rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-04-16
rok: 2013
data dokumentu: 2013-04-16
rok: 2013
Powiązane tematy:
sygnatury akt.:
KIO 766/13
KIO 766/13
KIO 767/13
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2013 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 4 kwietnia 2013 r. przez
Odwołujących:
A. w postępowaniu o sygn. akt KIO 766/13 - RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu
15C, 02-676 Warszawa,
B. w postępowaniu o sygn. akt KIO 767/13- Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11,
70-671 Szczecin,
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego - Zarząd Usług Komunalnych
w Stargardzie Szczecińskim, ul. Pierwszej Brygady 35, 73-110 Stargard Szczeciński,
przy udziale wykonawców:
a) zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO
766/13, po stronie odwołującego:
- SITA Jantra Sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11, 70-671 Szczecin,
b) zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO
767/13, po stronie odwołującego:
- RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., ul. Postępu 15c, 02-676 Warszawa.
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 4 kwietnia 2013 r. przez
Odwołujących:
A. w postępowaniu o sygn. akt KIO 766/13 - RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu
15C, 02-676 Warszawa,
B. w postępowaniu o sygn. akt KIO 767/13- Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11,
70-671 Szczecin,
w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego - Zarząd Usług Komunalnych
w Stargardzie Szczecińskim, ul. Pierwszej Brygady 35, 73-110 Stargard Szczeciński,
przy udziale wykonawców:
a) zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO
766/13, po stronie odwołującego:
- SITA Jantra Sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11, 70-671 Szczecin,
b) zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt KIO
767/13, po stronie odwołującego:
- RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., ul. Postępu 15c, 02-676 Warszawa.
orzeka:
1. Oddala odwołania.
2. Kosztami postępowania obciąża Odwołujących:
A. w postępowaniu o sygn. akt KIO 766/13 - RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu
15C, 02-676 Warszawa,
B. w postępowaniu o sygn. akt KIO 767/13 - Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11,
70-671 Szczecin, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 30 000 zł 00 gr
(słownie: trzydzieści tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołujących:
A. w postępowaniu o sygn. akt KIO 766/13 - RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu
15C, 02-676 Warszawa,
B. w postępowaniu o sygn. akt KIO 767/13- Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11,
70-671 Szczecin,
tytułem wpisów od odwołań,
2.2. zasądza od Odwołujących:
A. w postępowaniu o sygn. akt KIO 766/13 – RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu
15C, 02-676 Warszawa,
B. w postępowaniu o sygn. akt KIO 767/13 – Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11,
70-671 Szczecin,
na rzecz Zamawiającego - Zarząd Usług Komunalnych w Stargardzie Szczecińskim, ul.
Pierwszej Brygady 35, 73-110 Stargard Szczeciński, kwotę 7 200 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy dwieście złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika, tj. 3 600 zł (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) przez odwołującego RAGN-SELLS Polska Sp. z
o.o., Postępu 15C, 02-676 Warszawa, oraz 3 600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) przez odwołującego Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11, 70-
671 Szczecin.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Szczecinie.
Przewodniczący:
………………………
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zarząd Usług Komunalnych w Stargardzie Szczecińskim, ul. Pierwszej
Brygady 35, 73-110 Stargard Szczeciński, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na „Odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych na terenie Gminy Miasta Stargard Szczeciński” na podstawie przepisów
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113,
poz. 759 ze zm.).
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została opublikowana na stronie internetowej
zamawiającego dnia 25 marca 2013 roku.
KIO 766/13
Dnia 4 kwietnia 2013 roku wykonawca RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu 15C,
02-676 Warszawa (zwany dalej „odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie zasad udzielania zamówienia publicznego
tj., w szczególności art. 7 w zw. z art. 29 ustawy Pzp, poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia, w części określającej obowiązki wykonawcy, w sposób niezapewniający
zachowanie zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
w szczególności poprzez:
1. Narzucenie obowiązku utworzenia Biura Obsługi Mieszkańców (BOM) zgodnie
z wymogami określonymi w części pierwszej pkt 2 ppkt 3 s.i.w.z.
2. Narzucenie utworzenia Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych
(PSZOK), w tym także Punktów Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (PZON) zgodnie
z wymogami określonymi w części I pkt 2 ppkt 4, 5, 6 s.i.w.z.
3. Określenie w części II "Warunki udziału w postępowaniu i warunki zamówienia" w pkt 1.3
ppkt od 1 do 6 warunku, iż o zamówienie ubiegać się może Wykonawca, który wykaże,
że dysponuje lub będzie dysponował najpóźniej w dniu rozpoczęcia usługi utworzonym
i funkcjonującym Biurem Obsługi Mieszkańców (BOM) na terenie Gminy Miasta Stargard
Szczeciński, utworzonym i funkcjonującym Punktem Selektywnego Zbierania Odpadów
Komunalnych (EKOPUNKT), utworzonymi (co najmniej 8) czasowymi (mobilnymi)
punktami selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych na terenie miasta Stargard
Szczeciński, utworzonym punktem zbiórki odpadów niebezpiecznych (PZON) na terenie
miasta Stargard Szczeciński.
4. Nałożenie na wykonawcę niespełniającego powyższych wymogów - po podpisaniu
umowy - kary umownej w wysokości 500.000 zł (część IV s.i.w.z. "Istotne postanowienia
umowy" pkt 1 ppkt 17).
Odwołujący wniósł o:
1) uwzględnienie odwołania w całości,
2) nakazanie zamawiającemu zmiany postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia oraz jej załączników w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców w szczególności poprzez:
a) usunięcie obowiązku utworzenia Biura Obsługi Mieszkańców zgodnie z wymogami
określonymi w części pierwszej pkt 2 ppkt 3 s.i.w.z.,
b) usunięcie obowiązku utworzenia Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów
Komunalnych w tym także Punktów Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych zgodnie
z wymogami określonymi w części I pkt 2 ppkt 4, 5, 6 s.i.w.z.,
c) usunięcie obowiązku utworzenia (co najmniej 8) czasowych (mobilnych) punktów
selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych na terenie miasta Stargard
Szczeciński,
d) usunięcie zapisu o nałożeniu na wykonawcę nie spełniającego powyższych
wymogów, po podpisaniu umowy, kary umownej w wysokości 500.000 zł (część IV
s.i.w.z. "Istotne postanowienia umowy" pkt 1 ppkt 17),
3) zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w tym
kosztów zastępstwa procesowego w przypadku reprezentacji odwołującego przez
profesjonalnego pełnomocnika.
Odwołujący wskazał, iż posiada interes we wniesieniu odwołania, gdyż obecne
sformułowania specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jako naruszające przepisy
ustawy Pzp, uniemożliwiają mu złożenie oferty. Powyższe będzie możliwe po
wyeliminowaniu wskazanych w odwołaniu naruszeń.
Zamawiający, dnia 5 kwietnia 2013 roku, przekazał kopię odwołania pozostałym
wykonawcom oraz zamieścił jej treść na swojej stronie internetowej.
Dnia 8 kwietnia 2013 roku do postępowania odwoławczego - po stronie odwołującego,
zgłosił przystąpienie wykonawca Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11, 70-671
Szczecin.
Zamawiający, dnia 15 kwietnia 2013 roku, złożył pisemną odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o oddalenie odwołania.
KIO 767/13
Dnia 4 kwietnia 2013 roku wykonawca Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11, 70-671
Szczecin (zwany dalej „odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej.
Odwołujący wniósł odwołanie wobec czynności zamawiającego polegającej na
sformułowaniu treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia w sposób niezgodny
z przepisami Pzp w zakresie:
1) Opisu przedmiotu zamówienia poprzez wprowadzenie w: pkt 1.1.3.1, pkt I.2.3-6
s.i.w.z. obowiązku utworzenia i utrzymywania Biura Obsługi Mieszkańców, Punktu
Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (EKOPUNKT) oraz Punktu Zbiórki Odpadów
Niebezpiecznych, a w tym zbiórki przeterminowanych leków (PZON) oraz mobilnych
punktów zbierania odpadów, bez odrębnego wynagrodzenia (II.2.6.2b), który to
obowiązek ponadto należy uznać za nadmierny i nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia.
2) Wprowadzenie w pkt. V.2.2 s.i.w.z. oraz w załączniku nr 4 kryterium oceny ofert
w postaci oceny proponowanego sposobu i jakości realizacji zamówienia (załącznik
ofertowy nr 3) waga 35% bez precyzyjnego, jednoznacznego opisu oceny tego
kryterium, co może prowadzić do dowolnej oceny ofert przez zamawiające go, a co
jednocześnie utrudnia wykonawcy właściwe sformułowanie treści oferty.
3) Sformułowania § 7 ust. 1 pkt 1 wzoru umowy stanowiącego załącznik nr 7 do s.i.w.z.
4) Sformułowania § 7 ust. 11 wzoru umowy stanowiącego załącznik nr 7 do s.i.w.z.
5) Sformułowania w pkt 1.3.2.h s.i.w.z., że wykonawca ma ustalać harmonogram
wywozu odpadów z każdym z właścicieli nieruchomości, z których będą odbierane
odpady, co stanowi wymóg nadmierny, nieproporcjonalny do przedmiotu i celu
zamówienia, prowadzący do istotnego zwiększenia kosztów realizacji zamówienia, a
do tego niezgodny z
Uchwałą Nr XXIV/272/2012 Rady Miejskiej w Stargardzie Szczecińskim
z dnia 18 grudnia 2012 roku w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w
zakresie
odbierania
odpadów
komunalnych
od
właścicieli
nieruchomości
i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości
opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi
(„Uchwała Nr XXIV/272")
stanowiącą, że
harmonogramy odbioru odpadów
sporządzane są przez operatora
(podmiot
zobowiązany do odbierania odpadów komunalnych) i udostępniane właścicielom
nieruchomości, z których odbiór ma być dokonany.
6) Sformułowania w pkt I.6.3 i 6.5 oraz w pkt I.6.5.2 nakazu przetransportowania
zebranych odpadów komunalnych do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów
Komunalnych (RIPOK) - Składowisko Odpadów obojętnych i innych niż niebezpieczne
w Łęczycy, wbrew zakazom wynikającym z przepisów prawa w szczególności z art. 35
ust. 6 pkt 3) Ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 (Dz. U. 2013, poz. 21) oraz
Uchwałą Nr XVI/218/12 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 29
czerwca 2012 r. w sprawie uchwalenia aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla
Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2012 - 2017 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2018 - 2023, zmienionej uchwałą z dnia 20 grudnia 2012 roku
o Nr XX/278/12 („Uchwała w sprawie WPGO") oraz jej załącznikiem stanowiącym Plan
Gospodarki Odpadami dla Województwa Zachodniopomorskiego.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1.
art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, art. 5 Kodeksu cywilnego i art. 353
kc w zw. z art. 14 i art. 139
ustawy
Pzp,
poprzez
nałożenie
na
wykonawcę
obowiązku
utworzenia
i utrzymywania Biura Obsługi Mieszkańców (zwanego dalej BOM), Punktu Selektywnej
Zbiórki Odpadów Komunalnych (zwanego dalej EKOPUNKT), Punktu Zbiórki Odpadów
Niebezpiecznych oraz mobilnych punktów zbierania odpadów, a w tym zbiórki
przeterminowanych leków (zwanego dalej PZON), bez odrębnego wynagrodzenia, co
sprzeczne jest z zasadą odpłatności umowy w sprawie zamówienia publicznego;
a ponadto, biorąc pod uwagę wymogi stawiane przez zamawiającego, co do lokalizacji
i wyposażenia tych punktów, stanowi nadmierne obciążenie wykonawców,
nieproporcjonalne do celu zamówienia, a nadto niezwiązane z jego przedmiotem,
2.
art. 29 i art. 7 ustawy Pzp z § 2 ust. 3 i 4 Uchwały XXIV/272
, poprzez dokonanie opisu
przedmiotu zamówienia, w zakresie ustalania przez wykonawcę harmonogramu
wywozu odpadów z właścicielami nieruchomości, z których te odpady są odbierane,
w sposób utrudniający uczciwą konkurencję oraz niemożliwy do realizacji, a także
sprzeczny z rzeczywistymi potrzebami zamawiającego oraz Uchwałą Nr XXIV/272,
3.
art. 29 i art. 7 ustawy Pzp, art. 17 w zw. z art. 35 ust. 6 pkt 3 Ustawy o
odpadach z dnia 14 grudnia 2012 (Dz. U. 2013, poz. 21), Uchwały w sprawie
WPGO oraz jej załącznika stanowiącego Plan Gospodarki Odpadami dla
Województwa Zachodniopomorskiego,
poprzez nałożenie na wykonawcę obowiązku
przetransportowania zmieszanych odpadów komunalnych (20 03 01) do Regionalnej
Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) - Składowisko Odpadów
obojętnych i innych niż niebezpieczne w Łęczycy, czyli podmiotu, który nie jest
uprawniony do przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych,
4.
art. 91 ust. 2 i art. 7 ustawy Pzp,
poprzez nieprecyzyjny opis kryteriów oceny ofert
w zakresie kryterium w postaci oceny proponowanego sposobu i jakości realizacji
zamówienia, skutkiem czego niemożliwe jest ustalenie przez wykonawcę na jakich
zasadach dokonywany będzie wybór oferty, co w sposób oczywisty narusza zasady
uczciwej konkurencji,
5.
art. 5 Kc, art. 353
Kc oraz 483 Kc w zw. z art. 14 ustawy Pzp,
poprzez rażące naruszenie
równości stron stosunku cywilnoprawnego oraz znaczne przekroczenie zasady swobody
umów w wyniku przyznania zamawiającemu uprawnienia do żądania od wykonawcy
kary umownej w przypadkach sprzecznych z zasadami współżycia społecznego oraz
społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tej instytucji prawnej,
Odwołujący wniósł o:
1) nakazanie Zamawiającemu dokonania zmiany treści s.i.w.z. poprzez:
a)
usunięcie z treści s.i.w.z. (pkt I.1.3.1), pkt I.2.4-6 s.i.w.z. obowiązku utworzenia
i
utrzymywania
Punktu
Selektywnej
Zbiórki
Odpadów
Komunalnych
(EKOPUNKT), Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych, a w tym zbiórki
przeterminowanych leków (PZON) oraz moblinych punktów zbierania odpadów,
względnie wykreślenie postanowienia II.2.6.2.b s.i.w.z. oraz przewidzenie
w specyfikacji istotnych warunków zamówienia odrębnej pozycji wynagrodzenia
za utworzenie i utrzymywanie BON, EKOPUNKT, PZON i mobilnych punktów
zbierania odpadów,
b) usunięcie z treści s.i.w.z. (pkt. V.2.2 oraz załącznik nr 4) kryterium oceny ofert
w postaci oceny proponowanego sposobu i jakości realizacji zamówienia
(załącznik ofertowy nr 3) względnie nakazanie zamawiającemu modyfikacji
załącznika nr 4 w taki sposób, aby poszczególnym czynnościom opisanym w tym
załączniku i częstotliwości ich wykonywania przypisane były konkretne wartości
punktowania oferty,
c) usunięcie z treści s.i.w.z. § 7 ust. 1 pkt 1 wzoru umowy stanowiącego załącznik
nr 7 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
d) usunięcie z treści s.i.w.z. § 7 ust. 11 wzoru umowy stanowiącego załącznik nr 7
do specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
e) usunięcie z pkt I.3.2.h s.i.w.z. postanowienia, że wykonawca ma ustalać
harmonogram wywozu odpadów z właścicielami nieruchomości, z których te
odpady są odbierane,
f) usunięcie z treści s.i.w.z. w pkt I.6.3 i 6.5 oraz w pkt 1.6.5.2 nakazu
przetransportowania zmieszanych odpadów komunalnych (20 03 01) do
Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) -
Składowisko Odpadów obojętnych i innych niż niebezpieczne w Łęczycy,
2) zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w tym
kosztów reprezentacji wg przedstawionych na rozprawie rachunków.
Odwołujący wskazał, iż ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1
ustawy Pzp. Odwołujący jest spółką prowadzącą działalność w zakresie gospodarowania
odpadami, a tym samym podmiotem żywotnie zainteresowanym w uzyskaniu zamówienia.
Tymczasem naruszenia ustawy Pzp, jakich dopuścił się zamawiający polegające na
niezgodnym z prawem sformułowaniu postanowień s.i.w.z. uniemożliwiają odwołującemu
złożenie oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia, co naraża odwołującego na
szkodę wynikającą z nie uzyskania tego zamówienia, osiągnięcia z tego tytułu określonego
przychodu oraz zysku.
Zamawiający, dnia 5 kwietnia 2013 roku, przekazał kopię odwołania pozostałym
wykonawcom oraz zamieścił jej treść na swojej stronie internetowej.
Dnia 8 kwietnia 2013 roku do postępowania odwoławczego - po stronie odwołującego,
zgłosił przystąpienie wykonawca RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu 15C, 02-676
Warszawa.
Zamawiający, dnia 15 kwietnia 2013 roku, złożył pisemną odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o oddalenie odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron oraz uczestników postępowania odwoławczego, złożone podczas rozprawy, Izba
stwierdziła, iż odwołania nie zasługują na uwzględnienie.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający
prowadzi
postępowania
o
udzielenie
zamówienia
publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że wobec dokonanych przez zamawiającego, po
wniesieniu odwołania, modyfikacji treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia z dnia
15 kwietnia 2013 roku, zarzuty opisane w treści odwołania o sygn. akt KIO 766/13 – pkt 3
oraz opisane w treści odwołania sygn. akt KIO 767/13 – pkt 1, 2, 3, 4, 5, zostały przez
zamawiającego uwzględnione i w odniesieniu do żądań odwołujących w tym zakresie
zamawiający zmodyfikował treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia – zgodnie
z tymi żądaniami. Zatem ich rozpatrzenie przez Izbę jest bezprzedmiotowe. Ewentualne
zastrzeżenia odwołujących, co do sposobu wykonania żądań, w kontekście uwzględnionych
przez zamawiającego zarzutów odwołania mogą stanowić podstawę do zgłaszania do
zamawiającego zapytań, prośby o wyjaśnienia, czy też wnoszenia środków ochrony prawnej
(z zastrzeżeniem ograniczenia wynikającego z przepisu art. 189 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp).
W zakresie zarzutów uwzględnionych przez zamawiającego, Izba podziela pogląd
wyrażony w wyroku z dnia 22 listopada 2012 roku, sygn. akt: KIO 2438/12, w którym Izba
stwierdziła, że „W sytuacji kiedy co do części podniesionych zarzutów spór nie występuje,
uznać należy, iż prowadzenie w tym zakresie postępowania staje się bezprzedmiotowe.
Zdaniem Izby stanowisku temu nie stoi na przeszkodzie przepis art. 186 ust. 2 ustawy Pzp
zgodnie z którym „w przypadku uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów
przedstawionych w odwołaniu izba może umorzyć postępowanie odwoławcze". W przypadku
częściowego uwzględnienia zarzutów Izba nie może dokonać częściowego umorzenia
postępowania, gdyż przepisy ustawy Pzp nie dają jej takiej kognicji, jednak biorąc pod uwagę
fakt, że ustawa Pzp nie nakazuje zamawiającemu powstrzymania się z dokonaniem
czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, polegających na uwzględnieniu części
zarzutów podniesionych w odwołaniu, to należy uznać, że takie uwzględnienie jest skuteczne
i następuje ono z chwilą podania tej informacji do wiadomości wykonawców.(...) Biorąc pod
uwagę powyższe, zasadny wydaje się wniosek, że z chwilą uznania przez Zamawiającego
przed rozprawą części zarzutów podniesionych w odwołaniu, to Odwołujący winien poddać
racjonalnej analizie zarzuty pozostałe i sens ich dalszego podtrzymywania, a nie liczyć na to
ze niezależnie od oceny tych pozostałych zarzutów, Izba biorąc pod uwagę częściowe
uwzględnienie zarzutów przez Zamawiającego, dokona uwzględnienia odwołania i kosztami
postępowania obciąży Zamawiającego".
KIO 766/13
Zdaniem odwołującego, wymogi określone przez zamawiającego, kwestionowane przez
odwołującego, uniemożliwiają dostęp do udziału większości wykonawców, stawiając
w uprzywilejowanej sytuacji podmiot, który obecnie świadczy usługi w tym zakresie na
terenie Gminy Stargard Szczeciński tj., Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami Sp.
z o.o., w którego skład wchodzi Zakład Oczyszczania Miasta w Stargardzie Szczecińskim,
a co za tym idzie naruszają dyspozycje art. 7 oraz art. 29 ust 2 ustawy Pzp. Ponadto
odwołujący wskazał, że MPGK Sp. z o.o., jest spółką, której właścicielem w 100% jest
Gmina-Miasto Stargard Szczeciński.
Odwołujący wskazał, iż analiza wymagań, jakie stawia wykonawcom s.i.w.z. prowadzi do
wniosku, iż nie znajdują one rzeczowego uzasadnienia w treści obowiązujących przepisów
prawa w tym w szczególności w ustawie z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 391 ze zmianami),
a także w przywołanej przez zamawiającego uchwale nr XXIV/268/2012 z dnia 18 grudnia
2012 r. „W sprawie uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy
Miasta Stargard Szczeciński”. Uchwała przewiduje obowiązek utworzenia punktu
selektywnego zbierania odpadów komunalnych (Ekopunkt czyli PSZOK). Obowiązek ten
ciąży na Gminie, która może stworzyć PSZOK we własnym zakresie lub zlecić obowiązek
jego utworzenia w osobnym postępowaniu przetargowym, z uwagi na fakt, iż działalność
PSZOK-ów nie jest częścią bezpośredniego systemu odbierania odpadów komunalnych.
PSZOK jest uzupełnieniem systemu w sytuacji, kiedy na danej nieruchomości powstanie
więcej odpadów zgromadzonych w sposób selektywny, nieadekwatnie do przewidzianych
ilości i posiadanych pojemników na odpady. W/w przepisy nie konstruują konieczności
zobowiązania wykonawcy wyłonionego w drodze przetargu na odbiór odpadów komunalnych
od mieszkańców gminy do utworzenia EKOPUNKT-u (PSZOK) oraz PZON. Z kolei art. 3 ust.
2 pkt 5 i 6 wyżej cytowanej ustawy dotyczy obowiązków gminy względem właścicieli
nieruchomości i nakazuje ustanowienie selektywnego zbierania odpadów wymienionych
w przytoczonym wyżej przepisie. Taka konstrukcja warunków udziału w postępowaniu stawia
w uprzywilejowanej sytuacji MPGK Sp. z o.o. w Stargardzie Szczecińskim. Dowodem na
powyższe jest uruchomienie przez Gminę w porozumieniu z MPGK Sp. z o.o. Punktu
Zbierania Odpadów Niebezpiecznych. Punkt ten powstał na terenie Zakładu Oczyszczenia
Miasta wchodzącego w skład MPGK Sp. z o.o.
Zdaniem odwołującego, specyfikacja istotnych warunków zamówienia zbudowana jest na
bazie usług świadczonych na chwilę obecną przez Zakład Oczyszczania Miasta należący do
MPGK Sp. z o.o. w Stargardzie Szczecińskim, który obecnie prowadzi Biuro Obsługi
Mieszkańców (BOM), PZON, zlokalizowane w centrum miasta oraz mobilne punkty
selektywnego zbierania odpadów.
Wykonawcy, którzy do tej pory nie prowadzili działalności na obszarze objętym
postępowaniem przetargowym nie dysponują EKPUNKT-ami, ani też PZON-ami na terenie
Gminy Stargard Szczeciński. Ze względu na uwarunkowania prawne nie jest też możliwe,
aby wykonawca który wygrał przetarg był w stanie w terminie jednego miesiąca utworzyć
BOM, EKOPUNKT oraz PZON. Z przepisów rozporządzenia z dnia 9 listopada 2010 r.
w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213
poz. 1397) wynika, iż przedsięwzięcie w postaci zbierania odpadów wymaga wydania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach. Tym samym tworząc punkt selektywnego zbierania
odpadów (innych niż niebezpieczne) lub punkt zbierania odpadów niebezpiecznych
wykonawca zobowiązany będzie do uzyskania powyższej decyzji, a niejednokrotnie także
decyzji o pozwoleniu na budowę.
Odwołujący stwierdził, że z zagrożeniem, o którym mowa wyżej mamy do czynienia
w odniesieniu do zaskarżonego postępowania przetargowego. Nie budzi bowiem wątpliwości
fakt, iż w świetle postanowień umowy przewidujących karę umowną w wysokości 500.000,00
zł za brak spełnienia wymogów s.i.w.z. w dniu przystąpienia do realizacji umowy, żaden
z wykonawców nie posiadający już funkcjonujących PSZOK nie złoży oferty. Trudno też
przypuszczać, iż nie świadcząc obecnie usług w zakresie odbioru odpadów komunalnych
z terenu Gminy Stargard Szczeciński wykonawcy podjęli działania w celu utworzenia PSZOK
na tym terenie. Zdaniem odwołującego, oczywistym jest zatem, iż s.i.w.z. w obecnej treści
stawia w uprzywilejowanej sytuacji MPGO Sp. z o.o w skład, którego wchodzi ZOM
w Stargardzie Szczecińskim.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że zarzuty odwołującego są niezasadne. Izba
zwraca uwagę na okoliczność, że każde postępowanie wywołane wniesieniem środka
ochrony prawnej, jakim jest odwołanie, należy oceniać odrębnie. Mimo możliwych do
wystąpienia zbieżności okoliczności faktycznych i prawnych w dwóch lub więcej
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego i wystąpienia tych samych
wykonawców, to sytuacja może być zgoła odmienna. Dlatego też nie jest możliwe
automatyczne przeniesienie stanu faktycznego z innej sprawy odwoławczej na przedmiot
badania objęty niniejszym odwołaniem.
Zdaniem Izby, w związku ze zmianą prawa związaną z odbiorem odpadów komunalnych
zamawiający ma pełne prawo do takiego ukształtowania warunków świadczenia usługi, aby
w pełni odzwierciedlała ona zapotrzebowanie społeczeństwa w zakresie odpadów
komunalnych. W przedmiotowym postępowaniu zamawiający tak ustalił sposób świadczenia
usługi, który jest całościowy, kompleksowy i jednolity, tzn. wykonawca umowy ma w sposób
zorganizowany, obejmujący całokształt czynności składających się na przedmiot zamówienia
wykonać zamówienie, dzięki czemu zamawiający w prosty i przejrzysty sposób może
kontrolować prawidłowość realizacji umowy. Rozwiązanie przyjęte przez zamawiającego nie
stoi w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa, jest rozwiązaniem racjonalnym
i korzystnym zarówno dla samego zamawiającego, jak i co najważniejsze – dla mieszkańców
gminy. Zamawiający, jako gospodarz postępowania ma pełne uprawnienie do ustanawiania
wymogów realizacji zadania (usługi) w taki sposób, który pozwoli mu na kompleksowe
osiągnięcie celu, jaki zamierza osiągnąć. Okoliczność, iż takie ukształtowanie przedmiotu
zamówienia nie odpowiada wszystkim wykonawcom, nie może stanowić podstawy do
uznania zarzutu naruszenia art. 7 w zw. z art. 29 ustawy - Prawo zamówień publicznych, za
zasadny. Oczywistym jest, iż sposób realizacji zamówienia, opisany przez zamawiającego
w specyfikacji istotnych warunków zamówienia nie może ograniczać konkurencji.
W przedmiotowym postępowaniu, zdaniem Izby, zamawiający opisał przedmiot
zamówienia, jego realizację, w sposób nieutrudniający uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, gdyż obejmuje on zakres czynności równy dla każdego uczestnika
postępowania. Jeżeli wykonawca (odwołujący) nie jest w stanie sprostać wymogom
zamawiającego, a zwrócić należy szczególną uwagę na nową sytuację wywołaną
znowelizowanymi przepisami o odpadach, to w ustawie - Prawo zamówień publicznych, brak
jest przymusu składania oferty. Skoro bowiem zakres czynności opisanych przez
zamawiającego przekracza możliwości techniczno-organizacyjne odwołującego tzn. że
wykonawca ten nie jest w stanie sprostać nowym wyzwaniom wynikającym z nowych
przepisów.
Izba zwraca uwagę, że wejście na nowy rynek, nowych podmiotów zawsze wywołuje
poniesienie innych, dodatkowych kosztów, które wykonawcy, za udział w tym rynku są
zobligowani ponieść. Poniesienie tych dodatkowych kosztów nie powoduje jednoznacznie
ograniczenia konkurencji, czy równego traktowania wykonawców. Jest to bowiem ryzyko,
które wykonawcy muszą ponieść. Ponadto, zdaniem Izby, każdy wykonawca, czy to już
świadczący usługę, czy nowy będą w równym stopniu ponosić koszty świadczenia usługi.
Element przystosowania się do jej świadczenia przez nowych wykonawców jest bezsporny,
a że koszty mogą być różne, jest oczywistym i jest elementem walki rynkowej i ryzyka
wykonawcy.
Tym samym obowiązek uwzględnienia i wycenienia wszystkich wymaganych składowych
przedmiotu zamówienia przez wykonawców nie stanowi o naruszeniu przepisów
wskazywanych przez odwołującego.
Izba zwraca uwagę, że zamawiający wskazał na okoliczność, iż spółka miejska, która do
tej pory świadczy usługi również będzie zobowiązana do poniesienia dodatkowych kosztów,
w tym chociażby kosztów pracowniczych, czy kosztów utworzenia BOM i PSZOK, gdyż
dotychczasowa ich lokalizacja nie odpowiada wymaganiom postawionych przez
zamawiającego w specyfikacji, czemu odwołujący (766/13 i 767/13) nie zaprzeczyli.
Izba podziela stanowisko zamawiającego, iż przedmiotowe postępowanie wiąże się
z diametralną zmianą systemu odbioru odpadów komunalnych, która wzbudza wiele
kontrowersji oraz obaw wśród mieszkańców (również, co do działania systemu).
Zamawiający - w trosce o interes mieszkańców, a także efektywność i spójność
podejmowanych działań - wymaga utworzenia i prowadzenia przez wykonawcę Biura
Obsługi Mieszkańców. W biurze tym mieszkańcy będą mogli uzyskać interesujące ich
informacje, zamówić usługę dodatkowego odbioru poza harmonogramem, odebrać worki na
odpady, kody kreskowe, przekazywać drobne odpady ze zbiórki selektywnej itd.
Funkcjonowanie tego biura jest więc bezpośrednio związane z główną usługą będącą
przedmiotem zamówienia. Powierzanie prowadzenia tego biura podmiotowi trzeciemu
mijałoby się z celem jego utworzenia (obsługa mieszkańców, od których odbierane będą
odpady w związku z odbiorem tych odpadów) i nie zapewniłoby efektywnego świadczenia
usługi odbioru odpadów komunalnych, w tym właściwego poziomu komunikacji pomiędzy
mieszkańcami a wykonawcą tej usługi.
Wbrew twierdzeniom odwołujących również wymóg utworzenia i prowadzenia (PSZOK)
oraz PZON jest wymogiem uzasadnionym i zgodnym z obowiązującymi przepisami. Należy
przy tym zwrócić uwagę, że ideą nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach było zapobieganie powstawaniu „dzikich wysypisk” oraz wypracowanie
odpowiedniego sposobu postępowania z odpadami, poprzez osiągnięcie narzuconych na
gminy poziomów odzysku.
Zdaniem Izby, nie ma prawnych przeszkód, by wymóg utworzenia i prowadzenia punktów
odbioru odpadów był nałożony na wykonawcę odbierającego odpady komunalne, tym
bardziej, że takie rozwiązanie jest racjonalne i korzystne przede wszystkim dla mieszkańców.
Skupia w jednym miejscu działania oraz odpowiedzialność za odbiór odpadów komunalnych
od mieszkańców gminy. Należy przy tym zwrócić uwagę, że zamawiający nie połączył usługi
odbierania odpadów z inną, nie wiążącą się rzeczowo i funkcjonalnie, np. utrzymaniem
parków. Zamawiający ustalając zakres zamówienia porusza się w obszarze odbierania
odpadów komunalnych, tworząc optymalny dla gminy system.
Izba nie akceptuje stanowiska odwołujących, którzy kwestionując określone wymogi
zamawiającego dążą do określenia jak najprostszego sposobu odbierania 27 tys. ton
odpadów, z pominięciem innych wiążących się z odbiorem odpadów z nieruchomości
działań, odbieranych przez nich, jako uciążliwe.
Ponadto wskazać należy, że zamawiający w dniu 15 kwietnia 2013 r. dokonał zmiany
s.i.w.z., rezygnując z kwestionowanego warunku udziału w postępowaniu (część II pkt 1.3
ppkt 2-5), tj. wymogu wykazania na etapie składania ofert dysponowania najpóźniej w dniu
rozpoczęcia usługi BOM, PSZON, 8 czasowych (mobilnych) punktów selektywnego zbierania
odpadów niebezpiecznych, PZON, tj. uwzględnił zarzut odwołującego. Jednocześnie
zamawiający, dokonaną zmianą specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zmodyfikował
wymagania przedmiotowe w stosunku do utworzenia i prowadzenia BOM, PSZON, 8
czasowych (mobilnych) punktów selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych PZON -
w sposób pozwalający na stworzenie ww. punktów w odpowiednim czasie, bez ponoszenia
nieuzasadnionych kosztów przez wykonawcę, który będzie realizował zamówienie.
Jednocześnie zamawiający zmodyfikował § 7 umowy w taki sposób, że kara umowna nie
będzie miała zastosowania, jeżeli w czasie umożliwiającym utworzenie stałych punktów
usługa będzie realizowana przez punkty mobilne.
W ten sposób do niezbędnego minimum zostało ograniczone ryzyko zapłaty kary umownej
przez wykonawcę, przy jednoczesnym zabezpieczeniu interesu zamawiającego, co czyni
zarzut Nr 4 niezasadnym.
W konsekwencji ustaleń poczynionych jw., za niezasadny Izba uznała zarzut dotyczący
naruszenia art. 7 w zw. z art. 29 ustawy Pzp. W ocenie Izby, zamawiający prowadzi
postępowanie w sposób należyty, z poszanowaniem zasad wynikających z przepisu art. 7
ustawy Pzp, traktując wszystkich wykonawców w sposób równy, dokładając szczególnej
staranności przy opisie przedmiotu zamówienia.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238).
KIO 767/13
Izba podtrzymując dotychczas prezentowane stanowisko (KIO 766/13), które zachowuje
swoją aktualność w przedmiotowej sprawie, dodatkowo wskazuje, co następuje.
Zarzut Nr 1 – uwzględniony przez zamawiającego. Zamawiający wykonał żądanie
alternatywne wskazywane przez odwołującego, a mianowicie zamawiający przewidział
w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i wprowadził odrębną pozycję wynagrodzenia
za utworzenie i utrzymanie BOM-u, EKOPUNKT-u, PZON-u i mobilnych punktów zbierania
odpadów (II.2.7.2.d s.i.w.z.).
Zarzut Nr 2 – uwzględniony przez zamawiającego. Zamawiający wykonał żądanie
alternatywne wskazywane przez odwołującego, a mianowicie zamawiający dokonał
modyfikacji załącznika Nr 4 dodatkowo doprecyzowując sposób oceny oferty w kryterium
jakości. Obecne brzmienie s.i.w.z. nie pozostawia wątpliwości, że ocena ofert w kryterium
jakości dokonywana będzie w oparciu o obiektywne i weryfikowalne kryteria.
Zarzut Nr 3 i 4 – uwzględniony przez zamawiającego. Zamawiający wykonał żądanie
odwołującego i usunął karę umowną określoną w § 7 ust. 1 pkt 1 umowy. Zmodyfikował
również zapis w § 7 ust. 1 pkt 11 umowy, rezygnując z kar umownej za naruszenie „innych
obowiązków wynikających z umowy lub naruszenie jej istotnych postanowień", zastrzegając
karę umowną za udowodnione przez zamawiającego nieobsłużenie mieszkańca oraz
odmowę przyjęcia odpadów w BOM, PSZOK i PZON w wysokości 100 (słownie: sto złotych)
za każde naruszenie.
Zarzut Nr 5 – uwzględniony przez zamawiającego. Zamawiający wykonał żądanie
odwołującego i zmodyfikował postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia
w ten sposób, że dotychczasowa treść została zmieniona i użyto sformułowania
pochodzącego wprost z § 2 ust. 2 uchwały Rady Miejskiej Nr XXIV/272/2012 w sprawie
szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług świadczenia usług w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych
odpadów w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie
odpadami komunalnymi, tj. harmonogramy zostaną sporządzone przez operatora systemu
i udostępnione właścicielom nieruchomości
Zarzut Nr 6 – dotyczący sformułowania w pkt I.6.3 i 6.5 oraz w pkt I.6.5.2) nakazu
przetransportowania
zebranych
odpadów
komunalnych
do
Regionalnej
Instalacji
Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) - Składowisko Odpadów obojętnych i innych
niż niebezpieczne w Łęczycy, wbrew zakazom wynikającym z przepisów prawa
w szczególności z art. 35 ust. 6 pkt 3 Ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 (Dz. U.
2013, poz. 21) oraz Uchwałą Nr XVI/218/12 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego
z dnia 29 czerwca 2012 r. w sprawie uchwalenia aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami
dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2012 - 2017 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2018 - 2023, zmienionej uchwałą z dnia 20 grudnia 2012 roku
o Nr XX/278/12 oraz jej załącznikiem stanowiącym Plan Gospodarki Odpadami dla
Województwa Zachodniopomorskiego, Izba uznała za niezasadny.
Izba wskazuje, że wskazanie przez odwołującego niezgodności postanowień specyfikacji
istotnych warunków zamówienia z ustawą o odpadach i uchwałą w sprawie WPGO nie
znajduje oparcia w przepisach prawa. Przede wszystkim bowiem uchwała w sprawie WPGO
nie stanowi źródła prawa miejscowego. Aktem prawa miejscowego jest natomiast uchwała
Nr XVI/219/12 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 29 czerwca 2012 r.
w
sprawie
wykonania
Planu
Gospodarki
Odpadami
dla
Województwa
Zachodniopomorskiego na lata 2012 - 2017 z uwzględnieniem perspektyw na lata 2018-2023
opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Zachodniopomorskiego z dnia
9 sierpnia 2012 r. pod poz. 1873 z późn. zm. Powyższe wynika wprost z art. 9 ustawy
o samorządzie województwa („Samorząd województwa, na podstawie upoważnień
ustawowych, stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa")
oraz art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 185 poz. 1243
z późn. zm.) ustawy o odpadach obowiązującej w dniu podjęcia uchwały o wykonaniu
WPGO („Uchwała w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami jest
aktem prawa miejscowego."). Zauważyć należy, że ustawa o odpadach nie wskazuje, iż
uchwała w sprawie uchwalenia wojewódzkiego planu gospodarki odpadami jest aktem prawa
miejscowego. Bezsporny jest więc fakt, że to ta pierwsza jest aktem prawa miejscowego.
W kontekście powyższego wskazać należy, iż na mocy § 2 ust. 1 lit c uchwały w sprawie
wykonania WPGO składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Łęczycy
znajduje się w wykazie istniejących regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów
komunalnych (uchwała nr XVI/219/12). Powyższe determinuje spełnianie przez tę instalację
wszystkich wymogów, o których mowa w art. 35 ust. 6 ustawy o odpadach. Odmienna
interpretacja prowadziłaby do wniosku, że uchwała podjęta przez Sejmik Województwa
Zachodniopomorskiego jest niezgodna z przepisami powszechnie obowiązującego prawa.
W myśl art. 9l i 9e ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach tylko RIPOK-i
określone w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami mają
prawo (i zarazem obowiązek) przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych od ich
odbiorców, a odbiorcy mają obowiązek przekazywania tych odpadów wyłącznie do instalacji
wymienionych w tych uchwałach.
Na marginesie należy zauważyć, że w § 10 ust. 2 uchwały Rady Gminy w sprawie
uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasta Stargard
Szczeciński (uchwała Nr XXIV/268/2012 Rady Miejskiej w Stargardzie Szczecińskim z dnia
18 grudnia 2012 roku) ustanowiono RIPOK Łęczyca, jako instalację, do której kierowane
będą zmieszane odpady komunalne.
Biorąc pod uwagę powyższe, brak jest podstaw do kwestionowania prawidłowości podjętej
przez gminę uchwały w drodze odwołania od specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba nie stwierdziła naruszenia przez zamawiającego
przepisów wskazanych w treści odwołania, dlatego też na podstawie przepisu art. 192 ust. 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192 ust.
9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący: …………………………
1. Oddala odwołania.
2. Kosztami postępowania obciąża Odwołujących:
A. w postępowaniu o sygn. akt KIO 766/13 - RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu
15C, 02-676 Warszawa,
B. w postępowaniu o sygn. akt KIO 767/13 - Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11,
70-671 Szczecin, i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 30 000 zł 00 gr
(słownie: trzydzieści tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Odwołujących:
A. w postępowaniu o sygn. akt KIO 766/13 - RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu
15C, 02-676 Warszawa,
B. w postępowaniu o sygn. akt KIO 767/13- Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11,
70-671 Szczecin,
tytułem wpisów od odwołań,
2.2. zasądza od Odwołujących:
A. w postępowaniu o sygn. akt KIO 766/13 – RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu
15C, 02-676 Warszawa,
B. w postępowaniu o sygn. akt KIO 767/13 – Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11,
70-671 Szczecin,
na rzecz Zamawiającego - Zarząd Usług Komunalnych w Stargardzie Szczecińskim, ul.
Pierwszej Brygady 35, 73-110 Stargard Szczeciński, kwotę 7 200 zł 00 gr (słownie:
siedem tysięcy dwieście złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika, tj. 3 600 zł (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych zero groszy) przez odwołującego RAGN-SELLS Polska Sp. z
o.o., Postępu 15C, 02-676 Warszawa, oraz 3 600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset
złotych zero groszy) przez odwołującego Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11, 70-
671 Szczecin.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Szczecinie.
Przewodniczący:
………………………
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Zarząd Usług Komunalnych w Stargardzie Szczecińskim, ul. Pierwszej
Brygady 35, 73-110 Stargard Szczeciński, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia
publicznego na „Odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych na terenie Gminy Miasta Stargard Szczeciński” na podstawie przepisów
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113,
poz. 759 ze zm.).
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została opublikowana na stronie internetowej
zamawiającego dnia 25 marca 2013 roku.
KIO 766/13
Dnia 4 kwietnia 2013 roku wykonawca RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu 15C,
02-676 Warszawa (zwany dalej „odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie zasad udzielania zamówienia publicznego
tj., w szczególności art. 7 w zw. z art. 29 ustawy Pzp, poprzez opisanie przedmiotu
zamówienia, w części określającej obowiązki wykonawcy, w sposób niezapewniający
zachowanie zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców,
w szczególności poprzez:
1. Narzucenie obowiązku utworzenia Biura Obsługi Mieszkańców (BOM) zgodnie
z wymogami określonymi w części pierwszej pkt 2 ppkt 3 s.i.w.z.
2. Narzucenie utworzenia Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych
(PSZOK), w tym także Punktów Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych (PZON) zgodnie
z wymogami określonymi w części I pkt 2 ppkt 4, 5, 6 s.i.w.z.
3. Określenie w części II "Warunki udziału w postępowaniu i warunki zamówienia" w pkt 1.3
ppkt od 1 do 6 warunku, iż o zamówienie ubiegać się może Wykonawca, który wykaże,
że dysponuje lub będzie dysponował najpóźniej w dniu rozpoczęcia usługi utworzonym
i funkcjonującym Biurem Obsługi Mieszkańców (BOM) na terenie Gminy Miasta Stargard
Szczeciński, utworzonym i funkcjonującym Punktem Selektywnego Zbierania Odpadów
Komunalnych (EKOPUNKT), utworzonymi (co najmniej 8) czasowymi (mobilnymi)
punktami selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych na terenie miasta Stargard
Szczeciński, utworzonym punktem zbiórki odpadów niebezpiecznych (PZON) na terenie
miasta Stargard Szczeciński.
4. Nałożenie na wykonawcę niespełniającego powyższych wymogów - po podpisaniu
umowy - kary umownej w wysokości 500.000 zł (część IV s.i.w.z. "Istotne postanowienia
umowy" pkt 1 ppkt 17).
Odwołujący wniósł o:
1) uwzględnienie odwołania w całości,
2) nakazanie zamawiającemu zmiany postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia oraz jej załączników w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców w szczególności poprzez:
a) usunięcie obowiązku utworzenia Biura Obsługi Mieszkańców zgodnie z wymogami
określonymi w części pierwszej pkt 2 ppkt 3 s.i.w.z.,
b) usunięcie obowiązku utworzenia Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów
Komunalnych w tym także Punktów Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych zgodnie
z wymogami określonymi w części I pkt 2 ppkt 4, 5, 6 s.i.w.z.,
c) usunięcie obowiązku utworzenia (co najmniej 8) czasowych (mobilnych) punktów
selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych na terenie miasta Stargard
Szczeciński,
d) usunięcie zapisu o nałożeniu na wykonawcę nie spełniającego powyższych
wymogów, po podpisaniu umowy, kary umownej w wysokości 500.000 zł (część IV
s.i.w.z. "Istotne postanowienia umowy" pkt 1 ppkt 17),
3) zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w tym
kosztów zastępstwa procesowego w przypadku reprezentacji odwołującego przez
profesjonalnego pełnomocnika.
Odwołujący wskazał, iż posiada interes we wniesieniu odwołania, gdyż obecne
sformułowania specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jako naruszające przepisy
ustawy Pzp, uniemożliwiają mu złożenie oferty. Powyższe będzie możliwe po
wyeliminowaniu wskazanych w odwołaniu naruszeń.
Zamawiający, dnia 5 kwietnia 2013 roku, przekazał kopię odwołania pozostałym
wykonawcom oraz zamieścił jej treść na swojej stronie internetowej.
Dnia 8 kwietnia 2013 roku do postępowania odwoławczego - po stronie odwołującego,
zgłosił przystąpienie wykonawca Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11, 70-671
Szczecin.
Zamawiający, dnia 15 kwietnia 2013 roku, złożył pisemną odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o oddalenie odwołania.
KIO 767/13
Dnia 4 kwietnia 2013 roku wykonawca Sita Jantra sp. z o.o., ul. Księżnej Anny 11, 70-671
Szczecin (zwany dalej „odwołujący”) wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej.
Odwołujący wniósł odwołanie wobec czynności zamawiającego polegającej na
sformułowaniu treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia w sposób niezgodny
z przepisami Pzp w zakresie:
1) Opisu przedmiotu zamówienia poprzez wprowadzenie w: pkt 1.1.3.1, pkt I.2.3-6
s.i.w.z. obowiązku utworzenia i utrzymywania Biura Obsługi Mieszkańców, Punktu
Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (EKOPUNKT) oraz Punktu Zbiórki Odpadów
Niebezpiecznych, a w tym zbiórki przeterminowanych leków (PZON) oraz mobilnych
punktów zbierania odpadów, bez odrębnego wynagrodzenia (II.2.6.2b), który to
obowiązek ponadto należy uznać za nadmierny i nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia.
2) Wprowadzenie w pkt. V.2.2 s.i.w.z. oraz w załączniku nr 4 kryterium oceny ofert
w postaci oceny proponowanego sposobu i jakości realizacji zamówienia (załącznik
ofertowy nr 3) waga 35% bez precyzyjnego, jednoznacznego opisu oceny tego
kryterium, co może prowadzić do dowolnej oceny ofert przez zamawiające go, a co
jednocześnie utrudnia wykonawcy właściwe sformułowanie treści oferty.
3) Sformułowania § 7 ust. 1 pkt 1 wzoru umowy stanowiącego załącznik nr 7 do s.i.w.z.
4) Sformułowania § 7 ust. 11 wzoru umowy stanowiącego załącznik nr 7 do s.i.w.z.
5) Sformułowania w pkt 1.3.2.h s.i.w.z., że wykonawca ma ustalać harmonogram
wywozu odpadów z każdym z właścicieli nieruchomości, z których będą odbierane
odpady, co stanowi wymóg nadmierny, nieproporcjonalny do przedmiotu i celu
zamówienia, prowadzący do istotnego zwiększenia kosztów realizacji zamówienia, a
do tego niezgodny z
Uchwałą Nr XXIV/272/2012 Rady Miejskiej w Stargardzie Szczecińskim
z dnia 18 grudnia 2012 roku w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w
zakresie
odbierania
odpadów
komunalnych
od
właścicieli
nieruchomości
i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości
opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi
(„Uchwała Nr XXIV/272")
stanowiącą, że
harmonogramy odbioru odpadów
sporządzane są przez operatora
(podmiot
zobowiązany do odbierania odpadów komunalnych) i udostępniane właścicielom
nieruchomości, z których odbiór ma być dokonany.
6) Sformułowania w pkt I.6.3 i 6.5 oraz w pkt I.6.5.2 nakazu przetransportowania
zebranych odpadów komunalnych do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów
Komunalnych (RIPOK) - Składowisko Odpadów obojętnych i innych niż niebezpieczne
w Łęczycy, wbrew zakazom wynikającym z przepisów prawa w szczególności z art. 35
ust. 6 pkt 3) Ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 (Dz. U. 2013, poz. 21) oraz
Uchwałą Nr XVI/218/12 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 29
czerwca 2012 r. w sprawie uchwalenia aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami dla
Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2012 - 2017 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2018 - 2023, zmienionej uchwałą z dnia 20 grudnia 2012 roku
o Nr XX/278/12 („Uchwała w sprawie WPGO") oraz jej załącznikiem stanowiącym Plan
Gospodarki Odpadami dla Województwa Zachodniopomorskiego.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1.
art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, art. 5 Kodeksu cywilnego i art. 353
kc w zw. z art. 14 i art. 139
ustawy
Pzp,
poprzez
nałożenie
na
wykonawcę
obowiązku
utworzenia
i utrzymywania Biura Obsługi Mieszkańców (zwanego dalej BOM), Punktu Selektywnej
Zbiórki Odpadów Komunalnych (zwanego dalej EKOPUNKT), Punktu Zbiórki Odpadów
Niebezpiecznych oraz mobilnych punktów zbierania odpadów, a w tym zbiórki
przeterminowanych leków (zwanego dalej PZON), bez odrębnego wynagrodzenia, co
sprzeczne jest z zasadą odpłatności umowy w sprawie zamówienia publicznego;
a ponadto, biorąc pod uwagę wymogi stawiane przez zamawiającego, co do lokalizacji
i wyposażenia tych punktów, stanowi nadmierne obciążenie wykonawców,
nieproporcjonalne do celu zamówienia, a nadto niezwiązane z jego przedmiotem,
2.
art. 29 i art. 7 ustawy Pzp z § 2 ust. 3 i 4 Uchwały XXIV/272
, poprzez dokonanie opisu
przedmiotu zamówienia, w zakresie ustalania przez wykonawcę harmonogramu
wywozu odpadów z właścicielami nieruchomości, z których te odpady są odbierane,
w sposób utrudniający uczciwą konkurencję oraz niemożliwy do realizacji, a także
sprzeczny z rzeczywistymi potrzebami zamawiającego oraz Uchwałą Nr XXIV/272,
3.
art. 29 i art. 7 ustawy Pzp, art. 17 w zw. z art. 35 ust. 6 pkt 3 Ustawy o
odpadach z dnia 14 grudnia 2012 (Dz. U. 2013, poz. 21), Uchwały w sprawie
WPGO oraz jej załącznika stanowiącego Plan Gospodarki Odpadami dla
Województwa Zachodniopomorskiego,
poprzez nałożenie na wykonawcę obowiązku
przetransportowania zmieszanych odpadów komunalnych (20 03 01) do Regionalnej
Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) - Składowisko Odpadów
obojętnych i innych niż niebezpieczne w Łęczycy, czyli podmiotu, który nie jest
uprawniony do przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych,
4.
art. 91 ust. 2 i art. 7 ustawy Pzp,
poprzez nieprecyzyjny opis kryteriów oceny ofert
w zakresie kryterium w postaci oceny proponowanego sposobu i jakości realizacji
zamówienia, skutkiem czego niemożliwe jest ustalenie przez wykonawcę na jakich
zasadach dokonywany będzie wybór oferty, co w sposób oczywisty narusza zasady
uczciwej konkurencji,
5.
art. 5 Kc, art. 353
Kc oraz 483 Kc w zw. z art. 14 ustawy Pzp,
poprzez rażące naruszenie
równości stron stosunku cywilnoprawnego oraz znaczne przekroczenie zasady swobody
umów w wyniku przyznania zamawiającemu uprawnienia do żądania od wykonawcy
kary umownej w przypadkach sprzecznych z zasadami współżycia społecznego oraz
społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tej instytucji prawnej,
Odwołujący wniósł o:
1) nakazanie Zamawiającemu dokonania zmiany treści s.i.w.z. poprzez:
a)
usunięcie z treści s.i.w.z. (pkt I.1.3.1), pkt I.2.4-6 s.i.w.z. obowiązku utworzenia
i
utrzymywania
Punktu
Selektywnej
Zbiórki
Odpadów
Komunalnych
(EKOPUNKT), Punktu Zbiórki Odpadów Niebezpiecznych, a w tym zbiórki
przeterminowanych leków (PZON) oraz moblinych punktów zbierania odpadów,
względnie wykreślenie postanowienia II.2.6.2.b s.i.w.z. oraz przewidzenie
w specyfikacji istotnych warunków zamówienia odrębnej pozycji wynagrodzenia
za utworzenie i utrzymywanie BON, EKOPUNKT, PZON i mobilnych punktów
zbierania odpadów,
b) usunięcie z treści s.i.w.z. (pkt. V.2.2 oraz załącznik nr 4) kryterium oceny ofert
w postaci oceny proponowanego sposobu i jakości realizacji zamówienia
(załącznik ofertowy nr 3) względnie nakazanie zamawiającemu modyfikacji
załącznika nr 4 w taki sposób, aby poszczególnym czynnościom opisanym w tym
załączniku i częstotliwości ich wykonywania przypisane były konkretne wartości
punktowania oferty,
c) usunięcie z treści s.i.w.z. § 7 ust. 1 pkt 1 wzoru umowy stanowiącego załącznik
nr 7 do specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
d) usunięcie z treści s.i.w.z. § 7 ust. 11 wzoru umowy stanowiącego załącznik nr 7
do specyfikacji istotnych warunków zamówienia,
e) usunięcie z pkt I.3.2.h s.i.w.z. postanowienia, że wykonawca ma ustalać
harmonogram wywozu odpadów z właścicielami nieruchomości, z których te
odpady są odbierane,
f) usunięcie z treści s.i.w.z. w pkt I.6.3 i 6.5 oraz w pkt 1.6.5.2 nakazu
przetransportowania zmieszanych odpadów komunalnych (20 03 01) do
Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) -
Składowisko Odpadów obojętnych i innych niż niebezpieczne w Łęczycy,
2) zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kosztów postępowania, w tym
kosztów reprezentacji wg przedstawionych na rozprawie rachunków.
Odwołujący wskazał, iż ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1
ustawy Pzp. Odwołujący jest spółką prowadzącą działalność w zakresie gospodarowania
odpadami, a tym samym podmiotem żywotnie zainteresowanym w uzyskaniu zamówienia.
Tymczasem naruszenia ustawy Pzp, jakich dopuścił się zamawiający polegające na
niezgodnym z prawem sformułowaniu postanowień s.i.w.z. uniemożliwiają odwołującemu
złożenie oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia, co naraża odwołującego na
szkodę wynikającą z nie uzyskania tego zamówienia, osiągnięcia z tego tytułu określonego
przychodu oraz zysku.
Zamawiający, dnia 5 kwietnia 2013 roku, przekazał kopię odwołania pozostałym
wykonawcom oraz zamieścił jej treść na swojej stronie internetowej.
Dnia 8 kwietnia 2013 roku do postępowania odwoławczego - po stronie odwołującego,
zgłosił przystąpienie wykonawca RAGN-SELLS Polska Sp. z o.o., Postępu 15C, 02-676
Warszawa.
Zamawiający, dnia 15 kwietnia 2013 roku, złożył pisemną odpowiedź na odwołanie,
w której wniósł o oddalenie odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska
stron oraz uczestników postępowania odwoławczego, złożone podczas rozprawy, Izba
stwierdziła, iż odwołania nie zasługują na uwzględnienie.
Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Izba stwierdziła, że nie zachodzą przesłanki do odrzucenia odwołania, o których stanowi
przepis art. 189 ust. 2 ustawy - Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający
prowadzi
postępowania
o
udzielenie
zamówienia
publicznego
z zastosowaniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wymaganych przy
procedurze, której wartość szacunkowa zamówienia przekracza kwoty określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że wobec dokonanych przez zamawiającego, po
wniesieniu odwołania, modyfikacji treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia z dnia
15 kwietnia 2013 roku, zarzuty opisane w treści odwołania o sygn. akt KIO 766/13 – pkt 3
oraz opisane w treści odwołania sygn. akt KIO 767/13 – pkt 1, 2, 3, 4, 5, zostały przez
zamawiającego uwzględnione i w odniesieniu do żądań odwołujących w tym zakresie
zamawiający zmodyfikował treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia – zgodnie
z tymi żądaniami. Zatem ich rozpatrzenie przez Izbę jest bezprzedmiotowe. Ewentualne
zastrzeżenia odwołujących, co do sposobu wykonania żądań, w kontekście uwzględnionych
przez zamawiającego zarzutów odwołania mogą stanowić podstawę do zgłaszania do
zamawiającego zapytań, prośby o wyjaśnienia, czy też wnoszenia środków ochrony prawnej
(z zastrzeżeniem ograniczenia wynikającego z przepisu art. 189 ust. 2 pkt 4 ustawy Pzp).
W zakresie zarzutów uwzględnionych przez zamawiającego, Izba podziela pogląd
wyrażony w wyroku z dnia 22 listopada 2012 roku, sygn. akt: KIO 2438/12, w którym Izba
stwierdziła, że „W sytuacji kiedy co do części podniesionych zarzutów spór nie występuje,
uznać należy, iż prowadzenie w tym zakresie postępowania staje się bezprzedmiotowe.
Zdaniem Izby stanowisku temu nie stoi na przeszkodzie przepis art. 186 ust. 2 ustawy Pzp
zgodnie z którym „w przypadku uwzględnienia przez zamawiającego w całości zarzutów
przedstawionych w odwołaniu izba może umorzyć postępowanie odwoławcze". W przypadku
częściowego uwzględnienia zarzutów Izba nie może dokonać częściowego umorzenia
postępowania, gdyż przepisy ustawy Pzp nie dają jej takiej kognicji, jednak biorąc pod uwagę
fakt, że ustawa Pzp nie nakazuje zamawiającemu powstrzymania się z dokonaniem
czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, polegających na uwzględnieniu części
zarzutów podniesionych w odwołaniu, to należy uznać, że takie uwzględnienie jest skuteczne
i następuje ono z chwilą podania tej informacji do wiadomości wykonawców.(...) Biorąc pod
uwagę powyższe, zasadny wydaje się wniosek, że z chwilą uznania przez Zamawiającego
przed rozprawą części zarzutów podniesionych w odwołaniu, to Odwołujący winien poddać
racjonalnej analizie zarzuty pozostałe i sens ich dalszego podtrzymywania, a nie liczyć na to
ze niezależnie od oceny tych pozostałych zarzutów, Izba biorąc pod uwagę częściowe
uwzględnienie zarzutów przez Zamawiającego, dokona uwzględnienia odwołania i kosztami
postępowania obciąży Zamawiającego".
KIO 766/13
Zdaniem odwołującego, wymogi określone przez zamawiającego, kwestionowane przez
odwołującego, uniemożliwiają dostęp do udziału większości wykonawców, stawiając
w uprzywilejowanej sytuacji podmiot, który obecnie świadczy usługi w tym zakresie na
terenie Gminy Stargard Szczeciński tj., Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami Sp.
z o.o., w którego skład wchodzi Zakład Oczyszczania Miasta w Stargardzie Szczecińskim,
a co za tym idzie naruszają dyspozycje art. 7 oraz art. 29 ust 2 ustawy Pzp. Ponadto
odwołujący wskazał, że MPGK Sp. z o.o., jest spółką, której właścicielem w 100% jest
Gmina-Miasto Stargard Szczeciński.
Odwołujący wskazał, iż analiza wymagań, jakie stawia wykonawcom s.i.w.z. prowadzi do
wniosku, iż nie znajdują one rzeczowego uzasadnienia w treści obowiązujących przepisów
prawa w tym w szczególności w ustawie z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 391 ze zmianami),
a także w przywołanej przez zamawiającego uchwale nr XXIV/268/2012 z dnia 18 grudnia
2012 r. „W sprawie uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy
Miasta Stargard Szczeciński”. Uchwała przewiduje obowiązek utworzenia punktu
selektywnego zbierania odpadów komunalnych (Ekopunkt czyli PSZOK). Obowiązek ten
ciąży na Gminie, która może stworzyć PSZOK we własnym zakresie lub zlecić obowiązek
jego utworzenia w osobnym postępowaniu przetargowym, z uwagi na fakt, iż działalność
PSZOK-ów nie jest częścią bezpośredniego systemu odbierania odpadów komunalnych.
PSZOK jest uzupełnieniem systemu w sytuacji, kiedy na danej nieruchomości powstanie
więcej odpadów zgromadzonych w sposób selektywny, nieadekwatnie do przewidzianych
ilości i posiadanych pojemników na odpady. W/w przepisy nie konstruują konieczności
zobowiązania wykonawcy wyłonionego w drodze przetargu na odbiór odpadów komunalnych
od mieszkańców gminy do utworzenia EKOPUNKT-u (PSZOK) oraz PZON. Z kolei art. 3 ust.
2 pkt 5 i 6 wyżej cytowanej ustawy dotyczy obowiązków gminy względem właścicieli
nieruchomości i nakazuje ustanowienie selektywnego zbierania odpadów wymienionych
w przytoczonym wyżej przepisie. Taka konstrukcja warunków udziału w postępowaniu stawia
w uprzywilejowanej sytuacji MPGK Sp. z o.o. w Stargardzie Szczecińskim. Dowodem na
powyższe jest uruchomienie przez Gminę w porozumieniu z MPGK Sp. z o.o. Punktu
Zbierania Odpadów Niebezpiecznych. Punkt ten powstał na terenie Zakładu Oczyszczenia
Miasta wchodzącego w skład MPGK Sp. z o.o.
Zdaniem odwołującego, specyfikacja istotnych warunków zamówienia zbudowana jest na
bazie usług świadczonych na chwilę obecną przez Zakład Oczyszczania Miasta należący do
MPGK Sp. z o.o. w Stargardzie Szczecińskim, który obecnie prowadzi Biuro Obsługi
Mieszkańców (BOM), PZON, zlokalizowane w centrum miasta oraz mobilne punkty
selektywnego zbierania odpadów.
Wykonawcy, którzy do tej pory nie prowadzili działalności na obszarze objętym
postępowaniem przetargowym nie dysponują EKPUNKT-ami, ani też PZON-ami na terenie
Gminy Stargard Szczeciński. Ze względu na uwarunkowania prawne nie jest też możliwe,
aby wykonawca który wygrał przetarg był w stanie w terminie jednego miesiąca utworzyć
BOM, EKOPUNKT oraz PZON. Z przepisów rozporządzenia z dnia 9 listopada 2010 r.
w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213
poz. 1397) wynika, iż przedsięwzięcie w postaci zbierania odpadów wymaga wydania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach. Tym samym tworząc punkt selektywnego zbierania
odpadów (innych niż niebezpieczne) lub punkt zbierania odpadów niebezpiecznych
wykonawca zobowiązany będzie do uzyskania powyższej decyzji, a niejednokrotnie także
decyzji o pozwoleniu na budowę.
Odwołujący stwierdził, że z zagrożeniem, o którym mowa wyżej mamy do czynienia
w odniesieniu do zaskarżonego postępowania przetargowego. Nie budzi bowiem wątpliwości
fakt, iż w świetle postanowień umowy przewidujących karę umowną w wysokości 500.000,00
zł za brak spełnienia wymogów s.i.w.z. w dniu przystąpienia do realizacji umowy, żaden
z wykonawców nie posiadający już funkcjonujących PSZOK nie złoży oferty. Trudno też
przypuszczać, iż nie świadcząc obecnie usług w zakresie odbioru odpadów komunalnych
z terenu Gminy Stargard Szczeciński wykonawcy podjęli działania w celu utworzenia PSZOK
na tym terenie. Zdaniem odwołującego, oczywistym jest zatem, iż s.i.w.z. w obecnej treści
stawia w uprzywilejowanej sytuacji MPGO Sp. z o.o w skład, którego wchodzi ZOM
w Stargardzie Szczecińskim.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że zarzuty odwołującego są niezasadne. Izba
zwraca uwagę na okoliczność, że każde postępowanie wywołane wniesieniem środka
ochrony prawnej, jakim jest odwołanie, należy oceniać odrębnie. Mimo możliwych do
wystąpienia zbieżności okoliczności faktycznych i prawnych w dwóch lub więcej
postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego i wystąpienia tych samych
wykonawców, to sytuacja może być zgoła odmienna. Dlatego też nie jest możliwe
automatyczne przeniesienie stanu faktycznego z innej sprawy odwoławczej na przedmiot
badania objęty niniejszym odwołaniem.
Zdaniem Izby, w związku ze zmianą prawa związaną z odbiorem odpadów komunalnych
zamawiający ma pełne prawo do takiego ukształtowania warunków świadczenia usługi, aby
w pełni odzwierciedlała ona zapotrzebowanie społeczeństwa w zakresie odpadów
komunalnych. W przedmiotowym postępowaniu zamawiający tak ustalił sposób świadczenia
usługi, który jest całościowy, kompleksowy i jednolity, tzn. wykonawca umowy ma w sposób
zorganizowany, obejmujący całokształt czynności składających się na przedmiot zamówienia
wykonać zamówienie, dzięki czemu zamawiający w prosty i przejrzysty sposób może
kontrolować prawidłowość realizacji umowy. Rozwiązanie przyjęte przez zamawiającego nie
stoi w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa, jest rozwiązaniem racjonalnym
i korzystnym zarówno dla samego zamawiającego, jak i co najważniejsze – dla mieszkańców
gminy. Zamawiający, jako gospodarz postępowania ma pełne uprawnienie do ustanawiania
wymogów realizacji zadania (usługi) w taki sposób, który pozwoli mu na kompleksowe
osiągnięcie celu, jaki zamierza osiągnąć. Okoliczność, iż takie ukształtowanie przedmiotu
zamówienia nie odpowiada wszystkim wykonawcom, nie może stanowić podstawy do
uznania zarzutu naruszenia art. 7 w zw. z art. 29 ustawy - Prawo zamówień publicznych, za
zasadny. Oczywistym jest, iż sposób realizacji zamówienia, opisany przez zamawiającego
w specyfikacji istotnych warunków zamówienia nie może ograniczać konkurencji.
W przedmiotowym postępowaniu, zdaniem Izby, zamawiający opisał przedmiot
zamówienia, jego realizację, w sposób nieutrudniający uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, gdyż obejmuje on zakres czynności równy dla każdego uczestnika
postępowania. Jeżeli wykonawca (odwołujący) nie jest w stanie sprostać wymogom
zamawiającego, a zwrócić należy szczególną uwagę na nową sytuację wywołaną
znowelizowanymi przepisami o odpadach, to w ustawie - Prawo zamówień publicznych, brak
jest przymusu składania oferty. Skoro bowiem zakres czynności opisanych przez
zamawiającego przekracza możliwości techniczno-organizacyjne odwołującego tzn. że
wykonawca ten nie jest w stanie sprostać nowym wyzwaniom wynikającym z nowych
przepisów.
Izba zwraca uwagę, że wejście na nowy rynek, nowych podmiotów zawsze wywołuje
poniesienie innych, dodatkowych kosztów, które wykonawcy, za udział w tym rynku są
zobligowani ponieść. Poniesienie tych dodatkowych kosztów nie powoduje jednoznacznie
ograniczenia konkurencji, czy równego traktowania wykonawców. Jest to bowiem ryzyko,
które wykonawcy muszą ponieść. Ponadto, zdaniem Izby, każdy wykonawca, czy to już
świadczący usługę, czy nowy będą w równym stopniu ponosić koszty świadczenia usługi.
Element przystosowania się do jej świadczenia przez nowych wykonawców jest bezsporny,
a że koszty mogą być różne, jest oczywistym i jest elementem walki rynkowej i ryzyka
wykonawcy.
Tym samym obowiązek uwzględnienia i wycenienia wszystkich wymaganych składowych
przedmiotu zamówienia przez wykonawców nie stanowi o naruszeniu przepisów
wskazywanych przez odwołującego.
Izba zwraca uwagę, że zamawiający wskazał na okoliczność, iż spółka miejska, która do
tej pory świadczy usługi również będzie zobowiązana do poniesienia dodatkowych kosztów,
w tym chociażby kosztów pracowniczych, czy kosztów utworzenia BOM i PSZOK, gdyż
dotychczasowa ich lokalizacja nie odpowiada wymaganiom postawionych przez
zamawiającego w specyfikacji, czemu odwołujący (766/13 i 767/13) nie zaprzeczyli.
Izba podziela stanowisko zamawiającego, iż przedmiotowe postępowanie wiąże się
z diametralną zmianą systemu odbioru odpadów komunalnych, która wzbudza wiele
kontrowersji oraz obaw wśród mieszkańców (również, co do działania systemu).
Zamawiający - w trosce o interes mieszkańców, a także efektywność i spójność
podejmowanych działań - wymaga utworzenia i prowadzenia przez wykonawcę Biura
Obsługi Mieszkańców. W biurze tym mieszkańcy będą mogli uzyskać interesujące ich
informacje, zamówić usługę dodatkowego odbioru poza harmonogramem, odebrać worki na
odpady, kody kreskowe, przekazywać drobne odpady ze zbiórki selektywnej itd.
Funkcjonowanie tego biura jest więc bezpośrednio związane z główną usługą będącą
przedmiotem zamówienia. Powierzanie prowadzenia tego biura podmiotowi trzeciemu
mijałoby się z celem jego utworzenia (obsługa mieszkańców, od których odbierane będą
odpady w związku z odbiorem tych odpadów) i nie zapewniłoby efektywnego świadczenia
usługi odbioru odpadów komunalnych, w tym właściwego poziomu komunikacji pomiędzy
mieszkańcami a wykonawcą tej usługi.
Wbrew twierdzeniom odwołujących również wymóg utworzenia i prowadzenia (PSZOK)
oraz PZON jest wymogiem uzasadnionym i zgodnym z obowiązującymi przepisami. Należy
przy tym zwrócić uwagę, że ideą nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach było zapobieganie powstawaniu „dzikich wysypisk” oraz wypracowanie
odpowiedniego sposobu postępowania z odpadami, poprzez osiągnięcie narzuconych na
gminy poziomów odzysku.
Zdaniem Izby, nie ma prawnych przeszkód, by wymóg utworzenia i prowadzenia punktów
odbioru odpadów był nałożony na wykonawcę odbierającego odpady komunalne, tym
bardziej, że takie rozwiązanie jest racjonalne i korzystne przede wszystkim dla mieszkańców.
Skupia w jednym miejscu działania oraz odpowiedzialność za odbiór odpadów komunalnych
od mieszkańców gminy. Należy przy tym zwrócić uwagę, że zamawiający nie połączył usługi
odbierania odpadów z inną, nie wiążącą się rzeczowo i funkcjonalnie, np. utrzymaniem
parków. Zamawiający ustalając zakres zamówienia porusza się w obszarze odbierania
odpadów komunalnych, tworząc optymalny dla gminy system.
Izba nie akceptuje stanowiska odwołujących, którzy kwestionując określone wymogi
zamawiającego dążą do określenia jak najprostszego sposobu odbierania 27 tys. ton
odpadów, z pominięciem innych wiążących się z odbiorem odpadów z nieruchomości
działań, odbieranych przez nich, jako uciążliwe.
Ponadto wskazać należy, że zamawiający w dniu 15 kwietnia 2013 r. dokonał zmiany
s.i.w.z., rezygnując z kwestionowanego warunku udziału w postępowaniu (część II pkt 1.3
ppkt 2-5), tj. wymogu wykazania na etapie składania ofert dysponowania najpóźniej w dniu
rozpoczęcia usługi BOM, PSZON, 8 czasowych (mobilnych) punktów selektywnego zbierania
odpadów niebezpiecznych, PZON, tj. uwzględnił zarzut odwołującego. Jednocześnie
zamawiający, dokonaną zmianą specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zmodyfikował
wymagania przedmiotowe w stosunku do utworzenia i prowadzenia BOM, PSZON, 8
czasowych (mobilnych) punktów selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych PZON -
w sposób pozwalający na stworzenie ww. punktów w odpowiednim czasie, bez ponoszenia
nieuzasadnionych kosztów przez wykonawcę, który będzie realizował zamówienie.
Jednocześnie zamawiający zmodyfikował § 7 umowy w taki sposób, że kara umowna nie
będzie miała zastosowania, jeżeli w czasie umożliwiającym utworzenie stałych punktów
usługa będzie realizowana przez punkty mobilne.
W ten sposób do niezbędnego minimum zostało ograniczone ryzyko zapłaty kary umownej
przez wykonawcę, przy jednoczesnym zabezpieczeniu interesu zamawiającego, co czyni
zarzut Nr 4 niezasadnym.
W konsekwencji ustaleń poczynionych jw., za niezasadny Izba uznała zarzut dotyczący
naruszenia art. 7 w zw. z art. 29 ustawy Pzp. W ocenie Izby, zamawiający prowadzi
postępowanie w sposób należyty, z poszanowaniem zasad wynikających z przepisu art. 7
ustawy Pzp, traktując wszystkich wykonawców w sposób równy, dokładając szczególnej
staranności przy opisie przedmiotu zamówienia.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238).
KIO 767/13
Izba podtrzymując dotychczas prezentowane stanowisko (KIO 766/13), które zachowuje
swoją aktualność w przedmiotowej sprawie, dodatkowo wskazuje, co następuje.
Zarzut Nr 1 – uwzględniony przez zamawiającego. Zamawiający wykonał żądanie
alternatywne wskazywane przez odwołującego, a mianowicie zamawiający przewidział
w specyfikacji istotnych warunków zamówienia i wprowadził odrębną pozycję wynagrodzenia
za utworzenie i utrzymanie BOM-u, EKOPUNKT-u, PZON-u i mobilnych punktów zbierania
odpadów (II.2.7.2.d s.i.w.z.).
Zarzut Nr 2 – uwzględniony przez zamawiającego. Zamawiający wykonał żądanie
alternatywne wskazywane przez odwołującego, a mianowicie zamawiający dokonał
modyfikacji załącznika Nr 4 dodatkowo doprecyzowując sposób oceny oferty w kryterium
jakości. Obecne brzmienie s.i.w.z. nie pozostawia wątpliwości, że ocena ofert w kryterium
jakości dokonywana będzie w oparciu o obiektywne i weryfikowalne kryteria.
Zarzut Nr 3 i 4 – uwzględniony przez zamawiającego. Zamawiający wykonał żądanie
odwołującego i usunął karę umowną określoną w § 7 ust. 1 pkt 1 umowy. Zmodyfikował
również zapis w § 7 ust. 1 pkt 11 umowy, rezygnując z kar umownej za naruszenie „innych
obowiązków wynikających z umowy lub naruszenie jej istotnych postanowień", zastrzegając
karę umowną za udowodnione przez zamawiającego nieobsłużenie mieszkańca oraz
odmowę przyjęcia odpadów w BOM, PSZOK i PZON w wysokości 100 (słownie: sto złotych)
za każde naruszenie.
Zarzut Nr 5 – uwzględniony przez zamawiającego. Zamawiający wykonał żądanie
odwołującego i zmodyfikował postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia
w ten sposób, że dotychczasowa treść została zmieniona i użyto sformułowania
pochodzącego wprost z § 2 ust. 2 uchwały Rady Miejskiej Nr XXIV/272/2012 w sprawie
szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług świadczenia usług w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych
odpadów w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie
odpadami komunalnymi, tj. harmonogramy zostaną sporządzone przez operatora systemu
i udostępnione właścicielom nieruchomości
Zarzut Nr 6 – dotyczący sformułowania w pkt I.6.3 i 6.5 oraz w pkt I.6.5.2) nakazu
przetransportowania
zebranych
odpadów
komunalnych
do
Regionalnej
Instalacji
Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) - Składowisko Odpadów obojętnych i innych
niż niebezpieczne w Łęczycy, wbrew zakazom wynikającym z przepisów prawa
w szczególności z art. 35 ust. 6 pkt 3 Ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 (Dz. U.
2013, poz. 21) oraz Uchwałą Nr XVI/218/12 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego
z dnia 29 czerwca 2012 r. w sprawie uchwalenia aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami
dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2012 - 2017 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2018 - 2023, zmienionej uchwałą z dnia 20 grudnia 2012 roku
o Nr XX/278/12 oraz jej załącznikiem stanowiącym Plan Gospodarki Odpadami dla
Województwa Zachodniopomorskiego, Izba uznała za niezasadny.
Izba wskazuje, że wskazanie przez odwołującego niezgodności postanowień specyfikacji
istotnych warunków zamówienia z ustawą o odpadach i uchwałą w sprawie WPGO nie
znajduje oparcia w przepisach prawa. Przede wszystkim bowiem uchwała w sprawie WPGO
nie stanowi źródła prawa miejscowego. Aktem prawa miejscowego jest natomiast uchwała
Nr XVI/219/12 Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 29 czerwca 2012 r.
w
sprawie
wykonania
Planu
Gospodarki
Odpadami
dla
Województwa
Zachodniopomorskiego na lata 2012 - 2017 z uwzględnieniem perspektyw na lata 2018-2023
opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Zachodniopomorskiego z dnia
9 sierpnia 2012 r. pod poz. 1873 z późn. zm. Powyższe wynika wprost z art. 9 ustawy
o samorządzie województwa („Samorząd województwa, na podstawie upoważnień
ustawowych, stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa")
oraz art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2010 r. Nr 185 poz. 1243
z późn. zm.) ustawy o odpadach obowiązującej w dniu podjęcia uchwały o wykonaniu
WPGO („Uchwała w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami jest
aktem prawa miejscowego."). Zauważyć należy, że ustawa o odpadach nie wskazuje, iż
uchwała w sprawie uchwalenia wojewódzkiego planu gospodarki odpadami jest aktem prawa
miejscowego. Bezsporny jest więc fakt, że to ta pierwsza jest aktem prawa miejscowego.
W kontekście powyższego wskazać należy, iż na mocy § 2 ust. 1 lit c uchwały w sprawie
wykonania WPGO składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w Łęczycy
znajduje się w wykazie istniejących regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów
komunalnych (uchwała nr XVI/219/12). Powyższe determinuje spełnianie przez tę instalację
wszystkich wymogów, o których mowa w art. 35 ust. 6 ustawy o odpadach. Odmienna
interpretacja prowadziłaby do wniosku, że uchwała podjęta przez Sejmik Województwa
Zachodniopomorskiego jest niezgodna z przepisami powszechnie obowiązującego prawa.
W myśl art. 9l i 9e ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach tylko RIPOK-i
określone w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami mają
prawo (i zarazem obowiązek) przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych od ich
odbiorców, a odbiorcy mają obowiązek przekazywania tych odpadów wyłącznie do instalacji
wymienionych w tych uchwałach.
Na marginesie należy zauważyć, że w § 10 ust. 2 uchwały Rady Gminy w sprawie
uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasta Stargard
Szczeciński (uchwała Nr XXIV/268/2012 Rady Miejskiej w Stargardzie Szczecińskim z dnia
18 grudnia 2012 roku) ustanowiono RIPOK Łęczyca, jako instalację, do której kierowane
będą zmieszane odpady komunalne.
Biorąc pod uwagę powyższe, brak jest podstaw do kwestionowania prawidłowości podjętej
przez gminę uchwały w drodze odwołania od specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba nie stwierdziła naruszenia przez zamawiającego
przepisów wskazanych w treści odwołania, dlatego też na podstawie przepisu art. 192 ust. 1
ustawy - Prawo zamówień publicznych orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku - na podstawie art. 192 ust.
9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 rozporządzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41 poz. 238).
Przewodniczący: …………………………
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27
