rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2020-08-06
rok: 2020
data dokumentu: 2020-08-06
rok: 2020
sygnatury akt.:
KIO 1172/20
KIO 1172/20
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 sierpnia 2020
r., w Warszawie, odwołania
wni
esionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 maja 2020 r. przez
wykonawcę
PreZero Service Centrum Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Kutnie
w postępowaniu prowadzonym przez
Gminę Celestynów
przy udziale wykonawcy M. B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
PROGRES M. B.
z siedzibą w Sulejówku zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
r., w Warszawie, odwołania
wni
esionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 28 maja 2020 r. przez
wykonawcę
PreZero Service Centrum Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Kutnie
w postępowaniu prowadzonym przez
Gminę Celestynów
przy udziale wykonawcy M. B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
PROGRES M. B.
z siedzibą w Sulejówku zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Gminie Celestynów unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej dla części III postępowania, powtórzenie
czynności badania i oceny ofert dla części III oraz odrzucenie oferty M. B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą PROGRES M. B. dla części III
na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
2.
kosztami postępowania obciąża Gminę Celestynów i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez PreZero
Service Centrum Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością tytułem wpisu od
odwołania,
2.2.
zasądza od Gminy Celestynów na rzecz PreZero Service Centrum Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiem
naście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu i wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1
843 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
O
dwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 1172/20
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Gmina Celestynów prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na „odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości z terenu Gminy Celestynów” na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 z późn. zm.), w trybie przetargu
nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 6 marca 2020 r. w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej pod nr 2020/S 047-111351.
Wartość zamówienia jest większa niż kwoty
określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
I Wyjaśnienia poziomu ceny oferty Odwołującego
W trakcie badania ofert
Zamawiający, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, wezwał Przystępującego – M. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod
nazwą PROGRES M. B. do wyjaśnienia poziomu ceny oferty w zakresie części III
zamówienia „Odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z Punktu
Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych zlokalizowanego przy ul. Osieckiej 1 w
miejscowości Celestynów”. W wezwaniu Zamawiający wskazał, że „w celu ustalenia, czy
złożona przez Państwa oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia, Zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności
(uwzględnić w zakresie odnoszącym się): 1) oszczędności metody wykonania zamówienia,
wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania
zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy,
których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie
przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.
U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650); 2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie
odrębnych przepisów; 3) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o
zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest
zamówienie; 4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 5) powierzenia
wy
konania części zamówienia podwykonawcy. Powyższe uzasadnione jest tym, że cena
złożonej przez Państwa oferty wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzi wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ przez Zamawiającego ze względu
na fakt, iż cena omawianej oferty jest niższa o 32,11 % od wartości szacunkowej brutto
i 31,68 % od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Wyjaśnienia należy
złożyć Zamawiającemu w terminie do dnia 23 kwietnia 2020 r. Zamawiający informuje, iż na
podstawie art. 90. ust. 3 ustawy Pzp, odrzuci
Państwa ofertę, jeżeli wyjaśnienia nie zostaną
złożone w wyznaczonym terminie lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz
z dostarczonym
i dowodami potwierdzi, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia.”
W odpowiedzi na powyższe wezwanie, Odwołujący wskazał: „W zakresie ceny mojej oferty
w postępowaniu (…) chciałbym wyjaśnić, że całościowa cena mojej oferty nie stanowi
<<rażąco niskiej ceny>> przede wszystkim dlatego, że ceny przeze mnie zaproponowane są
porównywalne, a w niektórych punktach wyższe od tych, które proponowałem w dwóch
pierwszych częściach. Jako właściciel firmy Progres M. B. potwierdzam fakt, iż wykonywałem
podobną usługę dla Urzędu Miasta Ząbki osiągając dochód w przewidywanej i zadawalającej
wysokości, a usługa była wykonywana należycie. W ofercie złożonej do Miasta Celestynów
mając na uwadze tegoroczne podwyżki cen jakie miały miejsce na początku roku, w
przeprowadzonej przeze mnie kalkulacji zaproponowane przeze mnie ceny, uwzględniają
podwyżki cenowe jakie jeszcze mogą w tym roku wystąpić. Przewidywane podwyżki nie
będą przeszkadzały w zapewnieniu mi oczekiwanego zysku nawet po ich wprowadzeniu. W
przypadku zbyt wysokich podwyżek, jestem także w stanie zapewnić ich transport do
instalacji oddalonych nawet o 200-
300 km. Na chwilę obecną obsługujemy w ten sposób
Miasto Otwock. Jako że wykonuję już podobne zlecenie jestem w stanie zwiększyć liczbę
potrzebnych pojazdów, przy wykorzystaniu pracowników już zatrudnionych co wiąże się z
mniejszym nakładem pracowników potrzebnych do koordynacji i obsługi klienta,
przygotowując się do zlecenia na Otwocku zakupiłem trzy dodatkowe pojazdy, które przy
wzroście cen warszawskich instalacji zostaną wykorzystane do transportu odpadów w
Celestynowie. Oczywiście liczę się z tym, że wraz z rozwojem firmy, będą rosły także i koszty
jej utrzymania, lecz na chwilę obecną będąc małą firmą, która nie potrzebuje dużych
nakładów utrzymania jesteśmy konkurencją dla większych firm rozwijając się z roku na rok.
Nadmienię, iż posiadam stałą kadrę pracowniczą wraz z popartym doświadczeniem
pozyskanym na terenie miasta Ząbki w zakresie odbioru i transportu odpadów komunalnych
od mieszkańców nieruchomości a także zdobywanego doświadczenia przy odbiorze
odpadów z Miasta Otwock. Istotnym czynnikiem mającym wpływ na wysokość ceny w
złożonej przez mnie ofercie jest posiadanie zbiornika na paliwo na terenie bazy
transpor
towej. Po pierwsze koszt zatankowania pojazdu służącego do odbioru odpadów na
ogólnodostępnych stacjach wynosi średnio 10% więcej, aniżeli koszt tankowania tego
samego pojazdu ze zbiornika. Poza oszczędnością finansową ma to wpływ na skrócenie
czasu pracy
pojazdu i kierowcy, który nie poświęca czasu na dojazd i kolejki na stacjach
paliw
– dowód posiadania zbiornika na paliwo. Nie przewidujemy korzystania
z pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów oraz wynikającej
z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie. Nie ponoszę dodatkowego nakładu
finansowego w zakresie prowadzenia ewidencji odpadów oraz znajomości regulacji
prawnych w zakresie ochrony środowiska, ponieważ posiadam takie zaplecze z tytułu innych
już posiadanych umów. Nie zamierzam korzystać z podwykonawców, co generuje koszty
wykonania zamówienia. Nie wynajmuję sprzętów ani zaplecza technicznego, ponieważ są
moją własnością, co również może mieć wpływ na wysokość zaproponowanej przeze mnie
ceny. Wyjaśniam, iż wskazane powyżej oszczędności i metody znacząco wpłynęły na
wysokość mojej proponowanej ceny za wykonanie zamówienia. Wobec tego, potwierdzam,
że jestem w stanie należycie wykonać zlecenie z uwzględnieniem zaoferowanej przeze mnie
ceny.”
Zamawiający przyjął wyjaśnienia wykonawcy i uznał jego ofertę za najkorzystniejszą dla
części III.
I
I Stanowisko Odwołującego
Odwołujący – PreZero Service Centrum Sp. z o.o. wniósł odwołanie wobec wyboru oferty
złożonej przez Przystępującego jako najkorzystniejszej w części III postępowania,
zaniechania odrzucenia tej oferty w części III oraz zaniechania dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej w części III postępowania, zarzucając Zamawiającemu
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych poprzez zaniechanie ich zastosowania i nieodrzucenie oferty
Przystępującego w części III postępowania, pomimo że wykonawca ten nie wykazał, że jego
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, w szczególności nie udowodnił, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru oferty
Przystępującego jako najkorzystniejszej w części III, dokonania czynności odrzucenia oferty
Przystępującego w części III i powtórzenia czynności badania i oceny ofert w części III
p
ostępowania.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że przedmiotem zamówienia w części III
jest odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z Punktu Selektywnej
Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) zlokalizowanego przy ul. Osieckiej 1
w miejscowości Celestynów. Na część III złożono trzy oferty: Przystępującego z ceną
295.910,
33 zł, Remondis z ceną 525.384,44 zł oraz Odwołującego z ceną 477.999,36 zł,
z których za najkorzystniejszą została uznana oferta Przystępującego, z którym to wyborem
Odwołujący nie może się zgodzić.
Przystępujący, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, został
wezwany
do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. W szczególności
Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny takich jak: 1) oszczędność metody
wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki
wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalność projektu wykonawcy,
koszty
pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650); 2) pomoc publiczna udzielona na
podstawie odrębnych przepisów; 3) wynikające z przepisów prawa pracy i przepisów
o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest
zamówienie; 4) wynikające z przepisów prawa ochrony środowiska; 5) powierzenia
wykonania części zamówienia podwykonawcy.
W odpowiedzi
Przystępujący złożył bardzo lakoniczne wyjaśnienia, które w ocenie
Odwołującego nie sprostały wymogowi z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
i
Przystępujący, wbrew ciążącemu na nim ciężarowi dowodowemu, nie obalił domniemania,
iż jego cena jest ceną rażąco niską. Prawidłowa ocena tych wyjaśnień powinna doprowadzić
Zamawiającego do wniosku, że oferta Przystępującego zawiera rażąco niską cenę.
W szczególności Przystępujący w wyjaśnieniach wskazał, że przedstawiona przez niego
cena nie jest ceną rażąco niską, gdyż „ceny przez niego zaproponowane są porównywalne,
a w niektórych punktach wyższe od tych, które zaproponował w dwóch pierwszych częściach
przedmiotowego zamówienia”. Ponadto wskazał, że wykonywał podobną usługę dla Urzędu
Miasta Ząbki osiągając bliżej niesprecyzowany dochód „w przewidywanej i zadowalającej
wysokości”. Fakt zaoferowania cen porównywalnych w innych częściach zamówienia czy
w innym postępowaniu nie ma znaczenia dla oceny, czy cena w przedmiotowym
postępowaniu jest rażąco niska. Poszczególne części zamówienia traktuje się jak odrębne
postępowania, a przedmiot tych zamówień nie odpowiada swoim zakresem przedmiotowi
zamówienia na część III. Tak samo nie wiadomo, jaki zakres świadczenia był realizowany dla
Urzędu Miasta Ząbki, co wchodziło w zakres tego zamówienia.
W
świetle art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych wykonawca jest zobowiązany
do odwoływania się do szczególnych okoliczności, metod oszczędności, które są właściwe
dla danego, konkretnego zamówienia (części), na którą składa swoją ofertę. Odwoływanie
się do innych postępowań czy części zamówienia w żaden sposób nie wyjaśnia, dlaczego
w niniejszej sprawie została zaoferowana taka cena, a także nie pokazuje w żaden sposób,
czy w ogóle wykonawca będzie miał jakikolwiek zysk z wykonywania przedmiotu zamówienia
za podaną przez siebie cenę.
Przystępujący wskazał też, że w przeprowadzonej rzekomo kalkulacji (która nie została
dołączona do wyjaśnień) zaproponowane ceny uwzględniają podwyżki cenowe, jakie jeszcze
mogą w tym roku wystąpić. Nie wiadomo, jakie dokładne podwyżki cenowe wykonawca ma
na myśli, w jakiej wysokości, jakich elementów zamówienia one dotyczą i w jaki sposób je
uwzględnił w zaoferowanej przez niego cenie – brak jakiejkolwiek kalkulacji. Skoro
Przystępujący twierdzi, iż ową kalkulację poczynił, zadziwiające jest, że takiej kalkulacji nie
dołączył do swoich wyjaśnień, nie wykazując przy tym nawet przybliżonego zysku z realizacji
zamówienia za podaną przez niego kwotę.
J
edyną okolicznością odwołującą się do „sprzyjających warunków” jest fakt posiadania
zbiornika na paliwo na terenie bazy transportowej
i obniżki kosztu tankowania pojazdu o ok.
10 % w stosunku do aktualnych cen paliwa oraz
załączenie dowodu posiadania zbiornika na
paliwo. Z dokumentu tego jednak nie wynika,
w jaki sposób Przystępujący obliczył ową
obniżkę ceny paliwa. Nawet gdyby uznać, iż rzeczywiście posiadanie zbiornika obniżało
koszt paliwa o ok. 10 %, to koszty paliwa
są jedynie niewielką częścią kosztów przypadającą
na realizację przedmiotowego zamówienia. Brak jest wyliczeń co do innych kosztów np.
kwoty zagospodarowania odpadów, kosztu utrzymania maszyn, sprzętu, ich amortyzacji
(
Przystępujący wskazuje, że zakupił trzy dodatkowe pojazdy na potrzeby realizacji
zamówienia w Gminie Celestynów – ich koszt utrzymania i zakupu również należałoby
wliczyć do kalkulacji), koszty osobowo-pracownicze (Przystępujący tylko nadmienia, że
posiada stałą kadrę pracowniczą, ale nie wiadomo, z ilu osób się ona składa, jakie są
wynagrodzenia pracowników, brak jest dołączonych na to dowodów np. w postaci umów
o pracę), koszty administracyjne, opłaty środowiskowe, inne obciążenia publicznoprawne.
P
osiadanie zbiornika na paliwo nie jest żadnym ewenementem wśród przedsiębiorców
prowadzących usługi transportowe. Wręcz stanowi zasadę, jeśli podmiot posiada większy
tabor. Własną bazą paliwową dysponuje także Odwołujący, który nabywa paliwo w ilościach
i cenach hurtowych, na potrzeby całej grupy PreZero. Zatem jedyna okoliczność rzekomo
pozwalająca obniżyć koszty w najmniejszym stopniu nie odróżnia Przystępującego od
pozostałych wykonawców i nie może dowodzić jego uprzywilejowanej sytuacji.
R
ównież pozostałe kwestie poruszone w wyjaśnieniach są właściwe także dla innych
wykonawców, chociażby dla Odwołującego, który ma ogromne doświadczenie w realizacji
tego typu us
ług i wykonuje ich bardzo dużo. Odwołujący także posiada stałą kadrę
pracowniczą, odpowiednią liczbę sprzętu i pojazdów.
Jednocześnie, skoro Przystępujący jest małą firmą, to w jaki sposób zamierza wywiązywać
się z nałożonych na niego zadań, przy małej liczbie pracowników. Skoro zakupił dodatkowe
pojazdy do wykonania usługi, to musi również zatrudnić kierowców do obsługi tych
pojazdów. Koszty osobowo-pracownicze powinny zostać również dokładnie przedstawione
w ewentualnej kalkulacji, z uwzględnieniem ich liczby i minimalnego wynagrodzenia za
pracę, które z roku na rok sukcesywnie wzrasta (choć w realiach gospodarczych kierowcy
specjalistycznych
pojaz
dów zarabiają znacznie więcej niż kwota minimalnego
wynagrodzenia za pracę). Przystępujący sam wskazuje w swoich wyjaśnieniach, że nie
przewiduje korzystania z pomocy publicznej, a zatem wszelkie te koszty będzie musiał
pokryć z własnych środków.
Niejasne
jest oświadczenie Przystępującego, który wskazuje, że nie ponosi dodatkowego
nakładu finansowego w zakresie prowadzenia ewidencji odpadów oraz w zakresie ochrony
środowiska, ponieważ posiada on już zaplecze z tytułu innych posiadanych umów. Nie
bierze jednak p
od uwagę, iż z każdą nową umową dochodzą dodatkowe obowiązki
ewidencyjne. Ponadto, zgodnie z punktem 10.
opisu przedmiotu zamówienia dla części III
w
ykonawca zobowiązany jest do przekazywania sprawozdań, o których mowa w art. 9n
ustawy o utrzymaniu czy
stości i porządku w gminach. Takie sprawozdania są monitorowane
i sporządzane przez konkretne osoby (pracowników biurowych), których również wykonawca
musi zatrudni
ć. Natomiast opłata za składowanie odpadów, zgodnie z rozporządzeniem
Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za
korzystanie ze środowiska, uzależniona jest od tony odpadów. Zatem wykonawca, kalkulując
swoją ofertę, musi uwzględnić koszt opłaty za składowanie w przeliczeniu na ilość/tonaż
odpadów odbieranych i składowanych w ramach danej umowy. Nieprawdą jest zatem, że
Przystępujący nie będzie ponosił dodatkowego nakładu finansowego w zakresie
prowadzenia ewidencji opadów, czy też w zakresie prawa ochrony środowiska.
Z tych względów wyjaśnienia Przystępującego są lapidarne, ogólnikowe i w żaden sposób
nie dowodzą, że zaoferowaną cena nie jest ceną rażąco niską. Dowodzą raczej, że
zaoferowana cena je
st rażąco niska w myśl art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych
, gdyż pokazują, że Przystępujący podszedł „nonszalancko” do wyceny swojej
oferty,
jeżeli w ogóle można mówić o jakiejkolwiek przemyślanej kalkulacji.
W
tego rodzaju przedsięwzięciach, nawet nie posiadając specjalistycznej wiedzy, łatwo
można wskazać główne czynniki cenotwórcze. Są nimi: koszt zagospodarowania odpadów
we wskazanych instalacjach (stanowiący lwią część wszystkich kosztów), koszt pojazdów,
paliwa, pracowników i ogólnego zarządu. W odniesieniu do żadnego z tych elementów nie
padły żadne kwoty, nie mówiąc już o dowodach.
Powyższe dyskwalifikuje wyjaśnienia Przystępującego w kontekście art. 90 ust. 3 oraz art. 89
ust. 1 pkt 4
ustawy Prawo zamówień publicznych i w rezultacie oferta Przystępującego
powinna być odrzucona. Taka ocena znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Krajowej Izby
Odwoławczej i sądów okręgowych.
W orzeczeniu KIO 809/19 Izba negatywnie oceniła braki dowodowe w wyjaśnieniach
dotyczących rażąco niskiej ceny, choć wykonawca nie ograniczył się do samych wyjaśnień
i złożył wiele dokumentów na ich poparcie, wraz z kalkulacją ceny, niemniej Izba podkreśliła,
że dowody muszą być adekwatne i przekonujące i nie mogą ograniczać się do ogólnikowego
materiału. Ponadto Izba uznała za oczywisty fakt, że podmiot gospodarczy ponosi koszty
wynagrodzenia pracowników biurowych, kadry zarządzającej, wyposażenia biura,
amortyzacji, ubezpieczeń i innych niezwiązanych bezpośrednio ze świadczeniem danej
usługi. Zdaniem Izby koszty te w odpowiedniej proporcji powinny być brane pod uwagę do
skalkulowania ceny oferty, ponieważ bez ich poniesienia wykonawca nie jest w stanie
prowadzić działalności.
Natomiast Sąd Okręgowy w Warszawie, w wyroku sygn. XXIII Ga 967/16 stwierdził, że: „Do
oceny czy oferta nie zawiera rażąco zaniżonego składnika jej ceny, tj. kosztów osobowych
należało przedstawić dowody odnoszące się wyłącznie do tego konkretnego oferenta. (…),
Reasumując, jeśli Przystępujący po stronie Zamawiającego twierdził, że dana kategoria osób
kosztuje g
o łącznie określoną i wskazaną w wyjaśnieniach kwotę to należało to wykazać
w następujący sposób (dane fikcyjne, aby nie naruszyć tajemnicy przedsiębiorstwa): Oferent
twierdzi, że koszt całkowity np. specjalisty wynosi łącznie 10.000,00 zł (średnia pensja brutto
+ koszty pracodawcy + koszty dodatkowe);
Twierdzi także, że takich specjalistów będzie
potrz
ebował 10; W swych wyjaśnieniach powinien więc przedstawić dowody dotyczące
wszystkich tych 10 osób (bez konieczności ujawniania ich danych osobowych) i po
zsumowaniu łączne koszty powinny wynieść 100.000,00 zł. Kwoty mogą się różnić odnośnie
poszczególnych specjalistów, lecz łącznie powinny wynieść ww. kwotę; Po podzieleniu
bowiem tej kwoty przez 10 (czyli wszystkich specjalistów, którzy mają uczestniczyć
w realizacji zamówienia) pojawić się powinna średnia kwota w wysokości 10.000,00
zł/specjalista. Takie zasady powinny dotyczyć wszystkich kategorii (poziomów
zaawansowania) osób, które przedmiotowe zamówienie miało wykonywać. Sądu nie
interesowały hipotetyczne czy też uśrednione koszty występujące na rynku, lecz dokładne
(co do grosza) koszty
(…) [Przystępującego]. Przystępujący na żadnym etapie postępowania
– w szczególności na etapie składania wyjaśnień tego nie uczynił. Nie przyjął takiej metody
lecz ograniczył się wyłącznie do gołosłownych twierdzeń, że koszt całkowity dotyczący danej
kategorii osób wynosi daną wartość, nic więcej. Jako jedyny argument wskazał, że takie
wartości były podawane przez spółkę w innych postępowaniach. (…) Zarzuty
powierzchowności wyjaśnień można mnożyć. Dlaczego koszty inne, w tym koszty
materiałowe wyniosły taką a nie inną wartość? Dlaczego ryzyko zostało oszacowane na taką
a nie inną wartość, a zysk na inną? Nigdzie nie ma wyjaśnień, są tylko twierdzenia nie
poparte żadnymi merytorycznymi argumentami.”
Warszawski Sąd Okręgowy podobnie krytycznie podszedł do wyjaśnień dotyczących ceny
rażąco niskiej w wyroku sygn. akt XXIII Ga 255/18, w którym podkreślił, że na wykonawcy
ciąży obowiązek wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a argumentacja
co do realności zaoferowanej ceny musi opierać się na materiale dowodowym w sposób
niezbity i wyczerpująco wykazującym słuszność twierdzeń oferenta co do wysokości kosztów
do poniesienia. W tym kontekście Sąd wytknął, że wykonawca „odnosi się wprawdzie
ogólnikowo do kosztów osobowych, zarządzania, utrzymania systemu, etc, ale po pierwsze
kosztów tych szczegółowo nie wyodrębnia, pozostając jedynie przy stwierdzeniu, że cenę
danego elementu wkalkulowano w inny
, uwzględniając stosowną marżę.”
Zdaniem Odwołującego wyjaśnień Przystępującego nie sposób uznać za wyjaśnienia
komp
leksowe i wyczerpujące, skoro nie zawierają dowodów ani dokładnych informacji na
temat kosztów zatrudnienia pracowników, zakupu i utrzymania narzędzi i urządzeń, ogólnych
kosztów zarządu, kosztów w zakresie opłaty środowiskowej, kosztów dotyczących
zagospo
darowania odpadów w odpowiedniej instalacji w odniesieniu do ilości i rodzaju
odbieranych odpadów (szczegółowo wymieniony w opisie przedmiotu zamówienia dla części
III), dokładnych kosztów paliwa. Nie przedstawiono praktycznie żadnych dowodów
(z wyjątkiem dokumentu przewozowego), np. umów z właściwymi podmiotami
potwierdzających możliwość zagospodarowania odpadów po określonych cenach, nie
wskazano,
jaka ilość odpadów została przyjęta do kalkulacji, nie uwzględniono kosztów
odbioru poszczególnych frakcji odpadów, nie wyliczono kosztów transportu i nie
przedstawiono dokumentów potwierdzających takie koszty (w tym koszty wywozu odpadów
w odległości nawet 200-300 km, jak wskazuje Przystępujący w wyjaśnieniach), nie
uwzględniono także kosztów ogólnozakładowych. Ponadto zgodnie z opisem przedmiotu
zamówienia dla części III wykonawca będzie zobligowany do wyposażenia PSZOK
w odpowiednią liczbę pojemników – nie wiadomo, czy Przystępujący uwzględnił te pojemniki
w cenie ofertowej,
a także jaką liczbę tych pojemników założył do wykonania przedmiotu
zamówienia. Nie wiadomo także, czy uwzględnił ryzyko wymiany pojemników i kontenerów
uszkodzonych lub zniszczonych (
opis przedmiotu zamówienia dla części III, punkt 4.).
Wykonawcy powinni w swojej cenie uwzględnić także koszty mycia i dezynfekcji pojazdów
(punkt 9.
opisu przedmiotu zamówienia). Ponadto zgodnie z punktem 11. części III opisu
przedmiotu zamówienia pojazdy muszą być wyposażone w system monitoringu bazujący na
systemie pozycjonowania satelitarnego. Taki system
i oprogramowanie również należy
zakupić i utrzymać.
Wszystkie
dowody i stosowną kalkulację Przystępujący powinien złożyć w wyjaśnieniach.
Nawet gdyby złożył tego typu dokumenty na rozprawie, to uznać należy, iż złożenie tych
dowodów jest spóźnione, gdyż nie wykazał w terminie przepisanym przez Zamawiającego, iż
jego cena nie jest ceną rażąco niską.
W świetle powyższego, oferta Progres podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4
oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2
ustawy Prawo zamówień publicznych.
III
Stanowisko Zamawiającego
W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający podtrzymał swoją dotychczasową decyzję i wniósł
o oddalenie odwołania jako bezzasadnego.
Stwierdził, że odwołanie jest polemiką z wyjaśnieniami Przystępującego.
Zgodnie z art. 90
ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych obowiązek wykazania
prawidłowości ceny spoczywa na wykonawcy i Zamawiający nie udowadniał tego za
Przystępującego, lecz odniósł się do przesłanek z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Na podstawie udz
ielonych wyjaśnień Zamawiający po analizie stwierdził, iż nie
ma podstaw do odrzucenia oferty zgodnie z tym przepisem.
Szacunkowa wartość zamówienia i ceny wskazane w ofertach nie korelują ze sobą, więc nie
można podnosić tego argumentu jako podstawy odrzucenia oferty. Jeżeli wykonawca
wykaże inne czynniki, niż wskazane w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych,
jak np. obsługa sąsiedniego miasta Otwock, Zamawiający może brać je pod uwagę. Wziął
pod uwagę wszystkie okoliczności wskazane w wyjaśnieniach. Zamawiający nie kwestionuje
dokonanego przez siebie oszacowania wartości zamówienia, lecz wskazuje, że nie musi ono
znajdować odzwierciedlenia w cenach ofert. Z jego doświadczenia wynika, że wartości te
rzadko się pokrywają. Co do wskazania realizacji w Otwocku miał na myśli, że wie, gdzie
Przystępujący realizuje usługi i znaczenie ma, że wykonuje je bez problemu.
Wskaz
ał na wyrok KIO 486/20, w którym stwierdzono, że nie muszą występować szczególne
okoliczności w stosunku do wykonawcy, aby jego cenę uznać za prawidłową. Przystępujący
stwierdził w wyjaśnieniach, że nawet po podwyżkach cen będzie osiągał zysk, co miało
znaczenie dla Zamawiającego.
IV
Stanowisko Przystępującego
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosił M. B.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PROGRES M. B. .
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania.
Stwierdził, iż odwołanie jest na wysokim poziomie ogólności, podczas gdy rozstrzygnięcie
postępowania nastąpiło w konkretnych realiach.
Wskaz
ał, iż w wyjaśnieniach odwołał się do wszystkich części oferty, gdyż część III od
pozostałych różni się tylko tym, że ma odebrać odpady z konkretnego miejsca (PSZOK).
Poza tym zawiera szerszy katalog odpadów niż w części I i II. Zatem cena w części I
powinna być wyższa niż w części III, ponieważ koszt zebrania odpadów od mieszkańców jest
wyższy niż odebranie ich z jednego punktu. Te z odpadów z części II, których nie ma
w części I i II, a które są cenotwórcze, to zużyte opony i odpady z budowy.
O
dpadów w części III nie jest dużo, ich koszt odbioru sprowadza się do zatrudnienia
kierowcy i wykorzystania jednego pojazdu oraz kontenera, który jest w całości załadowywany
na pojazd (jeden kontener podczas jednego kursu), a także wywiezienia ich do instalacji,
z którą Przystępujący ma zawartą umowę. Trudno założyć, że Przystępujący chce
realizować usługę ze stratą własną, zwłaszcza przy osobistej odpowiedzialności
przedsiębiorcy. Zamawiający skorzystał z możliwości wybrania oferty tańszej, z ceną, za
którą da się wykonać zamówienie.
Jeżeli Przystępujący realizuje odbiór odpadów w Otwocku, który jest większym miastem
i daje sobie radę, a wcześniej realizował w Ząbkach, które również są większym miastem,
i również dawał radę, to oznacza, że i to zamówienie jest w stanie zrealizować za oferowaną
cenę.
Podkreślił, iż cenę należy rozpatrywać w stosunku do całości oferty. Wyjaśnił, iż
w przedmiotowym zamówieniu część I była największa, a część II i III były jedynie
uzupełnieniem.
Przystępujący stwierdził, iż przedmiotem odwołania jest część III, ale nie można
abstrahować od części I i II zamówienia, gdyż są to tożsame odpady. Przystępujący nie mógł
wiedzieć, którą część wygra, dlatego każdą skalkulował tak, by nie ponosić straty.
Zamawiający ocenił sprawę racjonalnie, tj., że Przystępujący jest w stanie zamówienie
wykonać za tę cenę. Zgadza się, że głównym czynnikiem kosztotwórczym jest koszt
zagospodarowania odpadów, ale instalacja nie jest podwykonawcą w rozumieniu przepisów
ustawy Prawo zamówień publicznych, a jedynie podwykonawcą faktycznym.
Wyjaśnienia złożone przez wykonawcę na wezwanie Zamawiającego również same w sobie
stanowią środek dowodowy i nie zawsze muszą to być osobne dokumenty, aby można je
uznać za dowód.
V Ustalenia Izby
Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Izba ustaliła także, iż stan faktyczny postępowania w zakresie postawionych zarzutów
(
w szczególności treść oferty Przystępującego, treść wezwania do wyjaśnień i udzielonych
wyjaśnień) nie jest sporny między Stronami i Przystępującym.
Po zapoznaniu s
ię z przedmiotem sporu oraz argumentacją Stron i Przystępującego,
w oparciu o stan faktyczny
ustalony na podstawie dokumentów postępowania przetargowego
przedstawionych przez Zamawiającego oraz stanowisk Stron i Przystępującego
przedstawionych podczas rozprawy
Izba ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie
zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 w zw.
z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie ich zastosowania
i nieodrzucenie oferty Przystępującego w części III postępowania, pomimo że wykonawca
ten nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, w szczególności nie
udowodnił, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art.
89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli zawiera ona rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Z kolei art.
90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi, że zamawiający odrzuca
ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
Ogólnie – cały art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych w kolejnych ustępach zawiera
opis procedury wyjaśniania kwestii poziomu ceny oferty:
„1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu,
w szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych
rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których
wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 3) wynikającym
z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 4) wynikającym z przepisów prawa
ochrony środowiska; 5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
1a. W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia; 2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
2.
Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
3. Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.”
W przedmiotowym
postępowaniu dla części III złożono trzy oferty z cenami złotych brutto:
oferta Przystępującego – 295.910,33 zł, oferta Odwołującego – 477.999,36 zł, oferta
trzeciego z
wykonawców – 525.384,44 zł.
Według wyliczeń Zamawiającego, wskazanych w wezwaniu do wyjaśnień, cena oferty
Przystępującego jest niższa o 32,11 % od ubruttowionej wartości szacunkowej zamówienia
i 31,68 % od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Zamawiający uznał
więc, że zachodzą podstawy wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień, o których
mowa w art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W ofercie Przystępujący wypełnił tabelę wyceny, która dla części III obejmowała następujące
odpady:
1. 15 01 01
– opakowania z papieru i tektury – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do
odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 7,680
– cena jednostkowa za 1
Mg brutto 604,80
– wartość zamówienia brutto 4.644,86;
2. 15 01 02, 15 01 04, 15 01 06
– opakowania z tworzyw sztucznych, metali, zmieszane
odpady opakowaniowe
– szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru
i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 10,795
– cena jednostkowa za 1 Mg
brutto 1.101,60
– wartość zamówienia brutto 11.891,77;
3. 15 01 07
– opakowania ze szkła – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru
i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 11,880
– cena jednostkowa za 1 Mg
brutto 507,60
– wartość zamówienia brutto 6.030,29;
4. 16 01 03
– zużyte opony – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru
i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 18,960
– cena jednostkowa za 1 Mg
brutto 507,60
– wartość zamówienia brutto 9.624,10;
5. 17 09 04
– zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu – szacunkowa ilość
odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg
135,880
– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 410,40 – wartość zamówienia brutto 55.765,15;
6. 20 01 08
– odpady kuchenne ulegające biodegradacji – szacunkowa ilość odpadów
przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 118,570
–
cena jednostkowa za 1 Mg brutto 756,00
– wartość zamówienia brutto 89.638,92;
7. 20 01 10, 20 01 11
– odzież i tekstylia – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do
odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 0,500
– cena jednostkowa za 1
Mg brutto 507,60
– wartość zamówienia brutto 253,80;
8. 20 01 32
– leki – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania
w okresie trwania umowy w Mg 0,040
– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 1.004,40 – wartość
zamówienia brutto 40,18;
9. 20 01 23*, 20 01 35*, 20 01 36* -
zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne –
szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania
umowy w Mg 6,280
– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 907,20 – wartość zamówienia brutto
5.697,22;
10. 20 01 34
– baterie i akumulatory – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru
i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 0,055
– cena jednostkowa za 1 Mg
brutto 810,00
– wartość zamówienia brutto 44,55;
11. 20 01 99
– inne niewymienione frakcje zbierane w sposób selektywny – szacunkowa
ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg
0,010
– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 1.004,40 – wartość zamówienia brutto 10,04;
12. 20 02 01
– odpady ulegające biodegradacji – szacunkowa ilość odpadów przewidziana
do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 6,420
– cena jednostkowa
za 1 Mg brutto 907,20
– wartość zamówienia brutto 5.824,22;
13. 20 03 07
– odpady wielkogabarytowe – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do
odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 62,380
– cena jednostkowa za
1 Mg brutto 1.706,40
– wartość zamówienia brutto 106.445,23.
Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ustawy
Prawo zamówień publicznych, zwracając się o „udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny,
w szczególności (uwzględnić w zakresie odnoszącym się)” – tu wskazał na okoliczności
wymienione w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – gdyż „cena złożonej
przez Państwa oferty wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi
wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi w SIWZ przez Zamawiającego ze względu na fakt, iż cena
omawianej oferty jest niższa o 32,11 % od wartości szacunkowej brutto i 31,68 % od średniej
arytme
tycznej cen wszystkich złożonych ofert”.
Przystępujący w odpowiedzi wskazał, że:
1. całościowa cena oferty nie stanowi rażąco niskiej ceny, gdyż zaproponowane ceny są
porównywalne, a w niektórych punktach wyższe od proponowanych przez niego w dwóch
pierws
zych częściach,
2. wykonywał podobną usługę dla Urzędu Miasta Ząbki osiągając dochód w przewidywanej
i zadawalającej wysokości, a usługa była wykonywana należycie,
3. w ofercie uwzględnił podwyżki cen, jakie miały miejsce na początku roku, oraz podwyżki
c
enowe, jakie jeszcze mogą w tym roku wystąpić, przewidywane podwyżki nie będą
przeszkadzały w zapewnieniu oczekiwanego zysku,
4. w przypadku zbyt wysokich podwyżek jest w stanie zapewnić transport odpadów do
instalacji oddalonych o 200-300 km,
5. obecnie o
bsługuje Miasto Otwock i jest w stanie zwiększyć liczbę potrzebnych pojazdów,
przy wykorzystaniu pracowników już zatrudnionych, co wiąże się z mniejszym nakładem
pracowników potrzebnych do koordynacji i obsługi klienta,
6.
przygotowując się do zlecenia w Otwocku zakupił trzy dodatkowe pojazdy, które przy
wzroście cen warszawskich instalacji zostaną wykorzystane do transportu odpadów
z Celestynowa,
7. obecnie jest
małą firmą, która nie potrzebuje dużych nakładów utrzymania, zatem jest
konkurencją dla większych firm,
8. posiada
stałą kadrę pracowniczą oraz doświadczenie w zakresie odbioru i transportu
odpadów komunalnych od mieszkańców nieruchomości z Ząbek i Otwocka,
9. i
stotnym czynnikiem mającym wpływ na wysokość ceny w złożonej ofercie jest posiadanie
zbiornika na paliwo na terenie bazy transportowej
, gdyż koszt zatankowania pojazdu na
sta
cjach wynosi średnio 10% więcej niż koszt tankowania ze zbiornika, a także pojazd
i kierowca
nie poświęcają czasu na dojazd i kolejki na stacjach paliw – załączył dowód
posiadania zbiornika na paliwo,
10. n
ie przewiduje korzystania z pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych
przepisów oraz wynikającej z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu
społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie,
11. nie ponosi
dodatkowego nakładu finansowego w zakresie prowadzenia ewidencji
odpadów oraz znajomości regulacji prawnych w zakresie ochrony środowiska, ponieważ
posiada takie zaplecze z tytułu innych umów,
12. nie zamierza
korzystać z podwykonawców, co generuje koszty wykonania zamówienia,
13. nie wynajmuje
sprzętu ani zaplecza technicznego – są one własnością Przystępującego,
co również może mieć wpływ na wysokość zaproponowanej ceny,
14.
wskazane powyżej oszczędności i metody znacząco wpłynęły na wysokość
proponowanej ceny za wykonanie zamówienia,
15. jest
w stanie należycie wykonać zlecenie za zaoferowaną cenę.
Pełną treść wezwania do wyjaśnień i udzielonych wyjaśnień zawarto w punkcie I
uzasadnienia.
Po zapoznaniu się z powyższymi wyjaśnieniami Izba uznała, że postępowanie
Zamawiającego w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego w oparciu o dyspozycję art. 90
ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych nie było prawidłowe, a argumentacja
przedstawiona
przez Odwołującego zasługuje na uwzględnienie.
Zamawiający wezwał Przystępującego do przedstawienia wyjaśnień dotyczących
zaoferowanej przez niego ceny.
Wezwania tego nie można uznać za idealne, gdyż
Zamawiający nie zawarł w swoim wezwaniu żadnych dokładniejszych wytycznych co do
zakresu wyj
aśnień odnosząc się czy to do pozycji z tabeli wyceny oferty, czy też elementów
składających się na odbiór i zagospodarowanie odpadów (koszt odbioru, koszt
zagospodarowania, inne koszty)
– odwołał się głównie do punktów wskazanych w art. 90 ust.
1 ustawy P
rawo zamówień publicznych oraz wskazał na „udzielenie wyjaśnień, w tym
złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny”.
Wezwanie b
yło jednak na tyle czytelne, że nie zwalnia wezwanego wykonawcy z obowiązku
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, który to obowiązek nakłada art. 90 ust.
2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W
ezwany wykonawca, oprócz odniesienia się do okoliczności wskazanych w art. 90 ust. 1
pkt 1-
5 ustawy Prawo zamówień publicznych, tj.: oszczędności metody wykonania
zamówienia, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia, minimalnego
wynagrodzenia za pracę, pomocy publicznej, powierzenia wykonania części zamówienia
podwykonawcy (
jeśli zadeklarował wykonanie zamówienia z udziałem podwykonawcy) –
które w większości nie muszą go dotyczyć – powinien przede wszystkim odnieść się do
kalkulacji własnej ceny ofertowej. Zresztą także odnosząc się do wyżej wskazanych
elementów z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – jeśli w danym przypadku
któreś z nich dotyczą jego oferty – powinien odnieść się do kalkulacji własnej ceny ofertowej.
Przystępujący zaś tego w żaden sposób nie zrobił. Przedstawione przez niego w złożonym
piśmie informacje trudno w jakikolwiek sposób przełożyć na cenę oferty, a tym samym
ocen
ić poziom tej ceny. W ocenie Izby są one jedynie ogólnikowe i niczego nie wnoszą
w zakresie informacji na temat wyceny,
mogłyby stanowić jedynie generalny wstęp do
wyjaśnień, które nie mogły obyć się bez wskazania obliczeń, a w samych wyjaśnieniach
zabrakło właśnie elementu wyceny usługi czy jakichkolwiek danych kosztowych.
W tym przypadku bowiem prawidłowe wyjaśnienia powinny polegać przede wszystkim na
przedstawieniu danych analitycznych, takich jak:
1. koszty transportu odpadów w tym: a) odległość z bazy wykonawcy, w której parkuje
pojazd/pojazdy do odbioru odpadów do PSZOK – z PSZOK do instalacji, w której zostaną
one odebrane do zagospodarowania
– z instalacji do bazy wykonawcy, w której parkuje
pojazd/pojazdy, b) koszt paliwa n
a obsługę powyższego kursu, c) wynagrodzenie
kierowcy/kierowców pojazdów i innych osób związanych bezpośrednio z odbiorem (jeśli
występują) – co najmniej w zakresie roboczogodzin związanych z powyższym kursem, jeśli
w ramach swojego wynagrodzenia obsługują więcej niż jedną umowę,
2.
koszt zagospodarowania odpadów w instalacji/instalacjach według stawki umówionej
z daną instalacją oraz opłaty marszałkowskiej i innych ewentualnych opłat administracyjnych,
jeśli nie są one ujęte w stawce instalacji,
3. ewentualne koszty zakupu lub najmu
pojemników i kontenerów, ich utrzymania
w czystości itp.,
4
. koszty ogólne – obejmujące m.in. wynagrodzenie pracowników biurowych związanych
z obsługą zamówienia (np. sprawozdawczość, księgowość, kontakt z Zamawiającym) co
najmniej w zakresie ro
boczogodzin związanych z obsługą umowy z Zamawiającym, jeśli
w ramach swojego wynagrodzenia obsługują więcej niż jedną umowę lub wykonują też inne
prace dla pracodawcy, a także podatki, ubezpieczenie pojazdów, koszt ich leasingu,
amortyzacji, napraw itd., ubezpieczenie OC i NW wykonawcy itp.,
5. ryzyko
– m.in. związane ze wzrostem cen i wynagrodzeń,
6. przewidywany zysk.
Wykonawca może tu wybrać, czy obliczeń dokona w stosunku do kursu, kontenera, czy wagi
odbieranych odpadów – odnosząc to jednak końcowo do ceny jednostkowej, aby
Zamawiający był w stanie porównać wyjaśnienia z zaproponowaną ceną. Podobnie
uwzględniając, czy dane frakcje będą odbierane w ramach jednego kursu, czy wielu –
w stosunku do wielkości frakcji, częstotliwości jej odbioru i innych wymagań Zamawiającego.
W razie konieczności (szczególnie w związku z częstotliwością odbioru poszczególnych
frakcji
, odmienną ceną ich zagospodarowania lub transportem do innych instalacji), wycena
powinna być przedstawiona w stosunku do każdej lub niektórych pozycji osobno.
Przystępujący w ofercie wskazał trzy instalacje komunalne, do których będzie przekazywał
odpady, zatem co do zasady to one powinny zostać ujęte w obliczeniach, a nie jakieś inne,
nieokreślone instalacje. Zresztą tu należy przyznać rację Odwołującemu – jeśli
Przystępujący zamierza transportować odpady do innych, odległych instalacji, to koszt tego
transportu powinien zostać ujęty w wycenie. A także instalacje te nie mogą być niezgodne
z wymaganiami zawartymi w specyfik
acji istotnych warunków zamówienia.
Powyższe powinno być poparte dowodami, jakkolwiek najczęściej w odniesieniu do stawek,
które mogą budzić wątpliwości ze względu na to, że odbiegają od stawek ogólnych, np. cena
paliwa
czy wynagrodzenie pracowników niższe niż ogólnorynkowe, koszt zagospodarowania
po stawce niższej niż cennik danej, wskazanej instalacji.
W przypadku sporządzenia szczegółowej kalkulacji, Zamawiający może wezwać wykonawcę
o przedstawienie konkretnych dowodów na konkretną okoliczność, która wzbudzi jego
wątpliwości – to zależy jednak od danej sytuacji i zakresu wskazania w pierwotnym
wezwaniu z
amawiającego.
Na marginesie Izba stwierdza, że na gruncie wyjaśnień ceny nie ma znaczenia, czy
instalacja komunalna zostanie zakwalifikowana jako podwykonawca w rozumieniu art. 2 pkt
9b ustawy Prawo zamówień publicznych, ponieważ Przystępujący i tak musiałby ponieść
koszt oddania odpadów do instalacji, czyli koszt ten należało ująć w wycenie.
Nie ma też znaczenia, jakie ceny zostały zaoferowane w części I i II, ponieważ nie są to ceny
oficjalnie referencyjne, tylko ich poziom należałoby zbadać w podobny sposób jak cen
z części III. Nie mają też one nic wspólnego z cenami z części III – tu koszty wykonania
zamówienia ponosi się osobno i są one inne. Jako ceny jednostkowe nie są też niższe niż
ceny z części III (poza odpadami o kodzie 15 01 01 i 15 01 07).
Tym samym
– z braku danych – Zamawiający powinien przyjąć, że spełniła się pierwsza
przesłanka z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych i wyjaśnienia de facto nie
zostały złożone – pismo Przystępującego niczego bowiem nie wyjaśniło. Tym samym
Zamawiający nie jest w stanie dokonać oceny – co więcej: pozytywnej oceny – oferty
Przystępującego na podstawie złożonych wyjaśnień, tym samym nastąpiła również druga
z przesłanek odrzucenia wskazanych w art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
bowiem w takim wypadku ocena może być tylko negatywna.
Takiej (pozytywnej) oceny
nie może dokonać również Izba. Udzielone przez Odwołującego
wyjaśnienia powinny potwierdzić, że złożona oferta jest rzetelnie przygotowana, a cena
prawidłowo oszacowana. Przystępujący w żaden sposób tego nie uczynił. Zatem, o ile Izba
nie stwierdziła, że zachodzi przesłanka odrzucenia oferty z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo
za
mówień publicznych (nie ma bowiem danych wystarczających do stwierdzenia, że cena
jest rażąco niska), o tyle uznała, że zachodzą przesłanki odrzucenia z art. 90 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych – bowiem nie ma także danych wystarczających do
stwier
dzenia, że cena nie jest rażąco niska, a Przystępujący nie udzielił w tym zakresie
stosownych wyjaśnień.
Ustawa Prawo zamówień publicznych zawiera dwukrotne odesłanie do sankcji odrzucenia
oferty w związku z rażąco niską ceną – art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych. Pierwszy z nich zawiera bardziej kategoryczne stwierdzenie
(wystąpienia rażąco niskiej ceny), drugi zaś jest bardziej formalno-proceduralny i wskazuje
na brak złożenia wyjaśnień oraz ich negatywną ocenę przez zamawiającego lub brak
możliwości dokonania oceny pozytywnej, co w konsekwencji również skutkuje oceną
negatywną. Ma on także funkcję ochronną w stosunku do zamawiającego i pozostałych
wykonawców, aby uniknąć impasu związanego z brakiem stosownych wyjaśnień
pozwalających na ocenę oferty wezwanego wykonawcy.
W przepisie
art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych wskazano bowiem, że
zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Przy czym
– na co wskazuje liczne orzecznictwo Izby – nieudzieleniem wyjaśnień, o którym
mowa w tym przepisie, jest nie tylko brak reakcji wykonawcy na we
zwanie zamawiającego,
ale też co prawda przedstawienie pisma typu „wyjaśnienia”, lecz nie zawierające żadnych
szczególnych merytorycznych informacji i danych (tzw. „merytorycznej treści”) – przy czym
w zależności od rozmiaru braku owych informacji i danych konkretną sytuację albo uznaje
się za brak złożenia wyjaśnień w ogóle, albo za brak wykazania prawidłowości zaoferowanej
ceny
pozwalającej na pozytywną ocenę przez zamawiającego, czyli niedopełnienie
obowiązku wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, o którym mowa w art. 90
ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Jednocześnie, ze względu na brak merytorycznej treści wyjaśnień, w tym stanie faktycznym
ponowne wezwanie
Przystępującego do wyjaśnień byłoby naruszeniem zasady uczciwej
konkuren
cji i równego traktowania wykonawców. Wezwanie to nie polegałoby bowiem
jedynie na uzupełnieniu (uszczegółowieniu) wyjaśnień lub wyjaśnieniu dodatkowych
elementów albo przedłożeniu konkretnych dowodów, lecz – aby wyjaśnienia w ogóle mogły
być zaakceptowane – musiałyby polegać na złożeniu kompletnie nowych wyjaśnień.
Przystępujący otrzymał szansę wyjaśnienia swojej oferty w zakresie ceny, lecz jej nie
wykorzystał.
Jak wynika
z art. 180 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, który odnosi się do
„niezgodnej z przepisami ustawy czynności zamawiającego” (lub zaniechania) Izba ocenia
poprawność czynności zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego. W niniejszym przypadku, w ocenie Izby, na podstawie tak udzielonych
wyjaśnień, Zamawiający nie mógł dokonać pozytywnej ich oceny, jak i w konsekwencji –
samej oferty.
W związku z powyższym Izba uznała, że Zamawiający powinien odrzucić ofertę
Przystępującego dla części III na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych i
orzekła jak w sentencji oddalając odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt
2
, § 3 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
u
względniając uiszczony przez Odwołującego wpis w wysokości 15.000 złotych oraz koszt
wynagrodzenia
pełnomocnika w kwocie 3.600 złotych.
Przewodniczący: ……………………..…
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Gminie Celestynów unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej dla części III postępowania, powtórzenie
czynności badania i oceny ofert dla części III oraz odrzucenie oferty M. B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą PROGRES M. B. dla części III
na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
2.
kosztami postępowania obciąża Gminę Celestynów i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez PreZero
Service Centrum Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością tytułem wpisu od
odwołania,
2.2.
zasądza od Gminy Celestynów na rzecz PreZero Service Centrum Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiem
naście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu i wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
– Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1
843 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7
dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
O
dwoławczej do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie.
Przewodniczący: ……………………..…
Sygn. akt: KIO 1172/20
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Gmina Celestynów prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na „odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli
nieruchomości z terenu Gminy Celestynów” na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1843 z późn. zm.), w trybie przetargu
nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 6 marca 2020 r. w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej pod nr 2020/S 047-111351.
Wartość zamówienia jest większa niż kwoty
określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
I Wyjaśnienia poziomu ceny oferty Odwołującego
W trakcie badania ofert
Zamawiający, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, wezwał Przystępującego – M. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod
nazwą PROGRES M. B. do wyjaśnienia poziomu ceny oferty w zakresie części III
zamówienia „Odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z Punktu
Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych zlokalizowanego przy ul. Osieckiej 1 w
miejscowości Celestynów”. W wezwaniu Zamawiający wskazał, że „w celu ustalenia, czy
złożona przez Państwa oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu
zamówienia, Zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenia dowodów,
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, w szczególności
(uwzględnić w zakresie odnoszącym się): 1) oszczędności metody wykonania zamówienia,
wybranych rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania
zamówienia dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy,
których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie
przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.
U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650); 2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie
odrębnych przepisów; 3) wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o
zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest
zamówienie; 4) wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 5) powierzenia
wy
konania części zamówienia podwykonawcy. Powyższe uzasadnione jest tym, że cena
złożonej przez Państwa oferty wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu
zamówienia i budzi wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ przez Zamawiającego ze względu
na fakt, iż cena omawianej oferty jest niższa o 32,11 % od wartości szacunkowej brutto
i 31,68 % od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Wyjaśnienia należy
złożyć Zamawiającemu w terminie do dnia 23 kwietnia 2020 r. Zamawiający informuje, iż na
podstawie art. 90. ust. 3 ustawy Pzp, odrzuci
Państwa ofertę, jeżeli wyjaśnienia nie zostaną
złożone w wyznaczonym terminie lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz
z dostarczonym
i dowodami potwierdzi, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia.”
W odpowiedzi na powyższe wezwanie, Odwołujący wskazał: „W zakresie ceny mojej oferty
w postępowaniu (…) chciałbym wyjaśnić, że całościowa cena mojej oferty nie stanowi
<<rażąco niskiej ceny>> przede wszystkim dlatego, że ceny przeze mnie zaproponowane są
porównywalne, a w niektórych punktach wyższe od tych, które proponowałem w dwóch
pierwszych częściach. Jako właściciel firmy Progres M. B. potwierdzam fakt, iż wykonywałem
podobną usługę dla Urzędu Miasta Ząbki osiągając dochód w przewidywanej i zadawalającej
wysokości, a usługa była wykonywana należycie. W ofercie złożonej do Miasta Celestynów
mając na uwadze tegoroczne podwyżki cen jakie miały miejsce na początku roku, w
przeprowadzonej przeze mnie kalkulacji zaproponowane przeze mnie ceny, uwzględniają
podwyżki cenowe jakie jeszcze mogą w tym roku wystąpić. Przewidywane podwyżki nie
będą przeszkadzały w zapewnieniu mi oczekiwanego zysku nawet po ich wprowadzeniu. W
przypadku zbyt wysokich podwyżek, jestem także w stanie zapewnić ich transport do
instalacji oddalonych nawet o 200-
300 km. Na chwilę obecną obsługujemy w ten sposób
Miasto Otwock. Jako że wykonuję już podobne zlecenie jestem w stanie zwiększyć liczbę
potrzebnych pojazdów, przy wykorzystaniu pracowników już zatrudnionych co wiąże się z
mniejszym nakładem pracowników potrzebnych do koordynacji i obsługi klienta,
przygotowując się do zlecenia na Otwocku zakupiłem trzy dodatkowe pojazdy, które przy
wzroście cen warszawskich instalacji zostaną wykorzystane do transportu odpadów w
Celestynowie. Oczywiście liczę się z tym, że wraz z rozwojem firmy, będą rosły także i koszty
jej utrzymania, lecz na chwilę obecną będąc małą firmą, która nie potrzebuje dużych
nakładów utrzymania jesteśmy konkurencją dla większych firm rozwijając się z roku na rok.
Nadmienię, iż posiadam stałą kadrę pracowniczą wraz z popartym doświadczeniem
pozyskanym na terenie miasta Ząbki w zakresie odbioru i transportu odpadów komunalnych
od mieszkańców nieruchomości a także zdobywanego doświadczenia przy odbiorze
odpadów z Miasta Otwock. Istotnym czynnikiem mającym wpływ na wysokość ceny w
złożonej przez mnie ofercie jest posiadanie zbiornika na paliwo na terenie bazy
transpor
towej. Po pierwsze koszt zatankowania pojazdu służącego do odbioru odpadów na
ogólnodostępnych stacjach wynosi średnio 10% więcej, aniżeli koszt tankowania tego
samego pojazdu ze zbiornika. Poza oszczędnością finansową ma to wpływ na skrócenie
czasu pracy
pojazdu i kierowcy, który nie poświęca czasu na dojazd i kolejki na stacjach
paliw
– dowód posiadania zbiornika na paliwo. Nie przewidujemy korzystania
z pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów oraz wynikającej
z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie. Nie ponoszę dodatkowego nakładu
finansowego w zakresie prowadzenia ewidencji odpadów oraz znajomości regulacji
prawnych w zakresie ochrony środowiska, ponieważ posiadam takie zaplecze z tytułu innych
już posiadanych umów. Nie zamierzam korzystać z podwykonawców, co generuje koszty
wykonania zamówienia. Nie wynajmuję sprzętów ani zaplecza technicznego, ponieważ są
moją własnością, co również może mieć wpływ na wysokość zaproponowanej przeze mnie
ceny. Wyjaśniam, iż wskazane powyżej oszczędności i metody znacząco wpłynęły na
wysokość mojej proponowanej ceny za wykonanie zamówienia. Wobec tego, potwierdzam,
że jestem w stanie należycie wykonać zlecenie z uwzględnieniem zaoferowanej przeze mnie
ceny.”
Zamawiający przyjął wyjaśnienia wykonawcy i uznał jego ofertę za najkorzystniejszą dla
części III.
I
I Stanowisko Odwołującego
Odwołujący – PreZero Service Centrum Sp. z o.o. wniósł odwołanie wobec wyboru oferty
złożonej przez Przystępującego jako najkorzystniejszej w części III postępowania,
zaniechania odrzucenia tej oferty w części III oraz zaniechania dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej w części III postępowania, zarzucając Zamawiającemu
naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych poprzez zaniechanie ich zastosowania i nieodrzucenie oferty
Przystępującego w części III postępowania, pomimo że wykonawca ten nie wykazał, że jego
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, w szczególności nie udowodnił, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru oferty
Przystępującego jako najkorzystniejszej w części III, dokonania czynności odrzucenia oferty
Przystępującego w części III i powtórzenia czynności badania i oceny ofert w części III
p
ostępowania.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał, że przedmiotem zamówienia w części III
jest odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z Punktu Selektywnej
Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) zlokalizowanego przy ul. Osieckiej 1
w miejscowości Celestynów. Na część III złożono trzy oferty: Przystępującego z ceną
295.910,
33 zł, Remondis z ceną 525.384,44 zł oraz Odwołującego z ceną 477.999,36 zł,
z których za najkorzystniejszą została uznana oferta Przystępującego, z którym to wyborem
Odwołujący nie może się zgodzić.
Przystępujący, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, został
wezwany
do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. W szczególności
Zamawiający zwrócił się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny takich jak: 1) oszczędność metody
wykonania zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki
wykonywania zamówienia dostępne dla wykonawcy, oryginalność projektu wykonawcy,
koszty
pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od
minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za
pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847 oraz z 2018 r. poz. 650); 2) pomoc publiczna udzielona na
podstawie odrębnych przepisów; 3) wynikające z przepisów prawa pracy i przepisów
o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest
zamówienie; 4) wynikające z przepisów prawa ochrony środowiska; 5) powierzenia
wykonania części zamówienia podwykonawcy.
W odpowiedzi
Przystępujący złożył bardzo lakoniczne wyjaśnienia, które w ocenie
Odwołującego nie sprostały wymogowi z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
i
Przystępujący, wbrew ciążącemu na nim ciężarowi dowodowemu, nie obalił domniemania,
iż jego cena jest ceną rażąco niską. Prawidłowa ocena tych wyjaśnień powinna doprowadzić
Zamawiającego do wniosku, że oferta Przystępującego zawiera rażąco niską cenę.
W szczególności Przystępujący w wyjaśnieniach wskazał, że przedstawiona przez niego
cena nie jest ceną rażąco niską, gdyż „ceny przez niego zaproponowane są porównywalne,
a w niektórych punktach wyższe od tych, które zaproponował w dwóch pierwszych częściach
przedmiotowego zamówienia”. Ponadto wskazał, że wykonywał podobną usługę dla Urzędu
Miasta Ząbki osiągając bliżej niesprecyzowany dochód „w przewidywanej i zadowalającej
wysokości”. Fakt zaoferowania cen porównywalnych w innych częściach zamówienia czy
w innym postępowaniu nie ma znaczenia dla oceny, czy cena w przedmiotowym
postępowaniu jest rażąco niska. Poszczególne części zamówienia traktuje się jak odrębne
postępowania, a przedmiot tych zamówień nie odpowiada swoim zakresem przedmiotowi
zamówienia na część III. Tak samo nie wiadomo, jaki zakres świadczenia był realizowany dla
Urzędu Miasta Ząbki, co wchodziło w zakres tego zamówienia.
W
świetle art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych wykonawca jest zobowiązany
do odwoływania się do szczególnych okoliczności, metod oszczędności, które są właściwe
dla danego, konkretnego zamówienia (części), na którą składa swoją ofertę. Odwoływanie
się do innych postępowań czy części zamówienia w żaden sposób nie wyjaśnia, dlaczego
w niniejszej sprawie została zaoferowana taka cena, a także nie pokazuje w żaden sposób,
czy w ogóle wykonawca będzie miał jakikolwiek zysk z wykonywania przedmiotu zamówienia
za podaną przez siebie cenę.
Przystępujący wskazał też, że w przeprowadzonej rzekomo kalkulacji (która nie została
dołączona do wyjaśnień) zaproponowane ceny uwzględniają podwyżki cenowe, jakie jeszcze
mogą w tym roku wystąpić. Nie wiadomo, jakie dokładne podwyżki cenowe wykonawca ma
na myśli, w jakiej wysokości, jakich elementów zamówienia one dotyczą i w jaki sposób je
uwzględnił w zaoferowanej przez niego cenie – brak jakiejkolwiek kalkulacji. Skoro
Przystępujący twierdzi, iż ową kalkulację poczynił, zadziwiające jest, że takiej kalkulacji nie
dołączył do swoich wyjaśnień, nie wykazując przy tym nawet przybliżonego zysku z realizacji
zamówienia za podaną przez niego kwotę.
J
edyną okolicznością odwołującą się do „sprzyjających warunków” jest fakt posiadania
zbiornika na paliwo na terenie bazy transportowej
i obniżki kosztu tankowania pojazdu o ok.
10 % w stosunku do aktualnych cen paliwa oraz
załączenie dowodu posiadania zbiornika na
paliwo. Z dokumentu tego jednak nie wynika,
w jaki sposób Przystępujący obliczył ową
obniżkę ceny paliwa. Nawet gdyby uznać, iż rzeczywiście posiadanie zbiornika obniżało
koszt paliwa o ok. 10 %, to koszty paliwa
są jedynie niewielką częścią kosztów przypadającą
na realizację przedmiotowego zamówienia. Brak jest wyliczeń co do innych kosztów np.
kwoty zagospodarowania odpadów, kosztu utrzymania maszyn, sprzętu, ich amortyzacji
(
Przystępujący wskazuje, że zakupił trzy dodatkowe pojazdy na potrzeby realizacji
zamówienia w Gminie Celestynów – ich koszt utrzymania i zakupu również należałoby
wliczyć do kalkulacji), koszty osobowo-pracownicze (Przystępujący tylko nadmienia, że
posiada stałą kadrę pracowniczą, ale nie wiadomo, z ilu osób się ona składa, jakie są
wynagrodzenia pracowników, brak jest dołączonych na to dowodów np. w postaci umów
o pracę), koszty administracyjne, opłaty środowiskowe, inne obciążenia publicznoprawne.
P
osiadanie zbiornika na paliwo nie jest żadnym ewenementem wśród przedsiębiorców
prowadzących usługi transportowe. Wręcz stanowi zasadę, jeśli podmiot posiada większy
tabor. Własną bazą paliwową dysponuje także Odwołujący, który nabywa paliwo w ilościach
i cenach hurtowych, na potrzeby całej grupy PreZero. Zatem jedyna okoliczność rzekomo
pozwalająca obniżyć koszty w najmniejszym stopniu nie odróżnia Przystępującego od
pozostałych wykonawców i nie może dowodzić jego uprzywilejowanej sytuacji.
R
ównież pozostałe kwestie poruszone w wyjaśnieniach są właściwe także dla innych
wykonawców, chociażby dla Odwołującego, który ma ogromne doświadczenie w realizacji
tego typu us
ług i wykonuje ich bardzo dużo. Odwołujący także posiada stałą kadrę
pracowniczą, odpowiednią liczbę sprzętu i pojazdów.
Jednocześnie, skoro Przystępujący jest małą firmą, to w jaki sposób zamierza wywiązywać
się z nałożonych na niego zadań, przy małej liczbie pracowników. Skoro zakupił dodatkowe
pojazdy do wykonania usługi, to musi również zatrudnić kierowców do obsługi tych
pojazdów. Koszty osobowo-pracownicze powinny zostać również dokładnie przedstawione
w ewentualnej kalkulacji, z uwzględnieniem ich liczby i minimalnego wynagrodzenia za
pracę, które z roku na rok sukcesywnie wzrasta (choć w realiach gospodarczych kierowcy
specjalistycznych
pojaz
dów zarabiają znacznie więcej niż kwota minimalnego
wynagrodzenia za pracę). Przystępujący sam wskazuje w swoich wyjaśnieniach, że nie
przewiduje korzystania z pomocy publicznej, a zatem wszelkie te koszty będzie musiał
pokryć z własnych środków.
Niejasne
jest oświadczenie Przystępującego, który wskazuje, że nie ponosi dodatkowego
nakładu finansowego w zakresie prowadzenia ewidencji odpadów oraz w zakresie ochrony
środowiska, ponieważ posiada on już zaplecze z tytułu innych posiadanych umów. Nie
bierze jednak p
od uwagę, iż z każdą nową umową dochodzą dodatkowe obowiązki
ewidencyjne. Ponadto, zgodnie z punktem 10.
opisu przedmiotu zamówienia dla części III
w
ykonawca zobowiązany jest do przekazywania sprawozdań, o których mowa w art. 9n
ustawy o utrzymaniu czy
stości i porządku w gminach. Takie sprawozdania są monitorowane
i sporządzane przez konkretne osoby (pracowników biurowych), których również wykonawca
musi zatrudni
ć. Natomiast opłata za składowanie odpadów, zgodnie z rozporządzeniem
Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za
korzystanie ze środowiska, uzależniona jest od tony odpadów. Zatem wykonawca, kalkulując
swoją ofertę, musi uwzględnić koszt opłaty za składowanie w przeliczeniu na ilość/tonaż
odpadów odbieranych i składowanych w ramach danej umowy. Nieprawdą jest zatem, że
Przystępujący nie będzie ponosił dodatkowego nakładu finansowego w zakresie
prowadzenia ewidencji opadów, czy też w zakresie prawa ochrony środowiska.
Z tych względów wyjaśnienia Przystępującego są lapidarne, ogólnikowe i w żaden sposób
nie dowodzą, że zaoferowaną cena nie jest ceną rażąco niską. Dowodzą raczej, że
zaoferowana cena je
st rażąco niska w myśl art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych
, gdyż pokazują, że Przystępujący podszedł „nonszalancko” do wyceny swojej
oferty,
jeżeli w ogóle można mówić o jakiejkolwiek przemyślanej kalkulacji.
W
tego rodzaju przedsięwzięciach, nawet nie posiadając specjalistycznej wiedzy, łatwo
można wskazać główne czynniki cenotwórcze. Są nimi: koszt zagospodarowania odpadów
we wskazanych instalacjach (stanowiący lwią część wszystkich kosztów), koszt pojazdów,
paliwa, pracowników i ogólnego zarządu. W odniesieniu do żadnego z tych elementów nie
padły żadne kwoty, nie mówiąc już o dowodach.
Powyższe dyskwalifikuje wyjaśnienia Przystępującego w kontekście art. 90 ust. 3 oraz art. 89
ust. 1 pkt 4
ustawy Prawo zamówień publicznych i w rezultacie oferta Przystępującego
powinna być odrzucona. Taka ocena znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Krajowej Izby
Odwoławczej i sądów okręgowych.
W orzeczeniu KIO 809/19 Izba negatywnie oceniła braki dowodowe w wyjaśnieniach
dotyczących rażąco niskiej ceny, choć wykonawca nie ograniczył się do samych wyjaśnień
i złożył wiele dokumentów na ich poparcie, wraz z kalkulacją ceny, niemniej Izba podkreśliła,
że dowody muszą być adekwatne i przekonujące i nie mogą ograniczać się do ogólnikowego
materiału. Ponadto Izba uznała za oczywisty fakt, że podmiot gospodarczy ponosi koszty
wynagrodzenia pracowników biurowych, kadry zarządzającej, wyposażenia biura,
amortyzacji, ubezpieczeń i innych niezwiązanych bezpośrednio ze świadczeniem danej
usługi. Zdaniem Izby koszty te w odpowiedniej proporcji powinny być brane pod uwagę do
skalkulowania ceny oferty, ponieważ bez ich poniesienia wykonawca nie jest w stanie
prowadzić działalności.
Natomiast Sąd Okręgowy w Warszawie, w wyroku sygn. XXIII Ga 967/16 stwierdził, że: „Do
oceny czy oferta nie zawiera rażąco zaniżonego składnika jej ceny, tj. kosztów osobowych
należało przedstawić dowody odnoszące się wyłącznie do tego konkretnego oferenta. (…),
Reasumując, jeśli Przystępujący po stronie Zamawiającego twierdził, że dana kategoria osób
kosztuje g
o łącznie określoną i wskazaną w wyjaśnieniach kwotę to należało to wykazać
w następujący sposób (dane fikcyjne, aby nie naruszyć tajemnicy przedsiębiorstwa): Oferent
twierdzi, że koszt całkowity np. specjalisty wynosi łącznie 10.000,00 zł (średnia pensja brutto
+ koszty pracodawcy + koszty dodatkowe);
Twierdzi także, że takich specjalistów będzie
potrz
ebował 10; W swych wyjaśnieniach powinien więc przedstawić dowody dotyczące
wszystkich tych 10 osób (bez konieczności ujawniania ich danych osobowych) i po
zsumowaniu łączne koszty powinny wynieść 100.000,00 zł. Kwoty mogą się różnić odnośnie
poszczególnych specjalistów, lecz łącznie powinny wynieść ww. kwotę; Po podzieleniu
bowiem tej kwoty przez 10 (czyli wszystkich specjalistów, którzy mają uczestniczyć
w realizacji zamówienia) pojawić się powinna średnia kwota w wysokości 10.000,00
zł/specjalista. Takie zasady powinny dotyczyć wszystkich kategorii (poziomów
zaawansowania) osób, które przedmiotowe zamówienie miało wykonywać. Sądu nie
interesowały hipotetyczne czy też uśrednione koszty występujące na rynku, lecz dokładne
(co do grosza) koszty
(…) [Przystępującego]. Przystępujący na żadnym etapie postępowania
– w szczególności na etapie składania wyjaśnień tego nie uczynił. Nie przyjął takiej metody
lecz ograniczył się wyłącznie do gołosłownych twierdzeń, że koszt całkowity dotyczący danej
kategorii osób wynosi daną wartość, nic więcej. Jako jedyny argument wskazał, że takie
wartości były podawane przez spółkę w innych postępowaniach. (…) Zarzuty
powierzchowności wyjaśnień można mnożyć. Dlaczego koszty inne, w tym koszty
materiałowe wyniosły taką a nie inną wartość? Dlaczego ryzyko zostało oszacowane na taką
a nie inną wartość, a zysk na inną? Nigdzie nie ma wyjaśnień, są tylko twierdzenia nie
poparte żadnymi merytorycznymi argumentami.”
Warszawski Sąd Okręgowy podobnie krytycznie podszedł do wyjaśnień dotyczących ceny
rażąco niskiej w wyroku sygn. akt XXIII Ga 255/18, w którym podkreślił, że na wykonawcy
ciąży obowiązek wykazania, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, a argumentacja
co do realności zaoferowanej ceny musi opierać się na materiale dowodowym w sposób
niezbity i wyczerpująco wykazującym słuszność twierdzeń oferenta co do wysokości kosztów
do poniesienia. W tym kontekście Sąd wytknął, że wykonawca „odnosi się wprawdzie
ogólnikowo do kosztów osobowych, zarządzania, utrzymania systemu, etc, ale po pierwsze
kosztów tych szczegółowo nie wyodrębnia, pozostając jedynie przy stwierdzeniu, że cenę
danego elementu wkalkulowano w inny
, uwzględniając stosowną marżę.”
Zdaniem Odwołującego wyjaśnień Przystępującego nie sposób uznać za wyjaśnienia
komp
leksowe i wyczerpujące, skoro nie zawierają dowodów ani dokładnych informacji na
temat kosztów zatrudnienia pracowników, zakupu i utrzymania narzędzi i urządzeń, ogólnych
kosztów zarządu, kosztów w zakresie opłaty środowiskowej, kosztów dotyczących
zagospo
darowania odpadów w odpowiedniej instalacji w odniesieniu do ilości i rodzaju
odbieranych odpadów (szczegółowo wymieniony w opisie przedmiotu zamówienia dla części
III), dokładnych kosztów paliwa. Nie przedstawiono praktycznie żadnych dowodów
(z wyjątkiem dokumentu przewozowego), np. umów z właściwymi podmiotami
potwierdzających możliwość zagospodarowania odpadów po określonych cenach, nie
wskazano,
jaka ilość odpadów została przyjęta do kalkulacji, nie uwzględniono kosztów
odbioru poszczególnych frakcji odpadów, nie wyliczono kosztów transportu i nie
przedstawiono dokumentów potwierdzających takie koszty (w tym koszty wywozu odpadów
w odległości nawet 200-300 km, jak wskazuje Przystępujący w wyjaśnieniach), nie
uwzględniono także kosztów ogólnozakładowych. Ponadto zgodnie z opisem przedmiotu
zamówienia dla części III wykonawca będzie zobligowany do wyposażenia PSZOK
w odpowiednią liczbę pojemników – nie wiadomo, czy Przystępujący uwzględnił te pojemniki
w cenie ofertowej,
a także jaką liczbę tych pojemników założył do wykonania przedmiotu
zamówienia. Nie wiadomo także, czy uwzględnił ryzyko wymiany pojemników i kontenerów
uszkodzonych lub zniszczonych (
opis przedmiotu zamówienia dla części III, punkt 4.).
Wykonawcy powinni w swojej cenie uwzględnić także koszty mycia i dezynfekcji pojazdów
(punkt 9.
opisu przedmiotu zamówienia). Ponadto zgodnie z punktem 11. części III opisu
przedmiotu zamówienia pojazdy muszą być wyposażone w system monitoringu bazujący na
systemie pozycjonowania satelitarnego. Taki system
i oprogramowanie również należy
zakupić i utrzymać.
Wszystkie
dowody i stosowną kalkulację Przystępujący powinien złożyć w wyjaśnieniach.
Nawet gdyby złożył tego typu dokumenty na rozprawie, to uznać należy, iż złożenie tych
dowodów jest spóźnione, gdyż nie wykazał w terminie przepisanym przez Zamawiającego, iż
jego cena nie jest ceną rażąco niską.
W świetle powyższego, oferta Progres podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4
oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 90 ust. 2
ustawy Prawo zamówień publicznych.
III
Stanowisko Zamawiającego
W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający podtrzymał swoją dotychczasową decyzję i wniósł
o oddalenie odwołania jako bezzasadnego.
Stwierdził, że odwołanie jest polemiką z wyjaśnieniami Przystępującego.
Zgodnie z art. 90
ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych obowiązek wykazania
prawidłowości ceny spoczywa na wykonawcy i Zamawiający nie udowadniał tego za
Przystępującego, lecz odniósł się do przesłanek z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Na podstawie udz
ielonych wyjaśnień Zamawiający po analizie stwierdził, iż nie
ma podstaw do odrzucenia oferty zgodnie z tym przepisem.
Szacunkowa wartość zamówienia i ceny wskazane w ofertach nie korelują ze sobą, więc nie
można podnosić tego argumentu jako podstawy odrzucenia oferty. Jeżeli wykonawca
wykaże inne czynniki, niż wskazane w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych,
jak np. obsługa sąsiedniego miasta Otwock, Zamawiający może brać je pod uwagę. Wziął
pod uwagę wszystkie okoliczności wskazane w wyjaśnieniach. Zamawiający nie kwestionuje
dokonanego przez siebie oszacowania wartości zamówienia, lecz wskazuje, że nie musi ono
znajdować odzwierciedlenia w cenach ofert. Z jego doświadczenia wynika, że wartości te
rzadko się pokrywają. Co do wskazania realizacji w Otwocku miał na myśli, że wie, gdzie
Przystępujący realizuje usługi i znaczenie ma, że wykonuje je bez problemu.
Wskaz
ał na wyrok KIO 486/20, w którym stwierdzono, że nie muszą występować szczególne
okoliczności w stosunku do wykonawcy, aby jego cenę uznać za prawidłową. Przystępujący
stwierdził w wyjaśnieniach, że nawet po podwyżkach cen będzie osiągał zysk, co miało
znaczenie dla Zamawiającego.
IV
Stanowisko Przystępującego
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosił M. B.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą PROGRES M. B. .
Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania.
Stwierdził, iż odwołanie jest na wysokim poziomie ogólności, podczas gdy rozstrzygnięcie
postępowania nastąpiło w konkretnych realiach.
Wskaz
ał, iż w wyjaśnieniach odwołał się do wszystkich części oferty, gdyż część III od
pozostałych różni się tylko tym, że ma odebrać odpady z konkretnego miejsca (PSZOK).
Poza tym zawiera szerszy katalog odpadów niż w części I i II. Zatem cena w części I
powinna być wyższa niż w części III, ponieważ koszt zebrania odpadów od mieszkańców jest
wyższy niż odebranie ich z jednego punktu. Te z odpadów z części II, których nie ma
w części I i II, a które są cenotwórcze, to zużyte opony i odpady z budowy.
O
dpadów w części III nie jest dużo, ich koszt odbioru sprowadza się do zatrudnienia
kierowcy i wykorzystania jednego pojazdu oraz kontenera, który jest w całości załadowywany
na pojazd (jeden kontener podczas jednego kursu), a także wywiezienia ich do instalacji,
z którą Przystępujący ma zawartą umowę. Trudno założyć, że Przystępujący chce
realizować usługę ze stratą własną, zwłaszcza przy osobistej odpowiedzialności
przedsiębiorcy. Zamawiający skorzystał z możliwości wybrania oferty tańszej, z ceną, za
którą da się wykonać zamówienie.
Jeżeli Przystępujący realizuje odbiór odpadów w Otwocku, który jest większym miastem
i daje sobie radę, a wcześniej realizował w Ząbkach, które również są większym miastem,
i również dawał radę, to oznacza, że i to zamówienie jest w stanie zrealizować za oferowaną
cenę.
Podkreślił, iż cenę należy rozpatrywać w stosunku do całości oferty. Wyjaśnił, iż
w przedmiotowym zamówieniu część I była największa, a część II i III były jedynie
uzupełnieniem.
Przystępujący stwierdził, iż przedmiotem odwołania jest część III, ale nie można
abstrahować od części I i II zamówienia, gdyż są to tożsame odpady. Przystępujący nie mógł
wiedzieć, którą część wygra, dlatego każdą skalkulował tak, by nie ponosić straty.
Zamawiający ocenił sprawę racjonalnie, tj., że Przystępujący jest w stanie zamówienie
wykonać za tę cenę. Zgadza się, że głównym czynnikiem kosztotwórczym jest koszt
zagospodarowania odpadów, ale instalacja nie jest podwykonawcą w rozumieniu przepisów
ustawy Prawo zamówień publicznych, a jedynie podwykonawcą faktycznym.
Wyjaśnienia złożone przez wykonawcę na wezwanie Zamawiającego również same w sobie
stanowią środek dowodowy i nie zawsze muszą to być osobne dokumenty, aby można je
uznać za dowód.
V Ustalenia Izby
Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a Odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Izba ustaliła także, iż stan faktyczny postępowania w zakresie postawionych zarzutów
(
w szczególności treść oferty Przystępującego, treść wezwania do wyjaśnień i udzielonych
wyjaśnień) nie jest sporny między Stronami i Przystępującym.
Po zapoznaniu s
ię z przedmiotem sporu oraz argumentacją Stron i Przystępującego,
w oparciu o stan faktyczny
ustalony na podstawie dokumentów postępowania przetargowego
przedstawionych przez Zamawiającego oraz stanowisk Stron i Przystępującego
przedstawionych podczas rozprawy
Izba ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie
zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 4 oraz art. 90 ust. 3 w zw.
z art. 90 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez zaniechanie ich zastosowania
i nieodrzucenie oferty Przystępującego w części III postępowania, pomimo że wykonawca
ten nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, w szczególności nie
udowodnił, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zgodnie z art.
89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych zamawiający odrzuca
ofertę, jeżeli zawiera ona rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Z kolei art.
90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych stanowi, że zamawiający odrzuca
ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
Ogólnie – cały art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych w kolejnych ustępach zawiera
opis procedury wyjaśniania kwestii poziomu ceny oferty:
„1. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający zwraca się
o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia ceny lub kosztu,
w szczególności w zakresie: 1) oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych
rozwiązań technicznych, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia
dostępnych dla wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których
wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia
10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177);
2) pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 3) wynikającym
z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym, obowiązujących
w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 4) wynikającym z przepisów prawa
ochrony środowiska; 5) powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
1a. W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej cen
wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa
w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają
wyjaśnienia; 2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
2.
Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na
wykonawcy.
3. Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.”
W przedmiotowym
postępowaniu dla części III złożono trzy oferty z cenami złotych brutto:
oferta Przystępującego – 295.910,33 zł, oferta Odwołującego – 477.999,36 zł, oferta
trzeciego z
wykonawców – 525.384,44 zł.
Według wyliczeń Zamawiającego, wskazanych w wezwaniu do wyjaśnień, cena oferty
Przystępującego jest niższa o 32,11 % od ubruttowionej wartości szacunkowej zamówienia
i 31,68 % od średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert. Zamawiający uznał
więc, że zachodzą podstawy wezwania Przystępującego do złożenia wyjaśnień, o których
mowa w art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W ofercie Przystępujący wypełnił tabelę wyceny, która dla części III obejmowała następujące
odpady:
1. 15 01 01
– opakowania z papieru i tektury – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do
odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 7,680
– cena jednostkowa za 1
Mg brutto 604,80
– wartość zamówienia brutto 4.644,86;
2. 15 01 02, 15 01 04, 15 01 06
– opakowania z tworzyw sztucznych, metali, zmieszane
odpady opakowaniowe
– szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru
i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 10,795
– cena jednostkowa za 1 Mg
brutto 1.101,60
– wartość zamówienia brutto 11.891,77;
3. 15 01 07
– opakowania ze szkła – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru
i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 11,880
– cena jednostkowa za 1 Mg
brutto 507,60
– wartość zamówienia brutto 6.030,29;
4. 16 01 03
– zużyte opony – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru
i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 18,960
– cena jednostkowa za 1 Mg
brutto 507,60
– wartość zamówienia brutto 9.624,10;
5. 17 09 04
– zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu – szacunkowa ilość
odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg
135,880
– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 410,40 – wartość zamówienia brutto 55.765,15;
6. 20 01 08
– odpady kuchenne ulegające biodegradacji – szacunkowa ilość odpadów
przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 118,570
–
cena jednostkowa za 1 Mg brutto 756,00
– wartość zamówienia brutto 89.638,92;
7. 20 01 10, 20 01 11
– odzież i tekstylia – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do
odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 0,500
– cena jednostkowa za 1
Mg brutto 507,60
– wartość zamówienia brutto 253,80;
8. 20 01 32
– leki – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania
w okresie trwania umowy w Mg 0,040
– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 1.004,40 – wartość
zamówienia brutto 40,18;
9. 20 01 23*, 20 01 35*, 20 01 36* -
zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne –
szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania
umowy w Mg 6,280
– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 907,20 – wartość zamówienia brutto
5.697,22;
10. 20 01 34
– baterie i akumulatory – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do odbioru
i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 0,055
– cena jednostkowa za 1 Mg
brutto 810,00
– wartość zamówienia brutto 44,55;
11. 20 01 99
– inne niewymienione frakcje zbierane w sposób selektywny – szacunkowa
ilość odpadów przewidziana do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg
0,010
– cena jednostkowa za 1 Mg brutto 1.004,40 – wartość zamówienia brutto 10,04;
12. 20 02 01
– odpady ulegające biodegradacji – szacunkowa ilość odpadów przewidziana
do odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 6,420
– cena jednostkowa
za 1 Mg brutto 907,20
– wartość zamówienia brutto 5.824,22;
13. 20 03 07
– odpady wielkogabarytowe – szacunkowa ilość odpadów przewidziana do
odbioru i zagospodarowania w okresie trwania umowy w Mg 62,380
– cena jednostkowa za
1 Mg brutto 1.706,40
– wartość zamówienia brutto 106.445,23.
Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień, o których mowa w art. 90 ustawy
Prawo zamówień publicznych, zwracając się o „udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny,
w szczególności (uwzględnić w zakresie odnoszącym się)” – tu wskazał na okoliczności
wymienione w art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – gdyż „cena złożonej
przez Państwa oferty wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi
wątpliwości Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi w SIWZ przez Zamawiającego ze względu na fakt, iż cena
omawianej oferty jest niższa o 32,11 % od wartości szacunkowej brutto i 31,68 % od średniej
arytme
tycznej cen wszystkich złożonych ofert”.
Przystępujący w odpowiedzi wskazał, że:
1. całościowa cena oferty nie stanowi rażąco niskiej ceny, gdyż zaproponowane ceny są
porównywalne, a w niektórych punktach wyższe od proponowanych przez niego w dwóch
pierws
zych częściach,
2. wykonywał podobną usługę dla Urzędu Miasta Ząbki osiągając dochód w przewidywanej
i zadawalającej wysokości, a usługa była wykonywana należycie,
3. w ofercie uwzględnił podwyżki cen, jakie miały miejsce na początku roku, oraz podwyżki
c
enowe, jakie jeszcze mogą w tym roku wystąpić, przewidywane podwyżki nie będą
przeszkadzały w zapewnieniu oczekiwanego zysku,
4. w przypadku zbyt wysokich podwyżek jest w stanie zapewnić transport odpadów do
instalacji oddalonych o 200-300 km,
5. obecnie o
bsługuje Miasto Otwock i jest w stanie zwiększyć liczbę potrzebnych pojazdów,
przy wykorzystaniu pracowników już zatrudnionych, co wiąże się z mniejszym nakładem
pracowników potrzebnych do koordynacji i obsługi klienta,
6.
przygotowując się do zlecenia w Otwocku zakupił trzy dodatkowe pojazdy, które przy
wzroście cen warszawskich instalacji zostaną wykorzystane do transportu odpadów
z Celestynowa,
7. obecnie jest
małą firmą, która nie potrzebuje dużych nakładów utrzymania, zatem jest
konkurencją dla większych firm,
8. posiada
stałą kadrę pracowniczą oraz doświadczenie w zakresie odbioru i transportu
odpadów komunalnych od mieszkańców nieruchomości z Ząbek i Otwocka,
9. i
stotnym czynnikiem mającym wpływ na wysokość ceny w złożonej ofercie jest posiadanie
zbiornika na paliwo na terenie bazy transportowej
, gdyż koszt zatankowania pojazdu na
sta
cjach wynosi średnio 10% więcej niż koszt tankowania ze zbiornika, a także pojazd
i kierowca
nie poświęcają czasu na dojazd i kolejki na stacjach paliw – załączył dowód
posiadania zbiornika na paliwo,
10. n
ie przewiduje korzystania z pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych
przepisów oraz wynikającej z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu
społecznym, obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie,
11. nie ponosi
dodatkowego nakładu finansowego w zakresie prowadzenia ewidencji
odpadów oraz znajomości regulacji prawnych w zakresie ochrony środowiska, ponieważ
posiada takie zaplecze z tytułu innych umów,
12. nie zamierza
korzystać z podwykonawców, co generuje koszty wykonania zamówienia,
13. nie wynajmuje
sprzętu ani zaplecza technicznego – są one własnością Przystępującego,
co również może mieć wpływ na wysokość zaproponowanej ceny,
14.
wskazane powyżej oszczędności i metody znacząco wpłynęły na wysokość
proponowanej ceny za wykonanie zamówienia,
15. jest
w stanie należycie wykonać zlecenie za zaoferowaną cenę.
Pełną treść wezwania do wyjaśnień i udzielonych wyjaśnień zawarto w punkcie I
uzasadnienia.
Po zapoznaniu się z powyższymi wyjaśnieniami Izba uznała, że postępowanie
Zamawiającego w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego w oparciu o dyspozycję art. 90
ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych nie było prawidłowe, a argumentacja
przedstawiona
przez Odwołującego zasługuje na uwzględnienie.
Zamawiający wezwał Przystępującego do przedstawienia wyjaśnień dotyczących
zaoferowanej przez niego ceny.
Wezwania tego nie można uznać za idealne, gdyż
Zamawiający nie zawarł w swoim wezwaniu żadnych dokładniejszych wytycznych co do
zakresu wyj
aśnień odnosząc się czy to do pozycji z tabeli wyceny oferty, czy też elementów
składających się na odbiór i zagospodarowanie odpadów (koszt odbioru, koszt
zagospodarowania, inne koszty)
– odwołał się głównie do punktów wskazanych w art. 90 ust.
1 ustawy P
rawo zamówień publicznych oraz wskazał na „udzielenie wyjaśnień, w tym
złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny”.
Wezwanie b
yło jednak na tyle czytelne, że nie zwalnia wezwanego wykonawcy z obowiązku
wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, który to obowiązek nakłada art. 90 ust.
2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W
ezwany wykonawca, oprócz odniesienia się do okoliczności wskazanych w art. 90 ust. 1
pkt 1-
5 ustawy Prawo zamówień publicznych, tj.: oszczędności metody wykonania
zamówienia, wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia, minimalnego
wynagrodzenia za pracę, pomocy publicznej, powierzenia wykonania części zamówienia
podwykonawcy (
jeśli zadeklarował wykonanie zamówienia z udziałem podwykonawcy) –
które w większości nie muszą go dotyczyć – powinien przede wszystkim odnieść się do
kalkulacji własnej ceny ofertowej. Zresztą także odnosząc się do wyżej wskazanych
elementów z art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych – jeśli w danym przypadku
któreś z nich dotyczą jego oferty – powinien odnieść się do kalkulacji własnej ceny ofertowej.
Przystępujący zaś tego w żaden sposób nie zrobił. Przedstawione przez niego w złożonym
piśmie informacje trudno w jakikolwiek sposób przełożyć na cenę oferty, a tym samym
ocen
ić poziom tej ceny. W ocenie Izby są one jedynie ogólnikowe i niczego nie wnoszą
w zakresie informacji na temat wyceny,
mogłyby stanowić jedynie generalny wstęp do
wyjaśnień, które nie mogły obyć się bez wskazania obliczeń, a w samych wyjaśnieniach
zabrakło właśnie elementu wyceny usługi czy jakichkolwiek danych kosztowych.
W tym przypadku bowiem prawidłowe wyjaśnienia powinny polegać przede wszystkim na
przedstawieniu danych analitycznych, takich jak:
1. koszty transportu odpadów w tym: a) odległość z bazy wykonawcy, w której parkuje
pojazd/pojazdy do odbioru odpadów do PSZOK – z PSZOK do instalacji, w której zostaną
one odebrane do zagospodarowania
– z instalacji do bazy wykonawcy, w której parkuje
pojazd/pojazdy, b) koszt paliwa n
a obsługę powyższego kursu, c) wynagrodzenie
kierowcy/kierowców pojazdów i innych osób związanych bezpośrednio z odbiorem (jeśli
występują) – co najmniej w zakresie roboczogodzin związanych z powyższym kursem, jeśli
w ramach swojego wynagrodzenia obsługują więcej niż jedną umowę,
2.
koszt zagospodarowania odpadów w instalacji/instalacjach według stawki umówionej
z daną instalacją oraz opłaty marszałkowskiej i innych ewentualnych opłat administracyjnych,
jeśli nie są one ujęte w stawce instalacji,
3. ewentualne koszty zakupu lub najmu
pojemników i kontenerów, ich utrzymania
w czystości itp.,
4
. koszty ogólne – obejmujące m.in. wynagrodzenie pracowników biurowych związanych
z obsługą zamówienia (np. sprawozdawczość, księgowość, kontakt z Zamawiającym) co
najmniej w zakresie ro
boczogodzin związanych z obsługą umowy z Zamawiającym, jeśli
w ramach swojego wynagrodzenia obsługują więcej niż jedną umowę lub wykonują też inne
prace dla pracodawcy, a także podatki, ubezpieczenie pojazdów, koszt ich leasingu,
amortyzacji, napraw itd., ubezpieczenie OC i NW wykonawcy itp.,
5. ryzyko
– m.in. związane ze wzrostem cen i wynagrodzeń,
6. przewidywany zysk.
Wykonawca może tu wybrać, czy obliczeń dokona w stosunku do kursu, kontenera, czy wagi
odbieranych odpadów – odnosząc to jednak końcowo do ceny jednostkowej, aby
Zamawiający był w stanie porównać wyjaśnienia z zaproponowaną ceną. Podobnie
uwzględniając, czy dane frakcje będą odbierane w ramach jednego kursu, czy wielu –
w stosunku do wielkości frakcji, częstotliwości jej odbioru i innych wymagań Zamawiającego.
W razie konieczności (szczególnie w związku z częstotliwością odbioru poszczególnych
frakcji
, odmienną ceną ich zagospodarowania lub transportem do innych instalacji), wycena
powinna być przedstawiona w stosunku do każdej lub niektórych pozycji osobno.
Przystępujący w ofercie wskazał trzy instalacje komunalne, do których będzie przekazywał
odpady, zatem co do zasady to one powinny zostać ujęte w obliczeniach, a nie jakieś inne,
nieokreślone instalacje. Zresztą tu należy przyznać rację Odwołującemu – jeśli
Przystępujący zamierza transportować odpady do innych, odległych instalacji, to koszt tego
transportu powinien zostać ujęty w wycenie. A także instalacje te nie mogą być niezgodne
z wymaganiami zawartymi w specyfik
acji istotnych warunków zamówienia.
Powyższe powinno być poparte dowodami, jakkolwiek najczęściej w odniesieniu do stawek,
które mogą budzić wątpliwości ze względu na to, że odbiegają od stawek ogólnych, np. cena
paliwa
czy wynagrodzenie pracowników niższe niż ogólnorynkowe, koszt zagospodarowania
po stawce niższej niż cennik danej, wskazanej instalacji.
W przypadku sporządzenia szczegółowej kalkulacji, Zamawiający może wezwać wykonawcę
o przedstawienie konkretnych dowodów na konkretną okoliczność, która wzbudzi jego
wątpliwości – to zależy jednak od danej sytuacji i zakresu wskazania w pierwotnym
wezwaniu z
amawiającego.
Na marginesie Izba stwierdza, że na gruncie wyjaśnień ceny nie ma znaczenia, czy
instalacja komunalna zostanie zakwalifikowana jako podwykonawca w rozumieniu art. 2 pkt
9b ustawy Prawo zamówień publicznych, ponieważ Przystępujący i tak musiałby ponieść
koszt oddania odpadów do instalacji, czyli koszt ten należało ująć w wycenie.
Nie ma też znaczenia, jakie ceny zostały zaoferowane w części I i II, ponieważ nie są to ceny
oficjalnie referencyjne, tylko ich poziom należałoby zbadać w podobny sposób jak cen
z części III. Nie mają też one nic wspólnego z cenami z części III – tu koszty wykonania
zamówienia ponosi się osobno i są one inne. Jako ceny jednostkowe nie są też niższe niż
ceny z części III (poza odpadami o kodzie 15 01 01 i 15 01 07).
Tym samym
– z braku danych – Zamawiający powinien przyjąć, że spełniła się pierwsza
przesłanka z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych i wyjaśnienia de facto nie
zostały złożone – pismo Przystępującego niczego bowiem nie wyjaśniło. Tym samym
Zamawiający nie jest w stanie dokonać oceny – co więcej: pozytywnej oceny – oferty
Przystępującego na podstawie złożonych wyjaśnień, tym samym nastąpiła również druga
z przesłanek odrzucenia wskazanych w art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
bowiem w takim wypadku ocena może być tylko negatywna.
Takiej (pozytywnej) oceny
nie może dokonać również Izba. Udzielone przez Odwołującego
wyjaśnienia powinny potwierdzić, że złożona oferta jest rzetelnie przygotowana, a cena
prawidłowo oszacowana. Przystępujący w żaden sposób tego nie uczynił. Zatem, o ile Izba
nie stwierdziła, że zachodzi przesłanka odrzucenia oferty z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo
za
mówień publicznych (nie ma bowiem danych wystarczających do stwierdzenia, że cena
jest rażąco niska), o tyle uznała, że zachodzą przesłanki odrzucenia z art. 90 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych – bowiem nie ma także danych wystarczających do
stwier
dzenia, że cena nie jest rażąco niska, a Przystępujący nie udzielił w tym zakresie
stosownych wyjaśnień.
Ustawa Prawo zamówień publicznych zawiera dwukrotne odesłanie do sankcji odrzucenia
oferty w związku z rażąco niską ceną – art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych. Pierwszy z nich zawiera bardziej kategoryczne stwierdzenie
(wystąpienia rażąco niskiej ceny), drugi zaś jest bardziej formalno-proceduralny i wskazuje
na brak złożenia wyjaśnień oraz ich negatywną ocenę przez zamawiającego lub brak
możliwości dokonania oceny pozytywnej, co w konsekwencji również skutkuje oceną
negatywną. Ma on także funkcję ochronną w stosunku do zamawiającego i pozostałych
wykonawców, aby uniknąć impasu związanego z brakiem stosownych wyjaśnień
pozwalających na ocenę oferty wezwanego wykonawcy.
W przepisie
art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych wskazano bowiem, że
zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Przy czym
– na co wskazuje liczne orzecznictwo Izby – nieudzieleniem wyjaśnień, o którym
mowa w tym przepisie, jest nie tylko brak reakcji wykonawcy na we
zwanie zamawiającego,
ale też co prawda przedstawienie pisma typu „wyjaśnienia”, lecz nie zawierające żadnych
szczególnych merytorycznych informacji i danych (tzw. „merytorycznej treści”) – przy czym
w zależności od rozmiaru braku owych informacji i danych konkretną sytuację albo uznaje
się za brak złożenia wyjaśnień w ogóle, albo za brak wykazania prawidłowości zaoferowanej
ceny
pozwalającej na pozytywną ocenę przez zamawiającego, czyli niedopełnienie
obowiązku wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, o którym mowa w art. 90
ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Jednocześnie, ze względu na brak merytorycznej treści wyjaśnień, w tym stanie faktycznym
ponowne wezwanie
Przystępującego do wyjaśnień byłoby naruszeniem zasady uczciwej
konkuren
cji i równego traktowania wykonawców. Wezwanie to nie polegałoby bowiem
jedynie na uzupełnieniu (uszczegółowieniu) wyjaśnień lub wyjaśnieniu dodatkowych
elementów albo przedłożeniu konkretnych dowodów, lecz – aby wyjaśnienia w ogóle mogły
być zaakceptowane – musiałyby polegać na złożeniu kompletnie nowych wyjaśnień.
Przystępujący otrzymał szansę wyjaśnienia swojej oferty w zakresie ceny, lecz jej nie
wykorzystał.
Jak wynika
z art. 180 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, który odnosi się do
„niezgodnej z przepisami ustawy czynności zamawiającego” (lub zaniechania) Izba ocenia
poprawność czynności zamawiającego w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego. W niniejszym przypadku, w ocenie Izby, na podstawie tak udzielonych
wyjaśnień, Zamawiający nie mógł dokonać pozytywnej ich oceny, jak i w konsekwencji –
samej oferty.
W związku z powyższym Izba uznała, że Zamawiający powinien odrzucić ofertę
Przystępującego dla części III na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych i
orzekła jak w sentencji oddalając odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt
2
, § 3 i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 972),
u
względniając uiszczony przez Odwołującego wpis w wysokości 15.000 złotych oraz koszt
wynagrodzenia
pełnomocnika w kwocie 3.600 złotych.
Przewodniczący: ……………………..…
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 1752/20 z dnia 2020-08-14
- Sygn. akt KIO 1430/20 z dnia 2020-08-12
- Sygn. akt KIO 1299/20, KIO 1305/20 z dnia 2020-08-10
- Sygn. akt KIO 1461/20 z dnia 2020-08-04
- Sygn. akt KIO 1367/20 z dnia 2020-08-04
