rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-10-18
rok: 2018
data dokumentu: 2018-10-18
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 1998/18
KIO 1998/18
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Ernest Klauziński, Marek Koleśnikow, Monika Kawa - , Ogorzałek Protokolant: Dominik Haczykowski
Przewodniczący: Ernest Klauziński, Marek Koleśnikow, Monika Kawa - , Ogorzałek Protokolant: Dominik Haczykowski
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
16 października 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 października 2018 r. przez
O
dwołującego: Pfizer Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Warszawie w
postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego: Zakład Zamówień
Publicznych przy Ministrze Zdrowia z siedzibą w Warszawie, przy udziale wykonawcy GSK
Services Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,
16 października 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 października 2018 r. przez
O
dwołującego: Pfizer Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Warszawie w
postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego: Zakład Zamówień
Publicznych przy Ministrze Zdrowia z siedzibą w Warszawie, przy udziale wykonawcy GSK
Services Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Poznaniu zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego,
orzeka:
1.
oddala odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Odwołującego: Pfizer Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie i:
2.1
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł (słownie:
piętnaście tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Odwołującego: Pfizer Polska
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu
od
odwołania;
2.2
zasądza od Odwołującego: Pfizer Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z
siedzibą w Warszawie na rzecz Zamawiającego: Zakład Zamówień Publicznych
przy Ministrze Zdrowia z siedzibą w Warszawie kwotę 3 600 zł (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych i 00/100 groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
…………………………..……………
…………………………..……………
…………………………..……………
Sygn. akt KIO 1998/18
U z a s a d n i e n i e
Zakład Zamówień Publicznych przy Ministrze Zdrowia z siedzibą w Warszawie
(dalej:
„Zamawiający”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2017
r. poz. 1579), zwanej dalej Pzp, postępowanie o udzielenie zamówienia pn. „Szczepionka
skoniugowana przeciwko pneumokokom dla dzieci
” (numer postępowania ZZP-189/18),
zwane dalej: „Postępowaniem”. Wartość zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 20 września
2018 roku pod nr 2018/S 181-409490.
W dniu
1 października 2018 r. wykonawca Pfizer Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (dalej Odwołujący), wniósł odwołanie, w którym
zaskarżył niezgodne z przepisami czynności Zamawiającego i zarzucił mu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 91 ust. 2 Pzp
przez ustalenie kryteriów oceny ofert
w sposób, który utrudnia zachowanie uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, tj. ustalenie wagi kryterium ceny na poziomie 60 punktów
oraz kryterium jakości 40 punktów, co w praktyce w okolicznościach tej sprawy
preferuje jednego dostawcę i ogranicza możliwość uzyskania zamówienia innym
wykonawcom,
2. art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 91 ust. 2 Pzp przez ustalenie kry
teriów oceny ofert
w sposób, który narusza zasady równego traktowania wykonawców, tj. ustalenie
kryterium jakości w taki sposób, że w ten sam sposób traktuje wykonawców
znajdujących się w różnej sytuacji, co prowadzi do ograniczenia konkurencji
oraz w pr
aktyce oznacza, że jeden wykonawca jest traktowany preferencyjnie,
co jednocześnie ogranicza możliwość uzyskania zamówienia innym wykonawcom.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1. wprowadzenia zmian w Specyfikacji isto
tnych warunków zamówienia (dalej: SIWZ)
polegających na zmianie Rozdziału VI:
a) punkt 1.1.
z „Oferowana cena - waga - 60 pkt” na „Oferowana cena - waga -
50 pkt
”,
b) punkt 1.2.
z „Oferowana jakość - waga - 40 pkt” na „Oferowana jakość - waga -
50 pkt
”,
c) punkt
2.2.1. z „Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci
poniżej 5 roku życia. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 15 (za każdy serotyp 3 pkt)” na "Objęcie szczepionką
5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za wystąpienie
inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5 roku życia. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 20
(za najczęściej występujący serotyp 6 punktów, za 2. w kolejności 5 punktów,
za 3. w kolej
ności 4 punkty, za 4. w kolejności 3 punkty, za 5. w kolejności
2 punkty)."
d) punkt 2.2.2. z
"Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę pneumokokową. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15
(za każdy serotyp 3 pkt)." na "Objęcie szczepionką 5 serotypów
pneumokokowych
najczęściej odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę
pneumokokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 20 (za najczęściej występujący serotyp 6 punktów,
za 2. w kolejności 5 punktów, za 3. w kolejności 4 punkty, za 4. w kolejności
3 punkty, za 5. w kolejności 2 punkty)".
2.
W razie uwzględnienia przez Izbę zarzutu nr 1, a nieuwzględnienia zarzutu nr 2
Odwołujący wniósł o zmianę Rozdziału VI:
a) punkt 1.1.
z „Oferowana cena - waga - 60 pkt” na „Oferowana cena - waga - 50
pkt
”,
b) punkt 1.2.
z „Oferowana jakość - waga - 40 pkt” na „Oferowana jakość - waga -
50 pkt
”,
c)
punkt 2.2.1. z „Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci
poniżej 5 roku życia. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 15 (za każdy serotyp 3 pkt)” na "Objęcie szczepionką
5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za wystąpienie
inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5 roku życia. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 20
(za każdy serotyp 4 pkt)."
d) punkt 2.2.2. z
"Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę pneumokokową. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15
(za każdy serotyp 3 pkt)." na "Objęcie szczepionką 5 serotypów
pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę
pneumo
kokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 20 (za każdy serotyp 4 pkt)."
3.
W razie uwzględnienia przez Izbę zarzutu nr 2, a nieuwzględnienia zarzutu nr 1
Odwołujący wniósł o zmianę Rozdziału VI:
a)
punkt 2.2.1. z „Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci
poniżej 5 roku życia. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 15 (za każdy serotyp 3 pkt)” na " Objęcie szczepionką
5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za wystąpienie
inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5 roku życia. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15
(za najczęściej występujący serotyp 5 punktów, za 2. w kolejności 4 punktów,
za 3. w kolejności 3 punkty, za 4. w kolejności 2 punkty, za 5. w kolejności
1 punkty)."
b) punkt 2.2.2. z
"Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za zgony na inwazyj
ną chorobę pneumokokową. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15
(za każdy serotyp 3 pkt)." na " Objęcie szczepionką 5 serotypów
pneu
mokokowych najczęściej odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę
pneumokokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 15 (za najczęściej występujący serotyp 5 punktów, za 2.
w kolejności 4 punktów, za 3. w kolejności 3 punkty, za 4. w kolejności 2 punkty,
za 5. w kolejności 1 punkty)."
Ponadto Odwołujący wniósł o:
4.
Przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do Odwołania.
5. Zwrot ko
sztów postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą zgodnie z fakturą.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
P
rzedmiotem zamówienia jest dostawa szczepionki skoniugowanej przeciwko pneumokokom
dla dzieci. Zamawiający podzielił zamówienie na dwie części. W ramach pierwszej części
wykonawca
będą mieli za zadanie dostarczyć 300 000 szczepionek skoniugowanych
przeciwko pneumokokom dla dzieci, a w drugiej - kolejne 300 000 takich szczepionek.
W rozdziale VI. w punkcie 1.2.2. SIWZ zastrze
żono możliwość zmniejszenia zakupu
szczepionek, jednak nie bardzi
ej niż o 20% przedmiotu zamówienia. Dotyczy to każdej
z części zamówienia osobno.
W rozdziale VII. Zamawiający wskazał, że kryteria oceny ofert to cena oferty (waga 60%)
oraz jakość (waga 40%).
Warto
ść punktowa ramach kryterium jakościowego została określona w następujący sposób:
1.
Objęcie
szczepionką
5
serotypów
pneumokokowych
odpowiedzialnych
za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5 roku życia.
W przypadku kiedy kolejny ser
otyp występuje z taką samą częstotliwością
jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów - 15 punktów
(za każdy serotyp 3 pkt),
2.
Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych
za zgony na inwazyjną chorobę pneumokokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp
występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni bierze się go również pod uwagę.
Maksymalna licz
ba punktów do uzyskania - 15 punktów (za każdy serotyp 3 pkt),
3. Najszersze pokrycie szczepionkowe u dzie
ci poniżej 5 roku życia - czyli odniesienie
do częstotliwości występowania w populacji inwazyjnej choroby pneumokokowej
wywoływanej szczepami uwzględnionymi w szczepionce - 5 punktów,
4. Najszersze pokrycie szczepionkowe izolat
ów wielolekoopornych - czyli objęcie
szczepi
onką serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za wystąpienie
zakażeń wielolekoopornych u dzieci poniżej 5 roku życia - 5 punktów.
Postępowanie zostało ogłoszone przez Zamawiającego na podstawie art. 18 ust. 5 Ustawy
o zapobiegan
iu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dalej - Ustawa
o zwalczaniu zakażeń), który zobowiązuje Ministra Zdrowia do zakupu szczepionek
służących do przeprowadzenia obowiązkowych szczepień ochronnych zgodnie z przepisami
Pzp. Minister Zdrowi
a zgodnie z art. 17 ust. 10 pkt 1 Ustawy o zwalczaniu zakażeń określa
również, w drodze rozporządzenia, wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem
szczepień ochronnych. Sporządzając wykaz, Minister Zdrowia ma obowiązek uwzględnić
dane epidemiologiczne dot
yczące zachorowań, aktualną wiedzę medyczną oraz zalecenia
Światowej Organizacji Zdrowia. Na podstawie wykazu, zgodnie z art. 17 ust. 11 Ustawy
o zwalczaniu zakażeń, Główny Inspektor Sanitarny ogłasza Program Szczepień Ochronnych
na dany rok, ze wskazania
mi dotyczącymi stosowania poszczególnych szczepionek,
wynikającymi z aktualnej sytuacji epidemiologicznej.
Minister Zdrowia w pierwszej kolejności określa zatem, jakie choroby podlegają
obowiązkowym szczepieniom przeciwko chorobom zakaźnym, a następnie zobowiązany jest
do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w celu zakupu szczepionki,
która będzie tej chorobie najefektywniej przeciwdziałać. W przypadku szczepionki przeciwko
pneumokokom
dokonuje więc oceny, które z serotypów najczęściej odpowiadają
za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej oraz zgonów z jej powodu. Powszechne
szczepienia przeciwko pneumokokom dla wszystkich dzieci zostały wpisane do Programu
Szczepień Ochronnych w roku 2016 na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
18
sierpnia
2011
roku
w
sprawie
obowiązkowych
szczepień
ochronnych
(Dalej -
Rozporządzenie).
W roku 2016 Ministerstwo Zdrowia ogłosiło pierwsze postępowanie o udzielenie zamówienia
na dostawę szczepionek przeciwko pneumokokom dla dzieci, a w 2017 kolejne. Warunki
postępowań były właściwie takie same - w obu przypadkach, w zakresie liczby zamawianych
szczepionek, zamówienie zostało podzielone na 2 części, a Zamawiający zastrzegł sobie
możliwość zmniejszenia liczby kupowanych szczepionek, jednak nie więcej niż o 20% liczby
szczepionek nabywanych w odniesieniu do każdej z części zamówienia. Tak samo zostały
określone kryteria oceny ofert: kryterium ceny o wadze 60 punktów i kryterium jakości
o wadze 40 punktów. Zasady przyznawania ofertom punków w obu kryteriach były takie
same w zamówieniach z 2016 i 2017 oraz w bieżącym postępowaniu.
W roku 2016 udział w postępowaniu wzięło dwóch wykonawców, Przystępujący, oferujący
szczepionkę Synflorix, 10-
walentną (Dalej – Synflorix lub PCV-10) oraz PGF Urtica Sp. z o.o.
(Dalej - PGF Urtica),
oferujący szczepionkę Prevenar, 13-walentną (Dalej - Prevenar
lub PCV-13),
produkowaną przez Odwołującego. Za najkorzystniejszą uznana została oferta
Przystępującego. Rozkład punktów był następujący (w obu częściach postępowania):
1.
Punkty za cenę: Przystępujący – 60 pkt (cena brutto za jedną dawkę 86,40 zł), PGF
Urtica
– 42,48 pkt (cena 122,04 zł),
2.
Punkty za jakość: Przystępujący – 25,32 pkt, PGF Urtica – 40 pkt.
W roku 2017 udział w postępowaniu wzięły te same podmioty, co w 2017 roku.
Za najkorzystniejszą uznana została również oferta Przystępującego, oferującego
szczepionkę Synflorix. Po raz kolejny za mniej korzystną uznana została oferta PGF Urtica,
który zaproponował szczepionkę Prevenar 13 produkowaną przez Odwołującego. Rozkład
punktów był następujący (w obu częściach postępowania):
1.
Punkty za cenę: Przystępujący – 60 pkt (cena brutto za jedną dawkę 78,84 zł), PGF
Urtica
– 38,59 pkt (cena 122,58 zł),
2.
Punkty za jakość: Przystępujący – 25,12 pkt, PGF Urtica – 34 pkt.
Zgodn
ie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia, szczepionką stosowaną
w danym kraju powinna być szczepionka odpowiadająca w największym stopniu lokalnej
epidemiologii. Wybór odpowiedniej szczepionki przeciwko pneumokokom powinien
uwzględniać w szczególności porównanie zawartości serotypów w danej szczepionce
z serotypami występującymi w danym kraju w grupie, dla której przeznaczona ma zostać
szczepionka, dostawę szczepionki oraz analizę efektywności kosztowej. W Polsce dane
dotyczące występowania inwazyjnej choroby pneumokokowej publikowane są przez Krajowy
Ośrodek Referencyjny ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu
Nerwowego (Dalej - KOROUN). KOROUN w dniu 25 kwietnia 2018 roku w raporcie
"Inwazyjna choroba pneumokokowa w Polsce w 2017 roku - Dane KOROUN" (Dalej - Raport
KOROUN lub Raport)
opublikował dane za 2017 rok. Raport wskazuje między innymi, które
serotypy,
z jaką częstotliwością powodowały inwazyjną chorobę pneumokokową, a także
które powodowały najwięcej przypadków śmiertelnych spowodowanych przez inwazyjną
chorobę pneumokokową. Raport przedstawia także jak szeroko Prevenar i Synflorix mogą
p
otencjalnie zabezpieczać dzieci - ale też dorosłych - przed chorobami pneumokokowymi
(tylko w przypadku szczepionki Prevenar
, ponieważ szczepionka Synflorix nie może być
stosowana u dorosłych). Zgodnie z Raportem KOROUN, serotyp, który w całej populacji
najczęściej powoduje inwazyjną chorobę pneumokokową to serotyp 3 - ponad dwa razy
częściej, niż drugi w kolejności serotyp 14. Dalsze serotypy, jeśli chodzi o częstotliwość
występowania inwazyjnych chorób pneumokokowych, to 4, 19A oraz 22F. W grupie do 5.
roku życia inwazyjne choroby pneumokokowe najczęściej wywoływane są przez serotyp 14,
a dalej przez w kolejności serotypy 19A i 19F, 22F oraz 1, 3 i 15B/C. Zgodnie z Raportem
KOROUN, serotypem odpowiedzialnym za najwięcej przypadków śmierci z powodu
inwazyjnej choroby pneumokokowej jest serotyp 3 (który odpowiada za 29% wszystkich
przypadków), następnie w kolejności są: 19A, 4, 22F, 6B.
Obe
cnie na rynku istnieją dwie szczepionki przeciwko pneumokokom. Prevenar 13,
produkowany przez Odwołującego oraz Synflorix, produkowany przez Przystępującego.
Szczepionki te nie są identyczne. Prevenar to szczepionka 13-walentna, która chroni przed
trzynastoma
serotypami wywołującymi choroby pneumokokowe. Prevenar chroni przed
serotypami 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, 23F. Z kolei Synflorix jest
szczepionką 10-walentą, która chroni przed 10 serotypami odpowiedzialnymi za choroby
pneumokokowe,
tj. 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F i 23F. Obie szczepionki zapewniają
ochronę przed chorobami pneumokokowymi wywoływanymi przez 10 wspólnych serotypów.
Prevenar zapewnia dodatkowo ochronę przeciwko serotypom 3, 19A oraz 6A, Odgrywają
one istotną rolę w epidemiologii chorób pneumokokowych w Polsce - stanowią pierwszą
(serotyp 3) i czwartą (serotyp 19A) przyczynę inwazyjnej choroby pneumokokowej w Polsce
pod względem częstotliwości występowania. W charakterystyce produktu Synflorix znajduje
się informacja, że reaguje on krzyżowo z serotypem 19 A. W charakterystyce produktu
Synflorix nie ma danych dotyczących reakcji krzyżowej z serotypem 19A w odniesieniu
do innych chorób powodowanych przez pneumokoki - np. zapaleń płuc czy zapaleń ucha
środkowego. Nie przebadano też przez jaki okres ta ochrona krzyżowa występuje i czy jest
o
n zbliżony do okresu, w jakim przed serotypem 19A chroni Prevenar. W krajach w których
wprowadzono szczepienia przeciwko pneumokokom szczepionką Synflorix, został
zaobserwowany wzrost zakażeń serotypem 19A. Taką zależność zaobserwowano między
innymi w Finlandii, Brazylii, Chile, Austrii czy Belgii, Wzrost występowania inwazyjnej
chorob
y pneumokokowej spowodowanej serotypem 19A znalazł również odzwierciedlenie
w raporcie Pe
diatrycznego Zespołu Ekspertów do spraw Programu Szczepień Ochronnych.
Prevenar jako jedyna szczepionka zapewnia również pokrycie przeciwko serotypowi 3, który
jest n
ajczęstszą przyczyną śmierci z powodu inwazyjnej choroby pneumokokowej. Serotyp
ten odpowiedzialny jest aż za 29% wszystkich zgonów z powodu inwazyjnej choroby
pneumokokowej w Polsce. Prevenar,
w przeciwieństwie do szczepionki Synflorix, zapewnia
także pokrycie przed wszystkimi najbardziej antybiotykoopornymi serotypami pneumokoków
odpowiedzialnych
za występowanie inwazyjnej choroby pneumokokowej w Polsce.
PCV
13 oprócz ochrony przed serotypem 19A zapewnia również ochronę przed serotypem
6A, który podobnie jak serotyp 19A związany jest z wysoką antybiotykoopornością. Synflorix
nie zapewnia ochrony przed tymi serotypami. Zgodnie z Raportem KOROUN, szczepionka
Prevenar zapewnia pokrycie zachorowań na inwazyjne choroby pneumokokowe w grupie
do 2. roku życia w 63,6%, z kolei Synflorix jedynie w 45,5% (jest to grupa dla której
przewidziane są obowiązkowe szczepienia przeciwko pneumokokom). Z kolei w grupie
do 5. roku życia Prevenar zapewnia pokrycie w 66,7%, a Synflorix jedynie w 49%.
W zakresie całej populacji Prevenar zapewnia pokrycie w 65,8%, a Synflorix jedynie
w 35,7%. Szczepionka Prevenar zapewnia więc znacznie szersze pokrycie szczepionkowe.
Zgodnie z art. 91 ust. 2 Pzp kryteriami oceny o
fert są cena albo cena i inne kryteria
odnoszące się do przedmiotu zamówienia. Waga kryterium ceny może przekraczać 60%
tylko, jeżeli Zamawiający określiłby w opisie przedmiotu zamówienia standardy jakościowe
odnoszące się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia oraz wykazał
w załączniku do protokołu w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu
zamówienia koszty cyklu życia (art. 91 ust. 2a Pzp). Zamawiający określił kryteria oceny ofert
w taki sposób, naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
-
w postępowaniu preferowany jest producent szczepionki Synflorix czyli Przystępujący.
Z
arówno w roku 2016, jak i 2017 za najkorzystniejszą uznana została oferta
Przystępującego, który zaoferował Synflorix. który w kryterium jakości uzyskał jedynie
25 punktów. Jednak z uwagi na to, że Przystępujący zaoferował dużo niższą cenę i uzyskał
w tym kryterium maksymalną liczbę punktów, to właśnie ta oferta została wybrana jako
najkorzystniejsza. Podobnie wynik postępowania wyglądał w roku 2017. Po raz kolejny
szczepionka Prevenar
uzyskała lepszy wynik w kryterium jakości (34 punkty) niż Synflorix
(25 punktów), jednak decydująca okazała się cena zaoferowana przez producenta PCV 10.
Odmien
ne właściwości obu szczepionek powodują, że różnią się one ceną. Prevenar, jako
zapewniający szerszą ochronę jest produktem droższym.
R
óżnica pomiędzy cenami
oferowanymi przez Odwołującego i Przystępującego w 2016 roku wynosiła prawie 36 zł
w odniesieniu do jednej dawki.
PCV 13 był zatem o 30% droższy niż PCV 10. Z kolei w 2017
roku różnica w cenach szczepionek wynosiła prawie 44 zł. Prevenar jest droższy ze względu
na znacznie szersze pokrycie serotypowe przeciwko chorobom wywołanym przez serotypy
pneumokokowe. Odwołujący nie może zatem zaproponować ceny na poziomie oferowanym
przez
Przystępującego.
B
iorąc pod uwagę doświadczenia lat poprzednich należy uznać, że rozłożenie wagi kryteriów
oceny ofert
pomiędzy ceną 60%, a jakością 40 % ogranicza zasady uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców, ponieważ jedynym relewantnym kryterium jest cena.
W
efekcie Odwołujący jest w stanie złożyć ważną ofertę, ale nie jest w stanie złożyć oferty,
która mogłaby zostać uznana za najkorzystniejszą. W konsekwencji dostęp Odwołującego
do zamówienia został ograniczony, co jest sprzeczne z art. 91 ust. 2 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1
Pzp
Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, aby zapewnić zachowanie zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, Zamawiający powinien określić
kryteria oceny ofert w taki sposób, że w kryterium ceny można uzyskać 50 punktów,
ta
k samo jak w kryterium jakości. Zamawiający określił kryteria oceny ofert w sposób
wykraczający poza jego uzasadnione potrzeby oraz nie uzasadniony przeznaczeniem
przedmiotu zamówienia, czyli dostawą szczepionek przeciwko pneumokokom dla dzieci.
Uzasadnioną potrzebą Zamawiającego, a jednocześnie jego celem jest nabycie szczepionek
przeciwko pneumokokom niezbędnych do wykonywania obowiązkowych, powszechnych
szczepień dla dzieci. Szczepienia te zostały uznane za obowiązkowe dla wszystkich
noworodków urodzonych po 31 grudnia 2016 roku. Działania Ministra Zdrowia zmierzają
więc do szczególnej ochrony zdrowia dzieci, do czego jest on zobowiązany na podstawie
art. 68 ust. 3 Konstytucji RP.
J
ak pokazują dane KOROUN, w pierwszym roku stosowania szczepionki Synflorix
zarejestrowano zwiększoną liczbę przypadków inwazyjnej choroby pneumokokowej
w Polsce. W 2017 roku łącznie wykryto 870 przypadków zachorowań, czyli prawie 200
przypadków więcej niż w latach poprzednich. Ustalając wagę punktową poszczególnych
kryteriów, Zamawiający nie wziął pod uwagę w wystarczającym stopniu lokalnej
epidemiologii.
O
kreślił
bowiem
wagę
punktową
kryteriów
oceny
ofert,
tak,
że w rzeczywistości szczepionka Prevenar nie ma możliwości konkurowania
w postępowaniu ze szczepionką zawierającą mniejszą ilość serotypów, czyli Synflrorix.
Ograniczenie ko
nkurencji przez Zamawiającego przez faktyczne uniemożliwienie
Odwołującemu złożenia oferty, która mogłaby być ofertą najkorzystniejszą, nie może zostać
usprawiedliwione przez obiektywne
potrzeby Zamawiającego. Potrzebą zamawiającego jest
nabycie
szczepionek
odpowiadających
potrzebom
zdrowotnym
społeczeństwa,
a w szczególności dzieci. Z kolei powyżej zostało wykazane, że te potrzeby uzasadniają
umożliwienie konkurowania o udzielenie zamówienia również Odwołującemu. Dopiero
u
stalenie wagi kryteriów oceny ofert na poziomie 50 punktów za cenę i 50 punktów za jakość
pozwoliłoby w tym postępowaniu Zamawiającemu na wybór oferty charakteryzującej
się najlepszą relacją jakości do ceny.
Badania pr
zeprowadzone w innych krajach wskazują, że stosowanie szczepionki Prevenar
zamiast szczepionki Synflorix jest zdecydowanie bardziej efektywne kosztowo. Dane
z Kanady i Finlandii porównujące wszystkie koszty związane ze stosowaniem tych dwóch
szczepionek w
skazują, że z uwagi na to, że przy stosowaniu szczepionki Prevenar znacząco
zmniejsza się zachorowalność na inwazyjną chorobę pneumokokową, liczba zgonów
na tą chorobę oraz zwiększa się ochrona populacyjna, to zdecydowanie zmniejszają
się koszty dla całego budżetu państwa. Oszczędności dla państwa w perspektywie 5 lat
sięgają kilkuset milionów dolarów. Zamawiający nabywając szczepionki przeciwko
pneumokokom i oceniając, że najważniejsze dla niego jest w istocie nabycie szczepionki
najtańszej, powinien mieć takie kwestie na uwadze. Zmiana wagi kryteriów oceny ofert
zgodnie z wnioskiem Odwołującego nie spowoduje ograniczenia konkurencji. Zamawiający
określił kryterium jakości tak, że pierwsze pięć serotypów najczęściej powodujących
inwazyjną chorobę pneumokokową oraz zgony dostaje po 3 punkty każdy. Każdy serotyp,
bez względu na częstotliwość jego występowania jest więc przez zamawiającego traktowany
w ten sam sposób. Takie określenie kryteriów jakościowych jest nieprawidłowe, narusza
zasady równego traktowania wykonawców oraz zasadę uczciwej konkurencji biorąc
pod uwagę konieczność uwzględniania aktualnych danych epidemiologicznych
w postępowaniu. Określenie kryterium jakościowego w taki sposób, że wszystkie serotypy
punktowane są w ten sam sposób powoduje, że szczepionka, która chroni przed serotypem,
który powoduje znacznie więcej zachorowań na inwazyjną chorobę pneumokokową
oraz zgony z tej przyczyny, jest traktowana w taki sam sposób, jak szczepionka, która
przed tymi serotypami nie chroni. Kryterium n
ie bierze zatem pod uwagę pokrycia
serotypowego jakie każda szczepionka zapewnia. Zamawiający narusza zasadę równego
traktowania wykonawców – podmiot oferujący produkt, który zapobiega zachorowaniom
na inwazyjną chorobę pneumokokową (i zgonom) z powodu najczęściej wywołujących
j
ą serotypom jest traktowany w taki sam sposób, jak wykonawca, który takiej ochrony nie jest
w stanie zaoferowa
ć.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, złożone
oferty, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron
i Przystępującego złożone podczas rozprawy, Izba zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołującemu, w świetle przepisu art. 179 ust. 1 Pzp, stanowiącego,
że „Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
pr
zez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy”, przysługiwało uprawnienie do wniesienia
odwołania.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Zarzuty naruszenia art. 7 ust.
1 Pzp w zw. z art. 91 ust. 2 Pzp przez ustalenie kryteriów
oceny ofert w sposób, który:
1.
utrudnia zachowanie uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców,
tj. ustalenie wagi kryterium ceny na poziomie 60 punktów oraz kryterium
jakości 40 punktów, co w praktyce w okolicznościach tej sprawy preferuje
jednego dostawcę i ogranicza możliwość uzyskania zamówienia innym
wykonawcom,
2.
narusza zasady równego traktowania wykonawców, tj. ustalenie kryterium
jakości w taki sposób, że w ten sam sposób traktuje wykonawców znajdujących
się w różnej sytuacji, co prowadzi do ograniczenia konkurencji oraz w praktyce
oznacza, że jeden wykonawca jest traktowany preferencyjnie, co jednocześnie
ogranicza możliwość uzyskania zamówienia innym wykonawcom,
nie potwierdziły się.
Rozdział VII. SIWZ „Zasady oceny ofert” zawierał szczegółowe zasady przyznawania wyboru
najkorzystniejszej w oparciu o kryteria punktacji:
„1. Oceniane kryteria i ich ranga w ocenie:
1.1 Oferowana cena
– waga – 60 pkt (maksymalna wartość do uzyskania),
1.2.
Jakość – waga – 40 pkt (maksymalna wartość do uzyskania).”
„2.2. Wartość punktowa za kryterium nr 2 jakość wyliczana jest w następujący sposób:
2.2.1.
Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych
za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5. roku życia.
W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni,
bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15 pkt
(za każdy serotyp 3 pkt).
2.2.2.
Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych
za zgony na inwazyjną chorobę pneumokokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp
występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę.
Maksymalna
liczba punktów do uzyskania - 15 pkt (za każdy serotyp 3 pkt).
2.2.3. Najszersze pokrycie szczepionkowe u dzieci poniżej 5. roku życia – czyli odniesienie
do częstotliwości występowania w populacji inwazyjnej choroby pneumokokowej
wywoływanej szczepami uwzględnionymi w szczepionce - 5 pkt.
Wartość punktowa pokrycia = Wp *Pn/Pmax
Wp
– waga pokrycia - 5 pkt
Pn
– zaoferowane pokrycie
Pmax
– największe oferowane pokrycie
2.2.4.
Najszersze pokrycie szczepionkowe izolatów wielolekoopornych - czyli objęcie
szczepionką serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych
za wystąpienie zakażeń wielolekoopornych u dzieci poniżej 5. roku życia - 5 pkt.
Wartość punktowa pokrycia = Wp *Pn/Pmax
Wp
– waga pokrycia - 5 pkt
Pn
– zaoferowane pokrycie
Pmax
– największe oferowane pokrycie
Uwaga:
Przy dokonywaniu oceny będą wzięte pod uwagę dane za rok 2017, opublikowane na stronie
Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Układu
Nerwowego (KOROUN) - Narodowy Instytu
t Leków dostępne na dzień składania ofert oraz
aktualne informacje zawarte w charakterystyce produktu leczniczego (ChPL).
”
Ocenę końcową oferty będzie stanowić suma punktów uzyskanych za oba kryteria oceny
wskazane wyżej.
Uwzględniając stanowiska Odwołującego, Przystępującego i Zamawiającego wyrażone
w toku rozprawy Izba
uznała, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Argumentacja
Odwołującego opierała się o założenie - któremu Zamawiający nie zaprzeczył - że na rynku
są tylko dwa produkty spełniające wymogi SIWZ. W dalszej kolejności Odwołujący dowodził,
że szczepionka którą ma zamiar zaoferować (Prevenar) jest znacząco lepsza niż produkt
konkurenta (Synflorix)
, nie kwestionował jednak faktu, że szczepionka PCV 10 również
spełnia wymogi Zamawiającego. Ze stanowiska Odwołującego wynikało, że przeszkodą dla
możliwości złożenia najkorzystniejszej oferty ma być wyższa cena szczepionki PCV 13
wynikająca z szerszego spektrum serotypów objętych działaniem produktu, ale wykonawca
nie
podjął nawet próby udowodnienia, że nie jest w stanie obniżyć ceny do poziomu, który
umożliwiałby mu skuteczną konkurencję w ramach postępowania. By uzyskać korzystne dla
siebie rozstrzygnięcie Odwołujący powinien uczynić zadość ciążącemu na nim ciężarowi
dowodu i wykazać, że proporcja kryteriów oceny ofert z przyczyn obiektywnych uniemożliwia
mu uzyskanie zamówienia. Tego jednak nie zrobił. Sam fakt, że oferowany produkt jest
droższy ze względu na wyższą jakość nie powoduje, że niemożliwe jest złożenie oferty.
Ponadto dane na t
emat zamówień z lat 2016 i 2017 przytoczone przez Odwołującego
dowodzą, że szczepionkę Prevenar mogą zaoferować również inne podmioty, co przeczy
tezie jakoby na rynku byli tylko dwaj wykonawcy mogący uzyskać przedmiotowe
zamówienie. Odwołujący wskazał, że w latach 2016 i 2017 szczepionkę PCV 13 oferował
inny podmiot (PGF Urtica)
nie wykazując przy tym, że cena zaoferowana przez tego
wykonawcę była najniższą możliwą do zaoferowania. W tej sytuacji Izba uznała
za nieprawdziwe argumenty wskazujące, że Zamawiający stworzył preferencyjne warunki
dla
Przystępującego kosztem Odwołującego. Nie można też zignorować faktu, że w obu
postępowaniach, na które powołał się Odwołujący, twierdząc, że warunki udziału oraz
kryteria oceny ofert były w nich praktycznie takie same jak w bieżącym postępowaniu,
szczepionka Prevenar w 2016 r.
otrzymała 40 punktów w kryterium jakość, a w 2017 r. tylko
34 punkty.
Przeczy to tezie jakoby zawyżone, w ocenie Odwołującego, znaczenie kryterium cenowego
było czynnikiem decydującym o niemożliwości uzyskania przez niego zamówienia.
To Zamawiający określa potrzeby jakie ma zamiar zrealizować przez udzielenie zamówienia
publicznego, w granicach prawa wskazując zasady i kryteria jakimi będzie kierował
się dokonując wyboru najkorzystniejszej oferty. Izba nie stwierdziła, by SIWZ w jakikolwiek
sposób preferował produkt PCV 10 – ani przez opis przedmiotu zamówienia, ani dobór
kryteriów oceny ofert. Opis przedmiotu zamówienia ustala pewne minimum wymogów,
co do cech zamawianego produktu, kryteriu
m jakości pozwolić ma wykonawcom oferującym
droższy, przekraczający wymagany zakres działania produkt, na konkurencję z podmiotami
proponującymi szczepionkę tańszą. Jednak to zadaniem Zamawiającego jest określenie
proporcji między ceną jaką jest gotowy zapłacić za szczepionkę, a dodatkowymi,
przekraczającymi jego minimalne oczekiwania cechami produktu. Oceniając tą proporcję
Izba doszła do przekonania, że Zamawiający skonstruował kryteria oceny ofert w sposób
racjonalny, a
Odwołujący nie wykazał, że prowadzą one do nieuzasadnionego ograniczenia
konkurencji.
Art.
190 ust. 1 stanowi, że strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani
wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Dowody
na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej strony i uczestnicy
postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy. Odwołujący
ponad wszelką wątpliwość udowodnił, ze produkowana przez niego szczepiona ma szersze
spektrum działania i oferuje ochronę przeciwko większej niż PCV 10 liczbie serotypów
wywołujących inwazyjną chorobę pneumokokową. Nie wykazał jednak, że nie ma możliwości
obniżenia ceny swojego produktu do poziomu, który w jego ocenie pozwalałby na złożenie
najkorzystniejszej oferty w po
stępowaniu. Co za tym idzie nie dopełnił obowiązku
udowodnienia, że wskutek określonej w SIWZ proporcji wagowej kryteriów oceny ofert
Zamawiający uniemożliwił mu wzięcie udziału w postępowaniu. Nie udowodnił również
żadnego innego z podnoszonych argumentów mających wskazywać, że Zamawiający
w nieuzasadnio
ny sposób ograniczył mu dostęp do zamówienia.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, że Zamawiający określając kryteria oceny ofert nie
naruszył zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, więc zarzuty
odwołania nie zasługują na uwzględnienie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 972).
…………………………..……………
…………………………..……………
…………………………..……………
1.
oddala odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Odwołującego: Pfizer Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie i:
2.1
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000,00 zł (słownie:
piętnaście tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Odwołującego: Pfizer Polska
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu
od
odwołania;
2.2
zasądza od Odwołującego: Pfizer Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z
siedzibą w Warszawie na rzecz Zamawiającego: Zakład Zamówień Publicznych
przy Ministrze Zdrowia z siedzibą w Warszawie kwotę 3 600 zł (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych i 00/100 groszy) stanowiącą koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
do Sądu Okręgowego w Warszawie.
…………………………..……………
…………………………..……………
…………………………..……………
Sygn. akt KIO 1998/18
U z a s a d n i e n i e
Zakład Zamówień Publicznych przy Ministrze Zdrowia z siedzibą w Warszawie
(dalej:
„Zamawiający”) prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2017
r. poz. 1579), zwanej dalej Pzp, postępowanie o udzielenie zamówienia pn. „Szczepionka
skoniugowana przeciwko pneumokokom dla dzieci
” (numer postępowania ZZP-189/18),
zwane dalej: „Postępowaniem”. Wartość zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp. Ogłoszenie
o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej 20 września
2018 roku pod nr 2018/S 181-409490.
W dniu
1 października 2018 r. wykonawca Pfizer Polska Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (dalej Odwołujący), wniósł odwołanie, w którym
zaskarżył niezgodne z przepisami czynności Zamawiającego i zarzucił mu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 91 ust. 2 Pzp
przez ustalenie kryteriów oceny ofert
w sposób, który utrudnia zachowanie uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, tj. ustalenie wagi kryterium ceny na poziomie 60 punktów
oraz kryterium jakości 40 punktów, co w praktyce w okolicznościach tej sprawy
preferuje jednego dostawcę i ogranicza możliwość uzyskania zamówienia innym
wykonawcom,
2. art. 7 ust. 1 Pzp w zw. z art. 91 ust. 2 Pzp przez ustalenie kry
teriów oceny ofert
w sposób, który narusza zasady równego traktowania wykonawców, tj. ustalenie
kryterium jakości w taki sposób, że w ten sam sposób traktuje wykonawców
znajdujących się w różnej sytuacji, co prowadzi do ograniczenia konkurencji
oraz w pr
aktyce oznacza, że jeden wykonawca jest traktowany preferencyjnie,
co jednocześnie ogranicza możliwość uzyskania zamówienia innym wykonawcom.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1. wprowadzenia zmian w Specyfikacji isto
tnych warunków zamówienia (dalej: SIWZ)
polegających na zmianie Rozdziału VI:
a) punkt 1.1.
z „Oferowana cena - waga - 60 pkt” na „Oferowana cena - waga -
50 pkt
”,
b) punkt 1.2.
z „Oferowana jakość - waga - 40 pkt” na „Oferowana jakość - waga -
50 pkt
”,
c) punkt
2.2.1. z „Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci
poniżej 5 roku życia. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 15 (za każdy serotyp 3 pkt)” na "Objęcie szczepionką
5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za wystąpienie
inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5 roku życia. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 20
(za najczęściej występujący serotyp 6 punktów, za 2. w kolejności 5 punktów,
za 3. w kolej
ności 4 punkty, za 4. w kolejności 3 punkty, za 5. w kolejności
2 punkty)."
d) punkt 2.2.2. z
"Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę pneumokokową. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15
(za każdy serotyp 3 pkt)." na "Objęcie szczepionką 5 serotypów
pneumokokowych
najczęściej odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę
pneumokokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 20 (za najczęściej występujący serotyp 6 punktów,
za 2. w kolejności 5 punktów, za 3. w kolejności 4 punkty, za 4. w kolejności
3 punkty, za 5. w kolejności 2 punkty)".
2.
W razie uwzględnienia przez Izbę zarzutu nr 1, a nieuwzględnienia zarzutu nr 2
Odwołujący wniósł o zmianę Rozdziału VI:
a) punkt 1.1.
z „Oferowana cena - waga - 60 pkt” na „Oferowana cena - waga - 50
pkt
”,
b) punkt 1.2.
z „Oferowana jakość - waga - 40 pkt” na „Oferowana jakość - waga -
50 pkt
”,
c)
punkt 2.2.1. z „Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci
poniżej 5 roku życia. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 15 (za każdy serotyp 3 pkt)” na "Objęcie szczepionką
5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za wystąpienie
inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5 roku życia. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 20
(za każdy serotyp 4 pkt)."
d) punkt 2.2.2. z
"Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę pneumokokową. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15
(za każdy serotyp 3 pkt)." na "Objęcie szczepionką 5 serotypów
pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę
pneumo
kokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 20 (za każdy serotyp 4 pkt)."
3.
W razie uwzględnienia przez Izbę zarzutu nr 2, a nieuwzględnienia zarzutu nr 1
Odwołujący wniósł o zmianę Rozdziału VI:
a)
punkt 2.2.1. z „Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci
poniżej 5 roku życia. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 15 (za każdy serotyp 3 pkt)” na " Objęcie szczepionką
5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za wystąpienie
inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5 roku życia. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15
(za najczęściej występujący serotyp 5 punktów, za 2. w kolejności 4 punktów,
za 3. w kolejności 3 punkty, za 4. w kolejności 2 punkty, za 5. w kolejności
1 punkty)."
b) punkt 2.2.2. z
"Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej
odpowiedzialnych za zgony na inwazyj
ną chorobę pneumokokową. W przypadku
kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze
się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15
(za każdy serotyp 3 pkt)." na " Objęcie szczepionką 5 serotypów
pneu
mokokowych najczęściej odpowiedzialnych za zgony na inwazyjną chorobę
pneumokokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą
częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba
punktów do uzyskania - 15 (za najczęściej występujący serotyp 5 punktów, za 2.
w kolejności 4 punktów, za 3. w kolejności 3 punkty, za 4. w kolejności 2 punkty,
za 5. w kolejności 1 punkty)."
Ponadto Odwołujący wniósł o:
4.
Przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do Odwołania.
5. Zwrot ko
sztów postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą zgodnie z fakturą.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in.:
P
rzedmiotem zamówienia jest dostawa szczepionki skoniugowanej przeciwko pneumokokom
dla dzieci. Zamawiający podzielił zamówienie na dwie części. W ramach pierwszej części
wykonawca
będą mieli za zadanie dostarczyć 300 000 szczepionek skoniugowanych
przeciwko pneumokokom dla dzieci, a w drugiej - kolejne 300 000 takich szczepionek.
W rozdziale VI. w punkcie 1.2.2. SIWZ zastrze
żono możliwość zmniejszenia zakupu
szczepionek, jednak nie bardzi
ej niż o 20% przedmiotu zamówienia. Dotyczy to każdej
z części zamówienia osobno.
W rozdziale VII. Zamawiający wskazał, że kryteria oceny ofert to cena oferty (waga 60%)
oraz jakość (waga 40%).
Warto
ść punktowa ramach kryterium jakościowego została określona w następujący sposób:
1.
Objęcie
szczepionką
5
serotypów
pneumokokowych
odpowiedzialnych
za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5 roku życia.
W przypadku kiedy kolejny ser
otyp występuje z taką samą częstotliwością
jak ostatni, bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów - 15 punktów
(za każdy serotyp 3 pkt),
2.
Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych
za zgony na inwazyjną chorobę pneumokokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp
występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni bierze się go również pod uwagę.
Maksymalna licz
ba punktów do uzyskania - 15 punktów (za każdy serotyp 3 pkt),
3. Najszersze pokrycie szczepionkowe u dzie
ci poniżej 5 roku życia - czyli odniesienie
do częstotliwości występowania w populacji inwazyjnej choroby pneumokokowej
wywoływanej szczepami uwzględnionymi w szczepionce - 5 punktów,
4. Najszersze pokrycie szczepionkowe izolat
ów wielolekoopornych - czyli objęcie
szczepi
onką serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych za wystąpienie
zakażeń wielolekoopornych u dzieci poniżej 5 roku życia - 5 punktów.
Postępowanie zostało ogłoszone przez Zamawiającego na podstawie art. 18 ust. 5 Ustawy
o zapobiegan
iu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dalej - Ustawa
o zwalczaniu zakażeń), który zobowiązuje Ministra Zdrowia do zakupu szczepionek
służących do przeprowadzenia obowiązkowych szczepień ochronnych zgodnie z przepisami
Pzp. Minister Zdrowi
a zgodnie z art. 17 ust. 10 pkt 1 Ustawy o zwalczaniu zakażeń określa
również, w drodze rozporządzenia, wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem
szczepień ochronnych. Sporządzając wykaz, Minister Zdrowia ma obowiązek uwzględnić
dane epidemiologiczne dot
yczące zachorowań, aktualną wiedzę medyczną oraz zalecenia
Światowej Organizacji Zdrowia. Na podstawie wykazu, zgodnie z art. 17 ust. 11 Ustawy
o zwalczaniu zakażeń, Główny Inspektor Sanitarny ogłasza Program Szczepień Ochronnych
na dany rok, ze wskazania
mi dotyczącymi stosowania poszczególnych szczepionek,
wynikającymi z aktualnej sytuacji epidemiologicznej.
Minister Zdrowia w pierwszej kolejności określa zatem, jakie choroby podlegają
obowiązkowym szczepieniom przeciwko chorobom zakaźnym, a następnie zobowiązany jest
do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia w celu zakupu szczepionki,
która będzie tej chorobie najefektywniej przeciwdziałać. W przypadku szczepionki przeciwko
pneumokokom
dokonuje więc oceny, które z serotypów najczęściej odpowiadają
za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej oraz zgonów z jej powodu. Powszechne
szczepienia przeciwko pneumokokom dla wszystkich dzieci zostały wpisane do Programu
Szczepień Ochronnych w roku 2016 na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia
18
sierpnia
2011
roku
w
sprawie
obowiązkowych
szczepień
ochronnych
(Dalej -
Rozporządzenie).
W roku 2016 Ministerstwo Zdrowia ogłosiło pierwsze postępowanie o udzielenie zamówienia
na dostawę szczepionek przeciwko pneumokokom dla dzieci, a w 2017 kolejne. Warunki
postępowań były właściwie takie same - w obu przypadkach, w zakresie liczby zamawianych
szczepionek, zamówienie zostało podzielone na 2 części, a Zamawiający zastrzegł sobie
możliwość zmniejszenia liczby kupowanych szczepionek, jednak nie więcej niż o 20% liczby
szczepionek nabywanych w odniesieniu do każdej z części zamówienia. Tak samo zostały
określone kryteria oceny ofert: kryterium ceny o wadze 60 punktów i kryterium jakości
o wadze 40 punktów. Zasady przyznawania ofertom punków w obu kryteriach były takie
same w zamówieniach z 2016 i 2017 oraz w bieżącym postępowaniu.
W roku 2016 udział w postępowaniu wzięło dwóch wykonawców, Przystępujący, oferujący
szczepionkę Synflorix, 10-
walentną (Dalej – Synflorix lub PCV-10) oraz PGF Urtica Sp. z o.o.
(Dalej - PGF Urtica),
oferujący szczepionkę Prevenar, 13-walentną (Dalej - Prevenar
lub PCV-13),
produkowaną przez Odwołującego. Za najkorzystniejszą uznana została oferta
Przystępującego. Rozkład punktów był następujący (w obu częściach postępowania):
1.
Punkty za cenę: Przystępujący – 60 pkt (cena brutto za jedną dawkę 86,40 zł), PGF
Urtica
– 42,48 pkt (cena 122,04 zł),
2.
Punkty za jakość: Przystępujący – 25,32 pkt, PGF Urtica – 40 pkt.
W roku 2017 udział w postępowaniu wzięły te same podmioty, co w 2017 roku.
Za najkorzystniejszą uznana została również oferta Przystępującego, oferującego
szczepionkę Synflorix. Po raz kolejny za mniej korzystną uznana została oferta PGF Urtica,
który zaproponował szczepionkę Prevenar 13 produkowaną przez Odwołującego. Rozkład
punktów był następujący (w obu częściach postępowania):
1.
Punkty za cenę: Przystępujący – 60 pkt (cena brutto za jedną dawkę 78,84 zł), PGF
Urtica
– 38,59 pkt (cena 122,58 zł),
2.
Punkty za jakość: Przystępujący – 25,12 pkt, PGF Urtica – 34 pkt.
Zgodn
ie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia, szczepionką stosowaną
w danym kraju powinna być szczepionka odpowiadająca w największym stopniu lokalnej
epidemiologii. Wybór odpowiedniej szczepionki przeciwko pneumokokom powinien
uwzględniać w szczególności porównanie zawartości serotypów w danej szczepionce
z serotypami występującymi w danym kraju w grupie, dla której przeznaczona ma zostać
szczepionka, dostawę szczepionki oraz analizę efektywności kosztowej. W Polsce dane
dotyczące występowania inwazyjnej choroby pneumokokowej publikowane są przez Krajowy
Ośrodek Referencyjny ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu
Nerwowego (Dalej - KOROUN). KOROUN w dniu 25 kwietnia 2018 roku w raporcie
"Inwazyjna choroba pneumokokowa w Polsce w 2017 roku - Dane KOROUN" (Dalej - Raport
KOROUN lub Raport)
opublikował dane za 2017 rok. Raport wskazuje między innymi, które
serotypy,
z jaką częstotliwością powodowały inwazyjną chorobę pneumokokową, a także
które powodowały najwięcej przypadków śmiertelnych spowodowanych przez inwazyjną
chorobę pneumokokową. Raport przedstawia także jak szeroko Prevenar i Synflorix mogą
p
otencjalnie zabezpieczać dzieci - ale też dorosłych - przed chorobami pneumokokowymi
(tylko w przypadku szczepionki Prevenar
, ponieważ szczepionka Synflorix nie może być
stosowana u dorosłych). Zgodnie z Raportem KOROUN, serotyp, który w całej populacji
najczęściej powoduje inwazyjną chorobę pneumokokową to serotyp 3 - ponad dwa razy
częściej, niż drugi w kolejności serotyp 14. Dalsze serotypy, jeśli chodzi o częstotliwość
występowania inwazyjnych chorób pneumokokowych, to 4, 19A oraz 22F. W grupie do 5.
roku życia inwazyjne choroby pneumokokowe najczęściej wywoływane są przez serotyp 14,
a dalej przez w kolejności serotypy 19A i 19F, 22F oraz 1, 3 i 15B/C. Zgodnie z Raportem
KOROUN, serotypem odpowiedzialnym za najwięcej przypadków śmierci z powodu
inwazyjnej choroby pneumokokowej jest serotyp 3 (który odpowiada za 29% wszystkich
przypadków), następnie w kolejności są: 19A, 4, 22F, 6B.
Obe
cnie na rynku istnieją dwie szczepionki przeciwko pneumokokom. Prevenar 13,
produkowany przez Odwołującego oraz Synflorix, produkowany przez Przystępującego.
Szczepionki te nie są identyczne. Prevenar to szczepionka 13-walentna, która chroni przed
trzynastoma
serotypami wywołującymi choroby pneumokokowe. Prevenar chroni przed
serotypami 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19A, 19F, 23F. Z kolei Synflorix jest
szczepionką 10-walentą, która chroni przed 10 serotypami odpowiedzialnymi za choroby
pneumokokowe,
tj. 1, 4, 5, 6B, 7F, 9V, 14, 18C, 19F i 23F. Obie szczepionki zapewniają
ochronę przed chorobami pneumokokowymi wywoływanymi przez 10 wspólnych serotypów.
Prevenar zapewnia dodatkowo ochronę przeciwko serotypom 3, 19A oraz 6A, Odgrywają
one istotną rolę w epidemiologii chorób pneumokokowych w Polsce - stanowią pierwszą
(serotyp 3) i czwartą (serotyp 19A) przyczynę inwazyjnej choroby pneumokokowej w Polsce
pod względem częstotliwości występowania. W charakterystyce produktu Synflorix znajduje
się informacja, że reaguje on krzyżowo z serotypem 19 A. W charakterystyce produktu
Synflorix nie ma danych dotyczących reakcji krzyżowej z serotypem 19A w odniesieniu
do innych chorób powodowanych przez pneumokoki - np. zapaleń płuc czy zapaleń ucha
środkowego. Nie przebadano też przez jaki okres ta ochrona krzyżowa występuje i czy jest
o
n zbliżony do okresu, w jakim przed serotypem 19A chroni Prevenar. W krajach w których
wprowadzono szczepienia przeciwko pneumokokom szczepionką Synflorix, został
zaobserwowany wzrost zakażeń serotypem 19A. Taką zależność zaobserwowano między
innymi w Finlandii, Brazylii, Chile, Austrii czy Belgii, Wzrost występowania inwazyjnej
chorob
y pneumokokowej spowodowanej serotypem 19A znalazł również odzwierciedlenie
w raporcie Pe
diatrycznego Zespołu Ekspertów do spraw Programu Szczepień Ochronnych.
Prevenar jako jedyna szczepionka zapewnia również pokrycie przeciwko serotypowi 3, który
jest n
ajczęstszą przyczyną śmierci z powodu inwazyjnej choroby pneumokokowej. Serotyp
ten odpowiedzialny jest aż za 29% wszystkich zgonów z powodu inwazyjnej choroby
pneumokokowej w Polsce. Prevenar,
w przeciwieństwie do szczepionki Synflorix, zapewnia
także pokrycie przed wszystkimi najbardziej antybiotykoopornymi serotypami pneumokoków
odpowiedzialnych
za występowanie inwazyjnej choroby pneumokokowej w Polsce.
PCV
13 oprócz ochrony przed serotypem 19A zapewnia również ochronę przed serotypem
6A, który podobnie jak serotyp 19A związany jest z wysoką antybiotykoopornością. Synflorix
nie zapewnia ochrony przed tymi serotypami. Zgodnie z Raportem KOROUN, szczepionka
Prevenar zapewnia pokrycie zachorowań na inwazyjne choroby pneumokokowe w grupie
do 2. roku życia w 63,6%, z kolei Synflorix jedynie w 45,5% (jest to grupa dla której
przewidziane są obowiązkowe szczepienia przeciwko pneumokokom). Z kolei w grupie
do 5. roku życia Prevenar zapewnia pokrycie w 66,7%, a Synflorix jedynie w 49%.
W zakresie całej populacji Prevenar zapewnia pokrycie w 65,8%, a Synflorix jedynie
w 35,7%. Szczepionka Prevenar zapewnia więc znacznie szersze pokrycie szczepionkowe.
Zgodnie z art. 91 ust. 2 Pzp kryteriami oceny o
fert są cena albo cena i inne kryteria
odnoszące się do przedmiotu zamówienia. Waga kryterium ceny może przekraczać 60%
tylko, jeżeli Zamawiający określiłby w opisie przedmiotu zamówienia standardy jakościowe
odnoszące się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia oraz wykazał
w załączniku do protokołu w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu
zamówienia koszty cyklu życia (art. 91 ust. 2a Pzp). Zamawiający określił kryteria oceny ofert
w taki sposób, naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
-
w postępowaniu preferowany jest producent szczepionki Synflorix czyli Przystępujący.
Z
arówno w roku 2016, jak i 2017 za najkorzystniejszą uznana została oferta
Przystępującego, który zaoferował Synflorix. który w kryterium jakości uzyskał jedynie
25 punktów. Jednak z uwagi na to, że Przystępujący zaoferował dużo niższą cenę i uzyskał
w tym kryterium maksymalną liczbę punktów, to właśnie ta oferta została wybrana jako
najkorzystniejsza. Podobnie wynik postępowania wyglądał w roku 2017. Po raz kolejny
szczepionka Prevenar
uzyskała lepszy wynik w kryterium jakości (34 punkty) niż Synflorix
(25 punktów), jednak decydująca okazała się cena zaoferowana przez producenta PCV 10.
Odmien
ne właściwości obu szczepionek powodują, że różnią się one ceną. Prevenar, jako
zapewniający szerszą ochronę jest produktem droższym.
R
óżnica pomiędzy cenami
oferowanymi przez Odwołującego i Przystępującego w 2016 roku wynosiła prawie 36 zł
w odniesieniu do jednej dawki.
PCV 13 był zatem o 30% droższy niż PCV 10. Z kolei w 2017
roku różnica w cenach szczepionek wynosiła prawie 44 zł. Prevenar jest droższy ze względu
na znacznie szersze pokrycie serotypowe przeciwko chorobom wywołanym przez serotypy
pneumokokowe. Odwołujący nie może zatem zaproponować ceny na poziomie oferowanym
przez
Przystępującego.
B
iorąc pod uwagę doświadczenia lat poprzednich należy uznać, że rozłożenie wagi kryteriów
oceny ofert
pomiędzy ceną 60%, a jakością 40 % ogranicza zasady uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców, ponieważ jedynym relewantnym kryterium jest cena.
W
efekcie Odwołujący jest w stanie złożyć ważną ofertę, ale nie jest w stanie złożyć oferty,
która mogłaby zostać uznana za najkorzystniejszą. W konsekwencji dostęp Odwołującego
do zamówienia został ograniczony, co jest sprzeczne z art. 91 ust. 2 Pzp w zw. z art. 7 ust. 1
Pzp
Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, aby zapewnić zachowanie zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, Zamawiający powinien określić
kryteria oceny ofert w taki sposób, że w kryterium ceny można uzyskać 50 punktów,
ta
k samo jak w kryterium jakości. Zamawiający określił kryteria oceny ofert w sposób
wykraczający poza jego uzasadnione potrzeby oraz nie uzasadniony przeznaczeniem
przedmiotu zamówienia, czyli dostawą szczepionek przeciwko pneumokokom dla dzieci.
Uzasadnioną potrzebą Zamawiającego, a jednocześnie jego celem jest nabycie szczepionek
przeciwko pneumokokom niezbędnych do wykonywania obowiązkowych, powszechnych
szczepień dla dzieci. Szczepienia te zostały uznane za obowiązkowe dla wszystkich
noworodków urodzonych po 31 grudnia 2016 roku. Działania Ministra Zdrowia zmierzają
więc do szczególnej ochrony zdrowia dzieci, do czego jest on zobowiązany na podstawie
art. 68 ust. 3 Konstytucji RP.
J
ak pokazują dane KOROUN, w pierwszym roku stosowania szczepionki Synflorix
zarejestrowano zwiększoną liczbę przypadków inwazyjnej choroby pneumokokowej
w Polsce. W 2017 roku łącznie wykryto 870 przypadków zachorowań, czyli prawie 200
przypadków więcej niż w latach poprzednich. Ustalając wagę punktową poszczególnych
kryteriów, Zamawiający nie wziął pod uwagę w wystarczającym stopniu lokalnej
epidemiologii.
O
kreślił
bowiem
wagę
punktową
kryteriów
oceny
ofert,
tak,
że w rzeczywistości szczepionka Prevenar nie ma możliwości konkurowania
w postępowaniu ze szczepionką zawierającą mniejszą ilość serotypów, czyli Synflrorix.
Ograniczenie ko
nkurencji przez Zamawiającego przez faktyczne uniemożliwienie
Odwołującemu złożenia oferty, która mogłaby być ofertą najkorzystniejszą, nie może zostać
usprawiedliwione przez obiektywne
potrzeby Zamawiającego. Potrzebą zamawiającego jest
nabycie
szczepionek
odpowiadających
potrzebom
zdrowotnym
społeczeństwa,
a w szczególności dzieci. Z kolei powyżej zostało wykazane, że te potrzeby uzasadniają
umożliwienie konkurowania o udzielenie zamówienia również Odwołującemu. Dopiero
u
stalenie wagi kryteriów oceny ofert na poziomie 50 punktów za cenę i 50 punktów za jakość
pozwoliłoby w tym postępowaniu Zamawiającemu na wybór oferty charakteryzującej
się najlepszą relacją jakości do ceny.
Badania pr
zeprowadzone w innych krajach wskazują, że stosowanie szczepionki Prevenar
zamiast szczepionki Synflorix jest zdecydowanie bardziej efektywne kosztowo. Dane
z Kanady i Finlandii porównujące wszystkie koszty związane ze stosowaniem tych dwóch
szczepionek w
skazują, że z uwagi na to, że przy stosowaniu szczepionki Prevenar znacząco
zmniejsza się zachorowalność na inwazyjną chorobę pneumokokową, liczba zgonów
na tą chorobę oraz zwiększa się ochrona populacyjna, to zdecydowanie zmniejszają
się koszty dla całego budżetu państwa. Oszczędności dla państwa w perspektywie 5 lat
sięgają kilkuset milionów dolarów. Zamawiający nabywając szczepionki przeciwko
pneumokokom i oceniając, że najważniejsze dla niego jest w istocie nabycie szczepionki
najtańszej, powinien mieć takie kwestie na uwadze. Zmiana wagi kryteriów oceny ofert
zgodnie z wnioskiem Odwołującego nie spowoduje ograniczenia konkurencji. Zamawiający
określił kryterium jakości tak, że pierwsze pięć serotypów najczęściej powodujących
inwazyjną chorobę pneumokokową oraz zgony dostaje po 3 punkty każdy. Każdy serotyp,
bez względu na częstotliwość jego występowania jest więc przez zamawiającego traktowany
w ten sam sposób. Takie określenie kryteriów jakościowych jest nieprawidłowe, narusza
zasady równego traktowania wykonawców oraz zasadę uczciwej konkurencji biorąc
pod uwagę konieczność uwzględniania aktualnych danych epidemiologicznych
w postępowaniu. Określenie kryterium jakościowego w taki sposób, że wszystkie serotypy
punktowane są w ten sam sposób powoduje, że szczepionka, która chroni przed serotypem,
który powoduje znacznie więcej zachorowań na inwazyjną chorobę pneumokokową
oraz zgony z tej przyczyny, jest traktowana w taki sam sposób, jak szczepionka, która
przed tymi serotypami nie chroni. Kryterium n
ie bierze zatem pod uwagę pokrycia
serotypowego jakie każda szczepionka zapewnia. Zamawiający narusza zasadę równego
traktowania wykonawców – podmiot oferujący produkt, który zapobiega zachorowaniom
na inwazyjną chorobę pneumokokową (i zgonom) z powodu najczęściej wywołujących
j
ą serotypom jest traktowany w taki sam sposób, jak wykonawca, który takiej ochrony nie jest
w stanie zaoferowa
ć.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym treść ogłoszenia o zamówieniu, treść SIWZ, złożone
oferty, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron
i Przystępującego złożone podczas rozprawy, Izba zważyła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołującemu, w świetle przepisu art. 179 ust. 1 Pzp, stanowiącego,
że „Środki ochrony prawnej określone w niniejszym dziale przysługują wykonawcy,
uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu
danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia
pr
zez zamawiającego przepisów niniejszej ustawy”, przysługiwało uprawnienie do wniesienia
odwołania.
Mając na uwadze powyższe Izba merytorycznie rozpoznała złożone odwołanie, uznając,
że nie zasługuje ono na uwzględnienie.
Zarzuty naruszenia art. 7 ust.
1 Pzp w zw. z art. 91 ust. 2 Pzp przez ustalenie kryteriów
oceny ofert w sposób, który:
1.
utrudnia zachowanie uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców,
tj. ustalenie wagi kryterium ceny na poziomie 60 punktów oraz kryterium
jakości 40 punktów, co w praktyce w okolicznościach tej sprawy preferuje
jednego dostawcę i ogranicza możliwość uzyskania zamówienia innym
wykonawcom,
2.
narusza zasady równego traktowania wykonawców, tj. ustalenie kryterium
jakości w taki sposób, że w ten sam sposób traktuje wykonawców znajdujących
się w różnej sytuacji, co prowadzi do ograniczenia konkurencji oraz w praktyce
oznacza, że jeden wykonawca jest traktowany preferencyjnie, co jednocześnie
ogranicza możliwość uzyskania zamówienia innym wykonawcom,
nie potwierdziły się.
Rozdział VII. SIWZ „Zasady oceny ofert” zawierał szczegółowe zasady przyznawania wyboru
najkorzystniejszej w oparciu o kryteria punktacji:
„1. Oceniane kryteria i ich ranga w ocenie:
1.1 Oferowana cena
– waga – 60 pkt (maksymalna wartość do uzyskania),
1.2.
Jakość – waga – 40 pkt (maksymalna wartość do uzyskania).”
„2.2. Wartość punktowa za kryterium nr 2 jakość wyliczana jest w następujący sposób:
2.2.1.
Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych
za wystąpienie inwazyjnej choroby pneumokokowej u dzieci poniżej 5. roku życia.
W przypadku kiedy kolejny serotyp występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni,
bierze się go również pod uwagę. Maksymalna liczba punktów do uzyskania - 15 pkt
(za każdy serotyp 3 pkt).
2.2.2.
Objęcie szczepionką 5 serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych
za zgony na inwazyjną chorobę pneumokokową. W przypadku kiedy kolejny serotyp
występuje z taką samą częstotliwością jak ostatni, bierze się go również pod uwagę.
Maksymalna
liczba punktów do uzyskania - 15 pkt (za każdy serotyp 3 pkt).
2.2.3. Najszersze pokrycie szczepionkowe u dzieci poniżej 5. roku życia – czyli odniesienie
do częstotliwości występowania w populacji inwazyjnej choroby pneumokokowej
wywoływanej szczepami uwzględnionymi w szczepionce - 5 pkt.
Wartość punktowa pokrycia = Wp *Pn/Pmax
Wp
– waga pokrycia - 5 pkt
Pn
– zaoferowane pokrycie
Pmax
– największe oferowane pokrycie
2.2.4.
Najszersze pokrycie szczepionkowe izolatów wielolekoopornych - czyli objęcie
szczepionką serotypów pneumokokowych najczęściej odpowiedzialnych
za wystąpienie zakażeń wielolekoopornych u dzieci poniżej 5. roku życia - 5 pkt.
Wartość punktowa pokrycia = Wp *Pn/Pmax
Wp
– waga pokrycia - 5 pkt
Pn
– zaoferowane pokrycie
Pmax
– największe oferowane pokrycie
Uwaga:
Przy dokonywaniu oceny będą wzięte pod uwagę dane za rok 2017, opublikowane na stronie
Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Układu
Nerwowego (KOROUN) - Narodowy Instytu
t Leków dostępne na dzień składania ofert oraz
aktualne informacje zawarte w charakterystyce produktu leczniczego (ChPL).
”
Ocenę końcową oferty będzie stanowić suma punktów uzyskanych za oba kryteria oceny
wskazane wyżej.
Uwzględniając stanowiska Odwołującego, Przystępującego i Zamawiającego wyrażone
w toku rozprawy Izba
uznała, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Argumentacja
Odwołującego opierała się o założenie - któremu Zamawiający nie zaprzeczył - że na rynku
są tylko dwa produkty spełniające wymogi SIWZ. W dalszej kolejności Odwołujący dowodził,
że szczepionka którą ma zamiar zaoferować (Prevenar) jest znacząco lepsza niż produkt
konkurenta (Synflorix)
, nie kwestionował jednak faktu, że szczepionka PCV 10 również
spełnia wymogi Zamawiającego. Ze stanowiska Odwołującego wynikało, że przeszkodą dla
możliwości złożenia najkorzystniejszej oferty ma być wyższa cena szczepionki PCV 13
wynikająca z szerszego spektrum serotypów objętych działaniem produktu, ale wykonawca
nie
podjął nawet próby udowodnienia, że nie jest w stanie obniżyć ceny do poziomu, który
umożliwiałby mu skuteczną konkurencję w ramach postępowania. By uzyskać korzystne dla
siebie rozstrzygnięcie Odwołujący powinien uczynić zadość ciążącemu na nim ciężarowi
dowodu i wykazać, że proporcja kryteriów oceny ofert z przyczyn obiektywnych uniemożliwia
mu uzyskanie zamówienia. Tego jednak nie zrobił. Sam fakt, że oferowany produkt jest
droższy ze względu na wyższą jakość nie powoduje, że niemożliwe jest złożenie oferty.
Ponadto dane na t
emat zamówień z lat 2016 i 2017 przytoczone przez Odwołującego
dowodzą, że szczepionkę Prevenar mogą zaoferować również inne podmioty, co przeczy
tezie jakoby na rynku byli tylko dwaj wykonawcy mogący uzyskać przedmiotowe
zamówienie. Odwołujący wskazał, że w latach 2016 i 2017 szczepionkę PCV 13 oferował
inny podmiot (PGF Urtica)
nie wykazując przy tym, że cena zaoferowana przez tego
wykonawcę była najniższą możliwą do zaoferowania. W tej sytuacji Izba uznała
za nieprawdziwe argumenty wskazujące, że Zamawiający stworzył preferencyjne warunki
dla
Przystępującego kosztem Odwołującego. Nie można też zignorować faktu, że w obu
postępowaniach, na które powołał się Odwołujący, twierdząc, że warunki udziału oraz
kryteria oceny ofert były w nich praktycznie takie same jak w bieżącym postępowaniu,
szczepionka Prevenar w 2016 r.
otrzymała 40 punktów w kryterium jakość, a w 2017 r. tylko
34 punkty.
Przeczy to tezie jakoby zawyżone, w ocenie Odwołującego, znaczenie kryterium cenowego
było czynnikiem decydującym o niemożliwości uzyskania przez niego zamówienia.
To Zamawiający określa potrzeby jakie ma zamiar zrealizować przez udzielenie zamówienia
publicznego, w granicach prawa wskazując zasady i kryteria jakimi będzie kierował
się dokonując wyboru najkorzystniejszej oferty. Izba nie stwierdziła, by SIWZ w jakikolwiek
sposób preferował produkt PCV 10 – ani przez opis przedmiotu zamówienia, ani dobór
kryteriów oceny ofert. Opis przedmiotu zamówienia ustala pewne minimum wymogów,
co do cech zamawianego produktu, kryteriu
m jakości pozwolić ma wykonawcom oferującym
droższy, przekraczający wymagany zakres działania produkt, na konkurencję z podmiotami
proponującymi szczepionkę tańszą. Jednak to zadaniem Zamawiającego jest określenie
proporcji między ceną jaką jest gotowy zapłacić za szczepionkę, a dodatkowymi,
przekraczającymi jego minimalne oczekiwania cechami produktu. Oceniając tą proporcję
Izba doszła do przekonania, że Zamawiający skonstruował kryteria oceny ofert w sposób
racjonalny, a
Odwołujący nie wykazał, że prowadzą one do nieuzasadnionego ograniczenia
konkurencji.
Art.
190 ust. 1 stanowi, że strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani
wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Dowody
na poparcie swoich twierdzeń lub odparcie twierdzeń strony przeciwnej strony i uczestnicy
postępowania odwoławczego mogą przedstawiać aż do zamknięcia rozprawy. Odwołujący
ponad wszelką wątpliwość udowodnił, ze produkowana przez niego szczepiona ma szersze
spektrum działania i oferuje ochronę przeciwko większej niż PCV 10 liczbie serotypów
wywołujących inwazyjną chorobę pneumokokową. Nie wykazał jednak, że nie ma możliwości
obniżenia ceny swojego produktu do poziomu, który w jego ocenie pozwalałby na złożenie
najkorzystniejszej oferty w po
stępowaniu. Co za tym idzie nie dopełnił obowiązku
udowodnienia, że wskutek określonej w SIWZ proporcji wagowej kryteriów oceny ofert
Zamawiający uniemożliwił mu wzięcie udziału w postępowaniu. Nie udowodnił również
żadnego innego z podnoszonych argumentów mających wskazywać, że Zamawiający
w nieuzasadnio
ny sposób ograniczył mu dostęp do zamówienia.
Biorąc pod uwagę powyższe Izba uznała, że Zamawiający określając kryteria oceny ofert nie
naruszył zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, więc zarzuty
odwołania nie zasługują na uwzględnienie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 972).
…………………………..……………
…………………………..……………
…………………………..……………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1935/18, KIO 1948/18 z dnia 2018-11-13
- Sygn. akt KIO 1896/18, KIO 1901/18, KIO 1903/18 z dnia 2018-11-13
- Sygn. akt KIO 2198/18 z dnia 2018-11-09
- Sygn. akt KIO 2247/18 z dnia 2018-11-07
- Sygn. akt KIO 2061/18 z dnia 2018-11-02
