rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-10-18
rok: 2022
data dokumentu: 2022-10-18
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 2598/22
KIO 2598/22
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14
października 2022 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 października 2022 r. przez
Odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: Developer i
Recykling
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Młodego Górnika 2D, 41-808
Zabrze, M.J.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą J.M., ul. Słoneczna 37E, 43-
243 Pszczyna,
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Spółka
Restrukturyzacji Kopalń Spółka Akcyjna, ul. Strzelców Bytomskich 207, 41-914 Bytom
przy udziale
Wykonawcy
– P.P.U.H. „TREX HAL” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. 1
Maja 26, 44-
206 Rybnik przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego.
Wykonawcy
– B.-Gwimet Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Zana 67, 44-321
Marklowice
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego
października 2022 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 października 2022 r. przez
Odwołującego – wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie: Developer i
Recykling
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Młodego Górnika 2D, 41-808
Zabrze, M.J.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą J.M., ul. Słoneczna 37E, 43-
243 Pszczyna,
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Spółka
Restrukturyzacji Kopalń Spółka Akcyjna, ul. Strzelców Bytomskich 207, 41-914 Bytom
przy udziale
Wykonawcy
– P.P.U.H. „TREX HAL” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. 1
Maja 26, 44-
206 Rybnik przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego.
Wykonawcy
– B.-Gwimet Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Zana 67, 44-321
Marklowice
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego
orzeka:
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża Odwołującego i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę 10.000 zł 00 gr. (słownie: dziesięć tysięcy
złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do
art. 580 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo Zamówień
Publicznych (Dz. U. 2022 r., poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od dnia
jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2598/22
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym w trybie podstawowym przez Zamawiającego – Spółka
Restrukturyzacji Kopalń S.A. z siedzibą w Bytomiu na „Rekultywacja zdegradowanych
terenów leśnych – Pole F1 w Bytomiu – Miechowicach dla Spółki Restrukturyzacji Kopalń
S.A. Oddział Kopalnie Węgla Kamiennego w Całkowitej Likwidacji” (sygnatura postępowania:
ZP-KCL-0002/22)
, ogłoszonym w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 09.03.2022 r. pod
numerem 2022/BZP 00079790/01, wobec
czynności polegającej wyborze oferty
najkorzystniejszej i zaniechaniu jej odrzucenia (oferta B. -Gwimet Sp. z o.o., dalej jako B.),
wykonawc
y wspólnie ubiegający się o zamówienie: Developer i Recykling Sp. z o.o. z
siedzibą w Zabrzu (Lider), M.J. (dalej jak Konsorcjum), wnieśli w dniu 3.10.2022 r. odwołanie
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO 2598/22).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1. art. 224 ust. 1, 3, 5 i 6 PZP w zw. z art. 226 ust. 1 pkt. 8) PZP w zw. z art. 16 pkt. 1
PZP przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy B.
z uwagi na rażąco niską
cenę oraz poprzez wzywanie wykonawcy B. do złożenia dodatkowych wyjaśnień oraz
ocenę oferty pod kątem badania rażąco niskiej ceny z uwzględnieniem wyjaśnień z 3
sierpnia 2022 r. dotyczących sposobu kalkulacji ceny oferty, podczas gdy wykonawca
B.
był zobowiązany już w odpowiedzi na pierwsze wezwanie przedstawić
kompleksowe
i
wyczerpujące
wyjaśnienia
oraz
dowody na ich poparcie, które uzasadniałyby możliwość wykonania zamówienia za
zaoferowaną cenę;
2. art. 224 ust. 6 PZP w zw. z art. art. 226 ust. 1 pkt 8) PZP w zw. z art. art. 224 ust. 1,
3, 5 i 6 PZP w zw. z art. 16 pkt. 1 PZP przez zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawcy B.
, który nie przedstawił wyjaśnień wraz z dowodami, z których
wynikałoby, że jest w stanie wykonać zamówienie za zaoferowaną cenę, a
Zamawiający winien pominąć wyjaśnienia złożone przez tego wykonawcę w dniu 3
sierpnia 2022 r. oraz podczas gdy zaoferowana przez wykonawcę B. cena jest
rażąco niska i nie pozwala na wykonanie przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami Zamawiającego, a złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie
uzasadniają podanej w ofercie ceny;
3. art. 109 ust. 1 pkt. 8 lub 10 PZP w zw. z art. oraz art. 226 ust. 1 pkt 2 lit a) PZP w zw.
z art. 112 ust. 2 pkt 4) PZP w zw. z art. 16 pkt 1 PZP przez zaniechanie wykluczenia,
w konsekwencji odrzucenia oferty wykonawcy B.
, który w wyniku zamierzonego
działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd przy
przedstawianiu informacji dotyczących spełnia warunku udziału w Postępowaniu
opisanego w pkt. 8.1.2 lit a) SWZ (referencja wykonawcy B. oraz referencja podmiotu
trzeciego AD-ARBO A.M.
), co mogło mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane
przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub co najmniej w
wyniku
lekkomyślności
lub
niedbalstwa
przedstawił
informacje wprowadzające w błąd, dotyczące spełniania warunku udziału w
Postępowaniu opisanego w pkt. 8.1.2 lit a) SWZ co mogło mieć istotny wpływ na
decyzje podejmowane przez
zamawiającego w postępowaniu o udzielenie
zamówienia;
4. art. 239 PZP w zw. z art. 112 ust. 2 pkt 4) PZP w zw. z art. 226 ust. 1 pkt. 2) b) PZP w
zw. z art.
16 pkt 1 PZP przez wybór oferty B. i zaniechanie odrzucenia jego oferty w
sytuacji, gdy
wykonawca ten nie wykazał spełniania warunku udziału w postępowaniu
opisanego w pkt 8.1.2 lit. a) swz (referencja wykonawcy B. oraz referencja podmiotu
trzeciego AD-ARBO A.M.).
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności z 28.09.2022 r., tj. wyboru oferty najkorzystniejszej, nakazanie
przeprowadzenia ponownego badania i oceny ofert, odrzucenia oferty B.,
jako zawierającej
rażąco niską cenę, wykluczenia tego wykonawcy i odrzucenia jego oferty w zw. z art. 109
ust. 1 pkt 8 lub 10 Pzp w zw. z art. 224 ust. 1 pkt 2 lit a) PZP lub nakazanie odrzucenia oferty
B.
w związku z niewykazaniem spełnienia warunku udziału w postępowaniu opisanego w pkt
8.1.2 lit. a) PZP.
Zdaniem Odwołującego, w wyjaśnienia z 20.06.2022 r. wykonawca B. ograniczył się do
ogólników, wręcz haseł, które niczego nie tłumaczą, w szczególności wysokości ceny, jak
również zlekceważył żądanie Zamawiającego odnośnie przedstawienia dowodów na
poparcie składanych wyjaśnień. Z treści dodatkowego wezwania z 25.07.2022 r. wynika, że
te dodatkowe
wyjaśnienia nie miały na celu rozwiania wątpliwości, które pojawiły się u
Zamawiającego po zapoznaniu się z pierwszymi wyjaśnieniami, ale zmierzały wyłącznie do
dania wykonawcy kolejnej szansy na przedstawienie sposobu kalkulacji ceny oraz dowodów.
Zamawiający winien był dokonać oceny wyjaśnień wykonawcy B. wyłącznie
na podstawie odpowiedzi z 20.06.
2020 r., a w konsekwencji uznać, że wykonawca nie
wykazał, że zaoferowana przez niego cena pozwala na wykonanie zamówienia. Nawet jeżeli
jednak uwzględni się wyjaśnienia wykonawcy z 3.08.2022 r., to z uwagi na okoliczności
wskazane w odwołaniu, cena zaoferowana przez wykonawcę B. jest niedoszacowana i nie
pozwala na wykonanie zamówienia bez poniesienia straty.
W odwołaniu wykonawca cytując fragmenty wyjaśnień skomentował je jako ogólnikowe, jak
również odniósł się do szczegółów kalkulacji oferty B., w elementach które zostały w jego
ocenie niedoszacowane. Dotyczy to kosztu zakupu i dowozu gruntu mineralnego (oferta
niedoszacowana o co najmniej 1.457.706,06 zł netto), kosztu utylizacji odpadów (oferta
niedoszacowana o 60.000 zł netto), kosztu mieszania gruntu mineralnego i kamienia
kopalnego (oferta niedoszacowana o 737.073,00 zł netto).
Wyjaśnienia B. dotyczące kosztów pracy są niewiarygodne, gdyż opierają się wyłącznie na
formalnym potwierdzeniu, że minimalna stawka godzinowa będzie wynosić 19,70 zł/h netto
bez wykazania i udowodnienia szczegółowych kosztów zatrudnienia, w tym wykazania liczby
osób zaangażowanych w wykonanie zamówienia. B. w oświadczeniu z 31.08.2022 r.
dotyczącym zatrudnienia na podstawie umowy o pracę wskazał 0 osób, co potwierdza, iż
wykonawca nie obliczył tych kosztów pracy.
Ponieważ B. zamierza angażować podwykonawcę, z którym ma zawarte wstępne
porozumienie, powołując się w wyjaśnieniach na „korzystne warunki współpracy” powinien
wykazać, z czego one wynikają, co powinno być równoznaczne z obowiązkiem wykazania
sposobu kalkulacji własnej ceny przez podmiot udostępniający zasoby, jako podwykonawca.
W ocenie Odwołującego okoliczności wskazują na przesłankę z art. 224 ust. 6 Ustawy
odrzucenia oferty wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena
wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Ogólnikowe, niekonkretne wyjaśnienia nie obalały
domniemania zaoferowania rażąco niskiej ceny, co powinno być traktowane jako ich brak.
Złożone przez wykonawcę B. pierwsze wyjaśnienia (pismo z 20.06.2022 r.) nie zawierają
jakichkolwiek dowodów odnoszących się do zaoferowanej ceny, w szczególności na
poparcie załączonej do wyjaśnień kalkulacji ceny oferty.
W odniesieniu do warunku udziału w postępowaniu odwołanie ogranicza się do oceny
spełnienia warunku opisanego w pkt 8.1.2 lit. a swz – zdolności technicznej i zawodowej, tj.
doświadczenia w wykonaniu rekultywacji technicznej i biologicznej w kierunku leśnym na
powierzchni min. 1,5 ha o wartości minimum 500.000,00 zł brutto. Wskazane przez B.
inwestycje referencyjne nie pozwalają na spełnienie warunku udziału, a wykonawca w
wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa przedstawił informacje
wprowad
zające w błąd. Ewentualnie oferta wykonawcy powinna zostać odrzucona na podst.
Art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b Pzp.
Z opisu dotyczącego poz. 1 wykazu (doświadczenie podmiotu trzeciego) nie wynika, aby
dotyczyło ono zarówno rekultywacji technicznej i biologicznej (w referencji wskazano
natomiast na zakres usług gospodarki leśnej). Wyjaśnienia B. z 3.08.2022 r. wskazują zakres
prac, który nie mieści się w rekultywacji technicznej, która obejmuje roboty ziemne, a de
facto wykonanie robót budowlanych, które mają na celu właściwe ukształtowanie rzeźby
terenu, poprawienie właściwości fizycznych i chemicznych, uregulowanie stosunków
wodnych, odtworzenie gleb, umocnienie skarp, odbudowanie lub zbudowanie niezbędnych
dróg (zgodnie z definicją „rekultywacji” – art. 4 pkt 18 ustawy z 3 lutego 1995 r. o ochronie
gatunków rolnych lub leśnych). Wprowadzającym w błąd było zatem oświadczenie w
wykazie, że zadanie obejmowała zarówno rekultywację techniczną i biologiczną, ale także
podane wartości pełnej usługi, która nie obejmuje jedynie rekultywacji biologicznej, co do
której wartości nie można mieć pewności, iż przekroczyła kwotę 500.000,00 zł.
W odniesieniu do poz. 2 wykazu (doświadczenie własne B.) – doświadczenie zostało
opisane w taki sposób, aby wywołać u Zamawiającego wrażenie, że rekultywacja biologiczna
została wykonana w kierunku leśnym. Wykonania rekultywacji w kierunku leśnym nie
potwierdzają również przedłożone na wezwanie Zamawiającego dokumenty – umowa,
wyciąg z projektu, protokół końcowy. Ponadto, podana kwota całej inwestycji nie pozwala
ustalić, jaka była wartość prac związanych z rekultywacją i czy przekroczyła ona kwotę
wskazaną w warunku udziału w postępowaniu.
Nawet gdyby uznać, że wykonawca nie wprowadził Zamawiającego w błąd, to wskazane w
odwołaniu okoliczności dowodzą, że doświadczenia referencyjne nie pozwalają na spełnienie
warunku. Ponieważ wykonawca B. był już wzywany do uzupełnienia dokumentów, nie może
zastąpić doświadczenia opisanego w wykazach innym doświadczeniem.
Do
postępowania odwoławczego przystąpił po stronie Zamawiającego Wykonawca B..
Uczestnik w piśmie z 13.10.2022 r. odniósł się szczegółowo do zarzutów odwołania wnosząc
o jego oddalenie w całości. Do pisma Przystępujący załączył dodatkowe dowody związane z
podstawą zarzutów.
Po stro
nie Odwołującego przystąpił wykonawca P.P.U.H. „TREX HAL” Sp. z o.o.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie w piśmie z 12.10.2022 r., wnosząc o jego
oddalenie w całości.
Stanowisko Izby
Do rozpoznania
zarzutów w odwołaniu zastosowanie znajdowały przepisy ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 z późn. zm.),
obowiązującej w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, zwana dalej
Ustawą.
Odwołanie nie podlegało odrzuceniu i takich wniosków również nie formułowano w pismach
procesowych, jak i w toku posiedzenia niejawnego przed otwarciem rozprawy.
Rozpoznając odwołanie Izba miała na uwadze stan faktyczny ustalony w oparciu o
dokumentację postępowania złożoną do akt sprawy, w tym postanowienia swz, jak również
ofertę B. i wyjaśnienia tego wykonawcy składane w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego z 20.06.2022 r. oraz 3.08.2022 r.
, jak również podmiotowe środki dowodowe.
Izba ustaliła i zważyła.
Zgodnie z pkt 19.1 swz cenę należało podać za całość przedmiotu zamówienia.
Wynagrodzenie należne wykonawcy ma charakter ryczałtowy. Zamawiający przewidział, jako
jedyne kryterium oceny ofert
– kryterium ceny.
Zamawiający zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia kwotę 18.460.825,79 zł brutto
(kosztorys inwestorski).
W postępowaniu złożonych zostało 10 ofert.
Po aukcji elektronicznej, w której udział wzięło 5 wykonawców ceny ofert zostały ostatecznie
ustalone na poziomie: 10.500.000,00 zł (oferta Ekobud – odrzucona), 10.510.000,00 zł
(oferta B.
), 18.000.000,00 zł (oferta Odwołującego), 18.132.000,00 zł i 52.685.319,57 zł.
Zamawiający wezwał dwóch wykonawców z cenami najniższymi do złożenia wyjaśnień
(wezwanie z 15.06.2022 r.).
W wezwaniu skierowanym do B.
Zamawiający nie tylko przywołał treść przepisu art. 224 ust.
2 Ustawy, ale również sprecyzował informacje jakich oczekuje, a te dotyczyć miały:
-
kosztów pracy - Zamawiający oczekiwał od wykonawcy złożenia szczegółowej kalkulacji
ceny, z której wynikać będzie jednoznacznie, że miesięczne koszty pracy przypadające na
każdą z osób zatrudnionych przy wykonywaniu zamówienia nie są niższe od minimalnego
wynagrodzenia
za pracę (3.010,00 zł) albo minimalnej stawki godzinowej (19,70 zł);
-
przedstawienia kosztorysu/kalkulacji z uwzględnieniem: robocizny, kosztów zakupu
materiałów oraz kosztów pracy sprzętu.
B.
złożył wyjaśnienia w dniu 20.06.2022 r. W wyjaśnieniach odniósł się do kwestii
związanych z zatrudnieniem osób i kosztami pracowniczymi, jak również pracą własnego
sprzętu. Znaczącym kosztem dla realizacji zamówienia miał być zakup i transport materiału,
tj. odpowiedniego gruntu do prowadzenia rekultywacji technicznej i biologicznej. Materiał ten
ma zostać pozyskany od firmy Opal-Dominex i na tą okoliczność przedstawił dowód – ofertę
na zakup materi
ału wraz z transportem w cenie: 50 zł tona netto (1 gat.) i 15 zł tona netto (2
gat.).
Załącznikiem do wyjaśnień są również wykaz sprzętu i kalkulacja szczegółowa –
kosztorys uproszczony.
Pismem z 25.07.2022 r. Zamawiający wezwał wykonawcę B. do złożenia dodatkowych
wyjaśnień, w tym dołączenia dowodów potwierdzających prawidłowość wyliczeń.
Zamawiający wskazał na konieczność załączenia dowodów potwierdzających korzystane
warunki, w tym zawartych umów na dostawy paliw. Ponadto, Zamawiający analizując
kosztor
ys ustalił stawki dotyczące zakupu i transportu ziemi przyjęte do wyceny odbiegające
od oferty (tj. 22,34 zł/m
3
i 23,26 zł/m
3
), prosząc o dalsze wyjaśnienie. Zamawiający wystąpił
również o wskazanie ilości pracowników przewidzianych do realizacji zadania (w związku z
informacją o wysokości kosztów pracodawcy, tj. 20,61 zł – stawka godzinowa). Zamawiający
wezwał do przedstawienia kalkulacji/wyliczeń dotyczących zawartego podwykonawstwa wraz
z dowodami
– ofertą/umową, które potwierdzałyby korzystną cenę. Po przeanalizowaniu
kosztorysu ofertowego i stwierdzeniu, że część pozycji jest znacznie poniżej wyceny w
kosztorysie inwestorskim, Zamawiający zażądał dodatkowych wyjaśnień dla poszczególnych
pozycji wraz z dołączeniem stosownych dowodów, tj. potwierdzających koszty: robót
pomiarowych oraz prac geodezyjnych, karczowania i odmładzania drzew, oczyszczania
terenu z resztek budowlanych oraz wywiezieniem zanieczyszczeń, kosztów utylizacji,
kosztów zakupu materiału niezbędnego przy robotach drogowych, obsypki/zakupu kruszywa,
zakupu sadzonek, mieszanek nasion i wykonania kwietników, podlewania, nawozu oraz
repelentu.
W wyjaśnieniach z 3.08.2022 r. wykonawca B. odniósł się do wszystkich kwestii wskazanych
przez Zamawiającego i załączył dowody. Oprócz dowodów dotyczących kosztów
poszczególnych elementów prac wskazanych w wezwaniu, wykonawca przedstawił ofertę
podwykonawcy na wykonanie: przygotowanie podłoża do nasadzenia, odmulanie rowów,
wykonanie nasadzeń drzew wraz z pielęgnacją na kwotę 6.877.367 zł brutto.
W pkt.
8.1.2 lit. a) SWZ Zamawiający sformułował następujący warunek udziału w
Postępowaniu w zakresie zdolności technicznej i zawodowej (z uwzględnieniem zmiany
SWZ).
Zamawiający uzna warunek w zakresie zdolności technicznej i zawodowej jeżeli
wykonawca wykaże się:
a. należytym wykonaniem robót w okresie ostatnich 10 lat przed upływem terminu składania
ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, co najmniej jedną
robotą w ramach jednej umowy lub kilku umów polegającą na wykonaniu rekultywacji
technicznej i biologicznej w kierunku leśnym na powierzchni minimum 1,5 ha o wartości
minimum 500.
000,00 zł brutto wraz z dowodami określającymi, czy roboty te zostały
wykonane
w sposób należyty.
Z
amawiający oczekuje, aby rekultywacja techniczna i biologiczna w kierunku leśnym była
wykonana w ramach tego samego zakresu terenu oraz w
ramach tożsamego obszaru
minimalnego (1,5ha), a więc wykonawca musi wykazać się doświadczeniem dotyczącym
łącznie rekultywacji technicznej i biologicznej w kierunku leśnym, dotyczącej tego samego
obszaru.
W pkt 9 swz Zamawiający wśród podmiotowych środków dowodowych wymienił m.in. wykaz
robót oraz oświadczenie dotyczące ilości zatrudnionych pracowników przewidzianych do
r
ealizacji zamówienia objętych zamówieniem z minimalnym wynagrodzeniem (stanowiące
załącznik nr 6 do swz). Zamawiający nie zastrzegł obowiązku osobistego wykonania
kluczowych zadań przez wykonawcę (pkt 10.2 swz). W przypadku zamiaru powierzenia
wykonania za
mówienia podwykonawcy, Zamawiający żądał złożenia wraz z ofertą
oświadczenia podwykonawcy o braku podstaw wykluczenia, jak również wskazania w ofercie
części zamówienia, której wykonanie miałoby być powierzone podwykonawcy.
Zamawiający wezwał wykonawcę B. pismem z 25.08.2022 r. do złożenia podmiotowych
środków dowodowych. W odpowiedzi z 31.08.2022 r. wykonawca przedłożył dokumenty, w
tym wykaz robót budowlanych wraz z referencjami. W wykazie robót wskazane zostały dwie
pozycje opisane jako:
1)
Wykonanie usług gospodarki leśnej w zakresie rekultywacji technicznej i biologicznej
– nasadzenia na rzecz Nadleśnictwa w Katowicach (dwie umowy o wartości
przekraczającej 1 mln zł każda). Roboty realizowane przez podmiot trzeci
udostępniający swój potencjał, tj. Firma Usługowo-Handlowa AD-ARBO A.M.;
2)
Wykonanie robót związanych z rekultywacją techniczną oraz biologiczną w ramach
realizacji
umowy
pn.
„Zamknięcie
obiektu
Unieszkodliwiania
Odpadów
Wydobywczych „Borynia-Jar” zbiornik nr 6a KWK „Borynia-Zofiówka Jastrzębie” Ruch
Borynia w Świerklanach” na rzecz JSW S.A. KWK Borynia-Zofiówka o wartości
przekraczającej 4 mln zł. Robota zrealizowana przez wykonawcę B..
Referencja od Nadleśnictwa Katowice z 29.11.2021 r. wystawiona została dla Firma
Usługowo-Handlowa AD-ARBO A.M. i potwierdza, że w latach 2020 i 2021 firma świadczyła
na podstawie zawartych umów usługi z gospodarki leśnej, w tym m.in.: pozyskanie i zrywka
surowca drzewnego, nasadzenia, prace hodowlane, grodzeń i rozgrodzeń upraw leśnych,
itp. o wartości 1.074.337,14 zł (rok 2020) i 1.345.860,60 zł (rok 2021).
W referencji od JSW S.A z 14.01.2021 r. wskazany został zakres i rodzaj prac wykonanych
przez B.
wraz z potwierdzeniem ich należytej realizacji.
Kwoty wskazane w referencjach zostały przeniesione do wykazu robót.
W wezwaniu do uzupełnienia dokumentów z 06.09.2022 r. Zamawiający wskazał na braki w
dokumentach podmiotowych, które uniemożliwiały stwierdzenie, czy spełniony został
warunek udziału w postępowaniu. W referencji Nadleśnictwa Katowice nie ma informacji o
powierzchni na jakiej prowadzone były prace oraz, że zostały wykonane należycie.
Natomiast z referencji JSW nie wynika, aby rekultywacja terenów była prowadzona w
kierunku leśnym, a ponadto referencja została wystawiona w trakcie realizacji przedmiotu
za
mówienia.
W odpowiedzi z 8.09.2022 r. wykonawca B.
przedstawił dodatkowe potwierdzenie uzyskane
od Nadleśnictwa Katowice dotyczące wielkości powierzchni na jakiej były wykonywane prace
oraz ich właściwej realizacji. Dodatkowo opisał charakter prac, jako realizowanych w
kierunku leśnym. Odnośnie drugiej referencji zakres prac w zakresie rekultywacji biologicznej
na obiekcie miał być wykonany w sposób analogiczny jak przy urządzaniu lasu. Załączona
została część umowy (str. 1 i 2 ) z wyszczególnieniem zakresu wykonywanych w części
rekultywacji biologicznej oraz technicznej prac oraz fragment projektu budowlanego.
Jednocześnie wykonawca wyjaśnił, iż wykazie robót nastąpiła omyłka pisarska w opisie
terminu zakończenia prac, które nastąpiło 11.01.2021 r., co potwierdził protokołem
końcowym odbioru robót. Wykonawca przedłożył poprawiony wykaz robót obejmujący te
same pozycje co pierwszy dokument.
Ponadto wykonawca wskazał, iż obecnie świadczy od
2.03.2022 r. usługę rekultywacji w zakresie leśnym na rzecz SRK Oddział Kopalnia Węgla
Kamiennego w Całkowitej Likwidacji.
W dniu 28.09.2022 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty B.. Na rozprawie oświadczył, iż dla
potwierdzenia spełnienia warunku udziału w postępowaniu znaczenie miała robota objęta
pozycją nr 1 wykazu – wykonana przez podmiot trzeci, udostępniający swoje zasoby
wykonawcy B..
Zamawiający nie oceniał doświadczenia własnego wykonawcy B.
wskazanego w poz. 1 wykazu, jak również dodatkowo powołanego w wyjaśnieniach z
03.08.2022 r.,
związanego z realizowaną obecnie umową na rzecz SRK Oddział Kopalnia
Węgla Kamiennego w Całkowitej Likwidacji.
Na rozprawie Przystępujący przedłożył kopię umowy nr 2710-0001-20 z 20.01.2020 r.
zawartą pomiędzy Skarbem Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Nadleśnictwo Katowice i konsorcjum w składzie: Zakład Usług Leśnych „Grab” K.W., Firma
Usługowo-Handlowa AD-ARBO A.M., Evita E.P.-W. na świadczenie robót wskazanych w
wykazie robót w pozycji nr 1. Umowa realizowana była w okresie od 20.01.2020 r. do
31.12.2020 r. Wartość przedmiotu umowy ustalona na podstawie oferty wyniosła
1.649.285,62 zł brutto. (wskazana w § 10 umowy). Załącznikiem do umowy był opis
standardu technologii wykonawstwa prac leśnych – z którego fragmenty zostały załączone
przez Przystępującego w celu wykazania, iż prace obejmowały również mechaniczne
przygotowanie gleby, w tym wyrywanie bruzd pługiem leśnym, przygotowanie gleby,
wykonanie rabatowałków, sadzenie.
Izba oddaliła odwołanie w całości.
Zarzuty odnosiły się do oferty wybranej i związane były z zaoferowaną ceną, z czego
Odwołujący wywodził szereg naruszeń do jakich miał dopuścić się Zamawiający w trakcie
badania tej oferty i jej wyboru
, jak również oceną doświadczenia wykonawcy.
Oddalając odwołanie Izba uznała, iż Odwołujący nie udowodnił zasadności zarzutów, a tym
samym będąc odpowiedzialnym za wykazanie twierdzeń, z których wywodził żądanie
unieważnienia czynności wyboru oferty B. i żądanie odrzucenia tej oferty, nie mógł uzyskać
ochrony, jakiej oczekiwał wnosząc odwołanie.
W szczególności należy wskazać, w odniesieniu do zarzutów związanych z badaniem oferty
wybranej pod kątem zaoferowania rażąco niskiej ceny, iż zasadniczo Odwołujący dążył do
wykazania braku podstaw do uwzględnienia drugich wyjaśnień z 3.08.2022 r. i złożonych
wraz z nimi dowod
ów, a tym samym ograniczenia badania ceny B. wyłącznie do pierwszych
wyjaśnień z 20.06.2022 r. Izba w tym zakresie odmiennie oceniła stan faktyczny, przede
wszystkim uznając, iż pierwsze wyjaśnienia nie były gołosłowne i ogólnikowe, jak
wielokrotnie pod
kreślał to w odwołaniu, chociaż należy przyznać, iż nie wszystkie
okoliczności podniesione w piśmie były szczegółowo wykazane dowodami. To jednak nie
uprawniało do przyjęcia tezy odwołania, iż w pierwszych wyjaśnieniach wykonawca nie
przedstawił żadnych dowodów, czemu wprost przeczą załączone do wyjaśnień: wykaz
sprzętu, czy też oferta dostawcy gruntu. Mając na uwadze charakter zamówienia i
znaczenie, jakie strony przypisały kosztom zakupu gruntu mineralnego, wyjaśnienia z
20.06.2022 r. dostarczały dowodu, który pozwalał po zapoznaniu się z kalkulacją
szczegółową, dokonać analizy założeń wykonawcy i ocenić rynkowość ceny oferty.
Oddalając zarzut wielokrotnego wzywania do wyjaśnień, jako działania prowadzącego do
naruszenia zasad postępowania, należy podkreślić, iż Zamawiający dwukrotnie wystąpił o
wyjaśnienia, co miało swoje uzasadnienie. Istotną okolicznością mającą wpływ na ocenę
czynności Zamawiającego byłą ta, że dopiero w odpowiedzi na pierwsze wezwanie
Zamawiający mógł przeanalizować szczegółowe założenia wykonawcy wynikające z
kalkulacji szczegółowej – kosztorys uproszczony (niemożliwe do ustalenia na podstawie
treści oferty). Na etapie oferty wykonawcy nie składali szczegółowych wyliczeń kosztów, co
miało wpływ na zakres wątpliwości, jakie wyartykułował Zamawiający w pierwszym
wezwaniu.
Miały one w zasadzie zakres ograniczony do elementów opisanych w normie
prawnej z tym zas
trzeżeniem, że Zamawiający oczekiwał wykazania kosztów pracowniczych,
uwzględniających minimalne wynagrodzenie za pracę. Dopiero przedłożone szczegółowe
kalkulacje pozwoliły Zamawiającemu na zidentyfikowanie dalszych elementów kalkulacji,
które wymagały wyjaśnienia z wykonawcą i temu służyło drugie wezwanie z 25.07.2022 r. W
ocenie Izby wykonawca składał za każdym razem wyjaśnienia wraz z dowodami w
odpowiedzi na wątpliwości wskazane w wezwaniach, co nie uprawniało do twierdzeń
Odwołującego o ogólnikowym charakterze wyjaśnień. Nawet jeżeli jakaś część wyjaśnień
mogła być odebrana, jako bardzo ogólna, to najważniejsze elementy wyjaśnień, stanowiące
odpowiedź na konkretne pytania Zamawiającego, takimi już nie były. Oczywiście nie ma
stałego, pewnego szablonu do oceny wyjaśnień, stąd każdorazowo decydują okoliczności
konkretnej sprawy, a orzecznictwo tak szeroko cytowane w odwołaniu, nie może
determinować oceny, która dokonywana być musi indywidualnie w konkretnej sprawie.
Przebieg rozprawy wskazał również na brak uzasadnienia dla twierdzeń o niedoszacowaniu
kosztów w elementach wskazanych w odwołaniu. W tym zakresie wnioski Odwołującego były
wynikiem wyłącznie dążenia do przekonania składu o wyższym poziomie cen rynkowych, co
miały potwierdzać dowody, ale te okazały się odbiegać od wytycznych zamówienia. W
szczególności, w odniesieniu do gruntu mineralnego wyższa cena – bez identyfikacji frakcji
gruntu,
nie mogła być rozstrzygająca, a w świetle stanowisk Zamawiającego i
Przystępującego, iż ceny prezentowane w ofertach dotyczyć miały ziemi ogrodniczej, nie
pozwalały na ich uznanie. Odwołujący zasadniczo nie podważył wyjaśnień Przystępującego
związanych z identyfikacją gruntu mineralnego odpowiadającej normom, odmiennej od
prezentowanych
w odwołaniu i w dowodach – dla torf. W tym zakresie jego wypowiedzi w
zasadzie zmierzały do stwierdzenia, iż wykonawca zamierza korzystać z „odpadu”, a nie
g
runtu wymaganego w dokumentacji projektowej. Twierdzeń tych w żaden sposób nie
można było skonfrontować tak z wyjaśnieniami wykonawcy, jak i dowodami złożonymi w
sprawie.
Ponadto, pozyskanie z rynku
ofert droższych nie oznacza, iż wykonawca nie może uzyskać
lepszych warunków, a te zostały udowodnione przez B. złożonymi Zamawiającemu
dowodami.
Odwołujący próbował podważać dowód – ofertę dostawy gruntu, jednak nie
uczyni tego skutecznie. Analiza
kosztów zakupu gruntu mineralnego przyjętych w kalkulacji,
prow
adzona wyłącznie w celu wykazania, iż oferta dostawcy była niższa, niż przyjęta w
kalkulacji,
nie prowadzi do uznania, iż koszty zostały zaniżone. Przeciwnie wskazuje to, że w
ofercie uwzględniono wyższą stawkę, a tym samym koszty zakupu nie mogły być zaniżone.
Odwołujący określił niedoszacowanie tych kosztów na poziomie co najmniej 1.457.706,06 zł
netto
, przyjmując do wyliczenia tej kwoty odmienne warunki, niż uzyskane przez B..
Również pozostałe elementy kalkulacji nie zostały w sposób przekonujący podważone. W
zakresie kosztów pracowniczych wyjaśnienia B. miały na celu potwierdzenie, iż cena
uwzględnia minimalny poziom wynagrodzenia pracowników, czego nie należało utożsamiać
z wykazaniem rzeczywistego poziomu wynagrodzeń osób, które nie będąc zatrudnionymi na
podstawie umowy o pracę, będą zaangażowane w realizację przedmiotu zamówienia.
Ponadto, należy odnotować, iż duża część prac zostanie powierzona podwykonawcy i to po
stronie tego podmiotu spoczywać będą koszty pracodawcy. Odwołujący formułował
oczeki
wanie, iż również podwykonawca powinien wykazać rzetelność kalkulacji kosztów, co
jednak nie znajduje umocowania w Ustawie. Skoro do wyceny oferty przyjęta została oferta
podwykonawcy, to w tym elemencie wykonawca uczynił zadość żądaniu wykazania podstaw
k
alkulacji załączając ofertę podwykonawcy.
Odwołujący w sposób dowolny prezentował wnioski dotyczące braku uwzględnienia kosztów
mieszania gruntów, które zostały wskazane w pozycjach kosztorysowych, co zostało
dostatecznie wyjaśnione na rozprawie i nie wymaga szerszego komentarza.
Podstawa faktyczna zarzutów dotyczących oceny spełnienia warunku udziału w
postepowaniu
, sprowadzała się do dwóch zasadniczy kwestii. Pierwsza dotyczyła
rzekomego
wprowadzenia Zamawiającego w błąd oświadczeniami wykonawcy o spełnianiu
warunku udziału w postępowaniu, a druga oceny doświadczenia wskazanego w wykazie,
jako spełniającego warunki zamówienia.
Na wstępie należy odnotować, iż doświadczenie własne wykonawcy nie odpowiadało
doświadczeniu opisanemu w treści warunku udziału w postępowaniu, co wprost wynikało z
dokumentów i wyjaśnień wykonawcy, w których potwierdził, iż rekultywacja nie była
prowadzona w kierunku leśnym. Odmienna ocena zgodności zakresu prac z badanym w
warunku
doświadczeniem, prezentowana w wyjaśnieniach nie prowadzi do uznania, iż
Zamawiający był wprowadzany w błąd. Wskazuje jedynie na odmienną ocenę doświadczenia
zdobytego w ramach usługi opisanej w dokumentach. Wykonawca w żadnym miejscu nie
podał informacji niejasnej, a jedynie prezentował własną ocenę doświadczenia w celu
przekonania o swojej racji Zamawiającego. Co ważne pojęcia określające doświadczenie w
rekultywacji technicznej i biologicznej, nie
mają legalnej definicji, a tym samym wątpliwości
wynikające z oceny doświadczenia nie powinny prowadzić do przypisywania naganności
zachowaniu wykonawcy, jeżeli ta nie wynika z innych jeszcze podstaw, które wskazywałyby
na intencjonalne działanie ukierunkowane na wprowadzenie Zamawiającego w błąd.
Wykonawca założył, iż jego doświadczenie wynikające z prac realizowanych w zakresie
odpowiadającym rekultywacji w kierunku leśnym, jest adekwatne do potwierdzenia
wymaganego doświadczenia. Niezależnie od tego, wskazał dodatkową usługę realizowaną
obecnie na rzecz Zamawiającego, co do której jednak Zamawiający się nie odniósł uznając,
iż doświadczenie podmiotu trzeciego jest wystarczające dla wykazania spełnienia warunku
udziału w postępowaniu.
Analiza dokumentów złożonych Zamawiającemu – treść wykazu wraz z referencjami
prowadzi do wniosku, iż wykonawca nie podał nieprawdziwych informacji, czy jak chce tego
Odwołujący, intencjonalnie potwierdził spełnienie warunku, chociaż takiego warunku nie
spełniały referencyjne usługi. Należy odnotować, iż wszystkie informacje przekazane
Zamawiającemu zostały opisane w zgodzie z treścią referencji wystawionych dla podmiotu
trzeciego. Wprawdzie dopiero na rozprawie
– po zapoznaniu się z nowym dowodem
Odwołujący wskazał na konieczność oceny, w jakim zakresie podmiot trzeci realizując
umowę w konsorcjum uzyskał samodzielnie doświadczenie, to okoliczność ta wykraczała
poza podstawę faktyczną zarzutu wprowadzenia w błąd, która była powiązana z ustaleniem,
czy rekultywacja miała charakter techniczny i biologiczny o wartości nie mniejszej niż
500.000,00 zł. Kwestia związana z podziałem rekultywacji na dwie kategorie nie mogła
przesądzać, gdyż nie są to pojęcia zdefiniowane w sposób formalny, a tym samym nie
można wykluczać, iż wykonawca działał w przekonaniu o zgodności prac z zakresem
wymaganego
doświadczenia. Również Zamawiający odmiennie identyfikował rekultywację
techniczną, niż prezentował to Odwołujący. Odnosząc się natomiast do wartości podanej w
wykazie
– była ona przeniesiona wprost z referencji wystawionych przez odbiorcę
potwierdzającego należyte wykonanie usługi przez podmiot trzeci. Odwołujący nie
przedstawił dowodu, który prowadziłby do uznania, iż wartość rekultywacji wykonanej przez
podmiot trzeci nie osiągnęła poziomu minimalnego. Należy zauważyć, iż w referencji podana
kwota jest niższa od wskazanej w umowie zawartej z konsorcjum. Ponadto, nowe
wątpliwości dotyczyły tylko jednej z dwóch prac wskazanych w wykazie, a każda z nich
znacząco przekraczała wartość usługi spełniającej warunek zdolności technicznej i
zawodowej.
Podsumowując, Izba uznała, iż Odwołujący nie wykazał aby ocena wyjaśnień dokonana w
oparciu o dowody złożone Zamawiającemu uzasadniała uznanie, iż w ofercie wybranej
zaoferowana została rażąco niska cena, uniemożliwiająca realizację usługi zgodnie z
wymaganiami zamówienia. W odniesieniu natomiast do doświadczenia podmiotu
udostepniającego zasoby Odwołujący nie wykazał żadnej okoliczności, która zostałaby w
sposób niezgodny ze stanem faktycznym przedstawiona w dokumentach ocenionych przez
Zamawiającego. Wątpliwości dotyczącej usługi z 2020 r. związane z podmiotową stroną
wykonawcy, w świetle jednoznacznej treści referencji odbiorcy usługi również nie
uzasadniały zarzutów.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. § 5, § 8 ust. 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437).
Na poczet kosztów postępowania odwoławczego zaliczony został wpis w wysokości
10.000,00 zł.
Przewodniczący:
……………………………………..
1.
Oddala odwołanie.
2.
Kosztami postępowania obciąża Odwołującego i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę 10.000 zł 00 gr. (słownie: dziesięć tysięcy
złotych, zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do
art. 580 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo Zamówień
Publicznych (Dz. U. 2022 r., poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni od dnia
jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do
Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 2598/22
U z a s a d n i e n i e
W postępowaniu prowadzonym w trybie podstawowym przez Zamawiającego – Spółka
Restrukturyzacji Kopalń S.A. z siedzibą w Bytomiu na „Rekultywacja zdegradowanych
terenów leśnych – Pole F1 w Bytomiu – Miechowicach dla Spółki Restrukturyzacji Kopalń
S.A. Oddział Kopalnie Węgla Kamiennego w Całkowitej Likwidacji” (sygnatura postępowania:
ZP-KCL-0002/22)
, ogłoszonym w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 09.03.2022 r. pod
numerem 2022/BZP 00079790/01, wobec
czynności polegającej wyborze oferty
najkorzystniejszej i zaniechaniu jej odrzucenia (oferta B. -Gwimet Sp. z o.o., dalej jako B.),
wykonawc
y wspólnie ubiegający się o zamówienie: Developer i Recykling Sp. z o.o. z
siedzibą w Zabrzu (Lider), M.J. (dalej jak Konsorcjum), wnieśli w dniu 3.10.2022 r. odwołanie
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (sygn. akt KIO 2598/22).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1. art. 224 ust. 1, 3, 5 i 6 PZP w zw. z art. 226 ust. 1 pkt. 8) PZP w zw. z art. 16 pkt. 1
PZP przez zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy B.
z uwagi na rażąco niską
cenę oraz poprzez wzywanie wykonawcy B. do złożenia dodatkowych wyjaśnień oraz
ocenę oferty pod kątem badania rażąco niskiej ceny z uwzględnieniem wyjaśnień z 3
sierpnia 2022 r. dotyczących sposobu kalkulacji ceny oferty, podczas gdy wykonawca
B.
był zobowiązany już w odpowiedzi na pierwsze wezwanie przedstawić
kompleksowe
i
wyczerpujące
wyjaśnienia
oraz
dowody na ich poparcie, które uzasadniałyby możliwość wykonania zamówienia za
zaoferowaną cenę;
2. art. 224 ust. 6 PZP w zw. z art. art. 226 ust. 1 pkt 8) PZP w zw. z art. art. 224 ust. 1,
3, 5 i 6 PZP w zw. z art. 16 pkt. 1 PZP przez zaniechanie odrzucenia oferty
wykonawcy B.
, który nie przedstawił wyjaśnień wraz z dowodami, z których
wynikałoby, że jest w stanie wykonać zamówienie za zaoferowaną cenę, a
Zamawiający winien pominąć wyjaśnienia złożone przez tego wykonawcę w dniu 3
sierpnia 2022 r. oraz podczas gdy zaoferowana przez wykonawcę B. cena jest
rażąco niska i nie pozwala na wykonanie przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami Zamawiającego, a złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie
uzasadniają podanej w ofercie ceny;
3. art. 109 ust. 1 pkt. 8 lub 10 PZP w zw. z art. oraz art. 226 ust. 1 pkt 2 lit a) PZP w zw.
z art. 112 ust. 2 pkt 4) PZP w zw. z art. 16 pkt 1 PZP przez zaniechanie wykluczenia,
w konsekwencji odrzucenia oferty wykonawcy B.
, który w wyniku zamierzonego
działania lub rażącego niedbalstwa wprowadził zamawiającego w błąd przy
przedstawianiu informacji dotyczących spełnia warunku udziału w Postępowaniu
opisanego w pkt. 8.1.2 lit a) SWZ (referencja wykonawcy B. oraz referencja podmiotu
trzeciego AD-ARBO A.M.
), co mogło mieć istotny wpływ na decyzje podejmowane
przez zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub co najmniej w
wyniku
lekkomyślności
lub
niedbalstwa
przedstawił
informacje wprowadzające w błąd, dotyczące spełniania warunku udziału w
Postępowaniu opisanego w pkt. 8.1.2 lit a) SWZ co mogło mieć istotny wpływ na
decyzje podejmowane przez
zamawiającego w postępowaniu o udzielenie
zamówienia;
4. art. 239 PZP w zw. z art. 112 ust. 2 pkt 4) PZP w zw. z art. 226 ust. 1 pkt. 2) b) PZP w
zw. z art.
16 pkt 1 PZP przez wybór oferty B. i zaniechanie odrzucenia jego oferty w
sytuacji, gdy
wykonawca ten nie wykazał spełniania warunku udziału w postępowaniu
opisanego w pkt 8.1.2 lit. a) swz (referencja wykonawcy B. oraz referencja podmiotu
trzeciego AD-ARBO A.M.).
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności z 28.09.2022 r., tj. wyboru oferty najkorzystniejszej, nakazanie
przeprowadzenia ponownego badania i oceny ofert, odrzucenia oferty B.,
jako zawierającej
rażąco niską cenę, wykluczenia tego wykonawcy i odrzucenia jego oferty w zw. z art. 109
ust. 1 pkt 8 lub 10 Pzp w zw. z art. 224 ust. 1 pkt 2 lit a) PZP lub nakazanie odrzucenia oferty
B.
w związku z niewykazaniem spełnienia warunku udziału w postępowaniu opisanego w pkt
8.1.2 lit. a) PZP.
Zdaniem Odwołującego, w wyjaśnienia z 20.06.2022 r. wykonawca B. ograniczył się do
ogólników, wręcz haseł, które niczego nie tłumaczą, w szczególności wysokości ceny, jak
również zlekceważył żądanie Zamawiającego odnośnie przedstawienia dowodów na
poparcie składanych wyjaśnień. Z treści dodatkowego wezwania z 25.07.2022 r. wynika, że
te dodatkowe
wyjaśnienia nie miały na celu rozwiania wątpliwości, które pojawiły się u
Zamawiającego po zapoznaniu się z pierwszymi wyjaśnieniami, ale zmierzały wyłącznie do
dania wykonawcy kolejnej szansy na przedstawienie sposobu kalkulacji ceny oraz dowodów.
Zamawiający winien był dokonać oceny wyjaśnień wykonawcy B. wyłącznie
na podstawie odpowiedzi z 20.06.
2020 r., a w konsekwencji uznać, że wykonawca nie
wykazał, że zaoferowana przez niego cena pozwala na wykonanie zamówienia. Nawet jeżeli
jednak uwzględni się wyjaśnienia wykonawcy z 3.08.2022 r., to z uwagi na okoliczności
wskazane w odwołaniu, cena zaoferowana przez wykonawcę B. jest niedoszacowana i nie
pozwala na wykonanie zamówienia bez poniesienia straty.
W odwołaniu wykonawca cytując fragmenty wyjaśnień skomentował je jako ogólnikowe, jak
również odniósł się do szczegółów kalkulacji oferty B., w elementach które zostały w jego
ocenie niedoszacowane. Dotyczy to kosztu zakupu i dowozu gruntu mineralnego (oferta
niedoszacowana o co najmniej 1.457.706,06 zł netto), kosztu utylizacji odpadów (oferta
niedoszacowana o 60.000 zł netto), kosztu mieszania gruntu mineralnego i kamienia
kopalnego (oferta niedoszacowana o 737.073,00 zł netto).
Wyjaśnienia B. dotyczące kosztów pracy są niewiarygodne, gdyż opierają się wyłącznie na
formalnym potwierdzeniu, że minimalna stawka godzinowa będzie wynosić 19,70 zł/h netto
bez wykazania i udowodnienia szczegółowych kosztów zatrudnienia, w tym wykazania liczby
osób zaangażowanych w wykonanie zamówienia. B. w oświadczeniu z 31.08.2022 r.
dotyczącym zatrudnienia na podstawie umowy o pracę wskazał 0 osób, co potwierdza, iż
wykonawca nie obliczył tych kosztów pracy.
Ponieważ B. zamierza angażować podwykonawcę, z którym ma zawarte wstępne
porozumienie, powołując się w wyjaśnieniach na „korzystne warunki współpracy” powinien
wykazać, z czego one wynikają, co powinno być równoznaczne z obowiązkiem wykazania
sposobu kalkulacji własnej ceny przez podmiot udostępniający zasoby, jako podwykonawca.
W ocenie Odwołującego okoliczności wskazują na przesłankę z art. 224 ust. 6 Ustawy
odrzucenia oferty wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena
wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Ogólnikowe, niekonkretne wyjaśnienia nie obalały
domniemania zaoferowania rażąco niskiej ceny, co powinno być traktowane jako ich brak.
Złożone przez wykonawcę B. pierwsze wyjaśnienia (pismo z 20.06.2022 r.) nie zawierają
jakichkolwiek dowodów odnoszących się do zaoferowanej ceny, w szczególności na
poparcie załączonej do wyjaśnień kalkulacji ceny oferty.
W odniesieniu do warunku udziału w postępowaniu odwołanie ogranicza się do oceny
spełnienia warunku opisanego w pkt 8.1.2 lit. a swz – zdolności technicznej i zawodowej, tj.
doświadczenia w wykonaniu rekultywacji technicznej i biologicznej w kierunku leśnym na
powierzchni min. 1,5 ha o wartości minimum 500.000,00 zł brutto. Wskazane przez B.
inwestycje referencyjne nie pozwalają na spełnienie warunku udziału, a wykonawca w
wyniku zamierzonego działania lub rażącego niedbalstwa przedstawił informacje
wprowad
zające w błąd. Ewentualnie oferta wykonawcy powinna zostać odrzucona na podst.
Art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b Pzp.
Z opisu dotyczącego poz. 1 wykazu (doświadczenie podmiotu trzeciego) nie wynika, aby
dotyczyło ono zarówno rekultywacji technicznej i biologicznej (w referencji wskazano
natomiast na zakres usług gospodarki leśnej). Wyjaśnienia B. z 3.08.2022 r. wskazują zakres
prac, który nie mieści się w rekultywacji technicznej, która obejmuje roboty ziemne, a de
facto wykonanie robót budowlanych, które mają na celu właściwe ukształtowanie rzeźby
terenu, poprawienie właściwości fizycznych i chemicznych, uregulowanie stosunków
wodnych, odtworzenie gleb, umocnienie skarp, odbudowanie lub zbudowanie niezbędnych
dróg (zgodnie z definicją „rekultywacji” – art. 4 pkt 18 ustawy z 3 lutego 1995 r. o ochronie
gatunków rolnych lub leśnych). Wprowadzającym w błąd było zatem oświadczenie w
wykazie, że zadanie obejmowała zarówno rekultywację techniczną i biologiczną, ale także
podane wartości pełnej usługi, która nie obejmuje jedynie rekultywacji biologicznej, co do
której wartości nie można mieć pewności, iż przekroczyła kwotę 500.000,00 zł.
W odniesieniu do poz. 2 wykazu (doświadczenie własne B.) – doświadczenie zostało
opisane w taki sposób, aby wywołać u Zamawiającego wrażenie, że rekultywacja biologiczna
została wykonana w kierunku leśnym. Wykonania rekultywacji w kierunku leśnym nie
potwierdzają również przedłożone na wezwanie Zamawiającego dokumenty – umowa,
wyciąg z projektu, protokół końcowy. Ponadto, podana kwota całej inwestycji nie pozwala
ustalić, jaka była wartość prac związanych z rekultywacją i czy przekroczyła ona kwotę
wskazaną w warunku udziału w postępowaniu.
Nawet gdyby uznać, że wykonawca nie wprowadził Zamawiającego w błąd, to wskazane w
odwołaniu okoliczności dowodzą, że doświadczenia referencyjne nie pozwalają na spełnienie
warunku. Ponieważ wykonawca B. był już wzywany do uzupełnienia dokumentów, nie może
zastąpić doświadczenia opisanego w wykazach innym doświadczeniem.
Do
postępowania odwoławczego przystąpił po stronie Zamawiającego Wykonawca B..
Uczestnik w piśmie z 13.10.2022 r. odniósł się szczegółowo do zarzutów odwołania wnosząc
o jego oddalenie w całości. Do pisma Przystępujący załączył dodatkowe dowody związane z
podstawą zarzutów.
Po stro
nie Odwołującego przystąpił wykonawca P.P.U.H. „TREX HAL” Sp. z o.o.
Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie w piśmie z 12.10.2022 r., wnosząc o jego
oddalenie w całości.
Stanowisko Izby
Do rozpoznania
zarzutów w odwołaniu zastosowanie znajdowały przepisy ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 z późn. zm.),
obowiązującej w dacie wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia, zwana dalej
Ustawą.
Odwołanie nie podlegało odrzuceniu i takich wniosków również nie formułowano w pismach
procesowych, jak i w toku posiedzenia niejawnego przed otwarciem rozprawy.
Rozpoznając odwołanie Izba miała na uwadze stan faktyczny ustalony w oparciu o
dokumentację postępowania złożoną do akt sprawy, w tym postanowienia swz, jak również
ofertę B. i wyjaśnienia tego wykonawcy składane w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego z 20.06.2022 r. oraz 3.08.2022 r.
, jak również podmiotowe środki dowodowe.
Izba ustaliła i zważyła.
Zgodnie z pkt 19.1 swz cenę należało podać za całość przedmiotu zamówienia.
Wynagrodzenie należne wykonawcy ma charakter ryczałtowy. Zamawiający przewidział, jako
jedyne kryterium oceny ofert
– kryterium ceny.
Zamawiający zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia kwotę 18.460.825,79 zł brutto
(kosztorys inwestorski).
W postępowaniu złożonych zostało 10 ofert.
Po aukcji elektronicznej, w której udział wzięło 5 wykonawców ceny ofert zostały ostatecznie
ustalone na poziomie: 10.500.000,00 zł (oferta Ekobud – odrzucona), 10.510.000,00 zł
(oferta B.
), 18.000.000,00 zł (oferta Odwołującego), 18.132.000,00 zł i 52.685.319,57 zł.
Zamawiający wezwał dwóch wykonawców z cenami najniższymi do złożenia wyjaśnień
(wezwanie z 15.06.2022 r.).
W wezwaniu skierowanym do B.
Zamawiający nie tylko przywołał treść przepisu art. 224 ust.
2 Ustawy, ale również sprecyzował informacje jakich oczekuje, a te dotyczyć miały:
-
kosztów pracy - Zamawiający oczekiwał od wykonawcy złożenia szczegółowej kalkulacji
ceny, z której wynikać będzie jednoznacznie, że miesięczne koszty pracy przypadające na
każdą z osób zatrudnionych przy wykonywaniu zamówienia nie są niższe od minimalnego
wynagrodzenia
za pracę (3.010,00 zł) albo minimalnej stawki godzinowej (19,70 zł);
-
przedstawienia kosztorysu/kalkulacji z uwzględnieniem: robocizny, kosztów zakupu
materiałów oraz kosztów pracy sprzętu.
B.
złożył wyjaśnienia w dniu 20.06.2022 r. W wyjaśnieniach odniósł się do kwestii
związanych z zatrudnieniem osób i kosztami pracowniczymi, jak również pracą własnego
sprzętu. Znaczącym kosztem dla realizacji zamówienia miał być zakup i transport materiału,
tj. odpowiedniego gruntu do prowadzenia rekultywacji technicznej i biologicznej. Materiał ten
ma zostać pozyskany od firmy Opal-Dominex i na tą okoliczność przedstawił dowód – ofertę
na zakup materi
ału wraz z transportem w cenie: 50 zł tona netto (1 gat.) i 15 zł tona netto (2
gat.).
Załącznikiem do wyjaśnień są również wykaz sprzętu i kalkulacja szczegółowa –
kosztorys uproszczony.
Pismem z 25.07.2022 r. Zamawiający wezwał wykonawcę B. do złożenia dodatkowych
wyjaśnień, w tym dołączenia dowodów potwierdzających prawidłowość wyliczeń.
Zamawiający wskazał na konieczność załączenia dowodów potwierdzających korzystane
warunki, w tym zawartych umów na dostawy paliw. Ponadto, Zamawiający analizując
kosztor
ys ustalił stawki dotyczące zakupu i transportu ziemi przyjęte do wyceny odbiegające
od oferty (tj. 22,34 zł/m
3
i 23,26 zł/m
3
), prosząc o dalsze wyjaśnienie. Zamawiający wystąpił
również o wskazanie ilości pracowników przewidzianych do realizacji zadania (w związku z
informacją o wysokości kosztów pracodawcy, tj. 20,61 zł – stawka godzinowa). Zamawiający
wezwał do przedstawienia kalkulacji/wyliczeń dotyczących zawartego podwykonawstwa wraz
z dowodami
– ofertą/umową, które potwierdzałyby korzystną cenę. Po przeanalizowaniu
kosztorysu ofertowego i stwierdzeniu, że część pozycji jest znacznie poniżej wyceny w
kosztorysie inwestorskim, Zamawiający zażądał dodatkowych wyjaśnień dla poszczególnych
pozycji wraz z dołączeniem stosownych dowodów, tj. potwierdzających koszty: robót
pomiarowych oraz prac geodezyjnych, karczowania i odmładzania drzew, oczyszczania
terenu z resztek budowlanych oraz wywiezieniem zanieczyszczeń, kosztów utylizacji,
kosztów zakupu materiału niezbędnego przy robotach drogowych, obsypki/zakupu kruszywa,
zakupu sadzonek, mieszanek nasion i wykonania kwietników, podlewania, nawozu oraz
repelentu.
W wyjaśnieniach z 3.08.2022 r. wykonawca B. odniósł się do wszystkich kwestii wskazanych
przez Zamawiającego i załączył dowody. Oprócz dowodów dotyczących kosztów
poszczególnych elementów prac wskazanych w wezwaniu, wykonawca przedstawił ofertę
podwykonawcy na wykonanie: przygotowanie podłoża do nasadzenia, odmulanie rowów,
wykonanie nasadzeń drzew wraz z pielęgnacją na kwotę 6.877.367 zł brutto.
W pkt.
8.1.2 lit. a) SWZ Zamawiający sformułował następujący warunek udziału w
Postępowaniu w zakresie zdolności technicznej i zawodowej (z uwzględnieniem zmiany
SWZ).
Zamawiający uzna warunek w zakresie zdolności technicznej i zawodowej jeżeli
wykonawca wykaże się:
a. należytym wykonaniem robót w okresie ostatnich 10 lat przed upływem terminu składania
ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, co najmniej jedną
robotą w ramach jednej umowy lub kilku umów polegającą na wykonaniu rekultywacji
technicznej i biologicznej w kierunku leśnym na powierzchni minimum 1,5 ha o wartości
minimum 500.
000,00 zł brutto wraz z dowodami określającymi, czy roboty te zostały
wykonane
w sposób należyty.
Z
amawiający oczekuje, aby rekultywacja techniczna i biologiczna w kierunku leśnym była
wykonana w ramach tego samego zakresu terenu oraz w
ramach tożsamego obszaru
minimalnego (1,5ha), a więc wykonawca musi wykazać się doświadczeniem dotyczącym
łącznie rekultywacji technicznej i biologicznej w kierunku leśnym, dotyczącej tego samego
obszaru.
W pkt 9 swz Zamawiający wśród podmiotowych środków dowodowych wymienił m.in. wykaz
robót oraz oświadczenie dotyczące ilości zatrudnionych pracowników przewidzianych do
r
ealizacji zamówienia objętych zamówieniem z minimalnym wynagrodzeniem (stanowiące
załącznik nr 6 do swz). Zamawiający nie zastrzegł obowiązku osobistego wykonania
kluczowych zadań przez wykonawcę (pkt 10.2 swz). W przypadku zamiaru powierzenia
wykonania za
mówienia podwykonawcy, Zamawiający żądał złożenia wraz z ofertą
oświadczenia podwykonawcy o braku podstaw wykluczenia, jak również wskazania w ofercie
części zamówienia, której wykonanie miałoby być powierzone podwykonawcy.
Zamawiający wezwał wykonawcę B. pismem z 25.08.2022 r. do złożenia podmiotowych
środków dowodowych. W odpowiedzi z 31.08.2022 r. wykonawca przedłożył dokumenty, w
tym wykaz robót budowlanych wraz z referencjami. W wykazie robót wskazane zostały dwie
pozycje opisane jako:
1)
Wykonanie usług gospodarki leśnej w zakresie rekultywacji technicznej i biologicznej
– nasadzenia na rzecz Nadleśnictwa w Katowicach (dwie umowy o wartości
przekraczającej 1 mln zł każda). Roboty realizowane przez podmiot trzeci
udostępniający swój potencjał, tj. Firma Usługowo-Handlowa AD-ARBO A.M.;
2)
Wykonanie robót związanych z rekultywacją techniczną oraz biologiczną w ramach
realizacji
umowy
pn.
„Zamknięcie
obiektu
Unieszkodliwiania
Odpadów
Wydobywczych „Borynia-Jar” zbiornik nr 6a KWK „Borynia-Zofiówka Jastrzębie” Ruch
Borynia w Świerklanach” na rzecz JSW S.A. KWK Borynia-Zofiówka o wartości
przekraczającej 4 mln zł. Robota zrealizowana przez wykonawcę B..
Referencja od Nadleśnictwa Katowice z 29.11.2021 r. wystawiona została dla Firma
Usługowo-Handlowa AD-ARBO A.M. i potwierdza, że w latach 2020 i 2021 firma świadczyła
na podstawie zawartych umów usługi z gospodarki leśnej, w tym m.in.: pozyskanie i zrywka
surowca drzewnego, nasadzenia, prace hodowlane, grodzeń i rozgrodzeń upraw leśnych,
itp. o wartości 1.074.337,14 zł (rok 2020) i 1.345.860,60 zł (rok 2021).
W referencji od JSW S.A z 14.01.2021 r. wskazany został zakres i rodzaj prac wykonanych
przez B.
wraz z potwierdzeniem ich należytej realizacji.
Kwoty wskazane w referencjach zostały przeniesione do wykazu robót.
W wezwaniu do uzupełnienia dokumentów z 06.09.2022 r. Zamawiający wskazał na braki w
dokumentach podmiotowych, które uniemożliwiały stwierdzenie, czy spełniony został
warunek udziału w postępowaniu. W referencji Nadleśnictwa Katowice nie ma informacji o
powierzchni na jakiej prowadzone były prace oraz, że zostały wykonane należycie.
Natomiast z referencji JSW nie wynika, aby rekultywacja terenów była prowadzona w
kierunku leśnym, a ponadto referencja została wystawiona w trakcie realizacji przedmiotu
za
mówienia.
W odpowiedzi z 8.09.2022 r. wykonawca B.
przedstawił dodatkowe potwierdzenie uzyskane
od Nadleśnictwa Katowice dotyczące wielkości powierzchni na jakiej były wykonywane prace
oraz ich właściwej realizacji. Dodatkowo opisał charakter prac, jako realizowanych w
kierunku leśnym. Odnośnie drugiej referencji zakres prac w zakresie rekultywacji biologicznej
na obiekcie miał być wykonany w sposób analogiczny jak przy urządzaniu lasu. Załączona
została część umowy (str. 1 i 2 ) z wyszczególnieniem zakresu wykonywanych w części
rekultywacji biologicznej oraz technicznej prac oraz fragment projektu budowlanego.
Jednocześnie wykonawca wyjaśnił, iż wykazie robót nastąpiła omyłka pisarska w opisie
terminu zakończenia prac, które nastąpiło 11.01.2021 r., co potwierdził protokołem
końcowym odbioru robót. Wykonawca przedłożył poprawiony wykaz robót obejmujący te
same pozycje co pierwszy dokument.
Ponadto wykonawca wskazał, iż obecnie świadczy od
2.03.2022 r. usługę rekultywacji w zakresie leśnym na rzecz SRK Oddział Kopalnia Węgla
Kamiennego w Całkowitej Likwidacji.
W dniu 28.09.2022 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty B.. Na rozprawie oświadczył, iż dla
potwierdzenia spełnienia warunku udziału w postępowaniu znaczenie miała robota objęta
pozycją nr 1 wykazu – wykonana przez podmiot trzeci, udostępniający swoje zasoby
wykonawcy B..
Zamawiający nie oceniał doświadczenia własnego wykonawcy B.
wskazanego w poz. 1 wykazu, jak również dodatkowo powołanego w wyjaśnieniach z
03.08.2022 r.,
związanego z realizowaną obecnie umową na rzecz SRK Oddział Kopalnia
Węgla Kamiennego w Całkowitej Likwidacji.
Na rozprawie Przystępujący przedłożył kopię umowy nr 2710-0001-20 z 20.01.2020 r.
zawartą pomiędzy Skarbem Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Nadleśnictwo Katowice i konsorcjum w składzie: Zakład Usług Leśnych „Grab” K.W., Firma
Usługowo-Handlowa AD-ARBO A.M., Evita E.P.-W. na świadczenie robót wskazanych w
wykazie robót w pozycji nr 1. Umowa realizowana była w okresie od 20.01.2020 r. do
31.12.2020 r. Wartość przedmiotu umowy ustalona na podstawie oferty wyniosła
1.649.285,62 zł brutto. (wskazana w § 10 umowy). Załącznikiem do umowy był opis
standardu technologii wykonawstwa prac leśnych – z którego fragmenty zostały załączone
przez Przystępującego w celu wykazania, iż prace obejmowały również mechaniczne
przygotowanie gleby, w tym wyrywanie bruzd pługiem leśnym, przygotowanie gleby,
wykonanie rabatowałków, sadzenie.
Izba oddaliła odwołanie w całości.
Zarzuty odnosiły się do oferty wybranej i związane były z zaoferowaną ceną, z czego
Odwołujący wywodził szereg naruszeń do jakich miał dopuścić się Zamawiający w trakcie
badania tej oferty i jej wyboru
, jak również oceną doświadczenia wykonawcy.
Oddalając odwołanie Izba uznała, iż Odwołujący nie udowodnił zasadności zarzutów, a tym
samym będąc odpowiedzialnym za wykazanie twierdzeń, z których wywodził żądanie
unieważnienia czynności wyboru oferty B. i żądanie odrzucenia tej oferty, nie mógł uzyskać
ochrony, jakiej oczekiwał wnosząc odwołanie.
W szczególności należy wskazać, w odniesieniu do zarzutów związanych z badaniem oferty
wybranej pod kątem zaoferowania rażąco niskiej ceny, iż zasadniczo Odwołujący dążył do
wykazania braku podstaw do uwzględnienia drugich wyjaśnień z 3.08.2022 r. i złożonych
wraz z nimi dowod
ów, a tym samym ograniczenia badania ceny B. wyłącznie do pierwszych
wyjaśnień z 20.06.2022 r. Izba w tym zakresie odmiennie oceniła stan faktyczny, przede
wszystkim uznając, iż pierwsze wyjaśnienia nie były gołosłowne i ogólnikowe, jak
wielokrotnie pod
kreślał to w odwołaniu, chociaż należy przyznać, iż nie wszystkie
okoliczności podniesione w piśmie były szczegółowo wykazane dowodami. To jednak nie
uprawniało do przyjęcia tezy odwołania, iż w pierwszych wyjaśnieniach wykonawca nie
przedstawił żadnych dowodów, czemu wprost przeczą załączone do wyjaśnień: wykaz
sprzętu, czy też oferta dostawcy gruntu. Mając na uwadze charakter zamówienia i
znaczenie, jakie strony przypisały kosztom zakupu gruntu mineralnego, wyjaśnienia z
20.06.2022 r. dostarczały dowodu, który pozwalał po zapoznaniu się z kalkulacją
szczegółową, dokonać analizy założeń wykonawcy i ocenić rynkowość ceny oferty.
Oddalając zarzut wielokrotnego wzywania do wyjaśnień, jako działania prowadzącego do
naruszenia zasad postępowania, należy podkreślić, iż Zamawiający dwukrotnie wystąpił o
wyjaśnienia, co miało swoje uzasadnienie. Istotną okolicznością mającą wpływ na ocenę
czynności Zamawiającego byłą ta, że dopiero w odpowiedzi na pierwsze wezwanie
Zamawiający mógł przeanalizować szczegółowe założenia wykonawcy wynikające z
kalkulacji szczegółowej – kosztorys uproszczony (niemożliwe do ustalenia na podstawie
treści oferty). Na etapie oferty wykonawcy nie składali szczegółowych wyliczeń kosztów, co
miało wpływ na zakres wątpliwości, jakie wyartykułował Zamawiający w pierwszym
wezwaniu.
Miały one w zasadzie zakres ograniczony do elementów opisanych w normie
prawnej z tym zas
trzeżeniem, że Zamawiający oczekiwał wykazania kosztów pracowniczych,
uwzględniających minimalne wynagrodzenie za pracę. Dopiero przedłożone szczegółowe
kalkulacje pozwoliły Zamawiającemu na zidentyfikowanie dalszych elementów kalkulacji,
które wymagały wyjaśnienia z wykonawcą i temu służyło drugie wezwanie z 25.07.2022 r. W
ocenie Izby wykonawca składał za każdym razem wyjaśnienia wraz z dowodami w
odpowiedzi na wątpliwości wskazane w wezwaniach, co nie uprawniało do twierdzeń
Odwołującego o ogólnikowym charakterze wyjaśnień. Nawet jeżeli jakaś część wyjaśnień
mogła być odebrana, jako bardzo ogólna, to najważniejsze elementy wyjaśnień, stanowiące
odpowiedź na konkretne pytania Zamawiającego, takimi już nie były. Oczywiście nie ma
stałego, pewnego szablonu do oceny wyjaśnień, stąd każdorazowo decydują okoliczności
konkretnej sprawy, a orzecznictwo tak szeroko cytowane w odwołaniu, nie może
determinować oceny, która dokonywana być musi indywidualnie w konkretnej sprawie.
Przebieg rozprawy wskazał również na brak uzasadnienia dla twierdzeń o niedoszacowaniu
kosztów w elementach wskazanych w odwołaniu. W tym zakresie wnioski Odwołującego były
wynikiem wyłącznie dążenia do przekonania składu o wyższym poziomie cen rynkowych, co
miały potwierdzać dowody, ale te okazały się odbiegać od wytycznych zamówienia. W
szczególności, w odniesieniu do gruntu mineralnego wyższa cena – bez identyfikacji frakcji
gruntu,
nie mogła być rozstrzygająca, a w świetle stanowisk Zamawiającego i
Przystępującego, iż ceny prezentowane w ofertach dotyczyć miały ziemi ogrodniczej, nie
pozwalały na ich uznanie. Odwołujący zasadniczo nie podważył wyjaśnień Przystępującego
związanych z identyfikacją gruntu mineralnego odpowiadającej normom, odmiennej od
prezentowanych
w odwołaniu i w dowodach – dla torf. W tym zakresie jego wypowiedzi w
zasadzie zmierzały do stwierdzenia, iż wykonawca zamierza korzystać z „odpadu”, a nie
g
runtu wymaganego w dokumentacji projektowej. Twierdzeń tych w żaden sposób nie
można było skonfrontować tak z wyjaśnieniami wykonawcy, jak i dowodami złożonymi w
sprawie.
Ponadto, pozyskanie z rynku
ofert droższych nie oznacza, iż wykonawca nie może uzyskać
lepszych warunków, a te zostały udowodnione przez B. złożonymi Zamawiającemu
dowodami.
Odwołujący próbował podważać dowód – ofertę dostawy gruntu, jednak nie
uczyni tego skutecznie. Analiza
kosztów zakupu gruntu mineralnego przyjętych w kalkulacji,
prow
adzona wyłącznie w celu wykazania, iż oferta dostawcy była niższa, niż przyjęta w
kalkulacji,
nie prowadzi do uznania, iż koszty zostały zaniżone. Przeciwnie wskazuje to, że w
ofercie uwzględniono wyższą stawkę, a tym samym koszty zakupu nie mogły być zaniżone.
Odwołujący określił niedoszacowanie tych kosztów na poziomie co najmniej 1.457.706,06 zł
netto
, przyjmując do wyliczenia tej kwoty odmienne warunki, niż uzyskane przez B..
Również pozostałe elementy kalkulacji nie zostały w sposób przekonujący podważone. W
zakresie kosztów pracowniczych wyjaśnienia B. miały na celu potwierdzenie, iż cena
uwzględnia minimalny poziom wynagrodzenia pracowników, czego nie należało utożsamiać
z wykazaniem rzeczywistego poziomu wynagrodzeń osób, które nie będąc zatrudnionymi na
podstawie umowy o pracę, będą zaangażowane w realizację przedmiotu zamówienia.
Ponadto, należy odnotować, iż duża część prac zostanie powierzona podwykonawcy i to po
stronie tego podmiotu spoczywać będą koszty pracodawcy. Odwołujący formułował
oczeki
wanie, iż również podwykonawca powinien wykazać rzetelność kalkulacji kosztów, co
jednak nie znajduje umocowania w Ustawie. Skoro do wyceny oferty przyjęta została oferta
podwykonawcy, to w tym elemencie wykonawca uczynił zadość żądaniu wykazania podstaw
k
alkulacji załączając ofertę podwykonawcy.
Odwołujący w sposób dowolny prezentował wnioski dotyczące braku uwzględnienia kosztów
mieszania gruntów, które zostały wskazane w pozycjach kosztorysowych, co zostało
dostatecznie wyjaśnione na rozprawie i nie wymaga szerszego komentarza.
Podstawa faktyczna zarzutów dotyczących oceny spełnienia warunku udziału w
postepowaniu
, sprowadzała się do dwóch zasadniczy kwestii. Pierwsza dotyczyła
rzekomego
wprowadzenia Zamawiającego w błąd oświadczeniami wykonawcy o spełnianiu
warunku udziału w postępowaniu, a druga oceny doświadczenia wskazanego w wykazie,
jako spełniającego warunki zamówienia.
Na wstępie należy odnotować, iż doświadczenie własne wykonawcy nie odpowiadało
doświadczeniu opisanemu w treści warunku udziału w postępowaniu, co wprost wynikało z
dokumentów i wyjaśnień wykonawcy, w których potwierdził, iż rekultywacja nie była
prowadzona w kierunku leśnym. Odmienna ocena zgodności zakresu prac z badanym w
warunku
doświadczeniem, prezentowana w wyjaśnieniach nie prowadzi do uznania, iż
Zamawiający był wprowadzany w błąd. Wskazuje jedynie na odmienną ocenę doświadczenia
zdobytego w ramach usługi opisanej w dokumentach. Wykonawca w żadnym miejscu nie
podał informacji niejasnej, a jedynie prezentował własną ocenę doświadczenia w celu
przekonania o swojej racji Zamawiającego. Co ważne pojęcia określające doświadczenie w
rekultywacji technicznej i biologicznej, nie
mają legalnej definicji, a tym samym wątpliwości
wynikające z oceny doświadczenia nie powinny prowadzić do przypisywania naganności
zachowaniu wykonawcy, jeżeli ta nie wynika z innych jeszcze podstaw, które wskazywałyby
na intencjonalne działanie ukierunkowane na wprowadzenie Zamawiającego w błąd.
Wykonawca założył, iż jego doświadczenie wynikające z prac realizowanych w zakresie
odpowiadającym rekultywacji w kierunku leśnym, jest adekwatne do potwierdzenia
wymaganego doświadczenia. Niezależnie od tego, wskazał dodatkową usługę realizowaną
obecnie na rzecz Zamawiającego, co do której jednak Zamawiający się nie odniósł uznając,
iż doświadczenie podmiotu trzeciego jest wystarczające dla wykazania spełnienia warunku
udziału w postępowaniu.
Analiza dokumentów złożonych Zamawiającemu – treść wykazu wraz z referencjami
prowadzi do wniosku, iż wykonawca nie podał nieprawdziwych informacji, czy jak chce tego
Odwołujący, intencjonalnie potwierdził spełnienie warunku, chociaż takiego warunku nie
spełniały referencyjne usługi. Należy odnotować, iż wszystkie informacje przekazane
Zamawiającemu zostały opisane w zgodzie z treścią referencji wystawionych dla podmiotu
trzeciego. Wprawdzie dopiero na rozprawie
– po zapoznaniu się z nowym dowodem
Odwołujący wskazał na konieczność oceny, w jakim zakresie podmiot trzeci realizując
umowę w konsorcjum uzyskał samodzielnie doświadczenie, to okoliczność ta wykraczała
poza podstawę faktyczną zarzutu wprowadzenia w błąd, która była powiązana z ustaleniem,
czy rekultywacja miała charakter techniczny i biologiczny o wartości nie mniejszej niż
500.000,00 zł. Kwestia związana z podziałem rekultywacji na dwie kategorie nie mogła
przesądzać, gdyż nie są to pojęcia zdefiniowane w sposób formalny, a tym samym nie
można wykluczać, iż wykonawca działał w przekonaniu o zgodności prac z zakresem
wymaganego
doświadczenia. Również Zamawiający odmiennie identyfikował rekultywację
techniczną, niż prezentował to Odwołujący. Odnosząc się natomiast do wartości podanej w
wykazie
– była ona przeniesiona wprost z referencji wystawionych przez odbiorcę
potwierdzającego należyte wykonanie usługi przez podmiot trzeci. Odwołujący nie
przedstawił dowodu, który prowadziłby do uznania, iż wartość rekultywacji wykonanej przez
podmiot trzeci nie osiągnęła poziomu minimalnego. Należy zauważyć, iż w referencji podana
kwota jest niższa od wskazanej w umowie zawartej z konsorcjum. Ponadto, nowe
wątpliwości dotyczyły tylko jednej z dwóch prac wskazanych w wykazie, a każda z nich
znacząco przekraczała wartość usługi spełniającej warunek zdolności technicznej i
zawodowej.
Podsumowując, Izba uznała, iż Odwołujący nie wykazał aby ocena wyjaśnień dokonana w
oparciu o dowody złożone Zamawiającemu uzasadniała uznanie, iż w ofercie wybranej
zaoferowana została rażąco niska cena, uniemożliwiająca realizację usługi zgodnie z
wymaganiami zamówienia. W odniesieniu natomiast do doświadczenia podmiotu
udostepniającego zasoby Odwołujący nie wykazał żadnej okoliczności, która zostałaby w
sposób niezgodny ze stanem faktycznym przedstawiona w dokumentach ocenionych przez
Zamawiającego. Wątpliwości dotyczącej usługi z 2020 r. związane z podmiotową stroną
wykonawcy, w świetle jednoznacznej treści referencji odbiorcy usługi również nie
uzasadniały zarzutów.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. § 5, § 8 ust. 2
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437).
Na poczet kosztów postępowania odwoławczego zaliczony został wpis w wysokości
10.000,00 zł.
Przewodniczący:
……………………………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 296/23 z dnia 2023-02-16
- Sygn. akt KIO 344/23 z dnia 2023-02-15
- Sygn. akt KIO 342/23 z dnia 2023-02-15
- Sygn. akt KIO 340/23 z dnia 2023-02-15
- Sygn. akt KIO 332/23 z dnia 2023-02-15
