rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2008-07-07
rok: 2008
data dokumentu: 2008-07-07
rok: 2008
sygnatury akt.:
KIO/UZP 613 /08
KIO/UZP 613 /08
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek Członkowie: Andrzej Niwicki, Marzena Teresa Ordysińska Protokolant: Rafał Komoń
Przewodniczący: Izabela Niedziałek Członkowie: Andrzej Niwicki, Marzena Teresa Ordysińska Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 lipca 2008 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez CONSORTIA Sp. z o.o., 03-301 Warszawa, ul. Jagiellońska 74 od rozstrzygnięcia
przez zamawiającego Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ul. Stefana
Batorego 5, 02-591 Warszawa protestu z dnia 11 czerwca 2008 r.
przy udziale Biuro Informatyczno Wdrożeniowe „Koncept” Sp. z o.o., 30-017 Kraków,
ul. Racławicka 56 zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
odwołującego się.
przez CONSORTIA Sp. z o.o., 03-301 Warszawa, ul. Jagiellońska 74 od rozstrzygnięcia
przez zamawiającego Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ul. Stefana
Batorego 5, 02-591 Warszawa protestu z dnia 11 czerwca 2008 r.
przy udziale Biuro Informatyczno Wdrożeniowe „Koncept” Sp. z o.o., 30-017 Kraków,
ul. Racławicka 56 zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
odwołującego się.
orzeka:
1. oddala odwołanie.
2. kosztami postępowania obciąża CONSORTIA Sp. z o.o., 03-301 Warszawa, ul.
Jagiellońska 74 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości
2 032 zł 00 gr (słownie: dwa tysiące trzydzieści dwa złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez CONSORTIA Sp. z o.o., 03-301 Warszawa, ul.
Jagiellońska 74;
2)
dokonaćwpłaty kwoty 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) przez CONSORTIA Sp. z o.o., 03-301 Warszawa, ul.
Jagiellońska 74 na rzecz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i
Administracji ul. Stefana Batorego 5, 02-591 Warszawa stanowiącej
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika;
3)
dokonaćwpłaty kwoty XXX (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP;
4)
dokonaćzwrotu kwoty 17 968 zł 00 gr (słownie: siedemnaście tysięcy
dziewięćset sześćdziesiąt osiem złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu ZamówieńPublicznych na rzecz CONSORTIA Sp. z o.o.,
03-301 Warszawa, ul. Jagiellońska 74.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na dostawę i instalację sprzętu komputerowego w urzędach stanu
cywilnego, urzędach gminnych i w siedzibie Zamawiającego na potrzeby Zintegrowanego
Systemu Informatycznego PESEL2 (numer sprawy: 17/BAF-VI/PN/07), ogłoszonego w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 17 lipca 2007r. pod numerem 2007/S 135-
165988. W toku postępowania, Zamawiający dwukrotnie unieważniał postępowanie,
powołując sięna przesłanki określone odpowiednio w art. 93 ust. 1 pkt 6 (28 grudnia 2007r.)
oraz art. 93 ust.1 pkt 7 (18 marca 2008r.) ustawy Prawo zamówieńpublicznych. W stosunku
do pierwszej czynności unieważnienia, wyrokiem z dnia 18 lutego 2008r., Krajowa Izba
Odwoławcza, uwzględniając odwołanie, unieważniła czynnośćunieważnienia postępowania i
nakazała dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu. (sygn. akt. KIO/UZP
76/08). Wykonując wyrok, Zamawiający w dniu 18 marca 2008r., dokonał wyboru oferty
najkorzystniejszej złożonej przez Biuro Informatyczno Wdrożeniowe „Koncept” Sp. z o.o. (w
częściach 1, 2, 4, 5 i 6) oraz Consortia Sp. z o.o. (w części 3). Jednocześnie, Zamawiający
poinformował wykonawców o unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy Pzp., w związku z upływem terminu związania ofertą. Wyrokiem z dnia 21 kwietnia
2008 r. Krajowa Izba Odwoławcza unieważniła czynnośćunieważnienia postępowania (sygn.
akt. KIO/UZP 315/08 i KIO/UZP 330/08). W dniu 4 czerwca 2008r., Zamawiający
poinformował wykonawców o unieważnieniu przedmiotowego postępowania, na podstawie
art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp. Na czynnośćtą, w dacie 11 czerwca 2008r., Wykonawca
wniósł protest, w których podniósł, iżpodstawa faktyczna decyzji o unieważnieniu
postępowania dotyczy tych samych okoliczności, które stanowiły podstawęunieważnienia
przedmiotowego postępowania w dniu 27.12.2007 r. i co do których zapadło prawomocne
rozstrzygnięcie wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 18 lutego 2008r. (sygn. akt
KIO/UZP 76/08). Wprawdzie, podstawądecyzji o unieważnieniu postępowania w dniu
27.12.2007r., było wypełnienie przesłanki z art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp, jednak Izba
badając zagadnienie brała pod uwagęokoliczności podnoszone przez Zamawiającego, w
tym brakśrodków finansowych. Zamawiający dokonując ponownego unieważnienia
postępowania, tym razem na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp., nie wykazał
wystąpienia przesłanki zastosowania powołanego przepisu. W uzasadnieniu, Zamawiający
powołał sięna ograniczenie rzeczowe projektu nr WKP_1/1.5.0/1/2004/14/14/26/U, z którego
wyłączono, na skutek podpisanego aneksu nr 4 do umowy o dofinansowanie projektu,
zadanie obejmujące przedmiot niniejszego zamówienia.
Mając na uwadze zamknięty charakter katalogu przesłanek unieważnienia postępowania,
określonych w art. 93 ust. 1, jedynie wystąpienie którejśz nich zobowiązuje Zamawiającego
do unieważnienia postępowania. W ocenie Protestującego, w przedmiotowej sprawie nie
zaistniałażadna z okoliczności objętych art. 93 ust. 1 ustawy Pzp.
Ceny ofert złożonych w postępowaniu sąznacznie niższe od kwoty podanej przez
Zamawiającego bezpośrednio przed otwarciem ofert, zarówno dla całości zamówienia, jak i
poszczególnych części. Zamawiający związany jest kwotą, jakąpodał przed otwarciem ofert,
która jest kwotąminimalną, a zatem nie ma podstaw unieważnienia postępowania, skorożadna z ofert, w tym oferta najkorzystniejsza, tj. oferta protestującego, jej nie przekracza.
Zamawiający w dniu 19 czerwca 2008r. oddalił protest, wskazując, iżpodstawą
unieważnienia postępowania w dniu 28 grudnia 2007r., było wystąpienie przesłanki z art. 93
ust. 1 pkt 6 ustawy. Art. 93 ust. 1 pkt 7, stanowił podstawęunieważnienia postępowania w
dniu 18 marca 2008r. Unieważniając w dniu 28 grudnia 2008r. postępowanie, Zamawiający
powołał sięna przesłankęistotnej zmiany okoliczności faktycznych powodującej, iż
prowadzenie postępowania nie leży w interesie publicznym. Uzasadnieniem tej przesłanki
było ograniczenie rzeczowe i finansowe Projektu. W uzasadnieniu wyroku z dnia 18 lutego
2008r., KIO wypowiadała sięjedynie w granicach zaskarżenia, stwierdzając iżZamawiający
nie udowodnił zaistnienia omówionej przesłanki z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy. W kwestii
przesłanki z art. 93 ust. 1 pkt 4, KIO nie zajęła stanowiska.
W zakresie finansowania Projektu PESEL2, Zamawiający wskazał, iżjest on finansowany z
budżetu państwa oraz ześrodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i jest
realizowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju na lata 2004-2006, którego częścią
jest Sektorowy Program Operacyjny Wzrostu Konkurencyjności Przedsiębiorstw (SPO WKP),
Działanie 1,5 Rozwój Systemu dostępu przedsiębiorców do informacji i usług publicznych on-
line. W dniu 21 grudnia 2007r., Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji podpisało z
Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego Anek nr 4 do umowy o dofinansowanie
projektu, którym wyłączono z harmonogramu rzeczowo-finansowego zadanie obejmujące
zamówienie na dostawęi instalacjęsprzętu komputerowego w urzędach stanu cywilnego,
urzędach gminnych i w siedzibie Zamawiającego na potrzeby Zintegrowanego Systemu
Informatycznego PESEL2. Zatem obecnie, Ministerstwo nie posiadaśrodków finansowych
na te cel i nie może udzielićzamówienia, ponieważzgodnie z ustawąo finansach
publicznych jednostki sektora finansów publicznych mogązaciągaćzobowiązania do
finansowania w danym roku, wyłącznie do wysokości wynikającej z planu. W niniejszym
postępowaniu doszło do utratyśrodków, które nastąpiło na skutek okoliczności
zewnętrznych. Zamawiający ma obowiązek oceniaćswoje możliwości finansowe na dzień
zaciągania zobowiązania, a w sytuacji brakuśrodków, oczywistym i uzasadnionym jest
unieważnienie postępowania w oparciu o przesłankęz art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy.
Protestujący w dniu 23 czerwca 2008r. wniósł do Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych odwołanie (wpływ bezpośredni), w którym podtrzymał zarzuty podniesione w
proteście. Wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności unieważnienia
postępowania.
W uzasadnieniu Odwołujący uzupełnił argumentacjęprotestu dodając, iżzbieżność
pomiędzy czynnościami unieważnienia postępowania z dnia 28 grudnia 2007r. z obecną
czynnościąZamawiającego, dotyczy podstawy faktycznej, a nie prawnej, gdyżrzeczywiście,
postawąunieważnienia postępowania w grudniu 2007r. był art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy PZp.
Niezasadne jest równieżtwierdzenie Zamawiającego, jakoby Izba nie mogła orzekaćw
kwestii art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy, gdyżzgodnie z art. 191 ust. 3 Pzp, Izba z urzędu bierze
pod uwagęokoliczności skutkujące unieważnieniem postępowania. Skoro Izba badała stan
faktyczny i nie doszukała sięprzesłanek unieważnienia postępowania, występuje powaga
rzeczy osądzonej. Nie ma wątpliwości, iżpoza stanowiskiem wyrażonym w piśmie z dnia 26
maja 2008r. (nr BAF-VII-311-6114(1)/08), na które powołuje sięZamawiający, nie doszło do
zmiany stanu faktycznego w stosunku do sytuacji z grudnia 2007r. W zakresie podpisanego
aneksu, Odwołujący podniósł, iżto Zamawiający sam ograniczyłśrodki przeznaczone na
sfinansowanie zamówienia. Aneks został odpisany przez dwie równoprawne strony umowy
dotyczącej dofinansowania projektu. Wykonawcy nie mogąponosićnegatywnych
konsekwencji decyzji Zamawiającego w przedmiocie ograniczenia realizacji projektu lub
zakresu jego finansowania. Odwołujący zagada sięze stanowiskiem Zamawiającego, iż
Zamawiający ma możliwośćdokonywania przesunięćw planie finansowym, jeżeli
najkorzystniejsza oferta przewyższa kwotęwskazanąw art. 86 ust. 3 ustawy Pzp.
Zamawiający nie może natomiast ograniczaćtej kwoty i unieważniaćpostępowania na
podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 Pzp. Podsumowując, kwota wskazana przez Zamawiającego w
dniu 30.08.2007r., jest wiążąca dla Zamawiającego i skoro cena najkorzystniejszej oferty nie
przewyższa tej kwoty, Zamawiający nie ma podstaw do unieważnienia postępowania w
trybie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
W dniu 03 lipca 2008 r. przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego sięzgłosiło Biuro Informatyczno Wdrożeniowe „Koncept” Sp. z o.o.
Skład orzekający KIO postanowił dopuścićdo udziału w postępowaniu Przystępującego do
postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego się.
Na podstawie dokumentacji, stanowisk stron oraz uczestnika postępowania, a także
dowodów przedstawionych i dopuszczonych na rozprawie, skład orzekający Izby ustalił iż
odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W części dotyczącej zarzutu oparcia decyzji o unieważnieniu postępowania, na
okolicznościach, będących przedmiotem rozstrzygnięcia przez KrajowąIzbęOdwoławczą,
Izba oddaliła odwołanie.
Przedmiotem rozstrzygania przez KrajowąIzbęOdwoławcząw lutym 2008r. (sygn.
akt. KIO/UZP 76/08), było wystąpienie przesłanki z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo
zamówieńpublicznych, tj. wystąpienie istotnej zmiany okoliczności powodującej,że
prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym,
czego nie było można wcześniej przewidzieć, jako uzasadniającej czynnośćunieważnienia
postępowania w grudniu 2007r. Dokonując rozstrzygnięcia, KIO orzekała o braku
okoliczności uzasadniających unieważnienie postępowania z przywołanej podstawy prawnej,
a także konieczności dokonania czynności wyboru oferty najkorzystniejszej jednocześnie z
czynnościami wykluczenia i odrzucenia ofert złożonych w postępowaniu, której to czynności
Zamawiający zaniechał. W części uzasadnienia, Izba odniosła siędo umowy o
dofinansowanie projektu nr WKP_1/1.5.0/1/2004/14/14/26/U zawartej w dniu 02 sierpnia
2005r. pomiędzy Zamawiającym oraz Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz
aneksu nr 4 z dnia 21 grudnia 2007r., w kontekście wystąpienia ewentualnej zmiany celu
projektu, czyli interesu publicznego. W tym zakresie Izba stwierdziła, iż„Działanie
Zamawiającego, który pozbawiony środków finansowych postanawia zmienić zakres
rzeczowy, aby osiągnąć cel nie jest właściwe (…) Wydaje się więc tak jak twierdzi w swoim
piśmie z dnia 13 lutego 2008r. Przystępujący, iż interes publiczny (wykazany powyżej) w
realizacji zamówienia istnieje mimo braku środków na jego realizację. Co więcej
Zamawiający sam podkreśla jego kontynuacje w ramach projektu pl. ID-POLSKA ID KARTA,
wskazując tym samym jego dalsze istnienie i nie zmienia go fakt, iż Zamawiający nie zdołał
w odpowiedni sposób zabezpieczyć środków na jego realizację w momencie wszczęcia
postępowania przetargowego.”. Mając na uwadze treśćsentencji wraz z uzasadnieniem,
należało uznać, iżwcześniejsze rozstrzygnięcie Izby wyrokiem z dnia 18 lutego 2008r., nie
dotyczyło podstawy unieważnienia postępowania, z uwagi na brakśrodków na złożenie
oferty najkorzystniejszej, której cena przewyższa kwotę, jakązamawiający może
przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia (art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.).
Skład orzekający ustalił, iżw dniu 10 lipca 2007r., na wniosek Departamentu Rozwoju
Rejestrów – Biura Projektu PESEL2, komórka finansowa Biura Administracyjno
Finansowego MSWiA potwierdziła zabezpieczenieśrodków finansowych na udzielenie
przedmiotowego zamówienia w wysokości 39.650.000,00 zł. (dowód - pismo nr BAF-
VI/2374/129/BK/08 z dnia 28.04.2008r.). Zamawiający, posiadał zatem zabezpieczoneśrodki, wszczynając w dniu 17 lipca 2007 r. (data zamieszczenia ogłoszenia) postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego. Wydatki dotyczące realizacji projektu PESEL2, włą
cznej wysokości 50.889.391,96 zł., zostały przeniesione, jako wydatki, które nie wygasająz
końcem roku 2007, z terminem realizacji do dnia 30.06.2008r. PonieważBiuro
Administracyjno Finansowe nie posiadało planu rzeczowo-finansowego projektu PESEL2 w
ramachśrodków, które nie wygasły z upływem 2007r., Główny Księgowy MSWiA, nie miał
możliwości stwierdzenia sfinansowania zakupu sprzętu komputerowego (dowód – pismo z
dnia 07.05.2008r. nr BAF-VII-311-6114/08).
W trakcie trwania procedury przetargowej, dokonywane były ustalenia na szczeblu
resortowym, w efekcie prowadzące do zmiany zakresu rzeczowo- finansowego Projektu. Na
mocy aneksu nr 4 (z dnia 21.12.2007r.) do umowy o dofinansowanie Projektu o numerze
WKP_1/1.5.0/1/2004/14/14/26/U zawartej w dniu 02 sierpnia 2005r. pomiędzy MSWiA oraz
Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zmniejszono wartośćrealizacji Projektu do
kwoty 31 mln. zł. oraz ograniczono zakres rzeczowy realizowanych usług do dwóch.
Realizacja Projektu PESEL2 w ostatecznym kształcie polega zatem na udostępnieniu dwóch
usług – „dostęp w formie elektronicznej on-line do wydanych i unieważnionych dokumentów”
oraz „weryfikacjędanych adresowych on-line”, pozwalających na osiągnięcie zakładanych
celów operacyjnych i strategicznych oraz integracjęz rejestrem PESEL. Realizacja projektu
na poziomie lokalnym (urzędy stanu cywilnego, urzędy gmin), którego elementem jest
dostawa i instalacja sprzętu komputerowego została wyłączona z harmonogramu rzeczowo-
finansowego Projektu. Tym samym,środki budżetowe przekazane przez CPI MSWiA na
realizacjęProjektu PESEL2 w Części 42 Dział 750 Rozdział 75095 Paragrafy 6068 i 6069
nie zabezpieczająfinansowej realizacji zadania jakim w poprzednim kształcie Projektu była
Dostawa i instalacja sprzętu komputerowego w urzędach stanu cywilnego, urzędach gminy i
w siedzibie zamawiającego na potrzeby ZSI PESEL2.(dowód - pismo z Centrum Projektów
Informatycznych MSWiA nr CPI-ZKF-051-452/08/PG z dnia 24 kwietnia 2008r.).
W piśmie z dnia 28.05.2008r., nr BAF-VII-311-6114(1)/08, kierowanym do Zastępcy
Dyrektora Biura Administracyjno-Finansowego MSWiA, Główny Księgowy MSWiA wskazał,
iżw związku z podpisanym aneksem nr 4 do umowy o dofinansowanie projektu, Ministerstwo
nie posiadaśrodków finansowych na ten cel i nie może udzielićprzedmiotowego
zamówienia, ponieważzgodnie z ustawąo finansach publicznych jednostki sektora finansów
publicznych mogązaciągaćzobowiązania do finansowania w danym roku, wyłącznie do
wysokości wynikającej z planu.
Na podstawie powyższych ustaleńIzba stwierdziła, iżZamawiający nie naruszył
przepisu art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy, dokonując unieważnienia postępowania w dniu 4
czerwca 2008r.
W pierwszej kolejności skład orzekający stwierdził, iżZamawiający ma możliwość
dokonywania oceny swojej sytuacji finansowej, jeżeli wystąpiły okoliczności prowadzące do
zmianyśrodków jakie zamierzał przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia. Wynika to
przede wszystkim z rozróżnienia przez ustawodawcękwoty, jakązamawiający „zamierza
przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia” (art. 86 ust. 3 ustawy Pzp) od „kwoty, którą
zamawiający może przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia” (art. 93 ust. 1 pkt 4 Pzp.).
Istota tej różnicy prowadzi do stworzenia możliwości reakcji zamawiającego na zmiany jego
sytuacji finansowej między datąogłoszenia postępowania o zamówienie publiczne, datą
otwarcia ofert a datąrozstrzygnięcia przetargu (podobnie w wyroku ZA z 27.01.2005 r., sygn.
akt UZP/ZO/0-111/05). Najczęściej występuje to w sytuacji, gdy najkorzystniejsza oferta
przewyższa kwotę, jakązamawiający planował przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia,
a dzięki przesunięciuśrodków w planie finansowym, może udzielićzamówienia. Nie ma przy
tym znaczenia,że przed otwarciem ofert podana została inna kwota, niżostatecznie
przeznaczona przez zamawiającego. W doktrynie wyrażono pogląd, iżkwota jaką
zamawiający zamierza przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia jest kwotąminimalną,
gwarantującąprzejrzystośćpostępowania. Nie można na tej podstawie wykluczyćsytuacji, iż
w toku postępowania nastąpi uszczuplenieśrodków finansowych, które prowadzićbędądo
konieczności unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
Dokonując oceny stanu faktycznego sprawy, skład orzekający stwierdził, iżzmiana celu
Projektu PESEL2 doprowadziła do zmiany przeznaczeniaśrodków, które zostały przesunięte
na realizacjęProjektu w następnym etapie, z wyłączeniem szczebla lokalnego, objętego
przedmiotowym postępowaniem. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iżZamawiający jest
„Beneficjentem” w ramach umowy o dofinansowanie Projektu, natomiast „Instytucją
Wdrażającą” jest Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, który dofinansowuje Projekt w
wysokości stanowiącej łącznie 75% przewidywanych wydatków kwalifikowanych. Zmiana
przeznaczeniaśrodków wynikała z uzgodnieńmiędzyresortowych prowadzonych przez
strony umowy o dofinansowanie Projektu i wynikała z konieczności zagospodarowaniaśrodków, których stopieńwykorzystania na koniec roku 2007r był znikomy. W związku z
przedłużającąsięprocedurąo udzielenie zamówienia, uległ znacznemu wydłużeniu okres od
daty wszczęcia postępowania – 17.07.2007r, do daty unieważnienia postępowania –
04.06.2008r. Izba uznała, iżw związku z wydłużającym sięczasem prowadzenia procedury
przetargowej upłynął termin wykorzystaniaśrodków finansowych, które powinny być
wydatkowane do 30 czerwca 2008r. Odwołujący nie wykazał, iżZamawiający posiadaśrodki
na sfinansowanie zamówienia, w szczególności nie może byćdowodem przedstawiony
wydruk ze strony internetowej projektu budżetu na 2008r. Poziom szczegółowości danych
uniemożliwia uzyskanie informacji w jakiej wysokościśrodki mająbyćprzeznaczone na
realizacjęProjektu PESEL, a ponadto projekt może ulec zmianie w toku prac Parlamentu
nad projektem budżetu.
Dokonanie przez Zamawiającego w dniu 18 marca 2008r. wyboru oferty najkorzystniejszej w
poszczególnych częściach przedmiotu zamówienia, nie może byćuznane za sprzeczne z
dalszączynnością- unieważnienia postępowania. Stanowisko to potwierdza wyrok SO w
Opolu z dnia 8.11.2005 r. sygn. akt II Ca 752/05, w którym sąd zajął stanowisko,że
czynnośćw postaci ewentualnego unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1
pkt 4 ustawy następuje dopiero po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty. Ponadto,
Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej wykonując wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 18 lutego 2008r.
Na tej podstawie, Izba stwierdziła, iżZamawiający wykazał wystąpienie okoliczności,
prowadzących do zmiany zakresu finansowania wdrażanego Projektu, uzasadniające
unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy. Stanowiska Izby nie
zmienia równieżfakt, iżnajkorzystniejsze oferty były niższe od kwoty podanej przez
Zamawiającego przed otwarciem ofert. Udzielenie zamówienia przy brakśrodków
finansowych na jego pokrycie stanowiłoby naruszenie dyscypliny finansów publicznych, gdyż
Zamawiający nie może dokonywaćwydatków niezgodnie z przeznaczeniemśrodków oraz z
przekroczeniem wysokości wynikającej z planu finansowego.
Niezależnie od powyższych ustaleń, Izba biorąc z urzędu pod uwagęokoliczności faktyczne
stanu sprawy, stwierdziła iżpostępowanie podlega unieważnieniu równieżna podstawie art.
93 ust. 1 pkt 7 ustawy, w związku z upływem terminu związania ofertą.
Zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w rozdziale X wskazał, iżtermin
związania ofertąw postępowaniu wynosił 60 dni. Jednocześnie, Zamawiający zastrzegł, iżw
uzasadnionych przypadkach, co najmniej na 7 dni przed upływem terminu związania ofertą
(liczonego bez okresu zawieszenia jego biegu) może tylko raz zwrócićsiędo Wykonawców o
wyrażenie zgody na przedłużenie tego terminu o oznaczony okres, nie dłuższy jednak niż60
dni. Zamawiający zwracał siędo wykonawców o wyrażenie zgody na przedłużenie terminu
związania ofertąo 45 dni. Łączny termin związania ofertami, doliczając czas zawieszenia
związania spowodowany wniesieniemśrodków odwoławczych wyniósł 176 dni i upłynął w
dniu 22 lutego 2008r. (dowód – protokół postępowania, druk ZP 1 pkt 14). Niezależnie od
tego, Wykonawcy, tj. Odwołujący sięoraz uczestnik postępowania – Przystępujący do
postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego się, samoistnie z własnej inicjatywy
składali Zamawiającemu kilkakrotnie oświadczenia o przedłużeniu terminu związania
ofertami, wydłużając je ostatecznie do 29.08.2008 r. (Odwołujący się) oraz 30.06.2008
(Przystępujący do postępowania odwoławczego).
Izba stwierdził, iżWykonawcy nie mogli skutecznie przedłużyćterminu związania ofertą,
ponad okres wskazany w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zgodnie z art. 85 ust.
1 ustawy Pzp., wykonawca jest związany ofertądo upływu terminu określonego w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jednak nie dłużej niż, odpowiednio 30, 60 i 90
dni, w zależności od wartości przedmiotu zamówienia. Przepisy Prawa zamówień
publicznych nakładająna zamawiającego obowiązek dokładnego określenia okresu, w
którym wykonawcy pozostanązwiązani ofertami. Przy oznaczaniu terminu, zamawiający nie
może jednak przekroczyćmaksymalnych terminów, wskazanych wprost w ustawie. Ustawa z
dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówieńpublicznych, zawiera własnąregulacjędotyczącą
długości terminu związania ofertami składanymi w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego. Tym samym nie może znaleźćzastosowania cywilistyczna konstrukcja, iżto
oferent składając ofertęwskazuje termin, w którym oczekiwaćbędzie odpowiedzi (art. 66
par. 2 K.C.). Przyjęcie za skuteczne złożenie oświadczeńo przedłużeniu terminu związania
ofertami ponad terminy maksymalne wynikające z art. 85 ustawy, prowadziłoby do obejścia
przepisów ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
W związku z upływem terminu związania ofertami, postępowanie obarczone jest wadą
uniemożliwiającązawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego, co natomiast
wypełnia przesłankęunieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy
Prawo zamówieńpublicznych. Stanowisko Izby w tym zakresie popiera zarówno doktryna,
jak i orzecznictwo sądów. W uzasadnieniu uchwały z dnia 24.11.2005r. Sąd Najwyższy
wyraził pogląd, iż: „niemożność zawarcia umowy wobec upływu terminu związania ofertą
stanowi okoliczność określoną w art. 93 ust. 1 Pzp, nakładając na zamawiającego obowiązek
unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia (III CZP 85/05, OSNC 2006r., Nr 10,
poz. 161, str. 36).” W podobnym tonie wypowiedział sięSąd Okręgowy w wyroku z dnia 15
grudnia 2006r. (sygn. akt II Ca 1239/06).
PonieważZamawiający unieważnił postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie art.
93 ust. 1 pkt 4 ustawy, a Izba nie dopatrzyła sięnaruszenia w tym zakresie ustawy, skład
orzekający odstąpił od unieważniania postępowania, co skutecznie w jego ocenie uczynił
sam Zamawiający.
Na tej podstawie orzeczono jak w sentencji. O kosztach postępowania orzeczono
stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Pzp. Na podstawie § 4
ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie
wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2007 r. Nr 128, poz. 886),
kosztami Zamawiającego stanowiącymi koszty wynagrodzenia pełnomocnika (na postawie
rachunku złożonego do akt sprawy i w wysokości ograniczonej do wynikającej z
rozporządzenia), Izba obciążyła Odwołującego się.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
________
*
niepotrzebne skreślić
1. oddala odwołanie.
2. kosztami postępowania obciąża CONSORTIA Sp. z o.o., 03-301 Warszawa, ul.
Jagiellońska 74 i nakazuje:
1)
zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych koszty w wysokości
2 032 zł 00 gr (słownie: dwa tysiące trzydzieści dwa złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez CONSORTIA Sp. z o.o., 03-301 Warszawa, ul.
Jagiellońska 74;
2)
dokonaćwpłaty kwoty 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) przez CONSORTIA Sp. z o.o., 03-301 Warszawa, ul.
Jagiellońska 74 na rzecz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i
Administracji ul. Stefana Batorego 5, 02-591 Warszawa stanowiącej
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika;
3)
dokonaćwpłaty kwoty XXX (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
ZamówieńPublicznych na rachunek dochodów własnych UZP;
4)
dokonaćzwrotu kwoty 17 968 zł 00 gr (słownie: siedemnaście tysięcy
dziewięćset sześćdziesiąt osiem złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu ZamówieńPublicznych na rzecz CONSORTIA Sp. z o.o.,
03-301 Warszawa, ul. Jagiellońska 74.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na dostawę i instalację sprzętu komputerowego w urzędach stanu
cywilnego, urzędach gminnych i w siedzibie Zamawiającego na potrzeby Zintegrowanego
Systemu Informatycznego PESEL2 (numer sprawy: 17/BAF-VI/PN/07), ogłoszonego w
Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 17 lipca 2007r. pod numerem 2007/S 135-
165988. W toku postępowania, Zamawiający dwukrotnie unieważniał postępowanie,
powołując sięna przesłanki określone odpowiednio w art. 93 ust. 1 pkt 6 (28 grudnia 2007r.)
oraz art. 93 ust.1 pkt 7 (18 marca 2008r.) ustawy Prawo zamówieńpublicznych. W stosunku
do pierwszej czynności unieważnienia, wyrokiem z dnia 18 lutego 2008r., Krajowa Izba
Odwoławcza, uwzględniając odwołanie, unieważniła czynnośćunieważnienia postępowania i
nakazała dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu. (sygn. akt. KIO/UZP
76/08). Wykonując wyrok, Zamawiający w dniu 18 marca 2008r., dokonał wyboru oferty
najkorzystniejszej złożonej przez Biuro Informatyczno Wdrożeniowe „Koncept” Sp. z o.o. (w
częściach 1, 2, 4, 5 i 6) oraz Consortia Sp. z o.o. (w części 3). Jednocześnie, Zamawiający
poinformował wykonawców o unieważnieniu postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7
ustawy Pzp., w związku z upływem terminu związania ofertą. Wyrokiem z dnia 21 kwietnia
2008 r. Krajowa Izba Odwoławcza unieważniła czynnośćunieważnienia postępowania (sygn.
akt. KIO/UZP 315/08 i KIO/UZP 330/08). W dniu 4 czerwca 2008r., Zamawiający
poinformował wykonawców o unieważnieniu przedmiotowego postępowania, na podstawie
art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp. Na czynnośćtą, w dacie 11 czerwca 2008r., Wykonawca
wniósł protest, w których podniósł, iżpodstawa faktyczna decyzji o unieważnieniu
postępowania dotyczy tych samych okoliczności, które stanowiły podstawęunieważnienia
przedmiotowego postępowania w dniu 27.12.2007 r. i co do których zapadło prawomocne
rozstrzygnięcie wyrokiem Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 18 lutego 2008r. (sygn. akt
KIO/UZP 76/08). Wprawdzie, podstawądecyzji o unieważnieniu postępowania w dniu
27.12.2007r., było wypełnienie przesłanki z art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp, jednak Izba
badając zagadnienie brała pod uwagęokoliczności podnoszone przez Zamawiającego, w
tym brakśrodków finansowych. Zamawiający dokonując ponownego unieważnienia
postępowania, tym razem na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp., nie wykazał
wystąpienia przesłanki zastosowania powołanego przepisu. W uzasadnieniu, Zamawiający
powołał sięna ograniczenie rzeczowe projektu nr WKP_1/1.5.0/1/2004/14/14/26/U, z którego
wyłączono, na skutek podpisanego aneksu nr 4 do umowy o dofinansowanie projektu,
zadanie obejmujące przedmiot niniejszego zamówienia.
Mając na uwadze zamknięty charakter katalogu przesłanek unieważnienia postępowania,
określonych w art. 93 ust. 1, jedynie wystąpienie którejśz nich zobowiązuje Zamawiającego
do unieważnienia postępowania. W ocenie Protestującego, w przedmiotowej sprawie nie
zaistniałażadna z okoliczności objętych art. 93 ust. 1 ustawy Pzp.
Ceny ofert złożonych w postępowaniu sąznacznie niższe od kwoty podanej przez
Zamawiającego bezpośrednio przed otwarciem ofert, zarówno dla całości zamówienia, jak i
poszczególnych części. Zamawiający związany jest kwotą, jakąpodał przed otwarciem ofert,
która jest kwotąminimalną, a zatem nie ma podstaw unieważnienia postępowania, skorożadna z ofert, w tym oferta najkorzystniejsza, tj. oferta protestującego, jej nie przekracza.
Zamawiający w dniu 19 czerwca 2008r. oddalił protest, wskazując, iżpodstawą
unieważnienia postępowania w dniu 28 grudnia 2007r., było wystąpienie przesłanki z art. 93
ust. 1 pkt 6 ustawy. Art. 93 ust. 1 pkt 7, stanowił podstawęunieważnienia postępowania w
dniu 18 marca 2008r. Unieważniając w dniu 28 grudnia 2008r. postępowanie, Zamawiający
powołał sięna przesłankęistotnej zmiany okoliczności faktycznych powodującej, iż
prowadzenie postępowania nie leży w interesie publicznym. Uzasadnieniem tej przesłanki
było ograniczenie rzeczowe i finansowe Projektu. W uzasadnieniu wyroku z dnia 18 lutego
2008r., KIO wypowiadała sięjedynie w granicach zaskarżenia, stwierdzając iżZamawiający
nie udowodnił zaistnienia omówionej przesłanki z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy. W kwestii
przesłanki z art. 93 ust. 1 pkt 4, KIO nie zajęła stanowiska.
W zakresie finansowania Projektu PESEL2, Zamawiający wskazał, iżjest on finansowany z
budżetu państwa oraz ześrodków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i jest
realizowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju na lata 2004-2006, którego częścią
jest Sektorowy Program Operacyjny Wzrostu Konkurencyjności Przedsiębiorstw (SPO WKP),
Działanie 1,5 Rozwój Systemu dostępu przedsiębiorców do informacji i usług publicznych on-
line. W dniu 21 grudnia 2007r., Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji podpisało z
Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego Anek nr 4 do umowy o dofinansowanie
projektu, którym wyłączono z harmonogramu rzeczowo-finansowego zadanie obejmujące
zamówienie na dostawęi instalacjęsprzętu komputerowego w urzędach stanu cywilnego,
urzędach gminnych i w siedzibie Zamawiającego na potrzeby Zintegrowanego Systemu
Informatycznego PESEL2. Zatem obecnie, Ministerstwo nie posiadaśrodków finansowych
na te cel i nie może udzielićzamówienia, ponieważzgodnie z ustawąo finansach
publicznych jednostki sektora finansów publicznych mogązaciągaćzobowiązania do
finansowania w danym roku, wyłącznie do wysokości wynikającej z planu. W niniejszym
postępowaniu doszło do utratyśrodków, które nastąpiło na skutek okoliczności
zewnętrznych. Zamawiający ma obowiązek oceniaćswoje możliwości finansowe na dzień
zaciągania zobowiązania, a w sytuacji brakuśrodków, oczywistym i uzasadnionym jest
unieważnienie postępowania w oparciu o przesłankęz art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy.
Protestujący w dniu 23 czerwca 2008r. wniósł do Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych odwołanie (wpływ bezpośredni), w którym podtrzymał zarzuty podniesione w
proteście. Wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności unieważnienia
postępowania.
W uzasadnieniu Odwołujący uzupełnił argumentacjęprotestu dodając, iżzbieżność
pomiędzy czynnościami unieważnienia postępowania z dnia 28 grudnia 2007r. z obecną
czynnościąZamawiającego, dotyczy podstawy faktycznej, a nie prawnej, gdyżrzeczywiście,
postawąunieważnienia postępowania w grudniu 2007r. był art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy PZp.
Niezasadne jest równieżtwierdzenie Zamawiającego, jakoby Izba nie mogła orzekaćw
kwestii art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy, gdyżzgodnie z art. 191 ust. 3 Pzp, Izba z urzędu bierze
pod uwagęokoliczności skutkujące unieważnieniem postępowania. Skoro Izba badała stan
faktyczny i nie doszukała sięprzesłanek unieważnienia postępowania, występuje powaga
rzeczy osądzonej. Nie ma wątpliwości, iżpoza stanowiskiem wyrażonym w piśmie z dnia 26
maja 2008r. (nr BAF-VII-311-6114(1)/08), na które powołuje sięZamawiający, nie doszło do
zmiany stanu faktycznego w stosunku do sytuacji z grudnia 2007r. W zakresie podpisanego
aneksu, Odwołujący podniósł, iżto Zamawiający sam ograniczyłśrodki przeznaczone na
sfinansowanie zamówienia. Aneks został odpisany przez dwie równoprawne strony umowy
dotyczącej dofinansowania projektu. Wykonawcy nie mogąponosićnegatywnych
konsekwencji decyzji Zamawiającego w przedmiocie ograniczenia realizacji projektu lub
zakresu jego finansowania. Odwołujący zagada sięze stanowiskiem Zamawiającego, iż
Zamawiający ma możliwośćdokonywania przesunięćw planie finansowym, jeżeli
najkorzystniejsza oferta przewyższa kwotęwskazanąw art. 86 ust. 3 ustawy Pzp.
Zamawiający nie może natomiast ograniczaćtej kwoty i unieważniaćpostępowania na
podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 Pzp. Podsumowując, kwota wskazana przez Zamawiającego w
dniu 30.08.2007r., jest wiążąca dla Zamawiającego i skoro cena najkorzystniejszej oferty nie
przewyższa tej kwoty, Zamawiający nie ma podstaw do unieważnienia postępowania w
trybie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
W dniu 03 lipca 2008 r. przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Odwołującego sięzgłosiło Biuro Informatyczno Wdrożeniowe „Koncept” Sp. z o.o.
Skład orzekający KIO postanowił dopuścićdo udziału w postępowaniu Przystępującego do
postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego się.
Na podstawie dokumentacji, stanowisk stron oraz uczestnika postępowania, a także
dowodów przedstawionych i dopuszczonych na rozprawie, skład orzekający Izby ustalił iż
odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W części dotyczącej zarzutu oparcia decyzji o unieważnieniu postępowania, na
okolicznościach, będących przedmiotem rozstrzygnięcia przez KrajowąIzbęOdwoławczą,
Izba oddaliła odwołanie.
Przedmiotem rozstrzygania przez KrajowąIzbęOdwoławcząw lutym 2008r. (sygn.
akt. KIO/UZP 76/08), było wystąpienie przesłanki z art. 93 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo
zamówieńpublicznych, tj. wystąpienie istotnej zmiany okoliczności powodującej,że
prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym,
czego nie było można wcześniej przewidzieć, jako uzasadniającej czynnośćunieważnienia
postępowania w grudniu 2007r. Dokonując rozstrzygnięcia, KIO orzekała o braku
okoliczności uzasadniających unieważnienie postępowania z przywołanej podstawy prawnej,
a także konieczności dokonania czynności wyboru oferty najkorzystniejszej jednocześnie z
czynnościami wykluczenia i odrzucenia ofert złożonych w postępowaniu, której to czynności
Zamawiający zaniechał. W części uzasadnienia, Izba odniosła siędo umowy o
dofinansowanie projektu nr WKP_1/1.5.0/1/2004/14/14/26/U zawartej w dniu 02 sierpnia
2005r. pomiędzy Zamawiającym oraz Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz
aneksu nr 4 z dnia 21 grudnia 2007r., w kontekście wystąpienia ewentualnej zmiany celu
projektu, czyli interesu publicznego. W tym zakresie Izba stwierdziła, iż„Działanie
Zamawiającego, który pozbawiony środków finansowych postanawia zmienić zakres
rzeczowy, aby osiągnąć cel nie jest właściwe (…) Wydaje się więc tak jak twierdzi w swoim
piśmie z dnia 13 lutego 2008r. Przystępujący, iż interes publiczny (wykazany powyżej) w
realizacji zamówienia istnieje mimo braku środków na jego realizację. Co więcej
Zamawiający sam podkreśla jego kontynuacje w ramach projektu pl. ID-POLSKA ID KARTA,
wskazując tym samym jego dalsze istnienie i nie zmienia go fakt, iż Zamawiający nie zdołał
w odpowiedni sposób zabezpieczyć środków na jego realizację w momencie wszczęcia
postępowania przetargowego.”. Mając na uwadze treśćsentencji wraz z uzasadnieniem,
należało uznać, iżwcześniejsze rozstrzygnięcie Izby wyrokiem z dnia 18 lutego 2008r., nie
dotyczyło podstawy unieważnienia postępowania, z uwagi na brakśrodków na złożenie
oferty najkorzystniejszej, której cena przewyższa kwotę, jakązamawiający może
przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia (art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.).
Skład orzekający ustalił, iżw dniu 10 lipca 2007r., na wniosek Departamentu Rozwoju
Rejestrów – Biura Projektu PESEL2, komórka finansowa Biura Administracyjno
Finansowego MSWiA potwierdziła zabezpieczenieśrodków finansowych na udzielenie
przedmiotowego zamówienia w wysokości 39.650.000,00 zł. (dowód - pismo nr BAF-
VI/2374/129/BK/08 z dnia 28.04.2008r.). Zamawiający, posiadał zatem zabezpieczoneśrodki, wszczynając w dniu 17 lipca 2007 r. (data zamieszczenia ogłoszenia) postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego. Wydatki dotyczące realizacji projektu PESEL2, włą
cznej wysokości 50.889.391,96 zł., zostały przeniesione, jako wydatki, które nie wygasająz
końcem roku 2007, z terminem realizacji do dnia 30.06.2008r. PonieważBiuro
Administracyjno Finansowe nie posiadało planu rzeczowo-finansowego projektu PESEL2 w
ramachśrodków, które nie wygasły z upływem 2007r., Główny Księgowy MSWiA, nie miał
możliwości stwierdzenia sfinansowania zakupu sprzętu komputerowego (dowód – pismo z
dnia 07.05.2008r. nr BAF-VII-311-6114/08).
W trakcie trwania procedury przetargowej, dokonywane były ustalenia na szczeblu
resortowym, w efekcie prowadzące do zmiany zakresu rzeczowo- finansowego Projektu. Na
mocy aneksu nr 4 (z dnia 21.12.2007r.) do umowy o dofinansowanie Projektu o numerze
WKP_1/1.5.0/1/2004/14/14/26/U zawartej w dniu 02 sierpnia 2005r. pomiędzy MSWiA oraz
Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zmniejszono wartośćrealizacji Projektu do
kwoty 31 mln. zł. oraz ograniczono zakres rzeczowy realizowanych usług do dwóch.
Realizacja Projektu PESEL2 w ostatecznym kształcie polega zatem na udostępnieniu dwóch
usług – „dostęp w formie elektronicznej on-line do wydanych i unieważnionych dokumentów”
oraz „weryfikacjędanych adresowych on-line”, pozwalających na osiągnięcie zakładanych
celów operacyjnych i strategicznych oraz integracjęz rejestrem PESEL. Realizacja projektu
na poziomie lokalnym (urzędy stanu cywilnego, urzędy gmin), którego elementem jest
dostawa i instalacja sprzętu komputerowego została wyłączona z harmonogramu rzeczowo-
finansowego Projektu. Tym samym,środki budżetowe przekazane przez CPI MSWiA na
realizacjęProjektu PESEL2 w Części 42 Dział 750 Rozdział 75095 Paragrafy 6068 i 6069
nie zabezpieczająfinansowej realizacji zadania jakim w poprzednim kształcie Projektu była
Dostawa i instalacja sprzętu komputerowego w urzędach stanu cywilnego, urzędach gminy i
w siedzibie zamawiającego na potrzeby ZSI PESEL2.(dowód - pismo z Centrum Projektów
Informatycznych MSWiA nr CPI-ZKF-051-452/08/PG z dnia 24 kwietnia 2008r.).
W piśmie z dnia 28.05.2008r., nr BAF-VII-311-6114(1)/08, kierowanym do Zastępcy
Dyrektora Biura Administracyjno-Finansowego MSWiA, Główny Księgowy MSWiA wskazał,
iżw związku z podpisanym aneksem nr 4 do umowy o dofinansowanie projektu, Ministerstwo
nie posiadaśrodków finansowych na ten cel i nie może udzielićprzedmiotowego
zamówienia, ponieważzgodnie z ustawąo finansach publicznych jednostki sektora finansów
publicznych mogązaciągaćzobowiązania do finansowania w danym roku, wyłącznie do
wysokości wynikającej z planu.
Na podstawie powyższych ustaleńIzba stwierdziła, iżZamawiający nie naruszył
przepisu art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy, dokonując unieważnienia postępowania w dniu 4
czerwca 2008r.
W pierwszej kolejności skład orzekający stwierdził, iżZamawiający ma możliwość
dokonywania oceny swojej sytuacji finansowej, jeżeli wystąpiły okoliczności prowadzące do
zmianyśrodków jakie zamierzał przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia. Wynika to
przede wszystkim z rozróżnienia przez ustawodawcękwoty, jakązamawiający „zamierza
przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia” (art. 86 ust. 3 ustawy Pzp) od „kwoty, którą
zamawiający może przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia” (art. 93 ust. 1 pkt 4 Pzp.).
Istota tej różnicy prowadzi do stworzenia możliwości reakcji zamawiającego na zmiany jego
sytuacji finansowej między datąogłoszenia postępowania o zamówienie publiczne, datą
otwarcia ofert a datąrozstrzygnięcia przetargu (podobnie w wyroku ZA z 27.01.2005 r., sygn.
akt UZP/ZO/0-111/05). Najczęściej występuje to w sytuacji, gdy najkorzystniejsza oferta
przewyższa kwotę, jakązamawiający planował przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia,
a dzięki przesunięciuśrodków w planie finansowym, może udzielićzamówienia. Nie ma przy
tym znaczenia,że przed otwarciem ofert podana została inna kwota, niżostatecznie
przeznaczona przez zamawiającego. W doktrynie wyrażono pogląd, iżkwota jaką
zamawiający zamierza przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia jest kwotąminimalną,
gwarantującąprzejrzystośćpostępowania. Nie można na tej podstawie wykluczyćsytuacji, iż
w toku postępowania nastąpi uszczuplenieśrodków finansowych, które prowadzićbędądo
konieczności unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp.
Dokonując oceny stanu faktycznego sprawy, skład orzekający stwierdził, iżzmiana celu
Projektu PESEL2 doprowadziła do zmiany przeznaczeniaśrodków, które zostały przesunięte
na realizacjęProjektu w następnym etapie, z wyłączeniem szczebla lokalnego, objętego
przedmiotowym postępowaniem. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, iżZamawiający jest
„Beneficjentem” w ramach umowy o dofinansowanie Projektu, natomiast „Instytucją
Wdrażającą” jest Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, który dofinansowuje Projekt w
wysokości stanowiącej łącznie 75% przewidywanych wydatków kwalifikowanych. Zmiana
przeznaczeniaśrodków wynikała z uzgodnieńmiędzyresortowych prowadzonych przez
strony umowy o dofinansowanie Projektu i wynikała z konieczności zagospodarowaniaśrodków, których stopieńwykorzystania na koniec roku 2007r był znikomy. W związku z
przedłużającąsięprocedurąo udzielenie zamówienia, uległ znacznemu wydłużeniu okres od
daty wszczęcia postępowania – 17.07.2007r, do daty unieważnienia postępowania –
04.06.2008r. Izba uznała, iżw związku z wydłużającym sięczasem prowadzenia procedury
przetargowej upłynął termin wykorzystaniaśrodków finansowych, które powinny być
wydatkowane do 30 czerwca 2008r. Odwołujący nie wykazał, iżZamawiający posiadaśrodki
na sfinansowanie zamówienia, w szczególności nie może byćdowodem przedstawiony
wydruk ze strony internetowej projektu budżetu na 2008r. Poziom szczegółowości danych
uniemożliwia uzyskanie informacji w jakiej wysokościśrodki mająbyćprzeznaczone na
realizacjęProjektu PESEL, a ponadto projekt może ulec zmianie w toku prac Parlamentu
nad projektem budżetu.
Dokonanie przez Zamawiającego w dniu 18 marca 2008r. wyboru oferty najkorzystniejszej w
poszczególnych częściach przedmiotu zamówienia, nie może byćuznane za sprzeczne z
dalszączynnością- unieważnienia postępowania. Stanowisko to potwierdza wyrok SO w
Opolu z dnia 8.11.2005 r. sygn. akt II Ca 752/05, w którym sąd zajął stanowisko,że
czynnośćw postaci ewentualnego unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1
pkt 4 ustawy następuje dopiero po dokonaniu wyboru najkorzystniejszej oferty. Ponadto,
Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej wykonując wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 18 lutego 2008r.
Na tej podstawie, Izba stwierdziła, iżZamawiający wykazał wystąpienie okoliczności,
prowadzących do zmiany zakresu finansowania wdrażanego Projektu, uzasadniające
unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy. Stanowiska Izby nie
zmienia równieżfakt, iżnajkorzystniejsze oferty były niższe od kwoty podanej przez
Zamawiającego przed otwarciem ofert. Udzielenie zamówienia przy brakśrodków
finansowych na jego pokrycie stanowiłoby naruszenie dyscypliny finansów publicznych, gdyż
Zamawiający nie może dokonywaćwydatków niezgodnie z przeznaczeniemśrodków oraz z
przekroczeniem wysokości wynikającej z planu finansowego.
Niezależnie od powyższych ustaleń, Izba biorąc z urzędu pod uwagęokoliczności faktyczne
stanu sprawy, stwierdziła iżpostępowanie podlega unieważnieniu równieżna podstawie art.
93 ust. 1 pkt 7 ustawy, w związku z upływem terminu związania ofertą.
Zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w rozdziale X wskazał, iżtermin
związania ofertąw postępowaniu wynosił 60 dni. Jednocześnie, Zamawiający zastrzegł, iżw
uzasadnionych przypadkach, co najmniej na 7 dni przed upływem terminu związania ofertą
(liczonego bez okresu zawieszenia jego biegu) może tylko raz zwrócićsiędo Wykonawców o
wyrażenie zgody na przedłużenie tego terminu o oznaczony okres, nie dłuższy jednak niż60
dni. Zamawiający zwracał siędo wykonawców o wyrażenie zgody na przedłużenie terminu
związania ofertąo 45 dni. Łączny termin związania ofertami, doliczając czas zawieszenia
związania spowodowany wniesieniemśrodków odwoławczych wyniósł 176 dni i upłynął w
dniu 22 lutego 2008r. (dowód – protokół postępowania, druk ZP 1 pkt 14). Niezależnie od
tego, Wykonawcy, tj. Odwołujący sięoraz uczestnik postępowania – Przystępujący do
postępowania odwoławczego po stronie Odwołującego się, samoistnie z własnej inicjatywy
składali Zamawiającemu kilkakrotnie oświadczenia o przedłużeniu terminu związania
ofertami, wydłużając je ostatecznie do 29.08.2008 r. (Odwołujący się) oraz 30.06.2008
(Przystępujący do postępowania odwoławczego).
Izba stwierdził, iżWykonawcy nie mogli skutecznie przedłużyćterminu związania ofertą,
ponad okres wskazany w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zgodnie z art. 85 ust.
1 ustawy Pzp., wykonawca jest związany ofertądo upływu terminu określonego w
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jednak nie dłużej niż, odpowiednio 30, 60 i 90
dni, w zależności od wartości przedmiotu zamówienia. Przepisy Prawa zamówień
publicznych nakładająna zamawiającego obowiązek dokładnego określenia okresu, w
którym wykonawcy pozostanązwiązani ofertami. Przy oznaczaniu terminu, zamawiający nie
może jednak przekroczyćmaksymalnych terminów, wskazanych wprost w ustawie. Ustawa z
dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówieńpublicznych, zawiera własnąregulacjędotyczącą
długości terminu związania ofertami składanymi w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego. Tym samym nie może znaleźćzastosowania cywilistyczna konstrukcja, iżto
oferent składając ofertęwskazuje termin, w którym oczekiwaćbędzie odpowiedzi (art. 66
par. 2 K.C.). Przyjęcie za skuteczne złożenie oświadczeńo przedłużeniu terminu związania
ofertami ponad terminy maksymalne wynikające z art. 85 ustawy, prowadziłoby do obejścia
przepisów ustawy Prawo zamówieńpublicznych.
W związku z upływem terminu związania ofertami, postępowanie obarczone jest wadą
uniemożliwiającązawarcie ważnej umowy w sprawie zamówienia publicznego, co natomiast
wypełnia przesłankęunieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy
Prawo zamówieńpublicznych. Stanowisko Izby w tym zakresie popiera zarówno doktryna,
jak i orzecznictwo sądów. W uzasadnieniu uchwały z dnia 24.11.2005r. Sąd Najwyższy
wyraził pogląd, iż: „niemożność zawarcia umowy wobec upływu terminu związania ofertą
stanowi okoliczność określoną w art. 93 ust. 1 Pzp, nakładając na zamawiającego obowiązek
unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia (III CZP 85/05, OSNC 2006r., Nr 10,
poz. 161, str. 36).” W podobnym tonie wypowiedział sięSąd Okręgowy w wyroku z dnia 15
grudnia 2006r. (sygn. akt II Ca 1239/06).
PonieważZamawiający unieważnił postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie art.
93 ust. 1 pkt 4 ustawy, a Izba nie dopatrzyła sięnaruszenia w tym zakresie ustawy, skład
orzekający odstąpił od unieważniania postępowania, co skutecznie w jego ocenie uczynił
sam Zamawiający.
Na tej podstawie orzeczono jak w sentencji. O kosztach postępowania orzeczono
stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Pzp. Na podstawie § 4
ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie
wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2007 r. Nr 128, poz. 886),
kosztami Zamawiającego stanowiącymi koszty wynagrodzenia pełnomocnika (na postawie
rachunku złożonego do akt sprawy i w wysokości ograniczonej do wynikającej z
rozporządzenia), Izba obciążyła Odwołującego się.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówieńpublicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
________
*
niepotrzebne skreślić
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
