rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2023-04-27
rok: 2023
data dokumentu: 2023-04-27
rok: 2023
sygnatury akt.:
KIO 1043/23
KIO 1043/23
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2023 r. w Warszawie
odwołania
wniesionego do Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 12 kwietnia 2023 r. przez
wykonawcę Fundacja Wodna Służba Ratownicza, ul. Kleczkowska 50, 50227 Wrocław
w postępowaniu prowadzonym przez: Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
w Łodzi, ul. Ks. Skorupki 21, 90532 Łódź
przy udziale wykonawc
ów Konsorcjum Firm: 1) Wodne Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Adama Mickiewicza 18, 70-383
Szczecin;
2) Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, ul.
Srebrna 1, 98-
220 Zduńska Wola zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania
odwo
ławczego po stronie zamawiającego
odwołania
wniesionego do Prezesa Kra
jowej Izby Odwoławczej w dniu 12 kwietnia 2023 r. przez
wykonawcę Fundacja Wodna Służba Ratownicza, ul. Kleczkowska 50, 50227 Wrocław
w postępowaniu prowadzonym przez: Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
w Łodzi, ul. Ks. Skorupki 21, 90532 Łódź
przy udziale wykonawc
ów Konsorcjum Firm: 1) Wodne Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Adama Mickiewicza 18, 70-383
Szczecin;
2) Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, ul.
Srebrna 1, 98-
220 Zduńska Wola zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania
odwo
ławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie:
a) Zarzutu 1. Naruszenia art. 128 ust 1
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.) poprzez
zaniechanie wezwania Konsorcjum Firm: 1) Wodne Ochotnicze Pogotowie
R
atunkowe Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Adama Mickiewicza 18,
70-
383 Szczecin; 2) Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
ul. Srebrna 1, 98-
220 Zduńska Wola do uzupełnienia podmiotowych środków
dowodowych dla wykazania spełnienia warunku udziału w zakresie
doświadczenia w sytuacji, gdy z treści złożonych przez wykonawcę w toku
postępowania dokumentów nie wynika, że wykonawca wykazał spełnienie
warunku
i nakazuje
Zamawiającemu: Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
w Łodzi, ul. Ks. Skorupki 21, 90532 Łódź unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej: Konsorcjum Firm: 1) Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Adama Mickiewicza 18, 70-383 Szczecin;
2) Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, ul. Srebrna 1,
98-
220 Zduńska Wola, tj. czynności z 07.04.2023 r., jak również nakazuje
powtórzenie badania i oceny ofert, w ramach którego nakazuje wezwanie na
podstawie art. 128 ust. 1
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.) Konsorcjum Firm: 1) Wodne
Ochotnicze
Pogotowie
Ratunkowe
Województwa
Zachodniopomorskiego,
ul. Adama Mickiewicza 18, 70-
383 Szczecin; 2) Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze
Pogotowie Ratunkowe, ul. Srebrna 1, 98-
220 Zduńska Wola do uzupełnienia
podmiotowych
środków dowodowych dla wykazania spełnienia warunków udziału
w zakresie doświadczenia.
2.
Kosztami postępowania obciąża Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
w Łodzi, ul. Ks. Skorupki 21, 90532 Łódź i:
2.1 zalicza
na
pocz
et kosztów postępowania kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Fundacje
Wodn
ą Służba Ratownicza, ul. Kleczkowska 50, 50227 Wrocław tytułem
wpisu od odwołania,
2.2
zasądza od Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Łodzi,
ul. Ks. Skorupki 21, 90532 Łódź na rzecz Fundacji Wodnej Służby
Ratowniczej
, ul. Kleczkowska 50, 50227 Wrocław kwotę 11 100 zł 00 gr
(słownie: jedenaście tysięcy sto złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu kosztów wpisu oraz wydatków
pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 oraz art. 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 1043/23
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn: „Świadczenie usług przez
ratowników wodnych na terenie obiektów MOSiR w Łodzi w 2023 r. - usługa sezonowa. Nr
sprawy 1/2023/TP
”, zostało wszczęte ogłoszeniem w ogłoszeniem opublikowanym
w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 21.03.2023 r. pod nr 2023/BZP 00144318/01
przez:
Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Łodzi, ul. Ks. Skorupki 21, 90532
Łódź zwana dalej: „Zamawiającym”. Do ww. postępowania o udzielenie zamówienia
zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710), zwana dalej:
„NPzp” albo „Pzp” albo „p.z.p”.
W dniu 07.04.2022 r. (
poprzez platformę SmartPZP) Zamawiający poinformował
o wyborze oferty najkorzystniejszej: Konsorcjum Firm: 1) Wodne Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Adama Mickiewicza 18, 70-383
Szczecin; 2)
Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, ul. Srebrna 1,
98-
220 Zduńska Wola zwane dalej: „Konsorcjum WOPR” albo „Konsorcjum” albo
„Przystępującym”. Drugą pozycje w rankingu złożonych ofert zajęła oferta: Fundacja Wodna
Służba Ratownicza, ul. Kleczkowska 50, 50227 Wrocław zwana dalej: „FWSR” albo
„Odwołującym”.
Dnia 12.04.2023 r.
(wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej podpisane
podpisem cyfrowym za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej - ePUAP)
odwołanie względem czynności z 07.04.2022 r. złożył FWSR. Kopie odwołania Zamawiający
otrzymał w tym samym dniu (e-mailem). Wniósł odwołanie wobec czynności
Zamawiającego polegających na:
1. wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy -
konsorcjum w składzie:
• Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego,
ul. Adama Mickiewicza 18 70-383 Szczecin
• Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, ul. Srebrna 1, 98-220
Zduńska Wola,
2.
uznaniu, że Konsorcjum wykazało w toku postępowania za pomocą złożonych
podmiotowych środków dowodowych spełnienie warunku udziału dotyczącego wymaganego
doświadczenia zawodowego,
3.
zaniechaniu wezwania do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych dla
wykazania spełnienia warunku udziału w zakresie doświadczenia Konsorcjum,
4.
zaniechaniu wezwania do uzupełnienia oświadczenia o którym mowa w art. 117 ust 4 Pzp
złożonego przez Konsorcjum pomimo, że jego treść nie potwierdza, że konsorcjant którego
potencjał doświadczenia ma w całości potwierdzać warunek udziału w zakresie
doświadczenia w realizacji usług ratowniczych, faktycznie wykona zamówienie w zakresie
dla którego te zdolności są wymagane - w przypadku oddalenia zarzutu dotyczącego
niewykazania spełnienia warunku udziału w zakresie doświadczenia,
o czym Odwołujący powziął informację z zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej
przekazanego przez Zamawiającego czynnością z 07.04.2023 r.
Zaskarżonym czynnościom Zamawiającego zarzucił naruszenie następujących
przepisów ustawy Pzp:
1. naruszenie art. 128 ust 1 Pzp poprzez zaniechanie wezwania Konsorcjum do
uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych dla wykazania spełnienia warunku udziału
w zakresie doświadczenia w sytuacji, gdy z treści złożonych przez wykonawcę w toku
postępowania dokumentów nie wynika, że wykonawca wykazał spełnienie warunku,
2. naruszenie art. 128 ust 1 Pzp w zw. z art. 117 ust 3 Pzp poprzez zaniechanie wezwania
Konsorcjum do uzupełnienia podmiotowego środka dowodowego w postaci oświadczenia
o którym mowa w art. 117 ust 4 Pzp w sytuacji gdy złożone w postępowaniu nie potwierdza,
że podmiot spełniający warunek udziału w zakresie wymaganego doświadczenia w realizacji
usług, faktycznie wykona zamówienie w zakresie dla którego te zdolności są wymagane -
w przypadku oddalenia zarzutu dotyczącego niewykazania spełnienia warunku udziału
w zakresie doświadczenia,
co ma bezpośredni wpływ na wynik postępowania i wadliwą czynność wyboru oferty
najkorzystniejszej w postępowaniu.
W oparciu o przedstawione wyżej zarzuty na podstawie art. 554 ust. 1 i 3 Pzp wnoszę
o:
-
merytoryczne rozpatrzenie oraz uwzględnienie niniejszego odwołania,
-
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentacji postępowania
-
na okoliczności wskazane niniejszym odwołaniem, a także o:
-
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z 07.04.2023 r. jako obarczonej
wadą mającą wpływ na wynik postępowania,
-
wezwanie Konsorcjum do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych dla wykazania
spełnienia warunku udziału w zakresie doświadczenia a w przypadku oddalenia zarzutu
niewykazania spełnienia warunku udziału, o wezwanie do uzupełnienia oświadczenia
o którym mowa w art. 117 ust 4 Pzp ,
-
ponowienie czynności badania i oceny ofert w postępowaniu oraz dokonanie ponownego
wyboru oferty najkorzystniejszej.
1. Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług przez ratowników wodnych na terenie
obiektów MOSIR w Łodzi w 2023 roku - usługa sezonowa na n/w obiektach:
1)
pływalniach sezonowych - 2 obiekty,
2)
kąpieliskach - 3 obiekty,
3) przystaniach - 3 obiekty.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia znajduje się w Załączniku nr 1 do SWZ.
2.
Warunek
udziału
dotyczący
wymaganego
doświadczenia
zawodowego
wykonawcy/podmiotowy środek dowodowy.
Zgodnie z SWZ Zamawiający określił następujący warunek szczegółowy dotyczący
wymaganego doświadczenia zawodowego jakim musiał się legitymować wykonawca
ubiegający się o udzielenie przedmiotowego zamówienia:
10.1.4.1 Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony, jeżeli
Wykonawc
a wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert,
a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał, co najmniej
jedną usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej, przystani
wodnej i/lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550
000,00 PLN.
Analogiczny warunek zawarto w treści ogłoszenia o zamówieniu (5.4.) Nazwa i opis
warunków udziału w postępowaniu).
W celu potwierdzenia spełniania powyższego warunku obowiązkiem wykonawcy było
złożenie m.in. Wykazu usług wykonanych w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości,
przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane, oraz
załączeniem dowodów określających, czy te usługi zostały wykonane należycie.
Na etapie poprzedzającym złożenie ofert w postępowaniu jeden z wykonawców
(zapewne członek Konsorcjum) zwracał się do Zamawiającego o dokonanie modyfikacji
treści warunku wnosząc o jego złagodzenie m.in. poprzez usunięcie wymogu aby cały
wymagany zakres referencyjny był zrealizowany w ramach jednego kontraktu (pytanie i
odpowiedź nr 2 z 24.03.br. )
Zgodnie z pytaniem: Pytanie nr 2:
Zamawiający w SWZ napisał:
Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony, jeżeli Wykonawca
wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy- w tym okresie, wykonał, co najmniej jedną usługę
w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni odkrytej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000,00 PLN.
Proponowany zapis, k
tóry również będzie proporcjonalny do przedmiotu zamówienia
ale umożliwi udział w postępowaniu szerszej grupie Wykonawców:
Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony, jeżeli Wykonawca
wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy- w tym okresie, wykonał w jednym roku, usługi
w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni odkrytej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku o łącznej wartości brutto nie mniejszej niż 500 000,00 PLN.
Uzasadnienie:
Po przeprowadzeniu analizy żaden z podmiotów upoważnionych do wykonywania
ratownictwa wodnego z terenu województwa łódzkiego nie spełnia wymagań dotyczących
zdolności technicznej i zawodowej opisanych w pkt 10.1.4.1 SWZ. Zamawiający wskazał
w SWZ, że oferty mogą składać wszyscy zainteresowani Wykonawcy. Niestety tak wysokie
wymagania uniemożliwiają złożenie oferty lokalnym podmiotom, które są zainteresowane
zamówieniem. Ponadto pragniemy nadmienić, że usługi wykonywane na pływalni odkrytej,
przystani wodnej lub kąpielisku wykonywane są w okresie letnim. Tak więc wykonywanie
usług w jednym roku w ramach kilku umów angażuje podmiot do takiej samej pracy jak
realizacja tych usług w ramach jednej umowy. W związku z powyższym wnioskujemy o
umożliwienie wzięcia udziału w postępowaniu większej liczbie Wykonawców poprzez zmianę
wymagań wskazanych w pkt 10.1.4.1 SWZ na proponowane przez nas.
Odpowiedź:
Zamawiający informuje, że zapis w Specyfikacji Warunków Zamówienia (SWZ)
dotyczący warunków udziału w postępowaniu (zdolności technicznej lub zawodowej)
pozostawia bez zmian.
Pytania zadane przez Wykonawcę i odpowiedzi udzielone przez Zamawiającego
stanowią integralną część SWZ.
Warunek udziału nie był w toku postępowania przed terminem składania ofert
przedmiotem modyfikacji.
Podsumowując: warunek podmiotowy jakiego spełnieniem musiał wykazać się w toku
postępowania Wykonawca obejmował w szczególności:
-
wykonanie co najmniej jedną usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego,
-
wykonana usługa referencyjna miała dotyczyć usług z zakresu ochrony ratownictwa
wodnego
na pływalni otwartej,
przystani wodnej i/lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie
mniejszej niż 550 000,00 PLN.
Wskazał, że warunek odnosi się do konieczności legitymowania się w ramach
jednego kontraktu usługami wykonanymi:
1.
na pływalni otwartej - konieczny element kontraktu i jednocześnie
2.
przystani wodnej i/lub kąpielisku.
Za niespełniające warunku uznać należy zatem w szczególności usługi realizowane
w ramach jednego kontraktu wyłącznie na kąpielisku.
„Kąpielisko i/lub przystań” to wyłącznie jeden z wymaganych rodzajów obiektu chronionego
w ramach warunku, przy czym niezale
żnie od powyższego koniecznym rodzajem
chronionego obiektu musiała być pływalnia otwarta.
Potwierdza powyższy sposób rozumienia warunku także wymóg odnoszący się do
konieczności wykazania wymienionych rodzajów usług dla chronionych obiektów w ramach
jedneg
o kontraktu. Gdyby uznać, że możliwe byłoby spełnienie warunku usługą wykonaną
w ramach ochrony tylko jednego rodzaju obiektu dodatek wskazujący na wymóg aby usługi
te były wykonane w ramach jednego kontraktu byłby zbędny.
Dodatkowym potwierdzeniem prawidłowości odczytania warunku w sposób jak
powyżej jest fakt, że warunek taki jest ściśle związany i proporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, który obejmuje usługi w zakresie ochrony ratownictwa wodnego realizowane
jednocześnie w ramach jednego kontraktu na:
1)
pływalniach sezonowych - 2 obiekty,
2)
kąpieliskach - 3 obiekty,
3) przystaniach - 3 obiekty.
Zatem postawiony wymóg w postaci konieczności legitymowania się wykonaniem
równocześnie usług w ramach jednego kontraktu na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku był w pełni uzasadniony. Wskazał, że istotą warunków podmiotowych jest
powierzenie realizacji zamówienia wykonawcy dającego rękojmię należytego wykonania
usług (w przedmiotowej sprawie usług szczególnych związanych bezpośrednio z ochroną
życia i zdrowia).
Skoro miarą doświadczenia jest uprzednia realizacja tożsamych rodzajowo usług do
objętych przedmiotem zamówienia, to także powyższe okoliczności potwierdzają, że
warunek dotyczący konieczności wykazania się doświadczeniem w postaci ochrony
ratowniczej dla wskazanych obiektów - w tym minimum pływalni otwartej był w pełni
uzasadniony i racjonalny a także adekwatny i nie nadmiarowy.
Podkreślił, że warunek w obowiązującym kształcie był bardzo restrykcyjny
a zamówienie tego rodzaju jak referencyjne unikalne, co potwierdzał wykonawca kierujący
wniosek do Zamawiającego o modyfikację warunku. Skoro zatem warunek stanowił istotne
ograniczenie dostępu do postępowania to niedopuszczalne jest aby na aktualnym etapie
postępowania tj. po złożeniu ofert dokonywać jego liberalnej i niezgodnej z literalnym
brzmieniem interpretacji.
Warunek wymaga od wykonawców legitymowania się usługami ratownictwa wodnego
w ramach jednego kontraktu na:
-
pływalni otwartej (w każdym przypadku)
i jednocześnie dodatkowo:
-
kąpieliska i przystani wodnej (jednocześnie) bądź
-
samego kąpieliska albo samej przystani wodnej
W przypadku części warunku w brzmieniu:
„przystani wodnej i/lub kąpielisku”
mamy do czynienia z użyciem spójnika „lub”, co oznacza, iż występuje tu konstrukcja
tożsama z alternatywą łączną w zdaniach złożonych. W takim przypadku wystarczy wykazać
prawdziwość jednego ze zdań składowych, aby całe zdanie było prawdziwe. W zdaniu „Jan
Nowak jest nauczycielem lub jest lekarzem” do prawdziwości zdania wystarczy wykazanie, iż
Jan Nowak wykonuje tylko jeden z tych zawodów, podczas gdy drugie zdanie może być
fałszywe. Natomiast nieprawdziwość obydwu części składowych („Jan Nowak nie jest ani
nauczycielem ani lekarzem”) pociąga za sobą bezwzględną fałszywość całej wypowiedzi.
Dlatego per analogiam należy uznać, że spełnienie warunków SWZ następuje w przypadku
zaistnienia obydwu danych sytuacji łącznie, co podkreśla wariantywny spójnik „i” („przystani
wodnej i kąpielisku”), jak również gdy zaistnieje tylko jedna ze wskazanych sytuacji
(„przystani wodnej lub kąpielisku). Natomiast w przypadku niezaistnienia obydwu sytuacji
warunek nie zostaje spełniony (zdanie jest logicznie fałszywe).
Dodatkowo wskazał, że w odniesieniu do każdego z elementów warunku mamy do
czynienia z definicjami legalnymi:
KĄPIELISKO - art. 2 ust. 7 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób
przebywających na obszarach wodnych:
kąpielisko - rozumie się przez to kąpielisko, o którym mowa w art. 16 pkt 22 ustawy z dnia 20
lipca 2017 r. - Prawo wodne;
KĄPIELISKO - art. 16 pkt 22 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne:
kąpielisku - rozumie się przez to wyznaczony przez radę gminy wydzielony i oznakowany
fragment wód powierzchniowych, wykorzystywany przez dużą liczbę osób kąpiących się, pod
warunkiem że w stosunku do tego kąpieliska nie wydano stałego zakazu kąpieli; kąpieliskiem
nie jest: pływalnia, basen pływacki lub uzdrowiskowy, zamknięty zbiornik wodny podlegający
oczyszczaniu lub wykorzystywaniu w celach terapeutycznych, sztuczny, zamknięty zbiornik
wodny, oddzielony od wód powierzchniowych i wód podziemnych;
PŁYWALNIA - art. 2 ust. 8 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób
przebywających na obszarach wodnych:
pływalni - rozumie się przez to obiekt kryty lub odkryty, z wodą przepływową, przeznaczony
do pływania lub kąpieli, posiadający co najmniej jedną nieckę basenową, z trwałym brzegiem
i dnem, wyposażony w urządzenia sanitarne, szatnie i natryski.
PRZYSTAŃ - art. 16 pkt 65 lit. i ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne:
Art. 16. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 65) urządzeniach wodnych - rozumie się przez to
urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych
zasobów, w tym: i) mury oporowe, bulwary, nabrzeża, mola, pomosty i przystanie,
3.
Zamówienia referencyjne Konsorcjum - usługi ratownictwa wykonane wyłącznie na
kąpielisku
Konsorcjum spełnia warunek udziału w postępowaniu wykazując się jednym
zamówieniem referencyjnym polegającym na wykonaniu usług ratownictwa wodnego
wyłącznie na kąpielisku.
Zgodnie z wykazem usług oraz złożonymi referencjami:
usługa w zakresie
ochrony ratownictwa
wodnego
1
„Organizacja i prowadzenie
strzeżonych Kąpielisk
morskich Międzyzdroje
oraz prowadzenie działań
w zakresie edukacji i
profilaktyki dotyczącej
bezpieczeństwa na
obszarach wodnych”
Kąpielisko
(podać nazwę, rodzaj
obiektu np. pływalnia,
kąpielisko, przystań)
615000,00
PLN brutto
15.06-
15.09.2021
Gmina
Międzyzdroje
Plac Ratuszowy 1
72-
500 Międzyzdroje
W tej sytuacji Konsorcjum nie potwierdziło spełnienia warunku o którym mowa
w SWZ co obliguje do wezwania do uzupełnienia Wykazu w trybie art. 128 ust 1 Pzp.
Zamówienie referencyjne nie obejmuje wymaganych w ramach jednego kontraktu
usług ratownictwa wodnego realizowanych na pływalni otwartej bowiem dotyczyło jedynie
kąpieliska.
Orzecznictwo KIO jednolicie stoi na stanowisku, że na etapie po złożeniu ofert
w postępowaniu za niedopuszczalne jest dokonywanie interpretacji warunków podmiotowych
w sposób inny niż językowy i ścisły.
Jak potwierdza orzecznictwo KIO, na aktualnym etapie postępowania próby
interpret
acji brzmienia warunku udziału w postępowaniu, nie są dozwolone, a Zamawiający
jak i wykonawcy są związani treścią SWZ i warunków w ich ostatecznym kształcie.
W ocenie Odwołującego treść warunku udziału w jego ostatecznym i obowiązującym
w postępowaniu brzmieniu jest jednoznaczna i nie budząca żadnych wątpliwości
interpretacyjnych.
Na etapie po złożeniu ofert w przetargu dokonywana jest wyłącznie ocena spełnienia
warunku w jego obowiązującym kształcie. W szczególności nie ma mowy o dokonywaniu na
tym etapie oceny intencji Zamawiającego, jakimi kierował się kształtując brzmienie warunku.
O ile faktycznie Konsorcjum uznawało, że warunek winien otrzymać inne brzmienie
winien był w trybie czy to procedury wyjaśniającej SWZ czy też na drodze środków ochrony
prawnej wnosić o modyfikację warunku, co jednak w sprawie nie miało miejsca. Tak
przykładowo:
wyrok KIO z 06.09.2021 r., sygn. akt: KIO 2264/21
Skład orzekający Izby podkreśla, że obowiązkiem zamawiającego jest ocena
spełniania przez wykonawcę warunku udziału w postępowaniu ściśle według tego jaki
warunek został ustanowiony. Tak zamawiający, jak i wykonawcy są związani ustanowionymi
przez zamawiaj
ącego postanowieniami SWZ warunkami i wymogami.
wyrok KIO z 04.03.2022 r., sygn. akt: KIO 434/22
Wbrew sugestiom Odwołującego, na obecnym etapie postępowania, tj. po otwarciu
ofert, nie ma znaczenia czy bardziej koresponduje ona w opisem przedmiotu zamówienia
analizowanego postępowania, zważywszy na jego zakres. Wiążący jest bowiem opis
warunku udziału w postępowaniu zawarty w SWZ, w brzmieniu sprzed terminu składania
ofert. Ewentualne kwestionowanie określenia tego warunku mogło być dokonane w terminie
ust
awowym, liczonym od opublikowania ostatecznej treści SWZ w tym zakresie.
Po bezskutecznym upływie tego terminu zmiany w tym zakresie są niedopuszczalne.
W konsekwencji, zważywszy na sposób określenia analizowanego warunku udziału
w postępowaniu, pojawiającą się w kilku miejscach odwołania argumentację, dotyczącą
brzmienia warunku udziału w postępowaniu w zestawieniu z opisem przedmiotu zamówienia
w analizowanym postępowaniu, należy uznać za chybioną. Jak wyżej zaznaczono określenie
warunku udziału w postępowaniu należy interpretować ściśle.
4.Oświadczenie w trybie art. 117 ust 4 Pzp.
Warunek podmiotowy udziału w postępowaniu w zakresie wymaganego
doświadczenia to: 10.1.4.1 Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony,
jeżeli Wykonawca wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert,
a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał, co najmniej
jedną usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej,
przystani wodnej ¡/lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej
niż 550 000,00 PLN.
Zamówienie referencyjne Konsorcjum to usługa zrealizowana w całości przez
jednego z konsorcjantów tj. Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa
Zachodniopomorskiego ul. Adama Mickiewicza 18 70-
383 Szczecin (wartość zamówienia
kwota 615 000 zł)
Drugi z konsorcjantów Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
ul. Srebrna 1, 98-
220 Zduńska Wola nie wykazuje w postępowaniu spełnienia warunku
dotyczącego doświadczenia w realizacji usług.
Cena oferty Konsorcjum to 537 186 zł.
Zgodnie z art. 117 ust 3 Pzp
W odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą polegać
na zdolnościach tych z wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi, do
realizacji których te zdolności są wymagane.
Skoro zatem warunek udziału to doświadczenie w wykonaniu usługi ratownictwa
wodnego o wartości min 550 000 zł a warunek udziału w całości spełnia tylko jeden
z
konsorcjantów
Wodne
Ochotnicze
Pogotowie
Ratunkowe
Województwa
Zachod
niopomorskiego, to na etapie realizacji przedmiotu zamówienia właśnie ten podmiot
ma obowiązek faktycznie wykonać zamówienie w zakresie co najmniej zgodnym z
warunkiem, który spełnia samodzielnie i wyłącznie w postępowaniu.
Konsorcjum złożyło wraz z ofertą oświadczenie w zakresie art. 117 ust 4 Pzp zgodnie
z którym obydwaj konsorcjanci, a więc także podmiot niewykazujący wymaganego
doświadczenia, maja zamiar zrealizować tożsamy zakres usług.
Zgodnie z oświadczeniem:
Przystępując do postępowania o udzielenie zamówienia publicznego realizowanego
w trybie podstawowym z możliwością przeprowadzenia negocjacji pn.: Świadczenie usług
przez ratowników wodnych na terenie obiektów MOSiR w Łodzi w 2023 r. - usługa
sezonowa, w związku ze złożeniem oferty wspólnej oraz zaistnieniem okoliczności, o których
mowa w art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, oświadczam (oświadczamy), że nn. usługi będą
wykonane przez:
Lp.*
Nazwa wykonawcy
Zakres zamówienia realizowany przez
Wykonawcę
Wodne Ochotnicze
Świadczenie usług przez ratowników
wodnych na terenie obiektów MOSiR w
Łodzi w 2023 r. - usługa sezonowa na
Pogotowie Ratunkowe
n/w obiektach:
1
Województwa
1) Pływalniach sezonowych-2
Zachodniopomorskiego
obiekty,
2)
Kąpieliskach- 3 obiekty,
Przystaniach- 3 obiekty.
Zduńskowolskie Wodne
Świadczenie usług przez ratowników
wodnych na terenie obiektów MOSiR w
Łodzi w 2023 r. - usługa sezonowa na
2
Ochotnicze Pogotowie
n/w obiektach:
Ratunkowe
3)
Pływalniach sezonowych- 2
obiekty,
4) Kąpieliskach- 3 obiekty,
5) Przystaniach- 3 obiekty.
W ocenie Odwołującego oświadczenie potwierdza, że udział WOPR Województwa
Zachodniopomorskiego w ramach konsorcjum ma charakter fikcyjny i
służący wyłącznie dla
potrzeb formalnego spełnienia warunku udziału w postępowaniu a faktyczna realizacja
zamówienia zostanie powierzona Zduńskowolskie WOPR tj. podmiotowi, który warunku
udziału w postępowaniu nie spełnia.
Jak wskazuje orzecznictwo Izby w
zakresie celu składanego w postępowaniu
oświadczenia w trybie art. 117 ust 4 Pzp:
Wyrok KIO z 08.11.2021 r., sygn. akt: KIO 2945/21
Jak wynika z treści art. 117 ustawy Pzp, oświadczenie składane na tej podstawie,
składane jest w sytuacji, gdy wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
wykazują spełnienie warunku dotyczącego uprawnień do prowadzenia określonej
działalności gospodarczej lub zawodowej, o którym mowa w art. 112 ust. 2 pkt 2 oraz w
odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia i służy weryfikacji tego, że daną część zamówienia wykona ten z
wykonawców, który rzeczywiście ma stosowne uprawnienia, wykształcenie, kwalifikacje
zawodowe lub doświadczenie. Celem tego oświadczenia jest więc weryfikacja, czy zakres
zamówienia co do którego należy się wykazać spełnieniem warunku udziału w postępowaniu
będzie rzeczywiście wykonany przez członka konsorcjum, który wykazuje się spełnieniem
tego warunku, analogicznie więc jak w przypadku złożenia oświadczenia przez
podmiot trzeci na zasoby którego wykonawca powołuje się w celu wykazania spełniania
warunku udziału w postępowaniu.
wyrok z 11.10.2021 r., sygn. akt: KIO 2597/21,
Ocena spełniania warunków udziału w postępowaniu wymaga zatem od
Zamawiającego uzyskania wiedzy o sposobie realizacji zamówienia publicznego już na
etapie oceny i badania wniosków / ofert, właśnie w postaci oświadczenia złożonego przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia w trybie ustawy Pzp.
Oświadczenie składane w trybie art. 117 ust. 4 p.z.p. ma umożliwić Zamawiającemu
weryfikację, czy planowany podział zadań pomiędzy członków Konsorcjum zapewnia
realizację zamówienia przez podmiot, który posiada stosowne uprawnienia i wymagane
doświadczenie. Zgodnie z nowymi regulacjami tylko ten spośród wykonawców, który
wykazuje spełnienie warunku określonego w SWZ, może realizować zakres świadczenia, do
wykonania którego określone zdolności są wymagane.
Mając na uwadze brzmienie art. 117 ust. 2 p.z.p. warunek dotyczący uprawnień do
prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej (...) jest spełniony, jeżeli co
najmniej jeden z Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia posiada
uprawnienia do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej i zrealizuje
roboty budowlane, dostawy lub usługi, do których realizacji te uprawnienia są wymagane.
Z przepisu tego wynika zatem wprost, że to ten członek Konsorcjum, który posiada stosowne
wymagane upr
awnienia, będzie realizował usługi - co zostaje potwierdzone oświadczeniem
złożonym na podstawie ustawy Pzp. W przypadku określenia podziału zadań pomiędzy
członków Konsorcjum, wskazanego w formie oświadczenia w trybie art. 117 ust. 4 p.z.p.,
każdy z członków Konsorcjum musi spełniać warunki udziału w postępowaniu w takim
zakresie,
w jakim następnie będzie realizował zamówienie. Wynika to wprost z art.
117 ust. 2 i 3 p.z.p.
Jak słusznie wskazuje Prezes UZP w opinii prawnej: „Obowiązek złożenia
oświadczenia, o którym mowa w art. 117 ust. 4 ustawy Pzp przez wspólników spółki cywilnej”
W przypadku polegania przez członków konsorcjum na uprawieniach, doświadczeniu,
kwalifikacjach lub wykształceniu członka takiego konsorcjum, łączenie zdolności członków
konsorcjum w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu nie może
następować w sposób dowolny. Liczy się rola, jaką członek grupy odegra przy realizacji
zamówienia. Wymagane zdolności powinien posiadać co najmniej ten z konsorcjantów, który
w ramach przyjętego wewnętrznie podziału zadań, wyznaczony zostanie do realizowania
danej części zamówienia, z którą wiąże się obowiązek posiadania konkretnych uprawnień,
doświadczenia, kwalifikacji lub wykształcenia. W celu potwierdzenia spełnienia tych
warunków wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mają obowiązek
złożenia wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo ofertą
oświadczenia, z którego wynika, które roboty budowlane, dostawy lub usługi wykonają
poszczególni współwykonawcy. Ratio legis art. 117 ust. 4 ustawy Pzp jest umożliwienie
weryfikacji, czy planowany podział zadań pomiędzy członków konsorcjum zapewnia realne
wykorzystanie deklarowanych przez nich zasobów w celu potwierdzenia spełnienia
warunków udziału w postępowaniu.
Złożone w postępowaniu przez Konsorcjum oświadczenie w trybie art. 117 ust 4 Pzp
potwierdza, że pomimo, że warunek podmiotowy w zakresie doświadczenia w realizacji
usług spełnia tylko jeden konsorcjant (Zachodniopomorskie WOPR) ma on realizować
zamówienie w analogicznym zakresie jak podmiot, który nie legitymuje się w postępowaniu
żadnym doświadczeniem. Dodatkowo wskazał, że oświadczenie w treści jak w złożonej
ofercie powiela w przypadku każdego z konsorcjantów całkowity zakres rzeczowy
zamówienia i nie konkretyzuje usług jakie mają realizować poszczególni wykonawcy co
świadczy niezależnie o pozorności oświadczenia i niewypełnieniu celu dla jakiego jest
wymagane w postępowaniu i samo w sobie stanowi podstawę do wezwania do uzupełnienia
oświadczenia.
Zamawiający w dniu 13.04.2023 r. (poprzez platformę SmartPZP) wezwał wraz kopią
odwołania, w trybie art. 524 NPzp, uczestników postępowania przetargowego do wzięcia
udziału w postępowaniu odwoławczym.
W dniu 17.04.2023 r.
(wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej podpisane
podpisem cyfrowym za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej - ePUAP)
Konsorcjum WOPR
zgłosiło przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego wnosząc o oddalenie odwołania w całości. Izba uznała skuteczność
przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego: Konsorcjum
WOPR
W dniu 24.04.2023 r. (e-
mailem) Zamawiający wobec wniesienia odwołań do Prezesa
KIO wniósł na piśmie, w trybie art. art. 521 NPzp, odpowiedź na odwołanie, w której wnosił
o oddalenie odwołania w całości. Kopia została przekazana Odwołującemu.
Ustosunkowując się do pierwszego z podniesionych w odwołaniu zarzutów wskazał,
co następuje. Analiza znaczenia użytego w SWZ warunku szczegółowego dotyczącego
wymaganego doświadczenia zawodowego wykonawcy polegającego na wykazaniu
wykonania
„co najmniej jednej usługi w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na
pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku" należy intepretować przede
wszystkim w kontekście wykładni językowej, czyli przy zastosowaniu reguł znaczeniowych
i gramatycznych obowiązujących w języku polskim.
Użycie przez zamawiającego sformułowania na pływalni otwartej, przystani
wodnej i/lub kąpielisku (z charakterystycznym spójnikiem „i/lub") należy odczytywać
faktycznie jako sformułowanie dwóch równorzędnych ciągów znaczeniowych: na pływalni
otwartej, przystani wodnej i kąpielisku / na pływalni otwartej, przystani wodnej lub
kąpielisku.
Zgodnie z obowiązującymi i powszechnie stosowanymi zasadami gramatycznymi
w przypadku użycia w wyliczeniu przecinka oraz spójnika, użyty spójnik określa znaczenie
przecinka. W ten sposób powstają dwa wyliczenia o różnym znaczeniu:
1)
na pływalni otwartej i przystani wodnej i kąpielisku (wyliczenie koniunkcyjne, które jest
prawdziwe, gdy wszystkie jego składniki są prawdziwe), 2) na pływalni otwartej lub przystani
wodnej lub
kąpielisku (wyliczenie alternatywne, które jest prawdziwe, gdy którykolwiek z jego
składników jest prawdziwy).
W tej sytuacji zwrot (wyliczenie) „na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku"
będzie miało dodatnią wartość logiczną (będzie prawdziwe), gdy prawdziwe będzie
którekolwiek ze wskazanych wyżej wyliczeń (koniunkcyjne lub alternatywne). Dla
prawdziwości wyliczenia alternatywnego (na pływalni otwartej lub przystani wodnej lub
kąpielisku) wystarczy, że wykonawca będzie legitymował się wykonaniem usługi na
kt
órymkolwiek z wymienionych obiektów (także wyłącznie na jednym obiekcie).
Ustosunkowując się do drugiego z podniesionych w odwołaniu zarzutów wskazał, co
następuje. W art. 58 ust. 1 P.z.p. ustawodawca wprost dopuścił wspólne ubieganie się
wykonawców o udzielenie zamówienia publicznego. Wspólne ubieganie się o zamówienie
zwykle przybiera formę konsorcjum. Truizmem jest twierdzenie, że na etapie postępowania
o udzielenie zamówienia wykonawcy, decydujący się na wspólne ubieganie się o jego
udzielenie na zasadach określonych w art. 58 P.z.p., traktowani są jak jeden wykonawca.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia reprezentowani są oni przez wyznaczonego przez
siebie pełnomocnika. Należy zaznaczyć też, że przepisy dotyczące wykonawcy stosuje się
odpowiednio do wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego. Inne traktowanie wykonawców zawiązujących konsorcjum niż wykonawców
składających ofertę samodzielnie, naruszałoby jedną z naczelnych zasad obowiązujących
w systemie zamówień publicznych, na co wielokrotnie wskazuje się m.in. w orzecznictwie
Krajowej Izby Odwoławczej.
Jak wskazano na wstępie, w ramach przedmiotowego postępowania Zamawiający
(w pkt 10.1.4.2. SWZ) określił, że „warunek zdolności technicznej zostanie uznany za
spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał,
co najmniej jedną usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni
otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości
brutto nie mniejszej niż 550 000,00 PLN.” Dalej wskazał, że: „W przypadku wspólnego
ub
iegania się Wykonawców o udzielenie zamówienia lub polegania na zdolnościach
podmiotów udostępniających zasoby w/w warunek oceniany będzie łącznie”.
Zgodnie z art.
121 P.z.p. generalną zasadą jest możliwość powierzenia wykonania
części zamówienia podwykonawcy, a zamawiający, w szczególnych przypadkach, ma jednak
prawo ograniczyć dopuszczalność podwykonawstwa w odniesieniu do najistotniejszych
zadań wchodzących w zakres zamówienia. W takich sytuacjach to wykonawca ma
obowiązek ich osobistego wykonania.
Jak w
skazuje się w komentarzu do art. 121 P.z.p. „Obowiązek osobistego
wykonania
przez wykonawcę (czyli zakaz podwykonawstwa w tym zakresie) może dotyczyć
wyłącznie kluczowych zadań. Problemem jest ustalenie znaczenia pojęcia kluczowych
zadań (na gruncie PZP2004 - kluczowych części), gdyż nie zostało ono nigdzie
zdefiniowane. W praktyce przyjmuje się, że ustalenie kluczowych zadań zamówienia musi
następować
ad casum,
Będą to bowiem najważniejsze elementy zamówienia, mające
największe znaczenie dla zamawiającego w konkretnych okolicznościach. Zamawiający
tym samym nie może poprzestać na poinformowaniu o obowiązku osobistego wykonania
kluczowych zadań zamówienia, ale musi wskazać te zadania, które uważa za kluczowe"
(vide: komentarz do art. 121 P.z.p. w : Prawo Zam
ówień Publicznych. Komentarz, red.
Jaworska 2022, wyd. 4/D. Grześkowiak-Stojek, wersja elektroniczna w Legalis).
W ramach niniejszego postępowania Zamawiający nie ograniczył wykonawcy
w zleceniu podwykonawcom wykonania niektórych zadań wchodzących w skład zamówienia.
Zatem brak zastrzeżenia przez Zamawiającego należy też postrzegać jako brak wskazania
przez Zamawiającego by choćby jedno (którekolwiek) z zadań przewidzianych
w ramach przedmiotu zamówienia miało dla niego kluczowe znaczenie.
Powyższe powoduje, że w ramach każdego z zadań przewidzianych w zamówieniu
pn. „Świadczenie usług przez ratowników wodnych na terenie obiektów MOSiR w Łodzi
w 2023 r. -
usługa sezonowa” (a więc czy to na pływalniach sezonowych, kąpieliskach, czy
przystaniach) może być ono wykonane, także przez podwykonawcę, który - co oczywiste -
poza posiadaniem uprawnień do wykonywania usług ratownictwa wodnego (tj. zgodę
ministra właściwego do spraw wewnętrznych na wykonywanie ratownictwa wodnego,
wydaną na podstawie art. 12 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie
osób przebywających na obszarach wodnych oraz wpis do rejestru jednostek
współpracujących z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne, o którym mowa w art. 17
ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie) nie musi spełniać
żadnych dodatkowych warunków (a w szczególności takiego, jak przewidziano w pkt
10.1.4.2. SWZ).
W tym kontekście warto zwrócić uwagę, na wyrok KIO z 08.03.2019 r. (KIO 282/19), w
którym zaznaczono, że powierzenie określonego zakresu prac do wykonania przez
podwyk
onawcę, gdy zamawiający w sposób jednoznaczny i precyzyjny wskazał, że jego
wolą jest, aby określone świadczenie było wykonane osobiście przez wykonawcę, stanowi
niezgodność treści oferty z treścią dokumentów zamówienia polegającą na nieprawidłowym
określeniu sposobu wykonania zamówienia. Jeżeli więc wykonawca wskazuje w formularzu
ofertowym na zamiar powierzenia wykonania zakresu zastrzeżonego do osobistego
wykonania podwykonawcy, treść oferty staje się niezgodna z treścią SWZ. W wyroku KIO z
dnia 1 października 2019 r. (KIO 1816/19, opubl. w: Legalis) wskazano też, że „W sytuacji,
gdy zamawiający w s.i.w.z. zastrzegł obowiązek osobistego wykonania przez wykonawcę
określonych kluczowych części zamówienia lub prac, to treść oświadczenia wykonawcy,
złożona w ofercie wykonawcy stanowi jej merytoryczną zawartość, skutkującą koniecznością
badania przez zamawiającego pod kątem zgodności z s.i.w.z. i wynikającą z tego sankcją
odrzucenia oferty na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień publicznych.
O
koliczność taka wynika bowiem z faktu, iż skoro zamawiający wymaga (zastrzega)
wykonania prac wyłącznie przez wykonawcę składającego ofertę, to wskazanie w ofercie
(dla zastrzeżonego zakresu) podwykonawcy, skutkuje twierdzeniem o sprzeczności treści
oferty
z s.i.w.z. Z odmienną sytuacją mamy do czynienia w przypadku, gdy zamawiający nie
zastrzega osobistego świadczenia realizacji zamówienia w zakresie kluczowych części
zamówienia lub prac, albowiem w tej sytuacji mamy do czynienia jedynie z oświadczeniem
technicznym, formalnym".
Należy więc odróżnić sytuacje, w której wykonawca zobligowany jest do wskazania,
w jakim zakresie przedmiot zamówienia będzie realizowany przez podwykonawcę od
sytuacji, w której wykonawcy ubiegający się o wspólne wykonanie zamówienia (czy to w
ramach konsorcjum, czy spółki cywilnej) są zobligowani przez zamawiającego do wskazania
zakresu zamówienia realizacji przez każdego z nich.
Z tej perspektywy należy wspomnieć, że w niniejszym postępowaniu w pkt 13. 4.
SWZ (pt. „Informacja dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
(spółki cywilne/konsorcja)) wskazano, że: „Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia dołączają do oferty oświadczenie, z którego wynika, które usługi wykonają
poszczeg
ólni Wykonawcy (zgodnie z Załącznikiem nr 9 do SWZ).”
Zdaniem Zamawiającego nie ma żadnych podstaw do twierdzenia, że wskazany
przez Konsorcjum zakres zamówienia, który będzie realizowany przez każdego z jego
członków ma - jak to podnosi Odwołujący - charakter pozorny.
Wziąwszy pod uwagę, że Zamawiający nie zastrzegł obowiązku osobistego
wykonania kluczowych zadań, co powoduje możliwość skorzystania przez wykonawcę (w
tym przypadku Konsorcjum) z podwykonawców w każdym zakresie przedmiotu zamówienia
(a więc zarówno na którejkolwiek z pływalni sezonowych, na którymkolwiek kąpielisku lub na
którejkolwiek przystani) to tym bardziej w każdym zakresie zamówienia, które ma
zrealizować Konsorcjum należy przyjąć, że może być on (de facto w całości) wykonany
wspólnymi staraniami członków tego Konsorcjum. Wskazany w tabelach oświadczenia
stanowiącego załącznik nr 9 do SWZ (i oferty Konsorcjum) sposób wykazania zakresu
zamówienia realizowanego przez poszczególnych wykonawców (członków Konsorcjum)
prowadzi jedynie do wni
osku, że przy wykonaniu każdej z części tego zamówienia
zamierzają współdziałać członkowie tego Konsorcjum.
Dla Zamawiającego jest to tym bardziej zrozumiałe, że przewidziana w art. 445 ust. 1
P.z.p. odpowiedzialność solidarna wykonawców, których oferta została wybrana jako
najkorzystniejsza, ma charakter
odpowiedzialności solidarnej dłużników w rozumieniu art.
366 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. W świetle tego przepisu wierzyciel
(zamawiający) może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie,
od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek
z dłużników zwalnia pozostałych. Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy
dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani do świadczenia.
Złożenie więc w ramach niniejszego postępowania oferty przez Konsorcjum - mówiąc
wprost -
tylko poprawia sytuacją Zamawiającego z ww. perspektywy, gdyż może on się
domagać realizacji całości zamówienia od każdego z członków Konsorcjum i dlatego
oceniając złożone przez Konsorcjum oświadczenie o zakresie realizacji zamówienia przez
każdego z członków Konsorcjum należy uznać, że zostało ono złożone
prawidłowo (zgodnie z istotą umów tego rodzaju, które wprowadzają wspólną realizację
zamówienia), a udziału każdego z członków Konsorcjum w przewidywanej
realizacji zamówienia nie można uznać za fikcyjny.
Co więcej, nadmienił, że - na tym etapie postępowania - zgodnie z art. 59 P.z.p., jeżeli
oferta wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielnie zamówienia publicznego została
wybrana, zamawiający może żądać dopiero przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia
publicznego
kopii umowy regulującej współpracę tych wykonawców.
Jak wskazuje się w opracowaniach dotyczących zasad zamówień publicznych: „żądanie
umowy zawartej między wykonawcami na wcześniejszym etapie nie jest dopuszczalne (vide:
Kontrola UZP z dnia 6 października 2016 r., KD/51/16, niepubl.). Tym bardziej więc należy
również odróżnić obowiązek złożenia przez konsorcjantów oświadczenia w trybie art. 117
ust. 4 P.z.p. od obowiązku złożenia na żądanie zamawiającego kopii umowy konsorcjalnej,
który to obowiązek aktualizuje się dopiero na etapie następującym po wyborze oferty
najkorzystniejszej, a przed zawarciem umo
wy w sprawie zamówienia publicznego. Z tej
perspektywy istotne jest, że to dopiero w umowie konsorcjum przedstawia szczegółowo,
w jakim zakresie dany członek konsorcjum będzie wykonywał zamówienie (vide: wyrok KIO
z dnia 18 stycznia 2022 r., KIO 3795/21, opubl. w: Legalis).
Do tego czasu -
zdaniem Zamawiającego - za zgodne z przepisami P.z.p. należy
uznać wskazanie zakresu zamówienia realizowanego przez poszczególnych członków
Konsorcjum (tak, jak zrobiono to w niniejszym postępowaniu) za prawidłowe. Można bowiem
wyobrazić sobie sytuacje, że ewentualna realizacja umowy na świadczenie usług przez
ratowników wodnych na terenie obiektów Zamawiającego będzie następowała nie tylko w
zależności od pierwotnych ustaleń członków Konsorcjum, ale także w związku z bieżącymi
potrzebami (wynikającymi także z sytuacji losowych - np. choroby ratowników). Pamiętać
bowiem należy, że przedmiotowe zamówienie polega na świadczeniu usług ratowniczych
przez osoby posiadające konkretne (ratownicze) uprawnienia i realizacja tych usług przez
członków Konsorcjum - co do zasady - opierać się winna na ich wspólnym świadczeniu przez
osoby zatrudniane przez te podmioty, a -
jak wskazano na wstępie - członkowie Konsorcjum
winni być traktowani jak jeden wykonawca.
W dniu 25.04.2023 r. (e-
mailem) Przystępujący złożył pismo procesowe, w ramach
którego wnosił o oddalenie odwołania w całości. Pismo procesowe zostało podpisane tak jak
przystąpienie.
1.
Przystępujący podnosił, iż warunek udziału w postępowaniu dotyczący zdolności
zawodowej wykonawcy był dla Przystępującego jednoznaczny i zrozumiały. Zgodnie
z warunkiem wykonawca zobowiązany był wykazać wykonanie co najmniej jednej usługi
w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000,00 PLN.
Sformułowanie "na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku" oznacza, że
wykonawca musi posiadać doświadczenie w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na co
najmniej jednym z tych trzech rodzajów miejsc. Innymi słowy, aby spełnić postawione w SWZ
wymaganie, wykonawca musi mieć doświadczenie zdobyte na co najmniej jednym
z wymienionych miejsc -
może to być pływalnia otwarta, przystań wodna lub kąpielisko.
2.
Przystępujący przypominał, że zgodnie z art. 112 ust. 1 ustawy Pzp Zamawiający określa
warunki udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz
umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia,
w szczególności wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności. Oznacza to, że wykonawca
musi mieć wiedzę i doświadczenie w dziedzinie ratownictwa wodnego i wykazać, że
wykonywał w przeszłości podobne, nie zaś identyczne z przedmiotem obecnego
zamówienia, zadania.
3.
Stosując zasady interpunkcji oraz logiki przy wykładni sformułowanego przez
Zamawiającego warunku udziału w postępowaniu wskazać należy, że sformułowanie "i/lub"
oddziela trzy elementy: "pływalnię otwartą", "przystań wodną" i "kąpielisko". Użycie wyłącznie
spójnika "i" oznaczałoby, że wymóg obejmuje wszystkie trzy elementy, natomiast spójnik
"lub" powoduje, że wymóg dotyczy przynajmniej jednego z tych elementów.
W konsekwencji, sformułowanie "lub" odnosi się do całego wyrażenia "na pływalni otwartej,
przystani wodnej i/lub kąpielisku", a nie tylko do bezpośrednio poprzedzającego je elementu
"przystani wodnej".
4.
Odnosząc się do pytania przywołanego przez Odwołującego na stronach 6-7 odwołania
Przystępujący wskazuje, że przedmiotowe pytanie dotyczyło kwestii możliwości sumowania
usług w zakresie ich wartości, o czym świadczy postulowane przez wykonawcę zadającego
pytanie brzmienie warunku udziału w postępowaniu. Odwołujący usiłuje jednak fakt
skierowania tego pytania i podtrzymania przez Zamawiaj
ącego zapisów SWZ zinterpretować
na swoją korzyść, co pozostaje mylne i nieuprawnione.
5.
Nie sposób nie odnieść wrażenia, że Odwołujący prowadzi narrację w kierunku
zbudowania na obecnym etapie postępowania warunku udziału w postępowaniu - jak sam
wskazał w odwołaniu - bardzo restrykcyjnego i unikalnego, a w efekcie
podejmuje próbę doprowadzenia do nieuprawnionego monopolu postępowania
przetargowego.
W niniejszym postępowaniu zostały złożone bowiem jedynie dwie oferty,
przy czym cena of
erty Odwołującego jest o ponad 35% wyższa od ceny oferty
Przystępującego i jednocześnie przekracza budżet Zamawiającego przeznaczony na
sfinansowanie zamówienia.
Przyjęcie wykładni warunku udziału forsowanej przez Odwołującego doprowadziłoby
do sytuacji, w
której Odwołujący byłby jedynym podmiotem spełniającym tak wyśrubowane,
jak wskazuje Odwołujący, wymagania co do zdolności zawodowej wykonawcy. Tymczasem
Zamawiający przygotowując postępowanie o udzielenie zamówienia musi być otwarty na
udział wykonawców, którzy mają wystarczające doświadczenie i kompetencje do realizacji
podobnych przedsięwzięć i chcą je realizować. Interpretacja dokonana przez Odwołującego
stanowiłaby ograniczenie konkurencji w przedmiotowym postępowaniu, tym samym
pozbawiając Zamawiającego szansy na uzyskanie najlepszej jakości usług w ramach
środków, które Zamawiający może przeznaczyć na realizację danej inwestycji oraz
uzyskanie najlepszych efektów zamówienia w stosunku do poniesionych nakładów. Innymi
słowy, interpretacja warunku przyjęta w odwołaniu ograniczyłaby krąg podmiotów
potencjalnie zainteresowanych realizacją zamówienia poprzez wyłączenie z ubiegania się o
udzielenie zamówienia podmiotów zdolnych do świadczenia określonych usług, a w
konsekwencji prowadziłaby de facto do wyłączenia konkurencji.
6.
Jedynie z ostrożności, w świetle odmiennej wykładni warunku udziału w postępowaniu
przez Zamawiającego (a także przystępującego wykonawcy) oraz Odwołującego, wskazać
należy, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej oraz Sądów
Okręgowych wszelkie ewentualne niejednoznaczności SWZ muszą być rozstrzygane na
korzyść wykonawcy, nie mogą go obciążać i wywoływać negatywnych skutków,
w szczególności przejawiających się odrzuceniem oferty.
7.
W zakresie zarzutu dotyczącego prawidłowości oświadczeń złożonych przez
Przystępującego w trybie art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, Przystępujący informuje, że do
przedmiotowego zarzutu odniesie się bezpośrednio w toku rozprawy przed Izbą.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej po zapoznaniu się z przedstawionymi
poniżej dowodami, po wysłuchaniu oświadczeń, jak i stanowisk stron oraz
Przystępującego złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy, ustalił
i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 NPzp, a Wykonawca wnoszący
odwołanie posiadał interes w rozumieniu art. 505 ust. 1 NPzp, uprawniający do jego
złożenia. Odwołujący którego oferta uplasowała się na drugim miejscu w rankingu złożonych
ofert
w wypadku potwierdzenie się zarzutów miał szanse na uzyskanie
zamówienia.
Skład orzekający Izby dopuścił w niniejszej sprawie dowody z: dokumentacji
postępowania o zamówienie publiczne nadesłanej przez Zamawiającego do akt sprawy
w postaci elektronicznej, w tym
w szczególności postanowień Specyfikacji Warunków
Z
amówienia zwanej dalej: „SWZ”, załącznika nr 1 do SWZ (Opis Przedmiotu Zamówienia),
wykazu usług (załącznik nr 6 do SWZ), wzoru umowy z załącznikami (załącznik nr 7 do
SWZ),
wzoru oświadczenia Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielnie zamówienia
w zakresie, o którym mowa w art. 117 ust. 4 Pzp (załącznika nr 9 do SWZ), odpowiedzi na
pytania
– pisma z 24.03.2023 r., formularza ofertowego, tj. oferty Przystępującego,
Oświadczenia o którym mowa w art. 117 ust. 4 Pzp, wezwania do złożenia podmiotowych
środków dowodowych – pisma z 05.04.2023 r., odpowiedzi na wezwanie także z 05.04.2023
r. wraz z załącznikami, m.in. wykazem usług oraz innym dokumentem sporządzonym przez
podmiot, na rzecz którego usługi zostały wykonane oraz informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej z 07.04.2023 r.
Przy rozpoznawaniu prze
dmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
stanowiska i oświadczenia stron oraz Przystępującego złożone ustnie do protokołu.
Odnosząc się generalnie do podniesionych w treści odwołania zarzutów, stwierdzić
należy, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w zakresie zarzutu 1. Przy czym, zarzut 2
miał charakter ewentualny i jego rozpatrywanie było uzależnione od oddalenia zarzutu 1, co
nie miało miejsca.
Odwołujący sformułował w odwołaniu zarzut naruszenia przez Zamawiającego:
1. naruszenie art. 128 ust 1 Pzp poprzez zaniechanie wezwania Konsorcjum do
uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych dla wykazania spełnienia warunku udziału
w zakresie doświadczenia w sytuacji, gdy z treści złożonych przez wykonawcę w toku
postępowania dokumentów nie wynika, że wykonawca wykazał spełnienie warunku,
2. naruszenie art. 128 ust 1 Pzp w zw. z art. 117 ust 3 Pzp poprzez zaniechanie wezwania
Konsorcjum do uzupełnienia podmiotowego środka dowodowego w postaci oświadczenia
o którym mowa w art. 117 ust 4 Pzp w sytuacji gdy złożone w postępowaniu nie potwierdza,
że podmiot spełniający warunek udziału w zakresie wymaganego doświadczenia w realizacji
usług, faktycznie wykona zamówienie w zakresie dla którego te zdolności są wymagane -
w przypadku oddalenia zarzutu dotyczącego niewykazania spełnienia warunku udziału
w zakresie doświadczenia,
co ma bezpośredni wpływ na wynik postępowania i wadliwą czynność wyboru oferty
najkorzystniejszej w postępowaniu.
Izba dokonała następujących ustaleń odnośnie do przedmiotowego odwołania.
W pierwszej kolejności Izba przywołuje stan faktyczny wynikający z treści odwołania,
odpowiedzi na odwołanie oraz pisma procesowego Przystępującego, w tym także
postanowienia pkt 10.1.4.1 SWZ
(w pkt 10 SWZ pt. „Informacja o warunkach udziału
w postępowaniu”): „Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony, jeżeli
Wykonawca wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a
jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał, co najmniej jedną
usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000,00 PLN.”.
Z kolei w
ppkt 2) uwag do ww. informacji SWZ wskazano, że: „W przypadku wspólnego
ubiegania się Wykonawców o udzielenie zamówienia lub polegania na zdolnościach
podmiotów udostępniających zasoby w/w warunek oceniany będzie łącznie.".
Natomiast, w pkt 11.5.2 SWZ
(w pkt. 11 pt. „Informacja o podmiotowych środkach
dowodowych
żądanych w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu
oraz wykazania podstaw wykluczenia
”) stwierdzono, że na potwierdzenie warunku
z pkt 10.1.4.1 SWZ konieczne jest złożenie: „Wykaz usług (wg wzoru - Załącznik nr 6 do
SWZ)
wykonanych w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania
i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów
określających, czy te usługi zostały wykonane należycie, przy czym dowodami, o których
mowa są:
> referencje
>
bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego usługi zostały
wykonane,
>
a jeżeli Wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie jest w stanie uzyskać tych
dokumentów - oświadczenie wykonawcy
Uwaga:
1. Jeżeli Wykonawca powołuje się na doświadczenie w realizacji usług wykonywanych
wspólnie z innymi Wykonawcami, wykaz o którym mowa w pkt 11.5.2, dotyczy usług,
w
których wykonaniu Wykonawca ten bezpośrednio uczestniczył.”. Nadto, w pkt 13.4. SWZ
(pt. „Informacja dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (spółki
cywilne/konsorcja)) wskazano też, że: „Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia dołączają do oferty oświadczenie, z którego wynika, które usługi wykonają
poszczególni Wykonawcy (zgodnie z Załącznikiem nr 9 do SWZ).”.
W pozostałym zakresie Izba odniesie się przy rozpoznawaniu zarzutów.
Biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania (art. 552 ust.1 NPzp),
oceniając wiarygodność i moc dowodową, po wszechstronnym rozważeniu zebranego
materiału (art. 542 ust. 1 NPzp), Izba stwierdziła co następuje.
Odnośnie zarzutu pierwszego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający uwzględnieniu.
Przedmiotem sporu jest spełnianie przez Przystępującego warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wymaganego doświadczenia. Należało zgodnie z pkt 10.1.4.1
SWZ
wykazać się doświadczeniem w wykonaniu co najmniej jednej usługi w zakresie
ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku w
ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000 PLN. Na
potwierdzenie s
pełniania tego warunku składało się wykaz usług, tj. Wykaz usług (wg wzoru -
Załącznik nr 6 do SWZ) wykonanych w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu,
dat wykonania i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane, oraz załączeniem
dowodów określających, czy te usługi zostały wykonane należycie, przy czym dowodami, o
których mowa są: > referencje > bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz
którego usługi zostały wykonane, >a jeżeli Wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie
jest w stanie uzyskać tych dokumentów - oświadczenie wykonawcy
Uwaga:
1. Jeżeli Wykonawca powołuje się na doświadczenie w realizacji usług
wykonywanych
wspólnie z innymi Wykonawcami, wykaz o którym mowa w pkt 11.5.2,
dotyczy usług, w których wykonaniu Wykonawca ten bezpośrednio uczestniczył.
W ocenie Izby,
trafne jest stanowisko Odwołującego, w celu potwierdzenia
oczekiwanego doświadczenia należało wykazać się realizacją referencyjną w ramach
jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000 na pływalni otwartej (element
konieczny) i jednocześnie na przystani wodnej i/lub kąpielisku. Nie było intencją
Zamawiającego, aby po sformułowaniu „pływalni otwartej” umieścić spójnik „lub” razem ze
sformułowaniem „przystani wodnej”. Inaczej mówiąc nie było celem Zamawiającego
umieszczać spójnik „lub” między pierwszą i drugą częścią warunku, ale jedynie między drugą
i trzecia częścią tego warunku. Przy czym, niezbędnym elementem tego warunku była
„pływalnia otwarta”. Samodzielność sformułowania „pływalnia otwarta” nie budzi wątpliwości,
świadczy o tym przedzielenie tego sformułowania przecinkiem. Odnośnie zaś drugiej i
trzeciej części warunku oznacza, że funktor alternatywy odnosi się wyłącznie do drugiego i
trzeciego elementu warunku.
Jednocześnie, należy zgodzić się, że za tą interpretacją świadczy sformułowanie
„w ramach jednego kontraktu” w przeciwnym wypadku byłby to element zbędny. Tylko
bowiem sposób rozumienia przedstawiony powyżej czyni dodatek „w ramach jednego
kontraktu” celowym. W innym wypadku byłaby to nieuzasadniona tautologia. Trzeba też
przyznać racje Odwołującemu, że stanowisko Zamawiającego jest wewnętrznie sprzeczne,
gdyż z jednej strony uznawał za właściwe sformułowanie „na pływalni otwartej i przystani
wodnej
i kąpielisku w ramach jednego kontraktu”, czyli konieczne byłoby
wykazać się trzema obiektami, z drugiej strony uznawał także sformułowanie „na pływalni
otwartej lub przystani wodnej lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu”, czyli
wystarczającym byłby tylko jeden obiekt.
Dodatkowo, za sformułowaniem i rozumieniem Odwołującego świadczy podział
zamówienia w załączniku nr 1 do SWZ (OPZ), na str. od 1 do 5 Zamawiający opisuje
pływalnie sezonowe, zaś na str. od 6 do 13 łącznie opisuje kąpieliska i przystanie. Niniejszy
podział jest zbieżny z warunkiem udziału w postępowaniu z pkt 10.1.4.1 SWZ i prawdziwymi
intencjami Zamawiającego.
W konsekwencji Przystępujący nie wykazał spełniania wymaganego warunku udziału
w postępowaniu z pkt 10.1.4.1 SWZ, gdyż wykazane zadanie referencyjne w złożonym
wykazie usług dotyczy jedynie kąpieliska i nie obejmuje koniecznej zgodnie z warunkiem
pływalni otwartej. W rezultacie konieczne jest wezwanie Przystępującego, jak w sentencji, do
uzupełnienia na podstawie art. 128 ust. 1 PZP.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Wobec potwierdzenia się zarzutu głównego i jego uwzględnienia, Izba nie
rozpoznawała zarzutu drugiego, który miał charakter ewentualny. Zgodnie bowiem z wyraźną
dyspozycją ze strony 3 petitum odwołania: „w przypadku oddalenia zarzutu dotyczącego nie
wykazania spełnienia warunku udziału w zakresie doświadczenia”.
W tym stanie rzeczy, Izba uwzględniła odwołanie na podstawie art. 553 zdanie
pierwsze, 554 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 pkt 1 lit. a) b) Pzp oraz orzekła jak w sentencji.
Jednocześnie obciążając kosztami Zamawiającego i zasądzając od niego na rzecz
Odwołującego kwoty 7 500,00 zł tytułem zwrotu kosztów wpisu oraz 3 600,00 zł tytułem
zwrotu wydatków pełnomocnika na podstawie dowodu uiszczenia wpisu i złożonego
rachunku.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 557 Pzp
oraz art. 575 Pzp, z uwzględnieniem postanowień Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz.U.
z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący:
………………………………
1.
Uwzględnia odwołanie w zakresie:
a) Zarzutu 1. Naruszenia art. 128 ust 1
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.) poprzez
zaniechanie wezwania Konsorcjum Firm: 1) Wodne Ochotnicze Pogotowie
R
atunkowe Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Adama Mickiewicza 18,
70-
383 Szczecin; 2) Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
ul. Srebrna 1, 98-
220 Zduńska Wola do uzupełnienia podmiotowych środków
dowodowych dla wykazania spełnienia warunku udziału w zakresie
doświadczenia w sytuacji, gdy z treści złożonych przez wykonawcę w toku
postępowania dokumentów nie wynika, że wykonawca wykazał spełnienie
warunku
i nakazuje
Zamawiającemu: Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
w Łodzi, ul. Ks. Skorupki 21, 90532 Łódź unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej: Konsorcjum Firm: 1) Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Adama Mickiewicza 18, 70-383 Szczecin;
2) Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, ul. Srebrna 1,
98-
220 Zduńska Wola, tj. czynności z 07.04.2023 r., jak również nakazuje
powtórzenie badania i oceny ofert, w ramach którego nakazuje wezwanie na
podstawie art. 128 ust. 1
ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.) Konsorcjum Firm: 1) Wodne
Ochotnicze
Pogotowie
Ratunkowe
Województwa
Zachodniopomorskiego,
ul. Adama Mickiewicza 18, 70-
383 Szczecin; 2) Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze
Pogotowie Ratunkowe, ul. Srebrna 1, 98-
220 Zduńska Wola do uzupełnienia
podmiotowych
środków dowodowych dla wykazania spełnienia warunków udziału
w zakresie doświadczenia.
2.
Kosztami postępowania obciąża Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
w Łodzi, ul. Ks. Skorupki 21, 90532 Łódź i:
2.1 zalicza
na
pocz
et kosztów postępowania kwotę 7 500 zł 00 gr
(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez Fundacje
Wodn
ą Służba Ratownicza, ul. Kleczkowska 50, 50227 Wrocław tytułem
wpisu od odwołania,
2.2
zasądza od Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Łodzi,
ul. Ks. Skorupki 21, 90532 Łódź na rzecz Fundacji Wodnej Służby
Ratowniczej
, ul. Kleczkowska 50, 50227 Wrocław kwotę 11 100 zł 00 gr
(słownie: jedenaście tysięcy sto złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu kosztów wpisu oraz wydatków
pełnomocnika.
Stosownie do art. 579 ust. 1 oraz art. 580 ust.1 i 2 ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710 z późn. zm.) na niniejszy wyrok – w
terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 1043/23
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn: „Świadczenie usług przez
ratowników wodnych na terenie obiektów MOSiR w Łodzi w 2023 r. - usługa sezonowa. Nr
sprawy 1/2023/TP
”, zostało wszczęte ogłoszeniem w ogłoszeniem opublikowanym
w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 21.03.2023 r. pod nr 2023/BZP 00144318/01
przez:
Miasto Łódź Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Łodzi, ul. Ks. Skorupki 21, 90532
Łódź zwana dalej: „Zamawiającym”. Do ww. postępowania o udzielenie zamówienia
zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1710), zwana dalej:
„NPzp” albo „Pzp” albo „p.z.p”.
W dniu 07.04.2022 r. (
poprzez platformę SmartPZP) Zamawiający poinformował
o wyborze oferty najkorzystniejszej: Konsorcjum Firm: 1) Wodne Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego, ul. Adama Mickiewicza 18, 70-383
Szczecin; 2)
Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, ul. Srebrna 1,
98-
220 Zduńska Wola zwane dalej: „Konsorcjum WOPR” albo „Konsorcjum” albo
„Przystępującym”. Drugą pozycje w rankingu złożonych ofert zajęła oferta: Fundacja Wodna
Służba Ratownicza, ul. Kleczkowska 50, 50227 Wrocław zwana dalej: „FWSR” albo
„Odwołującym”.
Dnia 12.04.2023 r.
(wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej podpisane
podpisem cyfrowym za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej - ePUAP)
odwołanie względem czynności z 07.04.2022 r. złożył FWSR. Kopie odwołania Zamawiający
otrzymał w tym samym dniu (e-mailem). Wniósł odwołanie wobec czynności
Zamawiającego polegających na:
1. wyborze jako najkorzystniejszej oferty wykonawcy -
konsorcjum w składzie:
• Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa Zachodniopomorskiego,
ul. Adama Mickiewicza 18 70-383 Szczecin
• Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, ul. Srebrna 1, 98-220
Zduńska Wola,
2.
uznaniu, że Konsorcjum wykazało w toku postępowania za pomocą złożonych
podmiotowych środków dowodowych spełnienie warunku udziału dotyczącego wymaganego
doświadczenia zawodowego,
3.
zaniechaniu wezwania do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych dla
wykazania spełnienia warunku udziału w zakresie doświadczenia Konsorcjum,
4.
zaniechaniu wezwania do uzupełnienia oświadczenia o którym mowa w art. 117 ust 4 Pzp
złożonego przez Konsorcjum pomimo, że jego treść nie potwierdza, że konsorcjant którego
potencjał doświadczenia ma w całości potwierdzać warunek udziału w zakresie
doświadczenia w realizacji usług ratowniczych, faktycznie wykona zamówienie w zakresie
dla którego te zdolności są wymagane - w przypadku oddalenia zarzutu dotyczącego
niewykazania spełnienia warunku udziału w zakresie doświadczenia,
o czym Odwołujący powziął informację z zawiadomienia o wyborze oferty najkorzystniejszej
przekazanego przez Zamawiającego czynnością z 07.04.2023 r.
Zaskarżonym czynnościom Zamawiającego zarzucił naruszenie następujących
przepisów ustawy Pzp:
1. naruszenie art. 128 ust 1 Pzp poprzez zaniechanie wezwania Konsorcjum do
uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych dla wykazania spełnienia warunku udziału
w zakresie doświadczenia w sytuacji, gdy z treści złożonych przez wykonawcę w toku
postępowania dokumentów nie wynika, że wykonawca wykazał spełnienie warunku,
2. naruszenie art. 128 ust 1 Pzp w zw. z art. 117 ust 3 Pzp poprzez zaniechanie wezwania
Konsorcjum do uzupełnienia podmiotowego środka dowodowego w postaci oświadczenia
o którym mowa w art. 117 ust 4 Pzp w sytuacji gdy złożone w postępowaniu nie potwierdza,
że podmiot spełniający warunek udziału w zakresie wymaganego doświadczenia w realizacji
usług, faktycznie wykona zamówienie w zakresie dla którego te zdolności są wymagane -
w przypadku oddalenia zarzutu dotyczącego niewykazania spełnienia warunku udziału
w zakresie doświadczenia,
co ma bezpośredni wpływ na wynik postępowania i wadliwą czynność wyboru oferty
najkorzystniejszej w postępowaniu.
W oparciu o przedstawione wyżej zarzuty na podstawie art. 554 ust. 1 i 3 Pzp wnoszę
o:
-
merytoryczne rozpatrzenie oraz uwzględnienie niniejszego odwołania,
-
dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentacji postępowania
-
na okoliczności wskazane niniejszym odwołaniem, a także o:
-
unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z 07.04.2023 r. jako obarczonej
wadą mającą wpływ na wynik postępowania,
-
wezwanie Konsorcjum do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych dla wykazania
spełnienia warunku udziału w zakresie doświadczenia a w przypadku oddalenia zarzutu
niewykazania spełnienia warunku udziału, o wezwanie do uzupełnienia oświadczenia
o którym mowa w art. 117 ust 4 Pzp ,
-
ponowienie czynności badania i oceny ofert w postępowaniu oraz dokonanie ponownego
wyboru oferty najkorzystniejszej.
1. Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług przez ratowników wodnych na terenie
obiektów MOSIR w Łodzi w 2023 roku - usługa sezonowa na n/w obiektach:
1)
pływalniach sezonowych - 2 obiekty,
2)
kąpieliskach - 3 obiekty,
3) przystaniach - 3 obiekty.
Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia znajduje się w Załączniku nr 1 do SWZ.
2.
Warunek
udziału
dotyczący
wymaganego
doświadczenia
zawodowego
wykonawcy/podmiotowy środek dowodowy.
Zgodnie z SWZ Zamawiający określił następujący warunek szczegółowy dotyczący
wymaganego doświadczenia zawodowego jakim musiał się legitymować wykonawca
ubiegający się o udzielenie przedmiotowego zamówienia:
10.1.4.1 Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony, jeżeli
Wykonawc
a wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert,
a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał, co najmniej
jedną usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej, przystani
wodnej i/lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550
000,00 PLN.
Analogiczny warunek zawarto w treści ogłoszenia o zamówieniu (5.4.) Nazwa i opis
warunków udziału w postępowaniu).
W celu potwierdzenia spełniania powyższego warunku obowiązkiem wykonawcy było
złożenie m.in. Wykazu usług wykonanych w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości,
przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane, oraz
załączeniem dowodów określających, czy te usługi zostały wykonane należycie.
Na etapie poprzedzającym złożenie ofert w postępowaniu jeden z wykonawców
(zapewne członek Konsorcjum) zwracał się do Zamawiającego o dokonanie modyfikacji
treści warunku wnosząc o jego złagodzenie m.in. poprzez usunięcie wymogu aby cały
wymagany zakres referencyjny był zrealizowany w ramach jednego kontraktu (pytanie i
odpowiedź nr 2 z 24.03.br. )
Zgodnie z pytaniem: Pytanie nr 2:
Zamawiający w SWZ napisał:
Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony, jeżeli Wykonawca
wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy- w tym okresie, wykonał, co najmniej jedną usługę
w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni odkrytej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000,00 PLN.
Proponowany zapis, k
tóry również będzie proporcjonalny do przedmiotu zamówienia
ale umożliwi udział w postępowaniu szerszej grupie Wykonawców:
Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony, jeżeli Wykonawca
wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy- w tym okresie, wykonał w jednym roku, usługi
w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni odkrytej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku o łącznej wartości brutto nie mniejszej niż 500 000,00 PLN.
Uzasadnienie:
Po przeprowadzeniu analizy żaden z podmiotów upoważnionych do wykonywania
ratownictwa wodnego z terenu województwa łódzkiego nie spełnia wymagań dotyczących
zdolności technicznej i zawodowej opisanych w pkt 10.1.4.1 SWZ. Zamawiający wskazał
w SWZ, że oferty mogą składać wszyscy zainteresowani Wykonawcy. Niestety tak wysokie
wymagania uniemożliwiają złożenie oferty lokalnym podmiotom, które są zainteresowane
zamówieniem. Ponadto pragniemy nadmienić, że usługi wykonywane na pływalni odkrytej,
przystani wodnej lub kąpielisku wykonywane są w okresie letnim. Tak więc wykonywanie
usług w jednym roku w ramach kilku umów angażuje podmiot do takiej samej pracy jak
realizacja tych usług w ramach jednej umowy. W związku z powyższym wnioskujemy o
umożliwienie wzięcia udziału w postępowaniu większej liczbie Wykonawców poprzez zmianę
wymagań wskazanych w pkt 10.1.4.1 SWZ na proponowane przez nas.
Odpowiedź:
Zamawiający informuje, że zapis w Specyfikacji Warunków Zamówienia (SWZ)
dotyczący warunków udziału w postępowaniu (zdolności technicznej lub zawodowej)
pozostawia bez zmian.
Pytania zadane przez Wykonawcę i odpowiedzi udzielone przez Zamawiającego
stanowią integralną część SWZ.
Warunek udziału nie był w toku postępowania przed terminem składania ofert
przedmiotem modyfikacji.
Podsumowując: warunek podmiotowy jakiego spełnieniem musiał wykazać się w toku
postępowania Wykonawca obejmował w szczególności:
-
wykonanie co najmniej jedną usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego,
-
wykonana usługa referencyjna miała dotyczyć usług z zakresu ochrony ratownictwa
wodnego
na pływalni otwartej,
przystani wodnej i/lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie
mniejszej niż 550 000,00 PLN.
Wskazał, że warunek odnosi się do konieczności legitymowania się w ramach
jednego kontraktu usługami wykonanymi:
1.
na pływalni otwartej - konieczny element kontraktu i jednocześnie
2.
przystani wodnej i/lub kąpielisku.
Za niespełniające warunku uznać należy zatem w szczególności usługi realizowane
w ramach jednego kontraktu wyłącznie na kąpielisku.
„Kąpielisko i/lub przystań” to wyłącznie jeden z wymaganych rodzajów obiektu chronionego
w ramach warunku, przy czym niezale
żnie od powyższego koniecznym rodzajem
chronionego obiektu musiała być pływalnia otwarta.
Potwierdza powyższy sposób rozumienia warunku także wymóg odnoszący się do
konieczności wykazania wymienionych rodzajów usług dla chronionych obiektów w ramach
jedneg
o kontraktu. Gdyby uznać, że możliwe byłoby spełnienie warunku usługą wykonaną
w ramach ochrony tylko jednego rodzaju obiektu dodatek wskazujący na wymóg aby usługi
te były wykonane w ramach jednego kontraktu byłby zbędny.
Dodatkowym potwierdzeniem prawidłowości odczytania warunku w sposób jak
powyżej jest fakt, że warunek taki jest ściśle związany i proporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, który obejmuje usługi w zakresie ochrony ratownictwa wodnego realizowane
jednocześnie w ramach jednego kontraktu na:
1)
pływalniach sezonowych - 2 obiekty,
2)
kąpieliskach - 3 obiekty,
3) przystaniach - 3 obiekty.
Zatem postawiony wymóg w postaci konieczności legitymowania się wykonaniem
równocześnie usług w ramach jednego kontraktu na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku był w pełni uzasadniony. Wskazał, że istotą warunków podmiotowych jest
powierzenie realizacji zamówienia wykonawcy dającego rękojmię należytego wykonania
usług (w przedmiotowej sprawie usług szczególnych związanych bezpośrednio z ochroną
życia i zdrowia).
Skoro miarą doświadczenia jest uprzednia realizacja tożsamych rodzajowo usług do
objętych przedmiotem zamówienia, to także powyższe okoliczności potwierdzają, że
warunek dotyczący konieczności wykazania się doświadczeniem w postaci ochrony
ratowniczej dla wskazanych obiektów - w tym minimum pływalni otwartej był w pełni
uzasadniony i racjonalny a także adekwatny i nie nadmiarowy.
Podkreślił, że warunek w obowiązującym kształcie był bardzo restrykcyjny
a zamówienie tego rodzaju jak referencyjne unikalne, co potwierdzał wykonawca kierujący
wniosek do Zamawiającego o modyfikację warunku. Skoro zatem warunek stanowił istotne
ograniczenie dostępu do postępowania to niedopuszczalne jest aby na aktualnym etapie
postępowania tj. po złożeniu ofert dokonywać jego liberalnej i niezgodnej z literalnym
brzmieniem interpretacji.
Warunek wymaga od wykonawców legitymowania się usługami ratownictwa wodnego
w ramach jednego kontraktu na:
-
pływalni otwartej (w każdym przypadku)
i jednocześnie dodatkowo:
-
kąpieliska i przystani wodnej (jednocześnie) bądź
-
samego kąpieliska albo samej przystani wodnej
W przypadku części warunku w brzmieniu:
„przystani wodnej i/lub kąpielisku”
mamy do czynienia z użyciem spójnika „lub”, co oznacza, iż występuje tu konstrukcja
tożsama z alternatywą łączną w zdaniach złożonych. W takim przypadku wystarczy wykazać
prawdziwość jednego ze zdań składowych, aby całe zdanie było prawdziwe. W zdaniu „Jan
Nowak jest nauczycielem lub jest lekarzem” do prawdziwości zdania wystarczy wykazanie, iż
Jan Nowak wykonuje tylko jeden z tych zawodów, podczas gdy drugie zdanie może być
fałszywe. Natomiast nieprawdziwość obydwu części składowych („Jan Nowak nie jest ani
nauczycielem ani lekarzem”) pociąga za sobą bezwzględną fałszywość całej wypowiedzi.
Dlatego per analogiam należy uznać, że spełnienie warunków SWZ następuje w przypadku
zaistnienia obydwu danych sytuacji łącznie, co podkreśla wariantywny spójnik „i” („przystani
wodnej i kąpielisku”), jak również gdy zaistnieje tylko jedna ze wskazanych sytuacji
(„przystani wodnej lub kąpielisku). Natomiast w przypadku niezaistnienia obydwu sytuacji
warunek nie zostaje spełniony (zdanie jest logicznie fałszywe).
Dodatkowo wskazał, że w odniesieniu do każdego z elementów warunku mamy do
czynienia z definicjami legalnymi:
KĄPIELISKO - art. 2 ust. 7 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób
przebywających na obszarach wodnych:
kąpielisko - rozumie się przez to kąpielisko, o którym mowa w art. 16 pkt 22 ustawy z dnia 20
lipca 2017 r. - Prawo wodne;
KĄPIELISKO - art. 16 pkt 22 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne:
kąpielisku - rozumie się przez to wyznaczony przez radę gminy wydzielony i oznakowany
fragment wód powierzchniowych, wykorzystywany przez dużą liczbę osób kąpiących się, pod
warunkiem że w stosunku do tego kąpieliska nie wydano stałego zakazu kąpieli; kąpieliskiem
nie jest: pływalnia, basen pływacki lub uzdrowiskowy, zamknięty zbiornik wodny podlegający
oczyszczaniu lub wykorzystywaniu w celach terapeutycznych, sztuczny, zamknięty zbiornik
wodny, oddzielony od wód powierzchniowych i wód podziemnych;
PŁYWALNIA - art. 2 ust. 8 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób
przebywających na obszarach wodnych:
pływalni - rozumie się przez to obiekt kryty lub odkryty, z wodą przepływową, przeznaczony
do pływania lub kąpieli, posiadający co najmniej jedną nieckę basenową, z trwałym brzegiem
i dnem, wyposażony w urządzenia sanitarne, szatnie i natryski.
PRZYSTAŃ - art. 16 pkt 65 lit. i ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne:
Art. 16. Ilekroć w ustawie jest mowa o: 65) urządzeniach wodnych - rozumie się przez to
urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych
zasobów, w tym: i) mury oporowe, bulwary, nabrzeża, mola, pomosty i przystanie,
3.
Zamówienia referencyjne Konsorcjum - usługi ratownictwa wykonane wyłącznie na
kąpielisku
Konsorcjum spełnia warunek udziału w postępowaniu wykazując się jednym
zamówieniem referencyjnym polegającym na wykonaniu usług ratownictwa wodnego
wyłącznie na kąpielisku.
Zgodnie z wykazem usług oraz złożonymi referencjami:
usługa w zakresie
ochrony ratownictwa
wodnego
1
„Organizacja i prowadzenie
strzeżonych Kąpielisk
morskich Międzyzdroje
oraz prowadzenie działań
w zakresie edukacji i
profilaktyki dotyczącej
bezpieczeństwa na
obszarach wodnych”
Kąpielisko
(podać nazwę, rodzaj
obiektu np. pływalnia,
kąpielisko, przystań)
615000,00
PLN brutto
15.06-
15.09.2021
Gmina
Międzyzdroje
Plac Ratuszowy 1
72-
500 Międzyzdroje
W tej sytuacji Konsorcjum nie potwierdziło spełnienia warunku o którym mowa
w SWZ co obliguje do wezwania do uzupełnienia Wykazu w trybie art. 128 ust 1 Pzp.
Zamówienie referencyjne nie obejmuje wymaganych w ramach jednego kontraktu
usług ratownictwa wodnego realizowanych na pływalni otwartej bowiem dotyczyło jedynie
kąpieliska.
Orzecznictwo KIO jednolicie stoi na stanowisku, że na etapie po złożeniu ofert
w postępowaniu za niedopuszczalne jest dokonywanie interpretacji warunków podmiotowych
w sposób inny niż językowy i ścisły.
Jak potwierdza orzecznictwo KIO, na aktualnym etapie postępowania próby
interpret
acji brzmienia warunku udziału w postępowaniu, nie są dozwolone, a Zamawiający
jak i wykonawcy są związani treścią SWZ i warunków w ich ostatecznym kształcie.
W ocenie Odwołującego treść warunku udziału w jego ostatecznym i obowiązującym
w postępowaniu brzmieniu jest jednoznaczna i nie budząca żadnych wątpliwości
interpretacyjnych.
Na etapie po złożeniu ofert w przetargu dokonywana jest wyłącznie ocena spełnienia
warunku w jego obowiązującym kształcie. W szczególności nie ma mowy o dokonywaniu na
tym etapie oceny intencji Zamawiającego, jakimi kierował się kształtując brzmienie warunku.
O ile faktycznie Konsorcjum uznawało, że warunek winien otrzymać inne brzmienie
winien był w trybie czy to procedury wyjaśniającej SWZ czy też na drodze środków ochrony
prawnej wnosić o modyfikację warunku, co jednak w sprawie nie miało miejsca. Tak
przykładowo:
wyrok KIO z 06.09.2021 r., sygn. akt: KIO 2264/21
Skład orzekający Izby podkreśla, że obowiązkiem zamawiającego jest ocena
spełniania przez wykonawcę warunku udziału w postępowaniu ściśle według tego jaki
warunek został ustanowiony. Tak zamawiający, jak i wykonawcy są związani ustanowionymi
przez zamawiaj
ącego postanowieniami SWZ warunkami i wymogami.
wyrok KIO z 04.03.2022 r., sygn. akt: KIO 434/22
Wbrew sugestiom Odwołującego, na obecnym etapie postępowania, tj. po otwarciu
ofert, nie ma znaczenia czy bardziej koresponduje ona w opisem przedmiotu zamówienia
analizowanego postępowania, zważywszy na jego zakres. Wiążący jest bowiem opis
warunku udziału w postępowaniu zawarty w SWZ, w brzmieniu sprzed terminu składania
ofert. Ewentualne kwestionowanie określenia tego warunku mogło być dokonane w terminie
ust
awowym, liczonym od opublikowania ostatecznej treści SWZ w tym zakresie.
Po bezskutecznym upływie tego terminu zmiany w tym zakresie są niedopuszczalne.
W konsekwencji, zważywszy na sposób określenia analizowanego warunku udziału
w postępowaniu, pojawiającą się w kilku miejscach odwołania argumentację, dotyczącą
brzmienia warunku udziału w postępowaniu w zestawieniu z opisem przedmiotu zamówienia
w analizowanym postępowaniu, należy uznać za chybioną. Jak wyżej zaznaczono określenie
warunku udziału w postępowaniu należy interpretować ściśle.
4.Oświadczenie w trybie art. 117 ust 4 Pzp.
Warunek podmiotowy udziału w postępowaniu w zakresie wymaganego
doświadczenia to: 10.1.4.1 Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony,
jeżeli Wykonawca wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert,
a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał, co najmniej
jedną usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej,
przystani wodnej ¡/lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej
niż 550 000,00 PLN.
Zamówienie referencyjne Konsorcjum to usługa zrealizowana w całości przez
jednego z konsorcjantów tj. Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe Województwa
Zachodniopomorskiego ul. Adama Mickiewicza 18 70-
383 Szczecin (wartość zamówienia
kwota 615 000 zł)
Drugi z konsorcjantów Zduńskowolskie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
ul. Srebrna 1, 98-
220 Zduńska Wola nie wykazuje w postępowaniu spełnienia warunku
dotyczącego doświadczenia w realizacji usług.
Cena oferty Konsorcjum to 537 186 zł.
Zgodnie z art. 117 ust 3 Pzp
W odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą polegać
na zdolnościach tych z wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi, do
realizacji których te zdolności są wymagane.
Skoro zatem warunek udziału to doświadczenie w wykonaniu usługi ratownictwa
wodnego o wartości min 550 000 zł a warunek udziału w całości spełnia tylko jeden
z
konsorcjantów
Wodne
Ochotnicze
Pogotowie
Ratunkowe
Województwa
Zachod
niopomorskiego, to na etapie realizacji przedmiotu zamówienia właśnie ten podmiot
ma obowiązek faktycznie wykonać zamówienie w zakresie co najmniej zgodnym z
warunkiem, który spełnia samodzielnie i wyłącznie w postępowaniu.
Konsorcjum złożyło wraz z ofertą oświadczenie w zakresie art. 117 ust 4 Pzp zgodnie
z którym obydwaj konsorcjanci, a więc także podmiot niewykazujący wymaganego
doświadczenia, maja zamiar zrealizować tożsamy zakres usług.
Zgodnie z oświadczeniem:
Przystępując do postępowania o udzielenie zamówienia publicznego realizowanego
w trybie podstawowym z możliwością przeprowadzenia negocjacji pn.: Świadczenie usług
przez ratowników wodnych na terenie obiektów MOSiR w Łodzi w 2023 r. - usługa
sezonowa, w związku ze złożeniem oferty wspólnej oraz zaistnieniem okoliczności, o których
mowa w art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, oświadczam (oświadczamy), że nn. usługi będą
wykonane przez:
Lp.*
Nazwa wykonawcy
Zakres zamówienia realizowany przez
Wykonawcę
Wodne Ochotnicze
Świadczenie usług przez ratowników
wodnych na terenie obiektów MOSiR w
Łodzi w 2023 r. - usługa sezonowa na
Pogotowie Ratunkowe
n/w obiektach:
1
Województwa
1) Pływalniach sezonowych-2
Zachodniopomorskiego
obiekty,
2)
Kąpieliskach- 3 obiekty,
Przystaniach- 3 obiekty.
Zduńskowolskie Wodne
Świadczenie usług przez ratowników
wodnych na terenie obiektów MOSiR w
Łodzi w 2023 r. - usługa sezonowa na
2
Ochotnicze Pogotowie
n/w obiektach:
Ratunkowe
3)
Pływalniach sezonowych- 2
obiekty,
4) Kąpieliskach- 3 obiekty,
5) Przystaniach- 3 obiekty.
W ocenie Odwołującego oświadczenie potwierdza, że udział WOPR Województwa
Zachodniopomorskiego w ramach konsorcjum ma charakter fikcyjny i
służący wyłącznie dla
potrzeb formalnego spełnienia warunku udziału w postępowaniu a faktyczna realizacja
zamówienia zostanie powierzona Zduńskowolskie WOPR tj. podmiotowi, który warunku
udziału w postępowaniu nie spełnia.
Jak wskazuje orzecznictwo Izby w
zakresie celu składanego w postępowaniu
oświadczenia w trybie art. 117 ust 4 Pzp:
Wyrok KIO z 08.11.2021 r., sygn. akt: KIO 2945/21
Jak wynika z treści art. 117 ustawy Pzp, oświadczenie składane na tej podstawie,
składane jest w sytuacji, gdy wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
wykazują spełnienie warunku dotyczącego uprawnień do prowadzenia określonej
działalności gospodarczej lub zawodowej, o którym mowa w art. 112 ust. 2 pkt 2 oraz w
odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub
doświadczenia i służy weryfikacji tego, że daną część zamówienia wykona ten z
wykonawców, który rzeczywiście ma stosowne uprawnienia, wykształcenie, kwalifikacje
zawodowe lub doświadczenie. Celem tego oświadczenia jest więc weryfikacja, czy zakres
zamówienia co do którego należy się wykazać spełnieniem warunku udziału w postępowaniu
będzie rzeczywiście wykonany przez członka konsorcjum, który wykazuje się spełnieniem
tego warunku, analogicznie więc jak w przypadku złożenia oświadczenia przez
podmiot trzeci na zasoby którego wykonawca powołuje się w celu wykazania spełniania
warunku udziału w postępowaniu.
wyrok z 11.10.2021 r., sygn. akt: KIO 2597/21,
Ocena spełniania warunków udziału w postępowaniu wymaga zatem od
Zamawiającego uzyskania wiedzy o sposobie realizacji zamówienia publicznego już na
etapie oceny i badania wniosków / ofert, właśnie w postaci oświadczenia złożonego przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia w trybie ustawy Pzp.
Oświadczenie składane w trybie art. 117 ust. 4 p.z.p. ma umożliwić Zamawiającemu
weryfikację, czy planowany podział zadań pomiędzy członków Konsorcjum zapewnia
realizację zamówienia przez podmiot, który posiada stosowne uprawnienia i wymagane
doświadczenie. Zgodnie z nowymi regulacjami tylko ten spośród wykonawców, który
wykazuje spełnienie warunku określonego w SWZ, może realizować zakres świadczenia, do
wykonania którego określone zdolności są wymagane.
Mając na uwadze brzmienie art. 117 ust. 2 p.z.p. warunek dotyczący uprawnień do
prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej (...) jest spełniony, jeżeli co
najmniej jeden z Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia posiada
uprawnienia do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej i zrealizuje
roboty budowlane, dostawy lub usługi, do których realizacji te uprawnienia są wymagane.
Z przepisu tego wynika zatem wprost, że to ten członek Konsorcjum, który posiada stosowne
wymagane upr
awnienia, będzie realizował usługi - co zostaje potwierdzone oświadczeniem
złożonym na podstawie ustawy Pzp. W przypadku określenia podziału zadań pomiędzy
członków Konsorcjum, wskazanego w formie oświadczenia w trybie art. 117 ust. 4 p.z.p.,
każdy z członków Konsorcjum musi spełniać warunki udziału w postępowaniu w takim
zakresie,
w jakim następnie będzie realizował zamówienie. Wynika to wprost z art.
117 ust. 2 i 3 p.z.p.
Jak słusznie wskazuje Prezes UZP w opinii prawnej: „Obowiązek złożenia
oświadczenia, o którym mowa w art. 117 ust. 4 ustawy Pzp przez wspólników spółki cywilnej”
W przypadku polegania przez członków konsorcjum na uprawieniach, doświadczeniu,
kwalifikacjach lub wykształceniu członka takiego konsorcjum, łączenie zdolności członków
konsorcjum w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu nie może
następować w sposób dowolny. Liczy się rola, jaką członek grupy odegra przy realizacji
zamówienia. Wymagane zdolności powinien posiadać co najmniej ten z konsorcjantów, który
w ramach przyjętego wewnętrznie podziału zadań, wyznaczony zostanie do realizowania
danej części zamówienia, z którą wiąże się obowiązek posiadania konkretnych uprawnień,
doświadczenia, kwalifikacji lub wykształcenia. W celu potwierdzenia spełnienia tych
warunków wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mają obowiązek
złożenia wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo ofertą
oświadczenia, z którego wynika, które roboty budowlane, dostawy lub usługi wykonają
poszczególni współwykonawcy. Ratio legis art. 117 ust. 4 ustawy Pzp jest umożliwienie
weryfikacji, czy planowany podział zadań pomiędzy członków konsorcjum zapewnia realne
wykorzystanie deklarowanych przez nich zasobów w celu potwierdzenia spełnienia
warunków udziału w postępowaniu.
Złożone w postępowaniu przez Konsorcjum oświadczenie w trybie art. 117 ust 4 Pzp
potwierdza, że pomimo, że warunek podmiotowy w zakresie doświadczenia w realizacji
usług spełnia tylko jeden konsorcjant (Zachodniopomorskie WOPR) ma on realizować
zamówienie w analogicznym zakresie jak podmiot, który nie legitymuje się w postępowaniu
żadnym doświadczeniem. Dodatkowo wskazał, że oświadczenie w treści jak w złożonej
ofercie powiela w przypadku każdego z konsorcjantów całkowity zakres rzeczowy
zamówienia i nie konkretyzuje usług jakie mają realizować poszczególni wykonawcy co
świadczy niezależnie o pozorności oświadczenia i niewypełnieniu celu dla jakiego jest
wymagane w postępowaniu i samo w sobie stanowi podstawę do wezwania do uzupełnienia
oświadczenia.
Zamawiający w dniu 13.04.2023 r. (poprzez platformę SmartPZP) wezwał wraz kopią
odwołania, w trybie art. 524 NPzp, uczestników postępowania przetargowego do wzięcia
udziału w postępowaniu odwoławczym.
W dniu 17.04.2023 r.
(wpływ do Prezesa KIO w wersji elektronicznej podpisane
podpisem cyfrowym za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej - ePUAP)
Konsorcjum WOPR
zgłosiło przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego wnosząc o oddalenie odwołania w całości. Izba uznała skuteczność
przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego: Konsorcjum
WOPR
W dniu 24.04.2023 r. (e-
mailem) Zamawiający wobec wniesienia odwołań do Prezesa
KIO wniósł na piśmie, w trybie art. art. 521 NPzp, odpowiedź na odwołanie, w której wnosił
o oddalenie odwołania w całości. Kopia została przekazana Odwołującemu.
Ustosunkowując się do pierwszego z podniesionych w odwołaniu zarzutów wskazał,
co następuje. Analiza znaczenia użytego w SWZ warunku szczegółowego dotyczącego
wymaganego doświadczenia zawodowego wykonawcy polegającego na wykazaniu
wykonania
„co najmniej jednej usługi w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na
pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku" należy intepretować przede
wszystkim w kontekście wykładni językowej, czyli przy zastosowaniu reguł znaczeniowych
i gramatycznych obowiązujących w języku polskim.
Użycie przez zamawiającego sformułowania na pływalni otwartej, przystani
wodnej i/lub kąpielisku (z charakterystycznym spójnikiem „i/lub") należy odczytywać
faktycznie jako sformułowanie dwóch równorzędnych ciągów znaczeniowych: na pływalni
otwartej, przystani wodnej i kąpielisku / na pływalni otwartej, przystani wodnej lub
kąpielisku.
Zgodnie z obowiązującymi i powszechnie stosowanymi zasadami gramatycznymi
w przypadku użycia w wyliczeniu przecinka oraz spójnika, użyty spójnik określa znaczenie
przecinka. W ten sposób powstają dwa wyliczenia o różnym znaczeniu:
1)
na pływalni otwartej i przystani wodnej i kąpielisku (wyliczenie koniunkcyjne, które jest
prawdziwe, gdy wszystkie jego składniki są prawdziwe), 2) na pływalni otwartej lub przystani
wodnej lub
kąpielisku (wyliczenie alternatywne, które jest prawdziwe, gdy którykolwiek z jego
składników jest prawdziwy).
W tej sytuacji zwrot (wyliczenie) „na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku"
będzie miało dodatnią wartość logiczną (będzie prawdziwe), gdy prawdziwe będzie
którekolwiek ze wskazanych wyżej wyliczeń (koniunkcyjne lub alternatywne). Dla
prawdziwości wyliczenia alternatywnego (na pływalni otwartej lub przystani wodnej lub
kąpielisku) wystarczy, że wykonawca będzie legitymował się wykonaniem usługi na
kt
órymkolwiek z wymienionych obiektów (także wyłącznie na jednym obiekcie).
Ustosunkowując się do drugiego z podniesionych w odwołaniu zarzutów wskazał, co
następuje. W art. 58 ust. 1 P.z.p. ustawodawca wprost dopuścił wspólne ubieganie się
wykonawców o udzielenie zamówienia publicznego. Wspólne ubieganie się o zamówienie
zwykle przybiera formę konsorcjum. Truizmem jest twierdzenie, że na etapie postępowania
o udzielenie zamówienia wykonawcy, decydujący się na wspólne ubieganie się o jego
udzielenie na zasadach określonych w art. 58 P.z.p., traktowani są jak jeden wykonawca.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia reprezentowani są oni przez wyznaczonego przez
siebie pełnomocnika. Należy zaznaczyć też, że przepisy dotyczące wykonawcy stosuje się
odpowiednio do wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego. Inne traktowanie wykonawców zawiązujących konsorcjum niż wykonawców
składających ofertę samodzielnie, naruszałoby jedną z naczelnych zasad obowiązujących
w systemie zamówień publicznych, na co wielokrotnie wskazuje się m.in. w orzecznictwie
Krajowej Izby Odwoławczej.
Jak wskazano na wstępie, w ramach przedmiotowego postępowania Zamawiający
(w pkt 10.1.4.2. SWZ) określił, że „warunek zdolności technicznej zostanie uznany za
spełniony, jeżeli Wykonawca wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał,
co najmniej jedną usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni
otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości
brutto nie mniejszej niż 550 000,00 PLN.” Dalej wskazał, że: „W przypadku wspólnego
ub
iegania się Wykonawców o udzielenie zamówienia lub polegania na zdolnościach
podmiotów udostępniających zasoby w/w warunek oceniany będzie łącznie”.
Zgodnie z art.
121 P.z.p. generalną zasadą jest możliwość powierzenia wykonania
części zamówienia podwykonawcy, a zamawiający, w szczególnych przypadkach, ma jednak
prawo ograniczyć dopuszczalność podwykonawstwa w odniesieniu do najistotniejszych
zadań wchodzących w zakres zamówienia. W takich sytuacjach to wykonawca ma
obowiązek ich osobistego wykonania.
Jak w
skazuje się w komentarzu do art. 121 P.z.p. „Obowiązek osobistego
wykonania
przez wykonawcę (czyli zakaz podwykonawstwa w tym zakresie) może dotyczyć
wyłącznie kluczowych zadań. Problemem jest ustalenie znaczenia pojęcia kluczowych
zadań (na gruncie PZP2004 - kluczowych części), gdyż nie zostało ono nigdzie
zdefiniowane. W praktyce przyjmuje się, że ustalenie kluczowych zadań zamówienia musi
następować
ad casum,
Będą to bowiem najważniejsze elementy zamówienia, mające
największe znaczenie dla zamawiającego w konkretnych okolicznościach. Zamawiający
tym samym nie może poprzestać na poinformowaniu o obowiązku osobistego wykonania
kluczowych zadań zamówienia, ale musi wskazać te zadania, które uważa za kluczowe"
(vide: komentarz do art. 121 P.z.p. w : Prawo Zam
ówień Publicznych. Komentarz, red.
Jaworska 2022, wyd. 4/D. Grześkowiak-Stojek, wersja elektroniczna w Legalis).
W ramach niniejszego postępowania Zamawiający nie ograniczył wykonawcy
w zleceniu podwykonawcom wykonania niektórych zadań wchodzących w skład zamówienia.
Zatem brak zastrzeżenia przez Zamawiającego należy też postrzegać jako brak wskazania
przez Zamawiającego by choćby jedno (którekolwiek) z zadań przewidzianych
w ramach przedmiotu zamówienia miało dla niego kluczowe znaczenie.
Powyższe powoduje, że w ramach każdego z zadań przewidzianych w zamówieniu
pn. „Świadczenie usług przez ratowników wodnych na terenie obiektów MOSiR w Łodzi
w 2023 r. -
usługa sezonowa” (a więc czy to na pływalniach sezonowych, kąpieliskach, czy
przystaniach) może być ono wykonane, także przez podwykonawcę, który - co oczywiste -
poza posiadaniem uprawnień do wykonywania usług ratownictwa wodnego (tj. zgodę
ministra właściwego do spraw wewnętrznych na wykonywanie ratownictwa wodnego,
wydaną na podstawie art. 12 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie
osób przebywających na obszarach wodnych oraz wpis do rejestru jednostek
współpracujących z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne, o którym mowa w art. 17
ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie) nie musi spełniać
żadnych dodatkowych warunków (a w szczególności takiego, jak przewidziano w pkt
10.1.4.2. SWZ).
W tym kontekście warto zwrócić uwagę, na wyrok KIO z 08.03.2019 r. (KIO 282/19), w
którym zaznaczono, że powierzenie określonego zakresu prac do wykonania przez
podwyk
onawcę, gdy zamawiający w sposób jednoznaczny i precyzyjny wskazał, że jego
wolą jest, aby określone świadczenie było wykonane osobiście przez wykonawcę, stanowi
niezgodność treści oferty z treścią dokumentów zamówienia polegającą na nieprawidłowym
określeniu sposobu wykonania zamówienia. Jeżeli więc wykonawca wskazuje w formularzu
ofertowym na zamiar powierzenia wykonania zakresu zastrzeżonego do osobistego
wykonania podwykonawcy, treść oferty staje się niezgodna z treścią SWZ. W wyroku KIO z
dnia 1 października 2019 r. (KIO 1816/19, opubl. w: Legalis) wskazano też, że „W sytuacji,
gdy zamawiający w s.i.w.z. zastrzegł obowiązek osobistego wykonania przez wykonawcę
określonych kluczowych części zamówienia lub prac, to treść oświadczenia wykonawcy,
złożona w ofercie wykonawcy stanowi jej merytoryczną zawartość, skutkującą koniecznością
badania przez zamawiającego pod kątem zgodności z s.i.w.z. i wynikającą z tego sankcją
odrzucenia oferty na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 Prawa zamówień publicznych.
O
koliczność taka wynika bowiem z faktu, iż skoro zamawiający wymaga (zastrzega)
wykonania prac wyłącznie przez wykonawcę składającego ofertę, to wskazanie w ofercie
(dla zastrzeżonego zakresu) podwykonawcy, skutkuje twierdzeniem o sprzeczności treści
oferty
z s.i.w.z. Z odmienną sytuacją mamy do czynienia w przypadku, gdy zamawiający nie
zastrzega osobistego świadczenia realizacji zamówienia w zakresie kluczowych części
zamówienia lub prac, albowiem w tej sytuacji mamy do czynienia jedynie z oświadczeniem
technicznym, formalnym".
Należy więc odróżnić sytuacje, w której wykonawca zobligowany jest do wskazania,
w jakim zakresie przedmiot zamówienia będzie realizowany przez podwykonawcę od
sytuacji, w której wykonawcy ubiegający się o wspólne wykonanie zamówienia (czy to w
ramach konsorcjum, czy spółki cywilnej) są zobligowani przez zamawiającego do wskazania
zakresu zamówienia realizacji przez każdego z nich.
Z tej perspektywy należy wspomnieć, że w niniejszym postępowaniu w pkt 13. 4.
SWZ (pt. „Informacja dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
(spółki cywilne/konsorcja)) wskazano, że: „Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia dołączają do oferty oświadczenie, z którego wynika, które usługi wykonają
poszczeg
ólni Wykonawcy (zgodnie z Załącznikiem nr 9 do SWZ).”
Zdaniem Zamawiającego nie ma żadnych podstaw do twierdzenia, że wskazany
przez Konsorcjum zakres zamówienia, który będzie realizowany przez każdego z jego
członków ma - jak to podnosi Odwołujący - charakter pozorny.
Wziąwszy pod uwagę, że Zamawiający nie zastrzegł obowiązku osobistego
wykonania kluczowych zadań, co powoduje możliwość skorzystania przez wykonawcę (w
tym przypadku Konsorcjum) z podwykonawców w każdym zakresie przedmiotu zamówienia
(a więc zarówno na którejkolwiek z pływalni sezonowych, na którymkolwiek kąpielisku lub na
którejkolwiek przystani) to tym bardziej w każdym zakresie zamówienia, które ma
zrealizować Konsorcjum należy przyjąć, że może być on (de facto w całości) wykonany
wspólnymi staraniami członków tego Konsorcjum. Wskazany w tabelach oświadczenia
stanowiącego załącznik nr 9 do SWZ (i oferty Konsorcjum) sposób wykazania zakresu
zamówienia realizowanego przez poszczególnych wykonawców (członków Konsorcjum)
prowadzi jedynie do wni
osku, że przy wykonaniu każdej z części tego zamówienia
zamierzają współdziałać członkowie tego Konsorcjum.
Dla Zamawiającego jest to tym bardziej zrozumiałe, że przewidziana w art. 445 ust. 1
P.z.p. odpowiedzialność solidarna wykonawców, których oferta została wybrana jako
najkorzystniejsza, ma charakter
odpowiedzialności solidarnej dłużników w rozumieniu art.
366 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. W świetle tego przepisu wierzyciel
(zamawiający) może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie,
od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek
z dłużników zwalnia pozostałych. Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy
dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani do świadczenia.
Złożenie więc w ramach niniejszego postępowania oferty przez Konsorcjum - mówiąc
wprost -
tylko poprawia sytuacją Zamawiającego z ww. perspektywy, gdyż może on się
domagać realizacji całości zamówienia od każdego z członków Konsorcjum i dlatego
oceniając złożone przez Konsorcjum oświadczenie o zakresie realizacji zamówienia przez
każdego z członków Konsorcjum należy uznać, że zostało ono złożone
prawidłowo (zgodnie z istotą umów tego rodzaju, które wprowadzają wspólną realizację
zamówienia), a udziału każdego z członków Konsorcjum w przewidywanej
realizacji zamówienia nie można uznać za fikcyjny.
Co więcej, nadmienił, że - na tym etapie postępowania - zgodnie z art. 59 P.z.p., jeżeli
oferta wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielnie zamówienia publicznego została
wybrana, zamawiający może żądać dopiero przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia
publicznego
kopii umowy regulującej współpracę tych wykonawców.
Jak wskazuje się w opracowaniach dotyczących zasad zamówień publicznych: „żądanie
umowy zawartej między wykonawcami na wcześniejszym etapie nie jest dopuszczalne (vide:
Kontrola UZP z dnia 6 października 2016 r., KD/51/16, niepubl.). Tym bardziej więc należy
również odróżnić obowiązek złożenia przez konsorcjantów oświadczenia w trybie art. 117
ust. 4 P.z.p. od obowiązku złożenia na żądanie zamawiającego kopii umowy konsorcjalnej,
który to obowiązek aktualizuje się dopiero na etapie następującym po wyborze oferty
najkorzystniejszej, a przed zawarciem umo
wy w sprawie zamówienia publicznego. Z tej
perspektywy istotne jest, że to dopiero w umowie konsorcjum przedstawia szczegółowo,
w jakim zakresie dany członek konsorcjum będzie wykonywał zamówienie (vide: wyrok KIO
z dnia 18 stycznia 2022 r., KIO 3795/21, opubl. w: Legalis).
Do tego czasu -
zdaniem Zamawiającego - za zgodne z przepisami P.z.p. należy
uznać wskazanie zakresu zamówienia realizowanego przez poszczególnych członków
Konsorcjum (tak, jak zrobiono to w niniejszym postępowaniu) za prawidłowe. Można bowiem
wyobrazić sobie sytuacje, że ewentualna realizacja umowy na świadczenie usług przez
ratowników wodnych na terenie obiektów Zamawiającego będzie następowała nie tylko w
zależności od pierwotnych ustaleń członków Konsorcjum, ale także w związku z bieżącymi
potrzebami (wynikającymi także z sytuacji losowych - np. choroby ratowników). Pamiętać
bowiem należy, że przedmiotowe zamówienie polega na świadczeniu usług ratowniczych
przez osoby posiadające konkretne (ratownicze) uprawnienia i realizacja tych usług przez
członków Konsorcjum - co do zasady - opierać się winna na ich wspólnym świadczeniu przez
osoby zatrudniane przez te podmioty, a -
jak wskazano na wstępie - członkowie Konsorcjum
winni być traktowani jak jeden wykonawca.
W dniu 25.04.2023 r. (e-
mailem) Przystępujący złożył pismo procesowe, w ramach
którego wnosił o oddalenie odwołania w całości. Pismo procesowe zostało podpisane tak jak
przystąpienie.
1.
Przystępujący podnosił, iż warunek udziału w postępowaniu dotyczący zdolności
zawodowej wykonawcy był dla Przystępującego jednoznaczny i zrozumiały. Zgodnie
z warunkiem wykonawca zobowiązany był wykazać wykonanie co najmniej jednej usługi
w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000,00 PLN.
Sformułowanie "na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku" oznacza, że
wykonawca musi posiadać doświadczenie w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na co
najmniej jednym z tych trzech rodzajów miejsc. Innymi słowy, aby spełnić postawione w SWZ
wymaganie, wykonawca musi mieć doświadczenie zdobyte na co najmniej jednym
z wymienionych miejsc -
może to być pływalnia otwarta, przystań wodna lub kąpielisko.
2.
Przystępujący przypominał, że zgodnie z art. 112 ust. 1 ustawy Pzp Zamawiający określa
warunki udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz
umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia,
w szczególności wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności. Oznacza to, że wykonawca
musi mieć wiedzę i doświadczenie w dziedzinie ratownictwa wodnego i wykazać, że
wykonywał w przeszłości podobne, nie zaś identyczne z przedmiotem obecnego
zamówienia, zadania.
3.
Stosując zasady interpunkcji oraz logiki przy wykładni sformułowanego przez
Zamawiającego warunku udziału w postępowaniu wskazać należy, że sformułowanie "i/lub"
oddziela trzy elementy: "pływalnię otwartą", "przystań wodną" i "kąpielisko". Użycie wyłącznie
spójnika "i" oznaczałoby, że wymóg obejmuje wszystkie trzy elementy, natomiast spójnik
"lub" powoduje, że wymóg dotyczy przynajmniej jednego z tych elementów.
W konsekwencji, sformułowanie "lub" odnosi się do całego wyrażenia "na pływalni otwartej,
przystani wodnej i/lub kąpielisku", a nie tylko do bezpośrednio poprzedzającego je elementu
"przystani wodnej".
4.
Odnosząc się do pytania przywołanego przez Odwołującego na stronach 6-7 odwołania
Przystępujący wskazuje, że przedmiotowe pytanie dotyczyło kwestii możliwości sumowania
usług w zakresie ich wartości, o czym świadczy postulowane przez wykonawcę zadającego
pytanie brzmienie warunku udziału w postępowaniu. Odwołujący usiłuje jednak fakt
skierowania tego pytania i podtrzymania przez Zamawiaj
ącego zapisów SWZ zinterpretować
na swoją korzyść, co pozostaje mylne i nieuprawnione.
5.
Nie sposób nie odnieść wrażenia, że Odwołujący prowadzi narrację w kierunku
zbudowania na obecnym etapie postępowania warunku udziału w postępowaniu - jak sam
wskazał w odwołaniu - bardzo restrykcyjnego i unikalnego, a w efekcie
podejmuje próbę doprowadzenia do nieuprawnionego monopolu postępowania
przetargowego.
W niniejszym postępowaniu zostały złożone bowiem jedynie dwie oferty,
przy czym cena of
erty Odwołującego jest o ponad 35% wyższa od ceny oferty
Przystępującego i jednocześnie przekracza budżet Zamawiającego przeznaczony na
sfinansowanie zamówienia.
Przyjęcie wykładni warunku udziału forsowanej przez Odwołującego doprowadziłoby
do sytuacji, w
której Odwołujący byłby jedynym podmiotem spełniającym tak wyśrubowane,
jak wskazuje Odwołujący, wymagania co do zdolności zawodowej wykonawcy. Tymczasem
Zamawiający przygotowując postępowanie o udzielenie zamówienia musi być otwarty na
udział wykonawców, którzy mają wystarczające doświadczenie i kompetencje do realizacji
podobnych przedsięwzięć i chcą je realizować. Interpretacja dokonana przez Odwołującego
stanowiłaby ograniczenie konkurencji w przedmiotowym postępowaniu, tym samym
pozbawiając Zamawiającego szansy na uzyskanie najlepszej jakości usług w ramach
środków, które Zamawiający może przeznaczyć na realizację danej inwestycji oraz
uzyskanie najlepszych efektów zamówienia w stosunku do poniesionych nakładów. Innymi
słowy, interpretacja warunku przyjęta w odwołaniu ograniczyłaby krąg podmiotów
potencjalnie zainteresowanych realizacją zamówienia poprzez wyłączenie z ubiegania się o
udzielenie zamówienia podmiotów zdolnych do świadczenia określonych usług, a w
konsekwencji prowadziłaby de facto do wyłączenia konkurencji.
6.
Jedynie z ostrożności, w świetle odmiennej wykładni warunku udziału w postępowaniu
przez Zamawiającego (a także przystępującego wykonawcy) oraz Odwołującego, wskazać
należy, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Krajowej Izby Odwoławczej oraz Sądów
Okręgowych wszelkie ewentualne niejednoznaczności SWZ muszą być rozstrzygane na
korzyść wykonawcy, nie mogą go obciążać i wywoływać negatywnych skutków,
w szczególności przejawiających się odrzuceniem oferty.
7.
W zakresie zarzutu dotyczącego prawidłowości oświadczeń złożonych przez
Przystępującego w trybie art. 117 ust. 4 ustawy Pzp, Przystępujący informuje, że do
przedmiotowego zarzutu odniesie się bezpośrednio w toku rozprawy przed Izbą.
Skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej po zapoznaniu się z przedstawionymi
poniżej dowodami, po wysłuchaniu oświadczeń, jak i stanowisk stron oraz
Przystępującego złożonych ustnie do protokołu w toku rozprawy, ustalił
i zważył, co następuje.
Skład orzekający Izby ustalił, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 528 NPzp, a Wykonawca wnoszący
odwołanie posiadał interes w rozumieniu art. 505 ust. 1 NPzp, uprawniający do jego
złożenia. Odwołujący którego oferta uplasowała się na drugim miejscu w rankingu złożonych
ofert
w wypadku potwierdzenie się zarzutów miał szanse na uzyskanie
zamówienia.
Skład orzekający Izby dopuścił w niniejszej sprawie dowody z: dokumentacji
postępowania o zamówienie publiczne nadesłanej przez Zamawiającego do akt sprawy
w postaci elektronicznej, w tym
w szczególności postanowień Specyfikacji Warunków
Z
amówienia zwanej dalej: „SWZ”, załącznika nr 1 do SWZ (Opis Przedmiotu Zamówienia),
wykazu usług (załącznik nr 6 do SWZ), wzoru umowy z załącznikami (załącznik nr 7 do
SWZ),
wzoru oświadczenia Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielnie zamówienia
w zakresie, o którym mowa w art. 117 ust. 4 Pzp (załącznika nr 9 do SWZ), odpowiedzi na
pytania
– pisma z 24.03.2023 r., formularza ofertowego, tj. oferty Przystępującego,
Oświadczenia o którym mowa w art. 117 ust. 4 Pzp, wezwania do złożenia podmiotowych
środków dowodowych – pisma z 05.04.2023 r., odpowiedzi na wezwanie także z 05.04.2023
r. wraz z załącznikami, m.in. wykazem usług oraz innym dokumentem sporządzonym przez
podmiot, na rzecz którego usługi zostały wykonane oraz informacji o wyborze oferty
najkorzystniejszej z 07.04.2023 r.
Przy rozpoznawaniu prze
dmiotowej sprawy skład orzekający Izby wziął pod uwagę
stanowiska i oświadczenia stron oraz Przystępującego złożone ustnie do protokołu.
Odnosząc się generalnie do podniesionych w treści odwołania zarzutów, stwierdzić
należy, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w zakresie zarzutu 1. Przy czym, zarzut 2
miał charakter ewentualny i jego rozpatrywanie było uzależnione od oddalenia zarzutu 1, co
nie miało miejsca.
Odwołujący sformułował w odwołaniu zarzut naruszenia przez Zamawiającego:
1. naruszenie art. 128 ust 1 Pzp poprzez zaniechanie wezwania Konsorcjum do
uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych dla wykazania spełnienia warunku udziału
w zakresie doświadczenia w sytuacji, gdy z treści złożonych przez wykonawcę w toku
postępowania dokumentów nie wynika, że wykonawca wykazał spełnienie warunku,
2. naruszenie art. 128 ust 1 Pzp w zw. z art. 117 ust 3 Pzp poprzez zaniechanie wezwania
Konsorcjum do uzupełnienia podmiotowego środka dowodowego w postaci oświadczenia
o którym mowa w art. 117 ust 4 Pzp w sytuacji gdy złożone w postępowaniu nie potwierdza,
że podmiot spełniający warunek udziału w zakresie wymaganego doświadczenia w realizacji
usług, faktycznie wykona zamówienie w zakresie dla którego te zdolności są wymagane -
w przypadku oddalenia zarzutu dotyczącego niewykazania spełnienia warunku udziału
w zakresie doświadczenia,
co ma bezpośredni wpływ na wynik postępowania i wadliwą czynność wyboru oferty
najkorzystniejszej w postępowaniu.
Izba dokonała następujących ustaleń odnośnie do przedmiotowego odwołania.
W pierwszej kolejności Izba przywołuje stan faktyczny wynikający z treści odwołania,
odpowiedzi na odwołanie oraz pisma procesowego Przystępującego, w tym także
postanowienia pkt 10.1.4.1 SWZ
(w pkt 10 SWZ pt. „Informacja o warunkach udziału
w postępowaniu”): „Warunek zdolności technicznej zostanie uznany za spełniony, jeżeli
Wykonawca wykaże, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a
jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał, co najmniej jedną
usługę w zakresie ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub
kąpielisku w ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000,00 PLN.”.
Z kolei w
ppkt 2) uwag do ww. informacji SWZ wskazano, że: „W przypadku wspólnego
ubiegania się Wykonawców o udzielenie zamówienia lub polegania na zdolnościach
podmiotów udostępniających zasoby w/w warunek oceniany będzie łącznie.".
Natomiast, w pkt 11.5.2 SWZ
(w pkt. 11 pt. „Informacja o podmiotowych środkach
dowodowych
żądanych w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu
oraz wykazania podstaw wykluczenia
”) stwierdzono, że na potwierdzenie warunku
z pkt 10.1.4.1 SWZ konieczne jest złożenie: „Wykaz usług (wg wzoru - Załącznik nr 6 do
SWZ)
wykonanych w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania
i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów
określających, czy te usługi zostały wykonane należycie, przy czym dowodami, o których
mowa są:
> referencje
>
bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz którego usługi zostały
wykonane,
>
a jeżeli Wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie jest w stanie uzyskać tych
dokumentów - oświadczenie wykonawcy
Uwaga:
1. Jeżeli Wykonawca powołuje się na doświadczenie w realizacji usług wykonywanych
wspólnie z innymi Wykonawcami, wykaz o którym mowa w pkt 11.5.2, dotyczy usług,
w
których wykonaniu Wykonawca ten bezpośrednio uczestniczył.”. Nadto, w pkt 13.4. SWZ
(pt. „Informacja dla wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia (spółki
cywilne/konsorcja)) wskazano też, że: „Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia dołączają do oferty oświadczenie, z którego wynika, które usługi wykonają
poszczególni Wykonawcy (zgodnie z Załącznikiem nr 9 do SWZ).”.
W pozostałym zakresie Izba odniesie się przy rozpoznawaniu zarzutów.
Biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania (art. 552 ust.1 NPzp),
oceniając wiarygodność i moc dowodową, po wszechstronnym rozważeniu zebranego
materiału (art. 542 ust. 1 NPzp), Izba stwierdziła co następuje.
Odnośnie zarzutu pierwszego, Izba uznała w/w zarzut za podlegający uwzględnieniu.
Przedmiotem sporu jest spełnianie przez Przystępującego warunku udziału
w postępowaniu w zakresie wymaganego doświadczenia. Należało zgodnie z pkt 10.1.4.1
SWZ
wykazać się doświadczeniem w wykonaniu co najmniej jednej usługi w zakresie
ochrony ratownictwa wodnego na pływalni otwartej, przystani wodnej i/lub kąpielisku w
ramach jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000 PLN. Na
potwierdzenie s
pełniania tego warunku składało się wykaz usług, tj. Wykaz usług (wg wzoru -
Załącznik nr 6 do SWZ) wykonanych w okresie ostatnich 3 lat, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu,
dat wykonania i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane, oraz załączeniem
dowodów określających, czy te usługi zostały wykonane należycie, przy czym dowodami, o
których mowa są: > referencje > bądź inne dokumenty sporządzone przez podmiot, na rzecz
którego usługi zostały wykonane, >a jeżeli Wykonawca z przyczyn niezależnych od niego nie
jest w stanie uzyskać tych dokumentów - oświadczenie wykonawcy
Uwaga:
1. Jeżeli Wykonawca powołuje się na doświadczenie w realizacji usług
wykonywanych
wspólnie z innymi Wykonawcami, wykaz o którym mowa w pkt 11.5.2,
dotyczy usług, w których wykonaniu Wykonawca ten bezpośrednio uczestniczył.
W ocenie Izby,
trafne jest stanowisko Odwołującego, w celu potwierdzenia
oczekiwanego doświadczenia należało wykazać się realizacją referencyjną w ramach
jednego kontraktu o wartości brutto nie mniejszej niż 550 000 na pływalni otwartej (element
konieczny) i jednocześnie na przystani wodnej i/lub kąpielisku. Nie było intencją
Zamawiającego, aby po sformułowaniu „pływalni otwartej” umieścić spójnik „lub” razem ze
sformułowaniem „przystani wodnej”. Inaczej mówiąc nie było celem Zamawiającego
umieszczać spójnik „lub” między pierwszą i drugą częścią warunku, ale jedynie między drugą
i trzecia częścią tego warunku. Przy czym, niezbędnym elementem tego warunku była
„pływalnia otwarta”. Samodzielność sformułowania „pływalnia otwarta” nie budzi wątpliwości,
świadczy o tym przedzielenie tego sformułowania przecinkiem. Odnośnie zaś drugiej i
trzeciej części warunku oznacza, że funktor alternatywy odnosi się wyłącznie do drugiego i
trzeciego elementu warunku.
Jednocześnie, należy zgodzić się, że za tą interpretacją świadczy sformułowanie
„w ramach jednego kontraktu” w przeciwnym wypadku byłby to element zbędny. Tylko
bowiem sposób rozumienia przedstawiony powyżej czyni dodatek „w ramach jednego
kontraktu” celowym. W innym wypadku byłaby to nieuzasadniona tautologia. Trzeba też
przyznać racje Odwołującemu, że stanowisko Zamawiającego jest wewnętrznie sprzeczne,
gdyż z jednej strony uznawał za właściwe sformułowanie „na pływalni otwartej i przystani
wodnej
i kąpielisku w ramach jednego kontraktu”, czyli konieczne byłoby
wykazać się trzema obiektami, z drugiej strony uznawał także sformułowanie „na pływalni
otwartej lub przystani wodnej lub kąpielisku w ramach jednego kontraktu”, czyli
wystarczającym byłby tylko jeden obiekt.
Dodatkowo, za sformułowaniem i rozumieniem Odwołującego świadczy podział
zamówienia w załączniku nr 1 do SWZ (OPZ), na str. od 1 do 5 Zamawiający opisuje
pływalnie sezonowe, zaś na str. od 6 do 13 łącznie opisuje kąpieliska i przystanie. Niniejszy
podział jest zbieżny z warunkiem udziału w postępowaniu z pkt 10.1.4.1 SWZ i prawdziwymi
intencjami Zamawiającego.
W konsekwencji Przystępujący nie wykazał spełniania wymaganego warunku udziału
w postępowaniu z pkt 10.1.4.1 SWZ, gdyż wykazane zadanie referencyjne w złożonym
wykazie usług dotyczy jedynie kąpieliska i nie obejmuje koniecznej zgodnie z warunkiem
pływalni otwartej. W rezultacie konieczne jest wezwanie Przystępującego, jak w sentencji, do
uzupełnienia na podstawie art. 128 ust. 1 PZP.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała jak na wstępie.
Wobec potwierdzenia się zarzutu głównego i jego uwzględnienia, Izba nie
rozpoznawała zarzutu drugiego, który miał charakter ewentualny. Zgodnie bowiem z wyraźną
dyspozycją ze strony 3 petitum odwołania: „w przypadku oddalenia zarzutu dotyczącego nie
wykazania spełnienia warunku udziału w zakresie doświadczenia”.
W tym stanie rzeczy, Izba uwzględniła odwołanie na podstawie art. 553 zdanie
pierwsze, 554 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 pkt 1 lit. a) b) Pzp oraz orzekła jak w sentencji.
Jednocześnie obciążając kosztami Zamawiającego i zasądzając od niego na rzecz
Odwołującego kwoty 7 500,00 zł tytułem zwrotu kosztów wpisu oraz 3 600,00 zł tytułem
zwrotu wydatków pełnomocnika na podstawie dowodu uiszczenia wpisu i złożonego
rachunku.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku na podstawie art. 557 Pzp
oraz art. 575 Pzp, z uwzględnieniem postanowień Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania
oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania z dnia 30 grudnia 2020 r. (Dz.U.
z 2020 r. poz. 2437).
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 3393/22 z dnia 2023-12-30
- Sygn. akt KIO 1581/23 z dnia 2023-06-16
- Sygn. akt KIO 1492/23, KIO 1527/23 z dnia 2023-06-14
- Sygn. akt KIO 1463/23, KIO 1478/23 z dnia 2023-06-07
- Sygn. akt KIO 1388/23 z dnia 2023-06-02
