rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2021-11-04
rok: 2021
data dokumentu: 2021-11-04
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 3001/21
KIO 3001/21
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 listopada 2021 r., w Warszawie,
odwołania
wniesionego do Preze
sa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 października 2021 r. przez
wykonawcę TRONUS POLSKA sp. z o.o., ul. Ordona 2a; 01-237 Warszawa,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Uniwersytet Ekonomiczny
w Krakowie, ul. Rakowicka 27; 31-
510 Kraków,
odwołania
wniesionego do Preze
sa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 11 października 2021 r. przez
wykonawcę TRONUS POLSKA sp. z o.o., ul. Ordona 2a; 01-237 Warszawa,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Uniwersytet Ekonomiczny
w Krakowie, ul. Rakowicka 27; 31-
510 Kraków,
orzeka:
1.
Umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów określonych w pkt 3 i 4
odwołania na podstawie art. 568 pkt 1 ustawy Pzp.
2.
W pozostałym zakresie odwołanie oddala.
3. K
osztami postępowania obciąża wykonawcę TRONUS POLSKA sp. z o.o., ul. Ordona
2a; 01-237 Warszawa i:
3.1. zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
TRONUS POLSKA sp. z o.o., ul. Ordona 2a; 01-237 Warszawa,
tytułem wpisu od
odwołania,
3.2.
zasądza od wykonawcy TRONUS POLSKA sp. z o.o., ul. Ordona 2a; 01-237
Warszawa na rzecz
zamawiającego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie,
ul. Rakowicka 27; 31-
510 Kraków kwotę 4 110 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sto
dziesięć złotych, zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz kosztów dojazdu na
rozprawę.
Stoso
wnie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zam
ówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
…………………………
sygn. akt: KIO 3001/21
Uzasadnienie
Zamawiający – Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, prowadzi postępowanie
o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „Dostawa wraz z montażem
standardowych mebli biurowych dla poszczególnych Katedr dla Uniwersytetu
Ekonomicznego w Krakowie
”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w BZP z dnia 6 października 2021 r., pod
nr 2021/BZP 00213837.
Dnia
11 października 2021 roku, wykonawca TRONUS POLSKA sp. z o.o. (dalej
„Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1.
art. 77 ust. 2 w związku z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez sformułowanie
w treści SWZ zasady, że próbki trzech mebli wskazanych w pkt 6.2 SWZ tj. fotela
biurowego obrotowego model 1, kontenera mobilnego oraz szafy gabinetowej aktowej
wy
konawcy, któremu zostanie udzielone zamówienie, będą stanowić załączniki do
umowy, a prze
z to nie będą podlegały zwrotowi,
2. art. 99 ust. 2 i 3
w związku z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp, poprzez sformułowanie w treści
SWZ op
isu przedmiotu zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję:
a) d
la wszystkich produktów – poprzez zaniechanie ustalenia dla tych produktów
dopuszczalnej tolerancji wymiarów w stosunku do wartości określonych w SWZ;
b) dl
a towarów z zakresu „Szafy, regały” – poprzez ustalenie w „Opisie mebli –
wymagania ogólne” (załącznik nr 3 do SWZ) wymogu, aby plecy tych mebli były
wykonane
z płyt o grubości 12-18 mm,
co świadczy o wskazaniu w SWZ preferencji produktów producentów towarów
o parametrach identycznych
, jak określone w SWZ i nie dopuszczeniu towarów innych
producentów występujących na rynku,
3. art. 15r
1
ust. 1 ustawy z dnia 02.0
3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób
zak
aźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy
Pzp i art. 58 kodeksu cywilnego poprzez wprowadzenie
w § 6 ust. 4 wzoru umowy
(załącznik nr 8 do SWZ) obowiązku udzielenia przez wykonawcę zgody na potrącenie
kar umownych z jego wynagrodzenia w sytuacji, gdy jest to sprzeczne
z
obowiązującymi
przepisami
wyłączającymi
możliwość
potrącenia
kar
z wynagrodzeni
a w okresie obowiązywania stanu epidemii COVID-19,
4. art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 5 i 353
1
kodeksu cywilnego (dalej: kc) oraz
art. 16 pkt 1 i 3 ustawy Pzp, p
oprzez ukształtowanie treści przyszłego stosunku
zobowiązaniowego w sposób naruszający jego właściwość (naturę), bezwzględnie
obowiązujące przepisy prawa i równowagę stron, a także prowadzący do nadużycia
przez Zamawi
ającego jego prawa podmiotowego, przejawiający się w szczególności
poprzez:
a)
wprowadzeniu w § 6 ust. 1 tiret drugie i czwarte wzoru umowy (załącznik nr 8 do
SWZ) dwóch kar umownych dotyczących zwłoki w dostawie, tj. dwóch kar za
jedno naruszenie umowy prze
z wykonawcę;
b)
wprowadzenie w § 6 ust. 5 zdanie pierwsze wzoru umowy uprawnienia
Zamawiającego do kumulowania kar umownych, umożliwiającej nakładanie na
wykonawcę więcej niż jednej kary umownej za jedno naruszenie umowy, w tym
kar za
nienależyte wykonanie i za niewykonanie umowy.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu doprowadzenia
postanowień SWZ do stanu zgodnego z przepisami ustawy Pzp i kc, w szczególności
poprzez dokonanie następujących zmian:
1) w pkt 6.2 SWZ w lit. e poprzez j
ego skreślenie,
ewentualnie
poprzez w
prowadzenie w SWZ zasady, że zamawiający zapłaci wykonawcy, któremu
udzieli zamówienia, kwotę stanowiącą koszt wykonania próbek mebli nie
podlegających zwrotowi w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia zakończenia
p
ostępowania, w wysokości nie mniejszej niż 2.500 złotych brutto (z VAT),
2)
w zakresie wszystkich towarów objętych SWZ poprzez ustalenie dla każdego
produktu oraz składających się na nie komponentów tolerancji wymiarów nie mniejszej niż
+/- 5% w stosunku d
o wartości wskazanych w SWZ,
3) w zakre
sie towarów z asortymentu „Szafy, regały” poprzez dopuszczenie w tym
zakresie w SWZ towarów z plecami wykonanymi z płyty o grubości 8-10 mm,
4)
w § 6 ust. 1 tiret czwarte wzoru umowy poprzez jego skreślenie,
5)
w § 6 ust. 4 wzoru umowy poprzez jego skreślenie,
6)
w § 6 ust. 5 wzoru umowy poprzez skreślenie zdania pierwszego.
O
dwołujący wniósł także o zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego
kosztów postępowania odwoławczego, w tym wpisu oraz innych kosztów, zgodnie
z rachunkami, które zostaną przedstawione na rozprawie.
Interes odwołującego. Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu odwołania.
W wyniku naruszenia przez z
amawiającego ww. przepisów ustawy, interes odwołującego
w uzyskaniu zamówienia, poprzez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia i w zakresie
żądania dokumentowania zgodności oferty z wymaganiami zamawiającego w sposób
naruszający przepisy ustawy, został pozbawiony uczestnictwa w postępowaniu na uczciwych
i zgodnych z prawem warunkach, w ty
m możliwości złożenia ważnej i konkurencyjnej oferty,
a tym samym odwołujący został narażony na szkodę. Gdyby nie naruszające przepisy
zaskarżone elementy SWZ odwołujący mógłby z powodzeniem ubiegać się o przedmiotowe
zamówienie, co w razie jego uzyskania wiązałoby się z określonymi korzyściami
finansowymi. Korzyści tych został pozbawiony poprzez naruszające przepisy pzp i kc
czynności zamawiającego zaskarżone niniejszym odwołaniem. W zakresie postanowień
SWZ
ujętych w istotnych postanowieniach umowy dodatkowo istnieje potencjalna szkoda
związana z realizacją umowy na warunkach naruszających przepisy prawa cywilnego.
Biorąc powyższe pod uwagę nie ulega wątpliwości, że wskutek niezgodnych z przepisami
ustawy czynności zamawiającego, odwołujący może ponieść szkodę, gdyż nie uzyska
przedmiotowego z
amówienia w zakresie obu pakietów.
Odwołujący wskazał, co następuje.
Zarzut nr 1.
Zgodnie z przepisami ustawy Pzp, z
amawiający jest zobowiązany prowadzić
postępowanie z zachowaniem uczciwej konkurencji, a także w sposób proporcjonalny.
Oznacza to, że zamawiający nie ma swobody w korzystaniu z narzędzi przyznanych mu
w ustawie pzp
– korzystając z nich musi on respektować wskazane w art. 16 zasady.
W przedmiotowym postępowaniu, w pkt 6.2 SWZ zamawiający przewidział obowiązek
złożenia wraz z ofertą, jako przedmiotowe środki dowodowe trzech próbek mebli: (1) fotela
biurowego obrotowego model 1, (2) kontenera mobilnego oraz (3) szafy gabinetowej aktowej
wykonawcy. Zgodnie z SWZ próbki te mają służyć weryfikacji zgodności oferowanych
t
owarów z SWZ, a także będą podlegały ocenie w kryterium jakość wykonania,
przewidzianym w rozdziale 17 SWZ (pkt 6.2 lit. a SWZ). Żądanie takie wydaje się
usprawiedliwione celami postępowania. Jednak zamawiający nie ograniczył się do
przewidzeni
a żądania złożenia próbek. Wprowadził bowiem także w pkt 6.2 lit. e SWZ
zasadę, że próbki wykonawcy, którego oferta zostanie wybrana jako najkorzystniejsza, będą
stanowić załączniki do umowy i nie będą podlegać zwrotowi. Zaliczenie tych próbek, jako
załączników do umowy nie jest wymogiem żadnego bezwzględnie obowiązującego przepisu
prawa. Zostało to wprowadzone do SWZ decyzją zamawiającego. Decyzja ta narusza jednak
wymagania ustawy pzp w zakresie zapewnienia w postępowaniu zasad zachowania uczciwej
konkure
ncji oraz proporcjonalności. Żądane próbki mają znaczną wartość. Ich zakup lub
wyprodukowanie dla celów postępowania musi wiązać się dla każdego z potencjalnych
wykonawców z kosztem ok. 2.500 zł. Przy obecnym zapisie pkt 6.2 lit. e) SWZ (oraz
p
owiązaną z nim treścią § 1 ust. 2 wzoru umowy) koszt ten obciążać będzie wykonawcę.
Zamawiający bowiem nie przewidział w SWZ żadnego zwrotu kosztu w zakresie tych próbek,
które będą definitywnie zatrzymane przez zamawiającego w jego dyspozycji. Zapisy te
w
ymuszają de facto darowiznę tych trzech mebli przez wybranego wykonawcę na rzecz
z
amawiającego, bez żadnego świadczenia wzajemnego. Narusza to zasadę uczciwej
konkurencji w postępowaniu. Wykonawcy składają oferty w celu uzyskania zamówienia. To
powoduje,
że każdy wykonawca przystępujący do niniejszego postępowania musi brać pod
uwagę ryzyko poniesienia znacznego kosztu (ok. 2.500 zł), bez szansy jego refundacji,
odzyskania. Poziom tego kosztu powoduje, że ogranicza to możliwość ubiegania się
o zamówienie małym i średnim wykonawcom, dla których poniesienie takiego kosztu może
zaburzać ekonomiczną racjonalność ubiegania się o zamówienie. Dla podmiotów o mniejszej
skali działalności taki koszt będzie znacznie bardziej odczuwalny, niż dla funkcjonujących na
tym rynku
dużych przedsiębiorców. Powoduje to, że zapis pkt 6.2 lit. e) SWZ wprowadza
preferencję ubiegania się o zamówienie przez dużych przedsiębiorców bez żadnego
uzasadnionego powodu.
Zapis pkt 6.2 lit. e) SWZ (i powiązanej treści § 1 ust. 2 wzoru
umowy) narusza ta
kże zasadę proporcjonalności. Zgodnie z przepisami ustawy pzp
wystarczającym środkiem dla zabezpieczenia interesów zamawiającego i prawidłowego
przeprowadzenia postępowania byłoby przechowanie tych próbek do 30 dni od dnia
zawarcia umowy (art. 77 ust. 3 pzp)
. Dalej idący wymóg SWZ nie jest usprawiedliwiony
żadną szczególną potrzebą związaną z realizacją zamówienia. W szczególności kompletny
opis przedmiotu zamówienia zawarty jest już w SWZ (zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy pzp).
Dodatkowo oferty z
awierać mają szczegółowe specyfikacje oferowanych mebli (wg wzorów
formularzy
– załączniki nr 5A-5P do SWZ). Mają być tam określone dane takie, jak: nazwa
producenta, Kolekcja/System/Nr katalogowy/ lub inne oznaczenie, nazwa producenta płyty
meblowej. Powo
duje to, że informacje zawarte w SWZ i ofercie będą w sposób dostateczny
precyzować przedmiot zamówienia, umożliwiając zarówno jego dostawę, jak i odbiór
i weryfikację. Oznacza to, że dla okresu realizacji umowy o zamówienie publiczne próbki
pozostawać będą zupełnie zbędne. Ich zatrzymanie przez zamawiającego nie jest więc
uzasadnione żadnym rozsądnym powodem, w tym żadnym godnym ochrony interesem
z
amawiającego. Powoduje to, że zapis pkt 6.2 lit. e) SWZ stanowi naruszenie zasady
proporcjonalności, wyrażonej w art. 16 pkt 3 ustawy pzp. Dodatkowo zastosowanie pkt 6.2 lit.
e) SWZ może powodować po stronie wykonawcy straty związane z koniecznością zapłaty
podatku VAT. Zgodnie
z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług świadczenie
nieodpłatne także może rodzić obowiązek podatkowy. Trwałe przekazanie próbek
z
amawiającemu może być uznane za dostawę towaru w rozumieniu przepisów o podatku
VAT. To będzie rodzić po stronie wykonawcy obowiązek zapłaty tego podatku, bez prawa
odzyskania jego wartości od zamawiającego.
Bior
ąc pod uwagę powyższe pkt 6.2 lit. e) powinien zostać z SWZ skreślony.
Zarzut nr 2 lit. a)
Dokonany w ramach SIWZ opis przedmiotu zamówienia jest dotknięty wadami
polegającymi na naruszeniu przepisów ustawy pzp, a to w szczególności art. 99 ust. 4 oraz
a
rt. 16 pkt 1 ustawy pzp, mogącym mieć istotny wpływ na wynik postępowania. Podobnie
w niezgodny z przepisami ustawy pzp sformułowane są niektóre zapisy związane
z żądanymi przez zamawiającego dokumentami potwierdzającymi zgodność oferowanych
dostaw z wymaganiami z
amawiającego. Naruszenie dotyczy braku ustanowienia tolerancji
wymiarów dla mebli i składających się na nie komponentów. Brak wprowadzenia takiej
to
lerancji świadczy o ograniczeniu konkurencji w postępowaniu wyłącznie do producentów
i
stniejących towarów posiadających dokładnie takie wymiary, jak podane w SWZ albo do
wy
konawców, którzy dysponują takimi towarami. Zgodnie z art. 99 ust. 4 pzp przedmiotu
zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
N
ie można także opisywać go przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub
pochodzenia
, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarcz
ane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminowan
ia niektórych wykonawców lub produktów.
Zamawiający mają oczywiście prawo do kształtowania opisu przedmiotu zamówienia
w sposób odpowiadający jego potrzebom np. użytkowym, funkcjonalnym i technicznym. Opis
ten nie może jednak prowadzić do naruszenia zasady uczciwej konkurencji wskazanej w art.
99 ust. 4 pzp. Ma to
miejsce w szczególności wtedy „gdy zamawiający opisuje przedmiot
zamówienia w sposób wskazujący na konkretnego producenta lub konkretny produkt, a
także określenie na tyle rygorystycznych wymagań co do parametrów technicznych, które nie
znajdują uzasadnienia w obiektywnych potrzebach zmawiającego i które uniemożliwiają
udział niektórym wykonawcom w postępowaniu” (por. wyrok KIO z 31.08.2017 r., sygn. akt
KIO 1670/17). Ewentualne ograniczenia, k
tóre mogłyby zostać wprowadzone do SWZ,
m
uszą być uzasadnione obiektywnymi potrzebami zamawiającego. Wymogi inne,
wykraczające poza uzasadnione potrzeby zamawiającego, a jednocześnie uniemożliwiające
lub utrudniające możliwość złożenia oferty czy wykonania przedmiotu zamówienia przez
wykonawców zdolnych do wykonania zamówienia danego rodzaju i skali, należy uznać za
sprzeczne z art. 29 ust. 2 pzp i jako takie pow
inny zostać one wyeliminowane względnie
zastąpione innymi wymogami, które mieszczą się w granicach określonych w tym przepisie.
Z zasad
y uczciwej konkurencji i proporcjonalności, które wynikają z art. 16 pkt 1 pzp
wynika konieczność kształtowania wymagań opisu przedmiotu zamówienia w sposób
jednocześnie zapewniający odpowiedni poziom konkurencji, nie zawężony bez obiektywnego
uzasadnienia
. Wiąże się z tym kształtowanie wymogów w sposób, który jest niezbędny dla
osiągnięcia celu, jakim jest otrzymanie w wyniku przetargu prawidłowego i funkcjonalnego
przedmiotu zamówienia. W tym zakresie nie mogą być uznane za zgodne z przepisami
ustawy pzp
wymogi ograniczające możliwość złożenia ofert obejmujących prawidłowe,
zgodne z przeznaczeniem, w pełni trwałe i funkcjonalne meble, różniące się od wymagań
S
WZ się jedynie drobnymi wartościami wymiarów czy parametrów technicznych.
Dodatkowo, zgodnie ze s
tanowiskiem orzecznictwa: „Dla stwierdzenia nieprawidłowości
w opisie przedmiotu zamówienia, a tym samym sprzeczności z prawem, wystarczy jedynie
zai
stnienie możliwości utrudniania uczciwej konkurencji przez zastosowanie określonych
z
apisów w specyfikacji, niekoniecznie zaś realnego uniemożliwienia takiej konkurencji.”
(por. wyrok KIO z 22.08.2017 r., sygn. akt KIO 1598/17, podobnie np. wyrok Sądu
Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 2006-01-25, II Ca 693/05, wyrok Sądu Okręgowego
w Lublinie z dnia 2008-05-05, IX Ga 46/08, wyrok KIO z dnia 2011-10-17, KIO 2137/11, KIO
2106/11).
Co więcej, w orzecznictwie podkreśla się także, że: „w przypadku oceny
konkretneg
o stanu faktycznego jako naruszenia zakazu sformułowanego w art. 29 ust. 2 pzp
wystarc
zającym jest uprawdopodobnienie utrudnienia konkurencji przy opisie przedmiotu
zamówienia. Z przepisu tego wynika bowiem zakaz opisywania przedmiotu zamówienia
w taki spo
sób, który mógłby potencjalnie zagrozić uczciwej konkurencji” (m.in. wyrok KIO z
27 marca 2015 r., sygn. akt: KIO 496/15, wyrok SA w Warszawie z 24 stycznia 2012 r., sygn.
akt: VI ACa 965/11)” (por. uchwała KIO z dnia 05.05.2016 r., KIO/KD 29/16).
Taka właśnie sytuacja ma miejsce w przedmiotowym postępowaniu. W obecnym stanie
prawnym do na
ruszeń art. 99 ust. 4 ustawy pzp znajduje zastosowanie dotychczasowe
orzecznictwo dot. art. 29 ust. 2 i 3 poprzedniej ustawy pzp. Aktualne pozostaje
także
orzecznictwo dot. naruszenia zasady zachowania uczciwej konkurencji opisanej obecnie
w art. 16 pkt 1 ustawy pzp, uregulowanej w art. 7 ust. 1 poprzedniej ustawy pzp.
Zarzucane z
amawiającemu naruszenia albo uniemożliwiają odwołującemu konkurowanie
w przedmiotowym przetargu na równych i uczciwych zasadach, albo też utrudniają to
istot
nie, rodząc jednocześnie poważne problemy realizacyjne w razie udzielenia zamówienia.
Zarzut nr 2 lit. b)
W dokumencie „Opis mebli – minimalne wymagania” (załącznik nr 3 do SWZ)
z
amawiający dla wszystkich towarów asortymentu „Szafy, regały” przedstawił wymóg, aby
plecy były wykonane z płyt o grubości 12-18 mm. Takie wymiary płyt na plecach szaf
i regałów są stosowane tylko przez niektórych producentów meblowych. Standardowym
rozwiązaniem na rynku w tym zakresie jest stosowanie na plecach szaf i regałów płyt
o grubości 8-10 mm. Wymóg określony w ww. dokumencie wskazuje na preferowanie tylko
części producentów, których produkty posiadają plecy wykonane z płyt o grubości 12-18 mm.
Nie ma to żadnego merytorycznego uzasadnienia i stanowi nieuprawnione ograniczenie
konkurencji.
W
związku z wycofaniem przez odwołującego, na posiedzeniu przed otwarciem rozprawy,
zarzutów nr 3 i 4 odwołania, Izba odstąpiła od przedstawienia merytorycznego uzasadnienia
wskazanych zarzutów odwołania.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
odwołania w całości. Zamawiający (w odniesieniu do zarzutów 1 oraz 2a i 2b), wskazał, co
następuje.
Zarzut nr 1.
Zamawiający przewidywał w postępowaniu, zgodnie z pkt 6.2. SWZ złożenie
następujących próbek – po 1 szt.: Fotel biurowy obrotowy (dowolny kolor); Kontener mobilny
(dowolny wymiar); szafa gabinetowa aktowa (dowolny wymiar).
Zarzuty o
dwołującego w ww. zakresie skierowane są tak samo przeciwko pkt 6.2. lit. e
SWZ, jak i przeciwko art. 77 ust. 2 ustawy Pzp w
ogóle. W uzasadnieniu zarzutu nr 1
o
dwołujący kwestionuje bowiem nie tyle postanowienie SWZ, co w ogóle prawo
zamawiających – wynikające z przepisów ustawy, do zatrzymania próbek jako załączników
do umowy i niezwracania ich wykonawcom, których oferty zostały wybrane. Przepis ustawy
Pzp
mówi wyraźnie, że: „Zamawiający zwraca wykonawcy, którego oferta została wybrana
jako najkorzystniejsza, na jego wniosek, złożone przez niego plany, projekty, rysunki,
modele, próbki, wzory, programy komputerowe oraz inne podobne materiały, o ile nie
stano
wią one załączników do umowy w sprawie zamówienia publicznego”.
Zatem zastrzeżenie w SWZ, że próbki stanowią załącznik do umowy i wobec tego nie
podlegają zwrotowi jest działaniem zamawiającego wprost wypełniającym dyspozycję normy
art. 77 ust. 2 ustawy Pzp i stanowi
wykonanie ustawowego uprawnienia do takiego ułożenia
SWZ.
Odwołujący podnosząc zarzuty, wskazujące, że próbki niepodlegające zwrotowi
stanowią niedopuszczalną prawnie darowiznę na rzecz Zamawiającego, w istocie
kwestionuje art. 77 ust. 2 ustawy Pzp jako
taki, bowiem takie same argumenty mogłyby
zostać podniesione zawsze, gdy z art. 77 ust. 2 ustawy Pzp skorzysta jakiś zamawiający.
P
roblem braku zwrotu próbek składanych z ofertą, był przedmiotem opinii Urzędu Zamówień
Publicznych wydanej na podstawie ustawy z 2004 r.,
ale której aktualność nie powinna
budzić wątpliwości. W tejże opinii wskazano wprost, że próbki składane wraz z ofertą
i niepodlegające zwrotowi po wyborze oferty, niezależnie od ich charakteru, przedmiotu czy
wartości nie są świadczeniem na rzecz zamawiającego: „Dla konieczności przestrzegania
obowiązku wynikającego z dyspozycji art. 97 ust. 1 ustawy Pzp nie ma znaczenia wartość
żądanej próbki ani też okoliczność zrealizowania umowy. Dodatkowo należy stwierdzić,
iż fakt przedłożenia próbki w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego nie
powinien być utożsamiany ze świadczeniem wykonawcy na rzecz zamawiającego, albowiem
jest to wyłącznie czynność faktyczna zmierzająca do wypełniania wymogów formalnych
postępowania związanych z wyborem najkorzystniejszej oferty, a zamawiający nie czerpie
z tego tytułu żadnych korzyści”. Skoro w ocenie UZP złożenie próbki w postępowaniu nie
może być traktowane jako świadczenie, to tym bardziej nie może być traktowane jako
darowizna (będąca świadczeniem nieodpłatnym), jak błędnie wywodzi to odwołujący. Warto
także przypomnieć odwołującemu, że próbki stanowiące złącznik do umowy, a w efekcie
także załącznik do protokołu mogą zostać zwrócone po upływie 4 lat od dnia zakończenia
postępowania, bowiem po tym okresie wygasa obowiązek przechowywania protokołu
w sposób gwarantujący jego nienaruszalność. Próbki nie są zatem ani darmowym
świadczeniem, ani zamawiający nie nabywa ich własności, ani z próbek nie może korzystać.
Nie jest także prawdą, że za próbki wykonawca, którego oferta zostanie wybrana nie otrzyma
zapłaty, bowiem koszty tych próbek wykonawca powinien uwzględnić w cenie oferty, co
st
anowi normalną konsekwencję rynkowej kalkulacji oferty.
Dalej o
dwołujący wskazuje, że wymóg zamawiającego w pkt 6.2. lit. e SWZ (zatrzymanie
próbek) narusza zasadę uczciwej konkurencji. Odwołujący sam w uzasadnieniu zarzutu
wskazuje powody, dla k
tórych do naruszenia konkurencji w tym zakresie nie dojdzie. Skoro
bowiem każdy z wykonawców liczy się z tym że jego oferta zostanie wybrana i próbki nie
zostaną zwrócone, to każdy z wykonawców przygotowujących ofertę, w cenie tejże oferty
zmuszony jest uwzględnić koszt złożenia takich próbek. W tym względzie brak jest
naruszenia konkurencji bowiem
okoliczność ta dotyczy tak samo każdego z wykonawców
konkurujących o zamówienie. Co więcej, konkurencja ta niczym nie różni się od konkurencji
tych wykonawców w kryterium ceny, bowiem im tańsze będą próbki (i mniejszy będzie koszt
ich złożenia), tym tańsze będą oferowane meble. Wykonawcy konkurują tutaj zatem
dokładnie na tych samych zasadach i tymi samymi okolicznościami co w ramach oferowanej
ceny. Tym samym wymóg, o którym mowa w pkt 6.2. lit e) SWZ (zatrzymanie próbek)
w żaden sposób nie daje żadnemu wykonawcy przywileju ani nie pogarsza sytuacji innego -
nie może być w efekcie mowy o naruszeniu uczciwej konkurencji na rynku. Argumenty
odwołujące są w tym zakresie chybione.
Odnosząc się do twierdzenia odwołującego, że koszt próbek stanowi takie obciążenie dla
mniejszych wyko
nawców, że może ich wykluczyć z udziału w rynku, zamawiający wskazuje
że twierdzenie to jest gołosłowne. Sam odwołujący ustalił wartość próbek na ok. 2500 zł.
Odnosząc tę kwotę do warunku udziału w postępowaniu (9.1.4.a SWZ), w którym
z
amawiający wymaga wykazania się doświadczeniem w zrealizowaniu co najmniej dwóch
(2) zamówień na dostawę mebli o wartości 300.000 zł każda – wartość próbek według
wyceny o
dwołującego, stanowi nie więcej 0,83% tej wartości. W uzupełnieniu zamawiający
wska
zuje, że wartość wyceny próbek podana w odwołaniu (ok. 2500 zł) została przez
o
dwołującego zawyżona. Odwołujący nie bierze bowiem pod uwagę, że wykonawcy mają
możliwość prezentowania klientom różnych mebli w ramach reklamy tych produktów. Meble
zakupione n
a tzw. ekspozycję oraz w celu promowania marki są oferowane wykonawcom
w cenach dużo niższych niż ceny rynkowe. Wartość tych mebli zwykle jest obniżana
o ok. 50-75%.
Także producenci mebli w ramach działań promocyjnych mają możliwość
nie
odpłatnego przekazania dystrybutorom egzemplarzy ekspozycyjnych lub reklamowych.
W takich przypadkach wykonawcy albo nie ponoszą żadnych kosztów złożenia próbek, albo
są one znikome (dowód: oświadczenia producentów oraz dystrybutorów mebli) – na
okoliczno
ść istnienia preferencyjnych zasad współpracy pomiędzy dystrybutorami oraz
producentami; m
ożliwości nabycia przez dystrybutorów mebli na potrzeby próbek w
pos
tępowaniu o cenach znacznie niższych niż ceny rynkowe; możliwości złożenia jako
próbki znacznie tańszych od rynkowych cen egzemplarzy ekspozycyjnych lub reklamowych;
wysokich rabatów udzielanych na próbki, egzemplarze reklamowe lub tzw. produkty
ekspozycyj
ne; braku istotnego obciążenia ekonomicznego wykonawców kosztem złożenia
próbek w postępowaniu.
Zg
odnie z pkt 6.2.c SWZ, próbki miały być złożone i gotowe do użycia, zatem złożenie
jako próbek asortymentu ekspozycyjnego jest jak najbardziej realne i możliwe. Zamawiający
ustalił także, że faktyczny koszt złożenia próbek z uwzględnieniem powyższych okoliczności
nie przekroczyłby 1000 zł netto. W przypadku samodzielnej produkcji może być on nawet
znacznie niższy (dowód: oświadczenie w przedmiocie wyceny kosztów złożenia próbek
żądanych w postępowaniu) – na okoliczność wyceny próbek żądanych przez
Zamawia
jącego w postępowaniu z uwzględnieniem rabatów udzielanych na tzw. próbki,
egzemplarze r
eklamowe albo meble ekspozycyjne; zawyżenia kosztów wyceny próbek
w treści odwołania; braku istotnego obciążenia ekonomicznego wykonawców kosztem
złożenia próbek.
W taki
m przypadku porównanie wyceny próbek (1000 zł netto) do warunku udziału
w post
ępowaniu (9.1.4.a SWZ), w którym zamawiający wymaga wykazania się
doświadczeniem w zrealizowaniu co najmniej dwóch (2) zamówień na dostawę mebli
o wartości 300.000 zł każda – wartość próbek, stanowi nie więcej 0,41% tej wartości.
Powyższe oznacza także, że biorąc pod uwagę, że zamawiający wymaga 550 sztuk mebli
w ramach tego postępowania, wystarczy, aby wykonawca składając ofertę wprowadził
w cenę każdej sztuki średnio 2,24 zł brutto, aby pokryć realny koszt próbek i to zarówno
w zakresie pozycji wartych kilkaset złotych, jak kontenery, jak i pozycji wartych kilka tysięcy
złotych – jak np. aneksy kuchenne.
Jak wskazano w powołanej już w wyżej opinii Urzędu Zamówień Publicznych -
o naruszeniu konkurencyjności czy utrudnianiu wykonawcom dostępu do zamówienia
poprzez żądanie złożenia próbek, można by mówić dopiero w przypadku: „znacznej
dysproporcji pomiędzy koniecznością ochrony potrzeb zamawiającego, a obciążeniem
finansowym lu
b organizacyjnym wykonawców związanym z koniecznością poczynienia
określonych nakładów, w szczególności gdy wartość świadczenia jakie wykonawca może
uzyskać w związku z realizacją zamówienia nie jest znacząco wyższa niż wartość
załączonego do oferty modelu”. Taka sytuacja nie występuje w postępowaniu, bowiem jak
wyzwano wyżej wartości próbek są minimalne w skali wartości całego zamówienia
i to niezależnie od tego czy koszt złożenia próbek przyjmie się w wartości podanej przez
o
dwołującego czy ustalonej przez zamawiającego. Nie ma tu nie tylko „znacznej
dysproporcji”, ale w ogóle koszt próbek wydaje się wręcz pomijalny w skali zamówienia.
Odwołujący kwestionując legalność w pkt 6.2. lit. e SWZ wskazuje także na naruszenie
zasady proporcjonalności. Zamawiający wskazuje w pierwszej kolejności, że wbrew
twierdzeniom o
dwołującego nie istnieje przepis, który dawałby zamawiającemu prawo
zatrzymania próbek na 30 dni i zwracania ich wybranemu wykonawcy dopiero po tym
terminie. Takim przepisem nie jest art. 77 ust. 3 ustawy Pzp wskazany przez o
dwołującego.
J
eśli próbki nie są załącznikiem do umowy i nie podlegają zatrzymaniu, każdy wykonawca,
także ten którego oferta została wybrana, może złożyć wniosek o ich zwrot zaraz po wyborze
oferty najkorzystniejszej. Dopiero je
śli takiego wniosku brak, w terminie 30 dni zamawiający
może z własnej inicjatywy zwrócić próbki. Brak jest jednak przepisu, na który powołuje się
o
dwołujący, a który pozwoliłby zatrzymać zamawiającemu próbki zwycięskiego wykonawcy
na 30 dni, pomimo wniosk
u tego wykonawcy. Jeśli próbki nie stanowią załącznika umowy,
wykonawca, którego oferta została wybrana mógłby żądać ich zwrotu zaraz po ogłoszeniu
wyników postępowania i zamawiający takie próbki musiałby niezwłocznie zwrócić. Zatem
albo z
amawiający zatrzymuje próbki wykonawcy, którego oferta została wybrana jako
załączniki do umowy i nie dokonuje ich zwrotu, albo w razie wniosku tego wykonawcy będzie
musiał je zwrócić nawet zaraz po wyborze oferty. Nawet zatem, gdyby zamawiający
zatrzymał próbki na 30 dni, a wykonawcy nie żądał ich zwrotu w tym terminie, to i tak
z
amawiający pozbawiony byłyby możliwości porównania jakości dostaw z próbkami, bowiem
w chwili realizacji dostaw tymi próbkami już by nie dysponował. Zamawiający wskazuje,
że wbrew zarzutom odwołania zatrzymanie próbek jako załączników do umowy jest
uzasadnione szczególną potrzebą Zamawiającego i nie jest czynnością nadmiarową ani
oderwaną od zapisów SWZ. Odwołujący nie dostrzega, że jednym z kryteriów jakościowych
oceny ofert (pkt 17.1.) Kryterium
[J] jest jakość próbek. Jakość ta badana jest w oparciu
o kryteria ocenne i niewymierne, zgodnie z załącznikiem nr 9 do SWZ, których nie można
utrwalić w inny sposób, jak poprzez zatrzymanie próbek i porównanie dostarczonego
w ramach wykonania umowy aso
rtymentu z próbkami ocenionymi w postępowaniu. Zgodnie
z załącznikiem nr 9 badaniu podlegają próbki: Fotel biurowy obrotowy (dowolny kolor);
Kontener mobilny (dowolny wymiar); szafa gabinetowa aktowa (dowolny wymiar) w oparciu
o kryteria takie jak:
1) Ergonomia - dostosowanie fotela do budowy
anatomicznej użytkownika, ocena
możliwości regulacji i dostosowania krzesła do różnic anatomicznych pracowników.
2) Estetyka wykonania
– komisja będzie oceniała dbałość o wykończenie ze
zwróceniem szczególnej uwagi na sposób końcowej obróbki mebla, sprawdzi, czy nie ma on
ostrych krawędzi.
3)
Stabilność – komisja oceniała będzie możliwość prostej regulacji mebla
i dostosowania go do nierównego podłoża. Komisja sprawdzała będzie, czy mebel jest
stabilny na podłożu, czy ma stabilną konstrukcję. W przypadku fotela oceniana będzie
dodatkowo stabilność połączenia podłokietników z siedziskiem oraz stabilność oparcia.
4)
Trwałość i sposób wykonania kółek - komisja oceniała będzie materiał, z którego
wykonane są kółka (solidność, trwałość, stabilność, twardość) oraz zachowanie się
w kontakcie z różnymi podłożami; Komisja zbada czy kółka obracają się płynnie, bez zacięć
i blokad. Komisja oceni czy nie ma wycie
kających smarów, które mogłyby zabrudzić
powierzchnie podłogi.
5)
Sposób połączenia materiałów – komisja będzie oceniała jakość, trwałość i estetykę
połączeń materiałów i podzespołów wykorzystanych w meblu; Ocenie poddane zostaną
łączenia, spawy, ich widoczność, sposób zaślepienia.
6)
Praca prowadnic/zawiasów – komisja sprawdzać będzie wytrzymałość i stabilność,
lekkość działania i głośność mechanizmu; Zostanie zbadany również mechanizm cichego
domyku i pełnego wysuwu prowadnic.
7) Praca zamka
– komisja sprawdzi płynność pracy zamka; czy podczas zamykania
zamek się nie zacina, czy pracuje prawidłowo, lekko i bezawaryjnie.
Opisy podkryteriów jakościowych podlegających ocenie w ramach oceny ofert zostały
sporządzone zgodnie z wzorcowymi rekomendacjami UZP w zakresie kryteriów
jakościowych w zamówieniach na dostawę mebli. W kryterium „Jakość wykonania” [J]
kom
isja przyzna łącznie do 160 pkt, co przekłada się na aż 30% punktów przyznawanych
w ramach kryteriów oceny ofert w ogóle. Wynik punktowy w ramach kryteriów jakościowych
bezwzględnie będzie decydujący dla wyboru oferty najkorzystniejszej. Zamawiający musi
mieć zatem pewność, że asortyment, który zostanie finalnie dostarczony w ramach
wykonania zamówienia jest dokładnie tym asortymentem, który podlegał ocenie w ramach
oceny jakościowej, jak i że posiada on dokładnie te same cechy jakościowe co badane
próbki. W analizowanym przypadku, wynik oceny jakościowej można zabezpieczyć i utrwalić
na potrzeby oceny jakości dostaw realizowanych w ramach umowy, tylko poprzez
zapewnienie Zamawiającemu możliwości bezpośredniego porównania badanych próbek
z towarem dostarczonym w ramach realizacji umowy.
Nie istnieje żaden sposób, który
pozwalałby utrwalić wynik oceny dokonywanej w ww. podkryteriach inaczej, niż poprzez
zapewnienie z
amawiającemu możliwości porównania na etapie realizacji umowy
dostarczonego asortymentu z próbkami załączonymi do oferty. Nie da się opisać płynności
pracy zamka czy utrwalić w sposób umożliwiający późniejsze porównanie, jak zachowują się
kółka w kontakcie z różnymi podłożami. Nie da się opisać dla późniejszego porównania
„dostosowania krzesła do różnic anatomicznych pracowników”, jak i nie da się utrwalić
stabilności oparcia czy stabilności połączenia podłokietników itp. itd. Oceny tych parametrów
jakościowych będą dokonywane przez członków komisji przetargowej w oparciu o ich
odczucia, oceny wzrokowe, oceny głośności pracy czy dotyk. Porównanie dostarczonych
w ramach umowy mebli z próbką nie byłaby możliwa bez fizycznego posiadania takiego
samego
egzemplarza (próbki). Prawidłowa ocena porównawcza może nastąpić wyłącznie
w drodze przeprowadzenia organoleptycznych prób tych samych parametrów próbki
i dostarczonego mebla.
W każdej innej sytuacji zamawiający nie będzie w stanie ustalić, czy
towar dost
arczony ma faktycznie takie same cechy jakościowe, jak ocenione na podstawie
próbek. Nie będzie zatem możliwości ustalenia, czy dostarczane meble są tej samej jakości
co próbki, zatem czy osiągnięty został sens badania jakości na etapie oceny ofert. O braku
naruszenia zasady proporcjonalności świadczy także fakt, że zamawiający ograniczył swoje
wymagania względem próbek, tak aby wymagane próbki sprowadzały się tylko do oddania
tych walorów jakościowych, które faktycznie podlegają ocenie jakościowej w kryterium.
Zamawiający wymaga tylko 3 typów mebli (3 sztuk próbek po 1 z każdego typu), które są dla
z
amawiającego reprezentatywne, pomimo szerokiego katalogu różnych typów mebli objętych
przedmiotem zamówienia. W przypadku poszczególnych próbek:
1) Fotel biurowy obrotowy model 1 (dowolny kolor)
– zamawiający nie wymaga ani
konkretnej tkaniny, ani konkretnego koloru; dopuszcza się meble ekspozycyjne, już złożone,
2) Kontener mobilny (dowolny wymiar)
– zamawiający nie wymaga, aby kontener
posiadał konkretny wymiar. Dopuszcza się meble ekspozycyjne, już złożone, zamawiający
wymaga modelu typowego, zgodnie ze standardami dla mebli biurowych,
3) Szafa gabinetowa aktowa (dowolny wymiar)
– zamawiający nie wymaga konkretnego
wymiaru, ani koloru. Wykonawca ma możliwość złożenia w ramach próbek szafy
ekspozycyjnej w dowolnej wyso
kości i szerokości, dopuszcza się meble ekspozycyjne, już
złożone.
Zarzut nr 2a.
Odwołujący kwestionuje postanowienia opisu przedmiotu zamówienia poprzez zarzut,
że w wymiarach mebli nie określono tolerancji wymiarów mebli składających się na nich
kompon
entów. Zamawiający wskazuje, że zarzut nie został w żaden sposób
skonkretyzowany, tj. ani
w treści zarzutu ani w treści uzasadnienia odwołania nie wskazano,
w jaki sposób ma dojść do ograniczenia konkurencji wskutek podanych w OPZ wymiarów
mebli, ani nie o
kreślono które wymiary i których mebli miałby w ocenie odwołującego
stanowić o ograniczeniu konkurencji. Zamawiający wskazuje, że odwołujący podnosząc
zarzut ograniczenia konkurencji musi potrafić wykazać na czym to organicznie polega. Jeśli
o
dwołujący twierdzi, że zamawiający faworyzuje określone produkty powinien wskazać jakie
produkty lu
b rozwiązania i w jaki sposób są faworyzowane, musi udowodnić, że konkretne
produkty faktycznie zostały w sposób nieuzasadniony pominięte lub wykluczone wskutek
istniejących postanowień SWZ. Co więcej, nie wiadomo także do jakich produktów –
a mówimy o zamówieniu obejmującym 550 pozycji, i jaki ich parametrów zarzut ten
o
dwołujący kieruje. Z postawionego przez odwołującego zarzutu ani treści jego uzasadnienia
nie wynikają żadne okoliczności faktyczne, które mają ten zarzut uzasadniać ani żadne
okoliczności faktyczne stanowiące podstawę zarzutu. Idąc dalej, w żądaniach odwołania
zmiany SWZ o
dwołujący oczekuje wprowadzenia tolerancji 5% wymiarów, ale nie wiadomo
których wymiarów, ani jakich mebli bądź ich akcesoriów, czy części składowych. Nie
wiadomo także, dlaczego akurat wprowadzenie tolerancji na poziomie 5% odwołujący uważa
za zasadne i
– w jego ocenie – znoszące stan naruszenia konkurencji. Odwołujący nawet nie
podjął próby wykazania, jak i czy w ogóle spowoduje to zwiększenie konkurencji na rynku,
jak
zmieni się w ten sposób zakres produktów, które wykonawcy będą mogli oferować
w postępowaniu, ani czy w ogóle w ten sposób dojdzie do realnego rozszerzenia
konkurencji. O
we 5% tolerancji pozostaje wyłącznie postulatem odwołującego, który w żaden
sposób nie wynika z treści odwołania, treści zarzutu ani jego rozwinięcia. Nie wiadomo
dlaczego akurat 5% tolerancji ma czynić zadość żądaniom odwołania, a nie np. 3% albo 4%?
Jak
wskazuje się w orzecznictwie KIO: „zarzut musi być postawiony wyraźnie, to znaczy
w
skazywać konkretną czynność zamawiającego mającą zdaniem odwołującego naruszać
przepis prawa i określić sposób jego naruszenia, gdyż po upływie terminu na wniesienie
odwołania nie jest dopuszczalne zarówno formułowanie jak i doprecyzowanie treści zarzutów
odwołania. Zarzut stanowi wskazanie czynności bądź zaniechania przez Zamawiającego
czynności, do których jest z obowiązany na podstawie ustawy oraz okoliczności faktyczne
ws
kazujące na naruszenie przepisów prawa. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem
istotn
e jest, aby zarzut został w pełni sprecyzowany w odwołaniu, gdyż umożliwia to zarówno
zamawiającemu jak i potencjalnym uczestnikom postępowania, odniesienie się do
kwestiono
wanych przez odwołującego czynności. Wskazanie konkretnych uchybień zakreśla
ramy p
ostępowania odwoławczego, art. 192 ust. 7 ustawy Pzp wyznacza zakres rozpoznania
odwołania przez Izbę, podając, że Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawar
te w odwołaniu”.
Tymczasem o
dwołujący tych okoliczności faktycznych nie wskazuje. Wskazuje,
że postanowienia SWZ zmierzają do „preferencji produktów producentów towarów
o parametrach identycznych, jak określone w SWZ i nie dopuszczeniu towarów innych
pr
oducentów występujących na rynku” – nie wiadomo jednak jakie parametry opisane
w SWZ
mają o takiej preferencji przesądzać, ani parametry których mebli, ani jakie produkty
czy rozwiązania – w ocenie odwołującego – zapisami SWZ wykluczono z udziału w rynku.
Tak samo nie wiadomo, jakie i czy w ogóle jakieś produkty lub rozwiązania zostałyby
d
opuszczone do udziału w zamówieniu, gdyby tolerancję żądaną przez odwołującego
z
amawiający ustalił. Przytaczanie konkretnych stanów faktycznych, tj. mebli czy wymiarów,
k
tóre w ocenie odwołującego miałyby naruszać konkurencję dopiero na rozprawie,
stanowiłoby rozszerzenie podstawy faktycznej zarzutu, co przeczyłoby zasadzie związania
Izby treścią odwołania. W treści odwołania, odwołujący przytacza orzecznictwo mówiące,
że wystarczającym dla skuteczności stawianego przez niego zarzutu miałoby być
uprawdopodobnienie,
że do naruszenia konkurencji doszło. Tyle tylko, że takiego
uprawdopodobnienia naruszenia konkurencji o
dwołujący w odwołaniu nie wykazał.
Odwołujący podnosi samo tylko twierdzenie – i to nieskonkretyzowane, że do takiego
naruszenia konkurencji doszło, nie wiadomo jednak jak, dlaczego, w jakich produktach, ani
dlaczego ustalenie tolerancji 5% wymiarów miałoby stan naruszenia konkurencji znosić.
Czym innym jest twierdzenie
– i to nieskonkretyzowane, wyrażone w odwołaniu przez
o
dwołującego, że w jego subiektywnym przekonaniu zapisy SWZ naruszają konkurencję
w bliżej nieokreślony sposób, a czym innym jest uprawdopodobnienie tej okoliczności,
czemu wykonawca nie zakre
ślając podstawy faktycznej zarzutu nie podołał. Zamawiający,
nie wiedząc do jakich wymiarów, których mebli odwołujący kieruje zarzut, nie ma możliwości
wykazywania w przypadku każdego mebla dlaczego określono taki a nie inny wymiar.
Zamawia
jący musiałby w przypadku każdego mebla wyjaśnić gdzie ma być on postawiony
albo zamontowany, jakie jest jego otoczenie, wymiary pomieszczenia, czy inne meble
z którymi ma być zestawiony. Przy takiej ilości typów i sztuk mebli jest to niemożliwe ani na
rozprawie ani w ni
niejszym piśmie. Odwołujący stara się swoim twierdzeniem o naruszeniu
konkurencji przez
– uwaga – każdy wymiar każdego mebla, przenieść na zamawiającego
ciężar twierdzenia i dowodu przeciwnego. Gdyby odwołujący wskazał konkretne wymiary,
określonych mebli z OPZ, albo chociaż przykłady tych mebli i wymiarów, które obejmuje
treścią zarzutu, zamawiający mógłby wykazać gdzie mebel ma być umiejscowiony, jakie jest
pomieszczenie i jego istniejące wyposażenie i dlaczego określono takie wymiary a nie inne.
Skutek t
en wynika z nienależytego sformowania zarzutu i jego uzasadnienia – co jednak
wobec zasady
związania Izby treścią zarzutów, stanowi okoliczność przesądzającą
o konieczności jego oddalenia. Oczekiwanie odwołującego, aby każdy parametr mógł być
różny w zakresie aż 5%, pozostaje nie tylko nieuzasadnione w treści odwołania, ale także
niedopuszczalne w swoich skutkach.
Gdyby próbować zastosować proponowaną przez
o
dwołującego tolerancję do jakichkolwiek przykładowych mebli objętych postępowaniem
prowadziłoby to całkowitego wypaczenia sensu określania ich wymiarów. W efekcie
z
amawiający mógłby otrzymać meble, które w ogóle nie odpowiadałyby jego potrzebom albo
nawet mogłyby nie zmieścić się typowych pomieszczeniach. Chociażby w załączniku nr 4
z
amawiający opisał 3 przykładowe meble:
1) DZ-T006996
Regał otwarty z 5 półkami – wys. 2,38 metra
2) DZ-T007115 Szafa ubraniowa
– wys. 2,19 metra
3) DZ-T006645 Aneks kuchenny
– szer.: 3,20 metra
Gdyby do tych wymiarów zastosować proponowaną przez wykonawcę tolerancję 5%
o
kazałoby się, że:
1) DZ-T006996
Regał otwarty 5 półkami – mógłby mieć wysokość od 1,917 m do aż 2,1
m (rozrzut aż 26 centymetrów wysokości);
2) DZ-T007115 Szafa ubraniowa
– wys. 2,19 metra– mogłaby mieć wysokość od 2,08 m
aż do 2,30 m (rozrzut aż 22 centymetrów);
3) DZ- T006645 Aneks kuchenny
– mógłby mieć szerokość od 3,04 m do aż 3,36 metra
(rozrzut aż 32 centymetry szerokości)
Sam Aneks byłby szerszy aż o ponad 30 cm i mógłby nie zmieścić się przy ścianie, na
której ma być ustawiony. Poszczególne meble mogłyby tak bardzo dobiegać od siebie,
że nie byłoby możliwe ich zestawianie w tym samym pomieszczeniu.
P
owyższe porównanie dotyczy tylko 3 przykładowych, dowolnie wybranych pozycji i ich
przykładowych wymiarów z ponad 550 sztuk mebli objętych postępowaniem. Idąc dalej,
o
dwołujący żąda ustalenia: „dla każdego produktu oraz składających się na nie
komponentów tolerancji wymiarów nie mniejszej niż +/- 5%”, czyli żądanie odwołującego
dotyczy nie tylko wymiarów podstawowych jak wysokość, szerokość i głębokość – ale także
np. szerokości siedzisk lub oparć, grubości pianek w siedziskach, wysokości nóg, grubości
b
latów czy nawet – uwaga – wymiaru fi nóżek okrągłych. Różnice wynoszące po
kilkadziesiąt centymetrów na najprostszych wymiarach każdego mebla potwierdzają,
że oczekiwanie odwołującego wprowadzenia aż 5% tolerancji jest w praktyce nierealne do
zastosowania. Dodatkowo zakres żądania procesowego odwołującego jest tak ogólny,
że nawet gdy zamawiający miał zamiar go uwzględnić, to w praktyce nie byłby w stanie tego
wykonywać. Trudno powyższe ocenić inaczej, jak dążenie odwołującego do takiego
ukształtowania zapisów OPZ, że w zasadzie odwołujący mógłby zaoferować zamawiającemu
mebel o dowolnych wymiarach i parametrach, jaki akurat o
dwołujący posiada w magazynie.
Odnosząc się do parametrów wysokości szaf i regałów biurowych – zostały one określone
w załącznikach 5A do 5P za pomocą symbolu OH – międzynarodowego standardu
określającego odległość między półkami wynoszący 327-390 mm (swobodne pomieszczenie
typo
wego biurowego segregatora). Ilość OH oznacza ilość standardowych poziomów, na
których mogą być położone segregatory, co jest podstawową determinantą wysokości
mebla.
Należy mieć na względzie, że taki sposób określania wysokości mebli biurowych,
tj. poprz
ez wskazanie ilości OH, czyli ilości standardowych poziomów, z których każdy
posiada typową uśrednioną wysokość, na której mieści się segregator biurowy, jest praktyką
powszechnie stosowaną przez wykonawców. Wymagania zamawiającego mieszczą się tym
samym w
typowych wymiarach i metodach określania wysokości mebli biurowych
występujących na runku. Konsekwencją zastosowania do opisu wysokości szaf i regałów
standardu OH oznacza, że całkowita wysokość szafy i regałów zawsze uzależniona jest od
ilości poziomów OH oraz innych elementów wykończeniowych stosowanych przez
producent
ów mebli (zastosowanych nóżek, grubości płyty meblowej między półkami,
grubości wieńców górnych i dolnych). Podane przez zamawiającego wysokości w meblach
opisanych przez standard OH
należy traktować jako przykładowe, wykonane na potrzeby
wizualizacji. Wym
iary te są wielkościami przeliczonymi przykładowo przez zamawiającego
z uwzględnieniem wysokości OH, grubości wieńców dolnych i górnych, grubości płyty
meblowej oraz wysokości nóżek. Dla zamawiającego istotne jest wyłącznie, aby wysokość
mebla odpowiadała standardowi OH i wynosiła określoną w OPZ ilość poziomów OH – co
wynika z określenia wymagań jako minimalnych. Na rynku istnieje wiele mebli różnych
producentów, które uznać można za zgodne z wyżej przedstawionym opisem mebla
w standardzie 5 OH (
dowód: wyciągi z przykładowych katalogów producentów mebli
biurowych,
oświadczenie dystrybutora mebli biurowych co do standardowych wymiarów,
oświadczenia dystrybutorów i producentów standardowych mebli o możliwości
dostosowywania wymiarów mebli standardowych, kopie umów wraz z opisem przedmiotu
zamówienia na dostarczenie mebli w latach 2017 oraz 2020 r.) – na okoliczność braku
ograniczenia konkurencji; określania na rynku wysokości mebli biurowych poprzez standard
OH, wyjaśnienia czym jest standard OH, przeciętności wymagań i opisu wysokości mebli
przez z
amawiającego poprzez standard OH, zgodności wymagań zamawiającego
z typowymi meblami dostępnymi na rynku; możliwości zaoferowania różnych mebli różnych
producentów.
Z kolei par
ametr głębokości szaf i regałów biurowych jest wystandaryzowany i ich wymiar
w przybliżeniu wynosi 42 cm dla szaf z półkami na segregatory. Większość szaf (różnych
producentów) kupowane w ostatnich latach przez zamawiającego posiadają wymiar zgodny
z powyższymi (dowód: wyciągi z przykładowych katalogów producentów mebli biurowych,
oświadczenie dystrybutora mebli biurowych co do standardowych wymiarów, oświadczenia
dystrybutorów i producentów standardowych mebli o możliwości dostosowywania wymiarów
mebli standardowych,
kopie umów wraz z opisem przedmiotu zamówienia na dostarczenie
mebli w latach 2017 oraz 2020 r.)
– na okoliczności braku ograniczenia konkurencji,
typowości opisu przedmiotu zamówienia; na okoliczności standardowych wymagań
Zamawiającego, na okoliczność posiadanego standardowego wyposażenia meblowego.
Wymiary dot. szerokości szaf i regałów są wystandaryzowane – wynoszą od 80 - 100 –
120 cm. Wymagania z
amawiającego nie odbiegają od typowych wymiarów producentów
mebli
. Szerokości szaf i regałów nie mogą podlegać żadnym tolerancjom ze względu na
konieczność dopasowania tych mebli do gabarytów pomieszczeń (dowód: wyciągi
z przykładowych katalogów producentów mebli biurowych, oświadczenie dystrybutora mebli
biurowych co
do standardowych wymiarów, oświadczenia dystrybutorów i producentów
sandrowych mebli o możliwości dostosowywania wymiarów mebli standardowych, kopie
umów wraz z opisem przedmiotu zamówienia na dostarczenie mebli w latach 2017 oraz
2020 r.)
– na okoliczności braku ograniczenia konkurencji, typowości opisu przedmiotu
zamówienia; zgodności wymagań zamawiającego z typowymi meblami dostępnymi na rynku,
możliwości zaoferowania różnych mebli różnych producentów.
Wymagane wymiary biurek i stolików są ustalane z użytkownikami pomieszczeń
i dostosowane do gabarytów przestrzennych. Wprowadzenie jakiejkolwiek tolerancji może
doprowadzić do braku możliwości ustawienia ich w wyznaczonym dla tych mebli miejscach.
Wymagana konstrukcja biurek jest już od lat stosowana u zamawiającego. Jest to
najprostsze i jednocześnie stabilne rozwiązanie techniczne, mogące być wykonane przez
wielu producentów branży meblowej. Zamawiający musi mieć zapewnioną możliwość
zestawiania (łączenia) biurek nowych i istniejących – np. parami po przeciwnych stronach,
albo w innych układach. Takie rozwiązanie pracy biurowej jest typowe i nie wynika ze
szczególnych preferencji zamawiającego (dowód: kopie umów wraz z opisem przedmiotu
zamówienia na dostarczenie mebli w latach 2017 oraz 2020 r.) – na okoliczność
posiadanego wyposażenia meblowego, konieczności zapewnienia spójności i tożsamości
wyposażenia; możliwości realizacji zamówienia o takich parametrach przez różnych
wykonawców; braku naruszenie konkurencyjności.
W przypadku siedzisk o wymaganym kszt
ałcie i wymiarach znajdują się już
w pomieszczeniach z
amawiającego. Za zamówieniem takich samych wzorów przemawiają
zatem ch
ociażby względy estetyczne i funkcjonalne. Wymagania takiego stylu, kształtu
i w takich wymiarach jest podyktowane skrupulatnie przeanalizowanymi potrzebami
z
amawiającego, których efektem jest ujednolicenie i stosowana od lat unifikacja sprzętu
i wyposażenia meblowego. Prawem Zamawiającego jest wymaganie dokładnie takich
parametrów, które wynikają z warunków eksploatacji istniejących w siedzibie zamawiającego
(
dowód: kopie umów wraz z opisem przedmiotu zamówienia na dostarczenie mebli w latach
2017 oraz 2020 r.)
– na okoliczność posiadanego wyposażenia meblowego, konieczności
zapewnienia spójności i tożsamości wyposażenia; możliwości realizacji zamówienia o takich
parametrach przez różnych wykonawców, braku naruszenie konkurencyjności.
Reasumując argumenty opisane powyżej, standaryzacja wyposażenia i unifikacja,
polegająca na dokonywaniu kolejnych zakupów w takim samym stylu i w takiej samej jakości
pozwala z
amawiającemu na dokonywania roszad, przemeblowań, przesunięć między
pomieszczeniami i uzupełnianie brakujących w różnych pokojach mebli według jego potrzeb.
Zunifikowane znane w swej konstrukcji i złożoności meble są łatwe w eksploatacji, renowacji
i konserwacji. W przypadku awarii pogwarancyjn
ej wewnętrzna pracownicza grupa
konserwująca i naprawiająca meble wykorzystuje podzespoły i inne elementy konstrukcyjne
zepsutych szaf, regałów, krzeseł czy foteli, dzięki którym kolejna awaria usuwana jest we
własnym zakresie bez dodatkowych kosztów dla zamawiającego.
Zarzut nr 2b.
Zamawiający wyjaśnia, że w zakresie parametrów opisanych w SWZ mieszczą się trzy
grubości typowych płyt meblowych tj. 12 mm, 16mm oraz 18mm. Dodatkowo zamawiający,
określając załącznik nr 3 mianem „minimalnych wymagań” dopuszcza również plecy z płyty
o grubości 22mm, 25mm oraz 28mm, które także występują powszechnie na rynku. Nie jest
prawdą, jak twierdzi odwołujący, że plecy wykonane z płyt o grubości 12 – 18 należą do
rzadkości – takie rozwiązania oferuje liczne grono wykonawców (dowód: wyciągi
z przykładowych katalogów producentów mebli biurowych, oświadczenie dystrybutora mebli
biurowych co do stan
dardowych wymiarów płyt meblowych stosowanych jako plecy
szaf/re
gałów) – na okoliczności braku ograniczenia konkurencji, typowości opisu przedmiotu
zamówienia; zgodności wymagań zamawiającego z typowymi meblami dostępnymi na rynku;
możliwości zaoferowania różnych mebli różnych producentów.
Z powyższego wynika, że żądanie odwołującego, aby żądać płyt o grubości 8 – 10 mm
jako wymagania bezwzględnego prowadzi do realnego zawężenia dostępnych rozwiązań
i d
opiero takie wymogi mogłyby realnie godzić w konkurencję i nadmiernie ograniczać
możliwe do zaoferowania rozwiązania. Z 6 dostępnych wariantów płyt, z których mogą być
wykonane plecy szaf i regałów zgodnie z wymaganiami zamawiającego, odwołujący żąda
ograniczenia dostępnych wariantów do 2, tj. płyt 8 mm lub 10 mm. W sytuacji pandemicznej,
w sytuacji, gdy na rynku powszech
ne stają się utrudnienia z dostępem do materiałów
montażowych i podzespołów, wymaganie płyty zasugerowanej przez odwołującego
tj
. o grubości w zakresie 8-10mm byłoby nie tylko znacznym zawężeniem możliwych do
zaoferowania produktów (oraz zawężeniem kręgu wykonawców), jak również ogromnym
utrudnieniem, mogącym nawet zagrozić realizacji całego zamówienia. Odwołujący
w uzasad
nieniu do zarzutu powołuje rzekome standardy w rozwiązaniach w tym zakresie
wymieniając płyty o grubości 8-10mm. Tymczasem sam odwołujący na swojej stronie
internetowej w zakładce „Płyty laminowane” przedstawia w swojej standardowej ofercie płyty
laminowan
e o grubości 10,16,18,22,25,28mm. Zatem z 6 tam wymienionych grubości płyt,
aż 5 mieści się w wymaganiach zamawiającego (dowód: kopia oferty ze strony internetowej
o
dwołującego) – na okoliczności braku ograniczenia konkurencji, typowości opisu
przedmiotu zamówienia; zgodności wymagań zamawiającego z typowymi meblami
dostępnymi na rynku; możliwości zaoferowania różnych mebli różnych producentów.
Trudno zatem odczytać intencję odwołującego inaczej, jak tylko zamiar takiego
dostosowania wymagań OPZ do potrzeb odwołującego, aby mógł on zaoferować dowolny
towar, który akurat zalega na jego magazynie.
Odnosząc się do uzasadnionych potrzeb zamawiającego w określeniu wymagań
minimalnych, wskazać należy, że zamawiający, przygotowując opis przedmiotu zamówienia
bazował na meblach już wcześniej kupowanych o sprawdzonych empirycznie parametrach
konstrukcji. Wszystkie meble nabyte wciągu ostatnich lat posiadają plecy o standardowej
grubości płyty tj. 18 mm. Meble są bezpieczne w użytkowaniu, stabilne i trwałe, jak
i powszechnie były oferowane na rynku (dowód: kopie umów wraz z opisem przedmiotu
zamówienia na dostarczenie mebli w latach 2017 oraz 2020 r.) - na okoliczność posiadanego
wypos
ażenia meblowego, możliwości realizacji zamówienia o takich parametrach przez
różnych wykonawców; braku naruszenia konkurencyjności, uzasadnienia obiektywnych
potrzeb zamawiającego.
Wcześniej dokonywane przez zamawiającego zakupy wskazują, że to właśnie płyta
o grubości 18 mm jest najbardziej powszechną i dostępną na rynku płytą, która z pewnością
może posłużyć do produkcji mebli w każdej fabryce – a jak wskazano wyżej w pkt 5.1.4.
dostępna jest także w standardowej ofercie odwołującego. Skoro patrząc tylko na samą
ofertę odwołującego, zamawiający dopuszcza w opisie przedmiotu zamówienia większość
rozwiązań (grubości płyt), które odwołujący oferuje na rynku trudno mówić w tym zakresie
o naruszeniu konkurencji.
Izba
ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 528 ustawy Pzp.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia nie przekracza kwot określonych
w przepisach wydanych na podstawie art. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1
ustawy Pzp
, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron,
złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła, iż
odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W związku z wycofaniem, na posiedzeniu, zarzutów odwołania opisanych pod nr 3 i 4
odwołania, Izba postanowiła o umorzeniu postępowania odwoławczego w zakresie zarzutów
opisanym pod nr 3 i 4 odwołania, na podstawie art. 568 pkt 1 ustawy Pzp.
Izba dopuściła dowody złożone przez zamawiającego wskazując, iż potwierdzają one
okoliczności, na które zostały powołane.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są bezzasadne. Izba
w całości podziela argumentację zamawiającego, uznając ją za własną.
Zgodnie z przepisem art. 516 ust. 1 pkt 10) ustawy Pzp, o
dwołanie zawiera wskazanie
okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesienie odwołania oraz dowodów
na poparcie przytoczonych okoliczności. Przepis art. 534 ust. 1 ustawy Pzp stanowi, iż strony
i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody dla
stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, a zgodnie z przepisem art. 535
ustawy Pzp, dowo
dy na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej,
strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia
rozprawy.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący nie udźwignął ciężaru dowodowego
w zakresie
potwierdzenia okoliczności, z których wywodzi określone skutki prawne odnośnie
zarzutów postawionych w odwołaniu.
Wskazać bowiem należy, iż odwołujący poza pisemnym uzasadnieniem w odwołaniu oraz
uzupełnionym na rozprawie ustnym stanowiskiem w sprawie, nie powołał żadnego dowodu,
który mógłby potwierdzać zasadność stawianych zarzutów. A to na odwołującym, który
wywodzi określone skutki prawne spoczywa obowiązek powołania się na wskazane przez
siebie
dowody, które powinny bezwzględnie potwierdzać zasadność podniesionych
zarzutów. Brak przeprowadzenia odpowiedniego postępowania dowodowego musi
prowadzić do stwierdzenia, że zarzuty odwołania nie zostały w sposób dostateczny
wykazane, a co za tym idzie, w konsekwencji
statuowało prawo do stwierdzenia
o
bezzasadności odwołania. Podkreślić również należy, że podnoszone przez odwołującego
zarzuty w zakresie naruszenia zasad uczciwej konkurencji
nie znajdują swojego
uzasadnienia, albowiem sam
odwołujący wskazuje, cyt. „(…) utrudniają to istotnie, rodząc
jednocześnie poważne problemy realizacyjne w razie udzielenia zamówienia”. Utrudnienia
realizacyjne nie stanowią podstawy do stwierdzenia niezachowania przez zamawiającego
zasady uczciwej konkurencji,
gdyż odwołujący, jak sam wskazał może zrealizować
przedmiotowe zamówienie, jednakże musi dołożyć „większych” starań, w celu jego
zrealizowania, co n
ie wyklucza go z udziału w tym postępowaniu.
Podważanie i kwestionowanie bogatego materiału dowodowego powołanego przez
zamawiającego nie stanowi jeszcze o prawidłowości stawianych zarzutów.
Odnosząc się zaś do poszczególnych zarzutów odwołania, stwierdzić należało,
co następuje.
Zarzut nr 1. O
dwołujący kwestionuje postanowienia SWZ w zakresie zatrzymania próbek
przez
zamawiającego, po przeprowadzonym postępowaniu, które mają być (zgodnie z SWZ)
załącznikiem do umowy, żądając nakazania zamawiającemu dokonania zapłaty za
przekazane próbki.
Zgodnie z art. 77 ust. 2 ustawy Pzp, z
amawiający zwraca wykonawcy, którego oferta
została wybrana jako najkorzystniejsza, na jego wniosek, złożone przez niego plany,
projekty, rysunki, modele, p
róbki, wzory, programy komputerowe oraz inne podobne
materiały, o ile nie stanowią one załączników do umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Przepis art. 73 ust. 1 ustawy Pzp
, stanowi natomiast, że oferty, opinie biegłych,
oświadczenia, informacja z zebrania z wykonawcami, zawiadomienia, wnioski, dowód
przekazania ogłoszenia Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej, inne dokumenty i informacje
składane przez zamawiającego i wykonawców oraz umowa w sprawie zamówienia
publicznego stanowią załączniki do protokołu postępowania.
Skoro zatem umowa w sprawie zamówienia publicznego stanowi załącznik do protokołu
postępowania, a zamawiający w przedmiotowym postępowaniu wskazał, że przedłożone
przez wykonawcę, którego oferta została wybrana, próbki stanowią załącznik do umowy,
to oczywistym i
zgodnym z prawem jest czynność zamawiającego, który przedstawia takie
żądanie. Izba nie widzi bowiem przeszkód, aby wykonawca składający w postępowaniu
swoją ofertę, przewidział koszt przekazanych próbek z cenie oferty, tym bardziej,
że próbkami są zaledwie trzy (3) meble z zamawianych ok. 550 sztuk. W okolicznościach
przedmiotowej sprawy nie ma
również mowy o standardowym ryzyku związanym
z prowadzoną działalnością gospodarczą, gdyż w przypadku wygrania postępowania
i wliczenia
wartości próbek w cenę oferty, wykonawca de facto otrzyma za nie
wynagrodzenie
, a w przypadku nie wygrania postępowania, próbki mogą mu być zwrócone.
Izba nie widzi zatem w działaniach zamawiającego naruszenia przepisów wskazywanych
przez
odwołującego. Dlatego też zarzut ten Izba uznała za bezzasadny.
Zarzut nr 2a. O
dwołujący kwestionuje postanowienia SWZ, które w Jego ocenie naruszają
zasadę uczciwej konkurencji, przez brak podania przez zamawiającego tolerancji
w wymiarach zam
awianych produktów, żądając w zakresie wszystkich towarów
wprowadzenia tolerancji nie mniejszej niż +/- 5% w stosunku do wartości wskazanych
w SWZ.
Zdaniem
Krajowej Izby Odwoławczej, brak jest podstaw do uznania takiego zarzutu
i zw
iązanego z nim żądania za zasadne, gdyż powszechnie wiadomym jest, że producenci
mebli (którym jest również odwołujący) w swoim portfolio posiadają asortyment, którym
reklamują się w dostępnych dla siebie mediach, a który to asortyment, a w szczególności
jego wymiary są podawane jako wzorcowe. Jak wynika z dowodów złożonych przez
zamawiającego, większość, jak nie każdy z liczących się producentów, jest w stanie
dostosować zamówienie do wymagań danego kontraktu (umowy). Czynność taka wynika
bowiem z dostosowania maszyn i
urządzeń wycinających materiał, z którego ma być
wykonany produkt finalny. Nadto
wskazać należy, iż określone przez zamawiającego
parametry zamawianych towarów, uzasadniają bieżące potrzeby zamawiającego
warunkowane
bieżącymi zasobami lokalowymi. Dlatego też trudno jest wymagać, aby
przedmio
t oferty nie mógł być wykorzystany przez zamawiającego w celach przez niego
zakładanych, a jedynie został dostosowany do możliwych zasobów produkcyjnych
odwołującego. Dlatego też zarzut ten Izba uznała za bezzasadny.
Zarzut nr 2b. O
dwołujący kwestionuje wymóg zamawiającego postawiony w SWZ
dotyczący wymogu, aby plecy mebli były wykonane z płyt o grubości 12-18 mm, żądając
dopuszczenia przez
zamawiającego towarów z plecami wykonanymi z płyt o grubości 8-10
mm.
Ze stanowiskiem
odwołującego nie sposób się zgodzić, gdyż jak to wynika z dowodów
przedłożonych przez zamawiającego, sam odwołujący posiada w swoich zasobach (o czym
informuje na swojej stronie internetowej
) płyty o wymaganych przez zamawiającego
grubościach. Okoliczność, iż być może odwołujący ma większe doświadczenie w innych
grubościach płyt, nie może przesądzać o zasadności stawianego zarzutu. Zamawiający,
w ramach postępowania dowodowego wykazał, że na rynku są inni producenci mebli, którzy
oferują płyty o grubościach wymaganych przez zamawiającego. Izba nie stwierdziła również
i w tym przypadku, że zamawiający ograniczył konkurencję w postępowaniu, stawiając
określone wymogi w zakresie przedmiotu zamówienia. Dlatego też zarzut ten Izba uznała za
bezzasadny.
Bi
orąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kos
ztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 575
ustawy Pzp
oraz § 8 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020
r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
ora
z wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz.
2437).
Przewodniczący:
…………………………
1.
Umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów określonych w pkt 3 i 4
odwołania na podstawie art. 568 pkt 1 ustawy Pzp.
2.
W pozostałym zakresie odwołanie oddala.
3. K
osztami postępowania obciąża wykonawcę TRONUS POLSKA sp. z o.o., ul. Ordona
2a; 01-237 Warszawa i:
3.1. zalicza
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
TRONUS POLSKA sp. z o.o., ul. Ordona 2a; 01-237 Warszawa,
tytułem wpisu od
odwołania,
3.2.
zasądza od wykonawcy TRONUS POLSKA sp. z o.o., ul. Ordona 2a; 01-237
Warszawa na rzecz
zamawiającego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie,
ul. Rakowicka 27; 31-
510 Kraków kwotę 4 110 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące sto
dziesięć złotych, zero groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika oraz kosztów dojazdu na
rozprawę.
Stoso
wnie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zam
ówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
…………………………
sygn. akt: KIO 3001/21
Uzasadnienie
Zamawiający – Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, prowadzi postępowanie
o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „Dostawa wraz z montażem
standardowych mebli biurowych dla poszczególnych Katedr dla Uniwersytetu
Ekonomicznego w Krakowie
”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w BZP z dnia 6 października 2021 r., pod
nr 2021/BZP 00213837.
Dnia
11 października 2021 roku, wykonawca TRONUS POLSKA sp. z o.o. (dalej
„Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1.
art. 77 ust. 2 w związku z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy Pzp, poprzez sformułowanie
w treści SWZ zasady, że próbki trzech mebli wskazanych w pkt 6.2 SWZ tj. fotela
biurowego obrotowego model 1, kontenera mobilnego oraz szafy gabinetowej aktowej
wy
konawcy, któremu zostanie udzielone zamówienie, będą stanowić załączniki do
umowy, a prze
z to nie będą podlegały zwrotowi,
2. art. 99 ust. 2 i 3
w związku z art. 16 pkt 1 ustawy Pzp, poprzez sformułowanie w treści
SWZ op
isu przedmiotu zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję:
a) d
la wszystkich produktów – poprzez zaniechanie ustalenia dla tych produktów
dopuszczalnej tolerancji wymiarów w stosunku do wartości określonych w SWZ;
b) dl
a towarów z zakresu „Szafy, regały” – poprzez ustalenie w „Opisie mebli –
wymagania ogólne” (załącznik nr 3 do SWZ) wymogu, aby plecy tych mebli były
wykonane
z płyt o grubości 12-18 mm,
co świadczy o wskazaniu w SWZ preferencji produktów producentów towarów
o parametrach identycznych
, jak określone w SWZ i nie dopuszczeniu towarów innych
producentów występujących na rynku,
3. art. 15r
1
ust. 1 ustawy z dnia 02.0
3.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych
z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób
zak
aźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy
Pzp i art. 58 kodeksu cywilnego poprzez wprowadzenie
w § 6 ust. 4 wzoru umowy
(załącznik nr 8 do SWZ) obowiązku udzielenia przez wykonawcę zgody na potrącenie
kar umownych z jego wynagrodzenia w sytuacji, gdy jest to sprzeczne
z
obowiązującymi
przepisami
wyłączającymi
możliwość
potrącenia
kar
z wynagrodzeni
a w okresie obowiązywania stanu epidemii COVID-19,
4. art. 8 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art. 5 i 353
1
kodeksu cywilnego (dalej: kc) oraz
art. 16 pkt 1 i 3 ustawy Pzp, p
oprzez ukształtowanie treści przyszłego stosunku
zobowiązaniowego w sposób naruszający jego właściwość (naturę), bezwzględnie
obowiązujące przepisy prawa i równowagę stron, a także prowadzący do nadużycia
przez Zamawi
ającego jego prawa podmiotowego, przejawiający się w szczególności
poprzez:
a)
wprowadzeniu w § 6 ust. 1 tiret drugie i czwarte wzoru umowy (załącznik nr 8 do
SWZ) dwóch kar umownych dotyczących zwłoki w dostawie, tj. dwóch kar za
jedno naruszenie umowy prze
z wykonawcę;
b)
wprowadzenie w § 6 ust. 5 zdanie pierwsze wzoru umowy uprawnienia
Zamawiającego do kumulowania kar umownych, umożliwiającej nakładanie na
wykonawcę więcej niż jednej kary umownej za jedno naruszenie umowy, w tym
kar za
nienależyte wykonanie i za niewykonanie umowy.
W związku z powyższym odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu doprowadzenia
postanowień SWZ do stanu zgodnego z przepisami ustawy Pzp i kc, w szczególności
poprzez dokonanie następujących zmian:
1) w pkt 6.2 SWZ w lit. e poprzez j
ego skreślenie,
ewentualnie
poprzez w
prowadzenie w SWZ zasady, że zamawiający zapłaci wykonawcy, któremu
udzieli zamówienia, kwotę stanowiącą koszt wykonania próbek mebli nie
podlegających zwrotowi w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia zakończenia
p
ostępowania, w wysokości nie mniejszej niż 2.500 złotych brutto (z VAT),
2)
w zakresie wszystkich towarów objętych SWZ poprzez ustalenie dla każdego
produktu oraz składających się na nie komponentów tolerancji wymiarów nie mniejszej niż
+/- 5% w stosunku d
o wartości wskazanych w SWZ,
3) w zakre
sie towarów z asortymentu „Szafy, regały” poprzez dopuszczenie w tym
zakresie w SWZ towarów z plecami wykonanymi z płyty o grubości 8-10 mm,
4)
w § 6 ust. 1 tiret czwarte wzoru umowy poprzez jego skreślenie,
5)
w § 6 ust. 4 wzoru umowy poprzez jego skreślenie,
6)
w § 6 ust. 5 wzoru umowy poprzez skreślenie zdania pierwszego.
O
dwołujący wniósł także o zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego
kosztów postępowania odwoławczego, w tym wpisu oraz innych kosztów, zgodnie
z rachunkami, które zostaną przedstawione na rozprawie.
Interes odwołującego. Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu odwołania.
W wyniku naruszenia przez z
amawiającego ww. przepisów ustawy, interes odwołującego
w uzyskaniu zamówienia, poprzez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia i w zakresie
żądania dokumentowania zgodności oferty z wymaganiami zamawiającego w sposób
naruszający przepisy ustawy, został pozbawiony uczestnictwa w postępowaniu na uczciwych
i zgodnych z prawem warunkach, w ty
m możliwości złożenia ważnej i konkurencyjnej oferty,
a tym samym odwołujący został narażony na szkodę. Gdyby nie naruszające przepisy
zaskarżone elementy SWZ odwołujący mógłby z powodzeniem ubiegać się o przedmiotowe
zamówienie, co w razie jego uzyskania wiązałoby się z określonymi korzyściami
finansowymi. Korzyści tych został pozbawiony poprzez naruszające przepisy pzp i kc
czynności zamawiającego zaskarżone niniejszym odwołaniem. W zakresie postanowień
SWZ
ujętych w istotnych postanowieniach umowy dodatkowo istnieje potencjalna szkoda
związana z realizacją umowy na warunkach naruszających przepisy prawa cywilnego.
Biorąc powyższe pod uwagę nie ulega wątpliwości, że wskutek niezgodnych z przepisami
ustawy czynności zamawiającego, odwołujący może ponieść szkodę, gdyż nie uzyska
przedmiotowego z
amówienia w zakresie obu pakietów.
Odwołujący wskazał, co następuje.
Zarzut nr 1.
Zgodnie z przepisami ustawy Pzp, z
amawiający jest zobowiązany prowadzić
postępowanie z zachowaniem uczciwej konkurencji, a także w sposób proporcjonalny.
Oznacza to, że zamawiający nie ma swobody w korzystaniu z narzędzi przyznanych mu
w ustawie pzp
– korzystając z nich musi on respektować wskazane w art. 16 zasady.
W przedmiotowym postępowaniu, w pkt 6.2 SWZ zamawiający przewidział obowiązek
złożenia wraz z ofertą, jako przedmiotowe środki dowodowe trzech próbek mebli: (1) fotela
biurowego obrotowego model 1, (2) kontenera mobilnego oraz (3) szafy gabinetowej aktowej
wykonawcy. Zgodnie z SWZ próbki te mają służyć weryfikacji zgodności oferowanych
t
owarów z SWZ, a także będą podlegały ocenie w kryterium jakość wykonania,
przewidzianym w rozdziale 17 SWZ (pkt 6.2 lit. a SWZ). Żądanie takie wydaje się
usprawiedliwione celami postępowania. Jednak zamawiający nie ograniczył się do
przewidzeni
a żądania złożenia próbek. Wprowadził bowiem także w pkt 6.2 lit. e SWZ
zasadę, że próbki wykonawcy, którego oferta zostanie wybrana jako najkorzystniejsza, będą
stanowić załączniki do umowy i nie będą podlegać zwrotowi. Zaliczenie tych próbek, jako
załączników do umowy nie jest wymogiem żadnego bezwzględnie obowiązującego przepisu
prawa. Zostało to wprowadzone do SWZ decyzją zamawiającego. Decyzja ta narusza jednak
wymagania ustawy pzp w zakresie zapewnienia w postępowaniu zasad zachowania uczciwej
konkure
ncji oraz proporcjonalności. Żądane próbki mają znaczną wartość. Ich zakup lub
wyprodukowanie dla celów postępowania musi wiązać się dla każdego z potencjalnych
wykonawców z kosztem ok. 2.500 zł. Przy obecnym zapisie pkt 6.2 lit. e) SWZ (oraz
p
owiązaną z nim treścią § 1 ust. 2 wzoru umowy) koszt ten obciążać będzie wykonawcę.
Zamawiający bowiem nie przewidział w SWZ żadnego zwrotu kosztu w zakresie tych próbek,
które będą definitywnie zatrzymane przez zamawiającego w jego dyspozycji. Zapisy te
w
ymuszają de facto darowiznę tych trzech mebli przez wybranego wykonawcę na rzecz
z
amawiającego, bez żadnego świadczenia wzajemnego. Narusza to zasadę uczciwej
konkurencji w postępowaniu. Wykonawcy składają oferty w celu uzyskania zamówienia. To
powoduje,
że każdy wykonawca przystępujący do niniejszego postępowania musi brać pod
uwagę ryzyko poniesienia znacznego kosztu (ok. 2.500 zł), bez szansy jego refundacji,
odzyskania. Poziom tego kosztu powoduje, że ogranicza to możliwość ubiegania się
o zamówienie małym i średnim wykonawcom, dla których poniesienie takiego kosztu może
zaburzać ekonomiczną racjonalność ubiegania się o zamówienie. Dla podmiotów o mniejszej
skali działalności taki koszt będzie znacznie bardziej odczuwalny, niż dla funkcjonujących na
tym rynku
dużych przedsiębiorców. Powoduje to, że zapis pkt 6.2 lit. e) SWZ wprowadza
preferencję ubiegania się o zamówienie przez dużych przedsiębiorców bez żadnego
uzasadnionego powodu.
Zapis pkt 6.2 lit. e) SWZ (i powiązanej treści § 1 ust. 2 wzoru
umowy) narusza ta
kże zasadę proporcjonalności. Zgodnie z przepisami ustawy pzp
wystarczającym środkiem dla zabezpieczenia interesów zamawiającego i prawidłowego
przeprowadzenia postępowania byłoby przechowanie tych próbek do 30 dni od dnia
zawarcia umowy (art. 77 ust. 3 pzp)
. Dalej idący wymóg SWZ nie jest usprawiedliwiony
żadną szczególną potrzebą związaną z realizacją zamówienia. W szczególności kompletny
opis przedmiotu zamówienia zawarty jest już w SWZ (zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy pzp).
Dodatkowo oferty z
awierać mają szczegółowe specyfikacje oferowanych mebli (wg wzorów
formularzy
– załączniki nr 5A-5P do SWZ). Mają być tam określone dane takie, jak: nazwa
producenta, Kolekcja/System/Nr katalogowy/ lub inne oznaczenie, nazwa producenta płyty
meblowej. Powo
duje to, że informacje zawarte w SWZ i ofercie będą w sposób dostateczny
precyzować przedmiot zamówienia, umożliwiając zarówno jego dostawę, jak i odbiór
i weryfikację. Oznacza to, że dla okresu realizacji umowy o zamówienie publiczne próbki
pozostawać będą zupełnie zbędne. Ich zatrzymanie przez zamawiającego nie jest więc
uzasadnione żadnym rozsądnym powodem, w tym żadnym godnym ochrony interesem
z
amawiającego. Powoduje to, że zapis pkt 6.2 lit. e) SWZ stanowi naruszenie zasady
proporcjonalności, wyrażonej w art. 16 pkt 3 ustawy pzp. Dodatkowo zastosowanie pkt 6.2 lit.
e) SWZ może powodować po stronie wykonawcy straty związane z koniecznością zapłaty
podatku VAT. Zgodnie
z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług świadczenie
nieodpłatne także może rodzić obowiązek podatkowy. Trwałe przekazanie próbek
z
amawiającemu może być uznane za dostawę towaru w rozumieniu przepisów o podatku
VAT. To będzie rodzić po stronie wykonawcy obowiązek zapłaty tego podatku, bez prawa
odzyskania jego wartości od zamawiającego.
Bior
ąc pod uwagę powyższe pkt 6.2 lit. e) powinien zostać z SWZ skreślony.
Zarzut nr 2 lit. a)
Dokonany w ramach SIWZ opis przedmiotu zamówienia jest dotknięty wadami
polegającymi na naruszeniu przepisów ustawy pzp, a to w szczególności art. 99 ust. 4 oraz
a
rt. 16 pkt 1 ustawy pzp, mogącym mieć istotny wpływ na wynik postępowania. Podobnie
w niezgodny z przepisami ustawy pzp sformułowane są niektóre zapisy związane
z żądanymi przez zamawiającego dokumentami potwierdzającymi zgodność oferowanych
dostaw z wymaganiami z
amawiającego. Naruszenie dotyczy braku ustanowienia tolerancji
wymiarów dla mebli i składających się na nie komponentów. Brak wprowadzenia takiej
to
lerancji świadczy o ograniczeniu konkurencji w postępowaniu wyłącznie do producentów
i
stniejących towarów posiadających dokładnie takie wymiary, jak podane w SWZ albo do
wy
konawców, którzy dysponują takimi towarami. Zgodnie z art. 99 ust. 4 pzp przedmiotu
zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
N
ie można także opisywać go przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub
pochodzenia
, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarcz
ane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminowan
ia niektórych wykonawców lub produktów.
Zamawiający mają oczywiście prawo do kształtowania opisu przedmiotu zamówienia
w sposób odpowiadający jego potrzebom np. użytkowym, funkcjonalnym i technicznym. Opis
ten nie może jednak prowadzić do naruszenia zasady uczciwej konkurencji wskazanej w art.
99 ust. 4 pzp. Ma to
miejsce w szczególności wtedy „gdy zamawiający opisuje przedmiot
zamówienia w sposób wskazujący na konkretnego producenta lub konkretny produkt, a
także określenie na tyle rygorystycznych wymagań co do parametrów technicznych, które nie
znajdują uzasadnienia w obiektywnych potrzebach zmawiającego i które uniemożliwiają
udział niektórym wykonawcom w postępowaniu” (por. wyrok KIO z 31.08.2017 r., sygn. akt
KIO 1670/17). Ewentualne ograniczenia, k
tóre mogłyby zostać wprowadzone do SWZ,
m
uszą być uzasadnione obiektywnymi potrzebami zamawiającego. Wymogi inne,
wykraczające poza uzasadnione potrzeby zamawiającego, a jednocześnie uniemożliwiające
lub utrudniające możliwość złożenia oferty czy wykonania przedmiotu zamówienia przez
wykonawców zdolnych do wykonania zamówienia danego rodzaju i skali, należy uznać za
sprzeczne z art. 29 ust. 2 pzp i jako takie pow
inny zostać one wyeliminowane względnie
zastąpione innymi wymogami, które mieszczą się w granicach określonych w tym przepisie.
Z zasad
y uczciwej konkurencji i proporcjonalności, które wynikają z art. 16 pkt 1 pzp
wynika konieczność kształtowania wymagań opisu przedmiotu zamówienia w sposób
jednocześnie zapewniający odpowiedni poziom konkurencji, nie zawężony bez obiektywnego
uzasadnienia
. Wiąże się z tym kształtowanie wymogów w sposób, który jest niezbędny dla
osiągnięcia celu, jakim jest otrzymanie w wyniku przetargu prawidłowego i funkcjonalnego
przedmiotu zamówienia. W tym zakresie nie mogą być uznane za zgodne z przepisami
ustawy pzp
wymogi ograniczające możliwość złożenia ofert obejmujących prawidłowe,
zgodne z przeznaczeniem, w pełni trwałe i funkcjonalne meble, różniące się od wymagań
S
WZ się jedynie drobnymi wartościami wymiarów czy parametrów technicznych.
Dodatkowo, zgodnie ze s
tanowiskiem orzecznictwa: „Dla stwierdzenia nieprawidłowości
w opisie przedmiotu zamówienia, a tym samym sprzeczności z prawem, wystarczy jedynie
zai
stnienie możliwości utrudniania uczciwej konkurencji przez zastosowanie określonych
z
apisów w specyfikacji, niekoniecznie zaś realnego uniemożliwienia takiej konkurencji.”
(por. wyrok KIO z 22.08.2017 r., sygn. akt KIO 1598/17, podobnie np. wyrok Sądu
Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 2006-01-25, II Ca 693/05, wyrok Sądu Okręgowego
w Lublinie z dnia 2008-05-05, IX Ga 46/08, wyrok KIO z dnia 2011-10-17, KIO 2137/11, KIO
2106/11).
Co więcej, w orzecznictwie podkreśla się także, że: „w przypadku oceny
konkretneg
o stanu faktycznego jako naruszenia zakazu sformułowanego w art. 29 ust. 2 pzp
wystarc
zającym jest uprawdopodobnienie utrudnienia konkurencji przy opisie przedmiotu
zamówienia. Z przepisu tego wynika bowiem zakaz opisywania przedmiotu zamówienia
w taki spo
sób, który mógłby potencjalnie zagrozić uczciwej konkurencji” (m.in. wyrok KIO z
27 marca 2015 r., sygn. akt: KIO 496/15, wyrok SA w Warszawie z 24 stycznia 2012 r., sygn.
akt: VI ACa 965/11)” (por. uchwała KIO z dnia 05.05.2016 r., KIO/KD 29/16).
Taka właśnie sytuacja ma miejsce w przedmiotowym postępowaniu. W obecnym stanie
prawnym do na
ruszeń art. 99 ust. 4 ustawy pzp znajduje zastosowanie dotychczasowe
orzecznictwo dot. art. 29 ust. 2 i 3 poprzedniej ustawy pzp. Aktualne pozostaje
także
orzecznictwo dot. naruszenia zasady zachowania uczciwej konkurencji opisanej obecnie
w art. 16 pkt 1 ustawy pzp, uregulowanej w art. 7 ust. 1 poprzedniej ustawy pzp.
Zarzucane z
amawiającemu naruszenia albo uniemożliwiają odwołującemu konkurowanie
w przedmiotowym przetargu na równych i uczciwych zasadach, albo też utrudniają to
istot
nie, rodząc jednocześnie poważne problemy realizacyjne w razie udzielenia zamówienia.
Zarzut nr 2 lit. b)
W dokumencie „Opis mebli – minimalne wymagania” (załącznik nr 3 do SWZ)
z
amawiający dla wszystkich towarów asortymentu „Szafy, regały” przedstawił wymóg, aby
plecy były wykonane z płyt o grubości 12-18 mm. Takie wymiary płyt na plecach szaf
i regałów są stosowane tylko przez niektórych producentów meblowych. Standardowym
rozwiązaniem na rynku w tym zakresie jest stosowanie na plecach szaf i regałów płyt
o grubości 8-10 mm. Wymóg określony w ww. dokumencie wskazuje na preferowanie tylko
części producentów, których produkty posiadają plecy wykonane z płyt o grubości 12-18 mm.
Nie ma to żadnego merytorycznego uzasadnienia i stanowi nieuprawnione ograniczenie
konkurencji.
W
związku z wycofaniem przez odwołującego, na posiedzeniu przed otwarciem rozprawy,
zarzutów nr 3 i 4 odwołania, Izba odstąpiła od przedstawienia merytorycznego uzasadnienia
wskazanych zarzutów odwołania.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie
odwołania w całości. Zamawiający (w odniesieniu do zarzutów 1 oraz 2a i 2b), wskazał, co
następuje.
Zarzut nr 1.
Zamawiający przewidywał w postępowaniu, zgodnie z pkt 6.2. SWZ złożenie
następujących próbek – po 1 szt.: Fotel biurowy obrotowy (dowolny kolor); Kontener mobilny
(dowolny wymiar); szafa gabinetowa aktowa (dowolny wymiar).
Zarzuty o
dwołującego w ww. zakresie skierowane są tak samo przeciwko pkt 6.2. lit. e
SWZ, jak i przeciwko art. 77 ust. 2 ustawy Pzp w
ogóle. W uzasadnieniu zarzutu nr 1
o
dwołujący kwestionuje bowiem nie tyle postanowienie SWZ, co w ogóle prawo
zamawiających – wynikające z przepisów ustawy, do zatrzymania próbek jako załączników
do umowy i niezwracania ich wykonawcom, których oferty zostały wybrane. Przepis ustawy
Pzp
mówi wyraźnie, że: „Zamawiający zwraca wykonawcy, którego oferta została wybrana
jako najkorzystniejsza, na jego wniosek, złożone przez niego plany, projekty, rysunki,
modele, próbki, wzory, programy komputerowe oraz inne podobne materiały, o ile nie
stano
wią one załączników do umowy w sprawie zamówienia publicznego”.
Zatem zastrzeżenie w SWZ, że próbki stanowią załącznik do umowy i wobec tego nie
podlegają zwrotowi jest działaniem zamawiającego wprost wypełniającym dyspozycję normy
art. 77 ust. 2 ustawy Pzp i stanowi
wykonanie ustawowego uprawnienia do takiego ułożenia
SWZ.
Odwołujący podnosząc zarzuty, wskazujące, że próbki niepodlegające zwrotowi
stanowią niedopuszczalną prawnie darowiznę na rzecz Zamawiającego, w istocie
kwestionuje art. 77 ust. 2 ustawy Pzp jako
taki, bowiem takie same argumenty mogłyby
zostać podniesione zawsze, gdy z art. 77 ust. 2 ustawy Pzp skorzysta jakiś zamawiający.
P
roblem braku zwrotu próbek składanych z ofertą, był przedmiotem opinii Urzędu Zamówień
Publicznych wydanej na podstawie ustawy z 2004 r.,
ale której aktualność nie powinna
budzić wątpliwości. W tejże opinii wskazano wprost, że próbki składane wraz z ofertą
i niepodlegające zwrotowi po wyborze oferty, niezależnie od ich charakteru, przedmiotu czy
wartości nie są świadczeniem na rzecz zamawiającego: „Dla konieczności przestrzegania
obowiązku wynikającego z dyspozycji art. 97 ust. 1 ustawy Pzp nie ma znaczenia wartość
żądanej próbki ani też okoliczność zrealizowania umowy. Dodatkowo należy stwierdzić,
iż fakt przedłożenia próbki w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego nie
powinien być utożsamiany ze świadczeniem wykonawcy na rzecz zamawiającego, albowiem
jest to wyłącznie czynność faktyczna zmierzająca do wypełniania wymogów formalnych
postępowania związanych z wyborem najkorzystniejszej oferty, a zamawiający nie czerpie
z tego tytułu żadnych korzyści”. Skoro w ocenie UZP złożenie próbki w postępowaniu nie
może być traktowane jako świadczenie, to tym bardziej nie może być traktowane jako
darowizna (będąca świadczeniem nieodpłatnym), jak błędnie wywodzi to odwołujący. Warto
także przypomnieć odwołującemu, że próbki stanowiące złącznik do umowy, a w efekcie
także załącznik do protokołu mogą zostać zwrócone po upływie 4 lat od dnia zakończenia
postępowania, bowiem po tym okresie wygasa obowiązek przechowywania protokołu
w sposób gwarantujący jego nienaruszalność. Próbki nie są zatem ani darmowym
świadczeniem, ani zamawiający nie nabywa ich własności, ani z próbek nie może korzystać.
Nie jest także prawdą, że za próbki wykonawca, którego oferta zostanie wybrana nie otrzyma
zapłaty, bowiem koszty tych próbek wykonawca powinien uwzględnić w cenie oferty, co
st
anowi normalną konsekwencję rynkowej kalkulacji oferty.
Dalej o
dwołujący wskazuje, że wymóg zamawiającego w pkt 6.2. lit. e SWZ (zatrzymanie
próbek) narusza zasadę uczciwej konkurencji. Odwołujący sam w uzasadnieniu zarzutu
wskazuje powody, dla k
tórych do naruszenia konkurencji w tym zakresie nie dojdzie. Skoro
bowiem każdy z wykonawców liczy się z tym że jego oferta zostanie wybrana i próbki nie
zostaną zwrócone, to każdy z wykonawców przygotowujących ofertę, w cenie tejże oferty
zmuszony jest uwzględnić koszt złożenia takich próbek. W tym względzie brak jest
naruszenia konkurencji bowiem
okoliczność ta dotyczy tak samo każdego z wykonawców
konkurujących o zamówienie. Co więcej, konkurencja ta niczym nie różni się od konkurencji
tych wykonawców w kryterium ceny, bowiem im tańsze będą próbki (i mniejszy będzie koszt
ich złożenia), tym tańsze będą oferowane meble. Wykonawcy konkurują tutaj zatem
dokładnie na tych samych zasadach i tymi samymi okolicznościami co w ramach oferowanej
ceny. Tym samym wymóg, o którym mowa w pkt 6.2. lit e) SWZ (zatrzymanie próbek)
w żaden sposób nie daje żadnemu wykonawcy przywileju ani nie pogarsza sytuacji innego -
nie może być w efekcie mowy o naruszeniu uczciwej konkurencji na rynku. Argumenty
odwołujące są w tym zakresie chybione.
Odnosząc się do twierdzenia odwołującego, że koszt próbek stanowi takie obciążenie dla
mniejszych wyko
nawców, że może ich wykluczyć z udziału w rynku, zamawiający wskazuje
że twierdzenie to jest gołosłowne. Sam odwołujący ustalił wartość próbek na ok. 2500 zł.
Odnosząc tę kwotę do warunku udziału w postępowaniu (9.1.4.a SWZ), w którym
z
amawiający wymaga wykazania się doświadczeniem w zrealizowaniu co najmniej dwóch
(2) zamówień na dostawę mebli o wartości 300.000 zł każda – wartość próbek według
wyceny o
dwołującego, stanowi nie więcej 0,83% tej wartości. W uzupełnieniu zamawiający
wska
zuje, że wartość wyceny próbek podana w odwołaniu (ok. 2500 zł) została przez
o
dwołującego zawyżona. Odwołujący nie bierze bowiem pod uwagę, że wykonawcy mają
możliwość prezentowania klientom różnych mebli w ramach reklamy tych produktów. Meble
zakupione n
a tzw. ekspozycję oraz w celu promowania marki są oferowane wykonawcom
w cenach dużo niższych niż ceny rynkowe. Wartość tych mebli zwykle jest obniżana
o ok. 50-75%.
Także producenci mebli w ramach działań promocyjnych mają możliwość
nie
odpłatnego przekazania dystrybutorom egzemplarzy ekspozycyjnych lub reklamowych.
W takich przypadkach wykonawcy albo nie ponoszą żadnych kosztów złożenia próbek, albo
są one znikome (dowód: oświadczenia producentów oraz dystrybutorów mebli) – na
okoliczno
ść istnienia preferencyjnych zasad współpracy pomiędzy dystrybutorami oraz
producentami; m
ożliwości nabycia przez dystrybutorów mebli na potrzeby próbek w
pos
tępowaniu o cenach znacznie niższych niż ceny rynkowe; możliwości złożenia jako
próbki znacznie tańszych od rynkowych cen egzemplarzy ekspozycyjnych lub reklamowych;
wysokich rabatów udzielanych na próbki, egzemplarze reklamowe lub tzw. produkty
ekspozycyj
ne; braku istotnego obciążenia ekonomicznego wykonawców kosztem złożenia
próbek w postępowaniu.
Zg
odnie z pkt 6.2.c SWZ, próbki miały być złożone i gotowe do użycia, zatem złożenie
jako próbek asortymentu ekspozycyjnego jest jak najbardziej realne i możliwe. Zamawiający
ustalił także, że faktyczny koszt złożenia próbek z uwzględnieniem powyższych okoliczności
nie przekroczyłby 1000 zł netto. W przypadku samodzielnej produkcji może być on nawet
znacznie niższy (dowód: oświadczenie w przedmiocie wyceny kosztów złożenia próbek
żądanych w postępowaniu) – na okoliczność wyceny próbek żądanych przez
Zamawia
jącego w postępowaniu z uwzględnieniem rabatów udzielanych na tzw. próbki,
egzemplarze r
eklamowe albo meble ekspozycyjne; zawyżenia kosztów wyceny próbek
w treści odwołania; braku istotnego obciążenia ekonomicznego wykonawców kosztem
złożenia próbek.
W taki
m przypadku porównanie wyceny próbek (1000 zł netto) do warunku udziału
w post
ępowaniu (9.1.4.a SWZ), w którym zamawiający wymaga wykazania się
doświadczeniem w zrealizowaniu co najmniej dwóch (2) zamówień na dostawę mebli
o wartości 300.000 zł każda – wartość próbek, stanowi nie więcej 0,41% tej wartości.
Powyższe oznacza także, że biorąc pod uwagę, że zamawiający wymaga 550 sztuk mebli
w ramach tego postępowania, wystarczy, aby wykonawca składając ofertę wprowadził
w cenę każdej sztuki średnio 2,24 zł brutto, aby pokryć realny koszt próbek i to zarówno
w zakresie pozycji wartych kilkaset złotych, jak kontenery, jak i pozycji wartych kilka tysięcy
złotych – jak np. aneksy kuchenne.
Jak wskazano w powołanej już w wyżej opinii Urzędu Zamówień Publicznych -
o naruszeniu konkurencyjności czy utrudnianiu wykonawcom dostępu do zamówienia
poprzez żądanie złożenia próbek, można by mówić dopiero w przypadku: „znacznej
dysproporcji pomiędzy koniecznością ochrony potrzeb zamawiającego, a obciążeniem
finansowym lu
b organizacyjnym wykonawców związanym z koniecznością poczynienia
określonych nakładów, w szczególności gdy wartość świadczenia jakie wykonawca może
uzyskać w związku z realizacją zamówienia nie jest znacząco wyższa niż wartość
załączonego do oferty modelu”. Taka sytuacja nie występuje w postępowaniu, bowiem jak
wyzwano wyżej wartości próbek są minimalne w skali wartości całego zamówienia
i to niezależnie od tego czy koszt złożenia próbek przyjmie się w wartości podanej przez
o
dwołującego czy ustalonej przez zamawiającego. Nie ma tu nie tylko „znacznej
dysproporcji”, ale w ogóle koszt próbek wydaje się wręcz pomijalny w skali zamówienia.
Odwołujący kwestionując legalność w pkt 6.2. lit. e SWZ wskazuje także na naruszenie
zasady proporcjonalności. Zamawiający wskazuje w pierwszej kolejności, że wbrew
twierdzeniom o
dwołującego nie istnieje przepis, który dawałby zamawiającemu prawo
zatrzymania próbek na 30 dni i zwracania ich wybranemu wykonawcy dopiero po tym
terminie. Takim przepisem nie jest art. 77 ust. 3 ustawy Pzp wskazany przez o
dwołującego.
J
eśli próbki nie są załącznikiem do umowy i nie podlegają zatrzymaniu, każdy wykonawca,
także ten którego oferta została wybrana, może złożyć wniosek o ich zwrot zaraz po wyborze
oferty najkorzystniejszej. Dopiero je
śli takiego wniosku brak, w terminie 30 dni zamawiający
może z własnej inicjatywy zwrócić próbki. Brak jest jednak przepisu, na który powołuje się
o
dwołujący, a który pozwoliłby zatrzymać zamawiającemu próbki zwycięskiego wykonawcy
na 30 dni, pomimo wniosk
u tego wykonawcy. Jeśli próbki nie stanowią załącznika umowy,
wykonawca, którego oferta została wybrana mógłby żądać ich zwrotu zaraz po ogłoszeniu
wyników postępowania i zamawiający takie próbki musiałby niezwłocznie zwrócić. Zatem
albo z
amawiający zatrzymuje próbki wykonawcy, którego oferta została wybrana jako
załączniki do umowy i nie dokonuje ich zwrotu, albo w razie wniosku tego wykonawcy będzie
musiał je zwrócić nawet zaraz po wyborze oferty. Nawet zatem, gdyby zamawiający
zatrzymał próbki na 30 dni, a wykonawcy nie żądał ich zwrotu w tym terminie, to i tak
z
amawiający pozbawiony byłyby możliwości porównania jakości dostaw z próbkami, bowiem
w chwili realizacji dostaw tymi próbkami już by nie dysponował. Zamawiający wskazuje,
że wbrew zarzutom odwołania zatrzymanie próbek jako załączników do umowy jest
uzasadnione szczególną potrzebą Zamawiającego i nie jest czynnością nadmiarową ani
oderwaną od zapisów SWZ. Odwołujący nie dostrzega, że jednym z kryteriów jakościowych
oceny ofert (pkt 17.1.) Kryterium
[J] jest jakość próbek. Jakość ta badana jest w oparciu
o kryteria ocenne i niewymierne, zgodnie z załącznikiem nr 9 do SWZ, których nie można
utrwalić w inny sposób, jak poprzez zatrzymanie próbek i porównanie dostarczonego
w ramach wykonania umowy aso
rtymentu z próbkami ocenionymi w postępowaniu. Zgodnie
z załącznikiem nr 9 badaniu podlegają próbki: Fotel biurowy obrotowy (dowolny kolor);
Kontener mobilny (dowolny wymiar); szafa gabinetowa aktowa (dowolny wymiar) w oparciu
o kryteria takie jak:
1) Ergonomia - dostosowanie fotela do budowy
anatomicznej użytkownika, ocena
możliwości regulacji i dostosowania krzesła do różnic anatomicznych pracowników.
2) Estetyka wykonania
– komisja będzie oceniała dbałość o wykończenie ze
zwróceniem szczególnej uwagi na sposób końcowej obróbki mebla, sprawdzi, czy nie ma on
ostrych krawędzi.
3)
Stabilność – komisja oceniała będzie możliwość prostej regulacji mebla
i dostosowania go do nierównego podłoża. Komisja sprawdzała będzie, czy mebel jest
stabilny na podłożu, czy ma stabilną konstrukcję. W przypadku fotela oceniana będzie
dodatkowo stabilność połączenia podłokietników z siedziskiem oraz stabilność oparcia.
4)
Trwałość i sposób wykonania kółek - komisja oceniała będzie materiał, z którego
wykonane są kółka (solidność, trwałość, stabilność, twardość) oraz zachowanie się
w kontakcie z różnymi podłożami; Komisja zbada czy kółka obracają się płynnie, bez zacięć
i blokad. Komisja oceni czy nie ma wycie
kających smarów, które mogłyby zabrudzić
powierzchnie podłogi.
5)
Sposób połączenia materiałów – komisja będzie oceniała jakość, trwałość i estetykę
połączeń materiałów i podzespołów wykorzystanych w meblu; Ocenie poddane zostaną
łączenia, spawy, ich widoczność, sposób zaślepienia.
6)
Praca prowadnic/zawiasów – komisja sprawdzać będzie wytrzymałość i stabilność,
lekkość działania i głośność mechanizmu; Zostanie zbadany również mechanizm cichego
domyku i pełnego wysuwu prowadnic.
7) Praca zamka
– komisja sprawdzi płynność pracy zamka; czy podczas zamykania
zamek się nie zacina, czy pracuje prawidłowo, lekko i bezawaryjnie.
Opisy podkryteriów jakościowych podlegających ocenie w ramach oceny ofert zostały
sporządzone zgodnie z wzorcowymi rekomendacjami UZP w zakresie kryteriów
jakościowych w zamówieniach na dostawę mebli. W kryterium „Jakość wykonania” [J]
kom
isja przyzna łącznie do 160 pkt, co przekłada się na aż 30% punktów przyznawanych
w ramach kryteriów oceny ofert w ogóle. Wynik punktowy w ramach kryteriów jakościowych
bezwzględnie będzie decydujący dla wyboru oferty najkorzystniejszej. Zamawiający musi
mieć zatem pewność, że asortyment, który zostanie finalnie dostarczony w ramach
wykonania zamówienia jest dokładnie tym asortymentem, który podlegał ocenie w ramach
oceny jakościowej, jak i że posiada on dokładnie te same cechy jakościowe co badane
próbki. W analizowanym przypadku, wynik oceny jakościowej można zabezpieczyć i utrwalić
na potrzeby oceny jakości dostaw realizowanych w ramach umowy, tylko poprzez
zapewnienie Zamawiającemu możliwości bezpośredniego porównania badanych próbek
z towarem dostarczonym w ramach realizacji umowy.
Nie istnieje żaden sposób, który
pozwalałby utrwalić wynik oceny dokonywanej w ww. podkryteriach inaczej, niż poprzez
zapewnienie z
amawiającemu możliwości porównania na etapie realizacji umowy
dostarczonego asortymentu z próbkami załączonymi do oferty. Nie da się opisać płynności
pracy zamka czy utrwalić w sposób umożliwiający późniejsze porównanie, jak zachowują się
kółka w kontakcie z różnymi podłożami. Nie da się opisać dla późniejszego porównania
„dostosowania krzesła do różnic anatomicznych pracowników”, jak i nie da się utrwalić
stabilności oparcia czy stabilności połączenia podłokietników itp. itd. Oceny tych parametrów
jakościowych będą dokonywane przez członków komisji przetargowej w oparciu o ich
odczucia, oceny wzrokowe, oceny głośności pracy czy dotyk. Porównanie dostarczonych
w ramach umowy mebli z próbką nie byłaby możliwa bez fizycznego posiadania takiego
samego
egzemplarza (próbki). Prawidłowa ocena porównawcza może nastąpić wyłącznie
w drodze przeprowadzenia organoleptycznych prób tych samych parametrów próbki
i dostarczonego mebla.
W każdej innej sytuacji zamawiający nie będzie w stanie ustalić, czy
towar dost
arczony ma faktycznie takie same cechy jakościowe, jak ocenione na podstawie
próbek. Nie będzie zatem możliwości ustalenia, czy dostarczane meble są tej samej jakości
co próbki, zatem czy osiągnięty został sens badania jakości na etapie oceny ofert. O braku
naruszenia zasady proporcjonalności świadczy także fakt, że zamawiający ograniczył swoje
wymagania względem próbek, tak aby wymagane próbki sprowadzały się tylko do oddania
tych walorów jakościowych, które faktycznie podlegają ocenie jakościowej w kryterium.
Zamawiający wymaga tylko 3 typów mebli (3 sztuk próbek po 1 z każdego typu), które są dla
z
amawiającego reprezentatywne, pomimo szerokiego katalogu różnych typów mebli objętych
przedmiotem zamówienia. W przypadku poszczególnych próbek:
1) Fotel biurowy obrotowy model 1 (dowolny kolor)
– zamawiający nie wymaga ani
konkretnej tkaniny, ani konkretnego koloru; dopuszcza się meble ekspozycyjne, już złożone,
2) Kontener mobilny (dowolny wymiar)
– zamawiający nie wymaga, aby kontener
posiadał konkretny wymiar. Dopuszcza się meble ekspozycyjne, już złożone, zamawiający
wymaga modelu typowego, zgodnie ze standardami dla mebli biurowych,
3) Szafa gabinetowa aktowa (dowolny wymiar)
– zamawiający nie wymaga konkretnego
wymiaru, ani koloru. Wykonawca ma możliwość złożenia w ramach próbek szafy
ekspozycyjnej w dowolnej wyso
kości i szerokości, dopuszcza się meble ekspozycyjne, już
złożone.
Zarzut nr 2a.
Odwołujący kwestionuje postanowienia opisu przedmiotu zamówienia poprzez zarzut,
że w wymiarach mebli nie określono tolerancji wymiarów mebli składających się na nich
kompon
entów. Zamawiający wskazuje, że zarzut nie został w żaden sposób
skonkretyzowany, tj. ani
w treści zarzutu ani w treści uzasadnienia odwołania nie wskazano,
w jaki sposób ma dojść do ograniczenia konkurencji wskutek podanych w OPZ wymiarów
mebli, ani nie o
kreślono które wymiary i których mebli miałby w ocenie odwołującego
stanowić o ograniczeniu konkurencji. Zamawiający wskazuje, że odwołujący podnosząc
zarzut ograniczenia konkurencji musi potrafić wykazać na czym to organicznie polega. Jeśli
o
dwołujący twierdzi, że zamawiający faworyzuje określone produkty powinien wskazać jakie
produkty lu
b rozwiązania i w jaki sposób są faworyzowane, musi udowodnić, że konkretne
produkty faktycznie zostały w sposób nieuzasadniony pominięte lub wykluczone wskutek
istniejących postanowień SWZ. Co więcej, nie wiadomo także do jakich produktów –
a mówimy o zamówieniu obejmującym 550 pozycji, i jaki ich parametrów zarzut ten
o
dwołujący kieruje. Z postawionego przez odwołującego zarzutu ani treści jego uzasadnienia
nie wynikają żadne okoliczności faktyczne, które mają ten zarzut uzasadniać ani żadne
okoliczności faktyczne stanowiące podstawę zarzutu. Idąc dalej, w żądaniach odwołania
zmiany SWZ o
dwołujący oczekuje wprowadzenia tolerancji 5% wymiarów, ale nie wiadomo
których wymiarów, ani jakich mebli bądź ich akcesoriów, czy części składowych. Nie
wiadomo także, dlaczego akurat wprowadzenie tolerancji na poziomie 5% odwołujący uważa
za zasadne i
– w jego ocenie – znoszące stan naruszenia konkurencji. Odwołujący nawet nie
podjął próby wykazania, jak i czy w ogóle spowoduje to zwiększenie konkurencji na rynku,
jak
zmieni się w ten sposób zakres produktów, które wykonawcy będą mogli oferować
w postępowaniu, ani czy w ogóle w ten sposób dojdzie do realnego rozszerzenia
konkurencji. O
we 5% tolerancji pozostaje wyłącznie postulatem odwołującego, który w żaden
sposób nie wynika z treści odwołania, treści zarzutu ani jego rozwinięcia. Nie wiadomo
dlaczego akurat 5% tolerancji ma czynić zadość żądaniom odwołania, a nie np. 3% albo 4%?
Jak
wskazuje się w orzecznictwie KIO: „zarzut musi być postawiony wyraźnie, to znaczy
w
skazywać konkretną czynność zamawiającego mającą zdaniem odwołującego naruszać
przepis prawa i określić sposób jego naruszenia, gdyż po upływie terminu na wniesienie
odwołania nie jest dopuszczalne zarówno formułowanie jak i doprecyzowanie treści zarzutów
odwołania. Zarzut stanowi wskazanie czynności bądź zaniechania przez Zamawiającego
czynności, do których jest z obowiązany na podstawie ustawy oraz okoliczności faktyczne
ws
kazujące na naruszenie przepisów prawa. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem
istotn
e jest, aby zarzut został w pełni sprecyzowany w odwołaniu, gdyż umożliwia to zarówno
zamawiającemu jak i potencjalnym uczestnikom postępowania, odniesienie się do
kwestiono
wanych przez odwołującego czynności. Wskazanie konkretnych uchybień zakreśla
ramy p
ostępowania odwoławczego, art. 192 ust. 7 ustawy Pzp wyznacza zakres rozpoznania
odwołania przez Izbę, podając, że Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawar
te w odwołaniu”.
Tymczasem o
dwołujący tych okoliczności faktycznych nie wskazuje. Wskazuje,
że postanowienia SWZ zmierzają do „preferencji produktów producentów towarów
o parametrach identycznych, jak określone w SWZ i nie dopuszczeniu towarów innych
pr
oducentów występujących na rynku” – nie wiadomo jednak jakie parametry opisane
w SWZ
mają o takiej preferencji przesądzać, ani parametry których mebli, ani jakie produkty
czy rozwiązania – w ocenie odwołującego – zapisami SWZ wykluczono z udziału w rynku.
Tak samo nie wiadomo, jakie i czy w ogóle jakieś produkty lub rozwiązania zostałyby
d
opuszczone do udziału w zamówieniu, gdyby tolerancję żądaną przez odwołującego
z
amawiający ustalił. Przytaczanie konkretnych stanów faktycznych, tj. mebli czy wymiarów,
k
tóre w ocenie odwołującego miałyby naruszać konkurencję dopiero na rozprawie,
stanowiłoby rozszerzenie podstawy faktycznej zarzutu, co przeczyłoby zasadzie związania
Izby treścią odwołania. W treści odwołania, odwołujący przytacza orzecznictwo mówiące,
że wystarczającym dla skuteczności stawianego przez niego zarzutu miałoby być
uprawdopodobnienie,
że do naruszenia konkurencji doszło. Tyle tylko, że takiego
uprawdopodobnienia naruszenia konkurencji o
dwołujący w odwołaniu nie wykazał.
Odwołujący podnosi samo tylko twierdzenie – i to nieskonkretyzowane, że do takiego
naruszenia konkurencji doszło, nie wiadomo jednak jak, dlaczego, w jakich produktach, ani
dlaczego ustalenie tolerancji 5% wymiarów miałoby stan naruszenia konkurencji znosić.
Czym innym jest twierdzenie
– i to nieskonkretyzowane, wyrażone w odwołaniu przez
o
dwołującego, że w jego subiektywnym przekonaniu zapisy SWZ naruszają konkurencję
w bliżej nieokreślony sposób, a czym innym jest uprawdopodobnienie tej okoliczności,
czemu wykonawca nie zakre
ślając podstawy faktycznej zarzutu nie podołał. Zamawiający,
nie wiedząc do jakich wymiarów, których mebli odwołujący kieruje zarzut, nie ma możliwości
wykazywania w przypadku każdego mebla dlaczego określono taki a nie inny wymiar.
Zamawia
jący musiałby w przypadku każdego mebla wyjaśnić gdzie ma być on postawiony
albo zamontowany, jakie jest jego otoczenie, wymiary pomieszczenia, czy inne meble
z którymi ma być zestawiony. Przy takiej ilości typów i sztuk mebli jest to niemożliwe ani na
rozprawie ani w ni
niejszym piśmie. Odwołujący stara się swoim twierdzeniem o naruszeniu
konkurencji przez
– uwaga – każdy wymiar każdego mebla, przenieść na zamawiającego
ciężar twierdzenia i dowodu przeciwnego. Gdyby odwołujący wskazał konkretne wymiary,
określonych mebli z OPZ, albo chociaż przykłady tych mebli i wymiarów, które obejmuje
treścią zarzutu, zamawiający mógłby wykazać gdzie mebel ma być umiejscowiony, jakie jest
pomieszczenie i jego istniejące wyposażenie i dlaczego określono takie wymiary a nie inne.
Skutek t
en wynika z nienależytego sformowania zarzutu i jego uzasadnienia – co jednak
wobec zasady
związania Izby treścią zarzutów, stanowi okoliczność przesądzającą
o konieczności jego oddalenia. Oczekiwanie odwołującego, aby każdy parametr mógł być
różny w zakresie aż 5%, pozostaje nie tylko nieuzasadnione w treści odwołania, ale także
niedopuszczalne w swoich skutkach.
Gdyby próbować zastosować proponowaną przez
o
dwołującego tolerancję do jakichkolwiek przykładowych mebli objętych postępowaniem
prowadziłoby to całkowitego wypaczenia sensu określania ich wymiarów. W efekcie
z
amawiający mógłby otrzymać meble, które w ogóle nie odpowiadałyby jego potrzebom albo
nawet mogłyby nie zmieścić się typowych pomieszczeniach. Chociażby w załączniku nr 4
z
amawiający opisał 3 przykładowe meble:
1) DZ-T006996
Regał otwarty z 5 półkami – wys. 2,38 metra
2) DZ-T007115 Szafa ubraniowa
– wys. 2,19 metra
3) DZ-T006645 Aneks kuchenny
– szer.: 3,20 metra
Gdyby do tych wymiarów zastosować proponowaną przez wykonawcę tolerancję 5%
o
kazałoby się, że:
1) DZ-T006996
Regał otwarty 5 półkami – mógłby mieć wysokość od 1,917 m do aż 2,1
m (rozrzut aż 26 centymetrów wysokości);
2) DZ-T007115 Szafa ubraniowa
– wys. 2,19 metra– mogłaby mieć wysokość od 2,08 m
aż do 2,30 m (rozrzut aż 22 centymetrów);
3) DZ- T006645 Aneks kuchenny
– mógłby mieć szerokość od 3,04 m do aż 3,36 metra
(rozrzut aż 32 centymetry szerokości)
Sam Aneks byłby szerszy aż o ponad 30 cm i mógłby nie zmieścić się przy ścianie, na
której ma być ustawiony. Poszczególne meble mogłyby tak bardzo dobiegać od siebie,
że nie byłoby możliwe ich zestawianie w tym samym pomieszczeniu.
P
owyższe porównanie dotyczy tylko 3 przykładowych, dowolnie wybranych pozycji i ich
przykładowych wymiarów z ponad 550 sztuk mebli objętych postępowaniem. Idąc dalej,
o
dwołujący żąda ustalenia: „dla każdego produktu oraz składających się na nie
komponentów tolerancji wymiarów nie mniejszej niż +/- 5%”, czyli żądanie odwołującego
dotyczy nie tylko wymiarów podstawowych jak wysokość, szerokość i głębokość – ale także
np. szerokości siedzisk lub oparć, grubości pianek w siedziskach, wysokości nóg, grubości
b
latów czy nawet – uwaga – wymiaru fi nóżek okrągłych. Różnice wynoszące po
kilkadziesiąt centymetrów na najprostszych wymiarach każdego mebla potwierdzają,
że oczekiwanie odwołującego wprowadzenia aż 5% tolerancji jest w praktyce nierealne do
zastosowania. Dodatkowo zakres żądania procesowego odwołującego jest tak ogólny,
że nawet gdy zamawiający miał zamiar go uwzględnić, to w praktyce nie byłby w stanie tego
wykonywać. Trudno powyższe ocenić inaczej, jak dążenie odwołującego do takiego
ukształtowania zapisów OPZ, że w zasadzie odwołujący mógłby zaoferować zamawiającemu
mebel o dowolnych wymiarach i parametrach, jaki akurat o
dwołujący posiada w magazynie.
Odnosząc się do parametrów wysokości szaf i regałów biurowych – zostały one określone
w załącznikach 5A do 5P za pomocą symbolu OH – międzynarodowego standardu
określającego odległość między półkami wynoszący 327-390 mm (swobodne pomieszczenie
typo
wego biurowego segregatora). Ilość OH oznacza ilość standardowych poziomów, na
których mogą być położone segregatory, co jest podstawową determinantą wysokości
mebla.
Należy mieć na względzie, że taki sposób określania wysokości mebli biurowych,
tj. poprz
ez wskazanie ilości OH, czyli ilości standardowych poziomów, z których każdy
posiada typową uśrednioną wysokość, na której mieści się segregator biurowy, jest praktyką
powszechnie stosowaną przez wykonawców. Wymagania zamawiającego mieszczą się tym
samym w
typowych wymiarach i metodach określania wysokości mebli biurowych
występujących na runku. Konsekwencją zastosowania do opisu wysokości szaf i regałów
standardu OH oznacza, że całkowita wysokość szafy i regałów zawsze uzależniona jest od
ilości poziomów OH oraz innych elementów wykończeniowych stosowanych przez
producent
ów mebli (zastosowanych nóżek, grubości płyty meblowej między półkami,
grubości wieńców górnych i dolnych). Podane przez zamawiającego wysokości w meblach
opisanych przez standard OH
należy traktować jako przykładowe, wykonane na potrzeby
wizualizacji. Wym
iary te są wielkościami przeliczonymi przykładowo przez zamawiającego
z uwzględnieniem wysokości OH, grubości wieńców dolnych i górnych, grubości płyty
meblowej oraz wysokości nóżek. Dla zamawiającego istotne jest wyłącznie, aby wysokość
mebla odpowiadała standardowi OH i wynosiła określoną w OPZ ilość poziomów OH – co
wynika z określenia wymagań jako minimalnych. Na rynku istnieje wiele mebli różnych
producentów, które uznać można za zgodne z wyżej przedstawionym opisem mebla
w standardzie 5 OH (
dowód: wyciągi z przykładowych katalogów producentów mebli
biurowych,
oświadczenie dystrybutora mebli biurowych co do standardowych wymiarów,
oświadczenia dystrybutorów i producentów standardowych mebli o możliwości
dostosowywania wymiarów mebli standardowych, kopie umów wraz z opisem przedmiotu
zamówienia na dostarczenie mebli w latach 2017 oraz 2020 r.) – na okoliczność braku
ograniczenia konkurencji; określania na rynku wysokości mebli biurowych poprzez standard
OH, wyjaśnienia czym jest standard OH, przeciętności wymagań i opisu wysokości mebli
przez z
amawiającego poprzez standard OH, zgodności wymagań zamawiającego
z typowymi meblami dostępnymi na rynku; możliwości zaoferowania różnych mebli różnych
producentów.
Z kolei par
ametr głębokości szaf i regałów biurowych jest wystandaryzowany i ich wymiar
w przybliżeniu wynosi 42 cm dla szaf z półkami na segregatory. Większość szaf (różnych
producentów) kupowane w ostatnich latach przez zamawiającego posiadają wymiar zgodny
z powyższymi (dowód: wyciągi z przykładowych katalogów producentów mebli biurowych,
oświadczenie dystrybutora mebli biurowych co do standardowych wymiarów, oświadczenia
dystrybutorów i producentów standardowych mebli o możliwości dostosowywania wymiarów
mebli standardowych,
kopie umów wraz z opisem przedmiotu zamówienia na dostarczenie
mebli w latach 2017 oraz 2020 r.)
– na okoliczności braku ograniczenia konkurencji,
typowości opisu przedmiotu zamówienia; na okoliczności standardowych wymagań
Zamawiającego, na okoliczność posiadanego standardowego wyposażenia meblowego.
Wymiary dot. szerokości szaf i regałów są wystandaryzowane – wynoszą od 80 - 100 –
120 cm. Wymagania z
amawiającego nie odbiegają od typowych wymiarów producentów
mebli
. Szerokości szaf i regałów nie mogą podlegać żadnym tolerancjom ze względu na
konieczność dopasowania tych mebli do gabarytów pomieszczeń (dowód: wyciągi
z przykładowych katalogów producentów mebli biurowych, oświadczenie dystrybutora mebli
biurowych co
do standardowych wymiarów, oświadczenia dystrybutorów i producentów
sandrowych mebli o możliwości dostosowywania wymiarów mebli standardowych, kopie
umów wraz z opisem przedmiotu zamówienia na dostarczenie mebli w latach 2017 oraz
2020 r.)
– na okoliczności braku ograniczenia konkurencji, typowości opisu przedmiotu
zamówienia; zgodności wymagań zamawiającego z typowymi meblami dostępnymi na rynku,
możliwości zaoferowania różnych mebli różnych producentów.
Wymagane wymiary biurek i stolików są ustalane z użytkownikami pomieszczeń
i dostosowane do gabarytów przestrzennych. Wprowadzenie jakiejkolwiek tolerancji może
doprowadzić do braku możliwości ustawienia ich w wyznaczonym dla tych mebli miejscach.
Wymagana konstrukcja biurek jest już od lat stosowana u zamawiającego. Jest to
najprostsze i jednocześnie stabilne rozwiązanie techniczne, mogące być wykonane przez
wielu producentów branży meblowej. Zamawiający musi mieć zapewnioną możliwość
zestawiania (łączenia) biurek nowych i istniejących – np. parami po przeciwnych stronach,
albo w innych układach. Takie rozwiązanie pracy biurowej jest typowe i nie wynika ze
szczególnych preferencji zamawiającego (dowód: kopie umów wraz z opisem przedmiotu
zamówienia na dostarczenie mebli w latach 2017 oraz 2020 r.) – na okoliczność
posiadanego wyposażenia meblowego, konieczności zapewnienia spójności i tożsamości
wyposażenia; możliwości realizacji zamówienia o takich parametrach przez różnych
wykonawców; braku naruszenie konkurencyjności.
W przypadku siedzisk o wymaganym kszt
ałcie i wymiarach znajdują się już
w pomieszczeniach z
amawiającego. Za zamówieniem takich samych wzorów przemawiają
zatem ch
ociażby względy estetyczne i funkcjonalne. Wymagania takiego stylu, kształtu
i w takich wymiarach jest podyktowane skrupulatnie przeanalizowanymi potrzebami
z
amawiającego, których efektem jest ujednolicenie i stosowana od lat unifikacja sprzętu
i wyposażenia meblowego. Prawem Zamawiającego jest wymaganie dokładnie takich
parametrów, które wynikają z warunków eksploatacji istniejących w siedzibie zamawiającego
(
dowód: kopie umów wraz z opisem przedmiotu zamówienia na dostarczenie mebli w latach
2017 oraz 2020 r.)
– na okoliczność posiadanego wyposażenia meblowego, konieczności
zapewnienia spójności i tożsamości wyposażenia; możliwości realizacji zamówienia o takich
parametrach przez różnych wykonawców, braku naruszenie konkurencyjności.
Reasumując argumenty opisane powyżej, standaryzacja wyposażenia i unifikacja,
polegająca na dokonywaniu kolejnych zakupów w takim samym stylu i w takiej samej jakości
pozwala z
amawiającemu na dokonywania roszad, przemeblowań, przesunięć między
pomieszczeniami i uzupełnianie brakujących w różnych pokojach mebli według jego potrzeb.
Zunifikowane znane w swej konstrukcji i złożoności meble są łatwe w eksploatacji, renowacji
i konserwacji. W przypadku awarii pogwarancyjn
ej wewnętrzna pracownicza grupa
konserwująca i naprawiająca meble wykorzystuje podzespoły i inne elementy konstrukcyjne
zepsutych szaf, regałów, krzeseł czy foteli, dzięki którym kolejna awaria usuwana jest we
własnym zakresie bez dodatkowych kosztów dla zamawiającego.
Zarzut nr 2b.
Zamawiający wyjaśnia, że w zakresie parametrów opisanych w SWZ mieszczą się trzy
grubości typowych płyt meblowych tj. 12 mm, 16mm oraz 18mm. Dodatkowo zamawiający,
określając załącznik nr 3 mianem „minimalnych wymagań” dopuszcza również plecy z płyty
o grubości 22mm, 25mm oraz 28mm, które także występują powszechnie na rynku. Nie jest
prawdą, jak twierdzi odwołujący, że plecy wykonane z płyt o grubości 12 – 18 należą do
rzadkości – takie rozwiązania oferuje liczne grono wykonawców (dowód: wyciągi
z przykładowych katalogów producentów mebli biurowych, oświadczenie dystrybutora mebli
biurowych co do stan
dardowych wymiarów płyt meblowych stosowanych jako plecy
szaf/re
gałów) – na okoliczności braku ograniczenia konkurencji, typowości opisu przedmiotu
zamówienia; zgodności wymagań zamawiającego z typowymi meblami dostępnymi na rynku;
możliwości zaoferowania różnych mebli różnych producentów.
Z powyższego wynika, że żądanie odwołującego, aby żądać płyt o grubości 8 – 10 mm
jako wymagania bezwzględnego prowadzi do realnego zawężenia dostępnych rozwiązań
i d
opiero takie wymogi mogłyby realnie godzić w konkurencję i nadmiernie ograniczać
możliwe do zaoferowania rozwiązania. Z 6 dostępnych wariantów płyt, z których mogą być
wykonane plecy szaf i regałów zgodnie z wymaganiami zamawiającego, odwołujący żąda
ograniczenia dostępnych wariantów do 2, tj. płyt 8 mm lub 10 mm. W sytuacji pandemicznej,
w sytuacji, gdy na rynku powszech
ne stają się utrudnienia z dostępem do materiałów
montażowych i podzespołów, wymaganie płyty zasugerowanej przez odwołującego
tj
. o grubości w zakresie 8-10mm byłoby nie tylko znacznym zawężeniem możliwych do
zaoferowania produktów (oraz zawężeniem kręgu wykonawców), jak również ogromnym
utrudnieniem, mogącym nawet zagrozić realizacji całego zamówienia. Odwołujący
w uzasad
nieniu do zarzutu powołuje rzekome standardy w rozwiązaniach w tym zakresie
wymieniając płyty o grubości 8-10mm. Tymczasem sam odwołujący na swojej stronie
internetowej w zakładce „Płyty laminowane” przedstawia w swojej standardowej ofercie płyty
laminowan
e o grubości 10,16,18,22,25,28mm. Zatem z 6 tam wymienionych grubości płyt,
aż 5 mieści się w wymaganiach zamawiającego (dowód: kopia oferty ze strony internetowej
o
dwołującego) – na okoliczności braku ograniczenia konkurencji, typowości opisu
przedmiotu zamówienia; zgodności wymagań zamawiającego z typowymi meblami
dostępnymi na rynku; możliwości zaoferowania różnych mebli różnych producentów.
Trudno zatem odczytać intencję odwołującego inaczej, jak tylko zamiar takiego
dostosowania wymagań OPZ do potrzeb odwołującego, aby mógł on zaoferować dowolny
towar, który akurat zalega na jego magazynie.
Odnosząc się do uzasadnionych potrzeb zamawiającego w określeniu wymagań
minimalnych, wskazać należy, że zamawiający, przygotowując opis przedmiotu zamówienia
bazował na meblach już wcześniej kupowanych o sprawdzonych empirycznie parametrach
konstrukcji. Wszystkie meble nabyte wciągu ostatnich lat posiadają plecy o standardowej
grubości płyty tj. 18 mm. Meble są bezpieczne w użytkowaniu, stabilne i trwałe, jak
i powszechnie były oferowane na rynku (dowód: kopie umów wraz z opisem przedmiotu
zamówienia na dostarczenie mebli w latach 2017 oraz 2020 r.) - na okoliczność posiadanego
wypos
ażenia meblowego, możliwości realizacji zamówienia o takich parametrach przez
różnych wykonawców; braku naruszenia konkurencyjności, uzasadnienia obiektywnych
potrzeb zamawiającego.
Wcześniej dokonywane przez zamawiającego zakupy wskazują, że to właśnie płyta
o grubości 18 mm jest najbardziej powszechną i dostępną na rynku płytą, która z pewnością
może posłużyć do produkcji mebli w każdej fabryce – a jak wskazano wyżej w pkt 5.1.4.
dostępna jest także w standardowej ofercie odwołującego. Skoro patrząc tylko na samą
ofertę odwołującego, zamawiający dopuszcza w opisie przedmiotu zamówienia większość
rozwiązań (grubości płyt), które odwołujący oferuje na rynku trudno mówić w tym zakresie
o naruszeniu konkurencji.
Izba
ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 528 ustawy Pzp.
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia nie przekracza kwot określonych
w przepisach wydanych na podstawie art. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowanego możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 505 ust. 1
ustawy Pzp
, co uprawniało go do złożenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron,
złożone w pismach procesowych, jak też podczas rozprawy Izba stwierdziła, iż
odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W związku z wycofaniem, na posiedzeniu, zarzutów odwołania opisanych pod nr 3 i 4
odwołania, Izba postanowiła o umorzeniu postępowania odwoławczego w zakresie zarzutów
opisanym pod nr 3 i 4 odwołania, na podstawie art. 568 pkt 1 ustawy Pzp.
Izba dopuściła dowody złożone przez zamawiającego wskazując, iż potwierdzają one
okoliczności, na które zostały powołane.
W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej zarzuty odwołującego są bezzasadne. Izba
w całości podziela argumentację zamawiającego, uznając ją za własną.
Zgodnie z przepisem art. 516 ust. 1 pkt 10) ustawy Pzp, o
dwołanie zawiera wskazanie
okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających wniesienie odwołania oraz dowodów
na poparcie przytoczonych okoliczności. Przepis art. 534 ust. 1 ustawy Pzp stanowi, iż strony
i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody dla
stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, a zgodnie z przepisem art. 535
ustawy Pzp, dowo
dy na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej,
strony i uczestnicy postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia
rozprawy.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że odwołujący nie udźwignął ciężaru dowodowego
w zakresie
potwierdzenia okoliczności, z których wywodzi określone skutki prawne odnośnie
zarzutów postawionych w odwołaniu.
Wskazać bowiem należy, iż odwołujący poza pisemnym uzasadnieniem w odwołaniu oraz
uzupełnionym na rozprawie ustnym stanowiskiem w sprawie, nie powołał żadnego dowodu,
który mógłby potwierdzać zasadność stawianych zarzutów. A to na odwołującym, który
wywodzi określone skutki prawne spoczywa obowiązek powołania się na wskazane przez
siebie
dowody, które powinny bezwzględnie potwierdzać zasadność podniesionych
zarzutów. Brak przeprowadzenia odpowiedniego postępowania dowodowego musi
prowadzić do stwierdzenia, że zarzuty odwołania nie zostały w sposób dostateczny
wykazane, a co za tym idzie, w konsekwencji
statuowało prawo do stwierdzenia
o
bezzasadności odwołania. Podkreślić również należy, że podnoszone przez odwołującego
zarzuty w zakresie naruszenia zasad uczciwej konkurencji
nie znajdują swojego
uzasadnienia, albowiem sam
odwołujący wskazuje, cyt. „(…) utrudniają to istotnie, rodząc
jednocześnie poważne problemy realizacyjne w razie udzielenia zamówienia”. Utrudnienia
realizacyjne nie stanowią podstawy do stwierdzenia niezachowania przez zamawiającego
zasady uczciwej konkurencji,
gdyż odwołujący, jak sam wskazał może zrealizować
przedmiotowe zamówienie, jednakże musi dołożyć „większych” starań, w celu jego
zrealizowania, co n
ie wyklucza go z udziału w tym postępowaniu.
Podważanie i kwestionowanie bogatego materiału dowodowego powołanego przez
zamawiającego nie stanowi jeszcze o prawidłowości stawianych zarzutów.
Odnosząc się zaś do poszczególnych zarzutów odwołania, stwierdzić należało,
co następuje.
Zarzut nr 1. O
dwołujący kwestionuje postanowienia SWZ w zakresie zatrzymania próbek
przez
zamawiającego, po przeprowadzonym postępowaniu, które mają być (zgodnie z SWZ)
załącznikiem do umowy, żądając nakazania zamawiającemu dokonania zapłaty za
przekazane próbki.
Zgodnie z art. 77 ust. 2 ustawy Pzp, z
amawiający zwraca wykonawcy, którego oferta
została wybrana jako najkorzystniejsza, na jego wniosek, złożone przez niego plany,
projekty, rysunki, modele, p
róbki, wzory, programy komputerowe oraz inne podobne
materiały, o ile nie stanowią one załączników do umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Przepis art. 73 ust. 1 ustawy Pzp
, stanowi natomiast, że oferty, opinie biegłych,
oświadczenia, informacja z zebrania z wykonawcami, zawiadomienia, wnioski, dowód
przekazania ogłoszenia Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej, inne dokumenty i informacje
składane przez zamawiającego i wykonawców oraz umowa w sprawie zamówienia
publicznego stanowią załączniki do protokołu postępowania.
Skoro zatem umowa w sprawie zamówienia publicznego stanowi załącznik do protokołu
postępowania, a zamawiający w przedmiotowym postępowaniu wskazał, że przedłożone
przez wykonawcę, którego oferta została wybrana, próbki stanowią załącznik do umowy,
to oczywistym i
zgodnym z prawem jest czynność zamawiającego, który przedstawia takie
żądanie. Izba nie widzi bowiem przeszkód, aby wykonawca składający w postępowaniu
swoją ofertę, przewidział koszt przekazanych próbek z cenie oferty, tym bardziej,
że próbkami są zaledwie trzy (3) meble z zamawianych ok. 550 sztuk. W okolicznościach
przedmiotowej sprawy nie ma
również mowy o standardowym ryzyku związanym
z prowadzoną działalnością gospodarczą, gdyż w przypadku wygrania postępowania
i wliczenia
wartości próbek w cenę oferty, wykonawca de facto otrzyma za nie
wynagrodzenie
, a w przypadku nie wygrania postępowania, próbki mogą mu być zwrócone.
Izba nie widzi zatem w działaniach zamawiającego naruszenia przepisów wskazywanych
przez
odwołującego. Dlatego też zarzut ten Izba uznała za bezzasadny.
Zarzut nr 2a. O
dwołujący kwestionuje postanowienia SWZ, które w Jego ocenie naruszają
zasadę uczciwej konkurencji, przez brak podania przez zamawiającego tolerancji
w wymiarach zam
awianych produktów, żądając w zakresie wszystkich towarów
wprowadzenia tolerancji nie mniejszej niż +/- 5% w stosunku do wartości wskazanych
w SWZ.
Zdaniem
Krajowej Izby Odwoławczej, brak jest podstaw do uznania takiego zarzutu
i zw
iązanego z nim żądania za zasadne, gdyż powszechnie wiadomym jest, że producenci
mebli (którym jest również odwołujący) w swoim portfolio posiadają asortyment, którym
reklamują się w dostępnych dla siebie mediach, a który to asortyment, a w szczególności
jego wymiary są podawane jako wzorcowe. Jak wynika z dowodów złożonych przez
zamawiającego, większość, jak nie każdy z liczących się producentów, jest w stanie
dostosować zamówienie do wymagań danego kontraktu (umowy). Czynność taka wynika
bowiem z dostosowania maszyn i
urządzeń wycinających materiał, z którego ma być
wykonany produkt finalny. Nadto
wskazać należy, iż określone przez zamawiającego
parametry zamawianych towarów, uzasadniają bieżące potrzeby zamawiającego
warunkowane
bieżącymi zasobami lokalowymi. Dlatego też trudno jest wymagać, aby
przedmio
t oferty nie mógł być wykorzystany przez zamawiającego w celach przez niego
zakładanych, a jedynie został dostosowany do możliwych zasobów produkcyjnych
odwołującego. Dlatego też zarzut ten Izba uznała za bezzasadny.
Zarzut nr 2b. O
dwołujący kwestionuje wymóg zamawiającego postawiony w SWZ
dotyczący wymogu, aby plecy mebli były wykonane z płyt o grubości 12-18 mm, żądając
dopuszczenia przez
zamawiającego towarów z plecami wykonanymi z płyt o grubości 8-10
mm.
Ze stanowiskiem
odwołującego nie sposób się zgodzić, gdyż jak to wynika z dowodów
przedłożonych przez zamawiającego, sam odwołujący posiada w swoich zasobach (o czym
informuje na swojej stronie internetowej
) płyty o wymaganych przez zamawiającego
grubościach. Okoliczność, iż być może odwołujący ma większe doświadczenie w innych
grubościach płyt, nie może przesądzać o zasadności stawianego zarzutu. Zamawiający,
w ramach postępowania dowodowego wykazał, że na rynku są inni producenci mebli, którzy
oferują płyty o grubościach wymaganych przez zamawiającego. Izba nie stwierdziła również
i w tym przypadku, że zamawiający ograniczył konkurencję w postępowaniu, stawiając
określone wymogi w zakresie przedmiotu zamówienia. Dlatego też zarzut ten Izba uznała za
bezzasadny.
Bi
orąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji.
O kos
ztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 575
ustawy Pzp
oraz § 8 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020
r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
ora
z wysokości i sposobu pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz.
2437).
Przewodniczący:
…………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 561/22, KIO 563/22, KIO 573/22, KIO 574/22, KIO 575/22, KIO 577/22, KIO 579/22, KIO 581/22, KIO 587/22, KIO 589/22 z dnia 2022-05-16
- Sygn. akt KIO 1104/22 z dnia 2022-05-13
- Sygn. akt KIO 1006/22, KIO 991/22 z dnia 2022-05-09
- Sygn. akt KIO 971/22 z dnia 2022-04-25
- Sygn. akt KIO 835/22, KIO 846/22 z dnia 2022-04-15