępujących, a to
niezgodności treści oferty z SIWZ (art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp) podkreślenia wymaga,
że w orzecznictwie Izby mianem tym określa się nie tylko niezgodność zobowiązania
opisanego w SIWZ
ze zobowiązaniem oferowanym przez wykonawcę (tj. sytuację, w której
świadczenie z oferty nie odpowiada, np. ze względu na parametry techniczne,
świadczeniu oczekiwanemu przez zamawiającego), ale również przypadki sporządzenia
i
przedstawienia oferty w sposób niezgodny z wymaganiami SIWZ. Nadmienić trzeba że
należy
to
odnosić
do
wymagań
SIWZ
dotyczących
sposobu
wyrażenia,
opisania i potwierdzenia zobowiązania/świadczenia ofertowego, a więc wymagań co do
treści oferty, a nie wymagań co do jej formy, które również tradycyjnie zamieszczane są
w SIWZ (np.
wymóg parafowania każdej ze stron formularza oferty).
Kierując się przedstawionymi powyżej zapatrywaniami skład orzekający doszedł do
przekonania, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie, choć nie sposób zgodzić się ze
wszystkimi argumentami, które zostały w nim podniesione.
II.
Zarzuty dotyczące oferty Przystępującego I (w układzie wynikającym z uzasadnienia
odwołania)
II.1.
Powtórne wezwanie do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Zarzut okazał się zasadny.
Podstawą zarzutu było twierdzenie, że Konsorcjum I dwukrotnie zostało wezwane do
przedstawienia HPPK (czego ostatecznie nie
zrobiło), pomimo że powinno było uczynić
zadość już Wezwaniu I1 i złożyć Zamawiającemu oczekiwany dokument.
Zakres informacji przedstawianych w HPPK determinowany był postanowieniami § 11
ust. 3 i nast. WU, przy czym nie było sporne, że obejmuje on również liczbę dniówek
przewidzianych w każdym miesiącu dla każdego członka Personelu Konsultanta
(zob.
Wyjaśnienia I1, str. 4 oraz Wyjaśnienia I2, str. 1). Bez znaczenia jest przy tym
podnoszona przez Konsorcjum I okoliczność, że wobec wspomnianych postanowień WU,
w
tym braku danych do sporządzenia HPPK w postaci Programu Wykonawcy Robót
(Wyjaśnienia I1, str. 4-5 oraz Wyjaśnienia I2, str. 1), nie było, zdaniem Przystępującego I,
możliwości przedstawienia (szczegółowego) HPPK. Zamawiający w Wezwaniu I1 (str. 4-5)
wskazał na potrzebę przedstawienia przykładowego HPPK, nie sposób zatem nadawać mu
znaczenia wyni
kającego z postanowień WU (w szczególności ów przykładowy HPPK nie
stanowiłby podstawy wykonania Harmonogramu Płatności, zgodnie z § 11 ust. 5 WU).
Przykładowy HPPK pozwolić miał Zamawiającemu na oszacowanie zaangażowania
personelu wykonawcy na poszczególnych etapach realizacji zamówienia, z uwzględnieniem
towarzyszących temu kosztów, które w zamówieniach na usługi nadzoru, stanowią znaczną
cześć cen ofert.
Jakkolwiek bez znaczenia jest różnica w nazwach oczekiwanego i złożonego
dokumentu, tym niemniej bez wątpienia załączone do Wyjaśnień I1 ROC nie zawiera
informacji o liczbie dniówek, która to powinna wynikać nawet z przykładowego HPPK.
Dokonując zmiany rodzaju przedstawianego dokumentu Przystępujący I nie był uprawniony
do rezygnacji z umieszczenia w nim oczekiwanych przez Zamawiającego informacji. Z kolei
ROC załączone do Wyjaśnień I2 nie powinno być przez Zamawiającego wzięte pod uwagę,
jako że stanowiło efekt powtórnego wezwania odnoszącego się do tej samej okoliczności.
II.2.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego
(Dział 1, poz. 1.1 i 1.2 Formularza Cenowego)
Niektóre z okoliczności stanowiących podstawę faktyczną zarzutów odwołania
potwierdziły się.
Nie ulega wątpliwości, że już w Wezwaniu I1 (str. 2) Konsorcjum I zobligowane
zostało do przedstawienia dowodów na poparcie rzetelności skalkulowania tych pozycji
formularza cenowego. Wbrew niebudzącej wątpliwości treści wezwania Przystępujący I
ograniczył się wyłącznie do wskazania źródeł na podstawie których oszacował koszty
wynajęcia lokalu (Wyjaśnienia I1, str. 2). Ergo dowody PI1 i PI11 Izba uznała za spóźnione,
natomiast dowód O1 odnoszący się do dowodu PI1 – za pozbawiony znaczenia dla
rozstrzygnięcia o zarzucie odwołania.
W pozostałym zakresie argumentacja Odwołującego nie zasługiwała na
uwzględnienie.
Przede wszystkim w kierowanych do Przystępującego I wezwaniach Zamawiający nie
oczekiwał przedstawienia dowodów potwierdzających realność kalkulacji kosztów biur
w
części dotyczącej wyposażenia (laptopów, czy serwera FTP). W Wyjaśnieniach I1 (str. 2)
Konsorcjum I podało, że „posiada kompletne wyposażenie biura obejmujące […] sprzęt
komputerowy […]”. Powyższe potwierdza, że Przystępujący I odniósł się do tej kwestii, a
nadto uprawnia wniosek, że posiada, zgodnie z twierdzeniami z rozprawy z 15 stycznia 2018
r. (str.
6), własny serwer FTP, bowiem powszechnie wiadome jest, że serwer FTP mieści się
w
pojęciu sprzętu komputerowego. W powyższym kontekście założenia Odwołującego
o
konieczności zakupienia tego sprzętu były nieuprawnione. Skład orzekający uznał
cytowaną argumentację Konsorcjum I za wiarygodną, podobnie jak złożone na jej poparcie
dowody
PI2-
PI3 oraz PI12, których wiarygodności Odwołujący nie zdołał podważyć.
II.3.
Koszty związane z zapewnieniem środków transportu (Dział 1, poz. 1.2a oraz
Dział 4, poz. 4.2a Formularza Cenowego)
Na wstępie rozstrzygnięcia wymagał spór o możliwość ujęcia kosztów środków
transportu przewi
dzianych dla Zamawiającego i personelu Konsultanta w innych niż ww.
pozycjach formularza cenowego.
W powyższym zakresie decydujące dla Izby znaczenie miały następujące
okoliczności:
pkt
15.2 IDW, z którego wynika, że Formularz Cenowy należy wypełnić ściśle
według kolejności wyszczególnionych w nim pozycji, wyliczając poszczególne
ceny jednostkowe oraz zakaz samodzielnego wprowadzania zmian do
Formularza Cenowego,
pkt 15.3 IDW, zgodnie z
którym każda cena jednostokowa z oferty wykonawcy
powinna obejmować całkowity koszt wykonania danej pozycji w Formularzu
Cenowym,
pkt 2.4 OPZ, który zawiera wymagania odnoszące się nie tylko do pojazdu
przeznaczonego dla Zamawiającego, ale również (akapit pierwszy, str. 12) wymóg
zapewnienia personelowi Konsultanta odpowiedniej liczby środków transportu,
zapewniającej sprawne pełnienie Usługi,
w wezwaniu I1 (str. 2 i 7), w zakresie Działu 1, poz. 1.1 i Działu 4, poz. 4.1
Formularza Cenowego.
W konsekwencji
skład orzekający uznał, że całkowite koszty środków transportu
powinny bez wątpienia zostać ujęte w Dziale 1 i 4 Formularza Cenowego.
Rozstr
zygając natomiast
o
właściwych
dla
ujęcia
tych
kosztów
pozycjach
Formularza
Cenowego Izba zwróciła uwagę na okoliczność, że tylko poz. 1.2a i 1.4a
referowały wprost do środków transportu.
Jakkolwiek z treści Formularza Cenowego załączonego do oferty Konsorcjum I nie
wynika, jakoby naruszone zostały przytoczone powyżej zasady opisujące sposób obliczenia
ceny oferty (pkt 15.2 i 15.3 IDW), tym niemniej okoliczność tę potwierdzają zarówno
Wyjaśnienia I1 oraz załączone do nich ROC, jak i ROC załączone do Wyjaśnień I2 oraz
ROC stanowiące dowód PI8. Przystępujący I w Wyjaśnieniach I1 wskazał na str. 3,
że „wstępnie przewidział zapewnienie jednego samochodu (Skoda Yeti) w okresie
projektowania (wer
yfikacja i koordynacja prac projektowych) i w okresie przeglądów i
rozliczenie kontraktu
(do wystawienia Świadectwa Wykonania i Ostatecznego Świadectwa
Płatności) oraz dwóch samochodów (Skoda Yeti)[…]” stwierdzając jednocześnie,
że „koszty związane z ich użytkowaniem na kontrakcie zostały pokazane w pozycjach
Środki transportu ogółem w Załączniku nr 1 – Rozbicie ceny ofertowej”. Wspomniane
pozycje „Środki transportu ogółem” dodane zostały w poz. 2.1, 2.2 i 2.3 Działu 2 ROC,
które sporządzono na wzór Formularza Cenowego. Co więcej, na str. 9 Wyjaśnień I1
znalazło się stwierdzenie, że „Koszty związane z serwisem (przeglądy, naprawy) oraz
wymianą opon samochodu użyczonego Zamawiającemu zostały uwzględnione w pozycji 2.3
Usługi nadzoru i zarządzania – okres przeglądu i pokazane […] w pozycjach Środki
transportu ogółem, które obejmują serwis całej floty Wykonawcy”.
Powyższe potwierdza naruszenie przytoczonych powyżej wymogów IDW przez
przeniesienie kosztów „wykonania danej pozycji w Formularzu Cenowym” i zakazu
s
amodzielnego wprowadzania zmian do Formularza Cenowego, uzasadniając odrzucenie
oferty Przystępującego I na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp z powodów wskazanych w pkt
I uzasadnienia wyroku
(„Część wspólna…”).
Na marginesie Izba wskazuje, że uprawniony wydaje się wniosek Odwołującego,
że wspomniany podział kosztów wynikał z zastrzeżenia zawartego w pkt 15.4 IDW,
zgodnie z którym w przypadku przekroczenia wskazanego w Formularzu Cenowym dla
Działu 1 15-procentowego limitu liczonego w stosunku do wartości łącznej ceny netto oferty.
W powyższym zakresie Izba uwzględniła argumentację Odwołującego i towarzyszące jej
wyliczenia zawarte na str. 8 pisma procesowego z 18 stycznia 2018 r.
Ponadto,
zdaniem
składu
orzekającego,
niezależnie
od
dokonanego
nieuprawnione
go podziału kosztów zapewnienia środków transportu, złożone w tym zakresie
przez Konsorcjum
I wyjaśnienia podstaw kalkulacji ceny oferty są wątpliwe.
W tym aspekcie Izba zwróciła uwagę, że poza cytowanym powyżej stwierdzeniem
o
przewidzeniu określonych środków transportu Konsorcjum I nie odniosło się szczegółowo
do tej kwestii,
obejmując złożonymi wyjaśnieniami jedynie wyliczenie kosztów samochodu
dla Zamawiającego. Zestawienie miesięcznych kwot obejmujących koszty zapewnienia
pojazdu dla Zamawiającego (3.300 zł) z odpowiadającymi im kosztami pozostałych pojazdów
[Dział 2, poz. 2.1, podpozycja „Środki transportu ogółem” – 3.000 zł, poz. 2.2, analogiczna
podpozycja (do porównania przyjęto jeden samochód, bowiem na tym etapie – zgodnie z
zacytowanym fragmentem Wyjaśnień I1 – Przystępujący I zadeklarował użycie dwóch
pojazdów) – 3.000 zł] rodzi niewyjaśnioną przez Konsorcjum I wątpliwość dotyczącą
zasadności określenia ich na takim poziomie (300 zł różnicy), nawet pomimo braku
szczegółowych wymagań odnoszących się do pojazdów dla personelu Konsultanta.
Ponadto, wątpliwość, w kontekście stwierdzenia o posiadaniu wspomnianych
pojazdów na własność (Wyjaśnienia I1, str. 3), budzą załączone do Wyjaśnień I1 dowody
rejestracyjne pojazdów, z których wynika, że stanowią one Raiffeisen Leasing Polska S.A.
Izba zwróciła również uwagę, że w zakresie omawianych pozycji Przystępujący I
wzywany był do złożenia dowodów (Wezwanie I1, str. 3, gdzie przykładowo wskazano na
kalkulację kosztów ubezpieczeń, czy paliwa), w odpowiedzi na co złożył jedynie wspomniane
dowody rejestracyjne oraz umowę leasingu pojazdu przeznaczonego, zgodnie z treścią
Wyjaśnień I1, dla Zamawiającego. W konsekwencji za nieudowodnione uznać należy
wymienione na str. 3 Wyjaśnień I1 koszty paliwa, płynów eksploatacyjnych, czy mycia
samochodu. Ponadto, treść załączonej do Wyjaśnień I1 umowy leasingu nie potwierdza
zawartego w nich (str. 3) stwierdzenia, jakoby koszty leasingu obejmowały ubezpieczenie
OC, NNW, assistance, serwis, przeglądy techniczne, sezonową wymianę opon, przedłużenie
ubezpieczenia, czy samochód zastępczy w czasie naprawy i przeglądu pojazdu. Ergo także
wysokość tych kosztów nie została przez Konsorcjum I wyjaśniona, natomiast mający je
potwierdzać dowód PI13 uznany został, w świetle wyraźnego oczekiwania przedstawienia
dowodów już na etapie Wyjaśnień I1, za spóźniony.
P
rzedstawiona argumentacja potwierdza z kolei zasadność zarzutów naruszenia
art.
89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp przez nieprawidłową ocenę wyjaśnień rażąco niskiej
ceny, a w konsekwencji
– zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego I.
II.4.
Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomocniczego na umowę o pracę
(Dział 1, poz. 1.3 i 1.4 Formularza Cenowego)
Nie potwierdziła się podnoszona przez Odwołującego okoliczność ustalenia kosztów
zatrudnienia ww. personelu na poziomie nie uwzględniającym minimalnego wynagrodzenia
za pracę oraz nieuzasadnionego obniżenia wysokości stopy procentowej składki na
ubezpieczenie wypadkowe.
W powyższym zakresie Izba uwzględniła argumentację Przystępującego I o
możliwości obniżenia wspomnianej stopy procentowej z 1,80% do 0,67%, znajdującą
potwierdzenie w
dowodzie PI4. W ten sposób obniżeniu poniżej wyliczonej przez
Odwołującego kwoty 2.421,20 zł uległy całkowite koszty zatrudnienia członka personelu
biurowego lub pomocniczego.
Skład orzekający stwierdził jednakże, że Wyjaśnienia I1, pomimo wyraźnego
wezwania do przedstawienia sposobu wyceny i wskazania czy i w jaki sposób oferta
Konsorcjum I uwzględnia wszystkie koszty związane z zatrudnieniem, w tym np. koszty
zastępstw podczas nieobecności pracowników lub ich urlopów (Wezwanie I1, str. 3), nie
zawierają jakiejkolwiek argumentacji w tym zakresie.
W konsekwencji,
zarzut odwołania odnoszący się do omawianego elementu kalkulacji
ceny oferty częściowo potwierdził się.
W kwestii nieuwzględnienia składek na PFRON skład orzekający stwierdził, że nie
było sporu co do momentu powstania obowiązku ich odprowadzania (zatrudnianie co
najmniej 25
pracowników). Bezsprzecznie w okresie, w którym sporządzana była oferta
lider przyst
ępującego konsorcjum nie zatrudniał takiej liczby pracowników (dowód PI5),
przy
czym sytuacji tej nie zmieniłoby zatrudnienie dodatkowych 4 osób, których dotyczą
omawiane pozycje Formularza Cenowego. Zauważyć należy, że kwestia nieuwzględnienia
składek na PFRON nie pojawiła się w związku z kosztami innego personelu (zob. odwołanie,
str. 13), wobec czego argumentacja o konieczności zatrudnienia 6 członków personelu
Kluczowego (pismo procesowe z 18 stycznia 2018 r., str. 10), wykraczała poza zarzut
odwołania.
Z uwagi na powyższe, a także wobec złożonego przez Przystępującego I na
rozprawie 19 stycznia 2018 r. oświadczenia, zgodnie z którym personel biurowy i
pomocniczy zatrudniony zostanie przez lidera przystępującego konsorcjum dowód O2
pozbawiony był doniosłości w sprawie.
II.5.
Koszty personelu w okresie realizacji robót oraz gwarancji (Dział 2 Formularza
Cenowego)
Izba nie podziel
a argumentacji odwołania, stwierdzając że była ona oparta wyłącznie
o
poczynione przez Odwołującego założenia dotyczące wysokości kosztów zatrudniania
specjalistów w poszczególnych branżach. Także przytoczony w odwołaniu opis sytuacji na
rynku pracy nie odnosił się w żaden sposób do sytuacji Odwołującego, jego potencjału
i
możliwości negocjacyjnych.
Skład orzekający dał wiarę wyjaśnieniom Przystępującego I oraz dowodom PI6 i PI7
(na etapie postępowania wyjaśniającego nie był on wzywany do przedstawienia dowodów na
potwierdzenie realności przyjętych do kalkulacji ceny oferty założeń). W szczególności
z
pierwszej grupy dowodów wynika, że osoby przewidziane do zatrudnienia w związku
z
realizacją zamówienia porozumiały się z Konsorcjum I co do wysokości wynagrodzenia na
poszczególnych etapach wykonywania umowy. Działanie takie nie wydaje się sprzeczne
z
prawem, biorąc w szczególności pod uwagę niekwestionowaną w postępowaniu
odwoławczym okoliczność zmiennych nakładów pracy w toku realizacji zamówienia.
Nieuprawnione było również twierdzenie o konieczności zatrudnienia określonej
liczby specjalistów, tzw. Innych Ekspertów, o których mowa w pkt 2.1.2 OPZ (str. 17
odwołania). Z przywołanego postanowienia wynika bowiem wprost, że wskazani w jego
treści eksperci zatrudniani będą w miarę potrzeb, wobec czego na etapie sporządzania ofert
nie sposób wnioskować o jakimś konkretnym wymiarze ich zaangażowania w realizację
zamówienia. Ustalenie tego czynnika należy do sfery ryzyka kalkulacyjnego każdego
wykonawcy i może (a z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością – nawet będzie)
różnić się w zależności od poprzednich doświadczeń wykonawcy, czy zdolności
przewidywania prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzeń uzasadniających zatrudnienie
określonego eksperta.
Nie sposób nie zauważyć przy tym, że część Innych Ekspertów została ujęta wprost
w
ROC (przykładowo weryfikatorzy dokumentacji projektowej, czy specjalista do spraw
kontaktów ze społecznością lokalną), koszty ewentualnego zatrudnienia pozostałych ujęto
natomiast w podpozycjach „Inni specjaliści zgodnie z zapotrzebowaniem (w tym
zastępowalność personelu)”. Ponadto Konsorcjum I przewidziało również możliwe do
wykorzystania na ten cel rezerwy, do których Izba odniesie się jeszcze w dalszej części
uzasadnienia.
II.5. Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
Zarzut
, stanowiący niejako konsekwencję twierdzeń o niedoszacowaniu kosztów
personelu,
nie potwierdził się.
W tym zakresie Izba odsyła do argumentacji przedstawionej w pkt II.4 uzasadnienia.
Skład orzekający wyjaśnia dodatkowo, że w świetle przewidzianej w pkt 2.1.2 OPZ
możliwości zatrudniania personelu w razie potrzeby wniosek ze str. 19 odwołania, jakoby
należało przyjąć, że Przystępujący I nie przewidział zatrudnienia innych dodatkowych
ekspertów poza wskazanymi w ROC, nie mógł się ostać.
Reasumując, z przedstawionych powyżej przyczyn oferta Konsorcjum I podlega
odrzucen
iu jako niezgodna z SIWZ i zawierająca rażąco niską cenę, o czym orzeczono w pkt
1 sentencji wyroku
. Skład orzekający dodatkowo wyjaśnia, że w sytuacji precyzyjnego
wezwania do wyjaśnienia określonych elementów ceny, popartego oczekiwaniem
przedstawienia d
owodów, nie mogą przemawiać za poprawnością kalkulacji ceny oferty
argumenty o znacznych rezerwach
, w szczególności nie mogą one zastępować obowiązku
złożenia precyzyjnych wyjaśnień popartych odpowiednimi dokumentami. W przeciwnym
razie w każdej sprawie, niezależnie od szczegółowości adresowanych do wykonawcy
wezwań do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, wezwany wykonawca mógłby zasadniczo użyć,
jako
jedynego, argumentu o przewidzianych rezerwach na wydatki związane z realizacją
zamówienia. Izba wskazuje w tym miejscu, że zgadza się z Odwołującym w twierdzeniu,
że rezerwa dotyczy niemożliwych do przewidzenia, nieplanowanych kosztów (bądź sytuacji
wzrostu ich wysokości) i również dlatego nie może zastępować, czy tłumaczyć braku
wyjaśnień. W związku z powyższym Izba uznała, że dowody PI8 nie mogą potwierdzać na
tym etapie prawidłowości skalkulowania ceny oferty, co doprowadziłoby niejako do
sanowania błędów i zaniechań Konsorcjum I popełnionych na etapie postępowania
wyjaśniającego. Skład orzekający podobnie ocenił dowody PI9 oraz PI10, mające stanowić
empiryczny fundament dla
twierdzenia o rynkowym charakterze ceny stwierdzając
dodatkowo, że nawet jeśli cena oferty Przystępującego I mieści się w wyznaczonym
dowodem PI10 zakresie, to nie jest to równoznaczne z jej prawidłowym oszacowaniem,
skoro Konsorcjum I nie potrafiło kwestii tej wykazać w postępowaniu wyjaśniającym.
III.
Zarzuty dotyczące oferty Przystępującego L (w układzie wynikającym z uzasadnienia
odwołania)
Z zachowaniem uwag zawartych w pkt I uzasadnienia („Część wspólna…”) Izba
wskazuje, co następuje.
III.1.
Powtórne wezwanie do złożenia dodatkowych wyjaśnień
Zarzut potwierdził się.
Przykładowo w zakresie kosztów związanych z zapewnieniem Biura Konsultanta
i
Biura Zamawiającego Wykonawca L był ponownie wzywany do jednoznacznego
potwierdzenia, że uwzględniają one wszystkie wymagania Zamawiającego (Wezwanie L2,
str.
1), pomimo że Wezwanie L1 było w tym zakresie precyzyjne i poparte oczekiwaniem
przedstawienia dowodów. Nota bene okoliczność ta była również przedmiotem Wezwania L3
(str. 1).
Skład orzekający podobnie ocenił kwestię środków transportu, w zakresie których
Zamawiający oczekiwał szczegółowych wyjaśnień i przedstawienia dowodów (Wezwanie L1,
str. 3 i 8). Kwestia ta była przedmiotem ponownych wyjaśnień na podstawie Wezwania L3
(str. 1-2).
Także w zakresie kosztów usługi nadzoru i zarządzania Zamawiający aż 3-krotnie
zwracał się o wyjaśnienie kwestii zaangażowania personelu w czasie realizacji przedmiotu
zamówienia.
Zdaniem Izby sytuacja taka świadczy o wadliwości Wyjaśnień L1, które albo nie
zawierały elementów, których wyjaśnienia (i niejednokrotnie udowodnienia) Zamawiający
oczekiwał, albo nie przekonały go o rzetelności kalkulacji ceny oferty.
Już chociażby z powyższych przyczyn oferta Przystępującego L podlega odrzuceniu,
którego zaniechanie narusza przepisy art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 Pzp,
uzasadn
iając uwzględnienie odwołania. W konsekwencji, w sytuacji naruszenia wspomnianej
zasady jednokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień, Izba nie będzie odnosić się w
swoich dalszych
rozważaniach do argumentów i dowodów przedstawionych w kolejnych
wyjaśnieniach.
III.2.
Koszty związane z zapewnieniem Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego (Dział
1, poz. 1.1 i 1.2 Formularza Cenowego)
Zarzut
podlegał uwzględnieniu
W Wezwaniu L1 (str. 2)
Zamawiający wymagał przedstawienia szeregu informacji
wraz z dowodami na potwierdzenie przyjętych założeń cenowych w zakresie obowiązku
zapewnienia Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego. Czynniki kosztotwórcze wskazane
przez Zamawiającego w Wezwaniu L1 stanowiły odzwierciedlenie obowiązków wykonawcy
związanych z organizacją Biura Konsultanta i Biura Zamawiającego wynikających z pkt 2.2.1
oraz 2.2.2 OPZ.
Zdaniem składu orzekającego Przystępujący L udzielił ogólnej odpowiedzi,
którą można podsumować stwierdzeniem o kompleksowym i spełniającym ogół wymagań
Zamawiającego charakterze przyjętej w ofercie stawki (Wyjaśnienia L1, str. 14).
Izba uznała załączone do Wyjaśnień L1 dowody za niewiarygodne.
Przedstawione
umowy dotyczyły lokali nie spełniających wymogów w zakresie maksymalnie
10-kilo
metrowej odległości od terenu budowy (Legnica, Jawor, Kłodzko). Z kolei wydruki ofert
najmu lokali z miejscowości Goleniów pochodzą z daty przypadającej po upływie terminu
składania ofert, a zatem nie mogły stanowić podstawy kalkulacji ceny oferty. Ponadto,
nie
wynika z ich treści (podobnie jak z treści wspomnianych wcześniej umów), aby spełniały
wszystkie wymagania Zamawiającego, a jeśli nie, to jaki będzie ewentualny koszt ich
adaptacji
(tego elementu Wykonawca L również nie ujął w wyjaśnieniach). Wobec braku
przyporządkowania wskazanych w Wyjaśnieniach L1 lokali do Biura Konsultanta
i
Zamawiającego można wręcz stwierdzić, że w przypadku części lokali mieszkalnych
(powierzchnie
36 i 52 m
2
) dostosowanie
ich do wymogów stawianych dla Biura Konsultanta
jest
wątpliwe (np. w aspekcie zapewnienia sali konferencyjnej dla 30 osób).
Wykonawca L
nie przedstawił również żadnych wyliczeń kosztów utrzymania biur,
ograniczając się wyłącznie do krytyki kalkulacji sporządzonej przez Odwołującego, co jest
niewystarczające.
III.3. Koszty zatrudnienia personelu biurowego i pomocnicze
go na umowę o pracę
(Dział 1, poz. 1.3 i 1.4 oraz Dział 4, poz. 4.3 i 4.4 Formularza Cenowego)
Argumentacja Odwołującego była trafna.
W przedmiotowym zakresie Przystępujący L zasadniczo stwierdził jedynie, że ww.
personel ma
zapewnione minimalne wynagrodzenie za pracę, a w kosztach oferty zostały
uwzględnione pozostałe koszty związane z zatrudnieniem (Wyjaśnienia L1, str. 15).
W ocenie Izby Wykonawca L
nie wykazał, że w koszty realizacji zamówienia,
oprócz minimalnego wynagrodzenia za pracę, zostały wliczone również niezbędne rezerwy
na choroby pracowników, urlopy, zastępstwa, czy składki na PFRON, na które to elementy
zwracał uwagę Odwołujący na str. 24 odwołania. Załączone do Wyjaśnień L1 umowy o pracę
wraz z aneksami pozwalają jedynie na stwierdzenie, że kalkulacja ceny oferty uwzględnia
wynagrodzenie minimalne.
Z kolei różnica pomiędzy minimalnym wynagrodzeniem a
stawkami zaproponowanymi przez Przystępującego L (12,80 zł) nie gwarantuje, w
przekonaniu składu orzekającego, możliwości pokrycia wspomnianych kosztów.
III.4.
Koszty związane z zapewnieniem środków transportu (Dział 1, poz. 1.2a Formularza
Cenowego)
Zarzut odwołania potwierdził się.
W zakresie sposobu ujęcia kosztów środków transportu i konsekwencji naruszenia
opisujących je postanowień SIWZ Izba odsyła do pkt II.3 uzasadnienia. Wykonawca L
przyznając w Wyjaśnieniach L3 (str. 3), że „koszty związane ze środkami transportu oraz
środkami komunikacji dla personelu Wykonawcy zostały bowiem ujęte w Dziale 2
Formularza cenowego. Z kolei koszty środków transportu dla Zamawiającego zostały ujęte w
osobnych pozycjach
– 1.2a oraz 4.2a Formularz Cenowego, wobec czego Wykonawca
dokonał w tym zakresie odrębnych wyliczeń”, potwierdził de facto istnienie podstawy do
odrzucenia jego oferty na zasadzie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Dodać wypada, że Wykonawca L
dokonał opisanego podziału przy pełnej świadomości istnienia limitu kosztów
administracyjnych (15%) i
– jak się wydaje – w celu jego uniknięcia (Wyjaśnienia L1, str. 17).
Ponadto, w przedmiotowym zakresie, Przystępujący L nie załączył do Wyjaśnień L1,
mimo wyraźnego wyartykułowania takiego oczekiwania przez Zamawiającego, jakichkolwiek
dowodów, wobec czego nie sposób przyjąć, że jego argumentacja zasługuje na
uwzględnienie.
III.4. Koszty personelu w okresie gwarancji
Zarzut nie potwierdził się.
Nietrafna była argumentacja Odwołującego, jakoby prawidłowa realizacja zamówienia
wymagała zatrudnienia aż 33 osób – członków personelu, o którym mowa w pkt 2.1.2 OPZ.
Szczegółowe uzasadnienie takiego stanowiska, do którego skład orzekający odsyła,
zawarto w pkt II.4-II.5.
W zakresie załączonej do Wyjaśnień L3 oferty podwykonawczej skład orzekający
dodatkowo wsk
azuje, że niezależnie od posiadania takiej oferty na etapie składania oferty
w
Postępowaniu, jeżeli Przystępujący L nie był jeszcze pewien współpracy z potencjalnym
podwykonawcą, to nie musiał wskazywać już wówczas jego nazwy w JEDZ.
III.4.
Koszty wypełniania kryteriów pozacenowych
Zarzut
y potwierdziły się.
W ocenie Izby analiza złożonych Wyjaśnień L1 w istocie wskazuje, że Wykonawca L
nie odniósł się w ogóle do powyższych kosztów realizacji zamówienia. Podkreślić zaś należy,
że to na wykonawcy spoczywa ciężar dowodu wykazania, że zaoferowana cena jest ceną
realną. Zamawiający w Wezwaniu L1 oczekiwał złożenia wyczerpującej i szczegółowej
informacji czy oferta u
względnia wszystkie wymagania zawarte w OPZ, zaznaczając
jednocześnie, że te zapytania zawarte w wezwaniu nie stanowią listy zamkniętej. Wniosek
taki uprawnia zawart
e w Wezwaniu L1 (str. 1) sformułowanie „w szczególności”. W
konsekwencji Przystępujący L powinien był już w odpowiedzi na Wezwanie L1 udzielić
szczegółowych wyjaśnień w zakresie składników cenotwórczych, czego zaniechał. Tym
samym podniesiony przez Odwołującego zarzut uznać należy za zasadny.
III.5. Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i 3 Pzp
Zarzut
okazał się uzasadniony.
W piśmie procesowym z 12 stycznia 2018 r. Wykonawca L wręcz przyznał na str. 12,
że składając wstępny HPPK w ogóle nie przewidział kosztów zatrudnienia Innych Ekspertów,
o których mowa w pkt 2.1.2 OPZ. Jakkolwiek Przystępujący L trafnie zdefiniował wstępny
charakter HPPK, tym niemniej, w ocenie składu orzekającego, także z jego treści powinna
wynikać gotowość do zatrudnienia Innych Ekspertów, wyrażona chociażby w sposób w jaki
uczyniło to Konsorcjum I (patrz pkt II.4, ostatni akapit uzasadnienia).
Reasumując, także oferta Wykonawcy L podlegała odrzuceniu jako sprzecza z SIWZ
i
zawierająca rażąco niską cenę, wobec czego orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku.
O kosztach pos
tępowania (pkt 2 sentencji wyroku) orzeczono stosownie do jego
wyniku, na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 2 pkt 1 w zw.
z § 3 pkt 1 i pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U.2010.41.238 ze zm.).
Przewodniczący: ……………………………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2674/17 z dnia 2018-01-22
- Sygn. akt KIO 2328/17 z dnia 2018-01-19
- Sygn. akt KIO 2663/17, KIO 2665/17 z dnia 2018-01-16
- Sygn. akt KIO 2716/17 z dnia 2018-01-12
- Sygn. akt KIO 2715/17 z dnia 2018-01-12
