rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-10-23
rok: 2018
data dokumentu: 2018-10-23
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 2016/18
KIO 2016/18
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska Członkowie: Anna Wojciechowska, Renata Tubisz Protokolant: Klaudia Ceyrowska
Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska Członkowie: Anna Wojciechowska, Renata Tubisz Protokolant: Klaudia Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 18
października 2018 r. odwołania
wniesionego do Prezesa Krajo
wej Izby Odwoławczej w dniu 4 października 2018r. przez
wykonawc
ę Energetyka – Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. Wysockiego 8 w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego Miasto Lublin - Zarząd Transportu Miejskiego w Lublinie ul.
Nałęczowska 14
października 2018 r. odwołania
wniesionego do Prezesa Krajo
wej Izby Odwoławczej w dniu 4 października 2018r. przez
wykonawc
ę Energetyka – Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. Wysockiego 8 w postępowaniu prowadzonym
przez zamawiającego Miasto Lublin - Zarząd Transportu Miejskiego w Lublinie ul.
Nałęczowska 14
orzeka:
1.
Oddala odwołanie,
2.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Energetyka – Polska spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A.
Wysockiego 8 i :
2.1.
Zalicza na poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł. 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Energetyka
– Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. Wysockiego 8 tytułem wpisu od
odwołania,
2.2.
Zasądza
od
Energetyka
–
Polska
spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A.
Wysockiego 8 na rzecz Miasta Lublin -
Zarząd Transportu Miejskiego w
Lublinie ul. Nałęczowska 14 kwotę 3 600 złotych 00 gr. (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia
-
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Lublinie.
Przewodniczący: …………………..
Członkowie: ……………………….
……………………….
Sygn. akt KIO 2016/18
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
zakup i dostawę autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ładowania wolnego na
zajezdni oraz ładowania szybkiego na przystankach końcowych zostało wszczęte
ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 27 września
2018 r. pod numerem 2018/S 186- 421116.
W dniu 4 października 2018r. Energetyka – Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. Wysockiego 8 – dalej odwołujący wniósł
odwołanie. Odwołanie zostało wniesione przez pełnomocnika działającego na podstawie
pełnomocnictwa z dnia 2 października 2018r. udzielonego przez prezesa zarządu ujawnionego
w KRS i upoważnionego do samodzielnej reprezentacji, zgodnie z odpisem w KRS. Kopia
odwołania została przekazana zamawiającemu w dniu 4 października 2018r.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie przepisów ustawy:
— art. 7 ust. 1 w związku z art. 36aa ust. 1 ustawy tj. naruszenie zasady uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców przez uniemożliwienie pewnej grupie Wykonawców
ubiegania się o przedmiotowe zamówienie publiczne w wyniku nieuzasadnionej agregacji
prz
edmiotu zamówienia i zaniechania udzielenie zamówienia w częściach lub dwóch
odrębnych postępowaniach.
Wniósł o:
1. uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu zmianę treści ogłoszenia
oraz treści SIWZ w sposób zapewniający zgodność opisu przedmiotu zamówienia z ustawą,
w tym podział zamówienia na dwie części, tj.:
a,
część 1 - dostawę 5 szt. Autobusów do dnia 16 marca 2020 r., (pkt 4.1.1.1. SIWZ)
10
szt. Autobusów - do dnia 15 czerwca 2020 r., (pkt 4.1.1.2. SIWZ) 5 szt. Autobusów do
dnia 15
września 2020 r., (pkt 4.1.1.3. SIWZL
b.
Część 2 - pozycja punkt ładowania - do dnia 16 marca 2020 r., (pkt 4.1.2. SIWZ)
11
szt. Ładowarek małej mocy - do dnia 16 marca 2020 r. (pkt. 4.1.3. SIWZ).
c.
dopuszczenie możliwości składania ofert częściowych w powyższym zakresie,
ewentualnie
d.
nakazanie udzielenie zamówień na dostawę autobusów oraz dostawę ładowarek - w
dwóch odrębnych postępowaniach.
2. zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego zwrotu kosztów postępowania
odwoławczego.
Odwołujący wskazał, iż posiada interes prawny w złożeniu odwołania. Odwołujący jest
podmiotem mogącym ubiegać się o udzielenie przedmiotowego zamówienia publicznego.
Sposób ustalenia opisu przedmiotu zamówienia przekłada się wprost na możliwość udziału
o
dwołującego w postępowaniu oraz na możliwość złożenia konkurencyjnej oferty. Na tym
etapie postępowania - odwołania od treści postanowień SIWZ - krąg podmiotów mogących
skutecznie bronić swoich interesów w uzyskaniu zamówienia obejmuje każdego potencjalnego
wykonawcę mogącego zrealizować zamówienie w całości, jak i w części lub wykonawcy
mogącego wspólnie w ramach konsorcjum ubiegać się o udzielenie zamówienia.
Zamawiający wymaga, żeby całość zamówienia tj. „Zakup i dostawa autobusów elektrycznych
wraz Z infrastr
ukturą do ładowania wolnego na zajezdni oraz ładowania szybkiego na
przystankach końcowych” wykonał jeden wykonawca.
Odwołujący jako producent infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych, ma możliwość
zrealizowania części zamówienia zgodnie z wymaganiami postawionymi przez
z
amawiającego w zakresie stworzenia punktu ładowania pojazdów (pkt 4.1.2 SIWZ) oraz
dostarczenia 11 ładowarek małej mocy (pkt 4.1.3, SIWZ). Odwołujący wskazał, iż w
postępowaniach wymienionych w załączniku nr 6 do niniejszego odwołania, zamawiający
dzielili zamówienia na części, czym dopuszczali do udziału w postępowaniu małych i średnich
przedsiębiorców (dalej jako „MSP”), którzy samodzielnie nie mogliby zrealizować całego
zamówienia, ale mogli wykonać część zamówienia. Podkreślił, iż opis przedmiotu zamówienia
w zakresie dotyczącym dostawy stacji ładowania pojazdów w takich innych postępowaniach
był analogiczny z opisem dokonanym w niniejszym postępowaniu przez zamawiającego.
Odwołujący wskazał, iż w przypadku dokonania podziału zamówienia na części zgodnie z
treścią odwołania on jako producent stacji ładowania pojazdów, będzie mógł wziąć udział w
niniejszym postępowaniu i wykonać je zgodnie z wymaganiami SIWZ, stawianymi przez
z
amawiającego. Dzięki podziałowi na części niniejszego zamówienia krąg podmiotów
mogących wziąć udział w zamówieniu się zwiększy, a zamawiający będzie miał możliwość
uzyskania lepszej ceny i warunków wykonania zamówienia.
Brak natomiast podziału zamówienia na części - pomimo obiektywnej możliwości dokonania
takowego pod
ziału — uniemożliwi odwołującemu wzięcie udziału w tym postępowaniu i
ograniczy krąg podmiotów tylko do dostawców autobusów elektrycznych, którymi w
szczególności są: Solaris Bus & Coach S.A. i z siedzibą w Bolechowo-Osiedle i URSUS S.A.
z siedzibą w Lublinie oraz tych dostawców infrastruktury ładowania, którym udało się wejść we
względnie stałą współpracę gospodarczą z takimi producentami autobusów co z kolei
prowadzić może do swoistej monopolizacji składanych ofert przez jednego dostawcę
infrastruktury ładowania i to nie ze względu na proponowane przez niego rozwiązania
techniczne, a ze względu na relacje czy zależności z danym dostawcą autobusów. Tym
samym, brak podziału zamówienia na części, uniemożliwi potencjalnym wykonawcom, w tym
w szczególności będącymi przedsiębiorcami z sektora MSP, udział w postępowaniu.
Odwołujący wskazał, iż jego interes objawia się w tym, że w przypadku dokonania podziału na
części, jako podmiot z sektora MŚP, będzie mógł wziąć udział w postępowaniu w zakresie
części budowy punktu wolnego ładowania pojazdów i dostawy 11 ładowarek mniejszej mocy
(pkt 4.1,2 i 4.1.3. SIWZ) samodzielnie, nie będąc przy tym w żaden sposób ograniczonym
istnieniem bądź brakiem powiązań/relacji gospodarczych z producentem autobusów, który w
przypadku te
go zamówienia miałby być głównym jego wykonawcą.
Odwołujący podniósł, że przedmiotem zamówienia jest dostawa w ramach jednego
postępowania:
a)
dostawa autobusów elektrycznych,
b)
dostawa infrastruktury do ładowania oraz ładowarek kompatybilnych z dostarczanymi
autobusami.
Rynek pojazdów elektrycznych jest bardzo młodym rynkiem. Jednak obecnie doszło już do
jego dywersyfikacji/specjalizacji: na producentów pojazdów elektrycznych oraz podmiotu
produkujące rozwiązania do ładowania takich pojazdów (przykładem takiego wykonawcy jest
między innymi odwołujący). Obie te technologie rozwijają się równolegle. Zasadniczo firmy
specjalizujące się w rozwoju technologii ładowania nie są producentami pojazdów
elektrycznych, jak również producenci pojazdów nie są producentami ładowarek do takich
pojazdów.
Odwołujący, po zapoznaniu się z treścią SIWZ oraz ogłoszenia uznał, że zarówno on, jak i
inne podmioty z sektora producentów infrastruktury do ładowania nie ma możliwości
samodzielnego ubiegania się o zamówienie.
Jednocześnie, znając realia rynku związanego z postępowaniem uznał, że w postępowaniu
udział będą mogli wziąć tylko producenci autobusów, którzy, nie będąc jednocześnie
producentami/ dostawcami infrastruktury ładowania i tak jako wykonawców będą musieli
skorzystać z usług podmiotów o tym samym profilu prowadzonej działalności co odwołujący.
Agregacja przedmiotów dostaw dokonana w SIWZ przez zamawiającego prowadzi do sytuacji,
w której:
•
producenci rozwiązań w zakresie ładowania nie mogą ubiegać się o zamówienie w inny
sposób niż tylko poprzez producenta pojazdów elektrycznych;
•
z postępowania wyeliminowani zostaną wszyscy producenci ładowarek, którym nie uda
się nawiązać w tym zakresie porozumienia z producentami pojazdów;
•
zgodnie z zasadami ekonomii z
amawiający nabywając infrastrukturę do ładowania od
pośrednika (tj. producentów pojazdów) zapłaci za te rozwiązania więcej niż w przypadku,
gdyby nabywał je bezpośrednio od wykonawców produkujących te rozwiązania.
Dzięki dokonaniu podziału zamówienia, odwołujący oraz inne podmioty MSP, będą mieli
możliwość złożenia własnej oferty na korzystniejszych dla zamawiającego warunkach i bez
konieczności wykonania tej części zamówienia jako podwykonawcy.
Zaniechanie dokonania podziału, niewątpliwie ograniczy rynek i uniemożliwi MŚP, takim jak
o
dwołujący, udział w tego typu zamówieniach jako podmiotów konkurencyjnych i
samodzielnych.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z art 36aa ust. 1 ustawy zamawiający może podzielić
zam
ówienie na części, określając zakres i przedmiot tych części. Użycie wyrażenia „może”
sugeruje, iż podział zamówienia zasadniczo jest uprawnieniem zamawiającego i decyzja w
tym
zakresie należy do kompetencji zamawiającego.
W ocenie odwołującego należy mieć na uwadze, iż decyzje zamawiającego nie mogą mieć
charakter
u dowolnego. Zamawiający również, przygotowując czy przeprowadzając
postępowanie ograniczony jest przepisami i zasadami prawa.
Jedną z podstawowych zasad wyrażonych w ustawie jest zasada uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców (art. 7 ust. 1 ustawy). Przestrzeganie tej zasady polega na
tym, iż zamawiający może korzystać ze wszystkich uprawnień przyznanych mu przez
u
stawodawcę, pod warunkiem, iż nie prowadzi to do naruszenia ww. zasad.
Trafnie wyrażono to w opinii prawnej opublikowanej na stronie internetowej Urzędu Zamówień
Publicznych pt. „Czy zamawiający, który dokonuje podziału zamówienia na mniej części niż
jest to możliwe, narusza przepisy ustawy Pzp?” W przedmiotowej opinii stwierdzono:
„Decyzja co do podziału zamówienia na określoną ilość części należy do zamawiającego.
Zamawiający podejmuje ją w zależności od swoich potrzeb, jednakże jego swoboda jest
ograniczona zasadą zachowania uczciwej konkurencji. Należy zatem badać, czy w
konkretn
ych okolicznościach decyzja (co do podziału zamówienia i na ile części) nie naruszy
konkurencji poprzez ograniczenie możliwości ubiegania się o zamówienie mniejszym
podmiotom, w szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom.
Prawidłowość postępowania zamawiającego, który nie dokonał podziału zamówienia na tyle
części, na ile jest to potencjalnie możliwe, oceniana musi być każdorazowo przy uwzględnieniu
całokształtu okoliczności sprawy
W tym miejscu należy powołać również orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2
stycznia 2017 r., sygn. akt: KIO 2346/16.
Zatem
odwołującemu wydaje się, iż zamawiający zobligowany jest jednak do dokonania
analizy i podjęcia racjonalnej decyzji w zakresie ewentualnego podziału zamówienia na części
(wynika to również z brzmienia przepisu art. 96 ust pkt 11 ustawy). Zatem każdorazowo
z
amawiający podejmując taką decyzje winien obiektywnie badać swoje potrzeby oraz
specyfikę przedmiotu zamówienia, jak również mieć na względzie zasady wyrażone w art 7
ustawy.
Dodatkowo
odwołujący wskazał, iż kwestie podziału zamówienia na części (ściślej: możliwości
składania ofert częściowych w danym postępowaniu) są przedmiotem Dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych,
uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz. U. L 94 z 28.3.2014, s. 65) — (dalej jako: "Dyrektywa").
Intencją ustawodawcy unijnego w kwestiach podziału zamówienia na części miało być
ułatwienie MSP ubieganie się o zamówienia publiczne. Co w ocenie odwołującego istotne,
zarówno część motywacyjna Dyrektywy (motywy 78 i 79 Dyrektywy), jak również jej części
normatywna (art
. 46 Dyrektywy) miała zachęcić zamawiających do dokonywania podziału
zamówień na części. Wdrożenie tych zaleceń do krajowego porządku prawnego nastąpiło w
przepisach Pzp, tj.: art. 36aa ustawy i art 96 ust 1 pkt 11) ustawy.
W przedmiotowym postępowaniu brak podziału zamówienia na części uniemożliwi dostęp do
zamówienia mniejszym podmiotom, które specjalizują się w konkretnych zamówieniach
(wyodrębnionych w pkt 4.1.2 i 4.1.3 SIWZ), a które nie posiadają relacji biznesowych z
poszczególnymi dostawcami autobusów elektrycznych. Gdyby model przyjęty w tym
postępowaniu utrzymał się w konsekwencji może prowadzić to do monopolizacji runku
producentów infrastruktury, a o kształcie tego rynku będą decydowali wyłącznie producenci
pojazdów elektrycznych.
Potwierdzeniem tego, iż dopuszczalne i praktykowane jest dzielenie tego typu zamówień na
części jest chociażby to, iż zamawiający w innych postępowaniach dokonań podziału
zamówienia na części i dopuścili wykonawców z sektora infrastruktury do ładowania do brania
udziału w tego typu zamówieniach. Tym samym, odwołujący stwierdził, iż w niniejszym
postępowaniu doszło do naruszenia konkurencji poprzez ograniczenie możliwości ubiegania
się o przedmiotowe zamówienie samodzielnie i ograniczenia rynku tylko do monopolistów
sprzedających autobusy elektryczne.
Odwołujący zwrócił uwagę, że postępowanie dotyczy specjalistycznej branży, posiadającej
ograniczony krąg dostawców, ale którzy produkują zgodne z wymaganiami zamawiającego
produktu (wymagania stawiane urządzeniom ładującym są ustandaryzowanymi wymaganiami
obowiązującymi w całej Wspólnocie Europejskiej).
Podział zamówienia na części w innych postępowaniach tego typu, umożliwiał do tej pory
złożenie ofert przez różne podmioty, natomiast brak podziału zamówienia na części w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego, uniemożliwia w szczególności MŚP
złożenie ofert w niniejszym postępowaniu. Odwołujący podkreślił, iż zamawiający nie ma
żadnych korzyści z tego, że otrzyma pełne zamówienie od jednego wykonawcy a ze względu
na specyfikę branży - prawdopodobnie tylko dwa podmioty złożą ofertę, zatem postępowanie
będzie niekonkurencyjne i tym samym zostanie naruszona naczelna zasada zamówień
publicznych obligująca zamawiającego do przygotowania i prowadzenia postępowania z
zachowaniem uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (art. 7 ustawy). Takie
działanie będzie skutkowało niegospodarnym wydatkowaniem środków publicznych poprzez
otrzymanie dwóch ofert zamiast kilku o konkurencyjnych cenach.
Podkreślił, iż zamawiający dokonał oceny możliwości podziału zamówienia i wskazał, iż
poszczególne przedmioty powinny zostać dostarczone w tzw. Partiach (pkt 4.1 SIWZ).
Niemniej jednak, jak wynika z dokumentacji, z
amawiający nie podjął żadnej próby dokonania
oceny, czy przedmiot zamówienia powinien zostać udzielony w częściach. Obowiązek takiej
analizy potwierdziła Izba w wyroku z dnia 23 maja 2017 roku sygn. akt: KIO 920/17. Niemniej
jednak, jak wynika z SIWZ, z
amawiający musiał opisać i przygotować dokumentację
przetargową w różnych pakietach. Z treści SIWZ, pkt. 4.1. wynika, że dostawa będzie w
oddzielnych pakietach. W pkt 3.12, z
amawiający wskazał różne kody CPV, odróżniające tym
samym poszczególne elementy całego zamówienia. Co więcej do każdego tzw. ,partii”,
z
amawiający przewidział oddzielne załączniki z opisem wymagań, funkcjonalności itp.
(załączniki do SIWZ). Mając na uwadze całość postanowień SIWZ oraz załączników do SIWZ,
według odwołującego należy przyjąć, iż zamawiający mógłby dokonać bez żadnych
problemów podziału na dwie części lub przygotować dwa oddzielne postępowania.
Podkreślił, iż załączony do SIWZ, opis wymagań technicznych urządzeń ładujących, został
opisany
w sposób, który umożliwiałby dokonanie dostawy każdemu producentowi takich
urządzeń, gdyż został opisany odpowiednimi normami i wytycznymi, które są standardowe i
obowiązkowe na całym obszarze wspólnoty europejskiej i nie jest możliwe dostarczenie innych
u
rządzeń tego typu, bez dokonania ograniczenia konkurencji.
Co więcej, nie utrudni to wykonania całości zamówienia, gdyż urządzenia opisane w sposób
jaki dokonał tego zamawiający, będą kompatybilne z każdym dostarczonym autobusem, co
zresztą stanowi jeden z wymogów w tej części.
Techniczne aspekty podziału zamówienia na części.
Odwołujący dokonał oceny możliwości podziału zamówienia publicznego na części po analizie
Załącznik nr 2 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia - Specyfikacja techniczna
punktu
ładowania. Zamawiający zachowując reguły wymagane przy dokonywaniu Opisu
przedmiotu zamówienia, określił wymagania, które odnoszą się wprost m.in. do konstrukcji,
sposobu zasilania, spełnienia wymagań związanych z kompatybilności elektromagnetycznej.
Wszy
stkie te wymagania odnoszą się tylko do konstrukcji stacji ładowania i nie mają wpływu
na wybór dostarczanych autobusów elektrycznych.
Zamawiający określił wymagania związane bezpośrednio ze sposobem ładowania oraz
komunikacji z autobusami elektrycznymi. W
przypadku tych wymagań, zamawiający określił w
pkt 5.17 wymóg wykorzystania standardu Combo 2 CCS2 (zgodne z IEC 62196-3) dla
dodatkowego złącza Combo w ładowarkach dużej mocy. Zamawiający wpisując to wymaganie
postępuje zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego 2014/94/EU - Dotyczy to w
szczególności interoperacyjności - 1.2 "Punkty ładowania o dużej mocy na prąd stały
przeznaczone
dla pojazdów elektrycznych muszą być — ze względów interoperacyjności —
wyposażone co najmniej w złącza uniwersalnego systemu ładowania „Combo 2” opisane w
normie EN62196-
3." Wymaganie to pozwala na pełną interoperacyjność zamawianych stacji
ładowania i nie wymaga żadnych działań, które wiązałyby się z koniecznością dostarczenia
stacji ładowania wraz autobusami elektrycznymi. Nie wymaga to też odrębnego
dostosowywania stacji do autobusów do stacji lub odwrotnie, gdyż wymagania te obowiązują
wszystkich producentów sprzętu do ładowania pojazdów.
Odwołujący podkreślił, iż sam system ładowania pojazdów ze względu na sprecyzowanie go
przez odniesienie do danego standardu jest ujednoliconym systemem i nie powoduje to, że
konieczna jest dostawa sprzętu konkretnego producenta.
W pkt 5.19 z
amawiający wymaga korzystania z następujących standardów związanych z
podstawowym sposobem
ładowania w ładowarkach dużej mocy:
■
PN-EN 61851-1
■
PN-EN 61851-23 - PN-EN 61851-24
■
PN-EN ISO 15118-1
■
PN-EN ISO 15118-2
■
PN-EN ISO 15118-3
■
ISO 15118-8
Wszystkie powyższe normy są powszechnie dostępne i precyzyjnie definiują komunikację
pomiędzy autobusem elektrycznym (bardziej ogólnie pojazdem elektrycznym) i stacją
ładowania. Wymagania zamawiającego gwarantują, że dostarczane stacje zapewnią dzięki
stosowaniu tych norm pełną ich interoperacyjność.
W pkt 5.20 z
amawiający określił sposób i zakres monitorowania stacji ładowania. Zamawiający
wymaga wykorzystania protokołu OCPP 1.6, który obecnie jest powszechnie stosowanym do
monitorowania stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Wykorzystanie tego standardu
zapewnia pełną interoperacyjność rozwiązania - możliwe jest w przyszłości dołączanie
kolejnych stacji ładowania lub samych autobusów od innych producentów. Wybrany standard
monitorowania w żaden sposób nie wpływa na konieczność dostawy stacji ładowania wraz z
autobusami elektrycznymi.
W pkt 6.1 zama
wiający, co prawda pozostawił dowolność w kwestii rodzaju pantografu
(zwykły, zamontowany na dachu autobusu lub odwrócony, montowany na maszcie
stanowiącym cześć ładowarki), ale równocześnie w pkt 6.2 wymaga aby w szczególności
złącza pantografowe muszą być ogólnodostępne dla producentów autobusów elektrycznych".
Dodatkowo w pkt 6.4 z
amawiający precyzuje budowę pantografu niezależnie od jego
umiejscowienia, co jasno określa i zawęża możliwe rozwiązania techniczne, bez względu na
wybór pantografii zwykłego czy odwróconego (tak w przypadku autobusów i ładowarek).
Dodatkowo zama
wiający wymaga: 'Wykonawca zobowiązany będzie do dostarczenia
dokumentacji technicznej złącza pantografowego w zakresie wymaganym przez zamawiającej
na etapie realizacji umowy. Zapisy wym
ogów w tym zakresie zapewniają bezpieczeństwo
inwestycji z
amawiającego — gwarantują interoperacyjność i pozwalają w przyszłości na
zamawianie kolejnych autobusów elektrycznych i stacji ładowania, które będą zgodne
wymaganiami w tym postępowaniu. Odwołujący wskazał, że w przypadku zamówień
udzielanych oddzielnie na dostawę autobusów i infrastruktury ładowania, inni zamawiający,
jeżeli pozostawiają wybór rodzaju pantografu wykonawcy dostawy autobusów, zawierali w
umowie z w
ykonawcą dostawy infrastruktury ładowania zobowiązanie tego podmiotu do
dostosowania infrastruktury ładowania do wybranego przez dostawcę autobusów rodzaju
pantografu lub odwrotnie lub też zobowiązują do odpowiedniej kooperacji obu wykonawców.
Wobec powszechnego stosowania zarówno pantografów zwykłych jak i odwróconych, tak
przez dostawców autobusów jak i infrastruktury ładowania, dostosowanie rozwiązań przez
dostawców infrastruktury ładowania do dokonanego przez dostawcę autobusów wyboru nie
powoduje żadnych problemów technicznych ani problemów we współdziałaniu pomiędzy tymi
podmiotami. Pozwala to na rozdzielenie postępowania na dostarczenie autobusów
elektrycznych i stacji ładowania bez negatywnego wpływu na wykorzystane rozwiązania
techniczne, jak również bez negatywnego wpływu na koordynację działań wykonawców
osobnych zamówień czy czas wykonania tych zamówień. W konsekwencji, nawet w przypadku
pozostawienia wyboru rodzaju pantografu dostawcy autobusów, brak jest podstaw do łączenia
w jedno, niepodzielone zamówienie dostawy stacji ładowania z dostawą autobusów
elektrycznych.
Odwołujący podsumował, że ze względu na standaryzację praktycznie każdy producent
infrastruktury do ładowania jest w stanie dostarczyć rozwiązanie spełniające wymagania SIWZ
i pozwalające na pracę z dowolnym modelem autobusu. W konsekwencji nie ma żadnych
przesłanek technicznych wymagających, aby producent autobusów był jednocześnie
dostawcą infrastruktury do ładowania. Co więcej, jak wzmiankowano wyżej w praktyce, aby
zrealizować dostawę producenci autobusów będą musieli skorzystać z usług
podwykonawców.
W dniu 5 października 2018r. zamawiający poinformował o wniesieniu odwołania.
Do postępowania odwoławczego nikt nie przystąpił.
W dniu 11 października 2018r. zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o
oddalenie odwołania w całości. Ponadto zamawiający wnosił o dopuszczenie dowodów z
dokumentów wymienionych w treści odpowiedzi na odwołanie, wskazanych dla potwierdzenia
faktów, z których zamawiający wywodzi skutki prawne.
W dalszej kolejności o obciążenie kosztami postępowania stronę odwołującą wraz z kosztami
ustanowionego przez zamawiającego pełnomocnika według norm przepisanych.
Zamawiający zauważył, iż art. 36aa ust. 1 ustawy stanowi, iż zamawiający może podzielić
zamówienie na części, określając zakres i przedmiot tych części.
Kwestię dotyczącą możliwości podziału zamówienia na części, ustawodawca pozostawił do
wyłącznej dyspozycji zamawiającego. Jednakże decyzja ta, mająca istotne znaczenie dla
przebiegu postępowania, w szczególności dla umożliwienia udziału szerszemu gronu
podmiotów, specjalizujących się w danej branży, nie może pozostawać o tyle subiektywna, o
ile zamawiający bez głębszej refleksji nie uwzględni faktycznych okoliczności
uniemożliwiających mu podzielenie zamówienia na części. Podkreślił, że powodem nowelizacji
ustawy , w zakresie ewentualnego podziału zamówienia na części był motyw 78 preambuły do
Dyrektywy klasycznej, zgodnie, z którym Instytucja zamawiająca powinna mieć obowiązek
rozważenia celowości podziału zamówień na części, jednocześnie zachowując swobodę
autonomicznego podejmowania decyzji na każdej podstawie, jaką uzna za stosowną, nie
podlegając nadzorowi administracyjnemu ani sądowemu. W przypadku, gdy instytucja
zamawiająca zdecyduje, że podział zamówienia na części nie byłby właściwy, stosowne
indywidualne sprawozdanie lub dokumenty zamówienia powinny zawierać wskazanie
głównych przyczyn decyzji instytucji zamawiającej. Przyczyny te mogłyby być na przykład
następujące: instytucja zamawiająca mogłaby stwierdzić, że taki podział groziłby
ograniczeniem konkurencji albo nadmiernymi trudnościami technicznymi lub nadmiernymi
kosztami wykonania zamówienia, lub też potrzeba skoordynowania działań różnych
wykonawców realizujących poszczególne części zamówienia mogłaby poważnie zagrozić
właściwemu wykonaniu zamówienia.
Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który
mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Nie tylko literalne brzmienie pierwszego z powyżej przywołanych przepisów wskazuje, że
podział zamówienia na części jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem instytucji zamawiającej.
Jednym z celów uchwalenia ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o. zmianie ustawy - Prawo
zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła art. 36aa, było
wdrożenie do polskiego systemu zamówień publicznych norm dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych
uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U.UE.L2014.94.65) (dalej: "dyrektywa 2014/24/UE)
oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w
sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej,
energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2017/1 TWE
(Dz.U.UE.L2014.94.243) (dalej: "dyrektywa2014/25/WE) w Motywie 78 do dyrektywy
2014/24/UE prawodawca europejski wskazał, że zamówienia publiczne powinny być
dostosowane do potrzeb MŚP, w tym celu oraz aby zwiększyć konkurencję, instytucje
zamawiające należy w szczególności zachęcać do dzielenia dużych zamówień na części.
Jednocześnie państwa członkowskie powinny zachować możliwość podejmowania dalszych
starań w celu ułatwiania MŚP udziału w rynku zamówień publicznych, rozszerzając zakres
obowiązku rozważenia celowości podziału zamówień na mniejsze części, żądając od instytucji
zamawiających uzasadnienia decyzji o niedokonywaniu podziału zamówień na części lub
czyniąc ten podział obowiązkowym pod pewnymi warunkami. Z kolei jak można przeczytać w
uzasadnieniu projekt
u wspomnianej nowelizacji ustawy pzp: "mimo, iż nowa dyrektywa
klasyczna i sektorowa upoważniają państwa członkowskie do wprowadzenia obowiązku
podziału zamówienia na części, projekt przewiduje swobodę wyboru dla zamawiającego w tym
zakresie”. Nie powinno być zatem wątpliwości, że ustawodawca krajowy świadomie podjął
decyzję, że nie skorzysta z wynikającego z art. 46 ust. 4 dyrektywy 2014/24/UE upoważnienia
do wprowadzenia obowiązku podziału zamówienia w celu wsparcia MŚP.
Podobne stanowisko Krajowa Izba Od
woławcza w wyroku z dnia 13 listopada 2017 r. KIO
2270/17,. że „art. 36aa pzp nie nakłada bezwzględnego obowiązku podziału zamówienia na
części, stanowi natomiast o uprawnieniu zamawiającego do podziału zamówienia i nie zawiera
wprost obowiązku wyjaśniania przez zamawiającego przyczyn, dla których nie zastosował
podziału zamówienia na części. Taki obowiązek wynika natomiast z normy ujętej w art. 96 ust.
1 pkt 11 ustawy pzp, dotyczącej prowadzenia protokołu postępowania (tak w wyroku Izby z 2
stycznia 2017 r. (sygn. akt KIO 2373/160). Z kolei w rozstrzyganej sprawie naruszenie tego
ostatniego przepisu nie było i nie mogło być przedmiotem zarzutu, gdyż zamawiający dokonał
podziału zamówienia na części. Innymi słowy ponieważ art. 36aa ust. 1 pzp nie określa w
j
akich przypadkach należy podzielić zamówienie na części, decyzja w tym zakresie
pozostawiona jest autonomicznej woli zamawiającego, który kieruje się w tym zakresie swoim
potrzebami, w szczególności mając na uwadze zakres przedmiotu zamówienia”.
Zamówienie będące przedmiotem odwołania jest jednym z zamówień udzielanych w 4
częściach. Całkowita: łączna wartość szacunkowa dla zakupu autobusów i trolejbusów przez
Zarząd Transportu Miejskiego w Lublinie w roku 2018 r. wynosi 138 090 000,00 zł netto
(słownie: sto trzydzieści osiem milionów dziewięćdziesiąt tysięcy złotych netto), co stanowi
równowartość 32 026 810,77 euro netto i obejmuje zamówienie udzielane w 4 częściach tj.
a)
Zakup 7 szt. autobusów elektrycznych 12 m dot. projektu „Rozbudowa i udrożnienie
sie
ci komunikacji zbiorowej dla obszaru specjalnej strefy ekonomicznej i strefy przemysłowej
w Lublinie” w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej
II: Nowoczesna struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski
b)
Zakup 5 szt. autobusów elektrycznych 12 m dot. projektu „Przebudowa strategicznego
korytarza transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru w centralnej części obszaru LOF w
ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej II:
Nowoczesna struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski
c)
Zakup 20 szt. autobusów elektrycznych 12 m wraz z infrastrukturą do ich ładowania
dot. projektu „Niskoemisyjna sieć komunikacji zbiorowej dla północnej części LOF wraz z
budową systemu biletu elektronicznego komunikacji aglomeracyjnej” w ramach Programu
Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej II: Nowoczesna struktura
transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski
d)
Zakup 10 szt. trolejbusów 12 m dot. projektu „Przebudowa strategicznego korytarza
transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru w centralnej części obszaru LOP' w ramach
Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej II: Nowoczesna
struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski
Uzasadnienie zaniechania podziału tej części zamówienia na kolejne części znajduje się w
protokole postępowania.
Zamawiający w protokole stwierdził, że: podział tego zamówienia na kolejne części groziłby
nadmiernymi tru
dnościami technicznymi wykonania zamówienia, potrzeba skoordynowania
działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części zamówienia mogłaby
poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu wykonaniu zamówienia, realizowanemu z
środków unijnych zgodnie z określonym harmonogramem. Konieczność terminowej realizacji
zamówienia w oparciu o wskazany harmonogram, powoduje brak możliwości wyodrębnienia
dodatkowych zadań na poziomie poszczególnych komponentów w tej części zamówienia, a
cały przedmiot zamówienia w tej konkretnej części jest ze sobą połączony funkcjonalnie w taki
sposób, iż brak któregokolwiek elementu wyklucza funkcjonowanie pozostałych- gdyż
autobusy elektryczne nie będą funkcjonowały i działały bez ładowarek i punktu ładowania, czyli
jednym słowem będą bezużyteczne. Tym samym wskazać należy, iż dodatkowy podział tej
części zamówienia nie jest celowy ze względu na uzasadniony interes zamawiającego oraz
jego potrzeby. Połączenie dostawy infrastruktury do ładowania oraz ładowarek kompatybilnych
i aut
obusów użyteczności publicznej w jedno zadanie miało na celu również obniżenie kosztów
realizacji zadania oraz stworzenie jednego zaplecza organizacyjnego i serwisu
gwarancyjnego. Zamawiający mając na uwadze, iż rynek pojazdów elektrycznych jest bardzo
młodym rynkiem, dokonał również analizy sytuacji rynkowej danego przedmiotu zamówienia i
w oparciu o doświadczenia innych zamawiających którzy takie rozwiązanie zastosowali tj.
dokonywali zakupu autobusów wraz z ładowarkami np. miasto Kraków, Rzeszów, Ostrów
Wielkopolski, Sosnowiec i inne uznał, iż takie rozwiązanie jak te miasta, zamawiający
zastosowali są najbardziej korzystne. Zakres zamówienia uzasadnia w ocenie zamawiającego
udzielenie zamówienia jednemu wykonawcy, który przyjmie na siebie ryzyko niepowodzenia
całego projektu, a dokonanie podziału na części mogłoby to ryzyko przenieść na
zamawiającego i w konsekwencji uczynić niemożliwym osiągniecie celu zamówienia
publicznego realizowanego z środków UE.
Z uwagi na uzyskanie dofinansowania obejmującego jednym wnioskiem całość przedmiotu
zamówienia, istnieje ryzyko utraty całego dofinansowania w przypadku niezrealizowania bądź
niewłaściwego zrealizowania jednego z jego etapów. Zamawiający również, ujmując przedmiot
zamówienia w jedno zadanie miał na celu ujednolicenie procedury rozliczania wniosku o
dofinansowanie.
Powyższe wypełnia obowiązek wynikający z art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy jako, że powody
niedokonania podziału zamówienia na części, zostały przez zamawiającego w protokole
postępowania wskazane. Przepis art. 96 ust. 1 pkt 11 nie jest jednakże źródłem obowiązku
zamawiającego polegającego na podziale zamówienia na części, ale jedynie nakłada na
zamawiającego obowiązek informacyjny. który zamawiający wypełnił z należytą starannością.
Jak zamawiający wskazał powyżej zamówienie udzielane w części będące przedmiotem
odwołania jest częścią zamówienia które obejmuje również zakup kolejnych autobusów
elektrycznych
— I część — 7 szt. I II część — 5 szt., które zostaną zakupione już bez
infrastruktury do ich ładowania.
Dokonanie dodatkowego podziału części zamówienia objętej odwołaniem, na oddzielne
zamówienia dotyczące zakupu i dostawy autobusów oraz oddzielnie ładowarek i punktu
ładowania może poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu wykonaniu zamówienia jak i
kolejnych jego części. Jak wskazano powyżej autobusy elektryczne bez punktu ładowania i
ładowarek są praktycznie bezużyteczne i nie zostanie osiągnięty cel w jakim zostają one
zakupione. Przy realizacji dwóch różnych zamówień udzielanych w częściach, przez dwóch
różnych wykonawców może wystąpić sytuacja, iż zrealizowana zostanie np. dostawa
pierwszej transzy autobusów elektrycznych, a nie będzie zrealizowany punkt ładowania,
którego realizacja wymaga przeprowadzenia określonej procedury z PGE odpowiedzialnym
za przesyłanie prądu.
Autobus EV elektryczne i ładowarka umożliwiająca ładowanie baterii trakcyjnych stanowią
integralną całość. Nie jest możliwe użytkowanie autobusów EV bez systemu ładowania.
Podstawowym warunkiem koniecznym do spełnienia, który gwarantuje możliwość
użytkowania autobusów EV, jest nawiązanie komunikacji systemów sterowania ładowarek i
autobusów EV, w procesie ładowania baterii trakcyjnych, zamontowanych w pojazdach oraz
prawidłowe połączenie się złączy elektrycznych ładowarek i autobusów, realizowanych przez
złącze pantografowe. Obecnie, brak jest standaryzacji w tym zakresie, przez co ładowarki
produkowane są bezpośrednio pod potrzeby konkretnych autobusów, a sprawdzenie
poprawności ich działania wiąże się z przeprowadzeniem procesu ładowania z wykorzystania
tych komponentów. Technicznie i funkcjonalnie, odzwierciedleniem powyższego będzie
sytuacja która wystąpi w przypadku opóźnienia w dostawie jednego z komponentów
niemożliwe będzie dokonanie odbioru (zweryfikowanie poprawności działania) drugiego oraz
jego użytkowanie.
Za wyłonieniem jednego Wykonawcy, który realizowałby dostawę autobusów EV i ładowarek
przemawia ponadto skomplikowana procedura przyłączenia ładowarek do sieci
dystrybucyjnej, stosowana przez OSD
— PGE Dystrybucja, w ramach której konieczne będzie,
obciążenie sieci wszystkimi 4 ładowarkami w warunkach znamionowych, a więc mocą ok.
2000 kW. Zrealizowanie powyższego będzie wiązało się prawdopodobnie z koniecznością
przeprowadzenia procesu ładowania z wykorzystaniem 4 autobusów EV równocześnie. Tak
więc na etapie przyłączenia do sieci dystrybucyjnej (za co odpowiedzialny jest dostawca
ładowarek), dostawca ładowarek będzie musiał najprawdopodobniej dysponować co najmniej
4 autobusami EV. W przypadku jednego wykonawcy odpowiedz
ialnego za dostawę ładowarek
i autobusów spełnienie wymagań OSI) — PGE Dystrybucja, daje gwarancję prawidłowego i
terminowego zrealizowania zamówienia, zgodnie z harmonogramem realizacji umowy
projektowej zawartej na wydatkowanie środków z UE.
W związku z powyższym, ZTM jako zamawiający występował wielokrotnie do Zarządu Dróg i
Mostów w Lublinie i Wydziału Funduszy Europejskich Urzędu Miasta Lublin ( merytoryczna
jednostka i wydział Gminy Lublin, wdrażające inwestycyjne projekty UE) z wnioskiem, o
potrzebę zsynchronizowanie postępowań przetargowych na zakup autobusów EV i ładowarek
do nich, w sposób gwarantujący odbiór równoczesny ww. komponentów. Uzasadnieniem
powyższego było ryzyko braku możliwości dokonania odbioru obu komponentów w przypadku
opóźnienia w dostawie jednego z nich. Uzasadnienie tego znajduje się w pismach: ET.FE.081-
24-ZIT/2016 z 21.11.2016 r.ET.FE.081-24a-ZIT/2016 z 19.12.2016 r. i ET.FE.081-5-ZIT/2017
z 9.02.2017 r.
W konsekwencji została podjęta decyzja o przeprowadzeniu jednego postępowania
przetargowego na zakup autobusów EV i ładowarek, jako rozwiązania gwarantującego
wykluczenie wystąpienia opisanego powyżej ryzyka braku możliwości dokonania odbioru, a
następnie użytkowania, autobusów EV wraz z ładowarkami.
Jako dowód zamawiający powołał kopie pism ET.FE.081-24-ZIT/2016 z 21.11.2016
r.ET.FE.081-24a-ZIT/2016 z 19.12.2016 r. i ET.FE.081-5-ZIT/2017 z 9.02.2017 r.
Ogłoszenie kolejnych postępowań na zakup autobusów elektrycznych jest uzależnione od
rozstrzygnięcia postępowania na zakup 20 szt. autobusów wraz z ładowarkami i punktem
ładowania czyli infrastrukturą towarzyszącą, ponieważ pozostały tabor musi być kompatybilny
z zainstalowanymi ładowarkami na budowanej pętli nawrotowej Choiny. Rozbieżne systemy
ładowania uniemożliwią ładowania autobusów które zamawiający zobowiązany jest zakupić w
ramach pozostałych realizowanych umów projektowych.
Jednocześni ponowne ogłoszenie w chwili obecnej postępowań w zakresie zamówienia na 20
szt. Autobusów , 11 szt. ładowarek oraz punktu ładowania w ramach oddzielnych części
zamówienia wiąże się z opóźnieniami w stosunku do harmonogramu realizacji umów
dotyczącymi zakupu i dostawy taboru elektrycznego z kolejnych dwóch projektów tj:
-
„Rozbudowa i udrożnienie sieci komunikacji zbiorowej dla obszaru specjalnej strefy
ekonomicznej i strefy przemysłowej w Lublinie” - 7 szt. autobusów elektrycznych,
-
„Przebudowa strategicznego korytarza transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru
w centralnej części obszaru LOP' - 5 szt. autobusów elektrycznych.
Każde z wyżej wskazanych postępowań powinno być ze względu na uwarunkowania umów o
dofinansowanie przeprowadzane oddzielnie.
Opóźnienia w realizacji projektu a tym samym harmonogramu realizacji umowy wiązać się
mogą niewątpliwie z korektami finansowymi dla zamawiającego. co skutkuje zmniejszeniem
przyznanych środków finansowych w ramach zawartych umów .
Realizacja projektu realizowanego przez Gminę Lublin w ramach Programu Operacyjnego
Polska Wschodnia 2014
— 2020, Działanie 2.1 Zrównoważony Transport Miejski, II Osi
prio
rytetowa: Nowoczesna Infrastruktura Transportowa dla projektu „Niskoemisyjna sieć
komunikacji zbiorowej dla północnej części LOF wraz z budową systemu biletu
elektronicznego komunikacji aglomeracyjnej” to nie tylko zakup autobusów, ładowarek oraz
punktu ładowania to również rozbudowa całej infrastruktury komunikacyjnej i drogowej
realizowanej w znacznej części przez Zarząd Dróg i Mostów w Lublinie, inną jednostkę
organizacyjną Gminy jako zamawiającego. W ramach właśnie realizacji budowy i rozbudowy
tej infr
astruktury powstaje obiekt budowlany pod nazwą pętla Choiny, na którym to obiekcie
umieszczony ma być punkt ładowania, zgodnie z wydaną decyzją pozwolenie na budowę dla
całego zamierzenia budowlanego. W przypadku gdy na pętli Choiny nie będą zrealizowane
w
szystkie prace zgodnie z pozwoleniem na budowę, w tym punkt ładowania, nie będzie można
oddać pętli do użytkowania. Czyli im bardziej oddalony będzie termin montażu ładowarek,
punktu ładowania tym późniejszy termin oddania pętli do użytkowania, zamawiający
zaznaczył, że również może to nastąpić z przekroczeniem uwarunkowań umownych i
harmonogramu projektu.
Na podkreślenie w ocenie zamawiającego zasługuje fakt, iż praktyka zakupu autobusów wraz
z ładowarkami przez innych zamawiających jest powszechna, wielu zamawiających w taki
właśnie sposób ukształtowało postanowienia siwz i opisu przedmiotu zamówienia, w tym
między innymi:
1.
Łomianki z ład plug in Gmina Łomianki
2.
Bełchatów z ład plug in MZK Bełchatów
3.
Rzeszów z ład plug in ZTM Rzeszów
4.
Stalowa Wola
z ład plug in Urząd Miasta Stalowa Wola
5.
Ostrów Wielkopolski z ład plug in MZK Ostrów Wielkopolski
6.
Kraków z ładowarkami MPK Kraków
7.
Katowice z ład plug in na miasto osobno MPK Katowice
8.
Leszno z ład plug in Urząd Miasta Leszno
9.
Sosnowiec z ład plug in PKM Sosnowiec
Przy czym opis „z ład plug in” oznacza ładowarki małej mocy, podłączane do autobusu za
pomocą złącza wtykowego, np. COMBO-2.
Zdaniem zamawiającego zarzut odwołującego, jakoby zamawiający poprzez brak podziału
zamówienia na części naruszył konkurencję i ograniczył możliwość ubiegania się o
zamówienie mniejszym podmiotom jest zarzutem, który nie może się ostać, gdyż wynika
jedynie z chęci dostosowania treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia i korzystnego
(choć niedoprecyzowanego) dla odwołującego modelu. Zamawiający wskazał, że odwołujący
nie udowodnił w żaden sposób, dlaczego zamawiający, miałby podzielić zamówienie na części
i czy taka decyzja zamawiającego znajdzie swoje wymierne uzasadnienie, w tym czy będzie
związana z obniżeniem środków przeznaczonych na realizację zamówienia, nie spowoduje
znacznego utrudnienia w obsłudze tak realizowanych zamówień (częściowych), w tym
organizacyjno-technicznych.
W ocenie zamawiającego, jak i w świetle orzecznictwa KIO, chociażby wystarczającym
powodem, uzasadniającym prowadzenie jednego postępowania bez dokonania poddziału
zamówienia na części jest objęcie zamówienia dofinansowaniem ze środków zewnętrznych, z
którym wiąże się konieczność sprawnej i bezproblemowej realizacji zamówienia, tak aby
rozliczyć projekt i wywiązać się z umowy o dofinansowanie w jak najlepszy sposób. Również
w wyroku z dnia 2 stycznia 2017 r., KIO 2373/16, Izba wskazała, że zakres zamówienia
uzasadniał udzielenie zamówienia jednemu wykonawcy, który przyjmie na siebie
odpowiedzialność za ryzyko niepowodzenia projektu, a dokonanie podziału zamówienia na
części mogłoby to ryzyko przenieść na zamawiającego i w konsekwencji uczynić niemożliwym
osiągnięcie celu zamówienia publicznego.
W ocenie zamawiającego, odwołujący z góry założył naruszenie prawa przyjmując założenie,
że brak podziału zamówienia na części ogranicza krąg potencjalnych wykonawców, co
narusza konkurencję, równość i przejrzystość. Nie podjął przy tym próby wykazania w jaki
sposób w tym konkretnym przypadku konkurencja została naruszona. Nie przedstawił żadnych
dowodów świadczących o utrudnianiu konkurencji oraz nie dokonał żadnej obiektywnej oceny
stanu faktycznego. Przyjmując argumentacje odwołującego w ocenie zamawiającego
należałoby stwierdzić, że brak podziału zamówienia na części, przy podzielnym przedmiocie
zamówienia, zawsze i w każdym przypadku narusza zasady konkurencyjności, równości i
przejrzystości, z czym nie sposób się zgodzić.
Przed przystąpieniem do przygotowania i przeprowadzenia postępowania na zakup i dostawę
autobusów elektrycznych, ładowarek, punktu ładowania zamawiający w celu zdefiniowania
szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia, siwz, treści umowy oraz oszacowania wartości
zamówienia w dniach 25.02.- 13.05.2016r. przeprowadził dialog techniczny. Wnioski o
dopuszczenie do udziału w dialogu technicznym złożyło 13 firm, w tym odwołujący tj.
Ekoenergetyka
— Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin —
Wysockiego 8, 66-
002 Zielona Góra. W dniu 26.04.2016r. miało miejsce spotkanie w siedzibie
zamawiającego z odwołującym w zakresie dialogu technicznego i podczas dyskusji oraz
prezentacji poszczególnych rozwiązań odwołujący ( w okresie spotkania — uczestnik dialogu)
nie wskazywał na jakiekolwiek potrzeby dokonywania dodatkowego podziału przedmiotu
zamówienia na części tj. oddzielnie autobusy, oddzielnie ładowarki czy punkt ładowania, nie
wskazywał też na jakiekolwiek trudności w tym zakresie czy ograniczenia dla nich jako
wykonawcy w przyszłości.
Zamawiający wskazał również, iż niniejsze postępowanie które jest przedmiotem odwołania,
jest kolejnym które zostało przez zamawiającego ogłoszone na dostawę pn. „Zakup i dostawa
autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ładowania wolnego na zajezdni oraz
ładowania szybkiego na przystankach końcowych”. Przedmiot zamówienia w postępowaniu
Nr sprawy DZ.381.UE-
2/18 (Nr ogłoszenia o zamówieniu opublikowanego w Dz.U.U.E nr
2018/S 080-
178496 z dnia 25.04.2018r.) był tożsamy z przedmiotem postępowania w
obecnym postępowaniu tj. obejmował dostawę 20 szt. Autobusów elektrycznych , punkt
ładowania oraz 11 ładowarek małej mocy.
Poprzednie postępowanie na podstawie art. 93 ust. 3 pkt 2 ustawy zostało unieważnione gdyż
cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najkorzystniejszą ceną przewyższała kwotę, którą
zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia.
Jednakże nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż odwołujący się wykonawca w trakcie
prowadzonego postępowania zwracał się do zamawiającego z prośbą o wyjaśnienie treści
siwz ora
z do dokonanie jej zmian. Zadał kilkadziesiąt pytań i wniósł wiele uwag do siwz, umowy
i wszystkich załączników w tym do specyfikacji technicznej przedmiotu zamówienia. Nie wnosił
o podział o dokonanie przedmiotu tej części zamówienia jeszcze na dodatkowe części, nie
zadawał też pytań w tym temacie, niejako akceptując decyzję zamawiającego w tym zakresie.
Co więcej jedną z ofert w unieważnionym postępowaniu na dostawę autobusów, ładowarek
oraz punktu ładowania złożył wykonawca: URSUS BUS S.A. z siedzibą w Lublinie, ul.
Frezerów 7 A, 20-209 Lublin, który załączył do oferty oświadczenie o części zamówienia ,
której wykonanie, wykonawca powierzy podwykonawcom ( załącznik nr 10 do siwz), z którego
to treści oświadczenia jednoznacznie wynika. iż dostawa. rozmieszczenie i instalacja 1 1 sztuk
ładowarek małej mocy oraz dostawa. rozmieszczenie. instalacja i przyłączenie do sieci
dystrybucyjnej punktu ładowania należy do zakresu prac powierzonego podwykonawcy którym
jest zgodnie z ofertą : Ekoenergetyka — Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Zielonej Górze. ul.
Nowy Kisielin
— Wysockiego 8, 66-002 Zielona Góra czyli odwołujący.
Jako dowód zamawiający wskazał kopię oświadczenia URSUS BUS S.A z dnia 30.07.2018r.
Powyższe potwierdza jednoznacznie, iż odwołujący wykonawca nie ma utrudnionego lub
ograniczonego dostępu do realizacji zamówienia, gdyż zawsze może w nim uczestniczyć jako
członek konsorcjum czy podwykonawca właśnie.
Jak już wskazano powyżej najnowsze orzecznictwo KIO, w powyższej materii wyraża pogląd,
że przepisy ustawy nie nakładają na zamawiającego bezwzględnego obowiązku podziału
zamówienia na części, stanowią natomiast o przywileju zamawiającego do podziału
zamówienia. W ustawie brak jest przepisu, który podział zamówienia podnosiłby do rangi
zasady. Toteż podział jest uprawnieniem zamawiającego. Obowiązkiem zamawiającego jest
natomiast wyjaśnienie przyczyn, dla których nie zastosował podziału zamówienia na części.
Taki obowiązek wynika z normy wyrażonej w art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy dotyczącej
prowadzenia protokołu postępowania. W niniejszej sprawie zamawiający nie naruszył
wymienionego przepisu, gdyż decyzja o tym, aby nie dzielić zamówienia na części została
przez niego omówiona w protokole postępowania. Mając na uwadze, że stanowiący podstawę
dla tego obowiązku przepis art. 36aa ust. 1 Pzp nie określa w jakich przypadkach Zamawiający
powinien podzielić zamówienie na części, decyzja w tym zakresie pozostawiona jest
autonomicznej woli Zamawiającego, który kieruje się swoimi potrzebami
(tak KIO w wyroku sygn. 2373/16 z dnia. 2 stycznia 2017 r.),
Inne wyroki KIO również świadczą o uznaniu autonomiczności decyzji Zamawiającego w
zakresie podziału zamówienia na część np. wyrok z dnia 10 kwietnia 2017 r., KIO 579/17,
wyrok z dnia 9 lutego 2017 r., KIO 164/17.
Analizując powyższe regulacje z całą stanowczością wskazać należy, że intencją podziału
zamówienia na części ma być ułatwienie małym i średnim przedsiębiorcom (dalej "MSP")
ubieganie się o zamówienia publiczne. Co istotne, zarówno części motywacyjna Dyrektywy
(motywy
78 i 79), jak również jej części normatywna (Art. 46) nie obligują Państw
Członkowskich do wprowadzenia regulacji nakazującym podmiotom zamawiającym
dokonywania podziału zamówień na części. Tym samym w tym zakresie istotny jest sposób
wdrożenia tych zaleceń do krajowego porządku prawnego.
W art. 36aa ustawy w ust. 1 czytamy, że: Zamawiający może podzielić zamówienie na części,
określając zakres i przedmiot tych części.
Art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy stanowi zaś, że: W trakcie prowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia zamawiający sporządza protokół, zawierający co najmniej: powody niedokonania
podziału zamówienia na części.
Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że ustawodawca krajowy nie skorzystał z
uprawnienia określonego w Dyrektywie i nie wprowadził obowiązku podziału zamówienia na
części.. Oznacza to, po pierwsze brak w przepisach krajowych normy o charakterze ius coges,
po drugie brak możliwości konwalidacji czynności polegającej na niedopuszczeniu składania
w postępowaniu ofert częściowych przez organy rozpoznające środki ochrony prawej. Brak
bowiem obowiązku w tym zakresie powoduje, że nie sposób sformułować w tym zakresie
zarzutu wobec podmiotu zamawiającego. Argumenty te znajdują również potwierdzenie w
części motywacyjnej ww. Dyrektywy., gdzie w motywie 78 wskazano, że: Instytucja
zamawiająca powinna mieć obowiązek rozważenia celowości podziału zamówień na części,
jednocześnie zachowując swobodę autonomicznego podejmowania decyzji na każdej
podstawie, jaką uzna za stosowną, nie podlegając nadzorowi administracyjnemu ani
sądowemu.
Mając na uwadze powyższe, zarówno przepisy Dyrektywy klasycznej, jak również przepisy
prawa krajowego, na skutek nie skorzystania przez ustawodawcę krajowego z nadanych mu
treścią tej Dyrektywy uprawnień w tym zakresie, nie konstytuują obowiązku podziału
zamówienia na części. Przepisy części motywacyjnej oraz normatywnej Dyrektywy zawierają
jedynie postulat skierowany do Państw Członkowskich aby zachęcać podmioty zamawiające
do podziału zamówienia na części celem ułatwienia udziału w zamówieniach małym i średnim
przedsiębiorcom. Jedyny obowiązek w tym zakresie odnosi się do konieczności wskazania w
protokole postępowania uzasadnienia niedokonania takiego podziału.
W powyższym zakresie zamawiający wskazał, że zasada zachowania uczciwej konkurencji
przy opisie warunków udziału w postępowaniu, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy oznacza
zakaz podejmowania przez zamawiającego działań, które ograniczałyby w jakikolwiek sposób
prawo rozpatrzenia oferty danej grupy wykona
wców na takich samych zasadach, jak oferty
innych wykonawców. Podobny cel służy zasadzie równego traktowania wykonawców, której
egzemplifikację stanowi wymóg jednakowego traktowania ich w takich samych
okolicznościach. W przedmiotowym postępowaniu nie doszło do określenia różnych warunków
dla różnej kategorii wykonawców. Wszyscy mieli takie same warunki do przygotowania oferty.
Nie doszło w żaden sposób do uprzywilejowania jednej kategorii wykonawców w stosunku do
pozostałych, a tym samym nie można podzielić zarzutu, że naruszono zasady, o których mowa
w art. 7 ust. 1 ustawy. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że nie narusza zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców żądanie od wszystkich, którzy
zgłaszają uczestnictwo w przetargu, takich samych dokumentów oraz ustalenie takich samych
wymogów. Ponadto sama okoliczność, że zamawiający żąda przedłożenia dokumentu bądź
stawia wymóg, co uniemożliwia złożenie oferty przez jakiegoś wykonawcę, nie przesądza
automatycznie o naruszeniu podsta
wowych zasad udzielania zamówień publicznych, skoro na
rynku działają inne podmioty mogące brać udział w postępowaniu i mogące spełnić postawiony
wymóg. W orzecznictwie KIO podkreślano wielokrotnie, że fakt, iż wymogi określone zostały
przez zamawiającego w sposób, który nie pozwala wziąć udziału w postępowaniu wszystkim
działającym w danej branży na rynku podmiotom, nie przesądza, że doszło do naruszenia
zasady uczciwej konkurencji. Tezę tę potwierdza także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18
września 2002 r. sygn. akt III CZP 52/02. W przedmiotowym postępowaniu nie miała miejsca
dyskryminacja wykonawców, bowiem przy formułowaniu warunków zamawiający kierował się
uzasadnionymi obiektywnie potrzebami oraz zamiarem wyboru wykonawcy, który będzie
gwarantował należytą realizację zamówienia. Natomiast odwołujący podjął próbę
„polepszania” opisu przedmiotowego warunku w dogodny dla siebie sposób, co nie jest znane
prawu PZP i jako takie nie powinno korzystać z ochrony prawnej.
Zamawiający nie ma obowiązku udzielenia zamówienia kosztem własnych potrzeb, w tym
kosztem podejmowania ryzyka i narażania się na trudności, jakie może rodzić wykonywanie
zamówienia częściami przez różnych wykonawców. Przytoczone powyżej okoliczności w
ocenie zamawiającego są wystarczające aby uzasadniać taką potrzebę i konieczność oraz
podjętą decyzję leżącą po stronie zamawiającego.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. protokołu przeprowadzenia dialogu
technicznego,
ogłoszenia o zamówieniu i siwz, protokołu postępowania oraz dowodów
dołączone do odwołania i odpowiedzi na odwołanie.
Na podstawie tych dowodów Izba ustaliła, co następuje:
Z protokołu przeprowadzenia dialogu technicznego wynika, że w dialogu wzięły udział
następujące podmioty:
1. Solaris Bus &Coach SA
– przebieg dialogu został objęty tajemnicą przedsiębiorstwa,
2. Man Truck&Bus Polska
3. Impact Clean Power Technology SA informacje utajnione, przy czym jako znanego
producenta baterii trakcyjnych ten podmiot wskazała Enika
4. EC Engineering sp. z o.o.
producent pantografów i systemu pantografowego ładowania
5.
Zakład Elektroniki Przemysłowej Enika sp. z o.o. producent kompletnych układów
napędowych, ładowarek wolnego i szybkiego ładowania, ENIKA jako producentów
baterii trakcyjnych wskaza
ła Impact, BMZ z Gliwic, SAFT, Green Power
6. Medcom sp. z o.o. informacje utajnione
7.
Ursus Bus SA, producent autobusów
8. Man Truck &Bus Polska sp. z o.o.
9. Eko-Energetyka Polska sp. z o.o.
– głównym profilem produkcyjnym tej firmy jest
produkcja ładowarek wolnego i szybkiego ładowania, firma poinformowała, że może
wykorzystać złącze pantografowe firmy Schunk lub własne, a korzystniejszym
rozwiązaniem jest dostarczenie ładowarki ze złączem pantografowym przez jednego
wykonawcę, gdyż daje to gwarancję lepszej integracji tych urządzeń – firma podczas
dialogu nie wskazywała na kwestię osobnego prowadzenia przetargu na zakup
autobusów i osobnego na dostawę ładowarek
10. SOR Poland sp. z o.o.
11. Volvo Bus Polska sp. z o.o.
– producent autobusów hybrydowych i elektrycznych, nie
ma technologii dostępnej pozwalającej na wyprodukowanie baterii do autobusu i może
ładować się wyłącznie za pomocą łącza pantografowego firm ABB lub Siemens,
natomiast istnieje możliwość zastosowania samej ładowarki innego producenta pod
warunkiem udostępnienia otwartego interfejsu komunikacyjnego
12. BYD Europe Br
13. Lider Trading sp. z o.o.
Żaden z wykonawców z którymi prowadzono dialog nie wskazywał na celowość prowadzenia
osobnych post
ępowań dla zakupu autobusów i ładowarek.
Na podstawie siwz Izba ustaliła, że zamawiający postawił następujące wymagania:
Opis przedmiotu zamówienia.
3.1. Przedmiotem zamówienia jest zakup taboru bezemisyjnego do obsługi linii komunikacji
miejskiej- 20 szt.
autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ich ładowania.
3.2. Zakres zamówienia obejmuje:
3.2.1 Zakup dostawę wraz z rozmieszczeniem i instalacją w miejscu wskazanym przez
Zamawiającego 20 sztuk fabrycznie nowych tj. wyprodukowanych nie później niż 12 miesięcy
przed dostawą, nieeksploatowanych, niskopodłogowych, jednoczłonowych autobusów
elektrycznych klasy maxi, zwanymi dalej autobusami EV (electric vehicle) lub autobusami
identycznych, tej samej marki, wyposażonych w kompletacji zgodnej ze specyfikacją istotnych
warunków zamówienia wraz z załącznikami, przystosowanych do przewozu osób
niepełnosprawnych wraz z dodatkowym wyposażeniem , oprogramowaniem i dokumentacją
wyszczególnionymi w § 2 Wzoru umowy stanowiącego Załącznik nr 1 1 do s.i.w.z.
3.2.2. 1
1 sztuk ładowarek małej mocy (w tym 9 sztuk ładowarek dwustanowiskowych o mocy
większej lub równej 80 kW kW) i 2 sztuki ładowarek mobilnych o mocy większej lub równej 40
kW) o parametrach zgodnych z podanymi w specyfikacji technicznej autobusów EV- Załącznik
nr 1 do s.i.w.z., wraz z dodatkowym wyposażeniem, oprogramowaniem i dokumentacją
wyszczególnionymi w S 2 Wzoru umowy- Załącznik nr 11 do s.i.w.z., kompatybilnych z
dostarczonymi w ramach dostawy Autobusami EV oraz punktem ładowania. W ramach
realizacj
i przedmiotu zamówienia Wykonawca zainstaluje ładowarki w miejscu wskazanym
przez Zamawiającego, przyłączy je do sieci niskiego napięcia oraz uruchomi (w tym
przeprowadzi pełną integrację systemów komunikacji ładowarek z Autobusami EV).
3.23. Dostawę wraz z rozmieszczeniem i instalacją i przyłączeniem do sieci dystrybucyjnej 1
punktu ładowania, w którego skład wchodzą:
3.2.3.1 . 4 sztuki ładowarek dużej mocy (ok. 450 kW) umożliwiających ładowanie autobusów
EV poprzez złącze pantografowe lub wtyczkę według standardu CCS COMBO 2,
3.2.3.2. -
1 sztuki transformatora SN/NN zasilającego ładowarki,
3.2.3.3. -
rozdzielnica niskiego napięcia,
3.2.3.4. -
4 sztuk konstrukcji wsporczych ze złączami pantografowymi,
3.2.3.5. -
linie kablowych łączących urządzenia punktu ładowania.
3.2.4. Dostawę narzędzi specjalnych, przyrządów diagnostycznych i kontrolnopomiarowych,
oprzyrządowania, programów do wykonywania prac obsługowo-naprawczych, o których mowa
we Wzorze umowy stanowiącym Załącznik nr 11 do s.i.w.z.;
3.2.5 Dostaw
ę programów i urządzeń dodatkowych wraz z kosztami montażu, a także
wymaganej dokumentacji przewidzianej w załącznikach do s.i.w.z, w szczególności we
Wzorze umowy stanowiącym Załącznik nr 1 1 do s.i.w.z.;
3.2.6. Dostawę i uruchomienie systemu telemetrycznego umożliwiającego monitoring pracy
urządzeń elektrycznego układu napędowego baterii trakcyjnych i ładowarek, o którym mowa
w Załączniku nr 3 do s.i.w.z. Opis systemu telemetrycznego;
3.2.7. Dostawę systemu umożliwiającego monitoring pracy wszystkich ładowarek
wchodzących w skład przedmiotu zamówienia wraz z funkcją sterowania wybranymi
parametrami pracy, o którym mowa w Załączniku nr 1 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna
autobusów EV, Załączniku nr 2 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna punktu ładowania oraz
Załączniku nr 3 do s.i.w.z.- Opis systemu telemetrycznego;
3.2.8. Dostawę po 1 kole zapasowym dla każdego autobusu EV;
3.2.9. Dostawę zaczepów holowniczych, po jednym z przodu i z tyłu autobusu EV oraz po
jednym łączniku zaczepu holowniczego (umożliwiający zamocowanie holu sztywnego przed
zderzakiem jeśli jest przewidywany), w ilości 5 sztuk na całą dostawę;
3.2.10. Wykonanie naklejek i oklejenie wszystkich 20 sztuk autobusów EV, ładowarek małej
mocy oraz wskazanych przez zamawiającego urządzeń wchodzących w skład punktu
ładowania zgodnie z zasadami promocji projektu oraz wytycznymi zamawiającego
przedstawionymi na etapie przygotowywania stosownych oznaczeń, oraz dodatkowo
dostarczenie po 2 komplety zapasowe naklejek dla każdego pojazdu i ładowarki;
3.3.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia określają:
3.3.1.1 . Załącznik nr 1 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna autobusów EV;
3.3.1.1.1. Załącznik nr 1 do Specyfikacji technicznej autobusów EV Szczegółowe wymagania
dotyczące funkcjonalności Systemu informacji pasażerskiej;
3.3.1.1.2. Załącznik nr 2 do Specyfikacji technicznej autobusów EV Wzór tapicerki;
3.3.1.1.3. Załącznik nr 3 do Specyfikacji technicznej autobusów EV Opis danych
eksploatacyjnych
3.3.1.2. Załącznik nr 2 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna punktu ładowania;
3.3.1.3. Załącznik nr 3 do s.i.w.z.- Opis systemu telemetrycznego;
3.3.1.4. Załącznik nr 4 do s.i.w.z.- Podstawowe informacje o sposobie realizacji inwestycji
wykonania punktu ładowania autobusów EV, w ramach realizacji inwestycji budowy węzła
przesiadkowego „CHOINY”.
3.4. Wykonawca może powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy.
3.5. Zamawiający żąda wskazania przez wykonawcę części zamówienia, których wykonanie
zamierza powierzyć podwykonawcom, i podania przez wykonawcę firm podwykonawców w
Formularzu ofertowym wg Załącznika nr 10 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
3. 12. Nazwy i kody określone we Wspólnym Słowniku Zamówień:
- kod CPV: 34 12 11 00-2 Autobusy transportu publicznego
34121400-5 autobusy nisko
podłogowe 34144910-0 Autobusy elektryczne
CPV 311581 OO Ładowarki,
CPV 32441100- 7 telemetryczny system nadzoru,
CPV 45232221-7 Podstacje transformatorowe
CPV 71321000-
4 Usługi inżynierii projektowej dla mechanicznych i elektrycznych instalacji
budowlanych.
3.13. Zamawiający informuje, że dla niniejszego postępowania został przeprowadzony dialog
techniczny, o którym mowa w art. 31a ustawy Pzp. W toku dialogu Zamawiający zebrał
informacje w zakresie niezbędnym dla przygotowania postępowania. Dialog został
pr
zeprowadzony z sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe
traktowanie potencjalnych wykonawców i oferowanych przez nich rozwiązań.
4. Termin wykonania zamówienia.
4. 1 . Wykonawca zobowiązany jest zrealizować dostawę przedmiotu zamówienia i wydać go
Zamawiającemu w następujących partiach:
4. 1 . 1 . Autobusy:
4 .1 . 1 .1 .
5 szt. Autobusów — do dnia 16 marca 2020 r.,
4. 1 .1 .2.
10 szt. Autobusów— do dnia 15 czerwca 2020 r.,
4. 1 .1 .3.
5 szt. Autobusów— do dnia 15 września 2020 r.
4. 1
.2. punkt ładowania — do dnia 16 marca 2020 r
4.1.3. 1 1 szt. ładowarek małej mocy — do dnia 16 marca 2020 r.
5. Warunki udziału w postępowaniu oraz podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust.
5.
5.5.
W celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu
zamawiający żąda:
5.5.2
w zakresie warunku zdolności zawodowej określonego w pkt. 5.2.3.
5.5.2.1. wykonania w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres działalności jest krótszy- w tym okresie dostaw co najmniej 8 sztuk autobusów
elektrycznych „kategorii M3, klasy l” lub dostaw co najmniej 8 sztuk trolejbusów wyposażonych
w autonomiczny układ jazdy zasilany z baterii litowo- jonowych lub dostaw co najmniej 8 sztuk
autobusów, w których jednostką napędową jest silnik/ silniki elektryczne, a podstawowym
źródłem energii są baterie zasilane z wodorowych ogniw paliwowych.
5.5.2.2. wykonania w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres działalności jest krótszy- w tym okresie dostaw co najmniej 2 ładowarek o mocy nie
mniejszej niż 120 kW każda do autobusów elektrycznych łączących się z ładowanym
autobusem za pomocą złącza pantografowego.
10. Opis sposobu przygotowania ofert.
10.3. Każdy wykonawca może złożyć w niniejszym postępowaniu tylko jedną ofertę.
10.8. Wykonawcy zobowiązani są złożyć następujące dokument oraz oświadczenia:
10.9. Formularz ofertowy-
w przypadku składania oferty przez podmioty występujące wspólnie
należy podać nazwy (firmy) oraz dokładne adresy wszystkich wykonawców składających
ofertę wspólną, oraz oświadczenie o części zamówienia, której wykonanie, wykonawca
zamierza powierzyć podwykonawcom- w przypadku powierzenia przez wykonawcę części
zamówienia podwykonawcom wraz z podaniem nazwy (firmy) podwykonawców, którym
zostaną powierzone do wykonania części zamówienia - (wg Załącznika nr 10 do specyfikacji
istotnych warunków zamówienia).
10.10. Dokumenty wymagane w pkt 6.1. s.i.w.z. z wyłączeniem oświadczenia JEDZ, który
należy przesłać drogą elektroniczną.
10.11. Wypełniony przez wykonawcę Załącznik nr 1 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna
autobusów EV;
10.12. Wypełniony przez wykonawcę Załącznik nr 2 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna
punktu ładowania;
10.13. Wyrysowane strefy ładowania na Mapie poglądowej przedstawiającej rozmieszczenie
elementów punktu ładowania oraz drogę dojazdową do stanowisk ładowania stanowiącej
Załącznik nr 5 do s.i.w.z.;
12.2. Ceną podlegającą ocenie jest całkowita cena oferty brutto za realizacje przedmiotu
zam
ówienia, w rozbiciu na:
12.2.1. cenę jednostkową netto i brutto za jeden autobus EV w PLN i VAT- wg Załącznika nr
10 do s.i.w.z.-
„Formularz oferty”;
12.2.2. łączną cenę ofertową brutto za 20 sztuk autobusów EV (w rozbiciu na cenę ofertową
netto za 20 szt.
autobusów EV i VAT), która musi uwzględniać wszystkie koszty związane z
realizacją przedmiotu zamówienia określone w pkt 12.1 s.i.w.z, a także w załącznikach do
s.i.w.z. •
12.2.3. cenę jednostkową netto i brutto za 1 sztukę ładowarki małej mocy dwustanowiskowej
o mocy większej lub równej 80 kW (2 x 40 kW) w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.-
„Formularz oferty”;
12.2.4. łączną cenę ofertową brutto za 9 sztuk ładowarek małej mocy dwustanowiskowych o
mocy większej lub równej 80 kW (2 x 40 kW) w rozbiciu na cenę ofertową netto za 9 szt.
ładowarek małej mocy dwustanowiskowych o mocy większej lub równej 80 kW (2 x 40 kW) i
VAT;
12.2.5. cenę jednostkową netto i brutto za 1 sztukę ładowarki małej mocy o mocy większej lub
równej 40 kW (mobilnej) w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.- „Formularz oferty”;
12.2.6. łączną cenę ofertową brutto za 2 sztuki ładowarek małej mocy o mocy większej lub
równej 40 kW (mobilnej) - w rozbiciu na cenę ofertową netto za 2 szt. ładowarek małej mocy o
mocy większej lub równej 40 kW (mobilnej) i VAT;
12.2.7. cenę netto i brutto za punkt ładowania w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.-
„Formularz oferty”;
18. Opis części zamówienia, jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych.
Zamawiający nie dopuszcza składania ofert częściowych.
31. Liczba części zamówienia, na którą wykonawca może złożyć ofertę lub maksymalną liczbę
części, na które zamówienia może zostać udzielone temu wykonawcy, oraz kryteria lub
zasady, które będą miały zastosowanie do ustalenia, które części zamówienia zostaną
udzielone jednemu wykonawcy, w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna
liczbie części.
Nie dotyczy.
Na podstawie protokołu postępowania Izba ustaliła, że zamawiający podał, iż podział
przedmiotowego zamówienia na dalsze części groziłby nadmiernymi trudnościami
technicznymi, co mogłoby poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu wykonaniu
zamówienia dofinansowanemu ze środków unijnych. Cały przedmiot zamówienia jest
funkcjonalnie połączony autobusy elektryczne nie będą funkcjonowały bez ładowarek i punktu
ładowania. Połączenie zakupu autobusów i ładowarek ma na celu oszczędność kosztów i
stworzenie jednego zaplecza organizacyjnego i gwarancyjnego. Zamawiający którzy
zastosowali takie rozwiązanie uzyskali korzystniejsze rozwiązania. Jeden wykonawca będzie
odpowiedzialny za całość, co minimalizuje ryzyko niepowodzenia projektu i niezrealizowania
lub niewłaściwego zrealizowania jego poszczególnych etapów.
Z dowodów załączonych przez odwołującego do odwołania wynika, że
1.
Oświadczenie o spełnieniu kryteriów MŚP – wynika z niego, że odwołujący zatrudnia
mniej niż 50 pracowników średniorocznie i ma obrót netto ze sprzedaży średniorocznie
poniżej 10 milionów euro, co oznacza, że jest małym przedsiębiorcą w rozumieniu art.
7 us
t. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018r. Prawo Przedsiębiorców, co zostało
wykazane sprawozdaniem finansowym za okres bilansowy 01.01.2016
– 31.12.2016
r. i sprawozdaniem finansowym za okres bilansowy 01.01.2017
– 31.12.2017r. oraz
informacją odpowiadającą aktualnemu odpisowi z rejestru przedsiębiorców.
2.
Lista postępowań – dokument sporządzony przez odwołującego na podstawie
posiadanych informacji, których źródeł nie załączono, wynika z niego, że w 9
postępowaniach krajowych prowadzono odrębne postępowania na punkty zasilające i
stacje wolnego ładowania autobusów, w których w 6 postępowaniach wygrał
odwołujący, w tym 1 postępowanie w konsorcjum z ZPUE, a w 3 postępowaniach
wygrała firma MEDCOM, i 7 postępowań na terenie Unii Europejskiej, z których 6
wygrał odwołujący, w tym w 1 z 3 innymi dostawcami, a w 1 postępowaniu nie podano,
kto je uzyskał.
Z dowodów dołączonych do odpowiedzi na odwołanie wynika, że zamawiający przedstawił
swój harmonogram realizacji zamówienia Zarządowi Dróg i Mostów w Lublinie wskazując m.in.
na powiązanie procedur odbiorowych autobusów elektrycznych i urządzeń wchodzących w
skład punktów ładowania, gdyż konieczne ze względu na wymagania PGE Dystrybucja SA
jest przeprowadzenie procesu ładowania autobusu w warunkach rzeczywistych, a więc po
podłączeniu autobusu do ładowarki przez złącze pantografowe – pismo zamawiającego z
dnia19 grudnia 2016r.
Z pisma zamawiającego z dnia 9 lutego 2017r. do Zarządu Dróg i Mostów w Lublinie wynika,
że na rynku nie została jeszcze wprowadzona standaryzacja w zakresie protokołów
komunikacyjnych umożliwiających komunikację ładowarek z bateriami pojazdów podczas ich
ładowania i sposobu podłączania autobusu z ładowarką za pomocą pantografu, co powoduje
że ładowarki przeznaczone są wyłącznie do współpracy z autobusami, których producenci
przeprowadzili integrację systemów komunikacji na etapie ich produkcji, z tego względu
dokonanie odbioru technicznego autobusów i ładowarek możliwe będzie wyłącznie po
przeprowadzeniu cyklu ładowania w warunkach rzeczywistych. Ponadto wprowadzenie do
eksploatacji punktów ładowania stanowić będzie warunek konieczny do użytkowania
odebranych autobusów elektrycznych.
Z załącznika nr 10 do SIWZ nr sprawy DZ.381/UE/2/18 wynika, że firma Ursus Bus SA
zamierzała w dacie 30 lipca 2018r. powierzyć odwołującemu dostawę, rozmieszczenie i
instalację 11 sztuk ładowarek małej mocy i dostawę, instalację, rozmieszczenie i przyłączenie
do sieci dystrybucyjnej punktu ładowania.
Izba potraktowała pisemne uwagi odwołującego odnośnie uzasadnienia zaniechania podziału
zamówienia zawartego w protokole postępowania jako jego stanowisko własne.
Izba zważyła, co następuje:
Izba nie stwierdziła zaistnienia przesłanek określonych w art. 189 ust. 2 ustawy, które mogłyby
skutkować odrzuceniem odwołania.
Izba oceniła, że odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia w części dotyczącej
ładowarek i stacji zasilania, a także możliwość poniesienia szkody w związku z czynnościami
podjętymi przez zamawiającego w niniejszym postępowaniu, czyli wykazał istnienie przesłanki
materialnoprawnej dopuszczalności odwołania z art. 179 ust. 1 ustawy.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 w związku z art. 36aa ust. 1 ustawy tj.
naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców przez
uniemożliwienie pewnej grupie Wykonawców ubiegania się o przedmiotowe zamówienie
publiczne w wyniku nieuzasadnionej agregacji przedmiotu zamówienia i zaniechania
udzielenie zamówienia w częściach lub dwóch odrębnych postępowaniach
Zarzut nie potwier
dził się. Izba wzięła pod uwagę następujące okoliczności faktyczne:
1.
Zamawiający dokonał podziału zamówienia na 4 części:
2.
Odwołujący domaga się podziału opisanej w niniejszej sprawie części zamówienia na
dalsze dwie części tj. na dostawę autobusów i dostawę punktu ładowania i 11
ładowarek
3.
Zamawiający przedstawił w protokole postępowania okoliczności natury organizacyjnej
i technicznej, które w jego ocenie przemawiają przeciwko dalszemu rozdrobnieniu
zamówienia i są to:
-
funkcjonalne połączenie przedmiotu zamówienia -autobusy elektryczne nie będą
funkcjonowały bez ładowarek i punktu ładowania,
-
oszczędność kosztów i stworzenie jednego zaplecza organizacyjnego i
gwarancyjnego,
-
korzystniejsze rozwiązania przy jednym zamówieniu dla zamawiających,
odpowiedzialność jednego wykonawcy za całość, co minimalizuje ryzyko
niepowodzenia projektu i niezrealizowania lub niewłaściwego zrealizowania jego
poszczególnych etapów. W ocenie Izby ta ostatnia cecha ma znaczenie poboczne z
punktu dopuszczalności podziału zamówienia na części i zdaniem Izby jest to tylko
argument dodatkowy, przemawiający za niepodzielnością świadczenia. Istotne
znaczenie mają względy natury organizacyjnej, które wskazano w uzasadnieniu
protokołu,
-
podział przedmiotowego zamówienia na dalsze części groziłby nadmiernymi
trudnościami technicznymi, co mogłoby poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu
wykonaniu zamówienia dofinansowanemu ze środków unijnych. Tego wątku
zamawiający nie rozwinął. Można jedynie zakładać, że prowadzenie wielu postępowań
w tym przedmiotowego postępowania w dwóch częściach lub w dwóch osobnych
postępowaniach wymaga zaangażowania większej ilości personelu zamawiającego,
może prowadzić do zwiększenia się ilości zapytań do siwz, zwiększonej ilości środków
ochrony pra
wnej, czy problemu z synchronizacją wyboru ofert najkorzystniejszych w
obu częściach/postępowaniach, aby możliwe było wspólne przeprowadzenie testów na
potrzeby podłączenia do sieci PGE, na co zwracał uwagę zamawiający w pismach do
Zarządu Dróg i Mostów w Lublinie.
W ocenie Izby pomiędzy stronami nie było sporu, czy podział przedmiotowej części
zamówienia na dalsze dwie części jest możliwy. Obie strony miały świadomość, że część
zamawiających prowadzi łączne zamówienia na zakup autobusów elektrycznych i ładowarek
oraz punktów ładowania, a część wyodrębnia ta zamówienia jako oddzielne części. W ocenie
Izby wbrew wyjaśnieniom zamawiającego nie zachodzi w przedmiotowej sprawie także ryzyko
nabycia autobusów niekompatybilnych z ładowarkami, czy punktami stacjonarnymi.
Przeciwko tej tezie przemawia choćby opis przedmiotu zamówienia dokonany w samym siwz:
„3.2.2. 11 sztuk ładowarek małej mocy (w tym 9 sztuk ładowarek dwustanowiskowych o mocy
większej lub równej 80 kW kW) i 2 sztuki ładowarek mobilnych o mocy większej lub równej 40
kW) o parametrach zgodnych z podanymi w specyfikacji technicznej autobusów EV- Załącznik
nr 1 do s.i.w.z., wraz z dodatkowym wyposażeniem, oprogramowaniem i dokumentacją
wyszczególnionymi w § 2 Wzoru umowy- Załącznik nr 11 do s.i.w.z., kompatybilnych z
dostarczonymi w ramach dostawy Autobusami EV oraz punktem ładowania. W ramach
realizacji przedmiotu zamówienia Wykonawca zainstaluje ładowarki w miejscu wskazanym
przez Zamawiającego, przyłączy je do sieci niskiego napięcia oraz uruchomi (w tym
przeprowadzi pełną integrację systemów komunikacji ładowarek z Autobusami EV).
3.23. Dostawę wraz z rozmieszczeniem i instalacją i przyłączeniem do sieci dystrybucyjnej 1
punktu ładowania, w którego skład wchodzą:
3.2.3.1 . 4 sztuki ładowarek dużej mocy (ok. 450 kW) umożliwiających ładowanie autobusów
EV poprzez złącze pantografowe lub wtyczkę według standardu CCS COMBO 2,
3.2.3.2. -
1 sztuki transformatora SN/NN zasilającego ładowarki,
3.2.3.3. -
rozdzielnica niskiego napięcia,
3.2.3.4. - 4 sztuk ko
nstrukcji wsporczych ze złączami pantografowymi,
3.2.3.5. -
linie kablowych łączących urządzenia punktu ładowania.”
Już z cytowanego fragmentu wynika, że punkt ładowania ma zapewniać ładowanie przez
złącze pantografowe i przez wtyczkę, bo mimo użycia w pkt. 3.2.3.1. łącznika „lub”, do w pkt.
3.2.3.4 zamawiający wprost oczekuje dostawy konstrukcji wsporczych ze złączami
pantografowymi. Zatem na pewno punkt ładowania ma być wyposażonych w dwa rodzaje
systemów ładowania. Z kolei ładowarki małej mocy mają być kompatybilne z dostarczonymi w
ramach dostawy Autobusami EV oraz punktem ładowania. Tym samym w ocenie Izby nie
zachodzi podnoszona przez zamawiającego obawa, że producent autobusów dostawczy
autobus elektryczny ładowany przez złącze pantografowe, a producent infrastruktury
ładowania dostawczy urządzenia do ładowania przez wtyczki.
Z drugiej strony rację ma odwołujący, że żadne przepisy dotyczące pozyskiwania i rozliczania
środków unijnych nie nakazują, ani nie skazują zamawiających na korekty, jeśli nie
p
rzeprowadzą jednego niepodzielonego zamówienia zgodnego z opisanym zakresem
zamówienia we wniosku o dofinansowanie.
Izba wzięła pod uwagę także to, że w postępowaniach wskazanych przez odwołującego jako
producenci infrastruktury ładowania występowali odwołujący, Medcom i odwołujący w
konsorcjum z ZPUE, zaś w dialogu technicznym u zamawiającego brali udział także ENIKA z
Łodzi, Impact Clean Power Technology SA, EC Engineering sp. z o.o., nadto z protokołu
dialogu wynika, że łącza pantografowe produkują także ABB i Siemens. Po stronie
producentów autobusów prowadzono dialog z Solarisem, MAN & Bus Polska, MAN & Bus
Polska sp. z o.o., Volvo, który oświadczył, że jest w stanie współpracować z każdym
producentem ładowarek pod warunkiem otwartego interfejsu. Z informacji podanych przez
odwołującego i zamawiającego w toku rozprawy wynika, że odwołujący współpracował z
Ursusem w poprzednio unieważnionym postępowaniu, w postępowaniu w Barcelonie
dostarczył ładowarki, które współpracują z Solarisem i Izarem, w Malmö dostarczył ładowarki
współpracujące z Volvo. Tym samym potencjalny brak kompatybilności ładowarek
odwołującego nie jest dla niego ograniczeniem dla współpracy z co najmniej 4 producentami
autobusów. Odwołujący zaoferował swoje ładowarki zamawiającemu jako podwykonawca
Ursusa. Z twierdzeń odwołującego wynika, że przeważającym trendem na rynku europejskim
jest osobne udzielanie zamówień na dostawę autobusów elektrycznych i osobno na
infrastrukturę ładowania.
Izba nie podzieliła stanowiska odwołującego, że infrastrukturę ładowania należy obecnie
traktować tak samo jak stacje paliw i nabywanie na nich paliwa do zasilania autobusów. W
ocenie Izby takie porównanie jest o tyle nie trafne, że na chwilę obecną nie ma zbudowanej
sieci infrastruktury punktów ładowania w zajezdniach i krańcówkach, które byłyby zdolne do
obsłużenia taboru zamawiającego. Taka sieć istnieje natomiast w odniesieniu do taboru
autobusowego wyposażonego w silniki dostosowane do paliwa konwencjonalnego.
Przedmiotem m. in. tego postępowania jest właśnie rozpoczęcie budowy takiej sieci, która
będzie w przyszłości w stanie obsłużyć każdy tabor autobusów elektrycznych zamawiającego.
W ocenie Izby z powyższych ustaleń wynika, że odwołujący może uzyskać zamówienia
publiczne na dostawę infrastruktury ładowania, przy czym w obecnym kształcie postępowania
nie może tego uczynić samodzielnie, ale jako wykonawca wspólnie ubiegający się o
zamówienie z producentem autobusów lub podwykonawca producenta autobusów
ewentualnie jako podwykonawca -
podmiot udostępniający zasoby doświadczenia
zawodowego w zakresie infrastruktury ładowania. Jednocześnie przy obecnym kształcie
przedmiotu zamówienia żaden z innych wskazanych wyżej producentów infrastruktury
ładowania nie może samodzielnie złożyć oferty, również wskazani producenci autobusów nie
są w stanie złożyć oferty w niniejszym postępowaniu bez skorzystania z potencjału
producentów infrastruktury ładowania. Sam odwołujący w toku rozprawy przyznał, że żaden z
producent
ów autobusów nie produkuje własnej infrastruktury ładowania, ani żaden z
producentów infrastruktury ładowania nie produkuje autobusów. Brak jest dowodu, że na datę
wyrokowania istnieją porozumienia zawarte pomiędzy producentami autobusów, a
producentami in
frastruktury ładowania, które wykluczałyby udział odwołującego w
postępowaniu. Odwołujący nie wykazał także, że odmówiono mu współpracy z producentami
autobusów. Nie wykazał, że nawiązanie tej współpracy wiąże się z niekorzystnymi (w
porównaniu z samodzielnym udziałem) warunkami uczestnictwa narzucanymi mu przez
producentów autobusów. Nie wykazał także, że zyski, które mógłby osiągnąć z realizacji
zamówienia samodzielnie kształtowałyby się na poziomie wyższym niż przy wspólnym udziale.
Odwołujący ma możliwość stworzenia konsorcjum, swoistego zespołu wykonawców
specjalizujących się w różnych pracach, który ubiegał będzie się o dane zamówienie.
Odwołujący nie przedstawił argumentacji przeczącej tej tezie, aby utworzenie takiego
konsorcjum było niemożliwe. Trudności organizacyjne w znalezieniu partnera, czy też
solidarna odpowiedzialność za wykonanie zamówienia nie jest potwierdzeniem zasadności
zarzutów odwołania. Odwołujący szeroko rozpisywał się w odwołaniu o konieczności dostępu
małych i średnich przedsiębiorstw do rynku zamówień publicznych i tworzenie im możliwości
ubiegania się o zamówienia publiczne. Tymczasem konsorcjum z udziałem małych lub
średnich przedsiębiorców jest właśnie odpowiedzią na takie zapotrzebowanie. W ten sposób
rynek zamówień publicznych tworzyła będzie większa liczba takich przedsiębiorców.
Preambuła obowiązującej dyrektywy klasycznej, w motywie 78 dopuszcza ograniczenie
podzielenia zamówienia na części jeżeli uzasadnione to jest albo nadmiernymi trudnościami
technicznymi lub nadmiernymi kosztam
i wykonania zamówienia, lub też potrzeba
skoordynowania działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części
zamówienia mogłaby poważnie zagrozić właściwemu wykonania zamówienia.
W niniejszym postępowaniu zamawiający powoływał się na nadmierne trudności techniczne w
skoordynowaniu dostaw autobusów i dostawy i instalacji punktu ładowania i ładowarek, a także
na trudności w koordynacji działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części
zamówienia, która mogłaby zagrozić właściwemu, a przede wszystkim terminowemu
wykonaniu zamówienia. Prawidłowość postępowania zamawiającego, który nie dokonał
podziału zamówienia na części, oceniana musi być każdorazowo przy uwzględnieniu
całokształtu okoliczności sprawy. W ocenie składu orzekającego Izby w niniejszej sprawie,
działania zamawiającego nie można było uznać za niezgodne z przepisami, ponieważ wskazał
on przyczyny zaniechania podziału, związane zarówno z kosztami wykonania zamówienia
oraz koniecznością skoordynowania prac.
P
odział zamówienia na części sugeruje art. 46 ust. 1 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i
Rady nr 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w
sprawie zamówień publicznych, uchylającej
Dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U.UE.L.2014.94.65). Przepis ten stanowi, że zamawiający mogą
postanowić o udzieleniu zamówienia w oddzielnych częściach oraz określić wielkość i
przedmiot takich części. Jeśli jednak podejmą decyzję, iż nie dokonają takiego podziału, winni
są wskazać najważniejsze powody takiej decyzji, które zamieszczają w dokumentach
zamówienia lub w indywidualnym sprawozdaniu. Ustawa Pzp w art. 36aa ust. 1 wskazuje, że
z
amawiający może dokonać podziału zamówienia na części, określając zakres i przedmiot
tych części. W przypadku dokonania podziału, w SIWZ zobowiązany jest: opisać poszczególne
części zamówienia, zgodnie z art. 36 ust. 2, oraz wskazać liczbę części zamówienia, na którą
w
ykonawca może złożyć ofertę lub maksymalną liczbę części, na które zamówienie może
zostać udzielone temu samemu wykonawcy, oraz kryteria lub zasady, jakie będą miały
zastosowanie do ustalenia, które części zamówienia zostaną udzielone jednemu wykonawcy,
w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna liczbie części. Przepisy ustawy,
czemu zgodnie strony nie przeczyły, nie nakładają więc na zamawiającego bezwzględnie
obowiązku dokonania podziału zamówienia na części, wyjaśniania przyczyn dla których nie
dokonał takiego podziału, ale stanowią o uprawnieniu zamawiającego. Taki obowiązek wynika
z normy opisanej w art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy, dotycz
ącej konieczności prowadzenia
protokołu postępowania. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego postępowania żaden z
ww. przepisów nie został naruszony. Zamawiający dokonał podziału zamówienia na cztery
części i zamierza je przeprowadzić w osobnych postępowaniach. Opisał też zakres tych
części, a także wyjaśnił przyczyny niedokonania dalszego podziału w protokole postępowania.
D
ecyzja w zakresie samego podziału, jak też co do samego sposobu w jaki zostanie
podzielone zamówienie, pozostawione jest autonomicznej woli zamawiającego, który określa
w tym zakresie swoje potrzeby, mając na uwadze w szczególności przedmiot zamówienia
publicznego.
Słusznie jednak podkreślał odwołujący, że swoboda zamawiającego w decyzji o
braku podziału zamówienia na części ograniczona jest zasadą uczciwej konkurencji. Izba
uważa, że należy zatem badać, czy w konkretnych okolicznościach decyzja co do podziału
zamówienia, a w niniejszym postępowaniu, co do ilości części nie naruszy konkurencji przez
ograniczenie możliwości ubiegania się o nie. Decyzja Zamawiającego o wydzieleniu czterech
postępowań i objęcia jednym zamówieniem dostawy autobusów i dostawy infrastruktury
ładowania jednym pakietem nie prowadzi do braku możliwości zrealizowania zamówienia
przez nieograniczoną liczbę wykonawców. Prowadzony dialog techniczny nie ujawnił potrzeby
prowadzenia osobnych postępowań, a rozprawa nie przyniosła także dowodu, że producenci
infrastruktury ładowarek w szerszy niż dotychczas sposób mogliby wziąć udział w
postępowaniu i odnieśli by wymierne korzyści z samodzielnego udziału w postepowaniu, a
także, że zamawiający nie poniósłby negatywnych konsekwencji rozdrobnienia zamówienia i
kosztów koordynacji zamówień pomiędzy wykonawcami.
Innymi słowy, istota zarzutu to nie zaniechanie dokonania przez zamawiającego podziału
zamówienia na części w ogóle, ale zaniechanie podziału w określony sposób, tj. poprzez
wydzielenie zby
t małej ilości części.
Przepisy ustawy
nie wprowadzają jakichkolwiek kryteriów podziału zamówienia na części,
którymi byłby związany zamawiający (oczywiście przyjąć należy, że chodzi o zamówienie,
które w ogóle "da się podzielić"). Przeciwnie ustawa zawiera przepisy zakazujące podziału
zamówienia jeśli miałby on prowadzić do obejścia ustawy, czy stosowania procedur
uproszczonych. Przeciwnie niż przepisy dotyczące opisu przedmiotu zamówienia (a tym
samym jego części), który jest narzucony zamawiającemu, poprzez uregulowania przepisu art.
29, w tym jego ustępu 2, zgodnie z którym "Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w
sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. Sposobu podziału zamówienia
ustawodawca zamawiającemu nie narzucił skoro przepis art. 36aa mówi nie tylko o prawie
zamawiającego do podziału zamówienia na części, ale także o określeniu przez
zamawiającego zakresu i przedmiotu ustanawianych części.
Gdyby chcieć ocenić sposób podziału zamówienia dokonany w przedmiotowym postępowaniu
przez zamawiającego pod kątem zasady uczciwej konkurencji, to odwołujący nie udowodnił
(w grę nie wchodzi uprawdopodobnienie z art. 29 ust. 2 ustawy dotyczącego stricte opisu
przedmiotu zamówienia), że podział zamówienia w taki sposób był podyktowany tym, aby
uniemożliwić udział odwołującemu w postępowaniu.
Izba nie negu
jąc możliwości prowadzenia dwóch odrębnych postępowań na dostawę
autobusów elektrycznych i na dostawę infrastruktury ładowania co do zasady, nie dostrzega
jednak w przedmiotowej sprawie, aby zaniechanie tego podziału przede wszystkim
różnicowało sytuację producentów infrastruktury ładowania, w tym postępowaniu, eliminowało
odwołującego z możliwości wykonania tego zamówienia razem z producentem autobusów,
czy groziło odwołującemu szkodą w związku z koniecznością udziału w postępowaniu z
producentem autobusów. Takie okoliczności nie zostały przez odwołującego wykazane, a
zatem Izba nie uznała za wykazany zarzut naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców.
Ze względu na niepotwierdzenie się zarzutu skład orzekający Izby nie przypisał
zamawiającemu naruszenia któregokolwiek ze wskazanych przez odwołującego przepisów
ustawy Pzp (abstrahując od trafności wskazanych naruszeń).
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 192 ust.1 i 2 ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy stosownie do
wyniku spraw oraz zgodnie z § 3 pkt. 1 i pkt. 2 lit. b oraz § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm. Z 2017r. poz. 47) obciążając odwołującego kosztami
postępowania w postaci uiszczonego przez odwołującego wpisu od odwołania oraz
zobowiązując odwołującego do zwrotu zamawiającemu poniesionych przez niego kosztów
zastępstwa prawnego w wysokości 3 600zł.
Przewodniczący: ……………
Członkowie:
…………….
…………….
1.
Oddala odwołanie,
2.
Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Energetyka – Polska spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A.
Wysockiego 8 i :
2.1.
Zalicza na poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł. 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Energetyka
– Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. Wysockiego 8 tytułem wpisu od
odwołania,
2.2.
Zasądza
od
Energetyka
–
Polska
spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A.
Wysockiego 8 na rzecz Miasta Lublin -
Zarząd Transportu Miejskiego w
Lublinie ul. Nałęczowska 14 kwotę 3 600 złotych 00 gr. (słownie: trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1986) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia
-
przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Lublinie.
Przewodniczący: …………………..
Członkowie: ……………………….
……………………….
Sygn. akt KIO 2016/18
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
zakup i dostawę autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ładowania wolnego na
zajezdni oraz ładowania szybkiego na przystankach końcowych zostało wszczęte
ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 27 września
2018 r. pod numerem 2018/S 186- 421116.
W dniu 4 października 2018r. Energetyka – Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin – A. Wysockiego 8 – dalej odwołujący wniósł
odwołanie. Odwołanie zostało wniesione przez pełnomocnika działającego na podstawie
pełnomocnictwa z dnia 2 października 2018r. udzielonego przez prezesa zarządu ujawnionego
w KRS i upoważnionego do samodzielnej reprezentacji, zgodnie z odpisem w KRS. Kopia
odwołania została przekazana zamawiającemu w dniu 4 października 2018r.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie przepisów ustawy:
— art. 7 ust. 1 w związku z art. 36aa ust. 1 ustawy tj. naruszenie zasady uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców przez uniemożliwienie pewnej grupie Wykonawców
ubiegania się o przedmiotowe zamówienie publiczne w wyniku nieuzasadnionej agregacji
prz
edmiotu zamówienia i zaniechania udzielenie zamówienia w częściach lub dwóch
odrębnych postępowaniach.
Wniósł o:
1. uwzględnienie odwołania w całości i nakazanie zamawiającemu zmianę treści ogłoszenia
oraz treści SIWZ w sposób zapewniający zgodność opisu przedmiotu zamówienia z ustawą,
w tym podział zamówienia na dwie części, tj.:
a,
część 1 - dostawę 5 szt. Autobusów do dnia 16 marca 2020 r., (pkt 4.1.1.1. SIWZ)
10
szt. Autobusów - do dnia 15 czerwca 2020 r., (pkt 4.1.1.2. SIWZ) 5 szt. Autobusów do
dnia 15
września 2020 r., (pkt 4.1.1.3. SIWZL
b.
Część 2 - pozycja punkt ładowania - do dnia 16 marca 2020 r., (pkt 4.1.2. SIWZ)
11
szt. Ładowarek małej mocy - do dnia 16 marca 2020 r. (pkt. 4.1.3. SIWZ).
c.
dopuszczenie możliwości składania ofert częściowych w powyższym zakresie,
ewentualnie
d.
nakazanie udzielenie zamówień na dostawę autobusów oraz dostawę ładowarek - w
dwóch odrębnych postępowaniach.
2. zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego zwrotu kosztów postępowania
odwoławczego.
Odwołujący wskazał, iż posiada interes prawny w złożeniu odwołania. Odwołujący jest
podmiotem mogącym ubiegać się o udzielenie przedmiotowego zamówienia publicznego.
Sposób ustalenia opisu przedmiotu zamówienia przekłada się wprost na możliwość udziału
o
dwołującego w postępowaniu oraz na możliwość złożenia konkurencyjnej oferty. Na tym
etapie postępowania - odwołania od treści postanowień SIWZ - krąg podmiotów mogących
skutecznie bronić swoich interesów w uzyskaniu zamówienia obejmuje każdego potencjalnego
wykonawcę mogącego zrealizować zamówienie w całości, jak i w części lub wykonawcy
mogącego wspólnie w ramach konsorcjum ubiegać się o udzielenie zamówienia.
Zamawiający wymaga, żeby całość zamówienia tj. „Zakup i dostawa autobusów elektrycznych
wraz Z infrastr
ukturą do ładowania wolnego na zajezdni oraz ładowania szybkiego na
przystankach końcowych” wykonał jeden wykonawca.
Odwołujący jako producent infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych, ma możliwość
zrealizowania części zamówienia zgodnie z wymaganiami postawionymi przez
z
amawiającego w zakresie stworzenia punktu ładowania pojazdów (pkt 4.1.2 SIWZ) oraz
dostarczenia 11 ładowarek małej mocy (pkt 4.1.3, SIWZ). Odwołujący wskazał, iż w
postępowaniach wymienionych w załączniku nr 6 do niniejszego odwołania, zamawiający
dzielili zamówienia na części, czym dopuszczali do udziału w postępowaniu małych i średnich
przedsiębiorców (dalej jako „MSP”), którzy samodzielnie nie mogliby zrealizować całego
zamówienia, ale mogli wykonać część zamówienia. Podkreślił, iż opis przedmiotu zamówienia
w zakresie dotyczącym dostawy stacji ładowania pojazdów w takich innych postępowaniach
był analogiczny z opisem dokonanym w niniejszym postępowaniu przez zamawiającego.
Odwołujący wskazał, iż w przypadku dokonania podziału zamówienia na części zgodnie z
treścią odwołania on jako producent stacji ładowania pojazdów, będzie mógł wziąć udział w
niniejszym postępowaniu i wykonać je zgodnie z wymaganiami SIWZ, stawianymi przez
z
amawiającego. Dzięki podziałowi na części niniejszego zamówienia krąg podmiotów
mogących wziąć udział w zamówieniu się zwiększy, a zamawiający będzie miał możliwość
uzyskania lepszej ceny i warunków wykonania zamówienia.
Brak natomiast podziału zamówienia na części - pomimo obiektywnej możliwości dokonania
takowego pod
ziału — uniemożliwi odwołującemu wzięcie udziału w tym postępowaniu i
ograniczy krąg podmiotów tylko do dostawców autobusów elektrycznych, którymi w
szczególności są: Solaris Bus & Coach S.A. i z siedzibą w Bolechowo-Osiedle i URSUS S.A.
z siedzibą w Lublinie oraz tych dostawców infrastruktury ładowania, którym udało się wejść we
względnie stałą współpracę gospodarczą z takimi producentami autobusów co z kolei
prowadzić może do swoistej monopolizacji składanych ofert przez jednego dostawcę
infrastruktury ładowania i to nie ze względu na proponowane przez niego rozwiązania
techniczne, a ze względu na relacje czy zależności z danym dostawcą autobusów. Tym
samym, brak podziału zamówienia na części, uniemożliwi potencjalnym wykonawcom, w tym
w szczególności będącymi przedsiębiorcami z sektora MSP, udział w postępowaniu.
Odwołujący wskazał, iż jego interes objawia się w tym, że w przypadku dokonania podziału na
części, jako podmiot z sektora MŚP, będzie mógł wziąć udział w postępowaniu w zakresie
części budowy punktu wolnego ładowania pojazdów i dostawy 11 ładowarek mniejszej mocy
(pkt 4.1,2 i 4.1.3. SIWZ) samodzielnie, nie będąc przy tym w żaden sposób ograniczonym
istnieniem bądź brakiem powiązań/relacji gospodarczych z producentem autobusów, który w
przypadku te
go zamówienia miałby być głównym jego wykonawcą.
Odwołujący podniósł, że przedmiotem zamówienia jest dostawa w ramach jednego
postępowania:
a)
dostawa autobusów elektrycznych,
b)
dostawa infrastruktury do ładowania oraz ładowarek kompatybilnych z dostarczanymi
autobusami.
Rynek pojazdów elektrycznych jest bardzo młodym rynkiem. Jednak obecnie doszło już do
jego dywersyfikacji/specjalizacji: na producentów pojazdów elektrycznych oraz podmiotu
produkujące rozwiązania do ładowania takich pojazdów (przykładem takiego wykonawcy jest
między innymi odwołujący). Obie te technologie rozwijają się równolegle. Zasadniczo firmy
specjalizujące się w rozwoju technologii ładowania nie są producentami pojazdów
elektrycznych, jak również producenci pojazdów nie są producentami ładowarek do takich
pojazdów.
Odwołujący, po zapoznaniu się z treścią SIWZ oraz ogłoszenia uznał, że zarówno on, jak i
inne podmioty z sektora producentów infrastruktury do ładowania nie ma możliwości
samodzielnego ubiegania się o zamówienie.
Jednocześnie, znając realia rynku związanego z postępowaniem uznał, że w postępowaniu
udział będą mogli wziąć tylko producenci autobusów, którzy, nie będąc jednocześnie
producentami/ dostawcami infrastruktury ładowania i tak jako wykonawców będą musieli
skorzystać z usług podmiotów o tym samym profilu prowadzonej działalności co odwołujący.
Agregacja przedmiotów dostaw dokonana w SIWZ przez zamawiającego prowadzi do sytuacji,
w której:
•
producenci rozwiązań w zakresie ładowania nie mogą ubiegać się o zamówienie w inny
sposób niż tylko poprzez producenta pojazdów elektrycznych;
•
z postępowania wyeliminowani zostaną wszyscy producenci ładowarek, którym nie uda
się nawiązać w tym zakresie porozumienia z producentami pojazdów;
•
zgodnie z zasadami ekonomii z
amawiający nabywając infrastrukturę do ładowania od
pośrednika (tj. producentów pojazdów) zapłaci za te rozwiązania więcej niż w przypadku,
gdyby nabywał je bezpośrednio od wykonawców produkujących te rozwiązania.
Dzięki dokonaniu podziału zamówienia, odwołujący oraz inne podmioty MSP, będą mieli
możliwość złożenia własnej oferty na korzystniejszych dla zamawiającego warunkach i bez
konieczności wykonania tej części zamówienia jako podwykonawcy.
Zaniechanie dokonania podziału, niewątpliwie ograniczy rynek i uniemożliwi MŚP, takim jak
o
dwołujący, udział w tego typu zamówieniach jako podmiotów konkurencyjnych i
samodzielnych.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z art 36aa ust. 1 ustawy zamawiający może podzielić
zam
ówienie na części, określając zakres i przedmiot tych części. Użycie wyrażenia „może”
sugeruje, iż podział zamówienia zasadniczo jest uprawnieniem zamawiającego i decyzja w
tym
zakresie należy do kompetencji zamawiającego.
W ocenie odwołującego należy mieć na uwadze, iż decyzje zamawiającego nie mogą mieć
charakter
u dowolnego. Zamawiający również, przygotowując czy przeprowadzając
postępowanie ograniczony jest przepisami i zasadami prawa.
Jedną z podstawowych zasad wyrażonych w ustawie jest zasada uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców (art. 7 ust. 1 ustawy). Przestrzeganie tej zasady polega na
tym, iż zamawiający może korzystać ze wszystkich uprawnień przyznanych mu przez
u
stawodawcę, pod warunkiem, iż nie prowadzi to do naruszenia ww. zasad.
Trafnie wyrażono to w opinii prawnej opublikowanej na stronie internetowej Urzędu Zamówień
Publicznych pt. „Czy zamawiający, który dokonuje podziału zamówienia na mniej części niż
jest to możliwe, narusza przepisy ustawy Pzp?” W przedmiotowej opinii stwierdzono:
„Decyzja co do podziału zamówienia na określoną ilość części należy do zamawiającego.
Zamawiający podejmuje ją w zależności od swoich potrzeb, jednakże jego swoboda jest
ograniczona zasadą zachowania uczciwej konkurencji. Należy zatem badać, czy w
konkretn
ych okolicznościach decyzja (co do podziału zamówienia i na ile części) nie naruszy
konkurencji poprzez ograniczenie możliwości ubiegania się o zamówienie mniejszym
podmiotom, w szczególności małym i średnim przedsiębiorstwom.
Prawidłowość postępowania zamawiającego, który nie dokonał podziału zamówienia na tyle
części, na ile jest to potencjalnie możliwe, oceniana musi być każdorazowo przy uwzględnieniu
całokształtu okoliczności sprawy
W tym miejscu należy powołać również orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2
stycznia 2017 r., sygn. akt: KIO 2346/16.
Zatem
odwołującemu wydaje się, iż zamawiający zobligowany jest jednak do dokonania
analizy i podjęcia racjonalnej decyzji w zakresie ewentualnego podziału zamówienia na części
(wynika to również z brzmienia przepisu art. 96 ust pkt 11 ustawy). Zatem każdorazowo
z
amawiający podejmując taką decyzje winien obiektywnie badać swoje potrzeby oraz
specyfikę przedmiotu zamówienia, jak również mieć na względzie zasady wyrażone w art 7
ustawy.
Dodatkowo
odwołujący wskazał, iż kwestie podziału zamówienia na części (ściślej: możliwości
składania ofert częściowych w danym postępowaniu) są przedmiotem Dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych,
uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz. U. L 94 z 28.3.2014, s. 65) — (dalej jako: "Dyrektywa").
Intencją ustawodawcy unijnego w kwestiach podziału zamówienia na części miało być
ułatwienie MSP ubieganie się o zamówienia publiczne. Co w ocenie odwołującego istotne,
zarówno część motywacyjna Dyrektywy (motywy 78 i 79 Dyrektywy), jak również jej części
normatywna (art
. 46 Dyrektywy) miała zachęcić zamawiających do dokonywania podziału
zamówień na części. Wdrożenie tych zaleceń do krajowego porządku prawnego nastąpiło w
przepisach Pzp, tj.: art. 36aa ustawy i art 96 ust 1 pkt 11) ustawy.
W przedmiotowym postępowaniu brak podziału zamówienia na części uniemożliwi dostęp do
zamówienia mniejszym podmiotom, które specjalizują się w konkretnych zamówieniach
(wyodrębnionych w pkt 4.1.2 i 4.1.3 SIWZ), a które nie posiadają relacji biznesowych z
poszczególnymi dostawcami autobusów elektrycznych. Gdyby model przyjęty w tym
postępowaniu utrzymał się w konsekwencji może prowadzić to do monopolizacji runku
producentów infrastruktury, a o kształcie tego rynku będą decydowali wyłącznie producenci
pojazdów elektrycznych.
Potwierdzeniem tego, iż dopuszczalne i praktykowane jest dzielenie tego typu zamówień na
części jest chociażby to, iż zamawiający w innych postępowaniach dokonań podziału
zamówienia na części i dopuścili wykonawców z sektora infrastruktury do ładowania do brania
udziału w tego typu zamówieniach. Tym samym, odwołujący stwierdził, iż w niniejszym
postępowaniu doszło do naruszenia konkurencji poprzez ograniczenie możliwości ubiegania
się o przedmiotowe zamówienie samodzielnie i ograniczenia rynku tylko do monopolistów
sprzedających autobusy elektryczne.
Odwołujący zwrócił uwagę, że postępowanie dotyczy specjalistycznej branży, posiadającej
ograniczony krąg dostawców, ale którzy produkują zgodne z wymaganiami zamawiającego
produktu (wymagania stawiane urządzeniom ładującym są ustandaryzowanymi wymaganiami
obowiązującymi w całej Wspólnocie Europejskiej).
Podział zamówienia na części w innych postępowaniach tego typu, umożliwiał do tej pory
złożenie ofert przez różne podmioty, natomiast brak podziału zamówienia na części w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego, uniemożliwia w szczególności MŚP
złożenie ofert w niniejszym postępowaniu. Odwołujący podkreślił, iż zamawiający nie ma
żadnych korzyści z tego, że otrzyma pełne zamówienie od jednego wykonawcy a ze względu
na specyfikę branży - prawdopodobnie tylko dwa podmioty złożą ofertę, zatem postępowanie
będzie niekonkurencyjne i tym samym zostanie naruszona naczelna zasada zamówień
publicznych obligująca zamawiającego do przygotowania i prowadzenia postępowania z
zachowaniem uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (art. 7 ustawy). Takie
działanie będzie skutkowało niegospodarnym wydatkowaniem środków publicznych poprzez
otrzymanie dwóch ofert zamiast kilku o konkurencyjnych cenach.
Podkreślił, iż zamawiający dokonał oceny możliwości podziału zamówienia i wskazał, iż
poszczególne przedmioty powinny zostać dostarczone w tzw. Partiach (pkt 4.1 SIWZ).
Niemniej jednak, jak wynika z dokumentacji, z
amawiający nie podjął żadnej próby dokonania
oceny, czy przedmiot zamówienia powinien zostać udzielony w częściach. Obowiązek takiej
analizy potwierdziła Izba w wyroku z dnia 23 maja 2017 roku sygn. akt: KIO 920/17. Niemniej
jednak, jak wynika z SIWZ, z
amawiający musiał opisać i przygotować dokumentację
przetargową w różnych pakietach. Z treści SIWZ, pkt. 4.1. wynika, że dostawa będzie w
oddzielnych pakietach. W pkt 3.12, z
amawiający wskazał różne kody CPV, odróżniające tym
samym poszczególne elementy całego zamówienia. Co więcej do każdego tzw. ,partii”,
z
amawiający przewidział oddzielne załączniki z opisem wymagań, funkcjonalności itp.
(załączniki do SIWZ). Mając na uwadze całość postanowień SIWZ oraz załączników do SIWZ,
według odwołującego należy przyjąć, iż zamawiający mógłby dokonać bez żadnych
problemów podziału na dwie części lub przygotować dwa oddzielne postępowania.
Podkreślił, iż załączony do SIWZ, opis wymagań technicznych urządzeń ładujących, został
opisany
w sposób, który umożliwiałby dokonanie dostawy każdemu producentowi takich
urządzeń, gdyż został opisany odpowiednimi normami i wytycznymi, które są standardowe i
obowiązkowe na całym obszarze wspólnoty europejskiej i nie jest możliwe dostarczenie innych
u
rządzeń tego typu, bez dokonania ograniczenia konkurencji.
Co więcej, nie utrudni to wykonania całości zamówienia, gdyż urządzenia opisane w sposób
jaki dokonał tego zamawiający, będą kompatybilne z każdym dostarczonym autobusem, co
zresztą stanowi jeden z wymogów w tej części.
Techniczne aspekty podziału zamówienia na części.
Odwołujący dokonał oceny możliwości podziału zamówienia publicznego na części po analizie
Załącznik nr 2 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia - Specyfikacja techniczna
punktu
ładowania. Zamawiający zachowując reguły wymagane przy dokonywaniu Opisu
przedmiotu zamówienia, określił wymagania, które odnoszą się wprost m.in. do konstrukcji,
sposobu zasilania, spełnienia wymagań związanych z kompatybilności elektromagnetycznej.
Wszy
stkie te wymagania odnoszą się tylko do konstrukcji stacji ładowania i nie mają wpływu
na wybór dostarczanych autobusów elektrycznych.
Zamawiający określił wymagania związane bezpośrednio ze sposobem ładowania oraz
komunikacji z autobusami elektrycznymi. W
przypadku tych wymagań, zamawiający określił w
pkt 5.17 wymóg wykorzystania standardu Combo 2 CCS2 (zgodne z IEC 62196-3) dla
dodatkowego złącza Combo w ładowarkach dużej mocy. Zamawiający wpisując to wymaganie
postępuje zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego 2014/94/EU - Dotyczy to w
szczególności interoperacyjności - 1.2 "Punkty ładowania o dużej mocy na prąd stały
przeznaczone
dla pojazdów elektrycznych muszą być — ze względów interoperacyjności —
wyposażone co najmniej w złącza uniwersalnego systemu ładowania „Combo 2” opisane w
normie EN62196-
3." Wymaganie to pozwala na pełną interoperacyjność zamawianych stacji
ładowania i nie wymaga żadnych działań, które wiązałyby się z koniecznością dostarczenia
stacji ładowania wraz autobusami elektrycznymi. Nie wymaga to też odrębnego
dostosowywania stacji do autobusów do stacji lub odwrotnie, gdyż wymagania te obowiązują
wszystkich producentów sprzętu do ładowania pojazdów.
Odwołujący podkreślił, iż sam system ładowania pojazdów ze względu na sprecyzowanie go
przez odniesienie do danego standardu jest ujednoliconym systemem i nie powoduje to, że
konieczna jest dostawa sprzętu konkretnego producenta.
W pkt 5.19 z
amawiający wymaga korzystania z następujących standardów związanych z
podstawowym sposobem
ładowania w ładowarkach dużej mocy:
■
PN-EN 61851-1
■
PN-EN 61851-23 - PN-EN 61851-24
■
PN-EN ISO 15118-1
■
PN-EN ISO 15118-2
■
PN-EN ISO 15118-3
■
ISO 15118-8
Wszystkie powyższe normy są powszechnie dostępne i precyzyjnie definiują komunikację
pomiędzy autobusem elektrycznym (bardziej ogólnie pojazdem elektrycznym) i stacją
ładowania. Wymagania zamawiającego gwarantują, że dostarczane stacje zapewnią dzięki
stosowaniu tych norm pełną ich interoperacyjność.
W pkt 5.20 z
amawiający określił sposób i zakres monitorowania stacji ładowania. Zamawiający
wymaga wykorzystania protokołu OCPP 1.6, który obecnie jest powszechnie stosowanym do
monitorowania stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Wykorzystanie tego standardu
zapewnia pełną interoperacyjność rozwiązania - możliwe jest w przyszłości dołączanie
kolejnych stacji ładowania lub samych autobusów od innych producentów. Wybrany standard
monitorowania w żaden sposób nie wpływa na konieczność dostawy stacji ładowania wraz z
autobusami elektrycznymi.
W pkt 6.1 zama
wiający, co prawda pozostawił dowolność w kwestii rodzaju pantografu
(zwykły, zamontowany na dachu autobusu lub odwrócony, montowany na maszcie
stanowiącym cześć ładowarki), ale równocześnie w pkt 6.2 wymaga aby w szczególności
złącza pantografowe muszą być ogólnodostępne dla producentów autobusów elektrycznych".
Dodatkowo w pkt 6.4 z
amawiający precyzuje budowę pantografu niezależnie od jego
umiejscowienia, co jasno określa i zawęża możliwe rozwiązania techniczne, bez względu na
wybór pantografii zwykłego czy odwróconego (tak w przypadku autobusów i ładowarek).
Dodatkowo zama
wiający wymaga: 'Wykonawca zobowiązany będzie do dostarczenia
dokumentacji technicznej złącza pantografowego w zakresie wymaganym przez zamawiającej
na etapie realizacji umowy. Zapisy wym
ogów w tym zakresie zapewniają bezpieczeństwo
inwestycji z
amawiającego — gwarantują interoperacyjność i pozwalają w przyszłości na
zamawianie kolejnych autobusów elektrycznych i stacji ładowania, które będą zgodne
wymaganiami w tym postępowaniu. Odwołujący wskazał, że w przypadku zamówień
udzielanych oddzielnie na dostawę autobusów i infrastruktury ładowania, inni zamawiający,
jeżeli pozostawiają wybór rodzaju pantografu wykonawcy dostawy autobusów, zawierali w
umowie z w
ykonawcą dostawy infrastruktury ładowania zobowiązanie tego podmiotu do
dostosowania infrastruktury ładowania do wybranego przez dostawcę autobusów rodzaju
pantografu lub odwrotnie lub też zobowiązują do odpowiedniej kooperacji obu wykonawców.
Wobec powszechnego stosowania zarówno pantografów zwykłych jak i odwróconych, tak
przez dostawców autobusów jak i infrastruktury ładowania, dostosowanie rozwiązań przez
dostawców infrastruktury ładowania do dokonanego przez dostawcę autobusów wyboru nie
powoduje żadnych problemów technicznych ani problemów we współdziałaniu pomiędzy tymi
podmiotami. Pozwala to na rozdzielenie postępowania na dostarczenie autobusów
elektrycznych i stacji ładowania bez negatywnego wpływu na wykorzystane rozwiązania
techniczne, jak również bez negatywnego wpływu na koordynację działań wykonawców
osobnych zamówień czy czas wykonania tych zamówień. W konsekwencji, nawet w przypadku
pozostawienia wyboru rodzaju pantografu dostawcy autobusów, brak jest podstaw do łączenia
w jedno, niepodzielone zamówienie dostawy stacji ładowania z dostawą autobusów
elektrycznych.
Odwołujący podsumował, że ze względu na standaryzację praktycznie każdy producent
infrastruktury do ładowania jest w stanie dostarczyć rozwiązanie spełniające wymagania SIWZ
i pozwalające na pracę z dowolnym modelem autobusu. W konsekwencji nie ma żadnych
przesłanek technicznych wymagających, aby producent autobusów był jednocześnie
dostawcą infrastruktury do ładowania. Co więcej, jak wzmiankowano wyżej w praktyce, aby
zrealizować dostawę producenci autobusów będą musieli skorzystać z usług
podwykonawców.
W dniu 5 października 2018r. zamawiający poinformował o wniesieniu odwołania.
Do postępowania odwoławczego nikt nie przystąpił.
W dniu 11 października 2018r. zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o
oddalenie odwołania w całości. Ponadto zamawiający wnosił o dopuszczenie dowodów z
dokumentów wymienionych w treści odpowiedzi na odwołanie, wskazanych dla potwierdzenia
faktów, z których zamawiający wywodzi skutki prawne.
W dalszej kolejności o obciążenie kosztami postępowania stronę odwołującą wraz z kosztami
ustanowionego przez zamawiającego pełnomocnika według norm przepisanych.
Zamawiający zauważył, iż art. 36aa ust. 1 ustawy stanowi, iż zamawiający może podzielić
zamówienie na części, określając zakres i przedmiot tych części.
Kwestię dotyczącą możliwości podziału zamówienia na części, ustawodawca pozostawił do
wyłącznej dyspozycji zamawiającego. Jednakże decyzja ta, mająca istotne znaczenie dla
przebiegu postępowania, w szczególności dla umożliwienia udziału szerszemu gronu
podmiotów, specjalizujących się w danej branży, nie może pozostawać o tyle subiektywna, o
ile zamawiający bez głębszej refleksji nie uwzględni faktycznych okoliczności
uniemożliwiających mu podzielenie zamówienia na części. Podkreślił, że powodem nowelizacji
ustawy , w zakresie ewentualnego podziału zamówienia na części był motyw 78 preambuły do
Dyrektywy klasycznej, zgodnie, z którym Instytucja zamawiająca powinna mieć obowiązek
rozważenia celowości podziału zamówień na części, jednocześnie zachowując swobodę
autonomicznego podejmowania decyzji na każdej podstawie, jaką uzna za stosowną, nie
podlegając nadzorowi administracyjnemu ani sądowemu. W przypadku, gdy instytucja
zamawiająca zdecyduje, że podział zamówienia na części nie byłby właściwy, stosowne
indywidualne sprawozdanie lub dokumenty zamówienia powinny zawierać wskazanie
głównych przyczyn decyzji instytucji zamawiającej. Przyczyny te mogłyby być na przykład
następujące: instytucja zamawiająca mogłaby stwierdzić, że taki podział groziłby
ograniczeniem konkurencji albo nadmiernymi trudnościami technicznymi lub nadmiernymi
kosztami wykonania zamówienia, lub też potrzeba skoordynowania działań różnych
wykonawców realizujących poszczególne części zamówienia mogłaby poważnie zagrozić
właściwemu wykonaniu zamówienia.
Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który
mógłby utrudniać uczciwą konkurencję.
Nie tylko literalne brzmienie pierwszego z powyżej przywołanych przepisów wskazuje, że
podział zamówienia na części jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem instytucji zamawiającej.
Jednym z celów uchwalenia ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o. zmianie ustawy - Prawo
zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła art. 36aa, było
wdrożenie do polskiego systemu zamówień publicznych norm dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych
uchylającej dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U.UE.L2014.94.65) (dalej: "dyrektywa 2014/24/UE)
oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w
sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej,
energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2017/1 TWE
(Dz.U.UE.L2014.94.243) (dalej: "dyrektywa2014/25/WE) w Motywie 78 do dyrektywy
2014/24/UE prawodawca europejski wskazał, że zamówienia publiczne powinny być
dostosowane do potrzeb MŚP, w tym celu oraz aby zwiększyć konkurencję, instytucje
zamawiające należy w szczególności zachęcać do dzielenia dużych zamówień na części.
Jednocześnie państwa członkowskie powinny zachować możliwość podejmowania dalszych
starań w celu ułatwiania MŚP udziału w rynku zamówień publicznych, rozszerzając zakres
obowiązku rozważenia celowości podziału zamówień na mniejsze części, żądając od instytucji
zamawiających uzasadnienia decyzji o niedokonywaniu podziału zamówień na części lub
czyniąc ten podział obowiązkowym pod pewnymi warunkami. Z kolei jak można przeczytać w
uzasadnieniu projekt
u wspomnianej nowelizacji ustawy pzp: "mimo, iż nowa dyrektywa
klasyczna i sektorowa upoważniają państwa członkowskie do wprowadzenia obowiązku
podziału zamówienia na części, projekt przewiduje swobodę wyboru dla zamawiającego w tym
zakresie”. Nie powinno być zatem wątpliwości, że ustawodawca krajowy świadomie podjął
decyzję, że nie skorzysta z wynikającego z art. 46 ust. 4 dyrektywy 2014/24/UE upoważnienia
do wprowadzenia obowiązku podziału zamówienia w celu wsparcia MŚP.
Podobne stanowisko Krajowa Izba Od
woławcza w wyroku z dnia 13 listopada 2017 r. KIO
2270/17,. że „art. 36aa pzp nie nakłada bezwzględnego obowiązku podziału zamówienia na
części, stanowi natomiast o uprawnieniu zamawiającego do podziału zamówienia i nie zawiera
wprost obowiązku wyjaśniania przez zamawiającego przyczyn, dla których nie zastosował
podziału zamówienia na części. Taki obowiązek wynika natomiast z normy ujętej w art. 96 ust.
1 pkt 11 ustawy pzp, dotyczącej prowadzenia protokołu postępowania (tak w wyroku Izby z 2
stycznia 2017 r. (sygn. akt KIO 2373/160). Z kolei w rozstrzyganej sprawie naruszenie tego
ostatniego przepisu nie było i nie mogło być przedmiotem zarzutu, gdyż zamawiający dokonał
podziału zamówienia na części. Innymi słowy ponieważ art. 36aa ust. 1 pzp nie określa w
j
akich przypadkach należy podzielić zamówienie na części, decyzja w tym zakresie
pozostawiona jest autonomicznej woli zamawiającego, który kieruje się w tym zakresie swoim
potrzebami, w szczególności mając na uwadze zakres przedmiotu zamówienia”.
Zamówienie będące przedmiotem odwołania jest jednym z zamówień udzielanych w 4
częściach. Całkowita: łączna wartość szacunkowa dla zakupu autobusów i trolejbusów przez
Zarząd Transportu Miejskiego w Lublinie w roku 2018 r. wynosi 138 090 000,00 zł netto
(słownie: sto trzydzieści osiem milionów dziewięćdziesiąt tysięcy złotych netto), co stanowi
równowartość 32 026 810,77 euro netto i obejmuje zamówienie udzielane w 4 częściach tj.
a)
Zakup 7 szt. autobusów elektrycznych 12 m dot. projektu „Rozbudowa i udrożnienie
sie
ci komunikacji zbiorowej dla obszaru specjalnej strefy ekonomicznej i strefy przemysłowej
w Lublinie” w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej
II: Nowoczesna struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski
b)
Zakup 5 szt. autobusów elektrycznych 12 m dot. projektu „Przebudowa strategicznego
korytarza transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru w centralnej części obszaru LOF w
ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej II:
Nowoczesna struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski
c)
Zakup 20 szt. autobusów elektrycznych 12 m wraz z infrastrukturą do ich ładowania
dot. projektu „Niskoemisyjna sieć komunikacji zbiorowej dla północnej części LOF wraz z
budową systemu biletu elektronicznego komunikacji aglomeracyjnej” w ramach Programu
Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej II: Nowoczesna struktura
transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski
d)
Zakup 10 szt. trolejbusów 12 m dot. projektu „Przebudowa strategicznego korytarza
transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru w centralnej części obszaru LOP' w ramach
Programu Operacyjnego Polska Wschodnia 2014-2020 Osi priorytetowej II: Nowoczesna
struktura transportowa Działania 2.1. Zrównoważony transport miejski
Uzasadnienie zaniechania podziału tej części zamówienia na kolejne części znajduje się w
protokole postępowania.
Zamawiający w protokole stwierdził, że: podział tego zamówienia na kolejne części groziłby
nadmiernymi tru
dnościami technicznymi wykonania zamówienia, potrzeba skoordynowania
działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części zamówienia mogłaby
poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu wykonaniu zamówienia, realizowanemu z
środków unijnych zgodnie z określonym harmonogramem. Konieczność terminowej realizacji
zamówienia w oparciu o wskazany harmonogram, powoduje brak możliwości wyodrębnienia
dodatkowych zadań na poziomie poszczególnych komponentów w tej części zamówienia, a
cały przedmiot zamówienia w tej konkretnej części jest ze sobą połączony funkcjonalnie w taki
sposób, iż brak któregokolwiek elementu wyklucza funkcjonowanie pozostałych- gdyż
autobusy elektryczne nie będą funkcjonowały i działały bez ładowarek i punktu ładowania, czyli
jednym słowem będą bezużyteczne. Tym samym wskazać należy, iż dodatkowy podział tej
części zamówienia nie jest celowy ze względu na uzasadniony interes zamawiającego oraz
jego potrzeby. Połączenie dostawy infrastruktury do ładowania oraz ładowarek kompatybilnych
i aut
obusów użyteczności publicznej w jedno zadanie miało na celu również obniżenie kosztów
realizacji zadania oraz stworzenie jednego zaplecza organizacyjnego i serwisu
gwarancyjnego. Zamawiający mając na uwadze, iż rynek pojazdów elektrycznych jest bardzo
młodym rynkiem, dokonał również analizy sytuacji rynkowej danego przedmiotu zamówienia i
w oparciu o doświadczenia innych zamawiających którzy takie rozwiązanie zastosowali tj.
dokonywali zakupu autobusów wraz z ładowarkami np. miasto Kraków, Rzeszów, Ostrów
Wielkopolski, Sosnowiec i inne uznał, iż takie rozwiązanie jak te miasta, zamawiający
zastosowali są najbardziej korzystne. Zakres zamówienia uzasadnia w ocenie zamawiającego
udzielenie zamówienia jednemu wykonawcy, który przyjmie na siebie ryzyko niepowodzenia
całego projektu, a dokonanie podziału na części mogłoby to ryzyko przenieść na
zamawiającego i w konsekwencji uczynić niemożliwym osiągniecie celu zamówienia
publicznego realizowanego z środków UE.
Z uwagi na uzyskanie dofinansowania obejmującego jednym wnioskiem całość przedmiotu
zamówienia, istnieje ryzyko utraty całego dofinansowania w przypadku niezrealizowania bądź
niewłaściwego zrealizowania jednego z jego etapów. Zamawiający również, ujmując przedmiot
zamówienia w jedno zadanie miał na celu ujednolicenie procedury rozliczania wniosku o
dofinansowanie.
Powyższe wypełnia obowiązek wynikający z art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy jako, że powody
niedokonania podziału zamówienia na części, zostały przez zamawiającego w protokole
postępowania wskazane. Przepis art. 96 ust. 1 pkt 11 nie jest jednakże źródłem obowiązku
zamawiającego polegającego na podziale zamówienia na części, ale jedynie nakłada na
zamawiającego obowiązek informacyjny. który zamawiający wypełnił z należytą starannością.
Jak zamawiający wskazał powyżej zamówienie udzielane w części będące przedmiotem
odwołania jest częścią zamówienia które obejmuje również zakup kolejnych autobusów
elektrycznych
— I część — 7 szt. I II część — 5 szt., które zostaną zakupione już bez
infrastruktury do ich ładowania.
Dokonanie dodatkowego podziału części zamówienia objętej odwołaniem, na oddzielne
zamówienia dotyczące zakupu i dostawy autobusów oraz oddzielnie ładowarek i punktu
ładowania może poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu wykonaniu zamówienia jak i
kolejnych jego części. Jak wskazano powyżej autobusy elektryczne bez punktu ładowania i
ładowarek są praktycznie bezużyteczne i nie zostanie osiągnięty cel w jakim zostają one
zakupione. Przy realizacji dwóch różnych zamówień udzielanych w częściach, przez dwóch
różnych wykonawców może wystąpić sytuacja, iż zrealizowana zostanie np. dostawa
pierwszej transzy autobusów elektrycznych, a nie będzie zrealizowany punkt ładowania,
którego realizacja wymaga przeprowadzenia określonej procedury z PGE odpowiedzialnym
za przesyłanie prądu.
Autobus EV elektryczne i ładowarka umożliwiająca ładowanie baterii trakcyjnych stanowią
integralną całość. Nie jest możliwe użytkowanie autobusów EV bez systemu ładowania.
Podstawowym warunkiem koniecznym do spełnienia, który gwarantuje możliwość
użytkowania autobusów EV, jest nawiązanie komunikacji systemów sterowania ładowarek i
autobusów EV, w procesie ładowania baterii trakcyjnych, zamontowanych w pojazdach oraz
prawidłowe połączenie się złączy elektrycznych ładowarek i autobusów, realizowanych przez
złącze pantografowe. Obecnie, brak jest standaryzacji w tym zakresie, przez co ładowarki
produkowane są bezpośrednio pod potrzeby konkretnych autobusów, a sprawdzenie
poprawności ich działania wiąże się z przeprowadzeniem procesu ładowania z wykorzystania
tych komponentów. Technicznie i funkcjonalnie, odzwierciedleniem powyższego będzie
sytuacja która wystąpi w przypadku opóźnienia w dostawie jednego z komponentów
niemożliwe będzie dokonanie odbioru (zweryfikowanie poprawności działania) drugiego oraz
jego użytkowanie.
Za wyłonieniem jednego Wykonawcy, który realizowałby dostawę autobusów EV i ładowarek
przemawia ponadto skomplikowana procedura przyłączenia ładowarek do sieci
dystrybucyjnej, stosowana przez OSD
— PGE Dystrybucja, w ramach której konieczne będzie,
obciążenie sieci wszystkimi 4 ładowarkami w warunkach znamionowych, a więc mocą ok.
2000 kW. Zrealizowanie powyższego będzie wiązało się prawdopodobnie z koniecznością
przeprowadzenia procesu ładowania z wykorzystaniem 4 autobusów EV równocześnie. Tak
więc na etapie przyłączenia do sieci dystrybucyjnej (za co odpowiedzialny jest dostawca
ładowarek), dostawca ładowarek będzie musiał najprawdopodobniej dysponować co najmniej
4 autobusami EV. W przypadku jednego wykonawcy odpowiedz
ialnego za dostawę ładowarek
i autobusów spełnienie wymagań OSI) — PGE Dystrybucja, daje gwarancję prawidłowego i
terminowego zrealizowania zamówienia, zgodnie z harmonogramem realizacji umowy
projektowej zawartej na wydatkowanie środków z UE.
W związku z powyższym, ZTM jako zamawiający występował wielokrotnie do Zarządu Dróg i
Mostów w Lublinie i Wydziału Funduszy Europejskich Urzędu Miasta Lublin ( merytoryczna
jednostka i wydział Gminy Lublin, wdrażające inwestycyjne projekty UE) z wnioskiem, o
potrzebę zsynchronizowanie postępowań przetargowych na zakup autobusów EV i ładowarek
do nich, w sposób gwarantujący odbiór równoczesny ww. komponentów. Uzasadnieniem
powyższego było ryzyko braku możliwości dokonania odbioru obu komponentów w przypadku
opóźnienia w dostawie jednego z nich. Uzasadnienie tego znajduje się w pismach: ET.FE.081-
24-ZIT/2016 z 21.11.2016 r.ET.FE.081-24a-ZIT/2016 z 19.12.2016 r. i ET.FE.081-5-ZIT/2017
z 9.02.2017 r.
W konsekwencji została podjęta decyzja o przeprowadzeniu jednego postępowania
przetargowego na zakup autobusów EV i ładowarek, jako rozwiązania gwarantującego
wykluczenie wystąpienia opisanego powyżej ryzyka braku możliwości dokonania odbioru, a
następnie użytkowania, autobusów EV wraz z ładowarkami.
Jako dowód zamawiający powołał kopie pism ET.FE.081-24-ZIT/2016 z 21.11.2016
r.ET.FE.081-24a-ZIT/2016 z 19.12.2016 r. i ET.FE.081-5-ZIT/2017 z 9.02.2017 r.
Ogłoszenie kolejnych postępowań na zakup autobusów elektrycznych jest uzależnione od
rozstrzygnięcia postępowania na zakup 20 szt. autobusów wraz z ładowarkami i punktem
ładowania czyli infrastrukturą towarzyszącą, ponieważ pozostały tabor musi być kompatybilny
z zainstalowanymi ładowarkami na budowanej pętli nawrotowej Choiny. Rozbieżne systemy
ładowania uniemożliwią ładowania autobusów które zamawiający zobowiązany jest zakupić w
ramach pozostałych realizowanych umów projektowych.
Jednocześni ponowne ogłoszenie w chwili obecnej postępowań w zakresie zamówienia na 20
szt. Autobusów , 11 szt. ładowarek oraz punktu ładowania w ramach oddzielnych części
zamówienia wiąże się z opóźnieniami w stosunku do harmonogramu realizacji umów
dotyczącymi zakupu i dostawy taboru elektrycznego z kolejnych dwóch projektów tj:
-
„Rozbudowa i udrożnienie sieci komunikacji zbiorowej dla obszaru specjalnej strefy
ekonomicznej i strefy przemysłowej w Lublinie” - 7 szt. autobusów elektrycznych,
-
„Przebudowa strategicznego korytarza transportu zbiorowego wraz z zakupem taboru
w centralnej części obszaru LOP' - 5 szt. autobusów elektrycznych.
Każde z wyżej wskazanych postępowań powinno być ze względu na uwarunkowania umów o
dofinansowanie przeprowadzane oddzielnie.
Opóźnienia w realizacji projektu a tym samym harmonogramu realizacji umowy wiązać się
mogą niewątpliwie z korektami finansowymi dla zamawiającego. co skutkuje zmniejszeniem
przyznanych środków finansowych w ramach zawartych umów .
Realizacja projektu realizowanego przez Gminę Lublin w ramach Programu Operacyjnego
Polska Wschodnia 2014
— 2020, Działanie 2.1 Zrównoważony Transport Miejski, II Osi
prio
rytetowa: Nowoczesna Infrastruktura Transportowa dla projektu „Niskoemisyjna sieć
komunikacji zbiorowej dla północnej części LOF wraz z budową systemu biletu
elektronicznego komunikacji aglomeracyjnej” to nie tylko zakup autobusów, ładowarek oraz
punktu ładowania to również rozbudowa całej infrastruktury komunikacyjnej i drogowej
realizowanej w znacznej części przez Zarząd Dróg i Mostów w Lublinie, inną jednostkę
organizacyjną Gminy jako zamawiającego. W ramach właśnie realizacji budowy i rozbudowy
tej infr
astruktury powstaje obiekt budowlany pod nazwą pętla Choiny, na którym to obiekcie
umieszczony ma być punkt ładowania, zgodnie z wydaną decyzją pozwolenie na budowę dla
całego zamierzenia budowlanego. W przypadku gdy na pętli Choiny nie będą zrealizowane
w
szystkie prace zgodnie z pozwoleniem na budowę, w tym punkt ładowania, nie będzie można
oddać pętli do użytkowania. Czyli im bardziej oddalony będzie termin montażu ładowarek,
punktu ładowania tym późniejszy termin oddania pętli do użytkowania, zamawiający
zaznaczył, że również może to nastąpić z przekroczeniem uwarunkowań umownych i
harmonogramu projektu.
Na podkreślenie w ocenie zamawiającego zasługuje fakt, iż praktyka zakupu autobusów wraz
z ładowarkami przez innych zamawiających jest powszechna, wielu zamawiających w taki
właśnie sposób ukształtowało postanowienia siwz i opisu przedmiotu zamówienia, w tym
między innymi:
1.
Łomianki z ład plug in Gmina Łomianki
2.
Bełchatów z ład plug in MZK Bełchatów
3.
Rzeszów z ład plug in ZTM Rzeszów
4.
Stalowa Wola
z ład plug in Urząd Miasta Stalowa Wola
5.
Ostrów Wielkopolski z ład plug in MZK Ostrów Wielkopolski
6.
Kraków z ładowarkami MPK Kraków
7.
Katowice z ład plug in na miasto osobno MPK Katowice
8.
Leszno z ład plug in Urząd Miasta Leszno
9.
Sosnowiec z ład plug in PKM Sosnowiec
Przy czym opis „z ład plug in” oznacza ładowarki małej mocy, podłączane do autobusu za
pomocą złącza wtykowego, np. COMBO-2.
Zdaniem zamawiającego zarzut odwołującego, jakoby zamawiający poprzez brak podziału
zamówienia na części naruszył konkurencję i ograniczył możliwość ubiegania się o
zamówienie mniejszym podmiotom jest zarzutem, który nie może się ostać, gdyż wynika
jedynie z chęci dostosowania treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia i korzystnego
(choć niedoprecyzowanego) dla odwołującego modelu. Zamawiający wskazał, że odwołujący
nie udowodnił w żaden sposób, dlaczego zamawiający, miałby podzielić zamówienie na części
i czy taka decyzja zamawiającego znajdzie swoje wymierne uzasadnienie, w tym czy będzie
związana z obniżeniem środków przeznaczonych na realizację zamówienia, nie spowoduje
znacznego utrudnienia w obsłudze tak realizowanych zamówień (częściowych), w tym
organizacyjno-technicznych.
W ocenie zamawiającego, jak i w świetle orzecznictwa KIO, chociażby wystarczającym
powodem, uzasadniającym prowadzenie jednego postępowania bez dokonania poddziału
zamówienia na części jest objęcie zamówienia dofinansowaniem ze środków zewnętrznych, z
którym wiąże się konieczność sprawnej i bezproblemowej realizacji zamówienia, tak aby
rozliczyć projekt i wywiązać się z umowy o dofinansowanie w jak najlepszy sposób. Również
w wyroku z dnia 2 stycznia 2017 r., KIO 2373/16, Izba wskazała, że zakres zamówienia
uzasadniał udzielenie zamówienia jednemu wykonawcy, który przyjmie na siebie
odpowiedzialność za ryzyko niepowodzenia projektu, a dokonanie podziału zamówienia na
części mogłoby to ryzyko przenieść na zamawiającego i w konsekwencji uczynić niemożliwym
osiągnięcie celu zamówienia publicznego.
W ocenie zamawiającego, odwołujący z góry założył naruszenie prawa przyjmując założenie,
że brak podziału zamówienia na części ogranicza krąg potencjalnych wykonawców, co
narusza konkurencję, równość i przejrzystość. Nie podjął przy tym próby wykazania w jaki
sposób w tym konkretnym przypadku konkurencja została naruszona. Nie przedstawił żadnych
dowodów świadczących o utrudnianiu konkurencji oraz nie dokonał żadnej obiektywnej oceny
stanu faktycznego. Przyjmując argumentacje odwołującego w ocenie zamawiającego
należałoby stwierdzić, że brak podziału zamówienia na części, przy podzielnym przedmiocie
zamówienia, zawsze i w każdym przypadku narusza zasady konkurencyjności, równości i
przejrzystości, z czym nie sposób się zgodzić.
Przed przystąpieniem do przygotowania i przeprowadzenia postępowania na zakup i dostawę
autobusów elektrycznych, ładowarek, punktu ładowania zamawiający w celu zdefiniowania
szczegółowego opisu przedmiotu zamówienia, siwz, treści umowy oraz oszacowania wartości
zamówienia w dniach 25.02.- 13.05.2016r. przeprowadził dialog techniczny. Wnioski o
dopuszczenie do udziału w dialogu technicznym złożyło 13 firm, w tym odwołujący tj.
Ekoenergetyka
— Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Zielonej Górze, ul. Nowy Kisielin —
Wysockiego 8, 66-
002 Zielona Góra. W dniu 26.04.2016r. miało miejsce spotkanie w siedzibie
zamawiającego z odwołującym w zakresie dialogu technicznego i podczas dyskusji oraz
prezentacji poszczególnych rozwiązań odwołujący ( w okresie spotkania — uczestnik dialogu)
nie wskazywał na jakiekolwiek potrzeby dokonywania dodatkowego podziału przedmiotu
zamówienia na części tj. oddzielnie autobusy, oddzielnie ładowarki czy punkt ładowania, nie
wskazywał też na jakiekolwiek trudności w tym zakresie czy ograniczenia dla nich jako
wykonawcy w przyszłości.
Zamawiający wskazał również, iż niniejsze postępowanie które jest przedmiotem odwołania,
jest kolejnym które zostało przez zamawiającego ogłoszone na dostawę pn. „Zakup i dostawa
autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ładowania wolnego na zajezdni oraz
ładowania szybkiego na przystankach końcowych”. Przedmiot zamówienia w postępowaniu
Nr sprawy DZ.381.UE-
2/18 (Nr ogłoszenia o zamówieniu opublikowanego w Dz.U.U.E nr
2018/S 080-
178496 z dnia 25.04.2018r.) był tożsamy z przedmiotem postępowania w
obecnym postępowaniu tj. obejmował dostawę 20 szt. Autobusów elektrycznych , punkt
ładowania oraz 11 ładowarek małej mocy.
Poprzednie postępowanie na podstawie art. 93 ust. 3 pkt 2 ustawy zostało unieważnione gdyż
cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najkorzystniejszą ceną przewyższała kwotę, którą
zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia.
Jednakże nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż odwołujący się wykonawca w trakcie
prowadzonego postępowania zwracał się do zamawiającego z prośbą o wyjaśnienie treści
siwz ora
z do dokonanie jej zmian. Zadał kilkadziesiąt pytań i wniósł wiele uwag do siwz, umowy
i wszystkich załączników w tym do specyfikacji technicznej przedmiotu zamówienia. Nie wnosił
o podział o dokonanie przedmiotu tej części zamówienia jeszcze na dodatkowe części, nie
zadawał też pytań w tym temacie, niejako akceptując decyzję zamawiającego w tym zakresie.
Co więcej jedną z ofert w unieważnionym postępowaniu na dostawę autobusów, ładowarek
oraz punktu ładowania złożył wykonawca: URSUS BUS S.A. z siedzibą w Lublinie, ul.
Frezerów 7 A, 20-209 Lublin, który załączył do oferty oświadczenie o części zamówienia ,
której wykonanie, wykonawca powierzy podwykonawcom ( załącznik nr 10 do siwz), z którego
to treści oświadczenia jednoznacznie wynika. iż dostawa. rozmieszczenie i instalacja 1 1 sztuk
ładowarek małej mocy oraz dostawa. rozmieszczenie. instalacja i przyłączenie do sieci
dystrybucyjnej punktu ładowania należy do zakresu prac powierzonego podwykonawcy którym
jest zgodnie z ofertą : Ekoenergetyka — Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Zielonej Górze. ul.
Nowy Kisielin
— Wysockiego 8, 66-002 Zielona Góra czyli odwołujący.
Jako dowód zamawiający wskazał kopię oświadczenia URSUS BUS S.A z dnia 30.07.2018r.
Powyższe potwierdza jednoznacznie, iż odwołujący wykonawca nie ma utrudnionego lub
ograniczonego dostępu do realizacji zamówienia, gdyż zawsze może w nim uczestniczyć jako
członek konsorcjum czy podwykonawca właśnie.
Jak już wskazano powyżej najnowsze orzecznictwo KIO, w powyższej materii wyraża pogląd,
że przepisy ustawy nie nakładają na zamawiającego bezwzględnego obowiązku podziału
zamówienia na części, stanowią natomiast o przywileju zamawiającego do podziału
zamówienia. W ustawie brak jest przepisu, który podział zamówienia podnosiłby do rangi
zasady. Toteż podział jest uprawnieniem zamawiającego. Obowiązkiem zamawiającego jest
natomiast wyjaśnienie przyczyn, dla których nie zastosował podziału zamówienia na części.
Taki obowiązek wynika z normy wyrażonej w art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy dotyczącej
prowadzenia protokołu postępowania. W niniejszej sprawie zamawiający nie naruszył
wymienionego przepisu, gdyż decyzja o tym, aby nie dzielić zamówienia na części została
przez niego omówiona w protokole postępowania. Mając na uwadze, że stanowiący podstawę
dla tego obowiązku przepis art. 36aa ust. 1 Pzp nie określa w jakich przypadkach Zamawiający
powinien podzielić zamówienie na części, decyzja w tym zakresie pozostawiona jest
autonomicznej woli Zamawiającego, który kieruje się swoimi potrzebami
(tak KIO w wyroku sygn. 2373/16 z dnia. 2 stycznia 2017 r.),
Inne wyroki KIO również świadczą o uznaniu autonomiczności decyzji Zamawiającego w
zakresie podziału zamówienia na część np. wyrok z dnia 10 kwietnia 2017 r., KIO 579/17,
wyrok z dnia 9 lutego 2017 r., KIO 164/17.
Analizując powyższe regulacje z całą stanowczością wskazać należy, że intencją podziału
zamówienia na części ma być ułatwienie małym i średnim przedsiębiorcom (dalej "MSP")
ubieganie się o zamówienia publiczne. Co istotne, zarówno części motywacyjna Dyrektywy
(motywy
78 i 79), jak również jej części normatywna (Art. 46) nie obligują Państw
Członkowskich do wprowadzenia regulacji nakazującym podmiotom zamawiającym
dokonywania podziału zamówień na części. Tym samym w tym zakresie istotny jest sposób
wdrożenia tych zaleceń do krajowego porządku prawnego.
W art. 36aa ustawy w ust. 1 czytamy, że: Zamawiający może podzielić zamówienie na części,
określając zakres i przedmiot tych części.
Art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy stanowi zaś, że: W trakcie prowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia zamawiający sporządza protokół, zawierający co najmniej: powody niedokonania
podziału zamówienia na części.
Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że ustawodawca krajowy nie skorzystał z
uprawnienia określonego w Dyrektywie i nie wprowadził obowiązku podziału zamówienia na
części.. Oznacza to, po pierwsze brak w przepisach krajowych normy o charakterze ius coges,
po drugie brak możliwości konwalidacji czynności polegającej na niedopuszczeniu składania
w postępowaniu ofert częściowych przez organy rozpoznające środki ochrony prawej. Brak
bowiem obowiązku w tym zakresie powoduje, że nie sposób sformułować w tym zakresie
zarzutu wobec podmiotu zamawiającego. Argumenty te znajdują również potwierdzenie w
części motywacyjnej ww. Dyrektywy., gdzie w motywie 78 wskazano, że: Instytucja
zamawiająca powinna mieć obowiązek rozważenia celowości podziału zamówień na części,
jednocześnie zachowując swobodę autonomicznego podejmowania decyzji na każdej
podstawie, jaką uzna za stosowną, nie podlegając nadzorowi administracyjnemu ani
sądowemu.
Mając na uwadze powyższe, zarówno przepisy Dyrektywy klasycznej, jak również przepisy
prawa krajowego, na skutek nie skorzystania przez ustawodawcę krajowego z nadanych mu
treścią tej Dyrektywy uprawnień w tym zakresie, nie konstytuują obowiązku podziału
zamówienia na części. Przepisy części motywacyjnej oraz normatywnej Dyrektywy zawierają
jedynie postulat skierowany do Państw Członkowskich aby zachęcać podmioty zamawiające
do podziału zamówienia na części celem ułatwienia udziału w zamówieniach małym i średnim
przedsiębiorcom. Jedyny obowiązek w tym zakresie odnosi się do konieczności wskazania w
protokole postępowania uzasadnienia niedokonania takiego podziału.
W powyższym zakresie zamawiający wskazał, że zasada zachowania uczciwej konkurencji
przy opisie warunków udziału w postępowaniu, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy oznacza
zakaz podejmowania przez zamawiającego działań, które ograniczałyby w jakikolwiek sposób
prawo rozpatrzenia oferty danej grupy wykona
wców na takich samych zasadach, jak oferty
innych wykonawców. Podobny cel służy zasadzie równego traktowania wykonawców, której
egzemplifikację stanowi wymóg jednakowego traktowania ich w takich samych
okolicznościach. W przedmiotowym postępowaniu nie doszło do określenia różnych warunków
dla różnej kategorii wykonawców. Wszyscy mieli takie same warunki do przygotowania oferty.
Nie doszło w żaden sposób do uprzywilejowania jednej kategorii wykonawców w stosunku do
pozostałych, a tym samym nie można podzielić zarzutu, że naruszono zasady, o których mowa
w art. 7 ust. 1 ustawy. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że nie narusza zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców żądanie od wszystkich, którzy
zgłaszają uczestnictwo w przetargu, takich samych dokumentów oraz ustalenie takich samych
wymogów. Ponadto sama okoliczność, że zamawiający żąda przedłożenia dokumentu bądź
stawia wymóg, co uniemożliwia złożenie oferty przez jakiegoś wykonawcę, nie przesądza
automatycznie o naruszeniu podsta
wowych zasad udzielania zamówień publicznych, skoro na
rynku działają inne podmioty mogące brać udział w postępowaniu i mogące spełnić postawiony
wymóg. W orzecznictwie KIO podkreślano wielokrotnie, że fakt, iż wymogi określone zostały
przez zamawiającego w sposób, który nie pozwala wziąć udziału w postępowaniu wszystkim
działającym w danej branży na rynku podmiotom, nie przesądza, że doszło do naruszenia
zasady uczciwej konkurencji. Tezę tę potwierdza także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18
września 2002 r. sygn. akt III CZP 52/02. W przedmiotowym postępowaniu nie miała miejsca
dyskryminacja wykonawców, bowiem przy formułowaniu warunków zamawiający kierował się
uzasadnionymi obiektywnie potrzebami oraz zamiarem wyboru wykonawcy, który będzie
gwarantował należytą realizację zamówienia. Natomiast odwołujący podjął próbę
„polepszania” opisu przedmiotowego warunku w dogodny dla siebie sposób, co nie jest znane
prawu PZP i jako takie nie powinno korzystać z ochrony prawnej.
Zamawiający nie ma obowiązku udzielenia zamówienia kosztem własnych potrzeb, w tym
kosztem podejmowania ryzyka i narażania się na trudności, jakie może rodzić wykonywanie
zamówienia częściami przez różnych wykonawców. Przytoczone powyżej okoliczności w
ocenie zamawiającego są wystarczające aby uzasadniać taką potrzebę i konieczność oraz
podjętą decyzję leżącą po stronie zamawiającego.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. protokołu przeprowadzenia dialogu
technicznego,
ogłoszenia o zamówieniu i siwz, protokołu postępowania oraz dowodów
dołączone do odwołania i odpowiedzi na odwołanie.
Na podstawie tych dowodów Izba ustaliła, co następuje:
Z protokołu przeprowadzenia dialogu technicznego wynika, że w dialogu wzięły udział
następujące podmioty:
1. Solaris Bus &Coach SA
– przebieg dialogu został objęty tajemnicą przedsiębiorstwa,
2. Man Truck&Bus Polska
3. Impact Clean Power Technology SA informacje utajnione, przy czym jako znanego
producenta baterii trakcyjnych ten podmiot wskazała Enika
4. EC Engineering sp. z o.o.
producent pantografów i systemu pantografowego ładowania
5.
Zakład Elektroniki Przemysłowej Enika sp. z o.o. producent kompletnych układów
napędowych, ładowarek wolnego i szybkiego ładowania, ENIKA jako producentów
baterii trakcyjnych wskaza
ła Impact, BMZ z Gliwic, SAFT, Green Power
6. Medcom sp. z o.o. informacje utajnione
7.
Ursus Bus SA, producent autobusów
8. Man Truck &Bus Polska sp. z o.o.
9. Eko-Energetyka Polska sp. z o.o.
– głównym profilem produkcyjnym tej firmy jest
produkcja ładowarek wolnego i szybkiego ładowania, firma poinformowała, że może
wykorzystać złącze pantografowe firmy Schunk lub własne, a korzystniejszym
rozwiązaniem jest dostarczenie ładowarki ze złączem pantografowym przez jednego
wykonawcę, gdyż daje to gwarancję lepszej integracji tych urządzeń – firma podczas
dialogu nie wskazywała na kwestię osobnego prowadzenia przetargu na zakup
autobusów i osobnego na dostawę ładowarek
10. SOR Poland sp. z o.o.
11. Volvo Bus Polska sp. z o.o.
– producent autobusów hybrydowych i elektrycznych, nie
ma technologii dostępnej pozwalającej na wyprodukowanie baterii do autobusu i może
ładować się wyłącznie za pomocą łącza pantografowego firm ABB lub Siemens,
natomiast istnieje możliwość zastosowania samej ładowarki innego producenta pod
warunkiem udostępnienia otwartego interfejsu komunikacyjnego
12. BYD Europe Br
13. Lider Trading sp. z o.o.
Żaden z wykonawców z którymi prowadzono dialog nie wskazywał na celowość prowadzenia
osobnych post
ępowań dla zakupu autobusów i ładowarek.
Na podstawie siwz Izba ustaliła, że zamawiający postawił następujące wymagania:
Opis przedmiotu zamówienia.
3.1. Przedmiotem zamówienia jest zakup taboru bezemisyjnego do obsługi linii komunikacji
miejskiej- 20 szt.
autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą do ich ładowania.
3.2. Zakres zamówienia obejmuje:
3.2.1 Zakup dostawę wraz z rozmieszczeniem i instalacją w miejscu wskazanym przez
Zamawiającego 20 sztuk fabrycznie nowych tj. wyprodukowanych nie później niż 12 miesięcy
przed dostawą, nieeksploatowanych, niskopodłogowych, jednoczłonowych autobusów
elektrycznych klasy maxi, zwanymi dalej autobusami EV (electric vehicle) lub autobusami
identycznych, tej samej marki, wyposażonych w kompletacji zgodnej ze specyfikacją istotnych
warunków zamówienia wraz z załącznikami, przystosowanych do przewozu osób
niepełnosprawnych wraz z dodatkowym wyposażeniem , oprogramowaniem i dokumentacją
wyszczególnionymi w § 2 Wzoru umowy stanowiącego Załącznik nr 1 1 do s.i.w.z.
3.2.2. 1
1 sztuk ładowarek małej mocy (w tym 9 sztuk ładowarek dwustanowiskowych o mocy
większej lub równej 80 kW kW) i 2 sztuki ładowarek mobilnych o mocy większej lub równej 40
kW) o parametrach zgodnych z podanymi w specyfikacji technicznej autobusów EV- Załącznik
nr 1 do s.i.w.z., wraz z dodatkowym wyposażeniem, oprogramowaniem i dokumentacją
wyszczególnionymi w S 2 Wzoru umowy- Załącznik nr 11 do s.i.w.z., kompatybilnych z
dostarczonymi w ramach dostawy Autobusami EV oraz punktem ładowania. W ramach
realizacj
i przedmiotu zamówienia Wykonawca zainstaluje ładowarki w miejscu wskazanym
przez Zamawiającego, przyłączy je do sieci niskiego napięcia oraz uruchomi (w tym
przeprowadzi pełną integrację systemów komunikacji ładowarek z Autobusami EV).
3.23. Dostawę wraz z rozmieszczeniem i instalacją i przyłączeniem do sieci dystrybucyjnej 1
punktu ładowania, w którego skład wchodzą:
3.2.3.1 . 4 sztuki ładowarek dużej mocy (ok. 450 kW) umożliwiających ładowanie autobusów
EV poprzez złącze pantografowe lub wtyczkę według standardu CCS COMBO 2,
3.2.3.2. -
1 sztuki transformatora SN/NN zasilającego ładowarki,
3.2.3.3. -
rozdzielnica niskiego napięcia,
3.2.3.4. -
4 sztuk konstrukcji wsporczych ze złączami pantografowymi,
3.2.3.5. -
linie kablowych łączących urządzenia punktu ładowania.
3.2.4. Dostawę narzędzi specjalnych, przyrządów diagnostycznych i kontrolnopomiarowych,
oprzyrządowania, programów do wykonywania prac obsługowo-naprawczych, o których mowa
we Wzorze umowy stanowiącym Załącznik nr 11 do s.i.w.z.;
3.2.5 Dostaw
ę programów i urządzeń dodatkowych wraz z kosztami montażu, a także
wymaganej dokumentacji przewidzianej w załącznikach do s.i.w.z, w szczególności we
Wzorze umowy stanowiącym Załącznik nr 1 1 do s.i.w.z.;
3.2.6. Dostawę i uruchomienie systemu telemetrycznego umożliwiającego monitoring pracy
urządzeń elektrycznego układu napędowego baterii trakcyjnych i ładowarek, o którym mowa
w Załączniku nr 3 do s.i.w.z. Opis systemu telemetrycznego;
3.2.7. Dostawę systemu umożliwiającego monitoring pracy wszystkich ładowarek
wchodzących w skład przedmiotu zamówienia wraz z funkcją sterowania wybranymi
parametrami pracy, o którym mowa w Załączniku nr 1 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna
autobusów EV, Załączniku nr 2 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna punktu ładowania oraz
Załączniku nr 3 do s.i.w.z.- Opis systemu telemetrycznego;
3.2.8. Dostawę po 1 kole zapasowym dla każdego autobusu EV;
3.2.9. Dostawę zaczepów holowniczych, po jednym z przodu i z tyłu autobusu EV oraz po
jednym łączniku zaczepu holowniczego (umożliwiający zamocowanie holu sztywnego przed
zderzakiem jeśli jest przewidywany), w ilości 5 sztuk na całą dostawę;
3.2.10. Wykonanie naklejek i oklejenie wszystkich 20 sztuk autobusów EV, ładowarek małej
mocy oraz wskazanych przez zamawiającego urządzeń wchodzących w skład punktu
ładowania zgodnie z zasadami promocji projektu oraz wytycznymi zamawiającego
przedstawionymi na etapie przygotowywania stosownych oznaczeń, oraz dodatkowo
dostarczenie po 2 komplety zapasowe naklejek dla każdego pojazdu i ładowarki;
3.3.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia określają:
3.3.1.1 . Załącznik nr 1 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna autobusów EV;
3.3.1.1.1. Załącznik nr 1 do Specyfikacji technicznej autobusów EV Szczegółowe wymagania
dotyczące funkcjonalności Systemu informacji pasażerskiej;
3.3.1.1.2. Załącznik nr 2 do Specyfikacji technicznej autobusów EV Wzór tapicerki;
3.3.1.1.3. Załącznik nr 3 do Specyfikacji technicznej autobusów EV Opis danych
eksploatacyjnych
3.3.1.2. Załącznik nr 2 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna punktu ładowania;
3.3.1.3. Załącznik nr 3 do s.i.w.z.- Opis systemu telemetrycznego;
3.3.1.4. Załącznik nr 4 do s.i.w.z.- Podstawowe informacje o sposobie realizacji inwestycji
wykonania punktu ładowania autobusów EV, w ramach realizacji inwestycji budowy węzła
przesiadkowego „CHOINY”.
3.4. Wykonawca może powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcy.
3.5. Zamawiający żąda wskazania przez wykonawcę części zamówienia, których wykonanie
zamierza powierzyć podwykonawcom, i podania przez wykonawcę firm podwykonawców w
Formularzu ofertowym wg Załącznika nr 10 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
3. 12. Nazwy i kody określone we Wspólnym Słowniku Zamówień:
- kod CPV: 34 12 11 00-2 Autobusy transportu publicznego
34121400-5 autobusy nisko
podłogowe 34144910-0 Autobusy elektryczne
CPV 311581 OO Ładowarki,
CPV 32441100- 7 telemetryczny system nadzoru,
CPV 45232221-7 Podstacje transformatorowe
CPV 71321000-
4 Usługi inżynierii projektowej dla mechanicznych i elektrycznych instalacji
budowlanych.
3.13. Zamawiający informuje, że dla niniejszego postępowania został przeprowadzony dialog
techniczny, o którym mowa w art. 31a ustawy Pzp. W toku dialogu Zamawiający zebrał
informacje w zakresie niezbędnym dla przygotowania postępowania. Dialog został
pr
zeprowadzony z sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe
traktowanie potencjalnych wykonawców i oferowanych przez nich rozwiązań.
4. Termin wykonania zamówienia.
4. 1 . Wykonawca zobowiązany jest zrealizować dostawę przedmiotu zamówienia i wydać go
Zamawiającemu w następujących partiach:
4. 1 . 1 . Autobusy:
4 .1 . 1 .1 .
5 szt. Autobusów — do dnia 16 marca 2020 r.,
4. 1 .1 .2.
10 szt. Autobusów— do dnia 15 czerwca 2020 r.,
4. 1 .1 .3.
5 szt. Autobusów— do dnia 15 września 2020 r.
4. 1
.2. punkt ładowania — do dnia 16 marca 2020 r
4.1.3. 1 1 szt. ładowarek małej mocy — do dnia 16 marca 2020 r.
5. Warunki udziału w postępowaniu oraz podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 24 ust.
5.
5.5.
W celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu
zamawiający żąda:
5.5.2
w zakresie warunku zdolności zawodowej określonego w pkt. 5.2.3.
5.5.2.1. wykonania w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres działalności jest krótszy- w tym okresie dostaw co najmniej 8 sztuk autobusów
elektrycznych „kategorii M3, klasy l” lub dostaw co najmniej 8 sztuk trolejbusów wyposażonych
w autonomiczny układ jazdy zasilany z baterii litowo- jonowych lub dostaw co najmniej 8 sztuk
autobusów, w których jednostką napędową jest silnik/ silniki elektryczne, a podstawowym
źródłem energii są baterie zasilane z wodorowych ogniw paliwowych.
5.5.2.2. wykonania w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres działalności jest krótszy- w tym okresie dostaw co najmniej 2 ładowarek o mocy nie
mniejszej niż 120 kW każda do autobusów elektrycznych łączących się z ładowanym
autobusem za pomocą złącza pantografowego.
10. Opis sposobu przygotowania ofert.
10.3. Każdy wykonawca może złożyć w niniejszym postępowaniu tylko jedną ofertę.
10.8. Wykonawcy zobowiązani są złożyć następujące dokument oraz oświadczenia:
10.9. Formularz ofertowy-
w przypadku składania oferty przez podmioty występujące wspólnie
należy podać nazwy (firmy) oraz dokładne adresy wszystkich wykonawców składających
ofertę wspólną, oraz oświadczenie o części zamówienia, której wykonanie, wykonawca
zamierza powierzyć podwykonawcom- w przypadku powierzenia przez wykonawcę części
zamówienia podwykonawcom wraz z podaniem nazwy (firmy) podwykonawców, którym
zostaną powierzone do wykonania części zamówienia - (wg Załącznika nr 10 do specyfikacji
istotnych warunków zamówienia).
10.10. Dokumenty wymagane w pkt 6.1. s.i.w.z. z wyłączeniem oświadczenia JEDZ, który
należy przesłać drogą elektroniczną.
10.11. Wypełniony przez wykonawcę Załącznik nr 1 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna
autobusów EV;
10.12. Wypełniony przez wykonawcę Załącznik nr 2 do s.i.w.z.- Specyfikacja techniczna
punktu ładowania;
10.13. Wyrysowane strefy ładowania na Mapie poglądowej przedstawiającej rozmieszczenie
elementów punktu ładowania oraz drogę dojazdową do stanowisk ładowania stanowiącej
Załącznik nr 5 do s.i.w.z.;
12.2. Ceną podlegającą ocenie jest całkowita cena oferty brutto za realizacje przedmiotu
zam
ówienia, w rozbiciu na:
12.2.1. cenę jednostkową netto i brutto za jeden autobus EV w PLN i VAT- wg Załącznika nr
10 do s.i.w.z.-
„Formularz oferty”;
12.2.2. łączną cenę ofertową brutto za 20 sztuk autobusów EV (w rozbiciu na cenę ofertową
netto za 20 szt.
autobusów EV i VAT), która musi uwzględniać wszystkie koszty związane z
realizacją przedmiotu zamówienia określone w pkt 12.1 s.i.w.z, a także w załącznikach do
s.i.w.z. •
12.2.3. cenę jednostkową netto i brutto za 1 sztukę ładowarki małej mocy dwustanowiskowej
o mocy większej lub równej 80 kW (2 x 40 kW) w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.-
„Formularz oferty”;
12.2.4. łączną cenę ofertową brutto za 9 sztuk ładowarek małej mocy dwustanowiskowych o
mocy większej lub równej 80 kW (2 x 40 kW) w rozbiciu na cenę ofertową netto za 9 szt.
ładowarek małej mocy dwustanowiskowych o mocy większej lub równej 80 kW (2 x 40 kW) i
VAT;
12.2.5. cenę jednostkową netto i brutto za 1 sztukę ładowarki małej mocy o mocy większej lub
równej 40 kW (mobilnej) w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.- „Formularz oferty”;
12.2.6. łączną cenę ofertową brutto za 2 sztuki ładowarek małej mocy o mocy większej lub
równej 40 kW (mobilnej) - w rozbiciu na cenę ofertową netto za 2 szt. ładowarek małej mocy o
mocy większej lub równej 40 kW (mobilnej) i VAT;
12.2.7. cenę netto i brutto za punkt ładowania w PLN i VAT- wg Załącznika nr 10 do s.i.w.z.-
„Formularz oferty”;
18. Opis części zamówienia, jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych.
Zamawiający nie dopuszcza składania ofert częściowych.
31. Liczba części zamówienia, na którą wykonawca może złożyć ofertę lub maksymalną liczbę
części, na które zamówienia może zostać udzielone temu wykonawcy, oraz kryteria lub
zasady, które będą miały zastosowanie do ustalenia, które części zamówienia zostaną
udzielone jednemu wykonawcy, w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna
liczbie części.
Nie dotyczy.
Na podstawie protokołu postępowania Izba ustaliła, że zamawiający podał, iż podział
przedmiotowego zamówienia na dalsze części groziłby nadmiernymi trudnościami
technicznymi, co mogłoby poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu wykonaniu
zamówienia dofinansowanemu ze środków unijnych. Cały przedmiot zamówienia jest
funkcjonalnie połączony autobusy elektryczne nie będą funkcjonowały bez ładowarek i punktu
ładowania. Połączenie zakupu autobusów i ładowarek ma na celu oszczędność kosztów i
stworzenie jednego zaplecza organizacyjnego i gwarancyjnego. Zamawiający którzy
zastosowali takie rozwiązanie uzyskali korzystniejsze rozwiązania. Jeden wykonawca będzie
odpowiedzialny za całość, co minimalizuje ryzyko niepowodzenia projektu i niezrealizowania
lub niewłaściwego zrealizowania jego poszczególnych etapów.
Z dowodów załączonych przez odwołującego do odwołania wynika, że
1.
Oświadczenie o spełnieniu kryteriów MŚP – wynika z niego, że odwołujący zatrudnia
mniej niż 50 pracowników średniorocznie i ma obrót netto ze sprzedaży średniorocznie
poniżej 10 milionów euro, co oznacza, że jest małym przedsiębiorcą w rozumieniu art.
7 us
t. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018r. Prawo Przedsiębiorców, co zostało
wykazane sprawozdaniem finansowym za okres bilansowy 01.01.2016
– 31.12.2016
r. i sprawozdaniem finansowym za okres bilansowy 01.01.2017
– 31.12.2017r. oraz
informacją odpowiadającą aktualnemu odpisowi z rejestru przedsiębiorców.
2.
Lista postępowań – dokument sporządzony przez odwołującego na podstawie
posiadanych informacji, których źródeł nie załączono, wynika z niego, że w 9
postępowaniach krajowych prowadzono odrębne postępowania na punkty zasilające i
stacje wolnego ładowania autobusów, w których w 6 postępowaniach wygrał
odwołujący, w tym 1 postępowanie w konsorcjum z ZPUE, a w 3 postępowaniach
wygrała firma MEDCOM, i 7 postępowań na terenie Unii Europejskiej, z których 6
wygrał odwołujący, w tym w 1 z 3 innymi dostawcami, a w 1 postępowaniu nie podano,
kto je uzyskał.
Z dowodów dołączonych do odpowiedzi na odwołanie wynika, że zamawiający przedstawił
swój harmonogram realizacji zamówienia Zarządowi Dróg i Mostów w Lublinie wskazując m.in.
na powiązanie procedur odbiorowych autobusów elektrycznych i urządzeń wchodzących w
skład punktów ładowania, gdyż konieczne ze względu na wymagania PGE Dystrybucja SA
jest przeprowadzenie procesu ładowania autobusu w warunkach rzeczywistych, a więc po
podłączeniu autobusu do ładowarki przez złącze pantografowe – pismo zamawiającego z
dnia19 grudnia 2016r.
Z pisma zamawiającego z dnia 9 lutego 2017r. do Zarządu Dróg i Mostów w Lublinie wynika,
że na rynku nie została jeszcze wprowadzona standaryzacja w zakresie protokołów
komunikacyjnych umożliwiających komunikację ładowarek z bateriami pojazdów podczas ich
ładowania i sposobu podłączania autobusu z ładowarką za pomocą pantografu, co powoduje
że ładowarki przeznaczone są wyłącznie do współpracy z autobusami, których producenci
przeprowadzili integrację systemów komunikacji na etapie ich produkcji, z tego względu
dokonanie odbioru technicznego autobusów i ładowarek możliwe będzie wyłącznie po
przeprowadzeniu cyklu ładowania w warunkach rzeczywistych. Ponadto wprowadzenie do
eksploatacji punktów ładowania stanowić będzie warunek konieczny do użytkowania
odebranych autobusów elektrycznych.
Z załącznika nr 10 do SIWZ nr sprawy DZ.381/UE/2/18 wynika, że firma Ursus Bus SA
zamierzała w dacie 30 lipca 2018r. powierzyć odwołującemu dostawę, rozmieszczenie i
instalację 11 sztuk ładowarek małej mocy i dostawę, instalację, rozmieszczenie i przyłączenie
do sieci dystrybucyjnej punktu ładowania.
Izba potraktowała pisemne uwagi odwołującego odnośnie uzasadnienia zaniechania podziału
zamówienia zawartego w protokole postępowania jako jego stanowisko własne.
Izba zważyła, co następuje:
Izba nie stwierdziła zaistnienia przesłanek określonych w art. 189 ust. 2 ustawy, które mogłyby
skutkować odrzuceniem odwołania.
Izba oceniła, że odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia w części dotyczącej
ładowarek i stacji zasilania, a także możliwość poniesienia szkody w związku z czynnościami
podjętymi przez zamawiającego w niniejszym postępowaniu, czyli wykazał istnienie przesłanki
materialnoprawnej dopuszczalności odwołania z art. 179 ust. 1 ustawy.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 w związku z art. 36aa ust. 1 ustawy tj.
naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców przez
uniemożliwienie pewnej grupie Wykonawców ubiegania się o przedmiotowe zamówienie
publiczne w wyniku nieuzasadnionej agregacji przedmiotu zamówienia i zaniechania
udzielenie zamówienia w częściach lub dwóch odrębnych postępowaniach
Zarzut nie potwier
dził się. Izba wzięła pod uwagę następujące okoliczności faktyczne:
1.
Zamawiający dokonał podziału zamówienia na 4 części:
2.
Odwołujący domaga się podziału opisanej w niniejszej sprawie części zamówienia na
dalsze dwie części tj. na dostawę autobusów i dostawę punktu ładowania i 11
ładowarek
3.
Zamawiający przedstawił w protokole postępowania okoliczności natury organizacyjnej
i technicznej, które w jego ocenie przemawiają przeciwko dalszemu rozdrobnieniu
zamówienia i są to:
-
funkcjonalne połączenie przedmiotu zamówienia -autobusy elektryczne nie będą
funkcjonowały bez ładowarek i punktu ładowania,
-
oszczędność kosztów i stworzenie jednego zaplecza organizacyjnego i
gwarancyjnego,
-
korzystniejsze rozwiązania przy jednym zamówieniu dla zamawiających,
odpowiedzialność jednego wykonawcy za całość, co minimalizuje ryzyko
niepowodzenia projektu i niezrealizowania lub niewłaściwego zrealizowania jego
poszczególnych etapów. W ocenie Izby ta ostatnia cecha ma znaczenie poboczne z
punktu dopuszczalności podziału zamówienia na części i zdaniem Izby jest to tylko
argument dodatkowy, przemawiający za niepodzielnością świadczenia. Istotne
znaczenie mają względy natury organizacyjnej, które wskazano w uzasadnieniu
protokołu,
-
podział przedmiotowego zamówienia na dalsze części groziłby nadmiernymi
trudnościami technicznymi, co mogłoby poważnie zagrozić właściwemu i terminowemu
wykonaniu zamówienia dofinansowanemu ze środków unijnych. Tego wątku
zamawiający nie rozwinął. Można jedynie zakładać, że prowadzenie wielu postępowań
w tym przedmiotowego postępowania w dwóch częściach lub w dwóch osobnych
postępowaniach wymaga zaangażowania większej ilości personelu zamawiającego,
może prowadzić do zwiększenia się ilości zapytań do siwz, zwiększonej ilości środków
ochrony pra
wnej, czy problemu z synchronizacją wyboru ofert najkorzystniejszych w
obu częściach/postępowaniach, aby możliwe było wspólne przeprowadzenie testów na
potrzeby podłączenia do sieci PGE, na co zwracał uwagę zamawiający w pismach do
Zarządu Dróg i Mostów w Lublinie.
W ocenie Izby pomiędzy stronami nie było sporu, czy podział przedmiotowej części
zamówienia na dalsze dwie części jest możliwy. Obie strony miały świadomość, że część
zamawiających prowadzi łączne zamówienia na zakup autobusów elektrycznych i ładowarek
oraz punktów ładowania, a część wyodrębnia ta zamówienia jako oddzielne części. W ocenie
Izby wbrew wyjaśnieniom zamawiającego nie zachodzi w przedmiotowej sprawie także ryzyko
nabycia autobusów niekompatybilnych z ładowarkami, czy punktami stacjonarnymi.
Przeciwko tej tezie przemawia choćby opis przedmiotu zamówienia dokonany w samym siwz:
„3.2.2. 11 sztuk ładowarek małej mocy (w tym 9 sztuk ładowarek dwustanowiskowych o mocy
większej lub równej 80 kW kW) i 2 sztuki ładowarek mobilnych o mocy większej lub równej 40
kW) o parametrach zgodnych z podanymi w specyfikacji technicznej autobusów EV- Załącznik
nr 1 do s.i.w.z., wraz z dodatkowym wyposażeniem, oprogramowaniem i dokumentacją
wyszczególnionymi w § 2 Wzoru umowy- Załącznik nr 11 do s.i.w.z., kompatybilnych z
dostarczonymi w ramach dostawy Autobusami EV oraz punktem ładowania. W ramach
realizacji przedmiotu zamówienia Wykonawca zainstaluje ładowarki w miejscu wskazanym
przez Zamawiającego, przyłączy je do sieci niskiego napięcia oraz uruchomi (w tym
przeprowadzi pełną integrację systemów komunikacji ładowarek z Autobusami EV).
3.23. Dostawę wraz z rozmieszczeniem i instalacją i przyłączeniem do sieci dystrybucyjnej 1
punktu ładowania, w którego skład wchodzą:
3.2.3.1 . 4 sztuki ładowarek dużej mocy (ok. 450 kW) umożliwiających ładowanie autobusów
EV poprzez złącze pantografowe lub wtyczkę według standardu CCS COMBO 2,
3.2.3.2. -
1 sztuki transformatora SN/NN zasilającego ładowarki,
3.2.3.3. -
rozdzielnica niskiego napięcia,
3.2.3.4. - 4 sztuk ko
nstrukcji wsporczych ze złączami pantografowymi,
3.2.3.5. -
linie kablowych łączących urządzenia punktu ładowania.”
Już z cytowanego fragmentu wynika, że punkt ładowania ma zapewniać ładowanie przez
złącze pantografowe i przez wtyczkę, bo mimo użycia w pkt. 3.2.3.1. łącznika „lub”, do w pkt.
3.2.3.4 zamawiający wprost oczekuje dostawy konstrukcji wsporczych ze złączami
pantografowymi. Zatem na pewno punkt ładowania ma być wyposażonych w dwa rodzaje
systemów ładowania. Z kolei ładowarki małej mocy mają być kompatybilne z dostarczonymi w
ramach dostawy Autobusami EV oraz punktem ładowania. Tym samym w ocenie Izby nie
zachodzi podnoszona przez zamawiającego obawa, że producent autobusów dostawczy
autobus elektryczny ładowany przez złącze pantografowe, a producent infrastruktury
ładowania dostawczy urządzenia do ładowania przez wtyczki.
Z drugiej strony rację ma odwołujący, że żadne przepisy dotyczące pozyskiwania i rozliczania
środków unijnych nie nakazują, ani nie skazują zamawiających na korekty, jeśli nie
p
rzeprowadzą jednego niepodzielonego zamówienia zgodnego z opisanym zakresem
zamówienia we wniosku o dofinansowanie.
Izba wzięła pod uwagę także to, że w postępowaniach wskazanych przez odwołującego jako
producenci infrastruktury ładowania występowali odwołujący, Medcom i odwołujący w
konsorcjum z ZPUE, zaś w dialogu technicznym u zamawiającego brali udział także ENIKA z
Łodzi, Impact Clean Power Technology SA, EC Engineering sp. z o.o., nadto z protokołu
dialogu wynika, że łącza pantografowe produkują także ABB i Siemens. Po stronie
producentów autobusów prowadzono dialog z Solarisem, MAN & Bus Polska, MAN & Bus
Polska sp. z o.o., Volvo, który oświadczył, że jest w stanie współpracować z każdym
producentem ładowarek pod warunkiem otwartego interfejsu. Z informacji podanych przez
odwołującego i zamawiającego w toku rozprawy wynika, że odwołujący współpracował z
Ursusem w poprzednio unieważnionym postępowaniu, w postępowaniu w Barcelonie
dostarczył ładowarki, które współpracują z Solarisem i Izarem, w Malmö dostarczył ładowarki
współpracujące z Volvo. Tym samym potencjalny brak kompatybilności ładowarek
odwołującego nie jest dla niego ograniczeniem dla współpracy z co najmniej 4 producentami
autobusów. Odwołujący zaoferował swoje ładowarki zamawiającemu jako podwykonawca
Ursusa. Z twierdzeń odwołującego wynika, że przeważającym trendem na rynku europejskim
jest osobne udzielanie zamówień na dostawę autobusów elektrycznych i osobno na
infrastrukturę ładowania.
Izba nie podzieliła stanowiska odwołującego, że infrastrukturę ładowania należy obecnie
traktować tak samo jak stacje paliw i nabywanie na nich paliwa do zasilania autobusów. W
ocenie Izby takie porównanie jest o tyle nie trafne, że na chwilę obecną nie ma zbudowanej
sieci infrastruktury punktów ładowania w zajezdniach i krańcówkach, które byłyby zdolne do
obsłużenia taboru zamawiającego. Taka sieć istnieje natomiast w odniesieniu do taboru
autobusowego wyposażonego w silniki dostosowane do paliwa konwencjonalnego.
Przedmiotem m. in. tego postępowania jest właśnie rozpoczęcie budowy takiej sieci, która
będzie w przyszłości w stanie obsłużyć każdy tabor autobusów elektrycznych zamawiającego.
W ocenie Izby z powyższych ustaleń wynika, że odwołujący może uzyskać zamówienia
publiczne na dostawę infrastruktury ładowania, przy czym w obecnym kształcie postępowania
nie może tego uczynić samodzielnie, ale jako wykonawca wspólnie ubiegający się o
zamówienie z producentem autobusów lub podwykonawca producenta autobusów
ewentualnie jako podwykonawca -
podmiot udostępniający zasoby doświadczenia
zawodowego w zakresie infrastruktury ładowania. Jednocześnie przy obecnym kształcie
przedmiotu zamówienia żaden z innych wskazanych wyżej producentów infrastruktury
ładowania nie może samodzielnie złożyć oferty, również wskazani producenci autobusów nie
są w stanie złożyć oferty w niniejszym postępowaniu bez skorzystania z potencjału
producentów infrastruktury ładowania. Sam odwołujący w toku rozprawy przyznał, że żaden z
producent
ów autobusów nie produkuje własnej infrastruktury ładowania, ani żaden z
producentów infrastruktury ładowania nie produkuje autobusów. Brak jest dowodu, że na datę
wyrokowania istnieją porozumienia zawarte pomiędzy producentami autobusów, a
producentami in
frastruktury ładowania, które wykluczałyby udział odwołującego w
postępowaniu. Odwołujący nie wykazał także, że odmówiono mu współpracy z producentami
autobusów. Nie wykazał, że nawiązanie tej współpracy wiąże się z niekorzystnymi (w
porównaniu z samodzielnym udziałem) warunkami uczestnictwa narzucanymi mu przez
producentów autobusów. Nie wykazał także, że zyski, które mógłby osiągnąć z realizacji
zamówienia samodzielnie kształtowałyby się na poziomie wyższym niż przy wspólnym udziale.
Odwołujący ma możliwość stworzenia konsorcjum, swoistego zespołu wykonawców
specjalizujących się w różnych pracach, który ubiegał będzie się o dane zamówienie.
Odwołujący nie przedstawił argumentacji przeczącej tej tezie, aby utworzenie takiego
konsorcjum było niemożliwe. Trudności organizacyjne w znalezieniu partnera, czy też
solidarna odpowiedzialność za wykonanie zamówienia nie jest potwierdzeniem zasadności
zarzutów odwołania. Odwołujący szeroko rozpisywał się w odwołaniu o konieczności dostępu
małych i średnich przedsiębiorstw do rynku zamówień publicznych i tworzenie im możliwości
ubiegania się o zamówienia publiczne. Tymczasem konsorcjum z udziałem małych lub
średnich przedsiębiorców jest właśnie odpowiedzią na takie zapotrzebowanie. W ten sposób
rynek zamówień publicznych tworzyła będzie większa liczba takich przedsiębiorców.
Preambuła obowiązującej dyrektywy klasycznej, w motywie 78 dopuszcza ograniczenie
podzielenia zamówienia na części jeżeli uzasadnione to jest albo nadmiernymi trudnościami
technicznymi lub nadmiernymi kosztam
i wykonania zamówienia, lub też potrzeba
skoordynowania działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części
zamówienia mogłaby poważnie zagrozić właściwemu wykonania zamówienia.
W niniejszym postępowaniu zamawiający powoływał się na nadmierne trudności techniczne w
skoordynowaniu dostaw autobusów i dostawy i instalacji punktu ładowania i ładowarek, a także
na trudności w koordynacji działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części
zamówienia, która mogłaby zagrozić właściwemu, a przede wszystkim terminowemu
wykonaniu zamówienia. Prawidłowość postępowania zamawiającego, który nie dokonał
podziału zamówienia na części, oceniana musi być każdorazowo przy uwzględnieniu
całokształtu okoliczności sprawy. W ocenie składu orzekającego Izby w niniejszej sprawie,
działania zamawiającego nie można było uznać za niezgodne z przepisami, ponieważ wskazał
on przyczyny zaniechania podziału, związane zarówno z kosztami wykonania zamówienia
oraz koniecznością skoordynowania prac.
P
odział zamówienia na części sugeruje art. 46 ust. 1 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i
Rady nr 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w
sprawie zamówień publicznych, uchylającej
Dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U.UE.L.2014.94.65). Przepis ten stanowi, że zamawiający mogą
postanowić o udzieleniu zamówienia w oddzielnych częściach oraz określić wielkość i
przedmiot takich części. Jeśli jednak podejmą decyzję, iż nie dokonają takiego podziału, winni
są wskazać najważniejsze powody takiej decyzji, które zamieszczają w dokumentach
zamówienia lub w indywidualnym sprawozdaniu. Ustawa Pzp w art. 36aa ust. 1 wskazuje, że
z
amawiający może dokonać podziału zamówienia na części, określając zakres i przedmiot
tych części. W przypadku dokonania podziału, w SIWZ zobowiązany jest: opisać poszczególne
części zamówienia, zgodnie z art. 36 ust. 2, oraz wskazać liczbę części zamówienia, na którą
w
ykonawca może złożyć ofertę lub maksymalną liczbę części, na które zamówienie może
zostać udzielone temu samemu wykonawcy, oraz kryteria lub zasady, jakie będą miały
zastosowanie do ustalenia, które części zamówienia zostaną udzielone jednemu wykonawcy,
w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna liczbie części. Przepisy ustawy,
czemu zgodnie strony nie przeczyły, nie nakładają więc na zamawiającego bezwzględnie
obowiązku dokonania podziału zamówienia na części, wyjaśniania przyczyn dla których nie
dokonał takiego podziału, ale stanowią o uprawnieniu zamawiającego. Taki obowiązek wynika
z normy opisanej w art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy, dotycz
ącej konieczności prowadzenia
protokołu postępowania. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego postępowania żaden z
ww. przepisów nie został naruszony. Zamawiający dokonał podziału zamówienia na cztery
części i zamierza je przeprowadzić w osobnych postępowaniach. Opisał też zakres tych
części, a także wyjaśnił przyczyny niedokonania dalszego podziału w protokole postępowania.
D
ecyzja w zakresie samego podziału, jak też co do samego sposobu w jaki zostanie
podzielone zamówienie, pozostawione jest autonomicznej woli zamawiającego, który określa
w tym zakresie swoje potrzeby, mając na uwadze w szczególności przedmiot zamówienia
publicznego.
Słusznie jednak podkreślał odwołujący, że swoboda zamawiającego w decyzji o
braku podziału zamówienia na części ograniczona jest zasadą uczciwej konkurencji. Izba
uważa, że należy zatem badać, czy w konkretnych okolicznościach decyzja co do podziału
zamówienia, a w niniejszym postępowaniu, co do ilości części nie naruszy konkurencji przez
ograniczenie możliwości ubiegania się o nie. Decyzja Zamawiającego o wydzieleniu czterech
postępowań i objęcia jednym zamówieniem dostawy autobusów i dostawy infrastruktury
ładowania jednym pakietem nie prowadzi do braku możliwości zrealizowania zamówienia
przez nieograniczoną liczbę wykonawców. Prowadzony dialog techniczny nie ujawnił potrzeby
prowadzenia osobnych postępowań, a rozprawa nie przyniosła także dowodu, że producenci
infrastruktury ładowarek w szerszy niż dotychczas sposób mogliby wziąć udział w
postępowaniu i odnieśli by wymierne korzyści z samodzielnego udziału w postepowaniu, a
także, że zamawiający nie poniósłby negatywnych konsekwencji rozdrobnienia zamówienia i
kosztów koordynacji zamówień pomiędzy wykonawcami.
Innymi słowy, istota zarzutu to nie zaniechanie dokonania przez zamawiającego podziału
zamówienia na części w ogóle, ale zaniechanie podziału w określony sposób, tj. poprzez
wydzielenie zby
t małej ilości części.
Przepisy ustawy
nie wprowadzają jakichkolwiek kryteriów podziału zamówienia na części,
którymi byłby związany zamawiający (oczywiście przyjąć należy, że chodzi o zamówienie,
które w ogóle "da się podzielić"). Przeciwnie ustawa zawiera przepisy zakazujące podziału
zamówienia jeśli miałby on prowadzić do obejścia ustawy, czy stosowania procedur
uproszczonych. Przeciwnie niż przepisy dotyczące opisu przedmiotu zamówienia (a tym
samym jego części), który jest narzucony zamawiającemu, poprzez uregulowania przepisu art.
29, w tym jego ustępu 2, zgodnie z którym "Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w
sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję. Sposobu podziału zamówienia
ustawodawca zamawiającemu nie narzucił skoro przepis art. 36aa mówi nie tylko o prawie
zamawiającego do podziału zamówienia na części, ale także o określeniu przez
zamawiającego zakresu i przedmiotu ustanawianych części.
Gdyby chcieć ocenić sposób podziału zamówienia dokonany w przedmiotowym postępowaniu
przez zamawiającego pod kątem zasady uczciwej konkurencji, to odwołujący nie udowodnił
(w grę nie wchodzi uprawdopodobnienie z art. 29 ust. 2 ustawy dotyczącego stricte opisu
przedmiotu zamówienia), że podział zamówienia w taki sposób był podyktowany tym, aby
uniemożliwić udział odwołującemu w postępowaniu.
Izba nie negu
jąc możliwości prowadzenia dwóch odrębnych postępowań na dostawę
autobusów elektrycznych i na dostawę infrastruktury ładowania co do zasady, nie dostrzega
jednak w przedmiotowej sprawie, aby zaniechanie tego podziału przede wszystkim
różnicowało sytuację producentów infrastruktury ładowania, w tym postępowaniu, eliminowało
odwołującego z możliwości wykonania tego zamówienia razem z producentem autobusów,
czy groziło odwołującemu szkodą w związku z koniecznością udziału w postępowaniu z
producentem autobusów. Takie okoliczności nie zostały przez odwołującego wykazane, a
zatem Izba nie uznała za wykazany zarzut naruszenia zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców.
Ze względu na niepotwierdzenie się zarzutu skład orzekający Izby nie przypisał
zamawiającemu naruszenia któregokolwiek ze wskazanych przez odwołującego przepisów
ustawy Pzp (abstrahując od trafności wskazanych naruszeń).
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 192 ust.1 i 2 ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy stosownie do
wyniku spraw oraz zgodnie z § 3 pkt. 1 i pkt. 2 lit. b oraz § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm. Z 2017r. poz. 47) obciążając odwołującego kosztami
postępowania w postaci uiszczonego przez odwołującego wpisu od odwołania oraz
zobowiązując odwołującego do zwrotu zamawiającemu poniesionych przez niego kosztów
zastępstwa prawnego w wysokości 3 600zł.
Przewodniczący: ……………
Członkowie:
…………….
…………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1935/18, KIO 1948/18 z dnia 2018-11-13
- Sygn. akt KIO 1896/18, KIO 1901/18, KIO 1903/18 z dnia 2018-11-13
- Sygn. akt KIO 2198/18 z dnia 2018-11-09
- Sygn. akt KIO 2247/18 z dnia 2018-11-07
- Sygn. akt KIO 2061/18 z dnia 2018-11-02