rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2018-10-19
rok: 2018
data dokumentu: 2018-10-19
rok: 2018
sygnatury akt.:
KIO 2020/18
KIO 2020/18
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu
18 października 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 4 października 2018 r. przez
wykonawcę Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki „Energopomiar” Sp. z o.o.,
ul. Gen. J. Sowińskiego 3, 44-100 Gliwice,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o.
Świerże Górne, Aleja Józefa Zielińskiego 1, 26-900 Kozienice,
18 października 2018 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 4 października 2018 r. przez
wykonawcę Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki „Energopomiar” Sp. z o.o.,
ul. Gen. J. Sowińskiego 3, 44-100 Gliwice,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego: ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o.
Świerże Górne, Aleja Józefa Zielińskiego 1, 26-900 Kozienice,
orzeka:
1.
u
względnia odwołanie w zakresie zarzutów oznaczonych w odwołaniu numerami:
1.2., 1.3., 1.4., 1.5., 1.6. i 1.8.
i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru jako najk
orzystniejszej oferty wykonawcy konsorcjum: Przedsiębiorstwo
Ochrony Środowiska „EKOPOMIAR” H. L., ul. Wolności 10, 41-800 Zabrze, Śląskie
Centrum Ochrony Pracy Sp. z o.o., ul. Wojkowicka 21, 41-
250 Czeladź, Centralne
Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Sp. z o.o., ul. Rybnicka 6, 44-
335 Jastrzębie
Zdrój oraz PHU SBB B. C. Laboratorium Badań i Ekspertyz, ul. Zamenhofa 40, 41-
408 Mysłowice, odrzucenie oferty tego wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy Prawo zamówień publicznych
o
raz powtórzenie czynności badania i oceny ofert,
2.
oddala odwołanie w zakresie zarzutu oznaczonego w odwołaniu numerem 1.7.
3.
kosztami postępowania obciąża zamawiającego: ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o.
Świerże Górne, Aleja Józefa Zielińskiego 1, 26-900 Kozienice, i:
3.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki „Energopomiar” Sp. z o.o., ul. Gen.
KIO 2020/18
J. Sowińskiego 3, 44-100 Gliwice, tytułem wpisu od odwołania,
3.2.
zasądza od zamawiającego: ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o. Świerże Górne, Aleja
Józefa Zielińskiego 1, 26-900 Kozienice, na rzecz odwołującego Zakłady
Pomiarowo-
Badawcze Energetyki „Energopomiar” Sp. z o.o., ul. Gen.
J. Sowińskiego 3, 44-100 Gliwice, kwotę 15 624 zł 00 gr (piętnaście tysięcy
sześćset dwadzieścia cztery złote, zero groszy) tytułem zwrotu kosztu uiszczonego
wpisu od o
dwołania i kosztów zakwaterowania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz.1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Radomiu.
Przewodniczący: ………….…………..
Sygn. akt KIO 1827/18
UZASADNIENIE
Zamawiający –
ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o.,
Świerże Górne, Aleja Józefa Zielińskiego 1,
26-900 Kozienice, prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego pn.
„Wykonanie badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do
powietrza, kalibracja i sprawdzenie systemów pomiarów emisji zanieczyszczeń oraz
sprawdzenie pyłomierzy w Enea Wytwarzanie Sp. z o.o.” Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 13 czerwca 2018 r., nr
2018/S 111-253774. Oferty
w postępowaniu złożyli: wykonawca Zakłady Pomiarowo-
Badawcze Energetyki „Energopomiar” Sp. z o.o., ul. Gen. J. Sowińskiego 3, 44-100 Gliwice
(da
lej: „Energopomiar” lub „odwołujący”) oraz wykonawcy wspólnie ubiegający się o
zamówienie: Przedsiębiorstwo Ochrony Środowiska „EKOPOMIAR” H. L., ul. Wolności 10,
41-
800 Zabrze, Śląskie Centrum Ochrony Pracy Sp. z o.o., ul. Wojkowicka 21, 41-250
Czeladź, Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Sp. z o.o., ul. Rybnicka 6, 44-335
Jastrzębie Zdrój oraz PHU SBB B. C. Laboratorium Badań i Ekspertyz, ul. Zamenhofa 40,
41-
408 Mysłowice (dalej: „Ekopomiar”). Pismem z dnia 2 października 2018 r. zamawiający
poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy Ekopomiar.
W dniu 4 października 2018 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło
KIO 2020/18
odwołanie wniesione przez wykonawcę Energopomiar, w którym odwołujący zarzucił
zamawiającemu:
1) art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust 1 oraz art. 7 ust. 3
ustawy Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 1579), zwanej dalej „ustawą Pzp”, poprzez
zaniechanie czynności odrzucenia oferty wykonawcy Ekopomiar, mimo iż treść oferty
tego wykonawcy nie odpowiada specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej:
„siwz”), tj. zaoferował on przedmiot usługi, który nie odpowiada opisanemu w siwz
przedmiotowi zamówienia. Zamawiający poprzez niezachowanie uczciwej konkurencji
oraz nierówne traktowanie wykonawców naruszył przepisy ustawy Pzp i nie odrzucił
oferty wykonawcy Ekopomiar
będąc do tego zobligowanym przepisami;
2) art. 89 ust. 1 pkt. 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty wybranego w
ykonawcy, pomimo że zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia,
3) art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z art.22 ust. 1b pkt 3 w zw. z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie wykluczenia wybranego w
ykonawcy, który nie wykazał
spełniania warunków udziału w postępowaniu;
4) art. 89 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 7 ust. 1 oraz art. 7 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie czynności odrzucenia oferty złożonej przez wybranego wykonawcę
wykluczonego z udziału w postępowaniu.
W szczeg
ólności odwołujący podniósł, że:
„1.1
Wykonawca (łącznie dla wszystkich firm w konsorcjum) posiada następujące
akredytacje Polskiego Centrum Akredytacyjnego (PCA) : AB300, AB719, AB886 i AB1078.
1.2
Zamawiający w Części II SIWZ str. 5/27 pkt V 8 wymaga wykonania pomiarów
kalibracyjnych (QAL2) systemu pomiarowego do rozliczenia emisji zanieczyszczeń
gazowych
spalin na kominie nr 3 (rozruchowy), składający się z:
Analizator gazowy 02, S02, NOx, CO, C02,
Termometr oporowy,
Przetwornik ciśnienia,
Przepływomierz FLOWSICK 100,
Pyłomierz DURAG,
Amoniak (NH3).
Natomiast na str. 6/27 pkt III Zamawiający wymaga wykonania pomiarów sprawdzających
(AST) system pomiarowy do rozliczania emisji zanieczyszczeń gazowo- pyłowych spalin na
kominie nr 2, składający się z:
Analizator gazowy S02, 02, CO, NOx,
Analizator NH3, H20 neomonitors 100042,
KIO 2020/18
Przepływomierz CODEL VCEM5110-347 TUV (szt. 2),
Termometr oporowy PT 100,
Przetwornik ciśnienia,
Pyłomierz CODEL DCEM2100-1019-TUV TR.
Analogiczne wymagania
Zamawiający postawił w SIWZ Część 2w latach 2019 oraz 2020.
W związku z faktem, że zgodnie z SIWZ oraz przepisami prawa pomiary kalibracyjne
oraz pomiary sprawdzające mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02 oraz
zgodnie z art. 147 a ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27.04.2001 r., w/w
pomiary oraz badania muszą być wykonane przez akredytowane laboratoria. W/w badania
dotyczące analizatorów NH3 powinny być wykonywane metodą SRM (Standard Reference
Method) i zgodnie z pkt. 5.4 normy PN-EN 14181:2015-
02 muszą być wykonywane przez
akredytowane laboratorium. Wykonawca
nie posiada odpowiednich akredytacji dotyczących
wyk
onywania kalibracji ani też pomiarów sprawdzających w zakresie amoniaku (NH3) dla
Automatycznych Systemów Monitoringu (AMS). W związku z powyższym oferta wykonawcy
jest niezgodna z SIWZ.
1.3.
Zamawiający w Części II SIWZ str. 1/27 w Tabeli nr 1 wymagał wykonania badań i
oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. blok
nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe) kotłowni rozruchowej (cztery
kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i transferu zanieczyszczeń
PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia 18.01.2006 r. wraz z
określeniem wskaźników emisji między innymi dla:
(80) Chlor i jego związki nieorganiczne (jako HCI)
(84) Fluor i jego związki nieorganiczne jako (HF) w gazie.
D
odatkowo w Części II SIWZ str. 2/27 pkt II Zamawiający wymaga wykonanie badań i
oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. z
emitorów K4, K6 (bl.9), K5 (bl.10), K6, blok nr 11 za IOS 5 w zakresie: Pomiary: rtęci, HCL,
HF
, NH3, skorelowane z analizą węgla na zawartość: C, H, N, O, Ar, Wc, Wu, S, CL, F, B,
Hg.
W Części II SIWZ str. 6/27 (Rok 2018 Białystok, I) Zamawiający wymaga wykonania
pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6 oraz
k
omina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
chlor jako HCI,
fluor jako HF.
A
nalogiczne wymagania Zamawiający stawia w ramach pomiarów i kalibracji na lata 2019 i
2020.
KIO 2020/18
Zgodnie z SIWZ Część II str. 23/27 Zamawiający wymaga, aby pomiary CH4, NVOC,
HCI, HF, NH3 ze względu na nierównomierność procesu technologicznego i zmienność
procesu spalania wykonać metodą pomiarów ciągłych w okresie nie krótszym jak 4 godziny.
Wymagane jest, aby w sprawozdaniu przedstawić pełne przebiegi wartości chwilowych,
jednominutowych oraz średni wynik z całego pomiaru. Zgodnie z art. 147a POŚ (ustawa
Prawo Ochrony Środowiska) Wykonawca musi zapewnić wykonanie pomiarów emisji przez
akredytowane laboratorium.
Wykonawca nie posiada akredytacji na wykonyw
anie ciągłego pomiaru HCI I HF.
W związku z powyższym oferta wykonawcy jest niezgodna z SIWZ.
1.4.
Zamawiający w części II SIWZ str. 1/27 (rok 2018 El. Kozienice) pkt I wymaga
wykonania badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA
Wytwarzanie sp. z o.o. blok nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe)
kotłowni rozruchowej (cztery kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i
transferu zanieczyszczeń PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia
18.01.2006 r. wraz z określeniem wskaźników emisji (tabela nr 1) między innymi dla:
• (1) Metan(CH4)
Zgodnie z Część II SIWZ str. 5/27 {Rok 2018 Białystok) pkt I Zamawiający wymaga
wykonania pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6
oraz komina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
•
metan.
Analogiczne wymagania Za
mawiający przedstawił w SIWZ Część II dla badań i pomiarów na
lata 2019 i 2020.
Zgodnie z SIWZ Część II str. 23/27 Zamawiający wymaga, aby pomiary CH4, NVOC,
HCI, HF, NH3 ze względu na nierównomierność procesu technologicznego i zmienność
procesu spalania wykonać metodą pomiarów ciągłych w okresie nie krótszym jak 4 godziny.
Wymagane jest, aby w sprawozdaniu przed
stawić pełne przebiegi wartości chwilowych,
jednominutowych oraz średni wynik z całego pomiaru. Dodatkowo Zamawiający (część II
SIWZ str. 24) wymaga aby p
omiary należy wykonać z uwzględnieniem metod referencyjnych
przewidzianych obowiązującym stanem prawnym i wskazać je w składanych ofertach.
Metoda referencyjna powinna być dobrana spośród metodyk znormalizowanych. Zgodnie z
art. 147a POŚ (ustawa Prawo Ochrony Środowiska) Wykonawca musi zapewnić wykonanie
pomiarów emisji przez akredytowane laboratorium.
Wyk
onawca nie posiada w zakresie akredytacji znormalizowanego ciągłego pomiaru
metanu CH4. Tylko jedna firma z konsorcjum Wykonawcy tj
. Przedsiębiorstwo Ochrony
Środowiska „EKOPOMIAR" H. L. (akredytacja AB1078t posiada w zakresie akredytacji
metan CH4, lecz jes
t to metoda FTIR, która to nie jest metodą znormalizowaną ciągłego
KIO 2020/18
pomiaru metanu CH4,
bowiem w kolumnie „Dokumenty odniesienia” zakresu akredytacji
AB1078. dla b
adanej cechy „metan” podano własną procedurę badawczą laboratorium nr
„PB-2/2016 wydanie Az dnia 01.06.2016” (str. 5/6 akredytacji AB1078). W związku z
powyższym oferta Wykonawcy jest niezgodna z SIWZ. (…)
1.5.
Zamawiający w części II SIWZ str. 1/27 (Rok 2018 El. Kozienice) pkt I wymaga
wykonania badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA
Wytwarzanie sp. z o.o. blok nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe)
kotłowni rozruchowej (cztery kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i
transferu zanieczyszczeń PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia
18.01.2006 r. wraz z określeniem wskaźników emisji (tabela nr 1) między innymi dla
• (7) Niemetanowe lotne związki organiczne (NMVOC)
Natomiast w części II SIWZ str. 5/27 (Rok 2018 Białystok) pkt I, Zamawiający wymaga
wykonania pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6
oraz komina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
-
niemetanowe lotne związki organiczne (NMVOC).
Analogiczne wymagania Za
mawiający przedstawił w SIWZ Część II dla badań i pomiarów na
lata 2019 i 2020.
Zgodnie z wymaganiami SIWZ i zgodnie z art. 147 a ust. 1 ustawy Prawo ochrony
środowiska z dnia 27.04.2001 r (Dz. U. 2013 poz. 1232, z późniejszymi zmianami)
przedmiotowe pomiary i analizy tj. badania niemet
anowych lotnych związków organicznych
(NMVOC) muszą być wykonane przez akredytowane laboratorium.
Wykonawca nie posiada akredytacji na pomiar niemetanowych
lotnych związków
organicznych (NMVOC)
. W związku z powyższym oferta Wykonawcy jest niezgodna z SIWZ.
1.6.
Zamawiający w części II SIWZ str. 2/27 (Rok 2018 El. Kozienice) pkt II wymaga
wykonania badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA
Wytwarzanie sp. z o.o. z emitorów K4, K5 (bl.9), K5 (bl.10), K6, blok nr 11 za IOS 5 w
zakresie:
• Pomiary: rtęci, HCL, HF, NH3, skorelowane z analizą węgla na zawartość: C, H, N,
O, Ar, Wct Wu, S, CL, F, B, Hg.
Analogiczne wymagania Zamawiający przedstawił w SIWZ Część II dla badań i pomiarów na
lata 2019 i 2020.
Zgodnie z art. 147a POŚ Wykonawca musi zapewnić wykonanie wszystkich badań
w zakresie prób, transportu, przechowywania i oznaczeń przez akredytowane laboratorium.
Wykonawca nie posiada akredytacji
na oznaczanie boru IB) w węglu. W związku z
powyższym oferta Wykonawcy jest niezgodna z SIWZ.
1.7.
Zgodnie z zapisami Część II SIWZ, Strona 23 z 27, Warunki podmiotowe, które musi
spełnić Wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia:
KIO 2020/18
Pomiary kalibracyjne mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02
„Emisja ze źródeł stacjonarnych - Zapewnienie jakości automatycznych systemów
pomiarowych”, według punktu nr 6 normy (Zapewnienie jakości instalacji (QAL 2).
Pomiary sprawdzające mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02
„Emisja ze źródeł stacjonarnych - Zapewnienie jakości automatycznych systemów
pomiarowych", według punktu nr 8 normy (Roczna kontrola sprawności).
Zgodnie z normą PN-EN 14181:2015-02 nieodłącznym elementem procedury
kalibracji i walidacji (QAL2), jak również procedury rocznej kontroli sprawności (AST)
poprze
dzającym właściwe pomiary, jest badanie funkcjonalności AMS:
6. Kalibracja i walidacja AMS (QAL2)
6.1
Postanowienia ogólne
QAL2 obejmuje następujące czynności:
-
badanie funkcjonalności AMS, w tym sprawdzenie poprawności instalacji
-
[…]
6.2 Badanie funkcj
onalności
[…]
Badanie funkcjonalności przed kalibracją należy wykonać zgodnie z Załącznikiem A. [...]
8. Roczne badanie kontrolne (AST)
8.1
Postanowienia ogólne
Badanie AST obejmuje następujące czynności:
-
badanie funkcjonalności AMS;
-
[…]
8.2 Badanie fu
nkcjonalności
Pierwszą częścią rocznego badania kontrolnego (AST) jest badanie funkcjonalności, które
należy wykonać zgodnie z Załącznikiem A. […]
Przywołany Załącznik A normy PN-EN 14181:2015-02, określa zakres czynności
składających się na badanie funkcjonalności AMS w procedurach QAL2 i AST. Wśród nich,
znajdują się:
•
Kontrola punktu zerowego i zakresu
•
Liniowość
Załącznik ten stanowi, że:
A. 7 Kontrola punktu zerowego i zakresu
Do sprawdzenia odpowiednich odczytów AMS należy zastosować materiały odniesienia dla
punktu zerowego i zakresu. [...]
A.8 Liniowość
Liniowość odpowiedzi analizatora należy sprawdzać, stosując pięć różnych materiałów
odniesienia, w tym materiał o zerowym stężeniu.
KIO 2020/18
Jakość i ilość zerowego materiału odniesienia, jak również materiałów odniesienia o czterech
różnych stężeniach powinny być możliwe do zweryfikowania. W przypadku gazowych
materiałów odniesienia, te cztery materiały odniesienia można pobrać z różnych butli
gazowych lub można je przygotować za pomocą kalibrowanego układu rozcieńczania z
jednego stężenia gazu. [...]
W przypadku analizatorów spalin materiałami odniesienia są gazy wzorcowe o
właściwie dobranych do każdej aplikacji stężeniach oraz o wymaganej niepewności, a dla
pyłomierzy automatycznych AMS są nimi dedykowane zestawy filtrów optycznych.
(…) Zgodnie z Część I SIWZ 4.3. Zamawiający, zgodnie z treścią art. 36a ust. 2 pkt 1
ustawy, wymaga, aby wykonawca wykonał samodzielnie - tj. bez udziału podwykonawców -
kluczową część usługi w zakresie wykonania badania liniowości analizatorów gazów.
Wymaganie to jest powtórzone w Części II SIWZ tj. Warunki podmiotowe, które musi
spełnić Wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia:
Wymagane jest samodzielne wykonanie badania liniowości analizatorów gazów.
W
związku z tym należy przedstawić szczegółowy wykaz sprzętu (posiadanie stosownych
gazów wzorcowych, podzielnika).
Konieczność zamieszczenia przez wykonawców w ofercie wykazu wyposażenia
przewidzianego do realizacji przedmiotu zamówienia wynika również z zapisu Części I SIWZ
9. Rozdział IX. WYKAZ OŚWIADCZEŃ LUB DOKUMENTÓW, POTWIERDZAJĄCYCH
SPEŁNIANIE WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ BRAK PODSTAW
WYKLUCZENIA
[..]
9.4.8.1. wykazu narzędzi, wyposażenia zakładu lub urządzeń technicznych
dostępnych wykonawcy w celu wykonania zamówienia publicznego wraz z informacją o
podstawie do dysponowania tymi zasobami.
W załączonym przez Wykonawcę do oferty dokumencie pn. „Zestawienie aparatury
pomiarowej do pomiarów AST/QAL2” w tabeli w pozycji nr 7. podano ogólny zapis „Butle z
gazami
wzorcowymi”, który nie pozwala na zweryfikowanie, czy oferent dysponuje butlami
z wszystkimi niezbędnymi dla wykonania badania liniowości stężeniami poszczególnych
gazowych składników mierzonych przez każdy z badanych AMS.
Pon
adto, w zestawieniu w tabeli w pozycji nr 8, wskazano „Zestaw filtrów optycznych
do sprawdzania l
inearyzacji w pyłomierzu- D-R 290-86”. Wskazany zestaw filtrów umożliwia
Wykonawcy wykonanie badania liniowości tylko pyłomierzy: DURAG D-R 220 oraz DURAG
DR 2
90. Z opisu zawartego w Części II SIWZ dla poszczególnych AMS stanowiących
przedmiot procedur QAL2 i AST wynika, że w ich skład wchodzą pyłomierze różnych typów,
a nawet różnych producentów (poniżej wskazana lista pyłomierzy). Oznacza to, że dla
wykonania
kontroli punktu zerowego i zakresu oraz liniowości wszystkich pyłomierzy AMS
KIO 2020/18
należy dysponować całym szeregiem zestawów filtrów optycznych, bowiem w przypadku
różnych producentów, każdemu modelowi pyłomierza dedykowany jest inny zestaw filtrów
optycznych.
W tej sytuacji, wobec jednoczesnego braku powołania się na zdolności
podwykonawców, w zakresie badania funkcjonalności AMS, wskazać natęży, źe
deklarowane zasoby sprzętowo Wykonawcy uniemożliwiają zrealizowanie jednego z
kluczowych e
lementów procedury QAL2 i AST wg PN-EN 14181:15-02 dla praktycznie
wszystkich pyłomierzy AMS z wyjątkiem w/w pyłomierzy DURAG D-R 220 oraz DURAG DR
290. W związku z powyższym Wykonawca nie spełnia warunku udziału w Postępowaniu,
wskazanego w pkt 7.1.2.3.5. tj. nie dysponuje apar
aturą pomiarową do pomiarów AST/QAL2
o klasie dokładności nie gorszej niż aparatura zainstalowana na obiekcie w ramach AMS.
(…)
1.8.
Wykonawca na wezwanie Zamawiającego pismem z dnia 28.08.2018r. złożył
wyjaśnienia dotyczące rażąco niskiej ceny. Należy wskazać, że cena Wykonawcy (2 061
197,00 PLN brutto) jest ponad 30% niższa niż cena ofertowa Odwołującego (3 890 000,00
PLN). Wykonawca w przedłożonych wyjaśnieniach wskazał, że koszty wykonania
przedmiotu zamówienia są niższe ze względu na fakt, że Wykonawca korzysta (z
wyłączeniem części zlecenia dotyczącej oznaczenia stężenia dioksyn i furanów) z zasobów
własnych - ludzkich i technicznych. Należy wskazać, że cena ofertowa Wykonawca jest
niższa od ceny ofertowej Odwołującego ze względu na fakt, że Wykonawca nie posiada
koniecznego do wykonania przedmiotu zamówienia sprzętu oraz laboratorium z
odpowiednimi akredytacjami. Wykonawca jest w stanie samodzielnie wykonać badanie
funkcjonalności w zakresie liniowości tylko dla pyłomierzy DURAG D-R 220 oraz DURAG DR
2
90. Wbrew twierdzeniom Wykonawcy przy obliczaniu kosztów wykonania zlecenia
Wykonawca nie uwzględnił przepisów dotyczących ochrony środowiska oraz wymogów
Zamawiającego wskazanych w SIWZ. Odwołujący w swojej ofercie wskazał, jako
podwykonawców, firmy OMC Envag Sp. z o.o. oraz Pentol-Enviro Polska Sp. z o.o.
Wskazane firmy wykonują badania liniowości pyłomierzy. Są to specjalistyczne firmy
(autoryzowane serwisy producentów aparatury lub ich przedstawicielstwa techniczne), które
posiadają odpowiednie zasoby ludzkie oraz sprzętowe i niezbędną wiedzę do prawidłowego
wykonania usługi testu funkcjonalności w zakresie liniowości pyłomierzy i przepływomierzy,
w tym w szczególności posiadają odpowiednie zestawy filtrów optycznych do wszystkich
pyłomierzy posiadanych przez Zamawiającego oraz oprogramowanie narzędziowo-
serwisowe niezbędne do wykonania testów funkcjonalności i liniowości. Oferta Wykonawcy
zawiera rażąco niską cenę ze względu na fakt, że nie uwzględniono w ofercie wszystkich
koniecznych elementów do wykonania przedmiotu zamówienia oraz ze względu na fakt, że
Wykonawca szacuje w swojej ofercie wykonanie badań (w zakresie wskazanym w
odwołaniu) przez nieakredytowane laboratoria. Odwołujący wskazuje, że wykonanie badania
KIO 2020/18
funkcjonalności pyłomierzy zgodnie z wymaganiami Zamawiającego przez podwykonawcę to
koszt ok. 4300 zł za badanie liniowości jednego pyłomierza. Dla potwierdzenia powyższego
Odwołujący przedkłada dokumenty potwierdzające wykonanie badania funkcjonalności
pyłomierza FWE 200DH w ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o. Elektrownia Kozienice - Blok 11
(obiekt Zamawiającego), które potwierdzają jaki jest orientacyjny koszt podzlecenia tego
elementu przedmiotu zamówienia Podwykonawcy. W roku 2017 za wykonanie badania
funkcjonalności pyłomierza FWE 200DH Odwołujący zapłacił kwotę 4 300,00 PLN netto tj.
5289,00
PLN brutto. Łącznie w latach 2018-2020 należy wykonać 105 badań funkcjonalności
pyłomierzy. Z czego Wykonawca samodzielnie, ze względu na brak posiadania
odpowiedniego sprzętu, jest w stanie wykonać tylko 10 badań (dotyczy pyłomierzy firmy
DURAG). Wykonawca,
aby wykonać przedmiot zamówienia, będzie musiał skorzystać z
usług podwykonawców (zakupienie odpowiedniego sprzętu jest możliwe dopiero po
przeszkoleniu pracowników u producenta odpowiednich urządzeń). W związku z powyższym
Odwołujący wskazuje, że za cenę wskazaną przez Wykonawcę brak jest możliwości
wykonania zamówienia, gdyż wskazana cena nie uwzględnia wszystkich elementów
koniecznych do wykonania przedmiotowego zamówienia. Cena oferty Wykonawcy nie
zos
tała skalkulowana w sposób gwarantujący należyte wykonanie przedmiotowych prac”.
W związku z powyższymi zarzutami odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1) u
nieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty wykonawcy Ekopomiar jako
oferty najkorzystniejszej;
2) wykluczenie wykonawcy Ekopomiar z p
ostępowania w związku z niespełnianiem
przez niego warunków udziału w postępowaniu;
3) odrzucenie oferty wykonawcy Ekopomiar
, który nie spełnia warunków udziału
w postępowaniu, a także w związku z zaoferowaniem przez tego wykonawcę
przedmiotu usługi, który nie odpowiada opisanemu w siwz przedmiotowi zamówienia
oraz którego oferta zawiera rażąco niską cenę;
4) p
owtórnego dokonania czynności oceny i wyboru ofert spośród wykonawców, którzy
nie podlegaj
ą wykluczeniu z postępowania oraz złożyli oferty niepodlegające
odrzuceniu.
Pismem z dnia
9 października 2018 r., które wpłynęło do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w dniu 10 października 2018 r., wykonawca Ekopomiar zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 185 ust. 2 ustawy Pzp
w
ykonawca może zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego w terminie 3 dni od
dnia otrzymania kopii odwołania, wskazując stronę, do której przystępuje, i interes
w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której przystępuje; zgłoszenie
przystąpienia doręcza się Prezesowi Izby w postaci papierowej albo elektronicznej opatrzone
KIO 2020/18
kwalifikowanym podpisem elektronicznym, a jego kopię przesyła się zamawiającemu oraz
wykonawcy wnoszącemu odwołanie. W niniejszym postępowaniu zamawiający zawiadomił
wykonawców o wniesieniu odwołania pismem z dnia 5 października 2018 r. i przesłał je za
pomocą poczty elektronicznej. Oznacza to, że termin na zgłoszenie przystąpienia upływał w
dniu 8 października 2018 r. Wykonawca Ekopomiar zgłosił przystąpienie w dniu 10
października 2018 r., tj. z 2-dniowym uchybieniem terminu. Niezależnie od powyższego
należy także zauważyć, że wykonawca Ekopomiar nie wskazał w przystąpieniu, do której
strony przystępuje i jaki ma interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść tej strony, nie
dołączył do przystąpienia dowodów jego przekazania stronom, nie zaznaczył w treści
przystąpienia, że składa je konsorcjum oraz nie dołączył pełnomocnictwa dla osoby
podpisującej przystąpienie. Tym samym Izba uznała, że przystąpienie wykonawcy
Ekopomiar do postępowania odwoławczego nie zostało dokonane skutecznie.
W trakcie rozprawy strony
podtrzymały swoje stanowiska.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do
powietrza, kalibracja i sprawdzenie systemów pomiarów emisji zanieczyszczeń oraz
sprawdzenie pyłomierzy w Enea Wytwarzanie Sp. z o.o.
Zamawiający przewidział warunki udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
technicznej, które po zmianie siwz z dnia 24 lipca 2018 r., brzmiały następująco:
7.1.2.3. Wykonawca spełni warunek jeżeli wykaże, że:
7.1.2.3.1.
w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał lub wykonuje, co najmniej 1
usługę polegającą na wykonaniu pomiarów systemu monitoringu emisji spalin (AST/QAL2)
dla bloków energetycznych o mocy powyżej 200MWe,
7.1.2.3.2.
dysponuje akredytowanym laboratorium wykonującym procedurę AST i QAL2,
które będzie odpowiedzialne za całość opracowania raportu z badań funkcjonalności,
7.1.2.3.3.
posiada akredytację na składniki systemu AMS (S02, NOx, pył) na pomiary
wykonywane dla
celów obszaru regulowanego w zakresie Automatyczne Systemy
Monitoringu (AMS),
7.1.2.3.4.
posiada akredytacje w zakresie:
7.1.2.3.4.1. poboru próbek do oznaczeń stężenia rtęci, chlorowodoru, fluorowodoru i
amoniaku w spalinach,
7.1.2.3.5.
dysponuje aparatu
rą pomiarową do pomiarów AST/QAL2 o klasie dokładności
KIO 2020/18
nie gorszej niż aparatura zainstalowana na obiekcie w ramach AMS,
7.1.2.3.6.
w okresie ostatnich 5 lat przed upływem składania ofert posiadał ciągłość
akredytacji w zakresie przedmiotu zamówienia.
W pk
t 9.4.4. siwz zamawiający wskazał oświadczenia i dokumenty, jakich wymaga
dla potwierdzenia ww. warunków:
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.1. – wykaz wykonanych usług,
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.2. – certyfikat akredytacji,
dla warunk
u, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.3. – certyfikat akredytacji,
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.4. – certyfikat akredytacji
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.5. – wykaz narzędzi, wyposażenia zakładu
lub urządzeń technicznych dostępnych wykonawcy w celu wykonania zamówienia wraz
z informacją o podstawie dysponowania tymi zasobami,
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.6. – oświadczenie o ciągłości posiadanej
akredytacji.
Zamawi
ający w Części II SIWZ str. 5 pkt V 8 wymagał wykonania pomiarów kalibracyjnych
(QAL2) systemu pomiarowego do rozliczenia emisji zanieczyszczeń gazowych spalin na
kominie nr 3 (rozruchowy), składający się z:
Analizator gazowy 02, S02, NOx, CO, C02,
Termometr oporowy,
Przetwornik ciśnienia,
Przepływomierz FLOWSICK 100,
Pyłomierz DURAG,
Amoniak (NH3).
Na str. 6 pkt III z
amawiający wymagał wykonania pomiarów sprawdzających (AST) system
pomiarowy do rozliczani
a emisji zanieczyszczeń gazowo-pyłowych spalin na kominie nr 2,
składający się z:
Analizator gazowy S02, 02, CO, NOx,
Analizator NH3, H20 neomonitors 100042,
Przepływomierz CODEL VCEM5110-347 TUV (szt. 2),
Termometr oporowy PT 100,
Przetwornik ciśnienia,
Pyłomierz CODEL DCEM2100-1019-TUV TR.
Zamawi
ający w Części II SIWZ str. 1 w Tabeli nr 1 wymagał wykonania badań i oznaczeń
zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. blok nr 11: wylot
spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe) kotłowni rozruchowej (cztery kotły) dla
KIO 2020/18
potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i transferu zanieczyszczeń PRTR zgodnie
z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia 18.01.2006 r. wraz z określeniem wskaźników
emisji między innymi dla:
(80) Chlor i jego związki nieorganiczne (jako HCI)
(84) Fluor i jego związki nieorganiczne jako (HF) w gazie.
Dodatkowo w C
zęści II SIWZ str. 2 pkt II zamawiający wymagał wykonania badań i
oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. z
emitorów K4, K6 (bl.9), K5 (bl.10), K6, blok nr 11 za IOS 5 w zakresie: Pomiary: rtęci, HCL,
HF, NH3, skorelowane z
analizą węgla na zawartość: C, H, N, O, Ar, Wc, Wu, S, CL, F, B,
Hg.
W Części II SIWZ str. 6 (Rok 2018 Białystok, I) zamawiający wymagał wykonania
pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6 oraz
komina nr 2 wraz z wyzna
czeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
chlor jako HCI,
fluor jako HF.
Zamawi
ający w części II SIWZ str. 1 (rok 2018 El. Kozienice) pkt I wymagał wykonania
badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z
o.o. blok nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe) kotłowni rozruchowej
(cztery kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i transferu
zanieczyszczeń PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia 18.01.2006 r.
wraz z określeniem wskaźników emisji (tabela nr 1) między innymi dla:
• (1) Metan(CH4)
Zgodnie z Część II SIWZ str. 5 (rok 2018 Białystok) pkt I zamawiający wymagał wykonania
pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6 oraz
komina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
• metan.
Zgod
nie z SIWZ Część II str. 23 zamawiający wymagał, aby pomiary CH4, NVOC, HCI, HF,
NH3 ze względu na nierównomierność procesu technologicznego i zmienność procesu
spalania wykonać metodą pomiarów ciągłych w okresie nie krótszym jak 4 godziny.
Wymagane jest, aby w sprawozdaniu przedstawić pełne przebiegi wartości chwilowych,
jednominutowych oraz średni wynik z całego pomiaru. Dodatkowo zamawiający wymagał
(część II SIWZ str. 24), aby pomiary wykonać z uwzględnieniem metod referencyjnych
przewidzianych obowiązującym stanem prawnym i wskazać je w składanych ofertach.
Metoda ref
erencyjna powinna być dobrana spośród metodyk znormalizowanych.
Zamawi
ający w części II SIWZ str. 1 (Rok 2018 El. Kozienice) pkt I wymagał
wykonania badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA
Wytwarzanie sp. z o.o. blok nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe)
KIO 2020/18
kotłowni rozruchowej (cztery kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i
transferu zanieczyszczeń PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia
18.01.2006 r. wraz z określeniem wskaźników emisji (tabela nr 1) między innymi dla:
• (7) Niemetanowe lotne związki organiczne (NMVOC)
Na
tomiast w części II SIWZ str. 5 (Rok 2018 Białystok) pkt I, zamawiający wymagał
wykonania pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6
oraz komina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
-
niemetanowe lotne związki organiczne (NMVOC).
Zamawi
ający w części II SIWZ str. 2 (Rok 2018 El. Kozienice) pkt II wymagał wykonania
badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z
o.o. z emitorów K4, K5 (bl.9), K5 (bl.10), K6, blok nr 11 za IOS 5 w zakresie:
• Pomiary: rtęci, HCL, HF, NH3, skorelowane z analizą węgla na zawartość: C, H, N, O, Ar,
Wc, Wu, S, CL, F, B, Hg.
Zgodnie z zapisami
Część II SIWZ, od str. 23, warunki podmiotowe, które musi
spełnić wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia:
Pomiary kalibracyjne mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02 „Emisja
ze źródeł stacjonarnych - Zapewnienie jakości automatycznych systemów
pomiarowych”, według punktu nr 6 normy (Zapewnienie jakości instalacji (QAL 2).
Pomiary sprawdzające mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02
„Emisja ze źródeł stacjonarnych - Zapewnienie jakości automatycznych systemów
pomiarowych", według punktu nr 8 normy (Roczna kontrola sprawności).
Pomiary, badania oraz prezentację wyników badań należy przeprowadzić w oparciu o
wymogi zawarte
w wymienionych aktach prawnych, aktualnie obowiązujących:
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014r. w sprawie wymagań
w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej
wody (Dz. U. 2014 r. poz. 1542); rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 19
listopada 2008r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z
eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich
prezentacji (Dz. U. z 2008r. Nr 215, poz. 1366); rozporządzeniu Ministra Środowiska z
dnia 4 listopada 2014r. w sprawie standard
ów emisyjnych dla niektórych rodzajów
instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów (Dz.
U. z 2014 r. Nr 0 poz. 1546); ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska (Dz.U. 2013 poz. 1232 z późniejszymi zmianami). W przypadku zmiany
wymienionych aktów prawnych, Wykonawca zobowiązany jest do dostosowania się do
nowych przepisów.
Wykonanie odpowiednich sprawozdań z wynikami pomiarowymi, równaniami
KIO 2020/18
korekcyjnymi oraz oceną przydatności poszczególnych systemów do rozliczeń emisji
(w przypadku korzystania z podwykonawców Wykonawca do sprawozdania dołączy
w całości raporty podwykonawców). Wykonawca odpowiada za ich działania i
zaniechania podwykonawców jak za działania i zaniechania własne).
Zgodnie z art. 147a POŚ Wykonawca musi zapewnić wykonanie wszystkich badań w
zakresie prób, transportu, przechowywania i oznaczeń przez akredytowane
laboratorium.
Pomiary CH4, NVOC, HCI, HF, NH3 ze względu na nierównomierność procesu
technologicznego i
zmienność procesu spalania należy wykonać metodą pomiarów
ciągłych w okresie nie krótszym jak 4 godziny. Wymagane jest, aby w sprawozdaniu
przedstawić przebiegi wartości chwilowych, jednominutowych oraz średni wynik z całego
pomiaru.
Wykonawca dokona w ob
ecności Zamawiającego Komisyjnego wzorcowania aparatury
za pomocą certyfikowanych gazów wzorcowych.
Sprawozdanie należy wykonać w 2 egzemplarzach zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego (wszystkie próby i certyfikaty) w formie papierowej oraz na nośniku
elektronicznym.
Raporty należy sporządzić dla każdego kotła oddzielnie,
z uwzględnieniem, że wyniki z pomiarów rtęci należy wykazać oddzielnie.
Dokładny termin przeprowadzenia wyszczególnionych prac zostanie uzgodniony z
Wykonaw
cą na bieżąco z uwzględnieniem możliwości ruchowych urządzeń
Zamawiającego.
Zgodnie z art. 147 a ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27.04.2001 r. (Dz.
U. 2013 poz. 1232, z późniejszymi zmianami) przedmiotowe pomiary i analizy, o których
mowa w p
unkcie 1.1. muszą być wykonane przez:
1) akredytowane laboratorium w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o
systemie oceny zgodności (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1226, z późniejszymi
zmianami) lub
2)
certyfikowane jednostki badawcze, o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 25
lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (tekst jednolity Dz. U.
z 2018 r. poz. 143, z późniejszymi zmianami).
Wymagania, o których mowa powyżej dotyczą zarówno analiz, jak i poboru próbek do
badań.
Pomiary należy wykonać z uwzględnieniem metod referencyjnych przewidzianych
obowiązującym stanem prawnym i wskazać je w składanych ofertach. Metoda
referencyjna powinna być dobrana spośród metodyk znormalizowanych.
KIO 2020/18
Uwaga:
Każdy Wykonawca powinien szczegółowo wskazać siebie lub w przypadku zlecenia
Podwykonawcy zakres prac, jaki jest do wykonania w ramach niniejszego zakresu
dotyczącego Badania funkcjonalności systemu AMS w procedurach QAL2 i AST. Należy
określić szczegółowo z nazwy jaki podmiot będzie wykonywał niżej wymienione czynności.
Przy każdej pozycji należy wpisać nazwę Wykonawcy (Podwykonawcy). (…)
Wymagane jest samodzielne wykonanie badania liniowości analizatorów gazów. W związku
z tym należy przedstawić szczegółowy wykaz sprzętu (posiadanie stosownych gazów
wzorcowych, podzielnika).
Dopuszczone jest wykonywanie badań liniowości pyłomierza i przepływomierza przez
nieakredytowanego Podwykonawcę. Należy określić zakres jego prac.
Za całość opracowania raportu z badań funkcjonalności jest odpowiedzialne akredytowane
laboratorium wykonujące procedurę AST i QAL2.
Oferty w postępowaniu złożyli:
-
odwołujący z ceną: 4.292.700,00 zł brutto (po aukcji: 3.890.000,00 zł brutto),
- wykonawca Ekopomiar
z ceną: 2.071.197,00 zł brutto (po aukcji: 2.061.197,00 zł brutto)
Wartość szacunkowa zamówienia została ustalona na kwotę: 2.013.000,00 zł netto,
co po dodaniu wartości podatku VAT stanowi kwotę: 2.475.990,00 zł brutto.
Z powyższego wynika, że cena oferty przystępującego była niższa o ponad 30% od
średniej arytmetycznej cen złożonych ofert.
Pismem z dnia 23
sierpnia 2018 r. zamawiający wezwał wykonawcę Ekopomiar, na
podstawie art. 90 ust. 1 i ust. 1a pkt 1ustawy Pzp,
o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, „w szczególności w zakresie:
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta
do ustalenia ceny nic może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę {Dz.U. z 2017 r. poz. 847);
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy”.
KIO 2020/18
Pismem z dnia 28 sierpnia 2018 r, wykonawca Ekopomiar
odpowiedział, co następuje:
„Koszty wykonania zlecenia są niższe w przypadku naszego konsorcjum, ponieważ
korzystamy (z wyłączeniem części zlecenia dotyczącej oznaczenia stężenia dioksyn i
furan
ów) z zasobów własnych ludzkich i technicznych. Jako konsorcjum dysponujemy dużym
potencjałem wykonawczym, możliwa jest minimalizacja kosztów wykonania zlecenia, dzięki
uniknięciu konieczności korzystania z zasobów podmiotów trzecich, w tym opłacania
koszt
ów wykonania prac i analiz przez firmy zewnętrzne. Oferta cenowa została
przygotowana zgodnie z obowiązującymi przepisami, z uwzględnieniem minimalnego
wynagrodzenia za pracę pracowników ustalonego wg przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847).
Przy obliczeniu kosztów wykonania zlecenia uwzględniono i zachowano przepisy
wynikające z prawa pracy, prawa ochrony środowiska oraz przepisy o zabezpieczeniu
społecznym obowiązujące w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie.
W celu wykonania zlecenia planuje się powierzenie część prac, w zakresie oznaczeń
stężenia dioksyn i furanów akredytowanemu laboratorium ALS POLSKA Sp. z o.o. Próbki do
analizy pobierane będą przez pracowników jednego z partnerów konsorcjum, posiadającego
akredytacje w tym zakresie, w związku z tym koszty będą znacząco niższe niż w przypadku
zlecenia poboru prób i wykonania oznaczenia”.
Do ww. wyjaśnień wykonawca Ekopomiar nie dołączył żadnych dowodów.
Pismem z dnia 4 w
rześnia 2018 r. zamawiający wezwał wykonawcę Ekopomiar, na
podstawie art. 26 ust. 2f ustawy Pzp, do złożenia oświadczeń i dokumentów, o których mowa
w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp. Wykonawca przedłożył oświadczenia i dokumenty, w tym m.in.
wykaz sprzętu, tj. „zestawienie aparatury pomiarowej do pomiarów AST/QAL2”.
Pismem z dnia
2 października 2018 r. zamawiający poinformował o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty wykonawcy Ekopomiar.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
złożone na piśmie i podane do protokołu rozprawy,
zważyła, co następuje.
W pierwszej
kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy
Pzp. Ponadto Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 179 ust. 1 Pzp, tj. istnienie po
stroni
e odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez
KIO 2020/18
niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechanie
zamawiającego.
Odnosząc się do zarzutów wskazanych w pkt 1.2. – 1.6. odwołania i dotyczących
posiadania przez wykonawcę Ekopomiar akredytacji, Izba stwierdziła, co następuje:
1.2. Zgodnie z
częścią II siwz, str. 23 tiret pierwszy i drugi, pomiary mają być wykonane wg
normy PN-EN 14181:2015-02
. Zgodnie z ww. normą badanie amoniaku musi być
przeprowadzone metodą SRM, co oznacza, że laboratorium musi mieć akredytację
z wpisem: „automatyczne systemy monitoringu AMS dla amoniaku”. Wykonawca Ekopomiar
posiada akredytację AB 1078 do pobierania próbek amoniaku i ich analizy, ale jest to
akredytacja dotycząca własnej procedury badawczej wykonawcy, nie zaś metody zgodnej
z normą PN-EN 14181:2015-02. Tym samym oferta wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna
z siwz.
1.3. Wykonawca Ekopomiar posiada akredytację AB 1078, z której wynika prawo poboru
próbek chloru i fluoru, natomiast nie wynika z niej prawo do pomiaru ciągłego. Wymóg
wykonania pomiarów metodą pomiarów ciągłych wynika z części II siwz, str. 23 tiret szósty.
Wg zamawiającego prawo do analizy chloru i fluoru wynika z akredytacji AB 719, niemniej
jednak w dokumentacji postępowania nie ma zakresu tej akredytacji, która potwierdzałaby
stanowisko zamawiającego. Zamawiający wyjaśnił, że wykonawca Ekopomiar nie złożył tego
zakresu. Tym samym oferta wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna z siwz.
1.4.
Wykonawca Ekopomiar posiada akredytację AB 1078 w zakresie metanu, ale
przewiduje ona analizę metodą FTIR, która nie jest metodą znormalizowaną. Wymóg, aby
stosowana była metoda znormalizowana wynika z części II siwz str. 24, tiret ostatni.
Tym
samym oferta wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna z siwz.
1.5. Brak w ofercie akredytacji dotyczącej niemetanowych lotnych związków organicznych.
Tym samym oferta wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna z siwz.
1.6.
Brak w ofercie akredytacji dotyczącej badania boru w węglu. Tym samym oferta
wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna z siwz.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp zam
awiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2
pkt 3.
W części II siwz w punkcie I zatytułowanym „Zakres rzeczowy” zamawiający wymienił
wyżej przytaczane wymagania dotyczące sposobu realizacji przedmiotu zamówienia, w tym
KIO 2020/18
m.in. wymienił akty prawne, zgodnie z którymi zamówienie ma być realizowane. Pośród ww.
aktów prawnych zamawiający wskazał ustawę Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r.
poz. 1232 ze zm.), która w art. 147a przewiduje obowiązek wykonywania badań przez
akredytowane laboratorium.
Brak posiadania przez wykonawcę Ekopomiar wymaganych
akredyt
acji powoduje, że treść jego oferty nie jest zgodna z treścią siwz.
Niezasadne jest przy tym stanowisko zamawiającego, zgodnie z którym zakładał on,
że w zakresie, w którym wykonawca nie posiada akredytacji, będzie on korzystał z usług
podwykonawców. Po pierwsze, należy podkreślić, że w ofercie wykonawcy Ekopomiar nie
ma informacji, że zamierza on korzystać z podwykonawców w zakresie badań, o których
mowa powyżej, ani tym bardziej, że podwykonawcy ci posiadają stosowne akredytacje.
Tymczasem w części II siwz na str. 24 zamawiający zawarł wymóg, zgodnie z którym
wykonawca był zobowiązany do podania m.in. zakresu, jaki zleci podwykonawcom. Należy
wyraźnie podkreślić, że w takim wypadku zamawiający nie może, opierając się wyłącznie na
swoich domniemaniach, zak
ładać że usługi zostaną zlecone podwykonawcom. Po drugie,
należy zauważyć, że w piśmie z dnia 28 sierpnia 2018 r. wykonawca Ekopomiar udzielając
wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny wskazał, że zamierza korzystać z
podwykonawców wyłącznie w zakresie dotyczącym oznaczenia stężenia dioksyn i furanów.
Z powyższego wynika, że w zakresie amoniaku, chloru, fluoru, metanu, niemetanowych
lotnych związków organicznych i boru, wykonawca nie przewiduje korzystania z
podwykonawstwa. Oznacza to, że zamawiający nie miał podstaw do założenia, że
wykonawca
Ekopomiar
będzie
na
etapie
realizacji
zamówienia
dyspono
wał
podwykonawcami posiadającymi stosowne akredytacje, a sam wykonawca - jak wykazano
powyżej - takich akredytacji nie posiada. Tym samym oferta tego wykonawcy podlega
odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Odnosząc się do zarzutu wskazanego w pkt 1.8. odwołania i dotyczącego rażąco
niskiej ceny
, Izba stwierdziła, co następuje:
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość
KIO 2020/18
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z
dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U.
z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
2)
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Zgodnie
z art. 90 ust. 1a ustawy Pzp, w przypadku gdy cena całkowita oferty jest
niższa o co najmniej 30% od:
1)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej
cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień,
o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych,
które nie wymagają wyjaśnienia;
2)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu
postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może
zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
Zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy, zaś zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
z
łożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Ponadto zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
W świetle wyżej cytowanych przepisów, w pierwszej kolejności należy stwierdzić,
co nie jest też sporne pomiędzy stronami, że zamawiający zasadnie wezwał wykonawcę
Ekopomiar
do złożenia wyjaśnień w przedmiocie ceny jego oferty. Cena ta bowiem była
o ponad 30% niższa od średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert. Sytuacja taka
została przez Ustawodawcę uznana za zawsze budzącą wątpliwości i wymagającą
obligatoryjnie uzyskania od wykonawcy wyjaśnień.
Ustawodawca ponadto wskazał jednoznacznie, że obowiązek wykazania, że oferta
KIO 2020/18
nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy, który złożył ofertę z
ceną budzącą wątpliwości. W przepisie mowa jest o „wykazaniu”, czyli udowodnieniu, że
cen
a nie jest rażąco niska. Tym samym wyjaśnienia wykonawcy nie mogą stanowić jedynie
formalnej odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, zawierającej ogólne informacje o
działalności wykonawcy lub deklaracje co do realizacji zamówienia za zaoferowaną cenę,
niepo
parte stosownymi dowodami. Wyjaśnienia wykonawcy muszą być na tyle konkretne i
szczegółowe, aby na ich podstawie zamawiający był w stanie dowiedzieć się, jakie
okoliczności właściwe wzywanemu do wyjaśnień wykonawcy, spowodowały obniżenie ceny
jego oferty,
w jaki sposób okoliczności te spowodowały obniżenie ceny i jakich oszczędności
wykonawca mógł dzięki nim dokonać. W zależności od przedmiotu zamówienia, wykonawca
powinien wykazać przykładowo: ceny poszczególnych materiałów, ceny ofertowe
dostawców, przyjętą technologię i organizację robót, koszty wynagrodzeń, koszty
podwykonawców, koszty stałe (paliwa, energia), koszty zarządzania, koszty zabezpieczenia
należytego wykonania umowy, koszty ubezpieczenia, rezerwę, zysk. Obowiązkiem
wykonawcy jest zatem przeds
tawienie tych składników i wykazanie indywidualnych
czynników wpływających na to, że wykonawca mógł zaoferować tak niską cenę. Dodatkowo,
Ustawodawca wymaga, aby wskazane w wyjaśnieniach informacje, były poparte dowodami,
którymi mogą być przykładowo oferty uzyskane od dostawców, w tym zawierające
uzgodnione upusty, umowy wstępne z podwykonawcami, czy zawarte w samych
wyjaśnieniach obliczenia wskazujące na prawidłowość kalkulacji cenowej i zysk.
Brak udzielenia przez wykonawcę wyjaśnień lub udzielenie wyjaśnień, w których
wykonawca nie udowodnił, że cena oferty nie jest rażąco niska, obliguje zamawiającego do
odrzucenia oferty. Tym samym od rzetelności wyjaśnień wykonawcy zależy jego dalszy
udział w postępowaniu.
W niniejszej sprawie wykonawca Ekopomiar, o
dpowiadając na wezwanie
zamawiającego skierowane w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, udzielił wyjaśnień, które
absolutnie nie potwierdzają, że cena oferty nie jest rażąco niska. W złożonych wyjaśnieniach
przystępujący ograniczył się do wskazania, że co do zasady będzie korzystał z własnych
zasobów technicznych i ludzkich, że jako konsorcjum dysponuje dużym potencjałem
wykonawczym, że możliwa jest minimalizacja kosztów zlecenia dzięki uniknięciu
konieczności korzystania z zasobów podmiotów trzecich oraz opłacania kosztów prac i analiz
przez firmy zewnętrzne. Wykonawca zapewnił także o przestrzeganiu przepisów z zakresu
prawa pracy, ochrony środowiska, zabezpieczenia społecznego i minimalnego
wynagrodzenia oraz wspomniał o jednym podwykonawcy, któremu zleci oznaczenia stężenia
dioksyn i furanów, przy czym próbki pobierane będą przez partnera konsorcjum, co obniży
koszty wykonania oznaczenia.
KIO 2020/18
Wykonawca Ekopomiar
nie przedstawił jednak w ogóle kosztów składających się na
realizację przedmiotu zamówienia i dających zamawiającemu możliwość oceny, czy zostały
uwzględnione wszystkie niezbędne koszty. Nie wskazał także, które z tych kosztów zostały
obniżone, o ile i z czego wynika możliwość ich obniżenia. Wykonawca nie wskazał ponadto
wyjątkowo sprzyjających mu warunków wykonywania zamówienia, jak też nie wskazał,
z jakich przyczyn są one dostępne wyłącznie jemu, a nie są dostępne jego konkurentom. Za
takie sprzyjające warunki nie można uznać gołosłownych informacji wykonawcy Ekopomiar
o korzystani
u z własnych zasobów ludzkich i technicznych, dużym potencjale wykonawczym,
minimalizacji kosztów czy uniknięciu korzystania z zasobów podmiotów trzecich. Informacje
te nie zostały bowiem poparte żadnymi dowodami, jak też nie wskazano, w jaki sposób
wymien
ione czynniki i w jakiej wysokości przełożyły się na obniżenie ceny oferty.
Wykonawca Ekopomiar zapewnił też o przestrzeganiu przepisów o minimalnym
wynagrodzeniu, ale nie podał, choćby zbiorczo, kosztów wynagrodzenia, jakie będzie ponosił
w związku z realizacją zamówienia. Wskazał ponadto, że zleci część zamówienia
podwykonawcy, ale nie załączył żadnych dowodów to potwierdzających, choćby oferty tego
podwykonawcy lub wstępnej z nim umowy, jak też nie wskazał, w jaki sposób i w jakiej
wysokości obniży to koszty wykonania zamówienia. Nie wyjaśnił także, w jaki sposób i w
jakiej wysokości na obniżenie kosztów wpłynie fakt, że próbki do analizy będą pobierane
przez jego z partnerów konsorcjum.
Reasumując, wyjaśnienia wykonawcy Ekopomiar w żaden sposób nie stanowią
dowodu, że cena jego oferty nie jest rażąco niska. Tym samym oferty tego wykonawcy
podlega odrzuceniu na podstawie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
Odnosząc się do zarzutu wskazanego w pkt 1.7. odwołania i dotyczącego
dysponowa
nia przez wykonawcę Ekopomiar odpowiednim sprzętem, Izba stwierdziła, co
następuje:
W punkcie 7.1.2.3.5.
siwz
zamawiający
sformułował
warunek
udziału
w postępowaniu, zgodnie z którym wykonawca miał dysponować aparaturą pomiarową do
pomiarów AST/QAL2 o klasie dokładności nie gorszej niż aparatura zainstalowana na
obiekcie w ramach AMS.
Należy zwrócić uwagę, że ww. warunek nie wymienia dokładnie
urządzeń, którymi wykonawca ma dysponować. Tym samym warunek ten jest
niedookreślony i pozostawia wykonawcom pole do namysłu, o jaką konkretnie aparaturę
pomiarową chodziło zamawiającemu i jakie konkretnie urządzenia powinny zostać wykazane
w zestawieniu tej aparatury.
W pierwszej kolejności należy negatywnie ocenić taki sposób opisywania warunku
przez zamawiającego, gdyż skutkiem jego nieprecyzyjności jest to, że wykonawcy nie mają
KIO 2020/18
pewności, jakie urządzenia wykazać, jak też składają wykazy urządzeń nieporównywalne ze
sobą, bo każdy wykonawca uznaje inny zakres sprzętu za właściwy do wpisania w wykazie.
Tym samym skutkiem takiego opisania warunku jest
naruszenie przez zamawiającego
obowiązku rzetelnego informowania wykonawców o warunkach udziału w postępowaniu, co
może prowadzić do naruszenia zasad przejrzystości, równego traktowania i uczciwej
konkurencji, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, jak też naruszenie art. 22 ust. 1a
ustawy Pzp poprzez opisanie warunku w sposób uniemożliwiający ocenę zdolności
wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, gdyż opis warunku nie daje gwarancji, że
wykonawca ujmie w w
ykazie sprzętu te urządzenia, które mają największe znaczenie dla
oceny jego zdolności. Dodatkowym skutkiem, jak już wspomniano wyżej, jest
nieporównywalność składanych przez wykonawców wykazów sprzętu.
Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że opisanie przez zamawiającego
warunku w sposób nieprecyzyjny, nie może obciążać negatywnymi konsekwencjami
wykonawców. Zamawiający nie może też na etapie oceny spełniania warunków wzywać
wykonawcy do uzupełnienia wykazu sprzętu o sprzęt, który nie został wprost wymieniony
w opisie warunku, jak też nie może go z powodu braku wpisania do wykazu takiego sprzętu
wykluczyć z postępowania. Innymi słowy: niedoprecyzowany warunek udziału w
postępowaniu nie może być intepretowany na niekorzyść wykonawcy na etapie oceny
spełniania warunków. Działanie takie naruszałoby zasady, o których mowa w art. 7 ust. 1
ustawy Pzp.
W przedmiotowej sprawie, jak wskazano już wyżej, zamawiający nie dookreślił
rodzaju urządzeń, jakie mają być wymienione w zestawieniu aparatury pomiarowej. Tym
samym na obecnym etapie nie można czynić zarzutu wykonawcy Ekopomiar, że nie
wymienił w zestawieniu urządzeń podniesionych przez odwołującego w odwołaniu, tj. butli ze
wszystkimi gazami wzorcowymi oraz zestaw
u filtrów optycznych właściwych do badania
liniowości wszystkich rodzajów pyłomierzy. Biorąc pod uwagę nieprecyzyjny opis warunku
udziału w postępowaniu, nie można na obecnym etapie wzywać wykonawcy o uzupełnienie
zestawienia aparatury o ww. urządzenia, ani tym bardziej – wykluczyć go z udziału w
postępowaniu z powodu niewskazania tych urządzeń w zestawieniu aparatury.
Na marginesie jedynie należy zauważyć, że wykonawca Ekopomiar wskazał
w zestawieniu aparatury „butle z gazami wzorcowymi” i jest jedynie niczym niepopartym
domniemaniem odwołującego, że nie są to butle ze wszystkimi gazami wzorcowymi.
Reasumując, Izba stwierdziła, że zamawiający niezasadnie zaniechał odrzucenia
oferty wykonawcy Ekopomiar. Z uwagi na brak udzielenia wyj
aśnień udowadniających, że
cena oferty nie jest rażąco niska, oferta tego wykonawcy podlegała odrzuceniu na podstawie
KIO 2020/18
art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, natomiast z uwagi na brak wymaganych
akredytacji oferta podlegała odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Tym
samym
potwierdził się również zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3
ustawy Pzp poprzez
wybór oferty podlegającej odrzuceniu. Nie potwierdził się natomiast
zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 22 ust. 1b pkt 3 w
zw. z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, gdyż wykonawca Ekopomiar nie podlegał wykluczeniu
z postępowania z powodu treści złożonego zestawienia aparatury pomiarowej. Nie
potwierdził się także zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, ponieważ przepis ten
ma zastosowanie do postępowań dwuetapowych (np. przetarg ograniczony), a niniejsze
postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego. Biorąc pod uwagę
powyższe rozważania i ustalenia, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie przepisów art. 190 ust. 7, art. 191 ust. 2 i art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparci
u o przepisy § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa
Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 972).
Przewodniczący ……………………...
1.
u
względnia odwołanie w zakresie zarzutów oznaczonych w odwołaniu numerami:
1.2., 1.3., 1.4., 1.5., 1.6. i 1.8.
i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności
wyboru jako najk
orzystniejszej oferty wykonawcy konsorcjum: Przedsiębiorstwo
Ochrony Środowiska „EKOPOMIAR” H. L., ul. Wolności 10, 41-800 Zabrze, Śląskie
Centrum Ochrony Pracy Sp. z o.o., ul. Wojkowicka 21, 41-
250 Czeladź, Centralne
Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Sp. z o.o., ul. Rybnicka 6, 44-
335 Jastrzębie
Zdrój oraz PHU SBB B. C. Laboratorium Badań i Ekspertyz, ul. Zamenhofa 40, 41-
408 Mysłowice, odrzucenie oferty tego wykonawcy na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
oraz art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy Prawo zamówień publicznych
o
raz powtórzenie czynności badania i oceny ofert,
2.
oddala odwołanie w zakresie zarzutu oznaczonego w odwołaniu numerem 1.7.
3.
kosztami postępowania obciąża zamawiającego: ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o.
Świerże Górne, Aleja Józefa Zielińskiego 1, 26-900 Kozienice, i:
3.1.
zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki „Energopomiar” Sp. z o.o., ul. Gen.
KIO 2020/18
J. Sowińskiego 3, 44-100 Gliwice, tytułem wpisu od odwołania,
3.2.
zasądza od zamawiającego: ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o. Świerże Górne, Aleja
Józefa Zielińskiego 1, 26-900 Kozienice, na rzecz odwołującego Zakłady
Pomiarowo-
Badawcze Energetyki „Energopomiar” Sp. z o.o., ul. Gen.
J. Sowińskiego 3, 44-100 Gliwice, kwotę 15 624 zł 00 gr (piętnaście tysięcy
sześćset dwadzieścia cztery złote, zero groszy) tytułem zwrotu kosztu uiszczonego
wpisu od o
dwołania i kosztów zakwaterowania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz.1579 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Radomiu.
Przewodniczący: ………….…………..
Sygn. akt KIO 1827/18
UZASADNIENIE
Zamawiający –
ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o.,
Świerże Górne, Aleja Józefa Zielińskiego 1,
26-900 Kozienice, prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego,
postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego pn.
„Wykonanie badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do
powietrza, kalibracja i sprawdzenie systemów pomiarów emisji zanieczyszczeń oraz
sprawdzenie pyłomierzy w Enea Wytwarzanie Sp. z o.o.” Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowane w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 13 czerwca 2018 r., nr
2018/S 111-253774. Oferty
w postępowaniu złożyli: wykonawca Zakłady Pomiarowo-
Badawcze Energetyki „Energopomiar” Sp. z o.o., ul. Gen. J. Sowińskiego 3, 44-100 Gliwice
(da
lej: „Energopomiar” lub „odwołujący”) oraz wykonawcy wspólnie ubiegający się o
zamówienie: Przedsiębiorstwo Ochrony Środowiska „EKOPOMIAR” H. L., ul. Wolności 10,
41-
800 Zabrze, Śląskie Centrum Ochrony Pracy Sp. z o.o., ul. Wojkowicka 21, 41-250
Czeladź, Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Sp. z o.o., ul. Rybnicka 6, 44-335
Jastrzębie Zdrój oraz PHU SBB B. C. Laboratorium Badań i Ekspertyz, ul. Zamenhofa 40,
41-
408 Mysłowice (dalej: „Ekopomiar”). Pismem z dnia 2 października 2018 r. zamawiający
poinformował o wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy Ekopomiar.
W dniu 4 października 2018 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło
KIO 2020/18
odwołanie wniesione przez wykonawcę Energopomiar, w którym odwołujący zarzucił
zamawiającemu:
1) art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust 1 oraz art. 7 ust. 3
ustawy Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 1579), zwanej dalej „ustawą Pzp”, poprzez
zaniechanie czynności odrzucenia oferty wykonawcy Ekopomiar, mimo iż treść oferty
tego wykonawcy nie odpowiada specyfikacji istotnych warunków zamówienia (dalej:
„siwz”), tj. zaoferował on przedmiot usługi, który nie odpowiada opisanemu w siwz
przedmiotowi zamówienia. Zamawiający poprzez niezachowanie uczciwej konkurencji
oraz nierówne traktowanie wykonawców naruszył przepisy ustawy Pzp i nie odrzucił
oferty wykonawcy Ekopomiar
będąc do tego zobligowanym przepisami;
2) art. 89 ust. 1 pkt. 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty wybranego w
ykonawcy, pomimo że zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia,
3) art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z art.22 ust. 1b pkt 3 w zw. z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie wykluczenia wybranego w
ykonawcy, który nie wykazał
spełniania warunków udziału w postępowaniu;
4) art. 89 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 7 ust. 1 oraz art. 7 ust. 3 ustawy Pzp poprzez
zaniechanie czynności odrzucenia oferty złożonej przez wybranego wykonawcę
wykluczonego z udziału w postępowaniu.
W szczeg
ólności odwołujący podniósł, że:
„1.1
Wykonawca (łącznie dla wszystkich firm w konsorcjum) posiada następujące
akredytacje Polskiego Centrum Akredytacyjnego (PCA) : AB300, AB719, AB886 i AB1078.
1.2
Zamawiający w Części II SIWZ str. 5/27 pkt V 8 wymaga wykonania pomiarów
kalibracyjnych (QAL2) systemu pomiarowego do rozliczenia emisji zanieczyszczeń
gazowych
spalin na kominie nr 3 (rozruchowy), składający się z:
Analizator gazowy 02, S02, NOx, CO, C02,
Termometr oporowy,
Przetwornik ciśnienia,
Przepływomierz FLOWSICK 100,
Pyłomierz DURAG,
Amoniak (NH3).
Natomiast na str. 6/27 pkt III Zamawiający wymaga wykonania pomiarów sprawdzających
(AST) system pomiarowy do rozliczania emisji zanieczyszczeń gazowo- pyłowych spalin na
kominie nr 2, składający się z:
Analizator gazowy S02, 02, CO, NOx,
Analizator NH3, H20 neomonitors 100042,
KIO 2020/18
Przepływomierz CODEL VCEM5110-347 TUV (szt. 2),
Termometr oporowy PT 100,
Przetwornik ciśnienia,
Pyłomierz CODEL DCEM2100-1019-TUV TR.
Analogiczne wymagania
Zamawiający postawił w SIWZ Część 2w latach 2019 oraz 2020.
W związku z faktem, że zgodnie z SIWZ oraz przepisami prawa pomiary kalibracyjne
oraz pomiary sprawdzające mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02 oraz
zgodnie z art. 147 a ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27.04.2001 r., w/w
pomiary oraz badania muszą być wykonane przez akredytowane laboratoria. W/w badania
dotyczące analizatorów NH3 powinny być wykonywane metodą SRM (Standard Reference
Method) i zgodnie z pkt. 5.4 normy PN-EN 14181:2015-
02 muszą być wykonywane przez
akredytowane laboratorium. Wykonawca
nie posiada odpowiednich akredytacji dotyczących
wyk
onywania kalibracji ani też pomiarów sprawdzających w zakresie amoniaku (NH3) dla
Automatycznych Systemów Monitoringu (AMS). W związku z powyższym oferta wykonawcy
jest niezgodna z SIWZ.
1.3.
Zamawiający w Części II SIWZ str. 1/27 w Tabeli nr 1 wymagał wykonania badań i
oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. blok
nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe) kotłowni rozruchowej (cztery
kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i transferu zanieczyszczeń
PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia 18.01.2006 r. wraz z
określeniem wskaźników emisji między innymi dla:
(80) Chlor i jego związki nieorganiczne (jako HCI)
(84) Fluor i jego związki nieorganiczne jako (HF) w gazie.
D
odatkowo w Części II SIWZ str. 2/27 pkt II Zamawiający wymaga wykonanie badań i
oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. z
emitorów K4, K6 (bl.9), K5 (bl.10), K6, blok nr 11 za IOS 5 w zakresie: Pomiary: rtęci, HCL,
HF
, NH3, skorelowane z analizą węgla na zawartość: C, H, N, O, Ar, Wc, Wu, S, CL, F, B,
Hg.
W Części II SIWZ str. 6/27 (Rok 2018 Białystok, I) Zamawiający wymaga wykonania
pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6 oraz
k
omina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
chlor jako HCI,
fluor jako HF.
A
nalogiczne wymagania Zamawiający stawia w ramach pomiarów i kalibracji na lata 2019 i
2020.
KIO 2020/18
Zgodnie z SIWZ Część II str. 23/27 Zamawiający wymaga, aby pomiary CH4, NVOC,
HCI, HF, NH3 ze względu na nierównomierność procesu technologicznego i zmienność
procesu spalania wykonać metodą pomiarów ciągłych w okresie nie krótszym jak 4 godziny.
Wymagane jest, aby w sprawozdaniu przedstawić pełne przebiegi wartości chwilowych,
jednominutowych oraz średni wynik z całego pomiaru. Zgodnie z art. 147a POŚ (ustawa
Prawo Ochrony Środowiska) Wykonawca musi zapewnić wykonanie pomiarów emisji przez
akredytowane laboratorium.
Wykonawca nie posiada akredytacji na wykonyw
anie ciągłego pomiaru HCI I HF.
W związku z powyższym oferta wykonawcy jest niezgodna z SIWZ.
1.4.
Zamawiający w części II SIWZ str. 1/27 (rok 2018 El. Kozienice) pkt I wymaga
wykonania badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA
Wytwarzanie sp. z o.o. blok nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe)
kotłowni rozruchowej (cztery kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i
transferu zanieczyszczeń PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia
18.01.2006 r. wraz z określeniem wskaźników emisji (tabela nr 1) między innymi dla:
• (1) Metan(CH4)
Zgodnie z Część II SIWZ str. 5/27 {Rok 2018 Białystok) pkt I Zamawiający wymaga
wykonania pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6
oraz komina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
•
metan.
Analogiczne wymagania Za
mawiający przedstawił w SIWZ Część II dla badań i pomiarów na
lata 2019 i 2020.
Zgodnie z SIWZ Część II str. 23/27 Zamawiający wymaga, aby pomiary CH4, NVOC,
HCI, HF, NH3 ze względu na nierównomierność procesu technologicznego i zmienność
procesu spalania wykonać metodą pomiarów ciągłych w okresie nie krótszym jak 4 godziny.
Wymagane jest, aby w sprawozdaniu przed
stawić pełne przebiegi wartości chwilowych,
jednominutowych oraz średni wynik z całego pomiaru. Dodatkowo Zamawiający (część II
SIWZ str. 24) wymaga aby p
omiary należy wykonać z uwzględnieniem metod referencyjnych
przewidzianych obowiązującym stanem prawnym i wskazać je w składanych ofertach.
Metoda referencyjna powinna być dobrana spośród metodyk znormalizowanych. Zgodnie z
art. 147a POŚ (ustawa Prawo Ochrony Środowiska) Wykonawca musi zapewnić wykonanie
pomiarów emisji przez akredytowane laboratorium.
Wyk
onawca nie posiada w zakresie akredytacji znormalizowanego ciągłego pomiaru
metanu CH4. Tylko jedna firma z konsorcjum Wykonawcy tj
. Przedsiębiorstwo Ochrony
Środowiska „EKOPOMIAR" H. L. (akredytacja AB1078t posiada w zakresie akredytacji
metan CH4, lecz jes
t to metoda FTIR, która to nie jest metodą znormalizowaną ciągłego
KIO 2020/18
pomiaru metanu CH4,
bowiem w kolumnie „Dokumenty odniesienia” zakresu akredytacji
AB1078. dla b
adanej cechy „metan” podano własną procedurę badawczą laboratorium nr
„PB-2/2016 wydanie Az dnia 01.06.2016” (str. 5/6 akredytacji AB1078). W związku z
powyższym oferta Wykonawcy jest niezgodna z SIWZ. (…)
1.5.
Zamawiający w części II SIWZ str. 1/27 (Rok 2018 El. Kozienice) pkt I wymaga
wykonania badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA
Wytwarzanie sp. z o.o. blok nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe)
kotłowni rozruchowej (cztery kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i
transferu zanieczyszczeń PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia
18.01.2006 r. wraz z określeniem wskaźników emisji (tabela nr 1) między innymi dla
• (7) Niemetanowe lotne związki organiczne (NMVOC)
Natomiast w części II SIWZ str. 5/27 (Rok 2018 Białystok) pkt I, Zamawiający wymaga
wykonania pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6
oraz komina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
-
niemetanowe lotne związki organiczne (NMVOC).
Analogiczne wymagania Za
mawiający przedstawił w SIWZ Część II dla badań i pomiarów na
lata 2019 i 2020.
Zgodnie z wymaganiami SIWZ i zgodnie z art. 147 a ust. 1 ustawy Prawo ochrony
środowiska z dnia 27.04.2001 r (Dz. U. 2013 poz. 1232, z późniejszymi zmianami)
przedmiotowe pomiary i analizy tj. badania niemet
anowych lotnych związków organicznych
(NMVOC) muszą być wykonane przez akredytowane laboratorium.
Wykonawca nie posiada akredytacji na pomiar niemetanowych
lotnych związków
organicznych (NMVOC)
. W związku z powyższym oferta Wykonawcy jest niezgodna z SIWZ.
1.6.
Zamawiający w części II SIWZ str. 2/27 (Rok 2018 El. Kozienice) pkt II wymaga
wykonania badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA
Wytwarzanie sp. z o.o. z emitorów K4, K5 (bl.9), K5 (bl.10), K6, blok nr 11 za IOS 5 w
zakresie:
• Pomiary: rtęci, HCL, HF, NH3, skorelowane z analizą węgla na zawartość: C, H, N,
O, Ar, Wct Wu, S, CL, F, B, Hg.
Analogiczne wymagania Zamawiający przedstawił w SIWZ Część II dla badań i pomiarów na
lata 2019 i 2020.
Zgodnie z art. 147a POŚ Wykonawca musi zapewnić wykonanie wszystkich badań
w zakresie prób, transportu, przechowywania i oznaczeń przez akredytowane laboratorium.
Wykonawca nie posiada akredytacji
na oznaczanie boru IB) w węglu. W związku z
powyższym oferta Wykonawcy jest niezgodna z SIWZ.
1.7.
Zgodnie z zapisami Część II SIWZ, Strona 23 z 27, Warunki podmiotowe, które musi
spełnić Wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia:
KIO 2020/18
Pomiary kalibracyjne mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02
„Emisja ze źródeł stacjonarnych - Zapewnienie jakości automatycznych systemów
pomiarowych”, według punktu nr 6 normy (Zapewnienie jakości instalacji (QAL 2).
Pomiary sprawdzające mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02
„Emisja ze źródeł stacjonarnych - Zapewnienie jakości automatycznych systemów
pomiarowych", według punktu nr 8 normy (Roczna kontrola sprawności).
Zgodnie z normą PN-EN 14181:2015-02 nieodłącznym elementem procedury
kalibracji i walidacji (QAL2), jak również procedury rocznej kontroli sprawności (AST)
poprze
dzającym właściwe pomiary, jest badanie funkcjonalności AMS:
6. Kalibracja i walidacja AMS (QAL2)
6.1
Postanowienia ogólne
QAL2 obejmuje następujące czynności:
-
badanie funkcjonalności AMS, w tym sprawdzenie poprawności instalacji
-
[…]
6.2 Badanie funkcj
onalności
[…]
Badanie funkcjonalności przed kalibracją należy wykonać zgodnie z Załącznikiem A. [...]
8. Roczne badanie kontrolne (AST)
8.1
Postanowienia ogólne
Badanie AST obejmuje następujące czynności:
-
badanie funkcjonalności AMS;
-
[…]
8.2 Badanie fu
nkcjonalności
Pierwszą częścią rocznego badania kontrolnego (AST) jest badanie funkcjonalności, które
należy wykonać zgodnie z Załącznikiem A. […]
Przywołany Załącznik A normy PN-EN 14181:2015-02, określa zakres czynności
składających się na badanie funkcjonalności AMS w procedurach QAL2 i AST. Wśród nich,
znajdują się:
•
Kontrola punktu zerowego i zakresu
•
Liniowość
Załącznik ten stanowi, że:
A. 7 Kontrola punktu zerowego i zakresu
Do sprawdzenia odpowiednich odczytów AMS należy zastosować materiały odniesienia dla
punktu zerowego i zakresu. [...]
A.8 Liniowość
Liniowość odpowiedzi analizatora należy sprawdzać, stosując pięć różnych materiałów
odniesienia, w tym materiał o zerowym stężeniu.
KIO 2020/18
Jakość i ilość zerowego materiału odniesienia, jak również materiałów odniesienia o czterech
różnych stężeniach powinny być możliwe do zweryfikowania. W przypadku gazowych
materiałów odniesienia, te cztery materiały odniesienia można pobrać z różnych butli
gazowych lub można je przygotować za pomocą kalibrowanego układu rozcieńczania z
jednego stężenia gazu. [...]
W przypadku analizatorów spalin materiałami odniesienia są gazy wzorcowe o
właściwie dobranych do każdej aplikacji stężeniach oraz o wymaganej niepewności, a dla
pyłomierzy automatycznych AMS są nimi dedykowane zestawy filtrów optycznych.
(…) Zgodnie z Część I SIWZ 4.3. Zamawiający, zgodnie z treścią art. 36a ust. 2 pkt 1
ustawy, wymaga, aby wykonawca wykonał samodzielnie - tj. bez udziału podwykonawców -
kluczową część usługi w zakresie wykonania badania liniowości analizatorów gazów.
Wymaganie to jest powtórzone w Części II SIWZ tj. Warunki podmiotowe, które musi
spełnić Wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia:
Wymagane jest samodzielne wykonanie badania liniowości analizatorów gazów.
W
związku z tym należy przedstawić szczegółowy wykaz sprzętu (posiadanie stosownych
gazów wzorcowych, podzielnika).
Konieczność zamieszczenia przez wykonawców w ofercie wykazu wyposażenia
przewidzianego do realizacji przedmiotu zamówienia wynika również z zapisu Części I SIWZ
9. Rozdział IX. WYKAZ OŚWIADCZEŃ LUB DOKUMENTÓW, POTWIERDZAJĄCYCH
SPEŁNIANIE WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ORAZ BRAK PODSTAW
WYKLUCZENIA
[..]
9.4.8.1. wykazu narzędzi, wyposażenia zakładu lub urządzeń technicznych
dostępnych wykonawcy w celu wykonania zamówienia publicznego wraz z informacją o
podstawie do dysponowania tymi zasobami.
W załączonym przez Wykonawcę do oferty dokumencie pn. „Zestawienie aparatury
pomiarowej do pomiarów AST/QAL2” w tabeli w pozycji nr 7. podano ogólny zapis „Butle z
gazami
wzorcowymi”, który nie pozwala na zweryfikowanie, czy oferent dysponuje butlami
z wszystkimi niezbędnymi dla wykonania badania liniowości stężeniami poszczególnych
gazowych składników mierzonych przez każdy z badanych AMS.
Pon
adto, w zestawieniu w tabeli w pozycji nr 8, wskazano „Zestaw filtrów optycznych
do sprawdzania l
inearyzacji w pyłomierzu- D-R 290-86”. Wskazany zestaw filtrów umożliwia
Wykonawcy wykonanie badania liniowości tylko pyłomierzy: DURAG D-R 220 oraz DURAG
DR 2
90. Z opisu zawartego w Części II SIWZ dla poszczególnych AMS stanowiących
przedmiot procedur QAL2 i AST wynika, że w ich skład wchodzą pyłomierze różnych typów,
a nawet różnych producentów (poniżej wskazana lista pyłomierzy). Oznacza to, że dla
wykonania
kontroli punktu zerowego i zakresu oraz liniowości wszystkich pyłomierzy AMS
KIO 2020/18
należy dysponować całym szeregiem zestawów filtrów optycznych, bowiem w przypadku
różnych producentów, każdemu modelowi pyłomierza dedykowany jest inny zestaw filtrów
optycznych.
W tej sytuacji, wobec jednoczesnego braku powołania się na zdolności
podwykonawców, w zakresie badania funkcjonalności AMS, wskazać natęży, źe
deklarowane zasoby sprzętowo Wykonawcy uniemożliwiają zrealizowanie jednego z
kluczowych e
lementów procedury QAL2 i AST wg PN-EN 14181:15-02 dla praktycznie
wszystkich pyłomierzy AMS z wyjątkiem w/w pyłomierzy DURAG D-R 220 oraz DURAG DR
290. W związku z powyższym Wykonawca nie spełnia warunku udziału w Postępowaniu,
wskazanego w pkt 7.1.2.3.5. tj. nie dysponuje apar
aturą pomiarową do pomiarów AST/QAL2
o klasie dokładności nie gorszej niż aparatura zainstalowana na obiekcie w ramach AMS.
(…)
1.8.
Wykonawca na wezwanie Zamawiającego pismem z dnia 28.08.2018r. złożył
wyjaśnienia dotyczące rażąco niskiej ceny. Należy wskazać, że cena Wykonawcy (2 061
197,00 PLN brutto) jest ponad 30% niższa niż cena ofertowa Odwołującego (3 890 000,00
PLN). Wykonawca w przedłożonych wyjaśnieniach wskazał, że koszty wykonania
przedmiotu zamówienia są niższe ze względu na fakt, że Wykonawca korzysta (z
wyłączeniem części zlecenia dotyczącej oznaczenia stężenia dioksyn i furanów) z zasobów
własnych - ludzkich i technicznych. Należy wskazać, że cena ofertowa Wykonawca jest
niższa od ceny ofertowej Odwołującego ze względu na fakt, że Wykonawca nie posiada
koniecznego do wykonania przedmiotu zamówienia sprzętu oraz laboratorium z
odpowiednimi akredytacjami. Wykonawca jest w stanie samodzielnie wykonać badanie
funkcjonalności w zakresie liniowości tylko dla pyłomierzy DURAG D-R 220 oraz DURAG DR
2
90. Wbrew twierdzeniom Wykonawcy przy obliczaniu kosztów wykonania zlecenia
Wykonawca nie uwzględnił przepisów dotyczących ochrony środowiska oraz wymogów
Zamawiającego wskazanych w SIWZ. Odwołujący w swojej ofercie wskazał, jako
podwykonawców, firmy OMC Envag Sp. z o.o. oraz Pentol-Enviro Polska Sp. z o.o.
Wskazane firmy wykonują badania liniowości pyłomierzy. Są to specjalistyczne firmy
(autoryzowane serwisy producentów aparatury lub ich przedstawicielstwa techniczne), które
posiadają odpowiednie zasoby ludzkie oraz sprzętowe i niezbędną wiedzę do prawidłowego
wykonania usługi testu funkcjonalności w zakresie liniowości pyłomierzy i przepływomierzy,
w tym w szczególności posiadają odpowiednie zestawy filtrów optycznych do wszystkich
pyłomierzy posiadanych przez Zamawiającego oraz oprogramowanie narzędziowo-
serwisowe niezbędne do wykonania testów funkcjonalności i liniowości. Oferta Wykonawcy
zawiera rażąco niską cenę ze względu na fakt, że nie uwzględniono w ofercie wszystkich
koniecznych elementów do wykonania przedmiotu zamówienia oraz ze względu na fakt, że
Wykonawca szacuje w swojej ofercie wykonanie badań (w zakresie wskazanym w
odwołaniu) przez nieakredytowane laboratoria. Odwołujący wskazuje, że wykonanie badania
KIO 2020/18
funkcjonalności pyłomierzy zgodnie z wymaganiami Zamawiającego przez podwykonawcę to
koszt ok. 4300 zł za badanie liniowości jednego pyłomierza. Dla potwierdzenia powyższego
Odwołujący przedkłada dokumenty potwierdzające wykonanie badania funkcjonalności
pyłomierza FWE 200DH w ENEA Wytwarzanie Sp. z o.o. Elektrownia Kozienice - Blok 11
(obiekt Zamawiającego), które potwierdzają jaki jest orientacyjny koszt podzlecenia tego
elementu przedmiotu zamówienia Podwykonawcy. W roku 2017 za wykonanie badania
funkcjonalności pyłomierza FWE 200DH Odwołujący zapłacił kwotę 4 300,00 PLN netto tj.
5289,00
PLN brutto. Łącznie w latach 2018-2020 należy wykonać 105 badań funkcjonalności
pyłomierzy. Z czego Wykonawca samodzielnie, ze względu na brak posiadania
odpowiedniego sprzętu, jest w stanie wykonać tylko 10 badań (dotyczy pyłomierzy firmy
DURAG). Wykonawca,
aby wykonać przedmiot zamówienia, będzie musiał skorzystać z
usług podwykonawców (zakupienie odpowiedniego sprzętu jest możliwe dopiero po
przeszkoleniu pracowników u producenta odpowiednich urządzeń). W związku z powyższym
Odwołujący wskazuje, że za cenę wskazaną przez Wykonawcę brak jest możliwości
wykonania zamówienia, gdyż wskazana cena nie uwzględnia wszystkich elementów
koniecznych do wykonania przedmiotowego zamówienia. Cena oferty Wykonawcy nie
zos
tała skalkulowana w sposób gwarantujący należyte wykonanie przedmiotowych prac”.
W związku z powyższymi zarzutami odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu:
1) u
nieważnienia czynności polegającej na wyborze oferty wykonawcy Ekopomiar jako
oferty najkorzystniejszej;
2) wykluczenie wykonawcy Ekopomiar z p
ostępowania w związku z niespełnianiem
przez niego warunków udziału w postępowaniu;
3) odrzucenie oferty wykonawcy Ekopomiar
, który nie spełnia warunków udziału
w postępowaniu, a także w związku z zaoferowaniem przez tego wykonawcę
przedmiotu usługi, który nie odpowiada opisanemu w siwz przedmiotowi zamówienia
oraz którego oferta zawiera rażąco niską cenę;
4) p
owtórnego dokonania czynności oceny i wyboru ofert spośród wykonawców, którzy
nie podlegaj
ą wykluczeniu z postępowania oraz złożyli oferty niepodlegające
odrzuceniu.
Pismem z dnia
9 października 2018 r., które wpłynęło do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w dniu 10 października 2018 r., wykonawca Ekopomiar zgłosił przystąpienie do
postępowania odwoławczego. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 185 ust. 2 ustawy Pzp
w
ykonawca może zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego w terminie 3 dni od
dnia otrzymania kopii odwołania, wskazując stronę, do której przystępuje, i interes
w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść strony, do której przystępuje; zgłoszenie
przystąpienia doręcza się Prezesowi Izby w postaci papierowej albo elektronicznej opatrzone
KIO 2020/18
kwalifikowanym podpisem elektronicznym, a jego kopię przesyła się zamawiającemu oraz
wykonawcy wnoszącemu odwołanie. W niniejszym postępowaniu zamawiający zawiadomił
wykonawców o wniesieniu odwołania pismem z dnia 5 października 2018 r. i przesłał je za
pomocą poczty elektronicznej. Oznacza to, że termin na zgłoszenie przystąpienia upływał w
dniu 8 października 2018 r. Wykonawca Ekopomiar zgłosił przystąpienie w dniu 10
października 2018 r., tj. z 2-dniowym uchybieniem terminu. Niezależnie od powyższego
należy także zauważyć, że wykonawca Ekopomiar nie wskazał w przystąpieniu, do której
strony przystępuje i jaki ma interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść tej strony, nie
dołączył do przystąpienia dowodów jego przekazania stronom, nie zaznaczył w treści
przystąpienia, że składa je konsorcjum oraz nie dołączył pełnomocnictwa dla osoby
podpisującej przystąpienie. Tym samym Izba uznała, że przystąpienie wykonawcy
Ekopomiar do postępowania odwoławczego nie zostało dokonane skutecznie.
W trakcie rozprawy strony
podtrzymały swoje stanowiska.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
Przedmiotem zamówienia jest wykonanie badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do
powietrza, kalibracja i sprawdzenie systemów pomiarów emisji zanieczyszczeń oraz
sprawdzenie pyłomierzy w Enea Wytwarzanie Sp. z o.o.
Zamawiający przewidział warunki udziału w postępowaniu w zakresie zdolności
technicznej, które po zmianie siwz z dnia 24 lipca 2018 r., brzmiały następująco:
7.1.2.3. Wykonawca spełni warunek jeżeli wykaże, że:
7.1.2.3.1.
w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał lub wykonuje, co najmniej 1
usługę polegającą na wykonaniu pomiarów systemu monitoringu emisji spalin (AST/QAL2)
dla bloków energetycznych o mocy powyżej 200MWe,
7.1.2.3.2.
dysponuje akredytowanym laboratorium wykonującym procedurę AST i QAL2,
które będzie odpowiedzialne za całość opracowania raportu z badań funkcjonalności,
7.1.2.3.3.
posiada akredytację na składniki systemu AMS (S02, NOx, pył) na pomiary
wykonywane dla
celów obszaru regulowanego w zakresie Automatyczne Systemy
Monitoringu (AMS),
7.1.2.3.4.
posiada akredytacje w zakresie:
7.1.2.3.4.1. poboru próbek do oznaczeń stężenia rtęci, chlorowodoru, fluorowodoru i
amoniaku w spalinach,
7.1.2.3.5.
dysponuje aparatu
rą pomiarową do pomiarów AST/QAL2 o klasie dokładności
KIO 2020/18
nie gorszej niż aparatura zainstalowana na obiekcie w ramach AMS,
7.1.2.3.6.
w okresie ostatnich 5 lat przed upływem składania ofert posiadał ciągłość
akredytacji w zakresie przedmiotu zamówienia.
W pk
t 9.4.4. siwz zamawiający wskazał oświadczenia i dokumenty, jakich wymaga
dla potwierdzenia ww. warunków:
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.1. – wykaz wykonanych usług,
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.2. – certyfikat akredytacji,
dla warunk
u, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.3. – certyfikat akredytacji,
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.4. – certyfikat akredytacji
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.5. – wykaz narzędzi, wyposażenia zakładu
lub urządzeń technicznych dostępnych wykonawcy w celu wykonania zamówienia wraz
z informacją o podstawie dysponowania tymi zasobami,
dla warunku, o którym mowa w pkt 7.1.2.3.6. – oświadczenie o ciągłości posiadanej
akredytacji.
Zamawi
ający w Części II SIWZ str. 5 pkt V 8 wymagał wykonania pomiarów kalibracyjnych
(QAL2) systemu pomiarowego do rozliczenia emisji zanieczyszczeń gazowych spalin na
kominie nr 3 (rozruchowy), składający się z:
Analizator gazowy 02, S02, NOx, CO, C02,
Termometr oporowy,
Przetwornik ciśnienia,
Przepływomierz FLOWSICK 100,
Pyłomierz DURAG,
Amoniak (NH3).
Na str. 6 pkt III z
amawiający wymagał wykonania pomiarów sprawdzających (AST) system
pomiarowy do rozliczani
a emisji zanieczyszczeń gazowo-pyłowych spalin na kominie nr 2,
składający się z:
Analizator gazowy S02, 02, CO, NOx,
Analizator NH3, H20 neomonitors 100042,
Przepływomierz CODEL VCEM5110-347 TUV (szt. 2),
Termometr oporowy PT 100,
Przetwornik ciśnienia,
Pyłomierz CODEL DCEM2100-1019-TUV TR.
Zamawi
ający w Części II SIWZ str. 1 w Tabeli nr 1 wymagał wykonania badań i oznaczeń
zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. blok nr 11: wylot
spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe) kotłowni rozruchowej (cztery kotły) dla
KIO 2020/18
potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i transferu zanieczyszczeń PRTR zgodnie
z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia 18.01.2006 r. wraz z określeniem wskaźników
emisji między innymi dla:
(80) Chlor i jego związki nieorganiczne (jako HCI)
(84) Fluor i jego związki nieorganiczne jako (HF) w gazie.
Dodatkowo w C
zęści II SIWZ str. 2 pkt II zamawiający wymagał wykonania badań i
oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z o.o. z
emitorów K4, K6 (bl.9), K5 (bl.10), K6, blok nr 11 za IOS 5 w zakresie: Pomiary: rtęci, HCL,
HF, NH3, skorelowane z
analizą węgla na zawartość: C, H, N, O, Ar, Wc, Wu, S, CL, F, B,
Hg.
W Części II SIWZ str. 6 (Rok 2018 Białystok, I) zamawiający wymagał wykonania
pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6 oraz
komina nr 2 wraz z wyzna
czeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
chlor jako HCI,
fluor jako HF.
Zamawi
ający w części II SIWZ str. 1 (rok 2018 El. Kozienice) pkt I wymagał wykonania
badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z
o.o. blok nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe) kotłowni rozruchowej
(cztery kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i transferu
zanieczyszczeń PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia 18.01.2006 r.
wraz z określeniem wskaźników emisji (tabela nr 1) między innymi dla:
• (1) Metan(CH4)
Zgodnie z Część II SIWZ str. 5 (rok 2018 Białystok) pkt I zamawiający wymagał wykonania
pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6 oraz
komina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
• metan.
Zgod
nie z SIWZ Część II str. 23 zamawiający wymagał, aby pomiary CH4, NVOC, HCI, HF,
NH3 ze względu na nierównomierność procesu technologicznego i zmienność procesu
spalania wykonać metodą pomiarów ciągłych w okresie nie krótszym jak 4 godziny.
Wymagane jest, aby w sprawozdaniu przedstawić pełne przebiegi wartości chwilowych,
jednominutowych oraz średni wynik z całego pomiaru. Dodatkowo zamawiający wymagał
(część II SIWZ str. 24), aby pomiary wykonać z uwzględnieniem metod referencyjnych
przewidzianych obowiązującym stanem prawnym i wskazać je w składanych ofertach.
Metoda ref
erencyjna powinna być dobrana spośród metodyk znormalizowanych.
Zamawi
ający w części II SIWZ str. 1 (Rok 2018 El. Kozienice) pkt I wymagał
wykonania badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA
Wytwarzanie sp. z o.o. blok nr 11: wylot spalin za IOS (5) i dwa emitory (dwuprzewodowe)
KIO 2020/18
kotłowni rozruchowej (cztery kotły) dla potrzeb opracowania rocznego raportu uwalniania i
transferu zanieczyszczeń PRTR zgodnie z Rozporządzeniem WE nr 166/2006r. z dnia
18.01.2006 r. wraz z określeniem wskaźników emisji (tabela nr 1) między innymi dla:
• (7) Niemetanowe lotne związki organiczne (NMVOC)
Na
tomiast w części II SIWZ str. 5 (Rok 2018 Białystok) pkt I, zamawiający wymagał
wykonania pomiaru stężenia i emisji zanieczyszczeń do powietrza z kotłów OFB-105 nr 5 i 6
oraz komina nr 2 wraz z wyznaczeniem wskaźników emisji na potrzeby PRTR w zakresie:
-
niemetanowe lotne związki organiczne (NMVOC).
Zamawi
ający w części II SIWZ str. 2 (Rok 2018 El. Kozienice) pkt II wymagał wykonania
badań i oznaczeń zanieczyszczeń emitowanych do powietrza w ENEA Wytwarzanie sp. z
o.o. z emitorów K4, K5 (bl.9), K5 (bl.10), K6, blok nr 11 za IOS 5 w zakresie:
• Pomiary: rtęci, HCL, HF, NH3, skorelowane z analizą węgla na zawartość: C, H, N, O, Ar,
Wc, Wu, S, CL, F, B, Hg.
Zgodnie z zapisami
Część II SIWZ, od str. 23, warunki podmiotowe, które musi
spełnić wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia:
Pomiary kalibracyjne mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02 „Emisja
ze źródeł stacjonarnych - Zapewnienie jakości automatycznych systemów
pomiarowych”, według punktu nr 6 normy (Zapewnienie jakości instalacji (QAL 2).
Pomiary sprawdzające mają być wykonane według normy PN-EN 14181:2015-02
„Emisja ze źródeł stacjonarnych - Zapewnienie jakości automatycznych systemów
pomiarowych", według punktu nr 8 normy (Roczna kontrola sprawności).
Pomiary, badania oraz prezentację wyników badań należy przeprowadzić w oparciu o
wymogi zawarte
w wymienionych aktach prawnych, aktualnie obowiązujących:
rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014r. w sprawie wymagań
w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej
wody (Dz. U. 2014 r. poz. 1542); rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 19
listopada 2008r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z
eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich
prezentacji (Dz. U. z 2008r. Nr 215, poz. 1366); rozporządzeniu Ministra Środowiska z
dnia 4 listopada 2014r. w sprawie standard
ów emisyjnych dla niektórych rodzajów
instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów (Dz.
U. z 2014 r. Nr 0 poz. 1546); ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska (Dz.U. 2013 poz. 1232 z późniejszymi zmianami). W przypadku zmiany
wymienionych aktów prawnych, Wykonawca zobowiązany jest do dostosowania się do
nowych przepisów.
Wykonanie odpowiednich sprawozdań z wynikami pomiarowymi, równaniami
KIO 2020/18
korekcyjnymi oraz oceną przydatności poszczególnych systemów do rozliczeń emisji
(w przypadku korzystania z podwykonawców Wykonawca do sprawozdania dołączy
w całości raporty podwykonawców). Wykonawca odpowiada za ich działania i
zaniechania podwykonawców jak za działania i zaniechania własne).
Zgodnie z art. 147a POŚ Wykonawca musi zapewnić wykonanie wszystkich badań w
zakresie prób, transportu, przechowywania i oznaczeń przez akredytowane
laboratorium.
Pomiary CH4, NVOC, HCI, HF, NH3 ze względu na nierównomierność procesu
technologicznego i
zmienność procesu spalania należy wykonać metodą pomiarów
ciągłych w okresie nie krótszym jak 4 godziny. Wymagane jest, aby w sprawozdaniu
przedstawić przebiegi wartości chwilowych, jednominutowych oraz średni wynik z całego
pomiaru.
Wykonawca dokona w ob
ecności Zamawiającego Komisyjnego wzorcowania aparatury
za pomocą certyfikowanych gazów wzorcowych.
Sprawozdanie należy wykonać w 2 egzemplarzach zgodnie z wymaganiami
Zamawiającego (wszystkie próby i certyfikaty) w formie papierowej oraz na nośniku
elektronicznym.
Raporty należy sporządzić dla każdego kotła oddzielnie,
z uwzględnieniem, że wyniki z pomiarów rtęci należy wykazać oddzielnie.
Dokładny termin przeprowadzenia wyszczególnionych prac zostanie uzgodniony z
Wykonaw
cą na bieżąco z uwzględnieniem możliwości ruchowych urządzeń
Zamawiającego.
Zgodnie z art. 147 a ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27.04.2001 r. (Dz.
U. 2013 poz. 1232, z późniejszymi zmianami) przedmiotowe pomiary i analizy, o których
mowa w p
unkcie 1.1. muszą być wykonane przez:
1) akredytowane laboratorium w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o
systemie oceny zgodności (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1226, z późniejszymi
zmianami) lub
2)
certyfikowane jednostki badawcze, o których mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 25
lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (tekst jednolity Dz. U.
z 2018 r. poz. 143, z późniejszymi zmianami).
Wymagania, o których mowa powyżej dotyczą zarówno analiz, jak i poboru próbek do
badań.
Pomiary należy wykonać z uwzględnieniem metod referencyjnych przewidzianych
obowiązującym stanem prawnym i wskazać je w składanych ofertach. Metoda
referencyjna powinna być dobrana spośród metodyk znormalizowanych.
KIO 2020/18
Uwaga:
Każdy Wykonawca powinien szczegółowo wskazać siebie lub w przypadku zlecenia
Podwykonawcy zakres prac, jaki jest do wykonania w ramach niniejszego zakresu
dotyczącego Badania funkcjonalności systemu AMS w procedurach QAL2 i AST. Należy
określić szczegółowo z nazwy jaki podmiot będzie wykonywał niżej wymienione czynności.
Przy każdej pozycji należy wpisać nazwę Wykonawcy (Podwykonawcy). (…)
Wymagane jest samodzielne wykonanie badania liniowości analizatorów gazów. W związku
z tym należy przedstawić szczegółowy wykaz sprzętu (posiadanie stosownych gazów
wzorcowych, podzielnika).
Dopuszczone jest wykonywanie badań liniowości pyłomierza i przepływomierza przez
nieakredytowanego Podwykonawcę. Należy określić zakres jego prac.
Za całość opracowania raportu z badań funkcjonalności jest odpowiedzialne akredytowane
laboratorium wykonujące procedurę AST i QAL2.
Oferty w postępowaniu złożyli:
-
odwołujący z ceną: 4.292.700,00 zł brutto (po aukcji: 3.890.000,00 zł brutto),
- wykonawca Ekopomiar
z ceną: 2.071.197,00 zł brutto (po aukcji: 2.061.197,00 zł brutto)
Wartość szacunkowa zamówienia została ustalona na kwotę: 2.013.000,00 zł netto,
co po dodaniu wartości podatku VAT stanowi kwotę: 2.475.990,00 zł brutto.
Z powyższego wynika, że cena oferty przystępującego była niższa o ponad 30% od
średniej arytmetycznej cen złożonych ofert.
Pismem z dnia 23
sierpnia 2018 r. zamawiający wezwał wykonawcę Ekopomiar, na
podstawie art. 90 ust. 1 i ust. 1a pkt 1ustawy Pzp,
o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie
dowodów, „w szczególności w zakresie:
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta
do ustalenia ceny nic może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę albo
minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z dnia 10
października 2002r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę {Dz.U. z 2017 r. poz. 847);
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy”.
KIO 2020/18
Pismem z dnia 28 sierpnia 2018 r, wykonawca Ekopomiar
odpowiedział, co następuje:
„Koszty wykonania zlecenia są niższe w przypadku naszego konsorcjum, ponieważ
korzystamy (z wyłączeniem części zlecenia dotyczącej oznaczenia stężenia dioksyn i
furan
ów) z zasobów własnych ludzkich i technicznych. Jako konsorcjum dysponujemy dużym
potencjałem wykonawczym, możliwa jest minimalizacja kosztów wykonania zlecenia, dzięki
uniknięciu konieczności korzystania z zasobów podmiotów trzecich, w tym opłacania
koszt
ów wykonania prac i analiz przez firmy zewnętrzne. Oferta cenowa została
przygotowana zgodnie z obowiązującymi przepisami, z uwzględnieniem minimalnego
wynagrodzenia za pracę pracowników ustalonego wg przepisów ustawy z dnia 10
października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847).
Przy obliczeniu kosztów wykonania zlecenia uwzględniono i zachowano przepisy
wynikające z prawa pracy, prawa ochrony środowiska oraz przepisy o zabezpieczeniu
społecznym obowiązujące w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie.
W celu wykonania zlecenia planuje się powierzenie część prac, w zakresie oznaczeń
stężenia dioksyn i furanów akredytowanemu laboratorium ALS POLSKA Sp. z o.o. Próbki do
analizy pobierane będą przez pracowników jednego z partnerów konsorcjum, posiadającego
akredytacje w tym zakresie, w związku z tym koszty będą znacząco niższe niż w przypadku
zlecenia poboru prób i wykonania oznaczenia”.
Do ww. wyjaśnień wykonawca Ekopomiar nie dołączył żadnych dowodów.
Pismem z dnia 4 w
rześnia 2018 r. zamawiający wezwał wykonawcę Ekopomiar, na
podstawie art. 26 ust. 2f ustawy Pzp, do złożenia oświadczeń i dokumentów, o których mowa
w art. 25 ust. 1 ustawy Pzp. Wykonawca przedłożył oświadczenia i dokumenty, w tym m.in.
wykaz sprzętu, tj. „zestawienie aparatury pomiarowej do pomiarów AST/QAL2”.
Pismem z dnia
2 października 2018 r. zamawiający poinformował o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty wykonawcy Ekopomiar.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając na rozprawie złożone odwołanie
i uwzględniając dokumentację z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego oraz stanowiska stron
złożone na piśmie i podane do protokołu rozprawy,
zważyła, co następuje.
W pierwszej
kolejności Izba stwierdziła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
ustawowych skutkujących odrzuceniem odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy
Pzp. Ponadto Izba ustaliła wystąpienie przesłanek z art. 179 ust. 1 Pzp, tj. istnienie po
stroni
e odwołującego interesu w uzyskaniu zamówienia oraz możliwość poniesienia przez
KIO 2020/18
niego szkody z uwagi na kwestionowane zaniechanie
zamawiającego.
Odnosząc się do zarzutów wskazanych w pkt 1.2. – 1.6. odwołania i dotyczących
posiadania przez wykonawcę Ekopomiar akredytacji, Izba stwierdziła, co następuje:
1.2. Zgodnie z
częścią II siwz, str. 23 tiret pierwszy i drugi, pomiary mają być wykonane wg
normy PN-EN 14181:2015-02
. Zgodnie z ww. normą badanie amoniaku musi być
przeprowadzone metodą SRM, co oznacza, że laboratorium musi mieć akredytację
z wpisem: „automatyczne systemy monitoringu AMS dla amoniaku”. Wykonawca Ekopomiar
posiada akredytację AB 1078 do pobierania próbek amoniaku i ich analizy, ale jest to
akredytacja dotycząca własnej procedury badawczej wykonawcy, nie zaś metody zgodnej
z normą PN-EN 14181:2015-02. Tym samym oferta wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna
z siwz.
1.3. Wykonawca Ekopomiar posiada akredytację AB 1078, z której wynika prawo poboru
próbek chloru i fluoru, natomiast nie wynika z niej prawo do pomiaru ciągłego. Wymóg
wykonania pomiarów metodą pomiarów ciągłych wynika z części II siwz, str. 23 tiret szósty.
Wg zamawiającego prawo do analizy chloru i fluoru wynika z akredytacji AB 719, niemniej
jednak w dokumentacji postępowania nie ma zakresu tej akredytacji, która potwierdzałaby
stanowisko zamawiającego. Zamawiający wyjaśnił, że wykonawca Ekopomiar nie złożył tego
zakresu. Tym samym oferta wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna z siwz.
1.4.
Wykonawca Ekopomiar posiada akredytację AB 1078 w zakresie metanu, ale
przewiduje ona analizę metodą FTIR, która nie jest metodą znormalizowaną. Wymóg, aby
stosowana była metoda znormalizowana wynika z części II siwz str. 24, tiret ostatni.
Tym
samym oferta wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna z siwz.
1.5. Brak w ofercie akredytacji dotyczącej niemetanowych lotnych związków organicznych.
Tym samym oferta wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna z siwz.
1.6.
Brak w ofercie akredytacji dotyczącej badania boru w węglu. Tym samym oferta
wykonawcy Ekopomiar nie jest zgodna z siwz.
Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp zam
awiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie
odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 2
pkt 3.
W części II siwz w punkcie I zatytułowanym „Zakres rzeczowy” zamawiający wymienił
wyżej przytaczane wymagania dotyczące sposobu realizacji przedmiotu zamówienia, w tym
KIO 2020/18
m.in. wymienił akty prawne, zgodnie z którymi zamówienie ma być realizowane. Pośród ww.
aktów prawnych zamawiający wskazał ustawę Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r.
poz. 1232 ze zm.), która w art. 147a przewiduje obowiązek wykonywania badań przez
akredytowane laboratorium.
Brak posiadania przez wykonawcę Ekopomiar wymaganych
akredyt
acji powoduje, że treść jego oferty nie jest zgodna z treścią siwz.
Niezasadne jest przy tym stanowisko zamawiającego, zgodnie z którym zakładał on,
że w zakresie, w którym wykonawca nie posiada akredytacji, będzie on korzystał z usług
podwykonawców. Po pierwsze, należy podkreślić, że w ofercie wykonawcy Ekopomiar nie
ma informacji, że zamierza on korzystać z podwykonawców w zakresie badań, o których
mowa powyżej, ani tym bardziej, że podwykonawcy ci posiadają stosowne akredytacje.
Tymczasem w części II siwz na str. 24 zamawiający zawarł wymóg, zgodnie z którym
wykonawca był zobowiązany do podania m.in. zakresu, jaki zleci podwykonawcom. Należy
wyraźnie podkreślić, że w takim wypadku zamawiający nie może, opierając się wyłącznie na
swoich domniemaniach, zak
ładać że usługi zostaną zlecone podwykonawcom. Po drugie,
należy zauważyć, że w piśmie z dnia 28 sierpnia 2018 r. wykonawca Ekopomiar udzielając
wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny wskazał, że zamierza korzystać z
podwykonawców wyłącznie w zakresie dotyczącym oznaczenia stężenia dioksyn i furanów.
Z powyższego wynika, że w zakresie amoniaku, chloru, fluoru, metanu, niemetanowych
lotnych związków organicznych i boru, wykonawca nie przewiduje korzystania z
podwykonawstwa. Oznacza to, że zamawiający nie miał podstaw do założenia, że
wykonawca
Ekopomiar
będzie
na
etapie
realizacji
zamówienia
dyspono
wał
podwykonawcami posiadającymi stosowne akredytacje, a sam wykonawca - jak wykazano
powyżej - takich akredytacji nie posiada. Tym samym oferta tego wykonawcy podlega
odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Odnosząc się do zarzutu wskazanego w pkt 1.8. odwołania i dotyczącego rażąco
niskiej ceny
, Izba stwierdziła, co następuje:
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne
części składowe, wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą
wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie
z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów,
zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących
wyliczenia ceny lub kosztu, w szczególności w zakresie:
1)
oszczędności metody wykonania zamówienia, wybranych rozwiązań technicznych,
wyjątkowo sprzyjających warunków wykonywania zamówienia dostępnych dla
wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość
KIO 2020/18
przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za
pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie przepisów ustawy z
dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U.
z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265);
2)
pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów;
3)
wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym,
obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;
4)
wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;
5)
powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy.
Zgodnie
z art. 90 ust. 1a ustawy Pzp, w przypadku gdy cena całkowita oferty jest
niższa o co najmniej 30% od:
1)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej
przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej
cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień,
o których mowa w ust. 1, chyba że rozbieżność wynika z okoliczności oczywistych,
które nie wymagają wyjaśnienia;
2)
wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług,
zaktualizowanej z uwzględnieniem okoliczności, które nastąpiły po wszczęciu
postępowania, w szczególności istotnej zmiany cen rynkowych, zamawiający może
zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1.
Zgodnie z art. 90 ust. 2 i 3 ustawy Pzp, obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera
rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy, zaś zamawiający odrzuca ofertę
wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze
z
łożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku
do przedmiotu zamówienia. Ponadto zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, zamawiający
odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
W świetle wyżej cytowanych przepisów, w pierwszej kolejności należy stwierdzić,
co nie jest też sporne pomiędzy stronami, że zamawiający zasadnie wezwał wykonawcę
Ekopomiar
do złożenia wyjaśnień w przedmiocie ceny jego oferty. Cena ta bowiem była
o ponad 30% niższa od średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert. Sytuacja taka
została przez Ustawodawcę uznana za zawsze budzącą wątpliwości i wymagającą
obligatoryjnie uzyskania od wykonawcy wyjaśnień.
Ustawodawca ponadto wskazał jednoznacznie, że obowiązek wykazania, że oferta
KIO 2020/18
nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na wykonawcy, który złożył ofertę z
ceną budzącą wątpliwości. W przepisie mowa jest o „wykazaniu”, czyli udowodnieniu, że
cen
a nie jest rażąco niska. Tym samym wyjaśnienia wykonawcy nie mogą stanowić jedynie
formalnej odpowiedzi na wezwanie zamawiającego, zawierającej ogólne informacje o
działalności wykonawcy lub deklaracje co do realizacji zamówienia za zaoferowaną cenę,
niepo
parte stosownymi dowodami. Wyjaśnienia wykonawcy muszą być na tyle konkretne i
szczegółowe, aby na ich podstawie zamawiający był w stanie dowiedzieć się, jakie
okoliczności właściwe wzywanemu do wyjaśnień wykonawcy, spowodowały obniżenie ceny
jego oferty,
w jaki sposób okoliczności te spowodowały obniżenie ceny i jakich oszczędności
wykonawca mógł dzięki nim dokonać. W zależności od przedmiotu zamówienia, wykonawca
powinien wykazać przykładowo: ceny poszczególnych materiałów, ceny ofertowe
dostawców, przyjętą technologię i organizację robót, koszty wynagrodzeń, koszty
podwykonawców, koszty stałe (paliwa, energia), koszty zarządzania, koszty zabezpieczenia
należytego wykonania umowy, koszty ubezpieczenia, rezerwę, zysk. Obowiązkiem
wykonawcy jest zatem przeds
tawienie tych składników i wykazanie indywidualnych
czynników wpływających na to, że wykonawca mógł zaoferować tak niską cenę. Dodatkowo,
Ustawodawca wymaga, aby wskazane w wyjaśnieniach informacje, były poparte dowodami,
którymi mogą być przykładowo oferty uzyskane od dostawców, w tym zawierające
uzgodnione upusty, umowy wstępne z podwykonawcami, czy zawarte w samych
wyjaśnieniach obliczenia wskazujące na prawidłowość kalkulacji cenowej i zysk.
Brak udzielenia przez wykonawcę wyjaśnień lub udzielenie wyjaśnień, w których
wykonawca nie udowodnił, że cena oferty nie jest rażąco niska, obliguje zamawiającego do
odrzucenia oferty. Tym samym od rzetelności wyjaśnień wykonawcy zależy jego dalszy
udział w postępowaniu.
W niniejszej sprawie wykonawca Ekopomiar, o
dpowiadając na wezwanie
zamawiającego skierowane w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp, udzielił wyjaśnień, które
absolutnie nie potwierdzają, że cena oferty nie jest rażąco niska. W złożonych wyjaśnieniach
przystępujący ograniczył się do wskazania, że co do zasady będzie korzystał z własnych
zasobów technicznych i ludzkich, że jako konsorcjum dysponuje dużym potencjałem
wykonawczym, że możliwa jest minimalizacja kosztów zlecenia dzięki uniknięciu
konieczności korzystania z zasobów podmiotów trzecich oraz opłacania kosztów prac i analiz
przez firmy zewnętrzne. Wykonawca zapewnił także o przestrzeganiu przepisów z zakresu
prawa pracy, ochrony środowiska, zabezpieczenia społecznego i minimalnego
wynagrodzenia oraz wspomniał o jednym podwykonawcy, któremu zleci oznaczenia stężenia
dioksyn i furanów, przy czym próbki pobierane będą przez partnera konsorcjum, co obniży
koszty wykonania oznaczenia.
KIO 2020/18
Wykonawca Ekopomiar
nie przedstawił jednak w ogóle kosztów składających się na
realizację przedmiotu zamówienia i dających zamawiającemu możliwość oceny, czy zostały
uwzględnione wszystkie niezbędne koszty. Nie wskazał także, które z tych kosztów zostały
obniżone, o ile i z czego wynika możliwość ich obniżenia. Wykonawca nie wskazał ponadto
wyjątkowo sprzyjających mu warunków wykonywania zamówienia, jak też nie wskazał,
z jakich przyczyn są one dostępne wyłącznie jemu, a nie są dostępne jego konkurentom. Za
takie sprzyjające warunki nie można uznać gołosłownych informacji wykonawcy Ekopomiar
o korzystani
u z własnych zasobów ludzkich i technicznych, dużym potencjale wykonawczym,
minimalizacji kosztów czy uniknięciu korzystania z zasobów podmiotów trzecich. Informacje
te nie zostały bowiem poparte żadnymi dowodami, jak też nie wskazano, w jaki sposób
wymien
ione czynniki i w jakiej wysokości przełożyły się na obniżenie ceny oferty.
Wykonawca Ekopomiar zapewnił też o przestrzeganiu przepisów o minimalnym
wynagrodzeniu, ale nie podał, choćby zbiorczo, kosztów wynagrodzenia, jakie będzie ponosił
w związku z realizacją zamówienia. Wskazał ponadto, że zleci część zamówienia
podwykonawcy, ale nie załączył żadnych dowodów to potwierdzających, choćby oferty tego
podwykonawcy lub wstępnej z nim umowy, jak też nie wskazał, w jaki sposób i w jakiej
wysokości obniży to koszty wykonania zamówienia. Nie wyjaśnił także, w jaki sposób i w
jakiej wysokości na obniżenie kosztów wpłynie fakt, że próbki do analizy będą pobierane
przez jego z partnerów konsorcjum.
Reasumując, wyjaśnienia wykonawcy Ekopomiar w żaden sposób nie stanowią
dowodu, że cena jego oferty nie jest rażąco niska. Tym samym oferty tego wykonawcy
podlega odrzuceniu na podstawie art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
Odnosząc się do zarzutu wskazanego w pkt 1.7. odwołania i dotyczącego
dysponowa
nia przez wykonawcę Ekopomiar odpowiednim sprzętem, Izba stwierdziła, co
następuje:
W punkcie 7.1.2.3.5.
siwz
zamawiający
sformułował
warunek
udziału
w postępowaniu, zgodnie z którym wykonawca miał dysponować aparaturą pomiarową do
pomiarów AST/QAL2 o klasie dokładności nie gorszej niż aparatura zainstalowana na
obiekcie w ramach AMS.
Należy zwrócić uwagę, że ww. warunek nie wymienia dokładnie
urządzeń, którymi wykonawca ma dysponować. Tym samym warunek ten jest
niedookreślony i pozostawia wykonawcom pole do namysłu, o jaką konkretnie aparaturę
pomiarową chodziło zamawiającemu i jakie konkretnie urządzenia powinny zostać wykazane
w zestawieniu tej aparatury.
W pierwszej kolejności należy negatywnie ocenić taki sposób opisywania warunku
przez zamawiającego, gdyż skutkiem jego nieprecyzyjności jest to, że wykonawcy nie mają
KIO 2020/18
pewności, jakie urządzenia wykazać, jak też składają wykazy urządzeń nieporównywalne ze
sobą, bo każdy wykonawca uznaje inny zakres sprzętu za właściwy do wpisania w wykazie.
Tym samym skutkiem takiego opisania warunku jest
naruszenie przez zamawiającego
obowiązku rzetelnego informowania wykonawców o warunkach udziału w postępowaniu, co
może prowadzić do naruszenia zasad przejrzystości, równego traktowania i uczciwej
konkurencji, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, jak też naruszenie art. 22 ust. 1a
ustawy Pzp poprzez opisanie warunku w sposób uniemożliwiający ocenę zdolności
wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, gdyż opis warunku nie daje gwarancji, że
wykonawca ujmie w w
ykazie sprzętu te urządzenia, które mają największe znaczenie dla
oceny jego zdolności. Dodatkowym skutkiem, jak już wspomniano wyżej, jest
nieporównywalność składanych przez wykonawców wykazów sprzętu.
Niezależnie od powyższego należy podkreślić, że opisanie przez zamawiającego
warunku w sposób nieprecyzyjny, nie może obciążać negatywnymi konsekwencjami
wykonawców. Zamawiający nie może też na etapie oceny spełniania warunków wzywać
wykonawcy do uzupełnienia wykazu sprzętu o sprzęt, który nie został wprost wymieniony
w opisie warunku, jak też nie może go z powodu braku wpisania do wykazu takiego sprzętu
wykluczyć z postępowania. Innymi słowy: niedoprecyzowany warunek udziału w
postępowaniu nie może być intepretowany na niekorzyść wykonawcy na etapie oceny
spełniania warunków. Działanie takie naruszałoby zasady, o których mowa w art. 7 ust. 1
ustawy Pzp.
W przedmiotowej sprawie, jak wskazano już wyżej, zamawiający nie dookreślił
rodzaju urządzeń, jakie mają być wymienione w zestawieniu aparatury pomiarowej. Tym
samym na obecnym etapie nie można czynić zarzutu wykonawcy Ekopomiar, że nie
wymienił w zestawieniu urządzeń podniesionych przez odwołującego w odwołaniu, tj. butli ze
wszystkimi gazami wzorcowymi oraz zestaw
u filtrów optycznych właściwych do badania
liniowości wszystkich rodzajów pyłomierzy. Biorąc pod uwagę nieprecyzyjny opis warunku
udziału w postępowaniu, nie można na obecnym etapie wzywać wykonawcy o uzupełnienie
zestawienia aparatury o ww. urządzenia, ani tym bardziej – wykluczyć go z udziału w
postępowaniu z powodu niewskazania tych urządzeń w zestawieniu aparatury.
Na marginesie jedynie należy zauważyć, że wykonawca Ekopomiar wskazał
w zestawieniu aparatury „butle z gazami wzorcowymi” i jest jedynie niczym niepopartym
domniemaniem odwołującego, że nie są to butle ze wszystkimi gazami wzorcowymi.
Reasumując, Izba stwierdziła, że zamawiający niezasadnie zaniechał odrzucenia
oferty wykonawcy Ekopomiar. Z uwagi na brak udzielenia wyj
aśnień udowadniających, że
cena oferty nie jest rażąco niska, oferta tego wykonawcy podlegała odrzuceniu na podstawie
KIO 2020/18
art. 90 ust. 3 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, natomiast z uwagi na brak wymaganych
akredytacji oferta podlegała odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp. Tym
samym
potwierdził się również zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1 i 3
ustawy Pzp poprzez
wybór oferty podlegającej odrzuceniu. Nie potwierdził się natomiast
zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 22 ust. 1b pkt 3 w
zw. z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, gdyż wykonawca Ekopomiar nie podlegał wykluczeniu
z postępowania z powodu treści złożonego zestawienia aparatury pomiarowej. Nie
potwierdził się także zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, ponieważ przepis ten
ma zastosowanie do postępowań dwuetapowych (np. przetarg ograniczony), a niniejsze
postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego. Biorąc pod uwagę
powyższe rozważania i ustalenia, Izba postanowiła jak w sentencji wyroku, orzekając na
podstawie przepisów art. 190 ust. 7, art. 191 ust. 2 i art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku, na podstawie art. 192
ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparci
u o przepisy § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa
Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 972).
Przewodniczący ……………………...
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 2325/18 z dnia 2018-11-27
- Sygn. akt KIO 1935/18, KIO 1948/18 z dnia 2018-11-13
- Sygn. akt KIO 1896/18, KIO 1901/18, KIO 1903/18 z dnia 2018-11-13
- Sygn. akt KIO 2198/18 z dnia 2018-11-09
- Sygn. akt KIO 2247/18 z dnia 2018-11-07
