rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-07-09
rok: 2021
data dokumentu: 2021-07-09
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 1298/21
KIO 1298/21
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński, Ewa Kisiel, Marek Koleśnikow Protokolant: Aldona Karpińska
Przewodniczący: Ernest Klauziński, Ewa Kisiel, Marek Koleśnikow Protokolant: Aldona Karpińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 lipca 2021 r. w Warszawie
odwołania wniesionego do
Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 kwietnia 2021 r. przez wykonawcę
MERA-
SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim w
postępowaniu
prowadzonym
przez
zamawiającego
Miejskie
Przedsiębiorstwo
Komunikacyjne
– Łódź Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi;
przy udziale wykonawcy
Mennica Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
odwołania wniesionego do
Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 kwietnia 2021 r. przez wykonawcę
MERA-
SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim w
postępowaniu
prowadzonym
przez
zamawiającego
Miejskie
Przedsiębiorstwo
Komunikacyjne
– Łódź Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi;
przy udziale wykonawcy
Mennica Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1.
Oddala odwołanie.
2.
K
osztami postępowania obciąża wykonawcę MERA-SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A.
z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim i:
2.1
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę MERA-
SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim, tytułem
wpisu
od odwołania.
2.2
zasądza od wykonawcy MERA-SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w
Grodzisku Mazowieckim
na rzecz zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa
Komunikacyjnego
– Łódź Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi kwotę 3 600 zł (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
S
tosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………..………….
………………..………….
………………..………….
Sygn. akt KIO 1298/21
U z a s a d n i e n i e
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi (dalej:
„Zamawiający” lub „MPK”) prowadzi na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 oraz z 2020 r. poz. 1086), zwanej dalej: „ustawą”
lub „Pzp” - w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
pt.
„Dzierżawa, wraz z kompleksową obsługą serwisową, automatów mobilnych, służących do
sprzedaży biletów lokalnego transportu zbiorowego w Łodzi na przejazd pojazdami komunikacji
miejskiej”. Wartość zamówienia jest większa niż kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8
Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej 24 grudnia 2020 r. pod numerem 2020/S 251-633418.
30 kwietnia 2021 r. wykonawca MERA-
SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Grodzisku
Mazowieckim
(dalej: „Odwołujący” lub „wykonawca MERA-SERWIS) wniósł odwołanie wobec:
− czynności wyboru w dniu 20 kwietnia 2021 r. oferty wykonawcy MENNICA POLSKA S.A. z
siedzibą w Warszawie (dalej: „Mennica”, „Przystępujący” lub „Wykonawca”), jako
najkorzystniejszej w postępowaniu;
− zaniechania odrzucenia oferty Mennicy;
− zaniechania odtajnienia i udostępnienia Odwołującemu informacji zastrzeżonych przez
Wykonawcę, jako tajemnica przedsiębiorstwa w wyjaśnieniach dotyczących zaoferowanej
przez Menni
cę ceny z dnia 19 marca 2021 r.
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów prawa:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 i art. 7 ust. 1 ustawy przez zaniechanie odrzucenia oferty
Mennicy, jako oferty
zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia
oraz błędną ocenę wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę w tym zakresie, mimo że oferta
Mennicy
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2. art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nie
uczciwej konkurencji (dalej: „uznk”) przez zaniechanie odrzucenia
oferty Wykonawcy,
pomimo, że jej złożenie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji;
3. art. 7 ust. 3 Pzp oraz art. 91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4 Pzp
przez wybór, jako
najkorzystniejszej
oferty podlegającej odrzuceniu;
4. art. 8 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 uznk przez zaniechanie odtajnienia i udo
stępnienia
Odwołującemu informacji zastrzeżonych przez Wykonawcę, jako tajemnica przedsiębiorstwa
w wyjaśnieniach dotyczących zaoferowanej przez Mennicę ceny, pomimo, że nie stanowią
one tajemnicy przedsiębiorstwa.
W związku z powyższym wykonawca MERA-SERWIS wnosił o:
1.
uwzględnienie odwołania;
2.
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty Mennicy, jako
najkorzystniejszej w p
ostępowaniu;
3.
nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty Mennicy;
4.
nakazanie Zamawiającemu dokonania ponownego badania i oceny ofert i wyboru oferty
Odwołującego, jako najkorzystniejszej w postępowaniu;
5.
nakazanie Zamawiającemu odtajnienia i udostępnienia Odwołującemu całości wyjaśnień dot.
zaoferowanej przez Mennicę ceny
;
6. dopuszczenie i
przeprowadzenie dowodów, w tym dowodów z dokumentów powołanych w
odwołaniu oraz dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania, a także
przedłożonych w toku postępowania odwoławczego - na okoliczności przytoczone w
odwołaniu oraz w toku postępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu wykonawca MERA-SERWIS
podniósł m.in., że:
I.
Rażąco niska cena w ofercie Wykonawcy i nieprawidłowa ocena złożonych przez niego
wyjaśnień cenowych
Odwołujący podniósł, że Zamawiający powziął wątpliwości, co do prawidłowości ceny Mennicy
i wezwał ją 10 marca 2021 r. do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, wskazując, że
„cena oferty Wykonawcy wydaje się rażąco niska w stosunku do określonego przedmiotu zamówienia
i budzi wątpliwości, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów”. W odpowiedzi na to
wezwanie, Mennica w dniu 19 marc
a 2021 r. złożyła wyjaśnienia w sprawie ceny ofertowej.
Odwołujący wyjaśnił, że nie uzyskał dostępu do zasadniczej części merytorycznej wyjaśnień
rażąco niskiej ceny złożonych przez Mennicę ze względu na niezasadne - jego zdaniem - zastrzeżenie
ich, jako tajemnicę przedsiębiorstwa, a udostępnione mu zostały jedynie ich fragmenty o charakterze
ogólnym. Niezależnie jednak od nieznajomości szczegółowej treści złożonych przez Mennicę
wyjaśnień i kalkulacji, Odwołujący wskazywał, że Mennica nie jest zdolna zrealizować przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego za zaoferowaną cenę mającą
charakter dumpingowy.
Odwołujący podkreślił, że w pierwotnej treści dokumentacji postępowania, Zamawiający w pkt
11.1 OPZ określił przedmiot zamówienia automaty używane, które zostały zdefiniowane w
następujący sposób: 1.1. wyprodukowane w latach 2012-2020; 1.2. były eksploatowane w
autobusach, tramwajach lub pociągach; 1.3. nadają się do dalszego użytku. Jedynym kryterium oceny
ofert, zgodnie z pkt XIII.1 SIWZ, była wówczas cena o wadze 100%. Mennica złożyła do KIO 4
stycznia 2021 r.
odwołanie, w którym zakwestionowała treść OPZ w zakresie nie uwzględnienia
automatów nowych. Zamawiający uwzględnił wówczas zarzuty odwołania, modyfikując treść pkt 11.1
OPZ i dopuszczając - oprócz automatów używanych - także zaoferowanie automatów nowych, które
zdefiniowane, jako „automaty fabrycznie nowe, wyprodukowane po 1 stycznia 2020 r. i
nieeksploatowane, niemontowane w pojazdach; podzespoły biletomatu nie mogą być starsze niż z
2020 r.”. Zamawiający wprowadził jednocześnie dodatkowe kryterium oceny ofert do pkt XIII.1 - stan
(automat nowy/używany) o wadze 15%. Zgodnie z ppkt XIII.2.2 SIWZ, w wypadku zaoferowania
automatów nowych, oferent uzyskiwał 15 pkt w ramach tego kryterium, a w wypadku zaoferowania
automatów używanych 0.
Zdaniem wykonawcy MERA-
SERWIS istotnym jest, że w treści złożonego odwołania Mennica
wprost wskazała, że rynkowy koszt urządzenia spełniającego wymagania Zamawiającego wynosi ok.
20 000 zł. Natomiast pomiędzy powyższą wartością rynkową automatu spełniającego wymagania OPZ
a cen
ą jednostkową przyjętą przez Mennicę zachodzi ogromna różnica. Po przemnożeniu, bowiem
powyższej ceny jednostkowej przez 553 liczbę sztuk automatów wymaganych przez Zamawiającego -
okazuje się, że rynkowe koszty pozyskania samych biletomatów w cenie rynkowej powinny wynieść
11 000 000 zł, a więc znacznie ponad zaoferowaną przez Mennicę cenę (6 705 014,40 zł).
Tymczasem w ofercie złożonej przez Mennicę cena jednostkowa jednego urządzenia wraz z
instalacją, przygotowaniem oprogramowania oraz z kompleksową obsługą serwisowo-eksploatacyjną
przez okres 45 miesięcy została wyceniona jedynie na kwotę 12.124,80 zł netto (taka kwota wynika z
zaoferowanej ceny przy braku jakichkolwiek kosztów dodatkowych, które również należało uwzględnić
w cenie, o czym mowa poniżej), a więc na prawie 8 tys. złotych mniej niż wartość rynkowa wskazana
przez samą Mennicę za samo urządzenie. Odwołujący zwracał uwagę, że Mennica nie jest
producentem urządzeń i musi kupić urządzenia od innego podmiotu (Emtest a.s.), a więc musi
uwzględnić jego marżę. Podwykonawstwo w tym zakresie zostało wyraźnie potwierdzone zarówno w
złożonych przez Mennicę wyjaśnieniach cenowych (części jawnej), jak i w uzupełnionym oświadczeniu
dot. zakresu podwykonawstwa z 10 maja 2021 r.
Kolejno Odwołujący stwierdził, że Mennica podjęła przy tym w treści złożonych wyjaśnień
cenowych próbę zdyskredytowania wagi własnego twierdzenia o rynkowym koszcie jednostkowym
automatu -
20 000 zł, wskazując, że nie stanowi ono żadnego rodzaju deklaracji, co do kosztów
ponoszonych pr
zez Mennicę. Koszt ten, oparty o „najlepszą wiedzę Mennicy” (cytat z odwołania
Mennicy), posłużył, jako główny argument do przekonania Zamawiającego do zmiany treści
dokumentacji Postępowania na korzystną dla Mennicy. Brak obowiązku oferowania ceny opartej na
dokładnie takim samym koszcie jak wskazany w odwołaniu nie przeczy tezie, że sama Mennica
potwierdziła w odwołaniu, że 20 000 zł to koszt rynkowy za tego typu automat, a co za tym idzie
zaoferowanie tak znacząco niższej ceny jak 12 124,80 zł za całość zamówienia (tj. znacznie szerszy
przedmiot obecnego zamówienia niż produkcja samych automatów), nie ma żadnego uzasadnienia
merytorycznego i świadczy o dumpingu cenowym.
Zdaniem wykonawcy MERA-SERWIS n
ieprawidłowym jest także stanowisko Mennicy zajęte w
tr
eści złożonych wyjaśnień, jakoby zmiany wprowadzone przed terminem składania ofert w treści
SIWZ mogły doprowadzić do istotnego obniżenia ceny ostatecznie zaoferowanej w stosunku do ceny
rynkowej wskazanej w odwołania. Wpływ wyjaśnień Zamawiającego jest w rzeczywistości pomijalny, a
przez Mennicę został zaprezentowany w sposób ogólnikowy i wyolbrzymiony. Tytułem przykładu,
Mennica twierdzi, że Zamawiający zrezygnował z przedstawienia homologacji pojazdowej, tymczasem
Zamawiający utrzymał obowiązek spełniania przez automaty mających zastosowanie w tym zakresie
wymagań Reg. Nr 10.05 EKG ONZ (pkt 3.1.2 OPZ), co wciąż wiąże się z koniecznością
odpowiedniego dostosowania automatów do tego standardu, jak i przeprowadzenia szeregu
kosztownych badań przez akredytowane laboratorium w celu potwierdzenia spełniania tych wymagań.
Tak samo np. wskazane przez Mennicę parametry ekranu automatu biletowego - Zamawiający
złagodził jedynie wymagania dotyczące jasności ekranu, ale pozostałe parametry, czyli wielkość
ekranu, rozd
zielczość i opisane funkcjonalności nie uległy zmianie. Sama zmiana dotycząca
parametru podświetlenia nie ma jakiegokolwiek istotnego znaczenia dla kalkulacji ceny ofertowej.
Zresztą znamiennym jest to, że Mennica nie wskazała konkretnych, wymiernych kosztów, które udało
się zaoszczędzić dzięki wprowadzonym przez Zamawiającego zmianom w dokumentacji
postępowania.
W opinii Odwołującego należy też odnotować, że Mennica w złożonym przez siebie odwołaniu
wskazywała dodatkowo, że w powyższym koszcie jednostkowym 20 000 (przemnożonym przez 553
sztuk automatów) niezawarte się wszystkie koszty związane z realizacją zamówienia, gdyż konieczne
jest jeszcze uwzględnienie kosztów w następującym zakresie:
a) w
yprodukowanie urządzeń lub dostosowanie używanych urządzeń do szczegółowych
wymagań Zamawiającego pod kątem konstrukcji, kolorystyki, oznakowania;
b) d
ostosowanie sposobu mocowania do istniejących stelaży oraz instalacji elektrycznej
Zamawiającego;
c) dostosowanie oprogramowania do specyficznej taryfy biletowej
Zamawiającego, unikalnej
tylko dla miasta Łodzi ze względu na stopień skomplikowania;
d) z
apewnienie transportu, dostawy i uruchomienia urządzenia;
e) z
organizowanie zaplecza technicznego i serwisowego do utrzymania w sprawności urządzeń.
Zdaniem Odwołującego Wykonawca nie mógł, zatem w zaoferowanej cenie uwzględnić
zarówno rynkowej wyceny nowych automatów, jak i wskazanych przez samego siebie kosztów
dodatkowych, które są w jego mniemaniu niezbędne do realizacji przedmiotu zamówienia, przy czym
koszty te nie wy
czerpują całości kosztów niezbędnych w celu realizacji zamówienia, które odwołujący
szerzej przedstawia poniżej. W tym celu zasadnym jest ponowne przytoczenie przez Odwołującego
argumentów i szacunków wskazanych w piśmie przesłanym do Zamawiającego 8.03.2021 r., które
zachowują swoją trafność i aktualność.
Odwołujący w treści odwołania przedstawił w ujęciu tabelarycznym rynkową własną kalkulację
kosztów minimalnych dla realizacji zamówienia z zaoferowaniem urządzeń nowych, uwzględniającą
istotne koszty niez
będne do należytego wykonania całego zamówienia zgodnie z OPZ na poziomie
określonym w oparciu o doświadczenie i wiedzę Odwołującego, jako absolutnie minimalny, bez
wliczenia jakiejkolwiek marży.
L.p.
Koszt
Cena jednostkowa
/zł
Ilość urządzeń/m-cy
SUMA
1)
Koszt urządzenia
11500,00/1 szt.
553
6.359.500
2)
Zapas części zamiennych
na potrzeby utrzymania 553
automatów w sprawności
80.000
koszt jednostkowy
80.000
3)
Rozszerzenie gwarancji 21
miesięcy
ponad
standardową 24 miesiące
ofertowaną
przez
producentów 3% wartości
automatu rocznie
498,75
553
275.808 zł
4)
Koszty
eksploatacyjne
(smary, sprężone powietrze,
specjalistyczne ścierki, płyny
do mycia urządzeń, naklejki
na urządzenia)
2.000,00/1 m-ce
45 m-cy
90.000
5)
Koszty montażu i płyty
pośredniej (specjalistyczne
uchwyty złącza elektryczne)
umożliwiającej montaż
automatów do stelaży w
pojazdach.
500,00/1 szt.
553
276.500
6)
Koszt eksploatacyjno-
serwisowy
-
koszty serwisantów na
miejscu 4 osoby
- koszty utrzymania
samochodów oraz paliwa
- koszt utrzymania
pomieszczenia serwisowego
- koszt
wyposażenia
serwisantów i biura
- koszty eksploatacyjne
- koszty wsparcia
developerskiego
programistycznego
- koszty help desk
92,91 zł
553 x 45 m-cy
2.312.170
7)
Transmisja danych (karty
4,00/1 karta/ 1
m-ce
553
45 m-cy
99.540
8)
Koszt utrzymania Serwerów
pod System Centralny
1.000/1 m-ce
45 m-cy
45.000
9)
Koszty utrzymania aplikacji
płatniczej (terminale
płatnicze)
8.000/1 m-ce
45 m-cy
360 000
10)
Koszt tokenizacji utrzymanie
aplikacji (algorytmu)
18,00/1 szt./ 1
m-ce
553
45 m-cy
447.930
11)
Budowa
aplikacji
sprzedażowej i systemu
centralnego. Integracje z
systemami zewnętrznymi.
2000 h
85 zł/h
170.000
12)
Koszt finansowania
urządzeń w czasie
13)
Ubezpieczenie automatów
1 % wartości
urządzenia w
skali roku
238.481,00
14)
Tokenizacja - karty sam do
czytników płatniczych
24 zł netto
sztuka + 32 zł
koszt
personalizacji
karty
31.136,00
15)
Koszt weryfikacji stelaży i
przyłączy
w
pojazdach
Zamawiającego
1 koszt
jednostkowy
20.000,00
16)
Koszty przygotowania
dokumentacji tłumaczenia
1 koszt
jednostkowy
15
000 zł
17)
Koszty testów i odbiorów
1 koszt
jednostkowy
20.000 zł
18)
Dodatkowe
automaty
biletowe
11 500
5
57 500
Koszty
ogółem
10.898.565 zł
Zdaniem wykonawcy MERA-SERWIS u
szczegółowienie poszczególnych pozycji z powyższej
tabeli przedstawia się następująco:
1.
Koszty urządzenia - 11.500 po TKW x 553 = 6.359.500,00
Na koszt składa się:
− koszt podzespołów koszt min. 9500 zł netto,
− koszty produkcji urządzenia min. 2500 zł netto tj. montaż urządzenia, koszt magazynowania,
koszt ogólnego Zarządu,
Odwołujący wskazał, że przedstawia minimalne koszty dla producenta urządzeń, jakie są
niezbędne do należytego wykonania całego zamówienia i wymagań określonych OPZ. Prezentowana
powyżej kwota to koszt materiałowy (TKW Techniczny koszt wytworzenia produktów), który nie
uwzględnia kosztów produkcji pracy ludzkiej/ montażu, magazynowania itp.). Odwołujący stwierdził, że
przyjął taki niski koszt, aby pokazać, że nawet po kosztach materiałowych Mennica nie była by w
stani
e położyć tak niskiej oferty, jednakże wskazuje, że zasadnicza wartością rynkową takiego
automatu to -
jak wskazano powyżej przez Odwołującego oraz zgodnie ze wcześniejszym
twierdzeniem Mennicy
– 20 000 zł.
Dodatkową okolicznością potwierdzającą oferowanie przedmiotu zamówienia poniżej kosztów
świadczenia jest fakt, że w 2017 r. w postępowaniu prowadzonym przez Tramwaje Warszawskie Sp. z
o.o.
, Mennica za samo jedynie urządzenie EmTest EM416FBT (w dodatku o niższych niż obecnie
wymagane parametrach jakościowych), oferowała cenę 13.000 zł netto, a z kosztem świadczenia
usługi serwisowo-eksploatacyjnej, oferta opiewała aż kwotę 20.890.033.61 zł netto (ponad trzykrotnie
więcej niż obecnie). Tymczasem w obecnej ofercie Wykonawca wyliczył koszt urządzenia EmTest EM
416FBTL wraz z usługami dodatkowymi na kwotę 12.124,80 zł netto (razem jedynie 6.705.014,40 zł
netto).
Przy czym wymogi Tramwajów Warszawskich wobec automatów stanowiących przedmiot
zamówienia były mniej restrykcyjne niż określone w postępowaniu. W szczególności - w odróżnieniu
od postępowania warszawskiego - w obecnym postępowaniu automaty biletowe powinny spełniać
wymagania opisane w normie wiodącej PN-EN 50155 (pkt 3.1.1 OPZ) oraz Regulaminie Nr. 10.05
EKG ONZ (pkt 3.1.2 OPZ).
Spełnienie tych norm wymaga zastosowania urządzeń elektronicznych
pracujących w określonych warunkach środowiskowych tj. temperatura pracy. Brak konieczności
spełniania przez przedmiot zamówienia ww. norm wiązał się z istotnymi oszczędnościami dla
wykonawców. Dla każdej ze wskazanych norm konieczne jest, bowiem przeprowadzenie szeregu
bardzo wymagających badań potwierdzających spełnienie normy. Badania podzielone są na wiele
etapów, począwszy od badań elektromagnetycznych (EMC) poprzez szczegółowe badania
środowiskowe przeprowadzane w komorze klimatycznej aż do testów wytrzymałościowych pod
względem odporności na drgania.
Wykonawca MERA-
SERWIS w tabeli wyszczególnił badania, które powinien przeprowadzić
Wykonawca by spełnić wymogi pkt 3.1.1 OPZ i 3.1.2 OPZ w postępowaniu. Spełnienie tych norm
wymaga zastosowania urządzeń elektronicznych o przeznaczeniu przemysłowym, charakteryzujących
się dużą odpornością na zmienne warunki atmosferyczne. Podczas badań sprawdzana jest:
poprawność pracy automatu w niskiej temperaturze -25 0 C przez okres 2 godzin, przechowywanie
urządzenia (bez napięcia zasilającego) w niskiej temperaturze 40
o
C przez okres 16 godzin,
poprawność pracy w wysokiej temperaturze +55 0 C przez 6 godzin oraz cykliczne wahania
temperatur w zakresie od 25
o
C do 55
o
C w bardzo wys
okiej wilgotności sięgającej 93-95% przez okres
24 godzin.
Dodatkowo, automaty muszą charakteryzować się wysoką odpornością na wibracje
generowane podczas normalnej pracy pojazdów. Podczas badań przeprowadzane są próby
wytrzymałościowe przy zwiększonym poziomie wibracji losowych, próby wibracji losowych oraz próby
udarów pojedynczych.
Biorąc pod uwagę powyższe aspekty, automaty, które mają być dostarczone do Łodzi muszą
być zbudowane z komponentów o obiektywnie lepszej jakości aniżeli urządzenia dostarczone do
Tramwajów Warszawskich, gdzie ww. normy nie miały zastosowania. Dodatkowym aspektem wartym
uwzględnienia jest cały proces przeprowadzenia badań w celu potwierdzenia spełnienia norm
oczekiwanych przez Zamawiającego. Cały proces badawczy generuje koszty, które nie musiały być
uwzględniane w przetargu do TW oraz wymaga wielu tygodni dodatkowej pracy po stronie
Wykonawcy. Same koszty badań w tym zakresie zdaniem Odwołującego przewyższają kwotę 50.000
zł netto. Natomiast Emtest a.s. - zadeklarowany podwykonawca Mennicy - nie posiada w swojej
ofercie automatów spełniających ww. normy, w związku, z czym niezbędne jest wyprodukowanie
automatów posiadających niezbędne zmiany strukturalne w celu zapewnienia zgodności z
powyższymi normami, jak i przeprowadzenie ww. kosztownych badań oraz uzyskanie certyfikacji, co
powinno zostać uwzględnione w cenie ofertowej. Cena ofertowa musi również uwzględniać marżę
podwykonawcy w tym zakresie.
Odwołujący stwierdził, że niemożliwe jest zatem, że Wykonawca w wyjaśnieniach rażąco
niskiej ceny wykazał koszty wyprodukowania automatów zgodnych z ww. normami, w tym lepszych
jakościowo materiałów, a także koszty ww. badań. Odwołujący przy tym z ostrożności wskazywał, nie
znając jednakże treści wyjaśnień złożonych przez Mennicę w tym zakresie, że w praktyce również i
oferta od podwykonawcy może mieć charakter rażąco niski, w szczególności podwykonawcy
głównego elementu zamówienia, jakim jest w ramach postępowania produkcja automatów. Może to
dotyczyć w szczególności podwykonawców, z którymi utrzymywana jest stała, bliska współpraca
biznesowa -
tak jak w przypadku relacji między Mennicą i Emtest a.s. Podmioty te występują w
różnych konfiguracjach podmiotowych (konsorcjum, podwykonawca - wykonawca) w szeregu
postępowań o udzielenie zamówień publicznych - ich „strategiczną współpracę” potwierdza zresztą
sama Mennica w treści złożonych wyjaśnień. W takim przypadku nie można wykluczyć, że złożona na
potrzeby wyjaśnienia rażąco niskiej ceny przez Mennicę oferta podwykonawcy ma charakter rażąco
zaniżony, nie stanowiąc jednocześnie wiarygodnego dowodu wartości biletomatów, a ponadto
ograniczając Odwołującemu dostęp do rynku. Przy czym odrębnego podwykonawcę (zgodnie z
oświadczeniem Mennicy - nieznanego na etapie składania oferty, którego mażę jednak również należy
uwzględnić w ostatecznej cenie) zakłada Wykonawca w zakresie dostawy i obsługi aplikacji płatniczej.
Koszt rynkowy zestawu płatniczego to około 3.700 złotych netto per automat.
Kolejno wykonawca MERA-
SERWIS argumentował, że w ofercie złożonej w postępowaniu
musi zostać uwzględniony całkowity koszt urządzenia. Nie można uwzględniać np. połowy lub trzech
czwartych wartości amortyzacji urządzenia i zakładać np., że urządzenia te będą mogły zostać po
okresie 45 miesięcy wykorzystane w innym projekcie. Zgodnie, bowiem z wyjaśnieniami i zmianami
treści SIWZ udzielonymi przez Zamawiającego 21 stycznia 2021 r. (odpowiedź na pytanie nr 6) po
okresie obowiązywania umowy Zamawiający ma prawo odkupić dowolną liczbę biletomatów za
symboliczna kwotę 1 zł netto za sztukę, o czym Zamawiający musi poinformować wykonawcę
najpóźniej na 3 miesiące przez końcem obowiązywania umowy.
2.
Zapas części serwisowy - 80 000
Bufor serwisowy części zamiennych na minimum w/w kwotę na utrzymanie automatów w
sprawności zgodnie z wymaganiami Zamawiającego przy takiej populacji urządzeń jest niezbędny.
553 automaty to bardzo duża populacja urządzeń a czas naprawy jest długi, co wynika również z
logistyki przykładowo komponenty jak komputery, ekrany, panele dotykowe to produkty sprowadzane
zwykle z Chin. Zestawy płatnicze również naprawiane mogą być tylko przez autoryzowane serwisy.
Brak określonego buforu serwisowe może skutkować karami z tytułu nie utrzymania automatów w
sprawności.
3. Rozszerzenie gwarancji
Podzespoły wchodzące w skład automatu objęte są standardową gwarancją 24- miesiące,
rozszerzenie gwarancji wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów (tzw. rozszerzona gwarancja).
Czas utrzymania urządzeń w sprawności to 45 miesięcy, w kalkulację kosztów należy, więc wliczyć
dodatkowe 21 miesięcy rozszerzonej gwarancji na komponenty.
4. Koszty eksploatacyjne
Koszty związane z bezpośrednim użytkowaniem urządzeń, płyny czyszczące, dezynfekujące,
materiały eksploatacyjne, smary, elementy ulegający wyrobieniu z tytułu użytkowania urządzeń.
5.
Koszty montażu i płyty pośredniej, transport i ubezpieczenie oraz magazyn
Montaż urządzeń jest dosyć skomplikowany, gdyż możliwy jest jedynie na zajezdni, w nocy,
gdy pojazdy nie pracują na rzecz miasta (trzeba podać godziny). Zatem potencjalny wykonawca ma
ograniczony czas na montaż urządzeń, co generuje dodatkowe koszty, takie jak dodatek nocny dla
pracowników zatrudnionych na etat. Dodatkowo, urządzenie musi być zamontowane w pojeździe,
wymagana, zatem będzie płyta pośrednia, która umożliwia prawidłowe mocowanie, a później
funkcjonowanie biletomatu.
6. Koszty serwisu
Na koszty serwisu składa się w szczególności: obsługa pracowników (wynagrodzenie, dodatki
nocne -
praca głównie w nocy, obsługa bhp pracowników, koszty związane z badaniami lekarskimi,
absencja wynikająca z urlopów oraz z choroby. Obsługa serwisowa musi być zapewniona przez 365
dni w roku (w tym również weekendy i święta). W koszcie serwisu należy również uwzględnić najem
powierzchni warsztatowej dla pracowników zajmujących się serwisem (koszty lokalizacji, czynszu,
mediów itp.). Dodatkowo należy uwzględnić wsparcie programistyczne dla: Systemu Centralnego,
Aplikacji Sprzedażowej. Projekt wymaga stałej opieki programistycznej, której głównym zadaniem jest
nadzorowanie pracy
systemu oraz zmiana parametrów w systemie. Wlicza się w to również zmiany
taryf i inne konieczne prace działu IT (usuwanie nieprawidłowości, zarządzenie informacja
pasażerską, analiza danych). Zgodnie z OPZ w urządzeniach wbudowany musi być system
diagnos
tyczny oraz system centralny posiadający m.in. narzędzie do zarządzania taryfami (zmiana
cen i rodzajów biletów w ramach funkcjonującego drzewa taryfowego i dodawanie nowych biletów),
możliwość sporządzania zestawień sprzedaży, zdalnego umieszczania informacji pasażerskiej oraz
reklam na ekranach automatów.
7. Transmisja danych (karty SIM)
W celu realizacji usługi niezbędne jest wyposażenie biletomatów w karty SIM, umożliwiające
ich komunikację.
8. Koszty utrzymani
a serwerów pod System Centralny
System central
ny do monitorowania, zarządzania urządzeniami oraz gromadzenia danych
sprzedażowych wymaga środowiska programistycznego (serwerów) oraz ich utrzymywania.
9.
Koszty utrzymania aplikacji płatniczej
Po dostawie urządzeń, w których zamontowany jest zestaw płatniczy, konieczne jest
podpisanie umowy na utrzymanie aplikacji płatniczej terminali do płatności z firmą dostarczającą
zestawy płatnicze. Wymogiem są względy bezpieczeństwa: oprogramowanie obsługujące transakcje
płatnicze powinno być wspierane przez dostawcę zestawów i oprogramowania. Wymóg utrzymania
aplikacji płatniczej wynika z restrykcji organizacji płatniczych.
10.
Koszty tokenizacji (utrzymania aplikacji do tokenizacji numeru karty płatniczej) - dotyczy
funkcji biletu przypisanego do karty płatniczej
Zgodnie z pkt
1.1.4. OPZ wdrożony system ma umożliwiać zakup biletów jednorazowych bez
wydruku -
biletu przypisanego do karty płatniczej użytej podczas transakcji oraz urządzenia mają
umożliwić sprawdzenie uprawnienia do przejazdu poprzez przyłożenie karty do czytnika automatu.
Jest to rozwiązanie, które musi spełniać bardzo rygorystyczne kwestie bezpieczeństwa związane z
procesowaniem kart płatniczych Visa i MasterCard. Jest to specjalna aplikacja tokenizująca pracująca
w zgodzie z wymaganiami Visa i MasterCard
. Na rynku jest tylko kilka podmiotów oferujących takie
aplikacje. Koszt poczynienia takiej aplikacji szyfrującej (algorytm generujący token to min 45 tys.
złotych, dodatkowo dochodzi koszt miesięcznego utrzymania aplikacji na poziomie 18 zł netto
miesięcznie.
11.
Koszty prac programistycznych tj. wytworzenia aplikacji sprzedażowej, koszty integracji z
systemem karty miejskiej Migawka, koszty wdrożenia funkcji dodatkowych: opłata mandatu na
automacie biletowym, zakup biletów przypisanych do karty płatniczej (bez wydruku)
System ten musi być sparametryzowany i dostosowany do Zamawiającego. Mennica
wskazała zresztą w odwołaniu z 4 stycznia 2021 r., że przy realizacji zamówienia trzeba zrealizować i
ponieść koszty dostosowania oprogramowania do specyficznej taryfy biletowej Zamawiającego (MPK
Łódź) unikalnej tylko dla Łodzi ze względu na stopień skomplikowania.
12.
Koszty finansowania urządzeń w czasie
Projekt rozłożony jest w czasie. Dostawca otrzymuje wynagrodzenie w ratach miesięcznych,
przy czym na etapie dostawy
konieczne jest poniesienie kosztów związanych z produkcją urządzeń,
wytworzenia oprogramowania, montażu i uruchomienia.
13.
Ubezpieczenie automatów przez okres dzierżawy
14. Tokenizacja -
karty sam do czytników płatniczych
Konieczność zapisania kluczy kryptograficznych na kartach sam i instalacji w czytnikach
płatniczych.
15.
Wizja lokalna przyłączy i stelaży na pojazdach.
16. Koszty przygotowania dokumentacji projektowej tj. dokumentacja techniczna, dokumentacja
użytkowa urządzeń, dokumentacja użytkowa systemu centralnego
17.
Koszty testów i odbiorów urządzeń, wspólne odbiory techniczne urządzeń, test pełnej
funkcjonalności urządzeń
18.
Dodatkowe urządzenia na potrzebę wymiany urządzeń w przypadku braku możliwości
naprawy w urządzenia i konieczności wymiany (uszkodzenie obudowy - lakieru, uszkodzenie
zamka drzwi, uszkodzenia wiązek elektrycznych)
Odwołujący podkreślał, że wskazane przez niego koszty są kosztami minimalnymi i nawet bez
znajomości treści szczegółowych wyjaśnień Mennicy, Odwołujący jest w stanie z pełną pewnością
stwierdzić, że przyjęcie kosztów niższych niż zaprezentowane powyżej na potrzeby kalkulacji
ofertowej nie pokryłoby realizacji zamówienia, a Mennica nie mogła skutecznie wykazać kosztów
niższych niż zaprezentowane powyżej, tym bardziej nie jest możliwe złożenie dowodów
potwierdzających takie koszty.
II.
Czyn nieuczciwej konkurencji
W ocenie Odwołującego zaoferowanie ceny za przedmiot zamówienia znacznie poniżej jego
realnej wartości było ponadto w okolicznościach rozpoznawanej sprawy podstawą do odrzucenia
oferty zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w związku z art. 3 ust. 1 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk.
W realiach sprawy Wykonawca usiłuje dokonać sprzedaży poniżej kosztów własnych, tj.
stosuje tak zaniżone ceny, które nie obejmują wszystkich wymaganych kosztów dostaw biletomatów
wchodzących w zakres przedmiotu zamówienia. Kontekst udzielenia niniejszego zamówienia
przemawia za nakierowaniem tego działania na eliminację z rynku lokalnego konkurencyjnego
przedsiębiorcy - Odwołującego. Swoimi działaniami (opisanymi wyżej) Wykonawca przekonał
Z
amawiającego do zmiany wymogów postępowania, aby następnie złożyć ofertę przeczącą
prezentowanym wcześniej Zamawiającemu argumentom. Co więcej, jak wynika z podstaw
aksjologicznych zwalczania rażąco niskich cen, zaniżanie ceny w stosunku do kosztów zazwyczaj jest
związane z poszukiwaniem oszczędności jakościowo-ilościowych przez wykonawcę podczas realizacji
zamówienia. Wykonawca, oferując nowe biletomaty (za co otrzymał dodatkową jeszcze punktację w
ramach kryterium oceny
ofert) za rażąco niską cenę, działa w celu pokrzywdzenia konkurencji, co
także stanowi powód do odrzucenia jego oferty. Mennica jest, bowiem jednym z dwóch podmiotów
świadczących obecnie usługi w zakresie obsługi biletowej dla miasta Łódź - drugim jest Odwołujący.
W zakresie tego samego rynku Mennica dostarczyła do Łodzi system karty miejskiej „Migawka”, którą
utrzymuje, jak również ma podpisaną z Zamawiającym umowę operatorską na sprzedaż biletów, w
ramach, której prowadzi sprzedaż w automatach stacjonarnych na terenie miasta, a także dostarczyła
system Open Payment w wybranych tramwajach kursujących w Łodzi. W żywotnym interesie Mennicy
leży eliminacja jedynego konkurenta na rynku łódzkim - Odwołującego, który świadczy w tym
momencie usługi dzierżawy automatów biletowych wraz z kompleksową obsługą serwisowo-
eksploatacyjną.
Odwołujący podkreślał, że zaoferowanie przez Wykonawcę cen na nierealnym poziomie
stanowi działanie mające na celu uzyskanie zamówienia w sposób godzący w zasadę uczciwości
kupieckiej na
właściwym rynku, który stanowi rozpoznawane postępowanie. Na skutek sprzecznego z
dobrymi obyczajami działania Wykonawcy, naruszony zostanie interes Odwołującego - który utraci
możliwość uzyskania zamówienia, jak i Zamawiającego - który zostanie narażony na niezrealizowanie
zamówienia zgodnie z umową.
Podsumowując Odwołujący stwierdził, że w realiach prowadzonego postępowania oferta
Wykonawcy, jako całość i jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, w szczególności w
rozumieniu art. 3 ust. 1 uznk, jak i w rozumieniu art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk. W konsekwencji
Zamawiający bezpodstawnie zaniechał odrzucenia oferty Wykonawcy, mimo że jej złożenie stanowi
czyn nieuczciwej konkurencji, czym naruszył art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp.
III.
Zaniechanie
odtajnienia i udostępnienia Odwołującemu wyjaśnień rażąco niskiej ceny
złożonych przez Mennicę
Wykonawca MERA-SERWIS
wyjaśnił, że niezwłocznie po otrzymaniu informacji o wyborze
oferty Mennicy, jako najkorzystniejszej
zwrócił się do Zamawiającego z wnioskiem o udostępnienie
załączników do protokołu postępowania, w tym w szczególności pełnej korespondencji między
Zamawiającym a Mennicą. Zamawiający w odpowiedzi na powyższy wniosek poinformował o
udostępnieniu Odwołującemu wyjaśnień cenowych w części nieobjętej, jako tajemnica
przedsiębiorstwa Mennicy, przy czym zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa w wyjaśnieniach
obejmuje ich przeważającą większość, pozostawiając jawną jedynie część ogólną, „wstęp” do
wyjaśnień, niezawierającą żadnej treści merytorycznej. Zdaniem Odwołującego Mennica nie wykazała
w sposób wystarczający spełnienia przesłanek uznania informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa, W
uzasadnieniu zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa Wykonawca w żaden właściwie sposób nie
wykazał, a nawet nie opisał wartości gospodarczej zastrzeżonej informacji, a jedynie zawarła w nim
ogólne stwierdzenia i cytaty z orzecznictwa KIO. Odwołujący podniósł, że Zamawiający miałby
obowiązek nieujawniania informacji zastrzeżonych przez Mennicę, jako tajemnica przedsiębiorstwa
tylko w przypadku, gdyby zastrzeżona część wyjaśnień taką tajemnicę przedsiębiorstwa stanowiła.
Odwołujący ponownie wyjaśnił, że nie zna treści wyjaśnień, które nie zostały mu
udostępnione, jednakże nie ulega wątpliwości, że możliwe jest takie udostępnienie wyjaśnień, aby nie
ujawniać treści stanowiących rzeczywistą tajemnicę przedsiębiorstwa wykonawcy, ale dać innym
wy
konawcom biorącym udział w postępowaniu możliwość zweryfikowania, czy zostały w nich
wskazane, co najmniej kluczowe, bezsporne koszty
realizacji zamówienia. Za bezprawne należy
uznać a priori utajnienie treści merytorycznej dokumentu, co uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie
informacji o elementach kosztowych
podlegających wyjaśnieniu - które uwzględnić w cenie ofertowej
musiał również Odwołujący - bez nawet udostępniania danych liczbowych czy nazw partnerów
biznesowych.
Zamawiający odpowiedział na odwołanie wnosząc o jego oddalenie w całości. W
uzasadnieniu stwierdził, że w postępowaniu wzięło udział dwóch wykonawców:
1. Odwołujący - oferując automaty używane - 0 pkt, a także cenę 5.723.550,00 zł netto - łączna
punktacja 85,00 pkt);
2. Przystępujący - oferując nowe automaty - 15 pkt, a także cenę 6.705.014,00 zł netto - łączna
punktacja 87,56 pkt).
Zamawiający wyjaśnił, że w ramach szacowania wartości zamówienia wskazał wartość, jaką
zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia podał kwotę 8.000.000,00 zł netto. Różnica
między wartością oszacowania dokonaną przez Zamawiającego, a ceną oferty Mennicy wynosiła
16%.
Jednakże biorąc pod uwagę okoliczność, że różnica w cenie obu oferentów nie jest duża, a
jeden z nich oferuje urządzenia nowe, a drugi urządzenia używane Zamawiający działając na
podstawie art. 90 ust. 1 Pzp
podjął czynności celem wyjaśnienia czy w niniejszej sprawie nie mamy do
czynienia z rażąco niską ceną. Zamawiający skierował do Mennicy wezwanie do wyjaśnienia
związanych z rażąco niską ceną. W odpowiedzi na przedmiotowe wezwanie Mennica przygotowała
obszerne wyjaśnienia wraz z dokumentami źródłowymi, które w większości objęte zostały tajemnicą
przedsiębiorstwa. Zamawiający stwierdził, że pomimo braku obowiązku wynikającego z art. 90 ust. 1a
Pzp
podjął czynności wyjaśniające, a treść dokonanych czynności potwierdziła, w ocenie
Zamawiającego, tezę, że oferta przygotowana przez Mennicę nie budzi wątpliwości, co do możliwości
jej realizacji. Wręcz przeciwnie Zamawiający wręcz mógł pokusić się o wniosek, że to oferta
Odwołującego, który oferował sprzęt używany za niewiele większe wynagrodzenie niż oferta Mennicy
jest ofertą gdzie cena jest rażąco wygórowana w stosunku do realiów rynku. Wyjaśnienia złożone
przez Mennicę były przekonywujące i w ocenie Zamawiającego w zakresie, w którym możliwa była
weryfikacja poszczególnych informacji samodzielnie przez Zamawiającego - przedstawione kalkulacje
miały poparcie w cenach rynkowych i w realiach rynkowych.
Odnosząc się do treści samego odwołania Zamawiający wskazywał, że w jego ocenie, na
kilka elementów, które wskazują na niespójność i brak pełnej rzetelności wyliczeń dokonywanych
przez Odwołującego. Odwołujący w treści swojego odwołania wylicza, jakie w jego ocenie, są koszty
oferowania dzierżawy nowych urządzeń. Nie może, bowiem porównać swojej kalkulacji do kalkulacji
Mennicy
z uwagi na okoliczność, że Odwołujący oferuje sprzęt używany.
Kolejno Zamawiający wskazywał, że w tabeli umieszczonej w odwołaniu (str. 9-11 odwołania)
jest kilka nieprecyzyjności, a niektóre pozycje są zdublowane powodując nieprecyzyjność wyliczeń
Odwołującego. Przykładem takim jest pkt 2 i pkt 18 tabeli. W pkt 2 Odwołujący wskazuje na
zasadność uwzględnienia kosztów zapasu części zamiennych na potrzeby utrzymania 553
automatów, by jednocześnie w pkt 18 tabeli przewidzieć koszt dodatkowych 5 sztuk automatów
zapasowych. W ocenie Zamawiającego te dwie pozycje to sztuczne dublowanie kosztów. Ponadto
ta
kiego wymogu nie było w Opisie Przedmiotu Zamówienia. Następną pozycją uwzględnioną w
hipotetycznej kalkulacji Odwołującego jest pkt 3 tabeli (str. 9 odwołania) - w pkt 3 Odwołujący
uwzględnił koszt 275.808,00 zł z tytułu rozszerzonej gwarancji ponad standardowe 24 miesiące
oferowane przez producentów automatów. Wymóg taki nie wynika z Opisu Przedmiotu Zamówienia.
Ponadto pozycja ta częściowo także łączy się z elementem kosztów części zamiennych (pkt 2) i
zapasowych automatów (pkt 18). Skoro Wykonawca decyduje się na rozszerzoną gwarancję to
zapewne po to by móc zgłaszać wszelkie naprawy - w ramach uprawnień z gwarancji, zatem
nieuzasadnionym jest dodatkowe doliczanie kosztów zapasowych części zamiennych i zapasowych
automatów, biorąc pod uwagę, że w tabeli przewidziano także pkt 13 - tj. koszt 238.481 zł z tytułu
ubezpieczenia nowych automatów. Kolejną pozycją jest koszt certyfikacji opisanej na str. 13
odwołania. Odwołujący wskazuje, że w swojej kalkulacji przygotowanej na potrzeby niniejszego
odwołania uwzględnia koszty certyfikacji - jednakże wskazać należy, że w Opisie Przedmiotu
Zamówienia - Zamawiający nie wymagał dokonania czynności certyfikacji, lecz jedynie spełnienia
przez sprzęt określnych norm. Sama okoliczność, że dane urządzenie spełnia jakąś normę - nie
wymaga automatycznie przedkładania certyfikatów i konieczności wykonywania drogich badań do
certyfikacji.
Zamawiający zwracał uwagę, że jego zdaniem nieuzasadnionym jest zarzut Odwołującego,
który podnosi, że w zakresie poprzedniego odwołania na postanowienia SIWZ – Mennica w treści
odwołania podała szacowany koszt nowego urządzenia 20.000,00 zł, a jej aktualna cena ofertowa
wskazuje,
że koszt ten jest niższy niż 20.000,00 zł. Zamawiający wskazywał, że nie można czynić
zarzutu wobec wykonawcy,
że w swojej ofercie dał inną cenę niż ta, która wynikała z innych
ogólnodostępnych czynności (tj. odwołanie od zapisów SIWZ - takim działaniem wykonawca
pozbawiłby się możliwości bycia konkurencyjnym.
Biorąc pod uwagę wszystkie ww. okoliczności w ocenie Zamawiającego, nie można postawić
zar
zutu, że wbrew przepisom prawa nie dokonał odrzucenia oferty Mennica w związku z rażąco niską
ceną. Zamawiający stał na stanowisku, że w tym postępowaniu zachował się daleko idącą
ostrożnością i wdrożył procedurę wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Złożone przez Mennica wyjaśnienia
były na tyle szczegółowe i precyzyjne oraz miały poparcie w realiach rynkowych i cenach rynkowych,
które mógł zweryfikować w części sam Zamawiający. W związku z tym nie było podstaw do
odrzucenia oferty Mennicy
, a działanie Zamawiającego w tym zakresie było w pełni prawidłowe.
Również Przystępujący przedstawił swoje stanowisko na piśmie, w którym analogicznie jak
Zamawiający, wnosił o oddalenie odwołania w całości. W uzasadnieniu wyjaśniał, że:
I.
Rzetelna wycena ceny ofertowej zaoferowanej przez Przystępującego, która nie zakłóca
uczciwej konkurencji.
W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 1-3 Pzp i art.
7 ust. 1 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk
dotyczącego
wyceny przedmiotu zamówienia dokonanej przez Przystępujący podkreślał, że jego oferta jest ofertą
rzetelnie przygotowaną, uwzględniającą wszystkie wymagania Zamawiającego, pokrywającą
wszystkie koszty,
jak również zakładającą uczciwy zysk. Przystępujący wskazywał, że złożone przez
niego wyjaśnienia są konkretne, rzetelne i wyczerpujące oraz szczegółowo przedstawiają sposób
zbudowania zaoferowanej ceny za realizację zamówienia wraz z przyjętą przez siebie metodologią i
właściwą Przystępującemu polityką cenową. Dodatkowo do rzeczonych wyjaśnień zostały załączone
liczne dowody potwierdzające realność zaoferowanej ceny. Przystępujący stał na stanowisku, że
złożone w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyjaśnienia oraz dowody są
wystarczające dla uznania, że nie może być mowy o nierzetelnej wycenie przedmiotu zamówienia, a
tym samym złożona przez Przystępującego oferta nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji.
Kolejno Wykonawca ustosunkowa
ł się zaś do twierdzeń Odwołującego wskazując, że treść
jego wyjaśnień zawierająca wyliczenia i dowody, została przez Przystępującego skutecznie
zastrzeżona, jako tajemnica przedsiębiorstwa. Wobec powyższego Odwołujący nie ma jakiejkolwiek
wiedzy o przyjętej przez Przystępującego metodzie kalkulacji, czy o czynnikach pozwalających na
zaoferowanie cen jednostkowych niższych niż konkurencja, dlatego treść odwołania nie przedstawia
argumentacji potwierdzającej, że cena zaoferowana przez Przystępującego została zaniżona, a
jedynie odnosi się do hipotetycznych wyliczeń i założeń własnych Odwołującego. Jednakże, takie
własne założenia Odwołującego nie mają nic wspólnego z ofertą Przystępującego, gdyż nie dotyczą
one faktycznych wyliczeń, złożonych w toku wyjaśnień. Gdyby, bowiem Odwołujący faktycznie znał
możliwości Przystępującego i czynniki pozwalające mu na kalkulację ceny ofertowej, to wówczas
Odwołujący miałby świadomość, jak nietrafione są jego zarzuty. W zasadzie uzasadnienie zarzutów
Odwołujący oparł na własnych wyliczeniach, czy też odwołaniach do historycznych postępowań o
udzielenie zamówienia w postaci przetargu dla Tramwajów Warszawskich. W ocenie Przystępującego
własne, hipotetyczne założenia Odwołującego obarczone są nieprawidłowością już chociażby z tego
względu, że nie uwzględniają okoliczności związanych z tym, że nie istnieje jeden wzorzec, czy
schemat konstruowania wyjaśnień. Każdy z wykonawców przygotowując ofertę może zwrócić przy
wycenie uwagę na inne aspekty zamówienia, każdy z wykonawców ma własne zasady polityki
cenowej, funkcjonuje w innych realiach polityki cenowej własnej firmy. Pozycje wyceny, na które
wskazywał Odwołujący nie muszą być jedynymi, które należało uwzględnić w kalkulacji, nie
wyczerpują ani katalogu minimalnego, ani nie są zakresem maksymalnym, do którego mógł
odwoływać się dany wykonawca. Założenia Odwołującego nie uwzględniają zatem, że poprawność
jednych założeń nie wyklucza poprawności innych założeń. Przystępujący podał, że przedstawiona
kalkulacja
w złożonych wyjaśnieniach, odzwierciedla jego doświadczenie, które pozwala mu
zaoferować cenę, która pokrywa wszystkie koszty, ryzyka, a także zapewnia wypracowanie
racjonalnego i uczciwego zysku.
Mając na uwadze powyższe Przystępujący stwierdził, że Odwołujący dowodził poprawności
własnych założeń, a nie niepoprawności założeń Przystępującego. Ewentualna poprawność założeń
Odwołującego nie wyklucza, bowiem poprawności założeń Przystępującego. Nie mając, zatem wiedzy
na temat możliwości ofertowych Przystępującego, Odwołujący nie jest w stanie odnieść się do tych
czynników, które budują przewagę konkurencyjną Przystępującego. Wykonawca podkreślał, że
każdorazowo wycena przedmiotu zamówienia odbywa się po szczegółowej analizie zakresu
zamówienia, wyspecyfikowanych potrzeb zamawiającego, cech indywidualnych zamówienia i
warunków rynkowych. Z tych też względów, możliwości Przystępującego, a co za tym idzie - wyceny
zaoferowane w poszczególnych przetargach, różnią się od siebie, co odzwierciedlone jest w rankingu
ofert przedmiotowego
zamówienia. Przystępujący ponownie zwracał uwagę, że Odwołujący nie zna
treści tych wyjaśnień, gdyż zawierają one tajemnicę przedsiębiorstwa Przystępującego, w związku, z
czym
kalkulacje Odwołującego - przyjmujące za faktyczny inny stan rzeczywisty niż charakterystyczny
dla Przystępującego - obarczone są wadą. Wobec tego formułował tezę, że skoro Przystępujący
udowodnił, że zaoferowana przez niego cena jest realna, bezzasadne są zarzuty Odwołującego
tyczące się ceny rażąco niskiej oraz złożenia oferty, która stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.
Przystępujący podniósł jednocześnie, że Odwołujący poza przywołaniem stanu faktycznego
sprawy, fragmentów opisu przedmiotu zamówienia oraz wezwania Zamawiającego skierowanego do
Przystępującego nie przedstawił w treści odwołania żadnej argumentacji potwierdzającej, że cena
oferty Przystępującego została zaniżona, a w konsekwencji, że cena oferty ww. wykonawcy jest
rażąco niska oraz nie podważa sposobu kalkulacji ceny oferty przez Przystępującego. Przyjęte przez
Odwo
łującego założenia do wyceny dotyczą sposobu i metody kalkulacji cen poszczególnych
elementów wynikających z indywidualnego doświadczenia Odwołującego, stanowią elementy polityki i
strategii cenowej Odwołującego, warunki biznesowe oraz sposoby realizacji przedmiotów tych oferty
handlowych Odwołującego, które w żadnej mierze nie przekładają się na sposób kalkulacji ceny oferty
przez Przystępującego w niniejszym postępowaniu.
Przystępujący podkreślił, że nie istnieje jeden wzorzec, czy schemat konstruowania wyjaśnień
w zakresie rażąco niskiej ceny. Każdy z wykonawców przygotowując ofertę może zwrócić przy
wycenie uwagę na inne aspekty zamówienia, każdy z wykonawców ma własne zasady polityki
cenowej, funkcjonuje w innych realiach polityki cenowej własnej firmy. Nie ma jednego katalogu
minimalnego, ani zakresu maksymalnego zagadnień, do którego powinien odwoływać się dany
wykonawca sporządzając kalkulację ceny oferty. A zatem założenia czynione przez jednego
wykonawcę nie wykluczają poprawności założeń innego wykonawcy. Uwzględniając powyższe,
stwierdzić należy, że własne założenia Odwołującego pozostają w oderwaniu od sposobu wyliczenia
ceny ofertowej przez Przystępującego, gdyż nie dotyczą one faktycznych wyliczeń ceny,
przedstawionych Zamawiającemu w ramach wyjaśnień ceny rażąco niskiej.
Reasumując Wykonawca stwierdził, że należy uznać, że składając szczegółowe wyjaśnienia,
poparte dowodami, udowodnił Zamawiającemu, że jego cena ofertowa jest realna, wiarygodna, tzn.,
że z tytułu realizacji zamówienia i pozyskanego za nie wynagrodzenia, przy zachowaniu należytej
staranności nie będzie ponosił strat, a w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny powołał się na czynniki
sobie tylko właściwe, które pozwoliły wyłącznie jemu zaoferować niższe ceny od pozostałych
wykona
wców. Tym samym brak jest podstaw do uznania za zasadnych zarzutów postawionych w
odwołaniu.
Niezależnie od argumentacji zaprezentowanej wyżej Przystępujący odniósł się do
wyszczególnionych przez Odwołującego argumentów:
(a) Homologacja
Zdaniem Przy
stępującego brak konieczności uzyskania formalnego certyfikatu wystawionego przez
akredytowaną jednostkę stanowi bez wątpienia oszczędność czasu po stronie producenta i kosztów
związanych z samym przeprowadzeniem badań w określonym czasie i wystawienia dokumentów. Nie
zmienia to faktu,
że koszt dostosowania urządzeń do wymagań zawartych w OPZ niniejszego
postępowania wraz z ewentualnymi czynnościami badawczymi, które to potwierdzą został
uwzględniony w ofercie Emtest (str. 6 i 7 pkt 1 wyjaśnień rażąco niskiej ceny, Dowód nr 14 Oferta
Em
test). Ponadto, Emtest oświadczył, że w ramach złożonej oferty, dostarczone rozwiązanie będzie
zaprojektowane oraz wyprodukowane zgodnie z obowiązującymi w Polsce i UE normami i przepisami
prawa oraz będzie spełniać wymagania norm opisanych przez Zamawiającego w przedmiotowym
postępowaniu, w tym w szczególności PN-EN 50155 oraz Regulamin Nr. 10 EKG ONZ.
(b) Jasność ekranu
Zdaniem Przystępującego, wbrew temu, co twierdzi Odwołujący, kwestia jasności ekranu ma istotne
przełożenie na koszty produkcji, albowiem im wyższe wymagania odnoszące się do parametrów
ekranu, tym wyższe koszty jego produkcji. Złagodzenie, zatem wymogów w tym zakresie przez
Zamawiającego, przyczyniło się do obniżenia ceny.
(c) Przedstawiona na stronach 9-
11 odwołania Tabela
Przystępujący wskazywał, że są to koszty, które najprawdopodobniej ponosi Odwołujący, a nie
koszty, które ponosi Przystępujący. Jakie koszty ponosi Przystępujący w związku z realizacją
zamówienia zostały określone w jego wyjaśnieniach dotyczących ceny.
(d) Postępowanie w Tramwajach Warszawskich
Przystępujący wskazywał, że porównywanie tych dwóch projektów w wymienionych przez
Odwołującego aspektach jest nieuzasadnione. Oferowany, bowiem produkt firmy Emtest to inny model
produktu, an
iżeli produkt, który został zaoferowany w postępowaniu o udzielenie zamówienia na rzecz
Tramwajów Warszawskich, do którego odnosi się Odwołujący. Pewne cechy wspólne oczywiście da
się wyspecyfikować, niemniej jednak brak jest jakichkolwiek podstaw do tego, aby porównywać te
ceny. Ponadto każde postępowanie rządzi się swoimi prawami, jak również okoliczności towarzyszące
złożeniu określonej i konkretnej oferty są zupełnie inne zwłaszcza, jeżeli porównuje się postępowania,
które dzieli niemal 3 lata różnicy.
(e) Badania, które zostały opisane na str. 12 Odwołania
Przystępujący podniósł, że Emtest oświadczył, że w ramach złożonej oferty, dostarczone rozwiązanie
będzie zaprojektowane oraz wyprodukowane zgodnie z obowiązującymi w Polsce i UE normami i
przepisami prawa oraz będzie spełniać wymagania norm opisanych przez Zamawiającego w
przedmiotowym postępowaniu, w tym w szczególności PN-EN 50155 oraz Regulamin Nr. 10 EKG
ONZ. Dowód w postaci oświadczenia EMTEST zostanie przedstawione podczas rozprawy. Ponadto
Emtest w swojej ofercie skierowanej do Mennicy (oferta ta stanowi załącznik nr 14 do wyjaśnień dot.
ceny ofe
rty Mennicy) wskazał, wyraźnie, że oferowane urządzenia spełniają wymagania
Zamawiającego w tym postępowaniu.
(f) Dostawa i obsługa aplikacji płatniczej - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym
mowa w wyjaśnieniach str. 8 pkt 3 oraz str. 28 pkt 14. Wskazana przez Odwołującego cena, to raczej
cena dostępna za produkt Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(g) Zapas części, rozszerzona gwarancja - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym
mowa w wyjaśnieniach str. 26 i 27 pkt 11, 12.
(h) Koszty eksploatacyjne - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Koszt ten został
uwzględniony w kosztach serwisu terenowego, o którym jest mowa w wyjaśnieniach str. 22-23 pkt 9
(i) Koszty montażu i płyty pośredniej - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w
wyjaśnieniach str. 18 pkt 8.
(j) Koszty serwisu - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach str.
22-
25 pkt 9 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena produktu/usługi
dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(k) Transmisja danych - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w
wyjaśnieniach str. 25-26 pkt 10. Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena
produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(
l) Koszt utrzymania serwerów - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w
wyjaśnieniach str. 16-18 pkt 7 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena
produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(ł) Koszt utrzymania aplikacji płatniczej - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa
w wyjaśnieniach str. 28 pkt 14 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena
produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(m) Koszty tokenizacji - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach
str. 9-16 pkt 6.
Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena produktu/usługi
dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(n) Koszty prac programistycznych - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w
wyjaśnieniach str. 9-16pkt 6 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena
produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(o) Koszty urządzeń finansowania w czasie - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym
mowa w wyjaśnieniach str. 30-31 pkt 18 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej
cena produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(p) Ubezpieczenie - elementy
te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach str.
28 pkt 13 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena produktu/usługi dostępna
Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(r) Tokenizacja
– karty sam do czytników płatniczych - elementy te zostały wliczone w cenę oferty.
Jest o tym mowa w wyjaśnieniach str. 7-8 pkt 2 Wyliczenie natomiast Odwołującego to
najprawdopodobniej cena produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(s) Wizja lokalna przyłączy i stelaży w pojazdach - koszt wizji lokalnej jest wliczony w cenę montażu
urządzeń.
(t) Koszty dokumentacji projektowej - k
oszty te zostały wliczone w cenę oferty w pozycjach prac
programistycznych oraz Project Managementu
– zgodnie ze złożonymi wyjaśnieniami str. 9-16 pkt 6
oraz str. 29-30 pkt 17.
Przystępujący stwierdził, że za nietrafiony należy uznać także zarzut naruszenia art. 89 ust. 1
pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 12 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk w
sytuacji, gdy oferta Przystępującego nie
jest ofertą zawierającą rażąco niską cenę, to nie można mówić w tym przypadku o jakimkolwiek
naruszeniu przepisów uznk. Wykonawca wskazywał, że za działanie stanowiące czyn nieuczciwej
konkurencji nie może być uznane złożenie oferty konkurencyjnej cenowo w stosunku do pozostałych
ofert, jeżeli konkurencyjność tej ceny została w sposób prawidłowy przez wykonawcę wykazana.
II.
Zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa przez Przystępującego
Ustosunkowując się do twierdzeń Odwołującego wskazanych na uzasadnienie zarzutu
dotyczącego naruszenia art. 8 ust.1-3 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 uznk przez
zaniechanie ujawnienia wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez Mennicę, zdaniem
Przystępującego zarzut powyższy należy uznać za bezprzedmiotowy. Treść wyjaśnień
Przystępującego zawierająca wyliczenia i dowody oraz uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa, została przez Przystępującego skutecznie zastrzeżona, jako tajemnica
przedsiębiorstwa. Szczegółowe uzasadnienie wraz z dowodami znajduje się w uzasadnieniu
zastrzeżenia, które zostało złożone wraz z wyjaśnieniami dot. zaoferowanej ceny. Przystępujący stał
na stanowisku, że nie tylko wyjaśnił przyczyny objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa informacji
zawartych w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny, ale też uprawdopodobnił ziszczenie się
poszczególnych przesłanek z art. 11 ust. 2 uznk, co oznacza, że Zamawiający prawidłowo uznał
zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa za zasadne, jako, że tego rodzaju informacje mogą mieć
wpływ na konkurencyjność Przystępującego i jego pozycję rynkową. Wobec powyższego
przedmiotowy zarzut nie ma w tej sytuacji racji bytu, a Odwołujący powinien na wcześniejszym etapie
postępowania kwestionować zasadność uznania przez Zamawiającego ww. zastrzeżenia.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia przedstawioną
przez Zamawiającego, dowody oraz oświadczenia i stanowiska Stron oraz Przystępującego
wyrażone w pismach procesowych oraz na rozprawie Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Stan faktyczny sp
rawy został wyczerpująco i zgodnie z rzeczywistością przytoczony w treści
odwołania oraz w odpowiedzi na odwołanie (zreferowanej powyżej) i jest właściwie pomiędzy stronami
bezsporny. Strony różnią się jedynie w jego interpretacji oraz co do wniosków wyciąganych z
zastanych okoliczności faktycznych, szczególnie ich ocenie prawnej.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 u
stawy z dnia 11 września 2019 r. - Przepisy wprowadzające ustawę -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 poz. 2020 ze zm.) do postępowań o udzielenie
zamówienia wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2021 r. stosuje się przepisy
dotychczasowe. Natomiast stosownie do a
rt. 92 ust. 2 powołanej ustawy do postępowań
odwo
ławczych oraz postępowań toczących się wskutek wniesienia skargi do sądu wszczętych po dniu
31 grudnia 2020 r., dotycz
ących postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych przed dniem 1
stycznia 2021 r., stosuje si
ę przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.)
. W związku z tym Izba rozpoznała odwołanie stosując
w zakresie procedury odwoławczej przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) dalej jako: „nPzp”, natomiast do oceny zarzutów
odwołania przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r.
poz. 1843 ze zm.).
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do
korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 505 nPzp, według którego
środki ochrony prawnej określone w ustawie przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także
innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Przytaczając przepisy stanowiące podstawę prawną zapadłego rozstrzygnięcia, a których
naruszenie przez Zamawiającego zarzucał Odwołujący, wskazać przede wszystkim należy, że
zgodnie
z art. 7 ust. 1 Pzp Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie
zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie
wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
Zgodnie z art.
90 ust. 1 Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w
szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo
sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu
wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagr
odzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie
przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z
2018 r. poz. 2177);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3
) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Według art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu spoczywa na wykonawcy. Z
aś przepis stanowi, ze zgodnie z art. 90 ust. 3 Pzp Zamawiający
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do
przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp Z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli: oferta zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Natomiast według pkt 6 powyższego
przepisu Z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli: zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu. Natomiast
zgodnie z pkt 3 powołanego przepisu Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: jej złożenie stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Według art. 91 ust. 1 Pzp zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Przepis art. 8 ust. 3 Pzp stanowi, że nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie
później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu,
zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust.
4. Przepis stosuje się odpowiednio do konkursu.
Zgodnie z art. 11 ust. 2 uznk p
rzez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje
techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość
gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są
powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo
dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął,
przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
I
zba zwraca uwagę, że zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90 ustawy i jest
wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy,
że wykonawca w celu uzyskania zamówienia
zaproponuje
cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała wykonania zamówienia lub spowoduje
jego wykonanie w nienależyty sposób, np. kosztem jakości czy też terminowości wykonania
przedmiotu zamówienia. W takim przypadku dyspozycja art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp zobowiązuje
Z
amawiającego do odrzucenia oferty, która zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia. Istotnym jest, że ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „rażąco niska cena”. Sąd
Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. akt XIX Ga 128/08 stwierdził, że:
„przepisy p.z.p. nie określają definicji pojęcia rażąco niskiej ceny […]. Punktem odniesienia do
określenia jest przedmiot zamówienia i przyjąć można, że cena rażąco niska to taka, która jest
nierealistyczna, niewiar
ygodna w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie
innych ofert złożonych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego”.
W związku z brakiem legalnej definicji, w orzecznictwie sądów okręgowych oraz KIO, a
wcześniej w orzecznictwie arbitrażowym, ustalone zostały pewne cząstkowe lub ogólne, definicyjne
ramy i odniesienia dla tego pojęcia. I tak według wyroku KIO 592/13: „o cenie rażąco niskiej można
mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez
wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne”. Ponadto w wyroku KIO 1562/11 wskazano: „Cena rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego wartości, a rzeczona
różnica nie będzie uzasadniona obiektywnymi względami pozwalającymi danemu wykonawcy bez
strat i finansowania wykonania zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne, zamówienie
to wykonać. Reasumując, cena rażąco niska jest, więc ceną nierealistyczną, nieadekwatną do zakresu
i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładającą wykonanie zamówienia
poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną rynkową, tzn. generalnie
niewystępującą na rynku, na którym ceny wyznaczane są m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą
pa
nującą w danej branży i jej otoczeniu biznesowym, postęp technologiczno-organizacyjny oraz
obecność i funkcjonowanie uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających”.
Izba stanęła na stanowisku, że ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego
przesądza o prawidłowości decyzji Zamawiającego, polegającej na wyborze oferty Przystępującego.
Izba stwierdziła, że Odwołujący nie wykazał, że cena oferty złożonej przez Przystępującego zawiera
cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia. Izba nie dopatrzyła się również naruszenia
przez Zamawiającego naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp, polegającego na zaniechaniu odrzucenia
oferty Mennicy, której złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów uznk.
Na wstępie poczynionych rozważań Izba uznała za właściwe osadzenie ceny ofertowej
Przystępującego w otoczeniu zarówno wartości szacunkowej jak również oferty konkurencyjnej tj.
oferty Odwołującego.
Zgodzić się należy z Odwołującym, że Zamawiający dokonując oszacowania wartości
zamówienia przed wszczęciem tego postępowania oszacował wartość szacunkową uwzględniając
ówczesny przedmiot zamówienia dotyczący używanych automatów do sprzedaży biletów. Powyższe
znajduje odzwierciedlenie w protokole z postępowania w pkt 2. Następnie w wyniku odwołania
wniesionego przez Mennicę w styczniu 2021 r. Zamawiający dokonał modyfikacji, która polegała na
dopuszczeniu automatów nowych. Ponadto wskazać należy, że Zamawiający ustalił kryterium oceny
ofert za pomocą, którego postanowił punktować oferowanie przez wykonawcę urządzeń nowych.
Dostrzeżenia wymaga, że mimo dokonanej zmiany Zamawiający utrzymał dokonany szacunek, co
może oznacza, że Zamawiający uznał, że powyższa zmiana nie miała wpływu na dokonane wcześniej
ustalenie a nie stanowi prz
yznanie MPK, że wartość szacunkowa została wadliwie oszacowana. Jeśli
zaś chodzi o cenę oferty Przystępującego na tle ceny oferty Odwołującego to nie budzi żadnych
wątpliwości, że cena oferty wykonawcy MERA-SERWIS jest wyższa od ceny oferty Mennicy. Jednak
w tym miejscu zaznaczenia wymaga, że Odwołujący zaoferował automaty używane natomiast
Przystępujący zaoferował automaty nowe.
W kontekście powyższego należy zwrócić uwagę, że Zamawiający pomimo braku
ustawowego obowiązku wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień, wynikającego z art. 90 ust.
1a Pzp wystosował - jak stwierdził „z ostrożności” pod wpływem pisma, które wpłynęło w
postępowaniu - do Przystępującego wezwanie na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia wyjaśnień
dotyczących występowania w jego ofercie rażąco niskiej ceny. Przystępujący zastosował się do
wezwania Zamawiającego i przedstawił w wyznaczonym terminie odpowiednie wyjaśnienia wraz z
dowodami. Przeprowadzona analiza wyjaśnień złożonych przez Przystępującego doprowadziła Izbę
do przek
onania, że zarzuty zgłoszone przez wykonawcę MERA-SERWIS w odwołaniu należy uznać
za nieuzasadnione. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawiają następujące argumenty.
Izba stwierdziła, że wyjaśnienia Przystępującego zawarte w piśmie z dnia 19 marca 2021 r.
złożone w aspekcie podejrzenia występowania w jego ofercie rażąco niskiej ceny są konkretne,
rzetelne i wyczerpujące. W ich treści szczegółowo przedstawiono strukturę zaoferowanej ceny,
sposób wyliczenia poszczególnych składników, a w przypadku niektórych składników nawet wskazano
określone warianty wykonania, z tym zastrzeżeniem, że do kalkulacji ceny przyjmowano zawsze
wariant w najwyższą ceną. Złożone wyjaśnienia, zawierające szczegółową kalkulację ceny zostały
poparte rozlicznymi dowodami w postaci ofert dostawców, usługodawców, zamówień, umów, faktur i
innych dokumentów np. bankowych. Analiza wyjaśnień złożonych przez Mennicę pod kątem
możliwości dostępnych temu wykonawcy i wyjątkowo sprzyjających warunków pozwala na wysnucie
przez Izbę wniosku, że Mennica za cenę wskazaną w ofercie jest w stanie prawidłowo wykonać
przedmiot zamówienia oraz również wypracować zysku na odpowiednim poziomie.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że argumentacja Odwołującego zawarta w odwołaniu,
jak również przestawiana na rozprawie, która została wsparta złożonymi dowodami koncentrowała się
na tym, że cena zaoferowana przez Przystępującego nosi znamiona rażąco niskiej z uwagi na:
− fakt przedstawienia przez Mennicę w odwołaniu z 4 stycznia 2021 r. argumentacji, w której
wskazano, że cena nowego automatu wynosi 20 tys. zł oraz
− kalkulacji Odwołującego, który jest producentem tego rodzaju urządzeń, jak te zamawiane i
zdaniem, którego w kwocie zaoferowanej przez Przystępującego (12 124,80 zł) nie ma
możliwości, aby wyprodukować nowe urządzenia i zaoferować usług zamawiane przez MPK
w postepowaniu.
Odnosząc się to tak zakreślonych ram sporu Izba wskazuje, że analiza treści ofert złożonych
przez
konkurujących wykonawców prowadzi do oczywistego wniosku, że zaoferowali oni zupełnie
różne automaty biletowe. Odwołujący oparł swoją ofertę o automaty używane, natomiast
Przystępujący „postawił” na nowe automaty. Odmienności w tego rodzaju konstrukcji oferty
spowodowały naturalne różnice związane z przygotowaniem oferty w aspekcie czynionych założeń
cenowych, co znajduje również przełożenie na płaszczyznę wyjaśnień składanych przez wykonawcę
w odniesieniu do występowania podejrzenia występowania w jego ofercie rażąco niskiej ceny. Tym
samym za nietrafne należy uznać stwierdzenie Odwołującego o potencjalnym braku wyceny
określonych elementów z uwagi na kumulację określonych zagadnień w jednym punkcie (np. w pkt 6
wyjaśnień).
Izba przychyla się do argumentacji Przystępującego wspartej na orzecznictwie Izby, że nie
istnieje tylko jeden wzór lub schemat konstruowania wyjaśnień, bowiem każdy z wykonawców
przygotowując ofertę może zwrócić przy wycenie uwagę na inne aspekty zamówienia, w tym
rozwiązania. Ponadto każdy z wykonawców ma własne zasady polityki cenowej, funkcjonuje w innych
realiach polityki cenowej własnej firmy. W związku z tym pozycje oferowanych rozwiązań lub wyceny,
na które wskazywał Odwołujący nie muszą być jedynymi, które należało uwzględnić w kalkulacji, nie
wyczerpują ani katalogu minimalnego, ani nie są zakresem maksymalnym, do którego mógł
odwoływać się dany wykonawca.
Najbardziej jaskrawym przykładem tego rodzaju sytuacji w rozpoznawanej sprawie jest
przyjęcie przez Odwołującego założenia, że Przystępujący oferując produkt nowy będzie musiał
stworzyć od zera, podczas, gdy założenie to nie jest wadliwe z uwagi na to, że zaoferowany produkt
jest produktem już istniejącym, który zostanie jedynie dostosowany do wymagań Zamawiającego
przez dostaw
cę produktu. Odwołujący na tę okoliczność przedstawił dowody za pomocą, których
próbował wykazać, że minimalna cena nowego urządzenia powinna wynosić 11,5 tys. zł i nie jest
możliwe wytworzenie nowego automatu poniżej tej ceny. Podobnie należy ocenić pozostałe dowody
złożone celem wykazania najniższego poziomu cen poszczególnych elementów tabeli kosztowej
zawartej w odwołaniu oraz złożonej podczas rozprawy. Złożone dowody obrazują jedynie elementy
wyceny, które Odwołujący uznał za istotne, jak również warunki handlowe i poziom cen, który jest
dostępny wykonawcy MERA-SERWIS, co nie wyklucza tego, że inny wykonawca, w tym przypadku
Mennica, może zastosować inną metodologię wyceny a także uzyskać warunki i ceny bardziej
korzystne, co zostało potwierdzone dowodami złożonymi wraz z wyjaśnieniami. Wobec tego należy
zgodzić się Przystępującym, który stwierdził, że założenia Odwołującego nie uwzględniają, zatem, że
poprawność założeń Odwołującego nie wyklucza poprawności założeń Mennicy. Jeśli zaś chodzi o
dowody maj
ące obrazować wzrosty cen poszczególnych składników niezbędnych do wytworzenia
nowego urządzenia np. stali, aluminium, miedzi, niklu itp. oraz zestawienie to Izba uznała je za
nieprzydatne z uwagi na to, że Przystępujący nie jest producentem urządzeń, którego rolą jest
pozyskania tego rodzaju produktów. Ponadto przypomnieć należy, że oferowany przez Mennicę
produkt jest produktem już istniejącym, który zostanie jedynie dostosowany do wymagań
Zamawiającego przez jego dostawcę, co czyni złożone dowody bezużytecznymi. Podobne stanowisko
Izba zajęła wobec dowodów mającymi potwierdzać wzrost kosztów zatrudnienia.
Kolejną kwestią wymagającą zajęcia stanowiska przez Izbę jest zagadnienie dotyczące
zakwestionowania przez Odwołującego ofert podwykonawców w aspekcie ich zaniżenia, w
szczególności oferty podwykonawcy mającego realizować główną część zamówienia, jakim jest
produkcja automatów. W omawianej sprawie Izba nie znalazła żadnych podstaw, aby uznać
przypuszczenia Odwołującego za słuszne, bowiem tylko w takiej kategorii należy się poruszać z braku
jakichkolwiek dowodów mających potwierdzać, że oferty podwykonawców, a w szczególności jednego
z nich są zaniżone. Izba za chybioną uznała argumentację, w której Odwołujący wskazywał, że fakt
długoletniej współpracy może stanowić podstawę do zakwestionowania wartości takich ofert. W
ocenie Izby jest wręcz przeciwnie. Wiedzą powszechną jest, że fakt długoletniej, a na dodatek
owocnej współpracy pomiędzy kontrahentami rodzi skutek w postaci szczególnie korzystnych
warunków handlowych, w tym w szczególności uzyskiwania znacznych bonifikat na nabywane
produkty. W takim przypadku brak jest jakichkolwiek racjonalnych podstaw do tego, aby uznać ofertę
takiego podmiotu za niewiarygodną z punktu widzenia zaoferowanej ceny, a Odwołujący nie wykazał,
że oferta podwykonawcy jest celowo zaniżona.
Nie może się również ostać argument Odwołującego, że zaoferowane przez Przystępującego
automaty biletowe nie będą spełniały wymagań określonych przez Zamawiającego w OPZ. Powyższe
wprost wynika
ze złożonych wyjaśnień jak również z załącznika nr 14 do wyjaśnień, który zawiera
ofertę dostawcy. Ponadto w toku rozprawy Przystępujący złożył oświadczenie z 2.07.2011 r., w którym
dostawca potwierdził, że dostarczone rozwiązanie będzie zgodne z obowiązującymi w Polsce
Normami UE i przepisami prawa oraz będzie spełniać wymagania norm opisanych przez
Zamawiającego w postępowaniu, w tym w szczególności PN-EN 50155 oraz Regulaminie Nr.10 EKG
ONZ.
Ściśle związana z wyżej omawianym zagadnieniem jest materia dotycząca konieczności
przeprowadzenia stosownych badań, na którą wskazywał Odwołujący składając w tym zakresie
odpowiednie dowody, potwierdzające poziom cen za takie badania, który kształtował się na poziomie
około 40 tys. zł. Odwołujący nie zaprzeczył stwierdzeniu Przystępującego w toku rozprawy, że takie
badania należy przeprowadzić raz i tylko dla jednego urządzenia, a zatem Izba uznała, że ww. koszt
jest kosztem niewielkim w stosunku do całego zamówienia i nie może rzutować w sposób znaczący na
całość zaoferowanej ceny oferty.
Spoglądając na ofertę Przystępującego przez pryzmat innych postępowań o udzielenie
zamówienia publicznego, w których wykonawca brał udział oferując wyższe ceny nowych automatów
biletowych nie sposób stwierdzić, że cena zaoferowana w tym postępowaniu przez Przystępującego
ma charakter cena rażąco niskiej. Po pierwsze, nie wykazano, że wymagania dotyczące zamawianych
urządzeń były takie same jak te postawione w prowadzonym postępowaniu. Po drugie, zauważyć
należy, że w przedstawionych postępowaniach zamawiano skrajnie równe ilości urządzeń (od 50 szt.
aż po 583 szt.), co bez wątpienia ma również wpływ na poziom cenowych oferowanych urządzeń. Po
trzecie, należy zwrócić uwagę na rozpiętość czasową składanych ofert, tj. przykładowo oferta dot.
postępowania na rzecz Tramwajów Warszawskich była składana ok. 4 lata wstecz. Izba uznała, że
wszystkie ww. uwarunkowania mają wpływ na kształtowanie ceny, która może w zależności od
różnorakich warunków związanych z przedmiotem zamówienia, ale w tym czasie również sytuacja
podmiotowa wykonawcy może ulegać zmianie, np. polepszeniu, tj. może uzyskać wyjątkowe
sprzyjające warunki handlowe, w tym cenowe od partnera handlowego z uwagi na wieloletnią i
owocną współpracę.
Kolejno Izba odniosła się do zagadnienia związanego z poziomem ceny Przystępującego w
aspekcie treści odwołania złożonego przez Wykonawcę w 4 stycznia 2021 r., w którym znalazło się
stwierdzenie o rynkowej cenie nowego automatu na poziomie 20 tys. zł, gdy tymczasem Mennica w
złożonej ofercie zaoferowała niższą cenę – 12 124,80 zł.
W omawianej kwestii nie można tracić z pola widzenia tego, że w treści powołanego
odwołania Przystępujący zarzucał Zamawiającemu opisanie przedmiotu zamówienia w sposób, który
utrudniał uczciwą konkurencje pomiędzy wykonawcami, z uwagi na to, że Zamawiający
postanowieniami SIWZ ograniczył możliwość ubiegania się o zamówienie wykonawcom, którzy
chcieliby zaoferować nowe automaty biletowe, a nie używane jak MPK wskazało pierwotnie w OPZ.
Tym samym dążył do celu wyeliminowania postanowień SIWZ, które były dla niego niekorzystne, z
uwagi na brak możliwości zaoferowania nowych urządzeń. Powołanie się przez odwołującego
Wykonawcę w treści uzasadnienia rzeczonego odwołania na cenę rynkową automatu na określonym
poziomie, w
tym przypadku 20 tys. zł nie tylko nie tworzy jakiegokolwiek związania dla tego
wykonawcy, a wręcz zagrażałoby żywotnym interesom wykonawcy i mogłoby zostać wykorzystane
przez podmioty konkurujące w nim w ramach ubiegania się o udzielenie zamówienia. Znając cenę
wykonawcy przed złożeniem oferty mogli zaoferować cenę niższą.
Izba uznała również za przekonywujące wyjaśnienia Przystępującego, który wskazywał, że
zamówienie zostało ogłoszone z końcem 2020 r. (wszczęcie postępowania w dniu 24 grudnia 2020 r.),
a odwołanie zostało złożone zaraz po przerwie świąteczno-noworocznej, bo 4 stycznia 2021 r., co
spowodowało, że nie zdążył szczegółowo zapoznać się z wymaganiami postawionymi przez
Zamawiającego. Ponadto od czasu złożenia odwołania do czasu złożenia oferty prowadził negocjacje
z dostawcą, co zaowocowało uzyskaniem korzystnym warunków handlowym, w tym również tych
cenowych. Zatem cenę 20 tys. zł należy traktować, jako cenę detaliczną dla osoby fizycznej, która nie
korzysta z specjalnych opustów cenowych.
N
a kanwie powyższych rozważań Izba nie stwierdziła nie tylko naruszenia przez
Zamawiającego przepisów art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 oraz art. 7 ust. 1 ustawy przez
zaniechanie odrzucenia oferty Mennicy, jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia oraz błędną oceną wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę w tym zakresie,
ale także Izba nie stwierdziła naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1
pkt 1 uznk przez zaniechanie odrzucenia oferty Prz
ystępującego z uwagi na to, że jej złożenie
stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów uznk.
Jako ostatni Izba rozpoznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 8 ust. 3 Pzp w zw. z
art. 11 ust. 2 uznk przez zaniechanie odtajnienia
i udostępnienia Odwołującemu informacji
zastrzeżonych przez Mennicę, jako tajemnica przedsiębiorstwa w wyjaśnieniach dotyczących
zaoferowanej przez Mennicę ceny. Izba oddaliła zgłoszony zarzut.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na sposób postawienia zarzutu przez MERA-
SERWIS w treści odwołania, w której wykonawca ograniczył się w zasadzie do stwierdzenia, że
Mennica nie wykazała w sposób wystarczający spełnienia przesłanek uznania informacji za tajemnicę
przedsiębiorstwa. W uzasadnieniu zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa Wykonawca w żaden
właściwie sposób nie wykazał, a nawet nie opisał wartości gospodarczej zastrzeżonej informacji, a
jedynie zawarła w nim ogólne stwierdzenia i cytaty z orzecznictwa KIO, podczas, gdy utajnieniu
podlega jedynie infor
macja stanowiąca tajemnicę przedsiębiorstwa, a nie część stanowiąca de facto
cały dokument. Sam fakt wystąpienia treści chronionej w dokumencie nie uzasadnia utajnienia całej
jego merytorycznej treści.
Kolejno Odwołujący wskazał, że nie zna treści wyjaśnień, które nie zostały mu udostępnione,
jednakże nie ulega wątpliwości, że możliwe jest takie udostępnienie wyjaśnień, aby nie ujawniać treści
stanowiących rzeczywistą tajemnicę przedsiębiorstwa wykonawcy, ale dać innym wykonawcom
biorącym udział w postępowaniu możliwość zweryfikowania, czy zostały w nich wskazane, co najmniej
kluczowe, bezsporne koszty realizacji zamówienia. Za bezprawne należy uznać a priori utajnienie
treści merytorycznej dokumentu, co uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie informacji o elementach
kosztowych podlegających wyjaśnieniu - które uwzględnić w cenie ofertowej musiał również
Odwołujący - bez nawet udostępniania danych liczbowych czy nazw partnerów biznesowych.
Natomiast w toku rozprawy Odwołujący dodał jedynie, że wyjaśnienia są ogólne i szablonowe
i mogą posłużyć w innych postępowaniach, zaś na str. 3 wskazano sieć zamówień, które są
zamówieniami uzyskanymi na rynku zamówień publicznych, a zatem z tych powodów są jawne.
Niezwykle istotnym jest, że w toku rozprawy Przystępujący przyznał, że informacje zawarte na
str. 3 wyjaśnień z 19 marca 2021 r. w zakresie sieci sprzedaży Mennicy pochodzące z kontraktów
uzyskanych z rynku zamówień publicznych, które dotyczą: Tramwajów Warszawskich, Wrocławia,
Poznania, oraz Łodzi (tylko dwa pierwsze tiret) nie mają waloru tajemnicy przedsiębiorstwa.
Biorąc pod uwagę tak postawiony zarzut i jego uzasadnienie, a także oświadczenie
Przystępującego złożone podczas rozprawy Izba nie miała wątpliwości, że postawiony przez
wykonawcę MERA-SERWIS zarzut naruszenia art. 8 ust. 3 Pzp potwierdził się jedynie w części
dotyczącej zamówień pozyskanych przez mennicę z rynku zamówień publicznych. Izba uznała za
nietrafną argumentację Odwołującego, że Wykonawca nie wykazał wartości gospodarczej
zastrzeganych infor
macji i ograniczył się do szablonowych wyjaśnień. W tym miejscu przypomnieć
należy, że wykonawca oprócz wyjaśnień złożył stosowne dowody celem wykazania prawidłowości
zastrzeżenia.
Izba uznała, że w złożonych wyjaśnieniach Przystępujący wskazał okoliczności, które
przesądzają o tym, że zastrzeżone przez niego informacje posiadają określoną wartość gospodarczą,
która przejawia się między innymi w wyrządzeniu wykonawcy znacznej szkody, polegającej na
nieuzyskaniu tego kontraktu. Ponadto wykonawca wyjaśnił, że zastrzeżone informacje dla niego
określoną wartość gospodarczą związaną z przejęciem rozwiązań technologicznych, czy też
przedmiotów współpracujących z Mennicą. Wskazaną wartość gospodarczą zdaje się potwierdzać
argumentacja zawarta we wcześniejszych zarzutach, bowiem pozwoliła ona Mennicy na uzyskanie
przewagi konkurencyjnej nad podmiotami, które również ubiegają się o zamówienie. Izba uznaje za
wzorcowe i popiera dążenie do tego, aby wartość gospodarcza określonych informacji, które zostały
opatrzone kla
uzulą „tajemnica przedsiębiorstwa” była wykazywana za pomocą wymiernych liczb. Nie
mniej jednak Izba dostrzega, że w nie w każdym przypadku wartość gospodarcza może być
skwantyfikowana i wyrażona za pomocą konkretnych danych liczbowych. W ocenie Izby w
roz
poznawanym przypadku Izba uznała, że wykonawca w sposób dostateczny wykazał wartość
gospodarczą zastrzeganych informacji.
Z tych względów Izba uznała, że zgłoszony zarzut potwierdził się jedynie w części opisanej
wyżej. Jednak z uwagi na oddalenie zarzutów dotyczących występowania w ofercie Przystępującego
rażąco niskiej ceny oraz wystąpienia czynu nieuczciwej konkurencji Izba uznała, że powyższe
naruszenie pozostaje bez wpływu na wynik postepowania, bowiem ujawnienie ww. informacji nie
może Odwołującemu na nowo otworzyć drogi do złożenia odwołania we wskazanym zakresie.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba nie stwierdziła również naruszenia art. 7 ust. 3 Pzp oraz art.
91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4 Pzp przez wybór, jako najkorzystniejszej oferty
podlegającej odrzuceniu.
Zgodnie z art. 557 nPzp, w wyroku oraz w postanowieniu kończącym postępowanie
odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei w świetle art. 575 nPzp
strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący sprzeciw ponoszą koszty postępowania
odwoławczego stosownie do jego wyniku. W związku z tym Izba kosztami postepowania
odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 1298/21 zgodnie z art. 575 nPzp oraz § 2 ust. 1 pkt 2 w zw.
z § 5 ust. 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437) w kwocie 18 600 zł,
(na którą składał się koszt wpis od odwołania uiszczony przez Odwołującego oraz wynagrodzenia
pełnomocnika Przystępującego) - obciążyła Odwołującego, jako stronę przegrywającą.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………………….…
………………………….…
………………………….…
1.
Oddala odwołanie.
2.
K
osztami postępowania obciąża wykonawcę MERA-SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A.
z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim i:
2.1
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę MERA-
SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Grodzisku Mazowieckim, tytułem
wpisu
od odwołania.
2.2
zasądza od wykonawcy MERA-SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w
Grodzisku Mazowieckim
na rzecz zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa
Komunikacyjnego
– Łódź Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi kwotę 3 600 zł (słownie:
trzy tysiące sześćset złotych) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
S
tosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………………..………….
………………..………….
………………..………….
Sygn. akt KIO 1298/21
U z a s a d n i e n i e
Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi (dalej:
„Zamawiający” lub „MPK”) prowadzi na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 oraz z 2020 r. poz. 1086), zwanej dalej: „ustawą”
lub „Pzp” - w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
pt.
„Dzierżawa, wraz z kompleksową obsługą serwisową, automatów mobilnych, służących do
sprzedaży biletów lokalnego transportu zbiorowego w Łodzi na przejazd pojazdami komunikacji
miejskiej”. Wartość zamówienia jest większa niż kwoty określone w przepisach wydanych na
podstawie art. 11 ust. 8
Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej 24 grudnia 2020 r. pod numerem 2020/S 251-633418.
30 kwietnia 2021 r. wykonawca MERA-
SERWIS SGL Sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Grodzisku
Mazowieckim
(dalej: „Odwołujący” lub „wykonawca MERA-SERWIS) wniósł odwołanie wobec:
− czynności wyboru w dniu 20 kwietnia 2021 r. oferty wykonawcy MENNICA POLSKA S.A. z
siedzibą w Warszawie (dalej: „Mennica”, „Przystępujący” lub „Wykonawca”), jako
najkorzystniejszej w postępowaniu;
− zaniechania odrzucenia oferty Mennicy;
− zaniechania odtajnienia i udostępnienia Odwołującemu informacji zastrzeżonych przez
Wykonawcę, jako tajemnica przedsiębiorstwa w wyjaśnieniach dotyczących zaoferowanej
przez Menni
cę ceny z dnia 19 marca 2021 r.
Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów prawa:
1. art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 i art. 7 ust. 1 ustawy przez zaniechanie odrzucenia oferty
Mennicy, jako oferty
zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia
oraz błędną ocenę wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę w tym zakresie, mimo że oferta
Mennicy
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2. art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nie
uczciwej konkurencji (dalej: „uznk”) przez zaniechanie odrzucenia
oferty Wykonawcy,
pomimo, że jej złożenie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji;
3. art. 7 ust. 3 Pzp oraz art. 91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4 Pzp
przez wybór, jako
najkorzystniejszej
oferty podlegającej odrzuceniu;
4. art. 8 ust. 3 Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 uznk przez zaniechanie odtajnienia i udo
stępnienia
Odwołującemu informacji zastrzeżonych przez Wykonawcę, jako tajemnica przedsiębiorstwa
w wyjaśnieniach dotyczących zaoferowanej przez Mennicę ceny, pomimo, że nie stanowią
one tajemnicy przedsiębiorstwa.
W związku z powyższym wykonawca MERA-SERWIS wnosił o:
1.
uwzględnienie odwołania;
2.
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty Mennicy, jako
najkorzystniejszej w p
ostępowaniu;
3.
nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty Mennicy;
4.
nakazanie Zamawiającemu dokonania ponownego badania i oceny ofert i wyboru oferty
Odwołującego, jako najkorzystniejszej w postępowaniu;
5.
nakazanie Zamawiającemu odtajnienia i udostępnienia Odwołującemu całości wyjaśnień dot.
zaoferowanej przez Mennicę ceny
;
6. dopuszczenie i
przeprowadzenie dowodów, w tym dowodów z dokumentów powołanych w
odwołaniu oraz dowodu z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania, a także
przedłożonych w toku postępowania odwoławczego - na okoliczności przytoczone w
odwołaniu oraz w toku postępowania odwoławczego.
W uzasadnieniu wykonawca MERA-SERWIS
podniósł m.in., że:
I.
Rażąco niska cena w ofercie Wykonawcy i nieprawidłowa ocena złożonych przez niego
wyjaśnień cenowych
Odwołujący podniósł, że Zamawiający powziął wątpliwości, co do prawidłowości ceny Mennicy
i wezwał ją 10 marca 2021 r. do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, wskazując, że
„cena oferty Wykonawcy wydaje się rażąco niska w stosunku do określonego przedmiotu zamówienia
i budzi wątpliwości, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów”. W odpowiedzi na to
wezwanie, Mennica w dniu 19 marc
a 2021 r. złożyła wyjaśnienia w sprawie ceny ofertowej.
Odwołujący wyjaśnił, że nie uzyskał dostępu do zasadniczej części merytorycznej wyjaśnień
rażąco niskiej ceny złożonych przez Mennicę ze względu na niezasadne - jego zdaniem - zastrzeżenie
ich, jako tajemnicę przedsiębiorstwa, a udostępnione mu zostały jedynie ich fragmenty o charakterze
ogólnym. Niezależnie jednak od nieznajomości szczegółowej treści złożonych przez Mennicę
wyjaśnień i kalkulacji, Odwołujący wskazywał, że Mennica nie jest zdolna zrealizować przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego za zaoferowaną cenę mającą
charakter dumpingowy.
Odwołujący podkreślił, że w pierwotnej treści dokumentacji postępowania, Zamawiający w pkt
11.1 OPZ określił przedmiot zamówienia automaty używane, które zostały zdefiniowane w
następujący sposób: 1.1. wyprodukowane w latach 2012-2020; 1.2. były eksploatowane w
autobusach, tramwajach lub pociągach; 1.3. nadają się do dalszego użytku. Jedynym kryterium oceny
ofert, zgodnie z pkt XIII.1 SIWZ, była wówczas cena o wadze 100%. Mennica złożyła do KIO 4
stycznia 2021 r.
odwołanie, w którym zakwestionowała treść OPZ w zakresie nie uwzględnienia
automatów nowych. Zamawiający uwzględnił wówczas zarzuty odwołania, modyfikując treść pkt 11.1
OPZ i dopuszczając - oprócz automatów używanych - także zaoferowanie automatów nowych, które
zdefiniowane, jako „automaty fabrycznie nowe, wyprodukowane po 1 stycznia 2020 r. i
nieeksploatowane, niemontowane w pojazdach; podzespoły biletomatu nie mogą być starsze niż z
2020 r.”. Zamawiający wprowadził jednocześnie dodatkowe kryterium oceny ofert do pkt XIII.1 - stan
(automat nowy/używany) o wadze 15%. Zgodnie z ppkt XIII.2.2 SIWZ, w wypadku zaoferowania
automatów nowych, oferent uzyskiwał 15 pkt w ramach tego kryterium, a w wypadku zaoferowania
automatów używanych 0.
Zdaniem wykonawcy MERA-
SERWIS istotnym jest, że w treści złożonego odwołania Mennica
wprost wskazała, że rynkowy koszt urządzenia spełniającego wymagania Zamawiającego wynosi ok.
20 000 zł. Natomiast pomiędzy powyższą wartością rynkową automatu spełniającego wymagania OPZ
a cen
ą jednostkową przyjętą przez Mennicę zachodzi ogromna różnica. Po przemnożeniu, bowiem
powyższej ceny jednostkowej przez 553 liczbę sztuk automatów wymaganych przez Zamawiającego -
okazuje się, że rynkowe koszty pozyskania samych biletomatów w cenie rynkowej powinny wynieść
11 000 000 zł, a więc znacznie ponad zaoferowaną przez Mennicę cenę (6 705 014,40 zł).
Tymczasem w ofercie złożonej przez Mennicę cena jednostkowa jednego urządzenia wraz z
instalacją, przygotowaniem oprogramowania oraz z kompleksową obsługą serwisowo-eksploatacyjną
przez okres 45 miesięcy została wyceniona jedynie na kwotę 12.124,80 zł netto (taka kwota wynika z
zaoferowanej ceny przy braku jakichkolwiek kosztów dodatkowych, które również należało uwzględnić
w cenie, o czym mowa poniżej), a więc na prawie 8 tys. złotych mniej niż wartość rynkowa wskazana
przez samą Mennicę za samo urządzenie. Odwołujący zwracał uwagę, że Mennica nie jest
producentem urządzeń i musi kupić urządzenia od innego podmiotu (Emtest a.s.), a więc musi
uwzględnić jego marżę. Podwykonawstwo w tym zakresie zostało wyraźnie potwierdzone zarówno w
złożonych przez Mennicę wyjaśnieniach cenowych (części jawnej), jak i w uzupełnionym oświadczeniu
dot. zakresu podwykonawstwa z 10 maja 2021 r.
Kolejno Odwołujący stwierdził, że Mennica podjęła przy tym w treści złożonych wyjaśnień
cenowych próbę zdyskredytowania wagi własnego twierdzenia o rynkowym koszcie jednostkowym
automatu -
20 000 zł, wskazując, że nie stanowi ono żadnego rodzaju deklaracji, co do kosztów
ponoszonych pr
zez Mennicę. Koszt ten, oparty o „najlepszą wiedzę Mennicy” (cytat z odwołania
Mennicy), posłużył, jako główny argument do przekonania Zamawiającego do zmiany treści
dokumentacji Postępowania na korzystną dla Mennicy. Brak obowiązku oferowania ceny opartej na
dokładnie takim samym koszcie jak wskazany w odwołaniu nie przeczy tezie, że sama Mennica
potwierdziła w odwołaniu, że 20 000 zł to koszt rynkowy za tego typu automat, a co za tym idzie
zaoferowanie tak znacząco niższej ceny jak 12 124,80 zł za całość zamówienia (tj. znacznie szerszy
przedmiot obecnego zamówienia niż produkcja samych automatów), nie ma żadnego uzasadnienia
merytorycznego i świadczy o dumpingu cenowym.
Zdaniem wykonawcy MERA-SERWIS n
ieprawidłowym jest także stanowisko Mennicy zajęte w
tr
eści złożonych wyjaśnień, jakoby zmiany wprowadzone przed terminem składania ofert w treści
SIWZ mogły doprowadzić do istotnego obniżenia ceny ostatecznie zaoferowanej w stosunku do ceny
rynkowej wskazanej w odwołania. Wpływ wyjaśnień Zamawiającego jest w rzeczywistości pomijalny, a
przez Mennicę został zaprezentowany w sposób ogólnikowy i wyolbrzymiony. Tytułem przykładu,
Mennica twierdzi, że Zamawiający zrezygnował z przedstawienia homologacji pojazdowej, tymczasem
Zamawiający utrzymał obowiązek spełniania przez automaty mających zastosowanie w tym zakresie
wymagań Reg. Nr 10.05 EKG ONZ (pkt 3.1.2 OPZ), co wciąż wiąże się z koniecznością
odpowiedniego dostosowania automatów do tego standardu, jak i przeprowadzenia szeregu
kosztownych badań przez akredytowane laboratorium w celu potwierdzenia spełniania tych wymagań.
Tak samo np. wskazane przez Mennicę parametry ekranu automatu biletowego - Zamawiający
złagodził jedynie wymagania dotyczące jasności ekranu, ale pozostałe parametry, czyli wielkość
ekranu, rozd
zielczość i opisane funkcjonalności nie uległy zmianie. Sama zmiana dotycząca
parametru podświetlenia nie ma jakiegokolwiek istotnego znaczenia dla kalkulacji ceny ofertowej.
Zresztą znamiennym jest to, że Mennica nie wskazała konkretnych, wymiernych kosztów, które udało
się zaoszczędzić dzięki wprowadzonym przez Zamawiającego zmianom w dokumentacji
postępowania.
W opinii Odwołującego należy też odnotować, że Mennica w złożonym przez siebie odwołaniu
wskazywała dodatkowo, że w powyższym koszcie jednostkowym 20 000 (przemnożonym przez 553
sztuk automatów) niezawarte się wszystkie koszty związane z realizacją zamówienia, gdyż konieczne
jest jeszcze uwzględnienie kosztów w następującym zakresie:
a) w
yprodukowanie urządzeń lub dostosowanie używanych urządzeń do szczegółowych
wymagań Zamawiającego pod kątem konstrukcji, kolorystyki, oznakowania;
b) d
ostosowanie sposobu mocowania do istniejących stelaży oraz instalacji elektrycznej
Zamawiającego;
c) dostosowanie oprogramowania do specyficznej taryfy biletowej
Zamawiającego, unikalnej
tylko dla miasta Łodzi ze względu na stopień skomplikowania;
d) z
apewnienie transportu, dostawy i uruchomienia urządzenia;
e) z
organizowanie zaplecza technicznego i serwisowego do utrzymania w sprawności urządzeń.
Zdaniem Odwołującego Wykonawca nie mógł, zatem w zaoferowanej cenie uwzględnić
zarówno rynkowej wyceny nowych automatów, jak i wskazanych przez samego siebie kosztów
dodatkowych, które są w jego mniemaniu niezbędne do realizacji przedmiotu zamówienia, przy czym
koszty te nie wy
czerpują całości kosztów niezbędnych w celu realizacji zamówienia, które odwołujący
szerzej przedstawia poniżej. W tym celu zasadnym jest ponowne przytoczenie przez Odwołującego
argumentów i szacunków wskazanych w piśmie przesłanym do Zamawiającego 8.03.2021 r., które
zachowują swoją trafność i aktualność.
Odwołujący w treści odwołania przedstawił w ujęciu tabelarycznym rynkową własną kalkulację
kosztów minimalnych dla realizacji zamówienia z zaoferowaniem urządzeń nowych, uwzględniającą
istotne koszty niez
będne do należytego wykonania całego zamówienia zgodnie z OPZ na poziomie
określonym w oparciu o doświadczenie i wiedzę Odwołującego, jako absolutnie minimalny, bez
wliczenia jakiejkolwiek marży.
L.p.
Koszt
Cena jednostkowa
/zł
Ilość urządzeń/m-cy
SUMA
1)
Koszt urządzenia
11500,00/1 szt.
553
6.359.500
2)
Zapas części zamiennych
na potrzeby utrzymania 553
automatów w sprawności
80.000
koszt jednostkowy
80.000
3)
Rozszerzenie gwarancji 21
miesięcy
ponad
standardową 24 miesiące
ofertowaną
przez
producentów 3% wartości
automatu rocznie
498,75
553
275.808 zł
4)
Koszty
eksploatacyjne
(smary, sprężone powietrze,
specjalistyczne ścierki, płyny
do mycia urządzeń, naklejki
na urządzenia)
2.000,00/1 m-ce
45 m-cy
90.000
5)
Koszty montażu i płyty
pośredniej (specjalistyczne
uchwyty złącza elektryczne)
umożliwiającej montaż
automatów do stelaży w
pojazdach.
500,00/1 szt.
553
276.500
6)
Koszt eksploatacyjno-
serwisowy
-
koszty serwisantów na
miejscu 4 osoby
- koszty utrzymania
samochodów oraz paliwa
- koszt utrzymania
pomieszczenia serwisowego
- koszt
wyposażenia
serwisantów i biura
- koszty eksploatacyjne
- koszty wsparcia
developerskiego
programistycznego
- koszty help desk
92,91 zł
553 x 45 m-cy
2.312.170
7)
Transmisja danych (karty
4,00/1 karta/ 1
m-ce
553
45 m-cy
99.540
8)
Koszt utrzymania Serwerów
pod System Centralny
1.000/1 m-ce
45 m-cy
45.000
9)
Koszty utrzymania aplikacji
płatniczej (terminale
płatnicze)
8.000/1 m-ce
45 m-cy
360 000
10)
Koszt tokenizacji utrzymanie
aplikacji (algorytmu)
18,00/1 szt./ 1
m-ce
553
45 m-cy
447.930
11)
Budowa
aplikacji
sprzedażowej i systemu
centralnego. Integracje z
systemami zewnętrznymi.
2000 h
85 zł/h
170.000
12)
Koszt finansowania
urządzeń w czasie
13)
Ubezpieczenie automatów
1 % wartości
urządzenia w
skali roku
238.481,00
14)
Tokenizacja - karty sam do
czytników płatniczych
24 zł netto
sztuka + 32 zł
koszt
personalizacji
karty
31.136,00
15)
Koszt weryfikacji stelaży i
przyłączy
w
pojazdach
Zamawiającego
1 koszt
jednostkowy
20.000,00
16)
Koszty przygotowania
dokumentacji tłumaczenia
1 koszt
jednostkowy
15
000 zł
17)
Koszty testów i odbiorów
1 koszt
jednostkowy
20.000 zł
18)
Dodatkowe
automaty
biletowe
11 500
5
57 500
Koszty
ogółem
10.898.565 zł
Zdaniem wykonawcy MERA-SERWIS u
szczegółowienie poszczególnych pozycji z powyższej
tabeli przedstawia się następująco:
1.
Koszty urządzenia - 11.500 po TKW x 553 = 6.359.500,00
Na koszt składa się:
− koszt podzespołów koszt min. 9500 zł netto,
− koszty produkcji urządzenia min. 2500 zł netto tj. montaż urządzenia, koszt magazynowania,
koszt ogólnego Zarządu,
Odwołujący wskazał, że przedstawia minimalne koszty dla producenta urządzeń, jakie są
niezbędne do należytego wykonania całego zamówienia i wymagań określonych OPZ. Prezentowana
powyżej kwota to koszt materiałowy (TKW Techniczny koszt wytworzenia produktów), który nie
uwzględnia kosztów produkcji pracy ludzkiej/ montażu, magazynowania itp.). Odwołujący stwierdził, że
przyjął taki niski koszt, aby pokazać, że nawet po kosztach materiałowych Mennica nie była by w
stani
e położyć tak niskiej oferty, jednakże wskazuje, że zasadnicza wartością rynkową takiego
automatu to -
jak wskazano powyżej przez Odwołującego oraz zgodnie ze wcześniejszym
twierdzeniem Mennicy
– 20 000 zł.
Dodatkową okolicznością potwierdzającą oferowanie przedmiotu zamówienia poniżej kosztów
świadczenia jest fakt, że w 2017 r. w postępowaniu prowadzonym przez Tramwaje Warszawskie Sp. z
o.o.
, Mennica za samo jedynie urządzenie EmTest EM416FBT (w dodatku o niższych niż obecnie
wymagane parametrach jakościowych), oferowała cenę 13.000 zł netto, a z kosztem świadczenia
usługi serwisowo-eksploatacyjnej, oferta opiewała aż kwotę 20.890.033.61 zł netto (ponad trzykrotnie
więcej niż obecnie). Tymczasem w obecnej ofercie Wykonawca wyliczył koszt urządzenia EmTest EM
416FBTL wraz z usługami dodatkowymi na kwotę 12.124,80 zł netto (razem jedynie 6.705.014,40 zł
netto).
Przy czym wymogi Tramwajów Warszawskich wobec automatów stanowiących przedmiot
zamówienia były mniej restrykcyjne niż określone w postępowaniu. W szczególności - w odróżnieniu
od postępowania warszawskiego - w obecnym postępowaniu automaty biletowe powinny spełniać
wymagania opisane w normie wiodącej PN-EN 50155 (pkt 3.1.1 OPZ) oraz Regulaminie Nr. 10.05
EKG ONZ (pkt 3.1.2 OPZ).
Spełnienie tych norm wymaga zastosowania urządzeń elektronicznych
pracujących w określonych warunkach środowiskowych tj. temperatura pracy. Brak konieczności
spełniania przez przedmiot zamówienia ww. norm wiązał się z istotnymi oszczędnościami dla
wykonawców. Dla każdej ze wskazanych norm konieczne jest, bowiem przeprowadzenie szeregu
bardzo wymagających badań potwierdzających spełnienie normy. Badania podzielone są na wiele
etapów, począwszy od badań elektromagnetycznych (EMC) poprzez szczegółowe badania
środowiskowe przeprowadzane w komorze klimatycznej aż do testów wytrzymałościowych pod
względem odporności na drgania.
Wykonawca MERA-
SERWIS w tabeli wyszczególnił badania, które powinien przeprowadzić
Wykonawca by spełnić wymogi pkt 3.1.1 OPZ i 3.1.2 OPZ w postępowaniu. Spełnienie tych norm
wymaga zastosowania urządzeń elektronicznych o przeznaczeniu przemysłowym, charakteryzujących
się dużą odpornością na zmienne warunki atmosferyczne. Podczas badań sprawdzana jest:
poprawność pracy automatu w niskiej temperaturze -25 0 C przez okres 2 godzin, przechowywanie
urządzenia (bez napięcia zasilającego) w niskiej temperaturze 40
o
C przez okres 16 godzin,
poprawność pracy w wysokiej temperaturze +55 0 C przez 6 godzin oraz cykliczne wahania
temperatur w zakresie od 25
o
C do 55
o
C w bardzo wys
okiej wilgotności sięgającej 93-95% przez okres
24 godzin.
Dodatkowo, automaty muszą charakteryzować się wysoką odpornością na wibracje
generowane podczas normalnej pracy pojazdów. Podczas badań przeprowadzane są próby
wytrzymałościowe przy zwiększonym poziomie wibracji losowych, próby wibracji losowych oraz próby
udarów pojedynczych.
Biorąc pod uwagę powyższe aspekty, automaty, które mają być dostarczone do Łodzi muszą
być zbudowane z komponentów o obiektywnie lepszej jakości aniżeli urządzenia dostarczone do
Tramwajów Warszawskich, gdzie ww. normy nie miały zastosowania. Dodatkowym aspektem wartym
uwzględnienia jest cały proces przeprowadzenia badań w celu potwierdzenia spełnienia norm
oczekiwanych przez Zamawiającego. Cały proces badawczy generuje koszty, które nie musiały być
uwzględniane w przetargu do TW oraz wymaga wielu tygodni dodatkowej pracy po stronie
Wykonawcy. Same koszty badań w tym zakresie zdaniem Odwołującego przewyższają kwotę 50.000
zł netto. Natomiast Emtest a.s. - zadeklarowany podwykonawca Mennicy - nie posiada w swojej
ofercie automatów spełniających ww. normy, w związku, z czym niezbędne jest wyprodukowanie
automatów posiadających niezbędne zmiany strukturalne w celu zapewnienia zgodności z
powyższymi normami, jak i przeprowadzenie ww. kosztownych badań oraz uzyskanie certyfikacji, co
powinno zostać uwzględnione w cenie ofertowej. Cena ofertowa musi również uwzględniać marżę
podwykonawcy w tym zakresie.
Odwołujący stwierdził, że niemożliwe jest zatem, że Wykonawca w wyjaśnieniach rażąco
niskiej ceny wykazał koszty wyprodukowania automatów zgodnych z ww. normami, w tym lepszych
jakościowo materiałów, a także koszty ww. badań. Odwołujący przy tym z ostrożności wskazywał, nie
znając jednakże treści wyjaśnień złożonych przez Mennicę w tym zakresie, że w praktyce również i
oferta od podwykonawcy może mieć charakter rażąco niski, w szczególności podwykonawcy
głównego elementu zamówienia, jakim jest w ramach postępowania produkcja automatów. Może to
dotyczyć w szczególności podwykonawców, z którymi utrzymywana jest stała, bliska współpraca
biznesowa -
tak jak w przypadku relacji między Mennicą i Emtest a.s. Podmioty te występują w
różnych konfiguracjach podmiotowych (konsorcjum, podwykonawca - wykonawca) w szeregu
postępowań o udzielenie zamówień publicznych - ich „strategiczną współpracę” potwierdza zresztą
sama Mennica w treści złożonych wyjaśnień. W takim przypadku nie można wykluczyć, że złożona na
potrzeby wyjaśnienia rażąco niskiej ceny przez Mennicę oferta podwykonawcy ma charakter rażąco
zaniżony, nie stanowiąc jednocześnie wiarygodnego dowodu wartości biletomatów, a ponadto
ograniczając Odwołującemu dostęp do rynku. Przy czym odrębnego podwykonawcę (zgodnie z
oświadczeniem Mennicy - nieznanego na etapie składania oferty, którego mażę jednak również należy
uwzględnić w ostatecznej cenie) zakłada Wykonawca w zakresie dostawy i obsługi aplikacji płatniczej.
Koszt rynkowy zestawu płatniczego to około 3.700 złotych netto per automat.
Kolejno wykonawca MERA-
SERWIS argumentował, że w ofercie złożonej w postępowaniu
musi zostać uwzględniony całkowity koszt urządzenia. Nie można uwzględniać np. połowy lub trzech
czwartych wartości amortyzacji urządzenia i zakładać np., że urządzenia te będą mogły zostać po
okresie 45 miesięcy wykorzystane w innym projekcie. Zgodnie, bowiem z wyjaśnieniami i zmianami
treści SIWZ udzielonymi przez Zamawiającego 21 stycznia 2021 r. (odpowiedź na pytanie nr 6) po
okresie obowiązywania umowy Zamawiający ma prawo odkupić dowolną liczbę biletomatów za
symboliczna kwotę 1 zł netto za sztukę, o czym Zamawiający musi poinformować wykonawcę
najpóźniej na 3 miesiące przez końcem obowiązywania umowy.
2.
Zapas części serwisowy - 80 000
Bufor serwisowy części zamiennych na minimum w/w kwotę na utrzymanie automatów w
sprawności zgodnie z wymaganiami Zamawiającego przy takiej populacji urządzeń jest niezbędny.
553 automaty to bardzo duża populacja urządzeń a czas naprawy jest długi, co wynika również z
logistyki przykładowo komponenty jak komputery, ekrany, panele dotykowe to produkty sprowadzane
zwykle z Chin. Zestawy płatnicze również naprawiane mogą być tylko przez autoryzowane serwisy.
Brak określonego buforu serwisowe może skutkować karami z tytułu nie utrzymania automatów w
sprawności.
3. Rozszerzenie gwarancji
Podzespoły wchodzące w skład automatu objęte są standardową gwarancją 24- miesiące,
rozszerzenie gwarancji wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów (tzw. rozszerzona gwarancja).
Czas utrzymania urządzeń w sprawności to 45 miesięcy, w kalkulację kosztów należy, więc wliczyć
dodatkowe 21 miesięcy rozszerzonej gwarancji na komponenty.
4. Koszty eksploatacyjne
Koszty związane z bezpośrednim użytkowaniem urządzeń, płyny czyszczące, dezynfekujące,
materiały eksploatacyjne, smary, elementy ulegający wyrobieniu z tytułu użytkowania urządzeń.
5.
Koszty montażu i płyty pośredniej, transport i ubezpieczenie oraz magazyn
Montaż urządzeń jest dosyć skomplikowany, gdyż możliwy jest jedynie na zajezdni, w nocy,
gdy pojazdy nie pracują na rzecz miasta (trzeba podać godziny). Zatem potencjalny wykonawca ma
ograniczony czas na montaż urządzeń, co generuje dodatkowe koszty, takie jak dodatek nocny dla
pracowników zatrudnionych na etat. Dodatkowo, urządzenie musi być zamontowane w pojeździe,
wymagana, zatem będzie płyta pośrednia, która umożliwia prawidłowe mocowanie, a później
funkcjonowanie biletomatu.
6. Koszty serwisu
Na koszty serwisu składa się w szczególności: obsługa pracowników (wynagrodzenie, dodatki
nocne -
praca głównie w nocy, obsługa bhp pracowników, koszty związane z badaniami lekarskimi,
absencja wynikająca z urlopów oraz z choroby. Obsługa serwisowa musi być zapewniona przez 365
dni w roku (w tym również weekendy i święta). W koszcie serwisu należy również uwzględnić najem
powierzchni warsztatowej dla pracowników zajmujących się serwisem (koszty lokalizacji, czynszu,
mediów itp.). Dodatkowo należy uwzględnić wsparcie programistyczne dla: Systemu Centralnego,
Aplikacji Sprzedażowej. Projekt wymaga stałej opieki programistycznej, której głównym zadaniem jest
nadzorowanie pracy
systemu oraz zmiana parametrów w systemie. Wlicza się w to również zmiany
taryf i inne konieczne prace działu IT (usuwanie nieprawidłowości, zarządzenie informacja
pasażerską, analiza danych). Zgodnie z OPZ w urządzeniach wbudowany musi być system
diagnos
tyczny oraz system centralny posiadający m.in. narzędzie do zarządzania taryfami (zmiana
cen i rodzajów biletów w ramach funkcjonującego drzewa taryfowego i dodawanie nowych biletów),
możliwość sporządzania zestawień sprzedaży, zdalnego umieszczania informacji pasażerskiej oraz
reklam na ekranach automatów.
7. Transmisja danych (karty SIM)
W celu realizacji usługi niezbędne jest wyposażenie biletomatów w karty SIM, umożliwiające
ich komunikację.
8. Koszty utrzymani
a serwerów pod System Centralny
System central
ny do monitorowania, zarządzania urządzeniami oraz gromadzenia danych
sprzedażowych wymaga środowiska programistycznego (serwerów) oraz ich utrzymywania.
9.
Koszty utrzymania aplikacji płatniczej
Po dostawie urządzeń, w których zamontowany jest zestaw płatniczy, konieczne jest
podpisanie umowy na utrzymanie aplikacji płatniczej terminali do płatności z firmą dostarczającą
zestawy płatnicze. Wymogiem są względy bezpieczeństwa: oprogramowanie obsługujące transakcje
płatnicze powinno być wspierane przez dostawcę zestawów i oprogramowania. Wymóg utrzymania
aplikacji płatniczej wynika z restrykcji organizacji płatniczych.
10.
Koszty tokenizacji (utrzymania aplikacji do tokenizacji numeru karty płatniczej) - dotyczy
funkcji biletu przypisanego do karty płatniczej
Zgodnie z pkt
1.1.4. OPZ wdrożony system ma umożliwiać zakup biletów jednorazowych bez
wydruku -
biletu przypisanego do karty płatniczej użytej podczas transakcji oraz urządzenia mają
umożliwić sprawdzenie uprawnienia do przejazdu poprzez przyłożenie karty do czytnika automatu.
Jest to rozwiązanie, które musi spełniać bardzo rygorystyczne kwestie bezpieczeństwa związane z
procesowaniem kart płatniczych Visa i MasterCard. Jest to specjalna aplikacja tokenizująca pracująca
w zgodzie z wymaganiami Visa i MasterCard
. Na rynku jest tylko kilka podmiotów oferujących takie
aplikacje. Koszt poczynienia takiej aplikacji szyfrującej (algorytm generujący token to min 45 tys.
złotych, dodatkowo dochodzi koszt miesięcznego utrzymania aplikacji na poziomie 18 zł netto
miesięcznie.
11.
Koszty prac programistycznych tj. wytworzenia aplikacji sprzedażowej, koszty integracji z
systemem karty miejskiej Migawka, koszty wdrożenia funkcji dodatkowych: opłata mandatu na
automacie biletowym, zakup biletów przypisanych do karty płatniczej (bez wydruku)
System ten musi być sparametryzowany i dostosowany do Zamawiającego. Mennica
wskazała zresztą w odwołaniu z 4 stycznia 2021 r., że przy realizacji zamówienia trzeba zrealizować i
ponieść koszty dostosowania oprogramowania do specyficznej taryfy biletowej Zamawiającego (MPK
Łódź) unikalnej tylko dla Łodzi ze względu na stopień skomplikowania.
12.
Koszty finansowania urządzeń w czasie
Projekt rozłożony jest w czasie. Dostawca otrzymuje wynagrodzenie w ratach miesięcznych,
przy czym na etapie dostawy
konieczne jest poniesienie kosztów związanych z produkcją urządzeń,
wytworzenia oprogramowania, montażu i uruchomienia.
13.
Ubezpieczenie automatów przez okres dzierżawy
14. Tokenizacja -
karty sam do czytników płatniczych
Konieczność zapisania kluczy kryptograficznych na kartach sam i instalacji w czytnikach
płatniczych.
15.
Wizja lokalna przyłączy i stelaży na pojazdach.
16. Koszty przygotowania dokumentacji projektowej tj. dokumentacja techniczna, dokumentacja
użytkowa urządzeń, dokumentacja użytkowa systemu centralnego
17.
Koszty testów i odbiorów urządzeń, wspólne odbiory techniczne urządzeń, test pełnej
funkcjonalności urządzeń
18.
Dodatkowe urządzenia na potrzebę wymiany urządzeń w przypadku braku możliwości
naprawy w urządzenia i konieczności wymiany (uszkodzenie obudowy - lakieru, uszkodzenie
zamka drzwi, uszkodzenia wiązek elektrycznych)
Odwołujący podkreślał, że wskazane przez niego koszty są kosztami minimalnymi i nawet bez
znajomości treści szczegółowych wyjaśnień Mennicy, Odwołujący jest w stanie z pełną pewnością
stwierdzić, że przyjęcie kosztów niższych niż zaprezentowane powyżej na potrzeby kalkulacji
ofertowej nie pokryłoby realizacji zamówienia, a Mennica nie mogła skutecznie wykazać kosztów
niższych niż zaprezentowane powyżej, tym bardziej nie jest możliwe złożenie dowodów
potwierdzających takie koszty.
II.
Czyn nieuczciwej konkurencji
W ocenie Odwołującego zaoferowanie ceny za przedmiot zamówienia znacznie poniżej jego
realnej wartości było ponadto w okolicznościach rozpoznawanej sprawy podstawą do odrzucenia
oferty zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w związku z art. 3 ust. 1 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk.
W realiach sprawy Wykonawca usiłuje dokonać sprzedaży poniżej kosztów własnych, tj.
stosuje tak zaniżone ceny, które nie obejmują wszystkich wymaganych kosztów dostaw biletomatów
wchodzących w zakres przedmiotu zamówienia. Kontekst udzielenia niniejszego zamówienia
przemawia za nakierowaniem tego działania na eliminację z rynku lokalnego konkurencyjnego
przedsiębiorcy - Odwołującego. Swoimi działaniami (opisanymi wyżej) Wykonawca przekonał
Z
amawiającego do zmiany wymogów postępowania, aby następnie złożyć ofertę przeczącą
prezentowanym wcześniej Zamawiającemu argumentom. Co więcej, jak wynika z podstaw
aksjologicznych zwalczania rażąco niskich cen, zaniżanie ceny w stosunku do kosztów zazwyczaj jest
związane z poszukiwaniem oszczędności jakościowo-ilościowych przez wykonawcę podczas realizacji
zamówienia. Wykonawca, oferując nowe biletomaty (za co otrzymał dodatkową jeszcze punktację w
ramach kryterium oceny
ofert) za rażąco niską cenę, działa w celu pokrzywdzenia konkurencji, co
także stanowi powód do odrzucenia jego oferty. Mennica jest, bowiem jednym z dwóch podmiotów
świadczących obecnie usługi w zakresie obsługi biletowej dla miasta Łódź - drugim jest Odwołujący.
W zakresie tego samego rynku Mennica dostarczyła do Łodzi system karty miejskiej „Migawka”, którą
utrzymuje, jak również ma podpisaną z Zamawiającym umowę operatorską na sprzedaż biletów, w
ramach, której prowadzi sprzedaż w automatach stacjonarnych na terenie miasta, a także dostarczyła
system Open Payment w wybranych tramwajach kursujących w Łodzi. W żywotnym interesie Mennicy
leży eliminacja jedynego konkurenta na rynku łódzkim - Odwołującego, który świadczy w tym
momencie usługi dzierżawy automatów biletowych wraz z kompleksową obsługą serwisowo-
eksploatacyjną.
Odwołujący podkreślał, że zaoferowanie przez Wykonawcę cen na nierealnym poziomie
stanowi działanie mające na celu uzyskanie zamówienia w sposób godzący w zasadę uczciwości
kupieckiej na
właściwym rynku, który stanowi rozpoznawane postępowanie. Na skutek sprzecznego z
dobrymi obyczajami działania Wykonawcy, naruszony zostanie interes Odwołującego - który utraci
możliwość uzyskania zamówienia, jak i Zamawiającego - który zostanie narażony na niezrealizowanie
zamówienia zgodnie z umową.
Podsumowując Odwołujący stwierdził, że w realiach prowadzonego postępowania oferta
Wykonawcy, jako całość i jej złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, w szczególności w
rozumieniu art. 3 ust. 1 uznk, jak i w rozumieniu art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk. W konsekwencji
Zamawiający bezpodstawnie zaniechał odrzucenia oferty Wykonawcy, mimo że jej złożenie stanowi
czyn nieuczciwej konkurencji, czym naruszył art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp.
III.
Zaniechanie
odtajnienia i udostępnienia Odwołującemu wyjaśnień rażąco niskiej ceny
złożonych przez Mennicę
Wykonawca MERA-SERWIS
wyjaśnił, że niezwłocznie po otrzymaniu informacji o wyborze
oferty Mennicy, jako najkorzystniejszej
zwrócił się do Zamawiającego z wnioskiem o udostępnienie
załączników do protokołu postępowania, w tym w szczególności pełnej korespondencji między
Zamawiającym a Mennicą. Zamawiający w odpowiedzi na powyższy wniosek poinformował o
udostępnieniu Odwołującemu wyjaśnień cenowych w części nieobjętej, jako tajemnica
przedsiębiorstwa Mennicy, przy czym zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa w wyjaśnieniach
obejmuje ich przeważającą większość, pozostawiając jawną jedynie część ogólną, „wstęp” do
wyjaśnień, niezawierającą żadnej treści merytorycznej. Zdaniem Odwołującego Mennica nie wykazała
w sposób wystarczający spełnienia przesłanek uznania informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa, W
uzasadnieniu zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa Wykonawca w żaden właściwie sposób nie
wykazał, a nawet nie opisał wartości gospodarczej zastrzeżonej informacji, a jedynie zawarła w nim
ogólne stwierdzenia i cytaty z orzecznictwa KIO. Odwołujący podniósł, że Zamawiający miałby
obowiązek nieujawniania informacji zastrzeżonych przez Mennicę, jako tajemnica przedsiębiorstwa
tylko w przypadku, gdyby zastrzeżona część wyjaśnień taką tajemnicę przedsiębiorstwa stanowiła.
Odwołujący ponownie wyjaśnił, że nie zna treści wyjaśnień, które nie zostały mu
udostępnione, jednakże nie ulega wątpliwości, że możliwe jest takie udostępnienie wyjaśnień, aby nie
ujawniać treści stanowiących rzeczywistą tajemnicę przedsiębiorstwa wykonawcy, ale dać innym
wy
konawcom biorącym udział w postępowaniu możliwość zweryfikowania, czy zostały w nich
wskazane, co najmniej kluczowe, bezsporne koszty
realizacji zamówienia. Za bezprawne należy
uznać a priori utajnienie treści merytorycznej dokumentu, co uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie
informacji o elementach kosztowych
podlegających wyjaśnieniu - które uwzględnić w cenie ofertowej
musiał również Odwołujący - bez nawet udostępniania danych liczbowych czy nazw partnerów
biznesowych.
Zamawiający odpowiedział na odwołanie wnosząc o jego oddalenie w całości. W
uzasadnieniu stwierdził, że w postępowaniu wzięło udział dwóch wykonawców:
1. Odwołujący - oferując automaty używane - 0 pkt, a także cenę 5.723.550,00 zł netto - łączna
punktacja 85,00 pkt);
2. Przystępujący - oferując nowe automaty - 15 pkt, a także cenę 6.705.014,00 zł netto - łączna
punktacja 87,56 pkt).
Zamawiający wyjaśnił, że w ramach szacowania wartości zamówienia wskazał wartość, jaką
zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia podał kwotę 8.000.000,00 zł netto. Różnica
między wartością oszacowania dokonaną przez Zamawiającego, a ceną oferty Mennicy wynosiła
16%.
Jednakże biorąc pod uwagę okoliczność, że różnica w cenie obu oferentów nie jest duża, a
jeden z nich oferuje urządzenia nowe, a drugi urządzenia używane Zamawiający działając na
podstawie art. 90 ust. 1 Pzp
podjął czynności celem wyjaśnienia czy w niniejszej sprawie nie mamy do
czynienia z rażąco niską ceną. Zamawiający skierował do Mennicy wezwanie do wyjaśnienia
związanych z rażąco niską ceną. W odpowiedzi na przedmiotowe wezwanie Mennica przygotowała
obszerne wyjaśnienia wraz z dokumentami źródłowymi, które w większości objęte zostały tajemnicą
przedsiębiorstwa. Zamawiający stwierdził, że pomimo braku obowiązku wynikającego z art. 90 ust. 1a
Pzp
podjął czynności wyjaśniające, a treść dokonanych czynności potwierdziła, w ocenie
Zamawiającego, tezę, że oferta przygotowana przez Mennicę nie budzi wątpliwości, co do możliwości
jej realizacji. Wręcz przeciwnie Zamawiający wręcz mógł pokusić się o wniosek, że to oferta
Odwołującego, który oferował sprzęt używany za niewiele większe wynagrodzenie niż oferta Mennicy
jest ofertą gdzie cena jest rażąco wygórowana w stosunku do realiów rynku. Wyjaśnienia złożone
przez Mennicę były przekonywujące i w ocenie Zamawiającego w zakresie, w którym możliwa była
weryfikacja poszczególnych informacji samodzielnie przez Zamawiającego - przedstawione kalkulacje
miały poparcie w cenach rynkowych i w realiach rynkowych.
Odnosząc się do treści samego odwołania Zamawiający wskazywał, że w jego ocenie, na
kilka elementów, które wskazują na niespójność i brak pełnej rzetelności wyliczeń dokonywanych
przez Odwołującego. Odwołujący w treści swojego odwołania wylicza, jakie w jego ocenie, są koszty
oferowania dzierżawy nowych urządzeń. Nie może, bowiem porównać swojej kalkulacji do kalkulacji
Mennicy
z uwagi na okoliczność, że Odwołujący oferuje sprzęt używany.
Kolejno Zamawiający wskazywał, że w tabeli umieszczonej w odwołaniu (str. 9-11 odwołania)
jest kilka nieprecyzyjności, a niektóre pozycje są zdublowane powodując nieprecyzyjność wyliczeń
Odwołującego. Przykładem takim jest pkt 2 i pkt 18 tabeli. W pkt 2 Odwołujący wskazuje na
zasadność uwzględnienia kosztów zapasu części zamiennych na potrzeby utrzymania 553
automatów, by jednocześnie w pkt 18 tabeli przewidzieć koszt dodatkowych 5 sztuk automatów
zapasowych. W ocenie Zamawiającego te dwie pozycje to sztuczne dublowanie kosztów. Ponadto
ta
kiego wymogu nie było w Opisie Przedmiotu Zamówienia. Następną pozycją uwzględnioną w
hipotetycznej kalkulacji Odwołującego jest pkt 3 tabeli (str. 9 odwołania) - w pkt 3 Odwołujący
uwzględnił koszt 275.808,00 zł z tytułu rozszerzonej gwarancji ponad standardowe 24 miesiące
oferowane przez producentów automatów. Wymóg taki nie wynika z Opisu Przedmiotu Zamówienia.
Ponadto pozycja ta częściowo także łączy się z elementem kosztów części zamiennych (pkt 2) i
zapasowych automatów (pkt 18). Skoro Wykonawca decyduje się na rozszerzoną gwarancję to
zapewne po to by móc zgłaszać wszelkie naprawy - w ramach uprawnień z gwarancji, zatem
nieuzasadnionym jest dodatkowe doliczanie kosztów zapasowych części zamiennych i zapasowych
automatów, biorąc pod uwagę, że w tabeli przewidziano także pkt 13 - tj. koszt 238.481 zł z tytułu
ubezpieczenia nowych automatów. Kolejną pozycją jest koszt certyfikacji opisanej na str. 13
odwołania. Odwołujący wskazuje, że w swojej kalkulacji przygotowanej na potrzeby niniejszego
odwołania uwzględnia koszty certyfikacji - jednakże wskazać należy, że w Opisie Przedmiotu
Zamówienia - Zamawiający nie wymagał dokonania czynności certyfikacji, lecz jedynie spełnienia
przez sprzęt określnych norm. Sama okoliczność, że dane urządzenie spełnia jakąś normę - nie
wymaga automatycznie przedkładania certyfikatów i konieczności wykonywania drogich badań do
certyfikacji.
Zamawiający zwracał uwagę, że jego zdaniem nieuzasadnionym jest zarzut Odwołującego,
który podnosi, że w zakresie poprzedniego odwołania na postanowienia SIWZ – Mennica w treści
odwołania podała szacowany koszt nowego urządzenia 20.000,00 zł, a jej aktualna cena ofertowa
wskazuje,
że koszt ten jest niższy niż 20.000,00 zł. Zamawiający wskazywał, że nie można czynić
zarzutu wobec wykonawcy,
że w swojej ofercie dał inną cenę niż ta, która wynikała z innych
ogólnodostępnych czynności (tj. odwołanie od zapisów SIWZ - takim działaniem wykonawca
pozbawiłby się możliwości bycia konkurencyjnym.
Biorąc pod uwagę wszystkie ww. okoliczności w ocenie Zamawiającego, nie można postawić
zar
zutu, że wbrew przepisom prawa nie dokonał odrzucenia oferty Mennica w związku z rażąco niską
ceną. Zamawiający stał na stanowisku, że w tym postępowaniu zachował się daleko idącą
ostrożnością i wdrożył procedurę wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. Złożone przez Mennica wyjaśnienia
były na tyle szczegółowe i precyzyjne oraz miały poparcie w realiach rynkowych i cenach rynkowych,
które mógł zweryfikować w części sam Zamawiający. W związku z tym nie było podstaw do
odrzucenia oferty Mennicy
, a działanie Zamawiającego w tym zakresie było w pełni prawidłowe.
Również Przystępujący przedstawił swoje stanowisko na piśmie, w którym analogicznie jak
Zamawiający, wnosił o oddalenie odwołania w całości. W uzasadnieniu wyjaśniał, że:
I.
Rzetelna wycena ceny ofertowej zaoferowanej przez Przystępującego, która nie zakłóca
uczciwej konkurencji.
W odniesieniu do zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 1-3 Pzp i art.
7 ust. 1 Pzp oraz art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk
dotyczącego
wyceny przedmiotu zamówienia dokonanej przez Przystępujący podkreślał, że jego oferta jest ofertą
rzetelnie przygotowaną, uwzględniającą wszystkie wymagania Zamawiającego, pokrywającą
wszystkie koszty,
jak również zakładającą uczciwy zysk. Przystępujący wskazywał, że złożone przez
niego wyjaśnienia są konkretne, rzetelne i wyczerpujące oraz szczegółowo przedstawiają sposób
zbudowania zaoferowanej ceny za realizację zamówienia wraz z przyjętą przez siebie metodologią i
właściwą Przystępującemu polityką cenową. Dodatkowo do rzeczonych wyjaśnień zostały załączone
liczne dowody potwierdzające realność zaoferowanej ceny. Przystępujący stał na stanowisku, że
złożone w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego wyjaśnienia oraz dowody są
wystarczające dla uznania, że nie może być mowy o nierzetelnej wycenie przedmiotu zamówienia, a
tym samym złożona przez Przystępującego oferta nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji.
Kolejno Wykonawca ustosunkowa
ł się zaś do twierdzeń Odwołującego wskazując, że treść
jego wyjaśnień zawierająca wyliczenia i dowody, została przez Przystępującego skutecznie
zastrzeżona, jako tajemnica przedsiębiorstwa. Wobec powyższego Odwołujący nie ma jakiejkolwiek
wiedzy o przyjętej przez Przystępującego metodzie kalkulacji, czy o czynnikach pozwalających na
zaoferowanie cen jednostkowych niższych niż konkurencja, dlatego treść odwołania nie przedstawia
argumentacji potwierdzającej, że cena zaoferowana przez Przystępującego została zaniżona, a
jedynie odnosi się do hipotetycznych wyliczeń i założeń własnych Odwołującego. Jednakże, takie
własne założenia Odwołującego nie mają nic wspólnego z ofertą Przystępującego, gdyż nie dotyczą
one faktycznych wyliczeń, złożonych w toku wyjaśnień. Gdyby, bowiem Odwołujący faktycznie znał
możliwości Przystępującego i czynniki pozwalające mu na kalkulację ceny ofertowej, to wówczas
Odwołujący miałby świadomość, jak nietrafione są jego zarzuty. W zasadzie uzasadnienie zarzutów
Odwołujący oparł na własnych wyliczeniach, czy też odwołaniach do historycznych postępowań o
udzielenie zamówienia w postaci przetargu dla Tramwajów Warszawskich. W ocenie Przystępującego
własne, hipotetyczne założenia Odwołującego obarczone są nieprawidłowością już chociażby z tego
względu, że nie uwzględniają okoliczności związanych z tym, że nie istnieje jeden wzorzec, czy
schemat konstruowania wyjaśnień. Każdy z wykonawców przygotowując ofertę może zwrócić przy
wycenie uwagę na inne aspekty zamówienia, każdy z wykonawców ma własne zasady polityki
cenowej, funkcjonuje w innych realiach polityki cenowej własnej firmy. Pozycje wyceny, na które
wskazywał Odwołujący nie muszą być jedynymi, które należało uwzględnić w kalkulacji, nie
wyczerpują ani katalogu minimalnego, ani nie są zakresem maksymalnym, do którego mógł
odwoływać się dany wykonawca. Założenia Odwołującego nie uwzględniają zatem, że poprawność
jednych założeń nie wyklucza poprawności innych założeń. Przystępujący podał, że przedstawiona
kalkulacja
w złożonych wyjaśnieniach, odzwierciedla jego doświadczenie, które pozwala mu
zaoferować cenę, która pokrywa wszystkie koszty, ryzyka, a także zapewnia wypracowanie
racjonalnego i uczciwego zysku.
Mając na uwadze powyższe Przystępujący stwierdził, że Odwołujący dowodził poprawności
własnych założeń, a nie niepoprawności założeń Przystępującego. Ewentualna poprawność założeń
Odwołującego nie wyklucza, bowiem poprawności założeń Przystępującego. Nie mając, zatem wiedzy
na temat możliwości ofertowych Przystępującego, Odwołujący nie jest w stanie odnieść się do tych
czynników, które budują przewagę konkurencyjną Przystępującego. Wykonawca podkreślał, że
każdorazowo wycena przedmiotu zamówienia odbywa się po szczegółowej analizie zakresu
zamówienia, wyspecyfikowanych potrzeb zamawiającego, cech indywidualnych zamówienia i
warunków rynkowych. Z tych też względów, możliwości Przystępującego, a co za tym idzie - wyceny
zaoferowane w poszczególnych przetargach, różnią się od siebie, co odzwierciedlone jest w rankingu
ofert przedmiotowego
zamówienia. Przystępujący ponownie zwracał uwagę, że Odwołujący nie zna
treści tych wyjaśnień, gdyż zawierają one tajemnicę przedsiębiorstwa Przystępującego, w związku, z
czym
kalkulacje Odwołującego - przyjmujące za faktyczny inny stan rzeczywisty niż charakterystyczny
dla Przystępującego - obarczone są wadą. Wobec tego formułował tezę, że skoro Przystępujący
udowodnił, że zaoferowana przez niego cena jest realna, bezzasadne są zarzuty Odwołującego
tyczące się ceny rażąco niskiej oraz złożenia oferty, która stanowi czyn nieuczciwej konkurencji.
Przystępujący podniósł jednocześnie, że Odwołujący poza przywołaniem stanu faktycznego
sprawy, fragmentów opisu przedmiotu zamówienia oraz wezwania Zamawiającego skierowanego do
Przystępującego nie przedstawił w treści odwołania żadnej argumentacji potwierdzającej, że cena
oferty Przystępującego została zaniżona, a w konsekwencji, że cena oferty ww. wykonawcy jest
rażąco niska oraz nie podważa sposobu kalkulacji ceny oferty przez Przystępującego. Przyjęte przez
Odwo
łującego założenia do wyceny dotyczą sposobu i metody kalkulacji cen poszczególnych
elementów wynikających z indywidualnego doświadczenia Odwołującego, stanowią elementy polityki i
strategii cenowej Odwołującego, warunki biznesowe oraz sposoby realizacji przedmiotów tych oferty
handlowych Odwołującego, które w żadnej mierze nie przekładają się na sposób kalkulacji ceny oferty
przez Przystępującego w niniejszym postępowaniu.
Przystępujący podkreślił, że nie istnieje jeden wzorzec, czy schemat konstruowania wyjaśnień
w zakresie rażąco niskiej ceny. Każdy z wykonawców przygotowując ofertę może zwrócić przy
wycenie uwagę na inne aspekty zamówienia, każdy z wykonawców ma własne zasady polityki
cenowej, funkcjonuje w innych realiach polityki cenowej własnej firmy. Nie ma jednego katalogu
minimalnego, ani zakresu maksymalnego zagadnień, do którego powinien odwoływać się dany
wykonawca sporządzając kalkulację ceny oferty. A zatem założenia czynione przez jednego
wykonawcę nie wykluczają poprawności założeń innego wykonawcy. Uwzględniając powyższe,
stwierdzić należy, że własne założenia Odwołującego pozostają w oderwaniu od sposobu wyliczenia
ceny ofertowej przez Przystępującego, gdyż nie dotyczą one faktycznych wyliczeń ceny,
przedstawionych Zamawiającemu w ramach wyjaśnień ceny rażąco niskiej.
Reasumując Wykonawca stwierdził, że należy uznać, że składając szczegółowe wyjaśnienia,
poparte dowodami, udowodnił Zamawiającemu, że jego cena ofertowa jest realna, wiarygodna, tzn.,
że z tytułu realizacji zamówienia i pozyskanego za nie wynagrodzenia, przy zachowaniu należytej
staranności nie będzie ponosił strat, a w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny powołał się na czynniki
sobie tylko właściwe, które pozwoliły wyłącznie jemu zaoferować niższe ceny od pozostałych
wykona
wców. Tym samym brak jest podstaw do uznania za zasadnych zarzutów postawionych w
odwołaniu.
Niezależnie od argumentacji zaprezentowanej wyżej Przystępujący odniósł się do
wyszczególnionych przez Odwołującego argumentów:
(a) Homologacja
Zdaniem Przy
stępującego brak konieczności uzyskania formalnego certyfikatu wystawionego przez
akredytowaną jednostkę stanowi bez wątpienia oszczędność czasu po stronie producenta i kosztów
związanych z samym przeprowadzeniem badań w określonym czasie i wystawienia dokumentów. Nie
zmienia to faktu,
że koszt dostosowania urządzeń do wymagań zawartych w OPZ niniejszego
postępowania wraz z ewentualnymi czynnościami badawczymi, które to potwierdzą został
uwzględniony w ofercie Emtest (str. 6 i 7 pkt 1 wyjaśnień rażąco niskiej ceny, Dowód nr 14 Oferta
Em
test). Ponadto, Emtest oświadczył, że w ramach złożonej oferty, dostarczone rozwiązanie będzie
zaprojektowane oraz wyprodukowane zgodnie z obowiązującymi w Polsce i UE normami i przepisami
prawa oraz będzie spełniać wymagania norm opisanych przez Zamawiającego w przedmiotowym
postępowaniu, w tym w szczególności PN-EN 50155 oraz Regulamin Nr. 10 EKG ONZ.
(b) Jasność ekranu
Zdaniem Przystępującego, wbrew temu, co twierdzi Odwołujący, kwestia jasności ekranu ma istotne
przełożenie na koszty produkcji, albowiem im wyższe wymagania odnoszące się do parametrów
ekranu, tym wyższe koszty jego produkcji. Złagodzenie, zatem wymogów w tym zakresie przez
Zamawiającego, przyczyniło się do obniżenia ceny.
(c) Przedstawiona na stronach 9-
11 odwołania Tabela
Przystępujący wskazywał, że są to koszty, które najprawdopodobniej ponosi Odwołujący, a nie
koszty, które ponosi Przystępujący. Jakie koszty ponosi Przystępujący w związku z realizacją
zamówienia zostały określone w jego wyjaśnieniach dotyczących ceny.
(d) Postępowanie w Tramwajach Warszawskich
Przystępujący wskazywał, że porównywanie tych dwóch projektów w wymienionych przez
Odwołującego aspektach jest nieuzasadnione. Oferowany, bowiem produkt firmy Emtest to inny model
produktu, an
iżeli produkt, który został zaoferowany w postępowaniu o udzielenie zamówienia na rzecz
Tramwajów Warszawskich, do którego odnosi się Odwołujący. Pewne cechy wspólne oczywiście da
się wyspecyfikować, niemniej jednak brak jest jakichkolwiek podstaw do tego, aby porównywać te
ceny. Ponadto każde postępowanie rządzi się swoimi prawami, jak również okoliczności towarzyszące
złożeniu określonej i konkretnej oferty są zupełnie inne zwłaszcza, jeżeli porównuje się postępowania,
które dzieli niemal 3 lata różnicy.
(e) Badania, które zostały opisane na str. 12 Odwołania
Przystępujący podniósł, że Emtest oświadczył, że w ramach złożonej oferty, dostarczone rozwiązanie
będzie zaprojektowane oraz wyprodukowane zgodnie z obowiązującymi w Polsce i UE normami i
przepisami prawa oraz będzie spełniać wymagania norm opisanych przez Zamawiającego w
przedmiotowym postępowaniu, w tym w szczególności PN-EN 50155 oraz Regulamin Nr. 10 EKG
ONZ. Dowód w postaci oświadczenia EMTEST zostanie przedstawione podczas rozprawy. Ponadto
Emtest w swojej ofercie skierowanej do Mennicy (oferta ta stanowi załącznik nr 14 do wyjaśnień dot.
ceny ofe
rty Mennicy) wskazał, wyraźnie, że oferowane urządzenia spełniają wymagania
Zamawiającego w tym postępowaniu.
(f) Dostawa i obsługa aplikacji płatniczej - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym
mowa w wyjaśnieniach str. 8 pkt 3 oraz str. 28 pkt 14. Wskazana przez Odwołującego cena, to raczej
cena dostępna za produkt Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(g) Zapas części, rozszerzona gwarancja - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym
mowa w wyjaśnieniach str. 26 i 27 pkt 11, 12.
(h) Koszty eksploatacyjne - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Koszt ten został
uwzględniony w kosztach serwisu terenowego, o którym jest mowa w wyjaśnieniach str. 22-23 pkt 9
(i) Koszty montażu i płyty pośredniej - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w
wyjaśnieniach str. 18 pkt 8.
(j) Koszty serwisu - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach str.
22-
25 pkt 9 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena produktu/usługi
dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(k) Transmisja danych - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w
wyjaśnieniach str. 25-26 pkt 10. Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena
produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(
l) Koszt utrzymania serwerów - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w
wyjaśnieniach str. 16-18 pkt 7 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena
produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(ł) Koszt utrzymania aplikacji płatniczej - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa
w wyjaśnieniach str. 28 pkt 14 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena
produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(m) Koszty tokenizacji - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach
str. 9-16 pkt 6.
Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena produktu/usługi
dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(n) Koszty prac programistycznych - e
lementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w
wyjaśnieniach str. 9-16pkt 6 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena
produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(o) Koszty urządzeń finansowania w czasie - elementy te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym
mowa w wyjaśnieniach str. 30-31 pkt 18 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej
cena produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(p) Ubezpieczenie - elementy
te zostały wliczone w cenę oferty. Jest o tym mowa w wyjaśnieniach str.
28 pkt 13 Wyliczenie natomiast Odwołującego to najprawdopodobniej cena produktu/usługi dostępna
Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(r) Tokenizacja
– karty sam do czytników płatniczych - elementy te zostały wliczone w cenę oferty.
Jest o tym mowa w wyjaśnieniach str. 7-8 pkt 2 Wyliczenie natomiast Odwołującego to
najprawdopodobniej cena produktu/usługi dostępna Odwołującemu, a nie cena rynkowa.
(s) Wizja lokalna przyłączy i stelaży w pojazdach - koszt wizji lokalnej jest wliczony w cenę montażu
urządzeń.
(t) Koszty dokumentacji projektowej - k
oszty te zostały wliczone w cenę oferty w pozycjach prac
programistycznych oraz Project Managementu
– zgodnie ze złożonymi wyjaśnieniami str. 9-16 pkt 6
oraz str. 29-30 pkt 17.
Przystępujący stwierdził, że za nietrafiony należy uznać także zarzut naruszenia art. 89 ust. 1
pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 12 i art. 15 ust. 1 pkt 1 uznk w
sytuacji, gdy oferta Przystępującego nie
jest ofertą zawierającą rażąco niską cenę, to nie można mówić w tym przypadku o jakimkolwiek
naruszeniu przepisów uznk. Wykonawca wskazywał, że za działanie stanowiące czyn nieuczciwej
konkurencji nie może być uznane złożenie oferty konkurencyjnej cenowo w stosunku do pozostałych
ofert, jeżeli konkurencyjność tej ceny została w sposób prawidłowy przez wykonawcę wykazana.
II.
Zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa przez Przystępującego
Ustosunkowując się do twierdzeń Odwołującego wskazanych na uzasadnienie zarzutu
dotyczącego naruszenia art. 8 ust.1-3 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 11 ust. 2 uznk przez
zaniechanie ujawnienia wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez Mennicę, zdaniem
Przystępującego zarzut powyższy należy uznać za bezprzedmiotowy. Treść wyjaśnień
Przystępującego zawierająca wyliczenia i dowody oraz uzasadnienie zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa, została przez Przystępującego skutecznie zastrzeżona, jako tajemnica
przedsiębiorstwa. Szczegółowe uzasadnienie wraz z dowodami znajduje się w uzasadnieniu
zastrzeżenia, które zostało złożone wraz z wyjaśnieniami dot. zaoferowanej ceny. Przystępujący stał
na stanowisku, że nie tylko wyjaśnił przyczyny objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa informacji
zawartych w wyjaśnieniach rażąco niskiej ceny, ale też uprawdopodobnił ziszczenie się
poszczególnych przesłanek z art. 11 ust. 2 uznk, co oznacza, że Zamawiający prawidłowo uznał
zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa za zasadne, jako, że tego rodzaju informacje mogą mieć
wpływ na konkurencyjność Przystępującego i jego pozycję rynkową. Wobec powyższego
przedmiotowy zarzut nie ma w tej sytuacji racji bytu, a Odwołujący powinien na wcześniejszym etapie
postępowania kwestionować zasadność uznania przez Zamawiającego ww. zastrzeżenia.
Uwzględniając dokumentację postępowania o udzielenie zamówienia przedstawioną
przez Zamawiającego, dowody oraz oświadczenia i stanowiska Stron oraz Przystępującego
wyrażone w pismach procesowych oraz na rozprawie Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Stan faktyczny sp
rawy został wyczerpująco i zgodnie z rzeczywistością przytoczony w treści
odwołania oraz w odpowiedzi na odwołanie (zreferowanej powyżej) i jest właściwie pomiędzy stronami
bezsporny. Strony różnią się jedynie w jego interpretacji oraz co do wniosków wyciąganych z
zastanych okoliczności faktycznych, szczególnie ich ocenie prawnej.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 u
stawy z dnia 11 września 2019 r. - Przepisy wprowadzające ustawę -
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 poz. 2020 ze zm.) do postępowań o udzielenie
zamówienia wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2021 r. stosuje się przepisy
dotychczasowe. Natomiast stosownie do a
rt. 92 ust. 2 powołanej ustawy do postępowań
odwo
ławczych oraz postępowań toczących się wskutek wniesienia skargi do sądu wszczętych po dniu
31 grudnia 2020 r., dotycz
ących postępowań o udzielenie zamówienia wszczętych przed dniem 1
stycznia 2021 r., stosuje si
ę przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019 ze zm.)
. W związku z tym Izba rozpoznała odwołanie stosując
w zakresie procedury odwoławczej przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U z 2019 r. poz. 2019 ze zm.) dalej jako: „nPzp”, natomiast do oceny zarzutów
odwołania przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r.
poz. 1843 ze zm.).
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdza, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do
korzystania ze środków ochrony prawnej, o którym stanowi przepis art. 505 nPzp, według którego
środki ochrony prawnej określone w ustawie przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także
innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Przytaczając przepisy stanowiące podstawę prawną zapadłego rozstrzygnięcia, a których
naruszenie przez Zamawiającego zarzucał Odwołujący, wskazać przede wszystkim należy, że
zgodnie
z art. 7 ust. 1 Pzp Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie
zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie
wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
Zgodnie z art.
90 ust. 1 Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części
składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości
zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu, w
szczególności w zakresie:
1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo
sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu
wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagr
odzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie
przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z
2018 r. poz. 2177);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3
) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Według art. 90 ust. 2 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub
kosztu spoczywa na wykonawcy. Z
aś przepis stanowi, ze zgodnie z art. 90 ust. 3 Pzp Zamawiający
odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do
przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp Z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli: oferta zawiera rażąco
niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Natomiast według pkt 6 powyższego
przepisu Z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli: zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu. Natomiast
zgodnie z pkt 3 powołanego przepisu Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli: jej złożenie stanowi czyn
nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Według art. 91 ust. 1 Pzp zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie
kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Przepis art. 8 ust. 3 Pzp stanowi, że nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie
później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu,
zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią
tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust.
4. Przepis stosuje się odpowiednio do konkursu.
Zgodnie z art. 11 ust. 2 uznk p
rzez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje
techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość
gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są
powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo
dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął,
przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
I
zba zwraca uwagę, że zakaz formułowania ceny rażąco niskiej wynika z art. 90 ustawy i jest
wynikiem uzasadnionego podejrzenia ustawodawcy,
że wykonawca w celu uzyskania zamówienia
zaproponuje
cenę bardzo niską, która nie będzie gwarantowała wykonania zamówienia lub spowoduje
jego wykonanie w nienależyty sposób, np. kosztem jakości czy też terminowości wykonania
przedmiotu zamówienia. W takim przypadku dyspozycja art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp zobowiązuje
Z
amawiającego do odrzucenia oferty, która zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia. Istotnym jest, że ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „rażąco niska cena”. Sąd
Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. akt XIX Ga 128/08 stwierdził, że:
„przepisy p.z.p. nie określają definicji pojęcia rażąco niskiej ceny […]. Punktem odniesienia do
określenia jest przedmiot zamówienia i przyjąć można, że cena rażąco niska to taka, która jest
nierealistyczna, niewiar
ygodna w porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie
innych ofert złożonych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego”.
W związku z brakiem legalnej definicji, w orzecznictwie sądów okręgowych oraz KIO, a
wcześniej w orzecznictwie arbitrażowym, ustalone zostały pewne cząstkowe lub ogólne, definicyjne
ramy i odniesienia dla tego pojęcia. I tak według wyroku KIO 592/13: „o cenie rażąco niskiej można
mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez
wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne”. Ponadto w wyroku KIO 1562/11 wskazano: „Cena rażąco
niska w stosunku do przedmiotu zamówienia będzie ceną odbiegającą od jego wartości, a rzeczona
różnica nie będzie uzasadniona obiektywnymi względami pozwalającymi danemu wykonawcy bez
strat i finansowania wykonania zamówienia z innych źródeł niż wynagrodzenie umowne, zamówienie
to wykonać. Reasumując, cena rażąco niska jest, więc ceną nierealistyczną, nieadekwatną do zakresu
i kosztów prac składających się na dany przedmiot zamówienia, zakładającą wykonanie zamówienia
poniżej jego rzeczywistych kosztów i w takim sensie nie jest ceną rynkową, tzn. generalnie
niewystępującą na rynku, na którym ceny wyznaczane są m.in. poprzez ogólną sytuację gospodarczą
pa
nującą w danej branży i jej otoczeniu biznesowym, postęp technologiczno-organizacyjny oraz
obecność i funkcjonowanie uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających”.
Izba stanęła na stanowisku, że ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego
przesądza o prawidłowości decyzji Zamawiającego, polegającej na wyborze oferty Przystępującego.
Izba stwierdziła, że Odwołujący nie wykazał, że cena oferty złożonej przez Przystępującego zawiera
cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia. Izba nie dopatrzyła się również naruszenia
przez Zamawiającego naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp, polegającego na zaniechaniu odrzucenia
oferty Mennicy, której złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów uznk.
Na wstępie poczynionych rozważań Izba uznała za właściwe osadzenie ceny ofertowej
Przystępującego w otoczeniu zarówno wartości szacunkowej jak również oferty konkurencyjnej tj.
oferty Odwołującego.
Zgodzić się należy z Odwołującym, że Zamawiający dokonując oszacowania wartości
zamówienia przed wszczęciem tego postępowania oszacował wartość szacunkową uwzględniając
ówczesny przedmiot zamówienia dotyczący używanych automatów do sprzedaży biletów. Powyższe
znajduje odzwierciedlenie w protokole z postępowania w pkt 2. Następnie w wyniku odwołania
wniesionego przez Mennicę w styczniu 2021 r. Zamawiający dokonał modyfikacji, która polegała na
dopuszczeniu automatów nowych. Ponadto wskazać należy, że Zamawiający ustalił kryterium oceny
ofert za pomocą, którego postanowił punktować oferowanie przez wykonawcę urządzeń nowych.
Dostrzeżenia wymaga, że mimo dokonanej zmiany Zamawiający utrzymał dokonany szacunek, co
może oznacza, że Zamawiający uznał, że powyższa zmiana nie miała wpływu na dokonane wcześniej
ustalenie a nie stanowi prz
yznanie MPK, że wartość szacunkowa została wadliwie oszacowana. Jeśli
zaś chodzi o cenę oferty Przystępującego na tle ceny oferty Odwołującego to nie budzi żadnych
wątpliwości, że cena oferty wykonawcy MERA-SERWIS jest wyższa od ceny oferty Mennicy. Jednak
w tym miejscu zaznaczenia wymaga, że Odwołujący zaoferował automaty używane natomiast
Przystępujący zaoferował automaty nowe.
W kontekście powyższego należy zwrócić uwagę, że Zamawiający pomimo braku
ustawowego obowiązku wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień, wynikającego z art. 90 ust.
1a Pzp wystosował - jak stwierdził „z ostrożności” pod wpływem pisma, które wpłynęło w
postępowaniu - do Przystępującego wezwanie na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp do złożenia wyjaśnień
dotyczących występowania w jego ofercie rażąco niskiej ceny. Przystępujący zastosował się do
wezwania Zamawiającego i przedstawił w wyznaczonym terminie odpowiednie wyjaśnienia wraz z
dowodami. Przeprowadzona analiza wyjaśnień złożonych przez Przystępującego doprowadziła Izbę
do przek
onania, że zarzuty zgłoszone przez wykonawcę MERA-SERWIS w odwołaniu należy uznać
za nieuzasadnione. Za przyjęciem takiego stanowiska przemawiają następujące argumenty.
Izba stwierdziła, że wyjaśnienia Przystępującego zawarte w piśmie z dnia 19 marca 2021 r.
złożone w aspekcie podejrzenia występowania w jego ofercie rażąco niskiej ceny są konkretne,
rzetelne i wyczerpujące. W ich treści szczegółowo przedstawiono strukturę zaoferowanej ceny,
sposób wyliczenia poszczególnych składników, a w przypadku niektórych składników nawet wskazano
określone warianty wykonania, z tym zastrzeżeniem, że do kalkulacji ceny przyjmowano zawsze
wariant w najwyższą ceną. Złożone wyjaśnienia, zawierające szczegółową kalkulację ceny zostały
poparte rozlicznymi dowodami w postaci ofert dostawców, usługodawców, zamówień, umów, faktur i
innych dokumentów np. bankowych. Analiza wyjaśnień złożonych przez Mennicę pod kątem
możliwości dostępnych temu wykonawcy i wyjątkowo sprzyjających warunków pozwala na wysnucie
przez Izbę wniosku, że Mennica za cenę wskazaną w ofercie jest w stanie prawidłowo wykonać
przedmiot zamówienia oraz również wypracować zysku na odpowiednim poziomie.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że argumentacja Odwołującego zawarta w odwołaniu,
jak również przestawiana na rozprawie, która została wsparta złożonymi dowodami koncentrowała się
na tym, że cena zaoferowana przez Przystępującego nosi znamiona rażąco niskiej z uwagi na:
− fakt przedstawienia przez Mennicę w odwołaniu z 4 stycznia 2021 r. argumentacji, w której
wskazano, że cena nowego automatu wynosi 20 tys. zł oraz
− kalkulacji Odwołującego, który jest producentem tego rodzaju urządzeń, jak te zamawiane i
zdaniem, którego w kwocie zaoferowanej przez Przystępującego (12 124,80 zł) nie ma
możliwości, aby wyprodukować nowe urządzenia i zaoferować usług zamawiane przez MPK
w postepowaniu.
Odnosząc się to tak zakreślonych ram sporu Izba wskazuje, że analiza treści ofert złożonych
przez
konkurujących wykonawców prowadzi do oczywistego wniosku, że zaoferowali oni zupełnie
różne automaty biletowe. Odwołujący oparł swoją ofertę o automaty używane, natomiast
Przystępujący „postawił” na nowe automaty. Odmienności w tego rodzaju konstrukcji oferty
spowodowały naturalne różnice związane z przygotowaniem oferty w aspekcie czynionych założeń
cenowych, co znajduje również przełożenie na płaszczyznę wyjaśnień składanych przez wykonawcę
w odniesieniu do występowania podejrzenia występowania w jego ofercie rażąco niskiej ceny. Tym
samym za nietrafne należy uznać stwierdzenie Odwołującego o potencjalnym braku wyceny
określonych elementów z uwagi na kumulację określonych zagadnień w jednym punkcie (np. w pkt 6
wyjaśnień).
Izba przychyla się do argumentacji Przystępującego wspartej na orzecznictwie Izby, że nie
istnieje tylko jeden wzór lub schemat konstruowania wyjaśnień, bowiem każdy z wykonawców
przygotowując ofertę może zwrócić przy wycenie uwagę na inne aspekty zamówienia, w tym
rozwiązania. Ponadto każdy z wykonawców ma własne zasady polityki cenowej, funkcjonuje w innych
realiach polityki cenowej własnej firmy. W związku z tym pozycje oferowanych rozwiązań lub wyceny,
na które wskazywał Odwołujący nie muszą być jedynymi, które należało uwzględnić w kalkulacji, nie
wyczerpują ani katalogu minimalnego, ani nie są zakresem maksymalnym, do którego mógł
odwoływać się dany wykonawca.
Najbardziej jaskrawym przykładem tego rodzaju sytuacji w rozpoznawanej sprawie jest
przyjęcie przez Odwołującego założenia, że Przystępujący oferując produkt nowy będzie musiał
stworzyć od zera, podczas, gdy założenie to nie jest wadliwe z uwagi na to, że zaoferowany produkt
jest produktem już istniejącym, który zostanie jedynie dostosowany do wymagań Zamawiającego
przez dostaw
cę produktu. Odwołujący na tę okoliczność przedstawił dowody za pomocą, których
próbował wykazać, że minimalna cena nowego urządzenia powinna wynosić 11,5 tys. zł i nie jest
możliwe wytworzenie nowego automatu poniżej tej ceny. Podobnie należy ocenić pozostałe dowody
złożone celem wykazania najniższego poziomu cen poszczególnych elementów tabeli kosztowej
zawartej w odwołaniu oraz złożonej podczas rozprawy. Złożone dowody obrazują jedynie elementy
wyceny, które Odwołujący uznał za istotne, jak również warunki handlowe i poziom cen, który jest
dostępny wykonawcy MERA-SERWIS, co nie wyklucza tego, że inny wykonawca, w tym przypadku
Mennica, może zastosować inną metodologię wyceny a także uzyskać warunki i ceny bardziej
korzystne, co zostało potwierdzone dowodami złożonymi wraz z wyjaśnieniami. Wobec tego należy
zgodzić się Przystępującym, który stwierdził, że założenia Odwołującego nie uwzględniają, zatem, że
poprawność założeń Odwołującego nie wyklucza poprawności założeń Mennicy. Jeśli zaś chodzi o
dowody maj
ące obrazować wzrosty cen poszczególnych składników niezbędnych do wytworzenia
nowego urządzenia np. stali, aluminium, miedzi, niklu itp. oraz zestawienie to Izba uznała je za
nieprzydatne z uwagi na to, że Przystępujący nie jest producentem urządzeń, którego rolą jest
pozyskania tego rodzaju produktów. Ponadto przypomnieć należy, że oferowany przez Mennicę
produkt jest produktem już istniejącym, który zostanie jedynie dostosowany do wymagań
Zamawiającego przez jego dostawcę, co czyni złożone dowody bezużytecznymi. Podobne stanowisko
Izba zajęła wobec dowodów mającymi potwierdzać wzrost kosztów zatrudnienia.
Kolejną kwestią wymagającą zajęcia stanowiska przez Izbę jest zagadnienie dotyczące
zakwestionowania przez Odwołującego ofert podwykonawców w aspekcie ich zaniżenia, w
szczególności oferty podwykonawcy mającego realizować główną część zamówienia, jakim jest
produkcja automatów. W omawianej sprawie Izba nie znalazła żadnych podstaw, aby uznać
przypuszczenia Odwołującego za słuszne, bowiem tylko w takiej kategorii należy się poruszać z braku
jakichkolwiek dowodów mających potwierdzać, że oferty podwykonawców, a w szczególności jednego
z nich są zaniżone. Izba za chybioną uznała argumentację, w której Odwołujący wskazywał, że fakt
długoletniej współpracy może stanowić podstawę do zakwestionowania wartości takich ofert. W
ocenie Izby jest wręcz przeciwnie. Wiedzą powszechną jest, że fakt długoletniej, a na dodatek
owocnej współpracy pomiędzy kontrahentami rodzi skutek w postaci szczególnie korzystnych
warunków handlowych, w tym w szczególności uzyskiwania znacznych bonifikat na nabywane
produkty. W takim przypadku brak jest jakichkolwiek racjonalnych podstaw do tego, aby uznać ofertę
takiego podmiotu za niewiarygodną z punktu widzenia zaoferowanej ceny, a Odwołujący nie wykazał,
że oferta podwykonawcy jest celowo zaniżona.
Nie może się również ostać argument Odwołującego, że zaoferowane przez Przystępującego
automaty biletowe nie będą spełniały wymagań określonych przez Zamawiającego w OPZ. Powyższe
wprost wynika
ze złożonych wyjaśnień jak również z załącznika nr 14 do wyjaśnień, który zawiera
ofertę dostawcy. Ponadto w toku rozprawy Przystępujący złożył oświadczenie z 2.07.2011 r., w którym
dostawca potwierdził, że dostarczone rozwiązanie będzie zgodne z obowiązującymi w Polsce
Normami UE i przepisami prawa oraz będzie spełniać wymagania norm opisanych przez
Zamawiającego w postępowaniu, w tym w szczególności PN-EN 50155 oraz Regulaminie Nr.10 EKG
ONZ.
Ściśle związana z wyżej omawianym zagadnieniem jest materia dotycząca konieczności
przeprowadzenia stosownych badań, na którą wskazywał Odwołujący składając w tym zakresie
odpowiednie dowody, potwierdzające poziom cen za takie badania, który kształtował się na poziomie
około 40 tys. zł. Odwołujący nie zaprzeczył stwierdzeniu Przystępującego w toku rozprawy, że takie
badania należy przeprowadzić raz i tylko dla jednego urządzenia, a zatem Izba uznała, że ww. koszt
jest kosztem niewielkim w stosunku do całego zamówienia i nie może rzutować w sposób znaczący na
całość zaoferowanej ceny oferty.
Spoglądając na ofertę Przystępującego przez pryzmat innych postępowań o udzielenie
zamówienia publicznego, w których wykonawca brał udział oferując wyższe ceny nowych automatów
biletowych nie sposób stwierdzić, że cena zaoferowana w tym postępowaniu przez Przystępującego
ma charakter cena rażąco niskiej. Po pierwsze, nie wykazano, że wymagania dotyczące zamawianych
urządzeń były takie same jak te postawione w prowadzonym postępowaniu. Po drugie, zauważyć
należy, że w przedstawionych postępowaniach zamawiano skrajnie równe ilości urządzeń (od 50 szt.
aż po 583 szt.), co bez wątpienia ma również wpływ na poziom cenowych oferowanych urządzeń. Po
trzecie, należy zwrócić uwagę na rozpiętość czasową składanych ofert, tj. przykładowo oferta dot.
postępowania na rzecz Tramwajów Warszawskich była składana ok. 4 lata wstecz. Izba uznała, że
wszystkie ww. uwarunkowania mają wpływ na kształtowanie ceny, która może w zależności od
różnorakich warunków związanych z przedmiotem zamówienia, ale w tym czasie również sytuacja
podmiotowa wykonawcy może ulegać zmianie, np. polepszeniu, tj. może uzyskać wyjątkowe
sprzyjające warunki handlowe, w tym cenowe od partnera handlowego z uwagi na wieloletnią i
owocną współpracę.
Kolejno Izba odniosła się do zagadnienia związanego z poziomem ceny Przystępującego w
aspekcie treści odwołania złożonego przez Wykonawcę w 4 stycznia 2021 r., w którym znalazło się
stwierdzenie o rynkowej cenie nowego automatu na poziomie 20 tys. zł, gdy tymczasem Mennica w
złożonej ofercie zaoferowała niższą cenę – 12 124,80 zł.
W omawianej kwestii nie można tracić z pola widzenia tego, że w treści powołanego
odwołania Przystępujący zarzucał Zamawiającemu opisanie przedmiotu zamówienia w sposób, który
utrudniał uczciwą konkurencje pomiędzy wykonawcami, z uwagi na to, że Zamawiający
postanowieniami SIWZ ograniczył możliwość ubiegania się o zamówienie wykonawcom, którzy
chcieliby zaoferować nowe automaty biletowe, a nie używane jak MPK wskazało pierwotnie w OPZ.
Tym samym dążył do celu wyeliminowania postanowień SIWZ, które były dla niego niekorzystne, z
uwagi na brak możliwości zaoferowania nowych urządzeń. Powołanie się przez odwołującego
Wykonawcę w treści uzasadnienia rzeczonego odwołania na cenę rynkową automatu na określonym
poziomie, w
tym przypadku 20 tys. zł nie tylko nie tworzy jakiegokolwiek związania dla tego
wykonawcy, a wręcz zagrażałoby żywotnym interesom wykonawcy i mogłoby zostać wykorzystane
przez podmioty konkurujące w nim w ramach ubiegania się o udzielenie zamówienia. Znając cenę
wykonawcy przed złożeniem oferty mogli zaoferować cenę niższą.
Izba uznała również za przekonywujące wyjaśnienia Przystępującego, który wskazywał, że
zamówienie zostało ogłoszone z końcem 2020 r. (wszczęcie postępowania w dniu 24 grudnia 2020 r.),
a odwołanie zostało złożone zaraz po przerwie świąteczno-noworocznej, bo 4 stycznia 2021 r., co
spowodowało, że nie zdążył szczegółowo zapoznać się z wymaganiami postawionymi przez
Zamawiającego. Ponadto od czasu złożenia odwołania do czasu złożenia oferty prowadził negocjacje
z dostawcą, co zaowocowało uzyskaniem korzystnym warunków handlowym, w tym również tych
cenowych. Zatem cenę 20 tys. zł należy traktować, jako cenę detaliczną dla osoby fizycznej, która nie
korzysta z specjalnych opustów cenowych.
N
a kanwie powyższych rozważań Izba nie stwierdziła nie tylko naruszenia przez
Zamawiającego przepisów art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 1-3 oraz art. 7 ust. 1 ustawy przez
zaniechanie odrzucenia oferty Mennicy, jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia oraz błędną oceną wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę w tym zakresie,
ale także Izba nie stwierdziła naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 Pzp w zw. z art. 3 ust. 1-2 i art. 15 ust. 1
pkt 1 uznk przez zaniechanie odrzucenia oferty Prz
ystępującego z uwagi na to, że jej złożenie
stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów uznk.
Jako ostatni Izba rozpoznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 8 ust. 3 Pzp w zw. z
art. 11 ust. 2 uznk przez zaniechanie odtajnienia
i udostępnienia Odwołującemu informacji
zastrzeżonych przez Mennicę, jako tajemnica przedsiębiorstwa w wyjaśnieniach dotyczących
zaoferowanej przez Mennicę ceny. Izba oddaliła zgłoszony zarzut.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na sposób postawienia zarzutu przez MERA-
SERWIS w treści odwołania, w której wykonawca ograniczył się w zasadzie do stwierdzenia, że
Mennica nie wykazała w sposób wystarczający spełnienia przesłanek uznania informacji za tajemnicę
przedsiębiorstwa. W uzasadnieniu zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa Wykonawca w żaden
właściwie sposób nie wykazał, a nawet nie opisał wartości gospodarczej zastrzeżonej informacji, a
jedynie zawarła w nim ogólne stwierdzenia i cytaty z orzecznictwa KIO, podczas, gdy utajnieniu
podlega jedynie infor
macja stanowiąca tajemnicę przedsiębiorstwa, a nie część stanowiąca de facto
cały dokument. Sam fakt wystąpienia treści chronionej w dokumencie nie uzasadnia utajnienia całej
jego merytorycznej treści.
Kolejno Odwołujący wskazał, że nie zna treści wyjaśnień, które nie zostały mu udostępnione,
jednakże nie ulega wątpliwości, że możliwe jest takie udostępnienie wyjaśnień, aby nie ujawniać treści
stanowiących rzeczywistą tajemnicę przedsiębiorstwa wykonawcy, ale dać innym wykonawcom
biorącym udział w postępowaniu możliwość zweryfikowania, czy zostały w nich wskazane, co najmniej
kluczowe, bezsporne koszty realizacji zamówienia. Za bezprawne należy uznać a priori utajnienie
treści merytorycznej dokumentu, co uniemożliwia Odwołującemu uzyskanie informacji o elementach
kosztowych podlegających wyjaśnieniu - które uwzględnić w cenie ofertowej musiał również
Odwołujący - bez nawet udostępniania danych liczbowych czy nazw partnerów biznesowych.
Natomiast w toku rozprawy Odwołujący dodał jedynie, że wyjaśnienia są ogólne i szablonowe
i mogą posłużyć w innych postępowaniach, zaś na str. 3 wskazano sieć zamówień, które są
zamówieniami uzyskanymi na rynku zamówień publicznych, a zatem z tych powodów są jawne.
Niezwykle istotnym jest, że w toku rozprawy Przystępujący przyznał, że informacje zawarte na
str. 3 wyjaśnień z 19 marca 2021 r. w zakresie sieci sprzedaży Mennicy pochodzące z kontraktów
uzyskanych z rynku zamówień publicznych, które dotyczą: Tramwajów Warszawskich, Wrocławia,
Poznania, oraz Łodzi (tylko dwa pierwsze tiret) nie mają waloru tajemnicy przedsiębiorstwa.
Biorąc pod uwagę tak postawiony zarzut i jego uzasadnienie, a także oświadczenie
Przystępującego złożone podczas rozprawy Izba nie miała wątpliwości, że postawiony przez
wykonawcę MERA-SERWIS zarzut naruszenia art. 8 ust. 3 Pzp potwierdził się jedynie w części
dotyczącej zamówień pozyskanych przez mennicę z rynku zamówień publicznych. Izba uznała za
nietrafną argumentację Odwołującego, że Wykonawca nie wykazał wartości gospodarczej
zastrzeganych infor
macji i ograniczył się do szablonowych wyjaśnień. W tym miejscu przypomnieć
należy, że wykonawca oprócz wyjaśnień złożył stosowne dowody celem wykazania prawidłowości
zastrzeżenia.
Izba uznała, że w złożonych wyjaśnieniach Przystępujący wskazał okoliczności, które
przesądzają o tym, że zastrzeżone przez niego informacje posiadają określoną wartość gospodarczą,
która przejawia się między innymi w wyrządzeniu wykonawcy znacznej szkody, polegającej na
nieuzyskaniu tego kontraktu. Ponadto wykonawca wyjaśnił, że zastrzeżone informacje dla niego
określoną wartość gospodarczą związaną z przejęciem rozwiązań technologicznych, czy też
przedmiotów współpracujących z Mennicą. Wskazaną wartość gospodarczą zdaje się potwierdzać
argumentacja zawarta we wcześniejszych zarzutach, bowiem pozwoliła ona Mennicy na uzyskanie
przewagi konkurencyjnej nad podmiotami, które również ubiegają się o zamówienie. Izba uznaje za
wzorcowe i popiera dążenie do tego, aby wartość gospodarcza określonych informacji, które zostały
opatrzone kla
uzulą „tajemnica przedsiębiorstwa” była wykazywana za pomocą wymiernych liczb. Nie
mniej jednak Izba dostrzega, że w nie w każdym przypadku wartość gospodarcza może być
skwantyfikowana i wyrażona za pomocą konkretnych danych liczbowych. W ocenie Izby w
roz
poznawanym przypadku Izba uznała, że wykonawca w sposób dostateczny wykazał wartość
gospodarczą zastrzeganych informacji.
Z tych względów Izba uznała, że zgłoszony zarzut potwierdził się jedynie w części opisanej
wyżej. Jednak z uwagi na oddalenie zarzutów dotyczących występowania w ofercie Przystępującego
rażąco niskiej ceny oraz wystąpienia czynu nieuczciwej konkurencji Izba uznała, że powyższe
naruszenie pozostaje bez wpływu na wynik postepowania, bowiem ujawnienie ww. informacji nie
może Odwołującemu na nowo otworzyć drogi do złożenia odwołania we wskazanym zakresie.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba nie stwierdziła również naruszenia art. 7 ust. 3 Pzp oraz art.
91 ust. 1 Pzp w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 3 i 4 Pzp przez wybór, jako najkorzystniejszej oferty
podlegającej odrzuceniu.
Zgodnie z art. 557 nPzp, w wyroku oraz w postanowieniu kończącym postępowanie
odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego. Z kolei w świetle art. 575 nPzp
strony oraz uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący sprzeciw ponoszą koszty postępowania
odwoławczego stosownie do jego wyniku. W związku z tym Izba kosztami postepowania
odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 1298/21 zgodnie z art. 575 nPzp oraz § 2 ust. 1 pkt 2 w zw.
z § 5 ust. 1 i 2 lit. b oraz § 8 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437) w kwocie 18 600 zł,
(na którą składał się koszt wpis od odwołania uiszczony przez Odwołującego oraz wynagrodzenia
pełnomocnika Przystępującego) - obciążyła Odwołującego, jako stronę przegrywającą.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………………….…
………………………….…
………………………….…
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1973/21 z dnia 2021-09-07
- Sygn. akt KIO 2070/21 z dnia 2021-09-03
- Sygn. akt KIO 1875/21 z dnia 2021-08-31
- Sygn. akt KIO 2281/21 z dnia 2021-08-11
- Sygn. akt KIO 1985/21 z dnia 2021-08-06