rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2008-03-31
rok: 2008
data dokumentu: 2008-03-31
rok: 2008
sygnatury akt.:
KIO/UZP 230/08
KIO/UZP 230/08
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska Członkowie: Barbara Bettman, Ryszard Tetzlaff Protokolant: Edyta Skowrońska
Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska Członkowie: Barbara Bettman, Ryszard Tetzlaff Protokolant: Edyta Skowrońska
po rozpoznaniu na posiedzeniu/ rozprawie w dniu/ w dniach 31 marca 2008r. w Warszawie
odwołania wniesionego przez Zakład Sprzątania Placów i Ulic Mielczarek, Sobański sp. j.
z siedzibą w Poznaniu, ul. Jasielska 7 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Zarząd
Dróg Miejskich z siedzibą w Poznaniu, ul. Wilczak 16 protestu / protestów z dnia 20
lutego 2008r.
przy udziale xxx zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego xxx po stronie
odwołującego sięoraz xxx – po stronie zamawiającego.
odwołania wniesionego przez Zakład Sprzątania Placów i Ulic Mielczarek, Sobański sp. j.
z siedzibą w Poznaniu, ul. Jasielska 7 od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Zarząd
Dróg Miejskich z siedzibą w Poznaniu, ul. Wilczak 16 protestu / protestów z dnia 20
lutego 2008r.
przy udziale xxx zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego xxx po stronie
odwołującego sięoraz xxx – po stronie zamawiającego.
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje modyfikację Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia w zakresie :
a) określenia minimalnych gwarantowanych zakresów rzeczowych, które
Zamawiający zobowiązuje się zlecić w formie zleceń uzupełniających
w ramach
umowy
dla
każdego
z
zadań
z
uwzględnieniem
równomiernego rozłożenia zleceń przy uwzględnieniu ich sezonowości
oraz obszaru Rejonu w ramach którego realizowane jest zlecenie,
b) wprowadzenie do pkt III.1.6. SIWZ definicji cyklu,
c) modyfikację pkt III.2.5 poprzez zmianę terminu realizacji interwencyjnego
opróżniania koszy z 2 do 6 godzin.
2. kosztami postępowania obciąża Zarząd Dróg Miejskich z siedzibą w Poznaniu,
ul. Wilczak 16 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości
4.064
zł
00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisu
uiszczonego
przez Zakład Sprzątania Placów i Ulic Mielczarek,
Sobański sp. j. z siedzibą w Poznaniu, ul. Jasielska 7
2)
dokonaćwpłaty kwoty 7 664 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy sześćset
sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) przez Zarząd Dróg Miejskich
z siedzibą w Poznaniu, ul. Wilczak 16 na rzecz Zakładu Sprzątania Placów
i Ulic Mielczarek, Sobański sp. j. z siedzibą w Poznaniu, ul. Jasielska 7
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu oraz
uzasadnionych kosztów zastępstwa przez pełnomocnika,
3)
dokonaćwpłaty kwoty xxx zł xx. gr (słownie: xxxx ) przez xxxx na rzecz
Urzędu ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4)
dokonaćzwrotu kwoty 15 936 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy dziewięćset
trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
ZamówieńPublicznych na rzecz Zakład Sprzątania Placów i Ulic
Mielczarek, Sobański sp. j. z siedzibą w Poznaniu, ul. Jasielska 7
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na letnie oczyszczanie pasów
drogowych miasta Poznania w 2008r. – sprzątanie jezdni, chodników i placów miejskich,
przejśćpodziemnych i kładek, opróżnianie koszy ulicznych, koszenie i usuwanie
zanieczyszczeńz poboczy i terenów zielonych zostało wszczęte przez Zarząd Dróg
Miejskich z siedzibąw Poznaniu, ul. Wilczak 16, zwanego dalej Zamawiającym, ogłoszeniem
w Dzienniku Oficjalnych Publikacji WE nr 2008/S 30-040659 w dniu 13 lutego 2008r.
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (w skrócie SIWZ) została zamieszczona na
stronie internetowej Zamawiającego
www.zdm.poznan.pl
w dniu 13 lutego 2008r.
Na treśćtej SIWZ wniósł w dniu 20 lutego 2008r. bezpośrednio do Zamawiającego, protest
Zakład Sprzątania Placów i Ulic Mielczarek, Sobański sp. j. z siedzibąw Poznaniu,
ul. Jasielska 7, zwany dalej Odwołującym. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
art. 67 ust. 1 pkt. 6 i 7 poprzez wprowadzenie do wzoru umowy § 4 ust. 2, który stanowi
wymuszenie akceptacji warunku dotyczącego sposobu ustalania cen w przypadku realizacji
zamówieńuzupełniających. Zamawiający oczekiwał bezprawnie,że wykonawcy będą
rozliczaćzamówienia uzupełniające według cen wynikających z ofert złożonych
w przedmiotowym postępowaniu. A zamówieńuzupełniających udziela sięw trybie
zamówienia z wolnej ręki i zawiera sięodrębnąumowęi wcześniejszym wynegocjowaniu
warunków realizacji z jednym wykonawcą. Ponadto Zamawiający przewidział zlecenia
interwencyjne, które nie sąznane ustawie z dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U.. t.j. z 2007 nr 223 poz. 1655) – zwanej dalej ustawą. Dla tych zleceń
przewidział w umowie stawki M3, F, Z3, Z4, P, R określając jednocześnie,że sąto
zamówienia uzupełniające. Odwołujący uważał,że tak nie jest, a udzielanie zamówień, które
wykraczająpoza obszar ilościowy zamówienia może byćdokonywane jedynie w oparciu
o art. 67 ust. 1 pkt. 6 i 7 ustawy. Odwołujący podał wykładnięjęzykowąsłowa „interwencja”.
Podniósł także zarzut naruszenia art. 29 ust. 1 i art. 2 pkt. 13 ustawy wskazując,że cena za
interwencyjne opróżnianie koszy nie została wydzielona z ceny „K”, jak miało to miejsce
w przypadku cen M3, Z, Z3, Z4. Włączenie ceny za interwencyjne opróżnianie koszty w ilości
stanowiącej 15% ich ogólnej liczby w rejonie nie pozwala na prawidłowe skalkulowanie
oferty, z uwagi na nieznanąrzeczywistąilośćzleceńtego rodzaju. Podkreślił,że
Zamawiający nie otrzyma ofert porównywalnych, bo oferty mogąbyćprzez wykonawców
kalkulowane w przedziale 0% - 15% ogólnej liczby opróżniania koszty w danym rejonie.
Zamawiający nadto wymagał, aby poza cyklami 7, 14, 28 dniowymi wykonawca sprzątał na
bieżąco w dniach pomiędzy cyklami, mimo nie przewidzenia możliwości skalkulowania ceny
za tego rodzaju czynności. Sprzątanie pomiędzy cyklami jest niezależne od sprzątania
zasadniczego i stanowi ewidentnączęśćprzedmiotu zamówienia. Takie rozwiązanie przyjęte
przez Zamawiającego narusza zasadęodpłatności umów o zamówienie publiczne.
Zamawiający w dniu 22 lutego 2008r. (data przesłania faksów) wezwał pozostałych
wykonawców do wzięcia udziału w postępowaniu protestacyjnym.
Do postępowania przyłączyli się:
1. SITA Poznańsp. z o.o. z siedzibąw Poznaniu, ul. Nowotarska 27 w dniu 25 lutego
2008r.,żądając uwzględnienia protestu Odwołującego,
2. Astra Usługi Wielobranżowe, Handel Aldona Wesołowska z siedzibąw Poznaniu,
ul.Ścibora 88 w dniu 26 lutego 2008r.,żądając rozstrzygnięcia protestu na korzyść
Odwołującego,
3. Remondis Sanitech Poznańsp. z o.o. z siedzibąw Poznaniu, ul. Górecka 104 w dniu
26 lutego 2008r. takżeżądając uwzględnienia protestu.
Zamawiający protest rozstrzygnął w dniu 6 marca 2008r. uwzględniając protest częściowo
poprzez deklaracjęmodyfikacji SIWZ poprzez wykreślenie ust. 2 z § 4 wzoru umowy po
ostatecznym rozstrzygnięciu protestu.
W pozostałym zakresie Zamawiający protest oddalił podając,że Zamawiający zamawia
działania kompleksowe w zakresie utrzymania czystości ulic, co obejmuje zarówno zadania
realizowane obligatoryjnie (gwarantowane) jak i zadania nazwane interwencyjnymi, których
nie możnaściśle zaplanowaćco do czasu i miejsca realizacji, przez co mającharakter
fakultatywny (niegwarantowany). Nie można utożsamiaćzleceńuzupełniających w ramach
umowy z zamówieniami uzupełniającymi. Jeżeli pakiet zadańinterwencyjnych zostałby
usunięty z SIWZ, to nie mógłby później byćobjęty zamówieniem uzupełniającym, a gdyby
pozostał w opisie przedmiotu zamówienia, a nie był objętyżadnącenąskładową, to umowa
tak zawarta byłaby nieważna. Zadanie interwencyjne inicjuje interwencja Straży Miejskiej,
Rady Osiedla, mieszkańca bądźdyżurnego patrolowego monitorującego ulice Poznania,
wskazującego na pilnąpotrzebępodjęcia prac czystościowych w danym miejscu i czasie
z uwagi na duży stopieńzabrudzenia lub reprezentacyjny charakter miasta. Taka zasada jest
stosowana w mieście Poznańod wielu lat. Zamawiający zobowiązał siędo modyfikacji SIWZ
poprzez informację, jakie minimalne gwarantowane zakresy rzeczowe zobowiązuje sięzlecić
w formie zleceńuzupełniających w ramach umowy dla każdego z zadań.
Odnośnie interwencyjnego opróżniania koszy, to Zamawiający wskazał,że takie opróżnianie
jest niezbędne dla zapewnienia właściwej estetyki centrum miasta oraz warunków sanitarno-
epidemiologicznych na osiedlach peryferyjnych. Kosze zapełniająsięnierównomiernie i nie
można z góry określićmiejsca i czasu interwencji. Nie ma realnej możliwości rokowania
wówczas z wykonawcami, bo opróżnianie musi nastąpićw ciągu 2 h od przesłania
zgłoszenia faksem. Zamawiający wymaga, aby cena K zawierała w sobie dodatkowo koszt
interwencyjnego opróżniania miesięcznie w ilości 15% ogólnej liczby koszy. Ponadto
podnosi,że nieracjonalne jest oczekiwanie Odwołującego,żeby Zamawiający uruchamiał
„zlecenie uzupełniające w ramach umowy” na całościowe oczyszczanie jezdni
z pojedynczego zabrudzenia, skoro była niedawno oczyszczana. Dlatego Zamawiający kazał
uwzględnićw cenach F7, F14 i F28 koszt jednokrotnego całościowego oczyszczenia grupy
jezdni maszynami czyszczącymi oraz doczyszczenia ręcznego i kosztu zbierania zabrudzeń
w okresie od dnia poprzedniego cyklu do dnia danego oczyszczenia, będącego przedmiotem
odbioru.
Z rozstrzygnięciem nie zgodził sięOdwołujący i w dniu 11 marca 2008r. listem poleconym
wniósł odwołanie. W tym samym dniu kopia odwołania została przekazana Zamawiającemu
bezpośrednio. Odwołujący podtrzymał wszystkie zarzuty i wnioski z wyjątkiem uwzględnionej
części odwołania. W zakresie zleceńinterwencyjnych wskazał,że oczekuje modyfikacji
SIWZ poprzez podanie uzupełnienie opisu przedmiotu zamówienia o wskazanie miejsc,
gdzie mająbyćwykonywane zlecenia interwencyjne i włączenie ich do zadania
podstawowego, albo wyłączenie z zakresu i zlecanie jako zamówienia uzupełniające.
Odwołujący wskazał,że dla zleceńinterwencyjnych nie może dokonaćwizji lokalnej i określić
wszystkich czynników mających wpływ na kalkulacjęceny. Na ukształtowanie ceny ma
wpływ ukształtowanie terenów, możliwośćdojazdu, czy teren był sprzątany czy wykaszany.
Z dotychczasowych doświadczeńOdwołującego wynika,że Zamawiający w ramach zleceń
interwencyjnych zlecał do oczyszczania lub wykaszania miejsca i tereny zaniedbane od
wielu lat, gdzie nakład pracy był wysoki, tak teżbyło z oczyszczaniem ulic. Odwołujący
wskazał,że to co Zamawiający przykładowo wskazuje jako przykład zlecenia
interwencyjnego nie różni sięniczym, od tego co przykładowo podaje jako zamówienie
uzupełniające. Zamawiający oczekiwał także nierealnego wobec braku informacji w SIWZ
terminu realizacji tych zleceńod 2-72 h. Odwołujący podał,że pojęcie „zlecenie” jest
określeniem tożsamym z „zamówieniem” wedle wykładni językowej. Ponadto w SIWZ
Zamawiający używa nieczytelnych i niezrozumiałych zapisów „zamówienia uzupełniające”,
„prace interwencyjne”, „zlecenia uzupełniające”, co wprowadzało w błąd wykonawców.
Odnośnie skalkulowania ceny za codzienne sprzątanie jezdni pomiędzy ustalonymi cyklami,
Odwołujący podniósł,że Zamawiający nie zrozumiał zarzutu. Wbrew twierdzeniom
Zamawiającego czynnośćsprzątania pomiędzy cyklami mechanicznego zamiatania wcale
nie musi dotyczyćpojedynczych zabrudzeń, a przede wszystkim,żeby te pojedyncze
zabrudzenia lokalizowaćto trzeba wprowadzićmonitoring. Skoro Zamawiający płaci za stałe
sprzątanie innych miejsc pasa drogowego, to nie rozumie Odwołujący, dlaczego nie chce
zapłacićza sprzątanie jezdni. Ceny F7, F14 i F 28 dotyczącykli i nie mogąobejmować
jednocześnie kosztów sprzątania jezdni codziennie przez 27 dni. Odwołujący przywołał zapis
SIWZ str. 9, gdzie Zamawiający oczekiwał mechanicznego oczyszczania, a ręczne mogło
dotyczyćtylko tych miejsc, gdzie mechaniczne nie jest możliwe, ten zapis należy odnieść
także do czyszczenia między cyklami. Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu
Modyfikacji SIWZ poprzez wyodrębnienie pozycji cenowej za wielokrotne w ciągu miesiąca
sprzątanie pomiędzy ustalonymi cyklami. W zakresie zarzutu dotyczącego interwencyjnego
opróżniania koszy Odwołujący wniósł o modyfikacjęSIWZ poprzez przewidzenie stawki
cenowej za jednokrotne dodatkowe opróżnianie kosza ulicznego.
Izba dopuściła jako dowód dokumentacjępostępowania o udzielenie zamówienia
publicznego: SIWZ wraz z załącznikami, protokół wraz z załącznikami, wezwania skierowane
do wykonawców w związku z wniesieniem protestu i odwołania.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje :
Zamawiający w SIWZ zawarł następujące zapisy :
Definicje pojęćw pkt. III.1.6. :
1. zadania (prace) interwencyjne – rozumie sięprzez to zadania, których podjęcie
wymaga uzupełniającego pisemnego zlecenia; przesyłane będąone drogąfaksową
z wyszczególnionym zakresem prac oraz terminem realizacji,
2. zadania (prace) planowe – rozumie sięprzez to zadania wykonywane wg
zatwierdzonego przez Zamawiającego i stanowiącego załącznik do umowy
harmonogramu, w którym określony jest czas (cykl) podejmowanych działań.
Zakresy fakultatywne Zamawiający przewidział w pkt III.2.1. SIWZ dotyczącym sprzątania
chodników,ścieżek rowerowych i placów miejskich, pkt III.2.5. SIWZ dotyczącym
opróżniania i konserwacji koszy ulicznych, pkt III.2.6. SIWZ dotyczącym oczyszczania
i koszenia poboczy bądźterenów zielonych, pkt III.2.7 SIWZ w przypadku jezdni, pkt III.2.9.
SIWZ - Mycie ciśnieniowe cichych nawierzchni. Jednocześnie we wzorze umowy
Zamawiający w § 3 ust. 1 określił, ceny składowe według jakich ma zostaćobliczone
wynagrodzenie.
Nadto w rozstrzygnięciu Zamawiający zobowiązał siędo wykreślenia ust. 2 § 4 wzoru umowy
oraz do podania informacji jakie minimalne zakresy rzeczowe zobowiązuje sięzlecić
w formie zleceńuzupełniających w ramach umowy.
Odwołujący w odwołaniu zaskarżył rozstrzygnięcie w zakresie oddalającym protest. Tym
samym zarzut dotyczący naruszenia art. 67 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy poprzezżądanie
wskazania stałych cen dla zamówieńuzupełniających został przez Zamawiającego
uwzględniony w całości zgodnie zżądaniem Odwołującego i nie był przedmiotem
postępowania odwoławczego.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 67 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy poprzez objęcie przedmiotem
zamówienia publicznego w niniejszej sprawie zamówieńuzupełniających, błędnie
nazwanych przez Zamawiającego interwencyjnymi, obejmujących wykonanie usług
sprzątania chodników iścieżek rowerowych oraz placów miejskich, oczyszczanie i koszenie
poboczy bądźterenów zielonych, sprzątanie jezdni poza zakresem objętym pracami
planowymi w innych miejscach niżwskazane przez Zamawiającego w zakresie rzeczowym
zamówienia – załącznik nr 3 do SIWZ należy wskazać,że jest on uzasadniony o tyle,że
Zamawiający
nieprecyzyjnie
opisał
przedmiot
zamówienia
w
zakresie
zadań
interwencyjnych, co powoduje,że wykonawca nie jest w stanie ich wycenić. Zamawiający co
prawda zadeklarował w rozstrzygnięciu protestu,że wprowadzi minimalny zakres rzeczowy
przez niego gwarantowany w ramach zadańinterwencyjnych, ale w tym zarzucie protest
oddalił, a modyfikacji nie dokonał. Zadania interwencyjne nie sązamówieniami
uzupełniającymi, gdyżsąone przez Zamawiającego zaplanowane do realizacji w ramach
przedmiotu zamówienia. Zamawiający jest w stanie podaćminimalny zakres rzeczowy tych
zadań, choćby na podstawie analizy wcześniejszych Zamówieńna te same usługi
w poprzednich latach oraz mając rozeznanie w zakresie stanu dróg jakie ma w swoim
zarządzie. Nie jest natomiast możliwe wskazanie w sposób jednoznaczny wszystkich
sytuacji, w których konieczne jest wykonanie zadania interwencyjnego na obszarach nie
wskazanych w wykazie załączniku nr 3 z podaniem miejsc, jak oczekuje tego Odwołujący.
Zadania interwencyjne mogąbyćwynikiem poleceńwydawanych Zamawiającemu przez
poszczególne służby do tego uprawnione, a nadto jak wyjaśniał na rozprawie Zamawiający
częśćtego typu zadańwykonująRady Osiedli, Zakłady Pracy, szkoły czy teżinne instytucje
społeczne, które nie mająobowiązku powiadamiania Zamawiającego ze znacznym
wyprzedzeniem o podejmowanych inicjatywach. Jednakże Zamawiający musi przyjąćna
siebie ryzyko zagwarantowania wykonawcom wynagrodzenia na takim poziomie, aby mogli
oni wykonaćzamówienie i osiągnąćzysk. W tej sytuacji konieczne jest zmodyfikowanie
SIWZ poprzez podanie minimalnych gwarantowanych zakresów rzeczowych w ramach
zadańinterwencyjnych. Ponadto konieczne jest nakazanie Zamawiającemu określenia
sposobu realizacji zadańinterwencyjnych w taki sposób aby uwzględniał on możliwość
wykonania zamówienia przez wykonawców, a więc równomiernego rozłożenia w czasie
zadańinterwencyjnych z uwzględnieniem sezonowości tych prac, tak aby wykonawcy mieli
możliwośćwykonania zadańinterwencyjnych bez trudności w realizacji zadańplanowych.
Wykonawcy jednak także muszązgodzićsięprzyjąćna siebie częśćryzyka związanego
z wykonaniem umowy, gdyżz charakteru zadańinterwencyjnych wynika, iżnie jest możliwa
precyzyjna lokalizacja ich wykonania. Potrzeba Zamawiającego może byćspowodowana
warunkami atmosferycznymi czy wzmożonym ruchem turystycznym czy transportowym. Nie
sąto okoliczności zależne od Zamawiającego, a utrzymanie stanu dróg w należytym stanie
jest niezbędne. Dlatego wykonawcy powinni uwzględnićte okoliczności przy kalkulacji ceny.
Mając
to
na
uwadze
Izba
nakazuje
Zamawiającemu
określenie
minimalnych
gwarantowanych zakresów rzeczowych, które Zamawiający zobowiązuje sięzlecićw formie
zleceńuzupełniających w ramach umowy dla każdego z zadańz uwzględnieniem
równomiernego rozłożenia zleceńprzy uwzględnieniu ich sezonowości oraz obszaru Rejonu
w ramach którego realizowane jest zlecenie.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 13 ustawy poprzez nie
wyodrębnienie przez Zamawiającego stawki cenowej za jednokrotne opróżnienie kosza
w zakresie zadania interwencyjnego oraz nie wyodrębnienie pozycji cenowej za wielokrotne
w ciągu miesiąca sprzątanie pomiędzy ustalonymi cyklami, Izba uwzględnia zarzut jedynie
częściowo to jest poprzez nakazanie wprowadzenia definicji cyklu, gdyżz dotychczasowego
brzmienia SIWZ nie można ustalićczy przez cykl należy rozumiećoczyszczanie ulic z piasku
i innych zanieczyszczeńjednokrotnie w ramach cyklu, czy teżsystematycznie codziennie
w ramach cyklu usuwanie zanieczyszczeńi w ostatnim dniu cyklu dokonywanie
mechanicznego oczyszczenia jezdni i całych powierzchni skrzyżowań. Brak precyzji
w określeniu tego zapisu SIWZ uniemożliwia wykonawcom skalkulowanie ceny za tęusługę.
Zamawiający ma obowiązek określićprzedmiot zamówienia w sposób wyczerpujący
i precyzyjny, a brak definicji cyklu może rodzićwątpliwości interpretacyjne pomiędzy
wykonawcami i w efekcie prowadzićdo złożenia ofert nieporównywalnych. Jednocześnie
biorąc pod uwagę,że Zamawiający na rozprawie wyjaśnił,że interwencyjne opróżnianie
koszy w ilości przekraczającej 15% ogólnej liczby koszy w danym rejonie, nie będzie
obciążało wykonawców, ale zostanie zlecone służbie – Pogotowie Czystości, Izba stoi na
stanowisku,żeżądana w tym zakresie modyfikacja SIWZ przez Odwołującego jest zbyt
daleko idąca, gdyżznając zakres zwiększenia ilości opróżnianych koszy w miesiącu, wie
o jakąkwotęnależy podwyższyćswoje wynagrodzenie, aby skalkulowaćcenęna
opłacalnym dla siebie poziomie. Jednakże Izba zauważa,że zakreślony termin
interwencyjnego opróżniania kosza wskazany w SIWZ – 2 h, znacznie utrudnia prawidłową
kalkulacjęceny w tym zakresie, gdyżpowoduje koniecznośćdodatkowego uruchomienia
ludzi i sprzętu, której nie można powiązaćz innymi czynnościami w ramach sprzątania. Izba
nakazuje zatem modyfikacjęczasu interwencji z 2 do 6 h przy uwzględnieniu pory dziennej.
O kosztach rozstrzygnięto stosownie do wyników postępowania odwoławczego na podstawie
art. 191 ust. 6 i 7 pzp nakazując Zamawiającemu pokryćOdwołującemu uzasadnione koszty
zastępstwa przez pełnomocnika i wpisu.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje modyfikację Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia w zakresie :
a) określenia minimalnych gwarantowanych zakresów rzeczowych, które
Zamawiający zobowiązuje się zlecić w formie zleceń uzupełniających
w ramach
umowy
dla
każdego
z
zadań
z
uwzględnieniem
równomiernego rozłożenia zleceń przy uwzględnieniu ich sezonowości
oraz obszaru Rejonu w ramach którego realizowane jest zlecenie,
b) wprowadzenie do pkt III.1.6. SIWZ definicji cyklu,
c) modyfikację pkt III.2.5 poprzez zmianę terminu realizacji interwencyjnego
opróżniania koszy z 2 do 6 godzin.
2. kosztami postępowania obciąża Zarząd Dróg Miejskich z siedzibą w Poznaniu,
ul. Wilczak 16 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości
4.064
zł
00 gr (słownie: cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisu
uiszczonego
przez Zakład Sprzątania Placów i Ulic Mielczarek,
Sobański sp. j. z siedzibą w Poznaniu, ul. Jasielska 7
2)
dokonaćwpłaty kwoty 7 664 zł 00 gr (słownie: siedem tysięcy sześćset
sześćdziesiąt cztery złote zero groszy) przez Zarząd Dróg Miejskich
z siedzibą w Poznaniu, ul. Wilczak 16 na rzecz Zakładu Sprzątania Placów
i Ulic Mielczarek, Sobański sp. j. z siedzibą w Poznaniu, ul. Jasielska 7
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu oraz
uzasadnionych kosztów zastępstwa przez pełnomocnika,
3)
dokonaćwpłaty kwoty xxx zł xx. gr (słownie: xxxx ) przez xxxx na rzecz
Urzędu ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4)
dokonaćzwrotu kwoty 15 936 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy dziewięćset
trzydzieści sześćzłotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
ZamówieńPublicznych na rzecz Zakład Sprzątania Placów i Ulic
Mielczarek, Sobański sp. j. z siedzibą w Poznaniu, ul. Jasielska 7
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na letnie oczyszczanie pasów
drogowych miasta Poznania w 2008r. – sprzątanie jezdni, chodników i placów miejskich,
przejśćpodziemnych i kładek, opróżnianie koszy ulicznych, koszenie i usuwanie
zanieczyszczeńz poboczy i terenów zielonych zostało wszczęte przez Zarząd Dróg
Miejskich z siedzibąw Poznaniu, ul. Wilczak 16, zwanego dalej Zamawiającym, ogłoszeniem
w Dzienniku Oficjalnych Publikacji WE nr 2008/S 30-040659 w dniu 13 lutego 2008r.
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (w skrócie SIWZ) została zamieszczona na
stronie internetowej Zamawiającego
www.zdm.poznan.pl
w dniu 13 lutego 2008r.
Na treśćtej SIWZ wniósł w dniu 20 lutego 2008r. bezpośrednio do Zamawiającego, protest
Zakład Sprzątania Placów i Ulic Mielczarek, Sobański sp. j. z siedzibąw Poznaniu,
ul. Jasielska 7, zwany dalej Odwołującym. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie
art. 67 ust. 1 pkt. 6 i 7 poprzez wprowadzenie do wzoru umowy § 4 ust. 2, który stanowi
wymuszenie akceptacji warunku dotyczącego sposobu ustalania cen w przypadku realizacji
zamówieńuzupełniających. Zamawiający oczekiwał bezprawnie,że wykonawcy będą
rozliczaćzamówienia uzupełniające według cen wynikających z ofert złożonych
w przedmiotowym postępowaniu. A zamówieńuzupełniających udziela sięw trybie
zamówienia z wolnej ręki i zawiera sięodrębnąumowęi wcześniejszym wynegocjowaniu
warunków realizacji z jednym wykonawcą. Ponadto Zamawiający przewidział zlecenia
interwencyjne, które nie sąznane ustawie z dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U.. t.j. z 2007 nr 223 poz. 1655) – zwanej dalej ustawą. Dla tych zleceń
przewidział w umowie stawki M3, F, Z3, Z4, P, R określając jednocześnie,że sąto
zamówienia uzupełniające. Odwołujący uważał,że tak nie jest, a udzielanie zamówień, które
wykraczająpoza obszar ilościowy zamówienia może byćdokonywane jedynie w oparciu
o art. 67 ust. 1 pkt. 6 i 7 ustawy. Odwołujący podał wykładnięjęzykowąsłowa „interwencja”.
Podniósł także zarzut naruszenia art. 29 ust. 1 i art. 2 pkt. 13 ustawy wskazując,że cena za
interwencyjne opróżnianie koszy nie została wydzielona z ceny „K”, jak miało to miejsce
w przypadku cen M3, Z, Z3, Z4. Włączenie ceny za interwencyjne opróżnianie koszty w ilości
stanowiącej 15% ich ogólnej liczby w rejonie nie pozwala na prawidłowe skalkulowanie
oferty, z uwagi na nieznanąrzeczywistąilośćzleceńtego rodzaju. Podkreślił,że
Zamawiający nie otrzyma ofert porównywalnych, bo oferty mogąbyćprzez wykonawców
kalkulowane w przedziale 0% - 15% ogólnej liczby opróżniania koszty w danym rejonie.
Zamawiający nadto wymagał, aby poza cyklami 7, 14, 28 dniowymi wykonawca sprzątał na
bieżąco w dniach pomiędzy cyklami, mimo nie przewidzenia możliwości skalkulowania ceny
za tego rodzaju czynności. Sprzątanie pomiędzy cyklami jest niezależne od sprzątania
zasadniczego i stanowi ewidentnączęśćprzedmiotu zamówienia. Takie rozwiązanie przyjęte
przez Zamawiającego narusza zasadęodpłatności umów o zamówienie publiczne.
Zamawiający w dniu 22 lutego 2008r. (data przesłania faksów) wezwał pozostałych
wykonawców do wzięcia udziału w postępowaniu protestacyjnym.
Do postępowania przyłączyli się:
1. SITA Poznańsp. z o.o. z siedzibąw Poznaniu, ul. Nowotarska 27 w dniu 25 lutego
2008r.,żądając uwzględnienia protestu Odwołującego,
2. Astra Usługi Wielobranżowe, Handel Aldona Wesołowska z siedzibąw Poznaniu,
ul.Ścibora 88 w dniu 26 lutego 2008r.,żądając rozstrzygnięcia protestu na korzyść
Odwołującego,
3. Remondis Sanitech Poznańsp. z o.o. z siedzibąw Poznaniu, ul. Górecka 104 w dniu
26 lutego 2008r. takżeżądając uwzględnienia protestu.
Zamawiający protest rozstrzygnął w dniu 6 marca 2008r. uwzględniając protest częściowo
poprzez deklaracjęmodyfikacji SIWZ poprzez wykreślenie ust. 2 z § 4 wzoru umowy po
ostatecznym rozstrzygnięciu protestu.
W pozostałym zakresie Zamawiający protest oddalił podając,że Zamawiający zamawia
działania kompleksowe w zakresie utrzymania czystości ulic, co obejmuje zarówno zadania
realizowane obligatoryjnie (gwarantowane) jak i zadania nazwane interwencyjnymi, których
nie możnaściśle zaplanowaćco do czasu i miejsca realizacji, przez co mającharakter
fakultatywny (niegwarantowany). Nie można utożsamiaćzleceńuzupełniających w ramach
umowy z zamówieniami uzupełniającymi. Jeżeli pakiet zadańinterwencyjnych zostałby
usunięty z SIWZ, to nie mógłby później byćobjęty zamówieniem uzupełniającym, a gdyby
pozostał w opisie przedmiotu zamówienia, a nie był objętyżadnącenąskładową, to umowa
tak zawarta byłaby nieważna. Zadanie interwencyjne inicjuje interwencja Straży Miejskiej,
Rady Osiedla, mieszkańca bądźdyżurnego patrolowego monitorującego ulice Poznania,
wskazującego na pilnąpotrzebępodjęcia prac czystościowych w danym miejscu i czasie
z uwagi na duży stopieńzabrudzenia lub reprezentacyjny charakter miasta. Taka zasada jest
stosowana w mieście Poznańod wielu lat. Zamawiający zobowiązał siędo modyfikacji SIWZ
poprzez informację, jakie minimalne gwarantowane zakresy rzeczowe zobowiązuje sięzlecić
w formie zleceńuzupełniających w ramach umowy dla każdego z zadań.
Odnośnie interwencyjnego opróżniania koszy, to Zamawiający wskazał,że takie opróżnianie
jest niezbędne dla zapewnienia właściwej estetyki centrum miasta oraz warunków sanitarno-
epidemiologicznych na osiedlach peryferyjnych. Kosze zapełniająsięnierównomiernie i nie
można z góry określićmiejsca i czasu interwencji. Nie ma realnej możliwości rokowania
wówczas z wykonawcami, bo opróżnianie musi nastąpićw ciągu 2 h od przesłania
zgłoszenia faksem. Zamawiający wymaga, aby cena K zawierała w sobie dodatkowo koszt
interwencyjnego opróżniania miesięcznie w ilości 15% ogólnej liczby koszy. Ponadto
podnosi,że nieracjonalne jest oczekiwanie Odwołującego,żeby Zamawiający uruchamiał
„zlecenie uzupełniające w ramach umowy” na całościowe oczyszczanie jezdni
z pojedynczego zabrudzenia, skoro była niedawno oczyszczana. Dlatego Zamawiający kazał
uwzględnićw cenach F7, F14 i F28 koszt jednokrotnego całościowego oczyszczenia grupy
jezdni maszynami czyszczącymi oraz doczyszczenia ręcznego i kosztu zbierania zabrudzeń
w okresie od dnia poprzedniego cyklu do dnia danego oczyszczenia, będącego przedmiotem
odbioru.
Z rozstrzygnięciem nie zgodził sięOdwołujący i w dniu 11 marca 2008r. listem poleconym
wniósł odwołanie. W tym samym dniu kopia odwołania została przekazana Zamawiającemu
bezpośrednio. Odwołujący podtrzymał wszystkie zarzuty i wnioski z wyjątkiem uwzględnionej
części odwołania. W zakresie zleceńinterwencyjnych wskazał,że oczekuje modyfikacji
SIWZ poprzez podanie uzupełnienie opisu przedmiotu zamówienia o wskazanie miejsc,
gdzie mająbyćwykonywane zlecenia interwencyjne i włączenie ich do zadania
podstawowego, albo wyłączenie z zakresu i zlecanie jako zamówienia uzupełniające.
Odwołujący wskazał,że dla zleceńinterwencyjnych nie może dokonaćwizji lokalnej i określić
wszystkich czynników mających wpływ na kalkulacjęceny. Na ukształtowanie ceny ma
wpływ ukształtowanie terenów, możliwośćdojazdu, czy teren był sprzątany czy wykaszany.
Z dotychczasowych doświadczeńOdwołującego wynika,że Zamawiający w ramach zleceń
interwencyjnych zlecał do oczyszczania lub wykaszania miejsca i tereny zaniedbane od
wielu lat, gdzie nakład pracy był wysoki, tak teżbyło z oczyszczaniem ulic. Odwołujący
wskazał,że to co Zamawiający przykładowo wskazuje jako przykład zlecenia
interwencyjnego nie różni sięniczym, od tego co przykładowo podaje jako zamówienie
uzupełniające. Zamawiający oczekiwał także nierealnego wobec braku informacji w SIWZ
terminu realizacji tych zleceńod 2-72 h. Odwołujący podał,że pojęcie „zlecenie” jest
określeniem tożsamym z „zamówieniem” wedle wykładni językowej. Ponadto w SIWZ
Zamawiający używa nieczytelnych i niezrozumiałych zapisów „zamówienia uzupełniające”,
„prace interwencyjne”, „zlecenia uzupełniające”, co wprowadzało w błąd wykonawców.
Odnośnie skalkulowania ceny za codzienne sprzątanie jezdni pomiędzy ustalonymi cyklami,
Odwołujący podniósł,że Zamawiający nie zrozumiał zarzutu. Wbrew twierdzeniom
Zamawiającego czynnośćsprzątania pomiędzy cyklami mechanicznego zamiatania wcale
nie musi dotyczyćpojedynczych zabrudzeń, a przede wszystkim,żeby te pojedyncze
zabrudzenia lokalizowaćto trzeba wprowadzićmonitoring. Skoro Zamawiający płaci za stałe
sprzątanie innych miejsc pasa drogowego, to nie rozumie Odwołujący, dlaczego nie chce
zapłacićza sprzątanie jezdni. Ceny F7, F14 i F 28 dotyczącykli i nie mogąobejmować
jednocześnie kosztów sprzątania jezdni codziennie przez 27 dni. Odwołujący przywołał zapis
SIWZ str. 9, gdzie Zamawiający oczekiwał mechanicznego oczyszczania, a ręczne mogło
dotyczyćtylko tych miejsc, gdzie mechaniczne nie jest możliwe, ten zapis należy odnieść
także do czyszczenia między cyklami. Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu
Modyfikacji SIWZ poprzez wyodrębnienie pozycji cenowej za wielokrotne w ciągu miesiąca
sprzątanie pomiędzy ustalonymi cyklami. W zakresie zarzutu dotyczącego interwencyjnego
opróżniania koszy Odwołujący wniósł o modyfikacjęSIWZ poprzez przewidzenie stawki
cenowej za jednokrotne dodatkowe opróżnianie kosza ulicznego.
Izba dopuściła jako dowód dokumentacjępostępowania o udzielenie zamówienia
publicznego: SIWZ wraz z załącznikami, protokół wraz z załącznikami, wezwania skierowane
do wykonawców w związku z wniesieniem protestu i odwołania.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje :
Zamawiający w SIWZ zawarł następujące zapisy :
Definicje pojęćw pkt. III.1.6. :
1. zadania (prace) interwencyjne – rozumie sięprzez to zadania, których podjęcie
wymaga uzupełniającego pisemnego zlecenia; przesyłane będąone drogąfaksową
z wyszczególnionym zakresem prac oraz terminem realizacji,
2. zadania (prace) planowe – rozumie sięprzez to zadania wykonywane wg
zatwierdzonego przez Zamawiającego i stanowiącego załącznik do umowy
harmonogramu, w którym określony jest czas (cykl) podejmowanych działań.
Zakresy fakultatywne Zamawiający przewidział w pkt III.2.1. SIWZ dotyczącym sprzątania
chodników,ścieżek rowerowych i placów miejskich, pkt III.2.5. SIWZ dotyczącym
opróżniania i konserwacji koszy ulicznych, pkt III.2.6. SIWZ dotyczącym oczyszczania
i koszenia poboczy bądźterenów zielonych, pkt III.2.7 SIWZ w przypadku jezdni, pkt III.2.9.
SIWZ - Mycie ciśnieniowe cichych nawierzchni. Jednocześnie we wzorze umowy
Zamawiający w § 3 ust. 1 określił, ceny składowe według jakich ma zostaćobliczone
wynagrodzenie.
Nadto w rozstrzygnięciu Zamawiający zobowiązał siędo wykreślenia ust. 2 § 4 wzoru umowy
oraz do podania informacji jakie minimalne zakresy rzeczowe zobowiązuje sięzlecić
w formie zleceńuzupełniających w ramach umowy.
Odwołujący w odwołaniu zaskarżył rozstrzygnięcie w zakresie oddalającym protest. Tym
samym zarzut dotyczący naruszenia art. 67 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy poprzezżądanie
wskazania stałych cen dla zamówieńuzupełniających został przez Zamawiającego
uwzględniony w całości zgodnie zżądaniem Odwołującego i nie był przedmiotem
postępowania odwoławczego.
Odnośnie zarzutu naruszenia art. 67 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy poprzez objęcie przedmiotem
zamówienia publicznego w niniejszej sprawie zamówieńuzupełniających, błędnie
nazwanych przez Zamawiającego interwencyjnymi, obejmujących wykonanie usług
sprzątania chodników iścieżek rowerowych oraz placów miejskich, oczyszczanie i koszenie
poboczy bądźterenów zielonych, sprzątanie jezdni poza zakresem objętym pracami
planowymi w innych miejscach niżwskazane przez Zamawiającego w zakresie rzeczowym
zamówienia – załącznik nr 3 do SIWZ należy wskazać,że jest on uzasadniony o tyle,że
Zamawiający
nieprecyzyjnie
opisał
przedmiot
zamówienia
w
zakresie
zadań
interwencyjnych, co powoduje,że wykonawca nie jest w stanie ich wycenić. Zamawiający co
prawda zadeklarował w rozstrzygnięciu protestu,że wprowadzi minimalny zakres rzeczowy
przez niego gwarantowany w ramach zadańinterwencyjnych, ale w tym zarzucie protest
oddalił, a modyfikacji nie dokonał. Zadania interwencyjne nie sązamówieniami
uzupełniającymi, gdyżsąone przez Zamawiającego zaplanowane do realizacji w ramach
przedmiotu zamówienia. Zamawiający jest w stanie podaćminimalny zakres rzeczowy tych
zadań, choćby na podstawie analizy wcześniejszych Zamówieńna te same usługi
w poprzednich latach oraz mając rozeznanie w zakresie stanu dróg jakie ma w swoim
zarządzie. Nie jest natomiast możliwe wskazanie w sposób jednoznaczny wszystkich
sytuacji, w których konieczne jest wykonanie zadania interwencyjnego na obszarach nie
wskazanych w wykazie załączniku nr 3 z podaniem miejsc, jak oczekuje tego Odwołujący.
Zadania interwencyjne mogąbyćwynikiem poleceńwydawanych Zamawiającemu przez
poszczególne służby do tego uprawnione, a nadto jak wyjaśniał na rozprawie Zamawiający
częśćtego typu zadańwykonująRady Osiedli, Zakłady Pracy, szkoły czy teżinne instytucje
społeczne, które nie mająobowiązku powiadamiania Zamawiającego ze znacznym
wyprzedzeniem o podejmowanych inicjatywach. Jednakże Zamawiający musi przyjąćna
siebie ryzyko zagwarantowania wykonawcom wynagrodzenia na takim poziomie, aby mogli
oni wykonaćzamówienie i osiągnąćzysk. W tej sytuacji konieczne jest zmodyfikowanie
SIWZ poprzez podanie minimalnych gwarantowanych zakresów rzeczowych w ramach
zadańinterwencyjnych. Ponadto konieczne jest nakazanie Zamawiającemu określenia
sposobu realizacji zadańinterwencyjnych w taki sposób aby uwzględniał on możliwość
wykonania zamówienia przez wykonawców, a więc równomiernego rozłożenia w czasie
zadańinterwencyjnych z uwzględnieniem sezonowości tych prac, tak aby wykonawcy mieli
możliwośćwykonania zadańinterwencyjnych bez trudności w realizacji zadańplanowych.
Wykonawcy jednak także muszązgodzićsięprzyjąćna siebie częśćryzyka związanego
z wykonaniem umowy, gdyżz charakteru zadańinterwencyjnych wynika, iżnie jest możliwa
precyzyjna lokalizacja ich wykonania. Potrzeba Zamawiającego może byćspowodowana
warunkami atmosferycznymi czy wzmożonym ruchem turystycznym czy transportowym. Nie
sąto okoliczności zależne od Zamawiającego, a utrzymanie stanu dróg w należytym stanie
jest niezbędne. Dlatego wykonawcy powinni uwzględnićte okoliczności przy kalkulacji ceny.
Mając
to
na
uwadze
Izba
nakazuje
Zamawiającemu
określenie
minimalnych
gwarantowanych zakresów rzeczowych, które Zamawiający zobowiązuje sięzlecićw formie
zleceńuzupełniających w ramach umowy dla każdego z zadańz uwzględnieniem
równomiernego rozłożenia zleceńprzy uwzględnieniu ich sezonowości oraz obszaru Rejonu
w ramach którego realizowane jest zlecenie.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 29 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 13 ustawy poprzez nie
wyodrębnienie przez Zamawiającego stawki cenowej za jednokrotne opróżnienie kosza
w zakresie zadania interwencyjnego oraz nie wyodrębnienie pozycji cenowej za wielokrotne
w ciągu miesiąca sprzątanie pomiędzy ustalonymi cyklami, Izba uwzględnia zarzut jedynie
częściowo to jest poprzez nakazanie wprowadzenia definicji cyklu, gdyżz dotychczasowego
brzmienia SIWZ nie można ustalićczy przez cykl należy rozumiećoczyszczanie ulic z piasku
i innych zanieczyszczeńjednokrotnie w ramach cyklu, czy teżsystematycznie codziennie
w ramach cyklu usuwanie zanieczyszczeńi w ostatnim dniu cyklu dokonywanie
mechanicznego oczyszczenia jezdni i całych powierzchni skrzyżowań. Brak precyzji
w określeniu tego zapisu SIWZ uniemożliwia wykonawcom skalkulowanie ceny za tęusługę.
Zamawiający ma obowiązek określićprzedmiot zamówienia w sposób wyczerpujący
i precyzyjny, a brak definicji cyklu może rodzićwątpliwości interpretacyjne pomiędzy
wykonawcami i w efekcie prowadzićdo złożenia ofert nieporównywalnych. Jednocześnie
biorąc pod uwagę,że Zamawiający na rozprawie wyjaśnił,że interwencyjne opróżnianie
koszy w ilości przekraczającej 15% ogólnej liczby koszy w danym rejonie, nie będzie
obciążało wykonawców, ale zostanie zlecone służbie – Pogotowie Czystości, Izba stoi na
stanowisku,żeżądana w tym zakresie modyfikacja SIWZ przez Odwołującego jest zbyt
daleko idąca, gdyżznając zakres zwiększenia ilości opróżnianych koszy w miesiącu, wie
o jakąkwotęnależy podwyższyćswoje wynagrodzenie, aby skalkulowaćcenęna
opłacalnym dla siebie poziomie. Jednakże Izba zauważa,że zakreślony termin
interwencyjnego opróżniania kosza wskazany w SIWZ – 2 h, znacznie utrudnia prawidłową
kalkulacjęceny w tym zakresie, gdyżpowoduje koniecznośćdodatkowego uruchomienia
ludzi i sprzętu, której nie można powiązaćz innymi czynnościami w ramach sprzątania. Izba
nakazuje zatem modyfikacjęczasu interwencji z 2 do 6 h przy uwzględnieniu pory dziennej.
O kosztach rozstrzygnięto stosownie do wyników postępowania odwoławczego na podstawie
art. 191 ust. 6 i 7 pzp nakazując Zamawiającemu pokryćOdwołującemu uzasadnione koszty
zastępstwa przez pełnomocnika i wpisu.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
