rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2023-05-12
rok: 2023
data dokumentu: 2023-05-12
rok: 2023
sygnatury akt.:
KIO 1194/23
KIO 1194/23
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 maja 2023 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w dniu 28 kwietnia 2023 r. przez wykonawcę
Eko Prime Inwestycje
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Żelechlinku
przy ul. Jana Susika 3 (97-
226 Żelechlinek) w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Gminę Siennica Różana z siedzibą w Siennicy Różanej pod numerem 265a
(22-
304 Siennica Różana)
przy udziale wykonawcy EL-VAR
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Rzeszotarach przy ul. Szkolnej 17 (59-222 Rzeszotary),
zgłaszającego przystąpienie do
ud
ziału w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w dniu 28 kwietnia 2023 r. przez wykonawcę
Eko Prime Inwestycje
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Żelechlinku
przy ul. Jana Susika 3 (97-
226 Żelechlinek) w postępowaniu prowadzonym przez
zamawiającego Gminę Siennica Różana z siedzibą w Siennicy Różanej pod numerem 265a
(22-
304 Siennica Różana)
przy udziale wykonawcy EL-VAR
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Rzeszotarach przy ul. Szkolnej 17 (59-222 Rzeszotary),
zgłaszającego przystąpienie do
ud
ziału w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego
orzeka:
1.
Umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów dotyczących oferty wykonawcy
P.B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą RED ALERT P. B.i z uwagi na
uwzględnienie zarzutów odwołania w tej części przy jednoczesnym braku wniesienia
sprzeciwu .
2. W p
ozostałym zakresie oddala odwołanie.
3
. Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Eko Prime Inwestycje spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Żelechlinku i zalicza na poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy)
uiszczoną przez tego wykonawcę tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
11 września 2019 r. Prawo
za
mówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 1
4 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izb
y Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Pr
zewodniczący:
………………………
Sygn. akt: KIO 1194/23
U z a s a d n i e n i e
Gmina
Siennica Różana zwana dalej: „zamawiającym”, prowadzi postępowanie o
udzielenie
zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019
r. Prawo za
mówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1710 ze zm.), zwanej dalej: „Pzp”,
w trybie podstawowym
bez możliwości prowadzenia negocjacji pn.: Montaż instalacji
fotowoltaicznych na terenie gminy Siennica Różana, znak sprawy GK.271.2.2023, zwane
dalej
„postępowaniem”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
w dniu 22 lutego 2023 r., pod numerem 2023/BZP 00105415 /01.
Sza
cunkowa wartość zamówienia, którego przedmiotem są roboty budowlane, jest
niższa od kwot wskazanych w aktach wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 Pzp.
W dniu 28 kwietnia 2023 r. wykonawca EKO Prime Inwestycje S
p. z o.o. z siedzibą w
Żelechlinku (zwany dalej: „odwołującym”) wniósł odwołanie od czynności i zaniechań
z
amawiającego podjętych w postępowaniu, polegających na:
- nieodrzuceniu oferty RED ALERT P.B.
wobec niezłożenia wyjaśnień i dowodów
uzasadniających podaną w ofercie ceny montażu instalacji fotowoltaicznej;
- nieodrzuceniu oferty EL-VAR Sp. z o. o.
wobec niezłożenia dowodów do wyjaśnień
uzasadniających podaną w ofercie ceny montażu instalacji fotowoltaicznej;
-
naruszeniu zasady konkurencyjności i równego traktowania wykonawców poprzez uznanie,
że ogólnikowe i niedające się zweryfikować wyjaśniania bez dowodów uzasadniających cenę
podaną w ofertach EL-VAR Sp. z o.o. oraz RED ALERT P. B., nie skutkują odrzuceniem
oferty;
- dokonaniu wadliwego wyboru oferty najkorzystniejszej, w sytuacji, gdy oferta o
dwołującego
jest ofertą o najniższej cenie i maksymalnym okresie gwarancji, a zatem winna być uznana
za najkorzys
tniejszą zgodnie z kryteriami oceny oferty wobec konieczności odrzucenia ofert
EL-VAR Sp. z o. o. oraz RED ALERT P. B..
O
dwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c w zw. z 224 ust. 1 pkt 6 Pzp w zw. z art. 16 ust. 1 Pzp przez
nieodrzucenie oferty EL-VAR Sp. z o. o. oraz RED ALERT P. B., podczas gdy podmioty te
nie przedstawiły żadnych dowodów uzasadniających cenę podaną w ofertach, ograniczając
się jedynie wyłącznie do wyjaśnień ogólnikowych o poprawności ceny, podczas gdy ww.
przepis nakłada obowiązek przedłożenie dowodów uzasadniających cenę ofertową oraz
wyjaśnienia poddające się weryfikacji, co w konsekwencji doprowadziło do nieodrzucenia
ofert złożonych przez EL-VAR Sp. z o. o. oraz RED ALERT P. B.;
2) art. 239 ust. 1 Pzp przez dokonanie wadliwego wyboru oferty RED ALERT P. B., jako
najkorzystniejszej, w sytuacji, gdy to oferta złożona przez odwołującego winna zostać
wybrana jako oferta n
ajkorzystniejsza, spośród ofert niepodlegających odrzuceniu.
W związku z powyższymi zarzutami odwołujący o uwzględnienie odwołania w całości
oraz nakazanie z
amawiającemu:
-
unieważnienia wyboru oferty najkorzystniejszej;
-
ponownego badania złożonych w postępowaniu ofert;
-
odrzucenia oferty złożonej przez RED ALERT P. B. oraz EL-VAR Sp. z o.o.;
- z
asądzenia od zamawiającego kosztów postępowania odwoławczego.
Odwołujący wyjaśnił, że jest wykonawcą, który złożył ofertę w postępowaniu i posiada
interes w uzyska
niu zamówienia. Wskazał także, że jego oferta znalazła się na trzeciej
pozycji w rankingu oceny ofert i spełnia wszystkie wymogi, określone w SWZ. W skutek
naruszenia przez zamaw
iającego wskazanych przepisów Pzp, jego oferta nie została
wybrana jako
najkorzystniejsza, pomimo tego że jako jedyny podmiot złożył wyjaśnienia i
dowody na uzasadnienie ceny podanej w ofercie.
Odwołujący stwierdził, że jego interes w
uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku, albowiem może ponieść on szkodę w postaci
utraconych korzyści jakie osiągnąłby w przypadku uzyskania zamówienia – zysku
wkalku
lowanego w cenę. Gdyby zamawiający przeprowadził postępowanie zgodnie z Pzp,
jego oferta
zostałaby uznana za najkorzystniejszą. W związku z powyższym odwołujący
stwierdzi
ł, że ma interes we wniesieniu odwołania, co wprost wyczerpuje przesłanki z art.
505 ust. 1 Pzp.
W uzasadnieniu
odwołujący wskazał, że on oraz czterech innych wykonawców
zostało wezwanych do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Przy czym
podn
iósł, że wykonawcy Integracja B2B Sp. z o.o. oraz Sun Flesh Energy P. M., E. C. s.c.
n
ie złożyli w ogóle stosownych wyjaśnień, natomiast RED ALERT P. B. oraz EL-VAR Sp. z
o.o.
złożyli wyłącznie ogólnikowe wyjaśnienia, sprowadzające się do oświadczeń bez
załączonych dowodów uzasadniających wskazaną cenę. W ocenie odwołującego należało
uz
nać, że wykonawca musi przedstawić dowody na brak okoliczności wystąpienia rażąco
niskiej ceny lub kosztu w przypadku żądania od niego wyjaśnień w tym przedmiocie. Same
bowiem wyjaśnienia nigdy nie są obiektywne, gdyż składa je podmiot jak najbardziej
zainteresowany w sprawie. W niniejszej sprawie RED ALERT P.B.oraz EL-VAR Sp. z o. o.
–
w opinii
odwołującego – nie przedłożyli żadnych dowodów a wyjaśnienia cechą się wysokim
poziomem oględności.
W dalszej kolejności odwołujący stwierdził, że wyjaśnienia bez dowód uzasadniających cenę
winny
skutkować koniecznością odrzucenia oferty. Podkreślił, że przez „nieudzielenie
wyjaśnień”, należy rozumieć także udzielenie wyjaśnień niekonkretnych, ogólnych,
zdawkowych, lakonicznych, nie
czyniących zadość treści wezwania. W doktrynie i
orzeczn
ictwie ugruntowany jest podgląd, że jeżeli odpowiedź wykonawcy na wezwanie do
wyjaśnienia „ceny rażąco niskiej” nie zawiera żadnego wytłumaczenia sposobu kalkulacji
c
eny, żadnego wskazania czynnika sprzyjającego wykonawcy i umożliwiającego
zaoferow
anie tak niskiej ceny, jak też żadnego dowodu potwierdzającego przyjętą kalkulację
i czynniki sprzyjające, to mamy do czynienia z wyjaśnieniami o charakterze ogólnikowym.
W
ówczas zamawiający zobowiązany jest odrzucić ofertę. Wyjaśnienia złożone w postaci
o
pisowej oraz załączony do nich kosztorys nie pozwalają na uznanie, że cena podana w
ofercie jest ceną rynkową, jak też, że obejmuje pełen zakres zamówienia opisany w SWZ.
Odwołujący zwrócił uwagę, że wyjaśnienia EL-VAR Sp. z o. o. zawierają wyłącznie niedające
się zweryfikować wyliczenia. W tym kontekście wskazał, że Krajowa Izba Odwoławcza i sądy
okręgowe wielokrotnie podkreślały w swoich orzeczeniach, że wyjaśnienia składane w
odpowiedzi na w
ezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny powinny być wyczerpujące i
szczegółowe, odnoszące się do konkretnych okoliczności złożonej oferty, a także zawierać
wskazanie konkretnych element
ów mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. W
ocenie o
dwołującego nie jest wystarczające złożenie wyjaśnień rażąco niskiej ceny
wymieniających jedynie wysokość ponoszonych kosztów oraz wskazanie marży. EL-VAR
Sp. z o.o. wykonując zobowiązanie organu nie złożył żadnych dowodów, albowiem za
takowe
nie sposób uznać referencji, które nie „wyjaśniają” sposobu konstruowania ceny
oferty. Konieczność poparcia przedstawianych wyjaśnień dowodami ma kluczowe znaczenie
dla ich oceny, ponieważ same wyjaśnienia rzadko kiedy mogą być uznane za w pełni
obiektywne jako składane przez podmiot bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem.
Przedstawien
ie dowodów jest szczególnie istotne w sytuacji, gdy wykonawca powołuje się
na istnienie po jego stronie pewnych szczególnie korzystnych warunków, które wpłynęły na
sposób ukształtowania ceny. Zatem za wyjaśnienia ogólnikowe, lakoniczne, niewypełniające
tre
ści wezwania, należy uznać takie wyjaśnienia, które wskazują na okoliczności wpływające
na cenę, ale nieukazujące sposobu tego wpływu, jak również niepotwierdzające, że
okoliczności te mają charakter szczególny i indywidualny dla tego konkretnego wykonawcy.
W ramach postępowania odwoławczego przystąpienie po stronie zamawiającego
zgłosił wykonawca EL-VAR Sp. z o.o. z siedzibą w Rzeszotarach.
W dniu 10 maja 2023 r.
zamawiający złożył do akt sprawy odpowiedź na odwołanie.
W odpowiedzi na
odwołanie zamawiający oświadczył, że:
-
uwzględnia wniesione odwołanie w części, a mianowicie, w zakresie żądania odrzucenia
oferty złożonej przez RED ALERT P. B., a tym samym uznał konieczność unieważnienia
wyboru oferty najkorzystniejszej i dokonania ponownego bad
ania złożonych ofert;
-
nie uwzględnia odwołania w zakresie żądania odrzucenia oferty złożonej przez EL-VAR Sp.
z o. o. i w tym zakresie
wniósł o jego oddalenie.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego
postępowania oraz biorąc pod
uwa
gę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba
doszła do przekonania, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skut
kujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 Pzp i skierowała odwołanie na
rozprawę w zakresie niepodlegającym umorzeniu.
Izba uzna
ła, że odwołujący wykazał, że posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, czym
wy
pełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505
ust. 1 Pzp.
Wobec sp
ełnienia przesłanek określonych w art. 525 Pzp, Izba stwierdziła
skuteczn
ość zgłoszonego przystąpienia przez wykonawcę EL-VAR Sp. z o.o. z siedzibą
w Rzeszotarach (zwanego dalej jako
: „przystępujący”), do udziału w postępowaniu
odwoławczym po stronie zamawiającego. W związku z tym ww. wykonawca stał się
uczestnikiem pos
tępowania odwoławczego.
Izba umorzy
ła postępowanie odwoławcze w części dotyczącej zarzutów odnoszących
się do oferty wykonawcy RED ALERT P. B., ponieważ zamawiający uwzględnił zarzuty w
zakresie
tej części odwołania, a uczestnik postępowania zgłaszający przystąpienie po stronie
zamawiającego nie wniósł sprzeciwu wobec częściowego uwzględnienia zarzutów
odwołania. Tym samym Izba zastosowała treść art. 522 ust. 4 Pzp, który stanowi, że W
przypadku uwzględnienia przez zamawiającego części zarzutów przedstawionych w
odwołaniu, Izba może umorzyć postępowanie odwoławcze w części dotyczącej tych
zarzutów, pod warunkiem że w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego nie
p
rzystąpił w terminie żaden wykonawca albo wykonawca, który przystąpił po stronie
zamawiającego, nie wniósł sprzeciwu wobec uwzględnienia tych zarzutów. W takim
przypadku Izba rozpoznaje pozostałe zarzuty odwołania. Zamawiający wykonuje, powtarza
lub uniewa
żnia czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, zgodnie z żądaniem
zawartym w odwołaniu w zakresie uwzględnionych zarzutów.
Izba zalicz
yła na poczet materiału dowodowego:
1) dokumentacj
ę przekazaną w postaci elektronicznej, zapisaną na płycie CD, przesłaną do
akt sprawy przez z
amawiającego w dniu 9 maja 2023 r., w tym w szczególności:
-
specyfikację warunków zamówienia (zwaną dalej jako: „SWZ”) wraz z załącznikami;
-
ofertę złożoną przez przystępującego;
- wezwanie do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny z dnia 19 kwietnia 2023 r. skierowane do
przystępującego;
- wy
jaśnienia wraz z załącznikami złożone przez przystępującego pismem z dnia 24 kwietnia
2023 r. w odpowiedzi na
powyższe wezwania;
-
informację o wyborze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu z dnia 25 kwietnia 2023 r.
Izba ustal
iła co następuje
Zamawiający w dniu 19 kwietnia 2023 r. wezwał przystępującego, na podstawie art.
224 ust. 2 pkt 1 Pzp,
do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny gdyż jego cena była niższa od
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania.
Przystępujący złożył wyjaśnienia w odpowiedzi na powyżej wskazane wezwanie,
pismem z dnia 24 kwietnia 2023 r. Do
przedmiotowych wyjaśnień przystępujący załączył:
- kosztorys opracowany w oparciu o cennik INTERCENBUD;
-
protokół odbioru końcowego robót z dnia 22 grudnia 2022 r. dotyczący umowy będącej
efektem post
ępowania pn.: Dostawa i montaż instalacji fotowoltaicznej do 50 kWp,
prowadzonego przez
Gminę Krzepice;
-
protokół odbioru z dnia 14 grudnia 2022 r. dotyczący zadania pn.: Wykonanie instalacji
fotowoltaicznej o mocy 44,69 kWp, wykonanej na rzecz PHU Lubinp
ex Sp. z o.o. z siedzibą
w Lubinie;
-
protokół końcowego odbioru robót z dnia 24 marca 2022 r. dotyczący zamówienia pn.:
Dostawa i
montaż instalacji fotowoltaicznej na budynku pływalni w Nowym Targu;
- list referencyjny z dnia 18 stycznia 2023 r
. dotyczący zadania pn.: Wykonanie instalacji
paneli fotowoltaicznych w obiektach Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Ciechanowie;
- list referencyjny z dnia 30
września 2022 r. dotyczący dwóch instalacji wykonanych dla
SPOŁEM LUBIN Sp. z o.o.;
- referencje dotyc
zące zadania pn.: Dostawa i montaż paneli fotowoltaicznych na budynkach
użyteczności publicznej w ramach zadania pn.: „Czysta energia – budowa infrastruktury do
wy
twarzania energii ze źródeł odnawialnych”, w którym zamawiającym była Gmina Radków.
W dniu 25 kwietnia 2023 r.
zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty
w postępowaniu. Jako najkorzystniejsza została wybrana oferta wykonawcy RED ALERT
Paweł Borzęcki, oferta przystępującego została sklasyfikowana na drugim miejscu
w rankingu, natomiast oferta
odwołującego – na trzecim miejscu.
T
reść przepisów dotyczących zarzutów:
- art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) Pzp
– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli została złożona przez
wykonawcę który nie złożył w przewidzianym terminie oświadczenia, o którym mowa w art.
125 ust. 1, lub podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak podstaw
wykluczenia lub spełnianie warunków udziału w postępowaniu, przedmiotowego środka
dowodowego, lub in
nych dokumentów lub oświadczeń;
- art. 224 ust. 6 Pzp
– Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega
oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.;
- art. 239 ust. 1 Pzp
– Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów
oceny of
ert określonych w dokumentach zamówienia.
I
zba zważyła co następuje.
Bi
orąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron
Izba u
znała, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności skład orzekający uznał za zasadne wskazać, że kluczowe
znaczenie dla rozpoznania sprawy
miały przede wszystkim: wezwanie z dnia 19 kwietnia
2023 r.
skierowane do przystępującego w sprawie wyjaśnienia rażąco niskiej ceny oraz
wyja
śnienia z dnia 24 marca 2023 r. udzielone przez przystępującego w odpowiedzi na to
wezwanie. W wyniku analizy przed
miotowych dokumentów Izba doszła do przekonania, że
zarzut
dotyczący rażąco niskiej ceny w stosunku do oferty przystępującego nie znalazł
potwierdzenia.
W
ocenie składu orzekającego wezwanie z dnia 19 kwietnia 2023 r. należało uznać
za bardzo
ogólnikowe. Ustalenie tej okoliczności miało swoje konsekwencje, ponieważ
zgodnie z utrwalonym orzecznictwem
Izby ogólnikowe wezwanie czy też wezwanie
sporządzone na dużym poziomie ogólności należy traktować jako przyznanie szerokiego
zakresu swobody wzywanemu wykonawcy w przedstawianiu wyja
śnień. Oczywiście nie
oznacza to, że wykonawca może złożyć jakiekolwiek wyjaśnienia, które następnie zostaną
bezrefleksyjnie zakwalifikowane jako wysta
rczające, ponieważ swobodę o której mowa
pow
yżej należy interpretować jako możliwość zastosowania przez wykonawcę takiego
sposobu argumentacji
, który w jego ocenie w danej sytuacji jest wystarczający zarówno co
do
poziomu szczegółowości jak i środków dowodowych. Tak sporządzone wyjaśnienia
powinny
być przedmiotem oceny przez zamawiającego w zakresie wyznaczonym
w wezwaniu. Izba s
twierdziła, że wyjaśnienia złożone przez przystępującego były adekwatne
do treści wezwania, co przełożyło się na uznanie niezasadności podniesionych zarzutów.
Po drugie
Izba doszła do przekonania, że dowody załączone do wyjaśnień przez
przystępującego należało uznać za wystarczające. W kontekście powyżej wskazanej
argument
acji skład orzekający stwierdził, że dowody załączone do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny przez
przystępującego, należało ocenić przez pryzmat wezwania. Jak wskazano
powyżej wezwanie było ogólnikowe co należało interpretować jako przyznanie swobody
wzywanemu wykonawcy w zakresie
składanych dowodów mających potwierdzić zasadność
wyjaśnień. Dodatkowo wezwanie nie wskazywało żadnej pozycji kosztowej czy też zakresu
zamówienia, które wymagałoby wyjaśnienia.
Ponadto o
dwołujący w swoim stanowisku pozostał gołosłowny i nie przedstawił
żadnych dowodów czy też okoliczności, które mogłyby potwierdzić jego stanowisko. Izba
oczywiście miała świadomość treści art. 537 Pzp, który przenosi ciężar dowodu w zakresie
rażąco niskiej ceny na wykonawcę, który ją złożył jeśli jest stroną lub uczestnikiem
postępowania odwoławczego lub zamawiającego, jeśli taki wykonawca nie uzyskał statusu
uczestnika
postępowania odwoławczego. Ww. przepis nie zwalnia wykonawcy
kwestionującego cenę konkurenta z podnoszenia argumentacji w tym środków dowodowych,
które powinny popierać stawiane zarzuty. Jest to o tyle istotne, że przystępujący złożył
dowody wraz z
wyjaśnieniami, a odwołujący tych wyjaśnień oraz załączonych do nich
dowodów nie był w stanie zakwestionować.
Przystępujący złożył wraz z wyjaśnieniami kosztorys, który określał stawkę roboczogodziny
na kwotę 31,10 zł, co biorąc pod uwagę wartość minimalnej stawki godzinowej
obowiązującej od 1 stycznia 2023 r. w wysokości 22,80 zł oraz od 1 lipca 2023 r.
w wysokości 23, 50 zł zapewniało zgodność tej stawki z przepisami dotyczącymi kosztów
pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodze
nia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, jak również przepisami zakresu
prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym
realizowane jest zamówienie, a więc obejmuje wartość kosztów ponoszonych przez
pracodawc
ę, wyczerpując tym samym obligatoryjną w zakresie wyjaśnienia rażąco niskiej
ceny dyspozycję art. 224 ust. 4 Pzp. Dodatkowo w przedstawionym kosztorysie
przystępujący określił poszczególne wartości materiałów, urządzeń i usług koniecznych do
wykonania przedmiotu umowy
opierając się na ogólnie dostępnych wskaźnikach cen
rynkowych z pierwszego kwartału 2023, a więc cen aktualnych, w ujęciu kwotowym,
wyjaśniając tym samym podstawy i wartości leżące u podstaw skalkulowanej oferty.
Wyszczególnienie zawartych w niej elementów, odnoszących się do całości przedmiotu
zamówienia, jak również stopień szczegółowości pozwalał ocenić rzetelność złożonej oferty.
Kosztorys obejm
ował bowiem dane liczbowe i wartościowe wyliczenia materiałów
(kluczowych jak i pomocniczych), ja
k również sporządzenie dokumentacji wykonawczej,
usług montażowych, wykonawczych, usług związanych z uruchomieniem, sprawdzeniem
zamontowany
ch urządzeń, a więc z uwzględnieniem kompleksowych elementów
cenotwórczych zaproponowanej usługi. Co prawda ww. kosztorys były dokumentem
wytworzonym przez
przystępującego, niemniej powyższe nie przesądzało o tym, że nie miał
żadnej mocy dowodowej. Kosztorys bowiem jak każdy dowód podlegał ocenie. Zdaniem Izby
analiza treści kosztorysu potwierdziła, że zamawiający słusznie uznał, iż oferta
przystępującego nie podlegała odrzuceniu jako zawierająca rażąco niską cenę.
Odwołujący dopiero na rozprawie podniósł argumentacje, która odnosiła się do
zasadn
ości wyliczeń zawartych w kosztorysie, podkreślając brak wyceny istotnych
m
ateriałów koniecznych do wykonania zamówienia oraz brak potwierdzenia podanych
kosztów. Izba nie wzięła pod uwagę powyżej wskazanej argumentacji odwołującego,
ponieważ pozostała ona gołosłowna. Odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów, które
mogłyby potwierdzić jego stanowisko czy też podważyć informacje wynikające z kosztorysu.
Tym samym
Izba oddaliła zarzut rażąco niskiej ceny sformułowany w stosunku do
oferty
przystępującego.
W ocenie składu orzekającego zamawiający nie naruszył także dyspozycji
wyni
kającej z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) Pzp. Zgodnie z tym przepisem zamawiający odrzuca
ofert
ę, jeśli została złożona przez wykonawcę, który nie złożył w przewidzianym terminie
o
świadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 (w tym JEDZ), lub podmiotowego środka
dowodowego, potwierdzaj
ących brak podstaw wykluczenia lub spełnianie warunków udziału
w post
ępowaniu, przedmiotowego środka dowodowego, innych dokumentów lub
o
świadczeń. Postępowanie o udzielenie zamówienia jest sformalizowanym procesem,
podczas kt
órego wykonawcy muszą przedłożyć w ściśle określonym terminie i trybie (art.
107 Pzp oraz art. 125
–128 Pzp), oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Pzp, lub
podmiotowe i przedmiotowe
środki dowodowe oraz inne dokumenty lub oświadczenia –
a niez
łożenie ich skutkuje odrzuceniem oferty. Niezłożenie wymaganego oświadczenia lub
podmiotowego (lub przedmiotowego)
środka dowodowego, złożenie niekompletnego lub
takiego, kt
óry nie potwierdza, że wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu lub nie
podlega wykluczeniu (lub oferta spe
łnia określone cechy lub kryteria, na potwierdzenie czego
wymaga si
ę dokumentów przedmiotowych) – skutkuje odrzuceniem jego oferty,
z zastrze
żeniem art. 128 ust. 1 Pzp (oraz art. 107 Pzp dla dokumentów przedmiotowych).
Jak wynika
z powyższego ww. przepis nie jest podstawą do odrzucenia oferty w przypadku
gdy zawiera ona
rażąco niską cenę. Podstawą odrzucenia oferty w przypadku rażąco niskiej
ceny jest art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp. Jak wynika
z wcześniejszych rozważań Izba uznała, że
cena oferty
przystępującego nie była rażąco niska, zatem nie mógł znaleźć potwierdzenia
zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) Pzp.
Izba o
ddaliła również ostatni zarzut podniesiony w odwołaniu, który dotyczył
naruszenia art. 239 ust. 1 Pzp. W oko
licznościach przedmiotowej sprawy zarzut okazał się
bezprzedmiotowy
,
ponieważ
oferta
przystępującego
nie
została
wybrana
za
naj
korzystniejszą w postępowaniu.
W z
wiązku z powyższym Izba uznała, że odwołanie podlegało oddaleniu i na
podstawie art. 553 zdanie pierwsze Pzp orzek
ła jak w sentencji.
O kosztach
postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku, na
podstawie art. 557 i 575 Pzp oraz
§ 5 pkt 1 w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministr
ów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwo
łania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), zaliczając na poczet przedmiotowego postępowania
odwoławczego koszt wpisu od odwołania uiszczony przez odwołującego.
Przew
odniczący:
…………………………
1.
Umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów dotyczących oferty wykonawcy
P.B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą RED ALERT P. B.i z uwagi na
uwzględnienie zarzutów odwołania w tej części przy jednoczesnym braku wniesienia
sprzeciwu .
2. W p
ozostałym zakresie oddala odwołanie.
3
. Kosztami postępowania obciąża wykonawcę Eko Prime Inwestycje spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Żelechlinku i zalicza na poczet kosztów postępowania
odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy)
uiszczoną przez tego wykonawcę tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 579 ust. 1 i 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia
11 września 2019 r. Prawo
za
mówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok –
w terminie 1
4 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izb
y Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Pr
zewodniczący:
………………………
Sygn. akt: KIO 1194/23
U z a s a d n i e n i e
Gmina
Siennica Różana zwana dalej: „zamawiającym”, prowadzi postępowanie o
udzielenie
zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 września 2019
r. Prawo za
mówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1710 ze zm.), zwanej dalej: „Pzp”,
w trybie podstawowym
bez możliwości prowadzenia negocjacji pn.: Montaż instalacji
fotowoltaicznych na terenie gminy Siennica Różana, znak sprawy GK.271.2.2023, zwane
dalej
„postępowaniem”.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
w dniu 22 lutego 2023 r., pod numerem 2023/BZP 00105415 /01.
Sza
cunkowa wartość zamówienia, którego przedmiotem są roboty budowlane, jest
niższa od kwot wskazanych w aktach wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 Pzp.
W dniu 28 kwietnia 2023 r. wykonawca EKO Prime Inwestycje S
p. z o.o. z siedzibą w
Żelechlinku (zwany dalej: „odwołującym”) wniósł odwołanie od czynności i zaniechań
z
amawiającego podjętych w postępowaniu, polegających na:
- nieodrzuceniu oferty RED ALERT P.B.
wobec niezłożenia wyjaśnień i dowodów
uzasadniających podaną w ofercie ceny montażu instalacji fotowoltaicznej;
- nieodrzuceniu oferty EL-VAR Sp. z o. o.
wobec niezłożenia dowodów do wyjaśnień
uzasadniających podaną w ofercie ceny montażu instalacji fotowoltaicznej;
-
naruszeniu zasady konkurencyjności i równego traktowania wykonawców poprzez uznanie,
że ogólnikowe i niedające się zweryfikować wyjaśniania bez dowodów uzasadniających cenę
podaną w ofertach EL-VAR Sp. z o.o. oraz RED ALERT P. B., nie skutkują odrzuceniem
oferty;
- dokonaniu wadliwego wyboru oferty najkorzystniejszej, w sytuacji, gdy oferta o
dwołującego
jest ofertą o najniższej cenie i maksymalnym okresie gwarancji, a zatem winna być uznana
za najkorzys
tniejszą zgodnie z kryteriami oceny oferty wobec konieczności odrzucenia ofert
EL-VAR Sp. z o. o. oraz RED ALERT P. B..
O
dwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów:
1) art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c w zw. z 224 ust. 1 pkt 6 Pzp w zw. z art. 16 ust. 1 Pzp przez
nieodrzucenie oferty EL-VAR Sp. z o. o. oraz RED ALERT P. B., podczas gdy podmioty te
nie przedstawiły żadnych dowodów uzasadniających cenę podaną w ofertach, ograniczając
się jedynie wyłącznie do wyjaśnień ogólnikowych o poprawności ceny, podczas gdy ww.
przepis nakłada obowiązek przedłożenie dowodów uzasadniających cenę ofertową oraz
wyjaśnienia poddające się weryfikacji, co w konsekwencji doprowadziło do nieodrzucenia
ofert złożonych przez EL-VAR Sp. z o. o. oraz RED ALERT P. B.;
2) art. 239 ust. 1 Pzp przez dokonanie wadliwego wyboru oferty RED ALERT P. B., jako
najkorzystniejszej, w sytuacji, gdy to oferta złożona przez odwołującego winna zostać
wybrana jako oferta n
ajkorzystniejsza, spośród ofert niepodlegających odrzuceniu.
W związku z powyższymi zarzutami odwołujący o uwzględnienie odwołania w całości
oraz nakazanie z
amawiającemu:
-
unieważnienia wyboru oferty najkorzystniejszej;
-
ponownego badania złożonych w postępowaniu ofert;
-
odrzucenia oferty złożonej przez RED ALERT P. B. oraz EL-VAR Sp. z o.o.;
- z
asądzenia od zamawiającego kosztów postępowania odwoławczego.
Odwołujący wyjaśnił, że jest wykonawcą, który złożył ofertę w postępowaniu i posiada
interes w uzyska
niu zamówienia. Wskazał także, że jego oferta znalazła się na trzeciej
pozycji w rankingu oceny ofert i spełnia wszystkie wymogi, określone w SWZ. W skutek
naruszenia przez zamaw
iającego wskazanych przepisów Pzp, jego oferta nie została
wybrana jako
najkorzystniejsza, pomimo tego że jako jedyny podmiot złożył wyjaśnienia i
dowody na uzasadnienie ceny podanej w ofercie.
Odwołujący stwierdził, że jego interes w
uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku, albowiem może ponieść on szkodę w postaci
utraconych korzyści jakie osiągnąłby w przypadku uzyskania zamówienia – zysku
wkalku
lowanego w cenę. Gdyby zamawiający przeprowadził postępowanie zgodnie z Pzp,
jego oferta
zostałaby uznana za najkorzystniejszą. W związku z powyższym odwołujący
stwierdzi
ł, że ma interes we wniesieniu odwołania, co wprost wyczerpuje przesłanki z art.
505 ust. 1 Pzp.
W uzasadnieniu
odwołujący wskazał, że on oraz czterech innych wykonawców
zostało wezwanych do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Przy czym
podn
iósł, że wykonawcy Integracja B2B Sp. z o.o. oraz Sun Flesh Energy P. M., E. C. s.c.
n
ie złożyli w ogóle stosownych wyjaśnień, natomiast RED ALERT P. B. oraz EL-VAR Sp. z
o.o.
złożyli wyłącznie ogólnikowe wyjaśnienia, sprowadzające się do oświadczeń bez
załączonych dowodów uzasadniających wskazaną cenę. W ocenie odwołującego należało
uz
nać, że wykonawca musi przedstawić dowody na brak okoliczności wystąpienia rażąco
niskiej ceny lub kosztu w przypadku żądania od niego wyjaśnień w tym przedmiocie. Same
bowiem wyjaśnienia nigdy nie są obiektywne, gdyż składa je podmiot jak najbardziej
zainteresowany w sprawie. W niniejszej sprawie RED ALERT P.B.oraz EL-VAR Sp. z o. o.
–
w opinii
odwołującego – nie przedłożyli żadnych dowodów a wyjaśnienia cechą się wysokim
poziomem oględności.
W dalszej kolejności odwołujący stwierdził, że wyjaśnienia bez dowód uzasadniających cenę
winny
skutkować koniecznością odrzucenia oferty. Podkreślił, że przez „nieudzielenie
wyjaśnień”, należy rozumieć także udzielenie wyjaśnień niekonkretnych, ogólnych,
zdawkowych, lakonicznych, nie
czyniących zadość treści wezwania. W doktrynie i
orzeczn
ictwie ugruntowany jest podgląd, że jeżeli odpowiedź wykonawcy na wezwanie do
wyjaśnienia „ceny rażąco niskiej” nie zawiera żadnego wytłumaczenia sposobu kalkulacji
c
eny, żadnego wskazania czynnika sprzyjającego wykonawcy i umożliwiającego
zaoferow
anie tak niskiej ceny, jak też żadnego dowodu potwierdzającego przyjętą kalkulację
i czynniki sprzyjające, to mamy do czynienia z wyjaśnieniami o charakterze ogólnikowym.
W
ówczas zamawiający zobowiązany jest odrzucić ofertę. Wyjaśnienia złożone w postaci
o
pisowej oraz załączony do nich kosztorys nie pozwalają na uznanie, że cena podana w
ofercie jest ceną rynkową, jak też, że obejmuje pełen zakres zamówienia opisany w SWZ.
Odwołujący zwrócił uwagę, że wyjaśnienia EL-VAR Sp. z o. o. zawierają wyłącznie niedające
się zweryfikować wyliczenia. W tym kontekście wskazał, że Krajowa Izba Odwoławcza i sądy
okręgowe wielokrotnie podkreślały w swoich orzeczeniach, że wyjaśnienia składane w
odpowiedzi na w
ezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny powinny być wyczerpujące i
szczegółowe, odnoszące się do konkretnych okoliczności złożonej oferty, a także zawierać
wskazanie konkretnych element
ów mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. W
ocenie o
dwołującego nie jest wystarczające złożenie wyjaśnień rażąco niskiej ceny
wymieniających jedynie wysokość ponoszonych kosztów oraz wskazanie marży. EL-VAR
Sp. z o.o. wykonując zobowiązanie organu nie złożył żadnych dowodów, albowiem za
takowe
nie sposób uznać referencji, które nie „wyjaśniają” sposobu konstruowania ceny
oferty. Konieczność poparcia przedstawianych wyjaśnień dowodami ma kluczowe znaczenie
dla ich oceny, ponieważ same wyjaśnienia rzadko kiedy mogą być uznane za w pełni
obiektywne jako składane przez podmiot bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem.
Przedstawien
ie dowodów jest szczególnie istotne w sytuacji, gdy wykonawca powołuje się
na istnienie po jego stronie pewnych szczególnie korzystnych warunków, które wpłynęły na
sposób ukształtowania ceny. Zatem za wyjaśnienia ogólnikowe, lakoniczne, niewypełniające
tre
ści wezwania, należy uznać takie wyjaśnienia, które wskazują na okoliczności wpływające
na cenę, ale nieukazujące sposobu tego wpływu, jak również niepotwierdzające, że
okoliczności te mają charakter szczególny i indywidualny dla tego konkretnego wykonawcy.
W ramach postępowania odwoławczego przystąpienie po stronie zamawiającego
zgłosił wykonawca EL-VAR Sp. z o.o. z siedzibą w Rzeszotarach.
W dniu 10 maja 2023 r.
zamawiający złożył do akt sprawy odpowiedź na odwołanie.
W odpowiedzi na
odwołanie zamawiający oświadczył, że:
-
uwzględnia wniesione odwołanie w części, a mianowicie, w zakresie żądania odrzucenia
oferty złożonej przez RED ALERT P. B., a tym samym uznał konieczność unieważnienia
wyboru oferty najkorzystniejszej i dokonania ponownego bad
ania złożonych ofert;
-
nie uwzględnia odwołania w zakresie żądania odrzucenia oferty złożonej przez EL-VAR Sp.
z o. o. i w tym zakresie
wniósł o jego oddalenie.
Na podstawie dokumentacji przedmiotowego
postępowania oraz biorąc pod
uwa
gę stanowiska stron, Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba
doszła do przekonania, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skut
kujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 Pzp i skierowała odwołanie na
rozprawę w zakresie niepodlegającym umorzeniu.
Izba uzna
ła, że odwołujący wykazał, że posiada interes w uzyskaniu zamówienia oraz
może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, czym
wy
pełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania, o których mowa w art. 505
ust. 1 Pzp.
Wobec sp
ełnienia przesłanek określonych w art. 525 Pzp, Izba stwierdziła
skuteczn
ość zgłoszonego przystąpienia przez wykonawcę EL-VAR Sp. z o.o. z siedzibą
w Rzeszotarach (zwanego dalej jako
: „przystępujący”), do udziału w postępowaniu
odwoławczym po stronie zamawiającego. W związku z tym ww. wykonawca stał się
uczestnikiem pos
tępowania odwoławczego.
Izba umorzy
ła postępowanie odwoławcze w części dotyczącej zarzutów odnoszących
się do oferty wykonawcy RED ALERT P. B., ponieważ zamawiający uwzględnił zarzuty w
zakresie
tej części odwołania, a uczestnik postępowania zgłaszający przystąpienie po stronie
zamawiającego nie wniósł sprzeciwu wobec częściowego uwzględnienia zarzutów
odwołania. Tym samym Izba zastosowała treść art. 522 ust. 4 Pzp, który stanowi, że W
przypadku uwzględnienia przez zamawiającego części zarzutów przedstawionych w
odwołaniu, Izba może umorzyć postępowanie odwoławcze w części dotyczącej tych
zarzutów, pod warunkiem że w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego nie
p
rzystąpił w terminie żaden wykonawca albo wykonawca, który przystąpił po stronie
zamawiającego, nie wniósł sprzeciwu wobec uwzględnienia tych zarzutów. W takim
przypadku Izba rozpoznaje pozostałe zarzuty odwołania. Zamawiający wykonuje, powtarza
lub uniewa
żnia czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, zgodnie z żądaniem
zawartym w odwołaniu w zakresie uwzględnionych zarzutów.
Izba zalicz
yła na poczet materiału dowodowego:
1) dokumentacj
ę przekazaną w postaci elektronicznej, zapisaną na płycie CD, przesłaną do
akt sprawy przez z
amawiającego w dniu 9 maja 2023 r., w tym w szczególności:
-
specyfikację warunków zamówienia (zwaną dalej jako: „SWZ”) wraz z załącznikami;
-
ofertę złożoną przez przystępującego;
- wezwanie do
wyjaśnień rażąco niskiej ceny z dnia 19 kwietnia 2023 r. skierowane do
przystępującego;
- wy
jaśnienia wraz z załącznikami złożone przez przystępującego pismem z dnia 24 kwietnia
2023 r. w odpowiedzi na
powyższe wezwania;
-
informację o wyborze najkorzystniejszej oferty w postępowaniu z dnia 25 kwietnia 2023 r.
Izba ustal
iła co następuje
Zamawiający w dniu 19 kwietnia 2023 r. wezwał przystępującego, na podstawie art.
224 ust. 2 pkt 1 Pzp,
do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny gdyż jego cena była niższa od
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed
wszczęciem postępowania.
Przystępujący złożył wyjaśnienia w odpowiedzi na powyżej wskazane wezwanie,
pismem z dnia 24 kwietnia 2023 r. Do
przedmiotowych wyjaśnień przystępujący załączył:
- kosztorys opracowany w oparciu o cennik INTERCENBUD;
-
protokół odbioru końcowego robót z dnia 22 grudnia 2022 r. dotyczący umowy będącej
efektem post
ępowania pn.: Dostawa i montaż instalacji fotowoltaicznej do 50 kWp,
prowadzonego przez
Gminę Krzepice;
-
protokół odbioru z dnia 14 grudnia 2022 r. dotyczący zadania pn.: Wykonanie instalacji
fotowoltaicznej o mocy 44,69 kWp, wykonanej na rzecz PHU Lubinp
ex Sp. z o.o. z siedzibą
w Lubinie;
-
protokół końcowego odbioru robót z dnia 24 marca 2022 r. dotyczący zamówienia pn.:
Dostawa i
montaż instalacji fotowoltaicznej na budynku pływalni w Nowym Targu;
- list referencyjny z dnia 18 stycznia 2023 r
. dotyczący zadania pn.: Wykonanie instalacji
paneli fotowoltaicznych w obiektach Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Ciechanowie;
- list referencyjny z dnia 30
września 2022 r. dotyczący dwóch instalacji wykonanych dla
SPOŁEM LUBIN Sp. z o.o.;
- referencje dotyc
zące zadania pn.: Dostawa i montaż paneli fotowoltaicznych na budynkach
użyteczności publicznej w ramach zadania pn.: „Czysta energia – budowa infrastruktury do
wy
twarzania energii ze źródeł odnawialnych”, w którym zamawiającym była Gmina Radków.
W dniu 25 kwietnia 2023 r.
zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty
w postępowaniu. Jako najkorzystniejsza została wybrana oferta wykonawcy RED ALERT
Paweł Borzęcki, oferta przystępującego została sklasyfikowana na drugim miejscu
w rankingu, natomiast oferta
odwołującego – na trzecim miejscu.
T
reść przepisów dotyczących zarzutów:
- art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) Pzp
– Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli została złożona przez
wykonawcę który nie złożył w przewidzianym terminie oświadczenia, o którym mowa w art.
125 ust. 1, lub podmiotowego środka dowodowego, potwierdzających brak podstaw
wykluczenia lub spełnianie warunków udziału w postępowaniu, przedmiotowego środka
dowodowego, lub in
nych dokumentów lub oświadczeń;
- art. 224 ust. 6 Pzp
– Odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega
oferta wykonawcy,
który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.;
- art. 239 ust. 1 Pzp
– Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów
oceny of
ert określonych w dokumentach zamówienia.
I
zba zważyła co następuje.
Bi
orąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz stanowiska stron
Izba u
znała, że odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności skład orzekający uznał za zasadne wskazać, że kluczowe
znaczenie dla rozpoznania sprawy
miały przede wszystkim: wezwanie z dnia 19 kwietnia
2023 r.
skierowane do przystępującego w sprawie wyjaśnienia rażąco niskiej ceny oraz
wyja
śnienia z dnia 24 marca 2023 r. udzielone przez przystępującego w odpowiedzi na to
wezwanie. W wyniku analizy przed
miotowych dokumentów Izba doszła do przekonania, że
zarzut
dotyczący rażąco niskiej ceny w stosunku do oferty przystępującego nie znalazł
potwierdzenia.
W
ocenie składu orzekającego wezwanie z dnia 19 kwietnia 2023 r. należało uznać
za bardzo
ogólnikowe. Ustalenie tej okoliczności miało swoje konsekwencje, ponieważ
zgodnie z utrwalonym orzecznictwem
Izby ogólnikowe wezwanie czy też wezwanie
sporządzone na dużym poziomie ogólności należy traktować jako przyznanie szerokiego
zakresu swobody wzywanemu wykonawcy w przedstawianiu wyja
śnień. Oczywiście nie
oznacza to, że wykonawca może złożyć jakiekolwiek wyjaśnienia, które następnie zostaną
bezrefleksyjnie zakwalifikowane jako wysta
rczające, ponieważ swobodę o której mowa
pow
yżej należy interpretować jako możliwość zastosowania przez wykonawcę takiego
sposobu argumentacji
, który w jego ocenie w danej sytuacji jest wystarczający zarówno co
do
poziomu szczegółowości jak i środków dowodowych. Tak sporządzone wyjaśnienia
powinny
być przedmiotem oceny przez zamawiającego w zakresie wyznaczonym
w wezwaniu. Izba s
twierdziła, że wyjaśnienia złożone przez przystępującego były adekwatne
do treści wezwania, co przełożyło się na uznanie niezasadności podniesionych zarzutów.
Po drugie
Izba doszła do przekonania, że dowody załączone do wyjaśnień przez
przystępującego należało uznać za wystarczające. W kontekście powyżej wskazanej
argument
acji skład orzekający stwierdził, że dowody załączone do wyjaśnień rażąco niskiej
ceny przez
przystępującego, należało ocenić przez pryzmat wezwania. Jak wskazano
powyżej wezwanie było ogólnikowe co należało interpretować jako przyznanie swobody
wzywanemu wykonawcy w zakresie
składanych dowodów mających potwierdzić zasadność
wyjaśnień. Dodatkowo wezwanie nie wskazywało żadnej pozycji kosztowej czy też zakresu
zamówienia, które wymagałoby wyjaśnienia.
Ponadto o
dwołujący w swoim stanowisku pozostał gołosłowny i nie przedstawił
żadnych dowodów czy też okoliczności, które mogłyby potwierdzić jego stanowisko. Izba
oczywiście miała świadomość treści art. 537 Pzp, który przenosi ciężar dowodu w zakresie
rażąco niskiej ceny na wykonawcę, który ją złożył jeśli jest stroną lub uczestnikiem
postępowania odwoławczego lub zamawiającego, jeśli taki wykonawca nie uzyskał statusu
uczestnika
postępowania odwoławczego. Ww. przepis nie zwalnia wykonawcy
kwestionującego cenę konkurenta z podnoszenia argumentacji w tym środków dowodowych,
które powinny popierać stawiane zarzuty. Jest to o tyle istotne, że przystępujący złożył
dowody wraz z
wyjaśnieniami, a odwołujący tych wyjaśnień oraz załączonych do nich
dowodów nie był w stanie zakwestionować.
Przystępujący złożył wraz z wyjaśnieniami kosztorys, który określał stawkę roboczogodziny
na kwotę 31,10 zł, co biorąc pod uwagę wartość minimalnej stawki godzinowej
obowiązującej od 1 stycznia 2023 r. w wysokości 22,80 zł oraz od 1 lipca 2023 r.
w wysokości 23, 50 zł zapewniało zgodność tej stawki z przepisami dotyczącymi kosztów
pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego
wynagrodze
nia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, jak również przepisami zakresu
prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym
realizowane jest zamówienie, a więc obejmuje wartość kosztów ponoszonych przez
pracodawc
ę, wyczerpując tym samym obligatoryjną w zakresie wyjaśnienia rażąco niskiej
ceny dyspozycję art. 224 ust. 4 Pzp. Dodatkowo w przedstawionym kosztorysie
przystępujący określił poszczególne wartości materiałów, urządzeń i usług koniecznych do
wykonania przedmiotu umowy
opierając się na ogólnie dostępnych wskaźnikach cen
rynkowych z pierwszego kwartału 2023, a więc cen aktualnych, w ujęciu kwotowym,
wyjaśniając tym samym podstawy i wartości leżące u podstaw skalkulowanej oferty.
Wyszczególnienie zawartych w niej elementów, odnoszących się do całości przedmiotu
zamówienia, jak również stopień szczegółowości pozwalał ocenić rzetelność złożonej oferty.
Kosztorys obejm
ował bowiem dane liczbowe i wartościowe wyliczenia materiałów
(kluczowych jak i pomocniczych), ja
k również sporządzenie dokumentacji wykonawczej,
usług montażowych, wykonawczych, usług związanych z uruchomieniem, sprawdzeniem
zamontowany
ch urządzeń, a więc z uwzględnieniem kompleksowych elementów
cenotwórczych zaproponowanej usługi. Co prawda ww. kosztorys były dokumentem
wytworzonym przez
przystępującego, niemniej powyższe nie przesądzało o tym, że nie miał
żadnej mocy dowodowej. Kosztorys bowiem jak każdy dowód podlegał ocenie. Zdaniem Izby
analiza treści kosztorysu potwierdziła, że zamawiający słusznie uznał, iż oferta
przystępującego nie podlegała odrzuceniu jako zawierająca rażąco niską cenę.
Odwołujący dopiero na rozprawie podniósł argumentacje, która odnosiła się do
zasadn
ości wyliczeń zawartych w kosztorysie, podkreślając brak wyceny istotnych
m
ateriałów koniecznych do wykonania zamówienia oraz brak potwierdzenia podanych
kosztów. Izba nie wzięła pod uwagę powyżej wskazanej argumentacji odwołującego,
ponieważ pozostała ona gołosłowna. Odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów, które
mogłyby potwierdzić jego stanowisko czy też podważyć informacje wynikające z kosztorysu.
Tym samym
Izba oddaliła zarzut rażąco niskiej ceny sformułowany w stosunku do
oferty
przystępującego.
W ocenie składu orzekającego zamawiający nie naruszył także dyspozycji
wyni
kającej z art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) Pzp. Zgodnie z tym przepisem zamawiający odrzuca
ofert
ę, jeśli została złożona przez wykonawcę, który nie złożył w przewidzianym terminie
o
świadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1 (w tym JEDZ), lub podmiotowego środka
dowodowego, potwierdzaj
ących brak podstaw wykluczenia lub spełnianie warunków udziału
w post
ępowaniu, przedmiotowego środka dowodowego, innych dokumentów lub
o
świadczeń. Postępowanie o udzielenie zamówienia jest sformalizowanym procesem,
podczas kt
órego wykonawcy muszą przedłożyć w ściśle określonym terminie i trybie (art.
107 Pzp oraz art. 125
–128 Pzp), oświadczenie, o którym mowa w art. 125 ust. 1 Pzp, lub
podmiotowe i przedmiotowe
środki dowodowe oraz inne dokumenty lub oświadczenia –
a niez
łożenie ich skutkuje odrzuceniem oferty. Niezłożenie wymaganego oświadczenia lub
podmiotowego (lub przedmiotowego)
środka dowodowego, złożenie niekompletnego lub
takiego, kt
óry nie potwierdza, że wykonawca spełnia warunki udziału w postępowaniu lub nie
podlega wykluczeniu (lub oferta spe
łnia określone cechy lub kryteria, na potwierdzenie czego
wymaga si
ę dokumentów przedmiotowych) – skutkuje odrzuceniem jego oferty,
z zastrze
żeniem art. 128 ust. 1 Pzp (oraz art. 107 Pzp dla dokumentów przedmiotowych).
Jak wynika
z powyższego ww. przepis nie jest podstawą do odrzucenia oferty w przypadku
gdy zawiera ona
rażąco niską cenę. Podstawą odrzucenia oferty w przypadku rażąco niskiej
ceny jest art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp. Jak wynika
z wcześniejszych rozważań Izba uznała, że
cena oferty
przystępującego nie była rażąco niska, zatem nie mógł znaleźć potwierdzenia
zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 2 lit. c) Pzp.
Izba o
ddaliła również ostatni zarzut podniesiony w odwołaniu, który dotyczył
naruszenia art. 239 ust. 1 Pzp. W oko
licznościach przedmiotowej sprawy zarzut okazał się
bezprzedmiotowy
,
ponieważ
oferta
przystępującego
nie
została
wybrana
za
naj
korzystniejszą w postępowaniu.
W z
wiązku z powyższym Izba uznała, że odwołanie podlegało oddaleniu i na
podstawie art. 553 zdanie pierwsze Pzp orzek
ła jak w sentencji.
O kosztach
postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku, na
podstawie art. 557 i 575 Pzp oraz
§ 5 pkt 1 w zw. z § 8 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministr
ów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów
postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwo
łania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), zaliczając na poczet przedmiotowego postępowania
odwoławczego koszt wpisu od odwołania uiszczony przez odwołującego.
Przew
odniczący:
…………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3393/22 z dnia 2023-12-30
- Sygn. akt KIO 1581/23 z dnia 2023-06-16
- Sygn. akt KIO 1492/23, KIO 1527/23 z dnia 2023-06-14
- Sygn. akt KIO 1596/23 z dnia 2023-06-13
- Sygn. akt KIO 1590/23 z dnia 2023-06-12
