rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2010-05-31
rok: 2010
data dokumentu: 2010-05-31
rok: 2010
sygnatury akt.:
KIO 869 /10
KIO 869 /10
KIO 870 /10
KIO 871 /10
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Jolanta Markowska Członkowie: Honorata Łopianowska, Lubomira Matczuk - Mazuś Protokolant: Łukasz Listkiewicz
Przewodniczący: Jolanta Markowska Członkowie: Honorata Łopianowska, Lubomira Matczuk - Mazuś Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 maja 2010 r. w Warszawie odwołańskierowanych
w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 maja 2010 r. dołą
cznego rozpoznania, wniesionych:
A. w dniu 11 maja 2010 r. przez Skoda Transportation a.s., 30-128 Pilzno, Tyloma
1/57, Republika Czeska,
B. w dniu 11 maja 2010 r. przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o.,
ul. Zachodnia 15, 60-701 Poznań,
C. w dniu 11 maja 2010 r. przez VAGONMASH Niejawna Spółka Akcyjna 115
Moskovsky Pr, 196084 St. Petersburg Federacja Rosyjska,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Metro Warszawskie Sp. z o.o.
ul. Wilczy Dół 5, 02-798 Warszawa,
w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 maja 2010 r. dołą
cznego rozpoznania, wniesionych:
A. w dniu 11 maja 2010 r. przez Skoda Transportation a.s., 30-128 Pilzno, Tyloma
1/57, Republika Czeska,
B. w dniu 11 maja 2010 r. przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o.,
ul. Zachodnia 15, 60-701 Poznań,
C. w dniu 11 maja 2010 r. przez VAGONMASH Niejawna Spółka Akcyjna 115
Moskovsky Pr, 196084 St. Petersburg Federacja Rosyjska,
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Metro Warszawskie Sp. z o.o.
ul. Wilczy Dół 5, 02-798 Warszawa,
orzeka:
1. A. oddala odwołanie,
B. uwzględnia odwołanie i nakazuje zmianę treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, poprzez wskazanie w treści siwz, iż zamawiający dopuszcza
rozwiązania równoważne do systemu SOP-3 w części dotyczącej urządzeń
pojazdowych oraz szczegółowe i wyczerpujące określenie pełnych wymagań
dotyczących funkcjonalności systemu automatycznego prowadzenia pociągów tj.
w sposób pozwalający wykonawcom na precyzyjną ocenę możliwości
zaoferowania takiego rozwiązania,
C. uwzględnia odwołanie i nakazuje:
-
zmianę treści postanowienia zawartego w pkt III.2.3)I. ogłoszenia o zamówieniu
oraz pkt 5.2.1 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w taki sposób, by
wykonawca mógł wykazać się doświadczeniem „w wykonaniu i przekazaniu do
eksploatacji w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania
ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy- w tym okresie,
co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra złożonych z minimum
3 wagonów każdy, z których co najmniej dla jednego składu wagonów - dla
każdego
z
wagonów
wykonawca
uzyskał
dokument
potwierdzający
dopuszczenie danego typu wagonów do eksploatacji w którymkolwiek kraju
Unii Europejskiej”,
-
zmianę treści siwz, poprzez sprostowanie postanowienia zawartego w pkt 3.1.a
Specyfikacji technicznej, zgodnie z treścią warunku zawartego w ogłoszeniu
(pkt III.2.3.I) oraz doprecyzowanie w pkt III.2.3.III ogłoszenia i pkt 5.2.2. ppkt 2
siwz pojęcia „wdrożona technologia” i „nowoczesny system",
-
zmianę treści opisu sposobu oceny spełniania warunku zawartego w pkt
III.2.3.II ogłoszenia i pkt 5.2.2.ppkt 1 siwz, poprzez wykreślenie sformułowania
„wyposażonym w urządzenia pozwalające na sprawdzenie w ramach
wstępnych prób odbiorowych poprawnego działania systemu automatycznego
prowadzenia pociągów”,
-
zmianę treści opisu sposobu oceny spełniania warunku zawartego w pkt
III.2.3.III ogłoszenia i pkt 5.2.2 ppkt 2 siwz, poprzez wykreślenie sformułowania
„w tym co najmniej spawaniem aluminium”.
2. Kosztami postępowania obciąża Metro Warszawskie Sp. z o.o. ul. Wilczy Dół 5, 02-798
Warszawa i Skoda Transportation a.s., 30-128 Pilzno, Tyloma 1/57, Republika Czeska,
i nakazuje:
1) zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych:
A.
wpis w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) uiszczony przez Skoda Transportation a.s., 30-128 Pilzno, Tyloma
1/57, Republika Czeska, stanowiący koszty postępowania odwoławczego,
B.
wpis w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) uiszczony przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o.,
ul. Zachodnia 15, 60-701 Poznań, stanowiący koszty postępowania
odwoławczego,
C.
wpis w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) uiszczony przez VAGONMASH Niejawna Spółka Akcyjna 115
Moskovsky Pr, 196084 St. Petersburg Federacja Rosyjska, stanowiący
koszty postępowania odwoławczego,
2)
dokonaćwpłaty kwoty 33 600 zł 00 gr (słownie: trzydzieści trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) stanowiącej uzasadnione koszty strony, w tym:
A. kwoty 0 zł 0 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz xxx stanowiącej uzasadnione
koszty strony poniesione z tytułu dojazdu na posiedzenie,
B.
kwoty 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) przez
Metro Warszawskie Sp. z o.o. ul. Wilczy Dół 5, 02-798 Warszawa na rzecz
Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o., ul. Zachodnia 15, 60-701
Poznań stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu,
C.
kwoty 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero
groszy) przez Metro Warszawskie Sp. z o.o. ul. Wilczy Dół 5, 02-798
Warszawa na rzecz VAGONMASH Niejawna Spółka Akcyjna 115
Moskovsky Pr, 196084 St. Petersburg Federacja Rosyjska stanowiącej
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu i wynagrodzenia
pełnomocnika,
3)
dokonaćzwrotu kwoty 5 000 zł 00 gr (słownie: pięćtysięcy złotych zero
groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu ZamówieńPublicznych na
rzecz Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o., ul. Zachodnia 15, 60-701
Poznań, stanowiącej kwotęprzewyższającąnależny wpis.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
.................................
Członkowie:
……………………….
………………………..
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Metro Warszawskie Sp. z o.o. z siedzibąw Warszawie prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego sektorowego w trybie przetargu
nieograniczonego na „DOSTAWĘ35 POJAZDÓW SZESCIOWAGONOWYCH METRA"
na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U.
z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.), zwanej dalej Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej Nr 2010/S 85-128206
w dniu 1 maja 2010 r. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została zamieszczona
na stronie internetowej zamawiającego w dniu 30 kwietnia 2010 r.
A. sygn. akt KIO/UZP 869/10
Wykonawca SKODA TRANSPORTATION a.s wniósł odwołanie, w którym zarzucił
zamawiającemu naruszenie:
1)
art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt
3 oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. 2003, Nr 153, poz. 1503 ze zm.), poprzez opisanie sposobu
dokonywania oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie
posiadania wiedzy i doświadczenia, w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, co utrudnia uczciwąkonkurencję, uniemożliwiając wzięcie udziału
w postępowaniu większej ilości wykonawców, w tym odwołującemu - zdolnych do
należytego wykonania zamówienia i posiadających niezbędnąw tym celu wiedzę,
doświadczenie, potencjał techniczny oraz dysponujących osobami zdolnymi do
realizacji zamówienia, a także znajdujących sięw odpowiedniej sytuacji
ekonomicznej i finansowej;
2)
art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt
3 oraz art. 3 ust. 1 ww. ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez
opisanie
sposobu
dokonywania
oceny
spełniania
warunku
udziału
w
postępowaniu
w
zakresie
dysponowania
odpowiednim
potencjałem
technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, w sposób
niezwiązany z przedmiotem zamówienia oraz nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, co utrudnia uczciwąkonkurencję, uniemożliwiając wzięcie udziału
w postępowaniu większej ilości wykonawców;
3)
§ 1 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r.
w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr 226,
poz. 1817), poprzezżądanie, na potwierdzenie spełniania warunku wiedzy
i doświadczenia, wykazu wykonanych dostaw w zakresie zbędnym do wykazania
spełniania tego warunku. Zdaniem odwołującego zamawiający błędnie założył,że wykaz dostaw niezbędnych do wykazania spełniania warunku wiedzy
i doświadczenia stanowi wykaz wykonanych i przekazanych do eksploatacji
w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składnia ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, co najmniej 10 fabrycznie
nowych pojazdów Metra złożonych z minimum 3 wagonów każdy, które otrzymały
dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu zmiany treści ogłoszenia
i specyfikacji istotnych warunków zamówienia zawartej w:
1) sekcji III. 2.3 I ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt. 5.2.1 siwz - przez zastąpienie treści
warunku: „Wykonawca musi wykazać,że posiada niezbędne doświadczenie w produkcji
taboru metra i wykazać,że wykonał i przekazał do eksploatacji w okresie ostatnich trzech lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy -
w tym okresie, co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra złożonych z minimum 3
wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek
kraju Unii Europejskiej"
zapisem o treści: „Wykonawca musi wykazać,że w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie, wykonał co najmniej jednądostawę, której przedmiotem były pojazdy szynowe
o napędzie elektrycznym przeznaczone do przewozu pasażerów, które otrzymały dokument
dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej o wartości nie
mniejszej niż38 000 000,00 złotych netto", lub:
„Wykonawca musi wykazać,że w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał
co najmniej jednądostawę, której przedmiotem było co najmniej 10 elektrycznych zespołów
trakcyjnych przeznaczonych do przewozu osób, złożonych z minimum 3 wagonów każdy,
które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii
Europejskiej”, lub:
„Wykonawca musi wykazać,że posiada niezbędne doświadczenie w produkcji taboru metra
i wykazać,że wykonał i przekazał do eksploatacji w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie, co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra złożonych z minimum 3
wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek
kraju Unii Europejskiej lub zmodernizował i przekazał do eksploatacji w okresie ostatnich
trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy - w tym okresie, co najmniej 10 pojazdów metra złożonych z minimum 3 wagonów
każdy, które to otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju
Unii Europejskiej”.
Odwołujący stwierdził, iżw wyniku naruszenia przez zamawiającego
wskazanych przepisów interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku,
bowiem na skutek wadliwej czynności zamawiającego, odwołujący został pozbawiony
możliwości uzyskania przedmiotowego zamówienia. W konsekwencji odwołujący może
ponieśćszkodę, co czyni zadośćwymaganiom określonym w art. 179 ust. 1 Pzp do
wniesienia odwołania.
Odwołujący powołał sięna wymóg zachowania w postępowaniu zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców. Wskazał, iżzamawiający opisał przedmiot
zamówienia za pomocąkodu CPV 34600000-3, który w rozporządzeniu Komisji WE nr
213/2008 z dnia 28 listopada 2007 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 2195/2002
Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień(CPV) oraz
dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące procedur
udzielania zamówieńpublicznych w zakresie zmiany CPV, ten został opisany jako
„Lokomotywy kolejowe i tramwajowe oraz tabor kolejowy i podobne elementy”. Odwołujący
wskazał,że skoro przedmiotem zamówienia jest dostawa, to ograniczanie kręgu
wykonawców zamówienia publicznego wyłącznie do producentów, należy uznaćza praktykę
ograniczającąuczciwąkonkurencję. Wświetle art. 2 pkt 2 Pzp, nie tylko producent może być
wykonawcądostaw w reżimie zamówieńpublicznych. Pzp definiuje „dostawy" jako
nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr, w szczególności na podstawie umowy sprzedaży,
dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu, dlategożądanie w tym postępowaniu wykazania
siędoświadczeniem w produkcji taboru metra jest wymogiem bezprawnym.
Odwołujący podkreślił, iżokreślenie warunków udziału w postępowaniu ma
bezpośredni wpływ na wynik postępowania. Istotne jest, aby warunki udziału
w postępowaniu były zgodne z przedmiotem zamówienia. Zgodnie z art. 22 ust. 4 Pzp, opis
sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu nie może byćdowolny lecz
powinien byćzwiązany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, co ma na celu zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców. W ocenie odwołującego, w przedmiotowym postępowaniu
zamawiający tych zasad nie zachował.
Opis warunków powinien zapewniaćwybór wykonawcy, który daje rękojmię
należytego wykonania przedmiotu zamówienia. Opis sposobu dokonania oceny spełniania
warunków powinien byćproporcjonalny, tj. adekwatny do osiągnięcia tego celu. Odwołujący
wskazał na synonimy przymiotnika „adekwatny" (dopasowany, odpowiedni, pasujący, trafny,
zgodny z czymś, odpowiadający czemuś, dostosowany, trafny, odpowiedni). Powołując się
na orzecznictwo odwołujący wskazał,że dostawy jakich może zażądaćzamawiający
w wykazie dostaw w konkretnym postępowaniu powinny odpowiadaćdostawie stanowiącej
przedmiot zamówienia. Wykazywane dostawy nie musząbyćtożsame z przedmiotem
zamówienia, a jedynie zbieżne z przedmiotem zamówienia. Za zamówienia odpowiadające
swoim rodzajem przedmiotowi zamówienia należy uznaćnatomiast należące do tej samej
grupy Wspólnego Słownika ZamówieńCPV.
Odwołujący podniósł, iżzgodnie z orzecznictwem KIO (1379/09 oraz 275/09) „nie ma
podstaw do uznania, ze producenci różnego typu nowoczesnych pojazdów szynowych, nie
mająkompetencji do produkcji autobusów szynowych o napędzie spalinowym … pojazdy te
wykazującechy wspólne uzasadniające zakwalifikowanie ich jako odpowiadających sobie
pod względem rodzaju”, a także, ze nie ma podstaw do uznania,że producenci różnego typu
nowoczesnych pojazdów szynowych, nie maja kompetencji do produkcji nowoczesnych
tramwajów, z udziałem niskiej podłogi w zakresie objętym przedmiotem zamówienia”.
Odwołujący podkreślił, iżnie mażadnego uzasadnieniażądanie wykazania się
wykonaniem tożsamych dostaw. Wskazał,że dostawa wszelkich typów pojazdów
szynowych, w tym zarówno tramwajów i elektrycznych zespołów trakcyjnych, jak i „wagonów
metra" odbywa siępraktycznie w ten sam sposób.
Ponadto, w ocenie odwołującego, doświadczenie i wiedzę, które sąwymagane do
realizacji niniejszego zamówienia można zyskaćnie tylko poprzez produkcjęfabrycznie
nowych wagonów, lecz także poprzez modernizacjęodpowiadającąswym projektem
i zakresem obecnej praktyce w dziedzinie rozwoju, produkcji i eksploatacji wagonów metra.
Odwołujący wyjaśnił, iżzdobył stosowne doświadczenie pozwalające na wykonanie
przedmiotowego zamówienia równieżpodczas realizacji projektu głębokiej modernizacji
wagonów typu 81 -71, którąSKODA TRANSPORTATION zajmuje sięod 1995 r. dla Pragi,
który z punktu widzenia technicznych parametrów i objętości jest jednym z najważniejszych
w Europie. Dla uzyskania wymaganego doświadczenia nie jest ważna tylko ilość, ale przede
wszystkim zakres, tzn. techniczny projekt, technologiczne wykonanie oraz jakośćprac
i badań. Zdaniem odwołującego, zakres wykonanych prac przy projekcie modernizacji
potwierdza doświadczenie pozwalające na należyte i rzetelne wykonanie przedmiotowego
zamówienia. Odwołujący wskazał, iżfabrycznie nowy oraz zmodernizowany wagon metra,
prócz kilku szczegółów natury technicznej, nie różniąsięod siebie znacząco. Są
wykorzystywane doświadczenia tych samych usług, tj. transportu osobowego, a ich procesy
produkcyjne nie różniąsięznacząco. Przywołał orzecznictwie KIO z dnia 22 marca 2010r.,
sygn. akt KIO/UZP 168/10.
Wykonawca wskazał na własne doświadczenie, w tym dostawę5-wagonowego
składu metra do Kijowa na Ukrainie, rozwój i produkcjęczołowego wagonu metra
odpowiadającąeuropejskim standardom, dostawę5 składów złożonych z czterech wagonów
każdy do Kazania w Rosji, rozwój i produkcjęnowych wagonów metra według koncepcji
SKODA, przy produkcyjnej współpracy z Wagonmasz (Sankt Petersburg).
Ponadto, spółki SKODA ELECTRIC i GANZ SKODA dostarczyły bądźwłaśnie
realizująprojekt i dostawy kompletnych systemów trakcyjnych i silników asynchronicznych
dla nowych wagonów metra w Budapeszcie (łącznie zostanie dostarczonych 198 wagonów).
Odwołujący podkreślił, iżwobec dokonanego opisu sposobu oceny spełniania warunków
udziału w postępowaniu, pomimo, iżposiada ogromne doświadczenie w produkcji pojazdów
szynowych, zatrudnia w holdingu ok. 4000 pracowników, a przychody firmy w ciągu ostatnich
trzech lat wyniosły ponad 1 miliard EURO, nie jest dopuszczony do wzięcia udziału
w przetargu. SKODA wyprodukowała i nadal produkuje nowe i nowoczesne tramwaje,
lokomotywy, elektryczne zestawy trakcyjne, dokonała modernizacji pociągów metra czy
lokomotyw elektrycznych, a od stycznia bieżącego roku przejęła pełne utrzymanie wagonów
metra wraz z blisko 500 osobowązałogąw Pradze.
3. Naruszenie art. 15 ust. 1 pkt 3 ZNKU
Odwołujący podniósł, iżsporządzenie ogłoszenia i siwz we wskazany powyżej
sposób stanowi przesłankęuznania tych działańzamawiającego za czyn nieuczciwej
konkurencji określony w art. 15 ust. 1 pkt 3 ZNKU, w zakresie w jakim opis warunków udziału
w postępowaniu uniemożliwia udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia podmiotów,
spełniających wymóg posiadania niezbędnej wiedzy i doświadczenia oraz dysponujących
potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
W opinii odwołującego, kwestionowane postanowienia sąprzejawem dyskryminacji
pośredniej odwołującego, bowiem tworząone - z pozoru - neutralne wymagania, które
w rzeczywistości mogąbyćspełnione wyłącznie przez tylko niektóre podmioty biorące udział
w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Koniecznośćprzeciwdziałania dyskryminacji,
znajduje oddźwięk m.in. w art. 13, 22, 25, 27, 31, 33, 35, 53, 54, 57, 58, 60, 63, 67 - 70, 75
i 76 Konstytucji oraz w art. 6 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. - o swobodzie działalności
gospodarczej, zakazującym jakiejkolwiek dyskryminacji, zarówno ze strony organów
administracji państwowej jak i innych uczestników obrotu, przy podejmowaniu i prowadzeniu
zgodnej z prawem działalności gospodarczej.
Odwołujący zaznaczył,że nawet gdyby uznać,że częśćwyżej wymienionych
okoliczności nie wypełnia przesłanek art. 15 ust. 1 pkt 3 ZNKU, to spełnia wymogi
zakwalifikowania ich jako czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 ZNKU, jako
działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które zagraża lub narusza interes
innego przedsiębiorcy lub klienta. Odwołujący powołał sięna doktrynęi orzecznictwo, m.in.
wyrok Sądu Wojewódzkiego w Warszawie - Sądu Antymonopolowego z 27 marca 1996 r.
sygn. akt XVII Amr 5/96, wyrok Sądu Antymonopolowego z 24 stycznia 1991 r. sygn. akt XV
Amr 8/90, uchwałęSN z 23 lutego 1995 r. wskazują, iżjednoznaczne stwierdzenie czy
określone zachowanie narusza reguły uczciwej konkurencji jest procesem wymagającym
zbadania wielu szczegółowych przesłanek. Niekiedy bezwzględnie wymagane jest odwołanie
siędo kategorii pozaprawnych i oparcie sięna odmiennych kryteriach oceniania.
W odpowiedzi na odwołanie zamawiający nie zgodził sięz zarzutami odwołującego.
Zamawiający zauważył,żeżądanie odwołania dotyczy jedynie warunku posiadania
doświadczenia, a nie dotyczy opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunku
dysponowania potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Zamawiający wyjaśnił, iżwarunek doświadczenia uzasadniony jest specjalistycznymi
wymaganiami i warunkami technicznymi określonymi w przepisach prawa, a zamawiający
zastrzega sobie prawo nadzoru nad wykonaniem przedmiotu zamówienia zgodnie z tymi
warunkami.(pkt 5.1 Specyfikacji technicznej). Zamawiający stwierdził,że warunek zawarty
w pkt 5.2.1 siwz jest proporcjonalny i związany z przedmiotem zamówienia, który stanowi
dostawa 210 wagonów metra, w tym 70 wagonów z kabinąmaszynisty i 140 wagonów
pośrednich zestawionych w 35 sześciowagonowych pojazdów trakcyjnych metra (pkt 3.1
siwz). Zamawiający wskazał,że rozporządzenie z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie
rodzajów dokumentów... nie odnosi zakresu treści wykazu wykonanych dostaw do ich
wartości. Zamawiający podniósł, iżnie wymaga doświadczenia w realizacji zamówień
tożsamych lecz adekwatnych, związanych i proporcjonalnych do przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wskazał, iżwymagania i warunki techniczne pojazdów metra wyodrębnione
w przepisach m.in. ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2007r.,
Nr 16, poz. 94 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12
października 2005 r. w sprawie ogólnych warunków technicznych pojazdów kolejowych (Dz.
U. Nr 212 poz. 1771 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca
2005 r. w sprawie ogólnych warunków ruchu kolejowego i sygnalizacji (Dz. U. Nr 172 poz.
1444 z późn. zm.) powodują, iżnie można uznaćza związane z przedmiotem zamówienia
wszystkie rodzaje pojazdów określone danym kodem CPV. Ponadto, zamawiający stwierdził,
iżpojazdy nowe i zmodernizowane różniąszczegółami natury technicznej i technologią
wykonania. Wskazał,że modernizacja dokonana przez odwołującego nie obejmowała m.in.
pudła wagonu, które jest istotnym jego elementem.
B. sygn. akt KIO/UZP 870/10
Wykonawca Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o. z siedzibąw Poznaniu wniósł
odwołanie, w którym zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 7 w zw. z art. 29 Pzp, poprzez
opisanie przedmiotu zamówienia w sposób nieprecyzyjny i utrudniający uczciwą
konkurencję, polegający na wymaganiu zastosowania w dostarczanych wagonach systemu
automatycznego prowadzenia pociągu SOP-3, który może byćdostarczony wyłącznie przez
jednego producenta tj. bez dopuszczenia systemów równoważnych innych producentów,
w szczególności - odwołującego. Nadto, wymagany przez zamawiającego system SOP3 nie
istnieje oraz nie spełnia norm SIL4 oraz CENELEC: PN-EN 50129, PN-EN 50128, EN
50159-2, wbrew twierdzeniu zamawiającego.
Odwołujący wniósł o modyfikacjętreści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
poprzez szczegółowe określenie wymagańdotyczących funkcjonalności systemu
automatycznego prowadzenia pociągów w sposób pozwalający każdemu podmiotowi na
precyzyjne ustalenie, czy jest w stanie wymagane rozwiązanie dostarczyćoraz
o dopuszczenie rozwiązańrównoważnych do systemu SOP-3.
Zdaniem odwołującego, z treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia
(załącznik nr 1b) wynika,że zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia zawarł wymóg,
aby dostarczane wagony wyposażone były w system automatycznego prowadzenia
pociągów SOP-3, będący konkretnym systemem należącym do klasy CBTC (Communication
Based Train Control), który może byćwyprodukowany tylko przez jednego producenta.
Zamawiający w załączniku 1b podał jedynie krótki opis zasady działania SOP-3. Wświetle
postanowieńsiwz, każdy wykonawca, który zamierza złożyćofertęna przedmiotową
dostawęzmuszony został do zakupu systemu SOP-3 od jedynego producenta tego systemu.
Zdaniem odwołującego, narusza to w sposób rażący zasadęuczciwej konkurencji, ponieważ
producent systemu SOP-3 może wpływaćna wynik postępowania różnorodnie kształtując
cenęsprzedaży systemu SPO-3 dla poszczególnych wykonawców, bądźteżw ogóle
odmawiając jego sprzedaży niektórym podmiotom. Bez precyzyjnego i obiektywnego opisu
wymagańsystemu (np. poprzez podanie specyfikacji telegramów przesyłanych w relacji tor-
pojazd oraz opisu reakcji urządzeńpokładowych na informacje przesyłane z urządzeń
przytorowych), a także bez dopuszczenia możliwości stosowania rozwiązańrównoważnych,
przedmiot zamówienia może byćzrealizowany wyłącznie przy zastosowaniu produktu wprost
wskazanego z nazwy. Zamawiający zobowiązany jest natomiast opisaćprzedmiot
zamówienia i jego cechy w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocądostatecznie
dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności
mogące miećwpływ na proces sporządzania oferty (art. 29 ust. 1 Pzp). Opisu przedmiotu
zamówienia nie można dokonywaćw sposób, który mógłby utrudnićuczciwąkonkurencję
(art. 29 ust. 2 Pzp) oraz poprzez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia
(nazw producentów), chybaże jest to uzasadnione specyfikązamówienia i zamawiający nie
może opisaćprzedmiotu zamówienia za pomocądostatecznie dokładnych określeń,
a wskazaniu takiemu towarzysząwyrazy "lub równoważny" (art. 29 ust. 3 Pzp). Odwołujący
stwierdził, iżw okolicznościach niniejszej sprawy nie ma jakichkolwiek technologicznych
przeciwwskazańby dopuścićsystemy równoważne do SOP3. Ograniczanie sięwyłącznie do
SOP3 jest de facto bezpodstawnym faworyzowaniem producenta tego systemu. Odwołujący
powołał sięna wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 stycznia 2006 r. (sygn. akt
II Ca 693/05), iżbrzmienie powyższych przepisów oznacza koniecznośćeliminacji z opisu
przedmiotu zamówienia zarówno sformułowań, które mogłyby wskazywaćkonkretnego
wykonawcęlub eliminowałyby konkretnych wykonawców, uniemożliwiając im złożenie ofert,
jak i takich, które powodowałyby sytuację, w której jeden z zainteresowanych wykonawców
byłby bardziej uprzywilejowany od pozostałych. Uprawnienie, wskazane w art. 29 ust. 3 Pzp
może byćrealizowane tylko w wyjątkowych sytuacjach po spełnieniu wymienionych w tym
przepisie przesłanek, a opisowi towarzysząwyrazy „lub równoważne”. Zakaz wynikający
z art. 29 Pzp zostaje naruszony, jeżeli przy opisie przedmiotu zamówienia użyte zostaną
oznaczenia lub parametry konkretnego producenta bez dopuszczenia składania ofert
równoważnych. Odwołujący wskazał ponadto, iżzgodnie z ugruntowanym orzecznictwem,
dla oceny równoważności produktów konieczne jest użycie sformułowańuściślających
i podanie wymogów, parametrów, odnoszących siędo dopuszczalnego zakresu
równoważności ofert. Precyzyjne określenie parametrów równoważności daje bowiem
możliwośćoceny i porównania złożonych ofert. W doktrynie wskazuje się,że produkt
równoważny to taki, który ma te same cechy funkcjonalne, co wskazany w siwz produkt.
Jego jakośćnie może byćgorsza od jakości określonego w specyfikacji produktu. Z kolei
„oferta równoważna to taka, która przedstawia przedmiot zamówienia o właściwościach
funkcjonalnych i jakościowych takich samych lub zbliżonych do tych, które zostały
zakreślone w siwz, lecz oznaczonych innym znakiem towarowym, patentem lub
pochodzeniem. Przy czym istotne jest to,że produkt równoważny to produkt, który nie jest
identyczny, tożsamy z produktem referencyjnym, ale posiada pewne, istotne dla
zamawiającego, zbliżone do produktu referencyjnego cechy i parametry.
W przedmiotowej sprawie brak jest obiektywnego uzasadnienia, z którego
wynikałoby,że zastosowanie systemu SOP-3 jest niezbędne iże wyłącznie ten system
pozwala na zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa ruchu. System istniejący
i produkowany przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o. o. równieżdobrze, jeżeli nie
lepiej, daje sięzabudowaćna II linii metra i pojazdach, które mająsięniąporuszać,
zapewniając jednocześnie kompatybilnośćz systemem SOP2 działającym na I linii metra.
Odwołujący podkreślił,że zamawiający możeżądaćspełnienia bardzo wysokich wymagań
przez oferowane dostawy, jednak winien to czynićprzez określenie obiektywnych,
mierzalnych parametrów funkcjonalności systemu, tak aby nie ograniczyćkręgu
potencjalnych jego dostawców. Systemy zarządzania ruchem na kolei sąproduktem
oferowanym przez wielu wykonawców, w tym przez odwołującego się, stąd dopuszczenie
tylko jednego rozwiązania stanowi naruszenie Pzp. Bez znaczenia jest fakt, iżna istniejącej
I linii metra zainstalowany został podobny system. Okolicznośćta nie może powodować
ograniczenia konkurencyjności w ramach pozostałych postępowańprzetargowych
prowadzonych przez zamawiającego. Zamawiający możeżądaćod wykonawców
dostarczenia systemu całkowicie kompatybilnego z posiadanymi jużsystemami lecz nie
może wymagaćdostarczenia systemu tego samego producenta bez okoliczności, które
w oczywiście bezsporny, konieczny i obiektywny sposób to uzasadniają.
Niezależnie od powyższego, odwołujący podniósł,że system SOP-3 nie istnieje,
a zatem niedopuszczalne było wskazanie w załączniku 1b do siwz, iżwymagane jest
konkretne rozwiązanie danego producenta (SOP3).
Odwołujący podał,że w Załączniku nr 1b do siwz kilkakrotnie stwierdzono,że system SOP3
spełnia normy SIL4. W pkt. 3.3.1. Dane techniczne w ppkt. Bezpieczeństwo wskazano
spełnienie poziomu integralności SIL-4 zgodnie z normami CENELEC: PN-EN 50129, PN-
EN50128, EN 50159-2. Tymczasem, spełnienie wymogów poziomu integralności SIL-4,
zgodnie z przytoczonymi normami, wymaga by cały cyklżycia systemu począwszy od jego
koncepcji, budowy, testów, a następnie instalacji i uruchomienia przeprowadzony był zgodnie
z postanowieniami przytoczonych norm. Cały proces musi byćdokładnie zaplanowany,
udokumentowany i na końcu - co bardzo ważne - zweryfikowany przez niezależnąod
zamawiającego i wykonawcy stronętrzecią. System SOP3 nie jest zgodny z SIL-4 ani
z normami CENELEC: PN-EN 50129, PN-EN 50128, EN 50159-2. TreśćZałącznika 1b do
siwz jest w tym zakresie nieprawdziwa.
W odpowiedzi na odwołanie zamawiający podniósł, iżw załączniku 1b do siwz nie
jest zawarty opis przedmiotu zamówienia. Przedmiotem zamówienia jest 35 pojazdów metra,
natomiast Załącznik 1b do siwz zawiera opis warunków technicznych i parametrów
technicznych urządzenia automatycznego prowadzenia pociągów instalowanego na II linii
metra z którym musząbyćkompatybilne i jednolite urządzenia systemu automatycznego
sterowania ruchem pociągów, monitorowanymi w wagonach metra. System sterowania
i zabezpieczenia ruchu pociągów odpowiada za bezpieczne funkcjonowanie metra, dlatego
musi byćon jednolity na obu liniach metra. Zamawiający wyjaśnił, iżwykonawca projektu i
budowy odcinka centralnego II linii metra, dokonał wyboru i zaproponował do zatwierdzenia
zamawiającemu budowęsystemu urządzeństerowania ruchem w wersji stacyjnej.
Opracowanie warunków technicznych systemu wchodziło w zakres przedmiotu zamówienia
na projekt i budowęII linii metra. Wykonawca został zobowiązany do przedstawienia do
zamówienia na dostawęwagonów metra - warunków technicznych i parametrów
technicznych systemów całoliniowych, które wykonawca zamierza zastosowaćw ramach
wykonania przedmiotu zamówienia. W pkt 5.f Załącznika nr 1 do Specyfikacji Technicznej
„Wymagania Techniczne dla taboru Metra Warszawskiego sp. z o.o. dla II linii metra”
zamawiający poinformowała, iż„z uwagi na jednolitośćsystemu z urządzeniami
stacjonarnymi II linii pozostałe funkcje/parametry techniczne/warunki techniczne systemu
zostały przedstawione przez wykonawcę/dostawcęsystemu/urządzeństerowania ruchem
pojazdów i radiołączności dla II linii metra (załącznik 1b i załącznik 1c).” Jak z powyższego
zdaniem zamawiającego wynika, załącznik 1b nie zawiera opisu przedmiotu zamówienia.
Zamawiający zaprzeczył, iżsystem SOP3 nie jest zgodny z SILL-4 ani normami CENELEC.
Stwierdził, iżjest on wersjąprogramu SOP-2P eksploatowanąw metrze praskim,
przystosowanąjedynie do specyficznych warunków w metrze warszawskim, a system SOP-
2P posiada poziom bezpieczeństwa SIL-4 i spełnia wszystkie normy wymagane przez metro.
C. Sygn. akt 871/10
Wykonawca, VAGONMASH Niejawna Spółka Akcyjna z siedzibąw Petersburgu,
wniósł odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu i postanowieńspecyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Zarzucił naruszenie przez zamawiającego art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1
pkt 2 i 3 oraz ust. 3 i 4 Pzp, poprzez określenie warunku udziału w postępowaniu w zakresie
posiadanego doświadczenia w sposób naruszający zasadęproporcjonalności, jak również
naczelne zasady systemu zamówieńpublicznych, tj. uczciwej konkurencji i równego
traktowania
wykonawców,
czym
uniemożliwił
uzyskanie
zamówienia
wykonawcy
posiadającemu wiedzęi doświadczenie gwarantujące należyte jego wykonanie.
Odwołujący wskazał, iżczynności zamawiającego naruszajązasadęuczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców, uniemożliwiając odwołującemu złożenie
oferty w postępowaniu, co oznacza,że odwołujący w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy, może ponieśćszkodę.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu zmiany treści ogłoszenia
i specyfikacji istotnych warunków zamówienia poprzez:
- modyfikacjępostanowienia zawartego w pkt III.2.3)I. ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt
5.2.1 specyfikacji istotnych warunków zamówienia (pkt 3.1 Specyfikacji technicznej) w taki
sposób, by wykonawca mógł wykazaćsiędoświadczeniem „w dostarczeniu i przekazaniu do
eksploatacji co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra złożonych z minimum 3
wagonów metra każdy, rozumianego jako skład wagonów, z których co najmniej jeden był
wagonem z kabinąmaszynisty i co najmniej jeden wagonem pośrednim, a ponadto
uzyskaniem dla wagonów metra dokumentu potwierdzającego dopuszczenie danego typu
wagonów do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej”
lub
- w przeformułowaniu warunku w inny sposób, z którego wynikało będzie, iżwystarczającym
jest posiadanie dokumentu dopuszczenia do eksploatacji dla danego typu wagonu, które
wchodząw skład pociągu metra
oraz
- ujednolicenie postawionych warunków udziału w postępowaniu,
a także
- wykreślenie postanowienia zawartego w pkt III.2.3)II ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt
5.2.2 specyfikacji istotnych warunków zamówienia;
- modyfikacjępostanowienia zawartego w pkt III.2.3) III ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt
5.2.3 specyfikacji istotnych warunków zamówienia w sposób wskazany w części III
odwołania.
W pkt III.2.3)I ogłoszenia o zamówieniu oraz odpowiadającemu mu pkt 5.2.1 siwz
treśćwarunku udziału w postępowaniu różni sięod treści tego warunku określonego w pkt
3.1.a Specyfikacji technicznej. Porównanie zapisów wskazuje, iżzgodnie z warunek
podanym Specyfikacji technicznej wykonawcy z krótszym okresem działalności muszą
wykazaćsiędostawami fabrycznie nowych pojazdów metra, podczas gdy wykonawcy
z „dłuższym stażem" jużtylko określonąliczbądostaw niekoniecznie nowych pojazdów.
Zdaniem
wykonawcy
różnica
treści
warunku
jest
znacząca,
co
wprowadza
niebezpieczeństwo różnej oceny postawionego warunku w odniesieniu do różnych
wykonawców. W związku z powyższym, konieczne jest ujednolicenie treści warunku
wymaganego doświadczenia.
Ponadto, zdaniem odwołującego, sposób sformułowania warunku doświadczenia nie
jest proporcjonalny i stanowi naruszenie równego traktowania wykonawców, bowiem
uniemożliwia uzyskanie zamówienia wykonawcom, którzy majądoświadczenie w realizacji
dostaw wieloczłonowych pociągów metra. Odwołujący wskazał, co następuje.
Po pierwsze - nieuprawnione jest wymaganie, by wykonawcązamówienia był wyłącznie
producent wagonów metra, co wynika jednoznacznie z literalnego brzmienia warunku pkt
III.2.3)I, w którym zamawiający użył słowa „wykonał", bowiem uniemożliwia złożenie oferty
podmiotom, które jedynie dostarczały wagony metra podmiotomświadczącym usługi
transportu miejskiego, nie będąc producentem wagonów lecz np. podmiotem
wyspecjalizowanym w sprzedaży.
Po drugie - zamawiający w sposób nieuprawniony wymaga, by dla każdego z dziesięciu
dostarczonych pociągów metra wykonawca posiadał dokument potwierdzający dopuszczenie
do eksploatacji w którymkolwiek kraju członkowskim UE. Obwarowanie każdej wykazywanej
dostawy koniecznościąwykazania uzyskania dokumentu certyfikującego nie znajduje
oparcia w przepisach prawa i stanowi ograniczenie uczciwej konkurencji między
wykonawcami posiadającymi niezbędnąwiedzęi doświadczenie dla realizacji zamówienia.
Odwołujący wskazał, iżdokument potwierdzający dopuszczenie pojazdu do eksploatacji
wystawiany jest dla konkretnego typu wagonu metra, tj. wagonu o takich samych
rozwiązaniach konstrukcyjnych. Przez pojazd metra należy rozumiećskład wagonów,
z których co najmniej jeden jest wagonem z kabinąmaszynisty i co najmniej jeden wagonem
pośrednim. Dopuszczenie do eksploatacji dotyczyło będzie każdego rodzaju wagonu
wchodzącego w skład pojazdu metra i nie będzie zależało od ilości zestawionych wagonów,
a
jedynie
od
zestawienia
określonego
typu
wagonów.
Uzyskanie
dokumentu
potwierdzającego dopuszczenie do eksploatacji, rozumianego w powyższy sposób, chociaż
jednego pojazdu metra,świadczy o tym, iżwyprodukowany pojazd metra spełnia wymagania
stawiane takim pojazdom przez odpowiednie przepisy i może byćeksploatowany na
określonym terytorium (w tym przypadku terytorium Rzeczpospolitej Polskiej). Odwołujący
podniósł, iżposiadanie dokumentu potwierdzającego dopuszczenie pociągu metra do
eksploatacji w UE ma więc charakter warunku formalnego, dotyczącego jakościświadczonych dostaw, a nie warunku posiadania doświadczenia.
Odwołujący nie neguje,że zamawiający chcąc zweryfikowaćpotencjał doświadczenia
wykonawców ubiegających sięo udzielenie zamówienia uprawniony jest dożądania
wykazania sięzrealizowaniem 10 dostaw co najmniej 3-wagonowych składów metra orazżądania wykazania sięprzez wykonawców dopuszczeniem do eksploatacji oferowanych
przez nich pojazdów metra na rynek wspólnotowy. Nieuprawnionym jednak, bowiem
nadmiernym i nie wymaganym wświetle przepisów regulujących kwestie związane
z eksploatacjąna terenie UE, jest wymaganie, by wykonawca - celem potwierdzenia
posiadanego doświadczenia - wylegitymował siędostawami pojazdów metra, z których dla
każdej uzyskano dopuszczenie do obrotu.
Odwołujący wyjaśnił, iżod ponad 100 lat produkuje wagony, w tym wagony metra
i wprowadza je na rynek międzynarodowy (dostarczył ponad 4 000 wagonów metra, które są
eksploatowane w 25 miastach na całymświecie). Od 2007 r. wyprodukował 113 wagonów
metra, w tym kilkadziesiąt zostało wprowadzonych na rynek wspólnotowy i uzyskało
dopuszczenie do eksploatacji. Odwołujący wskazał, iż:
1. wykonanie i przekazanie do eksploatacji kilkudziesięciu wagonów metra, które składały
sięna kilka pojazdów metra,świadczy o tym,że taki wykonawca posiada wieloletnie
doświadczenie w tej dziedzinie;
2. wykonanie i przekazanie do eksploatacji kilkudziesięciu wagonów metra składających
sięna kilkanaście pojazdów metraświadczy o tym,że mamy do czynienia ze skalą
produkcyjną, gdzie kolejne egzemplarze danego modelu wykonuje sięniejako
powtarzalnie, na podstawie technologii, która uzyskała wymagane prawem
dopuszczenia;
3. wykonanie i przekazanie do eksploatacji co najmniej jednego pojazdu metra,
składającego sięz określonych typów wagonów i uzyskanie dla tych wagonówświadectwa dopuszczenia do eksploatacji, uprawnia wykonawcędo produkowania
następnie kolejnych pojazdów metra, które składały siębędąz wagonów, dla których
uzyskanoświadectwo dopuszczenia;
4. dla
sprawdzenia
możliwości
organizacyjno-produkcyjnych
wykonawcy
służą
zamawiającemu inne wskaźniki, które lepiej obrazująww. właściwości, tj. osiągnięty
przychód i wskaźnik bieżącej płynności finansowej.
W pkt III.2.3)II ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.2 ppkt 1 siwz zamawiający
wymaga, aby wykonawca wykazał siędysponowaniem zapleczem technicznym wraz z torem
prób dla pojazdów metra, wyposażonym w urządzenia pozwalające na sprawdzenie,
w ramach wstępnych prób odbiorowych, poprawnego działania systemu automatycznego
prowadzenia pociągów.
Odwołujący podniósł, iżwymóg dysponowania zapleczem technicznym spełniającym
powyższe wymagania jest warunkiem nieproporcjonalnym i dyskryminującym. Wskazał,
iżnie każdy producent pojazdów metra jest jednocześnie producentem systemu
automatycznego prowadzenia pociągów. Tylko producenci systemu automatycznego
prowadzenia dysponująniezbędnym oprogramowaniem i urządzeniami przy pomocy których
możliwe jest sprawdzenie poprawnego działania takiego systemu. Nie dysponująoni jednak
niezbędnądo prób infrastrukturątorową. Tym samym, o ile producent pojazdów metra może
posiadaćzaplecze techniczne wraz z torem do jazdy próbnej pojazdów metra, o tyle nie musi
posiadaćniezbędnego oprogramowania urządzeń. Połączenie potencjałów obu podmiotów
przez np. utworzenie konsorcjum lub powołanie sięna potencjał podmiotu trzeciego nie jest
w takiej sytuacji możliwe, gdyżwymagałoby, przed złożeniem oferty, zainstalowania
urządzeńi oprogramowania jednego podmiotu na infrastrukturze drugiego, bez jakiejkolwiek
pewności uzyskania zamówienia i celowości takich czynności, ze swej natury kosztownych i
skomplikowanych. Dyskryminacja podmiotów łączących potencjały względem posiadających
samodzielnąinfrastrukturętorowąi produkujących systemy prowadzenia automatycznego
jest oczywista.
Odwołujący wskazał również, iżniecelowym jest wykonywanie sprawdzenia
poprawnego działania ww. systemu w warunkach innych niżte, w których ostatecznie
system będzie pracował. Mając na uwadze, iżpojazdy metra właściwie nie wykonująinnych
przejazdów jak pod ziemią, w tunelach, gdzie przewodzenie sygnału jest specyficzne,
a próbny tor zazwyczaj umiejscowiony jest na powierzchni, zasadnośćprzeprowadzania
badania poprawności działania systemu jest wątpliwa.
Odwołujący wyjaśnił, iżna czas transportu pojazdów od zakładów produkcyjnych do
stacji odbioru na Kabatach, konieczne będzie rozłączenie zainstalowanego oprogramowania
i innych urządzeń, i ponownego ich podłączenia na miejscu. Tym samym, po podłączeniu
zajdzie koniecznośćponownego sprawdzenia zainstalowanych urządzeń.
Podkreślił, iżwymóg dysponowania torem prób wyposażonym w urządzenie
pozwalające na sprawdzenie poprawnego działania systemu automatycznego prowadzenia
pociągów jest zupełnie oderwane od sposobu realizacji zamówienia przewidzianego w siwz.
Zauważył, iżw części opisującej sposób wykonania zamówienia (dot. dokonywania
odbiorów) zamawiający przewidział wyłącznie przeprowadzanie jazd próbnych na jego
własnej infrastrukturze (pkt 6 Specyfikacji technicznej oraz Załącznik nr 4 do WTWiO).
Wżadnym miejscu siwz nie został przewidziany obowiązek przeprowadzenia prób
odbiorowych oferowanych urządzeńna infrastrukturze wykonawcy. Tym samym, postawiony
warunek udziału w postępowaniu jest niezwiązany z przedmiotem zamówienia, a jako taki
jest warunkiem nadmiernym.
W pkt III.2.3) III ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.2 ppkt 2 siwz zamawiający
wymagał wykazania siędysponowaniem wdrożonymi technologiami produkcji, w tym co
najmniej spawaniem aluminium, komputerowymi systemami wspomagania projektowania,
wdrożonym nowoczesnym systemem sterowania silników trakcyjnych opartym na
tranzystorach IGBT.
Odwołujący wskazał, iżpowyższy warunek ma charakter niejednoznaczny i wykracza
poza ramy zakreślone ustawąPzp odnośnie związania i proporcjonalności do przedmiotu
zamówienia. Zdaniem odwołującego, sformułowania „wdrożone technologie produkcji" oraz
„nowoczesny system sterowania silników" pozostawiajązbyt dużąswobodęzamawiającemu
na etapie oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. Brak wskazania wymaganych
cech wdrożonych technologii, którymi wykonawca ma dysponować, stwarza ryzyko uznania
przez zamawiającego, iżposiadane i stosowane przez wykonawcęprocedury wykonywania
czynności w toku procesu produkcyjnego, nie będąspełniały jego oczekiwań. To samo
należy odnieśćdo możliwości oceny „nowoczesnego systemu". Mając na uwadze powyższe,
odwołujący wniósł o wykreślenie słowa „nowoczesny" z treści warunku oraz doprecyzowanie
wyrażenia „wdrożona technologia produkcji".
Odwołujący podniósł także, iżwymóg dysponowania wdrożonątechnologiąprodukcji
w zakresie spawania aluminium posiada cechy nieproporcjonalności i nie powiązania
z przedmiotem zamówienia. Dokonując opisu przedmiotu zamówienia, zamawiający nie
wymagał bezwzględnego użycia aluminium do produkcji pudel wagonowych. Wymagał by
materiałem użytym do budowy pudła wagonu była blacha nierdzewna lub aluminium (pkt 9
lit.a) Załącznika nr 1 do siwz. Wymagania techniczne dla taboru Metra Warszawskiego Sp.
z o.o. dla II linii metra). Wykonawcy majązatem wybór materiałów do produkcji pudeł
wagonów, a tym samym wybór technologii. Łączenie poszczególnych elementów nie musi
sięodbywaćprzy pomocy spawania aluminiowych elementów, lecz przy zastosowaniu
innych technik szczelnego i trwałego ich łączenia. Mając na uwadze powyższe, odwołujący
wniósł o modyfikacjęogłoszenia i siwz, poprzez wykreślenie wymogu dotyczącego spawania
aluminium i pozostanie wyłącznie przy weryfikacji technologii spawania bądźprzez
doprecyzowanie, iżwarunek posiadania technologii spawania aluminium dotyczy
wykonawców, którzy tętechnologięwykorzystująw procesie produkcyjnym.
W odpowiedzi na odwołanie zamawiający wyjaśnił, iżze względów technicznych
dotyczących specjalistycznych wymagańi warunków technicznych określonych w przepisach
prawa zamawiający zastrzegł sobie prawo do kontroli na koszt wykonawcy procesu budowy
zamówionych wagonów u wykonawcy, podwykonawców i poddostawców w zakresie kontroli
materiałów, podzespołów, uprawnieńpracowników, dokumentów kontroli międzyoperacyjnej
i końcowej, dokumentacji przez inspektorów kontroli jakości zamawiającego z ewentualnym
udziałem konsultantów ze służb technicznych metra warszawskiego. Wskazał,że zgodnie
z przepisami § 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawieświadectw dopuszczenia do eksploatacji typu budowli i urządzeńprzeznaczonych do
prowadzenia ruchu kolejowego oraz typu pojazdu kolejowego (Dz. U. Nr 103 poz. 1090
z późn. zm.)świadectwo dopuszczenia do eksploatacji typu pojazdu kolejowego Prezes UTK
wydaje producentom lub przewoźnikom kolejowym bądźzarządcom infrastruktury. Dla
pojazdów stanowiących przedmiot zamówienia wykonawca ma obowiązek uzyskaćww.świadectwo zgodnie z postanowieniem zawartym w pkt 4.9 Specyfikacji Technicznej.
Wyjaśnił, iżzgodnie z pkt 3.2.1.V ogłoszenia i 6.3 siwz wykonawca może polegaćna wiedzy
i doświadczeniu w powyższym zakresie innych podmiotów, niezależnie od charakteru
prawnego łączących go z nimi stosunków, zatem opis dokonywania oceny spełniania
warunku doświadczenia nie ogranicza kręgu wykonawców wyłącznie do producentów metra.
Odnosząc siędożądania zmiany opisu dokonywania oceny spełniania warunku
wiedzy i doświadczenia określonego w pkt III.2.3.I ogłoszenia i pkt 5.2.1. siwz, zamawiający
wskazał,że zgodnie z definicjąpojazdu kolejowego i pojazdu trakcyjnego zawartąw art. 4
ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. Nr 16 z 2007 r. poz. 94
z późn. zm.) oraz wiedza zamawiającego pojazd metra składa sięz dwóch (a nie jednego,
jakżąda odwołujący) wagonów z kabinąmaszynisty, ponieważpociągi metra wracajątą
samątrasą.
Zamawiający wskazał również,że wykonawca zgodnie z treściąwarunku musi
wykazać, iżwykonane przez niego wagony metra zostały dopuszczone do eksploatacji
w którymkolwiek kraju członkowskim UE. Zamawiający wyjaśnił, iżnie określił szczegółowo
jaki to ma byćdokument „dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii
Europejskiej”, jeżeli w danym kraju taki dokument sięwydaje. Zamawiający wskazał także,
ze wiele prób badańi pomiarów będzie odbywaćsięw trakcie realizacji zamówienia
u wykonawcy. Dlatego wymóg posiadania toru do jazd próbnych jest uzasadniony. Wskazał
na pkt 5 Specyfikacji Technicznej oraz Załącznik nr 3 do Specyfikacji Technicznej.
W zakresie wymogu dysponowania wdrożonątechnologiąprodukcji w zakresie
spawania aluminium jest zamawiający przyznał, iżmateriałem użytym do produkcji pudła
wagonu może byćzarówno aluminium jak i stal nierdzewna, jednak wskazał przy tym,że „wymagania techniczne określone w szczególności w Załączniku nr 1 do Specyfikacji
technicznej, a także kryteria oceny oferty najkorzystniejszej, wymogąna wykonawcach
użycie pudła aluminiowego.”
Krajowa Izba Odwoławcza, w wyniku analizy dokumentów przedłożonych do akt
sprawy, oryginalnej dokumentacji postępowania oraz wyjaśnień stron postępowania
odwoławczego złożonych na rozprawie, ustaliła i zważyła, co następuje:
W pierwszej kolejności Izba ustaliła czy odwołującym siępodmiotom przysługująśrodki ochrony prawnej określone w dziale VI ustawy Prawo zamówieńpublicznych wświetle
przepisu art. 179 ust. 1 Pzp. Izba stwierdziła,że odwołania zostały wniesione przez
wykonawców ubiegających sięo udzielenie zamówienia publicznego, którzy zamierzają
złożyćofertęw przedmiotowym postępowaniu, a zatem posiadająinteres w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia. Jednocześnie, w przypadku potwierdzenia się, iżzamawiający
naruszył przepisy ustawy Prawo zamówieńpublicznych, poprzez niezgodne z przepisami
ustawy opisanie przedmiotu zamówienia lub określenie warunków udziału w postępowaniu
i sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków, odwołujący sięmogąponieść
szkodęw wyniku pozbawienia ich przez zamawiającego możliwości uzyskania zamówienia.
W konsekwencji Izba uznała,że odwołujący sięmogąponieśćszkodę, w szczególności
o charakterze gospodarczym wobec braku możliwości zaoferowania swoich dostaw.
Powyższe okoliczności czyniązadośćwymaganiom określonym w art. 179 ust. 1 Pzp.
A. sygn. akt KIO/UZP 869/10
Izba nie stwierdziła zarzucanego w odwołaniu naruszenia przez zamawiającego
przepisu art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 3
oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.
U. 2003, Nr 153, poz. 1503 ze zm.), poprzez opisanie w sekcji III. 2.3 I ogłoszenia
o zamówieniu oraz pkt. 5.2.1 siwz sposobu dokonywania oceny spełniania warunku udziału
w postępowaniu w zakresie posiadania wiedzy i doświadczenia, w sposób nieproporcjonalny
do przedmiotu zamówienia, w zakresie - w jakim wskazywał odwołujący.
W sekcji III. 2.3 I ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt. 5.2.1 siwz – zamawiający zawarł
postanowienie o treści: „Wykonawca musi wykazać,że posiada niezbędne doświadczenie
w produkcji taboru metra i wykazać,że wykonał i przekazał do eksploatacji w okresie
ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów
metra złożonych z minimum 3 wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający
do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej"
Izba uznała za niezasadny zarzut, iżwymóg zawarty w treści opisu sposobu
spełniania warunku doświadczenia dotyczący wykazania siędoświadczeniem w produkcji
taboru metra jest wymogiem bezprawnym. Przepis art. 2 pkt 2 Pzp definiuje pojęcie
„dostawy", jako nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr, w szczególności na podstawie
umowy sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu. Każdy z wymienionych w tym
przepisie rodzajów umów wypełnia zakres pojęcia „dostawa” użytego w przepisach ustawy
Prawo zamówieńpublicznych. Nie oznacza to jednak, iżprzy określaniu warunku udziału
w postępowaniu zamawiający ma obowiązek, w przypadku zamówienia publicznego na
„dostawy”, automatycznego dopuszczenia doświadczenia w realizacji któregokolwiek
z rodzajów umów wymienionych w tym przepisie. Zgodnie z art. 22 ust. 4 Pzp, opis sposobu
dokonywania oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu powinien byćm.in.
związany z przedmiotem zamówienia. Nie sposób przyjąć, iżdoświadczenie np. w sprzedaży
produktów można nabyć, a w konsekwencji także wykazaćza pomocąrealizacji umowy
najmu lub leasingu tych samych produktów. W ocenie Izby, charakter przedmiotu
zamówienia, a zatem charakterświadczenia przesądza o tym, jaki rodzaj doświadczenia
powinien byćwymagany, w celu zapewnienia wykonania danegoświadczenia w sposób
należyty.
Izba stwierdziła,że w przedmiotowym postępowaniuświadczenie zostało określone
jako „dostawa”, przy czym zamawiający zastrzegł sobie prawo do kontroli procesu produkcji
u wykonawcy jak i podwykonawców, a zatemświadczenie ma cechy dostawy w rozumieniu
kodeksu cywilnego (art. 605 k.c.). W szczególności należy zauważyć,że zamawiający
zastrzegł sobie w specyfikacji prawo do kontroli na koszt wykonawcy procesu budowy
zamówionych wagonów u wykonawcy, podwykonawców i poddostawców w zakresie kontroli
materiałów, podzespołów, uprawnieńpracowników, dokumentów kontroli międzyoperacyjnej
i końcowej, dokumentacji przez inspektorów kontroli jakości zamawiającego z ewentualnym
udziałem konsultantów ze służb technicznych Metra Warszawskiego. Z uwagi na powyższe,
określony w siwz charakterświadczenia stanowiącego przedmiot zamówienia, uzasadnia,
w ocenie Izby, skierowanie zamówienia do wykonawców, którzy posiadajądoświadczenie
w wytwarzaniu i przekazywaniu (dostarczaniu) pojazdów do eksploatacji. Powyższe
wymaganie nie stanowi praktyki ograniczającej uczciwąkonkurencję. Zauważyćnależy,że w przypadku dopuszczenia do udziału w postępowaniu wykonawców – pośredniczących
jedynie w sprzedaży pojazdów pomiędzy producentem, a odbiorcą, nie byłoby możliwe
zbadanie doświadczenia wykonawców w zakresie należytego wykonania zamówieńna
dostawy, obejmujących kontrolęprocesu produkcji, która charakteryzujeświadczenie
w przedmiotowym postępowaniu. Jak wskazywał sam odwołujący - istotne jest, aby warunki
udziału w postępowaniu były zgodne z przedmiotem zamówienia oraz zapewniały wybór
wykonawcy, który daje rękojmięnależytego wykonania danego przedmiotu zamówienia.
Ponadto, podkreślićnależy,że zgodnie z art. 26 ust. 2b Pzp oraz postanowieniem zawartym
w pkt 3.2.1.V ogłoszenia i 6.3 siwz, każdy wykonawca ubiegając sięo udzielenie zamówienia
może polegaćm.in. na wiedzy i doświadczeniu w omawianym zakresie innych podmiotów,
niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków, zatem opis
dokonywania oceny spełniania warunku doświadczenia nie ogranicza kręgu wykonawców
wyłącznie do producentów pojazdów metra.
Odwołujący wskazywał także, iżwymóg o treści: „co najmniej 10 fabrycznie
nowych pojazdów metra złożonych z minimum 3 wagonów każdy” jest nadmierny,
ponieważdoświadczenie gwarantujące należyte wykonanie przedmiotowego zamówienia
wykonawca może nabyći wykazać, przez wykonanie „co najmniej jednej dostawy, której
przedmiotem były pojazdy szynowe o napędzie elektrycznym przeznaczone do
przewozu pasażerów, które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w
którymkolwiek kraju Unii Europejskiej o wartości nie mniejszej niż38 000 000,00 złotych
netto" lub „co najmniej jednej dostawy, której przedmiotem było co najmniej 10
elektrycznych zespołów trakcyjnych przeznaczonych do przewozu osób, złożonych z
minimum 3 wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w
którymkolwiek kraju Unii Europejskiej”, lub teżprzez wykonanie modernizacji i przekazania
do eksploatacji co najmniej 10 pojazdów metra złożonych z minimum 3 wagonów
każdy, które to otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju
Unii Europejskiej”.
Zgodnie z art. 22 ust. 4 Pzp, opis sposobu oceny spełniania warunków udziału
w postępowaniu nie może byćdowolny lecz powinien byćzwiązany z przedmiotem
zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Powyższe ma na celu
zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Opis
warunków udziału w postępowaniu powinien zapewniaćwybór wykonawcy, który daje
rękojmięnależytego wykonania przedmiotu zamówienia. Opis sposobu dokonania oceny
spełniania warunków powinien odnosićsiędo rodzaju przedmiotu zamówienia oraz być
proporcjonalny, tj. umożliwiający i zarazem zapewniający osiągnięcie tego celu, czyli
adekwatny. Wykaz wykonanych dostaw, jakich może zażądaćzamawiający w ramach
posiadanego przez wykonawcędoświadczenia w danym postępowaniu powinien zatem
odpowiadaćdostawie stanowiącej przedmiot zamówienia. Nie oznacza to, iżwykazywane
dostawy powinny byćtożsame z przedmiotem zamówienia lecz - odpowiednie i zgodne
z przedmiotem zamówienia.
Wświetle powyższego, Izba uznała,że opisanie przez zamawiającego dostawy za
pomocąokreślonego kodu CPV nie oznacza automatycznie,że każdy przedmiot zamówienia
mieszczący sięw danej kwalifikacji CPV należy uznaćza odpowiadający danemu
przedmiotowi zamówienia z tej samej grupy CPV. I tak, w przypadku kodu CPV
„Lokomotywy kolejowe i tramwajowe oraz tabor kolejowy i podobne elementy”, dostawy
wymienionych elementów taboru kolejowego, nie mogąbyćwprost traktowane jako
zamówienia odpowiadające dostawom pojazdów metra, tylko i wyłącznie dlatego,że mieszcząsięw tej samej grupie Wspólnego Słownika ZamówieńCPV. Zauważyćnależy,że pojęcie tabor kolejowy obejmuje różnorodne typy pojazdów kolejowych, w tym zespoły
trakcyjne, wagony pasażerskie, wagony towarowe, wagony specjalne, które różniąsię
w sposób znaczący podstawowymi cechami, co wynika z przeznaczenia danego typu
pojazdu.
Izba zważyła także,że z punktu widzenia zaawansowania technicznego
i technologicznego można wyróżnićróżne pojazdy kolejowe. Wykonanie różnych pojazdów
kolejowych wymaga niejednakowego potencjału technicznego i doświadczenia. Oczywiste
jest, iżzłożonośćtechniczna danego typu pojazdu warunkuje wymagany potencjał
wykonawcy. Wobec powyższego, można przyjąć, iżniewątpliwie doświadczenie zdobyte
w wykonywaniu i dostawie pojazdów bardziej skomplikowanych pod względem technicznym
potwierdza równieżpotencjał danego wykonawcy do realizacji zamówienia na pojazdy mniej
skomplikowane. Nie sposób jednak uznaćodwrotnie.
W przypadku pojazdów metra, w ocenie Izby, wymagania techniczne sąspecyficzne
w stosunku do innych rodzajów pojazdów kolejowych z uwagi na szczególne warunki
charakteryzujące transport pasażerski metrem. Przede wszystkim należy miećna uwadze
zapewnienie bezpieczeństwa i niezawodności transportu. W ocenie Izby, warunek
doświadczenia w przedmiotowym postępowaniu uzasadniony jest specjalistycznymi
wymaganiami i warunkami technicznymi dotyczącymi pojazdów metra. Specyfika ta została
wyrażona m.in. w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U.
z 2007r., Nr 16, poz. 94 z późn. zm.) w którym wskazano,że „przepisy ustawy stosuje się
także do metra z wyjątkiem rozdziałów:2, 2b, 4a-9 i 12, art.13 ust.1, art. 14a oraz art. 18 ust.
1, przepisy rozdziału 10 stosuje sięodpowiednio”, a także w przepisach rozporządzenia
Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r. w sprawie ogólnych warunków
technicznych pojazdów kolejowych (Dz. U. Nr 212 poz. 1771 z późn. zm.) i rozporządzenia
Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2005 r. w sprawie ogólnych warunków ruchu
kolejowego i sygnalizacji (Dz. U. Nr 172 poz. 1444 z późn. zm.). Zdolności do spełnienia
specyficznych wymagańdla pojazdów metra nie może wykonawca z całąpewnościąnabyć
w wyniku wykonywania jednej dostawy jakichkolwiek pojazdów szynowych o napędzie
elektrycznym przeznaczonych do przewozu pasażerów lub elektrycznych zespołów
trakcyjnych przeznaczonych do przewozu osób, mimo, iżzgodzićsięnależy
z odwołującym,że powyższe typy pojazdów wykazująpewne cechy wspólne oraz zbliżony
jest proces produkcyjny pojazdów szynowych, w tym tramwajów i elektrycznych zespołów
trakcyjnych oraz wagonów metra. W ocenie Izby, wykonawca, który nie wykonał w okresie
ostatnich trzech lat dostawy pojazdów metra, a jedynie dostawy jakichkolwiek pojazdów
szynowych nie daje rękojmi należytego wykonania dostawy 35 składów sześcio-
wagonowych pociągów metra, tj. dostawy 210 wagonów metra, w tym 70 wagonów z kabiną
maszynisty i 140 wagonów pośrednich. Dostawy jakichkolwiek pojazdów szynowych nie
mogąbyćuznane za proporcjonalne do ww. przedmiotu zamówienia.
Izba nie podzieliła twierdzenia odwołującego, iżdoświadczenie i wiedzę, które są
wymagane do realizacji niniejszego zamówienia można uzyskaćnie tylko poprzez produkcję
fabrycznie nowych wagonów, lecz także poprzez modernizacjęodpowiadającąswym
projektem i zakresem obecnej praktyce w dziedzinie rozwoju, produkcji i eksploatacji
wagonów metra. Zdaniem odwołującego, zakres prac wykonanych przez odwołującego przy
projekcie modernizacji pojazdów metra potwierdza doświadczenie pozwalające na należyte i
rzetelne wykonanie przedmiotowego zamówienia obejmującego wykonanie fabrycznie
nowych pojazdów metra. Izba przychyliła siędo stanowiska zamawiającego, iżfabrycznie
nowy oraz zmodernizowany wagon metra, różniąsiępewnymi szczegółami natury
technicznej i technologiąwykonania. Modernizacja może dotyczyćwielu różnych elementów
pojazdu, jednak nie obejmuje wszelkich czynności wynikających z procesu produkcji pojazdu
metra. Zgodnie z definicjązawartąw art. 4 pkt 43 ustawy o transporcie kolejowym
modernizacja – obejmuje wszelkie prace modyfikacyjne wykonywane w podsystemie lub w
jego części poprawiające całkowite osiągi podsystemu. Modernizacja nie obejmuje zatem
całego procesu wytworzenia od podstaw danego pojazdu, co jest istotąprocesu produkcji
fabrycznie nowego pojazdu.
Wskazane przez odwołującego własne doświadczenie, potwierdzone referencjami
złożonymi do akt sprawy, nie obliguje zamawiającego do dostosowania warunków udziału
w postępowaniu do tego konkretnego wykonawcy. Posiadany przez wykonawcępotencjał
techniczny, technologiczny i kadrowy, na który wskazuje „Ekspertyza w sprawie zdolności
technicznych firmy Skoda Transportation a.s. w zakresie prac rozwojowych i produkcji
nowych pojazdów” z dnia 19 maja 2010 r. opracowana przez Wydział Budowy Maszyn
Cenrum Badawcze Pojazdów Szynowych oraz „Opinia techniczna o posiadaniu przez firmę
Skoda Transprtation a.s. w Pilźnie w Republice Czeskiej zdolności i kompetencji do produkcji
fabrycznie nowych wagonów metra dla Metra Warszawskiego Sp. z o.o. ul. Wilczy Dół 5, 02-
798 Warszawa” z dnia 22 maja 2010 r. opracowana przez Instytut Silników Spalinowych
i Transportu Politechniki Poznańskiej w Poznaniu, nie może byćutożsamiony
z doświadczeniem w produkcji pojazdów metra. Ustawa Prawo zamówieńpublicznych
w art. 22 wyraźnie różnicuje te dwie kategorie.
Podkreślićtakże należy,że warunki udziału w postępowaniu musząbyćokreślone
w sposób obiektywny i neutralny. Dlatego opis sposobu dokonywania oceny spełnia warunku
doświadczenia nie może byćbudowany w oparciu o potencjał techniczny i technologiczny
wybranych wykonawców działających na rynku. Warunki udziału w postępowaniu muszą
zapewniaćzachowanie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
W ocenie Izby, kwestionowane przez odwołującego postanowienia nie sąprzejawem
dyskryminacji tego wykonawcy. Zdaniem Izby, warunek doświadczenia, w kwestionowanym
przez odwołującego zakresie, jest neutralny i odnosi siędo przedmiotu zamówienia
w sposób proporcjonalny oraz w równym stopniu do wszystkich potencjalnych wykonawców.
Nie przeczy temu równieżfakt,że ww. warunek może byćspełniony nie przez wszystkie
podmioty działające na rynku lecz tylko te, które w ostatnim okresie wykonywały zbliżone
przedmiotem zamówienia dostawy.
Izba stwierdziła także, iżw omawianym zakresieżądany przez zamawiającego
dokument w celu potwierdzenia ww. warunku tj. wykaz wykonanych dostaw nie narusza
przepisu § 1 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r.
w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz
form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr 226, poz. 1817), gdyżodnosi się
do treści opisu sposobu spełniania warunku w zakresie zgodnym z wymogiem ww. przepisu.
Izba uznała,że zarzut naruszenia przez zamawiającego przepisów art. 7 ust. 1, art.
22 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 3 oraz art. 3 ust. 1 ww.
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez opisanie sposobu dokonywania oceny
spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie dysponowania odpowiednim
potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, w sposób
niezwiązany z przedmiotem zamówienia oraz nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia,
a zarazem utrudniający uczciwąkonkurencję- nie potwierdził się.
Zamawiający opisał sposób dokonywania oceny spełniania warunku dysponowania
odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia
w pkt 5.2.2 ppkt 1 i 2 siwz. Zamawiający postanowił, iżww. warunek zostanie uznany za
spełniony, jeśli wykonawca wykaże,że dysponuje zapleczem technicznym wraz z torem prób
dla pojazdów metra, wyposażonym w urządzenia pozwalające na sprawdzenie w ramach
wstępnych prób odbiorowych poprawnego działania systemu automatycznego prowadzenia
pociągów oraz wykaże, iżdysponuje wdrożonymi technologiami produkcji, w tym co najmniej
spawaniem aluminium, komputerowymi systemami wspomagania projektowania, wdrożonym
nowoczesnym systemem sterowania silników trakcyjnych opartym na tranzystorach IGBT.
Odwołujący nie podniósłżadnych okoliczności faktycznych uzasadniających twierdzenie,
iżpowyższy opis narusza przepisy art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp
w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 3 oraz art. 3 ust. 1 ww. ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. W toku postępowania odwoławczego odwołujący nie przedstawił jakichkolwiekżądańco do zmiany treści tego warunku ani teżnie wskazał w jakim zakresie omawiany
warunek narusza przywołane w odwołaniu przepisy. Odwołujący podnosił natomiast,
iżposiada wysoki potencjał techniczny umożliwiający realizacjęzamówienia,żądając
wyłącznie zmiany opisu sposobu spełniania warunku wymaganego doświadczenia.
Oddalając odwołanie w zakresie tego zarzutu, Izba zważyła w szczególności, iżnie został on
przez odwołującego Skoda Transprotation uzasadniony w odwołaniu, ani teżw toku
rozprawy.
Biorąc pod uwagępowyższe, Izba oddaliła odwołanie, na podstawie art. 192 ust. 1
Pzp.
B. sygn. akt KIO/UZP 870/10
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia przez zamawiającego przepisu art. 7 w zw.
z art. 29 Pzp, poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób nieprecyzyjny
i
utrudniający
uczciwą
konkurencję,
polegający
na
wymaganiu
zastosowania
w dostarczanych pojazdach metra - systemu automatycznego prowadzenia pociągu SOP-3.
Zamawiający w Specyfikacji technicznej w pkt 1.1 wskazał, iż„Pojazdy powinny być
zestawione z wagonów wyposażonych w systemy w pełni współpracujące z systemami
i urządzeniami infrastruktury I linii metra oraz wyposażeniem technologicznym STP Kabaty
(zgodnie z wymaganiami technicznymi zawartymi w załączniku nr 1 do niniejszej specyfikacji
technicznej)”. W załączniku nr 1 Wymagania techniczne dla taboru Metra Warszawskiego
Sp. z o.o. dla II linii metra, w pkt 6.2 aa zamawiający zawarł wymóg, iż„W wagonie Metra
Warszawskiego sp. z o.o. powinny byćzainstalowane: urządzenia systemu ATO/ATP
(z uwagi na jednolitośćww. systemu z urządzeniami stacjonarnymi systemu sterowania
ruchem pociągów II linii, wykonawca/dostawca systemu/urządzeństerowania ruchem
pociągów dla II linii metra określił szczegółowe wymagania techniczne dla ww. urządzeń
w pojeździe, dot. ich konstrukcji, zabudowy, podłączeńitp. w załączniku nr 1b)”. Załącznik 1b
do siwz „Warunki techniczne i parametry techniczne systemów liniowych na taborze II linii
metra – urządzenia automatycznego prowadzenia pociągów” został opracowany przez
wykonawcęzamówienia „Projekt i budowa linii metra nr 2 od stacji „Rondo Daszyńskiego” do
„Dworca Wileńskiego” w Warszawie”. Dokument powyższy zawiera opis systemu SOP-3,
który zostanie zainstalowany na linii nr 2 jako system ATC czyli system automatycznego
sterowania pociągiem, który obejmuje zarówno ATO (Automatyczne prowadzenie pociągu)
jak i ATP (Automatyczna ochrona pociągu). W pkt 1 załącznika 1b wskazano,że „urządzenia
SOP-3 sąwstecz kompatybilne z systemem SOP-2 (tworząc jednolite urządzenie
pojazdowe), dzięki czemu urządzenia pojazdowe będąprzełączane automatycznie
w momencie przejazdu pomiędzy liniąnr 1 a liniąnr 2.”
Opis systemu SOP-3 określa strukturęsystemu jako urządzenia stanowiące „część
stacjonarną” oraz urządzenia stanowiące „częśćpojazdową” systemu. W zakresie
kompatybilności systemu SOP-3 z linią1 Metra Warszawskiego wskazano, iż„dzięki
zastosowaniu w systemie SOP-3 takiej samej jak w systemie stosowanym na linii 1 transmisji
pętlowej oraz urządzeńodbiorczych zdolnych czytaći dekodowaćtelegramy nadajników
stosowanych na linii 1 Metra Warszawskiego, pociąg wyposażony w urządzenia pokładowe
systemu SOP-3 może poruszaćsiępo 1 linii bez konieczności instalowania dodatkowych
urządzeńna pojeździe. Stąd urządzenia pojazdowe SOP-3 stanowiąw ten sposób jednolity
system obejmujący pojazdowe i stacjonarne rządzenia APP dla linii 1 oraz linii 2 Metra
Warszawskiego”. W załączniku nr 1b w pkt 3.7 zostały podane także „warunki techniczne i
parametry techniczne na pojazd wynikające z zastosowania systemu SOP-3” zawierające
wymagania na tabor metra wynikające z zastosowania systemu SOP-3.
Oceniając wymóg specyfikacji polegający na wyposażeniu dostarczanych pojazdów
metra w urządzenia pojazdowe współpracujące z urządzeniami stacjonarnymi systemu SOP-
3, Izba ustaliła,że zamawiający opisując przedmiot zamówienia w powyższym zakresie
- w załączniku nr 1b, wskazał z nazwy konkretny system automatycznego prowadzenia
pociągów, dla którego warunki techniczne i parametry techniczne zostały opracowane przez
wykonawcę, który wykona częśćstacjonarnąsystemu SOP-3 w ramach zamówienia
obejmującego projekt i budowęlinii metra nr 2.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 Pzp, zamawiający zobowiązany jest opisaćprzedmiot
zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocądostatecznie dokładnych
i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć
wpływ na proces sporządzania oferty. Zgodnie z art. 29 ust. 2 Pzp, opisu przedmiotu
zamówienia nie można dokonywaćw sposób, który mógłby utrudnićuczciwąkonkurencję,
natomiast zgodnie z ust. 3 ww. przepisu - przedmiotu zamówienia nie można opisywać
przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, chybaże jest to
uzasadnione specyfikązamówienia i zamawiający nie może opisaćprzedmiotu zamówienia
za pomocądostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzysząwyrazy "lub
równoważny".
W przedmiotowym postępowaniu zamawiający opisał system prowadzenia pociągów i
w konsekwencji urządzenia pojazdowe tego systemu stanowiące element przedmiotu
zamówienia, przez wskazanie konkretnej jego nazwy. Według wyjaśnieńzamawiającego
załącznik 1b zawiera opis parametrów systemu w ramach którego urządzenia pojazdowe
musząfunkcjonować. Powyższe potwierdzająpostanowienia zawarte w „Programie
funkcjonalno użytkowym” opracowanym dla zamówienia „Projekt i budowa II linii metra od
stacji „Rondo Daszyńskiego” do stacji „Dworzec Wileński” w Warszawie. W ww. dokumencie
stwierdzono,że „Wykonawca powinien zaprojektowaćurządzenia pojazdowe app w takim
zakresie, w jakim będzie to niezbędne dla:
-
przedstawienia jednolitego systemu obejmującego pojazdowe i stacjonarne
urządzenia app,
-
określenia szczegółowych wymagańdotyczących zabudowy urządzeń
pojazdowych,
-
jednoznacznego wyspecyfikowania orientacyjnych kosztów urządzeń
pojazdowych.
Projekt powinien miećcharakter projektu wzorcowego, przedstawiającego szczegółowo
całośćaparatury pojazdowej app oraz w sposób schematyczny przedstawiaćpowiązania jej
elementów.” Ponadto, „Dostawca taboru zostanie wyłoniony w odrębnej procedurze
przetargowej, ale Wykonawca (dostawca stacjonarnych urządzeńapp) jest zobowiązany do
współpracy z nim w celu dostarczenia we właściwej ilości kompletnych pojazdowych
urządzeńapp oraz ich zamontowania, oprogramowania, dokonania prób itd. Koszt tych prac
zostanie ujęty w cenie taboru.”
Skoro zatem opis systemu SOP-3 zawarty w załączniku 1b w części dotyczącej
urządzeńpojazdowych jest w pewnym stopniu opisem rozwiązania wzorcowego, to powinien
on zostaćudostępniony wykonawcom w takim zakresie, aby możliwe było na jego podstawie
wykonanie wymaganych urządzeńsystemu równoważnego. Zarówno odwołujący, jak
i zamawiający potwierdzili w toku rozprawy, iżw przedmiotowym zamówieniu nie ma
jakichkolwiek technologicznych przeciwwskazań, by dopuścićurządzenia pojazdowe
odpowiadające systemowi SOP-3, wykonane przez innych producentów, niżproducent
urządzeństacjonarnych tego systemu. Musząone jednakściśle współpracować(być
jednolite) z ww. systemem w części stacyjnej, a także z systemem funkcjonującym na 1 linii
metra.
Biorąc pod uwagępowyższe, zdaniem Izby, za dopuszczalne należy uznaćopisanie
omawianego systemu przez określenie parametrów systemu SOP-3, jednak konieczne jest
przy tym jednoznaczne wskazanie w treści specyfikacji, iżopis warunków technicznych
systemu SOP-3 dotyczy rozwiązania wzorcowego, a zatem dopuszczalne sąrozwiązania
równoważne w zakresie urządzeńpojazdowych jednolitych z systemem SOP-3. W ocenie
Izby, aby urządzenia współpracujące z systemem SOP-3 w części stacyjnej oraz systemem
automatycznego powadzenia pociągów na 1 linii metra, mogły byćwykonane przez innych
producentów niżpodmiot, który opracował wymagania dla systemu SOP-3, wykonawcy
w przedmiotowym postępowaniu musząposiadaćwszelkie niezbędne i szczegółowe dane
techniczne, takie, które to umożliwiają. Konieczne jest zatem precyzyjne i obiektywne
opisanie wymagańsystemu, w szczególności, jak wskazywał odwołujący np. poprzez
podanie specyfikacji telegramów przesyłanych w relacji tor-pojazd oraz opisu reakcji
urządzeńpokładowych na informacje przesyłane z urządzeńprzytorowych.
Izba zauważa,że opis dotyczący wymagańdla części pojazdowej systemu (pkt 3.2.4
załącznika nr 1b) zawiera wiele jedynie ogólnych wymagańnp. „centralny komputer
pokładowy... odbiera za pomocąłącza radiowego dane z urządzeństacjonarnych SOP-3,
dane z odometru oraz pętli torowych i na tej podstawie oblicza aktualnąlokalizację,
odległośćprzeszkody oraz chwilowąprędkośćdozwoloną”. Sąto określenia ogólne. Aby
wskazane funkcje mogły byćzapewnione, konieczne jest posiadanie przez wykonawców
szczegółowych danych charakteryzujących pracęurządzeństacjonarnych. Ponadto, przy
opisie urządzeńpojazdowych, zawartym w załączniku 1b, wielokrotnie nie wskazano pełnych
wymagań, a jedynie przykładowe funkcje urządzeń.
Wskazaćnależy również,że w przypadku dopuszczenia rozwiązańrównoważnych,
konieczne jest podanie przez zamawiającego w specyfikacji wymogów, parametrów,
odnoszących siędo dopuszczalnego zakresu równoważności ofert. Precyzyjne określenie
parametrów równoważności pozwoli zamawiającemu na możliwośćrzetelnej oceny i
porównania złożonych ofert.
W ustalonych okolicznościach Izba uznała za zasadne nakazanie zamawiającemu
modyfikacji treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia w powyższym zakresie.
Ponadto, Izba podzieliła stanowisko odwołującego, iżaby stwierdzić,że system SOP-
3 spełnia wymogi poziomu integralności SIL-4 zgodnie z normami CENELEC, cały cyklżycia
systemu począwszy od jego koncepcji, budowy, testów, a następnie instalacji i uruchomienia
powinien byćprzeprowadzony zgodnie z postanowieniami przytoczonych norm. Cały proces
musi byćudokumentowany i zweryfikowany przez niezależny podmiot. W przedmiotowym
postępowaniu zamawiający wyjaśnił, iżsystem SOP-3 jest wersjąprogramu SOP-2P
eksploatowanąw metrze praskim, przystosowanąjedynie do specyficznych warunków
w metrze warszawskim, a system SOP-2P posiada poziom bezpieczeństwa SIL-4 i spełnia
wszystkie normy wymagane przez metro. W ocenie Izby, powyższe okoliczności nie
dowodząfaktu,że w odniesieniu do systemu SOP-3 wymagane procedury zostały aktualnie
zrealizowane. Jednak nie stanowi to przeszkody w wykorzystaniu opisanych parametrów
ww. systemu, do wskazania na jego podstawie wzorcowych wymagańtechnicznych
zamawianych urządzeń.
Biorąc pod uwagęustalony stan rzeczy, Izba orzekła, jak w sentencji na podstawie
art. 192 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 Pzp.
C. Sygn. akt 871/10
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1, art. 22
ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 3 i 4 Pzp, poprzez określenie opisu sposobu oceny spełniania
warunku udziału w postępowaniu w zakresie posiadanego doświadczenia w sposób
naruszający zasadęproporcjonalności, zasadęuczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, co uniemożliwia uzyskanie zamówienia wykonawcy posiadającemu wiedzę
i doświadczenie gwarantujące należyte jego wykonanie.
W pkt III.2.3)I ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.1 siwz zamawiający opisał
sposób dokonywania oceny spełniania warunku doświadczenia, jako wymaganie dotyczące
wykonania i przekazania do eksploatacji co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra
złożonych z minimum 3 wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający do
eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej, który jednakowo odnosi siędo
wykonawców, prowadzących działalnośćgospodarcząw okresie przekraczającym okres
trzech lat, jak równieżdla wykonawców, którzy prowadządziałalnośćgospodarcząw okresie
krótszym niżtrzy lata. Treśćww. warunku została odmiennie jednak określona w pkt 3.1 a
Specyfikacji technicznej. W myśl tego postanowienia wykonawcy z krótszym okresem
działalności musząwykazaćsiędostawami fabrycznie nowych pojazdów metra, podczas gdy
wykonawcy z „dłuższym stażem" jużtylko określonąliczbądostaw niekoniecznie nowych
pojazdów.
W ocenie Izby, oczywiście zasadne jest ujednolicenie treści ww. warunku, zgodnie
z jego treściązawartąw ogłoszeniu i siwz. Błędny zapis warunku w Specyfikacji technicznej
jest efektem omyłki pisarskiej. W tych okolicznościach ujednolicenie treści warunku nie
wymaga zmiany treści ogłoszenia, a jedynie zmianętreści siwz, poprzez sprostowanie
postanowienia zawartego w pkt 3.1.a Specyfikacji technicznej.
W zakresie zarzutu dotyczącego wymagania, by wykonawcązamówienia był
producent wagonów metra, co wynika z postanowienia zawartego w pkt III.2.3) I ogłoszenia
o zamówieniu i pkt 5.2.1 siwz, Izba uznała zarzut powyższy za niezasadny. Uzasadnienie
w tym zakresie zostało przedstawione w treści uzasadnienia w sprawie sygn. akt KIO/UZP
869/10 odnośnie rozstrzygnięcia takiego samego zarzutu i w całości odnosi sięrównieżdo
niniejszego zarzutu.
Izba uznała za zasadny zarzut, iżzamawiający w sposób nieuprawniony wymaga, by
dla każdego z dziesięciu wykonanych i dostarczonych pociągów metra wykonawca posiadał
dokument potwierdzający dopuszczenie do eksploatacji w którymkolwiek kraju członkowskim
UE. Stosownie do przepisu art. 4 pkt 6 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie
kolejowym, przez pojazd kolejowy rozumie siępojazd dostosowany do poruszania sięna
własnych kołach po torach kolejowych. Zgodnie z pkt 13 ww. przepisu, typ pojazdów
kolejowych – to pojazdy kolejowe o takich samych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Zgodnie
natomiast z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 26 września 2003 r. w sprawie
wykazu typów budowli i urządzeńprzeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego oraz
typów pojazdów kolejowych, na które wydawane sąświadectwa dopuszczenia do
eksploatacji (Dz.U. Nr 175, poz. 1706)świadectwo dopuszczenia do eksploatacji wydawane
jest dla następujących pojazdów kolejowych na każdy typ: a) pojazdu trakcyjnego, b)
wagonu pasażerskiego, c) wagonu towarowego, d) wagonu specjalnego, e) pojazdu
pomocniczego, f) typowego zespołu, podzespołu i elementu pojazdu kolejowego.
Z powyższego wynika,że dokument potwierdzający dopuszczenie pojazdu do eksploatacji
wydawany jest dla konkretnego typu pojazdu kolejowego tj. pojazdu (np. wagonu) o takich
samych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Dopuszczenie do eksploatacji dotyczy zatem
każdego typu wagonu wchodzącego w skład pojazdu metra i nie zależy od ilości
zestawionych wagonów, a jedynie od zestawienia określonego typu wagonów o danych
rozwiązaniach konstrukcyjnych. W konsekwencji uzyskanie dokumentu potwierdzającego
dopuszczenie do eksploatacji typu pojazdu kolejowego, wchodzącego w skład pojazdu
metra, rozumianego jako skład wagonów, potwierdza,że wyprodukowany pojazd (np.
wagon) spełnia wymagania stawiane takim pojazdom przez odpowiednie przepisy i może
byćeksploatowany na danym terytorium.
W ocenie Izby, uzyskanie dokumentu potwierdzającego dopuszczenie pociągu metra
do eksploatacji w UE jest wymogiem dotyczącym posiadania doświadczenia, gdyż
poświadcza doświadczenie wykonawcy: po pierwsze - w wykonaniu pojazdów kolejowych
spełniających normy i wymagania techniczne wynikające z przepisów prawa oraz po drugie -
doświadczenie dotyczące wypełnienia procedury, w tym m.in. w zakresie przeprowadzenia
badańkoniecznych do uzyskaniaświadectw dopuszczenia do eksploatacji typów pojazdów
kolejowych na terenie Unii Europejskiej (w tym także na terenie Rzeczypospolitej Polskiej).
Zdaniem Izby, uzyskanieświadectwa dopuszczenia do eksploatacji typów pojazdów
kolejowych wchodzących w skład co najmniej jednego pojazdu metra - na terenie Unii
Europejskiej, potwierdza doświadczenie wykonawcy w spełnieniu wymogów pozwalających
na uzyskanie stosownych dokumentów. Wświetle powyższego warunek by wykonawca
wylegitymował siędostawami 10 pojazdów metra, z których dla każdego ze składów
uzyskano dopuszczenie do eksploatacji na terenie Unii Europejskiej, należy uznaćza
nadmierny. Izba podzieliła pogląd odwołującego, iżwykonanie i przekazanie do eksploatacji
co najmniej jednego pojazdu metra, składającego sięz określonych typów wagonów
i uzyskanie dla tych wagonówświadectwa dopuszczenia do eksploatacji, uprawnia
wykonawcędo produkowania następnie pojazdów metra, składających sięz wagonów,
o tych samych rozwiązaniach konstrukcyjnych, dla których uzyskanoświadectwo
dopuszczenia.
W pkt III.2.3)II ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.2 ppkt 1 siwz zamawiający
wymaga, aby wykonawca wykazał siędysponowaniem zapleczem technicznym wraz z torem
prób dla pojazdów metra, wyposażonym w urządzenia pozwalające na sprawdzenie
w ramach wstępnych prób odbiorowych poprawnego działania systemu automatycznego
prowadzenia pociągów.
W ocenie Izby, wymóg dysponowania zapleczem technicznym spełniającym
powyższe wymagania jest warunkiem nieproporcjonalnym do przedmiotu zamówienia.
W istocie nie każdy producent pojazdów metra jest jednocześnie producentem systemu
automatycznego prowadzenia pociągów. Z pewnościąproducenci systemu automatycznego
prowadzenia pociągów dysponująniezbędnym oprogramowaniem i urządzeniami, przy
pomocy których możliwe jest sprawdzenie poprawnego działania takiego systemu. Słusznie
odwołujący wskazywał,że połączenie potencjałów obu podmiotów przez np. utworzenie
konsorcjum lub powołanie sięna potencjał podmiotu trzeciego nie jest w takiej sytuacji
możliwe, gdyżwymagałoby, jeszcze przed złożeniem oferty, zainstalowania urządzeń
i oprogramowania jednego podmiotu na infrastrukturze drugiego, bez jakiejkolwiek pewności
uzyskania zamówienia i celowości takich czynności, ze swej natury kosztownych
i skomplikowanych. Powyższe oznaczałoby dyskryminacjępodmiotów łączących potencjały
względem posiadających samodzielnąinfrastrukturętorowąi produkujących systemy
automatycznego prowadzenia pociągów. Odwołujący wskazywał również, iżniecelowym jest
wykonywanie sprawdzenia poprawnego działania ww. systemu w warunkach innych niżte,
w których ostatecznie system będzie pracował. Ponadto, wżadnym miejscu specyfikacji
istotnych warunków zamówienia nie został przewidziany obowiązek przeprowadzenia prób
odbiorowych oferowanych urządzeńna infrastrukturze wykonawcy.
W ocenie Izby, ww. warunek udziału w postępowaniu jest warunkiem nadmiernym
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Wyjaśnienia zamawiającego, iżwarunek powyższy
wynika z wymogu zawartego w Specyfikacji technicznej w pkt 5 oraz w załączniku 3 do siwz,
gdzie
zostały
określone
badania,
które
będą
wykonywane
u
wykonawcy,
a w szczególności, iżw pkt 5 załącznika nr 3 wymienione zostały „próby dynamiczne (jazda
próbna)”, które będąwykonywane u wykonawcy, nie zasługująna uwzględnienie. Wymóg
wykonania prób odbiorowych urządzeńsystemu automatycznego prowadzenia pociągów,
stosownie do opisu przedmiotu zamówienia, mógłby dotyczyćjedynie urządzeń
pojazdowych, bo tylko taki zakres prób można uznaćza związany z przedmiotem
zamówienia. Przeprowadzenie prób tych urządzeńw ramach działania całego systemu
automatycznego prowadzenia pociągów byłoby możliwe i uzasadnione w warunkach
zainstalowania na torze urządzeństacjonarnych systemu, które zostanązainstalowane na
torze linii nr 2 metra warszawskiego. Wymóg, aby wykonawca zamontował takie urządzenia
na własnym torze prób należałoby uznaćza nadmierny. Wświetle powyższego, nie ma
podstaw by przyjąć,że próby dynamiczne (jazdy próbne), o których mowa w pkt 5 załącznika
nr 3 obejmująwykonanie wstępnych prób odbiorowych urządzeńpojazdowych systemu
automatycznego prowadzenia pociągów. W ocenie Izby, próby urządzeńpojazdowych ww.
systemu mogąbyćwykonane na torze u zamawiającego, który jest nabywcąurządzeń
stacjonarnych ww. systemu. Izba zwróciła uwagę, iżjak wskazano w załączniku nr 1b do
Specyfikacji technicznej (pkt 1) „Na torze prób STP Kabaty zostanązainstalowane
urządzenia SOP-3, umożliwiające testowanie pociągów (zgodnie z procedurami metra),
dodatkowo urządzenia toru prób będąwykorzystane w procesie dopuszczenia do
eksploatacji urządzeńSOP-3”. Z powyższego wynika,że zamawiający przewidział próby
obejmujące sprawdzenie prawidłowego działania urządzeńsystemu automatycznego
prowadzenia pociągów, w tym urządzeńpojazdowych, na własnym torze wyposażonym
w odpowiednie urządzenia stacjonarne. Wświetle powyższego, Izba nakazała
zamawiającemu wykreślenie zapisu „wyposażonym w urządzenia pozwalające na
sprawdzenie w ramach wstępnych prób odbiorowych poprawnego działania systemu
automatycznego prowadzenia pociągów”, zawartego w treści warunku określonego w pkt
III.2.3) II ogłoszenia o zamówieniu i pkt 5.2.2. ppkt 1 siwz.
W pkt III.2.3) III ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.2 ppkt 2 siwz zamawiający
postawił wymóg wykazania siędysponowaniem wdrożonymi technologiami produkcji, w tym
co najmniej spawaniem aluminium, komputerowymi systemami wspomagania projektowania,
wdrożonym nowoczesnym systemem sterowania silników trakcyjnych opartym na
tranzystorach IGBT.
Zdaniem Izby, sformułowania „wdrożone technologie produkcji" oraz „nowoczesny
system sterowania silników" pozostawiajązamawiającemu dużąswobodęw ocenie
spełniania tak postawionych wymogów. Zamawiający jest zobowiązany określićswoje
wymagania w sposób na tyle jednoznaczny, aby nie budziły one wątpliwości
interpretacyjnych. Izba uznała,że zasadne jest, aby zamawiający doprecyzował w
ogłoszeniu i siwz pojęcie „wdrożona technologia”, poprzez wskazanie okoliczności
uzasadniających uznanie danej technologii za wdrożoną. Podobnie, zamawiający winien
sprecyzowaćpojęcie „nowoczesnego systemu". Mając na uwadze powyższe, Izba nakazała
zamawiającemu zmianęw powyższym zakresie treści ogłoszenia i specyfikacji istotnych
warunków zamówienia.
Izba uznała za zasadny zarzut, iżwymóg dysponowania co najmniej wdrożoną
technologią
produkcji
w
zakresie
spawania
aluminium
posiada
cechy
nieproporcjonalności do przedmiotu zamówienia. Izba wzięła pod uwagę, iżzamawiający nie
kwestionował w toku postępowania faktu,że w opisie przedmiotu zamówienia, brak jest
wymogu bezwzględnego użycia aluminium do produkcji pudel wagonowych. Zamawiający
dopuścił, jako materiał użyty do budowy pudła wagonu, blachęnierdzewnąlub aluminium
(pkt 9 lit.a) Załącznika nr 1 do siwz (Wymagania techniczne dla taboru Metra Warszawskiego
Sp. z o.o. dla II linii metra). Z powyższego wynika,że wykonawcy mająmożliwośćwyboru
materiałów do produkcji pudeł wagonów, a tym samym wybór technologii. Odwołujący
wyjaśnił, iżłączenie poszczególnych elementów pojazdu nie musi sięodbywaćprzy pomocy
spawania aluminiowych elementów, lecz przy zastosowaniu innych technik szczelnego
i trwałego ich łączenia. Twierdzeniom powyższym zamawiający nie przeczył. Zamawiający
nie podnosił także okoliczności, iżjakikolwiek wymóg dotyczący przedmiotu zamówienia
w sposób bezwzględny wymaga posiada wdrożonej technologii spawania aluminium.
Zamawiający przyznał natomiast, iżmateriałem użytym do produkcji pudła wagonu może być
zarówno aluminium jak i stal nierdzewna, wskazywał przy tym,że „wymagania techniczne
określone w szczególności w Załączniku nr 1 do Specyfikacji technicznej, a także kryteria
oceny oferty najkorzystniejszej, wymogąna wykonawcach użycie pudła aluminiowego.”
Biorąc pod uwagępowyższe okoliczności, Izba wskazuje,że warunki udziału
w postępowaniu służądokonaniu kwalifikacji wykonawców pod kątem zapewnienia
należytego wykonania przedmiotu zamówienia. Fakt, iżjedno z ustalonych w postępowaniu
kryteriów oceny ofert dotyczy „zużycia energii elektrycznej” (z wagą20 %), a w konsekwencji
korzystniejsząpozycjęw tym kryterium uzyskająwykonawcy oferujący pojazdy złożone
z wagonów wykonanych z pudeł aluminiowych (lżejszych) nie mażadnego związku z opisem
sposobu spełniania warunku dotyczącego dysponowania potencjałem technicznym
i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia. Warunek dysponowania potencjałem
technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia może jedynie dotyczyćtakich
właściwości podmiotu, które sązwiązane i proporcjonalne do przedmiotu zamówienia. Skoro
wykonanie pojazdów metra z użyciem aluminium nie jest bezwzględnie wymagane, to
nadmiernym w stosunku do przedmiotu zamówienia jest wymóg bezwzględnego posiadania
wdrożonej technologii spawania aluminium. Mając na uwadze powyższe, Izba nakazała
zamawiającemu modyfikacjętreści ogłoszenia i siwz, poprzez wykreślenie wymogu
dotyczącego dysponowania co najmniej technologiąspawania aluminium i pozostanie
wyłącznie przy weryfikacji technologii spawania.
Uwzględniając odwołanie, Izba orzekła, jak w sentencji na podstawie art. 192 ust. 1,
ust. 2 i ust. 3 pkt 1 Pzp.
KIO wydała łączne orzeczenie w sprawie na podstawie art. 192 ust. 8 Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 6 i § 5 ust. 2 pkt 1i ust. 4 w zw. z § 3 pkt
1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
1. A. oddala odwołanie,
B. uwzględnia odwołanie i nakazuje zmianę treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia, poprzez wskazanie w treści siwz, iż zamawiający dopuszcza
rozwiązania równoważne do systemu SOP-3 w części dotyczącej urządzeń
pojazdowych oraz szczegółowe i wyczerpujące określenie pełnych wymagań
dotyczących funkcjonalności systemu automatycznego prowadzenia pociągów tj.
w sposób pozwalający wykonawcom na precyzyjną ocenę możliwości
zaoferowania takiego rozwiązania,
C. uwzględnia odwołanie i nakazuje:
-
zmianę treści postanowienia zawartego w pkt III.2.3)I. ogłoszenia o zamówieniu
oraz pkt 5.2.1 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w taki sposób, by
wykonawca mógł wykazać się doświadczeniem „w wykonaniu i przekazaniu do
eksploatacji w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania
ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy- w tym okresie,
co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra złożonych z minimum
3 wagonów każdy, z których co najmniej dla jednego składu wagonów - dla
każdego
z
wagonów
wykonawca
uzyskał
dokument
potwierdzający
dopuszczenie danego typu wagonów do eksploatacji w którymkolwiek kraju
Unii Europejskiej”,
-
zmianę treści siwz, poprzez sprostowanie postanowienia zawartego w pkt 3.1.a
Specyfikacji technicznej, zgodnie z treścią warunku zawartego w ogłoszeniu
(pkt III.2.3.I) oraz doprecyzowanie w pkt III.2.3.III ogłoszenia i pkt 5.2.2. ppkt 2
siwz pojęcia „wdrożona technologia” i „nowoczesny system",
-
zmianę treści opisu sposobu oceny spełniania warunku zawartego w pkt
III.2.3.II ogłoszenia i pkt 5.2.2.ppkt 1 siwz, poprzez wykreślenie sformułowania
„wyposażonym w urządzenia pozwalające na sprawdzenie w ramach
wstępnych prób odbiorowych poprawnego działania systemu automatycznego
prowadzenia pociągów”,
-
zmianę treści opisu sposobu oceny spełniania warunku zawartego w pkt
III.2.3.III ogłoszenia i pkt 5.2.2 ppkt 2 siwz, poprzez wykreślenie sformułowania
„w tym co najmniej spawaniem aluminium”.
2. Kosztami postępowania obciąża Metro Warszawskie Sp. z o.o. ul. Wilczy Dół 5, 02-798
Warszawa i Skoda Transportation a.s., 30-128 Pilzno, Tyloma 1/57, Republika Czeska,
i nakazuje:
1) zaliczyćna rzecz Urzędu ZamówieńPublicznych:
A.
wpis w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) uiszczony przez Skoda Transportation a.s., 30-128 Pilzno, Tyloma
1/57, Republika Czeska, stanowiący koszty postępowania odwoławczego,
B.
wpis w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) uiszczony przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o.,
ul. Zachodnia 15, 60-701 Poznań, stanowiący koszty postępowania
odwoławczego,
C.
wpis w wysokości 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero
groszy) uiszczony przez VAGONMASH Niejawna Spółka Akcyjna 115
Moskovsky Pr, 196084 St. Petersburg Federacja Rosyjska, stanowiący
koszty postępowania odwoławczego,
2)
dokonaćwpłaty kwoty 33 600 zł 00 gr (słownie: trzydzieści trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) stanowiącej uzasadnione koszty strony, w tym:
A. kwoty 0 zł 0 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz xxx stanowiącej uzasadnione
koszty strony poniesione z tytułu dojazdu na posiedzenie,
B.
kwoty 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) przez
Metro Warszawskie Sp. z o.o. ul. Wilczy Dół 5, 02-798 Warszawa na rzecz
Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o., ul. Zachodnia 15, 60-701
Poznań stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu,
C.
kwoty 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy sześćset złotych zero
groszy) przez Metro Warszawskie Sp. z o.o. ul. Wilczy Dół 5, 02-798
Warszawa na rzecz VAGONMASH Niejawna Spółka Akcyjna 115
Moskovsky Pr, 196084 St. Petersburg Federacja Rosyjska stanowiącej
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu i wynagrodzenia
pełnomocnika,
3)
dokonaćzwrotu kwoty 5 000 zł 00 gr (słownie: pięćtysięcy złotych zero
groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu ZamówieńPublicznych na
rzecz Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o., ul. Zachodnia 15, 60-701
Poznań, stanowiącej kwotęprzewyższającąnależny wpis.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
.................................
Członkowie:
……………………….
………………………..
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Metro Warszawskie Sp. z o.o. z siedzibąw Warszawie prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego sektorowego w trybie przetargu
nieograniczonego na „DOSTAWĘ35 POJAZDÓW SZESCIOWAGONOWYCH METRA"
na
podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówieńpublicznych (Dz. U.
z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.), zwanej dalej Pzp. Ogłoszenie o zamówieniu
zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej Nr 2010/S 85-128206
w dniu 1 maja 2010 r. Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została zamieszczona
na stronie internetowej zamawiającego w dniu 30 kwietnia 2010 r.
A. sygn. akt KIO/UZP 869/10
Wykonawca SKODA TRANSPORTATION a.s wniósł odwołanie, w którym zarzucił
zamawiającemu naruszenie:
1)
art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt
3 oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. 2003, Nr 153, poz. 1503 ze zm.), poprzez opisanie sposobu
dokonywania oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie
posiadania wiedzy i doświadczenia, w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, co utrudnia uczciwąkonkurencję, uniemożliwiając wzięcie udziału
w postępowaniu większej ilości wykonawców, w tym odwołującemu - zdolnych do
należytego wykonania zamówienia i posiadających niezbędnąw tym celu wiedzę,
doświadczenie, potencjał techniczny oraz dysponujących osobami zdolnymi do
realizacji zamówienia, a także znajdujących sięw odpowiedniej sytuacji
ekonomicznej i finansowej;
2)
art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt
3 oraz art. 3 ust. 1 ww. ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez
opisanie
sposobu
dokonywania
oceny
spełniania
warunku
udziału
w
postępowaniu
w
zakresie
dysponowania
odpowiednim
potencjałem
technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, w sposób
niezwiązany z przedmiotem zamówienia oraz nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, co utrudnia uczciwąkonkurencję, uniemożliwiając wzięcie udziału
w postępowaniu większej ilości wykonawców;
3)
§ 1 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r.
w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od
wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr 226,
poz. 1817), poprzezżądanie, na potwierdzenie spełniania warunku wiedzy
i doświadczenia, wykazu wykonanych dostaw w zakresie zbędnym do wykazania
spełniania tego warunku. Zdaniem odwołującego zamawiający błędnie założył,że wykaz dostaw niezbędnych do wykazania spełniania warunku wiedzy
i doświadczenia stanowi wykaz wykonanych i przekazanych do eksploatacji
w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składnia ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, co najmniej 10 fabrycznie
nowych pojazdów Metra złożonych z minimum 3 wagonów każdy, które otrzymały
dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu zmiany treści ogłoszenia
i specyfikacji istotnych warunków zamówienia zawartej w:
1) sekcji III. 2.3 I ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt. 5.2.1 siwz - przez zastąpienie treści
warunku: „Wykonawca musi wykazać,że posiada niezbędne doświadczenie w produkcji
taboru metra i wykazać,że wykonał i przekazał do eksploatacji w okresie ostatnich trzech lat
przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy -
w tym okresie, co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra złożonych z minimum 3
wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek
kraju Unii Europejskiej"
zapisem o treści: „Wykonawca musi wykazać,że w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie, wykonał co najmniej jednądostawę, której przedmiotem były pojazdy szynowe
o napędzie elektrycznym przeznaczone do przewozu pasażerów, które otrzymały dokument
dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej o wartości nie
mniejszej niż38 000 000,00 złotych netto", lub:
„Wykonawca musi wykazać,że w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał
co najmniej jednądostawę, której przedmiotem było co najmniej 10 elektrycznych zespołów
trakcyjnych przeznaczonych do przewozu osób, złożonych z minimum 3 wagonów każdy,
które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii
Europejskiej”, lub:
„Wykonawca musi wykazać,że posiada niezbędne doświadczenie w produkcji taboru metra
i wykazać,że wykonał i przekazał do eksploatacji w okresie ostatnich trzech lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym
okresie, co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra złożonych z minimum 3
wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek
kraju Unii Europejskiej lub zmodernizował i przekazał do eksploatacji w okresie ostatnich
trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest
krótszy - w tym okresie, co najmniej 10 pojazdów metra złożonych z minimum 3 wagonów
każdy, które to otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju
Unii Europejskiej”.
Odwołujący stwierdził, iżw wyniku naruszenia przez zamawiającego
wskazanych przepisów interes odwołującego w uzyskaniu zamówienia doznał uszczerbku,
bowiem na skutek wadliwej czynności zamawiającego, odwołujący został pozbawiony
możliwości uzyskania przedmiotowego zamówienia. W konsekwencji odwołujący może
ponieśćszkodę, co czyni zadośćwymaganiom określonym w art. 179 ust. 1 Pzp do
wniesienia odwołania.
Odwołujący powołał sięna wymóg zachowania w postępowaniu zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców. Wskazał, iżzamawiający opisał przedmiot
zamówienia za pomocąkodu CPV 34600000-3, który w rozporządzeniu Komisji WE nr
213/2008 z dnia 28 listopada 2007 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 2195/2002
Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień(CPV) oraz
dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące procedur
udzielania zamówieńpublicznych w zakresie zmiany CPV, ten został opisany jako
„Lokomotywy kolejowe i tramwajowe oraz tabor kolejowy i podobne elementy”. Odwołujący
wskazał,że skoro przedmiotem zamówienia jest dostawa, to ograniczanie kręgu
wykonawców zamówienia publicznego wyłącznie do producentów, należy uznaćza praktykę
ograniczającąuczciwąkonkurencję. Wświetle art. 2 pkt 2 Pzp, nie tylko producent może być
wykonawcądostaw w reżimie zamówieńpublicznych. Pzp definiuje „dostawy" jako
nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr, w szczególności na podstawie umowy sprzedaży,
dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu, dlategożądanie w tym postępowaniu wykazania
siędoświadczeniem w produkcji taboru metra jest wymogiem bezprawnym.
Odwołujący podkreślił, iżokreślenie warunków udziału w postępowaniu ma
bezpośredni wpływ na wynik postępowania. Istotne jest, aby warunki udziału
w postępowaniu były zgodne z przedmiotem zamówienia. Zgodnie z art. 22 ust. 4 Pzp, opis
sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu nie może byćdowolny lecz
powinien byćzwiązany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, co ma na celu zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców. W ocenie odwołującego, w przedmiotowym postępowaniu
zamawiający tych zasad nie zachował.
Opis warunków powinien zapewniaćwybór wykonawcy, który daje rękojmię
należytego wykonania przedmiotu zamówienia. Opis sposobu dokonania oceny spełniania
warunków powinien byćproporcjonalny, tj. adekwatny do osiągnięcia tego celu. Odwołujący
wskazał na synonimy przymiotnika „adekwatny" (dopasowany, odpowiedni, pasujący, trafny,
zgodny z czymś, odpowiadający czemuś, dostosowany, trafny, odpowiedni). Powołując się
na orzecznictwo odwołujący wskazał,że dostawy jakich może zażądaćzamawiający
w wykazie dostaw w konkretnym postępowaniu powinny odpowiadaćdostawie stanowiącej
przedmiot zamówienia. Wykazywane dostawy nie musząbyćtożsame z przedmiotem
zamówienia, a jedynie zbieżne z przedmiotem zamówienia. Za zamówienia odpowiadające
swoim rodzajem przedmiotowi zamówienia należy uznaćnatomiast należące do tej samej
grupy Wspólnego Słownika ZamówieńCPV.
Odwołujący podniósł, iżzgodnie z orzecznictwem KIO (1379/09 oraz 275/09) „nie ma
podstaw do uznania, ze producenci różnego typu nowoczesnych pojazdów szynowych, nie
mająkompetencji do produkcji autobusów szynowych o napędzie spalinowym … pojazdy te
wykazującechy wspólne uzasadniające zakwalifikowanie ich jako odpowiadających sobie
pod względem rodzaju”, a także, ze nie ma podstaw do uznania,że producenci różnego typu
nowoczesnych pojazdów szynowych, nie maja kompetencji do produkcji nowoczesnych
tramwajów, z udziałem niskiej podłogi w zakresie objętym przedmiotem zamówienia”.
Odwołujący podkreślił, iżnie mażadnego uzasadnieniażądanie wykazania się
wykonaniem tożsamych dostaw. Wskazał,że dostawa wszelkich typów pojazdów
szynowych, w tym zarówno tramwajów i elektrycznych zespołów trakcyjnych, jak i „wagonów
metra" odbywa siępraktycznie w ten sam sposób.
Ponadto, w ocenie odwołującego, doświadczenie i wiedzę, które sąwymagane do
realizacji niniejszego zamówienia można zyskaćnie tylko poprzez produkcjęfabrycznie
nowych wagonów, lecz także poprzez modernizacjęodpowiadającąswym projektem
i zakresem obecnej praktyce w dziedzinie rozwoju, produkcji i eksploatacji wagonów metra.
Odwołujący wyjaśnił, iżzdobył stosowne doświadczenie pozwalające na wykonanie
przedmiotowego zamówienia równieżpodczas realizacji projektu głębokiej modernizacji
wagonów typu 81 -71, którąSKODA TRANSPORTATION zajmuje sięod 1995 r. dla Pragi,
który z punktu widzenia technicznych parametrów i objętości jest jednym z najważniejszych
w Europie. Dla uzyskania wymaganego doświadczenia nie jest ważna tylko ilość, ale przede
wszystkim zakres, tzn. techniczny projekt, technologiczne wykonanie oraz jakośćprac
i badań. Zdaniem odwołującego, zakres wykonanych prac przy projekcie modernizacji
potwierdza doświadczenie pozwalające na należyte i rzetelne wykonanie przedmiotowego
zamówienia. Odwołujący wskazał, iżfabrycznie nowy oraz zmodernizowany wagon metra,
prócz kilku szczegółów natury technicznej, nie różniąsięod siebie znacząco. Są
wykorzystywane doświadczenia tych samych usług, tj. transportu osobowego, a ich procesy
produkcyjne nie różniąsięznacząco. Przywołał orzecznictwie KIO z dnia 22 marca 2010r.,
sygn. akt KIO/UZP 168/10.
Wykonawca wskazał na własne doświadczenie, w tym dostawę5-wagonowego
składu metra do Kijowa na Ukrainie, rozwój i produkcjęczołowego wagonu metra
odpowiadającąeuropejskim standardom, dostawę5 składów złożonych z czterech wagonów
każdy do Kazania w Rosji, rozwój i produkcjęnowych wagonów metra według koncepcji
SKODA, przy produkcyjnej współpracy z Wagonmasz (Sankt Petersburg).
Ponadto, spółki SKODA ELECTRIC i GANZ SKODA dostarczyły bądźwłaśnie
realizująprojekt i dostawy kompletnych systemów trakcyjnych i silników asynchronicznych
dla nowych wagonów metra w Budapeszcie (łącznie zostanie dostarczonych 198 wagonów).
Odwołujący podkreślił, iżwobec dokonanego opisu sposobu oceny spełniania warunków
udziału w postępowaniu, pomimo, iżposiada ogromne doświadczenie w produkcji pojazdów
szynowych, zatrudnia w holdingu ok. 4000 pracowników, a przychody firmy w ciągu ostatnich
trzech lat wyniosły ponad 1 miliard EURO, nie jest dopuszczony do wzięcia udziału
w przetargu. SKODA wyprodukowała i nadal produkuje nowe i nowoczesne tramwaje,
lokomotywy, elektryczne zestawy trakcyjne, dokonała modernizacji pociągów metra czy
lokomotyw elektrycznych, a od stycznia bieżącego roku przejęła pełne utrzymanie wagonów
metra wraz z blisko 500 osobowązałogąw Pradze.
3. Naruszenie art. 15 ust. 1 pkt 3 ZNKU
Odwołujący podniósł, iżsporządzenie ogłoszenia i siwz we wskazany powyżej
sposób stanowi przesłankęuznania tych działańzamawiającego za czyn nieuczciwej
konkurencji określony w art. 15 ust. 1 pkt 3 ZNKU, w zakresie w jakim opis warunków udziału
w postępowaniu uniemożliwia udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia podmiotów,
spełniających wymóg posiadania niezbędnej wiedzy i doświadczenia oraz dysponujących
potencjałem technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
W opinii odwołującego, kwestionowane postanowienia sąprzejawem dyskryminacji
pośredniej odwołującego, bowiem tworząone - z pozoru - neutralne wymagania, które
w rzeczywistości mogąbyćspełnione wyłącznie przez tylko niektóre podmioty biorące udział
w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Koniecznośćprzeciwdziałania dyskryminacji,
znajduje oddźwięk m.in. w art. 13, 22, 25, 27, 31, 33, 35, 53, 54, 57, 58, 60, 63, 67 - 70, 75
i 76 Konstytucji oraz w art. 6 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. - o swobodzie działalności
gospodarczej, zakazującym jakiejkolwiek dyskryminacji, zarówno ze strony organów
administracji państwowej jak i innych uczestników obrotu, przy podejmowaniu i prowadzeniu
zgodnej z prawem działalności gospodarczej.
Odwołujący zaznaczył,że nawet gdyby uznać,że częśćwyżej wymienionych
okoliczności nie wypełnia przesłanek art. 15 ust. 1 pkt 3 ZNKU, to spełnia wymogi
zakwalifikowania ich jako czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 ust. 1 ZNKU, jako
działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które zagraża lub narusza interes
innego przedsiębiorcy lub klienta. Odwołujący powołał sięna doktrynęi orzecznictwo, m.in.
wyrok Sądu Wojewódzkiego w Warszawie - Sądu Antymonopolowego z 27 marca 1996 r.
sygn. akt XVII Amr 5/96, wyrok Sądu Antymonopolowego z 24 stycznia 1991 r. sygn. akt XV
Amr 8/90, uchwałęSN z 23 lutego 1995 r. wskazują, iżjednoznaczne stwierdzenie czy
określone zachowanie narusza reguły uczciwej konkurencji jest procesem wymagającym
zbadania wielu szczegółowych przesłanek. Niekiedy bezwzględnie wymagane jest odwołanie
siędo kategorii pozaprawnych i oparcie sięna odmiennych kryteriach oceniania.
W odpowiedzi na odwołanie zamawiający nie zgodził sięz zarzutami odwołującego.
Zamawiający zauważył,żeżądanie odwołania dotyczy jedynie warunku posiadania
doświadczenia, a nie dotyczy opisu sposobu dokonywania oceny spełniania warunku
dysponowania potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia.
Zamawiający wyjaśnił, iżwarunek doświadczenia uzasadniony jest specjalistycznymi
wymaganiami i warunkami technicznymi określonymi w przepisach prawa, a zamawiający
zastrzega sobie prawo nadzoru nad wykonaniem przedmiotu zamówienia zgodnie z tymi
warunkami.(pkt 5.1 Specyfikacji technicznej). Zamawiający stwierdził,że warunek zawarty
w pkt 5.2.1 siwz jest proporcjonalny i związany z przedmiotem zamówienia, który stanowi
dostawa 210 wagonów metra, w tym 70 wagonów z kabinąmaszynisty i 140 wagonów
pośrednich zestawionych w 35 sześciowagonowych pojazdów trakcyjnych metra (pkt 3.1
siwz). Zamawiający wskazał,że rozporządzenie z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie
rodzajów dokumentów... nie odnosi zakresu treści wykazu wykonanych dostaw do ich
wartości. Zamawiający podniósł, iżnie wymaga doświadczenia w realizacji zamówień
tożsamych lecz adekwatnych, związanych i proporcjonalnych do przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wskazał, iżwymagania i warunki techniczne pojazdów metra wyodrębnione
w przepisach m.in. ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U. z 2007r.,
Nr 16, poz. 94 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12
października 2005 r. w sprawie ogólnych warunków technicznych pojazdów kolejowych (Dz.
U. Nr 212 poz. 1771 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca
2005 r. w sprawie ogólnych warunków ruchu kolejowego i sygnalizacji (Dz. U. Nr 172 poz.
1444 z późn. zm.) powodują, iżnie można uznaćza związane z przedmiotem zamówienia
wszystkie rodzaje pojazdów określone danym kodem CPV. Ponadto, zamawiający stwierdził,
iżpojazdy nowe i zmodernizowane różniąszczegółami natury technicznej i technologią
wykonania. Wskazał,że modernizacja dokonana przez odwołującego nie obejmowała m.in.
pudła wagonu, które jest istotnym jego elementem.
B. sygn. akt KIO/UZP 870/10
Wykonawca Thales Rail Signalling Solutions sp. z o.o. z siedzibąw Poznaniu wniósł
odwołanie, w którym zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 7 w zw. z art. 29 Pzp, poprzez
opisanie przedmiotu zamówienia w sposób nieprecyzyjny i utrudniający uczciwą
konkurencję, polegający na wymaganiu zastosowania w dostarczanych wagonach systemu
automatycznego prowadzenia pociągu SOP-3, który może byćdostarczony wyłącznie przez
jednego producenta tj. bez dopuszczenia systemów równoważnych innych producentów,
w szczególności - odwołującego. Nadto, wymagany przez zamawiającego system SOP3 nie
istnieje oraz nie spełnia norm SIL4 oraz CENELEC: PN-EN 50129, PN-EN 50128, EN
50159-2, wbrew twierdzeniu zamawiającego.
Odwołujący wniósł o modyfikacjętreści specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
poprzez szczegółowe określenie wymagańdotyczących funkcjonalności systemu
automatycznego prowadzenia pociągów w sposób pozwalający każdemu podmiotowi na
precyzyjne ustalenie, czy jest w stanie wymagane rozwiązanie dostarczyćoraz
o dopuszczenie rozwiązańrównoważnych do systemu SOP-3.
Zdaniem odwołującego, z treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia
(załącznik nr 1b) wynika,że zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia zawarł wymóg,
aby dostarczane wagony wyposażone były w system automatycznego prowadzenia
pociągów SOP-3, będący konkretnym systemem należącym do klasy CBTC (Communication
Based Train Control), który może byćwyprodukowany tylko przez jednego producenta.
Zamawiający w załączniku 1b podał jedynie krótki opis zasady działania SOP-3. Wświetle
postanowieńsiwz, każdy wykonawca, który zamierza złożyćofertęna przedmiotową
dostawęzmuszony został do zakupu systemu SOP-3 od jedynego producenta tego systemu.
Zdaniem odwołującego, narusza to w sposób rażący zasadęuczciwej konkurencji, ponieważ
producent systemu SOP-3 może wpływaćna wynik postępowania różnorodnie kształtując
cenęsprzedaży systemu SPO-3 dla poszczególnych wykonawców, bądźteżw ogóle
odmawiając jego sprzedaży niektórym podmiotom. Bez precyzyjnego i obiektywnego opisu
wymagańsystemu (np. poprzez podanie specyfikacji telegramów przesyłanych w relacji tor-
pojazd oraz opisu reakcji urządzeńpokładowych na informacje przesyłane z urządzeń
przytorowych), a także bez dopuszczenia możliwości stosowania rozwiązańrównoważnych,
przedmiot zamówienia może byćzrealizowany wyłącznie przy zastosowaniu produktu wprost
wskazanego z nazwy. Zamawiający zobowiązany jest natomiast opisaćprzedmiot
zamówienia i jego cechy w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocądostatecznie
dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności
mogące miećwpływ na proces sporządzania oferty (art. 29 ust. 1 Pzp). Opisu przedmiotu
zamówienia nie można dokonywaćw sposób, który mógłby utrudnićuczciwąkonkurencję
(art. 29 ust. 2 Pzp) oraz poprzez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia
(nazw producentów), chybaże jest to uzasadnione specyfikązamówienia i zamawiający nie
może opisaćprzedmiotu zamówienia za pomocądostatecznie dokładnych określeń,
a wskazaniu takiemu towarzysząwyrazy "lub równoważny" (art. 29 ust. 3 Pzp). Odwołujący
stwierdził, iżw okolicznościach niniejszej sprawy nie ma jakichkolwiek technologicznych
przeciwwskazańby dopuścićsystemy równoważne do SOP3. Ograniczanie sięwyłącznie do
SOP3 jest de facto bezpodstawnym faworyzowaniem producenta tego systemu. Odwołujący
powołał sięna wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 stycznia 2006 r. (sygn. akt
II Ca 693/05), iżbrzmienie powyższych przepisów oznacza koniecznośćeliminacji z opisu
przedmiotu zamówienia zarówno sformułowań, które mogłyby wskazywaćkonkretnego
wykonawcęlub eliminowałyby konkretnych wykonawców, uniemożliwiając im złożenie ofert,
jak i takich, które powodowałyby sytuację, w której jeden z zainteresowanych wykonawców
byłby bardziej uprzywilejowany od pozostałych. Uprawnienie, wskazane w art. 29 ust. 3 Pzp
może byćrealizowane tylko w wyjątkowych sytuacjach po spełnieniu wymienionych w tym
przepisie przesłanek, a opisowi towarzysząwyrazy „lub równoważne”. Zakaz wynikający
z art. 29 Pzp zostaje naruszony, jeżeli przy opisie przedmiotu zamówienia użyte zostaną
oznaczenia lub parametry konkretnego producenta bez dopuszczenia składania ofert
równoważnych. Odwołujący wskazał ponadto, iżzgodnie z ugruntowanym orzecznictwem,
dla oceny równoważności produktów konieczne jest użycie sformułowańuściślających
i podanie wymogów, parametrów, odnoszących siędo dopuszczalnego zakresu
równoważności ofert. Precyzyjne określenie parametrów równoważności daje bowiem
możliwośćoceny i porównania złożonych ofert. W doktrynie wskazuje się,że produkt
równoważny to taki, który ma te same cechy funkcjonalne, co wskazany w siwz produkt.
Jego jakośćnie może byćgorsza od jakości określonego w specyfikacji produktu. Z kolei
„oferta równoważna to taka, która przedstawia przedmiot zamówienia o właściwościach
funkcjonalnych i jakościowych takich samych lub zbliżonych do tych, które zostały
zakreślone w siwz, lecz oznaczonych innym znakiem towarowym, patentem lub
pochodzeniem. Przy czym istotne jest to,że produkt równoważny to produkt, który nie jest
identyczny, tożsamy z produktem referencyjnym, ale posiada pewne, istotne dla
zamawiającego, zbliżone do produktu referencyjnego cechy i parametry.
W przedmiotowej sprawie brak jest obiektywnego uzasadnienia, z którego
wynikałoby,że zastosowanie systemu SOP-3 jest niezbędne iże wyłącznie ten system
pozwala na zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa ruchu. System istniejący
i produkowany przez Thales Rail Signalling Solutions sp. z o. o. równieżdobrze, jeżeli nie
lepiej, daje sięzabudowaćna II linii metra i pojazdach, które mająsięniąporuszać,
zapewniając jednocześnie kompatybilnośćz systemem SOP2 działającym na I linii metra.
Odwołujący podkreślił,że zamawiający możeżądaćspełnienia bardzo wysokich wymagań
przez oferowane dostawy, jednak winien to czynićprzez określenie obiektywnych,
mierzalnych parametrów funkcjonalności systemu, tak aby nie ograniczyćkręgu
potencjalnych jego dostawców. Systemy zarządzania ruchem na kolei sąproduktem
oferowanym przez wielu wykonawców, w tym przez odwołującego się, stąd dopuszczenie
tylko jednego rozwiązania stanowi naruszenie Pzp. Bez znaczenia jest fakt, iżna istniejącej
I linii metra zainstalowany został podobny system. Okolicznośćta nie może powodować
ograniczenia konkurencyjności w ramach pozostałych postępowańprzetargowych
prowadzonych przez zamawiającego. Zamawiający możeżądaćod wykonawców
dostarczenia systemu całkowicie kompatybilnego z posiadanymi jużsystemami lecz nie
może wymagaćdostarczenia systemu tego samego producenta bez okoliczności, które
w oczywiście bezsporny, konieczny i obiektywny sposób to uzasadniają.
Niezależnie od powyższego, odwołujący podniósł,że system SOP-3 nie istnieje,
a zatem niedopuszczalne było wskazanie w załączniku 1b do siwz, iżwymagane jest
konkretne rozwiązanie danego producenta (SOP3).
Odwołujący podał,że w Załączniku nr 1b do siwz kilkakrotnie stwierdzono,że system SOP3
spełnia normy SIL4. W pkt. 3.3.1. Dane techniczne w ppkt. Bezpieczeństwo wskazano
spełnienie poziomu integralności SIL-4 zgodnie z normami CENELEC: PN-EN 50129, PN-
EN50128, EN 50159-2. Tymczasem, spełnienie wymogów poziomu integralności SIL-4,
zgodnie z przytoczonymi normami, wymaga by cały cyklżycia systemu począwszy od jego
koncepcji, budowy, testów, a następnie instalacji i uruchomienia przeprowadzony był zgodnie
z postanowieniami przytoczonych norm. Cały proces musi byćdokładnie zaplanowany,
udokumentowany i na końcu - co bardzo ważne - zweryfikowany przez niezależnąod
zamawiającego i wykonawcy stronętrzecią. System SOP3 nie jest zgodny z SIL-4 ani
z normami CENELEC: PN-EN 50129, PN-EN 50128, EN 50159-2. TreśćZałącznika 1b do
siwz jest w tym zakresie nieprawdziwa.
W odpowiedzi na odwołanie zamawiający podniósł, iżw załączniku 1b do siwz nie
jest zawarty opis przedmiotu zamówienia. Przedmiotem zamówienia jest 35 pojazdów metra,
natomiast Załącznik 1b do siwz zawiera opis warunków technicznych i parametrów
technicznych urządzenia automatycznego prowadzenia pociągów instalowanego na II linii
metra z którym musząbyćkompatybilne i jednolite urządzenia systemu automatycznego
sterowania ruchem pociągów, monitorowanymi w wagonach metra. System sterowania
i zabezpieczenia ruchu pociągów odpowiada za bezpieczne funkcjonowanie metra, dlatego
musi byćon jednolity na obu liniach metra. Zamawiający wyjaśnił, iżwykonawca projektu i
budowy odcinka centralnego II linii metra, dokonał wyboru i zaproponował do zatwierdzenia
zamawiającemu budowęsystemu urządzeństerowania ruchem w wersji stacyjnej.
Opracowanie warunków technicznych systemu wchodziło w zakres przedmiotu zamówienia
na projekt i budowęII linii metra. Wykonawca został zobowiązany do przedstawienia do
zamówienia na dostawęwagonów metra - warunków technicznych i parametrów
technicznych systemów całoliniowych, które wykonawca zamierza zastosowaćw ramach
wykonania przedmiotu zamówienia. W pkt 5.f Załącznika nr 1 do Specyfikacji Technicznej
„Wymagania Techniczne dla taboru Metra Warszawskiego sp. z o.o. dla II linii metra”
zamawiający poinformowała, iż„z uwagi na jednolitośćsystemu z urządzeniami
stacjonarnymi II linii pozostałe funkcje/parametry techniczne/warunki techniczne systemu
zostały przedstawione przez wykonawcę/dostawcęsystemu/urządzeństerowania ruchem
pojazdów i radiołączności dla II linii metra (załącznik 1b i załącznik 1c).” Jak z powyższego
zdaniem zamawiającego wynika, załącznik 1b nie zawiera opisu przedmiotu zamówienia.
Zamawiający zaprzeczył, iżsystem SOP3 nie jest zgodny z SILL-4 ani normami CENELEC.
Stwierdził, iżjest on wersjąprogramu SOP-2P eksploatowanąw metrze praskim,
przystosowanąjedynie do specyficznych warunków w metrze warszawskim, a system SOP-
2P posiada poziom bezpieczeństwa SIL-4 i spełnia wszystkie normy wymagane przez metro.
C. Sygn. akt 871/10
Wykonawca, VAGONMASH Niejawna Spółka Akcyjna z siedzibąw Petersburgu,
wniósł odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu i postanowieńspecyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Zarzucił naruszenie przez zamawiającego art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1
pkt 2 i 3 oraz ust. 3 i 4 Pzp, poprzez określenie warunku udziału w postępowaniu w zakresie
posiadanego doświadczenia w sposób naruszający zasadęproporcjonalności, jak również
naczelne zasady systemu zamówieńpublicznych, tj. uczciwej konkurencji i równego
traktowania
wykonawców,
czym
uniemożliwił
uzyskanie
zamówienia
wykonawcy
posiadającemu wiedzęi doświadczenie gwarantujące należyte jego wykonanie.
Odwołujący wskazał, iżczynności zamawiającego naruszajązasadęuczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców, uniemożliwiając odwołującemu złożenie
oferty w postępowaniu, co oznacza,że odwołujący w wyniku naruszenia przez
zamawiającego przepisów ustawy, może ponieśćszkodę.
Odwołujący wniósł o nakazanie zamawiającemu zmiany treści ogłoszenia
i specyfikacji istotnych warunków zamówienia poprzez:
- modyfikacjępostanowienia zawartego w pkt III.2.3)I. ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt
5.2.1 specyfikacji istotnych warunków zamówienia (pkt 3.1 Specyfikacji technicznej) w taki
sposób, by wykonawca mógł wykazaćsiędoświadczeniem „w dostarczeniu i przekazaniu do
eksploatacji co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra złożonych z minimum 3
wagonów metra każdy, rozumianego jako skład wagonów, z których co najmniej jeden był
wagonem z kabinąmaszynisty i co najmniej jeden wagonem pośrednim, a ponadto
uzyskaniem dla wagonów metra dokumentu potwierdzającego dopuszczenie danego typu
wagonów do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej”
lub
- w przeformułowaniu warunku w inny sposób, z którego wynikało będzie, iżwystarczającym
jest posiadanie dokumentu dopuszczenia do eksploatacji dla danego typu wagonu, które
wchodząw skład pociągu metra
oraz
- ujednolicenie postawionych warunków udziału w postępowaniu,
a także
- wykreślenie postanowienia zawartego w pkt III.2.3)II ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt
5.2.2 specyfikacji istotnych warunków zamówienia;
- modyfikacjępostanowienia zawartego w pkt III.2.3) III ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt
5.2.3 specyfikacji istotnych warunków zamówienia w sposób wskazany w części III
odwołania.
W pkt III.2.3)I ogłoszenia o zamówieniu oraz odpowiadającemu mu pkt 5.2.1 siwz
treśćwarunku udziału w postępowaniu różni sięod treści tego warunku określonego w pkt
3.1.a Specyfikacji technicznej. Porównanie zapisów wskazuje, iżzgodnie z warunek
podanym Specyfikacji technicznej wykonawcy z krótszym okresem działalności muszą
wykazaćsiędostawami fabrycznie nowych pojazdów metra, podczas gdy wykonawcy
z „dłuższym stażem" jużtylko określonąliczbądostaw niekoniecznie nowych pojazdów.
Zdaniem
wykonawcy
różnica
treści
warunku
jest
znacząca,
co
wprowadza
niebezpieczeństwo różnej oceny postawionego warunku w odniesieniu do różnych
wykonawców. W związku z powyższym, konieczne jest ujednolicenie treści warunku
wymaganego doświadczenia.
Ponadto, zdaniem odwołującego, sposób sformułowania warunku doświadczenia nie
jest proporcjonalny i stanowi naruszenie równego traktowania wykonawców, bowiem
uniemożliwia uzyskanie zamówienia wykonawcom, którzy majądoświadczenie w realizacji
dostaw wieloczłonowych pociągów metra. Odwołujący wskazał, co następuje.
Po pierwsze - nieuprawnione jest wymaganie, by wykonawcązamówienia był wyłącznie
producent wagonów metra, co wynika jednoznacznie z literalnego brzmienia warunku pkt
III.2.3)I, w którym zamawiający użył słowa „wykonał", bowiem uniemożliwia złożenie oferty
podmiotom, które jedynie dostarczały wagony metra podmiotomświadczącym usługi
transportu miejskiego, nie będąc producentem wagonów lecz np. podmiotem
wyspecjalizowanym w sprzedaży.
Po drugie - zamawiający w sposób nieuprawniony wymaga, by dla każdego z dziesięciu
dostarczonych pociągów metra wykonawca posiadał dokument potwierdzający dopuszczenie
do eksploatacji w którymkolwiek kraju członkowskim UE. Obwarowanie każdej wykazywanej
dostawy koniecznościąwykazania uzyskania dokumentu certyfikującego nie znajduje
oparcia w przepisach prawa i stanowi ograniczenie uczciwej konkurencji między
wykonawcami posiadającymi niezbędnąwiedzęi doświadczenie dla realizacji zamówienia.
Odwołujący wskazał, iżdokument potwierdzający dopuszczenie pojazdu do eksploatacji
wystawiany jest dla konkretnego typu wagonu metra, tj. wagonu o takich samych
rozwiązaniach konstrukcyjnych. Przez pojazd metra należy rozumiećskład wagonów,
z których co najmniej jeden jest wagonem z kabinąmaszynisty i co najmniej jeden wagonem
pośrednim. Dopuszczenie do eksploatacji dotyczyło będzie każdego rodzaju wagonu
wchodzącego w skład pojazdu metra i nie będzie zależało od ilości zestawionych wagonów,
a
jedynie
od
zestawienia
określonego
typu
wagonów.
Uzyskanie
dokumentu
potwierdzającego dopuszczenie do eksploatacji, rozumianego w powyższy sposób, chociaż
jednego pojazdu metra,świadczy o tym, iżwyprodukowany pojazd metra spełnia wymagania
stawiane takim pojazdom przez odpowiednie przepisy i może byćeksploatowany na
określonym terytorium (w tym przypadku terytorium Rzeczpospolitej Polskiej). Odwołujący
podniósł, iżposiadanie dokumentu potwierdzającego dopuszczenie pociągu metra do
eksploatacji w UE ma więc charakter warunku formalnego, dotyczącego jakościświadczonych dostaw, a nie warunku posiadania doświadczenia.
Odwołujący nie neguje,że zamawiający chcąc zweryfikowaćpotencjał doświadczenia
wykonawców ubiegających sięo udzielenie zamówienia uprawniony jest dożądania
wykazania sięzrealizowaniem 10 dostaw co najmniej 3-wagonowych składów metra orazżądania wykazania sięprzez wykonawców dopuszczeniem do eksploatacji oferowanych
przez nich pojazdów metra na rynek wspólnotowy. Nieuprawnionym jednak, bowiem
nadmiernym i nie wymaganym wświetle przepisów regulujących kwestie związane
z eksploatacjąna terenie UE, jest wymaganie, by wykonawca - celem potwierdzenia
posiadanego doświadczenia - wylegitymował siędostawami pojazdów metra, z których dla
każdej uzyskano dopuszczenie do obrotu.
Odwołujący wyjaśnił, iżod ponad 100 lat produkuje wagony, w tym wagony metra
i wprowadza je na rynek międzynarodowy (dostarczył ponad 4 000 wagonów metra, które są
eksploatowane w 25 miastach na całymświecie). Od 2007 r. wyprodukował 113 wagonów
metra, w tym kilkadziesiąt zostało wprowadzonych na rynek wspólnotowy i uzyskało
dopuszczenie do eksploatacji. Odwołujący wskazał, iż:
1. wykonanie i przekazanie do eksploatacji kilkudziesięciu wagonów metra, które składały
sięna kilka pojazdów metra,świadczy o tym,że taki wykonawca posiada wieloletnie
doświadczenie w tej dziedzinie;
2. wykonanie i przekazanie do eksploatacji kilkudziesięciu wagonów metra składających
sięna kilkanaście pojazdów metraświadczy o tym,że mamy do czynienia ze skalą
produkcyjną, gdzie kolejne egzemplarze danego modelu wykonuje sięniejako
powtarzalnie, na podstawie technologii, która uzyskała wymagane prawem
dopuszczenia;
3. wykonanie i przekazanie do eksploatacji co najmniej jednego pojazdu metra,
składającego sięz określonych typów wagonów i uzyskanie dla tych wagonówświadectwa dopuszczenia do eksploatacji, uprawnia wykonawcędo produkowania
następnie kolejnych pojazdów metra, które składały siębędąz wagonów, dla których
uzyskanoświadectwo dopuszczenia;
4. dla
sprawdzenia
możliwości
organizacyjno-produkcyjnych
wykonawcy
służą
zamawiającemu inne wskaźniki, które lepiej obrazująww. właściwości, tj. osiągnięty
przychód i wskaźnik bieżącej płynności finansowej.
W pkt III.2.3)II ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.2 ppkt 1 siwz zamawiający
wymaga, aby wykonawca wykazał siędysponowaniem zapleczem technicznym wraz z torem
prób dla pojazdów metra, wyposażonym w urządzenia pozwalające na sprawdzenie,
w ramach wstępnych prób odbiorowych, poprawnego działania systemu automatycznego
prowadzenia pociągów.
Odwołujący podniósł, iżwymóg dysponowania zapleczem technicznym spełniającym
powyższe wymagania jest warunkiem nieproporcjonalnym i dyskryminującym. Wskazał,
iżnie każdy producent pojazdów metra jest jednocześnie producentem systemu
automatycznego prowadzenia pociągów. Tylko producenci systemu automatycznego
prowadzenia dysponująniezbędnym oprogramowaniem i urządzeniami przy pomocy których
możliwe jest sprawdzenie poprawnego działania takiego systemu. Nie dysponująoni jednak
niezbędnądo prób infrastrukturątorową. Tym samym, o ile producent pojazdów metra może
posiadaćzaplecze techniczne wraz z torem do jazdy próbnej pojazdów metra, o tyle nie musi
posiadaćniezbędnego oprogramowania urządzeń. Połączenie potencjałów obu podmiotów
przez np. utworzenie konsorcjum lub powołanie sięna potencjał podmiotu trzeciego nie jest
w takiej sytuacji możliwe, gdyżwymagałoby, przed złożeniem oferty, zainstalowania
urządzeńi oprogramowania jednego podmiotu na infrastrukturze drugiego, bez jakiejkolwiek
pewności uzyskania zamówienia i celowości takich czynności, ze swej natury kosztownych i
skomplikowanych. Dyskryminacja podmiotów łączących potencjały względem posiadających
samodzielnąinfrastrukturętorowąi produkujących systemy prowadzenia automatycznego
jest oczywista.
Odwołujący wskazał również, iżniecelowym jest wykonywanie sprawdzenia
poprawnego działania ww. systemu w warunkach innych niżte, w których ostatecznie
system będzie pracował. Mając na uwadze, iżpojazdy metra właściwie nie wykonująinnych
przejazdów jak pod ziemią, w tunelach, gdzie przewodzenie sygnału jest specyficzne,
a próbny tor zazwyczaj umiejscowiony jest na powierzchni, zasadnośćprzeprowadzania
badania poprawności działania systemu jest wątpliwa.
Odwołujący wyjaśnił, iżna czas transportu pojazdów od zakładów produkcyjnych do
stacji odbioru na Kabatach, konieczne będzie rozłączenie zainstalowanego oprogramowania
i innych urządzeń, i ponownego ich podłączenia na miejscu. Tym samym, po podłączeniu
zajdzie koniecznośćponownego sprawdzenia zainstalowanych urządzeń.
Podkreślił, iżwymóg dysponowania torem prób wyposażonym w urządzenie
pozwalające na sprawdzenie poprawnego działania systemu automatycznego prowadzenia
pociągów jest zupełnie oderwane od sposobu realizacji zamówienia przewidzianego w siwz.
Zauważył, iżw części opisującej sposób wykonania zamówienia (dot. dokonywania
odbiorów) zamawiający przewidział wyłącznie przeprowadzanie jazd próbnych na jego
własnej infrastrukturze (pkt 6 Specyfikacji technicznej oraz Załącznik nr 4 do WTWiO).
Wżadnym miejscu siwz nie został przewidziany obowiązek przeprowadzenia prób
odbiorowych oferowanych urządzeńna infrastrukturze wykonawcy. Tym samym, postawiony
warunek udziału w postępowaniu jest niezwiązany z przedmiotem zamówienia, a jako taki
jest warunkiem nadmiernym.
W pkt III.2.3) III ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.2 ppkt 2 siwz zamawiający
wymagał wykazania siędysponowaniem wdrożonymi technologiami produkcji, w tym co
najmniej spawaniem aluminium, komputerowymi systemami wspomagania projektowania,
wdrożonym nowoczesnym systemem sterowania silników trakcyjnych opartym na
tranzystorach IGBT.
Odwołujący wskazał, iżpowyższy warunek ma charakter niejednoznaczny i wykracza
poza ramy zakreślone ustawąPzp odnośnie związania i proporcjonalności do przedmiotu
zamówienia. Zdaniem odwołującego, sformułowania „wdrożone technologie produkcji" oraz
„nowoczesny system sterowania silników" pozostawiajązbyt dużąswobodęzamawiającemu
na etapie oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. Brak wskazania wymaganych
cech wdrożonych technologii, którymi wykonawca ma dysponować, stwarza ryzyko uznania
przez zamawiającego, iżposiadane i stosowane przez wykonawcęprocedury wykonywania
czynności w toku procesu produkcyjnego, nie będąspełniały jego oczekiwań. To samo
należy odnieśćdo możliwości oceny „nowoczesnego systemu". Mając na uwadze powyższe,
odwołujący wniósł o wykreślenie słowa „nowoczesny" z treści warunku oraz doprecyzowanie
wyrażenia „wdrożona technologia produkcji".
Odwołujący podniósł także, iżwymóg dysponowania wdrożonątechnologiąprodukcji
w zakresie spawania aluminium posiada cechy nieproporcjonalności i nie powiązania
z przedmiotem zamówienia. Dokonując opisu przedmiotu zamówienia, zamawiający nie
wymagał bezwzględnego użycia aluminium do produkcji pudel wagonowych. Wymagał by
materiałem użytym do budowy pudła wagonu była blacha nierdzewna lub aluminium (pkt 9
lit.a) Załącznika nr 1 do siwz. Wymagania techniczne dla taboru Metra Warszawskiego Sp.
z o.o. dla II linii metra). Wykonawcy majązatem wybór materiałów do produkcji pudeł
wagonów, a tym samym wybór technologii. Łączenie poszczególnych elementów nie musi
sięodbywaćprzy pomocy spawania aluminiowych elementów, lecz przy zastosowaniu
innych technik szczelnego i trwałego ich łączenia. Mając na uwadze powyższe, odwołujący
wniósł o modyfikacjęogłoszenia i siwz, poprzez wykreślenie wymogu dotyczącego spawania
aluminium i pozostanie wyłącznie przy weryfikacji technologii spawania bądźprzez
doprecyzowanie, iżwarunek posiadania technologii spawania aluminium dotyczy
wykonawców, którzy tętechnologięwykorzystująw procesie produkcyjnym.
W odpowiedzi na odwołanie zamawiający wyjaśnił, iżze względów technicznych
dotyczących specjalistycznych wymagańi warunków technicznych określonych w przepisach
prawa zamawiający zastrzegł sobie prawo do kontroli na koszt wykonawcy procesu budowy
zamówionych wagonów u wykonawcy, podwykonawców i poddostawców w zakresie kontroli
materiałów, podzespołów, uprawnieńpracowników, dokumentów kontroli międzyoperacyjnej
i końcowej, dokumentacji przez inspektorów kontroli jakości zamawiającego z ewentualnym
udziałem konsultantów ze służb technicznych metra warszawskiego. Wskazał,że zgodnie
z przepisami § 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawieświadectw dopuszczenia do eksploatacji typu budowli i urządzeńprzeznaczonych do
prowadzenia ruchu kolejowego oraz typu pojazdu kolejowego (Dz. U. Nr 103 poz. 1090
z późn. zm.)świadectwo dopuszczenia do eksploatacji typu pojazdu kolejowego Prezes UTK
wydaje producentom lub przewoźnikom kolejowym bądźzarządcom infrastruktury. Dla
pojazdów stanowiących przedmiot zamówienia wykonawca ma obowiązek uzyskaćww.świadectwo zgodnie z postanowieniem zawartym w pkt 4.9 Specyfikacji Technicznej.
Wyjaśnił, iżzgodnie z pkt 3.2.1.V ogłoszenia i 6.3 siwz wykonawca może polegaćna wiedzy
i doświadczeniu w powyższym zakresie innych podmiotów, niezależnie od charakteru
prawnego łączących go z nimi stosunków, zatem opis dokonywania oceny spełniania
warunku doświadczenia nie ogranicza kręgu wykonawców wyłącznie do producentów metra.
Odnosząc siędożądania zmiany opisu dokonywania oceny spełniania warunku
wiedzy i doświadczenia określonego w pkt III.2.3.I ogłoszenia i pkt 5.2.1. siwz, zamawiający
wskazał,że zgodnie z definicjąpojazdu kolejowego i pojazdu trakcyjnego zawartąw art. 4
ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. Nr 16 z 2007 r. poz. 94
z późn. zm.) oraz wiedza zamawiającego pojazd metra składa sięz dwóch (a nie jednego,
jakżąda odwołujący) wagonów z kabinąmaszynisty, ponieważpociągi metra wracajątą
samątrasą.
Zamawiający wskazał również,że wykonawca zgodnie z treściąwarunku musi
wykazać, iżwykonane przez niego wagony metra zostały dopuszczone do eksploatacji
w którymkolwiek kraju członkowskim UE. Zamawiający wyjaśnił, iżnie określił szczegółowo
jaki to ma byćdokument „dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii
Europejskiej”, jeżeli w danym kraju taki dokument sięwydaje. Zamawiający wskazał także,
ze wiele prób badańi pomiarów będzie odbywaćsięw trakcie realizacji zamówienia
u wykonawcy. Dlatego wymóg posiadania toru do jazd próbnych jest uzasadniony. Wskazał
na pkt 5 Specyfikacji Technicznej oraz Załącznik nr 3 do Specyfikacji Technicznej.
W zakresie wymogu dysponowania wdrożonątechnologiąprodukcji w zakresie
spawania aluminium jest zamawiający przyznał, iżmateriałem użytym do produkcji pudła
wagonu może byćzarówno aluminium jak i stal nierdzewna, jednak wskazał przy tym,że „wymagania techniczne określone w szczególności w Załączniku nr 1 do Specyfikacji
technicznej, a także kryteria oceny oferty najkorzystniejszej, wymogąna wykonawcach
użycie pudła aluminiowego.”
Krajowa Izba Odwoławcza, w wyniku analizy dokumentów przedłożonych do akt
sprawy, oryginalnej dokumentacji postępowania oraz wyjaśnień stron postępowania
odwoławczego złożonych na rozprawie, ustaliła i zważyła, co następuje:
W pierwszej kolejności Izba ustaliła czy odwołującym siępodmiotom przysługująśrodki ochrony prawnej określone w dziale VI ustawy Prawo zamówieńpublicznych wświetle
przepisu art. 179 ust. 1 Pzp. Izba stwierdziła,że odwołania zostały wniesione przez
wykonawców ubiegających sięo udzielenie zamówienia publicznego, którzy zamierzają
złożyćofertęw przedmiotowym postępowaniu, a zatem posiadająinteres w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia. Jednocześnie, w przypadku potwierdzenia się, iżzamawiający
naruszył przepisy ustawy Prawo zamówieńpublicznych, poprzez niezgodne z przepisami
ustawy opisanie przedmiotu zamówienia lub określenie warunków udziału w postępowaniu
i sposobu dokonywania oceny spełniania tych warunków, odwołujący sięmogąponieść
szkodęw wyniku pozbawienia ich przez zamawiającego możliwości uzyskania zamówienia.
W konsekwencji Izba uznała,że odwołujący sięmogąponieśćszkodę, w szczególności
o charakterze gospodarczym wobec braku możliwości zaoferowania swoich dostaw.
Powyższe okoliczności czyniązadośćwymaganiom określonym w art. 179 ust. 1 Pzp.
A. sygn. akt KIO/UZP 869/10
Izba nie stwierdziła zarzucanego w odwołaniu naruszenia przez zamawiającego
przepisu art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 3
oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.
U. 2003, Nr 153, poz. 1503 ze zm.), poprzez opisanie w sekcji III. 2.3 I ogłoszenia
o zamówieniu oraz pkt. 5.2.1 siwz sposobu dokonywania oceny spełniania warunku udziału
w postępowaniu w zakresie posiadania wiedzy i doświadczenia, w sposób nieproporcjonalny
do przedmiotu zamówienia, w zakresie - w jakim wskazywał odwołujący.
W sekcji III. 2.3 I ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt. 5.2.1 siwz – zamawiający zawarł
postanowienie o treści: „Wykonawca musi wykazać,że posiada niezbędne doświadczenie
w produkcji taboru metra i wykazać,że wykonał i przekazał do eksploatacji w okresie
ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy - w tym okresie, co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów
metra złożonych z minimum 3 wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający
do eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej"
Izba uznała za niezasadny zarzut, iżwymóg zawarty w treści opisu sposobu
spełniania warunku doświadczenia dotyczący wykazania siędoświadczeniem w produkcji
taboru metra jest wymogiem bezprawnym. Przepis art. 2 pkt 2 Pzp definiuje pojęcie
„dostawy", jako nabywanie rzeczy, praw oraz innych dóbr, w szczególności na podstawie
umowy sprzedaży, dostawy, najmu, dzierżawy oraz leasingu. Każdy z wymienionych w tym
przepisie rodzajów umów wypełnia zakres pojęcia „dostawa” użytego w przepisach ustawy
Prawo zamówieńpublicznych. Nie oznacza to jednak, iżprzy określaniu warunku udziału
w postępowaniu zamawiający ma obowiązek, w przypadku zamówienia publicznego na
„dostawy”, automatycznego dopuszczenia doświadczenia w realizacji któregokolwiek
z rodzajów umów wymienionych w tym przepisie. Zgodnie z art. 22 ust. 4 Pzp, opis sposobu
dokonywania oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu powinien byćm.in.
związany z przedmiotem zamówienia. Nie sposób przyjąć, iżdoświadczenie np. w sprzedaży
produktów można nabyć, a w konsekwencji także wykazaćza pomocąrealizacji umowy
najmu lub leasingu tych samych produktów. W ocenie Izby, charakter przedmiotu
zamówienia, a zatem charakterświadczenia przesądza o tym, jaki rodzaj doświadczenia
powinien byćwymagany, w celu zapewnienia wykonania danegoświadczenia w sposób
należyty.
Izba stwierdziła,że w przedmiotowym postępowaniuświadczenie zostało określone
jako „dostawa”, przy czym zamawiający zastrzegł sobie prawo do kontroli procesu produkcji
u wykonawcy jak i podwykonawców, a zatemświadczenie ma cechy dostawy w rozumieniu
kodeksu cywilnego (art. 605 k.c.). W szczególności należy zauważyć,że zamawiający
zastrzegł sobie w specyfikacji prawo do kontroli na koszt wykonawcy procesu budowy
zamówionych wagonów u wykonawcy, podwykonawców i poddostawców w zakresie kontroli
materiałów, podzespołów, uprawnieńpracowników, dokumentów kontroli międzyoperacyjnej
i końcowej, dokumentacji przez inspektorów kontroli jakości zamawiającego z ewentualnym
udziałem konsultantów ze służb technicznych Metra Warszawskiego. Z uwagi na powyższe,
określony w siwz charakterświadczenia stanowiącego przedmiot zamówienia, uzasadnia,
w ocenie Izby, skierowanie zamówienia do wykonawców, którzy posiadajądoświadczenie
w wytwarzaniu i przekazywaniu (dostarczaniu) pojazdów do eksploatacji. Powyższe
wymaganie nie stanowi praktyki ograniczającej uczciwąkonkurencję. Zauważyćnależy,że w przypadku dopuszczenia do udziału w postępowaniu wykonawców – pośredniczących
jedynie w sprzedaży pojazdów pomiędzy producentem, a odbiorcą, nie byłoby możliwe
zbadanie doświadczenia wykonawców w zakresie należytego wykonania zamówieńna
dostawy, obejmujących kontrolęprocesu produkcji, która charakteryzujeświadczenie
w przedmiotowym postępowaniu. Jak wskazywał sam odwołujący - istotne jest, aby warunki
udziału w postępowaniu były zgodne z przedmiotem zamówienia oraz zapewniały wybór
wykonawcy, który daje rękojmięnależytego wykonania danego przedmiotu zamówienia.
Ponadto, podkreślićnależy,że zgodnie z art. 26 ust. 2b Pzp oraz postanowieniem zawartym
w pkt 3.2.1.V ogłoszenia i 6.3 siwz, każdy wykonawca ubiegając sięo udzielenie zamówienia
może polegaćm.in. na wiedzy i doświadczeniu w omawianym zakresie innych podmiotów,
niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków, zatem opis
dokonywania oceny spełniania warunku doświadczenia nie ogranicza kręgu wykonawców
wyłącznie do producentów pojazdów metra.
Odwołujący wskazywał także, iżwymóg o treści: „co najmniej 10 fabrycznie
nowych pojazdów metra złożonych z minimum 3 wagonów każdy” jest nadmierny,
ponieważdoświadczenie gwarantujące należyte wykonanie przedmiotowego zamówienia
wykonawca może nabyći wykazać, przez wykonanie „co najmniej jednej dostawy, której
przedmiotem były pojazdy szynowe o napędzie elektrycznym przeznaczone do
przewozu pasażerów, które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w
którymkolwiek kraju Unii Europejskiej o wartości nie mniejszej niż38 000 000,00 złotych
netto" lub „co najmniej jednej dostawy, której przedmiotem było co najmniej 10
elektrycznych zespołów trakcyjnych przeznaczonych do przewozu osób, złożonych z
minimum 3 wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w
którymkolwiek kraju Unii Europejskiej”, lub teżprzez wykonanie modernizacji i przekazania
do eksploatacji co najmniej 10 pojazdów metra złożonych z minimum 3 wagonów
każdy, które to otrzymały dokument dopuszczający do eksploatacji w którymkolwiek kraju
Unii Europejskiej”.
Zgodnie z art. 22 ust. 4 Pzp, opis sposobu oceny spełniania warunków udziału
w postępowaniu nie może byćdowolny lecz powinien byćzwiązany z przedmiotem
zamówienia oraz proporcjonalny do przedmiotu zamówienia. Powyższe ma na celu
zapewnienie zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Opis
warunków udziału w postępowaniu powinien zapewniaćwybór wykonawcy, który daje
rękojmięnależytego wykonania przedmiotu zamówienia. Opis sposobu dokonania oceny
spełniania warunków powinien odnosićsiędo rodzaju przedmiotu zamówienia oraz być
proporcjonalny, tj. umożliwiający i zarazem zapewniający osiągnięcie tego celu, czyli
adekwatny. Wykaz wykonanych dostaw, jakich może zażądaćzamawiający w ramach
posiadanego przez wykonawcędoświadczenia w danym postępowaniu powinien zatem
odpowiadaćdostawie stanowiącej przedmiot zamówienia. Nie oznacza to, iżwykazywane
dostawy powinny byćtożsame z przedmiotem zamówienia lecz - odpowiednie i zgodne
z przedmiotem zamówienia.
Wświetle powyższego, Izba uznała,że opisanie przez zamawiającego dostawy za
pomocąokreślonego kodu CPV nie oznacza automatycznie,że każdy przedmiot zamówienia
mieszczący sięw danej kwalifikacji CPV należy uznaćza odpowiadający danemu
przedmiotowi zamówienia z tej samej grupy CPV. I tak, w przypadku kodu CPV
„Lokomotywy kolejowe i tramwajowe oraz tabor kolejowy i podobne elementy”, dostawy
wymienionych elementów taboru kolejowego, nie mogąbyćwprost traktowane jako
zamówienia odpowiadające dostawom pojazdów metra, tylko i wyłącznie dlatego,że mieszcząsięw tej samej grupie Wspólnego Słownika ZamówieńCPV. Zauważyćnależy,że pojęcie tabor kolejowy obejmuje różnorodne typy pojazdów kolejowych, w tym zespoły
trakcyjne, wagony pasażerskie, wagony towarowe, wagony specjalne, które różniąsię
w sposób znaczący podstawowymi cechami, co wynika z przeznaczenia danego typu
pojazdu.
Izba zważyła także,że z punktu widzenia zaawansowania technicznego
i technologicznego można wyróżnićróżne pojazdy kolejowe. Wykonanie różnych pojazdów
kolejowych wymaga niejednakowego potencjału technicznego i doświadczenia. Oczywiste
jest, iżzłożonośćtechniczna danego typu pojazdu warunkuje wymagany potencjał
wykonawcy. Wobec powyższego, można przyjąć, iżniewątpliwie doświadczenie zdobyte
w wykonywaniu i dostawie pojazdów bardziej skomplikowanych pod względem technicznym
potwierdza równieżpotencjał danego wykonawcy do realizacji zamówienia na pojazdy mniej
skomplikowane. Nie sposób jednak uznaćodwrotnie.
W przypadku pojazdów metra, w ocenie Izby, wymagania techniczne sąspecyficzne
w stosunku do innych rodzajów pojazdów kolejowych z uwagi na szczególne warunki
charakteryzujące transport pasażerski metrem. Przede wszystkim należy miećna uwadze
zapewnienie bezpieczeństwa i niezawodności transportu. W ocenie Izby, warunek
doświadczenia w przedmiotowym postępowaniu uzasadniony jest specjalistycznymi
wymaganiami i warunkami technicznymi dotyczącymi pojazdów metra. Specyfika ta została
wyrażona m.in. w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz.U.
z 2007r., Nr 16, poz. 94 z późn. zm.) w którym wskazano,że „przepisy ustawy stosuje się
także do metra z wyjątkiem rozdziałów:2, 2b, 4a-9 i 12, art.13 ust.1, art. 14a oraz art. 18 ust.
1, przepisy rozdziału 10 stosuje sięodpowiednio”, a także w przepisach rozporządzenia
Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r. w sprawie ogólnych warunków
technicznych pojazdów kolejowych (Dz. U. Nr 212 poz. 1771 z późn. zm.) i rozporządzenia
Ministra Infrastruktury z dnia 18 lipca 2005 r. w sprawie ogólnych warunków ruchu
kolejowego i sygnalizacji (Dz. U. Nr 172 poz. 1444 z późn. zm.). Zdolności do spełnienia
specyficznych wymagańdla pojazdów metra nie może wykonawca z całąpewnościąnabyć
w wyniku wykonywania jednej dostawy jakichkolwiek pojazdów szynowych o napędzie
elektrycznym przeznaczonych do przewozu pasażerów lub elektrycznych zespołów
trakcyjnych przeznaczonych do przewozu osób, mimo, iżzgodzićsięnależy
z odwołującym,że powyższe typy pojazdów wykazująpewne cechy wspólne oraz zbliżony
jest proces produkcyjny pojazdów szynowych, w tym tramwajów i elektrycznych zespołów
trakcyjnych oraz wagonów metra. W ocenie Izby, wykonawca, który nie wykonał w okresie
ostatnich trzech lat dostawy pojazdów metra, a jedynie dostawy jakichkolwiek pojazdów
szynowych nie daje rękojmi należytego wykonania dostawy 35 składów sześcio-
wagonowych pociągów metra, tj. dostawy 210 wagonów metra, w tym 70 wagonów z kabiną
maszynisty i 140 wagonów pośrednich. Dostawy jakichkolwiek pojazdów szynowych nie
mogąbyćuznane za proporcjonalne do ww. przedmiotu zamówienia.
Izba nie podzieliła twierdzenia odwołującego, iżdoświadczenie i wiedzę, które są
wymagane do realizacji niniejszego zamówienia można uzyskaćnie tylko poprzez produkcję
fabrycznie nowych wagonów, lecz także poprzez modernizacjęodpowiadającąswym
projektem i zakresem obecnej praktyce w dziedzinie rozwoju, produkcji i eksploatacji
wagonów metra. Zdaniem odwołującego, zakres prac wykonanych przez odwołującego przy
projekcie modernizacji pojazdów metra potwierdza doświadczenie pozwalające na należyte i
rzetelne wykonanie przedmiotowego zamówienia obejmującego wykonanie fabrycznie
nowych pojazdów metra. Izba przychyliła siędo stanowiska zamawiającego, iżfabrycznie
nowy oraz zmodernizowany wagon metra, różniąsiępewnymi szczegółami natury
technicznej i technologiąwykonania. Modernizacja może dotyczyćwielu różnych elementów
pojazdu, jednak nie obejmuje wszelkich czynności wynikających z procesu produkcji pojazdu
metra. Zgodnie z definicjązawartąw art. 4 pkt 43 ustawy o transporcie kolejowym
modernizacja – obejmuje wszelkie prace modyfikacyjne wykonywane w podsystemie lub w
jego części poprawiające całkowite osiągi podsystemu. Modernizacja nie obejmuje zatem
całego procesu wytworzenia od podstaw danego pojazdu, co jest istotąprocesu produkcji
fabrycznie nowego pojazdu.
Wskazane przez odwołującego własne doświadczenie, potwierdzone referencjami
złożonymi do akt sprawy, nie obliguje zamawiającego do dostosowania warunków udziału
w postępowaniu do tego konkretnego wykonawcy. Posiadany przez wykonawcępotencjał
techniczny, technologiczny i kadrowy, na który wskazuje „Ekspertyza w sprawie zdolności
technicznych firmy Skoda Transportation a.s. w zakresie prac rozwojowych i produkcji
nowych pojazdów” z dnia 19 maja 2010 r. opracowana przez Wydział Budowy Maszyn
Cenrum Badawcze Pojazdów Szynowych oraz „Opinia techniczna o posiadaniu przez firmę
Skoda Transprtation a.s. w Pilźnie w Republice Czeskiej zdolności i kompetencji do produkcji
fabrycznie nowych wagonów metra dla Metra Warszawskiego Sp. z o.o. ul. Wilczy Dół 5, 02-
798 Warszawa” z dnia 22 maja 2010 r. opracowana przez Instytut Silników Spalinowych
i Transportu Politechniki Poznańskiej w Poznaniu, nie może byćutożsamiony
z doświadczeniem w produkcji pojazdów metra. Ustawa Prawo zamówieńpublicznych
w art. 22 wyraźnie różnicuje te dwie kategorie.
Podkreślićtakże należy,że warunki udziału w postępowaniu musząbyćokreślone
w sposób obiektywny i neutralny. Dlatego opis sposobu dokonywania oceny spełnia warunku
doświadczenia nie może byćbudowany w oparciu o potencjał techniczny i technologiczny
wybranych wykonawców działających na rynku. Warunki udziału w postępowaniu muszą
zapewniaćzachowanie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
W ocenie Izby, kwestionowane przez odwołującego postanowienia nie sąprzejawem
dyskryminacji tego wykonawcy. Zdaniem Izby, warunek doświadczenia, w kwestionowanym
przez odwołującego zakresie, jest neutralny i odnosi siędo przedmiotu zamówienia
w sposób proporcjonalny oraz w równym stopniu do wszystkich potencjalnych wykonawców.
Nie przeczy temu równieżfakt,że ww. warunek może byćspełniony nie przez wszystkie
podmioty działające na rynku lecz tylko te, które w ostatnim okresie wykonywały zbliżone
przedmiotem zamówienia dostawy.
Izba stwierdziła także, iżw omawianym zakresieżądany przez zamawiającego
dokument w celu potwierdzenia ww. warunku tj. wykaz wykonanych dostaw nie narusza
przepisu § 1 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r.
w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz
form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane (Dz. U. Nr 226, poz. 1817), gdyżodnosi się
do treści opisu sposobu spełniania warunku w zakresie zgodnym z wymogiem ww. przepisu.
Izba uznała,że zarzut naruszenia przez zamawiającego przepisów art. 7 ust. 1, art.
22 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 3 oraz art. 3 ust. 1 ww.
ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez opisanie sposobu dokonywania oceny
spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie dysponowania odpowiednim
potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, w sposób
niezwiązany z przedmiotem zamówienia oraz nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia,
a zarazem utrudniający uczciwąkonkurencję- nie potwierdził się.
Zamawiający opisał sposób dokonywania oceny spełniania warunku dysponowania
odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia
w pkt 5.2.2 ppkt 1 i 2 siwz. Zamawiający postanowił, iżww. warunek zostanie uznany za
spełniony, jeśli wykonawca wykaże,że dysponuje zapleczem technicznym wraz z torem prób
dla pojazdów metra, wyposażonym w urządzenia pozwalające na sprawdzenie w ramach
wstępnych prób odbiorowych poprawnego działania systemu automatycznego prowadzenia
pociągów oraz wykaże, iżdysponuje wdrożonymi technologiami produkcji, w tym co najmniej
spawaniem aluminium, komputerowymi systemami wspomagania projektowania, wdrożonym
nowoczesnym systemem sterowania silników trakcyjnych opartym na tranzystorach IGBT.
Odwołujący nie podniósłżadnych okoliczności faktycznych uzasadniających twierdzenie,
iżpowyższy opis narusza przepisy art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 4 Pzp
w zw. z art. 15 ust. 1 pkt 3 oraz art. 3 ust. 1 ww. ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. W toku postępowania odwoławczego odwołujący nie przedstawił jakichkolwiekżądańco do zmiany treści tego warunku ani teżnie wskazał w jakim zakresie omawiany
warunek narusza przywołane w odwołaniu przepisy. Odwołujący podnosił natomiast,
iżposiada wysoki potencjał techniczny umożliwiający realizacjęzamówienia,żądając
wyłącznie zmiany opisu sposobu spełniania warunku wymaganego doświadczenia.
Oddalając odwołanie w zakresie tego zarzutu, Izba zważyła w szczególności, iżnie został on
przez odwołującego Skoda Transprotation uzasadniony w odwołaniu, ani teżw toku
rozprawy.
Biorąc pod uwagępowyższe, Izba oddaliła odwołanie, na podstawie art. 192 ust. 1
Pzp.
B. sygn. akt KIO/UZP 870/10
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia przez zamawiającego przepisu art. 7 w zw.
z art. 29 Pzp, poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób nieprecyzyjny
i
utrudniający
uczciwą
konkurencję,
polegający
na
wymaganiu
zastosowania
w dostarczanych pojazdach metra - systemu automatycznego prowadzenia pociągu SOP-3.
Zamawiający w Specyfikacji technicznej w pkt 1.1 wskazał, iż„Pojazdy powinny być
zestawione z wagonów wyposażonych w systemy w pełni współpracujące z systemami
i urządzeniami infrastruktury I linii metra oraz wyposażeniem technologicznym STP Kabaty
(zgodnie z wymaganiami technicznymi zawartymi w załączniku nr 1 do niniejszej specyfikacji
technicznej)”. W załączniku nr 1 Wymagania techniczne dla taboru Metra Warszawskiego
Sp. z o.o. dla II linii metra, w pkt 6.2 aa zamawiający zawarł wymóg, iż„W wagonie Metra
Warszawskiego sp. z o.o. powinny byćzainstalowane: urządzenia systemu ATO/ATP
(z uwagi na jednolitośćww. systemu z urządzeniami stacjonarnymi systemu sterowania
ruchem pociągów II linii, wykonawca/dostawca systemu/urządzeństerowania ruchem
pociągów dla II linii metra określił szczegółowe wymagania techniczne dla ww. urządzeń
w pojeździe, dot. ich konstrukcji, zabudowy, podłączeńitp. w załączniku nr 1b)”. Załącznik 1b
do siwz „Warunki techniczne i parametry techniczne systemów liniowych na taborze II linii
metra – urządzenia automatycznego prowadzenia pociągów” został opracowany przez
wykonawcęzamówienia „Projekt i budowa linii metra nr 2 od stacji „Rondo Daszyńskiego” do
„Dworca Wileńskiego” w Warszawie”. Dokument powyższy zawiera opis systemu SOP-3,
który zostanie zainstalowany na linii nr 2 jako system ATC czyli system automatycznego
sterowania pociągiem, który obejmuje zarówno ATO (Automatyczne prowadzenie pociągu)
jak i ATP (Automatyczna ochrona pociągu). W pkt 1 załącznika 1b wskazano,że „urządzenia
SOP-3 sąwstecz kompatybilne z systemem SOP-2 (tworząc jednolite urządzenie
pojazdowe), dzięki czemu urządzenia pojazdowe będąprzełączane automatycznie
w momencie przejazdu pomiędzy liniąnr 1 a liniąnr 2.”
Opis systemu SOP-3 określa strukturęsystemu jako urządzenia stanowiące „część
stacjonarną” oraz urządzenia stanowiące „częśćpojazdową” systemu. W zakresie
kompatybilności systemu SOP-3 z linią1 Metra Warszawskiego wskazano, iż„dzięki
zastosowaniu w systemie SOP-3 takiej samej jak w systemie stosowanym na linii 1 transmisji
pętlowej oraz urządzeńodbiorczych zdolnych czytaći dekodowaćtelegramy nadajników
stosowanych na linii 1 Metra Warszawskiego, pociąg wyposażony w urządzenia pokładowe
systemu SOP-3 może poruszaćsiępo 1 linii bez konieczności instalowania dodatkowych
urządzeńna pojeździe. Stąd urządzenia pojazdowe SOP-3 stanowiąw ten sposób jednolity
system obejmujący pojazdowe i stacjonarne rządzenia APP dla linii 1 oraz linii 2 Metra
Warszawskiego”. W załączniku nr 1b w pkt 3.7 zostały podane także „warunki techniczne i
parametry techniczne na pojazd wynikające z zastosowania systemu SOP-3” zawierające
wymagania na tabor metra wynikające z zastosowania systemu SOP-3.
Oceniając wymóg specyfikacji polegający na wyposażeniu dostarczanych pojazdów
metra w urządzenia pojazdowe współpracujące z urządzeniami stacjonarnymi systemu SOP-
3, Izba ustaliła,że zamawiający opisując przedmiot zamówienia w powyższym zakresie
- w załączniku nr 1b, wskazał z nazwy konkretny system automatycznego prowadzenia
pociągów, dla którego warunki techniczne i parametry techniczne zostały opracowane przez
wykonawcę, który wykona częśćstacjonarnąsystemu SOP-3 w ramach zamówienia
obejmującego projekt i budowęlinii metra nr 2.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 Pzp, zamawiający zobowiązany jest opisaćprzedmiot
zamówienia w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocądostatecznie dokładnych
i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć
wpływ na proces sporządzania oferty. Zgodnie z art. 29 ust. 2 Pzp, opisu przedmiotu
zamówienia nie można dokonywaćw sposób, który mógłby utrudnićuczciwąkonkurencję,
natomiast zgodnie z ust. 3 ww. przepisu - przedmiotu zamówienia nie można opisywać
przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, chybaże jest to
uzasadnione specyfikązamówienia i zamawiający nie może opisaćprzedmiotu zamówienia
za pomocądostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzysząwyrazy "lub
równoważny".
W przedmiotowym postępowaniu zamawiający opisał system prowadzenia pociągów i
w konsekwencji urządzenia pojazdowe tego systemu stanowiące element przedmiotu
zamówienia, przez wskazanie konkretnej jego nazwy. Według wyjaśnieńzamawiającego
załącznik 1b zawiera opis parametrów systemu w ramach którego urządzenia pojazdowe
musząfunkcjonować. Powyższe potwierdzająpostanowienia zawarte w „Programie
funkcjonalno użytkowym” opracowanym dla zamówienia „Projekt i budowa II linii metra od
stacji „Rondo Daszyńskiego” do stacji „Dworzec Wileński” w Warszawie. W ww. dokumencie
stwierdzono,że „Wykonawca powinien zaprojektowaćurządzenia pojazdowe app w takim
zakresie, w jakim będzie to niezbędne dla:
-
przedstawienia jednolitego systemu obejmującego pojazdowe i stacjonarne
urządzenia app,
-
określenia szczegółowych wymagańdotyczących zabudowy urządzeń
pojazdowych,
-
jednoznacznego wyspecyfikowania orientacyjnych kosztów urządzeń
pojazdowych.
Projekt powinien miećcharakter projektu wzorcowego, przedstawiającego szczegółowo
całośćaparatury pojazdowej app oraz w sposób schematyczny przedstawiaćpowiązania jej
elementów.” Ponadto, „Dostawca taboru zostanie wyłoniony w odrębnej procedurze
przetargowej, ale Wykonawca (dostawca stacjonarnych urządzeńapp) jest zobowiązany do
współpracy z nim w celu dostarczenia we właściwej ilości kompletnych pojazdowych
urządzeńapp oraz ich zamontowania, oprogramowania, dokonania prób itd. Koszt tych prac
zostanie ujęty w cenie taboru.”
Skoro zatem opis systemu SOP-3 zawarty w załączniku 1b w części dotyczącej
urządzeńpojazdowych jest w pewnym stopniu opisem rozwiązania wzorcowego, to powinien
on zostaćudostępniony wykonawcom w takim zakresie, aby możliwe było na jego podstawie
wykonanie wymaganych urządzeńsystemu równoważnego. Zarówno odwołujący, jak
i zamawiający potwierdzili w toku rozprawy, iżw przedmiotowym zamówieniu nie ma
jakichkolwiek technologicznych przeciwwskazań, by dopuścićurządzenia pojazdowe
odpowiadające systemowi SOP-3, wykonane przez innych producentów, niżproducent
urządzeństacjonarnych tego systemu. Musząone jednakściśle współpracować(być
jednolite) z ww. systemem w części stacyjnej, a także z systemem funkcjonującym na 1 linii
metra.
Biorąc pod uwagępowyższe, zdaniem Izby, za dopuszczalne należy uznaćopisanie
omawianego systemu przez określenie parametrów systemu SOP-3, jednak konieczne jest
przy tym jednoznaczne wskazanie w treści specyfikacji, iżopis warunków technicznych
systemu SOP-3 dotyczy rozwiązania wzorcowego, a zatem dopuszczalne sąrozwiązania
równoważne w zakresie urządzeńpojazdowych jednolitych z systemem SOP-3. W ocenie
Izby, aby urządzenia współpracujące z systemem SOP-3 w części stacyjnej oraz systemem
automatycznego powadzenia pociągów na 1 linii metra, mogły byćwykonane przez innych
producentów niżpodmiot, który opracował wymagania dla systemu SOP-3, wykonawcy
w przedmiotowym postępowaniu musząposiadaćwszelkie niezbędne i szczegółowe dane
techniczne, takie, które to umożliwiają. Konieczne jest zatem precyzyjne i obiektywne
opisanie wymagańsystemu, w szczególności, jak wskazywał odwołujący np. poprzez
podanie specyfikacji telegramów przesyłanych w relacji tor-pojazd oraz opisu reakcji
urządzeńpokładowych na informacje przesyłane z urządzeńprzytorowych.
Izba zauważa,że opis dotyczący wymagańdla części pojazdowej systemu (pkt 3.2.4
załącznika nr 1b) zawiera wiele jedynie ogólnych wymagańnp. „centralny komputer
pokładowy... odbiera za pomocąłącza radiowego dane z urządzeństacjonarnych SOP-3,
dane z odometru oraz pętli torowych i na tej podstawie oblicza aktualnąlokalizację,
odległośćprzeszkody oraz chwilowąprędkośćdozwoloną”. Sąto określenia ogólne. Aby
wskazane funkcje mogły byćzapewnione, konieczne jest posiadanie przez wykonawców
szczegółowych danych charakteryzujących pracęurządzeństacjonarnych. Ponadto, przy
opisie urządzeńpojazdowych, zawartym w załączniku 1b, wielokrotnie nie wskazano pełnych
wymagań, a jedynie przykładowe funkcje urządzeń.
Wskazaćnależy również,że w przypadku dopuszczenia rozwiązańrównoważnych,
konieczne jest podanie przez zamawiającego w specyfikacji wymogów, parametrów,
odnoszących siędo dopuszczalnego zakresu równoważności ofert. Precyzyjne określenie
parametrów równoważności pozwoli zamawiającemu na możliwośćrzetelnej oceny i
porównania złożonych ofert.
W ustalonych okolicznościach Izba uznała za zasadne nakazanie zamawiającemu
modyfikacji treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia w powyższym zakresie.
Ponadto, Izba podzieliła stanowisko odwołującego, iżaby stwierdzić,że system SOP-
3 spełnia wymogi poziomu integralności SIL-4 zgodnie z normami CENELEC, cały cyklżycia
systemu począwszy od jego koncepcji, budowy, testów, a następnie instalacji i uruchomienia
powinien byćprzeprowadzony zgodnie z postanowieniami przytoczonych norm. Cały proces
musi byćudokumentowany i zweryfikowany przez niezależny podmiot. W przedmiotowym
postępowaniu zamawiający wyjaśnił, iżsystem SOP-3 jest wersjąprogramu SOP-2P
eksploatowanąw metrze praskim, przystosowanąjedynie do specyficznych warunków
w metrze warszawskim, a system SOP-2P posiada poziom bezpieczeństwa SIL-4 i spełnia
wszystkie normy wymagane przez metro. W ocenie Izby, powyższe okoliczności nie
dowodząfaktu,że w odniesieniu do systemu SOP-3 wymagane procedury zostały aktualnie
zrealizowane. Jednak nie stanowi to przeszkody w wykorzystaniu opisanych parametrów
ww. systemu, do wskazania na jego podstawie wzorcowych wymagańtechnicznych
zamawianych urządzeń.
Biorąc pod uwagęustalony stan rzeczy, Izba orzekła, jak w sentencji na podstawie
art. 192 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 Pzp.
C. Sygn. akt 871/10
Izba uznała za zasadny zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 7 ust. 1, art. 22
ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 3 i 4 Pzp, poprzez określenie opisu sposobu oceny spełniania
warunku udziału w postępowaniu w zakresie posiadanego doświadczenia w sposób
naruszający zasadęproporcjonalności, zasadęuczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, co uniemożliwia uzyskanie zamówienia wykonawcy posiadającemu wiedzę
i doświadczenie gwarantujące należyte jego wykonanie.
W pkt III.2.3)I ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.1 siwz zamawiający opisał
sposób dokonywania oceny spełniania warunku doświadczenia, jako wymaganie dotyczące
wykonania i przekazania do eksploatacji co najmniej 10 fabrycznie nowych pojazdów metra
złożonych z minimum 3 wagonów każdy, które otrzymały dokument dopuszczający do
eksploatacji w którymkolwiek kraju Unii Europejskiej, który jednakowo odnosi siędo
wykonawców, prowadzących działalnośćgospodarcząw okresie przekraczającym okres
trzech lat, jak równieżdla wykonawców, którzy prowadządziałalnośćgospodarcząw okresie
krótszym niżtrzy lata. Treśćww. warunku została odmiennie jednak określona w pkt 3.1 a
Specyfikacji technicznej. W myśl tego postanowienia wykonawcy z krótszym okresem
działalności musząwykazaćsiędostawami fabrycznie nowych pojazdów metra, podczas gdy
wykonawcy z „dłuższym stażem" jużtylko określonąliczbądostaw niekoniecznie nowych
pojazdów.
W ocenie Izby, oczywiście zasadne jest ujednolicenie treści ww. warunku, zgodnie
z jego treściązawartąw ogłoszeniu i siwz. Błędny zapis warunku w Specyfikacji technicznej
jest efektem omyłki pisarskiej. W tych okolicznościach ujednolicenie treści warunku nie
wymaga zmiany treści ogłoszenia, a jedynie zmianętreści siwz, poprzez sprostowanie
postanowienia zawartego w pkt 3.1.a Specyfikacji technicznej.
W zakresie zarzutu dotyczącego wymagania, by wykonawcązamówienia był
producent wagonów metra, co wynika z postanowienia zawartego w pkt III.2.3) I ogłoszenia
o zamówieniu i pkt 5.2.1 siwz, Izba uznała zarzut powyższy za niezasadny. Uzasadnienie
w tym zakresie zostało przedstawione w treści uzasadnienia w sprawie sygn. akt KIO/UZP
869/10 odnośnie rozstrzygnięcia takiego samego zarzutu i w całości odnosi sięrównieżdo
niniejszego zarzutu.
Izba uznała za zasadny zarzut, iżzamawiający w sposób nieuprawniony wymaga, by
dla każdego z dziesięciu wykonanych i dostarczonych pociągów metra wykonawca posiadał
dokument potwierdzający dopuszczenie do eksploatacji w którymkolwiek kraju członkowskim
UE. Stosownie do przepisu art. 4 pkt 6 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie
kolejowym, przez pojazd kolejowy rozumie siępojazd dostosowany do poruszania sięna
własnych kołach po torach kolejowych. Zgodnie z pkt 13 ww. przepisu, typ pojazdów
kolejowych – to pojazdy kolejowe o takich samych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Zgodnie
natomiast z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 26 września 2003 r. w sprawie
wykazu typów budowli i urządzeńprzeznaczonych do prowadzenia ruchu kolejowego oraz
typów pojazdów kolejowych, na które wydawane sąświadectwa dopuszczenia do
eksploatacji (Dz.U. Nr 175, poz. 1706)świadectwo dopuszczenia do eksploatacji wydawane
jest dla następujących pojazdów kolejowych na każdy typ: a) pojazdu trakcyjnego, b)
wagonu pasażerskiego, c) wagonu towarowego, d) wagonu specjalnego, e) pojazdu
pomocniczego, f) typowego zespołu, podzespołu i elementu pojazdu kolejowego.
Z powyższego wynika,że dokument potwierdzający dopuszczenie pojazdu do eksploatacji
wydawany jest dla konkretnego typu pojazdu kolejowego tj. pojazdu (np. wagonu) o takich
samych rozwiązaniach konstrukcyjnych. Dopuszczenie do eksploatacji dotyczy zatem
każdego typu wagonu wchodzącego w skład pojazdu metra i nie zależy od ilości
zestawionych wagonów, a jedynie od zestawienia określonego typu wagonów o danych
rozwiązaniach konstrukcyjnych. W konsekwencji uzyskanie dokumentu potwierdzającego
dopuszczenie do eksploatacji typu pojazdu kolejowego, wchodzącego w skład pojazdu
metra, rozumianego jako skład wagonów, potwierdza,że wyprodukowany pojazd (np.
wagon) spełnia wymagania stawiane takim pojazdom przez odpowiednie przepisy i może
byćeksploatowany na danym terytorium.
W ocenie Izby, uzyskanie dokumentu potwierdzającego dopuszczenie pociągu metra
do eksploatacji w UE jest wymogiem dotyczącym posiadania doświadczenia, gdyż
poświadcza doświadczenie wykonawcy: po pierwsze - w wykonaniu pojazdów kolejowych
spełniających normy i wymagania techniczne wynikające z przepisów prawa oraz po drugie -
doświadczenie dotyczące wypełnienia procedury, w tym m.in. w zakresie przeprowadzenia
badańkoniecznych do uzyskaniaświadectw dopuszczenia do eksploatacji typów pojazdów
kolejowych na terenie Unii Europejskiej (w tym także na terenie Rzeczypospolitej Polskiej).
Zdaniem Izby, uzyskanieświadectwa dopuszczenia do eksploatacji typów pojazdów
kolejowych wchodzących w skład co najmniej jednego pojazdu metra - na terenie Unii
Europejskiej, potwierdza doświadczenie wykonawcy w spełnieniu wymogów pozwalających
na uzyskanie stosownych dokumentów. Wświetle powyższego warunek by wykonawca
wylegitymował siędostawami 10 pojazdów metra, z których dla każdego ze składów
uzyskano dopuszczenie do eksploatacji na terenie Unii Europejskiej, należy uznaćza
nadmierny. Izba podzieliła pogląd odwołującego, iżwykonanie i przekazanie do eksploatacji
co najmniej jednego pojazdu metra, składającego sięz określonych typów wagonów
i uzyskanie dla tych wagonówświadectwa dopuszczenia do eksploatacji, uprawnia
wykonawcędo produkowania następnie pojazdów metra, składających sięz wagonów,
o tych samych rozwiązaniach konstrukcyjnych, dla których uzyskanoświadectwo
dopuszczenia.
W pkt III.2.3)II ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.2 ppkt 1 siwz zamawiający
wymaga, aby wykonawca wykazał siędysponowaniem zapleczem technicznym wraz z torem
prób dla pojazdów metra, wyposażonym w urządzenia pozwalające na sprawdzenie
w ramach wstępnych prób odbiorowych poprawnego działania systemu automatycznego
prowadzenia pociągów.
W ocenie Izby, wymóg dysponowania zapleczem technicznym spełniającym
powyższe wymagania jest warunkiem nieproporcjonalnym do przedmiotu zamówienia.
W istocie nie każdy producent pojazdów metra jest jednocześnie producentem systemu
automatycznego prowadzenia pociągów. Z pewnościąproducenci systemu automatycznego
prowadzenia pociągów dysponująniezbędnym oprogramowaniem i urządzeniami, przy
pomocy których możliwe jest sprawdzenie poprawnego działania takiego systemu. Słusznie
odwołujący wskazywał,że połączenie potencjałów obu podmiotów przez np. utworzenie
konsorcjum lub powołanie sięna potencjał podmiotu trzeciego nie jest w takiej sytuacji
możliwe, gdyżwymagałoby, jeszcze przed złożeniem oferty, zainstalowania urządzeń
i oprogramowania jednego podmiotu na infrastrukturze drugiego, bez jakiejkolwiek pewności
uzyskania zamówienia i celowości takich czynności, ze swej natury kosztownych
i skomplikowanych. Powyższe oznaczałoby dyskryminacjępodmiotów łączących potencjały
względem posiadających samodzielnąinfrastrukturętorowąi produkujących systemy
automatycznego prowadzenia pociągów. Odwołujący wskazywał również, iżniecelowym jest
wykonywanie sprawdzenia poprawnego działania ww. systemu w warunkach innych niżte,
w których ostatecznie system będzie pracował. Ponadto, wżadnym miejscu specyfikacji
istotnych warunków zamówienia nie został przewidziany obowiązek przeprowadzenia prób
odbiorowych oferowanych urządzeńna infrastrukturze wykonawcy.
W ocenie Izby, ww. warunek udziału w postępowaniu jest warunkiem nadmiernym
w stosunku do przedmiotu zamówienia. Wyjaśnienia zamawiającego, iżwarunek powyższy
wynika z wymogu zawartego w Specyfikacji technicznej w pkt 5 oraz w załączniku 3 do siwz,
gdzie
zostały
określone
badania,
które
będą
wykonywane
u
wykonawcy,
a w szczególności, iżw pkt 5 załącznika nr 3 wymienione zostały „próby dynamiczne (jazda
próbna)”, które będąwykonywane u wykonawcy, nie zasługująna uwzględnienie. Wymóg
wykonania prób odbiorowych urządzeńsystemu automatycznego prowadzenia pociągów,
stosownie do opisu przedmiotu zamówienia, mógłby dotyczyćjedynie urządzeń
pojazdowych, bo tylko taki zakres prób można uznaćza związany z przedmiotem
zamówienia. Przeprowadzenie prób tych urządzeńw ramach działania całego systemu
automatycznego prowadzenia pociągów byłoby możliwe i uzasadnione w warunkach
zainstalowania na torze urządzeństacjonarnych systemu, które zostanązainstalowane na
torze linii nr 2 metra warszawskiego. Wymóg, aby wykonawca zamontował takie urządzenia
na własnym torze prób należałoby uznaćza nadmierny. Wświetle powyższego, nie ma
podstaw by przyjąć,że próby dynamiczne (jazdy próbne), o których mowa w pkt 5 załącznika
nr 3 obejmująwykonanie wstępnych prób odbiorowych urządzeńpojazdowych systemu
automatycznego prowadzenia pociągów. W ocenie Izby, próby urządzeńpojazdowych ww.
systemu mogąbyćwykonane na torze u zamawiającego, który jest nabywcąurządzeń
stacjonarnych ww. systemu. Izba zwróciła uwagę, iżjak wskazano w załączniku nr 1b do
Specyfikacji technicznej (pkt 1) „Na torze prób STP Kabaty zostanązainstalowane
urządzenia SOP-3, umożliwiające testowanie pociągów (zgodnie z procedurami metra),
dodatkowo urządzenia toru prób będąwykorzystane w procesie dopuszczenia do
eksploatacji urządzeńSOP-3”. Z powyższego wynika,że zamawiający przewidział próby
obejmujące sprawdzenie prawidłowego działania urządzeńsystemu automatycznego
prowadzenia pociągów, w tym urządzeńpojazdowych, na własnym torze wyposażonym
w odpowiednie urządzenia stacjonarne. Wświetle powyższego, Izba nakazała
zamawiającemu wykreślenie zapisu „wyposażonym w urządzenia pozwalające na
sprawdzenie w ramach wstępnych prób odbiorowych poprawnego działania systemu
automatycznego prowadzenia pociągów”, zawartego w treści warunku określonego w pkt
III.2.3) II ogłoszenia o zamówieniu i pkt 5.2.2. ppkt 1 siwz.
W pkt III.2.3) III ogłoszenia o zamówieniu oraz pkt 5.2.2 ppkt 2 siwz zamawiający
postawił wymóg wykazania siędysponowaniem wdrożonymi technologiami produkcji, w tym
co najmniej spawaniem aluminium, komputerowymi systemami wspomagania projektowania,
wdrożonym nowoczesnym systemem sterowania silników trakcyjnych opartym na
tranzystorach IGBT.
Zdaniem Izby, sformułowania „wdrożone technologie produkcji" oraz „nowoczesny
system sterowania silników" pozostawiajązamawiającemu dużąswobodęw ocenie
spełniania tak postawionych wymogów. Zamawiający jest zobowiązany określićswoje
wymagania w sposób na tyle jednoznaczny, aby nie budziły one wątpliwości
interpretacyjnych. Izba uznała,że zasadne jest, aby zamawiający doprecyzował w
ogłoszeniu i siwz pojęcie „wdrożona technologia”, poprzez wskazanie okoliczności
uzasadniających uznanie danej technologii za wdrożoną. Podobnie, zamawiający winien
sprecyzowaćpojęcie „nowoczesnego systemu". Mając na uwadze powyższe, Izba nakazała
zamawiającemu zmianęw powyższym zakresie treści ogłoszenia i specyfikacji istotnych
warunków zamówienia.
Izba uznała za zasadny zarzut, iżwymóg dysponowania co najmniej wdrożoną
technologią
produkcji
w
zakresie
spawania
aluminium
posiada
cechy
nieproporcjonalności do przedmiotu zamówienia. Izba wzięła pod uwagę, iżzamawiający nie
kwestionował w toku postępowania faktu,że w opisie przedmiotu zamówienia, brak jest
wymogu bezwzględnego użycia aluminium do produkcji pudel wagonowych. Zamawiający
dopuścił, jako materiał użyty do budowy pudła wagonu, blachęnierdzewnąlub aluminium
(pkt 9 lit.a) Załącznika nr 1 do siwz (Wymagania techniczne dla taboru Metra Warszawskiego
Sp. z o.o. dla II linii metra). Z powyższego wynika,że wykonawcy mająmożliwośćwyboru
materiałów do produkcji pudeł wagonów, a tym samym wybór technologii. Odwołujący
wyjaśnił, iżłączenie poszczególnych elementów pojazdu nie musi sięodbywaćprzy pomocy
spawania aluminiowych elementów, lecz przy zastosowaniu innych technik szczelnego
i trwałego ich łączenia. Twierdzeniom powyższym zamawiający nie przeczył. Zamawiający
nie podnosił także okoliczności, iżjakikolwiek wymóg dotyczący przedmiotu zamówienia
w sposób bezwzględny wymaga posiada wdrożonej technologii spawania aluminium.
Zamawiający przyznał natomiast, iżmateriałem użytym do produkcji pudła wagonu może być
zarówno aluminium jak i stal nierdzewna, wskazywał przy tym,że „wymagania techniczne
określone w szczególności w Załączniku nr 1 do Specyfikacji technicznej, a także kryteria
oceny oferty najkorzystniejszej, wymogąna wykonawcach użycie pudła aluminiowego.”
Biorąc pod uwagępowyższe okoliczności, Izba wskazuje,że warunki udziału
w postępowaniu służądokonaniu kwalifikacji wykonawców pod kątem zapewnienia
należytego wykonania przedmiotu zamówienia. Fakt, iżjedno z ustalonych w postępowaniu
kryteriów oceny ofert dotyczy „zużycia energii elektrycznej” (z wagą20 %), a w konsekwencji
korzystniejsząpozycjęw tym kryterium uzyskająwykonawcy oferujący pojazdy złożone
z wagonów wykonanych z pudeł aluminiowych (lżejszych) nie mażadnego związku z opisem
sposobu spełniania warunku dotyczącego dysponowania potencjałem technicznym
i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia. Warunek dysponowania potencjałem
technicznym i osobami zdolnymi do wykonania zamówienia może jedynie dotyczyćtakich
właściwości podmiotu, które sązwiązane i proporcjonalne do przedmiotu zamówienia. Skoro
wykonanie pojazdów metra z użyciem aluminium nie jest bezwzględnie wymagane, to
nadmiernym w stosunku do przedmiotu zamówienia jest wymóg bezwzględnego posiadania
wdrożonej technologii spawania aluminium. Mając na uwadze powyższe, Izba nakazała
zamawiającemu modyfikacjętreści ogłoszenia i siwz, poprzez wykreślenie wymogu
dotyczącego dysponowania co najmniej technologiąspawania aluminium i pozostanie
wyłącznie przy weryfikacji technologii spawania.
Uwzględniając odwołanie, Izba orzekła, jak w sentencji na podstawie art. 192 ust. 1,
ust. 2 i ust. 3 pkt 1 Pzp.
KIO wydała łączne orzeczenie w sprawie na podstawie art. 192 ust. 8 Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 6 i § 5 ust. 2 pkt 1i ust. 4 w zw. z § 3 pkt
1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27