rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2010-06-02
rok: 2010
data dokumentu: 2010-06-02
rok: 2010
sygnatury akt.:
KIO/ 939/10
KIO/ 939/10
1
13
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 czerwca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
w dniu 19 maja 2010r. przez wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie tj.:
Thermbau Polska sp. z o.o. sp. k., ul. Walki Młodych 78a, 64-920 Piła (lider), Jacka
Grabowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo
Budowlane „Jack Bud”, os. Bolesława Chrobrego paw. 10, 60-681 Poznań, Zakład
Usług Technicznych AGH Atlasiński i Wspólnicy s.j., ul. Chociszewskiego 41/43,
60-256 Poznań w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Ryczywół, ul. Mickiewicza
10, 64-630 Ryczywół
w dniu 19 maja 2010r. przez wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie tj.:
Thermbau Polska sp. z o.o. sp. k., ul. Walki Młodych 78a, 64-920 Piła (lider), Jacka
Grabowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo
Budowlane „Jack Bud”, os. Bolesława Chrobrego paw. 10, 60-681 Poznań, Zakład
Usług Technicznych AGH Atlasiński i Wspólnicy s.j., ul. Chociszewskiego 41/43,
60-256 Poznań w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Ryczywół, ul. Mickiewicza
10, 64-630 Ryczywół
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o zamówienie KrystynęMikrutęprowadzącądziałalnośćgospodarcząpod nazwąZakład
OchronyŚrodowiska Krystyna Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud”
sp. z o.o., unieważnienie czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania
oraz dokonanie ponownej czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty
Odwołującego,
2. kosztami postępowania obciąża Gminę Ryczywół, ul. Mickiewicza 10, 64-630 Ryczywół
w ten sposób,że:
1)
zalicza
na
rzecz
Urzędu
Zamówień
Publicznych
koszty
w
wysokości
10 000 zł 00 gr. (słownie: dziesięćtysięcy złotych zero groszy) z kwoty wpisu uiszczonego
Strona 2 z 13
przez wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie tj.: Thermbau Polska
sp. z o.o. sp. k., ul. Walki Młodych 78a, 64-920 Piła (lider), Jacek Grabowski
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Budowlane „Jack
Bud”, os. Bolesława Chrobrego paw. 10, 60-681 Poznań, Zakład Usług Technicznych
AGH Atlasiński i Wspólnicy s.j., ul. Chociszewskiego 41/43, 60-256 Poznań,
2) zasądza od Gminy Ryczywół, ul. Mickiewicza 10, 64-630 Ryczywół na rzecz
wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie tj.: Thermbau Polska sp. z o.o.
sp. k., ul. Walki Młodych 78a, 64-920 Piła (lider), Jacek Grabowski prowadzący
działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Budowlane „Jack Bud”, os.
Bolesława Chrobrego paw. 10, 60-681 Poznań, Zakład Usług Technicznych AGH
Atlasiński i Wspólnicy s.j., ul. Chociszewskiego 41/43, 60-256 Poznań, uzasadnione
koszty Odwołującego w wysokości 10 000 zł 00 gr (dziesięćtysięcy złotych zero groszy)
poniesione z tytułu wpisu od odwołania w wysokości 10 000 zł 00 gr (dziesięćtysięcy złotych
zero groszy).
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (tj.: Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.), na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Strona 3 z 13
Sygn. akt: KIO/ 939/10
U z a s a d n i e n i e
Gmina Ryczywół z siedzibąprzy ul. Mickiewicza 10, 64-630 Ryczywół zwana dalej
„Zamawiającym”, działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (tj.: Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”
lub „Pzp”, prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie w celu zawarcia
umowy na wykonanie robót budowlanych pn.: „modernizacja i rozbudowa oczyszczalniścieków w Ryczywole – II etap”.
Szacunkowa wartośćzamówienia jest niższa niżkwoty wskazane w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Postępowanie o udzielenie zamówienia wszczęto dnia 22 marca 2010 r.
Tego dnia Zamawiający zamieścił ogłoszenie o postępowaniu w Biuletynie Zamówień
Publicznych pod nr 80730-2010 zmienione w dniu 1 kwietnia 2010r. ogłoszeniem o numerze
92372-2010.
W dniu 14 maja 2010r. za pośrednictwem faxu Zamawiający zawiadomił
Odwołującego o wykluczeniu go z postępowania, dokonaniu oceny ofert i wyborze oferty
najkorzystniej złożonej przez wspólnie ubiegających sięo zamówienie KrystynęMikrutę
prowadzącądziałalnośćgospodarcząpod nazwąZakład OchronyŚrodowiska Krystyna
Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud” sp. z o.o.
Pismem z dnia 17 maja 2010 r. Odwołujący wniósł odwołanie (wpływ do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej potwierdzony prezentatąw dniu 19 maja 2010r.). Kopię
odwołania przekazał faxem Zamawiającemu w dniu 18 maja 2010 r. (wpływ potwierdza
prezentata oraz odręczna adnotacja „Potwierdzam otrzymanie odwołania, strony 1-5, w dniu
18.05.2010r.”)
Odwołanie
zostało
złożone
wobec
czynności
wykluczenia
Odwołującego
z postępowania oraz wyboru oferty najkorzystniejszej bez udziału jego oferty,
którym to czynnościom Odwołujący zarzucił naruszenie:
Strona 4 z 13
- art. 7 ust. 1 i 3, art. 22 ust. 1 pkt 4 Pzp polegające na niezasadnym wykluczeniu
Odwołującego,
- art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 4 Pzp polegające na braku podstaw do wykluczenia
Odwołującego;
- art. 7 ust. 3 Pzp poprzez udzielenie zamówienia wykonawcy wybranemu niezgodnie
z przepisami ustawy,
- art. 26 ust. 2c ustawy nie uznającśrodków finansowych na koncie jako spełnienie warunku
ubiegania sięo przedmiotowe zamówienie,
- § 1 pkt 9 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie
rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich
te dokumenty mogąbyćskładane poprzez ograniczenie możliwości potwierdzenia
przez Odwołującego zdolności finansowej tylko do posiadania zdolności kredytowej,
co stanowi naruszenie przepisu dotyczącego warunków ubiegania sięo zamówienie -
ograniczenie tego rodzaju uniemożliwia złożenie oferty przez podmiot, który dysponujeśrodkami finansowymi w podanej w specyfikacji istotnych warunków zamówienia wysokości.
W
wyniku
opisanych
powyżej
naruszeń
Odwołujący
domagał
się
nakazania
Zamawiającemu:
- unieważnienia czynności wykluczenia Odwołującego,
- unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej,
- dokonania powtórnej oceny ofert i wybór oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu do podniesionych w odwołaniu zarzutów Odwołujący uznał
za bezpodstawne wykluczenie go z postępowania na podstawie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4
Pzp. Zamawiający – w ocenie Odwołującego - błędnie przyjął, iżnie wykazał on spełnienia
warunku udziału w postępowania dotyczącego jego sytuacji finansowej i ekonomicznej
określonego w art. 22 ust. 1 pkt 4 Pzp, co doprowadziło w konsekwencji do wyboru jako
najkorzystniejszej oferty wykonawców występujących wspólnie tj. Zakładu OchronyŚrodowiska Krystyna Mitura oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud" sp. z o.o.
Odwołującego wskazał, iżwykazał spełnianie warunku udziału w postępowaniu
dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej, na dowód czego przedłożył opiniębanku
potwierdzającąposiadanieśrodków finansowych w wysokości 6.035.673,14 zł, co trzykrotnie
Strona 5 z 13
przewyższa wymaganąprzez Zamawiającego zdolnośćkredytową. Odwołujący wyjaśnił,
iżw punkcie III.3.5 ogłoszenia o zamówieniu pn. „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis
sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków” (sytuacja ekonomiczna i finansowa)
Zamawiający zapisał,że warunek ten będzie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca
oświadczy,że znajduje sięw sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej wziąćudział w
przedmiotowym postępowaniu, a na potwierdzenie spełniania tego warunku załączy
do oferty dokumenty, o których mowa, w rozdziale VI ust. 1 pkt. 1.5. oraz 1.6. specyfikacji
istotnych warunków zamówienia zwanej dalej „siwz”. Natomiast w III.4) ogłoszenia -
Informacja o oświadczeniach lub dokumentach, jakie majądostarczyćwykonawcy w celu
potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz niepodlegania wykluczeniu
na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy Zamawiający zaznaczył informacjębanku
lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada
rachunek, potwierdzającąwysokośćposiadanychśrodków finansowych lub zdolność
kredytowąwykonawcy, wystawionąnie wcześniej niż3 miesiące przed upływem terminu
składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
albo składania ofert.
Zdaniem Odwołującego Zamawiający jużw ogłoszeniu powinien dokładnie określićwarunki
dla
potencjalnych
wykonawców
i
powinny
one
być
określone
identycznie
w ogłoszeniu i siwz. Podniósł, iżbył przekonany,że złożenie oświadczenia zgodnego
z warunkami określonymi w ogłoszeniu, o znajdowaniu sięw odpowiedniej sytuacji
ekonomicznej i finansowej oraz załączenie do oferty opinii banku o posiadaniuśrodków
finansowych trzykrotnie przewyższających kwotęokreślonąw siwz jest wystarczające.
Na potwierdzenie swych twierdzeńprzywołał § 1 pkt 9 Rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądać
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane zwanego
dalej „rozporządzeniem”, gdzie zapisano jako alternatywęnierozłączną,że Zamawiający
możeżądaćinformacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których
wykonawca posiada rachunek, potwierdzającąwysokośćposiadanychśrodków finansowych
lub zdolnośćkredytowąwykonawcy, wystawionąnie wcześniej niż3 miesiące przed
upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
o udzielenie zamówienia albo składania ofert. Odwołujący uznał,że wykazanie własnychśrodków w celu udowodnienia spełnienia warunku postawionego przez Zamawiającego jest
wystarczające, a zbędnym jest ubieganie sięo kredyt, który w konsekwencji obciąża
Zamawiającego. Odwołujący argumentował, iżograniczenie możliwości potwierdzenia przez
Odwołującego zdolności finansowej tylko do posiadania zdolności kredytowej stanowi
naruszenie przepisu dotyczącego warunków ubiegania sięo zamówienie. Ograniczenie tego
Strona 6 z 13
rodzaju uniemożliwia bowiem złożenie oferty przez podmiot, który dysponujeśrodkami
finansowymi w podanej w siwz wysokości.
W dniu 24 maja 2010 r. wykonawcy wspólnie ubiegający sięo zamówienie Krystyna
Mikruta prowadząca działalnośćgospodarcząpod nazwąZakład OchronyŚrodowiska
Krystyna Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud” sp. z o.o. – w odpowiedzi
na wezwanie do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym przekazanym im mailem
w dniu 20 maja 2010r. - nadali w placówce pocztowej operatora publicznego oraz wysłali
za pośrednictwem faxu zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego, które wpłynęło do Prezesa Izby w formie pisemnej dnia 26 maja 2010 r.
Zamawiający pismem z dnia 1 czerwca 2010 r. ustosunkował siędo zarzutów
Odwołującego przekazując odpowiedźna odwołanie, w której domagał sięodrzucenia
odwołania na podstawie art. 189 ust.2 pkt 3 ustawy. W jego ocenie w odwołaniu
zakwestionowane zostało opisanie przez Zamawiającego sposobu oceny spełniania warunku
udziału w postępowaniu, czego wykluczenie Odwołującego z postępowania było wyłącznie
konsekwencją. Tym samym podniósł, iżodwołanie, jako wniesione z uchybieniem
ustawowego terminu, którego bieg rozpoczął sięz dniem zamieszczenia siwz na stronie
internetowej Zamawiającego, winno zostaćodrzucone.
Zamawiający wniósł także, na wypadek nie uwzględnieniażądania zgłoszonego
w pierwszej kolejności, o oddalenie odwołania. Argumentował, iżwybór rodzaju
weryfikowanych danych tj. wysokości posiadanychśrodków lub zdolności kredytowej należy
do Zamawiającego. Podkreślił, iżze względu na specyfikęzamówieniaświadomie
zdecydował sięna weryfikacjęzdolności kredytowej. Zaznaczył, iżokreślony przez niego
sposób oceny spełniania warunku dotyczącego sytuacji finansowej i ekonomicznej
wykonawców jest związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do niego,
co czyni zadośćprzepisowi art. 22 ust. 4 Pzp. Wskazał także, iżróżnica w zapisach treści
ogłoszenia (częśćIII.4. i treści siwz (rozdziału VI ust. 1 pkt 1.5.) wynika wyłącznie z tego,że
sposób
wprowadzania
danych
do
ogłoszenia
uniemożliwia
ingerencję
w proponowane prze system treści. Dodał, iżprecyzyjnie i jednoznacznie określił sposób
dokonania oceny spełniania warunków w siwz. Stąd teżstanął na stanowisku, iżodwołanie
należy oddalićjako bezzasadne.
Uwzględniając
załączoną
do
akt
sprawy
dokumentację
przedmiotowego
postępowania, w tym w szczególności postanowienia siwz i ogłoszenia, jak również
biorąc pod uwagę oświadczenia Zamawiającego złożone podczas rozprawy, Izba
ustaliła, co następuje:
Strona 7 z 13
W pierwszej kolejności należy wskazać, iżw wyniku wszczęcia postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego, którego dotyczy rozpoznawane przez Izbęodwołanie
w dniu 22 marca 2010 r. tj. po dniu wejścia wżycie ustawy z dnia 2 grudnia 2009r. o zmianie
ustawy - Prawo zamówieńpublicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009r.,
Nr 223, poz.1778) w sprawie znajdązastosowanie przepisy Pzp w brzmieniu
znowelizowanym.
Odwołanie, wobec nie stwierdzenia na posiedzeniu niejawnym bez obecności stron
braków formalnych oraz w związku z uiszczeniem przez Odwołującego wpisu, podlega
rozpoznaniu. Izba ustaliła, iżodwołanie w zakresie zarzutów obejmujących czynność
wykluczenia Odwołującego z postępowania oraz wyboru oferty najkorzystniejszej, zostało
wniesione w terminie, który zaczął biec od dnia 14 maja 2010r., kiedy to Zamawiający
zawiadomił Odwołującego o wykluczeniu go z postępowania, dokonaniu oceny ofert
i wyborze oferty najkorzystniej złożonej przez wspólnie ubiegających sięo zamówienie
KrystynęMikrutęprowadzącądziałalnośćgospodarcząpod nazwąZakład OchronyŚrodowiska Krystyna Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud” sp. z o.o.
Wniesienie odwołania dnia 19 maja 2010r. dokonane zostało z zachowaniem
pięciodniowego terminu określonego przepisem art. 182 ust. 1 pkt 2 Pzp. Tym samym,
ze względu na brak przesłanek uzasadniających odrzucenie odwołania, Izba przeprowadziła
rozprawęmerytorycznie rozpoznając odwołanie.
Odwołujący posiada interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia w rozumieniu
art. 179 ust. 1 Pzp, gdyżw przypadku bezprawnego wykluczenia go z postępowania
przez Zamawiającego, Odwołujący stracił możliwośćuzyskania przedmiotowego
zamówienia, tym samym także został narażony na szkodę.
Biorąc pod uwagęzgromadzony w sprawie materiał dowodowy Izba stwierdziła,
iżodwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zamawiający prowadzi postępowanie na modernizacjęi rozbudowęoczyszczalniścieków w Ryczywole – II etap w trybie przetargu nieograniczonego. W punkcie III.3.5.
ogłoszenia o zamówieniu Zamawiający – opisując sposób dokonywania oceny spełniania
warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej -
postanowił, iż„Warunek ten będzie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca oświadczy, że znajduje się w sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej wziąć udział
Strona 8 z 13
w przedmiotowym postępowaniu, a na potwierdzenie spełniania tego warunku załączy
do oferty dokumenty, o których mowa, w rozdziale VI ust. 1 pkt. 1.5. oraz 1.6. SIWZ”.
Natomiast w pkt. III.4. ogłoszenia pn. „Informacja o oświadczeniach lub dokumentach, jakie
mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału
w postępowaniu oraz niepodlegania wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy”
Zamawiający zaznaczył pozycjęzawierającą„informację banku lub spółdzielczej kasy
oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada rachunek, potwierdzającą
wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy,
wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert”.
Jednocześnie w rozdziale V pkt. 1.1.4. siwz Zamawiający wskazał, iżo udzielenie
zamówienia mogąubiegaćsięwykonawcy, którzy spełniająwarunki udziału w postępowaniu
wymienione w art. 22 ust. 1 ustawy dotyczące m.in. sytuacji ekonomicznej i finansowej.
Zamawiający doprecyzował, iżwarunek ten będzie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca
oświadczy,że znajduje sięw sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej wziąćudział
w przedmiotowym postępowaniu, a na potwierdzenie spełnienia tego warunku załączy
do oferty dokumenty, o których mowa m.in. w rozdziale VI ust. 1 pkt 1.5. siwz. Natomiast
w rozdziale VI ust. 1 pkt. 1.5. siwz zostało wskazane, iż„w celu wykazania spełniania przez
wykonawcę warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 upzp, których opis sposobu oceny
spełniania został dokonany w ogłoszeniu o zamówieniu oraz w niniejszej SIWZ,
Zamawiający żąda (...) informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo -
kredytowej, w których wykonawca posiada rachunek, potwierdzającej zdolność kredytową
wykonawcy, na kwotę nie mniejszą niż 2.000.000,00 zł. (...)”.
Uwzględniając powyższe postanowienia ogłoszenia oraz siwz ofertęw postępowaniu
złożył m.in. Odwołujący załączając do niej oświadczenia o spełnianiu warunków udziału
w postępowaniu (k. 61-63 oferty) oraz opiniębankowąwystawionąw dniu 30 marca 2010 r.
przez Kredyt Bank S.A. (k. 49 – 50 oferty), która potwierdzała, iżOdwołujący posiada
na lokacie tzw. „overnight”środki finansowe w kwocie 6.035.673,14 zł. W konsekwencji
Zamawiający pismem z dnia 9 maja 2010r. wezwała Odwołującego do złożenia dokumentu
potwierdzającego zdolnośćkredytową, wyjaśniając, iżz przedłożonej wraz z ofertąopinii nie
wynika, iżOdwołujący ma zdolnośćkredytowąna kwotęwymaganąprzez Zamawiającego.
Odwołujący na powyższe wezwanie przedłożył ponownie pierwotnie złożonąopiniębankową
wyjaśniając, iżpotwierdza ona spełnianie warunku dotyczącego zdolności kredytowej
na kwotęnie mniejsząniż2.000.000 zł., gdyżzawiera zapis o posiadanychśrodkach
finansowych w wysokości trzykrotnie wyższej niżwskazana w siwz. Uwzględniając powyższe
Strona 9 z 13
Zamawiający ponownie dokonał analizy treści opinii bankowej z dnia 30 marca 2010 r.
uznając, iżnie potwierdza ona zdolności kredytowej Odwołującego, a tylko stan posiadanych
przez niego w danym dniuśrodków finansowych, w konsekwencji czego wykluczył
Odwołującego z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp, gdyżw jego ocenie
Odwołujący nie wykazał spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji
ekonomicznej i finansowej.
Uwzględniając powyższe Izba zważyła, co następuje:
Okolicznościąspornąjest, czy w stanie faktycznym niniejszej sprawy Odwołujący mógł
wykazaćspełnianie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej
i finansowej przedkładając oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu,
w tym tego dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej określonego w art. 22 ust. 1 pkt
4 Pzp oraz opiniępotwierdzającąposiadaneśrodki finansowe.
Na tak postawione pytanie należy udzielićodpowiedzi twierdzącej. Analiza zarówno
siwz jak i ogłoszenia prowadzi do wniosku, iż:
- po pierwsze Zamawiający w ogłoszeniu w punkcie III.3.5. – opisując sposób dokonywania
oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej
i finansowej - postanowił,że „Warunek ten będzie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca
oświadczy, że znajduje się w sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej wziąć udział
w przedmiotowym postępowaniu, a na potwierdzenie spełniania tego warunku załączy
do oferty dokumenty, o których mowa, w rozdziale VI ust. 1 pkt. 1.5. oraz 1.6. SIWZ”.
Nie budzi wątpliwości Izby,że Zamawiający wbrew obowiązkowi wynikającemu z przepisów
art. 22 ust. 3 oraz 41 Pzp, nie zamieścił w ogłoszeniu opisu sposobu dokonania oceny
spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej,
bowiem w omawianym punkcie ogłoszenia znajdujemy wyłącznie odesłanie do dokumentów
wymienionych w siwz.
- po drugie z brzmienia pkt. III.4. ogłoszenia pt. „Informacja o oświadczeniach
lub dokumentach, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu oraz niepodlegania wykluczeniu na podstawie art. 24 ust.
1 ustawy”, w którym Zamawiający zaznaczył pozycjęzawierającą„informację banku
lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada
rachunek, potwierdzającą wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność
kredytową wykonawcy, wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu
Strona 10 z 13
składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
albo składania ofert”, wynika wprost – co nie budzi wątpliwości Izby - iżZamawiający
dopuścił, w celu wykazania spełniani warunku dotyczącego sytuacji ekonomicznej
i finansowej, złożenie dokumentów potwierdzających nie tylko zdolnośćkredytową, ale także
wysokośćposiadanych przez wykonawcęśrodków. Słusznie zatem twierdził Odwołujący,że złożenie - zgodnie z ogłoszeniem - oświadczenia potwierdzającego spełnianie warunku
udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej oraz przedłożenie
opinii banku o wysokości posiadanychśrodków finansowych w wysokości przewyższającej
wymaganąw siwz zdolnośćkredytową, powinno byćwystarczające dla oceny,że spełnia
warunek
zgodnie
z
wymaganiami
Zamawiającego.
Ponadto
należy
podkreślić,
iżw okolicznościach niniejszej sprawy, wobec nie doprecyzowania przez Zamawiającego
w ogłoszeniu sposobu oceny spełniania tego warunku,żądanie jakiegokolwiek dokumentu
ponad oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu wydaje siębyć
niezasadne
Uwzględniając powyższe należy podkreślić, iżwbrew twierdzeniom Zamawiającego,
ustawa nie pozwala na przyjęcie prymatu zapisów siwz nad treściąogłoszenia.
Sąto dokumenty, które powinny byćze sobąspójne i w sposób jednakowy opisywać
np. sposób oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu wymieniając przy tym taki
sam katalog dokumentów, które należy wraz z ofertąprzedłożyć. Ogłoszenie, które zwykle
jest dokumentem na podstawie którego wykonawcy wstępnie decydują, czy realizacja
danego zamówienia znajduje sięw zasięgu ich możliwości, w szczególności czy sąw stanie
wykazaćspełnianie warunków udziału w postępowaniu, nie może wprowadzaćw błąd,
bowiem prowadziłoby to wprost do naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp wymagającego
od Zamawiającego przygotowania i przeprowadzenia postępowania z zachowaniem uczciwej
konkurencji i w sposób gwarantujący równe traktowanie wykonawców. Dlatego Zamawiający
powinien dochowaćnależytej staranności sporządzając obydwa dokumenty przede
wszystkim dbając o zachowanie przywołanych zasad. Wszelkie rozbieżności między siwz
i ogłoszeniem należy interpretowaćw sposób, który zagwarantuje ich realizację. W ocenie
Izby niejasności czy błędy w przygotowywanych przez Zamawiającego dokumentach nie
mogąprowadzićdo rozstrzygnięćniekorzystnych dla wykonawców działających w dobrej
wierze zgodnie z wytycznymi Zamawiającego. Wykonawcy mająprawo sądzić,że postępując w sposób określony przez Zamawiającego (stosownie do instrukcji zawartej
w siwz czy ogłoszeniu) nie będąnarażeni na jakiekolwiek negatywne konsekwencje z tego
tytułu jak np. wykluczenie z udziału w postępowaniu. Tym samym więc należy podkreślić,
uwzględniając treśćogłoszenia,że wykonawca, w celu wykazania wynikającego wprost
z art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy warunku dotyczącego sytuacji finansowej i ekonomicznej,
Strona 11 z 13
którego sposób oceny nie został określony w ogłoszeniu, był uprawniony do wykazania
spełniania przedmiotowego warunku poprzestając na oświadczeniu. W tych okolicznościach
bowiem – jak wyżej zostało wskazane -żądanie jakichkolwiek dodatkowych dokumentów
na potwierdzenie spełniania przedmiotowego, nie jest zasadne. W tym zakresie należy
przede wszystkim wziąćpod uwagętreśćart. 25 ust.1 ustawy, zgodnie z którym
Zamawiający możeżądaćod wykonawców wyłącznie oświadczeńlub dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Wświetle brzmienia pkt. III 3.5.,
w którym nie został opisany sposób oceny spełniania warunku dotyczącego sytuacji
ekonomicznej i finansowej, wszelkie dokumenty na potwierdzenie spełniania tego warunku
uznaćnależy za zbędne. Zatem dla stwierdzenia,że Odwołujący spełnia warunek udziału
w postępowaniu dotyczący sytuacji ekonomicznej i finansowej wystarczające jest złożenie
przez niego w tym zakresie odpowiedniego oświadczenia, co teżuczynił.
Nawet jeśli by przyjąć– jak twierdzi Zamawiający –że zawarte w pkt. III 3.5.
ogłoszenia odesłanie do siwz oznacza,że sposób oceny spełniani warunku dotyczącego
sytuacji ekonomicznej i finansowej został opisany i wykonawca zobowiązany był wykazaćsię
zdolnościąkredytowąo wartości co najmniej 2.000.000 zł. to trzeba zwrócićuwagę,
iżkatalog wymienionych w pkt. III.4. ogłoszenia dokumentów zawiera informacjębanku
lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada
rachunek, potwierdzającąnie tylko zdolnośćkredytową, ale i wysokośćposiadanychśrodków finansowych, co jest zatem rozbieżne z postanowieniami siwz w tym zakresie
odnoszącymi sięwyłącznie do zdolności kredytowej. Niezgodności te nie mogąprowadzić
do wykluczenia z udziału w postępowaniu wykonawcy, który złożył dokument (opinię
bankowąpotwierdzającąwysokośćposiadanychśrodków) zgodnie z ogłoszeniem.
Co więcej, Izba za chybione uważa stanowisko Zamawiającego, który z zapisów § 1
pkt 9 rozporządzenia wywodzi uprawnienie dla Zamawiającego do decydowania, czy w celu
wykazania
spełniania
warunku
dotyczącego
sytuacji
finansowej,
będzieżądał
od wykonawców informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej
potwierdzającej, wg jego wyboru, wysokośćposiadanychśrodków finansowych lub zdolność
kredytową
wykonawcy.
Za
nieuprawniony
Izba
uznaje
pogląd
Zamawiającego,
iżustawodawca pozostawił mu pełnąswobodęw odniesieniu do określenia sposobu
potwierdzania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej
i finansowej. W ocenie Izby „lub” użyte w treści § 1 pkt 9 rozporządzenia (informacja
potwierdzająca wysokośćposiadanychśrodków finansowych lub zdolnośćkredytową)
wskazuje na możliwośćwyboru sposobu potwierdzenia spełniania warunku, jednak
adresatem tej normy prawnej w omawianym zakresie sąwykonawcy, a nie zamawiający.
Strona 12 z 13
Rozporządzenie pozostawia wykonawcom decyzjęczy chcąpotwierdzićwarunek udziału
dotyczący zdolności finansowej, wykazując sięzdolnościąkredytowączy posiadanymiśrodkami czy jednym i drugim. Zatem wbrew stanowisku Zamawiającego, ograniczenie
sposobu wykazania spełniania warunku udziału w postępowaniu do informacji z banku
lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej wyłącznie poprzez posiadanie
odpowiedniej zdolności kredytowej, jest sprzeczne z Pzp oraz rozporządzeniem i nie
wywołuje skutków prawnych, gdyżmoże prowadzićdo naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp. Błędny
zatem – w ocenie Izby - jest pogląd Zamawiającego, zgodnie z którym przepis
rozporządzenia uprawnia go do ograniczenia rodzajów informacji, jakich możeżądaćw celu
wykazania, iżwykonawca spełnia warunek. Z takim rozumieniem zapisów rozporządzenia
koresponduje wzór ogłoszenia określony Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów
z dnia 28 stycznia 2010r. w sprawie wzorów ogłoszeńzamieszczanych w Biuletynie
ZamówieńPublicznych (Dz.U. z 2010 r., Nr 12, poz. 69) – załącznik nr 1,
w którym zamawiający nie mająmożliwości zaznaczenia tylko informacji dotyczącej
zdolności kredytowej, co w pełni odpowiada interpretacji ustawy i rozporządzenia wskazanej
przez Odwołującego. Izba nie ma więc wątpliwości, iżw okolicznościach faktycznych
niniejszej
sprawy,
Odwołujący
mógł
wykazać
spełnianie
warunku
udziału
w postępowaniu dotyczącego zdolności ekonomicznej i finansowej przedkładając opinię
z banku potwierdzająca wysokośćposiadanychśrodków finansowych. Przeciwne
zastrzeżenie Zamawiającego nie jest skuteczne
Tym samym w ocenie Izby potwierdził sięzarzut naruszenia przez Zamawiającego
art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 24 ust. 4 Pzp oraz § 1 pkt 9 rozporządzenia,
gdyżZamawiający nie miał podstaw do wykluczenia Odwołującego z postępowania i wyboru
oferty najkorzystniejszej bez udziału złożonej przez niego oferty. Wświetle okoliczności
niniejszej sprawy, w szczególności treści ogłoszenia oraz siwz - Izba nie dopatrzyła się
natomiast naruszenia przez Zamawiającego art. 26 ust. 2c ustawy, który nie znajdował w tym
stanie faktycznym zastosowania.
Odnosząc siędo zgłoszenia przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego przez wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie tj. Krystynę
Mikrutęprowadzącądziałalnośćgospodarcząpod nazwąZakład OchronyŚrodowiska
Krystyna Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud” sp. z o.o. należy stwierdzić,
iżwobec doręczenia dokumentu zgłoszenia Prezesowi Izby w wymaganej art. 185 ust. 2 Pzp
formie pisemnej w dniu 26 maja 2010 r., nie może ono wywołaćskutków prawnych. Izba stoi
na stanowisku, iżdla skuteczności zgłoszenia – zgodnie z teoriądoręczenia - niezbędne było
jego wpłynięcie do Prezesa Izby w przypisanej formie w terminie trzydniowym licząc od dnia
Strona 13 z 13
20 maja 2010 r. (tj. od dnia otrzymania od Zamawiającego kopii odwołania
wraz z wezwaniem do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym) tzn. do dnia 24 maja
2010 r. (23 maja 2010 r. – niedziela). Tym samym należy stwierdzić, iżzgłoszenie
przystąpienia nie było skuteczne, ponieważzostało dokonane z uchybieniem trzydniowego
terminu wskazanego w art. 185 ust. 2 ustawy.
W tym stanie rzeczy Izba działając na podstawie art. 192 ust. 2 Pzp Izba uwzględniła
odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy, czyli stosownie do wyniku postępowania z uwzględnieniem postanowień§ 5 ust. 4
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności wyboru jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o zamówienie KrystynęMikrutęprowadzącądziałalnośćgospodarcząpod nazwąZakład
OchronyŚrodowiska Krystyna Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud”
sp. z o.o., unieważnienie czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania
oraz dokonanie ponownej czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty
Odwołującego,
2. kosztami postępowania obciąża Gminę Ryczywół, ul. Mickiewicza 10, 64-630 Ryczywół
w ten sposób,że:
1)
zalicza
na
rzecz
Urzędu
Zamówień
Publicznych
koszty
w
wysokości
10 000 zł 00 gr. (słownie: dziesięćtysięcy złotych zero groszy) z kwoty wpisu uiszczonego
Strona 2 z 13
przez wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie tj.: Thermbau Polska
sp. z o.o. sp. k., ul. Walki Młodych 78a, 64-920 Piła (lider), Jacek Grabowski
prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Budowlane „Jack
Bud”, os. Bolesława Chrobrego paw. 10, 60-681 Poznań, Zakład Usług Technicznych
AGH Atlasiński i Wspólnicy s.j., ul. Chociszewskiego 41/43, 60-256 Poznań,
2) zasądza od Gminy Ryczywół, ul. Mickiewicza 10, 64-630 Ryczywół na rzecz
wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie tj.: Thermbau Polska sp. z o.o.
sp. k., ul. Walki Młodych 78a, 64-920 Piła (lider), Jacek Grabowski prowadzący
działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Budowlane „Jack Bud”, os.
Bolesława Chrobrego paw. 10, 60-681 Poznań, Zakład Usług Technicznych AGH
Atlasiński i Wspólnicy s.j., ul. Chociszewskiego 41/43, 60-256 Poznań, uzasadnione
koszty Odwołującego w wysokości 10 000 zł 00 gr (dziesięćtysięcy złotych zero groszy)
poniesione z tytułu wpisu od odwołania w wysokości 10 000 zł 00 gr (dziesięćtysięcy złotych
zero groszy).
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (tj.: Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.), na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący:
………………………………
Strona 3 z 13
Sygn. akt: KIO/ 939/10
U z a s a d n i e n i e
Gmina Ryczywół z siedzibąprzy ul. Mickiewicza 10, 64-630 Ryczywół zwana dalej
„Zamawiającym”, działając na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówieńpublicznych (tj.: Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”
lub „Pzp”, prowadzi, w trybie przetargu nieograniczonego, postępowanie w celu zawarcia
umowy na wykonanie robót budowlanych pn.: „modernizacja i rozbudowa oczyszczalniścieków w Ryczywole – II etap”.
Szacunkowa wartośćzamówienia jest niższa niżkwoty wskazane w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 Pzp.
Postępowanie o udzielenie zamówienia wszczęto dnia 22 marca 2010 r.
Tego dnia Zamawiający zamieścił ogłoszenie o postępowaniu w Biuletynie Zamówień
Publicznych pod nr 80730-2010 zmienione w dniu 1 kwietnia 2010r. ogłoszeniem o numerze
92372-2010.
W dniu 14 maja 2010r. za pośrednictwem faxu Zamawiający zawiadomił
Odwołującego o wykluczeniu go z postępowania, dokonaniu oceny ofert i wyborze oferty
najkorzystniej złożonej przez wspólnie ubiegających sięo zamówienie KrystynęMikrutę
prowadzącądziałalnośćgospodarcząpod nazwąZakład OchronyŚrodowiska Krystyna
Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud” sp. z o.o.
Pismem z dnia 17 maja 2010 r. Odwołujący wniósł odwołanie (wpływ do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej potwierdzony prezentatąw dniu 19 maja 2010r.). Kopię
odwołania przekazał faxem Zamawiającemu w dniu 18 maja 2010 r. (wpływ potwierdza
prezentata oraz odręczna adnotacja „Potwierdzam otrzymanie odwołania, strony 1-5, w dniu
18.05.2010r.”)
Odwołanie
zostało
złożone
wobec
czynności
wykluczenia
Odwołującego
z postępowania oraz wyboru oferty najkorzystniejszej bez udziału jego oferty,
którym to czynnościom Odwołujący zarzucił naruszenie:
Strona 4 z 13
- art. 7 ust. 1 i 3, art. 22 ust. 1 pkt 4 Pzp polegające na niezasadnym wykluczeniu
Odwołującego,
- art. 7 ust. 1 i 3, art. 24 ust. 4 Pzp polegające na braku podstaw do wykluczenia
Odwołującego;
- art. 7 ust. 3 Pzp poprzez udzielenie zamówienia wykonawcy wybranemu niezgodnie
z przepisami ustawy,
- art. 26 ust. 2c ustawy nie uznającśrodków finansowych na koncie jako spełnienie warunku
ubiegania sięo przedmiotowe zamówienie,
- § 1 pkt 9 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie
rodzajów dokumentów, jakich możeżądaćzamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich
te dokumenty mogąbyćskładane poprzez ograniczenie możliwości potwierdzenia
przez Odwołującego zdolności finansowej tylko do posiadania zdolności kredytowej,
co stanowi naruszenie przepisu dotyczącego warunków ubiegania sięo zamówienie -
ograniczenie tego rodzaju uniemożliwia złożenie oferty przez podmiot, który dysponujeśrodkami finansowymi w podanej w specyfikacji istotnych warunków zamówienia wysokości.
W
wyniku
opisanych
powyżej
naruszeń
Odwołujący
domagał
się
nakazania
Zamawiającemu:
- unieważnienia czynności wykluczenia Odwołującego,
- unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru oferty najkorzystniejszej,
- dokonania powtórnej oceny ofert i wybór oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu do podniesionych w odwołaniu zarzutów Odwołujący uznał
za bezpodstawne wykluczenie go z postępowania na podstawie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4
Pzp. Zamawiający – w ocenie Odwołującego - błędnie przyjął, iżnie wykazał on spełnienia
warunku udziału w postępowania dotyczącego jego sytuacji finansowej i ekonomicznej
określonego w art. 22 ust. 1 pkt 4 Pzp, co doprowadziło w konsekwencji do wyboru jako
najkorzystniejszej oferty wykonawców występujących wspólnie tj. Zakładu OchronyŚrodowiska Krystyna Mitura oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud" sp. z o.o.
Odwołującego wskazał, iżwykazał spełnianie warunku udziału w postępowaniu
dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej, na dowód czego przedłożył opiniębanku
potwierdzającąposiadanieśrodków finansowych w wysokości 6.035.673,14 zł, co trzykrotnie
Strona 5 z 13
przewyższa wymaganąprzez Zamawiającego zdolnośćkredytową. Odwołujący wyjaśnił,
iżw punkcie III.3.5 ogłoszenia o zamówieniu pn. „Warunki udziału w postępowaniu oraz opis
sposobu dokonywania oceny spełnienia tych warunków” (sytuacja ekonomiczna i finansowa)
Zamawiający zapisał,że warunek ten będzie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca
oświadczy,że znajduje sięw sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej wziąćudział w
przedmiotowym postępowaniu, a na potwierdzenie spełniania tego warunku załączy
do oferty dokumenty, o których mowa, w rozdziale VI ust. 1 pkt. 1.5. oraz 1.6. specyfikacji
istotnych warunków zamówienia zwanej dalej „siwz”. Natomiast w III.4) ogłoszenia -
Informacja o oświadczeniach lub dokumentach, jakie majądostarczyćwykonawcy w celu
potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu oraz niepodlegania wykluczeniu
na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy Zamawiający zaznaczył informacjębanku
lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada
rachunek, potwierdzającąwysokośćposiadanychśrodków finansowych lub zdolność
kredytowąwykonawcy, wystawionąnie wcześniej niż3 miesiące przed upływem terminu
składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
albo składania ofert.
Zdaniem Odwołującego Zamawiający jużw ogłoszeniu powinien dokładnie określićwarunki
dla
potencjalnych
wykonawców
i
powinny
one
być
określone
identycznie
w ogłoszeniu i siwz. Podniósł, iżbył przekonany,że złożenie oświadczenia zgodnego
z warunkami określonymi w ogłoszeniu, o znajdowaniu sięw odpowiedniej sytuacji
ekonomicznej i finansowej oraz załączenie do oferty opinii banku o posiadaniuśrodków
finansowych trzykrotnie przewyższających kwotęokreślonąw siwz jest wystarczające.
Na potwierdzenie swych twierdzeńprzywołał § 1 pkt 9 Rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich możeżądać
zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogąbyćskładane zwanego
dalej „rozporządzeniem”, gdzie zapisano jako alternatywęnierozłączną,że Zamawiający
możeżądaćinformacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których
wykonawca posiada rachunek, potwierdzającąwysokośćposiadanychśrodków finansowych
lub zdolnośćkredytowąwykonawcy, wystawionąnie wcześniej niż3 miesiące przed
upływem terminu składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
o udzielenie zamówienia albo składania ofert. Odwołujący uznał,że wykazanie własnychśrodków w celu udowodnienia spełnienia warunku postawionego przez Zamawiającego jest
wystarczające, a zbędnym jest ubieganie sięo kredyt, który w konsekwencji obciąża
Zamawiającego. Odwołujący argumentował, iżograniczenie możliwości potwierdzenia przez
Odwołującego zdolności finansowej tylko do posiadania zdolności kredytowej stanowi
naruszenie przepisu dotyczącego warunków ubiegania sięo zamówienie. Ograniczenie tego
Strona 6 z 13
rodzaju uniemożliwia bowiem złożenie oferty przez podmiot, który dysponujeśrodkami
finansowymi w podanej w siwz wysokości.
W dniu 24 maja 2010 r. wykonawcy wspólnie ubiegający sięo zamówienie Krystyna
Mikruta prowadząca działalnośćgospodarcząpod nazwąZakład OchronyŚrodowiska
Krystyna Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud” sp. z o.o. – w odpowiedzi
na wezwanie do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym przekazanym im mailem
w dniu 20 maja 2010r. - nadali w placówce pocztowej operatora publicznego oraz wysłali
za pośrednictwem faxu zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego, które wpłynęło do Prezesa Izby w formie pisemnej dnia 26 maja 2010 r.
Zamawiający pismem z dnia 1 czerwca 2010 r. ustosunkował siędo zarzutów
Odwołującego przekazując odpowiedźna odwołanie, w której domagał sięodrzucenia
odwołania na podstawie art. 189 ust.2 pkt 3 ustawy. W jego ocenie w odwołaniu
zakwestionowane zostało opisanie przez Zamawiającego sposobu oceny spełniania warunku
udziału w postępowaniu, czego wykluczenie Odwołującego z postępowania było wyłącznie
konsekwencją. Tym samym podniósł, iżodwołanie, jako wniesione z uchybieniem
ustawowego terminu, którego bieg rozpoczął sięz dniem zamieszczenia siwz na stronie
internetowej Zamawiającego, winno zostaćodrzucone.
Zamawiający wniósł także, na wypadek nie uwzględnieniażądania zgłoszonego
w pierwszej kolejności, o oddalenie odwołania. Argumentował, iżwybór rodzaju
weryfikowanych danych tj. wysokości posiadanychśrodków lub zdolności kredytowej należy
do Zamawiającego. Podkreślił, iżze względu na specyfikęzamówieniaświadomie
zdecydował sięna weryfikacjęzdolności kredytowej. Zaznaczył, iżokreślony przez niego
sposób oceny spełniania warunku dotyczącego sytuacji finansowej i ekonomicznej
wykonawców jest związany z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalny do niego,
co czyni zadośćprzepisowi art. 22 ust. 4 Pzp. Wskazał także, iżróżnica w zapisach treści
ogłoszenia (częśćIII.4. i treści siwz (rozdziału VI ust. 1 pkt 1.5.) wynika wyłącznie z tego,że
sposób
wprowadzania
danych
do
ogłoszenia
uniemożliwia
ingerencję
w proponowane prze system treści. Dodał, iżprecyzyjnie i jednoznacznie określił sposób
dokonania oceny spełniania warunków w siwz. Stąd teżstanął na stanowisku, iżodwołanie
należy oddalićjako bezzasadne.
Uwzględniając
załączoną
do
akt
sprawy
dokumentację
przedmiotowego
postępowania, w tym w szczególności postanowienia siwz i ogłoszenia, jak również
biorąc pod uwagę oświadczenia Zamawiającego złożone podczas rozprawy, Izba
ustaliła, co następuje:
Strona 7 z 13
W pierwszej kolejności należy wskazać, iżw wyniku wszczęcia postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego, którego dotyczy rozpoznawane przez Izbęodwołanie
w dniu 22 marca 2010 r. tj. po dniu wejścia wżycie ustawy z dnia 2 grudnia 2009r. o zmianie
ustawy - Prawo zamówieńpublicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009r.,
Nr 223, poz.1778) w sprawie znajdązastosowanie przepisy Pzp w brzmieniu
znowelizowanym.
Odwołanie, wobec nie stwierdzenia na posiedzeniu niejawnym bez obecności stron
braków formalnych oraz w związku z uiszczeniem przez Odwołującego wpisu, podlega
rozpoznaniu. Izba ustaliła, iżodwołanie w zakresie zarzutów obejmujących czynność
wykluczenia Odwołującego z postępowania oraz wyboru oferty najkorzystniejszej, zostało
wniesione w terminie, który zaczął biec od dnia 14 maja 2010r., kiedy to Zamawiający
zawiadomił Odwołującego o wykluczeniu go z postępowania, dokonaniu oceny ofert
i wyborze oferty najkorzystniej złożonej przez wspólnie ubiegających sięo zamówienie
KrystynęMikrutęprowadzącądziałalnośćgospodarcząpod nazwąZakład OchronyŚrodowiska Krystyna Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud” sp. z o.o.
Wniesienie odwołania dnia 19 maja 2010r. dokonane zostało z zachowaniem
pięciodniowego terminu określonego przepisem art. 182 ust. 1 pkt 2 Pzp. Tym samym,
ze względu na brak przesłanek uzasadniających odrzucenie odwołania, Izba przeprowadziła
rozprawęmerytorycznie rozpoznając odwołanie.
Odwołujący posiada interes w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia w rozumieniu
art. 179 ust. 1 Pzp, gdyżw przypadku bezprawnego wykluczenia go z postępowania
przez Zamawiającego, Odwołujący stracił możliwośćuzyskania przedmiotowego
zamówienia, tym samym także został narażony na szkodę.
Biorąc pod uwagęzgromadzony w sprawie materiał dowodowy Izba stwierdziła,
iżodwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zamawiający prowadzi postępowanie na modernizacjęi rozbudowęoczyszczalniścieków w Ryczywole – II etap w trybie przetargu nieograniczonego. W punkcie III.3.5.
ogłoszenia o zamówieniu Zamawiający – opisując sposób dokonywania oceny spełniania
warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej -
postanowił, iż„Warunek ten będzie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca oświadczy, że znajduje się w sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej wziąć udział
Strona 8 z 13
w przedmiotowym postępowaniu, a na potwierdzenie spełniania tego warunku załączy
do oferty dokumenty, o których mowa, w rozdziale VI ust. 1 pkt. 1.5. oraz 1.6. SIWZ”.
Natomiast w pkt. III.4. ogłoszenia pn. „Informacja o oświadczeniach lub dokumentach, jakie
mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału
w postępowaniu oraz niepodlegania wykluczeniu na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy”
Zamawiający zaznaczył pozycjęzawierającą„informację banku lub spółdzielczej kasy
oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada rachunek, potwierdzającą
wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność kredytową wykonawcy,
wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia albo składania ofert”.
Jednocześnie w rozdziale V pkt. 1.1.4. siwz Zamawiający wskazał, iżo udzielenie
zamówienia mogąubiegaćsięwykonawcy, którzy spełniająwarunki udziału w postępowaniu
wymienione w art. 22 ust. 1 ustawy dotyczące m.in. sytuacji ekonomicznej i finansowej.
Zamawiający doprecyzował, iżwarunek ten będzie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca
oświadczy,że znajduje sięw sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej wziąćudział
w przedmiotowym postępowaniu, a na potwierdzenie spełnienia tego warunku załączy
do oferty dokumenty, o których mowa m.in. w rozdziale VI ust. 1 pkt 1.5. siwz. Natomiast
w rozdziale VI ust. 1 pkt. 1.5. siwz zostało wskazane, iż„w celu wykazania spełniania przez
wykonawcę warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1 upzp, których opis sposobu oceny
spełniania został dokonany w ogłoszeniu o zamówieniu oraz w niniejszej SIWZ,
Zamawiający żąda (...) informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo -
kredytowej, w których wykonawca posiada rachunek, potwierdzającej zdolność kredytową
wykonawcy, na kwotę nie mniejszą niż 2.000.000,00 zł. (...)”.
Uwzględniając powyższe postanowienia ogłoszenia oraz siwz ofertęw postępowaniu
złożył m.in. Odwołujący załączając do niej oświadczenia o spełnianiu warunków udziału
w postępowaniu (k. 61-63 oferty) oraz opiniębankowąwystawionąw dniu 30 marca 2010 r.
przez Kredyt Bank S.A. (k. 49 – 50 oferty), która potwierdzała, iżOdwołujący posiada
na lokacie tzw. „overnight”środki finansowe w kwocie 6.035.673,14 zł. W konsekwencji
Zamawiający pismem z dnia 9 maja 2010r. wezwała Odwołującego do złożenia dokumentu
potwierdzającego zdolnośćkredytową, wyjaśniając, iżz przedłożonej wraz z ofertąopinii nie
wynika, iżOdwołujący ma zdolnośćkredytowąna kwotęwymaganąprzez Zamawiającego.
Odwołujący na powyższe wezwanie przedłożył ponownie pierwotnie złożonąopiniębankową
wyjaśniając, iżpotwierdza ona spełnianie warunku dotyczącego zdolności kredytowej
na kwotęnie mniejsząniż2.000.000 zł., gdyżzawiera zapis o posiadanychśrodkach
finansowych w wysokości trzykrotnie wyższej niżwskazana w siwz. Uwzględniając powyższe
Strona 9 z 13
Zamawiający ponownie dokonał analizy treści opinii bankowej z dnia 30 marca 2010 r.
uznając, iżnie potwierdza ona zdolności kredytowej Odwołującego, a tylko stan posiadanych
przez niego w danym dniuśrodków finansowych, w konsekwencji czego wykluczył
Odwołującego z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp, gdyżw jego ocenie
Odwołujący nie wykazał spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji
ekonomicznej i finansowej.
Uwzględniając powyższe Izba zważyła, co następuje:
Okolicznościąspornąjest, czy w stanie faktycznym niniejszej sprawy Odwołujący mógł
wykazaćspełnianie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej
i finansowej przedkładając oświadczenia o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu,
w tym tego dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej określonego w art. 22 ust. 1 pkt
4 Pzp oraz opiniępotwierdzającąposiadaneśrodki finansowe.
Na tak postawione pytanie należy udzielićodpowiedzi twierdzącej. Analiza zarówno
siwz jak i ogłoszenia prowadzi do wniosku, iż:
- po pierwsze Zamawiający w ogłoszeniu w punkcie III.3.5. – opisując sposób dokonywania
oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej
i finansowej - postanowił,że „Warunek ten będzie uznany za spełniony, jeżeli wykonawca
oświadczy, że znajduje się w sytuacji ekonomicznej i finansowej pozwalającej wziąć udział
w przedmiotowym postępowaniu, a na potwierdzenie spełniania tego warunku załączy
do oferty dokumenty, o których mowa, w rozdziale VI ust. 1 pkt. 1.5. oraz 1.6. SIWZ”.
Nie budzi wątpliwości Izby,że Zamawiający wbrew obowiązkowi wynikającemu z przepisów
art. 22 ust. 3 oraz 41 Pzp, nie zamieścił w ogłoszeniu opisu sposobu dokonania oceny
spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej,
bowiem w omawianym punkcie ogłoszenia znajdujemy wyłącznie odesłanie do dokumentów
wymienionych w siwz.
- po drugie z brzmienia pkt. III.4. ogłoszenia pt. „Informacja o oświadczeniach
lub dokumentach, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania
warunków udziału w postępowaniu oraz niepodlegania wykluczeniu na podstawie art. 24 ust.
1 ustawy”, w którym Zamawiający zaznaczył pozycjęzawierającą„informację banku
lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada
rachunek, potwierdzającą wysokość posiadanych środków finansowych lub zdolność
kredytową wykonawcy, wystawioną nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu
Strona 10 z 13
składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
albo składania ofert”, wynika wprost – co nie budzi wątpliwości Izby - iżZamawiający
dopuścił, w celu wykazania spełniani warunku dotyczącego sytuacji ekonomicznej
i finansowej, złożenie dokumentów potwierdzających nie tylko zdolnośćkredytową, ale także
wysokośćposiadanych przez wykonawcęśrodków. Słusznie zatem twierdził Odwołujący,że złożenie - zgodnie z ogłoszeniem - oświadczenia potwierdzającego spełnianie warunku
udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej i finansowej oraz przedłożenie
opinii banku o wysokości posiadanychśrodków finansowych w wysokości przewyższającej
wymaganąw siwz zdolnośćkredytową, powinno byćwystarczające dla oceny,że spełnia
warunek
zgodnie
z
wymaganiami
Zamawiającego.
Ponadto
należy
podkreślić,
iżw okolicznościach niniejszej sprawy, wobec nie doprecyzowania przez Zamawiającego
w ogłoszeniu sposobu oceny spełniania tego warunku,żądanie jakiegokolwiek dokumentu
ponad oświadczenie o spełnianiu warunków udziału w postępowaniu wydaje siębyć
niezasadne
Uwzględniając powyższe należy podkreślić, iżwbrew twierdzeniom Zamawiającego,
ustawa nie pozwala na przyjęcie prymatu zapisów siwz nad treściąogłoszenia.
Sąto dokumenty, które powinny byćze sobąspójne i w sposób jednakowy opisywać
np. sposób oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu wymieniając przy tym taki
sam katalog dokumentów, które należy wraz z ofertąprzedłożyć. Ogłoszenie, które zwykle
jest dokumentem na podstawie którego wykonawcy wstępnie decydują, czy realizacja
danego zamówienia znajduje sięw zasięgu ich możliwości, w szczególności czy sąw stanie
wykazaćspełnianie warunków udziału w postępowaniu, nie może wprowadzaćw błąd,
bowiem prowadziłoby to wprost do naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp wymagającego
od Zamawiającego przygotowania i przeprowadzenia postępowania z zachowaniem uczciwej
konkurencji i w sposób gwarantujący równe traktowanie wykonawców. Dlatego Zamawiający
powinien dochowaćnależytej staranności sporządzając obydwa dokumenty przede
wszystkim dbając o zachowanie przywołanych zasad. Wszelkie rozbieżności między siwz
i ogłoszeniem należy interpretowaćw sposób, który zagwarantuje ich realizację. W ocenie
Izby niejasności czy błędy w przygotowywanych przez Zamawiającego dokumentach nie
mogąprowadzićdo rozstrzygnięćniekorzystnych dla wykonawców działających w dobrej
wierze zgodnie z wytycznymi Zamawiającego. Wykonawcy mająprawo sądzić,że postępując w sposób określony przez Zamawiającego (stosownie do instrukcji zawartej
w siwz czy ogłoszeniu) nie będąnarażeni na jakiekolwiek negatywne konsekwencje z tego
tytułu jak np. wykluczenie z udziału w postępowaniu. Tym samym więc należy podkreślić,
uwzględniając treśćogłoszenia,że wykonawca, w celu wykazania wynikającego wprost
z art. 22 ust. 1 pkt 4 ustawy warunku dotyczącego sytuacji finansowej i ekonomicznej,
Strona 11 z 13
którego sposób oceny nie został określony w ogłoszeniu, był uprawniony do wykazania
spełniania przedmiotowego warunku poprzestając na oświadczeniu. W tych okolicznościach
bowiem – jak wyżej zostało wskazane -żądanie jakichkolwiek dodatkowych dokumentów
na potwierdzenie spełniania przedmiotowego, nie jest zasadne. W tym zakresie należy
przede wszystkim wziąćpod uwagętreśćart. 25 ust.1 ustawy, zgodnie z którym
Zamawiający możeżądaćod wykonawców wyłącznie oświadczeńlub dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Wświetle brzmienia pkt. III 3.5.,
w którym nie został opisany sposób oceny spełniania warunku dotyczącego sytuacji
ekonomicznej i finansowej, wszelkie dokumenty na potwierdzenie spełniania tego warunku
uznaćnależy za zbędne. Zatem dla stwierdzenia,że Odwołujący spełnia warunek udziału
w postępowaniu dotyczący sytuacji ekonomicznej i finansowej wystarczające jest złożenie
przez niego w tym zakresie odpowiedniego oświadczenia, co teżuczynił.
Nawet jeśli by przyjąć– jak twierdzi Zamawiający –że zawarte w pkt. III 3.5.
ogłoszenia odesłanie do siwz oznacza,że sposób oceny spełniani warunku dotyczącego
sytuacji ekonomicznej i finansowej został opisany i wykonawca zobowiązany był wykazaćsię
zdolnościąkredytowąo wartości co najmniej 2.000.000 zł. to trzeba zwrócićuwagę,
iżkatalog wymienionych w pkt. III.4. ogłoszenia dokumentów zawiera informacjębanku
lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, w których wykonawca posiada
rachunek, potwierdzającąnie tylko zdolnośćkredytową, ale i wysokośćposiadanychśrodków finansowych, co jest zatem rozbieżne z postanowieniami siwz w tym zakresie
odnoszącymi sięwyłącznie do zdolności kredytowej. Niezgodności te nie mogąprowadzić
do wykluczenia z udziału w postępowaniu wykonawcy, który złożył dokument (opinię
bankowąpotwierdzającąwysokośćposiadanychśrodków) zgodnie z ogłoszeniem.
Co więcej, Izba za chybione uważa stanowisko Zamawiającego, który z zapisów § 1
pkt 9 rozporządzenia wywodzi uprawnienie dla Zamawiającego do decydowania, czy w celu
wykazania
spełniania
warunku
dotyczącego
sytuacji
finansowej,
będzieżądał
od wykonawców informacji banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej
potwierdzającej, wg jego wyboru, wysokośćposiadanychśrodków finansowych lub zdolność
kredytową
wykonawcy.
Za
nieuprawniony
Izba
uznaje
pogląd
Zamawiającego,
iżustawodawca pozostawił mu pełnąswobodęw odniesieniu do określenia sposobu
potwierdzania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego sytuacji ekonomicznej
i finansowej. W ocenie Izby „lub” użyte w treści § 1 pkt 9 rozporządzenia (informacja
potwierdzająca wysokośćposiadanychśrodków finansowych lub zdolnośćkredytową)
wskazuje na możliwośćwyboru sposobu potwierdzenia spełniania warunku, jednak
adresatem tej normy prawnej w omawianym zakresie sąwykonawcy, a nie zamawiający.
Strona 12 z 13
Rozporządzenie pozostawia wykonawcom decyzjęczy chcąpotwierdzićwarunek udziału
dotyczący zdolności finansowej, wykazując sięzdolnościąkredytowączy posiadanymiśrodkami czy jednym i drugim. Zatem wbrew stanowisku Zamawiającego, ograniczenie
sposobu wykazania spełniania warunku udziału w postępowaniu do informacji z banku
lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej wyłącznie poprzez posiadanie
odpowiedniej zdolności kredytowej, jest sprzeczne z Pzp oraz rozporządzeniem i nie
wywołuje skutków prawnych, gdyżmoże prowadzićdo naruszenia art. 7 ust. 1 Pzp. Błędny
zatem – w ocenie Izby - jest pogląd Zamawiającego, zgodnie z którym przepis
rozporządzenia uprawnia go do ograniczenia rodzajów informacji, jakich możeżądaćw celu
wykazania, iżwykonawca spełnia warunek. Z takim rozumieniem zapisów rozporządzenia
koresponduje wzór ogłoszenia określony Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów
z dnia 28 stycznia 2010r. w sprawie wzorów ogłoszeńzamieszczanych w Biuletynie
ZamówieńPublicznych (Dz.U. z 2010 r., Nr 12, poz. 69) – załącznik nr 1,
w którym zamawiający nie mająmożliwości zaznaczenia tylko informacji dotyczącej
zdolności kredytowej, co w pełni odpowiada interpretacji ustawy i rozporządzenia wskazanej
przez Odwołującego. Izba nie ma więc wątpliwości, iżw okolicznościach faktycznych
niniejszej
sprawy,
Odwołujący
mógł
wykazać
spełnianie
warunku
udziału
w postępowaniu dotyczącego zdolności ekonomicznej i finansowej przedkładając opinię
z banku potwierdzająca wysokośćposiadanychśrodków finansowych. Przeciwne
zastrzeżenie Zamawiającego nie jest skuteczne
Tym samym w ocenie Izby potwierdził sięzarzut naruszenia przez Zamawiającego
art. 7 ust. 1 i 3 w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 4 i art. 24 ust. 4 Pzp oraz § 1 pkt 9 rozporządzenia,
gdyżZamawiający nie miał podstaw do wykluczenia Odwołującego z postępowania i wyboru
oferty najkorzystniejszej bez udziału złożonej przez niego oferty. Wświetle okoliczności
niniejszej sprawy, w szczególności treści ogłoszenia oraz siwz - Izba nie dopatrzyła się
natomiast naruszenia przez Zamawiającego art. 26 ust. 2c ustawy, który nie znajdował w tym
stanie faktycznym zastosowania.
Odnosząc siędo zgłoszenia przystąpienia do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego przez wykonawców wspólnie ubiegających sięo zamówienie tj. Krystynę
Mikrutęprowadzącądziałalnośćgospodarcząpod nazwąZakład OchronyŚrodowiska
Krystyna Mikruta oraz Przedsiębiorstwo Budowlane „Ziembud” sp. z o.o. należy stwierdzić,
iżwobec doręczenia dokumentu zgłoszenia Prezesowi Izby w wymaganej art. 185 ust. 2 Pzp
formie pisemnej w dniu 26 maja 2010 r., nie może ono wywołaćskutków prawnych. Izba stoi
na stanowisku, iżdla skuteczności zgłoszenia – zgodnie z teoriądoręczenia - niezbędne było
jego wpłynięcie do Prezesa Izby w przypisanej formie w terminie trzydniowym licząc od dnia
Strona 13 z 13
20 maja 2010 r. (tj. od dnia otrzymania od Zamawiającego kopii odwołania
wraz z wezwaniem do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym) tzn. do dnia 24 maja
2010 r. (23 maja 2010 r. – niedziela). Tym samym należy stwierdzić, iżzgłoszenie
przystąpienia nie było skuteczne, ponieważzostało dokonane z uchybieniem trzydniowego
terminu wskazanego w art. 185 ust. 2 ustawy.
W tym stanie rzeczy Izba działając na podstawie art. 192 ust. 2 Pzp Izba uwzględniła
odwołanie.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy, czyli stosownie do wyniku postępowania z uwzględnieniem postanowień§ 5 ust. 4
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
