rodzaj: POSTANOWIENIE
data dokumentu: 2016-03-15
rok: 2016
data dokumentu: 2016-03-15
rok: 2016
sygnatury akt.:
KIO 301/16
KIO 301/16
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym z udziałem stron w dniu 15 marca 2016 r.
w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 2 marca 2016 r. przez wykonawcę:
„Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Leśnej” sp. z o.o. w Leśnej (59-820), ul. Baworowo 16F
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Gminę Miejską Zgorzelec,
ul. Domańskiego 7, 59-900 Zgorzelec
w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w dniu 2 marca 2016 r. przez wykonawcę:
„Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Leśnej” sp. z o.o. w Leśnej (59-820), ul. Baworowo 16F
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego:
Gminę Miejską Zgorzelec,
ul. Domańskiego 7, 59-900 Zgorzelec
postanawia:
1.
odrzuca odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża
wykonawcę: „Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Leśnej” sp. z o.o. w Leśnej i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy
złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
„Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Leśnej” sp. z o.o. w Leśnej tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) na niniejsze postanowienie - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Jeleniej Górze.
Przewodniczący: ……………………………
Sygn. akt: KIO 301/16
U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego
na realizację zadania: „Świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego
na terenie miasta Zgorzelec” zostało wszczęte przez Gminę Miejską Zgorzelec, zwaną dalej
Zamawiającym. Ustalona przez Zamawiającego wartość zamówienia, zgodnie z informacją
zawartą w doręczonym Prezesowi Izby piśmie z dnia 3 marca 2016 r., przekraczała kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164), zwanej dalej
ustawą Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej (2016/S 001-000640) w dniu 2 stycznia 2016 r.
W dniu 2 marca 2016 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie
wniesione w formie pisemnej przez wykonawcę: Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Leśnej” sp. z o.o. w Leśnej, zwanego dalej Odwołującym.
Zgodnie z powołanym pismem z dnia 3 marca 2016 r., Zamawiający w dniu 19 lutego 2016 r.
przekazał za pośrednictwem poczty elektronicznej wykonawcom biorącym udział
w prowadzonym przez niego postępowaniu o udzielenie zamówienia (w tym również
Odwołującemu) informację o unieważnieniu postępowania. Zamawiający z pismem
z dnia 3 marca 2016 r. przedstawił kopię tejże informacji, a także dowód wysłania jej
Odwołującemu
w
tej
właśnie
dacie.
Fakt
ten
został
również
potwierdzony
przez Odwołującego, tak we wniesionym przez niego odwołaniu, jak w toku posiedzenia Izby
z udziałem Stron.
W ocenie Izby rozpoznawane odwołanie, jako wniesione po upływie terminu określonego
w ustawie Pzp, podlegało odrzuceniu na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 3) ustawy Pzp.
Wświetle
obowiązujących
przepisów,
to
wartość
zamówienia,
ustalona
przez Zamawiającego i upubliczniona w protokole postępowania o udzielenie zamówienia,
jest, tak dla Zamawiającego, jak i dla Wykonawców, podstawą dla ustalenia zakresu prawa
do wnoszenia odwołań od czynności Zamawiającego. Wartość ta warunkuje terminy,
w jakich odwołanie to można wnieść. Tak art. 180 ust. 2 i 5, jak i art. 182 ust. 1 ustawy Pzp,
wskazują na wartość zamówienia, jako na rozstrzygającą o zakresie prawa do wniesienia
odwołania od poszczególnych czynności Zamawiającego, a także o terminach na wniesienie
takiego odwołania.
Zgodnie z informacją zawartą w doręczonym Prezesowi Izby piśmie Zamawiającego
z dnia 3 marca 2016 r., a także w pkt 2 pisemnego protokołu postępowania, wartość
zamówienia przekraczała kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 ustawy. Tym samym, zgodnie z przepisem art. 182 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp,
w takim przypadku, gdy informacja o czynności zamawiającego stanowiąca podstawę jego
wniesienia została przesłana w sposób określony w art. 27 ust. 2 ustawy Pzp, tj. faksem lub
drogą elektroniczną (tak było w rozpoznawanej sprawie), odwołanie wnosi się do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w terminie 10 dni od dnia przesłania powołanej informacji
stanowiącej podstawę jego wniesienia.
Z uwagi na fakt, iż ustawa Pzp nie zawiera regulacji odnoszącej się do sposobu ustalania
terminów, koniecznym jest odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. –
Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.), zwanego dalej kc, tj. art. 110 i n.
Zgodnie z art. 111 kc termin oznaczony w dniach kończy się upływem ostatniego dnia,
przy tym jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie,
nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło.
Kierując się przywołanymi przepisami oraz uwzględniając fakt, iż informacja o unieważnieniu
postępowania
o
udzielenie
zamówienia
została
przekazana
Odwołującemu
za pośrednictwem poczty elektronicznej w dniu 19 lutego 2016 r., uznać należało,że określony art. 182 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp termin 10 dni wyznaczony na doręczenie
Prezesowi Izby odwołania upłynął w 29 lutego 2016 r. Dlatego też uznać należało,
iż odwołanie – doręczone Prezesowi Izby w formie pisemnej w dniu 2 marca 2016 r.
(prezentata na piśmie) – zostało wniesione po upływie terminu określonego w ustawie.
Istotne jest to, że zgodnie ze stanem prawnym właściwym do rozpoznania niniejszej sprawy,
dla zachowania terminu na wniesienie odwołania koniecznym było faktyczne doręczenie
odwołania Prezesowi Izby w terminie przewidzianym w ustawie Pzp. Nie prowadzi zatem
do zachowania ustawowego terminu nadanie odwołania w placówce pocztowej. Podobnie
Izba w sprawie KIO 576/14: „Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że ustawa Prawo
zamówień publicznych w brzmieniu nadanym nowelizacją z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie
ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw nie wiąże żadnych skutków z nadaniem odwołania w placówce operatora publicznego. Po rzeczonej
nowelizacji, dla zachowania terminu na wniesienie odwołania koniecznym jest faktyczne
doręczenie odwołania Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej w ustawowym terminie.
W przepisach Prawa zamówień publicznych po nowelizacji z dnia 2 grudnia 2009 roku brak
bowiem domniemania, że złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego
jest równoznaczne z jego wniesieniem do Prezesa Izby. Przepisy Prawa zamówień
publicznych w dotychczasowym brzmieniu [sprzed nowelizacji] wyraźnie stanowiły
iż ,,złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne
z wniesieniem go do Prezesa Urzędu” [art. 184 ust. 2 zd. drugie ustawy Prawo zamówień
publicznych w brzmieniu sprzed nowelizacji]. Skoro ustawodawca zrezygnował
z takiego unormowania, jego celem musiało być utożsamienie „wniesienia odwołania”
z jego doręczeniem. Potwierdzeniem słuszności powyżej zaprezentowanej interpretacji
jest odmienne od regulacji dotyczącej terminu na wniesienie odwołania, uregulowanie tego
terminu na wniesienie skargi do Sądu, gdzie kwestia dotrzymania terminu do wniesienia
skargi na orzeczenie Izby związana jest z jej złożeniem w placówce pocztowej operatora
publicznego, co zostało wyraźnie w ustawie przewidziane [art. 198b ust. 2 zd. drugie Prawa
zamówień
publicznych
po
nowelizacji].
Powyższe
oznacza, że
ustawodawca
dla skutecznego wniesienia odwołania zastrzegł wyraźnie doręczenie odwołania
w ustawowym terminie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Prezentowane stanowisko
spotkało się także z aprobatą sądów okręgowych, co znalazło odzwierciedlenie
w następujących wyrokach: wyrok z dnia 16 września 2010 r. Sądu Okręgowego
w Katowicach, sygn. akt XIX Ga 302/10, wyrok z dnia 21 września 2011 r. Sądu Okręgowego
w Gorzowie Wlkp., sygn. akt V Ca 226/10, wyrok z dnia 26 listopada 2011 r. Sądu
Okręgowego w Łodzi, sygn. akt X Ga 311/10. W tym miejscu celowe wydaje się odwołanie
się do treści uzasadnienia wyroku wspomnianego Sądu Okręgowego w Łodzi,
który przedstawił wyczerpujące rozważania dotyczące analizowanych kwestii, które w całej
rozciągłości Izba podziela.” Pogląd ten podzieliła Izba również w orzeczeniach wydanych
w sprawach KIO 852/14 i KIO 237/15: „Stwierdzając powyższe Izba w całości podziela
stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 lutego 2014r.
sygn. akt III CZP 90/13, zgodnie z którym dla zachowania terminu na wniesienie odwołania
od czynności zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia nie ma znaczenia
dzień oddania odwołania w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego
w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012r. Prawo pocztowe lub w placówce pocztowej
operatora świadczącego usługi pocztowe powszechne w innym państwie członkowski Unii
Europejskiej”.
Wartym dostrzeżenia w tym kontekście jest również stanowisko Sądu Najwyższego
wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2014 r. III CZP 90/13: „Wymaga
także uwzględnienia, że dokonana w dniu 2 grudnia 2009 r. nowelizacja Prawa zamówień
publicznych jest wyrazem wdrożenia dyrektywy nr 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 11 grudnia 2007 r., zmieniającej dyrektywy Rady nr 89/665/EWG i
nr 92/13/EWG w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzinie
udzielania zamówień publicznych (Dz.Urz. UE L Nr 335, s. 31). W dyrektywie nr 2007/66/WE
uporządkowano przesłanki i terminy wnoszenia środków odwoławczych, podkreślając
jednocześnie, że podstawowym jej założeniem jest powszechność, szybkość i skuteczność środków odwoławczych, skierowanych na wzmocnienie zasad równości, konkurencyjności,
przejrzystości oraz efektywności zamówień publicznych. W orzecznictwie zarówno Krajowej
Izby Odwoławczej (por. m.in. postanowienia z dnia 9 kwietnia 2013 r., KIO 731/13, niepubl. i
z dnia 4 kwietnia 2013 r., KIO 667/13, niepubl.) jak i sądów powszechnych (zob. wyroki Sądu
Okręgowego w Katowicach z dnia 16 września 2010 r., XIX Ga 302/10, "Zamówienia
Publiczne w Orzecznictwie. Zeszyty Orzecznicze" 2011, nr 8, poz. 139, oraz Sądu
Okręgowego we Wrocławiu z dnia 16 listopada 2010 r., X Ga 254/10, niepubl.) jednolicie
przyjmuje się, że nie ma domniemania, iż złożenie odwołania w placówce pocztowej jest
równoznaczne z jego wniesieniem do Prezesa Izby. Do podobnego wniosku prowadzi
analiza piśmiennictwa poświęconego zamówieniom publicznym, przy czym tylko
w niektórych wypowiedziach przyjęte rozwiązanie jest poddawane krytyce jako stanowiące
nadmierne ograniczenie prawa wykonawców, zwłaszcza tych, którzy mają siedzibę
poza Warszawą. W związku z tym trzeba podnieść, że współcześnie dopuszczenie
w art. 180 ust. 4 Pr.z.p. wniesienia odwołania w formie elektronicznej opatrzonej
bezpiecznym podpisem elektronicznym zdefiniowanym w ustawie z dnia 18 września 2001 r.
o podpisie elektronicznym (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 262) niweluje ewentualne
niedogodności związane z wniesieniem równoważnego odwołania w formie pisemnej
do Prezesa Izby.”
Podobnie Izba w orzeczeniu KIO 818/15: „Ustawodawca, mając na względzie przede
wszystkim szybkość postępowania odwoławczego i związany z tym postępowaniem zakaz
podpisania przez zamawiającego umowy w sprawie zamówienia publicznego do czasu
zakończenia postępowania odwoławczego, a tym samym blokadę realizacji różnego rodzaju
inwestycji i przedsięwzięć o charakterze publicznym, wprowadził do przepisów ustawy Pzp
właśnie taką regulację, odmienną w stosunku do zasad wnoszenia skargi na orzeczenie KIO
(art. 198b ust. 2 ustawy Pzp). Zabezpieczając interes wykonawców w tym względzie
ustawodawca wprowadził także mechanizm umożliwiający dochowanie wskazanego terminu
na zgłoszenie przystąpienia (analogicznie jak w przypadku wniesienia odwołania) poprzez
wprowadzenie standardowej już i odpowiadającej wyzwaniom współczesnego obrotu
gospodarczego i prawnego procedury złożenia określonej korespondencji elektronicznie,
przy użyciu bezpiecznego podpisu elektronicznego, weryfikowanego za pomocą
kwalifikowanego certyfikatu. Wykonawcy zatem, będąc profesjonalistami w tym obrocie,
posiadają możliwość wyboru sposobu, dzięki któremu mogą skutecznie bronić swoich praw
w postępowaniu odwoławczym. Z jednej strony mają wybór osobistego złożenia zgłoszenia
przystąpienia (czy też odwołania) w siedzibie Izby, z drugiej strony mogą skorzystać
z doręczenia pocztowego z określonym ryzykiem w tym względzie - nie doręczenia
w konkretnym terminie przesyłki do Prezesa Izby, a jeszcze z innej strony mają
do dyspozycji ogólnie dostępny instrument, dzięki któremu w każdej chwili i o każdej porze,
bez żadnych ograniczeń i z każdego miejsca, w którym dysponują dostępem do internetu,
mogą skorzystać ze swoich uprawnień w postępowaniu odwoławczym. Wyłącznie do decyzji
wykonawcy pozostawiony jest sposób wykorzystania określonych ustawowo, dostępnych mu
sposobów wniesienia przystąpienia (czy odwołania) do Prezesa KIO.”
Kierując się tak poczynionymi ustaleniami, Izba uznała, iż rozpoznawane odwołanie,
jako złożone po upływie terminu określonego w ustawie podlega odrzuceniu na podstawie
art. 189 ust. 2 pkt 3) ustawy Pzp.
Uwzględniając powyższe, Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ……………………………
1.
odrzuca odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża
wykonawcę: „Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Leśnej” sp. z o.o. w Leśnej i zalicza w poczet kosztów
postępowania odwoławczego kwotę
15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy
złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę:
„Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Leśnej” sp. z o.o. w Leśnej tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) na niniejsze postanowienie - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Jeleniej Górze.
Przewodniczący: ……………………………
Sygn. akt: KIO 301/16
U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego
na realizację zadania: „Świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego
na terenie miasta Zgorzelec” zostało wszczęte przez Gminę Miejską Zgorzelec, zwaną dalej
Zamawiającym. Ustalona przez Zamawiającego wartość zamówienia, zgodnie z informacją
zawartą w doręczonym Prezesowi Izby piśmie z dnia 3 marca 2016 r., przekraczała kwoty
określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2164), zwanej dalej
ustawą Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej (2016/S 001-000640) w dniu 2 stycznia 2016 r.
W dniu 2 marca 2016 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie
wniesione w formie pisemnej przez wykonawcę: Przedsiębiorstwo Komunikacji
Samochodowej w Leśnej” sp. z o.o. w Leśnej, zwanego dalej Odwołującym.
Zgodnie z powołanym pismem z dnia 3 marca 2016 r., Zamawiający w dniu 19 lutego 2016 r.
przekazał za pośrednictwem poczty elektronicznej wykonawcom biorącym udział
w prowadzonym przez niego postępowaniu o udzielenie zamówienia (w tym również
Odwołującemu) informację o unieważnieniu postępowania. Zamawiający z pismem
z dnia 3 marca 2016 r. przedstawił kopię tejże informacji, a także dowód wysłania jej
Odwołującemu
w
tej
właśnie
dacie.
Fakt
ten
został
również
potwierdzony
przez Odwołującego, tak we wniesionym przez niego odwołaniu, jak w toku posiedzenia Izby
z udziałem Stron.
W ocenie Izby rozpoznawane odwołanie, jako wniesione po upływie terminu określonego
w ustawie Pzp, podlegało odrzuceniu na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 3) ustawy Pzp.
Wświetle
obowiązujących
przepisów,
to
wartość
zamówienia,
ustalona
przez Zamawiającego i upubliczniona w protokole postępowania o udzielenie zamówienia,
jest, tak dla Zamawiającego, jak i dla Wykonawców, podstawą dla ustalenia zakresu prawa
do wnoszenia odwołań od czynności Zamawiającego. Wartość ta warunkuje terminy,
w jakich odwołanie to można wnieść. Tak art. 180 ust. 2 i 5, jak i art. 182 ust. 1 ustawy Pzp,
wskazują na wartość zamówienia, jako na rozstrzygającą o zakresie prawa do wniesienia
odwołania od poszczególnych czynności Zamawiającego, a także o terminach na wniesienie
takiego odwołania.
Zgodnie z informacją zawartą w doręczonym Prezesowi Izby piśmie Zamawiającego
z dnia 3 marca 2016 r., a także w pkt 2 pisemnego protokołu postępowania, wartość
zamówienia przekraczała kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 ustawy. Tym samym, zgodnie z przepisem art. 182 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp,
w takim przypadku, gdy informacja o czynności zamawiającego stanowiąca podstawę jego
wniesienia została przesłana w sposób określony w art. 27 ust. 2 ustawy Pzp, tj. faksem lub
drogą elektroniczną (tak było w rozpoznawanej sprawie), odwołanie wnosi się do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w terminie 10 dni od dnia przesłania powołanej informacji
stanowiącej podstawę jego wniesienia.
Z uwagi na fakt, iż ustawa Pzp nie zawiera regulacji odnoszącej się do sposobu ustalania
terminów, koniecznym jest odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. –
Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.), zwanego dalej kc, tj. art. 110 i n.
Zgodnie z art. 111 kc termin oznaczony w dniach kończy się upływem ostatniego dnia,
przy tym jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie,
nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło.
Kierując się przywołanymi przepisami oraz uwzględniając fakt, iż informacja o unieważnieniu
postępowania
o
udzielenie
zamówienia
została
przekazana
Odwołującemu
za pośrednictwem poczty elektronicznej w dniu 19 lutego 2016 r., uznać należało,że określony art. 182 ust. 1 pkt 1) ustawy Pzp termin 10 dni wyznaczony na doręczenie
Prezesowi Izby odwołania upłynął w 29 lutego 2016 r. Dlatego też uznać należało,
iż odwołanie – doręczone Prezesowi Izby w formie pisemnej w dniu 2 marca 2016 r.
(prezentata na piśmie) – zostało wniesione po upływie terminu określonego w ustawie.
Istotne jest to, że zgodnie ze stanem prawnym właściwym do rozpoznania niniejszej sprawy,
dla zachowania terminu na wniesienie odwołania koniecznym było faktyczne doręczenie
odwołania Prezesowi Izby w terminie przewidzianym w ustawie Pzp. Nie prowadzi zatem
do zachowania ustawowego terminu nadanie odwołania w placówce pocztowej. Podobnie
Izba w sprawie KIO 576/14: „Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że ustawa Prawo
zamówień publicznych w brzmieniu nadanym nowelizacją z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie
ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw nie wiąże żadnych skutków z nadaniem odwołania w placówce operatora publicznego. Po rzeczonej
nowelizacji, dla zachowania terminu na wniesienie odwołania koniecznym jest faktyczne
doręczenie odwołania Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej w ustawowym terminie.
W przepisach Prawa zamówień publicznych po nowelizacji z dnia 2 grudnia 2009 roku brak
bowiem domniemania, że złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego
jest równoznaczne z jego wniesieniem do Prezesa Izby. Przepisy Prawa zamówień
publicznych w dotychczasowym brzmieniu [sprzed nowelizacji] wyraźnie stanowiły
iż ,,złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne
z wniesieniem go do Prezesa Urzędu” [art. 184 ust. 2 zd. drugie ustawy Prawo zamówień
publicznych w brzmieniu sprzed nowelizacji]. Skoro ustawodawca zrezygnował
z takiego unormowania, jego celem musiało być utożsamienie „wniesienia odwołania”
z jego doręczeniem. Potwierdzeniem słuszności powyżej zaprezentowanej interpretacji
jest odmienne od regulacji dotyczącej terminu na wniesienie odwołania, uregulowanie tego
terminu na wniesienie skargi do Sądu, gdzie kwestia dotrzymania terminu do wniesienia
skargi na orzeczenie Izby związana jest z jej złożeniem w placówce pocztowej operatora
publicznego, co zostało wyraźnie w ustawie przewidziane [art. 198b ust. 2 zd. drugie Prawa
zamówień
publicznych
po
nowelizacji].
Powyższe
oznacza, że
ustawodawca
dla skutecznego wniesienia odwołania zastrzegł wyraźnie doręczenie odwołania
w ustawowym terminie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Prezentowane stanowisko
spotkało się także z aprobatą sądów okręgowych, co znalazło odzwierciedlenie
w następujących wyrokach: wyrok z dnia 16 września 2010 r. Sądu Okręgowego
w Katowicach, sygn. akt XIX Ga 302/10, wyrok z dnia 21 września 2011 r. Sądu Okręgowego
w Gorzowie Wlkp., sygn. akt V Ca 226/10, wyrok z dnia 26 listopada 2011 r. Sądu
Okręgowego w Łodzi, sygn. akt X Ga 311/10. W tym miejscu celowe wydaje się odwołanie
się do treści uzasadnienia wyroku wspomnianego Sądu Okręgowego w Łodzi,
który przedstawił wyczerpujące rozważania dotyczące analizowanych kwestii, które w całej
rozciągłości Izba podziela.” Pogląd ten podzieliła Izba również w orzeczeniach wydanych
w sprawach KIO 852/14 i KIO 237/15: „Stwierdzając powyższe Izba w całości podziela
stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 7 lutego 2014r.
sygn. akt III CZP 90/13, zgodnie z którym dla zachowania terminu na wniesienie odwołania
od czynności zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia nie ma znaczenia
dzień oddania odwołania w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego
w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012r. Prawo pocztowe lub w placówce pocztowej
operatora świadczącego usługi pocztowe powszechne w innym państwie członkowski Unii
Europejskiej”.
Wartym dostrzeżenia w tym kontekście jest również stanowisko Sądu Najwyższego
wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 lutego 2014 r. III CZP 90/13: „Wymaga
także uwzględnienia, że dokonana w dniu 2 grudnia 2009 r. nowelizacja Prawa zamówień
publicznych jest wyrazem wdrożenia dyrektywy nr 2007/66/WE Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 11 grudnia 2007 r., zmieniającej dyrektywy Rady nr 89/665/EWG i
nr 92/13/EWG w zakresie poprawy skuteczności procedur odwoławczych w dziedzinie
udzielania zamówień publicznych (Dz.Urz. UE L Nr 335, s. 31). W dyrektywie nr 2007/66/WE
uporządkowano przesłanki i terminy wnoszenia środków odwoławczych, podkreślając
jednocześnie, że podstawowym jej założeniem jest powszechność, szybkość i skuteczność środków odwoławczych, skierowanych na wzmocnienie zasad równości, konkurencyjności,
przejrzystości oraz efektywności zamówień publicznych. W orzecznictwie zarówno Krajowej
Izby Odwoławczej (por. m.in. postanowienia z dnia 9 kwietnia 2013 r., KIO 731/13, niepubl. i
z dnia 4 kwietnia 2013 r., KIO 667/13, niepubl.) jak i sądów powszechnych (zob. wyroki Sądu
Okręgowego w Katowicach z dnia 16 września 2010 r., XIX Ga 302/10, "Zamówienia
Publiczne w Orzecznictwie. Zeszyty Orzecznicze" 2011, nr 8, poz. 139, oraz Sądu
Okręgowego we Wrocławiu z dnia 16 listopada 2010 r., X Ga 254/10, niepubl.) jednolicie
przyjmuje się, że nie ma domniemania, iż złożenie odwołania w placówce pocztowej jest
równoznaczne z jego wniesieniem do Prezesa Izby. Do podobnego wniosku prowadzi
analiza piśmiennictwa poświęconego zamówieniom publicznym, przy czym tylko
w niektórych wypowiedziach przyjęte rozwiązanie jest poddawane krytyce jako stanowiące
nadmierne ograniczenie prawa wykonawców, zwłaszcza tych, którzy mają siedzibę
poza Warszawą. W związku z tym trzeba podnieść, że współcześnie dopuszczenie
w art. 180 ust. 4 Pr.z.p. wniesienia odwołania w formie elektronicznej opatrzonej
bezpiecznym podpisem elektronicznym zdefiniowanym w ustawie z dnia 18 września 2001 r.
o podpisie elektronicznym (jedn. tekst: Dz.U. z 2013 r., poz. 262) niweluje ewentualne
niedogodności związane z wniesieniem równoważnego odwołania w formie pisemnej
do Prezesa Izby.”
Podobnie Izba w orzeczeniu KIO 818/15: „Ustawodawca, mając na względzie przede
wszystkim szybkość postępowania odwoławczego i związany z tym postępowaniem zakaz
podpisania przez zamawiającego umowy w sprawie zamówienia publicznego do czasu
zakończenia postępowania odwoławczego, a tym samym blokadę realizacji różnego rodzaju
inwestycji i przedsięwzięć o charakterze publicznym, wprowadził do przepisów ustawy Pzp
właśnie taką regulację, odmienną w stosunku do zasad wnoszenia skargi na orzeczenie KIO
(art. 198b ust. 2 ustawy Pzp). Zabezpieczając interes wykonawców w tym względzie
ustawodawca wprowadził także mechanizm umożliwiający dochowanie wskazanego terminu
na zgłoszenie przystąpienia (analogicznie jak w przypadku wniesienia odwołania) poprzez
wprowadzenie standardowej już i odpowiadającej wyzwaniom współczesnego obrotu
gospodarczego i prawnego procedury złożenia określonej korespondencji elektronicznie,
przy użyciu bezpiecznego podpisu elektronicznego, weryfikowanego za pomocą
kwalifikowanego certyfikatu. Wykonawcy zatem, będąc profesjonalistami w tym obrocie,
posiadają możliwość wyboru sposobu, dzięki któremu mogą skutecznie bronić swoich praw
w postępowaniu odwoławczym. Z jednej strony mają wybór osobistego złożenia zgłoszenia
przystąpienia (czy też odwołania) w siedzibie Izby, z drugiej strony mogą skorzystać
z doręczenia pocztowego z określonym ryzykiem w tym względzie - nie doręczenia
w konkretnym terminie przesyłki do Prezesa Izby, a jeszcze z innej strony mają
do dyspozycji ogólnie dostępny instrument, dzięki któremu w każdej chwili i o każdej porze,
bez żadnych ograniczeń i z każdego miejsca, w którym dysponują dostępem do internetu,
mogą skorzystać ze swoich uprawnień w postępowaniu odwoławczym. Wyłącznie do decyzji
wykonawcy pozostawiony jest sposób wykorzystania określonych ustawowo, dostępnych mu
sposobów wniesienia przystąpienia (czy odwołania) do Prezesa KIO.”
Kierując się tak poczynionymi ustaleniami, Izba uznała, iż rozpoznawane odwołanie,
jako złożone po upływie terminu określonego w ustawie podlega odrzuceniu na podstawie
art. 189 ust. 2 pkt 3) ustawy Pzp.
Uwzględniając powyższe, Izba orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania
oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ……………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 221/16 z dnia 2016-03-07
- Sygn. akt KIO 129/16 z dnia 2016-02-18
- Sygn. akt KIO 149/16 z dnia 2016-02-17
- Sygn. akt KIO 142/16 z dnia 2016-02-16
- Sygn. akt KIO 127/16 z dnia 2016-02-15