rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2024-10-16
rok: 2024
data dokumentu: 2024-10-16
rok: 2024
sygnatury akt.:
KIO 3434/24
KIO 3434/24
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14
października 2024 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 września 2024 roku przez
wykonawcę TRONUS POLSKA Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Warszawie
(Odwołujący)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Skarb Państwa – Główny Urząd
Miar w Warszawie z siedzibą w Warszawie oraz Politechnika Świętokrzyska w Kielcach,
reprezentowani przez Skarb Państwa – Główny Urząd Miar
października 2024 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 19 września 2024 roku przez
wykonawcę TRONUS POLSKA Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Warszawie
(Odwołujący)
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego – Skarb Państwa – Główny Urząd
Miar w Warszawie z siedzibą w Warszawie oraz Politechnika Świętokrzyska w Kielcach,
reprezentowani przez Skarb Państwa – Główny Urząd Miar
orzeka:
1.
Oddala odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Odwołującego - TRONUS POLSKA Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie w następujący sposób:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnastu
tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania,
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzech tysięcy sześciuset złotych zero groszy) poniesioną przez
Odwołującego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, a także kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie:
trzech
tysięcy sześciuset złotych zero groszy) poniesioną przez Zamawiającego tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika;
2.2.
zasądza od Odwołującego – TRONUS POLSKA Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie na rzecz Zamawiającego – Skarbu Państwa
– Głównego Urzędu Miar w Warszawie z siedzibą w Warszawie oraz Politechniki
Świętokrzyskiej w Kielcach, reprezentowanych przez Główny Urząd Miar kwotę 3 600 zł
00 gr
(słownie: trzech tysięcy sześciuset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty
Strony poniesione tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
……………………………
KIO 3434/24
UZASADNIENIE
Skarb Państwa – Główny Urząd Miar w Warszawie z siedzibą w Warszawie oraz
Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, reprezentowani są przez Skarb Państwa – Główny
Urząd Miar (dalej jako „Zamawiający”) prowadzą postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego
w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest: „Dostawa
i montaż mebli laboratoryjnych do Świętokrzyskiego Kampusu Laboratoryjnego Głównego
Urzędu Miar w Kielcach”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 02.04.2024 r., numer ogłoszenia 193412-2024.
Dnia 19.09.2024 r. do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na podstawie
art. 505 ust. 1 ustawy z dnia 11.09.2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r.,
poz. 1605 ze zmianami, dalej
jako „ustawa Pzp”), odwołanie złożył wykonawca TRONUS
POLSKA
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (dalej jako
„Odwołujący”).
O
dwołanie złożono od czynności i zaniechań Zamawiającego niezgodnych
z przepisami ustawy P
zp, w toku postępowania, zarzucając Zamawiającemu naruszenie
następujących przepisów ustawy Pzp:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp
– poprzez odrzucenie oferty Odwołującego w części I,
pomimo iż jej treść była zgodna z wymaganiami Zamawiającego określonymi w SWZ,
2)
art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
– poprzez odrzucenie oferty Odwołującego w części I,
pomimo iż nie zawiera ona rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia,
3)
art. 224 ust. 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustaw Pzp
– poprzez zaniechanie dokonania
ponownego wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień w przedmiocie zaoferowanej
ceny,
4)
art. 255 pkt 2 ustawy Pzp
– poprzez unieważnienie postępowania, pomimo iż nie
wystąpiła sytuacja, w której wszystkie oferty złożone w postępowaniu podlegałyby odrzuceniu.
Odwołujący wnosił o nakazanie Zamawiającemu:
1)
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania w części I,
2)
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego w części I,
3)
ponownego dokonania czynności badania i oceny ofert,
4)
ewentualnie ponownego wezwania Odwołującego do wyjaśnień w przedmiocie
zaoferowanej ceny w trybie art. 224 ust. 1 Pzp,
5)
wyboru oferty Odwołującego, jako najkorzystniejszej w części I.
Z
awiadomienie o wszystkich czynnościach Zamawiającego Odwołujący otrzymał
w dniu 09.09.2024 r. drogą elektroniczną. Tym samym termin do złożenia odwołania został
zachowany. Odwołujący uiścił wpis od odwołania w wymaganej wysokości, a Zamawiający
otrzymał kopię odwołania.
Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu odwołania. W wyniku naruszenia
przez Zamawiającego przepisów ustawy, interes Odwołującego w uzyskaniu zamówienia
w zakresie doznał uszczerbku, gdyż w przypadku prawidłowego działania Zamawiającego
i potwierdzenia się zarzutów odwołania, oferta złożona przez Odwołującego byłaby jedyną
niepodlegającą odrzuceniu ofertą w części I i mogłaby zostać uznana za ofertę
najkorzystniejszą.
W
postępowaniu w części I zostały złożone jeszcze dwie oferty wykonawców: DCD Lab
sp. z o.o., Pol-Lab G.
sp. k. Jednak w dniu 12.08.2024 r. oferty te zostały przez Zamawiającego
odrzucone.
Zarówno odrzucenie oferty Odwołującego, jak i unieważnienie postępowania
z naruszeniem przepisów ustawy Pzp stanowi naruszenie interesu Odwołującego i grozi mu
doznaniem szkody, obejmującej utratę szans na uzyskanie zamówienia.
W uzasadnieniu zarzutów odwołania podniesiono, że przedmiotem zamówienia
w części I jest dostawa i montaż biurek i stołów laboratoryjnych.
W dniu 09.09.2024 r. Zamawiający przesłał do Odwołującego drogą elektroniczną
pismo obejmujące m.in. odrzucenie oferty Odwołującego w części I i unieważnienie
postępowania w jej zakresie. Pismo to jest datowane na 12.08.2024 r., ale zostało
zamieszczone na
platformie zakupowej i przekazane przez nią wykonawcom po raz pierwszy
w dniu 09.09.2024 r.
W ocenie Odwołującego czynność ta została podjęta z naruszeniem przepisów ustawy
P
zp, które może mieć istotny wpływ na wynik postępowania.
Zarzut nr 1
Zamawiający zarzuca Odwołującemu, że w pozycji 24 formularza ofertowego dla
towaru stół 11 miał zaoferować towar, który nie jest zgodny z wymaganiami Zamawiającego.
Niezgodność ta ma wynikać rzekomo z wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez
Odwołującego (pismo z dnia 19.07.2024 r., str. 4).
Ujęty w wyjaśnieniach fragment opisu towaru nie zawiera żadnych informacji, które
byłyby sprzeczne z wymaganiami Opisu przedmiotu zamówienia. Zdaniem Odwołującego blat
z blachy 5mm mieści się w wymaganiach OPZ, według którego blacha ta ma mieć min. 3 mm.
Wymaganie w OPZ dot. otworów gwintowanych wskazywało na ich rozmieszczenie co 50 mm.
Ujęta w wyjaśnieniach informacja o zakładanym przez producenta otworowaniu co 5-10 cm
nie jest sprzeczna
z tym wymogiem. Producent wskazując na możliwość otworowania
w przedziale 5-
10 cm pokazał, że realizowane meble mogą odpowiadać wymaganiom
Zamawiającego.
Zważywszy na charakter zamówienia, który zakłada ustalenie ostatecznych wymiarów
i kształtu wszystkich mebli na etapie realizacji umowy (§ 1 ust. 5 projektowanych postanowień
umowy
– załącznik nr 5 do SWZ) nie ma w tym zakresie najmniejszego ryzyka dostarczenia
towaru, który nie odpowiadałby wymaganiom SWZ.
Zamawiający wywodzi także rzekomą niezgodność treści oferty z SWZ z załączonej do
wyjaśnień Odwołującego (str. 182) wyceny otrzymanej od producenta mebli TOV Tronus.
Załączona do wyjaśnień karta z wyceną zawiera faktycznie opis, który odpowiada treści OPZ
dla części I (załącznik 1a do SWZ) sprzed dokonanej przez Zamawiającego w dniu 30.04.2024
r. aktualizacji.
To, czego Zamawiający nie wziął pod uwagę, to cel, któremu służył ten dokument.
Służył on wstępnej wycenie realizacji mebla według opisanych założeń. Była ona sporządzana
na wcześniejszym etapie postępowania, zanim doszło do zmian w treści OPZ. Następnie
j
ednak producent TOV Tronus potwierdził, że wycena ta pozostaje adekwatna dla wykonania
stołu 11 także po dokonanych przez Zamawiającego modyfikacjach. Producent ten uznał, że
dokonane przez Zamawiającego zmiany OPZ nie wpływają istotnie na założone przez niego
koszty produkcji i dostawy mebla.
Złożenie tej pierwotnej wyceny wraz z wyjaśnieniami z dnia 19.07.2024 r. nie oznaczało
tego, że Odwołujący zmienia swoje oświadczenie woli zawarte w ofercie, obejmujące
propozycję wykonania całego przedmiotu zamówienia w części I w sposób zgodny
z wymaganiami SWZ i w zamian za określone w ofercie ceny. Zamawiający bezpodstawnie
wyprowadził z dokumentu o charakterze informacyjnym skutek zmiany treści oświadczenia
woli Odwołującego w ofercie w sposób taki, że zamiast towaru zgodnego z wymaganiami SWZ
Odwołujący miał proponować wykonanie towaru w sposób niezgodny z SWZ.
Dodatkowo w odniesieniu do dokonanej przez Zamawiającego analizy roboczego
rysunku w tej wycenie TOV Tronus, trzeba podkreślić, że wyciągnięte przez Zamawiającego
wnioski (np. co do posiadania przez stoły tylko pięciu nóg, co rzekomo miałoby uniemożliwiać
rozstawienie stołów, jako zabudowy samodzielnej), to takie wnioski nie dają się uzasadniać
także poprzez sam kształt roboczego rysunku, który znalazł się w załączonej wstępnej wycenie
TOV Tronus. Ten roboczy rysunek nie zawiera w ogóle takich detali. Tym samym
bezpodstawne jest wyciąganie z niego wniosku o rzekomej niezgodności z SWZ w zakresie
braku możliwości korzystania ze stołów, jako zabudowy samodzielnej.
Zgodnie z orzecznictwem:
•
„dla odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 Prawa zamówień publicznych
niezbędne jest stwierdzenie i wykazanie przez Zamawiającego niezgodności treści oferty
z określonymi przez niego warunkami zamówienia, przy czym podnoszona rozbieżność nie
może budzić wątpliwości” (wyrok KIO z dnia 10 sierpnia 2021 r., KIO 1992/21),
•
„Odrzucenie oferty wykonawcy z powodu występowania kolizji treści oferty
z warunkami zamówienia wymaga od Zamawiającego szczegółowego badania wyrażonego
przez wykonawcę oświadczenia woli. Nie jest zatem wystarczające przypuszczenie czy
domniemanie Zamawiającego, że oferta danego wykonawcy jest sprzeczna z danym
warunkiem zamówienia, lecz konieczne jest uzyskanie przez Zamawiającego potwierdzenia,
że zaoferowany przedmiot zamówienia nie będzie odpowiadał jego oczekiwaniom wyraźnie
wyartyk
ułowanym w treści SWZ” (wyrok KIO z dnia 25 lutego 2022 r., KIO 305/22).
O
świadczenie woli Odwołującego zostało wyrażone w ofercie (formularzu oferty).
Oświadczenie to jest zgodne z SWZ. Zamawiający usiłuje wywodzić rzekomą niezgodność
z krótkiego fragmentu wyjaśnień dotyczących ceny i to wyłącznie odnoszącej się do jednej
pozycji asortymentowej, która nie modyfikują w żadnym stopniu oświadczenia woli zawartego
w ofercie.
Podobnie Zamawiający wyprowadza wręcz domniemanie niezgodności oferty ze
złożonej wraz z tymi wyjaśnieniami w dniu 19.07.2024 r. karty z wstępną wyceną mebla
u producenta TOV Tronus. Te domniemania niezgodności oferty z SWZ nie są jednak
konkretne. Oparte są wyłącznie na przypuszczeniach Zamawiającego, w wyrywkowy sposób
interpretującego te dokumenty, w zupełnym oderwaniu od treści oferty, ale także kontekstu
i celu, w jakim zostały złożone.
Podsumowując, Zamawiający odrzucając ofertę Odwołującego naruszył art. 226 ust. 1
pkt 5 ustawy P
pzp. Zamawiający bezpodstawnie przyjął założenie domniemania niezgodności
treści tej oferty z SWZ.
Zarzut nr 2 i 3
W toku postępowania Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień
w trybie art. 224 ustawy P
zp. Wątpliwości Zamawiającego wzbudziła nie całkowita cena oferty
dla części I, ale jedynie cena pozycji 24 (stół 11).
Odwołujący złożył dla części nr I ofertę z ceną całkowitą 2.055.225,54 zł brutto.
W pozycji 24 Odwołujący zaoferował cenę jednostkową wynoszącą 26.784,01 zł brutto za
jedną sztukę.
Pozostali Wykonawcy, którzy złożyli oferty na część I, to:
•
DCD Lab sp. z o.o.
– oferta z ceną całkowitą 602.490,90 zł brutto i ceną jednostkową
w poz. 24 wynoszącą 4.120,50 zł brutto,
•
Pol-Lab G. sp. k.
– oferta z ceną całkowitą 1.401.228,30 zł brutto i ceną jednostkową
w poz. 24 wynoszącą 71.094,00 zł.
Kwota budżetu dla części I podana przez Zamawiającego przed otwarciem ofert
wynosiła 2.809.513,00 zł. Oferta Odwołującego stanowiła ok. 73,15% kwoty budżetu, ale była
znacząco wyższa od cen pozostałych ofert.
Powyższe pokazuje kontekst, w jakim zostało przekazane wezwanie do wyjaśnień
w trybie art. 224 Pzp. N
ie było i nie ma żadnego ryzyka nienależytego wykonania zamówienia
przez Odwołującego ze względu na rzekome zaniżenie ceny oferty czy to w całości,
czy w odniesieniu do pozycji 24.
Pomimo tego Odwołujący odpowiedział na wezwanie i przedstawił wraz z nim szerokie
wyjaśnienia dotyczące poszczególnych czynników cenotwórczych i dostępnych wykonawcy
korzystnych warunków wykonania zamówienia. Odwołujący odpowiadał dokładnie
w odniesieniu do tych zagadnień, o które pytał Zamawiający. Wyjaśnienia poza częścią
motywacyjną (7 stron) obejmowały także szczegółowe kalkulacje wraz z wyjaśnieniami,
jak i dowody potwierdzające treść wyjaśnień i wskazanych w nich warunków realizacyjnych
założonych przez Odwołującego (ok. 175 stron dokumentów).
Jednak oceniając te wyjaśnienia i złożone dowody Zamawiający błędnie i pochopnie
uznał te wyjaśnienia za niewystarczające, a nawet ogólnikowe czy nie zawierające wyliczeń.
Leży to wprost w sprzeczności z treścią złożonych wyjaśnień i dowodów.
Odwołujący odniósł się do poszczególnych elementów wyjaśnień zakwestionowanych
w zaskarżonej decyzji:
1)
certyfikaty ISO
Kwestie dotyczące posiadanych certyfikatów ISO 9001 i ISO 14001 Odwołujący opisał
w wyjaśnieniach dlatego, że o to zagadnienie pytał go w wezwaniu Zamawiający. Odwołujący
opisał (str. 2) w jaki sposób posiadanie tych wdrożeń pozwala mu na ograniczenie kosztów
działalności i wykonania zamówień takich, jak w przedmiotowym postępowaniu. Zamawiający
zupełnie zignorował ten fakt.
Odwołujący wskazał także sposób zorganizowania działalności gospodarczej, który
opiera się na prowadzeniu produkcji przez związany ze sobą podmiot mający siedzibę
w Ukrainie. Na te okoliczności i ich wpływ na możliwość wyprodukowania i dostarczenia towaru
w zaoferowanej cenie Odwołujący przedstawił szereg wyjaśnień, kalkulacji i dowodów.
2)
Koszty pracy minimalnej
Zamawiający zarzuca, że Odwołujący rzekomo nie przedstawił tego, w jaki sposób
powierzenie produkcji podmiotowi z Ukrainy przekłada się na koszty wykonania przedmiotu
zamówienia w kontekście wynagrodzeń pracowniczych. Zarzut ten jest o tyle absurdalny, że
zagadnienie wyceny produkcji stołów w zakładzie w Łucku jest szeroko opisane w kalkulacjach
i wyjaśnieniach złożonych przez Odwołującego.
Koszty pracy są ujęte w wycenie wykonania i dostawy mebla dokonanej przez partnera.
Dla Wykonawcy w tym przypadku liczy się wynikowa, czyli cena zakupu. A ta, wynosząca
11.695,00 zł netto za sztukę, niewątpliwie jest znacznie niższa, niż cena ostateczna
oferowanego produktu.
W cenie tej wliczone są już wszelkie koszty dostawcy TOV Tronus, w tym koszty pracy
według wszelkich norm obowiązujących w kraju jego siedziby (wyjaśnienia str. 2-5, 181).
Dla Odwołującego, jako nabywcy mebli, decydująca dla wyceny oferty jest cena zakupu
od partnera, w której to cenie ten kontrahent ujmuje już wszelkie swoje koszty (np. koszty
pracy) oraz marże.
Dlatego niezasadne są zarzuty Zamawiającego, iż rzekomo Odwołujący miał nie podać
dane nt. ilości pracowników zaangażowanych w produkcję stołów czy czasu ich
zaangażowania. To są elementy kalkulowane przez producenta, a nie Odwołującego, jako
jego klienta.
Odwołujący uzyskuje od producenta cenę wynikową, za którą może kupić te
towary. Na tej samej zasadzie kupując inne towary (np. komputery, samochody, płyty
meblowe, okucia) za zaoferowaną cenę od producenta czy jego autoryzowanego
przedstawiciela kupujący nie ma wglądu w dane takie, jak liczba roboczogodzin pracowników
tego producenta czy kooperantów. Nie można Odwołującemu z tego powodu czynić zarzutu
oraz dyskredytować złożonych wyjaśnień.
Korzyści dla Odwołującego z zakupu towaru od producenta z Ukrainy mają charakter
oczywisty. W tym celu Odwołujący przedstawił dane dotyczące różnicy w wynagrodzeniach
w gospodarkach Polskiej i Ukraińskiej. Zupełnie oderwane od zasad doświadczenia życiowego
byłoby np. prowadzenie argumentacji, że powierzenie produkcji podmiotowi z Ukrainy miałoby
prowadzić do zwiększenia cen towarów, zdeterminowanego presją płacową.
Wyjaśnienia wprost wskazują, że zarówno Odwołujący, jak i TOV Tronus zapewniają
wynagrodzenia zgodne z obowiązującymi w odpowiednich krajach normami (str. 3). Wynika to
także z ujętych w wyjaśnieniach i załączonych kalkulacji.
To samo dotyczy
cen energii elektrycznej i innymi. Koszty z tym związane leżące po
stronie producenta są ujęte w cenie zakupu mebla. A ew. koszty samego Odwołującego,
mające charakter kosztów pośrednich, są ujęte w pozycjach kalkulacji w szczególności
w marży, która obejmuje koszty własne oraz zysk Odwołującego. Zwłaszcza, że prace
realizowane przez samego Odwołującego nie wymagają w istotnym stopniu zużycia energii
elektrycznej.
4)
Przedstawione koszty robocizny, ujęte m.in. w pozycjach zwymiarowanie, montaż,
przeładunek obejmują wszystkie koszty zatrudnienia, co potwierdzają wyraźnie wyjaśnienia
(str. 3). Wyjaśnienia potwierdzały, że kalkulacja pozwala na sfinansowanie wszystkich
ob
ciążeń (wyjaśnienia pkt 3,4).
Zamawiający zupełnie pomija fakt, że wartość tych pozycji w wycenie dotyczy ma
charakter jednostkowy. Co oznacza, że np. stawka netto 1.204 zł za montaż odnosi się do
montażu tylko jednej sztuki towaru z tej jednej pozycji. Oznacza to, że na montaż wszystkich
czterech stołów założone koszty netto to już 4.816 zł. A przecież analogiczne koszty
Odwołujący założył też dla pozostałych pozycji asortymentowych. To oznacza możliwość
sfinansowania bez żadnych przeszkód brygady 2 Montażystów przez okres daleko
wykra
czający poza minimalne wymagania przy dostawie tego rodzaju.
6)
Należności celne i koszty agencji celnej
Zamawiający zarzuta brak ujęcia w kalkulacji należności celnych. Zamawiający pomija
wynikający wyraźnie z dowodów (zgłoszeń celnych) fakt, że ustalane w tych dokumentach
należności celne przy przewozie towarów z Ukrainy wynoszą każdorazowo 0 złotych.
Do zapłaty Odwołujący ma wg tych dokumentów podatek VAT, ale ten jest ujęty w kalkulacji
w pozycji zakup towaru. Zamawiający zupełnie bezpodstawnie postawił więc zarzut, jakoby
wycena pozycji 24 (czy też szerzej całej oferty) nie obejmowała kosztów należności celnych.
Stanowisko Zamawiającego jest wprost sprzeczne z treścią dokumentów, na które powołuje
się w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego.
Odnośnie do należności agencji celnej, to Zamawiający zupełnie pomija, że jej koszt
wynoszący ok. 250-900 złotych lub mniej odnosi się do całego danego zgłoszenia celnego.
W tym przypadku przypada na realizację całego przedmiotu zamówienia, którego wartość
brutto przewyższa 2 mln złotych. Koszt ten ujęty jest w marży, którą Odwołujący przypisuje
każdej cenie jednostkowej, każdemu towarowi.
Marża za dostarczenie tylko jednego stołu z pozycji 24 (netto 3 374,72 zł) wynosi już
znacznie więcej, niż wartość zakładanych kosztów pracy agencji celnej. Oznacza to, że koszt
agencji celnej jest kosztem mieszczącym się w założonej wycenie oferty, nawet gdyby
obciążały one tylko tą jedną sztukę towaru w tej jednej pozycji asortymentowej.
Z uwzględnieniem perspektywy całej oferty w części I, koszt ten jest w zasadzie śladowy.
7)
Zamawiający kwestionuje też rzekomą rozbieżność między kosztami transportu ujętymi
w kalkulacji (4 290,24 zł brutto), a dowodami na to, jak zwykle kształtują się ceny transportu
z zakładu w Łucku do siedziby Odwołującego , które kształtowały się w przedziale między
ok. 3.400 zł brutto a 4.900 zł brutto.
Zamawiający zupełnie bezpodstawnie pomija fakt, że kalkulacja przedstawiona
w wyjaśnieniach odnosi się do jednego stołu. Tymczasem przedstawione na dowód tego,
że wycena w kalkulacji jest bardziej niż wystarczająca na pokrycie kosztów transportu
Odwołujący przedstawił faktury za podobne usługi z ostatniego okresu, które odnosiły się do
przejazdu całego samochodu ciężarowego (TIR). Doświadczenie życiowe nakazuje wiedzieć,
że w takim samochodzie przewozi się jednorazowo znacznie więcej towarów, niż jeden stół.
Nawet gdyby Odwołujący zamierzał zlecić przewiezienie jedynie czterech stołów
objętych pozycją 24, to założone w kalkulacji koszty (4.290,24 zł brutto x 4) przewyższają
znacznie ewentualne koszty takiego przewozu.
To pokazuje, że przedstawione w tym zakresie wyjaśnienia i dowody potwierdziły
prawidłową kalkulację ceny.
Podsumowując, wyjaśnienia złożone przez Odwołującego oraz złożone z nimi liczne
dowody obaliły ewentualne podejrzenie tego, że cena oferty Odwołującego co do poz. 24
w części I jest ceną rażąco niską. Stanowisko Zamawiającego w przedmiocie oceny wyjaśnień
Odwołującego jest gołosłowne, zupełnie oderwane zarówno od treści złożonych wyjaśnień,
zawartych w nich informacji, a także od treści dowodów.
Zamawiający w uzasadnieniu odnosi się do wyrwanych z kontekstu elementów, które
pozostają bez istotnego wpływu na ekonomiczną opłacalność realizacji zamówienia zarówno
co do tej pozycji, jak i co do całej części I. Zamawiający dokonuje też wyrywkowej, nierzetelnej
wykładni złożonych z ofertą dokumentów, starając się wyciągnąć z nich wnioski sprzeczne
z ich treścią (np. rzekomy brak ujęcia kosztów należności celnych, pomimo iż przedstawione
dowody pokazują, że wynoszą one każdorazowo 0 zł).
Wyjaśnienia złożone przez Odwołującego były wyjaśnieniami konkretnymi,
rzeczowymi. Tłumaczyły one wycenę pozycji 24 w sposób nie mniej, niż dostateczny,
odpowiadający dobrym praktykom stosowanym przy tego rodzaju wyjaśnieniach w praktyce
zamówień publicznych. W ocenie tych wyjaśnień Zamawiający pomijał też zupełnie całościowy
kontekst ekonomiczny oferty O
dwołującego, która przy swojej cenie pozwala na należytą
realizację zamówienia nie tylko w odniesieniu do pozycji 24, ale po prostu co do całości
przedmiot
u zamówienia. Z tego powodu odrzucając ofertę Odwołującego Zamawiający
naruszył art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
Z ostrożności procesowej Odwołujący wskazał, że poziom i szczegółowość wyjaśnień
złożonych w dniu 19.07.2024 r. świadczy o tym, że Odwołujący starannie odpowiedział na
wezwanie Zamawiającego. Plasują się one z pewnością powyżej poziomu szczegółowości
wyjaśnień składanych zwykle w postępowaniach w trybie art. 224 Pzp, zwłaszcza w branży
meblarskiej. Nawet jeśli w jakiś aspektach wyjaśnienia te wymagałyby doprecyzowania,
uzasadnione w tej sytuacji byłoby ponowne wezwanie Odwołującego do wyjaśnień,
np. odnosz
ące się do konkretnych czynników cenotwórczych przedstawionych przez
Odwołującego. Zwłaszcza, że pierwsze wezwanie Zamawiającego jedynie ogólnie
przedstawiało zakres żądanych informacji odnosząc się do katalogu z art. 224 ust. 3 ustawy
P
zp. Za dopuszczalnością ponownego wezwania do wyjaśnień w takiej sytuacji przemawia
orzecznictwo (wyrok KIO z dnia 11 stycznia 2023 r.).
Zarzut nr 4
Zamawiający unieważniając postępowanie wskazał, że w jego ocenie zaszły podstawy
unieważnienia postępowania określone w art. 255 pkt 2 ustawy Pzp. Powyższe bazuje
wyłącznie na tym, że Zamawiający dokonał bezpodstawnie odrzucenia oferty Odwołującego.
W postępowaniu zostały także odrzucone inne oferty
Biorąc pod uwagę wyżej przedstawione okoliczności faktyczne oraz wskazane
naruszenia przepisów ustawy Pzp odwołanie w ocenie Odwołującego winno zostać
uwzględnione, a zaskarżone odwołaniem czynności Zamawiającego powinny zostać
unieważnione, zgodnie z zakresem przedstawionych przez Odwołującego żądań.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania odwoławczego, na
podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz oświadczeń,
a także stanowisk Stron postępowania, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła,
co następuje:
Izba ustaliła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, odwołanie nie zawierało braków formalnych i mogło zostać rozpoznane
merytorycznie.
Izba ustaliła, że Wykonawca wnoszący odwołanie wykazał interes w korzystaniu ze
środków ochrony prawnej. Wykonawca jest podmiotem, który złożył ofertę i jest
zainteresowany uzyskaniem zamówienia. Odrzucenie oferty Odwołującego i unieważnienie
postępowania godzi w jego interesy ekonomiczne i naraża go na szkodę w postaci utraty
zamówienia i możliwości osiągnięcia zysku z realizacji zamówienia. Wbrew twierdzeniom
Zamawiającego w odwołaniu zawarto zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp,
natomiast d
ecyzją Odwołującego przyjął on określony kształt i uzasadnienie. Nie oznacza to,
że Odwołujący nie posiada interesu w korzystaniu ze środków ochrony prawnej. Błędne
określenie w zarzucie zakresu czynności podjętej przez Zamawiającego nie pozbawia
Wykonawcy takiego interesu, może być natomiast podstawą oddalenia zarzutu jako
niezasadnego, nie obejmującego całokształtu okoliczności faktycznych czynności dokonanych
przez Zamawiającego.
W aktach postępowania nie ujawniono zgłoszenia przystąpienia.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o jego oddalenie
w całości.
Na podstawie dokumentacji postępowania Izba ustaliła, że Zamawiający wezwał
Odwołującego, na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp do udzielenia wyjaśnień, w tym do
złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny zaoferowanego w poz. 24 Formularza
cenowego Stołu 11.
Zamawiający w zakresie części 1 postępowania wymagał dostawy biurek i stołów
laboratoryjnych. Opis przedmiotu zamówienia zawarty w załączniku nr 5 do SWZ oraz 1a do
OPZ, określa sposób wykonania oraz wymagane parametry przedmiotu zamówienia. Opisane
meble
będą użytkowane w pomieszczeniach laboratoryjnych w klasie czystości powietrza ISO
4 (pom L4.4), ISO 6, w związku z powyższym dostarczone przez wykonawcę meble
laboratoryjne nie powinny mieć negatywnego oddziaływania na warunki panujące
w pomieszczeniach
laboratoryjnych, ich produkcja powinna odbywać się z zastosowaniem
dobrej
praktyki produkcyjnej, odpowiednich systemów zarządzania.
Oferowany przez Wykonawcę Stół 11 powinien charakteryzować się dużą trwałością,
spełniać wymagania odpowiednich przepisów prawa, w tym norm, atestów oraz umożliwiać
prowadzenie badań w dostosowanych do potrzeb konkretnych pomieszczeniach
laboratoryjnych.
Zgodnie z załącznikiem nr 5 do SWZ oraz 1a do OPZ, w część 1 poz. 24, każdy stół
powinien posiadać metalowy blat z otworami gwintowanymi. Otwory z gwintem metrycznym
M6 rozmieszczone w siatce (rastrze) 50 / 50 mm (odległości między gwintami) umieszczone
na płycie ze stali nierdzewnej, zamknięte tuleje – głębokość gwintu min. 25 mm. Oferowany
w tej pozycji blat powinien posiadać konstrukcję metalową zapewniającą odpowiednią
sztywność. Stalowy rdzeń o strukturze plastra miodu, części zewnętrzne ze stali nierdzewnej,
górna część z gwintami. Rdzeń: stal galwanizowana min. 0,5 mm, dopuszczalne
wykorzystanie połączeń żywicznych. Płyta zewnętrzna (góra/dół): Stal nierdzewna min. 3 mm.
Łączna grubość blatu w zakresie 200-250 mm, przy założeniu, że wysokość górnej części
blatu nad posadzką powinna wynieść 950 mm.
Ponad to dla dwóch stołów Zamawiający wymagał zabudowy dolnej: szafka
kontenerowa stalowa przejezdna z szufladami o wymiarach: wys. 600 x szer. 500 x głęb. 600
mm (+/- 10 %), 3 szuflady zamykane centralnie.
Wykonawca oferując Stół 11 zaoferował cenę brutto za jedną sztukę 26 784,01 zł.
Przedmiotem zamówienia są cztery stoły a ich wartość brutto, według oferty Wykonawcy,
wynosi 107 136,04 zł.
Zamawiający, bazując na ofertach szacunkowych z cenami jednostkowymi
dotyczącymi Stołu 11 oraz porównując cenę brutto za ten produkt w ofercie Wykonawcy z ceną
brutto w innej ofercie, nabrał wątpliwości, czy zaoferowana cena za Stół 11 nie jest rażąco
niska oraz czy za podaną cenę można wykonać taki stół i czy będzie on spełniał wszystkie
wymagania Opisu przedmiotu zamówienia. Zamawiający dokonał porównania ceny stołu
z poz. 24 formularza pomiędzy ofertą Wykonawcy a ofertą kolejnego tańszego wykonawcy
zgodnie z
rankingiem ofert. Oferta tego tańszego wykonawcy prawie w każdej pozycji
formularza cenowego jest tańsza od oferty Wykonawcy - z wyjątkiem tej jednej pozycji.
W ofercie tańszego wykonawcy Stół 11 jest blisko trzykrotnie droższy niż w ofercie
Wykonawcy. Podobną dysproporcję Zamawiający otrzymał porównując cenę Stołu 11 z oferty
Wykonawcy z cenami tego
produktu w ofertach szacunkowych, a były trzy oferty szacunkowe.
Wartość szacunkowa w tej jednej pozycji jest niemal czterokrotnie większa od ceny
zaoferowane
j przez Wykonawcę.
Zamawiający, opierając się na wcześniejszych szacunkach, dokonywanych przez
wszczęciem postępowania oraz na cenie tej pozycji w ofertach podmiotów konkurujących
z Wykonawcą, wskazał na uzasadnione wątpliwości czy taka konstrukcja stołu, przy czterech
sztukach wraz z dwiema szafkami kontenerowymi, jest możliwa do wykonania za cenę 107
136,04 zł brutto. W ocenie Zamawiającego, w zakresie wyceny tej pozycji Formularza
ofertowego, mogło dojść do nieprawidłowości przy wyborze materiałów, oceny
pracochłonności wykonania stołów lub błędu w obliczeniu ceny.
W ocenie Zamawiającego, wycena poz. 24 formularza cenowego jest na tyle niska, że
prawdopodobne jest nieprawidłowo skalkulowana. Dodatkowo zaniżenie wartości ceny tej
pozycji formularza cenowego, może wpływać na zaniżenie ceny całkowitej oferty. Przyjmując
jednostkową wartość stołu czterokrotnie większą, jak ma to miejsce w pozostałych ofertach
stanowiących podstawę do porównania, to całkowita wartość oferty Wykonawcy powinna być
blisko o 9 % większa. Przy całkowitej wartości oferty Wykonawcy, która po poprawieniu omyłek
rachunkowych wynosi 2 055 225,60 zł, to wartość blisko 9 % jest wartością niebagatelną.
Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że cena jednostkowa poz. 24 formularza
ofertowego, jest istotną częścią składową ceny oferty w znaczeniu, o którym mowa w art. 224
ust. Pzp.
Dodatkowo nie można pominąć kwestii, iż stoły z poz. 24, jak sama nazwa wskazuje,
przeznaczone są do badań precyzyjnych. Stoły 11 będą integralną częścią stanowisk
badawczych i będą elementem wyposażenia Laboratorium niezbędnym do uzyskania
precyzyjnych wyników oraz zachowania poprawności wykonywanych badań. Konieczne jest
dostarczenie stołów zgodnych z wymaganiami i specyfikacją Zamawiającego, ponieważ przy
braku spełnienia tych wymagań, Zamawiający nie tylko nie będzie mógł korzystać ze stołów,
ale także ograniczone będzie, a czasem wręcz niemożliwe korzystanie z aparatury badawczej.
W tym znaczeniu oferowane Stoły 11 i ich cechy techniczne, są istotną częścią składową
zamówienia, jako niezbędny element dla funkcjonowania przedmiotu zamówienia.
Biorąc pod uwagę, iż zaoferowana przez Wykonawcę cena istotnej części składowej
całej oferty, wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości
Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego w dokumentacji postępowania, Zamawiający wezwał
Wykonawcę do przedstawienia wyjaśnień dotyczących wykonania stołów oraz sposobu
wyliczenia tej ceny oraz do
przedstawienia dowodów potwierdzających prawidłowość
wyliczenia ceny.
Zamawiający żądał złożenia wyjaśnień, w szczególności w zakresie:
1) zarządzaniem procesem produkcji lub wytworzenia oferowanych Stołów 11;
2) wybranych rozwiązań technicznych zastosowanych do produkcji Stołów 11 lub
innych wyjątkowo korzystnych warunków realizacji dostawy;
3) oryginalności asortymentu oferowanego przez Wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej
stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207, z późn. zm.) lub przepisów
odrębnych właściwych dla Wykonawcy, z którymi związane jest realizowane zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska w szczególności w zakresie
zbierania, pozbywania się powstałych przy realizacji odpadów;
8)
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy;
9) kosztów związanych z metodologią oraz sposobem wykonania Stołów 11
określonych w SWZ;
Zamawiający podał, że brak odniesienia się w wyjaśnieniach do wymienionych kwestii
wiąże się z ryzykiem, że Zamawiający uzna wyjaśnienia za iluzoryczne, czyli takie które nie
wyjaśniają elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Wyjaśnienie ma wykazać,
czy zaoferowana cena dla poz. 24, rzeczywiście uwzględnia wszystkie elementy związane
z należytym wykonaniem Stołów 11 i wskazać, czy istnieją konkretne uwarunkowania
i obiektywne czynniki, jakie towarzyszyć będą realizacji zamówienia, które wpłynęły na
wysokość zaoferowanej ceny.
Zamawiający oczekiwał, że przedstawione wyjaśnienia, będą poparte dowodami
w zakresie wyliczenia ceny, w szczególności Wykonawca przedstawi wyliczenia
z uwzględnieniem cen materiałów oraz kosztami „robocizny”, które są niezbędne do
wykonania Stołu 11. Wykonawca w kalkulacji powinien uwzględnić wartości narzutów,
amortyzację sprzętu, czy koszty stałe ponoszone prze Wykonawcę w trakcie wykonywania
zamówienia. Złożona kalkulacja oraz dowody potwierdzające jej realność powinny być takiego
rodzaju, że Zamawiający na ich podstawie będzie mógł ustalić i zweryfikować czy elementy
kalkulacji Wykonawcy są osiągalne w ramach realiów rynkowych. Wszystkie okoliczności
podnoszone przez Wykonawcę w wyjaśnieniach, które w jego ocenie są obiektywne i będą
towarzyszyć tylko jemu przy realizacji zamówienia, oprócz wskazania powinny zostać poparte
wyliczeniami i dowodami.
Wyliczenia powinny prezentować konkretne kwoty, które pozwalają
Wykonawcy
zaoszczędzić i zdobyć przewagę nad firmami konkurencyjnymi.
Zgodnie z art. 224 ust. 5 Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zwiera rażąco niskiej
ceny spoczywa na Wykonawcy.
Jeżeli dokonana ocena złożonych wyjaśnień potwierdzi, że
oferta Wykonawca zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
Wykonawca nie uwzględni wszystkich elementów wchodzący w skład realizowanego
zamówienia lub Wykonawca nie złoży wyjaśnień, to oferta Wykonawcy, w zakresie tej części
postępowania, zostanie odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp.
Odwołujący w wyznaczonym terminie złożył wyjaśnienia. Wykonawca wskazał, że jego
oferta jest najdroższą spośród trzech ofert złożonych w części 1 postępowania. Wyraźnie
droższą, od wszystkich pozostałych ofert. Cena oferty jest niższa jedynie od wskazanej przez
Zamawiającego kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia (2.809.513 zł brutto).
Cena oferty stanowi ok. 73,15% tej wartości, co jest zwykłym zjawiskiem. W znakomitej
większości przypadków oferty wykonawców opiewają na kwoty niższe niż wartość zakładana
przez Zamawiającego. Wynika to z normalnych, rynkowych zachowań, gdyż wykonawcy
konkurują w dużej mierze cenami.
W
obec wezwania do wyjaśnienia ceny wyłącznie jednej pozycji (poz. 24 Formularza
cenowego -
Stół 11) przedstawiono następujące wyjaśnienia:
1)
zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy
Wprowadzenie i stosowanie systemu zarządzania jakością ISO 9001 pozytywnie
wpływa na ograniczenie kosztów produkcji m. in. poprzez stosowanie procedur produkcji
i zachowania jakości skracających do minimum czas niezbędny na wyprodukowanie
przedmiotu zamówienia. Wprowadzenie i stosowanie systemu zarządzania środowiskowego
ISO 14001 pozytywnie wpływa na ograniczenie kosztów produkcji m. in. poprzez recykling
odpadów poprodukcyjnych co pozwala istotnie obniżyć cenę produktu.
S
półka ma wdrożone procedury zarządzania jakością i zarządzania środowiskowego,
czego dowodem
są załączone do wyjaśnień certyfikaty.
Przedmiot zamówienia wchodzi do podstawowego zakresu działalności gospodarczej
wykonawcy, co powoduje, że wykorzystane w tym zakresie mogą być wypracowane przez
wiele lat rozwiązania organizacyjne i gospodarcze, związane między innymi z wytwarzaniem
mebli poprzez podmiot powiązany osobowo z wykonawcą i działający pod jego nadzorem –
TOV Tronus (Товариство З Обмеженою Відповідальністю "Тронус"). Podmiot ten ma
siedzibę oraz zakład produkcyjny w Łucku, Ukraina. To ma istotny wpływ na obniżenie ceny
produkcji
mebli m.in. ze względu na istotne obniżenie kosztów produkcji w obszarze np.
kosztów osobowych czy kosztów zużycia energii w stosunku do sytuacji, w której cała
produkcja byłaby ulokowana w Polsce. Stały charakter współpracy podmiotów
udokumentowano
fakturami za wcześniejsze realizacje wykonane dla Spółki przez TOV
Tronus oraz fakturami za transport wyprodukowanego przez TOV Tronus towaru do Polski.
2)
wybranych rozwiązań technicznych do produkcji Stołów 11 lub wyjątkowo
korzystnych
warunków realizacji dostaw
Założenia wykonawcy w tym zakresie bazowały na zamówieniu i zakupie mebli
u swojego stałego kontrahenta, wytwórcy posiadającego zakład produkcyjny w Łucku na
Ukrainie. Powyższe pozwala na znaczne obniżenie kosztów produkcji przede wszystkim
w zakresie kosztów osobowych i kosztów energii elektrycznej. Pozwala to na zakup Stołu 11
na potrzeby tego zamówienia za bardzo konkurencyjną cenę wynoszącą 11 695,00 zł bez
podatku VAT.
3)
oryginalności asortymentu oferowanego przez wykonawcę
Ze względu na charakter zamówienia i wymagania SWZ dostawy oferowane przez
Wykonawcę nie mają charakteru unikalnego, odbiegającego od standardów. Wykonawcę
wyróżniają natomiast zagadnienia organizacyjne, opisane m.in. w pkt 1, 2 czy 4, pozwalające
na
znaczne obniżenie kosztów wytworzenia towarów, przy zachowaniu ich zgodności
z
wymaganiami zamówienia.
4)
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej
stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207, z późn. zm.) lub przepisów
odrębnych właściwych dla Wykonawcy, z którymi związane jest realizowane zamówienie
Założony przez wykonawcę sposób wykonania zamówienia zakłada realizację
produkcji mebli przez TOV Tronus. Oznacza to, że dla produkcji mebli, która odpowiada za
większą część kosztów osobowych przy wykonaniu zamówienia, koszty ponoszone
ostatecznie przez wykonawcę w ramach jego rozliczeń z TOV Tronus, są znacznie obniżone.
TOV Tronus zapewnia zatrudnianym pracownikom wynagrodzenie nie niższe, od
obowiązującego w Ukrainie na podstawie analogicznych regulacji prawnych do polskiej ustawy
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Stawki wynikające z prawa ukraińskiego są przy tym
znacznie niższe, niż obowiązujące w Polsce – od 01.01.2024 r. minimalna stawka
wynagrodzenia pracownika w Ukrainie wynosi miesięcznie brutto 7100 hrywien4,
co w przeliczeniu na złote daje ok. 672 zł brutto / miesiąc5 (to ok. 16% minimalnego
wynagrodzenia za
pracę obowiązującego w Polsce). TOV Tronus realizuje swoje obowiązki
w zakresie opłacania personelu i ubezpieczeń społecznych zgodnie z odpowiednimi normami
prawnymi obowiązującymi w kraju siedziby spółki.
Z kolei w zakresie czynności osób zatrudnionych w Polsce przez wykonawcę do
realizacji
pozostałych elementów zamówienia (np. przeładunek, montaże, udział w serwisach
gwarancyjnych itp.) wykonawca zapewnia swoim pracownikom wynagrodzenia zgodne
z wymaganiami polskiej ustawy o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę.
Średnia płaca minimalna wyliczona na podstawie ostatnich 3 lat działalności firmy nie
jest niższa niż określona ustawą płaca minimalna dostępna na terenie Rzeczypospolitej
Polskiej.
Ujęte w naszej kalkulacji koszty pracy odpowiadają powyższym wymaganiom.
5)
zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej
Z pomocy publicznej udzielonej na podstawie
odrębnych przepisów Wykonawca nie
korzysta.
6)
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie
Przepisy prawa
pracy w przedsiębiorstwie Wykonawcy są przestrzegane co potwierdza
m.in.
pozytywny wynik kontroli przeprowadzonej w 2016 roku przez Państwową Inspekcję
Pracy. Spełnianie przepisów o zabezpieczeniu społecznym wykazała kontrola z Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych.
S
półka przestrzega regulacji w zakresie prawa pracy, BHP, a także w zakresie
wynagrodzenia za pracę (por. pkt 4 powyżej). Prawidłowe regulowanie należności na
ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz odprowadzane podatki potwierdzają także
regularnie otrzymywane przez S
półkę zaświadczenia ZUS i US o braku zaległości z tego tytułu.
Spółka oraz jej organ zarządzający posiadają także aktualne zaświadczenie KRK
o niekaralności. Spółka jest również ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej, a także
posiada nie
zbędne środki na zrealizowanie przedmiotowego postępowania, co potwierdzają
załączone dokumenty.
7)
zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska w szczególności w zakresie
zbierania, pozbywania się powstałych przy realizacji odpadów
Wprowadzenie i
stosowanie systemu zarządzania środowiskowego ISO 14001
potwierdza zgodność przedsiębiorstwa z przepisami z zakresu ochrony środowiska.
Wykonawca dołączył do wyjaśnień stosowny certyfikat potwierdzający wdrożenie tego
systemu.
8)
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy
Wykonawca zamawia produkcję przedmiotu zamówienia u swojego stałego
kontrahenta, wytwórcy TOV Tronus zlokalizowanego na Ukrainie. Podmiot ten nie realizuje
bezpośrednio na rzecz Zamawiającego żadnej części przedmiotu zamówienia, która
podlegałaby odbiorowi, dlatego w ocenie wykonawcy nie ma on charakteru podwykonawcy.
Niezależnie od tego jego udział pozwala na znaczne obniżenie kosztów niezbędnych
wykonawcy dla prawidłowego zrealizowania przedmiotowego zamówienia.
9) kosztów związanych z metodologią oraz sposobem wykonania Stołów 11
określonych w SWZ
P
rodukcja Stołów 11 zakłada najwyższe standardy produkcyjne tego rodzaju
asortymentu. Producent założył m. in. konstrukcję z profili metalowych malowaną proszkowo,
blat z blachy 5mm z otworami co 5-10 cm gwintowane. Szuflady z blachy
o grubości 0.6mm
malowanej proszkowo. Stopki plastikowe regulowane. Koszty
związane z wykonaniem Stołów
11 mogły zostać znacznie zredukowane dzięki umiejscowieniu produkcji na terenie Ukrainy,
zostały omówione we wcześniejszych punktach.
Na składowe ceny 1 szt. Stołu 11 oferowanego przez firmę Tronus Polska Sp. z o.o.
wpływ mają:
Lp.
Nazwa składowej
ceny
Udział w
cenie
wyrobu
netto
VAT
Brutto
1
koszt zakupu
11 695,00 zł
2 689,85 zł
14 384,85 zł
2
Zwymiarowanie mebli
100,00 zł
23,00 zł
123,00 zł
3
montaż
1 204,00 zł
276,92 zł
1 480,92 zł
4
zakwaterowanie
montażystów
400,00 zł
92,00 zł
492,00 zł
5
dieta
180,00 zł
41,40 zł
221,40 zł
6
transport
3 488,00 zł
802,24 zł
4 290,24 zł
7
Przeładunek
500,00 zł
115,00 zł
615,00 zł
8
utylizacja odpadów
233,90 zł
53,80 zł
287,70 zł
9
koszty nieprzewidziane
600,00 zł
138,00 zł
738,00 zł
10
marża
3 374,72 zł
776,19 zł
4 150,90 zł
Razem
100%
ceny
wyrobu
26 784,01 zł
Odnosząc się do wskazanych składowych ceny Wykonawca zaznaczył, że:
1. koszt zakupu
– w załączeniu do pisma przedstawiono wycenę wytwórcy, która stanowi dla
Wykonawcy koszt zakupu towaru. Wycena została sporządzona przez firmę TOV Tronus
będącą wytwórcą produktów oferowanych na rynku polskim pod marką Tronus Polska
Sp. z o.o. Współpraca między podmiotami ma charakter stały i ciągły.
S
półka jest producentem tych towarów, wytwarzanych na nasze zamówienie, celem
ich sprzedaży pod naszym oznaczeniem. Zgodnie m.in. z art. 5 pkt 20 ustawy o systemie
oceny zgodności czy art. 2 pkt 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr
765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru
rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylające
rozporządzenie (EWG) nr 339/93.
Jest to największy element kosztowy. Wynika on z wyceny towarów objętych
przedmiotem zamówienia wykonanej dla wykonawcy przez TOV Tronus. Jest to całkowita
cena, za którą podmiot zakupi od TOV Tronus całość towaru objętego przedmiotem
zamówienia wraz z dostawą do miejsca montażu u Zamawiającego.
Wycena dokonana przez TOV Tronus została dokonana w oparciu o wymagania dot.
przedmiotu zamówienia ujęte w SWZ. Dlatego gwarantuje ona wykonanie towarów zgodnych
z tymi wymaganiami, w tym pod względem materiałowym.
2. Zwymiarowanie mebli
– Wykonawca celem wypełnienia obowiązku nałożonego przez
§1 ust. 5 PPU skalkulował koszt zwymiarowania na 100 zł za sztukę każdego mebla.
3. Montaż – Wykonawca skalkulował cenę montażu uwzględniając zaangażowanie
montażystów w ilości 2 osób. Koszt roboczogodziny na poziomie 43 zł/h (przed dodaniem
VAT) oraz czas montażu 2 dni, przy założeniu 7 godzinnego dnia pracy. Ta stawka obejmuje
koszt wynagrodzenia pracownika, a także wszelkie związane z tym składniki, jak składki na
ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Założone koszty pracy zapewniają stawki zgodne z krajowymi regulacjami w zakresie
minimalnego wynagrodzenia za pracę.
4. Zakwaterowanie montażystów – koszt zakwaterowania montażystów w ilości 2 osób przez
2 dni został przez Wykonawcę skalkulowany na 100 zł dziennie na osobę.
5. Dieta
– na kalkulację diety dla 2 osób przez 2 dni została skalkulowana kwota 45 zł na osobę
dziennie. Stawka diety została przyjęta na poziomie zgodnym z zasadami stosowanymi
u wykonawcy. Są one także zgodne ze stawkami wynikającymi z przepisów przyjętych na
podstawie art. 775 § 2 kodeksu pracy.
6. Transport
– na koszty transportu składa się 1 transport po cenie 8 zł/km. Transport
realizowany bezpośrednio z zakładu produkcyjnego do miejsca dostawy. Odległość dzieląca
zakład produkcyjny od miejsca dostawy to 436 km.
7. Przeładunek – koszt przeładunku został ujęty w wycenie na wypadek, gdyby wystąpił brak
możliwości podjazdu samochodu TIR bezpośrednio do miejsca dostawy i montażu. Na taki
wypadek wykonawca przewidział dodatkowe środki na sfinansowanie wcześniejszego
dokonania przeładunku towaru do mniejszych pojazdów, jeśli stałoby się to konieczne.
Dla przeładunku każdego z transportów została skalkulowana kwota 500,00 zł.
8. Utylizacja odpadów – skalkulowana została na 2% ceny zakupu towaru, a składa się na nią
zebranie i przekazanie do specjalistycznych zakładów utylizacji odpadów pochodzących
z opakowań transportowych towaru.
Pozycja ta została przez Spółkę wyliczona z uwzględnieniem stawek za odbiór
odpadów występujących przy tego rodzaju realizacjach, z uwzględnieniem ilości odpadów
pozostałych po czynnościach związanych z dostawą i montażem mebli.
9. Koszty nieprzewidziane
– to pozycja pozwalająca na sfinansowanie ewentualnych kosztów,
które niekiedy powstają podczas każdej realizacji, a nie dało się ich przewidzieć na etapie
kalkulowania ceny oferty.
Poz. 9 zawiera kalkulację pozycji obejmującej rezerwę, na wypadek pojawienia się w toku
realizacji zamówienia lub w okresie rękojmi lub gwarancji dodatkowych, nieprzewidzianych
obecnie kosztów. Zabezpiecza ona finansowo wykonanie ew. dodatkowych,
nieprzewidzianych świadczeń. W przypadku, w którym działania takie nie stałyby się
konieczne
– co ma miejsce z reguły – jej kwota powiększa marżę wykonawcy.
10. Marża – podsumowując koszty realizacji przedmiotowego Stołu marża kształtuje się na
poziomie 3 374,72 zł netto. Jest to marża w wysokości ok. 18,34% wartości ceny oferty.
Założona przez Wykonawcę marża jest porównywalna do ustalonej w badaniach GUS
przeciętnej marży przedsiębiorstw handlowych w latach 2019-20217 (obejmującej także
ogólne koszty handlowe i zysk). To także pokazuje, że kalkulacja ceny ofertowej przez
Wykonawcę była dokonana w sposób ostrożny, z założeniem środków wystarczających na
pokryc
ie wszelkich potrzebnych kosztów i osiągnięcie zysk.
Wszystkie kwoty wykazane w wyjaśnieniach są kwotami netto, których suma w ofercie
została powiększone o VAT.
Zatem zdaniem Spółki jednoznaczne wykazano, iż oferowana przez firmę Tronus
Polska Sp. z o.o. cena zapewnia
pokrycie wszelkich kosztów realizacji pełnowartościowej
dostawy, a także zapewnia wykonawcy kalkulowany zysk. Zaoferowana przez firmę Tronus
Polska Sp. z o.o. cena za
postępowanie spowodowana jest przewagą konkurencyjną
przedsiębiorstwa i nie jest rażąco niska w stosunku do kosztów produkcji przedmiotu
zamówienia. Wyjaśnienia zdaniem Wykonawcy spełniają wszystkie wymagania wyjaśnień
rażąco niskiej ceny, wskazanych konkretnymi paragrafami na mocy ustawy Prawo Zamówień
Publicznych.
Ostatecznie, na podstawie art. 255 pkt 2) ustawy Pzp,
Zamawiający unieważnił
postępowanie część I, ponieważ wszystkie złożone w tej części postępowania oferty podlegają
odrzuceniu.
Na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5) i pkt 8) ustawy Pzp, Zamawiający odrzucił ofertę
Tronus, ponieważ oferta tego Wykonawcy została przygotowana niezgodnie z warunkami
zamówienia oraz zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wezwał Wykonawcę do złożenia wyjaśnień ceny pozycji 24 Formularza
ofertowego. W wezwaniu kierowanym do
Wykonawcy, Zamawiający podał powody oraz
uzasadnił, dlaczego w ocenie Zamawiającego, wycena pozycji 24 Formularza ofertowego
stanowi istotną część składową oferty. Istotność tej części składowej wynika nie tylko ze
względu na jej procentowy udział w całości ceny oferty, ale również z powodu, że zakres
przedmiotu
zamówienia, jest częścią stanowiska badawczego i bez dostarczenia
prawidłowego, zgodnego z wymaganiami stołu, istnieje ryzyko, że ograniczone będzie,
a czasem wręcz niemożliwe, korzystanie z aparatury badawczej wykorzystywanej na tym
stanowisku badawczym.
Wykonawca przekazał Zamawiającemu wyjaśnienia, do których załączył kalkulację. Po
weryfikacji złożonych wyjaśnień Zamawiający stwierdził, że wyjaśnienia są w wielu aspektach
ogólnikowe i nie zawierają wyliczeń potwierdzających, że okoliczności, na które powołał się
Wykonawca wpływają na możliwość obniżenia ceny.
W pierwszej kolejności Wykonawca powołał się na wprowadzone i stosowane systemy
zarządzania, pozytywnie wpływające na ograniczenie kosztów produkcji, w szczególności
poprzez recykling odpadów. W ocenie Zamawiającego, jeżeli Wykonawca w wyjaśnieniach
powołuje się na wdrożony system ISO to powinien wykazać, że takie czynniki umożliwiły mu
wyliczenie zaoferowanej ceny, za którą wykona przedmiot zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia.
Wykonawca w wyjaśnieniach nie opisał w jaki sposób posiadanie norm ISO czy też
zachowanie jakości skracających do minimum czas niezbędny na wyprodukowanie
przedmiotu zamówienia wpłynęło na możliwość obniżenia ceny ofertowej. Dodatkowo
z informacji przedstawionych przez Wykonawcę wynika, że załączone do wyjaśnień certyfikaty
dotyczące zachowania odpowiednich standardów funkcjonowania dotyczą podmiotu
Wykonawcy, a nie producenta oferowanych mebli. Z wyjaśnień wynika, że Wykonawca
i podmiot, któremu zostanie zlecona produkcja to różne podmioty. Oznacza to, że załączony
przez Wykonawcę dowód nie potwierdza, iż produkcja mebli będzie odbywała się
z zachowaniem procedur mogących wpłynąć na zmniejszenie kosztów produkcji.
Dalej Wykonawca powołuje się na obniżenie ceny produkcji mebli m.in. ze względu na
istotne obniżenie kosztów produkcji w obszarze np. kosztów osobowych czy kosztów zużycia
energii, jednak i w tym przypadku wyjaśnienia nie są poparte wyliczeniami uzasadniającymi
stanowisko Wykonawcy. Co prawda Wykonawca, dokonał porównania stawki minimalnego
wynagrodzenia za pracę w Polce i w kraju, w którym zamierza zlecić produkcję, jednak
porównanie to nie odpowiada na pytanie, jak ta różnica w minimalnym wynagrodzeniu,
p
rzekłada się na koszty wykonania przedmiotu zamówienia. Wykonawca nie określił ilu
pracowników i przez jaki okres będzie zaangażowanych w produkcję oferowanych stołów.
Bez podania przyjętej przez Wykonawcę pracochłonności nie ma możliwości oceny
i wyliczenia korzyści osiąganych przez Wykonawcę, a wynikających z przywołanej
w wyjaśnieniach różnicy w płacy minimalnej. Wskazać również należy, że Wykonawca na
potwierdzenie swojego porównania prezentuje artykuł prasowy, który dosyć ogólnie traktuje
temat, a na pewno nie odnosi się on do indywidualnej sytuacji Wykonawcy w toczącym się
postępowaniu. Z informacji przekazanych przez Wykonawcę oraz z prezentowanego artykułu
prasowego, nie można wywnioskować czy koszty pracodawcy jakie ponosi producent mebli
w związku z zatrudnieniem pracowników na podstawie umowy zostały ujęte przez Wykonawcę
w cenie oferty. Niestety w treści wyjaśnień Wykonawca całkowicie pomija te dodatkowe koszty
– zarówno względem pracowników zatrudnionych u producenta, jak i własnych pracowników
Wykonawcy,
realizujących dostawę i montaż do siedziby Zamawiającego. W tym zakresie
Wykonawca
nie powinien zasłaniać się wyceną od producenta, ponieważ powinien wykazać,
że cena została skalkulowana prawidłowo. W odniesieniu do różnicy w kosztach cen zużytej
energii, Wykonawca nawet nie zaprezentował tej różnicy, nie mówiąc już o wyliczeniach, które
obrazowałyby wpływ tej różnicy na cenę oferty.
Pozostałe okoliczności podnoszone przez Wykonawcę w wyjaśnieniach sprowadzają
się do jego własnego oświadczenia niepopartego dowodami.
W ocenie Zamawiającego przedłożona kalkulacja jest niepełna. Brakuje w niej
szczegółowych wyliczeń dotyczących np.: kosztów robocizny z uwzględnieniem wszystkich
kosztów po stronie pracodawcy czy zaprezentowania kosztów składowych transportu lub
kosztów należności celnych i kosztów za usługi agencji celnej. Sam Wykonawca na dowód
przyjętej prawidłowej kalkulacji powołuje się, że przy poprzednich podobnych realizacjach
ponosił koszty należności celnej i koszty usług agencji celnej, jednak w złożonej kalkulacji ich
nie ujął. Podobnie koszty transportu do Polski wyprodukowanych mebli, przyjęte w kalkulacji
są inne niż koszty wynikające z oferty firmy spedycyjnej. Sam Wykonawca nie informuje,
dlaczego w kalkulacji przyjął inne koszty niż te wynikające z oferty. Wykonawca również nie
określa poziomu zaangażowania poszczególnych pracowników w realizację. Bez
szczegółowych informacji o składowych tych kosztów, Zamawiający nie ma możliwości oceny
czy przedstawione w
kosztorysie pozycje zostały dobrze skalkulowane. Wykonawca nie może
liczyć, że Zamawiający oprze się jedynie na jego oświadczeniu o poprawności kalkulacji,
szczególnie gdy weźmie się pod uwagę omyłki jakie Wykonawca popełnił oraz że nie ujął
w cenie realizacji kosztów należności celnych.
W ocenie Zamawiającego, przy ustaleniu ceny pozycji 24 Formularza ofertowego,
doszło do jeszcze jednego błędu, który potwierdza, że cena zaoferowanego przedmiotu
została nieprawidłowo skalkulowana oraz nie jest zgodny z wymaganiami Zamawiającego.
Zamawiający wymagał zaoferowania stołu, którego blat wyposażony jest w otwory
z
gwintem metrycznym M6 rozmieszczone w siatce (rastrze) 50/50 mm (odległości między
gwintami) umieszczonymi na płycie ze stali nierdzewnej, zamknięte tuleje – głębokość gwintu
min. 25 mm. Dodatkowo dwa z zaoferowanych stołów miały być wyposażone w szafki
kontenerowe stalowe jezdne z szufladami o wym.: wys. 600 x szer. 500 x głęb. 600 mm
(+/-
10 %), każdy kontener z 3 szufladami zamykanymi centralnie. Z wyjaśnień Wykonawcy
(na stornie 4) oraz oferty producenta (strona 182 wyjaśnień), wynika, iż zaoferowane stoły
będą wyposażone w otwory gwintowane co 5 – 10 cm, a dwa z tych stołów będą
zagospodarowane pod blatem półką i szufladami. Ponadto kalkulacja ceny Wykonawcy oraz
rysunek załączony do wyjaśnień potwierdzają, że zaoferowane stoły nie będą wyposażone
w kontenery jezdne z szufladami. Z wyjaśnień Wykonawcy wnika, że jeden oferowany stół ma
szuflady montowane pod blatem, a drugi zamiast szuflad będzie miał półkę. Wszystkie
zaproponowane w pozycji 24 Formularza stoły nie spełniają wymagania dotyczącego
rozmieszczenia otworów z gwintem w rastrze 50/50 mm, a dodatkowo dwa z nich nie są
prawidłowo wyposażone. Wątpliwości Zamawiającego wzbudza również rysunek oferowanych
stołów, które zostały zestawione ze sobą w jednej linii. Z rysunku tego wynika, że zestawione
ze sobą stoły mają tylko pięć nóg, co uniemożliwia rozstawienie oferowanych stołów, jako
zabudowy samodzielnej
– zgodnie z rozstawieniem przedstawionym na rzutach - zał. Nr 2 do
OPZ. Kwestia ta mogłaby zostać wyjaśniona przez Wykonawcę, jednak biorąc pod uwagę całe
uzasadnienie odrzucenia
oferty Wykonawcy, w tym stanie faktycznym, sprawa wyjaśnienie
jest bez znaczenia.
Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę, Izba uznała, że odwołanie nie mogło zostać
uwzględnione i podlegało oddaleniu w całości.
Zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. Art. 224 ust. 6 ustawy Pzp stanowi,
że odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który
nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz
z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Natomiast
zgodnie z art. 239 ustawy Pzp Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie
kryt
eriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia. Najkorzystniejsza oferta to
oferta przedstawiająca najkorzystniejszy stosunek jakości do ceny lub kosztu lub oferta
z najniższą ceną lub kosztem.
Jak wynika z ugruntowanego orzecznictwa Izby oraz sądów powszechnych za ofertę̨
z rażąco niską ceną należy uznać́ ofertę̨ z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu
do cen rynkowych podobnych zamówień́. Oznacza to cenę̨ znacząco odbiegającą od cen
przyjętych, wskazującą na fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi,
dostawy, roboty budowlanej. W orzecznictwie wskazuje się również, że o cenie rażąco niskiej
można mówić́ wówczas, gdy oczywiste jest, iż przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie
umowy przez wykonawc
ę̨ byłoby dla niego nieopłacalne.
Analiza przepisów ustawy Pzp prowadzi do wniosku, iż ciężar wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy, który otrzymał wezwanie do
złożenia wyjaśnień. Tym samym złożone przez wykonawcę wyjaśnienia w zakresie ceny oferty
lub kosztu, lub ich istotnych części składowych, winny być konkretne, wyczerpujące
i rozwiewające wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w specyfikacji lub wynikającymi z odrębnych
przepisów. Wykonawca zobowiązany jest wyjaśnić w sposób szczegółowy i konkretny, że
zaoferowana cena gwarantuje należytą realizację całego zamówienia. To na wykonawcy ciąży
obowiązek wykazania, jakie obiektywne czynniki pozwoliły mu na obniżenie ceny oferty oraz
w jakim stopniu dzięki tym czynnikom cena oferty została obniżona. Wyjaśnienia złożone przez
wykonawcę powinny poparte być stosownymi dowodami. W ramach wyjaśnień, o których
mowa w art. 224 Pzp, wykonawca zobligowany jest nie tylko do sformułowania twierdzeń
dotyczących ceny lub kosztu ofert, ale także do przedstawienia dowodów, dzięki którym
zamawiający będzie miał możliwość zweryfikowania złożonych wyjaśnień (tak wyrok Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 30 maja 2016 r., sygn. akt: KIO 817/16, LEX nr 2054658; podobnie
wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie dnia 13 marca 2015 r., sygn. akt: IX Ca 39/15, LEX nr
1835972).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, w ocenie Izby
Odwołujący składając Zamawiającemu wyjaśnienia nie sprostał ciężarowi dowodowemu i nie
udowodnił, że cena jednostkowa pozycji istotnej dla wykonania przedmiotu zamówienia nie
jest rażąco niska.
Jak wynika z wezwania do złożenia wyjaśnień, Zamawiający w pierwszej kolejności
przywołał dokładny opis przedmiotu zamówienia dla pozycji 24. Następnie Zamawiający
zaznaczył, że dokonał porównania ceny jednostkowej stołu z ofertami uzyskanymi do
szacowania wartości zamówienia oraz cenami dla tej pozycji wynikającymi z innych ofert
złożonych w postępowaniu. Zamawiający wskazał, że cena pozycji, która wzbudziła
wątpliwości wynosi około 9% ceny całkowitej oferty i biorąc pod uwagę wartość oferty, jest to
różnica niebagatelna. Dodatkowo Zamawiający zaznaczył, jak istotną kwestię stanowią dla
niego zamawiane elementy w odniesieniu do
prowadzenia precyzyjnych badań
laboratoryjnych
i dlatego pozycja nr 24 stanowi istotną część składową ceny oferty. Wobec
powyższego Zamawiający skierował do Odwołującego 9 szczegółowych pytań o sposób
wyliczenia tej ceny oraz do
przedstawienia dowodów potwierdzających prawidłowość
wyliczenia ceny.
Tak skonstruowane wezwanie uznać należy za szczegółowe.
Odwołujący otrzymanego wezwania nie kwestionował, nie skorzystał z możliwości
złożenia środka ochrony prawnej w postaci odwołania, zatem przyjmując treść wezwania,
to na Odwołującym spoczywał ciężar udowodnienia, że wycena pozycji nr 24 została
dokonana prawidłowo, a także że sposób wykonania zamawianych stołów odpowiada opisowi
przedmiotu zamówienia.
Przechodząc do analizy złożonych przez Odwołującego wyjaśnień, Izba podziela
opinię Zamawiającego wyrażoną w odpowiedzi na odwołanie, że pomimo obszerności
wyjaśnień i dołączonych do nich różnych dokumentów, w ich treści nie przedstawiono
konkretów, w wielu miejscach ograniczając się do wygłoszenia twierdzeń nie popartych
merytorycznymi dowodami.
O ile można zgodzić się z Odwołujący, że odpowiadając na pytanie o certyfikaty ISO,
wytłumaczył on w jaki sposób posiadanie owych certyfikatów przekładać może się na
ograniczenie kosztów działalności gospodarczej i racjonalizację procesu produkcji mebli, o tyle
jak celnie podkreślił Zamawiający, certyfikaty dotyczą Odwołującego a nie producenta mebli.
Zatem dokumenty te nie odnoszą się do procesu produkcji, co najwyżej dotyczą działalności
gospodarczej prowadzonej przez Odwołującego. Zaś w przypadku kwestii powiązań
gospodarczo-
osobowych z producentem mebli Odwołujący wygłaszał i składał niespójne
twierdzenia.
Cała argumentacja Odwołującego w tym punkcie koncentruje się na procesie
produkcji,
w którym Wykonawca nie uczestniczy. W odwołaniu natomiast Odwołujący
zaznacza, że „wskazał także sposób zorganizowania działalności gospodarczej, który opiera
się na prowadzeniu produkcji przez związany ze sobą podmiot mający siedzibę w Ukrainie”.
Izbie, a także Zamawiającemu, nie zostało wykazane w jaki sposób posiadanie określonych
certyfikatów przez Odwołującego przekłada się na proces produkcji mebli przez inny podmiot.
Co do kosztów płacy minimalnej, wyjaśnienia Odwołującego charakteryzują się
w ocenie Izby największą niespójnością. Z jednej bowiem strony w wyjaśnieniach Wykonawca
wskazuje jako argument koronny dla możliwości obniżenia ceny jednostkowej pozycji,
że „istotne obniżenie kosztów produkcji w obszarze np. kosztów osobowych czy kosztów
zu
życia energii w stosunku do sytuacji, w której cała produkcja byłaby ulokowana w Polsce”
związane jest z umiejscowieniem zakładu produkcji mebli poza granicami Polski. Następnie
w przypadku odpowiedzi na pytanie o
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy,
Odwołujący deklaruje, że „TOV Tronus zapewnia zatrudnianym pracownikom wynagrodzenie
nie ni
ższe, od obowiązującego w Ukrainie na podstawie analogicznych regulacji prawnych do
polskiej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac
ę. Stawki wynikające z prawa
ukrai
ńskiego są przy tym znacznie niższe, niż obowiązujące w Polsce (…)”, a „w zakresie
czynno
ści osób zatrudnionych w Polsce przez wykonawcę do realizacji pozostałych
element
ów zamówienia (np. przeładunek, montaże, udział w serwisach gwarancyjnych itp.)
wykonawca zapewnia swoim pracownikom wynagrodzenia zgodne z wymaganiami polskiej
ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac
ę”. Gdy Zamawiający w Informacji
o unieważnieniu postępowania i odrzuceniu oferty zwraca uwagę, że powyższe twierdzenia
nie zostały poparte dowodami (bowiem w zakresie kosztów energii elektrycznej nie
przedstawiono żadnych dowodów, kwestie płacy minimalnej w Ukrainie zostały zobrazowane
jedynie artykułami prasowymi, a co do wysokości wynagrodzeń własnych pracowników
Odwołujący również nie przedstawił żadnych dowodów), Odwołujący w odwołaniu reasumuje,
że dla Wykonawcy istotna jest cena wynikowa, a nie koszty osobowe związane
z wytworzenie
m mebli ponoszone przez jego producenta oraz, że „ew. koszty samego
Odwołującego, mające charakter kosztów pośrednich, są ujęte w pozycjach kalkulacji
w szczególności w marży, która obejmuje koszty własne oraz zysk Odwołującego”.
O ile jeszcze obronić się może twierdzenie, że usytuowanie zakładu produkcji poza granicami
Polski może wpływać na obniżenie kosztów produkcji, ponieważ wiąże się z niższymi kosztami
energii elektrycznej i
wynagrodzeniem minimalnym odbiegającym poziomem od wynagrodzeń
w Polsce
(co jednak należy wykazać), o tyle w ocenie Izby Odwołujący nie przedstawił żadnych
dowodów potwierdzających wysokość kosztów ponoszonych przez niego na własnych
pracowników. W kalkulacji będącej częścią wyjaśnień ujęto jedynie koszty zakwaterowania
montażystów i ich diety, ale poza tym nie przedstawiono jakichkolwiek informacji (poza
lakonicznym oświadczeniem), że wynagrodzenie otrzymywane przez pracowników
Odwołującego przekracza progi określone w przepisach odrębnych. Pozostałe twierdzenia
Odwołującego w odniesieniu do kosztów pracowniczych i zgodności z przepisami z zakresu
prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, to ogólnikowe sformułowania o opłacaniu składek
czy
ponoszeniu innych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników.
Jednocześnie zdaniem składu uprawnione było zwrócenie uwagi przez
Zamawiającego na poruszone kwestie wynagrodzeń u producenta mebli i możliwości
obniżenia kosztów produkcji mebli, ponieważ w wyjaśnieniach na ten temat szeroko rozwodzi
się sam Odwołujący. Dodatkowo biorąc pod uwagę kwestie powiązań gospodarczo-
osobowych, można uznać, że jest to sytuacja szczególna, zatem Odwołujący powinien
posiadać pogłębioną wiedzę na temat zasad funkcjonowania podmiotu zależnego, skoro jak
sam twierdzi, jest to główny akcent pozwalający na obniżenie ceny jednostkowej pozycji.
Tymczasem na rozprawie Odwołujący próbuje bagatelizować swój wpływ na producenta mebli
i
szczególne okoliczności z tym zawiązane, a mające przełożenie na możliwość obniżenia
ceny jednostkowej.
Celnie zauważył w odpowiedzi na odwołanie Zamawiający na niespójność
stanowiska Odwołującego dotyczącą tej kwestii (pkt 18 odpowiedzi). Albo więc pewien czynnik
jest istotny dla możliwości obniżenia ceny i wówczas należy ten wpływ wykazać, albo
znaczenie takiego czynnika
ma wpływ obojętny lub nieistotny i możliwe jest pominięcie jego
wpływu na cenę jednostkową. Natomiast stanowisko Odwołującego jest w tej materii
niejednoznaczne.
Dostrzeżenia także wymaga, iż Odwołujący pomija milczeniem inne okoliczności
związane z usytuowaniem zakładu producenta, które stanowić mogą negatywny wpływ na
cenę jednostkową, mianowicie trwający konflikt zbrojny na terytorium Ukrainy, możliwe
przerwy w dostawie prądu, niedostępność pracowników, możliwe opóźnienia w dostawie,
problemy związane z transportem i poruszaniem się po terytorium państwa obcego.
W przypadku n
ależności celnych i kosztów agencji celnej oraz kosztów transportu,
Zamawiający właściwie w Informacji o odrzuceniu oferty podniósł, że nie zostały one
zobrazowane w przedłożonej kalkulacji lub są ponoszone w innej wysokości, niż wynika
z załączonych do wyjaśnień dokumentów. Dopiero w odwołaniu Wykonawca przedstawia
szersze uzasadnienie tych kwestii.
Nawet jeśli pewne koszty mają charakter marginalny lub
pomijalny, a także rozkładają się na cały przedmiot zamówienia i nie muszą być odrębnie
ujmowane dla danej pozycji, to powyższe należało Zamawiającemu wyjaśnić. Odwołujący
dołączył do wyjaśnień szereg dokumentów, częściowo z tłumaczeniem, częściowo bez
tłumaczenia, nie wyjaśniając jaki mają one związek z wyceną pozycji, dla której składane są
wyjaśnienia – „koszty transportu do Polski wyprodukowanych mebli, przyjęte w kalkulacji są
inne ni
ż koszty wynikające z oferty firmy spedycyjnej. Sam Wykonawca nie informuje,
dlaczego w kalkulacji przyj
ął inne koszty niż te wynikające z oferty”. Z wyjaśnień nie wynika,
że koszty te zostały ujęte w marży, jak twierdzi Odwołujący w odwołaniu. Nie może być tak,
że w marży, rozumianej jako zysk Wykonawcy, nagle znajdują się wszystkie koszty nie ujęte
w innych pozycjach. Wówczas bowiem wysokość marży podana w kalkulacji nie jest zyskiem
a pozycją odnoszącą się do nieprzewidzianych kosztów, natomiast może okazać się, że jest
to wielkość niewystarczająca na ich pokrycie.
Na koniec, w zakresie poruszonej przez
Odwołującego argumentacji wskazującej na
możliwość ponownego wezwania do wyjaśnień, Izba pragnie podkreślić, iż wezwanie do
złożenia wyjaśnień może być skierowane do wykonawcy nawet kilkakrotnie w sytuacji, gdy na
podstawie złożonych wyjaśnień powstają dalsze kwestie i nowe wątpliwości wymagające
wyjaśnienia. Rozwiązanie to nie może zatem sprowadzać się do stworzenia wykonawcy
drugiej szansy na udzielenie wyjaśnień w zakresie spełniającym oczekiwania zamawiającego
w sy
tuacji, gdy wykonawca złożył wyjaśnienia nierzetelne, niekompletne lub niepotwierdzające
prawidłowości ceny (tak wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28 kwietnia 2017 r., sygn.
akt: KIO 686/17, wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 31 stycznia 2022 r., sygn. akt: KIO
23/22).
O
trzymanie kolejnej szansy na przedstawienie stanowiska Zamawiającemu poprzedzić
muszą co najmniej nowe wątpliwości Zamawiającego i nowe kwestie do wyjaśnienia. Przy
czym te okoliczności powinny wynikać z otrzymanych już wyjaśnień. W przedmiotowej
sprawie,
w ocenie Izby, treść złożonych przez Odwołującego wyjaśnień nie rodzi żadnych
nowych okoliczności, które wymagałby przedstawienia dodatkowego stanowiska. Izba uważa
także, że nie istnieją dalsze kwestie, które wymagałby złożenia ponownie wyjaśnień.
Odwołujący odpowiadając na wezwanie Zamawiającego wskazał czynniki, które w jego ocenie
uzasadniają poziom cen danego elementu kalkulacji. Złożone wyjaśnienia mają na tyle
niedoskonały charakter i nie są poparte wystarczającym materiałem dowodowym,
że otrzymanie ponownego wezwania do wyjaśnień oznaczałoby umożliwienie Wykonawcy
przedstawienia stanowiska od nowa, a nie jego uzupełnienie w kwestiach niejasnych dla
Zamawiającego.
W ocenie Izby w zaistniałym stanie faktycznym skierowanie do Odwołującego
ponownego wezwania do wyjaśnień sprowadzało się do żądania od wykonawcy przestawienia
nowych dowodów i informacji, podczas gdy, takie ponowne wezwanie, powinno służyć jedynie
doprecyzowaniu wyjaśnień, które już w pierwotnej wersji były szczegółowe, spójne, logiczne
i poparte stosownymi dowodami.
Reasumując, Izba uznała złożone w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego przez
Odwołującego wyjaśnienia nie były wyczerpujące i spójne, nie obrazowały
poszczególnych kosztów do poniesienia na wystarczającym poziomie, by uzasadnić
możliwość obniżenia ceny oferty dla pozycji objętych wezwaniem do wyjaśnień.
W ocenie Izby zarzuty odwołania nie zasługiwały na uwzględnienie. Odwołujący nie uzasadnił
podanej w ofercie ceny pozycji
i nie przedstawił wystarczających dowodów na prawidłowość
kalkulacji.
Zdaniem składu na uwzględnienie nie zasługiwał także zarzut naruszenia art. 226 ust.
1 pkt 5 ustawy Pzp.
Zamawiający w wezwaniu do wyjaśnień zaprezentował szczegółowy opis przedmiotu
zamówienia dla pozycji nr 24 (stół 11). Zamawiający uwzględnił w tym opisie zmiany treści
SWZ dokonane w trakcie odpowiedzi na pytania i wyraźnie wskazał, że częścią dostawy jest
także zabudowa dolna stołu: szafka kontenerowa stalowa przejezdna z szufladami
o wymiarach: wys. 600 x szer. 500 x głęb. 600 mm (+/- 10 %), 3 szuflady zamykane centralnie.
Odwołujący w punkcie 9 złożonych wyjaśnień, odpowiadając na pytanie o koszty
związane z metodologią oraz sposobem wykonania Stołów 11 określonych w SWZ, podał, że
„produkcja Stołów 11 zakłada najwyższe standardy produkcyjne tego rodzaju asortymentu.
Producent za
łożył m. in. konstrukcję z profili metalowych malowaną proszkowo, blat z blachy
5mm z otworami co 5-10 cm gwintowane. Szuflady z blachy o grubo
ści 0.6mm malowanej
proszkowo. Stopki plastikowe regulowane. Koszty zwi
ązane z wykonaniem Stołów 11 mogły
zosta
ć znacznie zredukowane dzięki umiejscowieniu produkcji na terenie Ukrainy, co zostało
szczeg
ółowo omówione we wcześniejszych punktach”. Do wyjaśnień, na stronie 182,
dołączono formularz zamówienia przesłany przez producenta z rysunkiem poglądowym
i opisem.
W odwołaniu podniesiono, że przedstawiona informacja od producenta miała wstępny
charakter,
służyła jedynie wstępnej wycenie, nie zawierała informacji sprzecznych z OPZ,
a ponadto
ustalenie ostatecznych wymiarów i kształtu wszystkich mebli będzie miało miejsce
na etapie realizacji umowy.
Można zgodzić się z Odwołującym, że rysunek ze strony 182 wyjaśnień służył tylko
zobrazowaniu producentowi wymagań Zamawiającego. Jego treść nie świadczy jeszcze
o złożeniu oferty niezgodnej z treścią SWZ, co do szczegółowych wymagań Zamawiającego.
Jednakże Odwołujący zapomina, że w wezwaniu do wyjaśnień Zamawiający prosił
o odniesienie się do kwestii kosztów i metodologii wykonania Stołu 11. W tym zakresie
oświadczenie o wykonaniu części przedmiotu zamówienia zamieszczone w odpowiedzi na
pytanie pochodzi
w całości od Odwołującego i stanowi jego oświadczenie woli. Natomiast
z treści tego oświadczenia niezbicie wynika, że oferta obejmuje wykonanie Stołu 11 niezgodnie
z wymaganiami Zamawiającego. O ile można jeszcze dyskutować o umiejscowieniu otworów
i możliwości ich umieszczenia w miejscach odpowiadających potrzebom Zamawiającego,
to jednak
Odwołujący całkowicie w wyjaśnieniach i swoim oświadczeniu pomija kwestie szafek
kontenerowych
jezdnych z szufladami. Z treści zapewnień Odwołującego o wykonaniu
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymogami SWZ wynika, że Wykonawca przewidział jedynie
szuflady i półkę. W ocenie Izby Zamawiający nie mógł wobec tego przyjąć, że dostarczony
zostanie przedmiot zamówienia zgodny z opisem znajdującym się w SWZ, skoro
w wyjaśnieniach opisany został inny przedmiot. Skoro zaś został opisany inny przedmiot,
to także przedstawiona przez Odwołującego wycena dotyczy innego przedmiotu. Jeżeli
Odwołujący uważał, że nie jest podmiotem właściwym do udzielenia odpowiedzi na pytanie
o
metodologię i sposób wykonania stołów, to powinien był zakwestionować choćby w tym
zakresie treść wezwania, przedstawić Zamawiającemu swoje wątpliwości, lub ewentualnie
skontaktować się z producentem i przedstawić korespondencję, z której wynikałoby,
że zostaną wykonane stoły wraz z elementami dodatkowymi odpowiadające opisowi
przedmiotu zamówienia. Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, że wykonanie stołu
z szufladami a wykonanie odrębnych szafek jezdnych dodatkowo do stołu nie wpłynie na
wysokość ceny pozycji. Takich dowodów Odwołujący nie przedstawił. Niewątpliwie też nie
można uznać, że Zamawiający oczekiwał dostawy stołu zintegrowanego z szufladami lub
półkami. Wezwanie Wykonawcy do złożenia wyjaśnień odnośnie do treści oferty, w ocenie
Izby prowadziłoby natomiast do zmiany treści oferty, co uznaje się za niedozwolone po
terminie składania ofert.
W konsekwencji Izba nie uznała również zasadności zarzutu naruszenia art. 255 pkt 2
ustawy Pzp. Skoro wszystkie złożone w postępowaniu oferty podlegały odrzuceniu,
obowiązkiem Zamawiającego było unieważnienie postępowania.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.
Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie na
podstawie art. 574 oraz art. 575 ustawy Pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b
oraz § 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020
roku w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020r., poz.
2437 ze zmianami), orzekając w tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania stronę
przegrywającą, czyli Odwołującego.
Przewodnicząca:
……………………………
1.
Oddala odwołanie,
2.
kosztami postępowania obciąża Odwołującego - TRONUS POLSKA Spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie w następujący sposób:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnastu
tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołującego tytułem wpisu od odwołania,
kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzech tysięcy sześciuset złotych zero groszy) poniesioną przez
Odwołującego tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, a także kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie:
trzech
tysięcy sześciuset złotych zero groszy) poniesioną przez Zamawiającego tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika;
2.2.
zasądza od Odwołującego – TRONUS POLSKA Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie na rzecz Zamawiającego – Skarbu Państwa
– Głównego Urzędu Miar w Warszawie z siedzibą w Warszawie oraz Politechniki
Świętokrzyskiej w Kielcach, reprezentowanych przez Główny Urząd Miar kwotę 3 600 zł
00 gr
(słownie: trzech tysięcy sześciuset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty
Strony poniesione tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodnicząca:
……………………………
KIO 3434/24
UZASADNIENIE
Skarb Państwa – Główny Urząd Miar w Warszawie z siedzibą w Warszawie oraz
Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, reprezentowani są przez Skarb Państwa – Główny
Urząd Miar (dalej jako „Zamawiający”) prowadzą postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego
w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem jest: „Dostawa
i montaż mebli laboratoryjnych do Świętokrzyskiego Kampusu Laboratoryjnego Głównego
Urzędu Miar w Kielcach”. Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 02.04.2024 r., numer ogłoszenia 193412-2024.
Dnia 19.09.2024 r. do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w Warszawie, na podstawie
art. 505 ust. 1 ustawy z dnia 11.09.2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r.,
poz. 1605 ze zmianami, dalej
jako „ustawa Pzp”), odwołanie złożył wykonawca TRONUS
POLSKA
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie (dalej jako
„Odwołujący”).
O
dwołanie złożono od czynności i zaniechań Zamawiającego niezgodnych
z przepisami ustawy P
zp, w toku postępowania, zarzucając Zamawiającemu naruszenie
następujących przepisów ustawy Pzp:
1)
art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp
– poprzez odrzucenie oferty Odwołującego w części I,
pomimo iż jej treść była zgodna z wymaganiami Zamawiającego określonymi w SWZ,
2)
art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp
– poprzez odrzucenie oferty Odwołującego w części I,
pomimo iż nie zawiera ona rażąco niskiej ceny w stosunku do przedmiotu zamówienia,
3)
art. 224 ust. 1 w zw. z art. 226 ust. 1 pkt 8 ustaw Pzp
– poprzez zaniechanie dokonania
ponownego wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień w przedmiocie zaoferowanej
ceny,
4)
art. 255 pkt 2 ustawy Pzp
– poprzez unieważnienie postępowania, pomimo iż nie
wystąpiła sytuacja, w której wszystkie oferty złożone w postępowaniu podlegałyby odrzuceniu.
Odwołujący wnosił o nakazanie Zamawiającemu:
1)
unieważnienia czynności unieważnienia postępowania w części I,
2)
unieważnienia czynności odrzucenia oferty Odwołującego w części I,
3)
ponownego dokonania czynności badania i oceny ofert,
4)
ewentualnie ponownego wezwania Odwołującego do wyjaśnień w przedmiocie
zaoferowanej ceny w trybie art. 224 ust. 1 Pzp,
5)
wyboru oferty Odwołującego, jako najkorzystniejszej w części I.
Z
awiadomienie o wszystkich czynnościach Zamawiającego Odwołujący otrzymał
w dniu 09.09.2024 r. drogą elektroniczną. Tym samym termin do złożenia odwołania został
zachowany. Odwołujący uiścił wpis od odwołania w wymaganej wysokości, a Zamawiający
otrzymał kopię odwołania.
Odwołujący wskazał, że ma interes we wniesieniu odwołania. W wyniku naruszenia
przez Zamawiającego przepisów ustawy, interes Odwołującego w uzyskaniu zamówienia
w zakresie doznał uszczerbku, gdyż w przypadku prawidłowego działania Zamawiającego
i potwierdzenia się zarzutów odwołania, oferta złożona przez Odwołującego byłaby jedyną
niepodlegającą odrzuceniu ofertą w części I i mogłaby zostać uznana za ofertę
najkorzystniejszą.
W
postępowaniu w części I zostały złożone jeszcze dwie oferty wykonawców: DCD Lab
sp. z o.o., Pol-Lab G.
sp. k. Jednak w dniu 12.08.2024 r. oferty te zostały przez Zamawiającego
odrzucone.
Zarówno odrzucenie oferty Odwołującego, jak i unieważnienie postępowania
z naruszeniem przepisów ustawy Pzp stanowi naruszenie interesu Odwołującego i grozi mu
doznaniem szkody, obejmującej utratę szans na uzyskanie zamówienia.
W uzasadnieniu zarzutów odwołania podniesiono, że przedmiotem zamówienia
w części I jest dostawa i montaż biurek i stołów laboratoryjnych.
W dniu 09.09.2024 r. Zamawiający przesłał do Odwołującego drogą elektroniczną
pismo obejmujące m.in. odrzucenie oferty Odwołującego w części I i unieważnienie
postępowania w jej zakresie. Pismo to jest datowane na 12.08.2024 r., ale zostało
zamieszczone na
platformie zakupowej i przekazane przez nią wykonawcom po raz pierwszy
w dniu 09.09.2024 r.
W ocenie Odwołującego czynność ta została podjęta z naruszeniem przepisów ustawy
P
zp, które może mieć istotny wpływ na wynik postępowania.
Zarzut nr 1
Zamawiający zarzuca Odwołującemu, że w pozycji 24 formularza ofertowego dla
towaru stół 11 miał zaoferować towar, który nie jest zgodny z wymaganiami Zamawiającego.
Niezgodność ta ma wynikać rzekomo z wyjaśnień rażąco niskiej ceny złożonych przez
Odwołującego (pismo z dnia 19.07.2024 r., str. 4).
Ujęty w wyjaśnieniach fragment opisu towaru nie zawiera żadnych informacji, które
byłyby sprzeczne z wymaganiami Opisu przedmiotu zamówienia. Zdaniem Odwołującego blat
z blachy 5mm mieści się w wymaganiach OPZ, według którego blacha ta ma mieć min. 3 mm.
Wymaganie w OPZ dot. otworów gwintowanych wskazywało na ich rozmieszczenie co 50 mm.
Ujęta w wyjaśnieniach informacja o zakładanym przez producenta otworowaniu co 5-10 cm
nie jest sprzeczna
z tym wymogiem. Producent wskazując na możliwość otworowania
w przedziale 5-
10 cm pokazał, że realizowane meble mogą odpowiadać wymaganiom
Zamawiającego.
Zważywszy na charakter zamówienia, który zakłada ustalenie ostatecznych wymiarów
i kształtu wszystkich mebli na etapie realizacji umowy (§ 1 ust. 5 projektowanych postanowień
umowy
– załącznik nr 5 do SWZ) nie ma w tym zakresie najmniejszego ryzyka dostarczenia
towaru, który nie odpowiadałby wymaganiom SWZ.
Zamawiający wywodzi także rzekomą niezgodność treści oferty z SWZ z załączonej do
wyjaśnień Odwołującego (str. 182) wyceny otrzymanej od producenta mebli TOV Tronus.
Załączona do wyjaśnień karta z wyceną zawiera faktycznie opis, który odpowiada treści OPZ
dla części I (załącznik 1a do SWZ) sprzed dokonanej przez Zamawiającego w dniu 30.04.2024
r. aktualizacji.
To, czego Zamawiający nie wziął pod uwagę, to cel, któremu służył ten dokument.
Służył on wstępnej wycenie realizacji mebla według opisanych założeń. Była ona sporządzana
na wcześniejszym etapie postępowania, zanim doszło do zmian w treści OPZ. Następnie
j
ednak producent TOV Tronus potwierdził, że wycena ta pozostaje adekwatna dla wykonania
stołu 11 także po dokonanych przez Zamawiającego modyfikacjach. Producent ten uznał, że
dokonane przez Zamawiającego zmiany OPZ nie wpływają istotnie na założone przez niego
koszty produkcji i dostawy mebla.
Złożenie tej pierwotnej wyceny wraz z wyjaśnieniami z dnia 19.07.2024 r. nie oznaczało
tego, że Odwołujący zmienia swoje oświadczenie woli zawarte w ofercie, obejmujące
propozycję wykonania całego przedmiotu zamówienia w części I w sposób zgodny
z wymaganiami SWZ i w zamian za określone w ofercie ceny. Zamawiający bezpodstawnie
wyprowadził z dokumentu o charakterze informacyjnym skutek zmiany treści oświadczenia
woli Odwołującego w ofercie w sposób taki, że zamiast towaru zgodnego z wymaganiami SWZ
Odwołujący miał proponować wykonanie towaru w sposób niezgodny z SWZ.
Dodatkowo w odniesieniu do dokonanej przez Zamawiającego analizy roboczego
rysunku w tej wycenie TOV Tronus, trzeba podkreślić, że wyciągnięte przez Zamawiającego
wnioski (np. co do posiadania przez stoły tylko pięciu nóg, co rzekomo miałoby uniemożliwiać
rozstawienie stołów, jako zabudowy samodzielnej), to takie wnioski nie dają się uzasadniać
także poprzez sam kształt roboczego rysunku, który znalazł się w załączonej wstępnej wycenie
TOV Tronus. Ten roboczy rysunek nie zawiera w ogóle takich detali. Tym samym
bezpodstawne jest wyciąganie z niego wniosku o rzekomej niezgodności z SWZ w zakresie
braku możliwości korzystania ze stołów, jako zabudowy samodzielnej.
Zgodnie z orzecznictwem:
•
„dla odrzucenia oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 Prawa zamówień publicznych
niezbędne jest stwierdzenie i wykazanie przez Zamawiającego niezgodności treści oferty
z określonymi przez niego warunkami zamówienia, przy czym podnoszona rozbieżność nie
może budzić wątpliwości” (wyrok KIO z dnia 10 sierpnia 2021 r., KIO 1992/21),
•
„Odrzucenie oferty wykonawcy z powodu występowania kolizji treści oferty
z warunkami zamówienia wymaga od Zamawiającego szczegółowego badania wyrażonego
przez wykonawcę oświadczenia woli. Nie jest zatem wystarczające przypuszczenie czy
domniemanie Zamawiającego, że oferta danego wykonawcy jest sprzeczna z danym
warunkiem zamówienia, lecz konieczne jest uzyskanie przez Zamawiającego potwierdzenia,
że zaoferowany przedmiot zamówienia nie będzie odpowiadał jego oczekiwaniom wyraźnie
wyartyk
ułowanym w treści SWZ” (wyrok KIO z dnia 25 lutego 2022 r., KIO 305/22).
O
świadczenie woli Odwołującego zostało wyrażone w ofercie (formularzu oferty).
Oświadczenie to jest zgodne z SWZ. Zamawiający usiłuje wywodzić rzekomą niezgodność
z krótkiego fragmentu wyjaśnień dotyczących ceny i to wyłącznie odnoszącej się do jednej
pozycji asortymentowej, która nie modyfikują w żadnym stopniu oświadczenia woli zawartego
w ofercie.
Podobnie Zamawiający wyprowadza wręcz domniemanie niezgodności oferty ze
złożonej wraz z tymi wyjaśnieniami w dniu 19.07.2024 r. karty z wstępną wyceną mebla
u producenta TOV Tronus. Te domniemania niezgodności oferty z SWZ nie są jednak
konkretne. Oparte są wyłącznie na przypuszczeniach Zamawiającego, w wyrywkowy sposób
interpretującego te dokumenty, w zupełnym oderwaniu od treści oferty, ale także kontekstu
i celu, w jakim zostały złożone.
Podsumowując, Zamawiający odrzucając ofertę Odwołującego naruszył art. 226 ust. 1
pkt 5 ustawy P
pzp. Zamawiający bezpodstawnie przyjął założenie domniemania niezgodności
treści tej oferty z SWZ.
Zarzut nr 2 i 3
W toku postępowania Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia wyjaśnień
w trybie art. 224 ustawy P
zp. Wątpliwości Zamawiającego wzbudziła nie całkowita cena oferty
dla części I, ale jedynie cena pozycji 24 (stół 11).
Odwołujący złożył dla części nr I ofertę z ceną całkowitą 2.055.225,54 zł brutto.
W pozycji 24 Odwołujący zaoferował cenę jednostkową wynoszącą 26.784,01 zł brutto za
jedną sztukę.
Pozostali Wykonawcy, którzy złożyli oferty na część I, to:
•
DCD Lab sp. z o.o.
– oferta z ceną całkowitą 602.490,90 zł brutto i ceną jednostkową
w poz. 24 wynoszącą 4.120,50 zł brutto,
•
Pol-Lab G. sp. k.
– oferta z ceną całkowitą 1.401.228,30 zł brutto i ceną jednostkową
w poz. 24 wynoszącą 71.094,00 zł.
Kwota budżetu dla części I podana przez Zamawiającego przed otwarciem ofert
wynosiła 2.809.513,00 zł. Oferta Odwołującego stanowiła ok. 73,15% kwoty budżetu, ale była
znacząco wyższa od cen pozostałych ofert.
Powyższe pokazuje kontekst, w jakim zostało przekazane wezwanie do wyjaśnień
w trybie art. 224 Pzp. N
ie było i nie ma żadnego ryzyka nienależytego wykonania zamówienia
przez Odwołującego ze względu na rzekome zaniżenie ceny oferty czy to w całości,
czy w odniesieniu do pozycji 24.
Pomimo tego Odwołujący odpowiedział na wezwanie i przedstawił wraz z nim szerokie
wyjaśnienia dotyczące poszczególnych czynników cenotwórczych i dostępnych wykonawcy
korzystnych warunków wykonania zamówienia. Odwołujący odpowiadał dokładnie
w odniesieniu do tych zagadnień, o które pytał Zamawiający. Wyjaśnienia poza częścią
motywacyjną (7 stron) obejmowały także szczegółowe kalkulacje wraz z wyjaśnieniami,
jak i dowody potwierdzające treść wyjaśnień i wskazanych w nich warunków realizacyjnych
założonych przez Odwołującego (ok. 175 stron dokumentów).
Jednak oceniając te wyjaśnienia i złożone dowody Zamawiający błędnie i pochopnie
uznał te wyjaśnienia za niewystarczające, a nawet ogólnikowe czy nie zawierające wyliczeń.
Leży to wprost w sprzeczności z treścią złożonych wyjaśnień i dowodów.
Odwołujący odniósł się do poszczególnych elementów wyjaśnień zakwestionowanych
w zaskarżonej decyzji:
1)
certyfikaty ISO
Kwestie dotyczące posiadanych certyfikatów ISO 9001 i ISO 14001 Odwołujący opisał
w wyjaśnieniach dlatego, że o to zagadnienie pytał go w wezwaniu Zamawiający. Odwołujący
opisał (str. 2) w jaki sposób posiadanie tych wdrożeń pozwala mu na ograniczenie kosztów
działalności i wykonania zamówień takich, jak w przedmiotowym postępowaniu. Zamawiający
zupełnie zignorował ten fakt.
Odwołujący wskazał także sposób zorganizowania działalności gospodarczej, który
opiera się na prowadzeniu produkcji przez związany ze sobą podmiot mający siedzibę
w Ukrainie. Na te okoliczności i ich wpływ na możliwość wyprodukowania i dostarczenia towaru
w zaoferowanej cenie Odwołujący przedstawił szereg wyjaśnień, kalkulacji i dowodów.
2)
Koszty pracy minimalnej
Zamawiający zarzuca, że Odwołujący rzekomo nie przedstawił tego, w jaki sposób
powierzenie produkcji podmiotowi z Ukrainy przekłada się na koszty wykonania przedmiotu
zamówienia w kontekście wynagrodzeń pracowniczych. Zarzut ten jest o tyle absurdalny, że
zagadnienie wyceny produkcji stołów w zakładzie w Łucku jest szeroko opisane w kalkulacjach
i wyjaśnieniach złożonych przez Odwołującego.
Koszty pracy są ujęte w wycenie wykonania i dostawy mebla dokonanej przez partnera.
Dla Wykonawcy w tym przypadku liczy się wynikowa, czyli cena zakupu. A ta, wynosząca
11.695,00 zł netto za sztukę, niewątpliwie jest znacznie niższa, niż cena ostateczna
oferowanego produktu.
W cenie tej wliczone są już wszelkie koszty dostawcy TOV Tronus, w tym koszty pracy
według wszelkich norm obowiązujących w kraju jego siedziby (wyjaśnienia str. 2-5, 181).
Dla Odwołującego, jako nabywcy mebli, decydująca dla wyceny oferty jest cena zakupu
od partnera, w której to cenie ten kontrahent ujmuje już wszelkie swoje koszty (np. koszty
pracy) oraz marże.
Dlatego niezasadne są zarzuty Zamawiającego, iż rzekomo Odwołujący miał nie podać
dane nt. ilości pracowników zaangażowanych w produkcję stołów czy czasu ich
zaangażowania. To są elementy kalkulowane przez producenta, a nie Odwołującego, jako
jego klienta.
Odwołujący uzyskuje od producenta cenę wynikową, za którą może kupić te
towary. Na tej samej zasadzie kupując inne towary (np. komputery, samochody, płyty
meblowe, okucia) za zaoferowaną cenę od producenta czy jego autoryzowanego
przedstawiciela kupujący nie ma wglądu w dane takie, jak liczba roboczogodzin pracowników
tego producenta czy kooperantów. Nie można Odwołującemu z tego powodu czynić zarzutu
oraz dyskredytować złożonych wyjaśnień.
Korzyści dla Odwołującego z zakupu towaru od producenta z Ukrainy mają charakter
oczywisty. W tym celu Odwołujący przedstawił dane dotyczące różnicy w wynagrodzeniach
w gospodarkach Polskiej i Ukraińskiej. Zupełnie oderwane od zasad doświadczenia życiowego
byłoby np. prowadzenie argumentacji, że powierzenie produkcji podmiotowi z Ukrainy miałoby
prowadzić do zwiększenia cen towarów, zdeterminowanego presją płacową.
Wyjaśnienia wprost wskazują, że zarówno Odwołujący, jak i TOV Tronus zapewniają
wynagrodzenia zgodne z obowiązującymi w odpowiednich krajach normami (str. 3). Wynika to
także z ujętych w wyjaśnieniach i załączonych kalkulacji.
To samo dotyczy
cen energii elektrycznej i innymi. Koszty z tym związane leżące po
stronie producenta są ujęte w cenie zakupu mebla. A ew. koszty samego Odwołującego,
mające charakter kosztów pośrednich, są ujęte w pozycjach kalkulacji w szczególności
w marży, która obejmuje koszty własne oraz zysk Odwołującego. Zwłaszcza, że prace
realizowane przez samego Odwołującego nie wymagają w istotnym stopniu zużycia energii
elektrycznej.
4)
Przedstawione koszty robocizny, ujęte m.in. w pozycjach zwymiarowanie, montaż,
przeładunek obejmują wszystkie koszty zatrudnienia, co potwierdzają wyraźnie wyjaśnienia
(str. 3). Wyjaśnienia potwierdzały, że kalkulacja pozwala na sfinansowanie wszystkich
ob
ciążeń (wyjaśnienia pkt 3,4).
Zamawiający zupełnie pomija fakt, że wartość tych pozycji w wycenie dotyczy ma
charakter jednostkowy. Co oznacza, że np. stawka netto 1.204 zł za montaż odnosi się do
montażu tylko jednej sztuki towaru z tej jednej pozycji. Oznacza to, że na montaż wszystkich
czterech stołów założone koszty netto to już 4.816 zł. A przecież analogiczne koszty
Odwołujący założył też dla pozostałych pozycji asortymentowych. To oznacza możliwość
sfinansowania bez żadnych przeszkód brygady 2 Montażystów przez okres daleko
wykra
czający poza minimalne wymagania przy dostawie tego rodzaju.
6)
Należności celne i koszty agencji celnej
Zamawiający zarzuta brak ujęcia w kalkulacji należności celnych. Zamawiający pomija
wynikający wyraźnie z dowodów (zgłoszeń celnych) fakt, że ustalane w tych dokumentach
należności celne przy przewozie towarów z Ukrainy wynoszą każdorazowo 0 złotych.
Do zapłaty Odwołujący ma wg tych dokumentów podatek VAT, ale ten jest ujęty w kalkulacji
w pozycji zakup towaru. Zamawiający zupełnie bezpodstawnie postawił więc zarzut, jakoby
wycena pozycji 24 (czy też szerzej całej oferty) nie obejmowała kosztów należności celnych.
Stanowisko Zamawiającego jest wprost sprzeczne z treścią dokumentów, na które powołuje
się w uzasadnieniu odrzucenia oferty Odwołującego.
Odnośnie do należności agencji celnej, to Zamawiający zupełnie pomija, że jej koszt
wynoszący ok. 250-900 złotych lub mniej odnosi się do całego danego zgłoszenia celnego.
W tym przypadku przypada na realizację całego przedmiotu zamówienia, którego wartość
brutto przewyższa 2 mln złotych. Koszt ten ujęty jest w marży, którą Odwołujący przypisuje
każdej cenie jednostkowej, każdemu towarowi.
Marża za dostarczenie tylko jednego stołu z pozycji 24 (netto 3 374,72 zł) wynosi już
znacznie więcej, niż wartość zakładanych kosztów pracy agencji celnej. Oznacza to, że koszt
agencji celnej jest kosztem mieszczącym się w założonej wycenie oferty, nawet gdyby
obciążały one tylko tą jedną sztukę towaru w tej jednej pozycji asortymentowej.
Z uwzględnieniem perspektywy całej oferty w części I, koszt ten jest w zasadzie śladowy.
7)
Zamawiający kwestionuje też rzekomą rozbieżność między kosztami transportu ujętymi
w kalkulacji (4 290,24 zł brutto), a dowodami na to, jak zwykle kształtują się ceny transportu
z zakładu w Łucku do siedziby Odwołującego , które kształtowały się w przedziale między
ok. 3.400 zł brutto a 4.900 zł brutto.
Zamawiający zupełnie bezpodstawnie pomija fakt, że kalkulacja przedstawiona
w wyjaśnieniach odnosi się do jednego stołu. Tymczasem przedstawione na dowód tego,
że wycena w kalkulacji jest bardziej niż wystarczająca na pokrycie kosztów transportu
Odwołujący przedstawił faktury za podobne usługi z ostatniego okresu, które odnosiły się do
przejazdu całego samochodu ciężarowego (TIR). Doświadczenie życiowe nakazuje wiedzieć,
że w takim samochodzie przewozi się jednorazowo znacznie więcej towarów, niż jeden stół.
Nawet gdyby Odwołujący zamierzał zlecić przewiezienie jedynie czterech stołów
objętych pozycją 24, to założone w kalkulacji koszty (4.290,24 zł brutto x 4) przewyższają
znacznie ewentualne koszty takiego przewozu.
To pokazuje, że przedstawione w tym zakresie wyjaśnienia i dowody potwierdziły
prawidłową kalkulację ceny.
Podsumowując, wyjaśnienia złożone przez Odwołującego oraz złożone z nimi liczne
dowody obaliły ewentualne podejrzenie tego, że cena oferty Odwołującego co do poz. 24
w części I jest ceną rażąco niską. Stanowisko Zamawiającego w przedmiocie oceny wyjaśnień
Odwołującego jest gołosłowne, zupełnie oderwane zarówno od treści złożonych wyjaśnień,
zawartych w nich informacji, a także od treści dowodów.
Zamawiający w uzasadnieniu odnosi się do wyrwanych z kontekstu elementów, które
pozostają bez istotnego wpływu na ekonomiczną opłacalność realizacji zamówienia zarówno
co do tej pozycji, jak i co do całej części I. Zamawiający dokonuje też wyrywkowej, nierzetelnej
wykładni złożonych z ofertą dokumentów, starając się wyciągnąć z nich wnioski sprzeczne
z ich treścią (np. rzekomy brak ujęcia kosztów należności celnych, pomimo iż przedstawione
dowody pokazują, że wynoszą one każdorazowo 0 zł).
Wyjaśnienia złożone przez Odwołującego były wyjaśnieniami konkretnymi,
rzeczowymi. Tłumaczyły one wycenę pozycji 24 w sposób nie mniej, niż dostateczny,
odpowiadający dobrym praktykom stosowanym przy tego rodzaju wyjaśnieniach w praktyce
zamówień publicznych. W ocenie tych wyjaśnień Zamawiający pomijał też zupełnie całościowy
kontekst ekonomiczny oferty O
dwołującego, która przy swojej cenie pozwala na należytą
realizację zamówienia nie tylko w odniesieniu do pozycji 24, ale po prostu co do całości
przedmiot
u zamówienia. Z tego powodu odrzucając ofertę Odwołującego Zamawiający
naruszył art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp.
Z ostrożności procesowej Odwołujący wskazał, że poziom i szczegółowość wyjaśnień
złożonych w dniu 19.07.2024 r. świadczy o tym, że Odwołujący starannie odpowiedział na
wezwanie Zamawiającego. Plasują się one z pewnością powyżej poziomu szczegółowości
wyjaśnień składanych zwykle w postępowaniach w trybie art. 224 Pzp, zwłaszcza w branży
meblarskiej. Nawet jeśli w jakiś aspektach wyjaśnienia te wymagałyby doprecyzowania,
uzasadnione w tej sytuacji byłoby ponowne wezwanie Odwołującego do wyjaśnień,
np. odnosz
ące się do konkretnych czynników cenotwórczych przedstawionych przez
Odwołującego. Zwłaszcza, że pierwsze wezwanie Zamawiającego jedynie ogólnie
przedstawiało zakres żądanych informacji odnosząc się do katalogu z art. 224 ust. 3 ustawy
P
zp. Za dopuszczalnością ponownego wezwania do wyjaśnień w takiej sytuacji przemawia
orzecznictwo (wyrok KIO z dnia 11 stycznia 2023 r.).
Zarzut nr 4
Zamawiający unieważniając postępowanie wskazał, że w jego ocenie zaszły podstawy
unieważnienia postępowania określone w art. 255 pkt 2 ustawy Pzp. Powyższe bazuje
wyłącznie na tym, że Zamawiający dokonał bezpodstawnie odrzucenia oferty Odwołującego.
W postępowaniu zostały także odrzucone inne oferty
Biorąc pod uwagę wyżej przedstawione okoliczności faktyczne oraz wskazane
naruszenia przepisów ustawy Pzp odwołanie w ocenie Odwołującego winno zostać
uwzględnione, a zaskarżone odwołaniem czynności Zamawiającego powinny zostać
unieważnione, zgodnie z zakresem przedstawionych przez Odwołującego żądań.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron postępowania odwoławczego, na
podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz oświadczeń,
a także stanowisk Stron postępowania, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła,
co następuje:
Izba ustaliła, iż nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania, odwołanie nie zawierało braków formalnych i mogło zostać rozpoznane
merytorycznie.
Izba ustaliła, że Wykonawca wnoszący odwołanie wykazał interes w korzystaniu ze
środków ochrony prawnej. Wykonawca jest podmiotem, który złożył ofertę i jest
zainteresowany uzyskaniem zamówienia. Odrzucenie oferty Odwołującego i unieważnienie
postępowania godzi w jego interesy ekonomiczne i naraża go na szkodę w postaci utraty
zamówienia i możliwości osiągnięcia zysku z realizacji zamówienia. Wbrew twierdzeniom
Zamawiającego w odwołaniu zawarto zarzut naruszenia art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp,
natomiast d
ecyzją Odwołującego przyjął on określony kształt i uzasadnienie. Nie oznacza to,
że Odwołujący nie posiada interesu w korzystaniu ze środków ochrony prawnej. Błędne
określenie w zarzucie zakresu czynności podjętej przez Zamawiającego nie pozbawia
Wykonawcy takiego interesu, może być natomiast podstawą oddalenia zarzutu jako
niezasadnego, nie obejmującego całokształtu okoliczności faktycznych czynności dokonanych
przez Zamawiającego.
W aktach postępowania nie ujawniono zgłoszenia przystąpienia.
Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której wnosił o jego oddalenie
w całości.
Na podstawie dokumentacji postępowania Izba ustaliła, że Zamawiający wezwał
Odwołującego, na podstawie art. 224 ust. 1 ustawy Pzp do udzielenia wyjaśnień, w tym do
złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia ceny zaoferowanego w poz. 24 Formularza
cenowego Stołu 11.
Zamawiający w zakresie części 1 postępowania wymagał dostawy biurek i stołów
laboratoryjnych. Opis przedmiotu zamówienia zawarty w załączniku nr 5 do SWZ oraz 1a do
OPZ, określa sposób wykonania oraz wymagane parametry przedmiotu zamówienia. Opisane
meble
będą użytkowane w pomieszczeniach laboratoryjnych w klasie czystości powietrza ISO
4 (pom L4.4), ISO 6, w związku z powyższym dostarczone przez wykonawcę meble
laboratoryjne nie powinny mieć negatywnego oddziaływania na warunki panujące
w pomieszczeniach
laboratoryjnych, ich produkcja powinna odbywać się z zastosowaniem
dobrej
praktyki produkcyjnej, odpowiednich systemów zarządzania.
Oferowany przez Wykonawcę Stół 11 powinien charakteryzować się dużą trwałością,
spełniać wymagania odpowiednich przepisów prawa, w tym norm, atestów oraz umożliwiać
prowadzenie badań w dostosowanych do potrzeb konkretnych pomieszczeniach
laboratoryjnych.
Zgodnie z załącznikiem nr 5 do SWZ oraz 1a do OPZ, w część 1 poz. 24, każdy stół
powinien posiadać metalowy blat z otworami gwintowanymi. Otwory z gwintem metrycznym
M6 rozmieszczone w siatce (rastrze) 50 / 50 mm (odległości między gwintami) umieszczone
na płycie ze stali nierdzewnej, zamknięte tuleje – głębokość gwintu min. 25 mm. Oferowany
w tej pozycji blat powinien posiadać konstrukcję metalową zapewniającą odpowiednią
sztywność. Stalowy rdzeń o strukturze plastra miodu, części zewnętrzne ze stali nierdzewnej,
górna część z gwintami. Rdzeń: stal galwanizowana min. 0,5 mm, dopuszczalne
wykorzystanie połączeń żywicznych. Płyta zewnętrzna (góra/dół): Stal nierdzewna min. 3 mm.
Łączna grubość blatu w zakresie 200-250 mm, przy założeniu, że wysokość górnej części
blatu nad posadzką powinna wynieść 950 mm.
Ponad to dla dwóch stołów Zamawiający wymagał zabudowy dolnej: szafka
kontenerowa stalowa przejezdna z szufladami o wymiarach: wys. 600 x szer. 500 x głęb. 600
mm (+/- 10 %), 3 szuflady zamykane centralnie.
Wykonawca oferując Stół 11 zaoferował cenę brutto za jedną sztukę 26 784,01 zł.
Przedmiotem zamówienia są cztery stoły a ich wartość brutto, według oferty Wykonawcy,
wynosi 107 136,04 zł.
Zamawiający, bazując na ofertach szacunkowych z cenami jednostkowymi
dotyczącymi Stołu 11 oraz porównując cenę brutto za ten produkt w ofercie Wykonawcy z ceną
brutto w innej ofercie, nabrał wątpliwości, czy zaoferowana cena za Stół 11 nie jest rażąco
niska oraz czy za podaną cenę można wykonać taki stół i czy będzie on spełniał wszystkie
wymagania Opisu przedmiotu zamówienia. Zamawiający dokonał porównania ceny stołu
z poz. 24 formularza pomiędzy ofertą Wykonawcy a ofertą kolejnego tańszego wykonawcy
zgodnie z
rankingiem ofert. Oferta tego tańszego wykonawcy prawie w każdej pozycji
formularza cenowego jest tańsza od oferty Wykonawcy - z wyjątkiem tej jednej pozycji.
W ofercie tańszego wykonawcy Stół 11 jest blisko trzykrotnie droższy niż w ofercie
Wykonawcy. Podobną dysproporcję Zamawiający otrzymał porównując cenę Stołu 11 z oferty
Wykonawcy z cenami tego
produktu w ofertach szacunkowych, a były trzy oferty szacunkowe.
Wartość szacunkowa w tej jednej pozycji jest niemal czterokrotnie większa od ceny
zaoferowane
j przez Wykonawcę.
Zamawiający, opierając się na wcześniejszych szacunkach, dokonywanych przez
wszczęciem postępowania oraz na cenie tej pozycji w ofertach podmiotów konkurujących
z Wykonawcą, wskazał na uzasadnione wątpliwości czy taka konstrukcja stołu, przy czterech
sztukach wraz z dwiema szafkami kontenerowymi, jest możliwa do wykonania za cenę 107
136,04 zł brutto. W ocenie Zamawiającego, w zakresie wyceny tej pozycji Formularza
ofertowego, mogło dojść do nieprawidłowości przy wyborze materiałów, oceny
pracochłonności wykonania stołów lub błędu w obliczeniu ceny.
W ocenie Zamawiającego, wycena poz. 24 formularza cenowego jest na tyle niska, że
prawdopodobne jest nieprawidłowo skalkulowana. Dodatkowo zaniżenie wartości ceny tej
pozycji formularza cenowego, może wpływać na zaniżenie ceny całkowitej oferty. Przyjmując
jednostkową wartość stołu czterokrotnie większą, jak ma to miejsce w pozostałych ofertach
stanowiących podstawę do porównania, to całkowita wartość oferty Wykonawcy powinna być
blisko o 9 % większa. Przy całkowitej wartości oferty Wykonawcy, która po poprawieniu omyłek
rachunkowych wynosi 2 055 225,60 zł, to wartość blisko 9 % jest wartością niebagatelną.
Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że cena jednostkowa poz. 24 formularza
ofertowego, jest istotną częścią składową ceny oferty w znaczeniu, o którym mowa w art. 224
ust. Pzp.
Dodatkowo nie można pominąć kwestii, iż stoły z poz. 24, jak sama nazwa wskazuje,
przeznaczone są do badań precyzyjnych. Stoły 11 będą integralną częścią stanowisk
badawczych i będą elementem wyposażenia Laboratorium niezbędnym do uzyskania
precyzyjnych wyników oraz zachowania poprawności wykonywanych badań. Konieczne jest
dostarczenie stołów zgodnych z wymaganiami i specyfikacją Zamawiającego, ponieważ przy
braku spełnienia tych wymagań, Zamawiający nie tylko nie będzie mógł korzystać ze stołów,
ale także ograniczone będzie, a czasem wręcz niemożliwe korzystanie z aparatury badawczej.
W tym znaczeniu oferowane Stoły 11 i ich cechy techniczne, są istotną częścią składową
zamówienia, jako niezbędny element dla funkcjonowania przedmiotu zamówienia.
Biorąc pod uwagę, iż zaoferowana przez Wykonawcę cena istotnej części składowej
całej oferty, wydaje się rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości
Zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego w dokumentacji postępowania, Zamawiający wezwał
Wykonawcę do przedstawienia wyjaśnień dotyczących wykonania stołów oraz sposobu
wyliczenia tej ceny oraz do
przedstawienia dowodów potwierdzających prawidłowość
wyliczenia ceny.
Zamawiający żądał złożenia wyjaśnień, w szczególności w zakresie:
1) zarządzaniem procesem produkcji lub wytworzenia oferowanych Stołów 11;
2) wybranych rozwiązań technicznych zastosowanych do produkcji Stołów 11 lub
innych wyjątkowo korzystnych warunków realizacji dostawy;
3) oryginalności asortymentu oferowanego przez Wykonawcę;
4) zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej
stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207, z późn. zm.) lub przepisów
odrębnych właściwych dla Wykonawcy, z którymi związane jest realizowane zamówienie;
5) zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej;
6) zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
7) zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska w szczególności w zakresie
zbierania, pozbywania się powstałych przy realizacji odpadów;
8)
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy;
9) kosztów związanych z metodologią oraz sposobem wykonania Stołów 11
określonych w SWZ;
Zamawiający podał, że brak odniesienia się w wyjaśnieniach do wymienionych kwestii
wiąże się z ryzykiem, że Zamawiający uzna wyjaśnienia za iluzoryczne, czyli takie które nie
wyjaśniają elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Wyjaśnienie ma wykazać,
czy zaoferowana cena dla poz. 24, rzeczywiście uwzględnia wszystkie elementy związane
z należytym wykonaniem Stołów 11 i wskazać, czy istnieją konkretne uwarunkowania
i obiektywne czynniki, jakie towarzyszyć będą realizacji zamówienia, które wpłynęły na
wysokość zaoferowanej ceny.
Zamawiający oczekiwał, że przedstawione wyjaśnienia, będą poparte dowodami
w zakresie wyliczenia ceny, w szczególności Wykonawca przedstawi wyliczenia
z uwzględnieniem cen materiałów oraz kosztami „robocizny”, które są niezbędne do
wykonania Stołu 11. Wykonawca w kalkulacji powinien uwzględnić wartości narzutów,
amortyzację sprzętu, czy koszty stałe ponoszone prze Wykonawcę w trakcie wykonywania
zamówienia. Złożona kalkulacja oraz dowody potwierdzające jej realność powinny być takiego
rodzaju, że Zamawiający na ich podstawie będzie mógł ustalić i zweryfikować czy elementy
kalkulacji Wykonawcy są osiągalne w ramach realiów rynkowych. Wszystkie okoliczności
podnoszone przez Wykonawcę w wyjaśnieniach, które w jego ocenie są obiektywne i będą
towarzyszyć tylko jemu przy realizacji zamówienia, oprócz wskazania powinny zostać poparte
wyliczeniami i dowodami.
Wyliczenia powinny prezentować konkretne kwoty, które pozwalają
Wykonawcy
zaoszczędzić i zdobyć przewagę nad firmami konkurencyjnymi.
Zgodnie z art. 224 ust. 5 Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zwiera rażąco niskiej
ceny spoczywa na Wykonawcy.
Jeżeli dokonana ocena złożonych wyjaśnień potwierdzi, że
oferta Wykonawca zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
Wykonawca nie uwzględni wszystkich elementów wchodzący w skład realizowanego
zamówienia lub Wykonawca nie złoży wyjaśnień, to oferta Wykonawcy, w zakresie tej części
postępowania, zostanie odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 Pzp.
Odwołujący w wyznaczonym terminie złożył wyjaśnienia. Wykonawca wskazał, że jego
oferta jest najdroższą spośród trzech ofert złożonych w części 1 postępowania. Wyraźnie
droższą, od wszystkich pozostałych ofert. Cena oferty jest niższa jedynie od wskazanej przez
Zamawiającego kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia (2.809.513 zł brutto).
Cena oferty stanowi ok. 73,15% tej wartości, co jest zwykłym zjawiskiem. W znakomitej
większości przypadków oferty wykonawców opiewają na kwoty niższe niż wartość zakładana
przez Zamawiającego. Wynika to z normalnych, rynkowych zachowań, gdyż wykonawcy
konkurują w dużej mierze cenami.
W
obec wezwania do wyjaśnienia ceny wyłącznie jednej pozycji (poz. 24 Formularza
cenowego -
Stół 11) przedstawiono następujące wyjaśnienia:
1)
zarządzania procesem produkcji, świadczonych usług lub metody budowy
Wprowadzenie i stosowanie systemu zarządzania jakością ISO 9001 pozytywnie
wpływa na ograniczenie kosztów produkcji m. in. poprzez stosowanie procedur produkcji
i zachowania jakości skracających do minimum czas niezbędny na wyprodukowanie
przedmiotu zamówienia. Wprowadzenie i stosowanie systemu zarządzania środowiskowego
ISO 14001 pozytywnie wpływa na ograniczenie kosztów produkcji m. in. poprzez recykling
odpadów poprodukcyjnych co pozwala istotnie obniżyć cenę produktu.
S
półka ma wdrożone procedury zarządzania jakością i zarządzania środowiskowego,
czego dowodem
są załączone do wyjaśnień certyfikaty.
Przedmiot zamówienia wchodzi do podstawowego zakresu działalności gospodarczej
wykonawcy, co powoduje, że wykorzystane w tym zakresie mogą być wypracowane przez
wiele lat rozwiązania organizacyjne i gospodarcze, związane między innymi z wytwarzaniem
mebli poprzez podmiot powiązany osobowo z wykonawcą i działający pod jego nadzorem –
TOV Tronus (Товариство З Обмеженою Відповідальністю "Тронус"). Podmiot ten ma
siedzibę oraz zakład produkcyjny w Łucku, Ukraina. To ma istotny wpływ na obniżenie ceny
produkcji
mebli m.in. ze względu na istotne obniżenie kosztów produkcji w obszarze np.
kosztów osobowych czy kosztów zużycia energii w stosunku do sytuacji, w której cała
produkcja byłaby ulokowana w Polsce. Stały charakter współpracy podmiotów
udokumentowano
fakturami za wcześniejsze realizacje wykonane dla Spółki przez TOV
Tronus oraz fakturami za transport wyprodukowanego przez TOV Tronus towaru do Polski.
2)
wybranych rozwiązań technicznych do produkcji Stołów 11 lub wyjątkowo
korzystnych
warunków realizacji dostaw
Założenia wykonawcy w tym zakresie bazowały na zamówieniu i zakupie mebli
u swojego stałego kontrahenta, wytwórcy posiadającego zakład produkcyjny w Łucku na
Ukrainie. Powyższe pozwala na znaczne obniżenie kosztów produkcji przede wszystkim
w zakresie kosztów osobowych i kosztów energii elektrycznej. Pozwala to na zakup Stołu 11
na potrzeby tego zamówienia za bardzo konkurencyjną cenę wynoszącą 11 695,00 zł bez
podatku VAT.
3)
oryginalności asortymentu oferowanego przez wykonawcę
Ze względu na charakter zamówienia i wymagania SWZ dostawy oferowane przez
Wykonawcę nie mają charakteru unikalnego, odbiegającego od standardów. Wykonawcę
wyróżniają natomiast zagadnienia organizacyjne, opisane m.in. w pkt 1, 2 czy 4, pozwalające
na
znaczne obniżenie kosztów wytworzenia towarów, przy zachowaniu ich zgodności
z
wymaganiami zamówienia.
4)
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, których wartość przyjęta do
ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej
stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r.
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207, z późn. zm.) lub przepisów
odrębnych właściwych dla Wykonawcy, z którymi związane jest realizowane zamówienie
Założony przez wykonawcę sposób wykonania zamówienia zakłada realizację
produkcji mebli przez TOV Tronus. Oznacza to, że dla produkcji mebli, która odpowiada za
większą część kosztów osobowych przy wykonaniu zamówienia, koszty ponoszone
ostatecznie przez wykonawcę w ramach jego rozliczeń z TOV Tronus, są znacznie obniżone.
TOV Tronus zapewnia zatrudnianym pracownikom wynagrodzenie nie niższe, od
obowiązującego w Ukrainie na podstawie analogicznych regulacji prawnych do polskiej ustawy
o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Stawki wynikające z prawa ukraińskiego są przy tym
znacznie niższe, niż obowiązujące w Polsce – od 01.01.2024 r. minimalna stawka
wynagrodzenia pracownika w Ukrainie wynosi miesięcznie brutto 7100 hrywien4,
co w przeliczeniu na złote daje ok. 672 zł brutto / miesiąc5 (to ok. 16% minimalnego
wynagrodzenia za
pracę obowiązującego w Polsce). TOV Tronus realizuje swoje obowiązki
w zakresie opłacania personelu i ubezpieczeń społecznych zgodnie z odpowiednimi normami
prawnymi obowiązującymi w kraju siedziby spółki.
Z kolei w zakresie czynności osób zatrudnionych w Polsce przez wykonawcę do
realizacji
pozostałych elementów zamówienia (np. przeładunek, montaże, udział w serwisach
gwarancyjnych itp.) wykonawca zapewnia swoim pracownikom wynagrodzenia zgodne
z wymaganiami polskiej ustawy o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę.
Średnia płaca minimalna wyliczona na podstawie ostatnich 3 lat działalności firmy nie
jest niższa niż określona ustawą płaca minimalna dostępna na terenie Rzeczypospolitej
Polskiej.
Ujęte w naszej kalkulacji koszty pracy odpowiadają powyższym wymaganiom.
5)
zgodności z prawem w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach
dotyczących pomocy publicznej
Z pomocy publicznej udzielonej na podstawie
odrębnych przepisów Wykonawca nie
korzysta.
6)
zgodności z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego,
obowiązującymi w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie
Przepisy prawa
pracy w przedsiębiorstwie Wykonawcy są przestrzegane co potwierdza
m.in.
pozytywny wynik kontroli przeprowadzonej w 2016 roku przez Państwową Inspekcję
Pracy. Spełnianie przepisów o zabezpieczeniu społecznym wykazała kontrola z Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych.
S
półka przestrzega regulacji w zakresie prawa pracy, BHP, a także w zakresie
wynagrodzenia za pracę (por. pkt 4 powyżej). Prawidłowe regulowanie należności na
ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz odprowadzane podatki potwierdzają także
regularnie otrzymywane przez S
półkę zaświadczenia ZUS i US o braku zaległości z tego tytułu.
Spółka oraz jej organ zarządzający posiadają także aktualne zaświadczenie KRK
o niekaralności. Spółka jest również ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej, a także
posiada nie
zbędne środki na zrealizowanie przedmiotowego postępowania, co potwierdzają
załączone dokumenty.
7)
zgodności z przepisami z zakresu ochrony środowiska w szczególności w zakresie
zbierania, pozbywania się powstałych przy realizacji odpadów
Wprowadzenie i
stosowanie systemu zarządzania środowiskowego ISO 14001
potwierdza zgodność przedsiębiorstwa z przepisami z zakresu ochrony środowiska.
Wykonawca dołączył do wyjaśnień stosowny certyfikat potwierdzający wdrożenie tego
systemu.
8)
wypełniania obowiązków związanych z powierzeniem wykonania części zamówienia
podwykonawcy
Wykonawca zamawia produkcję przedmiotu zamówienia u swojego stałego
kontrahenta, wytwórcy TOV Tronus zlokalizowanego na Ukrainie. Podmiot ten nie realizuje
bezpośrednio na rzecz Zamawiającego żadnej części przedmiotu zamówienia, która
podlegałaby odbiorowi, dlatego w ocenie wykonawcy nie ma on charakteru podwykonawcy.
Niezależnie od tego jego udział pozwala na znaczne obniżenie kosztów niezbędnych
wykonawcy dla prawidłowego zrealizowania przedmiotowego zamówienia.
9) kosztów związanych z metodologią oraz sposobem wykonania Stołów 11
określonych w SWZ
P
rodukcja Stołów 11 zakłada najwyższe standardy produkcyjne tego rodzaju
asortymentu. Producent założył m. in. konstrukcję z profili metalowych malowaną proszkowo,
blat z blachy 5mm z otworami co 5-10 cm gwintowane. Szuflady z blachy
o grubości 0.6mm
malowanej proszkowo. Stopki plastikowe regulowane. Koszty
związane z wykonaniem Stołów
11 mogły zostać znacznie zredukowane dzięki umiejscowieniu produkcji na terenie Ukrainy,
zostały omówione we wcześniejszych punktach.
Na składowe ceny 1 szt. Stołu 11 oferowanego przez firmę Tronus Polska Sp. z o.o.
wpływ mają:
Lp.
Nazwa składowej
ceny
Udział w
cenie
wyrobu
netto
VAT
Brutto
1
koszt zakupu
11 695,00 zł
2 689,85 zł
14 384,85 zł
2
Zwymiarowanie mebli
100,00 zł
23,00 zł
123,00 zł
3
montaż
1 204,00 zł
276,92 zł
1 480,92 zł
4
zakwaterowanie
montażystów
400,00 zł
92,00 zł
492,00 zł
5
dieta
180,00 zł
41,40 zł
221,40 zł
6
transport
3 488,00 zł
802,24 zł
4 290,24 zł
7
Przeładunek
500,00 zł
115,00 zł
615,00 zł
8
utylizacja odpadów
233,90 zł
53,80 zł
287,70 zł
9
koszty nieprzewidziane
600,00 zł
138,00 zł
738,00 zł
10
marża
3 374,72 zł
776,19 zł
4 150,90 zł
Razem
100%
ceny
wyrobu
26 784,01 zł
Odnosząc się do wskazanych składowych ceny Wykonawca zaznaczył, że:
1. koszt zakupu
– w załączeniu do pisma przedstawiono wycenę wytwórcy, która stanowi dla
Wykonawcy koszt zakupu towaru. Wycena została sporządzona przez firmę TOV Tronus
będącą wytwórcą produktów oferowanych na rynku polskim pod marką Tronus Polska
Sp. z o.o. Współpraca między podmiotami ma charakter stały i ciągły.
S
półka jest producentem tych towarów, wytwarzanych na nasze zamówienie, celem
ich sprzedaży pod naszym oznaczeniem. Zgodnie m.in. z art. 5 pkt 20 ustawy o systemie
oceny zgodności czy art. 2 pkt 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr
765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru
rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylające
rozporządzenie (EWG) nr 339/93.
Jest to największy element kosztowy. Wynika on z wyceny towarów objętych
przedmiotem zamówienia wykonanej dla wykonawcy przez TOV Tronus. Jest to całkowita
cena, za którą podmiot zakupi od TOV Tronus całość towaru objętego przedmiotem
zamówienia wraz z dostawą do miejsca montażu u Zamawiającego.
Wycena dokonana przez TOV Tronus została dokonana w oparciu o wymagania dot.
przedmiotu zamówienia ujęte w SWZ. Dlatego gwarantuje ona wykonanie towarów zgodnych
z tymi wymaganiami, w tym pod względem materiałowym.
2. Zwymiarowanie mebli
– Wykonawca celem wypełnienia obowiązku nałożonego przez
§1 ust. 5 PPU skalkulował koszt zwymiarowania na 100 zł za sztukę każdego mebla.
3. Montaż – Wykonawca skalkulował cenę montażu uwzględniając zaangażowanie
montażystów w ilości 2 osób. Koszt roboczogodziny na poziomie 43 zł/h (przed dodaniem
VAT) oraz czas montażu 2 dni, przy założeniu 7 godzinnego dnia pracy. Ta stawka obejmuje
koszt wynagrodzenia pracownika, a także wszelkie związane z tym składniki, jak składki na
ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Założone koszty pracy zapewniają stawki zgodne z krajowymi regulacjami w zakresie
minimalnego wynagrodzenia za pracę.
4. Zakwaterowanie montażystów – koszt zakwaterowania montażystów w ilości 2 osób przez
2 dni został przez Wykonawcę skalkulowany na 100 zł dziennie na osobę.
5. Dieta
– na kalkulację diety dla 2 osób przez 2 dni została skalkulowana kwota 45 zł na osobę
dziennie. Stawka diety została przyjęta na poziomie zgodnym z zasadami stosowanymi
u wykonawcy. Są one także zgodne ze stawkami wynikającymi z przepisów przyjętych na
podstawie art. 775 § 2 kodeksu pracy.
6. Transport
– na koszty transportu składa się 1 transport po cenie 8 zł/km. Transport
realizowany bezpośrednio z zakładu produkcyjnego do miejsca dostawy. Odległość dzieląca
zakład produkcyjny od miejsca dostawy to 436 km.
7. Przeładunek – koszt przeładunku został ujęty w wycenie na wypadek, gdyby wystąpił brak
możliwości podjazdu samochodu TIR bezpośrednio do miejsca dostawy i montażu. Na taki
wypadek wykonawca przewidział dodatkowe środki na sfinansowanie wcześniejszego
dokonania przeładunku towaru do mniejszych pojazdów, jeśli stałoby się to konieczne.
Dla przeładunku każdego z transportów została skalkulowana kwota 500,00 zł.
8. Utylizacja odpadów – skalkulowana została na 2% ceny zakupu towaru, a składa się na nią
zebranie i przekazanie do specjalistycznych zakładów utylizacji odpadów pochodzących
z opakowań transportowych towaru.
Pozycja ta została przez Spółkę wyliczona z uwzględnieniem stawek za odbiór
odpadów występujących przy tego rodzaju realizacjach, z uwzględnieniem ilości odpadów
pozostałych po czynnościach związanych z dostawą i montażem mebli.
9. Koszty nieprzewidziane
– to pozycja pozwalająca na sfinansowanie ewentualnych kosztów,
które niekiedy powstają podczas każdej realizacji, a nie dało się ich przewidzieć na etapie
kalkulowania ceny oferty.
Poz. 9 zawiera kalkulację pozycji obejmującej rezerwę, na wypadek pojawienia się w toku
realizacji zamówienia lub w okresie rękojmi lub gwarancji dodatkowych, nieprzewidzianych
obecnie kosztów. Zabezpiecza ona finansowo wykonanie ew. dodatkowych,
nieprzewidzianych świadczeń. W przypadku, w którym działania takie nie stałyby się
konieczne
– co ma miejsce z reguły – jej kwota powiększa marżę wykonawcy.
10. Marża – podsumowując koszty realizacji przedmiotowego Stołu marża kształtuje się na
poziomie 3 374,72 zł netto. Jest to marża w wysokości ok. 18,34% wartości ceny oferty.
Założona przez Wykonawcę marża jest porównywalna do ustalonej w badaniach GUS
przeciętnej marży przedsiębiorstw handlowych w latach 2019-20217 (obejmującej także
ogólne koszty handlowe i zysk). To także pokazuje, że kalkulacja ceny ofertowej przez
Wykonawcę była dokonana w sposób ostrożny, z założeniem środków wystarczających na
pokryc
ie wszelkich potrzebnych kosztów i osiągnięcie zysk.
Wszystkie kwoty wykazane w wyjaśnieniach są kwotami netto, których suma w ofercie
została powiększone o VAT.
Zatem zdaniem Spółki jednoznaczne wykazano, iż oferowana przez firmę Tronus
Polska Sp. z o.o. cena zapewnia
pokrycie wszelkich kosztów realizacji pełnowartościowej
dostawy, a także zapewnia wykonawcy kalkulowany zysk. Zaoferowana przez firmę Tronus
Polska Sp. z o.o. cena za
postępowanie spowodowana jest przewagą konkurencyjną
przedsiębiorstwa i nie jest rażąco niska w stosunku do kosztów produkcji przedmiotu
zamówienia. Wyjaśnienia zdaniem Wykonawcy spełniają wszystkie wymagania wyjaśnień
rażąco niskiej ceny, wskazanych konkretnymi paragrafami na mocy ustawy Prawo Zamówień
Publicznych.
Ostatecznie, na podstawie art. 255 pkt 2) ustawy Pzp,
Zamawiający unieważnił
postępowanie część I, ponieważ wszystkie złożone w tej części postępowania oferty podlegają
odrzuceniu.
Na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5) i pkt 8) ustawy Pzp, Zamawiający odrzucił ofertę
Tronus, ponieważ oferta tego Wykonawcy została przygotowana niezgodnie z warunkami
zamówienia oraz zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wezwał Wykonawcę do złożenia wyjaśnień ceny pozycji 24 Formularza
ofertowego. W wezwaniu kierowanym do
Wykonawcy, Zamawiający podał powody oraz
uzasadnił, dlaczego w ocenie Zamawiającego, wycena pozycji 24 Formularza ofertowego
stanowi istotną część składową oferty. Istotność tej części składowej wynika nie tylko ze
względu na jej procentowy udział w całości ceny oferty, ale również z powodu, że zakres
przedmiotu
zamówienia, jest częścią stanowiska badawczego i bez dostarczenia
prawidłowego, zgodnego z wymaganiami stołu, istnieje ryzyko, że ograniczone będzie,
a czasem wręcz niemożliwe, korzystanie z aparatury badawczej wykorzystywanej na tym
stanowisku badawczym.
Wykonawca przekazał Zamawiającemu wyjaśnienia, do których załączył kalkulację. Po
weryfikacji złożonych wyjaśnień Zamawiający stwierdził, że wyjaśnienia są w wielu aspektach
ogólnikowe i nie zawierają wyliczeń potwierdzających, że okoliczności, na które powołał się
Wykonawca wpływają na możliwość obniżenia ceny.
W pierwszej kolejności Wykonawca powołał się na wprowadzone i stosowane systemy
zarządzania, pozytywnie wpływające na ograniczenie kosztów produkcji, w szczególności
poprzez recykling odpadów. W ocenie Zamawiającego, jeżeli Wykonawca w wyjaśnieniach
powołuje się na wdrożony system ISO to powinien wykazać, że takie czynniki umożliwiły mu
wyliczenie zaoferowanej ceny, za którą wykona przedmiot zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi w dokumentach zamówienia.
Wykonawca w wyjaśnieniach nie opisał w jaki sposób posiadanie norm ISO czy też
zachowanie jakości skracających do minimum czas niezbędny na wyprodukowanie
przedmiotu zamówienia wpłynęło na możliwość obniżenia ceny ofertowej. Dodatkowo
z informacji przedstawionych przez Wykonawcę wynika, że załączone do wyjaśnień certyfikaty
dotyczące zachowania odpowiednich standardów funkcjonowania dotyczą podmiotu
Wykonawcy, a nie producenta oferowanych mebli. Z wyjaśnień wynika, że Wykonawca
i podmiot, któremu zostanie zlecona produkcja to różne podmioty. Oznacza to, że załączony
przez Wykonawcę dowód nie potwierdza, iż produkcja mebli będzie odbywała się
z zachowaniem procedur mogących wpłynąć na zmniejszenie kosztów produkcji.
Dalej Wykonawca powołuje się na obniżenie ceny produkcji mebli m.in. ze względu na
istotne obniżenie kosztów produkcji w obszarze np. kosztów osobowych czy kosztów zużycia
energii, jednak i w tym przypadku wyjaśnienia nie są poparte wyliczeniami uzasadniającymi
stanowisko Wykonawcy. Co prawda Wykonawca, dokonał porównania stawki minimalnego
wynagrodzenia za pracę w Polce i w kraju, w którym zamierza zlecić produkcję, jednak
porównanie to nie odpowiada na pytanie, jak ta różnica w minimalnym wynagrodzeniu,
p
rzekłada się na koszty wykonania przedmiotu zamówienia. Wykonawca nie określił ilu
pracowników i przez jaki okres będzie zaangażowanych w produkcję oferowanych stołów.
Bez podania przyjętej przez Wykonawcę pracochłonności nie ma możliwości oceny
i wyliczenia korzyści osiąganych przez Wykonawcę, a wynikających z przywołanej
w wyjaśnieniach różnicy w płacy minimalnej. Wskazać również należy, że Wykonawca na
potwierdzenie swojego porównania prezentuje artykuł prasowy, który dosyć ogólnie traktuje
temat, a na pewno nie odnosi się on do indywidualnej sytuacji Wykonawcy w toczącym się
postępowaniu. Z informacji przekazanych przez Wykonawcę oraz z prezentowanego artykułu
prasowego, nie można wywnioskować czy koszty pracodawcy jakie ponosi producent mebli
w związku z zatrudnieniem pracowników na podstawie umowy zostały ujęte przez Wykonawcę
w cenie oferty. Niestety w treści wyjaśnień Wykonawca całkowicie pomija te dodatkowe koszty
– zarówno względem pracowników zatrudnionych u producenta, jak i własnych pracowników
Wykonawcy,
realizujących dostawę i montaż do siedziby Zamawiającego. W tym zakresie
Wykonawca
nie powinien zasłaniać się wyceną od producenta, ponieważ powinien wykazać,
że cena została skalkulowana prawidłowo. W odniesieniu do różnicy w kosztach cen zużytej
energii, Wykonawca nawet nie zaprezentował tej różnicy, nie mówiąc już o wyliczeniach, które
obrazowałyby wpływ tej różnicy na cenę oferty.
Pozostałe okoliczności podnoszone przez Wykonawcę w wyjaśnieniach sprowadzają
się do jego własnego oświadczenia niepopartego dowodami.
W ocenie Zamawiającego przedłożona kalkulacja jest niepełna. Brakuje w niej
szczegółowych wyliczeń dotyczących np.: kosztów robocizny z uwzględnieniem wszystkich
kosztów po stronie pracodawcy czy zaprezentowania kosztów składowych transportu lub
kosztów należności celnych i kosztów za usługi agencji celnej. Sam Wykonawca na dowód
przyjętej prawidłowej kalkulacji powołuje się, że przy poprzednich podobnych realizacjach
ponosił koszty należności celnej i koszty usług agencji celnej, jednak w złożonej kalkulacji ich
nie ujął. Podobnie koszty transportu do Polski wyprodukowanych mebli, przyjęte w kalkulacji
są inne niż koszty wynikające z oferty firmy spedycyjnej. Sam Wykonawca nie informuje,
dlaczego w kalkulacji przyjął inne koszty niż te wynikające z oferty. Wykonawca również nie
określa poziomu zaangażowania poszczególnych pracowników w realizację. Bez
szczegółowych informacji o składowych tych kosztów, Zamawiający nie ma możliwości oceny
czy przedstawione w
kosztorysie pozycje zostały dobrze skalkulowane. Wykonawca nie może
liczyć, że Zamawiający oprze się jedynie na jego oświadczeniu o poprawności kalkulacji,
szczególnie gdy weźmie się pod uwagę omyłki jakie Wykonawca popełnił oraz że nie ujął
w cenie realizacji kosztów należności celnych.
W ocenie Zamawiającego, przy ustaleniu ceny pozycji 24 Formularza ofertowego,
doszło do jeszcze jednego błędu, który potwierdza, że cena zaoferowanego przedmiotu
została nieprawidłowo skalkulowana oraz nie jest zgodny z wymaganiami Zamawiającego.
Zamawiający wymagał zaoferowania stołu, którego blat wyposażony jest w otwory
z
gwintem metrycznym M6 rozmieszczone w siatce (rastrze) 50/50 mm (odległości między
gwintami) umieszczonymi na płycie ze stali nierdzewnej, zamknięte tuleje – głębokość gwintu
min. 25 mm. Dodatkowo dwa z zaoferowanych stołów miały być wyposażone w szafki
kontenerowe stalowe jezdne z szufladami o wym.: wys. 600 x szer. 500 x głęb. 600 mm
(+/-
10 %), każdy kontener z 3 szufladami zamykanymi centralnie. Z wyjaśnień Wykonawcy
(na stornie 4) oraz oferty producenta (strona 182 wyjaśnień), wynika, iż zaoferowane stoły
będą wyposażone w otwory gwintowane co 5 – 10 cm, a dwa z tych stołów będą
zagospodarowane pod blatem półką i szufladami. Ponadto kalkulacja ceny Wykonawcy oraz
rysunek załączony do wyjaśnień potwierdzają, że zaoferowane stoły nie będą wyposażone
w kontenery jezdne z szufladami. Z wyjaśnień Wykonawcy wnika, że jeden oferowany stół ma
szuflady montowane pod blatem, a drugi zamiast szuflad będzie miał półkę. Wszystkie
zaproponowane w pozycji 24 Formularza stoły nie spełniają wymagania dotyczącego
rozmieszczenia otworów z gwintem w rastrze 50/50 mm, a dodatkowo dwa z nich nie są
prawidłowo wyposażone. Wątpliwości Zamawiającego wzbudza również rysunek oferowanych
stołów, które zostały zestawione ze sobą w jednej linii. Z rysunku tego wynika, że zestawione
ze sobą stoły mają tylko pięć nóg, co uniemożliwia rozstawienie oferowanych stołów, jako
zabudowy samodzielnej
– zgodnie z rozstawieniem przedstawionym na rzutach - zał. Nr 2 do
OPZ. Kwestia ta mogłaby zostać wyjaśniona przez Wykonawcę, jednak biorąc pod uwagę całe
uzasadnienie odrzucenia
oferty Wykonawcy, w tym stanie faktycznym, sprawa wyjaśnienie
jest bez znaczenia.
Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę, Izba uznała, że odwołanie nie mogło zostać
uwzględnione i podlegało oddaleniu w całości.
Zgodnie z art. 224 ust. 5 ustawy Pzp obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy. Art. 224 ust. 6 ustawy Pzp stanowi,
że odrzuceniu, jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który
nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie, lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz
z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 8 ustawy Pzp zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli
zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. Natomiast
zgodnie z art. 239 ustawy Pzp Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie
kryt
eriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia. Najkorzystniejsza oferta to
oferta przedstawiająca najkorzystniejszy stosunek jakości do ceny lub kosztu lub oferta
z najniższą ceną lub kosztem.
Jak wynika z ugruntowanego orzecznictwa Izby oraz sądów powszechnych za ofertę̨
z rażąco niską ceną należy uznać́ ofertę̨ z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w porównaniu
do cen rynkowych podobnych zamówień́. Oznacza to cenę̨ znacząco odbiegającą od cen
przyjętych, wskazującą na fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi,
dostawy, roboty budowlanej. W orzecznictwie wskazuje się również, że o cenie rażąco niskiej
można mówić́ wówczas, gdy oczywiste jest, iż przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie
umowy przez wykonawc
ę̨ byłoby dla niego nieopłacalne.
Analiza przepisów ustawy Pzp prowadzi do wniosku, iż ciężar wykazania, że oferta nie
zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy, który otrzymał wezwanie do
złożenia wyjaśnień. Tym samym złożone przez wykonawcę wyjaśnienia w zakresie ceny oferty
lub kosztu, lub ich istotnych części składowych, winny być konkretne, wyczerpujące
i rozwiewające wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu
zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w specyfikacji lub wynikającymi z odrębnych
przepisów. Wykonawca zobowiązany jest wyjaśnić w sposób szczegółowy i konkretny, że
zaoferowana cena gwarantuje należytą realizację całego zamówienia. To na wykonawcy ciąży
obowiązek wykazania, jakie obiektywne czynniki pozwoliły mu na obniżenie ceny oferty oraz
w jakim stopniu dzięki tym czynnikom cena oferty została obniżona. Wyjaśnienia złożone przez
wykonawcę powinny poparte być stosownymi dowodami. W ramach wyjaśnień, o których
mowa w art. 224 Pzp, wykonawca zobligowany jest nie tylko do sformułowania twierdzeń
dotyczących ceny lub kosztu ofert, ale także do przedstawienia dowodów, dzięki którym
zamawiający będzie miał możliwość zweryfikowania złożonych wyjaśnień (tak wyrok Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 30 maja 2016 r., sygn. akt: KIO 817/16, LEX nr 2054658; podobnie
wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie dnia 13 marca 2015 r., sygn. akt: IX Ca 39/15, LEX nr
1835972).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, w ocenie Izby
Odwołujący składając Zamawiającemu wyjaśnienia nie sprostał ciężarowi dowodowemu i nie
udowodnił, że cena jednostkowa pozycji istotnej dla wykonania przedmiotu zamówienia nie
jest rażąco niska.
Jak wynika z wezwania do złożenia wyjaśnień, Zamawiający w pierwszej kolejności
przywołał dokładny opis przedmiotu zamówienia dla pozycji 24. Następnie Zamawiający
zaznaczył, że dokonał porównania ceny jednostkowej stołu z ofertami uzyskanymi do
szacowania wartości zamówienia oraz cenami dla tej pozycji wynikającymi z innych ofert
złożonych w postępowaniu. Zamawiający wskazał, że cena pozycji, która wzbudziła
wątpliwości wynosi około 9% ceny całkowitej oferty i biorąc pod uwagę wartość oferty, jest to
różnica niebagatelna. Dodatkowo Zamawiający zaznaczył, jak istotną kwestię stanowią dla
niego zamawiane elementy w odniesieniu do
prowadzenia precyzyjnych badań
laboratoryjnych
i dlatego pozycja nr 24 stanowi istotną część składową ceny oferty. Wobec
powyższego Zamawiający skierował do Odwołującego 9 szczegółowych pytań o sposób
wyliczenia tej ceny oraz do
przedstawienia dowodów potwierdzających prawidłowość
wyliczenia ceny.
Tak skonstruowane wezwanie uznać należy za szczegółowe.
Odwołujący otrzymanego wezwania nie kwestionował, nie skorzystał z możliwości
złożenia środka ochrony prawnej w postaci odwołania, zatem przyjmując treść wezwania,
to na Odwołującym spoczywał ciężar udowodnienia, że wycena pozycji nr 24 została
dokonana prawidłowo, a także że sposób wykonania zamawianych stołów odpowiada opisowi
przedmiotu zamówienia.
Przechodząc do analizy złożonych przez Odwołującego wyjaśnień, Izba podziela
opinię Zamawiającego wyrażoną w odpowiedzi na odwołanie, że pomimo obszerności
wyjaśnień i dołączonych do nich różnych dokumentów, w ich treści nie przedstawiono
konkretów, w wielu miejscach ograniczając się do wygłoszenia twierdzeń nie popartych
merytorycznymi dowodami.
O ile można zgodzić się z Odwołujący, że odpowiadając na pytanie o certyfikaty ISO,
wytłumaczył on w jaki sposób posiadanie owych certyfikatów przekładać może się na
ograniczenie kosztów działalności gospodarczej i racjonalizację procesu produkcji mebli, o tyle
jak celnie podkreślił Zamawiający, certyfikaty dotyczą Odwołującego a nie producenta mebli.
Zatem dokumenty te nie odnoszą się do procesu produkcji, co najwyżej dotyczą działalności
gospodarczej prowadzonej przez Odwołującego. Zaś w przypadku kwestii powiązań
gospodarczo-
osobowych z producentem mebli Odwołujący wygłaszał i składał niespójne
twierdzenia.
Cała argumentacja Odwołującego w tym punkcie koncentruje się na procesie
produkcji,
w którym Wykonawca nie uczestniczy. W odwołaniu natomiast Odwołujący
zaznacza, że „wskazał także sposób zorganizowania działalności gospodarczej, który opiera
się na prowadzeniu produkcji przez związany ze sobą podmiot mający siedzibę w Ukrainie”.
Izbie, a także Zamawiającemu, nie zostało wykazane w jaki sposób posiadanie określonych
certyfikatów przez Odwołującego przekłada się na proces produkcji mebli przez inny podmiot.
Co do kosztów płacy minimalnej, wyjaśnienia Odwołującego charakteryzują się
w ocenie Izby największą niespójnością. Z jednej bowiem strony w wyjaśnieniach Wykonawca
wskazuje jako argument koronny dla możliwości obniżenia ceny jednostkowej pozycji,
że „istotne obniżenie kosztów produkcji w obszarze np. kosztów osobowych czy kosztów
zu
życia energii w stosunku do sytuacji, w której cała produkcja byłaby ulokowana w Polsce”
związane jest z umiejscowieniem zakładu produkcji mebli poza granicami Polski. Następnie
w przypadku odpowiedzi na pytanie o
zgodności z przepisami dotyczącymi kosztów pracy,
Odwołujący deklaruje, że „TOV Tronus zapewnia zatrudnianym pracownikom wynagrodzenie
nie ni
ższe, od obowiązującego w Ukrainie na podstawie analogicznych regulacji prawnych do
polskiej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac
ę. Stawki wynikające z prawa
ukrai
ńskiego są przy tym znacznie niższe, niż obowiązujące w Polsce (…)”, a „w zakresie
czynno
ści osób zatrudnionych w Polsce przez wykonawcę do realizacji pozostałych
element
ów zamówienia (np. przeładunek, montaże, udział w serwisach gwarancyjnych itp.)
wykonawca zapewnia swoim pracownikom wynagrodzenia zgodne z wymaganiami polskiej
ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za prac
ę”. Gdy Zamawiający w Informacji
o unieważnieniu postępowania i odrzuceniu oferty zwraca uwagę, że powyższe twierdzenia
nie zostały poparte dowodami (bowiem w zakresie kosztów energii elektrycznej nie
przedstawiono żadnych dowodów, kwestie płacy minimalnej w Ukrainie zostały zobrazowane
jedynie artykułami prasowymi, a co do wysokości wynagrodzeń własnych pracowników
Odwołujący również nie przedstawił żadnych dowodów), Odwołujący w odwołaniu reasumuje,
że dla Wykonawcy istotna jest cena wynikowa, a nie koszty osobowe związane
z wytworzenie
m mebli ponoszone przez jego producenta oraz, że „ew. koszty samego
Odwołującego, mające charakter kosztów pośrednich, są ujęte w pozycjach kalkulacji
w szczególności w marży, która obejmuje koszty własne oraz zysk Odwołującego”.
O ile jeszcze obronić się może twierdzenie, że usytuowanie zakładu produkcji poza granicami
Polski może wpływać na obniżenie kosztów produkcji, ponieważ wiąże się z niższymi kosztami
energii elektrycznej i
wynagrodzeniem minimalnym odbiegającym poziomem od wynagrodzeń
w Polsce
(co jednak należy wykazać), o tyle w ocenie Izby Odwołujący nie przedstawił żadnych
dowodów potwierdzających wysokość kosztów ponoszonych przez niego na własnych
pracowników. W kalkulacji będącej częścią wyjaśnień ujęto jedynie koszty zakwaterowania
montażystów i ich diety, ale poza tym nie przedstawiono jakichkolwiek informacji (poza
lakonicznym oświadczeniem), że wynagrodzenie otrzymywane przez pracowników
Odwołującego przekracza progi określone w przepisach odrębnych. Pozostałe twierdzenia
Odwołującego w odniesieniu do kosztów pracowniczych i zgodności z przepisami z zakresu
prawa pracy i zabezpieczenia społecznego, to ogólnikowe sformułowania o opłacaniu składek
czy
ponoszeniu innych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników.
Jednocześnie zdaniem składu uprawnione było zwrócenie uwagi przez
Zamawiającego na poruszone kwestie wynagrodzeń u producenta mebli i możliwości
obniżenia kosztów produkcji mebli, ponieważ w wyjaśnieniach na ten temat szeroko rozwodzi
się sam Odwołujący. Dodatkowo biorąc pod uwagę kwestie powiązań gospodarczo-
osobowych, można uznać, że jest to sytuacja szczególna, zatem Odwołujący powinien
posiadać pogłębioną wiedzę na temat zasad funkcjonowania podmiotu zależnego, skoro jak
sam twierdzi, jest to główny akcent pozwalający na obniżenie ceny jednostkowej pozycji.
Tymczasem na rozprawie Odwołujący próbuje bagatelizować swój wpływ na producenta mebli
i
szczególne okoliczności z tym zawiązane, a mające przełożenie na możliwość obniżenia
ceny jednostkowej.
Celnie zauważył w odpowiedzi na odwołanie Zamawiający na niespójność
stanowiska Odwołującego dotyczącą tej kwestii (pkt 18 odpowiedzi). Albo więc pewien czynnik
jest istotny dla możliwości obniżenia ceny i wówczas należy ten wpływ wykazać, albo
znaczenie takiego czynnika
ma wpływ obojętny lub nieistotny i możliwe jest pominięcie jego
wpływu na cenę jednostkową. Natomiast stanowisko Odwołującego jest w tej materii
niejednoznaczne.
Dostrzeżenia także wymaga, iż Odwołujący pomija milczeniem inne okoliczności
związane z usytuowaniem zakładu producenta, które stanowić mogą negatywny wpływ na
cenę jednostkową, mianowicie trwający konflikt zbrojny na terytorium Ukrainy, możliwe
przerwy w dostawie prądu, niedostępność pracowników, możliwe opóźnienia w dostawie,
problemy związane z transportem i poruszaniem się po terytorium państwa obcego.
W przypadku n
ależności celnych i kosztów agencji celnej oraz kosztów transportu,
Zamawiający właściwie w Informacji o odrzuceniu oferty podniósł, że nie zostały one
zobrazowane w przedłożonej kalkulacji lub są ponoszone w innej wysokości, niż wynika
z załączonych do wyjaśnień dokumentów. Dopiero w odwołaniu Wykonawca przedstawia
szersze uzasadnienie tych kwestii.
Nawet jeśli pewne koszty mają charakter marginalny lub
pomijalny, a także rozkładają się na cały przedmiot zamówienia i nie muszą być odrębnie
ujmowane dla danej pozycji, to powyższe należało Zamawiającemu wyjaśnić. Odwołujący
dołączył do wyjaśnień szereg dokumentów, częściowo z tłumaczeniem, częściowo bez
tłumaczenia, nie wyjaśniając jaki mają one związek z wyceną pozycji, dla której składane są
wyjaśnienia – „koszty transportu do Polski wyprodukowanych mebli, przyjęte w kalkulacji są
inne ni
ż koszty wynikające z oferty firmy spedycyjnej. Sam Wykonawca nie informuje,
dlaczego w kalkulacji przyj
ął inne koszty niż te wynikające z oferty”. Z wyjaśnień nie wynika,
że koszty te zostały ujęte w marży, jak twierdzi Odwołujący w odwołaniu. Nie może być tak,
że w marży, rozumianej jako zysk Wykonawcy, nagle znajdują się wszystkie koszty nie ujęte
w innych pozycjach. Wówczas bowiem wysokość marży podana w kalkulacji nie jest zyskiem
a pozycją odnoszącą się do nieprzewidzianych kosztów, natomiast może okazać się, że jest
to wielkość niewystarczająca na ich pokrycie.
Na koniec, w zakresie poruszonej przez
Odwołującego argumentacji wskazującej na
możliwość ponownego wezwania do wyjaśnień, Izba pragnie podkreślić, iż wezwanie do
złożenia wyjaśnień może być skierowane do wykonawcy nawet kilkakrotnie w sytuacji, gdy na
podstawie złożonych wyjaśnień powstają dalsze kwestie i nowe wątpliwości wymagające
wyjaśnienia. Rozwiązanie to nie może zatem sprowadzać się do stworzenia wykonawcy
drugiej szansy na udzielenie wyjaśnień w zakresie spełniającym oczekiwania zamawiającego
w sy
tuacji, gdy wykonawca złożył wyjaśnienia nierzetelne, niekompletne lub niepotwierdzające
prawidłowości ceny (tak wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28 kwietnia 2017 r., sygn.
akt: KIO 686/17, wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 31 stycznia 2022 r., sygn. akt: KIO
23/22).
O
trzymanie kolejnej szansy na przedstawienie stanowiska Zamawiającemu poprzedzić
muszą co najmniej nowe wątpliwości Zamawiającego i nowe kwestie do wyjaśnienia. Przy
czym te okoliczności powinny wynikać z otrzymanych już wyjaśnień. W przedmiotowej
sprawie,
w ocenie Izby, treść złożonych przez Odwołującego wyjaśnień nie rodzi żadnych
nowych okoliczności, które wymagałby przedstawienia dodatkowego stanowiska. Izba uważa
także, że nie istnieją dalsze kwestie, które wymagałby złożenia ponownie wyjaśnień.
Odwołujący odpowiadając na wezwanie Zamawiającego wskazał czynniki, które w jego ocenie
uzasadniają poziom cen danego elementu kalkulacji. Złożone wyjaśnienia mają na tyle
niedoskonały charakter i nie są poparte wystarczającym materiałem dowodowym,
że otrzymanie ponownego wezwania do wyjaśnień oznaczałoby umożliwienie Wykonawcy
przedstawienia stanowiska od nowa, a nie jego uzupełnienie w kwestiach niejasnych dla
Zamawiającego.
W ocenie Izby w zaistniałym stanie faktycznym skierowanie do Odwołującego
ponownego wezwania do wyjaśnień sprowadzało się do żądania od wykonawcy przestawienia
nowych dowodów i informacji, podczas gdy, takie ponowne wezwanie, powinno służyć jedynie
doprecyzowaniu wyjaśnień, które już w pierwotnej wersji były szczegółowe, spójne, logiczne
i poparte stosownymi dowodami.
Reasumując, Izba uznała złożone w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego przez
Odwołującego wyjaśnienia nie były wyczerpujące i spójne, nie obrazowały
poszczególnych kosztów do poniesienia na wystarczającym poziomie, by uzasadnić
możliwość obniżenia ceny oferty dla pozycji objętych wezwaniem do wyjaśnień.
W ocenie Izby zarzuty odwołania nie zasługiwały na uwzględnienie. Odwołujący nie uzasadnił
podanej w ofercie ceny pozycji
i nie przedstawił wystarczających dowodów na prawidłowość
kalkulacji.
Zdaniem składu na uwzględnienie nie zasługiwał także zarzut naruszenia art. 226 ust.
1 pkt 5 ustawy Pzp.
Zamawiający w wezwaniu do wyjaśnień zaprezentował szczegółowy opis przedmiotu
zamówienia dla pozycji nr 24 (stół 11). Zamawiający uwzględnił w tym opisie zmiany treści
SWZ dokonane w trakcie odpowiedzi na pytania i wyraźnie wskazał, że częścią dostawy jest
także zabudowa dolna stołu: szafka kontenerowa stalowa przejezdna z szufladami
o wymiarach: wys. 600 x szer. 500 x głęb. 600 mm (+/- 10 %), 3 szuflady zamykane centralnie.
Odwołujący w punkcie 9 złożonych wyjaśnień, odpowiadając na pytanie o koszty
związane z metodologią oraz sposobem wykonania Stołów 11 określonych w SWZ, podał, że
„produkcja Stołów 11 zakłada najwyższe standardy produkcyjne tego rodzaju asortymentu.
Producent za
łożył m. in. konstrukcję z profili metalowych malowaną proszkowo, blat z blachy
5mm z otworami co 5-10 cm gwintowane. Szuflady z blachy o grubo
ści 0.6mm malowanej
proszkowo. Stopki plastikowe regulowane. Koszty zwi
ązane z wykonaniem Stołów 11 mogły
zosta
ć znacznie zredukowane dzięki umiejscowieniu produkcji na terenie Ukrainy, co zostało
szczeg
ółowo omówione we wcześniejszych punktach”. Do wyjaśnień, na stronie 182,
dołączono formularz zamówienia przesłany przez producenta z rysunkiem poglądowym
i opisem.
W odwołaniu podniesiono, że przedstawiona informacja od producenta miała wstępny
charakter,
służyła jedynie wstępnej wycenie, nie zawierała informacji sprzecznych z OPZ,
a ponadto
ustalenie ostatecznych wymiarów i kształtu wszystkich mebli będzie miało miejsce
na etapie realizacji umowy.
Można zgodzić się z Odwołującym, że rysunek ze strony 182 wyjaśnień służył tylko
zobrazowaniu producentowi wymagań Zamawiającego. Jego treść nie świadczy jeszcze
o złożeniu oferty niezgodnej z treścią SWZ, co do szczegółowych wymagań Zamawiającego.
Jednakże Odwołujący zapomina, że w wezwaniu do wyjaśnień Zamawiający prosił
o odniesienie się do kwestii kosztów i metodologii wykonania Stołu 11. W tym zakresie
oświadczenie o wykonaniu części przedmiotu zamówienia zamieszczone w odpowiedzi na
pytanie pochodzi
w całości od Odwołującego i stanowi jego oświadczenie woli. Natomiast
z treści tego oświadczenia niezbicie wynika, że oferta obejmuje wykonanie Stołu 11 niezgodnie
z wymaganiami Zamawiającego. O ile można jeszcze dyskutować o umiejscowieniu otworów
i możliwości ich umieszczenia w miejscach odpowiadających potrzebom Zamawiającego,
to jednak
Odwołujący całkowicie w wyjaśnieniach i swoim oświadczeniu pomija kwestie szafek
kontenerowych
jezdnych z szufladami. Z treści zapewnień Odwołującego o wykonaniu
przedmiotu zamówienia zgodnie z wymogami SWZ wynika, że Wykonawca przewidział jedynie
szuflady i półkę. W ocenie Izby Zamawiający nie mógł wobec tego przyjąć, że dostarczony
zostanie przedmiot zamówienia zgodny z opisem znajdującym się w SWZ, skoro
w wyjaśnieniach opisany został inny przedmiot. Skoro zaś został opisany inny przedmiot,
to także przedstawiona przez Odwołującego wycena dotyczy innego przedmiotu. Jeżeli
Odwołujący uważał, że nie jest podmiotem właściwym do udzielenia odpowiedzi na pytanie
o
metodologię i sposób wykonania stołów, to powinien był zakwestionować choćby w tym
zakresie treść wezwania, przedstawić Zamawiającemu swoje wątpliwości, lub ewentualnie
skontaktować się z producentem i przedstawić korespondencję, z której wynikałoby,
że zostaną wykonane stoły wraz z elementami dodatkowymi odpowiadające opisowi
przedmiotu zamówienia. Izba nie podziela stanowiska Odwołującego, że wykonanie stołu
z szufladami a wykonanie odrębnych szafek jezdnych dodatkowo do stołu nie wpłynie na
wysokość ceny pozycji. Takich dowodów Odwołujący nie przedstawił. Niewątpliwie też nie
można uznać, że Zamawiający oczekiwał dostawy stołu zintegrowanego z szufladami lub
półkami. Wezwanie Wykonawcy do złożenia wyjaśnień odnośnie do treści oferty, w ocenie
Izby prowadziłoby natomiast do zmiany treści oferty, co uznaje się za niedozwolone po
terminie składania ofert.
W konsekwencji Izba nie uznała również zasadności zarzutu naruszenia art. 255 pkt 2
ustawy Pzp. Skoro wszystkie złożone w postępowaniu oferty podlegały odrzuceniu,
obowiązkiem Zamawiającego było unieważnienie postępowania.
Biorąc powyższe pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.
Orzekając o kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie na
podstawie art. 574 oraz art. 575 ustawy Pzp, a także w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. b
oraz § 8 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020
roku w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020r., poz.
2437 ze zmianami), orzekając w tym zakresie o obciążeniu kosztami postępowania stronę
przegrywającą, czyli Odwołującego.
Przewodnicząca:
……………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3454/24 z dnia 2024-10-11
- Sygn. akt KIO 3394/24 z dnia 2024-10-11
- Sygn. akt KIO 3422/24 z dnia 2024-10-07
- Sygn. akt KIO 3482/24 z dnia 2024-10-02
- Sygn. akt KIO 3300/24 z dnia 2024-10-02