rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-02-16
rok: 2018
data dokumentu: 2018-02-16
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 155/18
KIO 155/18
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lutego 2018 r. w Warszawie
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 stycznia 2018 r. przez wykonawcę R. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą R. P. MEGAMASZYNY, ul. Guznera
55, 47-175
Spórok w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Powiat Ostrowski,
Starostwo Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim
, Al. Powstańców Wielkopolskich 16, 63-
400 Ostrów Wielkopolski
przy udziale wykonawcy ABPLANALP
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
ul.
Kostrzyńska 36, 02-979 Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 stycznia 2018 r. przez wykonawcę R. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą R. P. MEGAMASZYNY, ul. Guznera
55, 47-175
Spórok w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Powiat Ostrowski,
Starostwo Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim
, Al. Powstańców Wielkopolskich 16, 63-
400 Ostrów Wielkopolski
przy udziale wykonawcy ABPLANALP
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
ul.
Kostrzyńska 36, 02-979 Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. U
względnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Powiatowi Ostrowskiemu, Starostwu
Powiatowemu w Ostrowie Wielkopolskim, Al.
Powstańców Wielkopolskich 16, 63-400
Ostrów Wielkopolski, dokonanie zmiany postanowień Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia w zakresie dotyczącym wymogu złożenia dokumentów w celu potwierdzenia,
że oferowane dostawy odpowiadają wymaganiom określonym przez zamawiającego (pkt
8.5. ppkt 5 Lp.1
Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia) poprzez doprecyzowanie,
jakie dokumenty
zobowiązani są złożyć wykonawcy celem potwierdzenia zgodności
z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego w odniesieniu do poszczególnych
produktów będących przedmiotem dostawy.
W pozostałym zakresie nie uwzględnia zarzutów odwołania.
2. K
osztami postępowania obciąża zamawiającego Powiat Ostrowski, Starostwo
Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim,
Al. Powstańców Wielkopolskich 16, 63-400
Ostrów Wielkopolski i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę R. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą R. P. MEGAMASZYNY, ul.
Guznera 55, 47-
175 Spórok tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od zamawiającego Powiatu Ostrowskiego, Starostwa Powiatowego
w Ostrowie Wielkopolskim,
Al. Powstańców Wielkopolskich 16, 63-400 Ostrów
Wielkopolski na rzecz R. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
R. P. MEGAMASZYNY, ul. Guznera 55, 47-
175 Spórok kwotę 18 600 zł 00 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Kaliszu.
Przewodniczący:
……………………………….………
Sygn. akt: KIO 155/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Powiat Ostrowski, Starostwo Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na dostawę sprzętu dla inwestycji
„Przebudowa istniejących budynków i rozbudowa budynków Zespołu Szkół Transportowo-
Elektrycznych Centrum Kształcenia Ustawicznego celem utworzenia Centrum Kształcenia
Praktycznego wraz z wyposażeniem,” znak sprawy RPZ.272.3.2018.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
z dnia 18 stycznia 2018 r. pod numerem 2018/S 012-022593.
Postępowanie prowadzone jest
w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.; dalej „Ustawa Pzp”). Wartość
szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 Ustawy Pzp.
W dniu 29 stycznia 2018 r. wykonawca R. P.
prowadzący działalność gospodarczą pod
firmą R. P. MEGAMASZYNY w Spóroku (dalej „Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa
Krajowej Izby
Odwoławczej wobec czynności Zamawiającego polegającej na:
sporządzeniu opisu przedmiotu zamówienia w sposób, który utrudnia uczciwą
konkurencję,
użyciu znaków towarowych i pochodzenia w opisie przedmiotu zamówienia w sytuacji, gdy
nie jest to uzasadnione
specyfiką przedmiotu zamówienia,
zażądaniu złożenia wraz z ofertą dokumentów, które nie są niezbędne do przeprowadzenia
postępowania.
O
dwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 Ustawy Pzp, poprzez niezapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców,
2. art. 29 ust. 2 Ustawy Pzp
poprzez sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia w sposób,
który utrudnia uczciwą konkurencję,
3. art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp
poprzez opisanie przedmiotu zamówienia z użyciem znaków
towarowych i pochodzenia,
w sytuacji gdy nie jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu
zamówienia,
4. art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp
poprzez zażądanie złożenia wraz z ofertą dokumentów, które nie
są niezbędne do przeprowadzenia postępowania.
Z uwagi na powyższe Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu:
dokonanie modyfikacji opisu przedmiotu zamówienia w sposób wskazany w Załączniku nr
1 do odwołania;
usunięcie ze Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia wymogu złożenia wraz
z
ofertą: „Aktualne dokumenty dotyczące wszystkich oferowanych przedmiotów w ramach
realizacji zamówienia, a umożliwiających na jednoznaczne stwierdzenie zgodności
oferowanych przez Wykonawcę maszyn urządzeń, programów, narzędzi z wymaganiami
Zamawiającego postawionymi w SIWZ. Stosownie do oferowanego przedmiotu, powinny
to być: dokumentacja techniczno-rozruchowa (DTR), aprobata techniczna, specyfikacja
techniczna producenta, instrukcją obsługi, certyfikat bezpieczeństwa, protokoły zgodności
z obowiązującymi normami i dyrektywami określonymi w odrębnych przepisach (np.
deklaracje zgodności CE), oraz inne dokumenty wymagane odpowiednio do specyfiki
przedmiotu
.”
usunięcie z formularzy ofertowych wymogu podania „Nazwy handlowa/producenta, Typu,
modelu, nazwy producenta.”
lub
unieważnienia postępowania, jeżeli rozstrzygnięcie niniejszego odwołania nastąpi po
upływie terminu składania ofert.
Odnośnie spełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy Pzp Odwołujący wskazał, iż na
skutek czynności Zamawiającego interes prawny Odwołującego w uzyskaniu zamówienia
doznał uszczerbku. Wnoszący odwołanie nie może ubiegać się o udzielenie zamówienia oraz
nie jest w stanie przygotować ważnej oferty. Opis przedmiotu zamówienia został przygotowany
w taki sposób, który umożliwia złożenie ważnej oferty tylko jednemu wykonawcy, który posiada
dostęp do urządzeń wskazanych w SIWZ.
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 29 ust. 2 Ustawy Pzp Odwołujący wskazał, iż
Zamawiający zastosował w Załączniku nr 3 do SIWZ - Pracownia Obróbki Skrawaniem takie
wymagane parametry techniczne, które wskazują na konkretne urządzenia konkretnych
producentów. Urządzenia te oferowane są przez jednego producenta w kraju, który odmówił
Odwołującemu ich sprzedaży. W związku z faktem, że w zamówieniu nie dopuszczono
składania ofert częściowych poprzez zablokowanie możliwości złożenia oferty spełniającej
wymagania SIWZ w zaledwie kilku pozycjach wykonawcom uniemożliwiono złożenie oferty na
kilkaset pozostałych pozycji. Odwołujący wskazał, iż opis przedmiotu zamówienia dla pozycji
2 (tokarka sterowana numerycznie 2-osiowa ze sterowaniem FANUC), pozycji 4 tokarka
sterowana numerycznie 3-osiowa ze sterowaniem SINUMERIK, pozycja 8 (sonda
narzędziowa odpowiednia do tokarki z pozycji 4), pozycja 10 (pionowe centrum obróbkowe ze
sterowaniem HEIDENHAIN), pozycja 16 (pionowe centrum obróbkowe ze sterowaniem
SINUMERIK) stanowi w istocie ko
pię kart katalogowych urządzeń: pozycja 2 - fabryka
obrabiarek precyzyjnych Avia S.A. AVIAturn 35, pozycja 4 - fabryka obrabiarek precyzyjnych
Avia S.A. AVIAturn 35M, pozycja 8 - HPMA RENISHAW, pozycja 10 - fabryka obrabiarek
precyzyjnych Avia S.A. VMC800, pozycja 16 - fabryka obrabiarek precyzyjnych Avia S.A.
VMC800
– Standard z SINUMERIK. W ocenie Odwołującego Zamawiający nie dopuścił
możliwości zaoferowania urządzeń innych producentów, które również z powodzeniem
mogłyby spełnić wszystkie racjonalne oczekiwania Zamawiającego. Dla pozycji 2 i 4 nie
dopuszczono m.in. urządzeń: MAS Kovosvit SP 280, MAZAK QT Smart, OKUMA Genos L200,
Doosan Lynx220MC, dla pozycji 8 nie dopuszczono m.in. urządzeń: MARPOS, BLUM,
HEIDENHAIN, dla pozycji 10 i 16 nie dopuszczono m.in. urządzeń: MAZAK VC430A, Doosan
DNM 400, Spinner VC750.
Odwołujący podniósł ponadto, iż parametry techniczne urządzeń podano z dokładnością
do jednego milimetra, w wielu przypadkach bez żadnej tolerancji. Dopuszczenie przez
Zamawiającego 3% tolerancji podanych wymiarów i parametrów jest bowiem działaniem
pozornym, nie mającym żadnego wpływu na możliwość zaoferowania konkurencyjnych
urządzeń. Zamawiający nie dopuścił rozwiązań nowocześniejszych, bardziej wszechstronnych
czy bardziej ekonomicznych, skupiając się jedynie na przepisaniu karty katalogowej
konkretnego urządzenia. W kilku przypadkach ograniczenia narzucone przez Zamawiającego
uniemożliwiają wręcz złożenie oferty na urządzenia wyższej klasy i przez to droższe niż
wymagane postanowieniami SIWZ. Opis przedmiotu zamówienia dla wskazanych wyżej
urządzeń stanowi w istocie kopię kart katalogowych urządzeń firmy AVIA. Opisane parametry
są na tyle szczegółowe, że ich odnalezienie w kartach katalogowych innych producentów jest
wręcz niemożliwe - znajdują się bowiem dopiero w dokumentacji techniczno-rozruchowej.
Odwołujący zaznaczył, że w przypadku większości pozostałych urządzeń w innych
pracowniach opis przedmiotu zamówienia został sporządzony zgodnie z przepisami ustawy,
bez naruszania zasad uczciwej konkurencji. Jedynie w
zakresie urządzeń dla Pracowni
Obróbki Skrawaniem wymagania techniczne zostały określone wyjątkowo precyzyjnie, przez
co Odwołujący nie może złożyć oferty na całość zamówienia. W przypadku zamówienia,
którego poszczególne części składowe opisane zostały za pomocą wielu parametrów, nawet
brak spełniania jednego z parametrów pojedynczego produktu niesie skutek niemożności
złożenia oferty w ogóle (oferta taka, co do zasady, będzie podlegać odrzuceniu na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp), zatem niezbędne jest wykazanie spełniania przez oferowany
przedmiot zamówienia wszystkich kwestionowanych parametrów. Odwołujący podkreślił
także, iż sporne parametry w większości przypadków dotyczą zupełnie nieistotnych kwestii
takich jak kolor urządzenia, jego waga, niedopuszczenie urządzeń o większej mocy czy
szerszym zakresie możliwych do wykonania prac czy ustawień. Kluczowe parametry każdego
z urządzeń mogą być spełnione przez wiele modeli oferowanych przez wielu producentów,
jednak ze względu na postawione ograniczenia dotyczące nieistotnych parametrów
wymagania całościowe spełnia tylko po jednym urządzeniu. Na sporządzenie opisu
przedmiotu zamówienia ze wskazaniem na konkretnego producenta w ocenie Odwołującego
wskazuje również ustalenie parametrów sondy narzędziowej (poz. 8), które wprost wskazuje
na urządzenie HPMA RENISHAW, która to sonda jest fabrycznym wyposażeniem tokarki firmy
AVIA.
Szczegółowy opis parametrów technicznych naruszających przepisy ustawy oraz opis
żądanych zmian został przez Odwołującego zamieszczony w formie tabeli stanowiącej
załącznik nr 1 do odwołania.
W ocenie Odwołującego przejawem naruszenia zasady uczciwej konkurencji jest nie tylko
opisanie przedmiotu zamówienia z użyciem oznaczeń wskazujących na konkretnego
producenta lub konkretny p
rodukt albo z użyciem parametrów wskazujących na konkretnego
producenta, dostawcę albo konkretny wyrób, ale także określenie rygorystycznych wymagań
co do parametrów technicznych, które nie są uzasadnione obiektywnymi potrzebami
zamawiającego i które uniemożliwiają niektórym wykonawcom udział w postępowaniu,
ograniczając w ten sposób krąg podmiotów zdolnych do wykonania zamówienia (w tym
zakresie Odwołujący powołał się na wyrok KIO z dnia 21 kwietnia 2009 r, KIO/UZP 434/09).
Odwołujący wskazał także, iż Zamawiający winien rozważyć, gdzie jest granica pomiędzy
istotnymi a nieistotnymi cechami, parametrami, funkcjonalnościami zakupywanych produktów,
tak aby mieć pewność, że potrzeby zamawiającego zostaną zrealizowane, przy jednoczesnym
zagwarantowaniu uczciwej
konkurencji. Jednocześnie Odwołujący wskazał, iż w orzecznictwie
ugruntowany jest pogląd, że zaistnienie co najmniej możliwości utrudniania uczciwej
konkurencji przez zastosowanie określonych zapisów w opisie przedmiotu zamówienia jest
wystarczające do uznania, że przepisy art. 29 ust. 2 ustawy Pzp oraz w art. 7 ust. 1 ustawy
Pzp zostały naruszone (Odwołujący wskazał na wyrok KIO z dnia 26 kwietnia 2011 r., KIO
752/11).
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp, Odwołujący podniósł, iż w opisie
przedmiotu zamówienia na wymienione wyżej pozycje Pracowni Obróbki Skrawaniem
Zamawiający użył znaków towarowych i pochodzenia konkretnych produktów. Działanie to nie
było uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia a było podyktowane jedynie
uniemożliwieniem złożenia ofert na urządzenia inne, niż założył Zamawiający. W opisie
przedmiotu zamówienia wielokrotnie posłużono się nazwą producenta „Siemens” wskazujące
na konkretne rozwiązania konkretnego producenta. Nie dopuszczono przy tym możliwości
zastoso
wania rozwiązań równoważnych a użycie nazw towarowych nie było podyktowane
specyfiką przedmiotu zamówienia. Przedmiot ten można było opisać za pomocą parametrów
technicznych, bez wskazywania na dostawcę rozwiązań.
Przedstawiając argumentację w zakresie zarzutu naruszenia art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp,
Odwołujący podniósł, iż zamawiający postanowieniami Rozdziału 8 pkt 5 SIWZ wymaga
złożenia wraz z ofertą aktualnych dokumentów dotyczących wszystkich oferowanych
przedmiotów w ramach realizacji zamówienia, a umożliwiających na jednoznaczne
stwierdzenie zgodności oferowanych przez wykonawcę maszyn urządzeń, programów,
narzędzi z wymaganiami Zamawiającego postawionymi w SIWZ. Stosownie do oferowanego
prze
dmiotu, powinny to być: dokumentacja techniczno-rozruchowa (DTR), aprobata
techniczna, specyfikacja techniczna producenta, instrukcją obsługi, certyfikat bezpieczeństwa,
protokoły zgodności z obowiązującymi normami i dyrektywami określonymi w odrębnych
prz
episach (np. deklaracje zgodności CE), oraz inne dokumenty wymagane odpowiednio do
specyfiki przedmiotu.
Zdaniem Odwołującego uczynienie zadość temu wymogowi spowodowałoby, że oferty
miałyby objętość kilkudziesięciu tysięcy stron. Ponadto wymóg jest nieprecyzyjny, nie
określono bowiem jednoznacznie, jaki dokument do jakiego urządzenia należy złożyć. Nie
wiadomo np. czy dla drabiny aluminiowej należy złożyć instrukcję obsługi, aprobatę
techniczną, specyfikację techniczną producenta, certyfikat bezpieczeństwa czy może
wszystkie te dokumenty razem. Odwołujący podkreślił także, iż dla niektórych urządzeń
dokumentacja może mieć kilkaset stron objętości i być niedostępną przed zakupem
urządzenia. Dla wielu prostych elementów zamówienia - takich jak np. biurko, kosz na śmieci
czy podstawowe narzędzia ręczne żądanie dokumentacji jest całkowicie nieuzasadnione.
Ponadto
Odwołujący podniósł, iż Zamawiający postawił przed wykonawcą wybór jakie
dokumenty ma złożyć do jakiego urządzenia. Dla Odwołującego określenie „wymagana
odpowiednio do specyfiki przedmiotu” nie przesądza jednoznacznie dla jakiego urządzenia
należy złożyć jakie dokumenty. Obszerność wymaganej dokumentacji i szeroki asortyment
zamawianych produktów powodują, że skompletowanie żądanych dokumentów może zająć
nawet kilka miesięcy, przez co złożenie oferty przez wykonawcę, który o postępowaniu
dowiedział się z ogłoszenia o zamówieniu może być w praktyce niewykonalne.
Dodatkowo
Odwołujący wskazał, iż w formularzach ofertowych wymagane jest podanie
„Nazwy handlowej/producenta, typu, modelu, nazwy producenta”. Odwołujący pragnie zwrócić
uwagę, że żądanie podania tak szczegółowych informacji może uniemożliwić wykonawcom
złożenie ważnych ofert. O ile żądanie podania typu, modelu i producenta oraz opisów
technicznych
przy produktach równoważnych wydaje się uzasadnione, o tyle ustalenie tych
danych dla każdego oferowanego sprzętu spełniającego wymagania jak łopaty, pędzla czy
młotka może być po prostu niemożliwe. W związku z tym Odwołujący wniósł o wykreślenie
wymogu p
odania producenta, typu i modelu w formularzu ofertowym. Wystarczającym do
złożenia ważnej oferty będzie złożenie oświadczenia o spełnieniu wymogów technicznych
postawionych przez Zamawiającego. Duża dynamika wprowadzania nowych produktów niesie
również za sobą ryzyko, że w momencie realizacji zamówienia część z zaoferowanych będzie
już zastąpiona przez nowsze modele. Dotyczy to w szczególności sprzętu komputerowego.
Dlatego
zdaniem Odwołującego podanie w formularzach konkretnych typów i modeli urządzeń
może zakończyć się niemożnością realizacji zamówienia zgodnie z ofertą.
W dniu 12 lutego 2018 r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której
nie zgodził się z zarzutami Odwołującego.
Zamawiający podniósł, iż jeżeli w załącznikach do SIWZ zostało wskazane pochodzenie
zamawianych przedmiotów należy je traktować jako przykładowe, mające na celu jedynie
przybliżenie, egzemplifikację wymagań, których nie można było opisać przy pomocy
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, oraz określające standard techniczny
i
jakościowy. Zamawiający wskazał również, iż dopuścił oferowanie materiałów lub rozwiązań
równoważnych, zgodnie z art. 30 ust. 5 Ustawy Pzp, pod warunkiem, że zagwarantują one
uzyskanie parametrów technicznych nie gorszych od założonych w wyżej wymienionych
dokumentach. W opisie przedmiotu zamówienia zamawiający przedstawił minimalne
wymagania dotyczące zamawianych przedmiotów, które muszą być spełnione. Wykonawcy
mogą przedstawić oferty równoważne, jednakże proponowany przez wykonawcę sprzęt
równoważny musi charakteryzować się takimi samymi cechami funkcjonalno-użytkowymi jak
produkty opisane przez Zmawiającego lub je przewyższać. Zamawiający podniósł również, iż
o
bowiązkiem wykonawcy jest udowodnienie równoważności. W przypadku oferowania sprzętu
równoważnego należy przedstawić dokładny opis wykazujący tę równoważność oraz we
właściwy sposób wypełnić tabele ofertowe, podając dokładną nazwę handlową/producenta,
t
yp, model, nazwę producenta.
Następnie Zamawiający wskazał, iż nie uznaje zasadności zarzutu naruszenia art. 25 ust.
1 Ustawy Pzp
. Powołując się na art. 66 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 14 Ustawy Pzp
i
wynikającą z niego definicję oferty, Zamawiający zwrócił uwagę, iż zindywidualizowany
przedmiot dostawy stanowi element pr
zedmiotowo istotny przyszłej umowy w sprawie
zamówienia publicznego. Tym samym nieskonkretyzowanie przedmiotu oferty - brak
wskazania nazwy i modelu zaoferowanego urządzenia, uniemożliwia weryfikację tej oferty, co
do zgodności z SIWZ, a nadto daje dużą dowolność wykonawcy na etapie realizacji umowy,
jeśli zważyć na fakt, iż oferta jest integralną częścią umowy. W ocenie Zamawiającego wymóg
podania przez wykonaw
cę nazwy handlowej/producenta, typu, modelu, nazwy producenta jest
niezbędny do przeprowadzenia właściwej oceny złożonych ofert. Zamawiający dodał, iż nie
jest
prawdą stwierdzenie, że żądał złożenia przez wszystkich oferentów dokumentów
potwierdzających wymagania jakościowe wraz z ofertą w terminie składania ofert.
Zamawiający przypuszcza, iż Odwołujący formułując powyższy zarzut niewłaściwie
zinterpretował treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Odpowiadając na zarzut dotyczący naruszenia art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 2 oraz art. 29 ust. 3
Ustawy Pzp Z
amawiający oświadczył, iż dokonał obszernej modyfikacji treści SIWZ,
a
zwłaszcza części dotyczącej opisu przedmiotu zamówienia, w której uwzględnił szereg uwag
i propozycji O
dwołującego. Następnie Zamawiający przedstawił szczegółowe wyjaśnienia
odnośnie opisanych w Załączniku nr 1 do odwołania zarzutów i proponowanych zmian w opisie
przedmiotu zamówienia, wskazując, które z nich uznał za zasadne i jakich modyfikacji
w
związku z tym dokonał, a których nie uwzględnił i z jakich przyczyn.
Po przeprowadzeniu rozprawy z
udziałem Stron i Uczestnika postępowania
odwoławczego, na podstawie zebranego materiału w sprawie oraz oświadczeń
i stanowisk Stron
oraz Uczestnika postępowania odwoławczego, Krajowa Izba
Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Ustawy.
Izba
uznała, iż Odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego przepisów
Ustawy Pzp, czym wypełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania,
o
których mowa w art. 179 ust. 1 Ustawy Pzp. Izba wskazuje, że środki ochrony prawnej
określone w Ustawie Pzp przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu
podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów Ustawy Pzp.
W
przypadku odwołań dotyczących postanowień ogłoszenia i treści SIWZ, które mają miejsce
jeszcze przed upływem terminu składania ofert, przyjąć należy, iż każdy wykonawca
deklarujący zainteresowanie uzyskaniem danego zamówienia posiada jednocześnie interes
w
jego uzyskaniu, a szkodą w tym wypadku może być brak możliwości złożenia oferty (por.
wyrok KIO z dnia 04.10.2010 r., sygn. akt KIO 2036/10).
Mając na względzie, iż Odwołujący
deklaruje zainteresowanie przedmiotowym
postępowaniem, Izba uznała, iż sposób
ukształtowania postanowień SIWZ, w tym opisu przedmiotu zamówienia, może przekładać się
na
jego sytuację w postępowaniu i możliwość złożenia konkurencyjnej oferty, a tym samym
Odwołującemu nie sposób odmówić uprawnienia do wniesienia środka ochrony prawnej, jakim
jest odwołanie.
Izba stwierdziła skuteczność zgłaszanego przez wykonawcę ABPLANALP Spółka
z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie przystąpienia do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego, wobec spełnienia wymogów określonych w art. 185
ust. 2 Ustawy
Pzp (dalej jako „Przystępujący”). Zgłoszenie przystąpienia do postępowania
odwoławczego wpłynęło do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 lutego 2018 r., przy
czym Zamawiający informację o wpłynięciu odwołania w tej sprawie przekazał wykonawcom
w dniu 30 stycznia 2018 r., a zatem 3-
dniowy termin na zgłoszenie przystąpienia został
zachowany. Przystępujący wskazał również stronę, do której przystępuje (Zamawiającego)
oraz interes w rozstrzygnięciu postępowania na korzyść tej strony. Na posiedzeniu w dniu 13
lutego 2018 r. Odwołujący i Zamawiający potwierdzili otrzymanie kopii zgłoszenia
przystąpienia.
Izba na posiedzeniu z u
działem Stron i Uczestnika postępowania, na podstawie art. 185
ust. 4 Ustawy Pzp,
oddaliła opozycję Odwołującego wobec przystąpienia ww. wykonawcy do
postępowania odwoławczego, stwierdzając, iż Przystępujący posiada interes w uzyskaniu
rozstrzygnięcia na korzyść Zamawiającego. Wskazać należy, iż Odwołujący oparł opozycję na
założeniu, iż kwestionowane postanowienia SIWZ naruszają przepisy Ustawy Pzp, czemu
jednak Zamawiający i Przystępujący sprzeciwiali się. Mając na względzie, iż o zasadności
stawianych za
rzutów Izba przesądza dopiero w wyroku, nie można odmówić wykonawcy
zgłaszającemu przystąpienie interesu w utrzymaniu postanowień SIWZ w dotychczasowym
brzmieniu tylko z tego względu, iż są one w ocenie Odwołującego nieprawidłowe. Izba
wskazuje również, iż art. 185 ust. 2 Ustawy Pzp nie zawęża pojęcia interesu wykonawcy
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego czy to do interesu prawnego,
czy też do interesu w uzyskaniu zamówienia, a zatem interes ten należy interpretować
w
sposób szeroki.
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania przekazanej przez Zamawiającego
i
potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym w szczególności z ogłoszenia o zamówieniu
i
specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Izba dopuściła także dowody z dokumentów
przedstawionych przez Strony w toku rozprawy
, z wyłączeniem złożonych przez
Odwołującego dokumentów dotyczących urządzeń AS-200/200L, ST-20Y, Lynx 300 series
oraz VTX Ui WZW96 oraz urządzenia ALCON LT580 w zakresie obejmującym parametry
techniczne,
które zostały przedstawione przez Odwołującego wyłącznie w języku obcym. Izba
zwraca uwagę, iż zgodnie z § 19 ust. 3 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań z dnia 22 marca 2010 r. (t.j. Dz. U. z
2014 r., poz. 964 ze zm.) w
postępowaniu odwoławczym wszystkie dokumenty przedstawia
się w języku polskim, a jeżeli zostały sporządzone w języku obcym, strona oraz uczestnik
postępowania odwoławczego, który się na nie powołuje, zobowiązany jest do przedstawienia
ich tłumaczenia na język polski. Z uwagi na powyższe, dokumenty przedstawione wyłącznie
w
języku obcym nie mogą stanowić dowodu w przedmiotowej sprawie.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
stanowiska i oświadczenia Stron i Uczestnika postępowania odwoławczego złożone ustnie do
protokołu posiedzenia i rozprawy z dnia 13 lutego 2018 roku, jak również przedstawione
w
złożonych pismach. Podczas rozprawy Odwołujący i Zamawiający podtrzymali w całości
stanowiska pr
ezentowane we wniesionych pismach. Przystępujący poparł w całości
stanowisko Zamawiającego.
Izba ustaliła, co następuje:
Przedmiotem
zamówienia publicznego jest dostawa sprzętu dla inwestycji: „Przebudowa
istniejących budynków i rozbudowa budynków Zespołu Szkół Transportowo-Elektrycznych
Centrum Kształcenia Ustawicznego celem utworzenia Centrum Kształcenia Praktycznego
wraz z wyposażeniem.” W punkcie 3.1. SIWZ Zamawiający wymienił będące przedmiotem
dostawy elementy wyposażenia pracowni projektowania i programowania komputerowego,
pracowni energetyki odnawialnej i mechatroniki, pracowni obróbki skrawaniem, pracowni
budowlano
– instalacyjnej, pracowni chłodnictwa i mechatroniki , pracowni elektrotechniki,
elektroenergetyki i elektroniki, pracowni motocyklowej, sali szkoleń BHP, pracowni
spawalniczej oraz pracowni obróbki ręcznej. Ponadto Zamawiający wskazał, iż dostarczony
przedmiot zamówienia musi być sprawny, fabrycznie nowy, objęty gwarancją producenta,
wolny od wad i kompletny z punktu widzenia celu, któremu ma służyć. Musi spełniać
wymagane normy określone w odpowiednich przepisach. Wykonawca jest zobowiązany do
dostarczenia wszelkich wymaganych przepisami certyf
ikatów, atestów, deklaracji zgodności -
stosownie do specyfiki przedmiotu.
Dalej, w tym samym punkcie,
Zamawiający wskazał, iż jeżeli w załącznikach do SIWZ
zostało wskazane pochodzenie zamawianych przedmiotów (marka, nazwy handlowe
produktów lub ich producenci, znaki towarowe, patenty lub szczególne procesy, które
charakteryzują produkty dostarczane przez konkretnego wykonawcę, a także szkice) należy
je traktować jako przykładowe, mające na celu jedynie przybliżenie, egzemplifikację wymagań,
których nie można było opisać przy pomocy dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
oraz określające standard techniczny i jakościowy. Zamawiający wskazał, iż dopuszcza
oferowanie materiałów lub rozwiązań równoważnych, zgodnie z art. 30 ust. 5 Ustawy Pzp, pod
warunkiem, że zagwarantują one uzyskanie parametrów technicznych nie gorszych od
założonych w wyżej wymienionych dokumentach. W opisie przedmiotu zamówienia
przedstawiono minimalne wymagania dotyczące zamawianych przedmiotów, które muszą być
spełnione. Wykonawcy mogą przedstawić oferty równoważne, jednakże proponowany przez
wykonawcę sprzęt równoważny musi charakteryzować się takimi samymi cechami
funkcjonalno-
użytkowymi jak produkty opisane przez Zmawiającego lub je przewyższać.
Przedmioty z ofer
ty oznaczone jako "równoważne" muszą parametrami wymiarowymi,
technicznymi, funkcjonalnymi być bardzo zbliżone do parametrów wskazanych przez
Zamawiającego. Różnice między parametrami wskazanymi przez Zamawiającego
a
parametrami oferty równoważnej nie mogą skutkować obniżeniem istotnych cech
jakościowych, poziomu i zakresu funkcjonalności i użyteczności w stosunku do zakładanych
poziomów i zakresów przez Zamawiającego. Jeśli Zamawiający nie określił precyzyjnie
w
sposób szczególny standardu jakości lub zakresu funkcjonalności i użyteczności, to należy
przyjąć za wystarczający poziom jakości lub zakres funkcjonalności i użyteczności, jaki
osiągnąłby przedmiot ze wskazanymi przez Zamawiającego w opisie parametrami
w
kontekście przeznaczenia przedmiotu i jego użytkowania z użyciem maszyn, urządzeń,
programów, narzędzi przedmiotów, czyli wyposażenia zamawianego w ramach określonej
pracowni edukacyjnej. Obowiązkiem wykonawcy jest udowodnienie równoważności.
W
przypadku oferowania sprzętu równoważnego należy przedstawić dokładny opis
wykazujący tę równoważność.
W punkcie 3.2. SIWZ Zamawiający wskazał, iż nie dopuszcza składania ofert częściowych.
Oferty nie zawierające pełnego zakresu przedmiotu zamówienia zostaną odrzucone.
Zgodnie z punktem 8.1. SIWZ do oferty, w
celu wstępnego wykazania spełnienia warunków
udziału w postępowaniu oraz braku podstaw wykluczenia, wykonawca zobowiązany jest
dołączyć aktualny na dzień składania ofert Jednolity europejski dokument zamówienia.
Zamawiający, na podstawie art. 24aa Ustawy Pzp, przewidział możliwość w pierwszej
kolejności dokonania ocen ofert, a następnie zbadania czy wykonawca, którego oferta została
oceniona jako najkorzystniejsza nie podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału
w
postępowaniu (pkt 8.3. SIWZ).
W punkc
ie 8.5 SIWZ Zamawiający określił wykaz oświadczeń i dokumentów składanych na
wezwanie Zamawiającego na potwierdzenie okoliczności wskazanych w art. 25 ust. 1 Ustawy
Pzp, w tym w podpunkcie 5) wskazał, iż w celu potwierdzenia, że oferowane dostawy, usługi
l
ub roboty budowlane odpowiadają wymaganiom określonym przez Zamawiającego należy
przedłożyć aktualne dokumenty dotyczące wszystkich oferowanych przedmiotów w ramach
realizacji zamówienia, a umożliwiających na jednoznaczne stwierdzenie zgodności
oferowanych
przez Wykonawcę maszyn urządzeń, programów, narzędzi z wymaganiami
Zamawiającego postawionymi w SIWZ. Stosownie do oferowanego przedmiotu, powinny to
być: dokumentacja techniczno-rozruchowa (DTR), aprobata techniczna, specyfikacja
techniczna producenta, i
nstrukcją obsługi, certyfikat bezpieczeństwa, protokoły zgodności
z
obowiązującymi normami i dyrektywami określonymi w odrębnych przepisach (np. deklaracje
zgodności CE), oraz inne dokumenty wymagane odpowiednio do specyfiki przedmiotu.
Powyższe dokumenty powinny być uporządkowane według wykazu zamawianych
przedmiotów i oznaczone w taki sposób, aby w łatwy sposób można było przyporządkować je
do określonego oferowanego przedmiotu (numer pracowni + numer pozycji). Dokumenty
powyższe nie mogą mieć formy informacji handlowo - promocyjnych. Zamawiający oczekuje
na dokumenty wystawione przez producenta lub na rzecz producenta.
Ponadto Zamawiający wskazał, iż wykonawca jest zobowiązany do załączenia
wypełnionych tabel ofertowych wraz ze składaną ofertą. W punkcie 15.14 SIWZ Zamawiający
przewidział wymóg, aby oferent wypełnił kolumnę szóstą w tabeli ofertowej. Niewypełnienie tej
kolumny, we właściwy wskazany przez Zamawiającego sposób spowoduje, że oferta taka nie
będzie podlegała ocenie. Jako sposób wypełniania kolumny szóstej tabeli ofertowej
przezna
czonej do wpisów przez Oferenta Zamawiający wskazał, iż przy każdej pozycji
zamówienia należy podać nazwę handlową, typ, model, nazwę producenta oferowanego
przedmiotu oraz zadeklarować czy oferowany przedmiot spełnia wszystkie wymienione przez
Zamawiającego parametry i wymagania lub czy oferowany produkt jest równoważny. Jeśli
oferowany produkt nie spełnia wymagań i parametrów Zamawiającego w 100% i jest
równoważny, to należy dołączyć do oferty szczegółowy opis parametrów technicznych oraz
dokumentację techniczno-ruchową producenta lub inne dokumenty (certyfikaty, instrukcje,
deklaracje, protokoły wystawione przez producenta) niezbędne do ustalenia równoważności
w formie załącznika. W opisie parametrów technicznych przedmiotu równoważnego należy
uwzględnić wartości tych parametrów, którego dotyczy opis dokonany przez Zamawiającego
oraz parametry świadczące o równoważności.
Do SIWZ Zamawiający załączył m.in. dokumenty zawierające szczegółową specyfikację
(charakterystykę, parametry techniczne) każdego z będących przedmiotem dostawy
produktów – elementów wyposażenia danej pracowni edukacyjnej.
Izba zważyła, co następuje:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz
orzekając w granicach zarzutów przedstawionych w odwołaniu, Izba
uwzględniła odwołanie uznając zasadność zarzutu naruszenia art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp
w zakresie, w
jakim dotyczył wprowadzenia przez Zamawiającego w treści SIWZ wymogu
złożenia dla wszystkich oferowanych przedmiotów dostawy dokumentów stosownych do
specyfiki danego przedmiotu. W
pozostałym zakresie Izba nie uwzględniła zarzutów
odwołania.
W ocenie Izby
pierwszy z podniesionych w odwołaniu zarzutów, tj. zarzut naruszenia art. 7
ust. 1 i art. 29
ust. 2 Ustawy Pzp poprzez sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia
w
sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję, nie potwierdził się.
Rozpoznając przedmiotowy zarzut przede wszystkim należy zwrócić uwagę, iż treść art. 29
ust. 2 Pzp nie zmienia
generalnej zasady wyrażanej w art. 190 ust. 1 Ustawy Pzp, zgodnie
z
którą strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody
dla
stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Dyspozycja art. 29 ust. 2 Ustawy
Pzp
mówi o możliwości naruszenia konkurencji, brak jest jednak w treści tego przepisu
domniemania faktycznego lub prawnego sprowadzającego się do twierdzenia, że każdy opis
przedmiotu zamówienia winien być uznawany za opis naruszający dyspozycję ww. przepisu
dopóki zamawiający nie udowodni, że jest inaczej. To na odwołującym spoczywa ciężar
dowiedzenia
, że sposób opisu przedmiotu zamówienia mógłby utrudniać uczciwą konkurencję,
a
prawdopodobieństwo niedozwolonego ograniczenia uczciwej konkurencji musi być
wykazane, a
ponadto musi być realne, rzeczywiste. Izba w pełni podziela istniejący
w
orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej pogląd, iż każdy opis przedmiotu zamówienia
niesie za
sobą ograniczenie konkurencji, pośrednio lub bezpośrednio preferując jednych
wykonawców obecnych na rynku i dyskryminując innych. Konieczność zachowania zasady
uczciwej konkurencji nie oznacza, że zamawiający nie ma prawa opisać przedmiotu
zamówienia w sposób uwzględniający jego uzasadnione potrzeby. To Zamawiający jako
gospodarz postępowania określa zakres zarówno przedmiotowy, jak i podmiotowy,
charakteryzujący cel jaki ma osiągnąć. Zamawiający nie ma także obowiązku zapewnienia
możliwości realizacji przedmiotu zamówienia wszystkim podmiotom działającym na rynku
w
danej branży. Prawie nigdy nie jest możliwe opisanie przedmiotu zamówienia, który w ten
czy inny sposób nie uniemożliwia części wykonawcom złożenie oferty, a niektórych stawia
w uprzywilejowanej pozycji.
Dlatego też jednym z najbardziej celnych i adekwatnych
sposobów oceny dopuszczalności stopnia danego ograniczenia konkurencji jest jego analiza
w odniesieniu do uzas
adnionych potrzeb zamawiającego. Należy bowiem dostrzec, iż
Zamawiający opisując warunki zamówienia w pierwszej kolejności staje przed zadaniem
takiego ich ukształtowania, aby spełniały jego uzasadnione potrzeby oraz cel, który musi
wykazywać się szczególną dbałością o racjonalne wydatkowanie środków publicznych (por.
m.in. wyrok KIO z dnia 8 maja 2017 r., sygn. akt KIO 729/17, wyrok KIO z dnia 10 sierpnia
2015 r., sygn. akt KIO 1588/15, wyrok KIO z dnia 15 czerwca 2016 r., sygn. akt KIO 969/16).
Izba wskazuje, iż Zamawiający powinien opisać przedmiot zamówienia w sposób jasny,
zrozumiały i kompletny, zachowując zasady uczciwej konkurencji, ale poszanowanie tych
zasad nie oznacza jednak, że Zamawiający ma nabyć w ramach postępowania o udzielenie
zamówienia przedmiot niskiej jakości, niezaspokajający jego potrzeb, Zamawiający ma prawo
wymagać nie tylko odpowiedniej jakości, ale również ma prawo tak określić przedmiot
zamówienia, aby odpowiadał jego skonkretyzowanym potrzebom, uzasadnionym
zobiektywizowanymi czynnikami
. W konsekwencji opis przedmiotu zamówienia powinien być
skorelowany z rzeczywistymi, faktycznymi potrzebami Zamawiającego. Przepisy Ustawy Pzp
nie definiują pojęcia „uzasadnionych potrzeb zamawiającego,” zostało ono jednak
ukształtowane przez orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej. Zobiektywizowane potrzeby,
to rzeczywiste, faktyczne potrzeby Zamawiającego, zarówno co do oczekiwanych
funkcjonalności, jak i wyspecyfikowanych parametrów oraz jakości. Zamówienia publiczne nie
determinują kupna najtańszego przedmiotu niskiej jakości. Orzecznictwo w sposób
niebudzący wątpliwości rozstrzygnęło, że obowiązek przestrzegania ustawowych reguł
opisywania przedmiotu zamówienia nie stoi w sprzeczności z określaniem przedmiotu
zamówienia w sposób uwzględniający potrzeby zamawiającego. Zamawiającemu przysługuje
uprawnienie do określania przedmiotu zamówienia w taki sposób, który zabezpiecza jego
potrzeby, w tym
również konkretne wymagania co do jakości, funkcjonalności czy
wymaganych parametrów technicznych. Określenie wysokich, ale możliwych do spełnienia
wymagań przedmiotu zamówienia, które pozostają w związku z samym zamówieniem i celem,
jaki poprzez dane zamówienie zamierza osiągnąć zamawiający, nie niweczy realizacji zasady
uczciwej konkurencji (por. m.in. wyrok KIO z 4 grudnia 2009 r., KIO/UZP 1602/09, Marzena
Ordysińska, Uzasadnione potrzeby zamawiającego przy opisie przedmiotu zamówienia –
wytyczne orzecznictwa [w:] M. Stręciwilk, M. Rakowska (red.), X-lecie funkcjonowania
Krajowej Izby Odwoławczej, Warszawa 2017).
P
rzenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy wskazać, iż przy
ocenie czy doszło do opisania przedmiotu zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać
uczciwą konkurencję należy przede wszystkich poddać ocenie, czy Zamawiający decydując
s
ię na takie ograniczenie, kierował się obiektywną i uzasadnioną potrzebą. W konsekwencji
w
celu wykazania, że doszło do naruszenia art. 29 ust. 2 Ustawy Pzp należy uprawdopodobnić,
że wymagania określone przez Zamawiającego nie wynikają z jego zobiektywizowanych
potrzeb, a oczekiwania co do określonych parametrów są na tyle wygórowane, że utrudniają
lub uniemożliwiają dostęp do zamówienia (por. wyrok KIO z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt
KIO/UZP 277/10, wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie XII Wydział Gospodarczy Odwoławczy
z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt XII Ga 152/12). Aby zatem skutecznie stawiać zarzut
naruszenia art. 29 ust. 2 Ustawy Pzp,
nie można ograniczać się do argumentacji, że dany
wykonawca nie może wykonać zamówienia, ale należy raczej kwestionować zbyt wygórowane
i nieskorelowane z rzeczywistymi potrzebami Zamawiającego warunki. W ocenie Izby
Odwołujący nie sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi wykazania, że Zamawiający opisał
przedmiot zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, nie znajdujący
oparcia w jego rzeczywistych, uzasadnionych potrzebach.
Po pierwsze, a
rgumentacja Odwołującego opierała się na twierdzeniu, że wymagane przez
Zamawiającego parametry techniczne wskazują na urządzenia jednego producenta, który
od
mówił Odwołującemu ich sprzedaży. Odwołujący w trakcie rozprawy wskazywał, iż nabycie
urządzeń producenta AVIA S.A. jest niemożliwe z uwagi na brak otrzymania odpowiedzi
producenta na wysłane w formie wiadomości e-mail zapytanie ofertowe. Niemniej w ocenie
Izby argumentacja nakierowana na okoliczność, że wnoszący odwołanie nie może złożyć
oferty i ubiegać się o udzielenie zamówienia zgodnie z wymaganiami Zamawiającego, nie
stanowi per se potwierdzenia zarzutu ograniczania uczciwej konkurencji (por. m.in. wyrok KIO
z dnia 23 marca 2017 r., sygn. akt KIO 445/17). Ponadto Odwołujący nie wykazał, że producent
odmówił mu sprzedaży tych urządzeń i z jakich powodów, poza ww. wiadomością e-mail, którą
skierował do firmy AVIA, Odwołujący powołał się jedynie na nieoficjalne informacje uzyskane
telefonicznie. Co więcej, sama kwestia ewentualnej odmowy sprzedaży urządzeń przez
producenta i motywów będących podstawą do tej odmowy, która może być zależna od szeregu
czynników, nie może stanowić uzasadnienia dla uznania, że to sposób opisania przedmiotu
zamówienia przez Zamawiającego ogranicza uczciwą konkurencję.
Ponadto należy mieć na uwadze, iż w dniu 12 lutego 2018 r. Zamawiający dokonał
modyfikacji SIWZ, w której uwzględnił część proponowanych przez Odwołującego zmian
w
opisie parametrów kwestionowanych urządzeń, jak również wprowadził szereg innych zmian
w zakresie parametrów wskazywanych przez Odwołującego, modyfikując je jednakże w inny
sposób niż żądał tego Odwołujący. Odwołujący w toku postępowania odwoławczego nie
wykazał, że pomimo wprowadzenia tych zmian w dalszym ciągu nie jest możliwe zaoferowanie
urządzeń innych producentów niż AVIA S.A. Odwołujący podczas rozprawy wskazał jedynie,
iż w dalszym ciągu żadna inna maszyna nie spełnia wszystkich oczekiwanych parametrów,
nie wskazał jednak, o które konkretnie parametry chodzi ani dlaczego określony parametr
wpływa na ograniczenie konkurencyjności, tymczasem znaczna część uzasadnienia
wskazanego w treści załącznika nr 1 do odwołania na skutek modyfikacji SIWZ straciła
aktualność. Zamawiający uwzględnił część zmian proponowanych przez Odwołującego, a tam
gdzie wartość danego parametru została oznaczona w sposób wąski, Zamawiający
wprowadził zapisy prowadzące do jej rozszerzenia (np. w tych parametrach, gdzie pierwotnie
wskazano
zarówno minimalny, jak i maksymalny zakres, pozostawiano wyłącznie jedną
wartość graniczną, dla przykładu pierwotny wymóg dotyczący długości toczenia w tokarce
z
poz. 2 określony na poziomie maks. 600 mm, min. 580 mm, po modyfikacji wskazywał, iż
długość ta ma być „nie mniejsza niż 580 mm” a zatem zrezygnowano z wymogu określającego
maksymalną długość toczenia na poziomie 600 mm). Odwołujący nie uprawdopodobnił, że
wprowadzone
przez Zamawiającego liczne zmiany w opisie przedmiotu zamówienia nie
umo
żliwiają zaoferowania urządzeń innych producentów ani jaka jest tego przyczyna.
Z
wrócić należy także uwagę, iż przedstawione przez Odwołującego podczas rozprawy
wydruki wiadomości e-mail od innych producentów urządzeń będących przedmiotem dostawy
do praco
wni obróbki skrawaniem informujące o nieposiadaniu urządzeń spełniających
wymagane parametry datowane są na dzień 8 i 9 lutego 2018 r. W konsekwencji nie
potwierdzają one czy urządzenia tych producentów nie spełniają wymagań Zamawiającego
ukształtowanych po dokonanej w dniu 12 lutego 2018 r. modyfikacji SIWZ. Weryfikacja tej
kwestii nie jest możliwa również z uwagi na fakt, iż w treści tych wiadomości e-mail nie
wskazano jakich konkretnie
parametrów wymaganych przez Zamawiającego nie spełniają
urządzenia tych producentów, a informacji takich nie przedstawił również Odwołujący.
W ocenie Izby nie
wystarczające dla potwierdzenia okoliczności, iż nie istnieją urządzenia
innych producentów niż AVIA S.A., które spełniałyby parametry wskazane w SIWZ, są również
przedstaw
ione przez Odwołującego wydruki ze stron internetowych innych producentów.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, iż wydruki dotyczące urządzeń AS-200/200L, ST-
20Y, Lynx 300 series oraz VTX Ui WZW96 oraz wydruk dotyczący urządzenia ALCON LT580
w zakresie obejmującym parametry techniczne zostały przedstawione przez Odwołującego
wyłącznie w języku obcym, a zatem nie mogą one stanowić dowodu w przedmiotowej sprawie,
na co wskazano już we wcześniejszej części uzasadnienia. Z kolei te wydruki, które
przedstawione zostały w języku polskim świadczyć mogą o okoliczności, że konkretne, tam
wskazane urządzenia, nie spełniają niektórych z wymaganych przez Zamawiającego
parametrów, nie sposób jednak na ich podstawie przesądzić, że na rynku nie istnieją
urządzenia inne niż wskazywane w odwołaniu urządzenia producenta AVIA S.A., które
spełniałyby parametry wskazane w SIWZ. Twierdzenia Odwołującego poddaje w wątpliwość
również fakt, iż podczas rozprawy Zamawiający złożył dokumenty dotyczące tokarki DMG
Mori, wskazując, iż spełnia ona wymogi Zamawiającego po dokonanej modyfikacji SIWZ,
czemu Odwołujący, w ramach prawa do repliki, nie zaprzeczył. Ponadto Zamawiający podnosił
również, iż istnieje możliwość konfiguracji maszyn i Odwołujący może zamówić takie
urządzenia, jakie odpowiadają wymaganiom Zamawiającego, czego Odwołujący również nie
zakwestionował.
Za nieuzasadnione Izba uznała także argumenty Odwołującego jakoby Zamawiający
ograniczył możliwość zaoferowania urządzeń o lepszych parametrach technicznych. Izba
zwraca
uwagę, iż zgodnie z punktem 3.1. SIWZ Zamawiający wyraźnie wskazał, iż dopuszcza
oferowanie materiałów lub rozwiązań równoważnych, zgodnie z art. 30 ust. 5 Ustawy Pzp, pod
war
unkiem, że zagwarantują one uzyskanie parametrów technicznych nie gorszych od
założonych przez Zamawiającego. W opisie przedmiotu zamówienia przedstawiono minimalne
wymagania dotyczące zamawianych przedmiotów, które muszą być spełnione, co oznacza że
wykon
awcy mają możliwość zaoferowania także rozwiązań o lepszych jakościowo
parametrach. Potwierdza to
również treść SIWZ, gdzie wskazano, iż proponowany przez
wykonawcę sprzęt równoważny musi charakteryzować się takimi samymi cechami
funkcjonalno-
użytkowymi jak produkty opisane przez Zmawiającego lub je przewyższać.
W
ocenie Izby Odwołujący nie wykazał, iż zaoferowanie urządzeń równoważnych, w tym
urządzeń o lepszych parametrach, nie jest możliwe. Swoją argumentację w tym zakresie
w
większości oparł na stwierdzeniach, iż podane w SIWZ „Wartości ograniczają maszynę o
lepszych parametrach. Ograniczenie +/-
3% nie jest wystarczające” lub „Wartości ograniczają
konkurencyjność, nie pozwalają na zaoferowanie maszyn o lepszych parametrach.”
Odwołujący nie wskazał jednak ani czym w jego ocenie są lepsze parametry urządzenia, ani
że postulowane przez niego rozwiązania są co najmniej nie gorsze niż wskazywane przez
Zamawiającego i odpowiadają jego potrzebom.
Odnośnie podnoszonych przez Odwołującego argumentów w zakresie koloru urządzeń,
Izba wskazuje, iż Zamawiający wprowadził w tym zakresie stosowne modyfikacje SIWZ
i
zaznaczył, że chodzi mu o "standardową malaturę”, a zatem taką, która nie generowałaby
dodatkowych kosztów nie wpływających na sprawność, funkcjonalność maszyny. Ponadto
Zamawiający usunął te fragmenty opisu parametrów, które mogłyby sugerować konieczność
zastosowania konkretnych kolorów farb czy wskazywać na urządzenie konkretnej marki.
Odwołujący nie wykazał zaś, aby tego rodzaju postanowienia, po dokonanej modyfikacji,
ograniczały możliwość składania ofert przez wykonawców.
Izba nie uznała za zasadne także stanowiska Odwołującego, iż o sporządzeniu opisu
przedmiotu zamówienia ze wskazaniem konkretnego producenta świadczy takie ustalenie
parametrów sondy narzędziowej (poz. 8), które wprost wskazuje na urządzenie HPMA
RENISHAW, która to sonda jest fabrycznym wyposażeniem tokarki firmy AVIA. Odwołujący,
poza stwierdzeniem, że ramię wskazane w opisie kieruje na obrabiarkę firmy AVIA, w zasadzie
nie wykazał, że nie jest możliwe zaoferowanie urządzenia innego producenta spełniającego
takie wymogi. Odwołujący w załączniku nr 1 wskazywał wyłącznie na fakt, iż wymóg aby
system ustawiania narzędzi dla tokarki posiadał automatyczne ramię ogranicza dostępność
takiego rozw
iązania, a ramię takie jest niebezpieczne przy pracy. Tymczasem Zamawiający
przedstawił na rozprawie dokumenty potwierdzające, iż również inni producenci oferują
wyposażenie w postaci automatycznej sondy pomiaru, których to okoliczności Odwołujący nie
zakw
estionował.
Z uwagi na powyższe, w ocenie Izby brak jest podstaw do uznania, że Zamawiający opisał
przedmiot zamówienia w sposób naruszający uczciwą konkurencję, Odwołujący nie
uprawdopodobnił bowiem tej okoliczności. Nie potwierdza tego również złożony przez
Odwołującego dokument „Rekomendowane wyposażenie pracowni i warsztatów szkolnych
dla zawodu operator obrabiarek skrawających” opracowany na potrzeby Regionalnych
Programów Operacyjnych na lata 2014-2020 przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji
Zawodowej i Ustawicznej. Dokument ten, jak
o zawierający ogólne rekomendacje, wytyczne,
nie może przesądzać o tym, że Zamawiający nie jest uprawniony do sformułowania wymogów
co do przedmiotu zamówienia w sposób bardziej szczegółowy niż wskazany w ww.
dokumencie.
W przedmiotowej sprawie uzasadni
enia dla uznania, iż doszło do naruszenia uczciwej
konkurencji nie może stanowić również okoliczność, iż w zamówieniu nie dopuszczono
możliwości składania ofert częściowych, okoliczność ta nie była bowiem przedmiotem
podnoszonych przez Odwołującego zarzutów. Odwołujący nie skarżył niedokonania przez
Zamawiającego podziału zamówienia na części, a jedynie powoływał się na tę okoliczność
w
kontekście tego, że brak możliwości dostarczenia kilku urządzeń z kilkuset pozostałych
uniemożliwia mu złożenie oferty.
W
ocenie Izby Odwołujący nie wykazał również, że ustalone przez Zamawiającego
parametry
maszyn były zbyt wygórowane i nieskorelowane z rzeczywistymi potrzebami
Zamawiającego. Tymczasem Zamawiający dowiódł istnienia uzasadnionych potrzeb
w skonstruowaniu
spornych parametrów technicznych w określony w SIWZ sposób.
Zamawiający wyjaśnił, iż określając parametry urządzeń, w które wyposażona ma być
pracownia obróbki skrawaniem kierował się rzeczywistymi, faktycznymi potrzebami, które
wynikały z szeregu istotnych okoliczności. Wskazał m.in., iż dąży do zgromadzenia obrabiarek
o takich sterowaniach, które stosuje się najpowszechniej w obrabiarkach lokalnych zakładów
pracy. P
odniósł, iż przed zamówieniem dokonał analizy potrzeb pracodawców w zakresie
potrzeb kadrowych i
potrzebnych lub preferowanych kwalifikacji pracowników. Celem szkoły
publicznej, której Zamawiający chce dostarczyć wyposażenie, jest przygotowywanie
operatorów obrabiarek do pracy w lokalnych firmach i tym samym zrealizowanie potrzeb
publicznych w
zakresie rynku pracy i rozwoju przedsiębiorczości. Zamawiający przedstawił
również oświadczenie Dyrektora Zespołu Szkół Transportowo – Elektrycznych Centrum
Kształcenia Ustawicznego z dnia 12 lutego 2018 r., potwierdzające, iż dokonanie opisu
przedmiotu za
mówienia zostało poprzedzone zaakceptowanym wnioskiem o wsparcie
programu środkami Europejskiego Funduszu Społecznego, a następnie podpisaniem umowy
o dofinansowanie na realizację tego programu i finansowanie ze środków Wielkopolskiego
Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-
2020. W oświadczeniu wskazano, iż
akceptując wniosek zaakceptowano koncepcję uszczegółowienia programów kształcenia
zawodowego przewidzianych do realizacji w przyszłej pracowni obróbki skrawaniem, które
prowadziło do kształcenia uczniów i kursantów umiejętności posługiwania się i użytkowania
różnych sterowań stosowanych w lokalnych zakładach pracy powiatu ostrowskiego, tzn.
Sie
mens Sinumerik, Heidenhain, Fanuc i Haas w celu lepszego przygotowania przyszłych
operatorów obrabiarek skrawających oraz mechatroników do realnych warunków zatrudnienia
zgodnie ze specyficznymi potrzebami pracodawców.
Zamawiający podniósł ponadto, iż opisując parametry urządzeń kierował się specyfiką ich
dydaktycznego przeznaczenia do
celów edukacyjnych oraz typową wielkością materiałów
obrabianych podczas zajęć dydaktycznych i egzaminów potwierdzających kwalifikacje
zawodowe.
Zamawiający wskazał, iż jego potrzeby wynikają z programów nauczania
i
standardów wyposażenia stanowisk dydaktycznych i egzaminacyjnych oraz doświadczenia
w kształceniu zawodowym. Ponadto Zamawiający wskazał, iż zamawiane maszyny
przeznaczone są do wstępnego przygotowywania materiałów egzaminacyjnych, a następnie
przeprowadzania egzaminów praktycznych zawodowych. Zadania egzaminacyjne sprawdzają
umiejętności z całego zakresu wyuczanych umiejętności, w tym pracy z materiałami
o
większych gabarytach. Zamawiający wskazując wymiary materiału obrabianego zadbał o to,
aby zamawiane maszyny miały parametry niezbędne do zrealizowania całego programu i do
stworzenia możliwości przeprowadzenia egzaminu zawodowego. Zamawiający podniósł
także, iż na zamawianych maszynach w Centrum Kształcenia Praktycznego wykonywać się
będzie elementy do pomocy dydaktycznych na potrzeby Zespołu Szkół Transportowo
Elektrycznych i Zespołu Szkół Technicznych, a także przedmioty prototypowe związane
z
zamierzoną działalnością popularyzacji innowacyjności wśród uczniów. Zamawiający zwrócił
uwagę, iż Powiat Ostrowski prowadzi program o nazwie TECHNO-GRANTY, którego celem
jest promocja innowacyjności wśród uczniów, a ograniczenie przestrzeni roboczej maszyny
prowadzić będzie do ograniczenia możliwości realizacji celów w tym zakresie. Ponadto
Zamawiający wskazał, że ze względów ekonomicznych szkoła założyła cykl wielokrotnej
eksploatacji materiału i jego wielokrotnego użytkowania na kolejnych zajęciach szkoleniowych.
Najpierw materiał możliwie długi i o dużej średnicy wykorzystuje się do ćwiczeń na
obrabiarkach numerycznych. Następnie ten sam materiał już skrócony i o zmniejszonej
średnicy wykorzystywany jest na kolejnych obrabiarkach cnc lub konwencjonalnych, a
następnie w jeszcze mniejszych odcinakach i z mniejszą średnicą użytkowany jest w innych
pracowniach (np. spawalniczych) -
aż do zniszczenia, a zatem z uwagi na wysokie
i
powtarzalne koszty zakupu materiału posiadanie maszyn umożliwiających powyższe
rozwiązanie jest uzasadnione z perspektywy potrzeb Zamawiającego.
Zamawiający zwrócił także uwagę, iż stosowanie dłuższych, większych materiałów do
obróbki na maszynie cnc wymusza zastosowanie większego okna w większych drzwiach
maszyny, co jest parametrem istotnym
dla Zamawiającego z uwagi na możliwość oglądania
procesu obróbczego przez uczniów i kursantów. Zajęcia szkoleniowe z zakresu obróbki
skrawaniem są grupowe, a uczniowie muszą mieć zapewnione optymalne warunki do nauki
z zac
howaniem zasad bezpieczeństwa. Maksymalna długość obrabianego przedmiotu oraz
jego maksymalna średnica to zasadnicze cechy funkcjonalne, których osiągnięcie
uwarunkowane jest od pozosta
łych parametrów dotyczących konstrukcji obrabiarki. Te właśnie
cechy funkcjonalne determinują wielkość przesuwów i posuwów elementów ruchomych
maszyny i szereg innych, które Zamawiający określił wartościami w opisie zamówienia.
Docelowa, założona wielkość przedmiotu obrabianego musi być proporcjonalna do cech
i
parametrów konstrukcyjnych. Dlatego Zamawiający zwrócił uwagę, iż postulaty
O
dwołującego prowadzące do zmniejszenia wielkości przedmiotu obrabianego zmierzają do
potencjalnej możliwości zaoferowania maszyn o mniejszych parametrach konstrukcyjnych,
mniejszych gabarytach, niż wynika to z oczekiwań i zapisów Zamawiającego. Tymczasem
w
kontekście określonych przez Zamawiającego potrzeb maszyna lepsza to maszyna
o
większych, a nie o mniejszych możliwościach obróbczych.
Odnośnie postulowanych przez Odwołującego zmian w zakresie mocy maszyn,
Zamawiający wykazał, że nie są one możliwe z przyczyn technicznych o obiektywnym
charakterze z uwagi na
ograniczoną moc poboru prądu, a zatem czynnik niezależny od
Z
amawiającego. Większa moc maszyn może spowodować konieczność modernizacji
przyłącza energetycznego, modernizacji stacji trafo i generować dodatkowe, wysokie koszty.
W obiekcie, w którym Zamawiający chce zainstalować obrabiarkę będzie znajdować się wiele
in
nych maszyn i urządzeń elektrycznych, będących w posiadaniu Zamawiającego, a także
zamawianych do dziewięciu innych pracowni. Istotną zdaniem Zamawiającego kwestią jest nie
tylko przyłącze energetyczne do obiektu, ale także zabezpieczenia energetyczne i instalacja
wykonane już w obiekcie zgodnie z założeniami programu użytkowego i projektem
architektonicznym.
Zamawiający wskazał również, iż dąży do oszczędności ekologicznej
i pozyskania maszyn o
dużej sprawności energetycznej, a zatem jakościowo lepszych
i
ekonomicznie oszczędniejszych. Maszyny o mniejszym poborze prądu będą generować
mniejsze wydatkowanie energii elektrycznej. Kategoria „lepsza maszyna” w tym kontekście
jest rozumiana przez Zamawiającego jako „sprawniejsza energetycznie” Zamawiający
podkre
ślił także, iż wskazał jedynie górny zakres mocy maszyny, wykonawca ma prawo
zaoferować maszynę o mocy niższej niż wskazana. Na potwierdzenie powyższego podczas
rozprawy Zamawiający złożył pismo projektanta obiektu z dnia 25 kwietnia 2016 r., z którego
wyn
ikają zalecenia w zakresie ograniczenia maksymalnej mocy pojedynczej maszyny do
27kW (
„Aby nie dopuszczać do przeciążenia instalacji zasilającej należy ograniczać
maksymalną moc pojedynczej maszyny do 27kW. Zgodnie z programem użytkowym
zaplanowano instala
cję i zabezpieczenia pod maszyny o następujących mocach: sprężarka –
15kW, obrabiarka cnc
– 24kVA x 2 sztuki, obrabiarka cnc 24kVA, obrabiarka cnc – 25kVAm
obrabiarka cnc
– 27 kVA, obrabiarka konwencjonalna 3,3, kVa x 3 sztuki, obrabiarka
konwencjonalna 3,
3 kVa x 6 sztuk, obrabiarka konwencjonalna 4kVa x 2 sztuki. Całkowita moc
wszystkich obrabiarek, urządzeń dodatkowych i maszyn eksploatowanych nie może
przekroczyć 100 kW.”).
Z kolei od
nośnie wagi oferowanych urządzeń Zamawiający zwrócił uwagę, iż ograniczenia
wagi maksymalnej podyktowane jest czynnikiem obiektywnym - ograniczeniami
architektonicznymi pomieszczeń, w których będą instalowane i użytkowane obrabiarki, tzn.
wartościami obciążania podłoża. Zamawiający wskazał, iż na rynku obrabiarek funkcjonują
maszyny o różnej ilości punktów podparcia, zatem trudno ustalić jaką wartość nacisku będzie
generować jeden punkt podparcia dostarczonej w wyniku realizacji zamówienia maszyny i czy
nie przekroczona zostanie wartość dopuszczalna - krytyczna dla istniejącego podłoża. Dlatego
zgodnie z wytycznymi architekta Zamawiający ustalił bezpieczną wartość wagi maszyny.
Zamawiający nie ma możliwości technicznych i finansowych dostosowywania podłoża do wagi
zamawianych maszyn z uwagi na trudności techniczne i koszty takiego przedsięwzięcia, nie
ma możliwości budowy fundamentów punktowych, tzw. — kolumnowych pod punktami
podparcia maszyn.
Na potwierdzenie powyższego podczas rozprawy Zamawiający złożył
pismo projektanta obiektu z dnia 25 kwietnia 2016 r., z którego wynikają informacje w zakresie
dopuszczalnego obciążenia maszynami (zalecenia: „należy zainstalować w miarę lekkie
maszyny o ciężarze do 3,9 Mg. Tylko w jedynym wskazanym przez Inwestora miejscu
zaplanowano obciążenie większe dla maszyny cięższej – do 4,7 Mg, założeniem
równomiernego rozkładu sił”).
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, iż rozwiązania przedstawione w opisie
przedmiotu zamówienia wydają się być uzasadnione potrzebami Zamawiającego oraz
podmiotu, dla którego wyposażenie będące przedmiotem postępowania ma być dostarczone.
Potrzeby te znajdują oparcie w szczególności w zapotrzebowaniu rynku lokalnego na
pracowników wykształconych w obsłudze konkretnych urządzeń, dydaktycznego
przeznaczenia tych urządzeń, wielkości materiałów poddawanych obróbce, założonego cyklu
wielokrotnej eksploatacji materiału, jak również w określonych ograniczeniach
architektonicznych czy energetycznych pomieszczeń, w których urządzenia zostaną
umieszczone. Odwołujący w toku postępowania odwoławczego nie przedstawił
kontrarg
umentacji, która pozwoliłaby poddać w wątpliwość okoliczność, że opis przedmiotu
zamówienia nie był skorelowany z uzasadnionymi potrzebami Zamawiającego, a ustalone
przez Zamawiającego wymogi były zbyt wygórowane w stosunku do tych potrzeb, co mogłoby
wska
zywać na naruszenie uczciwej konkurencji.
W ocenie
Izby nie potwierdził się także zarzut naruszenia art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp
dotyczący opisania przedmiotu zamówienia z użyciem znaków towarowych i pochodzenia,
w sytuacji gdy nie jest to uzasadnione specyf
iką przedmiotu zamówienia. Również i w zakresie
tego zarzutu Izba wskazuje na ogólną regułę rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 190
ust. 1 Ustawy Pzp, zgodnie z którym strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są
obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Przepis ten nakłada na Strony postępowania obowiązek, który zarazem jest uprawnieniem
Stron, wykazywania dowodów na stwierdzenie faktów, z których wywodzą określone skutki
prawne. W sytuacji zatem, gdy
Odwołujący wywodzi z faktu wskazania przez Zamawiającego
w
określonych parametrach technicznych tokarki z pozycji 4 (konkretniej przy opisach dwóch
elementów – silnika wrzeciona i silnika napędu narzędzi) nazwy producenta Siemens skutek
prawny w postaci na
ruszenia przez Zamawiającego art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp, winien
okoliczność tę wykazać. Zważyć należy, iż zgodnie z treścią art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp
p
rzedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów
lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów, chyba że jest to
uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu
zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą
wyrazy „lub równoważny''. Dlatego też Odwołujący zarzucając naruszenie tego przepisu
powinien wykazać, że wskazanie nazwy producenta określonego komponentu (elementu
składowego) urządzenia charakteryzuje produkt (w tym przypadku tokarkę) konkretnego
wykonawcy, a sytuacja taka prow
adzić może do uprzywilejowania albo wyeliminowania
niektórych wykonawców lub produktów. Tymczasem Odwołujący ograniczył swoją
argumentację do wskazania, iż w opisie przedmiotu zamówienia posłużono się nazwą
Siemens
, która sugeruje producenta i nie dopuszczono możliwości zastosowania rozwiązań
równoważnych, a użycie nazw towarowych nie było podyktowane specyfiką zamówienia, nie
rozwijając swojego stanowiska. Odwołujący nie przedstawił argumentów, które wskazywałyby
na fakt, iż te elementy urządzenia, co do których pojawiła się nazwa producenta,
charakteryzują maszyny (tokarki) konkretnego producenta i eliminują inne produkty. Dlatego
nawet jeżeli użycie w opisie parametrów urządzeń nazwy producenta poszczególnych
komponentów budzić może wątpliwości, to sam ten fakt nie tworzy jeszcze domniemania, że
doszło do naruszenia art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp.
Izba zwraca także uwagę na niespójność argumentacji Odwołującego, który
zakwestionował podanie przez Zamawiającego w opisie dwóch parametrów urządzenia
wskazanego w poz. 4 (tokarka sterowana numerycznie 3-osiowa ze sterowaniem Sinumerik)
nazwy Siemens, w sytuacji gdy nie zakwestionował on w ogóle faktu, że Zamawiający
wymagał dostarczenia urządzeń ze sterowaniem konkretnych producentów, w tym
wspomnianej powyżej tokarki ze sterowaniem SINUMERIK firmy Siemens i że tak opisany
przedmiot zamówienia narusza art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp. Odwołujący w treści załącznika nr 1
do odwołania wskazywał wyłącznie na fakt użycia nazwy Siemens przy opisie dwóch
konkretnych parametrów tokarki z pozycji 4, nie podnosił jednak zarzutów w zakresie
wymagania dotyczącego dostarczenia maszyn ze sterowaniem konkretnych producentów.
Kwestia ta ma zaś znaczenie z perspektywy użycia nazwy Siemens w opisie dwóch
konkretnych parametrów tokarki z pozycji 4 ze sterowaniem Siemens SINUMERIK. Jak
wskazał bowiem Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie i podczas rozprawy wybrany rodzaj
sterowa
nia Siemens SINUMERIK jest pakietem obejmującym oprogramowanie, pulpit
sterowniczy, klawiaturę, napędy osi i głowicy oraz silniki, dlatego nazwa Siemens występuje
przy opisach dwóch elementów – silnika wrzeciona i silnika napędu narzędzi. Odwołujący
powyższych okoliczności nie zakwestionował ani nie wykazał, że kompatybilne z tym
sterowaniem są również rozwiązania innych producentów, z kolei samo żądanie dostarczenia
przez Zamawiającego tokarki ze sterowaniem konkretnego producenta nie było przez
Odwołującego podważane. Wobec tego Izba nie miała podstaw, aby poddać w wątpliwość
twierdzeń Zamawiającego, iż odwołanie do nazwy Siemens użyte w opisie przedmiotu
zamówienia jest związane z rodzajem sterowania, jakie posiadać ma oferowane urządzenie,
ponieważ okoliczności te nie były kwestionowane przez Odwołującego.
Ponadto należy mieć na uwadze, iż w przedmiotowym przypadku produktem będącym
przedmiotem dostawy jest wskazana w poz. 4 tokarka sterowana numerycznie 3-osiowa ze
sterowaniem SINUMERIK, a nie sam rodzaj sterowania
czy też konkretny komponent
urządzenia (jego część składowa). Rodzaj sterowania jest wyłączenie elementem składowym
urządzenia, który co do zasady nie charakteryzuje tokarki określonego producenta. Pomimo
takiego sformułowania w dalszym ciągu wykonawcy mają możliwość zaoferowania tokarek
różnych producentów, gdyż wielu producentów ma w ofercie tokarki ze sterowaniem
SINUMERIK,
a nadto istnieje możliwość konfiguracji urządzeń, na co wskazywał Zamawiający
w treści odpowiedzi na odwołanie i podczas rozprawy, czego Odwołujący także nie
kwestionował. Jak wskazał Zamawiający pakiety ze sterowaniem Siemens SINUMERIK są
stosowane powszechnie i dostępne dla wszystkich producentów maszyn, są oferowane
standardowo lub opcjonalnie przez różnych producentów. Niejednokrotnie dane modele
tokarek określonych producentów są oferowane z różnymi rodzajami sterowania, w zależności
od wybranej opcji. W konsekwencji, w ocenie Izby w omawianym przypadku samo wskazanie
w parametrach
dwóch komponentów (elementów składowych tokarki), w dodatku będących
pochodną wymaganego rodzaju sterowania urządzeniem, nazwy producenta tego sterowania,
nie przesądza jeszcze o tym, że opis przedmiotu zamówienia narusza uczciwą konkurencję.
Odwołujący nie wykazał zaś jakoby użycie przez Zamawiającego nazw producenta przy opisie
dwóch parametrów tokarki charakteryzowało tokarki konkretnego producenta lub mogło
prowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów.
Nadto
Izba zwraca uwagę, iż wbrew twierdzeniom Odwołującego Zamawiający w punkcie
3.1. SIWZ dopuścił stosowanie rozwiązań równoważnych i wskazał, iż jeżeli w załącznikach
do SIWZ zostało wskazane pochodzenie zamawianych przedmiotów (marka, nazwy handlowe
produktów lub ich producenci, znaki towarowe, patenty lub szczególne procesy, które
charakteryzują produkty dostarczane przez konkretnego wykonawcę, a także szkice) należy
je traktować jako przykładowe, mające na celu jedynie przybliżenie, egzemplifikację wymagań,
których nie można było opisać przy pomocy dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
oraz określające standard techniczny i jakościowy. Potwierdza to również wzór Tabeli
ofertowej 3) Pracownia obróbki skrawaniem, gdzie dla każdej pozycji zaznaczyć należy, czy
oferowane
urządzenie spełnia wskazane parametry czy jest równoważne wobec parametrów
i wymagań wskazanych przez Zamawiającego. Kwestia wymogów co do równoważności
produktu nie była zaś przedmiotem odwołania.
Izba uznała natomiast zasadność zarzutu naruszenia art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp w zakresie,
w jakim dotyczył wprowadzenia przez Zamawiającego w treści SIWZ wymogu złożenia dla
wszystkich oferowanych przedmiotów dostawy dokumentów stosownych do specyfiki danego
przedmiotu. Izba wskazuje, iż żądając od wykonawców złożenia dokumentów
przedmiotowych, potwierdzających zgodność oferowanego przedmiotu zamówienia z treścią
SIWZ, Zamawiający powinien określić w sposób nie budzący wątpliwości, na podstawie jakich
dokumentów będzie dokonywał oceny zgodności oferty z postawionymi wymaganiami.
Ponadto dokonując opisu wymaganego dokumentu, zasadne jest nie tylko wskazanie jego
nazwy, ale również celu, w jakim powinien zostać złożony, w szczególności wskazanie na
potwierdzenie jakich parametrów przedmiotu zamówienia lub okoliczności związanych z jego
realizacją wymagany jest każdy żądany dokument. Powyższe ma o tyle istotne znaczenie, iż
dokumenty przedmiotowe świadczą o spełnieniu przez oferowane dostawy, usługi lub roboty
budowlane wymagań określonych przez Zamawiającego. Brak tych dokumentów lub analiza
ich treści może prowadzić do odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy Pzp
jako niezgodnej z SIWZ, a zatem Zamawiający powinien dołożyć należytej staranności
w
sformułowaniu wymagań, tak aby wykonawcy byli w stanie ocenić, złożenie jakich
dokumentów będzie wystarczające dla potwierdzenia zgodności danego produktu
z wymaganiami SIWZ.
Należy zauważyć, iż w rozpoznawanej sprawie przedmiotem zamówienia jest dostawa co
najmniej kilkuset elementów wyposażenia dla pracowni i sal szkoleniowych o rozmaitym
przeznaczeniu. Wchodzące w skład dostawy produkty są bardzo zróżnicowane zarówno pod
kątem ich specyfiki, charakterystyki, jak i dostępności czy wartości. Dla przykładu wskazać tu
należy na produkty (wyposażenie) takie jak różnego rodzaju sprzęt komputerowy, drukarki,
oprogramowanie, moduły dydaktyczne, rzutniki, stoły, biurka, krzesła, regały, szafy, kosze na
śmieci, gaśnice, apteczki, pompy, zgrzewarki, narzędzia do obróbki rur, mierniki mocy,
sprężarki, tokarki sterowane numerycznie, gwintownice, zgrzewarki, oprawki zaciskowe, płytki
skrawające, frezarki, nitownice, kątowniki, przecinarki do rur, maszyny do obróbki drewna,
wiertarko-
wkrętarki, szlifierki, betoniarki, młoty pneumatyczne, drabiny, zszywacze, pojemniki,
tacz
ki, wózki magazynowe, poziomice, młotki, piły, pędzle malarskie, zestawy manometrów,
termometry, wózki narzędziowe, zaciski elektryczne, zasilacze, przewody, silniki, oporniki,
prądnice, grzałki, czy nawet motocykl.
Zamawiający w sposób bardzo ogólny, łącznie - w odniesieniu do wszystkich produktów
stanowiących przedmiot dostawy, wskazał katalog dokumentów jakich złożenia żąda,
pozostawiając wykonawcom decyzję, które dokumenty z tych wymienionych są odpowiednie
do specyfiki danego produktu. Zamawiający dopuścił również możliwość złożenia innych
dokumentów niż wymienione w SIWZ, które uzasadnione będą specyfiką produktu, nie
identyfikując jednak w żaden sposób tych dokumentów. W konsekwencji, z tak
sformułowanych postanowień SIWZ nie da się wywieść jednoznacznego wniosku, jakie
dokumenty Zamawiający uzna za potwierdzające zgodność określonego produktu
z
wymaganiami, a konieczność ich złożenia uzależniona jest od bliżej nieokreślonej specyfiki
produktu, podczas gdy przedmiot dostawy obejmuje niezwykle szeroki asortyment o bardzo
zróżnicowanej specyfice. Wątpliwości tych Zamawiający nie rozwiał także w toku
postępowania odwoławczego, podczas rozprawy wskazał bowiem, iż będzie przyjmował
wszystkie dokumenty, które potwierdzają stawiane wymogi, zaś jeśli dla jakiejś pozycji nie ma
DTR albo innego sposobu potwierdzenia przez producenta, to będzie przyjmował również
oświadczenie wykonawcy potwierdzające spełnienie wymogów. Powyższe oświadczenie
pozostaje w sprzeczności z treścią SIWZ, gdzie Zamawiający wprost wskazał, iż oczekuje na
dokumenty wystawione przez producenta lub na rzecz producenta. Ponadto na podstawie
treści SIWZ nie da się wywieść jednoznacznego wniosku czy dla produktów, których specyfika
daje możliwość złożenia kilku z wymienionych przez Zamawiającego dokumentów,
wystarczającym będzie złożenie jednego dokumentu potwierdzającego zgodność produktu
z
SIWZ czy należy złożyć wszystkie wymienione przez Zamawiającego dokumenty takie jak
DTR, atesty, certyfikaty czy deklaracje zgodności CE, aby spełnić wymagania Zamawiającego.
To z kolei prowadzić może do multiplikowania dokumentów w sposób nieadekwatny do
potrzeb związanych z prowadzeniem postępowania.
Mając powyższe na uwadze, w ocenie Izby sposób sformułowania wymogu, o którym mowa
w punkcie 8.5. ppkt 5) SIWZ
dotyczącego przedłożenia dokumentów w celu potwierdzenia, że
oferowane dostawy odpowiadają wymaganiom określonym przez Zamawiającego powoduje,
iż wykonawcy przyjąć mają na siebie nieuzasadnione ryzyko dokonania oceny czy dokument,
których w ich przekonaniu będzie odpowiedni dla specyfiki danego produktu okaże się również
odpowiedni i wystarczający w ocenie Zamawiającego, tym bardziej, że ryzyko to niesie za sobą
tak dotkliwą sankcję jaką jest odrzucenie oferty. W tym stanie rzeczy Izba uznała za zasadne
nakazanie Zamawiającemu dokonania zmiany postanowień SIWZ w zakresie dotyczącym
wymogu złożenia dokumentów w celu potwierdzenia, że oferowane dostawy odpowiadają
wymaganiom określonym przez Zamawiającego poprzez doprecyzowanie, jakie dokumenty
zobowiązani są złożyć wykonawcy celem potwierdzenia zgodności z wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego w odniesieniu do poszczególnych produktów będących
przedmiotem dostawy.
Izba zwraca uwagę, iż zgodnie z art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp Zamawiający
może żądać od wykonawców złożenia oświadczeń i dokumentów wyłącznie w zakresie,
w
jakim są one niezbędne dla przeprowadzenia postępowania. Zamawiający zobowiązany jest
zatem dokonać oceny jakie oświadczenia i dokumenty są niezbędne do przeprowadzenia
postępowania i tylko w takim zakresie wymagać od wykonawców ich złożenia. Zamawiający
powinien
więc przeanalizować po pierwsze czy niezbędne dla przeprowadzenia postępowania
jest złożenie dokumentów potwierdzających spełnienie wymogów SIWZ dla wszystkich
dostarczanych produktów (elementów wyposażenia), a następnie wskazać, jakie dokumenty
należy złożyć odnośnie poszczególnych produktów lub kategorii produktów objętych
przed
miotem zamówienia. Nadto w sytuacji, gdy dla danego produktu możliwe będzie złożenie
różnych dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań Zamawiającego, Zamawiający
winien sformułować zapisy SIWZ w taki sposób, aby wykonawcy nie mieli wątpliwości jakie
dokumenty będą właściwe i czy w takim wypadku należy złożyć wszystkie te dokumenty czy
wystarczającym będzie złożenie tylko jednego z dokumentów potwierdzających spełnienie
wymagań SIWZ, obecna konstrukcja postanowień SIWZ nie pozwala bowiem na przesądzenie
tej kwestii.
Izba
nie uwzględniła natomiast omawianego zarzutu w pozostałym zakresie, tj. w jakim
dotyczył konieczności wskazania w formularzu ofertowym nazwy handlowej produktu, jego
typu, modelu i producenta. W ocenie Izby brak jest podstaw do kwestionowania prawa
Zamawiającego do żądania wskazania takich informacji w formularzu ofertowym (w tym
wypadku w tabelach ofertowych). Izba wskazuje, iż tego typu informacje stanowią część
zobowiązania wykonawcy, a tym samym merytoryczną treść jego oferty. Brak wskazania
takich danych w treści oferty w praktyce uniemożliwiać może Zamawiającemu ustalenie, jaki
przedmiot dostawy został zaoferowany przez wykonawcę, a w konsekwencji rzeczywiste
badanie zgodno
ści treści oferty z treścią SIWZ w zakresie zaoferowanego przedmiotu
zamówienia. Powyższe wymaganie podania informacji dotyczących producenta, typu, modelu
czy nazwy handlowej produktu postawione w SIWZ odnosi się do przedmiotu zamówienia
i
służy potwierdzeniu spełnienia przez oferowane dostawy wymagań określonych przez
Zamawiającego i zapewnieniu realizacji zamierzonego i opisanego w SIWZ celu.
Przedmiotowy wymóg ma charakter istotny dla przeprowadzenia postępowania, gdyż pozwala
na zidentyfikowanie przez Zamawiającego oferowanych produktów stanowiących przedmiot
zamówienia, które w wyniku jego realizacji zostaną dostarczone. W tym stanie rzeczy, Izba nie
znalazła podstaw do uznania, że tak skonstruowany wymóg narusza przepis art. 25 ust. 1
Ustawy Pzp.
Odwołujący nie wykazał zaś, że żądanie wskazania takich informacji nie jest
niezbędne do przeprowadzenia postępowania ani że wskazanie konkretnych danych przez
oferentów nie jest możliwe.
Mając na uwadze wszystko powyższe, Izba uznała, że odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie i na podstawie art. 192 ust. 1 Ustawy orzekła jak w sentencji.
O kosztach
postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Ustawy oraz na podstawie
§ 3 pkt 1) i pkt 2 lit. b) w zw. z § 5 ust.
2 pkt 1)
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238; zm.: Dz. U. z 2017 r. poz. 47),
zaliczając w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł uiszczoną przez
Odwołującego tytułem wpisu od odwołania oraz uwzględniając koszty wynagrodzenia
pełnomocnika Odwołującego w kwocie 3600 zł.
.
Przewodniczący: ……………………………….………
1. U
względnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Powiatowi Ostrowskiemu, Starostwu
Powiatowemu w Ostrowie Wielkopolskim, Al.
Powstańców Wielkopolskich 16, 63-400
Ostrów Wielkopolski, dokonanie zmiany postanowień Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia w zakresie dotyczącym wymogu złożenia dokumentów w celu potwierdzenia,
że oferowane dostawy odpowiadają wymaganiom określonym przez zamawiającego (pkt
8.5. ppkt 5 Lp.1
Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia) poprzez doprecyzowanie,
jakie dokumenty
zobowiązani są złożyć wykonawcy celem potwierdzenia zgodności
z
wymaganiami określonymi przez zamawiającego w odniesieniu do poszczególnych
produktów będących przedmiotem dostawy.
W pozostałym zakresie nie uwzględnia zarzutów odwołania.
2. K
osztami postępowania obciąża zamawiającego Powiat Ostrowski, Starostwo
Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim,
Al. Powstańców Wielkopolskich 16, 63-400
Ostrów Wielkopolski i:
2.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę R. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą R. P. MEGAMASZYNY, ul.
Guznera 55, 47-
175 Spórok tytułem wpisu od odwołania;
2.2.
zasądza od zamawiającego Powiatu Ostrowskiego, Starostwa Powiatowego
w Ostrowie Wielkopolskim,
Al. Powstańców Wielkopolskich 16, 63-400 Ostrów
Wielkopolski na rzecz R. P.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
R. P. MEGAMASZYNY, ul. Guznera 55, 47-
175 Spórok kwotę 18 600 zł 00 gr
(słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione przez odwołującego tytułem wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Kaliszu.
Przewodniczący:
……………………………….………
Sygn. akt: KIO 155/18
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Powiat Ostrowski, Starostwo Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na dostawę sprzętu dla inwestycji
„Przebudowa istniejących budynków i rozbudowa budynków Zespołu Szkół Transportowo-
Elektrycznych Centrum Kształcenia Ustawicznego celem utworzenia Centrum Kształcenia
Praktycznego wraz z wyposażeniem,” znak sprawy RPZ.272.3.2018.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
z dnia 18 stycznia 2018 r. pod numerem 2018/S 012-022593.
Postępowanie prowadzone jest
w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.; dalej „Ustawa Pzp”). Wartość
szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 Ustawy Pzp.
W dniu 29 stycznia 2018 r. wykonawca R. P.
prowadzący działalność gospodarczą pod
firmą R. P. MEGAMASZYNY w Spóroku (dalej „Odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa
Krajowej Izby
Odwoławczej wobec czynności Zamawiającego polegającej na:
sporządzeniu opisu przedmiotu zamówienia w sposób, który utrudnia uczciwą
konkurencję,
użyciu znaków towarowych i pochodzenia w opisie przedmiotu zamówienia w sytuacji, gdy
nie jest to uzasadnione
specyfiką przedmiotu zamówienia,
zażądaniu złożenia wraz z ofertą dokumentów, które nie są niezbędne do przeprowadzenia
postępowania.
O
dwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 7 ust. 1 Ustawy Pzp, poprzez niezapewnienie zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowania wykonawców,
2. art. 29 ust. 2 Ustawy Pzp
poprzez sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia w sposób,
który utrudnia uczciwą konkurencję,
3. art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp
poprzez opisanie przedmiotu zamówienia z użyciem znaków
towarowych i pochodzenia,
w sytuacji gdy nie jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu
zamówienia,
4. art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp
poprzez zażądanie złożenia wraz z ofertą dokumentów, które nie
są niezbędne do przeprowadzenia postępowania.
Z uwagi na powyższe Odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
Zamawiającemu:
dokonanie modyfikacji opisu przedmiotu zamówienia w sposób wskazany w Załączniku nr
1 do odwołania;
usunięcie ze Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia wymogu złożenia wraz
z
ofertą: „Aktualne dokumenty dotyczące wszystkich oferowanych przedmiotów w ramach
realizacji zamówienia, a umożliwiających na jednoznaczne stwierdzenie zgodności
oferowanych przez Wykonawcę maszyn urządzeń, programów, narzędzi z wymaganiami
Zamawiającego postawionymi w SIWZ. Stosownie do oferowanego przedmiotu, powinny
to być: dokumentacja techniczno-rozruchowa (DTR), aprobata techniczna, specyfikacja
techniczna producenta, instrukcją obsługi, certyfikat bezpieczeństwa, protokoły zgodności
z obowiązującymi normami i dyrektywami określonymi w odrębnych przepisach (np.
deklaracje zgodności CE), oraz inne dokumenty wymagane odpowiednio do specyfiki
przedmiotu
.”
usunięcie z formularzy ofertowych wymogu podania „Nazwy handlowa/producenta, Typu,
modelu, nazwy producenta.”
lub
unieważnienia postępowania, jeżeli rozstrzygnięcie niniejszego odwołania nastąpi po
upływie terminu składania ofert.
Odnośnie spełnienia przesłanek z art. 179 ust. 1 Ustawy Pzp Odwołujący wskazał, iż na
skutek czynności Zamawiającego interes prawny Odwołującego w uzyskaniu zamówienia
doznał uszczerbku. Wnoszący odwołanie nie może ubiegać się o udzielenie zamówienia oraz
nie jest w stanie przygotować ważnej oferty. Opis przedmiotu zamówienia został przygotowany
w taki sposób, który umożliwia złożenie ważnej oferty tylko jednemu wykonawcy, który posiada
dostęp do urządzeń wskazanych w SIWZ.
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 29 ust. 2 Ustawy Pzp Odwołujący wskazał, iż
Zamawiający zastosował w Załączniku nr 3 do SIWZ - Pracownia Obróbki Skrawaniem takie
wymagane parametry techniczne, które wskazują na konkretne urządzenia konkretnych
producentów. Urządzenia te oferowane są przez jednego producenta w kraju, który odmówił
Odwołującemu ich sprzedaży. W związku z faktem, że w zamówieniu nie dopuszczono
składania ofert częściowych poprzez zablokowanie możliwości złożenia oferty spełniającej
wymagania SIWZ w zaledwie kilku pozycjach wykonawcom uniemożliwiono złożenie oferty na
kilkaset pozostałych pozycji. Odwołujący wskazał, iż opis przedmiotu zamówienia dla pozycji
2 (tokarka sterowana numerycznie 2-osiowa ze sterowaniem FANUC), pozycji 4 tokarka
sterowana numerycznie 3-osiowa ze sterowaniem SINUMERIK, pozycja 8 (sonda
narzędziowa odpowiednia do tokarki z pozycji 4), pozycja 10 (pionowe centrum obróbkowe ze
sterowaniem HEIDENHAIN), pozycja 16 (pionowe centrum obróbkowe ze sterowaniem
SINUMERIK) stanowi w istocie ko
pię kart katalogowych urządzeń: pozycja 2 - fabryka
obrabiarek precyzyjnych Avia S.A. AVIAturn 35, pozycja 4 - fabryka obrabiarek precyzyjnych
Avia S.A. AVIAturn 35M, pozycja 8 - HPMA RENISHAW, pozycja 10 - fabryka obrabiarek
precyzyjnych Avia S.A. VMC800, pozycja 16 - fabryka obrabiarek precyzyjnych Avia S.A.
VMC800
– Standard z SINUMERIK. W ocenie Odwołującego Zamawiający nie dopuścił
możliwości zaoferowania urządzeń innych producentów, które również z powodzeniem
mogłyby spełnić wszystkie racjonalne oczekiwania Zamawiającego. Dla pozycji 2 i 4 nie
dopuszczono m.in. urządzeń: MAS Kovosvit SP 280, MAZAK QT Smart, OKUMA Genos L200,
Doosan Lynx220MC, dla pozycji 8 nie dopuszczono m.in. urządzeń: MARPOS, BLUM,
HEIDENHAIN, dla pozycji 10 i 16 nie dopuszczono m.in. urządzeń: MAZAK VC430A, Doosan
DNM 400, Spinner VC750.
Odwołujący podniósł ponadto, iż parametry techniczne urządzeń podano z dokładnością
do jednego milimetra, w wielu przypadkach bez żadnej tolerancji. Dopuszczenie przez
Zamawiającego 3% tolerancji podanych wymiarów i parametrów jest bowiem działaniem
pozornym, nie mającym żadnego wpływu na możliwość zaoferowania konkurencyjnych
urządzeń. Zamawiający nie dopuścił rozwiązań nowocześniejszych, bardziej wszechstronnych
czy bardziej ekonomicznych, skupiając się jedynie na przepisaniu karty katalogowej
konkretnego urządzenia. W kilku przypadkach ograniczenia narzucone przez Zamawiającego
uniemożliwiają wręcz złożenie oferty na urządzenia wyższej klasy i przez to droższe niż
wymagane postanowieniami SIWZ. Opis przedmiotu zamówienia dla wskazanych wyżej
urządzeń stanowi w istocie kopię kart katalogowych urządzeń firmy AVIA. Opisane parametry
są na tyle szczegółowe, że ich odnalezienie w kartach katalogowych innych producentów jest
wręcz niemożliwe - znajdują się bowiem dopiero w dokumentacji techniczno-rozruchowej.
Odwołujący zaznaczył, że w przypadku większości pozostałych urządzeń w innych
pracowniach opis przedmiotu zamówienia został sporządzony zgodnie z przepisami ustawy,
bez naruszania zasad uczciwej konkurencji. Jedynie w
zakresie urządzeń dla Pracowni
Obróbki Skrawaniem wymagania techniczne zostały określone wyjątkowo precyzyjnie, przez
co Odwołujący nie może złożyć oferty na całość zamówienia. W przypadku zamówienia,
którego poszczególne części składowe opisane zostały za pomocą wielu parametrów, nawet
brak spełniania jednego z parametrów pojedynczego produktu niesie skutek niemożności
złożenia oferty w ogóle (oferta taka, co do zasady, będzie podlegać odrzuceniu na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp), zatem niezbędne jest wykazanie spełniania przez oferowany
przedmiot zamówienia wszystkich kwestionowanych parametrów. Odwołujący podkreślił
także, iż sporne parametry w większości przypadków dotyczą zupełnie nieistotnych kwestii
takich jak kolor urządzenia, jego waga, niedopuszczenie urządzeń o większej mocy czy
szerszym zakresie możliwych do wykonania prac czy ustawień. Kluczowe parametry każdego
z urządzeń mogą być spełnione przez wiele modeli oferowanych przez wielu producentów,
jednak ze względu na postawione ograniczenia dotyczące nieistotnych parametrów
wymagania całościowe spełnia tylko po jednym urządzeniu. Na sporządzenie opisu
przedmiotu zamówienia ze wskazaniem na konkretnego producenta w ocenie Odwołującego
wskazuje również ustalenie parametrów sondy narzędziowej (poz. 8), które wprost wskazuje
na urządzenie HPMA RENISHAW, która to sonda jest fabrycznym wyposażeniem tokarki firmy
AVIA.
Szczegółowy opis parametrów technicznych naruszających przepisy ustawy oraz opis
żądanych zmian został przez Odwołującego zamieszczony w formie tabeli stanowiącej
załącznik nr 1 do odwołania.
W ocenie Odwołującego przejawem naruszenia zasady uczciwej konkurencji jest nie tylko
opisanie przedmiotu zamówienia z użyciem oznaczeń wskazujących na konkretnego
producenta lub konkretny p
rodukt albo z użyciem parametrów wskazujących na konkretnego
producenta, dostawcę albo konkretny wyrób, ale także określenie rygorystycznych wymagań
co do parametrów technicznych, które nie są uzasadnione obiektywnymi potrzebami
zamawiającego i które uniemożliwiają niektórym wykonawcom udział w postępowaniu,
ograniczając w ten sposób krąg podmiotów zdolnych do wykonania zamówienia (w tym
zakresie Odwołujący powołał się na wyrok KIO z dnia 21 kwietnia 2009 r, KIO/UZP 434/09).
Odwołujący wskazał także, iż Zamawiający winien rozważyć, gdzie jest granica pomiędzy
istotnymi a nieistotnymi cechami, parametrami, funkcjonalnościami zakupywanych produktów,
tak aby mieć pewność, że potrzeby zamawiającego zostaną zrealizowane, przy jednoczesnym
zagwarantowaniu uczciwej
konkurencji. Jednocześnie Odwołujący wskazał, iż w orzecznictwie
ugruntowany jest pogląd, że zaistnienie co najmniej możliwości utrudniania uczciwej
konkurencji przez zastosowanie określonych zapisów w opisie przedmiotu zamówienia jest
wystarczające do uznania, że przepisy art. 29 ust. 2 ustawy Pzp oraz w art. 7 ust. 1 ustawy
Pzp zostały naruszone (Odwołujący wskazał na wyrok KIO z dnia 26 kwietnia 2011 r., KIO
752/11).
Uzasadniając zarzut naruszenia art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp, Odwołujący podniósł, iż w opisie
przedmiotu zamówienia na wymienione wyżej pozycje Pracowni Obróbki Skrawaniem
Zamawiający użył znaków towarowych i pochodzenia konkretnych produktów. Działanie to nie
było uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia a było podyktowane jedynie
uniemożliwieniem złożenia ofert na urządzenia inne, niż założył Zamawiający. W opisie
przedmiotu zamówienia wielokrotnie posłużono się nazwą producenta „Siemens” wskazujące
na konkretne rozwiązania konkretnego producenta. Nie dopuszczono przy tym możliwości
zastoso
wania rozwiązań równoważnych a użycie nazw towarowych nie było podyktowane
specyfiką przedmiotu zamówienia. Przedmiot ten można było opisać za pomocą parametrów
technicznych, bez wskazywania na dostawcę rozwiązań.
Przedstawiając argumentację w zakresie zarzutu naruszenia art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp,
Odwołujący podniósł, iż zamawiający postanowieniami Rozdziału 8 pkt 5 SIWZ wymaga
złożenia wraz z ofertą aktualnych dokumentów dotyczących wszystkich oferowanych
przedmiotów w ramach realizacji zamówienia, a umożliwiających na jednoznaczne
stwierdzenie zgodności oferowanych przez wykonawcę maszyn urządzeń, programów,
narzędzi z wymaganiami Zamawiającego postawionymi w SIWZ. Stosownie do oferowanego
prze
dmiotu, powinny to być: dokumentacja techniczno-rozruchowa (DTR), aprobata
techniczna, specyfikacja techniczna producenta, instrukcją obsługi, certyfikat bezpieczeństwa,
protokoły zgodności z obowiązującymi normami i dyrektywami określonymi w odrębnych
prz
episach (np. deklaracje zgodności CE), oraz inne dokumenty wymagane odpowiednio do
specyfiki przedmiotu.
Zdaniem Odwołującego uczynienie zadość temu wymogowi spowodowałoby, że oferty
miałyby objętość kilkudziesięciu tysięcy stron. Ponadto wymóg jest nieprecyzyjny, nie
określono bowiem jednoznacznie, jaki dokument do jakiego urządzenia należy złożyć. Nie
wiadomo np. czy dla drabiny aluminiowej należy złożyć instrukcję obsługi, aprobatę
techniczną, specyfikację techniczną producenta, certyfikat bezpieczeństwa czy może
wszystkie te dokumenty razem. Odwołujący podkreślił także, iż dla niektórych urządzeń
dokumentacja może mieć kilkaset stron objętości i być niedostępną przed zakupem
urządzenia. Dla wielu prostych elementów zamówienia - takich jak np. biurko, kosz na śmieci
czy podstawowe narzędzia ręczne żądanie dokumentacji jest całkowicie nieuzasadnione.
Ponadto
Odwołujący podniósł, iż Zamawiający postawił przed wykonawcą wybór jakie
dokumenty ma złożyć do jakiego urządzenia. Dla Odwołującego określenie „wymagana
odpowiednio do specyfiki przedmiotu” nie przesądza jednoznacznie dla jakiego urządzenia
należy złożyć jakie dokumenty. Obszerność wymaganej dokumentacji i szeroki asortyment
zamawianych produktów powodują, że skompletowanie żądanych dokumentów może zająć
nawet kilka miesięcy, przez co złożenie oferty przez wykonawcę, który o postępowaniu
dowiedział się z ogłoszenia o zamówieniu może być w praktyce niewykonalne.
Dodatkowo
Odwołujący wskazał, iż w formularzach ofertowych wymagane jest podanie
„Nazwy handlowej/producenta, typu, modelu, nazwy producenta”. Odwołujący pragnie zwrócić
uwagę, że żądanie podania tak szczegółowych informacji może uniemożliwić wykonawcom
złożenie ważnych ofert. O ile żądanie podania typu, modelu i producenta oraz opisów
technicznych
przy produktach równoważnych wydaje się uzasadnione, o tyle ustalenie tych
danych dla każdego oferowanego sprzętu spełniającego wymagania jak łopaty, pędzla czy
młotka może być po prostu niemożliwe. W związku z tym Odwołujący wniósł o wykreślenie
wymogu p
odania producenta, typu i modelu w formularzu ofertowym. Wystarczającym do
złożenia ważnej oferty będzie złożenie oświadczenia o spełnieniu wymogów technicznych
postawionych przez Zamawiającego. Duża dynamika wprowadzania nowych produktów niesie
również za sobą ryzyko, że w momencie realizacji zamówienia część z zaoferowanych będzie
już zastąpiona przez nowsze modele. Dotyczy to w szczególności sprzętu komputerowego.
Dlatego
zdaniem Odwołującego podanie w formularzach konkretnych typów i modeli urządzeń
może zakończyć się niemożnością realizacji zamówienia zgodnie z ofertą.
W dniu 12 lutego 2018 r. Zamawiający złożył pisemną odpowiedź na odwołanie, w której
nie zgodził się z zarzutami Odwołującego.
Zamawiający podniósł, iż jeżeli w załącznikach do SIWZ zostało wskazane pochodzenie
zamawianych przedmiotów należy je traktować jako przykładowe, mające na celu jedynie
przybliżenie, egzemplifikację wymagań, których nie można było opisać przy pomocy
dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, oraz określające standard techniczny
i
jakościowy. Zamawiający wskazał również, iż dopuścił oferowanie materiałów lub rozwiązań
równoważnych, zgodnie z art. 30 ust. 5 Ustawy Pzp, pod warunkiem, że zagwarantują one
uzyskanie parametrów technicznych nie gorszych od założonych w wyżej wymienionych
dokumentach. W opisie przedmiotu zamówienia zamawiający przedstawił minimalne
wymagania dotyczące zamawianych przedmiotów, które muszą być spełnione. Wykonawcy
mogą przedstawić oferty równoważne, jednakże proponowany przez wykonawcę sprzęt
równoważny musi charakteryzować się takimi samymi cechami funkcjonalno-użytkowymi jak
produkty opisane przez Zmawiającego lub je przewyższać. Zamawiający podniósł również, iż
o
bowiązkiem wykonawcy jest udowodnienie równoważności. W przypadku oferowania sprzętu
równoważnego należy przedstawić dokładny opis wykazujący tę równoważność oraz we
właściwy sposób wypełnić tabele ofertowe, podając dokładną nazwę handlową/producenta,
t
yp, model, nazwę producenta.
Następnie Zamawiający wskazał, iż nie uznaje zasadności zarzutu naruszenia art. 25 ust.
1 Ustawy Pzp
. Powołując się na art. 66 Kodeksu cywilnego w zw. z art. 14 Ustawy Pzp
i
wynikającą z niego definicję oferty, Zamawiający zwrócił uwagę, iż zindywidualizowany
przedmiot dostawy stanowi element pr
zedmiotowo istotny przyszłej umowy w sprawie
zamówienia publicznego. Tym samym nieskonkretyzowanie przedmiotu oferty - brak
wskazania nazwy i modelu zaoferowanego urządzenia, uniemożliwia weryfikację tej oferty, co
do zgodności z SIWZ, a nadto daje dużą dowolność wykonawcy na etapie realizacji umowy,
jeśli zważyć na fakt, iż oferta jest integralną częścią umowy. W ocenie Zamawiającego wymóg
podania przez wykonaw
cę nazwy handlowej/producenta, typu, modelu, nazwy producenta jest
niezbędny do przeprowadzenia właściwej oceny złożonych ofert. Zamawiający dodał, iż nie
jest
prawdą stwierdzenie, że żądał złożenia przez wszystkich oferentów dokumentów
potwierdzających wymagania jakościowe wraz z ofertą w terminie składania ofert.
Zamawiający przypuszcza, iż Odwołujący formułując powyższy zarzut niewłaściwie
zinterpretował treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Odpowiadając na zarzut dotyczący naruszenia art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 2 oraz art. 29 ust. 3
Ustawy Pzp Z
amawiający oświadczył, iż dokonał obszernej modyfikacji treści SIWZ,
a
zwłaszcza części dotyczącej opisu przedmiotu zamówienia, w której uwzględnił szereg uwag
i propozycji O
dwołującego. Następnie Zamawiający przedstawił szczegółowe wyjaśnienia
odnośnie opisanych w Załączniku nr 1 do odwołania zarzutów i proponowanych zmian w opisie
przedmiotu zamówienia, wskazując, które z nich uznał za zasadne i jakich modyfikacji
w
związku z tym dokonał, a których nie uwzględnił i z jakich przyczyn.
Po przeprowadzeniu rozprawy z
udziałem Stron i Uczestnika postępowania
odwoławczego, na podstawie zebranego materiału w sprawie oraz oświadczeń
i stanowisk Stron
oraz Uczestnika postępowania odwoławczego, Krajowa Izba
Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Ustawy.
Izba
uznała, iż Odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość
poniesienia szkody w związku z ewentualnym naruszeniem przez Zamawiającego przepisów
Ustawy Pzp, czym wypełnił materialnoprawne przesłanki dopuszczalności odwołania,
o
których mowa w art. 179 ust. 1 Ustawy Pzp. Izba wskazuje, że środki ochrony prawnej
określone w Ustawie Pzp przysługują wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu
podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów Ustawy Pzp.
W
przypadku odwołań dotyczących postanowień ogłoszenia i treści SIWZ, które mają miejsce
jeszcze przed upływem terminu składania ofert, przyjąć należy, iż każdy wykonawca
deklarujący zainteresowanie uzyskaniem danego zamówienia posiada jednocześnie interes
w
jego uzyskaniu, a szkodą w tym wypadku może być brak możliwości złożenia oferty (por.
wyrok KIO z dnia 04.10.2010 r., sygn. akt KIO 2036/10).
Mając na względzie, iż Odwołujący
deklaruje zainteresowanie przedmiotowym
postępowaniem, Izba uznała, iż sposób
ukształtowania postanowień SIWZ, w tym opisu przedmiotu zamówienia, może przekładać się
na
jego sytuację w postępowaniu i możliwość złożenia konkurencyjnej oferty, a tym samym
Odwołującemu nie sposób odmówić uprawnienia do wniesienia środka ochrony prawnej, jakim
jest odwołanie.
Izba stwierdziła skuteczność zgłaszanego przez wykonawcę ABPLANALP Spółka
z
ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie przystąpienia do postępowania
odwoławczego po stronie Zamawiającego, wobec spełnienia wymogów określonych w art. 185
ust. 2 Ustawy
Pzp (dalej jako „Przystępujący”). Zgłoszenie przystąpienia do postępowania
odwoławczego wpłynęło do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 lutego 2018 r., przy
czym Zamawiający informację o wpłynięciu odwołania w tej sprawie przekazał wykonawcom
w dniu 30 stycznia 2018 r., a zatem 3-
dniowy termin na zgłoszenie przystąpienia został
zachowany. Przystępujący wskazał również stronę, do której przystępuje (Zamawiającego)
oraz interes w rozstrzygnięciu postępowania na korzyść tej strony. Na posiedzeniu w dniu 13
lutego 2018 r. Odwołujący i Zamawiający potwierdzili otrzymanie kopii zgłoszenia
przystąpienia.
Izba na posiedzeniu z u
działem Stron i Uczestnika postępowania, na podstawie art. 185
ust. 4 Ustawy Pzp,
oddaliła opozycję Odwołującego wobec przystąpienia ww. wykonawcy do
postępowania odwoławczego, stwierdzając, iż Przystępujący posiada interes w uzyskaniu
rozstrzygnięcia na korzyść Zamawiającego. Wskazać należy, iż Odwołujący oparł opozycję na
założeniu, iż kwestionowane postanowienia SIWZ naruszają przepisy Ustawy Pzp, czemu
jednak Zamawiający i Przystępujący sprzeciwiali się. Mając na względzie, iż o zasadności
stawianych za
rzutów Izba przesądza dopiero w wyroku, nie można odmówić wykonawcy
zgłaszającemu przystąpienie interesu w utrzymaniu postanowień SIWZ w dotychczasowym
brzmieniu tylko z tego względu, iż są one w ocenie Odwołującego nieprawidłowe. Izba
wskazuje również, iż art. 185 ust. 2 Ustawy Pzp nie zawęża pojęcia interesu wykonawcy
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego czy to do interesu prawnego,
czy też do interesu w uzyskaniu zamówienia, a zatem interes ten należy interpretować
w
sposób szeroki.
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania przekazanej przez Zamawiającego
i
potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym w szczególności z ogłoszenia o zamówieniu
i
specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Izba dopuściła także dowody z dokumentów
przedstawionych przez Strony w toku rozprawy
, z wyłączeniem złożonych przez
Odwołującego dokumentów dotyczących urządzeń AS-200/200L, ST-20Y, Lynx 300 series
oraz VTX Ui WZW96 oraz urządzenia ALCON LT580 w zakresie obejmującym parametry
techniczne,
które zostały przedstawione przez Odwołującego wyłącznie w języku obcym. Izba
zwraca uwagę, iż zgodnie z § 19 ust. 3 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie
regulaminu postępowania przy rozpoznawaniu odwołań z dnia 22 marca 2010 r. (t.j. Dz. U. z
2014 r., poz. 964 ze zm.) w
postępowaniu odwoławczym wszystkie dokumenty przedstawia
się w języku polskim, a jeżeli zostały sporządzone w języku obcym, strona oraz uczestnik
postępowania odwoławczego, który się na nie powołuje, zobowiązany jest do przedstawienia
ich tłumaczenia na język polski. Z uwagi na powyższe, dokumenty przedstawione wyłącznie
w
języku obcym nie mogą stanowić dowodu w przedmiotowej sprawie.
Przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
stanowiska i oświadczenia Stron i Uczestnika postępowania odwoławczego złożone ustnie do
protokołu posiedzenia i rozprawy z dnia 13 lutego 2018 roku, jak również przedstawione
w
złożonych pismach. Podczas rozprawy Odwołujący i Zamawiający podtrzymali w całości
stanowiska pr
ezentowane we wniesionych pismach. Przystępujący poparł w całości
stanowisko Zamawiającego.
Izba ustaliła, co następuje:
Przedmiotem
zamówienia publicznego jest dostawa sprzętu dla inwestycji: „Przebudowa
istniejących budynków i rozbudowa budynków Zespołu Szkół Transportowo-Elektrycznych
Centrum Kształcenia Ustawicznego celem utworzenia Centrum Kształcenia Praktycznego
wraz z wyposażeniem.” W punkcie 3.1. SIWZ Zamawiający wymienił będące przedmiotem
dostawy elementy wyposażenia pracowni projektowania i programowania komputerowego,
pracowni energetyki odnawialnej i mechatroniki, pracowni obróbki skrawaniem, pracowni
budowlano
– instalacyjnej, pracowni chłodnictwa i mechatroniki , pracowni elektrotechniki,
elektroenergetyki i elektroniki, pracowni motocyklowej, sali szkoleń BHP, pracowni
spawalniczej oraz pracowni obróbki ręcznej. Ponadto Zamawiający wskazał, iż dostarczony
przedmiot zamówienia musi być sprawny, fabrycznie nowy, objęty gwarancją producenta,
wolny od wad i kompletny z punktu widzenia celu, któremu ma służyć. Musi spełniać
wymagane normy określone w odpowiednich przepisach. Wykonawca jest zobowiązany do
dostarczenia wszelkich wymaganych przepisami certyf
ikatów, atestów, deklaracji zgodności -
stosownie do specyfiki przedmiotu.
Dalej, w tym samym punkcie,
Zamawiający wskazał, iż jeżeli w załącznikach do SIWZ
zostało wskazane pochodzenie zamawianych przedmiotów (marka, nazwy handlowe
produktów lub ich producenci, znaki towarowe, patenty lub szczególne procesy, które
charakteryzują produkty dostarczane przez konkretnego wykonawcę, a także szkice) należy
je traktować jako przykładowe, mające na celu jedynie przybliżenie, egzemplifikację wymagań,
których nie można było opisać przy pomocy dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
oraz określające standard techniczny i jakościowy. Zamawiający wskazał, iż dopuszcza
oferowanie materiałów lub rozwiązań równoważnych, zgodnie z art. 30 ust. 5 Ustawy Pzp, pod
warunkiem, że zagwarantują one uzyskanie parametrów technicznych nie gorszych od
założonych w wyżej wymienionych dokumentach. W opisie przedmiotu zamówienia
przedstawiono minimalne wymagania dotyczące zamawianych przedmiotów, które muszą być
spełnione. Wykonawcy mogą przedstawić oferty równoważne, jednakże proponowany przez
wykonawcę sprzęt równoważny musi charakteryzować się takimi samymi cechami
funkcjonalno-
użytkowymi jak produkty opisane przez Zmawiającego lub je przewyższać.
Przedmioty z ofer
ty oznaczone jako "równoważne" muszą parametrami wymiarowymi,
technicznymi, funkcjonalnymi być bardzo zbliżone do parametrów wskazanych przez
Zamawiającego. Różnice między parametrami wskazanymi przez Zamawiającego
a
parametrami oferty równoważnej nie mogą skutkować obniżeniem istotnych cech
jakościowych, poziomu i zakresu funkcjonalności i użyteczności w stosunku do zakładanych
poziomów i zakresów przez Zamawiającego. Jeśli Zamawiający nie określił precyzyjnie
w
sposób szczególny standardu jakości lub zakresu funkcjonalności i użyteczności, to należy
przyjąć za wystarczający poziom jakości lub zakres funkcjonalności i użyteczności, jaki
osiągnąłby przedmiot ze wskazanymi przez Zamawiającego w opisie parametrami
w
kontekście przeznaczenia przedmiotu i jego użytkowania z użyciem maszyn, urządzeń,
programów, narzędzi przedmiotów, czyli wyposażenia zamawianego w ramach określonej
pracowni edukacyjnej. Obowiązkiem wykonawcy jest udowodnienie równoważności.
W
przypadku oferowania sprzętu równoważnego należy przedstawić dokładny opis
wykazujący tę równoważność.
W punkcie 3.2. SIWZ Zamawiający wskazał, iż nie dopuszcza składania ofert częściowych.
Oferty nie zawierające pełnego zakresu przedmiotu zamówienia zostaną odrzucone.
Zgodnie z punktem 8.1. SIWZ do oferty, w
celu wstępnego wykazania spełnienia warunków
udziału w postępowaniu oraz braku podstaw wykluczenia, wykonawca zobowiązany jest
dołączyć aktualny na dzień składania ofert Jednolity europejski dokument zamówienia.
Zamawiający, na podstawie art. 24aa Ustawy Pzp, przewidział możliwość w pierwszej
kolejności dokonania ocen ofert, a następnie zbadania czy wykonawca, którego oferta została
oceniona jako najkorzystniejsza nie podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału
w
postępowaniu (pkt 8.3. SIWZ).
W punkc
ie 8.5 SIWZ Zamawiający określił wykaz oświadczeń i dokumentów składanych na
wezwanie Zamawiającego na potwierdzenie okoliczności wskazanych w art. 25 ust. 1 Ustawy
Pzp, w tym w podpunkcie 5) wskazał, iż w celu potwierdzenia, że oferowane dostawy, usługi
l
ub roboty budowlane odpowiadają wymaganiom określonym przez Zamawiającego należy
przedłożyć aktualne dokumenty dotyczące wszystkich oferowanych przedmiotów w ramach
realizacji zamówienia, a umożliwiających na jednoznaczne stwierdzenie zgodności
oferowanych
przez Wykonawcę maszyn urządzeń, programów, narzędzi z wymaganiami
Zamawiającego postawionymi w SIWZ. Stosownie do oferowanego przedmiotu, powinny to
być: dokumentacja techniczno-rozruchowa (DTR), aprobata techniczna, specyfikacja
techniczna producenta, i
nstrukcją obsługi, certyfikat bezpieczeństwa, protokoły zgodności
z
obowiązującymi normami i dyrektywami określonymi w odrębnych przepisach (np. deklaracje
zgodności CE), oraz inne dokumenty wymagane odpowiednio do specyfiki przedmiotu.
Powyższe dokumenty powinny być uporządkowane według wykazu zamawianych
przedmiotów i oznaczone w taki sposób, aby w łatwy sposób można było przyporządkować je
do określonego oferowanego przedmiotu (numer pracowni + numer pozycji). Dokumenty
powyższe nie mogą mieć formy informacji handlowo - promocyjnych. Zamawiający oczekuje
na dokumenty wystawione przez producenta lub na rzecz producenta.
Ponadto Zamawiający wskazał, iż wykonawca jest zobowiązany do załączenia
wypełnionych tabel ofertowych wraz ze składaną ofertą. W punkcie 15.14 SIWZ Zamawiający
przewidział wymóg, aby oferent wypełnił kolumnę szóstą w tabeli ofertowej. Niewypełnienie tej
kolumny, we właściwy wskazany przez Zamawiającego sposób spowoduje, że oferta taka nie
będzie podlegała ocenie. Jako sposób wypełniania kolumny szóstej tabeli ofertowej
przezna
czonej do wpisów przez Oferenta Zamawiający wskazał, iż przy każdej pozycji
zamówienia należy podać nazwę handlową, typ, model, nazwę producenta oferowanego
przedmiotu oraz zadeklarować czy oferowany przedmiot spełnia wszystkie wymienione przez
Zamawiającego parametry i wymagania lub czy oferowany produkt jest równoważny. Jeśli
oferowany produkt nie spełnia wymagań i parametrów Zamawiającego w 100% i jest
równoważny, to należy dołączyć do oferty szczegółowy opis parametrów technicznych oraz
dokumentację techniczno-ruchową producenta lub inne dokumenty (certyfikaty, instrukcje,
deklaracje, protokoły wystawione przez producenta) niezbędne do ustalenia równoważności
w formie załącznika. W opisie parametrów technicznych przedmiotu równoważnego należy
uwzględnić wartości tych parametrów, którego dotyczy opis dokonany przez Zamawiającego
oraz parametry świadczące o równoważności.
Do SIWZ Zamawiający załączył m.in. dokumenty zawierające szczegółową specyfikację
(charakterystykę, parametry techniczne) każdego z będących przedmiotem dostawy
produktów – elementów wyposażenia danej pracowni edukacyjnej.
Izba zważyła, co następuje:
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz
orzekając w granicach zarzutów przedstawionych w odwołaniu, Izba
uwzględniła odwołanie uznając zasadność zarzutu naruszenia art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp
w zakresie, w
jakim dotyczył wprowadzenia przez Zamawiającego w treści SIWZ wymogu
złożenia dla wszystkich oferowanych przedmiotów dostawy dokumentów stosownych do
specyfiki danego przedmiotu. W
pozostałym zakresie Izba nie uwzględniła zarzutów
odwołania.
W ocenie Izby
pierwszy z podniesionych w odwołaniu zarzutów, tj. zarzut naruszenia art. 7
ust. 1 i art. 29
ust. 2 Ustawy Pzp poprzez sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia
w
sposób, który utrudnia uczciwą konkurencję, nie potwierdził się.
Rozpoznając przedmiotowy zarzut przede wszystkim należy zwrócić uwagę, iż treść art. 29
ust. 2 Pzp nie zmienia
generalnej zasady wyrażanej w art. 190 ust. 1 Ustawy Pzp, zgodnie
z
którą strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są obowiązani wskazywać dowody
dla
stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Dyspozycja art. 29 ust. 2 Ustawy
Pzp
mówi o możliwości naruszenia konkurencji, brak jest jednak w treści tego przepisu
domniemania faktycznego lub prawnego sprowadzającego się do twierdzenia, że każdy opis
przedmiotu zamówienia winien być uznawany za opis naruszający dyspozycję ww. przepisu
dopóki zamawiający nie udowodni, że jest inaczej. To na odwołującym spoczywa ciężar
dowiedzenia
, że sposób opisu przedmiotu zamówienia mógłby utrudniać uczciwą konkurencję,
a
prawdopodobieństwo niedozwolonego ograniczenia uczciwej konkurencji musi być
wykazane, a
ponadto musi być realne, rzeczywiste. Izba w pełni podziela istniejący
w
orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej pogląd, iż każdy opis przedmiotu zamówienia
niesie za
sobą ograniczenie konkurencji, pośrednio lub bezpośrednio preferując jednych
wykonawców obecnych na rynku i dyskryminując innych. Konieczność zachowania zasady
uczciwej konkurencji nie oznacza, że zamawiający nie ma prawa opisać przedmiotu
zamówienia w sposób uwzględniający jego uzasadnione potrzeby. To Zamawiający jako
gospodarz postępowania określa zakres zarówno przedmiotowy, jak i podmiotowy,
charakteryzujący cel jaki ma osiągnąć. Zamawiający nie ma także obowiązku zapewnienia
możliwości realizacji przedmiotu zamówienia wszystkim podmiotom działającym na rynku
w
danej branży. Prawie nigdy nie jest możliwe opisanie przedmiotu zamówienia, który w ten
czy inny sposób nie uniemożliwia części wykonawcom złożenie oferty, a niektórych stawia
w uprzywilejowanej pozycji.
Dlatego też jednym z najbardziej celnych i adekwatnych
sposobów oceny dopuszczalności stopnia danego ograniczenia konkurencji jest jego analiza
w odniesieniu do uzas
adnionych potrzeb zamawiającego. Należy bowiem dostrzec, iż
Zamawiający opisując warunki zamówienia w pierwszej kolejności staje przed zadaniem
takiego ich ukształtowania, aby spełniały jego uzasadnione potrzeby oraz cel, który musi
wykazywać się szczególną dbałością o racjonalne wydatkowanie środków publicznych (por.
m.in. wyrok KIO z dnia 8 maja 2017 r., sygn. akt KIO 729/17, wyrok KIO z dnia 10 sierpnia
2015 r., sygn. akt KIO 1588/15, wyrok KIO z dnia 15 czerwca 2016 r., sygn. akt KIO 969/16).
Izba wskazuje, iż Zamawiający powinien opisać przedmiot zamówienia w sposób jasny,
zrozumiały i kompletny, zachowując zasady uczciwej konkurencji, ale poszanowanie tych
zasad nie oznacza jednak, że Zamawiający ma nabyć w ramach postępowania o udzielenie
zamówienia przedmiot niskiej jakości, niezaspokajający jego potrzeb, Zamawiający ma prawo
wymagać nie tylko odpowiedniej jakości, ale również ma prawo tak określić przedmiot
zamówienia, aby odpowiadał jego skonkretyzowanym potrzebom, uzasadnionym
zobiektywizowanymi czynnikami
. W konsekwencji opis przedmiotu zamówienia powinien być
skorelowany z rzeczywistymi, faktycznymi potrzebami Zamawiającego. Przepisy Ustawy Pzp
nie definiują pojęcia „uzasadnionych potrzeb zamawiającego,” zostało ono jednak
ukształtowane przez orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej. Zobiektywizowane potrzeby,
to rzeczywiste, faktyczne potrzeby Zamawiającego, zarówno co do oczekiwanych
funkcjonalności, jak i wyspecyfikowanych parametrów oraz jakości. Zamówienia publiczne nie
determinują kupna najtańszego przedmiotu niskiej jakości. Orzecznictwo w sposób
niebudzący wątpliwości rozstrzygnęło, że obowiązek przestrzegania ustawowych reguł
opisywania przedmiotu zamówienia nie stoi w sprzeczności z określaniem przedmiotu
zamówienia w sposób uwzględniający potrzeby zamawiającego. Zamawiającemu przysługuje
uprawnienie do określania przedmiotu zamówienia w taki sposób, który zabezpiecza jego
potrzeby, w tym
również konkretne wymagania co do jakości, funkcjonalności czy
wymaganych parametrów technicznych. Określenie wysokich, ale możliwych do spełnienia
wymagań przedmiotu zamówienia, które pozostają w związku z samym zamówieniem i celem,
jaki poprzez dane zamówienie zamierza osiągnąć zamawiający, nie niweczy realizacji zasady
uczciwej konkurencji (por. m.in. wyrok KIO z 4 grudnia 2009 r., KIO/UZP 1602/09, Marzena
Ordysińska, Uzasadnione potrzeby zamawiającego przy opisie przedmiotu zamówienia –
wytyczne orzecznictwa [w:] M. Stręciwilk, M. Rakowska (red.), X-lecie funkcjonowania
Krajowej Izby Odwoławczej, Warszawa 2017).
P
rzenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy wskazać, iż przy
ocenie czy doszło do opisania przedmiotu zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać
uczciwą konkurencję należy przede wszystkich poddać ocenie, czy Zamawiający decydując
s
ię na takie ograniczenie, kierował się obiektywną i uzasadnioną potrzebą. W konsekwencji
w
celu wykazania, że doszło do naruszenia art. 29 ust. 2 Ustawy Pzp należy uprawdopodobnić,
że wymagania określone przez Zamawiającego nie wynikają z jego zobiektywizowanych
potrzeb, a oczekiwania co do określonych parametrów są na tyle wygórowane, że utrudniają
lub uniemożliwiają dostęp do zamówienia (por. wyrok KIO z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt
KIO/UZP 277/10, wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie XII Wydział Gospodarczy Odwoławczy
z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt XII Ga 152/12). Aby zatem skutecznie stawiać zarzut
naruszenia art. 29 ust. 2 Ustawy Pzp,
nie można ograniczać się do argumentacji, że dany
wykonawca nie może wykonać zamówienia, ale należy raczej kwestionować zbyt wygórowane
i nieskorelowane z rzeczywistymi potrzebami Zamawiającego warunki. W ocenie Izby
Odwołujący nie sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi wykazania, że Zamawiający opisał
przedmiot zamówienia w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, nie znajdujący
oparcia w jego rzeczywistych, uzasadnionych potrzebach.
Po pierwsze, a
rgumentacja Odwołującego opierała się na twierdzeniu, że wymagane przez
Zamawiającego parametry techniczne wskazują na urządzenia jednego producenta, który
od
mówił Odwołującemu ich sprzedaży. Odwołujący w trakcie rozprawy wskazywał, iż nabycie
urządzeń producenta AVIA S.A. jest niemożliwe z uwagi na brak otrzymania odpowiedzi
producenta na wysłane w formie wiadomości e-mail zapytanie ofertowe. Niemniej w ocenie
Izby argumentacja nakierowana na okoliczność, że wnoszący odwołanie nie może złożyć
oferty i ubiegać się o udzielenie zamówienia zgodnie z wymaganiami Zamawiającego, nie
stanowi per se potwierdzenia zarzutu ograniczania uczciwej konkurencji (por. m.in. wyrok KIO
z dnia 23 marca 2017 r., sygn. akt KIO 445/17). Ponadto Odwołujący nie wykazał, że producent
odmówił mu sprzedaży tych urządzeń i z jakich powodów, poza ww. wiadomością e-mail, którą
skierował do firmy AVIA, Odwołujący powołał się jedynie na nieoficjalne informacje uzyskane
telefonicznie. Co więcej, sama kwestia ewentualnej odmowy sprzedaży urządzeń przez
producenta i motywów będących podstawą do tej odmowy, która może być zależna od szeregu
czynników, nie może stanowić uzasadnienia dla uznania, że to sposób opisania przedmiotu
zamówienia przez Zamawiającego ogranicza uczciwą konkurencję.
Ponadto należy mieć na uwadze, iż w dniu 12 lutego 2018 r. Zamawiający dokonał
modyfikacji SIWZ, w której uwzględnił część proponowanych przez Odwołującego zmian
w
opisie parametrów kwestionowanych urządzeń, jak również wprowadził szereg innych zmian
w zakresie parametrów wskazywanych przez Odwołującego, modyfikując je jednakże w inny
sposób niż żądał tego Odwołujący. Odwołujący w toku postępowania odwoławczego nie
wykazał, że pomimo wprowadzenia tych zmian w dalszym ciągu nie jest możliwe zaoferowanie
urządzeń innych producentów niż AVIA S.A. Odwołujący podczas rozprawy wskazał jedynie,
iż w dalszym ciągu żadna inna maszyna nie spełnia wszystkich oczekiwanych parametrów,
nie wskazał jednak, o które konkretnie parametry chodzi ani dlaczego określony parametr
wpływa na ograniczenie konkurencyjności, tymczasem znaczna część uzasadnienia
wskazanego w treści załącznika nr 1 do odwołania na skutek modyfikacji SIWZ straciła
aktualność. Zamawiający uwzględnił część zmian proponowanych przez Odwołującego, a tam
gdzie wartość danego parametru została oznaczona w sposób wąski, Zamawiający
wprowadził zapisy prowadzące do jej rozszerzenia (np. w tych parametrach, gdzie pierwotnie
wskazano
zarówno minimalny, jak i maksymalny zakres, pozostawiano wyłącznie jedną
wartość graniczną, dla przykładu pierwotny wymóg dotyczący długości toczenia w tokarce
z
poz. 2 określony na poziomie maks. 600 mm, min. 580 mm, po modyfikacji wskazywał, iż
długość ta ma być „nie mniejsza niż 580 mm” a zatem zrezygnowano z wymogu określającego
maksymalną długość toczenia na poziomie 600 mm). Odwołujący nie uprawdopodobnił, że
wprowadzone
przez Zamawiającego liczne zmiany w opisie przedmiotu zamówienia nie
umo
żliwiają zaoferowania urządzeń innych producentów ani jaka jest tego przyczyna.
Z
wrócić należy także uwagę, iż przedstawione przez Odwołującego podczas rozprawy
wydruki wiadomości e-mail od innych producentów urządzeń będących przedmiotem dostawy
do praco
wni obróbki skrawaniem informujące o nieposiadaniu urządzeń spełniających
wymagane parametry datowane są na dzień 8 i 9 lutego 2018 r. W konsekwencji nie
potwierdzają one czy urządzenia tych producentów nie spełniają wymagań Zamawiającego
ukształtowanych po dokonanej w dniu 12 lutego 2018 r. modyfikacji SIWZ. Weryfikacja tej
kwestii nie jest możliwa również z uwagi na fakt, iż w treści tych wiadomości e-mail nie
wskazano jakich konkretnie
parametrów wymaganych przez Zamawiającego nie spełniają
urządzenia tych producentów, a informacji takich nie przedstawił również Odwołujący.
W ocenie Izby nie
wystarczające dla potwierdzenia okoliczności, iż nie istnieją urządzenia
innych producentów niż AVIA S.A., które spełniałyby parametry wskazane w SIWZ, są również
przedstaw
ione przez Odwołującego wydruki ze stron internetowych innych producentów.
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, iż wydruki dotyczące urządzeń AS-200/200L, ST-
20Y, Lynx 300 series oraz VTX Ui WZW96 oraz wydruk dotyczący urządzenia ALCON LT580
w zakresie obejmującym parametry techniczne zostały przedstawione przez Odwołującego
wyłącznie w języku obcym, a zatem nie mogą one stanowić dowodu w przedmiotowej sprawie,
na co wskazano już we wcześniejszej części uzasadnienia. Z kolei te wydruki, które
przedstawione zostały w języku polskim świadczyć mogą o okoliczności, że konkretne, tam
wskazane urządzenia, nie spełniają niektórych z wymaganych przez Zamawiającego
parametrów, nie sposób jednak na ich podstawie przesądzić, że na rynku nie istnieją
urządzenia inne niż wskazywane w odwołaniu urządzenia producenta AVIA S.A., które
spełniałyby parametry wskazane w SIWZ. Twierdzenia Odwołującego poddaje w wątpliwość
również fakt, iż podczas rozprawy Zamawiający złożył dokumenty dotyczące tokarki DMG
Mori, wskazując, iż spełnia ona wymogi Zamawiającego po dokonanej modyfikacji SIWZ,
czemu Odwołujący, w ramach prawa do repliki, nie zaprzeczył. Ponadto Zamawiający podnosił
również, iż istnieje możliwość konfiguracji maszyn i Odwołujący może zamówić takie
urządzenia, jakie odpowiadają wymaganiom Zamawiającego, czego Odwołujący również nie
zakwestionował.
Za nieuzasadnione Izba uznała także argumenty Odwołującego jakoby Zamawiający
ograniczył możliwość zaoferowania urządzeń o lepszych parametrach technicznych. Izba
zwraca
uwagę, iż zgodnie z punktem 3.1. SIWZ Zamawiający wyraźnie wskazał, iż dopuszcza
oferowanie materiałów lub rozwiązań równoważnych, zgodnie z art. 30 ust. 5 Ustawy Pzp, pod
war
unkiem, że zagwarantują one uzyskanie parametrów technicznych nie gorszych od
założonych przez Zamawiającego. W opisie przedmiotu zamówienia przedstawiono minimalne
wymagania dotyczące zamawianych przedmiotów, które muszą być spełnione, co oznacza że
wykon
awcy mają możliwość zaoferowania także rozwiązań o lepszych jakościowo
parametrach. Potwierdza to
również treść SIWZ, gdzie wskazano, iż proponowany przez
wykonawcę sprzęt równoważny musi charakteryzować się takimi samymi cechami
funkcjonalno-
użytkowymi jak produkty opisane przez Zmawiającego lub je przewyższać.
W
ocenie Izby Odwołujący nie wykazał, iż zaoferowanie urządzeń równoważnych, w tym
urządzeń o lepszych parametrach, nie jest możliwe. Swoją argumentację w tym zakresie
w
większości oparł na stwierdzeniach, iż podane w SIWZ „Wartości ograniczają maszynę o
lepszych parametrach. Ograniczenie +/-
3% nie jest wystarczające” lub „Wartości ograniczają
konkurencyjność, nie pozwalają na zaoferowanie maszyn o lepszych parametrach.”
Odwołujący nie wskazał jednak ani czym w jego ocenie są lepsze parametry urządzenia, ani
że postulowane przez niego rozwiązania są co najmniej nie gorsze niż wskazywane przez
Zamawiającego i odpowiadają jego potrzebom.
Odnośnie podnoszonych przez Odwołującego argumentów w zakresie koloru urządzeń,
Izba wskazuje, iż Zamawiający wprowadził w tym zakresie stosowne modyfikacje SIWZ
i
zaznaczył, że chodzi mu o "standardową malaturę”, a zatem taką, która nie generowałaby
dodatkowych kosztów nie wpływających na sprawność, funkcjonalność maszyny. Ponadto
Zamawiający usunął te fragmenty opisu parametrów, które mogłyby sugerować konieczność
zastosowania konkretnych kolorów farb czy wskazywać na urządzenie konkretnej marki.
Odwołujący nie wykazał zaś, aby tego rodzaju postanowienia, po dokonanej modyfikacji,
ograniczały możliwość składania ofert przez wykonawców.
Izba nie uznała za zasadne także stanowiska Odwołującego, iż o sporządzeniu opisu
przedmiotu zamówienia ze wskazaniem konkretnego producenta świadczy takie ustalenie
parametrów sondy narzędziowej (poz. 8), które wprost wskazuje na urządzenie HPMA
RENISHAW, która to sonda jest fabrycznym wyposażeniem tokarki firmy AVIA. Odwołujący,
poza stwierdzeniem, że ramię wskazane w opisie kieruje na obrabiarkę firmy AVIA, w zasadzie
nie wykazał, że nie jest możliwe zaoferowanie urządzenia innego producenta spełniającego
takie wymogi. Odwołujący w załączniku nr 1 wskazywał wyłącznie na fakt, iż wymóg aby
system ustawiania narzędzi dla tokarki posiadał automatyczne ramię ogranicza dostępność
takiego rozw
iązania, a ramię takie jest niebezpieczne przy pracy. Tymczasem Zamawiający
przedstawił na rozprawie dokumenty potwierdzające, iż również inni producenci oferują
wyposażenie w postaci automatycznej sondy pomiaru, których to okoliczności Odwołujący nie
zakw
estionował.
Z uwagi na powyższe, w ocenie Izby brak jest podstaw do uznania, że Zamawiający opisał
przedmiot zamówienia w sposób naruszający uczciwą konkurencję, Odwołujący nie
uprawdopodobnił bowiem tej okoliczności. Nie potwierdza tego również złożony przez
Odwołującego dokument „Rekomendowane wyposażenie pracowni i warsztatów szkolnych
dla zawodu operator obrabiarek skrawających” opracowany na potrzeby Regionalnych
Programów Operacyjnych na lata 2014-2020 przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji
Zawodowej i Ustawicznej. Dokument ten, jak
o zawierający ogólne rekomendacje, wytyczne,
nie może przesądzać o tym, że Zamawiający nie jest uprawniony do sformułowania wymogów
co do przedmiotu zamówienia w sposób bardziej szczegółowy niż wskazany w ww.
dokumencie.
W przedmiotowej sprawie uzasadni
enia dla uznania, iż doszło do naruszenia uczciwej
konkurencji nie może stanowić również okoliczność, iż w zamówieniu nie dopuszczono
możliwości składania ofert częściowych, okoliczność ta nie była bowiem przedmiotem
podnoszonych przez Odwołującego zarzutów. Odwołujący nie skarżył niedokonania przez
Zamawiającego podziału zamówienia na części, a jedynie powoływał się na tę okoliczność
w
kontekście tego, że brak możliwości dostarczenia kilku urządzeń z kilkuset pozostałych
uniemożliwia mu złożenie oferty.
W
ocenie Izby Odwołujący nie wykazał również, że ustalone przez Zamawiającego
parametry
maszyn były zbyt wygórowane i nieskorelowane z rzeczywistymi potrzebami
Zamawiającego. Tymczasem Zamawiający dowiódł istnienia uzasadnionych potrzeb
w skonstruowaniu
spornych parametrów technicznych w określony w SIWZ sposób.
Zamawiający wyjaśnił, iż określając parametry urządzeń, w które wyposażona ma być
pracownia obróbki skrawaniem kierował się rzeczywistymi, faktycznymi potrzebami, które
wynikały z szeregu istotnych okoliczności. Wskazał m.in., iż dąży do zgromadzenia obrabiarek
o takich sterowaniach, które stosuje się najpowszechniej w obrabiarkach lokalnych zakładów
pracy. P
odniósł, iż przed zamówieniem dokonał analizy potrzeb pracodawców w zakresie
potrzeb kadrowych i
potrzebnych lub preferowanych kwalifikacji pracowników. Celem szkoły
publicznej, której Zamawiający chce dostarczyć wyposażenie, jest przygotowywanie
operatorów obrabiarek do pracy w lokalnych firmach i tym samym zrealizowanie potrzeb
publicznych w
zakresie rynku pracy i rozwoju przedsiębiorczości. Zamawiający przedstawił
również oświadczenie Dyrektora Zespołu Szkół Transportowo – Elektrycznych Centrum
Kształcenia Ustawicznego z dnia 12 lutego 2018 r., potwierdzające, iż dokonanie opisu
przedmiotu za
mówienia zostało poprzedzone zaakceptowanym wnioskiem o wsparcie
programu środkami Europejskiego Funduszu Społecznego, a następnie podpisaniem umowy
o dofinansowanie na realizację tego programu i finansowanie ze środków Wielkopolskiego
Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-
2020. W oświadczeniu wskazano, iż
akceptując wniosek zaakceptowano koncepcję uszczegółowienia programów kształcenia
zawodowego przewidzianych do realizacji w przyszłej pracowni obróbki skrawaniem, które
prowadziło do kształcenia uczniów i kursantów umiejętności posługiwania się i użytkowania
różnych sterowań stosowanych w lokalnych zakładach pracy powiatu ostrowskiego, tzn.
Sie
mens Sinumerik, Heidenhain, Fanuc i Haas w celu lepszego przygotowania przyszłych
operatorów obrabiarek skrawających oraz mechatroników do realnych warunków zatrudnienia
zgodnie ze specyficznymi potrzebami pracodawców.
Zamawiający podniósł ponadto, iż opisując parametry urządzeń kierował się specyfiką ich
dydaktycznego przeznaczenia do
celów edukacyjnych oraz typową wielkością materiałów
obrabianych podczas zajęć dydaktycznych i egzaminów potwierdzających kwalifikacje
zawodowe.
Zamawiający wskazał, iż jego potrzeby wynikają z programów nauczania
i
standardów wyposażenia stanowisk dydaktycznych i egzaminacyjnych oraz doświadczenia
w kształceniu zawodowym. Ponadto Zamawiający wskazał, iż zamawiane maszyny
przeznaczone są do wstępnego przygotowywania materiałów egzaminacyjnych, a następnie
przeprowadzania egzaminów praktycznych zawodowych. Zadania egzaminacyjne sprawdzają
umiejętności z całego zakresu wyuczanych umiejętności, w tym pracy z materiałami
o
większych gabarytach. Zamawiający wskazując wymiary materiału obrabianego zadbał o to,
aby zamawiane maszyny miały parametry niezbędne do zrealizowania całego programu i do
stworzenia możliwości przeprowadzenia egzaminu zawodowego. Zamawiający podniósł
także, iż na zamawianych maszynach w Centrum Kształcenia Praktycznego wykonywać się
będzie elementy do pomocy dydaktycznych na potrzeby Zespołu Szkół Transportowo
Elektrycznych i Zespołu Szkół Technicznych, a także przedmioty prototypowe związane
z
zamierzoną działalnością popularyzacji innowacyjności wśród uczniów. Zamawiający zwrócił
uwagę, iż Powiat Ostrowski prowadzi program o nazwie TECHNO-GRANTY, którego celem
jest promocja innowacyjności wśród uczniów, a ograniczenie przestrzeni roboczej maszyny
prowadzić będzie do ograniczenia możliwości realizacji celów w tym zakresie. Ponadto
Zamawiający wskazał, że ze względów ekonomicznych szkoła założyła cykl wielokrotnej
eksploatacji materiału i jego wielokrotnego użytkowania na kolejnych zajęciach szkoleniowych.
Najpierw materiał możliwie długi i o dużej średnicy wykorzystuje się do ćwiczeń na
obrabiarkach numerycznych. Następnie ten sam materiał już skrócony i o zmniejszonej
średnicy wykorzystywany jest na kolejnych obrabiarkach cnc lub konwencjonalnych, a
następnie w jeszcze mniejszych odcinakach i z mniejszą średnicą użytkowany jest w innych
pracowniach (np. spawalniczych) -
aż do zniszczenia, a zatem z uwagi na wysokie
i
powtarzalne koszty zakupu materiału posiadanie maszyn umożliwiających powyższe
rozwiązanie jest uzasadnione z perspektywy potrzeb Zamawiającego.
Zamawiający zwrócił także uwagę, iż stosowanie dłuższych, większych materiałów do
obróbki na maszynie cnc wymusza zastosowanie większego okna w większych drzwiach
maszyny, co jest parametrem istotnym
dla Zamawiającego z uwagi na możliwość oglądania
procesu obróbczego przez uczniów i kursantów. Zajęcia szkoleniowe z zakresu obróbki
skrawaniem są grupowe, a uczniowie muszą mieć zapewnione optymalne warunki do nauki
z zac
howaniem zasad bezpieczeństwa. Maksymalna długość obrabianego przedmiotu oraz
jego maksymalna średnica to zasadnicze cechy funkcjonalne, których osiągnięcie
uwarunkowane jest od pozosta
łych parametrów dotyczących konstrukcji obrabiarki. Te właśnie
cechy funkcjonalne determinują wielkość przesuwów i posuwów elementów ruchomych
maszyny i szereg innych, które Zamawiający określił wartościami w opisie zamówienia.
Docelowa, założona wielkość przedmiotu obrabianego musi być proporcjonalna do cech
i
parametrów konstrukcyjnych. Dlatego Zamawiający zwrócił uwagę, iż postulaty
O
dwołującego prowadzące do zmniejszenia wielkości przedmiotu obrabianego zmierzają do
potencjalnej możliwości zaoferowania maszyn o mniejszych parametrach konstrukcyjnych,
mniejszych gabarytach, niż wynika to z oczekiwań i zapisów Zamawiającego. Tymczasem
w
kontekście określonych przez Zamawiającego potrzeb maszyna lepsza to maszyna
o
większych, a nie o mniejszych możliwościach obróbczych.
Odnośnie postulowanych przez Odwołującego zmian w zakresie mocy maszyn,
Zamawiający wykazał, że nie są one możliwe z przyczyn technicznych o obiektywnym
charakterze z uwagi na
ograniczoną moc poboru prądu, a zatem czynnik niezależny od
Z
amawiającego. Większa moc maszyn może spowodować konieczność modernizacji
przyłącza energetycznego, modernizacji stacji trafo i generować dodatkowe, wysokie koszty.
W obiekcie, w którym Zamawiający chce zainstalować obrabiarkę będzie znajdować się wiele
in
nych maszyn i urządzeń elektrycznych, będących w posiadaniu Zamawiającego, a także
zamawianych do dziewięciu innych pracowni. Istotną zdaniem Zamawiającego kwestią jest nie
tylko przyłącze energetyczne do obiektu, ale także zabezpieczenia energetyczne i instalacja
wykonane już w obiekcie zgodnie z założeniami programu użytkowego i projektem
architektonicznym.
Zamawiający wskazał również, iż dąży do oszczędności ekologicznej
i pozyskania maszyn o
dużej sprawności energetycznej, a zatem jakościowo lepszych
i
ekonomicznie oszczędniejszych. Maszyny o mniejszym poborze prądu będą generować
mniejsze wydatkowanie energii elektrycznej. Kategoria „lepsza maszyna” w tym kontekście
jest rozumiana przez Zamawiającego jako „sprawniejsza energetycznie” Zamawiający
podkre
ślił także, iż wskazał jedynie górny zakres mocy maszyny, wykonawca ma prawo
zaoferować maszynę o mocy niższej niż wskazana. Na potwierdzenie powyższego podczas
rozprawy Zamawiający złożył pismo projektanta obiektu z dnia 25 kwietnia 2016 r., z którego
wyn
ikają zalecenia w zakresie ograniczenia maksymalnej mocy pojedynczej maszyny do
27kW (
„Aby nie dopuszczać do przeciążenia instalacji zasilającej należy ograniczać
maksymalną moc pojedynczej maszyny do 27kW. Zgodnie z programem użytkowym
zaplanowano instala
cję i zabezpieczenia pod maszyny o następujących mocach: sprężarka –
15kW, obrabiarka cnc
– 24kVA x 2 sztuki, obrabiarka cnc 24kVA, obrabiarka cnc – 25kVAm
obrabiarka cnc
– 27 kVA, obrabiarka konwencjonalna 3,3, kVa x 3 sztuki, obrabiarka
konwencjonalna 3,
3 kVa x 6 sztuk, obrabiarka konwencjonalna 4kVa x 2 sztuki. Całkowita moc
wszystkich obrabiarek, urządzeń dodatkowych i maszyn eksploatowanych nie może
przekroczyć 100 kW.”).
Z kolei od
nośnie wagi oferowanych urządzeń Zamawiający zwrócił uwagę, iż ograniczenia
wagi maksymalnej podyktowane jest czynnikiem obiektywnym - ograniczeniami
architektonicznymi pomieszczeń, w których będą instalowane i użytkowane obrabiarki, tzn.
wartościami obciążania podłoża. Zamawiający wskazał, iż na rynku obrabiarek funkcjonują
maszyny o różnej ilości punktów podparcia, zatem trudno ustalić jaką wartość nacisku będzie
generować jeden punkt podparcia dostarczonej w wyniku realizacji zamówienia maszyny i czy
nie przekroczona zostanie wartość dopuszczalna - krytyczna dla istniejącego podłoża. Dlatego
zgodnie z wytycznymi architekta Zamawiający ustalił bezpieczną wartość wagi maszyny.
Zamawiający nie ma możliwości technicznych i finansowych dostosowywania podłoża do wagi
zamawianych maszyn z uwagi na trudności techniczne i koszty takiego przedsięwzięcia, nie
ma możliwości budowy fundamentów punktowych, tzw. — kolumnowych pod punktami
podparcia maszyn.
Na potwierdzenie powyższego podczas rozprawy Zamawiający złożył
pismo projektanta obiektu z dnia 25 kwietnia 2016 r., z którego wynikają informacje w zakresie
dopuszczalnego obciążenia maszynami (zalecenia: „należy zainstalować w miarę lekkie
maszyny o ciężarze do 3,9 Mg. Tylko w jedynym wskazanym przez Inwestora miejscu
zaplanowano obciążenie większe dla maszyny cięższej – do 4,7 Mg, założeniem
równomiernego rozkładu sił”).
Mając powyższe na uwadze, Izba uznała, iż rozwiązania przedstawione w opisie
przedmiotu zamówienia wydają się być uzasadnione potrzebami Zamawiającego oraz
podmiotu, dla którego wyposażenie będące przedmiotem postępowania ma być dostarczone.
Potrzeby te znajdują oparcie w szczególności w zapotrzebowaniu rynku lokalnego na
pracowników wykształconych w obsłudze konkretnych urządzeń, dydaktycznego
przeznaczenia tych urządzeń, wielkości materiałów poddawanych obróbce, założonego cyklu
wielokrotnej eksploatacji materiału, jak również w określonych ograniczeniach
architektonicznych czy energetycznych pomieszczeń, w których urządzenia zostaną
umieszczone. Odwołujący w toku postępowania odwoławczego nie przedstawił
kontrarg
umentacji, która pozwoliłaby poddać w wątpliwość okoliczność, że opis przedmiotu
zamówienia nie był skorelowany z uzasadnionymi potrzebami Zamawiającego, a ustalone
przez Zamawiającego wymogi były zbyt wygórowane w stosunku do tych potrzeb, co mogłoby
wska
zywać na naruszenie uczciwej konkurencji.
W ocenie
Izby nie potwierdził się także zarzut naruszenia art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp
dotyczący opisania przedmiotu zamówienia z użyciem znaków towarowych i pochodzenia,
w sytuacji gdy nie jest to uzasadnione specyf
iką przedmiotu zamówienia. Również i w zakresie
tego zarzutu Izba wskazuje na ogólną regułę rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 190
ust. 1 Ustawy Pzp, zgodnie z którym strony i uczestnicy postępowania odwoławczego są
obowiązani wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Przepis ten nakłada na Strony postępowania obowiązek, który zarazem jest uprawnieniem
Stron, wykazywania dowodów na stwierdzenie faktów, z których wywodzą określone skutki
prawne. W sytuacji zatem, gdy
Odwołujący wywodzi z faktu wskazania przez Zamawiającego
w
określonych parametrach technicznych tokarki z pozycji 4 (konkretniej przy opisach dwóch
elementów – silnika wrzeciona i silnika napędu narzędzi) nazwy producenta Siemens skutek
prawny w postaci na
ruszenia przez Zamawiającego art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp, winien
okoliczność tę wykazać. Zważyć należy, iż zgodnie z treścią art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp
p
rzedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów
lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi
dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do
uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów, chyba że jest to
uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu
zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą
wyrazy „lub równoważny''. Dlatego też Odwołujący zarzucając naruszenie tego przepisu
powinien wykazać, że wskazanie nazwy producenta określonego komponentu (elementu
składowego) urządzenia charakteryzuje produkt (w tym przypadku tokarkę) konkretnego
wykonawcy, a sytuacja taka prow
adzić może do uprzywilejowania albo wyeliminowania
niektórych wykonawców lub produktów. Tymczasem Odwołujący ograniczył swoją
argumentację do wskazania, iż w opisie przedmiotu zamówienia posłużono się nazwą
Siemens
, która sugeruje producenta i nie dopuszczono możliwości zastosowania rozwiązań
równoważnych, a użycie nazw towarowych nie było podyktowane specyfiką zamówienia, nie
rozwijając swojego stanowiska. Odwołujący nie przedstawił argumentów, które wskazywałyby
na fakt, iż te elementy urządzenia, co do których pojawiła się nazwa producenta,
charakteryzują maszyny (tokarki) konkretnego producenta i eliminują inne produkty. Dlatego
nawet jeżeli użycie w opisie parametrów urządzeń nazwy producenta poszczególnych
komponentów budzić może wątpliwości, to sam ten fakt nie tworzy jeszcze domniemania, że
doszło do naruszenia art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp.
Izba zwraca także uwagę na niespójność argumentacji Odwołującego, który
zakwestionował podanie przez Zamawiającego w opisie dwóch parametrów urządzenia
wskazanego w poz. 4 (tokarka sterowana numerycznie 3-osiowa ze sterowaniem Sinumerik)
nazwy Siemens, w sytuacji gdy nie zakwestionował on w ogóle faktu, że Zamawiający
wymagał dostarczenia urządzeń ze sterowaniem konkretnych producentów, w tym
wspomnianej powyżej tokarki ze sterowaniem SINUMERIK firmy Siemens i że tak opisany
przedmiot zamówienia narusza art. 29 ust. 3 Ustawy Pzp. Odwołujący w treści załącznika nr 1
do odwołania wskazywał wyłącznie na fakt użycia nazwy Siemens przy opisie dwóch
konkretnych parametrów tokarki z pozycji 4, nie podnosił jednak zarzutów w zakresie
wymagania dotyczącego dostarczenia maszyn ze sterowaniem konkretnych producentów.
Kwestia ta ma zaś znaczenie z perspektywy użycia nazwy Siemens w opisie dwóch
konkretnych parametrów tokarki z pozycji 4 ze sterowaniem Siemens SINUMERIK. Jak
wskazał bowiem Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie i podczas rozprawy wybrany rodzaj
sterowa
nia Siemens SINUMERIK jest pakietem obejmującym oprogramowanie, pulpit
sterowniczy, klawiaturę, napędy osi i głowicy oraz silniki, dlatego nazwa Siemens występuje
przy opisach dwóch elementów – silnika wrzeciona i silnika napędu narzędzi. Odwołujący
powyższych okoliczności nie zakwestionował ani nie wykazał, że kompatybilne z tym
sterowaniem są również rozwiązania innych producentów, z kolei samo żądanie dostarczenia
przez Zamawiającego tokarki ze sterowaniem konkretnego producenta nie było przez
Odwołującego podważane. Wobec tego Izba nie miała podstaw, aby poddać w wątpliwość
twierdzeń Zamawiającego, iż odwołanie do nazwy Siemens użyte w opisie przedmiotu
zamówienia jest związane z rodzajem sterowania, jakie posiadać ma oferowane urządzenie,
ponieważ okoliczności te nie były kwestionowane przez Odwołującego.
Ponadto należy mieć na uwadze, iż w przedmiotowym przypadku produktem będącym
przedmiotem dostawy jest wskazana w poz. 4 tokarka sterowana numerycznie 3-osiowa ze
sterowaniem SINUMERIK, a nie sam rodzaj sterowania
czy też konkretny komponent
urządzenia (jego część składowa). Rodzaj sterowania jest wyłączenie elementem składowym
urządzenia, który co do zasady nie charakteryzuje tokarki określonego producenta. Pomimo
takiego sformułowania w dalszym ciągu wykonawcy mają możliwość zaoferowania tokarek
różnych producentów, gdyż wielu producentów ma w ofercie tokarki ze sterowaniem
SINUMERIK,
a nadto istnieje możliwość konfiguracji urządzeń, na co wskazywał Zamawiający
w treści odpowiedzi na odwołanie i podczas rozprawy, czego Odwołujący także nie
kwestionował. Jak wskazał Zamawiający pakiety ze sterowaniem Siemens SINUMERIK są
stosowane powszechnie i dostępne dla wszystkich producentów maszyn, są oferowane
standardowo lub opcjonalnie przez różnych producentów. Niejednokrotnie dane modele
tokarek określonych producentów są oferowane z różnymi rodzajami sterowania, w zależności
od wybranej opcji. W konsekwencji, w ocenie Izby w omawianym przypadku samo wskazanie
w parametrach
dwóch komponentów (elementów składowych tokarki), w dodatku będących
pochodną wymaganego rodzaju sterowania urządzeniem, nazwy producenta tego sterowania,
nie przesądza jeszcze o tym, że opis przedmiotu zamówienia narusza uczciwą konkurencję.
Odwołujący nie wykazał zaś jakoby użycie przez Zamawiającego nazw producenta przy opisie
dwóch parametrów tokarki charakteryzowało tokarki konkretnego producenta lub mogło
prowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów.
Nadto
Izba zwraca uwagę, iż wbrew twierdzeniom Odwołującego Zamawiający w punkcie
3.1. SIWZ dopuścił stosowanie rozwiązań równoważnych i wskazał, iż jeżeli w załącznikach
do SIWZ zostało wskazane pochodzenie zamawianych przedmiotów (marka, nazwy handlowe
produktów lub ich producenci, znaki towarowe, patenty lub szczególne procesy, które
charakteryzują produkty dostarczane przez konkretnego wykonawcę, a także szkice) należy
je traktować jako przykładowe, mające na celu jedynie przybliżenie, egzemplifikację wymagań,
których nie można było opisać przy pomocy dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń,
oraz określające standard techniczny i jakościowy. Potwierdza to również wzór Tabeli
ofertowej 3) Pracownia obróbki skrawaniem, gdzie dla każdej pozycji zaznaczyć należy, czy
oferowane
urządzenie spełnia wskazane parametry czy jest równoważne wobec parametrów
i wymagań wskazanych przez Zamawiającego. Kwestia wymogów co do równoważności
produktu nie była zaś przedmiotem odwołania.
Izba uznała natomiast zasadność zarzutu naruszenia art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp w zakresie,
w jakim dotyczył wprowadzenia przez Zamawiającego w treści SIWZ wymogu złożenia dla
wszystkich oferowanych przedmiotów dostawy dokumentów stosownych do specyfiki danego
przedmiotu. Izba wskazuje, iż żądając od wykonawców złożenia dokumentów
przedmiotowych, potwierdzających zgodność oferowanego przedmiotu zamówienia z treścią
SIWZ, Zamawiający powinien określić w sposób nie budzący wątpliwości, na podstawie jakich
dokumentów będzie dokonywał oceny zgodności oferty z postawionymi wymaganiami.
Ponadto dokonując opisu wymaganego dokumentu, zasadne jest nie tylko wskazanie jego
nazwy, ale również celu, w jakim powinien zostać złożony, w szczególności wskazanie na
potwierdzenie jakich parametrów przedmiotu zamówienia lub okoliczności związanych z jego
realizacją wymagany jest każdy żądany dokument. Powyższe ma o tyle istotne znaczenie, iż
dokumenty przedmiotowe świadczą o spełnieniu przez oferowane dostawy, usługi lub roboty
budowlane wymagań określonych przez Zamawiającego. Brak tych dokumentów lub analiza
ich treści może prowadzić do odrzucenia oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 Ustawy Pzp
jako niezgodnej z SIWZ, a zatem Zamawiający powinien dołożyć należytej staranności
w
sformułowaniu wymagań, tak aby wykonawcy byli w stanie ocenić, złożenie jakich
dokumentów będzie wystarczające dla potwierdzenia zgodności danego produktu
z wymaganiami SIWZ.
Należy zauważyć, iż w rozpoznawanej sprawie przedmiotem zamówienia jest dostawa co
najmniej kilkuset elementów wyposażenia dla pracowni i sal szkoleniowych o rozmaitym
przeznaczeniu. Wchodzące w skład dostawy produkty są bardzo zróżnicowane zarówno pod
kątem ich specyfiki, charakterystyki, jak i dostępności czy wartości. Dla przykładu wskazać tu
należy na produkty (wyposażenie) takie jak różnego rodzaju sprzęt komputerowy, drukarki,
oprogramowanie, moduły dydaktyczne, rzutniki, stoły, biurka, krzesła, regały, szafy, kosze na
śmieci, gaśnice, apteczki, pompy, zgrzewarki, narzędzia do obróbki rur, mierniki mocy,
sprężarki, tokarki sterowane numerycznie, gwintownice, zgrzewarki, oprawki zaciskowe, płytki
skrawające, frezarki, nitownice, kątowniki, przecinarki do rur, maszyny do obróbki drewna,
wiertarko-
wkrętarki, szlifierki, betoniarki, młoty pneumatyczne, drabiny, zszywacze, pojemniki,
tacz
ki, wózki magazynowe, poziomice, młotki, piły, pędzle malarskie, zestawy manometrów,
termometry, wózki narzędziowe, zaciski elektryczne, zasilacze, przewody, silniki, oporniki,
prądnice, grzałki, czy nawet motocykl.
Zamawiający w sposób bardzo ogólny, łącznie - w odniesieniu do wszystkich produktów
stanowiących przedmiot dostawy, wskazał katalog dokumentów jakich złożenia żąda,
pozostawiając wykonawcom decyzję, które dokumenty z tych wymienionych są odpowiednie
do specyfiki danego produktu. Zamawiający dopuścił również możliwość złożenia innych
dokumentów niż wymienione w SIWZ, które uzasadnione będą specyfiką produktu, nie
identyfikując jednak w żaden sposób tych dokumentów. W konsekwencji, z tak
sformułowanych postanowień SIWZ nie da się wywieść jednoznacznego wniosku, jakie
dokumenty Zamawiający uzna za potwierdzające zgodność określonego produktu
z
wymaganiami, a konieczność ich złożenia uzależniona jest od bliżej nieokreślonej specyfiki
produktu, podczas gdy przedmiot dostawy obejmuje niezwykle szeroki asortyment o bardzo
zróżnicowanej specyfice. Wątpliwości tych Zamawiający nie rozwiał także w toku
postępowania odwoławczego, podczas rozprawy wskazał bowiem, iż będzie przyjmował
wszystkie dokumenty, które potwierdzają stawiane wymogi, zaś jeśli dla jakiejś pozycji nie ma
DTR albo innego sposobu potwierdzenia przez producenta, to będzie przyjmował również
oświadczenie wykonawcy potwierdzające spełnienie wymogów. Powyższe oświadczenie
pozostaje w sprzeczności z treścią SIWZ, gdzie Zamawiający wprost wskazał, iż oczekuje na
dokumenty wystawione przez producenta lub na rzecz producenta. Ponadto na podstawie
treści SIWZ nie da się wywieść jednoznacznego wniosku czy dla produktów, których specyfika
daje możliwość złożenia kilku z wymienionych przez Zamawiającego dokumentów,
wystarczającym będzie złożenie jednego dokumentu potwierdzającego zgodność produktu
z
SIWZ czy należy złożyć wszystkie wymienione przez Zamawiającego dokumenty takie jak
DTR, atesty, certyfikaty czy deklaracje zgodności CE, aby spełnić wymagania Zamawiającego.
To z kolei prowadzić może do multiplikowania dokumentów w sposób nieadekwatny do
potrzeb związanych z prowadzeniem postępowania.
Mając powyższe na uwadze, w ocenie Izby sposób sformułowania wymogu, o którym mowa
w punkcie 8.5. ppkt 5) SIWZ
dotyczącego przedłożenia dokumentów w celu potwierdzenia, że
oferowane dostawy odpowiadają wymaganiom określonym przez Zamawiającego powoduje,
iż wykonawcy przyjąć mają na siebie nieuzasadnione ryzyko dokonania oceny czy dokument,
których w ich przekonaniu będzie odpowiedni dla specyfiki danego produktu okaże się również
odpowiedni i wystarczający w ocenie Zamawiającego, tym bardziej, że ryzyko to niesie za sobą
tak dotkliwą sankcję jaką jest odrzucenie oferty. W tym stanie rzeczy Izba uznała za zasadne
nakazanie Zamawiającemu dokonania zmiany postanowień SIWZ w zakresie dotyczącym
wymogu złożenia dokumentów w celu potwierdzenia, że oferowane dostawy odpowiadają
wymaganiom określonym przez Zamawiającego poprzez doprecyzowanie, jakie dokumenty
zobowiązani są złożyć wykonawcy celem potwierdzenia zgodności z wymaganiami
określonymi przez Zamawiającego w odniesieniu do poszczególnych produktów będących
przedmiotem dostawy.
Izba zwraca uwagę, iż zgodnie z art. 25 ust. 1 Ustawy Pzp Zamawiający
może żądać od wykonawców złożenia oświadczeń i dokumentów wyłącznie w zakresie,
w
jakim są one niezbędne dla przeprowadzenia postępowania. Zamawiający zobowiązany jest
zatem dokonać oceny jakie oświadczenia i dokumenty są niezbędne do przeprowadzenia
postępowania i tylko w takim zakresie wymagać od wykonawców ich złożenia. Zamawiający
powinien
więc przeanalizować po pierwsze czy niezbędne dla przeprowadzenia postępowania
jest złożenie dokumentów potwierdzających spełnienie wymogów SIWZ dla wszystkich
dostarczanych produktów (elementów wyposażenia), a następnie wskazać, jakie dokumenty
należy złożyć odnośnie poszczególnych produktów lub kategorii produktów objętych
przed
miotem zamówienia. Nadto w sytuacji, gdy dla danego produktu możliwe będzie złożenie
różnych dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań Zamawiającego, Zamawiający
winien sformułować zapisy SIWZ w taki sposób, aby wykonawcy nie mieli wątpliwości jakie
dokumenty będą właściwe i czy w takim wypadku należy złożyć wszystkie te dokumenty czy
wystarczającym będzie złożenie tylko jednego z dokumentów potwierdzających spełnienie
wymagań SIWZ, obecna konstrukcja postanowień SIWZ nie pozwala bowiem na przesądzenie
tej kwestii.
Izba
nie uwzględniła natomiast omawianego zarzutu w pozostałym zakresie, tj. w jakim
dotyczył konieczności wskazania w formularzu ofertowym nazwy handlowej produktu, jego
typu, modelu i producenta. W ocenie Izby brak jest podstaw do kwestionowania prawa
Zamawiającego do żądania wskazania takich informacji w formularzu ofertowym (w tym
wypadku w tabelach ofertowych). Izba wskazuje, iż tego typu informacje stanowią część
zobowiązania wykonawcy, a tym samym merytoryczną treść jego oferty. Brak wskazania
takich danych w treści oferty w praktyce uniemożliwiać może Zamawiającemu ustalenie, jaki
przedmiot dostawy został zaoferowany przez wykonawcę, a w konsekwencji rzeczywiste
badanie zgodno
ści treści oferty z treścią SIWZ w zakresie zaoferowanego przedmiotu
zamówienia. Powyższe wymaganie podania informacji dotyczących producenta, typu, modelu
czy nazwy handlowej produktu postawione w SIWZ odnosi się do przedmiotu zamówienia
i
służy potwierdzeniu spełnienia przez oferowane dostawy wymagań określonych przez
Zamawiającego i zapewnieniu realizacji zamierzonego i opisanego w SIWZ celu.
Przedmiotowy wymóg ma charakter istotny dla przeprowadzenia postępowania, gdyż pozwala
na zidentyfikowanie przez Zamawiającego oferowanych produktów stanowiących przedmiot
zamówienia, które w wyniku jego realizacji zostaną dostarczone. W tym stanie rzeczy, Izba nie
znalazła podstaw do uznania, że tak skonstruowany wymóg narusza przepis art. 25 ust. 1
Ustawy Pzp.
Odwołujący nie wykazał zaś, że żądanie wskazania takich informacji nie jest
niezbędne do przeprowadzenia postępowania ani że wskazanie konkretnych danych przez
oferentów nie jest możliwe.
Mając na uwadze wszystko powyższe, Izba uznała, że odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie i na podstawie art. 192 ust. 1 Ustawy orzekła jak w sentencji.
O kosztach
postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Ustawy oraz na podstawie
§ 3 pkt 1) i pkt 2 lit. b) w zw. z § 5 ust.
2 pkt 1)
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238; zm.: Dz. U. z 2017 r. poz. 47),
zaliczając w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł uiszczoną przez
Odwołującego tytułem wpisu od odwołania oraz uwzględniając koszty wynagrodzenia
pełnomocnika Odwołującego w kwocie 3600 zł.
.
Przewodniczący: ……………………………….………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 145/18, KIO 173/18 z dnia 2018-02-15
- Sygn. akt KIO 146/18 z dnia 2018-02-14
- Sygn. akt KIO 119/18 z dnia 2018-02-13
- Sygn. akt KIO 154/18 z dnia 2018-02-12
- Sygn. akt KIO 153/18 z dnia 2018-02-12
