rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-06-01
rok: 2021
data dokumentu: 2021-06-01
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 1211/21
KIO 1211/21
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 maja 2021 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 kwietnia 2021 r. przez wykonawcę
AWIMA Sp. j. B. W.
z siedzibą w Józefowie w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Jednostkę Wojskowa 6021 z siedzibą w Warszawie;
przy udziale wykonawcy
Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 83" Sp. z o.o. z siedzibą w
Gronowie Górnym zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
do Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 kwietnia 2021 r. przez wykonawcę
AWIMA Sp. j. B. W.
z siedzibą w Józefowie w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Jednostkę Wojskowa 6021 z siedzibą w Warszawie;
przy udziale wykonawcy
Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 83" Sp. z o.o. z siedzibą w
Gronowie Górnym zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę AWIMA Sp. j. B. W. z siedzibą
w Józefowie i:
2.1
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę AWIMA
Sp. j. B. W.
z siedzibą w Józefowie, tytułem wpisu od odwołania.
2.2
zasądza od wykonawcy AWIMA Sp. j. B. W. z siedzibą w Józefowie na rzecz
wykonawcy
Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 83" Sp. z o.o. z siedzibą w
Gronowie Górnym kwotę 3 600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia je
go doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………..………….
Sygn. akt KIO 1211/21
Uzasadnienie
Jednostka Wojskowa 6021 z siedzibą w Warszawie (dalej: „Zamawiający”) prowadzi -
na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z 2019 r., poz. 1843 j.t.), zwanej dalej: „ustawą” lub „Pzp” - w trybie przetargu
nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „Wykonanie usługi
polegającej na sprzątaniu powierzchni wewnętrznych obiektów kubaturowych, powierzchni
zewnętrznych utwardzonych oraz utrzymaniu i pielęgnacji terenów zielonych w kompleksach
administrowanych przez Jednostkę Wojskową Nr 6021 w Warszawie”. Wartość zamówienia
jest
większa niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
15 grudnia 2020 r. pod numerem 2020/S 244-604843.
W dniu 22 kwietnia 2021 r. wykonawca AWIMA Sp. j. B. W.
z siedzibą w Józefowie
(dalej: „Odwołujący” lub „wykonawca AWIMA) wniósł w zakresie części III zamówienia
odwołanie wobec:
− zaniechania przez Zamawiającego czynności odrzucenia oferty wykonawcy Zakład
Sprzątania Wnętrz J. J. MOP 83 Sp. z o.o. z siedzibą w Gronkowie Górnym (dalej:
„Przystępujący” lub „wykonawca ZSW”), pomimo tego, iż oferta tego wykonawcy
powinna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w zw. z art 90
ust. 3 ustawy, jako
zawierająca rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia;
− czynności wyboru przez Zamawiającego oferty złożonej przez wykonawcę ZSW, jako
najkorzystniejsz
ej pomimo tego, iż oferta tego wykonawcy powinna zostać odrzucona
na podstawie 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy
, jako zawierająca
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy, a także:
1. art. 90 ust. 3 ustawy
w związku z:
a) dokonaniem wadliwej
oceny wyjaśnień, w tym dowodów, dotyczących wyliczenia
ceny oferty złożonej przez wykonawcę ZSW;
b)
błędnym uznaniem, że oferta wykonawcy ZSW podlega odrzuceniu, uwzględnia w
cenie wszystkie koszty wymagane treścią SIWZ i wynikające z odrębnych przepisów,
zo
stała obliczona zgodnie z SIWZ i nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu w
stosunku do przedmiotu zamówienia;
c) zaniechaniem odrzucenia oferty wykonawcy ZSW, jako
oferty, która zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2. art. 90 ust. 2 ustawy
w związku z błędnym uznaniem, że wykonawca ZSW wykazał i
udowodnił, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu w stosunku do
przedmiotu zamówienia;
3. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy wobec zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy ZSW,
jako
oferty, która zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia;
4. art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy wobec zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy ZSW,
jako oferty
, która zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu w związku z
nieuwzg
lędnieniem w cenie kosztów wymaganych w SIWZ oraz wynikających z
odrębnych przepisów;
5. art. 91 ust. 1 ustawy wobec dokonania wyboru oferty wykonawcy ZSW
, która
podlegała odrzuceniu.
Odwołujący wnosił o:
1.
uwzględnienie odwołania
2.
nakazanie Zamawiającemu w zakresie części III zamówienia:
− unieważnienie czynności obejmującej wybór oferty najkorzystniejszej
− przeprowadzenia ponownego badania i oceny ofert
− odrzucenia ofert wykonawcy ZSW,
− dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej;
3.
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa przed Krajową Izbą Odwoławczą.
W uzasadnieniu wykonawca AWIMA
wskazał między innymi, że złożona przez
wykonawcę ZSW oferta powinna zostać odrzucona ze względu na fakt, iż zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia (art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy) a wyjaśnienia
wykonawcy ZSW
złożone w trybie art. 90 ust. 1 ustawy w żadnym stopniu nie mogą stanowić
wiarygodnej podstawy do uznania zaproponowanej przez w
ykonawcę ceny, z następujących
względów.
Odwołujący podnosił, że w ramach szczegółowej kalkulacji cenowej załączonej do
oferty wykonawcy ZSW
wskazał, iż w zakresie części III, w ramach sprzątania powierzchni
wewnętrznych budynków w roku 2021, wartość usługi netto będzie wynosiła 225 354,99 zł.
Natomiast w stosunku do roku 2022
wartość ta wynosi 300 937,55 zł. Różnice te są o tyle
uzasadnione, gdyż w roku 2021 Zamawiający przewidział wielkość powierzchni do
sprzątania na 5 183,73 m2, natomiast w roku 2022 jest to 6,927,66 m2. Ma to również
niebagatelne znaczenie, z punktu widzenia projektowanych postanowień umowy.
Mianowicie, zgo
dnie z § 2 ust. 4 wzoru umowy, za świadczony przedmiot umowy wykonawca
będzie otrzymywał miesięczne wynagrodzenie, wynikające z pomnożenia wielkości
powierzchni faktycznie wykonanej usługi przez ceny jednostkowe według Szczegółowej
kalkulacji cenowej, o której mowa w ust 2. Natomiast w świetle ust. 5 podstawę do
wystawienia faktury VAT stanowić będzie Protokół wykonania przedmiotu umowy bez
zastrzeżeń i uwag, potwierdzony przez użytkowników obiektów, przedstawiciela Sekcji
Obsługi Infrastruktury i zatwierdzony przez Kierownika Grupy Zabezpieczenia Nr 1. Co
więcej, Kierownik SOI Nr 1 do obliczenia wysokości wynagrodzenia, co miesiąc będzie
opracowywał (z podziałem na użytkowników) oraz potwierdzał Protokół wykonania
przedmiotu umowy podając wielkość powierzchni, która jest objęta przedmiotem umowy oraz
wielkość powierzchni, na której z winy wykonawcy nie wykonano usług stanowiących
przedmiot umowy zgodnie z umową jak i wykaz czynności niewykonanych w całości bądź w
części z przyczyn leżących po stronie wykonawcy lub z innych powodów. Zamawiający ma
ponadto zgodnie z ust. 7 prawo ustalać wielkość powierzchni będącej podstawą obliczenia
wysokości wynagrodzenia wykonawcy.
W ocenie Odwołującego nie ulegało, zatem wątpliwości, że fakturowanie, a zatem
rozliczanie następuje w odstępach miesięcznych, z uwzględnieniem konkretnej podstawy
wynagrodzenia, jaką jest wielkość powierzchni, na podstawie Szczegółowej kalkulacji
cenowej i uwzględnionych tam bezpośrednio kwot. Ze zróżnicowaną wielkością powierzchni,
na której realizowana będzie usługa sprzątania jest związana konieczność rozdzielenia
kalkulacji cenowej na rok 2021 oraz 2022, których w żadnym stopniu nie można ze sobą
łączyć. Tymczasem, w ramach przedmiotowych wyjaśnień, w tabeli IV, dotyczącej części III -
Warszawa Dym
ińska, powierzchnie wewnętrzne wykonawca ZSW wskazał łączną kwotę 664
292,54 zł, w ramach realizacji zakresu części III zamówienia.
Następnie wskazywał, że zasady rozliczeń wspomniane wyżej wynikają bezpośrednio
z umowy. Nie jest zasadne dokonywanie abstrakcyjnych „podziałów” w ramach dwóch
odrębnych kalkulacji, wynikających z dwóch odmiennych podstaw rozliczenia, czy
ewen
tualnego „przerzucania” poszczególnych kwot pomiędzy rokiem 2021 i 2022. Kwota
wskazana w ofercie jest w istocie inna, aniżeli kwota wynikająca bezpośrednio z wyjaśnień
wykonawcy nie zawiera, bowiem
rozróżnienia, jakie było wymagane w ramach części III
zam
ówienia w kontekście wartości usługi za rok 2021 oraz 2022. Rozliczenie miesięczne
następuje na podstawie Szczegółowej kalkulacji cenowej i uwzględnionych tam kwot,
podczas gdy w
ykonawca wskazuje kwotę łączną, której nie można w sposób adekwatny
zbadać, ze względu na niepołączalność i odmienność wymagań kalkulacji cenowej w ramach
roku 2021 oraz 2022.
Kolejno Odwołujący wskazywał, że Przystępujący, w ramach wskazanych wyżej
części zamówienia zaniżył ceny poniżej minimalnych kosztów zatrudnienia pracowników,
pomimo iż Zamawiający jasno określił ilość osób, formę zatrudnienia, a także ilość godzin
pracy.
W odniesieniu do III części zamówienia zgodnie z SIWZ, pracownicy wyznaczeni
bezpośrednio przy wykonywaniu usługi sprzątania powierzchni wewnętrznych: min. 5 (pięć)
osób bezpośrednio wykonujących przedmiotowe zamówienie (przez 5 dni roboczych, 8
godzin dziennie). Dodatkowo Zamawiający wskazał, że pracownicy nadzoru wyznaczeni
bezpośrednio na terenie obsługiwanych obiektów to min. 1 (jedna) osoba, która będzie
u
czestniczyć w wykonywaniu zamówienia, posiadająca min. 2 (dwu) letnie doświadczenie,
odpowiedzialna za bezpośredni (skuteczny i ciągły) nadzór (przez 5 dni roboczych, 8 godzin
dziennie) na terenie obsługiwanych obiektów. Biorąc pod uwagę powyższe, minimalnym
miesięcznym kosztem zatrudnienia 5 pracowników (bez dodatkowo 1/3 kosztu minimalnego
wynagrodzenia jednej osoby nadzoru
jącej) będzie kwota 18 815,75 zł natomiast koszt
uwzględniony w ofercie przez wykonawcę w skali miesiąca to kwota 18 779,58 zł. Zdaniem
Odwołującego powyżej przedstawione, istotne części składowe ceny zaoferowanej za III
cześć zamówienia przez wykonawcę ZSW są rażąco niskie i wskazują na wycenę poniżej
kosztów ich wykonania, są to, zatem ceny nierynkowe.
W ocenie Odwołującego, nie można zaakceptować wyjaśnień złożonych przez
w
ykonawcę ZSW, jako spełniających rygory ustawy. W tym zakresie wskazywał na
powołanie się przez wykonawcę na dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji
osób Niepełnosprawnych oraz uznania wykonawcy, jako zakładu pracy chronionej, co
pozwala na uzyskanie dopłat do zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Wykonawca
wskazywał na dane z lutego 2021 r., z których rzekomo wynika zatrudnienie osób
n
iepełnosprawnych na poziomie 56,53%. Wskazany w załączniku wykaz w żadnym stopniu
nie potwierdza w na
leżyty sposób wskazanego przez wykonawcę ZSW poziomu
zatrudnienia. Nie wymienia konkretnych pracowników zatrudnionych w ramach danych
inwestycji, a jedynie zawiera bliżej nieokreślone, zbiorcze dane, z których nie można w
istocie
wywnioskować, na jakim poziomie kształtuje się poziom zatrudnienia osób
niepełnosprawnych. Dodatkowo, w ramach przedłożonych przez wykonawcę ZSW orzeczeń
o niepełnosprawności, listy pracowników, które rzekomo wraz z wskaźnikiem
komentowanym wyżej mają wykazywać obniżenie kosztów poprzez zatrudnienie osób
niepełnosprawnych w ramach danej części zamówienia (dofinansowanie z PFRON), w
żadnym stopniu takiego faktu, w sposób niebudzący wątpliwości nie potwierdzają. Owszem,
wskazuje to na stopień niepełnosprawności oraz zatrudnienie danych osób, natomiast nie
dotyczy to bezpośrednio zakresu części III zamówienia. Przystępujący, w celu zrealizowania
ustawowych obowiązków dowodowych w ramach złożenia wyjaśnień powinien bezpośrednio
wskazać, jacy pracownicy, z jakim stopniem orzeczenia niepełnosprawności, (co wiąże się z
różna kwota dofinansowania z PFRON), będą oddelegowani do realizacji danego
zamówienia. Jak wynika z załącznika do wyjaśnień wykonawcy ZSW lista PFRON, 5 pozycji
okazało się pustych. Zatem zatrudnionych przez tego wykonawcę osób niepełnosprawnych
jest nie 119, a 114, z czego jedynie 59 osób stanowi grupa osób niepełnosprawnych o
stopniu umiarkowanym w tym 22 osoby stanowią osoby ze schorzeniem szczególnym. W
ramach przedmiotowych wyjaśnień Zamawiający mógł, co najwyżej stwierdzić fakt
zatrudnienia przez w
ykonawcę ZSW osób o określonym stopniu niepełnosprawności, nie ma
on jednak żadnej pewności, że to właśnie Ci pracownicy zostaną przydzieleni do realizacji
zamówienia, a co za tym idzie zmniejszone zostaną koszty wynagrodzeń. Łatwo wyobrazić
sobie, bowiem
sytuacje, w której to zupełnie inni pracownicy wykonują przedmiotowe
zamówienie, skoro w istocie osoby niepełnosprawne nie zostały wskazane, jako właściwi
pracownicy w ramach danego zamówienia. W takim wypadku, osoby te będą musiały
otrzymywać wynagrodzenie nie mniejsze niż minimalne wynagrodzenie określone na
podstawie odpowiednich przepisów, co w ramach oferty wykonawcy ZSW nie jest możliwe.
W takiej sytuacji, Zamawiający nie ma możliwości wyegzekwowania złożonej przez
w
ykonawcę ZSW deklaracji o zatrudnieniu w ramach danej usługi osób niepełnosprawnych,
realnie zmniejszających koszty. Bezpośrednio ze wskazaną wyżej argumentacją związana
jest także pozycja nr 10 Tabeli IV, która kalkuluje średniomiesięczny koszt dodatkowego
urlopu (10 dni) pracownika niepełnosprawnego na podstawie wynagrodzenia brutto, który
również nie powinien zostać uwzględniony, biorąc pod uwagę wskazaną argumentację.
W związku z powyższym, w ramach przedmiotowych wyjaśnień rażąco niskiej ceny z
dnia 15 marca 2021 r.,
zdaniem Odwołującego, w żadnym stopniu nie można nadać im
wymaganych przez ustawę przymiotów, takich a zatem wykazania braku rażąco niskiej ceny
w sposób niebudzący wątpliwości pozwalający na ocenę oferty pod względem zaoferowania
rażąco niskiej ceny, gdyż okoliczności takie zostały jedynie omówione ogólnie, bez
szczegółowego i wnikliwego ich opisania.
Odwołujący również zwracał uwagę na tabelę IV, pozycję 17 wyjaśnień wykonawcy
ZSW, a mianowicie koszty
zakładowe. Według wykonawcy kwotą, jaka jest wystarczająca na
pokrycie takich kosztów, jest kwota 120 zł miesięcznie, co daje łączną kwotę 2 880 zł na
przestrzeni 24 lat.
Zdaniem wykonawcy AWIMA wskazać należało, że taka kalkulacja i
przeznaczenie tak niskiej kwoty na k
oszty ogólnozakładowe jest całkowicie niemożliwe, co
można wnioskować po wieloletniej praktyce w obrocie gospodarczym. W poczet kosztów
zakładowych zalicza się przykładowo: koszt ubezpieczenia, koszt transportu, koszt prania
odzieży, serwis urządzeń, nadzór nad realizacją zamówienia (ogólny, nie w ramach nadzoru
kierownika), k
oszty utylizacji zużytych opakowań, środków chemicznych, koszty utrzymania
biura, koszty kadry kierowniczej,
koszt wody dla pracowników. Jakkolwiek w ramach pozycji
18, wykonawca ZSW p
rzewidywał rezerwy finansowe na inne koszty w kwocie 100,66 zł
miesięcznie (2415,82 zł za okres 24 miesięcy), tak nawet łączna kwota pozycji 17 (kosztów
zakładowych) oraz pozycji 18 (rezerwa finansowa na inne koszty), w żadnym stopniu nie
może zaspokoić potrzeb, jakie związane są z wskazanymi już wyżej kosztami zakładowymi.
W ocenie Odwołującego bezwzględnie należało wskazać na liczbę i rozpiętość różnych
kosztów, jakie wchodzą w skład kosztów zakładowych, których wykonawca ZSW w swojej
ofercie po prostu ni
e uwzględnił. Nie jest wymagane rozeznanie na rynku oraz wieloletnia
praktyka rynkowa, żeby zauważyć, że przeznaczona przez tego wykonawcę kwota, w
kontekście szerokich ram kosztów zakładowych, jest całkowicie niemożliwa do spełnienia,
biorąc również pod uwagę charakter zamówienia. Jego zdaniem koszty zakładowe, co do
zakresu części III zamówienia, są jedynymi kosztami zakładowymi, jakie wykonawca ZSW
uwzględnił w ramach kalkulacji cenowej w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny, zatem kwota ta
automatycznie mu
si odnosić się do odpowiednio wszystkich części zamówienia. Zatem jak
sam wykonawca ZSW
wskazuje: W Części I Puchały, w zakresie utrzymania powierzchni
zielonych zaplanował zatrudnienie 2 osób, w Części II Warszawa Wesoła zaplanował
zatrudnić 3 osoby, z dla Części III ul. Dymińska - 5 osób. Reasumując, w ocenie wykonawcy
ZSW
koszty ogólnozakładowe dla realizacji inwestycji i zatrudnienia 10 osób nie będą
przekraczać miesięcznie kwoty 120 zł.
Wykonawca AWIMA stwierdził, że taka kalkulacja jest całkowicie pozbawiona logiki
oraz odzwierciedlenia w stanie faktycznym.
Jedynie tytułem przykładu wskazywał na koszt
transportu, utylizacji środków chemicznych, prania odzieży (zwłaszcza w warunkach
pandemii COVID-
19) czy koszty wody dla pracowników. Już same wskazane koszty
zakładowe nie będą mogły zawrzeć się w ramach wskazanej przez wykonawcę ZSW kwoty,
a na koszty ogólnozakładowe składa się znacznie więcej wyodrębnionych kwot,
przeznaczanych na różne cele, których nie uwzględnił w ramach innych pozycji ten
wykonawca.
Odwołujący jedynie tytułem przykładu wskazał powyżej standardowe wyliczenie
kosztów zakładowych.
Odwołujący stał na stanowisku, że pozostałe koszty zakładowe zamówienia, takie jak
koszty ubezpieczenia, transportu, utrzymania biura czy też koszty zarządu, prania, utylizacji
zużytych środków chemicznych etc., nie zostały przez wykonawcę ZSW uwzględnione,
bowiem wskazane przez niego koszty ogólnozakładowe w żadnym stopniu nie odpowiadają
realiom rynkowym i zawierają znacząco zaniżoną cenę. Można, zatem wskazać, że już od
momentu
przygotowania i złożenia przez tego wykonawcę oferty, ma on świadomość, że nie
wykona przedmiotu zamówienia należycie. W rzeczywistości, bowiem, takie skalkulowanie
ceny przez w
ykonawcę ZSW na etapie przygotowania oferty, świadczy jedynie o intencjach
w
ykonawcy i stanowczo powinno budzić wątpliwości, co do tego, czy planuje on należycie
wykonać przedmiotowe zamówienia.
Stanowisko Zamawiającego.
Zamawiający w treści odpowiedzi na odwołanie oświadczył, że uznaje odwołanie w
całości i wyjaśnił, że dokonując oceny i badania wyjaśnień wykonawcy ZSW pod kątem
rażąco niskiej ceny doszedł do wniosku, iż wyjaśnienia te nie dają podstaw do uznania, iż
zaproponowana przez tego w
ykonawcę w ofercie cena nie jest rażąco niska, bowiem
wyjaśnienia nie są przekonywujące i poparte dostatecznymi niebudzącymi u Zamawiającego
wątpliwości. Złożone wyjaśnienia w świetle obowiązujących przepisów prawa oraz jednolitej
linii orzeczniczej, jaka wykształciła się w tym obszarze w bogatym orzecznictwie Krajowej
Izby
Odwoławczej, w ocenie Zamawiającego, nie dawały podstaw do ich uwzględnienia, a to,
dlatego
, że są one ogólne i nie odnoszą się w całości do części III zamówienia. Kolejno
Zamawiający podał, że zgodnie z obowiązującym orzecznictwem KIO nie jest rolą
Zamaw
iającego interpretowanie złożonych wyjaśnień, czy też czynienie ustaleń, co do
przedstawionych przez w
ykonawcę wyliczeń, liczb, dokumentów itp.
Zamawiający stwierdził, że odniósł wrażenie, iż wykonawca ZSW w zasadniczej
części swoje wyjaśnieniach oparł na statusie zakładu pracy chronionej i wskazywał na
wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w swoim przedsiębiorstwie (56,53%) i
wyjaśnił, że z tego powodu otrzymuje odpowiednie dofinasowanie z PEFRON.
Dofinansowanie to
jest zależne od ilości pracowników i od stopnia niepełnosprawności.
Średniomiesięcznie dofinansowanie, jak podał wykonawca, jest rzędu od 450 zł do 2100 zł
na jednego pracownika.
Dofinansowanie z PFRON na 5 pracowników, jak wymaga
Zamawiający do sprzątania powierzchni wewnętrznych w części III zamówienia, wyniosło 1
150,00,
00 zł miesięcznie, zatem jest to kwota 5 750,00 zł, zaś w okresie 24 miesięcy
138.000,00 zł.
Zdaniem Zamawiającego wykonawca ZSW choćby już w tym zakresie nie wyjaśnił,
dlaczego
założył w powyższym wyliczeniu kwotę dofinasowania 1 150.00 zł. Zamawiający
nie może dopasowywać sobie stopnia niepełnosprawności do dofinasowania. To zdaniem
Zamawiającego wykonawca powinien ustalić, jakich pracowników, z jakim stopniem
niepełnosprawności przewiduje do zatrudnienia na obiekcie przy ul. Dymińskiej 13.
Wykonawca podał Zamawiającemu (dla całego zamówienia) listę osób, jakie przewiduje
zatrudnić w celu zrealizowania przedmiotu umowy. Do złożonych wyjaśnień dołącza 10
orzeczeń o stopniu niepełnosprawności (różne stopnie niepełnosprawności), podczas gdy
orzeczeń tych nie można przyporządkować do konkretnych osób z wykazu (za wyjątkiem 2
czy trzech).
Zamawiający stwierdził, że nie wie, jakie osoby i o jakim stopniu
niepełnosprawności będą realizowały sprzątanie w części III. Ponadto podał, że wśród
przedstawionych zanimizowanych orzeczeń jedno posiada datę ważności do 15.01.2021 r.
(Ann
a), co zupełnie dyskwalifikuje wykonawcę, pod względem rzetelności dowodowej.
Wszystkie orzeczenia odnoszą się do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i
pierwszej grupy inwalidztwa.
Zakładając, choć Zamawiający nie powinien w ogóle tego czynić, iż przedstawione 10
orzeczeń o stopniu niepełnosprawności odnosi się do osób, które wykonawca ZSW zamierza
zatrudnić do wykonywania przedmiotu zamówienia w części l, Il i III. Zamawiający podnosił,
iż wykonawca ustalając koszty na poszczególne części nie wskazał, które osoby i z jakim
stąpaniem niepełnosprawności będą przypisane do poszczególnych kompleksów.
Zamawiający uznawał zatem, że wyjaśnienia wykonawcy ZSW w tym zakresie nie są
miarodajne, bo to nie Zamawiający ma „dopasować sobie” lub domyślać się, które z
proponowanych osób - a de facto brakuje jeszcze jednej z uwagi na wykluczenie osoby o
orz
eczeniu ważnym do 15.01.2021 r. - będą realizował prace na poszczególnych obiektach.
Przedłożone przez wykonawcę ZSW wyjaśnienia, w ocenie Zamawiającego świadczą
jedynie,
iż wykonawca ten posiada status zakładu pracy chronionej i zatrudnia osoby
niepełnosprawne o określonych stopniach niepełnosprawności, ale powyższe zupełnie nie
ma odniesieni
a do poszczególnych kalkulacji wykonawcy ujętych w tabelach obrazujących
koszty poszczególnych rodzajów robót i poszczególnych kompleksów. Skoro wykonawca
opiera realizację zamówienia, w tym w części III, o zatrudnienie osób niepełnosprawnych to
Zamawiający w ramach przedłożonych wyjaśnień oczekiwał wykazania, którzy pracownicy, z
jakim stopniem orzeczenia niepełnosprawności będą dedykowani do realizacji danego
zamówienia. Takie zobrazowanie sprawy ma bezpośrednie przełożenie na kwoty
dofinansowania z PFRON, co z kolei rzutuje na koszty wynagrodzeń, a w konsekwencji na w
wartość oferty.
Zamawiający stwierdził, że kalkulacje kosztowe wykonawcy ZSW zostały poczynione
na okres 24 miesięcy nie dłużej jednak niż do 31.12.2022 r., podczas gdy, uwzględniając
datę złożenia wyjaśnień (a obecnie już prawie koniec maja 2021 r.) czas ten jest o wiele
krótszy. W ocenie Zamawiającego fakt ten powinien być uwzględniony przez wykonawcę.
Następnie Zamawiający zwracał uwagę, iż wykonawca ZSW potraktował zarówno rok 2021
jak i 2022, jednakowo, pomimo, iż wielkość powierzchni do sprzątania w każdy roku jest
inna.
Zdaniem Zamawiającego nieuprawnionym jest przedstawianie kosztów bez rozbicia na
poszczególne lata, gdyż wynagrodzenie wykonawcy w poszczególnych miesiącach będzie
się różniło. Uśrednienie miesięcznego wynagrodzenia wykonawcy będzie powodowało,
przerzucanie kosztów miedzy latami. W opinii Zamawiającego wyjaśnienia wykonawcy ZSW
wydawały się niespójne. Na początku wykonawca wyliczał, jakie koszty uwzględnia w
cenach składowych dla poszczególnych części zamówienia, wyliczając koszty dla terenów
wewn
ętrznych i terenów zielonych, zapewniając, że w swoich wyliczeniach zawartych w
poszczególnych tabelach uwzględnił wszystkie elementy kosztotwórcze, podczas gdy tabela
dotycząca części III (powierzchnie wewnętrzne) obrazuje inne koszty, choćby poprzez koszty
zakładowe. Niespójności te czynią wyjaśnienia wykonawcy ZSW nieczytelnymi.
Stanowisko Przystępującego.
Przystępujący stwierdził, że przedstawił Zamawiającemu w ramach wyjaśnień bardzo
czytelne informacje dotyczące zatrudnienia osób niepełnosprawnych przy wykonaniu
zamówienia a ponadto wykazując odpowiedzialność społeczną i troskę o poszanowanie
wszelkich dodatkowych uprawnień wynikających z ustawy z 27.08.1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W wyjaśnieniach
złożonych Zamawiającemu określono szczegółowo i jednoznacznie ilość osób
niepełnosprawnych - 5 osób oraz wskazano sumę dofinansowania z PFRON na osobę, jaką
prz
y kalkulacji uwzględnił. Do wyjaśnień załączono, jako załączniki orzeczenia o
niepełnosprawności - z 10 zaświadczeń - 9 dotyczyło orzeczenia umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności. Zdaniem Przystępującego w związku z powyższym - nie podanie,
wpr
ost, że te osoby, które Przystępujący uwzględnił w wyjaśnieniach w zakresie części
Dymińska - to osoby niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym - nie zmieniało sytuacji,
ponieważ do wiedzy powszechnej, wynikającej wprost z ustawy a ponadto wynikającej
wprost z informacji zamieszczonych na stronie PFRON i na wielu innych portalach
internetowych -
należy, że osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają prawo
do dofinansowania
do wynagrodzenia w kwocie 1200,00 zł miesięcznie.
Wykonawca ZSW wyjaśniał, że jest szanowanym wykonawcą, prowadzącą
działalność od 35 lat na rynku usług utrzymania czystości i z pełną odpowiedzialnością -
zarówno finansową i jakościową i społeczną - złożył i wyliczył przedmiotową ofertę.
Przystępujący jest znany Zamawiającemu, jako odpowiedzialny wykonawca, który zawsze
prawidłowo wykonuje kontrakty i zapewnia najwyższą jakość. Przystępujący obsługuje
dziesi
ątki kontraktów w całej Polsce ma zasięg ogólnokrajowy. Zawsze działa z
uwzględnieniem wszelkich wymogów i odpowiedzialności związanej z zatrudnianiem osób
niepełnosprawnych jak również ze swoim statusem. Przystępujący stwierdził, że z pełną
odpowiedzialnością społeczną zatrudnia osoby niepełnosprawne i przy obliczeniu ceny
uwzględnia wszelkie wymagania związane z zapewnieniem im najlepszych warunków pracy i
płacy. Przystępujący stwierdził, że w wyjaśnieniach podał koszty uwzględniające
charakterystykę zatrudniania osób niepełnosprawnych. Następnie podkreślał podkreślał, że
uwzględnił w zaoferowanej cenie koszty dodatkowe, które mogą się pojawić (ale nie muszą).
Stanowi to rzadkość w przypadku usług utrzymania czystości. Wykonawcy traktują często
dofinansowanie, jako
dodatkowy przychód, natomiast Przystępujący wykazał, że poważnie
traktuje kwestię zatrudniania osób niepełnosprawnych.
Przystępujący wskazywał, że działa na rynku usług sprzątania od wielu lat i
gwarantuje najwyższą jakość wykonywanych usług, jak również realną ich wycenę. W
przypadku usług sprzątania podstawowym kosztem są wynagrodzenia pracowników oraz
koszt zapewnieni
a środków czystości. Koszty te w całości zostały zabezpieczone w ofercie
Przystępującego. Oferta zabezpiecza prawidłowe wykonanie całości zamówienia zgodnie z
wymogami Zamawiającego. Złożone wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny były
szczegółowe i precyzyjnie odnosiły się do każdego z elementów wyceny wskazując jego
wysokość oraz potwierdzając realność tej wyceny. Przystępujący w sposób wyczerpujący
wykazał, że zaoferowana przez niego cena w zakresie sprzątania powierzchni wewnętrznych
w ramach III części zamówienia nie jest rażąco niska, że jest to cena zabezpieczająca
należyte wykonanie przedmiotu umowy i gwarantuje wykonawcy osiągnięcie zysku. Co
istotne -
w niniejszej sytuacji Przystępujący korzysta z dofinansowania, ale czyni to w sposób
odpowiedzi
alny i zapewnia osobom niepełnosprawnym wszelkie dodatkowe świadczenia,
jakie mogą wystąpić w trakcie realizacji zamówienia.
Kolejno Przystępujący stwierdził, że Odwołujący sformułował zarzut w przedmiocie
wynagrodzeń pracowników w oparciu o swoje subiektywne przekonania, w którym nie
uwzględnia dwóch okoliczności, tj. faktu, że Przystępujący zaangażuje do realizacji
zamówienia osoby niepełnosprawne oraz, że w związku z zatrudnieniem tych osób
Przystępujący otrzymuje co miesiąc dofinansowanie z PFRON.
Przys
tępujący wyjaśniał, że zaangażowanie osób niepełnosprawnych do realizacji
zamówienia na powierzchniach wewnętrznych zostało potwierdzone przez Przystępującego
na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze Przystępujący w treści wyjaśnień, we fragmencie
dotyczącym zaangażowania w realizację zamówienia osób niepełnosprawnych wskazał, że
w części III do sprzątania powierzchni wewnętrznych skieruje 5 osób niepełnosprawnych. Na
potwierdzenie tego zapewnienia, Przystępujący wskazywał, że złożył wraz z wyjaśnieniami
decyzje
o orzeczeniu niepełnosprawności 10 pracowników (tj. wszystkich pracowników
niepełnosprawnych, których Przystępujący skieruje do realizacji zamówienia, w tym pięciu
skierowanych do realiz
acji III części zamówienia w zakresie sprzątania powierzchni
wewnętrznych, zgodnie z zapewnieniem z treści wyjaśnień). Ponadto Przystępujący złożył
decyzję o przyznaniu mu statusu zakładu pracy chronionej, wskaźnik zatrudnienia osób
niepełnosprawnych, informację o wysokości dofinansowań z PFRON. Dokumenty te
potwierdzają, że Przystępujący zatrudnia osoby niepełnosprawne, że otrzymuje w związku z
tym dofinansowanie, oraz że dysponuje taką liczbą pracowników z orzeczeniem
niepełnosprawności, która gwarantuje, iż wykona zamówienie zgodnie z przedstawionymi w
wyjaśnieniach założeniami, co do liczby pracowników z niepełnosprawnością, których
zamierza ski
erować do wykonania zamówienia.
W ocenie Przystępującego nie znajdowały, zatem uzasadnienia założenia poczynione
przez Odwołującego jakoby Przystępujący nie potwierdził, że zaangażuje do realizacji
zamówienia osoby niepełnosprawne. W świetle wyjaśnień Przystępującego oraz dowodów,
które przedłożył zatrudnienie i skierowanie do realizacji zamówienia w części III na
powierzchniach wewnętrznych pięciu osób z orzeczeniem niepełnosprawności, na których
wynagrodzenie Przystępujący otrzymuje dofinansowanie z PFRON nie budziło żadnych
wątpliwości.
Kolejno wykonawca ZSW
podnosił, że nie jest również zasadna argumentacja
O
dwołującego w przedmiocie niewykazania stopnia niepełnosprawności osób skierowanych
do realizacji zamówienia w części III na powierzchniach wewnętrznych. Stopień
niepełnosprawności określa kwota dofinansowania z PFRON, jaką Przystępujący przyjął do
wyliczeń. Kwota dofinansowania została wskazana w treści wyjaśnień w tabeli IV —
odnoszącej się wyłącznie do III części zamówienia i wyłącznie do powierzchni
wewnętrznych. W tabeli przychody Przystępujący wskazał, ze kwota dofinansowania z
PFRON wynosi
1 150,00 zł na osobę, co w skali miesiąca daje łączną kwotę dofinansowania
5 750,
00 zł. Jest wiedzą powszechną, że umiarkowany stopień niepełnosprawności wiąże
się z dofinansowaniem na poziomi 1 200,00 zł. Dofinansowanie w takiej wysokości dotyczy
osób z orzeczonym II stopniem niepełnosprawności.
Przystępujący stwierdził, że z najwyższą starannością wykazał koszty związane z
zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, wykazując przy tym wysoki poziom społecznej
odpowiedzialności poprzez ujęcie w kosztach takich elementów jak: koszt zastępstw na
wypadek zwolnień lekarskich w skali miesiąca 1 dzień, średniomiesięczny koszt
dodatkowego urlopu (10 dni) pracownika niepełnosprawnego na podstawie wynagrodzenia
brutto, koszt
dodatkowych zastępstw za dni nieobecności pracownika niepełnosprawnego,
związany z rehabilitacją, wizytami u lekarza, 100% płatne. Odwołujący zaznaczał, że ww.
koszty zazwyczaj nie są ujmowane przez wykonawców w kalkulacjach ceny. Są to koszty,
które występują sporadycznie. Niemniej jednak Przystępujący, jako przedsiębiorca
posiadający status zakładu pracy chronionej, kierując się wymogami odpowiedzialności
społecznej za zatrudnianych przez siebie pracowników niepełnosprawnych ujął te
„nadmiarowe” koszty w kalkulacji ceny.
Tym samym Przystępujący stwierdził, że w kalkulacji ceny przedstawił zarówno
szczególne uprawnienia i korzyści związane z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych, jak
okoliczność dofinansowania z PFRON, ale i obciążenia z tym związane. Powyższe
potwierdza rzetelność przygotowanej kalkulacji, a także to, co wskazane zostało już
wcześniej, że przyjęte średnie koszty w kalkulacji tak naprawdę odzwierciedlają koszty
maksymalne, jakie
wykonawca może ponieść w związku z realizacją przedmiotowego
zamówienia. Przystępujący wskazał, że w ramach złożonych wyjaśnień szczegółowo odniósł
się do każdego z kosztów w ramach zatrudnienia pracowników - łącznie koszty pracownicze
w skali miesiąca: 23 572,53 zł. Po odliczeniu dofinansowania z PFRON: 17 822,53 zł. Jego
zdaniem p
owyższe koszty w pełni zabezpieczają nie tylko koszty wynagrodzenia, ale
wszystkie koszty towarzyszące związane z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych.
Przystępujący podnosił, że Istotną jest również okoliczność, iż Odwołujący w ogóle
nie kwestionował, poza kosztami wynagrodzenia pozostałych kosztów związanych z
zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych. A przecież to te koszty Przystępujący
przyjął nadmiarowo w kalkulacji, bowiem jak wcześniej wskazano występują jedynie
sporadycznie, wykonawca nie musiał ich zapewniać, ale mimo to przewidział je. Wszelkie
koszty pracownicze ujęte w kalkulacji cenowej Przystępującego nie tylko zabezpieczają
wypłatę wynagrodzeń pracownikom w całym okresie realizacji zamówienia, lecz także
zapewniają pokrycie wszelkich możliwych kosztów pracodawcy nawet tych, które z dużym
prawdopodobieństwem nie wystąpią w trakcie realizacji zamówienia. Ponadto wykonawca
ZSW zauważał, że koszty wynagrodzenia pracowników w przypadku usług sprzątania
stanowią najbardziej istotny, największy wartościowo element ceny całkowitej oferty. To one
wpływają w największym stopniu na wysokość zaoferowanej ceny. Ich wykazanie i
przedstawienie w wyjaśnieniach Przystępującego było szczegółowe a podstawa wysokości
tych kosztów została wyjaśniona w sposób wyczerpujący.
Przystępujący wyjaśniał, że w treści odwołania wyliczeniu kosztów związanych z
zatrudnieniem p
oświęcono jeden akapit w dodatku przyjmując założenie, iż Przystępujący
nie za
trudnia osób niepełnosprawnych mimo jednoznacznego potwierdzenia tego w treści
wyjaśnień i załączonych do nich dowodach. Tymczasem elementom takim jak „koszty
zakładowe”, których wysokość dla każdego z wykonawców jest inna z uwagi na indywidualne
podejście prowadzenia przedsiębiorstwa oraz inną charakterystykę każdego z wykonawców
a zatem praktycznie nieporównywalnym elementom kosztowym, poświęcono ponad dwie
strony w treści odwołania, mimo, że koszty te są marginalne. Już samo rozłożenie akcentów
w treści odwołania wskazuje, że Odwołującemu brakowało podstaw do uargumentowania
zarzutu na wysokość kosztów związanych z wynagrodzeniem pracowników, dlatego skupił
się na marginalnym elemencie wyjaśnień Przystępującego, czyli kosztów zakładowych, przy
czym również w tym zakresie dopuścił się manipulacji wskazując, jako koszty zakładowe
takie elementy ceny, który Przystępujący wyodrębnił w swojej kalkulacji.
Przystępujący podkreślał, że wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny przez niego
złożone zostały z należytą starannością, odnosiły się do każdego z aspektów zamówienia
odzwierciedlając wymagania Zamawiającego zawarte w opisie przedmiotu zamówienia.
Wyjaśnienia w sposób drobiazgowy i wyczerpujący ukazały wszystkie koszty, jakie
wykonawca poniesie w związku z realizacją zamówienia. Wyjaśnienia zostały poparte
stosownymi dowodami, które w pełni uwiarygodniają przyjęte przez wykonawcę założenia i
podstawy kalkulacji.
Odnosząc się do konkretnych elementów wyjaśnień Przystępujący wskazywał, że
przyjęty przez wykonawcę sposób wyjaśnienia ceny opiera się na określeniu kosztu
globalnego wykonania zamówienia w oparciu o maksymalne założone wydatki ponoszone
przez cały okres realizacji zamówienia. Wykonawca wziął pod uwagę miesiące, w których
ko
szty będą relatywnie najwyższe - głównie chodzi tu o miesiące zimowe, oraz miesiące w
roku 2022 r., w którym zostanie zwiększona powierzchnia do sprzątania - jednak przy
zachowaniu tej samej liczby osób realizujących zamówienie. Koszty średniomiesięczne
wskazane przez wykonawcę zabezpieczają w pełni koszty świadczenia usługi sprzątania w
miesiącach, w których będą one najwyższe. Powyższe oznacza, że dla niektórych z
miesięcy, w których koszty wykonywania usługi będą relatywnie najniższe, tj. miesiące letnie,
które są okresem urlopowym, co wiąże się ze zużyciem mniejszych ilości środków czystości i
środków higienicznych takich jak ręczniki papierowe itd., oraz miesiące w 2021 r., w którym
powierz
chnia sprzątania jest mniejsza - przyjęte w kalkulacji wartości są nawet zawyżone.
Zaletą tak przeprowadzonej kalkulacji jest ukazanie globalnego maksymalnego kosztu
wykonywania usługi, a przede wszystkim gwarancja, że wykonawca uwzględnił w
wyliczeniach możliwe maksymalne koszty miesięczne w tzw. miesiącach najbardziej
obciążonych. Przedstawiona kalkulacja jednoznacznie obrazuje, że w każdym miesiącu
wykonawca zabezpieczył w pełni koszty wynagrodzeń i wszelkie koszty konieczne do
prawidłowej realizacji zamówienia oraz zapewnił sobie zysk.
Zdaniem Przystępującego bez znaczenia pozostaje okoliczność, że w ramach
wyjaśnień nie rozbito kosztów na lata 2021 i 2022, bowiem jak wskazano wcześniej -
wykonawca pr
zedstawiając koszty maksymalne uwzględnił w nich zarówno koszty
mie
sięczne wykonania usługi w 2021 r. jak i w 2022 r. Wymagania w zakresie realizacji
przedmiotu zamówienia w latach 2021 r. i 2022 r. są takie same. Zamawiający przewidział,
że w obydwu przypadkach zamówienie realizować będzie 5 osób. Zmieni się powierzchnia
sprzątania z 5 187,73 m2 w roku 2021 do 6 927,66 m2 w roku 2022 i ta okoliczność została
przez wykonawcę wzięta pod uwagę w kalkulacji ceny. Wykonawca ZSW podkreślał, że
koszty wskazane w kalkulac
ji to koszty średniomiesięczne, które uwzględniają maksymalne
koszty w miesiącach o największym obciążeniu. W ramach tych kosztów uwzględniono nie
tylko wzrost kosztów związanych bezpośrednio z powiększeniem powierzchni do sprzątania,
ale również wzrost kosztów w miesiącach zimowych. Niezrozumiale są zarzuty dotyczące
braku możliwości łącznego wskazania kosztów w latach 2021 i 2022 podczas gdy przedmiot
zamówienia wszelkie wymagania Zamawiające pozostają takie same, realizacja zamówienia
odbywać się będzie na takich samych zasadach, z użyciem takiej samej liczby osób, z
użyciem takich samych środków czystości, przy takiej samej specyfice wykonywania
zamówienia. W ocenie Przystępującego Odwołujący traci z pola widzenia fakt, że
zamówienie w roku 2021 jak i w 2022 jest tym samym zamówieniem o takich samych
wymaganiach
, z jedną różnicą, tj. powierzchnią do sprzątania, którą Przystępujący wziął pod
uwagę w wyliczeniu średniomiesięcznych kosztów wykonania usługi, jako całości. W takiej
sytuacji nielogicznym byłoby przyjmowanie innych założeń kosztowych przez wykonawcę w
l
atach 2021 i 2022 bowiem nie zmienia się ani sposób realizacji zamówienia ani liczba osób
skierowanych do wykonania zamówienia. Zmienia się wyłącznie powierzchnia do sprzątania,
przy czym
za ewentualnym zmniejszeniem zamówienia idzie również zmniejszenie kosztów.
Wobec powyższego, właśnie ukazanie maksymalnych możliwych wydatków w kontekście
średnim całej umowy o udzielenie zamówienia publicznego powinno być przekonujące dla
Zamawiającego. Złożona przez Przystępującego kalkulacja ceny w ramach wyjaśnień w
p
ełni koresponduje ze stawkami wskazanymi w Szczegółowej kalkulacji cenowej, złożonej
wraz z ofertą. Potwierdza to fakt, że ceny jednostkowe netto za sprzątanie 1 m2 powierzchni
w skali miesiąca zarówno w roku 2021 jak i 2022 zostały wycenione na takim samym
poziomie, tj. 3,62 zł.
Zasadę, na jakiej Przystępujący dokonał kalkulacji ceny najlepiej zobrazować na
kosztach związanych z zapewnieniem środków czystości. W przypadku środków czystości
Przystępujący założył średniomiesięczny koszt w wysokości 2 097,00 zł (koszt za 24
miesiące 50 328,00 zł). Jest to koszt, który należy uznać za nadmiarowy, bowiem zakłada
duży poziom zużycia środków czystości - taki jak w miesiącach najbardziej obciążonych.
Natomiast poziom zużycia środków czystości w roku 2021 z uwagi na mniejszą powierzchnię
do sp
rzątania będzie wynosił mniej - oznacza to, ze koszt w kalkulacji zabezpiecza te
miesiące. Natomiast koszt na takim poziomie jak wskazany w kalkulacji w pełni zabezpieczy
również środki czystości wykorzystywane w miesiącach o większej powierzchni do
sprzątania, bowiem do jego wyliczenia przyjęto maksymalne zużycie środków czystości.
Taka kalkulacja obejmuje zarówno miesiące z wyższymi wydatkami jak i z mniejszymi.
W przedmiocie
„kosztów zakładowych” Przystępujący w pierwszej kolejności
wskazywał, że koszty zakładowe stanowią marginalny element ceny całkowitej. Ponadto
koszty zakładowe są różne dla każdego z wykonawców. Przede wszystkim na wysokość tzw.
kosztów zakładowych wpływają głównie koszty utrzymania kadry kierowniczej, obsługi biura
itd.,
a w przypadku Przystępującego są one niewielkie z uwagi na strukturę przedsiębiorstwa
a w szczególności fakt, że Przystępujący to firma rodzinna, w której kontraktami zarządza
kilka osób prowadzących firmę. Każdy przedsiębiorca ma swoje własne koszty zakładowe,
które zależą od ilości realizowanych kontraktów, struktury przedsiębiorstwa. Oczywistym jest,
ze firma realizująca kilkadziesiąt kontraktów rozkłada koszty zakładowe na każdy z nich - im
więcej kontraktów tym wysokość kosztu zakładowego przypadająca na jeden kontrakt jest
niższa. Dla przykładu koszty ubezpieczenia czy utrzymania biura cały czas pozostają
niezmienne a im więcej kontraktów realizuje firma, tym mniejsze są koszty zakładowe
przypadające na jeden kontrakt.
Zdaniem wykonawcy ZSW
Odwołujący wskazując na składowe kosztów zakładowych
dopuścił się manipulacji, bowiem wskazał w ramach kosztów zakładowych takie elementy,
które Przystępujący wycenił odrębnie w złożonej kalkulacji. Te element nie stanowiły, zatem
kosztów zakładowych dla Przystępującego, bowiem zostały wyodrębnione i wycenione, jako
samodzielne.
Wobec powyższego zdaniem Przystępującego Odwołujący stara się zafałszować
rzecz
ywisty obraz w zakresie wysokości tzw. kosztów zakładowych, które w istocie są
marginalne a w treści odwołania ich wysokość oraz wpływ na cenę całkowitą oferty zostały
wyolbrzymione.
Odwołujący celowo skupia się na kosztach zakładowych, które nie mają
znac
zenia dla wykonania zamówienia a pomija elementy istotne, czyli koszty osobowe,
których wysokość oraz rzetelność wyliczenia przez Przystępującego nie budzi wątpliwości.
Tym samym odwołanie zniekształca faktyczny obraz zamówienia, w którym jedynym
pewnym i
w pełni obliczalnym elementem kosztowym jest wysokość wynagrodzenia
pracowników, a wszelkie pozostałe koszty są jedynie odzwierciedleniem sytuacji rynkowej
konkretnego wykonawcy.
Przystępujący podkreślał, że koszty zakładowe podobnie jak i zysk wykonawcy
w
ykazane zostały w kalkulacji dla każdej z powierzchni oddzielnie. Przystępujący wykazał
zysk i koszty zakładowe zarówno w powierzchni wewnętrznej, powierzchni zewnętrznej
utwardzonej jak i powierzchni zewnętrznej zielonej. Nieuprawnione jest, zatem przerzucanie
całego ciężaru kosztów zakładowych, jakie poniesie wykonawca w ramach całości
zamówienia wyłącznie na koszty zakładowe przewidziane dla powierzchni wewnętrznej.
Koszty zakładowe z powierzchni wewnętrznych to nie są koszty na pokrycie wszystkich
koszt
ów zakładowych dla tego zamówienia.
W toku posiedzenia Izby strony podtrzymały stanowiska zaprezentowane w pismach
procesowych, które zostały przytoczone powyżej. Natomiast Przystępujący oświadczył, że
składa sprzeciw, co uwzględnienia w całości przez Zamawiającego zarzutów odwołania.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia
przedstawioną przez Zamawiającego, dowody oraz oświadczenia i stanowiska Stron
oraz Przystępującego wyrażone w pismach procesowych oraz na rozprawie Izba
ustali
ła, co następuje.
Zamawiający prowadzi postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego, którego
przedmiotem było wykonanie usługi polegającej na sprzątaniu powierzchni wewnętrznych
obiektów kubaturowych, powierzchni zewnętrznych utwardzonych oraz utrzymaniu i
pielęgnacji terenów zielonych w kompleksach administrowanych przez Jednostkę Wojskową
Nr 6021 w Warszawie z podziałem na 3 (trzy) części:
I cześć zamówienia - usługa sprzątania w kompleksie: (K-3796) Puchały gm. Raszyn,
ul. Sokołowska,
II cześć zamówienia - usługa sprzątania w kompleksie: (K-4699) Warszawa-Wesoła,
ul. Szkolna 14,
III cześć zamówienia - usługa sprzątania w kompleksie (K-0009) Warszawa, ul. Dymińska
13.
Izba ustaliła, że w terminie składania ofert, oferty w części III z następującymi cenami
netto w zakresie sprzątania powierzchni budynków złożyli niżej wymienieni wykonawcy:
1. Konsorcjum Impel
- 712 384,12
zł
2.
Przystępujący
– 526 292,54 zł
3. Konsorcjum STEKOP
– 465 230,97 zł
4. P.P.H.U. KAMYCZKI MEG B. L.
- 814 154,11
zł
5. Konsorcjum DGP CLEAN PARTNER Sp. o.o.
– 875 298,85 zł
6. AMSA Sp. o.o.
– 726 923,40 zł.
7. BM COMPLEX M. B.
– 872 308,08 zł.
8.
Odwołujący
- 566 765,84
zł.
Ponadto Izba ustaliła, że w zakresie części III w zakresie sprzątania powierzchni
budynków w odniesieniu do oferty Przystępującego i Odwołującego przedstawiono
następujące rozbicie cenowe:
− Przystępujący: 225 354,99 zł neto dotyczy 2021 r., 300 937,55 zł neto dotyczy 2022 r.
− Odwołujący: 265 819,29 zł neto dotyczy 2021 r., 300 937,55 zł neto dotyczy 2022 r.
Zamawiający przeprowadził w stosunku do oferty Odwołującego na podstawie art. 90
ust. 1 Pzp procedurę wyjaśniającą w zakresie rażąco niskiej ceny. W treści wezwania z dnia
8 marca 2021 r. Zamawiający w odniesieniu do części III zamówienia podał m. in.: „W
odniesieniu do treści złożonej przez Państwa oferty w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na „wykonanie
usługi polegającej na sprzątaniu powierzchni wewnętrznych obiektów kubaturowych,
powierzchni zewnętrznych utwardzonych oraz utrzymaniu i pielęgnacji terenów zielonych w
kompleksach administrowanych przez Jednostkę Wojskową Nr 6021 w Warszawie”.
Zamawiający - Jednostka Wojskowa Nr 6021 z siedzibą w Warszawie przy ul. Żwirki i Wigury
9/13, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019
r., poz. 1843 z późn. zm.), celem ustalenia czy istotne części
składowe oferty zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz
możliwości jego wykonania, zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań
technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki g
odzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
2)
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów,
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu
sp
ołecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie,
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska,
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
(…)
Część III zamówienia:
Kompleks K
— 0009, Warszawa, ul. Dymińska 13 - lata 2021-2022 dla pozycji sprzątanie
powierzchni wewnętrznych budynków.
Wykonawca zobowiązany jest wykazać w jaki sposób skalkulował proponowaną przez siebie
cenę. Zamawiający kieruje do Wykonawcy pytania w zakresie kalkulacji: Czy wykonanie
danej usługi w ramach zaoferowanej ceny jest możliwe? Czy zamówienie zostanie wykonane
zgodnie z przedmiotem zamówienia wskazanym w SIWZ z uwzględnieniem:
1) sprzątania powierzchni wewnętrznych budynków:
a)
koszty zakupu sprzętu technicznego, naprawy i amortyzacji,
b)
koszty zakupu środków czystości,
c)
koszty ubrań roboczych dla pracowników (w tym: rękawic itp.),
d)
koszty wywozu i utylizacji odpadów z prowadzonej działalności,
e)
koszty usług specjalistycznych: krystalizacja marmuru, polimeryzacja terakoty, mycie
o
kien metodą alpinistyczną, mycie okien z podnośnika),
f)
kosztów wynagrodzeń pracowniczych (zgodnie z wymaganiami Zamawiającego w
zak
resie zatrudnienia pracowników).
Ustawa Prawo zamówień publicznych nie zawiera definicji rażąco niskiej ceny, to jednak w
o
rzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że występuje ona m.in. wówczas, gdy jest
nierealistyczna, gdy nie budzi wątpliwości, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie
za nią przedmiotu zamówienia byłoby nieopłacalne lub gdy różnica cen nie będzie możliwa
do uzasadnienia obiektywnymi okolicznościami, pozwalającymi Wykonawcy zrealizować to
zamówienie bez strat i dodatkowego finansowania wykonania zamówienia z innych źródeł
niż wynagrodzenie umowne.
Wymagane wyjaśnienia należy przesłać drogą elektroniczną na adres platformy zakupowej
Zamawiającego: https://platformazakupowa.pl/pn/ozqst do dnia 15.03.2021 r., opatrzone
kwalifikowanym podpisem elektronicznym przez upoważnione osoby ze strony Wykonawcy.
Wyjaśnienia powinny być możliwie szczegółowe i winny zawierać wszystkie aspekty mające
wpływ na cenę tak. aby nie pozostawiały wątpliwości co do prawidłowego jej wyliczenia. Nie
mogą opierać się na samych oświadczeniach Wykonawcy. Powinny opierać się na
dowodach na ich potwierdzenie, jeżeli okoliczności obiektywnie są możliwe do stwierdzenia
w postaci zaświadczeń, oświadczeń, ofert, umów i innych informacji wytworzonych przez
podmioty niezależne od Wykonawcy. Nie wystarczą same deklaracje i twierdzenia.
Wykonawca zobowiązany jest nie tylko wyliczyć, ale także udowodnić wysokość kosztów
skalkulowanych w cenie oferty.
W przypadku, nieudzielenia wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdzi, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, Zamawiający, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt. 4 w związku z art. 90 ust.
3 ustawy PZP odrzuci ofertę Wykonawcy.
Wykonawca, nie później niż w terminie składania wyjaśnień, ma prawo zastrzec informacje
stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 419 z późn. zm.). W
takim przypadku Wykonawca powinien zastrzeżoną część wyjaśnień wyodrębnić w postaci
niezależnych plików i wczytać je wraz z wyjaśnieniami (wraz z jednoczesnym zaznaczeniem
dokumentu „Załącznik stanowiący tajemnicę przedsiębiorstwa”).
Zamawiający zaleca, aby pliki zawierające informacje zastrzeżone, jako tajemnica
przedsiębiorstwa zostały przez Wykonawcę nazwane przy użyciu zwrotu "informacje
stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa". Zamawiający nie ujawni informacji stanowiących
tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów, o których mowa powyżej, jeżeli
Wykonawca nie później niż w terminie składania wyjaśnień zastrzegł, że nie mogą być one
udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4 ustawy Prawo
zamówień publicznych”.
W odpowiedzi na ww. wezwanie wykonawca pismem z dnia 15 marca 2021 r. w
odniesieniu do części III zamówienia złożył następujące wyjaśnienia: „W odpowiedzi na
pismo z dn.8.03.2021 r. uprzejmie informujemy, że podane przez nas w formularzach
ofertowych ceny składowe w Częściach I , II i III zostały skalkulowane prawidłowo i
gwarantują Wykonawcy zysk.
Ceny są cenami rynkowymi i nie odbiegają od cen podawanych przez innych Wykonawców
branży sprzątania w całym kraju w podobnych przetargach, z podobnym zakres czynności i
powierzchni do sprzątania.
W cenach składowych dla poszczególnych części uwzględniliśmy w poniższych tabelach
wszystkie elementy kosztotwórcze i tak
Dla powierzchni wewnętrznych
1.
koszty wynagrodzeń pracowniczych ,
2.
koszty dofinansowania pracy osób niepełnosprawnych
3.
koszty usług specjalistycznych
4.
ko
szty wywozu i utylizacji odpadów,
5.
koszty ubrań roboczych,
6.
koszty zakupu środków czystości
7.
koszty zakupu sprzętu technicznego, napraw i amortyzacji
Dla terenów zielonych
1.
koszty wynagrodzeń pracowniczych
2.
koszty dofinansowań pracy osób niepełnosprawnych
3.
koszty środków pielęgnacji roślin ( kora, torf, ziemia, nasiona trawy)
4.
koszty środków ochrony roślin ( opryski)
5.
koszty wywozu i utylizacji odpadów
6.
koszty zakupu worków na odpady
7.
koszty paliwa
8.
koszty zakupu węży i zraszaczy do podlewania trawników
9.
koszty zakupu odzieży roboczej ( rękawic, okularów)
W tabelach I-
IV, na podstawie wyliczeń wykazujemy, że w każdym przypadku cena jest
skalkulowana prawidłowo i nie można tu mówić o rażąco niskiej cenie.
Jako Zakład pracy chronionej , korzystamy z pomocy publicznej oferowanej dla tego typu
zakładów. Występujemy do Państwowego Funduszu Rehabilitacji osób Niepełnosprawnych
o dofinansowanie do zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Dofinansowanie to jest zależne
od ilości pracowników i od stopnia niepełnosprawności. Średniomiesięcznie jest to
dofinansowanie rzędu od 450 zł do 2100 zł na jednego pracownika. Wg danych z lutego
2021 roku, zatrudnienie osób niepełnosprawnych w spółce jest na poziomie 56,53 proc.
W
Części I Puchały, w zakresie utrzymania powierzchni zielonych zaplanowaliśmy
zatrudnienie 2 osób niepełnosprawnych, w Części II Warszawa Wesoła planujemy zatrudnić
3 osoby niepełnosprawne do (3 prac na powierzchniach wewnętrznych i na terenach
zielonych, dla Części III ul. Dymińska - 5 osób do pracy na powierzchniach wewnętrznych.
Do niniejszego pisma załączamy Decyzję o statusie Zakładu Pracy Chronionej, listę
dofinansowań
pracowniczych
z
PFRON
oraz
wskaźnik
zatrudnienia
osób
niepełnosprawnych. (…)
TABELA IV
CZĘŚĆ III Warszawa Dymińska , powierzchnie wewnętrzne
Przychody :
Przychód
1 miesiąc
24 mies.
Umowa
21.928,86
526.292,54
Dofinansowanie z PFRON
5 x 1.150,00 zł
5.750,00
138.000,00
Razem
x
664.292,54
Koszty :
L.p.
Koszt jednego
pracownika
Koszty
miesięczne
Czas trwania
kontraktu
Koszty w
okresie
kontraktu
1
Liczba pracowników ( 5
osób zgodnie z SIWZ +
koordynator 0,75 etatu
5,75
x
x
x
2
Koszt
wynagrodzenia
brutto
jednego
pracownika
2.800,00
16.100,00
24
386.400,00
3
Koszt
związany
z
zatrudnieniem
(ZUS)
pracownika
560,28
3.221,61
24
77.318,64
4
Średniomiesięczny koszt
roczny urlopu
288,88
1.661,06
24
39.865,44
5
Średniomiesięczny koszt
składek ZUS dla urlopu
57,80
332,35
24
7.976,40
6
Koszt zastępstw na
wypadek zwolnień
lekarskich w skali
miesiąca 1 dzień
139,14
800,06
24
19.201,44
7
Całkowity koszt badań
lekarskich
3,75
21,56
24
517,44
8
Całkowity koszt szkoleń
pracowników
3,12
17,94
24
430,56
9
Całkowity koszt ubrań
roboczych
11,80
67,85
24
1.628,40
10
Średniomiesięczny koszt
dodatkowego urlopu (10
135,01
675,05
24
16.201,20
dni) pracownika
niepełnosprawnego na
podstawie
wynagrodzenia brutto
11
Koszt
dodatkowych
zastępstw
za
dni
nieobecności pracownika
niepełnosprawnego,
związany z rehabilitacją,
wizytami u lekarza, 100%
płatne
135,01
675,05
24
16.201,20
12
Koszt
środków czystości i
higienicznych
x
2.097,00
24
50.328,00
13
Koszt amortyzacji sprzętu x
28,50
24
684,00
14
Koszt
mycia
okien,
wynajmu podnośnika,
mycia alpinistycznego
x
2.330,00
4
9.320,00
15
Koszt krystalizacji
x
1.030,00
2
2.060,00
16
Koszt polimeryzacji,
nakładania powłok
ochronnych
x
510,00
8
4.080,00
17
Koszty zakładowe
x
120,00
24
2.880,00
18
Rezerwa finansowa inne
kos
x
100,66
24
2415,82
19
Zysk 6%
x
1.116,00
24
26.784,00
20
Razem
x
x
x
664.292,54
Przez 38 lat obecności na rynku usług sprzątania i dzięki znacznym obrotom,
wypracowaliśmy pozycję solidnego i profesjonalnego partnera. W związku z tym mamy
znaczne zniżki w hurtowniach chemii gospodarczej i u producentów. Dzięki temu kupujemy
środki czystości i higieny oraz wszelkie niezbędne materiały do utrzymania czystości na
terenach zielonych po znacznie niższych cenach niż rynkowe. Do wyjaśnień dołączamy kilka
przykładowych faktur.
Do pisma dołączamy następujące dokumenty:
1.
Decyzja o przyznaniu ZSW MOP83 statusu zakładu pracy chronionej
2.
Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych
3.
Wysokość dofinansowań z PFRON
4.
Decyzje o orzeczeniu niepełnosprawności 10 pracowników
5.
Przykładowe faktury”.
Izba zważyła, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 505
ust. 1
ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r., poz.
2019 ze zm.) -
zwane dalej: „Nustawą" lub „NPzp") według którego środki ochrony prawnej
określone w ustawie przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu
podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów niniejszej
ustawy.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Przytaczając przepisy stanowiące podstawę prawną zapadłego rozstrzygnięcia, a
których naruszenie przez Zamawiającego zarzucał Odwołujący, wskazać przede wszystkim
należy, że zgodnie z art. 7 ust. 1 Pzp Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i
przejrzystości. Zaś ust. 3 powołanego przepisu stanowi, że zamówienia udziela się wyłącznie
wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.
Zgodnie z art.
90 ust. 1 Pzp jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodz
eniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Według art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy.
Zaś przepis stanowi, ze zgodnie z art. 90 ust. 3 Pzp Zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp Z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli: zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Natomiast według pkt 6
powyższego przepisu Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: zawiera błędy w obliczeniu ceny
lub kosztu.
Według art. 91 ust. 1 Pzp zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Izba zwraca uwagę, że zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90
us
tawy i jest wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy, iż wykonawca w celu
uzyskania zamówienia zaproponuje cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała
wykonania zamówienia lub spowoduje jego wykonanie w nienależyty sposób, np. kosztem
jakości czy też terminowości wykonania przedmiotu zamówienia. W takim przypadku
dyspozycja art. 89 ust. 1 pkt. 4 Pzp zobowiązuje Zamawiającego do odrzucenia oferty, która
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Istotnym jest, że
ustawodawca ni
e zdefiniował pojęcia „rażąco niska cena”. Sąd Okręgowy w Katowicach w
wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. akt XIX Ga 128/08 stwierdził, że: „przepisy p.z.p. nie
określają definicji pojęcia rażąco niskiej ceny […]. Punktem odniesienia do określenia jest
przedmiot zamówienia i przyjąć można, że cena rażąco niska to taka, która jest
nierealistyczna, niewiarygodna w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i
ewentualnie innych ofert złożonych w toku postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego”.
W związku z brakiem legalnej definicji, w orzecznictwie sądów okręgowych oraz KIO,
a wcześniej w orzecznictwie arbitrażowym, ustalone zostały pewne cząstkowe lub ogólne,
definicyjne ramy i odniesienia dla tego pojęcia. I tak według wyroku KIO 592/13: „o cenie
rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł
rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne”. Ponadto w
wyroku KIO 1562/11 wskazano: „Cena rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia
będzie ceną odbiegającą od jego wartości, a rzeczona różnica nie będzie uzasadniona
obiektywnymi względami pozwalającymi danemu wykonawcy bez strat i finansowania
wykonania zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne, zamówienie to
wykonać. Reasumując, cena rażąco niska jest, więc ceną nierealistyczną, nieadekwatną do
zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładającą
wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną
rynkową, tzn. generalnie niewystępującą na rynku, na którym ceny wyznaczane są m.in.
poprzez ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży i jej otoczeniu biznesowym,
postęp technologiczno-organizacyjny oraz obecność i funkcjonowanie uczciwej konkurencji
podmiotów racjonalnie na nim działających.”
Izba stanęła na stanowisku, że ocena zgromadzonego w sprawie materiału
dowodowego przesądza o prawidłowości pierwotnej decyzji Zamawiającego, polegającej na
wyborze oferty wykonawcy ZSW, jako
najkorzystniejszej w części III zamówienia. Izba
stwierdziła, że Odwołujący nie wykazał, że w cena oferty złożonej przez Przystępującego w
części III zawiera cenę rażąco niską lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Izba
nie dopatrzyła się również naruszenia przez Zamawiającego naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 6
Pzp, polegającego na zaniechaniu odrzucenia oferty Przystępującego z uwagi na błąd w
obliczeniu ceny.
Izba wskazuje, że spór pomiędzy Odwołującym a Przystępującym koncentrował się
na kwestii związanej w istotną częścią składową ceny tj. Sprzątanie powierzchni
wewnętrznych budynków w III części zamówienia - usługa sprzątania w kompleksie (K-0009)
Warszawa, ul. Dymińska 13.
Na wstępie poczynionych rozważań wskazać należy, że cena oferty Przystępującego
w zakresie składowej „Sprzątanie powierzchni wewnętrznych budynków” w III części
zamówienia jest, co prawda najniższa spośród 7 ofert ocenianych przez Zamawiającego
(
jeśli pominąć ofertę Konsorcjum STEKOP, która została przez Zamawiającego odrzucona
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp),
złożonych w postępowaniu ofert, gdyż wynosiła
526
292,54 zł, ale nie pozostaje w znaczącej, a na pewno nie w rażącej dysproporcji w
stosunku kolejnej oferty, tj. oferty
Odwołującego opiewała na kwotę 566 765,84 zł netto.
Zatem omawiana składowa była niższa od składowej zawartej w ofercie Odwołującego o 40
473,30 zł (7%). Kolejny poziom cenowy zawarty w następnych dwóch ofertach wyniósł
odpowiednio: 712 384,12 zł i 726 923,40 zł. W takim przypadku różnica wynosi odpowiednio:
186
091,58 zł (26%) i 200 630,86 (27%). Następny poziom cen w zakresie pozostałych
trzech ofert ukształtował się na poziomie ponad 800 tys. zł. Na podstawie informacji
zamieszczonych powyżej rysuje się obraz różnic cenowych pomiędzy kolejnymi ofertami w
postepo
waniu, który pozwala na stwierdzenie, że ceny składowej „Sprzątanie powierzchni
wewnętrznych budynków” w III części zamówienia w przypadku Przystępującego i
Odwołującego kształtują się na podobnym poziomie i dopiero kolejne oferty uplasowały się
na wyższym poziomie.
W konte
kście powyższego zwrócenia uwagi wymaga, że wskazany poziom ceny
zawarty w ofercie Przystępującego wzbudził wątpliwości po stronie Zamawiającego, który
wystosował na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp do wykonawcy ZSW wezwanie do złożenia
wyjaśnień. W tym zakresie należy zwrócić uwagę na sformułowanie treści wezwania, w
którym Zamawiający poza przywołaniem podstawy prawnej i zacytowaniem przepisu zawarł
następujące stwierdzenia oraz sformułował pytania: „Wykonawca zobowiązany jest wykazać,
w jaki
sposób skalkulował proponowaną przez siebie cenę. Zamawiający kieruje do
Wykonawcy pytania w zakresie kalkulacji: Czy wykonanie danej usługi w ramach
zaoferowanej ceny jest możliwe? Czy zamówienie zostanie wykonane zgodnie z
przedmiotem zamówienia wskazanym w SIWZ z uwzględnieniem: (…)”. Zamawiający
pouczył także wykonawcę, iż „wyjaśnienia powinny być możliwie szczegółowe i winny
zawierać wszystkie aspekty mające wpływ na cenę tak, aby nie pozostawiały wątpliwości, co
do prawidłowego jej wyliczenia. Nie mogą opierać się na samych oświadczeniach
Wykonawcy. Powinny opierać się na dowodach na ich potwierdzenie, jeżeli okoliczności
obiektywnie są możliwe do stwierdzenia w postaci zaświadczeń, oświadczeń, ofert, umów i
innych informacji wytworzonych przez podmioty niezależne od Wykonawcy. Nie wystarczą
same deklaracje i twierdzenia. Wykonawca zobowiązany jest nie tylko wyliczyć, ale także
udowodnić wysokość kosztów skalkulowanych w cenie oferty”.
Przede wszystkim stwierdzić należy, że Przystępujący zastosował się do wezwania
Zam
awiającego i przedstawił w wyznaczonym terminie odpowiednie wyjaśnienia wraz z
dowodami w postaci: decyzji o przyznaniu wykonawcy ZSW statusu zakładu pracy
chronionej, wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, wysokości dofinansowań z
PFRON, decyzji o
orzeczeniu niepełnosprawności dla 10 pracowników, przykładowych
faktur.
Przeprowadzona analiza wyjaśnień złożonych przez Przystępującego doprowadziła
Izbę do przekonania, że zarzuty zgłoszone przez wykonawcę AWIMA w odwołaniu należy
uznać za nieuzasadnione. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawiają następujące
argumenty.
Przede wszystkim Izba uznała za konieczne odniesienie się do kwestii wskazania
przez Przystępującego w złożonych wyjaśnieniach, iż przy realizacji zamówienia w zakresie
czynności „Sprzątanie powierzchni wewnętrznych budynków” w III części zamówienia będzie
korzystał z osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym. W ocenie Izby
p
rzeprowadzona pod tym kątem analiza wyjaśnień Przystępującego bez wątpienia pozwala
na stwierdzenie, że wykonawca ZSW przy kalkulacji ceny bazował na potencjale
opierającym się o osoby niepełnosprawne, bowiem w treści pisma z dnia 15 marca 2021 r.
wykonawca ZSW
wyraźnie wskazywał, że posiada status zakładu pracy chronionej i korzysta
z pomocy publicznej oferowan
ej dla tego typu zakładów. Według danych z lutego 2021 r.
zatrudnienie osób niepełnosprawnych w spółce wyniosło 56,53%. Ponadto wykonawca ZSW
podał, że występuje do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych o
dofinansowanie do zatrudnienia
osób niepełnosprawnych, które jest zależne od ilości
pracowników i od stopnia niepełnosprawności. Do pisma z wyjaśnieniami Przystępujący
załączył Decyzję o statusie Zakładu Pracy Chronionej, listę dofinansowań pracowniczych z
PFRON oraz wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych a także dokumenty dla 10 osób
z
niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym.
W tym aspekcie należy również zwrócić uwagę, że w rzeczonych wyjaśnieniach
wykonawca ZSW
wyjaśnił, że „W Części I Puchały, w zakresie utrzymania powierzchni
zielonych zaplanowaliśmy zatrudnienie 2 osób niepełnosprawnych, w Części II Warszawa
Wesoła planujemy zatrudnić 3 osoby niepełnosprawne do (3 prac na powierzchniach
wewnętrznych i na terenach zielonych, dla Części III ul. Dymińska - 5 osób do pracy na
p
owierzchniach wewnętrznych”. Powyższe wyjaśnienia o korzystaniu przy realizacji
zamówienia z potencjału osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (10 osób)
odpowiadało ilości przedstawionych wraz z wyjaśnieniami dokumentów w postaci orzeczeń o
stopni
u niepełnosprawności.
Kolejno wskazać należy, że rozwinięcie i uszczegółowienie informacja o korzystaniu
przez Przystępującego z osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym przy realizacji
przedmiotu zamówienia znajduje się Tabeli IV dotyczącej zarówno „Przychodów” jak i
„Kosztów”. Dostrzeżenia wymaga, że w tabeli „Przychody” wykonawca ZSW wprost podał,
że będzie posiadał przychody dofinasowania z PEFRON na kwotę 5.750 zł/miesiąc a
138
000 zł/24 miesiące. Wykonawca podał również sposób kalkulacji tej kwoty przez podanie
działania tj. 5 x 1.150 zł. W aspekcie wyjaśnień złożonych przez Przystępującego, złożonych
dowodów Izba uznała, że powyższe działanie jest na tyle jasne, że nie wymaga jakiegoś
dodatkowego szczegółowego opisu i należy je rozumieć w ten sposób, że liczba 5 oznacza
ilość pracowników zaangażowanych w realizację czynności do pracy na powierzchniach
wewnętrznych. Zaznaczenia wymaga, że wykonawca ZSW oprócz wyjaśnień w tym zakresie
załączył do wyjaśnień dokumenty dla 10 osób, z których wynikało, że dotyczą one osób z
niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym, co nie tylko uwiarygadnia złożone
wyjaśnienia, ale w sposób oczywisty dowodzi, że Przystępujący zamierza korzystać przy
realizacji zamówienia z tego rodzaju potencjału osobowego, czemu dał wyraz w strukturze
kalkulacji ceny.
Nie sposób również pominąć tego, że w wierszu 10 i 11 Tabeli nr IV w
zakresie „Kosztów” Przystępujący wyspecyfikował koszty, tj.: „Średniomiesięczny koszt
dodatkowego urlopu (10 dni) pracownika niepełnosprawnego wynagrodzenia brutto” oraz
„Koszt dodatkowych zastępstw za dni nieobecności pracownika niepełnosprawnego,
związany z rehabilitacją, wizytami u lekarza, 100% płatne”, co wprost wskazywało, że
Przystępujący przy kalkulacji ceny uwzględniał koszty dotyczące kształtowania wynagrodzeń
przy realizacji przedmiotu zamówienia z wykorzystaniem pracowników niepełnosprawnych.
Jeśli chodzi o wysokość miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika
niepełnosprawnego to stwierdzić należy, że przepis art. 26a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia
1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (tj.
Dz. U. z 2021 r. poz. 573)
stanowi, że pracodawcy przysługuje ze środków Funduszu
miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, o ile
pracownik ten został ujęty w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych, o której
mowa w art. 26b ust. 1. Miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika
niepełnosprawnego, zwane dalej „miesięcznym dofinansowaniem”, przysługuje w kwocie:
1) 1950 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia
niepełnosprawności;
2) 1200 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności;
3) 450 zł - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia
niepełnosprawności.
Zaznaczyć należy, że kwota miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia
pracowników
niepełnosprawnych
zaliczonych
do
umiarkowanego
stopnia
niepełnosprawności zgodnie z art. 17 pkt 4 lit. a) ustawy z 31 marca 2020 r. ustawa o
zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem,
przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych
nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568) wynosi
1200 zł. Wobec tego Izba uznała za uzasadnione przyjęcie przez Przystępującego kwoty
dofinasowania z PEFRON na poziomie
1150 zł dla jednej osoby w skali jednego miesiąca.
Izba nie dopatrzyła sprzeczności pomiędzy kwotą wskazaną przez Przystępującego w
wyjaśnieniach a kwotą dofinansowania wskazaną w ww. ustawie, bowiem to Przystępujący,
jako
wykonawca składający ofertę decyduje o kształcie i strukturze cenowej oferty. Tym
samym w Ocenie Izby wykonawcy przysługiwało uprawnienie, aby w tym zakresie wskazać
kw
otę dofinasowania z PEFRON uwzględnioną w cenie oferty, która co ważne, nie jest
większa a mniejsza niż 1200 zł miesięcznie.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba stwierdziła, że Odwołujący nie zakwestionował
skutecznie ani istotnej części składowej ceny takiej jak sprzątanie powierzchni wewnętrznych
budynków w III części zamówienia, a w konsekwencji nie można również uznać, że wykazał,
iż cena zaoferowana przez Przystępującego w tej części zamówienia ma charakter rażąco
niskiej. Odwołujący poza własnymi twierdzeniami, które Izba uznała za gołosłowne nie
przedstawił jakichkolwiek dowodów na poparcie zgłoszonej tezy, podczas, gdy ciężar
dowodu
spoczywał właśnie na Odwołującym. Na kanwie powyższych rozważań Izba
stwierdziła, że po stronie wykonawcy ZSW istnieją szczególnie korzystne warunki
wykonywania zamówienia. Przystępujący, jako zakład pracy chronionej uzyskuje z tego
tytułu dofinansowanie PFRON na wynagrodzenie pracowników, co ma niewątpliwie istotne
znaczenie cenotwórcze. Co istotne, Odwołujący w ogóle nie podważał, poza kosztami
wynagrodzenia pozostałych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników
niepełnosprawnych.
Izba uznała za nietrafną argumentację Zamawiającego oraz Odwołującego
zasadzającą się na tym, iż wykonawca ZSW w złożonych wyjaśnieniach powinien był
ukształtować wartości usługi sprzątania wewnętrznych powierzchni budynków z podziałem
na lata: 2021 i 2022 a
przedstawił te dane łącznie dla całego okresu realizacji usługi. Izba
stoi na stanowisku, że tego rodzaju oczekiwanie ze strony Zamawiającego nie zostało
wyrażone w treści wezwania z dnia 8 marca 2021 r. Tym samym wykonawca ZSW nie mógł
domyślać się, że wyjaśnienia przedstawione Zamawiającemu mają wyglądać właśnie w taki
sposób. Izba prezentuje pogląd, że nic nie stało na przeszkodzie temu, aby Zamawiający,
chcąc poznać strukturę kosztów w rozbiciu na poszczególne lata ponownie wystąpił przed
dokonaniem wyboru oferty najkorzystniejszej do wykonawcy ZSW na podstawie art. 90 ust. 1
Pzp o przedstawienie właśnie takiego ujęcia kalkulacji ceny. Skład orzekający aprobuje
ugruntowany w orzecznictwie Izby pogląd o jednokrotności wezwania do złożenia wyjaśnień
jednak zauważa, że w tej sytuacji mielibyśmy do czynienia z ponownym wezwaniem, które
mieściłoby się w kategoriach dopuszczalności, bowiem dotyczyłoby rozwinięcia zagadnienia
kalkulacji kosztów, która została wskazana w pierwotnych wyjaśnieniach Przystępującego.
Z
a błędną Izba uznała również argumentację zasadzającą się problematyczności rozliczeń,
które mają następować w odstępach miesięcznych, z uwzględnieniem konkretnej podstawy
wynagrodzenia, jaką jest wielkość powierzchni, na podstawie Szczegółowej kalkulacji
cenowej i uwzględnionych tam bezpośrednio kwot. Izba uznała, że powyższych rozliczeń bez
wątpienia można dokonać na podstawie danych zawartych w ofercie Przystępującego, co
zostało potwierdzone wyjaśnieniami Przystępującego złożonymi podczas rozprawy, którym
nie zaprzeczył ani Zamawiający ani Odwołujący.
Następnie Izba odniosła się do zarzutów odwołania zasadzających się na wysokości
kosztach zakładowych wskazanych w kalkulacji ceny zawartej w wyjaśnieniach z dnia 15
marca 2021 r. Izba stwierdziła, że Odwołujący nie wykazał zasadności tezy wskazanej w
odwołaniu.
Zgodzić się należy z Przystępującym, że pojęcie kosztów zakładowych nie zostało
zdefiniowane i pod tym pojęciem wykonawca mógł zmieścić ten rodzaj kosztów, który uznała
za stosowny. Wykonawca ZSW
w piśmie procesowym wyjaśnił, że w jego przypadku koszty
te mają charakter marginalny z uwagi na strukturę przedsiębiorstwa a w szczególności fakt,
że jest to firma rodzinna, w której kontraktami zarządza kilka osób prowadzących firmę.
Ponadto wyjaśnił, że Odwołujący wskazał w ramach kosztów zakładowych takie elementy,
które Przystępujący wycenił odrębnie w złożonej kalkulacji. Te element nie stanowiły, zatem
kosztów zakładowych dla Przystępującego, bowiem zostały wyodrębnione i wycenione, jako
samodzielne
lub też są niewielkie albo w ogóle nie występują. I tak:
− „koszt ubezpieczenia - jest nieznaczny, w skali roku składka na ubezpieczenie wynosi
2 800
zł, co w rozbiciu na około 65 umów realizowanych przez wykonawcę, wynosi
około 43 zł na jedne kontrakt rocznie,
− koszt transportu - w zamówieniu tego rodzaju w ogóle nie występują koszty
transportu,
− koszt prania odzieży - został ujęty przez Przystępującego odrębnie - w tabeli IV w pkt.
9 -
całkowity koszt ubrań roboczych,
− serwis urządzeń - został ujęty przez Przystępującego odrębnie - w tabeli IV w pkt. 13
-
koszt amortyzacji sprzętu,
− nadzór nad realizacją zamówienia - znikomy z uwagi na po pierwsze zaangażowanie
zgodnie z OPZ osoby do nadzoru, po drugie ze struktury przedsiębiorstwa - jako firmy
rodzinnej,
− koszty utylizacji zużytych opakowań, środków chemicznych - są zawarte w innych
elementach ceny, niż sugeruje Odwołujący,
− koszty utrzymania biura - rozkładają się na wiele kontraktów,
− koszty kadry kierowniczej - rozkładają się na wiele kontraktów,
− koszt wody dla pracowników - koszt marginalny - a ponadto może być uwzględniony
w innych elementach ceny”.
Izba za wiarygodne i zasadne uzn
ała wyjaśnienia Przystępującego, który podkreślał,
że „koszty zakładowe podobnie jak i zysk wykonawcy wykazane zostały w kalkulacji dla
każdej z powierzchni oddzielnie. Przystępujący wykazał zysk i koszty zakładowe zarówno w
powierzchni wewnętrznej, powierzchni zewnętrznej utwardzonej jak i powierzchni
zewnętrznej zielonej. Nieuprawnione jest, zatem przerzucanie całego ciężaru kosztów
zakładowych, jakie poniesie wykonawca w ramach całości zamówienia wyłącznie na koszty
zakładowe przewidziane dla powierzchni wewnętrznej. Koszty zakładowe z powierzchni
wewnętrznych to nie są koszty na pokrycie wszystkich kosztów zakładowych dla tego
zamówienia”.
Z tych względów Izba nie stwierdziła również, aby oferta Odwołującego podlegała
odrzuceniu na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 6 Pzp z uwagi na to, iż zawiera błędy w obliczeniu
ceny lub kosztu.
Uwzględniając powyższe Izba stanęła na stanowisku, że nie potwierdziły się zarzuty
naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3 Pzp, art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, art. 90 ust. 2 i
3 Pzp
oraz art. 91 ust 1 Pzp. Izba nie dopatrzyła się także naruszenia przez Zamawiającego
art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp.
Zgodnie z art. 557 NPzp, w wyroku oraz w postanowieniu kończącym postępowanie
odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei w świetle art.
575 NPzp strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący sprzeciw ponoszą
koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. W związku z tym Izba
kosztami postepowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 1211/21 zgodnie z art. 575
NPzp oraz
§ 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 5 ust. 1 i 2 lit. b) oraz § 8 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437) w kwocie 18 600 zł, (na którą składał się
koszt wpis od odwołania uiszczony przez Odwołującego oraz wynagrodzenia pełnomocnika
Przystępującego) - obciążyła Odwołującego, jako stronę przegrywającą.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………………….…
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę AWIMA Sp. j. B. W. z siedzibą
w Józefowie i:
2.1
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę AWIMA
Sp. j. B. W.
z siedzibą w Józefowie, tytułem wpisu od odwołania.
2.2
zasądza od wykonawcy AWIMA Sp. j. B. W. z siedzibą w Józefowie na rzecz
wykonawcy
Zakład Sprzątania Wnętrz J. J. "MOP 83" Sp. z o.o. z siedzibą w
Gronowie Górnym kwotę 3 600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia je
go doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………..………….
Sygn. akt KIO 1211/21
Uzasadnienie
Jednostka Wojskowa 6021 z siedzibą w Warszawie (dalej: „Zamawiający”) prowadzi -
na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz.U. z 2019 r., poz. 1843 j.t.), zwanej dalej: „ustawą” lub „Pzp” - w trybie przetargu
nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „Wykonanie usługi
polegającej na sprzątaniu powierzchni wewnętrznych obiektów kubaturowych, powierzchni
zewnętrznych utwardzonych oraz utrzymaniu i pielęgnacji terenów zielonych w kompleksach
administrowanych przez Jednostkę Wojskową Nr 6021 w Warszawie”. Wartość zamówienia
jest
większa niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
15 grudnia 2020 r. pod numerem 2020/S 244-604843.
W dniu 22 kwietnia 2021 r. wykonawca AWIMA Sp. j. B. W.
z siedzibą w Józefowie
(dalej: „Odwołujący” lub „wykonawca AWIMA) wniósł w zakresie części III zamówienia
odwołanie wobec:
− zaniechania przez Zamawiającego czynności odrzucenia oferty wykonawcy Zakład
Sprzątania Wnętrz J. J. MOP 83 Sp. z o.o. z siedzibą w Gronkowie Górnym (dalej:
„Przystępujący” lub „wykonawca ZSW”), pomimo tego, iż oferta tego wykonawcy
powinna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w zw. z art 90
ust. 3 ustawy, jako
zawierająca rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia;
− czynności wyboru przez Zamawiającego oferty złożonej przez wykonawcę ZSW, jako
najkorzystniejsz
ej pomimo tego, iż oferta tego wykonawcy powinna zostać odrzucona
na podstawie 89 ust. 1 pkt 4 ustawy w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy
, jako zawierająca
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy, a także:
1. art. 90 ust. 3 ustawy
w związku z:
a) dokonaniem wadliwej
oceny wyjaśnień, w tym dowodów, dotyczących wyliczenia
ceny oferty złożonej przez wykonawcę ZSW;
b)
błędnym uznaniem, że oferta wykonawcy ZSW podlega odrzuceniu, uwzględnia w
cenie wszystkie koszty wymagane treścią SIWZ i wynikające z odrębnych przepisów,
zo
stała obliczona zgodnie z SIWZ i nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu w
stosunku do przedmiotu zamówienia;
c) zaniechaniem odrzucenia oferty wykonawcy ZSW, jako
oferty, która zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2. art. 90 ust. 2 ustawy
w związku z błędnym uznaniem, że wykonawca ZSW wykazał i
udowodnił, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu w stosunku do
przedmiotu zamówienia;
3. art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy wobec zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy ZSW,
jako
oferty, która zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia;
4. art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy wobec zaniechania odrzucenia oferty wykonawcy ZSW,
jako oferty
, która zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu w związku z
nieuwzg
lędnieniem w cenie kosztów wymaganych w SIWZ oraz wynikających z
odrębnych przepisów;
5. art. 91 ust. 1 ustawy wobec dokonania wyboru oferty wykonawcy ZSW
, która
podlegała odrzuceniu.
Odwołujący wnosił o:
1.
uwzględnienie odwołania
2.
nakazanie Zamawiającemu w zakresie części III zamówienia:
− unieważnienie czynności obejmującej wybór oferty najkorzystniejszej
− przeprowadzenia ponownego badania i oceny ofert
− odrzucenia ofert wykonawcy ZSW,
− dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej;
3.
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego zwrotu kosztów postępowania
odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa przed Krajową Izbą Odwoławczą.
W uzasadnieniu wykonawca AWIMA
wskazał między innymi, że złożona przez
wykonawcę ZSW oferta powinna zostać odrzucona ze względu na fakt, iż zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia (art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy) a wyjaśnienia
wykonawcy ZSW
złożone w trybie art. 90 ust. 1 ustawy w żadnym stopniu nie mogą stanowić
wiarygodnej podstawy do uznania zaproponowanej przez w
ykonawcę ceny, z następujących
względów.
Odwołujący podnosił, że w ramach szczegółowej kalkulacji cenowej załączonej do
oferty wykonawcy ZSW
wskazał, iż w zakresie części III, w ramach sprzątania powierzchni
wewnętrznych budynków w roku 2021, wartość usługi netto będzie wynosiła 225 354,99 zł.
Natomiast w stosunku do roku 2022
wartość ta wynosi 300 937,55 zł. Różnice te są o tyle
uzasadnione, gdyż w roku 2021 Zamawiający przewidział wielkość powierzchni do
sprzątania na 5 183,73 m2, natomiast w roku 2022 jest to 6,927,66 m2. Ma to również
niebagatelne znaczenie, z punktu widzenia projektowanych postanowień umowy.
Mianowicie, zgo
dnie z § 2 ust. 4 wzoru umowy, za świadczony przedmiot umowy wykonawca
będzie otrzymywał miesięczne wynagrodzenie, wynikające z pomnożenia wielkości
powierzchni faktycznie wykonanej usługi przez ceny jednostkowe według Szczegółowej
kalkulacji cenowej, o której mowa w ust 2. Natomiast w świetle ust. 5 podstawę do
wystawienia faktury VAT stanowić będzie Protokół wykonania przedmiotu umowy bez
zastrzeżeń i uwag, potwierdzony przez użytkowników obiektów, przedstawiciela Sekcji
Obsługi Infrastruktury i zatwierdzony przez Kierownika Grupy Zabezpieczenia Nr 1. Co
więcej, Kierownik SOI Nr 1 do obliczenia wysokości wynagrodzenia, co miesiąc będzie
opracowywał (z podziałem na użytkowników) oraz potwierdzał Protokół wykonania
przedmiotu umowy podając wielkość powierzchni, która jest objęta przedmiotem umowy oraz
wielkość powierzchni, na której z winy wykonawcy nie wykonano usług stanowiących
przedmiot umowy zgodnie z umową jak i wykaz czynności niewykonanych w całości bądź w
części z przyczyn leżących po stronie wykonawcy lub z innych powodów. Zamawiający ma
ponadto zgodnie z ust. 7 prawo ustalać wielkość powierzchni będącej podstawą obliczenia
wysokości wynagrodzenia wykonawcy.
W ocenie Odwołującego nie ulegało, zatem wątpliwości, że fakturowanie, a zatem
rozliczanie następuje w odstępach miesięcznych, z uwzględnieniem konkretnej podstawy
wynagrodzenia, jaką jest wielkość powierzchni, na podstawie Szczegółowej kalkulacji
cenowej i uwzględnionych tam bezpośrednio kwot. Ze zróżnicowaną wielkością powierzchni,
na której realizowana będzie usługa sprzątania jest związana konieczność rozdzielenia
kalkulacji cenowej na rok 2021 oraz 2022, których w żadnym stopniu nie można ze sobą
łączyć. Tymczasem, w ramach przedmiotowych wyjaśnień, w tabeli IV, dotyczącej części III -
Warszawa Dym
ińska, powierzchnie wewnętrzne wykonawca ZSW wskazał łączną kwotę 664
292,54 zł, w ramach realizacji zakresu części III zamówienia.
Następnie wskazywał, że zasady rozliczeń wspomniane wyżej wynikają bezpośrednio
z umowy. Nie jest zasadne dokonywanie abstrakcyjnych „podziałów” w ramach dwóch
odrębnych kalkulacji, wynikających z dwóch odmiennych podstaw rozliczenia, czy
ewen
tualnego „przerzucania” poszczególnych kwot pomiędzy rokiem 2021 i 2022. Kwota
wskazana w ofercie jest w istocie inna, aniżeli kwota wynikająca bezpośrednio z wyjaśnień
wykonawcy nie zawiera, bowiem
rozróżnienia, jakie było wymagane w ramach części III
zam
ówienia w kontekście wartości usługi za rok 2021 oraz 2022. Rozliczenie miesięczne
następuje na podstawie Szczegółowej kalkulacji cenowej i uwzględnionych tam kwot,
podczas gdy w
ykonawca wskazuje kwotę łączną, której nie można w sposób adekwatny
zbadać, ze względu na niepołączalność i odmienność wymagań kalkulacji cenowej w ramach
roku 2021 oraz 2022.
Kolejno Odwołujący wskazywał, że Przystępujący, w ramach wskazanych wyżej
części zamówienia zaniżył ceny poniżej minimalnych kosztów zatrudnienia pracowników,
pomimo iż Zamawiający jasno określił ilość osób, formę zatrudnienia, a także ilość godzin
pracy.
W odniesieniu do III części zamówienia zgodnie z SIWZ, pracownicy wyznaczeni
bezpośrednio przy wykonywaniu usługi sprzątania powierzchni wewnętrznych: min. 5 (pięć)
osób bezpośrednio wykonujących przedmiotowe zamówienie (przez 5 dni roboczych, 8
godzin dziennie). Dodatkowo Zamawiający wskazał, że pracownicy nadzoru wyznaczeni
bezpośrednio na terenie obsługiwanych obiektów to min. 1 (jedna) osoba, która będzie
u
czestniczyć w wykonywaniu zamówienia, posiadająca min. 2 (dwu) letnie doświadczenie,
odpowiedzialna za bezpośredni (skuteczny i ciągły) nadzór (przez 5 dni roboczych, 8 godzin
dziennie) na terenie obsługiwanych obiektów. Biorąc pod uwagę powyższe, minimalnym
miesięcznym kosztem zatrudnienia 5 pracowników (bez dodatkowo 1/3 kosztu minimalnego
wynagrodzenia jednej osoby nadzoru
jącej) będzie kwota 18 815,75 zł natomiast koszt
uwzględniony w ofercie przez wykonawcę w skali miesiąca to kwota 18 779,58 zł. Zdaniem
Odwołującego powyżej przedstawione, istotne części składowe ceny zaoferowanej za III
cześć zamówienia przez wykonawcę ZSW są rażąco niskie i wskazują na wycenę poniżej
kosztów ich wykonania, są to, zatem ceny nierynkowe.
W ocenie Odwołującego, nie można zaakceptować wyjaśnień złożonych przez
w
ykonawcę ZSW, jako spełniających rygory ustawy. W tym zakresie wskazywał na
powołanie się przez wykonawcę na dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji
osób Niepełnosprawnych oraz uznania wykonawcy, jako zakładu pracy chronionej, co
pozwala na uzyskanie dopłat do zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Wykonawca
wskazywał na dane z lutego 2021 r., z których rzekomo wynika zatrudnienie osób
n
iepełnosprawnych na poziomie 56,53%. Wskazany w załączniku wykaz w żadnym stopniu
nie potwierdza w na
leżyty sposób wskazanego przez wykonawcę ZSW poziomu
zatrudnienia. Nie wymienia konkretnych pracowników zatrudnionych w ramach danych
inwestycji, a jedynie zawiera bliżej nieokreślone, zbiorcze dane, z których nie można w
istocie
wywnioskować, na jakim poziomie kształtuje się poziom zatrudnienia osób
niepełnosprawnych. Dodatkowo, w ramach przedłożonych przez wykonawcę ZSW orzeczeń
o niepełnosprawności, listy pracowników, które rzekomo wraz z wskaźnikiem
komentowanym wyżej mają wykazywać obniżenie kosztów poprzez zatrudnienie osób
niepełnosprawnych w ramach danej części zamówienia (dofinansowanie z PFRON), w
żadnym stopniu takiego faktu, w sposób niebudzący wątpliwości nie potwierdzają. Owszem,
wskazuje to na stopień niepełnosprawności oraz zatrudnienie danych osób, natomiast nie
dotyczy to bezpośrednio zakresu części III zamówienia. Przystępujący, w celu zrealizowania
ustawowych obowiązków dowodowych w ramach złożenia wyjaśnień powinien bezpośrednio
wskazać, jacy pracownicy, z jakim stopniem orzeczenia niepełnosprawności, (co wiąże się z
różna kwota dofinansowania z PFRON), będą oddelegowani do realizacji danego
zamówienia. Jak wynika z załącznika do wyjaśnień wykonawcy ZSW lista PFRON, 5 pozycji
okazało się pustych. Zatem zatrudnionych przez tego wykonawcę osób niepełnosprawnych
jest nie 119, a 114, z czego jedynie 59 osób stanowi grupa osób niepełnosprawnych o
stopniu umiarkowanym w tym 22 osoby stanowią osoby ze schorzeniem szczególnym. W
ramach przedmiotowych wyjaśnień Zamawiający mógł, co najwyżej stwierdzić fakt
zatrudnienia przez w
ykonawcę ZSW osób o określonym stopniu niepełnosprawności, nie ma
on jednak żadnej pewności, że to właśnie Ci pracownicy zostaną przydzieleni do realizacji
zamówienia, a co za tym idzie zmniejszone zostaną koszty wynagrodzeń. Łatwo wyobrazić
sobie, bowiem
sytuacje, w której to zupełnie inni pracownicy wykonują przedmiotowe
zamówienie, skoro w istocie osoby niepełnosprawne nie zostały wskazane, jako właściwi
pracownicy w ramach danego zamówienia. W takim wypadku, osoby te będą musiały
otrzymywać wynagrodzenie nie mniejsze niż minimalne wynagrodzenie określone na
podstawie odpowiednich przepisów, co w ramach oferty wykonawcy ZSW nie jest możliwe.
W takiej sytuacji, Zamawiający nie ma możliwości wyegzekwowania złożonej przez
w
ykonawcę ZSW deklaracji o zatrudnieniu w ramach danej usługi osób niepełnosprawnych,
realnie zmniejszających koszty. Bezpośrednio ze wskazaną wyżej argumentacją związana
jest także pozycja nr 10 Tabeli IV, która kalkuluje średniomiesięczny koszt dodatkowego
urlopu (10 dni) pracownika niepełnosprawnego na podstawie wynagrodzenia brutto, który
również nie powinien zostać uwzględniony, biorąc pod uwagę wskazaną argumentację.
W związku z powyższym, w ramach przedmiotowych wyjaśnień rażąco niskiej ceny z
dnia 15 marca 2021 r.,
zdaniem Odwołującego, w żadnym stopniu nie można nadać im
wymaganych przez ustawę przymiotów, takich a zatem wykazania braku rażąco niskiej ceny
w sposób niebudzący wątpliwości pozwalający na ocenę oferty pod względem zaoferowania
rażąco niskiej ceny, gdyż okoliczności takie zostały jedynie omówione ogólnie, bez
szczegółowego i wnikliwego ich opisania.
Odwołujący również zwracał uwagę na tabelę IV, pozycję 17 wyjaśnień wykonawcy
ZSW, a mianowicie koszty
zakładowe. Według wykonawcy kwotą, jaka jest wystarczająca na
pokrycie takich kosztów, jest kwota 120 zł miesięcznie, co daje łączną kwotę 2 880 zł na
przestrzeni 24 lat.
Zdaniem wykonawcy AWIMA wskazać należało, że taka kalkulacja i
przeznaczenie tak niskiej kwoty na k
oszty ogólnozakładowe jest całkowicie niemożliwe, co
można wnioskować po wieloletniej praktyce w obrocie gospodarczym. W poczet kosztów
zakładowych zalicza się przykładowo: koszt ubezpieczenia, koszt transportu, koszt prania
odzieży, serwis urządzeń, nadzór nad realizacją zamówienia (ogólny, nie w ramach nadzoru
kierownika), k
oszty utylizacji zużytych opakowań, środków chemicznych, koszty utrzymania
biura, koszty kadry kierowniczej,
koszt wody dla pracowników. Jakkolwiek w ramach pozycji
18, wykonawca ZSW p
rzewidywał rezerwy finansowe na inne koszty w kwocie 100,66 zł
miesięcznie (2415,82 zł za okres 24 miesięcy), tak nawet łączna kwota pozycji 17 (kosztów
zakładowych) oraz pozycji 18 (rezerwa finansowa na inne koszty), w żadnym stopniu nie
może zaspokoić potrzeb, jakie związane są z wskazanymi już wyżej kosztami zakładowymi.
W ocenie Odwołującego bezwzględnie należało wskazać na liczbę i rozpiętość różnych
kosztów, jakie wchodzą w skład kosztów zakładowych, których wykonawca ZSW w swojej
ofercie po prostu ni
e uwzględnił. Nie jest wymagane rozeznanie na rynku oraz wieloletnia
praktyka rynkowa, żeby zauważyć, że przeznaczona przez tego wykonawcę kwota, w
kontekście szerokich ram kosztów zakładowych, jest całkowicie niemożliwa do spełnienia,
biorąc również pod uwagę charakter zamówienia. Jego zdaniem koszty zakładowe, co do
zakresu części III zamówienia, są jedynymi kosztami zakładowymi, jakie wykonawca ZSW
uwzględnił w ramach kalkulacji cenowej w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny, zatem kwota ta
automatycznie mu
si odnosić się do odpowiednio wszystkich części zamówienia. Zatem jak
sam wykonawca ZSW
wskazuje: W Części I Puchały, w zakresie utrzymania powierzchni
zielonych zaplanował zatrudnienie 2 osób, w Części II Warszawa Wesoła zaplanował
zatrudnić 3 osoby, z dla Części III ul. Dymińska - 5 osób. Reasumując, w ocenie wykonawcy
ZSW
koszty ogólnozakładowe dla realizacji inwestycji i zatrudnienia 10 osób nie będą
przekraczać miesięcznie kwoty 120 zł.
Wykonawca AWIMA stwierdził, że taka kalkulacja jest całkowicie pozbawiona logiki
oraz odzwierciedlenia w stanie faktycznym.
Jedynie tytułem przykładu wskazywał na koszt
transportu, utylizacji środków chemicznych, prania odzieży (zwłaszcza w warunkach
pandemii COVID-
19) czy koszty wody dla pracowników. Już same wskazane koszty
zakładowe nie będą mogły zawrzeć się w ramach wskazanej przez wykonawcę ZSW kwoty,
a na koszty ogólnozakładowe składa się znacznie więcej wyodrębnionych kwot,
przeznaczanych na różne cele, których nie uwzględnił w ramach innych pozycji ten
wykonawca.
Odwołujący jedynie tytułem przykładu wskazał powyżej standardowe wyliczenie
kosztów zakładowych.
Odwołujący stał na stanowisku, że pozostałe koszty zakładowe zamówienia, takie jak
koszty ubezpieczenia, transportu, utrzymania biura czy też koszty zarządu, prania, utylizacji
zużytych środków chemicznych etc., nie zostały przez wykonawcę ZSW uwzględnione,
bowiem wskazane przez niego koszty ogólnozakładowe w żadnym stopniu nie odpowiadają
realiom rynkowym i zawierają znacząco zaniżoną cenę. Można, zatem wskazać, że już od
momentu
przygotowania i złożenia przez tego wykonawcę oferty, ma on świadomość, że nie
wykona przedmiotu zamówienia należycie. W rzeczywistości, bowiem, takie skalkulowanie
ceny przez w
ykonawcę ZSW na etapie przygotowania oferty, świadczy jedynie o intencjach
w
ykonawcy i stanowczo powinno budzić wątpliwości, co do tego, czy planuje on należycie
wykonać przedmiotowe zamówienia.
Stanowisko Zamawiającego.
Zamawiający w treści odpowiedzi na odwołanie oświadczył, że uznaje odwołanie w
całości i wyjaśnił, że dokonując oceny i badania wyjaśnień wykonawcy ZSW pod kątem
rażąco niskiej ceny doszedł do wniosku, iż wyjaśnienia te nie dają podstaw do uznania, iż
zaproponowana przez tego w
ykonawcę w ofercie cena nie jest rażąco niska, bowiem
wyjaśnienia nie są przekonywujące i poparte dostatecznymi niebudzącymi u Zamawiającego
wątpliwości. Złożone wyjaśnienia w świetle obowiązujących przepisów prawa oraz jednolitej
linii orzeczniczej, jaka wykształciła się w tym obszarze w bogatym orzecznictwie Krajowej
Izby
Odwoławczej, w ocenie Zamawiającego, nie dawały podstaw do ich uwzględnienia, a to,
dlatego
, że są one ogólne i nie odnoszą się w całości do części III zamówienia. Kolejno
Zamawiający podał, że zgodnie z obowiązującym orzecznictwem KIO nie jest rolą
Zamaw
iającego interpretowanie złożonych wyjaśnień, czy też czynienie ustaleń, co do
przedstawionych przez w
ykonawcę wyliczeń, liczb, dokumentów itp.
Zamawiający stwierdził, że odniósł wrażenie, iż wykonawca ZSW w zasadniczej
części swoje wyjaśnieniach oparł na statusie zakładu pracy chronionej i wskazywał na
wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w swoim przedsiębiorstwie (56,53%) i
wyjaśnił, że z tego powodu otrzymuje odpowiednie dofinasowanie z PEFRON.
Dofinansowanie to
jest zależne od ilości pracowników i od stopnia niepełnosprawności.
Średniomiesięcznie dofinansowanie, jak podał wykonawca, jest rzędu od 450 zł do 2100 zł
na jednego pracownika.
Dofinansowanie z PFRON na 5 pracowników, jak wymaga
Zamawiający do sprzątania powierzchni wewnętrznych w części III zamówienia, wyniosło 1
150,00,
00 zł miesięcznie, zatem jest to kwota 5 750,00 zł, zaś w okresie 24 miesięcy
138.000,00 zł.
Zdaniem Zamawiającego wykonawca ZSW choćby już w tym zakresie nie wyjaśnił,
dlaczego
założył w powyższym wyliczeniu kwotę dofinasowania 1 150.00 zł. Zamawiający
nie może dopasowywać sobie stopnia niepełnosprawności do dofinasowania. To zdaniem
Zamawiającego wykonawca powinien ustalić, jakich pracowników, z jakim stopniem
niepełnosprawności przewiduje do zatrudnienia na obiekcie przy ul. Dymińskiej 13.
Wykonawca podał Zamawiającemu (dla całego zamówienia) listę osób, jakie przewiduje
zatrudnić w celu zrealizowania przedmiotu umowy. Do złożonych wyjaśnień dołącza 10
orzeczeń o stopniu niepełnosprawności (różne stopnie niepełnosprawności), podczas gdy
orzeczeń tych nie można przyporządkować do konkretnych osób z wykazu (za wyjątkiem 2
czy trzech).
Zamawiający stwierdził, że nie wie, jakie osoby i o jakim stopniu
niepełnosprawności będą realizowały sprzątanie w części III. Ponadto podał, że wśród
przedstawionych zanimizowanych orzeczeń jedno posiada datę ważności do 15.01.2021 r.
(Ann
a), co zupełnie dyskwalifikuje wykonawcę, pod względem rzetelności dowodowej.
Wszystkie orzeczenia odnoszą się do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i
pierwszej grupy inwalidztwa.
Zakładając, choć Zamawiający nie powinien w ogóle tego czynić, iż przedstawione 10
orzeczeń o stopniu niepełnosprawności odnosi się do osób, które wykonawca ZSW zamierza
zatrudnić do wykonywania przedmiotu zamówienia w części l, Il i III. Zamawiający podnosił,
iż wykonawca ustalając koszty na poszczególne części nie wskazał, które osoby i z jakim
stąpaniem niepełnosprawności będą przypisane do poszczególnych kompleksów.
Zamawiający uznawał zatem, że wyjaśnienia wykonawcy ZSW w tym zakresie nie są
miarodajne, bo to nie Zamawiający ma „dopasować sobie” lub domyślać się, które z
proponowanych osób - a de facto brakuje jeszcze jednej z uwagi na wykluczenie osoby o
orz
eczeniu ważnym do 15.01.2021 r. - będą realizował prace na poszczególnych obiektach.
Przedłożone przez wykonawcę ZSW wyjaśnienia, w ocenie Zamawiającego świadczą
jedynie,
iż wykonawca ten posiada status zakładu pracy chronionej i zatrudnia osoby
niepełnosprawne o określonych stopniach niepełnosprawności, ale powyższe zupełnie nie
ma odniesieni
a do poszczególnych kalkulacji wykonawcy ujętych w tabelach obrazujących
koszty poszczególnych rodzajów robót i poszczególnych kompleksów. Skoro wykonawca
opiera realizację zamówienia, w tym w części III, o zatrudnienie osób niepełnosprawnych to
Zamawiający w ramach przedłożonych wyjaśnień oczekiwał wykazania, którzy pracownicy, z
jakim stopniem orzeczenia niepełnosprawności będą dedykowani do realizacji danego
zamówienia. Takie zobrazowanie sprawy ma bezpośrednie przełożenie na kwoty
dofinansowania z PFRON, co z kolei rzutuje na koszty wynagrodzeń, a w konsekwencji na w
wartość oferty.
Zamawiający stwierdził, że kalkulacje kosztowe wykonawcy ZSW zostały poczynione
na okres 24 miesięcy nie dłużej jednak niż do 31.12.2022 r., podczas gdy, uwzględniając
datę złożenia wyjaśnień (a obecnie już prawie koniec maja 2021 r.) czas ten jest o wiele
krótszy. W ocenie Zamawiającego fakt ten powinien być uwzględniony przez wykonawcę.
Następnie Zamawiający zwracał uwagę, iż wykonawca ZSW potraktował zarówno rok 2021
jak i 2022, jednakowo, pomimo, iż wielkość powierzchni do sprzątania w każdy roku jest
inna.
Zdaniem Zamawiającego nieuprawnionym jest przedstawianie kosztów bez rozbicia na
poszczególne lata, gdyż wynagrodzenie wykonawcy w poszczególnych miesiącach będzie
się różniło. Uśrednienie miesięcznego wynagrodzenia wykonawcy będzie powodowało,
przerzucanie kosztów miedzy latami. W opinii Zamawiającego wyjaśnienia wykonawcy ZSW
wydawały się niespójne. Na początku wykonawca wyliczał, jakie koszty uwzględnia w
cenach składowych dla poszczególnych części zamówienia, wyliczając koszty dla terenów
wewn
ętrznych i terenów zielonych, zapewniając, że w swoich wyliczeniach zawartych w
poszczególnych tabelach uwzględnił wszystkie elementy kosztotwórcze, podczas gdy tabela
dotycząca części III (powierzchnie wewnętrzne) obrazuje inne koszty, choćby poprzez koszty
zakładowe. Niespójności te czynią wyjaśnienia wykonawcy ZSW nieczytelnymi.
Stanowisko Przystępującego.
Przystępujący stwierdził, że przedstawił Zamawiającemu w ramach wyjaśnień bardzo
czytelne informacje dotyczące zatrudnienia osób niepełnosprawnych przy wykonaniu
zamówienia a ponadto wykazując odpowiedzialność społeczną i troskę o poszanowanie
wszelkich dodatkowych uprawnień wynikających z ustawy z 27.08.1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W wyjaśnieniach
złożonych Zamawiającemu określono szczegółowo i jednoznacznie ilość osób
niepełnosprawnych - 5 osób oraz wskazano sumę dofinansowania z PFRON na osobę, jaką
prz
y kalkulacji uwzględnił. Do wyjaśnień załączono, jako załączniki orzeczenia o
niepełnosprawności - z 10 zaświadczeń - 9 dotyczyło orzeczenia umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności. Zdaniem Przystępującego w związku z powyższym - nie podanie,
wpr
ost, że te osoby, które Przystępujący uwzględnił w wyjaśnieniach w zakresie części
Dymińska - to osoby niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym - nie zmieniało sytuacji,
ponieważ do wiedzy powszechnej, wynikającej wprost z ustawy a ponadto wynikającej
wprost z informacji zamieszczonych na stronie PFRON i na wielu innych portalach
internetowych -
należy, że osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają prawo
do dofinansowania
do wynagrodzenia w kwocie 1200,00 zł miesięcznie.
Wykonawca ZSW wyjaśniał, że jest szanowanym wykonawcą, prowadzącą
działalność od 35 lat na rynku usług utrzymania czystości i z pełną odpowiedzialnością -
zarówno finansową i jakościową i społeczną - złożył i wyliczył przedmiotową ofertę.
Przystępujący jest znany Zamawiającemu, jako odpowiedzialny wykonawca, który zawsze
prawidłowo wykonuje kontrakty i zapewnia najwyższą jakość. Przystępujący obsługuje
dziesi
ątki kontraktów w całej Polsce ma zasięg ogólnokrajowy. Zawsze działa z
uwzględnieniem wszelkich wymogów i odpowiedzialności związanej z zatrudnianiem osób
niepełnosprawnych jak również ze swoim statusem. Przystępujący stwierdził, że z pełną
odpowiedzialnością społeczną zatrudnia osoby niepełnosprawne i przy obliczeniu ceny
uwzględnia wszelkie wymagania związane z zapewnieniem im najlepszych warunków pracy i
płacy. Przystępujący stwierdził, że w wyjaśnieniach podał koszty uwzględniające
charakterystykę zatrudniania osób niepełnosprawnych. Następnie podkreślał podkreślał, że
uwzględnił w zaoferowanej cenie koszty dodatkowe, które mogą się pojawić (ale nie muszą).
Stanowi to rzadkość w przypadku usług utrzymania czystości. Wykonawcy traktują często
dofinansowanie, jako
dodatkowy przychód, natomiast Przystępujący wykazał, że poważnie
traktuje kwestię zatrudniania osób niepełnosprawnych.
Przystępujący wskazywał, że działa na rynku usług sprzątania od wielu lat i
gwarantuje najwyższą jakość wykonywanych usług, jak również realną ich wycenę. W
przypadku usług sprzątania podstawowym kosztem są wynagrodzenia pracowników oraz
koszt zapewnieni
a środków czystości. Koszty te w całości zostały zabezpieczone w ofercie
Przystępującego. Oferta zabezpiecza prawidłowe wykonanie całości zamówienia zgodnie z
wymogami Zamawiającego. Złożone wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny były
szczegółowe i precyzyjnie odnosiły się do każdego z elementów wyceny wskazując jego
wysokość oraz potwierdzając realność tej wyceny. Przystępujący w sposób wyczerpujący
wykazał, że zaoferowana przez niego cena w zakresie sprzątania powierzchni wewnętrznych
w ramach III części zamówienia nie jest rażąco niska, że jest to cena zabezpieczająca
należyte wykonanie przedmiotu umowy i gwarantuje wykonawcy osiągnięcie zysku. Co
istotne -
w niniejszej sytuacji Przystępujący korzysta z dofinansowania, ale czyni to w sposób
odpowiedzi
alny i zapewnia osobom niepełnosprawnym wszelkie dodatkowe świadczenia,
jakie mogą wystąpić w trakcie realizacji zamówienia.
Kolejno Przystępujący stwierdził, że Odwołujący sformułował zarzut w przedmiocie
wynagrodzeń pracowników w oparciu o swoje subiektywne przekonania, w którym nie
uwzględnia dwóch okoliczności, tj. faktu, że Przystępujący zaangażuje do realizacji
zamówienia osoby niepełnosprawne oraz, że w związku z zatrudnieniem tych osób
Przystępujący otrzymuje co miesiąc dofinansowanie z PFRON.
Przys
tępujący wyjaśniał, że zaangażowanie osób niepełnosprawnych do realizacji
zamówienia na powierzchniach wewnętrznych zostało potwierdzone przez Przystępującego
na dwóch płaszczyznach. Po pierwsze Przystępujący w treści wyjaśnień, we fragmencie
dotyczącym zaangażowania w realizację zamówienia osób niepełnosprawnych wskazał, że
w części III do sprzątania powierzchni wewnętrznych skieruje 5 osób niepełnosprawnych. Na
potwierdzenie tego zapewnienia, Przystępujący wskazywał, że złożył wraz z wyjaśnieniami
decyzje
o orzeczeniu niepełnosprawności 10 pracowników (tj. wszystkich pracowników
niepełnosprawnych, których Przystępujący skieruje do realizacji zamówienia, w tym pięciu
skierowanych do realiz
acji III części zamówienia w zakresie sprzątania powierzchni
wewnętrznych, zgodnie z zapewnieniem z treści wyjaśnień). Ponadto Przystępujący złożył
decyzję o przyznaniu mu statusu zakładu pracy chronionej, wskaźnik zatrudnienia osób
niepełnosprawnych, informację o wysokości dofinansowań z PFRON. Dokumenty te
potwierdzają, że Przystępujący zatrudnia osoby niepełnosprawne, że otrzymuje w związku z
tym dofinansowanie, oraz że dysponuje taką liczbą pracowników z orzeczeniem
niepełnosprawności, która gwarantuje, iż wykona zamówienie zgodnie z przedstawionymi w
wyjaśnieniach założeniami, co do liczby pracowników z niepełnosprawnością, których
zamierza ski
erować do wykonania zamówienia.
W ocenie Przystępującego nie znajdowały, zatem uzasadnienia założenia poczynione
przez Odwołującego jakoby Przystępujący nie potwierdził, że zaangażuje do realizacji
zamówienia osoby niepełnosprawne. W świetle wyjaśnień Przystępującego oraz dowodów,
które przedłożył zatrudnienie i skierowanie do realizacji zamówienia w części III na
powierzchniach wewnętrznych pięciu osób z orzeczeniem niepełnosprawności, na których
wynagrodzenie Przystępujący otrzymuje dofinansowanie z PFRON nie budziło żadnych
wątpliwości.
Kolejno wykonawca ZSW
podnosił, że nie jest również zasadna argumentacja
O
dwołującego w przedmiocie niewykazania stopnia niepełnosprawności osób skierowanych
do realizacji zamówienia w części III na powierzchniach wewnętrznych. Stopień
niepełnosprawności określa kwota dofinansowania z PFRON, jaką Przystępujący przyjął do
wyliczeń. Kwota dofinansowania została wskazana w treści wyjaśnień w tabeli IV —
odnoszącej się wyłącznie do III części zamówienia i wyłącznie do powierzchni
wewnętrznych. W tabeli przychody Przystępujący wskazał, ze kwota dofinansowania z
PFRON wynosi
1 150,00 zł na osobę, co w skali miesiąca daje łączną kwotę dofinansowania
5 750,
00 zł. Jest wiedzą powszechną, że umiarkowany stopień niepełnosprawności wiąże
się z dofinansowaniem na poziomi 1 200,00 zł. Dofinansowanie w takiej wysokości dotyczy
osób z orzeczonym II stopniem niepełnosprawności.
Przystępujący stwierdził, że z najwyższą starannością wykazał koszty związane z
zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, wykazując przy tym wysoki poziom społecznej
odpowiedzialności poprzez ujęcie w kosztach takich elementów jak: koszt zastępstw na
wypadek zwolnień lekarskich w skali miesiąca 1 dzień, średniomiesięczny koszt
dodatkowego urlopu (10 dni) pracownika niepełnosprawnego na podstawie wynagrodzenia
brutto, koszt
dodatkowych zastępstw za dni nieobecności pracownika niepełnosprawnego,
związany z rehabilitacją, wizytami u lekarza, 100% płatne. Odwołujący zaznaczał, że ww.
koszty zazwyczaj nie są ujmowane przez wykonawców w kalkulacjach ceny. Są to koszty,
które występują sporadycznie. Niemniej jednak Przystępujący, jako przedsiębiorca
posiadający status zakładu pracy chronionej, kierując się wymogami odpowiedzialności
społecznej za zatrudnianych przez siebie pracowników niepełnosprawnych ujął te
„nadmiarowe” koszty w kalkulacji ceny.
Tym samym Przystępujący stwierdził, że w kalkulacji ceny przedstawił zarówno
szczególne uprawnienia i korzyści związane z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych, jak
okoliczność dofinansowania z PFRON, ale i obciążenia z tym związane. Powyższe
potwierdza rzetelność przygotowanej kalkulacji, a także to, co wskazane zostało już
wcześniej, że przyjęte średnie koszty w kalkulacji tak naprawdę odzwierciedlają koszty
maksymalne, jakie
wykonawca może ponieść w związku z realizacją przedmiotowego
zamówienia. Przystępujący wskazał, że w ramach złożonych wyjaśnień szczegółowo odniósł
się do każdego z kosztów w ramach zatrudnienia pracowników - łącznie koszty pracownicze
w skali miesiąca: 23 572,53 zł. Po odliczeniu dofinansowania z PFRON: 17 822,53 zł. Jego
zdaniem p
owyższe koszty w pełni zabezpieczają nie tylko koszty wynagrodzenia, ale
wszystkie koszty towarzyszące związane z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych.
Przystępujący podnosił, że Istotną jest również okoliczność, iż Odwołujący w ogóle
nie kwestionował, poza kosztami wynagrodzenia pozostałych kosztów związanych z
zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych. A przecież to te koszty Przystępujący
przyjął nadmiarowo w kalkulacji, bowiem jak wcześniej wskazano występują jedynie
sporadycznie, wykonawca nie musiał ich zapewniać, ale mimo to przewidział je. Wszelkie
koszty pracownicze ujęte w kalkulacji cenowej Przystępującego nie tylko zabezpieczają
wypłatę wynagrodzeń pracownikom w całym okresie realizacji zamówienia, lecz także
zapewniają pokrycie wszelkich możliwych kosztów pracodawcy nawet tych, które z dużym
prawdopodobieństwem nie wystąpią w trakcie realizacji zamówienia. Ponadto wykonawca
ZSW zauważał, że koszty wynagrodzenia pracowników w przypadku usług sprzątania
stanowią najbardziej istotny, największy wartościowo element ceny całkowitej oferty. To one
wpływają w największym stopniu na wysokość zaoferowanej ceny. Ich wykazanie i
przedstawienie w wyjaśnieniach Przystępującego było szczegółowe a podstawa wysokości
tych kosztów została wyjaśniona w sposób wyczerpujący.
Przystępujący wyjaśniał, że w treści odwołania wyliczeniu kosztów związanych z
zatrudnieniem p
oświęcono jeden akapit w dodatku przyjmując założenie, iż Przystępujący
nie za
trudnia osób niepełnosprawnych mimo jednoznacznego potwierdzenia tego w treści
wyjaśnień i załączonych do nich dowodach. Tymczasem elementom takim jak „koszty
zakładowe”, których wysokość dla każdego z wykonawców jest inna z uwagi na indywidualne
podejście prowadzenia przedsiębiorstwa oraz inną charakterystykę każdego z wykonawców
a zatem praktycznie nieporównywalnym elementom kosztowym, poświęcono ponad dwie
strony w treści odwołania, mimo, że koszty te są marginalne. Już samo rozłożenie akcentów
w treści odwołania wskazuje, że Odwołującemu brakowało podstaw do uargumentowania
zarzutu na wysokość kosztów związanych z wynagrodzeniem pracowników, dlatego skupił
się na marginalnym elemencie wyjaśnień Przystępującego, czyli kosztów zakładowych, przy
czym również w tym zakresie dopuścił się manipulacji wskazując, jako koszty zakładowe
takie elementy ceny, który Przystępujący wyodrębnił w swojej kalkulacji.
Przystępujący podkreślał, że wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny przez niego
złożone zostały z należytą starannością, odnosiły się do każdego z aspektów zamówienia
odzwierciedlając wymagania Zamawiającego zawarte w opisie przedmiotu zamówienia.
Wyjaśnienia w sposób drobiazgowy i wyczerpujący ukazały wszystkie koszty, jakie
wykonawca poniesie w związku z realizacją zamówienia. Wyjaśnienia zostały poparte
stosownymi dowodami, które w pełni uwiarygodniają przyjęte przez wykonawcę założenia i
podstawy kalkulacji.
Odnosząc się do konkretnych elementów wyjaśnień Przystępujący wskazywał, że
przyjęty przez wykonawcę sposób wyjaśnienia ceny opiera się na określeniu kosztu
globalnego wykonania zamówienia w oparciu o maksymalne założone wydatki ponoszone
przez cały okres realizacji zamówienia. Wykonawca wziął pod uwagę miesiące, w których
ko
szty będą relatywnie najwyższe - głównie chodzi tu o miesiące zimowe, oraz miesiące w
roku 2022 r., w którym zostanie zwiększona powierzchnia do sprzątania - jednak przy
zachowaniu tej samej liczby osób realizujących zamówienie. Koszty średniomiesięczne
wskazane przez wykonawcę zabezpieczają w pełni koszty świadczenia usługi sprzątania w
miesiącach, w których będą one najwyższe. Powyższe oznacza, że dla niektórych z
miesięcy, w których koszty wykonywania usługi będą relatywnie najniższe, tj. miesiące letnie,
które są okresem urlopowym, co wiąże się ze zużyciem mniejszych ilości środków czystości i
środków higienicznych takich jak ręczniki papierowe itd., oraz miesiące w 2021 r., w którym
powierz
chnia sprzątania jest mniejsza - przyjęte w kalkulacji wartości są nawet zawyżone.
Zaletą tak przeprowadzonej kalkulacji jest ukazanie globalnego maksymalnego kosztu
wykonywania usługi, a przede wszystkim gwarancja, że wykonawca uwzględnił w
wyliczeniach możliwe maksymalne koszty miesięczne w tzw. miesiącach najbardziej
obciążonych. Przedstawiona kalkulacja jednoznacznie obrazuje, że w każdym miesiącu
wykonawca zabezpieczył w pełni koszty wynagrodzeń i wszelkie koszty konieczne do
prawidłowej realizacji zamówienia oraz zapewnił sobie zysk.
Zdaniem Przystępującego bez znaczenia pozostaje okoliczność, że w ramach
wyjaśnień nie rozbito kosztów na lata 2021 i 2022, bowiem jak wskazano wcześniej -
wykonawca pr
zedstawiając koszty maksymalne uwzględnił w nich zarówno koszty
mie
sięczne wykonania usługi w 2021 r. jak i w 2022 r. Wymagania w zakresie realizacji
przedmiotu zamówienia w latach 2021 r. i 2022 r. są takie same. Zamawiający przewidział,
że w obydwu przypadkach zamówienie realizować będzie 5 osób. Zmieni się powierzchnia
sprzątania z 5 187,73 m2 w roku 2021 do 6 927,66 m2 w roku 2022 i ta okoliczność została
przez wykonawcę wzięta pod uwagę w kalkulacji ceny. Wykonawca ZSW podkreślał, że
koszty wskazane w kalkulac
ji to koszty średniomiesięczne, które uwzględniają maksymalne
koszty w miesiącach o największym obciążeniu. W ramach tych kosztów uwzględniono nie
tylko wzrost kosztów związanych bezpośrednio z powiększeniem powierzchni do sprzątania,
ale również wzrost kosztów w miesiącach zimowych. Niezrozumiale są zarzuty dotyczące
braku możliwości łącznego wskazania kosztów w latach 2021 i 2022 podczas gdy przedmiot
zamówienia wszelkie wymagania Zamawiające pozostają takie same, realizacja zamówienia
odbywać się będzie na takich samych zasadach, z użyciem takiej samej liczby osób, z
użyciem takich samych środków czystości, przy takiej samej specyfice wykonywania
zamówienia. W ocenie Przystępującego Odwołujący traci z pola widzenia fakt, że
zamówienie w roku 2021 jak i w 2022 jest tym samym zamówieniem o takich samych
wymaganiach
, z jedną różnicą, tj. powierzchnią do sprzątania, którą Przystępujący wziął pod
uwagę w wyliczeniu średniomiesięcznych kosztów wykonania usługi, jako całości. W takiej
sytuacji nielogicznym byłoby przyjmowanie innych założeń kosztowych przez wykonawcę w
l
atach 2021 i 2022 bowiem nie zmienia się ani sposób realizacji zamówienia ani liczba osób
skierowanych do wykonania zamówienia. Zmienia się wyłącznie powierzchnia do sprzątania,
przy czym
za ewentualnym zmniejszeniem zamówienia idzie również zmniejszenie kosztów.
Wobec powyższego, właśnie ukazanie maksymalnych możliwych wydatków w kontekście
średnim całej umowy o udzielenie zamówienia publicznego powinno być przekonujące dla
Zamawiającego. Złożona przez Przystępującego kalkulacja ceny w ramach wyjaśnień w
p
ełni koresponduje ze stawkami wskazanymi w Szczegółowej kalkulacji cenowej, złożonej
wraz z ofertą. Potwierdza to fakt, że ceny jednostkowe netto za sprzątanie 1 m2 powierzchni
w skali miesiąca zarówno w roku 2021 jak i 2022 zostały wycenione na takim samym
poziomie, tj. 3,62 zł.
Zasadę, na jakiej Przystępujący dokonał kalkulacji ceny najlepiej zobrazować na
kosztach związanych z zapewnieniem środków czystości. W przypadku środków czystości
Przystępujący założył średniomiesięczny koszt w wysokości 2 097,00 zł (koszt za 24
miesiące 50 328,00 zł). Jest to koszt, który należy uznać za nadmiarowy, bowiem zakłada
duży poziom zużycia środków czystości - taki jak w miesiącach najbardziej obciążonych.
Natomiast poziom zużycia środków czystości w roku 2021 z uwagi na mniejszą powierzchnię
do sp
rzątania będzie wynosił mniej - oznacza to, ze koszt w kalkulacji zabezpiecza te
miesiące. Natomiast koszt na takim poziomie jak wskazany w kalkulacji w pełni zabezpieczy
również środki czystości wykorzystywane w miesiącach o większej powierzchni do
sprzątania, bowiem do jego wyliczenia przyjęto maksymalne zużycie środków czystości.
Taka kalkulacja obejmuje zarówno miesiące z wyższymi wydatkami jak i z mniejszymi.
W przedmiocie
„kosztów zakładowych” Przystępujący w pierwszej kolejności
wskazywał, że koszty zakładowe stanowią marginalny element ceny całkowitej. Ponadto
koszty zakładowe są różne dla każdego z wykonawców. Przede wszystkim na wysokość tzw.
kosztów zakładowych wpływają głównie koszty utrzymania kadry kierowniczej, obsługi biura
itd.,
a w przypadku Przystępującego są one niewielkie z uwagi na strukturę przedsiębiorstwa
a w szczególności fakt, że Przystępujący to firma rodzinna, w której kontraktami zarządza
kilka osób prowadzących firmę. Każdy przedsiębiorca ma swoje własne koszty zakładowe,
które zależą od ilości realizowanych kontraktów, struktury przedsiębiorstwa. Oczywistym jest,
ze firma realizująca kilkadziesiąt kontraktów rozkłada koszty zakładowe na każdy z nich - im
więcej kontraktów tym wysokość kosztu zakładowego przypadająca na jeden kontrakt jest
niższa. Dla przykładu koszty ubezpieczenia czy utrzymania biura cały czas pozostają
niezmienne a im więcej kontraktów realizuje firma, tym mniejsze są koszty zakładowe
przypadające na jeden kontrakt.
Zdaniem wykonawcy ZSW
Odwołujący wskazując na składowe kosztów zakładowych
dopuścił się manipulacji, bowiem wskazał w ramach kosztów zakładowych takie elementy,
które Przystępujący wycenił odrębnie w złożonej kalkulacji. Te element nie stanowiły, zatem
kosztów zakładowych dla Przystępującego, bowiem zostały wyodrębnione i wycenione, jako
samodzielne.
Wobec powyższego zdaniem Przystępującego Odwołujący stara się zafałszować
rzecz
ywisty obraz w zakresie wysokości tzw. kosztów zakładowych, które w istocie są
marginalne a w treści odwołania ich wysokość oraz wpływ na cenę całkowitą oferty zostały
wyolbrzymione.
Odwołujący celowo skupia się na kosztach zakładowych, które nie mają
znac
zenia dla wykonania zamówienia a pomija elementy istotne, czyli koszty osobowe,
których wysokość oraz rzetelność wyliczenia przez Przystępującego nie budzi wątpliwości.
Tym samym odwołanie zniekształca faktyczny obraz zamówienia, w którym jedynym
pewnym i
w pełni obliczalnym elementem kosztowym jest wysokość wynagrodzenia
pracowników, a wszelkie pozostałe koszty są jedynie odzwierciedleniem sytuacji rynkowej
konkretnego wykonawcy.
Przystępujący podkreślał, że koszty zakładowe podobnie jak i zysk wykonawcy
w
ykazane zostały w kalkulacji dla każdej z powierzchni oddzielnie. Przystępujący wykazał
zysk i koszty zakładowe zarówno w powierzchni wewnętrznej, powierzchni zewnętrznej
utwardzonej jak i powierzchni zewnętrznej zielonej. Nieuprawnione jest, zatem przerzucanie
całego ciężaru kosztów zakładowych, jakie poniesie wykonawca w ramach całości
zamówienia wyłącznie na koszty zakładowe przewidziane dla powierzchni wewnętrznej.
Koszty zakładowe z powierzchni wewnętrznych to nie są koszty na pokrycie wszystkich
koszt
ów zakładowych dla tego zamówienia.
W toku posiedzenia Izby strony podtrzymały stanowiska zaprezentowane w pismach
procesowych, które zostały przytoczone powyżej. Natomiast Przystępujący oświadczył, że
składa sprzeciw, co uwzględnienia w całości przez Zamawiającego zarzutów odwołania.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia
przedstawioną przez Zamawiającego, dowody oraz oświadczenia i stanowiska Stron
oraz Przystępującego wyrażone w pismach procesowych oraz na rozprawie Izba
ustali
ła, co następuje.
Zamawiający prowadzi postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego, którego
przedmiotem było wykonanie usługi polegającej na sprzątaniu powierzchni wewnętrznych
obiektów kubaturowych, powierzchni zewnętrznych utwardzonych oraz utrzymaniu i
pielęgnacji terenów zielonych w kompleksach administrowanych przez Jednostkę Wojskową
Nr 6021 w Warszawie z podziałem na 3 (trzy) części:
I cześć zamówienia - usługa sprzątania w kompleksie: (K-3796) Puchały gm. Raszyn,
ul. Sokołowska,
II cześć zamówienia - usługa sprzątania w kompleksie: (K-4699) Warszawa-Wesoła,
ul. Szkolna 14,
III cześć zamówienia - usługa sprzątania w kompleksie (K-0009) Warszawa, ul. Dymińska
13.
Izba ustaliła, że w terminie składania ofert, oferty w części III z następującymi cenami
netto w zakresie sprzątania powierzchni budynków złożyli niżej wymienieni wykonawcy:
1. Konsorcjum Impel
- 712 384,12
zł
2.
Przystępujący
– 526 292,54 zł
3. Konsorcjum STEKOP
– 465 230,97 zł
4. P.P.H.U. KAMYCZKI MEG B. L.
- 814 154,11
zł
5. Konsorcjum DGP CLEAN PARTNER Sp. o.o.
– 875 298,85 zł
6. AMSA Sp. o.o.
– 726 923,40 zł.
7. BM COMPLEX M. B.
– 872 308,08 zł.
8.
Odwołujący
- 566 765,84
zł.
Ponadto Izba ustaliła, że w zakresie części III w zakresie sprzątania powierzchni
budynków w odniesieniu do oferty Przystępującego i Odwołującego przedstawiono
następujące rozbicie cenowe:
− Przystępujący: 225 354,99 zł neto dotyczy 2021 r., 300 937,55 zł neto dotyczy 2022 r.
− Odwołujący: 265 819,29 zł neto dotyczy 2021 r., 300 937,55 zł neto dotyczy 2022 r.
Zamawiający przeprowadził w stosunku do oferty Odwołującego na podstawie art. 90
ust. 1 Pzp procedurę wyjaśniającą w zakresie rażąco niskiej ceny. W treści wezwania z dnia
8 marca 2021 r. Zamawiający w odniesieniu do części III zamówienia podał m. in.: „W
odniesieniu do treści złożonej przez Państwa oferty w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na „wykonanie
usługi polegającej na sprzątaniu powierzchni wewnętrznych obiektów kubaturowych,
powierzchni zewnętrznych utwardzonych oraz utrzymaniu i pielęgnacji terenów zielonych w
kompleksach administrowanych przez Jednostkę Wojskową Nr 6021 w Warszawie”.
Zamawiający - Jednostka Wojskowa Nr 6021 z siedzibą w Warszawie przy ul. Żwirki i Wigury
9/13, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019
r., poz. 1843 z późn. zm.), celem ustalenia czy istotne części
składowe oferty zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz
możliwości jego wykonania, zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów,
dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań
technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki g
odzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,
2)
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów,
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu
sp
ołecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie,
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska,
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
(…)
Część III zamówienia:
Kompleks K
— 0009, Warszawa, ul. Dymińska 13 - lata 2021-2022 dla pozycji sprzątanie
powierzchni wewnętrznych budynków.
Wykonawca zobowiązany jest wykazać w jaki sposób skalkulował proponowaną przez siebie
cenę. Zamawiający kieruje do Wykonawcy pytania w zakresie kalkulacji: Czy wykonanie
danej usługi w ramach zaoferowanej ceny jest możliwe? Czy zamówienie zostanie wykonane
zgodnie z przedmiotem zamówienia wskazanym w SIWZ z uwzględnieniem:
1) sprzątania powierzchni wewnętrznych budynków:
a)
koszty zakupu sprzętu technicznego, naprawy i amortyzacji,
b)
koszty zakupu środków czystości,
c)
koszty ubrań roboczych dla pracowników (w tym: rękawic itp.),
d)
koszty wywozu i utylizacji odpadów z prowadzonej działalności,
e)
koszty usług specjalistycznych: krystalizacja marmuru, polimeryzacja terakoty, mycie
o
kien metodą alpinistyczną, mycie okien z podnośnika),
f)
kosztów wynagrodzeń pracowniczych (zgodnie z wymaganiami Zamawiającego w
zak
resie zatrudnienia pracowników).
Ustawa Prawo zamówień publicznych nie zawiera definicji rażąco niskiej ceny, to jednak w
o
rzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że występuje ona m.in. wówczas, gdy jest
nierealistyczna, gdy nie budzi wątpliwości, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie
za nią przedmiotu zamówienia byłoby nieopłacalne lub gdy różnica cen nie będzie możliwa
do uzasadnienia obiektywnymi okolicznościami, pozwalającymi Wykonawcy zrealizować to
zamówienie bez strat i dodatkowego finansowania wykonania zamówienia z innych źródeł
niż wynagrodzenie umowne.
Wymagane wyjaśnienia należy przesłać drogą elektroniczną na adres platformy zakupowej
Zamawiającego: https://platformazakupowa.pl/pn/ozqst do dnia 15.03.2021 r., opatrzone
kwalifikowanym podpisem elektronicznym przez upoważnione osoby ze strony Wykonawcy.
Wyjaśnienia powinny być możliwie szczegółowe i winny zawierać wszystkie aspekty mające
wpływ na cenę tak. aby nie pozostawiały wątpliwości co do prawidłowego jej wyliczenia. Nie
mogą opierać się na samych oświadczeniach Wykonawcy. Powinny opierać się na
dowodach na ich potwierdzenie, jeżeli okoliczności obiektywnie są możliwe do stwierdzenia
w postaci zaświadczeń, oświadczeń, ofert, umów i innych informacji wytworzonych przez
podmioty niezależne od Wykonawcy. Nie wystarczą same deklaracje i twierdzenia.
Wykonawca zobowiązany jest nie tylko wyliczyć, ale także udowodnić wysokość kosztów
skalkulowanych w cenie oferty.
W przypadku, nieudzielenia wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdzi, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, Zamawiający, zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt. 4 w związku z art. 90 ust.
3 ustawy PZP odrzuci ofertę Wykonawcy.
Wykonawca, nie później niż w terminie składania wyjaśnień, ma prawo zastrzec informacje
stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 419 z późn. zm.). W
takim przypadku Wykonawca powinien zastrzeżoną część wyjaśnień wyodrębnić w postaci
niezależnych plików i wczytać je wraz z wyjaśnieniami (wraz z jednoczesnym zaznaczeniem
dokumentu „Załącznik stanowiący tajemnicę przedsiębiorstwa”).
Zamawiający zaleca, aby pliki zawierające informacje zastrzeżone, jako tajemnica
przedsiębiorstwa zostały przez Wykonawcę nazwane przy użyciu zwrotu "informacje
stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa". Zamawiający nie ujawni informacji stanowiących
tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów, o których mowa powyżej, jeżeli
Wykonawca nie później niż w terminie składania wyjaśnień zastrzegł, że nie mogą być one
udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4 ustawy Prawo
zamówień publicznych”.
W odpowiedzi na ww. wezwanie wykonawca pismem z dnia 15 marca 2021 r. w
odniesieniu do części III zamówienia złożył następujące wyjaśnienia: „W odpowiedzi na
pismo z dn.8.03.2021 r. uprzejmie informujemy, że podane przez nas w formularzach
ofertowych ceny składowe w Częściach I , II i III zostały skalkulowane prawidłowo i
gwarantują Wykonawcy zysk.
Ceny są cenami rynkowymi i nie odbiegają od cen podawanych przez innych Wykonawców
branży sprzątania w całym kraju w podobnych przetargach, z podobnym zakres czynności i
powierzchni do sprzątania.
W cenach składowych dla poszczególnych części uwzględniliśmy w poniższych tabelach
wszystkie elementy kosztotwórcze i tak
Dla powierzchni wewnętrznych
1.
koszty wynagrodzeń pracowniczych ,
2.
koszty dofinansowania pracy osób niepełnosprawnych
3.
koszty usług specjalistycznych
4.
ko
szty wywozu i utylizacji odpadów,
5.
koszty ubrań roboczych,
6.
koszty zakupu środków czystości
7.
koszty zakupu sprzętu technicznego, napraw i amortyzacji
Dla terenów zielonych
1.
koszty wynagrodzeń pracowniczych
2.
koszty dofinansowań pracy osób niepełnosprawnych
3.
koszty środków pielęgnacji roślin ( kora, torf, ziemia, nasiona trawy)
4.
koszty środków ochrony roślin ( opryski)
5.
koszty wywozu i utylizacji odpadów
6.
koszty zakupu worków na odpady
7.
koszty paliwa
8.
koszty zakupu węży i zraszaczy do podlewania trawników
9.
koszty zakupu odzieży roboczej ( rękawic, okularów)
W tabelach I-
IV, na podstawie wyliczeń wykazujemy, że w każdym przypadku cena jest
skalkulowana prawidłowo i nie można tu mówić o rażąco niskiej cenie.
Jako Zakład pracy chronionej , korzystamy z pomocy publicznej oferowanej dla tego typu
zakładów. Występujemy do Państwowego Funduszu Rehabilitacji osób Niepełnosprawnych
o dofinansowanie do zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Dofinansowanie to jest zależne
od ilości pracowników i od stopnia niepełnosprawności. Średniomiesięcznie jest to
dofinansowanie rzędu od 450 zł do 2100 zł na jednego pracownika. Wg danych z lutego
2021 roku, zatrudnienie osób niepełnosprawnych w spółce jest na poziomie 56,53 proc.
W
Części I Puchały, w zakresie utrzymania powierzchni zielonych zaplanowaliśmy
zatrudnienie 2 osób niepełnosprawnych, w Części II Warszawa Wesoła planujemy zatrudnić
3 osoby niepełnosprawne do (3 prac na powierzchniach wewnętrznych i na terenach
zielonych, dla Części III ul. Dymińska - 5 osób do pracy na powierzchniach wewnętrznych.
Do niniejszego pisma załączamy Decyzję o statusie Zakładu Pracy Chronionej, listę
dofinansowań
pracowniczych
z
PFRON
oraz
wskaźnik
zatrudnienia
osób
niepełnosprawnych. (…)
TABELA IV
CZĘŚĆ III Warszawa Dymińska , powierzchnie wewnętrzne
Przychody :
Przychód
1 miesiąc
24 mies.
Umowa
21.928,86
526.292,54
Dofinansowanie z PFRON
5 x 1.150,00 zł
5.750,00
138.000,00
Razem
x
664.292,54
Koszty :
L.p.
Koszt jednego
pracownika
Koszty
miesięczne
Czas trwania
kontraktu
Koszty w
okresie
kontraktu
1
Liczba pracowników ( 5
osób zgodnie z SIWZ +
koordynator 0,75 etatu
5,75
x
x
x
2
Koszt
wynagrodzenia
brutto
jednego
pracownika
2.800,00
16.100,00
24
386.400,00
3
Koszt
związany
z
zatrudnieniem
(ZUS)
pracownika
560,28
3.221,61
24
77.318,64
4
Średniomiesięczny koszt
roczny urlopu
288,88
1.661,06
24
39.865,44
5
Średniomiesięczny koszt
składek ZUS dla urlopu
57,80
332,35
24
7.976,40
6
Koszt zastępstw na
wypadek zwolnień
lekarskich w skali
miesiąca 1 dzień
139,14
800,06
24
19.201,44
7
Całkowity koszt badań
lekarskich
3,75
21,56
24
517,44
8
Całkowity koszt szkoleń
pracowników
3,12
17,94
24
430,56
9
Całkowity koszt ubrań
roboczych
11,80
67,85
24
1.628,40
10
Średniomiesięczny koszt
dodatkowego urlopu (10
135,01
675,05
24
16.201,20
dni) pracownika
niepełnosprawnego na
podstawie
wynagrodzenia brutto
11
Koszt
dodatkowych
zastępstw
za
dni
nieobecności pracownika
niepełnosprawnego,
związany z rehabilitacją,
wizytami u lekarza, 100%
płatne
135,01
675,05
24
16.201,20
12
Koszt
środków czystości i
higienicznych
x
2.097,00
24
50.328,00
13
Koszt amortyzacji sprzętu x
28,50
24
684,00
14
Koszt
mycia
okien,
wynajmu podnośnika,
mycia alpinistycznego
x
2.330,00
4
9.320,00
15
Koszt krystalizacji
x
1.030,00
2
2.060,00
16
Koszt polimeryzacji,
nakładania powłok
ochronnych
x
510,00
8
4.080,00
17
Koszty zakładowe
x
120,00
24
2.880,00
18
Rezerwa finansowa inne
kos
x
100,66
24
2415,82
19
Zysk 6%
x
1.116,00
24
26.784,00
20
Razem
x
x
x
664.292,54
Przez 38 lat obecności na rynku usług sprzątania i dzięki znacznym obrotom,
wypracowaliśmy pozycję solidnego i profesjonalnego partnera. W związku z tym mamy
znaczne zniżki w hurtowniach chemii gospodarczej i u producentów. Dzięki temu kupujemy
środki czystości i higieny oraz wszelkie niezbędne materiały do utrzymania czystości na
terenach zielonych po znacznie niższych cenach niż rynkowe. Do wyjaśnień dołączamy kilka
przykładowych faktur.
Do pisma dołączamy następujące dokumenty:
1.
Decyzja o przyznaniu ZSW MOP83 statusu zakładu pracy chronionej
2.
Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych
3.
Wysokość dofinansowań z PFRON
4.
Decyzje o orzeczeniu niepełnosprawności 10 pracowników
5.
Przykładowe faktury”.
Izba zważyła, co następuje.
Na wstępie Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się
uprawnieniem do korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 505
ust. 1
ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r., poz.
2019 ze zm.) -
zwane dalej: „Nustawą" lub „NPzp") według którego środki ochrony prawnej
określone w ustawie przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu
podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów niniejszej
ustawy.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Przytaczając przepisy stanowiące podstawę prawną zapadłego rozstrzygnięcia, a
których naruszenie przez Zamawiającego zarzucał Odwołujący, wskazać przede wszystkim
należy, że zgodnie z art. 7 ust. 1 Pzp Zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i
przejrzystości. Zaś ust. 3 powołanego przepisu stanowi, że zamówienia udziela się wyłącznie
wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy.
Zgodnie z art.
90 ust. 1 Pzp jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy,
oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia
ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o
minimalnym wynagrodz
eniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Według art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy.
Zaś przepis stanowi, ze zgodnie z art. 90 ust. 3 Pzp Zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp Z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli: zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Natomiast według pkt 6
powyższego przepisu Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: zawiera błędy w obliczeniu ceny
lub kosztu.
Według art. 91 ust. 1 Pzp zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Izba zwraca uwagę, że zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90
us
tawy i jest wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy, iż wykonawca w celu
uzyskania zamówienia zaproponuje cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała
wykonania zamówienia lub spowoduje jego wykonanie w nienależyty sposób, np. kosztem
jakości czy też terminowości wykonania przedmiotu zamówienia. W takim przypadku
dyspozycja art. 89 ust. 1 pkt. 4 Pzp zobowiązuje Zamawiającego do odrzucenia oferty, która
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Istotnym jest, że
ustawodawca ni
e zdefiniował pojęcia „rażąco niska cena”. Sąd Okręgowy w Katowicach w
wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. akt XIX Ga 128/08 stwierdził, że: „przepisy p.z.p. nie
określają definicji pojęcia rażąco niskiej ceny […]. Punktem odniesienia do określenia jest
przedmiot zamówienia i przyjąć można, że cena rażąco niska to taka, która jest
nierealistyczna, niewiarygodna w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i
ewentualnie innych ofert złożonych w toku postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego”.
W związku z brakiem legalnej definicji, w orzecznictwie sądów okręgowych oraz KIO,
a wcześniej w orzecznictwie arbitrażowym, ustalone zostały pewne cząstkowe lub ogólne,
definicyjne ramy i odniesienia dla tego pojęcia. I tak według wyroku KIO 592/13: „o cenie
rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł
rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne”. Ponadto w
wyroku KIO 1562/11 wskazano: „Cena rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia
będzie ceną odbiegającą od jego wartości, a rzeczona różnica nie będzie uzasadniona
obiektywnymi względami pozwalającymi danemu wykonawcy bez strat i finansowania
wykonania zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne, zamówienie to
wykonać. Reasumując, cena rażąco niska jest, więc ceną nierealistyczną, nieadekwatną do
zakresu i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładającą
wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną
rynkową, tzn. generalnie niewystępującą na rynku, na którym ceny wyznaczane są m.in.
poprzez ogólną sytuację gospodarczą panującą w danej branży i jej otoczeniu biznesowym,
postęp technologiczno-organizacyjny oraz obecność i funkcjonowanie uczciwej konkurencji
podmiotów racjonalnie na nim działających.”
Izba stanęła na stanowisku, że ocena zgromadzonego w sprawie materiału
dowodowego przesądza o prawidłowości pierwotnej decyzji Zamawiającego, polegającej na
wyborze oferty wykonawcy ZSW, jako
najkorzystniejszej w części III zamówienia. Izba
stwierdziła, że Odwołujący nie wykazał, że w cena oferty złożonej przez Przystępującego w
części III zawiera cenę rażąco niską lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Izba
nie dopatrzyła się również naruszenia przez Zamawiającego naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 6
Pzp, polegającego na zaniechaniu odrzucenia oferty Przystępującego z uwagi na błąd w
obliczeniu ceny.
Izba wskazuje, że spór pomiędzy Odwołującym a Przystępującym koncentrował się
na kwestii związanej w istotną częścią składową ceny tj. Sprzątanie powierzchni
wewnętrznych budynków w III części zamówienia - usługa sprzątania w kompleksie (K-0009)
Warszawa, ul. Dymińska 13.
Na wstępie poczynionych rozważań wskazać należy, że cena oferty Przystępującego
w zakresie składowej „Sprzątanie powierzchni wewnętrznych budynków” w III części
zamówienia jest, co prawda najniższa spośród 7 ofert ocenianych przez Zamawiającego
(
jeśli pominąć ofertę Konsorcjum STEKOP, która została przez Zamawiającego odrzucona
na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp),
złożonych w postępowaniu ofert, gdyż wynosiła
526
292,54 zł, ale nie pozostaje w znaczącej, a na pewno nie w rażącej dysproporcji w
stosunku kolejnej oferty, tj. oferty
Odwołującego opiewała na kwotę 566 765,84 zł netto.
Zatem omawiana składowa była niższa od składowej zawartej w ofercie Odwołującego o 40
473,30 zł (7%). Kolejny poziom cenowy zawarty w następnych dwóch ofertach wyniósł
odpowiednio: 712 384,12 zł i 726 923,40 zł. W takim przypadku różnica wynosi odpowiednio:
186
091,58 zł (26%) i 200 630,86 (27%). Następny poziom cen w zakresie pozostałych
trzech ofert ukształtował się na poziomie ponad 800 tys. zł. Na podstawie informacji
zamieszczonych powyżej rysuje się obraz różnic cenowych pomiędzy kolejnymi ofertami w
postepo
waniu, który pozwala na stwierdzenie, że ceny składowej „Sprzątanie powierzchni
wewnętrznych budynków” w III części zamówienia w przypadku Przystępującego i
Odwołującego kształtują się na podobnym poziomie i dopiero kolejne oferty uplasowały się
na wyższym poziomie.
W konte
kście powyższego zwrócenia uwagi wymaga, że wskazany poziom ceny
zawarty w ofercie Przystępującego wzbudził wątpliwości po stronie Zamawiającego, który
wystosował na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp do wykonawcy ZSW wezwanie do złożenia
wyjaśnień. W tym zakresie należy zwrócić uwagę na sformułowanie treści wezwania, w
którym Zamawiający poza przywołaniem podstawy prawnej i zacytowaniem przepisu zawarł
następujące stwierdzenia oraz sformułował pytania: „Wykonawca zobowiązany jest wykazać,
w jaki
sposób skalkulował proponowaną przez siebie cenę. Zamawiający kieruje do
Wykonawcy pytania w zakresie kalkulacji: Czy wykonanie danej usługi w ramach
zaoferowanej ceny jest możliwe? Czy zamówienie zostanie wykonane zgodnie z
przedmiotem zamówienia wskazanym w SIWZ z uwzględnieniem: (…)”. Zamawiający
pouczył także wykonawcę, iż „wyjaśnienia powinny być możliwie szczegółowe i winny
zawierać wszystkie aspekty mające wpływ na cenę tak, aby nie pozostawiały wątpliwości, co
do prawidłowego jej wyliczenia. Nie mogą opierać się na samych oświadczeniach
Wykonawcy. Powinny opierać się na dowodach na ich potwierdzenie, jeżeli okoliczności
obiektywnie są możliwe do stwierdzenia w postaci zaświadczeń, oświadczeń, ofert, umów i
innych informacji wytworzonych przez podmioty niezależne od Wykonawcy. Nie wystarczą
same deklaracje i twierdzenia. Wykonawca zobowiązany jest nie tylko wyliczyć, ale także
udowodnić wysokość kosztów skalkulowanych w cenie oferty”.
Przede wszystkim stwierdzić należy, że Przystępujący zastosował się do wezwania
Zam
awiającego i przedstawił w wyznaczonym terminie odpowiednie wyjaśnienia wraz z
dowodami w postaci: decyzji o przyznaniu wykonawcy ZSW statusu zakładu pracy
chronionej, wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, wysokości dofinansowań z
PFRON, decyzji o
orzeczeniu niepełnosprawności dla 10 pracowników, przykładowych
faktur.
Przeprowadzona analiza wyjaśnień złożonych przez Przystępującego doprowadziła
Izbę do przekonania, że zarzuty zgłoszone przez wykonawcę AWIMA w odwołaniu należy
uznać za nieuzasadnione. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawiają następujące
argumenty.
Przede wszystkim Izba uznała za konieczne odniesienie się do kwestii wskazania
przez Przystępującego w złożonych wyjaśnieniach, iż przy realizacji zamówienia w zakresie
czynności „Sprzątanie powierzchni wewnętrznych budynków” w III części zamówienia będzie
korzystał z osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym. W ocenie Izby
p
rzeprowadzona pod tym kątem analiza wyjaśnień Przystępującego bez wątpienia pozwala
na stwierdzenie, że wykonawca ZSW przy kalkulacji ceny bazował na potencjale
opierającym się o osoby niepełnosprawne, bowiem w treści pisma z dnia 15 marca 2021 r.
wykonawca ZSW
wyraźnie wskazywał, że posiada status zakładu pracy chronionej i korzysta
z pomocy publicznej oferowan
ej dla tego typu zakładów. Według danych z lutego 2021 r.
zatrudnienie osób niepełnosprawnych w spółce wyniosło 56,53%. Ponadto wykonawca ZSW
podał, że występuje do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych o
dofinansowanie do zatrudnienia
osób niepełnosprawnych, które jest zależne od ilości
pracowników i od stopnia niepełnosprawności. Do pisma z wyjaśnieniami Przystępujący
załączył Decyzję o statusie Zakładu Pracy Chronionej, listę dofinansowań pracowniczych z
PFRON oraz wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych a także dokumenty dla 10 osób
z
niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym.
W tym aspekcie należy również zwrócić uwagę, że w rzeczonych wyjaśnieniach
wykonawca ZSW
wyjaśnił, że „W Części I Puchały, w zakresie utrzymania powierzchni
zielonych zaplanowaliśmy zatrudnienie 2 osób niepełnosprawnych, w Części II Warszawa
Wesoła planujemy zatrudnić 3 osoby niepełnosprawne do (3 prac na powierzchniach
wewnętrznych i na terenach zielonych, dla Części III ul. Dymińska - 5 osób do pracy na
p
owierzchniach wewnętrznych”. Powyższe wyjaśnienia o korzystaniu przy realizacji
zamówienia z potencjału osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (10 osób)
odpowiadało ilości przedstawionych wraz z wyjaśnieniami dokumentów w postaci orzeczeń o
stopni
u niepełnosprawności.
Kolejno wskazać należy, że rozwinięcie i uszczegółowienie informacja o korzystaniu
przez Przystępującego z osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym przy realizacji
przedmiotu zamówienia znajduje się Tabeli IV dotyczącej zarówno „Przychodów” jak i
„Kosztów”. Dostrzeżenia wymaga, że w tabeli „Przychody” wykonawca ZSW wprost podał,
że będzie posiadał przychody dofinasowania z PEFRON na kwotę 5.750 zł/miesiąc a
138
000 zł/24 miesiące. Wykonawca podał również sposób kalkulacji tej kwoty przez podanie
działania tj. 5 x 1.150 zł. W aspekcie wyjaśnień złożonych przez Przystępującego, złożonych
dowodów Izba uznała, że powyższe działanie jest na tyle jasne, że nie wymaga jakiegoś
dodatkowego szczegółowego opisu i należy je rozumieć w ten sposób, że liczba 5 oznacza
ilość pracowników zaangażowanych w realizację czynności do pracy na powierzchniach
wewnętrznych. Zaznaczenia wymaga, że wykonawca ZSW oprócz wyjaśnień w tym zakresie
załączył do wyjaśnień dokumenty dla 10 osób, z których wynikało, że dotyczą one osób z
niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym, co nie tylko uwiarygadnia złożone
wyjaśnienia, ale w sposób oczywisty dowodzi, że Przystępujący zamierza korzystać przy
realizacji zamówienia z tego rodzaju potencjału osobowego, czemu dał wyraz w strukturze
kalkulacji ceny.
Nie sposób również pominąć tego, że w wierszu 10 i 11 Tabeli nr IV w
zakresie „Kosztów” Przystępujący wyspecyfikował koszty, tj.: „Średniomiesięczny koszt
dodatkowego urlopu (10 dni) pracownika niepełnosprawnego wynagrodzenia brutto” oraz
„Koszt dodatkowych zastępstw za dni nieobecności pracownika niepełnosprawnego,
związany z rehabilitacją, wizytami u lekarza, 100% płatne”, co wprost wskazywało, że
Przystępujący przy kalkulacji ceny uwzględniał koszty dotyczące kształtowania wynagrodzeń
przy realizacji przedmiotu zamówienia z wykorzystaniem pracowników niepełnosprawnych.
Jeśli chodzi o wysokość miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika
niepełnosprawnego to stwierdzić należy, że przepis art. 26a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia
1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (tj.
Dz. U. z 2021 r. poz. 573)
stanowi, że pracodawcy przysługuje ze środków Funduszu
miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, o ile
pracownik ten został ujęty w ewidencji zatrudnionych osób niepełnosprawnych, o której
mowa w art. 26b ust. 1. Miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika
niepełnosprawnego, zwane dalej „miesięcznym dofinansowaniem”, przysługuje w kwocie:
1) 1950 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia
niepełnosprawności;
2) 1200 zł – w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia
niepełnosprawności;
3) 450 zł - w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do lekkiego stopnia
niepełnosprawności.
Zaznaczyć należy, że kwota miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia
pracowników
niepełnosprawnych
zaliczonych
do
umiarkowanego
stopnia
niepełnosprawności zgodnie z art. 17 pkt 4 lit. a) ustawy z 31 marca 2020 r. ustawa o
zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem,
przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych
nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568) wynosi
1200 zł. Wobec tego Izba uznała za uzasadnione przyjęcie przez Przystępującego kwoty
dofinasowania z PEFRON na poziomie
1150 zł dla jednej osoby w skali jednego miesiąca.
Izba nie dopatrzyła sprzeczności pomiędzy kwotą wskazaną przez Przystępującego w
wyjaśnieniach a kwotą dofinansowania wskazaną w ww. ustawie, bowiem to Przystępujący,
jako
wykonawca składający ofertę decyduje o kształcie i strukturze cenowej oferty. Tym
samym w Ocenie Izby wykonawcy przysługiwało uprawnienie, aby w tym zakresie wskazać
kw
otę dofinasowania z PEFRON uwzględnioną w cenie oferty, która co ważne, nie jest
większa a mniejsza niż 1200 zł miesięcznie.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba stwierdziła, że Odwołujący nie zakwestionował
skutecznie ani istotnej części składowej ceny takiej jak sprzątanie powierzchni wewnętrznych
budynków w III części zamówienia, a w konsekwencji nie można również uznać, że wykazał,
iż cena zaoferowana przez Przystępującego w tej części zamówienia ma charakter rażąco
niskiej. Odwołujący poza własnymi twierdzeniami, które Izba uznała za gołosłowne nie
przedstawił jakichkolwiek dowodów na poparcie zgłoszonej tezy, podczas, gdy ciężar
dowodu
spoczywał właśnie na Odwołującym. Na kanwie powyższych rozważań Izba
stwierdziła, że po stronie wykonawcy ZSW istnieją szczególnie korzystne warunki
wykonywania zamówienia. Przystępujący, jako zakład pracy chronionej uzyskuje z tego
tytułu dofinansowanie PFRON na wynagrodzenie pracowników, co ma niewątpliwie istotne
znaczenie cenotwórcze. Co istotne, Odwołujący w ogóle nie podważał, poza kosztami
wynagrodzenia pozostałych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników
niepełnosprawnych.
Izba uznała za nietrafną argumentację Zamawiającego oraz Odwołującego
zasadzającą się na tym, iż wykonawca ZSW w złożonych wyjaśnieniach powinien był
ukształtować wartości usługi sprzątania wewnętrznych powierzchni budynków z podziałem
na lata: 2021 i 2022 a
przedstawił te dane łącznie dla całego okresu realizacji usługi. Izba
stoi na stanowisku, że tego rodzaju oczekiwanie ze strony Zamawiającego nie zostało
wyrażone w treści wezwania z dnia 8 marca 2021 r. Tym samym wykonawca ZSW nie mógł
domyślać się, że wyjaśnienia przedstawione Zamawiającemu mają wyglądać właśnie w taki
sposób. Izba prezentuje pogląd, że nic nie stało na przeszkodzie temu, aby Zamawiający,
chcąc poznać strukturę kosztów w rozbiciu na poszczególne lata ponownie wystąpił przed
dokonaniem wyboru oferty najkorzystniejszej do wykonawcy ZSW na podstawie art. 90 ust. 1
Pzp o przedstawienie właśnie takiego ujęcia kalkulacji ceny. Skład orzekający aprobuje
ugruntowany w orzecznictwie Izby pogląd o jednokrotności wezwania do złożenia wyjaśnień
jednak zauważa, że w tej sytuacji mielibyśmy do czynienia z ponownym wezwaniem, które
mieściłoby się w kategoriach dopuszczalności, bowiem dotyczyłoby rozwinięcia zagadnienia
kalkulacji kosztów, która została wskazana w pierwotnych wyjaśnieniach Przystępującego.
Z
a błędną Izba uznała również argumentację zasadzającą się problematyczności rozliczeń,
które mają następować w odstępach miesięcznych, z uwzględnieniem konkretnej podstawy
wynagrodzenia, jaką jest wielkość powierzchni, na podstawie Szczegółowej kalkulacji
cenowej i uwzględnionych tam bezpośrednio kwot. Izba uznała, że powyższych rozliczeń bez
wątpienia można dokonać na podstawie danych zawartych w ofercie Przystępującego, co
zostało potwierdzone wyjaśnieniami Przystępującego złożonymi podczas rozprawy, którym
nie zaprzeczył ani Zamawiający ani Odwołujący.
Następnie Izba odniosła się do zarzutów odwołania zasadzających się na wysokości
kosztach zakładowych wskazanych w kalkulacji ceny zawartej w wyjaśnieniach z dnia 15
marca 2021 r. Izba stwierdziła, że Odwołujący nie wykazał zasadności tezy wskazanej w
odwołaniu.
Zgodzić się należy z Przystępującym, że pojęcie kosztów zakładowych nie zostało
zdefiniowane i pod tym pojęciem wykonawca mógł zmieścić ten rodzaj kosztów, który uznała
za stosowny. Wykonawca ZSW
w piśmie procesowym wyjaśnił, że w jego przypadku koszty
te mają charakter marginalny z uwagi na strukturę przedsiębiorstwa a w szczególności fakt,
że jest to firma rodzinna, w której kontraktami zarządza kilka osób prowadzących firmę.
Ponadto wyjaśnił, że Odwołujący wskazał w ramach kosztów zakładowych takie elementy,
które Przystępujący wycenił odrębnie w złożonej kalkulacji. Te element nie stanowiły, zatem
kosztów zakładowych dla Przystępującego, bowiem zostały wyodrębnione i wycenione, jako
samodzielne
lub też są niewielkie albo w ogóle nie występują. I tak:
− „koszt ubezpieczenia - jest nieznaczny, w skali roku składka na ubezpieczenie wynosi
2 800
zł, co w rozbiciu na około 65 umów realizowanych przez wykonawcę, wynosi
około 43 zł na jedne kontrakt rocznie,
− koszt transportu - w zamówieniu tego rodzaju w ogóle nie występują koszty
transportu,
− koszt prania odzieży - został ujęty przez Przystępującego odrębnie - w tabeli IV w pkt.
9 -
całkowity koszt ubrań roboczych,
− serwis urządzeń - został ujęty przez Przystępującego odrębnie - w tabeli IV w pkt. 13
-
koszt amortyzacji sprzętu,
− nadzór nad realizacją zamówienia - znikomy z uwagi na po pierwsze zaangażowanie
zgodnie z OPZ osoby do nadzoru, po drugie ze struktury przedsiębiorstwa - jako firmy
rodzinnej,
− koszty utylizacji zużytych opakowań, środków chemicznych - są zawarte w innych
elementach ceny, niż sugeruje Odwołujący,
− koszty utrzymania biura - rozkładają się na wiele kontraktów,
− koszty kadry kierowniczej - rozkładają się na wiele kontraktów,
− koszt wody dla pracowników - koszt marginalny - a ponadto może być uwzględniony
w innych elementach ceny”.
Izba za wiarygodne i zasadne uzn
ała wyjaśnienia Przystępującego, który podkreślał,
że „koszty zakładowe podobnie jak i zysk wykonawcy wykazane zostały w kalkulacji dla
każdej z powierzchni oddzielnie. Przystępujący wykazał zysk i koszty zakładowe zarówno w
powierzchni wewnętrznej, powierzchni zewnętrznej utwardzonej jak i powierzchni
zewnętrznej zielonej. Nieuprawnione jest, zatem przerzucanie całego ciężaru kosztów
zakładowych, jakie poniesie wykonawca w ramach całości zamówienia wyłącznie na koszty
zakładowe przewidziane dla powierzchni wewnętrznej. Koszty zakładowe z powierzchni
wewnętrznych to nie są koszty na pokrycie wszystkich kosztów zakładowych dla tego
zamówienia”.
Z tych względów Izba nie stwierdziła również, aby oferta Odwołującego podlegała
odrzuceniu na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 6 Pzp z uwagi na to, iż zawiera błędy w obliczeniu
ceny lub kosztu.
Uwzględniając powyższe Izba stanęła na stanowisku, że nie potwierdziły się zarzuty
naruszenia przez Zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3 Pzp, art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp, art. 90 ust. 2 i
3 Pzp
oraz art. 91 ust 1 Pzp. Izba nie dopatrzyła się także naruszenia przez Zamawiającego
art. 89 ust. 1 pkt 6 Pzp.
Zgodnie z art. 557 NPzp, w wyroku oraz w postanowieniu kończącym postępowanie
odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei w świetle art.
575 NPzp strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący sprzeciw ponoszą
koszty postępowania odwoławczego stosownie do jego wyniku. W związku z tym Izba
kosztami postepowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 1211/21 zgodnie z art. 575
NPzp oraz
§ 2 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 5 ust. 1 i 2 lit. b) oraz § 8 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437) w kwocie 18 600 zł, (na którą składał się
koszt wpis od odwołania uiszczony przez Odwołującego oraz wynagrodzenia pełnomocnika
Przystępującego) - obciążyła Odwołującego, jako stronę przegrywającą.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………………….…
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1973/21 z dnia 2021-09-07
- Sygn. akt KIO 2070/21 z dnia 2021-09-03
- Sygn. akt KIO 1875/21 z dnia 2021-08-31
- Sygn. akt KIO 2281/21 z dnia 2021-08-11
- Sygn. akt KIO 1985/21 z dnia 2021-08-06
