rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2024-01-31
rok: 2024
data dokumentu: 2024-01-31
rok: 2024
sygnatury akt.:
KIO 47/24
KIO 47/24
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2024 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 stycznia 2024 r. przez
wykonawcę AMSA sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie w postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
przy udziale wykonawcy AMLUX s
p. z o.o. z siedzibą w Warszawie zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 47/24 po stronie
zamawiającego
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 stycznia 2024 r. przez
wykonawcę AMSA sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie w postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
przy udziale wykonawcy AMLUX s
p. z o.o. z siedzibą w Warszawie zgłaszającego
swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO 47/24 po stronie
zamawiającego
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu: Ministerstwu Funduszy i
Polityki Regionalnej unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy
AMLUX s
p. z o.o. z siedzibą w Warszawie, nakazuje Zamawiającemu unieważnienie
czynności odrzucenia oferty wykonawcy AMSA sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie oraz
nakazuje temu Zamawiającemu dokonanie ponownego badania i oceny złożonych ofert,
2.
kosztami postępowania obciąża Zamawiającego: Ministerstwo Funduszy i
Polityki Regionalnej i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę AMSA sp. z o.
o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania,
2.2.
zasądza od Zamawiającego: Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej na
rzecz
wykonawcy AMSA sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiem
naście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust.1 i 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 wraz ze zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący………………………
KIO 47/24
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wszczął postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest wykonywanie kompleksowej
usługi sprzątania w budynku i na terenie zewnętrznym oraz utrzymanie i pielęgnacja zieleni
znajdującej się na terenie będącym w trwałym zarządzie Ministerstwa Funduszy i Polityki
Regionalnej przy ul. Wspólnej 2/4 w Warszawie.
W dniu 21 grudnia 2023 r. Zamawiający poinformował Odwołującego: AMSA sp. z o.
o. z siedzibą w Warszawie o odrzuceniu jego oferty na podstawie przepisów art. 226 ust.1
pkt 7) i art. 226 ust.1 pkt 8) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 wraz ze zm.), zwanej dalej ustawą Pzp w związku z art. 224
ust. 6 ustawy Pzp i o wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawcy AMLUX sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie, zwanego dalej Przystępującym.
Nie zgadzając się z powyższymi czynnościami Zamawiającego Odwołujący w dniu 2
stycznia 2024 r. wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej zarzucając, że
Zamawiający swoim działaniem naruszył następujące przepisy ustawy Pzp, a w
szczególności:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp poprzez odrzucenie oferty Amsa sp. z. o.o.,
jako złożonej w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji, podczas, gdy oferta
Odwołującego została złożona w sposób prawidłowy, a Odwołujący wycenił ceny
jednostkowe w punktach A i B w sposób realny, a zatem nie doszło wbrew opinii
Zamawiającego do manipulowania cenami jednostkowymi, a co w sposób nieuzasadniony
doprowadziło do odrzucenia oferty Odwołującego z uwagi na błędne założenia
Zamawiającego,
2)
art. 226 ust.1 pkt 8) w związku z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp z uwagi na to, że
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego jako zawierająco rażąco niską cenę, oraz uwagi
na to, że zdaniem Zamawiającego potwierdzały to wyjaśnienia Odwołującego, podczas, gdy
wyjaśnienia Odwołującego zostały skonstruowane w sposób prawidłowy, a ceny
jednostkowe stanowią znikomą, a nie istotna wartość ceny składowej oferty, a także z uwagi
na to, że ceny jednostkowe dotyczą zleceń, które w ogóle mogą nie być zlecone, a także z
uwagi na to, że opis przedmiotu zamówienia dokonany przez Zamawiającego uzasadniał
taką wycenę ofertową, co doprowadziło do błędnego odrzucenia oferty Odwołującego.
3)
art. 252 ust.1 ustawy Pzp poprzez wybór oferty – AMLUX Sp. z o.o., która nie
jest ofertą najkorzystniejszą w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego oraz zaniechanie wyboru oferty Odwołującego.
W związku z powyższymi zarzutami Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania w
całości oraz nakazanie Zamawiającemu:
1)
unieważnienia wyboru jako oferty najkorzystniejszej oferty AMLUX sp. z o.o.,
2)
unieważnienie odrzucenia oferty AMSA sp. z o.o. , dokonanej na podstawie
art. 226 ust.1 pkt 7) ustawy Pzp,
3)
unieważnienie odrzucenia oferty AMSA sp. z o.o., dokonanej na podstawie art.
226 ust.1 pkt 8) ustawy Pzp w związku z art. 224 ust.6 ustawy Pzp,
4)
ponowne badanie i ocenę ofert z uwzględnieniem AMSA sp. z o.o.
Odwołujący wskazał, że może ponieść szkodę polegającą na pozbawieniu go
korzyści finansowych wynikających z możliwości uzyskania przez niego przedmiotowego
zamówienia i w konsekwencji braku możliwości zawarcia umowy na realizację tego
zamówienia, gdyż oferta Odwołującego jest ofertą najkorzystniejszą. Gdyby Zamawiający nie
odrzucił oferty Odwołującego zostałaby ona wybrana jako najkorzystniejsza, gdyż łączna
liczba punktów Odwołującego wynosi 91,12, a liczba punktów AMLUX wynosi 90,91.
Odwołujący zwrócił uwagę, że w uzasadnieniu odrzucenia w zakresie rażąco niskiej
ceny Zamawiający wskazał cyt.: „Zamawiający w celu ustalenia, czy istotne części składowe
w cenie nie są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, pismem z dnia
17.10.2023 r., wezwał Wykonawcę do złożenia szczegółowych i popartych dowodami
wyjaśnień w zakresie wyliczenia wskazanych cen jednostkowych zaoferowanych za
świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów zewnętrznych i wewnętrznych,
krat oraz żaluzji okiennych, a także za świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej.
Wykonawca dnia 23.10.2023 r. złożył wyjaśnienia, lecz przekazana przez niego treść
wyjaśnień była niejasna dla Zamawiającego, skutkiem tego pismem z 31.10.2023 r.
Zamawiający poprosił Wykonawcę o doprecyzowanie istotnych zagadnień zawartych w jego
wyjaśnieniach dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. W dniu
09.11.2023 r. Wykonawca udzielił dalszych wyjaśnień, w których nie udowodnił, że
jednostkowe ceny są racjonalne i umożliwiają prawidłowe wykonanie przedmiotu
zamówienia, jak również nie załączył jakichkolwiek dowodów na potwierdzenie słuszności
swoich wyliczeń. Krajowa Izba Odwoławcza prezentuje pogląd, że „w niektórych
przypadkach dowody mogą okazać się wręcz niezbędne. W szczególności, jeżeli mamy do
czynienia z przedmiotem zamówienia, którego znaczna część jest pozyskiwana od innych
podmiotów (np. zakup materiałów, produktów czy też wykonanie określonych usług przez
podmioty zewnętrzne, podwykonawców). Zatem gdy wykonawca dokonuje zakupów po
bardzo niskich cenach, powinien przedstawić Zamawiającemu wraz z udzielanymi
wyjaśnieniami dowody potwierdzające ww. okoliczności, tj. uzasadniające dokonanie takiego
zakupu. Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy, że to obowiązkiem
wykonawcy, wezwanego do złożenia, wyjaśnień jest przedstawienie przekonujących
wyjaśnień oraz dowodów na potwierdzenie tego, że cena jego oferty została ustalona w
sposób rzetelny i gwarantuje realizację całego zakresu objętego zamówieniem Kluczowym
jest, że wyjaśnienia elementów mających wpływ na wysokość ceny muszą być konkretne,
wyczerpujące i nie mogą pozostawiać jakichkolwiek wątpliwości co do rzetelności kalkulacji
ceny oferty” (wyrok z dnia 4 października 2019 r., KIO 1837/19). Konieczność poparcia
przedstawianych wyjaśnień dotyczących ceny oferty dowodami ma także kluczowe
znaczenie dla ich oceny, ponieważ same wyjaśnienia rzadko kiedy mogą być uznane za w
pełni obiektywne, gdyż składa je podmiot bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem. Z
tego powodu wykonawca, aby uwiarygodnić składane w wyjaśnieniach deklaracje co do
poziomu cen, czy też szczególnie korzystnych dla niego okoliczności, na które się powołuje,
zobowiązany jest poprzeć je stosownymi dowodami, potwierdzającymi wskazywane w
wyjaśnieniach informacje (tak w wyroku z dnia 24 lutego 2023 r., KIO 359/23).”
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że odrzucenie oferty Zamawiający
wywodził z braku przedstawienia określonych dowodów.
Zauważył również, że Zamawiający wskazał także, iż jeśli znaczna część zamówienia
pozyskiwana jest od innych podmiotów to Wykonawca ma obowiązek przedstawienia
określonych dowodów i powołał się w tym zakresie na orzecznictwo Krajowej Izby
Odwoławczej.
Wskazał także, iż w świetle orzecznictwa KIO jeśli wykonawca dokonuje zakupów po
bardzo niskich cenach powinien przedstawić Zamawiający wyjaśnienia wraz z dowodami.
W świetle powyższego Odwołujący podkreślił, że w żadnych wyjaśnieniach
wykonawcy nie zostało nigdzie wskazane, że dokonuje on zakupów po bardzo niskich
cenach, że ma duże upusty, czy też jakieś szczególne wyjątkowe stawki. Wykonawca nawet
nie wspomniał, że dokonuje zakupów po preferencyjnych cenach, jest to nadinterpretacja
Zamawiającego.
Odwołujący stwierdził, że po prostu przedstawił kalkulację kosztów wskazując, iż
materiały higieniczne i środki czystości będą wynosiły go 28 341,06 złotych na mycie okien,
oraz w zakresie usług konserwacji posadzki kamiennej będą wynosiły 45 830 złotych za
środki chemiczne.
Podniósł również, że w kolejnych wyjaśnieniach z dnia 9 listopada 2023 r.
Odwołujący nigdzie nie wskazał, że dysponuje jakimiś specjalnymi rabatami na środki
czystości i materiały higieniczne. Po prostu wskazał realne ceny rynkowe w sytuacji kupna
ilości hurtowych.
W tym zakresie w swoim odwołaniu przedstawił zestawienie cen jednostkowych w
tym względzie.
Wywodził, że wystarczy chociażby spojrzeć na pierwszą pozycję jakim jest Ludwik
płyn 5l z ceną jednostkową netto 22,76, gdzie w tzw. handlu detalicznym płyn do mycia
Ludwik kosztuje około 23 -24 złotych.
W związku z powyższym w swoim odwołaniu umieścił print screen z wyszukiwarki
Google po wpisaniu w wyszukiwarkę frazy „Ludwik płyn 5l.” z cenami 23,85 zł, argumentując,
że jest to zatem cena detaliczna, bardzo zbliżona do ceny zaoferowanej przez Wykonawcę.
Dodatkowo, wyjaśnił, że jeżeli Odwołujący chciałby kupić jeden z tych płynów
hurtowo, to odpowiednio po następujących cenach: 18,44 zł/szt. za karton, 18,07 zł/szt. w
warstwie, 17,52 zł/szt. w palecie, co potwierdza załączony w odwołaniu print screen ze
strony www.szybkihurt.
W ten sposób zaznaczył, że Odwołujący nie ma żadnych niskich cen, preferencyjnych
upustów itd., a kalkulował swoje ceny w oparciu o ceny rynkowe.
Odwołujący ponownie podkreślił, że nigdzie nie powoływał się na preferencyjne ceny
dla niego.
Według Odwołującego - wszystkie zaproponowane przez Odwołującego środki, czy
to do mycia okien, czy do czyszczenia posadzki zawierają normalne ceny rynkowe. Stąd
Odwołujący, który powołuje się na normalne ceny rynkowe nie musi udowadniać tych cen
rynkowych.
Zgodził się przy tym z Zamawiającym, że gdyby Odwołujący odwoływał się do
dostępnych tylko jemu wyjątkowych rabatów powinien przedstawić dowody na tą
okoliczność.
Jednakże Odwołujący nigdzie tego nie wskazał, a przedstawiona przez
Zamawiającego kalkulacja w przedmiocie chociażby ilości płynu, myjek i różnych innych
środków czystości nie została przez Zamawiającego w żaden sposób podważana.
Odwołujący wnioskował, że jeżeli nie wskazywał argumentów o szczególnie
korzystnych warunkach rynkowych (w zakresie środków czystości, materiałów
higienicznych), a Zamawiający wprost w wezwaniu nie zwrócił się o wyjaśnienie cen, czy
ilości przewidzianych środków czystości, materiałów higienicznych to Wykonawca nie miał
obowiązku w zakresie złożenia takich dowodów.
Przekonywał, że zaproponowane przez niego ceny są cenami rynkowymi bez
jakichkolwiek upustów, stąd wystarczającym dowodem w tym zakresie jest po prostu
kalkulacja, co do ilości materiałów i ich cen.
Z tych powodów wyraził pogląd, że odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na brak
przedstawienia dowodów, co do szczególnie korzystnych okoliczności jest zatem
bezzasadne, w sytuacji gdy Odwołujący nigdzie nie powoływał się na szczególnie korzystne
dla niego okoliczności.
W ocenie Odwołującego - zawarte w dalszej części uzasadnienie odrzucenia oferty
skonstruowane przez Zamawiającego jest bezzasadne, bowiem Zamawiający wskazał
cytując, że „Wykonawca w złożonych 23.10.2023 r. wyjaśnieniach wykazuje, że „Obecnie
zatrudniamy osoby odpowiedzialne za interwencyjne sprzątanie, realizację prac okresowych
oraz dodatkowych zleceń od naszych obecnych kontrahentów. W związku z tym, iż osoby te
są już zatrudnione i na co dzień realizują prace okresowe dla naszych kontrahentów, w
naszej wycenie nie zakładamy konieczności zatrudnienia dodatkowych pracowników – jeżeli
zajdzie potrzeba skierowania ich do usługi mycia okien lub konserwacji posadzki kamiennej,
to niezależnie od zleconego przez Zamawiającego metrażu, będziemy w stanie zrealizować
tę usługę. Biorąc dodatkowo pod uwagę zapisy SWZ, w których Zamawiający podkreśla, iż:
„Zamawiający zastrzega sobie prawo niezlecania usług dodatkowych, o których mowa w pkt.
4 w podanym zakresie. Wykonawcy nie przysługują roszczenia z tego tytułu.”, rozwiązanie
zaproponowane przez Wykonawcę jest jedynym racjonalnym sposobem na zapewnienie
zrealizowania usługi w określonym czasie”.
Odwołujący podniósł, że zdaniem Zamawiającego - takie kalkulowanie kosztów pracy
jest niedopuszczalne. Wykonawca
– jak stwierdził Zamawiający - nie może przerzucać
części kosztów realizacji zadania do kosztów realizacji innych umów, podobnie jak
niedozwolone jest pokrywanie strat wynikających z zaniżenia ceny zyskami z kontraktów
realizowanych na rzecz innych podmiotów. Praktyki takie często kwalifikowane są jako
przykłady czynów nieuczciwej konkurencji. Są one również dowodami na zaoferowanie
rażąco niskiej ceny.
Powyższe uzasadnienie Zamawiającego w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego
jest dla niego niejasne.
Odwołujący podkreślił, że nigdzie wykonawca w swoich wyjaśnieniach nie wskazał,
że będzie przerzucał koszty realizacji niniejszego zadania do kosztów realizacji innych
umów, nigdzie nie wskazał też, że będzie pokrywał straty wynikające z rzekomego
„zaniżenia” ceny zyskami z kontraktów realizowanych na rzecz innych podmiotów. Powyższe
wskazanie jest znów nadinterpretacją Zamawiającego.
Oświadczył, że skalkulował swoją ofertę w stosunku do postanowień SWZ
Zamawiającego.
Zaznaczył, że Odwołujący w wyjaśnieniach z dnia 23.10.2023 r. wskazał, że „Obecnie
zatrudniamy osoby odpowiedzialne za interwencyjne sprzątanie, realizację prac okresowych
oraz dodatkowych zleceń od naszych obecnych kontrahentów. W związku z tym, iż osoby te
są już zatrudnione i na co dzień realizują prace okresowe dla naszych kontrahentów, w
naszej wycenie nie zakładamy konieczności zatrudnienia dodatkowych pracowników – jeżeli
zajdzie potrzeba skierowania ich do usługi mycia okien lub konserwacji posadzki kamiennej,
to niezależnie od zleconego przez Zamawiającego metrażu, będziemy w stanie zrealizować
tę usługę. Biorąc dodatkowo pod uwagę zapisy SWZ, w których Zamawiający podkreśla, iż:
„Zamawiający zastrzega sobie prawo niezlecania usług dodatkowych, o których mowa w pkt.
4 w podanym zakresie. Wykonawcy nie przysługują roszczenia z tego tytułu.”, rozwiązanie
zaproponowane przez Wykonawcę jest jedynym racjonalnym sposobem na zapewnienie
zrealizowania usługi w określonym czasie.” (pogrubienie Odwołującego).
W świetle powyższego Odwołujący przekonywał, że nigdzie nie wskazał, że będzie
koszt pracowników, o których mowa powyżej pokrywał z kosztów innych zadań dla innych
kontrahentów.
Wykonawca wskazał, że nie będzie zatrudniał dodatkowych pracowników, bo
dysponuje pracownikami, gdyby Zamawiający chciał zlecić dodatkową usługę.
Wyjaśnił, że koszty tej „dodatkowej” usługi, która może być zlecona Odwołujący w
zakresie kosztów osobowych wskazał w tabeli w wyjaśnieniach z dnia 9.11.2023 r.
Przyznał, że wprawdzie ujął ten koszt jako zatrudnienie dodatkowej osoby, ale
chodziło tu o „zatrudnienie” czy też dedykowanie do „dodatkowych prac” osób już
zatrudnionych. To jest koszt wykonania tylko dodatkowej usługi przez osoby zatrudnione już
u Wykonawcy. Przy czym -
w ocenie Odwołującego - jest to koszt daleko na „wyrost.”.
Podkreślił, że zgodnie z OPZ (punkt III.4) w ramach kompleksowej usługi sprzątania
wykonawca przyjmuje do wykonania dodatkowe usługi.
Wywodził, że w ramach ceny za kompleksową usługę powinien także skalkulować
inne usługi jak wskazane w pkt 1) i 7), które były przedmiotem wyjaśnień, a zatem koszty
osobowe powinny być ujęte w ramach kompleksowej usługi.
Zdaniem Odwołującego - powyższe jest zgodne także z punktem III.5 OPZ, co
podkreślał Odwołujący w wyjaśnieniach, iż cyt.: „Zamawiający zastrzega sobie prawo
niezlecania usług dodatkowych, o których mowa w pkt. 4 w podanym zakresie. Wykonawcy
nie przysługują roszczenia z tego tytułu.”.
Odwołujący przy tym przekonywał, że z uwagi na postanowienie III.5 SWZ (OPZ)
Odwołujący nie miał pewności, czy zamówienia te w ogóle będą udzielone, jednakże musiał
w jakikolwiek sposób wycenić tą usługę. Skalkulował ją zatem w ten sposób, że ujął w
kosztach kompleksowej usługi sprzątania, tak jak chciał Zamawiający. Ewentualne koszty
dotyczące zleceń bieżących Zamawiającego (ad hoc) przewidział w cenie jednostkowej w
postaci wynagrodzenia osoby w wysokości 5150 złotych.
Wskazał, że Zamawiający nie określił w sposób precyzyjny przedmiotu zamówienia,
Wykonawcy nie mogli mieć pewności, czy będą mieć do wykonania dodatkowe usługi, czy
też nie, ale jednocześnie mycie okien, posadzki kamienne itd. zostały wskazane jak do
wykonania w ramach kompleksowego sprzątania.
Stąd Odwołujący wyjaśnił, że przyjął cenę w ramach kompleksowego sprzątania i
zostawił sobie niejako na „wyrost” dodatkowe zabezpieczenie w postaci wynagrodzenia w
wysokości 5150 złotych dla osoby, która ewentualnie wykona jeszcze jakieś zlecenie bieżące
dla Zamawiającego spośród osób już zatrudnionych przez Odwołującego.
Wobec tego stwierdził, że jest to zatem dodatkowy koszt ewentualnego zlecenia
ponad usługę kompleksową, czy też pomocy osobom dedykowanym do usługi
kompleksowego sprzątania, przez osoby już zatrudnione przez Odwołującego, jeśli zajdzie
potrzeba dodatkowego zlecenia.
Powyższe – według Odwołującego - potwierdzają także jego wyjaśnienia, gdzie
wskazał, iż cyt.: „jeżeli zajdzie potrzeba skierowania ich do usługi mycia okien lub
konserwacji posadzki kamiennej, to
niezależnie od zleconego przez Zamawiającego
metrażu, będziemy w stanie zrealizować tę usługę.”.
Przekonywał, że skalkulował w ramach usługi kompleksowego sprzątania dodatkowe
czynności wskazane między innymi w pkt 1) i 7) III.4 SWZ (OPZ) przewidując, iż co do
zasady osoby dedykowane do kompleksowego sprzątania wykonają te usługi. Gdyby jednak
potrzeba było wsparcia, czy dodatkowych usług to wykonawca przewidział dodatkową kwotę
dla osób już u niego zatrudnionych.
Podkreślił przy tym, co zostało wskazane już w wyjaśnieniach, iż wobec niespójności
SWZ ( z jednej strony wskazanie, że w ramach kompleksowej usługi trzeba wycenić usługi z
punktu 1) i 7) III.4 OPZ, a z drugiej wskazanie, że są to usługi dodatkowe) nie było innej
możliwości skalkulowania tej usługi w sposób rozsądny.
W opinii Odwołującego - powyższe potwierdzają także wyjaśnienia wykonawcy z dnia
9 listopada 2023 r., gdzie w tabeli wskazał koszty dedykowane tylko dla usług mycia okien, a
zatem wynajem podnośnika kosztowego oraz badania bhp wysokościowe z uwagi na to, że
są to koszty dedykowane tylko myciu okien, w szczególności na wysokościach zostały
skalkulowane w tej pozycji. Podobnie jak inne koszty dedykowane tylko tym pracom jak myjki
do mycia okien, czy też płyny do mycia okien.
Analogicznie Odwołujący wyjaśnił, że postąpił przy usłudze konserwacji posadzki
kamiennej, gdzie przewidział tu tylko koszty dedykowane usłudze konserwacji posadzki
kamiennej, ale koszty osobowe przewidział w kompleksowej usłudze sprzątania.
Wnioskował, że jest to także o tyle logiczne, iż nie ma sensu wskazywać
dodatkowych osób na te usługi. Usługi te powinny wykonywać osoby dedykowane na
obiekcie. Jednakże z uwagi na to, że skala wykonania usługi konserwacji posadzki
kamiennej jest niższa niż mycia okien oraz dokonuje się jej za pomocą określonych maszyn
to tu Odwołujący nie przewidział dodatkowej osoby, gdyż w jego opinii jest to możliwe do
wykonania bez wsparcia innych pracowników Odwołującego.
Wskazał, iż Zamawiający wezwał Odwołującego do wyjaśnień w zakresie istotnych
części składowych – jednakże zdaniem Odwołującego - obie te pozycje nie stanowią w ogóle
istotnych części składowych.
Podniósł, że całkowita cena oferty stanowiła kryterium 60%, a te wskazane usługi
(każda z nich) stanowiły kryterium tylko 2%. Ponadto są to usługi dodatkowe, które w ogóle
mogą nie być udzielone, więc ciężko wskazywać na ich istotność nawet w kontekście
przedmiotu zamówienia.
Odwołujący zwrócił uwagę, iż zgodnie z przepisem art. 226 ust.1 pkt 8) ustawy Pzp
Zamawiający odrzuca ofertę, jeśli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do
przedmiotu zamówienia.
W świetle powyższego Zamawiający odrzuca ofertę, jeśli zawiera rażąco niską cenę
do przedmiotu zamówienia, a nie jeśli zawiera rażąco niską cenę w cenach jednostkowych
(czemu wykonawca zaprzecza oczywiście, bowiem jego ceny jednostkowe nie są rażąco
niskie).
Ewentualne odrzucenie oferty Wykonawcy na podstawie rażących cen jednostkowych
jest możliwe tylko wtedy, jeśli te ceny jednostkowe stanowią istotną część składową ceny
oferty.
Podniósł, że w zakresie ceny jednostkowej i jej istotności wypowiedziała się Krajowa
Izba Odwoławcza w wyroku KIO z dnia 17 marca 2022 r. (KIO 548/22) cyt.: „Przyczyną
odrzucenia oferty może być wyłącznie rażące zaniżenie całej ceny lub jej części składowych,
ale tylko takich, które mają charakter istotny. Istotne składniki ceny to takie gdzie
„wartościowy udział w przedmiocie zamówienia jest znaczny lub od których – ze względu na
ich merytoryczne znaczenie
– zależy osiągnięcie zasadniczych celów, dla których
zamówienie jest udzielane”.
Przenosząc powyższy wyrok na przedmiotowy stan faktyczny Odwołujący wskazał, iż
ceny jednostkowe dotyczące mycia okien nie mają w zasadzie żadnego merytorycznego
znaczenia. Przedmiotem zamówienia jest utrzymanie czystości i porządku wewnątrz
budynku oraz na przyległym terenie zewnętrznym, a także utrzymanie i pielęgnacja zieleni.
Mycie okien, czy konserwacja posadzki to dodatek do usług kompleksowych. Brak
merytorycznego znaczenia tejże usługi podkreślił także sam Zamawiający wskazując, iż są
to usługi dodatkowe i nie wiadomo czy w ogóle zostaną zlecone.
Odwołujący zauważył także, że w zakresie wartości merytorycznej ceny te stanowią
znikomą część zamówienia, jak wskazano powyżej w kryterium oceny ofert każda z nich
stanowi tylko 2% kryterium ceny.
I wreszcie zaznaczył, że Odwołujący w przedmiotowym postępowaniu zaoferował
cenę za wykonanie przedmiotu zamówienia w wysokości 4 926 330, 15 zł, gdzie na 7
złożonych ofert jest to 6 cena w postępowaniu o udzielenie zamówienia, a zatem cena
skalkulowana bardzo wysoko.
Wskazał, że wybrany wykonawca – AMLUX zaoferował cenę za wykonanie
przedmiotu zamówienia o ponad 1 mln niższą, bowiem zaoferował cenę w wysokości 3 781
385, 35 złotych.
Tym bardziej zatem, wobec powyżej wskazanych kwot wykonawca nie rozumie
odrzucenia jego oferty z powodu zaoferowania rażąco niskiej ceny.
Wskazał, iż przepis art. 224 ust.6 ustawy Pzp powołany przez Zamawiającego
stanowi, iż odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
W związku z tym argumentował, że również i ten przepis nie pozwala na odrzucenie
oferty, jeśli nawet jakieś nieistotne ceny jednostkowe zawierałyby nierealną cenę (czemu
Odwołujący w stosunku do swojej oferty zaprzecza.) Punktem odniesienia w świetle
orzecznictwa KIO jak i Sądów Okręgowych jest zawsze przedmiot zamówienia.
Zwrócił uwagę, że Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego
nigdzie nie wskazał, że nie jest możliwe wykonanie przedmiotu zamówienia za zaoferowaną
przez Odwołującego cenę.
Zamawiający wskazał w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego, iż odrzuca
ofertę z uwagi na rażąco niską cenę, bo wykonawca zdaniem Zamawiającego przerzucił
koszty realizacji tego zamówienia do kosztów realizacji innych usług, co jak wskazywał
powyżej Odwołujący jest nadinterpretacją Zamawiającego.
Podniósł, że Odwołujący w formularzu ofertowym w odniesieniu do usługi wskazanej
w punkcie 4
– cena D wskazał cenę -1,23 złotego za powierzchnię 46 037m2, co wynosi 56
625, 51 złotych, co w kontekście wartości całej oferty (4 926 330,15 złotych) stanowi 1,149%
ceny ofertowej całej oferty.
Podobnie, w punkcie 10 -
cena J (2 zł za 42 000m2), co daje 84 000 zł stanowi w
kontekście wartości całej oferty – 1,7% ceny ofertowej całej oferty.
Wobec powyższych wartości – znikomych w cenie całej oferty oraz faktu, iż są to
usługi dodatkowe, które w ogóle mogą nie zostać wykonywane (wartość merytoryczna części
składowej), a także wartości oferty Odwołującego (4 926 330,15 złotych) – w jego cenie - nie
można uznać, że mamy do czynienia z rażąco niską ceną, a odrzucenie oferty Odwołującego
na tej podstawie nie jest zasadne.
W odniesieniu do zarzutu bezzasadnego odrzucenia oferty Odwołującego jako
złożonej w warunkach czynu nieuczciwej zwrócił uwagę, że Zamawiający w uzasadnieniu
odrzucenia wskazał bowiem cyt: „Zdaniem Zamawiającego, oferta Wykonawcy nosi również
znamiona manipulowania cenami. Zamawiający podzielił kryterium oceny ofert „Cena” na
podkryteria (odrębne kryteria oceny ofert), gdzie Cena A: Świadczenie usług sprzątania i
utrzymania czystości w budynku, miała przypisana wagę 36%, zaś Cenie B: Świadczenie
usług sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym, Zamawiający przypisał
wagę 5%. Wykonawca zaoferował następujące ceny jednostkowe: 3,69 zł brutto za 1 m2
świadczenia usług sprzątania i utrzymania czystości w budynku oraz prawie dwukrotność tj.
6,40 zł za 1 m2 świadczenia usług sprzątania i utrzymania czystości na terenie
zewnętrznym.
17 listopada 2023 r. Zamawiający działając na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp,
wezwał do złożenia wyjaśnień treści oferty w zakresie wskazanej przez Wykonawcę
wysokości ceny jednostkowej za świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości na
terenie zewnętrznym (Cena B), zwracając uwagę m.in., że Zamawiający porównał ww. ceny
zaproponowane w ofercie do cen wskazanych w tych samych pozycjach w innych ofertach,
złożonych w przedmiotowym postępowaniu, jak również zestawił je z cenami za takie same
pozycje w obecnie realizowanej umowie mającej w swym zakresie świadczenie usług
sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym i zauważył, że są one
nieproporcjonalnie wysokie w stosunku do porównywanych cen.
Zaproponowana cena 6,40 zł brutto jest o ponad 955% wyższa od najtańszej ceny za
tę pozycję (w złożonej w przedmiotowym postępowaniu ofercie), która wynosi 0,67 zł brutto i
o ponad 457% wyższa od najwyższej zaproponowanej ceny wśród pozostałych ofert (w
złożonej w przedmiotowym postępowaniu ofercie), która wynosi 1,40 zł brutto.
Ponadto, co należy wyraźnie podkreślić, ww. cena jest również zawyżona w stosunku
do cen rynkowych, co Zamawiający zweryfikował analizując ceny ofert pozyskanych podczas
szacowania przedmiotu zamówienia. 21 listopada br. Wykonawca udzielił odpowiedzi
Zamawiającemu, jednak nie wyjaśnił w sposób jasny, precyzyjny Zamawiającemu
niniejszych rozbieżności.”
Odwołujący dostrzegł, iż w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty Zamawiający wskazał,
że jego cena jednostkowa jest wyższa o 955% od najtańszej ceny, zaś o 457% od
najwyższej.
W związku z powyższym z treści wezwania do wyjaśnień z dnia 17 listopada 2023 r.
wnioskował, że Zamawiający nawet nie wie od jakich wartości liczyć ma procent wartości co
do ceny jednostkowej w ofercie Odwołującego.
Zwrócił uwagę, że w przedmiotowym postępowaniu, w odniesieniu do cen
Odwołującego Zamawiający odniósł się do cen jednostkowych innych Wykonawców,
jednakże zapomniał, że tych samych wykonawców w odniesieniu do ceny dotyczącej
utrzymania czystości na terenie zewnętrznym wzywał do wyjaśnień w zakresie wyliczenia
cen jednostkowych, jako rażąco niskich;
a)
Wykonawca Interlux,
b)
Wykonawca Awima,
c)
Wykonawca Barwit.
Powołał się w tym względzie na fragmenty wezwania tych wykonawców z
zawiadomienia o wyborze oferty, wskazano usługę sprzątania i utrzymania czystości na
terenie zewnętrznym.
Komentując powyższe działanie Zamawiającego Odwołujący stwierdził, że ten
odwołuje się do cen jednostkowych innych wykonawców na potwierdzenie argumentacji, że
Odwołujący ma zawyżoną cenę, a z drugiej strony wzywa tych wykonawców w zakresie
wyjaśnień, co do rażących cen jednostkowych za usługę sprzątania i utrzymania czystości
na terenie zewnętrznych, a następnie odrzuca ich za zaoferowanie rażąco niskiej ceny.
Według Odwołującego - taka czynność Zamawiającego nie tylko przeczy
jakiejkolwiek logice, ale pokazuje także, iż argumenty Zamawiającego, które miały
przesądzać o czynie nieuczciwej konkurencji są chybione.
Ponadto, jak podkreślał Odwołujący powyżej nie jest to cena sztucznie zawyżona, a
cena jaką Odwołujący oferuje w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego w
których startuje.
W związku z powyższym oświadczeniem Odwołujący wskazał, co następuje:
1)
Na podstawie umowy podpisanej przez Odwołującego w dniu 15.12.2023 r. z
Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, (Umowa nr 23/OR05/2023/2610), za
sprzątanie terenów zewnętrznych zaoferował cenę 6,50 złotych netto za 1 metr kwadratowy.
(Przypomniał, iż w przedmiotowym postępowaniu Odwołujący zaoferował cenę 6,40 zł, ale
brutto).
2)
W formularzu ofertowym dotyczącym postępowania u Zamawiającego –
Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego Odwołujący zaoferował cenę za
sprzątanie terenów zewnętrznych (aczkolwiek było tam zawarta także pielęgnacja zieleni za
cenę 12 zł netto za m2, natomiast sama usługa odśnieżania, która jest częścią
przedmiotowego zamówienia i składową ceny B w przedmiotowym postępowaniu została
przez Odwołującego wyceniona na poziomie 6 zł netto. Odwołujący wskazał, że szereg usług
w cenie B, w tym także odśnieżanie zaoferował na poziomie 6, 40 zł brutto. Podczas, gdy w
postępowaniu w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego zaoferował cenę 6 zł za
samo odśnieżanie.
3)
W ofercie złożonej przez Odwołującego w Urzędzie miasta Łodzi cena za
sprzątanie powierzchni zewnętrznych wynosiła 6 zł, a cena za sprzątanie powierzchni
wewnętrznych to 3, 30 złotych.
4)
W ofercie złożonej przez Odwołującego do CBŚP na terenie OPP w Łodzi, ul.
Pienista 71 Odwołujący wskazał cenę 3,70 netto za m2 powierzchni wewnętrznej.
W związku z tym przekonywał, że z powyższego nie wynika okoliczność sztucznego
zawyżenia, czy zaniżenia ceny, ale potwierdza fakt cen jakie wykonawca oferuje w
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, w których bierze udział.
Analizując dalej argumentację Zamawiającego w przedmiocie odrzucenia oferty
Odwołującego jako złożonej w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji zwrócił on uwagę,
że stwierdził, co następuje: „Zamawiający porównał ww. ceny zaproponowane w ofercie do
cen wskazanych w tych samych pozycjach w innych ofertach, złożonych w przedmiotowym
postępowaniu, jak również zestawił je z cenami za takie same pozycje w obecnie
realizowanej umowie mającej w swym zakresie świadczenie usług sprzątania i utrzymania
czystości na terenie zewnętrznym i zauważył, że są one nieproporcjonalnie wysokie w
stosunku do porównywanych cen.”. (pogrubienie Odwołującego).
Tą samą argumentację Zamawiający przedstawił także w wezwaniu do wyjaśnień
wskazując, iż cyt.: „Zamawiający przeanalizował również ceny zaoferowane w ofertach
złożonych w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego w 2021 r. Wówczas średnia
cena jednostkowa za świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości na terenie
zewnętrznym, spośród siedmiu złożonych ofert, wyniosła 0,94 zł brutto.”.
W związku z tym Odwołujący podkreślił, że ceny ofert w 2021 r. nie mogą być
wyznacznikiem cen rynkowych w obecnym postępowaniu.
Odwołujący wywodził, że Zamawiający zapomniał zupełnie, że od roku 2021 na rynku
także usług sprzątania była drastyczna podwyżka cen, na którą miały wpływ wynik
oddziaływania na rynek pandemii, wojna w Ukrainie, która wybuchła dnia 24 lutego 2022 r.,
co miało przełożenie na podwyższenie cen rynkowych, czego skutkiem jest także inflacja.
Zdaniem Odwołującego - nie da się porównać cen z 2021 r. do cen, które będą
obowiązywały w 2024 r. (zamówienie będzie bowiem realizowane od 2024 r.), a zatem nie
jest to bynajmniej argument przemawiający za rzekomym zawyżaniem cen, czy też
złożeniem przez Odwołującego czynu w warunkach nieuczciwej konkurencji.
Według Odwołującego cena - 6,40 zł brutto za sprzątanie terenów zewnętrznych nie
jest ceną sztucznie zawyżoną, a ceną realną, którą Odwołujący oferuje także i w innych
postępowaniach.
Odwołujący podtrzymał także swoje stanowisko wyrażone w odpowiedzi na wezwanie
do wyjaśnień z dnia 21 listopada 2023 r., iż sprzątanie terenów zewnętrznych w sposób
zgodny z oczekiwaniami zamawiającego w SWZ jest – w jego ocenie - usługą trudną i
czasochłonną.
Dodatkowo, Odwołujący zauważył, że z uwagi na wymagany od Wykonawców czas
realizacji, czy też niemożność przewidzenia określonych zdarzeń (co do których
Zamawiający nawet nie potrafił ich wskazać)- usługa sprzątania terenów zewnętrznych
została wyceniona w sposób prawidłowy.
Ponadto podkreślił, że Zamawiający nigdy nie wezwał Odwołującego do
przedstawienia wyjaśnień w zakresie ceny jednostkowej dla części A, a obecnie również i na
podstawie tej ceny jednostkowej odrzucił ofertę Odwołującego, jako złożoną rzekomo w
warunkach czynu nieuczciwej konkurencji.
Podniósł przy tym, że w uzasadnieniu, co do odrzucenia oferty Zamawiający wskazał
bowiem cyt.: „Opierając się na aktualnym orzecznictwie, zdaniem Zamawiającego, biorąc
pod uwagę wagę poszczególnych kryteriów oceny ofert, należy stwierdzić, że Wykonawca w
sposób sztuczny, wbrew wytycznym Zamawiającego, obniża wynagrodzenie stałe ceny A
(wyżej punktowane), istotnie zawyżając wynagrodzenie Ceny B (o niższej wadze), tj.
manipuluje oceną oferty i działa z zamiarem zwiększenia swojej punktacji w inny sposób niż
poprzez normalne konkurowanie ceną, w konsekwencji zwiększając swoje szanse na
uzyskanie zamówienia kosztem innym wykonawców.”.
Odwołujący podniósł, że nie wiadomo dlaczego Zamawiający przyjął, że oferta
Odwołującego jest w cenie A zaniżona, jak nawet nie wzywał Odwołującego do wyjaśnień w
zakresie ceny oferty co do ceny jednostkowej A.
Zdaniem Odwołującego - powyższe jest znów nieuprawnioną nadinterpretacją
Zamawiającego. Podobnie, jak twierdzenie, że w cenie B Odwołujący sztucznie zawyżył
wynagrodzenie, podczas, gdy Wykonawca wskazał w wyjaśnieniach sposób swojej
kalkulacji, a Zamawiający oparł swoje argumenty na cenach w postępowaniu z 2021 r. oraz
cenach jednostkowych innych wykonawców, których de facto wzywał do wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny dla ceny B.
Nadto, Odwołujący nie zgodziła się z twierdzeniem Zamawiającego, iż działał z
zamiarem zwiększenia swojej punktacji, bowiem – w jego ocenie - Odwołujący realnie
wycenił obie ceny jednostkowe, co potwierdzają także powyżej wskazane postępowania, w
których także co do terenów zewnętrznych zaoferował określoną cenę.
W opinii Odwołującego - tereny zewnętrzne są zawsze trudniejsze do sprzątania niż
tereny wewnętrzne i wymagają większego nakładu pracy.
W przedmiotowej sprawie wykonawca AMLUX s
p. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
zwany dalej Przystępującym zgłosił swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego.
Pismem z dnia 22 stycznia 2024 r. Zamawiający udzielił odpowiedzi na odwołanie
wnosząc o jego oddalenie w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje.
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności w
oparciu o treść akt sprawy odwoławczej, w tym treść Specyfikacji Warunków Zamówienia,
zwanej dalej SWZ, ofer
ty wykonawców, informację z otwarcia ofert z dnia 3 października
2023 r.,
wezwanie Zamawiającego z dnia 17 października 2023 r. do wyjaśnienia ceny,
wyjaśnienia Odwołującego z dnia 23 października 2023 r. wraz z kalkulacją kosztową,
wezwanie Zamawiającego z dnia 31 października 2023 r. do wyjaśnienia ceny, wyjaśnienia
Odwołującego z dnia 9 listopada 2023 r. wraz z uszczegółowioną kalkulacją kosztową,
wezwanie Zamawiającego z dnia 17 listopada 2023 r. do wyjaśnienia treści oferty,
wyjaśnienia Odwołującego z dnia 21 listopada 2023 r., informację o wyborze oferty
najkorzystniejszej
i odrzuceniu ofert pozostałych wykonawców z dnia 21 grudnia 2023 r., jak
również na podstawie złożonych na posiedzeniu i rozprawie wyjaśnień Izba postanowiła
odwołanie uwzględnić.
Odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez Odwołującego
uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu.
Po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego Izba doszukała się w działaniach
Zamawiającego naruszenia przepisów art.226 ust.1 pkt 7, art.226 ust.1 pkt 8 w związku z art.
224 ust.6 ustawy Pzp, art.252 ust.1 ustawy Pzp.
Rozpoznając istotę sprawy należy wskazać, że podstawowym, istotnym
zagadnieniem wymagającym rozstrzygnięcia była kwestia oceny czy Zamawiający miał
dostateczne podstawy prawne do odrzucenia oferty
Odwołującego jako zawierającą rażąco
niską cenę oraz, której złożenie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji.
W zakresie niezbędnym do wydania wyroku Izba ustaliła, że kwota jaką Zamawiający
zamierzał przeznaczyć na realizację zamówienia była w wysokości 5.145.996,29 zł (vide:
pismo z dnia 3 października 2023 r.), przy czym wartość szacunkową Zamawiający ustalił na
kwotę 4.224.387.23 zł (por. notatka z szacowania z dnia 16 sierpnia 2023 r.)
Nadto, Izba stwierdziła, że w przedmiotowym przetargu sytuacja cenowa
przedstawiała się w następujący sposób:
Nr
oferty
Wykonawca
Cena brutto
1
.
INTERLUX Ł. K. Spółka Komandytowa ul. Ratuszowa
11/641, 03-450 Warszawa,
5 407 059,60 zł
2
.
Konsorcjum Firm
Lider - INWEMER SERWIS Sp. z o.o.
ul. Łąkowa 3/5K, 90-562 Łódź
Uczestnik - INWEMER System Sp. z o. o.
ul. św. Jacka Odrowąża 15,03-310 Warszawa
4 344 711,91 zł
3
.
AMLUX Sp. z o.o.
(Przystępujący)
ul. Grójecka 77, 02-094 Warszawa
3 781 385,35 zł
4
.
CLAR SYSTEM S.A.
ul. Janickiego 20 b, 60-
542 Poznań
3 985 289,10 zł
5
.
AWIMA SP. JAWNA B.W. ul. 3-go Maja 2B/22, 05-410
Józefów
3 649 438,65 zł
6
.
AMSA SP. z o.o.
(Odwołujący)
ul. Blokowa 8, 03-641 Warszawa
4 926 330,15 zł
7
.
P.U. SOS Barwit B. J. ul. Klemensiewicza 5a/32, 01-318
Warszawa
3 612 681,98 zł
Powyższe dane cenowe potwierdziła informacja z otwarcia ofert z dnia 3 października
2023 r.
Dalej,
Izba stwierdziła, że Zamawiający pismem z dnia 17 października 2023 r.
skierował do Odwołującego wezwanie następującej treści: „(…)Działając na podstawie art.
224 ust. 1 ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r.,
poz. 1605), zwanej dalej
„ustawą Pzp”, Zamawiający ustalił, iż zaoferowana przez Państwa
cena za
realizację zamówienia w istotnych częściach składowych jest niższa o co najmniej
30% od
średniej arytmetycznej istotnych części składowych cen wszystkich złożonych ofert.
Ceny jednostkowe zawarte w
Państwa ofercie w odniesieniu do średniej
arytmetycznej cen jednostkowych
złożonych ofert wynoszą odpowiednio:
Nr
pozycji
Nazwa kryterium
Jednostka
miary
Cena
jednostkowa
brutto w PLN
wskazana
w
ofercie
Średnia
arytmetyczna
cen
jednostkowych
złożonych ofert
Cena
jednostkowa
brutto w PLN
wskazana w
ofercie stanowi
%
średniej ceny
jednostkowej
4
CenaD:
Świadczenie
usług dwustronnego
mycia
okien
i
parapetów
M
2
1,23
zł
2,09
zł
58,85%
zewnętrznych
i
wewnętrznych,
krat
oraz
żaluzji okiennych
1
0
Cena J:
Świadczenie
usług
konserwacji
posadzki kamiennej
M
2
2,00
zł
3,42
zł
58,48%
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa, tel. 22
273
71
50,
fax
22
273
89
22,
https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony,
www.funduszeeuropejskie.gov.pl, Pismo
spełnia zasady dostępności.
Zamawiający ma wątpliwość co do możliwości wykonania przez Państwa przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymogami określonymi w Specyfikacji Warunków Zamówienia
(zwanej dalej „SWZ”).
Zamawiający w celu ustalenia, czy istotne części składowe w cenie nie są rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, wzywa Państwa do złożenia szczegółowych
wyjaśnień w zakresie wyliczenia wskazanych powyżej cen jednostkowych.
W
związku z powyższym prosimy o wyjaśnienie, czy Państwa oferta uwzględnia
wszystkie wymagania zawarte w SWZ, w tym w Projektowanych postanowieniach umowy
oraz Opisie przedmiotu zamówienia, a zaoferowane ceny obejmują całkowity koszt realizacji
przedmiotu zamówienia, w tym również wszelkie koszty towarzyszące jego wykonaniu.
W odniesieniu do wskazanych pozycji -
jeżeli wysokość zaoferowanej ceny wynika w
szczególności ze specjalnej sytuacji rynkowej Wykonawcy, powiązań biznesowych,
dostępności i cen materiałów/usług, otrzymanych dotacji czy organizacji pracy, Wykonawca
winien
wskazać ww. okoliczności. Wykonawca poza wyjaśnieniami jest obowiązany
przedstawić dowody na potwierdzenie swoich wyjaśnień, w szczególności kalkulację cen
uwzględniającą koszty związane z realizacją zamówienia i planowany zysk.
Wykonawca w
szczególności winien udzielić wyjaśnień, w tym złożyć dowody (takie
jak dokumenty finansowe,
księgowe, potwierdzenia opłacenia składek ZUS w zakresie
zatrudnionych pracowników, itp.) dotyczące elementów oferty mających wpływ na wysokość
ceny, w zakresie
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę
albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r., poz. 2207) lub
przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie oraz zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia
społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie.
W odniesieniu do kwestii
składania wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny istotne
jest, aby
złożone wyjaśnienia wskazywały obiektywne czynniki pozwalające na stwierdzenie,
że wskazane ceny są realistyczne i mają oparcie w realiach rynkowych.
Powyższe wyjaśnienia należy złożyć za pośrednictwem Platformy zakupowej
https://zamowienia.mfipr.gov.pl
(zakładka „Korespondencja”) do dnia 23 października 2023 r.
do godz. 10:00.
Zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp odrzuceniu, jako oferta z
rażąco niską ceną lub
kosztem, podlega oferta Wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie,
lub
jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub
kosztu.
Zamawiający podkreśla również, że zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp, obowiązek
wykazania,
że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na Wykonawcy.”.
Izba ustaliła, że w następstwie powyższego wezwania Odwołujący w piśmie z dnia 23
października 2023 r. udzielił następujących wyjaśnień wskazując, co następuje:
„W odpowiedzi na wezwanie z dnia 17 października 2023 roku do złożenia wyjaśnień,
poniżej przesyłamy kalkulacje cenowe mające wpływ na wysokość zaproponowanej przez
nas kwoty w zakresie cen jednostkowych zawartych w naszej ofercie w pozycji nr 4
– „Cena
D: Świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów zewnętrznych i wewnętrznych,
krat oraz żaluzji okiennych” oraz w pozycji nr 10 – „Cena J: Świadczenie usług konserwacji
posadzki kamiennej” w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest wykonywanie kompleksowej usługi sprzątania w budynku i na terenie
zewnętrznym oraz utrzymanie i pielęgnacja zieleni znajdującej się na terenie będącym w
trwałym zarządzie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej przy ul. Wspólnej 2/4 w
Warszawie.
Zaoferowana przez nas cena realizacji usługi została wyliczona w sposób
prawidłowy, z uwzględnieniem wszystkich wymogów stawianych przez Zamawiającego w
Specyfikacji Warunków Zamówienia. Dzięki szczegółowej analizie przedmiotu zamówienia
oraz doświadczeniu w realizacji podobnych usług, złożyliśmy w postępowaniu ofertę, która
zapewni Zamawiającemu należytą realizację przedmiotu zamówienia przez cały okres
obowiązywania umowy.
Złożona oferta uwzględnia wszelkie koszty wytworzenia usługi zamówionej przez
Zamawiającego, w tym wymogi dotyczące najniższego wynagrodzenia wraz z kosztami
pracodawcy. Zaoferowana cena jest realistyczna, porównywalna z ceną rynkową podobnych
zamówień. Wykonawca spełnia wymogi w zakresie płacy minimalnej.
AMSA Sp. z o.o. zatrudnia wyłącznie pracowników posiadających wieloletnie
doświadczenie, co pozwoliło na wypracowanie technologii sprzątania umożliwiającej
znaczne ograniczenie kosztów. Technologia polega na wprowadzeniu do usługi
zaawansowanych modeli realizacji, takich jak przygotowywanie indywidualnych dla każdego
obiektu harmonogramów prac porządkowych umożliwiających planowanie i koordynowanie
czasu pracy pracowników zatrudnionych przy realizacji zamówienia.
Obecnie zatrudniamy osoby odpowiedzialne za interwencyjne sprzątanie, realizację
prac okresowych oraz dodatkowych zleceń od naszych obecnych kontrahentów. W związku
z tym, iż osoby te są już zatrudnione i na co dzień realizują prace okresowe dla naszych
kontrahentów, w naszej wycenie nie zakładamy konieczności zatrudnienia dodatkowych
pracowników – jeżeli zajdzie potrzeba skierowania ich do usługi mycia okien lub konserwacji
posadzki kamiennej, to niezależnie od zleconego przez Zamawiającego metrażu, będziemy
w stanie zrealizować tę usługę. Biorąc dodatkowo pod uwagę zapisy SWZ, w których
Zamawiający podkreśla, iż: „Zamawiający zastrzega sobie prawo niezlecania usług
dodatkowych, o których mowa w pkt. 4 w podanym zakresie. Wykonawcy nie przysługują
roszczenia z tego tytułu.”, rozwiązanie zaproponowane przez Wykonawcę jest jedynym
racjonalnym sposobem na zapewnienie zrealizowania usługi w określonym czasie.
Poniżej przedstawiamy podział kosztów, zakładając, że Zamawiający zleci realizację
usług dodatkowych w pełnym zakresie:
Świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów zewnętrznych i
wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych
Materiały higieniczne i środki czystości * ...............................................28 341,06 zł
Zysk wykonawcy + koszty nieprzewidziane ...........................................15 260,58 zł
Podatek VAT ..........................................................................................13
023,87 zł
Suma ......................................................................................................
56 625,51 zł
Do kalkulacji przyjęto zużycie czyściwa, środki czystości – płyn do mycia szyb,
płyny do mycia parapetów zewnętrznych i wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych, koszt
zakupu gumowych ściągaczek, nakładek z mikrofazy do mycia szyb.
Świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej
Środki chemiczne, pady do maszyn * .......................................................... 45 830,00 zł
Amortyzacja maszyn ..........................................................................................
3 000,00 zł
Zysk wykonawcy + koszty nieprzewidziane ........................................................
15 850,00 zł
Podatek VAT ........................................................................................................ 19 320,0
0 zł
Suma ....................................................................................................................
84 000,00 zł
Do kalkulacji przyjęto zużycie środków chemicznych – preparaty bezkwasowe,
krystalizator woskowy do polerowania granitu z cząsteczkami tytanu, preparaty do
impregnacji, pady do maszyn.
W przypadku konieczności skierowania do prac dodatkowych osób, Wykonawca w
kalkulacji założył koszty nieprzewidziane.
Założenia przyjęte do kalkulacji kosztów zostały przygotowane w oparciu o
dotychczasowe doświadczenie zdobyte podczas realizacji usług o podobnym profilu i
zakresie obowiązków. Jesteśmy przekonani, że dzięki szczegółowej analizie przedmiotu
zamówienia oraz doświadczeniu w realizacji podobnych usług objętych postępowaniami
przetargowymi, złożyliśmy w postępowaniu ofertę, która zapewni Zamawiającemu należytą
realizację przedmiotu zamówienia przez cały okres obowiązywania Umowy. Oferta została
przygotowana rzetelnie, obejmując swym zakresem wszystkie składniki cenotwórcze.
W przypadku konieczności jakiejkolwiek dodatkowej analizy naszej oferty, wyrażamy
chęć współpracy z Zamawiającym w zakresie przedstawienia ewentualnych dodatkowych
wyjaśnień.”.
W
dalszej kolejności Zamawiający pismem z dnia 31 października 2023 r. ponownie
skierował do Odwołującego wezwanie następującej treści: „W nawiązaniu do przekazanych
przez
Państwa w dniu 23.10.2023 r. wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny, Zamawiający
wzywa do
złożenia dodatkowych wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ
na
wysokość ceny.
Przekazana przez
Państwa treść wyjaśnień jest niejasna dla Zamawiającego i
prosimy o doprecyzowanie
następujących zagadnień:
1.
W pozycji
„Świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów
zewnętrznych i wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych”:
-
w jaki sposób została skalkulowana kwota 28 341,06 zł przeznaczona na
materiały higieniczne i środki czystości, tj. co zawiera wskazana wartość? - w jaki sposób
została skalkulowana kwota 15 260,58 zł przeznaczona na zysk wykonawcy + koszty
nieprzewidziane (jakie
są poszczególne wartości)?
2.
W pozycji
„Świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej”:
-
w jaki sposób została skalkulowana kwota 45 830,00 zł przeznaczona na
środki chemiczne, pady do maszyn?
-
w jaki sposób została skalkulowana kwota 3 000,00 zł przeznaczona na
amortyzację maszyn?
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa, tel. 22
273
71
50,
fax
22
273
89
22,
https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony,
www.funduszeeuropejskie.gov.pl, Pismo
spełnia zasady dostępności.
-
w jaki sposób została skalkulowana kwota 15 850,00 zł przeznaczona na zysk
wykonawcy + koszty nieprzewidziane (jakie
są poszczególne wartości)?
Powyższe wyjaśnienia należy złożyć za pośrednictwem Platformy zakupowej
https://zamowienia.mfipr.gov.pl
(zakładka „Korespondencja”) do dnia 7 listopada 2023 r. do
godz. 10:00.
Zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp odrzuceniu, jako oferta z
rażąco niską ceną lub
kosztem, podlega oferta Wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie,
lub
jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub
kosztu.
Zamawiający podkreśla również, że zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp, obowiązek
wykazania,
że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na Wykonawcy.”.
W odpowiedzi na
powyższe wezwanie Odwołujący pismem z dnia 9 listopada 2023 r.
przesyłał Zamawiającemu „(…)uszczegółowione wyjaśnienia dotyczące:
1.
Świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów zewnętrznych i
wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych:
netto
Szt./op. cena
jednostkowa
netto
ludwik 5l
1 183,74
52,00
22,76
płyn do szyb 5l np. Glanzpur vc 240 10l 3 683,94
25,00
147,36
ściereczki z microfibry 32x32 cm*
1 088,78
1,00
1 088,78
ściereczki z microfibry 50x60 cm
240g**
1 268,29
1,00
1 268,29
ściereczki z microfibry do
parapetów 30x40 450g***
788,29
1,00
788,29
ściereczki do polerowania np. Merida 6 321,95
800,00 7,90
czyściwo mak 1-w (2 szt/op)
3 617,89
100,00 36,18
ściągaczka komplet Vermop****
6 646,34
15,00
443,09
rękawiczki jednorazowe nitrylowe
309,59
32,00
9,67
baranek zapas Vermop
951,22
30,00
31,71
guma zapas 35cm Vermop
419,51
30,00
13,98
wiadro do mycia okien Vermop
1 195,12
15,00
79,67
zapas ostrza do skrobaka (10szt/op.)
242,68
15,00
16,18
dodatkowa myjka do okien Speed
Cleaner
526,98
6,00
87,83
wiadro do wody
96,71
15,00
6,45
*ok. 1400 szt.
**ok.600 szt.
***ok. 600 szt.
**** zawiera: ściągaczka ze stali nierdzewnej 35cm, 2 gumy zapasowe, stelaż do
baranka,
nakładka na myjkę z zatrzaskiem tzw. Baranek, nakładka na myjkę do usuwania
uporczywych plam, kij teleskopowy 180cm, skrobak.
netto
szt./op. cena
jednostkowa
drabina 3 stopniowa
768,29
7
,00
109,76
drabina 5 stopniowa
1 075,61
7
,00
153,66
kij teleskopowy 3m
447,37
3
,00
149,12
zysk
4 634,15
1
,00
4 634,15
wynajem podnośnika koszowego
1 756,10
1
8,00
97,56
badania bhp wysokościowe
1 016,26
5
,00
203,25
zatrudnienie dodatkowej osoby 1/1
5 150,00
1
,00
5 150,00
Ekw. za urlop dodatkowej osoby
412,81
1
,00
412,81
2.
Świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej:
suma
netto
szt./
Ilość
cena
jednost
kowa netto
płyn do chemicznego czyszczenia
bezkwasowy np. Ronal Tenzi 10l
7 536,59
50,00
150,73
impregnat do polerowania 20l
8 519,51
21,00
405,69
krystalizator woskowy do
granitu np. KIEHL LITHODUR-
KRYSTALIZATOR DO PODŁÓG Z
KAMIENIA NATURALNEGO
13
235
,77
2
2,00
601,63
preparat do impregnacji
hydrofobowej
z
pogłębieniem
kolorystyki np. IMPREGNAT DO
12
600
,00
8
2,00
153,66
GRANITU
(EFEKT
MOKREGO
KAMIENIA) 5l
pady do maszyn 42 szt.
3 201,72
1
,00
3
201,72
nieprzewidziane dodatkowe koszty
736,41
1
,00
736,41
suma
netto
szt.
/ilość
cena
jednostkowa
netto
zysk
6 666,67
1,00
6 666,67
Nakładki do mopa
2 357,72
100,00 23,58
stelaż mop płaski - komplet
608,86
10,00
60,89
pady zamienne
2 349,59
10,00
234,96
kwota zarezerwowana np.
polisa, dodatkowe środki czy art.
higieniczne itp.
2 649,11
1,00
2 649,11
serwis maszyn
1 218,05
1,00
1 218,05
Amortyzacja maszyn: koszt amortyzacji maszyny to kwota odzwierciedlająca
stopniową utratę wartości tej maszyny w czasie jej użytkowania.
W przypadku konieczności jakiejkolwiek dodatkowej analizy naszej oferty, wyrażamy
chęć współpracy z Zamawiającym w zakresie przedstawienia ewentualnych dodatkowych
wyjaśnień. Koszt amortyzacji jest obliczany na podstawie wartości początkowej środka
trwałego, jego przewidywanego okresu użytkowania oraz wartości końcowej (resztkowej).
Zakładamy zakup maszyny o wartości 9000 zł, Firma planuje, że po upływie 2 lat wartość
netto maszyny będzie wynosiła 6000 zł (9000 zł - 3000 zł). To oznacza, że każdego roku
firma będzie dokonywać odpisu amortyzacyjnego w wysokości 1500 zł (3000 zł / 2 lata), aby
odzwierciedlić przewidywane zużycie maszyny w jej księgowej wartości.
Ostatecznie,
Zamawiający pismem z dnia 17 listopada 2023 r. wezwał Odwołującego
do wyjaśnienia treści oferty wskazując, co następuje: „Działając na podstawie art. 223 ust. 1
ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r., poz.
1605), wzywa do
złożenia wyjaśnień treści oferty w zakresie wskazanej przez Państwa
wysokości ceny jednostkowej za świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości na
terenie
zewnętrznym (Cena B). W Formularzu ofertowym w pozycji Ceny B wskazaliście
Państwo kwotę 6,40 zł brutto (tj. cena jednostkowa brutto za 1 m
2
terenu
zewnętrznego).
Zamawiający porównał ww. ceny zaproponowane w Państwa ofercie do cen
wskazanych w tych samych pozycjach w innych ofertach,
złożonych w przedmiotowym
postępowaniu, jak również zestawił je z cenami za takie same pozycje w obecnie
realizowanej umowie
mającej w swym zakresie świadczenie usług sprzątania i utrzymania
czystości na terenie zewnętrznym i zauważył, że są one nieproporcjonalnie wysokie w
stosunku do porównywanych cen.
Przykładowo: zaproponowana przez Państwa cena 6,40 zł brutto jest o 89,53%
wyższa od najtańszej ceny za tę pozycję (w złożonej w przedmiotowym postępowaniu
ofercie), która wynosi 0,67 zł brutto i o 78,13% wyższa od najwyższej zaproponowanej ceny
wśród pozostałych ofert (w złożonej w przedmiotowym postępowaniu ofercie), która wynosi
1,40
zł brutto.
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa, tel. 22
273
71
50,
fax
22
273
89
22,
https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony,
www.funduszeeuropejskie.gov.pl, Pismo
spełnia zasady dostępności.
Ponadto, co
należy wyraźnie podkreślić, ww. cena w Państwa ofercie jest również
zawyżona w stosunku do cen rynkowych, co Zamawiający zweryfikował analizując ceny ofert
pozyskanych podczas szacowania przedmiotu zamówienia. Zamawiający przeanalizował
również ceny zaoferowane w ofertach złożonych w postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego w 2021 r. Wówczas średnia cena jednostkowa za świadczenie usług
sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym, spośród siedmiu złożonych ofert,
wyniosła 0,94 zł brutto.
W
związku z powyższym, Zamawiający wzywa do złożenia szczegółowych wyjaśnień,
z czego wynika
wysokość zaproponowanej przez Państwa ceny za świadczenie usług
sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym.”.
W odpowiedzi na
powyższe wezwanie do złożenia wyjaśnień treści oferty z dnia 17
listopada 2023 r
. Odwołujący wyjaśnił, co następuje: „(…)nasza kalkulacja ceny jednostkowej
brutto w wysokości 6,40 zł za sprzątanie 1 m² terenu zewnętrznego opiera się bezpośrednio
na wymogach stawianych przez Zamawiającego w zakresie świadczenia usług sprzątania i
utrzymania czystości na terenie zewnętrznym. Uwzględniliśmy w niej wszystkie wytyczne i
oczekiwania dotyczące jakości, częstotliwości i zakresu usług, co bezpośrednio przekłada
się na koszty pracy, wykorzystywanych materiałów, maszyn i metod pracy. Zwracamy
uwagę, że nasza oferta została skalkulowana tak, aby zapewnić najwyższą jakość usług przy
zachowaniu optymalnej ceny.
W odpowiedzi na Państwa uwagi dotyczące porównania cen zaproponowanych w
naszej ofercie z cenami zawartymi w innych ofertach oraz z cenami obecnie realizowanej
umowy, pragniemy podkreślić, że nasze ceny nie są zawyżone w stosunku do cen
rynkowych, lecz odzwierciedlają standard usług, który jest wynikiem wymagań stawianych
przez Zamawiającego. Analizując wymienione przez Państwa zadania w zakresie usługi
sprzątania i pielęgnacji terenów zewnętrznych, wybrane pozycje, które wydają się być
najbardziej wymagające pod względem sprzętu oraz zasobów ludzkich, to przykładowo
„Bieżące usuwanie śniegu, lodu oraz błota pośniegowego z dróg dojazdowych, chodników,
schodów, miejsc parkingowych” - ta usługa wymaga nie tylko ciągłego nadzoru i szybkiej
reakcji, ale także specjalistycznego sprzętu do usuwania śniegu i lodu, a także substancji do
zapobiegania poślizgom. Ponadto, wymagana jest zdolność do szybkiego działania zarówno
w godzinach pracy, jak i poza nimi, a także w dni wolne od pracy i święta. Zamawiający
określił częstotliwość wykonania prac: „na bieżąco w okresie opadów śniegu (do skutku)”.
Również pryzmowanie i wywożenie śniegu zajmuje wiele czasu i wymaga użycia ciężkiego
sprzętu do gromadzenia oraz transportu śniegu poza teren nieruchomości.
Większość czynności związanych z pielęgnacją terenu zewnętrznego, które zostały
określone w Opisie Przedmiotu Zamówienia (OPZ), wymaga od nas działań na bieżąco.
Oznacza to, że musimy regularnie i systematycznie monitorować stan terenu, aby
niezwłocznie reagować na wszelkie potrzeby związane z jego utrzymaniem. Nawet w
przypadku czynności takich jak zmywanie nieczystości z chodników i elewacji (również
graffiti) Zamawiający określił częstotliwość jako „zgodnie ze wskazaniami zamawiającego”.
Oznacza to, że nasze działania mogą być różnorodne pod względem czasu. Analizując, jak
często w przeszłości wymagane były interwencje, można oszacować przewidywaną
częstotliwość, niemniej jednak Zamawiający nie określił maksymalnej przewidywanej liczby
interwencji w danym okresie (np. miesięcznie, kwartalnie), co w zasadzie nie pozwala na
określenie górnego limitu kosztów.
W kalkulacji należało więc uwzględnić pewną rezerwę na nieprzewidziane zdarzenia,
co daje pewien bufor finansowy na pokrycie niespodziewanych interwencji. Ponadto,
wymienione czynności wymagają również specjalistycznych narzędzi i technik, usuwanie
graffiti to zadanie wymagające użycia specjalnych środków chemicznych oraz sprzętu do ich
aplikacji. Wymaga to również wykwalifikowanych pracowników, co przekłada się na koszty
związane z ich wynagrodzeniem oraz środkami ochrony indywidualnej.
W odpowiedzi na Państwa stwierdzenie dotyczące zawyżenia cen w naszej ofercie w
porównaniu do cen rynkowych i cen z poprzedniego postępowania z 2021 roku, pragniemy
podkreślić, że obecna sytuacja rynkowa różni się znacząco od tej sprzed kilku lat, co ma
bezpośredni wpływ na koszty świadczonych usług. Zauważamy, że od 2021 roku nastąpił
znaczący wzrost cen paliw oraz innych materiałów i usług, co bezpośrednio wpływa na
koszty operacyjne związane z realizacją zadań. Wzrost kosztów paliwa, który jest kluczowym
czynnikiem w działalności wymagającej intensywnego użycia maszyn i pojazdów, ma istotny
wpływ na ogólny koszt świadczonych usług. Ponadto, wzrosły również koszty pracy.
Branża czystości, podobnie jak wiele innych sektorów, zmaga się z wyższymi
kosztami, które są wynikiem szerszych zmian ekonomicznych i geopolitycznych. Wzrost cen
materiałów i usług, jaki miał miejsce w ciągu ostatnich lat, bezpośrednio wpływa na koszty
świadczenia usług sprzątania i utrzymania czystości, co tłumaczy wyższe ceny ofertowe w
stosunku do tych z poprzednich lat.
W naszej ocenie wskazane przez Państwa stawki innych wykonawców, zarówno 0,67
zł brutto (tj. 0,67 zł x 13354 m2 = 8947,18 zł miesięcznie) jak i 1,40 zł brutto (tj. 1,40 zł x
13354 m2 = 18 695,60 zł), są naszym zdaniem zbyt niskie, aby zapewnić odpowiednią
realizację zadania. Przyjmując, że w okresie zimowym wystąpi konieczność zatrudnienia
czterech osób (ok. ~3350 m2 terenu zewnętrznego na jednego pracownika) realizujących
usługę bieżącego odśnieżania, pryzmowania, wywożenia śniegu, wraz z posypywaniem
wejść, schodów, chodników oraz parkingów środkami antypoślizgowymi – do skutku - to sam
koszt zatrudnienia 4 osób na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy to
około 25 056,00 zł miesięcznie. Do tego doliczyć należy koszt paliwa, wywozu śniegu,
zakupu niezbędnego sprzętu mechanicznego lub ręcznego, zakupu mieszanki do
posypywania terenu zewnętrznego - a nadal jest to wyłącznie założenie określające zakres
prac osób odpowiedzialnych za odśnieżanie i posypywanie terenu. Zamawiający wymienia
łącznie 12 czynności określonych w pozycji II OPZ, po spełnieniu których koszt realizacji
dodatkowo znacznie wzrośnie.
Co do zasady, cena jednostkowa za dane zadanie powinna odzwierciedlać
rzeczywiste koszty i być adekwatna do charakteru i zakresu pracy. Według naszej opinii,
zaoferowana przez nas cena jest dostosowana do wymogów Zamawiającego określonych w
dokumentach. Prace na terenach zewnętrznych są bardziej wymagające ze względu na
ekspozycję na zmienne warunki atmosferyczne i konieczność szybkiego reagowania na
zmiany pogody, co również wpływa na wyższą cenę usług. Zapis w umowie, który umożliwia
zamawiającemu dokonywanie kontroli w dowolnym momencie, bez konieczności
powiadamiania przedstawiciela wykonawcy oraz obowiązek przystąpienia do usuwania
stwierdzonych nieprawidłowości w ciągu 15 minut to również szczególnie rygorystyczne
postanowienia umowy. Taki krótki czas reakcji wymaga od wykonawcy bardzo dobrej
organizacji pracy, dyspozycyjnych pracowników i gotowości do szybkiego działania,
jednocześnie stawia przed wykonawcą wyzwanie w utrzymaniu ciągłej wysokiej jakości
usług.
Przyjmując do rozważenia wcześniej omówione aspekty, proponujemy następujący
sposób kalkulacji podziału zaproponowanej kwoty:
1.
Uwzględnienie kosztów bezpośrednich: W pierwszej kolejności rozdzielamy
część wynagrodzenia na pokrycie kosztów bezpośrednio związanych z realizacją usługi,
takich jak płace pracowników, koszty sprzętu, zużycie paliwa, amortyzacja sprzętu oraz inne
bezpośrednie koszty operacyjne – pochłaniają one ok. 60-70% ustalonej kwoty, w zależności
od pory roku, konieczności użycia maszyn i zwiększenia zatrudnienia.
2.
Alokacja na koszty zarządzania i nadzoru: Następnie, wyodrębniamy część
wynagrodzenia przeznaczoną na pokrycie kosztów zarządzania zleceniem, w tym koszty
administracyjne, zarządzanie personelem, koordynację prac i nadzór jakościowy – stanowi to
około 15%.
3.
Rezerwa na nieprzewidziane zdarzenia:
Biorąc pod uwagę możliwość
nieoczekiwanych zdarzeń i konieczności interwencyjnego reagowania, alokujemy również
pewną część wynagrodzenia jako rezerwę na nieprzewidziane wydatki – to 5-10%
wynagrodzenia.
4.
Zysk i marża: W końcowej części kalkulacji uwzględniamy element zysku i
marży, który jest niezbędny dla zapewnienia rentowności zlecenia i umożliwia dalszy rozwój i
inwestycje firmy
– przewidziane w wysokości 10-15%.”.
Po przeanalizowaniu cytowanego wyżej materiału dokumentacyjnego Izba uznała
zarzuty odwołania za uzasadnione i wobec tego postanowiła odwołanie uwzględnić.
W związku z powyższym należy wskazać, że stosownie do art.224 ust.1 ustawy Pzp
jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie
w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub
ich istotnych części składowych.
Jednocześnie w ust.2 tego przepisu ustawodawca przewidział, że w przypadku gdy
cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że
rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
W
edług zapatrywania Izby - Zamawiający oceniając powyższe wyjaśnienia
Odwołującego dokonał wybiórczej interpretacji powołanych wyżej przepisów prawa.
Przede wszystkim wymaga zauważenia, że przepis art.224 ust.1 ustawy Pzp może
zostać uruchomiony w warunkach opisanych w jego dyspozycji, a zatem badaniu przez
Zamawiającego podlega zaoferowana cena całkowita, co w omawianym przypadku nie miało
miejsca.
Izba stwierdziła, że Zamawiający badał jedynie wybrane dwie ceny jednostkowe.
Izba dostrzegła, że cena oferty Odwołującego była w kwocie 4 926 330,15 zł, zaś
złożona przez wybranego wykonawcę (Przystępującego) oferta wynosiła 3 781 385,35 zł.
Już chociażby z tego prostego zestawienia wartościowego nie sposób wyprowadzić
wniosku, że zaoferowana przez Odwołującego cena całkowita była rażąco niska.
Zresztą Zamawiający ceny całkowitej pod kątem rażąco niskiej ceny w ofercie
Odwołującego w ogóle nie badał na co wyraźnie wskazuje treść samych wezwań.
Idąc dalej, Izba stwierdziła, że Zamawiający nie wzywał Odwołującego również do
wyjaśnienia kosztów lub ich istotnej części składowej, lecz wezwanie dotyczyło dwóch cen
jednostkowych określonych przez Zamawiającego jako „cena za realizację zamówienia w
istotnych
częściach składowych”.
W ocenie Izby
– ustawodawca nie przewidział na gruncie art.226 ust.1 ustawy Pzp
możliwości badania cen jednostkowych, tylko wyraźnie ograniczył prawną dopuszczalność
tego badania do ceny lub jej istotnych części składowych.
Jeżeli chodzi o ewentualne badanie kosztu, to należy zauważyć, że Zamawiający nie
przewidział kryterium kosztu w rozumieniu art.245 ustawy Pzp.
Na uwagę w rozpoznawanej sprawie zasługuje również okoliczność, że Zamawiający
na gruncie SWZ nie
określił, które części składowe zaoferowanej ceny są istotne, co czyni
bezprzedmiotowym rozważania w tym zakresie.
Niemniej jednak, zważywszy na to, że Zamawiający żądał od Odwołującego
wyjaśnienia cen jednostkowych z l.p.4 ( cena D: świadczenie usług dwustronnego mycia
okien i parapetów zewnętrznych i wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych) i l.p.10 (cena J:
świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej) należy podnieść, że Zamawiający w
rozdziale 13.1 SWZ w
ramach kryterium oceny ofert dla tych pozycji przewidział jedynie
wagę wyrażoną w procentach na poziomie po 2%.
Przy czym dla ceny A. świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości w
budynku Zamawiający przewidział aż 36% wagi kryterium i odpowiednio po 5% dla wagi
ceny B
świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym i ceny C
świadczenie usług utrzymania i pielęgnacji terenów zielonych.
Powyższe postanowienia SWZ – zdaniem Izby – wskazują zatem, że Zamawiający
postanowił objąć szczególną ochroną cenę jednostkową za świadczenie usług sprzątania i
utrzymania czystości w budynku, zaś takiego znaczenia nie przyznał innym cenom
jednostkowym.
W rozpoznawanej sprawie Zamawiający w ogóle nie badał ceny jednostkowej za
świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości w budynku, której nadał bardzo wysoką
wagę.
Wobec tego nasuwa się wniosek, że Zamawiający nie miał podstawy prawnej do
wyjaśnienia cen jednostkowych nie stanowiących istotnej części składowej ceny.
Zdaniem Izby
– w transparentnie prowadzonym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego wszyscy wykonawcy na równych zasadach mają prawo poznać
warunki zamówienia wynikające z treści SWZ, w tym te odnoszące się do badania rażąco
niskiej ceny lub ich istotnej części składowej.
Zamawiający powinien w samej SWZ wyraźnie zdefiniować, która część ceny jest jej
istotną częścią składową, a nie arbitralnie wskazywać daną cenę jednostkowa jako taką,
podczas gdy przypisana jej przez Zamawiającego waga w kryterium oceny ofert temu
przeczy.
Wykonawcy są obowiązani do udzielenia wyjaśnień dotyczących ceny całkowitej lub
jej
istotnej części składowej, nie mają oni zaś obowiązku wykazywania braku istnienia ceny
rażąco niskiej wobec danej ceny jednostkowej, o czym przesądził wyraźnie ustawodawca.
Jeżeli Zamawiający nie wykazał zaś w sposób oczywisty, że dana cena jednostkowa
nie jest istotną częścią składową ceny całkowitej, to nie powinien prowadzić szczegółowego
jej badania,
w tym także w zakresie kosztów pracowniczych.
Czym innym są realne koszty osobowe w ramach całego zamówienia, a czym innym
sztucznie opisywane koszty w granicach danej ceny jednostkowej.
Izba dostrzegła również, że Zamawiający w sposób całkowicie dowolny dokonał
błędnej wykładni przepisów art.224 ust.1 i ust.2 ustawy Pzp przyjmując, że ten drugi przepis
może odnosić się do cen jednostkowych i w związku z tym Zamawiający może dokonać
wyliczenia
średniej arytmetycznej poszczególnych cen jednostkowych wszystkich złożonych
ofert
i w ten sposób ustalić, że badana oferta jest z ceną jednostkową niższą o 30 % od tej
średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Z takim rozumieniem przepisu art.224 ust.1 i ust.2 ustawy Pzp nie można się zgodzić
z następujących powodów.
Po pierwsze, w ust.2 cyt. przepisu ustawodawca wyraźnie przewidział, że chodzi o
cenę całkowitą, a nie o cenę jednostkową, co oznacza w sposób jednoznaczny, że
wykonawca powinien ewentualnie
wykazywać elementy kosztotwórcze jedynie w ramach
ceny całkowitej, a nie na poziomie danej ceny jednostkowej, jak chciał Zamawiający, tym
bardziej, że przedmiotem zamówienia jest usługa kompleksowa.
Po drugie, 30 % próg ustawowy określony w ust.2 art.224 ustawy Pzp odnosi się
jedynie do ceny całkowitej, a nie do ceny jednostkowej.
Powyższą argumentację Izby potwierdzającą tezę o bezzasadności badania przez
Zamawiającego danej ceny jednostkowej wzmacniają również postanowienia pkt III.4 Opisu
Przedmiotu Zamówienia (OPZ) - Załącznik nr 1 do SWZ określające zakres usług, gdzie
Zamawiający zdecydował, że w ramach kompleksowej usługi sprzątania Wykonawca
przyjmuje ponadto do wykonania dodatkowe usługi:
1)
mycia okien, ram, rolet okiennych oraz krat i parapetów zewnętrznych i
wewnętrznych,
2)
zdejmowania, prania, prasowania i wieszania firan i zasłon,
3)
prania dywanów i wykładzin,
4)
prania mebli tapicerowanych,
5)
sprzątania w szczególności w dni wolne od pracy oraz w nocy, w związku z
realizacją uroczystości lub innych wydarzeń mających miejsce w budynku lub na terenie
zewnętrznym. Usługi, o których mowa w załączniku nr 1 do OPZ w punkcie V 1, będą
realizowane na podstawie odrębnych zleceń ustalanych między Zamawiającym a
Wykonawcą,
6)
sprzątania innych pomieszczeń służbowych. Usługi, o których mowa w OPZ w
punkcie V 2, będą realizowane na podstawie odrębnych zleceń ustalanych między
Zamawiającym a Wykonawcą,
7)
konserwacji posadzki kamiennej.
Jednocześnie należy podnieść, że w pkt III.5 OPZ Zamawiający zastrzegł sobie
prawo niezlecania usług dodatkowych, o których mowa w pkt. 4 w podanym zakresie.
Wykonawcy nie przysługują roszczenia z tego tytułu.
W
związku z treścią powyższych warunków zamówienia OPZ - według zapatrywania
Izby
– postanowienia te wskazują na to, że dana cena jednostkowa za dodatkowe i
fakultatywne usługi nie może być potraktowana jako istotna cześć składowa ceny całkowitej.
Z tego powodu szacunki Zamawiającego wskazujące na to, że cena jednostkowa za
usługę mycia okien stanowi 6% łącznej wartości szacunkowej zamówienia, a cena za usługę
konserwacji posadzki stanowi 26% tej wartości jest jedynie jego rachubą niemająca żadnego
związku z tym jakie wartości procentowe wystąpią realnie w ramach realizacji tych usług
dodatkowych
, skoro usługi te w ogóle mogą nie zostać zlecone.
Izba również uznała za zbędny i wątpliwy przełożony przez Zamawiającego dowód z
kopii wydruku ze strony internetowej Google dotyczący cen mycia okien w 2023 uznając te
dane za niepochodzące z pewnego źródła i odnoszące się do cen nieaktualnych z roku
poprzedniego.
Reasumując, prowadzone przez Zamawiającego postępowanie wyjaśniające rażąco
niską cenę było bezprzedmiotowe, co dodatkowo wzmacnia oczywiste spostrzeżenie, że
Zamawiający wybrał ofertę Przystępującego z ceną o ponad 1 mln tańszą i nie uznał, że jest
ona z
ceną rażąco niską.
Zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie przyjmuje się, że cena rażąco niska jest
ceną niewiarygodną, nierealną, poniżej kosztów świadczenia.
Zgodnie z regułami logicznego rozumowania i doświadczeniem życiowym, nie budzi
wątpliwości Izby, że wykonawca, który zaoferował cenę o ponad 1 mln wyższą będzie w
stanie wykonać przedmiot zamówienia z dużo mniejszym marginesem ryzyka niż
wykonawca z
dużo niższą ceną.
Jednocześnie, Izba reprezentuje pogląd, że każdy wykonawca ma prawo dystrybucji
danych kosztów oferty w granicach ceny całkowitej.
Zaznaczyć również należy, że w postępowaniu tym oferty wszystkich pozostałych
wykonawców ( vide: przedstawiony powyżej ranking złożonych ofert) zostały odrzucone z
powodu rażąco niskiej ceny pomimo, że większość z nich była z ceną wyższą od oferty
wybranej Przystępującego, gdzie Zamawiający enigmatycznie uzasadniał, że przekazywana
przez tych wykonawców treść wyjaśnień była niejasna.
Wobec powyższego, opierając się o powyższy zebrany w sprawie materiał dowodowy
Izba doszła do przekonania, że Zamawiający nie miał podstawy prawnej do skorzystania z
przepisu art.224 ust.6 ustawy Pzp, który stanowi, że
odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską
ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym
terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie
ceny lub kosztu, a w konsekwencji nie mógł on zastosować przepisu art.226 ust.1 pkt 8
ustawy Pzp, zgodnie z którym Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Przechodząc do rozpoznania zarzutu bezzasadnego uznania przez Zamawiającego
złożenia przez Odwołującego oferty stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji należy
wskazać, że Zamawiający w swojej czynności odrzucenia oferty nie wskazał podstawy
prawnej do zakwalifikowania zachowania Odwołującego jako czynu nieuczciwej konkurencji,
o którym mowa w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
W przekonaniu Izby -
Zamawiający w swoim uzasadnieniu czynności wyprowadził
błędny wniosek, że jeżeli wykonawca zatrudnia danego pracownika, to zatrudnienie to musi
być w całości dedykowane do tego zadania.
W ocenie Izby
– wykonawca ma prawo w sposób adekwatny do realizowanych przez
niego zobowiązań dysponować posiadanym potencjałem osobowym i nie ma obowiązku
wykazywania kosztów, których nie będzie ponosił.
Koszty takie mogą zostać ujawnione dopiero w momencie uruchomienia potencjału
podczas realizacji zadania, a w przypadku usług dodatkowych, które mogą w ogóle nie
zostać zlecone nie będą uzasadniały takich kosztów.
Według Izby – Zamawiający nie udowodnił, że Odwołujący w swojej kalkulacji miał
zamiar przerzucania przewidzianych
kosztów z jednego realizowanego zadania do kosztów
przedmiotowego zamówienia.
Zdaniem Izby
– Zamawiający nie posiada wiedzy dotyczącej realizowanych przez
Odwołującego zamówień, a zatem skąd może czerpać wiedzę o mechanizmie przerzucania
tych kosztów.
Nie potwierdziło się również stanowisko Zamawiającego o manipulowaniu ceną A i
ceną B.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że odpowiednio na gruncie ustawy Pzp
poprzez odesłanie na grunt kodeksu cywilnego obowiązuje zasada swobody umów, co
oznacza, że to wykonawca ma prawo ukształtować wysokość ceny, jeżeli nie sprzeciwia się
to ustawie.
Stosownie do art.8 ust.1 ustawy Pzp
do czynności podejmowanych przez
zamawiającego, wykonawców oraz uczestników konkursu w postępowaniu o udzielenie
zamówienia i konkursie oraz do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się
przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.
– Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360,
2337 i 2339 oraz z 2023 r. poz. 326), jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
W myśl art.353¹ kodeksu cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek
prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości
(naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Zamawiający nie udowodnił, że relacje pomiędzy ceną A i B mogą spowodować
zakłócenie wyboru najkorzystniejszej oferty zgodnie z zasadami przyjętymi w SWZ.
Wymaga podkreślenia, że Zamawiający opisując zarówno sposób obliczenia ceny, jak
i relacje cen w poszczególnych kryteriach oceny ofert, nie przewidział klauzuli ograniczającej
poziom danej ceny jednostkowej w stosunku do innej ceny jednostkowej, co wykluczyłoby
dany niepożądany przez niego poziom ceny jednostkowej.
Jeżeli zaś Zamawiający takiego ograniczenia cenowego w relacjach pomiędzy cenami
jednostkowymi w SWZ
nie uczynił, to w chwili obecnej nie może on zmieniać reguł
obowiązujących na gruncie tego dokumentu zamówienia i statuować zachowania
Odwołującego jako noszącego znamiona czynu nieuczciwej konkurencji.
Z powyższych względów Zamawiający nie mógł działać na podstawie art.226 ust.1
pkt 7 ustawy Pzp stosownie,
do którego Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli została złożona
w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r.
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
W opinii Izby - p
owyższe działania Zamawiającego były również sprzeczne z art.252
ust.1 ustawy Pzp, bowiem doprowadziły do sytuacji, że doszło do wybrania jako
najkorzystniejszej oferty,
w terminie związania ofertą określonym w dokumentach
zamówienia, podmiotu który nie powinien zostać wybrany bez uprzedniej należytej oceny
oferty Odwołującego.
W tym stanie rzeczy, uznając, iż powyższe naruszenia przepisów ustawy miały i
mogły mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, Izba na
podstawie art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, postanowiła odwołanie uwzględnić.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 589
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Mając powyższe na uwadze, na zasadzie art.553 w związku z art. 554 ust. 1 pkt 1
ustawy Pzp, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący:…………………….
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu: Ministerstwu Funduszy i
Polityki Regionalnej unieważnienie czynności wyboru najkorzystniejszej oferty wykonawcy
AMLUX s
p. z o.o. z siedzibą w Warszawie, nakazuje Zamawiającemu unieważnienie
czynności odrzucenia oferty wykonawcy AMSA sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie oraz
nakazuje temu Zamawiającemu dokonanie ponownego badania i oceny złożonych ofert,
2.
kosztami postępowania obciąża Zamawiającego: Ministerstwo Funduszy i
Polityki Regionalnej i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę AMSA sp. z o.
o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania,
2.2.
zasądza od Zamawiającego: Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej na
rzecz
wykonawcy AMSA sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie kwotę 18 600 zł 00 gr (słownie:
osiem
naście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust.1 i 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 wraz ze zm.) na niniejszy wyrok - w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący………………………
KIO 47/24
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wszczął postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest wykonywanie kompleksowej
usługi sprzątania w budynku i na terenie zewnętrznym oraz utrzymanie i pielęgnacja zieleni
znajdującej się na terenie będącym w trwałym zarządzie Ministerstwa Funduszy i Polityki
Regionalnej przy ul. Wspólnej 2/4 w Warszawie.
W dniu 21 grudnia 2023 r. Zamawiający poinformował Odwołującego: AMSA sp. z o.
o. z siedzibą w Warszawie o odrzuceniu jego oferty na podstawie przepisów art. 226 ust.1
pkt 7) i art. 226 ust.1 pkt 8) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 wraz ze zm.), zwanej dalej ustawą Pzp w związku z art. 224
ust. 6 ustawy Pzp i o wyborze najkorzystniejszej oferty wykonawcy AMLUX sp. z o.o. z
siedzibą w Warszawie, zwanego dalej Przystępującym.
Nie zgadzając się z powyższymi czynnościami Zamawiającego Odwołujący w dniu 2
stycznia 2024 r. wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej zarzucając, że
Zamawiający swoim działaniem naruszył następujące przepisy ustawy Pzp, a w
szczególności:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 7) ustawy Pzp poprzez odrzucenie oferty Amsa sp. z. o.o.,
jako złożonej w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji, podczas, gdy oferta
Odwołującego została złożona w sposób prawidłowy, a Odwołujący wycenił ceny
jednostkowe w punktach A i B w sposób realny, a zatem nie doszło wbrew opinii
Zamawiającego do manipulowania cenami jednostkowymi, a co w sposób nieuzasadniony
doprowadziło do odrzucenia oferty Odwołującego z uwagi na błędne założenia
Zamawiającego,
2)
art. 226 ust.1 pkt 8) w związku z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp z uwagi na to, że
Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego jako zawierająco rażąco niską cenę, oraz uwagi
na to, że zdaniem Zamawiającego potwierdzały to wyjaśnienia Odwołującego, podczas, gdy
wyjaśnienia Odwołującego zostały skonstruowane w sposób prawidłowy, a ceny
jednostkowe stanowią znikomą, a nie istotna wartość ceny składowej oferty, a także z uwagi
na to, że ceny jednostkowe dotyczą zleceń, które w ogóle mogą nie być zlecone, a także z
uwagi na to, że opis przedmiotu zamówienia dokonany przez Zamawiającego uzasadniał
taką wycenę ofertową, co doprowadziło do błędnego odrzucenia oferty Odwołującego.
3)
art. 252 ust.1 ustawy Pzp poprzez wybór oferty – AMLUX Sp. z o.o., która nie
jest ofertą najkorzystniejszą w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego oraz zaniechanie wyboru oferty Odwołującego.
W związku z powyższymi zarzutami Odwołujący wnosił o uwzględnienie odwołania w
całości oraz nakazanie Zamawiającemu:
1)
unieważnienia wyboru jako oferty najkorzystniejszej oferty AMLUX sp. z o.o.,
2)
unieważnienie odrzucenia oferty AMSA sp. z o.o. , dokonanej na podstawie
art. 226 ust.1 pkt 7) ustawy Pzp,
3)
unieważnienie odrzucenia oferty AMSA sp. z o.o., dokonanej na podstawie art.
226 ust.1 pkt 8) ustawy Pzp w związku z art. 224 ust.6 ustawy Pzp,
4)
ponowne badanie i ocenę ofert z uwzględnieniem AMSA sp. z o.o.
Odwołujący wskazał, że może ponieść szkodę polegającą na pozbawieniu go
korzyści finansowych wynikających z możliwości uzyskania przez niego przedmiotowego
zamówienia i w konsekwencji braku możliwości zawarcia umowy na realizację tego
zamówienia, gdyż oferta Odwołującego jest ofertą najkorzystniejszą. Gdyby Zamawiający nie
odrzucił oferty Odwołującego zostałaby ona wybrana jako najkorzystniejsza, gdyż łączna
liczba punktów Odwołującego wynosi 91,12, a liczba punktów AMLUX wynosi 90,91.
Odwołujący zwrócił uwagę, że w uzasadnieniu odrzucenia w zakresie rażąco niskiej
ceny Zamawiający wskazał cyt.: „Zamawiający w celu ustalenia, czy istotne części składowe
w cenie nie są rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, pismem z dnia
17.10.2023 r., wezwał Wykonawcę do złożenia szczegółowych i popartych dowodami
wyjaśnień w zakresie wyliczenia wskazanych cen jednostkowych zaoferowanych za
świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów zewnętrznych i wewnętrznych,
krat oraz żaluzji okiennych, a także za świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej.
Wykonawca dnia 23.10.2023 r. złożył wyjaśnienia, lecz przekazana przez niego treść
wyjaśnień była niejasna dla Zamawiającego, skutkiem tego pismem z 31.10.2023 r.
Zamawiający poprosił Wykonawcę o doprecyzowanie istotnych zagadnień zawartych w jego
wyjaśnieniach dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. W dniu
09.11.2023 r. Wykonawca udzielił dalszych wyjaśnień, w których nie udowodnił, że
jednostkowe ceny są racjonalne i umożliwiają prawidłowe wykonanie przedmiotu
zamówienia, jak również nie załączył jakichkolwiek dowodów na potwierdzenie słuszności
swoich wyliczeń. Krajowa Izba Odwoławcza prezentuje pogląd, że „w niektórych
przypadkach dowody mogą okazać się wręcz niezbędne. W szczególności, jeżeli mamy do
czynienia z przedmiotem zamówienia, którego znaczna część jest pozyskiwana od innych
podmiotów (np. zakup materiałów, produktów czy też wykonanie określonych usług przez
podmioty zewnętrzne, podwykonawców). Zatem gdy wykonawca dokonuje zakupów po
bardzo niskich cenach, powinien przedstawić Zamawiającemu wraz z udzielanymi
wyjaśnieniami dowody potwierdzające ww. okoliczności, tj. uzasadniające dokonanie takiego
zakupu. Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy, że to obowiązkiem
wykonawcy, wezwanego do złożenia, wyjaśnień jest przedstawienie przekonujących
wyjaśnień oraz dowodów na potwierdzenie tego, że cena jego oferty została ustalona w
sposób rzetelny i gwarantuje realizację całego zakresu objętego zamówieniem Kluczowym
jest, że wyjaśnienia elementów mających wpływ na wysokość ceny muszą być konkretne,
wyczerpujące i nie mogą pozostawiać jakichkolwiek wątpliwości co do rzetelności kalkulacji
ceny oferty” (wyrok z dnia 4 października 2019 r., KIO 1837/19). Konieczność poparcia
przedstawianych wyjaśnień dotyczących ceny oferty dowodami ma także kluczowe
znaczenie dla ich oceny, ponieważ same wyjaśnienia rzadko kiedy mogą być uznane za w
pełni obiektywne, gdyż składa je podmiot bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem. Z
tego powodu wykonawca, aby uwiarygodnić składane w wyjaśnieniach deklaracje co do
poziomu cen, czy też szczególnie korzystnych dla niego okoliczności, na które się powołuje,
zobowiązany jest poprzeć je stosownymi dowodami, potwierdzającymi wskazywane w
wyjaśnieniach informacje (tak w wyroku z dnia 24 lutego 2023 r., KIO 359/23).”
W pierwszej kolejności Odwołujący wskazał, że odrzucenie oferty Zamawiający
wywodził z braku przedstawienia określonych dowodów.
Zauważył również, że Zamawiający wskazał także, iż jeśli znaczna część zamówienia
pozyskiwana jest od innych podmiotów to Wykonawca ma obowiązek przedstawienia
określonych dowodów i powołał się w tym zakresie na orzecznictwo Krajowej Izby
Odwoławczej.
Wskazał także, iż w świetle orzecznictwa KIO jeśli wykonawca dokonuje zakupów po
bardzo niskich cenach powinien przedstawić Zamawiający wyjaśnienia wraz z dowodami.
W świetle powyższego Odwołujący podkreślił, że w żadnych wyjaśnieniach
wykonawcy nie zostało nigdzie wskazane, że dokonuje on zakupów po bardzo niskich
cenach, że ma duże upusty, czy też jakieś szczególne wyjątkowe stawki. Wykonawca nawet
nie wspomniał, że dokonuje zakupów po preferencyjnych cenach, jest to nadinterpretacja
Zamawiającego.
Odwołujący stwierdził, że po prostu przedstawił kalkulację kosztów wskazując, iż
materiały higieniczne i środki czystości będą wynosiły go 28 341,06 złotych na mycie okien,
oraz w zakresie usług konserwacji posadzki kamiennej będą wynosiły 45 830 złotych za
środki chemiczne.
Podniósł również, że w kolejnych wyjaśnieniach z dnia 9 listopada 2023 r.
Odwołujący nigdzie nie wskazał, że dysponuje jakimiś specjalnymi rabatami na środki
czystości i materiały higieniczne. Po prostu wskazał realne ceny rynkowe w sytuacji kupna
ilości hurtowych.
W tym zakresie w swoim odwołaniu przedstawił zestawienie cen jednostkowych w
tym względzie.
Wywodził, że wystarczy chociażby spojrzeć na pierwszą pozycję jakim jest Ludwik
płyn 5l z ceną jednostkową netto 22,76, gdzie w tzw. handlu detalicznym płyn do mycia
Ludwik kosztuje około 23 -24 złotych.
W związku z powyższym w swoim odwołaniu umieścił print screen z wyszukiwarki
Google po wpisaniu w wyszukiwarkę frazy „Ludwik płyn 5l.” z cenami 23,85 zł, argumentując,
że jest to zatem cena detaliczna, bardzo zbliżona do ceny zaoferowanej przez Wykonawcę.
Dodatkowo, wyjaśnił, że jeżeli Odwołujący chciałby kupić jeden z tych płynów
hurtowo, to odpowiednio po następujących cenach: 18,44 zł/szt. za karton, 18,07 zł/szt. w
warstwie, 17,52 zł/szt. w palecie, co potwierdza załączony w odwołaniu print screen ze
strony www.szybkihurt.
W ten sposób zaznaczył, że Odwołujący nie ma żadnych niskich cen, preferencyjnych
upustów itd., a kalkulował swoje ceny w oparciu o ceny rynkowe.
Odwołujący ponownie podkreślił, że nigdzie nie powoływał się na preferencyjne ceny
dla niego.
Według Odwołującego - wszystkie zaproponowane przez Odwołującego środki, czy
to do mycia okien, czy do czyszczenia posadzki zawierają normalne ceny rynkowe. Stąd
Odwołujący, który powołuje się na normalne ceny rynkowe nie musi udowadniać tych cen
rynkowych.
Zgodził się przy tym z Zamawiającym, że gdyby Odwołujący odwoływał się do
dostępnych tylko jemu wyjątkowych rabatów powinien przedstawić dowody na tą
okoliczność.
Jednakże Odwołujący nigdzie tego nie wskazał, a przedstawiona przez
Zamawiającego kalkulacja w przedmiocie chociażby ilości płynu, myjek i różnych innych
środków czystości nie została przez Zamawiającego w żaden sposób podważana.
Odwołujący wnioskował, że jeżeli nie wskazywał argumentów o szczególnie
korzystnych warunkach rynkowych (w zakresie środków czystości, materiałów
higienicznych), a Zamawiający wprost w wezwaniu nie zwrócił się o wyjaśnienie cen, czy
ilości przewidzianych środków czystości, materiałów higienicznych to Wykonawca nie miał
obowiązku w zakresie złożenia takich dowodów.
Przekonywał, że zaproponowane przez niego ceny są cenami rynkowymi bez
jakichkolwiek upustów, stąd wystarczającym dowodem w tym zakresie jest po prostu
kalkulacja, co do ilości materiałów i ich cen.
Z tych powodów wyraził pogląd, że odrzucenie oferty Odwołującego z uwagi na brak
przedstawienia dowodów, co do szczególnie korzystnych okoliczności jest zatem
bezzasadne, w sytuacji gdy Odwołujący nigdzie nie powoływał się na szczególnie korzystne
dla niego okoliczności.
W ocenie Odwołującego - zawarte w dalszej części uzasadnienie odrzucenia oferty
skonstruowane przez Zamawiającego jest bezzasadne, bowiem Zamawiający wskazał
cytując, że „Wykonawca w złożonych 23.10.2023 r. wyjaśnieniach wykazuje, że „Obecnie
zatrudniamy osoby odpowiedzialne za interwencyjne sprzątanie, realizację prac okresowych
oraz dodatkowych zleceń od naszych obecnych kontrahentów. W związku z tym, iż osoby te
są już zatrudnione i na co dzień realizują prace okresowe dla naszych kontrahentów, w
naszej wycenie nie zakładamy konieczności zatrudnienia dodatkowych pracowników – jeżeli
zajdzie potrzeba skierowania ich do usługi mycia okien lub konserwacji posadzki kamiennej,
to niezależnie od zleconego przez Zamawiającego metrażu, będziemy w stanie zrealizować
tę usługę. Biorąc dodatkowo pod uwagę zapisy SWZ, w których Zamawiający podkreśla, iż:
„Zamawiający zastrzega sobie prawo niezlecania usług dodatkowych, o których mowa w pkt.
4 w podanym zakresie. Wykonawcy nie przysługują roszczenia z tego tytułu.”, rozwiązanie
zaproponowane przez Wykonawcę jest jedynym racjonalnym sposobem na zapewnienie
zrealizowania usługi w określonym czasie”.
Odwołujący podniósł, że zdaniem Zamawiającego - takie kalkulowanie kosztów pracy
jest niedopuszczalne. Wykonawca
– jak stwierdził Zamawiający - nie może przerzucać
części kosztów realizacji zadania do kosztów realizacji innych umów, podobnie jak
niedozwolone jest pokrywanie strat wynikających z zaniżenia ceny zyskami z kontraktów
realizowanych na rzecz innych podmiotów. Praktyki takie często kwalifikowane są jako
przykłady czynów nieuczciwej konkurencji. Są one również dowodami na zaoferowanie
rażąco niskiej ceny.
Powyższe uzasadnienie Zamawiającego w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego
jest dla niego niejasne.
Odwołujący podkreślił, że nigdzie wykonawca w swoich wyjaśnieniach nie wskazał,
że będzie przerzucał koszty realizacji niniejszego zadania do kosztów realizacji innych
umów, nigdzie nie wskazał też, że będzie pokrywał straty wynikające z rzekomego
„zaniżenia” ceny zyskami z kontraktów realizowanych na rzecz innych podmiotów. Powyższe
wskazanie jest znów nadinterpretacją Zamawiającego.
Oświadczył, że skalkulował swoją ofertę w stosunku do postanowień SWZ
Zamawiającego.
Zaznaczył, że Odwołujący w wyjaśnieniach z dnia 23.10.2023 r. wskazał, że „Obecnie
zatrudniamy osoby odpowiedzialne za interwencyjne sprzątanie, realizację prac okresowych
oraz dodatkowych zleceń od naszych obecnych kontrahentów. W związku z tym, iż osoby te
są już zatrudnione i na co dzień realizują prace okresowe dla naszych kontrahentów, w
naszej wycenie nie zakładamy konieczności zatrudnienia dodatkowych pracowników – jeżeli
zajdzie potrzeba skierowania ich do usługi mycia okien lub konserwacji posadzki kamiennej,
to niezależnie od zleconego przez Zamawiającego metrażu, będziemy w stanie zrealizować
tę usługę. Biorąc dodatkowo pod uwagę zapisy SWZ, w których Zamawiający podkreśla, iż:
„Zamawiający zastrzega sobie prawo niezlecania usług dodatkowych, o których mowa w pkt.
4 w podanym zakresie. Wykonawcy nie przysługują roszczenia z tego tytułu.”, rozwiązanie
zaproponowane przez Wykonawcę jest jedynym racjonalnym sposobem na zapewnienie
zrealizowania usługi w określonym czasie.” (pogrubienie Odwołującego).
W świetle powyższego Odwołujący przekonywał, że nigdzie nie wskazał, że będzie
koszt pracowników, o których mowa powyżej pokrywał z kosztów innych zadań dla innych
kontrahentów.
Wykonawca wskazał, że nie będzie zatrudniał dodatkowych pracowników, bo
dysponuje pracownikami, gdyby Zamawiający chciał zlecić dodatkową usługę.
Wyjaśnił, że koszty tej „dodatkowej” usługi, która może być zlecona Odwołujący w
zakresie kosztów osobowych wskazał w tabeli w wyjaśnieniach z dnia 9.11.2023 r.
Przyznał, że wprawdzie ujął ten koszt jako zatrudnienie dodatkowej osoby, ale
chodziło tu o „zatrudnienie” czy też dedykowanie do „dodatkowych prac” osób już
zatrudnionych. To jest koszt wykonania tylko dodatkowej usługi przez osoby zatrudnione już
u Wykonawcy. Przy czym -
w ocenie Odwołującego - jest to koszt daleko na „wyrost.”.
Podkreślił, że zgodnie z OPZ (punkt III.4) w ramach kompleksowej usługi sprzątania
wykonawca przyjmuje do wykonania dodatkowe usługi.
Wywodził, że w ramach ceny za kompleksową usługę powinien także skalkulować
inne usługi jak wskazane w pkt 1) i 7), które były przedmiotem wyjaśnień, a zatem koszty
osobowe powinny być ujęte w ramach kompleksowej usługi.
Zdaniem Odwołującego - powyższe jest zgodne także z punktem III.5 OPZ, co
podkreślał Odwołujący w wyjaśnieniach, iż cyt.: „Zamawiający zastrzega sobie prawo
niezlecania usług dodatkowych, o których mowa w pkt. 4 w podanym zakresie. Wykonawcy
nie przysługują roszczenia z tego tytułu.”.
Odwołujący przy tym przekonywał, że z uwagi na postanowienie III.5 SWZ (OPZ)
Odwołujący nie miał pewności, czy zamówienia te w ogóle będą udzielone, jednakże musiał
w jakikolwiek sposób wycenić tą usługę. Skalkulował ją zatem w ten sposób, że ujął w
kosztach kompleksowej usługi sprzątania, tak jak chciał Zamawiający. Ewentualne koszty
dotyczące zleceń bieżących Zamawiającego (ad hoc) przewidział w cenie jednostkowej w
postaci wynagrodzenia osoby w wysokości 5150 złotych.
Wskazał, że Zamawiający nie określił w sposób precyzyjny przedmiotu zamówienia,
Wykonawcy nie mogli mieć pewności, czy będą mieć do wykonania dodatkowe usługi, czy
też nie, ale jednocześnie mycie okien, posadzki kamienne itd. zostały wskazane jak do
wykonania w ramach kompleksowego sprzątania.
Stąd Odwołujący wyjaśnił, że przyjął cenę w ramach kompleksowego sprzątania i
zostawił sobie niejako na „wyrost” dodatkowe zabezpieczenie w postaci wynagrodzenia w
wysokości 5150 złotych dla osoby, która ewentualnie wykona jeszcze jakieś zlecenie bieżące
dla Zamawiającego spośród osób już zatrudnionych przez Odwołującego.
Wobec tego stwierdził, że jest to zatem dodatkowy koszt ewentualnego zlecenia
ponad usługę kompleksową, czy też pomocy osobom dedykowanym do usługi
kompleksowego sprzątania, przez osoby już zatrudnione przez Odwołującego, jeśli zajdzie
potrzeba dodatkowego zlecenia.
Powyższe – według Odwołującego - potwierdzają także jego wyjaśnienia, gdzie
wskazał, iż cyt.: „jeżeli zajdzie potrzeba skierowania ich do usługi mycia okien lub
konserwacji posadzki kamiennej, to
niezależnie od zleconego przez Zamawiającego
metrażu, będziemy w stanie zrealizować tę usługę.”.
Przekonywał, że skalkulował w ramach usługi kompleksowego sprzątania dodatkowe
czynności wskazane między innymi w pkt 1) i 7) III.4 SWZ (OPZ) przewidując, iż co do
zasady osoby dedykowane do kompleksowego sprzątania wykonają te usługi. Gdyby jednak
potrzeba było wsparcia, czy dodatkowych usług to wykonawca przewidział dodatkową kwotę
dla osób już u niego zatrudnionych.
Podkreślił przy tym, co zostało wskazane już w wyjaśnieniach, iż wobec niespójności
SWZ ( z jednej strony wskazanie, że w ramach kompleksowej usługi trzeba wycenić usługi z
punktu 1) i 7) III.4 OPZ, a z drugiej wskazanie, że są to usługi dodatkowe) nie było innej
możliwości skalkulowania tej usługi w sposób rozsądny.
W opinii Odwołującego - powyższe potwierdzają także wyjaśnienia wykonawcy z dnia
9 listopada 2023 r., gdzie w tabeli wskazał koszty dedykowane tylko dla usług mycia okien, a
zatem wynajem podnośnika kosztowego oraz badania bhp wysokościowe z uwagi na to, że
są to koszty dedykowane tylko myciu okien, w szczególności na wysokościach zostały
skalkulowane w tej pozycji. Podobnie jak inne koszty dedykowane tylko tym pracom jak myjki
do mycia okien, czy też płyny do mycia okien.
Analogicznie Odwołujący wyjaśnił, że postąpił przy usłudze konserwacji posadzki
kamiennej, gdzie przewidział tu tylko koszty dedykowane usłudze konserwacji posadzki
kamiennej, ale koszty osobowe przewidział w kompleksowej usłudze sprzątania.
Wnioskował, że jest to także o tyle logiczne, iż nie ma sensu wskazywać
dodatkowych osób na te usługi. Usługi te powinny wykonywać osoby dedykowane na
obiekcie. Jednakże z uwagi na to, że skala wykonania usługi konserwacji posadzki
kamiennej jest niższa niż mycia okien oraz dokonuje się jej za pomocą określonych maszyn
to tu Odwołujący nie przewidział dodatkowej osoby, gdyż w jego opinii jest to możliwe do
wykonania bez wsparcia innych pracowników Odwołującego.
Wskazał, iż Zamawiający wezwał Odwołującego do wyjaśnień w zakresie istotnych
części składowych – jednakże zdaniem Odwołującego - obie te pozycje nie stanowią w ogóle
istotnych części składowych.
Podniósł, że całkowita cena oferty stanowiła kryterium 60%, a te wskazane usługi
(każda z nich) stanowiły kryterium tylko 2%. Ponadto są to usługi dodatkowe, które w ogóle
mogą nie być udzielone, więc ciężko wskazywać na ich istotność nawet w kontekście
przedmiotu zamówienia.
Odwołujący zwrócił uwagę, iż zgodnie z przepisem art. 226 ust.1 pkt 8) ustawy Pzp
Zamawiający odrzuca ofertę, jeśli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do
przedmiotu zamówienia.
W świetle powyższego Zamawiający odrzuca ofertę, jeśli zawiera rażąco niską cenę
do przedmiotu zamówienia, a nie jeśli zawiera rażąco niską cenę w cenach jednostkowych
(czemu wykonawca zaprzecza oczywiście, bowiem jego ceny jednostkowe nie są rażąco
niskie).
Ewentualne odrzucenie oferty Wykonawcy na podstawie rażących cen jednostkowych
jest możliwe tylko wtedy, jeśli te ceny jednostkowe stanowią istotną część składową ceny
oferty.
Podniósł, że w zakresie ceny jednostkowej i jej istotności wypowiedziała się Krajowa
Izba Odwoławcza w wyroku KIO z dnia 17 marca 2022 r. (KIO 548/22) cyt.: „Przyczyną
odrzucenia oferty może być wyłącznie rażące zaniżenie całej ceny lub jej części składowych,
ale tylko takich, które mają charakter istotny. Istotne składniki ceny to takie gdzie
„wartościowy udział w przedmiocie zamówienia jest znaczny lub od których – ze względu na
ich merytoryczne znaczenie
– zależy osiągnięcie zasadniczych celów, dla których
zamówienie jest udzielane”.
Przenosząc powyższy wyrok na przedmiotowy stan faktyczny Odwołujący wskazał, iż
ceny jednostkowe dotyczące mycia okien nie mają w zasadzie żadnego merytorycznego
znaczenia. Przedmiotem zamówienia jest utrzymanie czystości i porządku wewnątrz
budynku oraz na przyległym terenie zewnętrznym, a także utrzymanie i pielęgnacja zieleni.
Mycie okien, czy konserwacja posadzki to dodatek do usług kompleksowych. Brak
merytorycznego znaczenia tejże usługi podkreślił także sam Zamawiający wskazując, iż są
to usługi dodatkowe i nie wiadomo czy w ogóle zostaną zlecone.
Odwołujący zauważył także, że w zakresie wartości merytorycznej ceny te stanowią
znikomą część zamówienia, jak wskazano powyżej w kryterium oceny ofert każda z nich
stanowi tylko 2% kryterium ceny.
I wreszcie zaznaczył, że Odwołujący w przedmiotowym postępowaniu zaoferował
cenę za wykonanie przedmiotu zamówienia w wysokości 4 926 330, 15 zł, gdzie na 7
złożonych ofert jest to 6 cena w postępowaniu o udzielenie zamówienia, a zatem cena
skalkulowana bardzo wysoko.
Wskazał, że wybrany wykonawca – AMLUX zaoferował cenę za wykonanie
przedmiotu zamówienia o ponad 1 mln niższą, bowiem zaoferował cenę w wysokości 3 781
385, 35 złotych.
Tym bardziej zatem, wobec powyżej wskazanych kwot wykonawca nie rozumie
odrzucenia jego oferty z powodu zaoferowania rażąco niskiej ceny.
Wskazał, iż przepis art. 224 ust.6 ustawy Pzp powołany przez Zamawiającego
stanowi, iż odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone
wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
W związku z tym argumentował, że również i ten przepis nie pozwala na odrzucenie
oferty, jeśli nawet jakieś nieistotne ceny jednostkowe zawierałyby nierealną cenę (czemu
Odwołujący w stosunku do swojej oferty zaprzecza.) Punktem odniesienia w świetle
orzecznictwa KIO jak i Sądów Okręgowych jest zawsze przedmiot zamówienia.
Zwrócił uwagę, że Zamawiający w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego
nigdzie nie wskazał, że nie jest możliwe wykonanie przedmiotu zamówienia za zaoferowaną
przez Odwołującego cenę.
Zamawiający wskazał w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego, iż odrzuca
ofertę z uwagi na rażąco niską cenę, bo wykonawca zdaniem Zamawiającego przerzucił
koszty realizacji tego zamówienia do kosztów realizacji innych usług, co jak wskazywał
powyżej Odwołujący jest nadinterpretacją Zamawiającego.
Podniósł, że Odwołujący w formularzu ofertowym w odniesieniu do usługi wskazanej
w punkcie 4
– cena D wskazał cenę -1,23 złotego za powierzchnię 46 037m2, co wynosi 56
625, 51 złotych, co w kontekście wartości całej oferty (4 926 330,15 złotych) stanowi 1,149%
ceny ofertowej całej oferty.
Podobnie, w punkcie 10 -
cena J (2 zł za 42 000m2), co daje 84 000 zł stanowi w
kontekście wartości całej oferty – 1,7% ceny ofertowej całej oferty.
Wobec powyższych wartości – znikomych w cenie całej oferty oraz faktu, iż są to
usługi dodatkowe, które w ogóle mogą nie zostać wykonywane (wartość merytoryczna części
składowej), a także wartości oferty Odwołującego (4 926 330,15 złotych) – w jego cenie - nie
można uznać, że mamy do czynienia z rażąco niską ceną, a odrzucenie oferty Odwołującego
na tej podstawie nie jest zasadne.
W odniesieniu do zarzutu bezzasadnego odrzucenia oferty Odwołującego jako
złożonej w warunkach czynu nieuczciwej zwrócił uwagę, że Zamawiający w uzasadnieniu
odrzucenia wskazał bowiem cyt: „Zdaniem Zamawiającego, oferta Wykonawcy nosi również
znamiona manipulowania cenami. Zamawiający podzielił kryterium oceny ofert „Cena” na
podkryteria (odrębne kryteria oceny ofert), gdzie Cena A: Świadczenie usług sprzątania i
utrzymania czystości w budynku, miała przypisana wagę 36%, zaś Cenie B: Świadczenie
usług sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym, Zamawiający przypisał
wagę 5%. Wykonawca zaoferował następujące ceny jednostkowe: 3,69 zł brutto za 1 m2
świadczenia usług sprzątania i utrzymania czystości w budynku oraz prawie dwukrotność tj.
6,40 zł za 1 m2 świadczenia usług sprzątania i utrzymania czystości na terenie
zewnętrznym.
17 listopada 2023 r. Zamawiający działając na podstawie art. 223 ust. 1 ustawy Pzp,
wezwał do złożenia wyjaśnień treści oferty w zakresie wskazanej przez Wykonawcę
wysokości ceny jednostkowej za świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości na
terenie zewnętrznym (Cena B), zwracając uwagę m.in., że Zamawiający porównał ww. ceny
zaproponowane w ofercie do cen wskazanych w tych samych pozycjach w innych ofertach,
złożonych w przedmiotowym postępowaniu, jak również zestawił je z cenami za takie same
pozycje w obecnie realizowanej umowie mającej w swym zakresie świadczenie usług
sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym i zauważył, że są one
nieproporcjonalnie wysokie w stosunku do porównywanych cen.
Zaproponowana cena 6,40 zł brutto jest o ponad 955% wyższa od najtańszej ceny za
tę pozycję (w złożonej w przedmiotowym postępowaniu ofercie), która wynosi 0,67 zł brutto i
o ponad 457% wyższa od najwyższej zaproponowanej ceny wśród pozostałych ofert (w
złożonej w przedmiotowym postępowaniu ofercie), która wynosi 1,40 zł brutto.
Ponadto, co należy wyraźnie podkreślić, ww. cena jest również zawyżona w stosunku
do cen rynkowych, co Zamawiający zweryfikował analizując ceny ofert pozyskanych podczas
szacowania przedmiotu zamówienia. 21 listopada br. Wykonawca udzielił odpowiedzi
Zamawiającemu, jednak nie wyjaśnił w sposób jasny, precyzyjny Zamawiającemu
niniejszych rozbieżności.”
Odwołujący dostrzegł, iż w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty Zamawiający wskazał,
że jego cena jednostkowa jest wyższa o 955% od najtańszej ceny, zaś o 457% od
najwyższej.
W związku z powyższym z treści wezwania do wyjaśnień z dnia 17 listopada 2023 r.
wnioskował, że Zamawiający nawet nie wie od jakich wartości liczyć ma procent wartości co
do ceny jednostkowej w ofercie Odwołującego.
Zwrócił uwagę, że w przedmiotowym postępowaniu, w odniesieniu do cen
Odwołującego Zamawiający odniósł się do cen jednostkowych innych Wykonawców,
jednakże zapomniał, że tych samych wykonawców w odniesieniu do ceny dotyczącej
utrzymania czystości na terenie zewnętrznym wzywał do wyjaśnień w zakresie wyliczenia
cen jednostkowych, jako rażąco niskich;
a)
Wykonawca Interlux,
b)
Wykonawca Awima,
c)
Wykonawca Barwit.
Powołał się w tym względzie na fragmenty wezwania tych wykonawców z
zawiadomienia o wyborze oferty, wskazano usługę sprzątania i utrzymania czystości na
terenie zewnętrznym.
Komentując powyższe działanie Zamawiającego Odwołujący stwierdził, że ten
odwołuje się do cen jednostkowych innych wykonawców na potwierdzenie argumentacji, że
Odwołujący ma zawyżoną cenę, a z drugiej strony wzywa tych wykonawców w zakresie
wyjaśnień, co do rażących cen jednostkowych za usługę sprzątania i utrzymania czystości
na terenie zewnętrznych, a następnie odrzuca ich za zaoferowanie rażąco niskiej ceny.
Według Odwołującego - taka czynność Zamawiającego nie tylko przeczy
jakiejkolwiek logice, ale pokazuje także, iż argumenty Zamawiającego, które miały
przesądzać o czynie nieuczciwej konkurencji są chybione.
Ponadto, jak podkreślał Odwołujący powyżej nie jest to cena sztucznie zawyżona, a
cena jaką Odwołujący oferuje w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego w
których startuje.
W związku z powyższym oświadczeniem Odwołujący wskazał, co następuje:
1)
Na podstawie umowy podpisanej przez Odwołującego w dniu 15.12.2023 r. z
Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, (Umowa nr 23/OR05/2023/2610), za
sprzątanie terenów zewnętrznych zaoferował cenę 6,50 złotych netto za 1 metr kwadratowy.
(Przypomniał, iż w przedmiotowym postępowaniu Odwołujący zaoferował cenę 6,40 zł, ale
brutto).
2)
W formularzu ofertowym dotyczącym postępowania u Zamawiającego –
Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego Odwołujący zaoferował cenę za
sprzątanie terenów zewnętrznych (aczkolwiek było tam zawarta także pielęgnacja zieleni za
cenę 12 zł netto za m2, natomiast sama usługa odśnieżania, która jest częścią
przedmiotowego zamówienia i składową ceny B w przedmiotowym postępowaniu została
przez Odwołującego wyceniona na poziomie 6 zł netto. Odwołujący wskazał, że szereg usług
w cenie B, w tym także odśnieżanie zaoferował na poziomie 6, 40 zł brutto. Podczas, gdy w
postępowaniu w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego zaoferował cenę 6 zł za
samo odśnieżanie.
3)
W ofercie złożonej przez Odwołującego w Urzędzie miasta Łodzi cena za
sprzątanie powierzchni zewnętrznych wynosiła 6 zł, a cena za sprzątanie powierzchni
wewnętrznych to 3, 30 złotych.
4)
W ofercie złożonej przez Odwołującego do CBŚP na terenie OPP w Łodzi, ul.
Pienista 71 Odwołujący wskazał cenę 3,70 netto za m2 powierzchni wewnętrznej.
W związku z tym przekonywał, że z powyższego nie wynika okoliczność sztucznego
zawyżenia, czy zaniżenia ceny, ale potwierdza fakt cen jakie wykonawca oferuje w
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, w których bierze udział.
Analizując dalej argumentację Zamawiającego w przedmiocie odrzucenia oferty
Odwołującego jako złożonej w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji zwrócił on uwagę,
że stwierdził, co następuje: „Zamawiający porównał ww. ceny zaproponowane w ofercie do
cen wskazanych w tych samych pozycjach w innych ofertach, złożonych w przedmiotowym
postępowaniu, jak również zestawił je z cenami za takie same pozycje w obecnie
realizowanej umowie mającej w swym zakresie świadczenie usług sprzątania i utrzymania
czystości na terenie zewnętrznym i zauważył, że są one nieproporcjonalnie wysokie w
stosunku do porównywanych cen.”. (pogrubienie Odwołującego).
Tą samą argumentację Zamawiający przedstawił także w wezwaniu do wyjaśnień
wskazując, iż cyt.: „Zamawiający przeanalizował również ceny zaoferowane w ofertach
złożonych w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego w 2021 r. Wówczas średnia
cena jednostkowa za świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości na terenie
zewnętrznym, spośród siedmiu złożonych ofert, wyniosła 0,94 zł brutto.”.
W związku z tym Odwołujący podkreślił, że ceny ofert w 2021 r. nie mogą być
wyznacznikiem cen rynkowych w obecnym postępowaniu.
Odwołujący wywodził, że Zamawiający zapomniał zupełnie, że od roku 2021 na rynku
także usług sprzątania była drastyczna podwyżka cen, na którą miały wpływ wynik
oddziaływania na rynek pandemii, wojna w Ukrainie, która wybuchła dnia 24 lutego 2022 r.,
co miało przełożenie na podwyższenie cen rynkowych, czego skutkiem jest także inflacja.
Zdaniem Odwołującego - nie da się porównać cen z 2021 r. do cen, które będą
obowiązywały w 2024 r. (zamówienie będzie bowiem realizowane od 2024 r.), a zatem nie
jest to bynajmniej argument przemawiający za rzekomym zawyżaniem cen, czy też
złożeniem przez Odwołującego czynu w warunkach nieuczciwej konkurencji.
Według Odwołującego cena - 6,40 zł brutto za sprzątanie terenów zewnętrznych nie
jest ceną sztucznie zawyżoną, a ceną realną, którą Odwołujący oferuje także i w innych
postępowaniach.
Odwołujący podtrzymał także swoje stanowisko wyrażone w odpowiedzi na wezwanie
do wyjaśnień z dnia 21 listopada 2023 r., iż sprzątanie terenów zewnętrznych w sposób
zgodny z oczekiwaniami zamawiającego w SWZ jest – w jego ocenie - usługą trudną i
czasochłonną.
Dodatkowo, Odwołujący zauważył, że z uwagi na wymagany od Wykonawców czas
realizacji, czy też niemożność przewidzenia określonych zdarzeń (co do których
Zamawiający nawet nie potrafił ich wskazać)- usługa sprzątania terenów zewnętrznych
została wyceniona w sposób prawidłowy.
Ponadto podkreślił, że Zamawiający nigdy nie wezwał Odwołującego do
przedstawienia wyjaśnień w zakresie ceny jednostkowej dla części A, a obecnie również i na
podstawie tej ceny jednostkowej odrzucił ofertę Odwołującego, jako złożoną rzekomo w
warunkach czynu nieuczciwej konkurencji.
Podniósł przy tym, że w uzasadnieniu, co do odrzucenia oferty Zamawiający wskazał
bowiem cyt.: „Opierając się na aktualnym orzecznictwie, zdaniem Zamawiającego, biorąc
pod uwagę wagę poszczególnych kryteriów oceny ofert, należy stwierdzić, że Wykonawca w
sposób sztuczny, wbrew wytycznym Zamawiającego, obniża wynagrodzenie stałe ceny A
(wyżej punktowane), istotnie zawyżając wynagrodzenie Ceny B (o niższej wadze), tj.
manipuluje oceną oferty i działa z zamiarem zwiększenia swojej punktacji w inny sposób niż
poprzez normalne konkurowanie ceną, w konsekwencji zwiększając swoje szanse na
uzyskanie zamówienia kosztem innym wykonawców.”.
Odwołujący podniósł, że nie wiadomo dlaczego Zamawiający przyjął, że oferta
Odwołującego jest w cenie A zaniżona, jak nawet nie wzywał Odwołującego do wyjaśnień w
zakresie ceny oferty co do ceny jednostkowej A.
Zdaniem Odwołującego - powyższe jest znów nieuprawnioną nadinterpretacją
Zamawiającego. Podobnie, jak twierdzenie, że w cenie B Odwołujący sztucznie zawyżył
wynagrodzenie, podczas, gdy Wykonawca wskazał w wyjaśnieniach sposób swojej
kalkulacji, a Zamawiający oparł swoje argumenty na cenach w postępowaniu z 2021 r. oraz
cenach jednostkowych innych wykonawców, których de facto wzywał do wyjaśnień w
zakresie rażąco niskiej ceny dla ceny B.
Nadto, Odwołujący nie zgodziła się z twierdzeniem Zamawiającego, iż działał z
zamiarem zwiększenia swojej punktacji, bowiem – w jego ocenie - Odwołujący realnie
wycenił obie ceny jednostkowe, co potwierdzają także powyżej wskazane postępowania, w
których także co do terenów zewnętrznych zaoferował określoną cenę.
W opinii Odwołującego - tereny zewnętrzne są zawsze trudniejsze do sprzątania niż
tereny wewnętrzne i wymagają większego nakładu pracy.
W przedmiotowej sprawie wykonawca AMLUX s
p. z o.o. z siedzibą w Warszawie,
zwany dalej Przystępującym zgłosił swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego.
Pismem z dnia 22 stycznia 2024 r. Zamawiający udzielił odpowiedzi na odwołanie
wnosząc o jego oddalenie w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje.
Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności w
oparciu o treść akt sprawy odwoławczej, w tym treść Specyfikacji Warunków Zamówienia,
zwanej dalej SWZ, ofer
ty wykonawców, informację z otwarcia ofert z dnia 3 października
2023 r.,
wezwanie Zamawiającego z dnia 17 października 2023 r. do wyjaśnienia ceny,
wyjaśnienia Odwołującego z dnia 23 października 2023 r. wraz z kalkulacją kosztową,
wezwanie Zamawiającego z dnia 31 października 2023 r. do wyjaśnienia ceny, wyjaśnienia
Odwołującego z dnia 9 listopada 2023 r. wraz z uszczegółowioną kalkulacją kosztową,
wezwanie Zamawiającego z dnia 17 listopada 2023 r. do wyjaśnienia treści oferty,
wyjaśnienia Odwołującego z dnia 21 listopada 2023 r., informację o wyborze oferty
najkorzystniejszej
i odrzuceniu ofert pozostałych wykonawców z dnia 21 grudnia 2023 r., jak
również na podstawie złożonych na posiedzeniu i rozprawie wyjaśnień Izba postanowiła
odwołanie uwzględnić.
Odwołanie nie zawierało braków formalnych, wpis został przez Odwołującego
uiszczony, zatem odwołanie podlegało rozpoznaniu.
Po przeprowadzeniu postępowania odwoławczego Izba doszukała się w działaniach
Zamawiającego naruszenia przepisów art.226 ust.1 pkt 7, art.226 ust.1 pkt 8 w związku z art.
224 ust.6 ustawy Pzp, art.252 ust.1 ustawy Pzp.
Rozpoznając istotę sprawy należy wskazać, że podstawowym, istotnym
zagadnieniem wymagającym rozstrzygnięcia była kwestia oceny czy Zamawiający miał
dostateczne podstawy prawne do odrzucenia oferty
Odwołującego jako zawierającą rażąco
niską cenę oraz, której złożenie stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji.
W zakresie niezbędnym do wydania wyroku Izba ustaliła, że kwota jaką Zamawiający
zamierzał przeznaczyć na realizację zamówienia była w wysokości 5.145.996,29 zł (vide:
pismo z dnia 3 października 2023 r.), przy czym wartość szacunkową Zamawiający ustalił na
kwotę 4.224.387.23 zł (por. notatka z szacowania z dnia 16 sierpnia 2023 r.)
Nadto, Izba stwierdziła, że w przedmiotowym przetargu sytuacja cenowa
przedstawiała się w następujący sposób:
Nr
oferty
Wykonawca
Cena brutto
1
.
INTERLUX Ł. K. Spółka Komandytowa ul. Ratuszowa
11/641, 03-450 Warszawa,
5 407 059,60 zł
2
.
Konsorcjum Firm
Lider - INWEMER SERWIS Sp. z o.o.
ul. Łąkowa 3/5K, 90-562 Łódź
Uczestnik - INWEMER System Sp. z o. o.
ul. św. Jacka Odrowąża 15,03-310 Warszawa
4 344 711,91 zł
3
.
AMLUX Sp. z o.o.
(Przystępujący)
ul. Grójecka 77, 02-094 Warszawa
3 781 385,35 zł
4
.
CLAR SYSTEM S.A.
ul. Janickiego 20 b, 60-
542 Poznań
3 985 289,10 zł
5
.
AWIMA SP. JAWNA B.W. ul. 3-go Maja 2B/22, 05-410
Józefów
3 649 438,65 zł
6
.
AMSA SP. z o.o.
(Odwołujący)
ul. Blokowa 8, 03-641 Warszawa
4 926 330,15 zł
7
.
P.U. SOS Barwit B. J. ul. Klemensiewicza 5a/32, 01-318
Warszawa
3 612 681,98 zł
Powyższe dane cenowe potwierdziła informacja z otwarcia ofert z dnia 3 października
2023 r.
Dalej,
Izba stwierdziła, że Zamawiający pismem z dnia 17 października 2023 r.
skierował do Odwołującego wezwanie następującej treści: „(…)Działając na podstawie art.
224 ust. 1 ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r.,
poz. 1605), zwanej dalej
„ustawą Pzp”, Zamawiający ustalił, iż zaoferowana przez Państwa
cena za
realizację zamówienia w istotnych częściach składowych jest niższa o co najmniej
30% od
średniej arytmetycznej istotnych części składowych cen wszystkich złożonych ofert.
Ceny jednostkowe zawarte w
Państwa ofercie w odniesieniu do średniej
arytmetycznej cen jednostkowych
złożonych ofert wynoszą odpowiednio:
Nr
pozycji
Nazwa kryterium
Jednostka
miary
Cena
jednostkowa
brutto w PLN
wskazana
w
ofercie
Średnia
arytmetyczna
cen
jednostkowych
złożonych ofert
Cena
jednostkowa
brutto w PLN
wskazana w
ofercie stanowi
%
średniej ceny
jednostkowej
4
CenaD:
Świadczenie
usług dwustronnego
mycia
okien
i
parapetów
M
2
1,23
zł
2,09
zł
58,85%
zewnętrznych
i
wewnętrznych,
krat
oraz
żaluzji okiennych
1
0
Cena J:
Świadczenie
usług
konserwacji
posadzki kamiennej
M
2
2,00
zł
3,42
zł
58,48%
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa, tel. 22
273
71
50,
fax
22
273
89
22,
https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony,
www.funduszeeuropejskie.gov.pl, Pismo
spełnia zasady dostępności.
Zamawiający ma wątpliwość co do możliwości wykonania przez Państwa przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymogami określonymi w Specyfikacji Warunków Zamówienia
(zwanej dalej „SWZ”).
Zamawiający w celu ustalenia, czy istotne części składowe w cenie nie są rażąco
niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia, wzywa Państwa do złożenia szczegółowych
wyjaśnień w zakresie wyliczenia wskazanych powyżej cen jednostkowych.
W
związku z powyższym prosimy o wyjaśnienie, czy Państwa oferta uwzględnia
wszystkie wymagania zawarte w SWZ, w tym w Projektowanych postanowieniach umowy
oraz Opisie przedmiotu zamówienia, a zaoferowane ceny obejmują całkowity koszt realizacji
przedmiotu zamówienia, w tym również wszelkie koszty towarzyszące jego wykonaniu.
W odniesieniu do wskazanych pozycji -
jeżeli wysokość zaoferowanej ceny wynika w
szczególności ze specjalnej sytuacji rynkowej Wykonawcy, powiązań biznesowych,
dostępności i cen materiałów/usług, otrzymanych dotacji czy organizacji pracy, Wykonawca
winien
wskazać ww. okoliczności. Wykonawca poza wyjaśnieniami jest obowiązany
przedstawić dowody na potwierdzenie swoich wyjaśnień, w szczególności kalkulację cen
uwzględniającą koszty związane z realizacją zamówienia i planowany zysk.
Wykonawca w
szczególności winien udzielić wyjaśnień, w tym złożyć dowody (takie
jak dokumenty finansowe,
księgowe, potwierdzenia opłacenia składek ZUS w zakresie
zatrudnionych pracowników, itp.) dotyczące elementów oferty mających wpływ na wysokość
ceny, w zakresie
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę
albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2020 r., poz. 2207) lub
przepisów odrębnych właściwych dla spraw, z którymi związane jest realizowane
zamówienie oraz zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia
społecznego, obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie.
W odniesieniu do kwestii
składania wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny istotne
jest, aby
złożone wyjaśnienia wskazywały obiektywne czynniki pozwalające na stwierdzenie,
że wskazane ceny są realistyczne i mają oparcie w realiach rynkowych.
Powyższe wyjaśnienia należy złożyć za pośrednictwem Platformy zakupowej
https://zamowienia.mfipr.gov.pl
(zakładka „Korespondencja”) do dnia 23 października 2023 r.
do godz. 10:00.
Zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp odrzuceniu, jako oferta z
rażąco niską ceną lub
kosztem, podlega oferta Wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie,
lub
jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub
kosztu.
Zamawiający podkreśla również, że zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp, obowiązek
wykazania,
że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na Wykonawcy.”.
Izba ustaliła, że w następstwie powyższego wezwania Odwołujący w piśmie z dnia 23
października 2023 r. udzielił następujących wyjaśnień wskazując, co następuje:
„W odpowiedzi na wezwanie z dnia 17 października 2023 roku do złożenia wyjaśnień,
poniżej przesyłamy kalkulacje cenowe mające wpływ na wysokość zaproponowanej przez
nas kwoty w zakresie cen jednostkowych zawartych w naszej ofercie w pozycji nr 4
– „Cena
D: Świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów zewnętrznych i wewnętrznych,
krat oraz żaluzji okiennych” oraz w pozycji nr 10 – „Cena J: Świadczenie usług konserwacji
posadzki kamiennej” w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest wykonywanie kompleksowej usługi sprzątania w budynku i na terenie
zewnętrznym oraz utrzymanie i pielęgnacja zieleni znajdującej się na terenie będącym w
trwałym zarządzie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej przy ul. Wspólnej 2/4 w
Warszawie.
Zaoferowana przez nas cena realizacji usługi została wyliczona w sposób
prawidłowy, z uwzględnieniem wszystkich wymogów stawianych przez Zamawiającego w
Specyfikacji Warunków Zamówienia. Dzięki szczegółowej analizie przedmiotu zamówienia
oraz doświadczeniu w realizacji podobnych usług, złożyliśmy w postępowaniu ofertę, która
zapewni Zamawiającemu należytą realizację przedmiotu zamówienia przez cały okres
obowiązywania umowy.
Złożona oferta uwzględnia wszelkie koszty wytworzenia usługi zamówionej przez
Zamawiającego, w tym wymogi dotyczące najniższego wynagrodzenia wraz z kosztami
pracodawcy. Zaoferowana cena jest realistyczna, porównywalna z ceną rynkową podobnych
zamówień. Wykonawca spełnia wymogi w zakresie płacy minimalnej.
AMSA Sp. z o.o. zatrudnia wyłącznie pracowników posiadających wieloletnie
doświadczenie, co pozwoliło na wypracowanie technologii sprzątania umożliwiającej
znaczne ograniczenie kosztów. Technologia polega na wprowadzeniu do usługi
zaawansowanych modeli realizacji, takich jak przygotowywanie indywidualnych dla każdego
obiektu harmonogramów prac porządkowych umożliwiających planowanie i koordynowanie
czasu pracy pracowników zatrudnionych przy realizacji zamówienia.
Obecnie zatrudniamy osoby odpowiedzialne za interwencyjne sprzątanie, realizację
prac okresowych oraz dodatkowych zleceń od naszych obecnych kontrahentów. W związku
z tym, iż osoby te są już zatrudnione i na co dzień realizują prace okresowe dla naszych
kontrahentów, w naszej wycenie nie zakładamy konieczności zatrudnienia dodatkowych
pracowników – jeżeli zajdzie potrzeba skierowania ich do usługi mycia okien lub konserwacji
posadzki kamiennej, to niezależnie od zleconego przez Zamawiającego metrażu, będziemy
w stanie zrealizować tę usługę. Biorąc dodatkowo pod uwagę zapisy SWZ, w których
Zamawiający podkreśla, iż: „Zamawiający zastrzega sobie prawo niezlecania usług
dodatkowych, o których mowa w pkt. 4 w podanym zakresie. Wykonawcy nie przysługują
roszczenia z tego tytułu.”, rozwiązanie zaproponowane przez Wykonawcę jest jedynym
racjonalnym sposobem na zapewnienie zrealizowania usługi w określonym czasie.
Poniżej przedstawiamy podział kosztów, zakładając, że Zamawiający zleci realizację
usług dodatkowych w pełnym zakresie:
Świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów zewnętrznych i
wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych
Materiały higieniczne i środki czystości * ...............................................28 341,06 zł
Zysk wykonawcy + koszty nieprzewidziane ...........................................15 260,58 zł
Podatek VAT ..........................................................................................13
023,87 zł
Suma ......................................................................................................
56 625,51 zł
Do kalkulacji przyjęto zużycie czyściwa, środki czystości – płyn do mycia szyb,
płyny do mycia parapetów zewnętrznych i wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych, koszt
zakupu gumowych ściągaczek, nakładek z mikrofazy do mycia szyb.
Świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej
Środki chemiczne, pady do maszyn * .......................................................... 45 830,00 zł
Amortyzacja maszyn ..........................................................................................
3 000,00 zł
Zysk wykonawcy + koszty nieprzewidziane ........................................................
15 850,00 zł
Podatek VAT ........................................................................................................ 19 320,0
0 zł
Suma ....................................................................................................................
84 000,00 zł
Do kalkulacji przyjęto zużycie środków chemicznych – preparaty bezkwasowe,
krystalizator woskowy do polerowania granitu z cząsteczkami tytanu, preparaty do
impregnacji, pady do maszyn.
W przypadku konieczności skierowania do prac dodatkowych osób, Wykonawca w
kalkulacji założył koszty nieprzewidziane.
Założenia przyjęte do kalkulacji kosztów zostały przygotowane w oparciu o
dotychczasowe doświadczenie zdobyte podczas realizacji usług o podobnym profilu i
zakresie obowiązków. Jesteśmy przekonani, że dzięki szczegółowej analizie przedmiotu
zamówienia oraz doświadczeniu w realizacji podobnych usług objętych postępowaniami
przetargowymi, złożyliśmy w postępowaniu ofertę, która zapewni Zamawiającemu należytą
realizację przedmiotu zamówienia przez cały okres obowiązywania Umowy. Oferta została
przygotowana rzetelnie, obejmując swym zakresem wszystkie składniki cenotwórcze.
W przypadku konieczności jakiejkolwiek dodatkowej analizy naszej oferty, wyrażamy
chęć współpracy z Zamawiającym w zakresie przedstawienia ewentualnych dodatkowych
wyjaśnień.”.
W
dalszej kolejności Zamawiający pismem z dnia 31 października 2023 r. ponownie
skierował do Odwołującego wezwanie następującej treści: „W nawiązaniu do przekazanych
przez
Państwa w dniu 23.10.2023 r. wyjaśnień w sprawie rażąco niskiej ceny, Zamawiający
wzywa do
złożenia dodatkowych wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ
na
wysokość ceny.
Przekazana przez
Państwa treść wyjaśnień jest niejasna dla Zamawiającego i
prosimy o doprecyzowanie
następujących zagadnień:
1.
W pozycji
„Świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów
zewnętrznych i wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych”:
-
w jaki sposób została skalkulowana kwota 28 341,06 zł przeznaczona na
materiały higieniczne i środki czystości, tj. co zawiera wskazana wartość? - w jaki sposób
została skalkulowana kwota 15 260,58 zł przeznaczona na zysk wykonawcy + koszty
nieprzewidziane (jakie
są poszczególne wartości)?
2.
W pozycji
„Świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej”:
-
w jaki sposób została skalkulowana kwota 45 830,00 zł przeznaczona na
środki chemiczne, pady do maszyn?
-
w jaki sposób została skalkulowana kwota 3 000,00 zł przeznaczona na
amortyzację maszyn?
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa, tel. 22
273
71
50,
fax
22
273
89
22,
https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony,
www.funduszeeuropejskie.gov.pl, Pismo
spełnia zasady dostępności.
-
w jaki sposób została skalkulowana kwota 15 850,00 zł przeznaczona na zysk
wykonawcy + koszty nieprzewidziane (jakie
są poszczególne wartości)?
Powyższe wyjaśnienia należy złożyć za pośrednictwem Platformy zakupowej
https://zamowienia.mfipr.gov.pl
(zakładka „Korespondencja”) do dnia 7 listopada 2023 r. do
godz. 10:00.
Zgodnie z art. 224 ust. 6 ustawy Pzp odrzuceniu, jako oferta z
rażąco niską ceną lub
kosztem, podlega oferta Wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie,
lub
jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub
kosztu.
Zamawiający podkreśla również, że zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp, obowiązek
wykazania,
że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na Wykonawcy.”.
W odpowiedzi na
powyższe wezwanie Odwołujący pismem z dnia 9 listopada 2023 r.
przesyłał Zamawiającemu „(…)uszczegółowione wyjaśnienia dotyczące:
1.
Świadczenie usług dwustronnego mycia okien i parapetów zewnętrznych i
wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych:
netto
Szt./op. cena
jednostkowa
netto
ludwik 5l
1 183,74
52,00
22,76
płyn do szyb 5l np. Glanzpur vc 240 10l 3 683,94
25,00
147,36
ściereczki z microfibry 32x32 cm*
1 088,78
1,00
1 088,78
ściereczki z microfibry 50x60 cm
240g**
1 268,29
1,00
1 268,29
ściereczki z microfibry do
parapetów 30x40 450g***
788,29
1,00
788,29
ściereczki do polerowania np. Merida 6 321,95
800,00 7,90
czyściwo mak 1-w (2 szt/op)
3 617,89
100,00 36,18
ściągaczka komplet Vermop****
6 646,34
15,00
443,09
rękawiczki jednorazowe nitrylowe
309,59
32,00
9,67
baranek zapas Vermop
951,22
30,00
31,71
guma zapas 35cm Vermop
419,51
30,00
13,98
wiadro do mycia okien Vermop
1 195,12
15,00
79,67
zapas ostrza do skrobaka (10szt/op.)
242,68
15,00
16,18
dodatkowa myjka do okien Speed
Cleaner
526,98
6,00
87,83
wiadro do wody
96,71
15,00
6,45
*ok. 1400 szt.
**ok.600 szt.
***ok. 600 szt.
**** zawiera: ściągaczka ze stali nierdzewnej 35cm, 2 gumy zapasowe, stelaż do
baranka,
nakładka na myjkę z zatrzaskiem tzw. Baranek, nakładka na myjkę do usuwania
uporczywych plam, kij teleskopowy 180cm, skrobak.
netto
szt./op. cena
jednostkowa
drabina 3 stopniowa
768,29
7
,00
109,76
drabina 5 stopniowa
1 075,61
7
,00
153,66
kij teleskopowy 3m
447,37
3
,00
149,12
zysk
4 634,15
1
,00
4 634,15
wynajem podnośnika koszowego
1 756,10
1
8,00
97,56
badania bhp wysokościowe
1 016,26
5
,00
203,25
zatrudnienie dodatkowej osoby 1/1
5 150,00
1
,00
5 150,00
Ekw. za urlop dodatkowej osoby
412,81
1
,00
412,81
2.
Świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej:
suma
netto
szt./
Ilość
cena
jednost
kowa netto
płyn do chemicznego czyszczenia
bezkwasowy np. Ronal Tenzi 10l
7 536,59
50,00
150,73
impregnat do polerowania 20l
8 519,51
21,00
405,69
krystalizator woskowy do
granitu np. KIEHL LITHODUR-
KRYSTALIZATOR DO PODŁÓG Z
KAMIENIA NATURALNEGO
13
235
,77
2
2,00
601,63
preparat do impregnacji
hydrofobowej
z
pogłębieniem
kolorystyki np. IMPREGNAT DO
12
600
,00
8
2,00
153,66
GRANITU
(EFEKT
MOKREGO
KAMIENIA) 5l
pady do maszyn 42 szt.
3 201,72
1
,00
3
201,72
nieprzewidziane dodatkowe koszty
736,41
1
,00
736,41
suma
netto
szt.
/ilość
cena
jednostkowa
netto
zysk
6 666,67
1,00
6 666,67
Nakładki do mopa
2 357,72
100,00 23,58
stelaż mop płaski - komplet
608,86
10,00
60,89
pady zamienne
2 349,59
10,00
234,96
kwota zarezerwowana np.
polisa, dodatkowe środki czy art.
higieniczne itp.
2 649,11
1,00
2 649,11
serwis maszyn
1 218,05
1,00
1 218,05
Amortyzacja maszyn: koszt amortyzacji maszyny to kwota odzwierciedlająca
stopniową utratę wartości tej maszyny w czasie jej użytkowania.
W przypadku konieczności jakiejkolwiek dodatkowej analizy naszej oferty, wyrażamy
chęć współpracy z Zamawiającym w zakresie przedstawienia ewentualnych dodatkowych
wyjaśnień. Koszt amortyzacji jest obliczany na podstawie wartości początkowej środka
trwałego, jego przewidywanego okresu użytkowania oraz wartości końcowej (resztkowej).
Zakładamy zakup maszyny o wartości 9000 zł, Firma planuje, że po upływie 2 lat wartość
netto maszyny będzie wynosiła 6000 zł (9000 zł - 3000 zł). To oznacza, że każdego roku
firma będzie dokonywać odpisu amortyzacyjnego w wysokości 1500 zł (3000 zł / 2 lata), aby
odzwierciedlić przewidywane zużycie maszyny w jej księgowej wartości.
Ostatecznie,
Zamawiający pismem z dnia 17 listopada 2023 r. wezwał Odwołującego
do wyjaśnienia treści oferty wskazując, co następuje: „Działając na podstawie art. 223 ust. 1
ustawy z dnia 11
września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r., poz.
1605), wzywa do
złożenia wyjaśnień treści oferty w zakresie wskazanej przez Państwa
wysokości ceny jednostkowej za świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości na
terenie
zewnętrznym (Cena B). W Formularzu ofertowym w pozycji Ceny B wskazaliście
Państwo kwotę 6,40 zł brutto (tj. cena jednostkowa brutto za 1 m
2
terenu
zewnętrznego).
Zamawiający porównał ww. ceny zaproponowane w Państwa ofercie do cen
wskazanych w tych samych pozycjach w innych ofertach,
złożonych w przedmiotowym
postępowaniu, jak również zestawił je z cenami za takie same pozycje w obecnie
realizowanej umowie
mającej w swym zakresie świadczenie usług sprzątania i utrzymania
czystości na terenie zewnętrznym i zauważył, że są one nieproporcjonalnie wysokie w
stosunku do porównywanych cen.
Przykładowo: zaproponowana przez Państwa cena 6,40 zł brutto jest o 89,53%
wyższa od najtańszej ceny za tę pozycję (w złożonej w przedmiotowym postępowaniu
ofercie), która wynosi 0,67 zł brutto i o 78,13% wyższa od najwyższej zaproponowanej ceny
wśród pozostałych ofert (w złożonej w przedmiotowym postępowaniu ofercie), która wynosi
1,40
zł brutto.
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa, tel. 22
273
71
50,
fax
22
273
89
22,
https://www.gov.pl/web/fundusze-regiony,
www.funduszeeuropejskie.gov.pl, Pismo
spełnia zasady dostępności.
Ponadto, co
należy wyraźnie podkreślić, ww. cena w Państwa ofercie jest również
zawyżona w stosunku do cen rynkowych, co Zamawiający zweryfikował analizując ceny ofert
pozyskanych podczas szacowania przedmiotu zamówienia. Zamawiający przeanalizował
również ceny zaoferowane w ofertach złożonych w postępowaniu prowadzonym przez
Zamawiającego w 2021 r. Wówczas średnia cena jednostkowa za świadczenie usług
sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym, spośród siedmiu złożonych ofert,
wyniosła 0,94 zł brutto.
W
związku z powyższym, Zamawiający wzywa do złożenia szczegółowych wyjaśnień,
z czego wynika
wysokość zaproponowanej przez Państwa ceny za świadczenie usług
sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym.”.
W odpowiedzi na
powyższe wezwanie do złożenia wyjaśnień treści oferty z dnia 17
listopada 2023 r
. Odwołujący wyjaśnił, co następuje: „(…)nasza kalkulacja ceny jednostkowej
brutto w wysokości 6,40 zł za sprzątanie 1 m² terenu zewnętrznego opiera się bezpośrednio
na wymogach stawianych przez Zamawiającego w zakresie świadczenia usług sprzątania i
utrzymania czystości na terenie zewnętrznym. Uwzględniliśmy w niej wszystkie wytyczne i
oczekiwania dotyczące jakości, częstotliwości i zakresu usług, co bezpośrednio przekłada
się na koszty pracy, wykorzystywanych materiałów, maszyn i metod pracy. Zwracamy
uwagę, że nasza oferta została skalkulowana tak, aby zapewnić najwyższą jakość usług przy
zachowaniu optymalnej ceny.
W odpowiedzi na Państwa uwagi dotyczące porównania cen zaproponowanych w
naszej ofercie z cenami zawartymi w innych ofertach oraz z cenami obecnie realizowanej
umowy, pragniemy podkreślić, że nasze ceny nie są zawyżone w stosunku do cen
rynkowych, lecz odzwierciedlają standard usług, który jest wynikiem wymagań stawianych
przez Zamawiającego. Analizując wymienione przez Państwa zadania w zakresie usługi
sprzątania i pielęgnacji terenów zewnętrznych, wybrane pozycje, które wydają się być
najbardziej wymagające pod względem sprzętu oraz zasobów ludzkich, to przykładowo
„Bieżące usuwanie śniegu, lodu oraz błota pośniegowego z dróg dojazdowych, chodników,
schodów, miejsc parkingowych” - ta usługa wymaga nie tylko ciągłego nadzoru i szybkiej
reakcji, ale także specjalistycznego sprzętu do usuwania śniegu i lodu, a także substancji do
zapobiegania poślizgom. Ponadto, wymagana jest zdolność do szybkiego działania zarówno
w godzinach pracy, jak i poza nimi, a także w dni wolne od pracy i święta. Zamawiający
określił częstotliwość wykonania prac: „na bieżąco w okresie opadów śniegu (do skutku)”.
Również pryzmowanie i wywożenie śniegu zajmuje wiele czasu i wymaga użycia ciężkiego
sprzętu do gromadzenia oraz transportu śniegu poza teren nieruchomości.
Większość czynności związanych z pielęgnacją terenu zewnętrznego, które zostały
określone w Opisie Przedmiotu Zamówienia (OPZ), wymaga od nas działań na bieżąco.
Oznacza to, że musimy regularnie i systematycznie monitorować stan terenu, aby
niezwłocznie reagować na wszelkie potrzeby związane z jego utrzymaniem. Nawet w
przypadku czynności takich jak zmywanie nieczystości z chodników i elewacji (również
graffiti) Zamawiający określił częstotliwość jako „zgodnie ze wskazaniami zamawiającego”.
Oznacza to, że nasze działania mogą być różnorodne pod względem czasu. Analizując, jak
często w przeszłości wymagane były interwencje, można oszacować przewidywaną
częstotliwość, niemniej jednak Zamawiający nie określił maksymalnej przewidywanej liczby
interwencji w danym okresie (np. miesięcznie, kwartalnie), co w zasadzie nie pozwala na
określenie górnego limitu kosztów.
W kalkulacji należało więc uwzględnić pewną rezerwę na nieprzewidziane zdarzenia,
co daje pewien bufor finansowy na pokrycie niespodziewanych interwencji. Ponadto,
wymienione czynności wymagają również specjalistycznych narzędzi i technik, usuwanie
graffiti to zadanie wymagające użycia specjalnych środków chemicznych oraz sprzętu do ich
aplikacji. Wymaga to również wykwalifikowanych pracowników, co przekłada się na koszty
związane z ich wynagrodzeniem oraz środkami ochrony indywidualnej.
W odpowiedzi na Państwa stwierdzenie dotyczące zawyżenia cen w naszej ofercie w
porównaniu do cen rynkowych i cen z poprzedniego postępowania z 2021 roku, pragniemy
podkreślić, że obecna sytuacja rynkowa różni się znacząco od tej sprzed kilku lat, co ma
bezpośredni wpływ na koszty świadczonych usług. Zauważamy, że od 2021 roku nastąpił
znaczący wzrost cen paliw oraz innych materiałów i usług, co bezpośrednio wpływa na
koszty operacyjne związane z realizacją zadań. Wzrost kosztów paliwa, który jest kluczowym
czynnikiem w działalności wymagającej intensywnego użycia maszyn i pojazdów, ma istotny
wpływ na ogólny koszt świadczonych usług. Ponadto, wzrosły również koszty pracy.
Branża czystości, podobnie jak wiele innych sektorów, zmaga się z wyższymi
kosztami, które są wynikiem szerszych zmian ekonomicznych i geopolitycznych. Wzrost cen
materiałów i usług, jaki miał miejsce w ciągu ostatnich lat, bezpośrednio wpływa na koszty
świadczenia usług sprzątania i utrzymania czystości, co tłumaczy wyższe ceny ofertowe w
stosunku do tych z poprzednich lat.
W naszej ocenie wskazane przez Państwa stawki innych wykonawców, zarówno 0,67
zł brutto (tj. 0,67 zł x 13354 m2 = 8947,18 zł miesięcznie) jak i 1,40 zł brutto (tj. 1,40 zł x
13354 m2 = 18 695,60 zł), są naszym zdaniem zbyt niskie, aby zapewnić odpowiednią
realizację zadania. Przyjmując, że w okresie zimowym wystąpi konieczność zatrudnienia
czterech osób (ok. ~3350 m2 terenu zewnętrznego na jednego pracownika) realizujących
usługę bieżącego odśnieżania, pryzmowania, wywożenia śniegu, wraz z posypywaniem
wejść, schodów, chodników oraz parkingów środkami antypoślizgowymi – do skutku - to sam
koszt zatrudnienia 4 osób na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy to
około 25 056,00 zł miesięcznie. Do tego doliczyć należy koszt paliwa, wywozu śniegu,
zakupu niezbędnego sprzętu mechanicznego lub ręcznego, zakupu mieszanki do
posypywania terenu zewnętrznego - a nadal jest to wyłącznie założenie określające zakres
prac osób odpowiedzialnych za odśnieżanie i posypywanie terenu. Zamawiający wymienia
łącznie 12 czynności określonych w pozycji II OPZ, po spełnieniu których koszt realizacji
dodatkowo znacznie wzrośnie.
Co do zasady, cena jednostkowa za dane zadanie powinna odzwierciedlać
rzeczywiste koszty i być adekwatna do charakteru i zakresu pracy. Według naszej opinii,
zaoferowana przez nas cena jest dostosowana do wymogów Zamawiającego określonych w
dokumentach. Prace na terenach zewnętrznych są bardziej wymagające ze względu na
ekspozycję na zmienne warunki atmosferyczne i konieczność szybkiego reagowania na
zmiany pogody, co również wpływa na wyższą cenę usług. Zapis w umowie, który umożliwia
zamawiającemu dokonywanie kontroli w dowolnym momencie, bez konieczności
powiadamiania przedstawiciela wykonawcy oraz obowiązek przystąpienia do usuwania
stwierdzonych nieprawidłowości w ciągu 15 minut to również szczególnie rygorystyczne
postanowienia umowy. Taki krótki czas reakcji wymaga od wykonawcy bardzo dobrej
organizacji pracy, dyspozycyjnych pracowników i gotowości do szybkiego działania,
jednocześnie stawia przed wykonawcą wyzwanie w utrzymaniu ciągłej wysokiej jakości
usług.
Przyjmując do rozważenia wcześniej omówione aspekty, proponujemy następujący
sposób kalkulacji podziału zaproponowanej kwoty:
1.
Uwzględnienie kosztów bezpośrednich: W pierwszej kolejności rozdzielamy
część wynagrodzenia na pokrycie kosztów bezpośrednio związanych z realizacją usługi,
takich jak płace pracowników, koszty sprzętu, zużycie paliwa, amortyzacja sprzętu oraz inne
bezpośrednie koszty operacyjne – pochłaniają one ok. 60-70% ustalonej kwoty, w zależności
od pory roku, konieczności użycia maszyn i zwiększenia zatrudnienia.
2.
Alokacja na koszty zarządzania i nadzoru: Następnie, wyodrębniamy część
wynagrodzenia przeznaczoną na pokrycie kosztów zarządzania zleceniem, w tym koszty
administracyjne, zarządzanie personelem, koordynację prac i nadzór jakościowy – stanowi to
około 15%.
3.
Rezerwa na nieprzewidziane zdarzenia:
Biorąc pod uwagę możliwość
nieoczekiwanych zdarzeń i konieczności interwencyjnego reagowania, alokujemy również
pewną część wynagrodzenia jako rezerwę na nieprzewidziane wydatki – to 5-10%
wynagrodzenia.
4.
Zysk i marża: W końcowej części kalkulacji uwzględniamy element zysku i
marży, który jest niezbędny dla zapewnienia rentowności zlecenia i umożliwia dalszy rozwój i
inwestycje firmy
– przewidziane w wysokości 10-15%.”.
Po przeanalizowaniu cytowanego wyżej materiału dokumentacyjnego Izba uznała
zarzuty odwołania za uzasadnione i wobec tego postanowiła odwołanie uwzględnić.
W związku z powyższym należy wskazać, że stosownie do art.224 ust.1 ustawy Pzp
jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części składowe, wydają się rażąco niskie
w stosunku do przedmiotu zamówienia lub budzą wątpliwości zamawiającego co do
możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w
dokumentach zamówienia lub wynikającymi z odrębnych przepisów, zamawiający żąda od
wykonawcy wyjaśnień, w tym złożenia dowodów w zakresie wyliczenia ceny lub kosztu, lub
ich istotnych części składowych.
Jednocześnie w ust.2 tego przepisu ustawodawca przewidział, że w przypadku gdy
cena całkowita oferty złożonej w terminie jest niższa o co najmniej 30% od:
1) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich
złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1, chyba że
rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia;
2) wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu postępowania,
w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może zwrócić się o udzielenie
wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
W
edług zapatrywania Izby - Zamawiający oceniając powyższe wyjaśnienia
Odwołującego dokonał wybiórczej interpretacji powołanych wyżej przepisów prawa.
Przede wszystkim wymaga zauważenia, że przepis art.224 ust.1 ustawy Pzp może
zostać uruchomiony w warunkach opisanych w jego dyspozycji, a zatem badaniu przez
Zamawiającego podlega zaoferowana cena całkowita, co w omawianym przypadku nie miało
miejsca.
Izba stwierdziła, że Zamawiający badał jedynie wybrane dwie ceny jednostkowe.
Izba dostrzegła, że cena oferty Odwołującego była w kwocie 4 926 330,15 zł, zaś
złożona przez wybranego wykonawcę (Przystępującego) oferta wynosiła 3 781 385,35 zł.
Już chociażby z tego prostego zestawienia wartościowego nie sposób wyprowadzić
wniosku, że zaoferowana przez Odwołującego cena całkowita była rażąco niska.
Zresztą Zamawiający ceny całkowitej pod kątem rażąco niskiej ceny w ofercie
Odwołującego w ogóle nie badał na co wyraźnie wskazuje treść samych wezwań.
Idąc dalej, Izba stwierdziła, że Zamawiający nie wzywał Odwołującego również do
wyjaśnienia kosztów lub ich istotnej części składowej, lecz wezwanie dotyczyło dwóch cen
jednostkowych określonych przez Zamawiającego jako „cena za realizację zamówienia w
istotnych
częściach składowych”.
W ocenie Izby
– ustawodawca nie przewidział na gruncie art.226 ust.1 ustawy Pzp
możliwości badania cen jednostkowych, tylko wyraźnie ograniczył prawną dopuszczalność
tego badania do ceny lub jej istotnych części składowych.
Jeżeli chodzi o ewentualne badanie kosztu, to należy zauważyć, że Zamawiający nie
przewidział kryterium kosztu w rozumieniu art.245 ustawy Pzp.
Na uwagę w rozpoznawanej sprawie zasługuje również okoliczność, że Zamawiający
na gruncie SWZ nie
określił, które części składowe zaoferowanej ceny są istotne, co czyni
bezprzedmiotowym rozważania w tym zakresie.
Niemniej jednak, zważywszy na to, że Zamawiający żądał od Odwołującego
wyjaśnienia cen jednostkowych z l.p.4 ( cena D: świadczenie usług dwustronnego mycia
okien i parapetów zewnętrznych i wewnętrznych, krat oraz żaluzji okiennych) i l.p.10 (cena J:
świadczenie usług konserwacji posadzki kamiennej) należy podnieść, że Zamawiający w
rozdziale 13.1 SWZ w
ramach kryterium oceny ofert dla tych pozycji przewidział jedynie
wagę wyrażoną w procentach na poziomie po 2%.
Przy czym dla ceny A. świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości w
budynku Zamawiający przewidział aż 36% wagi kryterium i odpowiednio po 5% dla wagi
ceny B
świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości na terenie zewnętrznym i ceny C
świadczenie usług utrzymania i pielęgnacji terenów zielonych.
Powyższe postanowienia SWZ – zdaniem Izby – wskazują zatem, że Zamawiający
postanowił objąć szczególną ochroną cenę jednostkową za świadczenie usług sprzątania i
utrzymania czystości w budynku, zaś takiego znaczenia nie przyznał innym cenom
jednostkowym.
W rozpoznawanej sprawie Zamawiający w ogóle nie badał ceny jednostkowej za
świadczenie usług sprzątania i utrzymania czystości w budynku, której nadał bardzo wysoką
wagę.
Wobec tego nasuwa się wniosek, że Zamawiający nie miał podstawy prawnej do
wyjaśnienia cen jednostkowych nie stanowiących istotnej części składowej ceny.
Zdaniem Izby
– w transparentnie prowadzonym postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego wszyscy wykonawcy na równych zasadach mają prawo poznać
warunki zamówienia wynikające z treści SWZ, w tym te odnoszące się do badania rażąco
niskiej ceny lub ich istotnej części składowej.
Zamawiający powinien w samej SWZ wyraźnie zdefiniować, która część ceny jest jej
istotną częścią składową, a nie arbitralnie wskazywać daną cenę jednostkowa jako taką,
podczas gdy przypisana jej przez Zamawiającego waga w kryterium oceny ofert temu
przeczy.
Wykonawcy są obowiązani do udzielenia wyjaśnień dotyczących ceny całkowitej lub
jej
istotnej części składowej, nie mają oni zaś obowiązku wykazywania braku istnienia ceny
rażąco niskiej wobec danej ceny jednostkowej, o czym przesądził wyraźnie ustawodawca.
Jeżeli Zamawiający nie wykazał zaś w sposób oczywisty, że dana cena jednostkowa
nie jest istotną częścią składową ceny całkowitej, to nie powinien prowadzić szczegółowego
jej badania,
w tym także w zakresie kosztów pracowniczych.
Czym innym są realne koszty osobowe w ramach całego zamówienia, a czym innym
sztucznie opisywane koszty w granicach danej ceny jednostkowej.
Izba dostrzegła również, że Zamawiający w sposób całkowicie dowolny dokonał
błędnej wykładni przepisów art.224 ust.1 i ust.2 ustawy Pzp przyjmując, że ten drugi przepis
może odnosić się do cen jednostkowych i w związku z tym Zamawiający może dokonać
wyliczenia
średniej arytmetycznej poszczególnych cen jednostkowych wszystkich złożonych
ofert
i w ten sposób ustalić, że badana oferta jest z ceną jednostkową niższą o 30 % od tej
średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert.
Z takim rozumieniem przepisu art.224 ust.1 i ust.2 ustawy Pzp nie można się zgodzić
z następujących powodów.
Po pierwsze, w ust.2 cyt. przepisu ustawodawca wyraźnie przewidział, że chodzi o
cenę całkowitą, a nie o cenę jednostkową, co oznacza w sposób jednoznaczny, że
wykonawca powinien ewentualnie
wykazywać elementy kosztotwórcze jedynie w ramach
ceny całkowitej, a nie na poziomie danej ceny jednostkowej, jak chciał Zamawiający, tym
bardziej, że przedmiotem zamówienia jest usługa kompleksowa.
Po drugie, 30 % próg ustawowy określony w ust.2 art.224 ustawy Pzp odnosi się
jedynie do ceny całkowitej, a nie do ceny jednostkowej.
Powyższą argumentację Izby potwierdzającą tezę o bezzasadności badania przez
Zamawiającego danej ceny jednostkowej wzmacniają również postanowienia pkt III.4 Opisu
Przedmiotu Zamówienia (OPZ) - Załącznik nr 1 do SWZ określające zakres usług, gdzie
Zamawiający zdecydował, że w ramach kompleksowej usługi sprzątania Wykonawca
przyjmuje ponadto do wykonania dodatkowe usługi:
1)
mycia okien, ram, rolet okiennych oraz krat i parapetów zewnętrznych i
wewnętrznych,
2)
zdejmowania, prania, prasowania i wieszania firan i zasłon,
3)
prania dywanów i wykładzin,
4)
prania mebli tapicerowanych,
5)
sprzątania w szczególności w dni wolne od pracy oraz w nocy, w związku z
realizacją uroczystości lub innych wydarzeń mających miejsce w budynku lub na terenie
zewnętrznym. Usługi, o których mowa w załączniku nr 1 do OPZ w punkcie V 1, będą
realizowane na podstawie odrębnych zleceń ustalanych między Zamawiającym a
Wykonawcą,
6)
sprzątania innych pomieszczeń służbowych. Usługi, o których mowa w OPZ w
punkcie V 2, będą realizowane na podstawie odrębnych zleceń ustalanych między
Zamawiającym a Wykonawcą,
7)
konserwacji posadzki kamiennej.
Jednocześnie należy podnieść, że w pkt III.5 OPZ Zamawiający zastrzegł sobie
prawo niezlecania usług dodatkowych, o których mowa w pkt. 4 w podanym zakresie.
Wykonawcy nie przysługują roszczenia z tego tytułu.
W
związku z treścią powyższych warunków zamówienia OPZ - według zapatrywania
Izby
– postanowienia te wskazują na to, że dana cena jednostkowa za dodatkowe i
fakultatywne usługi nie może być potraktowana jako istotna cześć składowa ceny całkowitej.
Z tego powodu szacunki Zamawiającego wskazujące na to, że cena jednostkowa za
usługę mycia okien stanowi 6% łącznej wartości szacunkowej zamówienia, a cena za usługę
konserwacji posadzki stanowi 26% tej wartości jest jedynie jego rachubą niemająca żadnego
związku z tym jakie wartości procentowe wystąpią realnie w ramach realizacji tych usług
dodatkowych
, skoro usługi te w ogóle mogą nie zostać zlecone.
Izba również uznała za zbędny i wątpliwy przełożony przez Zamawiającego dowód z
kopii wydruku ze strony internetowej Google dotyczący cen mycia okien w 2023 uznając te
dane za niepochodzące z pewnego źródła i odnoszące się do cen nieaktualnych z roku
poprzedniego.
Reasumując, prowadzone przez Zamawiającego postępowanie wyjaśniające rażąco
niską cenę było bezprzedmiotowe, co dodatkowo wzmacnia oczywiste spostrzeżenie, że
Zamawiający wybrał ofertę Przystępującego z ceną o ponad 1 mln tańszą i nie uznał, że jest
ona z
ceną rażąco niską.
Zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie przyjmuje się, że cena rażąco niska jest
ceną niewiarygodną, nierealną, poniżej kosztów świadczenia.
Zgodnie z regułami logicznego rozumowania i doświadczeniem życiowym, nie budzi
wątpliwości Izby, że wykonawca, który zaoferował cenę o ponad 1 mln wyższą będzie w
stanie wykonać przedmiot zamówienia z dużo mniejszym marginesem ryzyka niż
wykonawca z
dużo niższą ceną.
Jednocześnie, Izba reprezentuje pogląd, że każdy wykonawca ma prawo dystrybucji
danych kosztów oferty w granicach ceny całkowitej.
Zaznaczyć również należy, że w postępowaniu tym oferty wszystkich pozostałych
wykonawców ( vide: przedstawiony powyżej ranking złożonych ofert) zostały odrzucone z
powodu rażąco niskiej ceny pomimo, że większość z nich była z ceną wyższą od oferty
wybranej Przystępującego, gdzie Zamawiający enigmatycznie uzasadniał, że przekazywana
przez tych wykonawców treść wyjaśnień była niejasna.
Wobec powyższego, opierając się o powyższy zebrany w sprawie materiał dowodowy
Izba doszła do przekonania, że Zamawiający nie miał podstawy prawnej do skorzystania z
przepisu art.224 ust.6 ustawy Pzp, który stanowi, że
odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską
ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym
terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie
ceny lub kosztu, a w konsekwencji nie mógł on zastosować przepisu art.226 ust.1 pkt 8
ustawy Pzp, zgodnie z którym Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę
lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Przechodząc do rozpoznania zarzutu bezzasadnego uznania przez Zamawiającego
złożenia przez Odwołującego oferty stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji należy
wskazać, że Zamawiający w swojej czynności odrzucenia oferty nie wskazał podstawy
prawnej do zakwalifikowania zachowania Odwołującego jako czynu nieuczciwej konkurencji,
o którym mowa w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
W przekonaniu Izby -
Zamawiający w swoim uzasadnieniu czynności wyprowadził
błędny wniosek, że jeżeli wykonawca zatrudnia danego pracownika, to zatrudnienie to musi
być w całości dedykowane do tego zadania.
W ocenie Izby
– wykonawca ma prawo w sposób adekwatny do realizowanych przez
niego zobowiązań dysponować posiadanym potencjałem osobowym i nie ma obowiązku
wykazywania kosztów, których nie będzie ponosił.
Koszty takie mogą zostać ujawnione dopiero w momencie uruchomienia potencjału
podczas realizacji zadania, a w przypadku usług dodatkowych, które mogą w ogóle nie
zostać zlecone nie będą uzasadniały takich kosztów.
Według Izby – Zamawiający nie udowodnił, że Odwołujący w swojej kalkulacji miał
zamiar przerzucania przewidzianych
kosztów z jednego realizowanego zadania do kosztów
przedmiotowego zamówienia.
Zdaniem Izby
– Zamawiający nie posiada wiedzy dotyczącej realizowanych przez
Odwołującego zamówień, a zatem skąd może czerpać wiedzę o mechanizmie przerzucania
tych kosztów.
Nie potwierdziło się również stanowisko Zamawiającego o manipulowaniu ceną A i
ceną B.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że odpowiednio na gruncie ustawy Pzp
poprzez odesłanie na grunt kodeksu cywilnego obowiązuje zasada swobody umów, co
oznacza, że to wykonawca ma prawo ukształtować wysokość ceny, jeżeli nie sprzeciwia się
to ustawie.
Stosownie do art.8 ust.1 ustawy Pzp
do czynności podejmowanych przez
zamawiającego, wykonawców oraz uczestników konkursu w postępowaniu o udzielenie
zamówienia i konkursie oraz do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się
przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.
– Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360,
2337 i 2339 oraz z 2023 r. poz. 326), jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
W myśl art.353¹ kodeksu cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek
prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości
(naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Zamawiający nie udowodnił, że relacje pomiędzy ceną A i B mogą spowodować
zakłócenie wyboru najkorzystniejszej oferty zgodnie z zasadami przyjętymi w SWZ.
Wymaga podkreślenia, że Zamawiający opisując zarówno sposób obliczenia ceny, jak
i relacje cen w poszczególnych kryteriach oceny ofert, nie przewidział klauzuli ograniczającej
poziom danej ceny jednostkowej w stosunku do innej ceny jednostkowej, co wykluczyłoby
dany niepożądany przez niego poziom ceny jednostkowej.
Jeżeli zaś Zamawiający takiego ograniczenia cenowego w relacjach pomiędzy cenami
jednostkowymi w SWZ
nie uczynił, to w chwili obecnej nie może on zmieniać reguł
obowiązujących na gruncie tego dokumentu zamówienia i statuować zachowania
Odwołującego jako noszącego znamiona czynu nieuczciwej konkurencji.
Z powyższych względów Zamawiający nie mógł działać na podstawie art.226 ust.1
pkt 7 ustawy Pzp stosownie,
do którego Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli została złożona
w warunkach czynu nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r.
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
W opinii Izby - p
owyższe działania Zamawiającego były również sprzeczne z art.252
ust.1 ustawy Pzp, bowiem doprowadziły do sytuacji, że doszło do wybrania jako
najkorzystniejszej oferty,
w terminie związania ofertą określonym w dokumentach
zamówienia, podmiotu który nie powinien zostać wybrany bez uprzedniej należytej oceny
oferty Odwołującego.
W tym stanie rzeczy, uznając, iż powyższe naruszenia przepisów ustawy miały i
mogły mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, Izba na
podstawie art. 554 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, postanowiła odwołanie uwzględnić.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 589
ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem
przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz.U. z 2020 r. poz. 2437).
Mając powyższe na uwadze, na zasadzie art.553 w związku z art. 554 ust. 1 pkt 1
ustawy Pzp, orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący:…………………….
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 4/24 z dnia 2024-01-25
- Sygn. akt KIO 35/24 z dnia 2024-01-23
- Sygn. akt KIO 31/23 z dnia 2024-01-23
- Sygn. akt KIO 3734/23 z dnia 2024-01-03
- Sygn. akt KIO 3393/22 z dnia 2023-12-30
