rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2022-09-22
rok: 2022
data dokumentu: 2022-09-22
rok: 2022
sygnatury akt.:
KIO 2342/22
KIO 2342/22
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
20 września 2022 roku w Warszawie odwołania
wnie
sionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 września 2022 roku przez
Wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia E. W. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E. W. z siedzibą w Starej
Iwicznej i R. Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i
Remontowo-Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej w postępowaniu prowadzonym przez
Z
amawiającego Gminę Konstancin-Jeziorna,
przy udziale Wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia S. D.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą D. S. IBF z siedzibą w Warszawie i IBF
Budownictwo Sp. z o.o. z siedzibą w Białej Podlaskiej zgłaszających przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
20 września 2022 roku w Warszawie odwołania
wnie
sionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 7 września 2022 roku przez
Wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia E. W. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E. W. z siedzibą w Starej
Iwicznej i R. Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i
Remontowo-Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej w postępowaniu prowadzonym przez
Z
amawiającego Gminę Konstancin-Jeziorna,
przy udziale Wykonawc
ów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia S. D.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą D. S. IBF z siedzibą w Warszawie i IBF
Budownictwo Sp. z o.o. z siedzibą w Białej Podlaskiej zgłaszających przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego
orzeka:
1. u
względnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:
a)
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
b)
unieważnienie czynności odrzucenia oferty złożonej przez Odwołującego - Wyko-
nawców wspólnie ubiegających się o zamówienie E. W. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E. W. z siedzibą w Starej Iwicznej i
R. Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i Re-
montowo-Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej;
c) dokonanie ponownego badania i oceny ofert,
2. kosztami
postępowania obciąża Zamawiającego – Gminę Konstancin-Jeziorna i
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania Odwoławczego kwotę 10 000,00 zł
(s
łownie: dziesięć tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Odwołującego
Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia E. W.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E. W. z
siedzib
ą w Starej Iwicznej i R. Z. prowadzący działalność gospodarczą pod
firm
ą Zakład Instalacyjny i Remontowo-Budowlany R. Z. z siedzibą w
Zgorzałej tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od Zamawiającego – Gminy Konstancin-Jeziorna na rzecz
Odwołującego Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia E. W. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi
Transportowe E. W. z siedzib
ą w Starej Iwicznej i R. Z. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i Remontowo-
Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej kwotę 13 600,00 zł (słownie:
trzynaście tysięcy sześćset złotych 00/100) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione przez Odwołującego Wykonawców wspólnie
ub
iegających się o zamówienie E. W. prowadzący działalność gospodarczą
pod firmą Usługi Transportowe E. W. z siedziba w Starej Iwicznej i R. Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i
Remontowo-Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej z tytułu wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
11 września 2019 roku Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 roku poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………….
KIO 2342/22
UZASADNIENIE
Zamawiający – Gmina Konstancin-Jeziorna – prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia pn. „Rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej na terenie wschodniej części gminy
Konstancin-Jeziorna
” – znak postępowania: ZP.271.31.2022.
Og
łoszenie o zamówieniu opublikowano w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu
30 czerwca 2022 r. pod numerem 00232304/01.
W dniu
2 września 2022 r. Zamawiający poinformował Wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej.
W dniu
7 września 2022 roku do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie
wpłynęło odwołanie wniesione przez Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia E. W. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E.
W.
z siedzibą w Starej Iwicznej i R. Z. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład
Instalacyjny i Remontowo-Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej, dalej jako „Odwołujący”.
O
dwołujący złożył odwołanie od czynności Zamawiającego polegającej na dokonaniu
wyboru oferty najkorzystniejszej W
ykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie IBF
Budownictwo sp. z o.o. oraz S. D.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą S. D. IBF
(dalej jako
„Konsorcjum IBF") oraz na bezzasadnym odrzuceniu oferty złożonej przez
Odwołującego.
Mając na uwadze powyższe Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
następujących przepisów:
1. art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z art. 266 oraz art. 16 pkt 1 i 2 ustawy Pzp poprzez
bezzasa
dne odrzucenie oferty Odwołującego, mimo że Odwołujący wykazał spełnienie
warunku udziału w postępowaniu określonego w pkt. 7.1.4.1 specyfikacji warunków
zamówienia obowiązującej w Postępowaniu (dalej „SWZ"),
ewentualnie, na wypadek nieuwzględnienia zarzutu wskazanego w punkcie 1. Powyżej
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 128 ust. 1 w zw. z art. 266 oraz 16 pkt 1
i 2 ustawy Pzp polegające na zaniechaniu wezwania Odwołującego do uzupełnienia
podmiotowych środków dowodowych, tj. wykazu robót budowlanych wskazanego w pkt.
8.9.1 SWZ wraz z dowodami określającymi, czy roboty budowlane zostały wykonane
należycie, w celu wykazania spełniania warunku udziału w postępowaniu określonego w pkt.
7.1.4.1 SWZ, w wyniku czego Zamawiający bezzasadnie odrzucił ofertę Odwołującego na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 b) w zw. z art. 266 ustawy Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty złożonej przez
Konsorcjum IBF jako najkorzystniejszej oraz
1.
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego i dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej – z ostrożności – w przypadku, gdyby zarzut
wskazany w pkt 1.1) powyżej nie potwierdził się:
2.
unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego i dokonanie powtórnej
oceny i badania ofert i wezwanie Odwołującego do uzupełnienia na podstawie art.
128 ust. 1
ustawy Pzp podmiotowych środków dowodowych w celu wykazania
spełniania warunku udziału w postępowaniu określonego w pkt. 7.1.4.1 SWZ.
Argumentując ww. zarzuty Odwołujący wskazał, co następuje.
W pierwszej kolejności Odwołujący przedstawił następująco stan faktyczny sprawy.
„Zamawiający w SWZ (pkt 7.1.4.1) określił warunek udziału w postępowaniu
dotyczący doświadczenia wykonawców wskazując, iż uzna warunek za spełniony', jeśli
Wykonawca wyk
aże, że w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a
jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, zrealizował trzy roboty
budow
lane polegające na: budowie sieci kanalizacji sanitarnej lub budowie sieci
wodociągowej, wraz z odtworzeniem nawierzchni drogowej. Przynajmniej jedna z
wykazanych robót musi obejmować swoim zakresem budowę sieci kanalizacji sanitarnej
podciśnieniowej. Łączna wartość wykonanych trzech robót nie może być mniejsza niż
3.500.000,00 zł brutto. Roboty muszą być zakończone i odebrane.
Z powyższym koresponduje wymaganie wskazane w pkt. 8.9.1 SWZ, że w celu
potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu dotyczących
zdolności technicznej lub zawodowej, Zamawiający żąda wykazu robót budowlanych
wy
konanych nie wcześniej niż w okresie ostatnich 5 lat, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, porównywalnych z robotami budowlanymi
stanowiącymi przedmiot zamówienia, wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty, miejsca
wykona
nia i podmiotów, na rzecz których roboty te zostały wykonane, oraz załączeniem
dowodów określających czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie, w
szczególności informacji o tym czy roboty zostały wykonane zgodnie z przepisami prawa
budowlanego i p
rawidłowo ukończone, przy czym dowodami, o których mowa, są referencje
bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego roboty budowlane były
wykonywane, a jeżeli z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze Wykonawca nie
jest w stanie
uzyskać tych dokumentów - inne odpowiednie dokumenty (załącznik nr 4).
1. Uwzględniając powyższe ofertę złożył Odwołujący. Oferta Odwołującego została
najwyżej oceniona, w związku z czym Zamawiający pismem z 22 lipca 2022 roku wezwał
Odwołującego na podstawie art. 274 ustawy Pzp do złożenia podmiotowych środków
dowodowych. Odwołujący złożył wykaz wykonanych zamówień zawierający następujące
pozycje:
a)
Budowę kanalizacji sanitarnej w Jazgarzewszczyźnie i Łoziskach oraz w ul.
Kolejowej w Starej Iwicznej - Etap II -
Zamawiający: Urząd Gminy Lesznowola - wartość
brutto 3 635 249,11 zł (zamówienie zrealizowane przez partnera konsorcjum) - zamówienie
1,
b) B
udowę sieci wod-kan w Piasecznie w ul. Staszica i Lelewela; przewodu
wodociągowego w Złotokłosie ul. Wawelska i ul. Henryka Dobrzańskiego; wodociągu i
kanalizacji grawitacyjnej
tłocznej w Głoskowie PGR; kanalizacji podciśnieniowej w ul. Sobola
w Jesówca; kanalizacji tłocznej wzdłuż ul. Mostowej w Siedliskach i w ul. Łąkowej w
Żabieńcu - Zamawiający: PWiK w Piasecznie sp. z o.o. - wartość brutto 487 080 zł
(zamówienie zrealizowane przez lidera konsorcjum) - zamówienie 2,
c)
Budowę sieci kanalizacji sanitarnej w Korczgach Starych - Zlewnia pompownia
Sasanki (etap ul. Sasanki) -
Zamawiający: Gminne Przedsiębiorstwo Komunalne Eko-Babice
sp. z o.o.-
wartość brutto 1287 336,14 zł (zamówienie zrealizowane przez lidera konsorcjum)
-
zamówienie 3.
Wraz z wykazem prz
edstawił referencje dotyczące poszczególnych zamówień oraz
dodatkowo referencję z 27 lipca 2018 roku na wymianę istniejącego wodociągu w ul. Śląskiej
w długości 850 m, dla gminy Piaseczno.
2.
Zamawiający następnie wystąpił pismem z dnia 12 sierpnia 2022 roku do
Odwołującego o wyjaśnienie złożonych dokumentów podmiotowych wskazując, że ze
złożonych robót i referencji Konsorcjum nie wynika wprost w jaki sposób zdecydowaliście się
Państwo wykazać doświadczenie w zakresie trzech robót budowlanych, polegających na
budowie sieci sanitarnej lub wodociągowej o łącznej wartości 3.500.000,00 zł oraz w jakim
zakresie sumujecie posiadane doświadczenie? Nadmieniamy, że warunek polegający na
wykonaniu trzech robót budowlanych o łącznej wartości 3.500.000. 00 zł nie może zostać
wykazany przez konsorcjum w ten sposób, że jeden konsorcjant zrealizował dwie roboty,
drugi konsorcjant jedną robotę, które łącznie będą stanowić wymagane przez
Zamawiającego doświadczenie na wykonaniu trzech robót (...). Reasumując, proszę o
wyjaśnienie w jaki sposób przedłożone referencje zaświadczają o spełnieniu warunku dot.
zdolności technicznej i zawodowej polegającej na zrealizowaniu trzech robót (...) [tu
Zamawiający przytoczył brzmienie warunku wskazane w pkt. 7.I.4.I.]
W odpowiedzi Odwołujący pismem z 19 sierpnia 2022 roku wyjaśnił, iż w treści SWZ
Zamawiający nie wskazał, że spełnienie warunku doświadczenia ma dotyczyć wyłącznie
jednego Wykonawcy (...). Oferent przystępujący do przetargu zaoferował i wykazał minimum
3 roboty wyspecyfikowane w
SIWZ na łączną wartość ponad 3,5 min. Zwracam uwagę, że
już tylko pierwsza ze wskazanych robót przekracza tę wartość. Spełniono też wymóg
przynajmniej jednej roboty dotyczącej kanalizacji podciśnieniowej (...). Gdyby Zamawiający
chciał wprowadzić taką zależność jak podał w piśmie, winien to wskazać w warunkach
przetargu, a nie obecnie zmieniać warunki. Jeśli nie zastrzeżono odmiennie, to właśnie
doświadczenie robót wszystkich konsorcjantów stanowi składową doświadczenia
konsorcjum. Wydaje się, że umknęło uwadze, że właśnie z tego względu członkowie
konsorcjum ponoszą też odpowiedzialność solidarną, aby podkreślić więź wynikającą z
konsorcjum. Odpowiedzialność jest adekwatna do możliwości wzajemnego posiłkowania się
doświadczeniem dla spełnienia warunków przetargu. Podkreślam, że żaden przepis prawa,
ani warunki przetargu nie określały wymagania, jakie obecnie chciałby wprowadzić
Zamawiający.
W konsekwencji pismem z 2 września 2022 roku Zamawiający powiadomił
Odwołującego o wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających
się o zamówienie tj. IBF Budownictwo sp. z o.o. oraz S. D. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą S. D. IBF oraz o odrzuceniu oferty Odwołującego na podstawie art.
226 ust. 1 pkt 2 b) ustawy Pzp.
Uzasadniając swoje stanowisko Zamawiający wymienił
roboty budowlane podane przez Odwołującego przy czym zaznaczył, że dwie z nich wykonał
lider konsorcjum, a jedną (o wartości 3 635 249,11 zł brutto) partner konsorcjum. Dalej
wyjaśnił, że zgodnie ze złożonym wykazem wykonanych w ciągu 5 lat robót budowlanych,
żaden z członków konsorcjum z osobna nie posiada wymaganego doświadczenia w zakresie
wykonanych robót. Ponadto w zaistniałym przypadku nie można uznać, że możliwe jest
sumowanie potencjałów niedoświadczonych podmiotów. Ponieważ żaden z członków
konsorcjum nie zdobył wymaganego doświadczenia, to czysto matematyczne zsumowanie
wykonanych przez nich robót nie powoduje spełniania warunku udziału w postępowaniu
przez konsorcjum.
Dalej Zamawiający dodał, że pismem z 12 sierpnia 2022 roku
(ZP.271.31.06/20220)
wezwał Odwołującego do wyjaśnienia w jaki sposób przedstawione
ref
erencje zaświadczają o spełnieniu warunku dot. zrealizowania trzech robót budowlanych
polegających na: budowie sieci kanalizacji sanitarnej lub budowie sieci wodociągowej, wraz z
odtworzeniem nawierzchni drogowej. Przynajmniej jedna z wykazywanych robót musi
obejmować swoim zakresem budowę sieci kanalizacji sanitarnej podciśnieniowej. Łączna
wartość wykonanych trzech robót nie może być mniejsza niż 3.500.000,00 zł brutto.
Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie w piśmie z dnia 19 sierpnia 2022 r., nie wyjaśnił
Z
amawiającemu w jaki sposób przedstawione referencje zaświadczają o spełnieniu warunku
udziału w postępowaniu dotyczącego doświadczenia Wykonawcy”.
Odwołujący zakwestionował stanowisko wyrażone przez Zamawiającego wskazując,
że po pierwsze Zamawiający w treści SWZ nie określił, w jaki sposób będzie dokonywał
oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego doświadczenia w
odniesieniu do wyk
onawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienie.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający nie wskazał, iż kwestionowany warunek udziału w
postępowaniu musi spełniać w sposób samodzielny co najmniej jeden spośród
konsorcjantów. Odwołujący wskazał, że tego rodzaju wskazanie zostało podane do
wiadomości dopiero na etapie dokonywania oceny ofert – nie wynika natomiast z zapisów
SWZ.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający „(…) z jednej strony ma uprawnienie do
formułowania warunków udziału w postępowaniu, z drugiej jednak strony zobowiązany jest
do ich respektowania. Jest nimi związany na równi z wykonawcami ubiegającymi się o
zamówienie. Nie jest dopuszczalne na etapie oceny ofert wskazywanie na nowe
niewyartykułowane w SWZ oczekiwania wobec wykonawców, w szczególności w kluczowej
dla wyboru wykonawcy kwestii sposobu oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu. (…) Zamawiający - skoro nie zastrzegł w SWZ, że przynajmniej jeden z
wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie ma samodzielnie wykazać warunek
udziału w postępowaniu dotyczący doświadczenia - zobowiązany jest dopuścić wspólne
(łączne) wykazanie tego warunku przez wykonawców wspólnie ubiegających się o
zamówienie. Brak wskazania w SWZ, że warunek podany w pkt. 7.1.4.1 SWZ musi spełniać
co najmniej jeden z wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie samodzielnie, nie
może skutkować negatywnymi konsekwencjami dla Odwołującego, który - gdyby znał takie
wymaganie Zamawiającego na etapie poprzedzającym składanie ofert - mógłby m.in.:
kwestionować takie wymagania w formie środków ochrony prawnej bądź wnosić o jego
zmianę czy posłużyć się potencjałem podmiotu trzeciego”.
Odwołujący podniósł także, że „(…) warunek udziału w postępowaniu określony w
pkt. 7.1.4.1 SWZ ma charakter złożony, wieloelementowy, co tym bardziej uzasadnia
twierdzenie, że Zamawiający, jeśli chciał wymagać, że w całości ma go spełnić jeden z
wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie, powinien to sprecyzować wprost w
SWZ. Wymaganie określone w pkt. 7.1.4.1 SWZ nie sprowadza się do trzykrotnego
wykazania (powtórzenia) realizacji tożsamych zamówień o określonej wartości. Tym bardziej,
że sam zamawiający wyspecyfikował i wyróżnił jeden rodzaj zamówienia, a mianowicie
wskazał, iż jedno z nich musi swoim zakresem obejmować budowę sieci kanalizacji
sanitarnej podciśnieniowej”.
W odniesieniu do zarzutu ewentualnego
– naruszenia przez Zamawiającego art. 128
ust. 1 w zw. z art. 266 oraz 16 pkt 1 i 2 ustawy Pzp polegającego na zaniechaniu wezwania
Odwołującego do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych, tj. wykazu robót
budowlanych
, Odwołujący wskazał, że w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy
Zamawiający – pomimo negatywnej weryfikacji podmiotowych środków dowodowych
złożonych przez Odwołującego - nie wezwał Odwołującego do uzupełnienia wykazu
wykonanych robót wraz z dowodami ich należytego wykonania. Odwołujący podniósł, że
pismo Zamawiającego z dnia 12 sierpnia 2022 roku, w którym Zamawiający wezwał do
złożenia wyjaśnień, nie stanowi wezwania do uzupełnienia dokumentów.
W ocenie Odwołującego Zamawiający był zobowiązany do zastosowania art. 128 ust.
1 ustawy Pzp.
Pismem z
dnia 12 września 2022 r. stanowisko procesowe złożył Przystępujący,
wnosząc o oddalenie odwołania w całości.
Zamawiający pismem z dnia 19 września 2022 r. złożył odpowiedź na odwołanie, w
której wniósł o odrzucenie odwołania w całości jako spóźnionego. Zamawiający wskazał, że
„(…) Odwołujący, po zapoznaniu się z treścią wezwania z dnia 12 sierpnia 2022 r.,
stwierdzając niezasadność stanowiska w nim wyrażonego, winien w terminie 5 dni od dnia
otrzymania wezwania, złożyć odwołanie, zaskarżając czynność Zamawiającego polegającą
na wezwaniu go w trybie i na zasadach przepisu art. 128 ust. 1 ustawy Pzp
”.
Następnie Zamawiający pismem z dnia 20 września 2022 r. przedstawił stanowisko
procesowe wnosząc o oddalenie odwołania w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza, po rozpatrzeniu na rozprawie odwołania, z
u
względnieniem treści złożonej do akt sprawy dokumentacji postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również stanowisk stron i uczestnika postępowania
odwoławczego złożonych na piśmie oraz na rozprawie do protokołu rozprawy, ustaliła, co
następuje i rozstrzygnęła, jak wskazano w sentencji wyroku, kierując się motywami
przedstawionymi poniżej.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których
stanowi przepis art. 528 ustawy Pzp.
Izba za niezasadne uznała stanowisko Zamawiającego
wyrażające się w twierdzeniu, że odwołanie zostało wniesione po upływie terminu
określonego w ustawie z uwagi na fakt, że Odwołujący o skutkach wynikających z
zaniechania przedłożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
postępowaniu wiedział już w dacie otrzymania wezwania wystosowanego do niego przez
Zamawiającego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, a zatem powinien złożyć odwołanie w
terminie 5 dni od dnia otrzymania ww. wezwania.
Izba ustaliła, że odwołanie zostało wniesione od czynności Zamawiającego
polegającej na odrzuceniu oferty złożonej przez Odwołującego, co nastąpiło w dniu 2
września 2022 r. W tej dacie, w treści informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej,
Zamawiający poinformował Odwołującego o czynności stanowiącej przedmiot zaskarżenia –
o odrzuceniu złożonej przez niego oferty oraz o podstawach prawnych i faktycznych tego
odrzucenia.
Twierdzenie Zamawiającego w zakresie, w jakim Zamawiający uznaje, że
wiedzę o okolicznościach stanowiących podstawę do odrzucenia oferty Odwołujący powziął
już w dniu otrzymania wezwania w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp (12 sierpnia 2022 r.),
zatem
ta czynność powinna być podstawą do prawidłowego liczenia terminu do wniesienia
odwołania, Izba w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy uznała za oparte na
spekulatywnej podstawie
i nieznajdujące uzasadnienia w przepisie art. 513 pkt 1 ustawy Pzp
oraz art. 515 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy Pzp
. Odwołanie przysługiwało bowiem Odwołującemu
na niezgodną z przepisami ustawy czynność zamawiającego w terminie liczonym od dnia
przekazania informacji o czynno
ści Zamawiającego stanowiącej podstawę do jego
wniesienia. W okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy czynnością objętą
zaskarżeniem było odrzucenie oferty złożonej przez Odwołującego, co nastąpiło w dniu 2
września 2022 r.
Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, tj. istnienie po
stronie Odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez
niego szkody z uwagi na kwestionowaną czynność Zamawiającego.
Do niniejszego
postępowania odwoławczego skuteczne przystąpienie po stronie
Zamawiającego zgłosił Wykonawca S. D. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą D.
S.
IBF z siedzibą w Warszawie i IBF Budownictwo Sp. z o.o. z siedzibą w Białej Podlaskiej,
dalej jako „Przystępujący”.
Izba ustaliła oraz przyjęła następujące okoliczności faktyczne istotne dla
rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.
Izba ustaliła, że okoliczności stanu faktycznego przytoczone w treści odwołania,
odnoszące się do postanowień SWZ określających warunki udziału w postępowaniu oraz
sposób spełniania ustalonych warunków, jak również odnoszące się do przebiegu
postępowania odpowiadają rzeczywistemu brzmieniu SWZ i przebiegowi postępowania, stąd
też w ocenie Izby niecelowym jest ponowne ich przytaczanie.
Izba zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Izby zasadny jest zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z art.
266 oraz art. 16 pkt 1 i 2 ustaw
y Pzp poprzez bezzasadne odrzucenie oferty Odwołującego,
mimo że Odwołujący wykazał spełnienie warunku udziału w postępowaniu określonego w
pkt. 7.1.4.1 SWZ.
Tytułem wstępu należy wskazać, że zgodnie z art. 58 ust. 1 ustawy Pzp wykonawcy
mogą wspólnie ubiegać się o udzielenie zamówienia. W myśl przepisu art. 58 ust. 5 ustawy
Pzp,
przepisy dotyczące wykonawcy stosuje się odpowiednio do wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia.
Zgodnie z przepisem art. 117 ust. 1 ustawy Pzp Za
mawiający może określić szcze-
gólny, obiektywnie uzasadniony, sposób spełniania przez wykonawców wspólnie ubiegają-
cych się o udzielenie zamówienia warunków udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasad-
nione charakterem zamówienia i jest proporcjonalne.
Podkreślenia wymaga, że zgodnie z poglądem wyrażonym przez doktrynę,
(…)Obowiązek traktowania wykonawców ubiegających się wspólnie o udzielenie zamówienia
na równi z wykonawcami występującymi samodzielnie podkreśla brzmienie art. 58 ust. 5
Pzp. Zgodnie z tym przepisem do wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie za-
mówienia stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące wykonawcy. Gdyby nie przepis art. 58
ust. 5 Pzp, każdy ze współwykonawców musiałby samodzielnie spełniać wszystkie wymaga-
nia stawiane uczestnikom postępowania. W odniesieniu do warunków udziału w postępowa-
niu regułą jest, że wykonawców łącznie występujących w postępowaniu należy traktować,
jakby byli jednym wykonawcą i w rezultacie sumować ich potencjały. Tylko wówczas, gdy
konieczna jest indywidualna ocena poszczególnych współwykonawców, można odstąpić od
tej
reguły
1
. Ma to miejsce np. w przypadkach, o których mowa w art. 117 ust. 1–3 Pzp, gdy
zamawiający lub sama ustawa określa szczególny sposób spełniania przez współwykonaw-
ców warunków udziału w postępowaniu (Prawo zamówień publicznych. Komentarz, pod red.
H. Nowaka, M. Winiarza, Warszawa 2021, s. 247).
Przepisy art. 58 ust. 1 i 5 Pzp wyraźnie wskazują, że wykonawcy mogą wspólnie
ubiegać się o udzielenie zamówienia i w takim wypadku przepisy dotyczące wykonawcy sto-
suje się odpowiednio do współwykonawców. Opisując w ogłoszeniu o zamówieniu lub doku-
mentach zamówienia swoje wymagania, zamawiający precyzuje sposób weryfikacji spełnia-
nia warunków udziału w postępowaniu, zwykle jednak opis taki dotyczy sytuacji, gdy oferta
jest składana przez jednego wykonawcę. Ocena zdolności grupy wykonawców – według tych
1
Por. J. L
ic, Konsorcjum w zamówieniach publicznych, „Prawo zamówień publicznych” 2008, nr 4, s.
112.
samych kryteriów merytorycznych – mogłaby być nieefektywna. Dlatego art 117 Pzp upo-
wa
żnia zamawiającego, w określonych ramach, do konkretyzowania sposobu spełniania
przez konsorcjum wykonawców warunków udziału w postępowaniu (art. 117 ust. 1 Pzp) oraz
wprowadza warunki określające, w jaki sposób współwykonawcy mają spełniać warunki
udziału dotyczące uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub za-
wodowej oraz wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia (art. 117 ust. 2–4
Pzp).
(Prawo zamówień publicznych. Komentarz, pod red. H. Nowaka, M. Winiarza, War-
szawa 2021, s. 450).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy w pierwszej kolej-
ności należy dostrzec, że kwestią bezsporną jest, iż Zamawiający nie określił szczególnego
sposobu
spełniania kwestionowanego warunku udziału w postępowaniu w odniesieniu do
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia.
W tych okolicznościach brak jest podstaw do wymagania na etapie badania i oceny
ofert od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, by spełnili w ści-
śle określony sposób – postulowany przez Zamawiającego – warunek udziału w postępowa-
niu, co do którego Zamawiający nie ustanowił szczególnych wymagań w zakresie dokony-
wania oceny jego spełniania przez wykonawców ubiegających się o zamówienie wspólnie.
Zamawiaj
ący nie był więc uprawniony do wymagania od wykonawców działających w formie
konsorcjum, by kwestionowany
warunek udziału w postępowaniu spełnili w ten sposób, że
jego spełnienie wykaże samodzielnie co najmniej jeden z wykonawców wspólnie ubiegają-
cych się o udzielenie zamówienia. W tym stanie rzeczy zasadą jest możliwość sumowania
potencjałów konsorcjantów.
W ocenie Izby Odwołujący słusznie podnosił, że na etapie dokonywania oceny ofert
nie jest dopuszczalne
powoływanie się na wymagania, które nie zostały wyartykułowane w
treści SWZ.
Izba uznała, że Zamawiający nie wykazał istnienia okoliczności powodujących, że
sposób wykazania kwestionowanego warunku udziału w postępowaniu przez Odwołującego
jest błędny. W tym miejscu należy podkreślić, że kwestia ta była badana w granicach pod-
niesionego w odwołaniu zarzutu, w odniesieniu do okoliczności faktycznych wskazanych
przez Zamawiającego jako podstawa faktyczna odrzucenia oferty złożonej przez Odwołują-
cego w piśmie stanowiącym informację o wyborze oferty najkorzystniejszej z dnia 2 września
2022 r.
Dostrzeżenia wymaga, że jeśli zamiarem Zamawiającego było podkreślenie znacze-
nia cechy powtarzalności robót budowlanych objętych kwestionowanym warunkiem udziału
w postępowaniu oraz dokonanie w tym zakresie zindywidualizowanej oceny w odniesieniu do
wykonawców wspólnie ubiegających się o uzyskanie zamówienia, to Zamawiający, kierując
się zasadą uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców oraz przejrzystości, po-
winien
wyrazić takie żądanie w treści SWZ.
Jednoc
ześnie należy dostrzec, że kwestionowany warunek udziału w postępowaniu,
jak słusznie zauważył Odwołujący, nie ma charakteru jednolitego – został bowiem przez Za-
mawiającego sformułowany w sposób złożony poprzez wyspecyfikowanie elementu, jakim
jest budowa
sieci kanalizacji sanitarnej podciśnieniowej jako odrębnego, odnoszącego się do
co najmniej jednej spośród trzech wymaganych robót budowlanych. Ponadto Zamawiający
ustalił wymaganą wartość w formie łącznej – w odniesieniu do wykonanych trzech robót bu-
dowlanych
łącznie, nie zaś dla każdej z osobna. Taki sposób zredagowania warunku w oce-
nie Izby przeczy twierdzeniu,
że kwestionowany warunek udziału w postępowaniu sprowa-
dzać należy do konieczności trzykrotnego wykazania realizacji tożsamych robót cechujących
s
ię tym samym zakresem i taką samą wartością – w odniesieniu do wykonawców wspólnie
ubiegających się o uzyskanie zamówienia. Brak jest bowiem podstaw do uznania tożsamości
wyspecyfikowanych przez Zamawiającego robót budowlanych. Tym samym sposób rozu-
mienia kwestionowanego warunku prezentowa
ny przez Zamawiającego Izba uznała za wy-
kraczający poza jego rzeczywiste brzmienie – zwłaszcza wobec braku określenia szczegól-
nego
sposobu spełniania tego warunku w odniesieniu do wykonawców wspólnie ubiegają-
cych się o uzyskanie zamówienia.
Mając na uwadze powyższe Izba uznała omawiany zarzut za zasadny, a odwołanie
za zasługujące na uwzględnienie. Jednocześnie, wobec uwzględnienia omówionego wyżej
zarzutu mającego charakter główny, Izba pozostawiła bez rozpoznania zarzut oznaczony
numerem I.2. petitum
odwołania, tj. zarzut naruszenia art. 128 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art.
266 ustawy Pzp oraz art. 16 pkt 1 i 2 ustawy Pzp jako zarzut o charakterze ewentualnym,
podlegający rozpoznaniu wyłącznie w okolicznościach nieuwzględnienia zarzutu głównego.
Mając na uwadze powyższe Izba nakazała Zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty złożonej przez
Odwołującego - Wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie E. W. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E. W. z siedzibą w Starej Iwicznej i
R. Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i Remontowo-
Budowlany R. Z. z si
edzibą w Zgorzałej oraz dokonanie ponownego badania i oceny ofert.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustawy
z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych oraz § 7 ust. 1 pkt 1
rozpor
ządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437), orzekając w tym
zakresie o
obciążeniu kosztami postępowania stronę przegrywającą, czyli Zamawiającego.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ……………………..
1. u
względnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu:
a)
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
b)
unieważnienie czynności odrzucenia oferty złożonej przez Odwołującego - Wyko-
nawców wspólnie ubiegających się o zamówienie E. W. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E. W. z siedzibą w Starej Iwicznej i
R. Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i Re-
montowo-Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej;
c) dokonanie ponownego badania i oceny ofert,
2. kosztami
postępowania obciąża Zamawiającego – Gminę Konstancin-Jeziorna i
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania Odwoławczego kwotę 10 000,00 zł
(s
łownie: dziesięć tysięcy złotych 00/100) uiszczoną przez Odwołującego
Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia E. W.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E. W. z
siedzib
ą w Starej Iwicznej i R. Z. prowadzący działalność gospodarczą pod
firm
ą Zakład Instalacyjny i Remontowo-Budowlany R. Z. z siedzibą w
Zgorzałej tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od Zamawiającego – Gminy Konstancin-Jeziorna na rzecz
Odwołującego Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia E. W. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi
Transportowe E. W. z siedzib
ą w Starej Iwicznej i R. Z. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i Remontowo-
Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej kwotę 13 600,00 zł (słownie:
trzynaście tysięcy sześćset złotych 00/100) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione przez Odwołującego Wykonawców wspólnie
ub
iegających się o zamówienie E. W. prowadzący działalność gospodarczą
pod firmą Usługi Transportowe E. W. z siedziba w Starej Iwicznej i R. Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i
Remontowo-Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej z tytułu wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
11 września 2019 roku Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 roku poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………….
KIO 2342/22
UZASADNIENIE
Zamawiający – Gmina Konstancin-Jeziorna – prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia pn. „Rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej na terenie wschodniej części gminy
Konstancin-Jeziorna
” – znak postępowania: ZP.271.31.2022.
Og
łoszenie o zamówieniu opublikowano w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu
30 czerwca 2022 r. pod numerem 00232304/01.
W dniu
2 września 2022 r. Zamawiający poinformował Wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej.
W dniu
7 września 2022 roku do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie
wpłynęło odwołanie wniesione przez Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia E. W. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E.
W.
z siedzibą w Starej Iwicznej i R. Z. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład
Instalacyjny i Remontowo-Budowlany R. Z.
z siedzibą w Zgorzałej, dalej jako „Odwołujący”.
O
dwołujący złożył odwołanie od czynności Zamawiającego polegającej na dokonaniu
wyboru oferty najkorzystniejszej W
ykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie IBF
Budownictwo sp. z o.o. oraz S. D.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą S. D. IBF
(dalej jako
„Konsorcjum IBF") oraz na bezzasadnym odrzuceniu oferty złożonej przez
Odwołującego.
Mając na uwadze powyższe Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
następujących przepisów:
1. art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z art. 266 oraz art. 16 pkt 1 i 2 ustawy Pzp poprzez
bezzasa
dne odrzucenie oferty Odwołującego, mimo że Odwołujący wykazał spełnienie
warunku udziału w postępowaniu określonego w pkt. 7.1.4.1 specyfikacji warunków
zamówienia obowiązującej w Postępowaniu (dalej „SWZ"),
ewentualnie, na wypadek nieuwzględnienia zarzutu wskazanego w punkcie 1. Powyżej
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 128 ust. 1 w zw. z art. 266 oraz 16 pkt 1
i 2 ustawy Pzp polegające na zaniechaniu wezwania Odwołującego do uzupełnienia
podmiotowych środków dowodowych, tj. wykazu robót budowlanych wskazanego w pkt.
8.9.1 SWZ wraz z dowodami określającymi, czy roboty budowlane zostały wykonane
należycie, w celu wykazania spełniania warunku udziału w postępowaniu określonego w pkt.
7.1.4.1 SWZ, w wyniku czego Zamawiający bezzasadnie odrzucił ofertę Odwołującego na
podstawie art. 226 ust. 1 pkt 2 b) w zw. z art. 266 ustawy Pzp.
Biorąc pod uwagę powyższe Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty złożonej przez
Konsorcjum IBF jako najkorzystniejszej oraz
1.
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego i dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej – z ostrożności – w przypadku, gdyby zarzut
wskazany w pkt 1.1) powyżej nie potwierdził się:
2.
unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego i dokonanie powtórnej
oceny i badania ofert i wezwanie Odwołującego do uzupełnienia na podstawie art.
128 ust. 1
ustawy Pzp podmiotowych środków dowodowych w celu wykazania
spełniania warunku udziału w postępowaniu określonego w pkt. 7.1.4.1 SWZ.
Argumentując ww. zarzuty Odwołujący wskazał, co następuje.
W pierwszej kolejności Odwołujący przedstawił następująco stan faktyczny sprawy.
„Zamawiający w SWZ (pkt 7.1.4.1) określił warunek udziału w postępowaniu
dotyczący doświadczenia wykonawców wskazując, iż uzna warunek za spełniony', jeśli
Wykonawca wyk
aże, że w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a
jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, zrealizował trzy roboty
budow
lane polegające na: budowie sieci kanalizacji sanitarnej lub budowie sieci
wodociągowej, wraz z odtworzeniem nawierzchni drogowej. Przynajmniej jedna z
wykazanych robót musi obejmować swoim zakresem budowę sieci kanalizacji sanitarnej
podciśnieniowej. Łączna wartość wykonanych trzech robót nie może być mniejsza niż
3.500.000,00 zł brutto. Roboty muszą być zakończone i odebrane.
Z powyższym koresponduje wymaganie wskazane w pkt. 8.9.1 SWZ, że w celu
potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu dotyczących
zdolności technicznej lub zawodowej, Zamawiający żąda wykazu robót budowlanych
wy
konanych nie wcześniej niż w okresie ostatnich 5 lat, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, porównywalnych z robotami budowlanymi
stanowiącymi przedmiot zamówienia, wraz z podaniem ich rodzaju, wartości, daty, miejsca
wykona
nia i podmiotów, na rzecz których roboty te zostały wykonane, oraz załączeniem
dowodów określających czy te roboty budowlane zostały wykonane należycie, w
szczególności informacji o tym czy roboty zostały wykonane zgodnie z przepisami prawa
budowlanego i p
rawidłowo ukończone, przy czym dowodami, o których mowa, są referencje
bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego roboty budowlane były
wykonywane, a jeżeli z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze Wykonawca nie
jest w stanie
uzyskać tych dokumentów - inne odpowiednie dokumenty (załącznik nr 4).
1. Uwzględniając powyższe ofertę złożył Odwołujący. Oferta Odwołującego została
najwyżej oceniona, w związku z czym Zamawiający pismem z 22 lipca 2022 roku wezwał
Odwołującego na podstawie art. 274 ustawy Pzp do złożenia podmiotowych środków
dowodowych. Odwołujący złożył wykaz wykonanych zamówień zawierający następujące
pozycje:
a)
Budowę kanalizacji sanitarnej w Jazgarzewszczyźnie i Łoziskach oraz w ul.
Kolejowej w Starej Iwicznej - Etap II -
Zamawiający: Urząd Gminy Lesznowola - wartość
brutto 3 635 249,11 zł (zamówienie zrealizowane przez partnera konsorcjum) - zamówienie
1,
b) B
udowę sieci wod-kan w Piasecznie w ul. Staszica i Lelewela; przewodu
wodociągowego w Złotokłosie ul. Wawelska i ul. Henryka Dobrzańskiego; wodociągu i
kanalizacji grawitacyjnej
tłocznej w Głoskowie PGR; kanalizacji podciśnieniowej w ul. Sobola
w Jesówca; kanalizacji tłocznej wzdłuż ul. Mostowej w Siedliskach i w ul. Łąkowej w
Żabieńcu - Zamawiający: PWiK w Piasecznie sp. z o.o. - wartość brutto 487 080 zł
(zamówienie zrealizowane przez lidera konsorcjum) - zamówienie 2,
c)
Budowę sieci kanalizacji sanitarnej w Korczgach Starych - Zlewnia pompownia
Sasanki (etap ul. Sasanki) -
Zamawiający: Gminne Przedsiębiorstwo Komunalne Eko-Babice
sp. z o.o.-
wartość brutto 1287 336,14 zł (zamówienie zrealizowane przez lidera konsorcjum)
-
zamówienie 3.
Wraz z wykazem prz
edstawił referencje dotyczące poszczególnych zamówień oraz
dodatkowo referencję z 27 lipca 2018 roku na wymianę istniejącego wodociągu w ul. Śląskiej
w długości 850 m, dla gminy Piaseczno.
2.
Zamawiający następnie wystąpił pismem z dnia 12 sierpnia 2022 roku do
Odwołującego o wyjaśnienie złożonych dokumentów podmiotowych wskazując, że ze
złożonych robót i referencji Konsorcjum nie wynika wprost w jaki sposób zdecydowaliście się
Państwo wykazać doświadczenie w zakresie trzech robót budowlanych, polegających na
budowie sieci sanitarnej lub wodociągowej o łącznej wartości 3.500.000,00 zł oraz w jakim
zakresie sumujecie posiadane doświadczenie? Nadmieniamy, że warunek polegający na
wykonaniu trzech robót budowlanych o łącznej wartości 3.500.000. 00 zł nie może zostać
wykazany przez konsorcjum w ten sposób, że jeden konsorcjant zrealizował dwie roboty,
drugi konsorcjant jedną robotę, które łącznie będą stanowić wymagane przez
Zamawiającego doświadczenie na wykonaniu trzech robót (...). Reasumując, proszę o
wyjaśnienie w jaki sposób przedłożone referencje zaświadczają o spełnieniu warunku dot.
zdolności technicznej i zawodowej polegającej na zrealizowaniu trzech robót (...) [tu
Zamawiający przytoczył brzmienie warunku wskazane w pkt. 7.I.4.I.]
W odpowiedzi Odwołujący pismem z 19 sierpnia 2022 roku wyjaśnił, iż w treści SWZ
Zamawiający nie wskazał, że spełnienie warunku doświadczenia ma dotyczyć wyłącznie
jednego Wykonawcy (...). Oferent przystępujący do przetargu zaoferował i wykazał minimum
3 roboty wyspecyfikowane w
SIWZ na łączną wartość ponad 3,5 min. Zwracam uwagę, że
już tylko pierwsza ze wskazanych robót przekracza tę wartość. Spełniono też wymóg
przynajmniej jednej roboty dotyczącej kanalizacji podciśnieniowej (...). Gdyby Zamawiający
chciał wprowadzić taką zależność jak podał w piśmie, winien to wskazać w warunkach
przetargu, a nie obecnie zmieniać warunki. Jeśli nie zastrzeżono odmiennie, to właśnie
doświadczenie robót wszystkich konsorcjantów stanowi składową doświadczenia
konsorcjum. Wydaje się, że umknęło uwadze, że właśnie z tego względu członkowie
konsorcjum ponoszą też odpowiedzialność solidarną, aby podkreślić więź wynikającą z
konsorcjum. Odpowiedzialność jest adekwatna do możliwości wzajemnego posiłkowania się
doświadczeniem dla spełnienia warunków przetargu. Podkreślam, że żaden przepis prawa,
ani warunki przetargu nie określały wymagania, jakie obecnie chciałby wprowadzić
Zamawiający.
W konsekwencji pismem z 2 września 2022 roku Zamawiający powiadomił
Odwołującego o wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających
się o zamówienie tj. IBF Budownictwo sp. z o.o. oraz S. D. prowadzący działalność
gospodarczą pod firmą S. D. IBF oraz o odrzuceniu oferty Odwołującego na podstawie art.
226 ust. 1 pkt 2 b) ustawy Pzp.
Uzasadniając swoje stanowisko Zamawiający wymienił
roboty budowlane podane przez Odwołującego przy czym zaznaczył, że dwie z nich wykonał
lider konsorcjum, a jedną (o wartości 3 635 249,11 zł brutto) partner konsorcjum. Dalej
wyjaśnił, że zgodnie ze złożonym wykazem wykonanych w ciągu 5 lat robót budowlanych,
żaden z członków konsorcjum z osobna nie posiada wymaganego doświadczenia w zakresie
wykonanych robót. Ponadto w zaistniałym przypadku nie można uznać, że możliwe jest
sumowanie potencjałów niedoświadczonych podmiotów. Ponieważ żaden z członków
konsorcjum nie zdobył wymaganego doświadczenia, to czysto matematyczne zsumowanie
wykonanych przez nich robót nie powoduje spełniania warunku udziału w postępowaniu
przez konsorcjum.
Dalej Zamawiający dodał, że pismem z 12 sierpnia 2022 roku
(ZP.271.31.06/20220)
wezwał Odwołującego do wyjaśnienia w jaki sposób przedstawione
ref
erencje zaświadczają o spełnieniu warunku dot. zrealizowania trzech robót budowlanych
polegających na: budowie sieci kanalizacji sanitarnej lub budowie sieci wodociągowej, wraz z
odtworzeniem nawierzchni drogowej. Przynajmniej jedna z wykazywanych robót musi
obejmować swoim zakresem budowę sieci kanalizacji sanitarnej podciśnieniowej. Łączna
wartość wykonanych trzech robót nie może być mniejsza niż 3.500.000,00 zł brutto.
Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie w piśmie z dnia 19 sierpnia 2022 r., nie wyjaśnił
Z
amawiającemu w jaki sposób przedstawione referencje zaświadczają o spełnieniu warunku
udziału w postępowaniu dotyczącego doświadczenia Wykonawcy”.
Odwołujący zakwestionował stanowisko wyrażone przez Zamawiającego wskazując,
że po pierwsze Zamawiający w treści SWZ nie określił, w jaki sposób będzie dokonywał
oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego doświadczenia w
odniesieniu do wyk
onawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienie.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający nie wskazał, iż kwestionowany warunek udziału w
postępowaniu musi spełniać w sposób samodzielny co najmniej jeden spośród
konsorcjantów. Odwołujący wskazał, że tego rodzaju wskazanie zostało podane do
wiadomości dopiero na etapie dokonywania oceny ofert – nie wynika natomiast z zapisów
SWZ.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający „(…) z jednej strony ma uprawnienie do
formułowania warunków udziału w postępowaniu, z drugiej jednak strony zobowiązany jest
do ich respektowania. Jest nimi związany na równi z wykonawcami ubiegającymi się o
zamówienie. Nie jest dopuszczalne na etapie oceny ofert wskazywanie na nowe
niewyartykułowane w SWZ oczekiwania wobec wykonawców, w szczególności w kluczowej
dla wyboru wykonawcy kwestii sposobu oceny spełniania warunków udziału w
postępowaniu. (…) Zamawiający - skoro nie zastrzegł w SWZ, że przynajmniej jeden z
wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie ma samodzielnie wykazać warunek
udziału w postępowaniu dotyczący doświadczenia - zobowiązany jest dopuścić wspólne
(łączne) wykazanie tego warunku przez wykonawców wspólnie ubiegających się o
zamówienie. Brak wskazania w SWZ, że warunek podany w pkt. 7.1.4.1 SWZ musi spełniać
co najmniej jeden z wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie samodzielnie, nie
może skutkować negatywnymi konsekwencjami dla Odwołującego, który - gdyby znał takie
wymaganie Zamawiającego na etapie poprzedzającym składanie ofert - mógłby m.in.:
kwestionować takie wymagania w formie środków ochrony prawnej bądź wnosić o jego
zmianę czy posłużyć się potencjałem podmiotu trzeciego”.
Odwołujący podniósł także, że „(…) warunek udziału w postępowaniu określony w
pkt. 7.1.4.1 SWZ ma charakter złożony, wieloelementowy, co tym bardziej uzasadnia
twierdzenie, że Zamawiający, jeśli chciał wymagać, że w całości ma go spełnić jeden z
wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie, powinien to sprecyzować wprost w
SWZ. Wymaganie określone w pkt. 7.1.4.1 SWZ nie sprowadza się do trzykrotnego
wykazania (powtórzenia) realizacji tożsamych zamówień o określonej wartości. Tym bardziej,
że sam zamawiający wyspecyfikował i wyróżnił jeden rodzaj zamówienia, a mianowicie
wskazał, iż jedno z nich musi swoim zakresem obejmować budowę sieci kanalizacji
sanitarnej podciśnieniowej”.
W odniesieniu do zarzutu ewentualnego
– naruszenia przez Zamawiającego art. 128
ust. 1 w zw. z art. 266 oraz 16 pkt 1 i 2 ustawy Pzp polegającego na zaniechaniu wezwania
Odwołującego do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych, tj. wykazu robót
budowlanych
, Odwołujący wskazał, że w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy
Zamawiający – pomimo negatywnej weryfikacji podmiotowych środków dowodowych
złożonych przez Odwołującego - nie wezwał Odwołującego do uzupełnienia wykazu
wykonanych robót wraz z dowodami ich należytego wykonania. Odwołujący podniósł, że
pismo Zamawiającego z dnia 12 sierpnia 2022 roku, w którym Zamawiający wezwał do
złożenia wyjaśnień, nie stanowi wezwania do uzupełnienia dokumentów.
W ocenie Odwołującego Zamawiający był zobowiązany do zastosowania art. 128 ust.
1 ustawy Pzp.
Pismem z
dnia 12 września 2022 r. stanowisko procesowe złożył Przystępujący,
wnosząc o oddalenie odwołania w całości.
Zamawiający pismem z dnia 19 września 2022 r. złożył odpowiedź na odwołanie, w
której wniósł o odrzucenie odwołania w całości jako spóźnionego. Zamawiający wskazał, że
„(…) Odwołujący, po zapoznaniu się z treścią wezwania z dnia 12 sierpnia 2022 r.,
stwierdzając niezasadność stanowiska w nim wyrażonego, winien w terminie 5 dni od dnia
otrzymania wezwania, złożyć odwołanie, zaskarżając czynność Zamawiającego polegającą
na wezwaniu go w trybie i na zasadach przepisu art. 128 ust. 1 ustawy Pzp
”.
Następnie Zamawiający pismem z dnia 20 września 2022 r. przedstawił stanowisko
procesowe wnosząc o oddalenie odwołania w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza, po rozpatrzeniu na rozprawie odwołania, z
u
względnieniem treści złożonej do akt sprawy dokumentacji postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również stanowisk stron i uczestnika postępowania
odwoławczego złożonych na piśmie oraz na rozprawie do protokołu rozprawy, ustaliła, co
następuje i rozstrzygnęła, jak wskazano w sentencji wyroku, kierując się motywami
przedstawionymi poniżej.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których
stanowi przepis art. 528 ustawy Pzp.
Izba za niezasadne uznała stanowisko Zamawiającego
wyrażające się w twierdzeniu, że odwołanie zostało wniesione po upływie terminu
określonego w ustawie z uwagi na fakt, że Odwołujący o skutkach wynikających z
zaniechania przedłożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
postępowaniu wiedział już w dacie otrzymania wezwania wystosowanego do niego przez
Zamawiającego w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp, a zatem powinien złożyć odwołanie w
terminie 5 dni od dnia otrzymania ww. wezwania.
Izba ustaliła, że odwołanie zostało wniesione od czynności Zamawiającego
polegającej na odrzuceniu oferty złożonej przez Odwołującego, co nastąpiło w dniu 2
września 2022 r. W tej dacie, w treści informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej,
Zamawiający poinformował Odwołującego o czynności stanowiącej przedmiot zaskarżenia –
o odrzuceniu złożonej przez niego oferty oraz o podstawach prawnych i faktycznych tego
odrzucenia.
Twierdzenie Zamawiającego w zakresie, w jakim Zamawiający uznaje, że
wiedzę o okolicznościach stanowiących podstawę do odrzucenia oferty Odwołujący powziął
już w dniu otrzymania wezwania w trybie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp (12 sierpnia 2022 r.),
zatem
ta czynność powinna być podstawą do prawidłowego liczenia terminu do wniesienia
odwołania, Izba w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy uznała za oparte na
spekulatywnej podstawie
i nieznajdujące uzasadnienia w przepisie art. 513 pkt 1 ustawy Pzp
oraz art. 515 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy Pzp
. Odwołanie przysługiwało bowiem Odwołującemu
na niezgodną z przepisami ustawy czynność zamawiającego w terminie liczonym od dnia
przekazania informacji o czynno
ści Zamawiającego stanowiącej podstawę do jego
wniesienia. W okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy czynnością objętą
zaskarżeniem było odrzucenie oferty złożonej przez Odwołującego, co nastąpiło w dniu 2
września 2022 r.
Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy Pzp, tj. istnienie po
stronie Odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez
niego szkody z uwagi na kwestionowaną czynność Zamawiającego.
Do niniejszego
postępowania odwoławczego skuteczne przystąpienie po stronie
Zamawiającego zgłosił Wykonawca S. D. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą D.
S.
IBF z siedzibą w Warszawie i IBF Budownictwo Sp. z o.o. z siedzibą w Białej Podlaskiej,
dalej jako „Przystępujący”.
Izba ustaliła oraz przyjęła następujące okoliczności faktyczne istotne dla
rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.
Izba ustaliła, że okoliczności stanu faktycznego przytoczone w treści odwołania,
odnoszące się do postanowień SWZ określających warunki udziału w postępowaniu oraz
sposób spełniania ustalonych warunków, jak również odnoszące się do przebiegu
postępowania odpowiadają rzeczywistemu brzmieniu SWZ i przebiegowi postępowania, stąd
też w ocenie Izby niecelowym jest ponowne ich przytaczanie.
Izba zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
W ocenie Izby zasadny jest zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z art.
266 oraz art. 16 pkt 1 i 2 ustaw
y Pzp poprzez bezzasadne odrzucenie oferty Odwołującego,
mimo że Odwołujący wykazał spełnienie warunku udziału w postępowaniu określonego w
pkt. 7.1.4.1 SWZ.
Tytułem wstępu należy wskazać, że zgodnie z art. 58 ust. 1 ustawy Pzp wykonawcy
mogą wspólnie ubiegać się o udzielenie zamówienia. W myśl przepisu art. 58 ust. 5 ustawy
Pzp,
przepisy dotyczące wykonawcy stosuje się odpowiednio do wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia.
Zgodnie z przepisem art. 117 ust. 1 ustawy Pzp Za
mawiający może określić szcze-
gólny, obiektywnie uzasadniony, sposób spełniania przez wykonawców wspólnie ubiegają-
cych się o udzielenie zamówienia warunków udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasad-
nione charakterem zamówienia i jest proporcjonalne.
Podkreślenia wymaga, że zgodnie z poglądem wyrażonym przez doktrynę,
(…)Obowiązek traktowania wykonawców ubiegających się wspólnie o udzielenie zamówienia
na równi z wykonawcami występującymi samodzielnie podkreśla brzmienie art. 58 ust. 5
Pzp. Zgodnie z tym przepisem do wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie za-
mówienia stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące wykonawcy. Gdyby nie przepis art. 58
ust. 5 Pzp, każdy ze współwykonawców musiałby samodzielnie spełniać wszystkie wymaga-
nia stawiane uczestnikom postępowania. W odniesieniu do warunków udziału w postępowa-
niu regułą jest, że wykonawców łącznie występujących w postępowaniu należy traktować,
jakby byli jednym wykonawcą i w rezultacie sumować ich potencjały. Tylko wówczas, gdy
konieczna jest indywidualna ocena poszczególnych współwykonawców, można odstąpić od
tej
reguły
1
. Ma to miejsce np. w przypadkach, o których mowa w art. 117 ust. 1–3 Pzp, gdy
zamawiający lub sama ustawa określa szczególny sposób spełniania przez współwykonaw-
ców warunków udziału w postępowaniu (Prawo zamówień publicznych. Komentarz, pod red.
H. Nowaka, M. Winiarza, Warszawa 2021, s. 247).
Przepisy art. 58 ust. 1 i 5 Pzp wyraźnie wskazują, że wykonawcy mogą wspólnie
ubiegać się o udzielenie zamówienia i w takim wypadku przepisy dotyczące wykonawcy sto-
suje się odpowiednio do współwykonawców. Opisując w ogłoszeniu o zamówieniu lub doku-
mentach zamówienia swoje wymagania, zamawiający precyzuje sposób weryfikacji spełnia-
nia warunków udziału w postępowaniu, zwykle jednak opis taki dotyczy sytuacji, gdy oferta
jest składana przez jednego wykonawcę. Ocena zdolności grupy wykonawców – według tych
1
Por. J. L
ic, Konsorcjum w zamówieniach publicznych, „Prawo zamówień publicznych” 2008, nr 4, s.
112.
samych kryteriów merytorycznych – mogłaby być nieefektywna. Dlatego art 117 Pzp upo-
wa
żnia zamawiającego, w określonych ramach, do konkretyzowania sposobu spełniania
przez konsorcjum wykonawców warunków udziału w postępowaniu (art. 117 ust. 1 Pzp) oraz
wprowadza warunki określające, w jaki sposób współwykonawcy mają spełniać warunki
udziału dotyczące uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub za-
wodowej oraz wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia (art. 117 ust. 2–4
Pzp).
(Prawo zamówień publicznych. Komentarz, pod red. H. Nowaka, M. Winiarza, War-
szawa 2021, s. 450).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy w pierwszej kolej-
ności należy dostrzec, że kwestią bezsporną jest, iż Zamawiający nie określił szczególnego
sposobu
spełniania kwestionowanego warunku udziału w postępowaniu w odniesieniu do
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia.
W tych okolicznościach brak jest podstaw do wymagania na etapie badania i oceny
ofert od wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, by spełnili w ści-
śle określony sposób – postulowany przez Zamawiającego – warunek udziału w postępowa-
niu, co do którego Zamawiający nie ustanowił szczególnych wymagań w zakresie dokony-
wania oceny jego spełniania przez wykonawców ubiegających się o zamówienie wspólnie.
Zamawiaj
ący nie był więc uprawniony do wymagania od wykonawców działających w formie
konsorcjum, by kwestionowany
warunek udziału w postępowaniu spełnili w ten sposób, że
jego spełnienie wykaże samodzielnie co najmniej jeden z wykonawców wspólnie ubiegają-
cych się o udzielenie zamówienia. W tym stanie rzeczy zasadą jest możliwość sumowania
potencjałów konsorcjantów.
W ocenie Izby Odwołujący słusznie podnosił, że na etapie dokonywania oceny ofert
nie jest dopuszczalne
powoływanie się na wymagania, które nie zostały wyartykułowane w
treści SWZ.
Izba uznała, że Zamawiający nie wykazał istnienia okoliczności powodujących, że
sposób wykazania kwestionowanego warunku udziału w postępowaniu przez Odwołującego
jest błędny. W tym miejscu należy podkreślić, że kwestia ta była badana w granicach pod-
niesionego w odwołaniu zarzutu, w odniesieniu do okoliczności faktycznych wskazanych
przez Zamawiającego jako podstawa faktyczna odrzucenia oferty złożonej przez Odwołują-
cego w piśmie stanowiącym informację o wyborze oferty najkorzystniejszej z dnia 2 września
2022 r.
Dostrzeżenia wymaga, że jeśli zamiarem Zamawiającego było podkreślenie znacze-
nia cechy powtarzalności robót budowlanych objętych kwestionowanym warunkiem udziału
w postępowaniu oraz dokonanie w tym zakresie zindywidualizowanej oceny w odniesieniu do
wykonawców wspólnie ubiegających się o uzyskanie zamówienia, to Zamawiający, kierując
się zasadą uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców oraz przejrzystości, po-
winien
wyrazić takie żądanie w treści SWZ.
Jednoc
ześnie należy dostrzec, że kwestionowany warunek udziału w postępowaniu,
jak słusznie zauważył Odwołujący, nie ma charakteru jednolitego – został bowiem przez Za-
mawiającego sformułowany w sposób złożony poprzez wyspecyfikowanie elementu, jakim
jest budowa
sieci kanalizacji sanitarnej podciśnieniowej jako odrębnego, odnoszącego się do
co najmniej jednej spośród trzech wymaganych robót budowlanych. Ponadto Zamawiający
ustalił wymaganą wartość w formie łącznej – w odniesieniu do wykonanych trzech robót bu-
dowlanych
łącznie, nie zaś dla każdej z osobna. Taki sposób zredagowania warunku w oce-
nie Izby przeczy twierdzeniu,
że kwestionowany warunek udziału w postępowaniu sprowa-
dzać należy do konieczności trzykrotnego wykazania realizacji tożsamych robót cechujących
s
ię tym samym zakresem i taką samą wartością – w odniesieniu do wykonawców wspólnie
ubiegających się o uzyskanie zamówienia. Brak jest bowiem podstaw do uznania tożsamości
wyspecyfikowanych przez Zamawiającego robót budowlanych. Tym samym sposób rozu-
mienia kwestionowanego warunku prezentowa
ny przez Zamawiającego Izba uznała za wy-
kraczający poza jego rzeczywiste brzmienie – zwłaszcza wobec braku określenia szczegól-
nego
sposobu spełniania tego warunku w odniesieniu do wykonawców wspólnie ubiegają-
cych się o uzyskanie zamówienia.
Mając na uwadze powyższe Izba uznała omawiany zarzut za zasadny, a odwołanie
za zasługujące na uwzględnienie. Jednocześnie, wobec uwzględnienia omówionego wyżej
zarzutu mającego charakter główny, Izba pozostawiła bez rozpoznania zarzut oznaczony
numerem I.2. petitum
odwołania, tj. zarzut naruszenia art. 128 ust. 1 ustawy Pzp w zw. z art.
266 ustawy Pzp oraz art. 16 pkt 1 i 2 ustawy Pzp jako zarzut o charakterze ewentualnym,
podlegający rozpoznaniu wyłącznie w okolicznościach nieuwzględnienia zarzutu głównego.
Mając na uwadze powyższe Izba nakazała Zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty złożonej przez
Odwołującego - Wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie E. W. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą Usługi Transportowe E. W. z siedzibą w Starej Iwicznej i
R. Z.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Instalacyjny i Remontowo-
Budowlany R. Z. z si
edzibą w Zgorzałej oraz dokonanie ponownego badania i oceny ofert.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
575 ustawy
z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych oraz § 7 ust. 1 pkt 1
rozpor
ządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych
rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu
pobierania wpisu wysokości wpisu od odwołania (Dz. U. poz. 2437), orzekając w tym
zakresie o
obciążeniu kosztami postępowania stronę przegrywającą, czyli Zamawiającego.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ……………………..
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2340/22 z dnia 2022-09-22
- Sygn. akt KIO 2238/22, KIO 2255/22 z dnia 2022-09-13
- Sygn. akt KIO 2262/22 z dnia 2022-09-07
- Sygn. akt KIO 2192/22 z dnia 2022-09-05
- Sygn. akt KIO 2052/22 z dnia 2022-08-30
