rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2011-06-24
rok: 2011
data dokumentu: 2011-06-24
rok: 2011
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 1236/11
KIO 1236/11
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 czerwca 2011 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 czerwca 2011r. przez odwołującego
Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych „POL-AQUA” Spółka Akcyjna ul. Dworska 1, 05-500
Piaseczno w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego GminęBrańszczyk, ul.
Jana Pawła II 45, 07-221 Brańszczyk
przy udziale Przystępującego Skanska S.A. ul. Gen. J. Zajączka 9; 01-518 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 czerwca 2011r. przez odwołującego
Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych „POL-AQUA” Spółka Akcyjna ul. Dworska 1, 05-500
Piaseczno w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego GminęBrańszczyk, ul.
Jana Pawła II 45, 07-221 Brańszczyk
przy udziale Przystępującego Skanska S.A. ul. Gen. J. Zajączka 9; 01-518 Warszawa
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża odwołującego Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych
„POL-AQUA” Spółka Akcyjna ul. Dworska 1, 05-500 Piaseczno i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę20.000,00 zł (słownie
złotych: dwadzieścia tysięcy) uiszczonąprzez odwołującego Przedsiębiorstwo
Robót Inżynieryjnych „POL-AQUA” Spółka Akcyjna ul. Dworska 1, 05-500
Piaseczno tytułem wpisu od odwołania,
Sygn. akt KIO 1236/11
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.
Przewodniczący:
Sygn. akt KIO 1236/11
Uzasadnienie
Pismem z dnia 9 czerwca 2011r. odwołanie wniosło Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych
„POL-AOUA" Spółka Akcyjna, ul. Dworska 1, 05-500 Piaseczno zwane dalej „Odwołującym”.
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzi Gmina Brańszczyk, ul. Jana
Pawła II 45, 07-221 Brańszczyk zwana dalej „Zamawiającym”.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpiła spółki Skanska S.A.
z siedzibąw Warszawie ul. Gen. J. Zajączka 9, 01-518 Warszawa zwana dalej „Skanska”
lub „Przystępujący”, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza w przedmiotowym
postępowaniu.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów Ustawy z dnia 29
stycznia 2004r. Prawo zamówieńpublicznych (t.j. Dz. U. 2010r. Nr 113, poz.759 z późn. zm.)
zwanej dalej „ustawąPzp”:
-
Art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty firmy Skanska z
powodu rażąco niskiej ceny,
-
Art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo przedmiotowe zamówienie tj. Przedsiębiorstwo
EKOLOBUD S.A. ul. Przytorowa 9, 16-400 Suwałki, Przedsiębiorstwo Inżynieryjne PRESS
S.A. ul. Piaskowa 7, 16-400 Suwałki, PBI Janusz Piotrowski, ul. Noniewicza 85 c lok.18, 16-
400 Suwałki zwane dalej „Konsorcjum EKOLOBUD" równieżz powodu rażąco niskiej ceny,
-
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp i art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy Pzp poprzez dokonanie
wyboru oferty Skanska, która zawiera rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu
zamówienia
,
- art. 24 ust. 2 pkt. 4 w zw. z art. 24 ust. 4 ustawy Pzp i art. 89 ust. 1 i 2 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania Skanska pomimo braku wykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu poprzez niezłożenie wymaganej w pkt VI D.
d3) Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia polisy ubezpieczeniowej,
-
art. 24 ust. 2 pkt. 4 w zw. z art. 24 ust. 4ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia
z postępowania Konsorcjum EKOLOBUD pomimo braku wykazania spełnienia warunków
udziału w postępowaniu poprzez niezłożenie wymaganej w pkt VI D. d3) Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) polisy ubezpieczeniowej.
Sygn. akt KIO 1236/11
Odwołujący wniósł o:
1. nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności badania i oceny ofert oraz
wyboru najkorzystniejszej oferty Skanska;
2. nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
3. nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty Skanska oraz Konsorcjum EKOLOBUD
z powodu rażąco niskiej ceny oraz z powodu niewykazania przez tych wykonawców
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, ewentualnie po uprzednim wezwaniu
tych wykonawców na podstawie art. 90 ust. 1ustawy Pzp i art. 26 ust. 3 ustawy Pzp;
4. nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert i dokonanie
wyboru oferty złożonej przez Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący przedstawił stosownąargumentacjęna poparcie swoich zarzutów.
Zdaniem Odwołującego oferty złożone przez Skanska oraz przez Konsorcjum EKOLOBUD
zawierająceny rażąco niskie.
Różnica pomiędzy ofertąSkanska a Odwołującym wynosi 57 % a różnica pomiędzy ofertą
Konsorcjum EKOLOBUD a Odwołującym wynosi 39%.
Pomimo tak znaczących różnic pomiędzy złożonymi wszystkimi ofertami oraz różnic
pomiędzy ofertami Skanska i Konsorcjum EKOLOBUD a wartościąszacunkowąprzedmiotu
zamówienia, które to stanowiąodpowiednio 26,20 % kwoty przeznaczonej na ten cel przez
Zamawiającego a ofertązłożona przez Konsorcjum EKOLOBUD stanowi jedynie 37,16%.
Zamawiający przyjął takie oferty, nawet bez wzywania wykonawców o udzielenie wyjaśnień
w tym zakresie w trybie art. 90 ust.1 ustawy Pzp.
Niemniej w ocenie Odwołującego nawet jeżeliby Zamawiający wezwał Skanska i Konsorcjum
EKOLOBUD do złożenia wyjaśnień, to winien odrzucićoferty złożone przez tych
wykonawców jako oczywiście zawierające rażąco niskącenęi powinien ich wykluczyćna
podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp ponieważ, w ocenie Odwołującego, niemożliwe jest
wykonanie przedmiotowego zamówienia za zaoferowane ceny, nie wspominając jużo
jakimkolwiek zysku dla wykonawcy zamówienia.
Bowiem ceny zaoferowane przez Skanska oraz Konsorcjum EKOLOBUD sąnierealne i
drastycznie odbiegająod cen rynkowych.
Sygn. akt KIO 1236/11
Na poparcie swoich zarzutów przywołał orzeczenia zespołów arbitrów i KIO, z których
wynika,że „Wobec braku ustawowego zdefiniowania pojęcia „cena rażąco niska",
koniecznym jest porównanie ceny ofertowej przede wszystkim do wartości szacunkowej
przedmiotu zamówienia, powiększonej o wartośćpodatku VAT, a także do cen innych ofert
złożonych w postępowaniu, jak równieżdo cen rynkowych danych usług, produktów czy
robót budowlanych, objętych przedmiotem zamówienia."
Ponadto przywołał orzecznictwo z którego wynika,że „ustawa nie precyzuje pojęcia rażąco
niskiej ceny jednakże zdaniem Zespołu Arbitrów za ofertęz rażąco niskącenąmożna uznać
ofertęz cenąniewiarygodną, znacząco odbiegającąod cen przyjętych na rynku, wskazującą
na fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów realizacji usługi".
Fakt tak drastycznych różnic pomiędzy ofertami Skanska oraz Konsorcjum EKOLOBUD a
wartościąszacunkowąprzedmiotu zamówienia oraz pozostałymi ofertamiświadczą, iżoferty
Skanska S.A. oraz Konsorcjum EKOLOBUD zawierały ceny rażąco niskie.
Przedstawiono kalkulacjękosztów robót i materiałów, z której wynika, iżoferty Skanska i
Konsorcjum EKOLOBUD zawierały rażąco niskie ceny.
Do sporządzonej kalkulacji przyjęto następujące założenia:
1.
Kalkulacjęsporządzono w oparciu o minimalne ceny materiałów publikowane w
Biuletynie Sekocenbud; 2 kw. 2011, Informacja o cenach czynników produkcji RMS, Wyd.
OWEOB PROMOCJA Sp. z o.o.,
2.
Wszystkie kalkulacje sąw cenach netto,
3.
Dla rur przyjęto 70% rabat w stos. do cennika firmy WAVIN (lider na rynku rur PVC w
Polsce) -cennik dostępny na stronie www.wavin.pl,
4.
Dla studni z tworzyw sztucznych przyjęto 50% rabat w stos. do cennika firmy WAVIN
(lider na rynku studni PVC w Polsce) - cennik dostępny na stronie www.wavin.pl,
5.
Roboty ziemne/wykopy, umocnienia wykopów, odwodnienie kalkulowano (również
przyjmowano ceny minimalne) w oparciu o Biuletyn Sekocenbud; 2 kw. 2011, Zestaw
biuletynów cen robót, Wyd. OWEOB PROMOGA Sp. z o.o. Dla 3 pozycji, które nie są
publikowane w biuletynach przyjęto ceny z ofert obydwu firm,
6.Źródła cen oznaczono odpowiednimi kolorami w arkuszu, zgodnie z legendą,
7.
Przyjęto stawki robocizny i narzut kosztów ogólnych odpowiednio z ofert Skanska i
Konsorcjum EKOLOBUD, podane w załącznikach do ofert. Stawki te znacznie odbiegająw
dół odśrednich z publikacji Sekocenbud.
8.
Nakłady rzeczowe przyjmowano z kosztorysów ofertowych - załącznik do oferty.
Sygn. akt KIO 1236/11
9.
Dla robocizny założono,że firmy sąw stanie skrócićczas o 15% wynikający z
nakładów kosztorysowych.
10.
Nie uwzględniano wielu kosztów realizacji zamówienia takich jak:
-
zasypki wykopów, - zagęszczenie,
-
odtworzenie nawierzchni,
-
koszt dostawy i montażu przepompowni sieciowych,
-
koszt dostawy i montażu przepompowni przydomowej,
-
koszt zasilania przepompowni,
-
koszt obsługi geodezyjnej,
-
koszt zajętości dróg,
-
koszt zgrzewania rurociągów ciśnieniowych,
-
koszt armatury, drobnych materiałów i materiałów pomocniczych,
-
koszt wycinki drzew i opłat administracyjnych,
-
koszt prób ciśnieniowych i szczelności,
-
koszt utrzymania zaplecza budowy i jego likwidacji,
-
koszt dokumentacji powykonawczej,
-
koszt kadry kierowniczej i nadzoru,-koszt BHP,
-
koszt delegacji,
- koszt regulacji rzeki Struga itd., a mimo to sporządzony fragment kalkulacji w oparciu o
ceny minimalne daje następującąrelacjęw stosunku do cen ofertowych Skanska S.A. i
Konsorcjum EKOLOBUD SA:
cena ofertowa netto
kalkulacja części kosztów
w oparciu o ceny
minimalne
SKANSKA
5
577835,85
7 819 119,71 zł
EKOLOBUD
7
909536,20
8 348 475,90 zł
W załączeniu odwołujący przedłożył Kalkulacjępodstawowych kosztów w oparciu o
minimalne ceny Sekocenbudu dla Skanska i dla Konsorcjum EKOLOBUD. Dla tych pozycji,
dla których brak jest stawek w Sekocenbudzie przyjęto odpowiednio stawki wskazane w
ofercie Skanska S.A. i Konsorcjum EKOLOBUD.
Reasumując w wyniku dokonanych kalkulacji Odwołujący podniósł,że niemożliwe jest
wykonanie przedmiotowego zamówienia za zaoferowane ceny.
Zaoferowane przez Skanska i Konsorcjum EKOLOBUD ceny sądużo niższe od przyjętych
minimalnych stawek, przy uwzględnieniu wielu możliwych rabatów i obniżek.
Sygn. akt KIO 1236/11
Odwołujący stwierdził,że mimo uwzględniania w sporządzonej kalkulacji tylko
podstawowych materiałów i to według cen minimalnych Sekocenbudu, przyjęcia dużych
rabatów na rury (50% i 70%) oraz zredukowania o 15% kosztów robocizny zakładając,że
firmy sąw stanie skrócićokres realizacji o 15%, oferty złożone przez Skanska S.A. i
Konsorcjum EKOLOBUD znacznie odbiegająod realnych cen za wykonanie, nie mówiąc o
jakimkolwiek zysku.
Odwołujący równieżzałączył wyciąg z Biuletynu Cen Obiektów zawierający przykładową
cenęmetra bieżącego sieci kanalizacyjnej - Biuletyn Sekocenbud - „Ceny obiektów
budowlanych, cz. II - obiekty inżynieryjne". Z wyciągu wynika,że cena 1 mb sieci
kanalizacyjnej DN200 mm powinna oscylowaćwokół kwoty 576 zł.
Podsumowując Odwołujący stwierdził,że najbliższa tej wartości jest oferta firmy POL-AQUA.
W ofercie Skanska cena metra bieżącego wynosi: 266 zł, a w ofercie Konsorcjum
EKOLOBUD wynosi: 377 zł.
II. Ponadto Odwołujący podniósł, iżpolisy ubezpieczeniowe złożone zarówno przez firmę
Skanska jak i Konsorcjum EKOLOBUD sąniezgodne z wymogami określonymi w SIWZ, a
zatem równieżz tego powodu oferty te powinny byćodrzucone a wykonawcy wykluczeni.
Zgodnie z Działem VI Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia pkt D. d3) w celu
wykazania spełnienia przez wykonawcęwarunków, wykonawca powinien złożyćopłaconą
polisęa w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego,że wykonawca jest
ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej
z przedmiotem zamówienia. Zamawiający przedstawił kilka wymogów dotyczących polisy,
m.in. brak jakiejkolwiek franszyzy redukcyjnej, brak franszyzy integralnej, brak udziału
własnego oraz klauzula dodatkowa (jeżeli wykonawca będzie korzystał z podwykonawców) -
rozszerzenie zakresu o szkody wyrządzone przez podwykonawców, suma gwarancyjna dla
klauzuli - 5 000 000 zł, brak franszyz i udziału własnego dla klauzuli. Polisa ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej (Nr 000-11-430-05880140, wystawiona przez Allianz) złożona
przez Skanska zawiera franszyzy redukcyjne.
Konsorcjum EKOLOBUD złożyło kilka polis ubezpieczeniowych, na łącznąsumę10.000.000
zł. Nie spełniały one jednak wymogów wskazanych w SIWZ ponieważwiększośćz nich
zawiera franszyzy oraz nie zawierająklauzuli dodatkowej dotyczącej rozszerzenia o
podwykonawców.
Na podstawie wskazanych powyżej niezgodności ofert Skanska oraz Konsorcjum
EKOLOBUD Zamawiający powinien odrzucićoferty lub wezwaćwykonawców o uzupełnienie
na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, czego jednak nie uczynił.
Sygn. akt KIO 1236/11
Pismem z dnia 13.06.2011r. Skanska przystąpiła do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego wnosząc o oddalenie odwołania.
W przystąpieniu Skanska podniosła w szczególności,że zarzut pod adresem złożonej polisy
ubezpieczeniowej jest nietrafiony, ponieważsuma gwarancyjna wynosi 20.000.000,00 zł na
wymagane 10.000.000,00 zł.
Po drugie polisa nie zawiera ani franszyzy redukcyjnej, ani franszyzy integralnej oraz brak
udziału własnego.
Co do zarzutu rażąco niskiej ceny to Przystępujący wskazał,że sam Zamawiający przyznał,że przeszacował projekt, a kosztorys inwestorski nie odzwierciedla cen rynkowych, a także
ceny wskaźnikowe sąprzeszacowane, gdyżopierająsięna wskaźnikach z lat
wcześniejszych, kiedy na rynku panowały wyższe ceny z uwagi na koniunkturęw
budownictwie utrzymując siępraktycznie do 2009r.
Co do zarzutów względem kalkulacji to sąone równieżchybione z następujących względów.
Skanska jako duża firma na rynku budowlanym otrzymuje wyższe rabaty na zakup
materiałów niżpozostałe firmy konkurencyjne. Doświadczony wykonawca wie,że nie ma
szans na pozyskanie zamówienia w przetargu publicznym, jeżeli posługuje sięcenami
publikowanymi w Sekocenbud.
Przystępujący zarówno rury jak i studnie przyjął firmy Kaczmarek i zastosował upust w
podobnej wysokości jak Odwołujący.
Wskazał,że budując cenęprzetargowąbardzo dokładnie analizuje warunki w jakich będzie
wykonywana kanalizacja . Analizując wszystkie aspekty ( miasto czy wieś, drogi utwardzone
czy tereny zielone, gęstośćzaludnienia,średnice rurociągów, kanalizacja grawitacyjna czy
tłoczna) Przystępujący porównuje je z warunkami w jakich wykonywał czy wykonuje inne
projekty. Na tej podstawie wnioskuje o przypuszczalnej wydajności brygad co pozwala
wyliczyćkoszty pracy ludzi i sprzętu.
Dalej Przystępujący przedstawił kalkulacjęceny dla budowy kanalizacji sanitarnej w gminie
Brańszczyk z uwzględnieniem kosztów: robocizny i sprzętu, materiałów i przepompowni,
robót elektrycznych zasilania przepompowni, robót związanych z odtworzeniem dróg,
wykonania przewiertów i przepychów, nadzoru na budowie, zagospodarowania i utrzymania
placu budowy oraz jego likwidacji, koszty obsługi geodezyjnej, geotechnicznej, zajęcia pasa
drogowego, opłat administracyjnych, zysk. Razem dało to kwotęnetto 5.577.836zł.
Przystępujący wyjaśnił, ze kalkulacjęceny ofertowej przeprowadził metoda inżynierskąw
oparciu o wiedzętechniczną, doświadczenie, projekt budowlany i wykonawczy oraz
specyfikacjętechniczną. Nadmienił,że kosztorysy i przedmiary, zgodnie z SIWZ maja
Sygn. akt KIO 1236/11
charakter pomocniczy, a cena jest ryczałtową. Koszty ogólne przyjęto przy założeniu,że
czas realizacji skrócony zostanie o 50%.
Przy takiej kalkulacji uzyskanośredni koszt wykonania 1 mb kanalizacji na poziomie
267zł/mb.
Dla porównania, iżtaka cena jest realna wskazał koszt mb kanalizacji w pobliskiej gminie
Jadów, ale o dużo większej trudności ze względu na koniecznośćodtworzenia na każdym z
nich ponad 10 tys. m2 dróg asfaltowych po następujących cenach jednostkowych:
Etap II realizowany przez Inwest-Serwis z Olsztyna:301 zł/ mb,
Etap III realizowany przez Gaw-Bud z Łosic: 297zł/mb.
Z kolei kontrakt na budowę5,2 km kanalizacji realizowany na terenie Gminy Brańszczyk
przez firmęHydrobud Ostrołęka wykonywany jest po cenie jednostkowej 140zł/mb.
Reasumując Przystępujący stwierdził,żeśrednia cena przez niego zaoferowana na poziomie
267 zł/mb jest cenąrynkową, porównywalnąz cenami jednostkowymi w innych
postępowaniach przetargowych w tym rejonie, a cena zaproponowana przez Odwołującego
w wysokości 613zł/mb jest znacznie odbiegająca od cenśrednich.
Pismem z dnia 21 czerwca 2011r. złożonym na rozprawie, Zamawiający złożył odpowiedźna
odwołanie wnosząc o jego oddalenie, przywołując argumentacjęz pisma Przystępującego,
którąw całości podziela.
Pismem z dnia 21 czerwca 2011r. złożonym na rozprawie, Odwołujący przedstawił
weryfikacjędziennego kosztu robocizny i sprzętu w oparciu o przedstawionąw przystąpieniu
kalkulacjęSkanska, z której wynika według wyliczeńOdwołującego niedoszacowanie 1.205zl
dziennie sprzętu i robocizny.
Ponadto według Odwołującego niedoszacowanie będzie większe jeżeli uwzględni sięprace
wymaganego sprzętu oraz wymogu dysponowania 30 osobami w sytuacji gdy Przystępujący
zadysponował 12 pracowników.
Według Odwołującego powyższe wskazuje na nierealną, rażąco niskącenęSkanska.
Sygn. akt KIO 1236/11
Skład orzekający Izby ustalił i zważył co następuje
Skład orzekający Izby ustalił
Przedmiotowe postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone jest w trybie
przetargu nieograniczonego i dotyczy: „Budowy kanalizacji sanitarnej w miejscowościach:
Trzcianka i Niemiry”.
Ogłoszenie o postępowaniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
pod numerem 2011/S 68-110428 w dniu 07.04.2011 r.
Odwołanie zostało wniesione w związku z czynnościąwyboru oferty spółki Skanska S.A. z
siedzibąw Warszawie ul. Gen. J. Zajączka 9, 01-518 Warszawa zwanej dalej „Skanska”,
jako najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu.
W zawiadomieniu z dnia 01.06.2011r. o wyborze najkorzystniejszej oferty Zamawiający
poinformował wykonawców o tym,że złożone oferty zawierajądużo niższe ceny w stosunku
do wyceny wartości robót przez Zamawiającego, niemniej Zamawiający nie znalazł podstaw
do postawieniażadnej ze złożonych ofert przez wykonawców zarzutu rażąco niskiej ceny.
Z protokółu postępowania Sekcji II: Przedmiot zamówienia pkt II.2.1. wynika: Całkowita
wielkośćlub zakres podał: Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowościach: Trzcianka i
Niemiry. Bez VAT zakres między 20.000.000,00zł a 21.000.000,00 zł.
Z kolei bezpośrednio przed otwarciem ofert, Zamawiający podał kwotę, jakązamierza
przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia w wysokości 26.183.988,64 złotych brutto.
Natomiast z protokołu postępowania wynika,że w przedmiotowym postępowaniu zostały
złożone 4 oferty, których ceny przedstawiały sięnastępująco:
1. Skanska: 6.860.738,10 zł brutto,
2. Konsorcjum EKOLOBUD: 9.728.729,53 zł brutto,
3. Odwołujący: 15.764.907,37 zł brutto,
4. PBH Z. Niziński ul. Serocka 11a, 07-200 Wyszków : 20.743.905,56 zł brutto.
Zaistniała sytuacja rozbieżności pomiędzy wycenąrobót przez Zamawiającego a wyceną
robót przez składających oferty była przedmiotem szczegółowej analizy przez
Zamawiającego, o czym poinformował w w/w piśmie z dnia 01.06.2011r..
Sygn. akt KIO 1236/11
Na podstawie przeprowadzonej analizy Zamawiający jednak nie postawił wobec
wykonawców zarzutu rażąco niskiej ceny uznając, iżwycena Zamawiającego jest zawyżona
w stosunku do obowiązujących cen rynkowych.
W tym stanie rzeczy Zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty spośród czterech
złożonych to jest oferty Skanska według obowiązującego kryterium oceny ofert – najniższa
cena.
Na powyższączynnośćZamawiającego, Odwołujący złożył w dniu 10 czerwca 2011r.
odwołanie przedstawiając zarzuty w stosunku do czynności oceny i wyboru
najkorzystniejszej oferty, wskazując na naruszenia przepisów ustawy Pzp oraz formułując
stosowneżądania na podstawie przedstawionej argumentacji faktycznej i prawnej
przedstawionej powyżej, zarzucając rżąco niskącenęofertom Skanska i konsorcjum
„EKOLOBUD”.
Odwołujący równieżzarzucił,że Skanska jak i konsorcjum EKOLOBUD nie spełniają
wymogu prawidłowo złożonych polis ubezpieczeniowych, ponieważwbrew wymaganiom
SIWZ złożone polisy zawierająszereg niedozwolonych klauzul to jest klauzuli franszyzy
redukcyjnej, integralnej, udziału własnego oraz nie zawierająrozszerzenia zakresu
ubezpieczenia o szkody wyrządzone przez podwykonawców, jeżeli wykonawca będzie z nich
korzystał.
Przystępująca do postępowania odwoławczego Skanska po stronie Zamawiającego w wyżej
przywołanym piśmie z dnia 13 czerwca 2011r. wnosząc o oddalenie odwołania przedstawiła
własne zasady ustalenia ceny, powołując sięna kalkulacjęindywidualnątzw. kalkulację
inżynierskąi zakwestionowała jako podstawękalkulacji ceny Biuletyn Sekocenbudu, nawet
w stosunku do najniższych jego wskaźników.
Ponadto Skanska zakwestionowała zarzut, iżjego polisa nie odpowiada wymogom SIWZ co
do klauzul franszyzy redukcyjnej, integralnej, udziału własnego, a tym bardziej rozszerzenia
ubezpieczenia na podwykonawców, ponieważnie będzie przy realizacji zamówienia
korzystała z podwykonawców.
Odwołujący na rozprawie wycofał zarzut w stosunku do Skanski w zakresie niewłaściwej
polisy ubezpieczeniowej.
Sygn. akt KIO 1236/11
Natomiast Zamawiający na rozprawie podtrzymał stanowisko co do nieprawidłowo
sporządzonej wyceny robót to jest do jej zawyżenia.
Z kolei Odwołujący na rozprawie wywodził, w tym składając przywołane powyżej pismo z
dnia 21 czerwca 2011r., iżceny Przystępującej Skanski i konsorcjum EKOLOBUD sąrażąco
niskie w stosunku do najniższych wskaźników Sekocenbudu i przedmiaru robót
przedstawiając stosowne wyliczenia (kalkulacje) na tęokolicznośćoraz w stosunku do
sprzętu wymaganego oraz przewidzianego zasobu kadrowego.
Przystępujący opierając sięna dokonanej w jego ofercie wycenie jednego metra bieżącego
kanalizacji na poziomie 267zł. wykazywał,że taka cena jest cenąrynkowąobowiązującąna
terenie Zamawiającego.
W tym celu przedłożył na rozprawie w poczet dowodów następujące zestawienia rankingu
ofert w postępowaniach o udzielenie zamówieńpublicznych, sporządzone przez dyrektora
Przystępującego P. Ryszarda D. i potwierdzone na rozprawie za zgodnośćprzez
pełnomocnika Przystępującego:
1. „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Borzymy i letnisko Nowy Jadów-Etap
II” otwarcie ofert 10.05.2011r.
2. „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Urle –Etap III. Otwarcie ofert
17.05.2011r.
3. „Częśćzamówienia nr 2 – Zadanie nr 2 – budowa kanalizacji sanitarnej w m. Łęg
Tarnowski gm.śabno, Zadanie 3 – budowa kanalizacji sanitarnej w m. Ilkowice gm.śabno”. Otwarcie ofert: 01.02.2011r.
Przedstawione zestawienia rankingu ofert zawierająnastępujące informacje:
1. Ilośći nazwy oferentów,
2. Ceny netto i brutto ofert,
3. Procentowe rozbieżności cenowe ofert w odniesieniu do Skanski,
4. Cenyśrednie za m.b. kanalizacji w poszczególnych ofertach,
5. budżet zamawiającego w tym wynikająca z budżetuśrednia cena za m.b. kanalizacji.
Poszczególne postępowania obrazująnastępujące wyniki:
1. „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Borzymy i letnisko Nowy Jadów-Etap
II” otwarcie ofert 10.05.2011r.: 1) 16 oferentów, 2) ceny od 8.364.000 do 19.697.220
zł ( kwota brutto), 3) rozbieżności cenowe oferentów w stosunku do ceny Skanski od
Sygn. akt KIO 1236/11
97,90% do 230,55%, 4) cenyśrednie za 1 m.b. od 301,10 do 709,09zł., 5) budżet
zamawiającego 10.054.513 zł. i cenaśrednia zamawiającego za 1m.b. 361,96 zł.
2. „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Urle –Etap III. Otwarcie ofert
17.05.2011r.: 1) 9 oferentów, 2) ceny od 6.777.392 do 9.784.760 zł ( kwota brutto), 3)
rozbieżności cenowe oferentów w stosunku do ceny Skanski od 95,59% do 138,01%,
4) cenyśrednie za 1 m.b. od 297,17 do 429,03 zł., 5) budżet zamawiającego
8.083.611 zł. i cenaśrednia zamawiającego za 1m.b. 354,44 zł.
3. „Częśćzamówienia nr 2 – Zadanie nr 2 – budowa kanalizacji sanitarnej w m. Łęg
Tarnowski gm.śabno, Zadanie 3 – budowa kanalizacji sanitarnej w m. Ilkowice gm.śabno”. Otwarcie ofert: 01.02.2011r.: 1) 9 oferentów, 2) ceny od 10.946.929 do
29.738.921 zł ( kwota brutto), 3) rozbieżności cenowe oferentów w stosunku do ceny
Skanski od 59,16% do 160,72%, 4) cenyśrednie za 1 m.b. od 163,00 do 442,82 zł.,
5) budżet zamawiającego 48.188.813 zł. i cenaśrednia zamawiającego za 1m.b.
717,54 zł.
Dokonując analizy przedstawionych przez Przystępującego zestawieńinformacji z otwarcia
ofert wynika po pierwsze,że zamawiający dokonujązawyżenia wartości szacunkowych
robót, cena 1 m.b. kanalizacji u oferentów waha sięod 163,00 zł do 709,09 zł, a według
wyceny zamawiających cena za 1 m.b. kanalizacji waha sięod 354,44 do 717 zł.
Izba ustaliła równieżnastępujące zapisy SIWZ w zakresie wymogu co do ustalenia ceny oraz
polisy ubezpieczeniowej:
1. CześćXII SIWZ. Opis sposobu obliczenia ceny. (…) „Cena podana w ofercie winna
obejmowaćwszystkie koszty i składniki związane z wykonaniem zamówienia oraz
warunkami stawianymi przez Zamawiającego.” (…) ”Ponadto na podstawie
załączonych przedmiarów robót Wykonawca jest zobowiązany do sporządzenia
kosztorysu ofertowego”.(…)”Cena za wykonanie przedmiotu zamówienia będzie ceną
ryczałtową.” (…)”Wykonawca winien sporządzićkosztorys zawierający pełen zakres
robót niezbędnych do zrealizowania zamówienia, które zostały wskazane w SIWZ,
przedmiarze robót, oraz STQWiOR”(…) ”Kosztorys będzie dokumentem poglądowym
służącym Zamawiającemu do zorientowania sięw poziomie poszczególnych cen.”(…)
”UWAGA! Zaleca sięaby wykonawca zapoznał sięz miejscem realizacji zamówienia
w terenie”(…).
2. CzęśćVI. pkt. D ppkt d.3) SIWZ. Wykaz oświadczeńlub dokumentów, jakie mają
dostarczyćwykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w
postępowaniu.”Opłacona polisa(…) „Szczegółowy opis wymagańw zakresie
ubezpieczenia OC”(…)”-brak franszyzy redukcyjnej,- brak franszyzy integralnej,- brak
udziału własnego,- klauzula dodatkowa /jeżeli wykonawca będzie korzystał z
Sygn. akt KIO 1236/11
podwykonawców/-
rozszerzenie
zakresu
o
szkody
wyrządzone
przez
podwykonawców, suma gwarancyjna dla klauzuli-5.000.000. zl , brak franszyz i
udziału własnego dla klauzuli.”(…).
Na podstawie powyższych ustaleńoraz pism złożonych w toku postępowania odwoławczego
przez strony oraz uczestnika postępowania oraz wyjaśnieńi oświadczeńzłożonych na
rozprawie, a także na podstawie dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia Izba
zważyła co następuje.
Odwołujący wykazał interes do wniesienia odwołania w rozumieniu art.179 ust.1 ustawy Pzp,
ponieważw sytuacji uwzględnienia jego odwołania to jest przez odrzucenie ofert Skanska i
konsorcjum EKOLOBUB uzyska zamówienie z uwagi na to,że zajmuje trzeciąpozycjęw
rankingu ofert to jest bezpośrednio po Skanska oraz konsorcjum EKOLOBUD, przy
uwzględnieniu jedynego kryterium oceny ofert jakim jest kryterium ceny.
Natomiast co do wykazania rażąco niskiej ceny obydwu wyżej wymienionych oferentów oraz
co do nieprawidłowości polisy ubezpieczeniowej konsorcjum EKOLOBUD to Izba zważyła co
następuje.
Pojecie rażąco niskiej ceny ukształtowane w orzecznictwie i doktrynie wskazuje na jej
podstawowącechęjakąjest nierealnośćceny czyli brak pokrycia kosztów i uzyskania zysku
z realizacji zamówienia.
Orzecznictwo w sprawach zamówieńpublicznych wskazuje równieżna zasadęodnoszenia
ceny w przypadku zarzutu rażącej niskiej ceny do wartości szacunkowej zamówienia czy
ceny przez zamawiającego podawanej na otwarciu ofert.
Niemniej w zależności od stopnia nasilenia konkurencji na poszczególnych polach zamówień
w różnych okresach czasu metoda, porównywania cen oferowanych przez wykonawców w
szczególności z cenąpodawanąna otwarciu ofert przez Zamawiającego, okazuje siębyć
zawodna czyli niemiarodajna.
O powyższymświadczy dowód przedłożony przez Przystępującego Skanska na rozprawie,
na podstawie którego Izba ustaliła,że w większości wypadków ceny sąoferowane poniżej
ceny podawanej na otwarciu ofert przez zamawiającego.
Za przykład skrajnego przypadku może posłużyćrelacja jaka wystąpiła w jednym z powyżej
przedstawionych postępowańo udzielenie zamówienia publicznego, gdzie budżet
zamawiającego czterokrotnie przekroczył najtańsząoferowanącenę(48.183.813 budżet
zamawiającego, 10.946.929 oferta najtańsza i 717,54zl za m.b. kanalizacji budżet
zamawiającego oraz 163,00 zł za m.b. kanalizacji najtańszej oferty).
Sygn. akt KIO 1236/11
Z podobnąsytuacjąmamy do czynienia w przedmiotowym postępowaniu gdzie budżet
Zamawiającego wyniósł 26.183.988,64 złotych brutto, a najtańsza oferta wyniosła
6.860.738,10 zł brutto.
Jużna etapie oceny ofert Zamawiający zweryfikował swoje stanowisko co do braku
prawidłowej wyceny przez niego zamówienia i w związku z tym odstąpienia od weryfikacji
zaproponowanych cen przez wykonawców w trybie art. 90 ust.1 ustawy Pzp.
Równieżna rozprawie Zamawiający potwierdził,że w jego Gminie w tym samym czasie
odbyło siępostępowanie gdzie zaoferowano 140 zł. za metr bieżący kanalizacji .
Tym samym porównując ceny oferowane na innych przetargach, których wysokośćcen
Przystępujący przedstawił na rozprawie można wywieść,że cena 267zl za m.b. zaoferowany
w przedmiotowym postępowaniu przez Przystępującego nie ma znamion rażąco niskiej ceny.
Odnosząc siędo kalkulacji sporządzanych przez Odwołującego, które miały wykazaćrażąco
niskącenęto okazały sięniewiarygodne z następujących powodów.
Jak sam Odwołujący oświadczył kalkulacje były sporządzane na podstawie najniższych
wskaźników Sekocenbudu z bieżącego roku. Przy czym Odwołujący sporządzając kalkulacje
oparł sięna oświadczeniu zawartym w ofercie Przystępującego (str.104 oferty
Przystępującego),że „ceny materiałów nie wyższe odśrednich cen wg. SEKOCENBUDU za
okres, w którym powstała koniecznośćzakupu” i na podstawie takiego oświadczenia,
zastosował najniższe wskaźniki Sekocenbudu, usiłując w ten sposób wykazaćzaniżenie
kosztów w zaoferowanej cenie Skanska .
Natomiast Przystępujący odnosząc siędo wskaźników Sekocenbudu zarówno na rozprawie
jak i w piśmie z dnia 13.06.2011r. oświadczył,że stosowanie wskaźników Sekocenbudu w
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego w jego ocenie nie może mieć
zastosowania, ponieważnie gwarantuje wygrania postępowania, czyli uzyskania
zamówienia.
W związku z powyższym Przystępujący przygotowując oferty sporządza kalkulacje
indywidualne tzw. inżynierskie, gdzie wskaźniki Sekocenbudu nie majązastosowania.
Na rozprawie Przystępujący oświadczył,że sformułowanie w jego ofercie w zakresie
poziomu cen materiałów ( str.104 oferty) nie oznacza stosowania wskaźników Sekocenbudu,
ponieważoświadczenie,że nie przekraczaśredniej ceny Sekocenbudu oznacza,że może
równieżzaoferowaćmateriały poniżej minimalnych wskaźników Sekocenbudu, ponieważ
wskazał tylko górnągranicęcen materiałów, bez wskazywania poziomu najniższych cen.
Sygn. akt KIO 1236/11
W tym stanie rzeczy wszelkie kalkulacje cenowe sporządzone przez Odwołującego na
wskaźnikach Sekocenbudu nawet najniższych, w celu wykazania rażąco niskiej ceny po
stronie Skanska, w ocenie Izby nie stanowiądowodu w sprawie.
Należy równieżzgodzićsięz stanowiskiem Przystępującego,że wymóg dysponowania
odpowiednim sprzętem oraz zasobem kadrowym nie oznacza, iżwykonawca jest
zobligowany do jego uwzględnienia w całości przy wykonaniu zamówienia, ponieważ
wykonawca odpowiada za należyte wykonanie umowy oraz terminowe wykonanie umowy co
oznacza,że Zamawiający nie może ingerowaćw organizacjępracy wykonawcy w tym pracę
sprzętu i pracęludzi, ale pod warunkiem nie naruszenia przez wykonawcępowszechnie
obowiązujących przepisów prawa oraz postanowieńumownych wiążących strony.
Reasumując w ocenie Izby Odwołujący nie wykazał po stronie Przystępującego rażąco
niskiej ceny, biorąc pod uwagęw szczególności przedstawione na rozprawie wyniki
postępowańw zakresie budowy kanalizacji sanitarnych opisanych powyżej, których
prawdziwości Odwołujący nie zakwestionował oświadczając jedynie,że takie ceny nie
gwarantujązamawiającemu,że firmy te wykonająprace.
W związku z powyższym Izba uznała za nie wykazane przez Odwołującego, iżcena na
poziomie zaoferowanym przez Przystępującego za metr bieżący kanalizacji w wysokości
267zł. nie jest cenąfunkcjonującąna tym rynku.
Bowiem jak sam Odwołujący wskazywał cena rażąco niska to między innymi cena
odbiegająca od cen rynkowych, a tego Odwołujący nie wykazał w stosunku do ceny
zaoferowanej przez Skanska.
Reasumując wobec braku wiarygodnych dowodów wskazujących na rażąco niskącenę
zaoferowanąprzez Przystępującego Skanska oraz braku wniosku dowodowego pomimo
pouczenia Odwołującego o możliwości powołania biegłego sądowego na okoliczność
ustalenia rażąco niskich cen Izba uznała,że Odwołujący nie wykazał rażąco niskiej ceny.
Izba w powyższym zakresie oparła sięrównieżna dowodach przedstawionych przez
Przystępującego, to jest na cenach oferowanych na innych przetargach w bieżącym roku w
rejonie Zamawiającego, które nie odbiegały od ceny zaoferowanej przez Przystępującego.
Zarzut co do braku prawidłowych polis ubezpieczeniowych w ofercie Przystępującego został
cofnięty przez Odwołującego na rozprawie, wobec powyższego nie podlega rozpoznaniu
przez Izbę.
Sygn. akt KIO 1236/11
Co do tożsamych zarzutów skierowanych pod adresem konsorcjum EKOLOBUD to wobec
nie uwzględnienia zarzutów pod adresem Przystępującego Skanska, Izba uznaje je za
bezprzedmiotowe, ponieważnawet ich uwzględnienie nie powoduje uwzględnienia
odwołania w związku z treściąart. 192 ust.2 ustawy Pzp, zgodnie z którąIzba orzeka o
uwzględnieniu odwołania, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ
lub może miećistotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.
Bowiem skoro najtańsza oferta Skanska nie zawiera rażąco niskiej ceny to Odwołujący,
znajdujący sięna trzeciej pozycji w rankingu ofert to jest po konsorcjum EKOLOBUD, nie
uzyska zamówienia.
Niemniej odnosząc siędo zarzutów pod adresem oferty konsorcjum EKOLOBUD to należy
stwierdzić,że skoro jego cena za 1 mb kanalizacji jest wyższąod ceny Przystępującego,
którego cena odpowiada cenom rynkowym, to zarzut rażąco niskiej ceny w stosunku do
konsorcjum EKOLOBUD równieżnie został wykazany.
Natomiast Odwołujący nie udowodnił,że EKOLOBUD nie jest w stanie wykonaćzamówienia
za zaoferowanącenę.
Izba równieżnie stwierdziła w załączonych polisach ubezpieczeniowych do oferty
konsorcjum EKOLOBUD zapisów o zakazanych franszyzach – redukcyjnych i integralnych
oraz o udziale własnym. Natomiast tak jak Przystępujący, równieżkonsorcjum EKOLOBUD
nie przewidział w ofercie podwykonawców w związku z tym nie obowiązuje jego klauzula
dodatkowe ubezpieczenia dla podwykonawców.
ZresztąOdwołujący nie wskazał, w którym miejscu polis znajdująsięrzekome zakazane
zapisy o franszyzach i zapisy o udziale własnym.
Reasumując odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 192 ust.9 i 10 ustawy
Pzp oraz § 3 pkt 1 i pkt 2 w związku z § 3 pkt 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania ( Dz. U. 2010r. Nr
41, poz.238) zaliczając w poczet kosztów postępowania kwotę20.000,00zł wniesionąjako
wpis od odwołania.
Przewodniczący:
1. oddala odwołanie
2. kosztami postępowania obciąża odwołującego Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych
„POL-AQUA” Spółka Akcyjna ul. Dworska 1, 05-500 Piaseczno i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę20.000,00 zł (słownie
złotych: dwadzieścia tysięcy) uiszczonąprzez odwołującego Przedsiębiorstwo
Robót Inżynieryjnych „POL-AQUA” Spółka Akcyjna ul. Dworska 1, 05-500
Piaseczno tytułem wpisu od odwołania,
Sygn. akt KIO 1236/11
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.
Przewodniczący:
Sygn. akt KIO 1236/11
Uzasadnienie
Pismem z dnia 9 czerwca 2011r. odwołanie wniosło Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych
„POL-AOUA" Spółka Akcyjna, ul. Dworska 1, 05-500 Piaseczno zwane dalej „Odwołującym”.
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzi Gmina Brańszczyk, ul. Jana
Pawła II 45, 07-221 Brańszczyk zwana dalej „Zamawiającym”.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpiła spółki Skanska S.A.
z siedzibąw Warszawie ul. Gen. J. Zajączka 9, 01-518 Warszawa zwana dalej „Skanska”
lub „Przystępujący”, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza w przedmiotowym
postępowaniu.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów Ustawy z dnia 29
stycznia 2004r. Prawo zamówieńpublicznych (t.j. Dz. U. 2010r. Nr 113, poz.759 z późn. zm.)
zwanej dalej „ustawąPzp”:
-
Art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty firmy Skanska z
powodu rażąco niskiej ceny,
-
Art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez
wykonawców wspólnie ubiegających sięo przedmiotowe zamówienie tj. Przedsiębiorstwo
EKOLOBUD S.A. ul. Przytorowa 9, 16-400 Suwałki, Przedsiębiorstwo Inżynieryjne PRESS
S.A. ul. Piaskowa 7, 16-400 Suwałki, PBI Janusz Piotrowski, ul. Noniewicza 85 c lok.18, 16-
400 Suwałki zwane dalej „Konsorcjum EKOLOBUD" równieżz powodu rażąco niskiej ceny,
-
art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp i art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy Pzp poprzez dokonanie
wyboru oferty Skanska, która zawiera rażąco niskącenęw stosunku do przedmiotu
zamówienia
,
- art. 24 ust. 2 pkt. 4 w zw. z art. 24 ust. 4 ustawy Pzp i art. 89 ust. 1 i 2 ustawy Pzp
poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania Skanska pomimo braku wykazania
spełnienia warunków udziału w postępowaniu poprzez niezłożenie wymaganej w pkt VI D.
d3) Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia polisy ubezpieczeniowej,
-
art. 24 ust. 2 pkt. 4 w zw. z art. 24 ust. 4ustawy Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia
z postępowania Konsorcjum EKOLOBUD pomimo braku wykazania spełnienia warunków
udziału w postępowaniu poprzez niezłożenie wymaganej w pkt VI D. d3) Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) polisy ubezpieczeniowej.
Sygn. akt KIO 1236/11
Odwołujący wniósł o:
1. nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności badania i oceny ofert oraz
wyboru najkorzystniejszej oferty Skanska;
2. nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert;
3. nakazanie Zamawiającemu odrzucenia oferty Skanska oraz Konsorcjum EKOLOBUD
z powodu rażąco niskiej ceny oraz z powodu niewykazania przez tych wykonawców
spełnienia warunków udziału w postępowaniu, ewentualnie po uprzednim wezwaniu
tych wykonawców na podstawie art. 90 ust. 1ustawy Pzp i art. 26 ust. 3 ustawy Pzp;
4. nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert i dokonanie
wyboru oferty złożonej przez Odwołującego jako najkorzystniejszej.
Odwołujący przedstawił stosownąargumentacjęna poparcie swoich zarzutów.
Zdaniem Odwołującego oferty złożone przez Skanska oraz przez Konsorcjum EKOLOBUD
zawierająceny rażąco niskie.
Różnica pomiędzy ofertąSkanska a Odwołującym wynosi 57 % a różnica pomiędzy ofertą
Konsorcjum EKOLOBUD a Odwołującym wynosi 39%.
Pomimo tak znaczących różnic pomiędzy złożonymi wszystkimi ofertami oraz różnic
pomiędzy ofertami Skanska i Konsorcjum EKOLOBUD a wartościąszacunkowąprzedmiotu
zamówienia, które to stanowiąodpowiednio 26,20 % kwoty przeznaczonej na ten cel przez
Zamawiającego a ofertązłożona przez Konsorcjum EKOLOBUD stanowi jedynie 37,16%.
Zamawiający przyjął takie oferty, nawet bez wzywania wykonawców o udzielenie wyjaśnień
w tym zakresie w trybie art. 90 ust.1 ustawy Pzp.
Niemniej w ocenie Odwołującego nawet jeżeliby Zamawiający wezwał Skanska i Konsorcjum
EKOLOBUD do złożenia wyjaśnień, to winien odrzucićoferty złożone przez tych
wykonawców jako oczywiście zawierające rażąco niskącenęi powinien ich wykluczyćna
podstawie art. 90 ust. 3 ustawy Pzp ponieważ, w ocenie Odwołującego, niemożliwe jest
wykonanie przedmiotowego zamówienia za zaoferowane ceny, nie wspominając jużo
jakimkolwiek zysku dla wykonawcy zamówienia.
Bowiem ceny zaoferowane przez Skanska oraz Konsorcjum EKOLOBUD sąnierealne i
drastycznie odbiegająod cen rynkowych.
Sygn. akt KIO 1236/11
Na poparcie swoich zarzutów przywołał orzeczenia zespołów arbitrów i KIO, z których
wynika,że „Wobec braku ustawowego zdefiniowania pojęcia „cena rażąco niska",
koniecznym jest porównanie ceny ofertowej przede wszystkim do wartości szacunkowej
przedmiotu zamówienia, powiększonej o wartośćpodatku VAT, a także do cen innych ofert
złożonych w postępowaniu, jak równieżdo cen rynkowych danych usług, produktów czy
robót budowlanych, objętych przedmiotem zamówienia."
Ponadto przywołał orzecznictwo z którego wynika,że „ustawa nie precyzuje pojęcia rażąco
niskiej ceny jednakże zdaniem Zespołu Arbitrów za ofertęz rażąco niskącenąmożna uznać
ofertęz cenąniewiarygodną, znacząco odbiegającąod cen przyjętych na rynku, wskazującą
na fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów realizacji usługi".
Fakt tak drastycznych różnic pomiędzy ofertami Skanska oraz Konsorcjum EKOLOBUD a
wartościąszacunkowąprzedmiotu zamówienia oraz pozostałymi ofertamiświadczą, iżoferty
Skanska S.A. oraz Konsorcjum EKOLOBUD zawierały ceny rażąco niskie.
Przedstawiono kalkulacjękosztów robót i materiałów, z której wynika, iżoferty Skanska i
Konsorcjum EKOLOBUD zawierały rażąco niskie ceny.
Do sporządzonej kalkulacji przyjęto następujące założenia:
1.
Kalkulacjęsporządzono w oparciu o minimalne ceny materiałów publikowane w
Biuletynie Sekocenbud; 2 kw. 2011, Informacja o cenach czynników produkcji RMS, Wyd.
OWEOB PROMOCJA Sp. z o.o.,
2.
Wszystkie kalkulacje sąw cenach netto,
3.
Dla rur przyjęto 70% rabat w stos. do cennika firmy WAVIN (lider na rynku rur PVC w
Polsce) -cennik dostępny na stronie www.wavin.pl,
4.
Dla studni z tworzyw sztucznych przyjęto 50% rabat w stos. do cennika firmy WAVIN
(lider na rynku studni PVC w Polsce) - cennik dostępny na stronie www.wavin.pl,
5.
Roboty ziemne/wykopy, umocnienia wykopów, odwodnienie kalkulowano (również
przyjmowano ceny minimalne) w oparciu o Biuletyn Sekocenbud; 2 kw. 2011, Zestaw
biuletynów cen robót, Wyd. OWEOB PROMOGA Sp. z o.o. Dla 3 pozycji, które nie są
publikowane w biuletynach przyjęto ceny z ofert obydwu firm,
6.Źródła cen oznaczono odpowiednimi kolorami w arkuszu, zgodnie z legendą,
7.
Przyjęto stawki robocizny i narzut kosztów ogólnych odpowiednio z ofert Skanska i
Konsorcjum EKOLOBUD, podane w załącznikach do ofert. Stawki te znacznie odbiegająw
dół odśrednich z publikacji Sekocenbud.
8.
Nakłady rzeczowe przyjmowano z kosztorysów ofertowych - załącznik do oferty.
Sygn. akt KIO 1236/11
9.
Dla robocizny założono,że firmy sąw stanie skrócićczas o 15% wynikający z
nakładów kosztorysowych.
10.
Nie uwzględniano wielu kosztów realizacji zamówienia takich jak:
-
zasypki wykopów, - zagęszczenie,
-
odtworzenie nawierzchni,
-
koszt dostawy i montażu przepompowni sieciowych,
-
koszt dostawy i montażu przepompowni przydomowej,
-
koszt zasilania przepompowni,
-
koszt obsługi geodezyjnej,
-
koszt zajętości dróg,
-
koszt zgrzewania rurociągów ciśnieniowych,
-
koszt armatury, drobnych materiałów i materiałów pomocniczych,
-
koszt wycinki drzew i opłat administracyjnych,
-
koszt prób ciśnieniowych i szczelności,
-
koszt utrzymania zaplecza budowy i jego likwidacji,
-
koszt dokumentacji powykonawczej,
-
koszt kadry kierowniczej i nadzoru,-koszt BHP,
-
koszt delegacji,
- koszt regulacji rzeki Struga itd., a mimo to sporządzony fragment kalkulacji w oparciu o
ceny minimalne daje następującąrelacjęw stosunku do cen ofertowych Skanska S.A. i
Konsorcjum EKOLOBUD SA:
cena ofertowa netto
kalkulacja części kosztów
w oparciu o ceny
minimalne
SKANSKA
5
577835,85
7 819 119,71 zł
EKOLOBUD
7
909536,20
8 348 475,90 zł
W załączeniu odwołujący przedłożył Kalkulacjępodstawowych kosztów w oparciu o
minimalne ceny Sekocenbudu dla Skanska i dla Konsorcjum EKOLOBUD. Dla tych pozycji,
dla których brak jest stawek w Sekocenbudzie przyjęto odpowiednio stawki wskazane w
ofercie Skanska S.A. i Konsorcjum EKOLOBUD.
Reasumując w wyniku dokonanych kalkulacji Odwołujący podniósł,że niemożliwe jest
wykonanie przedmiotowego zamówienia za zaoferowane ceny.
Zaoferowane przez Skanska i Konsorcjum EKOLOBUD ceny sądużo niższe od przyjętych
minimalnych stawek, przy uwzględnieniu wielu możliwych rabatów i obniżek.
Sygn. akt KIO 1236/11
Odwołujący stwierdził,że mimo uwzględniania w sporządzonej kalkulacji tylko
podstawowych materiałów i to według cen minimalnych Sekocenbudu, przyjęcia dużych
rabatów na rury (50% i 70%) oraz zredukowania o 15% kosztów robocizny zakładając,że
firmy sąw stanie skrócićokres realizacji o 15%, oferty złożone przez Skanska S.A. i
Konsorcjum EKOLOBUD znacznie odbiegająod realnych cen za wykonanie, nie mówiąc o
jakimkolwiek zysku.
Odwołujący równieżzałączył wyciąg z Biuletynu Cen Obiektów zawierający przykładową
cenęmetra bieżącego sieci kanalizacyjnej - Biuletyn Sekocenbud - „Ceny obiektów
budowlanych, cz. II - obiekty inżynieryjne". Z wyciągu wynika,że cena 1 mb sieci
kanalizacyjnej DN200 mm powinna oscylowaćwokół kwoty 576 zł.
Podsumowując Odwołujący stwierdził,że najbliższa tej wartości jest oferta firmy POL-AQUA.
W ofercie Skanska cena metra bieżącego wynosi: 266 zł, a w ofercie Konsorcjum
EKOLOBUD wynosi: 377 zł.
II. Ponadto Odwołujący podniósł, iżpolisy ubezpieczeniowe złożone zarówno przez firmę
Skanska jak i Konsorcjum EKOLOBUD sąniezgodne z wymogami określonymi w SIWZ, a
zatem równieżz tego powodu oferty te powinny byćodrzucone a wykonawcy wykluczeni.
Zgodnie z Działem VI Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia pkt D. d3) w celu
wykazania spełnienia przez wykonawcęwarunków, wykonawca powinien złożyćopłaconą
polisęa w przypadku jej braku innego dokumentu potwierdzającego,że wykonawca jest
ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej
z przedmiotem zamówienia. Zamawiający przedstawił kilka wymogów dotyczących polisy,
m.in. brak jakiejkolwiek franszyzy redukcyjnej, brak franszyzy integralnej, brak udziału
własnego oraz klauzula dodatkowa (jeżeli wykonawca będzie korzystał z podwykonawców) -
rozszerzenie zakresu o szkody wyrządzone przez podwykonawców, suma gwarancyjna dla
klauzuli - 5 000 000 zł, brak franszyz i udziału własnego dla klauzuli. Polisa ubezpieczenia
odpowiedzialności cywilnej (Nr 000-11-430-05880140, wystawiona przez Allianz) złożona
przez Skanska zawiera franszyzy redukcyjne.
Konsorcjum EKOLOBUD złożyło kilka polis ubezpieczeniowych, na łącznąsumę10.000.000
zł. Nie spełniały one jednak wymogów wskazanych w SIWZ ponieważwiększośćz nich
zawiera franszyzy oraz nie zawierająklauzuli dodatkowej dotyczącej rozszerzenia o
podwykonawców.
Na podstawie wskazanych powyżej niezgodności ofert Skanska oraz Konsorcjum
EKOLOBUD Zamawiający powinien odrzucićoferty lub wezwaćwykonawców o uzupełnienie
na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, czego jednak nie uczynił.
Sygn. akt KIO 1236/11
Pismem z dnia 13.06.2011r. Skanska przystąpiła do postępowania odwoławczego po
stronie Zamawiającego wnosząc o oddalenie odwołania.
W przystąpieniu Skanska podniosła w szczególności,że zarzut pod adresem złożonej polisy
ubezpieczeniowej jest nietrafiony, ponieważsuma gwarancyjna wynosi 20.000.000,00 zł na
wymagane 10.000.000,00 zł.
Po drugie polisa nie zawiera ani franszyzy redukcyjnej, ani franszyzy integralnej oraz brak
udziału własnego.
Co do zarzutu rażąco niskiej ceny to Przystępujący wskazał,że sam Zamawiający przyznał,że przeszacował projekt, a kosztorys inwestorski nie odzwierciedla cen rynkowych, a także
ceny wskaźnikowe sąprzeszacowane, gdyżopierająsięna wskaźnikach z lat
wcześniejszych, kiedy na rynku panowały wyższe ceny z uwagi na koniunkturęw
budownictwie utrzymując siępraktycznie do 2009r.
Co do zarzutów względem kalkulacji to sąone równieżchybione z następujących względów.
Skanska jako duża firma na rynku budowlanym otrzymuje wyższe rabaty na zakup
materiałów niżpozostałe firmy konkurencyjne. Doświadczony wykonawca wie,że nie ma
szans na pozyskanie zamówienia w przetargu publicznym, jeżeli posługuje sięcenami
publikowanymi w Sekocenbud.
Przystępujący zarówno rury jak i studnie przyjął firmy Kaczmarek i zastosował upust w
podobnej wysokości jak Odwołujący.
Wskazał,że budując cenęprzetargowąbardzo dokładnie analizuje warunki w jakich będzie
wykonywana kanalizacja . Analizując wszystkie aspekty ( miasto czy wieś, drogi utwardzone
czy tereny zielone, gęstośćzaludnienia,średnice rurociągów, kanalizacja grawitacyjna czy
tłoczna) Przystępujący porównuje je z warunkami w jakich wykonywał czy wykonuje inne
projekty. Na tej podstawie wnioskuje o przypuszczalnej wydajności brygad co pozwala
wyliczyćkoszty pracy ludzi i sprzętu.
Dalej Przystępujący przedstawił kalkulacjęceny dla budowy kanalizacji sanitarnej w gminie
Brańszczyk z uwzględnieniem kosztów: robocizny i sprzętu, materiałów i przepompowni,
robót elektrycznych zasilania przepompowni, robót związanych z odtworzeniem dróg,
wykonania przewiertów i przepychów, nadzoru na budowie, zagospodarowania i utrzymania
placu budowy oraz jego likwidacji, koszty obsługi geodezyjnej, geotechnicznej, zajęcia pasa
drogowego, opłat administracyjnych, zysk. Razem dało to kwotęnetto 5.577.836zł.
Przystępujący wyjaśnił, ze kalkulacjęceny ofertowej przeprowadził metoda inżynierskąw
oparciu o wiedzętechniczną, doświadczenie, projekt budowlany i wykonawczy oraz
specyfikacjętechniczną. Nadmienił,że kosztorysy i przedmiary, zgodnie z SIWZ maja
Sygn. akt KIO 1236/11
charakter pomocniczy, a cena jest ryczałtową. Koszty ogólne przyjęto przy założeniu,że
czas realizacji skrócony zostanie o 50%.
Przy takiej kalkulacji uzyskanośredni koszt wykonania 1 mb kanalizacji na poziomie
267zł/mb.
Dla porównania, iżtaka cena jest realna wskazał koszt mb kanalizacji w pobliskiej gminie
Jadów, ale o dużo większej trudności ze względu na koniecznośćodtworzenia na każdym z
nich ponad 10 tys. m2 dróg asfaltowych po następujących cenach jednostkowych:
Etap II realizowany przez Inwest-Serwis z Olsztyna:301 zł/ mb,
Etap III realizowany przez Gaw-Bud z Łosic: 297zł/mb.
Z kolei kontrakt na budowę5,2 km kanalizacji realizowany na terenie Gminy Brańszczyk
przez firmęHydrobud Ostrołęka wykonywany jest po cenie jednostkowej 140zł/mb.
Reasumując Przystępujący stwierdził,żeśrednia cena przez niego zaoferowana na poziomie
267 zł/mb jest cenąrynkową, porównywalnąz cenami jednostkowymi w innych
postępowaniach przetargowych w tym rejonie, a cena zaproponowana przez Odwołującego
w wysokości 613zł/mb jest znacznie odbiegająca od cenśrednich.
Pismem z dnia 21 czerwca 2011r. złożonym na rozprawie, Zamawiający złożył odpowiedźna
odwołanie wnosząc o jego oddalenie, przywołując argumentacjęz pisma Przystępującego,
którąw całości podziela.
Pismem z dnia 21 czerwca 2011r. złożonym na rozprawie, Odwołujący przedstawił
weryfikacjędziennego kosztu robocizny i sprzętu w oparciu o przedstawionąw przystąpieniu
kalkulacjęSkanska, z której wynika według wyliczeńOdwołującego niedoszacowanie 1.205zl
dziennie sprzętu i robocizny.
Ponadto według Odwołującego niedoszacowanie będzie większe jeżeli uwzględni sięprace
wymaganego sprzętu oraz wymogu dysponowania 30 osobami w sytuacji gdy Przystępujący
zadysponował 12 pracowników.
Według Odwołującego powyższe wskazuje na nierealną, rażąco niskącenęSkanska.
Sygn. akt KIO 1236/11
Skład orzekający Izby ustalił i zważył co następuje
Skład orzekający Izby ustalił
Przedmiotowe postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego prowadzone jest w trybie
przetargu nieograniczonego i dotyczy: „Budowy kanalizacji sanitarnej w miejscowościach:
Trzcianka i Niemiry”.
Ogłoszenie o postępowaniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
pod numerem 2011/S 68-110428 w dniu 07.04.2011 r.
Odwołanie zostało wniesione w związku z czynnościąwyboru oferty spółki Skanska S.A. z
siedzibąw Warszawie ul. Gen. J. Zajączka 9, 01-518 Warszawa zwanej dalej „Skanska”,
jako najkorzystniejszej w przedmiotowym postępowaniu.
W zawiadomieniu z dnia 01.06.2011r. o wyborze najkorzystniejszej oferty Zamawiający
poinformował wykonawców o tym,że złożone oferty zawierajądużo niższe ceny w stosunku
do wyceny wartości robót przez Zamawiającego, niemniej Zamawiający nie znalazł podstaw
do postawieniażadnej ze złożonych ofert przez wykonawców zarzutu rażąco niskiej ceny.
Z protokółu postępowania Sekcji II: Przedmiot zamówienia pkt II.2.1. wynika: Całkowita
wielkośćlub zakres podał: Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowościach: Trzcianka i
Niemiry. Bez VAT zakres między 20.000.000,00zł a 21.000.000,00 zł.
Z kolei bezpośrednio przed otwarciem ofert, Zamawiający podał kwotę, jakązamierza
przeznaczyćna sfinansowanie zamówienia w wysokości 26.183.988,64 złotych brutto.
Natomiast z protokołu postępowania wynika,że w przedmiotowym postępowaniu zostały
złożone 4 oferty, których ceny przedstawiały sięnastępująco:
1. Skanska: 6.860.738,10 zł brutto,
2. Konsorcjum EKOLOBUD: 9.728.729,53 zł brutto,
3. Odwołujący: 15.764.907,37 zł brutto,
4. PBH Z. Niziński ul. Serocka 11a, 07-200 Wyszków : 20.743.905,56 zł brutto.
Zaistniała sytuacja rozbieżności pomiędzy wycenąrobót przez Zamawiającego a wyceną
robót przez składających oferty była przedmiotem szczegółowej analizy przez
Zamawiającego, o czym poinformował w w/w piśmie z dnia 01.06.2011r..
Sygn. akt KIO 1236/11
Na podstawie przeprowadzonej analizy Zamawiający jednak nie postawił wobec
wykonawców zarzutu rażąco niskiej ceny uznając, iżwycena Zamawiającego jest zawyżona
w stosunku do obowiązujących cen rynkowych.
W tym stanie rzeczy Zamawiający dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty spośród czterech
złożonych to jest oferty Skanska według obowiązującego kryterium oceny ofert – najniższa
cena.
Na powyższączynnośćZamawiającego, Odwołujący złożył w dniu 10 czerwca 2011r.
odwołanie przedstawiając zarzuty w stosunku do czynności oceny i wyboru
najkorzystniejszej oferty, wskazując na naruszenia przepisów ustawy Pzp oraz formułując
stosowneżądania na podstawie przedstawionej argumentacji faktycznej i prawnej
przedstawionej powyżej, zarzucając rżąco niskącenęofertom Skanska i konsorcjum
„EKOLOBUD”.
Odwołujący równieżzarzucił,że Skanska jak i konsorcjum EKOLOBUD nie spełniają
wymogu prawidłowo złożonych polis ubezpieczeniowych, ponieważwbrew wymaganiom
SIWZ złożone polisy zawierająszereg niedozwolonych klauzul to jest klauzuli franszyzy
redukcyjnej, integralnej, udziału własnego oraz nie zawierająrozszerzenia zakresu
ubezpieczenia o szkody wyrządzone przez podwykonawców, jeżeli wykonawca będzie z nich
korzystał.
Przystępująca do postępowania odwoławczego Skanska po stronie Zamawiającego w wyżej
przywołanym piśmie z dnia 13 czerwca 2011r. wnosząc o oddalenie odwołania przedstawiła
własne zasady ustalenia ceny, powołując sięna kalkulacjęindywidualnątzw. kalkulację
inżynierskąi zakwestionowała jako podstawękalkulacji ceny Biuletyn Sekocenbudu, nawet
w stosunku do najniższych jego wskaźników.
Ponadto Skanska zakwestionowała zarzut, iżjego polisa nie odpowiada wymogom SIWZ co
do klauzul franszyzy redukcyjnej, integralnej, udziału własnego, a tym bardziej rozszerzenia
ubezpieczenia na podwykonawców, ponieważnie będzie przy realizacji zamówienia
korzystała z podwykonawców.
Odwołujący na rozprawie wycofał zarzut w stosunku do Skanski w zakresie niewłaściwej
polisy ubezpieczeniowej.
Sygn. akt KIO 1236/11
Natomiast Zamawiający na rozprawie podtrzymał stanowisko co do nieprawidłowo
sporządzonej wyceny robót to jest do jej zawyżenia.
Z kolei Odwołujący na rozprawie wywodził, w tym składając przywołane powyżej pismo z
dnia 21 czerwca 2011r., iżceny Przystępującej Skanski i konsorcjum EKOLOBUD sąrażąco
niskie w stosunku do najniższych wskaźników Sekocenbudu i przedmiaru robót
przedstawiając stosowne wyliczenia (kalkulacje) na tęokolicznośćoraz w stosunku do
sprzętu wymaganego oraz przewidzianego zasobu kadrowego.
Przystępujący opierając sięna dokonanej w jego ofercie wycenie jednego metra bieżącego
kanalizacji na poziomie 267zł. wykazywał,że taka cena jest cenąrynkowąobowiązującąna
terenie Zamawiającego.
W tym celu przedłożył na rozprawie w poczet dowodów następujące zestawienia rankingu
ofert w postępowaniach o udzielenie zamówieńpublicznych, sporządzone przez dyrektora
Przystępującego P. Ryszarda D. i potwierdzone na rozprawie za zgodnośćprzez
pełnomocnika Przystępującego:
1. „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Borzymy i letnisko Nowy Jadów-Etap
II” otwarcie ofert 10.05.2011r.
2. „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Urle –Etap III. Otwarcie ofert
17.05.2011r.
3. „Częśćzamówienia nr 2 – Zadanie nr 2 – budowa kanalizacji sanitarnej w m. Łęg
Tarnowski gm.śabno, Zadanie 3 – budowa kanalizacji sanitarnej w m. Ilkowice gm.śabno”. Otwarcie ofert: 01.02.2011r.
Przedstawione zestawienia rankingu ofert zawierająnastępujące informacje:
1. Ilośći nazwy oferentów,
2. Ceny netto i brutto ofert,
3. Procentowe rozbieżności cenowe ofert w odniesieniu do Skanski,
4. Cenyśrednie za m.b. kanalizacji w poszczególnych ofertach,
5. budżet zamawiającego w tym wynikająca z budżetuśrednia cena za m.b. kanalizacji.
Poszczególne postępowania obrazująnastępujące wyniki:
1. „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Borzymy i letnisko Nowy Jadów-Etap
II” otwarcie ofert 10.05.2011r.: 1) 16 oferentów, 2) ceny od 8.364.000 do 19.697.220
zł ( kwota brutto), 3) rozbieżności cenowe oferentów w stosunku do ceny Skanski od
Sygn. akt KIO 1236/11
97,90% do 230,55%, 4) cenyśrednie za 1 m.b. od 301,10 do 709,09zł., 5) budżet
zamawiającego 10.054.513 zł. i cenaśrednia zamawiającego za 1m.b. 361,96 zł.
2. „Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości Urle –Etap III. Otwarcie ofert
17.05.2011r.: 1) 9 oferentów, 2) ceny od 6.777.392 do 9.784.760 zł ( kwota brutto), 3)
rozbieżności cenowe oferentów w stosunku do ceny Skanski od 95,59% do 138,01%,
4) cenyśrednie za 1 m.b. od 297,17 do 429,03 zł., 5) budżet zamawiającego
8.083.611 zł. i cenaśrednia zamawiającego za 1m.b. 354,44 zł.
3. „Częśćzamówienia nr 2 – Zadanie nr 2 – budowa kanalizacji sanitarnej w m. Łęg
Tarnowski gm.śabno, Zadanie 3 – budowa kanalizacji sanitarnej w m. Ilkowice gm.śabno”. Otwarcie ofert: 01.02.2011r.: 1) 9 oferentów, 2) ceny od 10.946.929 do
29.738.921 zł ( kwota brutto), 3) rozbieżności cenowe oferentów w stosunku do ceny
Skanski od 59,16% do 160,72%, 4) cenyśrednie za 1 m.b. od 163,00 do 442,82 zł.,
5) budżet zamawiającego 48.188.813 zł. i cenaśrednia zamawiającego za 1m.b.
717,54 zł.
Dokonując analizy przedstawionych przez Przystępującego zestawieńinformacji z otwarcia
ofert wynika po pierwsze,że zamawiający dokonujązawyżenia wartości szacunkowych
robót, cena 1 m.b. kanalizacji u oferentów waha sięod 163,00 zł do 709,09 zł, a według
wyceny zamawiających cena za 1 m.b. kanalizacji waha sięod 354,44 do 717 zł.
Izba ustaliła równieżnastępujące zapisy SIWZ w zakresie wymogu co do ustalenia ceny oraz
polisy ubezpieczeniowej:
1. CześćXII SIWZ. Opis sposobu obliczenia ceny. (…) „Cena podana w ofercie winna
obejmowaćwszystkie koszty i składniki związane z wykonaniem zamówienia oraz
warunkami stawianymi przez Zamawiającego.” (…) ”Ponadto na podstawie
załączonych przedmiarów robót Wykonawca jest zobowiązany do sporządzenia
kosztorysu ofertowego”.(…)”Cena za wykonanie przedmiotu zamówienia będzie ceną
ryczałtową.” (…)”Wykonawca winien sporządzićkosztorys zawierający pełen zakres
robót niezbędnych do zrealizowania zamówienia, które zostały wskazane w SIWZ,
przedmiarze robót, oraz STQWiOR”(…) ”Kosztorys będzie dokumentem poglądowym
służącym Zamawiającemu do zorientowania sięw poziomie poszczególnych cen.”(…)
”UWAGA! Zaleca sięaby wykonawca zapoznał sięz miejscem realizacji zamówienia
w terenie”(…).
2. CzęśćVI. pkt. D ppkt d.3) SIWZ. Wykaz oświadczeńlub dokumentów, jakie mają
dostarczyćwykonawcy w celu potwierdzenia spełnienia warunków udziału w
postępowaniu.”Opłacona polisa(…) „Szczegółowy opis wymagańw zakresie
ubezpieczenia OC”(…)”-brak franszyzy redukcyjnej,- brak franszyzy integralnej,- brak
udziału własnego,- klauzula dodatkowa /jeżeli wykonawca będzie korzystał z
Sygn. akt KIO 1236/11
podwykonawców/-
rozszerzenie
zakresu
o
szkody
wyrządzone
przez
podwykonawców, suma gwarancyjna dla klauzuli-5.000.000. zl , brak franszyz i
udziału własnego dla klauzuli.”(…).
Na podstawie powyższych ustaleńoraz pism złożonych w toku postępowania odwoławczego
przez strony oraz uczestnika postępowania oraz wyjaśnieńi oświadczeńzłożonych na
rozprawie, a także na podstawie dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia Izba
zważyła co następuje.
Odwołujący wykazał interes do wniesienia odwołania w rozumieniu art.179 ust.1 ustawy Pzp,
ponieważw sytuacji uwzględnienia jego odwołania to jest przez odrzucenie ofert Skanska i
konsorcjum EKOLOBUB uzyska zamówienie z uwagi na to,że zajmuje trzeciąpozycjęw
rankingu ofert to jest bezpośrednio po Skanska oraz konsorcjum EKOLOBUD, przy
uwzględnieniu jedynego kryterium oceny ofert jakim jest kryterium ceny.
Natomiast co do wykazania rażąco niskiej ceny obydwu wyżej wymienionych oferentów oraz
co do nieprawidłowości polisy ubezpieczeniowej konsorcjum EKOLOBUD to Izba zważyła co
następuje.
Pojecie rażąco niskiej ceny ukształtowane w orzecznictwie i doktrynie wskazuje na jej
podstawowącechęjakąjest nierealnośćceny czyli brak pokrycia kosztów i uzyskania zysku
z realizacji zamówienia.
Orzecznictwo w sprawach zamówieńpublicznych wskazuje równieżna zasadęodnoszenia
ceny w przypadku zarzutu rażącej niskiej ceny do wartości szacunkowej zamówienia czy
ceny przez zamawiającego podawanej na otwarciu ofert.
Niemniej w zależności od stopnia nasilenia konkurencji na poszczególnych polach zamówień
w różnych okresach czasu metoda, porównywania cen oferowanych przez wykonawców w
szczególności z cenąpodawanąna otwarciu ofert przez Zamawiającego, okazuje siębyć
zawodna czyli niemiarodajna.
O powyższymświadczy dowód przedłożony przez Przystępującego Skanska na rozprawie,
na podstawie którego Izba ustaliła,że w większości wypadków ceny sąoferowane poniżej
ceny podawanej na otwarciu ofert przez zamawiającego.
Za przykład skrajnego przypadku może posłużyćrelacja jaka wystąpiła w jednym z powyżej
przedstawionych postępowańo udzielenie zamówienia publicznego, gdzie budżet
zamawiającego czterokrotnie przekroczył najtańsząoferowanącenę(48.183.813 budżet
zamawiającego, 10.946.929 oferta najtańsza i 717,54zl za m.b. kanalizacji budżet
zamawiającego oraz 163,00 zł za m.b. kanalizacji najtańszej oferty).
Sygn. akt KIO 1236/11
Z podobnąsytuacjąmamy do czynienia w przedmiotowym postępowaniu gdzie budżet
Zamawiającego wyniósł 26.183.988,64 złotych brutto, a najtańsza oferta wyniosła
6.860.738,10 zł brutto.
Jużna etapie oceny ofert Zamawiający zweryfikował swoje stanowisko co do braku
prawidłowej wyceny przez niego zamówienia i w związku z tym odstąpienia od weryfikacji
zaproponowanych cen przez wykonawców w trybie art. 90 ust.1 ustawy Pzp.
Równieżna rozprawie Zamawiający potwierdził,że w jego Gminie w tym samym czasie
odbyło siępostępowanie gdzie zaoferowano 140 zł. za metr bieżący kanalizacji .
Tym samym porównując ceny oferowane na innych przetargach, których wysokośćcen
Przystępujący przedstawił na rozprawie można wywieść,że cena 267zl za m.b. zaoferowany
w przedmiotowym postępowaniu przez Przystępującego nie ma znamion rażąco niskiej ceny.
Odnosząc siędo kalkulacji sporządzanych przez Odwołującego, które miały wykazaćrażąco
niskącenęto okazały sięniewiarygodne z następujących powodów.
Jak sam Odwołujący oświadczył kalkulacje były sporządzane na podstawie najniższych
wskaźników Sekocenbudu z bieżącego roku. Przy czym Odwołujący sporządzając kalkulacje
oparł sięna oświadczeniu zawartym w ofercie Przystępującego (str.104 oferty
Przystępującego),że „ceny materiałów nie wyższe odśrednich cen wg. SEKOCENBUDU za
okres, w którym powstała koniecznośćzakupu” i na podstawie takiego oświadczenia,
zastosował najniższe wskaźniki Sekocenbudu, usiłując w ten sposób wykazaćzaniżenie
kosztów w zaoferowanej cenie Skanska .
Natomiast Przystępujący odnosząc siędo wskaźników Sekocenbudu zarówno na rozprawie
jak i w piśmie z dnia 13.06.2011r. oświadczył,że stosowanie wskaźników Sekocenbudu w
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego w jego ocenie nie może mieć
zastosowania, ponieważnie gwarantuje wygrania postępowania, czyli uzyskania
zamówienia.
W związku z powyższym Przystępujący przygotowując oferty sporządza kalkulacje
indywidualne tzw. inżynierskie, gdzie wskaźniki Sekocenbudu nie majązastosowania.
Na rozprawie Przystępujący oświadczył,że sformułowanie w jego ofercie w zakresie
poziomu cen materiałów ( str.104 oferty) nie oznacza stosowania wskaźników Sekocenbudu,
ponieważoświadczenie,że nie przekraczaśredniej ceny Sekocenbudu oznacza,że może
równieżzaoferowaćmateriały poniżej minimalnych wskaźników Sekocenbudu, ponieważ
wskazał tylko górnągranicęcen materiałów, bez wskazywania poziomu najniższych cen.
Sygn. akt KIO 1236/11
W tym stanie rzeczy wszelkie kalkulacje cenowe sporządzone przez Odwołującego na
wskaźnikach Sekocenbudu nawet najniższych, w celu wykazania rażąco niskiej ceny po
stronie Skanska, w ocenie Izby nie stanowiądowodu w sprawie.
Należy równieżzgodzićsięz stanowiskiem Przystępującego,że wymóg dysponowania
odpowiednim sprzętem oraz zasobem kadrowym nie oznacza, iżwykonawca jest
zobligowany do jego uwzględnienia w całości przy wykonaniu zamówienia, ponieważ
wykonawca odpowiada za należyte wykonanie umowy oraz terminowe wykonanie umowy co
oznacza,że Zamawiający nie może ingerowaćw organizacjępracy wykonawcy w tym pracę
sprzętu i pracęludzi, ale pod warunkiem nie naruszenia przez wykonawcępowszechnie
obowiązujących przepisów prawa oraz postanowieńumownych wiążących strony.
Reasumując w ocenie Izby Odwołujący nie wykazał po stronie Przystępującego rażąco
niskiej ceny, biorąc pod uwagęw szczególności przedstawione na rozprawie wyniki
postępowańw zakresie budowy kanalizacji sanitarnych opisanych powyżej, których
prawdziwości Odwołujący nie zakwestionował oświadczając jedynie,że takie ceny nie
gwarantujązamawiającemu,że firmy te wykonająprace.
W związku z powyższym Izba uznała za nie wykazane przez Odwołującego, iżcena na
poziomie zaoferowanym przez Przystępującego za metr bieżący kanalizacji w wysokości
267zł. nie jest cenąfunkcjonującąna tym rynku.
Bowiem jak sam Odwołujący wskazywał cena rażąco niska to między innymi cena
odbiegająca od cen rynkowych, a tego Odwołujący nie wykazał w stosunku do ceny
zaoferowanej przez Skanska.
Reasumując wobec braku wiarygodnych dowodów wskazujących na rażąco niskącenę
zaoferowanąprzez Przystępującego Skanska oraz braku wniosku dowodowego pomimo
pouczenia Odwołującego o możliwości powołania biegłego sądowego na okoliczność
ustalenia rażąco niskich cen Izba uznała,że Odwołujący nie wykazał rażąco niskiej ceny.
Izba w powyższym zakresie oparła sięrównieżna dowodach przedstawionych przez
Przystępującego, to jest na cenach oferowanych na innych przetargach w bieżącym roku w
rejonie Zamawiającego, które nie odbiegały od ceny zaoferowanej przez Przystępującego.
Zarzut co do braku prawidłowych polis ubezpieczeniowych w ofercie Przystępującego został
cofnięty przez Odwołującego na rozprawie, wobec powyższego nie podlega rozpoznaniu
przez Izbę.
Sygn. akt KIO 1236/11
Co do tożsamych zarzutów skierowanych pod adresem konsorcjum EKOLOBUD to wobec
nie uwzględnienia zarzutów pod adresem Przystępującego Skanska, Izba uznaje je za
bezprzedmiotowe, ponieważnawet ich uwzględnienie nie powoduje uwzględnienia
odwołania w związku z treściąart. 192 ust.2 ustawy Pzp, zgodnie z którąIzba orzeka o
uwzględnieniu odwołania, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ
lub może miećistotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.
Bowiem skoro najtańsza oferta Skanska nie zawiera rażąco niskiej ceny to Odwołujący,
znajdujący sięna trzeciej pozycji w rankingu ofert to jest po konsorcjum EKOLOBUD, nie
uzyska zamówienia.
Niemniej odnosząc siędo zarzutów pod adresem oferty konsorcjum EKOLOBUD to należy
stwierdzić,że skoro jego cena za 1 mb kanalizacji jest wyższąod ceny Przystępującego,
którego cena odpowiada cenom rynkowym, to zarzut rażąco niskiej ceny w stosunku do
konsorcjum EKOLOBUD równieżnie został wykazany.
Natomiast Odwołujący nie udowodnił,że EKOLOBUD nie jest w stanie wykonaćzamówienia
za zaoferowanącenę.
Izba równieżnie stwierdziła w załączonych polisach ubezpieczeniowych do oferty
konsorcjum EKOLOBUD zapisów o zakazanych franszyzach – redukcyjnych i integralnych
oraz o udziale własnym. Natomiast tak jak Przystępujący, równieżkonsorcjum EKOLOBUD
nie przewidział w ofercie podwykonawców w związku z tym nie obowiązuje jego klauzula
dodatkowe ubezpieczenia dla podwykonawców.
ZresztąOdwołujący nie wskazał, w którym miejscu polis znajdująsięrzekome zakazane
zapisy o franszyzach i zapisy o udziale własnym.
Reasumując odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 192 ust.9 i 10 ustawy
Pzp oraz § 3 pkt 1 i pkt 2 w związku z § 3 pkt 1 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z
dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania ( Dz. U. 2010r. Nr
41, poz.238) zaliczając w poczet kosztów postępowania kwotę20.000,00zł wniesionąjako
wpis od odwołania.
Przewodniczący:
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
