rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2020-11-27
rok: 2020
data dokumentu: 2020-11-27
rok: 2020
sygnatury akt.:
KIO 2882/20
KIO 2882/20
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
25 listopada 2020 r., w Warszawie, odwołania
wniesionego do Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 4 listopada 2020 r.
przez wykonawcę A. B. prowadzącą Gospodarstwo Rolne A. B. z siedzibą w Błaszkach
w p
ostępowaniu
prowadzonym
przez
zamawiającego
Areszt
Śledczy
w Poznaniu
25 listopada 2020 r., w Warszawie, odwołania
wniesionego do Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 4 listopada 2020 r.
przez wykonawcę A. B. prowadzącą Gospodarstwo Rolne A. B. z siedzibą w Błaszkach
w p
ostępowaniu
prowadzonym
przez
zamawiającego
Areszt
Śledczy
w Poznaniu
orzeka:
1. O
ddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę A. B. prowadzącą
Gospodarstwo
Rolne
A.
B.
z
siedzibą
w
Błaszkach
i
zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę A. B.
prowadzącą Gospodarstwo Rolne A. B. z siedzibą w Błaszkach tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt KIO 2882/20
U z a s a d n i e n i e
Areszt Śledczy w Poznaniu, dalej „Zamawiający”, prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. Dostawa
ziemniaków, warzyw, owoców, grochu i fasoli do Aresztu Śledczego w Poznaniu w podziale
na dwie c
zęści: część I - Dostawa ziemniaków, warzyw i owoców do Aresztu Śledczego w
Poznaniu, część II - Dostawa grochu i fasoli do Aresztu Śledczego w Poznaniu.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), dalej „ustawa Pzp”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu
8 października 2020 r. pod numerem 594288-N-2020.
W dniu 4 listopada 2020 r. wykonawca A. B.
prowadząca Gospodarstwo Rolne A. B.
z siedzibą w Błaszkach, dalej „Odwołujący”, wniósł odwołanie w zakresie części I
zamówienia, zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art. 89 ust.
1 pkt 6 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy Gospodarstwo
Ogrodnicze Z. K.
z siedzibą w Choceniu, dalej „Z. K.”, mimo że wykonawca ten w swojej
ofercie wskazał błędną stawkę podatku VAT tj. 7%, zamiast prawidłowej 5%, ewentualnie
jeżeli miało to miejsce, określeniu, że jest podmiotem zwolnionym z VAT na podstawie
odrębnych przepisów, ewentualnie naruszenie również art. 87 ust. 2 pkt 1-3 ustawy Pzp,
jeżeli ww. błąd Zamawiający potraktował jako omyłkę i dokonał niedopuszczalnej poprawy
oferty.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu w
zakresie części I zamówienia: unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
odrzucenia oferty i wykluczenia wykonawcy Z. K. na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy
Pzp
ze względu na błąd w obliczeniu ceny oraz dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
Odwołujący wskazywał, że oferta Z. K. zawiera błąd w obliczeniu ceny, bowiem w
miejscu
dotyczącym stawki VAT wskazał stawkę 7%, a aktualnie stawka VAT na warzywa i
owoce wynosi 5%. Jeżeli natomiast wykonawca jest tzw. rolnikiem ryczałtowym i na
podstawie odrębnych przepisów jest zwolniony z podatku VAT, mógł zamieścić taką
informację. Wykonawca wpisał, jak mniemał Odwołujący, wysokość stawki ryczałtowej 7%,
którą może odzyskać zamawiający na podstawie wystawionej faktury RR. Bez względu na
intencję wykonawcy, do obliczenia ceny użył on nieistniejącej 7% stawki podatku VAT.
Błędna stawka podatku VAT podana w ofercie przez wykonawcę skutkuje jej odrzuceniem.
Nie bez znaczenia jest to, że Zamawiający nie podał w SIWZ obowiązującej stawki VAT.
Okoliczność ta wyklucza możliwość potraktowania tego błędu jako omyłki. Zastosowanie
nieistniejącej stawki podatku VAT należy uznać za błąd który powinien prowadzić do
odrzucenia oferty bez możliwości jej konwalidacji. Odwołujący przywołał wyroki Izby o sygn.
akt KIO 2271/15, KIO 1205/19, KIO 672/20 oraz KIO 677/20.
Do
postępowania odwoławczego w ustawowym terminie nie przystąpił żaden
wykonawca.
Pismem z dnia 10 listopada
2020 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie,
wnosząc o jego oddalenie w całości i wskazując, że dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej
w sposób prawidłowy.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż
odwołanie zasługuje na oddalenie.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania,
w szczególności z: protokołu postępowania, ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, oferty złożonej przez wykonawcę Z. K. prowadzącego Gospodarstwo
Ogrodnicze Z. K. z siedzi
bą w Choceniu, informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej. Izba
wzięła również pod uwagę stanowiska wyrażone w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie,
a
także oświadczenia i stanowiska stron wyrażone ustnie do protokołu posiedzenia
i rozprawy w dniu 25 listopada 2020 r.
Izba nie dopuściła i nie przeprowadziła wnioskowanych przez Odwołującego
dowodów z wydruków z wyszukiwarki PKWiU dotyczących elementów objętych przedmiotem
zamówienia oraz z formularza ofertowego wykonawcy Z. K. złożonego w innym
postępowaniu. Izba uznała, że ww. dowody są nieprzydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej
sprawy. Dotyczą bowiem danych, które nie są przedmiotem oceny w toku niniejszego
postępowania odwoławczego. Po pierwsze, formularz ofertowy dotyczy innego
poste
powania, a Odwołujący nie wskazał nawet jakie były wymagania w tymże
postępowaniu. Zaś dane z wyszukiwarki dotyczą ogólnych twierdzeń, których nie można
odnieść do przedmiotowego postępowania, gdyż nie uwzględniają okoliczności, że
wykonawca może być rolnikiem ryczałtowym.
Uwzględniając powyższe, Izba ustaliła, co następuje.
Przedmiotem
zamówienia jest dostawa ziemniaków, warzyw, owoców, grochu i fasoli
do Aresztu Śledczego w Poznaniu w podziale na dwie części: część I - Dostawa
ziemniaków, warzyw i owoców do Aresztu Śledczego w Poznaniu, część II - Dostawa grochu
i fasoli do Aresztu Śledczego w Poznaniu.
Zgodnie z §13 Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, dalej „SIWZ”, cena
ofertowa za wykonanie
zamówienia podana w ofercie musi być ceną brutto (razem z
podatkiem VAT), chyba że zachodzą przesłanki, o których mowa w § 14 ust. 7 SIWZ.
Wykonawcy zobowiązani są do bardzo starannego zapoznania się z przedmiotem
zamówienia, warunkami wykonania i wszystkimi czynnikami mogącymi mieć wpływ na cenę
ofertową brutto za wykonanie zamówienia. Przez cenę ofertową brutto za wykonanie
zamówienia należy rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 9
maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług.
Zgodnie z §14 ust. 7 SIWZ Jeżeli w postępowaniu złożona będzie oferta, której wybór
prowadziłby do powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami
o podatku od towarów i usług, Zamawiający w celu oceny takiej oferty doliczy do
przedstawionej w niej ceny podatek od towarów i usług, który miałby obowiązek rozliczyć
zgodnie z tymi przepisami. W takim przypadku Wykonawca, składając ofertę, jest
zobligowany poinformować Zamawiającego, że wybór jego oferty będzie prowadzić do
powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego, wskazując nazwę (rodzaj) towaru,
których dostawa będzie prowadzić do jego powstania, oraz wskazując ich wartość bez kwoty
podatku. Wykonawca składa powyższą informację w formie oświadczenia, które należy
złożyć wraz z ofertą – należy złożyć oryginale w postaci dokumentu elektronicznego lub
elektronicznej kopii dokumentu poświadczonej za zgodność z oryginałem.
Zgodnie z §11 ust. 5 SIWZ oferta musi zawierać m.in. wypełniony formularz ofertowy
sporządzony z wykorzystaniem wzoru stanowiącego Załącznik nr 4 do SIWZ, zawierający w
szczególności: wskazanie oferowanego przedmiotu zamówienia, łączną cenę ofertową
netto/brutto, zobowiązanie dotyczące terminu realizacji zamówienia i warunków płatności,
oświadczenie o okresie związania ofertą oraz o akceptacji wszystkich postanowień SIWZ i
wzoru umowy bez zastrzeżeń oraz oświadczenie wykonawcy, że wybór jego oferty będzie
prowadził do powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami o
podatku od towarów i usług (jeżeli dotyczy).
Zgodnie z formularzem ofertowym w zakresie części I należało wypełnić tabelę
składającą się z siedemnastu pozycji stanowiących przedmiot zamówienia. W odniesieniu do
każdej pozycji należało podać cenę jednostkową netto za kg, wartość netto (zł), stawkę VAT,
kwotę VAT, wartość brutto (zł). Następnie należało podać łączną wartość netto oraz brutto.
Kryteriami wyboru była cena oferty, wyliczona na podstawie ceny brutto zawartej w
formularzu ofertowym
(60%) oraz termin płatności (40%).
Do upływu terminu składania ofert, tj. do 19 października 2020 r., oferty złożył m.in.
Odwołujący oraz wykonawca Z. K., który w formularzu ofertowym wskazał przy każdej
pozycji stawkę VAT w wysokości 7%, a także wyliczył kwotę VAT i wartość brutto w
odniesieniu do ka
żdej pozycji oraz załączył do oferty oświadczenie, że jest rolnikiem
ryczałtowym korzystającym ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 i że
7% VAT dotyczy całego asortymentu dostaw warzyw i owoców.
W dniu 30
października 2020 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze
oferty wykonawcy Z. K.
prowadzącego Gospodarstwo Ogrodnicze Z. K. z siedzibą w
Choceniu jako najkorzystniejszej
, gdzie równocześnie Zamawiający nie wskazał, aby
odrzucono którąkolwiek z ofert.
Izba zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których
stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowa
niem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia nie przekracza kwoty określonej
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że Odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Izba uznała, że odwołanie zasługuje na oddalenie. Odwołujący zarzucił
Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, zgodnie z którym Zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu. Istota sporu sprowadzała
się do ustalenia czy wykonawca Z. K. wskazał błędną stawkę podatku VAT (7% zamiast
5%).
Izba ustaliła, że wykonawca Z. K. w formularzu ofertowym wskazał przy każdej pozycji
stawkę VAT w wysokości 7%, a także wyliczył kwotę VAT i wartość brutto w odniesieniu do
każdej pozycji oraz załączył do oferty oświadczenie, że jest rolnikiem ryczałtowym
korzystającym ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku
od towarów i usług i że 7% VAT dotyczy całego asortymentu dostaw warzyw i owoców.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 9 grudnia 2019 r.
o podatku od towarów i
usług (Dz.U. z 2020 r., poz. 106 ze zm.) zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych
pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz
świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Szczególne procedury dotyczące
roln
ików ryczałtowych przewiduje art. 115 ww. ustawy, gdzie zgodnie z ust. 2 stawka
zryczałtowanego zwrotu podatku, o którym mowa w ust. 1, wynosi 6,5%
96)97)
kwoty należnej
z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku.
Zgodnie z ww. przypisem nr 97 w
okresie od dnia 1.01.2019 r. do końca roku następującego
po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art.
112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o
której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7% zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 3. Zatem, kwota
zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi przez nabywcę produktów rolnych, a jej stawka
wynosi 7
% kwoty należnej z tytułu dostawy produktów pomniejszonej o kwotę
zryczałtowanego zwrotu podatku.
Izba uznała, że wykonawca jako rolnik ryczałtowy jest zwolniony od podatku od
towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Fakt
zwolnienia z podatku wykonawca
mógł i powinien wskazać w treści oferty i w ocenie Izby
dopuszczalne było wskazanie tej okoliczności w odrębnym oświadczeniu złożonym przez
wykonawcę. Równocześnie okoliczność, iż wykonawca w treści formularza ofertowego w
kolumnie dotyczącej stawki VAT (w sytuacji gdy Zamawiający w treści SIWZ nie podał
obowiązującej stawki VAT) zamieścił 7%, w ocenie Izby nie stanowi błędu w obliczeniu ceny
w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp.
Oferta wykonawcy zawierała dane wymagane
przez Zamawiającego, wskazywała bowiem cenę jednostkową netto.
Rzeczywiście podanie stawki VAT i kwoty VAT było nadmiarowe w świetle ustalenia,
że wykonawca jest z podatku zwolniony. Niemniej w celu porównania ofert w postępowaniu,
Zamawiający winien brać pod uwagę całkowitą kwotę wydatkowanych środków, a więc
kwotę zawierającą podatek od towarów i usług. Zgodnie z art. 91 ust. 3a ustawy Pzp jeżeli
złożono ofertę, której wybór prowadziłby do powstania u zamawiającego obowiązku
podatkowego zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, zamawiający w celu oceny
takiej oferty dolicza do przedstawionej w niej ceny podatek od towarów i usług, który miałby
obowiązek rozliczyć zgodnie z tymi przepisami. Wykonawca, składając ofertę, informuje
zamawiającego, czy wybór oferty będzie prowadzić do powstania u zamawiającego
obowiązku podatkowego, wskazując nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, których dostawa lub
świadczenie będzie prowadzić do jego powstania, oraz wskazując ich wartość bez kwoty
podatku.
Zatem wskazanie przez wykonawcę stawki podatku VAT i kwoty VAT nie zmieniło
wartości oferty, jaką Zamawiający był zobligowany uwzględnić podczas oceny ofert. W
o
rzecznictwie podkreśla się, że zaniechanie wykonania lub niewłaściwe wykonanie
obowiązku informacyjnego ciążącego na wykonawcy w stosunku do zamawiającego o
powstaniu u zamawiającego obowiązku podatkowego nie zostało obwarowane sankcją w
postaci odrzucenia oferty (vide: wyrok KIO z 20 listopada 2015 r., sygn. akt KIO 2432/15
oraz wyrok KIO z 8 lutego 2017 r., sygn. akt KIO 170/17).
Z tych też względów oferta Z. K. nie była obarczona błędem, zawierała prawidłową
stawkę podatku VAT, tj. 7% (a nie jak sugeruje Odwołujący stawkę 5%). Tym bardziej, że w
zasadzie
sam Odwołujący przyznał powyższe w treści odwołania, gdzie stwierdził, że jeśli
wykonawca jest rolnikiem ryczałtowym i na podstawie odrębnych przepisów jest zwolniony z
podatku VAT, to mógł zamieścić taką informację. Następnie, Odwołujący stwierdził, że
wykonawca użył niemającej zastosowania do przedmiotowego zamówienia 7% stawki
podatku VAT.
Z powyższym stwierdzeniem nie sposób się zgodzić, zresztą Odwołujący nie
wykazał, aby wykonawca nie mógł zaoferować w niniejszym postępowaniu 7% stawki
podatku VAT.
Izba zwraca także uwagę na nieuprawnione żądanie Odwołującego dotyczące
wykluczenia wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Art. 89 ust. 1 ustawy
Pzp wymienia
przesłanki odrzucenia oferty i ma on charakter katalogu zamkniętego,
natomiast kwestie zwi
ązane z wykluczeniem wykonawcy z postępowania zostały
uregulowane w art. 24 ustawy Pzp
, a w tym zakresie Odwołujący nie postawił żadnego
zarzutu
. Odwołujący zdaje się więc nie rozróżniać podstaw dotyczących wykluczenia
wykonawcy i podstaw
związanych z odrzuceniem oferty wykonawcy.
W
zakresie naruszenia przez Zamawiającego zasady udzielenia zamówienia
wykonawcy wybranemu, zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy Pzp,
należy wskazać, że jest to zarzut
niezasadny już przez sam fakt, że przywołany przepis można naruszyć poprzez udzielenie
zamówienia (zawarcie umowy), co w rozpatrywanej sprawie na dzień orzekania nie miało
miejsca.
W konsekwencji,
w ocenie składu orzekającego Izby Zamawiający nie dopuścił się
naruszenia przepisów ustawy Pzp wskazywanych w odwołaniu.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach pos
tępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 3 i §
5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobier
ania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972).
Przewodniczący:
……………………..………….
1. O
ddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę A. B. prowadzącą
Gospodarstwo
Rolne
A.
B.
z
siedzibą
w
Błaszkach
i
zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę A. B.
prowadzącą Gospodarstwo Rolne A. B. z siedzibą w Błaszkach tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt KIO 2882/20
U z a s a d n i e n i e
Areszt Śledczy w Poznaniu, dalej „Zamawiający”, prowadzi w trybie przetargu
nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. Dostawa
ziemniaków, warzyw, owoców, grochu i fasoli do Aresztu Śledczego w Poznaniu w podziale
na dwie c
zęści: część I - Dostawa ziemniaków, warzyw i owoców do Aresztu Śledczego w
Poznaniu, część II - Dostawa grochu i fasoli do Aresztu Śledczego w Poznaniu.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2019 r. poz. 1843 ze zm.), dalej „ustawa Pzp”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu
8 października 2020 r. pod numerem 594288-N-2020.
W dniu 4 listopada 2020 r. wykonawca A. B.
prowadząca Gospodarstwo Rolne A. B.
z siedzibą w Błaszkach, dalej „Odwołujący”, wniósł odwołanie w zakresie części I
zamówienia, zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art. 89 ust.
1 pkt 6 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy Gospodarstwo
Ogrodnicze Z. K.
z siedzibą w Choceniu, dalej „Z. K.”, mimo że wykonawca ten w swojej
ofercie wskazał błędną stawkę podatku VAT tj. 7%, zamiast prawidłowej 5%, ewentualnie
jeżeli miało to miejsce, określeniu, że jest podmiotem zwolnionym z VAT na podstawie
odrębnych przepisów, ewentualnie naruszenie również art. 87 ust. 2 pkt 1-3 ustawy Pzp,
jeżeli ww. błąd Zamawiający potraktował jako omyłkę i dokonał niedopuszczalnej poprawy
oferty.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu w
zakresie części I zamówienia: unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
odrzucenia oferty i wykluczenia wykonawcy Z. K. na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy
Pzp
ze względu na błąd w obliczeniu ceny oraz dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako
najkorzystniejszej.
Odwołujący wskazywał, że oferta Z. K. zawiera błąd w obliczeniu ceny, bowiem w
miejscu
dotyczącym stawki VAT wskazał stawkę 7%, a aktualnie stawka VAT na warzywa i
owoce wynosi 5%. Jeżeli natomiast wykonawca jest tzw. rolnikiem ryczałtowym i na
podstawie odrębnych przepisów jest zwolniony z podatku VAT, mógł zamieścić taką
informację. Wykonawca wpisał, jak mniemał Odwołujący, wysokość stawki ryczałtowej 7%,
którą może odzyskać zamawiający na podstawie wystawionej faktury RR. Bez względu na
intencję wykonawcy, do obliczenia ceny użył on nieistniejącej 7% stawki podatku VAT.
Błędna stawka podatku VAT podana w ofercie przez wykonawcę skutkuje jej odrzuceniem.
Nie bez znaczenia jest to, że Zamawiający nie podał w SIWZ obowiązującej stawki VAT.
Okoliczność ta wyklucza możliwość potraktowania tego błędu jako omyłki. Zastosowanie
nieistniejącej stawki podatku VAT należy uznać za błąd który powinien prowadzić do
odrzucenia oferty bez możliwości jej konwalidacji. Odwołujący przywołał wyroki Izby o sygn.
akt KIO 2271/15, KIO 1205/19, KIO 672/20 oraz KIO 677/20.
Do
postępowania odwoławczego w ustawowym terminie nie przystąpił żaden
wykonawca.
Pismem z dnia 10 listopada
2020 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie,
wnosząc o jego oddalenie w całości i wskazując, że dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej
w sposób prawidłowy.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron, złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy, Izba stwierdziła, iż
odwołanie zasługuje na oddalenie.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania,
w szczególności z: protokołu postępowania, ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, oferty złożonej przez wykonawcę Z. K. prowadzącego Gospodarstwo
Ogrodnicze Z. K. z siedzi
bą w Choceniu, informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej. Izba
wzięła również pod uwagę stanowiska wyrażone w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie,
a
także oświadczenia i stanowiska stron wyrażone ustnie do protokołu posiedzenia
i rozprawy w dniu 25 listopada 2020 r.
Izba nie dopuściła i nie przeprowadziła wnioskowanych przez Odwołującego
dowodów z wydruków z wyszukiwarki PKWiU dotyczących elementów objętych przedmiotem
zamówienia oraz z formularza ofertowego wykonawcy Z. K. złożonego w innym
postępowaniu. Izba uznała, że ww. dowody są nieprzydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej
sprawy. Dotyczą bowiem danych, które nie są przedmiotem oceny w toku niniejszego
postępowania odwoławczego. Po pierwsze, formularz ofertowy dotyczy innego
poste
powania, a Odwołujący nie wskazał nawet jakie były wymagania w tymże
postępowaniu. Zaś dane z wyszukiwarki dotyczą ogólnych twierdzeń, których nie można
odnieść do przedmiotowego postępowania, gdyż nie uwzględniają okoliczności, że
wykonawca może być rolnikiem ryczałtowym.
Uwzględniając powyższe, Izba ustaliła, co następuje.
Przedmiotem
zamówienia jest dostawa ziemniaków, warzyw, owoców, grochu i fasoli
do Aresztu Śledczego w Poznaniu w podziale na dwie części: część I - Dostawa
ziemniaków, warzyw i owoców do Aresztu Śledczego w Poznaniu, część II - Dostawa grochu
i fasoli do Aresztu Śledczego w Poznaniu.
Zgodnie z §13 Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, dalej „SIWZ”, cena
ofertowa za wykonanie
zamówienia podana w ofercie musi być ceną brutto (razem z
podatkiem VAT), chyba że zachodzą przesłanki, o których mowa w § 14 ust. 7 SIWZ.
Wykonawcy zobowiązani są do bardzo starannego zapoznania się z przedmiotem
zamówienia, warunkami wykonania i wszystkimi czynnikami mogącymi mieć wpływ na cenę
ofertową brutto za wykonanie zamówienia. Przez cenę ofertową brutto za wykonanie
zamówienia należy rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 9
maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług.
Zgodnie z §14 ust. 7 SIWZ Jeżeli w postępowaniu złożona będzie oferta, której wybór
prowadziłby do powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami
o podatku od towarów i usług, Zamawiający w celu oceny takiej oferty doliczy do
przedstawionej w niej ceny podatek od towarów i usług, który miałby obowiązek rozliczyć
zgodnie z tymi przepisami. W takim przypadku Wykonawca, składając ofertę, jest
zobligowany poinformować Zamawiającego, że wybór jego oferty będzie prowadzić do
powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego, wskazując nazwę (rodzaj) towaru,
których dostawa będzie prowadzić do jego powstania, oraz wskazując ich wartość bez kwoty
podatku. Wykonawca składa powyższą informację w formie oświadczenia, które należy
złożyć wraz z ofertą – należy złożyć oryginale w postaci dokumentu elektronicznego lub
elektronicznej kopii dokumentu poświadczonej za zgodność z oryginałem.
Zgodnie z §11 ust. 5 SIWZ oferta musi zawierać m.in. wypełniony formularz ofertowy
sporządzony z wykorzystaniem wzoru stanowiącego Załącznik nr 4 do SIWZ, zawierający w
szczególności: wskazanie oferowanego przedmiotu zamówienia, łączną cenę ofertową
netto/brutto, zobowiązanie dotyczące terminu realizacji zamówienia i warunków płatności,
oświadczenie o okresie związania ofertą oraz o akceptacji wszystkich postanowień SIWZ i
wzoru umowy bez zastrzeżeń oraz oświadczenie wykonawcy, że wybór jego oferty będzie
prowadził do powstania u Zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z przepisami o
podatku od towarów i usług (jeżeli dotyczy).
Zgodnie z formularzem ofertowym w zakresie części I należało wypełnić tabelę
składającą się z siedemnastu pozycji stanowiących przedmiot zamówienia. W odniesieniu do
każdej pozycji należało podać cenę jednostkową netto za kg, wartość netto (zł), stawkę VAT,
kwotę VAT, wartość brutto (zł). Następnie należało podać łączną wartość netto oraz brutto.
Kryteriami wyboru była cena oferty, wyliczona na podstawie ceny brutto zawartej w
formularzu ofertowym
(60%) oraz termin płatności (40%).
Do upływu terminu składania ofert, tj. do 19 października 2020 r., oferty złożył m.in.
Odwołujący oraz wykonawca Z. K., który w formularzu ofertowym wskazał przy każdej
pozycji stawkę VAT w wysokości 7%, a także wyliczył kwotę VAT i wartość brutto w
odniesieniu do ka
żdej pozycji oraz załączył do oferty oświadczenie, że jest rolnikiem
ryczałtowym korzystającym ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 i że
7% VAT dotyczy całego asortymentu dostaw warzyw i owoców.
W dniu 30
października 2020 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze
oferty wykonawcy Z. K.
prowadzącego Gospodarstwo Ogrodnicze Z. K. z siedzibą w
Choceniu jako najkorzystniejszej
, gdzie równocześnie Zamawiający nie wskazał, aby
odrzucono którąkolwiek z ofert.
Izba zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których
stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowa
niem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia nie przekracza kwoty określonej
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że Odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Izba uznała, że odwołanie zasługuje na oddalenie. Odwołujący zarzucił
Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp, zgodnie z którym Zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu. Istota sporu sprowadzała
się do ustalenia czy wykonawca Z. K. wskazał błędną stawkę podatku VAT (7% zamiast
5%).
Izba ustaliła, że wykonawca Z. K. w formularzu ofertowym wskazał przy każdej pozycji
stawkę VAT w wysokości 7%, a także wyliczył kwotę VAT i wartość brutto w odniesieniu do
każdej pozycji oraz załączył do oferty oświadczenie, że jest rolnikiem ryczałtowym
korzystającym ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku
od towarów i usług i że 7% VAT dotyczy całego asortymentu dostaw warzyw i owoców.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 9 grudnia 2019 r.
o podatku od towarów i
usług (Dz.U. z 2020 r., poz. 106 ze zm.) zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych
pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz
świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Szczególne procedury dotyczące
roln
ików ryczałtowych przewiduje art. 115 ww. ustawy, gdzie zgodnie z ust. 2 stawka
zryczałtowanego zwrotu podatku, o którym mowa w ust. 1, wynosi 6,5%
96)97)
kwoty należnej
z tytułu dostawy produktów rolnych pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku.
Zgodnie z ww. przypisem nr 97 w
okresie od dnia 1.01.2019 r. do końca roku następującego
po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art.
112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6% stawka zryczałtowanego zwrotu podatku, o
której mowa w art. 115 ust. 2, wynosi 7% zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 3. Zatem, kwota
zwrotu podatku jest wypłacana rolnikowi przez nabywcę produktów rolnych, a jej stawka
wynosi 7
% kwoty należnej z tytułu dostawy produktów pomniejszonej o kwotę
zryczałtowanego zwrotu podatku.
Izba uznała, że wykonawca jako rolnik ryczałtowy jest zwolniony od podatku od
towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Fakt
zwolnienia z podatku wykonawca
mógł i powinien wskazać w treści oferty i w ocenie Izby
dopuszczalne było wskazanie tej okoliczności w odrębnym oświadczeniu złożonym przez
wykonawcę. Równocześnie okoliczność, iż wykonawca w treści formularza ofertowego w
kolumnie dotyczącej stawki VAT (w sytuacji gdy Zamawiający w treści SIWZ nie podał
obowiązującej stawki VAT) zamieścił 7%, w ocenie Izby nie stanowi błędu w obliczeniu ceny
w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp.
Oferta wykonawcy zawierała dane wymagane
przez Zamawiającego, wskazywała bowiem cenę jednostkową netto.
Rzeczywiście podanie stawki VAT i kwoty VAT było nadmiarowe w świetle ustalenia,
że wykonawca jest z podatku zwolniony. Niemniej w celu porównania ofert w postępowaniu,
Zamawiający winien brać pod uwagę całkowitą kwotę wydatkowanych środków, a więc
kwotę zawierającą podatek od towarów i usług. Zgodnie z art. 91 ust. 3a ustawy Pzp jeżeli
złożono ofertę, której wybór prowadziłby do powstania u zamawiającego obowiązku
podatkowego zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, zamawiający w celu oceny
takiej oferty dolicza do przedstawionej w niej ceny podatek od towarów i usług, który miałby
obowiązek rozliczyć zgodnie z tymi przepisami. Wykonawca, składając ofertę, informuje
zamawiającego, czy wybór oferty będzie prowadzić do powstania u zamawiającego
obowiązku podatkowego, wskazując nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, których dostawa lub
świadczenie będzie prowadzić do jego powstania, oraz wskazując ich wartość bez kwoty
podatku.
Zatem wskazanie przez wykonawcę stawki podatku VAT i kwoty VAT nie zmieniło
wartości oferty, jaką Zamawiający był zobligowany uwzględnić podczas oceny ofert. W
o
rzecznictwie podkreśla się, że zaniechanie wykonania lub niewłaściwe wykonanie
obowiązku informacyjnego ciążącego na wykonawcy w stosunku do zamawiającego o
powstaniu u zamawiającego obowiązku podatkowego nie zostało obwarowane sankcją w
postaci odrzucenia oferty (vide: wyrok KIO z 20 listopada 2015 r., sygn. akt KIO 2432/15
oraz wyrok KIO z 8 lutego 2017 r., sygn. akt KIO 170/17).
Z tych też względów oferta Z. K. nie była obarczona błędem, zawierała prawidłową
stawkę podatku VAT, tj. 7% (a nie jak sugeruje Odwołujący stawkę 5%). Tym bardziej, że w
zasadzie
sam Odwołujący przyznał powyższe w treści odwołania, gdzie stwierdził, że jeśli
wykonawca jest rolnikiem ryczałtowym i na podstawie odrębnych przepisów jest zwolniony z
podatku VAT, to mógł zamieścić taką informację. Następnie, Odwołujący stwierdził, że
wykonawca użył niemającej zastosowania do przedmiotowego zamówienia 7% stawki
podatku VAT.
Z powyższym stwierdzeniem nie sposób się zgodzić, zresztą Odwołujący nie
wykazał, aby wykonawca nie mógł zaoferować w niniejszym postępowaniu 7% stawki
podatku VAT.
Izba zwraca także uwagę na nieuprawnione żądanie Odwołującego dotyczące
wykluczenia wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Art. 89 ust. 1 ustawy
Pzp wymienia
przesłanki odrzucenia oferty i ma on charakter katalogu zamkniętego,
natomiast kwestie zwi
ązane z wykluczeniem wykonawcy z postępowania zostały
uregulowane w art. 24 ustawy Pzp
, a w tym zakresie Odwołujący nie postawił żadnego
zarzutu
. Odwołujący zdaje się więc nie rozróżniać podstaw dotyczących wykluczenia
wykonawcy i podstaw
związanych z odrzuceniem oferty wykonawcy.
W
zakresie naruszenia przez Zamawiającego zasady udzielenia zamówienia
wykonawcy wybranemu, zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy Pzp,
należy wskazać, że jest to zarzut
niezasadny już przez sam fakt, że przywołany przepis można naruszyć poprzez udzielenie
zamówienia (zawarcie umowy), co w rozpatrywanej sprawie na dzień orzekania nie miało
miejsca.
W konsekwencji,
w ocenie składu orzekającego Izby Zamawiający nie dopuścił się
naruszenia przepisów ustawy Pzp wskazywanych w odwołaniu.
Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach pos
tępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 3 i §
5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobier
ania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r. poz. 972).
Przewodniczący:
……………………..………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3351/20 z dnia 2020-12-29
- Sygn. akt KIO 2642/20, KIO 2649/20 z dnia 2020-12-16
- Sygn. akt KIO 3069/20 z dnia 2020-12-16
- Sygn. akt KIO 2648/20 z dnia 2020-12-14
- Sygn. akt KIO 2832/20 z dnia 2020-12-09
