rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2023-07-11
rok: 2023
data dokumentu: 2023-07-11
rok: 2023
sygnatury akt.:
KIO 1797/23
KIO 1797/23
KIO 1801/23
masz Skowroński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2023 r. w Warsza
wie odwołań wniesionych do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 czerwca 2023 r. przez wykonawców:
A. Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082
Bydgoszcz (KIO 1797/23),
B. H. Cegielski -
Fabryka Pojazdów Szynowych sp. z o.o., ul. 28 czerwca 1956 r.
nr 223/229, 61-
485 Poznań (KIO 1801/23),
w post
ępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Województwo Mazowieckie,
ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa, w imieniu którego działa: „Koleje Mazowieckie –
KM” sp. z o.o., ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa,
przy udziale wykonawcy:
1) Stadler Polska sp. z o.o., ul. Targowa 50, 08-110 Siedlce,
zgłaszającego przystąpienie
do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1797/23 po stronie odwołującego,
2) Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082
Bydgoszcz,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 1801/23 po st
ronie odwołującego,
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lipca 2023 r. w Warsza
wie odwołań wniesionych do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 26 czerwca 2023 r. przez wykonawców:
A. Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082
Bydgoszcz (KIO 1797/23),
B. H. Cegielski -
Fabryka Pojazdów Szynowych sp. z o.o., ul. 28 czerwca 1956 r.
nr 223/229, 61-
485 Poznań (KIO 1801/23),
w post
ępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: Województwo Mazowieckie,
ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa, w imieniu którego działa: „Koleje Mazowieckie –
KM” sp. z o.o., ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa,
przy udziale wykonawcy:
1) Stadler Polska sp. z o.o., ul. Targowa 50, 08-110 Siedlce,
zgłaszającego przystąpienie
do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1797/23 po stronie odwołującego,
2) Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082
Bydgoszcz,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 1801/23 po st
ronie odwołującego,
orzeka:
1. um
arza postępowanie odwoławcze w sprawie o sygn. akt KIO 1801/23 w zakresie
zarzutów dotyczących dopuszczalnej masy eksploatacyjnej, temperatury otoczenia i
warunków pracy pojazdu, systemu hamulca oraz terminu składania ofert,
2.
uwzględnia odwołania w sprawach o sygn. akt KIO 1797/23 i KIO 1801/23 i nakazuje
zamawiającemu dokonanie modyfikacji:
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
1) pkt II.2.4) pkt 5 ppkt 1
ogłoszenia o zamówieniu, rozdziału V ust. 1 pkt 1 specyfikacji
warunków zamówienia oraz § 3 ust. 4 Załącznika nr 12 do specyfikacji warunków
zamówienia poprzez wskazanie, że dostawa elektryczno-akumulatorowych zespołów
trakcyjnych nastąpi nie później niż w terminie 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy,
2) r
ozdziału I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 15 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do specyfikacji
warunków zamówienia poprzez wskazanie, że wysokość podłogi powinna być: „od 760
mm do 800 mm”,
3. w sprawie KIO 1797/23 kosztam
i postępowania obciąża zamawiającego: Województwo
Mazowieckie,
ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa, w imieniu którego działa: „Koleje
Mazowieckie
– KM” sp. z o.o., ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa, i:
3.1. zalicza w po
czet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
o
dwołania,
3.2.
zasądza od zamawiającego: Województwo Mazowieckie, ul. Jagiellońska 26, 03-719
Warszawa, w
imieniu którego działa: „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o., ul. Lubelska
26, 03-802 Warszawa, na rzecz
odwołującego: Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A.,
ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082 Bydgoszcz,
kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście
tysi
ęcy złotych zero groszy), tytułem zwrotu kosztów uiszczonego wpisu od odwołania,
4. w sprawie KIO 1801/23 kosztami po
stępowania obciąża zamawiającego: Województwo
Mazowieckie,
ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa, w imieniu którego działa: „Koleje
Mazowieckie
– KM” sp. z o.o., ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa, i:
4.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
pi
ętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania,
4.2. za
sądza od zamawiającego: Województwo Mazowieckie, ul. Jagiellońska 26, 03-719
Warszawa, w imieniu którego działa: „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o., ul. Lubelska
26, 03-802 Warszawa, na rzecz
odwołującego: H. Cegielski - Fabryka Pojazdów
Szynowych sp. z o.o., ul. 28 czerwca 1956 r. nr 223/229, 61-
485 Poznań, kwotę 18 600
zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), tytułem zwrotu
kosztów uiszczonego wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 wrz
eśnia 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odw
oławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodnicz
ący: …………………………
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
Sygn. akt: KIO 1797/23
Sygn. akt: KIO 1801/23
UZASADNIENIE
Zamaw
iający – Województwo Mazowieckie, ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa,
w imieniu którego działa: „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o., ul. Lubelska 26, 03-802
Warszawa, prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego pn. „Zakup pojazdów kolejowych wraz z usługą serwisową”, numer
referencyjny: MWZ7.27.47.2023.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane
w Dzienniku U
rzędowym Unii Europejskiej w dniu 16.06.2023 r., nr 2023/S 115-355868.
W dniu 26.06.2023 r. do Prezesa Krajowej Izby O
dwoławczej wpłynęły odwołania
następujących wykonawców:
A. Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082 Bydgoszcz
(dalej:
„odwołujący Pesa”) - KIO 1797/23,
B. H. Cegielski -
Fabryka Pojazdów Szynowych sp. z o.o., ul. 28 czerwca 1956 r.
nr 223/229, 61-
485 Poznań (dalej: „odwołujący Cegielski”) - KIO 1801/23.
O
dwołanie Pesa – sygn. akt KIO 1797/23.
Odwołujący Pesa zarzucił zamawiającemu naruszenie: art. 436 pkt 1 oraz art. 99 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.), zwanej dalej:
„ustawą Pzp”, w zw. z art. 387 §1 kc w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp poprzez określenie
terminów realizacji zamówienia za pomocą konkretnej daty, zamiast określić go w dniach,
miesiącach lub latach, a ponadto poprzez określenie niemożliwych do spełnienia terminów
realizacji zamówienia w zakresie dostawy pojazdów, nieuwzględniających istotnych
okoliczności mających wpływ na sporządzenie oferty i realizację zamówienia.
W szczególności odwołujący Pesa wskazał, co następuje.
„Wymagając dostawy pojazdów w terminach wskazanych w rozdziale V ust. 1 punkt 1) SWZ
tj. w terminie do 31 maja 2026 r. dl
a wszystkich pojazdów, Zamawiający pomija istotne
okoliczności mające wpływ na wykonanie tego zobowiązania przez wykonawcę. Wskazany
termin jest oderwany od realiów rynkowych, co świadczy o wadliwości sporządzonego przez
Zamawiającego opisu przedmiotu zamówienia w tym zakresie. Zamawiający powinien mieć
świadomość, że rynkowy termin dostawy pojazdu wynosi 36 miesięcy, zatem wskazane
przez niego terminy dostaw pojazdów są nierealistyczne i zbyt krótkie.
Taki sposób określenia terminu realizacji zamówienia jest niezgodny z art. 436 pkt 1 PZP,
który stanowi, że umowa zawiera postanowienia określające w szczególności planowany
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
ter
min zakończenia usługi, dostawy lub robót budowlanych, oraz, w razie potrzeby,
planowane ter
miny wykonania poszczególnych części usługi, dostawy lub roboty
budowlanej, określone w dniach, tygodniach, miesiącach lub latach, chyba że wskazanie
daty wykonania
umowy jest uzasadnione obiektywną przyczyną. W przedmiotowej sprawie
nie istnieją obiektywne przyczyny uzasadniające wskazanie konkretnej daty wykonania
umowy, a w każdym razie nie zostały one przez Zamawiającego wskazane w dokumentach
zamówienia.
Należy wskazać, że rynek dostaw pojazdów szynowych charakteryzuje się tym, że przy
każdym zamówieniu zamawiający stawiają indywidualne wymagania techniczne dotyczące
pojazdów, co uniemożliwia oferowanie dostawy gotowych pojazdów, tzw. „z półki”. Nawet
w sytuacji gdy dany wykonawca posiada projekt bazowego pojazdu, to jednak każdorazowo
konieczne jest dokonanie szeregu zmian wynikaj
ących ze specyficznych wymagań
zamawiającego i prowadzonych z nim uzgodnień. Oznacza to konieczność uwzględnienia
w harmonogramie projektu czasu na uzgodnienia techniczne i prace projektowe. Dodatkowo,
zmieniające się przepisy związane z systemami bezpieczeństwa pojazdów powodują
ko
nieczność aktualizacji wyposażenia i oprogramowania pojazdów.
W niniejszej sprawie, należy jednak zauważyć, iż kluczowa dla określenia przedmiotu
zamówienia objętego niniejszym postępowaniem funkcjonalność, a mianowicie identyfikacja
rodzaju pojazdów jako „elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych (EAZT)” jest
wymaganiem na rynku polskim całkowicie nowym. Oznacza to, że w zakresie pojazdów
dedykowanych do eksploatacji na rynku polskim
– ani prowadzące działalność w Polsce
branżowe jednostki certyfikacyjne (tzw. NoBo, o których mowa w unijnych przepisach
o obowiązujących w kolejnictwie Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności), ani
Prezes Urzędu Transportu Kolejowego nie mają dotąd wypracowanych praktycznych
doświadczeń co do prowadzenia procesu dopuszczenia do obrotu pojazdów EAZT.
Ta odmienność rozwiązania w zakresie zasilania układu napędowego od dotąd
występujących na rynku polskim, wiąże się z koniecznością przeprowadzenia dodatkowej
k
werendy obowiązujących norm technicznych i wymagań oraz szerszym zakresem prac na
etapie badań homologacyjnych niż w przypadku klasycznego elektrycznego zespołu
trakcyjnego zasilanego wyłączenie z sieci trakcyjnej.
Ponadto, harmonogram p
rodukcji pojazdów wchodzących w zakres przedmiotu zamówienia
musi uwzględniać także realne terminy dostaw komponentów do produkcji pojazdów, które
z uwagi na kryzys na globalnych rynkach surowców oraz występujące zaburzenia łańcuchów
dostaw sięgają 14 miesięcy dla tzw. strategicznych komponentów. Wyjaśnić trzeba, iż
w strukturze logistycznego łańcucha dostaw części i podzespołów koniecznych dla produkcji
pojazdów szynowych, wyróżnia się kategorię komponentów strategicznych, to jest tych, które
ze względu na najdłuższe terminy dostaw oraz kluczowe znacznie dla konfiguracji pojazdu
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
w obszarach integracji poszczególnych systemów mają największe znacznie przy ustaleniu
harmonogramu produkcji i dostawy shomologowanego pojazdu.
Po p
ozyskaniu od wyspecjalizowanych dostawców branżowych części i podzespołów,
producent pojazdu w dalszej kolejności wykonuje zabudowę i montaż pojazdu,
uruchomienia, testy oraz uzyskuje zezwolenie na wprowadzenie pojazdu do obrotu.
Wykonanie wszystkich tych
czynności w dzisiejszych warunkach jest obiektywnie niemożliwe
w terminie zakładanym w niniejszym postępowaniu, który wynosi około 30 miesięcy (biorąc
pod uwagę wynikający z rozdziału XI ustęp 1 SWZ termin związania ofertą). Czas
oczekiwania na strategiczne komponenty do budowy pojazdu wynosi nawet 12-14 m
iesięcy.
Odnotować trzeba, iż najdłuższy identyfikowany na tym etapie czas dostaw, tj. 14 miesięcy
dotyczy m.in. znamiennych dla EAZT baterii pozwalających na eksploatację pojazdów na
odcinkach sieci kolej
owej nie wyposażonych w sieć elektryczną. Ustalając terminy dostawy
pojazdów, Zamawiający nie wziął więc pod uwagę kluczowego czynnika – całkowicie
niezależnego od wykonawcy – jakim jest czas oczekiwania na komponenty do budowy
pojazdów. Zamawiający nie uwzględnił także czasu potrzebnego na uzyskanie zezwolenia
na dopuszczenie do obrotu pojazdów w procedurze administracyjnej prowadzonej przed
Prezesem Urzędu Transportu Kolejowego, który dla nowego typu pojazdów wynosi
w praktyce 14 mies
ięcy.
Wpływ na termin realizacji zamówienia mają również specyficzne wymogi zawarte przez
Zamawiającego w treści wymagań technicznych. Przykładowo, w dokumencie oznaczonym
jako „załącznik nr 2 do umowy – Wymagania techniczne dla EZT”, w tabeli, w pkt 3 podpunkt
3.6, w odniesieniu do wymagań dla systemu drzwi zewnętrznych Zamawiający przewidział
wymóg posiadania przez drzwi przynajmniej 3 punktów blokujących każdy z płatów drzwi
w pozycji zamkniętej. Rozwiązanie to nie jest przy tym rozwiązaniem powszechnie
stosowanym na rynku (tj. pr
zewyższającym dotychczas funkcjonujący standard).
W rezultacie zamówienie takich drzwi wpływa na termin realizacji z uwagi na konieczność
zmodyfikowania dokumentacji projektowej, ustalenia do
stawców, którzy są w stanie
dostarczyć takie drzwi oraz przeprowadzenia badań homologacyjnych. Warto przy tym
zwrócić uwagę, że powszechnie stosowane na rynku drzwi z 2 punktami blokującymi
spełniają wszystkie wymagania norm kolejowych, a przy tym ich dostępność jest dużo
większa na rynku, co wpływa na stosunkowo krótki czas oczekiwania na ich dostarczenie.
Inny
m z wymogów, który może mieć wpływ na wydłużenie terminów dostaw jest wymóg
opisany również w tabeli w pkt 3 podpunkt 3.6 w odniesieniu do komfortu cieplnego, gdzie
zostało przewidziane, że wartość CO2 ma być utrzymana na poziomie poniżej 1500 ppm, co
wyma
ga zastosowania dużo bardziej wydajnych klimatyzatorów, niż zwykle stosowane na
rynku.
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
W związku z powyższym, termin wskazany przez Zamawiającego mógłby być dotrzymany
jedynie przez wykon
awcę, który wyprodukował już takie same pojazdy jak te, których
dosta
wa jest przedmiotem zamówienia. W inny sposób nie ma możliwości dotrzymania
terminu dos
tawy wyrażonego przez Zamawiającego. (…)”
W
związku z tym odwołujący Pesa wniósł o nakazanie zamawiającemu dokonania
modyfikacji:
1)
treści rozdziału V SWZ ustępu 1 punktu 1 poprzez wskazanie, że dostarczenie
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych ma nastąpić nie później niż
w termini
e 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy,
2) tr
eści pkt II.2.4) pkt 5 ppkt 1 ogłoszenia o zamówieniu poprzez wskazanie, że dostawa
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych nastąpi w terminie 36 miesięcy od
dnia zawarcia umowy,
3)
treści § 3 ust. 4 załącznika nr 12 do SWZ – projektowane postanowienia umowy, w
następujący sposób: „Wykonawca dostarczy Zamawiającemu elektryczno-akumulatorowe
zespoły trakcyjne nie później niż w terminie 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy”.
Odwołanie Cegielski – sygn. akt KIO 1801/23.
Odwołujący Cegielski zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 99 ust. 1, 2 i 4 w zw. z art. 16 pkt 1-3 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia w sposób nadmierny, nieuwzględniający wszystkich wymagań i okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty oraz oszacowanie kosztów realizacji
przedmiotu zamówienia, a także w sposób nieadekwatny do przedmiotu zamówienia oraz
naruszający uczciwą konkurencję i zasadę równego traktowania wykonawców oraz
zasadę proporcjonalności, w zakresie w jakim:
a)
wysokość podłogi ponad główkę szyny w strefie drzwi wejściowych została określona
następująco: „od 760 mm do 780 mm” - Rozdział I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 15 tabeli wymagań
technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych
Załącznika nr 11 do SWZ,
b) dopuszczalna masa eksploatacyjna w stanie g
otowości do pracy została określona
następująco: „Wg normy PN-EN 15663 (optional mass in working order) ≤ 100 000 kg” -
Rozdział I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 10 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-akumul
atorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ,
c) s
ystem hamulca musi być jednorodny tzn. oparty o komponenty jednego producenta -
Rozdział I pkt 3 ppkt 3.5 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-
akumulatoro
wych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ,
d) tempe
ratura otoczenia i warunki pracy pojazdu zostały określone jako „od -30ºC do
+40
ºC, w warunkach obfitych opadów o zalegania śniegu” Rozdział I pkt 3 ppkt 3.1 poz.
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
27 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych
zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ,
2) art. 131 ust. 1 w zw. z art. 16 ustawy
Pzp poprzez wyznaczenie zbyt krótkiego terminu
składania ofert, nieodpowiedniego do specyfiki zamówienia oraz niewystarczającego do
ich przygotowan
ia i złożenia, a dodatkowo, prowadzącego do naruszenia zasad uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców.
W szczególności odwołujący Cegielski wskazał, co następuje.
„VIII. Wysokość podłogi.
(
…) 2. Wymaganie, aby wysokość podłogi nie przekraczała 780 mm nie ma uzasadnienia
w obiektywnych potrzebach Zamawiającego. Wysokość podłogi pojazdu może różnić się od
wysokości peronu. Zarówno w Polsce, jak i w Województwie Mazowieckim perony są
umiejscowione na różnych wysokościach. Według doświadczenia Odwołującego, ale także
przewoźników, na rzecz których były realizowane dostawy, funkcjonalnie lepszym
rozwiązaniem jest, jeżeli podłoga pojazdu znajduje się nieco wyżej od posadowienia peronu,
gdyż obserwowana jest w takim przypadku mniejsza ilość potknięć niż np. przy wchodzeniu
w dół do pojazdu. Tym samym, rozszerzenie zakresu wysokości podłogi do 800 mm jest
rozwiązaniem nie tylko poszerzającym konkurencję, ale i bardziej korzystnym pod względem
eksploatacji. Zaz
naczyć także należy, że wysokość 800 mm jest zgodna z TSI PRM -
rozporządzenie KE nr 1300/2014 w sprawie technicznych specyfikacji interoperacyjności
odnoszących się do dostępności systemu kolei Unii dla osób niepełnosprawnych i osób
o ogr
aniczonej możliwości poruszania się.
3.
Większość Zamawiających w postępowaniach dopuszcza wysokość podłogi do 800 mm
lub wyższej, (…)
4. (
…) Z powyższego wynika, że wysokość peronów może być umiejscowiona w różny
sposób, jednak w porównaniu do podanego zakresu (nawet 960 mm wysokości peronu)
wysokość podłogi na poziomie 800 mm zapewnia bezpieczne wsiadanie/ wysiadanie
z pojazdu.
Zamawiający dopuszcza, aby wysokość podłogi była ukształtowana na poziomie
780 mm -
podwyższenie zatem wysokości o 2 cm, tj. do 800 mm nie będzie miało w tym
kontekście zasadniczego znaczenia. Wysokość na poziomie ok. 800 mm jest standardowa
co potwierdza przedstawiona po
wyżej lista postępowań.
IX. Masa eksploatacyjna pojazdu.
1.
(
…) Zamawiający wymaga spełnienia przez oferowane rozwiązanie parametru
dopuszczalnej masy eksploatacyjne
j w stanie gotowości do pracy ≤ 100 000 kg.
Sformułowane przez Zamawiającego wymaganie jest nadmierne i nie uwzględnia wszystkich
wymagań niezbędnych do prawidłowego przygotowania i wyceny oferty.
2. Stosown
ie do Rozdziału I pkt 3, pkt 3.1 poz. 9 tabeli wymagań technicznych dla
dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
SWZ Zamawiający określił dopuszczalny nacisk osi na tor (przy założeniu zajętych
wszystkich miejsc si
edzących i liczbie miejsc stojących 4 os/m2) ≤ 196 kN (20,0 t).
Jednocześnie Zamawiający określił również parametr dopuszczalnej masy eksploatacyjnej
przy normalnym obciążeniu użytecznym ≤ 130 000 kg - por. Rozdział I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 11
tabeli wy
magań technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów
trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ. Skoro w postępowaniu zostały określone parametry
nacisku na tor,
jak również parametry dopuszczalnej masy eksploatacyjnej przy normalnym
obciążeniu użytecznym, to nieuzasadnione jest formułowanie kolejnego wymagania
w zakre
sie masy eksploatacyjnej w stanie gotowości do pracy. (…)
8.
Z powyższego wynika, że bezzasadne i niewłaściwe jest wskazywanie wymagania
w zakresie masy
pojazdu w stanie gotowości do pracy (bez pasażerów). W związku z tym,
Odwołujący wnosi o wykreślenie tego parametru i pozostawienie wyłącznie wymagania
dotyczącego dopuszczalnej masy eksploatacyjnej pojazdu przy normalnym obciążeniu
użytecznym (z pasażerami) ≤ 130 000 kg oraz wymagania w zakresie maksymalnych
dopuszczalnych nacisków osi na tor ≤ 196 kN (20,0 t). Te parametry w zupełności zaspokoją
potrzeby zamawiaj
ącego w zakresie masy, nacisków oraz zużycia energii.
X. System hamulca.
1. Zgodnie z Rozdzia
łem I pkt 3 ppkt 3.5 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ System
hamulca musi być jednorodny tzn. oparty o komponenty jednego producenta.
2. Wymaganie, aby system hamulcowy oparty by
ł o komponenty jednego producenta nie ma
uzasadnienia w przedmiocie zamówienia. System hamulca nie musi być oparty
o komponenty jednego producenta - zaproponowanie systemu opartego o elementy
produkcji więcej niż jednego producenta w żaden sposób nie spowoduje, że rozwiązanie
takie będzie gorsze od preferowanego obecnie w SWZ. Co więcej pozostawienie ww.
wymagania może doprowadzić do zaistnienia monopolu wśród dostawców elementów
układu hamulcowego. Powstanie ww. monopolu może wpłynąć znacząco na wzrost ceny
pojazdu. (
…)
3. Stosowanie kompo
nentów systemu hamulcowego od różnych producentów jest
st
osowane w praktyce przez producentów taboru i nie wpływa to negatywnie na efektywność
działania całego systemu hamulcowego oraz na czynności utrzymaniowe takiego systemu.
Wykreślenie postanowienia zwiększy konkurencyjność wśród dostawców, co przełoży się na
cenę oraz skrócenie terminów dostaw komponentów.
XI. Zakres temperatur.
1. Zgodnie z wymaganiami temperatura otoczenia
i warunki pracy pojazdu zostały określone
jako „od - 30 C do +40 C, w warunkach obfitych opadów i zalegania śniegu” Rozdział I pkt 3
ppkt 3.1 poz. 27 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ.
2.
Powołany powyżej parametr dotyczący zakresu pracy temperatur został sformułowany
w sposób nieprawidłowy w kontekście obowiązujących regulacji.
a.
zgodnie z postanowieniami pkt 4.2.6.1.1. Rozporządzenia Komisji (UE) nr 1302/2014
z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie technicznej specyfikacji interoperacyjności odnoszącej
się do podsystemu „Tabor lokomotywy i tabor pasażerski” systemu kolei w Unii Europejskiej
(TSI LOC&PAS) temperatura pracy pojazdu może się mieścić w następujących zakresach:
T1 (od -25
º
C do +40
º
C),
T2 (od - 40
º C do 35º C),
T3 (od - 25
º C do + 45º C).
b. Przedstawione
powyżej zakresy temperatur zapisuje się w dokumentacji technicznej
pojazdu. Wyżej wymienione zakresy temperatur pochodzą z aktualnie obowiązującej normy
EN 50125-1:2014. (
…)
3.
W związku z powyższym, w celu spełnienia wymagań Zamawiającego, niezbędna jest
zmia
na parametrów dotyczących temperatury pracy z „od -30º C do +40º C” na „od -25º C do
+40
º C”, co odpowiadałoby zakresowi temperatur T1 opisanych w normie EN 50125-1:2014.
XII.
Termin składania ofert.
1.
Zamawiający opublikował dokumenty zamówienia w dniu 16 czerwca 2023 r. wyznaczając
termin składania ofert na dzień 20 lipca 2023 r. Jest to więc termin mieszczący się
w minimalnym ograniczeniu określonym przepisami ustawy. Jednakże, niezależnie od tego,
termin składania ofert powinien jednocześnie być wystarczająco długi, aby umożliwić
wykonawcom rzetelne przygotowanie i wycenę ofert oraz nie utrudniać uczciwej konkurencji.
2. Wyznaczone przez Zamawiającego 34 dni od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu są
niewystarczające zważywszy, że wykonawcy w tym czasie muszą zapoznać się z treścią
warunków zamówienia, przeanalizować posiadane zasoby i dostępne rozwiązania, zadać
pytania do treści SWZ i uwzględnić w ofertach składane wyjaśnienia oraz dokonać wyceny
oferty. Zważywszy na specyfikę przedmiotu zamówienia, wycenę tę należy poprzedzić
szeregiem prac projektowych i analitycznych. (
…)”
W związku z tym odwołujący Cegielski wniósł o nakazanie zamawiającemu
dokonania modyfikacji:
1)
Rozdziału I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 15 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ poprzez
określenie, że wysokość podłogi powinna być następująca „od 760 mm do 800 mm”,
2) poprzez w
ykreślenie wymagania z Rozdziału I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 10 tabeli wymagań
technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych
Załącznika nr 11 do SWZ dotyczącego masy eksploatacyjnej w stanie gotowości do
pracy,
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
3) poprzez w
ykreślenie Rozdziału I pkt 3 ppkt 3.5 tabeli wymagań technicznych dla
dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do
SWZ w zakresie wymagania, aby system hamulca byt jednorodny tzn. oparty
o komponenty jednego producenta,
4)
Rozdziału I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 27 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-akumulatorowych zes
połów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ poprzez
określenie zakresu temperatur: „od -25
0
C do +40
0
C”,
5) Rozdzi
ału XIII ust. 1 i 2 SWZ oraz sekcji IV2.2) Ogłoszenia o zamówieniu poprzez
wydłużenie terminu składania ofert co najmniej do dnia 31 sierpnia 2023 r.,
a w konsekwencji z
mianę również wskazanego w dokumentach zamówienia terminu
związania ofertą.
Pismami z dnia 30.06.2023 r.
następujący wykonawcy zgłosili przystąpienia:
1) Stadler Polska sp. z o.o., ul. Targowa 50, 08-11
0 Siedlce, zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1797/23 po stronie odwołującego,
2) Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082 Bydgoszcz,
zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1801/23 po stronie
odwołującego.
Iz
ba stwierdziła, że przystąpienia obu wykonawców zostały dokonane skutecznie.
Pismem z dnia 10.07.2023 r.
zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie w sprawie
KIO 1797/23
, w której wniósł o jego oddalenie.
Pismem z dnia 10.07.2023 r.
zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie w sprawie
KIO 1801/23,
w której
wniósł o jego oddalenie, informując jednocześnie, że w dniu
06.07.2023 r. dokona
ł zmian SWZ dotyczących masy eksploatacyjnej oraz temperatury
otoczenia i warunków pracy pojazdu. W tym stanie rzeczy Izba stwierdziła, że postępowanie
odwoławcze w zakresie ww. zarzutów stało się zbędne, dlatego podlega umorzeniu na
podstawie art. 568 pkt 2 ustawy Pzp.
Ponadto
odwołujący Cegielski oświadczył na posiedzeniu, że cofa odwołanie
w zakresie zarzutów dotyczących systemu hamulca i terminu składania ofert, co oznacza, że
postępowanie odwoławcze w zakresie ww. zarzutów podlega umorzeniu na podstawie
art. 568 pkt 1 ustawy Pzp.
W trakcie rozprawy strony i pr
zystępujący podtrzymali swoje stanowiska w sprawie
zarzutów dotyczących terminu realizacji zamówienia (KIO 1797/23) i wysokości podłogi (KIO
1801/23).
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
Krajowa
Izba
Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i u
względniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
i przystępujących złożone na piśmie i podane do
protok
ołu rozprawy, zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejn
ości Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy
Pzp, tj. istnienie
po stronie odwołujących interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia przez nich szkody z uwagi na kwestionowane czynno
ści zamawiającego.
Ponadto Izba stwierdz
iła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
s
kutkujących odrzuceniem odwołań, wynikających z art. 528 ustawy Pzp.
Odwołanie Pesa – sygn. akt KIO 1797/23.
Zarzut dotyczący terminu wykonania zamówienia.
Zgodnie z art. 99 ust. 1 i 4 ustawy Pzp:
1. Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności
mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
4. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą
konkurencję, w szczególności przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub
pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminow
ania niektórych wykonawców lub produktów.
Zgodnie z art. 436 pkt 1 ustawy Pzp:
1)
planowany termin zakończenia usługi, dostawy lub robót budowlanych, oraz, w razie
potrzeby, planowane terminy wykonania poszczególnych części usługi, dostawy lub roboty
budowlanej, o
kreślone w dniach, tygodniach, miesiącach lub latach, chyba że wskazanie
daty wykonania umowy jest uzasadnione obiektywną przyczyną.
Zgodnie z art. 387
§ 1 kc, umowa o świadczenie niemożliwe jest nieważna.
Zgodnie z Rozdziałem V specyfikacji warunków zamówienia (dalej: „SWZ”):
1.
Zamawiający wymaga, aby Wykonawca:
1) dost
arczył elektryczno-akumulatorowe zespoły trakcyjne nie później niż do dnia 31 maja
2026 r.,
2)
świadczył usługi serwisowe w poziomie P1, P2, P3 dla dostarczonych elektryczno-
akumulatorow
ych zespołów trakcyjnych od dostawy danego EAZT do dnia 31 grudnia
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
2031 r
., a w przypadku skorzystania przez Zamawiającego z opcji również w okresie od
01
stycznia 2032 r. do upływu 18 lat, licząc od dostawy danego EAZT, albo do
osiągnięcia przez dany EAZT przebiegu wynoszącego 2 160 000 km, w zależności co
nas
tąpi pierwsze;
3)
wykonał maksymalnie dwie naprawy w poziomie P4 w odniesieniu do każdego EAZT
w przypadku skorzystania przez Zamawiającego z opcji w tym zakresie, w terminie 50
dni, lic
ząc od dnia przekazania danego EAZT do naprawy; naprawy zostaną wykonane
w terminie osiągnięcia przebiegu kwalifikującego pojazd do naprawy P4. Termin
rozpoczęcia naprawy określa Zamawiający.
2. Datą dostawy każdego elektryczno-akumulatorowego zespołu trakcyjnego jest data
podpisania Końcowego Protokołu Odbioru Technicznego EAZT. Wykonawca będzie
dostarczał Zamawiającemu w danym miesiącu kalendarzowym maksymalnie 3 pojazdy,
chyba że Zamawiający wyrazi w formie pisemnej zgodę na dostarczenie w danym miesiącu
kalendarzowym większej liczby pojazdów.
3. Elektryczno-akumulatorowe z
espoły trakcyjne będą odbierane komisyjnie z udziałem
przedstawicieli Za
mawiającego i Wykonawcy na podstawie Wstępnego Protokołu Odbioru
Technicznego i Końcowego Protokołu Odbioru Technicznego.
4.
Przez odbiór techniczny elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych i przekazanie
do eksploatacji należy rozumieć datę podpisania protokołów wraz z przekazaniem wszelkich
dokumentów wymaganych przez obowiązujące w dniu odbioru przepisy prawa,
dop
uszczających EAZT do jazdy po infrastrukturze kolejowej na terenie całej Polski.
6.
Zamawiający wymaga dostawy pakietu naprawczego-pozderzeniowego wraz z dostawą
pierwszego EAZT.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że w dniu 06.07.2023 r. zamawiający
dokona
ł sprostowania ogłoszenia o zamówieniu w ten sposób, że zamiast wymogu
dostarczenia EAZT w terminie do 31.05.2026 r.
wprowadził zapis: „Zamawiający wymaga,
aby Wykonawca dostarczył wszystkie EAZT w terminie 33 miesięcy licząc od dnia zawarcia
umowy, jednakże nie późnej niż do dnia 31 maja 2026 r.” Dokonana zmiana czyni zatem
wymóg zamawiającego zgodnym z art. 436 pkt 1 ustawy Pzp poprzez podanie terminu
realizacji zamówienia w miesiącach, natomiast nie zmienia faktu, że w dalszym ciągu
wykona
wcy pozostają zobowiązani do dostarczenia pojazdów EAZT do dnia 31.05.2026 r.,
który to termin odwołujący Pesa i przystępujący po jego stronie Stadler kwestionują jako zbyt
krótki.
Zamawia
jący wskazał, że ww. termin wynika z faktu ubiegania się przez niego
o środki unijne z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), w którym
okres kwalifikowalności wydatków upływa z dniem 30.06.2026 r. Realizacja zamówienia musi
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
się zatem skończyć do dnia 31.05.2026 r., aby zamawiający miał jeszcze miesiąc na
dokończenie formalności związanych z rozliczeniem przedsięwzięcia i złożeniem
dokumentów do organizatora konkursu.
Izba rozumie chęć sfinansowania niniejszego zamówienia ze środków KPO, niemniej
jednak należy zauważyć, że możliwość skorzystania z ww. środków nie zwalnia
zamawiającego z obowiązku przestrzegania przepisów ustawy Pzp, w tym art. 99 ust. 1
ustawy Pzp, zgodnie z którym zamawiający zobowiązany jest opisując przedmiot
zamówienia uwzględnić wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie
oferty.
Izba stwierdziła, że w niniejszym postępowaniu zamawiający określając termin
realizacji
zamówienia nie uwzględnił tych wymagań i okoliczności.
Przede
wszystkim z dowodów złożonych przez odwołującego, tj. z korespondencji
mailowej z ABB sp. z o.o. w sprawie dostawy baterii Boedline MAX, z oferty
Traktionssysteme Austria GmbH na silnik EMU i z oferty Dellner Cuplers AB m.in.
na sprzęg
automatyczny
i przegubowe przejście międzywagonowe, wynika, że czas oczekiwania na
dostawę ww. komponentów jest wielomiesięczny, tj. trwa od 11 miesięcy (np. sprzęg
automatyczny) do ponad roku (bateria). Przy czym nie ma podstaw do pr
zyjęcia, że terminy
te są wyjątkowe, a na rynku są inni dostawcy oferujący dostawy w znacznie krótszych
terminach, w
szczególności zamawiający nie złożył w tym zakresie żadnych kontrdowodów.
Izba p
ominęła przy tym dowód z oferty Ingeteam z powodu braku jego tłumaczenia na język
polski (art. 506 ust. 2 ustawy Pzp).
Dodatkowo z opinii Instytutu
Kolejnictwa złożonej jako dowód przez odwołującego
wynika, że proces dopuszczenia do obrotu nowego typu pojazdu zajmuje od 14 do 19,5
miesi
ęcy. Należy przy tym zauważyć, że opinia ta dotyczy generalnie nowego pojazdu,
podczas gdy w niniejszym
postępowaniu mamy do czynienia z elektryczno-akumulatorowymi
zespołami trakcyjnymi (EAZT), czyli z pojazdami, które nie były dotąd realizowane na rynku
polskim. Be
z względu na to jak duże są różnice między dotychczas występującymi na rynku
pojazdami EZT a będącymi przedmiotem tego zamówienia EAZT, faktem jest, że różnice te
istniej
ą, co z uwagi na brak wypracowanych ścieżek postępowania w Urzędzie Transportu
Kolejowego czy w
jednostkach certyfikujących, może skutkować raczej dłuższym niż
krótszym procesem dopuszczenia pojazdów do obrotu. Jednocześnie zamawiający nie
wykazał żadnymi dowodami, że istnieją zagraniczne jednostki, w których proces
dopuszczenia do obrotu trwa du
żo krócej. Dodatkowo rację ma odwołujący, że do czasu
trwania tego procesu trzeba jeszcze dodać czas potrzebny m.in. na zaprojektowanie
pojazdu, dosta
wę komponentów, samą budowę pojazdów oraz odbiory i sprzedaż.
Odwołujący przedstawił w tym zakresie opracowany przez siebie harmonogram, który
zamawiaj
ący kwestionował poprzez porównanie do harmonogramu złożonego przez
odwołującego w innym postępowaniu odwoławczym, tj. w sprawie o sygn. akt KIO 1741/23.
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
Po pierwsze jednak, sprawa o sygn. akt KIO 1741/23 dotycz
yła zamówienia na dostawę
EZT
, nie zaś EAZT, co może wyjaśniać omawiane przez zamawiającego na rozprawie
różnice w obu harmonogramach, po drugie, zamawiający nie przedstawił harmonogramu
złożonego w sprawie o sygn. akt KIO 1741/23 ani Izbie ani odwołującemu i przystępującemu,
zatem nie może on być w ogóle potraktowany przez Izbę jako dowód, gdyż stanowiłoby to
naruszenie zasad kontradyktoryjnego
postępowania odwoławczego. Na marginesie jedynie
należy zauważyć, że w ww. sprawie (KIO 1741/23) Izba uwzględniła odwołanie dotyczące
terminu r
ealizacji zamówienia określonego przez zamawiającego.
Jednocześnie Izba dopuściła dowody złożone przez zamawiającego w postaci opisu
projektu, Regulaminu
wyboru przedsięwzięć do objęcia wsparciem z planu rozwojowego i
korespondencji mailowej z CUPT
, choć z powodów przedstawionych powyżej nie uznała,
aby dowody te
przesądzały o zasadności ustalenia przez zamawiającego terminu realizacji
zamówienia na 33 miesiące nie później niż do 31.05.2026 r. Ponadto dowody w postaci
SIWZ i informacji z otwarcia ofert
w postępowaniu nr MWZ3-26-06-2017 i umowy ramowej
nr M-01-MEN-11/18
dotyczą zamówienia na dostawę 6 EZT udzielonego w 2018 r., zatem
tezy wywodzone z nich przez zamawiaj
ącego nie uwzględniają ani różnicy w zamawianych
pojazdach ani zmian j
akie zaszły na rynku z powodu pandemii i wojny w Ukrainie,
w szcze
gólności w zakresie czasu dostawy komponentów. Wreszcie odnosząc się do
dowod
ów w postaci SIWZ i informacji z otwarcia ofert w postępowaniu prowadzonym przez
Koleje Śląskie oraz SIWZ z postępowania prowadzonego przez Koleje Małopolskie, należy
zauważyć, że w pierwszym z tych postępowań złożono tylko jedną ofertę i nie była to oferta
ani
odwołującego ani przystępującego, a w drugim postępowaniu złożono odwołanie na
termin realizacji
zamówienia. Wprawdzie ww. odwołanie w sprawie zamówienia udzielanego
przez
Koleje Małopolskie nie zostało jeszcze rozpoznane, ale fakt jego wniesienia, jak i fakt
złożenia jednej tylko oferty w postępowaniu prowadzonym przez Koleje Śląskie powoduje, że
postępowania te (i dowody ich dotyczące) nie stanowią przekonujących przykładów
potwierdzających argumentację zamawiającego.
Zamawiający podnosił także podczas rozprawy, że poza odwołującym i
przystępującym Stadler, inni wykonawcy na rynku nie kwestionują terminu realizacji
za
mówienia. Po pierwsze jednak, należy zauważyć, że akurat przystępujący Stadler jest
wykonaw
cą, który realizował pojazdy EAZT poza rynkiem polskim (czego zamawiający nie
kwestionował), co może świadczyć o tym, że popieranie zarzutów odwołania wynika z jego
rzeczywistego doświadczenia w tym zakresie. Po drugie, brak udziału w niniejszym
p
ostępowaniu odwoławczym innych wykonawców może wynikać z różnych przyczyn, choćby
z
zaangażowania w realizację innych zamówień, zatem brak ten nie przesądza
automatycznie o ustaleniu przez zamawiaj
ącego właściwego terminu realizacji zamówienia.
Zwłaszcza, że co najmniej dwóch wykonawców działających od lat na rynku dostaw
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
pojazdów kolejowych (odwołujący i przystępujący) wskazuje ww. termin jako utrudniający im
złożenie oferty. Zgodnie zaś z art. 99 ust. 4 ustawy Pzp zakazana jest już sama możliwość
utrudnienia uczciwej konkurencji, a nie tylko jej rzeczywiste utrudnienie. Skoro zatem
ustalony przez
zamawiającego termin realizacji zamówienia utrudnia złożenie oferty dwóm
wykonaw
com, którzy obiektywnie byliby zdolni do wykonania zamówienia i trudność ta
została wykazana ww. dowodami, to brak skorzystania ze środków ochrony prawnej innych
wykonawców nie stanowi wystarczającej podstawy do uznania zarzutów odwołania za
niezasadne.
R
easumując, z uwagi na ww. okoliczności Izba uwzględniła niniejsze odwołanie i
naka
zała zamawiającemu zgodne z żądaniem odwołującego dokonanie modyfikacji
ogłoszenia o zamówieniu i SWZ, w tym projektu umowy (zgodnie z art. 554 ust. 3 pkt 1 lit. c)
ustawy Pz
p Izba może nakazać zmianę projektowanego postanowienia umowy, co nie
stanowi wpro
wadzenia do umowy nowego, nie istniejącego w niej wcześniej postanowienia,
o k
tórym mowa w art. 554 ust. 6 ustawy Pzp).
Odwołanie Cegielski – sygn. akt KIO 1801/23.
Zgodnie z art. 99 ust. 1, 2 i 4 ustawy Pzp:
1. Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie
dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności
mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
2. Z
amawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy dostaw, usług lub
robót budowlanych. Cechy te mogą odnosić się w szczególności do określonego procesu,
metody produkcji, realizacji w
ymaganych dostaw, usług lub robót budowlanych, lub do
konk
retnego procesu innego etapu ich cyklu życia, nawet jeżeli te czynniki nie są ich
istotnym elementem, pod warunkiem że są one związane z przedmiotem zamówienia oraz
proporcjonalne do jego wartości i celów.
4. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą
konkurencję, w szczególności przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub
pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów.
W Rozdziale
I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 15 tabeli wymagań technicznych dla
d
wuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do
SWZ, zamawi
ający wskazał:
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
15 Wysok
ość podłogi ponad główkę szyny w
strefie drzwi wyjściowych
- od 760 mm do 780 mm
-
wysokość podłogi we wszystkich
strefach wejściowych musi być
taka sama
W pierwszej kolejności Izba zapoznała się z dowodami złożonymi przez
zamawia
jącego i odwołującego Cegielski w postaci zestawień wysokości peronów na trasach
wskazanych
w
Wymaganiach
t
echnicznych
dla
dwuczłonowych
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych. Zestawienie przedstawione przez zamawiającego
liczy 6 pozycji, natomiast zestawienie
złożone przez odwołującego zawiera znacznie dłuższą
listę peronów i wynika z niej, że perony na ww. trasach mają wysokość od 300 mm do 999
mm. W odpowiedzi na odwo
łanie zamawiający powołując się na perony o wysokości 330 mm
wskazywał, że podwyższenie górnej granicy wysokości podłogi z 780 mm do 800 mm
spowoduje
konieczność dorobienia dodatkowego stopnia, co zwiększy obowiązki w zakresie
serwisowania i podniesie koszty eksploatacji po
jazdów.
N
ależy jednak zwrócić uwagę, że w opisie przedmiotu zamówienia zamawiający nie
wskazał wymaganej liczby stopni w pojeździe i nie przewidział żadnego ograniczenia w tym
zakresie. W szc
zególności rację ma odwołujący, że w poz. 16 ww. tabeli wymagań
technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych
zamawiający wskazał dodatkowy stopień tylko dla wysokości peronu 300 mm, natomiast nie
zamieścił żadnych informacji na ten temat dla peronów o wysokości 550 mm i 760 mm.
Jeżeli zatem zamawiającemu zależało na jak najmniejszej ilości stopni w pojazdach powinien
postawić jasne wymogi w tym zakresie, natomiast obecnie nie może powoływać się na swoje
oczekiwania techniczne nieujawnione w
opisie przedmiotu zamówienia.
Zróżnicowana
wysokość peronów, w tym od 300 mm, wynikająca z zestawienia odwołującego pokazuje
zresztą, że i tak wykonawcy będą musieli uwzględnić dodatkowy stopień w swoich
pojazdach
, aby spełnić wymogi TSI. Zatem podniesienie górnej granicy wysokości podłogi
o 20 mm nie
czyni istotnej różnicy.
W tym miejscu na
leży wyjaśnić, że zamawiający nie może naruszać reguł, o których
mowa w art. 99 ust. 1
, 2 i 4 ustawy Pzp, ale też nie może być zmuszony nabywać
świadczenia, które nie odpowiada jego uzasadnionym potrzebom. Istotne znaczenie ma
w tym zakresie ocena, co jest potrzeb
ą uzasadnioną. W świetle całej struktury EAZT,
wykonanie dodatkowego stop
nia ze względu na wysokość niektórych peronów nie ma
kluczowego znaczenia dla serwisowania czy eksploatacji pojazdu, a ponadto potrzeba
ograniczenia ilości stopni nie została wyrażona w opisie przedmiotu zamówienia, co również
przeczy tezie, ja
koby była to kwestia istotna dla zamawiającego. Z uwagi na powyższe Izba
uznała, że podwyższenie górnej granicy wysokości podłogi do 800 mm nie skutkuje brakiem
mo
żliwości zrealizowania uzasadnionych potrzeb zamawiającego. Dlatego odwołanie zostało
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
uwzględnione i Izba nakazała zamawiającemu dokonanie modyfikacji SWZ zgodnie
z żądaniem odwołującego.
Izba dopuściła dowód zamawiającego w postaci rozporządzenia Komisji nr
1300/2014 w sprawie technicznych specyfikacji interop
eracyjności odnoszących się do
dostępności systemu kolei Unii dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej
możliwości poruszania się, choć jego treść nie była sporna. Izba nie oceniła dowodów
dołączonych przez zamawiającego do odpowiedzi na odwołanie oraz złożonych przez
odwołującego, które dotyczyły innych zarzutów odwołania niż wysokość podłogi.
Wobec
powyższego, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 ustawy Pzp.
Orzeczenie Izby zost
ało wydane w oparciu o dokumentację postępowania
o ud
zielenie zamówienia oraz w oparciu o stanowiska stron i przystępującego Stadler
przedstawione w pismach procesowych i na rozprawie.
O kosztach pos
tępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574
ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy
§ 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b)
rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wysok
ości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r.
poz. 2437).
Przewodnicz
ąca ...………………….
1. um
arza postępowanie odwoławcze w sprawie o sygn. akt KIO 1801/23 w zakresie
zarzutów dotyczących dopuszczalnej masy eksploatacyjnej, temperatury otoczenia i
warunków pracy pojazdu, systemu hamulca oraz terminu składania ofert,
2.
uwzględnia odwołania w sprawach o sygn. akt KIO 1797/23 i KIO 1801/23 i nakazuje
zamawiającemu dokonanie modyfikacji:
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
1) pkt II.2.4) pkt 5 ppkt 1
ogłoszenia o zamówieniu, rozdziału V ust. 1 pkt 1 specyfikacji
warunków zamówienia oraz § 3 ust. 4 Załącznika nr 12 do specyfikacji warunków
zamówienia poprzez wskazanie, że dostawa elektryczno-akumulatorowych zespołów
trakcyjnych nastąpi nie później niż w terminie 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy,
2) r
ozdziału I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 15 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do specyfikacji
warunków zamówienia poprzez wskazanie, że wysokość podłogi powinna być: „od 760
mm do 800 mm”,
3. w sprawie KIO 1797/23 kosztam
i postępowania obciąża zamawiającego: Województwo
Mazowieckie,
ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa, w imieniu którego działa: „Koleje
Mazowieckie
– KM” sp. z o.o., ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa, i:
3.1. zalicza w po
czet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
o
dwołania,
3.2.
zasądza od zamawiającego: Województwo Mazowieckie, ul. Jagiellońska 26, 03-719
Warszawa, w
imieniu którego działa: „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o., ul. Lubelska
26, 03-802 Warszawa, na rzecz
odwołującego: Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A.,
ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082 Bydgoszcz,
kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście
tysi
ęcy złotych zero groszy), tytułem zwrotu kosztów uiszczonego wpisu od odwołania,
4. w sprawie KIO 1801/23 kosztami po
stępowania obciąża zamawiającego: Województwo
Mazowieckie,
ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa, w imieniu którego działa: „Koleje
Mazowieckie
– KM” sp. z o.o., ul. Lubelska 26, 03-802 Warszawa, i:
4.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
pi
ętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania,
4.2. za
sądza od zamawiającego: Województwo Mazowieckie, ul. Jagiellońska 26, 03-719
Warszawa, w imieniu którego działa: „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o., ul. Lubelska
26, 03-802 Warszawa, na rzecz
odwołującego: H. Cegielski - Fabryka Pojazdów
Szynowych sp. z o.o., ul. 28 czerwca 1956 r. nr 223/229, 61-
485 Poznań, kwotę 18 600
zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy), tytułem zwrotu
kosztów uiszczonego wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
Stosownie do art. 579 ust. 1 i art. 580 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 wrz
eśnia 2019 r. Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 14 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odw
oławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodnicz
ący: …………………………
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
Sygn. akt: KIO 1797/23
Sygn. akt: KIO 1801/23
UZASADNIENIE
Zamaw
iający – Województwo Mazowieckie, ul. Jagiellońska 26, 03-719 Warszawa,
w imieniu którego działa: „Koleje Mazowieckie – KM” sp. z o.o., ul. Lubelska 26, 03-802
Warszawa, prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego pn. „Zakup pojazdów kolejowych wraz z usługą serwisową”, numer
referencyjny: MWZ7.27.47.2023.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane
w Dzienniku U
rzędowym Unii Europejskiej w dniu 16.06.2023 r., nr 2023/S 115-355868.
W dniu 26.06.2023 r. do Prezesa Krajowej Izby O
dwoławczej wpłynęły odwołania
następujących wykonawców:
A. Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082 Bydgoszcz
(dalej:
„odwołujący Pesa”) - KIO 1797/23,
B. H. Cegielski -
Fabryka Pojazdów Szynowych sp. z o.o., ul. 28 czerwca 1956 r.
nr 223/229, 61-
485 Poznań (dalej: „odwołujący Cegielski”) - KIO 1801/23.
O
dwołanie Pesa – sygn. akt KIO 1797/23.
Odwołujący Pesa zarzucił zamawiającemu naruszenie: art. 436 pkt 1 oraz art. 99 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1710 ze zm.), zwanej dalej:
„ustawą Pzp”, w zw. z art. 387 §1 kc w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy Pzp poprzez określenie
terminów realizacji zamówienia za pomocą konkretnej daty, zamiast określić go w dniach,
miesiącach lub latach, a ponadto poprzez określenie niemożliwych do spełnienia terminów
realizacji zamówienia w zakresie dostawy pojazdów, nieuwzględniających istotnych
okoliczności mających wpływ na sporządzenie oferty i realizację zamówienia.
W szczególności odwołujący Pesa wskazał, co następuje.
„Wymagając dostawy pojazdów w terminach wskazanych w rozdziale V ust. 1 punkt 1) SWZ
tj. w terminie do 31 maja 2026 r. dl
a wszystkich pojazdów, Zamawiający pomija istotne
okoliczności mające wpływ na wykonanie tego zobowiązania przez wykonawcę. Wskazany
termin jest oderwany od realiów rynkowych, co świadczy o wadliwości sporządzonego przez
Zamawiającego opisu przedmiotu zamówienia w tym zakresie. Zamawiający powinien mieć
świadomość, że rynkowy termin dostawy pojazdu wynosi 36 miesięcy, zatem wskazane
przez niego terminy dostaw pojazdów są nierealistyczne i zbyt krótkie.
Taki sposób określenia terminu realizacji zamówienia jest niezgodny z art. 436 pkt 1 PZP,
który stanowi, że umowa zawiera postanowienia określające w szczególności planowany
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
ter
min zakończenia usługi, dostawy lub robót budowlanych, oraz, w razie potrzeby,
planowane ter
miny wykonania poszczególnych części usługi, dostawy lub roboty
budowlanej, określone w dniach, tygodniach, miesiącach lub latach, chyba że wskazanie
daty wykonania
umowy jest uzasadnione obiektywną przyczyną. W przedmiotowej sprawie
nie istnieją obiektywne przyczyny uzasadniające wskazanie konkretnej daty wykonania
umowy, a w każdym razie nie zostały one przez Zamawiającego wskazane w dokumentach
zamówienia.
Należy wskazać, że rynek dostaw pojazdów szynowych charakteryzuje się tym, że przy
każdym zamówieniu zamawiający stawiają indywidualne wymagania techniczne dotyczące
pojazdów, co uniemożliwia oferowanie dostawy gotowych pojazdów, tzw. „z półki”. Nawet
w sytuacji gdy dany wykonawca posiada projekt bazowego pojazdu, to jednak każdorazowo
konieczne jest dokonanie szeregu zmian wynikaj
ących ze specyficznych wymagań
zamawiającego i prowadzonych z nim uzgodnień. Oznacza to konieczność uwzględnienia
w harmonogramie projektu czasu na uzgodnienia techniczne i prace projektowe. Dodatkowo,
zmieniające się przepisy związane z systemami bezpieczeństwa pojazdów powodują
ko
nieczność aktualizacji wyposażenia i oprogramowania pojazdów.
W niniejszej sprawie, należy jednak zauważyć, iż kluczowa dla określenia przedmiotu
zamówienia objętego niniejszym postępowaniem funkcjonalność, a mianowicie identyfikacja
rodzaju pojazdów jako „elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych (EAZT)” jest
wymaganiem na rynku polskim całkowicie nowym. Oznacza to, że w zakresie pojazdów
dedykowanych do eksploatacji na rynku polskim
– ani prowadzące działalność w Polsce
branżowe jednostki certyfikacyjne (tzw. NoBo, o których mowa w unijnych przepisach
o obowiązujących w kolejnictwie Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności), ani
Prezes Urzędu Transportu Kolejowego nie mają dotąd wypracowanych praktycznych
doświadczeń co do prowadzenia procesu dopuszczenia do obrotu pojazdów EAZT.
Ta odmienność rozwiązania w zakresie zasilania układu napędowego od dotąd
występujących na rynku polskim, wiąże się z koniecznością przeprowadzenia dodatkowej
k
werendy obowiązujących norm technicznych i wymagań oraz szerszym zakresem prac na
etapie badań homologacyjnych niż w przypadku klasycznego elektrycznego zespołu
trakcyjnego zasilanego wyłączenie z sieci trakcyjnej.
Ponadto, harmonogram p
rodukcji pojazdów wchodzących w zakres przedmiotu zamówienia
musi uwzględniać także realne terminy dostaw komponentów do produkcji pojazdów, które
z uwagi na kryzys na globalnych rynkach surowców oraz występujące zaburzenia łańcuchów
dostaw sięgają 14 miesięcy dla tzw. strategicznych komponentów. Wyjaśnić trzeba, iż
w strukturze logistycznego łańcucha dostaw części i podzespołów koniecznych dla produkcji
pojazdów szynowych, wyróżnia się kategorię komponentów strategicznych, to jest tych, które
ze względu na najdłuższe terminy dostaw oraz kluczowe znacznie dla konfiguracji pojazdu
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
w obszarach integracji poszczególnych systemów mają największe znacznie przy ustaleniu
harmonogramu produkcji i dostawy shomologowanego pojazdu.
Po p
ozyskaniu od wyspecjalizowanych dostawców branżowych części i podzespołów,
producent pojazdu w dalszej kolejności wykonuje zabudowę i montaż pojazdu,
uruchomienia, testy oraz uzyskuje zezwolenie na wprowadzenie pojazdu do obrotu.
Wykonanie wszystkich tych
czynności w dzisiejszych warunkach jest obiektywnie niemożliwe
w terminie zakładanym w niniejszym postępowaniu, który wynosi około 30 miesięcy (biorąc
pod uwagę wynikający z rozdziału XI ustęp 1 SWZ termin związania ofertą). Czas
oczekiwania na strategiczne komponenty do budowy pojazdu wynosi nawet 12-14 m
iesięcy.
Odnotować trzeba, iż najdłuższy identyfikowany na tym etapie czas dostaw, tj. 14 miesięcy
dotyczy m.in. znamiennych dla EAZT baterii pozwalających na eksploatację pojazdów na
odcinkach sieci kolej
owej nie wyposażonych w sieć elektryczną. Ustalając terminy dostawy
pojazdów, Zamawiający nie wziął więc pod uwagę kluczowego czynnika – całkowicie
niezależnego od wykonawcy – jakim jest czas oczekiwania na komponenty do budowy
pojazdów. Zamawiający nie uwzględnił także czasu potrzebnego na uzyskanie zezwolenia
na dopuszczenie do obrotu pojazdów w procedurze administracyjnej prowadzonej przed
Prezesem Urzędu Transportu Kolejowego, który dla nowego typu pojazdów wynosi
w praktyce 14 mies
ięcy.
Wpływ na termin realizacji zamówienia mają również specyficzne wymogi zawarte przez
Zamawiającego w treści wymagań technicznych. Przykładowo, w dokumencie oznaczonym
jako „załącznik nr 2 do umowy – Wymagania techniczne dla EZT”, w tabeli, w pkt 3 podpunkt
3.6, w odniesieniu do wymagań dla systemu drzwi zewnętrznych Zamawiający przewidział
wymóg posiadania przez drzwi przynajmniej 3 punktów blokujących każdy z płatów drzwi
w pozycji zamkniętej. Rozwiązanie to nie jest przy tym rozwiązaniem powszechnie
stosowanym na rynku (tj. pr
zewyższającym dotychczas funkcjonujący standard).
W rezultacie zamówienie takich drzwi wpływa na termin realizacji z uwagi na konieczność
zmodyfikowania dokumentacji projektowej, ustalenia do
stawców, którzy są w stanie
dostarczyć takie drzwi oraz przeprowadzenia badań homologacyjnych. Warto przy tym
zwrócić uwagę, że powszechnie stosowane na rynku drzwi z 2 punktami blokującymi
spełniają wszystkie wymagania norm kolejowych, a przy tym ich dostępność jest dużo
większa na rynku, co wpływa na stosunkowo krótki czas oczekiwania na ich dostarczenie.
Inny
m z wymogów, który może mieć wpływ na wydłużenie terminów dostaw jest wymóg
opisany również w tabeli w pkt 3 podpunkt 3.6 w odniesieniu do komfortu cieplnego, gdzie
zostało przewidziane, że wartość CO2 ma być utrzymana na poziomie poniżej 1500 ppm, co
wyma
ga zastosowania dużo bardziej wydajnych klimatyzatorów, niż zwykle stosowane na
rynku.
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
W związku z powyższym, termin wskazany przez Zamawiającego mógłby być dotrzymany
jedynie przez wykon
awcę, który wyprodukował już takie same pojazdy jak te, których
dosta
wa jest przedmiotem zamówienia. W inny sposób nie ma możliwości dotrzymania
terminu dos
tawy wyrażonego przez Zamawiającego. (…)”
W
związku z tym odwołujący Pesa wniósł o nakazanie zamawiającemu dokonania
modyfikacji:
1)
treści rozdziału V SWZ ustępu 1 punktu 1 poprzez wskazanie, że dostarczenie
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych ma nastąpić nie później niż
w termini
e 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy,
2) tr
eści pkt II.2.4) pkt 5 ppkt 1 ogłoszenia o zamówieniu poprzez wskazanie, że dostawa
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych nastąpi w terminie 36 miesięcy od
dnia zawarcia umowy,
3)
treści § 3 ust. 4 załącznika nr 12 do SWZ – projektowane postanowienia umowy, w
następujący sposób: „Wykonawca dostarczy Zamawiającemu elektryczno-akumulatorowe
zespoły trakcyjne nie później niż w terminie 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy”.
Odwołanie Cegielski – sygn. akt KIO 1801/23.
Odwołujący Cegielski zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1) art. 99 ust. 1, 2 i 4 w zw. z art. 16 pkt 1-3 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia w sposób nadmierny, nieuwzględniający wszystkich wymagań i okoliczności
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty oraz oszacowanie kosztów realizacji
przedmiotu zamówienia, a także w sposób nieadekwatny do przedmiotu zamówienia oraz
naruszający uczciwą konkurencję i zasadę równego traktowania wykonawców oraz
zasadę proporcjonalności, w zakresie w jakim:
a)
wysokość podłogi ponad główkę szyny w strefie drzwi wejściowych została określona
następująco: „od 760 mm do 780 mm” - Rozdział I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 15 tabeli wymagań
technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych
Załącznika nr 11 do SWZ,
b) dopuszczalna masa eksploatacyjna w stanie g
otowości do pracy została określona
następująco: „Wg normy PN-EN 15663 (optional mass in working order) ≤ 100 000 kg” -
Rozdział I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 10 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-akumul
atorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ,
c) s
ystem hamulca musi być jednorodny tzn. oparty o komponenty jednego producenta -
Rozdział I pkt 3 ppkt 3.5 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-
akumulatoro
wych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ,
d) tempe
ratura otoczenia i warunki pracy pojazdu zostały określone jako „od -30ºC do
+40
ºC, w warunkach obfitych opadów o zalegania śniegu” Rozdział I pkt 3 ppkt 3.1 poz.
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
27 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych
zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ,
2) art. 131 ust. 1 w zw. z art. 16 ustawy
Pzp poprzez wyznaczenie zbyt krótkiego terminu
składania ofert, nieodpowiedniego do specyfiki zamówienia oraz niewystarczającego do
ich przygotowan
ia i złożenia, a dodatkowo, prowadzącego do naruszenia zasad uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców.
W szczególności odwołujący Cegielski wskazał, co następuje.
„VIII. Wysokość podłogi.
(
…) 2. Wymaganie, aby wysokość podłogi nie przekraczała 780 mm nie ma uzasadnienia
w obiektywnych potrzebach Zamawiającego. Wysokość podłogi pojazdu może różnić się od
wysokości peronu. Zarówno w Polsce, jak i w Województwie Mazowieckim perony są
umiejscowione na różnych wysokościach. Według doświadczenia Odwołującego, ale także
przewoźników, na rzecz których były realizowane dostawy, funkcjonalnie lepszym
rozwiązaniem jest, jeżeli podłoga pojazdu znajduje się nieco wyżej od posadowienia peronu,
gdyż obserwowana jest w takim przypadku mniejsza ilość potknięć niż np. przy wchodzeniu
w dół do pojazdu. Tym samym, rozszerzenie zakresu wysokości podłogi do 800 mm jest
rozwiązaniem nie tylko poszerzającym konkurencję, ale i bardziej korzystnym pod względem
eksploatacji. Zaz
naczyć także należy, że wysokość 800 mm jest zgodna z TSI PRM -
rozporządzenie KE nr 1300/2014 w sprawie technicznych specyfikacji interoperacyjności
odnoszących się do dostępności systemu kolei Unii dla osób niepełnosprawnych i osób
o ogr
aniczonej możliwości poruszania się.
3.
Większość Zamawiających w postępowaniach dopuszcza wysokość podłogi do 800 mm
lub wyższej, (…)
4. (
…) Z powyższego wynika, że wysokość peronów może być umiejscowiona w różny
sposób, jednak w porównaniu do podanego zakresu (nawet 960 mm wysokości peronu)
wysokość podłogi na poziomie 800 mm zapewnia bezpieczne wsiadanie/ wysiadanie
z pojazdu.
Zamawiający dopuszcza, aby wysokość podłogi była ukształtowana na poziomie
780 mm -
podwyższenie zatem wysokości o 2 cm, tj. do 800 mm nie będzie miało w tym
kontekście zasadniczego znaczenia. Wysokość na poziomie ok. 800 mm jest standardowa
co potwierdza przedstawiona po
wyżej lista postępowań.
IX. Masa eksploatacyjna pojazdu.
1.
(
…) Zamawiający wymaga spełnienia przez oferowane rozwiązanie parametru
dopuszczalnej masy eksploatacyjne
j w stanie gotowości do pracy ≤ 100 000 kg.
Sformułowane przez Zamawiającego wymaganie jest nadmierne i nie uwzględnia wszystkich
wymagań niezbędnych do prawidłowego przygotowania i wyceny oferty.
2. Stosown
ie do Rozdziału I pkt 3, pkt 3.1 poz. 9 tabeli wymagań technicznych dla
dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
SWZ Zamawiający określił dopuszczalny nacisk osi na tor (przy założeniu zajętych
wszystkich miejsc si
edzących i liczbie miejsc stojących 4 os/m2) ≤ 196 kN (20,0 t).
Jednocześnie Zamawiający określił również parametr dopuszczalnej masy eksploatacyjnej
przy normalnym obciążeniu użytecznym ≤ 130 000 kg - por. Rozdział I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 11
tabeli wy
magań technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów
trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ. Skoro w postępowaniu zostały określone parametry
nacisku na tor,
jak również parametry dopuszczalnej masy eksploatacyjnej przy normalnym
obciążeniu użytecznym, to nieuzasadnione jest formułowanie kolejnego wymagania
w zakre
sie masy eksploatacyjnej w stanie gotowości do pracy. (…)
8.
Z powyższego wynika, że bezzasadne i niewłaściwe jest wskazywanie wymagania
w zakresie masy
pojazdu w stanie gotowości do pracy (bez pasażerów). W związku z tym,
Odwołujący wnosi o wykreślenie tego parametru i pozostawienie wyłącznie wymagania
dotyczącego dopuszczalnej masy eksploatacyjnej pojazdu przy normalnym obciążeniu
użytecznym (z pasażerami) ≤ 130 000 kg oraz wymagania w zakresie maksymalnych
dopuszczalnych nacisków osi na tor ≤ 196 kN (20,0 t). Te parametry w zupełności zaspokoją
potrzeby zamawiaj
ącego w zakresie masy, nacisków oraz zużycia energii.
X. System hamulca.
1. Zgodnie z Rozdzia
łem I pkt 3 ppkt 3.5 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ System
hamulca musi być jednorodny tzn. oparty o komponenty jednego producenta.
2. Wymaganie, aby system hamulcowy oparty by
ł o komponenty jednego producenta nie ma
uzasadnienia w przedmiocie zamówienia. System hamulca nie musi być oparty
o komponenty jednego producenta - zaproponowanie systemu opartego o elementy
produkcji więcej niż jednego producenta w żaden sposób nie spowoduje, że rozwiązanie
takie będzie gorsze od preferowanego obecnie w SWZ. Co więcej pozostawienie ww.
wymagania może doprowadzić do zaistnienia monopolu wśród dostawców elementów
układu hamulcowego. Powstanie ww. monopolu może wpłynąć znacząco na wzrost ceny
pojazdu. (
…)
3. Stosowanie kompo
nentów systemu hamulcowego od różnych producentów jest
st
osowane w praktyce przez producentów taboru i nie wpływa to negatywnie na efektywność
działania całego systemu hamulcowego oraz na czynności utrzymaniowe takiego systemu.
Wykreślenie postanowienia zwiększy konkurencyjność wśród dostawców, co przełoży się na
cenę oraz skrócenie terminów dostaw komponentów.
XI. Zakres temperatur.
1. Zgodnie z wymaganiami temperatura otoczenia
i warunki pracy pojazdu zostały określone
jako „od - 30 C do +40 C, w warunkach obfitych opadów i zalegania śniegu” Rozdział I pkt 3
ppkt 3.1 poz. 27 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ.
2.
Powołany powyżej parametr dotyczący zakresu pracy temperatur został sformułowany
w sposób nieprawidłowy w kontekście obowiązujących regulacji.
a.
zgodnie z postanowieniami pkt 4.2.6.1.1. Rozporządzenia Komisji (UE) nr 1302/2014
z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie technicznej specyfikacji interoperacyjności odnoszącej
się do podsystemu „Tabor lokomotywy i tabor pasażerski” systemu kolei w Unii Europejskiej
(TSI LOC&PAS) temperatura pracy pojazdu może się mieścić w następujących zakresach:
T1 (od -25
º
C do +40
º
C),
T2 (od - 40
º C do 35º C),
T3 (od - 25
º C do + 45º C).
b. Przedstawione
powyżej zakresy temperatur zapisuje się w dokumentacji technicznej
pojazdu. Wyżej wymienione zakresy temperatur pochodzą z aktualnie obowiązującej normy
EN 50125-1:2014. (
…)
3.
W związku z powyższym, w celu spełnienia wymagań Zamawiającego, niezbędna jest
zmia
na parametrów dotyczących temperatury pracy z „od -30º C do +40º C” na „od -25º C do
+40
º C”, co odpowiadałoby zakresowi temperatur T1 opisanych w normie EN 50125-1:2014.
XII.
Termin składania ofert.
1.
Zamawiający opublikował dokumenty zamówienia w dniu 16 czerwca 2023 r. wyznaczając
termin składania ofert na dzień 20 lipca 2023 r. Jest to więc termin mieszczący się
w minimalnym ograniczeniu określonym przepisami ustawy. Jednakże, niezależnie od tego,
termin składania ofert powinien jednocześnie być wystarczająco długi, aby umożliwić
wykonawcom rzetelne przygotowanie i wycenę ofert oraz nie utrudniać uczciwej konkurencji.
2. Wyznaczone przez Zamawiającego 34 dni od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu są
niewystarczające zważywszy, że wykonawcy w tym czasie muszą zapoznać się z treścią
warunków zamówienia, przeanalizować posiadane zasoby i dostępne rozwiązania, zadać
pytania do treści SWZ i uwzględnić w ofertach składane wyjaśnienia oraz dokonać wyceny
oferty. Zważywszy na specyfikę przedmiotu zamówienia, wycenę tę należy poprzedzić
szeregiem prac projektowych i analitycznych. (
…)”
W związku z tym odwołujący Cegielski wniósł o nakazanie zamawiającemu
dokonania modyfikacji:
1)
Rozdziału I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 15 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ poprzez
określenie, że wysokość podłogi powinna być następująca „od 760 mm do 800 mm”,
2) poprzez w
ykreślenie wymagania z Rozdziału I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 10 tabeli wymagań
technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych
Załącznika nr 11 do SWZ dotyczącego masy eksploatacyjnej w stanie gotowości do
pracy,
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
3) poprzez w
ykreślenie Rozdziału I pkt 3 ppkt 3.5 tabeli wymagań technicznych dla
dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do
SWZ w zakresie wymagania, aby system hamulca byt jednorodny tzn. oparty
o komponenty jednego producenta,
4)
Rozdziału I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 27 tabeli wymagań technicznych dla dwuczłonowych
elektryczno-akumulatorowych zes
połów trakcyjnych Załącznika nr 11 do SWZ poprzez
określenie zakresu temperatur: „od -25
0
C do +40
0
C”,
5) Rozdzi
ału XIII ust. 1 i 2 SWZ oraz sekcji IV2.2) Ogłoszenia o zamówieniu poprzez
wydłużenie terminu składania ofert co najmniej do dnia 31 sierpnia 2023 r.,
a w konsekwencji z
mianę również wskazanego w dokumentach zamówienia terminu
związania ofertą.
Pismami z dnia 30.06.2023 r.
następujący wykonawcy zgłosili przystąpienia:
1) Stadler Polska sp. z o.o., ul. Targowa 50, 08-11
0 Siedlce, zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1797/23 po stronie odwołującego,
2) Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz S.A., ul. Zygmunta Augusta 11, 85-082 Bydgoszcz,
zgłosił przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 1801/23 po stronie
odwołującego.
Iz
ba stwierdziła, że przystąpienia obu wykonawców zostały dokonane skutecznie.
Pismem z dnia 10.07.2023 r.
zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie w sprawie
KIO 1797/23
, w której wniósł o jego oddalenie.
Pismem z dnia 10.07.2023 r.
zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie w sprawie
KIO 1801/23,
w której
wniósł o jego oddalenie, informując jednocześnie, że w dniu
06.07.2023 r. dokona
ł zmian SWZ dotyczących masy eksploatacyjnej oraz temperatury
otoczenia i warunków pracy pojazdu. W tym stanie rzeczy Izba stwierdziła, że postępowanie
odwoławcze w zakresie ww. zarzutów stało się zbędne, dlatego podlega umorzeniu na
podstawie art. 568 pkt 2 ustawy Pzp.
Ponadto
odwołujący Cegielski oświadczył na posiedzeniu, że cofa odwołanie
w zakresie zarzutów dotyczących systemu hamulca i terminu składania ofert, co oznacza, że
postępowanie odwoławcze w zakresie ww. zarzutów podlega umorzeniu na podstawie
art. 568 pkt 1 ustawy Pzp.
W trakcie rozprawy strony i pr
zystępujący podtrzymali swoje stanowiska w sprawie
zarzutów dotyczących terminu realizacji zamówienia (KIO 1797/23) i wysokości podłogi (KIO
1801/23).
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
Krajowa
Izba
Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i u
względniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
i przystępujących złożone na piśmie i podane do
protok
ołu rozprawy, zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejn
ości Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 505 ust. 1 ustawy
Pzp, tj. istnienie
po stronie odwołujących interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia przez nich szkody z uwagi na kwestionowane czynno
ści zamawiającego.
Ponadto Izba stwierdz
iła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek ustawowych
s
kutkujących odrzuceniem odwołań, wynikających z art. 528 ustawy Pzp.
Odwołanie Pesa – sygn. akt KIO 1797/23.
Zarzut dotyczący terminu wykonania zamówienia.
Zgodnie z art. 99 ust. 1 i 4 ustawy Pzp:
1. Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności
mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
4. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą
konkurencję, w szczególności przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub
pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminow
ania niektórych wykonawców lub produktów.
Zgodnie z art. 436 pkt 1 ustawy Pzp:
1)
planowany termin zakończenia usługi, dostawy lub robót budowlanych, oraz, w razie
potrzeby, planowane terminy wykonania poszczególnych części usługi, dostawy lub roboty
budowlanej, o
kreślone w dniach, tygodniach, miesiącach lub latach, chyba że wskazanie
daty wykonania umowy jest uzasadnione obiektywną przyczyną.
Zgodnie z art. 387
§ 1 kc, umowa o świadczenie niemożliwe jest nieważna.
Zgodnie z Rozdziałem V specyfikacji warunków zamówienia (dalej: „SWZ”):
1.
Zamawiający wymaga, aby Wykonawca:
1) dost
arczył elektryczno-akumulatorowe zespoły trakcyjne nie później niż do dnia 31 maja
2026 r.,
2)
świadczył usługi serwisowe w poziomie P1, P2, P3 dla dostarczonych elektryczno-
akumulatorow
ych zespołów trakcyjnych od dostawy danego EAZT do dnia 31 grudnia
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
2031 r
., a w przypadku skorzystania przez Zamawiającego z opcji również w okresie od
01
stycznia 2032 r. do upływu 18 lat, licząc od dostawy danego EAZT, albo do
osiągnięcia przez dany EAZT przebiegu wynoszącego 2 160 000 km, w zależności co
nas
tąpi pierwsze;
3)
wykonał maksymalnie dwie naprawy w poziomie P4 w odniesieniu do każdego EAZT
w przypadku skorzystania przez Zamawiającego z opcji w tym zakresie, w terminie 50
dni, lic
ząc od dnia przekazania danego EAZT do naprawy; naprawy zostaną wykonane
w terminie osiągnięcia przebiegu kwalifikującego pojazd do naprawy P4. Termin
rozpoczęcia naprawy określa Zamawiający.
2. Datą dostawy każdego elektryczno-akumulatorowego zespołu trakcyjnego jest data
podpisania Końcowego Protokołu Odbioru Technicznego EAZT. Wykonawca będzie
dostarczał Zamawiającemu w danym miesiącu kalendarzowym maksymalnie 3 pojazdy,
chyba że Zamawiający wyrazi w formie pisemnej zgodę na dostarczenie w danym miesiącu
kalendarzowym większej liczby pojazdów.
3. Elektryczno-akumulatorowe z
espoły trakcyjne będą odbierane komisyjnie z udziałem
przedstawicieli Za
mawiającego i Wykonawcy na podstawie Wstępnego Protokołu Odbioru
Technicznego i Końcowego Protokołu Odbioru Technicznego.
4.
Przez odbiór techniczny elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych i przekazanie
do eksploatacji należy rozumieć datę podpisania protokołów wraz z przekazaniem wszelkich
dokumentów wymaganych przez obowiązujące w dniu odbioru przepisy prawa,
dop
uszczających EAZT do jazdy po infrastrukturze kolejowej na terenie całej Polski.
6.
Zamawiający wymaga dostawy pakietu naprawczego-pozderzeniowego wraz z dostawą
pierwszego EAZT.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że w dniu 06.07.2023 r. zamawiający
dokona
ł sprostowania ogłoszenia o zamówieniu w ten sposób, że zamiast wymogu
dostarczenia EAZT w terminie do 31.05.2026 r.
wprowadził zapis: „Zamawiający wymaga,
aby Wykonawca dostarczył wszystkie EAZT w terminie 33 miesięcy licząc od dnia zawarcia
umowy, jednakże nie późnej niż do dnia 31 maja 2026 r.” Dokonana zmiana czyni zatem
wymóg zamawiającego zgodnym z art. 436 pkt 1 ustawy Pzp poprzez podanie terminu
realizacji zamówienia w miesiącach, natomiast nie zmienia faktu, że w dalszym ciągu
wykona
wcy pozostają zobowiązani do dostarczenia pojazdów EAZT do dnia 31.05.2026 r.,
który to termin odwołujący Pesa i przystępujący po jego stronie Stadler kwestionują jako zbyt
krótki.
Zamawia
jący wskazał, że ww. termin wynika z faktu ubiegania się przez niego
o środki unijne z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), w którym
okres kwalifikowalności wydatków upływa z dniem 30.06.2026 r. Realizacja zamówienia musi
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
się zatem skończyć do dnia 31.05.2026 r., aby zamawiający miał jeszcze miesiąc na
dokończenie formalności związanych z rozliczeniem przedsięwzięcia i złożeniem
dokumentów do organizatora konkursu.
Izba rozumie chęć sfinansowania niniejszego zamówienia ze środków KPO, niemniej
jednak należy zauważyć, że możliwość skorzystania z ww. środków nie zwalnia
zamawiającego z obowiązku przestrzegania przepisów ustawy Pzp, w tym art. 99 ust. 1
ustawy Pzp, zgodnie z którym zamawiający zobowiązany jest opisując przedmiot
zamówienia uwzględnić wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie
oferty.
Izba stwierdziła, że w niniejszym postępowaniu zamawiający określając termin
realizacji
zamówienia nie uwzględnił tych wymagań i okoliczności.
Przede
wszystkim z dowodów złożonych przez odwołującego, tj. z korespondencji
mailowej z ABB sp. z o.o. w sprawie dostawy baterii Boedline MAX, z oferty
Traktionssysteme Austria GmbH na silnik EMU i z oferty Dellner Cuplers AB m.in.
na sprzęg
automatyczny
i przegubowe przejście międzywagonowe, wynika, że czas oczekiwania na
dostawę ww. komponentów jest wielomiesięczny, tj. trwa od 11 miesięcy (np. sprzęg
automatyczny) do ponad roku (bateria). Przy czym nie ma podstaw do pr
zyjęcia, że terminy
te są wyjątkowe, a na rynku są inni dostawcy oferujący dostawy w znacznie krótszych
terminach, w
szczególności zamawiający nie złożył w tym zakresie żadnych kontrdowodów.
Izba p
ominęła przy tym dowód z oferty Ingeteam z powodu braku jego tłumaczenia na język
polski (art. 506 ust. 2 ustawy Pzp).
Dodatkowo z opinii Instytutu
Kolejnictwa złożonej jako dowód przez odwołującego
wynika, że proces dopuszczenia do obrotu nowego typu pojazdu zajmuje od 14 do 19,5
miesi
ęcy. Należy przy tym zauważyć, że opinia ta dotyczy generalnie nowego pojazdu,
podczas gdy w niniejszym
postępowaniu mamy do czynienia z elektryczno-akumulatorowymi
zespołami trakcyjnymi (EAZT), czyli z pojazdami, które nie były dotąd realizowane na rynku
polskim. Be
z względu na to jak duże są różnice między dotychczas występującymi na rynku
pojazdami EZT a będącymi przedmiotem tego zamówienia EAZT, faktem jest, że różnice te
istniej
ą, co z uwagi na brak wypracowanych ścieżek postępowania w Urzędzie Transportu
Kolejowego czy w
jednostkach certyfikujących, może skutkować raczej dłuższym niż
krótszym procesem dopuszczenia pojazdów do obrotu. Jednocześnie zamawiający nie
wykazał żadnymi dowodami, że istnieją zagraniczne jednostki, w których proces
dopuszczenia do obrotu trwa du
żo krócej. Dodatkowo rację ma odwołujący, że do czasu
trwania tego procesu trzeba jeszcze dodać czas potrzebny m.in. na zaprojektowanie
pojazdu, dosta
wę komponentów, samą budowę pojazdów oraz odbiory i sprzedaż.
Odwołujący przedstawił w tym zakresie opracowany przez siebie harmonogram, który
zamawiaj
ący kwestionował poprzez porównanie do harmonogramu złożonego przez
odwołującego w innym postępowaniu odwoławczym, tj. w sprawie o sygn. akt KIO 1741/23.
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
Po pierwsze jednak, sprawa o sygn. akt KIO 1741/23 dotycz
yła zamówienia na dostawę
EZT
, nie zaś EAZT, co może wyjaśniać omawiane przez zamawiającego na rozprawie
różnice w obu harmonogramach, po drugie, zamawiający nie przedstawił harmonogramu
złożonego w sprawie o sygn. akt KIO 1741/23 ani Izbie ani odwołującemu i przystępującemu,
zatem nie może on być w ogóle potraktowany przez Izbę jako dowód, gdyż stanowiłoby to
naruszenie zasad kontradyktoryjnego
postępowania odwoławczego. Na marginesie jedynie
należy zauważyć, że w ww. sprawie (KIO 1741/23) Izba uwzględniła odwołanie dotyczące
terminu r
ealizacji zamówienia określonego przez zamawiającego.
Jednocześnie Izba dopuściła dowody złożone przez zamawiającego w postaci opisu
projektu, Regulaminu
wyboru przedsięwzięć do objęcia wsparciem z planu rozwojowego i
korespondencji mailowej z CUPT
, choć z powodów przedstawionych powyżej nie uznała,
aby dowody te
przesądzały o zasadności ustalenia przez zamawiającego terminu realizacji
zamówienia na 33 miesiące nie później niż do 31.05.2026 r. Ponadto dowody w postaci
SIWZ i informacji z otwarcia ofert
w postępowaniu nr MWZ3-26-06-2017 i umowy ramowej
nr M-01-MEN-11/18
dotyczą zamówienia na dostawę 6 EZT udzielonego w 2018 r., zatem
tezy wywodzone z nich przez zamawiaj
ącego nie uwzględniają ani różnicy w zamawianych
pojazdach ani zmian j
akie zaszły na rynku z powodu pandemii i wojny w Ukrainie,
w szcze
gólności w zakresie czasu dostawy komponentów. Wreszcie odnosząc się do
dowod
ów w postaci SIWZ i informacji z otwarcia ofert w postępowaniu prowadzonym przez
Koleje Śląskie oraz SIWZ z postępowania prowadzonego przez Koleje Małopolskie, należy
zauważyć, że w pierwszym z tych postępowań złożono tylko jedną ofertę i nie była to oferta
ani
odwołującego ani przystępującego, a w drugim postępowaniu złożono odwołanie na
termin realizacji
zamówienia. Wprawdzie ww. odwołanie w sprawie zamówienia udzielanego
przez
Koleje Małopolskie nie zostało jeszcze rozpoznane, ale fakt jego wniesienia, jak i fakt
złożenia jednej tylko oferty w postępowaniu prowadzonym przez Koleje Śląskie powoduje, że
postępowania te (i dowody ich dotyczące) nie stanowią przekonujących przykładów
potwierdzających argumentację zamawiającego.
Zamawiający podnosił także podczas rozprawy, że poza odwołującym i
przystępującym Stadler, inni wykonawcy na rynku nie kwestionują terminu realizacji
za
mówienia. Po pierwsze jednak, należy zauważyć, że akurat przystępujący Stadler jest
wykonaw
cą, który realizował pojazdy EAZT poza rynkiem polskim (czego zamawiający nie
kwestionował), co może świadczyć o tym, że popieranie zarzutów odwołania wynika z jego
rzeczywistego doświadczenia w tym zakresie. Po drugie, brak udziału w niniejszym
p
ostępowaniu odwoławczym innych wykonawców może wynikać z różnych przyczyn, choćby
z
zaangażowania w realizację innych zamówień, zatem brak ten nie przesądza
automatycznie o ustaleniu przez zamawiaj
ącego właściwego terminu realizacji zamówienia.
Zwłaszcza, że co najmniej dwóch wykonawców działających od lat na rynku dostaw
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
pojazdów kolejowych (odwołujący i przystępujący) wskazuje ww. termin jako utrudniający im
złożenie oferty. Zgodnie zaś z art. 99 ust. 4 ustawy Pzp zakazana jest już sama możliwość
utrudnienia uczciwej konkurencji, a nie tylko jej rzeczywiste utrudnienie. Skoro zatem
ustalony przez
zamawiającego termin realizacji zamówienia utrudnia złożenie oferty dwóm
wykonaw
com, którzy obiektywnie byliby zdolni do wykonania zamówienia i trudność ta
została wykazana ww. dowodami, to brak skorzystania ze środków ochrony prawnej innych
wykonawców nie stanowi wystarczającej podstawy do uznania zarzutów odwołania za
niezasadne.
R
easumując, z uwagi na ww. okoliczności Izba uwzględniła niniejsze odwołanie i
naka
zała zamawiającemu zgodne z żądaniem odwołującego dokonanie modyfikacji
ogłoszenia o zamówieniu i SWZ, w tym projektu umowy (zgodnie z art. 554 ust. 3 pkt 1 lit. c)
ustawy Pz
p Izba może nakazać zmianę projektowanego postanowienia umowy, co nie
stanowi wpro
wadzenia do umowy nowego, nie istniejącego w niej wcześniej postanowienia,
o k
tórym mowa w art. 554 ust. 6 ustawy Pzp).
Odwołanie Cegielski – sygn. akt KIO 1801/23.
Zgodnie z art. 99 ust. 1, 2 i 4 ustawy Pzp:
1. Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą
dostatecznie
dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności
mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty.
2. Z
amawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy dostaw, usług lub
robót budowlanych. Cechy te mogą odnosić się w szczególności do określonego procesu,
metody produkcji, realizacji w
ymaganych dostaw, usług lub robót budowlanych, lub do
konk
retnego procesu innego etapu ich cyklu życia, nawet jeżeli te czynniki nie są ich
istotnym elementem, pod warunkiem że są one związane z przedmiotem zamówienia oraz
proporcjonalne do jego wartości i celów.
4. Przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą
konkurencję, w szczególności przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub
pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów.
W Rozdziale
I pkt 3 ppkt 3.1 poz. 15 tabeli wymagań technicznych dla
d
wuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych Załącznika nr 11 do
SWZ, zamawi
ający wskazał:
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
15 Wysok
ość podłogi ponad główkę szyny w
strefie drzwi wyjściowych
- od 760 mm do 780 mm
-
wysokość podłogi we wszystkich
strefach wejściowych musi być
taka sama
W pierwszej kolejności Izba zapoznała się z dowodami złożonymi przez
zamawia
jącego i odwołującego Cegielski w postaci zestawień wysokości peronów na trasach
wskazanych
w
Wymaganiach
t
echnicznych
dla
dwuczłonowych
elektryczno-
akumulatorowych zespołów trakcyjnych. Zestawienie przedstawione przez zamawiającego
liczy 6 pozycji, natomiast zestawienie
złożone przez odwołującego zawiera znacznie dłuższą
listę peronów i wynika z niej, że perony na ww. trasach mają wysokość od 300 mm do 999
mm. W odpowiedzi na odwo
łanie zamawiający powołując się na perony o wysokości 330 mm
wskazywał, że podwyższenie górnej granicy wysokości podłogi z 780 mm do 800 mm
spowoduje
konieczność dorobienia dodatkowego stopnia, co zwiększy obowiązki w zakresie
serwisowania i podniesie koszty eksploatacji po
jazdów.
N
ależy jednak zwrócić uwagę, że w opisie przedmiotu zamówienia zamawiający nie
wskazał wymaganej liczby stopni w pojeździe i nie przewidział żadnego ograniczenia w tym
zakresie. W szc
zególności rację ma odwołujący, że w poz. 16 ww. tabeli wymagań
technicznych dla dwuczłonowych elektryczno-akumulatorowych zespołów trakcyjnych
zamawiający wskazał dodatkowy stopień tylko dla wysokości peronu 300 mm, natomiast nie
zamieścił żadnych informacji na ten temat dla peronów o wysokości 550 mm i 760 mm.
Jeżeli zatem zamawiającemu zależało na jak najmniejszej ilości stopni w pojazdach powinien
postawić jasne wymogi w tym zakresie, natomiast obecnie nie może powoływać się na swoje
oczekiwania techniczne nieujawnione w
opisie przedmiotu zamówienia.
Zróżnicowana
wysokość peronów, w tym od 300 mm, wynikająca z zestawienia odwołującego pokazuje
zresztą, że i tak wykonawcy będą musieli uwzględnić dodatkowy stopień w swoich
pojazdach
, aby spełnić wymogi TSI. Zatem podniesienie górnej granicy wysokości podłogi
o 20 mm nie
czyni istotnej różnicy.
W tym miejscu na
leży wyjaśnić, że zamawiający nie może naruszać reguł, o których
mowa w art. 99 ust. 1
, 2 i 4 ustawy Pzp, ale też nie może być zmuszony nabywać
świadczenia, które nie odpowiada jego uzasadnionym potrzebom. Istotne znaczenie ma
w tym zakresie ocena, co jest potrzeb
ą uzasadnioną. W świetle całej struktury EAZT,
wykonanie dodatkowego stop
nia ze względu na wysokość niektórych peronów nie ma
kluczowego znaczenia dla serwisowania czy eksploatacji pojazdu, a ponadto potrzeba
ograniczenia ilości stopni nie została wyrażona w opisie przedmiotu zamówienia, co również
przeczy tezie, ja
koby była to kwestia istotna dla zamawiającego. Z uwagi na powyższe Izba
uznała, że podwyższenie górnej granicy wysokości podłogi do 800 mm nie skutkuje brakiem
mo
żliwości zrealizowania uzasadnionych potrzeb zamawiającego. Dlatego odwołanie zostało
KIO 1797/23 i KIO 1801/23
uwzględnione i Izba nakazała zamawiającemu dokonanie modyfikacji SWZ zgodnie
z żądaniem odwołującego.
Izba dopuściła dowód zamawiającego w postaci rozporządzenia Komisji nr
1300/2014 w sprawie technicznych specyfikacji interop
eracyjności odnoszących się do
dostępności systemu kolei Unii dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej
możliwości poruszania się, choć jego treść nie była sporna. Izba nie oceniła dowodów
dołączonych przez zamawiającego do odpowiedzi na odwołanie oraz złożonych przez
odwołującego, które dotyczyły innych zarzutów odwołania niż wysokość podłogi.
Wobec
powyższego, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie art. 552 ust. 1, art. 553 i art. 554 ust. 1 ustawy Pzp.
Orzeczenie Izby zost
ało wydane w oparciu o dokumentację postępowania
o ud
zielenie zamówienia oraz w oparciu o stanowiska stron i przystępującego Stadler
przedstawione w pismach procesowych i na rozprawie.
O kosztach pos
tępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 574
ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy
§ 7 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i pkt 2 lit. b)
rozporządzenia w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego,
ich rozliczania oraz wysok
ości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r.
poz. 2437).
Przewodnicz
ąca ...………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3393/22 z dnia 2023-12-30
- Sygn. akt KIO 2014/23 z dnia 2023-07-21
- Sygn. akt KIO 1817/23 z dnia 2023-07-10
- Sygn. akt KIO 1741/23 z dnia 2023-07-04
- Sygn. akt KIO 1602/23 z dnia 2023-06-26
