KIO 629/13

Komisja w składzie:
Przewodniczący: Lubomira Matczuk - Mazuś Protokolant: Łukasz Listkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 18 marca 2013 r. przez wykonawcę ERBUD
Spółka Akcyjna, 02-819 Warszawa, ul. Puławska 300A w postępowaniu prowadzonym
przez Gminę Stalowa Wola, 37-450 Stalowa Wola, ul. Wolności 7,

przy udziale wykonawców wspólnie ubiegajacych się o udzielenie zamówienia: 1. P………..
K……….., prowadzący działalność gospodarczą pn. P……… K……….. WMPS Wylewki
Maszynowe s.c., 33-100 Tarnów, ul. Westerplatte 14A lok. 30, 2. S………. Z………,
prowadzący działalność gospodarczą pn. S………. Z……….. WMPS Wylewki
Maszynowe s.c., 33-100 Tarnów, ul. Westerplatte 14A lok. 30
- zgłaszających przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,

orzeka:

1) uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu powtórzenie czynności badania
i oceny oferty wybranej, jako najkorzystniejszej, w zakresie sposobu korzystania
z wiedzy i doświadczenia innego podmiotu, udostępniającego zasoby na okres
korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia;

2) kosztami postępowania obciąża Gminę Stalowa Wola, 37-450 Stalowa Wola, ul. Wolności
7 i:

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20 000 zł 00 gr
(słownie: dwadzieścia tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę ERBUD
Spółka Akcyjna, 02-819 Warszawa, ul. Puławska 300A tytułem wpisu od odwołania,

2.2.) zasądza od Gminy Stalowa Wola, 37-450 Stalowa Wola, ul. Wolności 7 na rzecz
wykonawcy ERBUD Spółka Akcyjna, 02-819 Warszawa, ul. Puławska 300A kwotę 23 600 zł
00 gr (słownie: dwadzieścia trzy tysiące sześćset złotych zero groszy), stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia
pełnomocnika.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.) na wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu.

Przewodniczący: …………………

Sygn. akt KIO 629/13

U z s a d n i e n i e

Zamawiający: Gmina Stalowa Wola prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie robót budowlanych pn.
„Budowa budynku administracyjno-dydaktyczno-socjalnego dla potrzeb Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego w Stalowej Woli (segment C) - kontynuacja”.

Wartość zamówienia jest większa niż kwota określona w przepisach wydanych na podstawie
art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych, zwanej „Pzp”.

Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z
dnia 27/12/2012 r., nr 2012/S 248-410253.

Odwołujący: ERBUD S.A. z siedzibą w Warszawie wniósł na podstawie art. 180 ust. 1 Pzp
odwołanie od niezgodnych z przepisami ustawy czynności zamawiającego podjętych w
postępowaniu oraz od zaniechania czynności, do których zamawiający jest zobowiązany na
podstawie Pzp:
a)
od czynności wyboru oferty WMPS Wylewki Maszynowe P…….. K………,
S……….. Z……… s.c., jako najkorzystniejszej,
b)
od zaniechania czynności poprawienia w ofercie WMPS oczywistych omyłek
rachunkowych, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych dokonanych
poprawek,
c)
od zaniechania czynności zwrócenia się do wykonawcy WMPS o udzielenie w
określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny,
d)
od zaniechania czynności wezwania WMPS do uzupełnienia dokumentów w trybie
art. 26 ust. 3 Pzp, względnie - zaniechania wezwania wykonawcy WMPS do
złożenia wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4 Pzp,
e)
od zaniechania wykluczenia wykonawcy WMPS z postępowania.
I. Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie następujących przepisów Pzp:
a) art. 7 ust. 1 w związku z naruszeniem art. 91 ust. 1 przez dokonanie wadliwej
czynności badania i oceny ofert oraz wadliwej czynności wyboru oferty WMPS, jako

najkorzystniejszej,
b) art. 87 ust. 2 pkt 2 przez zaniechanie poprawienia w ofercie WMPS oczywistych
omyłek rachunkowych, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych dokonanych
poprawek,
c) art. 90 ust. 1 przez brak zwrócenia się przez zamawiającego do wykonawcy WMPS o
udzielenie w określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny,
d) art. 24 ust. 2 pkt 4 oraz art. 26 ust. 3 przez zaniechanie czynności wezwania
wykonawcy WMPS do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnienie
warunków udziału w postępowaniu, względnie - naruszenie przepisu art. 26 ust. 4
przez zaniechanie czynności wezwania wykonawcy WMPS do złożenia wyjaśnień,
e) art. 24 ust. 2 pkt 2 przez zaniechanie wykluczenia wykonawcy WMPS z
postępowania w związku z wadliwym wniesieniem wadium.
II. W związku z postawionymi zarzutami, odwołujący wniósł o unieważnienie czynności
wyboru oferty WMPS, jako najkorzystniejszej oraz nakazanie zamawiającemu:
a) dokonania ponownego badania i oceny ofert,
b) dokonania poprawienia ofercie WMPS oczywistych omyłek rachunkowych, z
uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych dokonanych poprawek,
c) zastosowania w odniesieniu do wykonawcy WMPS procedury określonej w art. 90
ust. 1 ustawy i zwrócenia się przez zamawiającego do wykonawcy o udzielenie w
określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny,
d)
zastosowania w odniesieniu do wykonawcy WMPS procedury określonej w art. 26
ust. 3 ustawy i zwrócenia się do wykonawcy WMPS z wezwaniem do uzupełnienia
dokumentów potwierdzających spełnienie warunków udziału w postępowaniu,
względnie - nakazanie wezwania wykonawcy WMPS do złożenia wyjaśnień w trybie
art. 26 ust. 4 ustawy,
e) wykluczenia wykonawcy WMPS z postępowania z uwagi na wadliwe wniesienie
wadium,
f)
dokonania ponownego wyboru oferty najkorzystniejszej w postępowaniu.
III.
Odwołujący wskazał, że jest wykonawcą, który ma interes w uzyskaniu zamówienia i
jest zainteresowany udzieleniem mu zamówienia. W przypadku potwierdzenia się
podnoszonych w odwołaniu zarzutów, oferta odwołującego może zostać wybrana, jako
najkorzystniejsza, gdyż uplasowała się w rankingu nieodrzuconych ofert na drugim miejscu.
Zaniechanie udzielenia przez wykonawcę WMPS wyjaśnień rażąco niskiej ceny lub złożenie

wyjaśnień, które nie obalą domniemania rażąco niskiej ceny, czy też zaniechanie
uzupełnienia dokumentów bądź wadliwe ich uzupełnienie w odpowiedzi na wezwanie
zamawiającego, doprowadzą do sytuacji, w której oferta odwołującego zostanie uznana za
najkorzystniejszą.
Powyższe stanowi przesłankę do skorzystania przez odwołującego ze środków ochrony
prawnej przewidzianych w art. 179 ust. 1 Pzp.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący przedstawił argumentację w zakresie zarzutów.
Ad 1. Zarzut naruszenia przepisu art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp przez zaniechanie poprawienia w
ofercie WMPS oczywistych omyłek rachunkowych, z uwzględnieniem konsekwencji
rachunkowych dokonanych poprawek.
(i). Zamawiający w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ) opisał sposób
obliczenia ceny oferty następująco:
Rozdział XIV. Opis sposobu obliczania ceny. 4. Cenę oferty należy określić na podstawie
kosztorysu ofertowego, sporządzonego metodą szczegółową, obliczonego według
dokumentacji projektowej, przedmiarów robót i szczegółowych specyfikacji technicznych. Dla
każdej pozycji wyszczególnionej w przedmiarze należy podać swoją cenę jednostkową.
Wartość robót powinna być iloczynem ilości robót określonej w przedmiarze i podanej ceny
jednostkowej. Podstawą opracowania kosztorysu ofertowego jest załączona dokumentacja
projektowa. Wykonawca jest zobowiązany skalkulować cenę w oparciu o w/w dokumentację
oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej. Przedmiar robót jest dokumentem
pomocniczym mającym ułatwić Wykonawcy sporządzenie kosztorysu. Podane w
przedmiarze robót katalogi należy traktować, jako materiał pomocniczy, a nie obowiązkowy
przy sporządzaniu kosztorysu ofertowego. Kolejność pozycji i działów, które są
wyszczególnione w przedmiarze robót muszą odpowiadać pozycjom i działom w kosztorysie
ofertowym.
(ii). Zgodnie z SIWZ, a także § 4 umowy (załącznik nr 6 do SIWZ), wynagrodzenie jest
wynagrodzeniem kosztorysowym.
Odwołujący podniósł, że w kosztorysie ofertowym WMPS powstało wiele omyłek
rachunkowych, których poprawienia zamawiający zaniechał. Omyłki sprowadzają się do
błędnego obliczenia wartości danej pozycji kosztorysu w ofercie wykonawcy WMPS. W
konsekwencji, błędna jest również cena całkowita oferty WMPS.
(iii). Stosownie do postanowień SIWZ wartość robót powinna być iloczynem ilości robót
określonej w przedmiarze i podanej ceny jednostkowej.
Odwołujący stwierdził, że wykonawca WMPS w wielu pozycjach kosztorysu ofertowego
dokonał działań arytmetycznych niezgodnych z wymaganiem zawartym w Rozdziale XIV pkt
4 SIWZ, co przełożyło się na nieuzasadnione zwiększenie ceny za wykonanie robót.

Okoliczność ta ma istotne znaczenie dla czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, gdyż w
przypadku zastosowania art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp i dokonania poprawienia wszystkich
istniejących omyłek rachunkowych, cena oferty WMPS ulega znacznemu obniżeniu.
Zdaniem
odwołującego,
zaniechanie
poprawienia
przez
zamawiającego
omyłek
rachunkowych w trybie art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp w wybranej ofercie, dotyczy 45 pozycji
kosztorysu ofertowego, co w konsekwencji oznacza, że cena oferty WMPS została w sposób
niezgodny z SIWZ zawyżona o łączną kwotę 553 700.45 zł netto.
Zestawienie omyłek rachunkowych zawartych w kosztorysach ofertowych WMPS,
odwołujący przedstawił, jako załącznik nr 1 do odwołania.
(iv). Odwołujący podał, że zamawiający pismem z dnia 1 marca 2013 r. zawiadomił
wykonawcę WMPS o dokonaniu poprawek w jego ofercie, m.in. omyłek rachunkowych na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp, wskazując, że wartość danej pozycji kosztorysu wynika z
iloczynu prawidłowej ilości oraz ceny. Odwołujący stwierdził, że zamawiający posiada zatem,
wiedzę, co do prawidłowego sposobu obliczenia ceny i prawidłowego sposobu poprawiania
omyłek rachunkowych, jednak z niewiadomych powodów odstąpił od zasad opisanych w
SIWZ w odniesieniu do omyłek występujących w kosztorysie ofertowym WMPS.
W związku z powyższym odwołujący uznał, że zamawiający swoim działaniem
(zaniechaniem) naruszył przepis art. 87 ust. 1 pkt 2 Pzp.
Ad 2. Zarzut naruszenia przepisu art. 90 ust. 1 Pzp, przez brak zwrócenia się przez
zamawiającego do wykonawcy WMPS o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień
dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny.
(v). Zgodnie z art. 90 ust. 1 Pzp zamawiający, w celu ustalenia czy oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zwraca się do wykonawcy o udzielenie w
określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość
ceny. Zastosowanie powołanej procedury jest czynnością zamawiającego, w przypadku
podejrzenia złożenia oferty z rażąco niską ceną.
Odwołujący wskazał, że w dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia znajduje się
„Kosztorys Inwestorski” zamawiającego z dnia 14.12.2012 r., opiewający na kwotę 14 687
979,50 zł brutto. Ponadto, w pkt 2 ppkt 3 protokołu postępowania zamawiający określił, że
wartość szacunkowa zamówienia, z pominięciem wartości przewidywanych zamówień
uzupełniających, wynosi 11 941 446,75 zł (wartość netto).
Cena oferty WMPS, wynikająca z Formularza Ofertowego, opiewa na kwotę 9 915 967,52 zł
brutto. Kwota ta uległa obniżeniu, wskutek poprawienia przez Zamawiającego omyłek
rachunkowych, do kwoty 9 846 632,36 zł brutto. Odwołujący zaznaczył, że kwota ta powinna
ulec kolejnemu zmniejszeniu do wysokości 9 234 915,96 zł brutto, z uwagi pominięcie
omyłek rachunkowych (pkt iii uzasadnienia odwołania).
Z powyższego wynika, że cena oferty wybranej, jako najkorzystniejsza w sposób znaczący

odbiega nie tylko od wartości szacunkowej ustalonej przez zamawiającego na podstawie
kosztorysów inwestorskich sporządzonych przez podmiot zewnętrzny, ale również cen
pozostałych ofert złożonych w postępowaniu.
(vi). Wskazując granicę wyznaczającą konieczność odwołania się do art. 90 Pzp,
odwołujący stwierdził, że należy powołać się na dorobek orzecznictwa Krajowej Izby
Odwoławczej oraz sądów, a także na literaturę przedmiotu w tym zakresie. Kluczowe
elementy pozwalające zadecydować o podjęciu zażądania wyjaśnień w trybie art. 90 Pzp,
to: 1) szacunkowa wartość przedmiotu zamówienia przygotowana przez zamawiającego jest
znacznie wyższa niż zaoferowana przez wykonawcę, 2) porównanie z innymi ofertami
wskazuje znaczne różnice w wysokości cen, 3) wartość oferty znacznie odbiegająca od cen
rynkowych. Odwołujący podał, że wystarczające jest, że wystąpi którakolwiek z przesłanek
powodująca powstanie wątpliwości, aby przepis stał się dla zamawiającego nakazem.
Odwołujący wskazał wyrok KIO z dnia 03.03.2011 r., sygn. akt KIO 358/11, w którym Izba
stwierdziła, że: w przypadku powzięcia przez zamawiającego jakichkolwiek wątpliwości, co
do rzetelności skalkulowania ceny oferty złożonej w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego ma on obowiązek wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90
ust. 1 p.z.p. Za wystarczające uzasadnienie do wezwania należy uznać wątpliwości
powstałe na skutek np. porównania ceny danej oferty do cen pozostałych ofertzłożonych w
postępowaniu lub średnich cen rynkowych lub też wartości zamówienia oszacowanej przez
zamawiającego.
(vii). Odwołujący podniósł, że w orzecznictwie i doktrynie przyjęły się nawet pewne
dopuszczalne progi procentowe, których przekroczenie nakłada na zamawiającego
obowiązek wszczęcia procedury wyjaśniającej. Zgodnie np. z wyrokiem z dnia 23 grudnia
2008 r., sygn. akt KIO/UZP 1443/08: Na aprobatę zasługuje w ocenie Izby podnoszone w
doktrynie stanowisko, że odwołując się do doświadczeń państw Unii Europejskiej istnieje
obowiązek wszczęcia procedury wyjaśniającej elementów cenowych oferty, gdy cena oferty
odbiega o 10% od średniej ceny grupy ofert o zbliżonych cenach, względnie o 20% od
wartości szacunkowej zamówienia(vide: G. Wicik, P. Wiśniewski w Prawo zamówień
publicznych. Komentarz. C. H. Beck. Warszawa 2007, str. 467).
(viii). Cena zaoferowana przez wykonawcę WMPS jest o ok. 16 % niższa od ceny oferty
odwołującego (druga w rankingu), o ok. 25 % niższa od ceny oferty „PPUH AGRO BAZA”
W……….. M…………. (trzecia w rankingu) i o ok. 37 % niższa od wartości szacunkowej
zamówienia (Kosztorys Inwestorski zamawiającego).
Mimo kilkumilionowych różnic pomiędzy cenami złożonych ofert, zamawiający nie wezwał
wykonawcy WMPS do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny wraz z dowodami potwierdzającymi zasadność zastosowania tych cen w
ofercie. Bez tych wyjaśnień, w ocenie odwołującego, niedopuszczalny jest wybór oferty z

ceną, która może być uznana za rażąco niską.
(ix). Odwołujący zwrócił uwagę, że cena oferty wykonawcy WMPS odbiega od cen
rynkowych (pozostałe oferty zostały wycenione na innym, wyższym poziomie), co powinno
budzić uzasadnione wątpliwości zamawiającego, jako dysponenta środków publicznych oraz
różnice kwotowe i procentowe powinny stanowić podstawę do wszczęcia postępowania
wyjaśniającego. Potwierdzenie wątpliwości zobowiązuje zamawiającego do odrzucenia oferty
wykonawcy WMPS na podstawie art. art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp.
(x). Z wykładni literalnej przepisu art. 90 ust. 1 Pzp, potwierdzonej w orzecznictwie Izby,
wynika, że zamawiający zobowiązany jest dokonać czynności wezwania do wyjaśnień.
Wystąpienie do wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1 Pzp ustanawia domniemanie prawne
(praesumptio iuris) zaoferowania rażąco niskiej ceny oferty w stosunku do przedmiotu
zamówienia. Wyjaśnienia wykonawcy mają doprowadzić do obalenia domniemania. Przepis
art. 90 ust. 3 Pzp zobowiązuje zamawiającego do podjęcia czynności będącej skutkiem
oceny wyjaśnień. Odwołujący stwierdził, że wnosi o zastosowanie procedury, która ma na
celu przeciwdziałanie złym praktykom rynkowym i eliminowanie ofert z ceną dumpingową,
ale również ma na celu ochronę zamawiającego i uzyskanie przez niego pewności, że w
związku z zaoferowaniem niskiej ceny nie zachodzi niebezpieczeństwo nienależytego
wykonania zamówienia lub też niewykonania zamówienia.
Ad 3. i 4. Zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 oraz art. 26 ust. 3 Pzp przez zaniechanie
wezwania wykonawcy WMPS do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu, względnie - naruszenie przepisu art. 26 ust. 4 Pzp przez
zaniechanie czynności wezwania wykonawcy WMPS do złożenia wyjaśnień.
Ad 3. Nie wykazanie spełnienia warunku dysponowania osobami.
(xi). Zamawiający w Rozdziale VII ust. 1 pkt 3 SIWZ sformułował warunek udziału w
postępowaniu w zakresie dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz
osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, żądając wykazania przez wykonawcę
dysponowania kadrą techniczną z uprawnieniami i kwalifikacjami, tj.: kierownikiem budowy w
branży
konstrukcyjno-budowlanej
bez
ograniczeń
oraz
co
najmniej
5-letniem
doświadczeniem zawodowym na stanowisku kierownika budowy; kierownikiem robót w
branży sanitarnej bez ograniczeń, z uprawnieniami w specjalności w zakresie instalacji
(wod.- kan., c.o., c.cw., wentylacji) posiadającym, co najmniej 3-letnie doświadczenie na
stanowisku kierownika robót; kierownikiem robót branży elektrycznej z uprawnieniami i co
najmniej 3-letnim doświadczeniem zawodowym na stanowisku kierownika robót;
kierownikiem robót branży drogowej z uprawnieniami i co najmniej 3-letnim doświadczeniem
zawodowym na stanowisku kierownika robót.
(xii). W ofercie WMPS, str. 12-13, zamieszczono Wykaz kadry (załącznik nr 3 do SIWZ), w
którym wykonawca wskazał cztery osoby. Przy każdej z osób podał jedynie liczbę lat

doświadczenia danej osoby. Złożony dokument nie dowodzi więc spełnienia warunku udziału
w postępowaniu, gdyż nie wiadomo, na jakim stanowisku dana osoba nabyła doświadczenie.
Odwołujący, odnośnie informacji, jakie powinny zostać podane w wykazie osób, powołał się
na orzecznictwo Izby - wyroki: z dnia 8 lutego 2012 r., sygn. akt KIO 172/12 oraz z 14
września 2011 r., sygn. akt KIO 1882/11 i KIO 1895/11, w których podano, że: stopień
szczegółowości zależy każdorazowo od treści opisu sposobu spełniania warunku i stopnia
jego złożoności. Jeśli zamawiający wymaga robót budowlanych o wartości X, to wystarczy
wskazanie nazw podmiotów i nazw projektów oraz podanie ich wartości, jeśli wymaga
konkretnego okresu czasowego, to także podania przedziałów czasowych, jeśli
specyficznych robót, np. montażu urządzeń medycznych, wówczas należy wykazać montaż i
określić urządzenie medyczne, które montowano. Zatem, w zależności od opisu sposobu
spełniania warunku, wykonawca będzie musiał odpowiednio więcej lub mniej wykazywać, ale
to jego obciąża obowiązek dowodowy, że wszystkie wymogi spełnia pod rygorem
wykluczenia go z postępowania. Wykonawca na etapie badania i oceny ofert nie może się
zasłaniać tym, że zamawiający nie podał mu stopnia szczegółowości wykazania spełniania
warunku, gdyż z ogólnych zasad dowodzenia można wywieść, że na wykonawcy spoczywa
obowiązek wykazania, że wszystkie elementy warunku spełnia.
Z uwagi na fakt, że Wykaz kadry nie był przedmiotem wezwania do uzupełnienia,
zamawiający winien zastosować w tym przypadku procedurę z art. 26 ust. 3 Pzp, żądając
uzupełnienia informacji w zakresie doświadczenia wszystkich kierowników robót.
Z ostrożności odwołujący podniósł, że zamawiający nie podjął także próby wyjaśnienia z
wykonawcą powyższych okoliczności w trybie art. 26 ust. 4 Pzp, czym w efekcie naruszył
powołane wyżej przepisy ustawy.
W związku z powyższym uznał, że złożony na str. 12-13 oferty WPMS dokument nie
potwierdza spełniania warunku udziału w postępowaniu, wbrew obowiązkowi wynikającemu
z art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp.
Ad 4. Nie wykazanie spełniania warunku dysponowania wiedzą i doświadczeniem.
(xiii). Zamawiający w Rozdziale VII ust. 1 pkt 2) SIWZ sformułował warunek, że o udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy potwierdzający spełnienie następujących
warunków dotyczących: (...) 2) posiadania wiedzy i doświadczenia; warunek zostanie
spełniony, jeżeli wykonawca wykaże, iż wykonał w okresie ostatnich 5 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres działalności wykonawcy jest krótszy - to w tym okresie,
co najmniej 2 zadania odpowiadające swoim rodzajem (obiekty o kubaturze nie mniejszej niż
10 000 m
3
, w tym co najmniej jedna realizacja dotyczyła budynku użyteczności publicznej i
wartością minimum 7 000 000 zł brutto, każde zadanie, co winni potwierdzić dokumentami,
że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone.

Wykonawca WMPS złożył w ofercie, str. 6-7, wykaz wykonanych robót budowlanych,
zamieszczając w nim dwie roboty budowlane na potwierdzenie spełniania warunku udziału w
postępowaniu. Jedna z robót, dotycząca budowy hali produkcyjno-handlowej o kubaturze ok.
120.000 m
3
Wydziału Profili Giętych P-4 w Tarnowie, została udostępniona wykonawcy
WMPS przez podmiot trzeci - Przedsiębiorstwo Wielobranżowe ELTAR Sp. z o.o. w
Tarnowie (zwana dalej „ELTAR”).
Odwołujący zakwestionował skuteczność udostępnienia wykonawcy zasobów wiedzy i
doświadczenia. Mianowicie, na str. 10 oferty załączone zostało pisemne zobowiązanie
innego podmiotu do oddania wykonawcy niezbędnych zasobów, tj. wiedzy i doświadczenia.
Według oceny odwołującego, zobowiązanie to jest jednak lakoniczne, przede wszystkim brak
jest w pisemnym zobowiązaniu oświadczenia w zakresie udziału podmiotu trzeciego w
realizacji zamówienia, co w ocenie odwołującego czyni zobowiązaniem bezskutecznym. Na
podstawie treści zobowiązania należy więc uznać, że wykonawca nie wykazał spełnienia
opisanego w SIWZ warunku udziału w postępowaniu.
(xiv). Zgodnie z art. 26 ust. 2b Pzp wykonawca może polegać na wiedzy i doświadczeniu,
potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia oraz zdolnościach
finansowych innych podmiotów, przedstawiając w tym celu w szczególności zobowiązania
tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji swoich zasobów na okres wykonywania
zamówienia. Przepis nie określa minimalnej treści zobowiązania udzielanego przez podmiot
trzeci, niemniej jednak ustawodawca w sposób wyraźny wskazał, że wykonawca powołujący
się na potencjał podmiotu trzeciego, zobowiązany jest udowodnić zamawiającemu, iż będzie
dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia. W ocenie odwołującego
należy więc przyjąć, że musi to być zobowiązanie do realnego przekazania określonej formy
zaangażowania w wykonanie zamówienia, zaś forma ta powinna wynikać z treści
pisemnego zobowiązania. Zobowiązanie pisemne firmy „ELTAR” w żadnym miejscu nie
wskazuje formy, sposobu zaangażowania tego podmiotu w wykonanie zamówienia. W
szczególności brak jest informacji o zobowiązaniu się przez podmiot trzeci do udziału w
realizacji części zamówienia w charakterze podwykonawcy. Skoro zatem brak jest
jakichkolwiek informacji ze strony podmiotu trzeciego co do sposobu, w jaki wykonawca
korzystać będzie z jego wiedzy i doświadczenia, jak również brak deklaracji co do udziału
podmiotu trzeciego w realizacji zamówienia, zdaniem odwołującego, udostępnienie wiedzy i
doświadczenia celem wykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu jest jedynie
pozorne, a tym samym nieskuteczne.
Odwołujący zwrócił również uwagę, że zamawiający w toku badania i oceny ofert nie podjął
w kwestionowanym zakresie jakichkolwiek czynności mających na celu zweryfikowanie
skuteczności udostępnienia zasobów wiedzy i doświadczenia. Zamawiający nie prosił
wykonawcy o udzielenie wyjaśnień w przedmiocie sposobu przekazania wiedzy i

doświadczenia przez „ELTAR”, nie dokonał także ustalenia, czy podmiot trzeci zamierza w
jakikolwiek sposób zaangażować się w realizację zamówienia. Wreszcie, zamawiający nie
wezwał wykonawcy do uzupełnienia zobowiązania podmiotu trzeciego w trybie art. 26 ust. 3
Pzp pomimo, zdaniem odwołującego, jego niewystarczającej treści.
(xv). Przedstawione stanowisko znajduje swoje odzwierciedlenie w orzecznictwie. W wyroku
Izby z dnia 22 marca 2012 r., sygn. akt KIO 466/12 wskazano, cyt.: Wykonawca nie
posiadający własnej wiedzy i doświadczenia nabytego przy samodzielnej realizacji robót, a
których wykazanie jest spełnieniem warunku udziału w postępowaniu, może w oparciu o
przepis art. 26 ust. 2b powołać się na zasoby innych podmiotów, wykazując w szczególności
złożenie zobowiązania tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji swoich zasobów na
okres wykonywania zamówienia. Przepis ten nie określa minimalnej treści takiego
zobowiązania. Niemniej jednak ze zdania drugiego tego przepisu wynika, że wykonawca
winien w tym celu złożyć pisemne zobowiązanie tego podmiotu do udostępnienia zasobów
wraz z wykazaniem „udowodnieniem zamawiającemu”, iż będzie dysponował zasobami
niezbędnymi do realizacji zamówienia. Należy zatem uznać, że skoro musi to być
zobowiązanie, do realnego przekazania określonej formy zaangażowania w wykonanie
zamówienia, to forma ta winna zostać określona już w treści tego zobowiązania.
Tym samym należy stwierdzić, że zobowiązanie podmiotu trzeciego oprócz samego
„zobowiązania” winno być wypełnione treścią wskazującą, że udostępnienie zasobów i tym
samym udział tego podmiotu w realizacji zamówienia ma charakter realny.
Przywołany przepis art. 26 ust. 2b Pzp stanowi transpozycję do prawa krajowego
postanowień art. 47 ust. 2 oraz art. 48 ust. 3 dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 31marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania
zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi (Dz. Urz. UE L 134/114 z
30.04.2004 r., ze zm.). Celem wprowadzenia tego przepisu było wdrożenie postanowień
dyrektywy oraz zwiększenie konkurencyjności postępowań o udzielenie zamówienia przez
umożliwienie większej liczbie wykonawców wykazania spełniania warunków udziału w
postępowaniu przez poleganie przy wykazywaniu spełniania warunków na zdolnościach
innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nim stosunków.
Z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w zakresie możliwości
powoływania się na zasoby podmiotów trzecich wynika, że „powołanie się na korzystanie z
zasobów podmiotu trzeciego musi mieć charakter rzeczywisty (realny), co oznacza, że
wykonawca musi faktycznie mieć do swojej dyspozycji zasoby tych podmiotów potrzebne do
realizacji zamówienia.
W wyroku z dnia 3 sierpnia 2010 r., sygn. akt KIO 1536/10, Izba orzekła, że w przypadku
użyczania zasobu wiedzy i doświadczenia w postępowaniu, gdzie przedmiotem są roboty
budowlane, konieczne jest podzlecenie podmiotowi udostępniającemu odpowiedniej części

zamówienia. Zdaniem Izby w tych okolicznościach faktycznych w przypadku robót
budowlanych dysponowanie potencjałem dla potwierdzenia warunku wiedzy i doświadczenia
przez wykonawcę mogło nastąpić poprzez przyjęcie przez podmiot trzeci zadań dla
podwykonawcy, co powinno wynikać z treści oświadczeń. W innych okolicznościach
Odwołujący nie może powoływać się na doświadczenie podmiotów trzecich, tylko z tego
powodu, że taki podmiot udziela mu upoważnienia do dysponowania jego doświadczeniem
nabytym wyłącznie przez ten podmiot przy realizacji skonkretyzowanych inwestycji (...).
W sytuacji, gdy warunek dotyczy zasobów nierozerwalnie związanych z podmiotem ich
udostępniającym, zasobów, które nie mogą być przedmiotem samodzielnego obrotu i których
udostępnianie bez zaangażowania tego podmiotu w wykonanie zamówienia, nie jest
możliwe, takie zobowiązanie o udostępnieniu zasobów powinno zawierać wyraźne
nawiązanie do uczestnictwa tego podmiotu w wykonaniu zamówienia. Powyższe
uczestnictwo, w tej konkretnej sprawie, gdzie przedmiotem zamówienia są roboty budowlane
i potwierdzenie spełnienia warunku dotyczy wiedzy i doświadczenia wykonawcy (nie jego
zasobów kadrowych) musi być związane z osobistym udziałem podmiotu, którego wiedza i
doświadczenie ma potwierdzać spełnianie wymaganego warunku. Zatem uczestnictwo tego
podmiotu w charakterze podwykonawcy jest niezbędne.
Cytowany wyrok oznacza, że zdaniem Izby, należy odróżniać nie tylko zasoby
nierozerwalnie połączone z podmiotem udostępniającym, ale także w ramach tej kategorii
różnicować przedstawiane przez wykonawców dokumenty w zależności od przedmiotu
zamówienia, na roboty budowlane oraz usługi i dostawy.
W jeszcze innym wyroku, z dnia 5 sierpnia 2010 r., sygn. akt KIO 1588/10, KIO 1596/10 -
Izba stwierdziła: Izba przede wszystkim zwraca uwagę, iż przedmiotem tego zamówienia są
roboty budowlane. Zgodnie z art. 647(1) ustawy - Kodeks cywilny - roboty budowlane są
realizowane osobiście przez wykonawcę lub za pomocą podwykonawców. Z treści
przedłożonego oświadczenia nie wynika, że celem jego przedłożenia było bezpośrednie
uczestnictwo w realizacji zamówienia przez podmiot, którego zobowiązanie zostało
dołączone do oferty odwołującego. Zdaniem Izby w przypadku robót budowlanych
dysponowanie potencjałem dla potwierdzenia warunku wiedzy i doświadczenia przez
wykonawcę mogło nastąpić przede wszystkim poprzez przyjęcie przez podmiot trzeci zadań
dlapodwykonawcy, co powinno wynikać z treści oświadczeń. W innych okolicznościach
Odwołujący nie może powoływać się na doświadczenie podmiotów trzecich, tylko z tego
powodu, że taki podmiot udziela mu upoważnienia do dysponowania jego doświadczeniem
nabytym wyłącznie przez ten podmiot przy realizacji skonkretyzowanych inwestycji. (...).
Powyższe uczestnictwo, w tej konkretnej sprawie, gdzie przedmiotem zamówienia są roboty
budowlane, musi być związane z osobistym udziałem podmiotu w charakterze
podwykonawcy.

Stanowisko zbieżne z podniesionym w odwołaniu zarzutem zostało zaprezentowane także w
wyrokach Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 23 sierpnia 2010 r., sygn. akt KIO 1637/10, KIO
1644/10, z dnia 25 września 2012 r., sygn. akt KIO 1927/12 oraz z dnia 10 sierpnia 2012 r.,
sygn. akt KIO 1641/12.
(xvi). Reasumując, z uwagi na przedstawione powyżej argumenty, przedłożone na str. 10
oferty WMPS pisemne zobowiązanie podmiotu trzeciego, należy uznać za nieskuteczne w
świetle art. 26 ust. 2b Pzp oraz zaprezentowanego orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej,
zwłaszcza w sytuacji, gdy przedmiotem zamówienia są roboty budowlane. Oznacza to, że w
postępowaniu doszło do naruszenia przepisów: art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp - wobec nie
wykazania spełniania warunku udziału w postępowaniu dotyczącego posiadania wiedzy i
doświadczenia, art. 26 ust. 3 Pzp - wobec braku wezwania do uzupełnienia pisemnego
zobowiązania podmiotu trzeciego bądź uzupełnienia wykazu wykonanych robót budowlanych
wraz z dokumentami potwierdzającymi ich wykonanie zgodnie ze sztuką budowlaną i
prawidłowe ukończenie, a także art. 26 ust. 4 Pzp - wobec braku wezwania wykonawcy do
złożenia wyjaśnień w zakresie sposobu, formy przekazania wiedzy i doświadczenia przez
podmiot trzeci, a także poprzez brak ustalenia przez zamawiającego, czy podmiot trzeci
będzie brał udział w realizacji zamówienia i w jakim charakterze.
Ad 5. Zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp przez zaniechanie wykluczenia wykonawcy
WMPS z postępowania w związku z wadliwym wniesieniem wadium.
(xvi). Zgodnie art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp, z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się
wykonawców, którzy nie wnieśli wadium do upływu terminu składania ofert.
Wykonawca WMPS w złożonej ofercie zamieścił ubezpieczeniową gwarancję zapłaty
wadium Nr 02GG29/0021/13/0002. Gwarancja ta w pkt 5 ppkt 2) zawiera klauzulę zgodnie, z
którą: śądanie zapłaty powinno być oparte wyłącznie na zdarzeniach, które zaszły w okresie
ważności gwarancji.
W ocenie odwołującego, zawarcie powołanej klauzuli ogranicza możliwość zamawiającego
uzyskania zaspokojenia z tytułu wadium w przypadkach określonych w ustawie. Tym samym,
wadium takie, jako wadliwe należy uznać za niewniesione w rozumieniu art. 24 ust. 2 pkt 2
Pzp. Odwołujący zwrócił uwagę, że Towarzystwo Ubezpieczeń InterRisk w sposób wyraźny
wskazało na konieczność oparcia żądania zapłaty na zdarzeniach zachodzących tylko i
wyłącznie w okresie ważności gwarancji. Możliwości wypłaty wadium na rzecz
zamawiającego doznały więc ograniczenia i nie obejmują, np. sytuacji, w której uzupełnione
przez wykonawcę na wezwanie zamawiającego oświadczenie, dokument bądź
pełnomocnictwo, jest w dalszym ciągu błędne, a błąd wynika ze zdarzenia mającego miejsce
przed upływem terminu składania ofert (przykładowo - złożenie podpisów niezgodnie z
zasadami reprezentacji wykonawcy na oświadczeniu, dokumencie bądź pełnomocnictwie
przed upływem terminu składania ofert). Takie uzupełnienie, w ocenie odwołującego, będzie

oparte na zdarzeniu (złożenie podpisów w sposób niezgodny z zasadami reprezentacji
firmy), które niewątpliwie miało miejsce w dniu, w którym ubezpieczeniowa gwarancja zapłaty
wadium nie zaczęła jeszcze obowiązywać. Konsekwencją tego będzie brak możliwości
skutecznego zatrzymania wadium przez zamawiającego.
W związku z powyższym, odwołujący uznał, że wniesienie odwołania stało się konieczne.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. Zdaniem zamawiającego,
odwołanie wskazujące zarzuty polegające na niezgodności z przepisami Pzp czynności
zamawiającego podjętych w postępowaniu oraz na zaniechaniu czynności, do których
zamawiający był zobowiązany na podstawie Pzp - jest chybione i mija się ze stanem
faktycznym zaistniałym w postępowaniu.
W uzasadnieniu pisma zamawiający wskazał, że w ustalonym terminie składania ofert, oferty
złożyło 6 wykonawców. Jedynym kryterium wyboru ofert została ustalona cena - kryterium
cenowe.
Postępowanie zostało rozstrzygnięte 7 marca br., a najkorzystniejszą ofertą pod względem
ceny, przy uwzględnieniu poprawek rachunkowych dokonanych na podstawie art. 87 ust. 2
pkt 2 Pzp, jak też i innych poprawek polegających na niezgodności oferty z SIWZ na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp, została wybrana oferta złożona przez WMPS z kwotą 9
846 632,36 zł brutto. Zamawiający dokonał poprawnej analizy oferty WMPS, a zatem nie ma
mowy o wadliwej czynności wyboru oferty WMPS, jako najkorzystniejszej.
Ad 1. W toku sprawdzania oferty WMPS, zamawiający dopatrzył się kilkunastu
nieprawidłowości polegających na niezgodności oferty z SIWZ, w tym czterech
nieprawidłowości, które polegały na wskazaniu nieprawidłowych ilości dla danych pozycji
kosztorysowych, pozycje: 53.2 - błędna ilość 2,81, prawidłowa 2,91; pozycja 4.7 - błędna
ilość 51, prawidłowa 12; pozycja 4.9 - błędna ilość 156, prawidłowa 71; pozycja 4.11 - błędna
ilość 5, prawidłowa 22.
Wskazane nieprawidłowości zostały poprawione na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 i 3 Pzp.
W wyniku zastosowanych poprawek zmieniła się równocześnie wartość w złotych dla
wskazanych pozycji kosztorysu, co jednocześnie wpłynęło na wartość oferty, wartość przed
poprawką - 8 061 762,21 zł netto + 1 854 205,31 zł VAT = 9 915 967,52 zł brutto, wartość po
poprawce - 8 005 392,16 zł netto 1 841 240,20 zł VAT - 9 846 632,36 zł brutto. Odwołujący
zarzucił zaniechanie poprawienia w kosztorysie ofertowym 45 pozycji, w tym wskazanych
powyżej pozycji (dowód - załącznik nr 1 do odwołania)
,
co mija się ze stanem faktycznym.
Odnosząc się do żądania poprawienia, ewentualnie zarzutu zaniechania poprawienia w
kosztorysie ofertowym pozostałych pozycji w kosztorysie WMPS (zgodnie z załącznikiem nr
1 do odwołania), które wpłynęłoby na dalsze obniżenie ceny ofertowej, zamawiający podniósł,

że odwołujący podał nieprawidłowe dane, wskazując tylko na jeden składnik ceny
jednostkowej, jakim są nakłady robocizny, sprzętu i materiałów pomocniczych, nie
wspominając nic o materiale, który miałby być użyty do wmontowania. Zamawiający wskazał
sposób, w jaki wykonawca WMPS podał cenę jednostkową dla pozycji, w stosunku do
których odwołujący postawił zarzuty w zakresie błędów w obliczeniu ceny. Zatem, WMPS dla
danej pozycji, w sytuacji gdy Katalog Nakładów Rzeczowych lub odpowiednio Katalog Norm
Nakładów Rzeczowych nie zawierał w sobie materiałów podstawowych do wykonania,
indywidualnie dodał cenę za materiał podstawowy konieczny do zamontowania zgodnie z
dokumentacją projektową i przedmiarem robót. Obliczenie ceny dla danej pozycji
kosztorysowej zostało dokonane w następujący sposób - przykład: kosztorys ofertowy,
branża budowlana pozycja 518 (Przegrody aluminiowe lub stalowe z profili cienkościennych
powlekanych z drzwiami o powierzchni), 6.76 (ilość) x 88.448 zł (cena robocizny) + £
3615,110 zł (cena za materiał podstawowy do zamontowania) = 4213,02 zł (cena dla danej
pozycji kosztorysowej). W analogiczny sposób przedstawia się sytuacja w zakresie obliczania
cen jednostkowych dla danych pozycji kosztorysowych w ofercie WMPS, w stosunku do
których odwołujący postawił zarzuty (zgodnie z załącznikiem nr 1 do odwołania) w zakresie
błędów rachunkowych, a także zaniechania czynności poprawienia omyłek rachunkowych na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp.
Jeżeli zatem, przyjąć sposób obliczenia ceny dla danej pozycji kosztorysowej
zaproponowany przez odwołującego, to uwzględniałaby ona tylko i wyłącznie koszt
nakładów robocizny, sprzętu i materiałów pomocniczych bez materiału głównego
potrzebnego do wmontowania.
Analizując treść odwołania w tym zakresie, zamawiający doszedł do wniosku, że zaniechał
poprawienia jednej pozycji w kosztorysie ofertowym poz. 15 d.1.1.1.14 (strona oferty 73) dla
której wykonawca WMPS - zastosował ilość 13,5 - winno być 13,3. Zastosowanie w tym
miejscu regulacji wynikających z art. 87 ust. 2 pkt 2 i 3 Pzp., spowodowałoby obniżenie ceny
ofertowej jedynie o 2 zł 58 gr. Należy mieć na uwadze, że zgodnie z postanowieniami
rozdziału XIV ust. 4 SIWZ, jak też § 4 ust. 1 wzoru umowy, wynagrodzenie w postępowaniu
ma charakter wynagrodzenia kosztorysowego, w związku z czym cena wskazana w
formularzu ofertowym ma na celu jedynie ustalenie rankingu złożonych ofert pod względem
ceny, a rzeczywiste wynagrodzenie dla wykonawcy robót budowlanych, zostanie obliczone
na podstawie ceny jednostkowej dla danej pozycji kosztorysu ofertowego pomnożone przez
rzeczywistą ilość wykonanych robót.
Wskazany przez odwołującego błąd w zakresie poz. 15 d.1.1.1.14 (strona oferty 73)
kosztorysu ofertowego WMPS, został zauważony przez zamawiającego w dniu 15 marca
2013 r. (piątek) o godz.13:43, po otwarciu elektronicznej skrzynki pocztowej
(mmaziarz@stalowawola.pl) zawierającej Informacje do Zamawiającego o zaniechaniu

poprawienia oczywistych omyłek rachunkowych w wybranej ofercie, natomiast kopia
odwołania wpłynęła do zamawiającego na wskazaną elektroniczną skrzynkę pocztową w
dniu 18 marca 2013 r. (poniedziałek) o godz. 15:00, co uniemożliwiło zamawiającemu
ustosunkowanie się do stawianych zarzutów w zakresie zaniechania czynności.
Ad 2. Zgodnie z dyspozycją art. 32 ust. 1 Pzp, w powiązaniu z art. 33 ust. 1 pkt 1 Pzp,
zamawiający wycenił w dniu 14 grudnia 2012 r. wartość zamówienia na kwotę 11 941 446,75
zł netto, uwzględniając przy tym wartości zamówień uzupełniających, osiągnięto kwotę 14
329 736,10 zł netto, natomiast na realizację zamówienia postanowiono przeznaczyć 9 486
786,84 zł brutto (dowód - wycena wartości zamówienia ustalona przez zamawiającego).
Zatem, na etapie sprawdzania i oceny ofert, nie było żadnych podstaw do wszczęcia
procedury w zakresie rażąco niskiej ceny na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, gdyż oferta
złożona przez wykonawcę WMPS, przekroczyła kwotę jaką zamawiający postanowił
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia o 429 180,68 zł brutto. Nawet po uwzględnieniu
poprawek rachunkowych zastosowanych przez zamawiającego w dniu 1 marca 2013 r.,
wartość oferty wykonawcy WMPS, nadal przekraczała środki jakie zamawiający
zarezerwował na ten cel, o kwotę 359 845,52 zł brutto. Chybione są również zarzuty
odwołującego, jakoby wartość oferty znacząco odbiegała od średniej wartości ofert, która w
tym przypadku, wynosi około 80%. Nietrafione są również argumenty, że wartość oferty
wykonawcy WMPS, znacząco odbiega od wartości szacunkowej ustalonej na podstawie
kosztorysów inwestorskich sporządzonych przez podmiot zewnętrzny, gdyż należy mieć na
uwadze, iż kosztorysy o których mowa, przygotowane zostały we wrześniu i październiku
2012 r. (dowód - pierwsze strony kosztorysów inwestorskich z datą opracowania), a więc
zostały oparte na cenach rynkowych w tym danych z zawartych wcześniej umów lub
powszechnie stosowanych, aktualnych publikacjach - takich jak Sekocenbud z 2 i 3 kwartału
2012 r. (patrz § 3 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w
sprawie określania metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania
planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych robót budowlanych określonych
w programie funkcjonalno-użytkowym - Dz. U. Nr 130 poz. 1389). 2 i 3 kwartał 2012 r., był to
szczytowy okres inwestycji budowlanych związanych z przygotowaniami do EURO 2012, jak
też i z tzw. górką budowlaną spowodowaną kończącą się perspektywą finansową Unii
Europejskiej na lata 2007-2013, co znacznie wpłynęło na wzrost kosztów robocizny, jak też i
materiałów budowlanych w Polsce. Jednocześnie termin składania i otwarcia ofert przypadał
na dzień 5 lutego 2013 r., co miało dwa skutki na zaoferowaną przez wykonawców cenę, tj.:
1) luty jest miesiącem traktowanym w budownictwie, jako tzw. sezon martwy - brak
realizowanych inwestycji budowlanych, powoduje obniżkę cen oferowanych przez
wykonawców; 2) od 4 kwartału 2012 r. dotarł do Polski tzw. kryzys finansowy, który również
wpłynął na obniżkę cen proponowanych przez wykonawców przy realizacji robót

budowlanych.
Ponadto, w żadnym wypadku nie mają zastosowania argumenty, na które powołuje się
odwołujący w wyroku KIO z dnia 3 marca 2011 r., sygn. akt KIO 358/11, gdyż nie ma w
ofercie wykonawcy WMPS cen jednostkowych, które by były niższe o 75% lub 86 % w
stosunku do kosztorysu inwestorskiego.
Ad 3. W zakresie nie wykazania spełnienia warunku dysponowania osobami.
Zgodnie z rozdziałem VII ust. 1 pkt 3 lit. a - SIWZ, wykonawca biorący udział w
postępowaniu winien był wykazać dysponowanie odpowiednią kadrą techniczną z
uprawnieniami i kwalifikacjami tj.: - kierownikiem budowy w branży konstrukcyjno-budowlanej
bez ograniczeń oraz co najmniej 5-letnie doświadczenie zawodowe na stanowisku
kierownika budowy; - kierownikiem robót w branży sanitarnej bez ograniczeń, z
uprawnieniami w specjalności w zakresie instalacji (wod.-kan., co., c.cw., wentylacji)
posiadającym, co najmniej 3-letnie doświadczenie na stanowisku kierownika robót; -
kierownikiem robót branży elektrycznej z uprawnieniami i co najmniej 3-letnim
doświadczeniem zawodowym na stanowisku kierownika robót; - kierownikiem robót branży
drogowej z uprawnieniami i co najmniej 3-letnim doświadczeniem zawodowym na
stanowisku kierownika robót.
Wszystkie osoby odpowiedzialne za kierowanie robotami budowlanymi, winny posiadać
odpowiednie uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi, zgodnie z
ustawą z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.
Zamawiający prawidłowo ocenił załączony do oferty „Wykaz kadry”, zgodnie z którym
wskazane tam osoby posiadają niezbędne doświadczenie zawodowe na danym stanowisku:
1) A………… K…………….. (inżynier budownictwa, posiadający uprawnienia budowlane do
kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej,
Nr uprawnień: N/z-UAN-8346/48/87), będzie pełnił funkcję kierownika budowy w branży
konstrukcyjno-budowlanej oraz posiada 26 letnie doświadczenie zawodowe na stanowisku;
2) R………….. M…………. (magister inżynier, posiadający uprawnienia budowlane do
kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności instalacyjnej w zakresie
sieci instalacji i urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, wentylacyjnych i
gazowych, Nr uprawnień: N/z-UAN-8346/16/87 oraz A-NB-7342/187/92), będzie pełnił
funkcję kierownika robót w branży sanitarnej oraz posiada 26 letnie doświadczenie
zawodowe na stanowisku; 3) J……….. K……….. (technik elektryk, posiadający uprawnienia
budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności instalacji i
urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych, Nr uprawnień: A-NB-7342/194/92), będzie
pełnił funkcję kierownika robót w branży elektrycznej oraz posiada 21 letnie doświadczenie
zawodowe na stanowisku; 4) W……….. K.……….. (inżynier, posiadający uprawnienia

budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności branży
drogowej, Nr uprawnień 1706/99/u), będzie pełnił funkcję kierownika robót w branży
drogowej oraz posiada 31 letnie doświadczenie zawodowe na stanowisku.
Zamawiający nie mógł i nie może domniemywać, że wykonawca WMPS, nie spełnia
warunków udziału w postępowaniu w zakresie dysponowania odpowiednią kadrą
techniczną, skoro w załączniku „Wykaz kadry” oświadczył, iż dane osoby posiadają
odpowiednie doświadczenie zawodowe w latach na stanowisku. Ponadto, zamawiający
stwierdził w sposób bezsprzeczny, że użyty w kolumnie trzeciej, załącznika nr 3 do SIWZ -
„Wykaz kadry”, zwrot Doświadczenie (w latach na stanowisku), odnosi się wprost do okresu
doświadczenia zawodowego na danym stanowisku, jakiego wymagał od poszczególnych
osób mających pełnić funkcje kierownicze przy realizacji inwestycji, zgodnie z rozdziałem VII
ust. 1 pkt 3 lit. a - SIWZ.
Ad 4. W zakresie nie wykazania spełnienia warunku dysponowania wiedzą i
doświadczeniem.
Zgodnie z rozdziałem VII ust. 1 pkt 2 - SIWZ, wykonawca biorący udział w postępowaniu
winien był wykazać się wiedzą i doświadczeniem, które zostanie potwierdzone, gdy:
wykaże, że wykonał w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli
okres działalności wykonawcy jest krótszy - to w tym okresie, co najmniej 2 zadania
odpowiadające swoim rodzajem (obiekty o kubaturze nie mniejszej niż 10 000 m
3
, w tym co
najmniej jedna realizacja dotyczyła budynku użyteczności publicznej*) i wartością minimum
7 000 000 zł brutto, każde zadanie, co winien potwierdzić dokumentami, że roboty zostały
wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone. *Budynek
użyteczności publicznej - należy przez to rozumieć budynek przeznaczony na potrzeby
administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty,
szkolnictwa wyższego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, obsługi
bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych,
turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym,
morskim lub wodnym śródlądowym, oraz inny budynek przeznaczony do wykonywania
podobnych funkcji, za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy
lub socjalny (rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - Dz. U. Nr
75, poz. 690 z późn. zm.).
Ponadto, w ust. 2 rozdziału VII SIWZ, zamawiający wskazał, cyt. Wykonawca może polegać
na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania
zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru
prawnego łączących go z nimi stosunków. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest
udowodnić zamawiającemu, iż będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji

zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym cela pisemne zobowiązanie tych
podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich
przy wykonywaniu zamówienia. Wykonawca WMPS w celu spełnienia warunku w zakresie
doświadczenia zawodowego, skorzystał z uprawnienia przysługującego na podstawie art. 26
ust. 2b Pzp, dołączając do oferty stosowne zobowiązanie podmiotu trzeciego, jakim jest
„ELTAR” Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Sp. z o.o. z siedzibą w Tarnowie, wraz ze
stosownymi referencjami wystawionymi przez Firmę STALPRODUKT S.A. z siedzibą w
Bochni, dla „ELTAR” Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Sp. z o.o., datowanymi na dzień 2
lutego 2010 r. Z treści zobowiązania wprost wynika, że wykonawca WMPS Wylewki
Maszynowe S.C. P……….. K……….., S…………. Z………….., ul. Westerplatte 14A/30, 33 -
100 Tarnów, może polegać na moich: - wiedzy i doświadczeniu i zobowiązuje się do
oddania ww. wykonawcy do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich
przy wykonywaniu zamówienia pn.: „Budowa budynku administracyjno-dydaktyczno-
socjalnego dla potrzeb Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Stalowej Woli (segment C) -
kontynuacja”. Niezasadnym jest zatem zarzut odwołującego, że zobowiązanie podmiotu
trzeciego jest nieskuteczne, ze względu na lakoniczność lub też nieokreślenie, o jaką
wiedzę i doświadczenie chodzi w sytuacji gdy, do oferty zostało załączone jedno
zobowiązanie na podstawie art. 26 ust. 2b Pzp., w zakresie oddania do dyspozycji wiedzy i
doświadczenia, jak też i jeden dokument referencyjny podmiotu trzeciego, potwierdzający
spełnianie warunku wiedzy i doświadczenia przy realizacji obiektu o kubaturze nie mniejszej
niż 10 000 m
3
. Ponadto zamawiający wskazał, że dokumenty zostały podpisane osobiście
przez Prezesa Zarządu „ELTAR” Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Sp. z o.o., tj. przez
A……….. P……….., a więc należało wykluczyć, jakiekolwiek nieporozumienia w zakresie
przekazywania referencji jak też i doświadczenia zawodowego z nich wynikających.
Ad 5. Odwołujący, przedstawił zarzut naruszenia normy prawnej wynikającej z art. 24 ust. 2
pkt 2 Pzp, z powodu nie wykluczenia wykonawcy WMPS, ze względu na nieprawidłowe
zabezpieczenie oferty w postaci wadium, argumentując to tym, że załączona do oferty
ubezpieczeniowa gwarancja zapłaty wadium Nr 02GG29/0021/13/0002, zawiera w ust. 5 pkt
5, klauzulę zgodnie, z którą śądanie zapłaty powinno być oparte wyłącznie na zdarzeniach,
które zaszły w okresie ważności gwarancji. Zarzut odwołującego jest niezasadny, gdyż
trudno wyobrazić taką sytuację, w której zamawiający, żądałby od gwaranta, realizacji
ubezpieczeniowej gwarancji zapłaty wadium, powołując się na bliżej nieokreślone sytuacje i
zdarzenia prawne, które miałyby nastąpić poza terminem ważności tej gwarancji.
W związku z powyższym, zamawiający wniósł o nieuwzględnienie odwołania.
Zamawiający załączył załącznik nr 1 do Stałego regulaminu pracy komisji przetargowej
Gminy Stalowa Wola w zakresie zamówień publicznych. Budowa budynku administracyjno-
dydaktyczno-socjalnego dla potrzeb Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Stalowej Woli

(segment C) - kontynuacja, dla projektu pn. „Stworzenie kompleksowej bazy naukowo-
dydaktycznej i socjalnej dla uczelni wyższych w Stalowej Woli jako ośrodka intensyfikacji rozwoju
gospodarczego i społecznego Polski Wschodniej”, w którym podał informacje:
1) wartość zamówienia w rozumieniu art. 32 ust. 1 Pzp - 11 941 446,75 zł;
2) wartość zamówienia w rozumieniu art. 32 ust. 3 Pzp (w tym liczba % zamówienia
uzupełniającego) - 14 329 736,10 zł;
3) osoba dokonująca ustalenia wartości zamówienia Mirosław Tęcza;
4) data ustalenia wartości zamówienia - 14.12.2012 r.;
5) podstawa ustalenia wartości zamówienia - Kosztorysy inwestorskie sporządzone przez:

a)
Projektowanie i Nadzory Inwestorskie G………… K………………, ul. Mostowa 6, 37-
418
Krzeszów,
b) S……….. & W…………… Architekci, ul. Dobrego Pasterza 122A, 31-416 Kraków;

6) kwota, jaką zamawiający postanowił przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia (brutto) -
9 486 786,84 zł.

Wykonawca przystępujący do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, w
piśmie procesowym złożonym na rozprawie podał, że odwołanie jest całkowicie
bezpodstawne i w związku z tym wniósł o jego oddalenie w całości. Podniósł, że odwołujący
nie przedstawił argumentów podważających decyzję zamawiającego, co do wyboru oferty
przystępującego, jako oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu pisma podał.
Nie doszło do naruszenia art. 7 ust. 1 oraz art. 91 ust. 1 Pzp, ponieważ jak pokazuje
argumentacja zawarta w poniższych punktach uzasadnienia, ocena ofert została dokonana
prawidłowo, zgodnie z zasadami określonymi w specyfikacji istotnych warunków zamówienia
oraz Pzp.
Ad 1. Odwołujący podniósł, że w kosztorysie ofertowym przystępującego znajduje się szereg
omyłek rachunkowych, których poprawienia zaniechał zamawiający. Załączył do odwołania
zestawienie omyłek rachunkowych, które jest błędnie sporządzone. Przykładem może być
pozycja, co do której odwołujący stwierdził, że cena jednostkowa np. w poz. 518 d. 1.0.1
„Przegrody aluminiowe” wynosi 88,448 zł. Z oferty jednak wynika, że cena jednostkowa to:
88,448 Σ+ 3615,11 zł. Oznacza to, że do podanych przez odwołującego w zestawieniu
omyłek rachunkowych należy dodać koszty istotnych wartościowo materiałów, np, przegród
aluminiowych (w odróżnieniu od materiałów takich pomocniczych, jak: kołki, silikon, pianka,
które są już uwzględnione w cenie), powinny być zgodnie z ww. wzorem dodane do ceny
danej pozycji.
Stawiając zarzuty w zakresie omyłek rachunkowych, odwołujący wskazał niekompletne ceny
jednostkowe i podał nieprawdziwe dane, niemające potwierdzenia w złożonej ofercie.

Przystępujący załączył kopie stron kosztorysu ofertowego, do których odwołujący miał uwagi.
Niezależnie od powyższego, przystępujący podkreślił, że odpowiadając na pismo
zamawiającego w sprawie poprawienia omyłek oraz wezwania do wyjaśnień (z dnia 1 marca
2013 r., Nr Or-V1.271.105.2012), udzielił (w piśmie z dnia 4 marca 2013 r.) stosownych
wyjaśnień oraz wyraził zgodę na poprawienie omyłek, o których mowa w art. 87 ust. 2 pkt 2 i
3 Pzp. Zarzut odwołującego uznał za całkowicie niezasadny. Wskazał, że dokonanie
poprawek nie wpływa na wynik postępowania.
Ad 2. Zgodnie z brzmieniem art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy,
którego oferta zawiera cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Ustawodawca celem zapobieżenia stosowaniu sankcji art. 89 ust. 1 pkt 4 bez udziału
wykonawcy zobowiązał każdorazowo zamawiającego, aby przed czynnością odrzucenia
oferty z powodu rażąco niskiej ceny, przeprowadził postępowanie wyjaśniające z udziałem
wykonawcy. Temu celowi służy art. 90 Pzp, który wskazuje procedurę postępowania zanim
zamawiający podejmie ewentualną czynność odrzucenia oferty. Podkreślił przy tym, że
rażąco niska cena to taka, która nie pozwala na wykonanie przedmiotu zamówienia w
sposób należyty, a nie jakakolwiek inna, która zdaniem zamawiającego jest zbyt niska. Poza
tym, jak stwierdził Sąd Okręgowy w Katowicach w wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r. (sygn.
akt XIX Ga 128/08): Przepisy p.z.p. nie określają definicji pojęcia rażąco niskiej ceny, mimo
że pojęcie to zostało użyte przez ustawodawcę nie tylko w art. 89 ust. 1 pkt 4 p.z.p., ale i w
art. 90 p.z.p. Punktem odniesienia do jej określenia jest przedmiot zamówienia i można
przyjąć, że cena rażąco niska, to taka, która jest nierealistyczna, niewiarygodna w
porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień i ewentualnie innych ofert złożonych w
toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Dla szerszego wyjaśnienia wątpliwości w sprawie, wskazał aktualne orzecznictwo.
W pierwszym rzędzie zacytował wyrok z dnia 15 lipca 2010 r. Krajowej Izby Odwoławczej
(sygn. akt KIO/UZP 1354/10), w którym Izba stwierdziła, że: 1. Wezwanie wykonawcy do
udzielenia wyjaśnień może mieć miejsce tylko w sytuacji, gdy zaistnieje uzasadnione
prawdopodobieństwo, że zaoferowana przez danego wykonawcę cena jest ceną rażąco
niską w stosunku do przedmiotu zamówienia. 2. O zasadności wezwania nie można
decydować na podstawie arytmetycznego kryterium - zaoferowaną cenę należy każdorazowo
odnosić do konkretnego przedmiotu zamówienia, jego specyfiki, rynku danego rodzaju
dostaw, usług czy robót budowlanych.3. Wartość szacunkowa ustalana przez
Zamawiającego przed wszczęciem postępowania nie musi stanowić odzwierciedlenia
aktualnych na moment składania ofert cen rynkowych. Wartość ta ma znaczenie przede
wszystkim z uwagi na ustalenie zasad prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, nie może zaś, bez względu na prawidłowość jej oszacowania, stanowić
głównego kryterium oceny, że cena zaoferowana przez danego wykonawcę jest ceną rażąco

niską. Innym wyrokiem adekwatnym do omawianej sprawy jest wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 19 lipca 2012 r. (sygn. akt KIO 1403 /12). Jak wskazała Izba w
cytowanym wyroku: Okoliczność, iż po stronie zamawiającego leży obowiązek wykazania
rażąco niskiej ceny wynika z samej treści art. 90 ust. 3 ustawy zgodnie z którym
„Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie złożył wyjaśnień lub jeżeli dokonana
ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera rażąco
niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia". W samej SIWZ zawarto zapis zgodnie z
którym „Zamawiający w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zwróci się do wykonawcy o udzielenie w określonym terminie
wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny" (pkt 27 ppkt 1
SIWZ). Przy czym co do definicji rażąco niskiej ceny to Izba przyjmuje za wytyczną
orzecznictwo z którego wynika, że jest to cena za którą nie można wykonać przedmiotu
zamówienia (...).
W przywołanym wyroku KIO wskazała także, że: Natomiast odnosząc się do treści samego
art. 90 ust. 3 ustawy to mówi się w nim, że to zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli oferta
zawiera rażąco niską cenę. Czyli zamawiający jest dysponentem czynności odrzucenia oferty
w oparciu o jej rażące zaniżenie. Należy odpowiedzieć na pytanie czy zamawiający może
takich stwierdzeń używać na podstawie swobodnej jego oceny to jest na wyczucie, na
domniemanie, czy do takich stwierdzeń potrzebuje dowodów i co przez taki dowód należy
rozumieć. Z pewnością takim dowodem powinna być wartość szacunkowa zamówienia
ustalona w oparciu o kosztorys inwestorski. Niemniej w toku postępowania odwoławczego
zamawiający ani razu nie przywołał w poczet dowodów czy to wartość szacunkową czy to
wartość wynikającą z kosztorysu inwestorskiego. Przy czym jeżeli przyjąć by, że o poziomie
rażąco niskiej ceny decyduje wartość szacunkowa to 16 ofert należałoby odrzucić za
wyjątkiem siedemnastej oferty, która przekroczyła 123 mln. złotych.
Ponadto, w uzasadnieniu ww. orzeczenia Izba zwróciła uwagę na istotny przy podejmowaniu
decyzji o odrzuceniu aspekt znalezienia granicy, której przekroczenie zadecyduje o
kwalifikowaniu ceny do znamion rażąco niskiej ceny i tego kto ma prawo to ustalić. Izba
stwierdziła, że odpowiedź w tym zakresie jest oczywista i jest to ten kto podejmuje czynność
odrzucenia oferty, a ofertę odrzuca zamawiający. Przepisy Pzp wprowadzając możliwość
odrzucenia oferty przez zamawiającego z powodu rażąco niskiej ceny nie precyzują jednak
tego pojęcia. Nie definiują go również przepisy dyrektyw Unii Europejskiej będące u podstaw
przedmiotowej regulacji. Znaczenia tego wyrażenia nie wyjaśnia również orzecznictwo
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
Mając na względzie cel przedmiotowej regulacji przystępujący stwierdził, że wydaje się, iż za
ofertę z rażąco niską ceną można uznać ofertę z ceną niewiarygodną, nierealistyczną w
porównaniu do cen rynkowych podobnych zamówień. Oznacza to cenę znacząco

odbiegającą od cen przyjętych, wskazującą na fakt realizacji zamówienia poniżej kosztów
wytworzenia usługi, dostawy, roboty budowlanej. Przyczyną wyraźnie niższej ceny od innych
ofert może być albo świadome działanie wykonawcy albo nierzetelność kalkulacji wykonawcy,
co grozi nienależytym wykonaniem lub niewykonaniem zamówienia w przyszłości.
Wielokrotnie w doktrynie podnoszono, że orzecznictwo nie wypracowało jednolitego
stanowiska, jaka różnica wskazuje na możliwość zaoferowania ceny rażąco niskiej.
Przeciwnie, rozbieżności w tym względzie są daleko idące.
Przystępujący uznał, że podjęta przez odwołującego próba ustalenia progu procentowego w
związku, z którym należy podjąć badania, nie ma żadnego umocowania w przepisach prawa.
Zaproponowana przez wykonawcę cena na poziomie 9.846.632,36 zł. nie jest ceną
niewiarygodną, nierealistyczną, a w porównaniu do ceny oferty odwołującego wyższą
zaledwie o niewiele ponad 10%. Zgodnie z orzeczeniem Europejskiego Trybunału
Sprawiedliwości z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie C - 103/88 (Constanzo),
niedopuszczalne, jako sprzeczne z zasadą wspierania rzeczywistej konkurencji w
zamówieniach publicznych jest automatyczne, wyłącznie na postawie arytmetycznego
kryterium, uznawanie za rażąco niskie i odrzucanie ofert o cenach poniżej pewnego
poziomu, np. tańszych o więcej niż 10% od średniej ceny wszystkich złożonych ofert. Z treści
przywołanego orzeczenia wynika norma interpretacyjna, iż z uwagi na zróżnicowany
charakter
poszczególnych
zamówień
oraz
istotę
uwarunkowań
organizacyjnych,
gospodarczych i ekonomicznych związanych z realizacją świadczeń w ramach zamówień
publicznych kwestię rażąco niskiej ceny należy analizować w aspekcie konkretnego
zamówienia, z uwzględnieniem wszelkich okoliczności mających realny wpływ na proces
sporządzania oferty.
W wyroku z dnia 21 listopada 2008 r. (sygn. akt KIO/UZP 1269/08; KIO/UZP 1271/08) Izba
stwierdziła: Podkreślić wyraźnie należy -jak wskazuje dotychczasowe orzecznictwo w
zakresie zamówień publicznych, tak krajowe (ZA, KIO, SO), jak i europejskie (ETS) - że w
zakresie określenia ceny rażąco niskiej nie można sztywno wyznaczyć procentowej granicy,
odnoszącej się, np. do wartości szacunkowej przedmiotu zamówienia określonej przez
Zamawiającego, wskazującej, że przekroczenie tej granicy, poniżej określonego minimum,
wskazuje jednoznacznie, że mamy do czynienia z ceną rażąco niską. Stąd też twierdzenie
Odwołującego, że cena ZGM o 36% niższa od szacunku Zamawiającego jest ceną rażąco
niską, nie może się ostać.
W wyroku z dnia 6 lutego 2009 r. (sygn. akt KIO/UZP 109/09) Izba stwierdziła: punktem
odniesienia do kwalifikacji ceny jako rażąco niskiej może być nie tylko wartość szacunkowa
zamówienia, ale także jego specyfika i charakter oraz ceny ofert konkurencyjnych.
W wyroku z dnia 16 marca 2007 r. (sygn. akt UZP/ZO/0-253/07) Zespół Arbitrów stwierdził,
że: przy istniejących na ryku rozbieżnościach cen świadczonych usług różnica pomiędzy

ceną oferty a wartością szacunkową zamówienia na poziomie 20% nie może być
automatycznie kwalifikowana, jako cena rażąco niska.
Przystępujący wskazał na podstawie art. 6 k.c. w zw. z art. 14 Pzp, że ciężar udowodnienia
faktu spoczywa na osobie, która z faktu wywodzi skutki prawne, zatem faktem do
udowodnienia w przedmiotowym postępowaniu jest brak rażąco niskiej ceny po stronie
odwołującego.
Powyższe potwierdził wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 30 stycznia 2007 r.,
sygn. akt XIX Ga 3/07, w którym sąd uznał, że jeżeli zamawiający nie stwierdził rażącego
zaniżenia ceny, to w sporze z innym wykonawcą obowiązują ogólne zasady dowodowe, w
tym art. 6 k.c, zgodnie z którym ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu
tego wywodzi skutki prawne. (...). Odwołujący nie przedstawił dowodów na potwierdzenie
stawianego zarzutu.
Ad 3. W SIWZ w rozdziale VII (warunki udziału w postępowaniu) w punkcie 3 a, zamawiający
podał wymagania dotyczące osób (...) kierownikiem robót branży sanitarnej, z uprawnieniami
(...) posiadającym co najmniej 3-letnie doświadczenie na stanowisku kierownika robót.
Wiadomym zatem jest, skoro zamawiający zaznacza, że wymaga x lat doświadczenia na
stanowisku kierownika robót, to wpisane w tabelce liczba lat doświadczenia odnosi się do
doświadczenia na stanowisku kierownika budowy/robót, zgodnie z wymaganiami zawartymi
w SIWZ tym bardziej, że w kolumnie obok wpisana jest proponowana rola w zamówieniu - co
wskazuje na pełnioną funkcję. Liczba lat wpisana w rubrykę „Doświadczenie (w latach na
stanowisku)” odnosi się do lat doświadczenia na stanowisku kierownika budowy/ robót.
Nie sposób zgodzić się z odwołującym, że osoby wykazane w załączniku nr 3 do formularza
oferty nie spełniają warunku udziału w postępowaniu w zakresie wymaganego
doświadczenia zawodowego. Zgodnie z wymogiem określonym w rozdz. VII ust. 1 pkt 3
SIWZ, zamawiający określił minimalne doświadczenie zawodowe w stosunku do kadry
technicznej na stanowisku kierownika budowy oraz kierownika robót. W załączonym wykazie
wykonawca wykazał: - w poz. 1 na kierownika budowy w branży konstrukcyjno-budowlanej
A……….. K…………….. Jednocześnie w kolumnie „Doświadczenie (w latach na
stanowisku)” wpisał 26 lat; - w poz. 2 na kierownika robót w branży sanitarnej R………..
M………….. Jednocześnie w kolumnie „Doświadczenie (w latach na stanowisku)” wpisał 26
lat; - w poz. 3 na kierownika robót w branży elektrycznej J…………… K………….
Jednocześnie w kolumnie „Doświadczenie (w latach na stanowisku)” wpisał 21 lat; - w poz. 4
na kierownika robót w branży drogowej W…………. K……………... Jednocześnie w kolumnie
„Doświadczenie (w latach na stanowisku)” wpisał 31 lat.
Ponieważ zamawiający w warunku udziału w postępowaniu określił minimalne
doświadczenie zawodowe na stanowisku kierownika budowy oraz kierownika robót,
oczywistym jest, że w wykazie podane zostało doświadczenie na stanowiskach kierownika

budowy oraz kierowników robót. Należy zauważyć, że w stosunku do kadry technicznej
żadne inne doświadczenie nie było wymagane.
W wyroku z dnia 14 czerwca 2010 r. (KIO/954/10, KIO 962/10) KIO uznała, że żaden z
przepisów ustawy Pzp nie statuuje dla wykonawcy obowiązku zlecania podwykonawcom
zakresu prac odpowiadających posiadanemu przez podwykonawcę doświadczeniu, na które
powołuje się wykonawca.
Ad 4. W wyroku z dnia 16 lipca 2010 r. (KIO/1399/10) Izba stwierdziła, że przedstawienie
przez podmiot trzeci samego zobowiązania do oddania wykonawcy zasobów do realizacji
zamówienia należy uznać za wystarczające dla potwierdzenia spełniania warunków przez
wykonawcę. Podmiot ten nie musi uczestniczyć w realizacji części zamówienia. Podobnie
zauważyła KIO w wyroku z dnia 6 lipca 2010 r. (KIO/1245/10).
W odniesieniu do cytowanego przez odwołującego orzeczenia KIO 1558/10,1596/10 z dnia 5
sierpnia 2010 r., w ślad za Krajową Izbą Odwoławczą (wyrok z dnia 14 października 2011 r.
(sygn. akt KIO 2104/11), przystępujący zauważył, że zgodnie z art. 26 ust. 2b Pzp
wykonawca może polegać na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach
zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów,
niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. W takiej sytuacji
wykonawca
ma
obowiązek
udowodnić
zamawiającemu,
iż
będzie
dysponował
udostępnionymi mu zasobami przy realizacji zamówienia. Jeden ze środków dowodowych
przy pomocy, których wykonawca może wykazać owe dysponowanie, to wskazane w ww.
przepisie zobowiązanie podmiotu trzeciego. Zobowiązanie to ma potwierdzać oddanie do
dyspozycji wykonawcy określonych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonywaniu
zamówienia. Przepis ten mówi o oddaniu określonych zasobów do dyspozycji w toku
realizacji zamówienia, co nie jest jednoznaczne z koniecznością fizycznego wykonywania
części, bądź całości zamówienia przez ten właśnie podmiot trzeci, tj. udziału podmiotu
trzeciego, jako podwykonawcy.
Ustawodawca w art. 26 ust. 2 b Pzp nie posłużył się określeniem „podwykonawca przy
realizacji zamówienia”, a jedynie „uczestniczyć przy realizacji zamówienia”, co jest pojęciem
szerszym. Istotne jest zatem jedynie to, aby określony, udostępniany wykonawcy potencjał
mógł być wykorzystany przy realizacji zamówienia, nie ma jednak znaczenia czy będzie to
robił w charakterze podwykonawcy, doradcy, konsultanta, czy innej postaci wsparcia
merytorycznego przy realizacji zamówienia. Chociaż Izba zgodziła się przy tym z wyrażanym
w orzecznictwie poglądem, iż najbardziej optymalną i wyrazistą sytuacją odzwierciedlającą
udostępnienie potencjału podmiotu trzeciego jest faktyczne powierzenie podmiotowi
trzeciemu do fizycznej realizacji części zamówienia, to jednak w świetle literalnej wykładni
art. 26 ust. 2b Pzp nie jest to jedyna możliwość.
Mając powyższe na względzie przystępujący stwierdził, że spełnił ustawowy obowiązek

wynikający z art. 26 ust. 2b Pzp i w tym celu do oferty dołączył wymagane zobowiązania, z
których wynika, że będzie dysponował niezbędnymi zasobami w czasie realizacji
zamówienia, brak jest podstaw do kwestionowania złożonych dokumentów, a także do
wezwania do uzupełnienia, czy wykluczenia WMPS z udziału w postępowaniu.
Na koniec wywodów w tej części, przywołał wyrok KIO z dnia 16 lipca 2010 r. (sygn. akt
KIO/1399/10). W opisywanym stanie faktycznym odwołujący także załączył do oferty
zobowiązanie podmiotu trzeciego do udostępnienia mu wiedzy i doświadczenia, jak również
wszystkie dokumenty wymagane postanowieniami SIWZ celem wykazania spełnienia
warunków udziału w postępowaniu dla wykazania dysponowania zasobami niezbędnymi dla
realizacji zamówienia w odniesieniu do zasobów podmiotów trzecich. Ponadto odwołujący,
powołując się na wiedzę i doświadczenie podmiotu trzeciego, a więc uzyskane przez ten
podmiot referencje, jednocześnie oświadczył, iż w realizacji zamówienia nie przewiduje
udziału podwykonawców, poprzez wpisanie w Formularzu ofertowym słów „nie dotyczy”.
W wyroku z dnia 9 lipca 2010 r. (sygn. akt KIO/1265/10) Krajowa Izba Odwoławcza
przywołała treść zobowiązania, które jest wystarczające do uznania właściwego
udostępniania wiedzy i doświadczenia.
W rozpoznawanej sprawie zamawiający nie wskazał w SIWZ żadnych dodatkowych
warunków, jakie ma spełniać zobowiązanie do udostępnienia zasobów. Wraz z ofertą
przystępujący przedłożył jednoznaczne zobowiązanie podmiotu trzeciego do udostępnienia
mu zasobu wiedzy i doświadczenia.
Ad 5. Wymogi, co do skuteczności wniesienia wadium, jego formy i zakresu zabezpieczenia
określa ustawa Pzp w art. 45 i 46. Do istotnych elementów mających wpływ na ważność
wadium, należą w szczególności: termin wniesienia wadium, przesłanki zatrzymania przez
zamawiającego wadium, określone w ustawie Pzp, okres jego obowiązywania oraz forma
wniesienia wadium.
Zamawiający poza ustaleniem wysokości wadium oraz wskazaniem rachunku bankowego,
na który wadium wnoszone w pieniądzu powinno być wpłacane, nie posiada żadnych
kompetencji do specyficznego kształtowania wnoszonych zabezpieczeń wadialnych, np.
wpływania na treść przedkładanych mu gwarancji oraz nie ma żadnych możliwości
egzekwowania własnych wymagań w tym zakresie.
Wadium wniesione przez wykonawcę należy uznać za wniesione prawidłowo, a tym samym
brak jest podstaw do zastosowania art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp. Wadium wniesione zostało w
wymaganej wysokości na pełny okres związania ofertą, w jednej z form wskazanych w art.
45 ust. 6 Pzp oraz umożliwia pełne oraz efektywne, i w tym znaczeniu bezwarunkowe,
zaspokojenie zamawiającego w przypadku wystąpienia którejkolwiek okoliczności wskazanej
w art. 46 ust. 4a i 5 Pzp.
Zawarcie klauzuli o treści śądanie zapłaty powinno być oparte wyłącznie na zdarzeniach,

które zaszły w okresie ważności gwarancji czyni gwarancję jak najbardziej prawidłową,
albowiem oczywistym jest, że wyegzekwowanie kwoty wadium może nastąpić jedynie w
okresie ważności gwarancji w przypadku zaistnienia okoliczności wymienionych w art. 46
ust, 4a i 5 Pzp.
Wbrew twierdzeniom odwołującego wskazane powyżej klauzula nie stanowi żadnego
utrudnienia w skorzystaniu przez zamawiającego z uprawnień przysługujących mu z tytułu
wystawionych na jego rzecz gwarancji.
Ze względu na powyższe, przystępujący wniósł o oddalenie odwołania w całości.

Krajowa Izba Odwoławcza, po rozpoznaniu odwołania na rozprawie, ustaliła i zważyła,
co następuje.

Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: 1. P……….. K………,
prowadzący działalność gospodarczą pn. P………. K………… WMPS Wylewki Maszynowe
s.c. z siedzibą w Tarnowie, 2. S……….. Z………….., prowadzący działalność gospodarczą
pn. SEBASTIAN ZAJĄC WMPS Wylewki Maszynowe s.c. z siedzibą w Tarnowie - skutecznie
przystąpili do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego, uzyskując status
uczestników tego postępowania.

Odwołujący spełnia przesłanki z art. 179 ust. 1 Pzp uprawniające go do wniesienia
odwołania, złożył ofertę sklasyfikowaną na drugiej pozycji w rankingu ofert z uwzględnieniem
jedynego kryterium oceny ofert - cena o znaczeniu 100%, zatem w przypadku wykazania
zasadności zarzutów podniesionych w odwołaniu i wyeliminowania z postępowania
wykonawcy, którego oferta została wybrana, jako najkorzystniejsza, ma potencjalną
możliwość uzyskania zamówienia.

Po rozpoznaniu odwołania i ocenie każdego zarzutu w zakresie przedstawionym w
odwołaniu (art. 192 ust. 7 Pzp), z uwzględnieniem faktu, że zarzutem jest skonkretyzowane
zachowanie lub zaniechanie zamawiającego niezgodne z przepisami Pzp, z negatywnym
skutkiem dla odwołującego (art. 180 ust. 1 w zw. z art. 179 ust. 1 Pzp) oraz mając na
uwadze, że uwzględnienie odwołania może nastąpić wyłącznie w okolicznościach
wynikających z art. 192 ust. 2 Pzp, Izba uwzględniła odwołanie nakazując zamawiającemu
wykonanie czynności wskazanych w sentencji, wobec uznania za udowodniony jeden z
pięciu zarzutów przedstawionych w odwołaniu.
Na rozprawie został potwierdzony zarzut zaniechania przez zamawiającego wezwania
przystępującego do złożenia wyjaśnień w przedmiocie sposobu dysponowania przez

przystępującego zasobami wiedzy i doświadczenia oddanymi mu do dyspozycji na okres
korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia, przez inny podmiot - Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „ELTAR” Sp. z o.o. z siedzibą w Tarnowie, na podstawie art. 26 ust. 2b Pzp.
Pozostałe zarzuty nie zostały potwierdzone w stopniu, który obligowałby do uwzględnienia
odwołania, w okolicznościach wskazanych w art. 192 ust. 2 Pzp.

Stan faktyczny sprawy został szczegółowo przedstawiony przez strony i uczestnika
postępowania w dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia, stosownych pismach,
dowodach, tworzących akta sprawy odwoławczej, i nie budzi wątpliwości, nie jest także
kwestią sporną. Spór dotyczy kwalifikacji prawnej czynności podjętych w postępowaniu.
Izba zamieściła w uzasadnieniu z niewielkimi skrótami stanowiska stron wraz z szeroko
przywołanym orzecznictwem, mając na uwadze, że strony i uczestnik postępowania
odwoławczego (przystępujący) powołują się na orzecznictwo wspierające prezentowane
przez nich stanowiska.

Przyjmując numerację zarzutów podaną w opisowej części uzasadnienia wyroku, Izba
wskazuje następujące uzasadnienie rozstrzygnięcia zarzutów.
Ad 1. Nie został potwierdzony zarzut zaniechania poprawienia oczywistych omyłek
rachunkowych w ofercie przystępującego. Zgodnie z art. 87 ust. 2 Pzp zamawiający
zobowiązany jest do poprawienia w ofercie omyłek. Pkt 2 tego ustępu w zestawieniu z pkt 1 i
3 określa jednoznaczną przesłankę - Zamawiający poprawia w ofercie oczywiste omyłki
rachunkowe, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych dokonanych poprawek.
Zarówno samo pojęcie oczywistej omyłki rachunkowej wynikające z przepisu, jak też
ugruntowane w orzecznictwie rozumienie tego przepisu wskazuje, że oczywista omyłka
rachunkowa, to skutek błędnego, niewłaściwego obliczenia rachunkowego, najczęściej
działania arytmetycznego. Taki też jest zarzut odwołania. Odwołujący podał, że stwierdził w
ofercie przystępującego 45 omyłek kwalifikujących się do poprawienia w trybie wskazanego
przepisu. Na rozprawie potwierdzono, że z tej ilości, omyłki w rozumieniu przywołanych
przepisów wystąpiły w 5. przypadkach, z czego zamawiający poprawił w toku badania i
oceny ofert 4 pozycje w sposób wymagany w przepisach (okoliczności niesporne w
postępowaniu). W ofercie podano nieprawidłowe ilości danych w pozycjach kosztorysowych -
pozycje: 53.2 - błędna ilość 2,81, prawidłowa 2,91; pozycja 4.7 - błędna ilość 51,
prawidłowa 12; pozycja 4.9 - błędna ilość 156, prawidłowa 71; pozycja 4.11 - błędna ilość 5,
prawidłowa 22.
Wskazane nieprawidłowości zostały poprawione przez zamawiającego na podstawie art. 87
ust. 2 pkt 2 i 3 Pzp. Po uwzględnieniu konsekwencji rachunkowych dokonanych poprawek

uległa zmianie cena oferty przystępującego, z pierwotnej 9 915 967,52 zł brutto, na 9 846
632,36 zł brutto.
Na skutek przeoczenia zamawiający nie poprawił jednej pozycji, tj. poz. 15 d.1.1.1.14 (strona
oferty 73), dla której przystępujący - zastosował ilość 13,5 m
2
, zamiast 13,3 m
2
i której efekt
stanowi różnicę w cenie oferty o 2 zł 58 gr. Pozostałe pozycje nie zawierają omyłek, lecz
odmienny od pozostałych wykonawców sposób obliczenia ceny oferty zamieszczony w
załączniku do SIWZ. W opisowej części SIWZ, zamawiający żądał obliczenia ceny oferty,
jako ilorazu ilości jednostek i ceny jednostkowej opisanych produktów. Przystępujący podał w
tabeli załączonej w formie załącznika do oferty - jednostki miary, ilości, cenę i wartość, przy
czym w kwestionowanych 40 pozycjach, w wierszach górnych przedstawił ceny robocizny,
sprzętu i materiałów pomocniczych, w wierszach dolnych - ceny materiału głównego
potrzebnego do wmontowania (oznaczenie Σ +); odwołujący podał - cenę jednostkową, ilości
i wartość.
Zamawiający wyjaśnił na rozprawie, że przystępujący w sytuacji, gdy Katalog Nakładów
Rzeczowych lub odpowiednio Katalog Norm Nakładów Rzeczowych nie zawierał w sobie
materiałów podstawowych do wykonania, dodawał indywidualnie dla danej pozycji cenę za
materiał podstawowy konieczny do zamontowania, zgodnie z dokumentacją projektową i
przedmiarem robót. Obliczenie ceny dla danej pozycji kosztorysowej zostało dokonane
przykładowo w następujący sposób - kosztorys ofertowy, branża budowlana pozycja 518
(Przegrody aluminiowe lub stalowe z profili cienkościennych powlekanych, przegrody z
drzwiami), 6.76 (ilość) x 88.448 zł (cena robocizny) + Σ 3615,110 zł (cena za materiał
podstawowy do zamontowania) = 4213,02 zł (cena dla danej pozycji kosztorysowej). W
analogiczny sposób przedstawiono obliczenia cen jednostkowych dla pozycji kosztorysowych
w ofercie przystępującego, w stosunku do których odwołujący postawił zarzuty (zgodnie z
załącznikiem nr 1 do odwołania) w zakresie omyłek, a także zaniechania czynności
poprawienia oczywistych omyłek rachunkowych na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp.
Ponadto, zamawiający potwierdził, że zastosowane w toku badania i oceny oferty różne
sposoby przeliczenia wielkości podanych w spornych pozycjach kosztorysu ofertowego
przystępującego, końcowo wskazują te same kwoty. W konsekwencji odwołujący przyznał,
że zarzut sformułował na podstawie mnożenia cen jednostkowych nakładów robocizny,
sprzętu i materiałów pomocniczych (wiersze górne) oraz ich ilości, nie uwzględnił natomiast
wierszy dolnych (cena materiału użytego do wmontowania), z tego względu, że nie wiedział,
co oznaczają te pozycje.
Izba uznała, że nie wykazano w toku postępowania odwoławczego zarzucanego naruszenia
wskazanego przepisu w okolicznościach przedstawionych w odwołaniu, gdyż nie wystąpiły
oczywiste omyłki rachunkowe w 40 pozycjach kosztorysu ofertowego. Oczywiste omyłki
rachunkowe i inne omyłki (4 ilościowe), które istotnie miały miejsce, zostały poprawione w

toku badania i oceny oferty przystępującego, natomiast jedna omyłka stwierdzona w dniu 15
marca 2013 r. wywołuje skutek w postaci różnicy w cenie oferty o 2 zł 58 gr i nie stanowi
podstawy do uwzględnienia odwołania na podstawie art. 192 ust. 2 Pzp. Izba miała też na
uwadze, że przedmiotem zarzutu nie był sposób przedstawienia ceny w formularzu
ofertowym przystępującego, lecz wyłącznie zaniechanie poprawienia oczywistych omyłek
rachunkowych na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 2 Pzp. Zatem, nie wykazano zawyżenia ceny
wybranej oferty o 553 700,45 zł jak podnoszono w odwołaniu. W zakresie granic odwołania,
które wyznaczają zakres postępowania odwoławczego, orzekały wielokrotnie sądy
okręgowe, w tym Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 15 lipca 2011 r., sygn. akt
XXIII Ga 416/11 i Sąd Okręgowy w Rzeszowie w wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r., sygn. akt
I Ca 117/12.
Ad 2. Nie potwierdzono zarzutu zaniechania wezwania przystępującego do złożenia
wyjaśnień w przedmiocie elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, na
podstawie art. 90 ust. 1 Pzp.
Z okoliczności sprawy jednoznacznie wynika, że zarzut ten jest wynikiem zakładanego w
odwołaniu skutku pierwszego zarzutu - zawyżenia ceny wybranej oferty.
Przepis art. 90 ust. 1 Pzp stanowi, że zamawiający w celu ustalenia, czy oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zwraca się do wykonawcy o
udzielenie w określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ
na wysokość ceny. Z przepisu wynika wyjaśniający charakter czynności zamawiającego. Z
orzecznictwa arbitrażowego, sądowego i stanowiska doktryny, w zależności od okoliczności
rozpoznawanego lub ocenianego przypadku wynika, że zwrócenie się zamawiającego do
wykonawcy o dokonanie weryfikacji ceny oferty musi być poprzedzone powzięciem
uzasadnionych wątpliwości, co do realności przedstawionej ceny (tylko w sytuacji, gdy
zaistnieje uzasadnione prawdopodobieństwo, że zaoferowana przez danego wykonawcę
cena jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia, zamawiający zwraca się do
wykonawcy o złożenie wyjaśnień - wyrok KIO 1354/12). Nie jest uzasadnione zwracanie się
o przedstawienie kalkulacji ceny, jeśli zamawiający nie poweźmie, co najmniej wątpliwości
czy cena nie jest rażąco niska - wyrok KIO 255/10.
Izba podziela stanowisko przedstawione w obszernym zakresie w zasadzie przez strony i
uczestnika postępowania odwoławczego, na podstawie cytowanego orzecznictwa, z którego
wynika m.in., że o niezbędności przeprowadzenia procedury wyjaśniającej na podstawie art.
90 ust. 1 Pzp decydują istotne okoliczności konkretnej sprawy i nie ma żadnego
uzasadnienia
stosowanie
tej
procedury
wyłącznie
na
podstawie
porównania
matematycznego cen ofert. W wyroku z dnia 9 grudnia 2010 r., sygn. akt V Ga 122/10 Sąd
Okręgowy w Olsztynie orzekł, że: Ustawodawca nie określił przesłanek, jakie mają
wskazywać na konieczność wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w zakresie

zaoferowanej przez niego w ofercie ceny. Obowiązek taki zachodzi po stronie
zamawiającego wówczas, gdy poweźmie wątpliwość co do tego, czy cena nie jest rażąco
niska. Jednak muszą to być wątpliwości uzasadnione, poprzedzone dokładną analizą oferty.
Niewystarczające jest odniesienie do szacunkowej wartości zamówienia.
W przypadku wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 Pzp, ciężar
dowodu, że cena oferty nie jest rażąco niska obciąża wezwanego wykonawcę, gdyż
wykonawca zostaje zobowiązany do wykazania elementów oferty mających wpływ na
wysokość ceny, w przeciwnym razie zamawiający odrzuca ofertę, co wynika z przepisów z
art. 90 ust. 3 Pzp (odpowiednio art. 55 dyrektywy klasycznej). W przypadku zarzutu wobec
zamawiającego, że zaniechał wskazanej w art. 90 ust. 1 Pzp czynności, wykonawca
stawiający zarzut jest zobowiązany do wykazania, a co najmniej do uprawdopodobnienia, że
kwestionowana cena oferty jest rażąco niska, co oznacza, że jest nierealna, nie pozwala na
właściwe wykonanie zamówienia.
Udowodnienie naruszenia przepisu art. 90 ust. 1 Pzp wymaga wykazania ponad wszelką
wątpliwość, że w okolicznościach konkretnej sprawy, zamawiający powinien powziąć, co
najmniej wątpliwości, że cena oferty jest nierealna, za którą nie można wykonać zamówienia.
W orzecznictwie określa się również, że wypełnienie przesłanek z tego przepisu, to
domniemanie rażąco niskiej ceny, które ma obalić wykonawca w postępowaniu
wyjaśniającym, ze skutkiem z art. 90 ust. 3 tego przepisu, bądź - wykonawca podnoszący
zarzut zaniechania przez zamawiającego wezwania innego wykonawcy w trybie art. 90 ust. 1
Pzp.
Cena rażąco niska, to cena nierealna, nierzeczywista, niemożliwa do wykonania
zamówienia.

O cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy
zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego
nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana całkowicie od
realiów rynkowych. Przykładem może być oferowanie towarów poniżej kosztów zakupu lub
wytworzenia albo oferowanie usług za symboliczną kwotę (Sąd Okręgowy w Katowicach w
wyroku z dnia 30 stycznia 2007 r., sygn. akt XIX Ga 3/07). Ceną rażąco niską jest cena
niepokrywająca wydatków wykonawcy związanych z realizacją zamówienia, cena nierealna
w relacji do cen rynkowych podobnych zamówień, cena niewiarygodna, oderwana od
realiów rynkowych, za którą wykonanie należyte zamówienia nie jest możliwe. Brak
uregulowania ustawowych definicji rażąco niskiej ceny, brak tejże definicji w dyrektywach,
jednoznacznie wskazuje na trudność i indywidualność tego zagadnienia (wyrok Izby z dnia
2 maja 2011 r., sygn. akt KIO 832/11).
Odwołujący, na którym spoczywa ciężar dowodu nie przedstawił dowodu, że cena wybranej
oferty jest nierealna, nierzeczywista, niemożliwa do wykonania zamówienia, zważywszy, że
postępowanie odwoławcze jest kontradyktoryjne, zobowiązujące strony do wskazywania

dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, nie wykazał więc, że
cena uczestnika postępowania odwoławczego jest niewiarygodna, za którą nie można
wykonać zamówienia.
Odwołujący sformułował w odwołaniu zarzut domniemania rażąco niskiej ceny oferty
wyłącznie na podstawie procentowego odniesienia ceny wybranej oferty do kwoty
kosztorysu inwestorskiego (znacznie różniącej się od kwoty, jaką zamawiający zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, podanej przez zamawiającego bezpośrednio
przed otwarciem ofert) oraz cen pozostałych ofert - cena zaoferowana przez wykonawcę
WMPS niższa o ok. 16 % od ceny oferty odwołującego (druga w rankingu) i o ok. 25 %
niższa od ceny oferty „PPUH AGRO BAZA” W…………. M……………. (trzecia w rankingu)
i o ok. 37 % niższa od wartości szacunkowej zamówienia (Kosztorys Inwestorski
zamawiającego) - wskazując w konsekwencji, że różnice procentowe cen uzasadniają
zastosowanie art. 90 ust. 1 Pzp.
Przedstawione argumenty nie mogą samodzielnie w żadnej mierze stanowić podstawy
domniemania, że cena oferty jest rażąco niska w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Z regulacji prawnych jednoznacznie wynika, że przedmiot zamówienia, w rozumieniu
wynikającym z art. 90 ust. 1 Pzp, oznacza w ujęciu rzeczowym cały zakres robót, dostaw
lub usług, w finansowym - wartość zamówienia ustaloną przez zamawiającego na
podstawie art. 32 ust. 1 Pzp w odniesieniu do wszystkich rodzajów zamówień i art. 33 ust. 1
i 2 Pzp w odniesieniu do robót budowlanych, powiększoną o kwotę podatku VAT. Z reguły
jest to kwota, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia,
podawana bezpośrednio przed otwarciem ofert.
W rozpoznawanym postępowaniu, zgodnie z przedstawionym stanowiskiem, zamawiający
wycenił wartość następująco: w dniu 14 grudnia 2012 r. wycenił wartość zamówienia na
kwotę 11 941 446,75 zł netto, uwzględniając przy tym wartość zamówień uzupełniających,
osiągnięto kwotę 14 329 736,10 zł netto, natomiast na realizację zamówienia postanowiono
przeznaczyć 9 486 786,84 zł brutto (dowód - wycena wartości zamówienia ustalona przez
zamawiającego).Zatem, na etapie sprawdzania i oceny ofert, nie było żadnych podstaw do
wszczęcia procedury w zakresie rażąco niskiej ceny na podstawie art. 90 ust. 1 Pzp, gdyż
oferta złożona przez wykonawcę WMPS, przekroczyła kwotę, jaką zamawiający postanowił
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia o 429 180,68 zł brutto. Nawet po uwzględnieniu
poprawek rachunkowych zastosowanych przez zamawiającego w dniu 1 marca 2013 r.,
wartość oferty wykonawcy WMPS, nadal przekraczała środki, jakie zamawiający
zarezerwował na ten cel, o kwotę 359 845,52 zł brutto.
W końcowej części uzasadnienia zarzutu przedstawionego w odwołaniu, odwołujący podał,
że ze względu na prewencyjny charakter czynności żądania wyjaśnień (przeciwdziałanie
złym praktykom oraz eliminacja niewłaściwych ofert), zamawiający zobowiązany był do

zastosowania wskazanej procedury. Zdaniem Izby, nie jest możliwe uznanie
przedstawionej argumentacji za zasadną w odniesieniu do treści art. 192 ust. 2 Pzp, z
której wynika, że odwołanie (a więc każdy zarzut z osobna) podlega uwzględnieniu, o ile
naruszenie przepisu ustawy miało wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, co oznacza, że uwzględnienie zarzutu
prowadzi do wyboru, jako najkorzystniejszej oferty innego wykonawcy.
Ad 3. Zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 oraz art. 26 ust. 3 Pzp, względnie ust. 4 tego
ustępu przez zaniechanie wezwania przystępującego do uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, względnie zaniechanie
wezwania do złożenia wyjaśnień w przedmiocie dysponowania osobami zdolnymi do
wykonania zamówienia.
W rozdziale VII ust. 1 pkt 3 SIWZ zamawiający opisał sposób dokonywana oceny spełniania
warunku udziału w postępowaniu odnośnie dysponowania osobami zdolnymi do wykonania
zamówienia, żądając wykazania przez wykonawcę dysponowania kadrą techniczną z
uprawnieniami i kwalifikacjami, tj.: kierownikiem budowy w branży konstrukcyjno-budowlanej
bez ograniczeń oraz co najmniej 5-letniem doświadczeniem zawodowym na stanowisku
kierownika budowy; kierownikiem robót w branży sanitarnej bez ograniczeń, z uprawnieniami
w specjalności w zakresie instalacji (wod.-kan., c.o., c.cw., wentylacji) posiadającym, co
najmniej 3-letnie doświadczenie na stanowisku kierownika robót; kierownikiem robót branży
elektrycznej z uprawnieniami i co najmniej 3-letnim doświadczeniem zawodowym na
stanowisku kierownika robót; kierownikiem robót branży drogowej z uprawnieniami i co
najmniej 3-letnim doświadczeniem zawodowym na stanowisku kierownika robót.
Zarzut naruszenia wskazanych w tym punkcie odwołania przepisów Pzp przez zaniechanie
czynności zamawiającego został sformułowany nie tyle na podstawie braku wymaganego
doświadczenia osób, co na wątpliwościach odwołującego, czy istotnie wskazane w wykazie
lata doświadczenia znacznie ponad żądanie zamawiającego, to istotnie lata na wskazanych
stanowiskach.
Zarzut i żądanie dotyczy więc wskazania czynności, które należałoby, zdaniem
odwołującego, powtórzyć celem sprawdzenia poprawności oceny dokonanej przez
zamawiającego. Nie wykazano podstaw do nieuwzględnienia wykazu osób, a jedynie
wątpliwości, co do realności wskazanych okresów doświadczenia. Zamawiający wymagał
wykazania doświadczenia osób na stanowiskach, odpowiednio - kierownika budowy 5.
letniego doświadczenia na takim stanowisku i kierowników robót 3. letnich doświadczeń na
takich stanowiskach.
W ofercie przystępującego zamieszczono na str. 12-13 Wykaz kadry (załącznik nr 3 do
SIWZ), w którym wykonawca wskazał cztery osoby. Przy każdej z osób opisując
Proponowaną rolę w realizacji zamówienia (ostatnia kolumna tabeli wykazu: kierownik

budowy, kierownicy robót), wskazał w trzeciej w kolejności kolumnie, doświadczenie w latach
na stanowisku, odpowiednio - 26 lat, 26 lat, 21 lat i 31 lat. Odwołujący nie zakwestionował
braku wymaganego doświadczenia określonego w latach: 5 i 3, a jedynie, że nie wiadomo,
na jakim stanowisku dana osoba nabyła doświadczenie.
W ocenie Izby, przy uwzględnieniu opisu zamieszczonego w SIWZ i sformułowaniu zarzutu
przedstawionego w odwołaniu, brak jest podstaw do zakwestionowania załączonego wykazu
kadry, jeśli jego skutkiem ma być tylko potwierdzenie czynności zamawiającego, a nie
zakwestionowanie wykazanego doświadczenia osób. Z opisu tabeli jednoznacznie wynika,
że doświadczenie osób dotyczy stanowisk, które im zaproponowano przedstawiając wykaz
kadry.
Ad 4. Zarzut naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 oraz 26 ust. 3 Pzp, względnie ust. 4 tego ustępu -
doświadczenie zawodowe wykonawcy - został potwierdzony. Przepis art. 26 ust. 2b ustawy
Pzp stanowi, że wykonawca może polegać na wiedzy doświadczeniu innych podmiotów,
niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Wykonawca w takiej
sytuacji zobowiązany jest udowodnić zamawiającemu, że będzie dysponować zasobami
niezbędnymi do realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne
zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres
korzystania z nich przy wykonaniu zamówienia.
Wskazany przepis wiąże możliwość korzystania przez wykonawcę z wymienionych w art. 22
ust. 1 pkt 2 Pzp zasobów należących do innego podmiotu z istnieniem rzeczywistej potrzeby
wykazania tego zasobu w związku z jego niezbędnością dla realizacji zamówienia przez
wykonawcę ubiegającego się o udzielenie zamówienia. Dysponowanie zasobami innego
podmiotu nie zawsze musi się wiązać z udziałem tego podmiotu w realizacji zamówienia.
Jednakże okoliczność taka musi wynikać z charakteru danego zasobu. Dysponowanie
odpowiednim potencjałem technicznym, czy osobami zdolnymi do wykonania zamówienia
np. przez wydzierżawienie określonego sprzętu, czy też udostępnienie pracownika nie
wymaga rzeczywistego uczestnictwa podmiotu oddającego do dyspozycji swój potencjał w
realizacji zamówienia. W takiej sytuacji stosunek wykonawcy z innym podmiotem może
ograniczać się jedynie do zobowiązania udzielenia wykonawcy niektórych zasobów. W
sytuacji, gdy występują zasoby nierozerwalnie związane z podmiotem, jak wiedza i
doświadczenie - dysponowanie zasobami musi wiązać się z udziałem innego podmiotu w
realizacji zamówienia, gdyż nie jest możliwe przekazanie potencjału w tym zakresie bez
uczestnictwa w realizacji zamówienia.
Zasoby wiedzy i doświadczenia nie są one tożsame. Zasób wiedzy wskazuje na teoretyczną
znajomość zagadnienia, zasób doświadczenia jest szerszy i odnosi się także do znajomości
praktycznej zagadnienia oraz wynikającej z niej umiejętności reakcji w warunkach
zmieniających się okoliczności, której nie da się uzyskać w sposób inny, niż wcześniejsze

osobiste uczestniczenie w podobnych przedsięwzięciach. Doświadczenie to zbiór
niewyuczonych, automatycznych reakcji wynikających z już nabytych praktycznych
umiejętności. Proces zdobywania praktycznych umiejętności kształtowany jest przez czynnik
czasu, czego efektem jest biegłość i wprawa przy wykonywaniu określonych czynności
wynikająca z uprzedniego wykonywania analogicznych prac (wyrok Krajowej Izby
Odwoławczej z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. akt KIO 2294/11). Istota wiedzy i
doświadczenia wskazuje, że nie można tymi zasobami podzielić się z innym wykonawcą
tylko w sferze abstrakcyjnego zobowiązania bez jego zastosowania w praktyce. Bez
zagwarantowania stosownego zaangażowania podmiotu udostępniającego swój zasób
wiedzy i doświadczenia przy realizacji zamówienia, czyni możliwość dysponowania
potencjałem przez innego wykonawcę iluzoryczną.
Zatem, samo przekazanie referencji z prawem do posłużenia się nimi w postępowaniu o
udzielenie zamówienia, bez udziału podmiotu w wykonywaniu zamówienia, polega w istocie
na użyczeniu referencji dla formalnego wykazania spełniania warunku udziału w
postępowaniu, czemu przeczy cel przepisu art. 26 ust. 2b Pzp.
Z orzecznictwa Trybunału ukształtowanego na podstawie art. 47 ust. 2 oraz art. 48 ust. 3
dyrektywy 2004/18/WE z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania
zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi, stanowiących podstawę
wskazanego przepisu krajowego wynika, że powołanie się na korzystanie z zasobów innego
podmiotu musi mieć charakter rzeczywisty. Zatem, zamawiający musi mieć pewność, że
wykonawca faktycznie ma do swojej dyspozycji zasoby innego podmiotu potrzebne do
wykonania zamówienia (orzeczenie ETS z dnia 2 grudnia 1999 r, w sprawie C-176/98 Holst
Italia) - na podstawie opinii UZP, Prawo zamówień publicznych po zmianach z 2009 r.
W wyroku KIO z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. akt KIO 2294/11 Izba uznała, że skoro
oddanie przez podmiot trzeci zasobu, jakim jest wiedza i doświadczenie wymaga
uczestnictwa tego podmiotu w wykonaniu zamówienia, ponieważ nierozerwalnie związane
jest z tym zasobem, a zatem także uczestnictwo - w myśl przepisu art. 26 ust. 2b ustawy Pzp
także jest objęte obowiązkiem udowodnienia. Fakt uczestnictwa w wykonaniu zamówienia
musi zostać udowodniony przez wykonawcę, bowiem nie można oddać, ani zobowiązać się
do oddania wiedzy i doświadczenia bez osobistego udziału podmiotu udzielającego tych
zasobów w realizacji zamówienia.
Przystępujący, na potwierdzenie spełniania warunku posiadania niezbędnej wiedzy i
doświadczenia, tj. wykonania - w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania
ofert, a jeżeli okres działalności wykonawcy jest krótszy - to w tym okresie, co najmniej 2
zadania odpowiadające swoim rodzajem (obiekty o kubaturze nie mniejszej niż 10 000 m
3
, w
tym co najmniej jedna realizacja dotyczyła budynku użyteczności publicznej) i wartością
minimum 7 000 000 zł brutto, każde zadanie - przedłożył wykaz wykonanych robót, w którym

podał w poz. 2 robotę dotyczącą budowy hali produkcyjno-handlowej o kubaturze ok.
120.000 m
3
Wydziału Profili Giętych P-4 w Tarnowie, która została udostępniona
przystępującemu przez inny podmiot - Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „ELTAR” Spółka z
o.o. w Tarnowie. Do wykazu, oprócz referencji, zostało załączone zobowiązanie innego
podmiotu, którego treścią jest oświadczenie tego podmiotu o zobowiązaniu się do oddania
przystępującemu (w treści zobowiązania podano nazwę przystępującego) do dyspozycji
niezbędnych zasobów (wiedzy i doświadczenia) na okres korzystania z nich przy
wykonywaniu zamówienia (podano nazwę przedmiotu zamówienia).
Odwołujący zakwestionował skuteczność udostępnienia wykonawcy zasobów wiedzy i
doświadczenia wskazując, że zobowiązanie jest lakoniczne, przede wszystkim brak jest w
pisemnym zobowiązaniu oświadczenia w zakresie udziału podmiotu trzeciego w realizacji
zamówienia, co w ocenie odwołującego czyni zobowiązanie bezskutecznym. Na podstawie
treści zobowiązania należało więc uznać, że wykonawca nie wykazał spełniania opisanego w
SIWZ warunku udziału w postępowaniu, co skutkuje zastosowaniem art. 26 ust. 3 Pzp, tj.
wezwaniem do uzupełnienia pisemnego zobowiązania innego podmiotu, zwłaszcza w
sytuacji, gdy przedmiotem zamówienia są roboty budowlane, a także art. 26 ust. 4 Pzp,
wobec braku wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w zakresie sposobu, formy
przekazania wiedzy i doświadczenia przez inny podmiot. Naruszenia przepisów dokonano
także przez brak ustalenia, czy podmiot ten będzie brał udział w realizacji zamówienia i w
jakim charakterze.
W świetle przedstawionego na wstępie tego punktu uzasadnienia, Izba uznała zarzut za
potwierdzony, zwłaszcza wobec faktu, że na rozprawie zamawiający i przystępujący nie
wyjaśnili spornej kwestii sposobu realnego udostępnienia zasobów wiedzy i doświadczenia
przez inny podmiot.
Zatem, zasadne pozostaje stanowisko przedstawione w odwołaniu o konieczności, w
przedmiotowym stanie faktycznym, doprecyzowania okoliczności realnego udostępnienia
wiedzy i doświadczenia przez inny podmiot. Zamawiający winien wezwać przystępującego
do złożenia wyjaśnień dotyczących załączonego zobowiązania innego podmiotu.
Obowiązkiem przystępującego jest udowodnienie dysponowania zasobem, a o takim
udowodnieniu może przesądzać fakt, gdy zobowiązanie do udostępnienia zasobami jest
prawnie skuteczne i wiążące, m.in. wyrok KIO z dnia 29 czerwca 2012 r., sygn. akt KIO
1259/12. Jeśli wyjaśnienia nie przyniosą oczekiwanego efektu, zamawiający przed
wykluczeniem przystępującego z postępowania, zobowiązany jest zastosować procedurę z
art. 26 ust. 3 Pzp.
Ad 5. Izba nie uznała zarzutu naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp przez zaniechanie
wykluczenia przystępującego z postępowania w związku z wadliwym wniesieniem wadium,
za udowodniony.

Zgodnie z tym przepisem, z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się
wykonawców, którzy nie wnieśli wadium do upływu terminu składania ofert, na przedłużony
okres związania ofertą lub w terminie, o którym mowa w art. 46 ust. 3, albo nie zgodzili się na
przedłużenie okresu związania ofertą.
Przystępujący załączył do oferty Ubezpieczeniową gwarancję zapłaty wadium Nr
02GG29/0021/13/0002 wystawioną przez InterRisk Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. Vienna
Insurance Group Oddział Tarnów. W pkt 5 ppkt 2 Gwarancji została zamieszczona treść:
śądanie zapłaty powinno być oparte wyłącznie na zdarzeniach, które zaszły w okresie
ważności gwarancji.
Odwołujący nie wykazał na czym polega ograniczenie możliwości zamawiającego uzyskania
zaspokojenia z tytułu wadium w przypadkach określonych w ustawie i że wadium, jako
wadliwe należy uznać za niewniesione w rozumieniu art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp.
Uzasadnienie podane w odwołaniu, że - Możliwości wypłaty wadium na rzecz
zamawiającego doznały ograniczenia i nie obejmują, np. sytuacji, w której uzupełnione przez
wykonawcę na wezwanie zamawiającego oświadczenie, dokument bądź pełnomocnictwo,
jest w dalszym ciągu błędne, a błąd wynika ze zdarzenia mającego miejsce przed upływem
terminu składania ofert (np. złożenie podpisów niezgodnie z zasadami reprezentacji
wykonawcy na oświadczeniu, dokumencie bądź pełnomocnictwie przed upływem terminu
składania ofert). Takie uzupełnienie, w ocenie odwołującego, będzie oparte na zdarzeniu
(złożenie podpisów w sposób niezgodny z zasadami reprezentacji firmy), które niewątpliwie
miało miejsce w dniu, w którym ubezpieczeniowa gwarancja zapłaty wadium nie zaczęła
jeszcze obowiązywać. Konsekwencją tego będzie brak możliwości skutecznego zatrzymania
wadium przez zamawiającego - nie zostało przedstawione i poparte na rozprawie w sposób
pozwalający uznać, że przystępujący nie wniósł wadium, w szczególności w sytuacji, gdy
zamawiający nie opisał w tym względzie żadnych wymagań w SIWZ (Rozdział X.
Wymagania dotyczące wadium). Gwarant zagwarantował nieodwołanie i bezwarunkowo
zapłatę wadium podając szczegółowo przypadki określone w przepisach ustawy Pzp, których
treść odpowiada treści art. 46 ust. 4a i ust. 5 Pzp (pkt 1 dokumentu). Wskazanie, że
podstawą żądania zapłaty powinny być zdarzenia, które zaszły w okresie ważności
gwarancji, wobec faktu ustanowienia ważności wadium na okres podany w dokumencie oraz
wymóg ważności wadium w okresie związania wykonawcy ofertą, w przedstawionych
okolicznościach sprawy, nie wydaje się stanowić zagrożenia interesom zamawiającego.
Takich zagrożeń odwołujący nie wykazał.

Reasumując powyższe, Izba uwzględniła odwołanie i orzekła jak w sentencji z przyczyn
wskazanych w uzasadnieniu, na podstawie art. 192 ust. 2 i 3 pkt 1 Pzp, nakazując
zamawiającemu powtórzenie czynności, których efektem może być wybór, jako

najkorzystniejszej, oferty innego wykonawcy.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp
stosownie do jego wyniku, z uwzględnieniem przepisów § 3 pkt 1 lit. a i pkt 2 lit. b oraz § 5
ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).

Przewodniczący: …………………

Wcześniejsze orzeczenia:

Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27

Baza orzeczeń KIO - wyszukiwarka

Najnowsze orzeczenia

Najnowsze przetargi

Najnowsze wyniki przetargów

Kodeksy

Pokaż wszystkie