rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-09-17
rok: 2021
data dokumentu: 2021-09-17
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 2586/21
KIO 2586/21
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17
września 2021 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej I
zby Odwoławczej w dniu 31 sierpnia 2021 roku
przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Citonet -
Warszawa Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskie Zakłady Materiałów
Opatrunkowych
S.A.
z
siedzibą w Toruniu w postępowaniu prowadzonym
przez
Samodzielny Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki
Zdrowotnej w Warszawie
przy udziale: wykonawcy Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o.
z siedzibą w Krakowie,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO
2586/21 po
stronie zamawiającego
września 2021 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej I
zby Odwoławczej w dniu 31 sierpnia 2021 roku
przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Citonet -
Warszawa Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskie Zakłady Materiałów
Opatrunkowych
S.A.
z
siedzibą w Toruniu w postępowaniu prowadzonym
przez
Samodzielny Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki
Zdrowotnej w Warszawie
przy udziale: wykonawcy Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o.
z siedzibą w Krakowie,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO
2586/21 po
stronie zamawiającego
orzeka:
1
. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Samodzielnemu Wojewódzkiemu
Zespołowi Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie w
zakresie c
zęści nr 1 zamówienia: unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty wykonawców wspólnie ubiegających się
o
udzielenie zamówienia: Citonet - Warszawa Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskich
Zakładów Materiałów Opatrunkowych S.A. z siedzibą w Toruniu oraz powtórzenie czynności
badania i oceny ofert,
z uwzględnieniem oferty wykonawców wspólnie ubiegających się
o
udzielenie zamówienia: Citonet - Warszawa Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskich
Zakładów Materiałów Opatrunkowych S.A. z siedzibą w Toruniu.
2. K
osztami postępowania obciąża wykonawcę Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie i:
2.1. zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego -
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Citonet - Warszawa
Sp. z
o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A.
z
siedzibą w Toruniu, tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od wykonawcy Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie na rzecz
odwołującego - wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Citonet -
Warszawa Sp. z
o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskich Zakładów Materiałów
Opatrunkowych S.A. z siedzibą w Toruniu kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy
pięćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z
tytułu uiszczenia wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, ze zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………................................
Sygn. akt: KIO 2586/21
UZASADNIENIE
Zamawiający - Samodzielny Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów
Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie
– prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie podstawowym na realizację zadania pn.: „Świadczenie
usług pralniczych dla Szpitala Nowowiejskiego”, na podstawie przepisów ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, ze zm.),
zwanej dalej: „ustawą Pzp”.
Ogłoszenie o zamówieniu zamieszczono w Biuletynie Zamówień Publicznych
pod numerem 2021/BZP 00043862.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot określonych
w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy Pzp.
W dniu 31 sierpnia 2021 roku wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: Citonet - Warszawa Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskie Zakłady
Materiałów Opatrunkowych S.A. z siedzibą w Toruniu (zwani dalej łącznie: „odwołującym”)
wnieśli – w zakresie części nr 1 – odwołanie wobec czynności badania i oceny ofert,
odrzucenia oferty
odwołującego oraz wyboru oferty Tom - Marg ZPCH Sp. z o.o.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 226 ust. 1 pkt 10 oraz art. 16 pkt 1 ustawy Pzp poprzez nieuzasadnione odrzucenie
oferty odwołującego;
2) art. 239 ust. 1 oraz art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
poprzez wybór oferty innej niż
najkorzystniejsza, tj. oferty Tom - Marg ZPCH Sp. z o.o.
W oparciu o powyższe odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie
zamawiającemu:
1)
unieważnienia czynności badania i oceny ofert oraz czynności wyboru oferty
najkorzyst
niejszej w zakresie części nr 1;
2)
unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego w zakresie części nr 1;
3)
powtórzenia czynności badania i oceny ofert oraz czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej w zakresie części nr 1.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podnosił co następuje.
W pierwszej kolejności odwołujący wyjaśnił, że w dniu 26 sierpnia 2021 r.
z
amawiający zawiadomił go o odrzuceniu jego oferty w zakresie części nr 1 na podstawie
art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp
, jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny, polegający
na zaoferowaniu ceny ze zwolnieniem z podatku VAT, podczas gdy
– zdaniem
z
amawiającego – należy zastosować stawkę podatku VAT 23%. Jednocześnie zamawiający
zawiadomił, że w zakresie części nr 1 wybrał ofertę Tom - Marg ZPCH Sp. z o.o.
W
ocenie odwołującego odrzucenie jego oferty jest bezpodstawne i sprzeczne
z przepisami ustawy Pzp
oraz ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
(zwanej dalej: „ustawą o VAT”).
Odwołujący podkreślił, iż zamawiający nie uzasadnił swojego twierdzenia
o
niedopuszczalności zwolnienia z podatku VAT w ofercie odwołującego, ograniczając się
do
zacytowania fragmentu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z
dnia 6 września 2016 r. (I SA/Kr 829/16) oraz zaznaczenia w tym cytacie zdania o rzekomym
braku bezpośredniego związku usług z procesem leczenia. Zdaniem odwołującego
przytoczenia fragmentu wyroku nie sposób uznać za wystarczające uzasadnienie odrzucenia
oferty, z
właszcza że ww. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie został
uchylony przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 19 grudnia 2018 r. I FSK
2118/16, w
którym Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził zwolnienie z podatku VAT
usług sprzątania i utrzymania czystości świadczonych na rzecz podmiotów leczniczych.
Jednocześnie odwołujący zauważył, że treść zaznaczonego przez zamawiającego zdania
o
rzekomym braku bezpośredniego związku usług z procesem leczenia pozostaje w
wyraźnej sprzeczności z wyjaśnieniami treści specyfikacji warunków zamówienia, które
z
amawiający przedstawił w piśmie z dnia 5 maja 2021 r. Odwołujący podniósł, że tym
samym, nie wiadomo jakie
jest szczegółowe stanowisko zamawiającego w sprawie
zwolnienia z podatku VAT i jakie konkretnie powod
y zadecydowały o uznaniu przez
zamawi
ającego, że w przypadku oferty odwołującego takie zwolnienie nie ma zastosowania.
W dalszej kolejności odwołujący stwierdził, iż podtrzymuje swoje stanowisko w
sprawie zwolnienia z podatku VAT przedstawione
w wyjaśnieniach z dnia 19 maja 2021 r.,
a
mianowicie, iż zwolnienie z podatku VAT wynika z art. 43 ust. 1 pkt 18 a w zw. z ust. 17
i ust.
17a
ustawy
o
VAT,
z
uwzględnieniem
Interpretacji
Ogólnej
Nr
PT1.8101.5.2017.PSG.622 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 29 grudnia 2017 r.
opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Ministra Rozwoju i Finansów z 2017 r., pod poz. 5
(zwanej dalej:
„Interpretacją Ogólną”) oraz wyjaśnień specyfikacji warunków zamówienia,
udzielonych przez z
amawiającego w piśmie z dnia 5 maja 2021 r. w odpowiedzi na pytania
wykonawców.
Odwołujący następnie przytoczył treść przepisu art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT,
zgodnie z którym: zwalnia się z podatku VAT usługi w zakresie opieki medycznej, służące
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę
towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz
podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana jest
działalność lecznicza, a także przepisu art. 43 ust. 17 ustawy o VAT, zgodnie z którym:
zwolnienie to nie ma
zastosowania do świadczenia usług ściśle związanych z usługami
podstawowymi, jeżeli: - nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej lub - ich
głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z
takiego zwolnienia.
Odwołujący
wskazał,
że
do
zastosowania
zwolnienia
wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT niezbędne jest spełnienie łącznie
następujących warunków:
1) usługa musi być usługą w zakresie opieki medycznej, służącą profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
lub usługą ściśle z ww. usługami związaną,
świadczoną na rzecz podmiotów leczniczych,
2) usługa musi być niezbędna do wykonania usługi podstawowej,
3) usługa musi być wykonana na terenie zakładów leczniczych, w których wykonywana
jest
działalność lecznicza,
4) głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika,
przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników
niekorzystających z takiego zwolnienia.
Odwołujący wyjaśniając powyższe warunki niezbędne do zastosowania zwolnienia
wynikającego z powołanego przepisu ustawy o VAT wskazywał, że:
1)
Przez usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki medycznej, o których
mowa w art.
43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, należy rozumieć usługi pomocnicze do danej
usługi głównej, przy czym według Interpretacji Ogólnej, opieka szpitalna i medyczna stanowi
proces, składający się z szeregu czynności wykonywanych na terenie placówki leczniczej.
Proces ten
rozpoczyna się od przyjęcia pacjenta do placówki, a kończy się wraz z jej
opuszczeniem przez pacjenta. W ramach tego procesu konieczne jest wykonanie wielu
czynności, z których część może być również – i w praktyce często jest – wykonywana przez
podmioty zewnętrzne. Wśród tych czynności są również usługi ściśle związane z usługami w
zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i
poprawie zdrowia, tj. usługi stanowiące nieodzowny element działalności placówek,
świadczących opiekę medyczną. Odwołujący podkreślił, że w Interpretacji Ogólnej zostały
wymienione przykłady takich usług, m.in. “czynności związane z gospodarką bielizną i
odzieżą szpitalną oraz pościelą (jej zmiana, transport wewnątrzszpitalny, pranie)”.
Następnie odwołujący zauważył, że również Naczelny Sąd Administracyjny,
w
wyrokach z dnia 19 grudnia 2018 r. I FSK 2118/16 oraz z dnia 28 października 2020 r.
I FSK
980/19, wyraźnie wymienił pranie jako przykład usługi pomocniczej ściśle związanej
z
usługami w zakresie opieki medycznej, zwolnionej z podatku VAT na podstawie
art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT.
Odwołujący wskazał również, że aby rozwiać ewentualne wątpliwości dotyczące
usług będących przedmiotem zamówienia w niniejszej sprawie, zwrócił się do
zamawiającego w trybie art. 135 ust. 1 ustawy Pzp z wnioskiem o wyjaśnienie charakteru
usług stanowiących przedmiot zamówienia, zadając zamawiającemu pytanie: „Czy usługi
będące przedmiotem zamówienia są ściśle związane z usługami podstawowymi (tj. usługami
w zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i
poprawie zdrowia), dokonywanymi przez Zamawiającego świadczącego usługi
podstawowe?”
W wyjaśnieniach z dnia 5 maja 2021 r. (w odpowiedzi na pytanie nr 1) zamawiający
potwierdził: „TAK, usługi będące przedmiotem zamówienia są ściśle związane z usługami
podstawowymi.”
Odwołujący wyjaśnił, iż zadał zamawiającemu kolejne pytanie: „Czy usługi będące
przedmiotem zamówienia nie pozostają w ścisłym związku z usługami niesłużącymi
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia (np. z operacjami
plastycznymi wykonywanymi wyłącznie z powodów kosmetycznych czy też upiększających,
testami genetycznymi dla celów ustalenia ojcostwa, badaniami lekarskimi przeprowadzanymi
w
celu
wydania
zaświadczenia
niezbędnego
do
otrzymania
odszkodowania
od
ubezpieczyciela itp.)? Jeżeli pozostają w ścisłym związku ww. usługami, to w jakim
zakresie?” .
W wyjaśnieniach z dnia 5 maja 2021 r. (w odpowiedzi na pytanie nr 3) zamawiający
wyjaśnił: „Tak, usługi będące przedmiotem zamówienia nie pozostają w ścisłym związku
z
usługami niesłużącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie
zdrowia.”
Odwołujący stwierdził, że z przywołanych wyjaśnień zamawiającego wynika
jednoznacznie, że w niniejszej sprawie spełniona jest przesłanka zastosowania zwolnienia
z
podatku VAT, o której mowa wyżej w pkt 1).
Odwołujący dodał, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy
o
VAT, mogą skorzystać nie tylko zarejestrowane podmioty lecznicze. W treści tego przepisu
nie ma
bowiem mowy o tym, że chodzi o usługi świadczone przez podmioty lecznicze,
lecz o
usługi świadczone na rzecz podmiotów leczniczych.
Zdaniem odwołującego, takie stanowisko jest zgodne z systematyką ustawy o VAT,
w kt
órej przewidziano dwa odrębne zwolnienia podatkowe odnoszące się do tożsamych
pod
względem przedmiotowym usług (tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawy towarów
i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych). Zakres przedmiotowy obu zwolnień
podatkowych jest zbieżny; nie są one jednak tożsame w zakresie podmiotowym. Pierwsze
ze
wskazanych zwolnień podatkowych, to zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT –
objęte są nim usługi „świadczone na rzecz podmiotów leczniczych”. Drugie ze zwolnień
przewidzianych w ustawie, to zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o
VAT
– objęte są nim usługi „wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty
lecznicze”.
W opinii odwołującego, skoro w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT został
wyraźnie sformułowany warunek wykonywania usługi przez podmioty lecznicze,
a w art. 43 ust. 1 pkt
18a ustawy o VAT warunek taki nie został sformułowany, to z
porównania obu przepisów wynika, że warunkiem zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy
o VAT nie jest wykonanie usługi przez podmiot leczniczy. Odwołujący przywołał przy tym
wyroki Naczelnego
Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2018 r. I FSK 2118/16 oraz z
dnia 28 października 2020 r. I FSK 980/19, w których Sąd ten stwierdził, że w
przeciwieństwie do zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 18, w przypadku, o którym
mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, kwalifikacja podmiotowa (czyli status podmiotu leczniczego)
dotyczy usługobiorcy, a nie usługodawcy.
2)
Odwołujący wyjaśnił także, że zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o
wyjaśnienie przedmiotu zamówienia w niniejszej sprawie, zadając pytanie: „Czy usługi
będące przedmiotem zamówienia są niezbędne do wykonania przez Zamawiającego usług
podstawowych (tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia)?”
W wyjaśnieniach z dnia 5 maja 2021 r. (w odpowiedzi na pytanie nr 2) zamawiający
potwierdził: „TAK, usługi będące przedmiotem zamówienia są niezbędne do wykonania
przez
Zamawiającego usług podstawowych.”.
Odwołujący stwierdził, że z powyższych wyjaśnień zamawiającego wynika
jednoznacznie, że w niniejszej sprawie spełniona jest przesłanka zastosowania zwolnienia
z
podatku VAT, o której mowa wyżej w pkt 2).
3)
Następnie odwołujący zauważył, że usługi będące przedmiotem zamówienia
w
niniejszej sprawie zostały wprost opisane w Interpretacji Ogólnej (odbiór odzieży i pościeli
szpitalnej wykorzystywanej przez pacjentów oraz dowóz czystej odzieży i pościeli szpitalnej
dla pacjentów przebywających na terenie szpitala), jako przykład świadczenia czynności
na terenie podmiotu leczniczego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT.
Bez znaczenia jest
fakt, że samo pranie będzie wykonywane w pralni znajdującej poza
terenem z
amawiającego
Jednocześnie odwołujący wskazał, iż zachowując daleko idącą staranność, zwrócił
się do zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie przedmiotu zamówienia w niniejszej
sprawie, zadając pytanie: „Czy faktyczne wykorzystywanie usług będących przedmiotem
zamówienia będzie mieć miejsce na terenie zakładu leczniczego, w którym wykonywana
jest przez
Zamawiającego działalność lecznicza?”.
W wyjaśnieniach z dnia 5 maja 2021 r. (w odpowiedzi na pytanie nr 4) zamawiający
potwierdził: „TAK, faktyczne wykorzystywanie usług będących przedmiotem zamówienia
będzie mieć miejsce na terenie zakładu leczniczego.”.
Odwołujący podkreślił, iż w konsekwencji spełniona jest także przesłanka
zastosowania zwolnienia z podatku VAT, o której mowa wyżej w pkt 3).
4)
Odwołujący stwierdził, że w wyjaśnieniach z dnia 19 maja 2021 r. oświadczył, że
celem zastosowania zwolnienia z podatku VAT w złożonej ofercie nie jest osiągnięcie
dodatkowego dochodu przez podatnika przez konkurencyjne wykonywanie zaoferowanych
usług w stosunku do podatników niekorzystających ze zwolnienia. Jednocześnie dodał, że
podtrzymuje powyższe oświadczenie.
Odwołujący wyjaśnił, że głównym celem zastosowania zwolnienia z podatku VAT
było zachowanie zgodności oferty z obowiązującym prawem i specyfikacją warunków
zamówienia, a nie osiągnięcie przewagi konkurencyjnej. Podkreślił, iż przepisy podatkowe,
Interpretacja Ogólna oraz opis przedmiotu zamówienia wraz z wyjaśnieniami
z
amawiającego, obowiązują wszystkich wykonawców. Zatem nie tylko odwołujący, ale
również konkurencyjny wykonawca, mogli i powinni zaoferować w niniejszym postępowaniu
cenę zwolnioną z podatku VAT.
Wobec powyższego, w ocenie odwołującego, również przesłankę zastosowania
zwolnienia z podatku VAT, o której mowa wyżej w pkt 4), należy uznać za spełnioną.
Odwołujący powołał się również na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10 maja
2018 r., sygn. akt: KIO 715/18.
Odwołujący podkreślił, iż to, że nie świadczy na rzecz zamawiającego usług w
zakresie opieki medycznej, nie wyklucza zwolnienia z
podatku VAT świadczonych przez
o
dwołującego usług prania, ściśle związanych ze świadczonymi przez zamawiającego
usługami w zakresie opieki medycznej.
Reasumując odwołujący stwierdził, że szczegółowa analiza przepisów ustawy o VAT,
treści Interpretacji Ogólnej oraz wyjaśnień zamawiającego z dnia 5 maja 2021 r. wskazuje,
że usługi prania będące przedmiotem zamówienia w niniejszym postępowaniu są zwolnione
z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a w zw. z ust. 17 i ust. 17a ustawy o VAT.
Ponadto, odwołujący odnosząc się do wezwania zamawiającego z dnia 27 lipca 2021
roku o wyjaśnienie czy którykolwiek wykonawca wchodzący w skład konsorcjum
odwołującego jest podmiotem leczniczym, potwierdził swoje oświadczenie, złożone
zamawiającemu, iż Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. są podmiotem
leczniczym prowadzącym działalność leczniczą (od 2001 r.). Jednakże w ocenie
od
wołującego fakt ten nie jest jednak konieczny do zastosowania zwolnienia z podatku VAT
na podstawie art. 43 ust. 1 pkt
18a ustawy o VAT, gdyż zwolnienie to nie jest uwarunkowane
posiadaniem przez usługodawcę statusu podmiotu leczniczego.
Odwołujący zwrócił uwagę przy tym, że posiadanie przez Toruńskie Zakłady
Materiałów Opatrunkowych S.A. statusu podmiotu leczniczego, a dodatkowo istotny udział
tej spółki w realizacji przedmiotu zamówienia (Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych
S.A. są właścicielem głównych urządzeń, którymi Citonet - Warszawa sp. z o. o. będzie
świadczył usługi prania: tunelu pralniczego, magli, pralnic, suszarki i innych) otwiera
o
dwołującemu możliwość zastosowania zwolnienia z podatku VAT także na podstawie art.
43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.
Reasumując odwołujący stwierdził, że jego oferta nie zawiera błędu w obliczeniu
ceny, zatem jej odrzucenie
narusza art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp. Jednocześnie oferta
o
dwołującego jest korzystniejsza od jedynej konkurencyjnej oferty, tj. oferty Tom - Marg
ZPCH Sp. z o.o., a zatem
czynność wyboru oferty Tom - Marg ZPCH Sp. z o.o. w zakresie
części nr 1 stanowi naruszenie art. art. 239 ust. 1 ustawy Pzp.
Według odwołującego, powyższe czynności pozostają również w sprzeczności
z
zasadą równego traktowania wykonawców, naruszają zatem art. 16 pkt 1 ustawy Pzp.
W oparciu o powyższe odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania.
Zamawiający w dniu 1 września 2021 roku przekazał wykonawcy biorącemu udział
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego informację o wniesieniu odwołania
wraz
z jego kopią.
W dniu 3 września 2021 roku wykonawca Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie
(zwany dalej: „przystępującym”) zgłosił przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego. Jednocześnie w piśmie tym przystępujący
przedst
awił swoje stanowisko w sprawie, wnosząc o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, że zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego
ww.
wykonawcy spełnia wymogi określone w art. 525 ust. 1 i 2 ustawy Pzp i tym samym
wykonawca ten stał się uczestnikiem postępowania odwoławczego.
W dniu 16 września 2021 roku zamawiający przekazał do Izby – za pośrednictwem
poczty elektronicznej
– odpowiedź na odwołanie, w której oświadczył, iż uwzględnia w
całości zarzuty przedstawione w odwołaniu. W dniu 17 września 2021 roku w toku
posiedzenia niejawnego z udziałem stron i uczestnika postępowania odwoławczego
pełnomocnik zamawiającego potwierdził złożone oświadczenie o uwzględnieniu w całości
zarzutów przedstawionych w odwołaniu.
W
dniu 17 września 2021 roku w toku posiedzenia niejawnego z udziałem stron
i
uczestnika postępowania odwoławczego wykonawca Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie
wniósł sprzeciw wobec uwzględnienia przez zamawiającego zarzutów odwołania
w całości.
Wobec powyższego Izba skierowała odwołanie do rozpoznania na rozprawie.
Po pr
zeprowadzeniu rozprawy w dniu 17 września 2021 roku z udziałem stron
i
uczestnika postępowania odwoławczego, na podstawie zgromadzonego w sprawie
materiału dowodowego oraz oświadczeń i stanowisk stron, Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania na podstawie art. 528 ustawy Pzp.
Izba ustaliła także, iż odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia
oraz
możliwość
poniesienia
szkody
w
związku
z
ewentualnym
naruszeniem
przez
zamawiającego przepisów ustawy Pzp, czym wypełnił materialnoprawne przesłanki
dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 ustawy Pzp.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody z dokumentacji postępowania przekazanej
przez
zamawiającego w szczególności z: Ogłoszenia o zamówieniu oraz treści Specyfikacji
Warunków Zamówienia (dalej zwanej: „SWZ”), oferty odwołującego, wezwań zamawiającego
skierowanych do
odwołującego i odpowiedzi odwołującego na te wezwania, informacji
o wyborze najkorzystniejszej oferty
i odrzuceniu oferty odwołującego – w zakresie części
nr 1.
Skład orzekający Izby wziął także pod uwagę stanowiska i oświadczenia stron
i
uczestnika postępowania odwoławczego złożone w odwołaniu, piśmie przystępującego
oraz us
tnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 17 września 2021 roku.
Izba ustaliła co następuje:
Zamawiający prowadzi postępowanie – w trybie podstawowym - o udzielenie
zamówienia na realizację zadania pn.: Świadczenie usług pralniczych dla Szpitala
Nowowiejskiego.
Przedmiotem zamówienia jest:
-
świadczenie usług pralniczych dla Oddziałów Szpitala Nowowiejskiego zlokalizowanych
w
Warszawie (część nr 1);
-
świadczenie usług pralniczych dla Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego Psychiatrycznego
w Rasztowie (
część nr 2).
Pismem z dnia 26 sierpnia 2021 roku zamawiający poinformował wykonawców
o wyborze oferty najkorzystniejszej, tj. oferty wykonawcy Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o.
oraz o
odrzuceniu oferty odwołującego - w zakresie części nr 1.
Zamawiający w uzasadnieniu czynności odrzucenia oferty odwołującego w zakresie
części nr 1 powołał się na przepis art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp i stwierdził, że podlega
ona odrzuceniu z uwagi na fakt, iż zawiera błędy w obliczeniu ceny.
W uzasadnieniu faktycznym zamawiający wskazał, że odwołujący niewłaściwe
zastosował stawkę podatku VAT, co stanowi błąd w obliczeniu ceny i nie podlega poprawie
jako omyłka rachunkowa. Zamawiający podał, że wykonawca zastosował stawkę podatku
VAT w wysokości ZW%, podczas gdy powinien zastosować stawkę 23% zgodnie z art. 41
ust. 1 ustawy o VAT.
Zamawiający stwierdził, że ze względu na zasadę równego traktowania wykonawców
oraz zasadę uczciwej konkurencji oferty złożone w postępowaniu muszą być porównywalne,
a więc obliczone z zastosowaniem tych samych reguł (przy zastosowaniu tej samej stawki
podatku VAT). W przypadku wystąpienia w ofercie innej niż pisarska i rachunkowa omyłki,
powodującej niezgodność oferty ze specyfikacją warunków zamówienia (SWZ),
niepowodującej istotnych zmian w treści oferty, zamawiający musi dokonać poprawienia
takiej oferty, w przypadku zaś wystąpienia błędu w obliczaniu ceny, musi odrzucić ofertę.
Zamawiający dalej wskazał, że zgodnie z orzecznictwem, oferta z błędną stawką
podatku VAT podlega odrzuceniu ze względu na błąd w obliczeniu ceny (zamawiający
powołał się przy tym na wyrok KIO z dnia 11 stycznia 2021 roku, sygn. akt: KIO 3229/20).
Następnie
zamawiający
powołał
się
na
wyrok
Wojewódzkiego
Sądu
Administracyjneg
o w Krakowie z dnia 6 września 2016 roku, sygn. akt: I SA/Kr 829/16, w
którym Sąd ten odniósł się do usług z zakresu utrzymania czystości i porządku w szpitalach
w ramach realizacji procesu profilaktyki czy też leczenia pacjentów stwierdzając, iż „usługi te
jednak nie są elementem tego procesu, nie realizują go bezpośrednio o bezpośrednio nie
wspomagają. Z uwagi na ten fakt nie przedstawiają bezpośredniego związku z procesem
leczenia nad
odbiorcami tych świadczeń” (który to fragment wyroku zamawiający dodatkowo
podkreślił w swojej decyzji, stosując pogrubioną czcionkę).
Zamawiający dalej stwierdził, że niewłaściwe zastosowanie stawki podatku VAT
przez
wykonawcę nie podlega poprawie. Biorąc zaś powyższe pod uwagę, zdaniem
zamawiającego, należy stwierdzić, że wykonawca w złożonej ofercie dokonał obliczenia ceny
brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej stawki podatku VAT, co stanowi błąd w obliczeniu
ceny w myśl art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp. Zamawiający wskazał także, że wykonawca
na
etapie składnych wyjaśnień, do których był wzywany, nie przedstawił indywidualnej
interpretacji podatkowej,
z której wynikałaby możliwość zastosowania odmiennej stawki
podatku VAT.
Wobec powyższej czynności zamawiającego odwołujący złożył odwołanie w dniu
1
września 2021 roku.
Bezsporne jest to, że zamawiający w ramach SWZ nie określił konkretnej stawki
podatku VAT
jaką powinni zastosować wykonawcy przy obliczeniu ceny oferty.
W rozdziale XV SWZ
Sposób obliczania ceny oferty w pkt 5 ppkt 4 zamawiający
nałożył na wykonawcę obowiązek wskazania stawki podatku od towarów i usług, która
zgodnie z
wiedzą wykonawcy, będzie miała zastosowanie. Dodatkowo w pkt 9 ww. rozdziału
zamawiający wskazał, że wykonawcy są zobowiązani podać cenę z zastosowaniem stawki
podatku VAT w wysokości obowiązującej w Polsce dla przedmiotu zamówienia.
Jeśli wykonawcy są podmiotowo zwolnieni z płacenia podatku VAT, mają obowiązek
dołączyć do oferty zaświadczenie wydane przez właściwy organ podatkowy potwierdzający
fakt zwolnienia na podstawie ustawy o VAT.
Jednocześnie w wyjaśnieniach treści SWZ z dnia 5 maja 2021 roku zamawiający
udzielił następujących odpowiedzi na pytania wykonawców:
1)
„Czy usługi będące przedmiotem zamówienia są ściśle związane z usługami
podstawowymi (tj. usługami w zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce,
zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia), dokonywanymi przez
Zamawiającego świadczącego usługi podstawowe?”
Odpowiedź:
„TAK, usługi będące przedmiotem zamówienia są ściśle związane z usługami
podstawowymi.
Niniejsza
odpowiedź Zamawiającego nie stanowi wyłącznej wykładni do zastosowania
przez
Wykonawcę prawidłowej stawki podatku Vat, którą Wykonawca zobowiązany jest
ustalić samodzielnie, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa.”.
2)
„Czy usługi będące przedmiotem zamówienia są niezbędne do wykonania
przez
Zamawiającego usług podstawowych (tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia)?”
Odpowiedź:
„TAK, usługi będące przedmiotem zamówienia są niezbędne do wykonania
przez
Zamawiającego usług podstawowych.”
3)
Czy usługi będące przedmiotem zamówienia nie pozostają w ścisłym związku z usługami
niesłużącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
(np. z
operacjami plastycznymi wykonywanymi wyłącznie z powodów kosmetycznych czy też
upiększających, testami genetycznymi dla celów ustalenia ojcostwa, badaniami lekarskimi
przeprowadzanymi w celu wydania zaświadczenia niezbędnego do otrzymania
odszkod
owania od ubezpieczyciela itp.)? Jeżeli pozostają w ścisłym związku ww. usługami,
to
w jakim zakresie?”
Odpowiedź:
„Tak, usługi będące przedmiotem zamówienia nie pozostają w ścisłym związku z usługami
niesłużącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.”
4)
„Czy faktyczne wykorzystywanie usług będących przedmiotem zamówienia będzie mieć
miejsce na terenie zakładu leczniczego, w którym wykonywana jest przez Zamawiającego
działalność lecznicza?”
Odpowiedź:
„TAK, faktyczne wykorzystywanie usług będących przedmiotem zamówienia będzie mieć
miejsce na terenie zakładu leczniczego.”.
Odwołujący w formularzu oferty dla części nr 1 określił stawkę podatku VAT jako:
„VAT ZW”.
W związku z powyższym, pismem z dnia 14 maja 2021 roku, zamawiający – działając
na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
– wezwał odwołującego do wyjaśnienia treści oferty,
tj.
wyjaśnienia prawidłowości zastosowanego zwolnienia z podatku VAT dla przedmiotu
zamówienia, w szczególności przedstawienie stosownej interpretacji indywidualnej wydanej
dla wykonawcy.
Pismem z dnia 19 maja 2021 roku odwołujący złożył wyjaśnienia, w których wskazał,
że zastosowanie zwolnienia z podatku VAT wynika z analizy obowiązujących przepisów
prawa (powołał się w tym zakresie na art. 43 ust. 1 pkt 18a w zw. z ust. 17 i ust. 17a ustawy
o VAT) oraz Interpretacji Ogólnej Nr PT1.8101.5.2017.PSG.622 Ministra Rozwoju i Finansów
z dnia 29 grudnia 2017 roku i wyjaśnień zamawiającego z dnia 5 maja 2021 roku.
W wyjaśnieniach z dnia 19 maja 2021 roku odwołujący przedstawił szeroką
argumentację, która w dużej mierze została powielona w treści odwołania (uzasadnienie
przytoczone powyżej). Jednocześnie odwołujący zwrócił uwagę na możliwość wspólnego
wystąpienia zamawiającego i wykonawcy do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
o
wydanie interpretacji indywidualnej, w przypadku dalszych wątpliwości co do zasadności
zwolnienia z podatku VAT.
Pismem z dnia 31 maja 2021 roku zamawiający ponownie zwrócił się do
odwołującego o wyjaśnienie treści oferty w zakresie zastosowanej przez niego stawki
podatku VAT ZW%, wskazując, iż w pierwotnych wyjaśnieniach wykonawca powołał się na
interpretację ogólną, a nie indywidualną. Zamawiający wskazał, że biorąc pod uwagę fakt, że
kwestia zwolnienia w
zakresie usług, objętych przedmiotem zamówienia, nie jest
jednoznaczna,
prosi o
przedłożenie
uzupełniających
wyjaśnień,
w
szczególności
przedstawienie stosownej interpretacji indywidualnej wydanej dla w
ykonawcy. Zamawiający
podkreślił, że to adresat interpretacji decyduje, czy zastosuje się do otrzymanej interpretacji,
czy też nie. Natomiast na etapie interpretacji przepisów prawa podatkowego dochodzi
jedynie do niewiążącej wymiany poglądów w zakresie rozumienia określonych przepisów
prawa podatkowego na tle
określonego stanu faktycznego lub stanu hipotetycznego.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie odwołujący podtrzymał swoje wcześniejsze
wyjaśnienia oraz poinformował, że aktualnie oczekuje na otrzymanie od Dyrektora Krajowej
Informacji
Skarbowej
interpretacji
indywidualnej
przepisów prawa podatkowego
w wymaganym zakresie.
Dodatkowo, pismem z dnia 27 lipca 2021 roku zamawiający zwrócił się
do
odwołującego o złożenie wyjaśnień, w związku z otrzymanym wezwaniem do
uzupełnienia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji
Skarbowej, o
którą zamawiający się zwrócił w związku z prowadzonym postępowaniem, tj.:
-
czy podmiot zewnętrzny - usługodawca jest podmiotem leczniczym? (zamawiający prosił
o
wskazanie czy którykolwiek z podmiotów wchodzących w skład konsorcjum jest
podmiotem leczniczym?);
-
czy podmiot zewnętrzny – usługodawca jest podmiotem wykonującym usługi w zakresie
opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie
zdrowia?
(zamawiający prosił o wskazanie czy którykolwiek z podmiotów wchodzących
w
skład konsorcjum jest takim podmiotem?);
-
czy usługi prania będą świadczone na terenie podmiotu leczniczego w takim sensie,
że faktyczne wykorzystanie pranych przedmiotów będzie miało miejsce na terenie zakładu
podmiotu leczniczego, natomiast same czynności prania zostaną wykonane poza tym
terenem?
W odpowiedzi na powyższe pismo odwołujący wskazał, że podmiotem leczniczym są
Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. i jako taki podmiot wykonują usługi
w
zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu
i poprawie
zdrowia. Potwierdził też, że zgodnie z wyjaśnieniami samego zamawiającego
faktyczne wykorzystanie pranych przedmiotów będzie miało miejsce na terenie zakładu
podmiotu leczniczego
(zamawiającego), natomiast same czynności prania zostaną
wykonane poza tym terenem.
Jednocześnie odwołujący podtrzymał wyjaśnienia z dnia 19 maja 2021 roku
o zastosowaniu zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a w zw. z ust. 17 i 17a
ustawy o VAT.
Izba zważyła co następuje:
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp zam
awiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu.
Stosownie do art. 239 ust. 1 ustawy Pzp
z
amawiający wybiera najkorzystniejszą
ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia.
Przepis art. 16 pkt 1 ustawy Pzp stanowi, iż zamawiający przygotowuje i
przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji or
az równe traktowanie wykonawców.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku
od
towarów i usług (tj. Dz.U. z 2021 r., poz. 685, ze zm.), zwanej dalej: „ustawą o VAT”:
zwalnia
się od podatku
usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce,
zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i pop
rawie zdrowia, oraz dostawę towarów i
świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów
leczniczych na terenie ich
zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność
lecznicza.
Z kolei przepis art. 43 ust. 17 ustawy
o VAT stanowi, iż
z
wolnienia, o których mowa
w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-
24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy
towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1)
nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt
18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2)
ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika,
przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników
niekorzystających z takiego zwolnienia.
Stosownie do art. 43 ust. 17a ustawy o VAT z
wolnienia, o których mowa w ust. 1
pkt
18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia
usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty
świadczące usługi podstawowe.
Odwołanie podlega uwzględnieniu.
Izba podzieliła stanowisko odwołującego, że zamawiający bezpodstawnie odrzucił
jego ofertę w części 1 zamówienia, jako zawierającą błąd w obliczeniu ceny. Izba stanęła na
stanowisku, że zamawiający nie wykazał, iż odwołujący zastosował błędną stawkę podatku
VAT w części 1 zamówienia (tj. zwolnienie z podatku VAT).
W pierwszej kolejności podnieść należy, na co słusznie zwrócił uwagę odwołujący,
że zamawiający w uzasadnieniu dokonanej przez siebie czynności odrzucenia oferty
odwołującego nie uzasadnił w ogóle swoich twierdzeń o niedopuszczalności zwolnienia z
VAT w of
ercie odwołującego. Zamawiający podkreślał jedynie, że oferta z błędną stawką
podatku VAT podlega odrzuceniu ze względu na błąd w obliczeniu ceny. Zwracał uwagę na
aspekt porównywalności ofert złożonych w postepowaniu. Nie wyjaśnił natomiast jakie
powody p
rzesądzają o tym, że w przypadku oferty odwołującego zastosowanie zwolnienia z
podatku VAT dla przedmiotu zamówienia, stanowi błąd w obliczeniu ceny. Jedyne
uzasadnienie w tym zakresie w zasadzie stanowi przytoczony przez
zamawiającego
fragment wyroku Woje
wódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 września
2016 roku (sygn. akt: I SA/Kr
829/16), w szczególności zdania: „usługi te jednak nie są
elementem tego procesu, nie
realizują go bezpośrednio o bezpośrednio nie wspomagają.
Z uwagi na ten fakt nie
przedstawiają bezpośredniego związku z procesem leczenia nad
odbiorcami tych świadczeń”.
Abstrahując już od tego, że – jak słusznie zauważył odwołujący – nie sposób uznać
przytoczenia fragmentu wyroku danego sądu za wystarczające uzasadnienie odrzucenia
oferty wykonawcy, to zauważyć należy, że przywołany przez zamawiającego wyrok został
uchylony przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 19 grudnia 2018 roku
(sygn. akt: I FSK 2188/16).
Tym samym trudno uznać uzasadnienie odrzucenia oferty odwołującego
za
wystarczające. Jedynie dodatkowo zamawiający powołał się na fakt, że wykonawca na
etapie składanych wyjaśnień, nie przedstawił indywidualnej interpretacji podatkowej, z której
wynikałaby możliwość zastosowania odmiennej stawki podatku VAT. To stwierdzenie, jednak
padło, już po tym jak zamawiający przesądził, że wobec wcześniej przytoczonych
okoliczności, wykonawca dokonał obliczenia ceny brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej
stawki VAT, co stanowi błąd w obliczeniu ceny. Nie wskazał natomiast jaki skutek wiąże z
tym, że wykonawca nie przedstawił interpretacji indywidualnej.
Tym samym, należy stwierdzić, że uzasadnienie faktyczne odrzucenia oferty
odwołującego było lakoniczne, a wręcz szczątkowe, i nie wyjaśniało podstaw decyzji podjętej
przez zamawiającego.
W tym miejscu należy wskazać, że również przystępujący w toku rozprawy podnosił
argument, że odwołujący nie przedstawił indywidualnej interpretacji podatkowej, przy czym
powoływał się na obowiązek w tym zakresie wynikający z rozdziału XV pkt 9 SWZ, w którym
zamawiający wskazał, że jeśli wykonawcy są podmiotowo zwolnieni z płacenia podatku VAT
to mają obowiązek dołączyć do oferty zaświadczenie wydane przez właściwy organ
podatkowy potwierdzający fakt zwolnienia.
Rację jednak miał odwołujący stwierdzając, że zwolnienie z podatku VAT na
podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT
(na które on się powoływał) ma charakter
przedmiotowy a
nie podmiotowy. Tym samym, nie dotyczył go obowiązek z rozdziału XV pkt
9 SWZ
(dotyczący wykonawców podmiotowo zwolnionych z VAT). Bezpośrednie odniesienie
w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT do
podmiotów leczniczych odnosi się
do
usługobiorcy, czyli w niniejszym postępowaniu odnosi się to do zamawiającego.
Nadto,
okoliczność ta nie stanowiła w istocie podstawy odrzucenia oferty odwołującego,
a co
najmniej zamawiający tego nie wyartykułował w uzasadnieniu odrzucenia tej oferty.
W dalszej kolejności należy stwierdzić, że nie ulega wątpliwości, iż podatnik
(wykonawca biorący udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia) zobowiązany jest
do
prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z prawidłowym
zdefiniowaniem
i zaklasyfikowaniem wykonywanych czynności, na podstawie odpowiednich
klasyfikacji.
Do obowiązków podatnika należy przyporządkowanie wykonywanej dostawy,
usługi czy roboty do danej stawki VAT.
N
ie ulega też wątpliwości, że wskazanie
przez
wykonawcę błędnej stawki podatku VAT będzie skutkować odrzuceniem złożonej
przez niego oferty.
M
ając na uwadze złożone przez wykonawcę odwołującego się wyjaśnienia w toku
postępowania o udzielenie zamówienia (a przytoczone obszernie powyżej), oparte
na przepisach ustawy
o VAT i Interpretacji Ogólnej Ministra Rozwoju i Finansów z dnia
29 grudnia 2017 roku (PT1.8101.5.2017.PSG.622), jak i
argumentację podniesioną
w
odwołaniu, Izba uznała, że wykazał on, iż był uprawniony do zastosowania zwolnienia
od
podatku VAT w stosunku do usług objętych przedmiotem zamówienia.
Odwołujący podnosił, że był uprawniony do zwolnienia od podatku VAT na podstawie
art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT i w sposób szczegółowy odniósł się do warunków
od
spełnienia których jest możliwe powołanie się na to zwolnienie.
Przepis art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT
stanowi, iż zwalnia się od podatku usługi
w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu
i
poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami
związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych,
w których wykonywana jest działalność lecznicza.
Odwołujący podkreślał, że pierwszy warunek, tj. dostawa towarów i świadczenie
usług ściśle związanych z usługami w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce,
zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
jest spełniony.
Jednocześnie podkreślić należy, że jedynie tylko ten aspekt jest kwestionowany przez
zamawiającego w decyzji o odrzuceniu oferty odwołującego – i to pośrednio, bo poprzez
odwołanie się do fragmentu wyroku WSA w Krakowie z dnia 6 września 2016 roku (sygn.
akt: I SA/Kr 829/16
) i wytłuszczenie dwóch zdań: „Usługi te jednak nie są elementem tego
procesu, nie
realizują go bezpośrednio o bezpośrednio nie wspomagają. Z uwagi na ten fakt
nie
przedstawiają bezpośredniego związku z procesem leczenia nad odbiorcami tych
świadczeń”.
W
tym zakresie argumentację zamawiającego i tak bardzo szczątkową,
i
niewyczerpującą, bo w żaden sposób nie odnoszącą się do zaistniałego stanu faktycznego,
należy uznać za chybioną, już z tego względu, że – jak powyżej zostało wskazane –
zamawiający powołał się jedynie na wyrok Sądu, który został następnie uchylony na mocy
wyroku Sądu wyższej instancji.
Otóż, wyrokiem z dnia 19 grudnia 2018 roku Naczelny Sąd Administracyjny
(sygn. akt: I FSK 2188/16)
potwierdził możliwość zwolnienia z podatku VAT na podstawie art.
43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT
m.in. usług w zakresie przygotowania pomieszczeń i
przedmiotów niezbędnych do operacji i zabiegów medycznych (sprzątanie i dezynfekcja
pomieszczeń, sterylizacja narzędzi, stołów operacyjnych, pojemników i innych przedmiotów),
czynności z zakresu gospodarki bielizną, odzieżą szpitalną, czy pościelą (zmiana pościeli,
transpor
t wewnątrzszpitalny, pranie), wskazując, że są to świadczenia nie podejmowane
bezpośrednio w stosunku do pacjentów, jednakże nieodzowne z punktu widzenia
zapewnienia im należytej opieki i mogą być uznane za świadczenia pomocnicze ściśle
związane z usługą podstawową. Naczelny Sąd Administracyjny w powołanym powyżej
wyroku stwierdził również, że: „w przeciwieństwie do zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1
pkt 18 VATU, w przypadku, o
którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, kwalifikacja podmiotowa
dotyczy usługobiorcy (nie usługodawcy), a ponadto warunkiem zwolnienia ustanowiono
miejsce wykonywania
świadczenia, albowiem zwolnieniem od podatku objęte są jedynie
takie usługi w zakresie opieki medycznej, które świadczone są na rzecz podmiotów
leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność
lecznicza.
”.
Z kolei w Interpretacji O
gólnej Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 29 grudnia 2017
roku
wskazano, iż: „Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT zwalnia się od podatku
usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i
poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi
usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie
opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie
zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane,
świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których
wykonywana jest działalność lecznicza. Zakres powyższego zwolnienia jest ograniczony
podmiotowo -
stosownie bowiem do art. 43 ust. 17a ustawy o VAT zwolnienie, o którym
mowa m.in. w ust. 1 pkt 18a, ma zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług
ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące
usługi podstawowe (…)
Na podstawie art. 43 ust. 17 ustawy o VAT (stanowiącym implementację art. 134 dyrektywy
2006/112/WE) zwolnienia, o których mowa m.in. w ust. 1 pkt 18 i 18a, nie mają zastosowania
do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi,
jeżeli:
1.
nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt
18 i 18a lub
2.
ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających
z takiego zwolnienia.
(…)
W świetle powyższego zatem, aby daną czynność uznać za usługę ściśle związaną z
usługami w zakresie opieki medycznej służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i
poprawie zdrowia, konieczne jest, aby ta czynność mogła być uznana za
usługę pomocniczą do danej usługi medycznej (usługi głównej).
W kontekście kwalifikowania usług wykonywanych w ramach świadczenia opieki szpitalnej
i
medycznej, zauważyć należy, że opieka taka stanowi pewien proces (na który składa się
wiele różnych czynności wykonywanych na terenie danej placówki) rozpoczynający się od
momentu przyjęcia pacjenta do placówki medycznej, a kończący się w momencie
opuszczenia przez pacjenta tej placówki.
W ramach powyższego procesu konieczne jest wykonanie wielu czynności, z których część
może być również - i w praktyce często jest - wykonywana przez podmioty zewnętrzne.
Spośród tych czynności, te, które spełniają warunki do uznania ich za usługi ściśle związane
z usługami w zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia, tj. stanowią nieodzowny element działalności placówek,
świadczących taką opiekę, podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 18a
ustawy o VAT. Dla zastosowania wskazanego zwolnienia nie ma w szczególności znaczenia,
czy dana czynność jest fizycznie wykonywana w obecności konkretnego pacjenta
(lecz jej
nieodzowność z punktu widzenia zapewnienia należytej opieki pacjentom).
Wśród takich usług można przykładowo wymienić: (…) czynności związane z gospodarką
bielizną i odzieżą szpitalną oraz pościelą (jej zmiana, transport wewnątrzszpitalny, pranie)
(…)
Wskazać również należy, że warunek świadczenia czynności na terenie podmiotu
leczniczego sprowadza się w istocie do tego, że są one faktycznie wykorzystywane (w
ramach świadczenia usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia) na terenie tych podmiotów (np. dostawa
wyżywienia dla pacjentów przebywających na terenie szpitala, nawet, gdy zostało ono
przygotowane poza tym terenem, odbiór odzieży i pościeli szpitalnej wykorzystywanej przez
pacjentów oraz dowóz czystej odzieży i pościeli szpitalnej dla pacjentów przebywających na
terenie szpitala, nawet, gdy jej pranie zostało wykonane poza terenem szpitala).”.
Zatem, także przywołana powyżej Interpretacja Ogólna Ministra Rozwoju i Finansów
potwierdza, że przez usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki medycznej, o
których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, należy rozumieć usługi pomocnicze,
takie jak choćby usługi prania, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych (tutaj
zamawiający).
Także treść przywołanej powyżej Interpretacji Ogólnej wskazuje na to, że zostaje
spełniony drugi z warunków, tj. usługi będą świadczone na rzecz podmiotu leczniczego
(którym jest zamawiający) na terenie jego zakładu leczniczego, w którym wykonywana
jest
działalność lecznicza, nawet jeśli pranie zostanie wykonane poza terenem szpitala.
Istotne jest to, że odbiór i dowóz czystej odzieży i pościeli szpitalnej będzie dla pacjentów
przebywających na terenie szpitala. Na terenie szpitala będzie faktyczne wykorzystanie
usług.
Zostaną spełnione też warunki określone w art. 43 ust. 17 ustawy o VAT, a
mianowicie:
1) usługi objęte przedmiotem zamówienia, są bowiem niezbędne do wykonania usługi
podstawowej,
stanowią bowiem nieodzowny element działalności zamawiającego,
świadczącego opiekę medyczną dla pacjentów (z punktu widzenia kompleksowego
charakteru takiej opieki);
2)
ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika,
przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników
niekorzystających z takiego zwolnienia. Wiarygodne są wyjaśnienia wykonawcy w tym
zakresie, że celem zastosowania zwolnienia z podatku VAT w złożonej ofercie nie jest
osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika przez konkurencyjne wykonywanie
zaoferowanych usług w stosunku do podatników nie korzystających ze zwolnienia,
lecz
zachowanie zgodności oferty z obowiązującym prawem i SWZ.
Dodać także należy, że jak wynika z wyjaśnień wykonawcy odwołującego się
składanych zamawiającemu w toku postępowania o udzielenie zamówienia jeden
z
konsorcjantów, tj. Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. są podmiotem
leczniczym prowadzącym działalność leczniczą (od 2001 r.).
Mając powyższe na uwadze Izba uznała, że zamawiający nie wykazał, iż odwołujący
zastosował błędną stawkę podatku VAT w części 1 zamówienia (tj. zwolnienie z podatku
VAT).
Tym samym
Izba uznała, że potwierdził się zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10
oraz art. 16 pkt 1 ustawy Pzp, a w konsekwencji
także art. 239 ust. 1 ustawy Pzp.
Wobec powyższego Izba uwzględniła odwołanie i nakazała zamawiającemu w
zakresie części nr 1 zamówienia: unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego oraz powtórzenie czynności
badania i oceny ofert, z uwzględnieniem oferty odwołującego.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 i 575
ustawy Pzp w zw. z § 2 ust. 1 pkt 1, § 5 pkt 1 oraz § 7 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia
2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego.
Stosownie do art. 575 tejże ustawy strony oraz uczestnik postępowania
odwoławczego wnoszący sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie
do jego wyniku.
Przepis § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia określa wysokość wpisu w postępowaniu
o udzielenie zamówienia na dostawy lub usługi o wartości mniejszej niż progi unijne na
kwotę 7 500 zł.
Z kolei § 5 pkt 1 powołanego rozporządzenia stanowi, że do kosztów postępowania
odw
oławczego zalicza się wpis.
Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia w przypadku uwzględnienia odwołania
przez Izbę w całości, koszty ponosi:
uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący
sprzeciw, który przystąpił po stronie zamawiającego, jeżeli uczestnik ten wniósł sprzeciw
wobec uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych w
odwołaniu; w takim przypadku Izba zasądza od uczestnika wnoszącego sprzeciw na rzecz
odwołującego równowartość kwoty wpisu oraz koszty, o których mowa w § 5 pkt 2.
Wobec
uwzględnienia odwołania w całości, biorąc pod uwagę powyżej powołane
przepisy ustawy Pzp i rozporządzenia, Izba zaliczyła w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 7 500 zł uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania
oraz
zasądziła od uczestnika postępowania odwoławczego wnoszącego sprzeciw
wobec
uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów na rzecz odwołującego
kwotę 7 500 zł, stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od
odwołania.
Jednocześnie Izba nie uwzględniła wniosku zamawiającego o zasądzenie na jego
rzecz
kosztów z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego z uwagi na to,
że w przypadku uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów odwołania
i
wniesienia sprzeciwu brak jest podstaw prawnych do zasądzenia kosztów, o których mowa
w
§ 5 pkt 2 ww. rozporządzenia, na rzecz zamawiającego.
Mając powyższe na uwadze Izba orzekła jak w sentencji.
Przewodniczący: ……………………...………………..
1
. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Samodzielnemu Wojewódzkiemu
Zespołowi Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie w
zakresie c
zęści nr 1 zamówienia: unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty wykonawców wspólnie ubiegających się
o
udzielenie zamówienia: Citonet - Warszawa Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskich
Zakładów Materiałów Opatrunkowych S.A. z siedzibą w Toruniu oraz powtórzenie czynności
badania i oceny ofert,
z uwzględnieniem oferty wykonawców wspólnie ubiegających się
o
udzielenie zamówienia: Citonet - Warszawa Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskich
Zakładów Materiałów Opatrunkowych S.A. z siedzibą w Toruniu.
2. K
osztami postępowania obciąża wykonawcę Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie i:
2.1. zalicza w
poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego -
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Citonet - Warszawa
Sp. z
o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A.
z
siedzibą w Toruniu, tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od wykonawcy Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie na rzecz
odwołującego - wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Citonet -
Warszawa Sp. z
o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskich Zakładów Materiałów
Opatrunkowych S.A. z siedzibą w Toruniu kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy
pięćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione
z
tytułu uiszczenia wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, ze zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ………................................
Sygn. akt: KIO 2586/21
UZASADNIENIE
Zamawiający - Samodzielny Wojewódzki Zespół Publicznych Zakładów
Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie
– prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego w trybie podstawowym na realizację zadania pn.: „Świadczenie
usług pralniczych dla Szpitala Nowowiejskiego”, na podstawie przepisów ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, ze zm.),
zwanej dalej: „ustawą Pzp”.
Ogłoszenie o zamówieniu zamieszczono w Biuletynie Zamówień Publicznych
pod numerem 2021/BZP 00043862.
Wartość zamówienia nie przekracza kwot określonych
w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy Pzp.
W dniu 31 sierpnia 2021 roku wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: Citonet - Warszawa Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu i Toruńskie Zakłady
Materiałów Opatrunkowych S.A. z siedzibą w Toruniu (zwani dalej łącznie: „odwołującym”)
wnieśli – w zakresie części nr 1 – odwołanie wobec czynności badania i oceny ofert,
odrzucenia oferty
odwołującego oraz wyboru oferty Tom - Marg ZPCH Sp. z o.o.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 226 ust. 1 pkt 10 oraz art. 16 pkt 1 ustawy Pzp poprzez nieuzasadnione odrzucenie
oferty odwołującego;
2) art. 239 ust. 1 oraz art. 16 pkt 1 ustawy Pzp
poprzez wybór oferty innej niż
najkorzystniejsza, tj. oferty Tom - Marg ZPCH Sp. z o.o.
W oparciu o powyższe odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie
zamawiającemu:
1)
unieważnienia czynności badania i oceny ofert oraz czynności wyboru oferty
najkorzyst
niejszej w zakresie części nr 1;
2)
unieważnienia czynności odrzucenia oferty odwołującego w zakresie części nr 1;
3)
powtórzenia czynności badania i oceny ofert oraz czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej w zakresie części nr 1.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podnosił co następuje.
W pierwszej kolejności odwołujący wyjaśnił, że w dniu 26 sierpnia 2021 r.
z
amawiający zawiadomił go o odrzuceniu jego oferty w zakresie części nr 1 na podstawie
art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp
, jako zawierającej błąd w obliczeniu ceny, polegający
na zaoferowaniu ceny ze zwolnieniem z podatku VAT, podczas gdy
– zdaniem
z
amawiającego – należy zastosować stawkę podatku VAT 23%. Jednocześnie zamawiający
zawiadomił, że w zakresie części nr 1 wybrał ofertę Tom - Marg ZPCH Sp. z o.o.
W
ocenie odwołującego odrzucenie jego oferty jest bezpodstawne i sprzeczne
z przepisami ustawy Pzp
oraz ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
(zwanej dalej: „ustawą o VAT”).
Odwołujący podkreślił, iż zamawiający nie uzasadnił swojego twierdzenia
o
niedopuszczalności zwolnienia z podatku VAT w ofercie odwołującego, ograniczając się
do
zacytowania fragmentu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z
dnia 6 września 2016 r. (I SA/Kr 829/16) oraz zaznaczenia w tym cytacie zdania o rzekomym
braku bezpośredniego związku usług z procesem leczenia. Zdaniem odwołującego
przytoczenia fragmentu wyroku nie sposób uznać za wystarczające uzasadnienie odrzucenia
oferty, z
właszcza że ww. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie został
uchylony przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 19 grudnia 2018 r. I FSK
2118/16, w
którym Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził zwolnienie z podatku VAT
usług sprzątania i utrzymania czystości świadczonych na rzecz podmiotów leczniczych.
Jednocześnie odwołujący zauważył, że treść zaznaczonego przez zamawiającego zdania
o
rzekomym braku bezpośredniego związku usług z procesem leczenia pozostaje w
wyraźnej sprzeczności z wyjaśnieniami treści specyfikacji warunków zamówienia, które
z
amawiający przedstawił w piśmie z dnia 5 maja 2021 r. Odwołujący podniósł, że tym
samym, nie wiadomo jakie
jest szczegółowe stanowisko zamawiającego w sprawie
zwolnienia z podatku VAT i jakie konkretnie powod
y zadecydowały o uznaniu przez
zamawi
ającego, że w przypadku oferty odwołującego takie zwolnienie nie ma zastosowania.
W dalszej kolejności odwołujący stwierdził, iż podtrzymuje swoje stanowisko w
sprawie zwolnienia z podatku VAT przedstawione
w wyjaśnieniach z dnia 19 maja 2021 r.,
a
mianowicie, iż zwolnienie z podatku VAT wynika z art. 43 ust. 1 pkt 18 a w zw. z ust. 17
i ust.
17a
ustawy
o
VAT,
z
uwzględnieniem
Interpretacji
Ogólnej
Nr
PT1.8101.5.2017.PSG.622 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 29 grudnia 2017 r.
opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Ministra Rozwoju i Finansów z 2017 r., pod poz. 5
(zwanej dalej:
„Interpretacją Ogólną”) oraz wyjaśnień specyfikacji warunków zamówienia,
udzielonych przez z
amawiającego w piśmie z dnia 5 maja 2021 r. w odpowiedzi na pytania
wykonawców.
Odwołujący następnie przytoczył treść przepisu art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT,
zgodnie z którym: zwalnia się z podatku VAT usługi w zakresie opieki medycznej, służące
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę
towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz
podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana jest
działalność lecznicza, a także przepisu art. 43 ust. 17 ustawy o VAT, zgodnie z którym:
zwolnienie to nie ma
zastosowania do świadczenia usług ściśle związanych z usługami
podstawowymi, jeżeli: - nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej lub - ich
głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z
takiego zwolnienia.
Odwołujący
wskazał,
że
do
zastosowania
zwolnienia
wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT niezbędne jest spełnienie łącznie
następujących warunków:
1) usługa musi być usługą w zakresie opieki medycznej, służącą profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
lub usługą ściśle z ww. usługami związaną,
świadczoną na rzecz podmiotów leczniczych,
2) usługa musi być niezbędna do wykonania usługi podstawowej,
3) usługa musi być wykonana na terenie zakładów leczniczych, w których wykonywana
jest
działalność lecznicza,
4) głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika,
przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników
niekorzystających z takiego zwolnienia.
Odwołujący wyjaśniając powyższe warunki niezbędne do zastosowania zwolnienia
wynikającego z powołanego przepisu ustawy o VAT wskazywał, że:
1)
Przez usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki medycznej, o których
mowa w art.
43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, należy rozumieć usługi pomocnicze do danej
usługi głównej, przy czym według Interpretacji Ogólnej, opieka szpitalna i medyczna stanowi
proces, składający się z szeregu czynności wykonywanych na terenie placówki leczniczej.
Proces ten
rozpoczyna się od przyjęcia pacjenta do placówki, a kończy się wraz z jej
opuszczeniem przez pacjenta. W ramach tego procesu konieczne jest wykonanie wielu
czynności, z których część może być również – i w praktyce często jest – wykonywana przez
podmioty zewnętrzne. Wśród tych czynności są również usługi ściśle związane z usługami w
zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i
poprawie zdrowia, tj. usługi stanowiące nieodzowny element działalności placówek,
świadczących opiekę medyczną. Odwołujący podkreślił, że w Interpretacji Ogólnej zostały
wymienione przykłady takich usług, m.in. “czynności związane z gospodarką bielizną i
odzieżą szpitalną oraz pościelą (jej zmiana, transport wewnątrzszpitalny, pranie)”.
Następnie odwołujący zauważył, że również Naczelny Sąd Administracyjny,
w
wyrokach z dnia 19 grudnia 2018 r. I FSK 2118/16 oraz z dnia 28 października 2020 r.
I FSK
980/19, wyraźnie wymienił pranie jako przykład usługi pomocniczej ściśle związanej
z
usługami w zakresie opieki medycznej, zwolnionej z podatku VAT na podstawie
art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT.
Odwołujący wskazał również, że aby rozwiać ewentualne wątpliwości dotyczące
usług będących przedmiotem zamówienia w niniejszej sprawie, zwrócił się do
zamawiającego w trybie art. 135 ust. 1 ustawy Pzp z wnioskiem o wyjaśnienie charakteru
usług stanowiących przedmiot zamówienia, zadając zamawiającemu pytanie: „Czy usługi
będące przedmiotem zamówienia są ściśle związane z usługami podstawowymi (tj. usługami
w zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i
poprawie zdrowia), dokonywanymi przez Zamawiającego świadczącego usługi
podstawowe?”
W wyjaśnieniach z dnia 5 maja 2021 r. (w odpowiedzi na pytanie nr 1) zamawiający
potwierdził: „TAK, usługi będące przedmiotem zamówienia są ściśle związane z usługami
podstawowymi.”
Odwołujący wyjaśnił, iż zadał zamawiającemu kolejne pytanie: „Czy usługi będące
przedmiotem zamówienia nie pozostają w ścisłym związku z usługami niesłużącymi
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia (np. z operacjami
plastycznymi wykonywanymi wyłącznie z powodów kosmetycznych czy też upiększających,
testami genetycznymi dla celów ustalenia ojcostwa, badaniami lekarskimi przeprowadzanymi
w
celu
wydania
zaświadczenia
niezbędnego
do
otrzymania
odszkodowania
od
ubezpieczyciela itp.)? Jeżeli pozostają w ścisłym związku ww. usługami, to w jakim
zakresie?” .
W wyjaśnieniach z dnia 5 maja 2021 r. (w odpowiedzi na pytanie nr 3) zamawiający
wyjaśnił: „Tak, usługi będące przedmiotem zamówienia nie pozostają w ścisłym związku
z
usługami niesłużącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie
zdrowia.”
Odwołujący stwierdził, że z przywołanych wyjaśnień zamawiającego wynika
jednoznacznie, że w niniejszej sprawie spełniona jest przesłanka zastosowania zwolnienia
z
podatku VAT, o której mowa wyżej w pkt 1).
Odwołujący dodał, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy
o
VAT, mogą skorzystać nie tylko zarejestrowane podmioty lecznicze. W treści tego przepisu
nie ma
bowiem mowy o tym, że chodzi o usługi świadczone przez podmioty lecznicze,
lecz o
usługi świadczone na rzecz podmiotów leczniczych.
Zdaniem odwołującego, takie stanowisko jest zgodne z systematyką ustawy o VAT,
w kt
órej przewidziano dwa odrębne zwolnienia podatkowe odnoszące się do tożsamych
pod
względem przedmiotowym usług (tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawy towarów
i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych). Zakres przedmiotowy obu zwolnień
podatkowych jest zbieżny; nie są one jednak tożsame w zakresie podmiotowym. Pierwsze
ze
wskazanych zwolnień podatkowych, to zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT –
objęte są nim usługi „świadczone na rzecz podmiotów leczniczych”. Drugie ze zwolnień
przewidzianych w ustawie, to zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o
VAT
– objęte są nim usługi „wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty
lecznicze”.
W opinii odwołującego, skoro w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT został
wyraźnie sformułowany warunek wykonywania usługi przez podmioty lecznicze,
a w art. 43 ust. 1 pkt
18a ustawy o VAT warunek taki nie został sformułowany, to z
porównania obu przepisów wynika, że warunkiem zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy
o VAT nie jest wykonanie usługi przez podmiot leczniczy. Odwołujący przywołał przy tym
wyroki Naczelnego
Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2018 r. I FSK 2118/16 oraz z
dnia 28 października 2020 r. I FSK 980/19, w których Sąd ten stwierdził, że w
przeciwieństwie do zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 18, w przypadku, o którym
mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, kwalifikacja podmiotowa (czyli status podmiotu leczniczego)
dotyczy usługobiorcy, a nie usługodawcy.
2)
Odwołujący wyjaśnił także, że zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o
wyjaśnienie przedmiotu zamówienia w niniejszej sprawie, zadając pytanie: „Czy usługi
będące przedmiotem zamówienia są niezbędne do wykonania przez Zamawiającego usług
podstawowych (tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia)?”
W wyjaśnieniach z dnia 5 maja 2021 r. (w odpowiedzi na pytanie nr 2) zamawiający
potwierdził: „TAK, usługi będące przedmiotem zamówienia są niezbędne do wykonania
przez
Zamawiającego usług podstawowych.”.
Odwołujący stwierdził, że z powyższych wyjaśnień zamawiającego wynika
jednoznacznie, że w niniejszej sprawie spełniona jest przesłanka zastosowania zwolnienia
z
podatku VAT, o której mowa wyżej w pkt 2).
3)
Następnie odwołujący zauważył, że usługi będące przedmiotem zamówienia
w
niniejszej sprawie zostały wprost opisane w Interpretacji Ogólnej (odbiór odzieży i pościeli
szpitalnej wykorzystywanej przez pacjentów oraz dowóz czystej odzieży i pościeli szpitalnej
dla pacjentów przebywających na terenie szpitala), jako przykład świadczenia czynności
na terenie podmiotu leczniczego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT.
Bez znaczenia jest
fakt, że samo pranie będzie wykonywane w pralni znajdującej poza
terenem z
amawiającego
Jednocześnie odwołujący wskazał, iż zachowując daleko idącą staranność, zwrócił
się do zamawiającego z wnioskiem o wyjaśnienie przedmiotu zamówienia w niniejszej
sprawie, zadając pytanie: „Czy faktyczne wykorzystywanie usług będących przedmiotem
zamówienia będzie mieć miejsce na terenie zakładu leczniczego, w którym wykonywana
jest przez
Zamawiającego działalność lecznicza?”.
W wyjaśnieniach z dnia 5 maja 2021 r. (w odpowiedzi na pytanie nr 4) zamawiający
potwierdził: „TAK, faktyczne wykorzystywanie usług będących przedmiotem zamówienia
będzie mieć miejsce na terenie zakładu leczniczego.”.
Odwołujący podkreślił, iż w konsekwencji spełniona jest także przesłanka
zastosowania zwolnienia z podatku VAT, o której mowa wyżej w pkt 3).
4)
Odwołujący stwierdził, że w wyjaśnieniach z dnia 19 maja 2021 r. oświadczył, że
celem zastosowania zwolnienia z podatku VAT w złożonej ofercie nie jest osiągnięcie
dodatkowego dochodu przez podatnika przez konkurencyjne wykonywanie zaoferowanych
usług w stosunku do podatników niekorzystających ze zwolnienia. Jednocześnie dodał, że
podtrzymuje powyższe oświadczenie.
Odwołujący wyjaśnił, że głównym celem zastosowania zwolnienia z podatku VAT
było zachowanie zgodności oferty z obowiązującym prawem i specyfikacją warunków
zamówienia, a nie osiągnięcie przewagi konkurencyjnej. Podkreślił, iż przepisy podatkowe,
Interpretacja Ogólna oraz opis przedmiotu zamówienia wraz z wyjaśnieniami
z
amawiającego, obowiązują wszystkich wykonawców. Zatem nie tylko odwołujący, ale
również konkurencyjny wykonawca, mogli i powinni zaoferować w niniejszym postępowaniu
cenę zwolnioną z podatku VAT.
Wobec powyższego, w ocenie odwołującego, również przesłankę zastosowania
zwolnienia z podatku VAT, o której mowa wyżej w pkt 4), należy uznać za spełnioną.
Odwołujący powołał się również na wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 10 maja
2018 r., sygn. akt: KIO 715/18.
Odwołujący podkreślił, iż to, że nie świadczy na rzecz zamawiającego usług w
zakresie opieki medycznej, nie wyklucza zwolnienia z
podatku VAT świadczonych przez
o
dwołującego usług prania, ściśle związanych ze świadczonymi przez zamawiającego
usługami w zakresie opieki medycznej.
Reasumując odwołujący stwierdził, że szczegółowa analiza przepisów ustawy o VAT,
treści Interpretacji Ogólnej oraz wyjaśnień zamawiającego z dnia 5 maja 2021 r. wskazuje,
że usługi prania będące przedmiotem zamówienia w niniejszym postępowaniu są zwolnione
z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a w zw. z ust. 17 i ust. 17a ustawy o VAT.
Ponadto, odwołujący odnosząc się do wezwania zamawiającego z dnia 27 lipca 2021
roku o wyjaśnienie czy którykolwiek wykonawca wchodzący w skład konsorcjum
odwołującego jest podmiotem leczniczym, potwierdził swoje oświadczenie, złożone
zamawiającemu, iż Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. są podmiotem
leczniczym prowadzącym działalność leczniczą (od 2001 r.). Jednakże w ocenie
od
wołującego fakt ten nie jest jednak konieczny do zastosowania zwolnienia z podatku VAT
na podstawie art. 43 ust. 1 pkt
18a ustawy o VAT, gdyż zwolnienie to nie jest uwarunkowane
posiadaniem przez usługodawcę statusu podmiotu leczniczego.
Odwołujący zwrócił uwagę przy tym, że posiadanie przez Toruńskie Zakłady
Materiałów Opatrunkowych S.A. statusu podmiotu leczniczego, a dodatkowo istotny udział
tej spółki w realizacji przedmiotu zamówienia (Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych
S.A. są właścicielem głównych urządzeń, którymi Citonet - Warszawa sp. z o. o. będzie
świadczył usługi prania: tunelu pralniczego, magli, pralnic, suszarki i innych) otwiera
o
dwołującemu możliwość zastosowania zwolnienia z podatku VAT także na podstawie art.
43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.
Reasumując odwołujący stwierdził, że jego oferta nie zawiera błędu w obliczeniu
ceny, zatem jej odrzucenie
narusza art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp. Jednocześnie oferta
o
dwołującego jest korzystniejsza od jedynej konkurencyjnej oferty, tj. oferty Tom - Marg
ZPCH Sp. z o.o., a zatem
czynność wyboru oferty Tom - Marg ZPCH Sp. z o.o. w zakresie
części nr 1 stanowi naruszenie art. art. 239 ust. 1 ustawy Pzp.
Według odwołującego, powyższe czynności pozostają również w sprzeczności
z
zasadą równego traktowania wykonawców, naruszają zatem art. 16 pkt 1 ustawy Pzp.
W oparciu o powyższe odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania.
Zamawiający w dniu 1 września 2021 roku przekazał wykonawcy biorącemu udział
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego informację o wniesieniu odwołania
wraz
z jego kopią.
W dniu 3 września 2021 roku wykonawca Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie
(zwany dalej: „przystępującym”) zgłosił przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego. Jednocześnie w piśmie tym przystępujący
przedst
awił swoje stanowisko w sprawie, wnosząc o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, że zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego
ww.
wykonawcy spełnia wymogi określone w art. 525 ust. 1 i 2 ustawy Pzp i tym samym
wykonawca ten stał się uczestnikiem postępowania odwoławczego.
W dniu 16 września 2021 roku zamawiający przekazał do Izby – za pośrednictwem
poczty elektronicznej
– odpowiedź na odwołanie, w której oświadczył, iż uwzględnia w
całości zarzuty przedstawione w odwołaniu. W dniu 17 września 2021 roku w toku
posiedzenia niejawnego z udziałem stron i uczestnika postępowania odwoławczego
pełnomocnik zamawiającego potwierdził złożone oświadczenie o uwzględnieniu w całości
zarzutów przedstawionych w odwołaniu.
W
dniu 17 września 2021 roku w toku posiedzenia niejawnego z udziałem stron
i
uczestnika postępowania odwoławczego wykonawca Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o. z siedzibą
w Krakowie
wniósł sprzeciw wobec uwzględnienia przez zamawiającego zarzutów odwołania
w całości.
Wobec powyższego Izba skierowała odwołanie do rozpoznania na rozprawie.
Po pr
zeprowadzeniu rozprawy w dniu 17 września 2021 roku z udziałem stron
i
uczestnika postępowania odwoławczego, na podstawie zgromadzonego w sprawie
materiału dowodowego oraz oświadczeń i stanowisk stron, Krajowa Izba Odwoławcza
ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania na podstawie art. 528 ustawy Pzp.
Izba ustaliła także, iż odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia
oraz
możliwość
poniesienia
szkody
w
związku
z
ewentualnym
naruszeniem
przez
zamawiającego przepisów ustawy Pzp, czym wypełnił materialnoprawne przesłanki
dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505 ustawy Pzp.
Izba dopuściła i przeprowadziła dowody z dokumentacji postępowania przekazanej
przez
zamawiającego w szczególności z: Ogłoszenia o zamówieniu oraz treści Specyfikacji
Warunków Zamówienia (dalej zwanej: „SWZ”), oferty odwołującego, wezwań zamawiającego
skierowanych do
odwołującego i odpowiedzi odwołującego na te wezwania, informacji
o wyborze najkorzystniejszej oferty
i odrzuceniu oferty odwołującego – w zakresie części
nr 1.
Skład orzekający Izby wziął także pod uwagę stanowiska i oświadczenia stron
i
uczestnika postępowania odwoławczego złożone w odwołaniu, piśmie przystępującego
oraz us
tnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 17 września 2021 roku.
Izba ustaliła co następuje:
Zamawiający prowadzi postępowanie – w trybie podstawowym - o udzielenie
zamówienia na realizację zadania pn.: Świadczenie usług pralniczych dla Szpitala
Nowowiejskiego.
Przedmiotem zamówienia jest:
-
świadczenie usług pralniczych dla Oddziałów Szpitala Nowowiejskiego zlokalizowanych
w
Warszawie (część nr 1);
-
świadczenie usług pralniczych dla Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego Psychiatrycznego
w Rasztowie (
część nr 2).
Pismem z dnia 26 sierpnia 2021 roku zamawiający poinformował wykonawców
o wyborze oferty najkorzystniejszej, tj. oferty wykonawcy Tom-Marg ZPCH Sp. z o.o.
oraz o
odrzuceniu oferty odwołującego - w zakresie części nr 1.
Zamawiający w uzasadnieniu czynności odrzucenia oferty odwołującego w zakresie
części nr 1 powołał się na przepis art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp i stwierdził, że podlega
ona odrzuceniu z uwagi na fakt, iż zawiera błędy w obliczeniu ceny.
W uzasadnieniu faktycznym zamawiający wskazał, że odwołujący niewłaściwe
zastosował stawkę podatku VAT, co stanowi błąd w obliczeniu ceny i nie podlega poprawie
jako omyłka rachunkowa. Zamawiający podał, że wykonawca zastosował stawkę podatku
VAT w wysokości ZW%, podczas gdy powinien zastosować stawkę 23% zgodnie z art. 41
ust. 1 ustawy o VAT.
Zamawiający stwierdził, że ze względu na zasadę równego traktowania wykonawców
oraz zasadę uczciwej konkurencji oferty złożone w postępowaniu muszą być porównywalne,
a więc obliczone z zastosowaniem tych samych reguł (przy zastosowaniu tej samej stawki
podatku VAT). W przypadku wystąpienia w ofercie innej niż pisarska i rachunkowa omyłki,
powodującej niezgodność oferty ze specyfikacją warunków zamówienia (SWZ),
niepowodującej istotnych zmian w treści oferty, zamawiający musi dokonać poprawienia
takiej oferty, w przypadku zaś wystąpienia błędu w obliczaniu ceny, musi odrzucić ofertę.
Zamawiający dalej wskazał, że zgodnie z orzecznictwem, oferta z błędną stawką
podatku VAT podlega odrzuceniu ze względu na błąd w obliczeniu ceny (zamawiający
powołał się przy tym na wyrok KIO z dnia 11 stycznia 2021 roku, sygn. akt: KIO 3229/20).
Następnie
zamawiający
powołał
się
na
wyrok
Wojewódzkiego
Sądu
Administracyjneg
o w Krakowie z dnia 6 września 2016 roku, sygn. akt: I SA/Kr 829/16, w
którym Sąd ten odniósł się do usług z zakresu utrzymania czystości i porządku w szpitalach
w ramach realizacji procesu profilaktyki czy też leczenia pacjentów stwierdzając, iż „usługi te
jednak nie są elementem tego procesu, nie realizują go bezpośrednio o bezpośrednio nie
wspomagają. Z uwagi na ten fakt nie przedstawiają bezpośredniego związku z procesem
leczenia nad
odbiorcami tych świadczeń” (który to fragment wyroku zamawiający dodatkowo
podkreślił w swojej decyzji, stosując pogrubioną czcionkę).
Zamawiający dalej stwierdził, że niewłaściwe zastosowanie stawki podatku VAT
przez
wykonawcę nie podlega poprawie. Biorąc zaś powyższe pod uwagę, zdaniem
zamawiającego, należy stwierdzić, że wykonawca w złożonej ofercie dokonał obliczenia ceny
brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej stawki podatku VAT, co stanowi błąd w obliczeniu
ceny w myśl art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp. Zamawiający wskazał także, że wykonawca
na
etapie składnych wyjaśnień, do których był wzywany, nie przedstawił indywidualnej
interpretacji podatkowej,
z której wynikałaby możliwość zastosowania odmiennej stawki
podatku VAT.
Wobec powyższej czynności zamawiającego odwołujący złożył odwołanie w dniu
1
września 2021 roku.
Bezsporne jest to, że zamawiający w ramach SWZ nie określił konkretnej stawki
podatku VAT
jaką powinni zastosować wykonawcy przy obliczeniu ceny oferty.
W rozdziale XV SWZ
Sposób obliczania ceny oferty w pkt 5 ppkt 4 zamawiający
nałożył na wykonawcę obowiązek wskazania stawki podatku od towarów i usług, która
zgodnie z
wiedzą wykonawcy, będzie miała zastosowanie. Dodatkowo w pkt 9 ww. rozdziału
zamawiający wskazał, że wykonawcy są zobowiązani podać cenę z zastosowaniem stawki
podatku VAT w wysokości obowiązującej w Polsce dla przedmiotu zamówienia.
Jeśli wykonawcy są podmiotowo zwolnieni z płacenia podatku VAT, mają obowiązek
dołączyć do oferty zaświadczenie wydane przez właściwy organ podatkowy potwierdzający
fakt zwolnienia na podstawie ustawy o VAT.
Jednocześnie w wyjaśnieniach treści SWZ z dnia 5 maja 2021 roku zamawiający
udzielił następujących odpowiedzi na pytania wykonawców:
1)
„Czy usługi będące przedmiotem zamówienia są ściśle związane z usługami
podstawowymi (tj. usługami w zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce,
zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia), dokonywanymi przez
Zamawiającego świadczącego usługi podstawowe?”
Odpowiedź:
„TAK, usługi będące przedmiotem zamówienia są ściśle związane z usługami
podstawowymi.
Niniejsza
odpowiedź Zamawiającego nie stanowi wyłącznej wykładni do zastosowania
przez
Wykonawcę prawidłowej stawki podatku Vat, którą Wykonawca zobowiązany jest
ustalić samodzielnie, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa.”.
2)
„Czy usługi będące przedmiotem zamówienia są niezbędne do wykonania
przez
Zamawiającego usług podstawowych (tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia)?”
Odpowiedź:
„TAK, usługi będące przedmiotem zamówienia są niezbędne do wykonania
przez
Zamawiającego usług podstawowych.”
3)
Czy usługi będące przedmiotem zamówienia nie pozostają w ścisłym związku z usługami
niesłużącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
(np. z
operacjami plastycznymi wykonywanymi wyłącznie z powodów kosmetycznych czy też
upiększających, testami genetycznymi dla celów ustalenia ojcostwa, badaniami lekarskimi
przeprowadzanymi w celu wydania zaświadczenia niezbędnego do otrzymania
odszkod
owania od ubezpieczyciela itp.)? Jeżeli pozostają w ścisłym związku ww. usługami,
to
w jakim zakresie?”
Odpowiedź:
„Tak, usługi będące przedmiotem zamówienia nie pozostają w ścisłym związku z usługami
niesłużącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.”
4)
„Czy faktyczne wykorzystywanie usług będących przedmiotem zamówienia będzie mieć
miejsce na terenie zakładu leczniczego, w którym wykonywana jest przez Zamawiającego
działalność lecznicza?”
Odpowiedź:
„TAK, faktyczne wykorzystywanie usług będących przedmiotem zamówienia będzie mieć
miejsce na terenie zakładu leczniczego.”.
Odwołujący w formularzu oferty dla części nr 1 określił stawkę podatku VAT jako:
„VAT ZW”.
W związku z powyższym, pismem z dnia 14 maja 2021 roku, zamawiający – działając
na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
– wezwał odwołującego do wyjaśnienia treści oferty,
tj.
wyjaśnienia prawidłowości zastosowanego zwolnienia z podatku VAT dla przedmiotu
zamówienia, w szczególności przedstawienie stosownej interpretacji indywidualnej wydanej
dla wykonawcy.
Pismem z dnia 19 maja 2021 roku odwołujący złożył wyjaśnienia, w których wskazał,
że zastosowanie zwolnienia z podatku VAT wynika z analizy obowiązujących przepisów
prawa (powołał się w tym zakresie na art. 43 ust. 1 pkt 18a w zw. z ust. 17 i ust. 17a ustawy
o VAT) oraz Interpretacji Ogólnej Nr PT1.8101.5.2017.PSG.622 Ministra Rozwoju i Finansów
z dnia 29 grudnia 2017 roku i wyjaśnień zamawiającego z dnia 5 maja 2021 roku.
W wyjaśnieniach z dnia 19 maja 2021 roku odwołujący przedstawił szeroką
argumentację, która w dużej mierze została powielona w treści odwołania (uzasadnienie
przytoczone powyżej). Jednocześnie odwołujący zwrócił uwagę na możliwość wspólnego
wystąpienia zamawiającego i wykonawcy do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
o
wydanie interpretacji indywidualnej, w przypadku dalszych wątpliwości co do zasadności
zwolnienia z podatku VAT.
Pismem z dnia 31 maja 2021 roku zamawiający ponownie zwrócił się do
odwołującego o wyjaśnienie treści oferty w zakresie zastosowanej przez niego stawki
podatku VAT ZW%, wskazując, iż w pierwotnych wyjaśnieniach wykonawca powołał się na
interpretację ogólną, a nie indywidualną. Zamawiający wskazał, że biorąc pod uwagę fakt, że
kwestia zwolnienia w
zakresie usług, objętych przedmiotem zamówienia, nie jest
jednoznaczna,
prosi o
przedłożenie
uzupełniających
wyjaśnień,
w
szczególności
przedstawienie stosownej interpretacji indywidualnej wydanej dla w
ykonawcy. Zamawiający
podkreślił, że to adresat interpretacji decyduje, czy zastosuje się do otrzymanej interpretacji,
czy też nie. Natomiast na etapie interpretacji przepisów prawa podatkowego dochodzi
jedynie do niewiążącej wymiany poglądów w zakresie rozumienia określonych przepisów
prawa podatkowego na tle
określonego stanu faktycznego lub stanu hipotetycznego.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie odwołujący podtrzymał swoje wcześniejsze
wyjaśnienia oraz poinformował, że aktualnie oczekuje na otrzymanie od Dyrektora Krajowej
Informacji
Skarbowej
interpretacji
indywidualnej
przepisów prawa podatkowego
w wymaganym zakresie.
Dodatkowo, pismem z dnia 27 lipca 2021 roku zamawiający zwrócił się
do
odwołującego o złożenie wyjaśnień, w związku z otrzymanym wezwaniem do
uzupełnienia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji
Skarbowej, o
którą zamawiający się zwrócił w związku z prowadzonym postępowaniem, tj.:
-
czy podmiot zewnętrzny - usługodawca jest podmiotem leczniczym? (zamawiający prosił
o
wskazanie czy którykolwiek z podmiotów wchodzących w skład konsorcjum jest
podmiotem leczniczym?);
-
czy podmiot zewnętrzny – usługodawca jest podmiotem wykonującym usługi w zakresie
opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie
zdrowia?
(zamawiający prosił o wskazanie czy którykolwiek z podmiotów wchodzących
w
skład konsorcjum jest takim podmiotem?);
-
czy usługi prania będą świadczone na terenie podmiotu leczniczego w takim sensie,
że faktyczne wykorzystanie pranych przedmiotów będzie miało miejsce na terenie zakładu
podmiotu leczniczego, natomiast same czynności prania zostaną wykonane poza tym
terenem?
W odpowiedzi na powyższe pismo odwołujący wskazał, że podmiotem leczniczym są
Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. i jako taki podmiot wykonują usługi
w
zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu
i poprawie
zdrowia. Potwierdził też, że zgodnie z wyjaśnieniami samego zamawiającego
faktyczne wykorzystanie pranych przedmiotów będzie miało miejsce na terenie zakładu
podmiotu leczniczego
(zamawiającego), natomiast same czynności prania zostaną
wykonane poza tym terenem.
Jednocześnie odwołujący podtrzymał wyjaśnienia z dnia 19 maja 2021 roku
o zastosowaniu zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a w zw. z ust. 17 i 17a
ustawy o VAT.
Izba zważyła co następuje:
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp zam
awiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera błędy w obliczeniu ceny lub kosztu.
Stosownie do art. 239 ust. 1 ustawy Pzp
z
amawiający wybiera najkorzystniejszą
ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia.
Przepis art. 16 pkt 1 ustawy Pzp stanowi, iż zamawiający przygotowuje i
przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji or
az równe traktowanie wykonawców.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku
od
towarów i usług (tj. Dz.U. z 2021 r., poz. 685, ze zm.), zwanej dalej: „ustawą o VAT”:
zwalnia
się od podatku
usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce,
zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i pop
rawie zdrowia, oraz dostawę towarów i
świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów
leczniczych na terenie ich
zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność
lecznicza.
Z kolei przepis art. 43 ust. 17 ustawy
o VAT stanowi, iż
z
wolnienia, o których mowa
w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-
24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy
towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1)
nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt
18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2)
ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika,
przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników
niekorzystających z takiego zwolnienia.
Stosownie do art. 43 ust. 17a ustawy o VAT z
wolnienia, o których mowa w ust. 1
pkt
18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia
usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty
świadczące usługi podstawowe.
Odwołanie podlega uwzględnieniu.
Izba podzieliła stanowisko odwołującego, że zamawiający bezpodstawnie odrzucił
jego ofertę w części 1 zamówienia, jako zawierającą błąd w obliczeniu ceny. Izba stanęła na
stanowisku, że zamawiający nie wykazał, iż odwołujący zastosował błędną stawkę podatku
VAT w części 1 zamówienia (tj. zwolnienie z podatku VAT).
W pierwszej kolejności podnieść należy, na co słusznie zwrócił uwagę odwołujący,
że zamawiający w uzasadnieniu dokonanej przez siebie czynności odrzucenia oferty
odwołującego nie uzasadnił w ogóle swoich twierdzeń o niedopuszczalności zwolnienia z
VAT w of
ercie odwołującego. Zamawiający podkreślał jedynie, że oferta z błędną stawką
podatku VAT podlega odrzuceniu ze względu na błąd w obliczeniu ceny. Zwracał uwagę na
aspekt porównywalności ofert złożonych w postepowaniu. Nie wyjaśnił natomiast jakie
powody p
rzesądzają o tym, że w przypadku oferty odwołującego zastosowanie zwolnienia z
podatku VAT dla przedmiotu zamówienia, stanowi błąd w obliczeniu ceny. Jedyne
uzasadnienie w tym zakresie w zasadzie stanowi przytoczony przez
zamawiającego
fragment wyroku Woje
wódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 września
2016 roku (sygn. akt: I SA/Kr
829/16), w szczególności zdania: „usługi te jednak nie są
elementem tego procesu, nie
realizują go bezpośrednio o bezpośrednio nie wspomagają.
Z uwagi na ten fakt nie
przedstawiają bezpośredniego związku z procesem leczenia nad
odbiorcami tych świadczeń”.
Abstrahując już od tego, że – jak słusznie zauważył odwołujący – nie sposób uznać
przytoczenia fragmentu wyroku danego sądu za wystarczające uzasadnienie odrzucenia
oferty wykonawcy, to zauważyć należy, że przywołany przez zamawiającego wyrok został
uchylony przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 19 grudnia 2018 roku
(sygn. akt: I FSK 2188/16).
Tym samym trudno uznać uzasadnienie odrzucenia oferty odwołującego
za
wystarczające. Jedynie dodatkowo zamawiający powołał się na fakt, że wykonawca na
etapie składanych wyjaśnień, nie przedstawił indywidualnej interpretacji podatkowej, z której
wynikałaby możliwość zastosowania odmiennej stawki podatku VAT. To stwierdzenie, jednak
padło, już po tym jak zamawiający przesądził, że wobec wcześniej przytoczonych
okoliczności, wykonawca dokonał obliczenia ceny brutto z uwzględnieniem nieprawidłowej
stawki VAT, co stanowi błąd w obliczeniu ceny. Nie wskazał natomiast jaki skutek wiąże z
tym, że wykonawca nie przedstawił interpretacji indywidualnej.
Tym samym, należy stwierdzić, że uzasadnienie faktyczne odrzucenia oferty
odwołującego było lakoniczne, a wręcz szczątkowe, i nie wyjaśniało podstaw decyzji podjętej
przez zamawiającego.
W tym miejscu należy wskazać, że również przystępujący w toku rozprawy podnosił
argument, że odwołujący nie przedstawił indywidualnej interpretacji podatkowej, przy czym
powoływał się na obowiązek w tym zakresie wynikający z rozdziału XV pkt 9 SWZ, w którym
zamawiający wskazał, że jeśli wykonawcy są podmiotowo zwolnieni z płacenia podatku VAT
to mają obowiązek dołączyć do oferty zaświadczenie wydane przez właściwy organ
podatkowy potwierdzający fakt zwolnienia.
Rację jednak miał odwołujący stwierdzając, że zwolnienie z podatku VAT na
podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT
(na które on się powoływał) ma charakter
przedmiotowy a
nie podmiotowy. Tym samym, nie dotyczył go obowiązek z rozdziału XV pkt
9 SWZ
(dotyczący wykonawców podmiotowo zwolnionych z VAT). Bezpośrednie odniesienie
w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT do
podmiotów leczniczych odnosi się
do
usługobiorcy, czyli w niniejszym postępowaniu odnosi się to do zamawiającego.
Nadto,
okoliczność ta nie stanowiła w istocie podstawy odrzucenia oferty odwołującego,
a co
najmniej zamawiający tego nie wyartykułował w uzasadnieniu odrzucenia tej oferty.
W dalszej kolejności należy stwierdzić, że nie ulega wątpliwości, iż podatnik
(wykonawca biorący udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia) zobowiązany jest
do
prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z prawidłowym
zdefiniowaniem
i zaklasyfikowaniem wykonywanych czynności, na podstawie odpowiednich
klasyfikacji.
Do obowiązków podatnika należy przyporządkowanie wykonywanej dostawy,
usługi czy roboty do danej stawki VAT.
N
ie ulega też wątpliwości, że wskazanie
przez
wykonawcę błędnej stawki podatku VAT będzie skutkować odrzuceniem złożonej
przez niego oferty.
M
ając na uwadze złożone przez wykonawcę odwołującego się wyjaśnienia w toku
postępowania o udzielenie zamówienia (a przytoczone obszernie powyżej), oparte
na przepisach ustawy
o VAT i Interpretacji Ogólnej Ministra Rozwoju i Finansów z dnia
29 grudnia 2017 roku (PT1.8101.5.2017.PSG.622), jak i
argumentację podniesioną
w
odwołaniu, Izba uznała, że wykazał on, iż był uprawniony do zastosowania zwolnienia
od
podatku VAT w stosunku do usług objętych przedmiotem zamówienia.
Odwołujący podnosił, że był uprawniony do zwolnienia od podatku VAT na podstawie
art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT i w sposób szczegółowy odniósł się do warunków
od
spełnienia których jest możliwe powołanie się na to zwolnienie.
Przepis art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT
stanowi, iż zwalnia się od podatku usługi
w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu
i
poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami
związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych,
w których wykonywana jest działalność lecznicza.
Odwołujący podkreślał, że pierwszy warunek, tj. dostawa towarów i świadczenie
usług ściśle związanych z usługami w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce,
zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
jest spełniony.
Jednocześnie podkreślić należy, że jedynie tylko ten aspekt jest kwestionowany przez
zamawiającego w decyzji o odrzuceniu oferty odwołującego – i to pośrednio, bo poprzez
odwołanie się do fragmentu wyroku WSA w Krakowie z dnia 6 września 2016 roku (sygn.
akt: I SA/Kr 829/16
) i wytłuszczenie dwóch zdań: „Usługi te jednak nie są elementem tego
procesu, nie
realizują go bezpośrednio o bezpośrednio nie wspomagają. Z uwagi na ten fakt
nie
przedstawiają bezpośredniego związku z procesem leczenia nad odbiorcami tych
świadczeń”.
W
tym zakresie argumentację zamawiającego i tak bardzo szczątkową,
i
niewyczerpującą, bo w żaden sposób nie odnoszącą się do zaistniałego stanu faktycznego,
należy uznać za chybioną, już z tego względu, że – jak powyżej zostało wskazane –
zamawiający powołał się jedynie na wyrok Sądu, który został następnie uchylony na mocy
wyroku Sądu wyższej instancji.
Otóż, wyrokiem z dnia 19 grudnia 2018 roku Naczelny Sąd Administracyjny
(sygn. akt: I FSK 2188/16)
potwierdził możliwość zwolnienia z podatku VAT na podstawie art.
43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT
m.in. usług w zakresie przygotowania pomieszczeń i
przedmiotów niezbędnych do operacji i zabiegów medycznych (sprzątanie i dezynfekcja
pomieszczeń, sterylizacja narzędzi, stołów operacyjnych, pojemników i innych przedmiotów),
czynności z zakresu gospodarki bielizną, odzieżą szpitalną, czy pościelą (zmiana pościeli,
transpor
t wewnątrzszpitalny, pranie), wskazując, że są to świadczenia nie podejmowane
bezpośrednio w stosunku do pacjentów, jednakże nieodzowne z punktu widzenia
zapewnienia im należytej opieki i mogą być uznane za świadczenia pomocnicze ściśle
związane z usługą podstawową. Naczelny Sąd Administracyjny w powołanym powyżej
wyroku stwierdził również, że: „w przeciwieństwie do zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1
pkt 18 VATU, w przypadku, o
którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, kwalifikacja podmiotowa
dotyczy usługobiorcy (nie usługodawcy), a ponadto warunkiem zwolnienia ustanowiono
miejsce wykonywania
świadczenia, albowiem zwolnieniem od podatku objęte są jedynie
takie usługi w zakresie opieki medycznej, które świadczone są na rzecz podmiotów
leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których wykonywana jest działalność
lecznicza.
”.
Z kolei w Interpretacji O
gólnej Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 29 grudnia 2017
roku
wskazano, iż: „Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT zwalnia się od podatku
usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i
poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi
usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie
opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie
zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane,
świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich zakładów leczniczych, w których
wykonywana jest działalność lecznicza. Zakres powyższego zwolnienia jest ograniczony
podmiotowo -
stosownie bowiem do art. 43 ust. 17a ustawy o VAT zwolnienie, o którym
mowa m.in. w ust. 1 pkt 18a, ma zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług
ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące
usługi podstawowe (…)
Na podstawie art. 43 ust. 17 ustawy o VAT (stanowiącym implementację art. 134 dyrektywy
2006/112/WE) zwolnienia, o których mowa m.in. w ust. 1 pkt 18 i 18a, nie mają zastosowania
do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi,
jeżeli:
1.
nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt
18 i 18a lub
2.
ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających
z takiego zwolnienia.
(…)
W świetle powyższego zatem, aby daną czynność uznać za usługę ściśle związaną z
usługami w zakresie opieki medycznej służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i
poprawie zdrowia, konieczne jest, aby ta czynność mogła być uznana za
usługę pomocniczą do danej usługi medycznej (usługi głównej).
W kontekście kwalifikowania usług wykonywanych w ramach świadczenia opieki szpitalnej
i
medycznej, zauważyć należy, że opieka taka stanowi pewien proces (na który składa się
wiele różnych czynności wykonywanych na terenie danej placówki) rozpoczynający się od
momentu przyjęcia pacjenta do placówki medycznej, a kończący się w momencie
opuszczenia przez pacjenta tej placówki.
W ramach powyższego procesu konieczne jest wykonanie wielu czynności, z których część
może być również - i w praktyce często jest - wykonywana przez podmioty zewnętrzne.
Spośród tych czynności, te, które spełniają warunki do uznania ich za usługi ściśle związane
z usługami w zakresie opieki medycznej, służącymi profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia, tj. stanowią nieodzowny element działalności placówek,
świadczących taką opiekę, podlegają zwolnieniu od VAT na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 18a
ustawy o VAT. Dla zastosowania wskazanego zwolnienia nie ma w szczególności znaczenia,
czy dana czynność jest fizycznie wykonywana w obecności konkretnego pacjenta
(lecz jej
nieodzowność z punktu widzenia zapewnienia należytej opieki pacjentom).
Wśród takich usług można przykładowo wymienić: (…) czynności związane z gospodarką
bielizną i odzieżą szpitalną oraz pościelą (jej zmiana, transport wewnątrzszpitalny, pranie)
(…)
Wskazać również należy, że warunek świadczenia czynności na terenie podmiotu
leczniczego sprowadza się w istocie do tego, że są one faktycznie wykorzystywane (w
ramach świadczenia usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu,
ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia) na terenie tych podmiotów (np. dostawa
wyżywienia dla pacjentów przebywających na terenie szpitala, nawet, gdy zostało ono
przygotowane poza tym terenem, odbiór odzieży i pościeli szpitalnej wykorzystywanej przez
pacjentów oraz dowóz czystej odzieży i pościeli szpitalnej dla pacjentów przebywających na
terenie szpitala, nawet, gdy jej pranie zostało wykonane poza terenem szpitala).”.
Zatem, także przywołana powyżej Interpretacja Ogólna Ministra Rozwoju i Finansów
potwierdza, że przez usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki medycznej, o
których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o VAT, należy rozumieć usługi pomocnicze,
takie jak choćby usługi prania, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych (tutaj
zamawiający).
Także treść przywołanej powyżej Interpretacji Ogólnej wskazuje na to, że zostaje
spełniony drugi z warunków, tj. usługi będą świadczone na rzecz podmiotu leczniczego
(którym jest zamawiający) na terenie jego zakładu leczniczego, w którym wykonywana
jest
działalność lecznicza, nawet jeśli pranie zostanie wykonane poza terenem szpitala.
Istotne jest to, że odbiór i dowóz czystej odzieży i pościeli szpitalnej będzie dla pacjentów
przebywających na terenie szpitala. Na terenie szpitala będzie faktyczne wykorzystanie
usług.
Zostaną spełnione też warunki określone w art. 43 ust. 17 ustawy o VAT, a
mianowicie:
1) usługi objęte przedmiotem zamówienia, są bowiem niezbędne do wykonania usługi
podstawowej,
stanowią bowiem nieodzowny element działalności zamawiającego,
świadczącego opiekę medyczną dla pacjentów (z punktu widzenia kompleksowego
charakteru takiej opieki);
2)
ich głównym celem nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika,
przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników
niekorzystających z takiego zwolnienia. Wiarygodne są wyjaśnienia wykonawcy w tym
zakresie, że celem zastosowania zwolnienia z podatku VAT w złożonej ofercie nie jest
osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika przez konkurencyjne wykonywanie
zaoferowanych usług w stosunku do podatników nie korzystających ze zwolnienia,
lecz
zachowanie zgodności oferty z obowiązującym prawem i SWZ.
Dodać także należy, że jak wynika z wyjaśnień wykonawcy odwołującego się
składanych zamawiającemu w toku postępowania o udzielenie zamówienia jeden
z
konsorcjantów, tj. Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych S.A. są podmiotem
leczniczym prowadzącym działalność leczniczą (od 2001 r.).
Mając powyższe na uwadze Izba uznała, że zamawiający nie wykazał, iż odwołujący
zastosował błędną stawkę podatku VAT w części 1 zamówienia (tj. zwolnienie z podatku
VAT).
Tym samym
Izba uznała, że potwierdził się zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 10
oraz art. 16 pkt 1 ustawy Pzp, a w konsekwencji
także art. 239 ust. 1 ustawy Pzp.
Wobec powyższego Izba uwzględniła odwołanie i nakazała zamawiającemu w
zakresie części nr 1 zamówienia: unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego oraz powtórzenie czynności
badania i oceny ofert, z uwzględnieniem oferty odwołującego.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 i 575
ustawy Pzp w zw. z § 2 ust. 1 pkt 1, § 5 pkt 1 oraz § 7 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia
2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Zgodnie z art. 557 ustawy Pzp w wyroku oraz w postanowieniu kończącym
postępowanie odwoławcze Izba rozstrzyga o kosztach postępowania odwoławczego.
Stosownie do art. 575 tejże ustawy strony oraz uczestnik postępowania
odwoławczego wnoszący sprzeciw ponoszą koszty postępowania odwoławczego stosownie
do jego wyniku.
Przepis § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia określa wysokość wpisu w postępowaniu
o udzielenie zamówienia na dostawy lub usługi o wartości mniejszej niż progi unijne na
kwotę 7 500 zł.
Z kolei § 5 pkt 1 powołanego rozporządzenia stanowi, że do kosztów postępowania
odw
oławczego zalicza się wpis.
Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia w przypadku uwzględnienia odwołania
przez Izbę w całości, koszty ponosi:
uczestnik postępowania odwoławczego wnoszący
sprzeciw, który przystąpił po stronie zamawiającego, jeżeli uczestnik ten wniósł sprzeciw
wobec uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych w
odwołaniu; w takim przypadku Izba zasądza od uczestnika wnoszącego sprzeciw na rzecz
odwołującego równowartość kwoty wpisu oraz koszty, o których mowa w § 5 pkt 2.
Wobec
uwzględnienia odwołania w całości, biorąc pod uwagę powyżej powołane
przepisy ustawy Pzp i rozporządzenia, Izba zaliczyła w poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 7 500 zł uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od odwołania
oraz
zasądziła od uczestnika postępowania odwoławczego wnoszącego sprzeciw
wobec
uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów na rzecz odwołującego
kwotę 7 500 zł, stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu
od
odwołania.
Jednocześnie Izba nie uwzględniła wniosku zamawiającego o zasądzenie na jego
rzecz
kosztów z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego z uwagi na to,
że w przypadku uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów odwołania
i
wniesienia sprzeciwu brak jest podstaw prawnych do zasądzenia kosztów, o których mowa
w
§ 5 pkt 2 ww. rozporządzenia, na rzecz zamawiającego.
Mając powyższe na uwadze Izba orzekła jak w sentencji.
Przewodniczący: ……………………...………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1104/22 z dnia 2022-05-13
- Sygn. akt KIO 1006/22, KIO 991/22 z dnia 2022-05-09
- Sygn. akt KIO 971/22 z dnia 2022-04-25
- Sygn. akt KIO 835/22, KIO 846/22 z dnia 2022-04-15
- Sygn. akt KIO 700/22 z dnia 2022-03-31
