Ogłoszenie z dnia 2024-11-20
Ogłoszenie o zamówieniu
Usługi
Wykonywanie usług z zakresu gospodarki łowieckiej na terenie Nadleśnictwa Turawa w roku 2025
SEKCJA I - ZAMAWIAJĄCY
1.1.) Rola zamawiającego
Postępowanie prowadzone jest samodzielnie przez zamawiającego
1.2.) Nazwa zamawiającego: PAŃSTWOWE GOSPODARSTWO LEŚNE LASY PAŃSTWOWE NADLEŚNICTWO TURAWA
1.4) Krajowy Numer Identyfikacyjny: REGON 530558252
1.5) Adres zamawiającego
1.5.1.) Ulica: ul. Opolska 35
1.5.2.) Miejscowość: Turawa
1.5.3.) Kod pocztowy: 46-045
1.5.4.) Województwo: opolskie
1.5.5.) Kraj: Polska
1.5.6.) Lokalizacja NUTS 3: PL524 - Opolski
1.5.9.) Adres poczty elektronicznej: turawa@katowice.lasy.gov.pl
1.5.10.) Adres strony internetowej zamawiającego: http://www.turawa.katowice.lasy.gov.pl
1.6.) Rodzaj zamawiającego: Zamawiający publiczny - inna państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej
1.7.) Przedmiot działalności zamawiającego: Środowisko
SEKCJA II – INFORMACJE PODSTAWOWE
2.1.) Ogłoszenie dotyczy:
Zamówienia publicznego
2.2.) Ogłoszenie dotyczy usług społecznych i innych szczególnych usług: Nie
2.3.) Nazwa zamówienia albo umowy ramowej:
Wykonywanie usług z zakresu gospodarki łowieckiej na terenie Nadleśnictwa Turawa w roku 2025
2.4.) Identyfikator postępowania: ocds-148610-89e620a3-db47-4342-9188-2f30b982385d
2.5.) Numer ogłoszenia: 2024/BZP 00605442
2.6.) Wersja ogłoszenia: 01
2.7.) Data ogłoszenia: 2024-11-20
2.8.) Zamówienie albo umowa ramowa zostały ujęte w planie postępowań: Tak
2.9.) Numer planu postępowań w BZP: 2024/BZP 00329020/03/P
2.10.) Identyfikator pozycji planu postępowań:
1.3.1 Wykonywanie usług z zakresu gospodarki łowieckiej na terenie Nadleśnictwa Turawa w roku 2025
2.11.) O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie wykonawcy, o których mowa w art. 94 ustawy: Nie
2.14.) Czy zamówienie albo umowa ramowa dotyczy projektu lub programu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej: Nie
2.16.) Tryb udzielenia zamówienia wraz z podstawą prawną
Zamówienie udzielane jest w trybie podstawowym na podstawie: art. 275 pkt 2 ustawy
SEKCJA III – UDOSTĘPNIANIE DOKUMENTÓW ZAMÓWIENIA I KOMUNIKACJA
3.1.) Adres strony internetowej prowadzonego postępowania
https://platformazakupowa.pl/transakcja/10162123.2.) Zamawiający zastrzega dostęp do dokumentów zamówienia: Nie
3.4.) Wykonawcy zobowiązani są do składania ofert, wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, oświadczeń oraz innych dokumentów wyłącznie przy użyciu środków komunikacji elektronicznej: Tak
3.5.) Informacje o środkach komunikacji elektronicznej, przy użyciu których zamawiający będzie komunikował się z wykonawcami - adres strony internetowej: Komunikacja między Zamawiającym, a Wykonawcami odbywa się przy użyciu
Platformy Zakupowej Open Nexus dalej „Platforma Zakupowa” oraz poczty elektronicznej, z zastrzeżeniem, że złożenie oferty następuje wyłącznie przy użyciu Platformy Zakupowej: https://platformazakupowa.pl/transakcja/1016212
3.6.) Wymagania techniczne i organizacyjne dotyczące korespondencji elektronicznej: Komunikacja w postępowaniu o udzielenie zamówienia, a w szczególności:
1. składanie ofert, w tym ofert dodatkowych (jeżeli dotyczy) ,
2. zaproszenie do negocjacji (jeżeli dotyczy),
3. wymiana informacji,
4. przekazywanie dokumentów lub oświadczeń pomiędzy Wykonawcą a Zamawiającym,
- odbywa się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (tekst jedn. - Dz. U. z 2024 r., poz. 1513 ze zm.), na Platformie Zakupowej.
Wymagania techniczne i organizacyjne wysyłania i odbierania dokumentów elektronicznych opisane zostały w „Regulaminie platformazakupowa.pl”, stanowiącym Załącznik nr 7 do SWZ oraz „Instrukcji korzystania z platformy dla Wykonawcy” stanowiącym Załącznik nr 8 do SWZ. Wykonawca, przystępując do niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia, akceptuje wymagania oraz warunki korzystania z ww. platformy.
Maksymalny rozmiar plików przesyłanych za pośrednictwem Platformy Zakupowej wynosi 150 MB.
Za datę przekazania oferty przyjmuje się datę jej złożenia na Platformie Zakupowej. Za datę przekazania wniosków, zawiadomień, dokumentów elektronicznych, oświadczeń lub cyfrowych odwzorowań dokumentów w postaci papierowej (elektronicznych kopii dokumentów stworzonych w postaci papierowej) oraz innych informacji przyjmuje się datę ich przekazania na adres poczty elektronicznej Zamawiającego wskazany w pkt 10.9 lit b) SWZ lub datę przesłania za pośrednictwem Platformy Zakupowej.
Złożenie oferty:
a) Wykonawca zamierzający złożyć ofertę w niniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego musi zarejestrować się na Platformie Zakupowej pod adresem: https://platformazakupowa.pl/transakcja/1016212
b) Ofertę należy sporządzić w języku polskim. Ofertę wraz załącznikami, sporządza się, pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym (e-dowód).
3.8.) Zamawiający wymaga sporządzenia i przedstawienia ofert przy użyciu narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych lub innych podobnych narzędzi, które nie są ogólnie dostępne: Nie
3.12.) Oferta - katalog elektroniczny: Nie dotyczy
3.14.) Języki, w jakich mogą być sporządzane dokumenty składane w postępowaniu:
polski
3.15.) RODO (obowiązek informacyjny): Szczegóły zawarte zostały w SWZ
3.16.) RODO (ograniczenia stosowania): Szczegóły zawarte zostały w SWZ
SEKCJA IV – PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA
4.1.) Informacje ogólne odnoszące się do przedmiotu zamówienia.
4.1.1.) Przed wszczęciem postępowania przeprowadzono konsultacje rynkowe: Nie
4.1.2.) Numer referencyjny: ZG.270.3.3.2024
4.1.3.) Rodzaj zamówienia: Usługi
4.1.4.) Zamawiający udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania: Nie
4.1.8.) Możliwe jest składanie ofert częściowych: Nie
4.1.13.) Zamawiający uwzględnia aspekty społeczne, środowiskowe lub etykiety w opisie przedmiotu zamówienia: Nie
4.2. Informacje szczegółowe odnoszące się do przedmiotu zamówienia:
4.2.2.) Krótki opis przedmiotu zamówienia
Przedmiotem zamówienia jest „Wykonywanie usług z zakresu gospodarki łowieckiej na terenie Nadleśnictwa Turawa w roku 2025” zgodnie z określeniem w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (tekst jedn.: Dz. U. 2023 r. poz. 1082 z późn. zm.) obejmujące prace z zakresu uprawy poletek łowieckich, konserwacji i budowy urządzeń łowieckich, wykonania i naprawy grodzeń a także obsługi polowań zbiorowych i indywidualnych na terenie Nadleśnictwa Turawa (OHZ „Kuźnice”).
4.2.6.) Główny kod CPV: 77600000-6 - Usługi myśliwskie
4.2.7.) Dodatkowy kod CPV:
77230000-1 - Usługi doraźne dotyczące leśnictwa
77315000-1 - Usługi w zakresie siewu
77100000-1 - Usługi rolnicze
4.2.8.) Zamówienie obejmuje opcje: Tak
4.2.9) Rodzaj i maksymalna wartość opcji oraz okoliczności skorzystania z opcji:
Zamawiający jest uprawniony zlecić Wykonawcy dodatkowy zakres rzeczowy w stosunku do każdej z pozycji kosztorysu ofertowego stanowiącego część Oferty, („Opcja”). Przedmiotem Opcji będą takie same (analogiczne prace), jak opisane w SWZ i wycenione przez Wykonawcę w którejkolwiek z pozycji kosztorysu ofertowego stanowiącego część Oferty. W ramach Opcji, wedle wyboru Zamawiającego, mogą zostać zlecone wszystkie, niektóre lub tylko jedna z prac wskazanych w SWZ i wycenionych przez Wykonawcę w Kosztorysie Ofertowym.Prace będące przedmiotem Opcji mogą zostać zlecone w ilości, która nie będzie przekraczała 30% Wynagrodzenia z dnia zawarcia umowy zgodnie z §10 ust 1 stanowiącego Załącznik nr 4 do SWZ. Podstawą określenia wartości prac zleconych w ramach Opcji (w celu określenia jej zakresu) będą ceny jednostkowe poszczególnych prac zawarte w kosztorysie ofertowym stanowiącym część Oferty.
Zamawiający nie jest zobowiązany do zlecenia prac objętych przedmiotem Opcji, a Wykonawcy nie służy roszczenie o ich zlecenie.
Zamawiający przewiduje możliwość skorzystania z Opcji w przypadku: (1) wystąpienia potrzeby zwiększenia zakresu rzeczowego usług stanowiących przedmiot zamówienia na skutek warunków organizacyjnych, przyrodniczych, klimatycznych bądź atmosferycznych, (2) braku możliwości wyłonienia z przyczyn obiektywnych wykonawców usług łowieckich w ramach podstawowych trybów udzielania zamówień, celem zabezpieczenia niezbędnego wykonawstwa prac.
4.2.10.) Okres realizacji zamówienia albo umowy ramowej: od 2025-01-02 do 2025-12-31
4.2.11.) Zamawiający przewiduje wznowienia: Nie
4.2.13.) Zamawiający przewiduje udzielenie dotychczasowemu wykonawcy zamówień na podobne usługi lub roboty budowlane: Nie
4.3.) Kryteria oceny ofert
4.3.2.) Sposób określania wagi kryteriów oceny ofert: Procentowo
4.3.3.) Stosowane kryteria oceny ofert: Wyłącznie kryterium ceny
Kryterium 1
4.3.5.) Nazwa kryterium: Cena
4.3.6.) Waga: 100
4.3.10.) Zamawiający określa aspekty społeczne, środowiskowe lub innowacyjne, żąda etykiet lub stosuje rachunek kosztów cyklu życia w odniesieniu do kryterium oceny ofert: Nie
SEKCJA V - KWALIFIKACJA WYKONAWCÓW
5.1.) Zamawiający przewiduje fakultatywne podstawy wykluczenia: Tak
5.2.) Fakultatywne podstawy wykluczenia:
Art. 109 ust. 1 pkt 4
Art. 109 ust. 1 pkt 8
5.3.) Warunki udziału w postępowaniu: Tak
5.4.) Nazwa i opis warunków udziału w postępowaniu.
W postępowaniu mogą brać udział Wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu dotyczące:1) sytuacji ekonomicznej lub finansowej:
Zamawiający nie stawia szczególnych wymagań w zakresie opisu spełniania warunku udziału w postępowaniu w odniesieniu do warunku dot. sytuacji ekonomicznej.
Warunek w odniesieniu do sytuacji finansowej, zostanie spełniony, jeśli Wykonawca wykaże, że posiada środki finansowe lub zdolność kredytową nie mniejszą niż: 50 000,00 zł
2) zdolności technicznej lub zawodowej:
a) Warunek ten, w zakresie potencjału technicznego, zostanie uznany za spełniony, jeśli Wykonawca wykaże, że dysponuje lub będzie dysponować:
- min. 2 szt. ciągników rolniczych,
- min. 2 szt. przyczep do przewozu ludzi,
- min. po 1 szt.: pługu rolnego, kultywatora, bron, siewnika do nasion i nawozów, kosiarka rotacyjna, maszyna do rozdrabniania trawy w celu uprawy gruntów rolnych, maszyny do balotowania, maszyna do zgrabiania skoszonej trawy.
b) Warunek ten, w zakresie osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia, zostanie uznany za spełniony, jeśli Wykonawca wykaże, że dysponuje lub będzie dysponować:
- co najmniej 3 osobami posiadającymi uprawnienia selekcjonera zwierzyny płowej;
- co najmniej 1 przewodnikiem psów myśliwskich (menerem) posiadającym: minimum 3 szt. psów do polowań – dzikarzy tzn. psów ras myśliwskich wykazujących pasję łowiecką i ułożonych do pracy na polowaniach zbiorowych oraz minimum 1 psa do poszukiwania postrzałków, tj. do dyspozycji Wykonawcy muszą być zawsze przewodnicy z min. 4 psami (3 szt. do polowań i 1 szt. do poszukiwania postrzałków).
5.5.) Zamawiający wymaga złożenia oświadczenia, o którym mowa w art.125 ust. 1 ustawy: Tak
5.7.) Wykaz podmiotowych środków dowodowych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu: - informacja banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej potwierdzającej wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową Wykonawcy, w okresie nie wcześniejszym niż 3 miesiące przed jej złożeniem,
5.9.) Zamawiający przewiduje uzupełnienie przedmiotowych środków dowodowych: Nie
SEKCJA VI - WARUNKI ZAMÓWIENIA
6.1.) Zamawiający wymaga albo dopuszcza oferty wariantowe: Nie
6.3.) Zamawiający przewiduje aukcję elektroniczną: Nie
6.4.) Zamawiający wymaga wadium: Tak
6.4.1) Informacje dotyczące wadium:
Zamawiający wymaga wniesienia wadium w wysokości 5 000 zł (słownie: pięć tysięcy złotych).Wadium należy wnieść przed upływem terminu składania ofert i utrzymywać nieprzerwanie do dnia upływu terminu związania ofertą, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 98 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2 ustawy PZP.
6.5.) Zamawiający wymaga zabezpieczenia należytego wykonania umowy: Tak
6.6.) Wymagania dotyczące składania oferty przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
a) w formularzu oferty należy wskazać firmy (nazwy) wszystkich Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia;b) oferta musi być podpisana w taki sposób, by wiązała prawnie wszystkich Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. Osoba podpisująca ofertę musi posiadać umocowanie prawne do reprezentacji. Umocowanie musi wynikać z treści pełnomocnictwa załączonego do oferty – treść pełnomocnictwa powinna dokładnie określać zakres umocowania;
c) oświadczenie na formularzu stanowiącym Załącznik nr 5 do SWZ składa każdy z wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie. Oświadczenia te potwierdzają brak podstaw wykluczenia oraz spełnienie warunków udziału w postępowaniu w zakresie, w jakim każdy z wykonawców wykazuje spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Oświadczenie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia powinno zostać złożone wraz z ofertą pod rygorem nieważności, w formie elektronicznej lub w postaci elektronicznej opatrzonej podpisem zaufanym lub podpisem osobistym.
d) wszyscy Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia będą ponosić odpowiedzialność solidarną za wykonanie umowy;
e) wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia wyznaczą spośród siebie Wykonawcę kierującego (lidera), upoważnionego do zaciągania zobowiązań, otrzymywania poleceń oraz instrukcji dla i w imieniu każdego, jak też dla wszystkich partnerów;
f) Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia dołączają do Oferty podmiotowy środek dowodowy w postaci oświadczenia, o którym mowa w art. 117 ust. 4 PZP (Zamawiający rekomenduje wykorzystać oświadczenie znajdujące się w Formularzu Oferty).
g) Zamawiający może w ramach odpowiedzialności solidarnej żądać wykonania umowy w całości przez lidera lub od wszystkich Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia łącznie lub każdego z osobna.
6.7.) Zamawiający przewiduje unieważnienie postępowania, jeśli środki publiczne, które zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie całości lub części zamówienia nie zostały przyznane: Nie
SEKCJA VII - PROJEKTOWANE POSTANOWIENIA UMOWY
7.1.) Zamawiający przewiduje udzielenia zaliczek: Nie
7.3.) Zamawiający przewiduje zmiany umowy: Tak
7.4.) Rodzaj i zakres zmian umowy oraz warunki ich wprowadzenia:
Zamawiający na podstawie art. 455 ust. 1 pkt 1 PZP, przewiduje możliwość zmian postanowień Umowy w stosunku do treści Oferty, na podstawie której dokonano wyboru Wykonawcy, w przypadku wystąpienia co najmniej jednej z okoliczności wymienionych poniżej, z uwzględnieniem podawanych warunków ich wprowadzenia:1) Zamawiający dopuszcza możliwość przedłużenia okresu realizacji Przedmiotu Umowy o okres odpowiadający okresowi trwania przeszkody uniemożliwiającej realizację Przedmiotu Umowy lub o okres niezbędny do wykonania Przedmiotu Umowy w minimalnym zakresie deklarowanym przez Zamawiającego w § 1 ust. 4 Umowy, jeżeli w trakcie realizacji Umowy wystąpią okoliczności uniemożliwiające realizację jej przedmiotu zgodnie z warunkami opisanymi w Umowie, za które odpowiedzialności nie ponosi Wykonawca, ani Zamawiający.
2) Zamawiający dopuszcza wprowadzenie zmian w sposobie wykonywania (technologii) Przedmiotu Umowy, w przypadku, gdy wystąpi co najmniej jedna z poniższych sytuacji:
a) gdy zmiana technologii umożliwiłaby Wykonawcy terminową lub należytą realizację zobowiązań wynikających z Umowy, z zastrzeżeniem, że zmiana technologii nie będzie powodować wzrostu kosztów ponoszonych na realizację Przedmiotu Umowy,
b) konieczność zrealizowania Przedmiotu Umowy przy zastosowaniu innych rozwiązań niż wskazane w Opisie Przedmiotu Zamówienia w szczególności sytuacji, gdyby zastosowanie przewidzianych rozwiązań groziło niewykonaniem lub wadliwym wykonaniem Przedmiotu Umowy albo naruszało obowiązujące przepisy prawa;
c) konieczność zrealizowania Przedmiotu Umowy przy zastosowaniu innych rozwiązań albo innymi środkami ze względu na zmiany obowiązującego prawa lub regulacji obowiązujących w Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe;
d) pojawienie się nowszych technologii wykonania prac gwarantujących co najmniej ten sam standard wykonania czynności wchodzących w skład Przedmiotu Umowy oraz niepowodujących większych strat i zanieczyszczeń w środowisku naturalnym niż te, które mogą powstać przy wykonywaniu Przedmiotu Umowy w sposób pierwotnie opisany.
Żadna ze zmian wskazanych w lit. a) – d) nie może pociągnąć za sobą zwiększenia wynagrodzenia należnego Wykonawcy.
3) Zamawiający dopuszcza możliwość zmian wskazanych w SWZ ilości prac wchodzących w zakres Przedmiotu Umowy w przypadku:
a) wystąpienia konieczności zwiększenia zakresu rzeczowego usług stanowiących przedmiot zamówienia w następstwie przyczyn przyrodniczych, klimatycznych, atmosferycznych bądź związanych z prawidłowym prowadzeniem gospodarki łowieckiej lub łąkowo rolnej,
b) powierzenia Zamawiającemu nowych zadań gospodarczych lub publicznych,
c) braku możliwości wyłonienia z przyczyn obiektywnych wykonawców usług łowieckich w ramach podstawowych trybów udzielania zamówień, celem zabezpieczenia niezbędnego wykonawstwa prac (na Obszarze Realizacji),
d) powierzania Wykonawcy prac stanowiących wykonawstwo zastępcze w stosunku do prac realizowanych przez innego wykonawcę (na Obszarze Realizacji).
przy czym zmiana ta nastąpi na następujących zasadach:
- zwiększenie ilości prac w stosunku do ilości wskazanej w SWZ może nastąpić tylko pod warunkiem jednoczesnego zmniejszenia ilości innych prac w stosunku do ich ilości wskazanej w SWZ;
- zwiększenie ilości prac może nastąpić o wielkość stanowiącą równowartość prac objętych zmniejszeniem;
- na potrzeby określenia zakresu zmiany Umowy: (1) równowartość prac objętych zmniejszeniem oraz (2) ilość prac objętych zwiększeniem zostaną obliczone w oparciu o Ceny Jednostkowe bez uwzględniania ewentualnej Waloryzacji;
- zmiana, o której mowa w niniejszym pkt nie może prowadzić do zwiększenia kwoty Wartości Przedmiotu Umowy;
Pozostałe zmiany umowy opisane w §17 wzoru umowy.
7.5.) Zamawiający uwzględnił aspekty społeczne, środowiskowe, innowacyjne lub etykiety związane z realizacją zamówienia: Nie
SEKCJA VIII – PROCEDURA
8.1.) Termin składania ofert: 2024-11-28 10:00
8.2.) Miejsce składania ofert: Oferty należy złożyć za pośrednictwem Platformy Zakupowej: https://platformazakupowa.pl/transakcja/1016212
8.3.) Termin otwarcia ofert: 2024-11-28 10:05
8.4.) Termin związania ofertą: do 2024-12-27
8.5.) Zamawiający przewiduje wybór najkorzystniejszej oferty z możliwością negocjacji: Tak
INNE PRZETARGI TURAWA
- Wykonywanie usług z zakresu gospodarki łowieckiej na terenie Nadleśnictwa Turawa w roku 2025
- Zimowe utrzymanie dróg gminnych w sezonie zimowym 2024/2025 w Gminie Turawa z podziałem na 6 części
więcej: przetargi TURAWA »
PRZETARGI Z PODOBNEJ KATEGORII
- Wykonywanie usług z zakresu gospodarki łowieckiej na terenie Nadleśnictwa Turawa w roku 2025
- Ochrona różnorodności biologicznej ekosystemów Ojcowskiego Parku Narodowego przez pielęgnację starych sadów
- Prace leśne w związku z realizacją projektu "Budowa obwodnicy miejscowości Olszyny i miejscowości Jankowice
- Kompleksowe wykonawstwo prac leśnych na terenie Nadleśnictwie Białogard w roku 2006.
- Uslugi w zakresie gospodarki leśnej w nadleśnictwie Janów Lubelski w 2006 r.
- usługi leśne - 2006.
więcej: Usługi rolnicze »
Uwaga: podstawą prezentowanych tutaj informacji są dane publikowane przez Urząd Zamówień Publicznych w Biuletynie Zamówień Publicznych. Treść ogłoszenia widoczna na eGospodarka.pl jest zgodna z treścią tegoż ogłoszenia dostępną w BZP w dniu publikacji. Redakcja serwisu eGospodarka.pl dokłada wszelkich starań, aby zamieszczone tutaj informacje były kompletne i zgodne z prawdą. Nie może jednak zagwarantować ich poprawności i nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody powstałe w wyniku korzystania z nich.