rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2015-07-14
rok: 2015
data dokumentu: 2015-07-14
rok: 2015
sygnatury akt.:
KIO 1393/15
KIO 1393/15
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lipca 2015 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 kwietnia 2015 r. przez wykonawcę – P. O.,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Arkan P. O. w Czosnowie
w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Czosnów
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 3 kwietnia 2015 r. przez wykonawcę – P. O.,
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Arkan P. O. w Czosnowie
w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Czosnów
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Gminie Czosnów zmianę ogłoszenia z dnia 25 czewca 2015r.
w pkt III.3.2 (i w konsekwencji – modyfikację specyfikacji istotnych warunków zamówienia w pkt I.1 a
SIWZ) przez wykreślenie dotychczasowego opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunku
wiedzy i doświadczenia oraz zastąpienie go następujacym brzmieniem: ,,wykonali min. jedną robotę
budowlaną polegającą na budowie sieci kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu sterowanego
o długości min. 1 000 m w tym grawitacji o długości min. 500 m oraz min. 1 pompowni liniowej”.
2. kosztami postępowania obciąża Gminę Czosnów i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie:
dziesięć tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę: P. O., prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Arkan P. O. w Czosnowie tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Gminy Czosnów na rzecz P. O., prowadzącego działalność gospodarczą
pod firmą Arkan P. O. w Czosnowie kwotę 10 195,99 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy sto
dziewięćdziesiąt pięć złotych, dziewięćdziesiąt dziewięć groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt KIO 1393/15
U z a s a d n i e n i e
I. Gmina Czosnów w Czosnowie (zwana dalej Zamawiającym), prowadzi postępowanie na
wykonanie zamówienia publicznego pn. „Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowościach:
Kazuń Polski i Kazuń Nowy Gmina Czosnów".
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
z dnia 25 czerwca 2015 r. Zamawiający zamieścił specyfikację istotnych warunków
zamówienia (dalej: SIWZ) na swojej stronie internetowej. Postępowanie prowadzone jest
w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (t. j. – Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.; dalej: Prawo zamówień
publicznych).
W dniu 30 czerwca 2015 r. P. O., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Arkan P. O. w
Czosnowie (dalej: Odwołujący) wniósł odwołanie, w którym zarzucił Zamawiającemu określenie
sposobu oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu przez wykonawców, w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz nieproporcjonalny i
nieadekwatny do przedmiotu zamówienia poprzez wskazanie, iż warunki udziału są spełnione tylko w
przypadku:
- posiadania doświadczenia w postaci wykonania min. jednej roboty polegającej na budowie sieci
kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu sterowanego o długości min. 7 000 m w tym grawitacji o
długości min. 4 000 m oraz min. 10 pompowni liniowych, wskutek czego doszło do naruszenia art. 7
ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt. 2 i ust. 4 Prawa zamówień publicznych,
Odwołujący argumentował, iż W przedmiotowym postępowaniu brak jest uzasadnienia dla
stawiania wymogu doświadczenia we wskazanym wyżej zakresie. Po pierwsze należy wskazać, iż
takie samo doświadczenie może posiadać wykonawca, który wykonał więcej robót (zamówień)
polegających na budowie kanalizacji o mniejszej długości, jak wykonawca, który wykonał jedną robotę
o długości wskazanej przez Zamawiającego. Brak jest zatem podstaw do stawiania wymogu, aby
wykonawca wykonał min. jedną robotę polegającą na budowie odcinka kanalizacji o określonej
długości 7 000 m, skoro takie samo doświadczenie ma wykonawca, który wykonał kilka krótszych
odcinków w sumie dających tę samą długość. Po drugie, prawidłowe wykonanie niniejszego
zamówienia nie wymaga doświadczenia w postaci wybudowania kanalizacji o długości aż 7 000 m.
Wykonywanie przewiertu polega na powtarzaniu tych samych czynności technicznych, a zatem bez
znaczenia jest, czy wykonawca wykonał przewiert o długości 7 000 m w tym grawitacji o długości min.
4 000 m, czy wykonał przewiert o długości 1 000 m, gdyż należyte wykonanie krótszego przewiertu
wymaga takich samych umiejętności. To samo dotyczy wymogu wykonania 10 pompowni. Prawidłowe
wykonanie jednej pompowni wymaga bowiem takich samych umiejętności i wiedzy jak wykonanie 10
pompowni. Stawianie powyższych wymogów dyskryminuje natomiast wykonawców, którzy są zdolni
do wykonania zamówienia i obiektywnie posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie do wykonania
zamówienia, ale wykonali w okresie ostatnich 5 lat kanalizacje o krótszej długości, bądź wykonali mniej
pompowni. Wymóg ten narusza zatem zasady uczciwej konkurencji oraz jest nieproporcjonalny i
nieadekwatny do przedmiotu zamówienia. Do prawidłowego wykonania przedmiotu zamówienia
wystarczające jest już bowiem doświadczenie w postaci wykonania przewiertu o długości 1 000 m i
jedne] pompowni. Wykonanie przewiertu sterowanego o długości 1 000 m i jednej pompowni spełnia
już kryterium posiadania niezbędnego doświadczenia do należytego wykonania zamówienia.
- gdy operator wiertnic poziomych z zasilaniem hydraulicznym posiada co najmniej 3 lata
doświadczenia operatora wiertnic poziomych oraz uprawnienia min. klasy drugiej do min. 400 mm z
wpisem do książki operatora (rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20.09.2001 w sprawie
BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i
drogowych Dz. U. nr 118 poz. 1263 - liczba osób min. 1), wskutek czego doszło do naruszenia art. 7
ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt. 3 i ust. 4 Prawa zamówień publicznych,
Odwołujący argumentował, że ww. wymóg jest nieadekwatny dla przedmiotu zamówienia, a
jednocześnie ogranicza uczciwą konkurencję i narusza zasady równego traktowania wykonawców.
Należy bowiem wskazać, iż technologia wykonania przewiertu sterowanego, którą to technologią ma
być wykonana kanalizacja będąca przedmiotem zamówienia, jest zupełnie inną technologią niż
technologia przewiertu wiertnicą poziomą z zasilaniem hydraulicznym i prace w tych dwóch
technologiach są wykonywane inną maszyną (są to dwa zupełnie odmienne rodzaje wiertnic). W
opisie zamówienia (w tym w dokumentacji projektowej) nie wskazano, iż przewiert ma być wykonany
technologią przewiertu poziomego z wykorzystaniem wiertnicy poziomej z zasilaniem hydraulicznym.
Operowanie wiertnicą do przewiertu sterowanego nie wymaga posiadania specjalnych kwalifikacji, w
tym uprawnień min. klasy drugiej. Zgodnie z załącznikiem nr 1 „MASZYNY 1 URZĄDZENIA
TECHNICZNE STOSOWANE PRZY ROBOTACH ZIEMNYCH, BUDOWLANYCH I DROGOWYCH,
DO OBSŁUGI KTÓRYCH WYMAGANE JEST ODBYCIE SZKOLENIA I UZYSKANIE
POZYTYWNEGO WYNIKU ZE SPRAWDZIANU" do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20
września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych
urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz.U.2001.118.1263),
uprawnienia klasy drugiej są wymagane wyłącznie w celu obsługi wiertnicy poziomej z zasilaniem
hydraulicznym i to w przypadku konieczności wykonania przewiertu i zamontowania rur o przekroju
powyżej 600 mm. W przypadku rur o przekroju do 600 mm wystarczające są uprawnienia klasy
pierwszej. Z dokumentacji projektowe! wynika natomiast, że maksymalny przekrój rur to 400 mm.
Wobec tego nawet w przypadku potrzeby wykonania przewiertu wiertnicą poziomą z zasilaniem
hydraulicznym wystarczające do wykonania zamówienia byłyby uprawnienia klasy pierwszej. W
przypadku pozostałych wiertnic, w tym wiertnic do przewiertu sterowanego, który ma być stosowany w
niniejszym zamówieniu nie jest natomiast wymagane posiadanie uprawnień. Obok powyższych
wiertnic poziomych, w załączniku nr 1 wskazano bowiem jedynie wiertnice do kotwi, jako wymagające
szkolenia i zdania sprawdzianu w celu ich obsługi (bez klasy uprawnień). Wobec powyższego, skoro
wykonanie zmówienia nie wymaga stosowania wiertnicy poziomej z zasilaniem hydraulicznym i jego
wykonanie jest możliwe technologią przewiertu sterowanego (i zgodnie z dokumentacją projektową ma
być wykonane tą technologią), to wymóg posiadania uprawnień klasy drugiej przez operatora wiertnicy
poziomej z zasilaniem hydraulicznym i w ogóle wymóg dysponowania osobą operatora wiertnicy
poziomej jest zupełnie nieadekwatny do przedmiotu zamówienia. Uprawnienia tego rodzaju są bowiem
w takim wypadku zbędne. Należy też zauważyć, że w zakresie spełnienia wymogu doświadczenia
wykonawcy, Zamawiający wskazał jedynie na konieczność wykonania robót polegających na
wykonaniu przewiertu sterowanego, a nie przewiertu wiertnicą poziomą z zasilaniem hydraulicznym.
W zakresie wymogu posiadania przez operatora wiertnicy 3-letniego doświadczenia, aktualne
zdaniem Odwołującego pozostają argumenty wskazane w pkt 1 powyżej. Operator wiertnicy, aby
należycie wykonać przewiert musi potrafić obsługiwać wiertnicę. Czynności techniczne wykonania
przewiertu sterowanego są powtarzalne, i już nawet kilkumiesięczne doświadczenie daje rękojmię
należytego wykonywania przewiertów sterowanych. Wymóg 3-Ietniego doświadczenia operatora
wiertnicy należy zatem uznać za wygórowany, utrudniający uczciwą konkurencję i naruszający zasadę
równego traktowania wykonawców. Ponadto, w przypadku operatorów wiertnic poziomych z
zasilaniem hydraulicznym, należy wskazać, że jeżeli operator zdobył stosowne uprawnienia I lub II
klasy, to jest to równoznaczne z umiejętnością obsługi tego rodzaju maszyny i osoba z tego rodzaju
uprawnieniami daje już rękojmię należytego wykonania robót, a wobec tego wymóg doświadczenia
jest w tym przypadku w ogóle zbędny.
- posiadania aktualnego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę co najmniej 2 000 000 zł oraz posiadaniaśrodków finansowych lub zdolności kredytowej nie mniejszej niż 2 000 000 zł, wskutek czego doszło do
naruszenia art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt. 4 i ust. 4 Prawa zamówień publicznych.
Odwołujący argumentował, że w zakresie sposobu oceny ww. warunku udziału należy
wskazać, że w celu zabezpieczenia należytego wykonania zamówienia wystarczające byłoby
posiadanie środków finansowych lub zdolności kredytowej w wysokości 1 000 000 zł. Postawiony
wymóg w tym zakresie jest zbyt wygórowany i nie może być uznany za niezbędny dla należytego
wykonania zamówienia. Aktualne w tym zakresie pozostają tezy z orzecznictwa przytoczone w pkt 1
uzasadnienia. Należy zauważyć, że zamówienie ma być wykonywane etapami i nie jest konieczne
zaangażowanie jednocześnie środków finansowych potrzebnych na realizację całego zamówienia. W
ocenie Odwołującego, środki finansowe lub zdolność kredytowa na kwotę 1 000 000 zł są
wystarczające dla należytego wykonania zamówienia. Wymóg wykazania posiadania środków
finansowych lub zdolności kredytowej nie mniejszej niż 2 000 000 zł dyskryminuje natomiast średnich i
małych przedsiębiorców, którzy obiektywnie również są zdolni do należytego wykonania zamówienia,
jednakże nie posiadają środków finansowych w kwocie 2 000 000 zł w danym momencie. Powyższy
wymóg narusza zatem zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców określone w
art. 7 Prawa zamówień publicznych, a także wymóg opisu sposobu dokonywania oceny warunków
udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia zgodnie z art. 22 ust. 4
Prawa zamówień publicznych.
Ponieważ w odwołaniu znalazła się również w zmianka o ubezpieczeniu, nie poparta żadną
argumentacją, w odpowiedzi na pytanie składu orzekającego zadane na rozprawie, Odwołujący
wyjaśnił, że nie wnosił w tym zakresie zarzutu.
W konsekwencji podniesionych zarzutów Odwołujący wnosił o:
1.
uwzględnienie odwołania,
2.
nakazanie Zamawiającemu dokonanie zmian w treści SIWZ poprzez określenie sposobu oceny
ww. warunków udziału w sposób proporcjonalny i adekwatny do przedmiotu zamówienia oraz
nienaruszający zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, tj. zmianę
sposobu dokonywania oceny warunku:
a)
posiadania doświadczenia, poprzez jego ograniczenie do wymogu wykonania robót
budowlanych polegających na budowie sieci kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu
sterowanego o długości min. 1 000 m w tym grawitacji o długości min. 500 m oraz min. 1
pompowni liniowej,
b)
w zakresie osób zdolnych do wykonania zamówienia - poprzez usunięcie wymogu
dysponowania operatorem wiertnic poziomych z zasilaniem hydraulicznym, zmianę wymogu
posiadania przez operatora wiertnic doświadczenia poprzez jego ograniczenie do wymogu
posiadania min. 2 miesięcznego doświadczenia oraz usunięcie wymogu posiadania przez
operatora wiertnic uprawnień klasy drugiej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z
dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji
maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych
(Dz.U.2001.118.1263],
c)
sytuacji ekonomicznej i finansowej, poprzez ograniczenie wymogu posiadania środków
finansowych lub zdolności kredytowej do kwoty 1 000 000 zł,
3.
dopuszczenie dowodów zawnioskowanych i dołączonych do odwołania,
4.
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania, zgodnie z § 3
Rozporządzenia, w tym kosztów związanych z dojazdem na rozprawę (posiedzenie) Krajowej
Izby Odwoławczej (Odwołujący na rozprawie złożył spis kosztów, do którego załączono rachunki
związane z dojazdem pełnomocnika na posiedzenie i rozprawę, jednak nie załączono rachunku
z tytułu reprezentowania Odwołującego na posiedzeniu i rozprawie).
Dodatkowo, na rozprawie Odwołujący wnosił ,,o powołanie świadka pana W. W., który
sprzedaje i doradza w wyborze wiertnic, jest przedstawicielem firmy Marpol (jednego z
dwóch producentów wiertnic na Polskę zarówno horyzontalnych jak i z zasilaniem
hydraulicznym) na okoliczność wyjaśnienia różnic pomiędzy stosowaniem przewiertu
sterowanego przy użyciu różnego rodzaju wiertnic, jak również, czy, mając przed oczyma
dzisiaj dopiero przez Zamawiającego przedstawiony fragment dokumentacji technicznej,
może ocenić, czy tego typu prace, jak wskazuje Zamawiający, mogą być należycie
realizowane przez podmioty, które realizowały odcinki krótsze, niż 7-kilometrowe”.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniu, i składając
odpowiedź na odwołanie do protokołu w trakcie rozprawy, wnosił o oddalenie odwołania.
Wyjaśniał, że przedmiot zamówienia obejmuje realizację ponad 7 400 m sieci, około
8 000 m, w tym 4 769 m sieci grawitacyjnej (to sieć, która przewiduje niewymuszony spływ),
a zatem wymóg wykonania 7 000 m sieci, w tym grawitacyjnej o długości minimum 4 000 m
jest adekwatny do zakresu przedmiotu zamówienia.
Niewątpliwie, zdaniem Zamawiającego, wymóg jest związany z przedmiotem
zamówienia i jest do niego proporcjonalny, bowiem nie wykracza poza jego zakres.
Wyjaśniał, że wpisał wymóg na takim poziomie, ponieważ wykonanie sieci będące
przedmiotem zamówienia, w szczególności bardzo długiej sieci grawitacyjnej, jest
skomplikowane i wymaga specjalistycznej wiedzy.
Sieć grawitacyjna będzie musiała mieć spadek na długim odcinku, niewątpliwie łatwiej jest
uzyskać taki spadek na krótkim odcinku, dlatego, jego zdaniem, doświadczenie w budowie
sieci grawitacyjnej na krótszych odcinkach jest niewystarczające.
Ponadto każdy odcinek budowanej sieci jest inny i posiada znaczny stopień trudności. 4 razy
sieć będzie przechodziła pod drogą wojewódzką i dwukrotnie pod drogą krajową E7.
Składa do akt wydruki z projektu, który jest załączony na płycie (2 strony z zaznaczoną
markerem fragmentem sieci mającym zobrazować jej skomplikowanie).
Widać częstą zmianę kierunku sieci, co się nie zdarza na krótszych odcinkach. Ponadto sieć
będzie przechodziła na różnych głębokościach, co również się nie zdarza na krótszych
odcinkach i powoduje konieczność pozbywania się wód gruntowych, czego konsekwencją
jest konieczność używania przepompowni i szalunków.
Podkreślał, że sieć to nie są połączone krótkie odcinki, ale całościowa budowla.
Oświadczył, że całkowita wartość zamówienia wynosi 3 583 207,64 zł wraz
z zamówieniami uzupełniającymi, zamówienia uzupełniające to wartość 41 747,17 zł.
Odnośnie wymogu dysponowania operatorem wiertnic poziomych wskazywał, że
technologia wykonania przewiertu sterowanego jest taką samą technologią, jak technologia
przewiertu wiertnicą poziomą z zasilaniem hydraulicznym.
Wyjaśniał, że przewiert sterowany to technologia wykonania robót, a wiertnica to maszyna
do wykonania tej technologii.
Wyjaśniał także, że wiertnica pozioma z zasilaniem hydraulicznym wykorzystuje do działania
pompę tłoczącą olej pod wysokim ciśnieniem, który wprawia wiertnicę w ruch. Zgodnie
z rozporządzeniem w sprawie BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń
technicznych istnieją dwa rodzaje uprawnień – klasy 3 do 600 mmi klasy 2 bez ograniczeń,
tj. zarówno powyżej jak i poniżej 600 mm. Oświadczył, że pierwotnie sformułowanie SIWZ
zawierało omyłkę – zamiast klasa 2 miała być klasa 3, ponieważ pierwotny wymóg zawierał
omyłkę i można go było uznać za zbyt wygórowany dokonał zmiany 7 lipca br.
Wskazywał, że droga krajowa E7 posiada 2 pasy w jedną i w druga stronę, także drogi
serwisowe, stąd m.in. wymóg 3-letniego doświadczenia dla operatora wiertnicy. Jego
zdaniem samo posiadanie uprawnień nie gwarantuje umiejętności. Posiadanie
doświadczenia wymaga odpowiedniej praktyki. Ponieważ na odcinku 4 000 m będzie musiał
być wykonany przewiert grawitacyjny, i to w trudnym terenie, wśród przewodów
energetycznych, wodnokanalizacyjnych, wodociągowych, gazowych, telefonicznych, a także
pod osiedlem wojskowym zawierającym uzbrojenie, niewidocznym na mapach, wymóg 3-
letniego doświadczenia nie jest wygórowany.
Złożył do akt notatkę służbową z 3 lipca 2015 r. i pismo skierowane do wykonawcy z 6 lipca
2015 r. na dowód tego, że brak doświadczenia powoduje uszkodzenie sieci wodociągowych.
Odnośnie trzeciego zarzutu dotyczącego posiadania środków finansowych, zdaniem
Zamawiającego wymóg ten również nie jest nadmierny, ponieważ jest porównywalny
z wartością zamówienia, stanowi 56% wartości zamówienia bez robót uzupełniających.
Powołał się na postanowienia umowy i podział realizacji na etapy. Wyjaśniał, że termin
realizacji drugiego etapu to 26 dni po realizacji pierwszego etapu, są to terminy krótkie,
a celem wymogu było zapewnienie ciągłości płatności i zabezpieczenie interesów
podwykonawców. Niezależnie od takiej argumentacji wskazywał, że wykonawca może złożyć
ofertę wraz z innymi podmiotami dysponującymi niezbędnym doświadczeniem.
Dodaje, że na realizację pierwszych dwóch etapów potrzeba właśnie 2 mln zł, stąd wymóg
postawiony w ogłoszeniu wskazuje, że zamówienie będzie finansowane za pomocą środków
zewnętrznych, w tym składa wniosek o dostęp do funduszy unijnych, a więc bardzo zależy
mu na dochowaniu terminów realizacji zamówienia, żeby uniknąć problemów w przyszłości.
Do postępowania odwoławczego nikt nie przystąpił.
II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.
Odwołującemu przysługuje prawo do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1
Prawa zamówień publicznych, bowiem ma interes w uzyskaniu danego zamówienia i może
ponieść szkodę w wyniku ewentualnego naruszenia przez Zamawiającego Prawa zamówień
publicznych - jeżeli podniesione przez niego zarzuty by się potwierdziły, Odwołujący nie
mógłby uzyskać przedmiotowego zamówienia.
Po zapoznaniu się z dokumentacją postępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza zważyła, co następuje: odwołanie należy uwzględnić, chociaż nie wszystkie
zarzuty są uzasadnione.
Odnośnie zarzutu dotyczącego opisu sposobu spełnienia warunku wiedzy
i doświadczenia, Izba ustaliła, co następuje:
1.
Zgodnie z SIWZ, pkt V.l.l lit. a), Zamawiający postanowił, że:
„1. O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki określone w art. 22 ust 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych [Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm., dotyczące:
a) posiadania wiedzy i doświadczenia oraz wykazania, że w okresie ostatnich pięciu lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy -
w tym okresie, wykonali min. jedną robotę polegającą na budowie sieci kanalizacji sanitarnej
metodą przewiertu sterowanego o długości min. 7 000 m w tym grawitacji o długości min.
4 000 m oraz min. 10 pompowni liniowych"
Postanowienie tej samej treści zawarte jest w pkt II 1.3.2) ogłoszenia o zamówieniu.
2.
Zamawiający na rozprawie oświadczył, że opis przedmiotu zamówienia (dalej: OPZ),
ze względu na jego obszerność i nietypowy format stron, został przekazany Izbie na
płycie CD-R (zał. nr 10 do SIWZ, projekt budowlany i specyfikacje techniczne). Izba
ustaliła, że na tejże płycie CD-R znajdują się dwa pliki zawierające specyfikacje
techniczne wykonania i odbioru robót (wydrukowano je do akt) oraz inne pliki w
formacie nieodczytywanym przez komputer UZP. Zakres przedmiotu zamówienia
Izba zatem mogła określić na podstawie dokumentów w aktach sprawy, tj. treści
SIWZ, załączonej do niej umowy oraz specyfikacji technicznych wykonania i odbioru
robót, przedmiarów. Pod uwagę wzięła także oświadczenie Zamawiającego co do
zakresu robót.
3.
Zamawiający na rozprawie oświadczył, że przedmiot zamówienia obejmuje realizację ponad
7 400 m sieci, około 8 000 m, w tym 4 769 m sieci grawitacyjnej. W ocenie Izby powyższe
stwierdzenie koresponduje ze specyfikacjami technicznymi: zgodnie z pierwszą z nich,
należy wykonać m.in. sieć kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu sterowanego długości
3864 m, sześć sztuk pompowni liniowych. Zgodnie z drugą – należy m.in. wykonać kanały
grawitacyjne metodą przewiertu sterowanego długości 909,5 m, i pewną ilość sztuk
pompowni liniowych (nie podano liczby sztuk, miejsce na podanie liczby pozostawiono
puste). Brak w przywołanych wyżej dokumentach odniesień, na podstawie których można
byłoby określić, bez dokonywania dodatkowych obliczeń, całkowitą długość sieci będącej
przedmiotem zamówienia. Izba przyjęła więc w tym zakresie oświadczenie Zamawiającego
złożone na rozprawie, z którym Odwołujący nie polemizował.
4.
Do SIWZ, jako załącznik nr 3, Zamawiający załączył wzór, zatytułowany ,,Wykaz tożsamych
robót budowlanych”, gdzie w tabeli, na potwierdzenie posiadania odpowiedniej wiedzy
i doświadczenia, należało m.in. wpisać przedmiot zamówienia (zakres).
Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego, Izba stwierdziła, że zarzut
Odwołującego jest uzasadniony. Zamawiający musiał mieć świadomość, że oczekuje, na
potwierdzenie posiadania wiedzy i doświadczenia, wykonania robót tożsamych z zakresem
przedmiotu zamówienia. Jednoznacznie potwierdza to załącznik nr 3 do SIWZ. Oczekiwany
przez Zamawiającego zakres wykonanych już robót zasadniczo pokrywa się z zakresem
przedmiotu zamówienia i jako taki jest w orzecznictwie uważany jednolicie za nadmierny.
Zrozumiała jest troska Zamawiającego o zapewnienie wykonania zamówienia przez
wykonawcę posiadającego odpowiednie – w jego ocenie - doświadczenie, ale trudno
zaakceptować pogląd, że takie doświadczenie posiadają jedynie podmioty, które wykonały
wcześniej zamówienie tożsame czy nawet identyczne z zamówieniem będącym
przedmiotem zamówienia. Przy czym należy również zauważyć, że na rozprawie
Zamawiający nie akcentował wcale potrzeby doświadczenia płynącego z wykonania
zamówienia o konkretnej długości, ale doświadczenie w zachowaniu właściwego spadku
grawitacyjnego na odpowiedniej długości kanalizacji, umiejętności bezkolizyjnego przejścia
pod ziemią w trudnych warunkach, pod drogami, przy zapewnieniu nienaruszalności
istniejących instalacji, z częstą zmianą kierunku sieci, na różnych głębokościach, z czym
wiąże się konieczność pozbywania wód gruntowych, co z kolei pociąga za sobą konieczność
używania przepompowni i szalunków. Zatem to nie sama długość wykonywanej sieci może
zapewnić Zamawiającemu pożądane doświadczenie, ale stopień jej skomplikowania.
Oczywiste jest, że w sieci dłuższej zaistnieje większe prawdopodobieństwo jej
skomplikowania, ale może się zdarzyć, że długa sieć zostanie wykonana w sprzyjających
warunkach. Dlatego, jeżeli Zamawiającemu zależy na posiadaniu doświadczenia
adekwatnego do przedmiotu zamówienia, mógł postawić wymóg doświadczenia zgodnie
z postulatami, prezentowanymi przez siebie na rozprawie (przykładowo, wykonanie sieci
z przejściem pod drogami, w tym drogą krajową o dwóch pasach ruchu w każdą stronę itd.).
Na tożsamym poziomie z przedmiotem zamówienia Izba uznaje również wymóg
wykonania 10 przepompowni; w tym zakresie Zamawiając w ogóle nie zajął stanowiska na
rozprawie.Żądana zmiana ogłoszenia i SIWZ przez Odwołującego wydaje się na niskim
poziomie w stosunku do rozmiarów przedmiotu zamówienia, ale Zamawiający w ogóle,
nawet z ostrożności procesowej się do niej nie odniósł; Izba nie może samodzielnie, bezżadnej inicjatywy Zamawiającego, poszukiwać kompromisu między jednoznacznym
postulatem Odwołującego, a wymogami postawionymi przez Zamawiającego, dlatego
uwzględniając odwołanie w zakresie przedmiotowego zarzutu, nakazała modyfikację
ogłoszenia i SIWZ zgodnie z żądaniem Odwołującego.
Odnośnie zarzutu dotyczącego opisu sposobu spełnienia warunku wiedzy
dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, Izba ustaliła, co następuje:
1.
Zgodnie z SIWZ, pkt V.I.l lit. b) tiret drugie, Zamawiający w zakresie osób zdolnych do wykonania
zamówienia wskazuje wymóg:
,,operatora wiertnic poziomych z zasilaniem hydraulicznym (co najmniej 3 lata
doświadczenia operatora wiertnic poziomych, uprawnienia min. klasy drugiej do min. 400
mm] z wpisem do książki operatora (rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia
20.09.2001 w sprawie BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do
robót ziemnych budowlanych i drogowych Dz. U. nr 118 poz. 1263 - liczba osób min. 1".
Postanowienie tej samej treści zawarto w pkt III.3.4) ogłoszenia o zamówieniu.
2.
W dniu 7 lipca 2015 r. Zamawiający zmodyfikował powyższy wymóg, wyjaśniając, że
w pierwotnej treści ogłoszenia i SIWZ omyłkowo wpisał klasę uprawnień operatora wiertnic.
Po zmianie wymóg brzmiał: ,,(…) operatora wiertnic poziomych z zasilaniem hydraulicznym
(co najmniej 3 lata doświadczenia operatora wiertnic poziomych, uprawnienia min. klasy
trzeciej) z wpisem do książki operatora (rozporządzenie prezesa rady ministrów z dnia
20.09.2001 w sprawie BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do
robót ziemnych budowlanych i drogowych Dz. U. nr 118 poz. 1263 - liczba osób min. 1)".
3.
Zgodnie z przedmiarem robót załączonym do SIWZ, w ramach przedmiotu umowy należy
wykonać przewierty o długości 30 m ,,maszyną do wierceń poziomych WP 30/60”. Odwołujący w
ogóle nie dowodził, że przywołana maszyna nie jest wiertnicą pozioma z zasilaniem hydraulicznym.
4.
Zgodne z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r., w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót
ziemnych budowlanych i drogowych (Dz. U. z 2001 r., nr 118 poz. 1263), do obsługi wiertnic
poziomych z napędem hydraulicznym konieczne jest posiadanie uprawnień, w zależności od średnicy
przekroju rury, drugiej klasy (wszystkie typy) albo trzeciej klasy (do 600 mm) - pkt 19 załącznika nr 1 do
rozporządzenia, I grupa maszyn.
Oceniając tak ustalony stan faktyczny, Izba uznała, że Zamawiający prawidłowo postawił
wymóg odnośnie osób zdolnych do wykonania zamówienia – operatora wiertnic (po modyfikacji – w
ramach przedmiotu zamówienia będzie należało wykonać przewierty do 600mm, w tym zakresie nie
było sporu między Stronami). Odwołujący nie udowodnił, że można wykonać zamówienie innymi
metodami, niż wybrana przez Zamawiającego, z wykorzystaniem innego rodzaju maszyny do wierceń
poziomych, i nie wykazał, że wskazana w przedmiarze maszyna nie jest wiertnicą poziomą z
zasilaniem hydraulicznym. Izba nie uwzględniła wniosku Odwołującego ,,o powołanie świadka pana
W. W., który sprzedaje i doradza w wyborze wiertnic, jest przedstawicielem firmy Marpol (jednego z
dwóch producentów wiertnic na Polskę zarówno horyzontalnych jak i z zasilaniem hydraulicznym) na
okoliczność wyjaśnienia różnic pomiędzy stosowaniem przewiertu sterowanego przy użyciu różnego
rodzaju wiertnic”, ponieważ uznała, że taka okoliczność nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia – nie
można bowiem wykluczyć, że istnieją inne metody wykonania zamówienia, ale Zamawiający wybrał
metodę wykonania przewiertów ,,maszyną do wierceń poziomych WP 30/60”. Odwołujący musiałby
wykazać, że wskazana przez Zamawiającego maszyna nie jest wiertnicą poziomą z napędem
hydraulicznym; na tą okoliczność świadka nie powołano.
Co do wymogu posiadania trzyletniego doświadczenia – Izba zgodziła się z Zamawiającym, że
Odwołujący błędnie wywodził, iż samo posiadanie uprawnień (zdanie stosownego egzaminu)
wystarcza, aby posiadać zdolność do wykonania zamówienia. W konsekwencji Izba stwierdziła, że
zarówno wymóg co do posiadania odpowiednich uprawnień, jak i lat doświadczenia, jest adekwatny do
przedmiotu zamówienia, zatem oddaliła żądanie Odwołującego w tym zakresie, nie dopatrując się
naruszenia przepisów Prawa zamówień publicznych.
Odnośnie zarzutu dotyczącego opisu sposobu spełnienia warunku zdolności finansowej, Izba
ustaliła, co następuje:
1. Zgodnie z SIWZ, pkt V.I.l lit. c), i odpowiednio, ogłoszenia. Zamawiający w zakresie
sposobu oceny sytuacji ekonomicznej i finansowej wykonawcy wskazuje na konieczność
spełnienia wymogu:
,,-
wykonawca musi wykazać posiadanie środków finansowych lub zdolności kredytowej
nie mniejszej niż 2 000 000 zł”.
2. Zamawiający na rozprawie oświadczył, że całkowita wartość zamówienia wynosi
3 583 207,64 zł wraz z zamówieniami uzupełniającymi, zamówienia uzupełniające to
wartość 41 747,17 zł. Zdaniem Zamawiającego wymóg posiadania środków (zdolności
kredytowej) nie jest nadmierny, ponieważ jest porównywalny z wartością zamówienia,
stanowi 56% wartości zamówienia bez robót uzupełniających. Powołał się na
postanowienia umowy i podział realizacji na etapy. Wyjaśniał, że termin realizacji
drugiego etapu to 26 dni po realizacji pierwszego etapu, są to terminy krótkie, a celem
wymogu było zapewnienie ciągłości płatności i zabezpieczenie interesów
podwykonawców. Niezależnie od takiej argumentacji wskazywał, że wykonawca może
złożyć ofertę wraz z innymi podmiotami dysponującymi niezbędnym doświadczeniem.
Dodał, że na realizację pierwszych dwóch etapów potrzeba właśnie 2 mln zł, stąd wymóg
postawiony w ogłoszeniu wskazuje, że zamówienie będzie finansowane za pomocąśrodków zewnętrznych, w tym składa wniosek o dostęp do funduszy unijnych, a więc
bardzo zależy mu na dochowaniu terminów realizacji zamówienia, żeby uniknąć
problemów w przyszłości.
3. Z powyższymi spostrzeżeniami Zamawiającego Odwołujący zasadniczo nie polemizował,
jedynie dostrzegł, że, w jego ocenie, Zamawiający nie ma powodów aby nadmiernie
troszczyć się o wynagrodzenie podwykonawców.
Oceniając tak ustalony stan faktyczny i stanowiska stron, Izba uznała stanowisko
Zamawiającego za słuszne, i skorelowane z projektem umowy będącym załącznikiem do
SIWZ. Wymóg Zamawiającego co do posiadania środków finansowych (zdolności
kredytowej) jest adekwatny do wartości zamówienia, przy czym nie jest tożsamy z tą
wartością – stanowi ok. 50% wartości szacunkowej, dodatkowo stanowi zabezpieczenie
finansowe realizacji pierwszych dwóch krótkich etapów realizacji przedmiotu zamówienia.
W konsekwencji Izba nie dopatrzyła się w tym zakresie naruszenia przepisów Prawa
zamówień publicznych i oddaliła żądanie odwołania odnośnie wysokości środków
finansowych.
Wobec powyższych okoliczności Izba stwierdziła, że odwołanie należy uwzględnić,
chociaż nie wszystkie zarzuty w nim podniesione są uzasadnione. Zgodnie z art. 192 ust. 2
Prawa zamówień publicznych, Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie
przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania
o udzielenie zamówienia. Ponieważ Izba stwierdziła, że doszło do naruszenia art. 7 ust. 1,
art. 22 ust. 1 pkt. 2 i ust. 4 Prawa zamówień publicznych, na skutek postawienia wymogu
posiadania doświadczenia w postaci wykonania ,,min. jednej roboty polegającej na budowie
sieci kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu sterowanego o długości min. 7 000 m w tym
grawitacji o długości min. 4 000 m oraz min. 10 pompowni liniowych”, w tym zakresie
nakazała Zamawiającemu modyfikację SIWZ i ogłoszenia o zamówieniu zgodnie z żądaniem
Odwołującego. Izba nie stwierdziła innych wskazywanych przez Odwołującego w odwołaniu
naruszeń przepisów Prawa zamówień publicznych.
Izba, zasądzając koszty postępowania na rzecz Odwołującego, uwzględniła jedynie
koszty dojazdu pełnomocnika Odwołującego na posiedzenie i rozprawę, ponieważ w tym
zakresie do spisu kosztów złożonego na rozprawie załączono odpowiednie rachunki. Nie
załączono do spisu kosztów rachunku z tytułu zastępstwa na posiedzeniu i rozprawie.
W konsekwencji, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238
).
Przewodniczący:
………………………………
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Gminie Czosnów zmianę ogłoszenia z dnia 25 czewca 2015r.
w pkt III.3.2 (i w konsekwencji – modyfikację specyfikacji istotnych warunków zamówienia w pkt I.1 a
SIWZ) przez wykreślenie dotychczasowego opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunku
wiedzy i doświadczenia oraz zastąpienie go następujacym brzmieniem: ,,wykonali min. jedną robotę
budowlaną polegającą na budowie sieci kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu sterowanego
o długości min. 1 000 m w tym grawitacji o długości min. 500 m oraz min. 1 pompowni liniowej”.
2. kosztami postępowania obciąża Gminę Czosnów i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie:
dziesięć tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę: P. O., prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Arkan P. O. w Czosnowie tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Gminy Czosnów na rzecz P. O., prowadzącego działalność gospodarczą
pod firmą Arkan P. O. w Czosnowie kwotę 10 195,99 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy sto
dziewięćdziesiąt pięć złotych, dziewięćdziesiąt dziewięć groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt KIO 1393/15
U z a s a d n i e n i e
I. Gmina Czosnów w Czosnowie (zwana dalej Zamawiającym), prowadzi postępowanie na
wykonanie zamówienia publicznego pn. „Budowa sieci kanalizacyjnej w miejscowościach:
Kazuń Polski i Kazuń Nowy Gmina Czosnów".
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych
z dnia 25 czerwca 2015 r. Zamawiający zamieścił specyfikację istotnych warunków
zamówienia (dalej: SIWZ) na swojej stronie internetowej. Postępowanie prowadzone jest
w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (t. j. – Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.; dalej: Prawo zamówień
publicznych).
W dniu 30 czerwca 2015 r. P. O., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Arkan P. O. w
Czosnowie (dalej: Odwołujący) wniósł odwołanie, w którym zarzucił Zamawiającemu określenie
sposobu oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu przez wykonawców, w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz nieproporcjonalny i
nieadekwatny do przedmiotu zamówienia poprzez wskazanie, iż warunki udziału są spełnione tylko w
przypadku:
- posiadania doświadczenia w postaci wykonania min. jednej roboty polegającej na budowie sieci
kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu sterowanego o długości min. 7 000 m w tym grawitacji o
długości min. 4 000 m oraz min. 10 pompowni liniowych, wskutek czego doszło do naruszenia art. 7
ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt. 2 i ust. 4 Prawa zamówień publicznych,
Odwołujący argumentował, iż W przedmiotowym postępowaniu brak jest uzasadnienia dla
stawiania wymogu doświadczenia we wskazanym wyżej zakresie. Po pierwsze należy wskazać, iż
takie samo doświadczenie może posiadać wykonawca, który wykonał więcej robót (zamówień)
polegających na budowie kanalizacji o mniejszej długości, jak wykonawca, który wykonał jedną robotę
o długości wskazanej przez Zamawiającego. Brak jest zatem podstaw do stawiania wymogu, aby
wykonawca wykonał min. jedną robotę polegającą na budowie odcinka kanalizacji o określonej
długości 7 000 m, skoro takie samo doświadczenie ma wykonawca, który wykonał kilka krótszych
odcinków w sumie dających tę samą długość. Po drugie, prawidłowe wykonanie niniejszego
zamówienia nie wymaga doświadczenia w postaci wybudowania kanalizacji o długości aż 7 000 m.
Wykonywanie przewiertu polega na powtarzaniu tych samych czynności technicznych, a zatem bez
znaczenia jest, czy wykonawca wykonał przewiert o długości 7 000 m w tym grawitacji o długości min.
4 000 m, czy wykonał przewiert o długości 1 000 m, gdyż należyte wykonanie krótszego przewiertu
wymaga takich samych umiejętności. To samo dotyczy wymogu wykonania 10 pompowni. Prawidłowe
wykonanie jednej pompowni wymaga bowiem takich samych umiejętności i wiedzy jak wykonanie 10
pompowni. Stawianie powyższych wymogów dyskryminuje natomiast wykonawców, którzy są zdolni
do wykonania zamówienia i obiektywnie posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie do wykonania
zamówienia, ale wykonali w okresie ostatnich 5 lat kanalizacje o krótszej długości, bądź wykonali mniej
pompowni. Wymóg ten narusza zatem zasady uczciwej konkurencji oraz jest nieproporcjonalny i
nieadekwatny do przedmiotu zamówienia. Do prawidłowego wykonania przedmiotu zamówienia
wystarczające jest już bowiem doświadczenie w postaci wykonania przewiertu o długości 1 000 m i
jedne] pompowni. Wykonanie przewiertu sterowanego o długości 1 000 m i jednej pompowni spełnia
już kryterium posiadania niezbędnego doświadczenia do należytego wykonania zamówienia.
- gdy operator wiertnic poziomych z zasilaniem hydraulicznym posiada co najmniej 3 lata
doświadczenia operatora wiertnic poziomych oraz uprawnienia min. klasy drugiej do min. 400 mm z
wpisem do książki operatora (rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20.09.2001 w sprawie
BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i
drogowych Dz. U. nr 118 poz. 1263 - liczba osób min. 1), wskutek czego doszło do naruszenia art. 7
ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt. 3 i ust. 4 Prawa zamówień publicznych,
Odwołujący argumentował, że ww. wymóg jest nieadekwatny dla przedmiotu zamówienia, a
jednocześnie ogranicza uczciwą konkurencję i narusza zasady równego traktowania wykonawców.
Należy bowiem wskazać, iż technologia wykonania przewiertu sterowanego, którą to technologią ma
być wykonana kanalizacja będąca przedmiotem zamówienia, jest zupełnie inną technologią niż
technologia przewiertu wiertnicą poziomą z zasilaniem hydraulicznym i prace w tych dwóch
technologiach są wykonywane inną maszyną (są to dwa zupełnie odmienne rodzaje wiertnic). W
opisie zamówienia (w tym w dokumentacji projektowej) nie wskazano, iż przewiert ma być wykonany
technologią przewiertu poziomego z wykorzystaniem wiertnicy poziomej z zasilaniem hydraulicznym.
Operowanie wiertnicą do przewiertu sterowanego nie wymaga posiadania specjalnych kwalifikacji, w
tym uprawnień min. klasy drugiej. Zgodnie z załącznikiem nr 1 „MASZYNY 1 URZĄDZENIA
TECHNICZNE STOSOWANE PRZY ROBOTACH ZIEMNYCH, BUDOWLANYCH I DROGOWYCH,
DO OBSŁUGI KTÓRYCH WYMAGANE JEST ODBYCIE SZKOLENIA I UZYSKANIE
POZYTYWNEGO WYNIKU ZE SPRAWDZIANU" do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 20
września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych
urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz.U.2001.118.1263),
uprawnienia klasy drugiej są wymagane wyłącznie w celu obsługi wiertnicy poziomej z zasilaniem
hydraulicznym i to w przypadku konieczności wykonania przewiertu i zamontowania rur o przekroju
powyżej 600 mm. W przypadku rur o przekroju do 600 mm wystarczające są uprawnienia klasy
pierwszej. Z dokumentacji projektowe! wynika natomiast, że maksymalny przekrój rur to 400 mm.
Wobec tego nawet w przypadku potrzeby wykonania przewiertu wiertnicą poziomą z zasilaniem
hydraulicznym wystarczające do wykonania zamówienia byłyby uprawnienia klasy pierwszej. W
przypadku pozostałych wiertnic, w tym wiertnic do przewiertu sterowanego, który ma być stosowany w
niniejszym zamówieniu nie jest natomiast wymagane posiadanie uprawnień. Obok powyższych
wiertnic poziomych, w załączniku nr 1 wskazano bowiem jedynie wiertnice do kotwi, jako wymagające
szkolenia i zdania sprawdzianu w celu ich obsługi (bez klasy uprawnień). Wobec powyższego, skoro
wykonanie zmówienia nie wymaga stosowania wiertnicy poziomej z zasilaniem hydraulicznym i jego
wykonanie jest możliwe technologią przewiertu sterowanego (i zgodnie z dokumentacją projektową ma
być wykonane tą technologią), to wymóg posiadania uprawnień klasy drugiej przez operatora wiertnicy
poziomej z zasilaniem hydraulicznym i w ogóle wymóg dysponowania osobą operatora wiertnicy
poziomej jest zupełnie nieadekwatny do przedmiotu zamówienia. Uprawnienia tego rodzaju są bowiem
w takim wypadku zbędne. Należy też zauważyć, że w zakresie spełnienia wymogu doświadczenia
wykonawcy, Zamawiający wskazał jedynie na konieczność wykonania robót polegających na
wykonaniu przewiertu sterowanego, a nie przewiertu wiertnicą poziomą z zasilaniem hydraulicznym.
W zakresie wymogu posiadania przez operatora wiertnicy 3-letniego doświadczenia, aktualne
zdaniem Odwołującego pozostają argumenty wskazane w pkt 1 powyżej. Operator wiertnicy, aby
należycie wykonać przewiert musi potrafić obsługiwać wiertnicę. Czynności techniczne wykonania
przewiertu sterowanego są powtarzalne, i już nawet kilkumiesięczne doświadczenie daje rękojmię
należytego wykonywania przewiertów sterowanych. Wymóg 3-Ietniego doświadczenia operatora
wiertnicy należy zatem uznać za wygórowany, utrudniający uczciwą konkurencję i naruszający zasadę
równego traktowania wykonawców. Ponadto, w przypadku operatorów wiertnic poziomych z
zasilaniem hydraulicznym, należy wskazać, że jeżeli operator zdobył stosowne uprawnienia I lub II
klasy, to jest to równoznaczne z umiejętnością obsługi tego rodzaju maszyny i osoba z tego rodzaju
uprawnieniami daje już rękojmię należytego wykonania robót, a wobec tego wymóg doświadczenia
jest w tym przypadku w ogóle zbędny.
- posiadania aktualnego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej
działalności związanej z przedmiotem zamówienia na kwotę co najmniej 2 000 000 zł oraz posiadaniaśrodków finansowych lub zdolności kredytowej nie mniejszej niż 2 000 000 zł, wskutek czego doszło do
naruszenia art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt. 4 i ust. 4 Prawa zamówień publicznych.
Odwołujący argumentował, że w zakresie sposobu oceny ww. warunku udziału należy
wskazać, że w celu zabezpieczenia należytego wykonania zamówienia wystarczające byłoby
posiadanie środków finansowych lub zdolności kredytowej w wysokości 1 000 000 zł. Postawiony
wymóg w tym zakresie jest zbyt wygórowany i nie może być uznany za niezbędny dla należytego
wykonania zamówienia. Aktualne w tym zakresie pozostają tezy z orzecznictwa przytoczone w pkt 1
uzasadnienia. Należy zauważyć, że zamówienie ma być wykonywane etapami i nie jest konieczne
zaangażowanie jednocześnie środków finansowych potrzebnych na realizację całego zamówienia. W
ocenie Odwołującego, środki finansowe lub zdolność kredytowa na kwotę 1 000 000 zł są
wystarczające dla należytego wykonania zamówienia. Wymóg wykazania posiadania środków
finansowych lub zdolności kredytowej nie mniejszej niż 2 000 000 zł dyskryminuje natomiast średnich i
małych przedsiębiorców, którzy obiektywnie również są zdolni do należytego wykonania zamówienia,
jednakże nie posiadają środków finansowych w kwocie 2 000 000 zł w danym momencie. Powyższy
wymóg narusza zatem zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców określone w
art. 7 Prawa zamówień publicznych, a także wymóg opisu sposobu dokonywania oceny warunków
udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia zgodnie z art. 22 ust. 4
Prawa zamówień publicznych.
Ponieważ w odwołaniu znalazła się również w zmianka o ubezpieczeniu, nie poparta żadną
argumentacją, w odpowiedzi na pytanie składu orzekającego zadane na rozprawie, Odwołujący
wyjaśnił, że nie wnosił w tym zakresie zarzutu.
W konsekwencji podniesionych zarzutów Odwołujący wnosił o:
1.
uwzględnienie odwołania,
2.
nakazanie Zamawiającemu dokonanie zmian w treści SIWZ poprzez określenie sposobu oceny
ww. warunków udziału w sposób proporcjonalny i adekwatny do przedmiotu zamówienia oraz
nienaruszający zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, tj. zmianę
sposobu dokonywania oceny warunku:
a)
posiadania doświadczenia, poprzez jego ograniczenie do wymogu wykonania robót
budowlanych polegających na budowie sieci kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu
sterowanego o długości min. 1 000 m w tym grawitacji o długości min. 500 m oraz min. 1
pompowni liniowej,
b)
w zakresie osób zdolnych do wykonania zamówienia - poprzez usunięcie wymogu
dysponowania operatorem wiertnic poziomych z zasilaniem hydraulicznym, zmianę wymogu
posiadania przez operatora wiertnic doświadczenia poprzez jego ograniczenie do wymogu
posiadania min. 2 miesięcznego doświadczenia oraz usunięcie wymogu posiadania przez
operatora wiertnic uprawnień klasy drugiej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z
dnia 20 września 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji
maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych
(Dz.U.2001.118.1263],
c)
sytuacji ekonomicznej i finansowej, poprzez ograniczenie wymogu posiadania środków
finansowych lub zdolności kredytowej do kwoty 1 000 000 zł,
3.
dopuszczenie dowodów zawnioskowanych i dołączonych do odwołania,
4.
zasądzenie od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kosztów postępowania, zgodnie z § 3
Rozporządzenia, w tym kosztów związanych z dojazdem na rozprawę (posiedzenie) Krajowej
Izby Odwoławczej (Odwołujący na rozprawie złożył spis kosztów, do którego załączono rachunki
związane z dojazdem pełnomocnika na posiedzenie i rozprawę, jednak nie załączono rachunku
z tytułu reprezentowania Odwołującego na posiedzeniu i rozprawie).
Dodatkowo, na rozprawie Odwołujący wnosił ,,o powołanie świadka pana W. W., który
sprzedaje i doradza w wyborze wiertnic, jest przedstawicielem firmy Marpol (jednego z
dwóch producentów wiertnic na Polskę zarówno horyzontalnych jak i z zasilaniem
hydraulicznym) na okoliczność wyjaśnienia różnic pomiędzy stosowaniem przewiertu
sterowanego przy użyciu różnego rodzaju wiertnic, jak również, czy, mając przed oczyma
dzisiaj dopiero przez Zamawiającego przedstawiony fragment dokumentacji technicznej,
może ocenić, czy tego typu prace, jak wskazuje Zamawiający, mogą być należycie
realizowane przez podmioty, które realizowały odcinki krótsze, niż 7-kilometrowe”.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniu, i składając
odpowiedź na odwołanie do protokołu w trakcie rozprawy, wnosił o oddalenie odwołania.
Wyjaśniał, że przedmiot zamówienia obejmuje realizację ponad 7 400 m sieci, około
8 000 m, w tym 4 769 m sieci grawitacyjnej (to sieć, która przewiduje niewymuszony spływ),
a zatem wymóg wykonania 7 000 m sieci, w tym grawitacyjnej o długości minimum 4 000 m
jest adekwatny do zakresu przedmiotu zamówienia.
Niewątpliwie, zdaniem Zamawiającego, wymóg jest związany z przedmiotem
zamówienia i jest do niego proporcjonalny, bowiem nie wykracza poza jego zakres.
Wyjaśniał, że wpisał wymóg na takim poziomie, ponieważ wykonanie sieci będące
przedmiotem zamówienia, w szczególności bardzo długiej sieci grawitacyjnej, jest
skomplikowane i wymaga specjalistycznej wiedzy.
Sieć grawitacyjna będzie musiała mieć spadek na długim odcinku, niewątpliwie łatwiej jest
uzyskać taki spadek na krótkim odcinku, dlatego, jego zdaniem, doświadczenie w budowie
sieci grawitacyjnej na krótszych odcinkach jest niewystarczające.
Ponadto każdy odcinek budowanej sieci jest inny i posiada znaczny stopień trudności. 4 razy
sieć będzie przechodziła pod drogą wojewódzką i dwukrotnie pod drogą krajową E7.
Składa do akt wydruki z projektu, który jest załączony na płycie (2 strony z zaznaczoną
markerem fragmentem sieci mającym zobrazować jej skomplikowanie).
Widać częstą zmianę kierunku sieci, co się nie zdarza na krótszych odcinkach. Ponadto sieć
będzie przechodziła na różnych głębokościach, co również się nie zdarza na krótszych
odcinkach i powoduje konieczność pozbywania się wód gruntowych, czego konsekwencją
jest konieczność używania przepompowni i szalunków.
Podkreślał, że sieć to nie są połączone krótkie odcinki, ale całościowa budowla.
Oświadczył, że całkowita wartość zamówienia wynosi 3 583 207,64 zł wraz
z zamówieniami uzupełniającymi, zamówienia uzupełniające to wartość 41 747,17 zł.
Odnośnie wymogu dysponowania operatorem wiertnic poziomych wskazywał, że
technologia wykonania przewiertu sterowanego jest taką samą technologią, jak technologia
przewiertu wiertnicą poziomą z zasilaniem hydraulicznym.
Wyjaśniał, że przewiert sterowany to technologia wykonania robót, a wiertnica to maszyna
do wykonania tej technologii.
Wyjaśniał także, że wiertnica pozioma z zasilaniem hydraulicznym wykorzystuje do działania
pompę tłoczącą olej pod wysokim ciśnieniem, który wprawia wiertnicę w ruch. Zgodnie
z rozporządzeniem w sprawie BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń
technicznych istnieją dwa rodzaje uprawnień – klasy 3 do 600 mmi klasy 2 bez ograniczeń,
tj. zarówno powyżej jak i poniżej 600 mm. Oświadczył, że pierwotnie sformułowanie SIWZ
zawierało omyłkę – zamiast klasa 2 miała być klasa 3, ponieważ pierwotny wymóg zawierał
omyłkę i można go było uznać za zbyt wygórowany dokonał zmiany 7 lipca br.
Wskazywał, że droga krajowa E7 posiada 2 pasy w jedną i w druga stronę, także drogi
serwisowe, stąd m.in. wymóg 3-letniego doświadczenia dla operatora wiertnicy. Jego
zdaniem samo posiadanie uprawnień nie gwarantuje umiejętności. Posiadanie
doświadczenia wymaga odpowiedniej praktyki. Ponieważ na odcinku 4 000 m będzie musiał
być wykonany przewiert grawitacyjny, i to w trudnym terenie, wśród przewodów
energetycznych, wodnokanalizacyjnych, wodociągowych, gazowych, telefonicznych, a także
pod osiedlem wojskowym zawierającym uzbrojenie, niewidocznym na mapach, wymóg 3-
letniego doświadczenia nie jest wygórowany.
Złożył do akt notatkę służbową z 3 lipca 2015 r. i pismo skierowane do wykonawcy z 6 lipca
2015 r. na dowód tego, że brak doświadczenia powoduje uszkodzenie sieci wodociągowych.
Odnośnie trzeciego zarzutu dotyczącego posiadania środków finansowych, zdaniem
Zamawiającego wymóg ten również nie jest nadmierny, ponieważ jest porównywalny
z wartością zamówienia, stanowi 56% wartości zamówienia bez robót uzupełniających.
Powołał się na postanowienia umowy i podział realizacji na etapy. Wyjaśniał, że termin
realizacji drugiego etapu to 26 dni po realizacji pierwszego etapu, są to terminy krótkie,
a celem wymogu było zapewnienie ciągłości płatności i zabezpieczenie interesów
podwykonawców. Niezależnie od takiej argumentacji wskazywał, że wykonawca może złożyć
ofertę wraz z innymi podmiotami dysponującymi niezbędnym doświadczeniem.
Dodaje, że na realizację pierwszych dwóch etapów potrzeba właśnie 2 mln zł, stąd wymóg
postawiony w ogłoszeniu wskazuje, że zamówienie będzie finansowane za pomocą środków
zewnętrznych, w tym składa wniosek o dostęp do funduszy unijnych, a więc bardzo zależy
mu na dochowaniu terminów realizacji zamówienia, żeby uniknąć problemów w przyszłości.
Do postępowania odwoławczego nikt nie przystąpił.
II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 189 ust. 2 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.
Odwołującemu przysługuje prawo do wniesienia odwołania zgodnie z art. 179 ust. 1
Prawa zamówień publicznych, bowiem ma interes w uzyskaniu danego zamówienia i może
ponieść szkodę w wyniku ewentualnego naruszenia przez Zamawiającego Prawa zamówień
publicznych - jeżeli podniesione przez niego zarzuty by się potwierdziły, Odwołujący nie
mógłby uzyskać przedmiotowego zamówienia.
Po zapoznaniu się z dokumentacją postępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza zważyła, co następuje: odwołanie należy uwzględnić, chociaż nie wszystkie
zarzuty są uzasadnione.
Odnośnie zarzutu dotyczącego opisu sposobu spełnienia warunku wiedzy
i doświadczenia, Izba ustaliła, co następuje:
1.
Zgodnie z SIWZ, pkt V.l.l lit. a), Zamawiający postanowił, że:
„1. O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki określone w art. 22 ust 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych [Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późn. zm., dotyczące:
a) posiadania wiedzy i doświadczenia oraz wykazania, że w okresie ostatnich pięciu lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy -
w tym okresie, wykonali min. jedną robotę polegającą na budowie sieci kanalizacji sanitarnej
metodą przewiertu sterowanego o długości min. 7 000 m w tym grawitacji o długości min.
4 000 m oraz min. 10 pompowni liniowych"
Postanowienie tej samej treści zawarte jest w pkt II 1.3.2) ogłoszenia o zamówieniu.
2.
Zamawiający na rozprawie oświadczył, że opis przedmiotu zamówienia (dalej: OPZ),
ze względu na jego obszerność i nietypowy format stron, został przekazany Izbie na
płycie CD-R (zał. nr 10 do SIWZ, projekt budowlany i specyfikacje techniczne). Izba
ustaliła, że na tejże płycie CD-R znajdują się dwa pliki zawierające specyfikacje
techniczne wykonania i odbioru robót (wydrukowano je do akt) oraz inne pliki w
formacie nieodczytywanym przez komputer UZP. Zakres przedmiotu zamówienia
Izba zatem mogła określić na podstawie dokumentów w aktach sprawy, tj. treści
SIWZ, załączonej do niej umowy oraz specyfikacji technicznych wykonania i odbioru
robót, przedmiarów. Pod uwagę wzięła także oświadczenie Zamawiającego co do
zakresu robót.
3.
Zamawiający na rozprawie oświadczył, że przedmiot zamówienia obejmuje realizację ponad
7 400 m sieci, około 8 000 m, w tym 4 769 m sieci grawitacyjnej. W ocenie Izby powyższe
stwierdzenie koresponduje ze specyfikacjami technicznymi: zgodnie z pierwszą z nich,
należy wykonać m.in. sieć kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu sterowanego długości
3864 m, sześć sztuk pompowni liniowych. Zgodnie z drugą – należy m.in. wykonać kanały
grawitacyjne metodą przewiertu sterowanego długości 909,5 m, i pewną ilość sztuk
pompowni liniowych (nie podano liczby sztuk, miejsce na podanie liczby pozostawiono
puste). Brak w przywołanych wyżej dokumentach odniesień, na podstawie których można
byłoby określić, bez dokonywania dodatkowych obliczeń, całkowitą długość sieci będącej
przedmiotem zamówienia. Izba przyjęła więc w tym zakresie oświadczenie Zamawiającego
złożone na rozprawie, z którym Odwołujący nie polemizował.
4.
Do SIWZ, jako załącznik nr 3, Zamawiający załączył wzór, zatytułowany ,,Wykaz tożsamych
robót budowlanych”, gdzie w tabeli, na potwierdzenie posiadania odpowiedniej wiedzy
i doświadczenia, należało m.in. wpisać przedmiot zamówienia (zakres).
Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego, Izba stwierdziła, że zarzut
Odwołującego jest uzasadniony. Zamawiający musiał mieć świadomość, że oczekuje, na
potwierdzenie posiadania wiedzy i doświadczenia, wykonania robót tożsamych z zakresem
przedmiotu zamówienia. Jednoznacznie potwierdza to załącznik nr 3 do SIWZ. Oczekiwany
przez Zamawiającego zakres wykonanych już robót zasadniczo pokrywa się z zakresem
przedmiotu zamówienia i jako taki jest w orzecznictwie uważany jednolicie za nadmierny.
Zrozumiała jest troska Zamawiającego o zapewnienie wykonania zamówienia przez
wykonawcę posiadającego odpowiednie – w jego ocenie - doświadczenie, ale trudno
zaakceptować pogląd, że takie doświadczenie posiadają jedynie podmioty, które wykonały
wcześniej zamówienie tożsame czy nawet identyczne z zamówieniem będącym
przedmiotem zamówienia. Przy czym należy również zauważyć, że na rozprawie
Zamawiający nie akcentował wcale potrzeby doświadczenia płynącego z wykonania
zamówienia o konkretnej długości, ale doświadczenie w zachowaniu właściwego spadku
grawitacyjnego na odpowiedniej długości kanalizacji, umiejętności bezkolizyjnego przejścia
pod ziemią w trudnych warunkach, pod drogami, przy zapewnieniu nienaruszalności
istniejących instalacji, z częstą zmianą kierunku sieci, na różnych głębokościach, z czym
wiąże się konieczność pozbywania wód gruntowych, co z kolei pociąga za sobą konieczność
używania przepompowni i szalunków. Zatem to nie sama długość wykonywanej sieci może
zapewnić Zamawiającemu pożądane doświadczenie, ale stopień jej skomplikowania.
Oczywiste jest, że w sieci dłuższej zaistnieje większe prawdopodobieństwo jej
skomplikowania, ale może się zdarzyć, że długa sieć zostanie wykonana w sprzyjających
warunkach. Dlatego, jeżeli Zamawiającemu zależy na posiadaniu doświadczenia
adekwatnego do przedmiotu zamówienia, mógł postawić wymóg doświadczenia zgodnie
z postulatami, prezentowanymi przez siebie na rozprawie (przykładowo, wykonanie sieci
z przejściem pod drogami, w tym drogą krajową o dwóch pasach ruchu w każdą stronę itd.).
Na tożsamym poziomie z przedmiotem zamówienia Izba uznaje również wymóg
wykonania 10 przepompowni; w tym zakresie Zamawiając w ogóle nie zajął stanowiska na
rozprawie.Żądana zmiana ogłoszenia i SIWZ przez Odwołującego wydaje się na niskim
poziomie w stosunku do rozmiarów przedmiotu zamówienia, ale Zamawiający w ogóle,
nawet z ostrożności procesowej się do niej nie odniósł; Izba nie może samodzielnie, bezżadnej inicjatywy Zamawiającego, poszukiwać kompromisu między jednoznacznym
postulatem Odwołującego, a wymogami postawionymi przez Zamawiającego, dlatego
uwzględniając odwołanie w zakresie przedmiotowego zarzutu, nakazała modyfikację
ogłoszenia i SIWZ zgodnie z żądaniem Odwołującego.
Odnośnie zarzutu dotyczącego opisu sposobu spełnienia warunku wiedzy
dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, Izba ustaliła, co następuje:
1.
Zgodnie z SIWZ, pkt V.I.l lit. b) tiret drugie, Zamawiający w zakresie osób zdolnych do wykonania
zamówienia wskazuje wymóg:
,,operatora wiertnic poziomych z zasilaniem hydraulicznym (co najmniej 3 lata
doświadczenia operatora wiertnic poziomych, uprawnienia min. klasy drugiej do min. 400
mm] z wpisem do książki operatora (rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia
20.09.2001 w sprawie BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do
robót ziemnych budowlanych i drogowych Dz. U. nr 118 poz. 1263 - liczba osób min. 1".
Postanowienie tej samej treści zawarto w pkt III.3.4) ogłoszenia o zamówieniu.
2.
W dniu 7 lipca 2015 r. Zamawiający zmodyfikował powyższy wymóg, wyjaśniając, że
w pierwotnej treści ogłoszenia i SIWZ omyłkowo wpisał klasę uprawnień operatora wiertnic.
Po zmianie wymóg brzmiał: ,,(…) operatora wiertnic poziomych z zasilaniem hydraulicznym
(co najmniej 3 lata doświadczenia operatora wiertnic poziomych, uprawnienia min. klasy
trzeciej) z wpisem do książki operatora (rozporządzenie prezesa rady ministrów z dnia
20.09.2001 w sprawie BHP podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do
robót ziemnych budowlanych i drogowych Dz. U. nr 118 poz. 1263 - liczba osób min. 1)".
3.
Zgodnie z przedmiarem robót załączonym do SIWZ, w ramach przedmiotu umowy należy
wykonać przewierty o długości 30 m ,,maszyną do wierceń poziomych WP 30/60”. Odwołujący w
ogóle nie dowodził, że przywołana maszyna nie jest wiertnicą pozioma z zasilaniem hydraulicznym.
4.
Zgodne z rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r., w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót
ziemnych budowlanych i drogowych (Dz. U. z 2001 r., nr 118 poz. 1263), do obsługi wiertnic
poziomych z napędem hydraulicznym konieczne jest posiadanie uprawnień, w zależności od średnicy
przekroju rury, drugiej klasy (wszystkie typy) albo trzeciej klasy (do 600 mm) - pkt 19 załącznika nr 1 do
rozporządzenia, I grupa maszyn.
Oceniając tak ustalony stan faktyczny, Izba uznała, że Zamawiający prawidłowo postawił
wymóg odnośnie osób zdolnych do wykonania zamówienia – operatora wiertnic (po modyfikacji – w
ramach przedmiotu zamówienia będzie należało wykonać przewierty do 600mm, w tym zakresie nie
było sporu między Stronami). Odwołujący nie udowodnił, że można wykonać zamówienie innymi
metodami, niż wybrana przez Zamawiającego, z wykorzystaniem innego rodzaju maszyny do wierceń
poziomych, i nie wykazał, że wskazana w przedmiarze maszyna nie jest wiertnicą poziomą z
zasilaniem hydraulicznym. Izba nie uwzględniła wniosku Odwołującego ,,o powołanie świadka pana
W. W., który sprzedaje i doradza w wyborze wiertnic, jest przedstawicielem firmy Marpol (jednego z
dwóch producentów wiertnic na Polskę zarówno horyzontalnych jak i z zasilaniem hydraulicznym) na
okoliczność wyjaśnienia różnic pomiędzy stosowaniem przewiertu sterowanego przy użyciu różnego
rodzaju wiertnic”, ponieważ uznała, że taka okoliczność nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia – nie
można bowiem wykluczyć, że istnieją inne metody wykonania zamówienia, ale Zamawiający wybrał
metodę wykonania przewiertów ,,maszyną do wierceń poziomych WP 30/60”. Odwołujący musiałby
wykazać, że wskazana przez Zamawiającego maszyna nie jest wiertnicą poziomą z napędem
hydraulicznym; na tą okoliczność świadka nie powołano.
Co do wymogu posiadania trzyletniego doświadczenia – Izba zgodziła się z Zamawiającym, że
Odwołujący błędnie wywodził, iż samo posiadanie uprawnień (zdanie stosownego egzaminu)
wystarcza, aby posiadać zdolność do wykonania zamówienia. W konsekwencji Izba stwierdziła, że
zarówno wymóg co do posiadania odpowiednich uprawnień, jak i lat doświadczenia, jest adekwatny do
przedmiotu zamówienia, zatem oddaliła żądanie Odwołującego w tym zakresie, nie dopatrując się
naruszenia przepisów Prawa zamówień publicznych.
Odnośnie zarzutu dotyczącego opisu sposobu spełnienia warunku zdolności finansowej, Izba
ustaliła, co następuje:
1. Zgodnie z SIWZ, pkt V.I.l lit. c), i odpowiednio, ogłoszenia. Zamawiający w zakresie
sposobu oceny sytuacji ekonomicznej i finansowej wykonawcy wskazuje na konieczność
spełnienia wymogu:
,,-
wykonawca musi wykazać posiadanie środków finansowych lub zdolności kredytowej
nie mniejszej niż 2 000 000 zł”.
2. Zamawiający na rozprawie oświadczył, że całkowita wartość zamówienia wynosi
3 583 207,64 zł wraz z zamówieniami uzupełniającymi, zamówienia uzupełniające to
wartość 41 747,17 zł. Zdaniem Zamawiającego wymóg posiadania środków (zdolności
kredytowej) nie jest nadmierny, ponieważ jest porównywalny z wartością zamówienia,
stanowi 56% wartości zamówienia bez robót uzupełniających. Powołał się na
postanowienia umowy i podział realizacji na etapy. Wyjaśniał, że termin realizacji
drugiego etapu to 26 dni po realizacji pierwszego etapu, są to terminy krótkie, a celem
wymogu było zapewnienie ciągłości płatności i zabezpieczenie interesów
podwykonawców. Niezależnie od takiej argumentacji wskazywał, że wykonawca może
złożyć ofertę wraz z innymi podmiotami dysponującymi niezbędnym doświadczeniem.
Dodał, że na realizację pierwszych dwóch etapów potrzeba właśnie 2 mln zł, stąd wymóg
postawiony w ogłoszeniu wskazuje, że zamówienie będzie finansowane za pomocąśrodków zewnętrznych, w tym składa wniosek o dostęp do funduszy unijnych, a więc
bardzo zależy mu na dochowaniu terminów realizacji zamówienia, żeby uniknąć
problemów w przyszłości.
3. Z powyższymi spostrzeżeniami Zamawiającego Odwołujący zasadniczo nie polemizował,
jedynie dostrzegł, że, w jego ocenie, Zamawiający nie ma powodów aby nadmiernie
troszczyć się o wynagrodzenie podwykonawców.
Oceniając tak ustalony stan faktyczny i stanowiska stron, Izba uznała stanowisko
Zamawiającego za słuszne, i skorelowane z projektem umowy będącym załącznikiem do
SIWZ. Wymóg Zamawiającego co do posiadania środków finansowych (zdolności
kredytowej) jest adekwatny do wartości zamówienia, przy czym nie jest tożsamy z tą
wartością – stanowi ok. 50% wartości szacunkowej, dodatkowo stanowi zabezpieczenie
finansowe realizacji pierwszych dwóch krótkich etapów realizacji przedmiotu zamówienia.
W konsekwencji Izba nie dopatrzyła się w tym zakresie naruszenia przepisów Prawa
zamówień publicznych i oddaliła żądanie odwołania odnośnie wysokości środków
finansowych.
Wobec powyższych okoliczności Izba stwierdziła, że odwołanie należy uwzględnić,
chociaż nie wszystkie zarzuty w nim podniesione są uzasadnione. Zgodnie z art. 192 ust. 2
Prawa zamówień publicznych, Izba uwzględnia odwołanie, jeżeli stwierdzi naruszenie
przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania
o udzielenie zamówienia. Ponieważ Izba stwierdziła, że doszło do naruszenia art. 7 ust. 1,
art. 22 ust. 1 pkt. 2 i ust. 4 Prawa zamówień publicznych, na skutek postawienia wymogu
posiadania doświadczenia w postaci wykonania ,,min. jednej roboty polegającej na budowie
sieci kanalizacji sanitarnej metodą przewiertu sterowanego o długości min. 7 000 m w tym
grawitacji o długości min. 4 000 m oraz min. 10 pompowni liniowych”, w tym zakresie
nakazała Zamawiającemu modyfikację SIWZ i ogłoszenia o zamówieniu zgodnie z żądaniem
Odwołującego. Izba nie stwierdziła innych wskazywanych przez Odwołującego w odwołaniu
naruszeń przepisów Prawa zamówień publicznych.
Izba, zasądzając koszty postępowania na rzecz Odwołującego, uwzględniła jedynie
koszty dojazdu pełnomocnika Odwołującego na posiedzenie i rozprawę, ponieważ w tym
zakresie do spisu kosztów złożonego na rozprawie załączono odpowiednie rachunki. Nie
załączono do spisu kosztów rachunku z tytułu zastępstwa na posiedzeniu i rozprawie.
W konsekwencji, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 192 ust.
9 oraz art. 192 ust. 10 Prawa zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 3 i § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238
).
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 2084/15 z dnia 2015-10-07
- Sygn. akt KIO 1955/15 z dnia 2015-09-24
- Sygn. akt KIO 1947/15 z dnia 2015-09-18
- Sygn. akt KIO 1889/15, KIO 1890/15 z dnia 2015-09-18
