rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2023-04-13
rok: 2023
data dokumentu: 2023-04-13
rok: 2023
sygnatury akt.:
KIO 888/23
KIO 888/23
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 kwietnia 2023 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 marca 2023 r. przez
wykonawcę COLAS Polska Sp. z o. o. z siedzibą w Palędziu w postępowaniu
prowadzonym przez Powiat Hajnowski, ul. Aleksego Zina 1, 17-
200 Hajnówka
odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 marca 2023 r. przez
wykonawcę COLAS Polska Sp. z o. o. z siedzibą w Palędziu w postępowaniu
prowadzonym przez Powiat Hajnowski, ul. Aleksego Zina 1, 17-
200 Hajnówka
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu – Powiatowi Hajnowskiemu
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz unieważnienie czynności
odrzucenia oferty
Odwołującego - COLAS Polska Sp. z o. o. z siedzibą w Palędziu i
nakazuje ponowną ocenę i badanie ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego,
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego – Powiat Hajnowski i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7500 zł (siedem tysięcy
pięćset złotych) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 7500 zł (siedem tysięcy
pięćset złotych) jako zwrot kosztów poniesionych przez Odwołującego tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
.........................................
Sygn. akt KIO 888/23
UZASADNIENIE
Zamawiający – Powiat Hajnowski prowadzi na podstawie przepisów ustawy z dnia 11
września 2019r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2022r., poz. 1710 ze zm.; dalej:
„Pzp”) postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Dostawa kationowej emulsji
a
sfaltowej szybkorozpadowej niemodyfikowanej C69B3 PU w ilości 120 ton”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
z dnia 3 marca 2023r., nr 2023/BZP 00119297/01.
W dniu 29 marca 2023 r. wykonawca COLAS Polska Sp. z o
. o. z siedzibą w Palędziu
(dalej: „Odwołujący”) wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie, w którym
zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp
w związku z art. 67 Pzp, w zw. z §3 ust. 1 Rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie sposobu sporządzania i
przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz
środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
lub konkursie (dalej określanego jako: „Rozporządzenie”), poprzez błędne przyjęcie, że
oferta Odwołującego podlegała odrzuceniu z uwagi na niezastosowanie przez Odwołującego
interaktywnego „Formularza ofertowego” udostępnionego przez Zamawiającego na
Platformie e-
zamówienia i zamieszczonego w podglądzie postępowania w zakładce
„informacje podstawowe”, a w jego miejsce zastosowanie formularza oferty stanowiącego
załącznik nr 1 do Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej określanej również jako: „SWZ”)
opublikowanej przez Zamawiającego,
2)
art. 16 pkt 1) i 2) Pzp
poprzez przeprowadzenie postępowania z naruszeniem zasad
uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców, i prowadzenia postępowania w
sposób przejrzysty, ponieważ w dokumentacji dotyczącej Postępowania były wzajemne
sprzeczności, wskazane poniżej w uzasadnieniu niniejszego odwołania, zaś Zamawiający
bezzasadnie rozstrzygnął te sprzeczności na niekorzyść Odwołującego.
W oparciu o tak sformułowanie zarzuty Odwołujący wniósł o:
1) uwzględnienie odwołania,
2) unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
2) unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego,
3) nakazanie Zamawiającemu dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert w
Postępowaniu z uwzględnieniem oferty Odwołującego.
Sygn. akt KIO 888/23
Uzasadniając zarzuty odwołania, Odwołujący wyjaśnił, że Zamawiający odrzucił jego
ofertę na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp w związku z art. 67 Pzp, w zw. z §3 ust. 1
Rozporządzenia wskazując na niezastosowanie przez Odwołującego interaktywnego
„Formularza ofertowego” udostępnionego przez Zamawiającego na Platformie e-zamówienia
i zamieszczonego w podglądzie postępowania w zakładce „informacje podstawowe”. Jak
wskazał Odwołujący, uchybienie polegało w ocenie Zamawiającego na tym, że formularz
oferty Odwołującego nie został złożony zgodnie z pkt. IX SWZ, tj. przy użyciu
„interaktywnego formularza” udostępnionego przez Zamawiającego na Platformie e-
Zamówienia.
Odwołujący odnosząc się do powyższego wskazał, że terminowo złożył ofertę na
formularzu stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ, zatytułowanym „Formularz oferty” (a więc
tak samo jak „interaktywny formularz” oferty), co było dopuszczalne m.in. w świetle pkt VII
ust. 1.1. SWZ, w formie podpisanej
kwalifikowanym podpisem elektronicznym spełniającym
wymogi wynikające z Pzp. Punkt ten stanowi bowiem: „Wykaz dokumentów które oferta musi
zawierać: wypełniony formularz ofertowy [wg załącznika nr 1 do SWZ] (...)”. Formularz ten
został również Zamawiającemu skutecznie doręczony, a Zamawiający zapoznał się z ofertą
Odwołującego. Odwołujący wskazał, że wymogi co formy oferty w postępowaniu o wartości
niższej niż progi unijne określa art. 63 ust. 2 Pzp, stanowiący, że ofertę taką składa się, pod
ry
gorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej
podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. Odwołujący zachował więc formę oferty, którą
przewiduje Pzp
, a także pkt VII ust. 1.1. SWZ.
W opinii Odwołującego, niezłożenie powyższej oferty za pośrednictwem opisywanego
„interaktywnego formularza” spowodowało co najwyżej, że Zamawiający do otwarcia i
zapoznania się z ofertą Odwołującego użył dokumentu w innym, dopuszczonym przez
Zamawiającego formacie, jednak skutecznie i bez utrudnień Zamawiający zapoznał się z tą
ofertą i poddał ją ocenie. Świadczy o tym zebrana w sprawie korespondencja Odwołującego
z Zamawiającym. Mimo to, oferta Odwołującego została odrzucona, co należy traktować jako
nadmierny, nieuzasadniony formalizm Zamawi
ającego, oraz naruszenie powyższych
przepisów Pzp.
Z ostrożności Odwołujący podniósł, że niezależnie od nieuzasadnionego i
nadmiernego formalizmu Zamawiającego, skutkującego odrzuceniem oferty Odwołującego,
postanowienia SWZ są ze sobą wzajemnie sprzeczne. Pkt. VII ust. 1.1. SWZ stanowi
bowiem, że wykaz dokumentów, które oferta musi zawierać, to m.in. „wypełniony formularz
ofertowy [wg załącznika nr 1 do SWZ]”. Ponadto, w świetle pkt VII ust. 3. SWZ: „Treść
złożonej oferty musi odpowiadać treści SWZ. Zamawiający zaleca wykorzystanie formularzy
przekazanych przez Zamawiającego. Dopuszcza się złożenie w ofercie załączników
opracowanych przez Wykonawcę, pod warunkiem, że będą one zgodne co do treści z
Sygn. akt KIO 888/23
formularzami opracowanymi przez Zamawiającego”. Zgodnie z powyższym punktem SWZ,
samo stosowanie formularzy ofertowych było jedynie zalecane, ale nie stanowiło przesłanki
bezwzględnej ważności oferty i możliwości poddania jej ocenie. Odwołujący złożył ofertę w
formie skanu podpisanego kwalifikowanym podpisem elektr
onicznym, za pośrednictwem
platformy określonej w SWZ. Ponadto, wszystkie załączniki do oferty zostały złożone w
terminie i w formie wymaganej przez SWZ.
Według Odwołującego, odrzucenie jego oferty przez Zamawiającego jest sprzeczne
z przepisami Pzp, w s
zczególności z powołanym wyżej art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp, a czynność
Zamawiającego uzasadniona jest jedynie wzajemnie sprzecznymi klauzulami SWZ. Skoro
bowiem w pkt VII ust. 1.1. SWZ przewidziano złożenie oferty na formularzu ofertowym
stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ, a w pkt IX ust. 1 wskazano, że wykonawca
przygotowuje ofertę przy pomocy interaktywnego „formularza ofertowego” udostępnionego
przez Zamawiającego na Platformie e-Zamówienia, to samo złożenie przez Odwołującego
oferty na powyższym formularzu ofertowym zgodnym z załącznikiem nr 1 do SWZ, w formie
podpisanej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, oraz wysłanie jej poprzez platformę
określoną w SWZ, należy uznać za skuteczne Zamawiający mógł bowiem zapoznać się z tą
ofertą, oraz poddać ją ocenie i porównaniu z innymi ofertami. Ponadto, oferta ta spełniała
wymogi co do formy określonej w art. 63 ust. 2 Pzp, tzn. jej skan został podpisany
kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Zarzut Zamawiającego niezłożenia oferty na
„interaktywnym formularzu” stanowi przejaw nadmiernie formalnego traktowania klauzul
SWZ, które ponadto są niejednoznaczne i wzajemnie sprzeczne. Należy podkreślić, że treść
„interaktywnego formularza” oferty i formularza oferty stanowiącego załącznik nr 1 do SWZ
pokrywają się, nie ma tam żadnych odmiennych informacji wpływających na ocenę oferty.
Ponadto wyjaśnił, że wysłał Zamawiającemu ofertę poprzez platformę internetową określoną
w SWZ (a więc poprzez właściwy „środek komunikacji elektronicznej”, o którym mówi
powyższy art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp) jednak nie na „formularzu interaktywnym”, a w formie
zgodnej z formularzem ofertowym, stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ, podpisaną
kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Zamawiający mógł zapoznać się z treścią oferty
Odwołującego i poddać ją ocenie (co też w praktyce uczynił) jednocześnie z innymi ofertami
złożonymi w Postępowaniu.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie i
uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego oraz stanowiska stron zaprezentowane ustnie do protokołu
rozprawy, a także złożone dowody ustaliła i zważyła co następuje:
Sygn. akt KIO 888/23
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
Izba ustaliła, że Odwołujący posiada interes we wniesienia odwołania wynikający z
art. 505 Pzp.
Izba stwierdziła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 Pzp i skierowała sprawę na rozprawę.
Izba ustaliła:
Zamawiający w piśmie z dnia 24 marca 2023 r. poinformował wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu oferty Odwołującego. Uzasadniając czynność
odrzucenia oferty Odwołującego, Zamawiający wskazał: „została odrzucona w związku z
naruszeniem przepisów art. 226 ust. I pkt. 6 w związku z art. 67 ustawy Prawo Zamówień
Publicznych, S 3 ust. I Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30.12.2020 roku w
sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla
dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (t.j. Dz. U. 2020 poz. 2452 z późniejszymi
zmianami).
Zamawiający w Rozdziale IX „MIEJSCE, SPOSÓB 1 TERMIN SKŁADANIA OFERT” opisał
dokładnie sposób składania oferty:
1.
Wykonawca przygotowuje ofertę przy pomocy interaktywnego „Formularza ofertowego”
udostępnionego przez Zamawiającego na Platformie e-Zamówienia i zamieszczonego w
podglądzie postępowania w zakładce „informacje podstawowe .
„2. Zalogowany Wykonawca używając przycisku „Wypełnij” widocznego pod „Formularzem
ofertowym” zobowiązany jest do zweryfikowania poprawności danych automatycznie
pobranych przez system z jego konta i uzupełnienia pozostałych informacji dotyczących
Wykonawcy/Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia.”
„3. Następnie Wykonawca powinien pobrać „Formularz ofertowy”, zapisać go na dysku
komputera użytkownika, uzupełnić go pozostałymi danymi wymaganymi przez użytkownika
oraz podpisać odpowiednim rodzajem podpisu elektronicznego, zgodnie z pkt. 7 Rozdz. IX
SWZ.
Nie należy zmieniać nazwy pliku nadanej przez Platformę e-Zamówienia. Zapisany „
Formularz ofertowy” należy zawsze otwierać w programie Adobe Acrobat Reader DC.”
„4. Wykonawca składa ofertę za pomocą zakładki „Oferty/wnioski” widocznej w podglądzie
postepowania po zalogowaniu się na konto Wykonawcy. Po wybraniu przycisku „Złóż ofertę”
system prezentuje okno składania oferty umożliwiające przekazania dokumentów
elektronicznych, w którym znajdują się dwa pola drag&drop ( przeciągnij i upuść) służące do
dodawania piklów.”
Sygn. akt KIO 888/23
„5. Wykonawca dodaje wybrany z dysku i uprzednio podpisany „Formularz oferty” w
pierwszym polu („Wypełniony formularz oferty). W kolejnym polu (Załączniki i inne
dokumenty przedstawione w ofercie przez Wykona
wcę”) Wykonawca dodaje pozostałe pliki
stanowiące ofertę lub składane wraz z ofertą.”
Wyżej wymieniony Wykonawca nie zastosował się do opisanej w SWZ procedury; nie
wypełnił interaktywnego Formularza ofertowego ograniczając się jedynie do przesłania
dokume
ntów wymienionych w Rozdziale VII SWZ oraz przedmiotowych i podmiotowych
środków dowodowych w skompresowanym folderze. Przepis art. 226 ust. I pkt. 6 ustawy
Prawo zamówień publicznych narzuca na Zamawiającego obowiązek odrzucenia oferty w
przypadku gdy nie
została ona sporządzona lub przekazana w sposób zgodny z
wymaganiami technicznymi oraz organizacyjnymi sporządzania lub przekazywania ofert przy
użyciu środków komunikacji elektronicznej określonymi przez zamawiającego, niezależnie od
faktu, że w świetle treści pozostałych, przesłanych dokumentów mogłaby ona uchodzić za
ofertę najkorzystniejszą.”.
Izba ustaliła ponadto, że Zamawiający w Informacji z otwarcia ofert poinformował, że
„do dnia 10 marca 2023 r. do godz. 9:00 wpłynęły 3 oferty jak niżej. Otwarcie nastąpiło
10.03.2023 r po godzinie 10:00.
”. Z Informacji wynika, że oferta Odwołującego została przez
Zamawiającego otwarta jako trzecia, a Zamawiający po jej otwarciu mógł zapoznać się z
zaoferowaną przez Odwołującego ceną oraz oferowanym przez tego wykonawcę „Czasem
reakcji na zgłoszenie Zamawiającego zapotrzebowania na emulsję [liczba dni]”.
Izba ustaliła ponadto, że w Raporcie z otwarcia ofert wskazano, że oferta
Odwołującego została złożona w terminie, tj. 10 marca 2023 r. o godz. 7:47, a jej otwarcia
dokonano o godz. 10:01.
Izba zważyła:
Zgodnie z art.
226 ust. 1 pkt 6 Pzp Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli nie została
sporządzona lub przekazana w sposób zgodny z wymaganiami technicznymi oraz
organizacyjnymi sporządzania lub przekazywania ofert przy użyciu środków komunikacji
elektronicznej określonymi przez zamawiającego. Stosownie natomiast do treści art. 63 ust.
2 Pzp
, w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub konkursie o wartości mniejszej niż progi
unijne ofertę, wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
lub w konkursie, oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1, składa się, pod rygorem
nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem
zaufanym lub podpisem osobistym.
Jak wskazano w komentarzu do art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp (red. Jaworska 2022, wyd.
4/M. Jaworska)
Zamawiający zobowiązany jest m.in. do opisania sposobu przygotowania i
składania oferty za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Sporządzenie lub
Sygn. akt KIO 888/23
przekazanie oferty w sposób niezgodny z wymaganiami technicznymi oraz organizacyjnymi
sporządzania lub przekazywania ofert przy użyciu środków komunikacji elektronicznej
określonymi przez zamawiającego stanowi podstawę do jej odrzucenia (np. odrzuceniu
podlega oferta sporządzona w pliku niezgodnym w wymaganiami SWZ, którego zamawiający
nie jest w stanie odczy
tać, oferta, która została podpisana prawidłowo, ale wysłana mailem,
a nie za pomocą systemu przeznaczonego do składania ofert). Wykładnia systemowa tego
przepisu prowadzi do wniosku, że nie może on być stosowany w przypadku, kiedy
wykonawca co prawda spor
ządził lub przekazał ofertę w sposób niezgodny ze wszystkimi
wymaganiami zamawiającego, ale umożliwiający jej otwarcie w terminie otwarcia ofert i
zapoznanie się z treścią. Literalne stosowanie tego przepisu mogłoby bowiem prowadzić do
nadmiernego formaliz
mu i eliminowania prawidłowych ofert. Jak wielokrotnie stwierdzała
KIO, formalizm postępowania nie jest celem samym w sobie, lecz służy zachowaniu
podstawowych zasad prowadzenia postępowania i udzielania zamówień publicznych (tak np.
KIO w wyr. z 25.6.2020 r., KIO 1176/20, Legalis).
Izba w całości podziela powyższy pogląd. Nie może być bowiem uznana za
prawidłową czynność Zamawiającego polegająca na odrzuceniu oferty wykonawcy, która to
oferta została sporządzona w umożliwiający jej otwarcie w terminie otwarcia ofert i
zapoznanie się z treścią. Co więcej oferta ta została zgodnie z wymogami art. 63 ust. 2 Pzp,
a ponadto zgodnie z rozdziałem VII pkt 1.1. i 1.6 SWZ. Jak wskazał Odwołujący oferta
złożona przez niego na formularzu stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ była tożsama z
treścią oferty składaną na formularzu interaktywnym. W ocenie Izby powołany przez
Zamawiającego przepis art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp ma zastosowanie w sytuacji kiedy oferta
została sporządzona bądź przekazana niezgodnie z wymogami Zamawiającego
dotyczącymi formy jej przekazania lub sporządzenia, z tym zastrzeżeniem, że są to tylko
uchybienia, które dotyczą korzystania ze środków komunikacji elektronicznej. Nie mogą więc
dotyczyć samej postaci i formy oferty, lecz wyłącznie sposobu jej przekazywania lub
sporządzania za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Środkiem komunikacji jest
platforma służąca do zamieszczania informacji i ich przechowywania. Nie jest natomiast
środkiem komunikacji elektronicznej np. format oferty (rodzaj pliku), ten bowiem odnosi się
do postaci elektronicznej, a nie środka komunikacji. W przedmiotowym postępowaniu oferta
została przekazana w terminie składania ofert za pośrednictwem właściwej platformy
zakupowej i jak wyżej wskazano możliwe było jej otwarcie przez Zamawiającego. Co więcej
Zamawiający pierwotnie badając oferty ocenił ją najwyżej i wezwał Odwołującego do
złożenia podmiotowych środków dowodowych.
W konsekwencji Izb
a stwierdziła, że Zamawiający naruszył przepis art. 226 ust. 1 pkt
6 Pzp, a postępowanie Zamawiającego cechował nadmierny formalizm, który spowodował
odrzucenie oferty ważnej i złożonej w sposób prawidłowy.
Sygn. akt KIO 888/23
Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji.
O kosztach Izba orzekła na podstawie art. 557 i 575 Pzp.
Przewodniczący: ……………………………………………
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu – Powiatowi Hajnowskiemu
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz unieważnienie czynności
odrzucenia oferty
Odwołującego - COLAS Polska Sp. z o. o. z siedzibą w Palędziu i
nakazuje ponowną ocenę i badanie ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego,
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego – Powiat Hajnowski i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7500 zł (siedem tysięcy
pięćset złotych) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 7500 zł (siedem tysięcy
pięćset złotych) jako zwrot kosztów poniesionych przez Odwołującego tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
.........................................
Sygn. akt KIO 888/23
UZASADNIENIE
Zamawiający – Powiat Hajnowski prowadzi na podstawie przepisów ustawy z dnia 11
września 2019r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2022r., poz. 1710 ze zm.; dalej:
„Pzp”) postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pn. „Dostawa kationowej emulsji
a
sfaltowej szybkorozpadowej niemodyfikowanej C69B3 PU w ilości 120 ton”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
z dnia 3 marca 2023r., nr 2023/BZP 00119297/01.
W dniu 29 marca 2023 r. wykonawca COLAS Polska Sp. z o
. o. z siedzibą w Palędziu
(dalej: „Odwołujący”) wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie, w którym
zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp
w związku z art. 67 Pzp, w zw. z §3 ust. 1 Rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 roku w sprawie sposobu sporządzania i
przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz
środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego
lub konkursie (dalej określanego jako: „Rozporządzenie”), poprzez błędne przyjęcie, że
oferta Odwołującego podlegała odrzuceniu z uwagi na niezastosowanie przez Odwołującego
interaktywnego „Formularza ofertowego” udostępnionego przez Zamawiającego na
Platformie e-
zamówienia i zamieszczonego w podglądzie postępowania w zakładce
„informacje podstawowe”, a w jego miejsce zastosowanie formularza oferty stanowiącego
załącznik nr 1 do Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej określanej również jako: „SWZ”)
opublikowanej przez Zamawiającego,
2)
art. 16 pkt 1) i 2) Pzp
poprzez przeprowadzenie postępowania z naruszeniem zasad
uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców, i prowadzenia postępowania w
sposób przejrzysty, ponieważ w dokumentacji dotyczącej Postępowania były wzajemne
sprzeczności, wskazane poniżej w uzasadnieniu niniejszego odwołania, zaś Zamawiający
bezzasadnie rozstrzygnął te sprzeczności na niekorzyść Odwołującego.
W oparciu o tak sformułowanie zarzuty Odwołujący wniósł o:
1) uwzględnienie odwołania,
2) unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty,
2) unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego,
3) nakazanie Zamawiającemu dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert w
Postępowaniu z uwzględnieniem oferty Odwołującego.
Sygn. akt KIO 888/23
Uzasadniając zarzuty odwołania, Odwołujący wyjaśnił, że Zamawiający odrzucił jego
ofertę na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp w związku z art. 67 Pzp, w zw. z §3 ust. 1
Rozporządzenia wskazując na niezastosowanie przez Odwołującego interaktywnego
„Formularza ofertowego” udostępnionego przez Zamawiającego na Platformie e-zamówienia
i zamieszczonego w podglądzie postępowania w zakładce „informacje podstawowe”. Jak
wskazał Odwołujący, uchybienie polegało w ocenie Zamawiającego na tym, że formularz
oferty Odwołującego nie został złożony zgodnie z pkt. IX SWZ, tj. przy użyciu
„interaktywnego formularza” udostępnionego przez Zamawiającego na Platformie e-
Zamówienia.
Odwołujący odnosząc się do powyższego wskazał, że terminowo złożył ofertę na
formularzu stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ, zatytułowanym „Formularz oferty” (a więc
tak samo jak „interaktywny formularz” oferty), co było dopuszczalne m.in. w świetle pkt VII
ust. 1.1. SWZ, w formie podpisanej
kwalifikowanym podpisem elektronicznym spełniającym
wymogi wynikające z Pzp. Punkt ten stanowi bowiem: „Wykaz dokumentów które oferta musi
zawierać: wypełniony formularz ofertowy [wg załącznika nr 1 do SWZ] (...)”. Formularz ten
został również Zamawiającemu skutecznie doręczony, a Zamawiający zapoznał się z ofertą
Odwołującego. Odwołujący wskazał, że wymogi co formy oferty w postępowaniu o wartości
niższej niż progi unijne określa art. 63 ust. 2 Pzp, stanowiący, że ofertę taką składa się, pod
ry
gorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej
podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. Odwołujący zachował więc formę oferty, którą
przewiduje Pzp
, a także pkt VII ust. 1.1. SWZ.
W opinii Odwołującego, niezłożenie powyższej oferty za pośrednictwem opisywanego
„interaktywnego formularza” spowodowało co najwyżej, że Zamawiający do otwarcia i
zapoznania się z ofertą Odwołującego użył dokumentu w innym, dopuszczonym przez
Zamawiającego formacie, jednak skutecznie i bez utrudnień Zamawiający zapoznał się z tą
ofertą i poddał ją ocenie. Świadczy o tym zebrana w sprawie korespondencja Odwołującego
z Zamawiającym. Mimo to, oferta Odwołującego została odrzucona, co należy traktować jako
nadmierny, nieuzasadniony formalizm Zamawi
ającego, oraz naruszenie powyższych
przepisów Pzp.
Z ostrożności Odwołujący podniósł, że niezależnie od nieuzasadnionego i
nadmiernego formalizmu Zamawiającego, skutkującego odrzuceniem oferty Odwołującego,
postanowienia SWZ są ze sobą wzajemnie sprzeczne. Pkt. VII ust. 1.1. SWZ stanowi
bowiem, że wykaz dokumentów, które oferta musi zawierać, to m.in. „wypełniony formularz
ofertowy [wg załącznika nr 1 do SWZ]”. Ponadto, w świetle pkt VII ust. 3. SWZ: „Treść
złożonej oferty musi odpowiadać treści SWZ. Zamawiający zaleca wykorzystanie formularzy
przekazanych przez Zamawiającego. Dopuszcza się złożenie w ofercie załączników
opracowanych przez Wykonawcę, pod warunkiem, że będą one zgodne co do treści z
Sygn. akt KIO 888/23
formularzami opracowanymi przez Zamawiającego”. Zgodnie z powyższym punktem SWZ,
samo stosowanie formularzy ofertowych było jedynie zalecane, ale nie stanowiło przesłanki
bezwzględnej ważności oferty i możliwości poddania jej ocenie. Odwołujący złożył ofertę w
formie skanu podpisanego kwalifikowanym podpisem elektr
onicznym, za pośrednictwem
platformy określonej w SWZ. Ponadto, wszystkie załączniki do oferty zostały złożone w
terminie i w formie wymaganej przez SWZ.
Według Odwołującego, odrzucenie jego oferty przez Zamawiającego jest sprzeczne
z przepisami Pzp, w s
zczególności z powołanym wyżej art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp, a czynność
Zamawiającego uzasadniona jest jedynie wzajemnie sprzecznymi klauzulami SWZ. Skoro
bowiem w pkt VII ust. 1.1. SWZ przewidziano złożenie oferty na formularzu ofertowym
stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ, a w pkt IX ust. 1 wskazano, że wykonawca
przygotowuje ofertę przy pomocy interaktywnego „formularza ofertowego” udostępnionego
przez Zamawiającego na Platformie e-Zamówienia, to samo złożenie przez Odwołującego
oferty na powyższym formularzu ofertowym zgodnym z załącznikiem nr 1 do SWZ, w formie
podpisanej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, oraz wysłanie jej poprzez platformę
określoną w SWZ, należy uznać za skuteczne Zamawiający mógł bowiem zapoznać się z tą
ofertą, oraz poddać ją ocenie i porównaniu z innymi ofertami. Ponadto, oferta ta spełniała
wymogi co do formy określonej w art. 63 ust. 2 Pzp, tzn. jej skan został podpisany
kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Zarzut Zamawiającego niezłożenia oferty na
„interaktywnym formularzu” stanowi przejaw nadmiernie formalnego traktowania klauzul
SWZ, które ponadto są niejednoznaczne i wzajemnie sprzeczne. Należy podkreślić, że treść
„interaktywnego formularza” oferty i formularza oferty stanowiącego załącznik nr 1 do SWZ
pokrywają się, nie ma tam żadnych odmiennych informacji wpływających na ocenę oferty.
Ponadto wyjaśnił, że wysłał Zamawiającemu ofertę poprzez platformę internetową określoną
w SWZ (a więc poprzez właściwy „środek komunikacji elektronicznej”, o którym mówi
powyższy art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp) jednak nie na „formularzu interaktywnym”, a w formie
zgodnej z formularzem ofertowym, stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ, podpisaną
kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Zamawiający mógł zapoznać się z treścią oferty
Odwołującego i poddać ją ocenie (co też w praktyce uczynił) jednocześnie z innymi ofertami
złożonymi w Postępowaniu.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie i
uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego oraz stanowiska stron zaprezentowane ustnie do protokołu
rozprawy, a także złożone dowody ustaliła i zważyła co następuje:
Sygn. akt KIO 888/23
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
Izba ustaliła, że Odwołujący posiada interes we wniesienia odwołania wynikający z
art. 505 Pzp.
Izba stwierdziła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 Pzp i skierowała sprawę na rozprawę.
Izba ustaliła:
Zamawiający w piśmie z dnia 24 marca 2023 r. poinformował wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej oraz o odrzuceniu oferty Odwołującego. Uzasadniając czynność
odrzucenia oferty Odwołującego, Zamawiający wskazał: „została odrzucona w związku z
naruszeniem przepisów art. 226 ust. I pkt. 6 w związku z art. 67 ustawy Prawo Zamówień
Publicznych, S 3 ust. I Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30.12.2020 roku w
sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla
dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (t.j. Dz. U. 2020 poz. 2452 z późniejszymi
zmianami).
Zamawiający w Rozdziale IX „MIEJSCE, SPOSÓB 1 TERMIN SKŁADANIA OFERT” opisał
dokładnie sposób składania oferty:
1.
Wykonawca przygotowuje ofertę przy pomocy interaktywnego „Formularza ofertowego”
udostępnionego przez Zamawiającego na Platformie e-Zamówienia i zamieszczonego w
podglądzie postępowania w zakładce „informacje podstawowe .
„2. Zalogowany Wykonawca używając przycisku „Wypełnij” widocznego pod „Formularzem
ofertowym” zobowiązany jest do zweryfikowania poprawności danych automatycznie
pobranych przez system z jego konta i uzupełnienia pozostałych informacji dotyczących
Wykonawcy/Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia.”
„3. Następnie Wykonawca powinien pobrać „Formularz ofertowy”, zapisać go na dysku
komputera użytkownika, uzupełnić go pozostałymi danymi wymaganymi przez użytkownika
oraz podpisać odpowiednim rodzajem podpisu elektronicznego, zgodnie z pkt. 7 Rozdz. IX
SWZ.
Nie należy zmieniać nazwy pliku nadanej przez Platformę e-Zamówienia. Zapisany „
Formularz ofertowy” należy zawsze otwierać w programie Adobe Acrobat Reader DC.”
„4. Wykonawca składa ofertę za pomocą zakładki „Oferty/wnioski” widocznej w podglądzie
postepowania po zalogowaniu się na konto Wykonawcy. Po wybraniu przycisku „Złóż ofertę”
system prezentuje okno składania oferty umożliwiające przekazania dokumentów
elektronicznych, w którym znajdują się dwa pola drag&drop ( przeciągnij i upuść) służące do
dodawania piklów.”
Sygn. akt KIO 888/23
„5. Wykonawca dodaje wybrany z dysku i uprzednio podpisany „Formularz oferty” w
pierwszym polu („Wypełniony formularz oferty). W kolejnym polu (Załączniki i inne
dokumenty przedstawione w ofercie przez Wykona
wcę”) Wykonawca dodaje pozostałe pliki
stanowiące ofertę lub składane wraz z ofertą.”
Wyżej wymieniony Wykonawca nie zastosował się do opisanej w SWZ procedury; nie
wypełnił interaktywnego Formularza ofertowego ograniczając się jedynie do przesłania
dokume
ntów wymienionych w Rozdziale VII SWZ oraz przedmiotowych i podmiotowych
środków dowodowych w skompresowanym folderze. Przepis art. 226 ust. I pkt. 6 ustawy
Prawo zamówień publicznych narzuca na Zamawiającego obowiązek odrzucenia oferty w
przypadku gdy nie
została ona sporządzona lub przekazana w sposób zgodny z
wymaganiami technicznymi oraz organizacyjnymi sporządzania lub przekazywania ofert przy
użyciu środków komunikacji elektronicznej określonymi przez zamawiającego, niezależnie od
faktu, że w świetle treści pozostałych, przesłanych dokumentów mogłaby ona uchodzić za
ofertę najkorzystniejszą.”.
Izba ustaliła ponadto, że Zamawiający w Informacji z otwarcia ofert poinformował, że
„do dnia 10 marca 2023 r. do godz. 9:00 wpłynęły 3 oferty jak niżej. Otwarcie nastąpiło
10.03.2023 r po godzinie 10:00.
”. Z Informacji wynika, że oferta Odwołującego została przez
Zamawiającego otwarta jako trzecia, a Zamawiający po jej otwarciu mógł zapoznać się z
zaoferowaną przez Odwołującego ceną oraz oferowanym przez tego wykonawcę „Czasem
reakcji na zgłoszenie Zamawiającego zapotrzebowania na emulsję [liczba dni]”.
Izba ustaliła ponadto, że w Raporcie z otwarcia ofert wskazano, że oferta
Odwołującego została złożona w terminie, tj. 10 marca 2023 r. o godz. 7:47, a jej otwarcia
dokonano o godz. 10:01.
Izba zważyła:
Zgodnie z art.
226 ust. 1 pkt 6 Pzp Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli nie została
sporządzona lub przekazana w sposób zgodny z wymaganiami technicznymi oraz
organizacyjnymi sporządzania lub przekazywania ofert przy użyciu środków komunikacji
elektronicznej określonymi przez zamawiającego. Stosownie natomiast do treści art. 63 ust.
2 Pzp
, w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub konkursie o wartości mniejszej niż progi
unijne ofertę, wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
lub w konkursie, oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1, składa się, pod rygorem
nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem
zaufanym lub podpisem osobistym.
Jak wskazano w komentarzu do art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp (red. Jaworska 2022, wyd.
4/M. Jaworska)
Zamawiający zobowiązany jest m.in. do opisania sposobu przygotowania i
składania oferty za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Sporządzenie lub
Sygn. akt KIO 888/23
przekazanie oferty w sposób niezgodny z wymaganiami technicznymi oraz organizacyjnymi
sporządzania lub przekazywania ofert przy użyciu środków komunikacji elektronicznej
określonymi przez zamawiającego stanowi podstawę do jej odrzucenia (np. odrzuceniu
podlega oferta sporządzona w pliku niezgodnym w wymaganiami SWZ, którego zamawiający
nie jest w stanie odczy
tać, oferta, która została podpisana prawidłowo, ale wysłana mailem,
a nie za pomocą systemu przeznaczonego do składania ofert). Wykładnia systemowa tego
przepisu prowadzi do wniosku, że nie może on być stosowany w przypadku, kiedy
wykonawca co prawda spor
ządził lub przekazał ofertę w sposób niezgodny ze wszystkimi
wymaganiami zamawiającego, ale umożliwiający jej otwarcie w terminie otwarcia ofert i
zapoznanie się z treścią. Literalne stosowanie tego przepisu mogłoby bowiem prowadzić do
nadmiernego formaliz
mu i eliminowania prawidłowych ofert. Jak wielokrotnie stwierdzała
KIO, formalizm postępowania nie jest celem samym w sobie, lecz służy zachowaniu
podstawowych zasad prowadzenia postępowania i udzielania zamówień publicznych (tak np.
KIO w wyr. z 25.6.2020 r., KIO 1176/20, Legalis).
Izba w całości podziela powyższy pogląd. Nie może być bowiem uznana za
prawidłową czynność Zamawiającego polegająca na odrzuceniu oferty wykonawcy, która to
oferta została sporządzona w umożliwiający jej otwarcie w terminie otwarcia ofert i
zapoznanie się z treścią. Co więcej oferta ta została zgodnie z wymogami art. 63 ust. 2 Pzp,
a ponadto zgodnie z rozdziałem VII pkt 1.1. i 1.6 SWZ. Jak wskazał Odwołujący oferta
złożona przez niego na formularzu stanowiącym załącznik nr 1 do SWZ była tożsama z
treścią oferty składaną na formularzu interaktywnym. W ocenie Izby powołany przez
Zamawiającego przepis art. 226 ust. 1 pkt 6 Pzp ma zastosowanie w sytuacji kiedy oferta
została sporządzona bądź przekazana niezgodnie z wymogami Zamawiającego
dotyczącymi formy jej przekazania lub sporządzenia, z tym zastrzeżeniem, że są to tylko
uchybienia, które dotyczą korzystania ze środków komunikacji elektronicznej. Nie mogą więc
dotyczyć samej postaci i formy oferty, lecz wyłącznie sposobu jej przekazywania lub
sporządzania za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Środkiem komunikacji jest
platforma służąca do zamieszczania informacji i ich przechowywania. Nie jest natomiast
środkiem komunikacji elektronicznej np. format oferty (rodzaj pliku), ten bowiem odnosi się
do postaci elektronicznej, a nie środka komunikacji. W przedmiotowym postępowaniu oferta
została przekazana w terminie składania ofert za pośrednictwem właściwej platformy
zakupowej i jak wyżej wskazano możliwe było jej otwarcie przez Zamawiającego. Co więcej
Zamawiający pierwotnie badając oferty ocenił ją najwyżej i wezwał Odwołującego do
złożenia podmiotowych środków dowodowych.
W konsekwencji Izb
a stwierdziła, że Zamawiający naruszył przepis art. 226 ust. 1 pkt
6 Pzp, a postępowanie Zamawiającego cechował nadmierny formalizm, który spowodował
odrzucenie oferty ważnej i złożonej w sposób prawidłowy.
Sygn. akt KIO 888/23
Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji.
O kosztach Izba orzekła na podstawie art. 557 i 575 Pzp.
Przewodniczący: ……………………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3393/22 z dnia 2023-12-30
- Sygn. akt KIO 1081/23 z dnia 2023-04-25
- Sygn. akt KIO 3061/22 z dnia 2023-04-24
- Sygn. akt KIO 3059/22 z dnia 2023-04-24
- Sygn. akt KIO 764/24 z dnia 2023-04-23
