Ogłoszenie z dnia 2023-05-16
Powiązane ogłoszenia:
- 2023/BZP 00305553/01 - Wynik z dnia 2023-07-13
Ogłoszenie o zamówieniu
Roboty budowlane
Modernizacja drogi dojazdowej do gruntów rolnych w rejonie ul. Mickiewicza – etap II
SEKCJA I - ZAMAWIAJĄCY
1.1.) Rola zamawiającego
Postępowanie prowadzone jest samodzielnie przez zamawiającego
1.2.) Nazwa zamawiającego: MIASTO GARWOLIN
1.4) Krajowy Numer Identyfikacyjny: REGON 711582150
1.5) Adres zamawiającego
1.5.1.) Ulica: ul. Staszica 15
1.5.2.) Miejscowość: Garwolin
1.5.3.) Kod pocztowy: 08-400
1.5.4.) Województwo: mazowieckie
1.5.5.) Kraj: Polska
1.5.6.) Lokalizacja NUTS 3: PL912 - Warszawski wschodni
1.5.9.) Adres poczty elektronicznej: przetargi@garwolin.pl
1.5.10.) Adres strony internetowej zamawiającego: https://umgarwolin.bip.e-zeto.eu
1.6.) Rodzaj zamawiającego: Zamawiający publiczny - jednostka sektora finansów publicznych - jednostka samorządu terytorialnego
1.7.) Przedmiot działalności zamawiającego: Ogólne usługi publiczne
SEKCJA II – INFORMACJE PODSTAWOWE
2.1.) Ogłoszenie dotyczy:
Zamówienia publicznego
2.2.) Ogłoszenie dotyczy usług społecznych i innych szczególnych usług: Nie
2.3.) Nazwa zamówienia albo umowy ramowej:
Modernizacja drogi dojazdowej do gruntów rolnych w rejonie ul. Mickiewicza – etap II
2.4.) Identyfikator postępowania: ocds-148610-0eb36e2c-f3df-11ed-9355-06954b8c6cb9
2.5.) Numer ogłoszenia: 2023/BZP 00218759
2.6.) Wersja ogłoszenia: 01
2.7.) Data ogłoszenia: 2023-05-16
2.8.) Zamówienie albo umowa ramowa zostały ujęte w planie postępowań: Tak
2.9.) Numer planu postępowań w BZP: 2023/BZP 00041543/02/P
2.10.) Identyfikator pozycji planu postępowań:
1.1.1 Modernizacja drogi dojazdowej do gruntów rolnych położonych w rejonie ul. Mickiewicza Etap II
2.11.) O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie wykonawcy, o których mowa w art. 94 ustawy: Nie
2.14.) Czy zamówienie albo umowa ramowa dotyczy projektu lub programu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej: Nie
2.16.) Tryb udzielenia zamówienia wraz z podstawą prawną
Zamówienie udzielane jest w trybie podstawowym na podstawie: art. 275 pkt 1 ustawy
SEKCJA III – UDOSTĘPNIANIE DOKUMENTÓW ZAMÓWIENIA I KOMUNIKACJA
3.1.) Adres strony internetowej prowadzonego postępowania
https://miastogarwolin.ezamawiajacy.pl3.2.) Zamawiający zastrzega dostęp do dokumentów zamówienia: Nie
3.4.) Wykonawcy zobowiązani są do składania ofert, wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, oświadczeń oraz innych dokumentów wyłącznie przy użyciu środków komunikacji elektronicznej: Tak
3.5.) Informacje o środkach komunikacji elektronicznej, przy użyciu których zamawiający będzie komunikował się z wykonawcami - adres strony internetowej: Postępowanie prowadzone jest w języku polskim przy użyciu środków komunikacji elektronicznej za pośrednictwem Platformy zakupowej
dostępnej pod adresem https://miastogarwolin.ezamawiajacy.pl
3.6.) Wymagania techniczne i organizacyjne dotyczące korespondencji elektronicznej: 1. Wymagania techniczne i organizacyjne wysyłania i odbierania korespondencji elektronicznej przekazywanej przy użyciu platformy, opisane zostały w Instrukcji dla wykonawcy pod adresem:https://miastogarwolin.ezamawiajacy.pl w zakładce: Regulacje i procedury procesu zakupowego.
2. Korzystanie z Platformy przez Wykonawcę jest bezpłatne.
3. Za datę wpływu oświadczeń, wniosków, zawiadomień oraz informacji przyjmuje się datę ich wczytania do Platformy.
4. Ogólne zasady korzystania z Platformy:
1) zgłoszenie do postępowania wymaga zalogowania Wykonawcy do Systemu na subdomenie; ttps://miastogarwolin.ezamawiajacy.pl, lub https://oneplace.marketplanet.pl
2) wykonawca po wybraniu opcji „przystąp do postępowania” zostanie
przekierowany do strony ttps://oneplace.marketplanet.pl, gdzie zostanie powiadomiony o możliwości zalogowania lub do założenia bezpłatnego konta. Wykonawca zakłada konto wykonując kroki procesu rejestracyjnego;podaje adres e-mail, ustanawia hasło, następnie powtarza hasło, wpisuje kod z obrazka, akceptuje regulamin, klika polecenie „zarejestruj się”.
3) rejestracja Wykonawcy trwa maksymalnie do 2 dni roboczych. W związku z tym Zamawiający zaleca Wykonawcom uwzględnienie czasu niezbędnego na rejestrację w procesie złożenia Oferty w postaci elektronicznej. Wykonawca wraz z potwierdzeniem złożenia wniosku rejestracyjnego otrzyma informacje, o możliwości przyspieszenia procedury założenia konta, wówczas należy skontaktować się pod numerem telefonu podanym w ww. potwierdzeniu.
4) po założeniu konta Wykonawca ma możliwość złożenia Oferty w
postępowaniu. Komunikacja między Zamawiającym a Wykonawcami, w szczególności zawiadomienia oraz informacje, przekazywane są w formie elektronicznej za pośrednictwem Platformy. Za datę przekazania zaświadczeń oraz informacji przyjmuje się datę ich wysłania za pośrednictwem zakładki „Korespondencja”.
3.8.) Zamawiający wymaga sporządzenia i przedstawienia ofert przy użyciu narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych lub innych podobnych narzędzi, które nie są ogólnie dostępne: Nie
3.12.) Oferta - katalog elektroniczny: Nie dotyczy
3.14.) Języki, w jakich mogą być sporządzane dokumenty składane w postępowaniu:
polski
3.15.) RODO (obowiązek informacyjny): zgodnie z zapisami specyfikacji warunków zamówienia
3.16.) RODO (ograniczenia stosowania): zgodnie z zapisami specyfikacji warunków zamówienia
SEKCJA IV – PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA
4.1.) Informacje ogólne odnoszące się do przedmiotu zamówienia.
4.1.1.) Przed wszczęciem postępowania przeprowadzono konsultacje rynkowe: Nie
4.1.2.) Numer referencyjny: TI.271.4.2023
4.1.3.) Rodzaj zamówienia: Roboty budowlane
4.1.4.) Zamawiający udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania: Nie
4.1.8.) Możliwe jest składanie ofert częściowych: Nie
4.1.13.) Zamawiający uwzględnia aspekty społeczne, środowiskowe lub etykiety w opisie przedmiotu zamówienia: Tak
4.1.14.) Określenie aspektów społecznych, środowiskowych lub etykiet w opisie przedmiotu zamówienia:
Zamawiający uwzględnił wymagania w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych oraz projektowania z przeznaczeniem dla wszystkich użytkowników, zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy
4.2. Informacje szczegółowe odnoszące się do przedmiotu zamówienia:
4.2.2.) Krótki opis przedmiotu zamówienia
Zakres przedmiotu zamówienia obejmuje w szczególności:
- roboty pomiarowe na odcinku długości ok. 0,340 km;
- rozebranie ok. 128,630 m2 nawierzchni z płyt żelbetowych pełnych o powierzchni płyt ponad 3,0 m2 wraz z wywozem do 5 km w miejsce wskazane przez Zamawiającego (km rozbiórki: km 0+000-0+010; P: 0+322-0+0+337);
- roboty ziemne, z transportem urobku samochodami samowyładowczymi na odległość do 4km w miejsce wskazane przez Zamawiającego; objętość robót ziemnych ok. 82,500 m3 (km robót: km 0+000- 0+010; P: km 0+322- 0+337);
- wykonanie na powierzchni ok. 137,500 m2 warstwy odsączające z piasku, wykonanie mechanicznie z zagęszczeniem mechanicznym, przy grubości warstwy po zagęszczeniu 30 cm i zagęszczeniu walcem statycznym (km robót: 0+000- 0+010; P: km 0+322- 0+337);
- regulację wysokościowa krawężników na odcinku ok. 15,00 m;
- wykonanie na powierzchni ok. 134,500 m2 podbudowy z kruszywa łamanego frakcji 0-63- warstwa dolna o grubości po zagęszczeniu 15 cm (km robót: 0+000- 0+010; P: km 0+322- 0+337);
- wykonanie na powierzchni ok. 158,160 m2 podbudowy z kruszywa łamanego frakcji 0- 31,5 - warstwa górna o grubości po zagęszczeniu: 15 cm; (km robót: 0+000-0+010; P: km 0+322- 0+337; 0+337-0+340,38);
- oczyszczenie ok. 1 933,350 m2 istniejącej nawierzchni płyt drogowych (km robót: 0+010-0+322; L: 0+322-0+337);
- skropienie ok. 2 194,299 m2 nawierzchni drogowych emulsją asfaltową (km robót: 0+000-0+340,38; skrzyżowanie);
- wyrównanie istniejącej podbudowy mieszanką mineralno-asfaltową wg PN-EN, KR-3: mechaniczne rozścielenie i zagęszczenie, średnia ilość wyrównania 75kg/m2; ilość masy na wyrównanie - 164,572 t (km robót: 0+000-0+340,38; skrzyżowanie);
- wykonanie na powierzchni ok. 2 157,000 m2 warstwy przeciwspękaniowej pod warstwę bitumiczną wiążącą - ułożenie siatka z włókna szklanego o sztywnych węzłach dwukierunkowo rozciągana o wytrzymałości min. 120 kN/m i wymiarach oczka od 20 do 30 mm. (km robót:
km 0+000-0+337; skrzyżowanie);
- skropienie ok. 2 194,299 m2 nawierzchni drogowych emulsją asfaltową (km robót: 0+000-0+340,38; skrzyżowanie);
- wykonanie na powierzchni ok. 2 194,299 m2 warstwy wiążącej nawierzchni z betonu asfaltowego, wg PN-EN, KR-3, grubość warstwy po zagęszczeniu 4 cm (km robót: 0+000-0+340,38; skrzyżowanie);
- skropienie ok. 2 194,299 m2 nawierzchni drogowych emulsją asfaltową (km robót: 0+000-0+340,38; skrzyżowanie);
- wykonanie na powierzchni ok. 2 177,280 m2 warstwy ścieralnej nawierzchni z betonu asfaltowego, wg PN-EN, KR-3, grubość warstwy po zagęszczeniu 3 cm. (km robót: 0+000-0+340,38; skrzyżowanie);
- wyrównanie istniejących zjazdów nawierzchnią ścieralną mieszanką mineralno-asfaltową wg PN-EN, KR-3 gr. 4 cm; łączna powierzchni zjazdów: 24,000 m2;
- humusowanie i obsianie skarp i poboczy przy grubości warstwy humusu 10cm; łączna powierzchnia robót ok. 520,425 m2 (km robót: 0+000-0+322,45; skrzyżowanie);
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia - zgodnie z SWZ wraz z załącznikami.
4.2.6.) Główny kod CPV: 45233220-7 - Roboty w zakresie nawierzchni dróg
4.2.8.) Zamówienie obejmuje opcje: Nie
4.2.10.) Okres realizacji zamówienia albo umowy ramowej: 90 dni
4.2.11.) Zamawiający przewiduje wznowienia: Nie
4.2.13.) Zamawiający przewiduje udzielenie dotychczasowemu wykonawcy zamówień na podobne usługi lub roboty budowlane: Nie
4.3.) Kryteria oceny ofert
4.3.2.) Sposób określania wagi kryteriów oceny ofert: Punktowo
4.3.3.) Stosowane kryteria oceny ofert: Kryterium ceny oraz kryteria jakościowe
Kryterium 1
4.3.5.) Nazwa kryterium: Cena
4.3.6.) Waga: 60
Kryterium 2
4.3.4.) Rodzaj kryterium:
inne.4.3.5.) Nazwa kryterium: Gwarancja na przedmiot umowy
4.3.6.) Waga: 40
4.3.10.) Zamawiający określa aspekty społeczne, środowiskowe lub innowacyjne, żąda etykiet lub stosuje rachunek kosztów cyklu życia w odniesieniu do kryterium oceny ofert: Nie
SEKCJA V - KWALIFIKACJA WYKONAWCÓW
5.1.) Zamawiający przewiduje fakultatywne podstawy wykluczenia: Tak
5.2.) Fakultatywne podstawy wykluczenia:
Art. 109 ust. 1 pkt 1
Art. 109 ust. 1 pkt 4
5.3.) Warunki udziału w postępowaniu: Tak
5.4.) Nazwa i opis warunków udziału w postępowaniu.
W celu oceny zdolności Wykonawcy do należytego wykonania zamówienia Zamawiający wymaga od Wykonawcy wykazania spełnienia następujących warunków udziału w postępowaniu:1) w zakresie zdolności do występowania w obrocie gospodarczym - w odniesieniu do tego warunku Zamawiający nie określa minimalnych poziomów zdolności;
2) w zakresie uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile wynika to z odrębnych przepisów - w odniesieniu do tego warunku Zamawiający nie określa minimalnych poziomów zdolności;
3) w zakresie sytuacji ekonomicznej lub finansowej - w odniesieniu do tego warunku Zamawiający nie określa minimalnych poziomów zdolności;
4) w zakresie zdolności technicznej i zawodowej - w odniesieniu do tego warunku Zamawiający wymaga by na potwierdzenie spełnienia tego warunku, aby Wykonawca wykazał, że:
4.1) w wymaganym okresie, tj. w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie wykonał minimum 1 robotę budowlaną obejmującą swym zakresem ułożenie nawierzchni z masy bitumicznej w ramach realizacji robót związanych z budową lub modernizacją lub przebudową lub remontem drogi lub placu o powierzchni co najmniej 600 m2
4.2) dysponuje lub będzie dysponował do realizacji przedmiotowego zamówienia osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, tj.: że dysponuje lub będzie dysponował do realizacji przedmiotowego zamówienia jedną osobą – kierownikiem budowy posiadającym uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w specjalności inżynieryjnej drogowej - w zakresie niezbędnym do wykonania przedmiotu zamówienia - lub odpowiadające im ważne uprawnienia budowlane, które zostały wydane na podstawie innych /wcześniej obowiązujących/ przepisów w tym zakresie
5.5.) Zamawiający wymaga złożenia oświadczenia, o którym mowa w art.125 ust. 1 ustawy: Tak
5.6.) Wykaz podmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie niepodlegania wykluczeniu: 1) oświadczenie wykonawcy, w zakresie art. 108 ust. 1 pkt 5 ustawy, o braku przynależności do tej samej grupy kapitałowej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2020 r. poz. 1076 i 1086), z innym wykonawcą, który złożył odrębną ofertę, ofertę częściową lub wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, albo oświadczenie o przynależności do tej samej grupy kapitałowej wraz z dokumentami lub informacjami potwierdzającymi przygotowanie oferty, oferty częściowej lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu niezależnie od innego wykonawcy należącego do tej samej grupy kapitałowej – wzór stanowi załącznik nr 8;
2) zaświadczenie właściwego naczelnika urzędu skarbowego potwierdzające, że wykonawca nie zalega z opłacaniem podatków i opłat, w zakresie art. 109 ust. 1 pkt 1 ustawy, wystawione nie wcześniej
niż 3 miesiące przed jego złożeniem, a w przypadku zalegania z opłacaniem podatków lub opłat wraz z zaświadczeniem zamawiający żąda złożenia dokumentów potwierdzających, że odpowiednio przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo przed upływem terminu składania ofert wykonawca dokonał płatności należnych podatków lub opłat wraz z odsetkami lub grzywnami lub zawarł wiążące porozumienie w sprawie spłat tych należności;
3) zaświadczenie albo inny dokument właściwej terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub właściwego oddziału regionalnego lub właściwej placówki terenowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego potwierdzające, że wykonawca nie zalega
z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, w zakresie art. 109 ust. 1 pkt 1 ustawy, wystawione nie wcześniej niż 3 miesiące przed jego złożeniem, a w przypadku zalegania z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne wraz z zaświadczeniem albo innym dokumentem zamawiający żąda złożenia dokumentów potwierdzających, że odpowiednio przed upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo przed upływem terminu składania ofert wykonawca dokonał płatności należnych składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne wraz odsetkami lub grzywnami lub zawarł wiążące porozumienie
w sprawie spłat tych należności;
4) odpis lub informacja z Krajowego Rejestru Sądowego lub z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, w zakresie art. 109 ust. 1 pkt 4 ustawy, sporządzona nie wcześniej niż 3 miesiące przed jej złożeniem, jeżeli odrębne przepisy wymagają wpisu do rejestru lub ewidencji;
5.7.) Wykaz podmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu: 1) wykazu robót budowlanych wykonanych nie wcześniej niż w okresie ostatnich 5 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty i miejsca wykonania oraz podmiotów, na rzecz których roboty te zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów określających, czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie, przy czym dowodami, o których mowa, są referencje bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego roboty budowlane zostały wykonane, a jeżeli wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie jest
w stanie uzyskać tych dokumentów – inne odpowiednie dokumenty – wzór stanowi załącznik nr 6;
2) wykazu osób, skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia publicznego, w szczególności odpowiedzialnych za świadczenie usług, kontrolę jakości lub kierowanie robotami budowlanymi, wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji zawodowych, uprawnień, doświadczenia i wykształcenia niezbędnych do wykonania zamówienia publicznego, a także zakresu wykonywanych przez nie czynności oraz informacją o podstawie do dysponowania tymi osobami – wzór stanowi załącznik nr 7;
SEKCJA VI - WARUNKI ZAMÓWIENIA
6.1.) Zamawiający wymaga albo dopuszcza oferty wariantowe: Nie
6.3.) Zamawiający przewiduje aukcję elektroniczną: Nie
6.4.) Zamawiający wymaga wadium: Tak
6.4.1) Informacje dotyczące wadium:
1. Zamawiający wymaga wniesienia wadium.2. Zamawiający wymaga, aby oferta zabezpieczona była wadium w wysokości:
3 000,00 zł (słownie: trzy tysiące złotych)
Zasady oraz formy wniesienia wadium określa swz.
6.5.) Zamawiający wymaga zabezpieczenia należytego wykonania umowy: Tak
6.6.) Wymagania dotyczące składania oferty przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Zgodnie z SWZ6.7.) Zamawiający przewiduje unieważnienie postępowania, jeśli środki publiczne, które zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie całości lub części zamówienia nie zostały przyznane: Tak
SEKCJA VII - PROJEKTOWANE POSTANOWIENIA UMOWY
7.1.) Zamawiający przewiduje udzielenia zaliczek: Nie
7.3.) Zamawiający przewiduje zmiany umowy: Tak
7.4.) Rodzaj i zakres zmian umowy oraz warunki ich wprowadzenia:
Zgodnie z SWZ7.5.) Zamawiający uwzględnił aspekty społeczne, środowiskowe, innowacyjne lub etykiety związane z realizacją zamówienia: Nie
SEKCJA VIII – PROCEDURA
8.1.) Termin składania ofert: 2023-06-01 11:00
8.2.) Miejsce składania ofert: Wykonawca składa ofertę za pośrednictwem Platformy zakupowej dostępnej pod adresem: https://miastogarwolin.ezamawiajacy.pl
8.3.) Termin otwarcia ofert: 2023-06-01 11:30
8.4.) Termin związania ofertą: do 2023-06-29
SEKCJA IX – POZOSTAŁE INFORMACJE
1) Realizacja przedmiotu zamówienia dofinansowana jest z Budżetu Województwa Mazowieckiego.2) Dokumenty jakie należy złożyć wraz z Ofertą wskazano w SWZ: w rozdziale XI. Opis sposobu przygotowania oferty
3) Podstawy wykluczenia z postępowania wykonawcy określone zostały w SWZ
INNE PRZETARGI Z GARWOLINA
- Świadczenie usługi ochrony fizycznej osób i mienia oraz dozoru obiektu Sądu Rejonowego i Prokuratury Rejonowej w Garwolinie
- Dostawa środków dezynfekcyjnych dla SP ZOZ w Garwolinie
- Przygotowanie i dostawa całodziennego wyżywienia do internatu Zespołu Szkół im. Stanisława Staszica w Miętnem.
- Dostawa fabrycznie nowych maszyn i urządzeń
- "Dostawa elektronicznych kart podarunkowych (przedpłaconych) na zakup artykułów spożywczo-przemysłowych dla pracowników SP ZOZ Garwolin
więcej: przetargi w Garwolinie »
PRZETARGI Z PODOBNEJ KATEGORII
- Zagospodarowanie poscaleniowe w zakresie dróg, renowacji rowów melioracyjnych, rekultywacji gruntów dla operacji pn. Scalenia gruntów wsi Piechoty, gm. Padew Narodowa o powierzchni łącznej 310,1773 ha
- WYKONANIE NOWYCH PROGÓW ZWALNIAJĄCYCH Z KOSTKI BETONOWEJ
- Przebudowa drogi gruntowej Piechowice-Szablewo w Gminie Dziemiany
- Remont drogi wojewódzkiej nr 541 na odcinku od km 87+869 (88+276) do km 88+114 (88+521) oraz od km 88+701 (89+108) do km 89+669 (90+076)- nr postępowania 258/24
- Remont drogi wojewódzkiej nr 707 w km 42+050 do km 43+371,40 oraz od km 43+504 do km 44+100, gmina Nowe Miasto nad Pilicą, powiat grójecki, województwo mazowieckie - nr postępowania 253/24
- Remont drogi gminnej K420105 (ul. Budzowa) w km 0d 0+350 do km 0+550 w miejscowości Murzasichle.
Uwaga: podstawą prezentowanych tutaj informacji są dane publikowane przez Urząd Zamówień Publicznych w Biuletynie Zamówień Publicznych. Treść ogłoszenia widoczna na eGospodarka.pl jest zgodna z treścią tegoż ogłoszenia dostępną w BZP w dniu publikacji. Redakcja serwisu eGospodarka.pl dokłada wszelkich starań, aby zamieszczone tutaj informacje były kompletne i zgodne z prawdą. Nie może jednak zagwarantować ich poprawności i nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody powstałe w wyniku korzystania z nich.