rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2020-07-09
rok: 2020

sygnatury akt.:

KIO 682/20

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Anna Packo Protokolant: Piotr Kur

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 22 czerwca, 2 lipca i 6 lipca 2020 r., w Warszawie,
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 marca 2020 r.
przez
wykonawcę
Zakład Instalacji Sanitarnych i Robót Inżynieryjnych SANEL Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Rudzie Śląskiej

w
postępowaniu prowadzonym przez
Katowicką Infrastrukturę Wodociągowo-Kanalizacyjną Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Katowicach

przy udziale wykonawcy
TIM Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „Ergopol”
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą
w Katowicach
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego

orzeka:

1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Katowickiej Infrastrukturze Wodociągowo-
-
Kanalizacyjnej Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością odrzucenie oferty
złożonej przez TIM Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „Ergopol” Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową na podstawie art. 90 ust. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych,

2.
kosztami postępowania obciąża Katowicką Infrastrukturę Wodociągowo-
-
Kanalizacyjną Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i:



2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Zakład
Instalacji Sanitarnych i Robót Inżynieryjnych SANEL Spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością tytułem wpisu od odwołania,
2.2.
zasądza od Katowickiej Infrastruktury Wodociągowo-Kanalizacyjnej Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością na rzecz Zakładu Instalacji Sanitarnych
i Robót Inżynieryjnych SANEL Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
kwotę 23 600 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu
wpisu
i wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843
z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.


Przewodniczący: ……………………..…


Sygn. akt: KIO 682/20

U z a s a d n i e n i e

Zamawiający – Katowicka Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Sp. z o.o. prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „budowę kanalizacji deszczowej
w rejonie ulicy Gospodarczej oraz Górniczego Dorobku w Katowicach” na podstawie ustawy
z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843
z późn. zm.), w trybie przetargu nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 11 września 2019 r. w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem 2019/S 175-427190. Wartość zamówienia jest
większa niż kwoty określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień
publicznych.

I Wyjaśnienia poziomu ceny oferty Przystępującego
Zamawiający, działając na podstawie art. 90 ust. 1 i 1a ustawy Prawo zamówień
publicznych, zgodnie z wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z 21 lutego 2020 r., sygn. KIO
247/20, wezwał przystępującego – TIM Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „Ergopol”
Sp. z o.o. sp. komandytowa do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących
wyliczenia zaoferowanej ceny, w tym istotnej części składowej, jaką jest wykonanie zbiornika
retencyjneg
o wraz z robotami ziemnymi, konstrukcyjnymi i towarzyszącymi (pozycja 2.5 PR-
2 kosztorysu ofertowego) wskazując, że przedmiotowych wyjaśnień należy udzielić
w szczególności w zakresie: a) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych
rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę
albo minimalnej sta
wki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę; b) pomocy publicznej
udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; c) wynikającym z przepisów prawa pracy

i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym
realizowane jest zamówienie; d) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
e) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. Zamawiający wskazał, iż
obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy.

W odpowiedzi Przystępujący wyjaśnił, że wartość oferty 1.847.058,77 PLN netto,
2.272.866,29 PLN brutto, a szczególnie pozycji 2.5 w została skalkulowana na poziomie

1.534.933,42 PLN netto przy uwzględnieniu sprzyjających i dostępnych warunków
cenotwórczych wykonania zamówienia polegających na:
1. Dysponowaniu sprzętem i urządzeniami do realizacji przedmiotu zamówienia, co skutkuje
niższymi kosztami oraz brakiem konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów związanych
z wynajmem sprzętu, a także brakiem przestojów spowodowanych trudnościami w dostępie
do wynajmowanego sprzętu. Wykaz cen podstawowego sprzętu w porównaniu z wynajmem
(netto PLN/m-
g): koparka na podwoziu gąsienicowym – łyżka 0,6 m
3

– 58,00/120,00-140,00;
samochód skrzyniowy 10-15 t – 50,00/84,00-100,00; samochód samowyładowczy 16 t –
60,00/95,00-
125,00; żuraw samochodowy do 4 t – 45,00/90,00-112,00. Koszt sprzętu
wynajmowanego znacznie podwyższa koszt prowadzenia budowy, a opłata za wynajmowany
sprzęt jest naliczana bez względu na to, ile godzin dany sprzęt rzeczywiści pracuje.
Dysponując własnym sprzętem, uzyskuje spore oszczędności nakładów finansowych (nawet
do 30% kosztu sprzętu).
2. Dysponowaniu doświadczonym serwisem sprzętu budowlanego, bezpośrednim dostępem
do części zamiennych, co pozwala na znaczne oszczędności kosztów eksploatacji sprzętu
oraz skrócenie okresu przestoju do minimum (koszt części zamiennych – oszczędności
z tytułu rabatów 8-32% ceny materiałów, koszt napraw ujęty w wynagrodzeniu miesięcznym
pracowników). Dysponując serwisem sprzętu budowlanego uzyskuje spore oszczędności
nakładów finansowych (nawet do 10% kosztu sprzętu).
3. Posiadaniu umowy o współpracy ze stacjami benzynowymi, dzięki czemu wynegocjowane
ceny paliwa są niższe od rynkowych (różnica 8-10% ceny 1 litra paliwa). Dysponując umową
o współpracy ze stacjami benzynowymi uzyskuje oszczędności nakładów finansowych (ok.
1-
2% kosztu sprzętu).
4. Korzystaniu z atrakcyjnych rabatów (czasami nawet 50%) na zakup materiałów i osprzętu,
co skutkuje możliwością zaoferowania konkurencyjnych cen za wykonanie przedmiotowego
zamówienia. Wykaz cen podstawowych materiałów na potrzeby realizacji przedmiotowego
zadania (porównanie materiał podstawowy ZINPLAST/INSTAL Katowice w PLN netto dla
Przystępującego oraz UPONOR): zbiornik retencyjny dn 1500 mm 5x49,5 m PEHD SN12,5
470.000,00/870.446,67; separator ECO-LAM po rabacie 10.500, cena katalogowa:
17.400,00; separator i osadnik po rabacie: 9 300, cena katalogowa: 15.400; rury PEHD 600
mm SN8,
106,00 mb 29.150/ 44.309,88. Posiadając tradycję w wykonawstwie i regulując
płatności na rzecz dostawców zgodnie z warunkami umów, otrzymuje wysokie rabaty na
zakupy materiałów, czyli uzyskuje oszczędności nakładów finansowych (ok. 50% wartości
sumaryczne
j podstawowych materiałów).
5. Dysponowaniu profesjonalnym kierownikiem budowy, który posiada szerokie
doświadczenie w prowadzeniu trudnych technicznie zadań w branży kanalizacyjnej oraz
wodociągowej, dzięki czemu realizacja zadania będzie prowadzona z ograniczeniem

zbędnych wydatków wynikających np. ze złej organizacji pracy bądź podejmowanych
błędnych decyzji (oszczędność nawet ponad 2% wartości budowy).
6. Dysponowaniu pracownikami profesjonalnie przygotowanymi oraz wykonującymi swoje
zadania
– brygady pracujące w stałym składzie od wielu lat, pracownicy z doświadczeniem
oraz zaangażowaniem (oszczędności nawet do 2% wartości).
7. Bliskość siedziby w stosunku do miejsca realizacji – 6 km oraz do siedziby
Zamawiającego – 3,5 km. Koszt przejazdu brygady (3,50 PLN/km x 5,5 km x 2 = 38,50
PLN/dzień roboczy), dzięki czemu brak potrzeby organizacji biura budowy oraz zaplecza (ok.
4500 PLN netto/mies. x 6 mies. = 27 000,00 PLN).
8. Dobrym przygotowaniu wyceny robót pod względem strategicznym ze względu na
planowan
e w tym samym czasie prowadzenie robót o podobnym charakterze w rejonie
ul. Gospodarczej,
– można zrezygnować z kosztu wywozu zbędnej ziemi z wykopu oraz
kosztu jej utylizacji. Prowadzone będą jednocześnie roboty dla zadania „Budowa układu
drogowego z pod
ziałem na odcinki realizacyjne: Etap 1 – odc. od ul. Szopienickiej do ulicy
Gospodarczej” organizowanego przez Miasto Katowice, gdzie wykonawca tej inwestycji musi
pozyskać spore ilości mas ziemnych (ok. 50.000,00 m
3
). Oszczędność wyniesie: wywóz
ziemi (1.938,128 m
3
) na odległość do 10,00 km – 69 520,65 PLN netto, utylizacja ziemi –
38.762,56 PLN netto, razem 108 283,21 PLN netto, tj. 7,05% pozycji 2,5 kosztorysu
ofertowego, 5,86% w skali całego zadania).
9. Znajomości warunków terenowo-gruntowych z tytułu realizacji w ubiegłym roku zdania
„Budowa kanalizacji sanitarnej w rejonie Mrówczej Górki w Katowicach”, nie natrafiono na
wodę gruntową w rejonie prac, brak jest zatem przesłanek na doliczanie dodatkowych
kosztów (ok. 20.000,00 PLN netto) z tytułu odpompowywania wody, co generuje
oszczędności nakładów finansowych (ok. 1% wartości zadania).
10. Posiadanie własnego, wypracowanego systemu zarządzania jakością usprawniającego
organizację pracy, pozwalającego na obniżenie kosztów pracy pracowników (ok. 0,5%
war
tości zadania).
Zaproponowana cena realizacji zadania nie jest rażąco niska, obejmuje zakres wszystkich
prac niezbędnych do wykonania przedmiotu zamówienia wynikających z dokumentacji
technicznej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót, wzoru umowy oraz
warunków lokalnych terenu budowy, uwzględnia wszystkie koszty związane z realizacją
zamówienia, wynikające z przedmiarów robót, dokumentacji projektowej, specyfikacji
technicznej wykonania i odbioru robót, wymagań zawartych w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia oraz koszty dodatkowe m.in. robót przygotowawczych, nadzorów
branżowych, oznakowania i zabezpieczenia robót w pasie drogowym, wykonania
geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej wybudowanych urządzeń oraz przebudowy
kolidujących urządzeń obcych wraz z naniesieniem zmian na mapę zasadniczą, utrzymania

i konserwacji zabudowanych urządzeń przez okres gwarancji. Przystępujący przedstawił też
kosztorys ofertowy dla pozycji 2.5 z PR-
2 kosztorysu zagregowanego dołączonego do oferty
przetargowej.

Zamawiający uznał powyższe wyjaśnienia za przekonujące, a ofertę Przystępującego za
najkorzystniejszą, z czym nie zgodził się Odwołujący.

II Zarzuty odwołania
Odwołujący – Zakład Instalacji Sanitarnych i Robót Inżynieryjnych SANEL Sp. z o.o. wniósł
odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Przystępującego, pomimo iż cena oferty
jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2. art. 90 ust. 2 i 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych poprzez wadliwą ocenę wyjaśnień złożonych przez Przystępującego
i uznanie, że wyjaśnienia potwierdzają, iż oferta Przystępującego nie zawiera rażąco niskiej
ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia, a w konsekwencji zaniechanie odrzucenia tej
oferty, pomimo iż wykonawca nie złożył wyjaśnień spełniających wymagania określone w art.
90 ust. 1-
3 ustawy Prawo zamówień publicznych, a jego oferta zawiera rażąco niską cenę;
3. art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez Przystępującego, pomimo iż jej treść
nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonania powtórnej czynności badania i oceny
ofert, odrzucenia oferty złożonej przez Przystępującego i dokonania wyboru oferty
najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że 28 stycznia 2020 r. Zamawiający
przekazał wykonawcom zawiadomienie o wyborze najkorzystniejszej oferty. Wobec tej
czynności Odwołujący wniósł odwołanie, w którym zarzucił Zamawiającemu m.in. naruszenie
art. 90 ust. 1a pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie wezwania
Przystępującego do udzielenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny, w sytuacji, gdy cena
oferty jest niższa o 50,59% od wartości zamówienia powiększonej o VAT, a rozbieżności te
nie wynikają z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia. Wyrokiem
z 21 lutego 2020 r., sygn. KIO 247/20 Izba uwzględniła odwołanie w tym zakresie i nakazała
wezwanie Prz
ystępującego do złożenia wyjaśnień dotyczących wyliczenia ceny.
Zamawiający dokonał unieważnienia wyboru oferty najkorzystniejszej i 4 marca 2020 r.
skierował do Przystępującego wezwanie do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,

dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny, w tym istotnej części składowej, jaką jest
wykonanie
zbiornika
retencyjnego
wraz
z
robotami
ziemnymi,
konstrukcyjnymi
i towarzyszącymi (pozycja 2.5 PR-2 kosztorysu ofertowego). W odpowiedzi na wezwanie,
9 marca 2020 r., Przystępujący przedstawił wyjaśnienia, do których został dołączony
kosztorys dla poz. 2.5 kosztorysu ofertowego złożonego wraz z ofertą przetargową.
W świetle dyspozycji art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych wezwanie
wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych rodzi domniemanie, iż cena oferty jest rażąco niska, zgodnie zaś z treścią art. 90
ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych to na wykonawcy spoczywa obowiązek
wykazania, że za zaoferowaną cenę jest w stanie zamówienie wykonać. Zamawiający,
dokonując oceny złożonych wyjaśnień, ma obowiązek zweryfikowania, czy są one realne,
poparte wiarygodnymi dowodami, tj. czy w sposób skuteczny wykonawca obalił ciążące na
nim domniemanie zaoferowania rażąco niskiej ceny. Jak stanowi bowiem art. 90 ust. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych, nie tylko brak złożenia wyjaśnień, ale również złożenie
wyjaśnień potwierdzających złożenie oferty z rażąco niską ceną lub kosztem obliguje
Zamawiającego do odrzucenia oferty. Jedynie rzetelne badanie takich wyjaśnień, a nie
poprzestanie na akceptacji ogólnikowych argumentów jest gwarantem zachowania uczciwej
konkurencji w postępowaniu przetargowym. Nie chodzi bowiem o złożenie jakichkolwiek
wyjaśnień, a wyjaśnień, które w sposób niebudzący wątpliwości pozwalają na ustalenie, czy
oferta zawiera rażąco niską cenę – wyjaśnienia powinny być konkretne, jasne, spójne i
adekwatne do danego przedmiotu zamówienia; wskazywanie ogólników o wielkim
doświadczeniu wykonawcy, jego znakomitej organizacji produkcji, optymalizacji kosztów,
wdrożeniu niezwykle nowoczesnych i energooszczędnych technologii, posiadaniu
wykwalifikowanej acz taniej kadry, korzystnym położeniu jego bazy czy siedziby etc.
przeważnie nic nie wnosi do sprawy i nie niesie informacji o żadnych możliwych do
uchwycenia wartościach ekonomicznych. Jako taka może być traktowana jedynie jako
dopełnienie i tło do bardziej konkretnych i wymiernych danych podawanych w ramach
wyjaśnień, a nie ich podstawa czy zasadnicza treść. Informacje podawane w wyjaśnieniach
powinny być więc na tyle konkretne, aby możliwe było ich przynajmniej przybliżone
przełożenie na uchwytne i wymierne wartości ekonomiczne, a także możliwa ich weryfikacja
oraz ocena wiarygodności (wyrok sygn. KIO 1826/15). Prawidłowa ocena złożonych
wyjaśnień powinna uwzględniać zgodność oferty z przedmiotem zamówienia oraz
konieczność wykazania przez wykonawcę okoliczności, które są tylko dla niego
indywidualne, a jednocześnie nie zachodzą w przypadku pozostałych wykonawców
ubiegających się o tego rodzaju zamówienia o podobnej skali i wartości. Czynniki obniżające
koszty powinny mieć charakter obiektywny i nie mogą być wspólne dla pozostałych
wykonawców biorących udział w postępowaniu.

Treść wyjaśnień złożonych przez Przystępującego potwierdza, że jego oferta powinna zostać
odrzucona jako zawierająca rażąco niską cenę. Odpowiedź udzielona na wezwanie
Zamawiającego jest lakoniczna, ogólnikowa, a tym samym nie potwierdza realności
zaoferowanej ceny za wykonanie przedmiotu zamówienia. Zamawiający nieprawidłowo
ocenił zatem złożone przez Przystępującego wyjaśnienia. Przystępujący nie przedstawił
żadnych dowodów potwierdzających prawidłowość wyliczenia kosztów podanych w treści
wyjaśnień i w dołączonym do nich kosztorysie ofertowym. Zamawiający nie może, co jest
nakazem art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, ocenić wyjaśnień „wraz ze
złożonymi dowodami”. Złożone wyjaśnienia są zatem „oświadczeniem gołosłownym”, a
załączony do wyjaśnień ceny kosztorys ofertowy obrazuje jedynie wysokość kosztów
wykonania jednej pozycji z przedmiaru robót (poz. 2.5 z PR-2 kosztorysu), nie potwierdza
jednak prawidłowości przyjętych w nim wartości. Kosztorys ofertowy nie wyjaśnia, w jaki
sposób zostały obliczone wskazane w nim pozycje kosztowe (tzn. dlaczego w takiej akurat
wysokości wykonawca określił poszczególne koszty, brak dowodów uzasadniających
realność zakładanych szacunków), przede wszystkim zaś dotyczy tylko jednej pozycji
przedmiaru, a nie całej ceny ofertowej. Zgodnie z ugruntowanym w tym zakresie
stanowiskiem KIO przedstawienie samych wyjaśnień bez dowodów jest niewystarczające.
Tym samym nie powinny one były zostać zaakceptowane przez Zamawiającego, a oferta
złożona przez Przystępującego powinna była zostać odrzucona. Przystępujący nie wskazał
w s
woich wyjaśnieniach czynników obiektywnych, które uzasadniałyby obniżenie ceny oferty,
natomiast powołał się na bardzo ogólne okoliczności, które są właściwe chyba wszystkim
wykonawcom ubiegającym się o udzielenie zamówienia. W związku z tym złożone przez
tego wykonawcę wyjaśnienia nie mogą być uznane za wystarczające w kontekście art. 90
ust. 2 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych. Żadna z podanych przez niego okoliczności
nie stanowi obiektywnej podstawy do obniżenia ceny do poziomu określonego w ofercie.
Ad. 1
– Dysponowanie sprzętem i urządzeniami do realizacji zamówienia jest okolicznością
właściwą wszystkim wykonawcom, z których większość posiłkuje się własnym sprzętem,
zwłaszcza tak podstawowym jak wymieniony przez Przystępującego. Przy tym lista sprzętu
wskazanego w wyjaśnieniach nie uwzględnia zasadniczego specjalistycznego sprzętu
niezbędnego do realizacji przedmiotu zamówienia, tj. wibromłota do pogrążania grodzic oraz
dźwigu o udźwigu ok. 50 t, który to sprzęt jest niezbędny do pogrążenia grodzic i do montażu
zbiornika. Udział sprzętu niezbędnego do wykonania zadania: żuraw ok. 50 t – 27,038%,
wibromłot – 17,901%, samochód samowyładowczy –16,969%, koparka gąsienicowa –
3,327%, samochód skrzyniowy – 1,035%, żuraw samojezdny kołowy 4t – 0,291%.
Prz
ystępujący stwierdził, że dysponując własnym sprzętem uzyskuje spore oszczędności
nakładów finansowych (nawet do 30% kosztu sprzętu), nie podaje jednak względem czego
dokonywana jest ta oszczędność i w jaki sposób realnie przekłada się ona na cenę oferty.

Ad. 2
– dysponowanie doświadczonym serwisem sprzętu budowlanego: Przystępujący nie
przedstawił konkretnych informacji ani nie wykazał, jak ten czynnik wpływa na obniżenie
ceny, nie wiadomo, do czego odnosi się podane 10% i w jaki sposób zostało obliczone, jest
to wartość maksymalna i nie wszędzie oszczędność będzie uzyskana. Przystępujący nie
wyjaśnił, czy i w jakiej wysokości uwzględnił koszty związane z funkcjonowaniem tego
serwisu przy kalkulacji ceny ofertowej. Przystępujący wskazał, że osiąga oszczędności z
tytułu rabatów 8-32%, nie przedstawił jednak żadnego dowodu i nie przypisał procentowych
rabatów do konkretnych pozycji; bez znaczenia jest rabat w wysokości 32%, jeżeli dotyczy
nieistotnej pozycji kosztorysowej.
Ad. 3
– większość wykonawców, którzy posiadają własny park maszynowy i środki
transportu posiada umowy o współpracy ze stacjami benzynowymi oraz uzyskuje rabat od
ceny paliw na podobnym poziomie, czynnik ten nie może być zatem traktowany jako
obiektywny czynnik wyróżniający tego wykonawcę, który umożliwiłby obniżenie ceny.
Ad. 4
– Przystępujący przedstawił wykaz materiałów na potrzeby realizacji zamówienia
podając zestawienie cen od dwóch różnych dostawców, lecz tak znacząca różnica w cenie
materiałów zdaje się dowodzić, że materiały ZINPLAST nie spełniają wymagań technicznych
i jakościowych określonych w dokumentacji postępowania. Tym samym, uwzględniając
w złożonej ofercie materiały ZINPLAST Przystępujący zaoferował rozwiązanie niezgodne
z treścią specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zatem złożona przez niego oferta
powinna zostać odrzucona również na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych. Przystępujący nie przedstawił dowodów potwierdzających fakt
posiadania przez niego rabatów na zakup materiałów oraz wysokość udzielonych rabatów.
Ad. 5 i 6
– dysponowanie profesjonalnym kierownikiem budowy i profesjonalnymi
pracownikami jest właściwe dla wszystkich wykonawców, zatem nie może zostać uznane za
obiektywny czynnik umożliwiający temu wykonawcy obniżenie ceny do poziomu określonego
w ofercie. Ponadto okoliczność ta pozostaje w dysonansie z oceną oferty Przystępującego
w ramach kryterium oceny ofert „doświadczenie personelu wykonawcy wyznaczonego do
realizacji zadania”, z której wynika, że w ramach tego kryterium Przystępujący otrzymał
jedynie 2,5 na 10 pkt możliwych do uzyskania (Odwołujący otrzymał w ramach tego
kryterium 7,5 pkt). Przystępujący nie wykazał, w jaki sposób te okoliczności przedkładają się
na obniżenie ceny i jaką wysokość kosztów pracy uwzględnił kalkulując cenę oferty. Koszty
pracy są natomiast jednym z podstawowych czynników, które powinny były zostać
wyjaśnione, na które wprost wskazuje przepis art. 90 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych
Ad. 7
– bliskość siedziby wykonawcy jest atutem pozornym, mającym niewielki wpływ na
wycenę całej inwestycji. Jeżeli Przystępujący nie zamierza organizować biura budowy
i zaplecza na miejscu budowy, oznacza to, że jego pracownicy będą wielokrotnie w ciągu

dnia pokonywać dystans pomiędzy siedzibą wykonawcy a terenem budowy, co będzie
czasochłonne i będzie generować znaczne koszty. Jako pracodawca Przystępujący
zobowiązany jest zapewnić pracownikom miejsce do spożywania posiłków i czerpania wody,
skoro nie będzie zaplecza budowy, to w celu spożycia posiłku pracownicy będą musieli udać
się do siedziby wykonawcy, zatem będą to co najmniej dwa pełne przejazdy w obie strony
każdego dnia trwania robót. Ponadto koszt zaplecza to także teren utwardzony dla postoju
sprzętu lub samochodów, co generuje opłatę za teren, ochronę itp. Argument dotyczący
braku konieczności zorganizowania zaplecza jest niewiarygodny, gdyż założone prace mają
trwać 6 miesięcy. Dodatkowo Przystępujący, jak wskazał w ofercie, zamierza zlecić
podwykonawcy będącemu podmiotem udostępniającym zasoby – Hydromex Plus Sp. z o.o.
sp. komandytowa z siedzibą w Częstochowie realizację części prac, tj. roboty dotyczące
budowy zbiornika. Skoro podwykonawca ma wykonać roboty w zakresie budowy zbiornika,
to bliskość siedziby Przystępującego nie ma wpływu na obniżenie ceny ofertowej.
Przystępujący przyjął też błędne założenia do kalkulacji, gdyż dojazd i powrót z ul.
Budowlanej do Gospodarczej to 13 km, a nie 5,5 km w jedną stronę, zatem powinno być 3,5
PLN/km x 13 km = 45,50 PLN/dzień roboczy.
Ad. 8
– Przystępujący planuje zagospodarować całą ziemię wybraną w ramach tego zadania
na sąsiedniej inwestycji. Jest to inwestycja Miasta Katowice, a Przystępujący nie przedstawił
żadnego dowodu na to, że ziemia pozyskana w ramach tego kontraktu może zostać
wykorzy
stana na innym zadaniu. Nie wykazał też, że na sąsiedniej inwestycji można
wbudować grunt nieprzepuszczalny i wysadzinowy, który powstanie podczas robót ziemnych
w trakcie przedmiotowego zadania. Nie przedstawił też dowodu, że wykonawca tej inwestycji
będzie zainteresowany pozyskaniem gruntu. Ani Zamawiający, ani Przystępujący nie mają
żadnego mechanizmu umożliwiającego wyegzekwowanie takiego działania od wykonawcy
innej inwestycji.
Ponadto ziemia wydobyta w trakcie prowadzenia robót budowlanych, jeżeli nie jest
zagospodarowana w miejscu prowadzenia robót, traktowana jest jako odpad, w związku
z czym zastosowanie mają do niej przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach
oraz przepisy wykonawcze. Zagospodarowanie takiego odpadu musi się odbyć ściśle według
zasad wynikających z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2015 r.
w sprawie listy rodzajów odpadów, które osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne
niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi na potrzeby własne, oraz
do
puszczalnych metod ich odzysku. Ze złożonych wyjaśnień nie wynika, czy Przystępujący
uwzględnił konieczność spełniania wymagań określonych w tych przepisach.
Ad. 9
– Przystępujący wskazał, że jako wykonawca inwestycji w sąsiedztwie nie natrafił na
wodę gruntową w rejonie prac, „brak jest zatem przestanek do doliczenia dodatkowych
kosztów (ok. 20.000 PLN netto) z tytułu odpompowywania wody”. Zamawiający

w dokumentacji postępowania zawarł informację o wysokim poziomie wód gruntowych
(wyjaśnienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia z 15 października 2019 r.).
Składając przedmiotowe oświadczenie Przystępujący potwierdził niedoszacowanie oferty,
gdyż przyznał, że nie wycenił jednego z elementów realizacji robót (odwodnienia wykopów
o wartości ok. 20.000 zł), zatem już z tego powodu oferta powinna zostać odrzucona jako
zawierająca rażąco niską cenę. Ponadto w ramach innej inwestycji dotyczącej tego samego
terenu budowy, w protokole 434/KD/2018 w sprawie uzgodnienia projektu budowlano-
wykonawczego
kanalizac
ji deszczowej dla projektowanego zespołu zabudowy
mieszkaniowej w rejonie ul Gospodarczej stwierdza się, że na terenie budowanego osiedla
występuje wysoki poziom wód gruntowych. Ponieważ inwestycja będąca przedmiotem
zamówienia zlokalizowana jest na obszarze osiedla w bezpośrednim sąsiedztwie
projektowanej kanalizacji, należy założyć konieczność odwodnienia terenu robót.
Ad. 10
– system zarządzania jakością nie może zostać uznany za obiektywną okoliczność
pozwalającą na obniżenie ceny. Przystępujący nie wskazał, o jaki system zarządzania
jakością chodzi ani jak jego zastosowanie wpływa na realizację przedmiotowego kontraktu.
Każdy z wykonawców robót budowlanych posiada jakiś wdrożony system zarządzania
pracami, wypracowany w toku całej swojej działalności.
Przystępujący wskazał też, że uwzględnił w cenie koszty dodatkowe, jednak dla żadnego
z tych kosztów nie podał, w jakiej wysokości zostały one uwzględnione podczas
kalkulowania ceny ofertowej, nie jest zatem możliwe ustalenie, czy rzeczywiście zostały one
uwzględnione w cenie ofertowej i w odpowiedniej wysokości pozwalającej na ich pokrycie.
Przystępujący nie odniósł się również do kosztów związanych z powierzeniem wykonania
części zamówienia podwykonawcy – podmiotowi udostępniającemu zasoby, a jest to jeden
z podstawowych czynników wymienionych w art. 90 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień
publicznych, który powinien zostać wyjaśniony w ramach wyjaśnień rażąco niskiej ceny.

Co do dołączonego do wyjaśnień kosztorysu dla poz. 2.5 PR-2 kosztorysu ofertowego
złożonego wraz z ofertą Odwołujący wskazał, że w jego ocenie potwierdza on, że cena
zaoferowana przez Przystępującego jest ceną rażąco niską w stosunku do przedmiotu
zamówienia, gdyż większość pozycji kosztorysu została niedoszacowana i zaniżona.
Z koszt
orysu wynika również, że przyjęty przez tego wykonawcę sposób wykonania robót
jest niezgodny z wymaganiami Zamawiającego określonymi w treści dokumentacji
postępowania. Tym samym oferta powinna zostać odrzucona również na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 2 ust
awy Prawo zamówień publicznych.
1. Zbiornik retencyjny
– wyjaśnieniach Przystępujący powołał się na oszczędność
w dostawie zbiornika porównując ceny zbiorników Zinplast i Uponor. Przystępujący podał
w kosztorysie w poz. 1.21 „dostarczenie i montaż zbiornika wraz z pasami” 615.068,68 zł

netto, a podana w wyjaśnieniach cena zbiornika Zinplast to 470.000 zł netto. Zaoferowany
zbiornik retencyjny Zinplast nie spełnia wymagań Zamawiającego określonych w
dokumentacji postępowania, w szczególności STWiORB 2.2.1.3. Zbiorniki retencyjne,
zgodnie z którym rury, z których wykonano korpus zbiornika oraz elementy sytemu muszą
bezwzględnie posiadać Aprobatę Techniczną ITB i IBDiM – rury, kształtki, studnie. Z
informacji posiadanych przez Odwołującego wynika, że Zinplast nie posiada
aprobaty/Krajowej Oceny Technicznej (AT/KOT) IBDiM dla rur i kształtek, z jakich wykonany
ma zostać zbiornik. Posiada jedynie rekomendację techniczną IBDiM, co nie jest tożsame z
wymaganym AT/KOT. Ponadto zbiornik firmy Zinplast budzi zastrzeżenia co do wymagań w
zakresie dennic sferycznych. Z projektu wykonawczego zbiornika rys. nr D2-730-S-000- 301-
A_Zbiomik retencyjny DN1500 oraz STWiORB 2.2.1.3. Zbiorniki retencyjne wynika, jak
powinna wyglądać wymagana konstrukcja dennic: „Zbiornik zakończony sferycznymi,
dwupłaszczowymi dennicami o sztywności obwodowej dopasowanej do korpusu zbiornika.”
2. Zasypanie zbiornika gruntem z wykopu
– z pozycji 1.16 kosztorysu wynika, że
Przystępujący uwzględnił zasypanie zbiornika gruntem z wykopu, który został złożony jako
odkład. Zgodnie ze STWiORB 5.2.2.9. Zasypywanie wykopów – zagęszczenie gruntu:
„Zasypywanie wykopów winno odbywać się wyselekcjonowanym urobkiem warstwami nie
głębszymi niż 20 cm z sukcesywnym zagęszczaniem. Generalnie przewidziano zasypkę
kanałów gruntem z wykopów za wyjątkiem kanałów znajdujących się w nawierzchniach
utwardzonych oraz obiektów sieciowych tj. zbiorniki retencyjne czy komory, do których
zasypki należy użyć grunt przepuszczalny, niewysadzinowy.”
Według preambuły do przedmiaru robót komplet wykonania/przebudowy obiektów
sieciowych obejmuje: zasypanie wykopu (z zagęszczeniem gruntu) po zakończeniu robót
montażowych w terenie o nawierzchni utwardzonej zasypanie wykopu gruntem
przepuszczalnym
i niewysadzinowym (z zagęszczeniem gruntu do wskaźnika I≥1.00 dla dróg
i chodników) – podłoże ma stanowić podłoże grupy nośności G1.
Jak wynika z opublikowanej przez Zamawiającego dokumentacji geologicznej, na terenie
robót stwierdzono występowanie gruntów typu piasek gliniasty, ił i węgiel z
przewarstwieniami. Grunty te są gruntami wysadzinowymi i nieprzepuszczalnymi, które
można zakwalifikować, przy założeniu warunków wodnych jako przeciętne, do grupy
nośności podłoża G3, a nawet G4.
Gruntów, które zostaną wykopane podczas robót ziemnych, nie można zatem wykorzystać
ponownie do wykonania nimi zasypki, gdyż zgodnie z wymaganiami STWiORB: „Zasypanie
przewodów przeprowadza się w trzech etapach: etap I – wykonanie warstwy ochronnej rur
przewodowych z wyłączeniem odcinków na złączach, etap II – po próbie szczelności
(ciśnienia) złączy przewodu,. wykonanie warstwy ochronnej w miejscach połączeń, etap III –
zasypka wykopu gruntem piaszczystym, warstwami z jednoczesnym zagęszczaniem

i rozbiórką umocnień ścian wykopu. Zasypywanie wykopów winno odbywać się
wyselekcjonowanym urobkiem warstwami nie głębszymi niż 20 cm z sukcesywnym
zagęszczaniem. Generalnie przewidziano zasypkę kanałów gruntem z wykopów za
wyjątkiem kanałów znajdujących się w nawierzchniach utwardzonych oraz obiektów
sieciowych, tj. zb
iorniki retencyjne czy komory, do których zasypki należy użyć grunt
przepuszczalny, niewysadzinowy.”
Grunty zlokalizowane w miejscu zbiornika można zaliczyć do gruntów wysadzinowych, które
nie spełniają wymagań STWiORB do ponownego wbudowania. Do gruntów
n
iewysadzinowych zaliczają się np. piaski, pospółki, żwiry. Konieczność zastosowania ww.
gruntu znajduje także uzasadnienie w wyjaśnieniach z 21 października 2019 r. do
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w których Zamawiający poinformował, że
zbior
nik zostanie zabudowany pod parkingiem o zwiększonym ruchu kołowym. Wymusza to
zasyp wykopu gruntem umożliwiającym osiągnięcie odpowiednich parametrów technicznych.
Sam Zamawiający w kosztorysie inwestorskim, poz. 22d.3.2, przewidział konieczność
zakupu i
dostarczenia gruntu przepuszczalnego, niewysadzinowego, w ilości 2.990,178 m
3
,
którego koszt wraz z dostarczeniem to 102 533,20 zł netto.
W poz. 1.16 kosztorysu ofertowego Przystępującego wskazano cenę jednostkową 15,37 zł,
która – jak wynika z jej rozbicia – nie uwzględnia zakupu materiału w postaci piasku lub
pospółki, a jedynie załadunek i przywóz gruntu. Także w wykazie materiałów nie ma
wzmianki o piasku/pospółce (wyszczególniono jedynie zbiornik, separator, rury fi 600).
Zatem Przystępujący błędnie wycenił omawianą pozycję, gdyż nie ujął zakupu materiału
wskazanego w STWiORB, a
– jak wynika z doświadczenia Odwołującego – koszt dostawy
piasku (materiał + transport) do Katowic wynosi 27 zł/t. W przeliczeniu tony na m
3

wartość
piasku wynosi 27 zł/t x 1,6 t/m
3
x 1,22 m
3
/m
3

(współczynnik zagęszczenia piasku) = 52,70
zł/m
3
. Niedoszacowanie wynosi zatem co najmniej 1.765,618 m
3

x (52,70 zł/m
3
-
15,37 zł/m
3
)
= 65.910,52 zł (netto).
3. Odspojenie gruntu skalistego
– w wyjaśnieniach specyfikacji istotnych warunków
zamówienia z 15 października 2019 r. w punkcie 2. Zamawiający doprecyzował warunki
geotechniczne wraz ze wskazaniem miąższości warstw gruntowych wskazując, że na
głębokościach około 3,0 m do 7,0 m występuje skala miękka (SM) litologicznie wykształcona
j
ako iłowiec, natomiast na głębokości powyżej 7,0 m występuje iłowiec o zwiększonej
wytrzymałości traktowany jako skała twarda (ST). Poniżej utworów powierzchniowych (gliny,
piaski, węgiel itp.) znajduje się podłoże karbońskie oraz załączył dane dotyczące otworu
geotechnicznego zlokalizowanego w pobliżu zbiornika retencyjnego.
Średnia głębokość posadowienia zbiornika wynosi 2,91 m, co nie uwzględnia koniecznego
przegłębienia wykopu dla ułożenia podsypki piaskowej oraz płyt dociążających, tj. 0,6 m.
Średnia głębokość wykopu z uwzględnieniem konstrukcji posadowienia zbiornika wynosi

zatem 3,51 m. W kontekście powyższej odpowiedzi Zamawiającego należy przyjąć, że na
głębokości 0,51 m (3,51 m ÷ 3m) występuje skała miękka. Według KNR, według których
Przystępujący opracował kosztorys, grunt ten wymaga dodatkowego odspojenia w ilości: pod
zbiornikiem 54,8 m x 14,6 m x 0,51 m = 408,041 m
3
, przegłębienie pod kominem 5,0 m x14,6
m x 0,50 m = 36,50 m
3
, przegłębienie pod kominem 4,5 m x 14,6 m x 0,50 m = 32,85 m
3
,
tj. łącznie 477,391 m
3
, co daje wartość (cena jednostkowa wg kosztorysu inwestorskiego):
477,391 m
3
\
71,48 zł/m
3

= 34.123,91 zł (netto).
Zamawiający wskazał, że w bliskiej lokalizacji zbiornika na głębokości 3 m – 7 m występuje
skała miękka. Odzwierciedlenie konieczności odspojenia gruntu skalistego ujęte zostało
w kosztorysie inwestorskim w poz.15 (15d.3.2): KNR 2-01 01 18-01 Mechaniczne odspojenie
skal w wykopach i przekopach kat. V
– 20% obmiaru całości wykopów, ilość
16A*0,2=837,717
– cena jednostkowa 71,48, wartość 59.880,01. Roboty te nie zostały
wycenione przez Przystępującego w kosztorysie dla pozycji 2,5.
4. Obmiar ścianki szczelnej oraz montaż separatora i osadnika
Z przedstawionego przez Przystępującego kosztorysu ofertowego wynika, że dla wykonania
zbiornika konieczne jest wykonanie 138,8 m ścianki. Według projektu wykonawczego branży
konstrukcyjnej rys. „D2-730-CB-000-301-A_Zbiomik retencyjny_układ płyt dociążających”
długość ta wynosi 174 m. Wycena umocnienia wykopu przy użyciu ścianki szczelnej (według
wyceny Przystępującego za 1 mb – 4.141,88 zł) pkt 1.1 cena jednostkowa 2.592,53, poz. 1.2
cena jednostkowa 1.549,35
– wartość niedoszacowania wynosi co najmniej (174m-138,8m)
x 4.141,88 zł/m = 145.794,18 zł (netto).
5. Urządzenie monitorujące poziom wód w zbiorniku – zgodnie z wymogami specyfikacji
istotnych warunków zamówienia należy dostarczyć urządzenie monitorujące poziom wód
w zbiorniku. Kosztorys szczegółowy Przystępującego dla poz. 2.5. nie wykazuje jego
dostawy, W pozycjach 1-20 brak jest jego wyceny, natomiast opis pozycji 21. nie wskazuje,
że został on w niej ujęty: „dostarczenie i montaż zbiornika wraz z pasami”. Niedoszacowana
wartość to co najmniej 20.000 zł netto.
6. Montaż kominów włazowych – zgodnie z wymogami PW należy wykonać zwieńczenie
kominów zbiornika w ilości 10 kpl. W pozycjach 1-20 brak jest wyceny montażu kominów
włazowych, natomiast opis pozycji 21. nie wskazuje, że prace zostały w niej ujęte
(„dostarczenie i montaż zbiornika wraz z pasami”). Wartość tych robót to 11.090,70 zł netto
według wskaźników cenotwórczych Przystępującego i co najmniej o taką kwotę cena jest
zaniżona.
7. Pozostałe prace – Przystępujący nie ujął również w swojej kalkulacji następujących prac:
a) wykonania drogi technologicznej koniecznej do wykonania zabezpieczenia w postaci
ścianki szczelnej, b) wykonania prób szczelności.

Kalkulacja szczegółowa (przedstawiona przez Odwołującego) w oparciu o kalkulację
szczegółową z wykorzystaniem narzutów Przystępującego wskazuje, że wartość robót
niedoszacowanych to
co najmniej 19.074,70 zł netto.
8. Odwodnienie wykopów – w złożonych wyjaśnieniach Przystępujący przyznał, że nie
wycenił odwodnienia wykopów. Odwołujący przedstawił własne szczegółowe obliczenia
kosztorysowe, zgodnie z którymi wartość nieuwzględnionych w ofercie Przystępującego
robót wynosi 93.062,16 zł netto.
9. Oględziny budynków i monitoring drgań – Przystępujący nie wykazał, że uwzględnił
oględziny budynków przez rzeczoznawcę budowlanego, do czego obligują wykonawców
postanowienia STWiORB: „Przed rozpoczęciem robót ziemnych rzeczoznawca budowlany
na koszt Wykonawcy winien dokonać oględzin budynków z udokumentowaniem rys
zewnętrznych i wewnętrznych”. Nie wykazał także, że przeprowadzi ocenę wpływu drgań na
budynki sąsiednie. Zgodnie z zapisami normy PN-B-02171:2017-06 „Ocena wpływu drgań
na ludzi w budynkach” budynki zlokalizowane w odległości do 25-30 m należy poddać ocenie
wpływu drgań. Najbliższe grodzice przedstawione w projekcie znajdują się w odległości ok.
12 m od budynku. Wartość niedoszacowanych robót to co najmniej: 60.000 zł netto.
10. Wykonanie płyt żelbetowych dociążających – wycena wykonania płyt żelbetowych
dociążających została dokonana nieprawidłowo i niezgodnie z projektem wykonawczym
branży konstrukcyjnej, według którego należy wykonać zbrojenie płyt prętami fi 10, a nie, jak
zakłada wycena Przystępującego, z prętów fi 7. Wątpliwa pozostaje także wycena
zastosowania odpowiedniej klasy betonu do wykonania płyt – dla podkładów betonowych
stosuje się beton niskiej klasy C8/10, natomiast zgodnie z dokumentacją płyty mają zostać
wykonane z betonu o wyższej klasie, tj. C30/37, co ma istotny wpływ na cenę. Cena
jednostkowa pozycji 1.4, gdzie zastosowano beton o niższej klasie, jest wyższa od ceny
jednostkowej pozycji 1.6, w której zastosowano wyższą klasę betonu. Jednocześnie cena
jednostkowa poz. 1.6 jest niższa od ceny samego materiału. Niedoszacowanie wynosi co
najmniej 25.626,67 zł.
11. Dobór układu podczyszczającego (poz. 2.6 Separator i osadnik wraz z robotami
ziemnymi i towarzyszącymi dn:2500mm+dn:2000mm) – przyjęty przez Przystępującego
materiał nie spełnia wymagań STWiORB. Przystępujący zaoferował: separator ECO-LAM
cena po rabacie 10.500,00 PLN, osadnik wirowy po rabacie 9.300,00 PLN.
Zgodnie z wymaganiami STWiORB 2.2.1.2. „Układ podczyszczający” (zgodnie z projektem
wykonawczym „wysokosprawny osadnik wirowy zintegrowany z separatorem lamelowym”
w celu zatwierdzenia materiału winien posiadać: deklaracje właściwości użytkowych
urządzenia potwierdzającą zgodność z normą PN-EN 858-1:2005/A1:2007, krajową
deklarację właściwości użytkowych potwierdzającą zgodność z Krajową Oceną Techniczną,
dokumentację techniczno-ruchową urządzenia, Zakładową Kontrolę Produkcji, deklaracje

właściwości użytkowych lub krajowe deklaracje właściwości użytkowych wraz z Krajową
Oceną Techniczną na korpusy urządzeń, instrukcję montażu korpusów oraz urządzenia,
wyniki badań chemicznej odporności betonu wg PN-EN 858-1:2005 wykonane nie wcześniej
niż 6 miesięcy przed złożeniem dokumentów.
Przystępujący zaoferował niezgodny z wymaganiami specyfikacji istotnych warunków
zamówienia układ podczyszczający nie posiadający wymaganej aprobaty KOT z
separatorem lamelowym funkcjonujący/zaprojektowany jako cały system.
Różnica między układem podczyszczającym spełniającym wymagania specyfikacji istotnych
warunków zamówienia a materiałem zaoferowanym przez Przystępującego wynosi co
najmniej 17.417,00 zł netto.
12. Dobór rur PEHD do wykonania kanalizacji fi 600 (poz. 2.1.Kanały z rur PEHD wykonane
metodą wykopową wraz z robotami ziemnymi i towarzyszącymi d:600mm SN8) – przyjęty
materiał nie spełnia wymagań STWiORB 2.2.1.1. Firma Zinplast, którą Przystępujący
wskazuje jako dostawcę, nie posiada aprobaty / Krajowej Oceny Technicznej IBDiM dla rur
i kształtek PEHD do kanalizacji bezciśnieniowej. Posiada jedynie rekomendację techniczną
IBDiM, co nie jest tożsame z wymaganymi.
Według ST 2.2.1.1. „Przewody i kształtki” przewody grawitacyjne: rury PEHD dwuścienne
SN8 metoda wykopowa „dla średnic DN600-400mm należy stosować rury PEHD
dwuścienne o gładkiej powierzchni zewnętrznej i wewnętrznej (typ A2 wg PN-EN 13476-2)
łączone przy pomocy złączki kielichowej z uszczelką dwuwargową z EPDM (lub SBR)
osadzoną w gniazdach złączki. Rury powinny posiadać sztywność obwodową nie mniejszą
niż 8 kN/m
2
wg
ISO 9969. (…) Rury muszą posiadać Aprobatę Techniczną ITB i IBDiM oraz
pozytywną opinie GiG-u.” Różnica między rurą PEHD spełniającą wymagania specyfikacji
istotnych warunków zamówienia a niewłaściwym materiałem zaoferowanym przez
Przystępującego wynosi 15.159,88 zł netto.
Podsumowując, daje to łączne niedoszacowanie 907.706,39 zł. Tym samym wyjaśnienia
złożone przez Przystępującego nie spełniają wymagań określonych przepisem art. 90
ustawy Prawo zamówień publicznych i zaktualizowała się przesłanka odrzucenia oferty
określona w art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie bowiem z
wyrokiem KIO 1651/16 przepis art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych nakazuje
zamawiającemu odrzucenie oferty wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na jej cenę lub jeśli złożone wyjaśnienia potwierdzają, ze
została zaoferowana cena rażąco niska, co interpretowane jest jako złożenie wyjaśnień,
które nie przekonują, że cena oferty została skalkulowana w sposób prawidłowy, a należyte
wykonanie zamówienia nie jest zagrożone. Podobnie w wyroku KIO 722/16 wskazano, że
sytuacja prawna wykonawcy, który złożył wyjaśnienia ogólne, nieadekwatne do wezwania
zamawiającego, nie pozwalające na ustalenie, że cena oferty została obliczona prawidłowo,

jest taka sama jak sytuacja prawna wykonawcy, który wyjaśnień nie złożył w ogóle, a w obu
przypadkach oferta podlega odrzuceniu. Ogólnikowość złożonych wyjaśnień nie może
stanowić podstawy do kierowania do wykonawcy kolejnego wezwania do udzielenia dalszych
wyjaśnień w trybie art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych, co jest stanowiskiem
jednoznacznie ugruntowanym w orzecznictwie.

III Stanowisko Zamawiającego
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania z uwagi na brak podstaw faktycznych i prawnych
uzasadniających zarzuty i żądania Odwołującego oraz zasądzenie od Odwołującego
kosztów postępowania odwoławczego w wysokości 3.600 zł, oraz kosztów opłaty skarbowej
od udzielonego pełnomocnictwa, a także przeprowadzenie dowodu z dokumentów
wskazanych w uzasadnieniu.
Zamawiający wskazał, że otwarcie ofert odbyło się 30 października 2019 r. Przed otwarciem
Zamawiający podał kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia
wynoszącą 4.600.000,00 zł brutto. Do upływu terminu składania ofert złożono 8 ofert z
cenami brutto: Przystępujący: 2.272.866,29 PLN, Odwołujący: 3.897.793,74 PLN, pozostali
wykonawcy: 3.832.680,00 PLN, 3.190.546,20 PLN, 3.190.546,20 PLN, 2.682.712,66 PLN,
3.460.723,08 PLN, 2.979.465.90 PLN (w trakcie postępowania odrzucono oferty pozostałych
wykonawców).
Zamawiający, pismem z 4 marca 2020 r., zgodnie z wyrokiem KIO, wezwał Przystępującego
do wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny, w tym
istotnej części składowej, jaką jest wykonanie zbiornika retencyjnego wraz z robotami
ziemnymi, konstrukcyjnymi i towarzyszącymi (pozycja 2.5 PR-2 kosztorysu ofertowego).
Przystępujący 9 marca 2020 r. udzielił obszernych wyjaśnień oraz przedłożył kosztorys
ofertowy do pozycji 2.5. Zamawiający dokonał oceny złożonych wyjaśnień, dokumentując
czynność notatką służbową komisji przetargowej z 16 marca 2020 r. Następnie poinformował
wykonawców o wyborze jako najkorzystniejszej oferty Przystępującego, na co Odwołujący
wniósł odwołanie.
Zamawiający podniósł, iż dokonał wezwania Przystępującego do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny wskazując jednocześnie zakres udzielonych informacji w postaci złożenia dowodów,
dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny, w tym istotnej części składowej, jaką jest
wykonanie
zbiornika
retencyjnego
wraz
z
robotami
ziemnymi,
konstrukcyjnymi
i towarzyszącymi (pozycja 2.5 PR-2 kosztorysu ofertowego). Nie zgodził się z twierdzeniem
Odwołującego, jakoby na skutek wezwania Zamawiającego powstało domniemanie rażąco
niskiej ceny, bowiem czynno
ść Zamawiającego była wynikiem wyłącznie orzeczenia KIO
247/20, które nakazało Zamawiającemu dokonanie wezwania. Zamawiający, zarówno przed
pierwszym wyborem, jak obecnie, dokonał weryfikacji oferty wykonawcy. Ponadto

Przystępujący nie tylko w formie pisemnych wyjaśnień i złożonych dokumentów, ale również
w trakcie posiedzenia przed KIO 21 lutego 2020 r. przedstawił w sposób szczegółowy
kalkulację oferty wraz z dowodami uzasadniającymi zaproponowane wynagrodzenie.
W konsekwencji, w ocenie Zamawiającego, cena zaproponowana przez wykonawcę w
ofercie nie jest rażąco niska, a wybór wykonawcy pozwala uznać, że powierzone
zamówienie zostanie wykonane zgodnie z oczekiwaniem Zamawiającego.
Wykonawca udzielił obszernych wyjaśnień oraz przedłożył kosztorys ofertowy dla pozycji 2.5
z PR-
2 kosztorysu ofertowego, zgodnie z żądaniem Zamawiającego. Zamawiający dokonał
oceny tych wyjaśnień i kwestionuje pogląd Odwołującego, jakoby odpowiedź była
lakoniczna, ogólnikowa i nie potwierdzająca realności złożonej oferty. W ocenie
Zamawiającego to Odwołujący przedstawia ogólnikowe twierdzenia, wynikające w głównej w
mierze z jego negatywnej oceny działań Zamawiającego oraz woli uzasadnienia złożonej
przez niego najdroższej oferty w ramach postępowania. Z samego faktu złożenia przez
Odwołującego oferty o najwyższej cenie nie może wynikać konieczność dostosowania się
wszystkich wykonawców do kalkulacji jego oferty. Każdy bowiem z wykonawców cechuje się
samodzielnością w sporządzeniu warunków oferty, w tym kalkulacji poszczególnych jego
elementów. Ponadto podkreślił zakreślony zakres wezwania do wyjaśnienia, który został
sprecyzowany przede wszystkim do złożenia dowodów dotyczących wyliczenia zaoferowanej
ceny, w tym istotnej części składowej, jaką jest wykonanie zbiornika retencyjnego wraz
z robotami ziemnymi, konstrukcyjnymi i towarzyszącymi (pozycja 2.5 PR-2 kosztorysu
ofertowego). W odpowiedzi Przystępujący nie tylko przedłożył wyjaśnienia, ale także dołączył
do nich dokument w postaci szczegółowej kalkulacji w formie kosztorysu, w którym
zaprezentował przyjęty sposób wykonania kluczowego elementu zadania, jakim jest zbiornik
retencyjny. Przystępujący wskazał, iż wartość oferty netto 1.847.058,77zł/ brutto
2.272.8ó6,29 zł wynika z:
1. dysponowania własnym sprzętem i urządzeniami do realizacji przedmiotu zamówienia,
czym zyskuje oszczędności nawet do 30% kosztu sprzętu; jak widać z porównania, koszt
sprzętu wynajmowanego znacznie podwyższa koszt prowadzenia budowy, a opłata za
wynajmowany sprzęt jest naliczana bez względu na to, ile godzin dany sprzęt rzeczywiście
pracuje,
2. dysponowania doświadczonym serwisem sprzętu budowlanego, bezpośrednim dostępem
do części zamiennych, co pozwala na znaczne oszczędności kosztów eksploatacji sprzętu
i skrócenie okresu przestoju do minimum, zatem wykonawca uzyskuje oszczędności
nakładów finansowych nawet do 10% kosztu sprzętu,
3. umów o współpracy ze stacjami benzynowymi, dzięki czemu wynegocjowane ceny paliwa
są niższe od rynkowych, w wyniku czego wykonawca uzyskuje oszczędności nakładów
finansowych na poziomie ok. 1-
2% kosztu sprzętu,

4. korzystania z atrakcyjnych rabatów na zakup materiałów i osprzętu, co skutkuje
możliwością zaoferowania konkurencyjnych cen i uzyskaniem oszczędności nakładów
finansowych do ok. 50% wartości sumarycznej podstawowych materiałów,
5. dysponowania profesjonalnym kierownikiem budowy, co skutkuje oszczędnością
nakładów finansowych nawet ponad 2% wartości budowy,
6. dysponowania pracownikami profesjonalnie przygotowanymi, co daje oszczędności nawet
do 2% wartości zadania,
7. bliskości siedziby w stosunku do miejsca realizacji przedmiotu umowy oraz do siedziby
Zamawiającego, co znacznie obniża koszt przejazdu na plac budowy oraz powoduje brak
potrzeby organizacji biura budowy oraz zaplecza,
8. bardzo dobrego przygotowania wy
ceny robót pod względem strategicznym, generującego
oszczędności nakładów finansowych (108.283,21 PLN netto, tj. 7,05% omawianej pozycji 2.5
kosztorysu ofertowego, 5,86% w skali całego zadania). Przystępujący wskazał, że ze
względu na planowane w tym samym czasie prowadzenie robót o podobnym charakterze w
rejonie ulicy Gospodarczej, gdzie wykonawca inwestycji musi pozyskać ok. 50.000.00 m
3

mas ziemnych, może zrezygnować z kosztu wywozu zbędnej ziemi z wykopu oraz kosztu jej
utylizacji, gdyż może przekazać ziemię z wykopu tamtemu wykonawcy, a oszczędność z
tego tytułu wyniesie 108.283,21 PLN netto. Przystępujący wskazał też na znajomość
warunków terenowo-gruntowych zadania ze względu na zakończoną realizację innej
inwestycji na tym terenie w ubiegłym roku, co generuje oszczędności nakładów finansowych
do ok. 1% wartości zadania. Podczas wykonania tamtej inwestycji nie natrafiono na wodę
gruntową w rejonie prac, co oznacza, że brak jest przesłanek na doliczanie dodatkowych
kosztów (ok. 20.000,00 PLN netto) z tytułu odpompowywania wody,
9. posiadania własnego, wypracowany systemu zarządzania jakością, który usprawnia
organizację pracy pozwalającego na obniżenie kosztów pracy pracowników.
Przystępujący wskazał, że zaproponowana cena realizacji obejmuje zakres wszystkich prac
niezbędnych do wykonania przedmiotu zamówienia wynikających z dokumentacji
technicznej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót, wzoru umowy oraz
warunków lokalnych terenu budowy.
Zamawiający przeprowadził postępowanie wyjaśniające, w ramach którego odniósł się do
składowych elementów przygotowanej i złożonej w postępowaniu przetargowym oferty, w
tym złożonych przez wykonawcę wyjaśnień i dokumentów dotyczących:
1. kalkulacji kosztów materiałów (w tym wynegocjowanych materiałów) – zdaniem
Zamawiającego kluczowym elementem projektu (zamówienia) jest montaż zespołu
zbiorników retencyjnych, których dostawa ma znaczący wpływ na wartość oferty. Z
przesłanego wyjaśnienia wynika, że dysponuje on dwiema ofertami producentów urządzeń
(ZINPLAST
i UPONOR), których kompleksowe koszty dostaw zostały zaprezentowane w

wyjaśnieniach. Wyjaśnienie w ocenie Zamawiającego jest wiarygodne, a obydwa zbiorniki
spełniają wymagania techniczne dokumentacji projektowej, co Zamawiający ustalił poprzez
rozeznanie
posiadanych przez obydwu producentów dokumentów dopuszczających produkt
do zastosowania w budownictwie (poprzez analizę zamieszczonych i ogólnodostępnych
materiałów na stronach internetowych producentów, tj. zinplast.pl oraz uponor.pl).
Zamawiający nie narzucał konkretnego producenta zbiornika, zostawiając wykonawcom
swobodę w rozpoznaniu cenowym rynku oraz wyborze konkretnego producenta i materiału.
Nieprawdziwa jest informacja przywołana w treści odwołania, jakoby zbiorniki oferowane
przez firmę ZINPLAST nie posiadały wymaganej aprobaty/Krajowej Oceny Technicznej
IBDiM dla rur i kształtek, z jakich ma zostać wykonany zbiornik. Z zamieszczonych na stronie
tego producenta materiałów wynika, że oferowany produkt spełnia wszystkie wymagane
aprobaty/normy, co potwierdza kopia aktualnej Krajowej Oceny Technicznej.
Nieprawdziwą jest także informacja na temat nieposiadania przez zbiorniki dennic
sferycznych
– zbiorniki posiadają wykończenie w postaci dennic o kształcie sferycznym, co
potwierdzają dokumenty, zdjęcia i rysunki zamieszczone na stronie producenta; rysunek
zamieszczony
w odwołaniu jest niezgodny z rysunkiem zamieszczonym na stronie
producenta.
Przystępujący udokumentował koszt wykonania zbiorników retencyjnych wraz z wszelkimi
niezbędnymi robotami towarzyszącymi poprzez przedłożenie stosownej kalkulacji cenowej
opracowanej na bazie obowiązujących KNR i KNNR, obejmującej kompletność wykonania
całości prac.
Zamawiający, po analizie wyjaśnień, uznał za wiarygodne argumenty dysponowania
sprzętem oraz własnym serwisem jako źródeł oszczędności przy realizacji kontraktu, a także
oszczędności wynikających z wynegocjowanych cen paliw, które mają niebagatelny wpływ
na koszty pracy sprzętu. Posiadanie własnego serwisu w znaczny sposób skraca przestoje
w pracy sprzętu oraz przyspiesza wszelkie czynności eksploatacyjne minimalizując
niepotrzebne i nieprzewidziane koszty związane z przestojami. Posiadanie własnego
sprzętu, a nie jego wynajmowanie, zgodnie z przytoczonym zestawieniem w sposób czytelny
i wiarygodny poka
zuje uzyskany poziom oszczędności.
Wyjaśnienie dotyczące sprzyjających okoliczności mających wpływ na koszty oferty, w tym:
lokalizacji inwestycji względem siedziby wykonawcy, rozpoznanie warunków terenowo-
-gruntowych w miejscu planowanej inwestycji, wewn
ętrzny i wypracowany system
zarządzania jakością. Dobre rozpoznanie warunków terenowo-gruntowych potwierdza
Zamawiający,
a wynika ono z faktu realizacji w ostatnim czasie inwestycji na rzecz Zamawiającego,
związanej z budową kanalizacji sanitarnej w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej
inwestycji. Okoliczności te mają wpływ na przygotowanie oferty cenowej, a w konsekwencji

na realizację prac budowlanych. Zamawiający przyjmuje jako wiarygodne wyjaśnienia na
temat lokalizacji siedziby (wykonawca realizował i realizuje na rzecz Zamawiającego inne
kontrakty), podobną organizację pracy Przystępujący zastosował przy realizacji kontraktu
związanego z budową ww. kanalizacji sanitarnej.
Za wiarygodną Zamawiający uznał także okoliczność związaną z planowanym
zagospoda
rowaniem mas ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej inwestycji.
Zamawiający posiada wiedzę na temat realizowanych dwóch dużych inwestycji, w których
masy ziemne mogą być wykorzystane (budowa osiedla mieszkaniowego oraz budowa
układu drogowego), co wpisuje się w argumentację dotyczącą umiejętności i planowania
strategicznego. Z wyjaśnień Przystępującego wynika również, że posiada on wypracowany
system zarządzania jakością, co niewątpliwie ma wpływ na usprawnienie organizacji pracy
i obniżenie kosztów własnych przedsiębiorstwa. Z wyjaśnień Przystępującego wynika, że
dysponuje on profesjonalnym kierownikiem budowy z wieloletnim doświadczeniem oraz
profesjonalnie przygotowanymi brygadami pracowników, którzy zatrudnieni są u wykonawcy
od wielu lat. Taki
personel potrafi sprawnie wykonać powierzone zadania, minimalizując
koszty wykonania robót poprzez skrócenie czasu ich wykonania z uwagi na ich
doświadczenie, umiejętności i organizację pracy. W ocenie Zamawiającego, wyjaśnienie jest
wiarygodne i nie budzące wątpliwości.
Zamawiający podkreślił, iż kluczowym elementem przedmiotu zamówienia jest montaż
zespołu zbiorników retencyjnych, których dostawa ma znaczący wpływ na wartość oferty.
Zaoferowana przez wykonawcę cena kompleksowego wykonania zbiornika retencyjnego
w ramach planowanej inwestycji obejmująca m.in. koszy wykonania robót ziemnych, roboty
konstrukcyjne związane z zabezpieczeniem ścian wykopów, dostawy i montażu zbiornika
wraz z innymi robotami towarzyszącymi odbiega wprawdzie od wartości kosztorysu
inwestorskiego, ale nie jest znacząco różna w stosunku do ofert pozostałych wykonawców,
jak również znajduje odzwierciedlenie w zaprezentowanych przez wykonawcę w ramach
wyjaśnień, cenach rynkowych. Cena ta jest „zwykłą ceną rynkową”. W takim przypadku
nieporozumieniem jest zarzucanie wykonawcy rażąco niskiej ceny.
Jak wskazało KIO w wyroku KIO 2133/17 wykazanie realności ceny będzie niosło za sobą
znaczne trudności natury dowodowej, nie sposób bowiem przedstawić dowodów na
okoliczność zastosowania metod pozwalających na uzyskanie znacznych oszczędności, czy
pomocy publicznej lub sprzyjających dla wykonawcy warunków realizacji zamówienia, jeżeli
cena zawarta w ofercie jest zwykłą ceną rynkową obliczoną przy wykorzystaniu
standardowych metod bez wykorzyst
ania jakichkolwiek nadzwyczajnych okoliczności
i technik. Ponadto ewentualna dysproporcja cen zaoferowanych przez kilku wykonawców nie
daje jeszcze podstaw do założenia, że cena najniższa podana przez jednego z wykonawców
jest ceną rażąco niską, gdyż zależne jest to od efektywności oraz kosztów prowadzonej

działalności określonego podmiotu. Po drugie, podstawą odrzucenia oferty jest zaoferowanie
ceny rażąco niskiej, a nie certy niskiej, a te dwa pojęcia nie są tożsame. Okoliczność, iż
dopuszcza się możliwość (a nie stwierdza z całą pewnością) i że nie wszystkie składniki
ceny zostały skalkulowane w prawidłowych wysokościach, nie oznacza, że wykonawca ten
zmierza wykonywać zamówienie poniżej jego kosztów – wyrok KIO 1958/17.
Ponadto cena całkowita oferty Przystępującego nie jest niższa o 30% od średniej
arytmetycznej cen wszystkich złożonych w postępowaniu ofert: wysokość progu 30% to
2.231.678,79 zł, a wartość oferty Przystępującego to 2.272.866,29 zł brutto. Ponadto poziom
ceny wykonawcy w odniesieniu do średniej arytmetycznej wszystkich ofert złożonych
w postępowaniu pokazuje, iż wartość szacunkowa przedmiotowego zamówienia odbiegała
znacząco od realiów rynkowych. W tej mierze cena oferty Przystępującego stanowi 71,29%
średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Poza ofertą Przystępującego także inni wykonawcy złożyli oferty, w których wartość
zamówienia była albo niższa od średniej arytmetycznej (oferta Brigadon Sp. z o.o.), albo do
niej bardzo zbliżona (oferta Hydrogop Sp. z o.o.). Okoliczność ta pozwala sądzić, że to nie
oferty innych wykonawców są zaniżone, a oferta Odwołującego jest zawyżona.
Za nieuzasadnione w ocenie Zamawiającego należy uznać poczynione przez Odwołującego
porównania wyjaśnień wykonawcy z własną kalkulacją oferty. Każdy bowiem z wykonawców
prowadzi własną politykę cenową, kalkulując własne koszty i zakładany zysk, prezentując
również indywidualną, subiektywną kalkulację ceny ofertowej. Fakt zatem zaoferowania
niższych cen przez konkurentów nie jest jeszcze dowodem na złożenie ceny rażąco niskiej.
Postępowanie wyjaśniające prowadzone przez Zamawiającego ma na celu wyłącznie
ustalenie, czy oferta znacząco odbiegająca od cen pozostałych ofert oraz szacowanych
przez zamawiającego kosztów nadal jest ceną realną umożliwiającą wykonanie zamówienia
w warunkach rynkowych i z zyskiem. Wykonawca powinien zatem wykazać, jakie czynniki
decydowały o kalkulacji kosztów, jak również to, iż znajdowały one uzasadnienie
w obiektywnych okolicznościach.
W konsekwencji Przystępujący sprostał obowiązkowi wyjaśnienia braku podstaw do uznania,
że jego cena jest rażąco niska. Wykonawca przedstawił, oprócz obszernych wyjaśnień,
również szczegółowy koszt kluczowego elementu zamówienia, jakim jest zbiornik retencyjny.
Wobec tego Zamawiający dysponował możliwością weryfikacji, czy oferta wykonawcy
została w sposób prawidłowy skalkulowana, uwzględniając prawidłowe wykonanie
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami specyfikacji istotnych warunków
zamówienia. Wyjaśnienia wykonawcy stanowią pełnoprawny dowód w rozumieniu art. 90 ust.
1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Przepisy nie ograniczają bowiem wykonawców co
do środków dowodowych, które mają oni składać w celu wykazania prawidłowości i
rzetelności kalkulacji ceny oferty czy kosztu. Wykonawca nie jest zobowiązany do

przedstawiania konkretnych dowodów, w tym wiążących ofert swoich potencjalnych
kontrahentów, w celu wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny i że została
rzetelnie skalkulowana. Obowiązkiem wykonawcy jest wykazanie, że cena lub koszt jest
realny i nie zawiera znamion rażąco niskiej/niskiego w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Wykonawca może więc zadośćuczynić temu obowiązkowi za pomocą wszelkich dostępnych
środków dowodowych, a takim dowodem może być również samo oświadczenie wykonawcy.
Oczywiście ocena złożonych dowodów zawsze pozostaje w gestii zamawiającego i jest jego
subiektywną oceną, której jest on uprawniony dokonać w oparciu o posiadane
doświadczenie (wyrok KIO 104/18).
Zatem oferta Przystępującego nie zawiera ceny rażąco niskiej i jest ceną realną, adekwatną
do zakresu i kosztów prac składających się na przedmiot zamówienia, zakładając wykonanie
zamówienia powyżej jego rzeczywistych kosztów. Twierdzenia Odwołującego zawarte
w odwołaniu determinowane są w głównej mierze przez pryzmat jego oferty i
przedstawionych kalkulacji własnych, skutkujących przedłożeniem najdroższej oferty spośród
wszystkich złożonych w postępowaniu.

W piśmie procesowym Zamawiający uzupełniająco wskazał:
1. Co do dysponowania sprzętem i urządzeniami do realizacji przedmiotu zamówienia – nie
wyklucza możliwości pogrążania grodzic z wykorzystaniem innego sprzętu niż został
wskazany przez Odwołującego. Dobór sprzętu oraz zastosowanej technologii należy do
wykonawcy. Zamawiający uznał, że wskazany w wyjaśnieniach sprzęt, którym dysponuje
Przystępujący, pozwala na zrealizowanie prac zgodnie z projektem. Ponadto posiadanie
własnego sprzętu w sposób czytelny i wiarygodny pokazuje uzyskany poziom oszczędności.
2. Co do dysponowania doświadczonym serwisem sprzętu budowlanego i posiadania umów
o współpracy ze stacjami benzynowymi – Zamawiający przyjmuje argument posiadania
własnego serwisu i umów o współpracy ze stacjami benzynowymi jako źródła oszczędności
przy realizacji kontraktu.
3. Co do korzystania z
atrakcyjnych rabatów na zakup materiałów – udzielone rabaty na
zakup materiałów stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wyjaśnienie zaprezentowane przez
Przystępującego w ocenie Zamawiającego jest wiarygodne, a zbiorniki dwóch
zaprezentowanych producentów spełniają wymagania techniczne i jakościowe określone
w dokumentacji przetargowej, co Zamawiający ustalił poprzez rozeznanie posiadanych przez
obydwu producentów dokumentów dopuszczających produkt do zastosowania
w budownictwie (poprzez analizę zamieszczonych i ogólnodostępnych materiałów na
stronach internetowych producentów). Argumentowanie przez Odwołującego, że o braku
spełnienia wymagań technicznych i jakościowych przesądza niższa cena zbiornika
ZINPLAST, jest chybione i nieprawdziwe, gdyż jest to jedynie domniemanie Odwołującego.

Aktualność oferty cenowej Przystępujący potwierdził na rozprawie 22 czerwca 2020 r.
poprzez okazanie oferty producenta zbiornika (firmy ZiNPLAST).
4. Co do dysponowania profesjonalnym kierownikiem budowy i profesjonalnymi
pracownikami
– wyjaśnienie jest wiarygodne i nie budzi wątpliwości. Liczba uzyskanych
punktów w kryterium doświadczenia personelu wykonawcy, odnoszącego się jedynie do
okresu 5 lat przed złożeniem oferty nie jest jednoznaczne z ogólnym doświadczeniem i
dorobkiem zawodowym konkretnej osoby.
5. Co do bliskości siedziby wykonawcy – pozwala na realne ograniczenie kosztów realizacji
kontraktu. Zamawiający przyjmuje za wiarygodne wyjaśnienia, posiadając wiedzę na temat
lokalizacji siedziby Przystępującego, który realizował i realizuje na rzecz Zamawiającego
inne kontrakty.
6. Co do bardzo dobrego przygotowania wyceny robót pod względem strategicznym –
Zamawiający posiada wiedzę na temat realizowanych dwóch dużych inwestycji, w których
masy ziemne mogą być wykorzystane (budowa osiedla mieszkaniowego oraz budowa
układu drogowego), co wpisuje się w argumentację dotyczącą umiejętności i planowania
strategicznego. Powyższa argumentacja została potwierdzona przez Zamawiającego
u inwestorów sąsiadujących inwestycji. Pozyskany z wykopów urobek może zostać
zagospodarowany poprzez jego wbudowanie w terenowe skarpy lub wypełnienie pustek
pogórniczych w rejonie realizowanych w sąsiedztwie inwestycji.
7. Co do znajomości warunków terenowo-gruntowych ze względu na realizowanie prac na
rzecz Zamawiającego – Przystępujący wskazuje na bardzo dobre rozpoznanie warunków
terenowo-
gruntowych, co potwierdza Zamawiający, gdyż wiedza ta wynika z faktu realizacji
w ostatnim czasie inwestycji na rzecz Zamawiającego, związanej z budową kanalizacji
sanitarnej w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej inwestycji. Ma to niezaprzeczalny wpływ
na przygotowanie oferty cenowej, a w konsekwencji realizację prac budowlanych. Wskazany
przez Odwołującego dokument (protokół z Rady Deszczowej nr 434/KD/2018) został
sporządzony na etapie opracowywania dokumentacji projektowej, czyli w momencie, kiedy
teren, gdzie została zaplanowana inwestycja, był nieużytkiem i nie rozpoczęto żadnych prac
budowlanych. Udzielona przez Zamawiającego odpowiedź dotyczyła warunków gruntowych
w rejonie planowanej inwestycji. Jako załącznik do udzielonej odpowiedzi przez
Zamawiającego została załączona archiwalna karta punktu dokumentacyjnego (data
wykonania odwiertu marzec 1986 r.). Informacje zawarte w przedmiotowej karcie miały
jedyn
ie potwierdzić warunki gruntowe, zgodnie z treścią odpowiedzi Zamawiającego z 15
października 2019 r. Informacja dotycząca poziomu wody gruntowej zawarta w
przedmiotowym dokumencie nie była przedmiotem zapytania oraz udzielonych przez
Zamawiającego wyjaśnień. Szczegółowe informacje dotyczące poziomu wody gruntowej

zostały zawarte w dokumentacji projektowej i mogły zostać zweryfikowane przez każdego z
wykonawców na etapie opracowywania oferty przetargowej.
8. Co do systemu zarządzania jakością – wykonawca, podczas kalkulowania ceny ofertowej,
zobowiązany jest do uwzględnienia wszystkich kosztów mających wpływ na realizację
zamówienia, jednak koszty te powinny zostać wliczone w inne pozycje kosztorysu
ofertowego. Przedmiar robót opisuje przedmiot zamówienia w sposób skrócony
(zagregowany). Zamawiający nie oczekuje od wykonawców informacji o wysokości kosztów
dodatkowych ani o ich przyporządkowaniu do konkretnych pozycji wycenionego przedmiaru
robót. Zamawiający uznaje, że cena ofertowa zawiera takie koszty. Przystępujący na etapie
składania ofert wskazał podwykonawcę przewidzianego do budowy zbiornika retencyjnego.
Zakres i wartość zleconych robót związanych z budową zbiornika retencyjnego został
określony w kosztorysie ofertowym złożonym przez Przystępującego w wyjaśnieniach. Tym
samym Zamawiający uzyskał wiedzę na temat wartości robót przewidzianych do realizacji
przez podwykonawcę.
9. Co do zbiornika retencyjnego
– nie odpowiadają prawdzie twierdzenia Odwołującego, że
zbiornik retencyjny zaoferowany przez Przystępującego marki ZINPLAST nie spełnia
wymagań określonych w dokumentacji postępowania, w szczególności STWiORB 2.2.1.3.
Zgodnie z treścią punktu 2.2.1.3 STWiORB zbiorniki muszą posiadać KOT ITB. Rury z
których wykonano korpus zbiornika oraz elementy systemu muszą bezwzględnie posiadać
Aprobatę Techniczną ITB i IBDiM – rury, kształtki, studnie. Zatem wymóg posiadania KOT
ITB został ograniczony przez Zamawiającego wyłącznie do zbiornika retencyjnego. Zgodnie
z info
rmacją udostępnioną na stronie internetowej producenta ZINPLAST (www.zinplast.pl).
oraz ujawnioną w trakcie rozprawy, zbiornik retencyjny posiada wydaną przez Instytut
Techniki Budowlanej w Warszawie Krajową Ocenę Techniczną ITB-KOT-2019/0831. Rury, z
których wykonano korpus zbiornika oraz elementy systemu posiadają Krajową Ocenę
Techniczną nr IBDiM-KOT-2017/0102 oraz Krajową Ocenę Techniczną nr ITB-KOT-
2018/0482, wydane odpowiednio przez Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie oraz
Instytut Techniki Budowlanej.
Nieprawdziwą informacją przytoczoną przez Odwołującego jest informacja na temat dennic
sferycznych w zbiornikach. Zbiorniki posiadają wykończenie w postaci dennic o kształcie
sferycznym, co potwierdzają dokumenty, zdjęcia i rysunki zamieszczone na stronie
producenta. Dokumenty są ogólnodostępne i możliwe do pobrania przez każdego
wykonawcę.
10. Co do zasypywania zbiornika gruntem z wykopów – Zamawiający uznał, że
Przystępujący ujął wszystkie konieczne koszty w odpowiednich pozycjach przedmiarowych.
11. Co do odspojenia gruntu skalistego
– Zamawiający uznał, że Przystępujący ujął
wszystkie konieczne koszty w odpowiednich pozycjach przedmiarowych. W pozycji 1.1

kosztorysu ofertowego przyjął współczynnik zwiększający z tytułu utrudnień wynikających z
warunków gruntowych.
12. Co do obmiaru ścianki szczelnej oraz montażu separatora i osadnika – Zamawiający
uznał, że Przystępujący przyjął wskazane ilości z własnych obliczeń. W kosztorysie
szczegółowym przedłożonym w ramach wyjaśnień przyjął ilości ścianek niezbędne jedynie
dla montażu zbiornika retencyjnego.
13. Co do urządzenia monitorującego poziom wód w zbiorniku – Zamawiający uznał, że
Przystępujący ujął wszystkie konieczne koszty w pozycjach kosztorysowych dotyczących
wykonania zbiornika retencyjnego.
14. Co do montażu kominów włazowych – Zamawiający uznał, że Przystępujący ujął
wszystkie konieczne koszty w pozycjach kosztorysowych dotyczących wykonania zbiornika
retencyjnego.
15. Co do pozostałych prac – Zamawiający uznał, że Przystępujący ujął wszystkie konieczne
koszty w pozycjach kosztorysowych dotyczących wykonania zbiornika retencyjnego.
16. Co do odwodnienia wykopów – Zamawiający uznał, że Przystępujący ujął wszystkie
konieczne koszty w odpowiednich pozycjach kosztorysowych z uwzględnieniem wyjaśnień
dotyczących pełnej znajomości warunków gruntowo-wodnych.
17. Co do oględzin budynków i monitoringu drgań – Zamawiający uznał, że Przystępujący
ujął wszystkie konieczne koszty w pozycjach kosztorysowych dotyczących wykonania
zbiornika retencyjnego. Za
mawiający nie wymagał opracowania inwentaryzacji budynków, co
w swojej argumentacji podniósł Odwołujący, a jedynie dokonania stosownych oględzin
istniejących obiektów.
18. Co do wykonania płyt żelbetowych dociążających – przyjęta przez Przystępującego
pods
tawa wyceny jest zgodna z zawartymi w kosztorysie inwestorskim pozycjami. Taką
konstrukcję pozycji przyjął projektant opracowując kosztorys inwestorski. Ilość stali jest
zgodna z danymi zawartymi w dokumentacji projektowej.
19. Co do doboru układu podczyszczającego – nieprawdziwą informacją przytoczoną przez
Odwołującego jest fakt, że układ podczyszczający oferowany przez firmę ECOLOGIC nie
posiada wymaganej Krajowej Oceny Technicznej na separator funkcjonujący z osadnikiem
zawiesin. Z zamieszczonych na str
onie tego producenta materiałów ogólnodostępnych
i możliwych do pobrania wynika, że producent dysponuje wszystkimi wymaganymi
dokumentami.
20. Co do doboru rur PEHD
– nieprawdziwą informacją przytoczoną przez Odwołującego jest
fakt, że rury oferowane przez firmę ZINPLAST nie posiadają wymaganej aprobaty/Krajowej
Oceny Technicznej IBDiM dla rur i kształtek do kanalizacji bezciśnieniowej. Z
zamieszczonych na stronie tego producenta materiałów ogólnodostępnych i możliwych do
pobrania wynika, że producent dysponuje wszystkimi wymaganymi dokumentami.

Zamawiający, po analizie i weryfikacji wyjaśnień Przystępującego uznał za wiarygodne
wyjaśnienia przedstawione w piśmie z 4 marca 2020 r. Przystępujący, w ocenie
Zamawiającego, odpisał w sposób konkretny i jasny na zarzut rażąco niskiej ceny.
Przedstawione wyjaśnienia są spójne i uwzględniają zgodność oferty z opisem przedmiotu
zamówienia. Przystępujący w ww. piśmie odniósł się do konkretnych okoliczności złożonej
oferty oraz zawarł elementy mające wpływ na wysokość ceny, udokumentował koszty
wykonania zbiorników retencyjnych wraz z wszelkimi niezbędnymi robotami towarzyszącymi
poprzez przedłożenie stosownej kalkulacji cenowej (kosztorysu ofertowego), opracowanej na
bazie obowiązujących KNR i KNNR, obejmującej kompletność wykonania całości prac.
Przystępujący został zobowiązany do złożenia wyjaśnień dotyczących wykonania zbiornika
retencyjnego z uwagi na fakt, iż przedmiotowa pozycja stanowi ok. 80% wartości oferty.
Pozostały zakres oferty cenowej Przystępującego został wyceniony na podobnym poziomie
cenowym innych ofert złożonych w postępowaniu, co Zamawiający zweryfikował na etapie
badania i oceny ofert. Oferta Odwołującego jest ofertą najdroższą w postępowaniu i wszelkie
argumenty dotyczące zarzutów „rażąco niskiej ceny” względem Przystępującego wynikają
z własnych przyjętych kalkulacji, rozpoznań rynku oraz posiadanej wiedzy. Organizacja
pracy związanej z wykonywaniem prac budowlanych, strategia zakupu niezbędnych
materiałów, ilość jednostek i rodzaj sprzętu budowlanego niezbędnego do prowadzenia prac
oraz doświadczenie, w tym procesy zarządzania jakością są indywidualną kwestią każdego z
wykonawców.

IV Stanowisko Przystępującego
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosił wykonawca
T
IM Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe „Ergopol” Sp. z o.o. sp. komandytowa.
1. Przystępujący wskazał, że podany przez Odwołującego procentowy udział sprzętu oraz
zestawienie sprzętu niezbędnego do wykonania pogrążania grodzic, stanowi wyłącznie
propozyc
ję Odwołującego, popartą jedynie wewnętrznymi, subiektywnymi przesłankami
i w żadnym wypadku nie może być traktowana jako wzorzec do sporządzania wycen, do
czego służą odpowiednie normy i dokumentacje ruchowe.
Norma stosowana do kalkulacji ceny wbijania ścianek szczelnych jest zawarta w tablicy 301
KNR nr 2-
10 wydanego pod egidą Ministerstwa Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej
i Komunalnej. Zarówno w kosztorysie inwestorskim Zamawiającego, jak i w kosztorysie
ofertowym Przystępującego, w celu oszacowania kosztu wbijania ścianek, została
zastosowana kolumna nr 6 z tablicy 301. Zgodnie z zestawieniem sprzętu omawianej tablicy,
figuruje tam żuraw kołowy samojezdny 7-10 ton. Ze względu na fakt, że Katalogi Nakładów
Rzeczowych opracowywane były w większości w latach 80-tych XX wieku i nie obejmują
nowych materiałów budowlanych, nowoczesnych technologii oraz metod organizacyjnych,

dopuszczalne jest stosowanie analogii podczas korzystania z przedmiotowych norm. Trudno
wobec powyższego odnieść się do dołączonej tabeli jaką stworzył Odwołujący na własne
potrzeby.
Przystępujący zastosował samochód ciężarowy z zabudowanym mobilnym żurawiem
hydraulicznym typu Hiab o udźwigu 18 ton i zasięgu ramienia 22 mb, który wystarcza do
montażu modułów zbiornika o wadze ok. 2,4 tony. Można go dodatkowo wykorzystać jako
środek transportu materiałów na budowie bez konieczności angażowania dodatkowej
jednostki sprzętowej, bowiem posiada skrzynię ładunkową o ładowności 8,5 tony. Jest to
więc jednostka sprzętowa bardzo uniwersalna, potrafiąca przysporzyć duże oszczędności na
każdym etapie realizowanych inwestycji, jednocześnie przyśpieszając sam proces
realizacyjny. Nie ma konieczności stosowania tradycyjnego dźwigu 50 t, które to urządzenie
sugeruje Odwołujący jako jedyne do zrealizowania tego zadania.
2. Trudno zanegować zależność polegającą na znacznym obniżenia kosztów serwisowych
przy dysponowaniu własnymi serwisantami oraz dostępem do znacznie tańszych części.
Każdy serwis naprawczy posiada znaczące zniżki, których nie uzyskuje indywidualny klient.
Wykazywanie wszystkich cen hipotetycznych rodzajów napraw, typów części zamiennych
i innych materiałów eksploatacyjnych, stanowiłoby bezwartościowe zestawienie przypadków,
które mogą ale nie muszą się wydarzyć.
3. Realizowanie umów z dostawcami paliw, implikujące niższe ceny tankowanych produktów
są niezaprzeczalnym i oczywistym przykładem oszczędności. Przystępujący stopniowo
uzyskiwał coraz większe rabaty, dzięki którym obecnie oszczędności te stanowią znaczący
czynnik redukowania kosz
tów.
4. Z dniem wejścia w życie rozporządzenia Ministra infrastruktury i Budownictwa z dnia
17 listopada 2016 r. w sprawie krajowych ocen technicznych (Dz.U. z 2016 r., poz. 1968),
rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat
technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania utraciło moc
na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych,
ustawy
– Prawo budowlane oraz ustawy o zmianie ustawy o wyrobach budowlanych oraz
ustawy o systemie oceny zgodności (Dz.U. z 2015 r., poz. 1165), w związku z czym od
1 stycznia 2017 r. przepisy nie zezwalają na wydawanie, zmienianie oraz przedłużane
terminów ważności aprobat technicznych. Zgodnie z postanowieniami tej ustawy, z dniem
1 stycznia 2017 roku wydawane będą krajowe oceny techniczne (wymienione w art. 1 pkt 5-7
ww. ustawy nowelizującej), w miejsce dotychczas wydawanych aprobat technicznych.
Aprobata techniczna jest udzielana dla wyrobu budowlanego, dla którego nie ustanowiono
Polskiej Normy wyrobu albo wyrobu budowlanego, którego właściwości użytkowe,
odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonej w
Polskiej Normie wyrobu. W miejsce aprobat technicznych udzielane są Krajowe Oceny

Techniczne, którą to ocenę firma Zinplast posiada – KOT wydany przez ITB o numerze ITB-
KOT-
2019/0831, a także KOT wydaną przez IBDiM nr IBDiM-KOT-2017/0102 wydanie 2 dla
ZINPLAST Sp. z o.o. Wyczerpuje on wymagania Zamawiającego zawarte w STWiORB.
Wszelk
ie upusty stanowią wypadkową wieloletniej, opartej na zaufaniu współpracy i stanowią
tajemnicę handlową firmy.
5. Dysponowanie doświadczonym personelem w sposób oczywisty obniża koszty
realizowania kontraktów. Podważanie tej dewizy świadczy o próbie zdezawuowania
wynikających z tego faktu oszczędności. Proces budowlany to nie tylko doświadczenie
kierownika budowy, ale
i całego personelu na wszelkich jego etapach. Cały ten proces,
począwszy od sprawności logistycznej, przez wewnętrzną organizację nadzoru i
doświadczenie pracowników brygad, aż po biegłą znajomość obowiązujących procedur
budowlanych, jest znaczącym elementem uzyskiwanych oszczędności.
6. Organizacja pracy, w tym zaplecza technicznego, stanowi wewnętrzne rozwiązanie firmy
Przystępującego, uwzględniające wszelkie elementy konieczne do funkcjonowania budowy.
Wyliczenia Odwołującego wskazujące, że odległość na plac budowy to nie 5,5 km a 6,5 km,
nie wnoszą merytorycznej wartości do przedmiotu sporu. Brak konieczności budowy
i utrzymywania zaplecza
technicznego nie jest równoznaczny z tym, że takowego nie będzie.
Podczas realizowania poprzedniego kontraktu w bezpośredniej bliskości obecnego zadania,
Przystępujący korzystał gościnnie oraz bezpłatnie z budynku Koła Wędkarskiego przy stawie
Upadowa. Ta
m też stacjonował sprzęt, maszyny budowlane oraz składowane były materiały,
również bezpłatnie. Wstępną prolongatę tych warunków zaplecza budowy na przedmiotowe
zadanie Przystępujący już uzyskał. Wyczerpuje to wymagania dotyczące warunków pracy
oraz biura
budowy. Przystępujący przewidział pomieszczenia socjalne, miejsca postojowe
oraz składowe i inne.
7. Podważanie zagospodarowania nadmiarów ziemi na potrzeby innego, realizowanego
w bezpośredniej bliskości zadania nie ma podstaw racjonalnych. Takowe ustalenia zostały
przez Przystępującego poczynione, a ich realizacja będzie uaktywniona pod podpisaniu
umowy z Zamawiającym. Zawarte w geologicznej dokumentacji przetargowej dane wskazują
jednoznacznie, że grunt z wykopów jest gruntem nadającym się do wykorzystania
w działaniach budowlanych (opinia geotechniczna – Katowice rejon Mrówczej Górki –
załącznik do dokumentacji przetargowej – „grunty stanowiące podłoże projektowanej
inwestycji, poniżej nasypów niebudowlanych, są nośne”). Przystępujący uwzględnił
koniec
zność spełnienia wymagań zawartych w przepisach o zagospodarowaniu odpadów.
Jest to rutynowa procedura na każdym realizowanym zadaniu budowlanym.
8. Warunki gruntowo-
wodne na przedmiotowym terenie winny odpowiadać stanowi
faktycznemu, a nie tylko zapisom d
okumentacji. Poziom wód gruntowych zmienia się w
sposób mniej lub bardziej trwały. Badania geologiczne wykonywane były w 2017 roku.

Doświadczenie z wizji lokalnej oraz wiedza nabyta podczas realizacji sąsiadującego z
przedmiotowym kontraktem pozwala na pon
iższe wnioski:
-
podczas realizacji przez Przystępującego w 2019 roku kontraktu w bezpośredniej bliskości
obecnie rozpatrywanego nie natrafiono na żadne wody gruntowe, pomimo ich
sygnalizowania w dokumentacji geologicznej, a firma realizująca na przedmiotowym terenie
budowę kanalizacji sanitarnej nie natrafiła na wodę gruntową,
-
w otworach geologicznych nr 13 oraz 14 (załącznik do dokumentacji – opinia
geotechniczna) będących w bezpośredniej bliskości budowanego zbiornika nie występuje
woda gruntowa,
- kil
ka lat wcześniej teren mógł być nawodniony z uwagi na odprowadzaną systematycznie
na ten teren wodę z pokładów KWK Wieczorek; po stwierdzeniu zbytniego zasolenia tych
wód oraz wskutek działań organizacji proekologicznych odprowadzanie wód w ten teren
zosta
ło wstrzymane. W efekcie odcięcia odprowadzenia wód z kopalni wyschnięciu uległ
staw znajdujący się w bezpośredniej bliskości terenu budowy, natomiast w oddalonym około
500 m stawie Upadowa poziom wody znacząco się obniżył i ta tendencja, według
przedstawi
cieli Koła Wędkarskiego KWK Wieczorek od kilku lat ulega dalszej degradacji,
-
obecnie w związku z prowadzoną inwestycją budowy osiedla mieszkaniowego teren ten
został dodatkowo odwodniony poprzez wybudowanie kanalizacji deszczowej stanowiącej
infrastruktu
rę osiedla.
9. Przystępujący pracuje w oparciu o system zarządzania jakością ISO, dysponując
pracownikami posiadającymi uprawnienia audytorów. Powszechnie dostępna wiedza
o systemach jakości, jednoznacznie klasyfikuje system ISO w czołówce sprawnych
i pr
zynoszących wymierne korzyści systemów zarządzania jakością .
10. Przystępujący uwzględnił wszelkie koszty dodatkowe, w tym roboty przygotowawcze itd.
Brak wyszczególnienia kosztowego nie jest podstawą twierdzenia, że nie zostały one
uwzględnione – zostały one uwzględnione pod pozycjami przygotowanymi przez
Zamawiającego w przedmiarze robót.
11. Koszt powierzenia części robót podwykonawcy został uwzględniony w pozycjach
przedmiarowych, dotyczących tych robót.
12. Zakup gruntu niewysadzinowego został uwzględniony w postaci zastosowania piasku,
podsypka, zasypka, obsypka
– pozycja 1.14 kosztorysu na wartość 104.370,70 zł, jaki
przedłożono Zamawiającemu na okoliczność wyjaśnienia niskiej ceny. Pozycja ta jest już
większą wartością od przywołanej wartości Odwołującego w kwocie 93.048,06 zł. Ponadto
poza poziom zasypki piaskowej +30 cm ponad wierzch zbiornika uwzględniono zasypkę do
warstw konstrukcyjnych parkingu pozostałym gruntem nośnym dowożonym z odległości 1
km poz.: 1.16 + 1.17 (27 599,65+1454,45) tego kosz
torysu. Zgodnie z opinią geotechniczną
załączoną do dokumentacji „grunty stanowiące podłoże projektowanej inwestycji, poniżej

nasypów niebudowlanych, są nośne”. Obecnie Przystępujący prowadzi inwestycję niedaleko
od przedmiotowej inwestycji, gdzie posiada
duże nadmiary gruntu nośnego przydatnego do
przytoczonych zasypek do warstw konstrukcyjnych parkingu, więc pozycja związana
z podsypką, obsypką, zasypką oraz zasypaniem gruntem nośnym do warstw
konstrukcyjnych parkingu stanowi ogólną kwotę 133 424,80 zł.
13. Odwołujący wskazuje konieczność odspojenia skały miękkiej o dodatkowe 0,6 m
doliczając konieczne przegłębienia do średniej głębokości posadowienia zbiornika tj. 2,91 m.
Wskazana średnia głębokość posadowienia zbiornika 3,51 m nie wymaga dodatkowego
od
spojenia gruntu w postaci skały miękkiej, bowiem w załączonych opracowaniach otworów
geotechnicznych nr 13 i 14, będących w bezpośredniej bliskości budowanych zbiorników,
brak postępu nawiercania zauważono na głębokościach odpowiednio powyżej 3,82 m oraz
3
,2 m, co daje średnio 3,51 m. Głębokość 3,51 m to maksymalna głębokość z
uwzględnieniem przegłębienia, do której prowadzone będą roboty ziemne.
Wyliczenia Odwołującego dotyczące niedoszacowanej wartości są zatem całkowicie
bezpodstawne. Ponadto doświadczenie uzyskane podczas prowadzenia robót
w bezpośredniej bliskości przedmiotowego zadania na wcześniejszym kontrakcie nie
wykazało warstw skalnych na głębokości wskazanej przez Odwołującego, które nie byłyby
urabialne bezpośrednio przez większe koparki.
14.
Zapewne w wyniku pomyłki interpretacyjnej Odwołujący twierdzi, iż projekt wykonawczy
branży konstrukcyjnej wskazuje na konieczność wykonania ścianki szczelnej na rzecz
zbiornika retencyjnego w ilości 174,00 m. Jest to twierdzenie nieuprawnione i niezgodne
z dokumentacją. Na wykonanie zabezpieczenia wykopu pod zbiornik retencyjny wystarczy
zgodnie, z tym samym rysunkiem konstrukcyjnym, 138,8 m. Pozostałą część metrażu,
błędnie zaliczonego przez Odwołującego do zbiornika retencyjnego, stanowi zabezpieczenie
elementów kanalizacji deszczowej.
15. Układ alarmujący o wartości 20.000,00 zł został wliczony do wyceny zbiornika
retencyjnego. Oferta na przedmiotowe urządzenie została uzyskana od firmy Navo-tech
z Zabrza. Twierdzenie, że Przystępujący nie ujął przedmiotowego kosztu w kosztorysie
ofertowym jest nieuprawnione i pozbawione podstaw merytorycznych.
16. Wartość wyceny kominów włazowych została uwzględniona w pozycji przedmiarowej
dotyczącej zbiornika retencyjnego.
17. Wizja lokalna na terenie budowy pozwoliła uniknąć wniosków o konieczności budowy
drogi technologicznej, gdyż taka droga istnieje w praktyce, w terenie bezpośrednio
sąsiadującym z projektowaną lokalizacją zbiornika retencyjnego. Jest ona jedną z dróg
technologicznych
wykorzystywanych
przez
gener
alnego
wykonawcę
osiedla
mieszkaniowego.

18. Przystępujący współpracuje z firmami dokonującymi oceny i monitorującymi wpływ drgań
na budynki znajdujące się w pobliżu robót budowlanych. Zarówno taki monitoring drgań, jak
i oględziny budynków, zawierające dokumentację fotograficzną, zostały uwzględnione
w pozycji przedmiarowej dotyczącej zbiornika retencyjnego. Ceny tych i innych usług
przedstawianych przez Odwołującego (w tej pozycji 60.000,00) są daleko odbiegające od
cen rynkowych i znacznie zawyżone. Przystępujący przedstawił ofertę firmy Wibro-Projekt.
Pozycja została uwzględniona w pozycji zbiornik retencyjny.
19. Uwzględnienie pręta zbrojeniowego fi 7 mm opracowano na podstawie tablicy, jaką
przywołał Zamawiający w swoim kosztorysie inwestorskim, niemniej zastosowanie pręta fi 10
nie wpływa na cenę przedmiotowej pozycji, bowiem cenę handlową ustala się w oparciu o kg
stali i praktycznie jest bez znaczenia, czy to pręt fi 7 czy fi 10, gdyż cena jest identyczna.
Wartość została wyliczona na podstawie tonażu, a nie metrów bieżących prętów
zbrojeniowych, zawartych w dokumentacji przetargowej. Nie zachodzi więc różnica
wynikająca z tonażu zastosowanej stali, tym samym nie wpływa to na wartość zastosowanej
stali i tym samym wyliczonej pozycji kosztorysowej. S
ama pracochłonność przy wykonywaniu
zbrojenia z zastosowaniem prętów fi 7 powinna być większa niż przy zastosowaniu pręta fi
10 mm, bowiem mając z góry określony ten sam tonaż stali dla prętów fi 7 i fi 10 mm, zużywa
się więcej prętów fi 7mm na taką samą ilość zastosowanej stali wyrażoną w tonach, niż w
przypadku zastosowania stali fi 10 mm. Całkowita wartość związana z wykonaniem płyt
żelbetowych stanowi sumę pozycji kosztorysu Przystępującego: 1.4 + 1.5 + 1.6 + 1.7 + 1.8 +
1.9 + 1.10 + 1.11 + 1.12 + 1.13.
Suma tych pozycji wyraża się kwotą 102.131,18 zł i jest
wartością wyższą niż przyjęta przez Odwołującego w wysokości 82.902,07 zł za wykonanie
płyt żelbetowych dociążających. Zatem nie można mówić tu o niedoszacowaniu.
20. Kwestionowanie separatora z osad
nikiem jest bezzasadne. Jego parametry odpowiadają
wymaganiom, a ponadto będą, jak i inne materiały, podlegały zatwierdzaniu na etapie
realizacji kontraktu i w tym przypadku materiał ten posiada wymaganą KOT zgodną z
wymaganiami Zamawiającego. Pozycja ta nie była brana po uwagę przez Zamawiającego
przy wyjaśnieniu ceny, gdyż nie wchodziła w zakres pozycji wykonania samego zbiornika.
Jest pozycją odrębną ujętą w PR-2.
21. Poz. 12 tabeli odwołania jest identyczna z wyjaśnieniami, jakie złożono w stosunku do
z
biornika Zinplastu: przedłożono ofertę odzwierciedlającą przyjętą cenę do kalkulacji, rury
posiadają KOT wydany zarówno przez ITB, jak i IBDiM. Pozycja przywołana przez
Odwołującego w punkcie 13. tabeli jako niewłaściwa mija się z prawdą, bowiem rury
Zinpl
astu spełniają wszystkie wymagania Zamawiającego i wskazane niedoszacowanie
Odwołującego nie ma uzasadnienia.

V Ustalenia Izby

Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.

Izba ustaliła także, iż stan faktyczny postępowania w zakresie postawionych zarzutów (treść
specyfikacji i
stotnych warunków zamówienia, treść oferty Przystępującego, wezwania do
wyjaśnień i udzielonych przez niego wyjaśnień) nie jest sporny między Stronami
i Przystępującym. Izba uznała go za ustalony i nie będzie powtarzała.

Po zapoznaniu się z przedmiotem sporu oraz argumentacją Stron i Przystępującego, w
oparciu o stan faktyczny ustalony na podstawie przedstawionych dokumentów oraz
stanowisk Stron i
Przystępującego Izba ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie zasługuje
na uwzględnienie.

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Przystępującego, pomimo iż cena oferty
jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2. art. 90 ust. 2 i 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych poprzez wadliwą ocenę wyjaśnień złożonych przez Przystępującego
i uznanie, że wyjaśnienia potwierdzają, iż oferta Przystępującego nie zawiera rażąco niskiej
ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia, a w konsekwencji zaniechanie odrzucenia tej
oferty, pomimo iż wykonawca nie złożył wyjaśnień spełniających wymagania określone w art.
90 ust. 1-3 ustawy Pr
awo zamówień publicznych, a jego oferta zawiera rażąco niską cenę;
3. art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 1 i ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez Przystępującego, pomimo iż jej treść
nie odpowi
ada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia.

Wskazane przepisy brzmią następująco:
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób
zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz
zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości (art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych).
Zamówienia udziela się wyłącznie wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy (art.
7 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych).

Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: 2) jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2 pkt 3; 4) zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia (art. 89 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy Prawo
zamówień publicznych).
Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy (art. 90 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych).
Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia (art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych).

W przedmiotowym postępowaniu Przystępujący złożył ofertę z ceną netto 1.847.858,77 zł
netto, 2.272.866,29 zł brutto. Częścią złożonej oferty był kosztorys ofertowy sporządzony
według przedmiarów robót składający się z trzech części:
1) PR-0
– zawierający koszty ogólne: koszty dostosowania się do wymagań dodatkowych
wynikających z zawartych umów z właścicielami nieruchomości na udostępnienie terenu na
czas budowy; koszty zajęcia pasa drogowego; koszty wykonania tymczasowej organizacji
ruchu na czas robót, jej utrzymanie i likwidacja; koszty obsługi geodezyjnej – wartość 25.000
zł netto,
2) PR-1
– „Roboty budowlane w zakresie przygotowania terenu pod budowę”: wycinka drzew
i krzewów z karczowaniem i utylizacją – wartość 2.800 zł netto,
3) PR-2
– „Roboty budowlane w zakresie wznoszenia kompletnych obiektów budowlanych
lub ich części oraz roboty w zakresie inżynierii lądowej i wodnej” – kanalizacja deszczowa:
poz. 2.1. Kanały z rur PEHD wykonane metodą wykopową wraz z robotami ziemnymi
i towarzyszącymi d:600 mm SN8 – 106,20 m, wartość 120.627,27 zł,
poz. 2.2. Kanały z rur PEHD wykonane metodą wykopową wraz z robotami ziemnymi
i towarzyszącymi d:400 mm SDR17 – 6,4 m, wartość 5.479,30 zł,
poz. 2.3. Kanały z rur PEHD wykonane metodą wykopową wraz z robotami ziemnymi
i towarzyszącymi d:300 mm SN8 – 2,60 m, wartość 2.074,10 zł,
poz. 2.4. Zasuwa klinowa wraz z kołnierzem specjalnym (2 szt.) do rur PE dn:400mm – 1
kpl., wartość 11.500,00 zł,
poz. 2.5. Zbiornik retencyjny wr
az z robotami ziemnymi, konstrukcyjnymi i towarzyszącymi
dn:1500 mm 5x49,5m PEHD SN12,5
– 1 kpl., wartość 1.534.933,42 zł,
poz. 2.6. Separator i osadnik wraz z robotami ziemnymi i towarzyszącymi
dn:2500mm+dn:2000mm
– 1 kpl., wartość 39.214,70 zł,
poz. 2.7.
Studnie prefabrykowane żelbetowe wraz z robotami ziemnymi i towarzyszącymi
dn:1500 mm wraz z regulatorem przepływu – DR – 1 kpl., wartość 17.224,66 zł,

poz. 2.8. Studnie prefabrykowane żelbetowe wraz z robotami ziemnymi i towarzyszącymi
dn:2000 mm wraz z zastawkami wrzecionowymi
– D1.5 – 1 kpl., wartość 24.157,36 zł,
poz. 2.9. Studnie prefabrykowane żelbetowe wraz z robotami ziemnymi i towarzyszącymi
dn:1500 mm
– SW – 1 kpl – wartość 11.224,66 zł,
poz. 2.10. Studnie prefabrykowane żelbetowe wraz z robotami ziemnymi i towarzyszącymi
dn:1500 mm
– 5 kpl. – wartość 53.623,30 zł,
razem: 1.820.058,77 zł netto.

W ofercie Przystępujący oświadczył, że zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia
podwykonawcy
– Hydromex Plus sp. z o.o. sp. komandytowa z siedzibą w Częstochowie
w zakresie budowy zbiornika retencyjnego.
W złożonym wraz z ofertą formularzu JEDZ (część II pkt C i D) Przystępujący oświadczył, że
będzie polegał na zdolnościach innych podmiotów w celu spełnienia kryteriów kwalifikacji i
nie będzie korzystał z podwykonawców, na których zdolności nie polega. Dodatkowo złożył:
1) JEDZ dla spółki Hydromex Plus,
2) zobowiązanie tego podmiotu do oddania niezbędnych zasobów w postaci zdolności
technicznej, tj. wiedzy i doświadczenia polegającego na budowie podziemnego zbiornika
retencyjnego kanalizacji deszczowej o pojemności minimum 200 m
3
, w którym podmiot ten
oświadczył również, że będzie brał udział w realizacji zamówienia w charakterze
podwykonawcy oraz będzie realizował część zamówienia, tj. roboty dotyczące budowy
zbiornika,
3) oświadczenie – zobowiązanie spółki Hydromex Plus do pełnienia roli podwykonawcy robót
kanalizacyjnych związanych z budową zbiorników retencyjnych na czas realizacji
przedmiotowego zamówienia na podstawie umowy o podwykonawstwo.
W pr
zedstawionym następnie wykazie robót powołał się na doświadczenie spółki Hydromex
Plus w zakresie budowy zbiornika podziemnego w ramach budowanej kanalizacji
deszczowej.

Wzywając do udzielenia wyjaśnień Zamawiający wskazał, że Przystępujący ma udzielić
wy
jaśnień, w tym złożyć dowody dotyczące wyliczenia zaoferowanej ceny, w tym istotnej
części składowej, jaką jest wykonanie zbiornika retencyjnego wraz z robotami ziemnymi,
konstrukcyjnymi i towarzyszącymi (pozycja 2.5 PR-2 kosztorysu ofertowego), w
szczególności w zakresie: a) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych
rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę
albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy o

minimalnym wynagrodzeniu za pracę; b) pomocy publicznej udzielonej na podstawie
odrębnych przepisów; c) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o
zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest
zamówienie; d) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; e) powierzenia
wykonania części zamówienia podwykonawcy. Zamawiający wskazał, iż obowiązek
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy.

Odpowiadając na wezwanie Przystępujący, oprócz złożenia wyjaśnień opisowych
streszczonych w punkcie I uzasadnienia, załączył „Kosztorys ofertowy” dla pozycji 2.5.
części PR-2, zawierający 21 pozycji (1.1 – 1.21). W poszczególnych pozycjach wskazano:
poz. 1.1. KNR 210/301/6 wbijanie ścianek szczelnych stalowych z terenu lub rusztowań
głębokość wbicia ścianki do 11 m, kategoria gruntu IV, wsp. zwiększający 1,27 do „R” oraz
1,27 do „S” z tyt. utrudnień wynikających z warunków gruntowych – 138,8 m – wartość
359.843,16 zł,
poz. 1.2. KNR 210/303/4 wyciąganie ścianek szczelnych stalowych z terenu lub rusztowań
głębokość wbicia ścianki do 11 m, kategoria gruntu III-IV – 138,8 m – wartość 215.049,78 zł,
poz. 1.3. KNR 205/208/5 konstrukcja podparć zawieszeń i osłon, masa do 250 kg – obejmuje
również demontaż – 6,97 m – wartość 16.906,29 zł,
poz. 1.4. KNR 202/1101/1 (1) podkłady betonowe na podłożu gruntowym… - 63,924 m
3

–
wartość 18.613,39,
poz. 1.5. KNR 202/607/1 izolacje przeciwwilgociowe i przeciwwodne z folii polietylenowej
szerokiej, izolacja pozioma podposadzkowa
– 639,624 m
2

– wartość 21.408,22 zł,
poz. 1.6. KNR 202/205/1 (1) płyty fundamentowe żelbetowe, płyty, transport betonu
taczkami, japonkami
– 116,16 m
3

– wartość 27.299,92 zł,
poz. 1.7. KNR 202/204/1 (1) stopy fundamentowe żelbetowe, prostokątne o objętości do 0,5
m
3
, transport betonu taczkami, japonkami
– 0,125 m
3

– wartość 44,12 zł,
poz. 1.8. KNR 202/2
90/4 (1) zbrojenie konstrukcji monolitycznych budowli, pręty stalowe
okrągłe żebrowane fi do 7 mm – 10,285 t – wartość 26.591,15 zł,
poz. 1.9. KNR 202/290/4 (1) zbrojenie konstrukcji monolitycznych budowli, pręty stalowe
okrągłe żebrowane fi do 7 mm – 1,309 t – wartość 3.384,33 zł,
poz. 1.10. KNR 202/602/1 izolacje przeciwwilgociowe powłokowe poziome wykonywane na
zimno, emulsja asfaltowa, 1-warstowa
– 581,05 m
2

– wartość 1.841,93 zł,
poz. 1.11. KNR 202/602/2 izolacje przeciwwilgociowe powłokowe poziome wykonywane na
zimno, emulsja asfaltowa, dodatek za każdą następną warstwę – 581,05 m
2

– wartość
1.603,70,
poz. 1.12. KNR 202/603/1 izolacje przeciwwilgociowe powłokowe bitumiczne pionowe
wykonywane na zimno, emulsja asfaltowa, 1-warstwowa
– 174,6 m
2

– wartość 724,59,

poz. 1.13. KNR 202/603/2 izolacje przeciwwilgociowe powłokowe bitumiczne pionowe
wykonywane na zimno, emulsja asfaltowa, dodatek za każdą następną warstwę – 174,6 m
2

–
wartość 619,83 zł,
poz. 1.14. KNR 218/511/4 podłoża pod kanały i obiekty z materiałów sypkich, grubość 25 cm
– podsypka, obsypka, nasypka – 1.273,59 m
3

– wartość 104.370,70 zł,
poz. 1.15. KNR 201/206/5 (2) roboty ziemne koparkami przedsiębiernymi z transportem
urobku samochodami samowyładowczymi do 1 km, koparka 0,6 m
3
, grunt kategorii IV,
samochód 5-10 t – 3.733,746 m
3

– wartość 76.691,14 zł,
poz. 1.16. KNNR 1/206/4 (4) roboty ziemne koparkami przedsiębiernymi z transportem
urobku samochodami samowyładowczymi do 1 km, koparka 0,6 m
3
, grunt kategorii I-III,
spycharka 74 kW, samochód 5-10 t, przywóz ziemi do zasypu – 1.795,618 m
3

– wartość
27.598,65 zł,
poz. 1.17. KNR 201/230/2 (2) zasypywanie wykopów spycharkami, przemieszczanie na
odległość do 10 m, grunt kategorii IV, spycharka 74 kW (100 KM) = 70% prac zasypowych –
0,7 m
3

– wartość 1.454,45 zł,
poz. 1.18. KSNR 1/309/2 zasypywanie wykopów ze skarpami, z przerzutem na odległość do
3 m, z zagęszczaniem, kategoria gruntu IV = 30% prac zasypowych – 0,3 m
3

– wartość
15.819,39 zł,
poz. 1.19. KNNR 1/208/2 (2) nakłady uzupełniające do tablic za każdy dalszy rozpoczęty 1
km transportu ponad 1 km samochodami samowyładowawczymi, drogi o nawierzchni
utwardzonej, kategoria gruntu I-
IV, samochód 5-10 t – nie dotyczy, nadmiar ziemi w ilości
1.938,128 m
3

będzie przekazany na potrzeby równolegle prowadzonej budowy – 19 m
3

–
wartość 0 zł,
poz. 1.20. kalkulacja indywidualna opłata za składowanie ziemi – nie dotyczy, nadmiar ziemi
w ilości 1.938,128 m
3

będzie przekazany na potrzeby równolegle prowadzonej budowy – 20
m
3

– wartość 0 zł,
poz. 1.21. kalkulacja
indywidualna dostarczenie i montaż zbiornika wraz z pasami – 1 kpl. –
wartość 615.068,68 zł.
Przystępujący wskazał też stawkę roboczogodziny 14 zł, i narzuty: koszty pośrednie 40%R +
40%S, zysk 7% (R+Kp(R)) + 7% (S+Kp(S)).
Jak wyjaśnił Przystępujący podczas rozprawy, kosztorys ten został sporządzony w oparciu
o wzór zastosowany w kosztorysie inwestorskim.

Przystępujący w postępowaniu odwoławczym przedstawił też ofertę (w postaci
korespondencji mailowej pomiędzy różnymi osobami, odbywającej się pomiędzy 9
października a 4 listopada 2019 r.), w której osoba podpisania jako specjalista do spraw

sprzedaży instal.katowice.pl, pisząc do p. P. M. (brak dodatkowego określenia tej osoby w
adresie mailowym) stwierdziła, że przedstawia ofertę „naszej firmy na n/w asortyment”:
1. „bateria zbiorników 5xDN1500; SN (12,5) Vcal baterii =~435,0 [m^3] połączenie
zbiorników 2xDN500 SDR26 (łączone na kielich na każde połączenie 2 kielichy) króćce w
baterii 2xDN600 1xDN300 1xDN400 SDR17+tuleja + kołnierz W jednym zbiorniku:Lcal=49,5
[m] (spawany na budowie z 4 części każda po 12,38 [m]) Vcal=~87,0 [m^3] 2xkomin
DN1000-
0,7 [m]; 1,8 [m] (już po odjęciu 0,35 [m]) • stopnie (wyższy komin montowany na
kielich) w cenie: USŁUGA MONTOWANIA ZBIORNIKÓW DN1500 LOCO KATOWICE UL.
G
OSPODARCZA (15 spawów) W cenie: USŁUGA TRANSPORTOWA ZBIORNIKÓW DN
1500 LOCO KATOWICE UL. GOSPODARCZA (21 transportów)” – 1 szt. – wartość netto
PLN 470.000,00,
2. Rura PEHD DW300 SN8 3.125 mb spiralna z kielichem cena z transportem
– 3 szt. –
wartość 405,00 zł,
3. Rura PEHD DW600 SN8 6.25 mb spiralna z kielichem cena z transportem
– 106 szt. –
wartość 29.150,00 zł.
W trakcie rozprawy Przystępujący przedłożył też oświadczenie z 30 czerwca 2020 r. złożone
w imieniu Zinplast Sp. z o.o., że cena zbiorników dostarczona na inwestycję dotyczącą
budowy podziemnych zbiorników retencyjnych w rejonie ulicy Gospodarczej obejmuje
również dostarczenie elementów betonowych stanowiących zwieńczenie kominów
włazowych zbiornika, tj. pierścieni odciążających, płyty pokrywowej oraz włazów żeliwnych z
logo Katowic.

Zgodnie z dyspozycją art. 180 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych odwołanie
przysługuje od niezgodnej z przepisami ustawy (ustawy Prawo zamówień publicznych)
czynności zamawiającego podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub zaniechania
czynności, do której zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy.
Przedmiotem odwołania w niniejszej sprawie jest nieprawidłowa – w ocenie Odwołującego –
czynność oceny przez Zamawiającego oferty Przystępującego pod kątem poziomu
zaoferowanej ceny oraz oceny dokonanych przez niego wyjaśnień w tym zakresie, złożonych
w trybie art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych, do których Zamawiający został
zobowiązany wyrokiem Izby sygn. KIO 247/20.
Art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych zawiera opis przeprowadzenia procedury
wyjaśniającej poziomu ceny oferty wykonawców i stanowi:
1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się

o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu,
w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych n
a podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
1a. W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia;
2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
2. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
3.
Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.

Postępowanie wyjaśniające w trybie art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych
prowadzone jest w ramach postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i stanowi
podstawę do stwierdzenia, że złożona oferta jest prawidłowa pod względem ceny lub też nie
– i w konsekwencji, czy podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 lub art. 90 ust.
3 ustawy Prawo zamówień publicznych, czy też nie.
Samo przeprowadzenie procedury opisanej w art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych
ma bardzo istotne znaczenie, bowiem z założenia jest czynnością jednorazową –
niepowtarzalną i niezastępowalną w ramach innych działań, m.in. w postępowaniu

odwoławczym. W ramach postępowania odwoławczego Izba, oczywiście, ustala stan rzeczy,
jak stanowi art. 191 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych i w oparciu o te ustalenia
wydaje wyrok
– jednak zasadniczą częścią tych ustaleń jest stwierdzenie, co działo się w
postępowaniu przetargowym i w oparciu o jakie przesłanki zamawiający podjął dane
czynności, m.in. co do odrzucenia ofert czy wyboru oferty najkorzystniejszej. Czynności
niedokonane lub wadliwie dokonane
w postępowaniu przetargowym co do zasady nie mogą
być zastąpione, poprawione czy uzupełnione w postępowaniu odwoławczym.
Podobnie w niniejszej sprawie Izba przeprowadziła postępowanie wyjaśniające i dowodowe,
lecz w celu weryfikacji poprawności czynności Zamawiającego pod kątem postawionych
zarzutów odwołania, a nie zastąpienia czynności wynikających z art. 90 ustawy Prawo
zamówień publicznych. Oceniając zaś stan rzeczy, przedstawione przez Strony
i Przyst
ępującego dowody i twierdzenia oceniała pod kątem przeprowadzonej procedury
z art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych, również pod kątem ich zbieżności
i rozbieżności z wyjaśnieniami udzielonymi wcześniej Zamawiającemu.

Po wysłuchaniu Stron i Przystępującego Izba stwierdziła, że potwierdził się zarzut
Odwołującego związany z nieprawidłową oceną wyjaśnień Przystępującego w zakresie
poziomu zaoferowanej przez niego ceny oferty.

Co do oceny wyjaśnień należy przede wszystkim stwierdzić, że ocenia się je z punktu ich
przydatności dla ustalenia, czy cena jest realna i adekwatna do przedmiotu zamówienia.
Zatem przede wszystkim konieczne jest wskazanie wyceny metodą analityczną, tj. co
konkretnie w tej wycenie zawarto
– taką metodą jest sporządzenie kosztorysu czy
podobnego arkusza/tabeli wyceny.
Tym samym znaczna część wyjaśnień w formie opisowej jest kompletnie nieprzydatna.
W wyjaśnieniach tych, zacytowanych szerzej w punkcie I uzasadnienia, Przystępujący
odwołał się do:
1. dysponowania własnym sprzętem i urządzeniami do realizacji przedmiotu zamówienia, co
skutkuje niższymi kosztami oraz brakiem konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów
związanych z wynajmem sprzętu, a także brakiem przestojów spowodowanych trudnościami
w dostępie do wynajmowanego sprzętu, przez co uzyskuje oszczędności nakładów
finansowych nawet do 30% kosztu sprzętu,
2. dysponowania doświadczonym serwisem sprzętu budowlanego i bezpośrednim dostępem
do części zamiennych, co pozwala na znaczne oszczędności kosztów eksploatacji sprzętu
ora
z skrócenie okresu przestoju do minimum, przez co uzyskuje oszczędności nakładów
finansowych nawet do 10% kosztu sprzętu,

3. posiadania umowy ze stacjami benzynowymi, dzięki czemu uzyskuje oszczędności 1-2%
kosztu sprzętu,
4. korzystania z rabatów nawet 50% na zakup materiałów i osprzętu, co skutkuje
możliwością zaoferowania konkurencyjnych cen oraz porównania cen ZINPLAST/INSTAL
Katowice oraz UPONOR na: zbiornik retencyjny 470.000,00 zł /870.446,67 zł; separator
ECO-
LAM 10.500 zł; separator i osadnik 9.300 zł; rury PEHD 600 mm SN8, 106,00 mb
29.150 zł;
5. dysponowania profesjonalnym i doświadczonym kierownikiem budowy (oszczędność
ponad 2% wartości budowy) oraz profesjonalnymi pracownikami (oszczędności do 2%
wartości),
6. bliskości siedziby w stosunku do miejsca realizacji, dzięki czemu brak potrzeby organizacji
biura budowy oraz zaplecza (ok. 4500 PLN netto/mies. x 6 mies. = 27 000,00 PLN),
7. dobrego przygotowania wyceny robót pod względem strategicznym ze względu na
planowane w tym samym czasie prowadzen
ie robót o podobnym charakterze w rejonie
ul. Gospodarczej, przez co można zrezygnować z kosztu wywozu zbędnej ziemi z wykopu
oraz kosztu jej utylizacji, dzięki czemu oszczędność wyniesie: 69.520,65 zł netto za wywóz
ziemi i 38.762,56 zł netto za jej utylizację, tj. 7,05% pozycji 2.5 kosztorysu ofertowego, 5,86%
w skali całego zadania,
8. znajomości warunków terenowo-gruntowych z tytułu wcześniejszej budowy kanalizacji
sanitarnej w rejonie Mrówczej Górki w Katowicach, gdzie nie natrafiono na wodę gruntową
w rejonie prac, brak jest zatem przesłanek do doliczania dodatkowych kosztów 20.000,00 zł
netto z tytułu odpompowywania wody, co generuje oszczędności nakładów finansowych (ok.
1% wartości zadania),
9. posiadanie własnego, wypracowanego systemu zarządzania jakością usprawniającego
organizację pracy, pozwalającego na obniżenie kosztów pracy pracowników o ok. 0,5%
wartości zadania,
Z powyższych wyjaśnień okoliczności wskazane w punktach: 1, 2, 3, 5 i 9 nie mają żadnego
przełożenia na cenę oferty i konkretne kwoty. Owszem, wynajmowanie sprzętu
prawdopodobnie będzie droższe niż korzystanie z własnego (jakkolwiek nie zawsze tak
bywa, gdyż inaczej przedsiębiorcy nie wynajmowaliby sprzętu i nie istniałaby instytucja
outsourcingu). Jednak wskazanie tej oszczędności bez przełożenia na konkretne kwoty nie
ma wartości dowodowych i nie jest miarodajne. Nie można zaprzeczyć, że wykonawca
mógłby wykonać zamówienie drożej – co jednak nie oznacza, że zaproponowana cena jest
prawidłowa. Podobnie większą oszczędność mógłby wykazać porównując korzystanie ze
sprzętu już posiadanego z zakupem nowego.
Tak samo, jeśli chodzi o serwis sprzętu czy koszt paliwa.

Należy zauważyć, że sporządzając kosztorys, wykonawca ujmuje w nim koszty, które
poniesie, a nie te, których nie poniesie – zatem wyjaśnienia powinny opierać się na tej
zasadzie i wykonawca powinien wskazać koszty realne, a nie hipotetyczne, które by poniósł
w innych okolicznościach lub gdyby był rozrzutny. „Oszczędność”, o której mowa, nie ma
polegać na wskazaniu, jak drogo mógłby wykonać zamówienie, tylko wykazaniu, że zmieści
się w zaoferowanym budżecie (cenie oferty).
W ocenie Izby Przystępujący nie wyjaśnił też przekonująco podnoszonych w odwołaniu
kwestii związanych z wykorzystaniem sprzętu, w szczególności wibromłota i żurawia. Jak
wskazał Odwołujący, z materiałów producenta żurawia wynika, że nie zaleca on
wykorzystywania tych urządzeń w sposób, w jaki przedstawił to Przystępujący.

Jeśli chodzi o kierowników budowy, robót czy pracowników – owszem, zdolna kadra ma
znac
zenie, ale znów nie ma tu przełożenia na konkretne kwoty. Należy też zauważyć, że
zgodnie z art. 90 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – przywołanym w treści
wezwania do wyjaśnień – Przystępujący powinien był się odnieść do kosztów pracy, co nie
do końca zrobił (podał jedynie stawkę roboczogodziny). Przy czym chodzi tu o koszty pracy
dla tego konkretnego zamówienia. Wskazanie w przepisie, że wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego ustawowego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej ustawowej stawki godzinowej, jest tylko jednym z odniesień i miało na celu
eliminację stawek niższych niż minimalne, na które kiedyś się powoływano w ramach umów
zlecenia czy o dzieło.
Zatem Izba zauważa na marginesie – zagadnienie to samo w sobie nie było podstawą
rozstrzygnięcia, ponieważ kwestia ta nie była podnoszona w odwołaniu, ale również budzi
wątpliwości co do poprawności dokonanej wyceny i podważa złożone wyjaśnienia – że
Zamawiający nie zbadał również realności wskazanych przez Przystępującego kosztów
wynagrodzenia
pracowników.
Przystępujący
w
wyjaśnieniach
wskazał
stawkę
roboczogodziny w wysokości 14 zł wraz z narzutem na robociznę 40%. Przy czym Izba
zakłada, że narzut na robociznę dotyczy kosztów pracy osób, a narzut za sprzęt – kosztów
pracy sprzętu odrębne od kosztów pracy osób (jak zużycie maszyny, paliwo, jej transport na
miejsce robót). Daje to stawkę godzinową pracy pracownika 14 + 5,60 = 19,60 zł.
Wynagrodzenie minimalne w 2020 roku wynosi 2.600 zł brutto. Pracodawca, poza
wynagrodzeniem brutto, ponosi dodatkowe obciążenie na wymagane składki w wysokości
532,48 zł, zatem całkowity koszt zatrudnienia pracownika z płacą minimalną wynosi 3.132,48
zł, co przy średnio 168 godzinach pracy w miesiącu daje stawkę godzinową 18,65 zł.
Oczywiście należy tu doliczyć czas, kiedy pracownicy są w pracy, więc pobierają
wynagrodzenie, ale nie zarabiają, np. transport z siedziby wykonawcy na teren robót,

przerwy. Zatem, aby pracownik „na siebie zarobił” stawka godzinowa pobierana od klienta
mu
si być większa niż bezpośredni koszt zatrudnienia pracownika.
Stawka wskazana przez Przystępującego jest co prawda wyższa niż minimalna ustawowa,
jednak niekoniecznie jest stawką adekwatną do realnych wynagrodzeń pracowników branży
budowlanej, zwłaszcza wykwalifikowanych i z doświadczeniem (na co wskazywał
Przystępujący w swoich wyjaśnieniach) oraz pracujących w Katowicach i okolicy. Jak wynika
z powszechnie podawanych danych, średnie wynagrodzenie w branży budowlanej oscyluje
raczej w granicach 4.000 złotych brutto i rośnie (plus 20% kosztów pracodawcy), co daje
wartość osoboroboczogodziny powyżej 28 złotych. Przystępujący nie wykazał, że jest w
stanie zatrudnić pracowników po stawce wynagrodzenia minimalnego lub niewiele wyższej,
a Zamawiający w ogóle nie zauważył tej kwestii ani się do niej w żaden sposób nie odniósł.
Należy tu podkreślić, że Zamawiający ma obowiązek ocenić także realność założeń
wykonawcy przyjętych w wycenie i wyjaśnieniach, a nie tylko uważać je za czynność
dokonywaną pro forma.

Punk
ty: 4, 6, 7, 8 i 9 wnoszą już pewne informacje o dokonanej wycenie, częściowo
powtarzają też informacje zawarte w kosztorysie ofertowym, lecz można do nich podnieść
pewne zastrzeżenia.
W punkcie 4. Przystępujący powołał się na korzystanie z rabatów na zakup materiałów
i osprzętu, wskazał przykładowe kwoty – jednak nie ma odniesienia, czy są to urządzenia
zastosowane w tym zamówieniu, nie ma też żadnego dowodu, że za takie kwoty rzeczony
sprzęt zakupi. Także w tym przypadku można stwierdzić, jak powyżej: nikt nie przeczy, że
Przystępujący mógłby dokonać droższych zakupów, czy też, że są droższe urządzenia czy
materiały na rynku – jednak nie zawarto żadnego konkretnego odniesienia do wyceny oferty,
np. wskazania, że pozycja kosztorysu ofertowego nr… ma taką wartość, ponieważ ujęto w
niej materiał A w ilości… za cenę …, materiał B w ilości… za cenę, materiał C w ilości… za
cenę…, do tego koszty R+S za cenę… itd. W wyjaśnieniach nie chodzi bowiem o wskazanie,
jak droga mogłaby być oferta, tylko że podana kwota wystarczy co najmniej na pokrycie
wszystkich kosztów związanych z wykonaniem.

Co do
bliskości siedziby Przystępującego w stosunku do miejsca realizacji robót, dzięki
czemu brak jest potrzeby organizacji biura budowy oraz zaplecza, co daje oszczędność ok.
4500 PLN netto/mies.
– Izba stwierdziła, iż ten element wyjaśnień można by przyjąć. Należy
jednak zwrócić uwagę na kilka elementów. Po pierwsze, Odwołujący ma rację, iż powoduje
to każdorazowo konieczność transportu pracowników oraz sprzętu. Po drugie Przystępujący
podczas rozprawy jednak zmienił stanowisko stwierdzając, że takie zaplecze będzie posiadał
darmowo przy siedzibie koła wędkarskiego oddalonego o ok. 500 metrów. Po trzecie,

pomijając kwestię, że niehumanitarne jest, by pracownicy nie posiadali w bezpośredniej
bliskości dostępu do toalety i bieżącej wody, to aktualizuje się kwestia wskazana powyżej.
Jeśli bowiem pracownik miałby się udać na takie oddalone zaplecze, to wymaga to dłuższej
przerwy w wykonywaniu pracy
– tym samym pracownik pobiera swoje wynagrodzenie za
pracę, ale nie wypracowuje roboczogodziny od klienta, tym samym rzeczona stawka
roboczogodziny musi być wyższa niż wynikająca z samych kosztów wynagrodzenia
pracownika.

Co do dobrego przygotowania wyceny robót pod względem strategicznym ze względu na
ograniczenie kosztu wywozu zbędnej ziemi z wykopu oraz kosztu jej utylizacji, dzięki czemu
Przystępujący nie poniesie kosztów ponad 108 tys. złotych – to również to wyjaśnienie
można by przyjąć, jednak Przystępujący nie przedstawił dowodów w tym zakresie.
Co do samej kwestii dowodowej Izba stwierdza, że rzeczywiście nie na każdą okoliczność
wskazaną w wyjaśnieniach trzeba przedstawić dowody, w większości – przynajmniej
wstępnie – wystarcza szczegółowa kalkulacja wykonawcy. Jednak w przypadku, gdy
wykonawca odnosi się do nadzwyczajnych warunków czy okoliczności mu dostępnych,
powinien to też udowodnić. Zatem jeśli stwierdza, że uzyska wysoce atrakcyjną cenę zakupu
lub że uniknie kosztów, które powinny być poniesione, to jednak powinien poprzeć to
dowodami innymi niż własne stwierdzenie. W takim wypadku Zamawiający, po otrzymaniu
wyjaśnień, jednak mógł dodatkowo zwrócić się o przedstawienie dowodu na tę okoliczność.

Co do znajomości warunków terenowo-gruntowych w rejonie Mrówczej Górki w zakresie
występowania wód gruntowych, to również to wyjaśnienie można by przyjąć, ale i tu
występuje pewien mankament. Zamawiający w dokumentacji postępowania zawarł
informację o wysokim poziomie wód gruntowych (wyjaśnienia specyfikacji istotnych
warunków zamówienia z 15 października 2019 r.), wykonawcy zaś zobowiązani są złożyć
ofertę zgodną ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia (art. 82 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych). Do tego, jak wskazano w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, ce
nę i koszt, i ich części składowe, odnosi się do przedmiotu zamówienia, czyli
również tego, co wskazano w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, a w jej ramach –
dokumentacji technicznej, projektach i STWiORB. Wykonawca nie może sobie zatem
„poprawiać” specyfikacji istotnych warunków zamówienia według własnego uznania
wyceniając w ofercie co innego niż wskazał Zamawiający. Jeśli zaś zauważy w dokumentacji
błędy lub sprzeczność ze znanym mu stanem faktycznym, wpływające m.in. na wycenę
oferty, powinien
w pierwszej kolejności zgłosić to zamawiającemu, a nie samodzielnie
dokonywać modyfikacji. W konsekwencji mogłoby się bowiem okazać, że inny zamawiający

po otrzymaniu takiej informacji o dokonanej wycenie odrzuciłby jego ofertę jako niezgodną ze
specyfika
cją istotnych warunków zamówienia.

Co do wskazanego kosztorysu ofertowego, Izba przyjęła, że zawarte tam pozycje obejmują
to, co obejmują (co w nich opisano), czyli znajdują się w nich elementy, które wynikają z
opisu pozycji i nie znajdują się elementy, które z tego opisu nie wynikają – zarówno jeśli
chodzi
o zakres rzeczowy, jak i ilościowy. KNR i KNNR w obecnych czasach jest już
przeżytkiem i już przed kilkoma/kilkunastoma laty wykonawcy postulowali, by w
specyfikacjach istotnych warunków zamówienia zamieszczać przedmiary odnoszące się nie
do KNR/KNNR, lecz poszczególnych punktów specyfikacji technicznych (ST), co daje lepsze
przełożenie na konkretne elementy robót, a tym samym lepiej wiadomo, co w danej pozycji
kosztorysu zostało wycenione. KNR-y mają jeszcze tę cechę, że miejscami są albo bardzo
szczegółowe, albo w ogóle nie odnoszą się do danego zakresu danych robót w danym
zamówieniu. Przekłada się to na powyższe stwierdzenie, że Izba oceniała, co jest w danej
pozycji, po jej opisie, czyli że znajdują się w niej elementy, które wynikają z opisu pozycji i
nie znajdują się elementy, które z tego opisu nie wynikają.
Tym samym, w ocenie Izby, z przedstawionych przez Przystępującego wyjaśnień – poz.
1.21. kosztorysu ofertowego
– wynika, że wyceniono w niej dostarczenie i montaż zbiornika
wraz z pasami
– 1 kpl. (Izba tu uznaje, że na ów komplet składają się elementy wymienione
w ofercie Instal Katowice oraz oświadczeniu Zinplast Sp. z o.o. z 30 czerwca 2020 r., o
których mowa powyżej), ale nie elementy, które nie są samym dostarczeniem i montażem
zbiornika (wraz
z osprzętem), bo taka informacja z tego kosztorysu nie wynika. W pozycji tej
nie ma mowy
o żadnych dodatkowych materiałach czy usługach i z niczego nie można
wywieść, że zostały tam ujęte.
Podobn
ie jeśli chodzi o poz. 1.14. czy 1.1. i 1.2 – jest tam taka ilość materiału, jak wskazano.
Jeśli chodzi o zastosowanie alternatywnej technologii czy wykonanie innych prac, których nie
wskazano w kosztorysie, to Izba nie może uznać, że zostały one w nim wycenione, skoro
w nim nie figurują.

Co do kwestii kosztów wykonania drogi technologicznej – Izba uznała, że skoro taka droga
istnieje i nie stwierdzono, że Przystępujący nie mógłby z niej bezpłatnie korzystać, to
wyjaśnienia w tym zakresie są przekonujące. Skoro zbiornik ma służyć mieszkańcom
budowanego osiedla, jest zrozumiałe, że deweloper jest zainteresowany jego budową, a tym
samym w jego interesie jest również umożliwienie korzystania z tej drogi. Gdyby jednak
Zamawiający stwierdził konieczność przedstawienia w tym zakresie dowodu, mógłby
dodatkowo o niego poprosić po otrzymaniu wyjaśnień w tym zakresie. Z drugiej strony jest to

kwestia o tyle drugorzędna, że nie można wykonawcy zarzucić, że się do niej nie odniósł
z własnej inicjatywy, nie mając ku temu wskazania w wezwaniu do wyjaśnień.

Co do możliwości wykorzystania gruntu wydobytego przy posadowieniu zbiornika do jego
zasypania Izba wzięła pod uwagę twierdzenie Zamawiającego, że ze specyfikacji istotnych
warunków zamówienia wynikało wprost, że grunt ten można wykorzystać do zasypania
zbiornika. Odwołujący stwierdził, że zmiana wynikła z udzielonych wyjaśnień specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Ze stanowiska Zamawiającego wynika jednak, że zmiana
ta, nawet jeśli nastąpiła, nie była czytelna nie tylko dla wszystkich wykonawców, ale też
Zamawiającego. Zatem Izba zastosowała tu przyjętą w procedurze zamówień publicznych
zasadę, by nie obciążać wykonawcy skutkami niejasnych postanowień specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Poza tym, wobec innych, wskazanych powyżej, mankamentów
wyceny oferty Przystępującego, kwestia ta nie ma przesądzającego znaczenia.

Izba uznała, że Odwołujący również słusznie wskazał na to, że w ofercie (formularzu oferty)
Przystępujący zadeklarował wykonanie zamówienia w zakresie montażu zbiornika przy
udziale konkretnego podwykonawcy, który jednocześnie jest podmiotem, na którego zasoby
Przystępujący się powoływał w zakresie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
doświadczenia przy wykonaniu co najmniej jednych robót budowlanych polegających na
budowie podziemnego zbiornika retencyjnego kanalizacji deszczowej o pojemności 200 m
3

i nie jest to ani firma Zinplast, ani Instal Katowice, lecz Hydromex Plus Sp. z o.o. sp.
komandytowa.
Zgodnie z art. 22a ust. 4 ustawy Praw
o zamówień publicznych w odniesieniu do warunków
dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, wykonawcy mogą
polegać na zdolnościach innych podmiotów, jeśli podmioty te zrealizują roboty budowlane
lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane. Wykonawca taki jest więc
podwykonawcą koniecznym w świetle wymagań prawnych.
Jednocześnie Przystępujący zadeklarował w formularzu JEDZ, że nie będzie korzystał
z innych podwykonawców, jak też nie wskazał ich w formularzu oferty.
Tym samym całe twierdzenia dotyczące korzystania z usług firmy Zinplast i Instal Katowice
są niezgodne z deklaracjami zawartymi w ofercie i w tym zakresie nie mogą być uznane za
wiarygodne, jeśli chodzi o wycenę oferty. Zatem od firm tych Przystępujący może co
najwyżej zakupić materiały. Jednak i tu pojawia się wątpliwość, ponieważ przedstawiona
przez Przystępującego oferta pochodzi od firmy Instal Katowice, a nie firmy Zinplast i nie
pojawia się w niej nazwa zbiornika Zinplast. Z kolei oświadczenie z 30 czerwca 2020 r.
złożone w imieniu spółki Zinplast nie odnosi się do oferty firmy Instal Katowice.

Kwestia powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy jest jednym z elementów
wyceny, o którym mowa w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Jest też
elementem istotnym dla tej wyceny. Tym samym Zamawiający powinien był ocenić
wyjaśnienia również pod tym kątem, co pominął.

Wobec powyższego, oprócz stwierdzenia, że Zamawiający nieprawidłowo dokonał oceny
wyjaśnień Przystępującego, Izba stwierdziła, że również podczas rozprawy Przystępujący
nie przedstawił wyjaśnień spójnych i przekonujących. W związku z powyższym Izba uznała,
że ani Zamawiający nie mógł dokonać pozytywnej oceny wyjaśnień, ani nie może tego zrobić
Izba.
Skoro zaś Zamawiający nie jest w stanie dokonać pozytywnej oceny oferty Przystępującego
na podstawie złożonych wyjaśnień, spełniła się druga z przesłanek odrzucenia oferty
wskazanych w art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, bowiem w takim wypadku
ocena może być tylko negatywna. Taki skutek braku wykazania prawidłowości zaoferowanej
ceny, pozwalającej na pozytywną ocenę, wynika też z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówień
publicznych i polega na niedopełnieniu obowiązku wykazania, że oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny.
Ud
zielone przez Odwołującego wyjaśnienia powinny potwierdzić, że złożona oferta jest
rzetelnie przygotowana, a cena prawidłowo oszacowana. Przystępujący tego nie uczynił.
Zatem, o ile Izba nie stwierdziła, że zachodzi przesłanka odrzucenia oferty z art. 89 ust. 1 pkt
4 ustawy Prawo zamówień publicznych, o tyle uznała, że zachodzą przesłanki odrzucenia
z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Ustawa Prawo zamówień publicznych zawiera dwukrotne odesłanie do sankcji odrzucenia
oferty w związku z rażąco niską ceną – art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych. Pierwszy z nich zawiera bardziej kategoryczne stwierdzenie
(wystąpienia rażąco niskiej ceny), drugi zaś jest bardziej formalno-proceduralny i wskazuje
na brak złożenia wyjaśnień oraz ich negatywną ocenę przez zamawiającego lub brak
możliwości dokonania oceny pozytywnej, co w konsekwencji również skutkuje oceną
negatywną. Ma on także funkcję ochronną w stosunku do zamawiającego i pozostałych
wykonawców, aby uniknąć impasu związanego z brakiem stosownych wyjaśnień
pozwalających na ocenę oferty wezwanego wykonawcy.
W przepisie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych wskazano bowiem, że
zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.

Również w postępowaniu odwoławczym taki ciężar dowodu obciążał Przystępującego, co
wynika wprost z dyspozycji
art. 190 ust. 1a ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie
z którą ciężar dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na: 1)
wykonawcy, który ją złożył, jeżeli jest stroną albo uczestnikiem postępowania odwoławczego;
2) zamawiającym, jeżeli wykonawca, który złożył ofertę, nie jest uczestnikiem postępowania.

Co do zarzutu odwołania, że uwzględniając w złożonej ofercie materiały ZINPLAST
Przystępujący zaoferował rozwiązanie niezgodne z treścią specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, zatem złożona przez niego oferta powinna zostać odrzucona również na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, Izba stwierdziła, ze
zarzut nie potwierdził się.

Co do kwestii braku w zbiorniku retencyjnym dennic sferycznych Izba stw
ierdziła, że
Odwołujący w odwołaniu jedynie „rzucił hasło” w tym zakresie, jednak nie przedstawił
żadnych dowodów, a nawet nie odnosił się do tej kwestii podczas rozprawy. Izba uznała
więc, że Odwołujący nie podtrzymał tego zarzutu (o ile w ogóle uznać, że postawił w tym
zakresie jakiś konkretny zarzut).

Co do zarzutu dotyczącego braku aprobat technicznych lub Krajowej Oceny Technicznej dla
kwestionowanych materiałów, Izba przyjęła twierdzenie Przystępującego, że Zamawiający co
prawda zawarł w specyfikacji istotnych warunków zamówienia taki wymóg, jednak nie
wskazał jednocześnie, że dokumenty te powinny zostać do oferty załączone lub choćby być
wydane już w chwili złożenia oferty. Jak podkreślił Przystępujący, wykonawca musiał takie
dokumenty przedstawić dopiero w trakcie realizacji robót, do akceptacji przez inspektora
nadzoru. Wykonawcy w ofertach nie byli też zobowiązani do wskazania producentów i
modeli oferowanych materiałów.
Zatem nie jest niezgodna ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia sytuacja, w której
dany produkt uzyska taką ocenę techniczną w terminie późniejszym. Wykonawca, nie
identyfikując w ofercie produktów po ich nazwach, w razie późniejszego braku wymaganych
dokumentów lub braku akceptacji produktu przez inspektora nadzoru, może produkt taki
wymienić na inny.
Wobec powyższego Izba stwierdziła, że nie ma podstaw do odrzucenia oferty
Przystępującego w oparciu o art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Jakkolwiek zwraca uwagę, że może mieć to przełożenie na koszt wykonania zamówienia,
gdy wykonawca nie będzie w stanie zakupić produktu o porównywalnej cenie jak
zaoferowana.

W związku z powyższym Izba stwierdziła, że działanie Zamawiającego w zakresie oceny
poziomu ceny oferty Przystępującego w świetle złożonych przez niego wyjaśnień nie było
prawidłowe i orzekła jak w sentencji uwzględniając odwołanie i nakazując Zamawiającemu
odrzucenie oferty złożonej przez Przystępującego na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 2
pkt 2, § 3 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
uwzględniając poniesione przez Odwołującego koszty wpisu w wysokości 20.000 złotych
i koszty wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego w wysokości 3.600 złotych.


Przewodniczący: ……………………..…

Wcześniejsze orzeczenia:

• Sygn. akt KIO 1335/20 z dnia 2020-07-28
• Sygn. akt KIO 608/20 z dnia 2020-07-16
• Sygn. akt KIO 638/20 z dnia 2020-07-13
• Sygn. akt KIO 736/20 z dnia 2020-07-10
• Sygn. akt KIO 1167/20 z dnia 2020-07-09