rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-01-24
rok: 2021
data dokumentu: 2022-01-24
rok: 2021
sygnatury akt.:
KIO 3781/21
KIO 3781/21
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 stycznia 2022 r.
w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 grudnia 2021 r. przez
wykonawcę TRANSPRZĘT Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Zabłtoce w postępowaniu
prowadzonym przez
Gminę Lesko
przy udziale wykonawcy Leskie
Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z siedzibą
w Lesku
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego w sprawie o sygn.
akt: KIO 3781
/21 po stronie Zamawiającego
w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 grudnia 2021 r. przez
wykonawcę TRANSPRZĘT Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w Zabłtoce w postępowaniu
prowadzonym przez
Gminę Lesko
przy udziale wykonawcy Leskie
Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z siedzibą
w Lesku
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego w sprawie o sygn.
akt: KIO 3781
/21 po stronie Zamawiającego
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu zawartego w punkcie 2. petitum odwołania
i
nakazuje
Zamawiającemu
unieważnienie
czynności
wyboru
oferty
najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym odrzucenie
oferty wykonawcy
Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z siedzibą w Lesku
na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Prawo zamówień publicznych.
2.
Oddala odwołanie w pozostałym zakresie.
3.
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego i:
.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem
wpisu od odwołania;
3
.2. zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie:
jedenaście tysięcy sto złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 z późń. zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 3781/21
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Gmina Lesko [dalej „Zamawiający”] prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia w trybie podstawowym, o którym mowa w art. 275 pkt 1 ustawy Pzp
na
odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych na terenie Gminy Lesko
(znak postępowania: PIK.271.1.19.2021).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
w dniu 30 listopada 2021 r. pod numerem 2021/BZP 00292735/01.
W dniu 28 grudnia 2021 r. wykonawca
TRANSPRZĘT Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą
w Zabłotce [dalej „Odwołujący”] wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 114, 116 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt. 2) lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.
, który nie spełnia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie posiadania wpisu do rejestru działalności regulowanej
adekwatnego do
przedmiotu zamówienia;
2. art. 114, 116 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.
, który nie spełnia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów w zakresie
wymaganym w dokumentach zamówienia;
3. art. 116 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt. 2) lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.
, który nie spełnia warunków udziału w postępowaniu
w zakresie posiadania bazy magazynowo-transportowej;
4. art. 226 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.
, którego
oferta została złożona w warunkach nieuczciwej konkurencji;
5. art. 226 ust. 1) pkt 8) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty LPK Sp. z o.o.
mimo, iż zawiera rażąco niską cenę, ewentualnie naruszenie art. 224 poprzez zaniechanie
wezwania LPK Sp. z o.o. do wyjaśnień w zakresie ceny zaoferowanej w postępowaniu.
Odwołujący wskazał, że powyższe naruszenia skutkują udzieleniem zamówienia
wykonawcy, który nie został wybrany zgodnie z przepisami Pzp, co narusza art. 17 ustawy
Pzp a t
akże art. 16 ust. 1 i 2 zgodnie z którym Zamawiający prowadzi postępowanie
z zachowaniem zasady transparentności (przejrzystości) oraz zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji.
Wobec w
w. zarzutów Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i:
1) nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty LPK Sp. z o.o.;
2) nakazanie Zamawiającemu odrzucenie oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.;
3) zasądzenie kosztów postępowania na rzecz Odwołującego wg norm przypisanych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał na wymogi Zamawiającego
dotyczące warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w rozdziale 6 pkt 6.1.2 lit. a
oraz c, 6.1.4 lit. b.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający nie wymagał żadnych środków dowodowych
na
potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu (mimo, że poprzednie
postępowanie wykazało, że wykonawca LPK Sp. z o.o. złożył nieprawdziwe oświadczenie
i informacje o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, co zostało dopiero
zweryfikowane
w postępowaniu odwoławczym KIO 2264/21- zakończonym wyrokiem
nakazującym odrzucenie oferty LPK Sp. z o.o.). W związku z tym brak jest w dokumentach
zamówienia odpowiednich zaświadczeń i kopii decyzji, co jest regułą w tego typu
postępowaniach.
W zakresie
zarzutu, o którym mowa w punkcie 1. petitum odwołania Odwołujący
wskazał na rodzaje odpadów objęte przedmiotem niniejszego zamówienia. Wskazał, że wpis
do rejestru działalności regulowanej, którym legitymuje się wykonawca nie obejmuje
odpadów o kodach 20 03 01, które stanowią przeważającą masę odpadów, które będą
podlegać odbiorowi. Oświadczenie to zostało złożone 27 lipca 2021 r. w postępowaniu na
odbiór odpadów komunalnych z terenu Gminy Lesko w 2021 r. jako jedyne, z którego miałby
wynikać spełnianie warunku udziału w postępowaniu. Z najlepszej wiedzy Odwołującego
wynika, że wpis nie został nigdy uzupełniany o kody 20 03 01. Należy uznać, że
Zamawiający wprowadzając tego typu warunek udziału w postępowaniach, wielokrotnie
w opisie warunku nie wymieniają wprost kodów odpadów, których wpis lub zezwolenie ma
dotyczyć, niemniej jednak, Krajowa Izba Odwoławcza konsekwentnie stoi na stanowisku, iż
w takim przypadku wpis/zezwolenie powinny obejmować wszystkie odpady (kody) objęte
przedmiotem zamówienia (wyrok KIO sygn. akt 1525/13 oraz KIO 1456/13). W innym
przypadku wymóg ten, weryfikujący możliwość wykonywania działalności objętej
zamówieniem nie miałby sensu.
Odnośnie zarzutu zawartego w punkcie 2. petitum odwołania Odwołujący podał, że
zbieranie odpadów jest działalnością, która wymaga zezwolenia. Wydaje je organ właściwy
dla miejsca prowadzenia działalności polegającej na zbieraniu odpadów. Zgodnie z wpisem
w bazie danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami (tzw. BDO)
miejscami prowadzenia d
ziałalności przez LPK Sp. z o.o. są: ul. Przemysłowa 1, Lesko ul.
Przemysłowa 7, Lesko, Plac Puławskiego, Lesko.
W przypadku prowadzenia działalności na terenie gminy Lesko organem właściwym
jest Starosta Leski (art. 41 ust. 3 pkt. 2) ustawy o odpadach. Z informacji uzyskanych przez
Odwołującego wynika, że Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. nie posiada
żadnego zezwolenia na zbieranie odpadów komunalnych na terenie starostwa leskiego.
Powyższe zgodnie z dodatkowymi wyjaśnieniami organu wynika z okoliczności, że
zaniechano procedowania uzyskania decyzji w zakresie zbierania odpadów dla spółki Leskie
Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z uwagi na to, że Gmina Lesko jest zwolniona
z uzyskiwania takiego zezwolenia na podstawie art. 45 ust. 1 pkt. 11) ustawy o odpadach.
Prawdopodobnie przyjęto, że działalność wymagająca zezwolenia na zbieranie nie będzie
prowadzona przez spółkę komunalną, ale przez Gminę we własnym zakresie.
Niemniej jednak warunki postępowania w sprawie udzielenia zamówienia
publi
cznego, jednoznacznie wymagają, aby każdy wykonawca składający ofertę w przetargu
posiadał aktualne zezwolenie obejmujące prowadzenie działalności w zakresie zbierania
odpadów, zgodnie z wymogami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U.
z
2021 r. poz. 797 z późn. zm.) lub równoważne, w zakresie obejmującym przedmiot
zamówienia, tj. ze wskazaniem kodu odpadów obejmującym minimum przedmiot
zamówienia.
Przedstawiony przez Odwołującego dowód jednoznacznie potwierdza że na dzień
składania ofert LPK Sp. z o.o. nie posiadało takiego zezwolenia. Jednocześnie Odwołujący
wskazał, że Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. jest odrębną od gminy osobą
prawną, a w związku z tym nie jest żadnym z podmiotów określonych w art. 45 ust. 1 pkt. 11)
ustawy o odpadach. W szczególności LPK Sp. z o.o. nie jest gminą, nie jest związkiem
metropolitarnym, urzędem wójta, gminną jednostką budżetową ani zakładem budżetowym
an
i urzędem obsługującym związek metropolitarny.
Po drugie, zwolnienie podmiotowe dot. samodzielnego prowadzenia przez gminę
PSZOK mogłoby dotyczyć jedynie odpadów zbieranych w PSZOK-ach. Natomiast jako
warunek udziału w postępowaniu jest posiadanie zezwolenia na zbieranie odpadów
wskazującego kod odpadów obejmujący minimum przedmiot zamówienia, to jest również np.
odpady 20 03 01-
zmieszane odpady komunalne, które nie mogą być zbierane w punktach
selektywnej zbiórki odpadów.
Po trzecie, zgodnie z jednolitym orzecznictwem KIO posiadane zezwolenia
i uprawnienia do wykonywania działalności regulowanej są nieprzenoszalne np. KIO
1456/13.
Odwołujący wskazał również, że uzyskanie zezwolenia na zbieranie obejmującego
wszystkie kody odpadów objęte zamówieniem to koszt około 250 000 - 500 000 złotych.
Wymagane jest posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości, zorganizowanie budynków,
zabezpieczenie gruntu, zabezpieczenie ppoż ze wszystkimi wymogami formalnymi
(sporządzenie operatu ppoż, wdrożenie warunków ochrony przeciwpożarowej określonej
operator przeciwpożarowym), założenie i utrzymywanie całodobowego monitoringu,
wniesienie i utrzymywanie bardzo wysokiego zabezpieczenia
– art. 48a ustawy o odpadach,
przeprowadzenia czasochłonnej i kosztochłonnej procedury. Wskazujemy, że wymogi SWZ
nie zostały zaskarżone przez żadnego z wykonawców, są ostateczne i wiążące wykonawców
i Zamawiającego w postępowaniu.
Odnośnie zarzutu zawartego w punkcie 3. petitum odwołania Odwołujący wskazał, że
dla magazynowania odpadów niezbędne jest posiadanie zezwolenia na zbieranie odpadów.
Skoro LPK Sp. z o.o. nie posiada takiego zezwolenia, to baza magazynowo-transportowa nie
może spełniać wymogów Ministra Środowiska, bowiem w ogóle nie jest bazą magazynową.
Jednocześnie należy zauważyć, że każdy podmiot dysponujący bazą powinien posiadać
własne zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów. Zezwolenie
na zbieranie nie jest przypisane do miejsca ale z nim związane (np. wykonując działalność
objętą zezwoleniem można zmienić miejsce wykonywania działalności, po przeprowadzeniu
odpowiedni
ej procedury). Odwołujący wskazał, że zorganizowanie bazy magazynowo-
transportowej na której będzie możliwe magazynowanie odpadów to koszt około 250 000-
500 000 złotych. Wymagane jest posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości,
zorganizowanie budynków, zabezpieczenie gruntu, zabezpieczenie ppoż ze wszystkimi
wymogami formalnymi (sporządzenie operatu ppoż, wdrożenie warunków ochrony
przeciwpożarowej określonej operator przeciwpożarowym), założenie i utrzymywanie
całodobowego monitoringu, wniesienie i utrzymywanie bardzo wysokiego zabezpieczenia –
art. 48a ustawy o odpadach. Oznacza to, że warunek postawiony w SWZ w sposób
jednoznaczny zawęża grono wykonawców mogących ubiegać się o udzielenie zamówienia
do wykonawców posiadających bazę magazynowo- transportową obejmującą upoważnienie
do prowadzenia na niej magazynowania odpadów. Pomijanie tego w stosunku do jednego z
wykonawców jest nierównym traktowaniem wykonawców w postępowaniu. W rezultacie nie
można uznać, że LPK sp. z o.o. wykazała w sposób prawidłowy (zgodny z treścią wymagań
SWZ) posiadanego doświadczenia. Zamawiający zobowiązany był do skierowania do LPK
sp. z o.o. wniosku o udzielenie przez LPK sp. z o.o. wyjaśnień w powyższym zakresie – wraz
z żądaniem przedłożenia stosownych referencji. Brak tego rodzaju działania stanowi
naruszenie wskazanych w petitum przepisów.
W przedmiocie zarzutu, o którym mowa w punkcie 4. petitum odwołania Odwołujący
wskazał, że Zamawiający, w każdym z kolejnych organizowanych przez siebie przetargów
faworyzuje Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Lesku, które jest spółką prawa
handlowego, w której 100% udziałów posiada Zamawiający (vide wyrok KIO 849/21, wyrok
KIO 2264/21). LPK Sp. z o.o. jest
spółką gminną, która zajmuje się dostarczaniem wody,
odbiorem ścieków istniejących kanalizacji na terenie miasta, prowadzi działalność z zakresu
gospodarki odpadami, usługi w zakresie wywozu nieczystości płynnych, ciśnieniowego mycia
i czyszczenia kanaliza
cji, obsługuje 4 kotłownie centralnego ogrzewania, odpowiada za
utrzymanie czystości i zieleni, oraz zimowe utrzymanie miasta, sprawuje zarząd nad lokalami
mieszkalnymi i użytkowymi, dworcem PKS, szaletami miejskimi, domem pogrzebowym,
cmentarzem komunalny
m. LPK Sp. z o.o. prowadzi działalność gospodarczą na terenie
gminy Lesko oraz gmin ościennych. Od kilku lat, na terenie gminy Lesko o usługę odbioru
i zagospodarowania odpadów komunalnych stara się konkurować Transprzęt Sp. z o.o.
Rokrocznie warunki prze
targu są sformułowane w ten sposób, aby preferować LPK
Sp. z o.o. (np. Wyrok KIO 849/21). Dodatkowo, przy ustalonych przez siebie warunkach,
mimo tego, że gminna spółka nie jest w stanie im sprostać, Gmina Lesko (Zamawiający)
dokonuje wyboru oferty preferowanego przez siebie wykonawcy (vide Wyrok KIO 2264/21),
na podstawie nieprawdziwych oświadczeń składanych w postępowaniu. Również
w przedmiotowym postępowaniu LPK Sp. z o.o. złożyło nieprawdziwe oświadczenie, że
spełnia warunki udziału w postępowaniu oraz „że wszystkie informacje podane
w powyższych oświadczeniach są aktualne i zgodne z prawdą.” – Formularz załącznik nr 5
do SWZ. Powyższe, z uwagi na powtarzalność tej okoliczności (składania nieprawdziwych
zapewnień w postępowaniach ws. udzielenia zamówienia publicznego), nie można uznać za
pomyłkę, ale celowe działanie w celu uzyskania zamówienia publicznego. Odwołujący
przywołał art. 3 ust. 2 uznk. Uzasadniał, że jeżeli wykonawca, który jest profesjonalistą,
składa notorycznie w postępowaniach w sprawie udzielenia zamówienia publicznego
nieprawdziwe informacje w postępowaniu na temat spełniania stawianych przez
Zamawiających warunków udziału w postępowaniu, to taką okoliczność należy uznać za
nieuczciwe zachwalanie. Stanowi bowiem przypisywanie sobie cec
h, których się nie posiada,
celem nieuczciwej eliminacji z rynku innych przedsiębiorców. Tym samym przedsiębiorcom
działającym zgodnie regułami postepowania ws. zamówienia publicznymi oraz na podstawie
szeregu szczegółowych wymagań określonych Prawem Ochrony Środowiska, utrudnia się
do niego dostęp. Jest to jednocześnie działanie niezgodne z prawem i sprzeczne z dobrymi
obyczajami. Przywołał wyrok KIO w sprawie sygn. akt 803/19.
W zakresie zarzutu, o którym mowa w punkcie 5. petitum odwołania Odwołujący
wskazał, że w art. 224 ust. 2 ustawy Pzp wskazane jest obligatoryjne wezwanie wykonawcy
do wyjaśnień. Porównanie ofert złożonych w postępowaniu wskazuje, że cena oferty LPK
Sp. z o.o. jest rażąco niska. Wskazał, że w sprawie mogło dojść do udostępnienia LPK
Sp. z o.o. przez gminę (Zamawiającego) pewnego majątku gminy do realizacji zadania.
Mogło również dojść również do finansowania działalności obejmującej gospodarkę
odpada
mi z działalności z majątku LPK Sp. z o.o. służącemu finansowaniu innego rodzaju
usług (tzw. subsydiowane skrośne). Na przykład postępowanie w sprawie KIO 2264/21
ujawniło, że miejsce mycia i dezynfekcji pojazdów znajduje się w zakładzie LPK
odpowiedzialny
m za gospodarkę wodno-ściekową w gminie. Odwołujący wskazał, że w jego
ocenie brak jest możliwości wykonania z zyskiem zamówienia za kwotę zaoferowaną przez
LPK Sp. z o.o. nawet mając na względzie dzisiejsze cen paliwa (trasy to 50 km w mieście
Lesko i 200
km w gminie + kurs do ZUO Krosno 60 km w jedną stronę) oraz wzrost kosztów
BHP z uwagi na COVID.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 19 listopada 2022 r. wniósł
o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kosztów
postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa poniesionych przez ustanowionego
pełnomocnika wg przedłożonego na rozprawie spisu kosztów.
Odnosząc się do zarzutów zawartych w punkcie 1. i 2. petitum odwołania
Zamawiający wskazał, że zarzuty Odwołującego są chybione. Uzasadniał, że jak wynika
z SWZ
podmioty składające ofertę nie były zobowiązane do przedkładania wraz
z formularzem ofertowym jakichkolwiek dokumentów, które potwierdzałyby posiadanie
wymaganych zezwoleń, a jedynie zobowiązani byli do wypełnienia i przedłożenia Załącznika
nr 4 do SWZ
— „Oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia”. Każdy z Oferentów —
zarówno LPK Sp. z o.o., jak również sam odwołujący przedłożyli w/w oświadczenia. Aktualne
sugerowanie przez Odwołującego, iż niewymaganie przez Zamawiającego „środków
dowodowych” było niewłaściwe jest formułowane wyłącznie na cele niniejszego odwołania
i dąży do przedłużenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Zamawiający podniósł, że z dokumentów przedłożonych przez przystępującego do
postępowania - LPK Sp. z o.o. wprost wynika, iż podmiot ten spełnia wszystkie wskazane
w SWZ warunki. Zgodnie z decyzją Starosty Leskiego z dnia 13 sierpnia 2013 r., znak
OS.6233.3.2013 uzupełnionej dodatkowo decyzją Starosty Leskiego z dnia 14 września
2018 r., znak GN.ll.6233.1.2018 Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Lesku
otrzymało zezwolenie na zbieranie i transport odpadów, w tym o kodzie 20 03 01, co wynika
wprost z Tabeli nr 1. W 2018 r. decyzja ta została zmieniona poprzez rozszerzenie listy
odpadów objętych zbieraniem - zatem nigdy nie miało miejsca jakiekolwiek jej ograniczenie
lub uchylenie (szczególnie w zakresie Tabeli nr 1). W myśl pkt. III decyzji z dnia 13 sierpnia
2013 r. zezwolenie obowiązuje do dnia 12 sierpnia 2023 r. wobec czego uznać należy, iż
obowiązuje ono przez cały okres którego dotyczy zamówienie, tj. do dnia 31 grudnia 2022 r.
Odnośnie zarzutu wskazanego w punkcie 3. petitum odwołania Zamawiający
podniósł, że twierdzenia odwołującego polegające na rzekomym braku po stronie LPK Sp.
z o.o. w Lesku bazy magazynowo-
transportowej wyposażonej w miejsce do mycia
i dezynfekcji pojazdów jest nietrafiony bowiem Zamawiający z urzędu posiada wiedzę na
temat zasobów LPK Sp. z o.o. w Lesku w zakresie bazy z miejscem do mycia pojazdów.
W przeszłości, LPK Sp. z o.o. uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności polegającej
na odbiorze i zbieraniu odpadów, gdzie we wniosku wskazano, iż mycie i dezynfekcja
pojazdów będzie się odbywała na terenie oczyszczalni ścieków w Lesku, której LPK Sp.
z o.o. jest właścicielem. Gmina, dokonywała kontroli z zakresu wykonywania przez LPK Sp.
z o.o. zadań w ramach odbioru odpadów komunalnych i z informacji pozyskanych w trakcie
kontroli potwierdzone zostało, iż wykonawca posiada prawidłowo wyposażoną bazę.
W przedmiocie zarzutu zawartego w punkcie 4. petitum
odwołania Zamawiający
wskazał, że faktem jest, iż każdego roku przez Zamawiającego przeprowadzany jest
przetarg na odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych na terenie Gminy,
jednakże w żadnym z postępowań nie dochodziło do faworyzowania któregokolwiek z
oferentów. Wprost przeciwnie, niejednokrotnie dochodziło do sytuacji, w których Transprzęt
Sp. z o.o. odwołując się od postępowań o udzielenie zamówienia starała się w taki sposób
wpływać na SWZ by żaden z pomniejszych (w tym lokalnych) przedsiębiorców nie był w
stanie wziąć udziału w przetargu, np. poprzez postulowanie wprowadzenia wymagania
posiadania przez przedsiębiorcę pojazdów niewymaganych przepisami lub posiadania
doświadczenia które dla nowopowstałych przedsiębiorców lub przedsiębiorców działających
na mniejszą skalę niż odwołujący nie było możliwe do wykazania. W ocenie Zamawiającego
określenie warunków w SWZ, które spełniać będą mogli niemalże wszyscy, a nie tylko
dominujący przedsiębiorcy jest wyrazem obiektywnego i niedyskryminacyjnego sposobu
przeprowadzania przetargu, które ma na celu uniknięcie ograniczenia liczby potencjalnych
wykonawców. Sam fakt, iż jednym z oferentów jest spółka prawa handlowego, w której
udziały posiada Zamawiający nie stanowi automatycznie o jej faworyzowaniu, szczególnie
zważywszy na fakt, iż oferty są ogłaszane publicznie i oceniane wedle konkretnie
określonych reguł co ma na celu, zgodnie z art. 7 ustawy Pzp, doprowadzenie do wyboru
najkorzystniejszej oferty. Sam odwołujący w odwołaniu wskazuje, iż LPK oprócz
dostarczania wody, odbioru ścieków, prowadzi także działalność z zakresu gospodarki
odpadami i powyższą działalność prowadzi na terenie nie tylko Gminy Lesko, ale także gmin
ościennych, co wprost wskazuje, iż posiada ona odpowiednie doświadczenie,
wykwalifikowanych pracowników i niezbędny sprzęt do realizacji zamówienia, a zatem
przedstawiane stanowisko Odwołującego, w którym sam fakt, iż udziały Gminy w Spółce
stanowią podstawę do jej faworyzowania, jest gołosłowny i nieznajdujący odzwierciedlenia w
okolicznościach sprawy.
Zamawiający wskazał, iż LPK Sp. z o.o. posiada zezwolenie na zbieranie i transport
odpadów na okres objęty zamówieniem, co więcej - decyzja ta obejmuje rodzaje odpadów
objęte zamówieniem. Z uwagi na fakt, iż wymogiem uzyskania zezwolenia jest posiadanie
bazy magazynowo-
transportowej to uznać także należy, iż również ten warunek został przez
Spółkę spełniony. Trudno jest zatem zrozumieć o jakim czynie nieuczciwej konkurencji
stanowi Odwołujący w przypadku, gdy uprawnienia i zezwolenia posiadane przez LPK Sp. z
o.o. spełniały wymogi opisane w SWZ i tym samym nie mogły stanowić „zachwalania”, na
które w odwołaniu powołuje się Odwołujący.
Odnośnie zarzutu zawartego w punkcie 5. petitum odwołania Zamawiający wskazał,
że zarzut jest chybiony. W szczególności Zamawiający wskazał, iż wykonując dyspozycję
art. 224 ustawy Pzp, wystąpił do LPK Sp. z o.o. o złożenie stosownych wyjaśnień, które
w jego ocenie były przekonujące i w sposób racjonalny wskazywały na koszty realizacji
danego zamówienia, sposoby wygenerowania oszczędności i tym samym umożliwiające mu
zaoferowania lepszych warunków od konkurencji. LPK Sp. z o.o. przedstawiło bardzo
szczegółową kalkulację kosztów, która to kalkulacja dała podstawy do tego by uznać, iż
przedstawione przez LPK kwoty i ceny są odpowiednie do obowiązujących cen rynkowych.
Zamawiający zauważył, że katalog okoliczności wynikających z art. 224 ustawy Pzp nie ma
charakteru zamkniętego. Jeśli wykonawca ma inne argumenty na obronę rynkowego
charakteru swojej ceny, może ich użyć. Takim argumentem może być m.in. dostęp do
stałego i wykwalifikowanego personelu. Jeżeli wykonawca dysponuje takim zespołem na
stałe, jego przewaga konkurencyjna nie musi przejawiać się wyłącznie w jakości personelu,
ale także kosztach jego utrzymania. Zauważył, że realizacja niektórych zamówień zmusza
niejednego wykonawcę do pozyskania dodatkowych osób z rynku na potrzeby wykonania
danego zlecenia. Koszt jednostkowy osoby pracującej doraźnie jest często wyższy niż
w sytuacji, gdy firma zatrudnia na stałe kompetentnych ludzi i względnie stałym zespołem
realizuje konkretne zamówienia, powierzając je pracownikom w ramach stałych umów
o pracę. Powyższe ma o tyle znaczenie, iż LPK Sp. z o.o., jak wskazywano powyżej działa
głównie w miejscowości Lesko i gminach ościennych zatem podmiot ten nie jest zmuszony
do zatrudniania lub delegowania pracowników wyłącznie dla tego zamówienia, co
niezaprzeczalnie zmniejsza koszty z tym związane. Zamawiający zwrócił uwagę na
korzystne okoliczności związane z danym zamówieniem, np. w postaci bliskości do miejsca
reali
zacji zamówienia, niższe koszty pracy w danej lokalizacji, znajomość organizacji
zamawiającego z uwagi na wcześniejszą współpracę z nim itd. LPK Sp. z o.o. ma swoją
siedzibę w Lesku, co również nie pozostaje bez znaczenia w sprawie. W ocenie
Zamawiającego, przedstawione przez tego Oferenta wyjaśnienia były rzetelne,
wyczerpujące, dostateczne, poparte dowodami i pozwoliły uznać iż wskazana przez LPK Sp.
z o.o. cena nie była rażąco niska.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Uczestnika postępowania
odwoławczego, na podstawie zebranego materiału w sprawie oraz oświadczeń
i stanowisk Stron i Uczestnika
, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co
następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których
stanowi art. 528
ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba oceniła, że Odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego przepisów
ustawy Pzp, czym wypełnił materialnoprawną przesłankę dopuszczalności odwołania,
o której mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp.
Zamawiający w dniu 29 grudnia 2021 r. powiadomił wykonawców o wniesionym
odwołaniu.
Izba dopuściła do udziału w postępowaniu odwoławczym wykonawcę Leskie
Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z siedzibą w Lesku [dalej „LPK” lub „Przystępujący”]
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego w dniu 3 stycznia 2022 r. po
stronie Zamawiającego.
P
rzy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy Izba uwzględniła dokumentację
postępowania o udzielenie zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności
ogłoszenie o zamówieniu, specyfikację warunków zamówienia wraz z załącznikami oraz
wyjaśnieniami i modyfikacjami, ofertę Przystępującego wraz z uzupełnieniami
i wyjaśnieniami, wezwania kierowana do Przystępującego oraz zawiadomienie o wyborze
oferty najkorzystniejszej z dnia 23 grudnia 2021 r.
Skład orzekający Izby wziął pod uwagę również stanowiska i oświadczenia Stron
i Uczestnika z
łożone ustnie oraz pisemnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 20
stycznia 2022 r.
Izba zaliczyła w poczet materiału sprawy dowody złożone przez Odwołującego, tj.
wniosek o udostępnienie informacji publicznej z dnia 14 stycznia 2022 r. wraz z pismem
Starosty Leskiego z dnia 18 stycznia 2022 r., zdjęcie działki 1391/7, jak również opinię
Ministra Klimatu z dnia 23 lipca 2020 r. złożoną przez Zamawiającego.
Izba ustaliła, co następuje:
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia stanowił załącznik nr 1 do SWZ. Projekt
umowy stanowił załącznik nr 2 do SWZ.
Przedmiotem
zamówienia jest odbiór i zagospodarowanie odpadów o następujących
kodach: 20 03 01, 15 01 01, 20 01 01, 15 01 02, 20 01 39, 15 01 04, 20 01 40, 15 01 05, 15
01 06, 15 01 07, 20 01 02, 20 01 08, 20 01 35, 20 01 36, 20 01 23, 16 01 03, 20 03 07, 20 01
99ex.
Zgodnie z rozdziałem 6 SWZ o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy,
którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu dotyczące:
6.1.1. (…)
6.1.2. uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile
wynika to z odrębnych przepisów:
a) wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości zgodnie z wymogami ustawy z dnia 13 września 1996 r.
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1439 z późn. zm.),
b) (…)
c) aktualne zezwolenie obejmujące prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów,
zgodnie z wymogami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. 4 U. z 2021 r.
poz. 797 z późn. zm.) lub równoważne, w zakresie obejmującym przedmiot zamówienia, tj.
ze wskazaniem kodu odpadów obejmującym minimum przedmiot zamówienia.
6.1.3. (…)
6.1.4. zdolności technicznej lub zawodowej w zakresie:
a) (…)
c) dysponuje w celu wykonania zamówienia publicznego bazą magazynowo - transportową
zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz.U. z 2013 r. poz. 122).
Zgodnie z punktem 7.2 SWZ, Zamawiający nie przewiduje podstaw wykluczenia
wskazanych w art. 109 ust. 1 ustawy Pzp.
Zgodnie z punktem 8.3.1. SWZ, w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału
w postępowaniu: Zamawiający nie wymaga złożenia przez wykonawcę podmiotowych
środków dowodowych w tym zakresie.
W przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia oferty złożyło dwóch
wykonawców.
Wykonawca LPK wraz z ofertą złożył oświadczenie o spełnieniu warunków udziału
w postępowaniu oraz braku podstaw do wykluczenia z postępowania.
Pismem z dnia 13 grudnia 2021 r. Zamawiający wezwał wykonawcę LPK w trybie
art. 224 ust. 1 i 2 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, w tym złożenia dowodów, z uwagi na to, że zaoferowana przez
Wykonawcę cena była niższa o 33,93% od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych
ofert.
Pismem z dnia
16 grudnia 2021 r. wykonawca LPK złożył stosowne wyjaśnienia
w zakresie ceny oferty wraz z dowodami.
W dniu 23 grudnia 20
21 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty wykonawcy LPK Sp.
z o.o. Na drugim miejscu w rankingu ofert znalazła się oferta Odwołującego.
Izba zważyła, co następuje:
Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 114, art. 116 w zw. z art. 226
ust. 1 pkt. 2) lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LPK
Sp. z o.o. z siedzibą w Lesku, który nie spełnia warunków udziału w postępowaniu
w zakresie posiadania wpisu do rejestru działalności regulowanej adekwatnego do
przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp, zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
została złożona przez wykonawcę niespełniającego warunków udziału w postępowaniu.
Stosownie do treści art. 16 ustawy Pzp, zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, przejrzysty i proporcjonalny.
W zak
resie ww. zarzutu Odwołujący stał na stanowisku, że wpis do rejestru
d
ziałalności regulowanej, którym legitymuje się wykonawca LPK Sp. z o.o. nie obejmuje
odpadów o kodzie 20 03 01. Ponadto Odwołujący wskazał, że zamawiający wprowadzając
tego typu warunek
udziału w postępowaniach wielokrotnie w opisie warunku nie wymieniają
wprost kodów odpadów, których wpis lub zezwolenie ma dotyczyć, niemniej jednak w takim
przypadku wpis/zezwolenie powinny obejmować wszystkie odpady (kody) objęte
przedmiotem zamówienia, ponieważ w innym przypadku wymóg ten, weryfikujący możliwość
wykonywania działalności objętej zamówieniem nie miałby sensu.
Odnosząc się do powyższego zarzutu wskazać należy, że Odwołujący nie
zakwestionował twierdzeń Zamawiającego, iż z dostępnego na stronie internetowej
Z
amawiającego rejestru działalności regulowanej wynika wprost, iż LPK posiada wpis
w ww. rejestrze obejmujący odpady o kodzie 20 03 01 (data wpisu 17.12.2012 nr wpisu
1/2012). Z kolei zaświadczenie o wpisie do ww. rejestru z dnia 29 czerwca 2018 r. nr 2/2018
złożone przez Odwołującego dotyczyło rozszerzenia rodzaju odbieranych odpadów.
Ponadto Izba wskazuje,
że nie można podzielić poglądu Odwołującego jakoby
wymagany
przez Zamawiającego wpis do rejestru działalności regulowanej winien
obejmować już na etapie składania ofert wszystkie rodzaje odpadów objęte przedmiotem
zamówienia. Jak wynika z ugruntowanej linii orzeczniczej KIO, postanowienia SWZ powinny
być tłumaczone z ich literalnym brzmieniem. Muszą mieć charakter precyzyjny i
jednoznaczny, a wątpliwości na tym tle muszą być rozstrzygane na korzyść wykonawców.
Obowiązek takiego sformułowania i tłumaczenia postanowień SWZ ma na celu realizację
zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (por. wyrok KIO z 13
kwietnia 2018 r. sygn. akt: KIO 579/18). Skoro zatem w niniejszym postępowaniu
Zamawiający nie zamieścił w opisie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej wymogu w
zakres
ie rodzajów odpadów objętych wpisem do rejestru działalności regulowanej, to
wykonawca LPK
nie miał obowiązku legitymowania się na dzień złożenia oferty stosownymi
wpisami
obejmującymi wszystkie rodzaje odpadów ujęte w opisie przedmiotu zamówienia.
Odróżnić należy etap weryfikacji podmiotowej wykonawcy dokonywany w toku postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego, w ramach którego zamawiający bada spełnianie przez
wykonawców minimalnych poziomów zdolności od etapu realizacji zamówienia
wymagającego od wykonawcy dysponowania pełnym zakresem uprawnień.
Wobec powyższego ww. zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.
Za uzasadniony Izba uznała zarzut naruszenia art. 114, art. 116 w zw. z art. 226
ust. 1 pkt. 2 lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LPK
Sp. z o.o., który nie spełnia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania
zezwolenia na zbieranie odpadów w zakresie wymaganym w dokumentach zamówienia.
Osią sporu było to, czy wykonawca LPK posiada zezwolenie na zbieranie odpadów
w zakresie
objętym przedmiotem zamówienia, w szczególności w zakresie odpadów
komunalnych zmieszanych o kodzie 20 03 01.
Izba wskazuje, iż bezspornie w ramach warunku udziału w postępowaniu, o którym
mowa w rozdziale 6 pkt 6.1.2 lit. c specyfikacji
Zamawiający wymagał, aby wykonawca
posiadał aktualne zezwolenie obejmujące prowadzenie działalności w zakresie zbierania
odpadów, zgodnie z wymogami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U.
z 2021 r. poz. 797 z późn. zm.) lub równoważne, w zakresie obejmującym przedmiot
zamówienia, tj. ze wskazaniem kodu odpadów obejmującym minimum przedmiot
zamówienia. Poza sporem było to, że przedmiotem niniejszego zamówienia jest odbiór
i zagospodarowanie odpadów o kodach wymienionych w opisie przedmiotu zamówienia,
w tym odpadów komunalnych zmieszanych o kodzie 20 03 01. Tym samym z zapisów
specyfikacji wprost wynikało, iż za wykonawcę dającego rękojmię należytego wykonania
zamówienia publicznego Zamawiający uzna takiego wykonawcę, który posiada zezwolenie
na zbieranie odpadów w zakresie objętym przedmiotem zamówienia. W konsekwencji
powyższego rozważania Zamawiającego zaprezentowane w toku rozprawy jakoby dla
należytego świadczenia usług objętych zamówieniem nie było konieczne posiadanie
zezwolenia na zbieranie odpadów, ponieważ wykonawca zobowiązany będzie do odbioru
odpadów z nieruchomości a następnie ich transportu we wskazane w specyfikacji miejsce
(ZUO Krosno) są irrelewantne dla sprawy. Na obecnym etapie postępowania o udzielenie
zamówienia
publicznego
poza
oceną
Izby
jest
zasadność
i
prawidłowość
skon
kretyzowanego warunku udziału w postępowaniu dotyczącego uprawnień do
prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej.
Wobec powyższego Izba stwierdziła, iż wbrew stanowisku Zamawiającego
wynikającemu z odpowiedzi na odwołanie oraz stanowisku Przystępującego z decyzji
Starosty Leskiego z dnia 13 sierpnia 2013 r. oraz 14 września 2018 r. nie wynika, że LPK
posiada zezwolenie na zbieranie odpadów komunalnych zmieszanych o kodzie 20 03 01.
Zauważyć należy, iż odpady o ww. kodzie nie zostały objęte pkt II ppkt 2 decyzji Starosty
Leskiego z dnia 13 sierpnia 2013 r., znak OS.6233.3.2013 zmienionej decyzją Starosty
Leskiego z dnia 14 września 2018 r., znak GN.II.6233.1.2018. Powyższe zresztą zostało
przyznane przez Zamawiającego w toku rozprawy. Z kolei okoliczność, iż wykonawca LPK
posiada zezwolenie na transport odpadów komunalnych zmieszanych nie oznacza, że
legitymuje się stosownym - wymaganym przez Zamawiającego - uprawnieniem w zakresie
od
bioru ww. rodzaju odpadów. Abstrahując zatem od tego, czy ww. decyzje Starosty
Leskiego wygasły z mocy prawa na podstawie art. 14 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o
zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592) jak
argum
entował Odwołujący, to nie budzi wątpliwości okoliczność, że wykonawca LPK nie
posiada decyzji zezwalającej na zbieranie odpadów komunalnych zmieszanych o kodzie 20
03 01, czego wymagał Zamawiający.
W tym stanie rzeczy wskazać należy, iż uchybienie wykonawcy LPK nie może zostać
sanowane w świetle art. 128 ust. 1 ustawy Pzp. Wykonawca na moment składania ofert nie
posiadał stosownego uprawnienia w zakresie odbierania odpadów komunalnych
zmieszanych. Wobec powyższego oferta wykonawcy LPK podlegała odrzuceniu na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp jako złożona przez wykonawcę
niespełniającego warunku udziału w postępowaniu określonego w rozdziale 6 pkt 6.1.2 lit. c
SWZ.
Za niewykazany Izba uznała zarzut naruszenia art. 116 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2
lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o., który
nie spełnia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania bazy magazynowo-
transportowej.
W zakresie podniesionego zarzutu Odwołujący wskazał, że skoro dla
zmagazynowania odpadów niezbędne jest posiadanie zezwolenia na zbieranie odpadów, a
wykonawca LPK takim zezwoleniem nie dysponuje, to baza magazynowo
– transportowa nie
może spełniać wymogów określonych rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11
stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz.U. z 2013 r. poz. 122).
W ocenie Izby podniesiony zarzut nie został przez Odwołującego wykazany wbrew
regule wynikającej z art. 534 ust. 1 ustawy Pzp. W szczególności wskazać należy, iż
z dowodu przedłożonego przez Odwołującego (pismo Starosty Leskiego z dnia 20 grudnia
2021 r.)
wynika, że LPK nie uzyskało zezwolenia na zbieranie odpadów z uwagi na
zwolnienie podmiotowe, o którym mowa w art. 45 ust. 1 pkt 11 ustawy o odpadach.
Jednocześnie z przedmiotowego pisma Starosty Leskiego wynika, że LPK w dniu 5 marca
2020 r. zwróciło się do właściwego organu o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów.Z
kolei
jak wynika z art. 14 ust. 4 ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych
ustaw wynika, że jeżeli posiadacz odpadów nie złoży wniosku spełniającego wymagania, o
których mowa w ust. 1 i 2, w terminie, o którym mowa w ust. 1, zezwolenie na zbieranie
odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów, zezwolenie na zbieranie i przetwarzanie
odpadów albo pozwolenie na wytwarzanie odpadów, w zakresie określenia wymagań
dotyczących zbierania lub przetwarzania odpadów, wygasa. W niniejszej sprawie wniosek, o
którym mowa w art. 14 ust. 4 ww. ustawy został złożony przez Przystępującego, jednak z
uwagi na zwolnienie podmiotowe
stosowna decyzja nie została wydana przez właściwy
organ. W
ocenie Izby w okolicznościach niniejszej sprawy nie zostało wykazane w jaki
s
posób ewentualny brak posiadania decyzji zezwalającej na zbieranie odpadów miałby
przekładać się na brak dysponowania bazą magazynowo – transportową spełniającą wymogi
określone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz. U. z 2013 r. poz. 122) w kontekście posiadanego przez Przystępującego
zwolnienia podmiotowego.
Mając na uwadze powyższe Izba nie znalazła podstaw do podważenia oświadczenia
Przystępującego w zakresie spełniania omawianego warunku udziału w postępowaniu. Tym
samym ww. zarzut należało oddalić.
Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
LPK Sp. z o.o.
, którego oferta została złożona w warunkach nieuczciwej konkurencji Izba
uznała za niezasadny.
Odwołujący w zakresie podniesionego zarzutu argumentował, że Zamawiający,
w kolejnych
organizowanych przez siebie przetargach faworyzuje Leskie Przedsiębiorstwo
Komunalne Sp. z o.o. w Lesku, które jest spółką prawa handlowego, w której 100% udziałów
posiada Zamawiający. Uzasadniał, że przy ustalonych przez Zamawiającego warunkach
udziału w postępowaniu, mimo tego, że LPK nie jest w stanie im sprostać, Gmina Lesko
dokonuje wyboru oferty preferowanego przez siebie wykonawcy na podstawie
nieprawdziwych oświadczeń składanych w postępowaniu (vide wyrok KIO sygn. akt:
2264/21)
. Powyższe, z uwagi na powtarzalność tej okoliczności (składania nieprawdziwych
zapewnień w postępowaniach ws. udzielenia zamówienia publicznego), nie można uznać za
pomyłkę, ale celowe działanie w celu uzyskania zamówienia publicznego. Zdaniem
Odwołującego działanie LPK stanowi nieuczciwe zachwalanie, jest niezgodne z prawem i
sprzeczne z dobrymi obyczajami.
Stosownie do treści art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp, zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy
z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W myśl art. 3 ust. 1 uznk,
c
zynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami,
jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Przepis ten stanowi tzw.
klauzulę generalną, co też oznacza, że każde działanie mające taki charakter powinno być
uznane za czyn nieuczciwej konkurencji. Powyższe potwierdza stanowisko wyrażone
w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2002 r. sygn. akt: III CKN 271/01,
w którym wskazano, iż „Uznanie konkretnego czynu za akt nieuczciwej konkurencji wymaga
ustalenia, na czym określone działanie polegało oraz zakwalifikowania go pod względem
prawnym, przez przypisanie mu cech konkretnego deliktu szczegółowego, ujętego w ramach
Rozdziału 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ("Czyny nieuczciwej konkurencji",
art. 5-
17) lub deliktu w nim nie ujętego, lecz odpowiadającego hipotezie art. 3 ust. 1 ustawy.”
Zgodnie natomiast z ust. 2 ww. przepisu, czynem nieuczciwej konkurencji jest m.in.
nieuczciwe zachwalanie.
Z kolei
pojęcie dobrych obyczajów jest klauzulą generalną, która nie posiada legalnej
definicji.
Dominuje pogląd, że klauzula dobrych obyczajów, podobnie jak klauzula zasad
współżycia społecznego, nakazuje dokonać oceny w świetle norm pozaprawnych, przy czym
chodzi w tym wypadku o normy moralne i obyczajowe, powszechnie akceptowane albo
znajdujące szczególne uznanie w określonej sferze działań, na przykład w obrocie
profesjonalnym, w określonej branży, w stosunkach z konsumentem itp. Szczególne
znaczenie mają te oceny zachowań podmiotów w świetle dobrych obyczajów, które odwołują
się do takich wartości jak: szacunek wobec partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie,
lojalność, rzetelność i fachowość. Dobre obyczaje należy więc ujmować jako normy
obyczajowe, wyznaczające standardy uczciwych i rzetelnych zachowań stron w praktyce
kontraktowej (por. wyrok SOKiK z dnia 18 października 2018 r. sygn. akt: XVII AmA 17/16).
W świetle powyższego wskazać należy, iż Odwołujący w dużej mierze oparł
podniesiony zarzut na dotychczasowych doświadczeniach w ubieganiu się o zamówienia
publiczne ogłaszane przez Zamawiającego, których przedmiotem jest odbiór, transport
i zagospodarowanie odpadów, o które rywalizują głównie Odwołujący i Przystępujący,
podczas gdy Izba ocenia czynności lub zaniechania Zamawiającego w konkretnym
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Wskazać należy, iż sam fakt, że jednym
z
wykonawców zainteresowanych niniejszym zamówieniem jest spółka prawa handlowego,
w której udziały posiada Zamawiający nie stanowi automatycznie o jej faworyzowaniu.
Również wybór oferty Przystępującego jako najkorzystniejszej nie świadczy per se o
popełnieniu czynu nieuczciwej konkurencji przez Przystępującego, a co najwyżej może
wskazywać na ewentualne błędy Zamawiającego w zakresie weryfikacji sytuacji podmiotowej
wykonawcy dokonywanej w oparciu o oświadczenia lub dokumenty wymagane w
konkretnym
postępowaniu. Wskazać jednak trzeba, iż w sytuacji gdy wykonawca uważa, że
czynności zamawiającego w danym postępowaniu zostały dokonane z naruszeniem
przepisów ustawy Pzp, to uprawniony jest skorzystać ze środków ochrony prawnej
przewidzianych w Dziale IX ustawy Pzp.
Zdaniem Izby okoliczność, iż wykonawca LPK złożył
oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w przedmiotowym postępowaniu, nie
przesądza, że działanie LPK stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji polegający na
nieuczciwym zachwalaniu.
To, że wykonawca LPK samodzielnie ocenił, iż spełnia warunki
udziału w postępowaniu, składając Zamawiającemu oświadczenie w rzeczonym zakresie, nie
oznacza, że dokonana przez wykonawcę ocena była prawidłowa. Podkreślić należy, iż to
rolą Zamawiającego jest weryfikacja sytuacji podmiotowej wykonawców na podstawie
oświadczeń lub dokumentów określonych w SWZ, w tym korzystanie z instytucji, o których
mowa w art. 128 ustawy Pzp.
Innymi słowy, złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków
udziału w postępowaniu, które zostanie następczo podważone przez innego wykonawcę, nie
wskazuje
z góry, że mamy do czynienia z nieuczciwym zachwalaniem, lecz
zmaterializowaniem się sankcji określonej art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp, z
zastrzeżeniem art. 128 ustawy Pzp. Jednocześnie Izba wskazuje, iż Odwołujący nie
skonkretyzował w treści odwołania jakie dobre obyczaje miało naruszać działanie
Przystępującego w niniejszym postępowaniu.
Podsumowując powyższe w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było
podstaw do uznania, iż złożenie oferty przez LPK stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji,
implikujący odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp.
Za niezasadny Izba uznała zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8) ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty LPK Sp. z o.o. mimo, iż zawiera rażąco niską cenę,
ewentualnie naruszenie art. 224 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania LPK Sp. z o.o.
do wyjaśnień w zakresie ceny zaoferowanej w postępowaniu.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Stosownie do treści art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub
ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia
lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
W myśl ust. 2 ww. przepisu, w przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest
niższa o co najmniej 30% od: 1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1
i 10, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że
rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 2) wartości
zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej
z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, w szczególności
istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie wyjaśnień,
o których mowa w ust. 1.
W przedmiocie ww. zarzutu Izba wskazuje,
iż wbrew twierdzeniom Odwołującego
Zamawiający pismem z dnia 13 grudnia 2021 r. wezwał wykonawcę LPK do złożenia
wyjaśnień ceny oferty z uwagi na to, że zaktualizowała się przesłanka, o której mowa
w art. 224 ust. 2 pkt 1 usta
wy Pzp, tj. cena oferty Przystępującego była niższa
o 33,93% od średniej arytmetycznej cen złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu.
Odwołujący natomiast nie zakwestionował treści wyjaśnień złożonych przez LPK, opierając
przedmiotowy zarzut na przypusz
czeniach, iż „mogło dojść do udostępnienia LPK Sp. z o.o.
przez gminę (Zamawiającego) pewnego majątku gminy do realizacji zadania” oraz że „mogło
również dojść również do finansowania działalności obejmującej gospodarkę odpadami
z działalności z majątku LPK Sp. z o.o. służącemu finansowaniu innego rodzaju usług (tzw.
subsydiowane skrośne)”. Odwołujący nie podważył również wysokości zysku przewidzianego
przez LPK
w złożonych wyjaśnieniach, jak również nie wykazał się żadną inicjatywą
dowodową na poparcie prezentowanego stanowiska, w tym w zakresie kosztów transportu
odpadów oraz wzrostu kosztów BHP z uwagi na COVID.
Mając zatem na uwadze treść postawionego zarzutu, którym Izba jest związana, brak
było podstaw do podważenia wyjaśnień poziomu ceny, popartych dowodami, złożonych
przez wykonawcę LPK. Tym samym zarzuty naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 oraz art. 224
ustawy
Pzp nie mogły zostać uznane za zasadne.
Wobec
powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 i 575
ustawy Pzp w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b oraz § 7 ust. 2 pkt 1 w zw. z ust. 5 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Izba uwzględniła zarzut zawarty w punkcie 2. petitum odwołania oraz oddaliła
pozostałe zarzuty odwołania. Z uwagi na rodzaj zarzutu uwzględnionego przez Izbę oraz
jego wagę dla rozstrzygnięcia Izba odstąpiła od rozdzielenia kosztów w sposób, o którym
mowa w § 7 ust. 2 pkt 1 w zw. z ust. 3 ww. rozporządzenia. Wobec powyższego Izba
zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 100 zł stanowiącą
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Przewodniczący: ……………………………..
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu zawartego w punkcie 2. petitum odwołania
i
nakazuje
Zamawiającemu
unieważnienie
czynności
wyboru
oferty
najkorzystniejszej, powtórzenie czynności badania i oceny ofert, w tym odrzucenie
oferty wykonawcy
Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z siedzibą w Lesku
na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Prawo zamówień publicznych.
2.
Oddala odwołanie w pozostałym zakresie.
3.
Kosztami postępowania obciąża Zamawiającego i:
.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem
wpisu od odwołania;
3
.2. zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 100 zł 00 gr (słownie:
jedenaście tysięcy sto złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1129 z późń. zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………………..
Sygn. akt: KIO 3781/21
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Gmina Lesko [dalej „Zamawiający”] prowadzi postępowanie
o udzielenie zamówienia w trybie podstawowym, o którym mowa w art. 275 pkt 1 ustawy Pzp
na
odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych na terenie Gminy Lesko
(znak postępowania: PIK.271.1.19.2021).
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
w dniu 30 listopada 2021 r. pod numerem 2021/BZP 00292735/01.
W dniu 28 grudnia 2021 r. wykonawca
TRANSPRZĘT Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą
w Zabłotce [dalej „Odwołujący”] wniósł odwołanie zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 114, 116 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt. 2) lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.
, który nie spełnia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie posiadania wpisu do rejestru działalności regulowanej
adekwatnego do
przedmiotu zamówienia;
2. art. 114, 116 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.
, który nie spełnia warunków udziału
w postępowaniu w zakresie posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów w zakresie
wymaganym w dokumentach zamówienia;
3. art. 116 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt. 2) lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.
, który nie spełnia warunków udziału w postępowaniu
w zakresie posiadania bazy magazynowo-transportowej;
4. art. 226 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.
, którego
oferta została złożona w warunkach nieuczciwej konkurencji;
5. art. 226 ust. 1) pkt 8) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty LPK Sp. z o.o.
mimo, iż zawiera rażąco niską cenę, ewentualnie naruszenie art. 224 poprzez zaniechanie
wezwania LPK Sp. z o.o. do wyjaśnień w zakresie ceny zaoferowanej w postępowaniu.
Odwołujący wskazał, że powyższe naruszenia skutkują udzieleniem zamówienia
wykonawcy, który nie został wybrany zgodnie z przepisami Pzp, co narusza art. 17 ustawy
Pzp a t
akże art. 16 ust. 1 i 2 zgodnie z którym Zamawiający prowadzi postępowanie
z zachowaniem zasady transparentności (przejrzystości) oraz zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji.
Wobec w
w. zarzutów Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania w całości i:
1) nakazanie Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru oferty LPK Sp. z o.o.;
2) nakazanie Zamawiającemu odrzucenie oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o.;
3) zasądzenie kosztów postępowania na rzecz Odwołującego wg norm przypisanych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał na wymogi Zamawiającego
dotyczące warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w rozdziale 6 pkt 6.1.2 lit. a
oraz c, 6.1.4 lit. b.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający nie wymagał żadnych środków dowodowych
na
potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu (mimo, że poprzednie
postępowanie wykazało, że wykonawca LPK Sp. z o.o. złożył nieprawdziwe oświadczenie
i informacje o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu, co zostało dopiero
zweryfikowane
w postępowaniu odwoławczym KIO 2264/21- zakończonym wyrokiem
nakazującym odrzucenie oferty LPK Sp. z o.o.). W związku z tym brak jest w dokumentach
zamówienia odpowiednich zaświadczeń i kopii decyzji, co jest regułą w tego typu
postępowaniach.
W zakresie
zarzutu, o którym mowa w punkcie 1. petitum odwołania Odwołujący
wskazał na rodzaje odpadów objęte przedmiotem niniejszego zamówienia. Wskazał, że wpis
do rejestru działalności regulowanej, którym legitymuje się wykonawca nie obejmuje
odpadów o kodach 20 03 01, które stanowią przeważającą masę odpadów, które będą
podlegać odbiorowi. Oświadczenie to zostało złożone 27 lipca 2021 r. w postępowaniu na
odbiór odpadów komunalnych z terenu Gminy Lesko w 2021 r. jako jedyne, z którego miałby
wynikać spełnianie warunku udziału w postępowaniu. Z najlepszej wiedzy Odwołującego
wynika, że wpis nie został nigdy uzupełniany o kody 20 03 01. Należy uznać, że
Zamawiający wprowadzając tego typu warunek udziału w postępowaniach, wielokrotnie
w opisie warunku nie wymieniają wprost kodów odpadów, których wpis lub zezwolenie ma
dotyczyć, niemniej jednak, Krajowa Izba Odwoławcza konsekwentnie stoi na stanowisku, iż
w takim przypadku wpis/zezwolenie powinny obejmować wszystkie odpady (kody) objęte
przedmiotem zamówienia (wyrok KIO sygn. akt 1525/13 oraz KIO 1456/13). W innym
przypadku wymóg ten, weryfikujący możliwość wykonywania działalności objętej
zamówieniem nie miałby sensu.
Odnośnie zarzutu zawartego w punkcie 2. petitum odwołania Odwołujący podał, że
zbieranie odpadów jest działalnością, która wymaga zezwolenia. Wydaje je organ właściwy
dla miejsca prowadzenia działalności polegającej na zbieraniu odpadów. Zgodnie z wpisem
w bazie danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami (tzw. BDO)
miejscami prowadzenia d
ziałalności przez LPK Sp. z o.o. są: ul. Przemysłowa 1, Lesko ul.
Przemysłowa 7, Lesko, Plac Puławskiego, Lesko.
W przypadku prowadzenia działalności na terenie gminy Lesko organem właściwym
jest Starosta Leski (art. 41 ust. 3 pkt. 2) ustawy o odpadach. Z informacji uzyskanych przez
Odwołującego wynika, że Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. nie posiada
żadnego zezwolenia na zbieranie odpadów komunalnych na terenie starostwa leskiego.
Powyższe zgodnie z dodatkowymi wyjaśnieniami organu wynika z okoliczności, że
zaniechano procedowania uzyskania decyzji w zakresie zbierania odpadów dla spółki Leskie
Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z uwagi na to, że Gmina Lesko jest zwolniona
z uzyskiwania takiego zezwolenia na podstawie art. 45 ust. 1 pkt. 11) ustawy o odpadach.
Prawdopodobnie przyjęto, że działalność wymagająca zezwolenia na zbieranie nie będzie
prowadzona przez spółkę komunalną, ale przez Gminę we własnym zakresie.
Niemniej jednak warunki postępowania w sprawie udzielenia zamówienia
publi
cznego, jednoznacznie wymagają, aby każdy wykonawca składający ofertę w przetargu
posiadał aktualne zezwolenie obejmujące prowadzenie działalności w zakresie zbierania
odpadów, zgodnie z wymogami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U.
z
2021 r. poz. 797 z późn. zm.) lub równoważne, w zakresie obejmującym przedmiot
zamówienia, tj. ze wskazaniem kodu odpadów obejmującym minimum przedmiot
zamówienia.
Przedstawiony przez Odwołującego dowód jednoznacznie potwierdza że na dzień
składania ofert LPK Sp. z o.o. nie posiadało takiego zezwolenia. Jednocześnie Odwołujący
wskazał, że Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. jest odrębną od gminy osobą
prawną, a w związku z tym nie jest żadnym z podmiotów określonych w art. 45 ust. 1 pkt. 11)
ustawy o odpadach. W szczególności LPK Sp. z o.o. nie jest gminą, nie jest związkiem
metropolitarnym, urzędem wójta, gminną jednostką budżetową ani zakładem budżetowym
an
i urzędem obsługującym związek metropolitarny.
Po drugie, zwolnienie podmiotowe dot. samodzielnego prowadzenia przez gminę
PSZOK mogłoby dotyczyć jedynie odpadów zbieranych w PSZOK-ach. Natomiast jako
warunek udziału w postępowaniu jest posiadanie zezwolenia na zbieranie odpadów
wskazującego kod odpadów obejmujący minimum przedmiot zamówienia, to jest również np.
odpady 20 03 01-
zmieszane odpady komunalne, które nie mogą być zbierane w punktach
selektywnej zbiórki odpadów.
Po trzecie, zgodnie z jednolitym orzecznictwem KIO posiadane zezwolenia
i uprawnienia do wykonywania działalności regulowanej są nieprzenoszalne np. KIO
1456/13.
Odwołujący wskazał również, że uzyskanie zezwolenia na zbieranie obejmującego
wszystkie kody odpadów objęte zamówieniem to koszt około 250 000 - 500 000 złotych.
Wymagane jest posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości, zorganizowanie budynków,
zabezpieczenie gruntu, zabezpieczenie ppoż ze wszystkimi wymogami formalnymi
(sporządzenie operatu ppoż, wdrożenie warunków ochrony przeciwpożarowej określonej
operator przeciwpożarowym), założenie i utrzymywanie całodobowego monitoringu,
wniesienie i utrzymywanie bardzo wysokiego zabezpieczenia
– art. 48a ustawy o odpadach,
przeprowadzenia czasochłonnej i kosztochłonnej procedury. Wskazujemy, że wymogi SWZ
nie zostały zaskarżone przez żadnego z wykonawców, są ostateczne i wiążące wykonawców
i Zamawiającego w postępowaniu.
Odnośnie zarzutu zawartego w punkcie 3. petitum odwołania Odwołujący wskazał, że
dla magazynowania odpadów niezbędne jest posiadanie zezwolenia na zbieranie odpadów.
Skoro LPK Sp. z o.o. nie posiada takiego zezwolenia, to baza magazynowo-transportowa nie
może spełniać wymogów Ministra Środowiska, bowiem w ogóle nie jest bazą magazynową.
Jednocześnie należy zauważyć, że każdy podmiot dysponujący bazą powinien posiadać
własne zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów. Zezwolenie
na zbieranie nie jest przypisane do miejsca ale z nim związane (np. wykonując działalność
objętą zezwoleniem można zmienić miejsce wykonywania działalności, po przeprowadzeniu
odpowiedni
ej procedury). Odwołujący wskazał, że zorganizowanie bazy magazynowo-
transportowej na której będzie możliwe magazynowanie odpadów to koszt około 250 000-
500 000 złotych. Wymagane jest posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości,
zorganizowanie budynków, zabezpieczenie gruntu, zabezpieczenie ppoż ze wszystkimi
wymogami formalnymi (sporządzenie operatu ppoż, wdrożenie warunków ochrony
przeciwpożarowej określonej operator przeciwpożarowym), założenie i utrzymywanie
całodobowego monitoringu, wniesienie i utrzymywanie bardzo wysokiego zabezpieczenia –
art. 48a ustawy o odpadach. Oznacza to, że warunek postawiony w SWZ w sposób
jednoznaczny zawęża grono wykonawców mogących ubiegać się o udzielenie zamówienia
do wykonawców posiadających bazę magazynowo- transportową obejmującą upoważnienie
do prowadzenia na niej magazynowania odpadów. Pomijanie tego w stosunku do jednego z
wykonawców jest nierównym traktowaniem wykonawców w postępowaniu. W rezultacie nie
można uznać, że LPK sp. z o.o. wykazała w sposób prawidłowy (zgodny z treścią wymagań
SWZ) posiadanego doświadczenia. Zamawiający zobowiązany był do skierowania do LPK
sp. z o.o. wniosku o udzielenie przez LPK sp. z o.o. wyjaśnień w powyższym zakresie – wraz
z żądaniem przedłożenia stosownych referencji. Brak tego rodzaju działania stanowi
naruszenie wskazanych w petitum przepisów.
W przedmiocie zarzutu, o którym mowa w punkcie 4. petitum odwołania Odwołujący
wskazał, że Zamawiający, w każdym z kolejnych organizowanych przez siebie przetargów
faworyzuje Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Lesku, które jest spółką prawa
handlowego, w której 100% udziałów posiada Zamawiający (vide wyrok KIO 849/21, wyrok
KIO 2264/21). LPK Sp. z o.o. jest
spółką gminną, która zajmuje się dostarczaniem wody,
odbiorem ścieków istniejących kanalizacji na terenie miasta, prowadzi działalność z zakresu
gospodarki odpadami, usługi w zakresie wywozu nieczystości płynnych, ciśnieniowego mycia
i czyszczenia kanaliza
cji, obsługuje 4 kotłownie centralnego ogrzewania, odpowiada za
utrzymanie czystości i zieleni, oraz zimowe utrzymanie miasta, sprawuje zarząd nad lokalami
mieszkalnymi i użytkowymi, dworcem PKS, szaletami miejskimi, domem pogrzebowym,
cmentarzem komunalny
m. LPK Sp. z o.o. prowadzi działalność gospodarczą na terenie
gminy Lesko oraz gmin ościennych. Od kilku lat, na terenie gminy Lesko o usługę odbioru
i zagospodarowania odpadów komunalnych stara się konkurować Transprzęt Sp. z o.o.
Rokrocznie warunki prze
targu są sformułowane w ten sposób, aby preferować LPK
Sp. z o.o. (np. Wyrok KIO 849/21). Dodatkowo, przy ustalonych przez siebie warunkach,
mimo tego, że gminna spółka nie jest w stanie im sprostać, Gmina Lesko (Zamawiający)
dokonuje wyboru oferty preferowanego przez siebie wykonawcy (vide Wyrok KIO 2264/21),
na podstawie nieprawdziwych oświadczeń składanych w postępowaniu. Również
w przedmiotowym postępowaniu LPK Sp. z o.o. złożyło nieprawdziwe oświadczenie, że
spełnia warunki udziału w postępowaniu oraz „że wszystkie informacje podane
w powyższych oświadczeniach są aktualne i zgodne z prawdą.” – Formularz załącznik nr 5
do SWZ. Powyższe, z uwagi na powtarzalność tej okoliczności (składania nieprawdziwych
zapewnień w postępowaniach ws. udzielenia zamówienia publicznego), nie można uznać za
pomyłkę, ale celowe działanie w celu uzyskania zamówienia publicznego. Odwołujący
przywołał art. 3 ust. 2 uznk. Uzasadniał, że jeżeli wykonawca, który jest profesjonalistą,
składa notorycznie w postępowaniach w sprawie udzielenia zamówienia publicznego
nieprawdziwe informacje w postępowaniu na temat spełniania stawianych przez
Zamawiających warunków udziału w postępowaniu, to taką okoliczność należy uznać za
nieuczciwe zachwalanie. Stanowi bowiem przypisywanie sobie cec
h, których się nie posiada,
celem nieuczciwej eliminacji z rynku innych przedsiębiorców. Tym samym przedsiębiorcom
działającym zgodnie regułami postepowania ws. zamówienia publicznymi oraz na podstawie
szeregu szczegółowych wymagań określonych Prawem Ochrony Środowiska, utrudnia się
do niego dostęp. Jest to jednocześnie działanie niezgodne z prawem i sprzeczne z dobrymi
obyczajami. Przywołał wyrok KIO w sprawie sygn. akt 803/19.
W zakresie zarzutu, o którym mowa w punkcie 5. petitum odwołania Odwołujący
wskazał, że w art. 224 ust. 2 ustawy Pzp wskazane jest obligatoryjne wezwanie wykonawcy
do wyjaśnień. Porównanie ofert złożonych w postępowaniu wskazuje, że cena oferty LPK
Sp. z o.o. jest rażąco niska. Wskazał, że w sprawie mogło dojść do udostępnienia LPK
Sp. z o.o. przez gminę (Zamawiającego) pewnego majątku gminy do realizacji zadania.
Mogło również dojść również do finansowania działalności obejmującej gospodarkę
odpada
mi z działalności z majątku LPK Sp. z o.o. służącemu finansowaniu innego rodzaju
usług (tzw. subsydiowane skrośne). Na przykład postępowanie w sprawie KIO 2264/21
ujawniło, że miejsce mycia i dezynfekcji pojazdów znajduje się w zakładzie LPK
odpowiedzialny
m za gospodarkę wodno-ściekową w gminie. Odwołujący wskazał, że w jego
ocenie brak jest możliwości wykonania z zyskiem zamówienia za kwotę zaoferowaną przez
LPK Sp. z o.o. nawet mając na względzie dzisiejsze cen paliwa (trasy to 50 km w mieście
Lesko i 200
km w gminie + kurs do ZUO Krosno 60 km w jedną stronę) oraz wzrost kosztów
BHP z uwagi na COVID.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 19 listopada 2022 r. wniósł
o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kosztów
postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa poniesionych przez ustanowionego
pełnomocnika wg przedłożonego na rozprawie spisu kosztów.
Odnosząc się do zarzutów zawartych w punkcie 1. i 2. petitum odwołania
Zamawiający wskazał, że zarzuty Odwołującego są chybione. Uzasadniał, że jak wynika
z SWZ
podmioty składające ofertę nie były zobowiązane do przedkładania wraz
z formularzem ofertowym jakichkolwiek dokumentów, które potwierdzałyby posiadanie
wymaganych zezwoleń, a jedynie zobowiązani byli do wypełnienia i przedłożenia Załącznika
nr 4 do SWZ
— „Oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia”. Każdy z Oferentów —
zarówno LPK Sp. z o.o., jak również sam odwołujący przedłożyli w/w oświadczenia. Aktualne
sugerowanie przez Odwołującego, iż niewymaganie przez Zamawiającego „środków
dowodowych” było niewłaściwe jest formułowane wyłącznie na cele niniejszego odwołania
i dąży do przedłużenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Zamawiający podniósł, że z dokumentów przedłożonych przez przystępującego do
postępowania - LPK Sp. z o.o. wprost wynika, iż podmiot ten spełnia wszystkie wskazane
w SWZ warunki. Zgodnie z decyzją Starosty Leskiego z dnia 13 sierpnia 2013 r., znak
OS.6233.3.2013 uzupełnionej dodatkowo decyzją Starosty Leskiego z dnia 14 września
2018 r., znak GN.ll.6233.1.2018 Leskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. w Lesku
otrzymało zezwolenie na zbieranie i transport odpadów, w tym o kodzie 20 03 01, co wynika
wprost z Tabeli nr 1. W 2018 r. decyzja ta została zmieniona poprzez rozszerzenie listy
odpadów objętych zbieraniem - zatem nigdy nie miało miejsca jakiekolwiek jej ograniczenie
lub uchylenie (szczególnie w zakresie Tabeli nr 1). W myśl pkt. III decyzji z dnia 13 sierpnia
2013 r. zezwolenie obowiązuje do dnia 12 sierpnia 2023 r. wobec czego uznać należy, iż
obowiązuje ono przez cały okres którego dotyczy zamówienie, tj. do dnia 31 grudnia 2022 r.
Odnośnie zarzutu wskazanego w punkcie 3. petitum odwołania Zamawiający
podniósł, że twierdzenia odwołującego polegające na rzekomym braku po stronie LPK Sp.
z o.o. w Lesku bazy magazynowo-
transportowej wyposażonej w miejsce do mycia
i dezynfekcji pojazdów jest nietrafiony bowiem Zamawiający z urzędu posiada wiedzę na
temat zasobów LPK Sp. z o.o. w Lesku w zakresie bazy z miejscem do mycia pojazdów.
W przeszłości, LPK Sp. z o.o. uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności polegającej
na odbiorze i zbieraniu odpadów, gdzie we wniosku wskazano, iż mycie i dezynfekcja
pojazdów będzie się odbywała na terenie oczyszczalni ścieków w Lesku, której LPK Sp.
z o.o. jest właścicielem. Gmina, dokonywała kontroli z zakresu wykonywania przez LPK Sp.
z o.o. zadań w ramach odbioru odpadów komunalnych i z informacji pozyskanych w trakcie
kontroli potwierdzone zostało, iż wykonawca posiada prawidłowo wyposażoną bazę.
W przedmiocie zarzutu zawartego w punkcie 4. petitum
odwołania Zamawiający
wskazał, że faktem jest, iż każdego roku przez Zamawiającego przeprowadzany jest
przetarg na odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych na terenie Gminy,
jednakże w żadnym z postępowań nie dochodziło do faworyzowania któregokolwiek z
oferentów. Wprost przeciwnie, niejednokrotnie dochodziło do sytuacji, w których Transprzęt
Sp. z o.o. odwołując się od postępowań o udzielenie zamówienia starała się w taki sposób
wpływać na SWZ by żaden z pomniejszych (w tym lokalnych) przedsiębiorców nie był w
stanie wziąć udziału w przetargu, np. poprzez postulowanie wprowadzenia wymagania
posiadania przez przedsiębiorcę pojazdów niewymaganych przepisami lub posiadania
doświadczenia które dla nowopowstałych przedsiębiorców lub przedsiębiorców działających
na mniejszą skalę niż odwołujący nie było możliwe do wykazania. W ocenie Zamawiającego
określenie warunków w SWZ, które spełniać będą mogli niemalże wszyscy, a nie tylko
dominujący przedsiębiorcy jest wyrazem obiektywnego i niedyskryminacyjnego sposobu
przeprowadzania przetargu, które ma na celu uniknięcie ograniczenia liczby potencjalnych
wykonawców. Sam fakt, iż jednym z oferentów jest spółka prawa handlowego, w której
udziały posiada Zamawiający nie stanowi automatycznie o jej faworyzowaniu, szczególnie
zważywszy na fakt, iż oferty są ogłaszane publicznie i oceniane wedle konkretnie
określonych reguł co ma na celu, zgodnie z art. 7 ustawy Pzp, doprowadzenie do wyboru
najkorzystniejszej oferty. Sam odwołujący w odwołaniu wskazuje, iż LPK oprócz
dostarczania wody, odbioru ścieków, prowadzi także działalność z zakresu gospodarki
odpadami i powyższą działalność prowadzi na terenie nie tylko Gminy Lesko, ale także gmin
ościennych, co wprost wskazuje, iż posiada ona odpowiednie doświadczenie,
wykwalifikowanych pracowników i niezbędny sprzęt do realizacji zamówienia, a zatem
przedstawiane stanowisko Odwołującego, w którym sam fakt, iż udziały Gminy w Spółce
stanowią podstawę do jej faworyzowania, jest gołosłowny i nieznajdujący odzwierciedlenia w
okolicznościach sprawy.
Zamawiający wskazał, iż LPK Sp. z o.o. posiada zezwolenie na zbieranie i transport
odpadów na okres objęty zamówieniem, co więcej - decyzja ta obejmuje rodzaje odpadów
objęte zamówieniem. Z uwagi na fakt, iż wymogiem uzyskania zezwolenia jest posiadanie
bazy magazynowo-
transportowej to uznać także należy, iż również ten warunek został przez
Spółkę spełniony. Trudno jest zatem zrozumieć o jakim czynie nieuczciwej konkurencji
stanowi Odwołujący w przypadku, gdy uprawnienia i zezwolenia posiadane przez LPK Sp. z
o.o. spełniały wymogi opisane w SWZ i tym samym nie mogły stanowić „zachwalania”, na
które w odwołaniu powołuje się Odwołujący.
Odnośnie zarzutu zawartego w punkcie 5. petitum odwołania Zamawiający wskazał,
że zarzut jest chybiony. W szczególności Zamawiający wskazał, iż wykonując dyspozycję
art. 224 ustawy Pzp, wystąpił do LPK Sp. z o.o. o złożenie stosownych wyjaśnień, które
w jego ocenie były przekonujące i w sposób racjonalny wskazywały na koszty realizacji
danego zamówienia, sposoby wygenerowania oszczędności i tym samym umożliwiające mu
zaoferowania lepszych warunków od konkurencji. LPK Sp. z o.o. przedstawiło bardzo
szczegółową kalkulację kosztów, która to kalkulacja dała podstawy do tego by uznać, iż
przedstawione przez LPK kwoty i ceny są odpowiednie do obowiązujących cen rynkowych.
Zamawiający zauważył, że katalog okoliczności wynikających z art. 224 ustawy Pzp nie ma
charakteru zamkniętego. Jeśli wykonawca ma inne argumenty na obronę rynkowego
charakteru swojej ceny, może ich użyć. Takim argumentem może być m.in. dostęp do
stałego i wykwalifikowanego personelu. Jeżeli wykonawca dysponuje takim zespołem na
stałe, jego przewaga konkurencyjna nie musi przejawiać się wyłącznie w jakości personelu,
ale także kosztach jego utrzymania. Zauważył, że realizacja niektórych zamówień zmusza
niejednego wykonawcę do pozyskania dodatkowych osób z rynku na potrzeby wykonania
danego zlecenia. Koszt jednostkowy osoby pracującej doraźnie jest często wyższy niż
w sytuacji, gdy firma zatrudnia na stałe kompetentnych ludzi i względnie stałym zespołem
realizuje konkretne zamówienia, powierzając je pracownikom w ramach stałych umów
o pracę. Powyższe ma o tyle znaczenie, iż LPK Sp. z o.o., jak wskazywano powyżej działa
głównie w miejscowości Lesko i gminach ościennych zatem podmiot ten nie jest zmuszony
do zatrudniania lub delegowania pracowników wyłącznie dla tego zamówienia, co
niezaprzeczalnie zmniejsza koszty z tym związane. Zamawiający zwrócił uwagę na
korzystne okoliczności związane z danym zamówieniem, np. w postaci bliskości do miejsca
reali
zacji zamówienia, niższe koszty pracy w danej lokalizacji, znajomość organizacji
zamawiającego z uwagi na wcześniejszą współpracę z nim itd. LPK Sp. z o.o. ma swoją
siedzibę w Lesku, co również nie pozostaje bez znaczenia w sprawie. W ocenie
Zamawiającego, przedstawione przez tego Oferenta wyjaśnienia były rzetelne,
wyczerpujące, dostateczne, poparte dowodami i pozwoliły uznać iż wskazana przez LPK Sp.
z o.o. cena nie była rażąco niska.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron i Uczestnika postępowania
odwoławczego, na podstawie zebranego materiału w sprawie oraz oświadczeń
i stanowisk Stron i Uczestnika
, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co
następuje:
Na wstępie Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek, o których
stanowi art. 528
ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Izba oceniła, że Odwołujący posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego przepisów
ustawy Pzp, czym wypełnił materialnoprawną przesłankę dopuszczalności odwołania,
o której mowa w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp.
Zamawiający w dniu 29 grudnia 2021 r. powiadomił wykonawców o wniesionym
odwołaniu.
Izba dopuściła do udziału w postępowaniu odwoławczym wykonawcę Leskie
Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. z siedzibą w Lesku [dalej „LPK” lub „Przystępujący”]
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego w dniu 3 stycznia 2022 r. po
stronie Zamawiającego.
P
rzy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy Izba uwzględniła dokumentację
postępowania o udzielenie zamówienia przekazaną przez Zamawiającego, w szczególności
ogłoszenie o zamówieniu, specyfikację warunków zamówienia wraz z załącznikami oraz
wyjaśnieniami i modyfikacjami, ofertę Przystępującego wraz z uzupełnieniami
i wyjaśnieniami, wezwania kierowana do Przystępującego oraz zawiadomienie o wyborze
oferty najkorzystniejszej z dnia 23 grudnia 2021 r.
Skład orzekający Izby wziął pod uwagę również stanowiska i oświadczenia Stron
i Uczestnika z
łożone ustnie oraz pisemnie do protokołu posiedzenia i rozprawy w dniu 20
stycznia 2022 r.
Izba zaliczyła w poczet materiału sprawy dowody złożone przez Odwołującego, tj.
wniosek o udostępnienie informacji publicznej z dnia 14 stycznia 2022 r. wraz z pismem
Starosty Leskiego z dnia 18 stycznia 2022 r., zdjęcie działki 1391/7, jak również opinię
Ministra Klimatu z dnia 23 lipca 2020 r. złożoną przez Zamawiającego.
Izba ustaliła, co następuje:
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia stanowił załącznik nr 1 do SWZ. Projekt
umowy stanowił załącznik nr 2 do SWZ.
Przedmiotem
zamówienia jest odbiór i zagospodarowanie odpadów o następujących
kodach: 20 03 01, 15 01 01, 20 01 01, 15 01 02, 20 01 39, 15 01 04, 20 01 40, 15 01 05, 15
01 06, 15 01 07, 20 01 02, 20 01 08, 20 01 35, 20 01 36, 20 01 23, 16 01 03, 20 03 07, 20 01
99ex.
Zgodnie z rozdziałem 6 SWZ o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy,
którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu dotyczące:
6.1.1. (…)
6.1.2. uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile
wynika to z odrębnych przepisów:
a) wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości zgodnie z wymogami ustawy z dnia 13 września 1996 r.
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1439 z późn. zm.),
b) (…)
c) aktualne zezwolenie obejmujące prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów,
zgodnie z wymogami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. 4 U. z 2021 r.
poz. 797 z późn. zm.) lub równoważne, w zakresie obejmującym przedmiot zamówienia, tj.
ze wskazaniem kodu odpadów obejmującym minimum przedmiot zamówienia.
6.1.3. (…)
6.1.4. zdolności technicznej lub zawodowej w zakresie:
a) (…)
c) dysponuje w celu wykonania zamówienia publicznego bazą magazynowo - transportową
zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz.U. z 2013 r. poz. 122).
Zgodnie z punktem 7.2 SWZ, Zamawiający nie przewiduje podstaw wykluczenia
wskazanych w art. 109 ust. 1 ustawy Pzp.
Zgodnie z punktem 8.3.1. SWZ, w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału
w postępowaniu: Zamawiający nie wymaga złożenia przez wykonawcę podmiotowych
środków dowodowych w tym zakresie.
W przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia oferty złożyło dwóch
wykonawców.
Wykonawca LPK wraz z ofertą złożył oświadczenie o spełnieniu warunków udziału
w postępowaniu oraz braku podstaw do wykluczenia z postępowania.
Pismem z dnia 13 grudnia 2021 r. Zamawiający wezwał wykonawcę LPK w trybie
art. 224 ust. 1 i 2 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, w tym złożenia dowodów, z uwagi na to, że zaoferowana przez
Wykonawcę cena była niższa o 33,93% od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych
ofert.
Pismem z dnia
16 grudnia 2021 r. wykonawca LPK złożył stosowne wyjaśnienia
w zakresie ceny oferty wraz z dowodami.
W dniu 23 grudnia 20
21 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty wykonawcy LPK Sp.
z o.o. Na drugim miejscu w rankingu ofert znalazła się oferta Odwołującego.
Izba zważyła, co następuje:
Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 114, art. 116 w zw. z art. 226
ust. 1 pkt. 2) lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LPK
Sp. z o.o. z siedzibą w Lesku, który nie spełnia warunków udziału w postępowaniu
w zakresie posiadania wpisu do rejestru działalności regulowanej adekwatnego do
przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp, zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
została złożona przez wykonawcę niespełniającego warunków udziału w postępowaniu.
Stosownie do treści art. 16 ustawy Pzp, zamawiający przygotowuje i przeprowadza
postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców, przejrzysty i proporcjonalny.
W zak
resie ww. zarzutu Odwołujący stał na stanowisku, że wpis do rejestru
d
ziałalności regulowanej, którym legitymuje się wykonawca LPK Sp. z o.o. nie obejmuje
odpadów o kodzie 20 03 01. Ponadto Odwołujący wskazał, że zamawiający wprowadzając
tego typu warunek
udziału w postępowaniach wielokrotnie w opisie warunku nie wymieniają
wprost kodów odpadów, których wpis lub zezwolenie ma dotyczyć, niemniej jednak w takim
przypadku wpis/zezwolenie powinny obejmować wszystkie odpady (kody) objęte
przedmiotem zamówienia, ponieważ w innym przypadku wymóg ten, weryfikujący możliwość
wykonywania działalności objętej zamówieniem nie miałby sensu.
Odnosząc się do powyższego zarzutu wskazać należy, że Odwołujący nie
zakwestionował twierdzeń Zamawiającego, iż z dostępnego na stronie internetowej
Z
amawiającego rejestru działalności regulowanej wynika wprost, iż LPK posiada wpis
w ww. rejestrze obejmujący odpady o kodzie 20 03 01 (data wpisu 17.12.2012 nr wpisu
1/2012). Z kolei zaświadczenie o wpisie do ww. rejestru z dnia 29 czerwca 2018 r. nr 2/2018
złożone przez Odwołującego dotyczyło rozszerzenia rodzaju odbieranych odpadów.
Ponadto Izba wskazuje,
że nie można podzielić poglądu Odwołującego jakoby
wymagany
przez Zamawiającego wpis do rejestru działalności regulowanej winien
obejmować już na etapie składania ofert wszystkie rodzaje odpadów objęte przedmiotem
zamówienia. Jak wynika z ugruntowanej linii orzeczniczej KIO, postanowienia SWZ powinny
być tłumaczone z ich literalnym brzmieniem. Muszą mieć charakter precyzyjny i
jednoznaczny, a wątpliwości na tym tle muszą być rozstrzygane na korzyść wykonawców.
Obowiązek takiego sformułowania i tłumaczenia postanowień SWZ ma na celu realizację
zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (por. wyrok KIO z 13
kwietnia 2018 r. sygn. akt: KIO 579/18). Skoro zatem w niniejszym postępowaniu
Zamawiający nie zamieścił w opisie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej wymogu w
zakres
ie rodzajów odpadów objętych wpisem do rejestru działalności regulowanej, to
wykonawca LPK
nie miał obowiązku legitymowania się na dzień złożenia oferty stosownymi
wpisami
obejmującymi wszystkie rodzaje odpadów ujęte w opisie przedmiotu zamówienia.
Odróżnić należy etap weryfikacji podmiotowej wykonawcy dokonywany w toku postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego, w ramach którego zamawiający bada spełnianie przez
wykonawców minimalnych poziomów zdolności od etapu realizacji zamówienia
wymagającego od wykonawcy dysponowania pełnym zakresem uprawnień.
Wobec powyższego ww. zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.
Za uzasadniony Izba uznała zarzut naruszenia art. 114, art. 116 w zw. z art. 226
ust. 1 pkt. 2 lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LPK
Sp. z o.o., który nie spełnia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania
zezwolenia na zbieranie odpadów w zakresie wymaganym w dokumentach zamówienia.
Osią sporu było to, czy wykonawca LPK posiada zezwolenie na zbieranie odpadów
w zakresie
objętym przedmiotem zamówienia, w szczególności w zakresie odpadów
komunalnych zmieszanych o kodzie 20 03 01.
Izba wskazuje, iż bezspornie w ramach warunku udziału w postępowaniu, o którym
mowa w rozdziale 6 pkt 6.1.2 lit. c specyfikacji
Zamawiający wymagał, aby wykonawca
posiadał aktualne zezwolenie obejmujące prowadzenie działalności w zakresie zbierania
odpadów, zgodnie z wymogami ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. Dz. U.
z 2021 r. poz. 797 z późn. zm.) lub równoważne, w zakresie obejmującym przedmiot
zamówienia, tj. ze wskazaniem kodu odpadów obejmującym minimum przedmiot
zamówienia. Poza sporem było to, że przedmiotem niniejszego zamówienia jest odbiór
i zagospodarowanie odpadów o kodach wymienionych w opisie przedmiotu zamówienia,
w tym odpadów komunalnych zmieszanych o kodzie 20 03 01. Tym samym z zapisów
specyfikacji wprost wynikało, iż za wykonawcę dającego rękojmię należytego wykonania
zamówienia publicznego Zamawiający uzna takiego wykonawcę, który posiada zezwolenie
na zbieranie odpadów w zakresie objętym przedmiotem zamówienia. W konsekwencji
powyższego rozważania Zamawiającego zaprezentowane w toku rozprawy jakoby dla
należytego świadczenia usług objętych zamówieniem nie było konieczne posiadanie
zezwolenia na zbieranie odpadów, ponieważ wykonawca zobowiązany będzie do odbioru
odpadów z nieruchomości a następnie ich transportu we wskazane w specyfikacji miejsce
(ZUO Krosno) są irrelewantne dla sprawy. Na obecnym etapie postępowania o udzielenie
zamówienia
publicznego
poza
oceną
Izby
jest
zasadność
i
prawidłowość
skon
kretyzowanego warunku udziału w postępowaniu dotyczącego uprawnień do
prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej.
Wobec powyższego Izba stwierdziła, iż wbrew stanowisku Zamawiającego
wynikającemu z odpowiedzi na odwołanie oraz stanowisku Przystępującego z decyzji
Starosty Leskiego z dnia 13 sierpnia 2013 r. oraz 14 września 2018 r. nie wynika, że LPK
posiada zezwolenie na zbieranie odpadów komunalnych zmieszanych o kodzie 20 03 01.
Zauważyć należy, iż odpady o ww. kodzie nie zostały objęte pkt II ppkt 2 decyzji Starosty
Leskiego z dnia 13 sierpnia 2013 r., znak OS.6233.3.2013 zmienionej decyzją Starosty
Leskiego z dnia 14 września 2018 r., znak GN.II.6233.1.2018. Powyższe zresztą zostało
przyznane przez Zamawiającego w toku rozprawy. Z kolei okoliczność, iż wykonawca LPK
posiada zezwolenie na transport odpadów komunalnych zmieszanych nie oznacza, że
legitymuje się stosownym - wymaganym przez Zamawiającego - uprawnieniem w zakresie
od
bioru ww. rodzaju odpadów. Abstrahując zatem od tego, czy ww. decyzje Starosty
Leskiego wygasły z mocy prawa na podstawie art. 14 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o
zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592) jak
argum
entował Odwołujący, to nie budzi wątpliwości okoliczność, że wykonawca LPK nie
posiada decyzji zezwalającej na zbieranie odpadów komunalnych zmieszanych o kodzie 20
03 01, czego wymagał Zamawiający.
W tym stanie rzeczy wskazać należy, iż uchybienie wykonawcy LPK nie może zostać
sanowane w świetle art. 128 ust. 1 ustawy Pzp. Wykonawca na moment składania ofert nie
posiadał stosownego uprawnienia w zakresie odbierania odpadów komunalnych
zmieszanych. Wobec powyższego oferta wykonawcy LPK podlegała odrzuceniu na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp jako złożona przez wykonawcę
niespełniającego warunku udziału w postępowaniu określonego w rozdziale 6 pkt 6.1.2 lit. c
SWZ.
Za niewykazany Izba uznała zarzut naruszenia art. 116 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 2
lit. b) ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy LPK Sp. z o.o., który
nie spełnia warunków udziału w postępowaniu w zakresie posiadania bazy magazynowo-
transportowej.
W zakresie podniesionego zarzutu Odwołujący wskazał, że skoro dla
zmagazynowania odpadów niezbędne jest posiadanie zezwolenia na zbieranie odpadów, a
wykonawca LPK takim zezwoleniem nie dysponuje, to baza magazynowo
– transportowa nie
może spełniać wymogów określonych rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11
stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów
komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz.U. z 2013 r. poz. 122).
W ocenie Izby podniesiony zarzut nie został przez Odwołującego wykazany wbrew
regule wynikającej z art. 534 ust. 1 ustawy Pzp. W szczególności wskazać należy, iż
z dowodu przedłożonego przez Odwołującego (pismo Starosty Leskiego z dnia 20 grudnia
2021 r.)
wynika, że LPK nie uzyskało zezwolenia na zbieranie odpadów z uwagi na
zwolnienie podmiotowe, o którym mowa w art. 45 ust. 1 pkt 11 ustawy o odpadach.
Jednocześnie z przedmiotowego pisma Starosty Leskiego wynika, że LPK w dniu 5 marca
2020 r. zwróciło się do właściwego organu o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów.Z
kolei
jak wynika z art. 14 ust. 4 ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych
ustaw wynika, że jeżeli posiadacz odpadów nie złoży wniosku spełniającego wymagania, o
których mowa w ust. 1 i 2, w terminie, o którym mowa w ust. 1, zezwolenie na zbieranie
odpadów, zezwolenie na przetwarzanie odpadów, zezwolenie na zbieranie i przetwarzanie
odpadów albo pozwolenie na wytwarzanie odpadów, w zakresie określenia wymagań
dotyczących zbierania lub przetwarzania odpadów, wygasa. W niniejszej sprawie wniosek, o
którym mowa w art. 14 ust. 4 ww. ustawy został złożony przez Przystępującego, jednak z
uwagi na zwolnienie podmiotowe
stosowna decyzja nie została wydana przez właściwy
organ. W
ocenie Izby w okolicznościach niniejszej sprawy nie zostało wykazane w jaki
s
posób ewentualny brak posiadania decyzji zezwalającej na zbieranie odpadów miałby
przekładać się na brak dysponowania bazą magazynowo – transportową spełniającą wymogi
określone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie
szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości (Dz. U. z 2013 r. poz. 122) w kontekście posiadanego przez Przystępującego
zwolnienia podmiotowego.
Mając na uwadze powyższe Izba nie znalazła podstaw do podważenia oświadczenia
Przystępującego w zakresie spełniania omawianego warunku udziału w postępowaniu. Tym
samym ww. zarzut należało oddalić.
Zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy
LPK Sp. z o.o.
, którego oferta została złożona w warunkach nieuczciwej konkurencji Izba
uznała za niezasadny.
Odwołujący w zakresie podniesionego zarzutu argumentował, że Zamawiający,
w kolejnych
organizowanych przez siebie przetargach faworyzuje Leskie Przedsiębiorstwo
Komunalne Sp. z o.o. w Lesku, które jest spółką prawa handlowego, w której 100% udziałów
posiada Zamawiający. Uzasadniał, że przy ustalonych przez Zamawiającego warunkach
udziału w postępowaniu, mimo tego, że LPK nie jest w stanie im sprostać, Gmina Lesko
dokonuje wyboru oferty preferowanego przez siebie wykonawcy na podstawie
nieprawdziwych oświadczeń składanych w postępowaniu (vide wyrok KIO sygn. akt:
2264/21)
. Powyższe, z uwagi na powtarzalność tej okoliczności (składania nieprawdziwych
zapewnień w postępowaniach ws. udzielenia zamówienia publicznego), nie można uznać za
pomyłkę, ale celowe działanie w celu uzyskania zamówienia publicznego. Zdaniem
Odwołującego działanie LPK stanowi nieuczciwe zachwalanie, jest niezgodne z prawem i
sprzeczne z dobrymi obyczajami.
Stosownie do treści art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp, zamawiający odrzuca ofertę,
jeżeli została złożona w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy
z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W myśl art. 3 ust. 1 uznk,
c
zynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami,
jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Przepis ten stanowi tzw.
klauzulę generalną, co też oznacza, że każde działanie mające taki charakter powinno być
uznane za czyn nieuczciwej konkurencji. Powyższe potwierdza stanowisko wyrażone
w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2002 r. sygn. akt: III CKN 271/01,
w którym wskazano, iż „Uznanie konkretnego czynu za akt nieuczciwej konkurencji wymaga
ustalenia, na czym określone działanie polegało oraz zakwalifikowania go pod względem
prawnym, przez przypisanie mu cech konkretnego deliktu szczegółowego, ujętego w ramach
Rozdziału 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ("Czyny nieuczciwej konkurencji",
art. 5-
17) lub deliktu w nim nie ujętego, lecz odpowiadającego hipotezie art. 3 ust. 1 ustawy.”
Zgodnie natomiast z ust. 2 ww. przepisu, czynem nieuczciwej konkurencji jest m.in.
nieuczciwe zachwalanie.
Z kolei
pojęcie dobrych obyczajów jest klauzulą generalną, która nie posiada legalnej
definicji.
Dominuje pogląd, że klauzula dobrych obyczajów, podobnie jak klauzula zasad
współżycia społecznego, nakazuje dokonać oceny w świetle norm pozaprawnych, przy czym
chodzi w tym wypadku o normy moralne i obyczajowe, powszechnie akceptowane albo
znajdujące szczególne uznanie w określonej sferze działań, na przykład w obrocie
profesjonalnym, w określonej branży, w stosunkach z konsumentem itp. Szczególne
znaczenie mają te oceny zachowań podmiotów w świetle dobrych obyczajów, które odwołują
się do takich wartości jak: szacunek wobec partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie,
lojalność, rzetelność i fachowość. Dobre obyczaje należy więc ujmować jako normy
obyczajowe, wyznaczające standardy uczciwych i rzetelnych zachowań stron w praktyce
kontraktowej (por. wyrok SOKiK z dnia 18 października 2018 r. sygn. akt: XVII AmA 17/16).
W świetle powyższego wskazać należy, iż Odwołujący w dużej mierze oparł
podniesiony zarzut na dotychczasowych doświadczeniach w ubieganiu się o zamówienia
publiczne ogłaszane przez Zamawiającego, których przedmiotem jest odbiór, transport
i zagospodarowanie odpadów, o które rywalizują głównie Odwołujący i Przystępujący,
podczas gdy Izba ocenia czynności lub zaniechania Zamawiającego w konkretnym
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Wskazać należy, iż sam fakt, że jednym
z
wykonawców zainteresowanych niniejszym zamówieniem jest spółka prawa handlowego,
w której udziały posiada Zamawiający nie stanowi automatycznie o jej faworyzowaniu.
Również wybór oferty Przystępującego jako najkorzystniejszej nie świadczy per se o
popełnieniu czynu nieuczciwej konkurencji przez Przystępującego, a co najwyżej może
wskazywać na ewentualne błędy Zamawiającego w zakresie weryfikacji sytuacji podmiotowej
wykonawcy dokonywanej w oparciu o oświadczenia lub dokumenty wymagane w
konkretnym
postępowaniu. Wskazać jednak trzeba, iż w sytuacji gdy wykonawca uważa, że
czynności zamawiającego w danym postępowaniu zostały dokonane z naruszeniem
przepisów ustawy Pzp, to uprawniony jest skorzystać ze środków ochrony prawnej
przewidzianych w Dziale IX ustawy Pzp.
Zdaniem Izby okoliczność, iż wykonawca LPK złożył
oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w przedmiotowym postępowaniu, nie
przesądza, że działanie LPK stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji polegający na
nieuczciwym zachwalaniu.
To, że wykonawca LPK samodzielnie ocenił, iż spełnia warunki
udziału w postępowaniu, składając Zamawiającemu oświadczenie w rzeczonym zakresie, nie
oznacza, że dokonana przez wykonawcę ocena była prawidłowa. Podkreślić należy, iż to
rolą Zamawiającego jest weryfikacja sytuacji podmiotowej wykonawców na podstawie
oświadczeń lub dokumentów określonych w SWZ, w tym korzystanie z instytucji, o których
mowa w art. 128 ustawy Pzp.
Innymi słowy, złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków
udziału w postępowaniu, które zostanie następczo podważone przez innego wykonawcę, nie
wskazuje
z góry, że mamy do czynienia z nieuczciwym zachwalaniem, lecz
zmaterializowaniem się sankcji określonej art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy Pzp, z
zastrzeżeniem art. 128 ustawy Pzp. Jednocześnie Izba wskazuje, iż Odwołujący nie
skonkretyzował w treści odwołania jakie dobre obyczaje miało naruszać działanie
Przystępującego w niniejszym postępowaniu.
Podsumowując powyższe w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było
podstaw do uznania, iż złożenie oferty przez LPK stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji,
implikujący odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp.
Za niezasadny Izba uznała zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8) ustawy Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty LPK Sp. z o.o. mimo, iż zawiera rażąco niską cenę,
ewentualnie naruszenie art. 224 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania LPK Sp. z o.o.
do wyjaśnień w zakresie ceny zaoferowanej w postępowaniu.
Zgodnie z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp, z
amawiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Stosownie do treści art. 224 ust. 1 ustawy Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub
ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia
lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
W myśl ust. 2 ww. przepisu, w przypadku gdy cena całkowita oferty złożonej w terminie jest
niższa o co najmniej 30% od: 1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od
towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1
i 10, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że
rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia; 2) wartości
zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, zaktualizowanej
z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania, w szczególności
istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie wyjaśnień,
o których mowa w ust. 1.
W przedmiocie ww. zarzutu Izba wskazuje,
iż wbrew twierdzeniom Odwołującego
Zamawiający pismem z dnia 13 grudnia 2021 r. wezwał wykonawcę LPK do złożenia
wyjaśnień ceny oferty z uwagi na to, że zaktualizowała się przesłanka, o której mowa
w art. 224 ust. 2 pkt 1 usta
wy Pzp, tj. cena oferty Przystępującego była niższa
o 33,93% od średniej arytmetycznej cen złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu.
Odwołujący natomiast nie zakwestionował treści wyjaśnień złożonych przez LPK, opierając
przedmiotowy zarzut na przypusz
czeniach, iż „mogło dojść do udostępnienia LPK Sp. z o.o.
przez gminę (Zamawiającego) pewnego majątku gminy do realizacji zadania” oraz że „mogło
również dojść również do finansowania działalności obejmującej gospodarkę odpadami
z działalności z majątku LPK Sp. z o.o. służącemu finansowaniu innego rodzaju usług (tzw.
subsydiowane skrośne)”. Odwołujący nie podważył również wysokości zysku przewidzianego
przez LPK
w złożonych wyjaśnieniach, jak również nie wykazał się żadną inicjatywą
dowodową na poparcie prezentowanego stanowiska, w tym w zakresie kosztów transportu
odpadów oraz wzrostu kosztów BHP z uwagi na COVID.
Mając zatem na uwadze treść postawionego zarzutu, którym Izba jest związana, brak
było podstaw do podważenia wyjaśnień poziomu ceny, popartych dowodami, złożonych
przez wykonawcę LPK. Tym samym zarzuty naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 8 oraz art. 224
ustawy
Pzp nie mogły zostać uznane za zasadne.
Wobec
powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego Izba orzekła na podstawie art. 557 i 575
ustawy Pzp w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b oraz § 7 ust. 2 pkt 1 w zw. z ust. 5 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania
odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Izba uwzględniła zarzut zawarty w punkcie 2. petitum odwołania oraz oddaliła
pozostałe zarzuty odwołania. Z uwagi na rodzaj zarzutu uwzględnionego przez Izbę oraz
jego wagę dla rozstrzygnięcia Izba odstąpiła od rozdzielenia kosztów w sposób, o którym
mowa w § 7 ust. 2 pkt 1 w zw. z ust. 3 ww. rozporządzenia. Wobec powyższego Izba
zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 100 zł stanowiącą
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Przewodniczący: ……………………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 561/22, KIO 563/22, KIO 573/22, KIO 574/22, KIO 575/22, KIO 577/22, KIO 579/22, KIO 581/22, KIO 587/22, KIO 589/22 z dnia 2022-05-16
- Sygn. akt KIO 1104/22 z dnia 2022-05-13
- Sygn. akt KIO 1006/22, KIO 991/22 z dnia 2022-05-09
- Sygn. akt KIO 971/22 z dnia 2022-04-25
- Sygn. akt KIO 835/22, KIO 846/22 z dnia 2022-04-15
