rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2019-12-03
rok: 2019
data dokumentu: 2019-12-03
rok: 2019
sygnatury akt.:
KIO 2323/19
KIO 2323/19
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 listopada 2019
r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 listopada 2019 r. przez
wykonawcę TPF Sp. z o.o., ul. Annopol 22, 03-236 Warszawa w postępowaniu
prowadzonym przez
Miasto Stołeczne Warszawa – Urząd Dzielnicy Targówek, ul.
Kondratowicza 20, 00-983 Warszawa
przy udziale wykonawcy S. K., ul. Ostrzycka 1/3 lok. 59, 04-035 Warszawa
zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Pr
ezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 15 listopada 2019 r. przez
wykonawcę TPF Sp. z o.o., ul. Annopol 22, 03-236 Warszawa w postępowaniu
prowadzonym przez
Miasto Stołeczne Warszawa – Urząd Dzielnicy Targówek, ul.
Kondratowicza 20, 00-983 Warszawa
przy udziale wykonawcy S. K., ul. Ostrzycka 1/3 lok. 59, 04-035 Warszawa
zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Oddala
odwołanie,
2. K
osztami postępowania obciąża wykonawcę TPF Sp. z o.o., ul. Annopol 22,
03-236 Warszawa i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 0
00 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
wykonawc
ę TPF Sp. z o.o., ul. Annopol 22, 03-236 Warszawa tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
S
ądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący : ………………………………
Sygn. akt: KIO 2323/19
U z a s a d n i e n i e
Miasto Stołeczne Warszawa – Urząd Dzielnicy Targówek (dalej: „Zamawiający”)
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na wykonanie
opracowań projektowych i kosztowych dla budowy Domu Pomocy
Społecznej i Ośrodka Wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną wraz
z zagospodarowaniem terenu przy ul. Wysockiego 7.
Postępowanie to prowadzone jest na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U.
z 2019 r., poz. 1843)
, zwanej dalej: „ustawa Pzp”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 20 czerwca 2019 r. pod
pozycją 2019/S 117-287337.
W dniu 15 listopada 2019 r. wykonawca TPF Sp. z o.o.
(dalej: „Odwołujący”) wniósł
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie od:
1.
niezgodnej z przepisami ustawy Pzp
oraz Specyfikacji Istotnych Warunków
Za
mówienia (dalej: „SIWZ”) czynności oceny i badania ofert;
2.
niezgodnej z przepisami ustawy Pzp
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
złożonej przez wykonawcę S. K., pomimo iż oferta tego wykonawcy winna być odrzucona;
3.
zaniechania cz
ynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy
Pzp
, tj. zaniechania odrzucenia ofert wykonawców:
a)
S. K.;
b)
GPVT Pracownia Architektoniczna s.c. T. B., G. P.
(dalej: „GPVT”),
pomimo iż oferty te zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
a wykonawcy nie złożyli odpowiednich wyjaśnień - złożone wyjaśnienia nie obalają
domniemania, że oferta zawiera rażąco niską cenę;
4.
niezgodnej z przepisami ustawy Pzp
oceny wyjaśnień złożonych przez wykonawców
S. K. i GPVT;
5.
prowadzenie postępowania w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców (w związku z naruszeniem ww. przepisów ustawy).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1.
naruszenie art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez wybranie oferty wykonawcy S. K. jako
oferty najkorzystniejszej;
2.
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
nieprawidłową ocenę złożonych przez wykonawców S. K. oraz GPVT wyjaśnień, podczas
gdy z treści złożonych wyjaśnień wynika, że oferty wykonawców S. K. oraz GPVT zawierają
cenę rażąco niską;
3.
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie odrzucenia ofert wykonawców S. K. oraz GPVT, pomimo iż oferty te zawierają
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś wykonawcy S. K. oraz GPVT
nie złożyli wyjaśnień spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 1-3 ustawy Pzp;
4.
naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp
poprzez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (w związku
z naruszeniem ww.
przepisów ustawy Pzp).
Na wstępie Odwołujący podniósł, że w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego złożono 12 ofert. Ceny ofert mieściły się pomiędzy 476.010 zł
a 2.520.270 zł. Zamawiający ogłosił, że kwota, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie
zamówienia to 2.615.066,14 zł.
Odwołujący wskazał na naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust.
3 ustawy Pzp
poprzez nieprawidłową ocenę złożonych przez wykonawcę S. K. wyjaśnień,
podczas gdy z treści złożonych wyjaśnień wynika, że oferta zawiera cenę rażąco niską, oraz
pomimo iż oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś
w
ykonawca nie złożył wyjaśnień spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 1-3
ustawy Pzp.
Jak zauważył Odwołujący, ciężar dowodu w zakresie wykazania, że cena lub koszt
nie są rażąco niskie, spoczywa na wykonawcy. Wykonawca w ramach składanych wyjaśnień
powinien, zgodnie z dyspozycją przepisu art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, przedkładać dowody,
które uzasadniają przyjętą wycenę przedmiotu zamówienia. Z powyższego wynika zasada,
jak zaznaczył Odwołujący, że Zamawiający zobowiązany jest ocenić zarówno samą treść
wyjaśnień, jak i wykazanie twierdzeń wyjaśnień poprzez przedłożone dowody. Ocena
wyjaśnień i dowodów powinna odbywać się w kontekście wezwania - wykonawca
zobowiązany jest przedstawić szczegółowe wyjaśnienia poparte dowodami co najmniej
w zakresie szczegółowo wskazanym w wezwaniu. Z kolei jest uprawniony tylko do
jednokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień, nie jest możliwe wystosowywanie
wielokrotnych wezwań, w których Zamawiający wzywa ponownie o wyjaśnienie tych
elementów, w zakresie których już uprzednio wzywał do złożenia wyjaśnień.
Odwołujący podał, że S. K. wzywany był pismem z dnia 22 sierpnia 2019 r. do
złożenia wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny. Zamawiający precyzyjnie określił
minimalny żądany zakres wyjaśnień - wskazując 5 szczegółowych kwestii, które wykonawca
zobowiązany jest wyjaśnić. Jednocześnie Zamawiający wskazał, iż odrzuci ofertę, jeżeli S. K.
nie udzieli wyjaśnień rażąco niskiej ceny.
Odwołujący zwrócił uwagę, że pismem z dnia 27 sierpnia 2019 r. S. K. złożył
wyjaśnienia, które obejmowały wyłącznie 2 strony oraz jeden załącznik. S. K. poinformował
Zamawiającego, iż uwzględnił wszystkie koszty wymagane zapisami §2 wzoru umowy.
Zdaniem Odwołującego, ww. wykonawca bardzo ogólnie odniósł się do przedmiotu
zamówienia, nie przedstawił żadnej kalkulacji dla wszystkich elementów projektu, w tym nie
przedstawił żadnej kalkulacji kosztów i ceny oferty dla 5 kwestii wskazanych przez
Zamawiającego w wezwaniu.
W ocenie Odwołującego, już samo powyższe powinno być podstawą do odrzucenia
oferty, gdyż z ww. dokumentów wynika, że S. K. nie złożył wyjaśnień dotyczących wysokości
zaoferowanej ceny
w pełnym zakresie, wymaganym przez Zamawiającego oraz nie złożył
wyjaśnień,
które
spełniają
wymagania
art.
90
ustawy
Pzp.
W szczególności wykonawca ten nie zrealizował ciążącego na nim zgodnie z przepisem art.
90 ust. 2 ustawy Pzp
ciężaru dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Odwołujący
stwierdził, że całość wyjaśnień zawiera jedynie gołosłowne oświadczenia o ujęciu pewnych
kosztów w cenie oferty - bez wskazania jakiejkolwiek kwoty, wysokości tych kosztów,
kalkulacji czy wyliczeń.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający oceniając, czy dany wykonawca obalił
domniemanie rażąco niskiej ceny, powinien oceniać przede wszystkim złożone wyjaśnienia.
Po zapoznaniu się z treścią tych wyjaśnień nie jest dla Odwołującego zrozumiałe, jak
Zamawiający mógł ocenić jako rzeczowe i wystarczające przedmiotowe wyjaśnienia. Jak
zauważył Odwołujący, cena oferty wykonawcy to 18% budżetu zamówienia i zaledwie 62%
ceny kolejnej oferty.
Odwołujący uznał, że przy tak dużych rozbieżnościach Zamawiający był
zobowiązany dokonać wyjątkowo dokładnego badania wyjaśnień. Odwołujący stwierdził, że
d
oświadczenie życiowe wskazuje, że Zamawiający pominął w ogóle etap badania wyjaśnień
i jako przesłankę wystarczającą uznał sam fakt złożenia wyjaśnień, niezależnie od ich treści.
Zdaniem Odwołującego, nie można inaczej zakwalifikować uznania za wystarczające
wyjaśnień na 2 strony, nie popartych żadnymi wyliczeniami czy dowodami.
Odwołujący podniósł, że najistotniejszym kosztem jest koszt osobowy, tj. koszt
zatrudnienia specjalistów niezbędnych do realizacji przedmiotu zamówienia. A zatem
wykonawca zobowiązany był złożyć takie wyjaśnienia, w których wykazano i uzasadniono
zastosowane stawki kosztów osobowych. W tym celu niezbędne było załączenie do
wyjaśnień dowodów w postaci umów o pracę/umów zlecenia członków zespołu, który został
przez danego wykonawcę przeznaczony do realizacji zamówienia. Następnie, w oparciu
o stawki wynagrodzenia wynikające z załączonych umów, należało obliczyć koszt osobowy
realizacji przedmiotu zamówienia. Brak załączenia takich umów uniemożliwił dokonanie
obliczenia rzeczywistych kosztów osobowych realizacji zamówienia, a tym samym
sprawdzenie przez Zamawiającego poprawności samego szacowania ceny oferty, jak
i rz
etelności złożonych wyjaśnień. Tym samym, zdaniem Odwołującego, wyliczenia zawarte
w załączniku do wyjaśnień należy uznać za hipotetyczne, oparte na założeniach, a nie na
konkretnych dowodach -
i jako takie powinny zostać pominięte. Odwołujący wskazał, że
k
westia zakresu i treści wyjaśnień rażąco niskiej ceny odnośnie kosztów osobowych była
przedmiotem orzekania Sądu Okręgowego w Warszawie (wyrok z dnia 14 marca 2017 r.,
sygn. akt XXIII Ga 967/16).
Odwołujący podkreślił, że wykonawca powinien wskazać dla
ka
żdego specjalisty konkretną umowę i konkretne koszty, jakie będą ponoszone w związku
z jego zatrudnieniem. B
rak takich elementów w wyjaśnieniach stanowi o złożeniu wyjaśnień
ogólnikowych, niepopartych dowodami. Odwołujący przywołał wyrok Krajowej Izby
Odw
oławczej z dnia 13 października 2017 r., sygn. akt KIO 2039/17.
Odwołujący zwrócił też uwagę, że duża część zamówienia to usługi, które ze swej
istoty muszą być wykonane przez podwykonawców, gdyż wykonawca, jako osoba fizyczna,
nie ma uprawnień, aby wykonać opracowania geodezyjne czy geologiczne. Tymczasem
w
ykonawca nie odniósł się wcale do tej kwestii, natomiast do przedmiotowych czynności
potrzeba nie tylko wysokiej klasy specjalistów, ale również specjalistycznego sprzętu (np.
wiertnice, sprzęt geodezyjny). Jak uznał Odwołujący, wykonawca powinien przedstawić nie
tylko szczegółowe wyliczenia w tym zakresie, ale także oferty podwykonawców. Bez
wykazania, że cenna oferty szacowana była w oparciu o konkretne oferty podwykonawców -
wyjaśnienia zawsze powinny być uznane za nierzetelne, ogólnikowe i nie poparte dowodami.
W ocenie Odwołującego, już same dwa opisane powyżej braki wskazują, że
wyjaśnienia są nierzetelne, a oferta podlega odrzuceniu.
Dodatkowo Odwołujący wykazał na listę elementów, których wykonawca S. K. nie
uwzględnił w cenie ofertowej w sposób zgodny z SIWZ, a które stanowią istotną część
projektu:
Mapa do celów projektowych
Zgodnie z zapisami Umowy § 2 [Zakres rzeczowy i obowiązki Wykonawcy - opracowania
projektowo- kosztorysowe]
pkt. 3 ppkt. 1 obowiązkiem Wykonawcy usługi jest opracowanie
„mapy do celów projektowych. Zgodnie wymogami Prawa geodezyjnego i kartograficznego
art. 43 ustawy z dnia 17 maja 1989
r., aby wykonać mapę do celów projektowych wymagane
jest posiadanie niezbędnych uprawnień. Odwołujący stwierdził, że wykonawca nie posiada
takich uprawnień, a zatem musi skorzystać z usługi podwykonawcy.
Odwołujący zauważył, że zgodnie z wyjaśnieniami przedstawionymi przez S. K., do prac
związanych z przedmiotowym zakresem nie uwzględnia uprawnionego geodety. Z kolei
z
godnie z oświadczeniem złożonym w formularzu JEDZ, przedmiotowy zakres wykonawca
planuje wykonać osobiście, co bez uprawnionej do tego osoby nie jest możliwe. Odwołujący
stwierdził, że wobec braku wskazania podwykonawcy, konieczne jest przedstawienie, że
w
ykonawca posiada odpowiedni sprzęt, którym może wykonać odpowiednie pomiary.
Odwołujący zwrócił uwagę, że w wyjaśnieniach przedstawionych przez S. K. znajduje się
lakoniczne stwierdzenie:
„Oprócz głównych kosztów prac projektowych, w wycenie
uwzględniono włączenie dodatkowych osób takich jak rzeczoznawcy p.poz. i sanepid,
geodeta
, geolog i inni w miarę potrzeb”. W ocenie Odwołującego, przeczy ono
oświadczeniom złożonym w ramach oferty, jak również nie jest poparte żadnym dowodem,
mimo
iż takich dowodów żądał Zamawiający podkreślając to w wezwaniu.
Co więcej, jak wskazał Odwołujący, w przedmiotowym zakresie należy również wykonać
zgodnie z PFU pkt. 1.2 „Zakres projektowy (...)
- inw
entaryzacje terenu oraz znajdujących się na nim obiektów oraz zieleni, objętych
programem w stopniu umożliwiającym wykonanie kompletnej dokumentacji projektowej dla
całości przedsięwzięcia”.
Odwołujący podał, że opracowanie mapy wraz z wyznaczeniem granic działek
(w przedmiotowym przypadku inwestycja nie jest umieszona na jednej działce) to koszt co
najmniej 4 000
zł.
Wykonanie badań i opracowanie dokumentacji geotechnicznej gruntu
Zgodnie z zapisami Umowy § 2 [Zakres rzeczowy i obowiązki Wykonawcy opracowania
projektowo -
kosztorysowe] pkt. 3 ppkt. 3 obowiązkiem Wykonawcy usługi jest wykonanie
„badań i opracowanie dokumentacji geotechnicznej gruntu”.
Jak wskazał Odwołujący, analogicznie, jak w przypadku wykonania mapy do celów
projektowych, S. K.
złożył oświadczenie, iż przedmiotowy zakres usługi wykona
samodzielnie, nie przedstawiając w tym zakresie żadnych wyliczeń oraz dowodów, oraz nie
wyjaśniając, jakim sprzętem przedmiotowe badania zostaną wykonane.
Odwołujący zwrócił uwagę, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa
i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania warunków
posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. nr 81, poz. 463), opinia geotechniczna od
2012r.
traktowana jest jako obowiązkowa dokumentacja dla wszystkich konstrukcji,
niezależnie od tego, do której kategorii geotektonicznej zostały one zakwalifikowane.
Posiadanie takiej dokumentacji jest konieczne dla spełnienia wymogów prawnych
i formalnych, np. przy etapie składania dokumentów do pozwolenia na budowę.
Odwołujący wyjaśnił, że opinia geotechniczna wykonywana jest przez geotechnika, składa
się z części opisowej i graficznej. Zdaniem Odwołującego, nie ma technicznej możliwości,
aby została wykonana przez projektanta/asystenta, gdyż nie posiadają oni specjalistycznej
wiedzy w przedmiotowym zakresie.
Jak wskazał Odwołujący, dokumentacja ta zawiera
informację o poziomie wód gruntowych, opis poszczególnych warstw gruntów z podaną
głębokością ich zalegania, miąższością, zagęszczeniem, wilgotnością czy spójnością.
Powinny w niej znaleźć się również orientacyjne obliczenia nośności gruntu oraz ogólne
zalecenia wynikające z badań oraz interpretacji geologa - np. dotyczące poziomu
posadowienia dna fundamentów. W części graficznej natomiast na planie sytuacyjnym
zostają zaznaczone punkty wierceń i linie przekrojów geotechnicznych. W przekrojach
otworów przedstawia się warstwy gruntu.
Jak zaznaczył Odwołujący, przedmiotowa inwestycja zakłada budowę dwóch budynków
Ośrodka Wsparcia Dziennego oraz Domu Pomocy Społecznej, a więc i dwa oddzielne
posadowienia. Oba budynki są podpiwniczone, co sprawia, iż należy wykonać odwierty
o głębokości od 8 do 10 m, aby odpowiednio dokonać analizy gruntowej.
Ośrodek OWS wsparty jest na 24 słupach, pod każdy ze słupów należy dokonać odwiert.
Uśredniając jeden odwiert do 9 m daje to 216 mb odwiertu. Odwołujący stwierdził, że
z
akładając proste warunki gruntowe i kwotę 50 zł za metr bieżący odwiertu (stawka
z dolnego zakresu stawek rynkowych dla województwa mazowieckiego) otrzymujemy kwotę
10
800 zł netto za same odwierty.
Budynek DMP oparty jest g
łównie na płycie fundamentowej i 23 słupach. To założenia
koncepcyjne, których weryfikacja zostanie dokonana właśnie po wykonaniu wstępnych
badań. Według obliczeń Odwołującego, uwzględniając 23 słupy po 9 m odwiertu mamy
kwotę 10 350 zł.
Odwołujący stwierdził, że łącznie dla samych odwiertów mamy koszt 21 150,00 zł netto.
Odwołujący zaznaczył przy tym, że przedmiotowa kwota nie zawiera badań poziomu wody
gruntowej oraz sondow
ań, a już powoduje wykroczenie za przyjętą przez wykonawcę S. K.
kwotę dla całości „zewnętrznych uzgodnień”, które jednocześnie mają zawierać inne koszty,
takie jak geodezję, ppoż. i uzgodnienia ZUD.
Pozyskanie warunków przyłączenia oraz decyzji administracyjnych
Zgodnie z zapisami Umowy § 2 [Zakres rzeczowy i obowiązki Wykonawcy - opracowania
projektowo -
kosztorysowe] pkt. 10 ppkt. 4 obowiązkiem wykonawcy usługi jest „pozyskanie
na koszt Wykonawcy od właścicieli niezbędnych warunków przyłączenia do sieci
elektroenergetycznej, sieci kanalizacyjnej deszczowej, sanitarnej, centralnego ogrzewania,
sieci wodociągowej i telekomunikacyjnej oraz ostatecznych decyzji administracyjnych
niezbędnych dla realizacji przedmiotu umowy (np. wycinki drzew)”.
Jak wskazał Odwołujący, w przedstawionych wyjaśnieniach S. K. w odpowiedzi na pytanie nr
3 Zamawiającego wyjaśnia, iż przedmiotowe koszty uwzględnione są „w koszcie pracy
podstawowego zespołu projektowego (poz. nr 1 wyceny powyżej, zgodnie ze szczegółową
kal
kulacją w załączniku do pisma)”.
Odwołujący podał, że sam koszt pracy projektantów nie jest jedynym kosztem uzyskania
uzgodnień. Koszt jest zależny w głównej mierze od danego gestora i określany dopiero na
etapie projektowania.
Odwołujący stwierdził, że koszt jednej strony uzgodnienia, wraz z wywiadem branżowym
oraz zabezpieczeniem kanalizacji kablowej (poz. 3 oraz 8 załączonego cennika) to już co
najmniej 1 050
zł. Taką średnią stawkę należy przyjąć do wszystkich uzgodnień branżowych
(branży energetycznej, teletechnicznej, drogowej, kanalizacyjnej, wodociągowej, centralnego
ogrzewania). Łącznie koszt takich uzgodnień to minimum 6 300 zł - minimum 1 strona na 1
uzgodnienie.
Zdaniem Odwołującego, wykonawca S. K. w ogóle nie ujął tych kosztów w
cenie swojej oferty.
Brak uwzględnienia projektantów sprawdzających
Prawo budowlane zgodnie z art. 20 ust. 2 nakłada na projektanta obowiązek zapewnienia
sprawdzenia projektu architektoniczno-
budowlanego pod względem zgodności z przepisami,
w tym techniczno -
budowlanymi przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do
projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności.
Odwołujący stwierdził, że w przedstawionych przez S. K. wyjaśnieniach oraz w
przedstawiony
m załączniku stanowiącym harmonogram osobowy prac projektowych brak
jest jakiegokolwiek projektanta sprawdzającego. Wśród zespołu projektowego wymienione
jest 9 osób, w tym dwaj asystenci, którzy nie mogą pełnić funkcji sprawdzających, ponieważ
nie posiada
ją uprawnień budowlanych. Nawet jeśli posiadają jakiekolwiek uprawnienia, to nie
jest możliwym, aby mogli dokonać weryfikacji każdej z branż, tj. architektura, branża
konstrukcyjno-
budowlana, sanitarna, elektryczna, teletechniczna, drogowa, branża zieleni.
Odwołujący zwrócił uwagę, że rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r w
sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. Nr 120, poz. 1133)
nakłada obowiązek zamieszczenia na stronie tytułowej projektu budowlanego oraz na
rysunkach projektu budowlanego imion
i nazwisk projektantów i sprawdzających wszystkie
części projektu budowlanego, w tym rysunki, wraz z określeniem zakresu opracowania,
specjalności i numeru posiadanych uprawnień budowlanych oraz daty opracowania lub
sprawdzenia i podpisów osób wykonujących te czynności. Wynika z tego, iż sam autor nie
może być jednocześnie osobą weryfikująca błędy w dokumentacji. Taki wymóg stawia
również Zamawiający. W § 2 Umowy [Zakres rzeczowy i obowiązki Wykonawcy -
opracowania projektowo-
kosztorysowe] pkt. 10 ppkt. 6 jako cześć dokumentacji projektowej
Zamawiający wymaga „złożenie oświadczeń projektantów i osób je sprawdzających o
sporządzeniu projektów budowlanych zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami
oraz zasadami wiedzy technicznej
”.
Zdaniem Odwołującego, w związku z takim brzmieniem przepisów, wykonawca powinien
zapewnić taką organizację sporządzania projektów, aby był przewidziany czas
i środki finansowe na wykonanie tych czynności. Oznacza to, że w harmonogramie
wykonania projektów powinien być przewidziany odpowiedni czas na wykonanie
sprawdzenia oraz przewidziane osoby i środki finansowe na pokrycie kosztów wykonania
sprawdzenia.
W ocenie Odwołującego, takich kosztów w swoich wyjaśnieniach S. K. nie uwzględnił.
Zdaniem Odwołującego, koszt taki nie mógł też zostać umieszczony w „marginesie
bezpieczeństwa”, który wynosi 100.000 PLN. Odwołujący wskazał, że „Margines
bezpieczeństwa” należy rozumieć jako rezerwa na ryzyka - a przez ryzyka mogą być
ro
zumiane koszty przyszłe, niemożliwe do przewidzenia na etapie szacowania ceny oferty.
W szczególności z budżetu rezerw na ryzyka nie mogą być pokrywane koszty, których
poniesienie zostało wprost przewidziane w SIWZ.
Odwołujący podał, że przyjmując stawki, jakie przyjął S. K. oraz zakładając, iż
weryfikacja dokumentacji będzie trwała około 4 tygodni (łącznie dla koncepcji, projektu
budowlanego i wykonawczego), w
ykonawca powinien uwzględnić odpowiednio:
-
branża: architektura – 12 000
-
branża: konstrukcyjno-budowlana – 10 000
-
branża: sanitarna – 8 000
-
branża: elektroenergetyczna – 8 000
-
branża: teletechniczna – 8 000
-
branża: drogowa – 8 000
-
branża: zieleni – 6 000
Łącznie: 60 000
Brak uwzględnienia kosztów polisy ubezpieczeniowej oraz gwarancji
należytego wykonania
Zamawiający zgodnie Umowy § 17 [ubezpieczenie] wymaga zawarcia umowy ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej projektanta obejmującej wykonanie dokumentacji projektowo-
kosztorysowej, o której mowa w § 1 ust. 1 Umowy. Suma przedmiotowego ubezpieczenia
musi wynosić 50% wynagrodzenia oferenta, w więc 238.006,00 zł.
Jak wskazał Odwołujący, wykonawca S. K. nie przedstawił w wyjaśnieniach żadnej informacji
oraz nie uwzględnił w wyjaśnieniach kosztów jego zawarcia. Jedyną ogólną informacją
zawartą przez wykonawcę w wyjaśnieniach jest informacja o przerzuceniu niektórych
kosztów w pensje pracowników. „W wynagrodzeniu brutto projektantów przyjęto około 10%
na koszty stałe, takie jak wykorzystanie lokalu oraz wyposażenie stanowiska pracy”.
Odwołujący stwierdził, że według panujących na rynku stawek, taka polisa kosztuje około
2.000,00
zł.
Odwołujący zwrócił uwagę, że adekwatna sytuacja dotyczy zabezpieczenia należytego
wykonania umowy, które zgodnie z warunkami umowy § 16 ustalone zostało na poziomie
10%, a więc 47.601,00 zł.
Koszt zabezpieczenia dla okresu projektowania i nadzoru autorskiego według kalkulatora ze
strony http://wadium.pl/gwarancia-ubezpieczeniowa-koszt to odpowiednio:
Gwarancja należytego wykonania
Suma
gwarancyjna (kwota zabezpieczona gwarancją) – 47.601
Czas trwania (w miesiącach) - 8
Koszt gwarancji - 761,62 PLN
Gwarancja usunięcia wad i usterek
Suma gwarancyjna (kwota zabezpieczona gwarancją) – 14.280,3
Czas trwania (w miesiącach) – 16
Koszt gwarancji
– 456,96 PLN.
Sumaryczna wartość niedoszacowania w tym zakresie to 3.218,58.
Brak uwzględnienia uczestnictwa w postępowaniu przetargowym oraz
komisjach i radach
Odwołujący zwrócił uwagę, że wykonawca S. K. w wyjaśnieniach w zakresie rażąco niskiej
ceny oświadcza „Ponieważ projekt nie dotyczy przebudowy, nadzór określamy jako mniej
skomplikowany i oceniamy na maksimum 20 pobytów. Zakładamy wykonanie projektu z
należytą starannością i dokładnością, a większa ilość pobytów niż 1- 2 w miesiącu mogłaby
w naszej opinii wynikać jedynie z mało dokładnego projektu. W przypadku konieczności
większej ilości pobytów, ryzyko wkalkulowujemy w pozycję 4 powyższej wyceny (margines
bezpieczeństwa) lub zmniejszenie wynagrodzenia projektantów. Koszt 1 nadzoru wyceniamy
jako 300 zł: 20 x 300 = 6000 zł netto”. Zdaniem Odwołującego, już samo to stwierdzenie
w
ykonawcy
potwierdza
brak
rzetelnej
wyceny
oferty.
Wykonawca
mówi
o zmniejszeniu wynagrodzenia
projektantów podając cenę za jeden nadzór 300 zł netto,
tymcz
asem z załączonej tabelki stanowiącej harmonogram pracy projektantów najniższa
stawka pracy projektanta to 340
zł netto. Ponadto, wykonawca zapomina, iż nadzór nie służy
tylko poprawianiu błędów, a weryfikacji czy prace budowlane wykonywane są zgodnie z jej
założeniami. Potwierdzają to zapisy Umowy, które w §4 bardzo szczegółowo wymieniają
obowiązki w okresie nadzoru autorskiego. W ocenie Odwołującego, przyjęcie 1 czy 2 dni
w ciągu miesiąca nie daje żadnej możliwości wykonywania nadzoru w sposób należyty. Taki
czas może wystarczyć tylko i wyłącznie do uczestnictwa w radach budowy, które odbywają
się raz w miesiącu. Oprócz rad budowy obowiązkowe są inne spotkania - rady techniczne
raz w tygodniu, odbiory częściowe robót które są do określenia dopiero w toku wykonywania
robót budowlanych.
Odwołujący stwierdził, że zakładając obecność na samych radach budowy i radach
technicznych (jeden pobyt w tygodniu) oraz zakładając czas budowy 16 miesięcy (nie
uwzględniając nawet czasu przetargu) spotkań będzie 16 miesięcy x 4 spotkania = 64,
a więc ponad trzykrotnie więcej. Ponadto kwota za spotkanie powinna być tożsama
z wynagrodzeniem projektanta w okresie wykonywania dokumentacji,
a więc co najmniej 340
zł. Daje to kwotę za nadzór 21.760 zł netto, a więc niedoszacowanie wynosi 15.760,00 zł
netto.
Reasumując, Odwołujący stwierdził, iż wykonawca S. K. w przedstawionej ofercie nie
uwzględnił co najmniej:
-
mapa do celów projektowych – 4 000 zł netto,
- badania geotechniczne
– 32 000 zł netto,
- uzgodnienia
– 6 300 zł netto,
-
projektanci sprawdzający – 60 000 zł netto,
- polisa OC i GNW
– 3 218,58 zł netto,
- uczestnictwo w komisjach i radach
– 15 760 zł netto,
Łącznie – 121 278,58 zł netto.
Powyższe, w opinii Odwołującego, wraz z brakiem przedstawienia jakichkolwiek wyliczeń
kalkulacji ceny oraz dowodów na potwierdzenie prawidłowości wyliczeń, potwierdza tezę, że
oferta wykonawcy S. K.
zawiera rażąco niską cenę i podlega odrzuceniu.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 89 ust 1 pkt 4 ustawy Pzp w związku z art.
90 ust. 3 ustawy Pzp
poprzez nieprawidłową ocenę złożonych przez GPVT wyjaśnień,
podczas gdy z treści złożonych wyjaśnień wynika, że oferta zawiera cenę rażąco niską oraz
pomimo iż oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś
GPVT nie złożyło wyjaśnień spełniających wymagania określone w art 90 ust. 1-3 ustawy
Pzp
Odwołujący powielił opisaną powyżej argumentację dotyczącą rozkładu ciężaru dowodu
w zakresie wykazania, że cena lub koszt nie są rażąco niskie.
Odwołujący wskazał, że pismem z dnia 26 sierpnia 2019 r. wykonawca GPVT złożył
wyjaśnienia, które obejmowały 9 stron oraz cztery załączniki. Wykonawca GPVT
poinformował Zamawiającego, iż uwzględnił wszystkie koszty wymagane zapisami §2 wzoru
umowy.
Wykonawca bardzo ogólnie odniósł się do przedmiotu zamówienia, nie przedstawił
żadnej kalkulacji dla wszystkich elementów projektu, w tym nie przedstawił żadnej kalkulacji
kosztów i ceny oferty dla 5 kwestii wskazanych przez Zamawiającego w wezwaniu. Określił,
iż z racji wykonywania wielu projektów koszty dojazdu nie stanowią problemu. Załączone
dowody dotyczyły wyłącznie zakupu plotera oraz kosztów jego eksploatacji.
W ocenie Odwołującego, już samo powyższe powinno być podstawą do odrzucenia
oferty, gdyż z ww. dokumentów wynika, że wykonawca GPVT nie złożył wyjaśnień w pełnym
zakresie, wymaganym przez Zamawiającego oraz nie złożył wyjaśnień, które spełniają
wymagania art. 90 ustawy Pzp
. W szczególności, zdaniem Odwołującego, wykonawca ten
nie zrealizował ciążącego na nim zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp ciężaru dowodu, że
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Odwołujący zaznaczył, że całość wyjaśnień zawiera
jedynie gołosłowne oświadczenia o ujęciu jakiś kosztów w cenie oferty - bez wskazania
jakiejkol
wiek kwoty, wysokości tych kosztów, kalkulacji czy wyliczeń.
Jak wskazał Odwołujący, Zamawiający oceniając, czy dany wykonawca obalił
domniemanie rażąco niskiej ceny, powinien oceniać przede wszystkim złożone wyjaśnienia.
Po zapoznaniu się z treścią tych wyjaśnień nie jest dla Odwołującego zrozumiałe, jak
Zamawiający mógł ocenić jako rzeczowe i wystarczające przedmiotowe wyjaśnienia. Cena
oferty wykonawcy to 29% budżetu zamówienia. Przy tak dużych rozbieżnościach
Zamawiający był zobowiązany dokonać wyjątkowo dokładnego badania wyjaśnień.
Odwołujący stwierdził, że doświadczenie życiowe wskazuje, że Zamawiający pominął
w ogóle etap badania wyjaśnień i jako przesłankę wystarczającą uznał sam fakt złożenia
wyjaśnień, niezależnie od ich treści.
Odwołujący
w
całości
podtrzymał
argumentację
wskazaną
powyżej
o podwykonawcach
oraz konieczności dołączenia umów dla specjalistów. Odwołujący
zaznaczył, że wyjątkowo istotna jest kwestia umów dla specjalistów, gdyż GPTV wskazało,
że planuje zatrudnić asystentów za kwotę 2.500 zł, co stanowi minimalne wynagrodzenie.
Obecnie na rynku pracy nie jest możliwe zatrudnienie za minimalne wynagrodzenie
jakiegokolwiek specjalisty nawet na stanowisko asystenta projektanta.
Odwołujący stwierdził,
że zgodnie z doświadczeniem życiowym, wynagrodzenie minimalne ze swej istoty mogą
otrzymywać osoby bez wykształcenia wyższego i bez kwalifikacji. Zdaniem Odwołującego,
żaden specjalista mający wiedzę i doświadczenie umożliwiające mu świadczenie usług
asystenta projektanta nie będzie pracował za minimalne wynagrodzenie. Jak podkreślił
Odwołujący, brak umów dla specjalistów oraz dla podwykonawców jest brakiem
nieusuwalnym -
wykonawca nie może takich umów złożyć na etapie postępowania
odwoławczego.
Odwołujący wykazał listę elementów, których wykonawca GPVT nie uwzględnił
w cenie ofertowej w
sposób zgodny z SIWZ, a które stanowią istotną część projektu:
Mapa do celów projektowych
Odwołujący w całości podtrzymał argumentację wskazaną powyżej w pkt 11.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z wyjaśnieniami przedstawionymi przez wykonawcę
GPVT, wykonawca
do prac związanych z przedmiotowym zakresem nie uwzględnia
uprawnionego geodety.
Jak zauważył Odwołujący, zgodnie z oświadczeniem złożonym
w formularzu JEDZ, przedmiotowy zakres wykonawca ten
planuje wykonać osobiście, co bez
uprawnionej do tego osoby nie jest możliwe. Zdaniem Odwołującego, wobec braku
wskazania podwykonawcy,
konieczne jest wykazanie w wyjaśnieniach, że wykonawca
posiada odpowiedni sprzęt, którym może wykonać odpowiednie pomiary.
Odwołujący zauważył, że w wyjaśnieniach przedstawionych przez GPVT w tabeli
„Kosztorys Szczegółowy" w poz. 4 znajdują się lakoniczne stwierdzenia:
„Mapa do celów projektowych
d)
Przewidziano konieczność dokonania zleceń zewnętrznych na kwotę 10.000 PLN”.
W ocenie Odwołującego, przeczy ono oświadczeniom złożonym w ramach oferty, jak
również nie jest poparte żadnym dowodem, mimo iż takich dowodów żądał Zamawiający
podkreślając to w wezwaniu. Odwołujący podniósł, że GPVT nie wskazał w JEDZ, że będzie
zlecać podwykonawcom usługi w tym zakresie, a zatem następczo nie może
w wyjaśnieniach w zakresie ceny wskazywać na taką okoliczność. Jest to oświadczenie
sprzeczne z JEDZ i jako takie powinno podlegać ocenie przez Zamawiającego. Składanie
w wyjaśnieniach oświadczeń sprzecznych z treścią JEDZ wskazuje, że oświadczenia te są
nierzetelne i sprzeczne ze stanem faktycznym.
Odwołujący stwierdził, że na etapie
szacowania ceny GPVT nie przewidział, że przedmiotowe usługi zleci podwykonawcom
i
dopiero na etapie składania wyjaśnień złożył oświadczenie, ale złożył je w celu wyjaśnienia
niskiej ceny, nie jest to oświadczenie będące odzwierciedleniem decyzji z etapu
przygotowania oferty.
Niezależnie od powyższego Odwołujący wskazał, że w wezwaniu Zamawiający
wskazał: „Miasto Stołeczne Warszawa - Urząd Dzielnicy Targówek (...) zwraca się do
Wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w tym złożenie dowodów dotyczących wyliczenia ceny”.
Z powyższego Odwołujący wywiódł, że każde powołanie się na podwykonawcę musi - dla
swej wiarygodności - powołać się w wyjaśnieniach na konkretne oferty od podwykonawców.
Co więcej, jak zauważył Odwołujący, w przedmiotowym zakresie należy również
wykonać zgodnie z PFU pkt. 1.2 „Zakres projektowy (...)
-
inwentaryzacje terenu oraz znajdujących się na nim obiektów oraz zieleni, objętych
programem w stopniu umożliwiającym wykonanie kompletnej dokumentacji projektowej dla
całości przedsięwzięcia”.
Odwołujący stwierdził, że opracowanie mapy wraz z wyznaczeniem granic działek
(w przedmiotowym przypadku inwestycja nie jest umies
zona na jednej działce) to koszt co
najmniej 4 000
zł. Tymczasem koszt ten nie został w wyjaśnieniach wskazanych.
Wykonanie badań i opracowanie dokumentacji geotechnicznej gruntu
Odwołujący w całości podtrzymał argumentację wskazaną powyżej w tym zakresie.
Odwołujący podniósł, że analogicznie jak w przypadku wykonania mapy do celów
projektowych,
wykonawca GPVT złożył oświadczenie, iż przedmiotowy zakres usługi wykona
samodzielnie, nie przedstawiając w tym zakresie żadnych wyliczeń oraz dowodów, oraz nie
wyj
aśniając, jakim sprzętem przedmiotowe badania zostaną wykonane.
Odwołujący podał, że koszt odwiertów wynosi minimum 21 150,00 PLN netto.
Przedmiotowa kwota nie zawiera badań poziomu wody gruntowej oraz sondowań, a już
powoduje wykroczenie za przyjętą przez wykonawcę kwotę wskazaną w tabeli. „Kosztorys
Szczegółowy" poz. 6:
„wykonanie badań i opracowanie dokumentacji geotechnicznej gruntu:
d)
przewidziano konieczność dokonania zleceń zewnętrznych na kwotę 15.000 zł”.
Odwołujący załączył ofertę dr Politechniki Warszawskiej opiewająca na wykonanie
badań geotechnicznych na 32.000 PLN netto.
Brak uwzględnienia projektantów sprawdzających.
Odwołujący w całości podtrzymał argumentację wskazaną powyżej. Zwrócił uwagę,
że Prawo budowlane zgodnie z art. 20 ust. 2 nakłada na projektanta obowiązek zapewnienia
sprawdzenia projektu architektoniczno-
budowlanego pod względem zgodności z przepisami,
w tym techniczno-
budowlanymi przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do
projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności.
Jak wskazał Odwołujący, w przedstawionych przez GPVT wyjaśnieniach oraz
w przedstawionym „Kosztorysie szczegółowym" brak jest jakiegokolwiek projektanta
sprawdzającego. Zgodnie z ww. przepisami sam autor projektu nie może być jednocześnie
osobą weryfikująca błędy w dokumentacji. Taki wymóg stawia również Zamawiający w § 2
pkt. 10 ppkt. 6 Umowy. Z
daniem Odwołującego, zgodnie z takim brzmieniem przepisów,
GPVT powinien zapewnić taką organizację sporządzania projektów, aby był przewidziany
czas i środki finansowe na wykonanie tych czynności. Oznacza to, że w „Kosztorysie
szczegółowym" GPVT powinien być przewidziany odpowiedni czas na wykonanie
sprawdzenia oraz przewidziane osoby i
środki finansowe na pokrycie kosztów wykonania
sprawdzenia.
W przekonaniu Odwołującego, takich kosztów w swoich wyjaśnieniach GPVT
nie uwzględnił. Zdaniem Odwołującego, koszt taki nie mógł też zostać umieszczony
w re
zerwie, gdyż GPVT takiej rezerwy po prostu nie skalkulowało.
Odwołujący podał, że przyjmując stawki, jakie przyjął GPVT w wyjaśnieniach
„Pracownia informuje iż średni koszt zatrudnienia w naszej pracowni asystenta projektanta
w zależności od branż wynosi 2 500,00 - 3 500,00 brutto średniomiesięcznie, a projektanta 6
000,00 -
8 000,00 zł brutto średniomiesięcznie" oraz zakładając, iż weryfikacja dokumentacji
będzie trwała około 4 tygodni (łącznie dla koncepcji, projektu budowlanego i wykonawczego)
wykonawca
powinien uwzględnić odpowiednio:
-
branża: architektura – 7 000
-
branża: konstrukcyjno-budowlana – 7 000
-
branża: sanitarna – 7 000
-
branża: elektroenergetyczna – 7 000
-
branża: teletechniczna – 7 000
-
branża: drogowa – 7 000
-
branża: zieleni – 7 000
Łącznie: 49 000
Brak uwzględnienia kosztów polisy ubezpieczeniowej oraz gwarancji
należytego wykonania.
Zamawiający zgodnie Umowy § 17 [ubezpieczenie] wymaga zawarcia umowy
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej projektanta obejmującej wykonanie dokumentacji
projektowo- kosztorys
owej, o której mowa w § 1 ust. 1 Umowy. Suma przedmiotowego
ubezpieczenia musi wynosić 50% wynagrodzenia oferenta, w więc 380.685,00 PLN.
Odwołujący wskazał, że wykonawca GPVT nie przedstawił w wyjaśnieniach żadnej
informacji od
nośnie ubezpieczenia oraz nie uwzględnił w wyjaśnieniach kosztów jego
zawarcia.
Odwołujący przyjął, że jedyną ogólną informacją zawartą przez wykonawcę
w wyjaśnieniach jest informacja o przerzuceniu niektórych kosztów w pensje pracowników.
„W wynagrodzeniu brutto projektantów przyjęto około 10% na koszty stałe, takie jak
wykorzystanie lokalu oraz wyposażenie stanowiska pracy". Odwołujący podał, że według
panujących na rynku stawkach taka polisa kosztuje około 2.000,00 zł.
Odwołujący zaznaczył, że adekwatna sytuacja dotyczy zabezpieczenia należytego
wykonania umowy, które zgodnie z warunkami umowy § 16 ustalone zostało na poziomie
10%, a więc 76.137,00 PLN.
Jak podał Odwołujący, koszt zabezpieczenia dla okresu projektowania i nadzoru
autorskiego według kalkulatora ze strony http://wadium.pl/gwarancia-ubezpieczeniowa-koszt
to odpowiednio:
Gwarancja należytego wykonania
Suma gwarancyjna (kwota zabezpiecza
na gwarancją) – 76 137
Czas trwania (w miesiącach) - 8
Koszt gwarancji - 1 218,19 PLN
Gwarancja usunięcia wad i usterek
Suma gwarancyjna (kwota zabezpiecza
na gwarancją) – 22 841,1
Czas trwania (w miesiącach) – 16
Koszt gwarancji
– 730,91 PLN.
Sumaryczna wartość niedoszacowania w tym zakresie to 3.949,10 zł.
Reasumując Odwołujący stwierdził, iż wykonawca GPVT w przedstawionej ofercie nie
uwzględnił co najmniej:
-
mapa do celów projektowych – 4 000 PLN netto,
- badania geotechniczne
– 32 000 PLN netto,
-
projektanci sprawdzający – 49 000 PLN netto,
- polisa OCiGNW
– 3 949,10 PLN netto,
Łącznie – 88 949,1 PLN netto.
Powyższe, w ocenie Odwołującego, wraz z brakiem przedstawienia jakichkolwiek
wyliczeń kalkulacji ceny oraz dowodów na potwierdzenie prawidłowości wyliczeń, potwierdza
tezę, że oferta wykonawcy GPVT zawiera rażąco niską cenę i podlega odrzuceniu.
Zaniżenie kosztów zatrudnienia asystentów oraz projektantów
W wyjaśnieniach wykonawca GPVT podał następujące koszty zatrudnienia personelu
dedykowanego do realizacji przedmiotowego zamówienia:
Koszt brutto zatrudnienia asystenta projektanta:
2500 PLN - 3500 PLN
Koszt brutto zatrudnienia projektanta:
6000 PLN - 8000 PLN
Odwołujący zwrócił uwagę, iż firma GPVT podaje koszt brutto zatrudnienia osób,
a nie wartości wynagrodzenia poszczególnych osób personelu. Odwołujący stwierdził, że
w
artość wynagrodzenia po uwzględnieniu wszystkich podatków oraz składek, niezależnie od
formy zatrudnienia, wyniesie znacznie mniej, co sprawia, że zaproponowane przez firmę
GPVT w wyjaśnieniach stawki są nierynkowe, nierealne i zostały wymyślone tylko na
potrzeby przedmiotowego postępowania. Ponadto, jak zauważył Odwołujący, firma GPVT
nie załączyła żadnych dowód potwierdzających przytoczone stawki np. umów
z pracownikami czy też dokumentów potwierdzających możliwość obniżenia kosztów
personelu np. potwierdzających współpracę z urzędami pracy. Odwołujący przeliczył
proponowane stawki
w celu weryfikacji kosztorysu zamieszczonego w wyjaśnienia. W tym
celu dokona
ł przeliczenia zaproponowanych stawek miesięcznych na stawkę godzinową, na
którą to w swoim kosztorysie powołuje się firma GPVT.
D
o wyliczeń przyjęto 2008 godzin roboczych w roku 2019. Wyliczono:
Koszt zatrudnienia asystenta projektanta - stawka godzinowa:
2500 PLN * 12 miesięcy / 2008 godzin roboczych w roku 2019 = 14,94 PLN na godzinę
3500 PLN * 12 miesięcy / 2008 godzin roboczych w roku 2019 = 17,43 PLN na godzinę
Tak więc koszt zatrudnienia asystenta projektanta w firmie GPVT w przeliczeniu na godzinę
zawiera się w przedziale od 14,94 do 17,43 PLN, a wiec średnio wynosi 16.19 PLN na
godzinę.
Koszt zatrudnienia projektanta - stawka godzinowa:
6000 PLN * 12 miesięcy / 2008 godzin roboczych w roku 2019 = 35,86 PLN na godzinę
8000 PLN * 12 miesięcy / 2008 godzin roboczych w roku 2019 = 47,81 PLN na godzinę
Tak więc koszt zatrudnienia projektanta w firmie GPVT w przeliczeniu na godzinę zawiera
się w przedziale od 35,86 do 47,81 PLN, a wiec średnio wynosi 41.84 PLN na godzinę.
Na podstawie powyższych stawek Odwołujący dokonał przeliczenia kosztorysu firmy
GPVT, uwzględniając czasochłonność poszczególnych etapów oszacowaną przez firmę
GPVT.
Na skutek ww. przeliczenia Odwołujący stwierdził, że różnica pomiędzy wartościami
wyliczonymi przez Odwołującego na podstawie średnich stawek godzinowych w firmie GPVT
a wartościami podanymi przez GPVT wynosi łącznie 52 966,50 PLN.
Odwołujący stwierdził, że kosztorys firmy GPVT jest niedoszacowany przynajmniej
o 52 966,50 złotych. Odwołujący zwrócił uwagę, że przy powyższych wyliczeniach bazował
tylko na stawkach firmy
GPVT wskazanych w wyjaśnieniach.
Powyższe, zdaniem Odwołującego, stanowi przyczynę nie podania przez firmę GPVT
w kosztorysie kosztów personalnych ograniczając się jedynie do podania kwoty całkowitej
poszczególnych etapów. Zdaniem Odwołującego, działanie takie miało na celu ukrycie
„niewygodnych" dla firmy GPVT kosztów w kwocie przynajmniej 52 966,50 złotych.
Odwołujący podkreślił, że od 1 stycznia 2020 roku minimalna stawka godzinowa to 16
z
łotych, a zatem wykonawca GPVT wadliwie przyjął do swoich wyliczeń wynagrodzenie
niższe, zgodnie z którym niektórym osobom będzie płacił mniej niż 16 zł za godzinę.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
Unieważnienia czynności oceny ofert,
2.
Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
3.
Ponownej
ocenę ofert,
4.
Odrzucenie ofert wykonawców S. K. oraz GPVT,
5.
Wybór oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Do postępowania odwoławczego przystąpienie po stronie Zamawiającego zgłosił S.
K. .
Na rozprawie strony podtrzymały dotychczas prezentowane stanowiska.
Krajowa Izba
Odwoławcza, rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy wymieniony w treści uzasadnienia, jak
również stanowiska stron i uczestnika postępowania zaprezentowane na piśmie i ustnie do
protokołu posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się interesem we wniesieniu środka
ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji
ich potwierdzenia się, wskazuje na pozbawienie Odwołującego możliwości uzyskania
zamówienia i jego realizacji, narażając go tym samym na poniesienie w tym zakresie
wymiernej szkody.
Rozpoznając odwołanie w granicach podniesionych zarzutów Izba uznała, że nie
zaistniały podstawy do jego uwzględnienia.
W przedmiotowej sprawie
kluczowa dla rozstrzygnięcia sporu była ocena czy
w świetle kierowanych przez Zamawiającego wezwań i składanych przez wykonawców
wyjaśnień ziściła się przesłanka do odrzucenia ofert wykonawców S. K. i GPVT określona w
art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.
Rozpoznając przedmiotową sprawę Izba miała na uwadze, że przedmiotem
postępowania
o
udzielenie
zamówienia
publicznego
są
usługi
intelektualne.
Charakterystyczna dla tego typu usług jest rozbieżność w ich wycenie, zależna w znacznej
mierze od trudnych do oceny czynników, jak wycena pracy własnej przez osoby biorące
udział w realizacji zamówienia, czy też czas, jaki jest potrzebny na wykonanie pracy, który
może znacząco różnić się w zależności od predyspozycji osobistych wykonawcy prac.
Izba miała na względzie także okoliczności zaistniałe w przedmiotowym
postępowaniu, tj. fakt, że o przedmiotowe zamówienie ubiegało się dwunastu wykonawców,
a zaoferowane ceny kształtowały się od 476 010,00 zł do 2 520 270,00 zł. Tak znacząca
rozbieżność w wycenie tych samych usług przez poszczególnych wykonawców potwierdza,
że wycena tego typu prac jest bardzo indywidualna, jest efektem polityki cenowej
prowadzonej przez poszczególnych przedsiębiorców i dostępnych im uwarunkowań. Ww.
znacząca rozbieżność pomiędzy zaoferowanymi cenami jest odzwierciedleniem rzeczywistej
konkurencji na rynku.
Dokonując weryfikacji czynności Zamawiającego polegającej na ocenie wyjaśnień
złożonych przez wykonawców S. K. i GPVT Izba miała na uwadze także to, że
wynagrodzenie za wykonanie przedmiotowego zamówienia ma charakter ryczałtowy, a
Zamawiający nie żądał na etapie składania ofert przedstawienia obliczeń sposobu kalkulacji
ceny. Zgodnie z pkt XII ppkt 2 SIWZ cen
a brutto za realizację przez wykonawcę przedmiotu
zamówienia powinna obejmować wszystkie czynności uwzględnione w załączonym
Programie Funkcjonalno-
Użytkowym i uwzględnić wszystkie niezbędne koszty związane z
obowiązkami wynikającymi z wykonania zamówienia leżące po stronie wykonawcy. § 11
Wzoru u
mowy (Załącznik nr 3 do SIWZ) stanowi, że wynagrodzenie wykonawcy za
wykonanie przedmiotu umowy w zakresie rzeczowym opisanym w § 1 umowy jest
wynagrodzeniem ryczałtowym.
Izba wzięła pod uwagę także okoliczność, że Zamawiający nie określił sposobu,
w jaki powinny być skonstruowane wyjaśnienia dotyczące elementów oferty mających wpływ
na wysokość ceny. Zwracając się do obu wykonawców w dniu 22 sierpnia 2019 r.
o udzielenie wyjaśnień Zamawiający wskazał na konieczność podania, co miało wpływ i jakie
były powody złożenia oferty o określonej cenie. Zamawiający wskazał, że w wyjaśnieniu
należy uwzględnić m.in. poniższe elementy:
„1. Czy cena za opracowanie dokumentacji projektowej zawiera wszystkie rodzaje
opracowań oraz czynności opisane w § 2 wzoru umowy?
2.
Czy wykonawca uwzględnił w koszcie sporządzania dokumentacji koszt opracowań
specjalistycznych wynikających ze specyfiki obiektu, tj. dostosowania pomieszczeń, ich
wyposażenia oraz wykończenia wnętrz i ich kolorystyki do potrzeb osób
z niepełnosprawnością intelektualną?
3.
Czy w cenie opracowań projektowych uwzględniono koszt likwidacji ewentualnych kolizji
z infrastrukturą techniczną na terenie działki oraz konieczność wykonania dokumentacji
dla nowych przyłączy wodno-kanalizacyjnych, energetycznych, teletechnicznych i c.o.?
4.
Czy oferowana cena uwzględnia konieczność wykonania opracowań projektowych
zagospodarowania terenu w tym: DFA, oświetlenia terenu, monitoringu zewnętrznego,
parkingu, zagospodarowania terenu zieleni itp. zgodnie z warunkami lokalizacji
inwestycji celu publicznego przekazanymi w materiałach przetargowych?
5.
Czy oferowana cena uwzględnia koszty pełnienie przez projektanta nadzoru autorskiego
we wszystkich branżach zgodnie z opisem w § 4 wzoru umowy i jeżeli tak, to jak długi
okres pełnienia nadzoru przyjęto w kalkulacji?”
W pozostałym zakresie Zamawiający powtórzył dyspozycję art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba zważyła, że zapytania skierowane przez Zamawiającego do wykonawców nie
zawierały wymagania przedstawienia kalkulacji, a nawet prośby o wskazanie wysokości
poszczególnych kosztów. Zamawiający wyraził zainteresowanie zapewnieniem, że
wykonawca ma świadomość zakresu objętego przedmiotem zamówienia. Wobec nie
postawienia przez Zamawiającego w wezwaniu z dnia 22 sierpnia 2019 r. konkretnych
wymagań co do elementów zamówienia, których wycenę wykonawca powinien określić
w składanych wyjaśnieniach, każdy z wykonawców składających wyjaśnienia był uprawniony
do sformułowania wyjaśnień według własnej koncepcji. Jedyne wymaganie Zamawiającego
sprowadzało się do odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania. Z tego względu Izba nie
wzięła pod uwagę twierdzeń Odwołującego o konieczności wykazania w złożonych
wyjaśnieniach poszczególnych kosztów, które Odwołujący uznał za znaczące.
Wykonawca S. K.
w złożonych wyjaśnieniach z dnia 27 sierpnia 2019 r. oświadczył,
że przewidział skierowanie do realizacji projektu podstawowego zespół projektantów
składających się z 9 osób z różnych branż: architekta, konstruktora, dwóch asystentów
branży budowlanej, projektanta instalacji sanitarnych, projektanta instalacji elektrycznych,
projektanta instalacji teletechnicznych, projektanta branży drogowej, projektanta zieleni
(architektury krajobrazu). Wykonawca
załączył do wyjaśnień wstępny harmonogram udziału
tych osób na poszczególnych etapach postępowania wraz ze wskazaniem wysokości
wynagrodzenia dla poszczególnych osób. Wykonawca zapewnił, że doświadczenie i wiedza
t
ych osób pozwalają na wykonanie wszystkich elementów dokumentacji, wymienionych w
SIWZ. Wykonawca S. K.
wskazał ponadto, że w wynagrodzeniu brutto projektantów przyjęto
około 10% na koszty stałe, takie jak wykorzystanie lokalu oraz wyposażenie stanowiska
pracy. Czas pracy określono orientacyjnie. Wykonawca zaznaczył przy tym, że opracowany
harmonogram należy traktować jako wstępny i służący jedynie wyjaśnieniu wyceny prac
projektowych.
Wykonawca S. K.
wskazał ponadto, że oprócz głównych kosztów prac projektowych,
w wycenie uwz
ględniono włączenie dodatkowych osób, takich jak rzeczoznawcy p.poż. i
sanepid, geodeta, geolog i inni w miarę potrzeb. Koszty ich pracy oraz niezbędny margines
bezpieczeństwa i zysk firmy, określono w zestawieniu:
1. Praca podstawowego zespołu projektowego, zgodnie z załącznikiem: 261.000 zł
2. Koszt opracowania mapy, badań geotech., rzeczoznawcy, ZUD: 20.000 zł
3. Nadzór autorski: 6.000 zł
4. Margines bezpieczeństwa (rezerwa na nieprzewidziane koszty), koszt wydruków, zysk
firmy:
100.000 zł
Razem cena netto 387.
000 + podatek VAT = 476.010 zł
Wykonawca udzielił też odpowiedzi na każde pytanie postawione przez
Zamawiającego:
„ad. 1 Cena za opracowanie dokumentacji projektowej, zawiera wszystkie rodzaje
opracowań oraz czynności, opisane w §2 wzoru umowy.
ad. 2 Wykon
awca w wycenie uwzględnił koszt opracowań specjalistycznych, wynikających
ze
specyfiki obiektu. Wykonawca posiada szczególne i bardzo bogate doświadczenie
w projektowaniu
dla osób niepełnosprawnych. Główny projektant i właściciel firmy od ponad
10 lat wsp
ółpracuje z Ośrodkiem TPD Helenów, będącym jedną z najlepszych, jeśli nie
najlepszą placówką wsparcia osób niepełnosprawnych w Polsce. Zaprojektowaliśmy
i zrealizowaliśmy m.in. przedszkole specjalne, szkołę Przysposobienia do Pracy, Liceum,
rozbudowę internatu, rozbudowę ZOZ-u, rozbudowę PPS. Wykonywaliśmy również wiele
opracowań koncepcyjnych, które niestety nie doczekały się realizacji z braku możliwości
finansowych (między innymi projekt Środowiskowego Domu Samopomocy). W kolejce do
realizacji czeka opracowany przez nas, unikalny stadion dla
niepełnosprawnych, z trybunami
w 100% dostosowanymi dla osób z niepełnosprawnością ruchową. Oprócz współpracy
z Helenowem, mamy na koncie też wiele innych projektów, np. przebudowa i rozbudowa
dużego Ośrodka Szkolno Wychowawczego z Żyrardowie.
ad.
3 W cenie opracowań projektowych uwzględniono koszt likwidacji ewentualnych kolizji
z
infrastrukturą techniczną na terenie działki oraz konieczność wykonania dokumentacji dla
nowych
przyłączy. Koszty tych opracowań ujęte są w koszcie pracy podstawowego zespołu
projektowego
(poz. nr 1 wyceny powyżej, zgodnie ze szczegółową kalkulacją w załączniku
do pisma).
ad.
4 Oferowana cena uwzględnia koszt opracowań projektowych zagospodarowania terenu,
w
tym DFA, oświetlenia terenu, monitoringu zewnętrznego, parkingu, zieleni itp., zgodnie
z warunkami
lokalizacji inwestycji celu publicznego, przekazanymi w materiałach
przetargowych. Wszystkie te
pozycje uwzględniono w pracy podstawowego zespołu
projekto
wego (poz. nr 1 wyceny powyżej, zgodnie ze szczegółową kalkulacją w załączniku
do pisma).
ad.
5 Wykonawca uwzględnił w wycenie koszt pełnienia nadzoru autorskiego we wszystkich
branżach, zgodnie z §4 wzoru umowy. Dla skalkulowania nadzoru autorskiego, przyjęto czas
trwania budowy 15-16 mi
esięcy (09.2019 podpisanie umowy na projekt, 05.2020
przekazanie
projektu, 08.2020 przygotowanie i rozstrzygnięcie przetargu na budowę,
zakończenie budowy 12.2021). Ponieważ projekt nie dotyczy przebudowy, nadzór określamy
jako mniej skomplikowany i ocenia
my na maksimum 20 pobytów. Zakładamy wykonanie
pro
jektu z należytą starannością i dokładnością, a większa ilość pobytów niż 1-2 w miesiącu
mogłaby, w naszej opinii, wynikać jedynie z mało dokładnego projektu. W przypadku
konieczności większej ilości pobytów, ryzyko wkalkulowujemy w pozycję nr 4 powyższej
wyceny (margines bezpieczeństwa) lub zmniejszenie wynagrodzenia projektantów. Koszt 1
nadzoru wyceniamy jako 300zł: 20 x 300 = 6000 zł netto.”.
Izba za prawidłową uznała czynność oceny przez Zamawiającego wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę S. K., który uznał je za wystarczające. Jak wskazano powyżej, z
uwagi na charakter przedmiotu zamówienia, rozpiętość cenową pomiędzy złożonymi w
przedmiotowym postępowaniu ofertami, charakter wynagrodzenia, a także brak wymagań co
do przedstawienia w złożonych wyjaśnieniach kalkulacji poszczególnych elementów, Izba
stwierdziła, że brak jest podstaw, aby czynić wykonawcy zarzut z tytułu sposobu, w jaki
zdecydował się przedstawić swoje wyjaśnienia. Izba zgodziła się z wykonawcą S. K., że nie
istnieje normatywny wzorzec wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Izba, w okolicznościach
przedmiotowej sprawy, wzięła pod uwagę wyjaśnienia S. K., że współpracuje z osobami,
które będą brały udział w realizacji przedmiotu zamówienia od wielu lat, ma doświadczenie,
jeśli chodzi o stawki za pracę tych osób, że na etapie składania oferty i wyjaśnień
dotyczących ceny wykonawca ten przedstawiając kalkulację opierał się na swojej wiedzy i
doświadczeniu. Z uwagi na charakter przedmiotu zamówienia, Izba nie stwierdziła uchybień
w takim działaniu wykonawcy. Prawidłowość założeń S. K. poczynionych przy kalkulacji
oferty została potwierdzona przez załączone do pisma z dnia 28 listopada 2019 r.
oświadczenia poszczególnych osób potwierdzające chęć współpracy osób składających
wyjaśnienia z wykonawcą, a także wskazujące na wysokość oczekiwanych wynagrodzeń.
Treść ww. oświadczeń potwierdza, że założenia co do kosztów poczynione przez
wykonawcę były prawidłowe, a nawet zakładały pewien margines. Izba stoi na stanowisku,
że pożądane byłoby przedłożenie wszelkich możliwych dowodów potwierdzających
prawidłowość wyceny przedmiotu zamówienia wraz z wyjaśnieniami składanymi
Zamawiającemu.
W
przedmiotowej sprawie Izba miała jednak na uwadze, jak wskazano powyżej, że
Zamawiający w wystosowanym wezwaniu z dnia 22 sierpnia 2019 r. nie sformułował
wymagań dotyczących sposobu przedstawienia kalkulacji. Dodatkowo, ocena zasadności
składania dowodów, musi być dokonywana indywidualnie w każdej sprawie.
Wykonawca GPVT w wyjaśnieniach z dnia 26 sierpnia 2019 r. podał, że wykonywał
już projekty obiektów o podobnych parametrach oraz skali trudności, jak np. „Modernizacja
budynku Collegium Pathologicum
przy ul. Jaczewskiego 8 w Lublinie”. Wykonawca
porównując ww. projekt do przedmiotu zamówienia wskazał, że ww. zrealizowany projekt
posiada większą powierzchnię, a zrealizowany został za mniejszą kwotę. Wykonawca
wskazał też na inne porównywalne projekty i ich ceny zwracając uwagę, że potwierdzają one
realność zaoferowanej w przedmiotowym postępowaniu ceny.
Jako czynniki sprzyjające wykonaniu zamówienia, leżące po stronie wykonawcy
GPVT, wykonawca wskazał:
„1) Pracownia realizuje lub w najbliższym czasie realizować będzie projekty i nadzory
w niedalekiej odległości od miejsca przedmiotowej Inwestycji, tj.:
Budowa przedszkola przy ul. Legendy w Warszawie,
Budowa budynku wielorodzinnego przy ul. Wrzeciono w Warszawie
Budowa Centrum Lokalnego Chruściela dzielnicy Rembertów w Warszawie
Rozbudowa Szpitala im. Dzieciątka Jezus w Warszawie
Budowa Centrum Sportowego UKSW w Warszawie
Budowa hali widowiskowo sportowej przy u. Witosa w Ostrołęce
Co wiąże się z prowadzeniem nadzorów autorskich na wyżej wymienionych budowach.
W związku z powyższym projektanci Pracowni z częstotliwością co najmniej 1 raz w tygodniu
pojawiają się w państwa regionie docelowo bądź przejazdem co pozwoli na znaczne
ograniczenie kosztów dojazdu i całego wykonania zadania projektowego w sposób
maksymalny. Dojazd do Zamawiającego nie stanowi w tym przypadku kosztu dla pracowni
w wykonaniu powyższego zamówienia.
1) Posiadamy wykwalifikowaną kadrę inżynierską z wieloletnim doświadczeniem
projektowym. Od wielu lat zajmuje się kompleksową obsługą projektową Inwestorów
Publicznych oraz Inwestorów Prywatnych w całej Polsce. Tradycja, sprawdzone modele
działań, znajomość ugruntowanych i nowych technologii budowlanych, możliwość
podglądania błędów innych przy likwidacji szkód, skutkuje lepszą jakością naszych usług
i wysoką wartością doradczą. Na bieżąco współpracujemy z szeregiem firm zewnętrznych
o uzupełniających profilach działalności, powodując tym samym możliwość obsługi
przedsiębiorstw w bardzo szerokim zakresie tematyki ogólnobudowlanej. Powierzone nam
prace wykonujemy terminowo, w sposób rzetelny i profesjonalny. W związku z powyższym,
zamówienie wykonane zostanie w krótszym czasie projektowym i skutkuje obniżeniem
kosztów realizacji zadania.
Pracownia informuje, że średni koszt zatrudnienia w naszej Pracowni asystenta projektanta
w zależności od branży wynosi 2 500,00 - 3 500,00 zł brutto średniomiesięcznie,
a projektanta 6 000,00 -
8 000,00 zł brutto średniomiesięcznie. Powyższe wskaźniki przyjęto
do wyliczenia oferty. Ponadto pracownicy w za
leżności od terminu zrealizowania zamówienia
otrzymują premię uznaniową będącą udziałem w zysku, co jest elementem dodatkowo
motywującym do możliwie szybkiej i rzetelnej realizacji zamówienia.
2) Pracownia posiada również własną drukarkę wielkoformatową z możliwością ręcznego
uzupełniania tuszu co znacząco zmniejsza koszty edycji projektu. Wydajność 1l zakupionego
tuszu pozwala wydrukować ok. 1 000,00 m2 rysunków. W załączeniu przedkładamy faktury
za zakupiony tusz oraz papier wielkoformatowy. Na podstawie
wykonanych już projektów
Pracownia informuje, że średni koszt wydruku 1 m2 rysunku w kolorze wynosi od ok. 0,70 zł
do 0,90 zł netto i jest zmienny w zależności od używanego formatu. W załączeniu
przesyłamy fakturę dot. usług wydruku wielkoformatowego z którego Pracownia korzystała
przed zakupem własnego sprzętu. Załączamy również cennik, z którego jednoznacznie
wynika że w przypadku wydruku kolorowej mapy w siedzibie Pracowni za pomocą własnej
drukarki otrzymujemy oszczędność ok. 3,80 zł na jednym m2 wydruku w czerni i bieli oraz ok
10,00 zł w przypadku koloru (cena w firmie KOPIANET to odpowiednio 11,00 zł/m2 i 4,8
zł/m2). Powyższe wskaźniki przyjęto do wyliczenia oferty.
3) Przytoczone na początku pisma usługi potwierdzają, że Pracownia specjalizuje się
w projektach obiektów służby zdrowia i wykonała już z powodzeniem kilkanaście podobnych
projektów. Pracownia ma wypracowane schematy działań, a zdobyte doświadczenie
pozwala na wykonanie projektu w sposób możliwy do przewidzenia i godny z założonym
harmono
gramem. Oryginalność naszego projektu w tym wypadku polega na zastosowaniu
podobnych
schematów
funkcjonalno-przestrzennych,
rozwiązań
technicznych,
materiałowych i instalacyjnych w nowej lokalizacji oraz oryginalnej odsłonie.
4) Pracownia posiada samochód służbowy marki OPEL Astra IV o pojemności silnika 1,4
cm3 LPG który wg danych technicznych z instrukcji obsługi producenta tego samochodu
spala ok. 8 litrów gazu na 100 km co przy obecnej cenie LPG ok. 2,10 zł daje koszt
przejechania 1 km = ok. 0,17 zł (8 [L] x 2,10 zł /100 km = 0,168 zł) x ok 700 km (350 km x 2 –
wg mapy Google) koszt przyjazdu w obie strony relacji Poznań (Pamiątkowa 2 – siedziba
naszej firmy)
– Warszawa (siedziba Zamawiającego) wynosi ok. 58,80 zł brutto
(8,0[L]/100km x 2,10 = 0,20zł x 350km = 58,80zł) co po podzieleniu kosztu dojazdu np. na 2
inwestycję daję koszt pojedynczego pobytu w wysokości 58,80 zł brutto tj. 47,80 zł netto.
Pracownia zamierza podporządkować różne możliwe spotkania w tym rejonie kraju pod
przedmiotową inwestycję, poprzez połączenie wyjazdów z wizytami na różnych budowach
i w ten sposób obniżać koszty realizacji poszczególnych zamówień. Należy podkreślić, że
wskazany samochód osobowy jest użytkowany tylko do celów firmowych i podlega
odliczeniu 100% podatku VAT, a w
/w kwoty są kwotami brutto. Ponadto koszt biletu relacji
Poznań – Warszawa to ok 70 zł brutto przy uwzględnieniu przewoźnika TLK i ten środek
transportu również Wykonawca ujął w wycenie.
Jednocześnie informujemy, że ewentualny nadzór autorski będzie pełnił Generalny
Projektant
– Architekt, będący jednocześnie wspólnikiem spółki cywilnej GPVT.”.
Wykonawca GPVT przedstawił Zamawiającemu kalkulację własną poszczególnych
elementów zamówienia wraz ze wskazaniem pracochłonności poszczególnych prac oraz
kosztów dodatkowych czy zleceń zewnętrznych.
Wykonawca udzielił tez odpowiedzi na każde z pytań zadanych przez
Zamawiającego w wezwaniu z dnia 22 sierpnia 2019 r:
„1. Cena zawiera wszystkie elementy oraz czynności wymienione we wzorze umowy w par. 2
co udokumento
wano w powyższej tabeli oraz wyjaśnieniach poniżej.
2. Wykonawca uwzględnił koszt wykonania opracowań specjalistycznych wynikających ze
specyfiki obiektu m.in. technologii pomieszczeń, pełnego ich wyposażenia i wykończenia
pomieszczeń ze względu na potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Pracownia posiada
bogate doświadczenie i zaprojektowała m.in. kilka szkół specjalnych z przeznaczeniem dla
takich osób m.in. Szkoła Specjalna w Płocku przy ul. Słonecznej, Centrum Edukacyjno
Rewalidacyjne w Goleniowie, obecnie wykonujemy projekt Rozbudowy i modernizacji SP
ZOZ MSWiA w Białymstoku o pawilon „B” i „D” w celu utworzenia Centrum Senioralnego
60+. Powołując się na powyższe argumenty informujemy, że jesteśmy świadomi zakresu
prac dla w/w zamówienia, a powyższy zakres został ujęty w tabeli pozycja 3 i 7. Pracownia
wycenia powyższy zakres na 12% wartości co daje łącznie kwotę 33000,00zł
Pracownia przewidziała na wykonanie tego zakresu umowy czas pracy asystentów
projektantów wszystkich branż w łącznej ilości 960 roboczogodzin, czas pracy Projektantów
wszystkich branż w łącznej ilości 480 roboczogodzin, Koszty dodatkowe własne (materiałów,
paliwa, wydruku itp.) 1000,00 zł.
3. W cenie opracowań projektowych uwzględniono koszt likwidacji ewentualnych kolizji
z infrastruk
turą techniczną. Projekty usunięcia kolizji i wykonaniem nowych przyłączy
stanowią 5% wartości projektu budowlanego oraz 5% wartości projektu wykonawczego
pozycja 7 tabeli. Łącznie stanowią kwotę 15000,00 zł
Pracownia przewidziała na wykonanie tego zakresu umowy czas pracy asystentów
projektantów wszystkich branż w łącznej ilości 480 roboczogodzin, czas pracy Projektantów
wszystkich branż w łącznej ilości 240 roboczogodzin, Koszty dodatkowe własne (materiałów,
paliwa, wydruku itp.) 500,00 zł.
Ponadto w pozy
cji 14 tabeli uzyskanie wszelkich niezbędnych opinii i decyzji Pracownia
wyceniła, że opinie i decyzje związane z usunięciem kolizji i wykonaniem nowych przyłączy
stanowią kwotę 10000,00 zł oraz czas pracy asystentów projektantów wszystkich branż
w łącznej ilości 200 roboczogodzin, czas pracy Projektantów wszystkich branż w łącznej
ilości 100 roboczogodzin, Koszty dodatkowe własne (materiałów, paliwa, wydruku itp.)
2500,00 zł.
4.
Oferowana
cena
uwzględnia
również
konieczność
wykonania
projektów
zagospodar
owania terenu w tym m.in.: DFA, oświetlenia terenu, monitoringu zewnętrznego,
parkingu, zagospodarowania zielenią itp. zgodnie z decyzją lokalizacji celu publicznego.
W/w projekty stanowią 10% wartości projektu budowlanego oraz 10% wartości projektu
wykona
wczego pozycja 7 tabeli. Łącznie stanowią kwotę 30000,00 zł
Pracownia przewidziała na wykonanie tego zakresu umowy czas pracy asystentów
projektantów wszystkich branż w łącznej ilości 800 roboczogodzin, czas pracy Projektantów
wszystkich branż w łącznej ilości 400 roboczogodzin, Koszty dodatkowe własne (materiałów,
paliwa, wydruku itp.) 500,00 zł.
6.
Oferowana cena uwzględnia pełnienie przez Wykonawcę nadzoru autorskiego do
31.12.2021 roku. Powyższe skalkulowano w pozycji 17 tabeli. Zgodnie z wyjaśnieniami
za
wartymi w piśmie kwota 10000,00 zł pozwoli na sprawowanie nadzoru autorskiego na
minimum 100 pobytach na budowie, co pozwoli na prowadzenie nadzoru autorskiego
w odstępie cotygodniowym przez minimum 20 miesięcy. Uwzględniając harmonogram
projektu i przewi
dywane zakończenie prac projektowych w maju 2020 roku oraz czas
potrzebny na organizację przetargu i wyłonienie Generalnego Wykonawcy Robót przewiduje
się początek nadzoru najwcześniej na 01.07.2020 rok. Z doświadczenia Pracowni na
podobnych inwestycjach w
ynika jednak, że nie ma konieczności realizacji tylu pobytów na
budowie. Pracownia uwzględniła zarówno czas pracy potrzebny na budowie przez
Projektantów jak i czas konieczny do wykonania opracowań w siedzibie Wykonawcy przez
Projektantów i asystentów.”.
Izba nie stwierdziła uchybień w decyzji Zamawiającego o ocenie złożonych przez
wykonawcę GPVY wyjaśnień za wystarczające. Argumentacja przedstawiona przy ocenie
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę S. K. pozostaje aktualna także przy ocenie wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę GPVT.
Rozpoznając przedmiotową sprawę Izba nie wzięła pod uwagę kalkulacji kosztów
dokonanych przez Odwołującego w odwołaniu. Jak wskazano powyżej, z uwagi na charakter
usługi, podstawy przyjęte do wyceny mogą być bardzo indywidualne, zależne od wielu
czynników dostępnych poszczególnym wykonawcom na różnym poziomie. Podobnie,
z uwagi na brak narzucenia przez Zamawiającego sposobu przedstawienia kalkulacji ceny,
do wykonawców należał wybór sposobu, w jaki ujmie koszty. W tym miejscu warto zwrócić
uwagę na pogląd wyrażony w wyroku z dnia 23 czerwca 2014 r. „Jeśli wykonawca w ramach
wezwania do wyjaśnień otrzyma od zamawiającego konkretne pytania, może udzielić mu
szczegółowych odpowiedzi w kwestiach, które najbardziej interesują zamawiającego. Jeśli
takich pytań nie otrzyma, udziela odpowiedzi w zakresie, który on sam uznaje za najbardziej
istotny i trudno mu z tego robić zarzut w sytuacji, gdy wyjaśnienia nie są ogólnikowe
i wymi
jające, ale tzw. „merytoryczne”.” (sygn. akt KIO 1166/14), który prezentowany jest
szeroko
orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej.
Mając na względzie opisane powyżej okoliczności Izba stwierdziła, że wyjaśnienia
złożone przez wykonawców S. K. i GPVT nie są pozorne, ani zbyt ogólne, w sposób
wystarczający wskazują na realność zaoferowanych cen. Wykonawcy przedstawili kalkulację
kluczowych, według własnego uznania, elementów zamówienia, jak też udzielili odpowiedzi
na pytania Zamawiającego. Wyjaśnienia te są zgodne z metodą kalkulacji przedmiotu
zamówienia właściwą dla tej, jaką przyjął dany wykonawca (a której Zamawiający nie
narzucił) i w określonej przez wykonawcę metodzie konkretne. Nie ulega wątpliwości, że
przedłożenie Zamawiającemu na etapie składania wyjaśnień dowodów potwierdzających
prawidłowość kalkulacji ceny byłoby elementem pożądanym wyjaśnień. Jednak ich
niezbędność dla możliwości uznania wyjaśnień za wystarczające należy oceniać w
kontekście przedmiotu zamówienia i okoliczności zaistniałych w danym postępowaniu.
Izba stoi na stanowisku, że dokonując oceny złożonych przez wykonawców
wyjaśnień Zamawiający może opierać się na własnej wiedzy na temat realnych cen
obowiązujących na rynku usług projektowych, co do których Zamawiający posiada wiedzę,
co Zamawiający wykazał w toku postępowania odwoławczego przez załączone do
odpowiedzi na odwołanie umowy z poszczególnymi wykonawcami. Zamawiający był też
uprawniony do wzięcia pod uwagę okoliczności, że szacunkowa wartość zamówienia została
określona przez zewnętrzy podmiot, na co Zamawiający nie miał wpływu pozostając
w przekonaniu, ze rynek zweryfikuje jej
realność.
Podsumowując, Izba uznała, biorąc pod uwagę okoliczności przedmiotowej sprawy,
iż ocena złożonych wyjaśnień przez Zamawiającego była prawidłowa. Okoliczności zaistniałe
w przedmiotowym postępowaniu wskazują, że rozbieżność w cenach zaoferowanych przez
poszczególnych wykonawców stanowi odzwierciedlenie sytuacji na rynku tego typu usług.
Z uwagi na
powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, orzeczono jak
w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp
oraz § 5 ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r., poz. 972).
Przewodniczący : ………………………………
1. Oddala
odwołanie,
2. K
osztami postępowania obciąża wykonawcę TPF Sp. z o.o., ul. Annopol 22,
03-236 Warszawa i
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę
15 0
00 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
wykonawc
ę TPF Sp. z o.o., ul. Annopol 22, 03-236 Warszawa tytułem wpisu od
odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1843) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
S
ądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący : ………………………………
Sygn. akt: KIO 2323/19
U z a s a d n i e n i e
Miasto Stołeczne Warszawa – Urząd Dzielnicy Targówek (dalej: „Zamawiający”)
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na wykonanie
opracowań projektowych i kosztowych dla budowy Domu Pomocy
Społecznej i Ośrodka Wsparcia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną wraz
z zagospodarowaniem terenu przy ul. Wysockiego 7.
Postępowanie to prowadzone jest na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U.
z 2019 r., poz. 1843)
, zwanej dalej: „ustawa Pzp”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 20 czerwca 2019 r. pod
pozycją 2019/S 117-287337.
W dniu 15 listopada 2019 r. wykonawca TPF Sp. z o.o.
(dalej: „Odwołujący”) wniósł
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie od:
1.
niezgodnej z przepisami ustawy Pzp
oraz Specyfikacji Istotnych Warunków
Za
mówienia (dalej: „SIWZ”) czynności oceny i badania ofert;
2.
niezgodnej z przepisami ustawy Pzp
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej
złożonej przez wykonawcę S. K., pomimo iż oferta tego wykonawcy winna być odrzucona;
3.
zaniechania cz
ynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy
Pzp
, tj. zaniechania odrzucenia ofert wykonawców:
a)
S. K.;
b)
GPVT Pracownia Architektoniczna s.c. T. B., G. P.
(dalej: „GPVT”),
pomimo iż oferty te zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
a wykonawcy nie złożyli odpowiednich wyjaśnień - złożone wyjaśnienia nie obalają
domniemania, że oferta zawiera rażąco niską cenę;
4.
niezgodnej z przepisami ustawy Pzp
oceny wyjaśnień złożonych przez wykonawców
S. K. i GPVT;
5.
prowadzenie postępowania w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców (w związku z naruszeniem ww. przepisów ustawy).
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu:
1.
naruszenie art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez wybranie oferty wykonawcy S. K. jako
oferty najkorzystniejszej;
2.
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
nieprawidłową ocenę złożonych przez wykonawców S. K. oraz GPVT wyjaśnień, podczas
gdy z treści złożonych wyjaśnień wynika, że oferty wykonawców S. K. oraz GPVT zawierają
cenę rażąco niską;
3.
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie odrzucenia ofert wykonawców S. K. oraz GPVT, pomimo iż oferty te zawierają
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś wykonawcy S. K. oraz GPVT
nie złożyli wyjaśnień spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 1-3 ustawy Pzp;
4.
naruszenie art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp
poprzez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców (w związku
z naruszeniem ww.
przepisów ustawy Pzp).
Na wstępie Odwołujący podniósł, że w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego złożono 12 ofert. Ceny ofert mieściły się pomiędzy 476.010 zł
a 2.520.270 zł. Zamawiający ogłosił, że kwota, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie
zamówienia to 2.615.066,14 zł.
Odwołujący wskazał na naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp w zw. z art. 90 ust.
3 ustawy Pzp
poprzez nieprawidłową ocenę złożonych przez wykonawcę S. K. wyjaśnień,
podczas gdy z treści złożonych wyjaśnień wynika, że oferta zawiera cenę rażąco niską, oraz
pomimo iż oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś
w
ykonawca nie złożył wyjaśnień spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 1-3
ustawy Pzp.
Jak zauważył Odwołujący, ciężar dowodu w zakresie wykazania, że cena lub koszt
nie są rażąco niskie, spoczywa na wykonawcy. Wykonawca w ramach składanych wyjaśnień
powinien, zgodnie z dyspozycją przepisu art. 90 ust. 3 ustawy Pzp, przedkładać dowody,
które uzasadniają przyjętą wycenę przedmiotu zamówienia. Z powyższego wynika zasada,
jak zaznaczył Odwołujący, że Zamawiający zobowiązany jest ocenić zarówno samą treść
wyjaśnień, jak i wykazanie twierdzeń wyjaśnień poprzez przedłożone dowody. Ocena
wyjaśnień i dowodów powinna odbywać się w kontekście wezwania - wykonawca
zobowiązany jest przedstawić szczegółowe wyjaśnienia poparte dowodami co najmniej
w zakresie szczegółowo wskazanym w wezwaniu. Z kolei jest uprawniony tylko do
jednokrotnego wzywania do złożenia wyjaśnień, nie jest możliwe wystosowywanie
wielokrotnych wezwań, w których Zamawiający wzywa ponownie o wyjaśnienie tych
elementów, w zakresie których już uprzednio wzywał do złożenia wyjaśnień.
Odwołujący podał, że S. K. wzywany był pismem z dnia 22 sierpnia 2019 r. do
złożenia wyjaśnień dotyczących rażąco niskiej ceny. Zamawiający precyzyjnie określił
minimalny żądany zakres wyjaśnień - wskazując 5 szczegółowych kwestii, które wykonawca
zobowiązany jest wyjaśnić. Jednocześnie Zamawiający wskazał, iż odrzuci ofertę, jeżeli S. K.
nie udzieli wyjaśnień rażąco niskiej ceny.
Odwołujący zwrócił uwagę, że pismem z dnia 27 sierpnia 2019 r. S. K. złożył
wyjaśnienia, które obejmowały wyłącznie 2 strony oraz jeden załącznik. S. K. poinformował
Zamawiającego, iż uwzględnił wszystkie koszty wymagane zapisami §2 wzoru umowy.
Zdaniem Odwołującego, ww. wykonawca bardzo ogólnie odniósł się do przedmiotu
zamówienia, nie przedstawił żadnej kalkulacji dla wszystkich elementów projektu, w tym nie
przedstawił żadnej kalkulacji kosztów i ceny oferty dla 5 kwestii wskazanych przez
Zamawiającego w wezwaniu.
W ocenie Odwołującego, już samo powyższe powinno być podstawą do odrzucenia
oferty, gdyż z ww. dokumentów wynika, że S. K. nie złożył wyjaśnień dotyczących wysokości
zaoferowanej ceny
w pełnym zakresie, wymaganym przez Zamawiającego oraz nie złożył
wyjaśnień,
które
spełniają
wymagania
art.
90
ustawy
Pzp.
W szczególności wykonawca ten nie zrealizował ciążącego na nim zgodnie z przepisem art.
90 ust. 2 ustawy Pzp
ciężaru dowodu, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Odwołujący
stwierdził, że całość wyjaśnień zawiera jedynie gołosłowne oświadczenia o ujęciu pewnych
kosztów w cenie oferty - bez wskazania jakiejkolwiek kwoty, wysokości tych kosztów,
kalkulacji czy wyliczeń.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający oceniając, czy dany wykonawca obalił
domniemanie rażąco niskiej ceny, powinien oceniać przede wszystkim złożone wyjaśnienia.
Po zapoznaniu się z treścią tych wyjaśnień nie jest dla Odwołującego zrozumiałe, jak
Zamawiający mógł ocenić jako rzeczowe i wystarczające przedmiotowe wyjaśnienia. Jak
zauważył Odwołujący, cena oferty wykonawcy to 18% budżetu zamówienia i zaledwie 62%
ceny kolejnej oferty.
Odwołujący uznał, że przy tak dużych rozbieżnościach Zamawiający był
zobowiązany dokonać wyjątkowo dokładnego badania wyjaśnień. Odwołujący stwierdził, że
d
oświadczenie życiowe wskazuje, że Zamawiający pominął w ogóle etap badania wyjaśnień
i jako przesłankę wystarczającą uznał sam fakt złożenia wyjaśnień, niezależnie od ich treści.
Zdaniem Odwołującego, nie można inaczej zakwalifikować uznania za wystarczające
wyjaśnień na 2 strony, nie popartych żadnymi wyliczeniami czy dowodami.
Odwołujący podniósł, że najistotniejszym kosztem jest koszt osobowy, tj. koszt
zatrudnienia specjalistów niezbędnych do realizacji przedmiotu zamówienia. A zatem
wykonawca zobowiązany był złożyć takie wyjaśnienia, w których wykazano i uzasadniono
zastosowane stawki kosztów osobowych. W tym celu niezbędne było załączenie do
wyjaśnień dowodów w postaci umów o pracę/umów zlecenia członków zespołu, który został
przez danego wykonawcę przeznaczony do realizacji zamówienia. Następnie, w oparciu
o stawki wynagrodzenia wynikające z załączonych umów, należało obliczyć koszt osobowy
realizacji przedmiotu zamówienia. Brak załączenia takich umów uniemożliwił dokonanie
obliczenia rzeczywistych kosztów osobowych realizacji zamówienia, a tym samym
sprawdzenie przez Zamawiającego poprawności samego szacowania ceny oferty, jak
i rz
etelności złożonych wyjaśnień. Tym samym, zdaniem Odwołującego, wyliczenia zawarte
w załączniku do wyjaśnień należy uznać za hipotetyczne, oparte na założeniach, a nie na
konkretnych dowodach -
i jako takie powinny zostać pominięte. Odwołujący wskazał, że
k
westia zakresu i treści wyjaśnień rażąco niskiej ceny odnośnie kosztów osobowych była
przedmiotem orzekania Sądu Okręgowego w Warszawie (wyrok z dnia 14 marca 2017 r.,
sygn. akt XXIII Ga 967/16).
Odwołujący podkreślił, że wykonawca powinien wskazać dla
ka
żdego specjalisty konkretną umowę i konkretne koszty, jakie będą ponoszone w związku
z jego zatrudnieniem. B
rak takich elementów w wyjaśnieniach stanowi o złożeniu wyjaśnień
ogólnikowych, niepopartych dowodami. Odwołujący przywołał wyrok Krajowej Izby
Odw
oławczej z dnia 13 października 2017 r., sygn. akt KIO 2039/17.
Odwołujący zwrócił też uwagę, że duża część zamówienia to usługi, które ze swej
istoty muszą być wykonane przez podwykonawców, gdyż wykonawca, jako osoba fizyczna,
nie ma uprawnień, aby wykonać opracowania geodezyjne czy geologiczne. Tymczasem
w
ykonawca nie odniósł się wcale do tej kwestii, natomiast do przedmiotowych czynności
potrzeba nie tylko wysokiej klasy specjalistów, ale również specjalistycznego sprzętu (np.
wiertnice, sprzęt geodezyjny). Jak uznał Odwołujący, wykonawca powinien przedstawić nie
tylko szczegółowe wyliczenia w tym zakresie, ale także oferty podwykonawców. Bez
wykazania, że cenna oferty szacowana była w oparciu o konkretne oferty podwykonawców -
wyjaśnienia zawsze powinny być uznane za nierzetelne, ogólnikowe i nie poparte dowodami.
W ocenie Odwołującego, już same dwa opisane powyżej braki wskazują, że
wyjaśnienia są nierzetelne, a oferta podlega odrzuceniu.
Dodatkowo Odwołujący wykazał na listę elementów, których wykonawca S. K. nie
uwzględnił w cenie ofertowej w sposób zgodny z SIWZ, a które stanowią istotną część
projektu:
Mapa do celów projektowych
Zgodnie z zapisami Umowy § 2 [Zakres rzeczowy i obowiązki Wykonawcy - opracowania
projektowo- kosztorysowe]
pkt. 3 ppkt. 1 obowiązkiem Wykonawcy usługi jest opracowanie
„mapy do celów projektowych. Zgodnie wymogami Prawa geodezyjnego i kartograficznego
art. 43 ustawy z dnia 17 maja 1989
r., aby wykonać mapę do celów projektowych wymagane
jest posiadanie niezbędnych uprawnień. Odwołujący stwierdził, że wykonawca nie posiada
takich uprawnień, a zatem musi skorzystać z usługi podwykonawcy.
Odwołujący zauważył, że zgodnie z wyjaśnieniami przedstawionymi przez S. K., do prac
związanych z przedmiotowym zakresem nie uwzględnia uprawnionego geodety. Z kolei
z
godnie z oświadczeniem złożonym w formularzu JEDZ, przedmiotowy zakres wykonawca
planuje wykonać osobiście, co bez uprawnionej do tego osoby nie jest możliwe. Odwołujący
stwierdził, że wobec braku wskazania podwykonawcy, konieczne jest przedstawienie, że
w
ykonawca posiada odpowiedni sprzęt, którym może wykonać odpowiednie pomiary.
Odwołujący zwrócił uwagę, że w wyjaśnieniach przedstawionych przez S. K. znajduje się
lakoniczne stwierdzenie:
„Oprócz głównych kosztów prac projektowych, w wycenie
uwzględniono włączenie dodatkowych osób takich jak rzeczoznawcy p.poz. i sanepid,
geodeta
, geolog i inni w miarę potrzeb”. W ocenie Odwołującego, przeczy ono
oświadczeniom złożonym w ramach oferty, jak również nie jest poparte żadnym dowodem,
mimo
iż takich dowodów żądał Zamawiający podkreślając to w wezwaniu.
Co więcej, jak wskazał Odwołujący, w przedmiotowym zakresie należy również wykonać
zgodnie z PFU pkt. 1.2 „Zakres projektowy (...)
- inw
entaryzacje terenu oraz znajdujących się na nim obiektów oraz zieleni, objętych
programem w stopniu umożliwiającym wykonanie kompletnej dokumentacji projektowej dla
całości przedsięwzięcia”.
Odwołujący podał, że opracowanie mapy wraz z wyznaczeniem granic działek
(w przedmiotowym przypadku inwestycja nie jest umieszona na jednej działce) to koszt co
najmniej 4 000
zł.
Wykonanie badań i opracowanie dokumentacji geotechnicznej gruntu
Zgodnie z zapisami Umowy § 2 [Zakres rzeczowy i obowiązki Wykonawcy opracowania
projektowo -
kosztorysowe] pkt. 3 ppkt. 3 obowiązkiem Wykonawcy usługi jest wykonanie
„badań i opracowanie dokumentacji geotechnicznej gruntu”.
Jak wskazał Odwołujący, analogicznie, jak w przypadku wykonania mapy do celów
projektowych, S. K.
złożył oświadczenie, iż przedmiotowy zakres usługi wykona
samodzielnie, nie przedstawiając w tym zakresie żadnych wyliczeń oraz dowodów, oraz nie
wyjaśniając, jakim sprzętem przedmiotowe badania zostaną wykonane.
Odwołujący zwrócił uwagę, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa
i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania warunków
posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. nr 81, poz. 463), opinia geotechniczna od
2012r.
traktowana jest jako obowiązkowa dokumentacja dla wszystkich konstrukcji,
niezależnie od tego, do której kategorii geotektonicznej zostały one zakwalifikowane.
Posiadanie takiej dokumentacji jest konieczne dla spełnienia wymogów prawnych
i formalnych, np. przy etapie składania dokumentów do pozwolenia na budowę.
Odwołujący wyjaśnił, że opinia geotechniczna wykonywana jest przez geotechnika, składa
się z części opisowej i graficznej. Zdaniem Odwołującego, nie ma technicznej możliwości,
aby została wykonana przez projektanta/asystenta, gdyż nie posiadają oni specjalistycznej
wiedzy w przedmiotowym zakresie.
Jak wskazał Odwołujący, dokumentacja ta zawiera
informację o poziomie wód gruntowych, opis poszczególnych warstw gruntów z podaną
głębokością ich zalegania, miąższością, zagęszczeniem, wilgotnością czy spójnością.
Powinny w niej znaleźć się również orientacyjne obliczenia nośności gruntu oraz ogólne
zalecenia wynikające z badań oraz interpretacji geologa - np. dotyczące poziomu
posadowienia dna fundamentów. W części graficznej natomiast na planie sytuacyjnym
zostają zaznaczone punkty wierceń i linie przekrojów geotechnicznych. W przekrojach
otworów przedstawia się warstwy gruntu.
Jak zaznaczył Odwołujący, przedmiotowa inwestycja zakłada budowę dwóch budynków
Ośrodka Wsparcia Dziennego oraz Domu Pomocy Społecznej, a więc i dwa oddzielne
posadowienia. Oba budynki są podpiwniczone, co sprawia, iż należy wykonać odwierty
o głębokości od 8 do 10 m, aby odpowiednio dokonać analizy gruntowej.
Ośrodek OWS wsparty jest na 24 słupach, pod każdy ze słupów należy dokonać odwiert.
Uśredniając jeden odwiert do 9 m daje to 216 mb odwiertu. Odwołujący stwierdził, że
z
akładając proste warunki gruntowe i kwotę 50 zł za metr bieżący odwiertu (stawka
z dolnego zakresu stawek rynkowych dla województwa mazowieckiego) otrzymujemy kwotę
10
800 zł netto za same odwierty.
Budynek DMP oparty jest g
łównie na płycie fundamentowej i 23 słupach. To założenia
koncepcyjne, których weryfikacja zostanie dokonana właśnie po wykonaniu wstępnych
badań. Według obliczeń Odwołującego, uwzględniając 23 słupy po 9 m odwiertu mamy
kwotę 10 350 zł.
Odwołujący stwierdził, że łącznie dla samych odwiertów mamy koszt 21 150,00 zł netto.
Odwołujący zaznaczył przy tym, że przedmiotowa kwota nie zawiera badań poziomu wody
gruntowej oraz sondow
ań, a już powoduje wykroczenie za przyjętą przez wykonawcę S. K.
kwotę dla całości „zewnętrznych uzgodnień”, które jednocześnie mają zawierać inne koszty,
takie jak geodezję, ppoż. i uzgodnienia ZUD.
Pozyskanie warunków przyłączenia oraz decyzji administracyjnych
Zgodnie z zapisami Umowy § 2 [Zakres rzeczowy i obowiązki Wykonawcy - opracowania
projektowo -
kosztorysowe] pkt. 10 ppkt. 4 obowiązkiem wykonawcy usługi jest „pozyskanie
na koszt Wykonawcy od właścicieli niezbędnych warunków przyłączenia do sieci
elektroenergetycznej, sieci kanalizacyjnej deszczowej, sanitarnej, centralnego ogrzewania,
sieci wodociągowej i telekomunikacyjnej oraz ostatecznych decyzji administracyjnych
niezbędnych dla realizacji przedmiotu umowy (np. wycinki drzew)”.
Jak wskazał Odwołujący, w przedstawionych wyjaśnieniach S. K. w odpowiedzi na pytanie nr
3 Zamawiającego wyjaśnia, iż przedmiotowe koszty uwzględnione są „w koszcie pracy
podstawowego zespołu projektowego (poz. nr 1 wyceny powyżej, zgodnie ze szczegółową
kal
kulacją w załączniku do pisma)”.
Odwołujący podał, że sam koszt pracy projektantów nie jest jedynym kosztem uzyskania
uzgodnień. Koszt jest zależny w głównej mierze od danego gestora i określany dopiero na
etapie projektowania.
Odwołujący stwierdził, że koszt jednej strony uzgodnienia, wraz z wywiadem branżowym
oraz zabezpieczeniem kanalizacji kablowej (poz. 3 oraz 8 załączonego cennika) to już co
najmniej 1 050
zł. Taką średnią stawkę należy przyjąć do wszystkich uzgodnień branżowych
(branży energetycznej, teletechnicznej, drogowej, kanalizacyjnej, wodociągowej, centralnego
ogrzewania). Łącznie koszt takich uzgodnień to minimum 6 300 zł - minimum 1 strona na 1
uzgodnienie.
Zdaniem Odwołującego, wykonawca S. K. w ogóle nie ujął tych kosztów w
cenie swojej oferty.
Brak uwzględnienia projektantów sprawdzających
Prawo budowlane zgodnie z art. 20 ust. 2 nakłada na projektanta obowiązek zapewnienia
sprawdzenia projektu architektoniczno-
budowlanego pod względem zgodności z przepisami,
w tym techniczno -
budowlanymi przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do
projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności.
Odwołujący stwierdził, że w przedstawionych przez S. K. wyjaśnieniach oraz w
przedstawiony
m załączniku stanowiącym harmonogram osobowy prac projektowych brak
jest jakiegokolwiek projektanta sprawdzającego. Wśród zespołu projektowego wymienione
jest 9 osób, w tym dwaj asystenci, którzy nie mogą pełnić funkcji sprawdzających, ponieważ
nie posiada
ją uprawnień budowlanych. Nawet jeśli posiadają jakiekolwiek uprawnienia, to nie
jest możliwym, aby mogli dokonać weryfikacji każdej z branż, tj. architektura, branża
konstrukcyjno-
budowlana, sanitarna, elektryczna, teletechniczna, drogowa, branża zieleni.
Odwołujący zwrócił uwagę, że rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r w
sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U. Nr 120, poz. 1133)
nakłada obowiązek zamieszczenia na stronie tytułowej projektu budowlanego oraz na
rysunkach projektu budowlanego imion
i nazwisk projektantów i sprawdzających wszystkie
części projektu budowlanego, w tym rysunki, wraz z określeniem zakresu opracowania,
specjalności i numeru posiadanych uprawnień budowlanych oraz daty opracowania lub
sprawdzenia i podpisów osób wykonujących te czynności. Wynika z tego, iż sam autor nie
może być jednocześnie osobą weryfikująca błędy w dokumentacji. Taki wymóg stawia
również Zamawiający. W § 2 Umowy [Zakres rzeczowy i obowiązki Wykonawcy -
opracowania projektowo-
kosztorysowe] pkt. 10 ppkt. 6 jako cześć dokumentacji projektowej
Zamawiający wymaga „złożenie oświadczeń projektantów i osób je sprawdzających o
sporządzeniu projektów budowlanych zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami
oraz zasadami wiedzy technicznej
”.
Zdaniem Odwołującego, w związku z takim brzmieniem przepisów, wykonawca powinien
zapewnić taką organizację sporządzania projektów, aby był przewidziany czas
i środki finansowe na wykonanie tych czynności. Oznacza to, że w harmonogramie
wykonania projektów powinien być przewidziany odpowiedni czas na wykonanie
sprawdzenia oraz przewidziane osoby i środki finansowe na pokrycie kosztów wykonania
sprawdzenia.
W ocenie Odwołującego, takich kosztów w swoich wyjaśnieniach S. K. nie uwzględnił.
Zdaniem Odwołującego, koszt taki nie mógł też zostać umieszczony w „marginesie
bezpieczeństwa”, który wynosi 100.000 PLN. Odwołujący wskazał, że „Margines
bezpieczeństwa” należy rozumieć jako rezerwa na ryzyka - a przez ryzyka mogą być
ro
zumiane koszty przyszłe, niemożliwe do przewidzenia na etapie szacowania ceny oferty.
W szczególności z budżetu rezerw na ryzyka nie mogą być pokrywane koszty, których
poniesienie zostało wprost przewidziane w SIWZ.
Odwołujący podał, że przyjmując stawki, jakie przyjął S. K. oraz zakładając, iż
weryfikacja dokumentacji będzie trwała około 4 tygodni (łącznie dla koncepcji, projektu
budowlanego i wykonawczego), w
ykonawca powinien uwzględnić odpowiednio:
-
branża: architektura – 12 000
-
branża: konstrukcyjno-budowlana – 10 000
-
branża: sanitarna – 8 000
-
branża: elektroenergetyczna – 8 000
-
branża: teletechniczna – 8 000
-
branża: drogowa – 8 000
-
branża: zieleni – 6 000
Łącznie: 60 000
Brak uwzględnienia kosztów polisy ubezpieczeniowej oraz gwarancji
należytego wykonania
Zamawiający zgodnie Umowy § 17 [ubezpieczenie] wymaga zawarcia umowy ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej projektanta obejmującej wykonanie dokumentacji projektowo-
kosztorysowej, o której mowa w § 1 ust. 1 Umowy. Suma przedmiotowego ubezpieczenia
musi wynosić 50% wynagrodzenia oferenta, w więc 238.006,00 zł.
Jak wskazał Odwołujący, wykonawca S. K. nie przedstawił w wyjaśnieniach żadnej informacji
oraz nie uwzględnił w wyjaśnieniach kosztów jego zawarcia. Jedyną ogólną informacją
zawartą przez wykonawcę w wyjaśnieniach jest informacja o przerzuceniu niektórych
kosztów w pensje pracowników. „W wynagrodzeniu brutto projektantów przyjęto około 10%
na koszty stałe, takie jak wykorzystanie lokalu oraz wyposażenie stanowiska pracy”.
Odwołujący stwierdził, że według panujących na rynku stawek, taka polisa kosztuje około
2.000,00
zł.
Odwołujący zwrócił uwagę, że adekwatna sytuacja dotyczy zabezpieczenia należytego
wykonania umowy, które zgodnie z warunkami umowy § 16 ustalone zostało na poziomie
10%, a więc 47.601,00 zł.
Koszt zabezpieczenia dla okresu projektowania i nadzoru autorskiego według kalkulatora ze
strony http://wadium.pl/gwarancia-ubezpieczeniowa-koszt to odpowiednio:
Gwarancja należytego wykonania
Suma
gwarancyjna (kwota zabezpieczona gwarancją) – 47.601
Czas trwania (w miesiącach) - 8
Koszt gwarancji - 761,62 PLN
Gwarancja usunięcia wad i usterek
Suma gwarancyjna (kwota zabezpieczona gwarancją) – 14.280,3
Czas trwania (w miesiącach) – 16
Koszt gwarancji
– 456,96 PLN.
Sumaryczna wartość niedoszacowania w tym zakresie to 3.218,58.
Brak uwzględnienia uczestnictwa w postępowaniu przetargowym oraz
komisjach i radach
Odwołujący zwrócił uwagę, że wykonawca S. K. w wyjaśnieniach w zakresie rażąco niskiej
ceny oświadcza „Ponieważ projekt nie dotyczy przebudowy, nadzór określamy jako mniej
skomplikowany i oceniamy na maksimum 20 pobytów. Zakładamy wykonanie projektu z
należytą starannością i dokładnością, a większa ilość pobytów niż 1- 2 w miesiącu mogłaby
w naszej opinii wynikać jedynie z mało dokładnego projektu. W przypadku konieczności
większej ilości pobytów, ryzyko wkalkulowujemy w pozycję 4 powyższej wyceny (margines
bezpieczeństwa) lub zmniejszenie wynagrodzenia projektantów. Koszt 1 nadzoru wyceniamy
jako 300 zł: 20 x 300 = 6000 zł netto”. Zdaniem Odwołującego, już samo to stwierdzenie
w
ykonawcy
potwierdza
brak
rzetelnej
wyceny
oferty.
Wykonawca
mówi
o zmniejszeniu wynagrodzenia
projektantów podając cenę za jeden nadzór 300 zł netto,
tymcz
asem z załączonej tabelki stanowiącej harmonogram pracy projektantów najniższa
stawka pracy projektanta to 340
zł netto. Ponadto, wykonawca zapomina, iż nadzór nie służy
tylko poprawianiu błędów, a weryfikacji czy prace budowlane wykonywane są zgodnie z jej
założeniami. Potwierdzają to zapisy Umowy, które w §4 bardzo szczegółowo wymieniają
obowiązki w okresie nadzoru autorskiego. W ocenie Odwołującego, przyjęcie 1 czy 2 dni
w ciągu miesiąca nie daje żadnej możliwości wykonywania nadzoru w sposób należyty. Taki
czas może wystarczyć tylko i wyłącznie do uczestnictwa w radach budowy, które odbywają
się raz w miesiącu. Oprócz rad budowy obowiązkowe są inne spotkania - rady techniczne
raz w tygodniu, odbiory częściowe robót które są do określenia dopiero w toku wykonywania
robót budowlanych.
Odwołujący stwierdził, że zakładając obecność na samych radach budowy i radach
technicznych (jeden pobyt w tygodniu) oraz zakładając czas budowy 16 miesięcy (nie
uwzględniając nawet czasu przetargu) spotkań będzie 16 miesięcy x 4 spotkania = 64,
a więc ponad trzykrotnie więcej. Ponadto kwota za spotkanie powinna być tożsama
z wynagrodzeniem projektanta w okresie wykonywania dokumentacji,
a więc co najmniej 340
zł. Daje to kwotę za nadzór 21.760 zł netto, a więc niedoszacowanie wynosi 15.760,00 zł
netto.
Reasumując, Odwołujący stwierdził, iż wykonawca S. K. w przedstawionej ofercie nie
uwzględnił co najmniej:
-
mapa do celów projektowych – 4 000 zł netto,
- badania geotechniczne
– 32 000 zł netto,
- uzgodnienia
– 6 300 zł netto,
-
projektanci sprawdzający – 60 000 zł netto,
- polisa OC i GNW
– 3 218,58 zł netto,
- uczestnictwo w komisjach i radach
– 15 760 zł netto,
Łącznie – 121 278,58 zł netto.
Powyższe, w opinii Odwołującego, wraz z brakiem przedstawienia jakichkolwiek wyliczeń
kalkulacji ceny oraz dowodów na potwierdzenie prawidłowości wyliczeń, potwierdza tezę, że
oferta wykonawcy S. K.
zawiera rażąco niską cenę i podlega odrzuceniu.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 89 ust 1 pkt 4 ustawy Pzp w związku z art.
90 ust. 3 ustawy Pzp
poprzez nieprawidłową ocenę złożonych przez GPVT wyjaśnień,
podczas gdy z treści złożonych wyjaśnień wynika, że oferta zawiera cenę rażąco niską oraz
pomimo iż oferta ta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś
GPVT nie złożyło wyjaśnień spełniających wymagania określone w art 90 ust. 1-3 ustawy
Pzp
Odwołujący powielił opisaną powyżej argumentację dotyczącą rozkładu ciężaru dowodu
w zakresie wykazania, że cena lub koszt nie są rażąco niskie.
Odwołujący wskazał, że pismem z dnia 26 sierpnia 2019 r. wykonawca GPVT złożył
wyjaśnienia, które obejmowały 9 stron oraz cztery załączniki. Wykonawca GPVT
poinformował Zamawiającego, iż uwzględnił wszystkie koszty wymagane zapisami §2 wzoru
umowy.
Wykonawca bardzo ogólnie odniósł się do przedmiotu zamówienia, nie przedstawił
żadnej kalkulacji dla wszystkich elementów projektu, w tym nie przedstawił żadnej kalkulacji
kosztów i ceny oferty dla 5 kwestii wskazanych przez Zamawiającego w wezwaniu. Określił,
iż z racji wykonywania wielu projektów koszty dojazdu nie stanowią problemu. Załączone
dowody dotyczyły wyłącznie zakupu plotera oraz kosztów jego eksploatacji.
W ocenie Odwołującego, już samo powyższe powinno być podstawą do odrzucenia
oferty, gdyż z ww. dokumentów wynika, że wykonawca GPVT nie złożył wyjaśnień w pełnym
zakresie, wymaganym przez Zamawiającego oraz nie złożył wyjaśnień, które spełniają
wymagania art. 90 ustawy Pzp
. W szczególności, zdaniem Odwołującego, wykonawca ten
nie zrealizował ciążącego na nim zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy Pzp ciężaru dowodu, że
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Odwołujący zaznaczył, że całość wyjaśnień zawiera
jedynie gołosłowne oświadczenia o ujęciu jakiś kosztów w cenie oferty - bez wskazania
jakiejkol
wiek kwoty, wysokości tych kosztów, kalkulacji czy wyliczeń.
Jak wskazał Odwołujący, Zamawiający oceniając, czy dany wykonawca obalił
domniemanie rażąco niskiej ceny, powinien oceniać przede wszystkim złożone wyjaśnienia.
Po zapoznaniu się z treścią tych wyjaśnień nie jest dla Odwołującego zrozumiałe, jak
Zamawiający mógł ocenić jako rzeczowe i wystarczające przedmiotowe wyjaśnienia. Cena
oferty wykonawcy to 29% budżetu zamówienia. Przy tak dużych rozbieżnościach
Zamawiający był zobowiązany dokonać wyjątkowo dokładnego badania wyjaśnień.
Odwołujący stwierdził, że doświadczenie życiowe wskazuje, że Zamawiający pominął
w ogóle etap badania wyjaśnień i jako przesłankę wystarczającą uznał sam fakt złożenia
wyjaśnień, niezależnie od ich treści.
Odwołujący
w
całości
podtrzymał
argumentację
wskazaną
powyżej
o podwykonawcach
oraz konieczności dołączenia umów dla specjalistów. Odwołujący
zaznaczył, że wyjątkowo istotna jest kwestia umów dla specjalistów, gdyż GPTV wskazało,
że planuje zatrudnić asystentów za kwotę 2.500 zł, co stanowi minimalne wynagrodzenie.
Obecnie na rynku pracy nie jest możliwe zatrudnienie za minimalne wynagrodzenie
jakiegokolwiek specjalisty nawet na stanowisko asystenta projektanta.
Odwołujący stwierdził,
że zgodnie z doświadczeniem życiowym, wynagrodzenie minimalne ze swej istoty mogą
otrzymywać osoby bez wykształcenia wyższego i bez kwalifikacji. Zdaniem Odwołującego,
żaden specjalista mający wiedzę i doświadczenie umożliwiające mu świadczenie usług
asystenta projektanta nie będzie pracował za minimalne wynagrodzenie. Jak podkreślił
Odwołujący, brak umów dla specjalistów oraz dla podwykonawców jest brakiem
nieusuwalnym -
wykonawca nie może takich umów złożyć na etapie postępowania
odwoławczego.
Odwołujący wykazał listę elementów, których wykonawca GPVT nie uwzględnił
w cenie ofertowej w
sposób zgodny z SIWZ, a które stanowią istotną część projektu:
Mapa do celów projektowych
Odwołujący w całości podtrzymał argumentację wskazaną powyżej w pkt 11.
Odwołujący wskazał, że zgodnie z wyjaśnieniami przedstawionymi przez wykonawcę
GPVT, wykonawca
do prac związanych z przedmiotowym zakresem nie uwzględnia
uprawnionego geodety.
Jak zauważył Odwołujący, zgodnie z oświadczeniem złożonym
w formularzu JEDZ, przedmiotowy zakres wykonawca ten
planuje wykonać osobiście, co bez
uprawnionej do tego osoby nie jest możliwe. Zdaniem Odwołującego, wobec braku
wskazania podwykonawcy,
konieczne jest wykazanie w wyjaśnieniach, że wykonawca
posiada odpowiedni sprzęt, którym może wykonać odpowiednie pomiary.
Odwołujący zauważył, że w wyjaśnieniach przedstawionych przez GPVT w tabeli
„Kosztorys Szczegółowy" w poz. 4 znajdują się lakoniczne stwierdzenia:
„Mapa do celów projektowych
d)
Przewidziano konieczność dokonania zleceń zewnętrznych na kwotę 10.000 PLN”.
W ocenie Odwołującego, przeczy ono oświadczeniom złożonym w ramach oferty, jak
również nie jest poparte żadnym dowodem, mimo iż takich dowodów żądał Zamawiający
podkreślając to w wezwaniu. Odwołujący podniósł, że GPVT nie wskazał w JEDZ, że będzie
zlecać podwykonawcom usługi w tym zakresie, a zatem następczo nie może
w wyjaśnieniach w zakresie ceny wskazywać na taką okoliczność. Jest to oświadczenie
sprzeczne z JEDZ i jako takie powinno podlegać ocenie przez Zamawiającego. Składanie
w wyjaśnieniach oświadczeń sprzecznych z treścią JEDZ wskazuje, że oświadczenia te są
nierzetelne i sprzeczne ze stanem faktycznym.
Odwołujący stwierdził, że na etapie
szacowania ceny GPVT nie przewidział, że przedmiotowe usługi zleci podwykonawcom
i
dopiero na etapie składania wyjaśnień złożył oświadczenie, ale złożył je w celu wyjaśnienia
niskiej ceny, nie jest to oświadczenie będące odzwierciedleniem decyzji z etapu
przygotowania oferty.
Niezależnie od powyższego Odwołujący wskazał, że w wezwaniu Zamawiający
wskazał: „Miasto Stołeczne Warszawa - Urząd Dzielnicy Targówek (...) zwraca się do
Wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w tym złożenie dowodów dotyczących wyliczenia ceny”.
Z powyższego Odwołujący wywiódł, że każde powołanie się na podwykonawcę musi - dla
swej wiarygodności - powołać się w wyjaśnieniach na konkretne oferty od podwykonawców.
Co więcej, jak zauważył Odwołujący, w przedmiotowym zakresie należy również
wykonać zgodnie z PFU pkt. 1.2 „Zakres projektowy (...)
-
inwentaryzacje terenu oraz znajdujących się na nim obiektów oraz zieleni, objętych
programem w stopniu umożliwiającym wykonanie kompletnej dokumentacji projektowej dla
całości przedsięwzięcia”.
Odwołujący stwierdził, że opracowanie mapy wraz z wyznaczeniem granic działek
(w przedmiotowym przypadku inwestycja nie jest umies
zona na jednej działce) to koszt co
najmniej 4 000
zł. Tymczasem koszt ten nie został w wyjaśnieniach wskazanych.
Wykonanie badań i opracowanie dokumentacji geotechnicznej gruntu
Odwołujący w całości podtrzymał argumentację wskazaną powyżej w tym zakresie.
Odwołujący podniósł, że analogicznie jak w przypadku wykonania mapy do celów
projektowych,
wykonawca GPVT złożył oświadczenie, iż przedmiotowy zakres usługi wykona
samodzielnie, nie przedstawiając w tym zakresie żadnych wyliczeń oraz dowodów, oraz nie
wyj
aśniając, jakim sprzętem przedmiotowe badania zostaną wykonane.
Odwołujący podał, że koszt odwiertów wynosi minimum 21 150,00 PLN netto.
Przedmiotowa kwota nie zawiera badań poziomu wody gruntowej oraz sondowań, a już
powoduje wykroczenie za przyjętą przez wykonawcę kwotę wskazaną w tabeli. „Kosztorys
Szczegółowy" poz. 6:
„wykonanie badań i opracowanie dokumentacji geotechnicznej gruntu:
d)
przewidziano konieczność dokonania zleceń zewnętrznych na kwotę 15.000 zł”.
Odwołujący załączył ofertę dr Politechniki Warszawskiej opiewająca na wykonanie
badań geotechnicznych na 32.000 PLN netto.
Brak uwzględnienia projektantów sprawdzających.
Odwołujący w całości podtrzymał argumentację wskazaną powyżej. Zwrócił uwagę,
że Prawo budowlane zgodnie z art. 20 ust. 2 nakłada na projektanta obowiązek zapewnienia
sprawdzenia projektu architektoniczno-
budowlanego pod względem zgodności z przepisami,
w tym techniczno-
budowlanymi przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane do
projektowania bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności.
Jak wskazał Odwołujący, w przedstawionych przez GPVT wyjaśnieniach oraz
w przedstawionym „Kosztorysie szczegółowym" brak jest jakiegokolwiek projektanta
sprawdzającego. Zgodnie z ww. przepisami sam autor projektu nie może być jednocześnie
osobą weryfikująca błędy w dokumentacji. Taki wymóg stawia również Zamawiający w § 2
pkt. 10 ppkt. 6 Umowy. Z
daniem Odwołującego, zgodnie z takim brzmieniem przepisów,
GPVT powinien zapewnić taką organizację sporządzania projektów, aby był przewidziany
czas i środki finansowe na wykonanie tych czynności. Oznacza to, że w „Kosztorysie
szczegółowym" GPVT powinien być przewidziany odpowiedni czas na wykonanie
sprawdzenia oraz przewidziane osoby i
środki finansowe na pokrycie kosztów wykonania
sprawdzenia.
W przekonaniu Odwołującego, takich kosztów w swoich wyjaśnieniach GPVT
nie uwzględnił. Zdaniem Odwołującego, koszt taki nie mógł też zostać umieszczony
w re
zerwie, gdyż GPVT takiej rezerwy po prostu nie skalkulowało.
Odwołujący podał, że przyjmując stawki, jakie przyjął GPVT w wyjaśnieniach
„Pracownia informuje iż średni koszt zatrudnienia w naszej pracowni asystenta projektanta
w zależności od branż wynosi 2 500,00 - 3 500,00 brutto średniomiesięcznie, a projektanta 6
000,00 -
8 000,00 zł brutto średniomiesięcznie" oraz zakładając, iż weryfikacja dokumentacji
będzie trwała około 4 tygodni (łącznie dla koncepcji, projektu budowlanego i wykonawczego)
wykonawca
powinien uwzględnić odpowiednio:
-
branża: architektura – 7 000
-
branża: konstrukcyjno-budowlana – 7 000
-
branża: sanitarna – 7 000
-
branża: elektroenergetyczna – 7 000
-
branża: teletechniczna – 7 000
-
branża: drogowa – 7 000
-
branża: zieleni – 7 000
Łącznie: 49 000
Brak uwzględnienia kosztów polisy ubezpieczeniowej oraz gwarancji
należytego wykonania.
Zamawiający zgodnie Umowy § 17 [ubezpieczenie] wymaga zawarcia umowy
ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej projektanta obejmującej wykonanie dokumentacji
projektowo- kosztorys
owej, o której mowa w § 1 ust. 1 Umowy. Suma przedmiotowego
ubezpieczenia musi wynosić 50% wynagrodzenia oferenta, w więc 380.685,00 PLN.
Odwołujący wskazał, że wykonawca GPVT nie przedstawił w wyjaśnieniach żadnej
informacji od
nośnie ubezpieczenia oraz nie uwzględnił w wyjaśnieniach kosztów jego
zawarcia.
Odwołujący przyjął, że jedyną ogólną informacją zawartą przez wykonawcę
w wyjaśnieniach jest informacja o przerzuceniu niektórych kosztów w pensje pracowników.
„W wynagrodzeniu brutto projektantów przyjęto około 10% na koszty stałe, takie jak
wykorzystanie lokalu oraz wyposażenie stanowiska pracy". Odwołujący podał, że według
panujących na rynku stawkach taka polisa kosztuje około 2.000,00 zł.
Odwołujący zaznaczył, że adekwatna sytuacja dotyczy zabezpieczenia należytego
wykonania umowy, które zgodnie z warunkami umowy § 16 ustalone zostało na poziomie
10%, a więc 76.137,00 PLN.
Jak podał Odwołujący, koszt zabezpieczenia dla okresu projektowania i nadzoru
autorskiego według kalkulatora ze strony http://wadium.pl/gwarancia-ubezpieczeniowa-koszt
to odpowiednio:
Gwarancja należytego wykonania
Suma gwarancyjna (kwota zabezpiecza
na gwarancją) – 76 137
Czas trwania (w miesiącach) - 8
Koszt gwarancji - 1 218,19 PLN
Gwarancja usunięcia wad i usterek
Suma gwarancyjna (kwota zabezpiecza
na gwarancją) – 22 841,1
Czas trwania (w miesiącach) – 16
Koszt gwarancji
– 730,91 PLN.
Sumaryczna wartość niedoszacowania w tym zakresie to 3.949,10 zł.
Reasumując Odwołujący stwierdził, iż wykonawca GPVT w przedstawionej ofercie nie
uwzględnił co najmniej:
-
mapa do celów projektowych – 4 000 PLN netto,
- badania geotechniczne
– 32 000 PLN netto,
-
projektanci sprawdzający – 49 000 PLN netto,
- polisa OCiGNW
– 3 949,10 PLN netto,
Łącznie – 88 949,1 PLN netto.
Powyższe, w ocenie Odwołującego, wraz z brakiem przedstawienia jakichkolwiek
wyliczeń kalkulacji ceny oraz dowodów na potwierdzenie prawidłowości wyliczeń, potwierdza
tezę, że oferta wykonawcy GPVT zawiera rażąco niską cenę i podlega odrzuceniu.
Zaniżenie kosztów zatrudnienia asystentów oraz projektantów
W wyjaśnieniach wykonawca GPVT podał następujące koszty zatrudnienia personelu
dedykowanego do realizacji przedmiotowego zamówienia:
Koszt brutto zatrudnienia asystenta projektanta:
2500 PLN - 3500 PLN
Koszt brutto zatrudnienia projektanta:
6000 PLN - 8000 PLN
Odwołujący zwrócił uwagę, iż firma GPVT podaje koszt brutto zatrudnienia osób,
a nie wartości wynagrodzenia poszczególnych osób personelu. Odwołujący stwierdził, że
w
artość wynagrodzenia po uwzględnieniu wszystkich podatków oraz składek, niezależnie od
formy zatrudnienia, wyniesie znacznie mniej, co sprawia, że zaproponowane przez firmę
GPVT w wyjaśnieniach stawki są nierynkowe, nierealne i zostały wymyślone tylko na
potrzeby przedmiotowego postępowania. Ponadto, jak zauważył Odwołujący, firma GPVT
nie załączyła żadnych dowód potwierdzających przytoczone stawki np. umów
z pracownikami czy też dokumentów potwierdzających możliwość obniżenia kosztów
personelu np. potwierdzających współpracę z urzędami pracy. Odwołujący przeliczył
proponowane stawki
w celu weryfikacji kosztorysu zamieszczonego w wyjaśnienia. W tym
celu dokona
ł przeliczenia zaproponowanych stawek miesięcznych na stawkę godzinową, na
którą to w swoim kosztorysie powołuje się firma GPVT.
D
o wyliczeń przyjęto 2008 godzin roboczych w roku 2019. Wyliczono:
Koszt zatrudnienia asystenta projektanta - stawka godzinowa:
2500 PLN * 12 miesięcy / 2008 godzin roboczych w roku 2019 = 14,94 PLN na godzinę
3500 PLN * 12 miesięcy / 2008 godzin roboczych w roku 2019 = 17,43 PLN na godzinę
Tak więc koszt zatrudnienia asystenta projektanta w firmie GPVT w przeliczeniu na godzinę
zawiera się w przedziale od 14,94 do 17,43 PLN, a wiec średnio wynosi 16.19 PLN na
godzinę.
Koszt zatrudnienia projektanta - stawka godzinowa:
6000 PLN * 12 miesięcy / 2008 godzin roboczych w roku 2019 = 35,86 PLN na godzinę
8000 PLN * 12 miesięcy / 2008 godzin roboczych w roku 2019 = 47,81 PLN na godzinę
Tak więc koszt zatrudnienia projektanta w firmie GPVT w przeliczeniu na godzinę zawiera
się w przedziale od 35,86 do 47,81 PLN, a wiec średnio wynosi 41.84 PLN na godzinę.
Na podstawie powyższych stawek Odwołujący dokonał przeliczenia kosztorysu firmy
GPVT, uwzględniając czasochłonność poszczególnych etapów oszacowaną przez firmę
GPVT.
Na skutek ww. przeliczenia Odwołujący stwierdził, że różnica pomiędzy wartościami
wyliczonymi przez Odwołującego na podstawie średnich stawek godzinowych w firmie GPVT
a wartościami podanymi przez GPVT wynosi łącznie 52 966,50 PLN.
Odwołujący stwierdził, że kosztorys firmy GPVT jest niedoszacowany przynajmniej
o 52 966,50 złotych. Odwołujący zwrócił uwagę, że przy powyższych wyliczeniach bazował
tylko na stawkach firmy
GPVT wskazanych w wyjaśnieniach.
Powyższe, zdaniem Odwołującego, stanowi przyczynę nie podania przez firmę GPVT
w kosztorysie kosztów personalnych ograniczając się jedynie do podania kwoty całkowitej
poszczególnych etapów. Zdaniem Odwołującego, działanie takie miało na celu ukrycie
„niewygodnych" dla firmy GPVT kosztów w kwocie przynajmniej 52 966,50 złotych.
Odwołujący podkreślił, że od 1 stycznia 2020 roku minimalna stawka godzinowa to 16
z
łotych, a zatem wykonawca GPVT wadliwie przyjął do swoich wyliczeń wynagrodzenie
niższe, zgodnie z którym niektórym osobom będzie płacił mniej niż 16 zł za godzinę.
Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:
1.
Unieważnienia czynności oceny ofert,
2.
Unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
3.
Ponownej
ocenę ofert,
4.
Odrzucenie ofert wykonawców S. K. oraz GPVT,
5.
Wybór oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Do postępowania odwoławczego przystąpienie po stronie Zamawiającego zgłosił S.
K. .
Na rozprawie strony podtrzymały dotychczas prezentowane stanowiska.
Krajowa Izba
Odwoławcza, rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy wymieniony w treści uzasadnienia, jak
również stanowiska stron i uczestnika postępowania zaprezentowane na piśmie i ustnie do
protokołu posiedzenia i rozprawy, ustaliła i zważyła co następuje.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się interesem we wniesieniu środka
ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji
ich potwierdzenia się, wskazuje na pozbawienie Odwołującego możliwości uzyskania
zamówienia i jego realizacji, narażając go tym samym na poniesienie w tym zakresie
wymiernej szkody.
Rozpoznając odwołanie w granicach podniesionych zarzutów Izba uznała, że nie
zaistniały podstawy do jego uwzględnienia.
W przedmiotowej sprawie
kluczowa dla rozstrzygnięcia sporu była ocena czy
w świetle kierowanych przez Zamawiającego wezwań i składanych przez wykonawców
wyjaśnień ziściła się przesłanka do odrzucenia ofert wykonawców S. K. i GPVT określona w
art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.
Rozpoznając przedmiotową sprawę Izba miała na uwadze, że przedmiotem
postępowania
o
udzielenie
zamówienia
publicznego
są
usługi
intelektualne.
Charakterystyczna dla tego typu usług jest rozbieżność w ich wycenie, zależna w znacznej
mierze od trudnych do oceny czynników, jak wycena pracy własnej przez osoby biorące
udział w realizacji zamówienia, czy też czas, jaki jest potrzebny na wykonanie pracy, który
może znacząco różnić się w zależności od predyspozycji osobistych wykonawcy prac.
Izba miała na względzie także okoliczności zaistniałe w przedmiotowym
postępowaniu, tj. fakt, że o przedmiotowe zamówienie ubiegało się dwunastu wykonawców,
a zaoferowane ceny kształtowały się od 476 010,00 zł do 2 520 270,00 zł. Tak znacząca
rozbieżność w wycenie tych samych usług przez poszczególnych wykonawców potwierdza,
że wycena tego typu prac jest bardzo indywidualna, jest efektem polityki cenowej
prowadzonej przez poszczególnych przedsiębiorców i dostępnych im uwarunkowań. Ww.
znacząca rozbieżność pomiędzy zaoferowanymi cenami jest odzwierciedleniem rzeczywistej
konkurencji na rynku.
Dokonując weryfikacji czynności Zamawiającego polegającej na ocenie wyjaśnień
złożonych przez wykonawców S. K. i GPVT Izba miała na uwadze także to, że
wynagrodzenie za wykonanie przedmiotowego zamówienia ma charakter ryczałtowy, a
Zamawiający nie żądał na etapie składania ofert przedstawienia obliczeń sposobu kalkulacji
ceny. Zgodnie z pkt XII ppkt 2 SIWZ cen
a brutto za realizację przez wykonawcę przedmiotu
zamówienia powinna obejmować wszystkie czynności uwzględnione w załączonym
Programie Funkcjonalno-
Użytkowym i uwzględnić wszystkie niezbędne koszty związane z
obowiązkami wynikającymi z wykonania zamówienia leżące po stronie wykonawcy. § 11
Wzoru u
mowy (Załącznik nr 3 do SIWZ) stanowi, że wynagrodzenie wykonawcy za
wykonanie przedmiotu umowy w zakresie rzeczowym opisanym w § 1 umowy jest
wynagrodzeniem ryczałtowym.
Izba wzięła pod uwagę także okoliczność, że Zamawiający nie określił sposobu,
w jaki powinny być skonstruowane wyjaśnienia dotyczące elementów oferty mających wpływ
na wysokość ceny. Zwracając się do obu wykonawców w dniu 22 sierpnia 2019 r.
o udzielenie wyjaśnień Zamawiający wskazał na konieczność podania, co miało wpływ i jakie
były powody złożenia oferty o określonej cenie. Zamawiający wskazał, że w wyjaśnieniu
należy uwzględnić m.in. poniższe elementy:
„1. Czy cena za opracowanie dokumentacji projektowej zawiera wszystkie rodzaje
opracowań oraz czynności opisane w § 2 wzoru umowy?
2.
Czy wykonawca uwzględnił w koszcie sporządzania dokumentacji koszt opracowań
specjalistycznych wynikających ze specyfiki obiektu, tj. dostosowania pomieszczeń, ich
wyposażenia oraz wykończenia wnętrz i ich kolorystyki do potrzeb osób
z niepełnosprawnością intelektualną?
3.
Czy w cenie opracowań projektowych uwzględniono koszt likwidacji ewentualnych kolizji
z infrastrukturą techniczną na terenie działki oraz konieczność wykonania dokumentacji
dla nowych przyłączy wodno-kanalizacyjnych, energetycznych, teletechnicznych i c.o.?
4.
Czy oferowana cena uwzględnia konieczność wykonania opracowań projektowych
zagospodarowania terenu w tym: DFA, oświetlenia terenu, monitoringu zewnętrznego,
parkingu, zagospodarowania terenu zieleni itp. zgodnie z warunkami lokalizacji
inwestycji celu publicznego przekazanymi w materiałach przetargowych?
5.
Czy oferowana cena uwzględnia koszty pełnienie przez projektanta nadzoru autorskiego
we wszystkich branżach zgodnie z opisem w § 4 wzoru umowy i jeżeli tak, to jak długi
okres pełnienia nadzoru przyjęto w kalkulacji?”
W pozostałym zakresie Zamawiający powtórzył dyspozycję art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba zważyła, że zapytania skierowane przez Zamawiającego do wykonawców nie
zawierały wymagania przedstawienia kalkulacji, a nawet prośby o wskazanie wysokości
poszczególnych kosztów. Zamawiający wyraził zainteresowanie zapewnieniem, że
wykonawca ma świadomość zakresu objętego przedmiotem zamówienia. Wobec nie
postawienia przez Zamawiającego w wezwaniu z dnia 22 sierpnia 2019 r. konkretnych
wymagań co do elementów zamówienia, których wycenę wykonawca powinien określić
w składanych wyjaśnieniach, każdy z wykonawców składających wyjaśnienia był uprawniony
do sformułowania wyjaśnień według własnej koncepcji. Jedyne wymaganie Zamawiającego
sprowadzało się do odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania. Z tego względu Izba nie
wzięła pod uwagę twierdzeń Odwołującego o konieczności wykazania w złożonych
wyjaśnieniach poszczególnych kosztów, które Odwołujący uznał za znaczące.
Wykonawca S. K.
w złożonych wyjaśnieniach z dnia 27 sierpnia 2019 r. oświadczył,
że przewidział skierowanie do realizacji projektu podstawowego zespół projektantów
składających się z 9 osób z różnych branż: architekta, konstruktora, dwóch asystentów
branży budowlanej, projektanta instalacji sanitarnych, projektanta instalacji elektrycznych,
projektanta instalacji teletechnicznych, projektanta branży drogowej, projektanta zieleni
(architektury krajobrazu). Wykonawca
załączył do wyjaśnień wstępny harmonogram udziału
tych osób na poszczególnych etapach postępowania wraz ze wskazaniem wysokości
wynagrodzenia dla poszczególnych osób. Wykonawca zapewnił, że doświadczenie i wiedza
t
ych osób pozwalają na wykonanie wszystkich elementów dokumentacji, wymienionych w
SIWZ. Wykonawca S. K.
wskazał ponadto, że w wynagrodzeniu brutto projektantów przyjęto
około 10% na koszty stałe, takie jak wykorzystanie lokalu oraz wyposażenie stanowiska
pracy. Czas pracy określono orientacyjnie. Wykonawca zaznaczył przy tym, że opracowany
harmonogram należy traktować jako wstępny i służący jedynie wyjaśnieniu wyceny prac
projektowych.
Wykonawca S. K.
wskazał ponadto, że oprócz głównych kosztów prac projektowych,
w wycenie uwz
ględniono włączenie dodatkowych osób, takich jak rzeczoznawcy p.poż. i
sanepid, geodeta, geolog i inni w miarę potrzeb. Koszty ich pracy oraz niezbędny margines
bezpieczeństwa i zysk firmy, określono w zestawieniu:
1. Praca podstawowego zespołu projektowego, zgodnie z załącznikiem: 261.000 zł
2. Koszt opracowania mapy, badań geotech., rzeczoznawcy, ZUD: 20.000 zł
3. Nadzór autorski: 6.000 zł
4. Margines bezpieczeństwa (rezerwa na nieprzewidziane koszty), koszt wydruków, zysk
firmy:
100.000 zł
Razem cena netto 387.
000 + podatek VAT = 476.010 zł
Wykonawca udzielił też odpowiedzi na każde pytanie postawione przez
Zamawiającego:
„ad. 1 Cena za opracowanie dokumentacji projektowej, zawiera wszystkie rodzaje
opracowań oraz czynności, opisane w §2 wzoru umowy.
ad. 2 Wykon
awca w wycenie uwzględnił koszt opracowań specjalistycznych, wynikających
ze
specyfiki obiektu. Wykonawca posiada szczególne i bardzo bogate doświadczenie
w projektowaniu
dla osób niepełnosprawnych. Główny projektant i właściciel firmy od ponad
10 lat wsp
ółpracuje z Ośrodkiem TPD Helenów, będącym jedną z najlepszych, jeśli nie
najlepszą placówką wsparcia osób niepełnosprawnych w Polsce. Zaprojektowaliśmy
i zrealizowaliśmy m.in. przedszkole specjalne, szkołę Przysposobienia do Pracy, Liceum,
rozbudowę internatu, rozbudowę ZOZ-u, rozbudowę PPS. Wykonywaliśmy również wiele
opracowań koncepcyjnych, które niestety nie doczekały się realizacji z braku możliwości
finansowych (między innymi projekt Środowiskowego Domu Samopomocy). W kolejce do
realizacji czeka opracowany przez nas, unikalny stadion dla
niepełnosprawnych, z trybunami
w 100% dostosowanymi dla osób z niepełnosprawnością ruchową. Oprócz współpracy
z Helenowem, mamy na koncie też wiele innych projektów, np. przebudowa i rozbudowa
dużego Ośrodka Szkolno Wychowawczego z Żyrardowie.
ad.
3 W cenie opracowań projektowych uwzględniono koszt likwidacji ewentualnych kolizji
z
infrastrukturą techniczną na terenie działki oraz konieczność wykonania dokumentacji dla
nowych
przyłączy. Koszty tych opracowań ujęte są w koszcie pracy podstawowego zespołu
projektowego
(poz. nr 1 wyceny powyżej, zgodnie ze szczegółową kalkulacją w załączniku
do pisma).
ad.
4 Oferowana cena uwzględnia koszt opracowań projektowych zagospodarowania terenu,
w
tym DFA, oświetlenia terenu, monitoringu zewnętrznego, parkingu, zieleni itp., zgodnie
z warunkami
lokalizacji inwestycji celu publicznego, przekazanymi w materiałach
przetargowych. Wszystkie te
pozycje uwzględniono w pracy podstawowego zespołu
projekto
wego (poz. nr 1 wyceny powyżej, zgodnie ze szczegółową kalkulacją w załączniku
do pisma).
ad.
5 Wykonawca uwzględnił w wycenie koszt pełnienia nadzoru autorskiego we wszystkich
branżach, zgodnie z §4 wzoru umowy. Dla skalkulowania nadzoru autorskiego, przyjęto czas
trwania budowy 15-16 mi
esięcy (09.2019 podpisanie umowy na projekt, 05.2020
przekazanie
projektu, 08.2020 przygotowanie i rozstrzygnięcie przetargu na budowę,
zakończenie budowy 12.2021). Ponieważ projekt nie dotyczy przebudowy, nadzór określamy
jako mniej skomplikowany i ocenia
my na maksimum 20 pobytów. Zakładamy wykonanie
pro
jektu z należytą starannością i dokładnością, a większa ilość pobytów niż 1-2 w miesiącu
mogłaby, w naszej opinii, wynikać jedynie z mało dokładnego projektu. W przypadku
konieczności większej ilości pobytów, ryzyko wkalkulowujemy w pozycję nr 4 powyższej
wyceny (margines bezpieczeństwa) lub zmniejszenie wynagrodzenia projektantów. Koszt 1
nadzoru wyceniamy jako 300zł: 20 x 300 = 6000 zł netto.”.
Izba za prawidłową uznała czynność oceny przez Zamawiającego wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę S. K., który uznał je za wystarczające. Jak wskazano powyżej, z
uwagi na charakter przedmiotu zamówienia, rozpiętość cenową pomiędzy złożonymi w
przedmiotowym postępowaniu ofertami, charakter wynagrodzenia, a także brak wymagań co
do przedstawienia w złożonych wyjaśnieniach kalkulacji poszczególnych elementów, Izba
stwierdziła, że brak jest podstaw, aby czynić wykonawcy zarzut z tytułu sposobu, w jaki
zdecydował się przedstawić swoje wyjaśnienia. Izba zgodziła się z wykonawcą S. K., że nie
istnieje normatywny wzorzec wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Izba, w okolicznościach
przedmiotowej sprawy, wzięła pod uwagę wyjaśnienia S. K., że współpracuje z osobami,
które będą brały udział w realizacji przedmiotu zamówienia od wielu lat, ma doświadczenie,
jeśli chodzi o stawki za pracę tych osób, że na etapie składania oferty i wyjaśnień
dotyczących ceny wykonawca ten przedstawiając kalkulację opierał się na swojej wiedzy i
doświadczeniu. Z uwagi na charakter przedmiotu zamówienia, Izba nie stwierdziła uchybień
w takim działaniu wykonawcy. Prawidłowość założeń S. K. poczynionych przy kalkulacji
oferty została potwierdzona przez załączone do pisma z dnia 28 listopada 2019 r.
oświadczenia poszczególnych osób potwierdzające chęć współpracy osób składających
wyjaśnienia z wykonawcą, a także wskazujące na wysokość oczekiwanych wynagrodzeń.
Treść ww. oświadczeń potwierdza, że założenia co do kosztów poczynione przez
wykonawcę były prawidłowe, a nawet zakładały pewien margines. Izba stoi na stanowisku,
że pożądane byłoby przedłożenie wszelkich możliwych dowodów potwierdzających
prawidłowość wyceny przedmiotu zamówienia wraz z wyjaśnieniami składanymi
Zamawiającemu.
W
przedmiotowej sprawie Izba miała jednak na uwadze, jak wskazano powyżej, że
Zamawiający w wystosowanym wezwaniu z dnia 22 sierpnia 2019 r. nie sformułował
wymagań dotyczących sposobu przedstawienia kalkulacji. Dodatkowo, ocena zasadności
składania dowodów, musi być dokonywana indywidualnie w każdej sprawie.
Wykonawca GPVT w wyjaśnieniach z dnia 26 sierpnia 2019 r. podał, że wykonywał
już projekty obiektów o podobnych parametrach oraz skali trudności, jak np. „Modernizacja
budynku Collegium Pathologicum
przy ul. Jaczewskiego 8 w Lublinie”. Wykonawca
porównując ww. projekt do przedmiotu zamówienia wskazał, że ww. zrealizowany projekt
posiada większą powierzchnię, a zrealizowany został za mniejszą kwotę. Wykonawca
wskazał też na inne porównywalne projekty i ich ceny zwracając uwagę, że potwierdzają one
realność zaoferowanej w przedmiotowym postępowaniu ceny.
Jako czynniki sprzyjające wykonaniu zamówienia, leżące po stronie wykonawcy
GPVT, wykonawca wskazał:
„1) Pracownia realizuje lub w najbliższym czasie realizować będzie projekty i nadzory
w niedalekiej odległości od miejsca przedmiotowej Inwestycji, tj.:
Budowa przedszkola przy ul. Legendy w Warszawie,
Budowa budynku wielorodzinnego przy ul. Wrzeciono w Warszawie
Budowa Centrum Lokalnego Chruściela dzielnicy Rembertów w Warszawie
Rozbudowa Szpitala im. Dzieciątka Jezus w Warszawie
Budowa Centrum Sportowego UKSW w Warszawie
Budowa hali widowiskowo sportowej przy u. Witosa w Ostrołęce
Co wiąże się z prowadzeniem nadzorów autorskich na wyżej wymienionych budowach.
W związku z powyższym projektanci Pracowni z częstotliwością co najmniej 1 raz w tygodniu
pojawiają się w państwa regionie docelowo bądź przejazdem co pozwoli na znaczne
ograniczenie kosztów dojazdu i całego wykonania zadania projektowego w sposób
maksymalny. Dojazd do Zamawiającego nie stanowi w tym przypadku kosztu dla pracowni
w wykonaniu powyższego zamówienia.
1) Posiadamy wykwalifikowaną kadrę inżynierską z wieloletnim doświadczeniem
projektowym. Od wielu lat zajmuje się kompleksową obsługą projektową Inwestorów
Publicznych oraz Inwestorów Prywatnych w całej Polsce. Tradycja, sprawdzone modele
działań, znajomość ugruntowanych i nowych technologii budowlanych, możliwość
podglądania błędów innych przy likwidacji szkód, skutkuje lepszą jakością naszych usług
i wysoką wartością doradczą. Na bieżąco współpracujemy z szeregiem firm zewnętrznych
o uzupełniających profilach działalności, powodując tym samym możliwość obsługi
przedsiębiorstw w bardzo szerokim zakresie tematyki ogólnobudowlanej. Powierzone nam
prace wykonujemy terminowo, w sposób rzetelny i profesjonalny. W związku z powyższym,
zamówienie wykonane zostanie w krótszym czasie projektowym i skutkuje obniżeniem
kosztów realizacji zadania.
Pracownia informuje, że średni koszt zatrudnienia w naszej Pracowni asystenta projektanta
w zależności od branży wynosi 2 500,00 - 3 500,00 zł brutto średniomiesięcznie,
a projektanta 6 000,00 -
8 000,00 zł brutto średniomiesięcznie. Powyższe wskaźniki przyjęto
do wyliczenia oferty. Ponadto pracownicy w za
leżności od terminu zrealizowania zamówienia
otrzymują premię uznaniową będącą udziałem w zysku, co jest elementem dodatkowo
motywującym do możliwie szybkiej i rzetelnej realizacji zamówienia.
2) Pracownia posiada również własną drukarkę wielkoformatową z możliwością ręcznego
uzupełniania tuszu co znacząco zmniejsza koszty edycji projektu. Wydajność 1l zakupionego
tuszu pozwala wydrukować ok. 1 000,00 m2 rysunków. W załączeniu przedkładamy faktury
za zakupiony tusz oraz papier wielkoformatowy. Na podstawie
wykonanych już projektów
Pracownia informuje, że średni koszt wydruku 1 m2 rysunku w kolorze wynosi od ok. 0,70 zł
do 0,90 zł netto i jest zmienny w zależności od używanego formatu. W załączeniu
przesyłamy fakturę dot. usług wydruku wielkoformatowego z którego Pracownia korzystała
przed zakupem własnego sprzętu. Załączamy również cennik, z którego jednoznacznie
wynika że w przypadku wydruku kolorowej mapy w siedzibie Pracowni za pomocą własnej
drukarki otrzymujemy oszczędność ok. 3,80 zł na jednym m2 wydruku w czerni i bieli oraz ok
10,00 zł w przypadku koloru (cena w firmie KOPIANET to odpowiednio 11,00 zł/m2 i 4,8
zł/m2). Powyższe wskaźniki przyjęto do wyliczenia oferty.
3) Przytoczone na początku pisma usługi potwierdzają, że Pracownia specjalizuje się
w projektach obiektów służby zdrowia i wykonała już z powodzeniem kilkanaście podobnych
projektów. Pracownia ma wypracowane schematy działań, a zdobyte doświadczenie
pozwala na wykonanie projektu w sposób możliwy do przewidzenia i godny z założonym
harmono
gramem. Oryginalność naszego projektu w tym wypadku polega na zastosowaniu
podobnych
schematów
funkcjonalno-przestrzennych,
rozwiązań
technicznych,
materiałowych i instalacyjnych w nowej lokalizacji oraz oryginalnej odsłonie.
4) Pracownia posiada samochód służbowy marki OPEL Astra IV o pojemności silnika 1,4
cm3 LPG który wg danych technicznych z instrukcji obsługi producenta tego samochodu
spala ok. 8 litrów gazu na 100 km co przy obecnej cenie LPG ok. 2,10 zł daje koszt
przejechania 1 km = ok. 0,17 zł (8 [L] x 2,10 zł /100 km = 0,168 zł) x ok 700 km (350 km x 2 –
wg mapy Google) koszt przyjazdu w obie strony relacji Poznań (Pamiątkowa 2 – siedziba
naszej firmy)
– Warszawa (siedziba Zamawiającego) wynosi ok. 58,80 zł brutto
(8,0[L]/100km x 2,10 = 0,20zł x 350km = 58,80zł) co po podzieleniu kosztu dojazdu np. na 2
inwestycję daję koszt pojedynczego pobytu w wysokości 58,80 zł brutto tj. 47,80 zł netto.
Pracownia zamierza podporządkować różne możliwe spotkania w tym rejonie kraju pod
przedmiotową inwestycję, poprzez połączenie wyjazdów z wizytami na różnych budowach
i w ten sposób obniżać koszty realizacji poszczególnych zamówień. Należy podkreślić, że
wskazany samochód osobowy jest użytkowany tylko do celów firmowych i podlega
odliczeniu 100% podatku VAT, a w
/w kwoty są kwotami brutto. Ponadto koszt biletu relacji
Poznań – Warszawa to ok 70 zł brutto przy uwzględnieniu przewoźnika TLK i ten środek
transportu również Wykonawca ujął w wycenie.
Jednocześnie informujemy, że ewentualny nadzór autorski będzie pełnił Generalny
Projektant
– Architekt, będący jednocześnie wspólnikiem spółki cywilnej GPVT.”.
Wykonawca GPVT przedstawił Zamawiającemu kalkulację własną poszczególnych
elementów zamówienia wraz ze wskazaniem pracochłonności poszczególnych prac oraz
kosztów dodatkowych czy zleceń zewnętrznych.
Wykonawca udzielił tez odpowiedzi na każde z pytań zadanych przez
Zamawiającego w wezwaniu z dnia 22 sierpnia 2019 r:
„1. Cena zawiera wszystkie elementy oraz czynności wymienione we wzorze umowy w par. 2
co udokumento
wano w powyższej tabeli oraz wyjaśnieniach poniżej.
2. Wykonawca uwzględnił koszt wykonania opracowań specjalistycznych wynikających ze
specyfiki obiektu m.in. technologii pomieszczeń, pełnego ich wyposażenia i wykończenia
pomieszczeń ze względu na potrzeby osób z niepełnosprawnościami. Pracownia posiada
bogate doświadczenie i zaprojektowała m.in. kilka szkół specjalnych z przeznaczeniem dla
takich osób m.in. Szkoła Specjalna w Płocku przy ul. Słonecznej, Centrum Edukacyjno
Rewalidacyjne w Goleniowie, obecnie wykonujemy projekt Rozbudowy i modernizacji SP
ZOZ MSWiA w Białymstoku o pawilon „B” i „D” w celu utworzenia Centrum Senioralnego
60+. Powołując się na powyższe argumenty informujemy, że jesteśmy świadomi zakresu
prac dla w/w zamówienia, a powyższy zakres został ujęty w tabeli pozycja 3 i 7. Pracownia
wycenia powyższy zakres na 12% wartości co daje łącznie kwotę 33000,00zł
Pracownia przewidziała na wykonanie tego zakresu umowy czas pracy asystentów
projektantów wszystkich branż w łącznej ilości 960 roboczogodzin, czas pracy Projektantów
wszystkich branż w łącznej ilości 480 roboczogodzin, Koszty dodatkowe własne (materiałów,
paliwa, wydruku itp.) 1000,00 zł.
3. W cenie opracowań projektowych uwzględniono koszt likwidacji ewentualnych kolizji
z infrastruk
turą techniczną. Projekty usunięcia kolizji i wykonaniem nowych przyłączy
stanowią 5% wartości projektu budowlanego oraz 5% wartości projektu wykonawczego
pozycja 7 tabeli. Łącznie stanowią kwotę 15000,00 zł
Pracownia przewidziała na wykonanie tego zakresu umowy czas pracy asystentów
projektantów wszystkich branż w łącznej ilości 480 roboczogodzin, czas pracy Projektantów
wszystkich branż w łącznej ilości 240 roboczogodzin, Koszty dodatkowe własne (materiałów,
paliwa, wydruku itp.) 500,00 zł.
Ponadto w pozy
cji 14 tabeli uzyskanie wszelkich niezbędnych opinii i decyzji Pracownia
wyceniła, że opinie i decyzje związane z usunięciem kolizji i wykonaniem nowych przyłączy
stanowią kwotę 10000,00 zł oraz czas pracy asystentów projektantów wszystkich branż
w łącznej ilości 200 roboczogodzin, czas pracy Projektantów wszystkich branż w łącznej
ilości 100 roboczogodzin, Koszty dodatkowe własne (materiałów, paliwa, wydruku itp.)
2500,00 zł.
4.
Oferowana
cena
uwzględnia
również
konieczność
wykonania
projektów
zagospodar
owania terenu w tym m.in.: DFA, oświetlenia terenu, monitoringu zewnętrznego,
parkingu, zagospodarowania zielenią itp. zgodnie z decyzją lokalizacji celu publicznego.
W/w projekty stanowią 10% wartości projektu budowlanego oraz 10% wartości projektu
wykona
wczego pozycja 7 tabeli. Łącznie stanowią kwotę 30000,00 zł
Pracownia przewidziała na wykonanie tego zakresu umowy czas pracy asystentów
projektantów wszystkich branż w łącznej ilości 800 roboczogodzin, czas pracy Projektantów
wszystkich branż w łącznej ilości 400 roboczogodzin, Koszty dodatkowe własne (materiałów,
paliwa, wydruku itp.) 500,00 zł.
6.
Oferowana cena uwzględnia pełnienie przez Wykonawcę nadzoru autorskiego do
31.12.2021 roku. Powyższe skalkulowano w pozycji 17 tabeli. Zgodnie z wyjaśnieniami
za
wartymi w piśmie kwota 10000,00 zł pozwoli na sprawowanie nadzoru autorskiego na
minimum 100 pobytach na budowie, co pozwoli na prowadzenie nadzoru autorskiego
w odstępie cotygodniowym przez minimum 20 miesięcy. Uwzględniając harmonogram
projektu i przewi
dywane zakończenie prac projektowych w maju 2020 roku oraz czas
potrzebny na organizację przetargu i wyłonienie Generalnego Wykonawcy Robót przewiduje
się początek nadzoru najwcześniej na 01.07.2020 rok. Z doświadczenia Pracowni na
podobnych inwestycjach w
ynika jednak, że nie ma konieczności realizacji tylu pobytów na
budowie. Pracownia uwzględniła zarówno czas pracy potrzebny na budowie przez
Projektantów jak i czas konieczny do wykonania opracowań w siedzibie Wykonawcy przez
Projektantów i asystentów.”.
Izba nie stwierdziła uchybień w decyzji Zamawiającego o ocenie złożonych przez
wykonawcę GPVY wyjaśnień za wystarczające. Argumentacja przedstawiona przy ocenie
wyjaśnień złożonych przez wykonawcę S. K. pozostaje aktualna także przy ocenie wyjaśnień
złożonych przez wykonawcę GPVT.
Rozpoznając przedmiotową sprawę Izba nie wzięła pod uwagę kalkulacji kosztów
dokonanych przez Odwołującego w odwołaniu. Jak wskazano powyżej, z uwagi na charakter
usługi, podstawy przyjęte do wyceny mogą być bardzo indywidualne, zależne od wielu
czynników dostępnych poszczególnym wykonawcom na różnym poziomie. Podobnie,
z uwagi na brak narzucenia przez Zamawiającego sposobu przedstawienia kalkulacji ceny,
do wykonawców należał wybór sposobu, w jaki ujmie koszty. W tym miejscu warto zwrócić
uwagę na pogląd wyrażony w wyroku z dnia 23 czerwca 2014 r. „Jeśli wykonawca w ramach
wezwania do wyjaśnień otrzyma od zamawiającego konkretne pytania, może udzielić mu
szczegółowych odpowiedzi w kwestiach, które najbardziej interesują zamawiającego. Jeśli
takich pytań nie otrzyma, udziela odpowiedzi w zakresie, który on sam uznaje za najbardziej
istotny i trudno mu z tego robić zarzut w sytuacji, gdy wyjaśnienia nie są ogólnikowe
i wymi
jające, ale tzw. „merytoryczne”.” (sygn. akt KIO 1166/14), który prezentowany jest
szeroko
orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej.
Mając na względzie opisane powyżej okoliczności Izba stwierdziła, że wyjaśnienia
złożone przez wykonawców S. K. i GPVT nie są pozorne, ani zbyt ogólne, w sposób
wystarczający wskazują na realność zaoferowanych cen. Wykonawcy przedstawili kalkulację
kluczowych, według własnego uznania, elementów zamówienia, jak też udzielili odpowiedzi
na pytania Zamawiającego. Wyjaśnienia te są zgodne z metodą kalkulacji przedmiotu
zamówienia właściwą dla tej, jaką przyjął dany wykonawca (a której Zamawiający nie
narzucił) i w określonej przez wykonawcę metodzie konkretne. Nie ulega wątpliwości, że
przedłożenie Zamawiającemu na etapie składania wyjaśnień dowodów potwierdzających
prawidłowość kalkulacji ceny byłoby elementem pożądanym wyjaśnień. Jednak ich
niezbędność dla możliwości uznania wyjaśnień za wystarczające należy oceniać w
kontekście przedmiotu zamówienia i okoliczności zaistniałych w danym postępowaniu.
Izba stoi na stanowisku, że dokonując oceny złożonych przez wykonawców
wyjaśnień Zamawiający może opierać się na własnej wiedzy na temat realnych cen
obowiązujących na rynku usług projektowych, co do których Zamawiający posiada wiedzę,
co Zamawiający wykazał w toku postępowania odwoławczego przez załączone do
odpowiedzi na odwołanie umowy z poszczególnymi wykonawcami. Zamawiający był też
uprawniony do wzięcia pod uwagę okoliczności, że szacunkowa wartość zamówienia została
określona przez zewnętrzy podmiot, na co Zamawiający nie miał wpływu pozostając
w przekonaniu, ze rynek zweryfikuje jej
realność.
Podsumowując, Izba uznała, biorąc pod uwagę okoliczności przedmiotowej sprawy,
iż ocena złożonych wyjaśnień przez Zamawiającego była prawidłowa. Okoliczności zaistniałe
w przedmiotowym postępowaniu wskazują, że rozbieżność w cenach zaoferowanych przez
poszczególnych wykonawców stanowi odzwierciedlenie sytuacji na rynku tego typu usług.
Z uwagi na
powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, orzeczono jak
w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp
oraz § 5 ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2018 r., poz. 972).
Przewodniczący : ………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2320/19 z dnia 2019-12-02
- Sygn. akt KIO 2315/19 z dnia 2019-12-02
- Sygn. akt KIO 2284/19, KIO 2288/19 z dnia 2019-12-02
- Sygn. akt KIO 2321/19 z dnia 2019-11-29
- Sygn. akt KIO 2314/19 z dnia 2019-11-29
