rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-02-14
rok: 2013
data dokumentu: 2013-02-14
rok: 2013
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 226/13
KIO 226/13
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 lutego 2013 r.
przez wykonawcę: IDS-BUD S.A. z siedzibą w Warszawie
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym przez zamawiającego:
Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu z siedzibą w Zabrzu
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 1 lutego 2013 r.
przez wykonawcę: IDS-BUD S.A. z siedzibą w Warszawie
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego prowadzonym przez zamawiającego:
Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu z siedzibą w Zabrzu
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego: IDS-BUD S.A. z siedzibą
w Warszawie i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20000 zł
00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
odwołującego: IDS-BUD S.A. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gliwicach.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt KIO 226/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu z siedzibą w Zabrzu –
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759;
zwanej dalej również „ustawą pzp” lub „pzp”), postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na roboty budowlane pn. Rozbudowa Śląskiego Centrum Chorób Serca
w Zabrzu (moduł C) – utworzenie ogólnopolskiego centrum kliniczno-naukowego
transplantacji płuc i serca oraz leczenia mukowiscydozy u dorosłych i dzieci (oznaczenie
sprawy 161 /EZP/12).
Ogłoszenie o tym zamówieniu zostało opublikowane jako obligatoryjne w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z 13 października 2012 r. nr 2012/S_198-325178, tym samym
dniu Zamawiający zamieścił ogłoszenie o zamówieniu w swojej siedzibie na tablicy ogłoszeń
oraz na swojej stronie internetowej (www.sccs.pl), na której zamieścił również specyfikację
istotnych warunków zamówienia (dalej w skrócie: „SIWZ” lub „s.i.w.z.”).
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp i została ustalona przez Zamawiającego na kwotę
71.859.931,12 zł, co stanowi równowartość 17.877.383,60 euro.
1 lutego 2013 r. (pismem z tej daty) Odwołujący wniósł do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej odwołanie (zachowując wymóg przekazania jego kopii Zamawiającemu)
od czynności Zamawiającego polegającej na wezwaniu Odwołującego na podstawie § 6 ust.
3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich
te dokumenty mogą być składane (dalej zwanego w skrócie „rozporządzeniem w sprawie
dokumentów” lub „rozporządzeniem” beż bliższego dookreślenia) do złożenia oryginałów
dokumentów lub notarialnie potwierdzonych kopii – referencji potwierdzającej należyte
wykonanie inwestycji wskazanej w poz. 1 wykazu robót budowlanych: Budowa budynku i
rozbudowa kondygnacji poddaszowej i centralnej części kopułowej korpusu leczniczego nr 2
Szpitala Klinicznego „Feofanija” oraz jej tłumaczenia. Odwołujący zarzucił, że przez
powyższą czynność Zamawiający naruszył przywołany przepis rozporządzenia oraz art. 7
ust. 1 i art. 25 ustawy pzp
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia tej czynności
Odwołujący sprecyzował zarzut przez podanie następujących okoliczności prawnych
i faktycznych uzasadniających wniesienie odwołania.
Odwołujący podał, że 22 stycznia 2013 r. otrzymał pismo (oznaczone numerem
SCCS/EZP/59/740/13), w którym Zamawiający wezwał go na podstawie § 6 ust. 3
Sygn. akt KIO 226/13
rozporządzenia do złożenia oryginałów dokumentów lub notarialnie poświadczonych kopii:
referencji potwierdzającej należyte wykonanie inwestycji wskazanej w poz. 1 wykazu robót
budowlanych (Budowa budynku i rozbudowa kondygnacji poddaszowej i centralnej części
kopułowej korpusu leczniczego nr 2 Szpitala Klinicznego „Feofanija”) oraz jej tłumaczenia.
Przy czym Zamawiający w uzasadnił wezwanie tym, że ww. kopie dokumentów załączonych
do oferty (na stronach nr 8 i 9) budzą wątpliwości Zamawiającego co do powołania się
w tłumaczeniu na numer i datę pisma, a dodatkowo kopia referencji jest nieczytelna
w zakresie daty.
Dokonując oceny prawnej Odwołujący podkreślił, że zgodnie z § 6 ust. 1
rozporządzenia, zasadą jest składanie dokumentów w oryginale lub kopii poświadczonej
za zgodność z oryginałem przez wykonawcę, a w przypadku elektronicznych dokumentów –
powinny być one opatrzone przez wykonawcę bezpiecznym podpisem elektronicznym
weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Odwołujący dodał,
że powszechną praktyką w przypadku dokumentów potwierdzających, że roboty zostały
wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone, jest składanie
kopii tych dokumentów poświadczonych za zgodność z oryginałem przez wykonawcę.
Odwołujący stwierdził, że wyjątek od tej reguły przewidziany został w § 6 ust. 3
rozporządzenia, który pozwala zamawiającemu żądać przedstawienia oryginału lub
notarialnie poświadczonej kopii dokumentu – jednak w ściśle określonych przypadkach, tj.
wyłącznie wtedy, gdy złożona kopia jest nieczytelna lub budzi wątpliwości co do jej
prawdziwości. W ocenie Odwołującego ponieważ norma § 6 ust. 3 rozporządzenia ma
charakterze wyjątkowy, jej stosowanie winno być ograniczone tylko do sytuacji wyraźnie
w niej przewidzianych. W szczególności drobne nieścisłości nie przesądzają o nieczytelności
dokumentu jako całości. Odwołujący powołał się na to, że powyższe tezy znajdują
potwierdzenie w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 7 października 2010 r. (sygn. akt KIO
2117/10).
Odwołujący stwierdził, że Zamawiający jako przyczynę wezwania wskazał swoje
wątpliwości, które dotyczyły tylko tłumaczenia numeru i daty pisma oraz nieczytelności
referencji w zakresie daty. Natomiast Zamawiający nie wskazał w wezwaniu na to, że kopie
dokumentów budzą jego wątpliwości co do prawdziwości. W ocenie Odwołującego
wątpliwość co do powołania się w tłumaczeniu na numer i datę pisma, w świetle brzmienia
przepisu § 6 ust. 3 rozporządzenia, nie upoważnia Zamawiającego do żądania oryginałów
lub notarialnie poświadczonych kopii. Natomiast drugą wątpliwość, tj. zarzut nieczytelności,
Zamawiający odniósł jedynie do daty wystawienia referencji, nie wskazując który element
daty (tj. dzień, miesiąc, rok) jest nieczytelny. Zdaniem Odwołującego nawet pobieżny ogląd
dokumentów załączonych do oferty – pozwala stwierdzić, że są one czytelne. W ocenie
Sygn. akt KIO 226/13
Odwołującego jest to okoliczność obiektywna, łatwo weryfikowalna i jako taka nie powinna
podlegać subiektywnej ocenie Zamawiającego. Odwołujący podniósł dodatkowo, że sama
data wystawienia referencji jest irrelewantna dla oceny tego dokumentu pod kątem roli jaką
ma on pełnić w postępowaniu o udzielenie zamówienia, tj. potwierdzenia wykonania robót
zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i ich prawidłowego ukończenia.
W ocenie Odwołującego wątpliwości powzięte przez Zamawiającego powinny być
wyjaśnione w trybie art. 26 ust. 4 pzp, bez konieczności odwoływania się do § 6 ust. 3
rozporządzenia. Odwołujący stwierdził, że w takim przypadku wyjaśniłby Zamawiającemu,
że nieistotna rozbieżność, tj. różnica pomiędzy numerami pism (w oryginale 05-18-0498,
w tłumaczeniu 05-19-0498), wynika z omyłki pisarskiej, natomiast data dokumentu
to 16.03.2010 r. Zdaniem Odwołującego z uwagi na wątpliwości wskazane w wezwaniu
przez Zamawiającego, żądanie przedłożenia oryginałów dokumentów lub notarialnie
poświadczonych kopii było nieuprawnione, a dodatkowo narusza zasadę równego
traktowania wykonawców.
14 lutego 2013 r. na posiedzeniu Zamawiający złożył pisemną odpowiedź
na odwołanie, wnosząc o jego oddalenie.
Odnosząc się merytorycznie do odwołania, Zamawiający podniósł, że w przypadku
dokumentu napisanego w języku obcym dokument w języku oryginalnym i jego tłumaczenie
stanowią całość. Zamawiający stwierdził, że skoro w wezwaniu powołał się na § 6 ust. 3
rozporządzenia w sprawie dokumentów i napisał, że jego wątpliwości budzą zawarte
w tłumaczeniu numer i data pisma – to oczywiste i zrozumiałe jest, że ma wątpliwości co do
prawdziwości dokumentu, tylko w tym przypadku nie może jeszcze wiedzieć, co do którego:
czy prawidłowa data i numer jest na dokumencie w jęz. oryginalnym czy na dokumencie
tłumaczenia. Zamawiający powołał się na to, że zgodnie z wyrokiem wskazanym
w odwołaniu: Nieprawdziwość dokumentu to obiektywna niezgodność treści zawartej
w dokumencie z rzeczywistością. Zamawiający podniósł, że tego rodzaju wątpliwości
wystąpiły w tej sprawie, ponieważ w przypadku rozbieżności pomiędzy dokumentem
w języku ukraińskim a jego tłumaczeniem istniało uzasadnienie do powzięcia wątpliwości co
do prawdziwości dokumentu.
Zamawiający nie zgodził się również z oceną Odwołującego, że data na dokumencie
referencji jest nieczytelna, gdyż w jego ocenie nie jest. Zamawiający zacytował kolejny
fragment uzasadnienia wyroku przywołanego w odwołaniu: Drobne nieścisłości, polegające
na nieuchwyceniu w trakcie czynności kserowania pewnego odcinka dokumentu
(przykładowo kilku liter z prawej lub lewej strony) nie przesądzają o nieczytelności
dokumentu jako całości. Podobnie nieujęcie ostatniej linijki tekstu, jak również kopia
Sygn. akt KIO 226/13
wskazująca na tekst w ostatniej linii widoczny tylko w połowie, bez kilku milimetrów na
długości całej linii, nie oznacza nieczytelności całego dokumentu. Zamawiający ocenił, że nie
tego typu nieścisłości wzbudziły jego wątpliwości w przedmiotowej sprawie. Dodatkowo
Zamawiający podniósł, że data wystawienia referencji jest istotnym elementem oceny tego
dokumentu, gdyż w przypadku robót budowlanych referencje wystawione przed datą
całkowitego zakończenia ich realizacji inwestycji nie spełniają wymogu dokumentu
potwierdzającego, że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i
prawidłowo ukończone.
Pomimo zamieszczenia przez Zamawiającego na swojej stronie internetowej kopii
odwołania, do Prezesa Krajowej Izby odwoławczej nie wpłynęło żadne zgłoszenie
przystąpienia do postępowania odwoławczego w tej sprawie.
Ponieważ odwołanie nie zawierało braków formalnych i wpis został przez
Odwołującego uiszczony – podlegało rozpoznaniu przez Izbę.
Izba ustaliła z urzędu w toku czynności formalnoprawnych i sprawdzających, że nie
zostały wypełnione przesłanki skutkujące możliwością odrzuceniem odwołania, o których
mowa w art. 189 ust. 2 pzp. Również na posiedzeniu z udziałem Stron taki wniosek nie
został zgłoszony przez Zamawiającego.
Z uwagi na brak podstaw do odrzucenia odwołania lub umorzenia postępowania
odwoławczego, Izba przeprowadziła rozprawę, podczas której Strony podtrzymały swoje
dotychczasowe stanowiska.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron – zawarte
w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie, a także wyrażone ustnie na rozprawie
i odnotowane w protokole – Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1 pzp odwołującemu przysługuje legitymacja
do wniesienia odwołania, gdy ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia oraz może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie
Izby Odwołujący legitymuje się interesem w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia,
w którym złożył ofertę. Jednocześnie objęta odwołaniem czynność Zamawiającego może
narażać go na szkodę, gdyż nieuczynienie zadość wezwaniu może stać się podstawą
negatywnej oceny spełniania przez Odwołującego warunku udziału w postępowaniu.
Izba nie podzieliła zatem wyrażonego przez Zamawiającego na wstępie odpowiedzi
Sygn. akt KIO 226/13
na odwołanie stanowiska o braku możliwości korzystania przez Odwołującego ze środków
ochrony prawnej z uwagi na brak możliwości poniesienia szkody (wiązane z tym skutku w
postaci odrzucenia odwołania, wobec braku takiego wniosku, uznano za omyłkę
Zamawiającego).
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, która została również przekazana Izbie w formie kopii
poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Zamawiającego. W szczególności Izba
przeprowadziła dowody z następujących dokumentów: referencji wraz z tłumaczeniem
załączonych do oferty Odwołującego, wezwania Zamawiającego, a także pisma i
załączonych dokumentów przesłanych w odpowiedzi przez Odwołującego.
Izba ustaliła, że data widniejąca na załączonej do oferty kopii referencji została
wpisana ręcznie, przy czym druga i czwarta cyfra roku nie są w pełni czytelne. Ponadto
czytelność całej daty jest zmniejszona przez nieregularne odbarwienia występujące w tym
obszarze odbitki kserograficznej.
Izba ustaliła również, że w zakreślonym w wezwaniu terminie Odwołujący przesłał
Zamawiającemu poświadczoną przez ukraińskiego notariusza kopię referencji oraz
tłumaczenie tego dokumentu dokonane przez tłumacza przysięgłego, w którym numer pisma
poprawiono na taki, jaki widniał w treści referencji.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu i podlegających rozpatrzeniu,
Izba stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie dopatrzyła się w wezwaniu Zamawiającego naruszenia § 6 ust. 3
rozporządzenia w sprawie dokumentów. Izba zważyła, że przepis ten wyróżnia dwie,
niezależne od siebie, przesłanki umożliwiające Zamawiającemu zażądanie przedstawienia
oryginału lub notarialnie poświadczonej kopii dokumentów, które zostały załączone do oferty
w kopiach poświadczonych za zgodność z oryginałem przez wykonawcę. Po pierwsze –
jeżeli złożony w takiej formie dokument jest nieczytelny. Drugą, samoistną przesłankę
stanowi sytuacja, w której kopia dokumentu budzi wątpliwości co do jej prawdziwości. Należy
zauważyć, że choć przesłanki te mają zupełnie inny ciężar gatunkowy i różny stopień
zobiektywizowania, każda z nich upoważnia zamawiającego do skorzystania z uprawnienia
do zażądania okazania oryginału dokumentu lub jego poświadczonej notarialnie kopii.
Sygn. akt KIO 226/13
Nieczytelność dokumentu jest pewnym zobiektywizowanym stanem faktycznym, który może
wystąpić w sytuacji wykonywania odbitek kserograficznych dokumentów, może być
z łatwością przez każdego stwierdzony i nie wiąże się bezpośrednio z wątpliwościami co do
autentyczności dokumentu. Natomiast ocena czy dokument budzi wątpliwości co do
prawdziwości ma charakter subiektywnej oceny, a jej wyrażenie przez zamawiającego stawia
w jakiś sposób pod znakiem zapytania rzetelność wykonawcy. Z uwagi na powagę tej
sytuacji, niewątpliwe korzystanie z tej przesłanki wymaga od zamawiających dużej
ostrożności i dążenia do obiektywizacji oceny. Jednocześnie zrozumiałe jest, że wezwanie w
takim przypadku, skoro opiera się na wątpliwościach, a nie na pewności co do zaistnienia
stanu niezgodności z prawdą dokumentu, powinno być formułowane w sposób powściągliwy.
Tym niemniej Izba podziela stanowisko Odwołującego, że uzasadnienie
przedmiotowego wezwania nie daje powodów sądzić, że załączona do oferty kopia
referencji wzbudziła u Zamawiającego wątpliwości co do jej prawdziwości. Zamawiający
opisał jako wątpliwości oczywisty i zobiektywizowany stan, w którym numer pisma
uwidoczniony na oryginale dokumentu różnił się jedną cyfrą od numeru podanego
w tłumaczeniu. Zupełnie nieprzekonujące są w tym zakresie wywody odpowiedzi
na odwołanie, w której Zamawiający na siłę próbuje podciągnąć opisaną w wezwaniu
sytuację pod przesłankę zaistnienia wątpliwości co do prawdziwości dokumentu.
Zamawiający jest zresztą niekonsekwentny raz twierdząc, że dokument w języku obcym
i jego tłumaczenie stanowią jeden dokument, jednocześnie twierdząc, że rozbieżność
pomiędzy dokumentem oryginalnym a dokumentem tłumaczenia powoduje niepewność co
do tego, który z nich jest prawdziwy. Niewątpliwie tłumaczenie nie jest odrębnym
dokumentem, lecz odzwierciedleniem w języku znanemu jego adresatowi treści dokumentu
w języku obcym. Rację ma Odwołujący, że nieznaczna rozbieżność (jedna cyfra)
w tłumaczeniu (wskazano nr 05-19-0498) nie mogła budzić wątpliwości co do prawdziwości
dokumentu oryginalnego, na którym numer ten, choć odręcznie wpisany, był wystarczająco
czytelny (05-18-04980). Dla usunięcia ewentualnych wątpliwości Zamawiającego
wystarczające było wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4
pzp.
Natomiast po zapoznaniu się z dokumentem referencji załączonym do oferty Izba
podziela ustalenie Zamawiającego, że data wystawienia tej referencji nie była w pełni
czytelna. Izba podziela również stanowisko Zamawiającego, że data wystawienia
dokumentu, nie tylko z powodu podanego w odpowiedzi na odwołanie, ma istotne znaczenie.
Choć nie można stwierdzić nieważności dokumentu z powodu braku daty jego wystawienia,
niewątpliwie możliwość umiejscowienia w czasie momentu jego sporządzenia w istotny
sposób ułatwia i może być istotne dla oceny jego treści. Przede wszystkim skoro
Sygn. akt KIO 226/13
umieszczenie takiej daty uznał za stosowne autor dokumentu, nie można pozbawiać
Zamawiającego możliwości jej zweryfikowania. Choć w tłumaczeniu druga i czwarta cyfra
roku zostały wskazane jako „0”, należy zauważyć, że ręczna pisownia cyfr w oryginalnym
dokumencie znacząco odbiega od jednoznacznie czytelnej cyfry „0” wpisanej tą samą ręką
w oznaczeniu miesiąca („03”) daty. Nie bez znaczenia jest również zmniejszona czytelność
kopii, która w górnym lewym roku zawiera nieregularne, ciemne plamy, powstałe
prawdopodobnie przy wykonywaniu odbitki. Odwołujący mógł zadbać o to, aby
poświadczona przez niego kopia załączona do oferty była w pełni czytelna.
W tej sytuacji nie można stwierdzić, aby działanie Zamawiającego zmierzające
do ustalenia stanu rzeczy, który będzie podstawą do oceny dokumentu składanego na
potwierdzenie spełniania warunku udziału w postępowaniu, wykraczało poza dyspozycję § 6
ust. 3 rozporządzenia w sprawie dokumentów. Tym samym nie stanowiło ono działania
naruszającego zasady wyrażone w art. 7 ust. 1 pzp – Odwołujący nie podał w odwołaniu
żadnych konkretów na potwierdzenie, że został potraktowany w odmienny sposób niż inni
wykonawcy znajdujący się w podobnej sytuacji.
Mając powyższe na uwadze, Izba, działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy
pzp – orzekła, jak w pkt 1 sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp w związku z § 3 pkt 1 i § 5 ust. 4 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – obciążając Odwołującego tymi kosztami, na które
złożył się uiszczony przez niego wpis.
Przewodniczący:
………………………………
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego: IDS-BUD S.A. z siedzibą
w Warszawie i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20000 zł
00 gr (słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
odwołującego: IDS-BUD S.A. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gliwicach.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt KIO 226/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu z siedzibą w Zabrzu –
prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759;
zwanej dalej również „ustawą pzp” lub „pzp”), postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na roboty budowlane pn. Rozbudowa Śląskiego Centrum Chorób Serca
w Zabrzu (moduł C) – utworzenie ogólnopolskiego centrum kliniczno-naukowego
transplantacji płuc i serca oraz leczenia mukowiscydozy u dorosłych i dzieci (oznaczenie
sprawy 161 /EZP/12).
Ogłoszenie o tym zamówieniu zostało opublikowane jako obligatoryjne w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z 13 października 2012 r. nr 2012/S_198-325178, tym samym
dniu Zamawiający zamieścił ogłoszenie o zamówieniu w swojej siedzibie na tablicy ogłoszeń
oraz na swojej stronie internetowej (www.sccs.pl), na której zamieścił również specyfikację
istotnych warunków zamówienia (dalej w skrócie: „SIWZ” lub „s.i.w.z.”).
Wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach wydanych
na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy pzp i została ustalona przez Zamawiającego na kwotę
71.859.931,12 zł, co stanowi równowartość 17.877.383,60 euro.
1 lutego 2013 r. (pismem z tej daty) Odwołujący wniósł do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej odwołanie (zachowując wymóg przekazania jego kopii Zamawiającemu)
od czynności Zamawiającego polegającej na wezwaniu Odwołującego na podstawie § 6 ust.
3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich
te dokumenty mogą być składane (dalej zwanego w skrócie „rozporządzeniem w sprawie
dokumentów” lub „rozporządzeniem” beż bliższego dookreślenia) do złożenia oryginałów
dokumentów lub notarialnie potwierdzonych kopii – referencji potwierdzającej należyte
wykonanie inwestycji wskazanej w poz. 1 wykazu robót budowlanych: Budowa budynku i
rozbudowa kondygnacji poddaszowej i centralnej części kopułowej korpusu leczniczego nr 2
Szpitala Klinicznego „Feofanija” oraz jej tłumaczenia. Odwołujący zarzucił, że przez
powyższą czynność Zamawiający naruszył przywołany przepis rozporządzenia oraz art. 7
ust. 1 i art. 25 ustawy pzp
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia tej czynności
Odwołujący sprecyzował zarzut przez podanie następujących okoliczności prawnych
i faktycznych uzasadniających wniesienie odwołania.
Odwołujący podał, że 22 stycznia 2013 r. otrzymał pismo (oznaczone numerem
SCCS/EZP/59/740/13), w którym Zamawiający wezwał go na podstawie § 6 ust. 3
Sygn. akt KIO 226/13
rozporządzenia do złożenia oryginałów dokumentów lub notarialnie poświadczonych kopii:
referencji potwierdzającej należyte wykonanie inwestycji wskazanej w poz. 1 wykazu robót
budowlanych (Budowa budynku i rozbudowa kondygnacji poddaszowej i centralnej części
kopułowej korpusu leczniczego nr 2 Szpitala Klinicznego „Feofanija”) oraz jej tłumaczenia.
Przy czym Zamawiający w uzasadnił wezwanie tym, że ww. kopie dokumentów załączonych
do oferty (na stronach nr 8 i 9) budzą wątpliwości Zamawiającego co do powołania się
w tłumaczeniu na numer i datę pisma, a dodatkowo kopia referencji jest nieczytelna
w zakresie daty.
Dokonując oceny prawnej Odwołujący podkreślił, że zgodnie z § 6 ust. 1
rozporządzenia, zasadą jest składanie dokumentów w oryginale lub kopii poświadczonej
za zgodność z oryginałem przez wykonawcę, a w przypadku elektronicznych dokumentów –
powinny być one opatrzone przez wykonawcę bezpiecznym podpisem elektronicznym
weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Odwołujący dodał,
że powszechną praktyką w przypadku dokumentów potwierdzających, że roboty zostały
wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone, jest składanie
kopii tych dokumentów poświadczonych za zgodność z oryginałem przez wykonawcę.
Odwołujący stwierdził, że wyjątek od tej reguły przewidziany został w § 6 ust. 3
rozporządzenia, który pozwala zamawiającemu żądać przedstawienia oryginału lub
notarialnie poświadczonej kopii dokumentu – jednak w ściśle określonych przypadkach, tj.
wyłącznie wtedy, gdy złożona kopia jest nieczytelna lub budzi wątpliwości co do jej
prawdziwości. W ocenie Odwołującego ponieważ norma § 6 ust. 3 rozporządzenia ma
charakterze wyjątkowy, jej stosowanie winno być ograniczone tylko do sytuacji wyraźnie
w niej przewidzianych. W szczególności drobne nieścisłości nie przesądzają o nieczytelności
dokumentu jako całości. Odwołujący powołał się na to, że powyższe tezy znajdują
potwierdzenie w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 7 października 2010 r. (sygn. akt KIO
2117/10).
Odwołujący stwierdził, że Zamawiający jako przyczynę wezwania wskazał swoje
wątpliwości, które dotyczyły tylko tłumaczenia numeru i daty pisma oraz nieczytelności
referencji w zakresie daty. Natomiast Zamawiający nie wskazał w wezwaniu na to, że kopie
dokumentów budzą jego wątpliwości co do prawdziwości. W ocenie Odwołującego
wątpliwość co do powołania się w tłumaczeniu na numer i datę pisma, w świetle brzmienia
przepisu § 6 ust. 3 rozporządzenia, nie upoważnia Zamawiającego do żądania oryginałów
lub notarialnie poświadczonych kopii. Natomiast drugą wątpliwość, tj. zarzut nieczytelności,
Zamawiający odniósł jedynie do daty wystawienia referencji, nie wskazując który element
daty (tj. dzień, miesiąc, rok) jest nieczytelny. Zdaniem Odwołującego nawet pobieżny ogląd
dokumentów załączonych do oferty – pozwala stwierdzić, że są one czytelne. W ocenie
Sygn. akt KIO 226/13
Odwołującego jest to okoliczność obiektywna, łatwo weryfikowalna i jako taka nie powinna
podlegać subiektywnej ocenie Zamawiającego. Odwołujący podniósł dodatkowo, że sama
data wystawienia referencji jest irrelewantna dla oceny tego dokumentu pod kątem roli jaką
ma on pełnić w postępowaniu o udzielenie zamówienia, tj. potwierdzenia wykonania robót
zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i ich prawidłowego ukończenia.
W ocenie Odwołującego wątpliwości powzięte przez Zamawiającego powinny być
wyjaśnione w trybie art. 26 ust. 4 pzp, bez konieczności odwoływania się do § 6 ust. 3
rozporządzenia. Odwołujący stwierdził, że w takim przypadku wyjaśniłby Zamawiającemu,
że nieistotna rozbieżność, tj. różnica pomiędzy numerami pism (w oryginale 05-18-0498,
w tłumaczeniu 05-19-0498), wynika z omyłki pisarskiej, natomiast data dokumentu
to 16.03.2010 r. Zdaniem Odwołującego z uwagi na wątpliwości wskazane w wezwaniu
przez Zamawiającego, żądanie przedłożenia oryginałów dokumentów lub notarialnie
poświadczonych kopii było nieuprawnione, a dodatkowo narusza zasadę równego
traktowania wykonawców.
14 lutego 2013 r. na posiedzeniu Zamawiający złożył pisemną odpowiedź
na odwołanie, wnosząc o jego oddalenie.
Odnosząc się merytorycznie do odwołania, Zamawiający podniósł, że w przypadku
dokumentu napisanego w języku obcym dokument w języku oryginalnym i jego tłumaczenie
stanowią całość. Zamawiający stwierdził, że skoro w wezwaniu powołał się na § 6 ust. 3
rozporządzenia w sprawie dokumentów i napisał, że jego wątpliwości budzą zawarte
w tłumaczeniu numer i data pisma – to oczywiste i zrozumiałe jest, że ma wątpliwości co do
prawdziwości dokumentu, tylko w tym przypadku nie może jeszcze wiedzieć, co do którego:
czy prawidłowa data i numer jest na dokumencie w jęz. oryginalnym czy na dokumencie
tłumaczenia. Zamawiający powołał się na to, że zgodnie z wyrokiem wskazanym
w odwołaniu: Nieprawdziwość dokumentu to obiektywna niezgodność treści zawartej
w dokumencie z rzeczywistością. Zamawiający podniósł, że tego rodzaju wątpliwości
wystąpiły w tej sprawie, ponieważ w przypadku rozbieżności pomiędzy dokumentem
w języku ukraińskim a jego tłumaczeniem istniało uzasadnienie do powzięcia wątpliwości co
do prawdziwości dokumentu.
Zamawiający nie zgodził się również z oceną Odwołującego, że data na dokumencie
referencji jest nieczytelna, gdyż w jego ocenie nie jest. Zamawiający zacytował kolejny
fragment uzasadnienia wyroku przywołanego w odwołaniu: Drobne nieścisłości, polegające
na nieuchwyceniu w trakcie czynności kserowania pewnego odcinka dokumentu
(przykładowo kilku liter z prawej lub lewej strony) nie przesądzają o nieczytelności
dokumentu jako całości. Podobnie nieujęcie ostatniej linijki tekstu, jak również kopia
Sygn. akt KIO 226/13
wskazująca na tekst w ostatniej linii widoczny tylko w połowie, bez kilku milimetrów na
długości całej linii, nie oznacza nieczytelności całego dokumentu. Zamawiający ocenił, że nie
tego typu nieścisłości wzbudziły jego wątpliwości w przedmiotowej sprawie. Dodatkowo
Zamawiający podniósł, że data wystawienia referencji jest istotnym elementem oceny tego
dokumentu, gdyż w przypadku robót budowlanych referencje wystawione przed datą
całkowitego zakończenia ich realizacji inwestycji nie spełniają wymogu dokumentu
potwierdzającego, że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i
prawidłowo ukończone.
Pomimo zamieszczenia przez Zamawiającego na swojej stronie internetowej kopii
odwołania, do Prezesa Krajowej Izby odwoławczej nie wpłynęło żadne zgłoszenie
przystąpienia do postępowania odwoławczego w tej sprawie.
Ponieważ odwołanie nie zawierało braków formalnych i wpis został przez
Odwołującego uiszczony – podlegało rozpoznaniu przez Izbę.
Izba ustaliła z urzędu w toku czynności formalnoprawnych i sprawdzających, że nie
zostały wypełnione przesłanki skutkujące możliwością odrzuceniem odwołania, o których
mowa w art. 189 ust. 2 pzp. Również na posiedzeniu z udziałem Stron taki wniosek nie
został zgłoszony przez Zamawiającego.
Z uwagi na brak podstaw do odrzucenia odwołania lub umorzenia postępowania
odwoławczego, Izba przeprowadziła rozprawę, podczas której Strony podtrzymały swoje
dotychczasowe stanowiska.
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem Stron, uwzględniając zgromadzony materiał
dowodowy, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron – zawarte
w odwołaniu, odpowiedzi na odwołanie, a także wyrażone ustnie na rozprawie
i odnotowane w protokole – Izba ustaliła i zważyła, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 179 ust. 1 pzp odwołującemu przysługuje legitymacja
do wniesienia odwołania, gdy ma (lub miał) interes w uzyskaniu zamówienia oraz może
ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. W ocenie
Izby Odwołujący legitymuje się interesem w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia,
w którym złożył ofertę. Jednocześnie objęta odwołaniem czynność Zamawiającego może
narażać go na szkodę, gdyż nieuczynienie zadość wezwaniu może stać się podstawą
negatywnej oceny spełniania przez Odwołującego warunku udziału w postępowaniu.
Izba nie podzieliła zatem wyrażonego przez Zamawiającego na wstępie odpowiedzi
Sygn. akt KIO 226/13
na odwołanie stanowiska o braku możliwości korzystania przez Odwołującego ze środków
ochrony prawnej z uwagi na brak możliwości poniesienia szkody (wiązane z tym skutku w
postaci odrzucenia odwołania, wobec braku takiego wniosku, uznano za omyłkę
Zamawiającego).
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, która została również przekazana Izbie w formie kopii
poświadczonej za zgodność z oryginałem przez Zamawiającego. W szczególności Izba
przeprowadziła dowody z następujących dokumentów: referencji wraz z tłumaczeniem
załączonych do oferty Odwołującego, wezwania Zamawiającego, a także pisma i
załączonych dokumentów przesłanych w odpowiedzi przez Odwołującego.
Izba ustaliła, że data widniejąca na załączonej do oferty kopii referencji została
wpisana ręcznie, przy czym druga i czwarta cyfra roku nie są w pełni czytelne. Ponadto
czytelność całej daty jest zmniejszona przez nieregularne odbarwienia występujące w tym
obszarze odbitki kserograficznej.
Izba ustaliła również, że w zakreślonym w wezwaniu terminie Odwołujący przesłał
Zamawiającemu poświadczoną przez ukraińskiego notariusza kopię referencji oraz
tłumaczenie tego dokumentu dokonane przez tłumacza przysięgłego, w którym numer pisma
poprawiono na taki, jaki widniał w treści referencji.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, poczynione ustalenia
faktyczne oraz zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu i podlegających rozpatrzeniu,
Izba stwierdziła, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie dopatrzyła się w wezwaniu Zamawiającego naruszenia § 6 ust. 3
rozporządzenia w sprawie dokumentów. Izba zważyła, że przepis ten wyróżnia dwie,
niezależne od siebie, przesłanki umożliwiające Zamawiającemu zażądanie przedstawienia
oryginału lub notarialnie poświadczonej kopii dokumentów, które zostały załączone do oferty
w kopiach poświadczonych za zgodność z oryginałem przez wykonawcę. Po pierwsze –
jeżeli złożony w takiej formie dokument jest nieczytelny. Drugą, samoistną przesłankę
stanowi sytuacja, w której kopia dokumentu budzi wątpliwości co do jej prawdziwości. Należy
zauważyć, że choć przesłanki te mają zupełnie inny ciężar gatunkowy i różny stopień
zobiektywizowania, każda z nich upoważnia zamawiającego do skorzystania z uprawnienia
do zażądania okazania oryginału dokumentu lub jego poświadczonej notarialnie kopii.
Sygn. akt KIO 226/13
Nieczytelność dokumentu jest pewnym zobiektywizowanym stanem faktycznym, który może
wystąpić w sytuacji wykonywania odbitek kserograficznych dokumentów, może być
z łatwością przez każdego stwierdzony i nie wiąże się bezpośrednio z wątpliwościami co do
autentyczności dokumentu. Natomiast ocena czy dokument budzi wątpliwości co do
prawdziwości ma charakter subiektywnej oceny, a jej wyrażenie przez zamawiającego stawia
w jakiś sposób pod znakiem zapytania rzetelność wykonawcy. Z uwagi na powagę tej
sytuacji, niewątpliwe korzystanie z tej przesłanki wymaga od zamawiających dużej
ostrożności i dążenia do obiektywizacji oceny. Jednocześnie zrozumiałe jest, że wezwanie w
takim przypadku, skoro opiera się na wątpliwościach, a nie na pewności co do zaistnienia
stanu niezgodności z prawdą dokumentu, powinno być formułowane w sposób powściągliwy.
Tym niemniej Izba podziela stanowisko Odwołującego, że uzasadnienie
przedmiotowego wezwania nie daje powodów sądzić, że załączona do oferty kopia
referencji wzbudziła u Zamawiającego wątpliwości co do jej prawdziwości. Zamawiający
opisał jako wątpliwości oczywisty i zobiektywizowany stan, w którym numer pisma
uwidoczniony na oryginale dokumentu różnił się jedną cyfrą od numeru podanego
w tłumaczeniu. Zupełnie nieprzekonujące są w tym zakresie wywody odpowiedzi
na odwołanie, w której Zamawiający na siłę próbuje podciągnąć opisaną w wezwaniu
sytuację pod przesłankę zaistnienia wątpliwości co do prawdziwości dokumentu.
Zamawiający jest zresztą niekonsekwentny raz twierdząc, że dokument w języku obcym
i jego tłumaczenie stanowią jeden dokument, jednocześnie twierdząc, że rozbieżność
pomiędzy dokumentem oryginalnym a dokumentem tłumaczenia powoduje niepewność co
do tego, który z nich jest prawdziwy. Niewątpliwie tłumaczenie nie jest odrębnym
dokumentem, lecz odzwierciedleniem w języku znanemu jego adresatowi treści dokumentu
w języku obcym. Rację ma Odwołujący, że nieznaczna rozbieżność (jedna cyfra)
w tłumaczeniu (wskazano nr 05-19-0498) nie mogła budzić wątpliwości co do prawdziwości
dokumentu oryginalnego, na którym numer ten, choć odręcznie wpisany, był wystarczająco
czytelny (05-18-04980). Dla usunięcia ewentualnych wątpliwości Zamawiającego
wystarczające było wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4
pzp.
Natomiast po zapoznaniu się z dokumentem referencji załączonym do oferty Izba
podziela ustalenie Zamawiającego, że data wystawienia tej referencji nie była w pełni
czytelna. Izba podziela również stanowisko Zamawiającego, że data wystawienia
dokumentu, nie tylko z powodu podanego w odpowiedzi na odwołanie, ma istotne znaczenie.
Choć nie można stwierdzić nieważności dokumentu z powodu braku daty jego wystawienia,
niewątpliwie możliwość umiejscowienia w czasie momentu jego sporządzenia w istotny
sposób ułatwia i może być istotne dla oceny jego treści. Przede wszystkim skoro
Sygn. akt KIO 226/13
umieszczenie takiej daty uznał za stosowne autor dokumentu, nie można pozbawiać
Zamawiającego możliwości jej zweryfikowania. Choć w tłumaczeniu druga i czwarta cyfra
roku zostały wskazane jako „0”, należy zauważyć, że ręczna pisownia cyfr w oryginalnym
dokumencie znacząco odbiega od jednoznacznie czytelnej cyfry „0” wpisanej tą samą ręką
w oznaczeniu miesiąca („03”) daty. Nie bez znaczenia jest również zmniejszona czytelność
kopii, która w górnym lewym roku zawiera nieregularne, ciemne plamy, powstałe
prawdopodobnie przy wykonywaniu odbitki. Odwołujący mógł zadbać o to, aby
poświadczona przez niego kopia załączona do oferty była w pełni czytelna.
W tej sytuacji nie można stwierdzić, aby działanie Zamawiającego zmierzające
do ustalenia stanu rzeczy, który będzie podstawą do oceny dokumentu składanego na
potwierdzenie spełniania warunku udziału w postępowaniu, wykraczało poza dyspozycję § 6
ust. 3 rozporządzenia w sprawie dokumentów. Tym samym nie stanowiło ono działania
naruszającego zasady wyrażone w art. 7 ust. 1 pzp – Odwołujący nie podał w odwołaniu
żadnych konkretów na potwierdzenie, że został potraktowany w odmienny sposób niż inni
wykonawcy znajdujący się w podobnej sytuacji.
Mając powyższe na uwadze, Izba, działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy
pzp – orzekła, jak w pkt 1 sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono stosownie do jego wyniku na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy pzp w związku z § 3 pkt 1 i § 5 ust. 4 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238) – obciążając Odwołującego tymi kosztami, na które
złożył się uiszczony przez niego wpis.
Przewodniczący:
………………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
