rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2023-01-24
rok: 2023

sygnatury akt.:

KIO 82/23

Komisja w składzie:
0: Przewodnicząca: Monika Kawa - Ogorzałek Protokolant: Aldona Karpińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 stycznia 2023 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 9 stycznia 2023 r. przez wykonawcę Trusted Software
Services Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w postępowaniu prowadzonym przez
Innobaltica Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku

przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Konsorcjum:
ITSurance Group Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz Iconten Sp. z o.o. z siedzibą w
Warszawie
zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego.

orzeka:

1.
umarza na podstawie
art. 568 pkt 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutu numer 3,
2.
oddala odwołanie w pozostałym zakresie,
3.
k
osztami postępowania odciąża Odwołującego i:
3.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł
(piętnaście tysięcy złotych) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od
odwołania,
3.2.
zasądza od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kwotę 3600 zł (trzy
tysiące sześćset złotych) jako zwrot kosztów poniesionych tytułem wynagrodzenia
pełnomocnika.

Sygn. akt KIO 82/23


Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 t.j.) na niniejszy wyrok - w terminie 14 dni
od dni
a jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.


Przewodniczący: ……………………………..

Sygn. akt KIO 82/23


UZASADNIENIE

Zamawiający - Innobaltica Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku prowadzi na podstawie
przepisów ustawy z dnia 11 września 2019r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2022r.,
poz. 1710 ze zm.; dalej: „Pzp”) postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pn.
„Zaprojektowanie i wykonanie systemu wsparcia w ramach Platformy Zintegrowanych Usług
Mobilności (PZUM)”.

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej pod numerem 2022/S 195-553323.

W dniu 9 stycznia 2023r. wykonawca Trusted Software Services Sp. z o.o. z siedzibą
w Warsza
wie (dalej: „Odwołujący”) wniósł do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie,
w którym zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp
w związku z art. 224 ust. 6 Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: ITSurance Group Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz Iconten Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie (dalej: „Konsorcjum” lub „Przystępujący”) pomimo, że zawiera ona
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
2)
art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Konsorcjum
pomimo niewykazania spełnienia warunków udziału w postepowaniu ewentualnie art. 128
ust. 1 Pzp poprzez zaniechanie wezwania Konsorcjum do poprawienia lub uzupełnienia
podmiotowych środków dowodowych dotyczących spełnienia warunku zdolności technicznej
i zawodowej pomimo, że złożone przez niego środki są niekompletne i zawierają błędy, a w
konsekwencji nie potwierdzają one spełnienia ww. warunku (w razie oddalenia zarzutu nr 1
odwołania);
3)
art.
18 ust. 3 Pzp poprzez zaniechanie ujawnienia całości informacji zawartych w
wykazie osób złożonych przez Konsorcjum pomimo, że wraz ze złożeniem tych dokumentów
wykonawca nie wykazał, że stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa;
4)
art. 226 ust. 1 pkt 8) P
zp w związku z art. 224 ust. 6 Pzp poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty złożonej przez Toolla sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku (dalej: „Toolla”)
pomimo, że zawiera ona rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia;
5)
art. 18 ust. 3 Pzp poprzez za
niechanie ujawnienia całości informacji zawartych w
złożonych przez Toolla wyjaśnieniach ceny oferty pomimo, że wraz ze złożeniem tych
dokumentów wykonawca nie zastrzegł, że nie mogą być one udostępnione oraz nie wykazał,
że stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa.
Sygn. akt KIO 82/23


W oparciu o tak sformułowane zarzuty Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania
i nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej;
2) powtórzenie czynności badania i oceny ofert, a w jej wyniku:
- odrzucenie
oferty złożonej przez Konsorcjum na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp;
-
odtajnienie całości wykazu usług oraz wykazu osób Konsorcjum;
- odrzucenie oferty Konsorcjum na podstawie art. 226 ust. 2 pkt 1) lit. b) Pzp ewentualnie
wezwanie Konsorcjum do popr
awienia lub uzupełnienia podmiotowych środków
dowodowych dotyczących spełnienia warunku zdolności technicznej i zawodowej (w razie
oddalenia żądania odrzucenia oferty Konsorcjum);
-
odrzucenie oferty złożonej przez Toolla na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8) Pzp;
-
odtajnienie całości wyjaśnień ceny oferty złożonych przez Toolla.

Uzasadniając zarzut nr 1 Odwołujący wskazał, że złożone przez Konsorcjum w trybie
art. 224 ust. 2 pkt 1) Pzp wyjaśnienia ceny oferty nie uzasadniają podanej w niej ceny, co w
świetle art. 226 ust. 1 pkt 8) w zw. z art. 224 ust. 6 Pzp oznacza konieczność odrzucenia
oferty ww. wykonawcy.
Odwołujący podkreślił, że zaistnienie wskazanej w art. 224 ust. 2 pkt
1) Pzp sytuacji, rodzącej konieczność skierowania do wykonawcy wezwania do wyjaśnienia
ceny oferty skutkuje powstaniem domniemania
zaoferowania rażąco niskiej ceny.
Domniemanie to może zostać obalone przez wykonawcę poprzez złożenie szczegółowych
wyjaśnień ceny oferty. Stosownie do art. 224 ust. 6 Pzp odrzuceniu, jako oferta z rażąco
niską ceną podlega oferta wykonawcy, jeżeli złożone przez niego wyjaśnienia ceny oferty nie
uzasadniają podanej w niej ceny.
Odwołujący zauważył, że podstawowym obowiązkiem Konsorcjum w zakresie
złożonych wyjaśnień ceny oferty było przedstawienie szczegółowej kalkulacji kosztów
wykonania
zamówienia. Kalkulacja ta, pozawala na ustalenie, czy cena oferty uwzględnia
wszystkie koszty niezbędne do należytego wykonania zamówienia, a w konsekwencji, czy
umożliwia ona wykonanie zamówienia bez poniesienia straty. Wymaga podkreślenia, że
realność przyjętych w kalkulacji kosztów wykonania zamówienia winna zostać potwierdzona
szczegółowymi wyjaśnieniami, w tym złożonymi dowodami, w przeciwnym razie nie może
być mowy o wykazaniu realności kosztów wykonania zamówienia. Natomiast analiza
wyjaśnień ceny oferty złożonych przez Konsorcjum wskazuje na szereg ich wadliwości,
których zaistnienie oznacza, że Zamawiający z naruszeniem art. 226 ust. 1 pkt 8) w zw. z art.
224 ust
. 6 Pzp uznał, że cena oferty ww. wykonawcy nie jest rażąco niska. Konsorcjum
wskazało w swoich wyjaśnieniach (tabela z kosztami pośrednimi), że przewidział kwotę
90.000 zł netto na „Bufor bezpieczeństwa oraz gwarancja”. W opisie tej pozycji (kolumna
Sygn. akt KIO 82/23


„opis kosztu”) wskazał natomiast: „Kwota założona na niezaplanowane wydatki lub
niedoszacowanie niektórych pozycji kosztowych”. Kierując się ujętym w wyjaśnieniach
opisem ww. kosztu należy stwierdzić, że Konsorcjum nie uwzględniło w cenie oferty kosztów
gwaranc
ji. Uwzględniając znaczenie kosztowe tej pozycji, brak wyjaśnień ceny oferty w tym
zakresie sam z siebie o
znacza, że całość wyjaśnień nie uzasadnia podanej w ofercie ceny.
Zamawiający zatem z naruszeniem art. 226 ust. 1 pkt 8) w zw. z art. 224 ust. 6 Pzp nie
zwrócił uwagi na wadliwość wyjaśnień ceny oferty w powyższym zakresie. Niezależnie od
powyższego Odwołujący stwierdza, że nawet gdyby przyjąć, wbrew treść złożonych
wyjaśnień, że ww. kwota 90.000 zł w całości może zostać przeznaczona na pokrycie
kosztów gwarancji, to nawet łącznie z założoną kwotą zysku w wysokości 260.000 zł, nie jest
możliwe przyjęcie, że cena oferty, przy odliczeniu pozostałych kosztów, umożliwia
wykonanie zamówienia w zakresie świadczenia 6 letniej gwarancji bez poniesienia straty.
O
dwołujący wskazał, że zgodnie z §12 umowy wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia
Zamaw
iającemu 6 letniej gwarancji na przedmiot umowy określony w §1 umowy. Gwarancją
tą objęte ma zostać m.in. wykonane oprogramowanie, w ramach której wykonawca
zobowiązany jest do usuwania błędów i wad w wytworzonym oprogramowaniu w terminach
wyznaczonych przez Zamawiającego, których niedotrzymanie jest obwarowane karą
umowną (§6 ust. 1 pkt 5 umowy). Kalkulując koszty zapewnienia gwarancji należy zwrócić
uwagę na fakt, że termin realizacji projektu jest bardzo krótki (do dnia 31.07.2023 r.).
Zakładając zatem podpisanie umowy w najwcześniej możliwym terminie tj. 01.02.2023 r. na
wykonanie przedmiotu umowy wykonawca dysponuje jedynie okresem 6 miesięcy. Przy tak
napiętym terminie wykonania zamówienia doświadczenie wskazuje, że zarówno wykonawca
jak i Z
amawiający nie będą mieli wystarczająco dużo czasu na dokładne przetestowanie
oprogramowania przed jego odbiorem, co z pewnością spowoduje zwiększoną ilość błędów
w nim szczególnie w początkowych okresie gwarancji.
Odwołujący wskazał ponadto, że w swoich wyjaśnieniach Konsorcjum przewidziało
wykorzystanie bezpłatnych narzędzi typu open source. Zastosowanie takich narzędzi rodzi
istotne ryzyka m.in. w zakresie wzrostu kosztu gwara
ncji. Tym bardziej zatem założony przez
wykonawcę koszt gwarancji winien był zostać uznany za niewystarczający. Uwzględniając
powyższe, należy wskazać, że po dokonaniu odbioru przedmiotu zamówienia, rozpocznie się
okres stabilizacji oprogramowania wynoszący zwykle 6 miesięcy, z czego w pierwszych 3
występuje bardzo dużo błędów, co wymaga bardzo dużego nakładu pracy ze strony zespołu
wykonawcy. W tych okolicznościach okres 6 letniej gwarancji można podzielić na
następujące części:
-
6 miesięcy stabilizacji od zakończenia developmentu:
- p
ierwsze 3 miesiące – bardzo duża ilość błędów, wymagany minimalny zespół
zaangażowany na 50% swojego czasu: Developer BI, Fullstack developer, Analityk i Tester;
Sygn. akt KIO 82/23


-
Kolejne 3 miesiące – mniejsza ilość błędów. Zespół jak powyżej na 25% swojego czasu,
- Rutynowa gwarancja
– pozostałe 5,5 roku. Minimalny zespół zaangażowany na poziomie
20% swojego czasu: BI Developer i Fullstack Developer.
Zdaniem Odwołującego powyższe ustalenia oraz przyjęte w wyjaśnieniach
Konsorcjum koszty pracy minimalne, to
koszty gwarancji powinny kształtować się
następująco:
• Pierwsze 3 miesiące: 4 osoby * 60% zaangażowania czasowego * 20 900 zł * 3 miesiące =
150.480 zł
• Kolejne 3 miesiące: 4 osoby * 40% zaangażowania czasowego * 20 900 zł * 3 miesiące =
100.320 zł
• Rutynowa gwarancja: 2 osoby * 20% zaangażowania czasowego *20 900 zł * 66 miesięcy =
551.760 zł
Powyższe, daje sumaryczną kwotę w wysokości 802.560,00 zł. Jest to absolutnie minimalny
koszt jaki należy przewidzieć, aby zrealizować gwarancję na zasadach określonych w
umowie.

Odwołujący podkreślił, że wymagany w warunkach umowy okres gwarancji jest
bardzo długi. Powyższa kalkulacja nie uwzględnia ryzyka związanego ze wzrostem
wynagrodzeń (Zamawiający nie przewidział w umowie waloryzacji wynagrodzenia, gdyż
uznał, że czas realizacji zamówienia nie przekroczy 6 miesięcy), jak również tego, że w tak
długim okresie bardzo prawdopodobna jest rotacja pracowników, zatem utrzymanie w
o
rganizacji wiedzy o systemie na poziomie pozwalającym na skuteczną realizację
zobowiązań gwarancyjnych będzie z pewnością wiązało się z dodatkowymi kosztami.
Podsumowując Odwołujący wskazał, że Konsorcjum przewidziało marżę w wysokości 260
000 zł oraz bufor na ryzyka w wysokości 90 000 zł. Łączna ta kwota nie pokrywa jednak
faktycznych kosztów w zakresie zapewnienia 6 letniej gwarancji, skutkując z samego tego
tytułu powstaniem istotnej straty na projekcie, a w konsekwencji koniecznością odrzucenia
złożonej oferty we względu na niewykazanie realności zaoferowanej ceny.
Kolejno Odwołujący wskazał, że jak wynika z wyjaśnień ceny oferty Konsorcjum
głównym czynnikiem cenotwórczym są koszty osobowe. Łącznie, na wykonanie przedmiotu
umowy, założył on 1562 osobodni, do wykonania przez zespół 11 osób w pełnym wymiarze
czasu pracy.
Wymaga wskazania, że łącznie w okresie od 01.02.2023 r. do 31.07.2023 r.
jest 125 dni roboczych, co oznacza, że założony zespół 11 osób jest niewystarczający do
wykonania 1562 osobodni (125 dni roboczych w okresie 01.02-
31.07 x 11 osób = 1.375 dni
roboczych). Zespół 11 osób pracujący w pełnym wymiarze czasu jest w stanie „wyrobić”
łącznie 1.375 osobo dni. Wykonawca musi zatem zaangażować dodatkowe 1,5 osoby, co
przy uwzględnieniu stawki dziennej za osobę w wysokości 950 zł daje dodatkowy koszt w
Sygn. akt KIO 82/23


wysokości 177.650 zł netto (187 osobodni x 950 zł). Powyższe zaprzecza wyjaśnieniu
Konsorcjum, że zespół 11 osób zrealizuje w całości zamówienie w wymaganym przez
Zamawiającego terminie. Ponadto, przy uwzględnieniu założonych przez Konsorcjum 1562
dni roboczych niezbędnych do wykonania zamówienia niedoszacowanie kosztów pracy z
samego tego tytułu wynosi blisko 178.000 zł netto. Jest to kolejna wadliwość złożonych
wyjaśnień, która wykluczała możliwość ustalenia, że wykonawca wykazał realność
zaoferowanej ceny.

Odwołujący zakwestionował przyjęte w wyjaśnieniach ceny oferty założenie
Konsorcjum, że do wykonania przedmiotu umowy wystarczające jest przewidzenie 1562
osobodni. Według szacunków Odwołującego, do należytego wykonania zamówienia
niezbędne jest założenie minimum 2.241 osobodni, co przy uwzględnieniu jedynie 125 dni
roboczych w okresie realizacji zamówienia (01.02.2023 – 31.07.2023) wymaga
zaangażowania zespołu 17,93 osób. Ponadto uwzględniając założony przez Konsorcjum
koszt 1 osobodnia (950 zł) to niedoszacowanie kosztów pracy w powyższym zakresie wynosi
łącznie 645.050 zł. Odwołujący zauważył, że w treści skierowanego do Konsorcjum
wezwania do wyjaśnienia ceny oferty Zamawiający wymagał przedłożenia szczegółowej
kalkulacji
, która miała zostać poparta stosownymi dowodami. Wyjaśnienie bez dowodów nie
może być uznane za potwierdzające realność danej pozycji kosztowej. Zamawiający zatem
w sposób wadliwy przyjął za wiarygodne wyjaśnienia Konsorcjum w zakresie założonej ilości
osobodni, a zatem w zakresie kosztów osobowych. Poza samym lakonicznym
stwierdzeniem, że do realizacji zamówienia wystarczające jest zaangażowanie zespołu 11
osób dla którego przeznaczone jest łącznie 1.562 osobodni, wykonawca nie przekazał
żadnych dowodów potwierdzających realność tych założeń. Ponadto Przystępujący nawet
nie wskazał według jakiej metodologii dokonał tych szacunków. Sam powyższy brak
wyjaśnień ceny oferty uniemożliwiał przyjęcie, że wykonawca wykazał realność kosztów
osobowych, co w konsekwencji znaczenia tych kosztów (71% całości kosztów), winno było
doprowadzić do wniosku, że wyjaśnienia ceny oferty nie uzasadniają podanej w ofercie ceny
i rodzą konieczność jej odrzucenia.

Zamawiający, zdaniem Odwołującego, w sposób nieprawidłowy ocenił wyjaśnienia
Konsorcjum w zakresie koszt
ów wymaganej gwarancji. Nawet bowiem przyjmując, że cała
k
wota 90.000 zł netto przeznaczona jest na pokrycie kosztów 6 letniej gwarancji, to realność
tej kwoty (średnio 1.250 zł netto/1 miesiąc) winna była zrodzić uzasadnione podejrzenia
Zamawiającego. Przyjęcie przez Zamawiającego tak lakonicznych wyjaśnień dotyczących
niezwykle znaczącego i mającego istotny wpływ na wysokość ceny czynnika było
nieuzasadnione.
Sygn. akt KIO 82/23


Również według Odwołującego, także pozostała część wyjaśnień ceny oferty winna
zostać uznana za ogólną i niepotwierdzającą realności zaoferowanej ceny. Oceniając
bowiem
wyjaśnienia Konsorcjum oraz porównując je do własnego szacunku, który co należy
przypomnieć opiewał na kwotę 4.270.764 zł netto, Zamawiający winien był zwrócić uwagę,
że podane koszty wykonania zamówienia, w szczególności koszty pracy (założona ilość
osobodni) oraz koszty gwarancji zostały ustalone na znacznie niższym poziomie niż można
było tego oczekiwać. W tej sytuacji tak newralgiczne znaczenie miało udowodnienie
realności tak niskich kosztów, którego to obowiązku Konsorcjum nie dopełniło, a
Zamawiający tej wadliwości wyjaśnień ceny oferty nie zauważył.
Ponadto, w opinii Odwołującego zawarte w wyjaśnieniach stwierdzenia typu:
-
ITSurance Group Sp. z o.o. posiada dojrzałe i efektywne procesy produkcji
oprogramowania oparte na metodyce SCRUM.
Procesy zakładają duży poziom
automatyzacji prac, w szczególności CI/CD,
-
Posiadamy własne sprawdzone wzorce projektowe oraz komponenty oprogramowania,
które zostaną wykorzystane w trakcie realizacji zamówienia,
są lakoniczne i niczym nie poparte. Jeżeli wykonawca uznawał, że posiadanie procesów
produkcji opartych na metodyce SCRUM jest czynnikiem wpływającym na możliwość
obniżenia kosztów to winien był uzasadnić to stwierdzenie. Winien był opisać te procesy
produkcji, jak również wykazać, że faktycznie je posiada i stosuje. Ponadto, winien był
wskazać w jakim stopniu ta okoliczność pozwoliła mu na obniżenie kosztów. Było to tym
bardziej istotne, że w treści wezwania Zamawiający wprost wskazał, że:
-
„Wykonawca składając wyjaśnienia, powinien więc wskazać [….] stopień w jakim cena
została obniżona dzięki wskazanym czynnikom”.
-
„Należy przy tym uzasadnić w jaki sposób i w jakim stopniu ich istnienie przedkłada się na
obniżenie kosztów wykonania zamówienia”.
Wskazując, że wykonawca posiada własne sprawdzone wzorce projektowe oraz
komponenty oprogramowania,
które zostaną wykorzystane w trakcie realizacji zamówienia,
Konsorc
jum nawet nie wymieniło tych wzorców, jak również nie wykazało, które konkretnie
gotowe komponenty oprogramowania posiada i w jakim zakresi
e przedmiotu zamówienia
zostaną one wykorzystane.
Odwołujący wskazał, że zgadza się z Konsorcjum, że czynnikiem umożliwiającym
obniżenie kosztów jest wykorzystanie narzędzi open source. Jest to jednak założenie
rodzące szereg ryzyk, na których pokrycie wykonawca działający z należytą starannością
winien był założyć odpowiednią kwotę, czego Konsorcjum zaniechało. Uzasadniając
powyższe wymaga podkreślenia, że powszechnie wiadomym jest, że oprogramowanie open
source w pewnym momencie może przestać być wspierane. Kiedy zatem np. w okresie
gwarancji ujawni się błąd funkcjonalny lub błąd bezpieczeństwa takiego oprogramowania
Sygn. akt KIO 82/23


wykonawca będzie zmuszony do samodzielnego rozwiązania problemu, w tym nawet
zakupienia nowego oprogramowania, co rodzi konieczność poniesienia dodatkowych,
znaczących kosztów. Ponadto oprogramowanie open-source nie gwarantuje kompatybilności
wstecznej, więc na pewnym etapie może nie być możliwe wgranie aktualizacji do nowszej
wersji (która przykładowo zawiera poprawki błędów funkcjonalnych lub bezpieczeństwa).
Również w takim przypadku wykonawca będzie musiał na własną rękę dostosować takie
oprogramowanie do aktualnego stanu systemu zamawiającego. Sam brak zidentyfikowania
w swoich wyjaśnieniach oczywistych ryzyk w powyższym zakresie oznacza wadliwość
złożonych wyjaśnień. W tej sytuacji jest to kolejny czynnik, który w razie ziszczenia się
wskazanego ryzyka, będzie skutkował wykonaniem przez wykonawcę zamówienia ze stratą.
Odwołujący zgodził się z Konsorcjum, że istotnym czynnikiem cenotwórczym jest
poziom rotacji pracowników, co będzie miało szczególne znaczenie w trakcie świadczenia 6
letniej gwarancji. Stwierdzając w wyjaśnieniach, że Konsorcjum ma bardzo niski poziom
rotacji pracowników wykonawca ten w żaden sposób nie udowodnił tej okoliczności. W
konsekwencji ta niewątpliwie istotna okoliczność nie powinna być uznana za udowodnioną.
Ponadto,
Konsorcjum nie przedstawiło szczegółów dotyczących wyliczenia zgodnie z
którym do wykonania zamówienia wystarczające jest 1.562 osobodni. Wykonawca wskazał
jedynie:
„Wycena pracochłonności projektu została wykonana metodą ‘bottom up’, a
następnie sprawdzona poprzez porównanie z podobnymi projektami”. Wykonawca nawet nie
wskazał z którymi podobnymi projektami, skutecznie przez siebie zrealizowanymi, porównał
wycenę przedmiotowego projektu.
Ponadto Odwołujący zauważył, że Konsorcjum wskazało w wyjaśnieniach, że w
ramach prowadzonych prac planuje wykorzystać następujące narzędzia:
- JIRA
– zarządzanie backlogiem i powiazaniami pomiędzy zadaniami, bieżące śledzenie
postępów i błędów
- Confluence
– zarządzanie dokumentacją
- Enterprise Architect lub podobne
– wizualizacja diagramów, architektura techniczna i
procesowa/biznesowa
- System kontroli wersji kodu (np. GIT) ze wsparciem mechanizmu recenzji kodu
realizo
wanymi we wcześniejszym okresie.
P
owołując się na powyższe ogólne okoliczności Konsorcjum nie wykazało w jakim stopniu
pozwalają one na obniżenie kosztów wykonania zamówienia. Wykonawca ten nawet nie
wykazał faktu dysponowania takimi narzędziami.
Odwołujący stwierdza, że wyszczególniając w wyjaśnieniach poszczególne pozycje
kosztowe Konsorcjum nie przedstawiło, poza dowodami dotyczącymi kosztów pracy,
żadnych dowodów dotyczących ich faktycznej wysokości i realności. Powoduje to, że w
zasadzie wykonawca wyka
zał jedynie realność założenia co do kosztu 1 osobodnia w
Sygn. akt KIO 82/23


wysokości 950 zł, co samo z siebie uzasadnia odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1
pkt 8) w zw. z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp. Żadna inna pozycja kosztowa nie została
wykazana, niezależnie od tego, że jak zostało to powyżej wykazane, wykonawca zaniżył
wyszczególnione pozycje. Odwołujący wykazał, że wykonawca nie skalkulował w cenie
oferty szeregu ryzyk, a w szczególności związanych z: opóźnieniem w podpisaniu umowy i
skróceniem okresu realizacji, zastosowaniem oprogramowania open-source, czy 6 letnią
gwarancją.

Uzasadniając zarzut nr 2, Odwołujący wskazał, że stosownie do treści SWZ (pkt
VIII.1.4 lit. a) Zamawiający w następujący sposób określił warunek dotyczący zdolności
technicznej i zawodowej wykonawcy:
„Co najmniej dwa Projekty zakończone poprawnym
wdrożeniem i dotyczące: wytworzenia oraz implementacji narzędzi integracji danych
rozproszonych przestrzennie (tj. z minimum dwóch odrębnych lokalizacji), a także
implementacji narzędzi wizualizacji tych danych co najmniej na mapach i grafach oraz w
tabelach, przy czym co najmniej jeden Projekt za co najmniej 2 500 000,00 zł brutto.”. W celu
potwierdzenia spełnienia ww. warunku Zamawiający wymagał złożenia wykazu usług oraz
referencji. Zgodnie z
e wzorem wykazu usług (wg. załącznika nr 3 do SWZ) wykonawca
zobowiązany był ująć w kolumnie „nazwa usługi” informacje pozwalające na ocenę
spełnienia ww. warunku.
Odwołujący odnosząc się do wykazu usług Konsorcjum wskazał, że opis projektu
referencyjnego tj.:
-
Portal Konsultanta prezentujący dane w postaci wizualnej (grafy) jak i tabelarycznej
agregujący wiele źródeł danych jak hurtownia danych i systemy źródłowe - nie potwierdza
spełnienia warunku z pkt VIII.1.4 lit. a) SWZ. Opis ten w szczególności nie daje podstaw do
przyjęcia, że przedmiotem projektu było:
-
poprawne wdrożenie (brak w opisie sformułowania „wdrożenie”);
-
wdrożenie wytworzenia oraz implementacji narzędzi integracji danych oraz narzędzi
wizualizacji danych (brak takich sformułowań w opisie projektu);
-
wytworzenie oraz implementacja narzędzi integracji danych rozproszonych przestrzennie
(brak wskazania, że dane były rozproszone przestrzennie);
-
integracja danych (użyte w opisie słowo agregacja nie jest tożsame z integracją);
- wizualizacja danych na mapach (brak w opisie takiej informacji).
Wykazane wyżej braki wykazu usług nie pozwalały na stwierdzenie, że Konsorcjum
wykazało spełnienie przedmiotowego warunku. Wykonawca winien był zostać wezwany do
uzupełnienia wykazu usług o brakujące informacje. Zamawiający naruszył tym samym art.
128 ust. 1 Pzp.
Sygn. akt KIO 82/23


Odwołujący stwierdza, że również treść referencji dotyczącej ww. projektu
referencyjnego nie pozwalała na przyjęcie, że Konsorcjum w sposób prawidłowy wykazało
spełnienie ww. warunku. Wymaga podkreślenia, że w treści listu referencyjnego mowa jest
jedynie o „uczestnictwie” Przystępującego w realizacji projektu, co sugeruje, że poza tym
podmiotem również inni wykonawcy z którymi została zawarta umowa ramowa (w treści listu
referencyjnego wskazuje
się, że Konsorcjum jest stroną umowy ramowej) uczestniczyli w
realizacji projektu referencyjnego. Okoliczność ta wymagała co najmniej wyjaśnienia, skoro
oczywistym jest, że sam fakt wspólnej realizacji z innymi podmiotami projektu nie oznacza,
że wykonawca nabywa całość doświadczenia z tytułu jego realizacji. Również zatem w tym
zakresie Zamawiający naruszył art. 128 ust. 1 Pzp.
Odwołujący zakwestionował również możliwość przyjęcia, że drugi z projektów
referencyjnych zrealizowanych przez
spółkę Iconten Sp. z o.o. odpowiada sformułowanemu
warunkowi.
Według analogicznego uzasadnienia jak wskazane w pkt 2 lit. a) powyżej opis
projektu zawarty w wykazie usług nie pozwala na przyjęcie, że potwierdza on spełnienie
warunku. W szczególności należy zauważyć następujące jego wadliwości:
-
brak potwierdzenia wdrożenia oraz implementacji narzędzi do integracji danych
rozproszonych przestrzennie;
- w opisie jest mowa o mapach i grafach, ale jako o pote
ncjalnej możliwości rozwiązania, a
nie, że ta funkcjonalność została wdrożona w ramach projektu referencyjnego.

Uzasadniając zarzut nr 3 Odwołujący wskazał, że jak wynika z treści pisma
przewodniego do tych wykazów w żadnym miejscu Konsorcjum nie zastrzegło, że informacje
nie mogą być udostępniane, jak również nie wykazało, że informacje te stanowią tajemnicę
przedsiębiorstwa. Brak w powyższym zakresie oznacza konieczność odtajnienia
zastrzeżonych informacji.
Również jak wynika z treści wyjaśnień złożonych przez Toolla (pismo z dnia
24.11.2022 r.) wykonawca ten w żadnym miejscu tego pisma nie dokonał stosownego
zastrzeżenia, że załączona do wyjaśnień kalkulacja (plik excel) stanowi tajemnicę
przedsiębiorstwa. W konsekwencji zabrakło również wykazania, że zastrzeżone informacje
stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.

Ponadto O
dwołujący stwierdził, że złożone przez Toolla w trybie art. 224 ust. 2 pkt 1)
Pzp wyjaśnienia ceny oferty nie uzasadniają podanej w niej ceny, co w świetle art. 226 ust. 1
pkt 8) w
zw. z art. 224 ust. 6 Pzp oznacza konieczność odrzucenia oferty ww. wykonawcy.
Odwołujący podkreślił, że Toolla zaniżył koszt gwarancji. Poziom niedoszacowania kosztów
w tym zakresie wynosi łącznie ok. 495.720 zł netto. Kwota ta nie znajduje pokrycia w
za
łożonej marży, co potwierdza, że cena oferty jest rażąco niska, a Zamawiający w sposób
wadliwy dokonał oceny złożonych wyjaśnień. Odwołujący stwierdził również, że wykonawca
Sygn. akt KIO 82/23


ten nie doszacował poziomu osobodni, i zaniżenie to wynosi 782 osobodni. Przekłada się to,
przy uwzględnieniu założonego przez wykonawcę średniego kosztu 1 osobodnia w
wysokości 967,20 zł, na nieoszacowanie w wysokości 756.350 zł netto. Kwota ta nie
znajduje pokrycia w cenie oferty,
co skutkuje wykonaniem zamówienia ze stratą. Z wyjaśnień
ceny oferty wynika, że wykonawca założył wykonanie zamówienia przez zespół składający
się z 11 osób oraz przewidział dla nich na wykonanie zamówienia łącznie 1459 osobodni.
Powyższe założenie jest wadliwe. Jak zostało to już wskazane, składając ofertę wykonawca
winien był założyć, że umowa zostanie podpisana najwcześniej w dniu 01.02.2023 r. a na
wykonanie zamówienia będzie miał on max 6 miesięcy. W okresie tym jest 125 dni
roboczych, co oznacza, że założony zespół 11 osób będzie w stanie „wyrobić” jedynie 1.375
osobodni. Nie jest zatem możliwe „wykonanie” 1459 osobodni przez zespół 11 osób, a zatem
konieczne będzie zaangażowanie dodatkowych 0,6 „etatu” (84 osobodni), co przekłada się
na wzrost kosztów w wysokości 81.244 zł, przy uwzględnieniu założonej w wyjaśnieniach
kwoty 967,20 zł za 1 osobodzień. Ponadto, jak wskazał Odwołujący, w przypadku
wykonawcy Toolla nie jest możliwe podpisanie umowy w dniu 01.02.2023 r. Uwzględniając
ewentualną konieczność powtórzenia czynności badania i oceny ofert, wezwania do złożenia
dokumentów podmiotowych oraz czas przewidziany na skorzystanie ze środków ochrony
prawnej, w przypadku ww. wykonawcy realne jest podpisanie umowy najwcześniej w dniu
01.03.2023 r. Okres rea
lizacji zamówienia skraca się zatem do 5 miesięcy. Powoduje to
zatem konieczność zatrudnienia do realizacji zamówienia kolejnego 0,6 etatu, co skutkuje
powstaniem dodatkowych kosztów w wysokości 81.244 zł netto. Uwzględniając zatem
konieczne do skalkulowan
ia ryzyko związane ze skróceniem okresu realizacji zamówienia, w
związku z przesunięciem momentu podpisania umowy, w przypadku wykonawcy Toolla
poziom dodatkowych kosztów z tego tytułu wynosi łącznie 162.490 zł netto. Kwota ta
oznacza, że założona przez wykonawcę marża, która z natury umożliwia pokrycie ryzyka,
obniża się do poziomu 328.868 zł netto. Uwzględniając wykazane poziomy niedoszacowania
choćby kosztów gwarancji nie sposób zatem uznać, że wykonawca wykazał, że cena jego
oferty nie jest rażąco niska.
Ponadto zdaniem
Odwołującego także pozostała część wyjaśnień ceny oferty Toolla
sp. z o.o. winna zostać uznana za ogólną i niepotwierdzającą realności zaoferowanej ceny.
Oceniając wyjaśnienia Toolla oraz porównując je do własnego szacunku, który co należy
przypomnieć opiewał na kwotę 4.270.764 zł netto, Zamawiający winien był zwrócić uwagę,
że podane koszty wykonania zamówienia, w szczególności koszty pracy (założona ilość
osobodni) oraz koszty gwarancji zostały ustalone na znacznie niższym poziomie niż można
było tego oczekiwać w oparciu o dokonaną analizę rynku, w której ww. wykonawca zresztą
uczestniczył. W tej sytuacji tak newralgiczne znaczenie miało udowodnienie realności
założonych w wyjaśnieniach kosztów, którego to obowiązku Toolla nie dopełnił, a
Sygn. akt KIO 82/23


Zamawiający tej wadliwości wyjaśnień ceny oferty nie zauważył. Na stronie 3 wyjaśnień
wykonawca Toolla sp. z o.o. wymienił łącznie 4 czynniki, które jego zdaniem pozwoliły mu na
obniżenie ceny oferty. Są to jednak ogólne stwierdzenia niczym nie poparte. Przykładowo,
wykonawca powołuje się na doświadczenie w realizacji podobnych projektów, a nie
wymienia ich i nie wykazuje, że są one faktycznie podobne do przedmiotowego. Co jednak
szczególnie istotne wykonawca nie uczynił zadość żądaniu Zamawiającego w poniższym
zakresie:
-
„Wykonawca składając wyjaśnienia, powinien więc wskazać [….] stopień w jakim cena
została obniżona dzięki wskazanym czynnikom”.
-
„Należy przy tym uzasadnić w jaki sposób i w jakim stopniu ich istnienie przedkłada się na
obniżenie kosztów wykonania zamówienia”.
W żadnym punkcie wykonawca nie wskazał w jakim stopniu przywoływane przez niego
czynniki pozwoliły mu na obniżenie kosztów wykonania zamówienia.
Odwołujący stwierdził, że wyszczególniając w wyjaśnieniach ceny oferty pozycje
kosztowe
wykonawca Toolla nie przedstawił żadnych dowodów dotyczących ich faktycznej
wysokości i realności.
Przykładowo poza samym wskazaniem, że:
-
Koszty utrzymania środowiska deweloperskiego, specjalistycznego oprogramowania do
tworzenia raportów i dashboardów BI, koszty amortyzacji sprzętu i koszty administracyjne w
trakcie trwania projektu wyceniono na 92.000,00 zł netto, wykonawca nie przedstawił w tym
zakresie żadnych dowodów, które by potwierdzały, że taka wysokość kosztów będzie
wystarczająca. Wykonawca ten nawet nie wykazał realności kosztów pracy (brak załączenia
umów o pracę, umów zlecenia itp.). Wykonawca nie skalkulował w cenie oferty szeregu
ryzyk, a w szczególności związanych z: opóźnieniem w podpisaniu umowy i skróceniem
okresu
realizacji; 6 letnią gwarancją; niedoszacowaniem ilości dni roboczych.

Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie z dnia 20 stycznia 2023r. wniósł o jego
o
ddalenie w całości.
W
skazał m.in. dniu 20 stycznia 2023 r. zamawiający zgodnie z obowiązkiem
weryfikacji
prawidłowości zastrzeżenia informacji stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa,
przeanalizował raz jeszcze poprawność zastrzeżenia informacji w złożonych przez
Konsorcjum
dokumentach tj. wyjaśnieniach oraz złożonych podmiotowych środkach
dowodowych (wykazie
usług oraz wykazie osób) i stwierdził, że zastrzeżone informacje w
ocenie Zamawiającego nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 2
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, gdyż wykonawca nie podjął działań w celu
utrzymania w p
oufności. W związku z powyższym pismem z dnia 20 stycznia 2023 r.
Sygn. akt KIO 82/23


przekazał Odwołującego odtajnionymi dokumenty Konsorcjum. W związku z powyższym
zarzut O
dwołującego stał się bezprzedmiotowy.
Przystępujący w piśmie procesowym z dnia 20 stycznia 2023r. wniósł o oddalenie
odwołania, prezentując stanowisko w zakresie niezasadności zarzutów odwołania.

Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie i
uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego oraz stanowiska stron zaprezentowane ustnie do protokołu
rozprawy, a także złożone dowody ustaliła i zważyła co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Izba ustaliła, że Odwołujący posiada interes we wniesienia odwołania wynikający z
art. 505 Pzp.
Izba stwierdziła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących
odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 Pzp i skierowała sprawę na rozprawę.
Izba dopuściła wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Konsorcjum: ITSurance Group Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie oraz Iconten Sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie do udziału w postępowaniu po stronie Zamawiającego.
Na
wstępie wskazania wymaga, że Izba umorzyła postępowanie odwoławcze na
podstawie art. 568 pkt 2 Pzp, w zakresie zarzutu nr 3
i żądania odwołania w tym zakresie -
co do ujawnionych
przy piśmie z dnia 20 stycznia 2023r. przez Zamawiającego informacji
zawarty
ch w wykazie osób złożonych przez Konsorcjum. Zauważyć należy, że żądaniem
odwołania było nakazanie Zamawiającemu odtajnienie całości wykazu usług oraz wykazu
osób Konsorcjum. Mając na względzie, że Zamawiający formalnie nie uwzględnił odwołania
ale zdecyd
ował o ujawnieniu tych informacji, których udostępnienia domagał się Odwołujący
to tym samym, w tym zakresie
zrealizowało się żądanie odwołania. W konsekwencji,
rozpoznawanie zarzutu nr 3
stało się bezprzedmiotowe, a więc jak stanowi Pzp – zbędne.

Izba u
staliła:
Zamawiający pismem z dnia 21 grudnia 2022r. działając na podstawie art. 224 ust. 2
pkt 1) Pzp
w związku z tym, iż zaproponowana przez tych wykonawców w ofercie cena jest
niższa o ponad 30% od wartości zamówienia ustalonej przed wszczęciem postępowania,
Zamawiający wezwał Konsorcjum oraz wykonawcę Toolla do złożenia wyjaśnień, w tym
złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub jej istotnych części składowych
dotyczących złożonej oferty: „Zamawiający informuje, że przedmiotowe wyjaśnienia muszą
Sygn. akt KIO 82/23


by
ć poparte stosownymi dowodami, z których będzie w sposób czytelny oraz niepodlegający
wątpliwościom wynikało, iż przedstawiona w ofercie cena nie jest w sposób zamierzony
zaniżona i nieadekwatna do rzeczywistej wartości zamówienia.
Lakoniczne wyjaśnienia, nie zawierające przydatnych informacji dla oceny oferty,
potwierdzają rażąco niską cenę. Wykonawca, składając wyjaśnienia, powinien więc
wskazać, co spowodowało możliwość obniżenia ceny oraz stopień, w jakim cena została
obniżona dzięki wskazanym czynnikom. Należy wskazać takie czynniki, które mają
wymierne
przełożenie na cenę. Należy przy tym uzasadnić w jaki sposób i w jakim stopniu
ich istnienie przekłada się na obniżenie kosztów wykonania zamówienia.
Wyjaśnienia powinny być jak najbardziej szczegółowe i powinny zawierać wszystkie
aspekty mające wpływ na cenę (w tym wykazanie zysku), tak aby nie pozostawiały
wątpliwości, co do prawidłowego jej wyliczenia.
Ponadto przedłożone wyjaśnienia powinny dotyczyć w szczególności:
-
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustaleni
a ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę lub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane zamówienie;
-
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;

Powyższe wyjaśnienia są niezbędne Zamawiającemu do ustalenia, czy Państwa
oferta zawiera rażąco niską cenę. Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco
niskiej ceny, spoczywa na Wykonawcy.
”.

Odpowiadając na powyższe wezwania Konsorcjum wskazało: „W kalkulacji ceny
wskazanej w ofercie przyjęliśmy podział kosztów na:
1. Bezpośrednie w postaci wynagrodzeń osób pracujących przy projekcie,
2. Pośrednie pokrywające amortyzację infrastruktury, koszty subskrypcji chmury i w
szczególności także oczekiwany zysk.
Koszty be
zpośrednie to koszty wynagrodzeń wypłacanych naszym pracowników w formie
dowolnej umowy o współpracy (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna, współpraca na
zasadzie b2b). Odpowiednio w przypadku poszczególnych form współpracy przyjęliśmy:
a) Umowa o pracę – koszty wynagrodzenia pracownika wraz ze składkami odprowadzanymi
po stronie pracodawcy oraz koszt urlopu i antycypowany poziom
zwolnień lekarskich,
b) Umowa cywilnoprawna
– koszty wynagrodzenia pracownika wraz ze składkami
odprowadzanymi po stronie pracodawcy,
Sygn. akt KIO 82/23


c) Umowa o współpracy b2b – koszty wynagrodzenia w kwocie netto (bez podatku VAT).
Do każdej formy umowy doliczyliśmy odpowiednio koszty pakietu benefitów
należnych współpracownikowi. Do pracy nad projektem zostaną skierowane osoby z dużym
doświadczeniem i wiedzą wymaganymi przez zapisy zapytania, ale też gwarantujące
efektywne wykonanie prac i
zakończenie projektu w oczekiwanym czasie z sukcesem.
Zaproponowana kompozycja zespołu to:
a) 11 osób w pełnym wymiarze czasu pracy w zespole wytwórczym
b) 1 osob
a odpowiadająca za zarządzanie projektem i koordynująca komunikację z
InnoBaltica (pozycja ujęta w ramach kalkulacji kosztów pośrednich).
Powyższe liczby oznaczają liczbę odpowiedników pełnych „etatów”, natomiast mogą
się różnie kształtować w zależności od fazy projektu. Na bazie założonego kształtu zespołu
obliczyliśmy średni koszt jednego osobodnia pracy (uwzględniając odpowiednio urlopy w
przypadku osób pracujących na umowę o pracę). Wyliczona średnia została zaokrąglona w
górę do 950 PLN za jeden dzień pracy. Wskazana średnia stawka jak i także jednostkowe
stawki są zdecydowanie wyższe niż wynikające z przepisów ustalających minimalne
wynagrodzenie za pracę, a także pozwalają na zatrudnienie specjalistów z odpowiednimi
kwalifikacjami zgodnymi z wymaganiami wskazanymi w SIW
Z, których wynagrodzenie jest
rynkowe.
Równolegle, bazując na zapisach SIWZ oraz naszym dużym doświadczeniu w
obszarze
tworzenia systemów informatycznych określiliśmy estymowaną pracochłonność
poszczególnych etapów prac (…) SUMA 1562.
Sz
czegółowe rozbicie na poszczególne zadania oraz na poszczególne produkty prac
możemy dostarczyć w przypadku takiej konieczności. Biorąc pod uwagę średni koszt oraz
szacowaną pracochłonność koszty bezpośrednie wyniosą 1.483.900 PLN.
Koszty pośrednie projektu składają się z kilku podstawowych pozycji, zgodnie z
poniższą tabelą.
Koszt pośredni
Opis kosztu
Kwota kosztu
Amortyzacja
sprzętu
biurowego
Do kalkulacji przyjęto średnie ceny
komputerów
oraz
innych
urządzeń
wykorzystywanych
przez
naszych
pracow
ników oraz okres amortyzacji
przez 7 miesięcy
8000
Sygn. akt KIO 82/23


Najem
powierzchni
biurowej
Aktualnie
posiadamy
stosowną
powierzchnie biurową, a kwota została
policzona poprzez alokację powierzchni
przeznaczonej dla zespołu pracującego
na rzecz
InnoBaltiki w sto
sunku do całkowitej liczby
współpracowników przez okres trwania
projektu.
28000
Koszt infrastruktury
nieprodukcyjnej
Koszt pokrywa subskrypcje w ramach
chmury obliczeniowej jak i
65000

niezbędne narzędzia developerskie

Zarządzanie
projektem
i
komunikacja
Przyjęto jedną osobę pracującą w
wymiarze 120 dni roboczych w trakcie
projektu ze stawką 1200 PLN za dzień
roboczy
144000
Podróże
służbowe,
koszty backoffice
Koszty przejazdów, diet i funkcji backoffice
11100
Bufor bezpieczeństwa oraz
gwarancja
Kwota
założona
na
niezaplanowane
wydatki lub niedoszacowanie
niektórych pozycji kosztowych
90000
Zakładany zysk
Przyjęty zakładany zysk na realizacji
projektu
260000

SUMA KOSZTÓW POŚREDNIYCH
606100

Warto w tym momencie podkreślić przyjęte założenia:
1. Do realizacji zamówienia zostanie przeznaczony zespół złożony z 11 specjalistów
dziedzinowych legitymujących się kompetencjami, których wymaga Zamawiający i które
zostały przedstawione w Sekcji III Ogłoszenia o zamówieniu. W naszej ocenie taki zespół (w
składzie większym niż wymagany przez Zamawiającego) zrealizuje w całości zamówienie w
wymaganym przez Zamawiającego terminie. Oprócz powyższego zespołu zakładamy
obecność project managera w pełnym wymiarze czasu przez znaczący czas realizacji
projektu.
2. ITSurance Group Sp. z o.o. posiada dojrzale i efektywne procesy produkcji
oprogramowania oparte na metodyce SCRUM. Procesy zakładają duży poziom
automatyzacji prac, w szczególności CI/CD.
3. Posiadamy własne sprawdzone wzorce projektowe oraz komponenty oprogramowania,
które zostaną wykorzystane w trakcie realizacji zamówienia.
Sygn. akt KIO 82/23


4. W naszej ocenie zapewnienie wymaganych przez Zamawiającego narzędzi możliwe jest
przy wykorzystaniu bezpłatnych narzędzi typu open source, przykładowo Apache Kafka,
Metabase, Pentaho. Niniejsze znacząco obniża koszty licencji, ale też późniejszego
utrzymania w długiej perspektywie czasu podczas liczenia TCO.
5. ITSurance je
st firmą działającą zgodnie z metodykami zwinnymi przy bardzo płaskiej
strukturze. Dzięki powyższemu posiadamy bardzo niskie koszty administracyjne i też bardzo
niski poziom rotacji współpracowników.
6. Wycena pracochłonności projektu została wykonana metodą ‘bottom up’, a następnie
sprawdzona poprzez porównanie z podobnymi projektami realizowanymi we wcześniejszym
okresie.
7. Projektowany zysk z realizacji projektu pozwala uzyskać satysfakcjonującą nas marżę.
Warto tu też dodać, że oczekujemy, iż znakomita większość kwoty „bufora bezpieczeństwa”
również powinna zostać skonwertowana na zysk. Założenia dotyczące pracochłonności
przyjęto zgodnie z podejściem ostrożnościowym. Odnosząc się do kwestii zgodności
skalkulowanej ceny z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej ustalonych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę lub przepisów odrębnych
właściwych dla spraw („Wynagrodzenie minimalne”), z którymi związane jest realizowane
zamówienie oraz zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia
społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie
oświadczam co następuje:
-
większość członków zespołu realizującego zamówienie współpracuje z nami na wyłączność
w oparciu o umowę cywilnoprawną lub własne podmioty gospodarcze działające w różnych
formach prawnych, dając nam możliwość wykorzystania pełnego zaangażowania
czasowego współpracowników. Osoby współpracujące z nami w oparciu o wskazane
umowy osiągają dochody znaczące powyżej odpowiednika Wynagrodzenia minimalnego.
-
część osób wchodząca w skład Zespołu zatrudniona jest w ITSurance Group Sp. z o.o. na
podstawie umowy o pracę, a ich wynagrodzenie jest wyższe niż Wynagrodzenie minimalne.
Chcielibyśmy jeszcze na końcu wspomnieć kilka słów nt. metodyki naszej pracy
ukształtowanej przez wieloletnie doświadczenie we współpracy z sektorem finansowym,
który jest bardzo wymagającym klientem. Poniższa dojrzała metodyka pozwala nam
pracować w sposób bardzo efektywny, a tym samym optymalny kosztowo.
Proponujemy od początku projektu pracę zgonie z metodyka SCRUM, w stałych
sprintach dwutygodniowyc
h. Długość sprintu jak i inne aspekty metodyki pracy, Strony
dopracują podczas samego projektu i mogą ewoluować. Niemniej inicjalna propozycja
wynika ze zrównoważenia czasu poświęconego na efektywne programowanie oraz czasu
Sygn. akt KIO 82/23


poświęconego na proces wdrażania. Zaproponowane rozwiązanie sprawdziło się w
przypadku prac z wieloma innymi klientami. Metodyka Scrum bardzo dobrze adresuje
bieżące potrzeby biznesowe, skraca time-tomarket, zwiększa zadowolenie, obniża koszty.
Niemniej pewną ułomnością metodyki jest jej krótkowzroczność. Dlatego z naszej strony
oprócz spojrzenia na konkretny sprint zawsze patrzymy na spójność architektury biznesowej
i architektury technicznej. Efektem
takiego podejścia jest wytworzone spójne rozwiązanie,
tanie i łatwe w utrzymaniu. Dlatego przywiązujemy dużą wagę do wytworzenia dokumentacji
HLD i LLD. Zasad
niczo sugerujmy, by po każdym sprincie następowało wdrożenie
produkcyjne. A
zatem testy regresyjne i samo wdrożenie. Oczywiście powyższe ma
znaczenie dopiero po produkcyjnym uruchomienia pierwszej wersji (MVP). W przypadku
funkcjonalności wymagających dłuższych prac niż jeden sprint mogą wejść na produkcję w
postaci
zaślepionej lub mogą być rozwijane z boku do głównego nurtu (branch) i są łączone
do
głównej gałęzi dopiero w sprincie, w którym planowane jest ich wydanie.
W ramach prowadzonych prac planujemy
wykorzystać następujące narzędzia:
- JIRA
– zarządzanie backlogiem i powiazaniami pomiędzy zadaniami, bieżące śledzenie
postępów i błędów
- Confluence
– zarządzanie dokumentacją
- Enterprise Architect lub podobne
– wizualizacja diagramów, architektura
techniczna i procesowa/biznesowa
- System kontroli wersji kodu (np. GIT) ze wsparciem mechanizmu recenzji kodu
Powyższa lista pomija narzędzia stricte techniczne jak Jenkins, Selenium.
Doświadczenie zdobyte podczas podobnych projektów wskazuje, iż od samego początku
projektu warto zatroszczyć się o spójny wygląd i zachowanie aplikacji. Jesteśmy przekonani,
że czas poświęcony na początku projektu na przygotowanie interaktywnych prototypów
zaprocentuje na dalszych etapach poprzez:
-
Spójny interfejs użytkownika, a zatem łatwiejszy proces wdrożenia nowych
użytkowników.
-
Krótszy time-to-market wdrażania nowych funkcjonalności/zmian dzięki
wykorzystaniu biblioteki gotowych komponentów i uniknięciu dyskusji za każdym razem o
podobnych elementach. Tym samym obniżą się koszty rozwoju Platformy.
W celu przygotowanie spójnego uproszczonego System Design, zaangażujemy nasz
wykwalifikowany zespół składający się z doświadczonego Designera UX/UI oraz Architekta.
Zespół jest w stanie przeprowadzić u Zamawiającego serię warsztatów, aby zrozumieć na
czym Państwu zależy i dokonać tzw. audytu identyfikacji wizualnej. W wyniku audytu
zostanie Państwu zaproponowana wizja spójnej komunikacji wizualnej, a po jej
zatwierdzeniu zostaną przygotowane składowe uproszczonego Design Systemu (m.in. Style
Guide).
Sygn. akt KIO 82/23


Finalnie na bazie wymagań biznesowych i warsztatów z użytkownikami, zespół zaproponuje
na bazie System Design, także wygląd Platformy będącej przedmiotem zamówienia. Warto
tu podkreślić, że przed implementacją większych funkcjonalności będziemy udostępniać
„klikane” demo celem sprawdzenia czy strony dobrze się zrozumiały oraz weryfikacji czy
zaproponowany UX spełnia oczekiwania.”.


Odpowiadając na wezwanie wykonawca Toolla wskazał: „w załączeniu przesyłamy
(w pliku Excel) szczegółowe wyliczenie kosztów projektu (użyte podczas sporządzania
złożonej przez nas oferty), w tym kosztów pracy dla specjalistów o poszczególnych funkcjach
w ra
mach zespołu deweloperskiego. Wyliczenie określa szacowaną liczbę osobotygodni
potrzebnych do wykonania p
oszczególnych zadań, w kolejnych etapach określonych w
Opisie Przedmiotu Zamówienia przez osoby wykonujące określone funkcje w zespole Toolla
Sp. z o.
o., koszty osobowe związane z zarządzaniem projektem, koszty związane z
licencjami dla oprogramowania i środowiska deweloperskiego, koszty obsługi gwarancyjnej
oraz zastosowaną marżę.

Przy wyliczeniach założono koszty pracy wskazane w Tabeli 1 poniżej dla specjalistów o
określonych funkcjach.
Tabela 1:
Koszty pracy dla poszczególnych funkcji specjalistów w Toolla Sp. z o. o., dla
pełnego wymiaru godzin pracy.

Funkcja specjalisty
Całkowity
miesięczny
koszt
pracodawcy (PLN)
Całkowity tygodniowy
koszt
pracodawcy
(PLN)
Średnia
skuteczna
stawka
godzinowa
(PLN)
Projektant UX (User
Experience),
Projektant UI (User
Interface)
12.000,00
2.857,14
71,71
Specjalista Data & Analysis
22.500,00
5.357,14
134,46
Architekt IT, BI/DW
Developer, BI developer,
Specjalista
działu
developerski Data&Analytics
23.500,00
5.595,24
140,44
BI
report
&
visualization
developer,
Frontend developer
21.500,00
5.119,05
128,49
Tester oprogramowania
12.000,00
2.857,14
71,71

Sygn. akt KIO 82/23


Specjalista ds.
dokumentacji technicznej
9.000,00
2.142,86
53,78

Stawki przedstawione w Tabeli 1 spełniają ustawowe wymagania w zakresie minimalnej
stawki godzinowej (wynoszącej 22,80 zł/23,50 zł w latach 2022-23) oraz minimalnego
wynagrodzenia za pracę (wynoszącego 3010 zł brutto (całkowity koszt pracodawcy: 3671,61
zł) w 2022 r. oraz 3490 zł / 3600 zł brutto (całkowity koszt pracodawcy: 4257,09 zł / 4391,28
zł) w 2023 r. Na całkowity koszt pracodawcy składają się: wynagrodzenie brutto pracownika
oraz składki pracodawcy na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, FP, FGŚP
oraz PPK).

Tabela 2 poniżej zawiera szacowanie osobo-tygodni dla poszczególnych funkcji specjalistów,
potrzebnych do wykonania zamówienia (zgodnie z szczegółowym wyliczeniem w
załączonym pliku Excel)

Tabela 2: Osobo-
tygodnie dla poszczególnych funkcji specjalistów w Toolla Sp. z o. o.
potrzebne do
wykonania zamówienia.

Funkcja specjalisty
Osobotygodnie,
Zadanie 1
Osobotygodnie,
Zadanie 2
W sumie: Projektant UX (User Experience) + Projektant UI
(User Interface)
57,2
0
Specjalista Data & Analysis
20
0
W sumie: Architekt IT + BI/DW Developer + BI developer +
Specjalista działu developerski
Data&Analytics
45
75,1
W sumie: BI report & visualization developer + Frontend
developer
2
86,6
Tester oprogramowania
0,8
2,6
Specjalista ds. dokumentacji technicznej
2,5
0

Koszt p
racy Project Managera w trakcie trwania projektu wyceniono na 155.158,93 zł netto
(przy założonym, typowym wskaźniku wynoszącym 11% kosztów personelu
deweloperskiego) oraz 1 pełny etat Project Managera (dla szacowanego czasu trwania
projektu równego 7 miesięcy). Miesięczny koszt Project Managera (pełny wymiar godzinowy)
to 22,000 zł.

Sygn. akt KIO 82/23


Koszty utrzymania środowiska deweloperskiego, specjalistycznego oprogramowania do
tworzenia raportów i dashboardów BI, koszty amortyzacji sprzętu i koszty administracyjne w
trakcie trwania projektu wyceniono na 92.000,00 zł netto. Całkowite koszty obsługi
gwarancyjnej (w całym okresie gwarancyjnym) wyceniono na 306.840,01 zł, stosując
wskaźnik 18.5% kosztów dewelopmentu. Do wyceny dodano marżę w wysokości 491.358,66
zł netto (patrz plik Excel w załączeniu).

Szczegółowe porównanie wyceny kosztu poszczególnych elementów zamówienia i
wskazanie o ile wycena Toolla Sp. z o. o. różni się od wyceny, w oparciu o którą
Zamawiający ustalił wartość zamówienia przed wszczęciem postępowania, byłoby możliwe
gdyby Zamawiający udostępnił tę wycenę. (Toolla Sp. z o. o. nie wykonywała wstępnego
szacowania wartości zamówienia w ramach bieżącego postępowania na prośbę
Zamawiającego.) Tym niemniej, możemy wskazać czynniki, które pozwoliły nam
zoptymalizować planowane koszty wykonania zamówienia i przedstawić ofertę o znacząco
niższej cenie, w stosunku do ustalonej przez Zamawiającego wartości zamówienia.
Kluczowe czynniki to:
•
Technologia wykonania narzędzi webowych do generowania raportów oraz
interaktywnych narządzi Business Intelligence (BI) do tworzenia dashboardów
analitycznych, w oparciu o gotowe zaawansowane biblioteki do tworzenia raportów
oraz gotowe podsystemy do generowania webowych, interaktywnych aplikacji
analitycznych typu BI, co
pozwoliło na bardzo istotne obniżenie kosztów
dewelopmentu dla warstwy prezentacyjnej. Z drugiej strony, licencje dla
wspomnianych gotowych narzędzi są bezterminowe i nieuzależnione od liczby
użytkowników końcowych, co pozwala na dalsze obniżenie kosztów.
•
Znajomość elementów systemu wsparcia, w tym systemów CRM Bitrix24 oraz Jira
SM, w tym doświadczenie w wykorzystaniu interfejsów API dla obu systemów do
komunikacji danych dotyczących zgłoszeń reklamacyjnych / serwisowych oraz
znajomość procesów wsparcia klienta w ramach systemu PZUM – pozwalające na
istotne obniżenie kosztów integracji z tymi systemami w celu automatyzacji
generowania stosownych raportów BI.
•
Dogłębna znajomość struktur danych definiujących sieć połączeń oraz rozkłady jazdy
pojazdów komunikacji publicznej, w tym formatów/standardów takich jak GTFS,
NeTEx czy SIRI) oraz aplikacji webowych wykorzystywanych przez Zamawiającego,
które mogą zostać rozbudowane w celu prezentacji niektórych raportów (w tym
raportów mapowych), co bardzo istotnie przyczynia się do obniżenia planowanych
kosztów
wykonania
środowiska
pośredniego
do
przetwarzania
danych
Sygn. akt KIO 82/23


transportowych oraz kosztów wykonania narzędzi do generacji raportów
transportowych.
•
Wieloletnie doświadczenie zespołu Toolla Sp. z o. o. w zakresie procesów i narzędzi
ETL, projektowaniu i
tworzeniu systemów wykorzystujących hurtownie danych,
systemów BigData oraz narzędzi i technologii ML/AI – pozwalające na uzyskanie
wyższej wydajności i skuteczności przy projektowaniu i wdrażaniu planowanego
systemu.
”.

Izba zważyła:
Zgodnie z przepisem art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Zgodnie z
przepisem art. 224 ust. 5 Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej
ceny
lub kosztu spoczywa na wykonawcy. W myśl przepisu art. 224 ust. 6 Pzp odrzuceniu,
jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił
wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie
uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. Z ww. przepisów Pzp wynika, że w
przypadku wystosowania do wykonawcy wezwania do udzielenia wyjaśnień ceny lub kosztu,
na wykonawcy spoczywa obowiązek udowodnienia, że zaoferowana przez niego cena lub
koszt
nie zostały ustalone na rażąco niskim poziomie. Oferta podlega odrzuceniu, jeżeli
wykonawca nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia
wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu. Jednakże podkreślić
należy, że punktem wyjścia do oceny złożonych przez wykonawców wyjaśnień, a także
rozpoznania zarzu
tów odwołania dotyczących rażąco niskiej ceny Konsorcjum i Toolla była
treść wezwania z dnia 21 listopada 2022 r. Izba stwierdziła, że w treści ww. pisma
Za
mawiający poza nakazaniem wykonawcom odniesienia się do zgodności z przepisami
dotyczącymi kosztów pracy oraz zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i
zabezpieczenia społecznego nie wskazał na żadne inne okoliczności, które winny być przez
wykonawców wyjaśnione, nie skonkretyzował również żadnych oczekiwań co do zakresu i
szczegółowości wyjaśnień.

Przechodząc do rozpoznania zarzutów przypomnieć należy, że Odwołujący zarzucał,
że Konsorcjum oraz Toolla skalkulowali w ofercie niedostateczną liczbę osób skierowanych
do realizacji zamówienia. Wskazywał na „zagrożenia” dotyczące wybranych do realizacji
zamówienia rozwiązań technologicznych (w szczególności oprogramowanie open-source)
oraz na niedoszacowanie
kosztów związanych z udzieleniem gwarancji na przedmiot
umowy.
Zarzucał ponadto, że wyjaśnienia są lakoniczne, a także, że wykonawca Toolla nie
przedłożył dowodów na poparcie argumentów zawartych w wyjaśnieniach.
Sygn. akt KIO 82/23


Odnosząc się do wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum wskazać należy, że Izba nie
znalazła podstaw do uznania, że cena oferty Przystępującego jest rażąco niska. Izba
oceniając wyjaśnienia Konsorcjum kierowała się przede wszystkim treścią wezwania i
uznała, że w przedmiotowym przypadku Przystępujący odniósł się do wszystkich zagadnień
podniesionych w wezwaniu, ponieważ przedstawił założenia w zakresie kosztów pracy, na
co przedłożył Zamawianemu stosowne dowody. Wyjaśnienia potwierdziły, że cena w tym
zakresie jest skalkulowana w sposób prawidłowy, z uwzględnieniem wymogów wynikających
z odpowiednich przepisów prawa.
W ocenie Izba
również powoływanie się przez Konsorcjum na posiadane
doświadczenie miało wpływ na ocenę wyjaśnień tego wykonawcy. Nie sposób bowiem
uznać, że podmiot profesjonalnie działający na rynku IT, biorący udział w postępowaniach o
podobnym przedmiocie,
w sposób nieprawidłowy ocenił koszty związane w koniecznością
zapewnienia Zam
awiającemu 6 letniej gwarancji, jak również wykonaniem zamówienia w
określonym czasie.
Odnosząc się do kosztów gwarancji, które w ocenie Odwołującego zostały rażąco
niedoszacowane, to po pierwsze wskazać należy, że konieczność wyjaśnień tej kwestii nie
wy
nikała z wezwania Zamawiającego. Ponadto, Izba stwierdziła, że Odwołujący pomimo
wskazywania na konieczność zapewnienia znacznego zaangażowania personelu, nie
przedłożył żadnego dowodu potwierdzającego awaryjność systemu oferowanego przez
Przystępującego, co uzasadniać by mogło poczynione przez niego założenia w tym zakresie.
Tym samym
, wobec braku dowodów, Izba w całości podzieliła stanowisko Przystępującego,
że nie sposób przyjąć, by obsługa gwarancyjna była tak pracochłonna w przypadku
oprogramowania, które już działa produkcyjnie i wymagała tak znacznego zaangażowania
czasowego jak wskazał Odwołujący. Ponadto, na co zwracał uwagę zarówno Zamawiający
jak i Przystępujący gwarancja zgodnie z wymaganiami Zamawiającego nie pokrywa usług
serwisu w zakresie aktualizacji oprogramowania czy wsparcia użytkowników (service desk).
Podkreślić należy, że zdaniem Izby, Przystępujący jako twórca oprogramowania ma pełną
wiedzę odnośnie jego awaryjności oraz czasu niezbędnego, w tym zaangażowania
personelu do
zapewnienia prawidłowego działania systemu i obsługi gwarancyjnej. Co więcej
Przystępujący odpowiadając na zarzuty zawarte w odwołaniu w sposób szczegółowy, jasny i
precyzyjny wyjaśnił sposób, w jaki szacował koszty z tym związane. W konsekwencji Izba
uznała, że wieloletnie doświadczenie Przystępującego w realizacji podobnych usług, ma
takie znaczenie, że Wykonawca ten wykorzystując nabytą wiedzę potrafi precyzyjnie
wyszacować faktyczne koszty wykonania zamówienia, w tym koszty związane koniecznością
zapewnienia gwarancji.
Postępowanie odwoławcze także wykazało, że Przystępujący
realizuje analogiczne
zamówienia, jak wskazał nawet 10-krotnie bardziej skomplikowane niż
Sygn. akt KIO 82/23


system będący przedmiotem niniejszego zamówienia, dlatego też logicznym jest, że
Wykonawca posiada niezbędną wiedzę odnośnie kosztów związanych z personelem,
zapewnieniem obsługi gwarancyjnej, czy też kosztami pośrednimi i logistycznymi wykonania
zamówienia. Doświadczenie to, w ocenie Izby, pozwalało również Przystępującemu
oszacować niezbędną ilość osób potrzebnych do terminowego wykonania zamówienia. Nie
sposób natomiast przyjąć, że tylko szacunki Odwołującego w tym zakresie są prawidłowe i
na ich podstawie należy oceniać realność i rzetelność wyceny ofert pozostałych
wykonawców. Fakt, że Odwołujący potrzebuje znacznie więcej osobogodzin, aby wykonać
zamówienia, nie oznacza, że Przystępujący, nie jest w stanie wykonać tego w założonym
przez
siebie czasie i składzie osobowym. Również w ocenie Izby realność założeń w
zakresie zaangażowania personelu pośrednio potwierdza kalkulacja wykonawcy Toolla, który
również do realizacji zamówienia przewidział analogiczny skład osobowy oraz zbliżoną liczbę
osobodni.
Izba
stwierdziła ponadto, że Odwołujący nie wykazał niedoszacowania kosztów
związanych z zastosowaniem przez Konsorcjum narzędzi open source. Odwołujący nie
złożył jakiegokolwiek dowodu potwierdzającego w jakiej prezentowane przez niego
stanowisko,
nie wykazał też wysokości ewentualnego niedoszacowania oferty w tym
zakresie.
Zaznaczenia wymaga, że „odwrócony” rozkład ciężaru dowodu nie powoduje, że
Odwołujący pozostaje całkowicie zwolniony z obowiązku wskazania podstaw faktycznych
zarzutu i przed
stawienia dowodów na ich poparcie.
W konsekwencji Izba uznała, że wiedza uzyskana przez Przystępującego przy
realizacji podobnych
zamówień pozwoliła mu na zaoferowanie ceny konkurencyjnej
uwzględniającej wszystkie aspekty zamówienia, a treść udzielonych wyjaśnień odpowiadała
treści wezwania Zamawiającego z dnia 21 listopada 2022r. W ocenie Izby złożone
wyjaśnienia są rzetelne i w sposób konkretny odnoszą się do czynników, które spowodowały
obniżenie ceny oferty. Ponadto w zakresie wezwania, wyjaśnienia zostały poparte
dowodami: fakturami VAT,
listą płac, a także umową najmu powierzchni biurowej i nie
sposób ich uznać za lakoniczne. Powołanie się na sposób realizacji zamówienia przy
wykorzystaniu odpowiednich narzędzi, w ocenie Izby pozwolił Zamawiającemu poznać
założenia, które wykonawca wziął pod uwagę kalkulując cenę oferty.
W związku z powyższym nie sposób uznać, że oferta Konsorcjum podlegać powinna
odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 224 ust. 6 Pzp, co skutk
ować
musiało oddaleniem zarzutu jako bezzasadnego.
Izba
za niezasadne uznała także zarzuty Odwołującego dotyczące wyjaśnień rażąco
niskiej ceny
złożonych przez Toolla. Izba ponownie wskazuje, że oceniając wyjaśnienia
złożone przez Toolla kierowała się przede wszystkim treścią wezwania i uznała, że w
Sygn. akt KIO 82/23


przedmiotowym przypadku wykonawca
odniósł się do wszystkich zagadnień podniesionych
w wezwaniu, ponieważ przedstawił założenia do kalkulacji kosztu zatrudnienia, na co
prze
dłożył Zamawianemu stosowne dowody. Wykonawca ten złożył również
Zamawiającemu plik Excel, w którym w sposób szczegółowy w kilkudziesięciu pozycjach
wskazał, na wszystkie założenia uwzględnione przy kalkulacji ceny oferty. Wykonawca ten w
sposób szczegółowy odniósł się do kosztów związanych z kosztami pracy, w tym wyjaśnił
sposób kalkulacji w zakresie osobotygodni.
W zakresie dowodów Izba stwierdziła, że wykonawca Toolla nie załączył do
wyjaśnień żadnych dowodów na poparcie swojej argumentacji, jednakże w okolicznościach
przedmiotowej sprawy brak ten nie mógł skutkować uwzględnieniem zarzutu. Wykonawca
ten, zdaniem składu, odniósł się i w sposób rzetelny przedstawił wyjaśnienia w zakresie
żądanym przez Zamawiającego.
W konsekwencji Izba zarzut oddaliła, podtrzymując argumentację co do
zaangażowania personelu i kosztów gwarancji przedstawioną w odniesieniu do wyjaśnień
Konsorcjum.
W ocenie Izby nie sposób podzielić stanowiska Odwołującego, że Toolla w
sposób nieprawidłowy skalkulował cenę oferty. Izba stwierdziła, że po pierwsze Toolla jako
podmiot profesjonalnie prow
adzący działalność na rynku IT posiada doświadczenie
pozwalające mu po pierwsze wycenić koszty świadczenia gwarancji, oraz czasu
niezbędnego do wykonania przedmiotu zamówienia. Okoliczność tą potwierdza fakt, że
zarówno Toolla jak i Konsorcjum przewidzieli do realizacji zamówienia taką samą liczbę osób
i zbliżony czas. Podkreślić należy, że nie można przyjąć, że tylko i wyłącznie szacunki
Odwołującego są rzetelne i prawidłowe i na ich podstawie należało oceniać realność ceny
oferty Toolla.
W związku z tym Izba oddaliła dowód z dokumentu złożonego przez
Odwołującego na rozprawie dotyczącego szacowania pracochłonności.

Ponadto wskazać należy, że Izba stwierdziła, że z uwagi na brak definicji „dowodu”,
oświadczenia własne Konsorcjum i Toolla mogą być uznane za wypełniające normę z art.
224 ust. 1 Pzp
w zakresie konieczności „udowodnienia”, jeśli wraz ze złożonymi
wyjaśnieniami uwiarygadniają zaoferowaną cenę. W ocenie Izby, złożone przez obu
wykonawców oświadczenia oraz kalkulacje cenowe są precyzyjne, konkretne i wykazują
realność ceny oferty, a przede wszystkim odpowiadają merytorycznie treści wezwania
Zamawiającego.
Co do kwestii braku szczegółowości przedstawionych kalkulacji cenowych, to
zaznaczenia wymaga, że wezwanie skierowane do wykonawców sprowadzało się w istocie
do
powołania się na przepis art. 224 ust. 2 pkt 1 i ust. 6 Pzp. Zamawiający w wezwaniu do
wyjaśnień nie sprecyzował elementów ceny oferty, które wymagają szerszego wyjaśnienia.
Sygn. akt KIO 82/23


Nie wskazał również jak szczegółowego rozbicia ceny ofertowej oczekuje dla stwierdzenia
jej realności. W konsekwencji powyższego wykonawcy złożyli wyjaśnienia w takim zakresie,
w jakim
uważali za wystarczający dla udowodnienia, że cena ich oferty gwarantuje należyte
wykonanie zamówienia i jest wiarygodna. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Izby,
skierowanie ogólnego wezwania do wykonawcy rodzi po jego stronie uprawnienie do
sformułowania wyjaśnień na tyle szczegółowych, aby potwierdzały wykonanie zamówienia
po cenie rynkowej, zgodnie z wymaganiami Zamawiającego (tak też: wyrok KIO z dnia 28
lipca 2014 r., sygn. akt: KIO 1399/14).
Nie mniej jednak zauważyć należy, że kalkulacja
Toolla obejmowała kilkadziesiąt pozycji, a więc nie sposób jej uznać za mało szczegółową,
natomiast w kalkulacji Konsorcjum zostały wskazane niezbędne koszty związane w
ustaleniem wysokości ceny.
W ocenie Izby złożone wyjaśnienia czynią zadość wezwaniu Zamawiającego, są
rzetelne, konkretne, uwzględniają wszystkie czynniki kosztotwórcze, a także w wiarygodny
sposób uzasadniają zaoferowaną cenę w związku z czym nie ma podstaw do odrzucenia
oferty Konsorcjum i Toolla. Ponadto, Izba
stwierdziła, że również pośrednio złożone jako
dowodów przez Zamawiającego dowody potwierdzają realność cen wykonawców.

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2) lit. b) Pzp
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Konsorcjum pomimo niewykazania spełnienia
warunków udziału w postepowaniu ewentualnie art. 128 ust. 1 Pzp poprzez zaniechanie
wezwania Konsorcjum do poprawienia lub uzupełnienia podmiotowych środków
dowodowych dotyczących spełnienia warunku zdolności technicznej i zawodowej pomimo,
że złożone przez niego środki są niekompletne i zawierają błędy, a w konsekwencji nie
potwierdzają one spełnienia ww. warunku (w razie oddalenia zarzutu nr 1 odwołania), Izba
ustaliła:
Zamawiający w punkcie pkt VIII.1.4 lit. a) SWZ określił warunek dotyczący zdolności
technicznej i zawo
dowej wykonawcy: „Co najmniej dwa Projekty zakończone poprawnym
wdrożeniem i dotyczące: wytworzenia oraz implementacji narzędzi integracji danych
rozproszonych przestrzennie (tj. z minimum dwóch odrębnych lokalizacji), a także
implementacji narzędzi wizualizacji tych danych co najmniej na mapach i grafach oraz w
tabelach, przy czym co najmniej jeden Projekt za co najmniej 2 500 000,0
0 zł brutto.”. W celu
potwierdzenia spełnienia ww. warunku Zamawiający wymagał złożenia wykazu usług oraz
referencji.
W wykazie
usług stanowiącym załącznik nr 3 do SWZ Zamawiający oczekiwał
podania nazwy usługi wykonawca zobowiązany był ująć w kolumnie „nazwa usługi”
informacje
pozwalające na ocenę warunków określonych w Rozdziale VIII ust. 1 pkt 4 lit. a).
Sygn. akt KIO 82/23


W złożonym przez Konsorcjum wykazie usług podał on następujące usługi
referencyjne na potwierdzenie spełnienia warunku udziału w postępowaniu:
1) Portal
Konsultanta prezentujący dane w postaci wizualnej (grafy) jak i
tabelarycznej agregujący wiele źródeł danych jak hurtownia danych i systemy źródłowe.
Jako potwierdzenie należytego wykonania zamówienia, Konsorcjum przedłożyło list
referencyjny z dnia 8 gru
dnia 2022r., w którym zamawiający – spółka Prudential International
Assurance plc S.A. wskazał, że spółka „ITSurance uczestniczyła w zaprojektowaniu,
oprogramowaniu, wdrożeniu i uruchomieniu:
-
hurtowni danych integrującej dane transakcyjne z oddziałów lokalnych Prudential,
-
portalu dla pośredników ubezpieczeniowych, zawierającego rozbudowany zestaw
narzędzi raportowych bazujących na zintegrowanych danych (z DWH) wizualizujących
przekrojowo
wskaźniki sprzedażowe w postaci tabel, wykresów oraz grafów,
- por
talu dla klientów firmy ubezpieczeniowej.”.
2)
System „ANGUS” jako system klasy ERP opracowany na lecenie firmy Sfinks
Polska S.A. przeznaczony do centralnego
zarządzania siecią punktów sprzedażowych (w
tym przypadku restauracji).
System został wdrożony w restauracjach zarządzanych przez
największą polską sieć restauracji (ponad 120 punktów). Jest to rozwiązanie: modułowe,
otwarte, skalowalne (w układzie pionowym i poziomym), przygotowane w oparciu o
nowoczesne rozwiązania technologiczne. System zapewnia pełną synchronizację danych
pomiędzy wszystkimi punktami, umożliwiając jednocześnie pracę w przypadku braku
połączenia z serwerami centralnymi. System zapewnia możliwość raportowania zarówno
wizualnego (mapy, grafy) jak i też tabelarycznego danych pochodzących z różnych
rozproszonych źródeł.
Jako potwierdzenie należytego wykonania zamówienia Konsorcjum przedłożyło
Zamawiającemu list referencyjny z 16 listopada 2022r., w którego treści spółka Sfinks Polska
S.A. wskazała, że „firma Iconten sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie wykonała i wdrożyła w
latacj 2017-
2022 w Sfinks Polska S.A. system o nazwie „Angus” przeznaczony do
zarządzania siecią rozporoszonych punktów restauracyjnych, z którego Spółka aktualnie
korzysta w centrali i punktach gastronomicznych, którymi zarządza. System pokrywa w
szczególności funkcjonalności integracji danych rozproszonych przestrzennie z około 100
lokalizacji, a także posiada narzędzia wizualizacji tych danych na mapach, grafach i w
tabelach
”.
Izba dodatkowo
ustaliła również, że w piśmie z dnia 15 grudnia 2022r. Przystępujący
wyjaśnił, że: „ITSurance w latach 2019-2022 zrealizowała na rzecz Prudential usługi opisane
w Liście Referencyjnym, polegające na zaprojektowaniu, oprogramowaniu, wdrożeniu i
uruchomieni
u m.in. portalu dla pośredników ubezpieczeniowych, zawierającego
rozbudowany zestaw narzędzi raportowych bazujących na zintegrowanych danych
Sygn. akt KIO 82/23


wizualizujących przekrojowo wskaźniki sprzedażowe w postaci tabel, wykresów i grafów
(portal został określony w Wykazie usług, jako Portal Konsultanta). Należy podkreślić, że nie
tylko Portal Konsultanta, lecz wszystkie wymienione w Liście Referencyjnym usługi
zrealizowane przez ITSurance wypełniają w pełni wymogi Zamawiającego w zakresie
potwierdzenia zdolności technicznej i zawodowej Wykonawcy wymienione w Rozdziale VIII
ust. 1 pkt 4 lit. a) SWZ, tj. zakończyły się poprawnym wdrożeniem i w ich ramach nastąpiło
wytworzenie oraz implementacja narzędzi integracji danych rozproszonych przestrzennie (tj.
z minimum dwóch odrębnych lokalizacji), a także implementacja narzędzi wizualizacji tych
danych co najmniej na mapach i grafach oraz w tabelach.
Portal Konsultanta został
produkcyjnie uruchomiony w dniu 30.04.2020 r. i dlatego w
skazaliśmy taką datę. W
późniejszych miesiącach i latach następował i nadal następuje dalszy rozwój poprzez
integrację kolejnych obszarów danych czy udostępnienie kolejnych widoków. Wartość usług
świadczonych przez ITSurance na rzecz Prudential w samym tylko roku 2021 wyniosła
po
nad 3.000.000 zł i taka kwota została wpisana w przesłanym Zamawiającemu Wykazie
usług. Na życzenie Zamawiającego jesteśmy gotowi podać wartość usług świadczonych
przez ITSurance na rzecz Prudential do dnia 30.04.2020 r.,
tj. do dnia wdrożenia Portalu
Konsultanta.
Należy podkreślić, że podstawową usługą referencyjną konsorcjum firm ITSurance
(Lider) i Iconten Sp. z o.o. (członek konsorcjum), jest zrealizowana przez Iconten Sp. z o.o.
na rzecz Sfinks Polska S.A. usługa w postaci systemu Angus. Projekt o wartości netto
4.200.000,00 zł został zakończony poprawnym wdrożeniem i wypełnia wszystkie wymogi
określone przez Zamawiającego w Rozdziale VIII ust. 1 pkt 4 lit. a) SWZ, zarówno
merytoryczne, jak również dot. wartości Projektu. Przedstawiona przez ITSurance usługa w
postaci Portalu Konsultanta jest drugim z P
rojektów referencyjnych wymaganych przez
Zamawiającego, wypełniającym w pełni wymogi merytoryczne, względem którego
Zamawiający nie formułuje jednak wymogu w postaci minimalnej wartości.”.
Uwzględniając powyższe okoliczności, Izba stwierdziła, że zarzut nie zasługiwał na
uwzględnienie.
W ocenie Izby w rozpoznawanej sprawie
brak było podstaw do kierowania przez
Zamawiającego do Konsorcjum wezwania w trybie art. 128 ust. 1 Pzp. Podkreślić należy, że
w
okolicznościach niniejszej sprawy Zamawiający prawidłowo ocenił, że Konsorcjum spełniło
warunek udziału w postępowaniu. Podkreślić należy, że wykaz usług stanowi oświadczenie
wykonawcy
, że określona usługa referencyjna spełnia wymogi wynikające z warunku.
Dokument ten wraz z referencjami oraz dodatkowymi
oświadczeniami i wyjaśnieniami z dnia
15 grudnia 2022r. umożliwiał Zamawiającemu pozytywną weryfikację podmiotową
Konsorcjum. W ocenie Izby skoro w wyniku udzielonych
wyjaśnień z dnia 15 grudnia 2022r.
wykonawca doprecyzował zakres usług referencyjnych i wyjaśnił, że „zakończyły się
Sygn. akt KIO 82/23


poprawnym wdrożeniem i w ich ramach nastąpiło wytworzenie oraz implementacja narzędzi
integracji d
anych rozproszonych przestrzennie (tj. z minimum dwóch odrębnych lokalizacji), a
także implementacja narzędzi wizualizacji tych danych co najmniej na mapach i grafach oraz
w tabelach
” to Zamawiający miał pełną wiedzę w tym zakresie i mógł ocenić spełnienie
warunku przez Konsorcjum. Izba
podzieliła pogląd wyrażony w wyroku KIO z 7 lipca 2017 r.
(KIO 1316/17), co prawda
wydany pod rządami poprzedniej ustawy Pzp, ale w dalszym
ciągu zachowujący aktualność, że „samodzielne złożenie zamawiającemu przez wykonawcę
nowych dokumentów powinno być respektowane przez zamawiającego i zamawiający
powinien brać nowe dokumenty pod uwagę w trakcie oceny spełniania przez wykonawców
warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia oraz do badania ofert.
Zamawiający powinien brać te dokumenty pod uwagę tak, jakby ich zażądał na zasadzie art.
26 ust. 3 p.z.p.”.
Brak użycia sformułowań wskazywanych przez Odwołującego w uzasadnieniu
zarzuty, w treści wykazu usług oraz referencjach nie może powodować stwierdzenia, że
dana usługa nie zawierała w sobie elementów koniecznych w celu wykazania się
zdolnościami do realizacji przedmiotu zamówienia. Odwołujący nie przedłożył natomiast
żadnego dowodu, aby wykazać, że wbrew oświadczeniu wystawców referencji oraz
Konsorcjum
usługi referencyjne nie potwierdzały spełnienia warunku udziału w
postępowaniu.

Izba za zasadny uznała zarzut dotyczący naruszenia art. 18 ust. 3 Pzp poprzez
zaniechanie ujawnienia całości informacji zawartych w złożonych przez Toolla wyjaśnieniach
ceny oferty pomimo, że wraz ze złożeniem tych dokumentów wykonawca nie zastrzegł, że
nie mogą być one udostępnione oraz nie wykazał, że stanowią one tajemnicę
przedsiębiorstwa.
Przechodząc do merytorycznego rozpoznania zarzutu wskazać należy, że zgodnie z
art. 18 ust. 1 Pzp
, postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. W myśl zaś art. 18 ust.
3 Pzp n
ie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu
przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z
2022 r. poz. 1233
ze zm.; dalej: „uznk”), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich
informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone
informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Wyraźnego podkreślenia wymaga, że jedną z podstawowych zasad obowiązujących
w systemie zamówień publicznych jest zasada jawności postępowania, a ograniczenie
dostępu do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia może
zachodzić wyłącznie w przypadkach określonych ustawą, co wynika z art. 18 ust. 2 Pzp.
Wyjątkiem od tej zasady jest wyłączenie udostępniania informacji stanowiących tajemnicę
Sygn. akt KIO 82/23


przedsiębiorstwa, na podstawie art. 18 ust. 3 Pzp. Jak wynika z powyższego przepisu, na
wykonawcę nałożono obowiązek wykazania Zamawiającemu przesłanek zastrzeżenia
informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa. W konsekwencji rolą Zamawiającego w toku
badania złożonych dokumentów jest ustalenie, czy wykonawca temu obowiązkowi sprostał
udowadniając, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Zdaniem
Izby sformułowanie użyte przez ustawodawcę, w którym akcentuje się konieczność
„wykazania” oznacza obowiązek dużo dalej idący, niż tylko złożenie oświadczenie co do
pr
zyczyn objęcia informacji tajemnicą przedsiębiorstwa, a już z pewnością za wykazanie nie
może być uznane ogólne uzasadnienie, sprowadzające się deklaracji, że przedstawione
informacje spełniają określone w tym przepisie przesłanki, czy też przedstawienia
o
gólnikowych twierdzeń mających uzasadnić zastrzeżenie.
Aby zatem wykazać skuteczność zastrzeżenia informacji, wykonawca Toolla
zobowiązany był wykazać łączne wystąpienie następujących przesłanek definicji legalnej
tajemnicy przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 11 ust. 2 uznk:
1) informacje mają charakter techniczny, technologiczny, organizacyjny
przedsiębiorstwa lub inny posiadający wartość gospodarczą,
2) informacje jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie
są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są
łatwo dostępne dla takich osób,
3) uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy
zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy Izba stwierdziła, że
wykonawca
Toolla oprócz wskazania w dokumencie stanowiącym plik Excel, że jest on
poufny, nie przedłożył jakiegokolwiek uzasadnienia mającego na celu wykazanie, że
dokument ten
zasługuje na ochronę, a tym samym nie sposób uznać, że wykazał on, że
dokument ten
stanowi jego tajemnicę przedsiębiorstwa.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że Zamawiający naruszył przepisy 18 ust.
1 i 3 Pzp, przez zaniechanie ujawnienia dokumentu Excel
załączonych przez Toolla do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny.
Izba pomimo uznania zasadności zarzutów w tym zakresie, działając na podstawie
art. 554 ust. 1 pkt 1 Pzp oddaliła odwołanie. Wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 554
ust. 1 pkt 1 Pzp
Izba uwzględnia odwołanie, w całości lub w części, jeżeli stwierdzi
naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia. W ocenie Izby naruszenie o takim skutku w
rozpoznawanym przypadku
nie miało miejsca. W świetle powyższego przepisu, dla
uwzględnienia odwołania, konieczne jest wykazanie dwóch przesłanek:

1) naruszenie przepisów ustawy oraz
Sygn. akt KIO 82/23


2) wykazanie, że naruszenie to miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik
postępowania.
Z powyższego wynika, że nie każde naruszenie przez Zamawiającego przepisów Pzp
będzie skutkowało uwzględnieniem odwołania, ale tylko takie, które w sposób istotny
wpłynęło lub może wpłynąć na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Wynik
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego należy rozumieć przez pryzmat pojęcia
tego postępowania, a więc jako akt wyboru oferty tego wykonawcy, z którym zamawiający
zawrze
umowę w sprawie zamówienia publicznego. Tak też orzekł Sąd Najwyższy w
postanowieniu z dnia 12 lutego 2014 r., sygn. akt: IV CSK 291/13. Innymi słowy – z wpływem
naruszenia na wynik postępowania mamy do czynienia wyłącznie w sytuacji, w której
uwzględnienie zarzutów zawartych w odwołaniu prowadzi lub może prowadzić do wyboru
jako najkorzystniejszej oferty innego wykonawcy.
W ocenie Izby ewentualne ujawnienie informacji zawartych w tym dokumencie
złożonym przez Toolla mogłoby skutkować podniesieniem zarzutu zaoferowania przez niego
rażąco niskiej ceny. Podkreślić zaś należy, że taki zarzut został już przez Odwołującego w
tym postępowaniu podniesiony. Uwzględniając powyższe, wskazać należy, że ponowne więc
podniesienie zarzutu na podstawie danych, które Izba wzięła pod uwagę przy rozpoznaniu
zarzutu, nie byłoby skuteczne i nie wpłynęłoby na wynik postępowania o udzielenie
zamówienia.

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego w sprawie o sygn. akt KIO 3308/22
orzeczono w punkcie 2 sentencji, na podstawie art. 557 i 575 Pzp
w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020r. poz. 2437).

Przewodniczący: …………………………………………

Wcześniejsze orzeczenia:

• Sygn. akt KIO 27/23 z dnia 2023-02-01
• Sygn. akt KIO 38/23 z dnia 2023-01-31
• Sygn. akt KIO 78/23 z dnia 2023-01-27
• Sygn. akt KIO 111/23 z dnia 2023-01-26
• Sygn. akt KIO 173/23 z dnia 2023-01-25