rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2023-04-11
rok: 2023

sygnatury akt.:

KIO 822/23

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Adriana Urbanik Członkowie: Anna Katarzyna Wojciechowska, Marek Bienias Protokolant: Rafał Komoń

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 kwietnia 2023
r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 marca 2023 r. przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: "AJW WARDEX" Sp. z o.o. z siedzibą
w Słupnie; Autostradę Mazowiecką Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w postępowaniu
prowadzonym przez
Skarb Państwa Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i
Autostrad
Oddział GDDKiA w Rzeszowie
przy udziale wykonawcy L. K.
, prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą L. K.
Firma
Usługowo
–
Handlowo
–
Produkcyjna
z siedzibą w Raniżowie, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie zamawiającego

orzeka:
1.
umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutu z punktu 2 odwołania;
2.
w zakresie pozostałym nieujętym w pkt 1 sentencji - oddala odwołanie,
3.
kosztami postępowania obciąża wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: "AJW WARDEX" Sp. z o.o. z siedzibą w Słupnie; Autostradę
Mazowiecką Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie i:
3.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: "AJW WARDEX" Sp. z o.o. z siedzibą
w Słupnie; Autostradę Mazowiecką Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu
od
odwołania;
3.2.
zasądza od odwołującego wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: "AJW WARDEX" Sp. z o.o. z siedzibą w Słupnie; Autostrady
Mazowieckiej Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (ul. Stefana Żeromskiego 112, 05-
250 Słupno) na rzecz zamawiającego - Skarbu Państwa Generaln
ego
Dyrektor
a

Dróg Krajowych i Autostrad Oddział GDDKiA w Rzeszowie (ul. Legionów 20, 35-959
Rzeszów) kwotę 3600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych 00 groszy)
obejmującą kwotę wynagrodzenia pełnomocnika.

Stosownie do art. 579 i 580 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710
, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.


Przewodniczący:
………………………….…

Członkowie:

………………………….…

………………………….…




Sygn. akt: KIO 822/23

U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego
pn.
„Całoroczne (bieżące i zimowe) utrzymanie dróg krajowych będących
w administracji Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Rzeszowie,
w podziale na
4 części: Część 1 – utrzymanie dróg krajowych Rejonu w Rzeszowie
- autostrady A-
4 na odcinku Rzeszów Wschód (bez węzła) do Jarosław Zachód z (węzłem),
Część 2 – utrzymanie dróg krajowych G i GP Rejonu w Przemyślu, Część 3 – utrzymanie
dróg krajowych G i GP Rejonu w Lesku, Część 4 – utrzymanie dróg krajowych G, GP i S
Rejonu
w Nisku.
”, numer postępowania O/RZ.D-3.2421.27.2022, zostało wszczęte ogłoszeniem
opublikowanym
w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 14.11.2022 r. pod nr
Dz.U./S S219-629152-2022-PL przez
Skarb Państwa Generalnego Dyrektora Dróg
Krajowych
i Autostrad Oddział w Rzeszowie, zwanego dalej: „Zamawiającym”. Do wyżej wymienionego
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zastosowanie znajdują przepisy ustawy
z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1710, z
późn. zm.), zwanej dalej: „Pzp” albo „ustawą Pzp”.
Dnia 27
.03.2023 r. (wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej podpisane
podpisem cyfrowym za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej - ePUAP)
odwołanie złożyli wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: "AJW
WARDEX"
Sp.
z
o.o.
z siedzibą w Słupnie (Lider); Autostrada Mazowiecka Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
(adres Lidera:
ul. Stefana Żeromskiego 112, 05-250 Słupno), zwani dalej także
„Odwołującym”,
na niezgodną z przepisami Pzp czynność Zamawiającego - Skarbu Państwa - Generalnego
Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, podjętą w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego,
prowadzonego przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział
w Rzeszowie w trybie przetargu nieogra
niczonego pn. „Całoroczne (bieżące i zimowe)
utrzymanie dróg krajowych będących w administracji Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych
i Autostrad Oddział w Rzeszowie, w podziale na 4 części: Część 1 - utrzymanie dróg
krajowych Rejonu w Rzeszowie - autostrady A-
4 na odcinku Rzeszów Wschód (bez węzła)
do Jarosław Zachód (z węzłem), Część 2 - utrzymanie dróg krajowych G i GP Rejonu w
Przemyślu,

Część 3 - utrzymanie dróg krajowych G i GP Rejonu w Leski, Część 4 - utrzymanie dróg
krajowych G, GP i S Rejonu w Nisku", numer referencyjny O/RZ.D-3.2421.27.2022, w
zakresie Części 4 (dalej także jako „Postępowanie”), polegającej na skierowaniu do
Odwołującego wezwania do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie
wyliczenia ceny oraz jej istotnych części składowych w celu ustalenia czy cena oraz jej
istotne części składowe zaoferowane w Postępowaniu są rażąco niskie w stosunku do
przedmiotu
zamówienia
oraz czy oferta uwzględnia wszystkie wymagania zawarte w specyfikacji warunków
zamówienia (dalej także „SWZ”). Odwołujący zarzucił naruszenie:
1) art. 224 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 223 ust. 1 ustawy Pzp poprzez wezwanie
Odwołującego do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia
ceny oraz jej istotnych części składowych wobec stwierdzenia, że cena oraz jej istotne
części składowe zaoferowane przez Odwołującego wydają się rażąco niskie w stosunku
do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
Zamawiającego w dokumentach zamówienia, podczas gdy zaoferowana przez
Odwołującego cena oraz jej istotne części składowe nie powinny budzić wątpliwości
Zamawiającego, a nadto 244 pozycje uznane przez Zamawiającego za wątpliwe nie
mają charakteru istotnych części składowych ceny zarówno w sensie wartościowym jak
też merytorycznym, bowiem ich wartościowy udział w przedmiocie zamówienia nie jest
znaczny oraz od wykonania tych pozycji nie zależy osiągnięcie zasadniczych celów,
dla których zamówienie jest udzielane. Tym samym, brak było spełnienia przesłanek
dla wystosowania do Odwołującego wezwania w powyższym trybie;
2) art. 74 ust. 1 ustawy Pzp
poprzez nieudostępnienie Odwołującemu protokołu
zamówienia obejmującego m.in. wskazanie wartości zamówienia, pomimo takiego
obowiązku, a tym samym utrudnienie sformułowania zarzutów odwołania.
W związku z powyższymi zarzutami Odwołujący wnosił:
1) na podstawie art. 536 ustawy Pzp
, o zobowiązanie Zamawiającego do przedstawienia
wszelkich dokumentów dotyczących szacowanej wartości zamówienia, w tym protokołu
postępowania o udzielenie zamówienia;
2) na podstawie art. 554 ust. 3 ustawy Pzp
, o uwzględnienie odwołania w całości i
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wezwania Odwołującego do
udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny oraz jej
istotnych części składowych w celu ustalenia czy cena oraz jej istotne części składowe
zaoferowane
w Postępowaniu są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz czy oferta

uwzględnia wszystkie wymagania zawarte w Specyfikacji Warunków Zamówienia.
Ponadto, wnosił o zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów
postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał:
W ramach u
wag wstępnych: Pismem z dnia 15 marca 2023 r., znak: O/RZ.D-
3.2421.27.2022, Zamawiający działając na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp oraz art.
223 ust. 1 ustawy Pzp
, w celu ustalenia czy cena oraz jej istotne części składowe
zaoferowane w Postępowaniu są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz
czy oferta uwzględnia wszystkie wymagania zawarte w SWZ, zwrócił się do Odwołującego o
udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny oraz jej istotnych
części składowych (dalej także jako „Wezwanie”). Zamawiający stwierdził w Wezwaniu, że
istotne części składowe zaoferowanej przez Odwołującego ceny wydają się rażąco niskie w
stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
Zamawiającego w dokumentach zamówienia. Wątpliwości Zamawiającego wzbudziły w
szczególności
242
pozycje
w poszczególnych Grupach Prac (tj. 18 pozycji w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia, 2 pozycje
w Grupie Prac nr 2 -
Pobocza i pasy rozdziału, 3 pozycje w Grupie Prac nr 3 - Korpus drogi,
28 pozycji w Grupie Prac nr 4 - Odwodnienie, 1 pozycja w Grupie Prac nr 5 - Chodniki,
ścieżki rowerowe, 15 pozycji w Grupie Prac nr 6 - Oznakowanie, 17 pozycji w Grupie Prac nr
7 -
Urządzenia BRD, 19 pozycji w Grupie Prac nr 8 - Estetyka, 65 pozycji w Grupie Prac nr 9
-
Urządzenia wspomagające, 48 pozycji w Grupie Prac nr 10b - Zimowe Utrzymanie Dróg
(dalej także „ZUD”), 26 pozycji w Grupie Prac nr 12 - Utrzymanie czystości oraz prace
naprawcze
i konserwacyjne na
obiektach inżyniera). Zamawiający nadto wskazał, że te 242 pozycje
w ofercie Odwołującego są wycenione na poziomie istotnie niższym niż w szacunkowej
kalkulacji wartości zamówienia lub są zaniżone w stosunku do średnich cen z ofert
pozostałych wykonawców. Zamawiający, powołując się na treść art. 224 ust. 1 ustawy Pzp
wezwał Odwołującego do udzielenia wyczerpujących wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny zamówienia podstawowego oraz zamówienia
objętego prawem opcji. Dowody: wezwanie do wyjaśnienia wysokości zaoferowanej ceny
z dnia 15 marca 2023 r.,
oferta Odwołującego. Zważywszy, iż Zamawiający - uzasadniając
Wezwanie -
powoływał się wycenę 242 pozycji dokonaną przez Odwołującego na poziomie
istotnie niższym niż w szacunkowej kalkulacji wartości zamówienia, a także na poziomie
niższym w stosunku do średnich cen z ofert pozostałych wykonawców, Odwołujący w dniu
21 marca 2022 r. zwrócił się do Zamawiającego z wnioskiem o udostępnienie wszystkich
ofert, jakie wpłynęły w Postępowaniu, a także wszelkich dokumentów dotyczących

szacowanej wartości zamówienia, w tym również dotyczących szacunkowej wartości
poszczególnych pozycji kosztorysowych. Wyżej wymienione wnioski zostały skierowane do
Zamawiającego
za pośrednictwem Platformy zakupowej pod adresem https://gddkia.eb2b.c0m.pl (środka
komunikacji elektronicznej przyjętego zgodnie z pkt 14 SWZ). Dowody: pismo Odwołującego
z dnia 21 marca 2023 r. z wnioskiem o przesłanie wszelkich dokumentów dotyczących
szacowanej wartości zamówienia wraz z potwierdzeniem wczytania do Platformy zakupowej,
pismo Odwołującego z dnia 21 marca 2023 r. z wnioskiem o udostępnienie wszystkich ofert,
jakie wpłynęły w Postępowaniu wraz z potwierdzeniem wczytania do Platformy zakupowej.
Pismem z dnia 22 marca 2023 r. Zamawiający przekazał Odwołującemu oferty złożone
w Postępowaniu z wyłączeniem informacji zastrzeżonych przez wykonawców jako tajemnica
przedsiębiorstwa. W Postępowaniu, oprócz oferty Odwołującego, wpłynęły oferty: L. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą L. K. Firma Usługowo-Handlowo-
Produkcyjna, ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu, Saferoad Grawil Sp. z o. o z
sied
zibą we Włocławku. Dowody: pismo Zamawiającego z dnia 22 marca 2023 r., oferta L. K.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą L. K. Firma Usługowo-Handlowo-
Produkcyjna,
oferta
ZABERD
Sp.
z
o.
o.
z siedzibą we Wrocławiu, oferta Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku. Do
dnia wniesienia niniejszego odwołania, Zamawiający ani nie ustosunkował się do wniosku
Odwołującego z dnia 21 marca 2023 r. o udostępnienie wszelkich dokumentów dotyczących
szacowanej wartości zamówienia, ani nie przekazał wnioskowanych dokumentów. Powyższe
-
w ocenie Odwołującego - może dawać podstawę do stwierdzenia, iż Zamawiający
nie dysponuje szczegółową szacunkową kalkulacją wartości zamówienia lub dokumentami
ją uzasadniającymi, ewentualnie nie przekazał Wykonawcy tych dokumentów celem
utrudnienia uzasadnienia zarzutów odwołania (lub badania zasadności wezwania).
W ramach zarzut
ów oraz ich uzasadnienia: Stosownie do treści art. 224 ust. 1 ustawy Pzp -
jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie
w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
w d
okumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda
od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu,
lub ich istotnych części składowych. Z kolei, stosownie do art. 223 ust. 1 ustawy Pzp,
w
toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców wyjaśnień
dotyczących treści złożonych ofert oraz przedmiotowych środków dowodowych lub innych
składanych dokumentów lub oświadczeń. Na gruncie wyżej wymienionego przepisu,
procedura wyjaśniająca może zostać wszczęta, w sytuacji, gdy zaoferowana cena wydaje się
rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego co

do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia lub w sytuacji, gdy istotna część składowa
ceny lub k
osztu wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia.
Zamawiający w treści Wezwania stwierdził, iż istotne części składowe zaoferowanej przez
Odwołującego ceny wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w dokumentach zamówienia. Za istotne
części składowe ceny Zamawiający uznał 242 pozycje w poszczególnych Grupach Prac,
wskazując, iż zostały one wycenione na poziomie istotnie niższym niż w szacunkowej
kalkulacji wartości zamówienia lub są zaniżone w stosunku do średnich cen z ofert
pozostałych wykonawców. Przypomnienia wymaga, że rażąco niska cena to taka, która jest
nierealistyczna, niewiarygodna w kontekście aktualnej sytuacji rynkowej. Nie wystarczy więc,
aby cena zasadniczo odbiegała od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen
pozostałych ofert złożonych w postępowaniu. Istotne, aby była to cena taka, że przy
zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby nieopłacalne. Musi
to być cena rażąco niska w stosunku do konkretnego przedmiotu zamówienia,
uwzględniającego specyfikę rynku (zol). A. Gawrońska-Baran [w:] E. Wiktorowska, A.
Wiktorowski, P. Wójcik, A. Gawrońska- Baran, Prawo zamówień publicznych. Komentarz
aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 224.
Nie można również zapominać, że okolicznością
notoryjną, a więc nie wymagającą żadnego dowodu jest fakt, że na każdą cenę ma wpływ
cały szereg okoliczności i czynników indywidualnie dotyczących każdego przedsiębiorcy. Tak
jak zestawienie różnych cen nie może stanowić dowodu, że cena jednego przedsiębiorcy jest
realna, a każda niższa cena jest ceną nierynkową - ponieważ różne podmioty, o różnej
historii na rynku, różnej wiarygodności finansowej, różnych relacjach handlowych, innej
specyfice pracy oraz doświadczeniu, uzyskają różne ceny ofertowe w zakresie oferowanej
usługi.
Nie
świadczy
to
natomiast
o oferowaniu, podejrz
eniu oferowania ceny rażąco niskiej, a o prawidłowym funkcjonowaniu
konkurencyjnej gospodarki rynkowej i zawsze w na rynku konkurencyjnym znajdą się
podmioty, które oferują wykonanie danej usługi w znacznie wyższej cenie niż ich konkurent.
W świetle art. 224 ust. 1 ustawy Pzp dla powstania obowiązku wezwania do wyjaśnień nie
jest wystarczające, że jakikolwiek element oferty budzi wątpliwości co do realności wyceny,
bowiem przepis ten wprost stanowi, że dotyczy to tylko elementów istotnych. Ustawa Pzp nie
określa, według jakich kryteriów należy oceniać kwestię istotności elementu składowego
ceny. Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 8 listopada 2021 r., sygn. akt KIO 3005/21,
stwierdziła, że istotne są te elementy, których wartościowy udział w przedmiocie zamówienia
jest znaczny lub od których - ze względu na ich merytoryczne znaczenie - zależy osiągnięcie
zasadniczych celów, dla których zamówienie jest udzielane. Chodzi więc o elementy istotne

pod względem wartościowym lub merytorycznym, mogące zaważyć na powodzeniu
zamówienia jako całości (zob. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 08.11.2021 r., sygn. akt
KIO 3005/21, LEX nr 3347371).
Podobne stanowisko zajęła Krajowa Izba Odwoławcza
w wyroku z dnia 17.03.
2022 r., sygn. akt KIO 548/22: „Jak wskazuje się w orzecznictwie
za istotne składniki ceny uznaje się te elementy, których wartościowy udział w przedmiocie
zamówienia jest znaczny lub od których - ze względu na ich merytoryczne znaczenie - zależy
osiągnięcie zasadniczych celów, dla których zamówienie jest udzielane. Będą to zatem
elementy istotne pod względem wartościowym lub merytorycznym, mogące zaważyć
na powodzeniu zamówienia jako całości” (zob. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej
z 17.03.2022 r., sygn. akt KIO 548/22, LEX nr 3399579).
W świetle powyższego, wszczęcie
procedury wyjaśnień nie jest uzależnione od uznania Zamawiającego, a od zaistnienia
określonych w art. 224 ust. 1 ustawy Pzp przesłanek, w tym uzasadnionych wątpliwości
Zamawiającego. Nie można również zapominać, że rozpoczęcie takiej procedury przez
Zamawiającego winno zostać poprzedzone szczegółową i rzetelną analizą wszystkich
okoliczności danego przypadku, w tym tych oczywistych, które uzasadniają niezasadność jej
prowadzenia. Do takich „okoliczności oczywistych” należą m. in. zawyżone ceny ofert innych
wykonawców (zob. wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 14.12.2018 r., sygn. akt KIO
2499/18, LEX nr 2609496).
Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy, w pierwszej
kolejności podniósł, iż 242 pozycje wskazane przez Zamawiającego w Wezwaniu nie mają
charakteru istotnego, bowiem nie zależy od nich osiągnięcie zasadniczych celów, dla których
zamówienie jest udzielane, a także ich wartościowy udział w przedmiocie zamówienia nie
jest znaczny. Innymi słowy nie są to elementy istotne pod względem wartościowym, czy
merytorycznym. Przypomni
ał, że celem zamówienia jest całoroczne utrzymanie dróg
krajowych G, GP i S Rej
onu w Nisku zarządzanych przez Generalną Dyrekcję Dróg
Krajowych i Autostrad Oddział w Rzeszowie. Z punktu widzenia osiągnięcia tego celu
znaczenie ma jedynie Grupa Prac nr 11 -
Zarządzanie Kontraktem. Zwrócił uwagę, że
Zarządzanie Kontraktem to - na gruncie Szczegółowej Specyfikacji Technicznej D-10.10.01z
-
działania wykonawcy polegające na koordynacji prowadzonych prac utrzymaniowych na
drodze, całodobowym monitorowaniu stanu przejezdności sieci drogowej (w tym warunków
atmosferycznych)
oraz patrolowani
a dróg i prowadzenia prac interwencyjnych na drodze. Zgodnie z pkt 5.2.
wyżej wymienionej specyfikacji, nadzorem wykonawcy objęte są następujące czynności:
kontrola drogi pod względem przejezdności, utrzymanie i czystości w zakresie zgodnym
z zapisami nin
iejszego zamówienia i obowiązującymi przepisami prowadzonych prac,
bieżący monitoring warunków atmosferycznych, zimowe utrzymanie dróg, kontrola stanu
technicznego oraz pracy urządzeń wykorzystywanych w trakcie realizacji usługi. Co więcej,
celem prawidłowej realizacji przedmiotu zamówienia wykonawca jako odpowiedzialny za

jakość wykonywanych prac oraz za ich zgodność z wymaganiami kontraktu w okresie jego
trwania musiał zapewnić niezbędny nadzór nad wszystkim pracami wykonywanymi w
ramach umowy. W tym celu
wykonawca zobowiązany był do zapewnienia wymaganego
personelu
oraz zorganizowania Punktu Obsługi Kontraktu. Nie ulega wątpliwości, że jest to jeden
z kluczowych elementów skupiających na sobie meritum przedmiotu zamówienia,
tj. utrzymanie dróg. I to od właściwego prowadzenia prac należących do Grupy Prac nr 11
-
Zarządzanie Kontraktem zależy osiągnięcie celu, dla którego zamówienie jest udzielane,
tj. całoroczne utrzymanie dróg krajowych G, GP i S Rejonu w Nisku. Dowód: Szczegółowa
Specyfikacja Techniczna D-
10.10.01z Zarządzanie Kontraktem. Powyższej argumentacji
z pewnością nie można sformułować wobec wskazanych przez Zamawiającego w Wezwaniu
18 pozycji w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia, 2 pozycji w Grupie Prac nr 2 - Pobocza i pasy
rozdziału, 3 pozycji w Grupie Prac nr 3 - Korpus drogi, 28 pozycji w Grupie Prac nr 4 -
Odwodnienie, 1 pozycji w Grupie Prac nr 5 -
Chodniki, ścieżki rowerowe, 15 pozycji w Grupie
Prac nr 6 - Oznakowanie, 17 pozycji w Grupie Prac nr 7 -
Urządzenia BRD, 19 pozycji w
Grupie Prac nr 8 - Estetyka, 65 pozycji w Grupie Prac nr 9 -
Urządzenia wspomagające, 48
pozycji
w Grupie Prac nr 10b -
Zimowe Utrzymanie Dróg, 26 pozycji w Grupie Prac nr 12 -
Utrzymanie czystości oraz prace naprawcze i konserwacyjne na obiektach inżyniera). Co zaś
istotne
w kontekście powyższych rozważań - Grupa Prac nr 11 - Zarządzanie Kontraktem
nie została objęta Wezwaniem Zamawiającego. Zamawiającemu w zakresie tej grupy, mimo,
że (jak zostało podniesione wyżej) stanowi ona istotny składnik ceny pod względem
merytorycznym, zaoferowana cena nie wydała się rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i nie wzbudziła wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z jego wymaganiami. Wskazane w Wezwaniu 242 pozycje,
które wzbudziły wątpliwość Zamawiającego, z osobna nie stanowią również istotnych
elementów, których wartościowy udział w przedmiocie zamówienia jest znaczny. Nie są to
elementy istotne pod względem wartościowym, które uzasadniałyby rozpoczęcie procedury
wyjaśniającej na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp. Skoro zatem Wezwanie
Zamawiającego nie dotyczy elementów (składników) istotnych ceny, to w świetle art. 224 ust.
1 ustawy Pzp
nie powstał obowiązek po stronie Zamawiającego wezwania Odwołującego
do wyjaśnień ich wysokości. Asumptem powstania wątpliwości po stronie Zamawiającego
i skierowania Wezwania była właśnie wycena dokonana przez Odwołującego 242 pozycji
wskazanych w Wezwaniu, które zdaniem Zamawiającego stanowią istotne części składowe
zaoferowanej ceny. Zatem już z powyższych względów czynność Zamawiającego winna
zostać unieważniona, jako rażąco sprzeczna z ustawą Pzp. Jak już zostało podniesione

wyżej, dla powstania obowiązku wezwania do wyjaśnień nie jest wystarczające, że
jakiko
lwiek element oferty budzi wątpliwości co do realności wyceny, bowiem w świetle art.
224 ust. 1 ustawy Pzp
obowiązek wezwania dotyczy tylko elementów istotnych, a Wezwanie
swoim zakresem takich istotnych elementów nie obejmuje (o czym szerzej była mowa
pow
yżej). Niezależnie jednak od powyższego, koniecznym jest odniesienie się do
stanowiska Zamawiającego zawartego w Wezwaniu, jakoby w szczególności 242 pozycje w
ofercie Odwołującego wycenione zostały na poziomie istotnie niższym niż w szacunkowej
kalkulacji
wartości zamówienia lub były zaniżone w stosunku do średnich cen z ofert
pozostałych wykonawców, co z kolei uzasadniało udzielenie przez Odwołującego
wyczerpujących wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny
zamówienia podstawowego oraz zamówienia objętego prawem opcji. Punktem odniesienia
Zamawiającego do podejrzenia rażąco niskiej ceny są szacunkowa kalkulacja wartości
zamówienia i średnia cen ofert pozostałych wykonawców. Przy czym, co istotne
Zamawiający nie udostępnił Odwołującemu dokumentów związanych z szacowaniem
wartości zamówienia (a jedynie oferty pozostałych wykonawców). Może to dawać podstawę
do stwierdzenia, że Zamawiający nie dysponuje szacunkową kalkulacją zamówienia, a
wobec tego niemożliwym było powstanie po jego stronie wątpliwości w oparciu o ten
dokument.
Odnosząc się do wątpliwości Zamawiającego w zakresie rażąco niskiej ceny zaoferowanej
przez Odwołującego, które powstały w związku z porównaniem cen Odwołującego ze
średnią cen ofert pozostałych wykonawców, stwierdził, iż wątpliwości te były pozorne i
złudne, a tym samym nieuzasadnione. W ocenie Odwołującego, Zamawiający przed
skierowaniem Wezwania, nie przeprowadził szczegółowej i rzetelnej analizy wszystkich
okoliczności, dających mu podstawę do wszczęcia procedury wyjaśniającej. Podkreślił, że w
zakresie zamówienia podstawowego, tj. obejmującego Grupy Prac od 1 do 12: Odwołujący
zaoferował cenę 109.357.175,88 zł netto, wykonawca L. K. Firma Usługowo-Handlowo-
Produkcyjna zaoferował cenę netto 115.071.394,13 zł netto, wykonawca ZABERD Sp. z o. o.
z siedzibą we Wrocławiu zaoferował cenę 128.174.954,58 zł netto, wykonawca Saferoad
Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku zaoferował cenę 130.809.735,39 zł netto. Średnia
wszystkich ww. cen netto zaoferowanych pr
zez wszystkich wykonawców, w tym
Odwołującego wyniosła 120.853.315,00 zł, a zatem oferta Odwołującego w zakresie
zamówienia podstawowego była jedynie o 9,5 % niższa od średniej ceny netto wszystkich
ofert. Podobnie
było, gdy porówna się ceny netto zaoferowane przez wykonawców, w tym
Odwołującego
dla poszczególnych Grup Prac. Ceny zaoferowane przez Odwołującego również
pozosta
wały nieznacznie niższe od średniej ceny netto za poszczególną Grupę Prac, a w
niektórych przypadkach ceny zaoferowane przez Odwołującego były wyższe niż średnia

(w szczególności dotyczy to Grupy Prac nr 2 - Pobocza i pasy rozdziału, Grupy prac nr 3 -
Korpus drogi, czy Grupy Prac nr 10a i 10 c -
Zimowego Utrzymania Dróg. Przy tak dużej
wartości zamówienia, trudno zgodzić się z Zamawiającym, iż w takiej sytuacji zaistniały
uzasadnione wątpliwości zaoferowania przez Odwołującego ceny nierealistycznej,
niewiarygodnej, zasadniczo odbiegającej od średniej cen pozostałych ofert złożonych
w Postępowaniu oraz takiej, przy której wykonanie zamówienia okazałoby się nieopłacalne.
N
a każdą cenę miał wpływ cały szereg okoliczności i czynników indywidualnie dotyczących
każdego przedsiębiorcy i nie świadczy to o podejrzeniu oferowania ceny rażąco niskiej.
Dowód: zestawienia cen netto ofert wszystkich wykonawców z podziałem na poszczególne
Grupy Prac.
Gdy chodzi zaś o poszczególne pozycje wskazywane przez Zamawiającego
w Wezwaniu, podni
ósł, że pozycje nr 30, 39, 41, 90, 241 z Wezwania zostały wycenione
przez Odwołującego najwyżej, co prowadzi do wniosku, że wątpliwości Zamawiającego były
nieuzasadnione. Mowa tutaj o:
pozycji nr 5.8 Udrożnienie i oczyszczenie kanalizacji średnica
powyżej 81 cm w Grupie Prac nr 4 - Odwodnienie. Cena netto za tą pozycję zaoferowana
przez Odwołującego wyniosła 54,528,00 zł, podczas gdy pozostali wykonawcy zaoferowali
ceny niższe (wykonawca L. K. Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna - 48.384,00 zł netto,
wykonawca ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu - 38.400,00 zł, wykonawca
Saferoad Grawil Sp. z o. o z si
edzibą we Włocławku - 41.948,16 zł; pozycji nr 12.3 Wymiana
/ wykonanie przepustu drogowego o średnicy 121 do 150 cm w Grupie Prac nr 4 -
Odwodnienie. Cena netto za tą pozycję zaoferowana przez Odwołującego wyniosła
34.200,00 zł, podczas gdy pozostali wykonawcy zaoferowali ceny niższe (wykonawca L. K.
Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna - 32.328,00 zł netto, wykonawca ZABERD Sp. z o.
o. z siedzibą we Wrocławiu - 27.600,00 zł, wykonawca Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą
we Włocławku - 22.484,88 zł; pozycji nr 18.2 Wymiana / wykonanie betonowego łącznika
ścieku drogowego ze skarpowym w Grupie Prac nr 4 - Odwodnienie. Cena netto za tą
pozycję zaoferowana przez Odwołującego wynosi 4.000,00 zł, podczas gdy pozostali
wykonawcy zaoferowali ceny niższe (wykonawca L. K. Firma Usługowo-Handlowo-
Produkcyjna -
3.740,00 zł netto, wykonawca ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu -
3.200,00 zł, wykonawca Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku - 2.059,60 zł;
pozycji nr 3.5 Zakup i ustawienie koszy na śmieci w Grupie Prac nr 8 - Estetyka. Cena netto
za tą pozycję zaoferowana przez Odwołującego wynosi 17.600,00 zł, podczas gdy pozostali
wykonawcy zaoferowali ceny niższe (wykonawca L. K. Firma Usługowo – Handlowo-
Produkcyjna -
13.420,00 zł netto, wykonawca ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu -
15.400,00 zł, wykonawca Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku - 14.499,98 zł;
pozycji nr 33.1 Wykonanie lokalnych napraw powierzchni konstrukcji betonowej betonem
konstrukcyjnym w Grupie Prac nr 12 -
Utrzymanie czystości oraz prace naprawcze i
konserwacyjne na obiektach inżynierskich. Cena netto za tą pozycję zaoferowana przez

Odwołującego wyniosła 25.000,00 zł, podczas gdy pozostali wykonawcy zaoferowali ceny
niższe (wykonawca L. K. Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna - 16.600,00 zł netto,
wykonawca ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu - 7.000,00 zł, wykonawca
Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku - 21.710,20 zł. W ocenie Odwołującego,
absurdalnym ze strony Zamawia
jącego było również wskazywanie, iż pozycje nr 25, 29, 30,
36, 39, 41, 45, 67, 76, 90, 113, 140, 143, 146, 147, 149, 159, 217, 218, 241 Wezwania
budzą
jego
wątpliwości
co
do
rażąco
niskiej
ceny,
w sytuacji, gdy cena netto zaoferowana przez Odwołującego dla tych pozycji była wyższa
od średniej ceny netto wszystkich ofert. Podobnie wyglądała sytuacja z pozycjami nr 1, 2, 5,
6,15,17,19, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 36, 37, 38, 39, 41, 43, 45, 46, 47, 48,
50, 51, 52, 54, 56, 57, 59, 60, 64, 68, 69, 70, 71, 75,67, 76,, 78, 80, 82, 83, 84, 88, 89, 90,
103, 107, 110, 112, 113, 121, 127, 140, 142, 143, 146, 147, 149, 154, 159, 165, 167, 204,
211, 215, 217, 218, 219, 220, 222, 228, 230, 232, 240, 241 wskazanymi w Wezwaniu, gdzie
Odwołujący za te pozycje zaoferował ceny powyżej 70% średniej ceny netto wszystkich
ofert.
Szczególnej uwagi wymagają pozycje nr 3, 8, 9, 10, 11, 14, 16, 20 Wezwania, które w
istocie tylko pozornie budz
iły wątpliwości Zamawiającego. W tych bowiem pozycjach
Odwołujący co prawda zaoferował cenę netto poniżej 70% średniej ceny netto ze wszystkich
ofert, ale cena po
dana przez Odwołującego miała bezpośredni związek z cenami z
poprzednich
pozycji,
które
to
z kolei wątpliwości Zamawiającego już nie budziły ani w oparciu o szacunkową kalkulację
zamówienia, ani w stosunku do średnich cen z ofert pozostałych wykonawców. Mowa tutaj
o
pozycji nr 7.2 Frezowanie nawierzchni z odwiezieniem frezów na składowisko - za każdy
dalszy 1 cm różnicy w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia. Odwołujący za tę pozycję zaoferował
cenę netto 16.000,00 zł, która to wzbudziła wątpliwość Zamawiającego. Cena ta uzależniona
była od ceny podanej w pozycji wyższej - nr 7.1 Frezowanie nawierzchni na głębokość
do 4 cm z odwiezieniem frezów na składowisko, tj. 60.000,00 zł netto, której to Zamawiający
w Wezwaniu nie kontest
ował i wymagał złożenia wyjaśnień. Tym samym Odwołujący
oferując cenę 60.000,00 zł netto za pozycję Frezowanie nawierzchni na głębokość do 4 cm
z odwiezieniem frezów na składowisko, nie mógł zaoferować wyższej ceny niż 16.000,00 zł
netto za pozycję Frezowanie nawierzchni z odwiezieniem frezów na składowisko - za każdy
dalszy 1 cm różnicy, pozycji nr 21.2 Wymiana i wykonanie podbudowy zasadniczej z gruntu
stabilizowanego spoiwem hydraulicznym C4/4 -
za każdy dalszy 1 cm różnicy z Grupy Prac
nr 1 -
Nawierzchnia. Odwołujący za tę pozycję zaoferował cenę netto 123,00 zł, która to
wzbudziła wątpliwość Zamawiającego. Cena ta uzależniona była od ceny podanej w pozycji
wyższej, tj. nr 21.1 Wymiana/ wykonanie podbudowy zasadniczej z gruntu stabilizowanego
spoiwem hydraulicznym C4/4 o grubości 18 cm, tj. 1.480,00 zł netto, której to Zamawiający
w Wezwaniu nie kontest
ował i wymagał złożenia wyjaśnień. Tym samym Odwołujący

oferując cenę 1.480,00 zł netto za pozycję Wymiana/ wykonanie podbudowy zasadniczej z
gruntu stabilizowanego spoiwem hydraulicznym C4/4 o gru
bości 18 cm, nie mógł zaoferować
wyższej ceny niż 123,00 zł netto za pozycję nr 21.2 Wymiana/ wykonanie podbudowy
zasadniczej
z gruntu stabilizowanego spoiwem hydraulicznym C4/4 -
za każdy dalszy 1 cm różnicy,
pozycji nr 22.2 Wymiana / wykonanie podbudowy
zasadniczej z mieszanki związanej
spoiwem hydraulicznym C5/6 -
za każdy dalszy 1 cm różnicy w Grupie Prac nr 1 -
Nawierzchnia, gdzie
podana przez Odwołującego cena wzbudzająca wątpliwość
Zamawiającego uzależniona była od ceny wskazanej w pozycji nr 22.1 Wymiana/ wykonanie
podbudowy
zasadniczej
z mieszanki związanej spoiwem hydraulicznym C5/6 o grubości 18 cm, co do której
podejrzeń w zakresie rażąco niskiej ceny Zamawiający już nie miał, pozycji nr 22.4
Wymiana/
wykonanie
podbudowy
zasadniczej z mieszank
i związanej spoiwem
hydraulicznym C8/10 -
za każdy dalszy 1 cm różnicy w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia,
gdzie podana przez Odwołującego cena wzbudzająca wątpliwość Zamawiającego
uzależniona była od ceny wskazanej w pozycji nr 22.3 Wymiana/ wykonanie podbudowy
zasadniczej z mieszanki związanej spoiwem hydraulicznym C8/10 o grubości do 18 cm, co
do której podejrzeń w zakresie rażąco niskiej ceny Zamawiający już nie miał, pozycji nr 23.2
Wymiana/ wykonanie podbudowy z betonu cementowego C20/25 -
za każdy dalszy 1 cm
różnicy w Grupie Prac nr 1 - Nawierzchnia, gdzie również podana przez Odwołującego cena
wzbudzająca wątpliwość Zamawiającego uzależniona była od ceny wskazanej w pozycji nr
23.1
Wymiana/
wykonanie
podbudowy
z betonu cementowego C20/25 o
grubości 15 cm, co do której podejrzeń w zakresie rażąco
niskiej ceny Zamawiający już nie miał, powyższe uwagi pozostają aktualne w sposób
analogiczny również do pozostałych pozycji Wezwania, to jest nr 14,16 i 20. Poszczególne
ceny oferowane przez Odwołującego w zakresie pozycji wskazywanych przez
Zamawiającego w Wezwaniu były niższe, przy czym wynikało to z oczywistego i
zauważalnego na pierwszy rzut oka zawyżenia cen jednostkowych przez pozostałych
wykonawców. Powyższe miało miejsce w pozycjach wskazanych w Wezwaniu, gdzie jeden z
wykonawców ewidentne zawyżył cenę jednostkową i gdyby nie uwzględniać tej ceny w
średniej, to cena jednostkowa Odwołującego byłaby powyżej 70% tej średniej. Dotyczyło to
w szczególności: wykonawcy Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku, który
zawyżył ceny pozycji nr 7, 123, 124, 125, 126, 132, 172, 173, 188,189,191 Wezwania,
wykonawcy ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu, który zawyżył ceny pozycji nr 13,
35, 42, 58, 62, 63, 65, 77, 87, 102, 106, 108, 109, 111, 117, 118, 119, 120, 135, 233, 239,
240, 242 Wezwania, wykonawcy L. K.
Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna, który
zawyżył ceny pozycji nr 49, 53, 61, 72, 79, 81,138, 223 Wezwania. Powyższe miało miejsce

również w pozycjach wskazanych w Wezwaniu, gdzie wykonawcy L. K. Firma Usługowo-
Handlowo-
Produkcyjna oraz ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu ewidentne
zawyżyli
cenę
jednostkową
i gdyby nie uwzględniać ich cen w średniej, to cena jednostkowa Odwołującego byłaby
powyżej 70% tej średniej. Dotyczyło to w szczególności pozycji nr 4, 22, 33, 34, 44, 86,
91,163, 225, 229, 231 Wezwania.
Wreszcie powyższe pozostawało aktualne do pozycji z
Wezwania, gdzie wykonawcy oferujący najdroższe ceny, to jest Saferoad Grawil Sp. z o. o z
siedzibą
we Włocławku i ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu, ewidentne zawyżyli cenę
jednostkową i gdyby nie uwzględniać ich cen w średniej, to ceny jednostkowe Odwołującego
byłyby powyżej 70% tej średniej. Dotyczyło to w szczególności pozycji nr 3, 128, 129, 134,
144, 145, 151, 152, 153 Wezwania.
Zwrócił uwagę na tzw. mikro pozycje, to jest pozycje
z Wezwania z małymi ilościami i o małej wartości, w których wykonawcy często zawyżają
ceny jednostkowe, a okoliczność ta występowała również na kanwie niniejszej sprawy. Za
pozycje „mikro” Odwołujący uznał te, dla których wartość danej pozycji nie przekraczała 1
promila ceny całej oferty średniej (120.000,00 zł netto lub mniej). Wobec powyższego, w
ocenie Odwołującego, aż 187 pozycji z Wezwania stanowiły mikro pozycje i stanowiły one
nieistotny element oferty. To pozycje o nr: 1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9,11,12,13,14,15,16,17,18, 20,
21, 22, 23, 26, 27, 29, 30, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49,
50, 51, 53, 54, 55, 56, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 70,71,72, 73, 74, 76,77, 79, 80,
81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 90, 91,102,104,105,106,107,108,109,110, 111, 112, 113, 114,
115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 130, 131, 132, 133,
134, 135, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152,
153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171,
172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189,
190, 191, 196, 197,198, 199, 200, 201, 202, 206, 218, 222, 224, 228, 229, 230, 231, 232,
233, 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 242. C
o najistotniejsze, ich udział w całej
średniej wartości ofert (120 min zł), to 5% (5,459%), czyli 6.597.369,61 zł netto. Co istotne
również - w warunkach zamówienia brak było postanowień nakazujących uwzględnienie w
każdej cenie za jednostkę wszystkich składników kosztów (brak zakazu przerzucania
kosztów
między
pozycjami
kosztorysowymi).
A
jak
wynika
z powyższych rozważań, niektóre Grupy Prac jak i poszczególne pozycje w tych Grupach
były wycenione przez Odwołującego najdrożej ze wszystkich wykonawców lub powyżej
średniej ceny wskazanej przez wszystkich wykonawców, co z kolei dało podstawę do
stwierdzenia,
że Wykonawca przerzucił sobie część kosztów do innych pozycji (z tych które są wycenione
poniżej średniej). Zamawiający analizując podstawy do skierowania do Odwołującego

Wezwania kompletnie pominął tę okoliczność. W szczególności tyczyło się to Grupy Prac
dotyczących Zimowego Utrzymania Dróg, to jest 10a, 10b i 10c. Odwołujący za wszystkie te
Grupy Prac zaoferował Zamawiającemu łącznie cenę netto 32.377.936,52 zł. Z kolei
wykonawca L. K.
Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna zaoferował cenę 39.061.166,60 zł,
wykonawca ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu zaoferował cenę 37.977.278,28 zł,
a wykonawca Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku zaoferował cenę
36.144.752,64
zł.
Średnia
wszystkich
wyżej
wymienionych
cen
za świadczenie usług Zimowego Utrzymania Dróg w Grupach Prac 10a, 10b i 10c wyniosła
36.390.283,51 zł, zatem cena zaoferowana przez Odwołującego była niższa jedynie o 11%
od średniej. Trudno mówić zatem o powstaniu po stronie Zamawiającego uzasadnionych
wątpliwości w zakresie rażąco niskiej ceny. Powyższe było istotne, albowiem Prace z Grupy
Prac nr 10 (Zimowe Utrzymanie Dróg) to prace ryczałtowe i wykonawca jest zobowiązany
do ich wykonywania w każdym roku obowiązywania umowy w okresie od 1 października
do 30 kwietnia bez wydawania polecenia wykonania przez Zamawiającego. Dowody:
zestawienia cen netto ofert wszystkich wykonawców z podziałem na poszczególne Grupy
Prac, oferta
Odwołującego, oferta L. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą L>
K.
Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna, oferta ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we
Wrocławiu,
oferta
Saferoad
Grawil
Sp.
z
o.
o
z
siedzibą
we Włocławku. W świetle powyższych okoliczności, po stronie Zamawiającego nie mogły
powstać uzasadnione wątpliwości w zakresie rzekomego zaoferowania przez Odwołującego
rażąco niskiej ceny. Zamawiający nie dokonał rzeczowej analizy oferty Odwołującego, a
wręcz zupełnie bezpodstawnie żądał od niego wyjaśnień próbując wykreować owe
wątpliwości
i podejrzenia, by następnie przerzucić ciężar dowodzenia na Odwołującego. Nie ma powodu
badania każdego składnika cenowego w sytuacji, kiedy jest on niższy od cen podanych
przez innych wykonawców, bowiem zawsze będą pojawiały się różnice w wycenie,
wynikające przede wszystkim z walki konkurencyjnej.
Zdaniem Odwołującego, na kanwie niniejszej sprawy, nie zaistniały określone wart. 224 ust.
1 ustawy Pzp i art. 223 ust. 1 ustawy Pzp
przesłanki do wezwania do wyjaśnień, bowiem
elementy składowe ceny, w tym przede wszystkim wyceny 244 pozycji wskazywanych przez
Zamawiającego w Wezwaniu nie miały charakteru istotnego i nie były tak niskie, żeby
obiektywnie wzbudzić wątpliwości co do ich realności. Na potwierdzenie twierdzeń
w o
dwołaniu Odwołujący wskazał na następujące dowody:
1)
Wezwanie do wyjaśnienia wysokości zaoferowanej ceny z dnia 15 marca 2023 r.;
2)
Informację z otwarcia ofert z dnia 3 lutego 2023 r.;
3)
Ofertę Odwołującego;

4)
Pismo Odwołującego z dnia 21 marca 2023 r. z wnioskiem o przesłanie wszelkich
dokumentów dotyczących szacowanej wartości zamówienia wraz z potwierdzeniem
wczytania do Platformy zakupowej;
5)
Pismo Odwołującego z dnia 21 marca 2023 r. z wnioskiem o udostępnienie wszystkich
ofert, jakie wpłynęły w Postępowaniu wraz z potwierdzeniem wczytania do Platformy
zakupowej;
6)
Pismo Zamawiającego z dnia 22 marca 2023 r.;
7)
Ofertę L. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą L. K. Firma Usługowo-
Handlowo-Produkcyjna;
8)
Ofertę ZABERD Sp. z o. o. z siedzibą we Wrocławiu;
9)
Ofertę Saferoad Grawil Sp. z o. o z siedzibą we Włocławku;
10)
Szczegółową Specyfikację Techniczną D-10.10.01Z Zarządzanie Kontraktem;
11)
Zestawienia cen netto ofert wszystkich wykonawców z podziałem na poszczególne
Grupy Prac.

Zamawiający w dniu 27.03.2023 r. (przy użyciu środków komunikacji elektronicznej –
za pośrednictwem platformy zakupowej Zamawiającego) wezwał wraz kopią odwołania,
w trybie art. 524 Pzp, uczestników postępowania przetargowego do wzięcia udziału
w postępowaniu odwoławczym.

W dniu 30
.03.2023 r. (wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej podpisane
podpisem cyfrowym za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej - ePUAP)
wykonawca L. K.
, prowadzący działalność gospodarczą pod firmą L. K. Firma Usługowo –
Handlowo
– Produkcyjna z siedzibą w Raniżowie, zwany dalej również „Przystępującym”,
zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego, wnosząc o
oddalenie odwo
łania w całości. W dniu 05.04.2023 r. Izba uznała skuteczność przystąpienia
do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego: wykonawcy L. K.,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą L. K. Firma Usługowo – Handlowo –
Produkcyjna z siedzibą w Raniżowie.
W dniu 04.04.2023 r.
Zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie w formie
elektronicznej z nadaniem bezpośrednio na skrzynkę e-mailową Krajowej Izby Odwoławczej,
Odwołującego oraz Przystępującego. W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający podniósł,
że zarzuty zawarte w treści odwołania oraz wnioski Odwołującego nie zasługują
na uwzględnienie w żadnym zakresie i wniósł o oddalenie odwołania w całości; zasądzenie
od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kwoty 3.600,00 zł, stanowiącej równowartość
kosztów poniesionych przez Zamawiającego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, zgodnie
z przedstawioną fakturą. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie Zamawiający wskazał

w szczególności, że działając na podstawie art. 224 ust. 1 oraz art. 223 ust. 1 ustawy Pzp,
pismem z 15.03.
2023 r., zwrócił się do Konsorcjum o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów, w zakresie wyliczenia ceny oraz jej istotnych części składowych w celu ustalenia,
czy cena oraz jej isto
tne części składowe zaoferowane w Postępowaniu są rażąco niskie
w stosunku do przedmiotu zamówienia oraz czy oferta uwzględnia wszystkie wymagania
zawarte w SWZ. Po szczegółowym przeanalizowaniu oferty złożonej przez Odwołującego,
w treści Wezwania Zamawiający wskazał pozycje, które wzbudziły jego wątpliwość co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
w dokumentach postępowania. W ocenie Zamawiającego aż 242 pozycje z oferty
Konsorcjum wycenio
ne zostały na poziomie niższym o co najmniej 30% niż w szacunkowej
kalkulacji wartości zamówienia lub były zaniżone w stosunku do średnich cen ofert
pozostałych wykonawców. Ponadto, Zamawiający szczegółowo wskazał szereg
obiektywnych składników, które uwzględniał będzie dokonując złożonych przez Konsorcjum
wyjaśnień, wskazując, że te powinny potwierdzać, że przedmiot zamówienia został
wyceniony
zgodnie
z
SWZ
oraz
że oferowana cena jest realna. Odwołujący, zamiast przystąpić do składania wyjaśnień,
pismem z dnia 21.03.
2023 r. zwrócił się do Zamawiającego z wnioskiem o udostępnienie
wszystkich ofert, które wpłynęły w niniejszym Postępowaniu oraz dokumentów dotyczących
szacowanej wartości zamówienia, w tym szacowanej wartości poszczególnych pozycji
kosztorysow
ych. Zamawiający w dniu 22.03.2023 r. przekazał Odwołującemu oferty złożone
w postępowaniu z wyłączeniem informacji zastrzeżonych jako tajemnica przedsiębiorstwa,
oraz odmówił w dniu 29.03.2023 r. przekazania Szacunkowej Kalkulacji Wartości
Zamówienia wraz materiałami jej dotyczącymi, argumentując to faktem, iż wszelkie
dokumenty dotyczące szacunkowej wartości zamówienia, w tym również dotyczące
szacunkowej wartości poszczególnych pozycji kosztorysowych jako stanowiące załącznik do
protokołu, mogą zostać udostępnione dopiero po wyborze najkorzystniejszej oferty lub
unieważnieniu postępowania w odpowiedzi na odrębnie złożony wniosek.
Odnosząc się do zarzutu I odwołania, Zamawiający wskazał, że sformułowany przez
Odwołującego zarzut jakoby naruszył art. 224 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 223 ust. 1 ustawy
Pzp
poprzez wezwanie Odwołującego do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów
w zakresie wyliczenia ceny oraz jej istotnych części składowych wobec stwierdzenia, że
cena oraz jej istotne części składowe zaoferowane przez Odwołującego wydają się rażąco
niskie
w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości
wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
Zamawiającego w dokumentach zamówienia, podczas gdy zaoferowana przez

Odwołującego cena oraz jej istotne części składowe nie powinny budzić wątpliwości
Zamawiającego, a nadto 244 pozycje uznane przez Zamawiającego za wątpliwe nie mają
charakteru istotnych części składowych ceny zarówno w sensie wartościowym jak też
merytorycznym, bowiem ich wartościowy udział w przedmiocie zamówienia nie jest znaczny
oraz od wykonania tych pozycji nie zależy osiągnięcie zasadniczych celów, dla których
zamówienie
jest
udzielane…,
był bezzasadny i wynikał najprawdopodobniej z celowego marginalizowania praw
i obowiązków Zamawiającego nałożonych na niego przepisami ustawy Pzp lub też miał
na celu przeciągnięcie w czasie postępowania, uzyskując więcej czasu na przygotowanie
wyjaśnień, do czego Zamawiający nie mógł dopuścić z uwagi chociażby na kończący się
w niedalekiej przyszłości (31.05.2023 r.) aktualnie realizowany kontrakt na utrzymanie dróg
objętych procedowanym postępowaniem. Zawarcie nowej umowy na utrzymanie dróg jest
konieczne do spełnienia wymogu zapewnienia ciągłości prac utrzymaniowych na drogach
krajowych dla poprawy bezpieczeństwa użytkowników oraz zachowania przejezdności
i
standardów utrzymania sieci drogowej, a przede wszystkim zapewnienia bezpieczeństwa
na drogach administrowanych przez Oddział GDDKiA w Rzeszowie. Wszelkie rozważania
rozpocząć należało od właściwego pojęcia ,,rażąco niskiej ceny”. Przy braku definicji
lega
lnej, orzecznictwo sądów, jak i Krajowej Izby Odwoławczej wypracowało pewne
rozumienie tego pojęcia. ,,Punktem odniesienia do jej określenia jest przedmiot zamówienia i
przyjąć można, że cena rażąco niska to taka, która jest nierealistyczna, niewiarygodna w
porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie innych ofert złożonych w
toku
postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego.” (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 5 marca
2021 r., sygn. akt
KIO 451/21). Zatem jako ofertę z rażąco niską ceną można uznać ofertę
z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu do cen rynkowych podobnych
zamówień. Oznacza to cenę znacząco odbiegającą od cen przyjętych, wskazującą na fakt
realizacji zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi, dostawy czy robót budowlanych.
Z brzmienia art. 224 ust. 1 ustawy Pzp wynika, że powzięta przez Zamawiającego
wątpliwość w zakresie rażąco niskiej ceny nie musi dotyczyć wyłącznie oferowanej ceny lub
kosztu jako całości, ale także ich istotnych części składowych. Pogląd ten wyraziła także
Krajowa Izba Odwoławcza: „Nie tylko cena całkowita oferty może podlegać badaniu pod
kątem rażąco niskiej ceny, ale również jej istotne części składowe. Przepis art. 224 ust. 1
p.z.p. determinuje kryterium badania ceny oferty lub j
ej istotnej części składowej pod kątem
rażąco niskiego charakteru, którym jest przekonanie zamawiającego co do tego, że dana
cena wydaje się być rażąco niska lub budzi jego wątpliwości co do możliwości wykonania
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia
lub wynikającymi z odrębnych przepisów.” (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 29

czerwca
2022
r.,
sygn.
akt
KIO
1543/22).
Z ugruntowanego orzecznictwa
Krajowej Izby Odwoławczej jasno wynika, że jako istotnej
części składowej zaoferowanej ceny nie należy uznawać wyłącznie takiej części składowej
ceny, która stanowi istotny ułamek ceny oferty, ale również składniki, od których - ze względu
na ich merytoryczne znaczenie -
zależy osiągnięcie zasadniczych celów, dla których
zamówienie jest udzielane (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 25 stycznia 2022 r.,
sygn. akt
KIO 69/22). O rażąco niskiej cenie można mówić zatem również w przypadku, gdy
rażąco niskie okażą się jedynie pewne ceny jednostkowe czy pewne ceny za poszczególne
pojedyncze prace, niezależnie od tego, czy przekładają się na rażąco niską cenę w
odniesieniu do całego zamówienia. Istotne, aby badanie cen jednostkowych dotyczyły
wartości, które stanowią samodzielną podstawę rozliczania wynagrodzenia za wykonanie
poszczególnych elementów, które składają się na ogół przedmiotu zamówienia. Przepis art.
224 ust. 1 ustawy Pzp wprost obliguje Zamawiającego do żądania stosownych wyjaśnień, w
tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub jej istotnych części składowych, gdy te
wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości
Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z
wymaganiami
określonymi
w dokumentach zamówienia. Zauważenia przy tym wymagało, że ,,zwroty użyte w art. 224
ust. 1 ustawy Pzp "wydaje się" czy "budzi wątpliwości" są nieostre i zostały przez
ustawodawcę wprowadzone po to, aby dać zamawiającemu szerokie spektrum działania i,
aby mógł on korzystać z tej regulacji w sytuacjach, gdy w wyniku badania złożonych ofert czy
to cena jako całość, czy też jej składowe wydają mu się rażąco niskie i nabierze podejrzeń,
że za te ceny nie jest możliwa realizacja zamówienia publicznego. Nie zmienia to jednak
tego, że przepis ten kierowany jest do zamawiającego i uzależnia możliwość skierowania
takiego wezwania od jego oceny.” (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 3 sierpnia 2022
r., sygn. akt KIO 1853/22).
Z powyższego wywieść można, że obowiązek wezwania
wykonawcy do złożenia stosownych wyjaśnień aktualizował się będzie z chwilą powzięcia
przez Zamawiającego wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia. W tym miejscu na
przywołanie zasługuje stanowisko TSUE, zgodnie z którym ocena, czy oferta zawiera rażąco
niską cenę następuje dwuetapowo. Najpierw Zamawiający powinien ocenić, czy złożona
oferta
,,wydaje
się”
rażąco
niska,
co oznacza, że instytucja zamawiająca dokonuje oceny prima facie rażąco niskiego
charakteru oferty, co ni
e wymaga przeprowadzenia z urzędu szczegółowej analizy
składników
oferty
w celu ustalenia, że nie ma ona charakteru rażąco niskiej. Tym samym, w pierwszej
kolejności, obowiązkiem Zamawiającego jest jedynie ustalenie, czy złożona oferta zawiera

oznaki mogące budzić podejrzenie, że mogłaby być rażąco niska. Następnie zaś, jeśli
istnieją oznaki mogące rodzić podejrzenia, Zamawiający obowiązany jest zweryfikować, z
czego składa się oferta, aby upewnić się, że nie jest ona rażąco niska. Podczas weryfikacji
zama
wiający musi umożliwić wykonawcy przedstawienie powodów, dla których uważa on, że
jego oferta nie nosi znamion rażąco niskiej. Na podstawie przedłożonych przez wykonawcę
wyjaśnień, instytucja zamawiająca powinna dokonać ich oceny i ustalić, czy dana oferta ma
rażąco niski charakter, co wówczas skutkować będzie jej odrzuceniem (wyrok TSUE z dnia
10 września 2019 r., sygn. akt T-741/17). Istotne jest, że przepisy ustawy nie precyzują
przesłanek uzasadniających konieczność wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w
powyższym
zakresie,
a Zamawiający może powziąć wątpliwości w oparciu o szereg czynników, w tym m.in.
doświadczenie nabyte przy udzielaniu tego rodzaju zamówień, znajomość cen
obowiązujących na rynku, czy cen innych ofert złożonych w postępowaniu (wyrok Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 17 stycznia 2022 r., sygn. akt KIO 3710/21). Zamawiający jest
profesjonalistą, posiadającym doświadczenie, nabyte poprzez prowadzenie licznych
postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Posiada niezbędną wiedzę i rozeznanie
na rynku, by środki publiczne użytkować z należytą starannością, według reguł
obowiązującego prawa. Jest również objęty szeroko rozumianym nadzorem, zarówno
wewnątrz urzędu (GDDKiA) jak również organów państwowych (Ministerstwo Infrastruktury,
P
rokuratoria Generalna RP, NIK, itp.) jako urząd administracji państwowa szczebla
centralnego. W niniejszym przypadku, po przeprowadzeniu szczegółowej analizy oferty
złożonej przez Konsorcjum (na co wskazuje chociażby wskazania szeregu pozycji, które
wzbudz
iły jego wątpliwość) i nabraniu uzasadnionych wątpliwości, wypełnił swój ustawowy
obowiązek, zwracając się do Odwołującego o przedstawienie szczegółowych wyjaśnień,
w tym dowodów, które uzasadniałyby prawidłowość poczynionych przez niego wyliczeń.
W tym
postępowaniu o udzielenie zamówienia Zamawiający przewidział, że wynagrodzenie
wypłacane wykonawcy będzie obliczane jako iloczyn zaoferowanych przez wykonawcę cen
jednostkowych oraz wykonanych faktycznie usług i robót, oraz w formie miesięcznego
ryczałtu za niektóre nieliczne pozycje np. Zarządzanie Kontraktem czy utrzymanie MOP-ów.
Zgodnie z zasadami ustalonymi przez Zamawiającego w treści SWZ, wykonawca składając
ofertę zobowiązany był do dokonania kalkulacji oferty posługując się formularzem cenowym
(załącznik do oferty). W treści formularza zostały przez Zamawiającego wskazane zakresy
robót i usług w okresie obowiązywania umowy, to jest 48 miesięcy, z podziałem
na poszczególne Grupy robót od 1-12. Poszczególne pozycje służą realizacji zamawianych
przez
Zamawiającego robót i usług, tworząc grupy agregujące powiązanych ze sobą
lub zbliżonych rodzajowo robót i usług, które ostatecznie tworzą asortymenty główne bieżące
utrzymanie dróg BUD, zimowe utrzymanie dróg ZUD i bieżące utrzymanie mostów BUM,

a w dal
szej kolejności cały przedmiot zamówienia, a więc wszystkie grupy i pozycje służą
celowi nadrzędnemu, jakim jest prawidłowa realizacja zamówienia, którego przedmiotem jest
c
ałoroczne (bieżące i zimowe) utrzymanie dróg krajowych będących w administracji
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Rzeszowie, w podziale na 4
części: Część 4 – utrzymanie dróg krajowych G, GP i S Rejonu w Nisku. W rozpatrywanym
stanie faktycznym, kwestionowanym przez Zamawiającego składnikom ceny przymiot
istotności należy przypisać głównie z uwagi właśnie na ich merytoryczne znaczenie dla
realizacji przedmiotu zamówienia (choć jednocześnie zagregowane w grupy i asortymenty
posiadają istotny charakter również cenowo). Zamawiający, jako gospodarz postępowania,
ale również odpowiedzialny Zarządca drogi, który jest zobligowany przez ustawę o drogach
publicznych, do budowy i utrzymania dróg krajowych, stał na stanowisku, że pomimo tego, iż
wskazał
w wezwaniu w katalogu otwartym, tylko część pozycji będących składnikami grup
i w ostatecznym
kształcie ceny, miał prawo do wystosowania takiego wezwania, nawet
w przypadku gdyby były to nieliczne pozycje. W przypadku Odwołującego miał do czynienia
aż z 242 pozycjami zaniżonymi, wchodzącymi w skład wszystkich 12 grup asortymentowych,
w związku z czym mających znaczący wpływ na osiągnięcie celu, jakim jest realizacja
kompleksowego utrzymania drogi. Obrazowo mówiąc nie można utrzymać drogi bez
wykonania remontu „załatania dziury”, utrzymać widoczności na skrzyżowaniach i zjazdach
bez wykoszenia traw i chwastów, utrzymać wymaganego przez decydentów i użytkowników
standardu ZUD bez odśnieżania lub posypywania solą dróg, zapewnić bezpieczeństwa
użytkownikom dróg bez prawidłowego oznakowania poziomego i pionowego, czy realizacji
usług polegających na oczyszczania nawierzchni, które oddziaływają na bezpieczeństwo,
gdyż przy znacznych prędkościach na drogach szybkiego ruchu zanieczyszczona
nawierzchnia lub przedmioty na niej zalegające są częstokroć czynnikiem wpływającym
na możliwość wystąpienia zdarzenia drogowego, np. kolizji czy też groźniejszego w skutkach
wypadku. Ponadto z pozoru niezbyt istotne roboty polegające na utrzymaniu odwodnienia
w należytym stanie, umożliwiającym sprawne odprowadzenie wody z nawierzchni jezdni,
chociażby np. oczyszczenie kratek ściekowych, udrażnianie przykanalików, kolektorów,
odmulenie rowów, ma również znaczenie dla bezpieczeństwa ponieważ stagnująca na jezdni
w wyniku niesprawnego sytemu odwodnienia woda,
w chwili najechania na nią z większą
prędkością, prowadzi wielokroć do poślizgu, o czym wie lub przynajmniej powinien wiedzieć
po zdanym egzaminie praktycznie każdy kierowca. Nie wspominając już o wybitnie
negatywnym i destrukcyjnym wpływie nieodprowadzonej wody na konstrukcję drogi.
Potrzeba wyjaśniania wątpliwości zaniżeń w tak ważnych grupach, jak chociażby grupy
wchodzące
w skład asortymentu Zimowego Utrzymania Dróg (10a, 10b, 10c) nie ulegała wątpliwości,

że jawi się jako oczywista i konieczna, zarówno dla podmiotów profesjonalnie zajmujących
się całorocznym utrzymaniem dróg, zarządców dróg publicznych, jak i użytkowników
poruszających się po drogach w sezonie zimowym. Nie trudno wyobrazić sobie problemy
związane z realizacją usług w tym zakresie, wynikające m.in. z nieprawidłowej wyceny lub
błędnej interpretacji wymagań SWZ, jak i o konsekwencjach zarówno dla Zamawiającego,
będącego Zarządcą dróg krajowych na terenie województwa podkarpackiego, oraz przede
wszystkim dla użytkowników dróg, narażonych na wszelkie niebezpieczeństwa, zagrażające
zdrowiu lub życiu, jak również mieniu Skarbu Państwa, jakim jest infrastruktura drogowa.
Ucierpieć może też ciągłość ruchu drogowego i jego komfort, np. w sytuacji, gdy wykonawca
nie sprosta warunkom atmosferycznym, nie dochowa standardu utrzymania ZUD, czy
dopuści do blokady drogi i ruchu pojazdów, czego konsekwencją mogą być różnorakie
problemy zarówno dla użytkowników dróg, jak i Zamawiającego, a ewentualne nałożenie na
wykonawcę kar za niedotrzymanie standardu ZUD nie jest w stanie zrekompensować
wszystkich możliwych następstw i konsekwencji wynikłych sytuacji. Zamawiający wskazał
również,
że Zimowe Utrzymanie Dróg jest wiodącą usługą wymienioną jaka główna w ogłoszeniu
o zamówieniu i w SWZ, stanowiącą lwią część wartości zamówienia, podczas gdy
u Odwołującego opiewała jedynie na 32.3779.36,52 zł netto, co w stosunku do całkowitej
ceny 109.357.175,88 zł stanowiło jedynie 30% (29,61%), a od kolejnego wykonawcy w
rankingu cenowym dzieli
ło ją aż 6.683.230,08 zł. Co nie może umknąć uwadze to fakt, że w
Wezwaniu Zamawiający wskazał na aż na 11 z 12 grup prac, w których zidentyfikował
istotne zaniżenia wartości pozycji, w tym na ich szereg wchodzący w skład Grupy robót nr 1
–
Nawierzchnia,
nr 4
– Odwodnienie, nr 8 – Estetyka, nr 9 – Urządzenia wspomagające, nr 10b – Zimowe
utrzymanie dróg oraz nr 12 – Utrzymanie czystości oraz prace naprawcze i konserwacyjne
na obiekta
ch inżynierskich, które to pozycje istotnie mają istotne znaczenie merytoryczne
dla właściwej realizacji przedmiotu zamówienia, ale również wartość każdej z wyżej
wymienionych
grup opiewa na niebagatelne wartości, wpływając na finalnie zaoferowaną
przez K
onsorcjum cenę. Powyższe potwierdza również postanowienie referującego
do przedmiotu niniejszego postępowania w Projektowanych Postanowieniach Umowy
stanowiące, że ,,Przedmiot Umowy obejmuje wykonywanie prac całorocznego,
w tym zimowego i bieżącego utrzymania dróg, w szczególności utrzymania nawierzchni dróg
i obiektów inżynierskich, utrzymania poboczy i pasów rozdziału, utrzymania korpusu drogi,
utrzymania odwodnienia, utrzymania chodników i ścieżek rowerowych, utrzymania
oznakowania, utrzymania urządzeń bezpieczeństwa ruchu, utrzymania estetyki znaków,
elementów bezpieczeństwa ruchu oraz pasa drogowego, utrzymania urządzeń
wspomagających, zimowego utrzymania dróg, Zarządzania Kontraktem, utrzymania

czystości oraz prace naprawcze i konserwacyjne na obiektach inżynierskich. Pomimo
powyższego, Odwołujący, z wiadomych wyłącznie sobie powodów, w Odwołaniu podniósł,
że dla osiągnięcia celu zamówienia, znaczenie ma wyłącznie Grupa robót nr 11 –
Zarządzanie kontaktem. Ponadto, wartość wszystkich 242 pozycji budzących wątpliwość
Zamawiającego
była niebagatelna i opiewała na 24.761.426,30 zł, co stanowiło aż 22,46% całkowitej ceny,
a przecież w ofercie Odwołującego występowały także inne pozycje, których wartość
zaniżona była nieco mniej niż o 30%, ale wciąż opiewała na wartości poniżej średniej.
Jednak już tylko wskazane 242 pozycje stanowiły aż 42% ogółu 580 pozycji składających się
na przedmiot zamówienia. Zamawiający wezwał do wyjaśnień w zakresie wszystkich cen i
pozycji
tak,
by uzyskać obraz całościowy, pozwalający na prawidłowe rozstrzygnięcie postępowania
i wybór najkorzystniejszej oferty, zarówno cenowo jak i merytorycznie. Wyszczególnienie
i wskazanie przez Zamawiającego w Wezwaniu, że ,,Wątpliwości Zamawiającego budzą
w szczególności” – 242 pozycje zaniżone o ponad 30%, podyktowane było chęcią pomocy
Odwołującemu w zidentyfikowaniu ewentualnych elementów/części wyceny wymagających
szczególnego przemyślenia i wyjaśnienia, a nie wskazywania tylko podstawy/powodów
wezwania
. Pozostałe pozycje formularzy cenowych, z racji ich powiązań z innymi pozycjami
w grupie, jak również faktu, że sumarycznie tworzą cenę oferty, która podlegać będzie
weryfikacji pod kątem złożonych wyjaśnień, również miały być przemyślane i wyjaśnione, tak
aby udowodnić Zamawiającemu rzetelność i prawidłowość wyceny i oferty. Dodatkowo,
Zamawiający zauważył, że w zakresie cen zaoferowanych przez wykonawców w zakresie
ZUD, wezwał on do złożenia wyjaśnień wszystkich wykonawców, gdyż ich ceny wydały mu
się rażąco niskie – tym bardziej dziwił fakt, że Odwołujący sam przytaczał, że w tym zakresie
oferowana przez niego cena
była ,,tylko o 11% niższa” niż średnia z cen pozostałych
wykonawców. Dodatkowo, oczywistym pozostawało, że Zamawiający dokonał wszelkich
możliwych porównań cenowych, zarówno do Szacunkowej Kalkulacji Wartości Zamówienia
(kosztorysu inwestorskiego), którą wbrew podejrzeniom Odwołującego posiada, jak również
do średnich cen z pozostałych ofert. Zamawiający wskazał również, że kierując do
wszystk
ich wykonawców, w tym do Odwołującego, wezwania do wyjaśnień, miał na uwadze
obiektywizm podejmowanych czynności w postępowaniu, jak również dotychczasowe
doświadczenia
w postępowaniach przetargowych (w większości postępowań dochodzi do nieprawidłowości
w nieuprawnionym przenoszeniu kosztów i stosowaniu tzw. inżynierii cenowej),
oraz bezpieczeństwo użytkowników dróg krajowych traktowane przez Zamawiającego
priorytetowo, a mogące ucierpieć w wyniku nieprawidłowej realizacji utrzymania sieci
drogowej przez
wykonawców, którzy błędnie skalkulowali cenę lub nieprawidłowo zrozumieli

wymagania kontraktowe. Zamawiający przeprowadził analizy złożonych ofert w zakresie
możliwości wystąpienia Rażąco Niskich Cen i tzw. inżynierii cenowej. Odwołujący sam
wskaz
ał w treści odwołania „Co istotne również - w warunkach zamówienia brak jest
postanowień nakazujących uwzględnienie w każdej cenie za jednostkę wszystkich
składników kosztów (brak zakazu przerzucania kosztów między pozycjami kosztorysowymi)”,
co
było stwierdzeniem nie tylko błędnym, ale i niebezpiecznym. Po pierwsze, Zamawiający
wskaz
ał, że jednym tylko z wielu elementów wezwania był wymóg określenia przez
wykonawcę, czy wszystkie koszty dotyczące danej pozycji zostały w niej ujęte, a jeżeli nie, to
gdzie i w jakiej wysokości zostały przeniesione. Nieuprawnionym było twierdzenie, że
zdaniem
tym
Zamawiający
dopuścił
i akcept
ował przenoszenie kosztów między poszczególnymi pozycjami formularzy cenowych.
Okoliczność, że Zamawiający nawiązał do takiego stanu rzeczy, w żadnym stopniu
nie oznacza
ł, że Zamawiający tak przedstawione wyjaśnienia uzna za prawidłowe. Celem
Zamawiającego bowiem jest ustalenie rzeczywistego stanu rzeczy. Treść wezwania
wskazuje jedynie, że Zamawiający spotkał się z niniejszą praktyką podczas prowadzonych
postępowań o udzielenie zamówienia. Z pewnością z treści wezwania nie można
antycypować,
że Zamawiający niejako pozwalał wykonawcom na argumentację o przeniesieniu kosztów
i podczas oceny tak złożonych wyjaśnień uzna je za właściwe. W ocenie Zamawiającego
z zapisów SWZ i opisu przedmiotu zamówienia (dalej także „OPZ”) jasno wynikało,
że Zamawiający wymagał, by cena jednostkowa w danej pozycji formularza cenowego
zawierała wszystkie koszty związane z wykonaniem poszczególnych rodzajów prac w
zakresie określonym w OPZ, w specyfikacjach technicznych oraz wszelkie koszty pośrednie,
co przeczy możliwości przenoszenia kosztów danej pozycji między poszczególnymi
pozycjami kosztorysu. Do decyzji poszczególnych wykonawców pozostawiono wybór
strategii i sposobu złożenia wyjaśnień, opisania i przedstawienia okoliczności, które
przełożyły się na obniżenie ceny ofertowej, przy czym to na wykonawcach spoczywał
obowiązek złożenia takich wyjaśnień, które będą pozostawały w zgodzie z opisem
przedmiotu zamówienia, opisem sposobu obliczenia ceny oferty i innymi wymaganiami SWZ.
Zamawiający działa w pewnych ogólnych ramach, natomiast to dany wykonawca przywołuje,
wskazuje, określa, pokazuje czynniki szczególnie sprzyjające kalkulacji jego ceny ofertowej.
Istotą wyjaśnień jest rozwianie wątpliwości co do określonych okoliczności – w przypadku
wyjaśnień rażąco niskiej ceny – przedstawienie przekonującej argumentacji, przytoczenie
zobiektywizowanych przesłanek pozwalających na skalkulowanie ceny na niskim poziomie,
wykazanie, że cenę skalkulowano prawidłowo, w sposób uwzględniający wszystkie istotne
czynniki, wreszcie -
załączenie dowodów. Ponadto Zamawiający wskazał, że w związku ze
stosowaną przez wykonawców tzw. inżynierią cenową oraz zaniżaniem cen jednostkowych,

występującymi podczas realizacji zamówień publicznych, Generalna Dyrekcja Dróg
Krajowych i Autostrad w Warszawie, przeprowadziła kontrolę wewnętrzną pn.: „Weryfikacja
przeprowadzonych w latach 2018-
2021 postępowań o udzielenie zamówienia publicznego
na kompleksowe utrzymanie dróg krajowych zarządzanych przez Oddział GDDKiA w
Rzeszowie wraz z kontrolą realizacji wybranych zamówień publicznych” i w związku z jej
zaleceniami, nałożyła na wszystkie Oddziały GDDKiA obowiązek weryfikacji kluczowych
pozycji
formularzy
opisany
w dokumencie „Wytyczne dotyczące pozycji asortymentu kluczowego w postępowaniach
z zakresu utrzymania dróg, dla których obligatoryjne jest weryfikowanie jednostkowych cen
ofertowych”, mającą na celu ujednolicenie sposobu działania w całej organizacji w zakresie
zadań dotyczących bieżącego utrzymania dróg. Zamawiający, dokonując stosownych
porównań poszczególnych pozycji z wyżej wymienionymi Wytycznymi, stwierdził, że w
ofercie Odwołującego występuje szereg zaniżeń, zawyżeń poszczególnych kwot, mogący
wskazywać na nieprawidłowości zarówno w wycenie jak i w zrozumieniu wymagań SWZ,
prowadzące
do niedoszacowania oferty.
Za równie błędne i nie wiedzieć skąd wywodzone uznać należało
argumenty podnoszone w treści odwołania przez Odwołującego, jakoby pozostali
wykonawcy, którzy złożyli oferty w niniejszym postępowaniu, celowo zawyżali ceny
jednostkowe poszczególnych pozycji. Odwołujący przedstawił rozbudowane, ale wybiórcze
obliczenia,
w których porównywał oferowane przez siebie ceny jednostkowe (z dowolnie wybranych
pozycji) z tymi wskazanymi przez pozostałych wykonawców. W tym miejscu Zamawiający
zw
rócił uwagę, że przytaczane przez Odwołującego wyliczenia i wyrywkowe porównania
zmierza
ły do wypaczenia idei zwracania się o wyjaśniania w celu rozwiania konkretnych
wątpliwości powziętych przez Zamawiającego. Sam fakt, że wysokość cen innych ofert była
zbliżona do ceny jego oferty, lub od nich odbiegała, nie ma decydującego znaczenia.
Odwołujący powinien wykazać, że poszczególne elementy jego oferty zostały skalkulowane
rzetelnie i pozwolą na właściwą realizację zamówienia. Nie ulega wątpliwości, że
każdorazowo podstawą do stwierdzenia, czy oferowana cena nosi znamiona rażąco niskiej,
stanowią wyjaśnienia składane przez wykonawcę w odpowiedzi na wezwanie przez
Zamawiającego, nie zaś analiza porównawcza dowolnie wybranych pozycji, czy też grup
pozycji. Obowiązkiem Odwołującego jest udowodnienie, że oferowana przez niego cena jest
realna
rynkowa
i pozwala na realizację przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
w dokumentach postępowania. Zamawiający zauważył, że wszyscy Wykonawcy, którzy
złożyli w przedmiotowym postępowaniu oferty zostali wezwani do złożenia wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny. Niektórzy z nich, oferujący wykonanie wszystkich 4 części

składających się na przedmiot postępowania, zobligowani zostali do przedłożenia wyjaśnień i
stosownych dow
odów dla każdej z części zamówienia. Spośród wszystkich (aż 10)
wykonawców, jedynie Odwołujący uważał, że zgodne z art. 224 ust. 1 oraz 223 ust. 1 ustawy
Pzp działanie Zamawiającego było bezpodstawne i odmawiał udzielenia stosownych
wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny oraz jej istotnych części
składowych, wobec stwierdzenia, że wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia
zgodnie
z wymaganiami określonymi w przez Zamawiającego w dokumentach postępowania.
Odnosząc się do zarzutu II odwołania Zamawiający wskazał: Treść sformułowanego przez
Odwołującego zarzutu rzekomego naruszenia przez Zamawiającego art. 74 ust. 1 ustawy
Pzp
było bezpodstawne, ale także nieuprawnione. Zauważył, że Odwołujący co prawda
skierował do Zamawiającego pisma z dnia 21 marca 2023 r. Jednym z nich żądał
udostępnienia wszystkich ofert wraz z załącznikami, które zostały mu przesłane już
następnego
dnia
(22 marca 2023 r.), z wyłączeniem informacji zastrzeżonych przez wykonawców jako
tajemnica przedsiębiorstwa. Zaś drugim pismem żądał on przesłania wszelkich dokumentów
dotyczących szacowanej wartości zamówienia, w tym również dotyczących szacunkowej
wartości poszczególnych pozycji kosztorysowych. Również z treści żadnego innego z pism,
które Konsorcjum skierowało do Zamawiającego w terminie do wniesienia odwołania,
nie wynikał obowiązek udostępnienia protokołu, który zgodnie z art. 74 ustawy Pzp jest
jawny i udostępniany na wniosek. Gdyby owy wniosek do Zamawiającego wpłynął,
Odwołujący otrzymałby żądany dokument. Ponadto, nieprawdą jest także, że Zamawiający
pozostawił niniejsze pismo bez rozpoznania. Pismem z dnia 29 marca 2023 r. ustosunkował
się
do wysuniętego przez Odwołującego żądania, odmawiając udostępnienia dokumentów
związanych z szacowaniem wartości zamówienia, w tym również dotyczących szacunkowej
wartości poszczególnych pozycji kosztorysowych. Dokumenty te bowiem, zgodnie z art. 73
ust. 1 ustawy Pzp, zdefiniowane jako ,,inne d
okumenty i informacje składane przez
zamawiającego” stanowią załącznik do protokołu. Te zaś, co wynika wprost z art. 74 ustawy
Pzp podlegają udostępnieniu po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty bądź
unieważnieniu postępowania. Podjęcie zatem przez Zamawiającego innego niż powyższe
działanie, stanowiłoby czyn niezgodny z przepisami ustawy Pzp. W postępowaniu bowiem
nie dokonano jeszcze wyboru oferty najkorzystniejszej ani jego unieważnienia.

W dniu 05.04.2023 r. podczas posiedzenia
niejawnego z udziałem stron:
1)
Odwołujący złożył dowody:

a)
pismo Zamawiającego z dnia 27.03.2023 r., znak: O/RZ.D-3.2421.27.2022,
na potwierdzenie faktu uzupełniającego wezwania do wyjaśnień z dnia 15.03.2023
r., w którym Zamawiający wezwał do wyjaśnienia wszystkich pozycji, a nie tylko 242,
b) dwa
wnioski Odwołującego o przedłużenie terminu złożenia wyjaśnień - jeden z dnia
27.03.2023 r. i drugi z dnia 03.04.2023 r.
na potwierdzenie faktu wystąpienia
Odwołującego o wydłużenie terminu złożenia wyjaśnień,
c)
pismo Zamawiającego z dnia 03.04.2023 r., znak: O/RZ.D-3.2421.27.2022,
na potwierdzenie faktu,
że termin 04.04.2023 r. na złożenie wyjaśnień jest aktualny
i nie ulega zmianie,
d)
pierwszą i ostatnią stronę odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego w sprawie
wyjaśnień z potwierdzeniem złożenia z dnia 04.04.2023 r. dla zobrazowania zakresu
wielkości przekazanych informacji;
2)
Zamawiający złożył dowód: szacunkową kalkulację realizacji zamówienia na
„Całoroczne (bieżące i zimowe) utrzymanie dróg krajowych będących w administracji
Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Rzeszowie, w podziale na 4
części: Część 4 – utrzymanie dróg krajowych G, GP i S Rejonu w Nisku” na
potwierdzenie faktu
zaniżenia ceny danych pozycji oznaczonych kolorem czerwonym o
co najmniej 30% albo w stosunku do kosztorysu albo średniej cen ofert;
3)
Odwołujący złożył opozycję przeciwko przystąpieniu Przystępującego do postępowania
po stronie Zamawiającego. Zdaniem Odwołującego Przystępujący nie wykazał po jego
stronie interesu prawnego w przystąpieniu po stronie Zamawiającego. Interes ten będzie
dopie
ro wiadomy po wyjaśnieniu wątpliwości i na etapie wyboru oferty. Według kryteriów
oceny ofert nie jest tak, że oferta Przystępującego znajdzie się na drugim miejscu,
ponieważ obecnie jest etap badania i oceny ofert, zgodnie z procedurą odwróconą.

Zamawiaj
ący wniósł o oddalenie opozycji, ponieważ Odwołujący nie uprawdopodobnił
braku istnienia interesu Przystępującego w przystąpieniu do postępowania po stronie
Zamawiającego. Przystępujący wniósł o oddalenie opozycji. Wskazał, że posiada interes
faktyczny. Je
go oferta może znaleźć się na drugim miejscu w rankingu. Kryterium
decydującym w ocenie ofert będzie cena. Wskazał, że ma interes we wniesieniu
przystąpienia. Nie jest tak, jak twierdzi Odwołujący, że nie ma tego interesu.
Rozstrzygnięcie odwołania wpływa na wynik postępowania, w związku z tym na interes
Przystępującego, bez względu na pozycję rankingową ofert.
Izba postanowiła oddalić opozycję Odwołującego z uwagi na interes faktyczny po stronie
Przystępującego, może on bowiem uzyskać pozycję rankingową na drugim miejscu
i posiada interes w przystąpieniu do postępowania po stronie Zamawiającego;

4)
Odwołujący cofnął zarzut odwołania w pkt 2 odwołania na str. 3. Poparł pozostałe
wnioski i zobowiązanie Zamawiającego do przedstawienia wszelkich innych
dokumentów,
jak w odwołaniu.

Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej po zapoznaniu się z przedstawionymi
poni
żej dowodami, po wysłuchaniu oświadczeń, jak i stanowisk stron i
Przystępującego złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy, ustalił i zważył, co
następuje.

Skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 Pzp, a wykonawca wnoszący
odwołanie posiadał interes w rozumieniu art. 505 ust. 1 Pzp, uprawniający do jego złożenia.
Skład orzekający Izby, działając zgodnie z art. 542 ust. 1 Pzp, dopuścił w niniejszej
sprawie dowo
dy z dokumentacji postępowania o zamówienie publiczne nadesłanej przez
Zamawiającego w formie elektronicznej, w szczególności wezwanie do wyjaśnień rażąco
niskiej ceny z dnia 15.03.2023 r.
Pozostałe dokumenty zostały złożone jako załączniki
do odwołania, a także w dniu 05.04.2023 r. na rozprawie - przez Odwołującego, jak również
przez
Zamawiającego.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
także stanowisko wynikające ze złożonych pism, to jest odwołania i stanowiska
Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie oraz stanowiska i oświadczenia stron,
Przystępującego, złożone ustnie do protokołu.
Odnosząc się do podniesionego w treści odwołania zarzutu w pkt 1, stwierdzić
należy,
że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący sformułował w odwołaniu zarzut w pkt 1 naruszenia przez
Zamawiającego: art. 224 ust. 1 ustawy Pzp oraz art. 223 ust. 1 ustawy Pzp poprzez
wezwanie Odwołującego do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie
wyliczenia ceny oraz jej istotnych części składowych wobec stwierdzenia, że cena oraz jej
istotne części składowe zaoferowane przez Odwołującego wydają się rażąco niskie w
stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości Zamawiającego co do możliwości
wykonania
przedmiotu
zamówienia
zgodnie
z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego w dokumentach zamówienia, podczas
gdy zaoferowana przez Odwołującego cena oraz jej istotne części składowe nie powinny
budzić wątpliwości Zamawiającego, a nadto 244 pozycje uznane przez Zamawiającego za

wątpliwe nie mają charakteru istotnych części składowych ceny zarówno w sensie
wartościowym
jak też merytorycznym, bowiem ich wartościowy udział w przedmiocie zamówienia nie jest
znaczny oraz od wykonania tych pozycji nie zależy osiągnięcie zasadniczych celów,
dla których zamówienie jest udzielane. Tym samym, brak było spełnienia przesłanek
dla wystosowania do Odwołującego wezwania w powyższym trybie.
Izba dokonała następujących ustaleń odnośnie do przedmiotowego odwołania:

Spór dotyczył tego, czy wezwanie do złożenia wyjaśnień w zakresie co najmniej 242
pozycji
formularza cenowego oferty Odwołującego dotyczyło istotnych części składowych
ceny oferty
i w związku z tym, czy Zamawiający był zobowiązany do wezwania
Odwołującego
do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny. W wezwaniu z dnia 15.03.2023 r., stanowiącym dowód
w sprawie jako załącznik do odwołania, jak również w udostępnionej przez Zamawiającego
Izbie dokumentacji pos
tępowania, Zamawiający wezwał Odwołującego do udzielenia
wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny oraz jej istotnych części
składowych. Cena całkowita oferty Wykonawcy wynosiła 188 313 056,88 zł brutto.
Zamawiający stwierdził, że istotne części składowe zaoferowanej ceny wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości Zamawiającego
co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi
przez Zamawiającego w dokumentach zamówienia. Wątpliwości Zamawiającego budziły
w szczególności:
1)
grupa 1 poz. nr 6.1 Likwidacja spękań poprzecznych i podłużnych nawierzchni poprzez
wyfrezowanie szczeliny do szerokości 15 mm na głębokość 25 mm i zalanie masą
zalewową;
2)
grupa 1 poz. nr 6.2 Zabezpieczenie spękań poprzecznych i podłużnych nawierzchni
poprzez zalanie masą zalewową;
3) grupa 1 poz. nr 7.2 Frezowanie nawierzchni z odwi
ezieniem frezów na składowisko
-
za każdy dalszy 1 cm różnicy;
4) grupa 1 poz. nr 15.1 Wykonanie warstwy bitumicznej z betonu asfaltowego do bardzo
cienkich warstw BBTM o grubości 2 cm;
5) grupa 1 poz. nr 16.2 Wykonanie warstwy bitumicznej z betonu asfaltowego WMS - za
każdy dalszy 1 cm różnicy;
6)
grupa 1 poz. nr 18.1 Wzmocnienie nawierzchni siatką z tworzyw sztucznych;
7)
grupa 1 poz. nr 20.1 Likwidacja spękań poprzecznych i podłużnych nawierzchni z betonu
cementowego;

8) grupa 1 poz. nr 21.2 Wymiana / wykonanie podbudowy zasadniczej z gruntu
stabilizowanego spoiwem hydraulicznym C4/4 -
za każdy dalszy 1 cm różnicy;
9) grupa 1 poz. nr 22.2 Wymiana / wykonanie podbudowy zasadniczej z mieszanki
związanej spoiwem hydraulicznym C5/6 - za każdy dalszy 1 cm różnicy;
10) grupa 1 poz. nr 22.4 Wymiana / wykonanie podbudowy zasadniczej z mieszanki
związanej spoiwem hydraulicznym C8/10 - za każdy dalszy 1 cm różnicy;
11) grupa 1 poz. nr 23.2 Wymiana / wykonanie podbudowy z betonu cementowego C20/25
-
za każdy dalszy 1 cm różnicy;
12) grupa 1 p
oz. nr 29.2 Remont nawierzchni (dróg serwisowych) z mieszanki niezwiązanej

z podwójnym powierzchniowym utrwaleniem;
13)
grupa 1 poz. nr 30.1 Naprawa nawierzchni z destruktu mas bitumicznych o grubości
5cm,

materiał Zamawiającego;
14) grupa 1 poz. nr 30.2 Naprawa nawierzchni z destruktu mas bitumicznych -
za każdy
dalszy 1cm różnicy, materiał Zamawiającego;
15)
grupa 1 poz. nr 30.3 Naprawa nawierzchni z destruktu mas bitumicznych o grubości
5cm, materiał Wykonawcy;
16) grupa 1 poz. nr 30.4 Naprawa nawierzchni z destruktu mas bitumicznych -
za każdy
dalszy 1cm różnicy, materiał Wykonawcy;
17) grupa 1 poz. nr 33.2 Wykonanie warstwy podbudowy bitumicznej -
za każdy kolejny 1
cm;
18)
grupa 1 poz. nr 35.1 Uszczelnienie styków nawierzchni z elementami urządzenia
dylatacyjnego;
19)
grupa 2 poz. nr 1.3 Remont poboczy destruktem bitumicznym o grubości warstwy do 10
cm, materiał Wykonawcy;
20) grupa 2. Poz. nr 1.4 Remont poboczy destruktem bitumicznym -
za każdy dalszy 1 cm
różnicy, materiał Wykonawcy;
21) grupa 3 poz. nr 4.1 Uzu
pełnienie skarp korpusu drogi narzutem kamiennym typu
średniego (do 1 m3);
22)
grupa 3 poz. nr 12.1 Umocnienie skarp palisadą betonową na ławie betonowej
do
wysokości 0,60 m;
23)
grupa 3 poz. nr 12.2 Umocnienie skarp palisadą betonową na ławie betonowej
do wysok
ości powyżej 0,60 m;
24)
grupa 4 poz. nr 2.1 Odmulenie rowów na średnią głębokość 20 cm wraz z odwiezieniem
urobku na sk
ładowisko Wykonawcy;

25)
grupa 4 poz. nr 2.3 Odmulenie odbiorników wód deszczowych (zbiorniki retencyjne,
odparowywujące itp.), średnia głębokość odmulenia 25 cm wraz z odwiezieniem urobku
na sk
ładowisko Wykonawcy;
26) grupa 4 poz. nr 3.1 Wykonanie przecinek -
rowków odwadniających w poboczach;
27)
grupa 4 poz. nr 5.1 Oczyszczenie ścieków betonowych, kamiennych, skarpowych i
kaskad w ilości 0,05 m3 na 1 mb;
28)
grupa 4 poz. nr 5.2 Oczyszczenie ścieków przykrawężnikowych w ilości 0,01 m3 na 1
mb;
29)
grupa 4 poz. nr 5.4 Oczyszczenie i udrożnienie studzienki wpustowej;
30)
grupa 4 poz. nr 5.8 Udrożnienie i oczyszczenie kanalizacji średnica powyżej 81 cm;
31) grupa 4
poz. nr 6.1 Monitoring przykanalików / kanalizacji;
32)
grupa 4 poz. nr 7.1 Oczyszczenie separatorów koalescencyjnych wraz z osadnikiem,
osadników żwirowych, piaskowników, pompowni, regulatorów przepływu (z utylizacją
odpadów ropopochodnych i szlamu);
33) grupa
4 poz. nr 7.2 Oczyszczenie urządzeń odwadniających - odpady niebezpieczne;
34)
grupa 4 poz. nr 7.3 Oczyszczanie urządzeń odwadniających - odpady inne
niż niebezpieczne;
35)
grupa 4 poz. nr 9.2 Wymiana / wykonanie umocnienia skarp darniną;
36) grupa 4 poz. nr 10.2 Wym
iana / wykonanie rur pod zjazdami o średnicy 80 cm - 120 cm;
37)
grupa 4 poz. nr 11.2 Wymiana / wykonanie ścianek czołowych prefabrykowanych;
38)
grupa 4 poz. nr 12.2 Wymiana / wykonanie przepustu drogowego o średnicy 81 cm
do 120 cm;
39) grupa 4 poz. nr 12.3
Wymiana / wykonanie przepustu drogowego o średnicy 121
do 150 cm;
40)
grupa 4 poz. nr 17.1 Wymiana / wykonanie sączków z rur drenarskich PCV;
41)
grupa 4 poz. nr 18.2 Wymiana / wykonanie betonowego łącznika ścieku drogowego
ze skarpowym;
42) grupa 4 poz. nr
22.1 Wymiana / Wykonanie rowu krytego z rur PE Dn 500 na ławie
żwirowej;
43) grupa 4 poz. nr 22.2 Wymiana / Wykonanie studni rewizyjnych zintegrowanych Dn 1000
dla rowu krytego do głębokości 1 m;
44) grupa 4 poz. nr 22.3 Wymiana / Wykonanie studni rewizyjnych zintegrowanych Dn 1000
dla rowu krytego -
za każde kolejne rozpoczęte 0,50 m;
45) grupa 4 poz. nr 23.1 Wymiana / wykonanie kaskady betonowej;
46)
grupa 4 poz. nr 23.2 Wymiana / wykonanie studzienki wpadowej o średnicy 100 cm
i głębokości do 200 cm;
47) grupa 4 poz. nr 24
.1 Wymiana / wykonanie studni chłonnej o średnicy 100 cm;

48)
grupa 4. Poz. nr 24.2 Wymiana wypełnienia / wypełnienie studni chłonnej materiałem
filtrującym;
49)
grupa 4 poz. nr 25.1 Renowacja, uszczelnienie metodą bezwykopową kanalizacji
i przykanalików - średnica do 40 cm;
50)
grupa 4 poz. nr 25.2 Renowacja, uszczelnienie metodą bezwykopową kanalizacji
i przepustów - średnica od 41 do 60 cm;
51)
grupa 4 poz. nr 25.3 Renowacja, uszczelnienie metodą bezwykopową kanalizacji
i przepustów - średnica od 61 do 80cm;
52) grupa 5
poz. nr 2.4 Przełożenie nawierzchni chodnika wraz z uzupełnieniem podbudowy
do 8 cm;
53)
grupa 6 poz. nr 1.7 Montaż / wymiana tarczy znaku A,B,C,D,T, R (bez względu na
rozmiar) -
materiał Inwestora;
54)
grupa 6 poz. nr 1.8 Przestawienie (demontaż, montaż) kompletu znaków drogowych
(słupek + tarcza);
55)
grupa 6 poz. nr 1.9 Prostowanie znaków;
56)
grupa 6 poz. nr 2.4 Wymiana / zamontowanie tablic o powierzchni powyżej 1,2 m2
-
za każdy dalszy 1 m2 powierzchni (bez konstrukcji);
57)
grupa 6 poz. nr 2.5 Montaż / wymiana tablicy kierującej z tworzywa U-6c, U-6d
o wymiarach: 600 x 150 mm;
58)
grupa 6 poz. nr 2.6 Montaż / wymiana separatora punktowego U-25b (podstawy znaku
U-6 c,d) o wymiarach: 620 x 250 x 100 mm;
59) grupa 6 poz. nr 3.1 Wymiana / zamontowanie systemowego gniazda
montażowego
do słupków oznakowania pionowego;
60)
grupa 6 poz. nr 3.3 Wymiana / zamontowanie słupków i podpór oznakowania pionowego
o średnicy do 60 mm;
61)
grupa 6 poz. nr 3.5 Wymiana / zamontowanie słupków przeszkodowych (typu U- 5a)
ze znakiem C-9
(komplet: pylon, słupek i tarcza);
62)
grupa 6 poz. nr 3.7 Wymiana / zamontowanie tablic kierujących (typu U-6a lub U- 6b)
ze znakiem C-9 lub C-
10 (komplet: tablica, słupek i tarcza);
63)
grupa 6 poz. nr 5.1 Wymiana, montaż elementów odblaskowych na poręczach (typu
U-1c);
64)
grupa 6 poz. nr 6.4 Wymiana / zamontowanie punktów referencyjnych w jezdni;
65) grupa 6 poz. nr 7.4 Usuwanie oznakowania poziomego cienkowarstwowego;
66) grupa 6 poz. nr 7.5 Usuwanie oznakowania poziomego grubowarstwowego;
67) grupa 6 poz. nr 8.1 Wymiana /
zamontowanie elementów prefabrykowanych - wyspa
azylu;

68) 68. grupa 7 poz. nr 1.1 Wymiana / zamontowanie barier ochronnych skrajnej
przekładkowej (słupki co 1 m);
69) grupa 7 poz. nr 3.3 Wymiana / zamontowanie barier ochronnych skrajnej
bezprzekładkowej (słupki co 2 m);
70) grupa 7 poz. nr 4.1 Wymiana / zamontowanie barier ochronnych dwustronnych
dzielących przekładkowych (słupki co 1 m);
71) grupa 7 poz. nr 4.2 Wymiana / zamontowanie barier ochronnych dwustronnych
dzielących przekładkowych (słupki co 1,33 m);
72) grupa 7
poz. nr 6.2 Regulacja poręczy ochronnej skrajnej;
73)
grupa 7 poz. nr 6.3 Regulacja poręczy ochronnej dwustronnej;
74)
grupa 7 poz. nr 6.4 Demontaż poręczy ochronnych stalowych/ linowych;
75)
grupa 7 poz. nr 7.1 Wymiana / zamontowanie elementów barier ochronnych -
prowadnica (4 m);
76)
grupa 7 poz. nr 7.5 Wymiana / zamontowanie elementów barier ochronnych
-
zakończenie, łącznik skośny, łącznik kątowy;
77)
grupa 7 poz. nr 9.4 Regulacja kompletu płytowej osłony przeciwolśnieniowej typu OP;
78) grupa 7 poz. nr 11. 1 Wymiana / zamontowanie balustrady na obiektach mostowych;
79) grupa 7 poz. nr 12.5 Regulacja barier linowych;
80) grupa 7 poz. nr 12.6 Wymiana / zamontowanie liny w barierze linowej;
81)
grupa 7 poz. nr 12.7 Wymiana / zamontowanie słupka bariery linowej;
82) grupa 7 poz. nr 13.2 Wymiana / zamontowanie segmentu ekranu akustycznego wraz
z opaskami (z tworzyw sztucznych, aluminium, plexi);
83) grupa 7 poz. nr 13.5 Wymiana / zamontowanie drzwi ewakuacyjnych w ekranach
akustycznych;
84) grupa 7 poz. nr 14.1 Zabezpieczenie
pojazdów na drodze za każdą następną godzinę
ponad 2 godziny standardowego zabezpieczenia;
85)
grupa 8 poz. nr 1.1 Mycie istniejącego oznakowania pionowego – znaki;
86)
grupa 8 poz. nr 1.3 Mycie słupków prowadzących, blokujących, krawędziowych typu U;
87) grupa 8 poz
. nr 1.4 Mycie elementów odblaskowych na poręczach i barierach
ochronnych;
88)
grupa 8 poz. nr 1.5 Mycie ekranów akustycznych, ekranów przeciwolśnieniowych,
ekranów przeciwbłotnych i wygrodzeń betonowych;
89)
grupa 8 poz. nr 1.6 Mycie poręczy, wygrodzeń segmentowych i łańcuchowych,
balustrad, barieroporęczy, barier ochronnych;
90)
grupa 8 poz. nr 3.5 Zakup i ustawienie koszy na śmieci;
91)
grupa 8 poz. nr 5.2 Usuwanie, transport i utylizacja zanieczyszczeń organicznych;

92) grupa 8 poz. nr 6.1 Utrzymanie MOP Bukowa I - km
398+088 str. L, wyposażenie
wg załacznika nr 1.7;
93) grupa 8 poz. nr 6.2 Utrzymanie MOP Bukowa II -
km 398+088 str. P, wyposażenie
wg załacznika nr 1.7;
94)
grupa 8 poz. nr 6.3 Utrzymanie MOP Podgórze - km 428+400 str. P, wyposażenie
wg załacznika nr 1.7;
95) grup
a 8 poz. nr 6.4 Utrzymanie MOP Jeżowe - km 428+400 str. L, wyposażenie
wg
załacznika nr 1.7;
96)
grupa 8 poz. nr 6.5 Utrzymanie MOP Kamień Wschód - km 444+000 str. L, wyposażenie
wg załacznika nr 1.7;
97)
grupa 8 poz. nr 6.6. Utrzymanie MOP Kamień Zachód - km 444+000, wyposażenie
wg załacznika nr 1.7;
98)
grupa 8 poz. nr 6.7 Utrzymanie MOP Nienadówka - 454+780 str. P, wyposażenie
wg załacznika nr 1.7;
99) grupa 8 poz. nr 6.8 Utrzymanie MOP Stobierna -
km 459+480 str. L, wyposażenie
wg załacznika nr 1.7;
100) grupa 8
poz. nr 6.9 Utrzymanie OUD Sokołow Malopolski - wyposażenie wg załącznika
nr 1.7;
101)
grupa 8 poz. nr 8.1 Interwencyjne usuwanie martwych zwierząt (o wadze do 25 kg
każde zwierze) z pasa drogowego;
102)
grupa 8 poz. nr 9.2 Pielęgnacja klombów zielonych (terenów urządzonych krzewami);
103)
grupa 8 poz. nr 9.16 Uzupełnienie wiązań przy młodych drzewach;
104)
grupa 9 poz. nr 2.8 Wymiana fundamentu słupa oświetleniowego;
105)
grupa 9 poz. nr 2.9 Wymiana wysięgnika 1 – ramiennego 1 m;
106)
grupa 9 poz. nr 2.10 Wymiana wysięgnika 1 – ramienny 1.5 m;
107)
grupa 9 poz. nr 2.11 Wymiana wysięgnika 1 – ramienny 2 m;
108)
grupa 9 poz. nr 2.12 Wymiana wysięgnika 2 – ramienny 1 m;
109)
grupa 9 poz. nr 2.13 Wymiana wysięgnika 2 – ramienny 1.5 m;
110)
grupa 9 poz. nr 2.14 Wymiana wysięgnika 2 – ramienny 2 m;
111)
grupa
9 poz. nr 2.15 Wymiana wysięgnika 3 – ramienny 1 m;
112)
grupa 9 poz. nr 2.16 Wymiana wysięgnika 3 – ramienny 1.5 m;
113)
grupa 9 poz. nr 2.17 Wymiana wysięgnika 3 – ramienny 2 m;
114)
grupa 9 poz. nr 2.18 Pionowanie latarni (słupa oświetleniowego/masztu);
115)
grupa 9 poz. n
r 2.19 Montaż fundamentu pod słup/maszt;
116)
grupa 9 poz. nr 2.20. Demontaż fundamentu pod słup/maszt;
117)
grupa 9 poz. nr 2.21 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 70W;
118)
grupa 9 poz. nr 2.22 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 150W;

119)
grupa 9
poz. nr 2.23 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 250W;
120)
grupa 9 poz. nr 2.24 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 400W;
121)
grupa 9 poz. nr 2.25 Wymiana opraw oświetleniowych - oprawa sodowa 600W;
122)
grupa 9 poz. nr 3.4 Wymiana
źródeł światła - lampa sodowa 70W;
123)
grupa 9 poz. nr 3.5 Wymiana
źródeł światła - lampa sodowa 150W;
124)
grupa 9 poz. nr 3.6 Wymiana
źródeł światła - lampa sodowa 250W;
125)
grupa 9 poz. nr 3.7 Wymiana
źródeł światła - lampa sodowa 400W;
126)
grupa 9 poz. nr 3.9 Wymiana
źródeł światła - lampa metalohalogenowa 150W;
127)
grupa 9 poz. nr 3.10 Wymiana
źródeł światła - lampa metalohalogenowa 250W;
128)
grupa 9 poz. nr 3.11 Wymiana
źródeł światła - lampa metalohalogenowa 400W;
129)
grupa 9 poz. nr 3.12 Wymiana/montaż oprawy oświetleniowej LED o mocy
P=(50W÷150W);
130)
grupa 9 poz. nr 3.14 Wymiana statecznika do lamp sodowych (70W-600W);
131)
grupa 9 poz. nr 3.15 Wymiana układu zapłonowego do lamp sodowych (70W- 600W);
132)
grupa 9 poz. nr 3.16 Wymiana statecznika do lamp sodowych (70W-600W) wraz

z układem zapłonowym;
133)
grupa 9 poz. nr 3.17 Wymiana gniazda bezpiecznikowego jednobiegunowego;
134)
grupa 9 poz. nr 3.18 Wymiana wkładki topikowej bez względu na rodzaj;
135)
grupa 9 poz. nr 3.19 Wymiana/uzupełnienie maskownic/drzwiczek w słupie/maszcie;
136)
grupa 9 poz. nr 3.20 C
zyszczenie i malowanie słupów stalowych oświetleniowych,
słup
o wys. do 14m;
137)
grupa 9 poz. nr 3.21 Stabilizacja wysięgnika latarni przed samoistnym obrotem;
138)
grupa 9 poz. nr 3.22 Montaż/wymiana przewodów w słupie/latarni/maszcie

zasilających oprawę - miedziane 4x2,5mm2 (niezależnie od wys.);
139)
grupa 9 poz. nr 4.1 Lokalizacja uszkodzenia trójfazowego kabla ziemnego nN;
140)
grupa 9 poz. nr 4.4 Wymiana/ułożenie w ziemi kabla YAKY 4x120mm2;
141)
grupa 9 poz. nr 4.5 Naprawa kabla YAKY 4x35mm2/4x25mm2 (mufy termokurczliwe
przelotowe);
142)
grupa 9 poz. nr 5.1 Montaż/Wymiana złącza kablowego pojedynczego, złącze
kompletne z fundamentem ZK-1;
143)
grupa 9 poz. nr 5.2 Montaż/Wymiana złącza kablowego podwójnego, złącze
kompletne
z fundamentem ZK-2;
144)
grupa 9
poz. nr 5.6 Wymiana fundamentu złącza ZK-1;
145)
grupa 9 poz. nr 5.7 Wymiana fundamentu złącza ZK-2;
146)
grupa 9 poz. nr 5.8 Podłączenie kabla YAKY 4x35 w złączu (szafie. słupie);

147)
grupa 9 poz. nr 5.9 Podłączenie kabla YAKY 4x120 w złączu (szafie);
148)
grupa 9 poz. nr 5.10 Wykonanie uziemienia pionowego (kpl);
149)
grupa 9 poz. nr 5.11 Montaż/wymiana automatu zmierzchowego;
150)
grupa 9 poz. nr 5.12 Regulacja zegara astronomicznego;
151)
grupa 9 poz. nr 5.13 Montaż/wymiana zegara astronomicznego;
152)
grupa 9 poz. nr 5.14 Wymiana rozłącznika bezpiecznikowego mocy 3P (160A);
153)
grupa 9 poz. nr 5.15 Wymiana rozłącznika bezpiecznikowego mocy 3P (63A);
154)
grupa 9 poz. nr 5.18 Wymiana stycznika modułowego 4P (63A);
155)
grupa 9 poz. nr 5.19 Wymiana podstaw bezpiecznikowych przemysłowych (160A);
156)
grupa 9 poz
. nr 5.20 Wymiana wyłącznika nadprądowego 1f Ib≤50A;
157)
grupa 9 poz. nr 5.21 Wymiana bezpiecznika mocy nn bez względu na rodzaj;
158)
grupa 9 poz. nr 5.22 Wymiana wkładek typu WRS do zamków w szafach
energetycznych;
159)
grupa 9 poz. nr 5.24 Wymiana
obudowy wraz z fundamentem szafy złącza
kablowego

ZK bez względu na typ;
160)
grupa 9 poz. nr 6.1 Pomiar rezystancji uziemień ochronnych i roboczych – doraźnie;
161)
grupa 9 poz. nr 6.2 Pomiar rezystancji izolacji przewodu zasilającego oprawę DY
3x2,5mm2
– doraźnie;
162)
grupa 9 poz. nr 6.3 Pomiar skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (latarnia, słup,

maszt, szafa ośw. - zerowanie) – doraźnie;
163)
grupa 9 poz. nr 6.4. Pomiar rezystancji izolacji trójfazowego kabla nN linii

oświetleniowej lub zasilającej - doraźnie, bez względu na długość linii;
164)
grupa 9 po. nr 6.5 Wykonywanie kontroli okresowych, oględzin i przeglądów obiektów

oświetleniowych zgodnie z wymaganiami określonymi w punktach 5.2.3. ÷ 5.2.6.
SST;
165)
grupa 9 poz. nr 7.1 Wymiana/uzupełnienie pokryw studni kablowych – wymiana
pokrywy 500x500 klasy B125 (rama+pokrywa);
166)
grupa 9 poz. nr 7.2 Wymiana/uzupełnienie pokryw studni kablowych – wymiana
pokrywy 500x500 klasy B125 (pokrywa);
167)
grupa 9 poz. n
r 7.3 Wymiana/uzupełnienie pokryw studni kablowych – wymiana
pokrywy 600x1000 klasy B125 (rama+pokrywa);
168)
grupa 9 poz. nr 7.4 Wymiana/uzupełnienie pokryw studni kablowych – wymiana
pokrywy 600x1000 klasy B125 (pokrywa);
169)
grupa 10b poz. nr 1.2 Za
pobieganie śliskości;
170)
grupa 10b poz. nr 1.2 Usuwanie śliskości;
171)
grupa 10b poz. nr 1.2 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;

172)
grupa 10b poz. nr 1.4 Zapobieganie śliskości;
173)
grupa 10b poz. nr 1.4 Usuwanie śliskości;
174)
grupa 10b poz. nr 1.4
Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
175)
grupa 10b poz. nr 1.5 Zapobieganie śliskości;
176)
grupa 10b poz. nr 1.5 Usuwanie śliskości;
177)
grupa 10b poz. nr 1.5 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
178)
grupa 10b poz. nr 1.6 Zapobieganie śliskości;
179)
grupa 10b poz. nr 1.
6 Usuwanie śliskości;
180)
grupa 10b poz. nr 1.6 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
181)
grupa 10b poz. nr 1.7 Zapobieganie śliskości;
182)
grupa 10b poz. nr 1.7 Usuwanie śliskości;
183)
grupa 10b poz. nr 1.7 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
184)
grupa 10b poz. nr 1.8
Gotowość do ZUD;
185)
grupa 10b poz. nr 1.8 Zapobieganie śliskości;
186)
grupa 10b poz. nr 1.8 Usuwanie śliskości;
187)
grupa 10b poz. nr 1.8 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
188)
grupa 10b poz. nr 1.9 Zapobieganie śliskości;
189)
grupa 10b poz. nr 1.9 Usuwanie śliskości;
190)
grupa 10b poz. nr 1.9 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
191)
grupa 10b poz. nr 1.10 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
192)
grupa 10b poz. nr 1.11 Gotowość do ZUD;
193)
grupa 10b poz. nr 1.11 Zapobieganie śliskości;
194)
grupa 10b poz. nr 1.11 Usuwanie śliskości;
195)
g
rupa 10b poz. nr 1.11 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
196)
grupa 10b poz. nr 1.12 Gotowość do ZUD;
197)
grupa 10b poz. nr 1.12 Zapobieganie śliskości;
198)
grupa 10b poz. nr 1.12 Usuwanie śliskości;
199)
grupa 10b poz. nr 1.12 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
200)
g
rupa 10b poz. nr 1.13 Zapobieganie śliskości;
201)
grupa 10b poz. nr 1.13 Usuwanie śliskości;
202)
grupa 10b poz. nr 1.13 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
203)
grupa 10b poz. nr 2.1 Gotowość do ZUD;
204)
grupa 10b poz. nr 2.1 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
205)
gru
pa 10b poz. nr 2.2 Gotowość do ZUD;
206)
grupa 10b poz. nr 2.2 Zapobieganie śliskości;
207)
grupa 10b poz. nr 2.2 Usuwanie śliskości;
208)
grupa 10b poz. nr 2.2 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;

209)
grupa 10b poz. nr 2.5 Gotowość do ZUD;
210)
grupa 10b poz. nr 2.5 Zapobiega
nie śliskości;
211)
grupa 10b poz. nr 2.5 Usuwanie śliskości;
212)
grupa 10b poz. nr 2.5 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
213)
grupa 10b poz. nr 2.6 Gotowość do ZUD;
214)
grupa 10b poz. nr 2.6 Zapobieganie śliskości;
215)
grupa 10b poz. nr 2.6 Usuwanie śliskości;
216)
grupa
10b poz. nr 2.6 Odśnieżanie wraz z usuwaniem śliskości;
217)
grupa 12 poz. nr 1.1 Mycie obiektu inżynierskiego;
218)
grupa 12 poz. nr 2.2 Czyszczenie dylatacji różnych typów;
219)
grupa 12 poz. nr 2.4 Czyszczenie kolektorów odwodnieniowych drogowych obiektów
mostowych;
220)
grupa 12 poz. nr 3.1 Czyszczenie elementów mostowych (gzymsy, przyczółki,

nawierzchnia jezdni na całej szerokości, wyniesione pobocza, schody, ścieki
skarpowe, pochylnie i chodniki itp.);
221)
grupa 12 poz. nr 3.3 Czyszczenie stożków i skarp umocnionych;
222)
grupa 12 poz. nr 4.3 Udro
żnienie/oczyszczenie koryta cieku;
223)
grupa 12 poz. nr 7.1 Naprawa / wymiana balustrad mostowych stalowych;
224)
grupa 12 poz. nr 10.1 Regulacja barier ochronnych;
225)
grupa 12 poz. nr 11.1 Zabezpieczenie antykorozyjne łączników, kotew, blach przy

słupkach balustrad i barier ochronnych (obejmuje wszystkie elementy przy jednym

słupku);
226)
grupa 12 poz. nr 13.1 Konserwacja łożysk elastomerowych - 329 szt;
227)
grupa 12 poz. nr 13.2 Konserwacja łożysk garnkowych - 349 szt;
228)
gru
pa 12 poz. nr 13.3 Konserwacja łożysk stalowych - 43 szt;
229)
grupa 12 poz. nr 20.1 Uszczelnienie styków między urządzeniami dylatacyjnymi
a
nawierzchnią;
230)
grupa 12 poz. nr 21.2 Uszczelnienie styków między krawężnikami a chodnikiem;
231)
grupa 12 poz. nr 21.4
Uszczelnienie styków między krawężnikiem a nawierzchnią;
232)
grupa 12 poz. nr 21.5 Uszczelnienie styków między chodnikiem a podstawą słupków;
233)
grupa 12 poz. nr 23.1 Wymiana element
ów odwodnienia - rury spustowe z tworzywa
sztucznego np. HDPE, PE;
234)
grupa 12 poz. nr 23.2 Wymiana element
ów odwodnienia - kolektor z tworzywa

sztucznego Ø150 mm;
235)
grupa 12 poz. nr 23.3 Wymiana element
ów odwodnienia - kolektor z tworzywa

sztucznego Ø200mm;

236)
grupa 12 poz. nr 23.4 Wymiana element
ów odwodnienia - kolektor z tworzywa

sztucznego Ø250 mm;
237)
grupa 12 poz. nr 23.5 Wymiana element
ów odwodnienia – elementów podwieszenia
(jeden punkt);
238)
grupa 12 poz. nr 25.1 Zabezpieczenie antykorozyjne elementów stalowych urządzeń

dylatacyjnych łącznie z blachami maskującymi szczeliny dylatacyjne;
239)
grupa 12 poz. nr 30 Uzupełnienie brakujących elementów sączków obiektu

inżynierskiego;
240)
grupa 12 poz. nr 31 Wykonanie przykrycia szczelin dylatacyjnych blachą ocynkowaną
o szer. 30-40 cm gr. 3 mm;
241)
grupa 12 poz. nr 33.1 Wykonanie lokalnych napraw powierzchni konstrukcji
betonowej
betonem konstrukcyjnym;
242)
grupa 12 poz. nr 34.2 Uzupełnianie lokalnych wyrw, zapadlisk i ubytków ziemi

w stożkach i skarpach.
Wskazane pozycje
były w ofercie Wykonawcy wycenione na poziomie istotnie niższym
niż w szacunkowej kalkulacji wartości zamówienia lub były zaniżone w stosunku do średnich
cen z ofert pozostałych wykonawców. W związku z powyższym Zamawiający, działając
zgodnie z art. 224 ust. 1 ustawy Pzp,
w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę
w stosunku do przedmiotu
zamówienia oraz czy oferta uwzględnia wszystkie wymagania
zawarte w SWZ, zwr
ócił się o udzielenie wyczerpujących wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących wyliczenia zaoferowanej ceny zamówienia podstawowego oraz
zamówienia objętego prawem opcji. Oceniając przedłożone przez Wykonawcę wyjaśnienia
wraz
z dowodami na ich
potwierdzenie, Zamawiający poinformował, że będzie brał pod uwagę
obiektywne czynniki, a w s
zczególności: 1. zarządzanie procesem produkcji, świadczonych
usług lub metody budowy; 2. wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo korzystne warunki
dostaw, usług albo związane z realizacją robót budowlanych; 3. oryginalność dostaw, usług
lub robót budowlanych oferowanych przez wykonawcę; 4. zgodności z przepisami
dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa
od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych
na podstawie p
rzepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu
za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207) lub przepisów odrębnych właściwych dla spraw,
z którymi związane jest realizowane zamówienie; 5. zgodność z prawem w rozumieniu
przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej; 6. zgodność
z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 7. zgodność z przepisami z zakresu

ochrony środowiska; 8. wypełnianie obowiązków związanych z powierzeniem wykonania
części zamówienia podwykonawcy. Ponadto Zamawiający prosił o wyjaśnienie, czy
przedmiot zamówienia został wyceniony zgodnie z SWZ oraz potwierdzenie, że
zaproponowana
w ofercie cena jest realna. Poin
formował, że ocena wyjaśnień dokonywana przez
Zamawiającego ma na celu ustalenie, czy cena, w tym poszczególne jej składowe,
skalkulowane są rzetelnie i czy w związku z tym Wykonawca będzie w stanie zrealizować
przedmiotowe zamówienie. Zamawiający w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zwrócił się do Wykonawcy o udzielenie
wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w
szczególności wyjaśnienia kwestii ujęcia w cenie oferty wszystkich kosztów towarzyszących
wykonywaniu przedmiotu
zamówienia, wraz z podaniem ich wartości. W celu udowodnienia,
że zaoferowana przez Wykonawcę cena jest realna, Zamawiający prosił o wyjaśnienie
kwestii ujęcia w cenie oferty wszystkich kosztów towarzyszących wykonywaniu przedmiotu
zamówienia, w zakresie przedmiotowej pozycji z wyszczególnieniem kosztów robocizny,
sprzętu i materiałów, kosztów pośrednich, zysku i innych kosztów mających wpływ na
wycenę pozycji. Przedmiotowe koszty należało wyszczególnić z odpowiednim
przyporządkowaniem
do
poszczególnych
pozycji
w załączonych do niniejszego wezwania formularzach cenowych 2.2.4. Zamawiający prosił
również o przedstawienie przez Wykonawcę, odnośnie do każdej pozycji w załączonych
formularzach 2.2.
4 opisu, jakie zakresy i jakie działania założył Wykonawca w ramach
realizacji danej pozycji. Wyjaśnienia, opis działań i innych okoliczności związanych z
realizacją tejże pozycji, zawrzeć należało w sposób zwięzły i konkretny w części opisowej
wyjaśnień.
W części opisowej dla każdej pozycji załączonych formularzy Zamawiający prosił również
o jednoznacznie wskazanie, czy wszystkie koszty dotyczące danej pozycji zostały ujęte
w cenie przypisanej tej pozycji. W przypadku, gdy zostały one przeniesione, należało
wskazać pozycje, w których dane koszty zostały ujęte oraz wysokość kwoty, która została do
danej pozycji przeniesiona.
Zamawiający prosił o szczegółowe wyjaśnienie jakie obiektywne
czynniki spowodowały obniżenie ceny oraz w jakim stopniu dzięki tym czynnikom cena
została obniżona, jednocześnie Wykonawca powinien był wykazać jakie indywidualne
możliwości
i okoliczności, dostępne i właściwe tylko dla Wykonawcy przy realizacji tego zamówienia,
umożliwiły obniżenie ceny oferty. Podsumowując, Zamawiający zwrócił się o udzielenie
wyjaśnień dotyczących elementów składowych oferty mających wpływ na wysokość wyceny,
w szczególności wskazania argumentów potwierdzających realność, opłacalność i
rynkowość dokonanej wyceny. Przedstawione przez Wykonawcę wyjaśnienia musiały być

merytoryczne, a Wykonawca musi
ał dostarczyć wystarczający materiał do sformułowania
przez Zamawiającego oceny zaoferowanej w ofercie ceny, za którą Wykonawca miał zamiar
wykonać przedmiot zamówienia. Prosił o przesłanie jednoznacznych i precyzyjnych
informacji oraz
dowodów, co najmniej w kwestiach wskazanych powyżej, ale także innych,
które Wykonawca uzna za istotne, na temat sposobu obliczenia przez Wykonawcę ceny
zamówienia, a których Zamawiający nie wymienił powyżej m.in. zaangażowanie osobowe,
rzeczowe, sprzętowe i finansowe, i związane z tym niezbędne do poniesienia koszty, a także
zakładany poziom zysku. W przypadku, gdy Wykonawca w niżej określonym terminie nie
udzieli
łby wyjaśnień lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniałyby
podanej w ofercie ceny Zamawiający odrzuciłby ofertę na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8
ustawy Pzp w związku z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp.
W
piśmie z dnia 27.03.2023 r., znak O/RZ.D-3.2421.27.2022, złożonym jako dowód
na rozprawie w dniu 05.04.2023 r. przez Odwołującego, jak również udostępnionym Izbie
przez Zamawia
jącego w ramach przekazanej dokumentacji postępowania, Zamawiający
w odpowiedzi na pisma Wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
w których Wykonawcy wskazali: „(…) podstawa wystosowania wezwania jest lakoniczna
i ogranicza się do stwierdzenia, że wymienione pozycje „wydają się rażąco niskie” i „budzą
wątpliwości Zamawiającego”, co wymaga od wykonawcy szerszej analizy zgromadzonych
informacji (…)”, „Dodatkowo, istotną przeszkodę w zakresie możliwość przygotowania
wyjaśnień zgodnie z wezwaniem, jest brak dostępu Wykonawcy do Kosztorysu
inwestorskie
go/Szczegółowej Kalkulacji Wartości Zamówienia sporządzonej przez
Zamawiającego wraz z jej szczegółowymi informacjami.”, „Prosimy również o wyjaśnienie
oczekiwanej i akceptowalnej formy wyjaśnień cen w przypadku planowanego udziału
podwykonawców do realizacji niektórych części zamówienia, tj. czy Wykonawca powinien
rozbijać szczegółowo ceny ofertowe przekazane przez swoich kontrahentów. Prosimy
o potwierdzenie, czy wobec treści wezwania (str. 11 od słów „W części opisowej dla każdej
pozycji […]”), Zamawiający potwierdza, że dopuszczalne jest przerzucanie kosztów
pomiędzy poszczególnymi pozycjami kosztorysowymi, a jeżeli jest dopuszczalne to na jakich
zasadach.”,
„Zamawiający domaga się wyjaśnienia wyszczególnionych pozycji TER, czy też wszystkich
pozycji oferty Wykonawcy”.„ (…) jeśli podane w pismach pozycje w pismach stanowią
katalog zamknięty prosimy o potwierdzenie, że na tym etapie Wykonawca nie jest
zobowiązany
do składania wyjaśnień w pozycjach innych niż wylistowane w treści.”, Zamawiający wskazał,
że w przedmiotowym postępowaniu wystosowana do wykonawców treść wezwania nie ma
charakteru ogólnego. Jasno referuje ona do treści przepisów ustawy Pzp dotyczących
rażąco niskiej ceny, wskazuje czemu zastosowanie danych regulacji prawa jest konieczne,

jak również precyzyjnie określa jakie elementy wykonawcy mają w wyjaśnieniach
przedstawić. Zamawiający wymagał odpowiedzi na pytanie, czy w cenie oferty ujęto
wszystkie koszty towarzyszące wykonaniu przedmiotu zamówienia. Wykonawcy mieli
przedstawić owe koszty towarzyszące w rozbiciu na poszczególne pozycje formularzy
cenowych i wyszczególnić koszty robocizny, sprzętu i materiałów, koszty pośrednie, zysk,
inne koszty, nie tylko realizowanych siłami własnymi Wykonawcy, ale również „w przypadku
udziału podwykonawców”. Zamawiający oczekiwał również przedstawienia w sposób
opisowy
w ramach każdej pozycji formularza opisu jakie zakresy, działania wykonawcy założyli celem
realizacji tej pozycji. Jednym tylko z wielu elementów wezwania był wymóg określenia przez
wykonawcę, czy wszystkie koszty dotyczące danej pozycji zostały w niej ujęte, a jeżeli nie,
to czy zostały gdzieś przeniesione, jeżeli tak – to gdzie i w jakiej wysokości. Zamawiający
wskaz
ał, że nie jest uprawnione twierdzenie, że zdaniem tym Zamawiający dopuszczał
i akcept
ował przenoszenie kosztów między poszczególnymi pozycjami formularzy cenowych.
Okoliczność, że Zamawiający nawiązał do takiego stanu rzeczy w treści wezwania, nie
musi
ał oznaczać, że Zamawiający tak przedstawione przez wykonawcę wyjaśnienia uzna
za prawidłowe. Treść wezwania mogła co najwyżej sugerować, że Zamawiający miał już
takie doświadczenia podczas prowadzonych postępowań o udzielenie zamówienia
publicznego
i stąd wspomniał o tej regule w wezwaniu. Z pewnością z treści wezwania nie można było
antycypować, że Zamawiający niejako pozwalał wykonawcom na argumentację
o przeniesieniu kosztów i podczas oceny tak złożonych wyjaśnień dopuści takie działania.
Bez wątpienia w ocenie Zamawiającego z zapisów SWZ i OPZ wynikało, że Zamawiający
wymagał, by cena jednostkowa w danej pozycji formularza cenowego zawierała wszystkie
koszty związane z wykonaniem poszczególnych rodzajów prac w zakresie określonym w
OPZ, w specyfikacjach technicznych oraz wszelkie koszty
pośrednie, co przeczyło
możliwości przenoszenia kosztów danej pozycji między poszczególnymi pozycjami
kosztorysu.
Do decyzji poszczególnych wykonawców pozostawiono wybór strategii i sposobu
złożenia wyjaśnień, opisania i przedstawienia okoliczności, które przełożyły się na obniżenie
ceny
ofertowej,
przy czym to na wykonawcach spoczywa
ł obowiązek złożenia takich wyjaśnień, które będą
pozostawały w zgodzie w opisem przedmiotu zamówienia, opisem sposobu obliczenia ceny
oferty i innymi wymaganiami SWZ. Zamawia
jący działał w pewnych ogólnych ramach,
natomiast to dany wykonawca
miał przywołać, wskazać, określać, pokazać czynniki
szczególnie sprzyjające kalkulacji jego ceny ofertowej. Istotą wyjaśnień było rozwianie
wątpliwości co do pewnych okoliczności: w przypadku wyjaśnień odnośnie ewentualności
zaoferowania rażąco niskiej ceny - przedstawienie przekonującej argumentacji, przytoczenie

zobiektywizowanych przesłanek pozwalających na skalkulowanie ceny na niskim poziomie,
wykazanie, że cenę skalkulowano prawidłowo, w sposób uwzględniający wszystkie istotne
czynniki, wreszcie -
załączenie dowodów. Nie było rolą Zamawiającego odgadywać jakie
założenia przyjmą poszczególni wykonawcy przy składaniu wyjaśnień. Kolejną kwestią była
rzekoma przeszkoda w zakresie przygotow
ania wyjaśnień Wykonawcy, spowodowana
brakiem udostępnienia Kosztorysu Inwestorskiego/Szczegółowej Kalkulacji Wartości
Zamówienia sporządzonej przez Zamawiającego. Zamawiający wyjaśnił, że sposób wyceny
przedmiotu zamówienia przez Zamawiającego, ani szczegółowe informacje w tym zakresie,
nie powinny mieć znaczenia przy wycenie sporządzonej przez wykonawców na podstawie
SWZ, który jest podstawą do wyceny i źródłem wymagań, gdzie założenia są przecież
przyjmowane przez wyceniającego. Jednocześnie Zamawiający, poinformował i zaznaczył,
że wyjaśnień należy udzielić zgodnie z pismem/wezwaniem do wyjaśnień znak O/RZ.D-
3.2421.27.2022 z dnia 15.03.2023 r., to jest
wyjaśnieniu podlegają wszystkie pozycje
zawarte w formularzu cenowym, nie tyl
ko wyszczególnione w tym piśmie, jak również
wszelkie okoliczności i czynniki wpływające na wysokość ceny i świadczące, dowodzące,
że Wykonawca będzie w stanie zrealizować przedmiotowe zamówienie zgodnie z SWZ.

Odwołujący podczas rozprawy w dniu 05.04.2023 r. wskazał, że na str. 4 odwołania
podana liczba 242 jest prawidłową sumą pozycji, do której wyjaśnień wezwał Zamawiający
w dniu 15.03.
2023 r., natomiast na str. 3 odwołania błędnie podano 244 pozycje.
Zamawiający zażądał opisu, w jaki sposób poszczególne ceny w pozycjach zostały
skalkulowane przez wykonawcę. Było to 15 rodzajów informacji wymaganych do każdej z
242 pozycji kosztorysu, r
ównież wymagane było załączenie dowodów. Zamawiający w
piśmie z dnia 15.03.2023 r. wezwał również do wyjaśnienia ceny opcji, pomimo tego, iż w pkt
17.2 SWZ sam wskazał sposób wyliczenia ceny zamówienia realizowanego w ramach opcji.
Termin na złożenie wyjaśnień był stosunkowo krótki, bo 8 dni – do 27.03.2023 r.
Zamawiający, na wniosek Odwołującego, przesunął termin złożenia wyjaśnień do dnia
04.04.
2023 r., ale, w odpowiedzi na kolejne wnioski o przesunięcie tego terminu, już nie
przesunął dalej terminu złożenia wyjaśnień. Przytoczył orzeczenie Krajowej Izby
Odwoławczej,
sygn.
akt
KIO
1995/17,
w sprawie konieczności zasadności wezwania do wyjaśnień ceny i niezasadności wzywania
wobec braku podstaw prawnych. Podkreślił, że nie wszystkie pozycje wyjaśniane są niższe
niż średnia cen ofert lub ceny konkretnych ofert, a często są wyższe, co wynika z treści
odwołania, stąd nie powinno być wątpliwości Zamawiającego w zakresie rażąco niskiej ceny.
Zwr
ócił uwagę na str. 7 i 8 odpowiedzi na odwołanie, z której treści wynika, że Zamawiający
nie może się zdecydować, czy istotne dla niego w zamówieniu są ceny grup pozycji, czy też
poszczególne ceny jednostkowe grup pozycji. Istota zarzutu Odwołującego tkwi w tym, czy

istotne są ceny grup pozycji, czy też części składowe tych pozycji i ich ceny. Podkreślił,
że Zamawiający wezwał do wyjaśnienia cen blisko 600 pozycji, natomiast nie grup 12.
W
§ 6 ust. 1 PPU wskazano, że wszystkie prace z grup, z wyłączeniem grupy 10 i 11,
będą wykonywane wyłącznie na polecenie Zamawiającego, co oznaczało, że Zamawiający
może ich w ogóle nie zlecić, co wynikało z par. § ust. 5 PPU, a więc Zamawiający nie jest
zobowiązany do ich zlecenia i z tego wywodził Odwołujący, że nie są to zamówienia istotne
w tej części. Odnosząc się do wskazania przez Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie
na str. 8, że 242 pozycje są zaniżone, wskazał, iż nie jest to prawdą, gdyż niektóre ceny
wskazanych pozycji są wyższe niż ceny innych wykonawców (str. 11 i 12 odwołania).
Argumentacja Zamawiającego, że wezwał wszystkich wykonawców do wyjaśnienia ceny
zimowego utrzymania dróg – grupa 10, może wskazywać, że to Zamawiający mógł
niewłaściwie oszacować wartość zamówienia. Odnosząc się do twierdzenia Zamawiającego
na str. 9 odpowiedzi na odwołanie w zakresie wiodącej usługi zimowego utrzymania dróg
i wskazania, że cena za wykonanie tej usługi stanowi jedynie 30%, wskazał, że cena
najdroższej oferty w tym zakresie stanowi jedynie 27%, czyli jeszcze mniej, niż w ofercie
Odwołującego. Nie ma sensu porównywanie grupami tych ofert. Choć w zakresie ZUD ofertę
od kolejnego wykonawcy w rankingu cenowym w stosunku do oferty Odwołującego dzieli
ponad 6 mln zł, to Zamawiający nie dostrzegł, że w stosunku do najdroższego oferenta, czyli
Saferoad Grawil Sp. zo.o.
, różnica to 3 mln zł. Odwołujący podtrzymał, co wskazał w
odwołaniu o przenoszeniu kosztów, że nie ma regulacji w specyfikacji, które zakazują
przenoszenia kosztów pomiędzy pozycjami, zakaz nie wynika z zastrzeżenia Zamawiającego
w odpowiedzi na odwołanie na str. 10, że każda cena jednostkowa powinna obejmować
wszystkie składniki kosztów. Wskazał, że Odwołujący na str. 14 nieprecyzyjnie wyraził się.
Nie chodzi
ło Odwołującemu, że brak jest postanowień nakazujących uwzględnienie w każdej
cenie za jednostkę wszystkich kosztów, tylko że nie wynikał stąd zakaz przerzucania
kosztów pomiędzy pozycjami kosztorysowymi. Koszt wskazany w danej pozycji musiał być
związany z daną pozycją. Na str. 11 odpowiedzi na odwołanie Zamawiający wskazał, że do
wyjaśnienia cen wykonawców zobowiązują go wytyczne GDDKiA w Warszawie, natomiast
Odwołujący podniósł, iż te wytyczne nie stanowią uzasadnienia do wezwania do wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny, a stanowi to uzasadnienie jedynie ustawa Pzp.
Zamawiający podczas rozprawy w dniu 05.04.2023 r. wskazał, że w odwołaniu nie
podniesiono zarzutu zakresu i skali wezwania do
wyjaśnienia, tylko sam fakt wezwania do
wyjaśnień. Podniósł, że Zamawiający wysłał wezwanie do wyjaśnień do wszystkich
wykonawców
w postępowaniu i wszyscy wykonawcy mieli na udzielenie tych wyjaśnień 3 tygodnie.
W wezwaniu z dnia 15.03.
2023 r. Zamawiający nie oczekiwał wyjaśnienia ceny w zakresie

opcji. Zamawiaj
ący zwrócił uwagę, że w piśmie z 15.03.2023 r. zwrócił się o wyjaśnienia
wszystkich pozycji formularza cenowego, a nie jedynie 242, jak wskaz
ał Odwołujący. Opcji
Odwołujący nie musiał wyjaśniać. W ocenie Zamawiającego, Odwołujący nie rozumiał SWZ.
Nie
było tak, jak twierdził Odwołujący, że Zamawiający może nie zlecać zamówień z grupy 1-
9 i 12; pozostałe grupy zamówienia będą finansowane ryczałtowo i nie wymagają
każdorazowego zlecenia przez Zamawiającego. Podkreślił, że zamówienia z grup 1-9 i 12
stanowi
ły kwotową większość wartości zamówienia, co czyniło je istotnymi również
w kontekście wezwania do wyjaśnień. Podkreślił, że cena ZUD w ofercie Odwołującego była
najniższa w stosunku do cen innych ofert i różnica cenowa, była, w ocenie Zamawiającego,
istotna, a 3 mln stanowi 10%. Podn
iósł argument, że w ofercie wykonawcy Przystępującego
cena za ZUD
była wyższa o ponad 6 mln od ceny w ofercie Odwołującego,
a to Przystępujący obecnie realizuje dotychczasowe zamówienie w zakresie ZUD
i ma najlepszą wiedzę na temat wartości wykonania tego zamówienia i rzeczywistych
potrzeb realizacji.
W szacunkowej kalkulacji realizacji zamówienia na „Całoroczne (bieżące i
zimowe) utrzymanie dróg krajowych będących w administracji Generalnej Dyrekcji Dróg
Krajowych
i Autostrad
Oddział w Rzeszowie, w podziale na 4 części: Część 4 – utrzymanie dróg
krajowych G, GP i S Rejonu w Nisku” pozycje zaznaczone kolorem czerwonym są to
pozycje, które są o co najmniej 30% zaniżone albo w stosunku do kosztorysu albo średniej
cen ofert. Każda pozycja musi uwzględniać koszty i nie może być przenoszenia tych kosztów
do innych pozycji. Grupa częściowo 10 i grupa 1-9 oraz grupa 12 jest rozliczania tymi
poszczególnymi pozycjami i nie mogą koszty z tych pozycji być przenoszone do innych
pozycji w ram
ach tych grup i pozycji. Przenoszenie kosztów może mieć miejsce jedynie w
ryczałcie, ale nie może być w ramach poszczególnych pozycji. Nie było potrzeby
wskazywania w specyfikacji, że nie można przenosić kosztów z pozycji do pozycji, ponieważ
było to oczywiste. Przenoszenie kosztów pomiędzy pozycjami prowadzi do niedopuszczalnej
inżynierii cenowej na gruncie ustawy Pzp. Opis informacji wymaganych przez
Zamawiającego
w
wezwaniu
do wyjaśnienia w 15 punktach wynikał z intencji szczegółowego przedstawienia wymagań.
Wezwanie do wyjaśnień wszystkich wykonawców świadczyło o równym traktowaniu ich
w postępowaniu.
Przystępujący podczas rozprawy w dniu 05.04.2023 r. wskazał, że przedmiotem zarzutu
nie
był zarówno termin udzielenia wyjaśnień, jak i skala udzielenia koniecznych wyjaśnień.
Odwołujący wskazał, że istotną grupą w zamówieniu jest grupa 11, gdy tymczasem, według
Przystępującego, może stanowić ona jedynie 15% wartości zamówienia pozostałych grup,
natomiast, według Przystępującego, to właśnie inne grupy były istotne w wykonaniu tego

zamówienia, gdyż stanowią usługi utrzymaniowe. Grupa 11 to jedynie personel do
zarządzania kontraktem i grupy patrolowo-interwencyjne, co wynikało ze specyfikacji
technicznej.
Z wszystkich 12 grup grupa 10
była największa kosztowo, stanowiła ona 30% wartości
zamówienia pozostałych grup i była ona gwarantowana, podobnie jak grupa 11, co pomijał
w wypowiedzi Odwołujący. Ta właśnie grupa 10, czyli ZUD, stanowiła kluczową usługę w tym
zamówieniu. Grupa 10 składała się z podgrup a, b, c, z których to właśnie podgrupa b
stanowi
ła najbardziej kosztową część tej grupy i całego zamówienia. Na dowód powyższego
złożył porównanie cen zaoferowanych przez wykonawców w postępowaniu – część 4, grupa
prac 10b, 8, poz. 6.1-
6.10 (utrzymanie MOP, OUD, zatok). Przystępujący odniósł się do
za
łącznika nr 11 do odwołania i przedstawił porównanie cen zaoferowanych przez
wykonawców,
aby wykazać, że różnica względem innych ofert w ofercie Odwołującego była istotna
i to uzasadnia
ło wezwanie do wyjaśnień przez Zamawiającego. Istotne były w sprawie
również pozycje cenowe, ponieważ one w sumie przekładały się na wartość poszczególnych
grup
w ofercie, a na końcu ceny łącznej. W ocenie Przystępującego, nawet gdyby kilka z 242
pozycji nie odbiegało od średniej, to ta okoliczność była bez wpływu na rozstrzygnięcie
niniejszej sprawy, skoro pozostałe pozycje odbiegały od tej średniej. W załączniku nr 11
podkreślone
na czerwono wartości odbiegały od średniej średnio o od 36 do 56%. Nie są to różnice, które
można wytłumaczyć poziomem zakładanego przez wykonawcę zysku. Dowód odnosi się
do dwudziestu kilku pozycji, na których jest ponad 11 mln różnicy w odniesieniu do średniej
ze złożonych ofert i ta różnica uzasadniała wezwanie do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej
ceny.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do powyższych twierdzeń, wskazania wymaga,
że Izba podzieliła stanowisko Zamawiającego w zakresie wymogu szczegółowego
przedstawienia wyliczenia ceny oferty i opisu sposobu jej wyliczenia co do wszystkich pozycji
formularza cenowego
w wezwaniu do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny z dnia 15.03.2023 r.,
a jedynie uzupełniającego charakteru odpowiedzi na zapytania wykonawców
doprecyzowania wezwania z dnia 15.03.2023 r.
Następnie wskazać należy, że samo
wezwanie
wszystkich wykonawców do wyjaśnień rażąco niskiej ceny nie świadczy o tym, że
wartość przedmiotu zamówienia ustalona przez Zamawiającego była zawyżona w stosunku
do
cen
rynkowych,
jak podnosi Odwołujący. Odwołujący bowiem nie udowodnił tego twierdzenia, a jedynie
przedstawi
ł Izbie swoje przypuszczenia.

Odnośnie zarzutu pierwszego Izba uznała wyżej wymieniony zarzut za niezasadny.
Izba szczegółowo zanalizowała okoliczności faktyczne i prawne wezwania
do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, w szczególności podnosi jak niżej.
W ocenie Izby
Zamawiający miał obowiązek żądania wyjaśnienia, że cena oferty
nie jest rażąco niska.
Biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania (art. 552 ust.1 Pzp),
oceniając wiarygodność i moc dowodową po wszechstronnym rozważeniu zebranego
materiału dowodowego (art. 542 ust. 1 Pzp), Izba stwierdziła, co następuje.
Na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp j
eżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia
lub budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych.
Na podstawie
zaś art. 223 ust. 1 ustawy Pzp w toku badania i oceny ofert zamawiający może
żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert oraz przedmiotowych
środków dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń. Niedopuszczalne
jest prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej
oferty oraz, z uwzględnieniem ust. 2 i art. 187, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
W pierwszej kolejności Izba wskazuje, że w utrwalonej linii orzeczniczej Krajowej Izby
Odwoławczej pozostaje obowiązek wyjaśniania części składowych rażąco niskiej ceny
w ofercie. Podobnie jak w
wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 21.09.2022 r.,
sygn. akt KIO 2233/22, Izba
podkreśla, że ustawodawca nie określił szczegółowo progów
wartości, jak wobec całości ceny oblig 30%, poniżej których następuje w stosunku
do składowych ceny obowiązek wezwania do wyjaśnień. Zależy więc to od indywidualnej
oceny z
amawiającego, czy takie podstawy istnieją. Pozostawiono to w gestii oceny
zamawiającego, która to ocena podlega kontroli Izby. Taka sytuacja występuje w niniejszej
sprawie
(Zamawiający jak to przedstawił Izbie miał wątpliwość w zakresie kalkulacji ceny
oferty Odwołującego tak w odniesieniu do jej łącznej wysokości w odniesieniu do cen ofert
innych wykonawców i wartości szacunkowej zamówienia, jak poszczególnych pozycji
cenowych oferty, podejrze
wając słusznie przenoszenie kosztów w ramach różnych pozycji,
co Odwołujący potwierdził, że ma miejsce w sposobie wyceny poszczególnych pozycji
oferty).
Należy w tym miejscu także przywołać podstawy prawne wezwania do wyjaśnienia
rażąco niskiej ceny – Zamawiający przywołał art. 224 ust. 1 ustawy Pzp i art. 223 ust. 1

ustawy Pzp. Nie przywołał Zamawiający w podstawie wezwania do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny
art.
224 ust. 2 ustawy Pzp, w którym mowa o obligatoryjnym wezwaniu wykonawców
do
wyjaśnienia rażąco niskiej ceny w przypadku gdy jest niższa o co najmniej 30% od
wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert
niepodlegających odrzuceniu. Zgodzić się należy z Zamawiającym, iż nie jest tak, jak
podnosi
Odwołujący,
że istotne pozycje cenowe to jedynie te dotyczące grupy 11 – zarządzania. Należy się
również zgodzić zarówno ze stanowiskiem Zamawiającego, jak i Przystępującego, że istotne
pozycje cenowe dotyczą w szczególności grupy 10 – ZUD, co Odwołujący przemilcza.
Już to przemilczenie umniejsza twierdzeniom Odwołującego wiarygodność. Zasadne z kolei
w ocenie Izby są twierdzenia tak Zamawiającego, jak i Przystępującego, że to cena usług
utrzymaniowych
, stanowiących przedmiot niniejszego zamówienia publicznego, jest istotną
częścią składową ceny lub kosztu, nie zaś samo zarządzanie kontraktem jak twierdzi
Odwołujący (grupa 11). Izba zauważa, że poszczególne ceny jednostkowe za utrzymanie
stanowią niejako ceny za odrębne usługi, które będą zlecane przez Zamawiającego według
potrzeb. Pozycje te będą rozliczane kosztorysowo, samodzielnie, co determinuje uznanie ich
za
istotne składniki ceny ofertowej. Odwołujący nie może mieć przy tym pewności co do
ilości zleceń usług z poszczególnych grup. Taki sposób rozliczenia powoduje, że każda z
pozycji powinna zawierać wszystkie elementy cenotwórcze, jak wyraźnie wskazano
w postanowieniach SWZ w pkt 17.1 i w uwagach w formularzach cenowy
ch części 4
zamówienia, jak np.: „Cena za jednostkę obejmuje wszystkie składniki kosztów (m.in. KP,
KZ, Zysk, itp.), a także inne czynności opisane w SST (a w szczególności oznakowanie
robót)”. Również w ocenie Izby trafionym argumentem Zamawiającego, przedstawionym w
odpowiedzi na odwołanie jest to, że wskazane w wezwaniu do wyjaśnień rażąco niskiej ceny
z dnia 15.03.2023 r.
przykładowo 242 pozycje do wyjaśnienia stanowią aż 42% ogółu 580
pozycji składających się na przedmiot zamówienia. Nie ma znaczenia w ocenie Izby skala
uzasadnionego
żądania przez Zamawiającego wyjaśnień rażąco niskiej ceny i
odpowiadająca jej pracochłonność Odwołującego w sporządzeniu wyjaśnień w zakresie
rażąco niskiej ceny. Izba nie rozpatruje niniejszej sprawy pod względem skali i terminu na
złożenie
wyjaśnień
w odpowiedzi na wezwanie
do wyjaśnień rażąco niskiej ceny, bowiem nie stanowiły one
przedmiotu odwołania, jak słusznie podniósł Zamawiający i Przystępujący w swoich
stanowiskach.
Wbrew twierdzeniom Odwołującego, Zamawiający dokonał analizy
poszczególnych cen jednostkowych i zbadał zależności procentowe pomiędzy ceną
zaoferowaną przez Odwołującego, a poszczególnymi szacowanymi cenami czy też
wynikającymi ze średniej arytmetycznej cen jednostkowych wszystkich złożonych ofert,

co wynika ze złożonego przez Zamawiającego dowodu – porównania cen zaoferowanych
przez wykonawców. Zamawiający wykazał przedstawionym porównaniem, że pozycje,
o których wyjaśnienia wzywał, są znacznie zaniżone, a tym samym mogą wydawać się
rażąco niskie. Skoro Zamawiający będzie rozliczać się po zaoferowanych cenach
jednostkowych to wezwanie w tym zakresie Odwołującego do wyjaśnień jest uzasadnione.
Dlatego też, Izba nie stwierdziła naruszenia dyspozycji art. 224 ust. 1 i art. 223 ust. 1 ustawy
P
zp
uznając,
że wezwanie do wyjaśnień było konieczne i uprawnione.
Odnosząc się do wniosku Odwołującego w pkt 1 odwołania (str. 4) w zakresie
zobowiązania Zamawiającego do przedstawienia wszelkich dokumentów dotyczących
szacowanej wartości zamówienia istotnych dla rozstrzygnięcia odwołania, Izba wskazuje
na
art. 74 ust. 1 i ust. 2 ustawy Pzp, które stanowią odpowiednio, iż protokół postępowania
jest jawny i udostępniany na wniosek, zaś załączniki do protokołu postępowania udostępnia
się po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty albo unieważnieniu postępowania.
Na podstawie art. 73 ust. 1 ustawy Pzp
oferty, opinie biegłych, oświadczenia, informacja
z zebrania z wykonawcami, zawiadomienia, wnioski, dowód przekazania ogłoszenia
Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej, inne dokumenty i informacje składane przez
zamawiającego
i wykonawców oraz umowa w sprawie zamówienia publicznego stanowią załączniki
do protokołu postępowania. W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego,
do którego odnosi się odwołanie, nie nastąpił wybór oferty najkorzystniejszej
ani unieważnienie postępowania, jak wskazał w odpowiedzi na odwołanie Zamawiający.
Zatem w ocenie
Izby wniosek Odwołującego nie mógł zostać uwzględniony w postępowaniu
odwoławczym, bowiem takie uwzględnienie mogłoby prowadzić do obejścia ustawy Pzp
w zakresie udostępniania załączników do protokołu po wyborze oferty albo unieważnieniu
postępowania. Dodatkowo, Izba zauważa, że Odwołujący otrzymał na rozprawie analizę
porównawczą cen jednostkowych w procentach względem szacowanych przez
Zamawiającego cen, a Izba umożliwiła Odwołującemu odniesienie się do złożonego dowodu,
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Z kolei w zakresie zarzutu wskazanego w pkt 2
odwołania, Odwołujący na posiedzeniu
niejaw
nym z udziałem stron w dniu 05.04.2023 r. oświadczył, że cofa odwołanie w części,
w zakresie zarzutu 2: naruszenia art. 74 ust. 1
ustawy Pzp poprzez nieudostępnienie
Odwołującemu protokołu zamówienia obejmującego m.in. wskazanie wartości zamówienia,
pomimo takiego obowiązku, a tym samym utrudnienie sformułowania zarzutów odwołania.

Mając na uwadze powyższe Izba, uwzględniając regulacje z art. 520 ustawy Pzp
w zakresie wskazan
ego w pkt 2 odwołania zarzutu, umorzyła postępowanie odwoławcze
w tym zakresie
odwołania.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
W tym stanie rzeczy, Izba oddaliła odwołanie na podstawie art. 553 zdanie pierwsze
ustawy Pzp
oraz orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do wyniku
postępowania - na podstawie art. 557 i art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy
§ 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szcz
egółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. poz. 2437). Wobec
oddalenia odwołania w całości koszty ponosi Odwołujący. Izba zasądza koszty, o których
mowa w
§ 5 pkt 2 lit. b wyżej przywołanego rozporządzenia od Odwołującego na rzecz
Zamawiającego (wynagrodzenie i wydatki jednego pełnomocnika, nieprzekraczające łącznie
kwoty 3
600 złotych).

Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.

Przewodniczący: ………………………….…

Członkowie:
………………………….…

………………………….…

Wcześniejsze orzeczenia:

• Sygn. akt KIO 3393/22 z dnia 2023-12-30
• Sygn. akt KIO 1081/23 z dnia 2023-04-25
• Sygn. akt KIO 3061/22 z dnia 2023-04-24
• Sygn. akt KIO 3059/22 z dnia 2023-04-24
• Sygn. akt KIO 764/24 z dnia 2023-04-23