rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-04-08
rok: 2022
data dokumentu: 2022-04-08
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 789/22
KIO 789/22
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 kwietnia 2022 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 21 marca 2022 r. przez M. P. prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą M. M. P. ABAPEST Zakład Deratyzacji
Dezynsekcji i Dezynfekcji,
w postępowaniu prowadzonym przez Komendę Wojewódzką Policji w Łodzi,
przy udziale A. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą A. S. „Ptasznik”
Zakład Specjalistyczny DDD, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stron
ie Zamawiającego,
odwołania wniesionego
do Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 21 marca 2022 r. przez M. P. prowadzącego
działalność gospodarczą pod nazwą M. M. P. ABAPEST Zakład Deratyzacji
Dezynsekcji i Dezynfekcji,
w postępowaniu prowadzonym przez Komendę Wojewódzką Policji w Łodzi,
przy udziale A. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą A. S. „Ptasznik”
Zakład Specjalistyczny DDD, zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stron
ie Zamawiającego,
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu dotyczącego wyboru oferty A. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą A. S. „Ptasznik” Zakład
Specjalistyczny DDD jako oferty najkor
zystniejszej i nakazuje Zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej i powtórzenie czynności
badania i oceny ofert, z uwz
ględnieniem pełnej treści złożonych przez ww. wykonawcę
wyjaśnień dotyczących zaoferowanej ceny;
2. W
pozostałym zakresie oddala odwołanie;
3. Kosztami post
ępowania obciąża Odwołującego w części ½ i Przystępującego w części
½ i:
3.1.
zalicza w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez
Odwo
łującego tytułem wpisu od odwołania;
3.2.
zas
ądza od Przystępującego na rzecz Odwołującego kwotę 3 750 zł 00 gr
(słownie: trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt złotych zero groszy).
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 w
rześnia 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Iz
by Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodni
czący:
.............................
Sygn. akt KIO 789/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Komenda Wojewódzka Policji w Łodzi – prowadzi postępowanie
o udzielenie
zamówienia pn. Wykonywanie usług dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji
w
obiektach i radiowozach Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi oraz jednostkach jej
podl
egłych. Wartość zamówienia jest mniejsza niż progi unijne. Ogłoszenie o zamówieniu
zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych 9 września 2021 r. pod nr
2021/BZP 00175299/01.
W dniu 21 marca 2022 r. M. P.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą M.
M. P.
ABAPEST Zakład Deratyzacji Dezynsekcji i Dezynfekcji wniósł odwołanie wobec
wyb
oru oferty złożonej przez Zakład Specjalistyczny DDD „PTASZNIK” (dalej: PTASZNIK)
jako najkorzystniejszej oferty oraz wobec zaniechania odrzucenia tej oferty jako
zawierającej
rażąco niską cenę. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów:
1) art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. Z, art. 224 ust. 5 i 6 ustawy Pzp
poprzez zaniechani
e czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę
„PTASZNIK”, pomimo że wykonawca ten nie złożył wyjaśnień, które można by uznać za
wystarczające oraz nie wykazał w złożonych wyjaśnieniach, że jego oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, w szczególności nie przedstawił żadnych wyjaśnień dotyczących
ce
ny za usługi dezynsekcji, deratyzacji oraz dezynfekcji w radiowozach.
2) art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 239 ust. 1 ustawy Pzp poprzez bezpodstawne dokonanie
wyboru oferty wykonawcy
„PTASZNIK” jako najkorzystniejszej oferty oraz poprzez
zaniechanie dokonania
wyboru oferty najkorzystniejszej spośród pozostałych złożonych
ofert.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, dokonania ponownego badania i
oceny złożonych ofert, odrzucenia
oferty wykonawcy
„PTASZNIK” oraz dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający wskazał, że na przedmiot zamówienia składają się cztery elementy tj.:
a) świadczenie usług dezynsekcji, b) świadczenie usług deratyzacji, c) świadczenie usług
dezynfekcji w obiektach,
d) świadczenie usług dezynfekcji w radiowozach. Zamawiający
w
odniesieniu do każdego ze wskazanych elementów wymagał złożenia odrębnego
formularza, wzór których stanowiły załączniki od 2.1 do 2.4 SWZ. Każdy z formularzy
wymaga
ł określenia ceny za daną usługę w odniesieniu do poszczególnych jednostek
(lokalizacji) Z
amawiającego.
Sygn. akt KIO 789/22
Odwołujący zaznaczył, że cena za zamówienie nie ma charakteru ryczałtowego.
Zamawiający w toku postępowania będzie zlecał wykonanie poszczególnych zamówień
cząstkowych, które będą rozliczane w oparciu o ceny jednostkowe z formularzy oferty dla
danych
usług w poszczególnych lokalizacjach. Zgodnie z pkt 5.4 SWZ: „Przedmiotowe usługi
świadczone będą według potrzeb Zamawiającego na jego każdorazowe zlecenie, w którym
zostanie przez niego ściśle określone miejsce i wyznaczona przez niego powierzchnia (m. in.
mogą to być pojedyncze pomieszczenia), a w przypadku mniejszych potrzeb, nie mogą one
stanowić podstaw do roszczeń ze strony Wykonawcy”. Zgodnie z § 7 ust. 4 Projektu umowy:
„Wynagrodzenie za wykonane usługi w danym miesiącu będzie stanowił iloczyn cen
jednostkowych
usług wskazanych w Załączniku nr 2 oraz Załącznikach nr 2.1. – 2.4. i ilości
wykonanych usług”.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający w dniu 30 listopada 2021 r. skierował na
podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp do wykonawcy „PTASZNIK” wezwanie do
złożenia wyjaśnień ceny. Przedmiotowe wezwanie miało charakter obligatoryjny, gdyż
zaoferowana cena (353,.
391,30 zł) była istotnie niższa niż szacowana wartość zamówienia
(617.
211,91 zł brutto), a także odbiegała zdecydowanie od cen innych ofert:
Nr oferty
Wykonawca
Cena oferty
1
ABAPEST
514.388,46 zł
2
EXPERT SERVICE M. R.
840.850,50 zł
3
„PTASZNIK”
353.391
,30 zł
W dniu 13 gru
dnia 2021 r. Zamawiający skierował do wykonawcy kolejne wezwanie,
zawierające pytania odnoszące się do pierwotnie przedłożonych wyjaśnień wykonawcy
„PTASZNIK”. W dniu 17 grudnia 2021 r. wykonawca ten udzielił odpowiedzi na
przedmiotowe pytanie.
Odwo
łujący podkreślił, że wykonawca „PTASZNIK” nie zakwestionował poprzez
wniesienie odwołania dokonanych przez Zamawiającego wezwań, potwierdzając tym
samym, że ze względu na wskazane powyżej okoliczności ich wystosowanie przez
Zamawiającego było prawidłowe i w pełni uzasadnione.
Odwołujący podniósł, że wystosowanie przez Zamawiającego wezwania do
wyjaśnień ceny ustanawia domniemanie, że cena oferty wykonawcy jest rażąco niska.
W
ykonawca, składając żądane przez Zamawiającego wyjaśnienia, obowiązany jest ww.
domniem
anie obalić poprzez złożenie odpowiednich wyjaśnień, a jeżeli tego nie uczyni, jego
oferta podlega odrzuceniu, co wynika jasno z art.
224 ust. 6 ustawy Pzp. To wyjaśnienia
Sygn. akt KIO 789/22
wykonawcy mają doprowadzić do obalenia ww. domniemania. W powiązaniu z powyższym
kluczowy jest przepis art. 224 ust
. 5 ustawy Pzp, który stanowi, że obowiązek wykazania, że
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy. Zamawiający odrzuca
ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz
z dostarczon
ymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia.
Odwołujący zaznaczył, że w treści wezwania Zamawiający wprost wskazał, że
wymaga przedstawienia kalkulacji ceny oferty w
podziale na usługi dezynfekcji, dezynsekcji,
deratyzacji oraz dezynfekcji w radiowozach.
Zamawiający zastrzegł także, że wyjaśnienia
muszą zawierać podział na poszczególne lokalizacje Zamawiającego. Wezwanie miało
charakter kompletny,
tj. Zamawiający wskazał, że wymaga odniesienia się do „wyliczenia
kosztów: usługi związanych z realizacją przedmiotu zamówienia, a w szczególności użytych
środków, materiałów z uwzględnieniem kosztów dojazdu i wynagrodzenia osób biorących
udział w realizacji zamówienia i kosztów pracy związanych z zatrudnieniem osób na
podstawie umowy o pracę”. Zamawiający oczekiwał także „wskazania pozostałych
czynników mających wpływ na wycenę oferty i prawidłową realizację zamówienia jeżeli
występowały, np. wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo korzystne warunki
świadczonych usług, zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu
w
sprawach dotyczących pomocy publicznej, wypełniania obowiązków związanych
z
powierzeniem wykonania części zamówienia podwykonawcy”.
Zdaniem Odwołującego wykonawca „PTASZNIK” nie zastosował się do treści
wezwania
. W udzielonych wyjaśnieniach nie ma jakiegokolwiek odniesienia się do ceny
zaoferowanej za: 1
) świadczenie usług dezynsekcji, 2) świadczenie usług deratyzacji,
3)
świadczenie usług dezynfekcji w radiowozach. Wyjaśnienia wykonawcy „PTASZNIK”
odnoszą się wyłącznie do jednego, wybranego przez niego elementu zamówienia, tj.
świadczenie usług dezynfekcji w obiektach. W odniesieniu do tego elementu wykonawca
przedstawił tabelą zawierającą wyjaśnienie ceny dla poszczególnych jednostek
Zamawiającego (przedstawiono składniki cenotwórcze, koszty materiałów, planowany zysk
itp.). Tabela ta zost
ała przygotowana w oparciu o jeden z czterech formularzy stanowiących
załączniki do SWZ. Natomiast w odniesieniu do trzech pozostałych elementów zamówienia
wy
konawca nie przedstawił tabeli ani żadnych innych wyjaśnień, w szczególności zaniechał
ujawnieni
a składników cenotwórczych, kosztów materiałów i środków, planowanego zysku
itp. Mimo wyraźnego wezwania ze strony Zamawiającego nie przedstawiono jakichkolwiek
wyliczeń dotyczących usług dezynsekcji, deratyzacji, czy dezynfekcji w radiowozach.
W zakresie
tych usług nie przedstawiono wymaganego przez Zamawiającego wyjaśnienia
ceny dla poszczególnych jednostek. Wykonawca „PTASZNIK” przedstawił wyjaśnienia cen
Sygn. akt KIO 789/22
jedn
ostkowych wyłącznie dla jednego z czterech elementów zamówienia. W odniesieniu do
pozostałych trzech elementów zamówienia obowiązkowi wynikającemu z wezwania
Zamawiającego wykonawca nie sprostał. W odniesieniu do zasadniczej części wezwania,
wykonawca wyka
zał się całkowitą biernością i nie wyjaśnił jakichkolwiek kosztów np.
kosztów środków chemicznych służących do dezynsekcji i deratyzacji.
Zdaniem Odwołującego, z wyjaśnień dotyczących dezynfekcji w obiektach wiadomo
w jaki sposób wykonawca kalkuluje zużycie środków, jakie środki zostaną użyte oraz jaka
jest ich rynkowa cena, wiadomo także jakie koszty zostaną poniesione w związku z środkami
ochrony osobistej oraz kosztami działalności. W odniesieniu jednak do usług dezynsekcji,
deratyzacji, czy dezynfekcji w radiowozach brak jest jakichkolwiek
informacji umożliwiających
weryfikację zaoferowanej ceny. Ceny za te usługi są istotnym elementem składowym
i
musiały zostać wyjaśnione, co też wprost wynikało z treści wezwania do wyjaśnień.
W oc
enie Odwołującego wyjaśnienia cen jednostkowych za usługi usług dezynsekcji,
deratyz
acji, czy dezynfekcji w radiowozach było istotne nie tylko ze względu na treść
wezwania Zamawiaj
ącego, ale przede wszystkim dlatego, że ceny te stanowią samodzielną
podsta
wę do rozliczeń pomiędzy wykonawcą a Zamawiającym za poszczególne zlecenia.
Projekt umowy wprost wskazuje, że ostateczne wynagrodzenie wykonawcy stanowi iloczyn
cen jednostkowych i ilości wykonanych usług. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub
budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wym
aganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z
odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. Nie
może budzić żadnych wątpliwości, że ceny jednostkowe za poszczególne usługi dla danych
lokalizacji jako samodzielne podstawy rozlicze
nia stanowią istotny element składowy
podlegający badaniu i weryfikacji.
Dodatkowo Odwołujący podniósł, że w odniesieniu do dezynfekcji w radiowozach
Zamawiający wymagał określenia ceny za sztukę, a nie jak w przypadku budynków za m2.
System rozliczenia jest zatem
zupełnie inny. Wykonawca „PTASZNIK” w żaden sposób nie
wyjaśnił stawek zaoferowanych za dezynfekcję jednego radiowozu.
Zdaniem Odwołującego, złożone wyjaśnienia charakteryzuje duży poziomo ogólności.
Wyjaśnienia wskazują lakonicznie, ogólnikowo czynniki będące podstawą wyliczenia ceny
oferty oraz
nie zawierają szczegółowej kalkulacji ceny oferty z przedstawieniem podziału na
jej wszystkie poszczególne elementy (wszystkich składników) i wyjaśnieniem cen
jednostkowych w
zakresie tych elementów składowych (poszczególnych składników).
Sygn. akt KIO 789/22
W pierwszym
fragmencie wyjaśnień wykonawca „PTASZNIK” ograniczył się do ogólnego
zapewnienia, że uwzględniono wszystkie niezbędne koszty tj. koszty dojazdu, koszty
środków oraz koszty pracy. Ponadto, wykonawca krótko oświadczył, że zamówienie realizuje
osobiście oraz że realizował już na rzecz Zamawiającego „podobne zamówienie za zbliżone
stawki”. Twierdzenia te nie mogą stanowić podstawy do uznania, że cena jest realna
i
rynkowa. Ogólne zapewnienie o uwzględnieniu wszystkich kosztów znajduje się de facto
w
każdych wyjaśnieniach ceny. Fakt, że zamówienie wykonywane jest osobiście nie
zwalania z obowiązku wyjaśnienia kosztów pracy i związanych z tym danin publicznych.
Również ogólne odwołanie się do innej zrealizowanej umowy, bez nawet pobieżnego
opisania jej zakresu
czy też określenia stawek, nie może obalać domniemania wynikającego
z wezwania Zamawiającego.
W
drugim fragmencie wyjaśnień, wykonawca „PTASZNIK” wymienił czynniki
wpływające na bardzo konkurencyjne ceny wykonawcy tj. brak kosztów pracowniczych i brak
podwykonawców. Odwołujący wskazuje, że nawet w przypadku prowadzenia działalności
każdy przedsiębiorca zobowiązany jest do opłacania składek i podatków. Ponadto,
wskazanie na bycie lokal
nym przedsiębiorcą, czy posiadane doświadczenie nie mogą być
traktowane jakie uzasadnienie oferowanych cen jednostkowych.
Odwołujący wskazał, że do wyjaśnień ceny został załączony dokumenty prezentujący
w formie tabeli „rozbicie ceny ofertowej w zakresie usług dezynsekcji budynków”, jednak jest
on niewystarczający, niekompletny i w żaden sposób nie dowodzi realności zaoferowanej
ceny ani nie o
bala domniemania zaoferowania przez wykonawcę rażąco niskiej ceny. Jeśli
coś z ww. dokumentu wynika, to właśnie zaoferowanie przez wykonawcę „PTASZNIK”
rażąco niskiej ceny. Wykonawca „PTASZNIK” przyjął i przedstawił własny, bardzo ogólny
podział kosztów, który nie stanowi podstawy do uznania, że w cenie oferty zostały
uwzględnione wszystkie składniki ceny oferty. W przedstawionej przez wykonawcę tabeli do
każdej jednostki przyporządkowano cztery grupy kosztów, tj. koszt środka, koszt dojazdu,
zużycie sprzętu + środków ochronnych + pozostałe koszty prowadzonej działalności, inne
koszty (początkowo pozycja ta stanowiła powielenie poprzedniej pozycji, jednak w toku
dal
szych wyjaśnień ustalono, iż doszło do omyłki pisarskiej). Zdaniem Odwołującego
wykonawca
„PTASZNIK” w żaden sposób nie wyjaśnił i nie udowodnił kosztów w pozycji
„zużycie sprzętu + środków ochronnych + pozostałe koszty prowadzonej działalności”.
Wartość tej pozycji z jeden strony zawsze wynosi tyle co wartość pozycji koszty środka,
z drugiej w
udzielonych odpowiedziach wykonawca wskazał, że to koszt stały przez cały
okres zlecenia
oraz że jest to koszt symboliczny, stąd ujmowany łącznie. Odwołujący
podniósł, że w oparciu o wyjaśnienia nie sposób ustalić, jakie koszty ponoszone są
w
związku z zapewnieniem sprzętu ochronnego, jego zużyciem, a jakie koszty ponoszone są
Sygn. akt KIO 789/22
w związku z prowadzoną działalnością. Ponadto Zamawiający w wezwaniu dwukrotnie
domagał się wyjaśnień związanych z kosztami zatrudnienia.
Odwołujący podniósł, że złożone przez „PTASZNIK” drugie wyjaśnienia ceny również
nie zawierały żadnych istotnych dowodów, że stawki przyjęte do kalkulacji ceny są
prawidłowe i uzasadnione, w szczególności że Odwołujący będzie faktycznie w stanie
zatrudnić potrzebny personel za założone stawki.
Zd
aniem Odwołującego, wszystko powyższe jednoznacznie wskazuje jak wadliwe,
niepełne a przede wszystkim nieudowodnione są wyjaśnienia ceny złożone przez
„PTASZNIK”. Przedstawione przez wykonawcę wyjaśnienia winny być nie tylko konkretne
i
przekonywujące, ale również poparte stosownymi dowodami. Każdy wykonawca ma
obowiązek złożyć wyczerpujące wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny oraz załączyć dowody
dotyczące wyliczenia ceny w terminie wskazanym w wezwaniu, a czynności te muszą
uwzględniać zachowanie podwyższonej staranności, skoro wykonawca jest profesjonalistą.
Tymczasem „PTASZNIK” nie przedstawił żadnych dowodów, które pozwalałby na
stwierdzenie, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. W wyjaśnieniach wykonawca
„PTASZNIK” przedstawił bardzo ogólną kalkulację cenową dotyczącą jedynie jednego
z
czterech głównych elementów zamówienia. Przede wszystkim kluczowe pozycje nie
zostały w ogóle opisane i wyjaśnione, co w praktyce uniemożliwia ich prawidłową ocenę. Na
każdą z tak ogólnie przedstawionych pozycji kosztowych składa się szereg cenowo istotnych
elementów zamówienia, które nie zostały wyszczególnione i wycenione przez „PTASZNIK”.
Wyja
śnienia są ogólnikowe i nie zmienia tej oceny fakt, że została do nich dołączona
częściowa kalkulacja. Nie została bowiem poparta ani dowodami, ani też rzeczowymi
wyjaśnieniami, które potwierdzałyby wiarygodność cen dla poszczególnych pozycji, ujętych
w kalkulacji.
Obowiązkiem wykonawcy było przedstawienie elementów oferty (bądź innych
czynników) branych pod uwagę przy ustalaniu ceny, w wyniku których wysokość tej ceny
została zaoferowana na wskazanym poziomie. Należało przedstawić wyczerpującą,
szczegółową informację na temat sposobu uwzględnienia i wycenienia poszczególnych
elementów. Temu obowiązkowi wykonawca nie sprostał i wskutek czego jego oferta powinna
zostać odrzucona z postępowania.
Odwołujący stwierdził, że przedstawiona przez „PTASZNIK” kalkulacja może co
najwyżej wskazywać, jakie rodzaje kosztów wykonawca ten uwzględnił w cenie, natomiast
z samej kalkulacji nie
wynika, że przyjęte przez wykonawcę wielkości poszczególnych
kosztów mają rynkowy charakter, są realne i zapewnią prawidłową realizację zamówienia. To
dopiero zestawienie kalkulacji z dowodami, które powinny być złożone wraz z tą kalkulacja,
pozwoli
łoby na ustalenie, czy koszty przyjęte w kalkulacji nie zostały zaniżone i że faktycznie
przy takich właśnie kosztach wykonawca będzie w stanie należycie wykonać zamówienie.
Sygn. akt KIO 789/22
Przedstawiane przez wykonawcę wyjaśnienia muszą zawierać dowody, że wyliczenia
w kalkula
cji nie są wyłącznie działaniem matematycznym, lecz prezentują ceny faktycznie
dostępne wykonawcy. Celem wezwania do wyjaśnień ceny nie było bowiem nabranie przez
Zamawiającego przekonania, że wykonawca opanował sztukę dzielenia, mnożenia,
dodawania i odej
mowania, czy też umiejętność przygotowania kosztorysu ofertowego, ale by
wykazał, że zaoferowana cena oraz dokonane w kosztorysie kalkulacje są realne i znajdują
potwierdzenie w realiach rynkowych, a ws
kazane koszty poszczególnych elementów
zamówienia i w konsekwencji cena oferty są możliwe do osiągnięcia.
Odwołujący podkreślił, że obalenie przez wykonawcę domniemania rażąco niskiej
ceny, powstałego wskutek wezwania przez Zamawiającego, musi nastąpić poprzez złożenie
wyjaśnień w trybie art. 224 ustawy Pzp i poparcie ich dowodami. Tym samym za
niedopuszczalne uznać należy takie postępowanie wykonawcy, który składa wyjaśnienia
niew
ystarczające czy wadliwe, a dopiero później, np. na etapie odwołania, broniąc się przed
zarzutem zaoferowania rażąco niskiej ceny, de facto przedstawia żądane przez
Zamawiającego wyjaśnienia jeszcze raz i tłumaczy (tym razem poprawnie) w jaki sposób
skalku
lował cenę.
Odwołujący zaznaczył, że weryfikacja oferty pod kątem realności ceny zaoferowanej
przez danego wykonawcę i obowiązek odrzucenia oferty zawierającej rażąco niską cenę
w
stosunku do przedmiotu zamówienia służy w szczególności temu, żeby eliminować
z
postępowania wykonawców niewiarygodnych i nierzetelnych z uwagi na proponowane
przez nich nierealistyczne ceny. W związku z ryzykiem nieprawidłowej realizacji przedmiotu
zamówienia, które stanowi bezpośrednią konsekwencję skalkulowania ceny oferty na
zaniżonym poziomie, ustawodawca przewidział przy tym mechanizmy weryfikacji
prawidłowości złożonej oferty pod kątem zaoferowanej ceny, jak również sankcje na
wypade
k niewykazania jej realności. Mechanizmy te nie mogą być jednak stosowane
wyłącznie w sposób formalny, zmierzający do literalnego wypełnienia wymagań ustawy.
Weryfikacja wyjaśnień ceny powinna być wnikliwa i merytoryczna, czego w przedmiotowym
postępowaniu zaniechano. Konsekwencją uchybień Zamawiającego jest przeprowadzenie
postępowania z naruszeniem zasady równego traktowania wykonawców oraz uczciwej
konkurencji.
Odwołujący dodał, że wszelkie informacje i dowody powinny stanowić element
wyjaśnień ceny złożonych Zamawiającemu w toku badania i oceny ofert, a nie dopiero
reakcję na odwołanie. Przedstawianie informacji i dowodów dopiero na etapie postępowania
odwoławczego będzie dowodzić natomiast tylko tego, że składając wyjaśnienia ceny
wykonawca „PTASZNIK” nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Sygn. akt KIO 789/22
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego post
ępowania oraz biorąc pod
uwag
ę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
W
związku z tym, że postępowanie o udzielenie niniejszego zamówienia zostało
w
szczęte po 1 stycznia 2021 r., jest ono prowadzone na podstawie przepisów ustawy z dnia
11
września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129), stosownie
do art. 1 ustawy z 11 wr
ześnia 2019 r. Przepisy wprowadzające ustawę ‒ Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2
020 z późn. zm.).
Izba ustal
iła, że Odwołujący spełnia określone w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp przesłanki
korzystania ze
środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zama
wiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować poniesienie
przez niego szkody polega
jącej na nieuzyskaniu zamówienia.
Do p
ostępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego skutecznie przystąpił A.
S.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą A. S. „Ptasznik” Zakład Specjalistyczny
DDD (dalej:
„Ptasznik”). Izba stwierdziła, że ww. wykonawca zgłosił przystąpienie do
postępowania w ustawowym terminie, wykazując interes w rozstrzygnięciu odwołania na
korzyść Zamawiającego.
Mimo uwzględnienia przez Zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych
w
odwołaniu, podlegało ono merytorycznemu rozpoznaniu na podstawie art. 523 ust. 3
ustawy Pzp, z uwagi n
a wniesienie sprzeciwu wobec tego uwzględnienia przez wykonawcę
„Ptasznik”.
Izba ustali
ła następujący stan faktyczny:
Zgodnie z punktem 5 SWZ p
rzedmiotem zamówienia jest świadczenie usług
dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji (DDD) w obiek
tach i radiowozach KWP w Łodzi oraz
jednostkach jej podległych – w ilości i częstotliwości zgodnej z potrzebami Zamawiającego.
Usługi dezynfekcji obejmują w ramach zamówienia również (jeżeli będą takie zgłoszenia
przez użytkowników obiektów i/lub radiowozów) dezynfekcję powierzchni użytkowych po
kontakcie z osobami z podejrzeniem COVID-19 lub innymi chorobami.
Szczegółowy wykaz
obiektów wraz z szacunkowymi ilościami powierzchni oraz ilościami radiowozów do
wykonywania usług został zawarty w Załącznikach nr 2.1. - 2.4. do SWZ – Formularzach
cenowych.
Stanowią one podstawę do wyliczenia ceny oferty złożonej w niniejszym
postępowaniu. Przedmiotowe usługi świadczone będą według potrzeb Zamawiającego na
jego każdorazowe zlecenie, w którym zostanie przez niego ściśle określone miejsce
i wyznaczona przez niego powierzchnia
(m. in. mogą to być pojedyncze pomieszczenia),
Sygn. akt KIO 789/22
a w przypadk
u mniejszych potrzeb, nie mogą one stanowić podstaw do roszczeń ze strony
Wykonawcy.
W punkcie 19 SWZ Zama
wiający określił m.in. następujące wymagania dotyczące
sposobu obliczenia ceny:
1. Cena oferty
jest ceną brutto i należy przez nią rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust.
1 pkt. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2014 r.
o informowaniu o cenach towarów i usług
(Dz. U. 2019 r. poz. 178), tj. wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący
jes
t obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar.
2. W cenie uwz
ględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na
podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem
od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również stawkę
taryfową.
3.
W cenę brutto oferty należy wliczyć wszelkie koszty związane z realizacją przedmiotu
zamówienia, a w szczególności użyte środki, materiały oraz koszty dojazdów
i zatrudnienia.
Zamawia
jący wymagał rozbicia ceny ofertowej w formularzu cenowym na 4 pozycje:
1) dezynfekcja, 2)
dezynsekcja, 3) deratyzacja. 4) dezynfekcja radiowozów.
Zgodnie z protokołem postępowania Zamawiający oszacował wartość zamówienia na
kwotę 590 048,26 zł.
Podana przez Zamawiaj
ącego przed otwarciem ofert kwota, jaką zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, to 617 211,91 zł brutto.
W post
ępowaniu zostały złożone oferty z następującymi cenami:
1)
ABAPEST Zakład Deratyzacji Dezynsekcji i Dezynfekcji M. M. P. 514 388,46 zł
2) EXPERT SERVICE M. R. 840
850,50 zł (oferta odrzucona z uwagi na niezgodność z
warunkami zamówienia)
3)
Zakład Specjalistyczny DDD „PTASZNIK” Zakład Specjalistyczny DDD „PTASZNIK”
353
391,30 zł.
Przystępujący w formularzu cenowym podał następującą wycenę poszczególnych
elementów zamówienia:
− dezynfekcja: 318.939,00 zł,
− dezynsekcja: 6.555,90 zł,
− deratyzacja: 6.801,90 zł,
Sygn. akt KIO 789/22
− dezynfekcja radiowozów: 21.094,50 zł.
Pismem z 30 listopada
2021 r. Zamawiający wezwał Przystępującego do udzielenia
wyjaśnień oraz złożenia dowodów dotyczących wyliczenia ceny oferty. Zamawiający
wskazał, że:
(
…) żąda przedstawienia wyjaśnień skalkulowania ceny, zgodnie z wymaganiami
określonymi w dokumentach zamówienia, w których Wykonawca odniesie się do wyliczenia
kosztów usługi związanych z realizacją przedmiotu zamówienia, a w szczególności użytych
środków, materiałów z uwzględnieniem kosztów dojazdu i wynagrodzenia osób biorących
udział w realizacji zamówienia i kosztów pracy związanych z zatrudnieniem osób na
podstawie umowy o prac
ę;
Mając na uwadze powyższe prosimy o przedstawienie kalkulacji oferty:
-
w podziale na usługi dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji i dezynfekcji radiowozów
-
odnoście dezynfekcji radiowozu prosimy o przedstawienie wyjaśnień w podziale na
poszczególne jednostki
-
odnośnie dezynfekcji budynków prosimy o przedstawienie wyjaśnień w szczególności dla
nw. jednostek (
…)
Zgodnie z art. 224 u
st. 4 uPzp Zamawiający żąda, aby w wyjaśnieniach Wykonawca
uwzględnił informacje dotyczące:
-
zgodności z przepisami kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie
może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej (
…);
-
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie
Wskazania pozostałych czynników mających wpływ na wycenę oferty i prawidłową realizację
zamówienia jeżeli występowały, np. wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo korzystne
warunki
świadczonych usług, zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu
w sprawach dotyczących pomocy publicznej, wypełniania obowiązków związanych
z powierzeniem wyk
onania części zamówienia podwykonawcy (…).
W
odpowiedzi na powyższe wezwanie Przystępujący przedstawił następujące
wyjaśnienia:
Kalkulując cenę ofertową uwzględniłem wszystkie niezbędne koszty: koszty dojazdów,
środków i koszty pracy. Zamówienie realizuje osobiście, jednoosobowo. Nie korzystam
z
podwykonawców. Nie zatrudniam pracowników. Tożsame zamówienie realizuję dla
Sygn. akt KIO 789/22
Komendy
Wojewódzkiej Policji w Łodzi na podstawie umowy z 18 sierpnia 2020 r. za
w
większości takie same bądź bardzo zbliżone stawki i realizuję je należycie. W poprzednim
zamówieniu nie byłem wzywany do wyjaśniania ceny.
Czynniki, które istotnie wpływają na moje bardzo konkurencyjne ceny:
1) brak kosztów pracowniczych – prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą, nikogo
nie zatrudniam, sam jednoosobowo wykonuję usługi oraz prowadzę administrację mojego
przedsiębiorstwa;
2) nie korzystam z pomocy podwykonawców;
3) do prowadzenia działalności wykorzystuję samochód prywatny, ekonomiczny
w eksploatacji, zasilany LPG;
4) jestem lokalnym przedsiębiorcą, koszty dojazdu (a to główny koszt realizacji zamawianych
usług) są zatem dodatkowo minimalizowane;
5) wielolet
nie doświadczenie, w tym także doświadczenie w realizowaniu usług dla tego
samego zamawiającego powoduje, że wiem, gdzie mogę wspólnie uwzględnić np. koszty
dojazdu kalkulując cenę ofertową, jako że usługi realizowane są co do zasady łącznie lub
w
większości przypadków przy okazji realizowania usług innego rodzaju;
6) karta podatkowa.
Kalkulacja ceny ofertowej uwzględnia:
1) koszty przejazdów, transportu – te pozycje w kalkulacji obejmują nie tylko koszty paliwa,
ale także inne koszty eksploatacyjne pojazdu (m.in. przeglądy, ubezpieczenia, naprawy,
wymianę części, płynów itp.);
2) koszty środków;
3) koszty administrowania działalnością gospodarczą (w tym koszty telefonu, obciążenia
publicznoprawne);
4) koszty s
przętu – koszty eksploatacji, napraw, wymiany;
5) dodatkowe nieprzewidziane koszty;
6) zysk;
Klucz
ową usługą jest usługa dezynfekcji pomieszczeń i pojazdów. Dezynsekcja i deratyzacja
wykonywane są w głównej mierze przy okazji świadczenia usług dezynfekcji, co wpływa na
koszty transportu. Potwie
rdzają to protokoły z realizacji usług, które znajdują się w dyspozycji
Zamawiającego, stąd Wykonawca ich nie składa.
Składam natomiast faktury zakupowe oraz decyzję podatkową dot. karty podatkowej.
Sygn. akt KIO 789/22
W załączeniu:
- kalkulacje;
- faktury zakupowe;
- decyzja podatkowa.
Przystępujący załączył do wyjaśnień trzy faktury na zakup środków dezynfekujących,
decyzję w sprawie ustalenia wysokości zryczałtowanego podatku dochodowego od osób
fizycznych oraz ka
lkulację w formie pliku Excel.
W dniu 9 grudnia 2021 r. Zamawiający poinformował Przystępującego, że plik
zawierający kalkulację cenową jest uszkodzony i Zamawiający nie może go otworzyć.
W
związku z tym Zamawiający zwrócił się o niezwłoczne przesłanie działającego pliku.
W tym samym dniu Przystępujący przekazał Zamawiającemu kalkulację cenową
w formie pliku pdf, infor
mując, że w związku z problemem z otwarciem załącznika przesyła
go w innym formacie.
Przekazana w dniu 9 grudnia 2021 r. kalkulacja w formie pliku pdf
obejmuje wyłącznie
cenę za dezynfekcję pomieszczeń. Przystępujący przedstawił w niej wycenę dla
poszczególnych jednostek Zamawiającego, w rozbiciu na koszty środka do dezynfekcji,
łącznie koszty zużycia sprzętu i środków ochronnych oraz pozostałe prowadzonej
działalności (dla każdej jednostki ta pozycja została wyceniona dwukrotnie – na różne
kwoty), przedsta
wił też koszty dojazdu.
Pismem z 13 grudnia 2021 r. Zamawiający zwrócił się do Przystępującego
o
dodatkowe wyjaśnienia w następującym zakresie:
1) Czy
ceny przedstawione w załączonych fakturach VAT są aktualne w br., bowiem
załączone dowody mają daty wystawienia z 2020 r., czyli są sprzed roku?
2)
Skąd założenia w kalkulacji, że cena 1 litra płynu do dezynfekcji wynosi 3,50 zł, skoro
zgodnie z załączonymi fakturami VAT cena płynu do dezynfekcji Active za 5 litrów wynosi
34,99 zł netto, a cena płynu Voigt Cezepol wynosi 27,99 zł netto za 1 litr?
3)
Dlaczego w kilku obiektach została skalkulowana inna ilość zużytego płynu do dezynfekcji
przyjmując założenie Wykonawcy, że 1 litr płynu dezynfekującego wystarcza na 50 m2
powierzchni
odkażanej?
4) Dlacz
ego koszty zużycia sprzętu + środków ochronnych + pozostałe prowadzonej
działalności w kalkulacji dla każdej pozycji były ujęte dwukrotnie? Dlaczego koszty
z
użycia sprzętu + środków ochronnych + pozostałe prowadzonej działalności za
Sygn. akt KIO 789/22
pierwszym razem są tożsame z kosztami zużytego płynu dezynfekującego, a za drugim
razem są równe z kosztami paliwa?
5) Na jakiej podstawie Wyko
nawca oszacował ilości wyjazdów przyjęte w poszczególnych
pozycjach?
Przystępujący udzielił następujących odpowiedzi na pytania Zamawiającego:
Ad 1) Ceny przedstawione na
fakturach są aktualne w roku 2021. Ponadto zakup preparatów
w 2020 roku miał zapewnić ciągłość wykonywanych usług na rzecz KWP w Łodzi w okresie
wzmożonej pandemii COVID-19. Preparaty wówczas kupione zostały spożytkowane w 50%.
Ad 2)
Active płyn na bazie 70% Etanalu metylowego
35 zł/ 5L= 1L=7zł przewidziany do dezynfekcji szybkiej nie wymagającej przerwy
w
użytkowaniu pomieszczeń np. dyżurki, Pop. kierowaniu ruchem. lub inne wymagające
użytkowania bezpośrednio po 15 min. od dezynfekcji.
Active u
możliwia dezynfekcję powierzchni w okresie zimowym w temp. Poniżej 0*C. co
dotyczy pojazdów KWP.
Dezopol do rozcieńczenia użycia 1% - 2.5% płynu roboczego w zależności od czystości
powierzchni czyli 28 zł : 100 = 0.28 zł/ 1L – 0.70 zł/ 1L
Dezopol jest płynem podstawowym używanym do dezynfekcji a Active uzupełniającym
w ww. warunkach.
Kalkulacja uwzględnia faktyczne zużycie: zgodnie z moim wieloletnim świadczeniem usług
dezynfek
cji na rzecz KWP w Łodzi.
Ad 3) 1 litr na 50 m2 t
o średnia ilość. W zależności od zastanego na miejscu stanu
Wykonawca dobiera właściwe stężenie preparatu. Moje doświadczenie, poparte protokołami
realizacji usług, wskazuje na to, że niektóre obiekty odbiegają stanem od pozostałych
i
wymagają innego stężenia preparatu.
Ad 4) Koszty
zużycia sprzętu i pozostałe prowadzonej działalności to grupa kosztów co do
zasady stała przez cały okres realizacji zamówienia. Koszty środków ochronnych to koszt
symboliczny stąd ujmowany łącznie. Koszty te przy kalkulacji kosztów realizacji całego
zamówienia zsumowaliśmy i rozdzieliliśmy proporcjonalnie. W miejscach gdzie zostały
zdublowane doszło do omyłki pisarskiej w arkuszu. Drugą pozycją powinna być pozycja: inne
koszty, stanowiąca pozycję gwarantującą, że w razie np. wzrostu cen środków czy potrzeby
użycia większej ilości środków bądź konieczności zainwestowania w trakcie realizacji
zamówienia w inne potrzebne rzeczy, zysk nie zostanie uszczuplony; a w razie braku tych
innych kosztów zysk może zostać powiększony.
Sygn. akt KIO 789/22
Ad 5) I
lość wyjazdów została skalkulowana na podstawie informacji przedstawionej przez
zamawiającego w dokumentacji postępowania oraz wiedzy zdobytej w czasie wykonywanych
dezynfekcji w poszczególnych latach.
W dniu 16 marca 2022 r. Zamawiający poinformował o wyborze oferty
Przystępującego jako najkorzystniejszej.
Zgodnie z art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, w przypadku gdy c
ena całkowita oferty
złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej
o
należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub
średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień,
o
których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie
w
ymagają wyjaśnienia.
Stosownie do art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Art. 224 ust. 6 ustawy Pzp sta
nowi, że odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną
lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym
terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie
ceny lub kosztu.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie w zakresie zarzutu dotyczącego wyboru oferty
Przystępującego jako najkorzystniejszej. Wybór ten Izba uznała za nieprawidłowy w związku
z tym, że nie został poprzedzony badaniem i oceną pełnej treści złożonych przez
Przystępującego wyjaśnień dotyczących kalkulacji ceny. W związku z tym, że Zamawiający
nie
poddał badaniu i ocenie kalkulacji dotyczącej trzech z czterech elementów przedmiotu
zamówienia, nieuprawnione było uznanie – tylko na podstawie fragmentów przedstawionej
kalkulacji
– że Przystępujący prawidłowo skalkulował cenę oferty.
Jedn
ocześnie, z tego samego powodu za niezasadny Izba uznała zarzut dotyczący
zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego jako zawierającej rażąco niską cenę.
Zarzut dotyczący zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego oparty był przede
wszystkim na twierdzeniu, że wbrew treści skierowanego przez Zamawiającego wezwania,
Pr
zystępujący nie przedstawił kalkulacji ceny oferty w podziale na usługi dezynfekcji,
dezynsekcji, deratyzacji i de
zynfekcji radiowozów. Jak wykazało postępowanie dowodowe,
powyższe twierdzenie Odwołującego nie ma oparcia w stanie faktycznym sprawy. Izba
Sygn. akt KIO 789/22
ustaliła bowiem, że Przystępujący załączył do wyjaśnień kalkulację obejmującą wszystkie
ww.
usługi, Zamawiający jednak przed wyborem oferty najkorzystniejszej nie otworzył pliku
zawierającego tę kalkulację i nie dokonał jej badania i oceny.
Z przedstawion
ych przez Odwołującego i Przystępującego wydruków korespondencji
prowadzonej na platformie zakupowej, wyni
ka, że Zamawiającemu nie udało się otworzyć
pliku
Excel zawierającego pełną kalkulację ceny, o czym świadczy wiadomość wysłana do
Przystępującego w dniu 9 grudnia 2021 r. Zamawiający potwierdził tę okoliczność
w koresp
ondencji z Odwołującym z 4 marca 2022 r. Jednakże przedstawione przez
Przystępującego dowody wykazują, że ww. plik nie był uszkodzony, ale Zamawiający
p
róbował go otworzyć w nieprawidłowy sposób. Powyższe Izba ustaliła na podstawie:
− informacji przekazanej Zamawiającemu przez pełnomocnika Przystępującego w dniu 30
marca 2022 r., w kt
órej wskazano:
(
…) plik Excel z 8.12.2021 został przygotowany i podpisany zgodnie z SWZ,
Regulaminem Platformy zakupowej i Instrukcją składania oferty dla Wykonawcy. Został
opatrzony podpisem zaufanym na stronie rządowej służącej podpisywaniu plików
podpisem zau
fanym oraz służącej odczytywaniu tych plików po ich podpisaniu:
www.gov.pl
.
Plik Excel z 8.12.2021 wczytany przez stronę
www.gov.pl
otwiera się na
niej bez problemu mimo tego, że próba otwarcia na dysku kończy się komunikatem: plik
uszkodzony. Wrzucam screeny: screen
1 to efekt próby otwarcia pliku zapisanego na
dys
ku. Screeny 2 i następne to efekt otwierania przez stronę
www.gov.pl
. Proszę
o
ponowną weryfikację pliku kalkulacji w Excel przesłanej Państwu przez A. S.
8.12.202
1 r. i otworzenie jej przez stronę rządową
www.gov.pl
(
…).
− wiadomości przekazanej przez Zamawiającego Przystępującemu w dniu 1 kwietnia 2022
r.:
(
…) potwierdzam, że plik ten można odczytać. W przedmiotowym arkuszu znajdują się
ka
lkulacje dla wszystkich usług objętych zamówieniem. Pragnę nadmienić, iż przesłany
w dniu 09.12.2021 r. ww. plik Excel
, swoim zapisem/wyglądem nie wskazywał, że może
b
yć jakoś zabezpieczony lub uwierzytelniony. Przy próbie otwarcia pojawiał się
komunikat plik us
zkodzony. Kiedy zawiadomiliśmy Wykonawcę o problemach
z odczytaniem ww. pliku
otrzymaliśmy tylko skan jednej zakładki skoroszytu Excel.
Wykonawca nie p
rzesłał nam działającego pliku Excel tak jak prosiliśmy, ani nie
p
oinformował nas o sposobie zapisu przedmiotowego pliku.
Na podstawie
powyższego Izba ustaliła, że Przystępujący przekazał Zamawiającemu
pełną kalkulację ceny dla wszystkich elementów przedmiotu zamówienia, a plik zawierający
tę kalkulację nie był uszkodzony i powinien zostać przez Zamawiającego otwarty, a jego
Sygn. akt KIO 789/22
treść poddana ocenie. Plik został podpisany podpisem zaufanym, zgodnie z SWZ, nie został
jednak poddany
badaniu w związku z nieprawidłowym postępowaniem Zamawiającego, który
próbował go otworzyć na dysku, nie zaś za pośrednictwem strony rządowej służącej
podpisywaniu dokumentów podpisem zaufanym. W ocenie Izby Zamawiający – jako podmiot
prowadzący postępowanie – powinien wiedzieć, w jaki sposób otwierać dokumenty
opatrzone podpisem zaufanym.
Popełnione w tym zakresie błędy nie mogą obciążać
Przys
tępującego. Z kolei uchybienia Przystępującego, które polegały po pierwsze na
niepoinformowaniu Zamawiającego, że przekazany plik Excel nie jest uszkodzony, ale był
nieprawidłowo otwierany przez Zamawiającego, po drugie – na przekazaniu skanu kalkulacji
obejmującego tylko jeden z czterech arkuszy, nie zmieniają faktu, że Przystępujący
przedsta
wił pełną kalkulację ceny oferty, w sposób umożliwiający zapoznanie się z nią.
Nie
jest zatem prawdą, jak twierdził Odwołujący, że Przystępujący nie przedłożył
wyjaśnień w dotyczących sposobu kalkulacji ceny za dezynsekcję i deratyzację
pomie
szczeń, a także za dezynfekcję radiowozów. W związku z tym zarzut zaniechania
odrzuce
nia oferty Przystępującego, jako zawierającej rażąco niską cenę, oparty na
twierdzeniu, że Przystępujący nie złożył wyjaśnień dotyczących trzech rodzajów usług
składających się na przedmiot zamówienia, Izba uznała za niezasadny.
Jed
nocześnie Izba uwzględniła odwołanie w zakresie dotyczącym wyboru oferty
Pr
zystępującego jako najkorzystniejszej. Wybór ten – z przyczyn leżących po stronie
Zamawiającego – nie został poprzedzony całościową oceną złożonych przez
Pr
zystępującego wyjaśnień, zatem w tym znaczeniu jest on nieprawidłowy i stanowił
naruszenie art. 239 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z
którym zamawiający wybiera
najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach
zamówienia. Wobec popełnionych przez Zamawiającego błędów nie można bowiem na
obecnym
etapie postępowania stwierdzić, czy oferta Przystępującego nie podlega
odrzuceniu, to bow
iem zależy od oceny pełnej treści złożonych wyjaśnień. Ocena tych
wyjaśnień należy do Zamawiającego, a zaniechanie w tym zakresie nie może powodować,
że Izba dokona tej czynności w postępowaniu odwoławczym, w zastępstwie Zamawiającego.
W związku z tym Izba nakazała Zamawiającemu unieważnienie wyboru oferty
najkorzystniejszej i
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, z uwzględnieniem całości
wyjaśnień złożonych przez Przystępującego. W zależności od wyników oceny wyjaśnień
Zama
wiający powinien dokonać dalszych czynności w postępowaniu.
Niezależnie od powyższego, Izba stwierdziła, że niezasadny jest zarzut dotyczący
rażąco niskiej ceny oferty Przystępującego, oparty na kwestionowaniu tej części wyjaśnień,
która została przez Zamawiającego poddana ocenie (tj. wyjaśnień dotyczących dezynfekcji
budynków). Wyjaśnienia złożone w tej części, w oderwaniu od jakości kalkulacji dotyczącej
Sygn. akt KIO 789/22
pozostałych elementów przedmiotu zamówienia, nie mogą same w sobie prowadzić do
wniosku, że zaoferowana przez Przystępującego cena jest rażąco niska.
Zarzuty odwołania w tym zakresie sformułowane zostały w sposób ogólnikowy
i
nieuwzględniający charakteru przedmiotu zamówienia. Odwołanie w tej części to głównie
powtórzenia tezy o ogólnikowości wyjaśnień, bez skonkretyzowania podstaw faktycznych tej
tezy oraz przewaga obszernych cy
tatów z orzecznictwa nad okolicznościami faktycznymi,
które mogłyby potwierdzać zasadność zarzutu.
Odwołujący zarzucił, że wyjaśnienia dotyczące dezynfekcji budynków są ogólnikowe
i lakoniczne.
Stwierdził, że rozbicie ceny ofertowej jest niewystarczające i niekompletne,
a
Przystępujący nie wyjaśnił i nie udowodnił kosztów w pozycji „zużycie sprzętu + środków
ochronnych + pozostałe koszty prowadzonej działalności”, nie przedstawił też żadnych
istotnych dowodów, że stawki przyjęte do kalkulacji ceny są prawidłowe i uzasadnione,
w
szczególności że Odwołujący będzie faktycznie w stanie zatrudnić potrzebny personel za
założone stawki.
Odnosząc się do powyższych twierdzeń wskazać należy po pierwsze, że stopień
szczegółowości wyjaśnień dotyczących sposobu kalkulacji ceny nie może być oderwany od
specyfiki przedmiotu zamówienia, stopnia jego skomplikowania, a także wymagań
dotyc
zących sposobu jego wykonania.
Odwołujący, zarzucając ogólnikowość wyjaśnień i brak wykazania prawidłowości
przyjętych stawek, zdaje się abstrahować od tego, że przedmiotem niniejszego zamówienia
są stosunkowo proste usługi, niewymagające nawet zatrudnienia personelu. Nie ulega
wątpliwości, że również w takim przypadku wyjaśnienia powinny być rzetelne i wyczerpujące,
trudno jednak w takiej sytuacji ocze
kiwać przedstawienia wyjaśnień obrazujących jakąś
szczególnie skomplikowaną strukturę kosztów czy wyjątkowo obszernych dowodów.
Zauważyć należy, że Zamawiający nie wymagał w SWZ dysponowania przez
wykonawcę pracownikami, w punkcie 5.20 SWZ wskazał jedynie, że wymaga zatrudnienia
na podstawie umowy o pracę wszystkich osób wykonujących usługi, przy czym wymóg ten
nie dotyczy osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w zakresie, w jakim
będą wykonywać osobiście usługi na rzecz Zamawiającego. Jak wynika z wyjaśnień
Przystępującego, prowadzi on jednoosobową działalność gospodarczą, nie zatrudnia
żadnych pracowników, a usługi wykonuje samodzielnie. W tej sytuacji niezrozumiałe są
zarzuty Odwołującego, że Przystępujący nie wykazał, że za założone stawki będzie w stanie
zat
rudnić potrzebny personel.
Odnosząc się do twierdzeń Odwołującego, że przedstawione rozbicie ceny jest
niewystarczające, wskazać należy, że Odwołujący nie określił, czego konkretnie w tej
Sygn. akt KIO 789/22
kalkulacji
brakuje, biorąc pod uwagę mało skomplikowany przedmiot zamówienia i niewiele
rodzajów kosztów wiążących się z jego wykonaniem, zwłaszcza w sytuacji, gdy ma być ono
wykonane
osobiście przez wykonawcę prowadzącego jednoosobową działalność
gospodarczą. Odwołujący, zarzucając, że Przystępujący nie wyjaśnił i nie udowodnił kosztów
dotyczących zużycia sprzętu, środków ochronnych i pozostałych kosztów prowadzonej
działalności, nie podjął nawet próby wykazania istotności tych elementów dla ceny ofertowej.
Dalej wskazać należy, że Odwołujący nie wskazał w odwołaniu żadnych okoliczności
faktycznych
, z których mogłoby wynikać, że przyjęte do kalkulacji stawki są nierealne. W tym
zakresie podkreślenia wymaga, że chociaż w przypadku zarzutów dotyczących rażąco
niskiej ceny ciężar dowodu spoczywa, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa
na
wykonawcy, który ją złożył (art. 537 pkt 1 ustawy Pzp), to taki rozkład ciężaru dowodu nie
zwalnia Odwołującego z obowiązku skonkretyzowania zarzutów odwołania, przez wskazanie
okoliczności faktycznych, na których te zarzuty opiera. Odwołujący poprzestał na
ogólnikowym twierdzeniu o niewykazaniu realności stawek, ale w ramach podstaw
faktycznych zarzutów nie powołał żadnych okoliczności, które by tę realność w jakimkolwiek
stopniu
podważały. Ponadto, Odwołujący podniósł, że Przystępujący nie przedstawił
żadnych istotnych dowodów potwierdzających, że stawki przyjęte do kalkulacji ceny są
prawidłowe i uzasadnione, Odwołujący nie wskazał jednak, dlaczego dowody, które zostały
przedstawione,
należy uznać za nieistotne i ewentualnie jakich dowodów brakuje.
W związku z tym Izba stwierdziła, że nie było podstaw aby uznać, że już sama część
wyjaśnień, która została poddana przez Zamawiającego (tj. część dotycząca kalkulacji ceny
za dezynfekcję budynków) przesądza o zaoferowaniu rażąco niskiej ceny.
Wobe
c powyższego orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 557, art. 574 i art. 575 ustawy
Pzp oraz
§ 5 pkt 1 oraz § 7 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30
grudnia 2020 r. w sprawie sz
czegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r.
poz. 2437), stosownie do wyniku
postępowania obciążając kosztami postępowania po
połowie Odwołującego i uczestnika postępowania odwoławczego wnoszącego sprzeciw
wobec uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych
w
odwołaniu.
Przewodnicz
ący:
..........................
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie zarzutu dotyczącego wyboru oferty A. S.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą A. S. „Ptasznik” Zakład
Specjalistyczny DDD jako oferty najkor
zystniejszej i nakazuje Zamawiającemu:
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej i powtórzenie czynności
badania i oceny ofert, z uwz
ględnieniem pełnej treści złożonych przez ww. wykonawcę
wyjaśnień dotyczących zaoferowanej ceny;
2. W
pozostałym zakresie oddala odwołanie;
3. Kosztami post
ępowania obciąża Odwołującego w części ½ i Przystępującego w części
½ i:
3.1.
zalicza w poczet
kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez
Odwo
łującego tytułem wpisu od odwołania;
3.2.
zas
ądza od Przystępującego na rzecz Odwołującego kwotę 3 750 zł 00 gr
(słownie: trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt złotych zero groszy).
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 w
rześnia 2019 r. – Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1129 z późn. zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 14 dni od dnia jego
doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Iz
by Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodni
czący:
.............................
Sygn. akt KIO 789/22
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Komenda Wojewódzka Policji w Łodzi – prowadzi postępowanie
o udzielenie
zamówienia pn. Wykonywanie usług dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji
w
obiektach i radiowozach Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi oraz jednostkach jej
podl
egłych. Wartość zamówienia jest mniejsza niż progi unijne. Ogłoszenie o zamówieniu
zostało opublikowane w Biuletynie Zamówień Publicznych 9 września 2021 r. pod nr
2021/BZP 00175299/01.
W dniu 21 marca 2022 r. M. P.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą M.
M. P.
ABAPEST Zakład Deratyzacji Dezynsekcji i Dezynfekcji wniósł odwołanie wobec
wyb
oru oferty złożonej przez Zakład Specjalistyczny DDD „PTASZNIK” (dalej: PTASZNIK)
jako najkorzystniejszej oferty oraz wobec zaniechania odrzucenia tej oferty jako
zawierającej
rażąco niską cenę. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie przepisów:
1) art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. Z, art. 224 ust. 5 i 6 ustawy Pzp
poprzez zaniechani
e czynności odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę
„PTASZNIK”, pomimo że wykonawca ten nie złożył wyjaśnień, które można by uznać za
wystarczające oraz nie wykazał w złożonych wyjaśnieniach, że jego oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny, w szczególności nie przedstawił żadnych wyjaśnień dotyczących
ce
ny za usługi dezynsekcji, deratyzacji oraz dezynfekcji w radiowozach.
2) art. 16 ust. 1 i 2 w zw. z art. 239 ust. 1 ustawy Pzp poprzez bezpodstawne dokonanie
wyboru oferty wykonawcy
„PTASZNIK” jako najkorzystniejszej oferty oraz poprzez
zaniechanie dokonania
wyboru oferty najkorzystniejszej spośród pozostałych złożonych
ofert.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru
oferty najkorzystniejszej, dokonania ponownego badania i
oceny złożonych ofert, odrzucenia
oferty wykonawcy
„PTASZNIK” oraz dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający wskazał, że na przedmiot zamówienia składają się cztery elementy tj.:
a) świadczenie usług dezynsekcji, b) świadczenie usług deratyzacji, c) świadczenie usług
dezynfekcji w obiektach,
d) świadczenie usług dezynfekcji w radiowozach. Zamawiający
w
odniesieniu do każdego ze wskazanych elementów wymagał złożenia odrębnego
formularza, wzór których stanowiły załączniki od 2.1 do 2.4 SWZ. Każdy z formularzy
wymaga
ł określenia ceny za daną usługę w odniesieniu do poszczególnych jednostek
(lokalizacji) Z
amawiającego.
Sygn. akt KIO 789/22
Odwołujący zaznaczył, że cena za zamówienie nie ma charakteru ryczałtowego.
Zamawiający w toku postępowania będzie zlecał wykonanie poszczególnych zamówień
cząstkowych, które będą rozliczane w oparciu o ceny jednostkowe z formularzy oferty dla
danych
usług w poszczególnych lokalizacjach. Zgodnie z pkt 5.4 SWZ: „Przedmiotowe usługi
świadczone będą według potrzeb Zamawiającego na jego każdorazowe zlecenie, w którym
zostanie przez niego ściśle określone miejsce i wyznaczona przez niego powierzchnia (m. in.
mogą to być pojedyncze pomieszczenia), a w przypadku mniejszych potrzeb, nie mogą one
stanowić podstaw do roszczeń ze strony Wykonawcy”. Zgodnie z § 7 ust. 4 Projektu umowy:
„Wynagrodzenie za wykonane usługi w danym miesiącu będzie stanowił iloczyn cen
jednostkowych
usług wskazanych w Załączniku nr 2 oraz Załącznikach nr 2.1. – 2.4. i ilości
wykonanych usług”.
Odwołujący wskazał, że Zamawiający w dniu 30 listopada 2021 r. skierował na
podstawie art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp do wykonawcy „PTASZNIK” wezwanie do
złożenia wyjaśnień ceny. Przedmiotowe wezwanie miało charakter obligatoryjny, gdyż
zaoferowana cena (353,.
391,30 zł) była istotnie niższa niż szacowana wartość zamówienia
(617.
211,91 zł brutto), a także odbiegała zdecydowanie od cen innych ofert:
Nr oferty
Wykonawca
Cena oferty
1
ABAPEST
514.388,46 zł
2
EXPERT SERVICE M. R.
840.850,50 zł
3
„PTASZNIK”
353.391
,30 zł
W dniu 13 gru
dnia 2021 r. Zamawiający skierował do wykonawcy kolejne wezwanie,
zawierające pytania odnoszące się do pierwotnie przedłożonych wyjaśnień wykonawcy
„PTASZNIK”. W dniu 17 grudnia 2021 r. wykonawca ten udzielił odpowiedzi na
przedmiotowe pytanie.
Odwo
łujący podkreślił, że wykonawca „PTASZNIK” nie zakwestionował poprzez
wniesienie odwołania dokonanych przez Zamawiającego wezwań, potwierdzając tym
samym, że ze względu na wskazane powyżej okoliczności ich wystosowanie przez
Zamawiającego było prawidłowe i w pełni uzasadnione.
Odwołujący podniósł, że wystosowanie przez Zamawiającego wezwania do
wyjaśnień ceny ustanawia domniemanie, że cena oferty wykonawcy jest rażąco niska.
W
ykonawca, składając żądane przez Zamawiającego wyjaśnienia, obowiązany jest ww.
domniem
anie obalić poprzez złożenie odpowiednich wyjaśnień, a jeżeli tego nie uczyni, jego
oferta podlega odrzuceniu, co wynika jasno z art.
224 ust. 6 ustawy Pzp. To wyjaśnienia
Sygn. akt KIO 789/22
wykonawcy mają doprowadzić do obalenia ww. domniemania. W powiązaniu z powyższym
kluczowy jest przepis art. 224 ust
. 5 ustawy Pzp, który stanowi, że obowiązek wykazania, że
oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa na wykonawcy. Zamawiający odrzuca
ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz
z dostarczon
ymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia.
Odwołujący zaznaczył, że w treści wezwania Zamawiający wprost wskazał, że
wymaga przedstawienia kalkulacji ceny oferty w
podziale na usługi dezynfekcji, dezynsekcji,
deratyzacji oraz dezynfekcji w radiowozach.
Zamawiający zastrzegł także, że wyjaśnienia
muszą zawierać podział na poszczególne lokalizacje Zamawiającego. Wezwanie miało
charakter kompletny,
tj. Zamawiający wskazał, że wymaga odniesienia się do „wyliczenia
kosztów: usługi związanych z realizacją przedmiotu zamówienia, a w szczególności użytych
środków, materiałów z uwzględnieniem kosztów dojazdu i wynagrodzenia osób biorących
udział w realizacji zamówienia i kosztów pracy związanych z zatrudnieniem osób na
podstawie umowy o pracę”. Zamawiający oczekiwał także „wskazania pozostałych
czynników mających wpływ na wycenę oferty i prawidłową realizację zamówienia jeżeli
występowały, np. wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo korzystne warunki
świadczonych usług, zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu
w
sprawach dotyczących pomocy publicznej, wypełniania obowiązków związanych
z
powierzeniem wykonania części zamówienia podwykonawcy”.
Zdaniem Odwołującego wykonawca „PTASZNIK” nie zastosował się do treści
wezwania
. W udzielonych wyjaśnieniach nie ma jakiegokolwiek odniesienia się do ceny
zaoferowanej za: 1
) świadczenie usług dezynsekcji, 2) świadczenie usług deratyzacji,
3)
świadczenie usług dezynfekcji w radiowozach. Wyjaśnienia wykonawcy „PTASZNIK”
odnoszą się wyłącznie do jednego, wybranego przez niego elementu zamówienia, tj.
świadczenie usług dezynfekcji w obiektach. W odniesieniu do tego elementu wykonawca
przedstawił tabelą zawierającą wyjaśnienie ceny dla poszczególnych jednostek
Zamawiającego (przedstawiono składniki cenotwórcze, koszty materiałów, planowany zysk
itp.). Tabela ta zost
ała przygotowana w oparciu o jeden z czterech formularzy stanowiących
załączniki do SWZ. Natomiast w odniesieniu do trzech pozostałych elementów zamówienia
wy
konawca nie przedstawił tabeli ani żadnych innych wyjaśnień, w szczególności zaniechał
ujawnieni
a składników cenotwórczych, kosztów materiałów i środków, planowanego zysku
itp. Mimo wyraźnego wezwania ze strony Zamawiającego nie przedstawiono jakichkolwiek
wyliczeń dotyczących usług dezynsekcji, deratyzacji, czy dezynfekcji w radiowozach.
W zakresie
tych usług nie przedstawiono wymaganego przez Zamawiającego wyjaśnienia
ceny dla poszczególnych jednostek. Wykonawca „PTASZNIK” przedstawił wyjaśnienia cen
Sygn. akt KIO 789/22
jedn
ostkowych wyłącznie dla jednego z czterech elementów zamówienia. W odniesieniu do
pozostałych trzech elementów zamówienia obowiązkowi wynikającemu z wezwania
Zamawiającego wykonawca nie sprostał. W odniesieniu do zasadniczej części wezwania,
wykonawca wyka
zał się całkowitą biernością i nie wyjaśnił jakichkolwiek kosztów np.
kosztów środków chemicznych służących do dezynsekcji i deratyzacji.
Zdaniem Odwołującego, z wyjaśnień dotyczących dezynfekcji w obiektach wiadomo
w jaki sposób wykonawca kalkuluje zużycie środków, jakie środki zostaną użyte oraz jaka
jest ich rynkowa cena, wiadomo także jakie koszty zostaną poniesione w związku z środkami
ochrony osobistej oraz kosztami działalności. W odniesieniu jednak do usług dezynsekcji,
deratyzacji, czy dezynfekcji w radiowozach brak jest jakichkolwiek
informacji umożliwiających
weryfikację zaoferowanej ceny. Ceny za te usługi są istotnym elementem składowym
i
musiały zostać wyjaśnione, co też wprost wynikało z treści wezwania do wyjaśnień.
W oc
enie Odwołującego wyjaśnienia cen jednostkowych za usługi usług dezynsekcji,
deratyz
acji, czy dezynfekcji w radiowozach było istotne nie tylko ze względu na treść
wezwania Zamawiaj
ącego, ale przede wszystkim dlatego, że ceny te stanowią samodzielną
podsta
wę do rozliczeń pomiędzy wykonawcą a Zamawiającym za poszczególne zlecenia.
Projekt umowy wprost wskazuje, że ostateczne wynagrodzenie wykonawcy stanowi iloczyn
cen jednostkowych i ilości wykonanych usług. Jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich
istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia lub
budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia
zgodnie z wym
aganiami określonymi w dokumentach zamówienia lub wynikającymi
z
odrębnych przepisów, zamawiający żąda od wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia
dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub ich istotnych części składowych. Nie
może budzić żadnych wątpliwości, że ceny jednostkowe za poszczególne usługi dla danych
lokalizacji jako samodzielne podstawy rozlicze
nia stanowią istotny element składowy
podlegający badaniu i weryfikacji.
Dodatkowo Odwołujący podniósł, że w odniesieniu do dezynfekcji w radiowozach
Zamawiający wymagał określenia ceny za sztukę, a nie jak w przypadku budynków za m2.
System rozliczenia jest zatem
zupełnie inny. Wykonawca „PTASZNIK” w żaden sposób nie
wyjaśnił stawek zaoferowanych za dezynfekcję jednego radiowozu.
Zdaniem Odwołującego, złożone wyjaśnienia charakteryzuje duży poziomo ogólności.
Wyjaśnienia wskazują lakonicznie, ogólnikowo czynniki będące podstawą wyliczenia ceny
oferty oraz
nie zawierają szczegółowej kalkulacji ceny oferty z przedstawieniem podziału na
jej wszystkie poszczególne elementy (wszystkich składników) i wyjaśnieniem cen
jednostkowych w
zakresie tych elementów składowych (poszczególnych składników).
Sygn. akt KIO 789/22
W pierwszym
fragmencie wyjaśnień wykonawca „PTASZNIK” ograniczył się do ogólnego
zapewnienia, że uwzględniono wszystkie niezbędne koszty tj. koszty dojazdu, koszty
środków oraz koszty pracy. Ponadto, wykonawca krótko oświadczył, że zamówienie realizuje
osobiście oraz że realizował już na rzecz Zamawiającego „podobne zamówienie za zbliżone
stawki”. Twierdzenia te nie mogą stanowić podstawy do uznania, że cena jest realna
i
rynkowa. Ogólne zapewnienie o uwzględnieniu wszystkich kosztów znajduje się de facto
w
każdych wyjaśnieniach ceny. Fakt, że zamówienie wykonywane jest osobiście nie
zwalania z obowiązku wyjaśnienia kosztów pracy i związanych z tym danin publicznych.
Również ogólne odwołanie się do innej zrealizowanej umowy, bez nawet pobieżnego
opisania jej zakresu
czy też określenia stawek, nie może obalać domniemania wynikającego
z wezwania Zamawiającego.
W
drugim fragmencie wyjaśnień, wykonawca „PTASZNIK” wymienił czynniki
wpływające na bardzo konkurencyjne ceny wykonawcy tj. brak kosztów pracowniczych i brak
podwykonawców. Odwołujący wskazuje, że nawet w przypadku prowadzenia działalności
każdy przedsiębiorca zobowiązany jest do opłacania składek i podatków. Ponadto,
wskazanie na bycie lokal
nym przedsiębiorcą, czy posiadane doświadczenie nie mogą być
traktowane jakie uzasadnienie oferowanych cen jednostkowych.
Odwołujący wskazał, że do wyjaśnień ceny został załączony dokumenty prezentujący
w formie tabeli „rozbicie ceny ofertowej w zakresie usług dezynsekcji budynków”, jednak jest
on niewystarczający, niekompletny i w żaden sposób nie dowodzi realności zaoferowanej
ceny ani nie o
bala domniemania zaoferowania przez wykonawcę rażąco niskiej ceny. Jeśli
coś z ww. dokumentu wynika, to właśnie zaoferowanie przez wykonawcę „PTASZNIK”
rażąco niskiej ceny. Wykonawca „PTASZNIK” przyjął i przedstawił własny, bardzo ogólny
podział kosztów, który nie stanowi podstawy do uznania, że w cenie oferty zostały
uwzględnione wszystkie składniki ceny oferty. W przedstawionej przez wykonawcę tabeli do
każdej jednostki przyporządkowano cztery grupy kosztów, tj. koszt środka, koszt dojazdu,
zużycie sprzętu + środków ochronnych + pozostałe koszty prowadzonej działalności, inne
koszty (początkowo pozycja ta stanowiła powielenie poprzedniej pozycji, jednak w toku
dal
szych wyjaśnień ustalono, iż doszło do omyłki pisarskiej). Zdaniem Odwołującego
wykonawca
„PTASZNIK” w żaden sposób nie wyjaśnił i nie udowodnił kosztów w pozycji
„zużycie sprzętu + środków ochronnych + pozostałe koszty prowadzonej działalności”.
Wartość tej pozycji z jeden strony zawsze wynosi tyle co wartość pozycji koszty środka,
z drugiej w
udzielonych odpowiedziach wykonawca wskazał, że to koszt stały przez cały
okres zlecenia
oraz że jest to koszt symboliczny, stąd ujmowany łącznie. Odwołujący
podniósł, że w oparciu o wyjaśnienia nie sposób ustalić, jakie koszty ponoszone są
w
związku z zapewnieniem sprzętu ochronnego, jego zużyciem, a jakie koszty ponoszone są
Sygn. akt KIO 789/22
w związku z prowadzoną działalnością. Ponadto Zamawiający w wezwaniu dwukrotnie
domagał się wyjaśnień związanych z kosztami zatrudnienia.
Odwołujący podniósł, że złożone przez „PTASZNIK” drugie wyjaśnienia ceny również
nie zawierały żadnych istotnych dowodów, że stawki przyjęte do kalkulacji ceny są
prawidłowe i uzasadnione, w szczególności że Odwołujący będzie faktycznie w stanie
zatrudnić potrzebny personel za założone stawki.
Zd
aniem Odwołującego, wszystko powyższe jednoznacznie wskazuje jak wadliwe,
niepełne a przede wszystkim nieudowodnione są wyjaśnienia ceny złożone przez
„PTASZNIK”. Przedstawione przez wykonawcę wyjaśnienia winny być nie tylko konkretne
i
przekonywujące, ale również poparte stosownymi dowodami. Każdy wykonawca ma
obowiązek złożyć wyczerpujące wyjaśnienia sposobu kalkulacji ceny oraz załączyć dowody
dotyczące wyliczenia ceny w terminie wskazanym w wezwaniu, a czynności te muszą
uwzględniać zachowanie podwyższonej staranności, skoro wykonawca jest profesjonalistą.
Tymczasem „PTASZNIK” nie przedstawił żadnych dowodów, które pozwalałby na
stwierdzenie, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. W wyjaśnieniach wykonawca
„PTASZNIK” przedstawił bardzo ogólną kalkulację cenową dotyczącą jedynie jednego
z
czterech głównych elementów zamówienia. Przede wszystkim kluczowe pozycje nie
zostały w ogóle opisane i wyjaśnione, co w praktyce uniemożliwia ich prawidłową ocenę. Na
każdą z tak ogólnie przedstawionych pozycji kosztowych składa się szereg cenowo istotnych
elementów zamówienia, które nie zostały wyszczególnione i wycenione przez „PTASZNIK”.
Wyja
śnienia są ogólnikowe i nie zmienia tej oceny fakt, że została do nich dołączona
częściowa kalkulacja. Nie została bowiem poparta ani dowodami, ani też rzeczowymi
wyjaśnieniami, które potwierdzałyby wiarygodność cen dla poszczególnych pozycji, ujętych
w kalkulacji.
Obowiązkiem wykonawcy było przedstawienie elementów oferty (bądź innych
czynników) branych pod uwagę przy ustalaniu ceny, w wyniku których wysokość tej ceny
została zaoferowana na wskazanym poziomie. Należało przedstawić wyczerpującą,
szczegółową informację na temat sposobu uwzględnienia i wycenienia poszczególnych
elementów. Temu obowiązkowi wykonawca nie sprostał i wskutek czego jego oferta powinna
zostać odrzucona z postępowania.
Odwołujący stwierdził, że przedstawiona przez „PTASZNIK” kalkulacja może co
najwyżej wskazywać, jakie rodzaje kosztów wykonawca ten uwzględnił w cenie, natomiast
z samej kalkulacji nie
wynika, że przyjęte przez wykonawcę wielkości poszczególnych
kosztów mają rynkowy charakter, są realne i zapewnią prawidłową realizację zamówienia. To
dopiero zestawienie kalkulacji z dowodami, które powinny być złożone wraz z tą kalkulacja,
pozwoli
łoby na ustalenie, czy koszty przyjęte w kalkulacji nie zostały zaniżone i że faktycznie
przy takich właśnie kosztach wykonawca będzie w stanie należycie wykonać zamówienie.
Sygn. akt KIO 789/22
Przedstawiane przez wykonawcę wyjaśnienia muszą zawierać dowody, że wyliczenia
w kalkula
cji nie są wyłącznie działaniem matematycznym, lecz prezentują ceny faktycznie
dostępne wykonawcy. Celem wezwania do wyjaśnień ceny nie było bowiem nabranie przez
Zamawiającego przekonania, że wykonawca opanował sztukę dzielenia, mnożenia,
dodawania i odej
mowania, czy też umiejętność przygotowania kosztorysu ofertowego, ale by
wykazał, że zaoferowana cena oraz dokonane w kosztorysie kalkulacje są realne i znajdują
potwierdzenie w realiach rynkowych, a ws
kazane koszty poszczególnych elementów
zamówienia i w konsekwencji cena oferty są możliwe do osiągnięcia.
Odwołujący podkreślił, że obalenie przez wykonawcę domniemania rażąco niskiej
ceny, powstałego wskutek wezwania przez Zamawiającego, musi nastąpić poprzez złożenie
wyjaśnień w trybie art. 224 ustawy Pzp i poparcie ich dowodami. Tym samym za
niedopuszczalne uznać należy takie postępowanie wykonawcy, który składa wyjaśnienia
niew
ystarczające czy wadliwe, a dopiero później, np. na etapie odwołania, broniąc się przed
zarzutem zaoferowania rażąco niskiej ceny, de facto przedstawia żądane przez
Zamawiającego wyjaśnienia jeszcze raz i tłumaczy (tym razem poprawnie) w jaki sposób
skalku
lował cenę.
Odwołujący zaznaczył, że weryfikacja oferty pod kątem realności ceny zaoferowanej
przez danego wykonawcę i obowiązek odrzucenia oferty zawierającej rażąco niską cenę
w
stosunku do przedmiotu zamówienia służy w szczególności temu, żeby eliminować
z
postępowania wykonawców niewiarygodnych i nierzetelnych z uwagi na proponowane
przez nich nierealistyczne ceny. W związku z ryzykiem nieprawidłowej realizacji przedmiotu
zamówienia, które stanowi bezpośrednią konsekwencję skalkulowania ceny oferty na
zaniżonym poziomie, ustawodawca przewidział przy tym mechanizmy weryfikacji
prawidłowości złożonej oferty pod kątem zaoferowanej ceny, jak również sankcje na
wypade
k niewykazania jej realności. Mechanizmy te nie mogą być jednak stosowane
wyłącznie w sposób formalny, zmierzający do literalnego wypełnienia wymagań ustawy.
Weryfikacja wyjaśnień ceny powinna być wnikliwa i merytoryczna, czego w przedmiotowym
postępowaniu zaniechano. Konsekwencją uchybień Zamawiającego jest przeprowadzenie
postępowania z naruszeniem zasady równego traktowania wykonawców oraz uczciwej
konkurencji.
Odwołujący dodał, że wszelkie informacje i dowody powinny stanowić element
wyjaśnień ceny złożonych Zamawiającemu w toku badania i oceny ofert, a nie dopiero
reakcję na odwołanie. Przedstawianie informacji i dowodów dopiero na etapie postępowania
odwoławczego będzie dowodzić natomiast tylko tego, że składając wyjaśnienia ceny
wykonawca „PTASZNIK” nie wykazał, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.
Sygn. akt KIO 789/22
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego post
ępowania oraz biorąc pod
uwag
ę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
W
związku z tym, że postępowanie o udzielenie niniejszego zamówienia zostało
w
szczęte po 1 stycznia 2021 r., jest ono prowadzone na podstawie przepisów ustawy z dnia
11
września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129), stosownie
do art. 1 ustawy z 11 wr
ześnia 2019 r. Przepisy wprowadzające ustawę ‒ Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2
020 z późn. zm.).
Izba ustal
iła, że Odwołujący spełnia określone w art. 505 ust. 1 ustawy Pzp przesłanki
korzystania ze
środków ochrony prawnej, tj. ma interes w uzyskaniu zamówienia,
a naruszenie przez Zama
wiającego przepisów ustawy Pzp może spowodować poniesienie
przez niego szkody polega
jącej na nieuzyskaniu zamówienia.
Do p
ostępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego skutecznie przystąpił A.
S.
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą A. S. „Ptasznik” Zakład Specjalistyczny
DDD (dalej:
„Ptasznik”). Izba stwierdziła, że ww. wykonawca zgłosił przystąpienie do
postępowania w ustawowym terminie, wykazując interes w rozstrzygnięciu odwołania na
korzyść Zamawiającego.
Mimo uwzględnienia przez Zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych
w
odwołaniu, podlegało ono merytorycznemu rozpoznaniu na podstawie art. 523 ust. 3
ustawy Pzp, z uwagi n
a wniesienie sprzeciwu wobec tego uwzględnienia przez wykonawcę
„Ptasznik”.
Izba ustali
ła następujący stan faktyczny:
Zgodnie z punktem 5 SWZ p
rzedmiotem zamówienia jest świadczenie usług
dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji (DDD) w obiek
tach i radiowozach KWP w Łodzi oraz
jednostkach jej podległych – w ilości i częstotliwości zgodnej z potrzebami Zamawiającego.
Usługi dezynfekcji obejmują w ramach zamówienia również (jeżeli będą takie zgłoszenia
przez użytkowników obiektów i/lub radiowozów) dezynfekcję powierzchni użytkowych po
kontakcie z osobami z podejrzeniem COVID-19 lub innymi chorobami.
Szczegółowy wykaz
obiektów wraz z szacunkowymi ilościami powierzchni oraz ilościami radiowozów do
wykonywania usług został zawarty w Załącznikach nr 2.1. - 2.4. do SWZ – Formularzach
cenowych.
Stanowią one podstawę do wyliczenia ceny oferty złożonej w niniejszym
postępowaniu. Przedmiotowe usługi świadczone będą według potrzeb Zamawiającego na
jego każdorazowe zlecenie, w którym zostanie przez niego ściśle określone miejsce
i wyznaczona przez niego powierzchnia
(m. in. mogą to być pojedyncze pomieszczenia),
Sygn. akt KIO 789/22
a w przypadk
u mniejszych potrzeb, nie mogą one stanowić podstaw do roszczeń ze strony
Wykonawcy.
W punkcie 19 SWZ Zama
wiający określił m.in. następujące wymagania dotyczące
sposobu obliczenia ceny:
1. Cena oferty
jest ceną brutto i należy przez nią rozumieć cenę w rozumieniu art. 3 ust.
1 pkt. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 2014 r.
o informowaniu o cenach towarów i usług
(Dz. U. 2019 r. poz. 178), tj. wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący
jes
t obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar.
2. W cenie uwz
ględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na
podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem
od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również stawkę
taryfową.
3.
W cenę brutto oferty należy wliczyć wszelkie koszty związane z realizacją przedmiotu
zamówienia, a w szczególności użyte środki, materiały oraz koszty dojazdów
i zatrudnienia.
Zamawia
jący wymagał rozbicia ceny ofertowej w formularzu cenowym na 4 pozycje:
1) dezynfekcja, 2)
dezynsekcja, 3) deratyzacja. 4) dezynfekcja radiowozów.
Zgodnie z protokołem postępowania Zamawiający oszacował wartość zamówienia na
kwotę 590 048,26 zł.
Podana przez Zamawiaj
ącego przed otwarciem ofert kwota, jaką zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, to 617 211,91 zł brutto.
W post
ępowaniu zostały złożone oferty z następującymi cenami:
1)
ABAPEST Zakład Deratyzacji Dezynsekcji i Dezynfekcji M. M. P. 514 388,46 zł
2) EXPERT SERVICE M. R. 840
850,50 zł (oferta odrzucona z uwagi na niezgodność z
warunkami zamówienia)
3)
Zakład Specjalistyczny DDD „PTASZNIK” Zakład Specjalistyczny DDD „PTASZNIK”
353
391,30 zł.
Przystępujący w formularzu cenowym podał następującą wycenę poszczególnych
elementów zamówienia:
− dezynfekcja: 318.939,00 zł,
− dezynsekcja: 6.555,90 zł,
− deratyzacja: 6.801,90 zł,
Sygn. akt KIO 789/22
− dezynfekcja radiowozów: 21.094,50 zł.
Pismem z 30 listopada
2021 r. Zamawiający wezwał Przystępującego do udzielenia
wyjaśnień oraz złożenia dowodów dotyczących wyliczenia ceny oferty. Zamawiający
wskazał, że:
(
…) żąda przedstawienia wyjaśnień skalkulowania ceny, zgodnie z wymaganiami
określonymi w dokumentach zamówienia, w których Wykonawca odniesie się do wyliczenia
kosztów usługi związanych z realizacją przedmiotu zamówienia, a w szczególności użytych
środków, materiałów z uwzględnieniem kosztów dojazdu i wynagrodzenia osób biorących
udział w realizacji zamówienia i kosztów pracy związanych z zatrudnieniem osób na
podstawie umowy o prac
ę;
Mając na uwadze powyższe prosimy o przedstawienie kalkulacji oferty:
-
w podziale na usługi dezynfekcji, dezynsekcji, deratyzacji i dezynfekcji radiowozów
-
odnoście dezynfekcji radiowozu prosimy o przedstawienie wyjaśnień w podziale na
poszczególne jednostki
-
odnośnie dezynfekcji budynków prosimy o przedstawienie wyjaśnień w szczególności dla
nw. jednostek (
…)
Zgodnie z art. 224 u
st. 4 uPzp Zamawiający żąda, aby w wyjaśnieniach Wykonawca
uwzględnił informacje dotyczące:
-
zgodności z przepisami kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie
może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki
godzinowej (
…);
-
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie
Wskazania pozostałych czynników mających wpływ na wycenę oferty i prawidłową realizację
zamówienia jeżeli występowały, np. wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo korzystne
warunki
świadczonych usług, zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu
w sprawach dotyczących pomocy publicznej, wypełniania obowiązków związanych
z powierzeniem wyk
onania części zamówienia podwykonawcy (…).
W
odpowiedzi na powyższe wezwanie Przystępujący przedstawił następujące
wyjaśnienia:
Kalkulując cenę ofertową uwzględniłem wszystkie niezbędne koszty: koszty dojazdów,
środków i koszty pracy. Zamówienie realizuje osobiście, jednoosobowo. Nie korzystam
z
podwykonawców. Nie zatrudniam pracowników. Tożsame zamówienie realizuję dla
Sygn. akt KIO 789/22
Komendy
Wojewódzkiej Policji w Łodzi na podstawie umowy z 18 sierpnia 2020 r. za
w
większości takie same bądź bardzo zbliżone stawki i realizuję je należycie. W poprzednim
zamówieniu nie byłem wzywany do wyjaśniania ceny.
Czynniki, które istotnie wpływają na moje bardzo konkurencyjne ceny:
1) brak kosztów pracowniczych – prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą, nikogo
nie zatrudniam, sam jednoosobowo wykonuję usługi oraz prowadzę administrację mojego
przedsiębiorstwa;
2) nie korzystam z pomocy podwykonawców;
3) do prowadzenia działalności wykorzystuję samochód prywatny, ekonomiczny
w eksploatacji, zasilany LPG;
4) jestem lokalnym przedsiębiorcą, koszty dojazdu (a to główny koszt realizacji zamawianych
usług) są zatem dodatkowo minimalizowane;
5) wielolet
nie doświadczenie, w tym także doświadczenie w realizowaniu usług dla tego
samego zamawiającego powoduje, że wiem, gdzie mogę wspólnie uwzględnić np. koszty
dojazdu kalkulując cenę ofertową, jako że usługi realizowane są co do zasady łącznie lub
w
większości przypadków przy okazji realizowania usług innego rodzaju;
6) karta podatkowa.
Kalkulacja ceny ofertowej uwzględnia:
1) koszty przejazdów, transportu – te pozycje w kalkulacji obejmują nie tylko koszty paliwa,
ale także inne koszty eksploatacyjne pojazdu (m.in. przeglądy, ubezpieczenia, naprawy,
wymianę części, płynów itp.);
2) koszty środków;
3) koszty administrowania działalnością gospodarczą (w tym koszty telefonu, obciążenia
publicznoprawne);
4) koszty s
przętu – koszty eksploatacji, napraw, wymiany;
5) dodatkowe nieprzewidziane koszty;
6) zysk;
Klucz
ową usługą jest usługa dezynfekcji pomieszczeń i pojazdów. Dezynsekcja i deratyzacja
wykonywane są w głównej mierze przy okazji świadczenia usług dezynfekcji, co wpływa na
koszty transportu. Potwie
rdzają to protokoły z realizacji usług, które znajdują się w dyspozycji
Zamawiającego, stąd Wykonawca ich nie składa.
Składam natomiast faktury zakupowe oraz decyzję podatkową dot. karty podatkowej.
Sygn. akt KIO 789/22
W załączeniu:
- kalkulacje;
- faktury zakupowe;
- decyzja podatkowa.
Przystępujący załączył do wyjaśnień trzy faktury na zakup środków dezynfekujących,
decyzję w sprawie ustalenia wysokości zryczałtowanego podatku dochodowego od osób
fizycznych oraz ka
lkulację w formie pliku Excel.
W dniu 9 grudnia 2021 r. Zamawiający poinformował Przystępującego, że plik
zawierający kalkulację cenową jest uszkodzony i Zamawiający nie może go otworzyć.
W
związku z tym Zamawiający zwrócił się o niezwłoczne przesłanie działającego pliku.
W tym samym dniu Przystępujący przekazał Zamawiającemu kalkulację cenową
w formie pliku pdf, infor
mując, że w związku z problemem z otwarciem załącznika przesyła
go w innym formacie.
Przekazana w dniu 9 grudnia 2021 r. kalkulacja w formie pliku pdf
obejmuje wyłącznie
cenę za dezynfekcję pomieszczeń. Przystępujący przedstawił w niej wycenę dla
poszczególnych jednostek Zamawiającego, w rozbiciu na koszty środka do dezynfekcji,
łącznie koszty zużycia sprzętu i środków ochronnych oraz pozostałe prowadzonej
działalności (dla każdej jednostki ta pozycja została wyceniona dwukrotnie – na różne
kwoty), przedsta
wił też koszty dojazdu.
Pismem z 13 grudnia 2021 r. Zamawiający zwrócił się do Przystępującego
o
dodatkowe wyjaśnienia w następującym zakresie:
1) Czy
ceny przedstawione w załączonych fakturach VAT są aktualne w br., bowiem
załączone dowody mają daty wystawienia z 2020 r., czyli są sprzed roku?
2)
Skąd założenia w kalkulacji, że cena 1 litra płynu do dezynfekcji wynosi 3,50 zł, skoro
zgodnie z załączonymi fakturami VAT cena płynu do dezynfekcji Active za 5 litrów wynosi
34,99 zł netto, a cena płynu Voigt Cezepol wynosi 27,99 zł netto za 1 litr?
3)
Dlaczego w kilku obiektach została skalkulowana inna ilość zużytego płynu do dezynfekcji
przyjmując założenie Wykonawcy, że 1 litr płynu dezynfekującego wystarcza na 50 m2
powierzchni
odkażanej?
4) Dlacz
ego koszty zużycia sprzętu + środków ochronnych + pozostałe prowadzonej
działalności w kalkulacji dla każdej pozycji były ujęte dwukrotnie? Dlaczego koszty
z
użycia sprzętu + środków ochronnych + pozostałe prowadzonej działalności za
Sygn. akt KIO 789/22
pierwszym razem są tożsame z kosztami zużytego płynu dezynfekującego, a za drugim
razem są równe z kosztami paliwa?
5) Na jakiej podstawie Wyko
nawca oszacował ilości wyjazdów przyjęte w poszczególnych
pozycjach?
Przystępujący udzielił następujących odpowiedzi na pytania Zamawiającego:
Ad 1) Ceny przedstawione na
fakturach są aktualne w roku 2021. Ponadto zakup preparatów
w 2020 roku miał zapewnić ciągłość wykonywanych usług na rzecz KWP w Łodzi w okresie
wzmożonej pandemii COVID-19. Preparaty wówczas kupione zostały spożytkowane w 50%.
Ad 2)
Active płyn na bazie 70% Etanalu metylowego
35 zł/ 5L= 1L=7zł przewidziany do dezynfekcji szybkiej nie wymagającej przerwy
w
użytkowaniu pomieszczeń np. dyżurki, Pop. kierowaniu ruchem. lub inne wymagające
użytkowania bezpośrednio po 15 min. od dezynfekcji.
Active u
możliwia dezynfekcję powierzchni w okresie zimowym w temp. Poniżej 0*C. co
dotyczy pojazdów KWP.
Dezopol do rozcieńczenia użycia 1% - 2.5% płynu roboczego w zależności od czystości
powierzchni czyli 28 zł : 100 = 0.28 zł/ 1L – 0.70 zł/ 1L
Dezopol jest płynem podstawowym używanym do dezynfekcji a Active uzupełniającym
w ww. warunkach.
Kalkulacja uwzględnia faktyczne zużycie: zgodnie z moim wieloletnim świadczeniem usług
dezynfek
cji na rzecz KWP w Łodzi.
Ad 3) 1 litr na 50 m2 t
o średnia ilość. W zależności od zastanego na miejscu stanu
Wykonawca dobiera właściwe stężenie preparatu. Moje doświadczenie, poparte protokołami
realizacji usług, wskazuje na to, że niektóre obiekty odbiegają stanem od pozostałych
i
wymagają innego stężenia preparatu.
Ad 4) Koszty
zużycia sprzętu i pozostałe prowadzonej działalności to grupa kosztów co do
zasady stała przez cały okres realizacji zamówienia. Koszty środków ochronnych to koszt
symboliczny stąd ujmowany łącznie. Koszty te przy kalkulacji kosztów realizacji całego
zamówienia zsumowaliśmy i rozdzieliliśmy proporcjonalnie. W miejscach gdzie zostały
zdublowane doszło do omyłki pisarskiej w arkuszu. Drugą pozycją powinna być pozycja: inne
koszty, stanowiąca pozycję gwarantującą, że w razie np. wzrostu cen środków czy potrzeby
użycia większej ilości środków bądź konieczności zainwestowania w trakcie realizacji
zamówienia w inne potrzebne rzeczy, zysk nie zostanie uszczuplony; a w razie braku tych
innych kosztów zysk może zostać powiększony.
Sygn. akt KIO 789/22
Ad 5) I
lość wyjazdów została skalkulowana na podstawie informacji przedstawionej przez
zamawiającego w dokumentacji postępowania oraz wiedzy zdobytej w czasie wykonywanych
dezynfekcji w poszczególnych latach.
W dniu 16 marca 2022 r. Zamawiający poinformował o wyborze oferty
Przystępującego jako najkorzystniejszej.
Zgodnie z art. 224 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp, w przypadku gdy c
ena całkowita oferty
złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej
o
należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub
średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień,
o
których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie
w
ymagają wyjaśnienia.
Stosownie do art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Art. 224 ust. 6 ustawy Pzp sta
nowi, że odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną
lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym
terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie
ceny lub kosztu.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie w zakresie zarzutu dotyczącego wyboru oferty
Przystępującego jako najkorzystniejszej. Wybór ten Izba uznała za nieprawidłowy w związku
z tym, że nie został poprzedzony badaniem i oceną pełnej treści złożonych przez
Przystępującego wyjaśnień dotyczących kalkulacji ceny. W związku z tym, że Zamawiający
nie
poddał badaniu i ocenie kalkulacji dotyczącej trzech z czterech elementów przedmiotu
zamówienia, nieuprawnione było uznanie – tylko na podstawie fragmentów przedstawionej
kalkulacji
– że Przystępujący prawidłowo skalkulował cenę oferty.
Jedn
ocześnie, z tego samego powodu za niezasadny Izba uznała zarzut dotyczący
zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego jako zawierającej rażąco niską cenę.
Zarzut dotyczący zaniechania odrzucenia oferty Przystępującego oparty był przede
wszystkim na twierdzeniu, że wbrew treści skierowanego przez Zamawiającego wezwania,
Pr
zystępujący nie przedstawił kalkulacji ceny oferty w podziale na usługi dezynfekcji,
dezynsekcji, deratyzacji i de
zynfekcji radiowozów. Jak wykazało postępowanie dowodowe,
powyższe twierdzenie Odwołującego nie ma oparcia w stanie faktycznym sprawy. Izba
Sygn. akt KIO 789/22
ustaliła bowiem, że Przystępujący załączył do wyjaśnień kalkulację obejmującą wszystkie
ww.
usługi, Zamawiający jednak przed wyborem oferty najkorzystniejszej nie otworzył pliku
zawierającego tę kalkulację i nie dokonał jej badania i oceny.
Z przedstawion
ych przez Odwołującego i Przystępującego wydruków korespondencji
prowadzonej na platformie zakupowej, wyni
ka, że Zamawiającemu nie udało się otworzyć
pliku
Excel zawierającego pełną kalkulację ceny, o czym świadczy wiadomość wysłana do
Przystępującego w dniu 9 grudnia 2021 r. Zamawiający potwierdził tę okoliczność
w koresp
ondencji z Odwołującym z 4 marca 2022 r. Jednakże przedstawione przez
Przystępującego dowody wykazują, że ww. plik nie był uszkodzony, ale Zamawiający
p
róbował go otworzyć w nieprawidłowy sposób. Powyższe Izba ustaliła na podstawie:
− informacji przekazanej Zamawiającemu przez pełnomocnika Przystępującego w dniu 30
marca 2022 r., w kt
órej wskazano:
(
…) plik Excel z 8.12.2021 został przygotowany i podpisany zgodnie z SWZ,
Regulaminem Platformy zakupowej i Instrukcją składania oferty dla Wykonawcy. Został
opatrzony podpisem zaufanym na stronie rządowej służącej podpisywaniu plików
podpisem zau
fanym oraz służącej odczytywaniu tych plików po ich podpisaniu:
www.gov.pl
.
Plik Excel z 8.12.2021 wczytany przez stronę
www.gov.pl
otwiera się na
niej bez problemu mimo tego, że próba otwarcia na dysku kończy się komunikatem: plik
uszkodzony. Wrzucam screeny: screen
1 to efekt próby otwarcia pliku zapisanego na
dys
ku. Screeny 2 i następne to efekt otwierania przez stronę
www.gov.pl
. Proszę
o
ponowną weryfikację pliku kalkulacji w Excel przesłanej Państwu przez A. S.
8.12.202
1 r. i otworzenie jej przez stronę rządową
www.gov.pl
(
…).
− wiadomości przekazanej przez Zamawiającego Przystępującemu w dniu 1 kwietnia 2022
r.:
(
…) potwierdzam, że plik ten można odczytać. W przedmiotowym arkuszu znajdują się
ka
lkulacje dla wszystkich usług objętych zamówieniem. Pragnę nadmienić, iż przesłany
w dniu 09.12.2021 r. ww. plik Excel
, swoim zapisem/wyglądem nie wskazywał, że może
b
yć jakoś zabezpieczony lub uwierzytelniony. Przy próbie otwarcia pojawiał się
komunikat plik us
zkodzony. Kiedy zawiadomiliśmy Wykonawcę o problemach
z odczytaniem ww. pliku
otrzymaliśmy tylko skan jednej zakładki skoroszytu Excel.
Wykonawca nie p
rzesłał nam działającego pliku Excel tak jak prosiliśmy, ani nie
p
oinformował nas o sposobie zapisu przedmiotowego pliku.
Na podstawie
powyższego Izba ustaliła, że Przystępujący przekazał Zamawiającemu
pełną kalkulację ceny dla wszystkich elementów przedmiotu zamówienia, a plik zawierający
tę kalkulację nie był uszkodzony i powinien zostać przez Zamawiającego otwarty, a jego
Sygn. akt KIO 789/22
treść poddana ocenie. Plik został podpisany podpisem zaufanym, zgodnie z SWZ, nie został
jednak poddany
badaniu w związku z nieprawidłowym postępowaniem Zamawiającego, który
próbował go otworzyć na dysku, nie zaś za pośrednictwem strony rządowej służącej
podpisywaniu dokumentów podpisem zaufanym. W ocenie Izby Zamawiający – jako podmiot
prowadzący postępowanie – powinien wiedzieć, w jaki sposób otwierać dokumenty
opatrzone podpisem zaufanym.
Popełnione w tym zakresie błędy nie mogą obciążać
Przys
tępującego. Z kolei uchybienia Przystępującego, które polegały po pierwsze na
niepoinformowaniu Zamawiającego, że przekazany plik Excel nie jest uszkodzony, ale był
nieprawidłowo otwierany przez Zamawiającego, po drugie – na przekazaniu skanu kalkulacji
obejmującego tylko jeden z czterech arkuszy, nie zmieniają faktu, że Przystępujący
przedsta
wił pełną kalkulację ceny oferty, w sposób umożliwiający zapoznanie się z nią.
Nie
jest zatem prawdą, jak twierdził Odwołujący, że Przystępujący nie przedłożył
wyjaśnień w dotyczących sposobu kalkulacji ceny za dezynsekcję i deratyzację
pomie
szczeń, a także za dezynfekcję radiowozów. W związku z tym zarzut zaniechania
odrzuce
nia oferty Przystępującego, jako zawierającej rażąco niską cenę, oparty na
twierdzeniu, że Przystępujący nie złożył wyjaśnień dotyczących trzech rodzajów usług
składających się na przedmiot zamówienia, Izba uznała za niezasadny.
Jed
nocześnie Izba uwzględniła odwołanie w zakresie dotyczącym wyboru oferty
Pr
zystępującego jako najkorzystniejszej. Wybór ten – z przyczyn leżących po stronie
Zamawiającego – nie został poprzedzony całościową oceną złożonych przez
Pr
zystępującego wyjaśnień, zatem w tym znaczeniu jest on nieprawidłowy i stanowił
naruszenie art. 239 ust. 1 ustawy Pzp, zgodnie z
którym zamawiający wybiera
najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach
zamówienia. Wobec popełnionych przez Zamawiającego błędów nie można bowiem na
obecnym
etapie postępowania stwierdzić, czy oferta Przystępującego nie podlega
odrzuceniu, to bow
iem zależy od oceny pełnej treści złożonych wyjaśnień. Ocena tych
wyjaśnień należy do Zamawiającego, a zaniechanie w tym zakresie nie może powodować,
że Izba dokona tej czynności w postępowaniu odwoławczym, w zastępstwie Zamawiającego.
W związku z tym Izba nakazała Zamawiającemu unieważnienie wyboru oferty
najkorzystniejszej i
powtórzenie czynności badania i oceny ofert, z uwzględnieniem całości
wyjaśnień złożonych przez Przystępującego. W zależności od wyników oceny wyjaśnień
Zama
wiający powinien dokonać dalszych czynności w postępowaniu.
Niezależnie od powyższego, Izba stwierdziła, że niezasadny jest zarzut dotyczący
rażąco niskiej ceny oferty Przystępującego, oparty na kwestionowaniu tej części wyjaśnień,
która została przez Zamawiającego poddana ocenie (tj. wyjaśnień dotyczących dezynfekcji
budynków). Wyjaśnienia złożone w tej części, w oderwaniu od jakości kalkulacji dotyczącej
Sygn. akt KIO 789/22
pozostałych elementów przedmiotu zamówienia, nie mogą same w sobie prowadzić do
wniosku, że zaoferowana przez Przystępującego cena jest rażąco niska.
Zarzuty odwołania w tym zakresie sformułowane zostały w sposób ogólnikowy
i
nieuwzględniający charakteru przedmiotu zamówienia. Odwołanie w tej części to głównie
powtórzenia tezy o ogólnikowości wyjaśnień, bez skonkretyzowania podstaw faktycznych tej
tezy oraz przewaga obszernych cy
tatów z orzecznictwa nad okolicznościami faktycznymi,
które mogłyby potwierdzać zasadność zarzutu.
Odwołujący zarzucił, że wyjaśnienia dotyczące dezynfekcji budynków są ogólnikowe
i lakoniczne.
Stwierdził, że rozbicie ceny ofertowej jest niewystarczające i niekompletne,
a
Przystępujący nie wyjaśnił i nie udowodnił kosztów w pozycji „zużycie sprzętu + środków
ochronnych + pozostałe koszty prowadzonej działalności”, nie przedstawił też żadnych
istotnych dowodów, że stawki przyjęte do kalkulacji ceny są prawidłowe i uzasadnione,
w
szczególności że Odwołujący będzie faktycznie w stanie zatrudnić potrzebny personel za
założone stawki.
Odnosząc się do powyższych twierdzeń wskazać należy po pierwsze, że stopień
szczegółowości wyjaśnień dotyczących sposobu kalkulacji ceny nie może być oderwany od
specyfiki przedmiotu zamówienia, stopnia jego skomplikowania, a także wymagań
dotyc
zących sposobu jego wykonania.
Odwołujący, zarzucając ogólnikowość wyjaśnień i brak wykazania prawidłowości
przyjętych stawek, zdaje się abstrahować od tego, że przedmiotem niniejszego zamówienia
są stosunkowo proste usługi, niewymagające nawet zatrudnienia personelu. Nie ulega
wątpliwości, że również w takim przypadku wyjaśnienia powinny być rzetelne i wyczerpujące,
trudno jednak w takiej sytuacji ocze
kiwać przedstawienia wyjaśnień obrazujących jakąś
szczególnie skomplikowaną strukturę kosztów czy wyjątkowo obszernych dowodów.
Zauważyć należy, że Zamawiający nie wymagał w SWZ dysponowania przez
wykonawcę pracownikami, w punkcie 5.20 SWZ wskazał jedynie, że wymaga zatrudnienia
na podstawie umowy o pracę wszystkich osób wykonujących usługi, przy czym wymóg ten
nie dotyczy osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w zakresie, w jakim
będą wykonywać osobiście usługi na rzecz Zamawiającego. Jak wynika z wyjaśnień
Przystępującego, prowadzi on jednoosobową działalność gospodarczą, nie zatrudnia
żadnych pracowników, a usługi wykonuje samodzielnie. W tej sytuacji niezrozumiałe są
zarzuty Odwołującego, że Przystępujący nie wykazał, że za założone stawki będzie w stanie
zat
rudnić potrzebny personel.
Odnosząc się do twierdzeń Odwołującego, że przedstawione rozbicie ceny jest
niewystarczające, wskazać należy, że Odwołujący nie określił, czego konkretnie w tej
Sygn. akt KIO 789/22
kalkulacji
brakuje, biorąc pod uwagę mało skomplikowany przedmiot zamówienia i niewiele
rodzajów kosztów wiążących się z jego wykonaniem, zwłaszcza w sytuacji, gdy ma być ono
wykonane
osobiście przez wykonawcę prowadzącego jednoosobową działalność
gospodarczą. Odwołujący, zarzucając, że Przystępujący nie wyjaśnił i nie udowodnił kosztów
dotyczących zużycia sprzętu, środków ochronnych i pozostałych kosztów prowadzonej
działalności, nie podjął nawet próby wykazania istotności tych elementów dla ceny ofertowej.
Dalej wskazać należy, że Odwołujący nie wskazał w odwołaniu żadnych okoliczności
faktycznych
, z których mogłoby wynikać, że przyjęte do kalkulacji stawki są nierealne. W tym
zakresie podkreślenia wymaga, że chociaż w przypadku zarzutów dotyczących rażąco
niskiej ceny ciężar dowodu spoczywa, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, spoczywa
na
wykonawcy, który ją złożył (art. 537 pkt 1 ustawy Pzp), to taki rozkład ciężaru dowodu nie
zwalnia Odwołującego z obowiązku skonkretyzowania zarzutów odwołania, przez wskazanie
okoliczności faktycznych, na których te zarzuty opiera. Odwołujący poprzestał na
ogólnikowym twierdzeniu o niewykazaniu realności stawek, ale w ramach podstaw
faktycznych zarzutów nie powołał żadnych okoliczności, które by tę realność w jakimkolwiek
stopniu
podważały. Ponadto, Odwołujący podniósł, że Przystępujący nie przedstawił
żadnych istotnych dowodów potwierdzających, że stawki przyjęte do kalkulacji ceny są
prawidłowe i uzasadnione, Odwołujący nie wskazał jednak, dlaczego dowody, które zostały
przedstawione,
należy uznać za nieistotne i ewentualnie jakich dowodów brakuje.
W związku z tym Izba stwierdziła, że nie było podstaw aby uznać, że już sama część
wyjaśnień, która została poddana przez Zamawiającego (tj. część dotycząca kalkulacji ceny
za dezynfekcję budynków) przesądza o zaoferowaniu rażąco niskiej ceny.
Wobe
c powyższego orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 557, art. 574 i art. 575 ustawy
Pzp oraz
§ 5 pkt 1 oraz § 7 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30
grudnia 2020 r. w sprawie sz
czegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r.
poz. 2437), stosownie do wyniku
postępowania obciążając kosztami postępowania po
połowie Odwołującego i uczestnika postępowania odwoławczego wnoszącego sprzeciw
wobec uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów przedstawionych
w
odwołaniu.
Przewodnicz
ący:
..........................
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2262/22 z dnia 2022-09-07
- Sygn. akt KIO 2052/22 z dnia 2022-08-30
- Sygn. akt KIO 2051/22 z dnia 2022-08-29
- Sygn. akt KIO 2063/22 z dnia 2022-08-24
- Sygn. akt KIO 1929/22, KIO 1943/22 z dnia 2022-08-22