rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2012-08-28
rok: 2012
data dokumentu: 2012-08-28
rok: 2012
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 1731/12
KIO 1731/12
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Honorata Łopianowska, Luiza Łamejko, Sylwester Kuchnio Protokolant: Mateusz Michalec
Przewodniczący: Honorata Łopianowska, Luiza Łamejko, Sylwester Kuchnio Protokolant: Mateusz Michalec
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2012 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 sierpnia 2012 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Forsolis Sp. z o.o.
i UNI-ART Group Sp. z o.o. Sp. k., 40-123 Katowice, ul. Czerwińskiego 6 w postępowaniu
prowadzonym przez Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej
im. Dra Janusza Daaba, 41-940 Piekary Śląskie, ul. Bytomska 62
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielnia Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o., ul. śabiniec 46,
31-215 Kraków zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie zamawiającego
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 13 sierpnia 2012 r. przez
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Forsolis Sp. z o.o.
i UNI-ART Group Sp. z o.o. Sp. k., 40-123 Katowice, ul. Czerwińskiego 6 w postępowaniu
prowadzonym przez Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej
im. Dra Janusza Daaba, 41-940 Piekary Śląskie, ul. Bytomska 62
przy udziale wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielnia Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o., ul. śabiniec 46,
31-215 Kraków zgłaszających swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie zamawiającego
orzeka:
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Samodzielnemu
Publicznemu Wojewódzkiemu Szpitalowi Chirurgii Urazowej im. Dra Janusza
Daaba w Piekarach Śląskich unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej i powtórne dokonanie czynności badania i oceny ofert
w postępowaniu, w tym zastosowanie procedury poprawienia omyłek
w ofertach wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielnia Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL
Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. na podstawie
art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
2.
kosztami postępowania obciąża Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital
Chirurgii Urazowej im. Dra Janusza Daaba, 41-940 Piekary Śląskie,
ul. Bytomska 62 i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Forsolis Sp. z o.o.
i UNI-ART Group Sp. z o.o. Sp. k., 40-123 Katowice, ul. Czerwińskiego 6 tytułem
wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego Szpitala Chirurgii
Urazowej im. Dra Janusza Daaba, 41-940 Piekary Śląskie, ul. Bytomska 62
na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Forsolis Sp. z o.o. i UNI-ART Group Sp. z o.o. Sp. k., 40-123 Katowice,
ul. Czerwińskiego 6 kwotę 19 420 zł 00 gr (słownie: dziewiętnaście tysięcy
czterysta dwadzieścia złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania, wynagrodzenia
pełnomocnika oraz dojazdu na posiedzenie i rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gliwicach.
Przewodniczący: ……………
……………
……………
Sygn. akt: KIO 1731/12
Uzasadnienie
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. Dra Janusza
Daaba w Piekarach Śląskich (dalej: „zamawiający”) prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na świadczenie usług w zakresie sprzątania i obsługi
pozamedycznej.
W postępowaniu tym wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia:
Forsolis Sp. z o.o. i UNI-ART Group Sp. z o.o. Sp. k. (dalej: „odwołujący”) wnieśli w dniu
13 sierpnia 2012 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec czynności
zamawiającego badania i oceny ofert, zaniechania odrzucenia ofert wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie
i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k., a także czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1.
art. 7 ust. 1 ustawy-Prawo zamówień publicznych (dalej: „ustawa Pzp”) przez
naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w szczególności przez
niedopełnienie obowiązku starannego zbadania i oceny złożonych ofert oraz nie
odrzucenia ofert, które są niezgodne z ustawą, naruszają zasady uczciwej
konkurencji oraz zawierają błąd w obliczeniu ceny;
2.
art. 89 ust. 1 pkt 1 i 6 ustawy Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów
NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner
Sp. z o.o. Sp.k.
3.
art. 91 ust. 1 ustawy Pzp przez zaniechanie czynności wyboru jako najkorzystniejszej
oferty odwołującego.
Odwołujący wniósł o:
1. uwzględnienie odwołania,
2. nakazanie zamawiającemu unieważnia czynności badania i oceny ofert w oraz wyboru
oferty najkorzystniejszej,
3. nakazanie dokonania ponownej oceny i badania ofert,
4. odrzucenie ofert wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o.
i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. z uwagi na błąd w obliczeniu ceny,
niezgodność z ustawą z uwagi na naruszenie zasad uczciwej konkurencji,
5. wybór jako najkorzystniejszej oferty odwołującego.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, iż zamawiający określił w Załączniku
nr 4 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz w planie higieny, jakie czynności
wchodzą w zakres usługi objętej postępowaniem. Dodatkowo, zamawiający w pkt. XI 1
specyfikacji zaznaczył, że prawidłowe ustalenie stawki VAT i kwoty VAT należy
do obowiązku wykonawcy. Tym samym, jak zaznaczył odwołujący, zamawiający żądał,
aby w ofercie była wskazana prawidłowa stawka VAT.
Odwołujący wskazał, że w ofertach wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.
oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. wskazana została wartość VAT, której
zamawiający nie mógł w żaden sposób zweryfikować w celu dokonania rzetelnego badania
ofert, zgodnie z zasadą zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców. Z podanych wartości jednoznacznie wynikało, jak zauważył odwołujący,
że ww. wykonawcy nie zastosowali 23 % stawki VAT do całej usługi objętej zamówieniem.
Zasadnie zatem, w opinii odwołującego, zamawiający wezwał ww. wykonawców
do wyjaśnień w zakresie zastosowanej w ofertach stawki VAT, bowiem tylko w taki sposób,
po uzyskaniu rzetelnych wyjaśnień, zamawiający mógłby dokonać prawidłowego badania
i oceny ofert. Zdaniem odwołującego, wobec treści złożonych ofert oraz wyjaśnień
ww. wykonawców, zamawiający powinien odrzucić oferty złożone przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD
w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. z uwagi
na błąd w obliczeniu ceny polegający na zastosowaniu niewłaściwej stawki VAT.
Odwołujący stwierdził, że art. 89 ust. 1 ustawy Pzp określa ustawowe przesłanki
i zakres obowiązku dokonywania oceny ofert przez zamawiającego, a następnie formułuje
obowiązki
zamawiającego,
będące
następstwem
rezultatów
dokonanej
oceny.
Na zamawiającym ciąży z mocy art. 18 ustawy Pzp obowiązek prawidłowego i zgodnego
z prawem przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w celu dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty, z zachowaniem zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, przewidzianej w art. 7 ust. 1
ustawy Pzp. Odwołujący zwrócił uwagę na treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia
20 października 2011 r. (sygn. akt III CZP 52/11 oraz III CZP 53/11), w której Sąd stwierdził,
iż obowiązkiem zamawiającego jest dokonanie oceny poprawności przedstawionych przez
wykonawców cen w zakresie zastosowania stawki podatku VAT. O porównywalności ofert,
w zakresie zaproponowanej ceny można bowiem mówić dopiero wówczas, gdy określone
w ofertach ceny, mające być przedmiotem porównania, zostały obliczone z zastosowaniem
tych samych reguł. W przypadku, gdy zamawiający nie określił w specyfikacji konkretnej
stawki VAT, co miało miejsce w niniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego, przyjęcie w ofercie nieprawidłowej stawki VAT jest równoznaczne z błędem
w obliczeniu ceny polegającym na wadliwym doborze przez wykonawcę elementu mającego
wpływ na obliczenie wysokości zaoferowanej ceny. W takim przypadku znajduje
zastosowanie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp skutkujący odrzuceniem oferty zawierającej
cenę obliczoną z zastosowaniem nieprawidłowej stawki VAT (błąd w obliczeniu ceny).
Odwołujący wskazał na stanowisko Sądu Najwyższego, iż wobec braku faktycznej
możliwości odniesienia się do stawki VAT z powodu jej nieuwzględnienia w specyfikacji,
obowiązek zamawiającego ogranicza się wyłącznie do oceny prawidłowości przyjętej
w ofercie wykonawcy stawki VAT, która jako element cenotwórczy miała niewątpliwie
bezpośredni wpływ na ukształtowanie wysokości przedstawionej w ofercie ceny. Przyjęcie
w ofercie nieprawidłowej stawki VAT, będącej elementem cenotwórczym, jest równoznaczne
z błędem w obliczeniu zawartej w ofercie ceny, polegającym na wadliwym doborze przez
wykonawcę elementu mającego niewątpliwie wpływ na obliczenie wysokości zaoferowanej
ceny. Posłużenie się przez wykonawcę choćby tylko jednym nieprawidłowo określonym
elementem kalkulacji ceny przekłada się na wystąpienie błędu w obliczeniu ceny i to bez
względu na skalę czy matematyczny wymiar stwierdzonego uchybienia.
Odwołujący wskazał, że ustawowy obowiązek zamawiającego odrzucenia oferty
zawierającej błędy w obliczeniu ceny zakłada wolę ustawodawcy zapewnienia stanu
porównywalności
ofert
z
uwzględnieniem
reguł
uczciwej
konkurencji
pomiędzy
wykonawcami. Realizację tego założenia ustawodawcy zaburzałoby dokonywanie oceny
ofert, w których ceny oferowane za wykonanie tej samej usługi byłyby skalkulowane
z uwzględnieniem różnych stawek podatku VAT.
Odwołujący podkreślił, iż obowiązkiem zamawiającego jest zweryfikowanie
poprawności przyjętych przez wykonawców stawek VAT i odrzucenie ofert jako
zawierających błąd w obliczeniu ceny w przypadku zastosowania niewłaściwej stawki VAT
lub podania wartości VAT, której nie da się zweryfikować.
Odwołujący stwierdził, że zwolnienie z VAT w zakreślenie świadczonych usług nie
przysługuje wykonawcom wspólnie ubiegającym się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni
Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawcom wspólnie
ubiegającym się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis
Partner Sp. z o.o. Sp.k. Zdaniem odwołującego, zwolnienie z VAT w zakresie usług
świadczonych przez wykonawców w niniejszym postępowaniu może być rozpatrywanie
wyłącznie w zakresie art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) tj. usług w zakresie opieki
medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia,
oraz dostawy towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych, świadczonych
na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest
działalność lecznicza. Jak zauważył odwołujący, przedmiotem niniejszego postępowania nie
jest wykonywanie usług z zakresu opieki medycznej, zatem można mówić jedynie o usługach
ściśle związanych z usługą podstawową wykonywaną przez podmiot leczniczy. Takie
zwolnienie nie ma, w opinii odwołującego, zastosowania, jeżeli usługa uznana za ściśle
związaną z opieką medyczną nie jest niezbędna do wykonania usługi podstawowej
podlegającej zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów
i usług. Odwołujący zauważył, iż odbiorcami świadczeń ściśle związanych mogą być tyko
pacjenci
podlegający
opiece
szpitalnej
i
medycznej.
Odwołujący
wskazał
na Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 września 2011 r. znak:
IPPP2-443-603/11-5/AK, Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia
10 czerwca 2011 r. znak: IPPP2-443-603/11-5/AK, oraz Interpretację Dyrektora Izby
Skarbowej w Poznaniu z dnia 12 października 2011 r. znak: IPPP2-443-603/11-5/AK.
Odwołujący wskazał, iż w niniejszym podstępowaniu odbiorcą usługi jest szpital. Zgodnie
z treścią Załącznika nr 4 do specyfikacji wykonawcy nie świadczą usług, których
bezpośrednimi odbiorcami są pacjenci - przedmiot postępowania nie obejmuje
bezpośrednich czynności przy pacjencie, z wyjątkiem transportu chorych i podawania
basenów i kaczek, co stanowi marginalną część usługi.
Odwołujący stwierdził, że wskazane przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o.
Sp.k. zabiegi sanitarno-higieniczne, porządkowe oraz czynności transportowe w obiektach
zakładu opieki zdrowotnej, które nie dotyczą transportu pacjentów, obsługi kuchenek
oddziałowych, w szczególności polegającej na dostarczaniu posiłków pacjentom, utrzymaniu
czystości w kuchenkach oddziałowych, przygotowywania posiłków dla pacjentów, transportu
bielizny, nie mogą korzystać ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku
od towarów i usług. Odwołujący wskazał na Interpretację Indywidualną Dyrektora Izby
Skarbowej w Poznaniu znak: ILPP1/443-947/11-6/MS, oraz Interpretację Dyrektora Izby
Skarbowej w Łodzi znak: IPTPP2/443-235/11-2/BM i Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej
w Warszawie znak: IPPP2-443-603/11-5/AK). Podobnie, jak stwierdził odwołujący, usługi
świadczone przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. nie mogą być objęte
zwolnieniem z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług.
Wykonawcy ci nie wyjaśnili, jakie usługi i na jakiej podstawie obejmują inną niż 23 % stawką
VAT, czym uniemożliwili zamawiającemu rzetelną ocenę ofert i ich porównanie
z uwzględnieniem zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odwołujący zaznaczył, iż zgodnie z dyspozycją art. 43 ust. 17 ustawy o podatku
od towarów i usług, zwolnienia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, na które powołują
się ww. wykonawcy nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle
związanych z usługami podstawowymi, jeżeli nie są one niezbędne do wykonania usługi
podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18a, lub ich głównym celem jest osiągnięcie
dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności
w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia. Odwołujący stwierdził,
iż w przedmiotowym postępowaniu zwolnienia z VAT nie przysługują, gdyż świadczona
przez wykonawców usługa nie jest usługą niezbędną do wykonania usługi podstawowej
przez podmiot leczniczy, a to usługi w zakresie opieki medycznej mającej charakter
diagnostyczny i terapeutyczny. Ponadto, odwołujący zauważył, iż z lakonicznego wyjaśnienia
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów
NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. płynie jednoznaczny wniosek, iż ww. wykonawcy
nie mają woli przedłożenia zasad kalkulacji ceny, w tym zastosowanej stawki VAT, gdyż
korzystają ze zwolnienia w celu konkurencyjnego wykonywania usługi w stosunku do innych
podmiotów (por. Interpretację Indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy znak:
ITPP1/443- 452/11/AT).
Odwołujący zwrócił uwagę, iż dokonał prawidłowej wykładni przepisów podatkowych,
przedstawił jasną ofertę, zastosował prawidłową stawkę VAT (23 %), zgodnie
z obowiązującymi przepisami w zakresie VAT oraz mając na uwadze przedmiot zamówienia.
Powyższe oznacza, w ocenie odwołującego, iż złożona przez odwołującego oferta jako
najkorzystniejsza, po odrzuceniu ofert wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. i wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital
Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k., winna zostać wybrana.
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosili
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów
NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.
Izba dokonała następujących ustaleń:
Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług w zakresie sprzątania i obsługi
pozamedycznej. Zakres czynności wchodzących w skład przedmiotu zamówienia został
określony przez zamawiającego w Załączniku nr 4 do specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
W specyfikacji istotnych warunków zamówienia zamawiający określił sposób
obliczenia ceny wskazując, iż cena oferty musi zawierać wszelkie koszty niezbędne
do zrealizowania zamówienia. Oferent może wskazać tylko jedną cenę za wykonanie
zadania. Prawidłowe ustalenie stawki i kwoty podatku VAT należy do obowiązku Oferenta
zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.
W toku badania ofert zamawiający zwrócił się do wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.
i wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. z prośbą o wskazanie podstaw
zastosowania innych niż podstawowa stawek VAT.
W dniu 6 czerwca 2012 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. wyjaśnili,
iż jako wykonawcy ubiegający się wspólnie o udzielenie przedmiotowego zamówienia
są uprawnieni na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług
do stosowania zwolnienia z VAT w odniesieniu do usług w zakresie opieki medycznej,
służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostaw
towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych, świadczone na rzecz
podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw tj. części usług stanowiących
przedmiot zamówienia w zakresie transportu wewnętrznego.
Wobec czynności wykonywanych przez wykonawców, m.in. usług w zakresie opieki
medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
oraz dostawy towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych, świadczonych
na rzecz zakładów opieki zdrowotnej (podmiotów leczniczych) na ich terenie
w szczególności: transportu czystej i brudnej bielizny szpitalnej do i z magazynu bielizny
czystej i brudnej, transportu odpadów komunalnych z oddziałów szpitalnych, transportu
odpadów pokonsumpcyjnych i medycznych z miejsca ich wytwarzania do miejsca
składowania, transportu środków farmaceutycznych z Apteki Szpitalnej do jednostek Szpitala
w obecności upoważnionego pracownika zamawiającego, transportu wyrobów medycznych
z Apteki szpitalnej i Działu Zaopatrzenia do jednostek Szpitala, transportu innych materiałów
z Działu Zaopatrzenia do oddziałów szpitalnych, transportu posiłków z punktu dostawy
do poszczególnych oddziałów szpitalnych i do Stacji Dializ, wykonawcy zastosowali
zwolnienie z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku
od towarów i usług, który nakłada na podatnika obowiązek stosowania zwolnienia wobec
ww. usług.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. podkreślili, iż zgodnie z ustawą
o podatku od towarów i usług dla zastosowania zwolnienia od VAT istotny jest cel
wykonywanych świadczeń. Świadczenie ww. usług wchodzących w zakres opieki medycznej
jest niewątpliwie elementem całego procesu, szeregu czynności, których nadrzędnym celem
jest leczenie, poprawa, profilaktyka oraz poprawa zdrowia pacjentów. Jest ściśle z tymi
usługami związany, co w konsekwencji powoduje, że jest objęty zwolnieniem
z opodatkowania podatkiem VAT. Powyższe stanowisko potwierdza, jak wskazali
wykonawcy, zarówno dotychczasowa wykładnia przepisów ustawy o podatku od towarów
i usług, wyroki ETS.
W wyjaśnieniach zauważono, iż w zakresie przedmiotu zamówienia opisanego przez
zamawiającego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia znalazły się również
czynności, wykonanie których, zgodnie z obowiązującymi przepisami, obciążone jest stawką
podatku VAT „zw”. Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL
Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. wskazali, iż formularz ofertowy
przedstawiony przez zamawiającego nie dzielił przedmiotu zamówienia w zakresie
wykonywanych czynności, w związku z czym wykonawcy nie byli w stanie przyporządkować
stawek podatku VAT odpowiadającym im czynnościom.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. stwierdzili, że kalkulacja jego ceny
ofertowej jest prawidłowa zarówno na gruncie obowiązującego prawa podatkowego,
jak również uwzględnia wszystkie wymogi zamawiającego opisane w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. podkreślili, że to wykonawcy przy
kalkulacji ceny ofertowej mają obowiązek zastosowania właściwej stawki VAT dla wszystkich
usług stanowiących przedmiot zamówienia publicznego. Do obowiązków podatnika należy
przyporządkowanie wykonywanej usługi do danej stawki VAT, co wynika m.in. z faktu,
iż wystawiając fakturę za wykonane zadanie podatnik zobowiązany jest do wskazania w niej
stawki wraz z kwotą podatku (art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług). Kształtuje
to stosunek zobowiązaniowy, o którym mowa w art. 5 ustawy Ordynacja podatkowa. Skoro
określenie prawidłowej stawki VAT ciąży na wystawcy faktury - wykonawcy, to ciąży na nim
również odpowiedzialność za prawidłowe jej zastosowanie. Zatem to wystawca,
a nie odbiorca faktury decyduje o wysokości stawki i ponosi tego konsekwencje. W związku
z powyższym, zdaniem wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k., usługi z zakresu opieki
medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związanymi, świadczone
na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw będą fakturowane ze stawką
zwolnioną (zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustaw o VAT), natomiast pozostałe usługi
z podstawową stawką VAT, tj. 23%.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Spółdzielnia Inwalidów
NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. w piśmie z dnia 4 czerwca 2012 r. złożyli
oświadczenie, iż przedstawiona cena ofertowa została poprawnie wyliczona, uwzględnia
wszystkie koszty oraz prawidłową stawkę VAT. Wykonawcy wskazali, iż zamawiający
zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia oraz sposobem obliczenia ceny wymagał podania
jedynie kwoty VAT, tym samym na tym etapie postępowania winien ograniczyć się
do badania ofert w zakresie, w jakim dokonał opisu jej przygotowania.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym dokumentację
z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, a w szczególności treść
specyfikacji istotnych warunków zamówienia wraz z załącznikami, ofert złożonych
w postępowaniu oraz wyjaśnień złożonych przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.
i wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k., zważyła co następuje.
Izba stwierdziła, że odwołujący legitymuje się interesem we wniesieniu środka
ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji
ich potwierdzenia się, wskazuje na pozbawienie odwołującego możliwości uzyskania
zamówienia i jego realizacji, narażając go tym samym na poniesienie w tym zakresie
wymiernej szkody.
Na wstępie Izba stwierdziła, że obowiązkiem zamawiającego jest dokonanie oceny
ofert, w tym m.in. pod względem prawidłowości przyjętych przez wykonawców przy
obliczeniu ceny stawek VAT. Obowiązek taki wynika z dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy
Pzp, który nakazuje zamawiającemu odrzucenie ofert zawierających błąd w obliczeniu ceny,
za który uznać należy przyjęcie niewłaściwej stawki VAT. Stanowisko to potwierdził Sąd
Najwyższy w dwóch uchwałach z dnia 20 października 2011 r. w sprawach o sygn. akt III
CZP 52/11 i III CZP 53/11. Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu zapytania Sądu Okręgowego
w Koninie czy określenie w treści oferty wykonawcy błędnej stawki podatku VAT oraz
obliczenie w oparciu o tą stawkę, podatku VAT, jako składnika ceny brutto, stanowi błąd
w obliczeniu ceny, o którym mowa w przepisie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp i jest podstawą
do odrzucenia oferty, udzielił pozytywnej odpowiedzi na to pytanie. Tym samym, Sąd
Najwyższy potwierdził, że zamawiający w świetle dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp
ma uprawienie do weryfikacji zaoferowanej ceny pod kątem ustalenia, czy nie zawiera ona
błędu w obliczeniu ceny w zakresie określenia właściwej stawki VAT. Obowiązek taki
aktualizuje się również na gruncie niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Pomimo braku wymogu wskazania przyjętej przez wykonawcę stawki VAT
w formularzu ofertowym obowiązek badania oferty pod kątem ewentualnego błędu
w obliczeniu ceny jest możliwy przez wskazanie przez wykonawców w formularzu ofertowym
ceny netto, kwoty VAT i ceny brutto, co stanowiło wymóg zamawiającego. Zamawiający
podjął taką próbę zwracając się do wykonawców o wyjaśnienie podstaw zastosowania
innych niż podstawowa stawek VAT, jednak nie podjął żadnych działań po ich otrzymaniu.
W niniejszej sprawie przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług w zakresie
sprzątania i obsługi pozamedycznej. Izba stwierdziła, na podstawie przepisów ustawy
o podatku od towarów i usług, że usługi objęte przedmiotem zamówienia powinny zostać
opodatkowane podstawową 23 % stawką VAT. Nie pozostawia wątpliwości okoliczność,
iż brak jest podstaw do zastosowania dla całego przedmiotu zamówienia, jak i jego części,
zwolnienia z VAT na podstawie 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie
z którym zwolnieniu od podatku podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, służące
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawy towarów
i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności
leczniczej przez podmioty lecznicze. Zarówno wykonawcy wspólnie ubiegający się
o udzielenie zamówienia: Spółdzielnia Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.,
jak i wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. nie są podmiotem leczniczym
w rozumieniu ww. ustawy. Podstawy zwolnienia nie może stanowić również art. 43 ust. 1 pkt 18a
ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z dyspozycją ww. przepisu zwolnieniu z podatku
podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawy towarów i świadczenie usług ściśle z tymi
usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw,
w których wykonywana jest działalność lecznicza. Usługi wchodzące w zakres przedmiotu
zamówienia nie stanowią usług w zakresie opieki medycznej. Nie stanowią one także usług
ściśle związanych z usługami w zakresie opieki medycznej, bowiem nie przedstawiają
bezpośredniego związku z usługami medycznymi. Ponadto, art. 43 ust. 17 ustawy o podatku
od towarów i usług stanowi, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a nie ma
zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami
podstawowymi, jeżeli nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej zwolnionej z VAT
na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, lub ich głównym celem
jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych
czynności w stosunku do podatników nie korzystających z tego zwolnienia. Dodatkowo, zgodnie
z art. 43 ust. 17a ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt
18a, 23, 26, 28, 29, i 33 lit. a mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług
ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi
podstawowe. Usługą podstawową, którą zamierzają świadczyć ww. wykonawcy jest usługa
utrzymania czystości w obiektach szpitala, która nie podlega zwolnieniu z VAT. W ocenie Izby,
art. 43 ust. 1 pkt 18a w świetle art. 43 ust. 17 ustawy o podatku od towarów i usług wyklucza
zastosowanie zwolnienia dla usług związanych z usługą nie podlegającą zwolnieniu.
Ww. zwolnienie dotyczy bowiem jednoznacznie usługi opieki medycznej i usług z nią
związanych, nie zaś innej usługi (w tym przypadku usługi utrzymania czystości i obsługi
pozamedycznej) i związanych z nią usług.
Wobec powyższego, Izba stwierdziła, że świadczenie usług w zakresie sprzątania
i obsługi pozamedycznej nie korzysta ze zwolnienia z VAT, nie korzysta też z prawa
do zastosowania obniżonej stawki VAT. Usługi te powinny zostać opodatkowane stawką
podstawową.
Jednocześnie Izba uznała, idąc za poglądem wyrażonym w przywołanych powyżej
uchwałach Sądu Najwyższego, że w niniejszej sprawie brak jest możliwości stwierdzenia,
iż przyjęte przez wykonawców stawki VAT nie są wynikiem omyłki, zatem zaistniały podstawy
do poprawienia ofert wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis
Partner Sp. z o.o. Sp.k. na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Zamawiający powinien
zatem dokonać poprawienia ofert ww. wykonawców przez poprawienie ceny przyjmując 23 %
stawkę VAT i zawiadamiając o tym wykonawców, zgodnie z dyspozycją art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp. W przypadku nie wyrażenia zgody przez wykonawców na poprawienie omyłki
zamawiający powinien oferty odrzucić.
Jednocześnie, Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia ofert wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie
i Izan + Sp. z o.o., oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 1 ustawy Pzp. Przyjęcie niewłaściwej stawki VAT przy obliczeniu ceny może skutkować
stwierdzeniem błędu w obliczeniu ceny (art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp), nie stanowi zaś
o niezgodności oferty z ustawą (art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp).
Rozpoznając przedmiotową sprawę Izba nie oparła się na przywołanych w postępowaniu
interpretacjach podatkowych uznając, iż brak jest podstaw prawnych, aby przyjąć za wiążące
stanowisko co do prawidłowości stawki wydane w indywidualnych sprawach podatników tym
bardziej, że przedstawiony w nich stan faktyczny nie pokrywa się ściśle z sytuacją zaistniałą
w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, orzeczono
jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp
oraz § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238), tj. stosownie do wyniku
postępowania.
Przewodniczący: ……………………
Członkowie:
……………………
……………………
1.
uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu Samodzielnemu
Publicznemu Wojewódzkiemu Szpitalowi Chirurgii Urazowej im. Dra Janusza
Daaba w Piekarach Śląskich unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej i powtórne dokonanie czynności badania i oceny ofert
w postępowaniu, w tym zastosowanie procedury poprawienia omyłek
w ofertach wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielnia Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL
Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. na podstawie
art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
2.
kosztami postępowania obciąża Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital
Chirurgii Urazowej im. Dra Janusza Daaba, 41-940 Piekary Śląskie,
ul. Bytomska 62 i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Forsolis Sp. z o.o.
i UNI-ART Group Sp. z o.o. Sp. k., 40-123 Katowice, ul. Czerwińskiego 6 tytułem
wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Samodzielnego Publicznego Wojewódzkiego Szpitala Chirurgii
Urazowej im. Dra Janusza Daaba, 41-940 Piekary Śląskie, ul. Bytomska 62
na rzecz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Forsolis Sp. z o.o. i UNI-ART Group Sp. z o.o. Sp. k., 40-123 Katowice,
ul. Czerwińskiego 6 kwotę 19 420 zł 00 gr (słownie: dziewiętnaście tysięcy
czterysta dwadzieścia złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania, wynagrodzenia
pełnomocnika oraz dojazdu na posiedzenie i rozprawę.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gliwicach.
Przewodniczący: ……………
……………
……………
Sygn. akt: KIO 1731/12
Uzasadnienie
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. Dra Janusza
Daaba w Piekarach Śląskich (dalej: „zamawiający”) prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na świadczenie usług w zakresie sprzątania i obsługi
pozamedycznej.
W postępowaniu tym wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia:
Forsolis Sp. z o.o. i UNI-ART Group Sp. z o.o. Sp. k. (dalej: „odwołujący”) wnieśli w dniu
13 sierpnia 2012 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej odwołanie wobec czynności
zamawiającego badania i oceny ofert, zaniechania odrzucenia ofert wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie
i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k., a także czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1.
art. 7 ust. 1 ustawy-Prawo zamówień publicznych (dalej: „ustawa Pzp”) przez
naruszenie zasady prowadzenia postępowania w sposób zapewniający zachowanie
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w szczególności przez
niedopełnienie obowiązku starannego zbadania i oceny złożonych ofert oraz nie
odrzucenia ofert, które są niezgodne z ustawą, naruszają zasady uczciwej
konkurencji oraz zawierają błąd w obliczeniu ceny;
2.
art. 89 ust. 1 pkt 1 i 6 ustawy Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów
NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner
Sp. z o.o. Sp.k.
3.
art. 91 ust. 1 ustawy Pzp przez zaniechanie czynności wyboru jako najkorzystniejszej
oferty odwołującego.
Odwołujący wniósł o:
1. uwzględnienie odwołania,
2. nakazanie zamawiającemu unieważnia czynności badania i oceny ofert w oraz wyboru
oferty najkorzystniejszej,
3. nakazanie dokonania ponownej oceny i badania ofert,
4. odrzucenie ofert wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o.
i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. z uwagi na błąd w obliczeniu ceny,
niezgodność z ustawą z uwagi na naruszenie zasad uczciwej konkurencji,
5. wybór jako najkorzystniejszej oferty odwołującego.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, iż zamawiający określił w Załączniku
nr 4 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz w planie higieny, jakie czynności
wchodzą w zakres usługi objętej postępowaniem. Dodatkowo, zamawiający w pkt. XI 1
specyfikacji zaznaczył, że prawidłowe ustalenie stawki VAT i kwoty VAT należy
do obowiązku wykonawcy. Tym samym, jak zaznaczył odwołujący, zamawiający żądał,
aby w ofercie była wskazana prawidłowa stawka VAT.
Odwołujący wskazał, że w ofertach wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.
oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. wskazana została wartość VAT, której
zamawiający nie mógł w żaden sposób zweryfikować w celu dokonania rzetelnego badania
ofert, zgodnie z zasadą zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców. Z podanych wartości jednoznacznie wynikało, jak zauważył odwołujący,
że ww. wykonawcy nie zastosowali 23 % stawki VAT do całej usługi objętej zamówieniem.
Zasadnie zatem, w opinii odwołującego, zamawiający wezwał ww. wykonawców
do wyjaśnień w zakresie zastosowanej w ofertach stawki VAT, bowiem tylko w taki sposób,
po uzyskaniu rzetelnych wyjaśnień, zamawiający mógłby dokonać prawidłowego badania
i oceny ofert. Zdaniem odwołującego, wobec treści złożonych ofert oraz wyjaśnień
ww. wykonawców, zamawiający powinien odrzucić oferty złożone przez wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD
w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. z uwagi
na błąd w obliczeniu ceny polegający na zastosowaniu niewłaściwej stawki VAT.
Odwołujący stwierdził, że art. 89 ust. 1 ustawy Pzp określa ustawowe przesłanki
i zakres obowiązku dokonywania oceny ofert przez zamawiającego, a następnie formułuje
obowiązki
zamawiającego,
będące
następstwem
rezultatów
dokonanej
oceny.
Na zamawiającym ciąży z mocy art. 18 ustawy Pzp obowiązek prawidłowego i zgodnego
z prawem przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego w celu dokonania wyboru najkorzystniejszej oferty, z zachowaniem zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, przewidzianej w art. 7 ust. 1
ustawy Pzp. Odwołujący zwrócił uwagę na treść uchwały Sądu Najwyższego z dnia
20 października 2011 r. (sygn. akt III CZP 52/11 oraz III CZP 53/11), w której Sąd stwierdził,
iż obowiązkiem zamawiającego jest dokonanie oceny poprawności przedstawionych przez
wykonawców cen w zakresie zastosowania stawki podatku VAT. O porównywalności ofert,
w zakresie zaproponowanej ceny można bowiem mówić dopiero wówczas, gdy określone
w ofertach ceny, mające być przedmiotem porównania, zostały obliczone z zastosowaniem
tych samych reguł. W przypadku, gdy zamawiający nie określił w specyfikacji konkretnej
stawki VAT, co miało miejsce w niniejszym postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego, przyjęcie w ofercie nieprawidłowej stawki VAT jest równoznaczne z błędem
w obliczeniu ceny polegającym na wadliwym doborze przez wykonawcę elementu mającego
wpływ na obliczenie wysokości zaoferowanej ceny. W takim przypadku znajduje
zastosowanie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp skutkujący odrzuceniem oferty zawierającej
cenę obliczoną z zastosowaniem nieprawidłowej stawki VAT (błąd w obliczeniu ceny).
Odwołujący wskazał na stanowisko Sądu Najwyższego, iż wobec braku faktycznej
możliwości odniesienia się do stawki VAT z powodu jej nieuwzględnienia w specyfikacji,
obowiązek zamawiającego ogranicza się wyłącznie do oceny prawidłowości przyjętej
w ofercie wykonawcy stawki VAT, która jako element cenotwórczy miała niewątpliwie
bezpośredni wpływ na ukształtowanie wysokości przedstawionej w ofercie ceny. Przyjęcie
w ofercie nieprawidłowej stawki VAT, będącej elementem cenotwórczym, jest równoznaczne
z błędem w obliczeniu zawartej w ofercie ceny, polegającym na wadliwym doborze przez
wykonawcę elementu mającego niewątpliwie wpływ na obliczenie wysokości zaoferowanej
ceny. Posłużenie się przez wykonawcę choćby tylko jednym nieprawidłowo określonym
elementem kalkulacji ceny przekłada się na wystąpienie błędu w obliczeniu ceny i to bez
względu na skalę czy matematyczny wymiar stwierdzonego uchybienia.
Odwołujący wskazał, że ustawowy obowiązek zamawiającego odrzucenia oferty
zawierającej błędy w obliczeniu ceny zakłada wolę ustawodawcy zapewnienia stanu
porównywalności
ofert
z
uwzględnieniem
reguł
uczciwej
konkurencji
pomiędzy
wykonawcami. Realizację tego założenia ustawodawcy zaburzałoby dokonywanie oceny
ofert, w których ceny oferowane za wykonanie tej samej usługi byłyby skalkulowane
z uwzględnieniem różnych stawek podatku VAT.
Odwołujący podkreślił, iż obowiązkiem zamawiającego jest zweryfikowanie
poprawności przyjętych przez wykonawców stawek VAT i odrzucenie ofert jako
zawierających błąd w obliczeniu ceny w przypadku zastosowania niewłaściwej stawki VAT
lub podania wartości VAT, której nie da się zweryfikować.
Odwołujący stwierdził, że zwolnienie z VAT w zakreślenie świadczonych usług nie
przysługuje wykonawcom wspólnie ubiegającym się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni
Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawcom wspólnie
ubiegającym się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis
Partner Sp. z o.o. Sp.k. Zdaniem odwołującego, zwolnienie z VAT w zakresie usług
świadczonych przez wykonawców w niniejszym postępowaniu może być rozpatrywanie
wyłącznie w zakresie art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku
od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) tj. usług w zakresie opieki
medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia,
oraz dostawy towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych, świadczonych
na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw, w których wykonywana jest
działalność lecznicza. Jak zauważył odwołujący, przedmiotem niniejszego postępowania nie
jest wykonywanie usług z zakresu opieki medycznej, zatem można mówić jedynie o usługach
ściśle związanych z usługą podstawową wykonywaną przez podmiot leczniczy. Takie
zwolnienie nie ma, w opinii odwołującego, zastosowania, jeżeli usługa uznana za ściśle
związaną z opieką medyczną nie jest niezbędna do wykonania usługi podstawowej
podlegającej zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów
i usług. Odwołujący zauważył, iż odbiorcami świadczeń ściśle związanych mogą być tyko
pacjenci
podlegający
opiece
szpitalnej
i
medycznej.
Odwołujący
wskazał
na Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 września 2011 r. znak:
IPPP2-443-603/11-5/AK, Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia
10 czerwca 2011 r. znak: IPPP2-443-603/11-5/AK, oraz Interpretację Dyrektora Izby
Skarbowej w Poznaniu z dnia 12 października 2011 r. znak: IPPP2-443-603/11-5/AK.
Odwołujący wskazał, iż w niniejszym podstępowaniu odbiorcą usługi jest szpital. Zgodnie
z treścią Załącznika nr 4 do specyfikacji wykonawcy nie świadczą usług, których
bezpośrednimi odbiorcami są pacjenci - przedmiot postępowania nie obejmuje
bezpośrednich czynności przy pacjencie, z wyjątkiem transportu chorych i podawania
basenów i kaczek, co stanowi marginalną część usługi.
Odwołujący stwierdził, że wskazane przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o.
Sp.k. zabiegi sanitarno-higieniczne, porządkowe oraz czynności transportowe w obiektach
zakładu opieki zdrowotnej, które nie dotyczą transportu pacjentów, obsługi kuchenek
oddziałowych, w szczególności polegającej na dostarczaniu posiłków pacjentom, utrzymaniu
czystości w kuchenkach oddziałowych, przygotowywania posiłków dla pacjentów, transportu
bielizny, nie mogą korzystać ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku
od towarów i usług. Odwołujący wskazał na Interpretację Indywidualną Dyrektora Izby
Skarbowej w Poznaniu znak: ILPP1/443-947/11-6/MS, oraz Interpretację Dyrektora Izby
Skarbowej w Łodzi znak: IPTPP2/443-235/11-2/BM i Interpretację Dyrektora Izby Skarbowej
w Warszawie znak: IPPP2-443-603/11-5/AK). Podobnie, jak stwierdził odwołujący, usługi
świadczone przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. nie mogą być objęte
zwolnieniem z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług.
Wykonawcy ci nie wyjaśnili, jakie usługi i na jakiej podstawie obejmują inną niż 23 % stawką
VAT, czym uniemożliwili zamawiającemu rzetelną ocenę ofert i ich porównanie
z uwzględnieniem zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odwołujący zaznaczył, iż zgodnie z dyspozycją art. 43 ust. 17 ustawy o podatku
od towarów i usług, zwolnienia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a, na które powołują
się ww. wykonawcy nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle
związanych z usługami podstawowymi, jeżeli nie są one niezbędne do wykonania usługi
podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18a, lub ich głównym celem jest osiągnięcie
dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności
w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia. Odwołujący stwierdził,
iż w przedmiotowym postępowaniu zwolnienia z VAT nie przysługują, gdyż świadczona
przez wykonawców usługa nie jest usługą niezbędną do wykonania usługi podstawowej
przez podmiot leczniczy, a to usługi w zakresie opieki medycznej mającej charakter
diagnostyczny i terapeutyczny. Ponadto, odwołujący zauważył, iż z lakonicznego wyjaśnienia
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów
NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. płynie jednoznaczny wniosek, iż ww. wykonawcy
nie mają woli przedłożenia zasad kalkulacji ceny, w tym zastosowanej stawki VAT, gdyż
korzystają ze zwolnienia w celu konkurencyjnego wykonywania usługi w stosunku do innych
podmiotów (por. Interpretację Indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy znak:
ITPP1/443- 452/11/AT).
Odwołujący zwrócił uwagę, iż dokonał prawidłowej wykładni przepisów podatkowych,
przedstawił jasną ofertę, zastosował prawidłową stawkę VAT (23 %), zgodnie
z obowiązującymi przepisami w zakresie VAT oraz mając na uwadze przedmiot zamówienia.
Powyższe oznacza, w ocenie odwołującego, iż złożona przez odwołującego oferta jako
najkorzystniejsza, po odrzuceniu ofert wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. i wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital
Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k., winna zostać wybrana.
Przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zgłosili
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów
NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.
Izba dokonała następujących ustaleń:
Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług w zakresie sprzątania i obsługi
pozamedycznej. Zakres czynności wchodzących w skład przedmiotu zamówienia został
określony przez zamawiającego w Załączniku nr 4 do specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
W specyfikacji istotnych warunków zamówienia zamawiający określił sposób
obliczenia ceny wskazując, iż cena oferty musi zawierać wszelkie koszty niezbędne
do zrealizowania zamówienia. Oferent może wskazać tylko jedną cenę za wykonanie
zadania. Prawidłowe ustalenie stawki i kwoty podatku VAT należy do obowiązku Oferenta
zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.
W toku badania ofert zamawiający zwrócił się do wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.
i wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. z prośbą o wskazanie podstaw
zastosowania innych niż podstawowa stawek VAT.
W dniu 6 czerwca 2012 r. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie
zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. wyjaśnili,
iż jako wykonawcy ubiegający się wspólnie o udzielenie przedmiotowego zamówienia
są uprawnieni na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług
do stosowania zwolnienia z VAT w odniesieniu do usług w zakresie opieki medycznej,
służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostaw
towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych, świadczone na rzecz
podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw tj. części usług stanowiących
przedmiot zamówienia w zakresie transportu wewnętrznego.
Wobec czynności wykonywanych przez wykonawców, m.in. usług w zakresie opieki
medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
oraz dostawy towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związanych, świadczonych
na rzecz zakładów opieki zdrowotnej (podmiotów leczniczych) na ich terenie
w szczególności: transportu czystej i brudnej bielizny szpitalnej do i z magazynu bielizny
czystej i brudnej, transportu odpadów komunalnych z oddziałów szpitalnych, transportu
odpadów pokonsumpcyjnych i medycznych z miejsca ich wytwarzania do miejsca
składowania, transportu środków farmaceutycznych z Apteki Szpitalnej do jednostek Szpitala
w obecności upoważnionego pracownika zamawiającego, transportu wyrobów medycznych
z Apteki szpitalnej i Działu Zaopatrzenia do jednostek Szpitala, transportu innych materiałów
z Działu Zaopatrzenia do oddziałów szpitalnych, transportu posiłków z punktu dostawy
do poszczególnych oddziałów szpitalnych i do Stacji Dializ, wykonawcy zastosowali
zwolnienie z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku
od towarów i usług, który nakłada na podatnika obowiązek stosowania zwolnienia wobec
ww. usług.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. podkreślili, iż zgodnie z ustawą
o podatku od towarów i usług dla zastosowania zwolnienia od VAT istotny jest cel
wykonywanych świadczeń. Świadczenie ww. usług wchodzących w zakres opieki medycznej
jest niewątpliwie elementem całego procesu, szeregu czynności, których nadrzędnym celem
jest leczenie, poprawa, profilaktyka oraz poprawa zdrowia pacjentów. Jest ściśle z tymi
usługami związany, co w konsekwencji powoduje, że jest objęty zwolnieniem
z opodatkowania podatkiem VAT. Powyższe stanowisko potwierdza, jak wskazali
wykonawcy, zarówno dotychczasowa wykładnia przepisów ustawy o podatku od towarów
i usług, wyroki ETS.
W wyjaśnieniach zauważono, iż w zakresie przedmiotu zamówienia opisanego przez
zamawiającego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia znalazły się również
czynności, wykonanie których, zgodnie z obowiązującymi przepisami, obciążone jest stawką
podatku VAT „zw”. Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL
Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. wskazali, iż formularz ofertowy
przedstawiony przez zamawiającego nie dzielił przedmiotu zamówienia w zakresie
wykonywanych czynności, w związku z czym wykonawcy nie byli w stanie przyporządkować
stawek podatku VAT odpowiadającym im czynnościom.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. stwierdzili, że kalkulacja jego ceny
ofertowej jest prawidłowa zarówno na gruncie obowiązującego prawa podatkowego,
jak również uwzględnia wszystkie wymogi zamawiającego opisane w specyfikacji istotnych
warunków zamówienia.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. podkreślili, że to wykonawcy przy
kalkulacji ceny ofertowej mają obowiązek zastosowania właściwej stawki VAT dla wszystkich
usług stanowiących przedmiot zamówienia publicznego. Do obowiązków podatnika należy
przyporządkowanie wykonywanej usługi do danej stawki VAT, co wynika m.in. z faktu,
iż wystawiając fakturę za wykonane zadanie podatnik zobowiązany jest do wskazania w niej
stawki wraz z kwotą podatku (art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług). Kształtuje
to stosunek zobowiązaniowy, o którym mowa w art. 5 ustawy Ordynacja podatkowa. Skoro
określenie prawidłowej stawki VAT ciąży na wystawcy faktury - wykonawcy, to ciąży na nim
również odpowiedzialność za prawidłowe jej zastosowanie. Zatem to wystawca,
a nie odbiorca faktury decyduje o wysokości stawki i ponosi tego konsekwencje. W związku
z powyższym, zdaniem wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k., usługi z zakresu opieki
medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia
oraz dostawa towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związanymi, świadczone
na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw będą fakturowane ze stawką
zwolnioną (zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt. 18a ustaw o VAT), natomiast pozostałe usługi
z podstawową stawką VAT, tj. 23%.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Spółdzielnia Inwalidów
NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. w piśmie z dnia 4 czerwca 2012 r. złożyli
oświadczenie, iż przedstawiona cena ofertowa została poprawnie wyliczona, uwzględnia
wszystkie koszty oraz prawidłową stawkę VAT. Wykonawcy wskazali, iż zamawiający
zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia oraz sposobem obliczenia ceny wymagał podania
jedynie kwoty VAT, tym samym na tym etapie postępowania winien ograniczyć się
do badania ofert w zakresie, w jakim dokonał opisu jej przygotowania.
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając złożone odwołanie na rozprawie
i uwzględniając zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w tym dokumentację
z niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, a w szczególności treść
specyfikacji istotnych warunków zamówienia wraz z załącznikami, ofert złożonych
w postępowaniu oraz wyjaśnień złożonych przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.
i wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k., zważyła co następuje.
Izba stwierdziła, że odwołujący legitymuje się interesem we wniesieniu środka
ochrony prawnej, o którym mowa w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Zakres zarzutów, w sytuacji
ich potwierdzenia się, wskazuje na pozbawienie odwołującego możliwości uzyskania
zamówienia i jego realizacji, narażając go tym samym na poniesienie w tym zakresie
wymiernej szkody.
Na wstępie Izba stwierdziła, że obowiązkiem zamawiającego jest dokonanie oceny
ofert, w tym m.in. pod względem prawidłowości przyjętych przez wykonawców przy
obliczeniu ceny stawek VAT. Obowiązek taki wynika z dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy
Pzp, który nakazuje zamawiającemu odrzucenie ofert zawierających błąd w obliczeniu ceny,
za który uznać należy przyjęcie niewłaściwej stawki VAT. Stanowisko to potwierdził Sąd
Najwyższy w dwóch uchwałach z dnia 20 października 2011 r. w sprawach o sygn. akt III
CZP 52/11 i III CZP 53/11. Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu zapytania Sądu Okręgowego
w Koninie czy określenie w treści oferty wykonawcy błędnej stawki podatku VAT oraz
obliczenie w oparciu o tą stawkę, podatku VAT, jako składnika ceny brutto, stanowi błąd
w obliczeniu ceny, o którym mowa w przepisie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp i jest podstawą
do odrzucenia oferty, udzielił pozytywnej odpowiedzi na to pytanie. Tym samym, Sąd
Najwyższy potwierdził, że zamawiający w świetle dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp
ma uprawienie do weryfikacji zaoferowanej ceny pod kątem ustalenia, czy nie zawiera ona
błędu w obliczeniu ceny w zakresie określenia właściwej stawki VAT. Obowiązek taki
aktualizuje się również na gruncie niniejszego postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Pomimo braku wymogu wskazania przyjętej przez wykonawcę stawki VAT
w formularzu ofertowym obowiązek badania oferty pod kątem ewentualnego błędu
w obliczeniu ceny jest możliwy przez wskazanie przez wykonawców w formularzu ofertowym
ceny netto, kwoty VAT i ceny brutto, co stanowiło wymóg zamawiającego. Zamawiający
podjął taką próbę zwracając się do wykonawców o wyjaśnienie podstaw zastosowania
innych niż podstawowa stawek VAT, jednak nie podjął żadnych działań po ich otrzymaniu.
W niniejszej sprawie przedmiotem zamówienia jest świadczenie usług w zakresie
sprzątania i obsługi pozamedycznej. Izba stwierdziła, na podstawie przepisów ustawy
o podatku od towarów i usług, że usługi objęte przedmiotem zamówienia powinny zostać
opodatkowane podstawową 23 % stawką VAT. Nie pozostawia wątpliwości okoliczność,
iż brak jest podstaw do zastosowania dla całego przedmiotu zamówienia, jak i jego części,
zwolnienia z VAT na podstawie 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie
z którym zwolnieniu od podatku podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, służące
profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawy towarów
i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności
leczniczej przez podmioty lecznicze. Zarówno wykonawcy wspólnie ubiegający się
o udzielenie zamówienia: Spółdzielnia Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o.,
jak i wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning
Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. nie są podmiotem leczniczym
w rozumieniu ww. ustawy. Podstawy zwolnienia nie może stanowić również art. 43 ust. 1 pkt 18a
ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z dyspozycją ww. przepisu zwolnieniu z podatku
podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu,
przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawy towarów i świadczenie usług ściśle z tymi
usługami związane, świadczone na rzecz podmiotów leczniczych na terenie ich przedsiębiorstw,
w których wykonywana jest działalność lecznicza. Usługi wchodzące w zakres przedmiotu
zamówienia nie stanowią usług w zakresie opieki medycznej. Nie stanowią one także usług
ściśle związanych z usługami w zakresie opieki medycznej, bowiem nie przedstawiają
bezpośredniego związku z usługami medycznymi. Ponadto, art. 43 ust. 17 ustawy o podatku
od towarów i usług stanowi, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 18a nie ma
zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami
podstawowymi, jeżeli nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej zwolnionej z VAT
na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, lub ich głównym celem
jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych
czynności w stosunku do podatników nie korzystających z tego zwolnienia. Dodatkowo, zgodnie
z art. 43 ust. 17a ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt
18a, 23, 26, 28, 29, i 33 lit. a mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług
ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi
podstawowe. Usługą podstawową, którą zamierzają świadczyć ww. wykonawcy jest usługa
utrzymania czystości w obiektach szpitala, która nie podlega zwolnieniu z VAT. W ocenie Izby,
art. 43 ust. 1 pkt 18a w świetle art. 43 ust. 17 ustawy o podatku od towarów i usług wyklucza
zastosowanie zwolnienia dla usług związanych z usługą nie podlegającą zwolnieniu.
Ww. zwolnienie dotyczy bowiem jednoznacznie usługi opieki medycznej i usług z nią
związanych, nie zaś innej usługi (w tym przypadku usługi utrzymania czystości i obsługi
pozamedycznej) i związanych z nią usług.
Wobec powyższego, Izba stwierdziła, że świadczenie usług w zakresie sprzątania
i obsługi pozamedycznej nie korzysta ze zwolnienia z VAT, nie korzysta też z prawa
do zastosowania obniżonej stawki VAT. Usługi te powinny zostać opodatkowane stawką
podstawową.
Jednocześnie Izba uznała, idąc za poglądem wyrażonym w przywołanych powyżej
uchwałach Sądu Najwyższego, że w niniejszej sprawie brak jest możliwości stwierdzenia,
iż przyjęte przez wykonawców stawki VAT nie są wynikiem omyłki, zatem zaistniały podstawy
do poprawienia ofert wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie i Izan + Sp. z o.o. oraz wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis
Partner Sp. z o.o. Sp.k. na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Zamawiający powinien
zatem dokonać poprawienia ofert ww. wykonawców przez poprawienie ceny przyjmując 23 %
stawkę VAT i zawiadamiając o tym wykonawców, zgodnie z dyspozycją art. 87 ust. 2 pkt 3
ustawy Pzp. W przypadku nie wyrażenia zgody przez wykonawców na poprawienie omyłki
zamawiający powinien oferty odrzucić.
Jednocześnie, Izba nie stwierdziła podstaw do odrzucenia ofert wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia: Spółdzielni Inwalidów NAPRZÓD w Krakowie
i Izan + Sp. z o.o., oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
IMPEL Cleaning Sp. z o.o. i Hospital Serwis Partner Sp. z o.o. Sp.k. na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 1 ustawy Pzp. Przyjęcie niewłaściwej stawki VAT przy obliczeniu ceny może skutkować
stwierdzeniem błędu w obliczeniu ceny (art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp), nie stanowi zaś
o niezgodności oferty z ustawą (art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp).
Rozpoznając przedmiotową sprawę Izba nie oparła się na przywołanych w postępowaniu
interpretacjach podatkowych uznając, iż brak jest podstaw prawnych, aby przyjąć za wiążące
stanowisko co do prawidłowości stawki wydane w indywidualnych sprawach podatników tym
bardziej, że przedstawiony w nich stan faktyczny nie pokrywa się ściśle z sytuacją zaistniałą
w przedmiotowym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, orzeczono
jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp
oraz § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238), tj. stosownie do wyniku
postępowania.
Przewodniczący: ……………………
Członkowie:
……………………
……………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
