rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2011-03-28
rok: 2011
data dokumentu: 2011-03-28
rok: 2011
sygnatury akt.:
KIO 595/11
KIO 595/11
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2011 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Krzysztofa Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: „KB-
INSTALACJE” Krzysztof Bobrowski, w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego –
Gminę Szulborze Wielkie - w trybie przetargu nieograniczonego na „Budowę przydomowych
oczyszczalni ścieków”,
przez Krzysztofa Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: „KB-
INSTALACJE” Krzysztof Bobrowski, w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego –
Gminę Szulborze Wielkie - w trybie przetargu nieograniczonego na „Budowę przydomowych
oczyszczalni ścieków”,
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu powtórzenie czynności badania i
oceny ofert, wezwanie w ramach tej oceny Odwołującego do uzupełnienia dokumentu na
potwierdzenie, że oferowane roboty budowlane odpowiadają wymaganiom opisanym w
pkt VI.10 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych;
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Gminę Szulborze Wielkie i nakazuje:
1)
zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 10.000 zł 00 gr
[słownie: dziesięciu tysięcy złotych, zero groszy] z kwoty wpisu uiszczonego przez
Odwołującego - Krzysztofa Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą: „KB-INSTALACJE” Krzysztof Bobrowski;
2) dokonać wpłaty kwoty 13.600 gr [trzynastu tysięcy sześciuset złotych, zero groszy) przez
Zamawiającego - Gminę Szulborze Wielkie na rzecz Odwołującego - Krzysztofa
Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: „KB-INSTALACJE”
Krzysztof Bobrowski, stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do treści art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych [tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.], na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.
Przewodniczący:
KIO 595/11
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego na „Budowę przydomowych oczyszczalni ścieków” z zastosowaniem
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych [tekst jednolity: Dz.U.
z 2010, Nr 113, poz. 759 ze zm.] wymaganych przy procedurze, gdy wartość szacunkowa
zamówienia nie przekracza kwot określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8
ustawy Prawo zamówień publicznych – wartość zamówienia wynosi 1.381.159,16 zł [359.770,55
euro].
Ogłoszenie o zamówieniu zostało ukazało się w dniu 10 lutego 2011 r. w Biuletynie
Zamówień Publicznych pod numerem ogłoszenia 49315 - 2011r.
Zamawiający w dacie 16 marca 2011 r. powiadomił wykonawców o dokonaniu oceny ofert
złożonych w przedmiotowym postępowaniu i wyborze najkorzystniejszej oferty złożonej przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Multi Kom Andrzej Nakielski w
Ostrołęce i Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowe WODBUM M. Wojtkowski w Warszawie,
i odrzuceniu oferty Odwołującego. Od czynności odrzucenia oferty Odwołujący w dniu 21
marca 2011 r. wniósł odwołanie, zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. l i ust. 3, art.
26 ust. 3, art. 26 ust. 4, art. 89 ust. l pkt. 2, art. 87 ust. l ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący wniósł o:
1)
unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. l pkt.
2 ustawy Prawo zamówień publicznych;
2)
unieważnienie czynności Zamawiającego polegającej na wyborze oferty najkorzystniejszej;
3)
nakazanie Zamawiającemu przeprowadzenia powtórnego badania i oceny ofert z
udziałem Odwołującego, z ewentualnym uwzględnieniem postanowień art. 87 ust. l, art.
26 ust. 3 i art. 26 ust. 4 ustawy oraz dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej na
zasadach określonych ustawą Prawo zamówień publicznych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący argumentuje, iż:
- Zamawiający nie wzywał Odwołującego na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia
dokumentów oraz nie wzywał na podstawie art. 26 ust. 4 do złożenia wyjaśnień w sprawie
złożonych w postępowaniu dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w
postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, jak również
nie prowadził postępowania wyjaśniającego w oparciu o art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
KIO 595/11
- Podjęta przez Zamawiającego czynność jest przedwczesna, a uzasadnienie odrzucenia oferty
wskazuje w sposób jednoznaczny na naruszenie art. 89 ust. 1 pkt. 2 oraz art. 7 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych. Treść złożonej w postępowaniu oferty jest zgodna z treścią
specyfikacji istotnych warunków zamówienia: oferowane przez Odwołującego przydomowe
oczyszczalnie ścieków spełniają wymagania Zamawiającego określone opisem przedmiotu
zamówienia na podstawie dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót. Odwołujący w treści oferty zawarł niezbędne dokumenty potwierdzające
wymagania Zamawiającego między innymi: Krajową deklarację zgodności nr 01/10/210 [strona
38 oferty], Raport z badań nr 43/10/1 [strona 41 oferty], Raport z badań nr 43/10/2 [strona 42
oferty], Raport z badań nr 13/12/2010 [strony 43 - 47 oferty]. Z treści deklaracji oraz złożonych
raportów w sposób jednoznaczny wynika, iż badania przeprowadzono zgodnie z wymaganiami
normy PN-EN 12566-3, a parametry oczyszczalni zostały potwierdzone przez odpowiednie
badania. Badania te zostały wykonane przez laboratoria akredytowane, które są zgodne z
obowiązującą normą oraz Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 w sprawie
warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Zasady wprowadzania wyrobów
budowlanych do obrotu określa ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o wyrobach budowlanych [Dz.
U. Nr 92, poz. 881 z późn. zm.] wraz z przepisami wykonawczymi, określająca zasady
wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych oraz zasady ich kontroli przez organy
administracji publicznej. Przydomowa oczyszczalnia ścieków jako wyrób budowlany
wprowadzony może być do obrotu na podstawie wskazanego przepisu prawa na dwie
możliwości. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w
sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich
znakiem budowlanym [Dz. U. Nr 198, poz. 2041] grupy tych wyrobów wymagają minimum
systemu oceny zgodności 3, a więc z udziałem jednostki notyfikowanej [znak CE] lub
akredytowanej [znak budowlany]. Oznakowanie wyrobu znakiem budowlanym następuje zgodnie
z tym rozporządzeniem. Zarzut Zamawiającego dotyczący braku akredytacji laboratoriów na
zgodność z normą PN-EN 12566-3+A1:2009 jest bezpodstawny, ponieważ przywołane
rozporządzenie wskazanym w treści Krajowej deklaracji jednostkom prowadzenie takich badań
na podstawie § 10 ust. 2 tego rozporządzenia przy zastosowaniu innych równoważnych metod
badania. Rozporządzenie stanowi: „Zakres akredytacji laboratorium powinien odnosić się do metod badań
wyrobów budowlanych i być określony przez odwołanie się do numerów norm na metody badań lub procedur
KIO 595/11
badawczych, przywołanych w specyfikacjach technicznych, lub innych równoważnych metod badania”. W świetle
przywołanego powyżej przepisu, badania przeprowadzone przez akredytowane jednostki
laboratoryjne stanowią podstawę do wystawienia przez producenta Krajowej deklaracji
zgodności. Prawidłowość wprowadzenia do obrotu oferowanych oczyszczalni oraz wystawionej
Krajowej deklaracji zgodności była objęta kontrolą przez Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora
Nadzoru Budowlanego w Łodzi dokonaną w dniach 1 października 2010 roku do 4 października
2010 roku - Nr akt kontroli: 82/2010. Jak wynika z dokonanych ustaleń organu kontrolującego,
oczyszczalnie przydomowe POŚ-KA będące wyrobem budowlanym wprowadzone zostały do
obrotu oraz oznakowane znakiem budowlanym zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Ustalenia organu kontrolującego potwierdzają prawidłowość wprowadzenia do obrotu wyrobu
budowlanego jakim są przydomowe oczyszczalnie ścieków oraz prawidłowość wystawienia
Krajowej deklaracji zgodności.
- Dokonana przez Zamawiającego czynność odrzucenia oferty jest przedwczesna: Odwołujący
stawia Zamawiającemu zarzut zaniechania czynności wynikającej z treści art. 26 ust. 3 polegającej
na wezwaniu Odwołującego do uzupełnienia dokumentów, o których mowa w § 5 ust. l pkt 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać Zamawiający od Wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane [Dz. U. z
2009 r. Nr 226, poz. 1817], a żądanych przez Zamawiającego w treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia w celu potwierdzenia, że oferowane oczyszczalnie odpowiadają
wymaganiom określonym przez Zamawiającego.
- Odwołujący również stawia zarzut zaniechania przez Zamawiającego wyjaśnień zarówno
złożonych w postępowaniu dokumentów [w tym schematu oczyszczalni] na podstawie art. 26 ust.
4, jak również w oparciu o art. 87 ust. l ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający na rozprawie wniósł o oddalenie odwołania, argumentując, iż nie wyzwał
wykonawcy do uzupełnienia spornego dokumentu bowiem oczywistym jest, że oferta podlega
odrzuceniu, ponieważ dokumentu potwierdzającego spełnienia wymagań normy nie da się
uzupełnić, skoro laboratoria przeprowadzające badania nie posiadają w zakresie tej normy
akredytacji. Powołał się Zamawiający na poglądy wyrażane w piśmiennictwie, to jest w
Komentarzu do ustawy prawo zamówień publicznych a także na wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie o sygn. KIO 1044/10.
KIO 595/11
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron
złożone w trakcie rozprawy, ustalono i zważono, co następuje.
W pierwszej kolejności Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że nie została wypełniona
żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołania, o których mowa w art. 189 ust. 2
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Ustalono dalej, że wykonawca wnoszący odwołanie posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych, gdyż w razie uwzględnienia zarzutów odwołania oferta
Odwołującego mogłaby zostać uznana za najkorzystniejszą.
Oceniając stan faktyczny sprawy oraz kwestionowaną w odwołaniu i w granicach tego
odwołania [zgodnie z brzmieniem art. 192 ust. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych] czynność
Zamawiającego polegającą na odrzuceniu oferty Odwołującego, uznano że w analizowanym
zakresie doszło do naruszenia przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, które –
w myśl regulacji art. 192 ust. 2 ustawy, miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. I tak, uzasadniając dokonane rozstrzygnięcie,
w zakresie podniesionych zarzutów uwzględniono okoliczności:
Zamawiający w prowadzonym postępowaniu postawił w treści pkt III.1 specyfikacji
istotnych warunków zamówienia a także w pkt II.1.3 ogłoszenia wymaganie, by zaoferowany
przedmiot: przydomowe oczyszczalnie ścieków były zgodne z normą PN-EN 12566–
3+A1:2009.
Na potwierdzenie spełniania tego warunku Zamawiający wymagał złożenia kart
katalogowych, rysunków, dokumentów potwierdzających dopuszczenie oczyszczalni do obrotu
zgodnie z ustawą o wyrobach budowlanych oraz na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. -
o systemie oceny zgodności tj. m.in. aprobat, atestów, deklaracji zgodności, certyfikatów wraz z
dokumentami stanowiącymi podstawę do ich wydania a także potwierdzających skuteczność
oczyszczalni [jakość oczyszczonych ścieków) zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków
jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi [pkt VI.10 specyfikacji].
W odpowiedziach na zadane wobec brzmienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia w
powyższym zakresie pytania [odpowiedzi na pytanie 2 i 3 z zestawu udzielonych odpowiedzi],
KIO 595/11
Zamawiający wyjaśnił, iż wymaga dołączenia dokumentów wraz z dokumentami stanowiącymi
podstawę ich wydania.
Wraz z ofertą Odwołujący złożył Krajową deklarację zgodności nr01/10/2010 z dnia
6 października 2010 r. dla oferowanych przez siebie biologicznych oczyszczalni ścieków typu
POŚ-KA – Typoszereg urządzeń do oczyszczania ścieków, wskazującą w treści na spełnienie
wymagań w zakresie zgodności z wymaganą normą, przy czym oznaczenie normy w części
tytułowanej Specyfikacja techniczna zostało podane w sposób nie w pełni odpowiadający jej
nomenklaturze: „PN-EN 12566-3+A1: Małe oczyszczalnie ścieków dla obliczeniowej liczby mieszkańców
[OLM) do 50 Część 3: Kontenerowe i/lub montowane na miejscu budowy domowe oczyszczalnie ścieków”
Zamawiający nie podnosił, by w Krajowej deklaracji zgodności dotyczącej oczyszczalni
ścieków wskazana została niewłaściwa norma; nie kwestionował oznaczenia tej normy, która w
deklaracji wskazuje jedynie początkową część właściwej normy, bez końcówki wskazującej na jej
aktualizację [zwrócić warto uwagę, że sporna norma była aktualizowana, zaś jej kolejne
aktualizacje znajdowały wyraz także w nazwie – numeracji normy, odnosząc się w końcowej
części do odpowiedniego wskazania roku: EN 12566-3:2005, EN 12566 -3:2005+A1:2009).
Właściwe – wynikające z treści Ogłoszenia Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z dnia
18 lutego 2010r. w sprawie wykazu norm zharmonizowanych [Monitor Polski Nr 11, poz. 119], w pozycji
27 oznaczenie tej normy to PN-EN 12566-3+A1:2009 [EN 12566-3:2005+A1:2009], przy czym
norma ta zastąpiła wcześniejszą normę EN 12566-3:2005 z dniem 1 listopada 2009 r., zaś po
rocznym okresie przejściowym, gdy dopuszczalne było posługiwanie się normą wcześniejszą, od
dnia 1 listopada 2010 r. jest jedyną funkcjonującą normą zharmonizowaną z dyrektywą nowego
podejścia 89/106/EWG w zakresie małych oczyszczalni ścieków dla liczby mieszkańców do 50 –
Część 3: Kontenerowe i/lub montowane na miejscu budowy domowe oczyszczalnie ścieków.
Nie przesądzając, czy powyższe jest następstwem zwykłego błędu pisarskiego czy też
wynika z innych powodów, złożona przez Odwołującego Krajowa deklaracja zgodności odnosi się do
niepełnego oznaczenia wymaganej przez Zamawiającego normy, co powoduje, że nie sposób
stwierdzić na podstawie tej deklaracji, czy spełnione zostało wymaganie postawione przez
Zamawiającego w zakresie zgodności oferowanej oczyszczalni z normą PN-EN 12566–
3+A1:2009.
Ponadto – i to było spornym między stronami – deklaracja ta opatrzona została raportami
z badań: nr 43/10/1 [badanie wytrzymałościowe konstrukcji], nr 43/10/2 [badanie
wodoszczelności oczyszczalni] przeprowadzonymi przez laboratorium, zgodnie z normą we
KIO 595/11
wcześniejszym, wycofanym brzmieniu, to jest PN-EN 12566-3; a także raportem z badań nr
13/12/2010 – w zakresie średnich wartości zanieczyszczeń na dopływie i odpływie przy
przepływie nominalnym a także wartości skuteczności przy przepływie nominalnym - przez
laboratorium, także zgodnie z normą PN-EN 12566-3. Powyższa okoliczność spowodowała
odrzucenie oferty Odwołującego jako niezgodnej z wymaganiem postawionym treścią
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, to jest wymaganiem, by oferowane oczyszczalnie
spełniały wymagania wynikające z normy PN-EN 12566–3+A1:2009, co jest równoznaczne ze
złożeniem deklaracji zgodności wraz z raportami badań odnoszącymi się do tej właśnie normy.
Poddając ocenie powyższą decyzję Zamawiającego wraz z uzasadniającymi ją
zastrzeżeniami Zamawiającego dostrzec należało, iż zgodnie z treścią art. 4 i 5 ust. 1 ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych [Dz.U. z 2004 r., Nr 92 poz. 881], wyrób
budowlany może być wprowadzony do obrotu, jeżeli nadaje się do stosowania przy wykonywaniu
robót budowlanych, w zakresie odpowiadającym jego właściwościom użytkowym i
przeznaczeniu, to jest ma właściwości użytkowe umożliwiające prawidłowo zaprojektowanym i
wykonanym obiektom budowlanym, w których ma być zastosowany w sposób trwały, spełnienie
wymagań podstawowych. Wyrób budowlany nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót
budowlanych, jeżeli jest: oznakowany CE; albo umieszczony w określonym przez Komisję
Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa, dla
których producent wydał deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki budowlanej; albo
oznakowany znakiem budowlanym. Bezspornym w sprawie jest, że oferowane oczyszczalnie
stanowią wyrób budowlany, jak i to, że nie posiadają znaku CE [zgodnie z Rozporządzeniem
Ministra Infrastruktury z 11 sierpnia 2004 r. w sprawie systemów ceny zgodności, wymagań, jakie powinny
spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności, oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych
oznakowaniem CE, Dz.U. z 2004, Nr 195, poz. 2011] oraz, że nie są umieszczone w określonym
przez Komisję Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i
bezpieczeństwa, dla których producent wydał deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki
budowlanej. Odwołujący posługuje się w odniesieniu do oferowanej oczyszczalni, jako
dokumentem potwierdzającym dopuszczenie do obrotu [potwierdzającym, że wyrób budowlany
nadaje się do stosowania) Krajową deklaracją zgodności na podstawie przepisów Rozporządzenia
Ministra Infrastruktury z 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów
budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym [Dz.U. z 2004, Nr 198, poz. 2041 ze
zm.], znakując oczyszczalnie znakiem budowlanym zgodnie z powołanymi przepisami. Zgodnie z
KIO 595/11
treścią art. 8 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych, oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem
budowlanym jest dopuszczalne, jeżeli producent, mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, dokonał oceny zgodności i wydał, na swoją wyłączną odpowiedzialność, krajową
deklarację zgodności z Polską Normą wyrobu albo aprobatą techniczną, przy czym – w myśl art.
9 ust. 1 tej ustawy - aprobaty technicznej udziela się dla wyrobu budowlanego, dla którego nie
ustanowiono Polskiej Normy wyrobu, albo wyrobu budowlanego, którego właściwości użytkowe,
odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonej w
Polskiej Normie wyrobu, objętego mandatem udzielonym przez Komisję Europejską na
opracowanie norm zharmonizowanych lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych;
lub wykazem ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej. Potwierdza to także treść złożonego przez Odwołującego na rozprawie pisma
Ministerstwa Infrastruktury Departamentu Rynku Budowlanego i Techniki z dnia 13 lipca 2010
r., w części końcowej pisma. Ocena zgodności obejmuje właściwości użytkowe wyrobu
budowlanego, odpowiednio do jego przeznaczenia, mające wpływ na spełnienie przez obiekt
budowlany wymagań podstawowych. Szczegółowe zasady znakowania wyrobów budowlanych
znakiem budowlanym wynikają z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie sposobów
deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, w którym
wskazano [§ 2 pkt 1 i 4 Rozporządzenia], że jeśli mowa o specyfikacji technicznej - należy przez to
rozumieć Polską Normę wyrobu, niemającą statusu normy wycofanej, lub aprobatę techniczną;
a poprzez krajowy certyfikat zgodności - należy rozumieć dokument, wymagany do wydania
krajowej deklaracji zgodności, wydany w trakcie oceny zgodności przez akredytowaną jednostkę
certyfikującą wyroby, potwierdzający, że wyrób budowlany i proces jego wytwarzania są zgodne
ze specyfikacją techniczną.
Zgodnie z powołanym rozporządzeniem, wyrób budowlany jest zgodny ze specyfikacją
techniczną, jeżeli spełnia, odpowiednie do jego przeznaczenia, wymagania określone w tej
specyfikacji, mające wpływ na spełnienie przez obiekt budowlany wymagań podstawowych.
Oceny zgodności wyrobu budowlanego dokonuje producent, na podstawie zharmonizowanej
specyfikacji technicznej wyrobu, o której mowa w przepisach o europejskich aprobatach
technicznych oraz polskich jednostkach organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania,
stosując system oceny zgodności wskazany w tej specyfikacji. Dla przydomowych oczyszczalni
ścieków wymagany jest system oceny zgodności 3, to jest deklarowanie zgodności wyrobu przez
producenta na podstawie wstępnego badania typu prowadzonego przez akredytowane
KIO 595/11
laboratorium oraz zakładowej kontroli produkcji [§ 4 ust. 3 pkt 5 Rozporządzenia Ministra
Infrastruktury w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich
znakiem budowlanym). W ocenie zgodności wyrobów budowlanych uczestniczą akredytowane,
zgodnie z przepisami o systemie oceny zgodności, jednostki certyfikujące oraz laboratoria, przy
czym laboratorium wykonujące zadania akredytowanej jednostki w zakresie oceny zgodności
wyrobów budowlanych powinno posiadać certyfikat akredytacji, potwierdzający spełnienie
wymagań i warunków zawartych w Polskich Normach, określających ogólne wymagania
dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących. Zakres akredytacji laboratorium
powinien zaś odnosić się do metod badań wyrobów budowlanych i być określony przez
odwołanie się do numerów norm na metody badań lub procedur badawczych, przywołanych w
specyfikacjach technicznych, lub innych równoważnych metod badania [§ 9 i 10 ust. 2
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz
sposobu znakowania ich znakiem budowlanym]. Natomiast zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia
30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności [tekst jedn. Dz. U. z 2010 r., Nr 138, poz. 935),
akredytacja jest udzielana przez Polskie Centrum Akredytacji, zwane dalej „Centrum
Akredytacji”, na wniosek zainteresowanej jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej,
laboratorium lub innego podmiotu przeprowadzającego oceny zgodności lub weryfikacje, po
dokonaniu ich oceny i potwierdzeniu, że spełniają wymagania i warunki określone w
odpowiednich Polskich Normach, a w przypadku braku Polskich Norm - w odpowiednich
dokumentach organizacji międzynarodowych.
W zakresie przydomowych oczyszczalni ścieków ustanowiono Polską Normę wyrobu
budowlanego, to jest PN-EN 12566-3+A1:2009 [Ogłoszenie Prezesa Polskiego Komitetu
Normalizacyjnego z dnia 18 lutego 2010r. w sprawie wykazu norm zharmonizowanych, Monitor Polski Nr
11, poz. 119, pozycja 27].
W świetle powyższego, sporna w sprawie kwestia dotycząca przeprowadzenia badań
stanowiących podstawę wystawienia Krajowej deklaracji zgodności, to jest, czy zostały one
przeprowadzone przez laboratoria posiadające akredytację w zakresie normy PN-EN 12566–
3+A1:2009 winna być rozpatrywana w kontekście brzmienia przytoczonego wyżej przepisu:
laboratorium przeprowadzające badania powinno posiadać akredytację określoną poprzez
odwołanie się do numerów norm na metody badań lub procedur badawczych, przywołanych w
specyfikacjach technicznych, lub innych równoważnych metod badania. Nie ulega wątpliwości, że
norma przywołana w załączonych do oferty Odwołującego [krajowej deklaracji zgodności]
KIO 595/11
raportach z badań nie jest tą, do której odnosiło się wymaganie Zamawiającego, co oznacza, że
oba laboratoria, które przeprowadziły badania potwierdzone raportami dołączonymi do krajowej
deklaracji zgodności nie posiadają akredytacji w zakresie tej normy. Potwierdzają to także
ustalenia poczynione przez Zamawiającego na podstawie informacji zawartych na stronie
Polskiego Centrum Akredytacji oraz pozyskanych od jednego z podmiotów przeprowadzających
badania. W informacjach o zakresie akredytacji każdego z dwóch podmiotów, które
przeprowadziły badania stanowiące podstawę wystawienia przez Odwołującego Krajowej
deklaracji zgodności wskazano, w pozycji Normy i/lub udokumentowane procedury badawcze zakres
akredytacji każdego z podmiotów odnoszący się do zupełnie innych norm, aniżeli objęta
wymaganiem Zamawiającego, w tym nie dotyczącym nawet wcześniejszej, nieaktualnej wersji tej
normy [vide: Wykaz laboratoriów badawczych akredytowanych w oparciu o normę PN-EN
ISO/IEC 17025: Zakres akredytacji laboratorium badawczego nr AB 536 oraz Zakres akredytacji
laboratorium badawczego nr AB 1044]. Potwierdza to także analiza treści raportów z badań
dołączonych do Krajowej deklaracji zgodności załączonej do oferty Odwołującego. Po pierwsze:
w każdym z tych raportów wskazano jedynie w sposób ogólny, że badania przeprowadzono
zgodnie z normą, co nie jest równoznaczne z posiadaniem wymaganej przepisami [§ 4 ust. 3 pkt 5
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz
sposobu znakowania ich znakiem budowlanym] przez laboratorium akredytacji w zakresie tej normy.
Przeprowadzenie bowiem badań w sposób odpowiadający metodologii badawczej danej normy,
nawet w sposób w pełni czyniący zadość jej wymaganiom nie oznacza wykonania tych badań
przez laboratorium posiadające akredytację w tym zakresie. Trafnie to zresztą dostrzegł
Zamawiający, że na dwóch raportach z badań brak jest oznaczenia, że laboratorium je
wykonujące posiada akredytację udzieloną przez Polskie Centrum Akredytacji; akredytacja tego
laboratorium odnosi się bowiem do zakresu całkowicie innych norm aniżeli wymagana przez
Zamawiającego. Po drugie, w przedmiotowych raportach z badań podano, że badania
przeprowadzono zgodnie z normą PN-EN 12566-3 [zatem określoną w sposób ogólny), nie
odnosząc tego do szczegółowej normy PN-EN 12566-3+A1:2009, co też nie pozwala na
przyjęcie, że badania te odpowiadają normie wymaganej w tym postępowaniu.
Nie jest także potwierdzeniem tezy, iż załączoną do oferty Odwołującego Krajową
deklarację zgodności oraz stanowiące podstawę jej wystawienia raporty z badań wystawiono
zgodnie z wymaganą normą PN-EN 12566–3+A1:2009 złożony przez Odwołującego na
rozprawie protokół kontroli przeprowadzonej przez Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora
KIO 595/11
Nadzoru Budowlanego w Łodzi z dnia 1 października 2010r., w którym stwierdzono iż „w trakcie
kontroli firma KB-Instalacje Krzysztof Bobrowski wystawiła deklarację zgodności nr 01/10/2010, którą objęła
oczyszczalnię ścieków typ POŚ-KA 4 i POŚ-KA 8. Z dokonanych ustaleń wynika, iż powyższą deklarację
zgodności kontrolowana firma wystawiła po zwróceniu przez kontrolującego uwagi, iż do obrotu mogą być
wprowadzone wyłącznie oczyszczalnie ścieków, dla których producent wykonał badania typu zgodnie z tablicą
ZA 1 normy PN-EN 12566–3:2005+A1:2009 […]” a także: „[…) kontrolujący stwierdzają, że
oczyszczalnie ścieków typu POŚ-KA 4 i POŚ-KA 8 były wprowadzone do obrotu zgodnie z przepisami ustawy
o wyrobach budowlanych […] a stwierdzone w trakcie kontroli uchybienia nie stanowią jej istotnego naruszenia”.
Protokół ten odnosi się do okresu historycznego, kiedy wymagana norma funkcjonowała jeszcze
równolegle z wersją ją poprzedzającą, nadto odnosi się do rodzaju wykonanych badań, to jest ich
zgodności z właściwą normą, nie wykazując, że podmioty, które przeprowadziły badania
posiadają akredytację w zakresie normy PN-EN 12566-3+A1:2009.
Powyższe okoliczności przemawiały za uznaniem, iż właściwy był wniosek
Zamawiającego, zgodnie z którym złożona w ofercie Krajowa deklaracja zgodności nr
01/10/2010 wraz z raportami z badań stanowiącymi podstawę jej wydania nie potwierdza
wymagania, by oferowane oczyszczalnie były zgodne z normą PN-EN 12566-3+A1:2009.
Powyższe jednak nie mogło automatycznie powodować odrzucenia oferty złożonej przez
Odwołującego, jako niezgodnej ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia.
Przepis art. 25 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówień publicznych pozwala Zamawiającemu żądać
po pierwsze dokumentów i oświadczeń dotyczących warunków udziału w postępowaniu [tzw.
dokumenty i oświadczenia ,,podmiotowe”], po drugie – oświadczeń i dokumentów
potwierdzających spełnienie przez oferowane roboty budowlane wymagań określonych przez
Zamawiającego [tzw. dokumenty i oświadczenia ,,przedmiotowe”, odnoszące się do przedmiotu
zamówienia – w niniejszym postępowaniu jest to deklaracja zgodności]. Zgodnie z art. 26 ust. 3
Prawa zamówień publicznych, Zamawiający ma obowiązek wezwania wykonawców, którzy w
określonym terminie nie złożyli wymaganych przez niego oświadczeń lub dokumentów, o
których mowa w art. 25 ust. 1, albo którzy złożyli wymagane przez Zamawiającego oświadczenia
i dokumenty, o których mowa w art. 25 ust. 1, zawierające błędy, do ich złożenia w
wyznaczonym terminie, chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo
konieczne byłoby unieważnienie postępowania. Z kolei z art. 26 ust. 4 Prawa zamówień
publicznych wynika obowiązek Zamawiającego do wyjaśnienia dokumentów i oświadczeń, o
których mowa w art. 25 ust. 1 Prawa zamówień publicznych.
KIO 595/11
Przepisy art. 26 ust. 3 i 4 Prawa zamówień publicznych mają charakter bezwzględnie
obowiązujący i nakładają na Zamawiającego nie prawo, a obowiązek wezwania do uzupełnienia
oświadczeń i dokumentów oraz do ich wyjaśnienia. Zamawiający nie może bowiem podjąć
decyzji o wykluczeniu wykonawcy czy o odrzuceniu jego oferty nie mając absolutnej pewności co
do spełnienia/niespełnienia przez niego warunków udziału w postępowaniu. Co więcej, przepis
art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych zarówno doktryna, jak i orzecznictwo interpretują
jednoznacznie: jeżeli z dokumentów załączonych do oferty nie wynika, że wykonawca spełnia
warunki udziału w postępowaniu, traktuje się te dokumenty i oświadczenia jak dokumenty
,,zawierające błąd” i mimo, że nie ma wątpliwości co do ich treści, Zamawiający winien
zastosować art. 26 ust. 3 i 4 Prawa zamówień publicznych. Złożenie dokumentu, z którego treści
wynika niespełnienie warunku udziału w postępowaniu zobowiązuje zamawiającego do wezwania
wykonawcy do jego uzupełnienia w trybie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych [tak
przykładowo wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 9 lutego 2010 r., sygn. akt KIO/UZP
1915/09, publ. w ,,Zamówienia publiczne w orzecznictwie. Zeszyty orzecznicze”, zeszyt nr 6,
Warszawa, grudzień 2010 r., wyroki Krajowej Izby Odwoławczej z 20 stycznia 2011r., sygn. KIO
38/11, z dnia 25 stycznia 2011 r., sygn. 70/2011]. Takie samo stanowisko wyrażane jest w
piśmiennictwie: ,,Zasadą jest, że wezwanie wykonawcy do uzupełnienia dokumentu jest czynnością
obligatoryjną. W każdym przypadku, gdy czynność ta, obiektywnie rzecz biorąc, może doprowadzić do zmiany
sytuacji prawnej wykonawcy, tj. wykazania, że spełnia on warunek, zamawiający ma obowiązek takiego
wezwania dokonać” [Anita Elżanowska, ,,Warunki udziału w postępowaniu”, Zamówienia Publiczne.
Doradca, 26 marzec 2008 r., LEX 94469/1].
Wobec powyższego, Zamawiający powinien wezwać Odwołującego do uzupełnienia
dokumentów potwierdzających, że oferowane roboty budowlane odpowiadają wymaganiom
opisanym w pkt VI.10 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, to jest są zgodne z normą
12566-3+A1:2009, na podstawie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych, względnie
dodatkowo wyjaśnić treść złożonych dokumentów z zastosowaniem instrumentu przewidzianego
w art. 26 ust. 4 ustawy. Z tego powodu należy powtórzyć czynność badania i oceny ofert.
Zaniechanie powyższego jest naruszeniem przepisów Prawa zamówień publicznych i
doprowadziło do przedwczesnego odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt
2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
KIO 595/11
Zamawiający jest zwolniony z wzywania do uzupełnienia dokumentów i oświadczeń,
jeżeli mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby
unieważnienie postępowania. Konieczność unieważnienia postępowania nie zaistniała, również
oferta Odwołującego – wbrew argumentacji prezentowanej przez Zamawiającego - nie podlega
odrzuceniu. Zamawiający wadliwie odrzucił ofertę Odwołującego z powodu braku deklaracji
zgodności, odwołującej się do normy PN-EN 12566-3+A1:2009, ponieważ z góry przesądził, iż
taka deklaracja [w tym dopełniające ją raporty z badań, będących podstawą jej wystawienia] nie
zostanie uzupełniona, a to z uwagi na to, iż laboratoria dokonujące badań nie posiadają
akredytacji w zakresie normy PN-EN 12566-3+A1:2009. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż
nie można antycypować, że dokument załączony do oferty, na potwierdzenie, że oferowane
roboty budowlane odpowiadają wymaganiom, o którym mowa w pkt VI.10 specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, w ramach ewentualnego wezwania do uzupełnienia nie zostanie
uzupełniony w zakresie wymaganym treścią specyfikacji.
Reasumując, podzielono w tym zakresie pogląd Odwołującego, że odrzucenie oferty
Odwołującego z powodu braku deklaracji zgodności bez uprzedniego wezwania było niezasadne,
a co najmniej przedwczesne.
Nie uwzględniono zarzutu odwołania, zgodnie z którym Zamawiający zaniechał
wyjaśnień złożonych w postępowaniu dokumentów [w tym schematu oczyszczalni] na podstawie
art. 26 ust. 4, jak również w oparciu o art. 87 ust. l ustawy Prawo zamówień publicznych, w części
odnoszącej się do schematu oczyszczalni – powyższa kwestia, to jest konstrukcja oczyszczalni nie
była sporną w sprawie, zaś Odwołujący, stawiając powyższy zarzut bez szerszego uzasadnienia
nie wykazał wpływu i znaczenia wyjaśnień dotyczących schematu oczyszczalni dla rozstrzygnięcia
przedmiotowej sprawy; konstrukcja i budowa oczyszczalni nie była przyczyną odrzucenia oferty,
zatem ta okoliczność pozostawała bez wpływu dla rozstrzygnięcia postępowania.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Prawo zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3
pkt 1 i 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
KIO 595/11
odwoławczym i sposobu ich rozliczania [Dz.U. Nr 41 poz. 238]. Przyznano wynagrodzenie
pełnomocnika w wysokości wynikającej z § 3 pkt 2) powołanego rozporządzenia, to jest w
kwocie 3.600 zł.
Przewodniczący:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu powtórzenie czynności badania i
oceny ofert, wezwanie w ramach tej oceny Odwołującego do uzupełnienia dokumentu na
potwierdzenie, że oferowane roboty budowlane odpowiadają wymaganiom opisanym w
pkt VI.10 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych;
2. kosztami postępowania obciąża Zamawiającego - Gminę Szulborze Wielkie i nakazuje:
1)
zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 10.000 zł 00 gr
[słownie: dziesięciu tysięcy złotych, zero groszy] z kwoty wpisu uiszczonego przez
Odwołującego - Krzysztofa Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą: „KB-INSTALACJE” Krzysztof Bobrowski;
2) dokonać wpłaty kwoty 13.600 gr [trzynastu tysięcy sześciuset złotych, zero groszy) przez
Zamawiającego - Gminę Szulborze Wielkie na rzecz Odwołującego - Krzysztofa
Bobrowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: „KB-INSTALACJE”
Krzysztof Bobrowski, stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od
odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do treści art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych [tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.], na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.
Przewodniczący:
KIO 595/11
U Z A S A D N I E N I E
Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego na „Budowę przydomowych oczyszczalni ścieków” z zastosowaniem
przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych [tekst jednolity: Dz.U.
z 2010, Nr 113, poz. 759 ze zm.] wymaganych przy procedurze, gdy wartość szacunkowa
zamówienia nie przekracza kwot określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8
ustawy Prawo zamówień publicznych – wartość zamówienia wynosi 1.381.159,16 zł [359.770,55
euro].
Ogłoszenie o zamówieniu zostało ukazało się w dniu 10 lutego 2011 r. w Biuletynie
Zamówień Publicznych pod numerem ogłoszenia 49315 - 2011r.
Zamawiający w dacie 16 marca 2011 r. powiadomił wykonawców o dokonaniu oceny ofert
złożonych w przedmiotowym postępowaniu i wyborze najkorzystniejszej oferty złożonej przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Multi Kom Andrzej Nakielski w
Ostrołęce i Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowe WODBUM M. Wojtkowski w Warszawie,
i odrzuceniu oferty Odwołującego. Od czynności odrzucenia oferty Odwołujący w dniu 21
marca 2011 r. wniósł odwołanie, zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 7 ust. l i ust. 3, art.
26 ust. 3, art. 26 ust. 4, art. 89 ust. l pkt. 2, art. 87 ust. l ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący wniósł o:
1)
unieważnienie czynności odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. l pkt.
2 ustawy Prawo zamówień publicznych;
2)
unieważnienie czynności Zamawiającego polegającej na wyborze oferty najkorzystniejszej;
3)
nakazanie Zamawiającemu przeprowadzenia powtórnego badania i oceny ofert z
udziałem Odwołującego, z ewentualnym uwzględnieniem postanowień art. 87 ust. l, art.
26 ust. 3 i art. 26 ust. 4 ustawy oraz dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej na
zasadach określonych ustawą Prawo zamówień publicznych.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący argumentuje, iż:
- Zamawiający nie wzywał Odwołującego na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia
dokumentów oraz nie wzywał na podstawie art. 26 ust. 4 do złożenia wyjaśnień w sprawie
złożonych w postępowaniu dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w
postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, jak również
nie prowadził postępowania wyjaśniającego w oparciu o art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
KIO 595/11
- Podjęta przez Zamawiającego czynność jest przedwczesna, a uzasadnienie odrzucenia oferty
wskazuje w sposób jednoznaczny na naruszenie art. 89 ust. 1 pkt. 2 oraz art. 7 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych. Treść złożonej w postępowaniu oferty jest zgodna z treścią
specyfikacji istotnych warunków zamówienia: oferowane przez Odwołującego przydomowe
oczyszczalnie ścieków spełniają wymagania Zamawiającego określone opisem przedmiotu
zamówienia na podstawie dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej wykonania i
odbioru robót. Odwołujący w treści oferty zawarł niezbędne dokumenty potwierdzające
wymagania Zamawiającego między innymi: Krajową deklarację zgodności nr 01/10/210 [strona
38 oferty], Raport z badań nr 43/10/1 [strona 41 oferty], Raport z badań nr 43/10/2 [strona 42
oferty], Raport z badań nr 13/12/2010 [strony 43 - 47 oferty]. Z treści deklaracji oraz złożonych
raportów w sposób jednoznaczny wynika, iż badania przeprowadzono zgodnie z wymaganiami
normy PN-EN 12566-3, a parametry oczyszczalni zostały potwierdzone przez odpowiednie
badania. Badania te zostały wykonane przez laboratoria akredytowane, które są zgodne z
obowiązującą normą oraz Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24.07.2006 w sprawie
warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Zasady wprowadzania wyrobów
budowlanych do obrotu określa ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o wyrobach budowlanych [Dz.
U. Nr 92, poz. 881 z późn. zm.] wraz z przepisami wykonawczymi, określająca zasady
wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych oraz zasady ich kontroli przez organy
administracji publicznej. Przydomowa oczyszczalnia ścieków jako wyrób budowlany
wprowadzony może być do obrotu na podstawie wskazanego przepisu prawa na dwie
możliwości. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 11 sierpnia 2004 r. w
sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich
znakiem budowlanym [Dz. U. Nr 198, poz. 2041] grupy tych wyrobów wymagają minimum
systemu oceny zgodności 3, a więc z udziałem jednostki notyfikowanej [znak CE] lub
akredytowanej [znak budowlany]. Oznakowanie wyrobu znakiem budowlanym następuje zgodnie
z tym rozporządzeniem. Zarzut Zamawiającego dotyczący braku akredytacji laboratoriów na
zgodność z normą PN-EN 12566-3+A1:2009 jest bezpodstawny, ponieważ przywołane
rozporządzenie wskazanym w treści Krajowej deklaracji jednostkom prowadzenie takich badań
na podstawie § 10 ust. 2 tego rozporządzenia przy zastosowaniu innych równoważnych metod
badania. Rozporządzenie stanowi: „Zakres akredytacji laboratorium powinien odnosić się do metod badań
wyrobów budowlanych i być określony przez odwołanie się do numerów norm na metody badań lub procedur
KIO 595/11
badawczych, przywołanych w specyfikacjach technicznych, lub innych równoważnych metod badania”. W świetle
przywołanego powyżej przepisu, badania przeprowadzone przez akredytowane jednostki
laboratoryjne stanowią podstawę do wystawienia przez producenta Krajowej deklaracji
zgodności. Prawidłowość wprowadzenia do obrotu oferowanych oczyszczalni oraz wystawionej
Krajowej deklaracji zgodności była objęta kontrolą przez Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora
Nadzoru Budowlanego w Łodzi dokonaną w dniach 1 października 2010 roku do 4 października
2010 roku - Nr akt kontroli: 82/2010. Jak wynika z dokonanych ustaleń organu kontrolującego,
oczyszczalnie przydomowe POŚ-KA będące wyrobem budowlanym wprowadzone zostały do
obrotu oraz oznakowane znakiem budowlanym zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Ustalenia organu kontrolującego potwierdzają prawidłowość wprowadzenia do obrotu wyrobu
budowlanego jakim są przydomowe oczyszczalnie ścieków oraz prawidłowość wystawienia
Krajowej deklaracji zgodności.
- Dokonana przez Zamawiającego czynność odrzucenia oferty jest przedwczesna: Odwołujący
stawia Zamawiającemu zarzut zaniechania czynności wynikającej z treści art. 26 ust. 3 polegającej
na wezwaniu Odwołującego do uzupełnienia dokumentów, o których mowa w § 5 ust. l pkt 3
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać Zamawiający od Wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane [Dz. U. z
2009 r. Nr 226, poz. 1817], a żądanych przez Zamawiającego w treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia w celu potwierdzenia, że oferowane oczyszczalnie odpowiadają
wymaganiom określonym przez Zamawiającego.
- Odwołujący również stawia zarzut zaniechania przez Zamawiającego wyjaśnień zarówno
złożonych w postępowaniu dokumentów [w tym schematu oczyszczalni] na podstawie art. 26 ust.
4, jak również w oparciu o art. 87 ust. l ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający na rozprawie wniósł o oddalenie odwołania, argumentując, iż nie wyzwał
wykonawcy do uzupełnienia spornego dokumentu bowiem oczywistym jest, że oferta podlega
odrzuceniu, ponieważ dokumentu potwierdzającego spełnienia wymagań normy nie da się
uzupełnić, skoro laboratoria przeprowadzające badania nie posiadają w zakresie tej normy
akredytacji. Powołał się Zamawiający na poglądy wyrażane w piśmiennictwie, to jest w
Komentarzu do ustawy prawo zamówień publicznych a także na wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie o sygn. KIO 1044/10.
KIO 595/11
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska stron
złożone w trakcie rozprawy, ustalono i zważono, co następuje.
W pierwszej kolejności Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, że nie została wypełniona
żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołania, o których mowa w art. 189 ust. 2
ustawy Prawo zamówień publicznych.
Ustalono dalej, że wykonawca wnoszący odwołanie posiada interes w uzyskaniu
przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody w wyniku
naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych, gdyż w razie uwzględnienia zarzutów odwołania oferta
Odwołującego mogłaby zostać uznana za najkorzystniejszą.
Oceniając stan faktyczny sprawy oraz kwestionowaną w odwołaniu i w granicach tego
odwołania [zgodnie z brzmieniem art. 192 ust. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych] czynność
Zamawiającego polegającą na odrzuceniu oferty Odwołującego, uznano że w analizowanym
zakresie doszło do naruszenia przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, które –
w myśl regulacji art. 192 ust. 2 ustawy, miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. I tak, uzasadniając dokonane rozstrzygnięcie,
w zakresie podniesionych zarzutów uwzględniono okoliczności:
Zamawiający w prowadzonym postępowaniu postawił w treści pkt III.1 specyfikacji
istotnych warunków zamówienia a także w pkt II.1.3 ogłoszenia wymaganie, by zaoferowany
przedmiot: przydomowe oczyszczalnie ścieków były zgodne z normą PN-EN 12566–
3+A1:2009.
Na potwierdzenie spełniania tego warunku Zamawiający wymagał złożenia kart
katalogowych, rysunków, dokumentów potwierdzających dopuszczenie oczyszczalni do obrotu
zgodnie z ustawą o wyrobach budowlanych oraz na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. -
o systemie oceny zgodności tj. m.in. aprobat, atestów, deklaracji zgodności, certyfikatów wraz z
dokumentami stanowiącymi podstawę do ich wydania a także potwierdzających skuteczność
oczyszczalni [jakość oczyszczonych ścieków) zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunków
jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi [pkt VI.10 specyfikacji].
W odpowiedziach na zadane wobec brzmienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia w
powyższym zakresie pytania [odpowiedzi na pytanie 2 i 3 z zestawu udzielonych odpowiedzi],
KIO 595/11
Zamawiający wyjaśnił, iż wymaga dołączenia dokumentów wraz z dokumentami stanowiącymi
podstawę ich wydania.
Wraz z ofertą Odwołujący złożył Krajową deklarację zgodności nr01/10/2010 z dnia
6 października 2010 r. dla oferowanych przez siebie biologicznych oczyszczalni ścieków typu
POŚ-KA – Typoszereg urządzeń do oczyszczania ścieków, wskazującą w treści na spełnienie
wymagań w zakresie zgodności z wymaganą normą, przy czym oznaczenie normy w części
tytułowanej Specyfikacja techniczna zostało podane w sposób nie w pełni odpowiadający jej
nomenklaturze: „PN-EN 12566-3+A1: Małe oczyszczalnie ścieków dla obliczeniowej liczby mieszkańców
[OLM) do 50 Część 3: Kontenerowe i/lub montowane na miejscu budowy domowe oczyszczalnie ścieków”
Zamawiający nie podnosił, by w Krajowej deklaracji zgodności dotyczącej oczyszczalni
ścieków wskazana została niewłaściwa norma; nie kwestionował oznaczenia tej normy, która w
deklaracji wskazuje jedynie początkową część właściwej normy, bez końcówki wskazującej na jej
aktualizację [zwrócić warto uwagę, że sporna norma była aktualizowana, zaś jej kolejne
aktualizacje znajdowały wyraz także w nazwie – numeracji normy, odnosząc się w końcowej
części do odpowiedniego wskazania roku: EN 12566-3:2005, EN 12566 -3:2005+A1:2009).
Właściwe – wynikające z treści Ogłoszenia Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z dnia
18 lutego 2010r. w sprawie wykazu norm zharmonizowanych [Monitor Polski Nr 11, poz. 119], w pozycji
27 oznaczenie tej normy to PN-EN 12566-3+A1:2009 [EN 12566-3:2005+A1:2009], przy czym
norma ta zastąpiła wcześniejszą normę EN 12566-3:2005 z dniem 1 listopada 2009 r., zaś po
rocznym okresie przejściowym, gdy dopuszczalne było posługiwanie się normą wcześniejszą, od
dnia 1 listopada 2010 r. jest jedyną funkcjonującą normą zharmonizowaną z dyrektywą nowego
podejścia 89/106/EWG w zakresie małych oczyszczalni ścieków dla liczby mieszkańców do 50 –
Część 3: Kontenerowe i/lub montowane na miejscu budowy domowe oczyszczalnie ścieków.
Nie przesądzając, czy powyższe jest następstwem zwykłego błędu pisarskiego czy też
wynika z innych powodów, złożona przez Odwołującego Krajowa deklaracja zgodności odnosi się do
niepełnego oznaczenia wymaganej przez Zamawiającego normy, co powoduje, że nie sposób
stwierdzić na podstawie tej deklaracji, czy spełnione zostało wymaganie postawione przez
Zamawiającego w zakresie zgodności oferowanej oczyszczalni z normą PN-EN 12566–
3+A1:2009.
Ponadto – i to było spornym między stronami – deklaracja ta opatrzona została raportami
z badań: nr 43/10/1 [badanie wytrzymałościowe konstrukcji], nr 43/10/2 [badanie
wodoszczelności oczyszczalni] przeprowadzonymi przez laboratorium, zgodnie z normą we
KIO 595/11
wcześniejszym, wycofanym brzmieniu, to jest PN-EN 12566-3; a także raportem z badań nr
13/12/2010 – w zakresie średnich wartości zanieczyszczeń na dopływie i odpływie przy
przepływie nominalnym a także wartości skuteczności przy przepływie nominalnym - przez
laboratorium, także zgodnie z normą PN-EN 12566-3. Powyższa okoliczność spowodowała
odrzucenie oferty Odwołującego jako niezgodnej z wymaganiem postawionym treścią
specyfikacji istotnych warunków zamówienia, to jest wymaganiem, by oferowane oczyszczalnie
spełniały wymagania wynikające z normy PN-EN 12566–3+A1:2009, co jest równoznaczne ze
złożeniem deklaracji zgodności wraz z raportami badań odnoszącymi się do tej właśnie normy.
Poddając ocenie powyższą decyzję Zamawiającego wraz z uzasadniającymi ją
zastrzeżeniami Zamawiającego dostrzec należało, iż zgodnie z treścią art. 4 i 5 ust. 1 ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych [Dz.U. z 2004 r., Nr 92 poz. 881], wyrób
budowlany może być wprowadzony do obrotu, jeżeli nadaje się do stosowania przy wykonywaniu
robót budowlanych, w zakresie odpowiadającym jego właściwościom użytkowym i
przeznaczeniu, to jest ma właściwości użytkowe umożliwiające prawidłowo zaprojektowanym i
wykonanym obiektom budowlanym, w których ma być zastosowany w sposób trwały, spełnienie
wymagań podstawowych. Wyrób budowlany nadaje się do stosowania przy wykonywaniu robót
budowlanych, jeżeli jest: oznakowany CE; albo umieszczony w określonym przez Komisję
Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i bezpieczeństwa, dla
których producent wydał deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki budowlanej; albo
oznakowany znakiem budowlanym. Bezspornym w sprawie jest, że oferowane oczyszczalnie
stanowią wyrób budowlany, jak i to, że nie posiadają znaku CE [zgodnie z Rozporządzeniem
Ministra Infrastruktury z 11 sierpnia 2004 r. w sprawie systemów ceny zgodności, wymagań, jakie powinny
spełniać notyfikowane jednostki uczestniczące w ocenie zgodności, oraz sposobu oznaczania wyrobów budowlanych
oznakowaniem CE, Dz.U. z 2004, Nr 195, poz. 2011] oraz, że nie są umieszczone w określonym
przez Komisję Europejską wykazie wyrobów mających niewielkie znaczenie dla zdrowia i
bezpieczeństwa, dla których producent wydał deklarację zgodności z uznanymi regułami sztuki
budowlanej. Odwołujący posługuje się w odniesieniu do oferowanej oczyszczalni, jako
dokumentem potwierdzającym dopuszczenie do obrotu [potwierdzającym, że wyrób budowlany
nadaje się do stosowania) Krajową deklaracją zgodności na podstawie przepisów Rozporządzenia
Ministra Infrastruktury z 11 sierpnia 2004 r. w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów
budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym [Dz.U. z 2004, Nr 198, poz. 2041 ze
zm.], znakując oczyszczalnie znakiem budowlanym zgodnie z powołanymi przepisami. Zgodnie z
KIO 595/11
treścią art. 8 ust. 1 ustawy o wyrobach budowlanych, oznakowanie wyrobu budowlanego znakiem
budowlanym jest dopuszczalne, jeżeli producent, mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, dokonał oceny zgodności i wydał, na swoją wyłączną odpowiedzialność, krajową
deklarację zgodności z Polską Normą wyrobu albo aprobatą techniczną, przy czym – w myśl art.
9 ust. 1 tej ustawy - aprobaty technicznej udziela się dla wyrobu budowlanego, dla którego nie
ustanowiono Polskiej Normy wyrobu, albo wyrobu budowlanego, którego właściwości użytkowe,
odnoszące się do wymagań podstawowych, różnią się istotnie od właściwości określonej w
Polskiej Normie wyrobu, objętego mandatem udzielonym przez Komisję Europejską na
opracowanie norm zharmonizowanych lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych;
lub wykazem ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej. Potwierdza to także treść złożonego przez Odwołującego na rozprawie pisma
Ministerstwa Infrastruktury Departamentu Rynku Budowlanego i Techniki z dnia 13 lipca 2010
r., w części końcowej pisma. Ocena zgodności obejmuje właściwości użytkowe wyrobu
budowlanego, odpowiednio do jego przeznaczenia, mające wpływ na spełnienie przez obiekt
budowlany wymagań podstawowych. Szczegółowe zasady znakowania wyrobów budowlanych
znakiem budowlanym wynikają z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie sposobów
deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym, w którym
wskazano [§ 2 pkt 1 i 4 Rozporządzenia], że jeśli mowa o specyfikacji technicznej - należy przez to
rozumieć Polską Normę wyrobu, niemającą statusu normy wycofanej, lub aprobatę techniczną;
a poprzez krajowy certyfikat zgodności - należy rozumieć dokument, wymagany do wydania
krajowej deklaracji zgodności, wydany w trakcie oceny zgodności przez akredytowaną jednostkę
certyfikującą wyroby, potwierdzający, że wyrób budowlany i proces jego wytwarzania są zgodne
ze specyfikacją techniczną.
Zgodnie z powołanym rozporządzeniem, wyrób budowlany jest zgodny ze specyfikacją
techniczną, jeżeli spełnia, odpowiednie do jego przeznaczenia, wymagania określone w tej
specyfikacji, mające wpływ na spełnienie przez obiekt budowlany wymagań podstawowych.
Oceny zgodności wyrobu budowlanego dokonuje producent, na podstawie zharmonizowanej
specyfikacji technicznej wyrobu, o której mowa w przepisach o europejskich aprobatach
technicznych oraz polskich jednostkach organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania,
stosując system oceny zgodności wskazany w tej specyfikacji. Dla przydomowych oczyszczalni
ścieków wymagany jest system oceny zgodności 3, to jest deklarowanie zgodności wyrobu przez
producenta na podstawie wstępnego badania typu prowadzonego przez akredytowane
KIO 595/11
laboratorium oraz zakładowej kontroli produkcji [§ 4 ust. 3 pkt 5 Rozporządzenia Ministra
Infrastruktury w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich
znakiem budowlanym). W ocenie zgodności wyrobów budowlanych uczestniczą akredytowane,
zgodnie z przepisami o systemie oceny zgodności, jednostki certyfikujące oraz laboratoria, przy
czym laboratorium wykonujące zadania akredytowanej jednostki w zakresie oceny zgodności
wyrobów budowlanych powinno posiadać certyfikat akredytacji, potwierdzający spełnienie
wymagań i warunków zawartych w Polskich Normach, określających ogólne wymagania
dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących. Zakres akredytacji laboratorium
powinien zaś odnosić się do metod badań wyrobów budowlanych i być określony przez
odwołanie się do numerów norm na metody badań lub procedur badawczych, przywołanych w
specyfikacjach technicznych, lub innych równoważnych metod badania [§ 9 i 10 ust. 2
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz
sposobu znakowania ich znakiem budowlanym]. Natomiast zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia
30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności [tekst jedn. Dz. U. z 2010 r., Nr 138, poz. 935),
akredytacja jest udzielana przez Polskie Centrum Akredytacji, zwane dalej „Centrum
Akredytacji”, na wniosek zainteresowanej jednostki certyfikującej, jednostki kontrolującej,
laboratorium lub innego podmiotu przeprowadzającego oceny zgodności lub weryfikacje, po
dokonaniu ich oceny i potwierdzeniu, że spełniają wymagania i warunki określone w
odpowiednich Polskich Normach, a w przypadku braku Polskich Norm - w odpowiednich
dokumentach organizacji międzynarodowych.
W zakresie przydomowych oczyszczalni ścieków ustanowiono Polską Normę wyrobu
budowlanego, to jest PN-EN 12566-3+A1:2009 [Ogłoszenie Prezesa Polskiego Komitetu
Normalizacyjnego z dnia 18 lutego 2010r. w sprawie wykazu norm zharmonizowanych, Monitor Polski Nr
11, poz. 119, pozycja 27].
W świetle powyższego, sporna w sprawie kwestia dotycząca przeprowadzenia badań
stanowiących podstawę wystawienia Krajowej deklaracji zgodności, to jest, czy zostały one
przeprowadzone przez laboratoria posiadające akredytację w zakresie normy PN-EN 12566–
3+A1:2009 winna być rozpatrywana w kontekście brzmienia przytoczonego wyżej przepisu:
laboratorium przeprowadzające badania powinno posiadać akredytację określoną poprzez
odwołanie się do numerów norm na metody badań lub procedur badawczych, przywołanych w
specyfikacjach technicznych, lub innych równoważnych metod badania. Nie ulega wątpliwości, że
norma przywołana w załączonych do oferty Odwołującego [krajowej deklaracji zgodności]
KIO 595/11
raportach z badań nie jest tą, do której odnosiło się wymaganie Zamawiającego, co oznacza, że
oba laboratoria, które przeprowadziły badania potwierdzone raportami dołączonymi do krajowej
deklaracji zgodności nie posiadają akredytacji w zakresie tej normy. Potwierdzają to także
ustalenia poczynione przez Zamawiającego na podstawie informacji zawartych na stronie
Polskiego Centrum Akredytacji oraz pozyskanych od jednego z podmiotów przeprowadzających
badania. W informacjach o zakresie akredytacji każdego z dwóch podmiotów, które
przeprowadziły badania stanowiące podstawę wystawienia przez Odwołującego Krajowej
deklaracji zgodności wskazano, w pozycji Normy i/lub udokumentowane procedury badawcze zakres
akredytacji każdego z podmiotów odnoszący się do zupełnie innych norm, aniżeli objęta
wymaganiem Zamawiającego, w tym nie dotyczącym nawet wcześniejszej, nieaktualnej wersji tej
normy [vide: Wykaz laboratoriów badawczych akredytowanych w oparciu o normę PN-EN
ISO/IEC 17025: Zakres akredytacji laboratorium badawczego nr AB 536 oraz Zakres akredytacji
laboratorium badawczego nr AB 1044]. Potwierdza to także analiza treści raportów z badań
dołączonych do Krajowej deklaracji zgodności załączonej do oferty Odwołującego. Po pierwsze:
w każdym z tych raportów wskazano jedynie w sposób ogólny, że badania przeprowadzono
zgodnie z normą, co nie jest równoznaczne z posiadaniem wymaganej przepisami [§ 4 ust. 3 pkt 5
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie sposobów deklarowania zgodności wyrobów budowlanych oraz
sposobu znakowania ich znakiem budowlanym] przez laboratorium akredytacji w zakresie tej normy.
Przeprowadzenie bowiem badań w sposób odpowiadający metodologii badawczej danej normy,
nawet w sposób w pełni czyniący zadość jej wymaganiom nie oznacza wykonania tych badań
przez laboratorium posiadające akredytację w tym zakresie. Trafnie to zresztą dostrzegł
Zamawiający, że na dwóch raportach z badań brak jest oznaczenia, że laboratorium je
wykonujące posiada akredytację udzieloną przez Polskie Centrum Akredytacji; akredytacja tego
laboratorium odnosi się bowiem do zakresu całkowicie innych norm aniżeli wymagana przez
Zamawiającego. Po drugie, w przedmiotowych raportach z badań podano, że badania
przeprowadzono zgodnie z normą PN-EN 12566-3 [zatem określoną w sposób ogólny), nie
odnosząc tego do szczegółowej normy PN-EN 12566-3+A1:2009, co też nie pozwala na
przyjęcie, że badania te odpowiadają normie wymaganej w tym postępowaniu.
Nie jest także potwierdzeniem tezy, iż załączoną do oferty Odwołującego Krajową
deklarację zgodności oraz stanowiące podstawę jej wystawienia raporty z badań wystawiono
zgodnie z wymaganą normą PN-EN 12566–3+A1:2009 złożony przez Odwołującego na
rozprawie protokół kontroli przeprowadzonej przez Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora
KIO 595/11
Nadzoru Budowlanego w Łodzi z dnia 1 października 2010r., w którym stwierdzono iż „w trakcie
kontroli firma KB-Instalacje Krzysztof Bobrowski wystawiła deklarację zgodności nr 01/10/2010, którą objęła
oczyszczalnię ścieków typ POŚ-KA 4 i POŚ-KA 8. Z dokonanych ustaleń wynika, iż powyższą deklarację
zgodności kontrolowana firma wystawiła po zwróceniu przez kontrolującego uwagi, iż do obrotu mogą być
wprowadzone wyłącznie oczyszczalnie ścieków, dla których producent wykonał badania typu zgodnie z tablicą
ZA 1 normy PN-EN 12566–3:2005+A1:2009 […]” a także: „[…) kontrolujący stwierdzają, że
oczyszczalnie ścieków typu POŚ-KA 4 i POŚ-KA 8 były wprowadzone do obrotu zgodnie z przepisami ustawy
o wyrobach budowlanych […] a stwierdzone w trakcie kontroli uchybienia nie stanowią jej istotnego naruszenia”.
Protokół ten odnosi się do okresu historycznego, kiedy wymagana norma funkcjonowała jeszcze
równolegle z wersją ją poprzedzającą, nadto odnosi się do rodzaju wykonanych badań, to jest ich
zgodności z właściwą normą, nie wykazując, że podmioty, które przeprowadziły badania
posiadają akredytację w zakresie normy PN-EN 12566-3+A1:2009.
Powyższe okoliczności przemawiały za uznaniem, iż właściwy był wniosek
Zamawiającego, zgodnie z którym złożona w ofercie Krajowa deklaracja zgodności nr
01/10/2010 wraz z raportami z badań stanowiącymi podstawę jej wydania nie potwierdza
wymagania, by oferowane oczyszczalnie były zgodne z normą PN-EN 12566-3+A1:2009.
Powyższe jednak nie mogło automatycznie powodować odrzucenia oferty złożonej przez
Odwołującego, jako niezgodnej ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia.
Przepis art. 25 ust. 1 pkt 1 Prawa zamówień publicznych pozwala Zamawiającemu żądać
po pierwsze dokumentów i oświadczeń dotyczących warunków udziału w postępowaniu [tzw.
dokumenty i oświadczenia ,,podmiotowe”], po drugie – oświadczeń i dokumentów
potwierdzających spełnienie przez oferowane roboty budowlane wymagań określonych przez
Zamawiającego [tzw. dokumenty i oświadczenia ,,przedmiotowe”, odnoszące się do przedmiotu
zamówienia – w niniejszym postępowaniu jest to deklaracja zgodności]. Zgodnie z art. 26 ust. 3
Prawa zamówień publicznych, Zamawiający ma obowiązek wezwania wykonawców, którzy w
określonym terminie nie złożyli wymaganych przez niego oświadczeń lub dokumentów, o
których mowa w art. 25 ust. 1, albo którzy złożyli wymagane przez Zamawiającego oświadczenia
i dokumenty, o których mowa w art. 25 ust. 1, zawierające błędy, do ich złożenia w
wyznaczonym terminie, chyba że mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo
konieczne byłoby unieważnienie postępowania. Z kolei z art. 26 ust. 4 Prawa zamówień
publicznych wynika obowiązek Zamawiającego do wyjaśnienia dokumentów i oświadczeń, o
których mowa w art. 25 ust. 1 Prawa zamówień publicznych.
KIO 595/11
Przepisy art. 26 ust. 3 i 4 Prawa zamówień publicznych mają charakter bezwzględnie
obowiązujący i nakładają na Zamawiającego nie prawo, a obowiązek wezwania do uzupełnienia
oświadczeń i dokumentów oraz do ich wyjaśnienia. Zamawiający nie może bowiem podjąć
decyzji o wykluczeniu wykonawcy czy o odrzuceniu jego oferty nie mając absolutnej pewności co
do spełnienia/niespełnienia przez niego warunków udziału w postępowaniu. Co więcej, przepis
art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych zarówno doktryna, jak i orzecznictwo interpretują
jednoznacznie: jeżeli z dokumentów załączonych do oferty nie wynika, że wykonawca spełnia
warunki udziału w postępowaniu, traktuje się te dokumenty i oświadczenia jak dokumenty
,,zawierające błąd” i mimo, że nie ma wątpliwości co do ich treści, Zamawiający winien
zastosować art. 26 ust. 3 i 4 Prawa zamówień publicznych. Złożenie dokumentu, z którego treści
wynika niespełnienie warunku udziału w postępowaniu zobowiązuje zamawiającego do wezwania
wykonawcy do jego uzupełnienia w trybie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych [tak
przykładowo wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 9 lutego 2010 r., sygn. akt KIO/UZP
1915/09, publ. w ,,Zamówienia publiczne w orzecznictwie. Zeszyty orzecznicze”, zeszyt nr 6,
Warszawa, grudzień 2010 r., wyroki Krajowej Izby Odwoławczej z 20 stycznia 2011r., sygn. KIO
38/11, z dnia 25 stycznia 2011 r., sygn. 70/2011]. Takie samo stanowisko wyrażane jest w
piśmiennictwie: ,,Zasadą jest, że wezwanie wykonawcy do uzupełnienia dokumentu jest czynnością
obligatoryjną. W każdym przypadku, gdy czynność ta, obiektywnie rzecz biorąc, może doprowadzić do zmiany
sytuacji prawnej wykonawcy, tj. wykazania, że spełnia on warunek, zamawiający ma obowiązek takiego
wezwania dokonać” [Anita Elżanowska, ,,Warunki udziału w postępowaniu”, Zamówienia Publiczne.
Doradca, 26 marzec 2008 r., LEX 94469/1].
Wobec powyższego, Zamawiający powinien wezwać Odwołującego do uzupełnienia
dokumentów potwierdzających, że oferowane roboty budowlane odpowiadają wymaganiom
opisanym w pkt VI.10 specyfikacji istotnych warunków zamówienia, to jest są zgodne z normą
12566-3+A1:2009, na podstawie art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych, względnie
dodatkowo wyjaśnić treść złożonych dokumentów z zastosowaniem instrumentu przewidzianego
w art. 26 ust. 4 ustawy. Z tego powodu należy powtórzyć czynność badania i oceny ofert.
Zaniechanie powyższego jest naruszeniem przepisów Prawa zamówień publicznych i
doprowadziło do przedwczesnego odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt
2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
KIO 595/11
Zamawiający jest zwolniony z wzywania do uzupełnienia dokumentów i oświadczeń,
jeżeli mimo ich złożenia oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby
unieważnienie postępowania. Konieczność unieważnienia postępowania nie zaistniała, również
oferta Odwołującego – wbrew argumentacji prezentowanej przez Zamawiającego - nie podlega
odrzuceniu. Zamawiający wadliwie odrzucił ofertę Odwołującego z powodu braku deklaracji
zgodności, odwołującej się do normy PN-EN 12566-3+A1:2009, ponieważ z góry przesądził, iż
taka deklaracja [w tym dopełniające ją raporty z badań, będących podstawą jej wystawienia] nie
zostanie uzupełniona, a to z uwagi na to, iż laboratoria dokonujące badań nie posiadają
akredytacji w zakresie normy PN-EN 12566-3+A1:2009. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż
nie można antycypować, że dokument załączony do oferty, na potwierdzenie, że oferowane
roboty budowlane odpowiadają wymaganiom, o którym mowa w pkt VI.10 specyfikacji istotnych
warunków zamówienia, w ramach ewentualnego wezwania do uzupełnienia nie zostanie
uzupełniony w zakresie wymaganym treścią specyfikacji.
Reasumując, podzielono w tym zakresie pogląd Odwołującego, że odrzucenie oferty
Odwołującego z powodu braku deklaracji zgodności bez uprzedniego wezwania było niezasadne,
a co najmniej przedwczesne.
Nie uwzględniono zarzutu odwołania, zgodnie z którym Zamawiający zaniechał
wyjaśnień złożonych w postępowaniu dokumentów [w tym schematu oczyszczalni] na podstawie
art. 26 ust. 4, jak również w oparciu o art. 87 ust. l ustawy Prawo zamówień publicznych, w części
odnoszącej się do schematu oczyszczalni – powyższa kwestia, to jest konstrukcja oczyszczalni nie
była sporną w sprawie, zaś Odwołujący, stawiając powyższy zarzut bez szerszego uzasadnienia
nie wykazał wpływu i znaczenia wyjaśnień dotyczących schematu oczyszczalni dla rozstrzygnięcia
przedmiotowej sprawy; konstrukcja i budowa oczyszczalni nie była przyczyną odrzucenia oferty,
zatem ta okoliczność pozostawała bez wpływu dla rozstrzygnięcia postępowania.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Prawo zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3
pkt 1 i 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
KIO 595/11
odwoławczym i sposobu ich rozliczania [Dz.U. Nr 41 poz. 238]. Przyznano wynagrodzenie
pełnomocnika w wysokości wynikającej z § 3 pkt 2) powołanego rozporządzenia, to jest w
kwocie 3.600 zł.
Przewodniczący:
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
