rodzaj: WYROK
data dokumentu: 2013-06-11
rok: 2013
data dokumentu: 2013-06-11
rok: 2013
sygnatury akt.:
KIO 1067/13
KIO 1067/13
KIO 1072/13
KIO 1073/13
KIO 1078/13
KIO 1080/13
KIO 980/13
Komisja w składzie:
Przewodniczący: Emil Kawa, Ewa Rzońca, Honorata Łopianowska Protokolant: Rafał Komoń
Przewodniczący: Emil Kawa, Ewa Rzońca, Honorata Łopianowska Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 21 maja, 22 maja, 23 maja, 24 maja, 4 czerwca,
5 czerwca, 6 czerwca 2013 r. odwołań wniesionych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 26 kwietnia 2013 r. przez Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
980/13),
B. w dniu 6 maja 2013 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia
publicznego
S&T
Services
Polska
spółkę
z
ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie (spr. o sygn. KIO
1067/13),
C. w dniu 6 maja 2013 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International
Luxemburg w Luxemburgu (spr. o sygn. KIO 1072/13),
D. w dniu 6 maja 2013 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w warszawie, Enigma Systemy Ochrony
Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA
w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie (spr. o sygn. KIO 1073/13),
E. w dniu 6 maja 2013 r. przez Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
1078/13),
F. w dniu 6 maja 2013 r. przez Comarch SA w Krakowie (spr. o sygn. KIO 1080/13)
w postępowaniu prowadzonym przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
przy udziale:
A. wykonawcy Asseco Poland SA w Rzeszowie zgłaszającego przystąpienia do
postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 1072/13, KIO 1080/13, KIO 1142/13 - po
stronie Zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO 1073/13 - po stronie Odwołującego;
B. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA
w Warszawie zgłaszających przystąpienia do postępowań odwoławczych o sygn. akt:
KIO 980/13, KIO 1073/13, KIO 1078/13 - po stronie Odwołującego oraz o sygn. akt: KIO
1072/13, KIO 1080/13 - po stronie Zamawiającego;
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego SMT
Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu
zgłaszających przystąpienia do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 1078/13
po stronie Zamawiającego;
D. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity
SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA
w Barcelonie, zgłaszających przystąpienia do postępowań odwoławczych o sygn. akt:
KIO 1142/13 - po stronie Odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO
1078/13, KIO 1080/13 - po stronie Zamawiającego;
E. Comarch SA w Krakowie, zgłaszającego przystąpienia do postępowań odwoławczych
o sygn. akt: KIO 980/13 - po stronie Zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO 1067/13, KIO
1072/13 po stronie odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1073/13, KIO 1078/13 - po
stronie Zamawiającego;
F. wykonawcy Qumak S.A. w Warszawie, zgłaszającego przystąpienia do postępowania
odwoławczego o sygn. akt: KIO 980/13, KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO 1073/13, KIO
1078/13, KIO 1080/13 - po stronie Zamawiającego;
G. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Ericpol spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie, zgłaszających
przystąpienia do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13, KIO 1067/13, KIO
1072/13, KIO 1078/13, KIO 1080/13 - po stronie zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO
1073/13 - po stronie Odwołującego,
5 czerwca, 6 czerwca 2013 r. odwołań wniesionych do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej:
A. w dniu 26 kwietnia 2013 r. przez Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
980/13),
B. w dniu 6 maja 2013 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia
publicznego
S&T
Services
Polska
spółkę
z
ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie (spr. o sygn. KIO
1067/13),
C. w dniu 6 maja 2013 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International
Luxemburg w Luxemburgu (spr. o sygn. KIO 1072/13),
D. w dniu 6 maja 2013 r. przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w warszawie, Enigma Systemy Ochrony
Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA
w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie (spr. o sygn. KIO 1073/13),
E. w dniu 6 maja 2013 r. przez Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
1078/13),
F. w dniu 6 maja 2013 r. przez Comarch SA w Krakowie (spr. o sygn. KIO 1080/13)
w postępowaniu prowadzonym przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
przy udziale:
A. wykonawcy Asseco Poland SA w Rzeszowie zgłaszającego przystąpienia do
postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 1072/13, KIO 1080/13, KIO 1142/13 - po
stronie Zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO 1073/13 - po stronie Odwołującego;
B. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA
w Warszawie zgłaszających przystąpienia do postępowań odwoławczych o sygn. akt:
KIO 980/13, KIO 1073/13, KIO 1078/13 - po stronie Odwołującego oraz o sygn. akt: KIO
1072/13, KIO 1080/13 - po stronie Zamawiającego;
C. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego SMT
Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu
zgłaszających przystąpienia do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 1078/13
po stronie Zamawiającego;
D. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity
SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA
w Barcelonie, zgłaszających przystąpienia do postępowań odwoławczych o sygn. akt:
KIO 1142/13 - po stronie Odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO
1078/13, KIO 1080/13 - po stronie Zamawiającego;
E. Comarch SA w Krakowie, zgłaszającego przystąpienia do postępowań odwoławczych
o sygn. akt: KIO 980/13 - po stronie Zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO 1067/13, KIO
1072/13 po stronie odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1073/13, KIO 1078/13 - po
stronie Zamawiającego;
F. wykonawcy Qumak S.A. w Warszawie, zgłaszającego przystąpienia do postępowania
odwoławczego o sygn. akt: KIO 980/13, KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO 1073/13, KIO
1078/13, KIO 1080/13 - po stronie Zamawiającego;
G. wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Ericpol spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie, zgłaszających
przystąpienia do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13, KIO 1067/13, KIO
1072/13, KIO 1078/13, KIO 1080/13 - po stronie zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO
1073/13 - po stronie Odwołującego,
orzeka:
1.
A. oddala odwołanie Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
980/13);
B. oddala odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego S & T Services Polska spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie (spr.
o sygn. KIO 1067/13);
C. oddala odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft
International Luxemburg w Luxemburgu (spr. o sygn. KIO 1072/13);
D. oddala odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy
Ochrony
Informacji
spółki
z
ograniczoną
odpowiedzialnością
w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie
(spr. o sygn. KIO 1073/13);
E. oddala odwołanie Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
1078/13);
F. oddala odwołanie Comarch SA w Krakowie (spr. o sygn. KIO 1080/13),
2. kosztami
postępowania
obciąża
Odwołujących:
Asseco
Poland
SA
w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO 980/13 oraz KIO 1078/13); wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S & T Services
Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA
w Warszawie (spr. o sygn. KIO 1067/13); wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz
Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu (spr. o sygn. KIO 1072/13);
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego
Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie,
Adasa Sistemas SA w Barcelonie (spr. o sygn. KIO 1073/13); Comarch SA w
Krakowie (spr. o sygn. KIO 1080/13) i nakazuje zaliczyć na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych wpisy w łącznej wysokości 90 000 zł 00 gr (słownie:
dziewięćdziesięciu tysięcy złotych, zero groszy) uiszczone przez Odwołujących,
w tym po 15 000 zł (słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) od
każdego z Odwołujących.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Skład orzekający:
Sygn. akt:
KIO 980/13
KIO 1067/13
KIO 1072/13
KIO 1073/13
KIO 1078/13
KIO 1080/13
U z a s a d n i e n i e
I. Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego na „Projekt, budowę i wdrożenie informatycznego systemu
osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami (ISOK) oraz świadczenie usługi
gwarancyjnej po wdrożeniu tego systemu" z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010, Nr 113, poz. 759
ze zm.) wymaganych przy procedurze, kiedy wartość szacunkowa zamówienia przekracza
kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
w dniu 13 listopada 2012 r. pod nr 2012/S 218-359479.
W postępowaniu, zostały złożone oferty przez ośmiu wykonawców:
1) Comarch SA w Krakowie z ceną 51 592 650,12 zł,
2) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego SMT
Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu
z ceną 52 984 509,51 zł,
3) Qumak SA w Warszawie z ceną 62 287 785,00 zł,
4) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity
SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Adasa Sistemas Sa w Barcelonie, Comp SA
w Warszawie z ceną 63 947 205,04 zł,
5) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Ericpol
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi oraz GIS Partner z ceną 69 546
719,82 zł,
6) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Unizeto
Technologies SA w Szczecinie i NTT System SA z ceną 70 110 000,00 zł,
7) Asseco Poland SA w Rzeszowie z ceną 71 940 503,63 zł,
8) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action
SA w Warszawie z ceną 76 138 878,21 zł.
Zamawiający dokonał wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez Qumak SA
w Warszawie, odrzucając oferty złożone przez: Comarch SA w Krakowie; wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we
Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu, jednocześnie wykluczając
tego wykonawcę z postępowania; wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Unizeto Technologies SA w Szczecinie i NTT System SA a także
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services
Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniach; złożył odpowiedzi na
odwołania, wnosząc o oddalenie każdego z nich.
Odwołania wymienionych wykonawców zostały połączone do łącznego rozpatrzenia.
Do odpowiednich postępowań odwoławczych przystąpili:
1. Asseco Poland SA w Rzeszowie - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO
1072/13, KIO 1080/13, KIO 1142/13 - po stronie Zamawiającego oraz o sygn. akt:
KIO 1073/13 - po stronie Odwołującego;
2. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action
SA w Warszawie - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13, KIO
1073/13, KIO 1078/13 - po stronie Odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1072/13, KIO
1080/13 - po stronie Zamawiającego;
3. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT
Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu -
do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 1078/13 po stronie Zamawiającego;
4. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA
w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA
w Barcelonie, - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 1142/13 - po stronie
Odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO 1078/13, KIO
1080/13 - po stronie Zamawiającego;
5. Comarch SA w Krakowie, - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13 -
po stronie Zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO 1067/13, KIO 1072/13 po stronie
odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1073/13, KIO 1078/13 - po stronie
Zamawiającego;
6. Qumak S.A. w Warszawie, - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13,
KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO 1073/13, KIO 1078/13, KIO 1080/13 - po stronie
Zamawiającego;
7. Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Ericpol spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu APN Promise SA w Warszawie - do postępowań
odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13, KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO 1078/13, KIO
1080/13 - po stronie zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO 1073/13 - po stronie
Odwołującego.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
I. PRZESŁANKI DO ODRZUCENIA ODWOŁAŃ
Ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołań
złożonych w sprawach KIO 908/13, KIO 1072/13, 1073/13, KIO 1067/13, KIO 1078/13 oraz
KIO 1080/13, o których mowa w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Jednocześnie
uznano,
że
zarzuty
dotyczące
uznania
informacji
zawartych
w ofertach Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum firm S&T
Services Polska Sp. z o.o. i Action S.A., Konsorcjum firm Unizeto Technologies S.A. i NTT
System S.A., Comarch S.A., Konsorcjum SMT za poprawnie objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa (odwołanie Asseco Poland SA w Rzeszowie – spr. o sygn. KIO 1078/13)
w odniesieniu do dokumentów zawartych w ofertach tych wykonawców, zostały postawione
z przekroczeniem terminu na kwestionowanie zastrzeżenia informacji – ustawa nie zna
odrzucenia części odwołania; zarzuty postawione z przekroczeniem terminu nie podlegają
jednak w takim wypadku rozpatrzeniu.
Odrzucono odwołanie złożone przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego S&T Services Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie oraz Action SA w Warszawie w sprawie KIO 1042/13.
II. PRZESŁANKI MATERIALNOPRAWNE, W ROZUMIENIU ART. 179 UST. 1 USTAWY
PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
Ustalono, że wykonawcy, których odwołania podlegają rozpatrzeniu, posiadają interes
w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody
w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, za wyjątkiem wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services Polska spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie, którzy
zakwestionowali w odwołaniu wyłącznie odrzucenie własnej oferty, co w zestawieniu
z faktem, że ta oferta jest najniżej sklasyfikowaną spośród wszystkich ofert złożonych
w postępowaniu, nie mogło skutkować – w razie potwierdzenia stawianych zarzutów -
poniesieniem realnej szkody przez tego wykonawcę.
III. ZAKRES ROZSTRZYGNIĘCIA W ZAKRESIE PODNIESIONYCH ZARZUTÓW
Na wstępie, podkreślenia wymaga kilka uwag ogólnych, natury proceduralnej,
wyznaczających zakres rozpoznania oraz wydanego w sprawie rozstrzygnięcia.
[1] Związanie zarzutami podniesionymi w odwołaniu
Każdorazowo, zakres rozstrzygnięcia – po myśli art. 192 ust. 7 ustawy wyznacza treść
odwołania – kwestionowana w nim czynność, oraz przede wszystkim podniesione zarzuty.
Zgodnie z treścią tego przepisu, Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu. Zatem, każde z odwołań podlegało rozstrzygnięciu w zakresie, jaki
wynikał z podniesionych zarzutów. W ramach środków ochrony prawnej następuje -
w zakresie wyznaczonym treścią zarzutów odwołania - kontrola poprawności działania
zamawiającego (podejmowanych przez niego czynności w postępowaniu bądź bezprawnych
zaniechań), pod względem zgodności z przepisami ustawy. Zgodnie z treścią art. 180 ust. 3
ustawy (analogicznie stanowi § 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 22 marca 2010 r.
w sprawie regulaminu postępowania przy rozpatrywaniu odwołań), odwołanie powinno
wskazywać czynność lub zaniechanie czynności zamawiającego, której zarzuca się
niezgodność z przepisami ustawy, zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów, określać
żądanie oraz wskazywać okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie
odwołania.
Z postawionymi zarzutami skorelowane jest żądanie, kierowane w związku z podnoszonymi
nieprawidłowościami w działaniu Zamawiającego. Ono to bowiem wyznacza zakres
rozstrzygnięcia przez Krajową Izbę Odwoławczą – w myśl § 34 ust. 1 powołanego
rozporządzenia w sprawie regulaminu postępowania przy rozpatrywaniu odwołań, orzeczenie
wydawane przez Krajową Izbę Odwoławczą zawiera, w przypadku wyroku, rozstrzygnięcie o
żądaniach stawianych przez odwołującego lub odwołujących lub – co po myśli art. 192 ust. 3
2) i 3) ustawy Prawo zamówień publicznych, następuje z urzędu – rozstrzygnięcie o karze
finansowej, unieważnieniu umowy w całości bądź w części, o skróceniu okresu
obowiązywania umowy albo o stwierdzeniu naruszenia przepisów ustawy.
Powyższe oznacza, że odwołanie powinno konkretyzować postawiony zarzut, zawierać
wskazanie okoliczności faktycznych, które uzasadniają stawianie Zamawiającemu
wyartykułowanych w odwołaniu zastrzeżeń.
Orzecznictwo wskazuje na potrzebę ścisłego odczytywania treści zarzutu, w tym przede
wszystkim niedopuszczalność wykraczania poza jego treść. O treści zarzutu decyduje
przytoczona podstawa faktyczna, wskazane przez danego odwołującego okoliczności
faktyczne, wskazywane uzasadnienie, jak i przypisana im kwalifikacja prawna, szczególnie,
że ta kwalifikacja prawna decyduje o uwzględnieniu żądania odwołania. Jak wskazano
w uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 29 czerwca 2009 r. w spr. X Ga
110/09, „O tym jakie twierdzenia lub zarzuty podnosi strona w postępowaniu nie przesądza
bowiem proponowana przez nią kwalifikacja prawna ale okoliczności faktyczne wskazane
przez tę stronę. Jeśli więc strona nie odwołuje się do konkretnych okoliczności faktycznych
to skład orzekający nie może samodzielnie ich wprowadzić do postępowania tylko dlatego,
że można je przyporządkować określonej, wskazanej w odwołaniu kwalifikacji prawnej.” Na
potrzebę ścisłego traktowania pojęcia zarzutu wskazał również Sąd Okręgowy w Rzeszowie
w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12: „W zakresie
postępowania odwoławczego art. 180 ust. 1 i 3 pzp stanowi, że odwołanie które powinno
zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów, przysługuje wyłącznie od niezgodnej
z przepisami ustawy czynności zamawiającego podjętej w postępowaniu o udzielenie
zamówienia lub zaniechania czynności, do której jest zobowiązany na podstawie ustawy.
Natomiast w myśl art. 192 ust. 7 pzp KIO nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu. Z jednej strony zostało więc wprowadzone przedmiotowe ograniczenie
dla odwołującego się w postaci niezgodnej z przepisami ustawy czynności zamawiającego,
a z drugiej strony dla KIO, które nie może orzekać co do zarzutów niezwartych w odwołaniu.
(…) Z analizy powyższych przepisów można wyciągnąć dwa zasadnicze wnioski dla
niniejszej sprawy. Po pierwsze, zarówno granice rozpoznania sprawy przez KIO jak i Sąd są
ściśle określone przez zarzuty odwołania, oparte na konkretnej i precyzyjnej podstawie
faktycznej. Sąd w postępowaniu toczącym się na skutek wniesienia skargi jest związany
podniesionymi w odwołaniu zarzutami i wyznaczonymi przez nie granicami zaskarżenia.”.
We wskazanym orzeczeniu, Sąd uznał za niedopuszczalne rozstrzygnięcie przez Krajową
Izbę Odwoławczą o zasadności odwołania, w którym Odwołujący kwestionował zaniechanie
zastosowania art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie podnosząc zarazem
zarzutów dotyczących oceny wyjaśnień wykonawcy dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, które w postępowaniu zostały przez kwestionowanego wykonawcę
złożone.
Reasumując, odwołanie nie może mieć charakteru kadłubowego; powinno konkretyzować
zarzuty, nakierowane na uwzględnienie odpowiadających im żądań; wskazywać okoliczności
faktyczne i prawne, które pozwalają na dokonanie oceny zasadności tych zarzutów.
W szczególności, zawierając zarzuty niezgodności konkurencyjnej oferty z SIWZ, powinno
wskazywać te postanowienia, którym, w ocenie odwołującego, oferta nie odpowiada, czy
stawiając zarzut nakierowany na odrzucenie oferty, której złożenie stanowi czyn nieuczciwej
konkurencji – określać ten czyn, poprzez wskazanie odpowiedniej kwalifikacji prawnej tego
czynu, lub choćby opisowo jednoznacznie go precyzować.
Mając na względzie powyższe wytyczne stawiane przez orzecznictwo sądowe uznano, że
nie można przyjąć rozszerzającego traktowania pojęcia zarzutu w odniesieniu do zarzutów,
jakie zostały podniesione w odwołaniu Asseco Poland SA w Rzeszowie w spr. KIO 1078/13,
wskazujących wyłącznie na podstawę do odrzucenia ofert wskazywanych wykonawców
w oparciu o przepis art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie zaś na
konieczność dokonania czynności wezwania wykonawców przez Zamawiającego do
złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy. Odwołujący stawiany zarzut wyraźnie odniósł do obowiązku
odrzucenia ofert wykonawców, wobec odgadywanego przez siebie złożenia przez tych
wykonawców wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, na co wskazuje zarzut w pkt 2 i 3
odwołania (jego str. 4 in fine oraz 5): „2. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest
zobowiązany na podstawie PZP, tj. oceny złożonych przez następujących wykonawców:
1) Comarch S.A., 2) Konsorcjum SMT, 3) Qumak SA, 4) Konsorcjum Sygnity, na podstawie
art. 90. Ust. 1 Ustawy wyjaśnień zgodnie z przepisami Ustawy; 3. naruszenie przepisu art. 89
ust. 1 pkt 4) w związku z art. 7 ust. 1 Ustawy w, poprzez zaniechanie odrzucenia ofert
następujących wykonawców: 1) Comarch S.A., 2) Konsorcjum SMT, 3) Qumak SA, 4)
Konsorcjum Sygnity, pomimo iż oferty te zawierają rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zaś w/w wykonawcy nie złożyli wyjaśnień spełniających wymagania
określone w art. 90 ust. 2 - 3 Ustawy.”
Powyższe odnosi się także do podniesionych w tym odwołaniu zarzutów, wskazujących na to
że wobec wyceny w ofercie Qumak SA w Warszawie elementów sprzętu ujętych w pozycjach
50 – 80 tabeli 4 Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie stanowi mamy do
czynienia m.in. z podstawą odrzucenia oferty, o której mowa w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych z uwagi a to, że wykonawca zaoferował dostawy sprzętu
komputerowego poniżej kosztów wytworzenia/zakupu (zarzut 12 odwołania - jego str. 6).
Odwołujący dopiero na rozprawie sprecyzował, że stawiając powyższy zarzut miał na uwadze
czyn nieuczciwej konkurencji, o którym stanowi art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji.
[2] Zarzuty wycofane
Odwołujący wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego
Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie
wycofali na rozprawie zarzuty dotyczące bezpodstawnego uznania za poprawnie objęte
tajemnicą przedsiębiorstwa informacji zawartych w ofercie Qumak SA w Warszawie (zarzut
oznaczony nr III.2 w odwołaniu).
Odwołujący Asseco Poland SA w Warszawie wycofał na rozprawie w dniu 3 czerwca 2013 r.
zarzuty wskazujące na niezgodność z SIWZ ofert wykonawców w zakresie oprogramowania
do tworzenia kopii zapasowych i archiwizacji danych – Data Protector (odwołanie w sprawie
KIO 1078/13, zarzut XI, str. 24 – 25 odwołania), a także wszystkie zarzuty kierowane wobec
oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Unizeto
Technologies SA w Szczecinie i NTT System SA.
Na rozprawie w dniu 4 czerwca 2013 r. Odwołujący Asseco Poland SA w Warszawie wycofał
zarzut dotyczący dwukrotnej wyceny praw autorskich w formularzu 4 w odniesieniu do
Comarch SA w Krakowie, skoro oferta tego wykonawcy została odrzucona właśnie z powodu
niewycenienia w ogóle praw autorskich.
Z tego względu, powyższe zarzuty nie podlegały rozpatrzeniu.
[3] Ocena dowodów
Podstawę
rozstrzygnięcia
stanowiła
dokumentacja
postępowania
złożona
przez
Zamawiającego, w tym przede wszystkim kwestionowane w odpowiednich odwołaniach
oferty wykonawców uczestniczących w postępowaniu, oraz złożone na rozprawie dowody.
Podstawowe znaczenie dla oceny zasadności stawianych w odpowiednich odwołaniach
zarzutów miała przede wszystkim treść ofert złożonych przez wykonawców, ich wyjaśnień
i uzupełnień a także dokumenty podstawowe opisujące wymagania Zamawiającego, jakimi są
specyfikacja istotnych warunków zamówienia wraz ze wszystkimi załącznikami do niej
a także jej liczne wyjaśnienia dokonywane w toku postępowania przez Zamawiającego.
Podkreślenia przy tym wymaga, że postępowanie odwoławcze służy do zbadania
poprawności czynności i zaniechań Zamawiającego w zakresie wyznaczonym podniesionymi
zarzutami, ocenianymi przez pryzmat wymagań stawianych w postępowaniu o zamówienie
publiczne i z uwzględnieniem instrumentów, jakie zamawiający przewidział w nim dla
zbadania ofert. Nie jest rzeczą postępowania odwoławczego analiza dostępnych na rynku
produktów,
ich
cech
i
właściwości,
dochodzenie
z
zastosowaniem
środków
nieprzewidzianych w postępowaniu walorów oferowanego przedmiotu lub jego składowych,
lecz ocena czy Zamawiający prawidłowo, na podstawie przyjętych w tym postępowaniu
kryteriów i zasad dokonywania oceny ofert, dokonał oceny poszczególnych ofert w zakresie
ich zgodności z SIWZ. Tego rodzaju oświadczenia, jak przedkładane na rozprawie, mają
ograniczone znaczenie dla oceny czynności Zamawiającego, której dokonywać należy
przede wszystkim w świetle opisanych w SIWZ zasad i z zastosowaniem instrumentów w tym
postepowaniu wymaganych przez zamawiającego. Tym samym, wykazanie przez
poszczególnych wykonawców, że oferowany przez nich przedmiot spełnia wymagania SIWZ,
albo że oferta konkurencyjnych wykonawców nie odpowiada SIWZ, winno się odbywać na
podstawie tych dokumentów i oświadczeń, jakich zamawiający zażądał w postępowaniu, przy
czym – w myśl art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych - w postępowaniu
o udzielenie zamówienia zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń
lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Oświadczenia lub
dokumenty potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu, a także przez
oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez
zamawiającego, -zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych
warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert. W przeciwnym wypadku,
postępowanie odwoławcze stanie się już nie środkiem ochrony prawnej, zmierzającym do
zbadania poprawności czynności i zaniechań zamawiającego w zakresie wyznaczonym
zarzutami, ale kontrolą dokonywaną poza przyjętymi przez zamawiającego w SIWZ regułami,
na podstawie swobodnej i nie ograniczonej wymaganymi dokumentami inwencji
wykonawców. Co więcej, w takim wypadku, można byłoby stawiać zamawiającemu zarzuty
zaniechania czynności – na przykład niewłaściwej oceny oferty wykonawcy, na tej podstawie,
że tej oceny nie dokonał w oparciu o niewymagane przecież w postępowaniu dokumenty
i informacje. Postępowanie o zamówienie publiczne zostało w ustawie Prawo zamówień
publicznych ukształtowane w sposób sformalizowany: zamawiający ma prawo wymagać
w postępowaniu jedynie niezbędnych do jego przeprowadzenia dokumentów, winien je
w sposób kompletny podać w SIWZ i ogłoszeniu, a następnie powinien na ich podstawie
dokonać oceny ofert wykonawców. Tego rodzaju reguły pozwalają - z jednej strony –
wykonawcom na odczytanie intencji zamawiającego i podjęcie starań, by jego wymaganiom
sprostać, z drugiej zaś – uniemożliwiają dowolną i swobodną, nie ograniczoną żadnymi
zasadami ocenę ofert wykonawców. W konsekwencji – analiza czynności i zaniechań
zamawiającego w postępowaniu, dokonywana w ramach środków ochrony prawnej, powinna
się sprowadzać do ustalenia – za pomocą instrumentów jakie zostały przewidziane w danym
postępowaniu i wyartykułowane w jego dokumentach (SIWZ, ogłoszenie) – czy zamawiający
dokonał prawidłowej oceny złożonych w postępowaniu ofert i składających się na nie
dokumentów.
Stan faktyczny ustalono przy tym po części w oparciu o utajnione części ofert, a także
składane na rozprawie dowody, co do których uczestnicy postępowania zastrzegali potrzebę
ich utajnienia z uwagi na ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa, uwzględniając że, co do
zasady,
kontradyktoryjny
charakter
postępowania
dowodowego
w
postępowaniu
odwoławczym, nie wyłącza ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa regulowanej odrębnymi
przepisami. Wspomnienia w tym miejscu wymagają wytyczne stawiane w orzecznictwie -
Europejski Trybunał Sprawiedliwości w sprawie C-450/06 zajmował się problemem informacji
poufnych na gruncie poprzedniej dyrektywy 89/665/EEC. ETS stwierdził, że „Zasada ochrony
informacji poufnych i tajemnic handlowych musi być tak stosowana, by dało się ją pogodzić
z wymogami skutecznej ochrony prawnej i poszanowaniem prawa do obrony stron sporu”.
Z kolei w sprawie C-438/04 ETS zauważył, że „organ powołany do rozpoznania odwołania od
decyzji krajowego organu regulacyjnego zgodnie z art. 4 dyrektywy ramowej powinien
dysponować wszelkimi informacjami wymaganymi do tego, by z pełną znajomością rzeczy
orzekać w przedmiocie zasadności takiego odwołania, w tym informacjami poufnymi.
Niemniej jednak ochrona takich informacji i tajemnic handlowych musi być zagwarantowana
i tak dostosowana, by dało się ją pogodzić z wymogami skutecznej ochrony prawnej
i poszanowaniem prawa do obrony stron sporu.” Europejski Trybunał Sprawiedliwości (dziś
TSWE) kładzie zatem akcent na zachowanie równowagi pomiędzy interesem wykonawcy
w zachowaniu poufności pewnych informacji, wyrażającym się w potrzebie ochrony jego
wartości gospodarczych, z koniecznością zapewnienia środków ochrony prawnej innym
wykonawcom. Stąd, po części, postępowanie dowodowe w postępowaniu odwoławczym
prowadzone było z poszanowaniem potrzeby zapewnienia pewnych informacji, w tym
składanych wniosków dowodowych, niedostępnymi dla innych uczestników postepowania.
Uznano także za zastrzeżone w charakterze tajemnicy przedsiębiorstwa złożone w sprawie
KIO 1080/13 przez Odwołującego Comarch SA w Krakowie na rozprawie w dniu 21 maja
2013 r. dwie oferty podwykonawcy Odwołującego, które stały się podstawą sporządzenia
oferty Odwołującego (dowody oznaczone nr [30], [31]), których pierwsze strony, w trakcie ich
składania zostały dostrzeżone przez pełnomocników innych uczestników postępowania
(w szczególności wykonawcę Asseco Poland SA w Rzeszowie). Jakkolwiek Odwołujący
Comarch SA w Krakowie składając te umowy nie złożył ich odpisów dla pozostałych
uczestników postępowania, poza Zamawiającym, z uwagi na wolę zachowania poufności
tych informacji, jednakże podał bezpośrednio po tej sytuacji, że nie dotyczy to pierwszych
stron składanych ofert, które to strony, w trakcie ich składania mogły być dostrzeżone przez
innych uczestników postępowania, to jednak dostrzeżenia wymaga, że w piśmie z dnia
28 maja 2013 r. wyraźnie wyartykułował wolę traktowania zawartych w tych dokumentach
informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Biorąc pod uwagę charakter zawartych tam
informacji, pozwalających kwalifikować je w kategorii tajemnicy przedsiębiorstwa, uznano, że
mimo częściowego ujawnienia pierwszych stron zawierających elementy nagłówkowe
składanych dokumentów (w tym dość duże oznaczenia nazwy podwykonawcy, wskazanego
na karcie tytułowej umów, co zostało – jak wynika z pisma Asseco Poland SA z dnia 24 maja
2013 r., to jest jego pkt 3 - dostrzeżone przez pełnomocników tego wykonawcy), nie oznacza
to jeszcze, że te informacje utraciły przymiot informacji podlegającej ochronie, a to z uwagi na
ujawnienie ich innym podmiotom. Uznano w powyższym zakresie, że okoliczności złożenia
przez Comarch SA w Krakowie tych dokumentów – w tym wyrażana w sposób nie
pozostawiający wątpliwości intencja zachowania tych informacji nieujawnionymi dla innych
podmiotów, w szczególności konkurujących z Odwołującym na rynku, wynikająca choćby
z podkreślonego jeszcze w trakcie składania tych dokumentów zamiaru złożenia ich tylko
z odpisem dla Zamawiającego, oznaczają obowiązek każdego podmiotu występującego
w obrocie profesjonalnym, a za taki trzeba uznać udział w postępowaniu odwoławczym (nie
sposób pomijać, że w tej sprawie większość reprezentantów stron i uczestników
postępowania posiada status pełnomocników zawodowych), jeśli w sposób niezamierzony
pozyskał tego rodzaju informację, uszanowania woli dysponenta tej informacji pozostawienia
jej w tajemnicy. Na uwagę zasługuje w tej mierze teza wyrażona w uzasadnieniu wyroku
Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2003 r. w spr. IV CKN 211/01 (publ: LEX nr 585877),
zgodnie z którą „Informacja staje się "tajemnicą", kiedy przedsiębiorca przejawia wolę
zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci natomiast swojego charakteru
przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób zobowiązanych do dyskrecji (np.
pracownicy przedsiębiorstwa). Pozostanie określonych informacji tajemnicą przedsiębiorstwa
wymaga, aby przedsiębiorca podjął działania zmierzające do wyeliminowania możliwości ich
dotarcia do osób trzecich w normalnym toku zdarzeń, bez konieczności podejmowania
szczególnych starań. Wśród tych działań wymienia się konieczność poinformowania
pracownika o poufnym charakterze wiedzy, techniki, urządzenia. Nie oznacza to jednak, że
osoby, które przypadkowo weszły w posiadanie danej informacji, są zwolnione z obowiązku
zachowania tajemnicy. Tajemnicę przedsiębiorstwa należy przy tym odróżnić od
specjalistycznej wiedzy, chociaż granica pomiędzy taką wiedzą dostępną określonemu
kręgowi osób a tajemnicą jest nieostra.”
Stąd nie sposób było uznać, że poprzez fakt przypadkowego, niezamierzonego przez
dysponenta informacji ujawnienia skromnej części dokumentu, nastąpiło ujawnienie
i powszechnienie informacji, w następstwie którego tracą one przymiot tajemnicy
przedsiębiorstwa. Przeciwnie, podmiot, który w sposób niezamierzony i przypadkowy, wbrew
woli jej posiadacza, wiedząc o intencji zachowania informacji w poufności, wszedł w ich
posiadanie informacji, powinien je traktować ze szczególną odpowiedzialnością. Ten postulat
nabiera na znaczeniu, gdy mamy do czynienia z postępowaniem prowadzonym pomiędzy
profesjonalnymi uczestnikami, jakim jest obrót w sferze zamówień publicznych oraz
zawodowymi pełnomocnikami reprezentującymi odpowiednich uczestników w postępowaniu
odwoławczym.
Dokonano rozstrzygnięcia na podstawie całokształtu dowodów złożonych w postępowaniu,
oddalając wnioski dowodowe złożone przez Odwołującego Asseco Poland SA w Rzeszowie
z opinii Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (dokument nr [3]), a także z opinii dr inż.
Andrzeja Zalewskiego na okoliczność, że informacje zawarte w tabeli 3 i 4 ofert wykonawców
nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa (dokument [4]), jako że dotyczą one nie okoliczności
faktycznych ale oceny prawnej ofert, uznając zarazem że stanowią one stanowiska strony,
które zostały wzięte pod uwagę przy ocenie zasadności zarzutów. Oddalono również –
w sprawie KIO 1078/13 złożone przez Odwołującego Asseco Poland SA w Rzeszowie
wnioski z opinii dr A………. Z…………. na okoliczność wskazaną w pkt 1.3 tej opinii [24], jako
że dotyczy ona nie okoliczności faktycznych ale oceny prawnej ofert, uznając zarazem że
stanowi ona stanowisko strony. Oddalono następnie – w sprawie KIO 1078/13 - złożone
przez Przystępującego po stronie Zamawiającego Qumak SA w Warszawie wnioski
dowodowe z pisma Przystępującego zawierającego porównanie elementów ofert z oferty
Qumak SA w Warszawie i z oferty Asseco SA w Rzeszowie wskazujące na to, że
rozwiązania wskazane w ofercie Qumak SA w Warszawie są rozwiązaniami spełniającymi
warunki stawiane w SIWZ (dokument nr [25]), uznając że ten dokument stanowi stanowisko
strony i nie ma waloru dowodu na okoliczności sporne.
Nie uznano również wniosku złożonego w sprawie KIO 1078/13 przez Przystępującego
konsorcjum Sygnity o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania dr A………. Z……….
w charakterze świadka, z uwagi na to, że wskazany środek dowodowy – zgodnie z tezą
wskazywaną przez wnioskodawcę – nie nadaje się do ustalenia okoliczności istotnych dla
rozstrzygnięcia kwestii spornych, z uwagi na to, że skoro dr A……….. Z……….. nie jest
bezpośrednim
uczestnikiem
postępowania,
nie
uczestniczył
w
przygotowywaniu
kwestionowanych w odwołaniu ofert, to nie posiada wiedzy pozwalającej na traktowanie jej
w charakterze świadka w związku z okolicznościami faktycznymi spornymi w postępowaniu.
Oddalono wniosek złożony w sprawie KIO 1078/13 przez Przystępującego Comarch SA
w Krakowie z porównania cen ofertowych złożonych w postępowaniu do wartości
szacunkowej zamówienia (dowód nr [34]), uznając że tego rodzaju zestawienie może być
rozważane wyłącznie w kategorii stanowiska własnego Przystępującego,
Oddalono – w sprawie KIO 1080/13 wnioski złożone przez Odwołującego Comarch SA
w Krakowie z oświadczenia Odwołującego, jakie elementy zawiera kompletne
oprogramowanie oferowane przez Comarch (dokument nr [27]), uznając że stanowi to
własne oświadczenie wykonawcy, a także z oświadczenia Odwołującego dotyczącego
elementów oprogramowania zawartego w ofercie Odwołującego służącego do rozbudowy
oferowanej platformy sprzętowej (dokument nr [28]), uznając że stanowi to własne
oświadczenie wykonawcy.
W sprawie KIO 1080/13 czterej Przystępujący po stronie Zamawiającego złożyli
konkurencyjne wnioski dowodowe o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, w celu
zbadania oferty złożonej przez Comarch SA w Krakowie:
- Qumak SA w Warszawie - wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu
informatyki i programowania na okoliczność, czy oprogramowanie zaoferowanie przez
Odwołującego spełnia wymagania stawiane przez Zamawiającego i czy nie jest konieczne
przeniesienie do niego autorskich praw majątkowych,
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA
w
Warszawie,
Enigma
Systemy
Ochrony
Informacji
spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA
w Barcelonie – wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki,
który miałby ustalić: nazwy handlowe proponowanych produktów w ofercie Comarch i ich
ceny funkcjonujące na rynku; skoro produkt na rynku istnieje pod pewną nazwą, to
Odwołujący winien te nazwy handlowe podać; czy można połączyć/zintegrować programy
składające się na system będący przedmiotem zamówienia; czy po połączeniu/zintegrowaniu
systemów spełnione będą wymagania Zamawiającego stawiane w SIWZ; czy można
dokonać takiego zintegrowania/połączenia systemów bez pracy programistycznej;
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Ericpol spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie – wniosek
o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego zakresu informatyka i programowanie, na
okoliczność zweryfikowania, czy jest możliwa realizacja przedmiotu zamówienia, zgodnie
z zapisami SIWZ, bez dodatkowych czynności programistycznych;
- Asseco Poland SA w Rzeszowie - wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego
z zakresu informatyki i programowania na okoliczność: czy oprogramowanie gotowe, które
wskazał Odwołujący z nazw handlowych w swojej ofercie, spełnia wymagania stawiane
treścią SIWZ, w tym także te w zakresie obowiązku opracowania/stworzenia narzędzi,
interfejsów i oprogramowania wskazanych w SIWZ; czy oprogramowanie gotowe
wskazywane w pkt 1, tj. z nazw handlowych podanych przez Odwołującego spełnia
wymagania SIWZ w zakresie zgodności ze stanem prawnym na dzień odbioru projektu
technicznego.
Wskazane wnioski podlegały oddaleniu z uwagi na to, że dla oceny złożonej przez
wykonawcę w postępowaniu oferty nie było niezbędne przeprowadzenie dowodu z opinii
biegłego. Wskazane wnioski dowodowe wykonawców przystępujących do postępowania
odwoławczego w spr. KIO 1080/13 po stronie Zamawiającego, zmierzające do
przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, okazały się zbędne dla ustalenia stanu
faktycznego w zakresie wyznaczonym treścią odwołania; tezy wykazywane przez
Przystępujących zostały uznane za wykazane innymi dowodami, to jest na podstawie
konfrontacji treści oferty Comarch SA w Krakowie z wymaganiami stawianymi w treści SIWZ
(oferta Comarch SA w Krakowie została odrzucona jako niezgodna z SIWZ, na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy). Należy mieć także na uwadze, że znaczna część tez, których
wykazania oczekiwali Przystępujący – zgodnie z wyartykułowanymi na rozprawie w dniu
21 maja 2013 r. wnioskami – wykraczało poza podstawę odrzucenia oferty Comarch SA w
Krakowie oraz jej ocenę przez Zamawiającego. Dotyczy to przykładowo: wniosku Qumak SA
w Warszawie, w części zmierzającej do ustalenia, czy oprogramowanie zaoferowanie przez
odwołującego spełnia wymagania stawiane przez Zamawiającego; konsorcjum Sygnity
w zakresie ustalenia nazw handlowych proponowanych produktów w ofercie Comarch i ich
cen funkcjonujących na rynku; skoro produkt na rynku istnieje pod pewną nazwą, to
Odwołujący winien te nazwy handlowe podać; czy można połączyć/zintegrować programy
składające się na system będący przedmiotem zamówienia; czy po połączeniu/zintegrowaniu
systemów spełnione będą wymagania Zamawiającego stawiane w SIWZ; czy można
dokonać takiego zintegrowania/połączenia systemów bez pracy programistycznej; Asseco
Poland SA w Rzeszowie - na okoliczność: czy oprogramowanie gotowe, które wskazał
Odwołujący z nazw handlowych w swojej ofercie, spełnia wymagania stawiane treścią SIWZ,
w tym także te w zakresie obowiązku opracowania/stworzenia narzędzi, interface’ów i
oprogramowania wskazanych w SIWZ; czy oprogramowanie gotowe wskazywane w pkt 1, tj.
z nazw handlowych podanych przez Odwołującego spełnia wymagania SIWZ w zakresie
zgodności ze stanem pranym na dzień odbioru projektu technicznego.
Tym samym, zasadnym jawi się wniosek, że Przystępujący próbowali dokonać oceny oferty
za Zamawiającego, w sposób wykraczający poza tę ocenę, jego czynności a tym samym –
wykraczając poza zakres zarzutów postawionych przez Odwołującego Comarch SA
w Krakowie, czemu jednak stoi na przeszkodzie treść art. 192 ust. 7 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
W zakresie odwołania złożonego przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa
Sistemas SA w Barcelonie (spr. o sygn. KIO 1073/13), Odwołujący oraz inni uczestnicy
postępowania wykazali inicjatywę dowodową składając różnego rodzaju oświadczenia
podmiotów co do sprzedaży licencji Microsoft w systemie Select Plus oraz praktyki rynkowej
tego podmiotu polegającej na sprzedaży za pomocą umowy partnerskiej (przykładowo:
złożony przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Ericpol
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie oświadczenie – dowód
nr [44]; złożone przez konsorcjum Sygnity oświadczenie Microsoft sp. z o.o. w Warszawie –
dowód nr [11]; złożony przez konsorcjum Sygnity wydruk ze strony internetowej zawierający
wykaz piętnastu podmiotów uczestniczących posiadających status Large Account Reseller
(LAR) - dowód nr [12]; złożoną przez konsorcjum Sygnity umowę Select Plus – dowód nr
[13], czy złożone przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego Sygnity SA w warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas
SA w Barcelonie odwołanie złożone przez Qumak SA w Warszawie w innym postępowaniu
odwoławczym – dowód nr [14]; złożony przez Qumak SA w Warszawie wydruk ze strony
internetowej co do sposobu zawarcia lub odnowienia umowy z firmą o statusie Large
Account Reseller (LAR) – dowód nr [15]; złożone przez Qumak SA w Warszawie pismo
innego podmiotu o zaoferowaniu temu wykonawcy odpowiednich licencji – dowód nr [16]
oraz wydruk z korespondencji prowadzonej elektronicznie co do nabycia odpowiednich
licencji – dowód nr [17]). Nie odmawiając waloru wiarygodności tym dokumentom, nie miały
one znaczenia dla rozstrzygnięcia kwestii, wyznaczonej stawianymi zarzutami. Zarzut
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA
w
Warszawie,
Enigma
Systemy
Ochrony
Informacji
spółkę
z
ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas wskazuje na
niezgodność oferty Qumak SA w Warszawie z SIWZ, czego złożone dowody ani nie
potwierdzają ani czemu nie zaprzeczają – obrazują one pewne praktyki rynkowe stosowane
przez Microsoft, istnienie porozumień pomiędzy różnymi podmiotami, jednak nie pozwalają
na wyprowadzenie wniosków co do zgodności oferty Qumak SA w Warszawie z SIWZ.
Innymi słowy, pozostają one niejako obok kwestii spornej w postępowaniu: nie artykułują
w żaden sposób tezy, że oprogramowanie Microsoft nie odpowiada treści SIWZ (przeciwnie
– Odwołujący stoi na stanowisku, że jedynie konkretne rodzaje oprogramowania spełniają te
wymagania, co jest zresztą w sprawie bezsporne), a jedynie mają służyć wykazaniu, że
wykonawca Qumak SA w Warszawie nie uczestniczy w programie partnerskim Select Plus –
nie ma statusu Large Account Reseller (LAR), w związku z czym, nie ma – w ocenie
Odwołującego oraz Przystępujących po jego stronie wykonawców – tytułu czy faktycznej
możliwości zaoferowania tego oprogramowania. Złożone przez uczestników postępowania
w sprawie KIO 1073/13 dowody, nie mają jednak znaczenia dla wykazania spornej
okoliczności. Złożenie oferty stanowi bowiem złożenie oświadczenia woli, zobowiązanie się
do określonego świadczenia w czasie, miejscu i na warunkach uzgodnionych przez strony.
Skoro tak, to prowadzenie dowodu, na podstawie pewnych praktyk rynkowych, dotyczących
innych podmiotów, nie może przekonać o tym, że wykonawca nie dostarczy tego, do czego
się zobowiązał. Nie przekonuje o tym także złożone przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA w warszawie, Enigma
Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp
SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie odwołanie, jakie Qumak SA
w Warszawie złożył w innym postępowaniu, w którym wykazywał niezgodność oferty
konkurencyjnego wykonawcy w analogiczny sposób argumentując: złożone odwołanie
prezentuje pewne stanowisko procesowe, nacechowane konkretną strategią o charakterze
biznesowym, nie kreuje jednak ani nie potwierdza faktu innego, niż ten, że podmiot, który je
złożył realizuje swój interes w postępowaniu kwestionując ocenę ofert konkurencyjnych
wykonawców. Wnioskowanie zatem na tej podstawie jest niemiarodajnym i nie dostarcza
wniosków, pozwalających na uznanie oferty złożonej przez Qumak SA w Warszawie
w analizowanym postępowaniu za niezgodną z SIWZ.
Ponieważ wykonawcy zastrzegli niektóre informacje zawarte w ich ofertach, a na ich
podstawie Zamawiający dokonał odrzucenia ofert (oferta Comarch SA w Krakowie), oraz
biorąc pod uwagę, że to zastrzeżenie uznano za uprawnione, uzasadnienie, podobnie jak
decyzja Zamawiającego o odrzuceniu oferty oraz częściowo odwołanie Comarch SA
w Krakowie – w części odnoszącej się do zastrzeżonych informacji – operuje ogólnymi
tezami, bez przytaczania konkretnych nazw handlowych. Powyższe determinowało
ogólniejszy, bardziej uniwersalny sposób prezentacji zarzutów a także przedstawienie
motywów dokonanego rozstrzygnięcia w sposób nie nawiązujący wyraźnie do nazw
zastosowanych produktów, a poprzestanie na rozstrzygnięciu co do zasady o trafności
podniesionych zarzutów oraz ogólnym odesłaniu do szczegółowych elementów stanu
faktycznego sprawy.
[4] Wpływ na wynik postępowania, o którym mowa w art. 192 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych
Przepis art. 192 ust. 2 ustawy stanowi, że uwzględnienie odwołania może nastąpić tylko
w przypadku, gdy naruszenie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wywiera lub
może wywrzeć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Warunkiem uwzględnienia odwołania, obok potwierdzenia zasadności stawianych w nim
zarzutów kierowanych wobec czynności i zaniechań zamawiającego, jest stwierdzenie, że
potwierdzone naruszenie ma lub miało istotny wpływ na wynik postępowania. Z istotnym
wpływem na wynik postępowania, o którym mowa w przywołanym przepisie, mamy do
czynienia w sytuacji, w której uwzględnienie zarzutów wyartykułowanych w odwołaniu
prowadzi do wyboru jako najkorzystniejszej oferty odwołującego. Powyższe stanowisko
potwierdza wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 4 marca 2013 r. (w sr. o sygn. akt:
V Ca 3270/12).
Zatem w warunkach, kiedy przywrócenie oferty odwołującego do postępowania nie wywoła
skutku w postaci uzyskania przez niego zamówienia, wobec niepotwierdzenia zarzutów
kierowanych wobec oferty uznanej za najkorzystniejszą, należy uznać, że będziemy mieli
z brakiem wpływu na wynik postępowania, o którym mówi przywołany wyżej przepis.
Jak wskazała Krajowa Izba Odwoławcza w uzasadnieniu wyroków z dnia 8 listopada 2011 r.
w spr. KIO 2287/11 i 2339/11, 2 grudnia 2011 r. w spr. KIO 2470/11 i 2480/11: „poprzez
wynik postępowania, w kontekście art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, należy rozumieć możliwość
uznania danej oferty za najkorzystniejszą. Wszakże celem postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego jest zawarcie umowy, którego bezpośrednim następstwem jest
wybór oferty najkorzystniejszej, stanowiącym jednocześnie wynik tego postępowania.”
Wobec powyższego, potwierdzenie niektórych zarzutów stawianych w odwołaniach
odpowiednich Odwołujących, jeśli nie zmieniało ich sytuacji w sposób pozwalający uzyskać
zamówienie (wybór oferty najkorzystniejszej), nie mogło skutkować uwzględnieniem
odwołania. Dotyczy to odwołań złożonych przez Comarch SA w Krakowie a także, co do
zasady dotyczyłoby to oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego S & T Services Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie oraz Action SA w Warszawie – w części, w jakiej Zamawiający uznał oferty tych
wykonawców za niezgodne z SIWZ, z uwagi na brak wydzielenia w tabeli 4 linii i odrębnej
wyceny ujętych tam elementów. Zarzuty dotyczące czynności odrzucenia oferty ostatniego
z wykonawców nie mogły podlegać rozpatrzeniu, z uwagi na niewykazanie przesłanek
materialnoprawnych, o których traktuje art. 179 ust. 1 ustawy.
[6] Stan prawny:
Do rozstrzygnięcia znajdują zastosowanie przepisy ustawy w brzmieniu obowiązującym na
dzień wszczęcia postępowania - 13 listopada 2012 r., to jest bez uwzględnienia zmian
wprowadzonych nowelizacjami ustawy z dnia 13 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o działach
administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 951), która weszła w życie
1 stycznia 2013 r. oraz zmian wprowadzonych ustawą z 12 października 2012 r. o zmianie
ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub
usługi (DZ.U. poz. 1271), która weszła w życie 20 lutego 2013 r.
I. W
ZAKRESIE
POSTAWIONYCH
W
ODWOŁANIACH
ZARZUTÓW
UWZGLĘDNIONO OKOLICZNOŚCI:
Na wstępie dostrzeżenia wymaga uwaga ogólna, że znacząca część łącznie rozpatrywanych
odwołań sięgała do kształtu oraz znaczenia Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów
zawartych w ofercie” a także Tabeli 3.
Z tego względu, konieczne staje się przesądzenie znaczenia tych dokumentów, biorąc pod
uwagę, że zawartość tych dokumentów stanowiła w odniesieniu do kilku wykonawców
podstawę do uznania ofert za niezgodne SIWZ.
Nie budzi wątpliwości, że każda z wymienionych tabel stanowi ofertę, rozumianą w sposób,
właściwy dla prawa cywilnego: wyraża zobowiązania wykonawcy do określonego
świadczenia; jedna (Tabela 3) – w ujęciu odnoszącym się do ceny, druga zaś (Tabela 4)
– w zakresie oferowanego przez danego wykonawcę przedmiotu.
Przypomnienia wymaga, że to zamawiający określa przedmiot, jaki zamierza nabyć w toku
procedury o zamówienie publiczne. W analizowanej sprawie Zamawiający scharakteryzował
ten przedmiot w obszernej i złożonej dokumentacji składającej się na SIWZ, Opis przedmiotu
zamówienia, liczne załączniki do nich, a wreszcie w udzielanych w toku postępowania
wyjaśnieniach do SIWZ. Zamawiający, na użytek tego postępowania przyjął mechanizm
prezentacji oferowanego przedmiotu w postaci Tabeli 4, która „na sztywno” wskazywała
pewne elementy oferowanego rozwiązania (sprzętu, oprogramowania, które wykonawca
musiał stworzyć, licencji dotyczących oprogramowania gotowego) w podziale na komponenty
systemu, gdzie wykonawca musiał określić producentów, typ, model wymienionych
elementów oraz podać ich cenę, mogąc jednocześnie samodzielnie dopełniać tabelę
dodatkowymi elementami, jeśli uznawał, że są one konieczne dla zaoferowanego przez
siebie rozwiązania. Ilości wymienionych w tabeli elementów nie zostały w niej podane –
wynikają one z Opisu przedmiotu zamówienia. Dokument ten zdaje się zatem stanowić
przedmiotowe odzwierciedlenie ogólnego kształtu Opisu przedmiotu zamówienia i być do
niego komplementarnym – Zamawiający charakteryzował tę Tabelę jako „tabelę produktową”,
w przeciwieństwie do Tabeli 3, traktowanej jako „kosztowa”.
Zatem to Tabela 4 stanowiła mechanizm służący prezentacji oferowanego rozwiązania;
Zamawiający nie przewidywał próbki (prezentacji systemu lub jego wybranej części) albo
opisu koncepcji rozwiązania.
Na uwagę następnie zasługują uwagi, jakie Zamawiający wprowadził w części
poprzedzającej te Tabele, stanowiące swego rodzaju instrukcje co do tego, jak należy je
wypełnić i jakie znaczenie w postępowaniu nadał im Zamawiający.
I tak, w zakresie Tabeli 3, Zamawiający podał na jej wstępie, że „W poniższej tabeli kalkulacji
ceny oferty należy podać cenę netto, podatek VAT oraz cenę brutto w podziale na etapy
odbioru oraz grupy produktów. Należy uzupełnić wartości w PLN we wszystkich polach,
w których znajdują się podpowiedzi zawarte w nawiasach kwadratowych”[…]”
W odniesieniu do Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”,
Zamawiający następująco opisał jej znaczenie:
„4, Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie
W tabeli poniżej należy określić produkty (programy komputerowe, komponenty architektury
fizycznej oraz dokumentację), które zostaną wytworzone lub dostarczone w ramach
Zamówienia. Wiersze tabeli należy wypełnić w różny sposób w zależności od zawartości:
•
Dla
programów
komputerowych
będących
standardowymi
rozwiązaniami
Oprogramowanie ), należy podać koszt wdrożenia oraz koszt licencji;
•
Dla programów komputerowych, które zostaną opracowane w ramach Zamówienia
(Elementy Autorskie i Modyfikacje ), należy podać koszt wdrożenia oraz koszt praw
autorskich;
•
Dla dostaw komponentów architektury fizycznej należy podać koszt instalacji
i konfiguracji (kolumna „ koszt wdrożenia ") oraz koszt dostawy;
•
Dla dokumentacji należy podać wyłącznie koszt jej wykonania w kolumnie „koszt praw
autorskich ".
Wypełnienie tabeli deklaracją Wykonawcy oznacza, że dla opracowanego programu
komputerowego zostaną przekazane Zamawiającemu autorskie prawa majątkowe.
W toku badania ofert, poniższa tabela służyć będzie ocenie, czy wymienione w niej
komponenty zostały uwzględnione przez Wykonawcę w cenie oferty.
W toku realizacji umowy tabela służyć będzie weryfikacji zgodności realizacji zamówienia
z treścią oferty, w tym w szczególności:
• zgodności przedmiotowej (asortymentowej) dostarczonego komponentu z ofertą,
• zbieżności przenoszonych praw autorskich i udzielanych licencji z ofertą,
• zgodności dostawy danego komponentu z lokalizacją wskazaną w ofercie (podział na
węzły),
• zgodności cen dostarczonych komponentów z cenami wskazanymi w ofercie.
W celu umożliwienia Zamawiającemu weryfikacji zgodności wykonania zamówienia z treścią
oferty, Wykonawca powinien:
1. wykorzystać możliwość dopisania komponentów ([Dodatkowe komponenty wg
przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne wcelu zapewnienia kompletności rozwiązania
oferowanego przez wykonawcę,
2. w przypadku, kiedy Wykonawca przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie
wymaga by komponent składał się z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego
z takich komponentów (oznaczonych Lp.) Wykonawca powinien zmodyfikować poniższą
tabelę poprzez podzielenie linii komponentu na składniki, zgodnie z przykładem
zamieszczonym pod treścią formularza ofertowego. Wówczas dla kolumn „Nazwa
handlowa/deklaracja opracowania programu", „Oznaczenie/wersja", „Koszt wdrożenia",
„Koszt licencji/praw autorskich/dostawy" należy dodać konieczną liczbę linii dla
poszczególnych składników danego komponentu. W tabeli należy podać kwoty brutto."
W zakresie sposobu wypełnienia Tabeli 4 wykonawcy składali wnioski o wyjaśnienie treści
SIWZ:
„1. Czy wykonawca może modyfikować tabelę z punktu nr 4 z Załącznika A FORMULARZ
OFERTOWY według własnego uznania, między innymi poprzez zwielokrotnianie wierszy,
przypisanych do danego modułu (np. wielokrotnie powtarzając wiersz dla każdego modułu).
2. Jak wykonawca powinien wypełnić tabelę z punktu nr 4 z Załącznika A FORMULARZ
OFERTOWY w sytuacji w której wykonawca przewiduje zaoferowanie i wykorzystanie w
ramach jednego modułu funkcjonalnego (reprezentowanego przez jeden wiesz tabeli) wiele
programów komputerowych będących standardowymi rozwiązaniami (Oprogramowanie),
wiele programów komputerowych, które zostaną opracowane w ramach Zamówienia
(Elementy Autorskie i Modyfikacje) oraz wiele komponentów architektury fizycznej. Prosimy
o informacje co wykonawca w takiej sytuacji powinien wpisać w poszczególne kolumny takie
jak: Nazwa handlowa/deklaracja opracowania programu, Oznaczenie / wersja, Koszt
wdrożenia, Koszt licencji / praw autorskich/ dostawy. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż
w większości punktów będzie zachodziła sytuacja, w której wykonawcy będą musieli
zaoferować więcej niż jeden element a aktualny kształt tabeli nie pozwala w sposób
jednoznaczny na realizacje odwzorowanie takiej sytuacji. Wyjaśnienie przez Zamawiającego
tej kwestii jest bardzo istotne przed złożeniem ofert przez wykonawców.
Wnioskujemy do Zamawiającego o dostosowanie formularza ofertowego w tym również
tabeli z punktu nr 4 z Załącznika A FORMULARZ OFERTOWY w taki sposób, aby w ramach
każdego modułu funkcjonalnego reprezentowanego przez wiersz istniała możliwość
zaoferowania i wykorzystania przez Wykonawcę wiele programów komputerowych będących
standardowymi rozwiązaniami (Oprogramowanie), wielu programów komputerowych, które
zostaną opracowane w ramach Zamówienia (Elementy Autorskie i Modyfikacje) oraz wiele
komponentów architektury fizycznej. Taka zmiana pozwoli na czytelne odwzorowanie
oferowanych przez wykonawcę elementów w ramach poszczególnych modułów".
Na powyższe pytanie Zamawiający udzielił odpowiedzi z dnia 22 lutego 2013 r.:
„Zamawiający zezwala na modyfikację przez Wykonawcę tabeli z punktu nr 4 z Załącznika A
FORMULARZ OFERTOWY poprzez dodanie dodatkowych linii dla poszczególnych wierszy
(oznaczonych Lp.) opisujących dany komponent. Inaczej mówiąc dla kolumn „Nazwa
handlowa/deklaracja opracowania programu", „Oznaczenie/wersja", „Koszt wdrożenia'',
„Koszt licencji/praw autorskich/dostawy" możliwe jest dodanie koniecznej zdaniem oferenta
liczby linii dla poszczególnych składników danego komponentu (…)”
Uznano w powyższym zakresie, że samo niewyodrębnienie w którejkolwiek komórce Tabeli 4
poszczególnych elementów, czy nawet zbiorcza ich wycena nie mogła jeszcze stanowić
o niezgodności oferty z SIWZ. Zamawiający w powyższym zakresie prezentował stanowisko,
że sytuacja, w której wykonawca nie podał w swojej ofercie kosztu (odpowiednio wdrożenia,
licencji/praw
autorskich/dostawy)
dla
każdego
komponentu
wskazanego
przez
Zamawiającego, a ponadto dla wyszczególnionych przez siebie w ofercie składników danego
komponentu nie wypełnił kolumny „Koszt licencji/praw autorskich/dostawy", podając dla nich
wyłącznie jedną kwotę (sumę kosztów), nie może być oceniona inaczej jak niezgodność
treści oferty z treścią SIWZ - wymaganiem pkt 4. formularza ofertowego, który przewiduje
podanie „dla dostaw komponentów architektury fizycznej kosztu instalacji i konfiguracji
(kolumna „koszt wdrożenia") oraz kosztu dostawy”. W istocie, powyższe stanowi
niewypełnienie wymagań stawianych treścią SIWZ („instrukcji” wypełnienia formularza
składającego się na Tabelę 4), należy jednak postawić sobie pytanie, czy tego rodzaju
niesprostanie wymaganiu Zamawiającego ma istotne znaczenie, czy stanowi niezgodność
o charakterze formalnym, wreszcie, czy może automatycznie stanowić podstawę do
odrzucenia oferty, czy też może zostać wyjaśniona.
Uznano w powyższym zakresie, że odrzucenie oferty z powodu niewyodrębnienia na
wszystkich poziomach Tabeli wyceny elementów składających się na oferowane rozwiązanie
byłoby wyrazem nadmiernego, niczym nieuzasadnionego formalizmu, nie znajdującego przy
tym wytłumaczenia w celach, jakim miało służyć złożenie tej Tabeli. Co więcej, wbrew
stanowisku Zamawiającego, tego rodzaju niedoskonałość w kształcie poszczególnych ofert,
jeśli pozyskanie informacji o cenach elementów jednostkowych w Tabeli danego wykonawcy
zamieszczonych w intencji Zamawiającego okazała się istotna, mogła być przedmiotem
wyjaśnienia na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Powyższe nie
stanowiłoby niedozwolonej zmiany czy negocjowania treści oferty, skoro mieściłoby się
w zawartości tej Tabeli, zagregowanych elementów opisanych w danej komórce Tabeli, zaś
wyjaśnienie treści oferty służy przesądzeniu, wyeliminowaniu wątpliwości, jakiej treści
oświadczenia zostały w ofercie wyartykułowane, choć może nieczytelnie zaprezentowane.
Skoro podanie poszczególnych elementów, ich wycena mieściły się wyłącznie w gestii
wykonawcy, to trudno upatrywać w takim wyjaśnieniu negocjowania treści oferty ani tym
bardziej jej zmiany.
W oparciu zatem o wytyczne co do sposobu wypełnienia tabeli, uznać należało, że
Zamawiający wyraził oczekiwanie prezentacji maksymalnie kompletnego rozwiązania
oferowanego przez danego wykonawcę - dopuszczając dodawanie dodatkowych elementów
w Tabeli 4, nie dopuszczając zarazem ich ujmowania.
Z postanowienia, zgodnie z którym, wykonawca powinien wykorzystać możliwość dopisania
komponentów ([Dodatkowe komponenty wg przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne w celu
zapewnienia kompletności rozwiązania oferowanego przez wykonawcę, oraz - w przypadku,
kiedy Wykonawca przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie wymaga by komponent
składał się z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego z takich komponentów -
Wykonawca powinien zmodyfikować poniższą tabelę poprzez podzielenie linii komponentu
na składniki, zgodnie z przykładem zamieszczonym pod treścią formularza ofertowego,
wynika, że poszczególni wykonawcy obowiązani byli ująć w tej Tabeli w sposób kompletny
elementy, jakie składają się na oferowane przez nich rozwiązanie – te które Zamawiający
niejako narzucił w tabeli w jej poszczególnych wierszach oraz – fakultatywnie – te, które
według wizji danego wykonawcy są niezbędne do zastosowania w ramach jego koncepcji
realizacji przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wyraził także oczekiwanie wyceny elementów składających się na oferowane
rozwiązanie w sposób realny, odzwierciedlający ceny, po których będą one przenoszone na
rzecz Zamawiającego, co wynika ze wskazania, m.in. że w toku realizacji umowy Tabela
służyć będzie weryfikacji zgodności realizacji zamówienia z treścią oferty, w tym
w szczególności zgodności cen dostarczonych komponentów z cenami wskazanymi w
ofercie. Na rozprawie w dniu 5 czerwca 2013 r. Zamawiający, zapytany o to, czy Tabela 4
miała odzwierciedlać rzeczywiste ceny, jakie wykonawca wskaże na etapie wykonywania
umowy w fakturze za poszczególne etapy, przedmioty, czy produkty potwierdził tę intencję
podając, że miała ona wskazywać rzeczywiste ceny za przenoszone na rzecz
Zamawiającego produkty, a nie koszty, jakie wykonawca poniesie w związku
z wykonywaniem zamówienia.
W oparciu o opisany przez Zamawiającego charakter Tabeli 4 uznano, że wymienione w niej,
ujęte w kolumnie „Komponent” elementy (określone co do rodzaju, jak np. bazy danych,
szyna ESB, systemy GIS, repozytoria danych, serwery blade) zostały narzucone przez
Zamawiającego i musiały znaleźć się w ofercie wykonawcy; niedopuszczalne było ich
ujmowanie – powyższe byłoby bowiem równoznaczne z niezaoferowaniem danego elementu,
co skutkować musiałoby uznaniem oferty za nieodpowiadającą treści SIWZ.
Następnie uznano, że Tabela 3 służyła przypisaniu odpowiedniego wynagrodzenia do
odpowiedniego etapu, była to w istocie Tabela stanowiąca kalkulację ceny. Ceny z Tabeli 3
miały prowadzić do ceny ofertowej, co nie dotyczy Tabeli 4. Zatem zawartość Tabeli 4 miała
ograniczone znaczenie dla oceny w kategorii poprawności kalkulacji ceny, skoro temu celowi
miała służyć Tabela 3. Znaczenie Tabeli 4 w zakresie wskazywanych przez wykonawców cen
za poszczególne, wymienione w niej elementy sprowadza się przede wszystkim do sfery
wykonania zamówienia, kiedy to w razie odstąpienia przez Zamawiającego od umowy,
nastąpiłoby rozliczenie świadczenia wykonanego dotychczas, co miałoby nastąpić na
podstawie cen z tej Tabeli. Stanowi o tym § 19 Wzoru umowy (załącznik B do SIWZ – tom I
dokumentacji postępowania). W § 19.5 Wzoru umowy zawarto postanowienie, że w razie
częściowego odstąpienia od Umowy, Wykonawcy przysługuje za odebrane i zatrzymane
przez Zamawiającego Produkty, wyłącznie część wynagrodzenia przewidzianego w § 112
Umowy odpowiadająca zakresowi wykonanych prac i zatrzymanych produktów, określona
przez Strony w szczególności przy uwzględnieniu Oferty Wykonawcy (Załącznik 4).
I.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCĘ ASSECO
POLAND SA W RZESZOWIE (spr. o sygn. KIO 980/13):
Odwołujący zakwestionował zaniechania odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia
Odwołującemu zastrzeżonych przez następujących wykonawców: konsorcjum firm Sygnity
S.A., Enigma Systemy Ochrony Informacji Sp. z o.o., Adasa Sistemas S.A., COMP S.A.,
konsorcjum firm Ericpol Sp. z o.o., GISPartner Sp. z o.o., APN Promise S.A., Qumak S.A.,
konsorcjum firm S&T Services Polska Sp. z o.o. i Action S.A., konsorcjum firm Unizeto
Technologies S.A. i NTT System S.A. (na rozprawie Odwołujący wycofał zarzuty dotyczące
tego wykonawcy) oraz Comarch S.A., jako niejawnych części ofert ww. wykonawców
(zastrzeżonych jako informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa), tj. punktów
formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny" i 4. „Wyszczególnienie komponentów
zawartych w ofercie”, pomimo że informacje zawarte w ww. zastrzeżonych dokumentach nie
stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. Odwołujący zarzucił naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy w związku
z naruszeniem art. 8 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 96 ust. 3
zdanie drugie o art. 86 ust. 4 ustawy, wnosząc o nakazanie Zamawiającemu odtajnienia
(ujawnienia) zastrzeżonych przez tych wykonawców, jako niejawne części ofert tj. punktów
formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny” i 4. „Wyszczególnienie komponentów
zawartych w ofercie"; zawiadomienia Odwołującego o odtajnieniu (ujawnieniu) ww.
dokumentów oraz udostępnienia Odwołującemu ww. dokumentów.
Odwołujący zarzucił naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, w związku z naruszeniem art. 8
ust. 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 96 ust. 3 zdanie drugie o art. 86
ust. 4 Ustawy, poprzez zaniechanie odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu
zastrzeżonych przez wymienionych wyżej wykonawców jako niejawnych części ofert ww.
wykonawców (zastrzeżonych jako informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa), tj.
punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny” i 4. „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie”, pomimo że informacje zawarte w ww. zastrzeżonych
dokumentach nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji. Odwołujący w oparciu o powyższe zarzuty wniósł o nakazanie
Zamawiającemu odtajnienia (ujawnienia) zastrzeżonych przez wykonawców: Konsorcjum
Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto, Comarch
S.A., jako niejawne części ofert ww. wykonawców (zastrzeżone jako informacje stanowiące
tajemnicę przedsiębiorstwa), tj. punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny”
i 4. „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie"; zawiadomienia Odwołującego
o odtajnieniu (ujawnieniu) ww. dokumentów oraz udostępnienia Odwołującemu ww.
dokumentów.
Odwołujący w uzasadnieniu podał, że:
- Tabela 3 to wyłącznie przypisanie cen do poszczególnych elementów przedmiotu umowy,
przy czy elementy te zostały narzucone przez Zamawiającego w SIWZ, zaś poszczególni
wykonawcy mieli jedynie wpisać ceny za poszczególne elementy. Tym samym są to
informacje dotyczące ceny, o których mowa w art. 86 ust. 4 Ustawy - i w stosunku do których
ustawodawca wyraźnie wprowadził zakaz obejmowania ich tajemnicą przedsiębiorstwa.
Pogląd ten potwierdza też orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, która wypowiadała się
co możliwości objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa zestawienia cen jednostkowych w wyroku
KIO 1072/11 z 7 czerwca 2011r.;
- Tabela 4 zawiera jedynie spis powszechnie dostępnych na rynku produktów - tj. są to
nazwy różnego rodzaju programów komputerowych (oprogramowania) i komponentów
architektury fizycznej (sprzętu) oraz lista dokumentów wskazana przez Zamawiającego.
Wykonawcy mieli jedynie wpisać nazwy programów komputerowych i komponentów
architektury fizycznej, które spełniają wymagania podane przez Zamawiającego. A zatem
w zakresie wypełnienia tabeli wskazanych przez Zamawiającego nie jest wymagane żadne
działanie twórcze, ale sprawdzenie, czy wybrany produkt spełnia wymagania podane przez
Zamawiającego. Wykonawca mógł także podjąć decyzję o realizacji wymagań związanych
z programami komputerowymi przez programy komputerowe, które zostaną opracowane
w ramach zamówienia (oprogramowanie własne). Dla wybranych produktów wykonawcy
mieli podać ponadto koszt wdrożenia oraz koszt licencji / praw autorskich/ dostawy, co także
nie jest działaniem twórczym. W części tabeli należało jedynie podać koszt wykonania
dokumentów wytwarzanych wg wymagań Zamawiającego w zakresie dokumentacji. Skoro
tabelę należało wypełnić nazwami programów komputerowych i nazwami komponentów
architektury fizycznej powszechnie dostępnymi na rynku - to nie jest w stosunku do nich
spełniona przesłanka uprzedniego nieujawnienia do powszechnej wiadomości oraz taki spis
nie ma wartości technicznej, technologicznej czy handlowej - gdyż wszystkie jego elementy
są dostępne na rynku. Z pewnością Tabela 4 nie jest żadnym utworem w rozumieniu prawa
autorskiego, aby mogła być uznana za potencjalny przedmiot objęcia tajemnicą
przedsiębiorstwa. Tylko w przypadku twórczego i swoistego zestawienia można mówić by
o utworze. Zdaniem Odwołującego zestawienia te w przypadku każdej z ofert są podobne,
nie można mówić o ich twórczym i całkowicie oryginalnym charakterze. Podobnie jak
w przypadku Tabeli 3 - to także wynika z treści SIWZ. Otóż Zamawiający narzucił wszystkim
wykonawcom wygląd tej tabeli i jej treść, zaś wykonawcy mieli tylko wpisać dla każdej
pozycji zamawianego systemu ISOK: nazwę handlową dostarczanych programów
komputerowych (oprogramowania) lub komponentów architektury fizycznej lub wskazać, że
dana część oprogramowania zostanie stworzona na potrzeby realizacji umowy; wersję
oferowanego programu komputerowego (oprogramowania); cenę wdrożenia i licencji/praw
autorskich/dostawy. Jak wprost wynika z powyższego - skoro wykonawcy wpisać mieli
wyłącznie albo nazwę dostarczanego oprogramowania - oprogramowania standardowego,
istniejącego na rynku, albo też mieli zadeklarować, że będą opracowywać to
oprogramowanie albo wpisać nazwę komponentów architektury fizycznej (sprzętu) - to
oczywistym jest, że wpisywali do Tabeli 4 albo informacje powszechnie dostępne (nazwa
oprogramowania / nazwa sprzętu), albo deklaracje wykonania oprogramowania, która to
informacja sama w sobie z kolei nie ma żadnej wartości technicznej czy technologicznej;
- podobna kwestia była już rozpatrywana przez Krajową Izbę Odwoławczą w wyroku
z 21 września 2012r., KIO 1921/12. Odwołujący wskazał także na wyroki KIO 2817/10 14
stycznia 2011r, KIO 1172/11 z 20 czerwca 2011 r., KIO 2793/10 z 21 stycznia 2011r.:
- Skoro zatem Tabela 4 nie jest żadnym indywidualnym rozwiązaniem czy autorskim
rozwiązaniem - ale zestawieniem powszechnie dostępnego oprogramowania / deklaracji
opracowania programu / komponentów architektury fizycznej (sprzętu) spełniającego
wymagania podane przez Zamawiającego, to oczywistym jest, że nie spełnia w/w przesłanek
definicji legalnej tajemnicy przedsiębiorstwa. Każde z rozwiązań znajdujące się
w poszczególnych ofertach objętych odwołaniem mogłoby być zaoferowane przez każdego
wykonawcę. To że zaoferowane rozwiązania różnią się między sobą wynika nie z ich
twórczego czy indywidualnego charakteru, ale z faktu, iż przedmiot umowy może zostać
zrealizowany na kilka różnych sposobów, ponieważ wymagania podane przez
Zamawiającego
spełniają
różne
produkty.
Co
zresztą
tylko
dobrze
świadczy
o Zamawiającym - który zamawia system otwarty technologicznie, nie preferując czy nie
narzucając jednego rozwiązania;
- także trzecia przesłanka ustawowa tajemnicy przedsiębiorstwa nie jest spełniona
w stosunku do części ofert obejmujących Tabele 3 i 4, a przynajmniej w przypadku
niektórych wykonawców. Otóż zdaniem Odwołującego wykonawcy w wyjaśnieniach
tajemnicy przedsiębiorstwa składanych na żądanie Zamawiającego nie wykazali, iż podjęli
w stosunku do tych informacji niezbędne działania w celu zachowania poufności. Wobec
braku wykazania spełniania tej przesłanki w wyjaśnieniach - informacje nie mogą, zgodnie
z definicją legalną, zostać potraktowane jako skutecznie zastrzeżona tajemnica
przedsiębiorstwa. Samo zaś objęcie tajemnicą przedsiębiorstwa danej części oferty nie jest
wystarczające dla wykazania spełnienia tej przesłanki - tak też Krajowa Izba Odwoławcza
w wyroku z 4 czerwca 2012r., KIO 1016/12: „Zastrzeżenie informacji jako tajemnicy
przedsiębiorstwa w celu uniemożliwienia innym wykonawcom wglądu do dokumentów
składanych w ofercie, nie stanowi podjęcia niezbędnych działań w celu zachowania
poufności i narusza podstawową zasadę jawności obowiązującą w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego." ;
- faktycznym powodem zastrzeżenia przez następujących wykonawców: Konsorcjum
Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto i Comarch
S.A. ww. dokumentów jako tajemnicy przedsiębiorstwa nie była konieczność ochrony
informacji stanowiących tajemnicę, lecz wyłącznie chęć utrudnienia konkurencji, poprzez
uniemożliwienie konkurentom (w tym Odwołującemu) weryfikacji ofert ww. wykonawców pod
kątem zgodności z SIWZ. Warto zacytować fragment uzasadnienia orzeczenia o sygn. akt:
KIO 2040/10: „Izba stoi na stanowisku, iż działanie przystępującego polegające na utajnieniu
wykazu usług jak też referencji wskazanych usług zmierzało nie do ochrony faktycznie
tajemnicy przedsiębiorstwa a do uniemożliwienia innym wykonawcom ewentualnej
weryfikacji oświadczeń przystępującego." Odwołujący wskazuje, iż sam omyłkowo objął tę
część oferty tajemnicą przedsiębiorstwa, lecz w wyniku zapytania Zamawiającego omyłkę tę
sprostował, już w piśmie dniu 21 marca 2013 roku wskazując, iż zastrzeżenie tajemnicy tej
części oferty w ogóle byłoby nieskuteczne;
- Skoro zatem objęcie części ofert tajemnicą przedsiębiorstwa jest wyjątkiem od
podstawowej zasady zamówień publicznych - to należy w tym zakresie stosować zasadę
exceptiones non sunt extendendae - czyli zasadę zakazu wykładni rozszerzającej wyjątków.
Tym samym każde odejście od zasady jawności postępowań o udzielenie zamówienia
powinno być traktowane bardzo wąsko, z koniecznością przedstawienia przez podmiot
zastrzegający jawność oferty szczegółowego uzasadnienia oraz wykazania łącznego
spełniania 3 przesłanek ustawowych dla każdego przypadku objęcia danego dokumentu
tajemnicą przedsiębiorstwa. Nie może być mowy o żadnym „domniemaniu” tajemnicy, czy
też przyjęciu przez Zamawiającego „na słowo", że przesłanki są spełnione. Jeśli dany
wykonawca obejmujący jakąś część swojej oferty tajemnicą przedsiębiorstwa nie wykazał
spełniania przesłanek oraz nie przedstawił dowodów - to Zamawiający (w trakcie oceny
ofert) powinien udostępnić całą ofertę pozostałym wykonawcom lub też Krajowa Izba (na
etapie postępowania odwoławczego) powinna nakazać Zamawiającemu takie odtajnienie i
udostępnienie. Zdaniem Odwołującego - w/w wykonawcy nie wykazali zasadności objęcia
tajemnicą przedsiębiorstwa w/w części ofert oraz nie uzasadnili faktu nie zastosowania
fundamentalnej zasady jawności postępowania.
Biorąc pod uwagę zarzuty podniesione w odwołaniu Asseco Poland SA w Rzeszowie
oraz uzasadniającą je argumentację, odwołanie podlega oddaleniu. Za powyższą
oceną przemawiały następujące okoliczności:
Odwołujący wykazywał, że następujące dokumenty nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa:
zastrzeżonych przez wymienionych wyżej wykonawców, jako niejawne części ofert tj.
punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny” i 4. „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie".
Podkreślenia wymaga, że badanie zastrzeżenia informacji traktowanych jako tajemnica
przedsiębiorstwa powinno każdorazowo odbywać się indywidualnie wobec każdego
wykonawcy. Tajemnica przedsiębiorstwa nie ma charakteru uniwersalnego, dotyczącego
każdego podmiotu; tego samego rodzaju informacje mogą stanowić tajemnicę
przedsiębiorstwa jednego podmiotu, podczas gdy dla innego będą neutralne. Stąd
niewłaściwe jest wnioskowanie i generalizacja, przykładowo na podstawie stanów
faktycznych innych postępowań.
Zasada jawności postępowania o zamówienie publiczne jest jedną z fundamentalnych zasad
systemu zamówień publicznych, określoną wprost w art. 8 ust. 1 ustawy – Postępowanie
o udzielenie zamówienia jest jawne. Przejawia się ona w szeregu czynności podejmowanych
przez zamawiającego i uczestników postępowania, począwszy od publicznego, jawnego
ogłoszenia o zamówieniu, przez jawne otwarcie ofert i udostępnienie protokołu, ofert,
oświadczeń składanych w toku postępowania aż po jawność umowy w sprawie zamówienia
publicznego. Art. 8 ust. 1 ustawy nadał jawności postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego rangę zasady o doniosłym znaczeniu. Jak wskazuje się w doktrynie, jawność
postępowania o zamówienie publiczne „z jednej strony jest prawem każdego oferenta
gwarantującym dostęp do informacji o toczącym się postępowaniu. Z drugiej strony jest
nakazem skierowanym do zamawiających, prowadzących postępowanie, aby na każdym
jego etapie zagwarantowali oferentom dostęp do informacji na temat zamówienia
publicznego”; a także „Realizacja zasady jawności postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego jest ustawowym priorytetem. Orzecznictwo jednoznacznie wskazuje na
konieczność wyjątkowego ograniczenia tej zasady ze względu na wszelkiego rodzaju
„tajemnice”. Wyłączenie jawności postępowania możliwe jest tylko przy wykazaniu potrzeby
ochrony określonych ustawą wartości. Z tego powodu zamawiający jest zobowiązany
prowadzić postępowanie wyjaśniające w celu weryfikacji zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa, oferenci zaś powinni wykazać, że zastrzegli poufność danych w sposób
uprawniony. Zawsze zastrzeżenie ma charakter wyjątkowy wobec jawności postępowania
(zob. wyrok KIO UZP z 19 lipca 2010 r., KIO/UZP 1400/10, LexPolonica nr 2369090)” (tak:
Prawo zamówień publicznych. Komentarz, S. Babiarz, Z. Czarnik, P. Janda, P. Pełczyński,
wyd. 2 , LexisNexis Polska, Warszawa 2010, s. 114-115). Wyjątek od zasady jawności
postępowania wyraża przepis art. 8 ust. 3 ustawy, zgodnie z którym nie ujawnia się
informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one
udostępniane. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4
ustawy. Art. 86 ust. 4 ustawy wymienia enumeratywnie elementy jakie w złożonej ofercie nie
mogą zostać zastrzeżone, należą do nich nazwa (firma), adres wykonawcy a także
informacje dotyczące ceny, terminu wykonania zamówienia, okresu gwarancji i warunków
płatności zawartych w ofertach. Ustawodawca tym samym, a contrario dopuścił możliwość
objęcia pozostałych informacji tajemnicą przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania
ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być
one udostępniane. Ograniczenie dostępu do informacji związanych z postępowaniem
o udzielenie zamówienia może zachodzić wyłącznie w przypadkach określonych ustawą.
W zakresie informacji, które nie podlegają udostępnieniu ustawa odsyła do definicji
tajemnicy przedsiębiorstwa ujętej w Ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia
16 kwietnia 1993 roku (Dz. U. z 2003 roku, Nr 153 poz. 1503 ze zm.). Zgodnie z treścią art.
11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, przez tajemnicę przedsiębiorstwa
rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne,
organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do
których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
Przyjmuje się w oparciu o ugruntowane orzecznictwo (wyrok Sądu Najwyższego z dnia
3 października 2000 r., sygn. akt I CKN 304/00), że aby daną informację uznać za tajemnicę
przedsiębiorstwa muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:
1. informacja ma charakter techniczny, technologiczny, organizacyjny przedsiębiorstwa
lub inny posiadający wartość gospodarczą,
2. informacja nie została ujawniona do wiadomości publicznej,
3. podjęto w stosunku do niej niezbędne działania w celu zachowania poufności.
Informacja ma charakter technologiczny, techniczny jeśli dotyczy sposobów wytwarzania,
formuł chemicznych, wzorów i metod działania. Za informację organizacyjną przyjmuje się
całokształt doświadczeń i wiadomości przydatnych do prowadzenia przedsiębiorstwa,
niezwiązanych bezpośrednio z cyklem produkcyjnym. Informacja stanowiąca tajemnicę
przedsiębiorstwa nie może być ujawniona do wiadomości publicznej, co oznacza, że nie
może to być informacja znana ogółowi lub osobom, które ze względu na prowadzoną
działalność są zainteresowane jej posiadaniem.
Pojęcie tajemnicy przedsiębiorstwa, jako wyjątek od fundamentalnej zasady jawności
postępowania o zamówienie publiczne, powinno być przy tym interpretowane ściśle.
Wskazać w tym miejscu należy, że przedsiębiorcy decydujący się działać na rynku
zamówień publicznych, wkraczający w reżim oparty na zasadzie jawności, powinni mieć
świadomość konsekwencji, jakie wiążą się z poddaniem się procedurom określonym
przepisami o zamówieniach publicznych. Transparentność takich postępowań pociąga za
sobą konieczność ujawnienia pewnych informacji o swojej działalności. Fakt, że mogą to być
informacje, których wykonawca ze względu na określoną politykę gospodarczą wolałby nie
upubliczniać, nie daje jeszcze podstaw do twierdzenia, że każda z takich informacji stanowi
tajemnicę przedsiębiorstwa. Godna uwagi w tym miejscu jest teza wyroku Sądu
Najwyższego z dnia 5 września 2001 r. (sygn. akt I CKN 1159/2000), gdzie wskazano, że:
„zakresem tajemnicy przedsiębiorstwa nie mogą być objęte informacje powszechnie znane
lub takie, o których treści każdy zainteresowany może się legalnie dowiedzieć".
Powyższe zostało potwierdzone wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r.
(I CKN 304/00). Powszechnie przyjmuje się - zdaniem Sądu Najwyższego, że informacja ma
charakter technologiczny, kiedy dotyczy najogólniej rozumianych sposobów wytwarzania,
formuł chemicznych, wzorów i metod działania. Informacja handlowa obejmuje, najogólniej
ujmując,
całokształt
doświadczeń
i
wiadomości
przydatnych
do
prowadzenia
przedsiębiorstwa, nie związanych bezpośrednio z cyklem produkcyjnym. Informacja
(wiadomość) "nie ujawniona do wiadomości publicznej" to informacja nieznana ogółowi lub
osobom, które ze względu na prowadzoną działalność są zainteresowane jej posiadaniem.
Taka informacja staje się "tajemnicą przedsiębiorstwa", kiedy przedsiębiorca ma wolę, by
pozostała ona tajemnicą dla pewnych kół odbiorców, konkurentów i wola ta dla innych osób
musi być rozpoznawalna. Bez takiej woli, choćby tylko dorozumianej, informacja może być
nieznana, ale nie będzie tajemnicą.
Wobec powyższego stwierdzić należy, iż przedsiębiorca ma obowiązek podjęcia działań,
które zgodnie z wiedzą i doświadczeniem zapewnią ochronę informacji przed
upowszechnieniem, czy - ściślej mówiąc - ujawnieniem. Wskazuje to na obiektywną ocenę
użytego w przepisie 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zwrotu
„niezbędność". Ocena ma być dokonana ex ante, a nie ex post. Działanie przedsiębiorcy
musi doprowadzić do powstania warunków stwarzających duże prawdopodobieństwo, że
informacja pozostanie nieujawniona. Tak więc, dopóki sam przedsiębiorca, nie podejmie
działań bezpośrednio zmierzających do zachowania danych informacji w poufności, nie
można mówić o tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Obowiązkiem Zamawiającego jest w każdym przypadku zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa przeprowadzenie indywidualnego badania, w odniesieniu do każdego
zastrzeżonego dokumentu i stwierdzenie czy zachodzą przesłanki do zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa. Na obowiązek badania przez Zamawiającego poczynionego przez
wykonawców zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa wskazał Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 21 października 2005 roku, III CZP 74/05: „w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego zamawiający bada skuteczność dokonanego przez oferenta - na podstawie art.
96 ust. 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz.
177, ze zm.) - zastrzeżenia dotyczącego zakazu udostępniania informacji potwierdzających
spełnienie wymagań wynikających ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Następstwem stwierdzenia bezskuteczności zastrzeżenia, o którym mowa w art. 96 ust. 4 tej
ustawy, jest wyłączenie zakazu ujawniania zastrzeżonych informacji”. Wyrażony przez Sąd
Najwyższy pogląd zachowuje, w ocenie Izby, pełną aktualność na gruncie obecnie
obowiązujących przepisów prawa. Tak więc Zamawiający przede wszystkim powinien
dokonać oceny, jaki charakter ma zastrzeżona informacja. Następnie powinien mieć
pewność, że informacje zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa są takimi informacjami,
które są nieznane ogółowi osób, które ze względu na prowadzoną działalność są
zainteresowane jej posiadaniem, jak również, czy przedsiębiorca – dysponent informacji
wyraża wolę, by dana informacja pozostała tajemnicą dla pewnego kręgu odbiorców i jakie
niezbędne czynności podjął w celu zachowania poufności informacji. Tajemnica
przedsiębiorstwa jako wyjątek od zasady jawności postępowania musi być interpretowana
w bardzo ścisły i ostrożny sposób, a powyższe mieści się w charakterze obowiązków, a nie
uprawnień Zamawiającego. Jeżeli, w ocenie zamawiającego, zastrzeżone przez wykonawcę
informacje nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa lub mają charakter jawnych, wówczas
zobowiązany jest on do ich ujawnienia w ramach prowadzonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego.
Z tego względu, ocena czynności Zamawiającego w zakresie uznania za poprawnie
zastrzeżone informacji, musi odbywać się na podstawie uzyskanych przez niego od
odpowiednich wykonawców wyjaśnień dokonanego zastrzeżenia, nie zaś następczo
podjętych działań, w tym stanowisk procesowych prezentowanych na rozprawie.
Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu – w celu wyjaśnienia, czy zastrzeżone
informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa – zwrócił się do wykonawców o złożenie
wyjaśnień dotyczących zasadności zastrzeżenia, na co każdy z wykonawców podjął starania
celem wyjaśnienia podstaw takiego zastrzeżenia.
Poddając analizie postawione zarzuty, uznano – na wstępie - że zarzuty odnoszące się do
oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA
w Warszawie, wobec faktu, że oferta tego wykonawcy jest droższa, aniżeli Odwołującego, są
neutralnymi dla sytuacji Odwołującego, co nakazuje je rozpatrywać w kontekście wpływu na
wynik postępowania (art. 192 ust. 2 ustawy).
Z taką samą sytuacją mamy także do czynienia w odniesieniu do tych ofert, które uznane
zostały za podlegające odrzuceniu: Comarch SA w Warszawie, oferta wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz
Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu czy konsorcjum Unizeto (zarzuty wobec
tego wykonawcy zostały przez Odwołującego wycofane).
Analiza zawartości Tabeli 3, jej kształtu oraz uniwersalnego, zbiorczego i nie pozwalającego
na ustalenie szczegółowych rozwiązań opisanych w ofercie danego wykonawcy sposobu
prezentacji zawartych w niej informacji, prowadzi do wniosku, że brak było podstaw do
traktowania zawartych w niej informacji w charakterze tajemnicy przedsiębiorstwa.
Podniesione zarzuty znalazły zatem potwierdzenie, w części, w jakiej Odwołujący postulował
uznanie za bezpodstawnie skategoryzowanych jako stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa
informacji zawartych w Tabeli 3 zamieszczonej w ofercie każdego z wykonawców.
W ofercie Comarch SA w Krakowie oraz Qumak SA w Warszawie, Tabela 3 była jawna
(Comarch SA w Krakowie odtajnił ją przy wyjaśnieniach zasadności zastrzeżenia w piśmie
z dnia 22 marca 2013 r.), stąd zarzuty stawiane w powyższej mierze wobec ofert tych
wykonawców należy uznać za nadmierne i całkowicie nieuzasadnione – Odwołujący w dniu
4 kwietnia 2013 r. uzyskał te informacje, o czym świadczy choćby postawienie szeregu
zarzutów wobec Qumak SA w Warszawie, opartych na treści Tabeli 3 (zarzut dotyczący
zaniżonej wyceny praw autorskich).
Dostrzeżenia dalej wymaga, że wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
publicznego Ericpol spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi oraz GIS Partner
przyznali, że utajnienie części oferty, stanowiącej Tabelę 3 „Tabela kalkulacji ceny” było
nieuzasadnione – na rozprawie Przystępujący podał, że dane z formularza 3 mogłyby
podlegać ujawnieniu, ostatecznie oświadczył, że ujawnia Tabelę 3 w swojej ofercie. Tym
samym, co do zasady, uznano w powyższym zakresie podniesione zarzuty, za potwierdzone
i przyznane przez Odwołującego.
Podobny wniosek należy wywieść w odniesieniu do Tabeli 3 w ofercie wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma
Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp
SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie.
Biorąc jednak pod uwagę, że wykonawca Qumak SA w Warszawie nie zastrzegł informacji
zawartych w tej Tabeli, a także że nie potwierdziły się jednocześnie jakiekolwiek zarzuty
stawiane przez Odwołującego w odniesieniu do tego wykonawcy, zarówno te wskazujące na
niezgodność jego oferty z SIWZ, jak i dotyczące bezpodstawnego uznania za stanowiące
tajemnicę przedsiębiorstwa informacji zamieszczonych w Tabeli 4, potwierdzenie
jakichkolwiek zarzutów podniesionych wobec ofert innych wykonawców aniżeli ten, który
złożył ofertę uznaną za najkorzystniejszą (Qumak SA w Warszawie) nie miałoby wpływu na
wynik postępowania, o którym traktuje art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Uznanie, bowiem, że Zamawiający uznał bezpodstawnie za właściwie objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa informacji zawartych w Tabelach 3 złożonych przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma
Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp
SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie, konsorcjum Ericpol, czy konsorcjum
S&T pozostawałoby bez jakiegokolwiek wpływu na wynik postępowania, skoro nie
dotykałoby wykonawcy, którego oferta niezmiennie uznana została za najkorzystniejszą.
Nie znalazły natomiast potwierdzenia stawiane przez Odwołującego zarzuty, odnoszące się
do zawartości Tabeli 4 w ofertach wykonawców, którzy zastrzegli tę Tabelę.
Podkreślenia na wstępie wymaga, że charakter Tabeli 4, zawierane przez poszczególnych
wykonawców w niej informacje mogły, w odniesieniu do konkretnych ofert nosić cechy
pozwalające uznać je za tajemnicę przedsiębiorstwa. I tak:
- przedmiotem zamówienia nie jest dostawa standardowego oprogramowania, a dostawa
systemu dedykowanego dla Zamawiającego, spełniającego jego szczególne wymagania,
których sposób osiągnięcia w relatywnie dużym stopniu pozostawiono wykonawcy.
Osiągnięcie wymagań stawianych przez Zamawiającego możliwe jest w wyniku
zastosowania różnych rozwiązań. Poszczególni wykonawcy mieli zatem możliwość
zaoferowania odmiennych rozwiązań o różniącej się architekturze. Tabela 4 służyła do
zaprezentowania autorskich zestawień różnych komponentów, które razem wzięte składają
się na zaprojektowanych przez wykonawcę system;
- Tabela 4 służyła do zestawienia komponentów dobranych celowo przez wykonawcę,
według jego autorskiego zamysłu. Dotyczyło to całego systemu, ale także jego
poszczególnych części – komponentów, jakie w Tabeli były opisywane;
- wykonawcy prezentując oferowane rozwiązanie tylko po części, w minimalnym zakresie
mieli narzucone elementy, jakie mieli w Tabeli 4 skonkretyzować z nazwy sprzętu,
oprogramowania, jego producenta, ale ich zadaniem było dopisanie dodatkowych
komponentów, jakich przewidywane przez nich rozwiązanie wymaga.
Zamawiający dokonał w postępowaniu badania zasadności zastrzeżenia przez
poszczególnych wykonawców informacji zawartych w ofertach, zwracając się o wyjaśnienie
powodów zastrzeżenia informacji i wykazania, że noszą one znamiona pozwalające uznać je
za tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Wykonawca Qumak SA w Warszawie wyjaśnił, w piśmie z dnia 19 marca 2013 r. powody
objęcia zastrzeżeniem jako tajemnica przedsiębiorstwa informacji zawartych w ofercie, w tym
w Tabeli 4, wskazując m.in., że zawiera ona opis rozwiązania wraz z jego integralnymi
elementami. Wykonawca wykazał, że w ramach tego dokumentu nastąpiło zestawienie
elementów wchodzących w skład danych komponentów, które ma charakter autorskiego,
stanowiącego know-how. Wyjaśnienie zawarte w tym piśmie przekonuje o zasadności
zastrzeżenia informacji, szczególnie że wykonawca składając ofertę podjął starania, mające
na celu realizację zasady jawności – pozostawił jawną Tabelę 3 a także złożył sporną Tabelę
4 w dwóch wersjach: jawnej dla uczestników w części obejmującej wszystkie informacje,
w tym oferowane za poszczególne produkty ceny, za wyjątkiem nazw handlowych
i wskazania ich producenta a także w wersji objętej tajemnicą przedsiębiorstwa –
zawierającą dodatkowo konkretyzację oferowanych produktów, poprzez wskazanie ich
producenta oraz nazw handlowych, typu, modelu.
Uznano w powyższej mierze, że dobór konkretnych elementów sprzętu i oprogramowania,
w ramach odpowiednich komponentów systemu, w tym opatrzenie ich dodatkowymi, wedle
uznania wykonawcy elementami (przewidziana w części instrukcyjnej, poprzedzającej
Tabelę 4 możliwość dopisania komponentów, jeżeli jest to konieczne w celu zapewnienia
kompletności rozwiązania oferowanego przez wykonawcę) pozwala na uznanie, że w Tabeli
4, mimo że stanowi ona odwzorowanie wymagań zawartych w Opisie przedmiotu
zamówienia, zawierane są informacje, które razem skomponowane w ten czy lub inny
sposób przez danego wykonawcę wyrażają autorski zamysł co do kształtu poszczególnych
narzędzi i komponentów, jakie zaplanowane zostały przez wykonawcę. W ramach danego
komponentu Zamawiający przewidywał bowiem jedynie w sposób ogólny rodzaj sprzętu lub
kategorie oprogramowania, zaś rzeczą wykonawców było wypełnienie tego wymagania
konkretnymi produktami: odpowiednim sprzętem oraz oprogramowaniem, w tym dodanie –
według własnej koncepcji danego wykonawcy – innych elementów sprzętu lub
oprogramowania, wreszcie, dopełnienie ich oprogramowaniem autorskim, stworzonym na
potrzeby przedmiotowego postępowania.
W tej mierze uzewnętrzniało się zatem w Tabeli 4 autorskie rozwiązanie wykonawcy,
wyrażające technologiczny i organizacyjny charakter informacji, które posiadają wartość
gospodarczą. Wartość ta wyraża się w szkodzie, jaką wykonawca może ponieść, w razie
ujawnienia jej innym podmiotom, w związku z tym, że zestawione w ramach danego
komponentu elementy stanowią pewną kompozycję traktowaną jako całość, która sama
w sobie może przejawiać rozwiązanie autorskie, mogące mieć przeznaczenie nie tylko dla
tego postępowania. Komponenty w przedmiotowym postępowaniu to pewne całościowe
rozwiązania, na które składają się odrębne zestawione zespoły produktów dające osobne
narzędzia (jak przykładowo realizujące odpowiednie zadania platformy). Wykonawca
w piśmie wykazał ponadto, że podjął w stosunku do tych informacji niezbędne działania
w celu zachowania poufności.
Na taki charakter informacji w ofercie Qumak SA w Warszawie wskazują wyjaśnienia
zawarte w piśmie z 19 marca 2013 r. To wyłącznie te wyjaśnienia mogą stanowić podstawę
oceny czynności Zamawiającego uznania za poprawnie objęte tajemnicą przedsiębiorstwa
informacji w ofercie Qumak SA w Warszawie, bowiem w oparciu o nie Zamawiający dokonał
oceny zasadności tego zastrzeżenia. Bez znaczenia jest zatem następczo prezentowane
w tym zakresie na rozprawie stanowisko procesowe przez wykonawcę Qumak SA
w Warszawie (rozprawa z dnia 6 czerwca 2013 r.), zgodnie z którym wartość gospodarcza
tych informacji wyraża się w możliwości poznania przez konkurencyjnych wykonawców cen,
jakie stosują dostawcy wobec Przystępującego oraz stosowanych wobec tego wykonawcy
upustów handlowych: o ile takie stanowisko, hipotetycznie, w konkretnej sytuacji, mogłoby
uzasadniać kwalifikowanie określonych informacji w kategorii tajemnicy przedsiębiorstwa, to
tego rodzaju uzasadnienie nie znalazło się w wyjaśnieniach wykonawcy z 19 marca 2013 r.;
ponadto stanowisko to nie potwierdza się przynajmniej w odniesieniu do cen sprzętu
wymienionego w pozycjach 50- 80 Tabeli 4, co do których Przystępujący, przynajmniej
w zakresie serwerow blade prezentował pogląd, że ceny podane w Tabeli 4 w tej mierze
mają ograniczone znaczenie, istotna jest cena łączna oferty. Prezentowana w odniesieniu do
wyceny tego sprzętu argumentacja zdaje się zatem wskazywać, że ceny w Tabeli 4 nie są
wprost powiązane z kosztami nabycia odpowiedniego sprzętu, do których wykonawca miałby
stosować uchwytny algorytm, wskazujący na stosowaną marżę, ale odnoszą się raczej tylko
do cen, po jakich wykonawca będzie przenosić poszczególne produkty na Zamawiającego.
W analogiczny sposób należało ocenić zasadność zastrzeżenia informacji w ofercie
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA
w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie. Wykonawca ten,
pismem z dnia 22 marca 2013 r. wyjaśnił podstawy dokonanego zastrzeżenia wskazując na
wartość gospodarczą, jaką posiadają informacje zawarte w formularzu ofertowym,
nawiązując m.in. do autorskiej koncepcji, która nie została dotychczas u innego klienta
wdrożona, w takiej formie i układzie, z takim wykorzystaniem konkretnych komponentów.
W zakresie zatem Tabeli 4, wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas
SA w Barcelonie wykazali wobec Zamawiającego zasadność dokonanego zastrzeżenia, co
nakazuje ocenę Zabawiającego w powyższym zakresie uznać za prawidłową.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego Ericpol sp. z o.o.
w Łodzi oraz GisPartner, pismem z dnia 20 marca 2013 r. wyjaśnili podstawy dokonanego
zastrzeżenia informacji, które, - w zakresie Tabeli 4 - noszą cechy przekonujących
o zasadności objęcia ich zastrzeżeniem, wskazując, że znaczna część zastrzeżonych
informacji została przygotowana wyłącznie na potrzeby przedmiotowego postępowania, które
w związku z tym nie były wcześniej udostępnione innym podmiotom – dotyczy to
wyszczególnionych komponentów zawierających informacje techniczne, w tym wykaz
sprzętu, licencji i oprogramowania wraz ze sposobem ich konfiguracji. Wykonawca wykazał
także, że zawierają one informacje o kontrahentach wykonawcy, źródłach zaopatrzenia. Na
rozprawie Przystępujący potwierdził te wyjaśnienia, wskazując że ujawnienie informacji
w Tabeli 4 w zakresie żądanym przez Odwołującego, tj. obejmującym komponent i nazwę
handlową, oznaczenie/wersję pozwoli poznać podwykonawców Przystępującego, co wynika
np. z tego, że na str. 10 Tabeli w pkt 11 oraz na str. 23 w pkt 41 wskazano produkty, których
ujawnienie innym podmiotom pozwoli poznać podwykonawcę, od którego zakupu dokonuje
Przystępujący, przy czym wykonawca może je kupić wyłącznie od danego podwykonawcy.
Przystępujący następnie podał, że unikalne w jego ofercie są produkty ujęte na str. 10 i 23.
Wskazuje, że te produkty można nabyć z wielu źródeł, ale ich ujawnienie pozwoli poznać
istotne elementy architektury, złożył także oświadczenie (dokument nr [51]) na okoliczność
wykazania, że w Tabeli 4 zawarto unikalne rozwiązanie oraz kopie umowy, na potwierdzenie
objęcia tajemnicą informacji w ofercie (dokument nr [52]).
Wykonawca wykazał wreszcie w piśmie z dnia 20 marca 2013 r., złożonym wobec
Zamawiającego, że przedmiotem zamówienia jest wykonanie dostosowanego do potrzeb
Zamawiającego Systemu, a nie zakup standardowego produktu, co także uzasadnia objęcie
informacji zastrzeżeniem. Wykonawca wykazał ponadto, że podjął w stosunku do tych
informacji niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
Także zastrzeżenie informacji w Tabeli 4 w ofercie złożonej przez Comarch SA w Krakowie
uznano za prawidłowe. Wykonawca ten, pismem z 22 marca 2013 r. wyjaśnił podstawy
dokonanego zastrzeżenia, wskazując między innymi na to, że Tabela 4 zawiera koncepcję
architektury fizycznej oraz elementy szczegółowej kalkulacji ceny oferty w zakresie
programów, komputerowych, komponentów architektury fizycznej oraz dokumentacji;
wykonawca zawarł w tej Tabeli informacje składające się na konfigurację proponowanego
rozwiązania; wskazał na autorskie rozwiązanie polegające na połączeniu usług i konkretnych
produktów. Wykonawca wykazał także, że podjął niezbędne działania w celu zachowania
tych informacji nieujawnionymi do wiadomości publicznej.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA
we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu nie zastrzegli informacji
zawartych w Tabeli 4, co czyni stawiany w tej mierze zarzut – bezpodstawnym i – jak się
wydaje, podobnie jak zarzuty dotyczące Tabeli 3 w ofertach Comarch SA w Krakowie
i Qumak SA w Warszawie – podniesionym bezrefleksyjnie, bez analizy nie tylko treści
wyjaśnień wykonawców dotyczących podstaw zastrzeżenia, ale samej treści oferty tego
Konsorcjum.
Reasumując potwierdziły się, co do zasady, zarzuty stawiane przez Odwołującego
w zakresie zastrzeżenia Tabeli 3 przez Konsorcjum Ericpol oraz Konsorcjum Sygnity.
Analogiczne zarzuty, dotyczące zastrzeżenia informacji w Tabeli 4 w ofertach wszystkich
wykonawców, którzy takiego zastrzeżenia dokonali – nie zasługiwały na aprobatę.
II.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCÓW
WSPÓLNIE UBIEGAJĄCYCH SIĘ O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA S&T POLSKA SPÓŁKĘ
Z O.O. W WARSZAWIE I ACTION SA W WARSZAWIE (spr. o sygn. KIO 1067/13):
Odwołujący w złożonym odwołaniu zarzucił naruszenie przepisów art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy
prawo zamówien publicznych, poprzez bezzasadne odrzucenie oferty Odwołującego,
a z ostrożności procesowej również: art. 89 ust. 1 pkt. 2 oraz art. 7 ust. 1 powołanej ustawy,
poprzez naruszenie zasady równego traktowania wykonawców oraz zaniechanie odrzucenia
ofert wykonawców, którzy złożyli w przedmiotowym postępowaniu oferty zawierające
podobne „uchybienie", jak to, które zdaniem Zamawiającego uzasadnia odrzucenie oferty
Odwołującego, wnosząc o o nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty,
2) dokonania ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego oraz
z poszanowaniem zasady równego traktowania wykonawców,
3) dokonania ponownego wyboru najkorzystniejszej oferty.
Odwołujący podał, że ma interes w uzyskaniu zamówienia, a kwestionowane odwołaniem
czynności Zamawiającego mogą narazić Odwołującego na szkodę, bowiem Odwołujący
złożył w niniejszym postępowaniu ofertę niepodlegającą odrzuceniu, zaś jej odrzucenie
pozbawia go szans na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podjął następującą argumentację:
- Zamawiający, odrzucając ofertę Odwołującego, nie wskazał wprost, z jakim konkretnie
wymaganiem SIWZ sprzeczne są postanowienia oferty Odwołującego. Z treści uzasadnienia
odrzucenia oferty wynika, że podstawą faktyczną odrzucenia jest okoliczność, że
Odwołujący nie zawarł w ofercie informacji o kosztach wszystkich komponentów
wyspecyfikowanych w pozycjach formularza wskazanych w piśmie Zamawiającego. Jako
źródło obowiązku podania tych informacji Zamawiający zacytował zapisy punktu 4
formularza ofertowego stanowiącego załącznik do SIWZ;
- Tabela znajdująca się w formularzu ofertowym wskazuje rodzajowo komponenty systemu,
które są przedmiotem zamówienia, wraz z przypisaniem do nich wymaganego zakresu
informacji (nazwa handlowa, deklaracja opracowania programu, oznaczenie wersja), oraz
podziału cen (koszt wdrożenia, koszt licencji/praw autorskich). Bezwzględnym obowiązkiem
wykonawcy było wypełnienie Tabeli, która definiowała rodzajowo produkty, których
oczekiwał Zamawiający, konkretnymi nazwami produktów oraz cenami. Równocześnie
Zamawiający stwierdził, że dopuszcza modyfikacje Tabeli, a jeżeli Wykonawca przewiduje
rozbicie poszczególnych cen, to powinien te ceny wskazać w Tabeli;
- Wykonawca powinien rozbić ceny poszczególnych komponentów jedynie wówczas, gdy
przewiduje on odrębną wycenę części danego komponentu. Zamawiający pozostawił więc
tu Wykonawcom pełną swobodę - jeżeli wyceniają poszczególne składniki komponentów
odrębnie, to powinni wskazać te ceny. Jeżeli jednak nawet poszczególne komponenty
składają się z różnych części, jednak nie wycenianych osobno, to jest oczywiste, że nie ma
obowiązku przypisywania im cen. Obowiązek taki nie wynika z żadnego zapisu SIWZ (co
zresztą potwierdza fakt, iż Zamawiający w uzasadnieniu pisma nie wskazuje żadnego
konkretnego punktu, z którym oferta Odwołującego miałaby być sprzeczna), ani też
z żadnego innego zwyczaju czy zasady. Wręcz przeciwnie-w praktyce obrotu
gospodarczego jest w pełni normalna sytuacja, w której dany komponent składa się z wielu
elementów, ale wyceniony przez sprzedawcę jest jako całość. Zdaniem Odwołującego,
SIWZ nie przewidywał obowiązku wyceny wszystkich możliwych elementów składających
się na dany komponent zdefiniowany w formularzu ofertowym, lecz jedynie takich, dla
których sam wykonawca przewidział odrębną cenę. Wynika to jednoznacznie z cytowanych
powyżej zapisów SIWZ oraz zostało potwierdzone w treści uzasadnienia odrzucenia oferty,
gdzie Zamawiający powtarza, iż obowiązek wydzielenia cen istnieje jedynie wówczas, gdy
wykonawca takie wydzielenie przewidział. Wbrew twierdzeniom Zamawiającego, treść
wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę nie stoi wcale w sprzeczności z treścią jego oferty
(ani też z wyżej zaprezentowaną wykładnią treści SIWZ), bowiem Wykonawca jasno
stwierdził, że wszystkie wymagane przez Zamawiającego elementy zostały wycenione, zaś
„Konsorcjum nie dokonało szczegółowego podziału linii wszystkich komponentów na
składniki, ponieważ w ocenie Konsorcjum oferowane rozwiązanie tego nie wymagało”.
Równocześnie Odwołujący przedstawiając wraz z wyjaśnieniami tabelę pokazującą
składniki kosztowe (a nie wycenione produkty) nie potwierdził wcale, że powinien był
dokonać w ofercie bardziej szczegółowego rozbicia cen komponentów, ani nie uzupełnił
wcale oferty, jak to wskazuje Zamawiający. Przedstawienie kosztów, jakie składają się na
cenę komponentu nie oznacza bowiem, że każdy ze składników kosztowych stanowi
odrębnie wyceniony produkt. Odwołujący zgadza się w pełni z tezą, że złożone przez niego
wyjaśnienia nie mogą modyfikować treści złożonej przez niego oferty. Oferta ta jest jednak
w pełni zgodna z SIWZ, to jest obejmuje wycenę wszystkich komponentów, które są
wymagane przez Zamawiającego i co do których Odwołujący uznał, że powinny zostać
odrębnie wycenione. Treść oferty nie narusza też ani nie zagraża żadnych interesów
Zamawiającego, ani celów, które wspomina on w treści uzasadnienia odrzucenia oferty.
W szczególności w oparciu o treść oferty Zamawiający jest w stanie zweryfikować
szczegółowo, czy cena danego komponentu dostarczonego w ramach realizacji umowy jest
zgodna z ceną zawartą w ofercie. Inną kwestią jest, że - biorąc pod uwagę treść umowy,
Zamawiający w zasadzie nie potrzebuje wiedzy o cenach poszczególnych komponentów.
Zgodnie bowiem z treścią ust. 12.1. wzoru umowy stanowiącego Załącznik B do SIWZ,
wynagrodzenie ma charakter ryczałtowy, co oznacza, że niezależnie od tego, jak wycenione
są poszczególne komponenty, i tak Wykonawca realizując całość swoich zobowiązań
objętych umową ma roszczenie o zapłatę całego zaoferowanego wynagrodzenia, ani nie
powiększonego, ani nie pomniejszonego o jakikolwiek element. Co więcej, zgodnie z pkt
12.3. wzoru umowy, ryczałtowe wynagrodzenie będzie płatne w etapach zdefiniowanych w
harmonogramie rzeczowo - finansowym stanowiącym załącznik 2 do SIWZ. Etapów tych
wyszczególniono pięć, a każdemu z nich przyporządkowano zdefiniowaną w SIWZ
maksymalną wartość procentową. Oznacza to, że w każdym wypadku, niezależnie od cen
poszczególnych komponentów, płatność na rzecz Wykonawcy nastąpi w pięciu,
zdefiniowanych umową częściach, po dokonaniu odbioru produktów wyspecyfikowanych w
ramach każdego z pięciu etapów. Produktów tych, łącznie w ramach wszystkich etapów, jest
dokładnie 29 (i jeden podprodukt). Tymczasem tabela w formularzu ofertowym obejmująca
listę wycenionych komponentów zawiera kilkaset pozycji. Odwołujący stwierdza, że z punktu
widzenia płatności, tabela ta nie ma żadnego znaczenia i nie została w jakikolwiek sposób
przywołana w treści wzoru umowy. Oznacza to, że z punktu widzenia weryfikacji kwot
należnych Wykonawcy, znaczenie ma wyłącznie weryfikacja, czy w ramach danego etapu
dostarczone zostały produkty wyspecyfikowane w Załączniku nr 2 do SIWZ,
przyporządkowane do tego etapu. Wysokość wynagrodzenia za etap jest natomiast stała
i jeżeli Wykonawca nie dostarczyłby któregokolwiek z elementów, które mają być
dostarczone w ramach danego etapu, to nie otrzymałby całego wynagrodzenia za ten etap,
zaś jeżeli dostarczyłby wszystkie elementy, miałby roszczenie o zapłatę całości
wynagrodzenia, niezależnie od cen elementów składowych;
- Zamawiający dokonując oceny ofert naruszył zasadę równego traktowania wykonawców
wyrażoną w art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Sposób sformułowania tabeli
zawartej w formularzu ofertowym, w tym szczegółowość opisu poszczególnych
komponentów, zależy bowiem wyłącznie od wykonawcy. Równocześnie, przedmiotem
zamówienia jest wdrożenie systemu informatycznego, który w dużej części składa się
z
elementów
dedykowanych
-
przeznaczonych
wyłącznie
dla
Zamawiającego
i odpowiadających jego unikalnym potrzebom i uwarunkowaniom. W takiej sytuacji,
zdecydowana większość komponentów może być podzielona na w zasadzie dowolne części
i składniki, a na ich ceny składają się bardzo różne elementy kosztowe. Zamawiający -
zapewne świadom tej okoliczności - dał Wykonawcom znaczącą swobodę w ukształtowaniu
treści formularza ofertowego, pozostawiając im dowolność w szczegółowości rozbicia
komponentów na elementy składowe. Jeżeli więc dany wykonawca poprzestał na
przypisaniu cen do komponentów nazwanych w formularzu, to Zamawiający nie znajdował
podstawy do odrzucenia takiej oferty, pomimo, iż w ramach danego komponentu
z pewnością wykonanych będzie szereg odrębnych świadczeń, o różnym charakterze.
Równocześnie, zasygnalizowanie przez Odwołującego, iż w ramach komponentu występują
różnego rodzaju czynności czy świadczenia (lecz nie są one wyceniane odrębnie),
Zamawiający uznał za podstawę odrzucenia jego oferty. W ocenie Odwołującego tak
dokonana weryfikacja ofert narusza zasadę równego traktowania wykonawców, ponieważ
prowadzi do skutku, w którym oferty zawierające w istocie identyczną treść (co do
oferowanego zakresu świadczeń) są odrzucane bądź oceniane, wyłącznie w zależności od
stopnia szczegółowości ich oceny przez Zamawiającego. Jeżeli bowiem Zamawiający
dogłębnie oceniłby oferty innych Wykonawców, uznałby z pewnością, że wiele spośród
elementów, które składają się na poszczególne komponenty, nie zostało odrębnie
wycenionych. Tak więc Zamawiający powinien przyjąć jednolitą metodę oceny w odniesieniu
do wszystkich ofert - albo powinien stwierdzić (zgodnie z zapisami SIWZ), że to Wykonawca
decyduje o tym, czy dany komponent wyceniany jest jako całość, czy też w podziale na
części składowe, albo też powinien wymagać, by cena każdego komponentu została
podzielona na części przyporządkowane do każdego elementu czy świadczenia
składającego się na komponent, które choćby teoretycznie może stanowić odrębny produkt.
Biorąc pod uwagę powyższe, uznano, że Odwołujący - wykonawcy wspólnie
ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services Polska spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie, nie
wykazał przesłanej materialnoprawnych, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych, w zakresie wniesionego odwołania.
Treść podniesionych w odwołaniu tego wykonawcy zarzutów, nakierowanych wyłącznie na
zakwestionowanie decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego, w tym przede wszystkim fakt,
że Odwołujący nie zakwestionował jednocześnie ofert innych wykonawców, które
poprzedzają jego ofertę jako korzystniejsze (oferta Odwołującego została uznana za
najmniej korzystną w postępowaniu), powoduje, że ewentualne pozytywne rozstrzygnięcie
zgodne z żądaniem Odwołującego, i uznanie, że jego oferta została bezpodstawnie
odrzucona, nie zmienia sytuacji tego wykonawcy. Potwierdzenie naruszenia wskazywanych
w odwołaniu przepisów nie wyczerpuje zatem przesłanki materialnoprawnej, o której stanowi
art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, w tym możliwości poniesienia szkody
o której ten przepis traktuje. Ponadto należy wskazać, że aby nastąpiło spełnienie warunków
wskazanych w art. 179 ust.1 ustawy, wykonawca, wnosząc środek ochrony prawnej
obowiązany jest posiadać interes w uzyskaniu danego zamówienia, kwalifikowany
możliwością poniesienia szkody w wyniku naruszenia prawa przez zamawiającego. Szkoda
musi być wynikiem naruszenia przez zamawiającego ustawy, co oznacza, iż wykazywana
przez Odwołującego szkoda musi pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym
z uchybieniem przez zamawiającego przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych.
Konieczne jest tym samym wykazanie przez Odwołującego, iż zamawiający dokonał albo
zaniechał dokonania czynności wbrew przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych,
czego normalnym następstwem w okolicznościach danej sprawy jest poniesienie lub
możliwość poniesienia szkody przez wnoszącego odwołanie.
Podkreślenia wymaga, że przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych traktują odwołanie
jako środek ochrony prawnej skierowany na zmianę sytuacji wykonawcy, polegającą na
możliwości uzyskania w danym postępowaniu zamówienia (wybór oferty wykonawcy
odwołującego się w danym postępowaniu). Odwołanie, w świetle ustawy Prawo zamówień
publicznych nie stanowi środka mającego na celu uzyskanie ogólnej zgodności działań
zamawiającego z prawem, ale środek zmierzający do wyboru oferty odwołującego. Wyraz
takiego stanowiska dał Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 7 grudnia 2011 r.
w sprawie o sygn. V Ca 1973/11, w odniesieniu do oceny interesu w uzyskaniu zamówienia
oraz możliwości poniesienia szkody. W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Okręgowy
wskazał, iż „(…) przepis art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 roku, Nr 113, poz. 759, ze zm.), w aktualnym swym
brzmieniu, powinien być interpretowany szeroko. Środki ochrony prawnej przewidziane
w dziale ustawy inaugurowanym przez rzeczony przepis, przysługują wszystkim osobom,
które mają lub miały interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniosły lub mogą ponieść
szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. Szerokie rozumienie
wyraża się w tym, że wystarcza zadowolić się hipotetycznym interesem w uzyskaniu
zamówienia i szkodą, która nie musi być pewna. Przepis ten jednak, wbrew sugestiom
skarżącego, nie pełni funkcji publicznych. Postępowanie odwoławcze ma jedynie na celu
ochronę interesów osoby wnoszącej środki ochrony prawnej, o których mowa w tym artykule.
Konstatacja taka płynie nie tylko z treści przywołanego przepisu, gdzie mowa wyraźnie
o „interesie w uzyskaniu zamówienia" oraz o „szkodzie", ale z konstrukcji całego
postępowania odwoławczego. Wystarczy prześledzić poszczególne rozwiązania legislacyjne
przyjęte w kolejnych przepisach ustawy by przekonać się, że postępowanie odwoławcze
i skargowe nakierowane są na ochronę interesów uczestników i potencjalnych uczestników
procedury wyboru kontrahenta, nie zaś na ochronę interesu publicznego. Interes publiczny
leży
u podstaw przepisów regulujących postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, ale
już nie przepisów mających na celu ochronę interesów konkurentów podmiotu wybranego do
wykonania zamówienia. Tu ścierają się przede wszystkim interesy uczestników
postępowania, a racje natury publicznej są jedynie refleksem właściwej funkcji postępowania
odwoławczego. Dlatego wnosząc odwołanie, a następnie sprzeciw, skarżący nie może
powoływać się na naruszenie przez zamawiającego reguł gry ze względu na interes
społeczny. Do kontroli tego rodzaju powołane są organy ścigania i inne podmioty, do których
zadań statutowych to należy (choćby Najwyższa Izba Kontroli, vide: art. 2 ustawy z dnia
23 grudnia 1994 roku o Najwyższej Izbie Kontroli, Dz. U. z 2007 roku, Nr 231, poz. 1701, ze
zm.). W przeciwnym razie ustawodawca nie posłużyłby się zwrotem „interes w uzyskaniu
zamówienia" i nie warunkowałby możliwości wniesienia odwołania od szkody, jaką może
wyrządzić działanie zamawiającego naruszające przepisy ustawy. Takie ograniczenie jest
zresztą konieczne, bo łatwo wyobrazić sobie jakie skutki powodować by mogła
nieograniczona podmiotowo możliwość kwestionowania wyników wyboru wykonawcy
zamówienia. Byłaby to pożywka dla tych wszystkich, którzy - z różnych powodów - widzieliby
korzyść w paraliżowaniu postępowania w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego.
Koncepcja powyższa znajduje potwierdzenie w źródle unormowania przyjętego w ustawie
w postaci dyrektywy Rady z dnia 21 grudnia 1989 roku w sprawie koordynacji przepisów
ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur
odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane
(Dz. U. UE. L.89.395.33, ze zm.), gdzie w art. 1 normującym zakres zastosowania
i dostępność procedur odwoławczych prawodawca posłużył się taką samą formułą, stanowiąc
w pkt. 3, że państwa członkowskie zapewniają dostępność procedur odwoławczych,
w ramach szczegółowych przepisów, które państwa członkowskie mogą ustanowić,
przynajmniej dla każdego podmiotu, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia i który poniósł szkodę lub może ponieść szkodę w wyniku domniemanego
naruszenia.”
Rzeczą wykonawcy korzystającego ze środka ochrony prawnej, jakim jest odwołanie, jest
wykazanie opisanych w art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych przesłanek.
Oznacza to konieczność wykazania wpływu podnoszonych zarzutów na sytuację wykonawcy,
wyrażającego się zaistnieniem po stronie odwołującego uszczerbku stanowiącego szkodę,
w następstwie naruszenia przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, w sposób
pozwalający na uchwycenie związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy zarzucanymi
naruszeniami ustawy a uszczerbkiem po stronie wykonawcy. Ne wyczerpuje takiego
wykazania
wskazanie
w
odwołaniu,
że
kwestionowane
odwołaniem
czynności
Zamawiającego mogą narazić Odwołującego na szkodę, bowiem Odwołujący złożył
w niniejszym postępowaniu ofertę niepodlegającą odrzuceniu, zaś jej odrzucenie pozbawia
go szans na uzyskanie przedmiotowego zamówienia. Szansa na uzyskanie zamówienia,
rozpatrywana z pozycji oferty Odwołującego, która jest najmniej korzystną spośród złożonych
w postępowaniu, wymagała podniesienia zarzutów także wobec wykonawców, których oferty
nie zostały odrzucone, czego Odwołujący jednak nie uczynił.
Podkreślenia przy tym wymaga, że w świetle przywołanego przepisu chodzi o nie
hipotetyczną szkodę, w razie zaistnienia bliżej nieokreślonych, nieprzewidywalnych i mało
prawdopodobnych okoliczności, ale takich okoliczności, których zaistnienie może
rzeczywiście spowodować uzyskanie przez Odwołującego zamówienia. Za wyrokiem Sądu
Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 17 lutego 2011 r., sygn. akt II Ca 9/11 należy
stwierdzić, że środki ochrony prawnej przysługują tylko takiemu wykonawcy, uczestnikowi
konkursu, a także innemu podmiotowi, który wykaże interes w uzyskaniu zamówienia, przy
czym to odwołujący musi dowieść, iż posiada obiektywną, tj. wynikającą z rzeczywistej utraty
możliwości uzyskania zamówienia, lub ubiegania się o udzielenie zamówienia, potrzebę
uzyskania określonego rozstrzygnięcia.
Odwołujący wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA
w Warszawie nie sprostali temu obowiązkowi. W zakresie wykazania przesłanek
materialnoprawnych, o których traktuje art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych,
mieści się obowiązek zaprezentowania relacji pomiędzy zarzucanymi naruszeniami ustawy
a uszczerbkiem w sytuacji wykonawcy, a w konsekwencji – pomiędzy uwzględnieniem
podniesionych zarzutów a zmianą tej sytuacji, polegającą na zniwelowaniu szkody.
Odwołujący złożyli ofertę najmniej korzystną według kryteriów przyjętych przez
Zamawiającego. W złożonym odwołaniu zakwestionowali odrzucenie własnej oferty, nie
podnosząc jakichkolwiek zarzutów wobec ofert innych wykonawców, które mogłyby dawać
realną szansę na uzyskanie zamówienia (wybór oferty Odwołującego); te zarzuty zostały
podniesione w innym odwołaniu, złożonym w sprawie KIO 1142/13, które jednak zostało
odrzucone, jako złożone po upływie terminu na kwestionowanie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty oraz zaniechanie wykluczenia konkurencyjnych wykonawców oraz
odrzucenia ich ofert. Zaistnienia przesłanek materialnoprawych, których wymaga przepis art.
179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych nie uzasadniają przy tym przystąpienia
Odwołującego do postępowań odwoławczych wywołanych odwołaniami innych wykonawców
– nawet jeśli bowiem przyjąć, że interes Odwołującego realizuje się w tym przypadku poprzez
przystąpienie po stronie Odwołujących Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
980/13 oraz KIO 1078/13), oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa
Sistemas w Barcelonie (spr. o sygn. KIO 1073/13), w części w której wymienieni Odwołujący
kwestionowali oferty innych, konkurencyjnych wykonawców, to nie obejmuje to oferty
złożonej przez Asseco Poland SA w Rzeszowie, której nie zakwestionował ani Odwołujący
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie,
ani pozostali Odwołujący. Tym samym, biorąc pod uwagę pozycję Odwołującego
w postępowaniu, którego oferta została sklasyfikowana jako najmniej korzystna, ewentualne
uwzględnienie zarzutów stawianych przez Odwołującego, przy niezakwestionowaniu innych
ofert, nie mogłoby wywołać po stronie Odwołującego realnej szkody. Powyższe
determinowało wniosek, że wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
publicznego S&T Services Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie
oraz Action SA w Warszawie nie wykazali przesłanek materialnoprawnych, o których traktuje
przepis art. 179 ust. 1 ustawy, co skutkowało oddaleniem tego odwołania, bez
merytorycznego rozpoznania postawionych w nim zarzutów.
III.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCÓW
WSPÓLNIE UBIEGAJĄCYCH SIĘ O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA SMT SOFTWARE SA
WE WROCŁAWIU I INTRASOFT INTERNATIONAL LUXEMBURG W LUXEMBURGU
(spr. o sygn. KIO 1072/13):
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA
we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu zakwestionowali
odrzucenie ich oferty a także wykluczenie z postępowania, a także zaniechania: wezwania
w trybie art. 26 ust. Prawo zamówień publicznych Odwołującego do złożenia wyjaśnień,
wezwania w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych Odwołującego do
uzupełnienia treści oferty, dokonania wyboru oferty Odwołującego jako oferty
najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy - poprzez jego niezastosowanie, art. 24
ust. 2 pkt 2 ustawy - poprzez jego błędne zastosowanie polegające na wykluczeniu
z postępowania Odwołującego; art. 24 ust. 4 ustawy - poprzez jego błędne zastosowanie
polegające na odrzuceniu oferty Odwołującego, art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy - poprzez jego
błędne zastosowanie, i tym samym odrzucenie oferty Odwołującego, pomimo tego, iż treść
tej oferty jest zgodna z treścią SIWZ; art. 91 ust. 1 ustawy - poprzez jego niewłaściwe
zastosowanie oraz zaniechanie jego właściwego zastosowania, i tym samym wybór oferty
Qumak SA jako najkorzystniejszej, i zaniechanie wyboru oferty Odwołującego.
W oparciu o tak postawione zarzuty Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności wyboru jako oferty najkorzystniejszej - oferty złożonej przez
Qumak SA, nakazania ponownej oceny i badania ofert, wyboru jako oferty
najkorzystniejszej oferty Odwołującego.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący zakwestionował przyjętą przez Zamawiającego
ocenę doświadczenia osób wskazywanych na stanowiska projektowe.
Odwołujący zakwestionował też odrzucenie jego oferty, jako niezgodnej z SIWZ, podając,
że to Zamawiający ma obowiązek wykazania niezgodności treści oferty z SIWZ, co nie
miało miejsca w nawiązaniu do przytoczonych wyjaśnień argumentujących dokonanie
odrzucenia oferty Odwołującego. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający nie może
wskazywać jednego producenta/dostawcy wymaganej funkcjonalności ze względu na
ograniczenie konkurencji np. funkcjonalność produktu wirtualizacji firmy VMWare czy
Microsoft, tak więc produkt HP CSE EE, który może realizować wymagane funkcjonalności
poprzez połączenie różnych produktów daje pełną gwarancję spełnienia wymaganej
funkcjonalności jako produkt złożony, tj. produkt zbudowany z wykorzystaniem innych
produktów. Zatem produkt taki spełnia wymagania określone w SIWZ i nie zachodzi
przesłanka do odrzucenia Oferty. Zgodnie z SIWZ wypełnienie formularza ofertowego miało
polegać na „wypełnieniu wykazu komponentów zawierającego wyszczególnienie produktów,
które zostaną wytworzone lub dostarczone w ramach Zamówienia” i Oferent dopełnił tej
formalności podając nazwę produktu HP CSE EE. Stwierdzenie o treści „nie umożliwia
Zamawiającemu określenia konkretnych urządzeń, które są oferowane do realizacji
zamówienia” jest nieprawdziwe ponieważ w SIWZ Zamawiający określił dla przedmiotu
zamówienia wymagane parametry, co nie może polegać na wskazaniu na konkretne
urządzenia jednego producenta. Produkt HP CSE EE jest dostarczany przez dostawcę
posiadającego w swojej ofercie produkty stanowiące części wymienionego produktu,
spełniające wymagane przez Zamawiającego parametry, co tym samym podkreśla
spełnianie przez produkt oferowany przez Odwołującego wymagań Zamawiającego.
Poprzez analogię wywodu należy wskazać, iż argumentacja „nie umożliwia Zamawiającemu
określenia konkretnego oprogramowania, które jest oferowane do realizacji zamówienia”
zgodnie z pkt 4 oraz zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi na terenie Unii
Europejskiej i Polski, oferent na etapie dostawy ma obowiązek prawny wskazania
przenoszonych praw autorskich / udzielanych licencji, co też Odwołujący uczynił, więc nie
zachodzi przesłanka do odrzucenia jego oferty. Stwierdzenie o treści „Wyjaśnienia
Wykonawcy wskazują zaś, iż Wykonawca ma dowolność wskazania przedmiotu
świadczenia (z zastrzeżeniem spełniania wymagań zamawiającego) w toku realizacji
umowy spośród produktów wymienionych wariantowo, co stanowi sprzeczność z pkt 2.9
i 4.3 SIWZ.” nie jest prawdziwe, ponieważ, Wykonawca wskazał nazwę konkretnego,
jednego produktu, a w wyjaśnieniu podał dopuszczalną funkcjonalności poprzez
przytoczenie nazw produktów firm trzecich wymienionego produktu, a nie warianty produktu
złożonego. Ponadto Odwołujący wskazuje na wyjątkowość, a jednocześnie odmienność
rozwiązania zaoferowanego Zamawiającemu, która polega na tym, że Odwołujący
dostarcza gotowy produkt - system konsolidacji i centralizacji aplikacji i infrastruktury, który
jest platformą natychmiast gotową do użycia i współpracy. Różnica pomiędzy Odwołującym,
a pozostałymi oferentami polega na tym, że oferenci dokonują osobno dostawy
komponentów sprzętowych, na których następnie "instalują" oprogramowanie, będące
przedmiotem zamówienia, a składające się z elementów dotychczasowego systemu
i elementów nowych, natomiast Odwołujący oferuje całościowy produkt, jednocześnie
zawierający od razu sprzęt i oprogramowanie - stworzone przez producenta w miejscu
wytworzenia, jako funkcjonalna całość. Wszystkie elementy dostarczonego produktu będą
zintegrowane i przetestowane na fabryce. Odwołujący oferuje ten produkt na podstawie
umowy z dystrybutorem międzynarodowego producenta w zakresie technologii
informatycznych.
Biorąc pod uwagę argumentację prezentowaną w odwołaniu, uznano, że stawiane
zarzuty nie znalazły potwierdzenia:
[1] w zakresie zarzutów skazujących na bezpodstawność decyzji Zamawiającego
o wykluczeniu z postępowania, w odniesieniu do osób wskazanych na stanowiska
Kierownika Projektu, Głównego Architekta, dwóch Wdrożeniowców uznano, że:
Podkreślenia w pierwszym rzędzie wymaga zasada ogólna, wyrażona w ustawie, że to
rzeczą wykonawcy jest wykazanie spełnienia warunków udziału w postępowaniu stawianych
przez Zamawiającego. Zamawiający nie jest obowiązany ani nawet uprawniony, w innym
aniżeli wyznaczony treścią art. 26 ust. 3 ustawy zakresie, do wydobywania od wykonawcy
oświadczeń czy dokumentów, jeśli ten nie wykazuje w tym zakresie inicjatywy i starania.
Zasadą jest bowiem, że wykonawca składa poprawną, kompletną, opatrzoną wszystkimi
wymaganymi w danym postępowaniu w SIWZ i ogłoszeniu dokumentami ofertę,
w ustalonym i nieprzywracanym terminie do składania ofert.
Przepis art. 26 ust. 2a ustawy stanowi bowiem, że wykonawca na żądanie zamawiającego
i w zakresie przez niego wskazanym jest zobowiązany wykazać odpowiednio, nie później niż
na dzień składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub składania ofert,
spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1, i brak podstaw do wykluczenia
z powodu niespełniania warunków, o których mowa w art. 24 ust. 1 oraz art. 50 ust. 1
ustawy, zgodnie z którym wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu
ograniczonym wykonawca składa oświadczenie o spełnieniu warunków udziału
w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków, również te dokumenty. Oznacza to, że wszyscy wykonawcy na jednakowych
zasadach zobowiązani są wykazać spełnianie warunków udziału w postępowaniu na dzień
składania ofert, lub - w przypadku przetargu ograniczonego - na dzień składania wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Złożone przez wykonawców oświadczenia
i dokumenty na ten właśnie dzień powinny umożliwiać zamawiającemu weryfikację
podmiotów ubiegających się o uzyskanie zamówienia. Odstępstwo od tego wymogu
ustawowego godzi w zasadę równego traktowania wykonawców, gdyż wykonawca, który na
dzień składania ofert wykaże należytą staranność i przygotuje dokumenty w sposób
umożliwiający zamawiającemu jednoznaczne stwierdzenie, że spełnia on warunki udziału
w postępowaniu, musi konkurować z wykonawcą, który takiej staranności nie dochował
dopuszczając do braków w złożonych dokumentach lub składając dokumenty zawierające
błędy. Ustawodawca przewidział odstępstwo od zasady przedkładania kompletnych
i prawidłowych wniosków na dzień składania wniosków i umożliwił wykazanie spełniania
warunków w drodze instytucji uzupełnienia dokumentów, oświadczeń lub pełnomocnictw
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy. Ratio legis przepisu art. 26 ust. 3 ustawy sprowadza się
bowiem do tego, aby formalizm postępowania o zamówienie publiczne nie pozbawiał
możliwości uzyskania zamówienia wykonawców, którzy przygotowali merytorycznie dobre
oferty i oferują korzystny bilans ceny i innych kryteriów, ale w wyniku niedopatrzenia,
przeoczenia czy zwykłej omyłki, nie wykazali spełniania warunków udziału w postępowaniu
na dzień składania wniosków lub ofert, ale na ten dzień faktycznie takie warunki spełniają.
Przepis art. 26 ust. 3 ustawy nie daje podstawy do wielokrotnego wzywania przez
zamawiającego do uzupełnienia dokumentów, nie może także służyć jako instrument
testowania zamawiającego, co do tego jakie dokumenty zamawiający uzna za spełniające
warunek. Zasadą jest równe traktowanie wykonawców i wykazanie spełniania warunków na
dzień składania ofert lub wniosków, zatem odstępstwo od tej zasady musi być wykładane
ściśle. Wykonawca który skorzystał z możliwości naprawienia błędów w złożonej ofercie,
będąc wezwanym do uzupełnienia dokumentu i uzupełnił niewłaściwy dokument, nie może
skorzystać z ponownej możliwości uzupełnienia oświadczeń i dokumentów. W razie przyjęcia
odmiennego stanowiska, że zamawiający jest obowiązany po raz kolejny wezwać
wykonawcę, który na wcześniejsze wezwanie nie uzupełnił dokumentu, albo wziąć pod
uwagę dokument złożony przez wykonawcę po terminie, zamawiający musiałby, przy
pasywnej postawie wykonawcy, stać się jego rzecznikiem.
Przenosząc powyższe rozważania natury ogólnej na grunt analizowanej sprawy,
stwierdzenia wymaga, w zakresie osób wskazanych na stanowiska Kierownika Projektu oraz
Głównego Architekta oraz Wdrożeniowców wykonawca nie wykazał spełnienia warunku
udziału w postępowaniu, składając wymagany Wykaz osób, w którym podano odpowiednie
osoby ze wskazaniem, że stanowią one zasób udostępniony przez podmiot trzeci, przy czym
nie opatrzył tego Wykazu czytelnym zobowiązaniem podmiotu trzeciego, o którym traktuje
art. 26 ust. 2 b ustawy Prawo zamówień publicznych, pozwalającego na zbadanie, z którego
ze złożonych zobowiązań wynika udostępnienie wskazanej osoby.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software
SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu zostali wezwani do
wskazania, jaki podmiot udostępnia osobę, a jeżeli nie jest to żaden z podmiotów, którego
zobowiązanie zostało dołączone do oferty - do złożenia pisemnego zobowiązania podmiotu
udostępniającego zasoby kadrowe. W uzupełnionym Wykazie, jako podstawę dysponowania
Odwołujący wskazał: „zobowiązanie podmiotu trzeciego do udostępnienia - CUBE.ITG", tyle
tylko, że oferta Wykonawcy nie zawierała zobowiązania firmy CUBE.ITG do udostępnienia
zasobów kadrowych, ani zobowiązania firmy CUBE.ITG nie dołączono do uzupełnionego
Wykazu. W ofercie znajdowało się m.in. zobowiązanie lnnovation Technology Group SA.
Odwołujący powołuje się w tym zakresie na fakt, że powszechnie znaną informacją,
szczególnie dla podmiotów działających na tak wąskim rynku usług IT oraz dla
Zamawiającego, który prowadząc postępowanie przetargowe dokonuje dokładnej weryfikacji
uczestników tego rynku, było wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego Spółki Innovation
Technology Group S.A. z siedzibą we Wrocławiu; w wyniku połączenia spółek: CUBE.ITG
S.A. z siedziba we Wrocławiu (spółka przejmująca), Innovation Technology Group S.A.
z siedzibą we Wrocławiu (spółka przejmowana) i CUBE.Corporate Release S.A. z siedzibą
w Warszawie (spółka przejmowana) na podstawie art. 492 § 1 kodeksu spółek handlowych
z dnia 15 września 2000r. w zw. z art. 516 §6 tego kodeksu po przez przejęcie Innovation
Technology Group S.A. i CUBE.Corporate Release S.A. przez CUBE.ITG S.A. oraz
przeniesienie całego majątku spółek przejmowanych na spółkę przejmującą na zasadach
określonych w planie połączenia uzgodnionym w dniu 14.01.2013 r. uchwałą
nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy z 25 lutego 2013 r., Rep. A nr
1258/2013. 29 marca 2013 r. zakończył się proces połączenia spółek CUBE.ITG S.A.,
CUBE. Corporate Release SA, Innovation Technology Group S.A. pod szyldem CUBE.ITG.
Odwołujący podał, że na stronie internetowej firmy CUBE.ITG widnieje informacja
o zakończeniu w dniu 29 marca 2013 r. procesie połączenia spółek CUBE. Corporate
Release SA i Innovation Technology Group S.A. pod szyldem CUBE.ITG. Jednocześnie
firma CUBE.ITG S.A informowała, że wszelkie pisma i dokumenty handlowe od dnia
29 marca 2013 roku należy kierować do podmiotu praw i obowiązków wynikających
z wszelkich umów lub czynności prawnych, dokonanych z udziałem spółek CUBE.
Corporate Release S.A. oraz Innovation Technology Group S.A., którym jest spółka:
CUBE.ITG S.A. Oprócz tego wystarczyło napisać w wyszukiwarce Internetowej kryterium
wyszukiwania „Innovation Technology Group S.A.” a na pierwszym miejscu pokazuje się
CUBE ITG.
Podkreślenia wymaga, że w oparciu o złożone wobec Zamawiającego dokumenty,
zasadnym jest wniosek, że Zamawiający nie miał żadnych podstaw, żadnego punktu
zaczepienia, by wnioskować czy odgadywać, że podmiot, co do którego zawarto
w ofercie takie zobowiązanie - lnnovation Technology Group SA zmienił formę prawną
i nazwę oraz, że jest to CUBE.ITG.
Nie sposób zgodzić się, że tego rodzaju informacja stanowi fakt notoryjny, na co zdaje się
wskazywać argumentacja prezentowana przez Odwołującego – nie sposób oczekiwać, by
Zamawiający poszukiwał informacji o przekształcenia podmiotu udostępniającego zasób,
wcześniej odgadując, że takie zdarzenie miało miejsce. Rzeczą wykonawcy jest wykazanie
spełnienia warunku udziału w postępowaniu, w tym poinformowanie o ewentualnych tego
rodzaju zmianach, jeśli mają znaczenie dla oceny spełnienia warunku.
Z tego względu, nie sposób podzielić stanowiska Odwołującego, że Zamawiający powinien
był wyjaśniać wskazaną kwestię na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Zamawiający dysponował Wykazem osób, w którym wskazano osoby na
odpowiednie stanowiska, podano, że zostały one udostępnione przez podmiot trzeci, przy
czym złożone zobowiązania wskazywały zupełnie inny podmiot. Trudno w tych
okolicznościach dopatrzeć się obowiązku Zamawiającego do takiego działania, jeśli na
podstawie złożonych dokumentów nic nie wskazywało na powody takiej zmiany podmiotu
trzeciego. Zamawiający miał raczej podstawy do uznania, że wykonawca w sposób
niewłaściwy uzupełnił dokumenty, oraz że nie wykazał spełnienia warunku udziału
w postępowaniu. Nie sposób nakładać na Zamawiającego obowiązku domyślności o treści
złożonych dokumentów oraz możliwych powodach i kierunkach zawartych w nich błędów, na
podstawie tego, czego w dokumentach nie ma.
Stąd Zamawiający, nie mając podstaw do przypuszczania, że w międzyczasie podmiot
udostępniający zasoby zmienił formę prawną oraz nazwę a także nie znając tych
okoliczności, obowiązany był do uznania, że wykonawca, będąc wezwanym do uzupełnienia
dokumentów nie wykazał spełnienia warunku udziału w postepowaniu. To wykonawca,
działając w obrocie profesjonalnym, mając wiedzę o złożonych dokumentach oraz
okolicznościach i zmianach jakie w jego sytuacji nastąpiły (w tym po stronie podmiotu
udostępniającego mu zasoby), będąc w myśl art. 26 ust. 2 a ustawy Prawo zamówień
publicznym, do wykazania spełnienia warunku udziału w postepowaniu, winien wykazać
w tym zakresie inicjatywę i zakomunikować Zamawiającemu o zaistniałych zmianach.
Stąd zarzut w odniesieniu do niewłaściwej oceny dokumentów, w zakresie osób wskazanych
na stanowiska Kierownika Projektu, Głównego Architekta oraz dwóch wdrożeniowców nie
znalazł potwierdzenia.
[2] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko Zastępcy Kierownika Projektu:
Zamawiający postawił co do osoby na stanowisko Zastępcy kierownika Projektu m.in.
wymaganie, by kandydat posiadał następujące doświadczenie i kwalifikacje: - ,,w ciągu
ostatnich 3 lat pełnił funkcję Kierownika Projektu lub Zastępcy Kierownika Projektu w co
najmniej jednym zakończonym sukcesem (odebranym przez zamawiającego) projekcie
polegającym na zaprojektowaniu, wytworzeniu i wdrożeniu systemu informatycznego
o budżecie nie mniejszym niż 10 000 000 PLN brutto".
Odwołujący w ofercie nie wskazał żadnej osoby do roli Zastępcy Kierownika Projektu. Na
wezwanie Zamawiającego do złożenia Wykazu osób, potwierdzającego, iż dysponuje osobą
spełniającą wymagania określone dla roli Zastępcy Kierownika Projektu, Odwołujący
w uzupełnionym pismem z dnia 8 kwietnia 2013r. Wykazie osób wskazał osobę, co do której
nie zawarto jednak informacji, że projekt w którym osoba uczestniczyła zakończył się
sukcesem (został odebrany przez Zamawiającego).
Bezspornie, z treści przytoczonego warunku wynika obowiązek wykazania się przez
wskazywaną osobę doświadczeniem w co najmniej jednym projekcie, który został
zakończony sukcesem - odebrany przez Zamawiającego. Nie sposób zgodzić się
z twierdzeniem Odwołującego, jakoby treść zawarta w uzupełnionym wykazie osób: „Okres:
58 miesięcy (do 30.06.2012)" miała dowodzić odebrania projektu przez zamawiającego.
Zgodzić się zatem trzeba w tej mierze z Zamawiającym, iż zapis taki nie dowodzi faktu jaki
był wymagany przez Zamawiającego; informacja w nie zawiera wyrażenia „data zakończenia
projektu", ani jakiejkolwiek innej wskazówki, która by pozwalała na uznanie, że projekt nie
tylko został zakończony z sukcesem, ale że miało to miejsce. Z opisu zawartego
w uzupełnionym Wykazie nie wynika, ani że projekt został zakończony, ani że to
zakończenie odbyło się „z sukcesem”. Stąd zasadnym jest wniosek, że Zamawiający nie
mógł uznać takiej informacji za potwierdzającą spełnianie warunku udziału w postępowaniu.
[3] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko Projektanta:
Zamawiający wymagał wykazania się dysponowaniem trzema osobami na powyższe
stanowisko. Do roli tej Wykonawca wskazał w ofercie dwie osoby. W odniesieniu do
brakującej osoby, Zamawiający wezwał Wykonawcę do przedstawienia jej w uzupełnionym
Wykazie. Zamawiający wezwał także Odwołującego do uzupełnienia Wykazu o informacje
dotyczące wskazanych dwóch osób, albowiem informacje zawarte w ofercie nie potwierdzały
spełnienia wymagań dla roli Projektanta. W uzupełnionym wykazie osób Wykonawca
przedstawił - zgodnie z wymogiem SIWZ - trzy nowe osoby. W wezwaniu z dnia 29 marca
2013r. Zamawiający zawarł przy tym pouczenie o treści: „Zamawiający wyjaśnia, że
Wykonawca może potwierdzić spełnianie warunków udziału w postępowaniu również
poprzez podanie dla zaproponowanych osób innych projektów niż dotychczas wykazane, jak
również poprzez zaproponowanie na wymienione funkcje innych osób niż wskazane
w ofercie. Jednocześnie Zamawiający przypomina, że w przypadku wskazania innych
projektów lub innych osób, muszą one spełniać wszystkie wymagania Zamawiającego
określone szczegółowo w ogłoszeniu o zamówieniu / specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.”.
W oparciu o powyższe, Zamawiający uznał, że trzy osoby ujęte w uzupełnionym Wykazie,
zostały podstawione w miejsce uprzednio wskazanych.
Wobec jednej z trzech wymaganych przez Zamawiającego osób na powyższe stanowisko,
nie wykazano spełnienia stawianego wymagania: w Wykazie zawarto informację, iż osoba
pełniła funkcję projektanta w projekcie „system informatyczny elektronicznego obiegu
dokumentów" oraz: „okres: 1 rok". Z powyższego wynika, że na podstawie tak dokonanego
opisu nie sposób stwierdzić, czy ta osoba pełniła funkcję projektanta we wskazanym
projekcie w okresie ostatnich 3 lat. Informacji, dotyczących okresu, kiedy wskazywana osoba
pełniła funkcję w Wykazie nie zawarto, a dodanie tej informacji mogłoby nastąpić jedynie
w trybie wezwania do uzupełnienia - do czego Zamawiający uprawniony jest tylko raz.
Podkreślenia dalej wymaga, że jakkolwiek, co do zasady, nie ma przeszkody do wzięcia pod
uwagę dokumentów złożonych samodzielnie, bez wezwania wystosowanego przez
Zamawiającego na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy, na co zwracała Krajowa Izba
Odwoławcza w swoich orzeczeniach (KIO z 19 marca 2013 r. w spr. KIO 529/13, z dnia
15 czerwca 2013 r. w spr. KIO 1169/11, z dnia 21 maja 2013 r. w spr. KIO 1007/13, KIO
1021/13, KIO 1050/13, KIO 1054/13), czy też wykraczając poza sugestie zawarte
w wezwaniu do uzupełnienia dokumentów to w takim wypadku wykonawca składając inny,
ponad wezwanie, dokument czyni to na własne ryzyko, że odgadując intencje
zamawiającego, wychodząc poza wyartykułowane w wezwaniu do uzupełnienia dokumentu
niedoskonałości dokumentu, jaki złożony został w ofercie niewłaściwie wypełni oczekiwanie
zamawiającego. Wykonawca może bowiem uznać, że inny niż żądany przez zamawiającego
dokument czy oświadczenie, będące w posiadaniu wykonawcy lepiej potwierdza spełnienie
warunku udziału w postępowaniu i złożyć go w miejsce tego, do którego został wezwany.
Ryzyko takiego działania obciąża jednak wykonawcę, który może źle odczytać wezwanie
zamawiającego i w efekcie złożyć dokument nie odpowiadający wymaganiom
zamawiającego, a więc nie potwierdzający spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Jednocześnie wykonawca decydując się na samodzielne określenie sposobu dowodzenia
spełniania warunku udziału w postępowaniu, w przypadku błędu pozbawia się możliwości
ponownego skorzystania z dobrodziejstwa art. 26 ust. 3 ustawy.
W analizowanym zakresie Odwołujący, będąc uprzednio wezwanym do uzupełnienia
Wykazu o jedną brakującą osobę, a także wykazanie doświadczenia pozostałych dwóch
osób, wskazując trzy zupełnie nowe osoby, przyjął na siebie ryzyko, że jeśli charakterystyki
tych osób nie wypełnią wymaganego w postępowaniu doświadczenia, nie będzie mógł być
ponownie wezwanym do uzupełnienia dokumentu. Ze wskazanych wyżej względów,
Zamawiający prawidłowo uznał, że jedna z osób nie spełnia stawianego warunku udziału
w postepowaniu, nie mógł więc ponownie stosować procedury określonej w art. 26 ust. 3
ustawy. Jak podkreśla się w orzecznictwie, wezwanie do uzupełnienia dokumentu na
podstawie art. 26 ust. 3 ustawy może nastąpić tylko raz w toku postępowania. W przeciwnym
bowiem wypadku, Zamawiający, przy biernej postawie wykonawcy, stawałby się jego
rzecznikiem, wydobywając, do skutku określone, potwierdzające spełnienie warunków
udziału w postępowaniu dokumenty o oświadczenia. Stoi temu na przeszkodzie realizacja
zasady równego traktowania wykonawców w postępowania.
Zgodzić się następnie należało z Zamawiającym, że brak było podstaw do wzięcia pod
uwagę również pierwszej ze wskazywanych pierwotnie przez Odwołującego osób. Po
pierwsze, Odwołujący odpowiadając na wezwanie Zamawiającego dokonał podmiany tej
osoby, po drugie – w piśmie z dnia 29 marca 2013 r. Zamawiający podał powody, dla których
uznał, że wskazana przez Odwołującego nie spełnia wymagań określonych w SIWZ, której to
oceny Odwołujący na tamtym etapie w żaden sposób nie kwestionował.
Powyższe czyni zarzut podniesiony przez Odwołującego, nieuzasadnionym.
[4] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowiska Analityka Systemowego:
Zamawiający wymagał czterech osób na stanowiska Analityków Systemowych, stawiając
wobec nich szczegółowe wymagania, m.in. w zakresie doświadczenia: ,,c) w ciągu ostatnich
5
lat
nabył
minimum
3-letnie
doświadczenie
w
zakresie
analizy
systemów
informatycznych". Do roli tej Odwołujący w Wykazie osób zawartym w ofercie wskazał tylko
jedną osobę, a następnie, w uzupełnionym na wezwanie Zamawiającego Wykazie osób
przedstawił cztery inne osoby.
Właściwą była ocena Zamawiającego, zgodnie z którą wobec tego, że w uzupełnionym
Wykazie zawarto informację, iż dana osoba „posiada ponad 3 letnie doświadczenie
w zakresie analizy systemów informatycznych" brak było podstaw do uznania, że podane
osoby nabyły swoje doświadczenie ostatnich 5 lat.
Nie sposób też podzielić stanowiska Odwołującego, że potwierdzeniem spełnienia warunku
są opisy w Wykazie, dotyczące projektów i że na podstawie ich dat projektów, wynika
wymagany termin nabycia doświadczenia. Przeczy temu fakt, że w uzupełnionym Wykazie
okresy realizacji projektów podane zostały z dokładnością do miesięcy.
Wobec jednej ze wskazanych osób, wykazane projekty dotyczą okresów: 05.2011-04.2012
oraz 08.2009 - 09.2010 (przy tym rola w projekcie częściowo dotyczy Analityka
systemowego a częściowo Analityka biznesowego) a zatem, nawet uwzględniając pełne
okresy miesięcy, w sposób najbardziej życzliwy dla Odwołującego, wykazany został okres 2
lat i 2 miesięcy. Co do drugiej osoby, w Wykazie podano okres marzec 2012 - czerwiec 2013
(przy czym można zakwalifikować wyłącznie doświadczenie nabyte do dnia składania ofert,
to jest do 15 marca 2015), a zatem maksymalny okres doświadczenia który można brać pod
uwagę w odniesieniu do tego projektu to 12,5 miesiąca. Co do trzeciej osoby w Wykazie
podano okres listopad 2010 – obecnie (a więc do dnia składania ofert, to jest do 15 marca
2015), co daje okres 2 lat i 4,5 miesięcy.
Zatem i w tej mierze zarzuty odwołania nie znalazły potwierdzenia.
[5] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko Administratora LAN/WAN:
Podzielono ocenę Zamawiającego, zgodnie z którą i w tym zakresie Odwołujący nie wykazał
spełnienia stawianego przez Zamawiającego warunku. Warunek przewidywał wykazanie się
przez wykonawcę osobą, która będzie posiadała m.in. następujące doświadczenie
i kwalifikacje: „d) brał udział, jako administrator LAN/WAN, w co najmniej 1 projekcie
informatycznym, którego zakres obejmował m.in. instalację i konfiguracje systemu, zasilenie
systemu danymi i szkolenia o wartości minimum 1 000 000 PLN brutto". Do tej roli
Odwołujący wskazał w zawartym w ofercie Wykazie osobę, co do której nie podał
niezbędnych informacji potwierdzających spełnienie wymagań stawianych treścią warunku,
co skutkowało wezwaniem przez Zamawiającego do uzupełnienia Wykazu. W uzupełnionym
Wykazie osób Odwołujący przedstawił nową osobę co do której zawarł ogólną informacje,
zgodnie z którą brała ona udział w realizacji projektu o nazwie „Modyfikacje oraz utrzymanie
Systemu Informatycznego ARiMR", przy czym w Wykazie wskazano wartość projektu oraz
okres jego realizacji, nie zawarto jednak informacji, czy projekt obejmował zasilenie systemu
danymi i szkolenia. Odwołujący w powyższym zakresie wywodzi, że są to niejako informacje
powszechne znane, a w każdym razie takie, które powinny być znane Zamawiającemu -
„Projekt ARiMR jest znany z ogromnej liczby szkoleń i wyzwaniami związanymi z zasilaniem
danymi baz danych". Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że Odwołujący w żaden sposób
nie potwierdził w uzupełnionym Wykazie, że podany projekt obejmował zasilenie systemu
danymi i szkolenia. Nie jest też tak, że Zamawiający, jeśli powziął wątpliwość w powyższym
zakresie, zobowiązany był wezwać Odwołującego do uzupełnienia treści oferty – jak
wskazano na wstępie, sporny Wykaz był przedmiotem wystosowanego przez
Zamawiającego wezwania do jego uzupełnienia. Jeśli wykonawca, wezwany do uzupełnienia
dokumentu nie potwierdzającego spełnienia warunku udziału w postępowaniu, wezwaniu
temu nie uczynił zadość – ponowne powtarzanie tej procedury należałoby postrzegać jako
przejaw nierównego traktowania wykonawców.
Z tego względu ocenę Zamawiającego w powyższym zakresie należało uznać za poprawną.
[6] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko Eksperta ds. baz danych
przestrzennych:
Zamawiający wymagał wykazania się dysponowaniem jedną osobą do tej funkcji, stawiając
wymaganie wykazania się następującym doświadczeniem i kwalifikacjami: „b) posiada
minimum 5-letnie doświadczenie w zakresie projektowania baz danych GIS oraz znajomość
relacyjnych baz danych potwierdzone certyfikatem OCP lub równoważnym". Zamawiający
określił cechy równoważności certyfikatu, wskazując, że za równoważny Zamawiający
uznaje certyfikat, który jest:
1) analogiczny co do zakresu z przykładowymi certyfikatami wskazanymi z nazwy dla danej
roli, co jest rozumiane jako:
- analogiczna dziedzina merytoryczna wynikająca z roli, której dotyczy certyfikat (np.
zarządzanie bazami danych, kompetencje związane z zarządzaniem projektami,
testowaniem, administracją bazami danych, programowaniem, etc)
- analogiczny stopień poziomu kompetencji (np. podstawowy, zaawansowany, ekspert),
- analogiczny poziom doświadczenia zawodowego wymaganego do otrzymania danego
certyfikatu (np. konieczność wykazania się uczestnictwem w określonej liczbie projektów
w danej roli, lub liczba lat pracy w danej roli, etc
2) potwierdzony egzaminem (dotyczy tylko tych ról, których przykładowe certyfikaty muszą
być potwierdzone egzaminem).
Odwołujący nie wskazał żadnej osoby do roli Eksperta ds. baz danych przestrzennych.
Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia Wykazu osób potwierdzającego, iż
dysponuje osobą spełniającą wymagania określone dla tej roli, w odpowiedzi na co
Odwołujący przedstawił osobę, co do której wskazano, iż „posiada certyfikat producenta
oprogramowania Smallworld GIS firmy GE Energy (Zdane egzaminy CST Data Modelling,
CST Magik Programming, CST Application Development); zdany egzamin 1Z0-051 Oracle
Database lig: SQL Fundamentals I w zakresie programu certyfikacji Oracle)". Zgodzić się
trzeba z Zamawiającym, że zakres certyfikatu OCP (Oracle Certified Professional - certyfikat
dla zaawansowanych, dowodzi zaawansowanej wiedzy praktycznej) dotyczy dwóch
elementów - programowania i administracji bazami danych. Certyfikat i egzaminy wskazane
dla podanej w Wykazie osoby nie obejmują elementu administrowania bazami danych
w stopniu zaawansowanym (Oracle Database lig: SQL Fundamentals dotyczy wiedzy
w zakresie zapytań SQL, czyli innego zakresu niż administrowanie oraz świadczy
o podstawowym stopniu zaawansowania, pozostałe egzaminy CST Data Modelling, CST
Magik Programming, CST Application Development dotyczą elementów programowania),
a zatem nie spełniają kryterium równoważności dotyczącego analogicznej dziedziny
merytorycznej. Na rozprawie w dniu 21 maja 2013 r. Odwołujący przyznał, że certyfikat
dotyczący Oracle Database 11G jest certyfikatem dotyczącym baz danych Oracle na
poziomie podstawowym.
Pod uwagę należało zatem brać ewentualnie certyfikat Smallworld Core Professional. Ze
złożonego na rozprawie przez Odwołującego na powyższą okoliczność wydruku ze strony
internetowej GE Energy wraz z jego tłumaczeniem (dokument nr [37]) wynika, że egzamin
w zakresie Core Smallworld obejmuje pięć kategorii tematycznych, przy czym wymagany
przez Zamawiającego zakres, to jest m.in. administrowanie bazami danych nie został
podany w opisie wskazującym na zdane przez wskazaną w Wykazie Odwołującego osobę
egzaminy.
Podkreślenia przy tym wymaga, że w świetle wymagań stawianych w postepowaniu, to do
wykonawcy należy wykazanie, że wskazana przez niego osoba posiada wymagane
kwalifikacje, w tym stosowany certyfikat. To rolą Odwołującego było zatem przekonanie
Zamawiającego, odpowiednią charakterystyką zakresu certyfikatu, że wpisuje się on
w stawiane w postępowaniu wymagania.
Wykonawca, który zaniechał takiego opisu, nie wykazał spełnienia warunku udziału
w postępowaniu. Ocena złożonego Wykazu dokonana przez Zamawiającego, wobec
uprzedniego wezwania Odwołującego do uzupełnienia dokumentu w powyższym zakresie
jest prawidłowa, zaś stawiany w tej mierze zarzut – nie zasługuje na uwzględnienie.
[7] W zakresie zarzutów, wskazujących na bezpodstawne uznanie przez
Zamawiającego, że oferta Odwołującego nie odpowiada treści SIWZ:
Podzielono w pełni dokonaną przez Zamawiającego ocenę oferty złożonej przez
Odwołującego.
Jak wskazano na wstępie – w części wstępnej, Tabela 4 w sposób kompletny miała
prezentować oferowane rozwiązanie. Nie ulega także wątpliwości, że, skoro Zamawiający
wymagał w niej podania producenta oraz nazwy, modelu oferowanego urządzenia, to
oznacza to tyle, że oferowane komponenty, jakie wykonawca zamierzał zastosować do
realizacji zadania należało w sposób jednoznaczny i bezwarunkowy skonkretyzować. Nie
bez powodu Zamawiający zastrzegł w części instrukcyjnej tej tabeli, że będzie ona służyła
„weryfikacji zgodności realizacji zamówienia z treścią oferty, w tym w szczególności:
• zgodności przedmiotowej (asortymentowej) dostarczonego komponentu z ofertą,
• zbieżności przenoszonych praw autorskich i udzielanych licencji z ofertą,
• zgodności dostawy danego komponentu z lokalizacją wskazaną w ofercie (podział na
węzły),
• zgodności cen dostarczonych komponentów z cenami wskazanymi w ofercie.”
Oznacza to tyle, że z treści oferty – zawartości Tabeli 4 - Zamawiający powinien móc
odczytać informacje, jakie komponenty urządzenia, oprogramowanie zostały zaoferowane.
Jeśli Odwołujący podał, w większości pozycji tej Tabeli ten sam produkt, wskazując
następnie, że oferuje jednolite rozwiązanie, oparte na chmurze usług, to zasadnym było
powzięcie przez Zamawiającego wątpliwości, co do tego, czy oferowane rozwiązanie jest
zgodne z SIWZ.
Odwołujący, dwukrotnie wzywany przez Zamawiającego do wyjaśnienia w związku z tym
treści oferty, podał m.in., że oferowane rozwiązanie będzie stworzone i skonfigurowane
przez producenta jako jedna całość, co trafnie dało podstawę do wnioskowania przez
Zamawiającego, że nie składa się z wymaganych komponentów. Wykonawca podał także,
że w zawartej z Zamawiającym umowie dookreślone zostaną elementy dotyczące dostaw
i usług i to na podstawie tej umowy Zamawiający zweryfikuje zgodność realizacji dostawy
z Umową. Trafnie także dostrzegł Zamawiający, że Odwołujący w złożonej ofercie zakładał
dla realizacji zamówienia, w sposób alternatywny różne komponenty.
Nie przesądzając zatem o tym, czy oferowane przez Odwołującego rozwiązanie jest lepsze,
bardziej nowatorskie, dostrzeżenia wymaga, że nie odpowiada ono treści SIWZ.
Zamawiający w tym postępowaniu w sposób sztywny i nie znający odstępstw wymagał
zastosowania tych komponentów, jakie w sposób określony co do rodzaju „na sztywno”
narzucił w Tabeli 4 – te elementy muszą zatem zostać zastosowane dla opracowania
zamawianego systemu. Te elementy musiały także już na etapie oferty zostać
skonkretyzowane przez wykonawcę, w sposób wskazujący na ich producenta, nazwę
handlową, typ/model.
Treść Tabeli 4 zamieszczonej w ofercie Odwołującego zasadnie wywołała wątpliwości
Zamawiającego,
zaś
złożone
wyjaśnienia
nie
pozostawiają
wątpliwości:
oferta
Odwołującego, wskazując na skonkretyzowanie oferowanych urządzeń dopiero na etapie
wykonywania umowy nosi cechy wariantowej, nie pozwala także na realizację celu jakim jest
weryfikacja zgodności realizacji zamówienia z treścią oferty, w tym zgodności przedmiotowej
(asortymentowej) dostarczonego komponentu z ofertą, zbieżności przenoszonych praw
autorskich i udzielanych licencji z ofertą, zgodności dostawy danego komponentu
z lokalizacją wskazaną w ofercie (podział na węzły), zgodności cen dostarczonych
komponentów z cenami wskazanymi w ofercie.
Powyższe nakazuje uznać ofertę złożoną przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft
International Luxemburg w Luxemburgu za nieodpowiadającą treści SIWZ, zaś oceną
dokonaną przez Zamawiającego – za znajdującą umocowanie w treści Tabeli 4 oraz
złożonych wyjaśnieniach oferty.
IV.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCÓW
WSPÓLNIE UBIEGAJĄCYCH SIĘ O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA SYGNITY SA
W
WARSZAWIE,
ENIGMA
SYSTEMY
OCHRONY
INFORMACJI
SPÓŁKĘ
Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ
W
WARSZAWIE,
COMP
SA
W WARSZAWIE, ADASA SISTEMAS SA W BARCELONIE (spr. o sygn. KIO 1073/13):
Odwołujący zakwestionował zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez Qumak SA
w Warszawie, jako niezgodnej z SIWZ, zarzucając naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy; art.
8 ust. 1 i 2 i 3 ustawy, poprzez zaniechanie odtajnienia zastrzeżonych w ofercie Qumak SA
w Warszawie informacji: części formularza ofertowego w pkt 4 (tabela 4 „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie”), tj. kolumn: „nazwa handlowa/deklaracja opracowania
programu” i „oznaczenie i wersja” (na rozprawie w dniu 21 maja 2013 r. powyższy zarzut
został wycofany) oraz art. 7 ust. 1 i 3 ustawy, poprzez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasadę zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
w związku z naruszeniem wyżej wymienionych przepisów ustawy. Odwołujący, w zakresie
podtrzymanego zarzutu, wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert,
odrzucenia oferty Qumak SA w Warszawie jako niezgodnej z SIWZ, dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej. W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podał,
że postanowienia SIWZ w jednoznaczny sposób wskazują, iż w ramach przedmiotu
zamówienia, Zamawiający wymagał dostarczenia licencji grupowej na oferowane
oprogramowanie biurowe, tak aby Zamawiający w ramach zakupionej licencji miał możliwość
dalszego przekazywania licencji pojedynczych innym jednostkom organizacyjnym.
Jakkolwiek Qumak (zdaniem Odwołującego, w sposób nieuzasadniony) zastrzegł w pkt 4
Formularza ofertowego producenta i nazwę handlową oferowanego oprogramowania, to
analiza dostępnego na rynku oprogramowania spełniającego wymagania Zamawiającego,
pozwala na ustalenie, iż producentem oprogramowania oferowanego przez Qumak jest firma
Microsoft. W aktualnej ofercie tego producenta, program licencjonowania grupowego
umożliwiający udzielanie sublicencji innym jednostkom organizacyjnym i spełniający
określone w SIWZ wymagania Zamawiającego to Program Licencyjny Select Plus. Zgodnie
z informacjami producenta (powszechnie dostępnymi, jak również uzyskanymi na zapytanie
skierowane bezpośrednio do przedstawiciela Microsoft Polska), Program Licencyjny Select
Plus (Microsoft Select License) jest dostępny za pośrednictwem kanału autoryzowanych
partnerów firmy Microsoft posiadających status partnerski zwany LAR - Large Account
Resellers. Status partnerski LAR jest przyznawany wybranym przedsiębiorstwom
działającym na danym rynku lokalnym. Tylko jego posiadanie, na podstawie zawieranej
indywidualnie między partnerem i Microsoft umowy, uprawnia do sprzedaży ostatecznemu
użytkownikowi (w tej sytuacji - Zamawiającemu) licencji oprogramowania uprawniającej go
do dalszego przekazywania pojedynczych licencji oprogramowania innym jednostkom
organizacyjnym. Lista podmiotów posiadających ww. status LAR na terenie Polski jest
informacją jawną, dostępną na oficjalnej stronie internetowej Microsoft, pod adresem:
http://www.microsoft.com/poland/lar/. Na liście tej nie znajduje się Qumak S.A., który
ponadto w niniejszym postępowaniu składa ofertę samodzielnie, nie zaś jako członek
konsorcjum utworzonego wspólnie z którymkolwiek z autoryzowanych partnerów Microsoft
posiadających status LAR. Również z informacji uzyskanych bezpośrednio od producenta
wynika, iż partnerami o statusie LAR są tylko i wyłącznie następujące podmioty: A.P.N.
Promise S.A., Asseco Poland S.A., Betacom SA ComArch S.A., COMPAREX Poland
member of Comparex Group Consortia Sp. z o.o., Dell Polska, Fujitsu Technology Solutions
Sp. z o. o., Hewlett-Packard Polska Sp. z o.o., Insight Technology Solutions GmbH Integrit
Sp. z o.o., S&T Services Polska Sp. z o.o., SoftwareONE Polska Sp. z.o.o., Sygnity S.A.,
TALEX S.A. Z powyższych faktów wynika, iż Qumak nie posiadając statusu autoryzowanego
partnera firmy Microsoft, nie jest uprawniony do sprzedaży programu licencyjnego typu
Select, który odpowiada wymaganiom Zamawiającego. Zastrzeżenie wskazanej informacji,
w tym przypadku nieuprawnione, uniemożliwia ostateczne potwierdzenie powyższego
zarzutu samodzielnie przez Odwołującego. Możliwością taką, w przypadku podtrzymania
zastrzeżenia jawności Formularza ofertowego, dysponują jednakże skład orzekający
Krajowej Izby Odwoławczej i Zamawiający. Nie ulega jednocześnie wątpliwości, iż
zaoferowanie przez Qumak innego oprogramowania niż oprogramowanie typu Select lub też
oświadczenie o zaoferowaniu wskazanego programu licencjonowania grupowego bez
możliwości jego autoryzowanej odsprzedaży, oznacza, iż wykonawca ten złożył ofertę
niezgodną z wymaganiami Zamawiającego. Niezgodność oferty z treścią SIWZ stanowi, na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, samodzielną podstawę
dla odrzucenia oferty Qumak.
Biorąc pod uwagę zarzuty podniesione w odwołaniu wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie,
Enigma Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie oraz
uzasadniającą je argumentację, odwołanie podlega oddaleniu. Za powyższą oceną
przemawiały następujące okoliczności:
Zamawiający w pkt W 185 Załącznika nr 1 do SIWZ - Opis przedmiotu zamówienia (str.110),
wskazał iż: „Oprogramowanie: Pakiet biurowy dostarczony wraz z komputerem stacjonarnym
spełniający grupę wymagań GW 37. Oferowany pakiet biurowy musi być dystrybuowany na
podstawie licencji grupowej umożliwiającej swobodne przenoszenie zakupionych przez
Zamawiającego licencji oprogramowania na inne komputery oraz umożliwiać przekazanie
pojedynczych licencji oprogramowania innym jednostkom organizacyjnym”. We wzorze
umowy (zał. B do SIWZ), Zamawiający podał, w § 13 ust. 13.10: „licencja, o której mowa
w ust. 13.6 oraz 13.8 Umowy, będzie uprawniała Zamawiającego (i Użytkowników Systemu)
do korzystania z Oprogramowania: a) do którego Wykonawca posiada pełne prawa
majątkowe autorskie, w tym prawo do udzielenia licencji, b) do którego (elementów)
majątkowe prawa autorskie posiadają osoby trzecie; Wykonawca oświadcza. że posiada
prawo do udzielania licencji/sublicencji na te składniki Oprogramowania lub gwarantuje
udzielanie licencji na nie przez osoby trzecie, o których mowa powyżej, na czas
obowiązywania licencji Oprogramowania, w zakresie określonym w Umowie.”
Odwołujący upatruje niezgodności oferty Qumak SA w Warszawie z SIWZ w oparciu o tezę,
że jedynie oprogramowanie Microsoft spełnia wymagania stawiane treścią SIWZ, zatem
wykonawca musi oferować jedno z wskazanych oprogramowań tego producenta, przy czym,
jeśli wykonawca ten nie uczestniczy w programie partnerskim Select Plus prowadzonym
przez Microsoft (w tym uczestniczy piętnaście podmiotów, których wykaz ze strony
internetowej powadzonej przez Microsoft Odwołujący złożył – dowód nr [12]), to oznacza to
ofertę nieodpowiadającą SIWZ.
Podkreślenia jednak wymaga, że oferta stanowi oświadczenie woli spełnienia określonego
świadczenia – tu: dostawy określonego, spełniającego postawione przez Zamawiającego
wymagania przedmiotu – w przyszłości. Zgodnie z wypracowanym w orzecznictwie Izby
poglądem, treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia to, przede wszystkim, opis
potrzeb i wymagań zamawiającego, które mają być zaspokojone w wyniku postępowania
o udzielenie zamówienia przez zawarcie i zrealizowanie z należytą starannością umowy
w sprawie zamówienia publicznego. Treść oferty to jednostronne zobowiązanie wykonawcy
do wykonania oznaczonego świadczenia, które zostanie zrealizowane na rzecz
zamawiającego, jeśli oferta złożona przez wykonawcę zostanie uznana za najkorzystniejszą
w postępowaniu i zostanie z nim zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego.
Świadczenie wykonawcy ma odpowiadać opisanym w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia potrzebom zamawiającego. Ich porównanie (opisu wymagań zamawiającego do
zobowiązania wykonawcy) przesądza o tym, czy treść oferty odpowiada treści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Merytoryczny aspekt zaoferowanego przez wykonawców
świadczenia oraz merytoryczne wymagania zamawiającego, w szczególności, co do
zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania
zamówienia stanowią podstawę oceny zaistnienia przesłanki odrzucenia oferty wskazanej
w art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy. Rozważanie złożonej przez wykonawcę deklaracji, wbrew jej
treści wyrażonej w Tabeli 4, w istocie sprowadza się do odgadywania intencji wykonawcy
zaoferowania przedmiotu niegodnego z SIWZ na podstawie nie wyartykułowanych w ofercie
okoliczności. Przypomnienia wymaga, że w sprawie mamy do czynienia z ofertą kierowaną
w konkretnym postępowaniu, zaś samo oświadczenie o oferowanym przedmiocie ma
znaczenie oświadczenia o charakterze zobowiązaniowym, składanym w warunkach
konsekwencji wynikających z umowy, w tym kar umownych czy nawet odstąpienia od
umowy. Poszczególni wykonawcy składając tego rodzaju oświadczenia, czynić to muszą
z uwzględnieniem konsekwencji o charakterze umownym, w tym dolegliwości związanych
z nienależytym wykonaniem umowy. Niezgodność dostarczonego przedmiotu z SIWZ,
dostrzeżona na etapie wykonania umowy musi skutkować nałożeniem przewidzianych
w SIWZ oraz przepisach prawa cywilnego sankcji. Przez ten pryzmat muszą być także
rozpatrywane oświadczenia zawarte w ofercie. Postępowanie o zamówienie publiczne
stanowi bowiem mechanizm służący wyborowi wykonawcy, z którym zawarta zostanie
umowa, co z perspektywy Zamawiającego sprowadza się do analizy oferty, rozumianej jako
oświadczenie woli wykonania zamówienia w sposób zaprezentowany w postępowaniu.
Zatem to oświadczenie, wyrażone w odpowiednim formularzu (zwyczajowo stosowane
formularze cenowe, asortymentowe), dopełnione – w sytuacjach gdy Zamawiający tego
wymagał o materialne elementy składające się na tę ofertę (próbki, karty katalogowe, opisy)
- ma kluczowe znaczenie dla oceny oferty.
Podkreślenia dalej wymaga, że Odwołujący nie kwestionuje niezgodności oferowanego
przedmiotu z SIWZ – przeciwnie, odgadując, że musi to być produkt z gamy produktów firmy
Microsoft – bo tylko taki odpowiada wymaganiom SIWZ, podaje, że wykonawca Qumak SA
w Warszawie, nie uczestnicząc w programie Select Plus i nie posiadając statusu Large
Account Reseller nie jest uprawniony do oferowania licencji z prawem ich dalszego
przekazania innym jednostkom.
Uznaniu powyższego stanowiska za trafne stoją na przeszkodzie następujące okoliczności:
- po pierwsze - fakt, że w razie oferowania określonego przedmiotu mamy do czynienia
z oświadczeniem woli, zobowiązaniem się do spełnienia określonego świadczenia, w czasie,
miejscu i na warunkach określonych przez zamawiającego. Oznacza to, że to oświadczenie,
jeśli w zakresie oferowanego przedmiotu koresponduje z wymaganiami Zamawiającego
(w analizowanej sprawie Odwołujący nie tylko nie stawia tezy, że oferowane licencje nie
odpowiadają wymaganiom Zamawiającego, ale przeciwnie – swoją argumentację odnosi do
odgadywanych licencji Microsoft, zakładając że są to licencje zgodne z SIWZ), nie może być
uznane za niezgodne z SIWZ w oparciu o przypuszczenia i spekulacje, że wykonawca,
w momencie zaktualizowania się obowiązku ich dostarczenia, nie będzie posiadał
stosownego tytułu do ich sprzedaży. Jeśli wykonawca zobowiązuje się do spełnienia
określonego świadczenia, i to świadczenie spełnia wymagania zamawiającego, trudno
zakładać niezgodność oferty z SIWZ. Nie mamy tu do czynienia ze świadczeniem
obiektywnie niemożliwym, i takiego też twierdzenia Odwołujący nie stawia (choć treść
zarzutu i potwierdzająca go argumentacja zdaje się zmierzać raczej do wykazania, nie że
przedmiot świadczenia jest niezgodny z SIWZ, ale że Qumak SA w Warszawie nie może go
skutecznie zaoferować).
W tych okolicznościach, sprowadzenie kwestii oświadczenia woli – zobowiązania się
wykonawcy do określonego świadczenia do sfery faktu, wobec którego strony wykazały
inicjatywę dowodową składając różne oświadczenia, wydruki z internetu, umowy dotyczące
programu Select Plus, wydaje się niewłaściwe. Oświadczenie woli jest deklaracją na
przyszłość i - jeśli nie nosi cech nierealnego, obiektywnie niemożliwego, odpowiadającego
przy tym treści SIWZ – nie sposób go rozpatrywać przez pryzmat podstawy do odrzucenia
oferty, o której stanowi art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy;
- po drugie – nawet jeśli zgodzić się z tezami prezentowanymi przez Odwołującego oraz
wykonawcami, którzy przystąpili po jego stronie, że tylko podmiot uczestniczący w programie
Select Plus mógłby dostarczyć Zamawiającemu sporne licencje, nie sposób wyłączyć takiej
sytuacji, że wykonawca, na moment dostawy, taki status będzie posiadał. Odwołujący oraz
Przystępujący po jego stronie zdają się całkowicie zapominać, że ofertę stanowi
zobowiązanie się wykonawcy do spełnienia świadczenia – tu: dostawy licencji, które mogą
być przenoszone na dalsze podmioty – co będzie miało miejsce w przyszłości. Na moment
składania oferty wykonawca musi mieć zdolność do realizacji zamówienia, zgodnie z jego
zakresem, wyrażaną jego własnymi możliwościami, co jednak nie jest tożsame
z posiadaniem już gotowego przedmiotu czy jego składowych do dyspozycji. Jeśli więc
wykonawca zobowiązał się do dostarczenia określonego przedmiotu, i ten przedmiot
odpowiada treści SIWZ, nie sposób spekulować, że wykonawca nie dostarczy go w terminie,
jaki wynika z porozumienia umownego łączącego go z Zamawiającym;
- po trzecie - Odwołujący oraz Przystępujący po jego stronie wykazywali, że skoro Qumak
SA w Warszawie nie jest uczestnikiem programu Partnerskiego Select Plus, nie posiada
statusu Large Account Reseller, to nie może przenieść na Zamawiającego w ramach
przedmiotowego zamówienia licencji do oprogramowania biurowego, które by mogło być
dalej przekazywane podległym jednostkom. Wbrew jednak tym twierdzeniom, nawet jeśli
wykonawca Qumak SA w Warszawie dostarczyłby sporne licencje, nabywając je uprzednio
od podmiotu posiadającego status Large Account Reseller i uczestniczącego w programie
Select Plus (na rozprawie uczestnicy, hipotetycznie, utożsamiali taką sytuację
z podwykonawcą, co raczej powinno odnosić się do poddostawcy), nie ma przeszkód do
takiego ukształtowania stosunku prawnego pomiędzy podmiotem uczestniczącym
w spornym programie a Zamawiającym, że zostaną skutecznie, w sposób czyniący zadość
również wszystkim wymaganiom rachunkowym i podatkowym, przeniesione prawa z tego
tytułu na Zamawiającego;
- po czwarte wreszcie – nie sposób wyłączyć, że wykonawca oferujący przedmiot, co do
którego jego producent stosuje pewne praktyki sprzedaży, zawrze stosowne porozumienie,
na mocy którego, niezależnie od stosowanych zwykle praktyk rynkowych (eksponowane
przez strony umowy w programie Select Plus i reglamentowanie podmiotów uprawnionych
do sprzedaży licencji z prawem do ich dalszego przenoszenia) uzyska możliwość oferowania
takich licencji. W warunkach gospodarki rynkowej, opartej na zasadzie swobody umów (art.
353
1
Kc) zakładanie, że takie porozumienie nie jest możliwe i wnioskowanie na tej podstawie
o niezgodności oferty z SIWZ, nie zasługuje na zrozumienie.
Bez znaczenia dla oceny treści oferty przez pryzmat jej zgodności z SIWZ jest rozważanie,
w jaki sposób wykonawca uzyska możliwość nabycia spornych licencji i przeniesienia ich na
Zamawiającego: istotne jest, że w sposób prawnie skuteczny zobowiązał się wobec
Zamawiającego do dostarczenia takich licencji, a także że nie jest obiektywnie niemożliwym
ich uzyskanie przez Qumak SA w Warszawie i zaoferowanie Zamawiającemu na warunkach
wymaganych w treści SIWZ. Nie oznacza to także, wbrew stanowisku prezentowanemu na
rozprawie w dniu 24 maja 2013 r. przez Odwołującego, że wykonawca Qumak SA
w Warszawie próbuje Zamawiającemu sprzedać produkt obarczony wadą prawną
w rozumieniu art. 556 § 2 Kc; w takiej sytuacji sprzedawca jest zwolniony
z odpowiedzialności wobec Zamawiającego, jeżeli ten wie o wadzie.
Złożone przez Odwołującego oraz Przystępujących po jego stronie wykonawców różnego
rodzaju umowy partnerskie w systemie Select Plus, oświadczenia zasadach funkcjonowania
sprzedaży w ramach tego systemu potwierdzają jedynie pewne praktyki rynkowe firmy
Microsoft, pewne relacje łączące różne podmioty z tą firmą, nie przekonują jednak o tym, co
jest istotne, a mianowicie, że wykonawca Qumak SA w Warszawie nie dostarczy
Zamawiającemu właściwych, zgodnych z wymaganiami stawianymi w postępowaniu licencji.
Każdy z tych dowodów potwierdza jedynie to, co z niego wynika: przykładowo, że określony
podmiot ma w określony sposób ukształtowane relacje z firmą Microsoft, że podmiot ten
stosuje określone wzorce umowy. Nie oznacza to jednak, że wykonawca nie nabędzie
licencji pozwalających na ich dalsze przenoszenie, do czego zobowiązał się wobec
Zamawiającego w złożonej ofercie.
Ponadto, można się zastanawiać w tym miejscu, czy właściwe jest sprowadzanie do sfery
faktu oświadczenia woli wykonawcy o zobowiązaniu się dostarczenia określonego
przedmiotu, które to oświadczenie nie nosi cech nierealnego czy dotyczącego świadczenia
niemożliwego oraz prowadzenie procesu dowodowego nie na okoliczność określonego faktu,
ale skierowanego przeciwko oświadczeniu o charakterze zobowiązaniowym.
Stąd, przykładowo twierdzenia, że wykonawca Qumak, nie posiadając statusu
autoryzowanego partnera firmy Microsoft, nie jest uprawniony do sprzedaży programu
licencyjnego typu Select, który odpowiada wymaganiom Zamawiającego, a także że
zaoferowanie przez Qumak innego oprogramowania niż oprogramowanie typu Select lub też
oświadczenie o zaoferowaniu wskazanego programu licencjonowania grupowego bez
możliwości jego autoryzowanej odsprzedaży, oznacza, iż wykonawca ten złożył ofertę
niezgodną z wymaganiami Zamawiającego (podlegającą – na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
Prawo zamówień publicznych - odrzuceniu), należało uznać za niewystarczające dla
wykazania, że takie produkty nie zostaną dostarczone. Odwołujący nie tylko nie wykazał, że
oferowane licencje nie odpowiadają treści SIWZ, a wręcz przeciwnie – opierał zarzut
o założenie, że nieznane mu z uwagi na objęcie tajemnicą przedsiębiorstwa tych informacji,
licencje odpowiadają SIWZ, lecz wykonawca Qumak SA w Warszawie nie może dokonywać
skutecznego rozporządzenia nimi w sposób pozwalający na dalsze ich przenoszenie na
jednostki podległe wobec Zamawiającego. W analizowanej sprawie, w zakresie
wyznaczonym treścią postawionych zarzutów Odwołujący, obowiązkowi wykazania ich
zasadności, nie sprostał.
V.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCĘ ASSECO
POLAND SA W RZESZOWIE (spr. o sygn. KIO 1078/13):
Odwołujący złożył odwołanie, wobec:
1. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 ze względu na
fakt, iż oferty złożone przez następujących wykonawców: Comarch S.A., konsorcjum
firm SMT Software S.A. i Intrasoft International S.A., Qumak S.A., konsorcjum firm
Sygnity S.A., Enigma Systemy Ochrony Informacji Sp. z o.o., Adasa Sistemas S.A.,
COMP S.A. zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
2. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty konsorcjum firm Ericpol Sp. z o.o., GISPartner Sp.
z o.o., APN Promise S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8) i pkt 1) i 2) ustawy,
ze względu na fakt, iż oferta Konsorcjum Ericpol została podpisana przez osobę
nieupoważnioną do reprezentacji,
3. ostrożności procesowej - zaniechania czynności, do której Zamawiający jest
zobowiązany na podstawie ustawy, tj. zaniechania wezwania Konsorcjum Ericpol
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia pełnomocnictwa,
4. objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa korespondencji wystosowanej do wykonawców
w zakresie wyjaśnień treści oferty w zakresie punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela
kalkulacji ceny” i 4. „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie", pomimo że
informacje zawarte w ww. zastrzeżonych dokumentach nie stanowią tajemnicy
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
5. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu zastrzeżonych przez
następujących wykonawców: Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A.,
Konsorcjum firm S&T Services Polska Sp. z o.o. i Action S.A., Konsorcjum firm Unizeto
Technologies S.A. i NTT System S.A., Comarch S.A., Konsorcjum SMT, jako niejawnych
wyjaśnień treści oferty w zakresie punktów formularza ofertowego: „Tabela kalkulacji
ceny" i 4. „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”, pomimo że informacje
zawarte w ww. zastrzeżonych dokumentach nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa
w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
6. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy ze
względu na fakt, iż treść ofert złożonych przez następujących wykonawców: Comarch
S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol,
Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T, nie odpowiada treści istotnych warunków
zamówienia, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na podstawie art.
87 ust. 2 pkt 3) ustawy w zakresie warunków przekazania majątkowych praw autorskich,
7. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy
w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ze względu na
fakt, iż następujących wykonawcy: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A.,
Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
wielokrotnie odpłatnie w swoich ofertach zaoferowali przeniesienie tych samych
majątkowych praw autorskich do programu komputerowego na rzecz Zamawiającego,
8. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy,
w związku z art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz art. 387 § 1
kodeksu cywilnego w rozumieniu przepisów o pierwotnej niemożności świadczenia, ze
względu na fakt, iż następujących wykonawcy: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak
S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
wielokrotnie odpłatnie w swoich ofertach zaoferowali przeniesienie tych samych
majątkowych praw autorskich do programu komputerowego na rzecz Zamawiającego,
9. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania wykluczenia Konsorcjum Sygnity na podstawie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4)
Ustawy ze względu na fakt, iż Konsorcjum Sygnity nie wykazało spełniania warunków
udziału w postępowaniu,
10. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty Qumak S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3
Ustawy w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ze
względu na fakt, iż Qumak S.A. zaoferował programy komputerowe, do których mają być
przekazane majątkowe prawa autorskie, poniżej kosztów wytworzenia,
11. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty Qumak S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy ze względu na fakt, iż Qumak S.A. nie zaoferował programów komputerowych,
do których mają być przekazane majątkowe prawa autorskie, dla etapów 4 Wdrożenie
Pilotażowe Systemu i 5 Wdrożenie Produkcyjne Systemu, które były wymagane przez
SIWZ, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na podstawie art. 87 ust.
2 pkt 3) ustawy,
12. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty Qumak S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy ze względu na fakt, iż Qumak S.A. zaoferował dostawy oprogramowania
standardowego w terminach niezgodnych z SIWZ, a sprzeczność ta nie jest omyłką
podlegającą poprawie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3) ustawy,
13. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty Qumak S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3)
i 6) ustawy ze względu na fakt, iż Qumak S.A. zaoferował dostawy sprzętu
komputerowego poniżej kosztów wytworzenia/zakupu, a oferta w tym zakresie zawiera
błąd w obliczeniu ceny,
14. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy ze
względu na fakt, iż treść ofert złożonych przez następujących wykonawców: Konsorcjum
Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto,
Comarch S.A., nie odpowiada treści istotnych warunków zamówienia w zakresie
oferowanej platformy wirtualizacyjnej, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą
poprawie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3) Ustawy.
15. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy ze
względu na fakt, iż treść ofert złożonych przez następujących wykonawców: Konsorcjum
Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto,
Comarch S.A., Konsorcjum SMT, nie odpowiada treści istotnych warunków zamówienia
w zakresie oferowanego oprogramowania do tworzenia kopii zapasowych i archiwizacji
danych, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na podstawie art. 87 ust.
2 pkt 3) ustawy.
Odwołujący zarzucił:
1. niezgodną z przepisami ustawy czynność Zamawiającego polegającą na wyborze
oferty Qumak S.A. jako oferty najkorzystniejszej,
2. zaniechanie czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie
ustawy, tj. oceny złożonych przez następujących wykonawców: Comarch S.A.,
Konsorcjum SMT, Qumak SA, Konsorcjum Sygnity, na podstawie art. 90. ust. 1
ustawy wyjaśnień zgodnie z przepisami ustawy;
3. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4) w związku z art. 7 ust. 1 ustawy, poprzez
zaniechanie odrzucenia ofert następujących wykonawców: Comarch S.A.,
Konsorcjum SMT, Qumak SA, Konsorcjum Sygnity, pomimo iż oferty te zawierają
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś w/w wykonawcy nie
złożyli wyjaśnień spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 2 - 3 ustawy,
4. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8) i pkt 1) i 2) ustawy, poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty Konsorcjum Ericpol, pomimo iż oferta ta została podpisana przez
osobę nieupoważnioną do reprezentacji,
5. z ostrożności procesowej - naruszenie przepisu art. 26 ust. 3 ustawy poprzez
zaniechanie wezwania Konsorcjum Ericpol do uzupełnienia pełnomocnictwa,
6. naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy w związku z naruszeniem art. 8 ust. 1, ust. 2
i ust. 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 96 ust. 3 zdanie drugie o art. 86 ust. 4
ustawy, poprzez objęcie przez Zamawiającego tajemnicą przedsiębiorstwa
korespondencji wystosowanej do wykonawców w zakresie wyjaśnień treści oferty w
zakresie
punktów
formularza
ofertowego:
3.
„Tabela
kalkulacji
ceny”
i „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie", pomimo że informacje
zawarte w ww. zastrzeżonych dokumentach nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa
w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
7. naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy w związku z naruszeniem art. 8 ust. 1, ust. 2
i ust. 3 Ustawy w związku z naruszeniem art. 96 ust. 3 zdanie drugie o art. 86 ust. 4
ustawy, poprzez zaniechanie odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu
zastrzeżonych przez następujących wykonawców: Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum
Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto, Comarch S.A.,
Konsorcjum SMT, jako niejawnych wyjaśnień części ofert ww. wykonawców
(zastrzeżonych jako informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa)w zakresie
punktów formularza ofertowego: „Tabela kalkulacji ceny" i 4. „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie", pomimo że informacje zawarte w ww.
zastrzeżonych dokumentach nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu
przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
8. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
ofert następujących wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A.,
Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
pomimo iż treść ofert złożonych przez w/w wykonawców nie odpowiada treści
istotnych warunków zamówienia, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą
poprawie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3) ustawy,
9. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy, w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia ofert
następujących wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A.,
Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
pomimo iż wykonawcy ci wielokrotnie odpłatnie w swoich ofertach zaoferowali
przeniesienie tych samych majątkowych praw autorskich do dzieła na rzecz
Zamawiającego,
10. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy, w związku z art. 64 ustawy o prawie
autorskim i prawach pokrewnych oraz art. 387 § 1 kodeksu cywilnego, poprzez
zaniechanie odrzucenia ofert następujących wykonawców: Comarch S.A.,
Konsorcjum SMT, Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol,
Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T, pomimo iż w/w wykonawcy wielokrotnie
odpłatne w swoich ofertach zaoferowali przeniesienie tych samych majątkowych praw
autorskich do dzieła na rzecz Zamawiającego,
11. naruszenie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4) ustawy, poprzez zaniechanie wykluczenia
Konsorcjum Sygnity z postępowania, pomimo iż Konsorcjum Sygnity nie wykazało
spełniania warunków udziału w postępowaniu,
12. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 Ustawy w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Qumak
S.A., pomimo iż Qumak S.A. zaoferował programy komputerowe, do których mają
być przekazane majątkowe prawa autorskie, poniżej kosztów wytworzenia,
13. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Qumak S.A., pomimo iż Qumak S.A. nie zaoferował programów
komputerowych, do których mają być przekazane majątkowe prawa autorskie, dla
etapów 4 Wdrożenie Pilotażowe Systemu i 5 Wdrożenie Produkcyjne Systemu, które
były wymagane przez SIWZ,
14. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Qumak S.A., pomimo iż Qumak S.A. zaoferował dostawy oprogramowania
standardowego w terminach niezgodnych z SIWZ,
15. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3) i 6) ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Qumak S.A., pomimo iż Qumak S.A. zaoferował dostawy sprzętu
komputerowego poniżej kosztów wytworzenia/zakupu, a oferta w tym zakresie
zawiera błąd w obliczeniu ceny,
16. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
ofert następujących wykonawców: Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak
S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto, Comarch S.A., pomimo iż treść tych
ofert nie odpowiada treści istotnych warunków zamówienia w zakresie oferowanej
platformy wirtualizacyjnej, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3) Ustawy.
17. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
ofert następujących wykonawców: Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak
S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto, Comarch S.A., Konsorcjum SMT,
pomimo iż treść tych ofert nie odpowiada treści istotnych warunków zamówienia w
zakresie oferowanego oprogramowania do tworzenia kopii zapasowych i archiwizacji
danych, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na podstawie art. 87
ust. 2 pkt 3) ustawy.
W oparciu o postawione zarzuty, Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności oceny ofert,
2. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
3. dokonania ponownej oceny ofert,
4. odrzucenia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4) Ustawy ofert złożonych przez
następujących wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak SA,
Konsorcjum Sygnity.
5. odrzucenia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8) oraz pkt 1) i 2) ustawy oferty złożonej
przez Konsorcjum Ericpol,
6. zostrożności procesowej - wezwania Konsorcjum Ericpol do uzupełnienia
pełnomocnictwa,
7. odtajnienia (ujawnienia) korespondencji w zakresie wyjaśnień treści ofert w zakresie
punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny" i 4. „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie" zastrzeżonej przez Zamawiającego i
wykonawców, zawiadomienia Odwołującego o odtajnieniu (ujawnieniu) ww.
dokumentów oraz udostępnienia Odwołującemu ww. dokumentów,
8. odrzucenia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) Ustawy ofert następujących
wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity,
Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T.
9. odrzucenia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 Ustawy w związku z art. 3 ust. 1
Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ofert następujących wykonawców:
Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum
Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
10. odrzucenia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8 Ustawy, w związku z art. 64
ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz art. 387. § 1 kodeksu
cywilnego ofert następujących wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT,
Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto,
Konsorcjum S&T,
11. odrzucenia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 6) ustawy oferty Qumak S.A.,
12. wykluczenia Konsorcjum Sygnity z postępowania,
13. dokonanie wyboru oferty Asseco Poland S.A. jako oferty najkorzystniejszej.
Uznano, że stawiane w odwołaniu zarzuty nie znalazły potwierdzenia z następujących
powodów:
[1] w zakresie zarzutów dotyczących podstawy do odrzucenia ofert Comarch S.A.
w Krakowie, Konsorcjum SMT; Qumak SA w Warszawie oraz Konsorcjum Sygnity,
z uwagi na rażąco niską cenę (art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień
publicznych):
Po pierwsze, jak wskazano wyżej (pkt III [1] str. 12-14 uzasadnienia), zarzut w kształcie
i treści, jak postawiony w niniejszym postępowaniu, to jest odnoszący się do domniemywanej,
pozytywnej oceny przez Zamawiającego wyjaśnień wykonawców, podczas gdy takich
wyjaśnień w ogóle nie złożono (Zamawiający do nich nie wzywał), nie mógł być brany pod
uwagę. Także przypisane mu żądanie odrzucenia ofert na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy, wobec braku ewentualnego wezwania do wyjaśnień elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny nie mogłoby być uwzględnione. Skoro Odwołujący nie postawił
żądania wezwania do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych i odpowiadającej mu
argumentacji, nakierowanych na wykazanie, że ocena ofert wymienionych czterech
wykonawców była przedwczesną, bez zbadania poprawności kalkulacji ceny, nie można było
podzielić zarzutów i ich uzasadnienia, odnoszących się do obowiązku uznania cen ofert
wymienionych wykonawców za zawierających rażąco niską cenę. Orzeczenie o powyższym
– za uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 18 kwietnia
2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12 – stanowiłoby wyjście poza zakres stawianych zarzutów,
czemu sprzeciwia się art. 192 ust. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Mając na względzie powyższe wytyczne stawiane przez orzecznictwo sądowe, uznano, że
nie można przyjąć rozszerzającego traktowania pojęcia zarzutu w odniesieniu do zarzutów,
jakie zostały podniesione w odwołaniu Asseco Poland SA w Rzeszowie w spr. KIO 1078/13,
wskazujących wyłącznie na podstawę do odrzucenia ofert wskazywanych wykonawców
w oparciu o przepis art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie zaś na
konieczność dokonania czynności wezwania wykonawców przez Zamawiającego do
złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy. Odwołujący stawiany zarzut wyraźnie odniósł do obowiązku
odrzucenia ofert wykonawców, wobec odgadywanego przez siebie złożenia przez tych
wykonawców wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, na co wskazuje zarzut w pkt 2 i 3
odwołania (jego str. 4 in fine oraz 5): „2. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest
zobowiązany na podstawie PZP, tj. oceny złożonych przez następujących wykonawców: 1)
Comarch S.A., 2) Konsorcjum SMT, 3) Qumak SA, 4) Konsorcjum Sygnity, na podstawie art.
90. Ust. 1 Ustawy wyjaśnień zgodnie z przepisami Ustawy; 3. naruszenie przepisu art. 89
ust. 1 pkt 4) w związku z art. 7 ust. 1 Ustawy w, poprzez zaniechanie odrzucenia ofert
następujących wykonawców: 1) Comarch S.A., 2) Konsorcjum SMT, 3) Qumak SA, 4)
Konsorcjum Sygnity, pomimo iż oferty te zawierają rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zaś w/w wykonawcy nie złożyli wyjaśnień spełniających wymagania
określone w art. 90 ust. 2 - 3 Ustawy.”
Ponadto, znamienne jest tłumaczenie tego Odwołującego wyartykułowane na rozprawie
w dniu 4 czerwca 2013 r. (str. 5 protokołu z tej rozprawy), który wskazywał, że złożył
odwołanie „wychodząc z założenia, że Zamawiający wyczerpał tryb wyjaśnień na podstawie
art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych” a także: „zaniechanie Odwołującego
w zakresie zarzutu dotyczącego zaniechania wezwania do wyjaśnienia elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny wynikało z przeświadczenia Odwołującego, że
Zamawiający wezwał do takich wyjaśnień, które to przeświadczenie wynikało z tego, że
Zamawiający wezwał wszystkich wykonawców do złożenia wyjaśnień, jednocześnie treść
tych wezwań nie była znana” (str. 7 protokołu z rozprawy z 4 czerwca 2013 r.).
Dostrzeżenia w tym miejscu wymaga, że wyjaśnienie przez Zamawiającego elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny, w razie powzięcia przez zamawiającego
wątpliwości co do poprawności kalkulacji ceny na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy jest
samodzielną, odrębną czynnością w postępowaniu, inną zaś czynnością jest podejmowana
w konsekwencji oceny tych wyjaśnień decyzja o odrzuceniu oferty na podstawie art. 89 ust. 1
pkt 4 ustawy. Jednoznacznie co do tego wypowiedział się Sąd Okręgowy w Rzeszowie
w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12, uznając, że
wykraczającym poza podniesione zarzuty wskazujące na naruszenie art. 90 ust. 1 ustawy
było uznanie przez Krajową Izbę Odwoławczą, że cena w ofercie wykonawcy jest rażąco
niska na podstawie złożonych przez wykonawcę wyjaśnień, co do których odwołujący
w danym postępowaniu nie postawił zarzutów, a wręcz przyznał, że nie było mu wiadomym,
że takie wyjaśnienia złożono. Sąd wyraźnie podał, że: „Najistotniejszym, zdaniem Sądu
Okręgowego jest fakt, że odwołanie Infostrategii wobec złożenia przez Konsorcjum Itmed
wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 u.p.z.p. winno sprowadzać się już nie do wykazania, że
cena oferty Konsorcjum Itmed jest rażąco niska, a do wykazania jedynie nieprawidłowej
oceny przez zamawiającego złożenia wyjaśnień. Na tym etapie postępowania przedmiotem
zainteresowania może być jedynie dokonana przez Zamawiającego ocena złożonych
wyjaśnień dotyczących ceny – czy te wyjaśnienia rozwiewają wątpliwości w odniesieniu do
ceny, czy ich treść pozwala na kategoryczne stwierdzenie, że cena została skalkulowana
poprawnie uwzględnia wszystkie koszty wykonania zamówienia. Odwołanie złożone przez
Infostrategię nie zawiera żadnego odniesienia się do wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum
Itmed. Podniesione w nim ogólnikowe zarzuty dotyczą rażąco niskiej ceny w kontekście
braku wezwania przez Zamawiającego Wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90
ust. 1 u.p.z.p.” W zakresie zarzutu stawianego w tej mierze przez Asseco Poland SA
w Rzeszowie w spr. KIO 1078/13 mamy do czynienia z odwrotną sytuacją – Odwołujący
zakładał, że wskazywani przez niego wykonawcy złożyli wyjaśnienia, wręcz odgadywał, że
takie wyjaśnienia na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy wykonawcy złożyli, podczas gdy nie
miało to miejsca.
Zaniechania odniesienia się przez Odwołującego do obowiązku Zamawiającego do
wezwania wykonawców do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny
(art. 90 ust. 1 ustawy) oraz postawienia zarzutu naruszenia tego przepisu nie może
tłumaczyć fakt nieudostępnienia przez Zamawiającego takich wyjaśnień. Po pierwsze – nic
nie stało na przeszkodzie, by taki zarzut postawić z tzw. „ostrożności procesowej”, co jest
praktyką relatywnie często spotykaną w takich sytuacjach. Po drugie – nie sposób dać wiary
tezie, jakoby Odwołujący miał mieć przekonanie o złożeniu wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny przez dokładnie czterech wykonawców
wskazanych w swoim odwołaniu, na tej podstawie że „oferty czterech wykonawców są na
poziomie około 65% budżetu Zamawiającego, nie jest więc zrozumiałe, dlaczego
Zamawiający nie wystąpił o te wyjaśnienia.” (str. 5 protokołu z rozprawy z 4 czerwca 2013 r.),
podczas gdy różnica w cenie ostatniej z tych ofert i ceny oferty Odwołującego nie jest na tyle
znacząca (wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity
SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Adasa Sistemas Sa w Barcelonie, Comp SA w Warszawie
- 63 947 205,04 zł; Odwołujący - Asseco Poland SA w Rzeszowie - 71 940 503,63 zł), by
Odwołujący w sposób miarodajny mógł przewidzieć, że właśnie dokładnie czterej wymienieni
przez niego wykonawcy zostali wezwani do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy.
Odwołujący Asseco Poland SA w Rzeszowie w spr. KIO 1078/13 postawił wyłącznie zarzut
naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, to jest zaniechania
odrzucenia ofert czterech wykonawców, ze względu na to, że zawierają one rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Konsekwentnie, Odwołujący stawiając jedynie
ten zarzut, postawił skorelowane z nim żądanie odrzucenia ofert wykonawców Comarch SA
w Krakowie; Qumak SA w Warszawie; wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International
Luxemburg w Luxemburgu; wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Adasa Sistemas Sa w Barcelonie,
Comp SA w Warszawie na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy (str. 7 in fine – 8
odwołania). Odwołujący nie wyartykułował żądania wezwania do wyjaśnienia elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, a to wezwanie
jest przecież czynnością poprzedzającą odrzucenie oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy.
Po
drugie,
niezależnie
od
powyższego,
dostrzeżenia
wymaga
artykułowane
w dotychczasowym orzecznictwie i wciąż aktualne stanowisko, że pojęcie rażąco niskiej ceny
jest subiektywne, zaś ustawa Prawo zamówień publicznych nie posiada ustawowo
określonego procentowego poziomu, na podstawie którego można uznać automatycznie,
kiedy mamy do czynienia z rażąco niską cenę. Każdy przypadek, ze względu na przedmiot
zamówienia, sposób jego realizacji oraz wartość zamówienia należy rozpatrywać
indywidualnie (tak też: postanowienie Sądu Okręgowego z Poznania z dnia 17.01.2006 r.,
sygn. akt II Ca 2194/05). Nie można także - co przeczyłoby zasadzie wspierania rzeczywistej
konkurencji w zamówieniach publicznych - przyjmować automatycznie, wyłącznie na
podstawie kryterium arytmetycznego, iż rażąco niska cena występuje powyżej pewnego
poziomu (tak też: orzeczenie ETS z dnia 22 czerwca 1989r., w sprawie C-103/8 - „Fratelli
Constanzo”). Tym samym, Zamawiający nie jest w świetle ustawy Prawo zamówień
publicznych zobowiązany do automatycznego przystępowania do badania rażąco niskiej
ceny w przypadku przekroczenia określonego progu w stosunku do wartości zamówienia.
Wielokrotnie orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej jak i sądowe wskazywało, że: „ustawa
„prawo zamówień publicznych” nie definiuje pojęcia „rażąco niska cena” ani nie wskazuje,
jakie kryteria należy brać pod uwagę, dokonując kwalifikacji pod to pojęcie”. (Wyrok Sądu
Okręgowy w Poznaniu z dnia 12.06.2008 r., sygn. akt: X Ga 140/08, wyrok KIO z dnia
13 marca 2009 r., sygn. akt: KIO/UZP 249/09, czy też wyrok KIO z dnia 20 marca 2009 r.,
sygn. akt: KIO/UZP 284/09), że: „Pojęcie „rażąco niska cena” nie jest zdefiniowane
w ustawie Prawo zamówień publicznych. W świetle orzecznictwa przyjmuje się, że punktem
odniesienia dla pojęcia rażąco niskiej ceny może być przedmiot zamówienia i jego wartość
(vide: postanowienie SO w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2006 r. sygn. akt: II Ca 2194/05)
oraz ceny innych ofert złożonych w postępowaniu. Za ofertę z rażąco niską ceną należy
uznać ofertę, której cena jest nierealna w relacji do cen rynkowych podobnych zamówień, co
oznacza, że odbiega ona od cen przyjętych, wskazując na fakt wykonania zamówienia
poniżej kosztów wytworzenia. Jak stwierdził SO w Katowicach w wyroku z dnia 30 stycznia
2007 r. sygn. akt XIX Ga 3/07 o cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste
jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla
niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana całkowicie od
realiów rynkowych. Przykładem może być oferowanie towarów poniżej kosztów zakupu lub
wytworzenia albo oferowanie usług za symboliczną kwotę. Biorąc pod uwagę powyższe,
ustalenie, iż cena oferty jest niższa od cen innych ofert złożonych w postępowaniu nie jest
wystarczające do uznania danej ceny za rażąco niską. Izba podziela pogląd, iż cena nie
może być oceniana wyłącznie według kryterium arytmetycznego (wyrok ETS z dnia
18 czerwca 1991r. w sprawie C - 295/89 również wyrok ETS w sprawie 76/81
(„Transporoute”) i wyrok ETS z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie C-103/88 („Fratelli
Costanzo”)”. Podzielono w pełni wyrażone wyżej stanowiska, dostrzegając zarazem
konieczność indywidualnego podejścia do każdej sprawy związanej z zarzutem ceny rażąco
niskiej (wyrok KIO z dnia 24 marca 2009r., sygn. akt: KIO/UZP 297/09). Nie wolno bowiem
zapominać, że: „zamawiający dysponuje szerokim zakresem uznania i każdy przypadek,
w którym występuje podejrzenie zaniżenia ceny, należy traktować indywidualnie” (wyrok KIO
z dnia 13 marca 2008r. sygn. akt: KIO/UZP 179/08).
Biorąc pod uwagę powyższe wytyczne, po pierwsze, podkreślenia wymaga, że samo
porównanie cen ofert złożonych przez wykonawców w postępowaniu do wartości
szacunkowej zamówienia (78.825.936,55 zł), nie jest wystarczające dla stwierdzenia, że
Zamawiający winien poddać szczególnej analizie ceny ofert i uznać, że zostały niewłaściwie
skalkulowane. Wartość szacunkowa zamówienia jest pewną projekcją zamawiającego,
opartą o założenia i szacunki, która nie zawsze musi znaleźć odpowiedź w treści cen
składanych w warunkach konkurencji. Oczywistą i nie budzącą wątpliwości jest przy tym
konieczność dokonywania oszacowania przez zamawiającego wartości zamówienia
z uwzględnieniem zasady ostrożnej wyceny przedmiotu zamówienia, w sposób uśredniony
i nie nadmiernie optymistyczny, skoro odnosi się ona do nie dających się przewidzieć
zachowań wykonawców, działających w ramach rynku konkurencyjnego – ta konkurencja
jest wręcz wkomponowana w postępowanie o zamówienie publiczne, którego istotą, przy
kryterium stanowiącym cenę, jest - z perspektywy wykonawcy - konkurowanie ceną.
Oczywistym jest zatem, że wartość szacunkowa zamówienia nie może odpowiadać
najniższej spodziewanej cenie, a stanowi raczej wyraz uśrednionych oczekiwań co do
odpowiedzi wykonawców. Istotne jest czy, ceny złożonych w postępowaniu ofert mają
charakter realnych, pozwalających za nie wykonać zamówienie. Powyższe powinno odnosić
się nie tyle do wartości szacunkowej, co do cen oferowanych na rynku.
Po drugie, lektura dokumentów postępowania, pozwala na spostrzeżenie, że rozpiętość cen
ofert złożonych w postępowaniu nie jest znacząca. Nie sposób pomijać okoliczności, że
w sprawie mamy do czynienia z przedmiotem zamówienia o charakterze usługowym,
w którym znaczącą część kosztów związanych z realizacją zamówienia stanowi koszt pracy
ludzkiej. Koszt wykonania tego zamówienia zależy w relatywnie dużym stopniu od
wykonawcy, przykładowo od rodzaju relacji łączących wykonawcę z pracownikami,
usługodawcami, łatwiej też tutaj o większą swobodę w ustaleniu zróżnicowanych stawek
wynagrodzenia. Koszt ten w znacznej mierze może więc być poddany optymalizacji, przez
takie czy inne rozwiązania o charakterze organizacyjnym. Stąd zastrzeżenia Odwołującego,
oparte jedynie na porównaniu cen ofert wykonawców nie odnoszące się w żadnej mierze,
choćby pośrednio, do ponoszonych kosztów związanych z realizacją zamówienia, zdają się
być podniesionymi w oparciu o przypuszczenia Odwołującego, które jednak nie tylko nie
zostały wykazane, ale nawet uprawdopodobnione. Zamawiający przekonująco w odpowiedzi
na odwołanie wyjaśnił, że oceniając oferty pod tym względem, wziął pod uwagę: specyfikę
przedmiotu zamówienia - system informatyczny otwarty na dowolne w zasadzie rozwiązanie
zaproponowane przez wykonawców. Zamawiający podał, że przedmiot zamówienia dotyczy
nie tylko dostarczenia sprzętu i oprogramowania ale też zaprojektowania i zbudowania
systemu, a nadto został on skonstruowany w taki sposób, by wykonawcy mieli dużą
swobodę przy kształtowaniu rozwiązań, konfiguracji architektury, sprzętu. W okolicznościach
niniejszego postępowania, nie można zgodzić się z twierdzeniem Odwołującego, że
wykonawcy stosują te same rozwiązania techniczne. Oferty pokazały, że wykonawcy
zaproponowali różne rozwiązania, a indywidualny dobór rozwiązań miał odzwierciedlenie w
cenie ofert. Zamawiający mając na uwadze, że opis przedmiotu zamówienia umożliwiał
zaoferowanie szerokiego spektrum rozwiązań / produktów o dużej rozpiętości cenowej
dokonał oszacowania wartości zamówienia na dość wysokim poziomie (przy uwzględnieniu
górnych cen), wobec czego istniało duże prawdopodobieństwo, że oferty będą znacząco
niższe niż szacunek wartości zamówienia, czemu sprzyjała możliwość wykorzystania w
realizacji zamówienia licencji i sprzętu posiadanego przez Zamawiającego. Powyższe
uwzględnia także dużą konkurencyjność rynku IT – Zamawiający wskazał na swoje
doświadczenie nabyte w ramach innych postępowań (w tym dotyczących projektu ISOK), jak
i dane pochodzące z rynku zamówień publicznych które wskazują, że standardem jest
oferowanie cen w postępowaniach informatycznych na poziomie niższym od przyjętego
szacunku zamówienia, np. w ostatni prowadzonym przez Zamawiającego postępowaniu na
macierze CMP wpłynęły 4 oferty i wszystkie opiewały na ceny niższe niż wartość
szacunkowa zamówienia, w tym dwie na ceny stanowiły nieco ponad 50% tej wartości
zamówienia; w innym postępowaniu związanym z projektem ISOK (opracowanie algorytmów
map innych zagrożeń), prowadzonym przez Zamawiającego (otwarcie ofert odbyło się
w marcu br.) wpłynęły dwie oferty ważne i różnica cen pomiędzy nimi wynosiła blisko 40%.
Stąd także z tego powodu, zarzuty Odwołującego, nakierowane na wykazanie, że ceny ofert
czterech konkurencyjnych wykonawców są rażąco niskie, nie zasługiwałyby na aprobatę.
[2] zarzut dotyczący braku umocowania osoby podpisującej ofertę do dokonania tego
rodzaju czynności za wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Ericpol spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie do
podpisania oferty:
Odwołujący postawił tezę, iż osoba która podpisała w imieniu wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Ericpol s p. z o. w Łodzi, GISPartner spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie ofertę,
umocowana,
przez
lidera
tego
Konsorcjum
(Ericpol
sp.
z
o.o.
w Łodzi), nie była do tego uprawniona, z uwagi na przekroczenie przez Prezesa Zarządu
Ericpol sp. z o.o. w Łodzi uprawnienia do zaciągania zobowiązań powyżej określonej
wysokości. Odwołujący powyższy zarzut wywiódł na podstawie zawartości wpisu
w Krajowym Rejestrze Sądowym, który brzmi: „przypadku powołania zarządu
wieloosobowego, do składania oświadczeń w imieniu spółki w zakresie spraw
niemajątkowych uprawniony jest każdy członek zarządu samodzielnie. Do składania
oświadczeń w imieniu spółki w zakresie spraw majątkowych prezes zarządu uprawniony jest
samodzielnie, natomiast pozostali członkowie zarządu samodzielnie w sprawach
dotyczących zaciągania zobowiązań do kwoty 5000000,00 (pięć milionów) złotych lub
dokonania rozporządzeń do kwoty 5000000,00 (pięć milionów) złotych, a w sprawach,
których wartość przekracza tę kwotę, konieczne jest współdziałanie dwóch członków
zarządu lub członka zarządu łącznie z prokurentem". W ocenie Odwołującego, tak opisany
sposób reprezentacji nie upoważnia samego prezesa zarządu Ericpol sp. z o.o. w Łodzi do
zaciągnięcia zobowiązania o wartości 69.546.719,82 zł (umocowania pełnomocnika do
takiej czynności), ale wymaga dla ważności tej czynności współdziałania dwóch członków
zarządu.
Powyższy zarzut zdaje się być postawionym w oparciu o pewną interpretację opisu zasad
reprezentacji w KRS, która jednak nie znajduje umocowania w treści tego zapisu.
Analiza tego postanowienia wskazuje tyle, że w zakresie spraw majątkowych Prezes
zarządu spółki uprawniony jest bez żadnych ograniczeń do dokonywania rozporządzania,
niezależnie od wartości, podczas gdy pozostali członkowie zarządu posiadają uprawnienie
do samodzielnego podejmowania takich czynności, do kwoty 5.000.000 zł. Dalsza część
tego postanowienia, ujęta po przecinku, mówiąca o obowiązku dwuosobowej reprezentacji
w razie czynności o wartości przekraczającej 5.000.000 zł, odnosi się w sposób oczywisty
do sytuacji, gdy członkowie zarządu nie posiadają uprawnienia do samodzielnego
dokonywania czynności. Skoro postanowiono, że Prezes zarządu do składania oświadczeń
w zakresie spraw majątkowych uprawniony jest samodzielnie, natomiast pozostali
członkowie zarządu samodzielnie w sprawach dotyczących zaciągania zobowiązań do
kwoty 5000000,00 złotych lub dokonania rozporządzeń do kwoty 5.000.000,00 zł to oznacza
to, że to postanowienie wyznacza zakres samodzielnej reprezentacji członków zarządu o
odpowiedniej randze. Dalsza część, wymagająca reprezentacji łącznej dwóch członków
zarządu lub członka zarządu działającego łącznie z prokurentem odnosi się zatem, do tych
sytuacji, gdy nie mamy do czynienia z uprawnieniem do samodzielnego działania, to zaś
zostało wyznaczone granicą 5.000.000 zł jedynie w odniesieniu do członków zarządu, a nie
jego Prezesa.
Gdyby miało być inaczej, sporne postanowienie w ogóle nie rozróżniałoby Prezesa zarządu
oraz członków zarządu, lecz mówiłoby o ogólnie o składaniu oświadczeń w imieniu spółki
w zakresie spraw majątkowych przez wszystkich członków zarządu samodzielnie
a w sprawach dotyczących zaciągania zobowiązań lub dokonywania rozporządzeń do kwoty
5.000.000 zł wymagało współdziałania dwóch członków zarządu lub członka zarządu
łącznie z prokurentem.
Z tego względu zarzut nie zasługiwał na akceptację.
Odwołujący postawił również wobec oferty złożonej przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Ericpol spółki z o.o. w Łodzi, GISPartner spółki
z o.o. we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie zarzut braku w ofercie pełnomocnictwa
wymaganego treścią art. 23 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający
w tym zakresie wykazał, że pismem z dnia 29 marca 2013 r. wezwał Konsorcjum Ericpol do
złożenia takiego pełnomocnictwa, na co w odpowiedzi złożone zostało stosowne
pełnomocnictwo (pismo z dnia 5 kwietnia 2013 r.).
[3] zarzut dotyczący bezpodstawnego uznania za objęte tajemnicą przedsiębiorstwa
informacji w zawartych uzupełnieniach dokumentów oraz wyjaśnieniach składanych
w toku postępowania przez Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A.,
Konsorcjum firm S&T Services Polska Sp. z o.o. i Action S.A., Konsorcjum firm
Unizeto Technologies S.A. i NTT System S.A., Comarch S.A., Konsorcjum SMT:
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając wskazany zarzut w zakresie odnoszącym się do
dokumentów składanych w toku badania ofert (wyjaśnień i uzupełnień), uznała, że został on
podniesiony po upływie terminu na kwestionowanie zasadności zastrzeżenia informacji
dokonanego przez wykonawców. Zgodnie z art. 189 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy, Izba
zobowiązana jest z urzędu odrzucić odwołanie, jeżeli stwierdzi na posiedzeniu jedną
z okoliczności, wymienionych w pkt 1 – 7 tego przepisu. Wskazane w tym artykule
okoliczności stanowią bowiem negatywne przesłanki procesowe, uniemożliwiające
rozpoznanie odwołania co do jego meritum i tym samym ich zaistnienie rodzi konieczność
wydania postanowienia o odrzuceniu odwołania.
Podnoszone w odwołaniu zarzuty naruszenia art. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych,
dotyczące zaniechania ujawnienia informacji zawartych w ofertach oraz ich uzupełnieniach -
w świetle dyspozycji art. 182 ust. 3 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych zostały
wniesione po upływie terminu wskazanego w tym przepisie. Zgodnie z powołanym art. 182
ust. 3 pkt 1 ustawy – wobec czynności innych niż wskazane w ust.1 i 2 tego artykułu – takich
jak zaniechanie udostępnienia informacji, która nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa i jako
taka winna być jawna w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego – odwołanie
wnosi się w terminie 10 dni od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej
staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego
wniesienia. Jak wskazuje się w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej oraz doktrynie,
ustawa Prawo zamówień publicznych w odniesieniu do kwestionowanej czynności – braku
uchylenia zakazu ujawnienia informacji niestanowiących tajemnicy przedsiębiorstwa – nie
zobowiązuje
zamawiającego
do
powiadamiania
wykonawców
uczestniczących
w postępowaniu o zastrzeżeniu w ofercie takich informacji. Jednocześnie przepisy ustawy
stanowią o jawności postępowania o zamówienie publiczne i zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy,
oferty udostępnia się od chwili ich otwarcia. Tym samym każdy wykonawca, zachowując
należytą staranność, wiadomość o zastrzeżeniu informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa i stanowisko zamawiającego odmawiające ich ujawnienia może powziąć
z upływem terminu wyznaczonego na złożenie oferty, bądź, o ile jest to uzasadnione
okolicznościami – w najbliższym terminie, po niezwłocznym złożeniu wniosku
o udostępnienie oferty (ofert).
W niniejszym stanie faktycznym, Odwołujący, w tej części powziął informację
o okolicznościach stanowiących podstawę wniesienia odwołania w dniu 18 kwietnia 2013 r.,
albowiem w tym dniu, Zamawiający wyraźnie zakomunikował, że udostępni jedynie część
ofert, która nie została objęta tajemnicą przedsiębiorstwa. Zamawiający w korespondencji
mailowej podał bowiem, że w dniu 4 kwietnia 2013 r. udostępnił Odwołującemu formularze
ofertowe w takim zakresie, w jakim nie zostały objęte przez Wykonawców zastrzeżeniem
tajemnicy przedsiębiorstwa, Zamawiający wskazał, że przeprowadził badanie zasadności
częściowego
objęcia
zastrzeżeniem
tajemnicy
przedsiębiorstwa
ofert
złożonych
w podstępowaniu, w tym wezwał wszystkich Wykonawców do szczegółowego uzasadnienia
zastrzeżenia tajności części oferty; po przeanalizowaniu wyjaśnień udzielonych w tym
zakresie przez Wykonawców, Zamawiający uznał, że w odniesieniu do informacji
zastrzeżonych, w tym zawartych w formularzu ofertowym pkt 3 i 4 formularza (Tabele 3 i 4)
spełnione są przesłanki ich utajnienia, zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych w zw. z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zamawiający
wyraźnie podał, że nie dokona odtajnienia informacji zastrzeżonych przez Wykonawców
w postępowaniu i że odmawia udostępnienia części ofert objętych przez Wykonawców
zastrzeżeniem tajemnicy przedsiębiorstwa. Dostrzeżenia przy tym wymaga, że Odwołujący
zdawał się właściwie odczytać intencje Zamawiającego w tym zakresie, skoro w odniesieniu
do zastrzeżenia informacji, złożył w dniu 26 kwietnia 2013 r. odwołanie w spr. KIO 980/13.
Izba zwraca ponownie uwagę, że w przeciwieństwie do dyspozycji art. 182 ust. 1 i 2 ustawy,
termin na wniesienie odwołania na zasadach określonych w art. 182 ust. 3 ustawy liczy się
również od daty - przy zachowaniu należytej staranności - możliwości powzięcia informacji
o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia, a nie tylko jej podjęcia przez
wykonawcę.
Zatem wykonawca, któremu Zamawiający udostępnił oferty wykonawców konkurencyjnych,
mógł i powinien niezwłocznie sygnalizować bezpodstawne uznanie przez Zamawiającego za
objęte tajemnicą określonych informacji – a w razie nieudostępnienia pełnej dokumentacji
i uzyskania wiedzy, że Zamawiający jest jeszcze w trakcie badania tego zastrzeżenia –
kwestionować tę czynność lub zaniechanie, gdy Zamawiający dokona oceny zasadności
zastrzeżenia informacji.
W dacie 18 kwietnia 2013 r. Zamawiający zatem zakomunikował Odwołującemu o uznaniu
za prawidłowo objęte zastrzeżeniem jako tajemnica przedsiębiorstwa informacji w ofertach
wykonawców. Po tym dniu zatem, Odwołujący, nie zgadzając się z uznaniem za poprawnie
uznane za objęte tajemnicą przedsiębiorstwa informacji w ofertach, mógł – w ciągu
dziesięciu dni, o których stanowi przepis 182 ust. 3 pkt 1 ustawy – kwestionować tę ocenę
Zamawiającego.
Wyartykułowane w złożonym w dniu 6 maja 2013 r. odwołaniu zarzuty w odniesieniu do
powyższej czynności, należy uznać za spóźnione. Rzeczą danego wykonawcy, działającego
z należytą – z uwzględnieniem profesjonalnego charakteru postępowania o zamówienie
publiczne – starannością, jest podejmowanie czynności realizujących interes we właściwym,
wyznaczonym przez przepisy terminie. W analizowanej sprawie, termin ten upływał
z momentem czytelnego wyartykułowania przez Zamawiającego stosunku do dokonanych
przez wykonawców zastrzeżeń informacji, co nastąpiło – w odniesieniu do Odwołującego
w dniu zakomunikowania o nieudostępnieniu ofert (mail Zamawiającego z dnia 18 kwietnia
2013 r.).
Ponadto, zauważyć trzeba że nieujawnienie przez Zamawiającego części dokumentów
złożonych przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg
w Luxemburgu, pozostaje bez wpływu na wynik postępowania, o którym stanowi art. 192 ust.
2 ustawy, z jednej strony z uwagi na to że z jednej strony podzielono ocenę Zamawiającego
o zaistnieniu podstaw do wykluczenia tego wykonawcy oraz do odrzucenia oferty tego
wykonawcy, z drugiej zaś – że brak postulowanych informacji nie stanął Odwołującemu na
przeszkodzie zapoznania się z tym dokumentami. Zamawiający przyznał w odpowiedzi na
odwołanie, że w odniesieniu do pytań kierowanych do Konsorcjum SMT, powinny one zostać
udostępnione Odwołującemu, bowiem dotyczyły jawnej części oferty. Nieudostępnienie
Odwołującemu żądania wyjaśnień dotyczących treści tabeli nr 3 i 4, kierowanego do
Konsorcjum SMT, pozostaje bez wpływu na wynik postępowania, skoro Odwołujący miał
dostęp do treści tych tabel oraz do uzasadnienia prawnego i faktycznego odrzucenia oferty
Konsorcjum SMT, miał możliwość dokonania oceny poprawności oferty. Zamawiający
przyznał także, że w uzasadnieniu odrzucenia oferty Konsorcjum SMT doszło do zasłonięcia
nazwy produktu HP SCE EE przez pomyłkę, ale nie utrudniło to Odwołującemu ustalenia
o jaki produkt chodzi (czego dowodzi treść odwołania).
Powyższe dotyczy także dokumentów dotyczących oferty wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services Polska spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie – jakiekolwiek
zarzuty Odwołującego wobec tego wykonawcy, biorąc pod uwagę, że jego oferta został niżej
sklasyfikowana, nie rzutują na sytuację Odwołującego, nie mogą mieć więc wpływu na wynik
postępowania, o którym stanowi art., 192 ust. 2 ustawy. Analogiczny wniosek dotyczy tych
wykonawców, których oferty zostały odrzucone (oferta Comarch SA w Warszawie). Zarzuty
wobec konsorcjum Unizeto, Odwołujący wycofał.
[4] zarzut zaniechania odrzucenia ofert konsorcjum Sygnity, Comarch S.A., Qumak
S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum
S&T, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2), 3) i 8) ustawy powodu podwójnej wyceny praw
autorskich w odwołaniu Asseco (KIO 1078/13)
Odwołujący w powyższym zakresie podał na rozprawie, że wnioskował na podstawie
wezwania skierowanego do siebie (wezwanie z 12 kwietnia 2013 r.), że inni wykonawcy
wycenili prawa autorskie dwukrotnie – na co wskazuje treść tabeli 4 „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie”, gdzie należało podać kilkukrotnie to samo
oprogramowanie, ale raz wycenić. W ocenie Odwołującego w wierszach 1-5 Tabeli 4
„Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”, w odniesieniu do węzła centralnego
ISOK, należało wycenić prawa autorskie a następnie to samo oprogramowanie - ponieważ
ponownie miało ono być wdrożone w odniesieniu do centrum zapasowego ISOK – należało
ująć w poz. 40-41, 47-49, ale już bez odrębnej wyceny.
Biorąc pod uwagę powyższy zarzut, uzasadniającą go argumentację, dostrzeżenia wymaga
charakter Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”. Miała ona służyć
przede wszystkich prezentacji sprzętu, oprogramowania, jakie wykonawca zamierza użyć
w celu stworzenia zamawianego systemu. Rolą tego formularza nie miała być wycena
oferowanych rozwiązań, choć – jak wskazuje wyraźnie przypis do tego formularza – zawarta
na jego wstępie „instrukcja” wypełnienia, ceny za wyszczególnione elementy miały mieć
charakter rzeczywistych. Potwierdził to też Zamawiający na rozprawie, podając na rozprawie
w dniu 5 czerwca 2013 r., że Tabela 4 miała wskazywać rzeczywiste ceny za przenoszone
na rzecz Zamawiającego produkty, a nie koszty, jakie wykonawca poniesie w związku
z wykonywaniem zamówienia.
Uznano, po pierwsze, że wobec dopuszczenia przez Zamawiającego możliwości ujmowania
przez wykonawców w tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie” nie
tylko kategorii oprogramowania i sprzętu wyraźnie przez Zamawiającego narzuconych, ale
także tych, które wynikają z własnej koncepcji wykonawców, nie sposób stawiać tezy, że
każdorazowo dla Węzła Centralnego oraz dla Centrum Zapasowego ISOK musiało być
wskazywane to samo oprogramowanie. Tym samym i jego wycena w odniesieniu do Węzła
Centralnego oraz Centrum Zapasowego nie musiała być identyczna. Wykonawcy na
rozprawie wskazywali w powyższym zakresie, że nie zawsze i nie w pełni oprogramowanie
dla Węzła Centralnego i Centrum Zapasowego musi być identyczne. Także Zamawiający
podawał, że dla obu węzłów „niezupełnie musi to być zaoferowane tożsame
oprogramowanie- oprogramowanie w Węźle Zapasowym musi mieć dodatkową
funkcjonalność śledzenia czynności w Węźle Centralnym w celu ewentualnego przejęcia
czynności tego Węzła” (oświadczenie na rozprawie w dniu 4 czerwca 2013 r.). Zamawiający
podał także, że nie zawarł w SIWZ wymagania, by w Węźle Centralnym oraz Centrum
Zapasowym było zastosowane to samo oprogramowanie; to oprogramowanie musi spełniać
te same wymagania. Zamawiający podał jako przykład oprogramowanie do wykonywania
backupu, które mogło być, w jego ocenie, inne w Węźle Centralnym i inne w Centrum
Zapasowym, czemu Odwołujący zaprzeczał, odnosząc powyższe do wymagania W 905,
gdzie, jego zdaniem, Zamawiający wyraźnie postawił wymaganie, aby oprogramowanie do
archiwizacji danych i kopii zapasowych (backup) obsługiwało oba węzły oraz pkt 4.1.3 SIWZ
str. 51-52, w którym w którym wymieniono moduły, a na końcu wskazano, że te moduły mają
swoim zakresem odpowiadać modułom z Węzła Centralnego. Zamawiający wywodził z
powyższego, że oprogramowanie nie musiało być to samo, ale że miało być pod względem
funkcjonalnym takie samo. Powyższe, rozbieżne stanowiska Zamawiającego oraz
Odwołującego, co do rozumienia tych samych wymagań, jakkolwiek obrazują ujawniające się
w wielu warstwach odmienne rozumienie SIWZ przez Zamawiającego i wykonawców (co
wielokrotnie ujawniał przebieg rozprawy), powinny być rozwiane analizą treści powyższych
postanowień. Zamawiający w nich nie wskazał wyraźnie, że ma tam być użyte te samo
oprogramowanie, a jedynie, że mają być zachowane analogiczne funkcjonalności.
Na uwagę zasługuje przy tym – przykładowo – postanowienie Załącznika nr 1 do SIWZ „Opis
przedmiotu zamówienia" punkt 4.1.3 Węzeł ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe: „Centrum
zapasowe zlokalizowane będzie w oddzielnej lokalizacji fizycznej, na terenie kraju, w miejscu
wskazanym przez Zamawiającego, co będzie zabezpieczeniem przeciw jednoczesnemu
wykluczeniu z pracy obydwu węzłów, ze względu na awarię prądu, łącza danych lub inne
nieprzewidziane zdarzenie losowe (np. pożar). ... Zgodnie z prezentacją graficzną w węźle
ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe można wyróżnić następujące moduły: ISOK-IMGW:
Centrum Zapasowe: Krajowy Portal ISOK, ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe: Portal ISOK
wewnętrzny, 1S0K-1MGW: Centrum Zapasowe: Warstwa integracyjna, ISOK-IMGW:
Centrum Zapasowe: Warstwa usług, ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe: Przetwarzanie
Danych, ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe: Repozytorium danych, ISOK-IMGW: Centrum
Zapasowe: Administracja i zarządzanie infrastrukturą, które zakresem są tożsame swoim
odpowiednikom z węzła ISOK-IMGW: Węzeł Centralny." (analogiczne brzmienie posiada
Załącznik nr 1 do SIWZ „Opis przedmiotu zamówienia” punkt 4.1.6 ). Nie mówi się tam o
konieczności zaoferowania tego samego oprogramowania w Centrum Zapasowym które
zastosowano w Węźle Centralnym, ale o tym, że mają one być zakresem tożsame z ich
odpowiednikami z Węzła Centralnego ISOK – IMGW. Wskazywanie na tożsamość zakresu,
nakazuje uznać, że nie jest to tożsamość przedmiotowa, ale funkcjonalna, potwierdza to
następnie wskazanie, że moduły mają być tożsame zakresem z ich odpowiednikami, co
także potwierdza, że nie muszą to być identyczne elementy, ale odpowiedniki tych, jakie
zastosowano w Węźle Centralnym ISOK. W tych okolicznościach, wniosek Odwołującego
o obowiązku zainstalowania tego samego oprogramowania w celu zapewnienia pełnej
zastępowalności funkcjonalności obu węzłów ISOK-IMGW: Centrum Zapasowego oraz
Węzła Centralnego jest nieuprawniony – sposób dojścia do uzyskania tej zastępowalności,
zastosowanie konkretnych rozwiązań i oprogramowania Zamawiający pozostawił swobodzie
wykonawców.
Nie sposób przy tym, na podstawie postanowień SIWZ przyjąć, by Zamawiający postawił
wymóg, by we wskazywanych punktach wykonawcy ujmowali (wyceniali) to samo
oprogramowanie. Gdyby tak było – gdyby intencją Zamawiającego miało być zaoferowanie
tego samego oprogramowania w różnych częściach tabeli 4 „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie” i jego jedna tylko wycena w danej pozycji – to powinno to
znaleźć wyraz w konstrukcji formularza, przykładowo w jednym miejscu jedynie wymagając
jego podania, albo zawierając wyraźną instrukcję co do jego wypełnienia, wskazującą, że
w zakresie poszczególnych komponentów pewne – te same elementy mają zostać
dwukrotnie podane. Co więcej, argumentacja Odwołującego zdaje się prowadzić do tezy, że
w zakresie pewnych komponentów musi być dwa razy zainstalowane to samo
oprogramowanie i jedynie raz wycenione (przykładowo: tylko dla Węzła Centralnego albo
tylko dla Centrum Zapasowego). Do takiego wniosku prowadzi choćby stanowisko
Odwołującego, zgodnie z którym, oprogramowanie do wykonywania backup’u o którym
mowa w wymaganiu W 905 musiało być to samo w Węźle Centralnym i Centrum
Zapasowym. Gdyby tak było, że w zakresie pewnych elementów – tych co do których
Odwołujący zarzuca podwójną wycenę praw autorskich – należy jedynie raz uwzględnić
dane oprogramowanie i jedynie raz wycenić – to Tabela 4 w tej części nie powinna powielać
takich pozycji. Idąc za tokiem rozumowania Odwołującego, w pozycjach, które powinny być
wycenione, jako te które za pierwszym razem prezentują to samo oprogramowanie, mające
być użyte więcej razy powinno znajdować się pole do wypełnienia przez wykonawcę –
scharakteryzowania oferowanego oprogramowania, a następnie do jego wyceny, zaś
w każdym następnym wypadku, gdy - zgodnie z wymaganiami stawianymi w SIWZ, jakich
upatruje w tej mierze Odwołujący – miałoby mieć miejsce powtórne użycie tego samego
oprogramowania, pozycja powinna bądź w ogóle się nie pojawiać, bądź być „zaślepiona” dla
wypełniającego Tabelę 4. Skoro jednak Zamawiający tak skonstruował sporną tabelę,
wyspecyfikował w sposób nie pozwalający na ich ujmowanie konkretne pozycje do
wypełnienia przez wykonawców i wyceny przez nich oferowanego sprzętu czy
oprogramowania, to nie sposób upatrywać w tym zakresie niedopuszczalnego zaoferowania
dwa razy tego samego elementu, czy też – jak twierdzi Odwołujący – dwukrotnej wyceny
tych samych praw autorskich.
Poszczególni wykonawcy, których oferty w tej mierze kwestionował Odwołujący wykazywali,
że dla Węzła Centralnego oraz Centrum Zapasowego nie zawsze zastosowali to samo
oprogramowanie, albo że zastosowali to samo oprogramowanie z pewnymi modyfikacjami
(na taką możliwość wskazywał także Zamawiający na rozprawie 4 czerwca 2013 r.);
Przystępujący konsorcjum Sygnity wskazywał, że zaoferowanie w ofercie konsorcjum
Sygnity oprogramowanie w zakresie Węzła Centralnego i Centrum Zapasowego jest
zakresem i funkcjonalnością identyczne, występują jednak różnice w skryptach
konfiguracyjnych i uruchomieniowych; te elementy różnicujące oprogramowanie powodują,
że odrębnie wyceniono prawa autorskie; Przystępujący konsorcjum SMT Software podawał,
że jego oferta zawiera różne ceny w odniesieniu do Węzła Centralnego i Centrum
Zapasowego - przy Centrum Zapasowym wykonawca przewidział dodatkowe elementy,
inaczej ten system nie zadziałałby zgodnie z założeniem, do jakiego został stworzony;
Przystępujący Konsorcjum Ericpol podał, że dla Centrum Zapasowego zaoferowane zostały
w ofercie Przystępującego dodatkowe elementy.
Powyższe, wobec dopuszczenia przez Zamawiającego relatywnie dużej swobody
wykonawców w zakresie oferowanych rozwiązań, w tym przede wszystkim wobec nie
zawarcia w SIWZ (w tym w Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”)
takich postanowień, które by pozwalały na uznanie, że wymagano w określonym zakresie
tych samych elementów i by nałożono obowiązek zaprezentowania ich wyceny w jednolity,
ujęty w konkretnej pozycji Tabeli sposób, nie pozwalał na uznanie, że zasadnym jest zarzut
wskazujący na wielokrotną (podwójną) wycenę tych samych praw autorskich. Podkreślenia
bowiem wymaga, że inną sprawą jest zaoferowanie określonego rozwiązania, określenie go
w formularzu (spornej Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”)
w wymaganej przez Zamawiającego pozycji (nie sposób w tym miejscu pomijać, że te
pozycje Zamawiający narzucił w pewien sposób „na sztywno”, pozwalając dodawać kolejne
elementy ale nie ujmować tych, które Zamawiający podał w Tabeli), inną zaś prezentacja
wyceny tak zaoferowanego przedmiotu. Zamawiający nie zakreślił przecież ram, jak tej
wyceny dokonywać – czy należy ją przypisać raz do tego samego oferowanego elementu, a
w następnych sytuacjach posłużenia się tym samym oprogramowaniem pomijać (wyceniać
0,00 zł), czy może w jakiejś proporcji „rozbijać” pomiędzy te elementy.
Po drugie, dostrzeżenia wymaga – i wynika to wyraźnie z przeznaczenia Tabeli 4
„Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie” opisanego we wstępnej, instrukcyjnej
części tego formularza – że ta Tabela nie służyła zasadniczo do prezentacji ceny w
postępowaniu. Dla celów rozliczenia miała służyć Tabela 3 „Tabela kalkulacji ceny". Nie
sposób zatem przypisywać Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”
tego znaczenia, że takie lub inne rozłożenie ceny za dany element, jeśli w rzeczywistości
odzwierciedla jego cenę, ale zostało w Tabeli w pewien sposób rozbite w ramach różnych
komponentów - jest niewłaściwe. Zgodzić się w tej mierze należy z Zamawiającym, że
wskazanie kosztów dostarczenia określonych komponentów czy składników systemu nie
oznacza jeszcze, że zostaną dwukrotnie czy wielokrotnie przeniesione prawa autorskie.
Powyższe jest bowiem jedynie kwestią prezentacji tej ceny w podziale na komponenty,
węzły, nie stanowi zaś wyceny praw autorskich. Nawet jeśli bowiem przyjąć, że z takich czy
innych względów jest ono niedoskonałe, to nie sposób powyższego traktować, jak czyni to
Odwołujący, jako czynu nieuczciwej o którym traktuje art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, rozumianego jako działanie sprzeczne
z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy
lub klienta, jak również naruszenia przepisu art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach
pokrewnych. Prezentacja ceny w ramach tej Tabeli nie jest tożsama z dwukrotnym
przeniesieniem praw autorskich. Zauważyć bowiem należy, że zgodnie z brzmieniem pkt
13.14 wzoru umowy, prawa autorskie przechodzą na Zamawiającego z chwilą podpisania
protokołu odbioru, zatem kwestia ewentualnego rozliczenia, kształtu faktury jest sprawą
wtórną a w każdym razie nie prowadzi do uznania, że mamy do czynienia z czynem
nieuczciwej konkurencji. Nie sposób także dopatrzeć się – wbrew odmiennemu twierdzeniu
Odwołującego, by zaoferowanie w ramach Węzła Centralnego oraz Centrum Zapasowego
oprogramowania wycenionego w zakresie jednego jak i drugiego elementu, stanowiło
niezgodność z SIWZ. Odwołujący zdaje się przypisywać inne znaczenie postanowieniom
SIWZ, zakładając, że Zamawiający postawił wymaganie, by w ramach Węzła Centralnego
oraz Centrum Zapasowego zastosować te same elementy oprogramowania, podczas gdy
lektura treści postanowień SIWZ przytaczanych przez Odwołującego nie dostarcza podstaw
do takiego wniosku: wskazanie, że odpowiednie moduły z Węzła Centralnego oraz Centrum
Zapasowego są zakresem tożsame swoim odpowiednikom z węzła, nie oznacza, że są one
takie same, lub wykorzystują wyłącznie to samo oprogramowanie.
Po trzecie, podkreślenia wymaga treść postawionych w tej mierze zarzutów: Odwołujący
stawiając w odniesieniu do tego elementu stanu faktycznego zarzut zaniechania odrzucenia
ofert Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Comarch S.A., Konsorcjum
SMT, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T (w odniesieniu do ostatnich czterech
wykonawców potwierdzenie zarzutów pozostawałoby bez wpływu na wynik postępowania,
o którym mówi art. 192 ust. 2 ustawy, z uwagi na odrzucenie ich ofert), jako stanowiących
czyn nieuczciwej konkurencji, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, przyjmuje błędne założenie, że wykonawcy
dwukrotnie wycenili to samo, podczas gdy w sprawie zostało wykazane, że – po pierwsze –
oferowane przez poszczególnych wykonawców dla Węzła Centralnego oraz Centrum
Zapasowego rozwiązania nie były tymi samymi; po drugie zaś – rozłożenie ceny na dwa
elementy Systemu, który jest przedmiotem zamówienia, to jest na Węzeł Centralny oraz
Centrum Zapasowe nie jest tożsame z zaoferowaniem dwa razy tego samego przedmiotu,
ani jego dwukrotną wyceną. Co więcej, nawet gdyby przyjąć, że tego rodzaju rozbicie ceny
było niewłaściwe (niezgodne z intencją Zamawiającego, któremu to jednak wnioskowi
sprzeciwia się kształt formularza opracowanego przez Zamawiającego – Tabeli 4, która
zawiera wyodrębnione pola do wyceny elementów zarówno przy Węźle Centralnym jak
i Centrum Zapasowym), to podlegałoby rozważeniu jego poprawienie na podstawie art. 87
ust. 2 pkt 3 ustawy.
Z tych względów, nie znalazły w powyższej mierze potwierdzenia zarzuty wskazujące na to,
że złożenie ofert przez siedmiu wykonawców, wszystkich innych poza Odwołującym, stanowi
czyn nieuczciwej konkurencji a także, że te oferty są niezgodne z SIWZ. Nie sposób także,
w świetle powyższego, zgodzić się z dalszym zarzutem, że mamy tu do czynienia ze
świadczeniem niemożliwym, o którym stanowi art. 387 Kc. Tego świadczenia niemożliwego
Odwołujący upatruje konsekwentnie w złożeniu przez wykonawców ofert, których
przedmiotem jest dwukrotne przeniesienie majątkowych praw autorskich do tego samego
dzieła za odrębnym za każdym razem wynagrodzeniem. Jak wykazano wyżej, podanie ceny
w Tabeli 4 w odniesieniu do Węzła Centralnego oraz Centrum Zapasowego ISOK – IMGW
nie jest tożsame z przeniesieniem praw autorskich do oferowanego oprogramowania
kilkakrotnie ani z dokonaniem jego podwójnej wyceny.
[5] zarzut dotyczący braku właściwego umocowania osoby podpisującej za
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity
SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA
w Barcelonie oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu:
Załączone do oferty Konsorcjum Sygnity Oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia
z postępowania dla firmy Sygnity S.A. zostało podpisane przez osobę, dla której w ofercie
zostało zamieszczone pełnomocnictwo od lidera konsorcjum, w którego treści znajduje się
zapis „na podstawie pełnomocnictwa z dnia 24 grudnia 2012r. ustanawiamy Panią (…)
Pełnomocnikiem do reprezentowania Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia, jak również każdego z nich z osobna w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego".
Nie sposób podzielić stanowiska prezentowanego w tej mierze przez Odwołującego, że tak
opisany zakres umocowania pełnomocnika nie pozwala w imieniu jednego z członków
konsorcjum – Sygnity SA w Warszawie złożyć oświadczenia o nie podleganiu wykluczeniu
z postępowania. Zwrócić trzeba uwagę, że znajdujące się na str. 235 i 236 oferty
pełnomocnictwo dla osoby podpisującej oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu jest
pełnomocnictwem rodzajowym, obejmuje ono uprawnienie do działania zarówno za
poszczególnych członków konsorcjum jak i jego lidera (Sygnity SA w Warszawie)
w postępowaniu o udzielenie zamówienie publicznego. Oznacza to całokształt czynności
podejmowanych w tym postępowaniu, składanie i podpisywanie wszelkiego rodzaju
oświadczeń, jakie w tym postępowaniu są wymagane.
Niezrozumiałą przy tym zupełnie jest argumentacja Odwołującego, zgodnie z którą
„Załączone pełnomocnictwo zezwala jedynie na występowanie/reprezentowanie firm
tworzących konsorcjum, ale nie na tworzenie dokumentów w imieniu tych firm.”. Przecież
reprezentowanie w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego to przede wszystkich
dokonywanie czynności na piśmie; sporządzanie dokumentów – przypomnienia wymaga, ze
w myśl art. 9 ust. 1 ustawy prawo zamówień publicznych, postępowanie o udzielenie
zamówienia, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, prowadzi się z zachowaniem
formy pisemnej.
Stąd brak było podstaw do podzielenia wniosku Odwołującego, że Konsorcjum Sygnity
powinno zostać wykluczone z postępowania wobec niezłożenia prawidłowego oświadczenia,
a jeśli wykonawca nie był wzywany jeszcze w trybie art. 26 ust. 3 ustawy, to ewentualnie -
w przypadku, gdyby oferta Konsorcjum Sygnity nie podlegała odrzuceniu - powinien zostać
wezwany do uzupełnienia brakującego oświadczenia.
[6] w zakresie zarzutu dotyczącego podstawy odrzucenia oferty Qumak SA
w Warszawie z powodu zaniżenia wyceny praw autorskich – jako czynu nieuczciwej
konkurencji, a także wobec sprzeczności treści oferty z treścią SIWZ
Odwołujący powyższe zarzuty osadził w fakcie zaoferowania przez Qumak SA w Warszawie
oprogramowania, które w Tabeli 3 „Tabela kalkulacji ceny" zostało wycenione łącznie na
kwotę 12.149,00 zł, co obejmuje oprogramowanie przekazywane Zamawiającemu wraz
z prawami autorskimi. W ocenie Odwołującego jest to kwota niewiarygodnie niska,
nierzetelna; nie jest możliwe wyprodukowanie w ramach takiego wynagrodzenia
oprogramowania o funkcjonalności wskazanej w SIWZ - w innych ofertach kwota ta wynosi:
w ofercie Asseco Poland S.A. - 17 733 294,08 zł brutto, w ofercie Konsorcjum SMT - 5 782
082,40 zł brutto.
Ponadto, zdaniem Odwołującego przedmiotowe oprogramowanie występuje w ofercie
Qumak SA w Warszawie jedynie w związku z etapami dokumentacyjnymi, w etapie 1
Opracowanie Planu Podprojektu i etapie 2 Opracowanie Projektu Technicznego. Qumak
S.A. nie zaoferował tego oprogramowania w etapach 4 Wdrożenie Pilotażowe Systemu i 5
Wdrożenie Produkcyjne Systemu, w których zgodnie z załącznikiem 2 do SIWZ
„Harmonogram Rzeczowo Finansowy” wymagane jest dostarczenie produktów będących
przedmiotem odbioru „Kod źródłowy systemu". W związku z tym oferta, zdaniem
Odwołującego, nie spełnia wymagań SIWZ.
Biorąc pod uwagę argumentację zaprezentowaną w odniesieniu do powyższego zarzutu,
uznano, że nie sposób w powyższej mierze przypisać wykonawcy Qumak SA w Warszawie
czynu nieuczciwej konkurencji. Po pierwsze – zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej złożenie
stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. W świetle powyższego przepisu, czynu nieuczciwej konkurencji należy
upatrywać przez pryzmat złożenia całej oferty, nie są wystarczającymi dla uznania takiego
czynu pewne działania, które rozpatrywane w całości nie wpisują się w definicję czynu
nieuczciwej konkurencji. Odwołujący powołał się na w tym zakresie na art. 3 ust. 1 ustawy
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, który stanowi, że czynem nieuczciwej konkurencji jest
działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes
innego przedsiębiorcy lub klienta.
W sprawie mamy do czynienia ze złożonym przedmiotem zamówienia, jakim jest
zaprojektowanie, budowa i wdrożenie systemu informatycznego a następnie – po jego
wdrożeniu - świadczenie usługi gwarancyjnej. Na wykonanie tego zadania składa się szereg
działań, poczynając od opracowania szczegółowej koncepcji, dostarczenie elementów
sprzętu i oprogramowania niezbędnych do budowy systemu, wytworzenie elementów
autorskich tego systemu, konfiguracja. Niezbędne dla wykonania przedmiotowego zadania
wytworzenie oprogramowania i związana z tym konieczność przeniesienia praw autorskich
pozostaje w gestii wykonawcy. O ile pewne elementy sprzętu, oprogramowania,
niezbędnego do budowy systemu wykonawcy będą musieli nabyć na rynku od innych
podmiotów, to sporne - w zakresie tego zarzutu - oprogramowanie przekazywane
Zamawiającemu wraz z prawami autorskimi jest, co do zasady, wytwarzane samodzielnie
przez wykonawcę. Wyłączną domeną wykonawcy jest w takim wypadku taka lub inna
wycena tego elementu niezbędnego dla realizacji zadania. Nie jest więc tak, jak podaje
Odwołujący w odwołaniu, że koszt wytworzenia oprogramowania nie może być znikomy, ale
musi stanowi istotną część ceny oferty. Skoro, z perspektywy wykonawcy, ma on wykonać
na rzecz Zamawiającego system informatyczny, to te czynności jakie się z tym wiążą,
a spoczywają wyłącznie na wykonawcy (wykonawca sam je wytworzy) pozostają w sferze
jego swobody. Wykonawca może – wytwarzając autorskie oprogramowanie dla celu tego
postępowania – wycenić je na dowolnym poziomie, nie można bowiem przyjąć, że istnieje
pewien koszt wytworzenia oprogramowania, który wykonawca musi ponieść, przykładowo
nabywając je od podmiotu trzeciego. W przeciwieństwie do tych elementów, które
wykonawca kupi od innych podmiotów, po pewnej ustalonej, rynkowej cenie, elementy przez
niego wytwarzane mieszczą się w swobodzie jego wyceny, szczególnie, że koszt realizacji
zamówienia a także dochód, jaki z tego tytułu osiągnie, odnoszony być może do całego
przedsięwzięcia, a nie jednostkowych w tym wypadku elementów związanych z realizacją
zamówienia.
Tak też na rozprawie argumentował wykonawca Qumak SA w Warszawie: ten koszt ujęty
jest w kolumnie tabeli 3 w kolumnie tytułowanej „usługi”, „koszty dokumentacji”: koszt
wytworzenia oprogramowania to w znacznej mierze koszt usługi świadczonej przez
człowieka; koszt produkcji oprogramowania na użytek tego postępowania jest wyższy, aniżeli
podane w tabeli 12 149 zł, ale na ten koszt składają się prace programistów, analityków,
elementy związane z produkcyjnym i pilotażowym wdrożeniem - te koszty ujęte są
w kolumnie „usługi”
Stąd na podstawie samego tylko faktu wyceny tego elementu zamówienia, w części
odnoszącej się do oprogramowania przekazywanego Zamawiającemu wraz z prawami
autorskimi, Odwołujący nie wykazał by stanowiło ono działanie pozwalające uznać złożenie
oferty za czyn nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący
także
w
zakresie
zaoferowania
oprogramowania
przekazywanego
Zamawiającemu wraz z prawami autorskimi wykazywał niezgodność oferty z SIWZ, z uwagi
na to, że Qumak SA w Warszawie przeniesienie spornego oprogramowania przypisał do
dwóch pierwszych etapów realizacji zamówienia, to jest etapów: 1 Opracowanie Planu
Podprojektu i etapu 2 Opracowanie Projektu Technicznego. Dostrzeżenia jednak wymaga,
że powyższe nie oznacza niezgodności oferty z treścią SIWZ: jeśli wykonawca zaoferował
i wycenił programy komputerowe, do których mają być przekazane majątkowe prawa
autorskie przypisując je do etapu 1 i 2, to oznacza to tyle tylko, że wykonawca wyraża
gotowość ich dostarczenia wcześniej niż wynika to z Harmonogramu Rzeczowo-
Finansowego. Przekazanie tego oprogramowania, wkomponowanie go do systemu może
nastąpić później, stosownie od potrzeby ujawniającej się w toku realizacji zamówienia i planu
jego realizacji. Wcześniejsza gotowość do dostarczenia wskazanych elementów nie stanowi
zatem niezgodności z SIWZ. Ponadto, zgodnie z przyjętą w postępowaniu zasadą – zapłata
ma nastąpić dopiero po podpisaniu protokołu odbioru.
Stąd i w tej części zarzut, wskazujący na niezgodność oferty Qumak SA w Warszawie
z SIWZ nie zasługuje na uwzględnienie.
[7] w zakresie zarzutu niegodności oferty Qumak SA w Warszawie z SIWZ, z uwagi na
niezachowanie terminów dostawy oprogramowania standardowego:
Odwołujący, opierając się o udzielone przez Zamawiającego wyjaśnienie treści SIWZ
(oodpowiedź na pytanie 18 z dokumentu z pakietu 28 odpowiedzi Zamawiającego
z 30 stycznia 2013 r.) o treści „Pytanie odnośnie Załącznika 2 do SIWZ: Czy Etap 3
"Dostawa, instalacja i konfiguracja Platformy Sprzętowej" dotyczy i obejmuje swoim
zakresem dostawę wymaganych licencji oprogramowania standardowego (np. systemy
operacyjne, RDBMS, ESB, BPMS)?" udzielił odpowiedzi o treści „Etap 3 oznacza
przygotowanie kompletnej platformy pod instalację pilotażową systemu ISOK. Dostawa
obejmuje sprzęt oraz licencje oprogramowania standardowego (w tym systemy operacyjne,
RDBMS, ESB, BPMS]", wywodzi, że skoro Qumak SA w Warszawie zaoferował dostawę
całości oprogramowania (licencje) przypisując je do etapu 4 Wdrożenie Pilotażowe Systemu
i etapu 5 Wdrożenie Produkcyjne Systemu, to oferta tego wykonawcy nie odpowiada SIWZ.
Jak wynika z treści oferty Qumak SA w Warszawie, wykonawca ten zaoferował dostawę
oprogramowania po części w etapie 3, a także przypisując ją do dalszych etapów: 4 i 5. Dla
etapu 3 te dostawy wykonawca Qumak SA w Warszawie wycenił na 7.151.097,00 zł, nie ma
zatem podstaw do przyjęcia, że dostawa oprogramowania nastąpi wyłącznie w etapach
ściśle produkcyjnych, w których Zamawiający powinien już dysponować oprogramowaniem
(4 Wdrożenie Pilotażowe Systemu i etapu 5 Wdrożenie Produkcyjne Systemu). Tego rodzaju
wnioskowanie stanowi raczej spekulacje co do treści oferty wykonawcy, która przecież
odzwierciedla założony przez danego wykonawcę sposób realizacji zamówienia, w tym
przypisanie, przykładowo, dostawy oprogramowania, do etapu, w którym zamierza
wykorzystać taką jego część, jaka na danym etapie będzie potrzebna. Dostawa części
oprogramowania w etapie 3, oraz przypisanie jego części w Tabeli dla etapu 4 i 5, nie
oznacza, jeszcze, że w etapie 3 wykonawca nie dostarczy kompletnej Platformy Sprzętowej.
Ponadto, Zamawiający wyjaśnił, że w żadnym postanowieniu SIWZ nie nałożył obowiązku,
by koszt związany z przekazaniem praw autorskich był powiązany z danym etapem i nie
wymagał ujęcia w Tabeli 3 kosztów praw autorskich dotyczących wytworzenia
oprogramowania w danym etapie. Wyjaśnił także, że koszty ujęte w tabeli kalkulacji ceny
w ofercie Qumak SA w Warszawie rozumiał tak, że w zakresie przekazania praw autorskich
do oprogramowania wykonawca przekazuje prawa autorskie do prototypu, co zostało
zawarte w ramach etapów poprzedzających etap 3, 4 i 5, co uznano za prawidłowe i nie
naruszające postanowień SIWZ.
Stąd i ten zarzut nie znalazł potwierdzenia.
[7] w zakresie zarzutu dotyczącego podstawy do odrzucenia oferty Qumak SA
w warszawie, jako stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji oraz błąd w obliczeniu
ceny, z uwagi na zaoferowanie elementów sprzętu poniżej kosztów wytworzenia:
Bezspornie, w ofercie Qumak SA w Warszawie, dla sprzętu ujętego w poz. 50-80 Tabeli 4,
wykonawca ten, w kolumnie tabeli traktującej o koszcie dostawy/licencji/praw autorskich
podał ceny 123 zł. Dotyczy to takich elementów sprzętu, jak: szafy rack, platforma sprzętowa
baz danych, serwery blade, obudowy blade, macierze SAN/NAS, serwer backup, sieć 10
GbE, sieć FC, urządzenie taśmowe, stacje robocze dla administratorów. W tych pozycjach
mieszczą się elementy sprzętu wymagane dla wykonania zamówienia, przy czym ich ilości
nie są prezentowane w Tabeli 4, a wynikają już z zawartości opisu przedmiotu zamówienia.
Z tego względu każdorazowo, dane pozycje obejmują większą ilość danego sprzętu –
przykładowo, jeśli chodziło o serwery blade – tabela dotyczy ich 32 sztuk, wymaganych
w Opisie przedmiotu zamówienia. Tabela – poza kolumną odnoszącą się do kosztu
dostawy/licencji/praw
autorskich
obejmuje
dla
każdego
elementu
sprzętu
czy
oprogramowania kolumnę – koszt wdrożenia. Tabela – dla celu zaprezentowania przez
wykonawcę oferowanego rozwiązania obejmowała następujące kolumny: „Nazwa
handlowa/deklaracja opracowania programu", „Oznaczenie/wersja", „Koszt wdrożenia'',
„Koszt licencji/praw autorskich/dostawy". Zatem każdy oferowany w postępowaniu element
był prezentowany ze wskazania w sposób ogólny jego kategorii (co narzucił już
Zamawiający), skonkretyzowania przez wykonawcę jego producenta, typu, modelu
a następnie wyceny w podziale na koszt dostawy – dla sprzętu (dla oprogramowania
standardowego – koszt licencji, dla oprogramowania wytworzonego przez wykonawcę –
kosztu praw autorskich) oraz koszt wdrożenia.
Wykonawca Qumak tłumaczył wycenę wymienionych elementów sprzętu na 123 zł, tym, że
w praktyce sprzęt dostarczany jest w pewnym pakiecie, a sprzedawcy nie wyodrębniają
kosztów wdrożenia sprzętu czy oprogramowania, co potwierdza załączone do wyjaśnień
Przystępującego z 17 kwietnia 2013 r. pismo innego podmiotu. Wykonawca zgodził się przy
tym z tezą że nie można kupić serwerów Blade za cenę 123 zł (dotyczyłoby to 32 sztuk tych
serwerów), wskazując że koszty elementów sprzętu ujęte zostały w innych pozycjach Tabeli
4, to jest w usługach wdrożeniowych, częściowo w oprogramowaniu. Potwierdza powyższe
wyjaśnienie tej kwestii dokonane przez Qumak SA w Warszawie w piśmie z dnia 19 marca
2013 r. Dostrzeżenia przy tym wymaga, że, przykładowo dla serwerów blade, wykonawca
wycenił usługę wdrożeniową dla wszystkich serwerów na kwotę 25.707 zł.
Zwrócić w tym miejscu należało uwagę na treść instrukcji poprzedzającej Tabelę 4 – mówi
ona dla każdego z elementów o dwóch kategoriach ujmowanych w ramach wyceny: odrębnie
o koszcie dostawy/licencji/praw autorskich oraz odrębnie o koszcie ich wdrożenia. Trzeba
zatem przyjąć, że w Tabeli, w sposób kompletny należało zaprezentować koszt dostarczenia
Zamawiającemu danych elementów, z rozbiciem ich na koszt pozyskania danego elementu
na rynku, rozumiany jako koszt dostawy (zakupu sprzętu), koszt licencji – gdy mamy do
czynienia z oprogramowaniem gotowym lub koszt wytworzenia własnego programowania –
koszt praw autorskich – gdy mamy do czynienia z oprogramowaniem stworzonym na
potrzeby tego postępowania, oraz koszt wdrożenia – który odnosił się do czynności
związanych z wkomponowaniem danego elementu do systemu. Tak czy inaczej, w Tabeli,
w sposób pełny i kompletny należało podać – w rozbiciu na te dwa elementy, koszty
dostarczenia określonych elementów. Można zgodzić się przy tym, że nie może mieć
negatywnego znaczenia – zważywszy, że Tabela 4 miała służyć przede wszystkim
prezentacji oferowanego asortymentu a nie jego wycenie (znaczenie kalkulacji ceny posiada
dopiero Tabela 3) ewentualne ujęcie kosztu sprzętu nie w kolumnie „koszt dostawy” ale
w kolumnie „koszt wdrożenia”.
Zgodzić się trzeba z Odwołującym – co potwierdził także wykonawca Qumak SA
w Warszawie - że nie sposób kupić 32 serwerów blade za cenę 123 zł, czyli poniżej 4 zł za
sztukę. Czy, uwzględniając ewentualne dodatkowe koszty przypisane przez Qumak do tych
serwerów, to jest ujęte w kolumnie „koszt wdrożenia” na kwotę 25.707 zł (co daje niespełna
804 zł za serwer), możliwe jest dokonanie takiego zakupu, pozostawić należało
wnioskowaniu nie tylko profesjonalistów obrotu informatycznego (na marginesie, dostrzec
przy tym wymaga, że Odwołujący w swoim odwołaniu wskazywał jedynie, że nie jest możliwe
zakupienie 32 serwerów blade w cenie 123 zł, nie czynił takiego wniosku z uwzględnieniem
kosztów ujętych w kolumnie „koszt wdrożenia”). Inni wykonawcy wyceniali serwery na kwoty:
Asseco - 14 000 zł, konsorcjum S&T - 13 000, konsorcjum SMT Software - 30 000 zł.
Dostrzeżenia przy tym wymaga, że zgodnie z instrukcją wypełnienia spornej Tabeli, ma ona
służyć m.in. weryfikacji, w toku realizacji umowy zgodności cen dostawy sprzętu z tymi
podanymi w ofercie. Oznacza to tyle, że wykonawca będzie miał obowiązek dostarczenia
Zamawiającemu na etapie wykonywania wymienionych w Tabeli 4 elementów sprzętu po
cenach, jakie w tej tabeli podał. Tabela w jej części instrukcyjnej, wyraźnie się odnosi do
„zgodności cen dostarczonych komponentów z cenami wskazanymi w ofercie” – co oznacza,
że na etapie dostawy wykonawca jest obowiązany do zachowania tych cen oferowanych
produktów, jakie podał w ofercie – Tabeli 4. Nie jest to tożsame z cenami, po jakich nabywa
ten sprzęt – z treści tabeli 4 nie wynika obowiązek zaprezentowania kosztów, jakie
wykonawca ponosi w celu nabycia składników do oferowanego systemu, ale cen, po jakich
oferuje Zamawiającemu te produkty.
Nie jest więc tak, jak mówi się w złożonej przez Odwołującego opinii, traktowanej jako
stanowisko strony (z uwagi na zawarte w niej rozważania mające charakter prawny, nie zaś
ustaleń faktycznych, oraz z uwagi na opracowanie jej nie przez biegłego powołanego przez
KIO – dokument nr [24]), że ceny w Tabeli mają umożliwiać weryfikację ceny dostawy
sprzętu z wartościami podanymi w Tabeli 3. Nie chodzi tu bowiem o ceny, po jakich
wykonawca nabywa oferowane elementy (jakie ponosi koszty w związku z tym), ale o ceny,
za które przenosi je na Zamawiającego.
Istotną przy tym dla oceny stawianego zarzutu jest okoliczność, że wykonawca zaoferował
sporne elementy sprzętu, nie można więc, na podstawie zawartości Tabeli 4 – jej pozycji 50
– 80 powiedzieć, że wykonawca nie zaoferował konkretnych, wymaganych elementów.
Porównywanie zatem oferty Qumak SA w Warszawie w tej mierze z ofertą Comarch SA
w Krakowie, która została odrzucona, jest o tyle nieuprawnione, że pierwszy z wykonawców
zaoferował pewne elementy w niskiej cenie, podczas gdy drugi wykonawca, wyceniając inne
elementy (prawa autorskie) na kwotę 0 zł, oświadczył tym samym, że nie są one oferowane
wcale. Także Odwołujący, stawiając powyższy zarzut wobec oferty Qumak SA w Warszawie,
odnosi go wyłącznie do wyceny wymienionych w tabeli 4 poz. 50-80 elementów sprzętu.
Dostrzegając zatem przyznanie przez dysponenta tej oferty, że cena 123 zł nie może
obejmować kosztów dostawy różnych, wymienionych w poz. 50-80 Tabeli elementów,
podkreślenia wymagają zarzuty, jakie w odniesieniu do tej sytuacji postawił Odwołujący.
Odwołujący na rozprawie sprecyzował stawiany zarzut czynu nieuczciwej konkurencji,
podając, że czyn nieuczciwej konkurencji, który przypisuje Przystępującemu Qumak SA
w Warszawie określony został w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, tj. utrudnianie innym podmiotom dostępu do rynku, w szczególności poprzez
sprzedaż produktów poniżej kosztów wytworzenia.
Dostrzeżenia w tym miejscu wymaga, że tak postawiony zarzut nie pozwala na jego
uwzględnienie. Z jednej strony, zarzut wskazujący na czyn nieuczciwej konkurencji, jaki
przypisuje Odwołujący wykonawcy Qumak SA w Warszawie nie został wyartykułowany
w odwołaniu (art. 192 ust. 7 ustawy), został doprecyzowany dopiero na rozprawie, przy czym
z treści odwołania - zawartej w nim argumentacji, nie sposób wywnioskować, że mowa jest
o utrudnianiu innym podmiotom dostępu do rynku, w szczególności poprzez sprzedaż
produktów poniżej kosztów wytworzenia. Ogólna konstatacja uczyniona w zakresie
powyższego zarzutu w odwołaniu, że mamy do czynienia z czynem nieuczciwej konkurencji
opatrzona spostrzeżeniem, że dostawcy sprzętu nie są w stanie zaoferować ceny sprzedaży
na takim poziomie; nie jest możliwe złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, które mogłyby być
zgodne z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym i które mogłyby uzasadniać w sposób
wystarczający zaoferowanie sprzętu komputerowego w takiej ilości i jakości, jak określone
w SIWZ, za 123 złote, a także zarzut naruszenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3) i 6) ustawy
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Qumak S.A., pomimo iż Qumak S.A. zaoferował
dostawy sprzętu komputerowego poniżej kosztów wytworzenia/zakupu, a oferta w tym
zakresie zawiera błąd w obliczeniu ceny, nie pozwalają na odczytanie, że intencją
Odwołującego było przypisanie Qumak SA w Warszawie czynu, o którym mowa w art.
15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Z drugiej strony, zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
odrzuceniu podlega taka oferta, której złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Jeśli
upatrywać – jak czyni to Odwołujący – czynu nieuczciwej konkurencji w fakcie zaoferowana
określonych elementów służących opracowaniu przedmiotu zamówienia, to jest tych ujętych
w poz. 50-80 oferty Qumak SA w Warszawie poniżej kosztów ich nabycia, to powyższe nie
znajduje przełożenia na dyspozycję art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych,
by złożenie oferty – rozpatrywanej jako całość – stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji.
Wycena poszczególnych elementów „wewnątrz oferty” nie czyni całej oferty stanowiącą
przejaw czynu nieuczciwej konkurencji. Wycena tych elementów nie służyła bowiem ich
ocenie w ramach odrębnych kryteriów oceny ofert, nie miała znaczenia dla wyboru oferty
wykonawcy, który to wybór następował przecież na podstawie ceny zaoferowanej za cały
przedmiot zamówienia. Nie sposób też pomijać, że przedmiotem zamówienia jest
zaprojektowanie i budowa systemu informatycznego, nie zaś dostawa składających się na
ten system wielu komponentów: sprzętu, oprogramowania, pracy ludzkiej i wszystkiego tego,
czego wymaga stworzenie systemu zgodnego z wymaganiami Zamawiającego. Stąd
– w okolicznościach analizowanej sprawy – nie sposób upatrywać w wycenie wybranych
elementów służących realizacji zamówienia – tak jak sprecyzował na rozprawie stawiany
zarzut Odwołujący - działania zmierzającego do utrudniania innym podmiotom dostępu do
rynku, w szczególności poprzez sprzedaż produktów poniżej kosztów wytworzenia.
W sprawie mamy do czynienia ze sprzedażą przedmiotu złożonego, jakim jest system
informatyczny, agregującego – dla jego wykonania - różne elementy, zatem przypisywana
Qumak SA w Warszawie sprzedaż produktów poniżej kosztów wytworzenia, o której stanowi
przywołany przez Odwołującego przepis art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, powinna być odnoszona do tego, co jest przedmiotem sprzedaży, czyli do
całego systemu. W odniesieniu jednak do ceny tego systemu – rozpatrywanej jako całość -
nie jest podnoszone zastosowanie niedozwolonych praktyk, kwalifikowanych ustawą
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, które by pozwalały przenieść je na grunt ustawy
Prawo zamówień publicznych, w tym przypisać podstawę do odrzucenia oferty o której mowa
w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Dostrzeżenia wreszcie wymaga, że w przedmiotowej sytuacji trudno przypisać wykonawcy
Qumak SA w Warszawie wskazywany przez Odwołującego czyn nieuczciwej konkurencji,
opisany w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, którym ma być
utrudnianie innym podmiotom dostępu do rynku, w szczególności poprzez sprzedaż
produktów poniżej kosztów wytworzenia: postępowanie o zamówienie publiczne ze swej
istoty odbywa się w warunkach konkurencyjnych i każdy podmiot, potencjalnie
zainteresowany udziałem w postępowaniu może w nim wziąć udział na równych zasadach,
jeśli tylko spełnia warunki udziału w postępowaniu. W tym wypadku trudno zatem mówić
o jakimkolwiek utrudnianiu dostępu do rynku, jeśli to Zamawiający a nie wykonawca kreuje
zasady dostępu do zamówienia – warunki udziału w postępowaniu a także jego przedmiot.
W analizowanej sprawie, przedmiotem sprzedaży jest system informatyczny traktowany jako
całość, nie zaś zbiór rozpatrywanych z osobna elementów, jakie są niezbędne do
wytworzenia tego systemu, zatem to cena za ten przedmiot mogłaby być rozpatrywana
w kategorii wskazanego przepisu, zważywszy, że to jedyne kryterium oceny ofert. Ta cena
oferty Qumak SA w Warszawie za wykonanie zamówienia nie pozwala na uznanie, że
wykonawca zmierza do utrudnienia innym podmiotom do rynku – w postępowaniu
o zamówienie publiczne wszyscy wykonawcy, w warunkach rywalizacji, zmierzają do
uzyskania zamówienia, a zatem do stworzenia sytuacji, w której konkurencyjni wykonawcy
go nie uzyskają, czego wyrazem jest konkurowanie przede wszystkim ceną. Powyższe
działanie, realizowane w granicach ustawy, nie nosi jednak znamion nacechowanego
zamiarem ograniczenia dostępu do rynku innym wykonawcom. W analizowanej sprawie,
oferta wykonawcy Qumak SA w Warszawie nie jest zresztą najtańszą. Dostrzeżenia przy tym
wymaga, że wykonawca, podając konkretną cenę za wykonanie zamówienia ma pełną
swobodę w jej ustaleniu, trudno zatem zgodzić się, że w okolicznościach analizowanej
sprawy ewentualny zamysł utrudnienia innym podmiotom do rynku miałby być realizowany
poprzez zaniżoną wycenę jednostkowego elementu, który składa się na realizację
zamówienia, jeśli wykonawca ma pełne pole do ukształtowania ceny za zamówienie i gdy to
ta cena mogłaby służyć ewentualnej eliminacji konkurentów na rynku. Cena jednostkowa za
składowe wchodzące w skład systemu, będącego przedmiotem zamówienia nie ma
w analizowanym postępowaniu znaczenia dla oceny ofert i uznania którejkolwiek z nich za
najkorzystniejszą, zatem nie została spełniona w powyższym zakresie dyspozycja
przywołanego przez Odwołującego przepisu, by - poprzez oferowanie cen poniżej kosztów
wytworzenia - następowało utrudnianie dostępu do rynku. Powyższe mogłoby,
w okolicznościach analizowanej sprawy, być rozpatrywane w odniesieniu do ceny za
wykonanie zamówienia.
Nie sposób także, w świetle podnoszonych przez Odwołującego okoliczności, w tym wyceny
kosztu dostawy wymienionych elementów, składających się na oferowany system na
poziomie 123 zł dopatrzeć się błędu w obliczeniu ceny, o którym traktuje art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Prawo zamówień publicznych. Odwołujący nie wyartykułował, na czym ów błąd
miałby polegać – czy na błędnym rachunku w treści Tabeli 4 w kwestionowanych pozycjach
50-80, co zresztą nie ma miejsca, czy też na niewłaściwym przeniesieniu ujętych tam
wartości do Tabeli 3 – choć i takiego wymagania nie było, by określone wartości z jednej
Tabeli miały być przenoszone do drugiej. Odwołujący wyraźnie podawał, że w jego ocenie,
mamy do czynienia z zaniżeniem ceny za wymienione elementy, z jej podaniem przez
wykonawcę poniżej kosztów zakupu na rynku odpowiedniego sprzętu, co jednak nie oznacza
jakiegokolwiek błędu w obliczeniu ceny. Jeśli bowiem przyjąć, że określenie ceny
odpowiadającej określonym elementom sprzętu oznacza wskazanie, za jaką wartość
wykonawca przeniesienie ten sprzęt na Zamawiającego – to te wartości nie prezentują
perspektywy kosztów i nakładów ponoszonych w związku z realizacją zamówienia, ale
stanowią wyraz wyceny, jakie elementy i w jakiej cenie wykonawca przeniesie na nabywcę
systemu informatycznego (prezentują zatem perspektywę przychodową wykonawcy).
Ponieważ powyższe stanowi oświadczenie woli wykonawcy, składane w sposób świadomy,
nie sposób tu mówić, przy braku dostrzeżonych błędów w rachunku, o błędzie w obliczeniu
ceny. Wykonawca świadomie, a nie w warunkach jakiegokolwiek błędu, podał takie a nie
inne wartości, zatem i ta podstawa do odrzucenia oferty, wynikająca z treści art. 89 ust. 1 pkt
6 ustawy nie została wykazana przez Odwołującego.
Odwołujący nie stawia w powyższym zakresie, w odniesieniu do opisanej wyceny przez
Qumak SA w Warszawie różnych elementów sprzętu na poziomie 123 zł innych zarzutów,
aniżeli błąd w obliczeniu ceny oraz dopuszczenie się czynu nieuczciwej konkurencji, które
mają w jego ocenie powodować, że mamy do czynienia ze złożeniem oferty podlegającej
odrzuceniu (art. 89 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych). Krajowa Izba
Odwoławcza, będąc związana - w myśl art. 192 ust. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych
– tak postawionymi zarzutami, nie dopatrzyła się podstaw do przypisania Qumak SA
w Warszawie ani błędu w obliczeniu ceny w zakresie wskazywanych pozycji Tabeli 4
elementów sprzętu, ani czynu nieuczciwej konkurencji, którym miałoby być, kwalifikowane
w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji utrudnianie innym
przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez sprzedaż towarów lub usług
poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów
zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców.
[8] w zakresie zarzutu niezgodności ofert wykonawców w zakresie, w jakim
zaoferowano oprogramowania do wirtualizacji Microsoft Windows Server 2012
i Microsoft Hyper-V lub Oracle VM Server, które, w ocenie Odwołującego nie będzie
wspierało zainstalowanego u Zamawiającego oprogramowania Debian Linux:
Odwołujący powyższy zarzut wywiódł w oparciu o przyjęte przez siebie rozumienie SIWZ,
upatrując w postanowieniu W 930 (strona 292-294 Załącznika nr 1 do SIWZ „Opis
przedmiotu zamówienia") o treści, w jego części końcowej: „Zamawiający dostarczy
i zainstaluje w Centrum Zapasowym następujące oprogramowanie:
1)
Debian Linux w najnowszej wersji
2)
Centos Linux w najnowszej wersji 2 instalacje"
Obowiązku zaoferowania takiego oprogramowania, które będzie wspierać posiadany przez
Zamawiającego oprogramowanie Debian Linux. W ocenie Odwołującego, w oparciu
o informacje podawane na stronach internetowych producentów oprogramowania do
wirtualizacji Microsoft Windows Server 2012 i Microsoft Hyper-V lub Oracle VM Server, te
oprogramowania nie będą wspierały oprogramowania Zamawiającego Debian Linux.
Odwołujący wywiódł, w szczególności, że Oprogramowanie Debian Linux będzie
instalowane na serwerach blade, które zgodnie z grupą wymagań GW 74 Wirtualizacja
(strona 252-254 Załącznika nr 1 do SIWZ) i wymaganiem W 669 (strona 253-254) mają
zostać objęte oprogramowaniem do wirtualizacji.
Po pierwsze, podzielono stanowisko Zamawiającego, że cytowane wyżej postanowienie
SIWZ, mówiące o tym, że Zamawiający dostarczy i zainstaluje w Centrum Zapasowym
określone oprogramowanie nie ma charakteru obligującego wykonawców do przyjęcia, że
jedynie to oprogramowanie może zostać użyte i że wyraża ono możliwość skorzystania
przez wykonawców z tego oprogramowania, co nie wyłącza zastosowania innego, w tym
„podmiany” tego oprogramowania. Dostrzeżenia przy tym wymaga, że w świetle wymagania
W 930, wykonawca ma dostarczyć oprogramowanie standardowe, które jest niezbędne do
uruchomienia Systemu Hydrologii i Systemu Telemetrii w Centrum Zapasowym,
zapewniające poprawne działanie obu systemów (…).
Niewątpliwym jest, że Zamawiający pozostawił wykonawcom pewną swobodę w zakresie
zastosowanych do wykonania zamówienia elementów – sprzętu i oprogramowania,
narzucając pewne elementy w Tabeli 4, ale pozwalając zarazem na dopełnianie jej innymi,
nie wskazanymi przez siebie elementami – skoro w części instrukcyjnej poprzedzającej ten
formularz podał, że wykonawca może do tej Tabeli dodawać dodatkowe wiersze – W celu
umożliwienia Zamawiającemu weryfikacji zgodności wykonania zamówienia z treścią oferty,
Wykonawca powinien: 1. wykorzystać możliwość dopisania komponentów ([Dodatkowe
komponenty wg przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne wcelu zapewnienia kompletności
rozwiązania oferowanego przez wykonawcę, 2. w przypadku, kiedy Wykonawca przewiduje,
że oferowane przez niego rozwiązanie wymaga by komponent składał się z więcej niż
jednego składnika cenowego, dla każdego z takich komponentów (oznaczonych Lp.). Tym
samym trzeba przyjąć, że wykonawcy, których zadaniem jest zaprojektowanie i budowa
systemu, mieli jedynie w pewnym stopniu zakreślone ramy dotyczące budowy tego systemu,
przykładowo musieli zastosować w nim pewne rodzaju sprzętu, które Zamawiający narzucił
już w Tabeli 4, ale mieli możliwość zastosowania innych, dodatkowych elementów. Oznacza
to zatem, że wykonawcy mieli w tej mierze względną swobodę, zaś postanowienie, że
Zamawiający dostarczy i zainstaluje oprogramowanie Debian Linux oznacza jedynie, że
wykonawcy w zakresie odpowiedniego komponentu, stosownie do swojej wizji projektu
Systemu i założonego rozwiązania, mogli w tej mierze skorzystać z niego lub przewidzieć
inne rozwiązania.
Przypomnienia w tym miejscu wymaga, że przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie
i budowa określonego systemu, nie zaś integracja systemów posiadanych przez
Zamawiającego, kiedy zadaniem wykonawcy jest skonsolidowanie różnych elementów
w sposób zapewniający ich bezkonfliktowe działanie i zastosowanie wszystkich posiadanych
przez Zamawiającego zasobów i systemów podlegających integracji. Tu mamy do czynienia
z zaprojektowaniem systemu, gdzie Zamawiający, narzucając konieczność użycia
wskazanych
przez
siebie
rodzajów
sprzętu,
oprogramowania,
wykonania
prac
programistycznych, dopuścił dodawanie przez wykonawców dodatkowych elementów.
Gdyby było tak, że Zamawiający wymaga kategorycznie użycia posiadanego przez niego
oprogramowania Debian Linux, powinno było to znaleźć czytelny i jednoznaczny wyraz
w SIWZ.
Po drugie, Odwołujący nie stawia tezy, że oprogramowanie do wirtualizacji Microsoft
Windows Server 2012 i Microsoft Hyper-V lub Oracle VM Server nie będzie współpracowało
z Debian Linux, tylko że nie ma ono wsparcia producenta, w razie skomponowania go tym
oprogramowaniem. Odwołujący wykazywał, że to wsparcie oznacza opiekę producenta,
zapewnienie pewnej obsługi. Treść wymagań opisywanych przez Zamawiającego nie
pozwala przyjąć, że Zamawiający postawił wyraźne oczekiwanie, by te oprogramowania się
„wspierały”, ale by oferowane rozwiązanie, składające się z różnych narzędzi pozwalało na
osiągnięcie wymaganych funkcjonalności, by zastosowane oprogramowania współdziałały
efektywnie, co pozostawił wykonawcom na ich ryzyko. W świetle brzmienia SIWZ, rzeczą
wykonawców
było
zaproponowanie
takiego
rozwiązania,
zestawienie
takiego
oprogramowania, które będzie funkcjonowało. Zamawiający nie narzucił bowiem
wykonawcom ani obowiązku zaoferowania konkretnego oprogramowania, ani też nie
wskazał, że założone dla realizacji zamówienia oprogramowanie ma mieć wsparcie
producenta. Podkreślenia w tym, miejscu wymaga, że w przytaczanych przez Odwołującego
postanowieniach SIWZ, na potwierdzenie stawianych przez niego zarzutów, nie mówi się
o obowiązku zapewnienia przez wykonawcę wsparcia producenta oprogramowania
w zakresie tego oprogramowania, które będzie musiało współfunkcjonować z posiadanym
przez Zamawiającego oprogramowaniem; mówi się jedynie o zapewnieniu współdziałania,
o kompatybilności. Nie jest więc wystarczające dla stwierdzenia, że oprogramowania nie
będą ze sobą w sposób bezkonfliktowy współpracować fakt, że w dokumentach
udostępnianych przez producentów oprogramowania (Oracle i Microsoft) nie wymienia się
systemu operacyjnego Debian Linux. Nie wynika z nich bowiem twierdzenie negatywne – że
wskazywane oprogramowania nie dadzą się ze sobą pogodzić, a jedynie tyle, że producent
oprogramowań z grupy Oracle i Microsoft nie wypowiada się na ten temat.
Pamiętać należy o tym, że ofertę wykonawcy można odrzucić jedynie wtedy, gdy mamy do
czynienia z niezgodnością z SIWZ o charakterze oczywistym, wtedy gdy SIWZ
jednoznacznie i czytelnie stawia pewne wymagania dotyczące przedmiotu zamówienia.
W związku z tym, niezgodności oferty z SIWZ nie można domniemywać czy odgadywać na
podstawie nieprecyzyjnych postanowień SIWZ. W analizowanej sprawie, Zamawiający
w analizowanych postanowieniach SIWZ nie wyartykułował w sposób jednoznaczny, taki
który by pozwalał przyjąć, że postawione zostało oczekiwanie złożenia takiej oferty, w której
zaoferowane
zostanie
oprogramowanie
zapewniające
wsparcie
producenta
oprogramowania.
Nie stanowi podstawy do wniosku, że takie wsparcie było wymagane treść wymagań, na
które powoływał się Odwołujący:
W 669, mówiące o obowiązku dostarczenia licencji koniecznych do zwirtualizowania
wszystkich dostarczonych przez Wykonawcę serwerów blade dostarczonych do ISOK –
IMGW – Węzła Centralnego, ISOK – IMGW – Centrum Zapasowego, ISOK – KZGW, ISOK –
KZGW – Centrum Zapasowego, a także W 656 i 655, zgodnie z którymi system operacyjny
musi wspierać wirtualizację jako virtualization guest (dla systemów instalowanych na hostach
wirtualizowanych) oraz że platforma wirtualizacyjna musi wspierać dany system operacyjny.
Ponadto dostrzeżenia wymaga, że Odwołujący odnosi się do zapewnienia wsparcia przez
producenta, które ma charakter pewnego aspektu formalnego, pewnego porozumienia,
którego przedmiotem będzie zapewnienie pewnej obsługi przez tego producenta, nie jest to
więc wymaganie dotyczące cech, właściwości czy funkcjonalności danego oprogramowania.
Cytowane przez Odwołującego postanowienia SIWZ odnoszą przy tym do zapewnienia
funkcjonowania systemu, jego określonych elementów, zapewnienia pewnej sfery faktu, nie
zaś pewnej sfery prawnej, formalnej ze strony producenta (wskazywanej przez
Odwołującego możliwości korzystania z Serwisu Microsoft przy rozwiązaniu problemów).
Zatem już na tym etapie ujawniają się między Odwołującym i Zamawiającym sprzeczne
rozumienia postanowień SIWZ, które muszą być uwzględniane w kontekście tych
postanowień SIWZ w takim kształcie, jaki one przybrały w tym postępowaniu. Nie sposób na
podstawie tak opisanych wymagań Zamawiającego, upatrywać obowiązku zaoferowania
oprogramowania, które będzie opatrzone pewną opieką producenta, wyrażającą się
w zagwarantowaniu funkcjonowania oprogramowania z innym oprogramowaniem w sposób
bezkonfliktowy. W tym postępowaniu Zamawiający zdaje się wymagać takiego
skomponowania systemu, który – po zastosowaniu wymaganych przez niego kategorii
sprzętu oprogramowania - pozwoli na realizację wymaganych przez Zamawiającego
funkcjonalności, niezależnie od tego jak wykonawca zapewni osiągnięcie tego celu. Jak
wskazywał Zamawiający, czemu Odwołujący nie zaprzeczał, wykonawca jest zobligowany
do 5-letniego serwisu i zapewnienia poprawnego działania systemu niezależnie od gwarancji
producenta. Bez znaczenia jest zatem teza prezentowana przez Odwołującego, iż skoro
oprogramowanie Debian Linux jest niezbędne do działania fragmentu posiadanego już
oprogramowania, jakim jest Monitor IMGW to nie jest udowodnione, że produkt Monitor
IMGW nie przestanie działać w razie podmiany oprogramowania Debian Linux na inne i że
żaden z wykonawców nie może tego uwodnić, ponieważ nie posiada wiedzy, co byłoby
w razie zamiany takiego oprogramowania, skoro to zadaniem wykonawcy jest takie
wykonanie systemu, by funkcjonował on poprawnie i za to wykonawca ponosi
odpowiedzialność kontraktową.
Po trzecie, zawarte w wymaganiu W 930 – z którego to Odwołujący wywodzi obowiązek
dostarczenia oprogramowania wspierającego Debian Linux, informacje o posiadaniu przez
Zamawiającego tego oprogramowania odnosić się mogą jedynie do narzędzi do wirtualizacji
dla Centrum Zapasowego - to wymaganie zawarte jest w tej części opisu przedmiotu
zamówienia, która traktuje o Centrum Zapasowym. Jeśli więc wykonawcy oferowali
kwestionowanego rodzaju oprogramowania a także inne, to nie sposób ustalić, które
dotyczyłoby Centrum Zapasowego.
Nie miały rozstrzygającego znaczenia w tej mierze składane przez strony oświadczenia:
złożone przez Comarch SA w Krakowie oświadczenia innego podmiotu, wskazujące, że jego
oprogramowanie jest zgodne ze spornym wymaganiem (dowód nr [29]) – ocena zgodności
oferowanych rozwiązań z SIWz odbywa się bowiem w oparciu o brzmienie SIWZ
i odczytywane z niej wymagania, a także o właściwości oferowanego przedmiotu, których
ustalenie na podstawie oświadczenia takiego jak to przedłożone przez wykonawcę ma, już
choćby z uwagi na jego bardzo ogólną treść, ograniczony walor dla ustalenia okoliczności
spornych w postępowaniu. Podobne znaczenie należało przypisać oświadczeniu innego
podmiotu, złożonemu przez Odwołującego, mającemu wykazywać, że w ocenie tego
podmiotu produkty wirtualizacyjne Microsoft nie wspierają systemu operacyjnego Debian
Linux.
Po czwarte, nie sposób pomijać okoliczności, że w tej mierze większość wykonawców
zaoferowała rozwiązania oparte na zastosowaniu kwestionowanych przez Odwołującego
oprogramowań. Trudno zatem przyjąć, że niemal wszyscy wykonawcy, będąc
profesjonalistami w obrocie informatycznym, odczytując ten sam dokument jakim jest SIWZ
opracowana dla tego postępowania, znając i poddając analizie możliwe do zastosowania
w tej mierze rozwiązania dostępne na rynku (oprogramowania do wirtualizacji), w sposób
niewłaściwy odczytali zawarte w nim wymagania i złożyli oferty nieodpowiadające SIWZ.
Zwrócić należy uwagę, że konsorcjum SMT Software zaoferowało w tej części inne
oprogramowanie, co jednak wynika z przyjęcia odmiennej, niezgodnej z SIWZ koncepcji
realizacji zamówienia (rozwiązanie oparte na chmurze usług)).
Po piąte, znamienne jest złożone na powyższą okoliczność na rozprawie w dniu 21 maja
2013 r. oświadczenie wykonawcy Qumak SA w Warszawie (dokument nr [25]; oświadczenie
wykonawcy Qumak SA w Warszawie na rozprawie w dniu 5 czerwca 2013 r.), zawierające
porównanie elementów ofert dotyczących oprogramowania do wirtualizacji z oferty Qumak
SA w Warszawie i z oferty Asseco Poland SA w Rzeszowie, na okoliczność, że rozwiązania
wskazane w ofercie Qumak są rozwiązaniami spełniającymi warunki stawiane w SIWZ.
Jakkolwiek, można rozważać – czy w świetle art. 179 ust. 1 ustawy – wymagane w nim
przesłanki materialnoprawne, w tym możliwość poniesienia szkody w wyniku zarzucanych
naruszeń prawa, można odnosić do poszczególnych zarzutów czy też odnoszą się one do
wniesienia odwołania jako takiego, trudno zaakceptować sytuację, że wykonawca posiada
interes i możliwość poniesienia szkody w wyniku stawiania naruszeń przepisów, które –
w razie uwzględnienia, dotykałyby także jego sytuacji. Przepis art. 179 ust. 1 ustawy nie
nawiązuje do interesu rozumianego jako dążenie do uzyskania stanu ogólnej zgodności
z prawem, ale do realizacji interesu konkretnego wykonawcy, w konkretnym postępowaniu
polegającego na uzyskaniu stanu, w którym ten wykonawca będzie mógł uzyskać
zamówienie. W razie potwierdzenia zasadności stawianych w zakresie powyższego zarzutu
tez, należałoby przecież rozważyć identyczną ocenę wszystkich ofert, w których
zaoferowano kwestionowane w odwołaniu oprogramowanie. Skutkiem takiej oceny mogłoby
być zatem jedynie odrzucenie ofert, w których je przewidziano, co nie realizuje interesu
Odwołującego. Oferta Odwołującego nie jest przedmiotem oceny w postępowaniu
odwoławczym, nie postawiono w nim zarzutów wobec tej oferty, niemniej przypomnienia
wymaga, że Zamawiający jest każdorazowo uprawniony do samodzielnego unieważnienia
podjętych uprzednio czynności, jeśli dopatrzy się w swoim wcześniejszym działaniu
nieprawidłowości, co ma szczególne znaczenie wobec obowiązku równego traktowania
wykonawców w postępowaniu (tak: wyroki Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
10 października 2012 r. w spr. KIO 2037/12 i 2047/12, z dnia 25 sierpnia 2011 r. w spr. KIO
1769/11, z dnia 23 września 2010 r. w spr. KIO 1939/10, z dnia 28 grudnia 2010r. w spr.
o sygn. KIO 2685/10 i KIO 2686/10, z dnia 19 stycznia 2011r. w spr. KIO 34/11, z dnia
21 czerwca 2011 r. w spr. KIO 1231/11, postanowienie z 1 lutego 2011 r. w spr. KIO 159/11).
Z powyższych względów uznano, że postawiony w powyższym zakresie zarzut został oparty
na przyjęciu pewnej, nieuprawnionej interpretacji SIWZ, zaś wskazywane przez
Odwołującego okoliczności na potwierdzenie jego zasadności nie zasługiwały na
uwzględnienie.
[9] w zakresie zarzutu niezgodności ofert wykonawców w zakresie, w jakim
zaoferowano oprogramowanie HP Data Protector do tworzenia kopii zapasowych
i archiwizacji danych:
Odwołujący wycofał powyższy zarzut, zatem nie podlegał on rozpoznaniu.
VI.
ROZSTRZYGNIĘCIE
ODWOŁANIA
ZŁOśONEGO
PRZEZ
WYKONAWCĘ
COMARCH SA W KRAKOWIE (spr. o sygn. KIO 1080/13):
Odwołujący złożył odwołanie wobec odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 2) ustawy, pomimo iż treść oferty Odwołującego odpowiada treści SIWZ oraz
prowadzenia postępowania w sposób naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, zarzucając naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) w zw. z art. 7
ust. 1 ustawy, poprzez odrzucenie oferty Odwołującego, pomimo iż treść oferty
Odwołującego odpowiada treści SIWZ; naruszenie przepisu art. 87 ust. 1 ustawy, poprzez
zaniechanie wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących treści złożonej
oferty w zakresie wszystkich podanych podstaw odrzucenia oferty Odwołującego; naruszenie
art. 7 ust. 1 ustawy, poprzez prowadzenie postępowania w sposób naruszający zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności oceny ofert
w przedmiotowym postępowaniu; unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej na
wyborze oferty Qumak jako oferty najkorzystniejszej; unieważnienia czynności odrzucenia
oferty Odwołującego; dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu Odwołujący podniósł, że:
- Nie istnieje zapis SIWZ z którym oferta Odwołującego byłaby sprzeczna. W szczególności
nigdzie w SIWZ nie istnieje zakaz sformułowania treści oferty w taki sposób, jak uczynił to
Odwołujący.
W szczególności nie istnieje jakiś zakaz wliczenia „kosztu wdrożenia, koszty licencji/praw
autorskich/dostawy" do ceny oferowanego rozwiązania. Nie istnieje też nakaz wpisania do
Tabeli nr 4 kosztu każdego komponentu wskazanego przez Zamawiającego. Jeżeli
Zamawiający miał takie oczekiwanie - nic nie stało na przeszkodzie by taki nakaz lub zakaz
wprost ująć w SIWZ. Ponieważ takie zapisy w SIWZ nie istnieją, a - co należy podkreślić,
muszą one dla celu odrzucenia oferty być jednoznaczne i wyraźne, a co za tym idzie: nie
można ich dorozumiewać - związku z powyższym nie jest jasne, z jakim zapisem SIWZ
oferta Odwołującego jest niezgodna. Wobec udzielonych wyjaśnień i przyjęciu zasady, że
suma kosztów z tabeli 4 niemusi sie równać kosztom z tabeli 3 (gdzie jest cena oferty) - to
odrzucenie oferty Odwołującego z podanym uzasadnieniem, a mianowicie, że nie będzie
mógł Zamawiający w toku oceny oferty sprawdzić, czy wymienione komponenty zostały ujęte
w cenie oferty - jest z gruntu wadliwe, gdyż udzielona do SIWZ z góry przekreśla możliwość
i celowość takiej weryfikacji. Udzielona odpowiedź i przyjęta zasada o niesumowaniu
kosztów obydwu w/w tabel nie pozwala Zamawiającemu, w trakcie oceny ofert nie pozwala
Zamawiającemu na ocenę, czy wymienione w niej komponenty zostały uwzględnione
w cenie oferty Wykonawcy. Zamawiający nie może domniemywać na podstawie pkt 4
formularza ofertowego, iż którykolwiek z wymienionych przez Wykonawcę komponentów, nie
został wkalkulowany przez niego w cenę oferty, gdyż stoi to sprzeczności z udzielonym
przez
niego
wyjaśnieniem.
Wszystkie
koszty
wdrożenia,
koszty
licencji/praw
autorskich/dostawy tych składników, w stosunku do których Zamawiający powziął wątpliwość
zostały i są wkalkulowane w cenę oferty.
- Brak jest jawnego i wyraźnego zakazu w SIWZ, który zabraniałby wypełnienia
przedmiotowej tabeli w sposób, w jaki dokonał tego Odwołujący. W związku z tym po prostu
nie istnieje zapis SIWZ z którym treść oferty byłaby niezgodna. Zamawiający pozostawił do
decyzji Wykonawcy konieczność dopisywania kolejnych komponentów, bądź wprowadzenia
podziału w ramach komponentu. Jeżeli intencje Zamawiającego były inne, powinien był
precyzyjnie sformułować zapisy SIWZ. Treść Formularza ofertowego, w szczególności jego
pkt. 4 od początku budziły wątpliwości co do sposobu jego wypełnienia. Na skutek zapytań
Wykonawców,
treść
formularza
ofertowego
była
kilkakrotnie
zmieniana
przez
Zamawiającego, pomimo to nadal pozwalała na różną interpretację jego zapisów.
Niejednoznaczność zapisów SIWZ i inne intencję jakie miał Zamawiający, a które ujawnił
dopiero na etapie oceny ofert - doprowadziła do odrzucenia 4 z 8 ofert złożonych
w postępowaniu. Tymczasem brak precyzji po stronie Zamawiającego, nieścisłości lub
niedopowiedzenia w zapisach SIWZ, powinny być interpretowane na korzyść Wykonawcy
i nie mogą rodzić wobec Wykonawcy negatywnych konsekwencji. Ponadto Wykonawca, jako
profesjonalista, ma największą wiedzę o oferowanym przez siebie rozwiązaniu, jeśli więc
w tym przypadku uzna - co było dozwolone i dopuszczone w SIWZ - że wymienione przez
niego komponenty zapewniają kompletność oferowanego rozwiązania, a każdy
z wymienionych komponentów to jeden składnik cenowy, to taka treść oferty nie może być
traktowana jako niezgodna z zapisami SIWZ, a co za tym idzie nie może być podstawą
odrzucenia oferty.
Odwołujący zakwestionował także decyzję Zamawiającego o odrzuceniu jego oferty na tej
podstawie, że nie zostało wyraźnie przewidziane oprogramowanie do wirtualizacji,
wykazując, że nie skorzystał z możliwości dopisania komponentu w zakresie
oprogramowania wymaganego do rozbudowy sprzętowej bazy danych, bowiem nie było to
konieczne w celu zapewnienia kompletności rozwiązania oferowanego przez Wykonawcę.
Oferta Comarch zawiera wszystkie niezbędne elementy do poprawnego wdrożenia
i funkcjonowania systemu ISOK, w szczególności zaoferowane licencje obejmują elementy
oprogramowania niezbędne do rozbudowy zaoferowanej Platformy sprzętowej baz danych
(rozbudowa).
- Nie istnieje zapis SIWZ z którym oferta Odwołującego byłaby niezgodna. Zresztą sam
Zamawiający miał z tym kłopot - wskazał bowiem ogólnie na niezgodność oferty
„w szczególności z Opisem Przedmiotu Zamówienia” Już sam ten fakt należy ocenić krytycznie
i uznać go za dowodzący braku wyraźnych podstaw do odrzucenia oferty wygrywającej.
- Wykonawca nie może być obarczany konsekwencjami, braku przedsięwzięcia przez
Zamawiającego odpowiednich środków na wypadek sytuacji, kiedy to nie będzie posiadał
wystarczającej wiedzy na temat zaoferowanego przez Wykonawcę oprogramowania, co
w rezultacie utrudni mu prawidłową ocenę złożonej oferty. Zamawiający mógł np.
zobowiązać Wykonawców do dołączenia w ramach oferty dokumentacji oferowanych
komponentów, nie zrobił tego, miast tego na bazie wyłącznie wykazu z pkt. 4 formularza
ofertowego wysnuwa tak daleko idące wnioski. Pochopna ocena Zamawiającego jest
niezwykle krzywdząca dla Wykonawcy, szczególnie w sytuacji gdy jego oferta, potencjalnie
wygrywająca, zostaje odrzucona wyłącznie na bazie domysłów Zamawiającego, nie
popartych dowodami. SIWZ dopuszcza dostarczanie oprogramowania standardowego
i realizację zamówienia poprzez konfigurację takiego oprogramowania. Nie zachodzi więc
sprzeczność pomiędzy SIWZ a ofertą.
- Odwołujący podjął polemikę z tezą Zamawiającego, iż w wykazie zawartym w ofercie
Wykonawcy nie zostały wyszczególnione wszystkie komponenty platformy sprzętowej.
Zgodnie z zapisami pkt. 4 formularza ofertowego, na które Zamawiający się powołuje,
dowodząc niezgodności treści oferty z treścią SIWZ: „W celu umożliwienia Zamawiającemu
weryfikacji zgodności wykonania zamówienia z treścią oferty, Wykonawca powinien: 1.
wykorzystać
możliwość
dopisania
komponentów
([Dodatkowe
komponenty
wg
przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne w celu zapewnienia kompletności rozwiązania
oferowanego przez wykonawcę (...)". Wykonawca nie skorzystał z możliwości dopisania
komponentu w zakresie oprogramowania wymaganego do rozbudowy sprzętowej bazy
danych, bowiem nie było to konieczne w celu zapewnienia kompletności rozwiązania
oferowanego przez Wykonawcę. Oferta Comarch zawiera wszystkie niezbędne elementy do
poprawnego wdrożenia i funkcjonowania systemu ISOK. Jeżeli Zamawiający powziął
wątpliwość, czy oferta Comarch zawiera wszystkie niezbędne komponenty, w szczególności
komponenty umożliwiające rozbudowę platformy sprzętowej baz danych mógł skorzystać
z prawa wezwania Wykonawcy do wyjaśnień.
- zapisy Umowy na które powołał się Zamawiający (par. 13, ust. 13. 14), w części
uzasadniającej odrzucenie oferty z uwagi na niezaoferowanie autorskich praw majątkowych
odnoszą się do przekazania wszelkich praw związanych z „Elementami Autorskimi" i
„Modyfikacjami", czego Wykonawca nie uczynił, dotyczą one jednak wyłącznie sytuacji, gdy
Wykonawca oferuje wytworzenie właśnie takich fragmentów, które w świetle umowy można
traktować jako „Elementy Autorskie", bądź „Modyfikacje". „Brak wyszczególnienia
jakichkolwiek „Elementów Autorskich" i „Modyfikacji" w wykazie komponentów jak też brak
wycenienia ich w tabeli kalkulacji oferty" nie oznacza jeszcze, że Wykonawca nie jest w
stanie zrealizować przedmiotu zamówienia zgodnie z zapisami SIWZ - tymczasem „w ocenie
Zamawiającego nie istnieje możliwość zrealizowania przedmiotu zamówienia bez
opracowania w ramach Umowy jakichkolwiek interfejsów i oprogramowania komputerowego
lub ich modyfikacji („Elementów Autorskich" i „Modyfikacji") do których należy w myśl
zapisów Umowy przekazać autorskie prawa majątkowe. Zamawiający nie wskazał co
prawda o jakich konkretnie interfejsach mowa, bądź jakie oprogramowania komputerowe lub
ich modyfikacje ma na myśli, jednak z całym przekonaniem stwierdza, iż „nie ma takiej
możliwości, żeby którykolwiek z wykonawców dysponował istniejącym (gotowym)
Oprogramowaniem realizującym wszystkie wymagania dotyczące funkcjonalności ISOK". I w
tym przypadku nie istnieje zapis SIWZ z którym oferta Odwołującego byłaby niezgodna.
Zresztą sam Zamawiający miał z tym kłopot - wskazał bowiem ogólnie na niezgodność
oferty „w szczególności z Opisem Przedmiotu Zamówienia" i już sam ten fakt należy ocenić
krytycznie i uznać go za dowodzący braku wyraźnych podstaw do odrzucenia oferty
wygrywającej. Wykonawca nie może być obarczany konsekwencjami, braku przedsięwzięcia
przez Zamawiającego odpowiednich środków na wypadek sytuacji, kiedy to nie będzie
posiadał
wystarczającej
wiedzy
na
temat
zaoferowanego
przez
Wykonawcę
oprogramowania, co w rezultacie utrudni mu prawidłową ocenę złożonej oferty. Zamawiający
mógł np. zobowiązać Wykonawców do dołączenia w ramach oferty dokumentacji
oferowanych komponentów, nie zrobił tego, miast tego na bazie wyłącznie wykazu z pkt.4
formularza ofertowego wysnuwa tak daleko idące wnioski. Pochopna ocena Zamawiającego
jest niezwykle krzywdząca dla Wykonawcy, szczególnie w sytuacji gdy jego oferta,
potencjalnie wygrywająca, zostaje odrzucona wyłącznie na bazie domysłów Zamawiającego,
nie popartych dowodami.
Odwołujący po gruntownej analizie SIWZ i udzielonych wyjaśnień zaoferował
Zamawiającemu produkt, który sprosta wszelkim wymaganiom stawianym przed systemem
ISOK. Nie ma żadnego zapisu w SIWZ, który nakazywałby bezwzględnie wykonanie
fragmentów Systemu ISOK (np. interfejsów) podczas realizacji umowy. SIWZ dopuszcza
dostarczanie oprogramowania standardowego, jakim jest właśnie i realizację zamówienia
poprzez konfigurację takiego oprogramowania. Nie zachodzi więc sprzeczność pomiędzy
SIWZ a ofertą.
Biorąc pod uwagę zarzuty stawiane w odwołaniu Comarch SA w Krakowie, podlegało
ono oddaleniu.
Zamawiający dokonał odrzucenia oferty tego wykonawcy uznając, że nie odpowiada ona
treści SIWZ. Podstawą takiej oceny było uznanie, że wykonawca nie dopełnił wszystkich
wymagań stawianych w treści SIWZ w zakresie wypełnienia Tabeli 4 – co przejawiało się
niewyodrębnieniem w niektórych pozycjach tej Tabeli poszczególnych elementów
i zagregowaniem ich wyceny w ramach jednej kwoty. Zamawiający uznał, że oferta, w której
wykonawca nie podał kosztu (odpowiednio wdrożenia, licencji/praw autorskich/dostawy) dla
każdego komponentu wskazanego przez Zamawiającego, a ponadto dla wyszczególnionych
przez siebie w ofercie składników danego komponentu nie wypełnił kolumny „Koszt
licencji/praw autorskich/dostawy", podając dla nich wyłącznie jedną kwotę (sumę kosztów),
jest niezgodna z SIWZ.
Zamawiający uznał także ofertę Odwołującego za nieodpowiadającą treści SIWZ z uwagi na
niezaoferowanie wszystkich elementów w zakresie platformy sprzętowej niezbędnych do
poprawnego wdrożenia i funkcjonowania systemu a także niezaoferowanie autorskich praw
majątkowych.
[1] w zakresie odrzucenia oferty z uwagi na brak odrębnej wyceny oferowanych
elementów w Tabeli 4:
Biorąc pod uwagę podstawy odrzucenia oferty Odwołującego podane przez Zamawiającego,
nie sposób podzielić argumentacji prezentowanej przez Zamawiającego, że zaniechanie
przez wykonawcę wyodrębnienia linii w ramach dokonywanej samodzielnie modyfikacji
formularza oraz zaniechanie odrębnej wyceny ujętych (samodzielnie dodanych przez
wykonawcę) elementów i poprzestanie na zagregowanym dla danej kategorii sprzętu czy
oprogramowania podaniu ceny stanowić może powód dla odrzucenia oferty.
Po pierwsze, tego rodzaju niesprostanie oczekiwaniom Zamawiającego wyartykułowanym we
wstępnej części Tabeli 4, gdzie istotnie, Zamawiający podał, że „kiedy Wykonawca
przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie wymaga by komponent składał się
z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego z takich komponentów (oznaczonych
Lp.) Wykonawca powinien zmodyfikować poniższą tabelę poprzez podzielenie linii
komponentu na składniki (…)”, nie powinno stanowić powodu dla odrzucenia oferty jako
niezgodnej z SIWZ. Dostrzeżenia wymaga, że Zamawiający dopuścił samodzielne
dopisywanie przez wykonawców dodatkowych pozycji (podpozycji w Tabeli). Zatem
Zamawiający dopuścił pewną swobodę wykonawców w zakresie opisania oferowanego
rozwiązania. Następnie, znamienne jest tłumaczenie tak dokonanej oceny przez
Zamawiającego, który na rozprawie wykazywał, że uznawał lub nie taką zagregowaną
wycenę różnych elementów w ofertach poszczególnych wykonawców, zależnie od tego, jak
wykonawcy wyjaśnili łączną wycenę: czy podawali, że w taki właśnie sposób – jako pakiet -
nabędą dane elementy. Powyższe dowodzi subiektywnej i niejednolitej dla wszystkich
wykonawców oceny ofert przez Zamawiającego. Uzależnianie oceny oferty za zgodną lub nie
z SIWZ od tego, jak wykonawcy wyjaśnią sposób nabywania oferowanych produktów
(w pakiecie, lub z osobna) stanowi przejaw nierównego traktowania wykonawców. Trzeba
w tym miejscu dostrzec, że jednostkowa lub łączna wycena poszczególnych elementów
w ofercie – Tabeli 4 stanowi wycenę przedmiotów w celu zaoferowania ich Zamawiającemu
w ramach przedmiotu zamówienia, odnosi się zatem do perspektywy przychodowej
wykonawcy, a nie wysokości i sposobu ponoszenia kosztów z tym związanych. Bez
znaczenia jest zatem, jak dany wykonawca nabywa albo będzie nabywał te elementy:
w pakiecie za łączną cenę, czy pojedynczo; istotne, jest, że zbywa je Zamawiającemu jako
poszczególne zaoferowane elementy, skoro tak właśnie skonstruowano Tabelę 4.
O ile zgodzić się także trzeba, że poprawne wypełnienie Tabeli 4 wymagało konsekwentnego
ujęcia danego produktu, opisania jego nazwy handlowej, producenta („Nazwa
handlowa/deklaracja opracowania programu", „Oznaczenie/wersja") a następnie wydzielenia
linii w celu podania „Kosztu wdrożenia", i „Kosztu licencji/praw autorskich/dostawy", to
podkreślenia wymaga przeznaczenie Tabeli 4 – wynika ono z części instrukcyjnej ją
poprzedzającej: ma ona służyć „w toku realizacji umowy weryfikacji zgodności realizacji
zamówienia z treścią oferty, w tym w szczególności: zgodności przedmiotowej
(asortymentowej) dostarczonego komponentu z ofertą; zbieżności przenoszonych praw
autorskich i udzielanych licencji z ofertą; zgodności dostawy danego komponentu
z lokalizacją wskazaną w ofercie (podział na węzły) oraz zgodności cen dostarczonych
komponentów z cenami wskazanymi w ofercie.”. W kontekście tego przeznaczenia Tabeli 4,
niesprostanie wszystkim wymaganiom w zakresie sposobu jej wypełnienia: brak
wyodrębnienia linii w dodanych komórkach Tabeli i wydzielenia oferowanych, dodatkowych
przedmiotów oraz ich osobnej wyceny, nie może być rozpatrywany w kategorii innej, aniżeli
niezgodność z SIWZ tego rodzaju, która nie dyskwalifikuje oferty z postępowania. Powyższe
nie może być traktowane inaczej, jak wyraz nadmiernego rygoryzmu i niczym
nieuzasadnionego formalizmu. Istotnie, Zamawiający wymagał bowiem odrębnej wyceny
każdego z produktów, co miało służyć na wypadek konieczności rozliczenia z wykonawcą
w razie odstąpienia od umowy. W myśl § 19.5 Wzoru umowy, w razie częściowego
odstąpienia od Umowy, Wykonawcy przysługuje za odebrane i zatrzymane prze
Zamawiającego Produkty, wyłącznie część wynagrodzenia przewidzianego w § 112 Umowy
odpowiadająca zakresowi wykonanych prac i zatrzymanych produktów, określona przez
Strony w szczególności przy uwzględnieniu Oferty Wykonawcy (Załącznik 4). Zamawiający,
w wyniku niepoprawnej, to jest zagregowanej wyceny w danych pozycjach, odnoszącej się do
kilku produktów dysponował informacją na temat ceny dotyczącej grupy produktów w danym
komponencie. To rzeczywiście, w razie konieczności rozliczenia przy odstąpieniu od umowy,
potencjalnie mogłoby sprawiać problemy w ustaleniu właściwej dla danego – dostarczonego
i odebranego - produktu ceny. Powyższe jednak nie powinno wywoływać skutku w postaci
obowiązku odrzucenia oferty, jako niezgodnej z SIWZ. Tego rodzaju niezgodność ma
charakter raczej formalny, dający się usunąć. Jeśli bowiem dany wykonawca nie uczynił
zadość temu wymaganiu, a w ocenie Zamawiającego informacje o cenach jednostkowych
każdego produktu dodanego i opisanego w Tabeli 4 były niezbędne dla postępowania,
Zamawiający mógł powyższą kwestię wyjaśnić z udziałem wykonawcy.
Wbrew stanowisku Zamawiającego, prezentowanemu wprawdzie w odniesieniu do innego
odwołania (w spr. KIO 1067/13), Zamawiający mógł uzyskać i uwzględnić informacje
o kosztach składników ujętych w zagregowanych pozycjach w ramach wyjaśnienia treści
oferty. Nie stanowiłoby to naruszenia art. 87 ust. 1 zd. drugie ustawy Prawo zamówień
publicznych, zakazującego prowadzenia między zamawiającym a wykonawcą negocjacji
dotyczących złożonej oferty oraz zmiany treści oferty niedozwolonej w myśl art. 87 ust. 1 a
lub 2 ustawy. Dostrzeżenia bowiem wymaga, że w ramach takich wyjaśnień wykonawca nie
dokonywałby zmiany treści oferty, a jedynie ją precyzował, skoro musiałby się mieścić
w pierwotnej, zbiorczej wycenie elementów w danej pozycji Tabeli. Nie stanowiłoby to także
negocjowania treści oferty – nie ma tu bowiem miejsca uzgadnianie dogodnej dla wykonawcy
treści oferty, kształtowanie jej brzmienia, ale podanie, jakie dokładnie ceny wykonawca ujął
w sposób zagregowany. Co więcej, skoro wykonawca opracowuje ofertę, to w tej mierze ma
od samego początku pełną swobodę w ukształtowaniu ceny, zatem nie sposób w takim
ewentualnym wyjaśnieniu cen jednostkowych upatrywać niedopuszczalnego przez ustawę
negocjowania treści oferty. Następnie, nie sposób pomijać, że ustawa dopuszcza działanie
dalej idące, polegające na zmianie treści oferty w związku z obowiązkową procedurą
poprawienia treści oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy, jeśli nie spowoduje to
istotnej zmiany treści oferty. Ewentualne wyjaśnienie kwestii treści oferty w takim wypadku
nie tylko nie wywoływałoby istotnej zmiany oferty ale w ogóle nie ingerowałoby w jej treść -
prowadząc jedynie do sprecyzowania treści oferty, mieszczącej się w jej pierwotnym
brzmieniu. Skoro zatem ustawa pozwala na więcej – na dokonanie nieistotnej zmiany treści
oferty z zastosowaniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy – to tym bardziej dopuszczalne jest
uzyskanie w wyniku wyjaśnienia informacji o składowych ceny, która została podana
Zamawiającemu w ofercie w sposób zbiorczy, co nie stanowi zmiany oferty, mieszcząc się
w jej treści.
Uzyskanie stanowiska wykonawcy, które w swej treści będzie neutralne dla treści oświadczeń
woli składających się na ofertę, nie będzie zatem stanowiło jej negocjowania, czy
poprawienia pozycji wykonawcy wynikającej z oferty, polegającego na ukształtowaniu
korzystniejszych warunków niż wyartykułowane w ofercie.
Z tych względów, stawiany w tej części zarzut nieuprawnionego odrzucenia oferty
Odwołującego uznano za zasadny, co jednak nie mogło skutkować uwzględnieniem
odwołania, skoro nie potwierdziły się dalsze zarzuty, wskazujące na niewłaściwą ocenę oferty
Odwołującego, które by czyniły decyzję o odrzuceniu oferty bezpodstawną (art. 192 ust. 2
ustawy).
[2] w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego z uwagi na niezaoferowanie wszystkich
elementów w zakresie platformy sprzętowej niezbędnych do poprawnego wdrożenia
i funkcjonowania systemu:
Zamawiający uznał ofertę złożoną przez Odwołującego za niezgodną z SIWZ z uwagi na
niezaoferowanie – niewyszczególnienie w Tabeli 4 elementów platformy sprzętowej.
Zgodzić się trzeba z Zamawiającym, że w Tabeli 4 należało w sposób kompletny „opisać”
oferowane rozwiązanie, co oznacza konieczność wyszczególnienia w niej elementu, który
dany wykonawca przewiduje dla wykonania zamówienia. Na tę kompletność wskazuje
instrukcja zawarta przed Tabelą: „W celu umożliwienia Zamawiającemu weryfikacji
zgodności wykonania zamówienia z treścią oferty, Wykonawca powinien: 1. wykorzystać
możliwość dopisania komponentów ([Dodatkowe komponenty wg przeznaczenia]), jeżeli jest
to konieczne wcelu zapewnienia kompletności rozwiązania oferowanego przez wykonawcę,
2. w przypadku, kiedy Wykonawca przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie
wymaga by komponent składał się z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego z
takich komponentów (oznaczonych Lp.) Wykonawca powinien zmodyfikować poniższą
tabelę poprzez podzielenie linii komponentu na składniki, zgodnie z przykładem (…)
Wynika to także z wyjaśnienia SIWZ, jakiego Zamawiający udzielił w dniu 16 stycznia 2013 r.
(pakiet odpowiedzi na pytania nr 13, odpowiedź na pytanie nr 42), gdzie Zamawiający, na
dotyczące postanowienia Działu 6 ust. 6.4 SIWZ, o treści: „Oferta będzie podlegać ocenie,
jeśli spełnia wszystkie wymagania W (dotyczące przedmiotu zamówienia) zdefiniowane
w dokumencie Opis przedmiotu zamówienia stanowiącym załącznik 1 do SIWZ”, pytanie, na
czym ma polegać zweryfikowanie spełnienia wszystkich wymagań W zdefiniowanych w
dokumencie OPZ, podał, że weryfikacja nastąpi w oparciu o treść wypełnionego Formularza
Ofertowego.
Dostrzeżenia jednak wymaga faktyczna trudność, która niejednokrotnie może się pojawić
w zakresie prezentowanego rozwiązania: te same elementy zestawione w większą całość
mogą być traktowane jako jeden samodzielny produkt, lub zbiór kilku odrębnych produktów.
W sprawie także możemy rozpatrywać zamawiany system jako jeden złożony produkt, albo
zbiór elementów, takich jak odpowiednie oprogramowanie, sprzęt, dokumentacja, które mogą
być rozpatrywane łącznie. Co więcej, pewne elementy wchodzące w skład tego systemu,
jego składowe mogą być także traktowane w różny sposób: można przykładowo postrzegać
osobno serwer i z osobna oprogramowanie nim zarządzające, albo traktować je jako jeden
produkt. Tego rodzaju trudność ujawniła się na gruncie tego postępowania, kiedy oferowane
przez różnych wykonawców rozwiązania znalazły różny wyraz w ich ofertach: wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we
Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu zaoferowali w większości
pozycji Tabeli 4 to samo rozwiązanie traktując je zarówno jako sprzęt oraz oprogramowanie –
jako jeden agregat mający odpowiadać wymaganym przez Zamawiającego różnym
elementom; inni wykonawcy opisywali poszczególne elementy w ramach komponentów,
dodając własne produkty, ponad wymaganie Zamawiającego. Konwencja prezentacji
oferowanego w odpowiedzi na wymagania Zamawiającego ujęte w obszernej
i skomplikowanej dokumentacji (to kilka tomów dokumentacji technicznej, szczegółowe opisy
wymagań) rozwiązania przez danego wykonawcę za pomocą formularza - Tabeli 4 dawała
pole do nieścisłości, wynikających choćby z zagregowania przez wykonawców różnych
produktów w większe elementy i w taki sposób prezentowania ich w Tabeli, co stwarzało
ryzyko, że taka sytuacja będzie potraktowana jako niezaoferowanie wymaganego elementu.
W pewnym zakresie mechanizm przyjęty przez Zamawiającego do prezentacji oferowanego
rozwiązania skłaniał do takich sytuacji i sprzyjał możliwości niewyeksponowania oferowanych
produktów, skoro wykonawca wymieniał elementy i dysponował własnym uznaniem co jest
istotne i konieczne w celu zapewnienia kompletności rozwiązania (vide: instrukcja przed
Tabelą 4: „(…) Wykonawca powinien: 1. wykorzystać możliwość dopisania komponentów
([Dodatkowe komponenty wg przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne wcelu zapewnienia
kompletności rozwiązania oferowanego przez wykonawcę, 2. w przypadku, kiedy
Wykonawca przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie wymaga by komponent
składał się z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego z takich komponentów
(…)”). Wykonawca miał bowiem samodzielnie ocenić, kiedy dopisanie jakiegoś komponentu
jest konieczne dla zapewnienia kompletności rozwiązania, a także przewidzieć, czy dany
element jest wymagany w oferowanym rozwiązaniu, przy czym nie została narzucona
szczegółowość, z jaką należało podać przewidywane do zastosowania produkty.
Zamawiający nie wymagał opisu koncepcji oferowanego rozwiązania, która być może by
ułatwiła odczytanie charakterystyki oferowanego rozwiązania. Na tle analizowanej sprawy
jawi się bowiem ogólne spostrzeżenie, że oferta w zakresie charakterystyki jej przedmiotu
powinna być komplementarna wobec opisu przedmiotu zamówienia (powinna mu w pełni
odpowiadać), zaś mamy tu do czynienia z pewną dysproporcją opisu przedmiotu
zamówienia, który został szczegółowo opisany w kilku tomach dokumentacji oraz oferty, która
musi ten opis oddać w syntetycznie prezentowanej tabeli. Oczywistym jest zatem, że taka
tabela może nie odzwierciedlić szczegółowych rozwiązań i relacji, które zawiera
dokumentacja opracowana przez Zamawiającego. Powyższe determinuje, że Zamawiający
musiał liczyć się z tym, że pewne, pożądane lub konieczne informacje nie zostaną w sposób
wyraźny w spornej tabeli zaprezentowane, co jednak nie musi oznaczać, że nie zostały
przewidziane przez wykonawcę i ujęte w innych pozycjach. Przykładem może być,
zaakceptowane przecież odstępstwo w prezentacji w tej Tabeli wyceny przez Qumak SA
w Warszawie sprzętu, co nastąpiło nie w kolumnie dotyczącej kosztu dostawy/licencji/praw
autorskich, ale – jak wyjaśnił ten wykonawca - w kolumnie związanej z wdrożeniem.
Powyższe zatem nakładało na Zamawiającego obowiązek starannego, na etapie oceny ofert,
ustalenia w trybie wyjaśnienia na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy, oferowanego rozwiązania,
tam, gdzie Tabela nie pozwalała na jego wyraźne odczytanie.
W zakresie spornego zarzutu, Zamawiający uznał ofertę Comarch za niezgodną z SIWZ,
uznając że nie zaoferowano określonego produktu, skoro nie uwidoczniono go w Tabeli 4.
Jeśli jednak Zamawiający, na podstawie Tabeli 4 w ofercie Odwołującego nie dopatrzył się
oczekiwanego rozwiązania czy sprzętu, przykładowo oprogramowania zarządzającego
platformą sprzętową, winien był powyższą kwestię szczegółowo wyjaśnić, celem
przesądzenia ponad wszelką wątpliwość, że dany element nie został zaoferowany. Tylko
bowiem jednoznaczne ustalenie, że wymaganego elementu nie zaoferowano, pozwala na
uznanie oferty za niezgodną z SIWZ. Strony w powyższym zakresie prezentowały rozbieżne
stanowiska, co do tego czy takie oprogramowanie można kupić z osobna, czy też w pakiecie
razem ze sprzętem. Zamawiający złożył wydruki ze stron internetowych, z których ma
wynikać, że oprogramowanie zarządzające platformą sprzętową jest sprzedawane tylko
oddzielnie (dowód nr [42]). Sposób sprzedaży przez producentów/dystrybutorów sprzętu ma
w tej mierze jednak niewielkie znaczenie: nie można – z jednej strony – wyłączyć, że
wykonawca nabędzie sprzęt wraz z przypisanym do niego oprogramowaniem jako całość,
z drugiej zaś – istotne jest nie tyle, jak wykonawca kupuje ten sprzęt i oprogramowanie na
rynku, ale jak zaoferował go Zamawiającemu (w której części Tabeli 4 go ujął).
Z opisanych wyżej względów, w kontekście przyjętego przez Zamawiającego instrumentu
służącego prezentacji oferty jakim jest sporna Tabela 4, nie można wyłączyć, że pewne
elementy oferty nie zostały w konkretnej sytuacji wyeksponowane, albo że zostały ujęte
w ramach innych produktów.
Jeśli bowiem Zamawiający, dla tak złożonego przedmiotu zamówienia, opisanego w kilku
tomach dokumentacji przewidział do zbadania oferty relatywnie skromne narzędzie, jakim jest
sporna Tabela 4, to na etapie oceny ofert winien być wykazać postawę wyrażającą się
wnikliwym i otwartym podejściem na możliwe przesunięcia w Tabeli przez wykonawców
oferowanych produktów do jej innych pozycji, uznając, że wykonawcy nie mogą ponosić
negatywnych konsekwencji takiego ukształtowania postępowania.
Dostrzeżenia bowiem wymaga naturalna w postępowaniu o zamówienie publiczne
prawidłowość, że każdy wykonawca uczestniczący w nim stara się złożyć ofertę poprawną,
odpowiadającą na wymagania Zamawiającego. Celem wykonawcy składającego ofertę
w postępowaniu jest zawarcie z nim przez zamawiającego umowy (udzielenie zamówienia).
Zatem każdy wykonawca, profesjonalista, chcąc uzyskać zamówienie musi przygotować
ofertę zgodną ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia. Trudno, w świetle zasad
doświadczenia życiowego, uznać za racjonalne działanie wykonawcy, polegające na
świadomym złożeniu oferty, której treść nie będzie odpowiadała treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Zasadą jest przecież, że nie jest zamiarem wykonawcy, który zwykle
wkłada wiele wysiłku w opracowanie oferty (tutaj to zadanie było szczególne trudne z uwagi
na skomplikowany przedmiot zamówienia i jego rozległy opis) złożenie oferty
nieodpowiadającej SIWZ. Przez ten pryzmat trzeba także postrzegać intencje wykonawcy.
Jeśli więc instrument do zaprezentowania treści oferty – w tym postępowaniu jest to sporna
Tabela 4 – z uwagi na swój kształt a także możliwość różnego postrzegania przez
wykonawców produktów sprzedawanych w pewnym komplecie lub z osobna (przykładowo
sprzęt wraz z oprogramowaniem lub z osobna) sprzyja niewyeksponowaniu wszystkich
elementów oferty, Zamawiający powinien dołożyć zwiększonych starań, by zamiar
wykonawcy ustalić – zrekonstruować treść oferty jak wykonawca złożył, czynnie korzystając
ze środków, jakie ustawa przewiduje.
Znamienne jest w tym zakresie stanowisko zaprezentowane przez Zamawiającego, zgodnie
z którym nie kierował do Odwołującego prośby o wyjaśnienie treści oferty w zakresie poz. 59
formularza oferty oraz że, w jego ocenie, nie można było tej kwestii wyjaśnić co do produktu,
którego nie ma w poz. 59, co byłoby o równoznaczne z niedozwolonym uzupełnieniem oferty
(protokół z rozprawy z dnia 23 maja 2013 r.). Należy przyjąć, że uzyskanie w tym
przedmiocie od wykonawcy wyjaśnień na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, nie stanowiłoby negocjowania treści oferty czy też jej zmiany, jeśli nosiłoby
cechy przekonującego i wyjaśniającego, w jakiej pozycji mieści się sporne oprogramowanie.
Dostrzeżenia wymaga, że gdyby konsekwentnie prezentować takie podejście, konieczne
byłoby także uznanie, że oferta wykonawcy, która została uznana za najkorzystniejszą nie
odpowiada treści SIWZ, skoro elementy sprzętu wymienione w poz. 50-80 Tabeli 4 nie
zostały uwidocznione we właściwej kolumnie „koszt dostawy/koszt licencji/koszt praw
autorskich”, a znalazły się w innej kolumnie. Zamawiający obowiązany jest zachować
jednakową miarę w ramach oceny złożonych ofert i stosować jednolite dla wszystkich
wykonawców kryteria jej dokonywania. Jak wskazano wyżej, powstaniu tego rodzaju
nieścisłości w ofertach sprzyjała przyjęta w postępowaniu formuła prezentacji oferowanego
rozwiązania, która za pomocą relatywnie skromnej w swym kształcie tabeli, miała oddać
skomplikowane przedsięwzięcie, które jest przedmiotem tego zamówienia. To także
wymusza od Zamawiającego obowiązek życzliwej oceny ofert, wyrażającej się, przykładowo,
korzystaniem z ustawowo przewidzianych środków, służących odczytaniu ich zawartości,
jakim jest wyjaśnienie treści oferty. Zamawiający pismem z dnia 17 kwietnia 2013 r. wzywał
Odwołującego do wyjaśnienia treści oferty, przy czym poruszył w tym piśmie wiele kwestii,
żadne z zadanych pytań nie dotyczyło jednak wyjaśnienia w zakresie oprogramowania
opisanego w poz. 59 Tabeli 4.
Należy zatem przyjąć, że w postępowaniu o zamówienie publiczne, służącym do wyłonienia
wykonawcy, z którym zostanie zawarta umowa nie zostały wyłączone, charakterystyczne dla
prawa cywilnego mechanizmy, służące ustaleniu treści składanego oświadczenia woli
(oferty). W myśl art. 14 ustawy Prawo zamówień publicznych, przepisy ustawy – Kodeks
cywilny znajdują swoje zastosowanie do czynności podejmowanych przez zamawiającego i
wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią
inaczej. Zgodnie z brzmieniem art. 65 kodeksu cywilnego, oświadczenie woli należy tak
tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady
współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje; w umowach należy raczej badać, jaki był
zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się jej dosłownym brzmieniu. Ustawa Prawo
zamówień publicznych zawiera instrumenty, mające służyć ustaleniu treści oświadczenia
woli, w tym ocenie, czy oferta jest zgodna ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia.
W pierwszym rzędzie przepis art. 87 ust. 1 przewiduje, że w toku badania
i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści
złożonych ofert, przy czym niedopuszczalne jest prowadzenie między zamawiającym
a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2,
dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści. Przepis art. 87 ust. 2 ustawy obliguje
natomiast zamawiającego do poprawienia w ofercie oczywistych omyłek pisarskich;
oczywistych omyłek rachunkowych, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych
dokonanych poprawek; a także innych omyłek polegających na niezgodności oferty ze
specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodujących istotnych zmian w treści
oferty niezwłocznie w takim wypadku zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta
została poprawiona, ze skutkiem odrzucenia oferty – w razie braku wyrażenia braku zgody na
taką poprawę (art. 89 ust. 1 pkt 7 ustawy). Opisane instytucje służą jak najwierniejszemu
odtworzeniu intencji wykonawcy w zakresie złożonego zamawiającemu oświadczenia woli,
odczytaniu jego treści.
W tych okolicznościach, w zakresie analizowanego zarzutu, ocenę oferty Comarch za
niezgodną z SIWZ uznano za przedwczesną, bez definitywnego przesądzenia w drodze
wyjaśnienia na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy, czy wykonawca nie zaoferował spornego
oprogramowania. Odwołujący podjął inicjatywę dowodową, celem wykazania, że oferowane
rozwiązanie odpowiada SIWZ, składając m.in. umowy z podwykonawcami (dowody nr [30],
[31]), własne oświadczenia (dokumenty nr [27], [28]). Podkreślenia w tym miejscu wymaga,
że zbadanie zgodności oferowanego przedmiotu należy do Zamawiającego i to przed nim
powinno zostać wykazane. Prowadzenie procesu dowodowego na okoliczność oświadczenia
woli wykonawcy, jakim jest przecież treść oferty, w pierwszym rzędzie powinno przyjąć
postać wyjaśnienia treści oferty złożonej przez wykonawcę.
Co do zasady zatem, zarzut znalazł potwierdzenie, co pozostawało jednak, wobec
niepotwierdzenia dalszych zarzutów wskazujących na nieprawidłową ocenę Zamawiającego
oferty złożonej przez Odwołującego, bez wpływu na wynik postępowania.
[3] w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego z uwagi na niezaoferowanie autorskich
praw majątkowych w zakresie oferowanego systemu:
Nie znalazły potwierdzenia zarzuty, odnoszące się do przyjętej przez Zamawiającego
podstawy odrzucenia Comarch z powodu niezaoferowania praw autorskich. Zamawiający
wywiódł taki wniosek na podstawie Tabeli 3, w której Odwołujący konsekwentnie podawał
ceny 0,00 zł z tytułu przeniesienia na Zamawiającego autorskich praw majątkowych.
W Tabeli 3 zawartej w ofercie Odwołującego, każdorazowo podano cenę z tytułu
przeniesienia praw autorskich 0,00 zł.
W uzasadnieniu decyzji o odrzuceniu oferty Comarch SA w Krakowie Zamawiający podał:
„W ocenie Zamawiającego nie istnieje możliwość zrealizowania przedmiotu zamówienia bez
opracowania w ramach Umowy jakichkolwiek interfejsów i oprogramowania komputerowego
lub ich modyfikacji („Elementów Autorskich" i „Modyfikacji''). Wiele funkcjonalności
i procesów biznesowych, których realizacja będzie się odbywać w Systemie ISOK
(stanowiącym przedmiot zamówienia) wymaga przeprowadzenia analizy i prac projektowych
(m.in. implementacja systemu SIGW, Map Innych Zagrożeń, budowa interfejsu do
Uniwersalnego Modułu Mapowego). Nie ma takiej możliwości, żeby którykolwiek
z wykonawców dysponował istniejącym (gotowym) Oprogramowaniem realizującym
wszystkie wymagania dotyczące funkcjonalności ISOK, określone w OPZ i wszystkie
uszczegółowienia tych wymagań, które zgodnie z OPZ powstaną w wyniku analizy
i opracowania projektu technicznego (rozdz. 10.3.2 i 10.3.3 OPZ). Tego typu funkcjonalności,
które zostaną opracowane w ramach budowy Systemu ISOK wymagają przynajmniej
uzupełnienia dostarczonego przez Wykonawcę Oprogramowania o „Elementy Autorskie"
i „Modyfikacje". Oferta Wykonawcy nie zawiera jednak wyszczególnienia jakichkolwiek
„Elementów Autorskich" i „Modyfikacji" oraz ich wyceny, zatem należy stwierdzić, że jest ona
niezgodna z treścią SIWZ, w szczególności z Opisem Przedmiotu Zamówienia."
Podkreślenia w powyższym zakresie wymaga, że Tabela 3 miała znaczenie kalkulacji ceny.
W przeciwieństwie do Tabeli 4, obejmuje ona (choć nie prezentuje szczegółowo elementów
systemu) wycenę wszystkich komponentów, jakie składają się na zamawiany system, skoro
prowadzi do ceny za wykonanie zamówienia. Jeśli więc podano w niej – co odnosi się do
całego przedmiotu zamówienia - że prawa autorskie wyceniono na 0,00 zł, to oznacza to, że
nie zostały one przewidziane w ramach realizacji przedmiotu zamówienia oraz, że nie zostały
one wycenione innych pozycjach tej Tabeli. Powyższego Odwołujący nie kwestionował,
prezentując konsekwentnie stanowisko, że jego oferta nie przewiduje przeniesienia na rzecz
Zamawiającego autorskich praw majątkowych i że wykonanie zamówienia nie wymaga
opracowania elementów autorskich (stworzenia oprogramowania na potrzeby tego
zamówienia).
Bezspornym jest zatem, że Odwołujący nie zaoferował przeniesienia na rzecz
Zamawiającego autorskich praw majątkowych.
Sporną jest kwestia interpretacji SIWZ: czy w jej świetle istniało wymaganie dostarczenia
Zamawiającemu w jakimkolwiek zakresie autorskich praw majątkowych, czy też SIWZ
dopuszcza realizację zamówienia bez przeniesienia tych praw, jedynie w ramach konfiguracji
gotowych narzędzi. Zamawiający prezentuje stanowisko, że nie jest możliwe zapewnienie
wymaganej funkcjonalności w zakresie zintegrowania będącego przedmiotem niniejszego
zamówienia systemu obejmującego moduł gospodarki wodnej (SIGW) bez stworzenia
autorskiego oprogramowania. Natomiast, w ocenie Odwołującego, Zamawiający w SIWZ
nigdzie nie postawił wymagania dotyczącego dostawy autorskiego oprogramowania
dedykowanego w zakresie SIGW - możliwe jest wykonanie zakresu zamówienia na dwa
sposoby: albo korzystając z oprogramowania standardowego i odpowiednio je konfigurując,
albo projektując odpowiednie oprogramowanie dedykowane, przy czym Odwołujący przyjął
realizację tego wymagania z zastosowaniem oprogramowanie standardowego, które będzie
konfigurowane w sposób umożliwiający współdziałanie z systemem GUGIK.
Biorąc pod uwagę w powyższy sposób spolaryzowane stanowiska stron, podzielono
interpretację SIWZ, prezentowaną przez Zamawiającego oraz argumentację, zgodnie z którą
szereg postanowień Opisu przedmiotu zamówienia wskazywało na konieczność opracowania
w ramach zamówienia elementów, objętych prawami autorskimi:
„SIGW
str.27:
System Informatyczny Gospodarki Wodnej (SIGW), który zostanie zbudowany i wdrożony w
strukturach Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i siedmiu Regionalnych Zarządach
Gospodarki Wodnej (węzeł ISOK-KZGW oraz końcówki terminalowe 7 RZGW, a także węzeł
zapasowy (ISOK-KZGW:Centrum Zapasowe);
przypis 1 (na str. 27): Dokumentacja analityczna do SIGW zostanie udostępniona
Wykonawcy przez KZGW (została wykonana w ramach innego projektu), uwzględnia ona
wymagania dotyczące SIGW przedstawione w niniejszym dokumencie. Rolą Wykonawcy
będzie wykonanie i wdrożenie SIGW na podstawie opracowanego przez siebie
Projektu Technicznego wykonywanego w ramach prac nad Systemem ISOK, dla
którego materiałem wejściowym będzie udostępniona Wykonawcy dokumentacja
analityczna SIGW.
LP 5 str. 56:
Wykonanie węzła ISOK-KZGW (SIGW) jest przedmiotem zamówienia. Dokumentację
analityczną SIGW, która powinna stanowić podstawę Projektu Technicznego Systemu w
obszarze SIGW przedstawiono w załączniku 3 do OPZ:
•
Architektura SIGW@3.00.pdf
•
MD_Zal_nr_l_Opis_klas_i_powiqzan_3.10.pdf
•
MD_Zal_nr_2_Model_raportow_unijnych_3. OO.pdf
•
MD_Zal_nr_3_Macierz_da
nych_3.
OO.pdf
Model
Danych SIGW(S)3.10.pdf
•
Procesy Biznesowe(a)3.10.pdf
•
Raport Otwarcia@4.10.pdf
•
Specyfikacja Wymagań SIGW@3.10.pdf
•
Specyfikacja_ Wymagan_SIGW_Zal_nr_2.pdf
•
Specyfikacja_ Wymagań_SIG W_Zal_nr_3. pdf
Rozdział 7.5: str.224. Przykładowo:
„ Wykonawca zbuduje i wdroży SIGW w strukturach KZGW w Warszawie"
„W strukturze KZGW oraz we wszystkich RZGW jest wykorzystywany aktualnie system
wspomagający zarządzanie informacjami związanymi z ochroną przeciwpowodziową IT-GIS
OKI, który będzie zasilał SIGW (patrz rozdział 4.2.5). Ponadto w KZGW, nadzorowany jest
Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, którego produkty będą również
zasilać SIGW. Każde z siedmiu RZGW prowadzi kataster wodny w zakresie wymaganym
przez Prawo wodne, jednak obszar wykorzystywanych narzędzi nie jest zestandaryzowany.
Z tego powodu dane identyczne co do zakresu tematycznego mogą być przechowywane
w poszczególnych RZGW w różnych formatach, co Wykonawca musi uwzględnić podczas
migracji danych do ISOK (SIGW)."
GW56:
W 519:
Możliwość utworzenia interfejsu SIGW do systemu KE. W przypadku SIGW należy
uwzględnić wymagania wynikające z konieczności przekazywania raportów z realizacji
dyrektyw UE do systemu WISE. Szablony (format)raportów są okresowo modyfikowane
przez KE. System musi zapewniać możliwość modyfikowania szablonów dla raportów
zgodnie z formatem określanym przez KE. Baza informacji o obowiązkach raportowych,
zakresie i formatach raportów znajduje się pod adresem http://rod.eioneteuropa.eu/.
W przypadku SIGW konieczna jest realizacja obowiązków raportowych co najmniej
w zakresie: Ramowej Dyrektywy Wodnej (2000/60/EC), Dyrektywy Powodziowej
(2007/60/EC), Dyrektywy Azotanowej (91/676/EEC) oraz raportowania WISE-SoE
w zakresie zasobów wodny i zużycia. Funkcjonalność modułu raportowania powinna więc
umożliwiać również wygenerowanie raportu o strukturze i formatach wymaganych przez
wytyczne, a następnie jego walidację i prezentację w czytelnej i przystępnej formie. Ilość
„raportów unijnych" wynika bezpośrednio z wytycznych Komisji Europejskiej i Europejskiej
Agencji Środowiska i jest możliwa do określenia na podstawie informacji zawartych na ww.
stronie.
INTERFACE'y: rozdział 4.2
Systemami ściśle współpracującymi z Systemem ISOK będą:
SOK - System Obsługi Klienta (patrz rozdział 4.2.1) zainstalowany w IMGW, udostępniający
dane IMGW na zewnątrz (w tym do ISOK),
Geoportal (patrz rozdział 4.2.2) - system zainstalowany w GUGiK, z którego będą czerpane
do ISOK dane produkcyjne dla głównych użytkowników (tj. użytkowników wewnętrznych)
i dane publikacyjne (udostępniane poprzez usługi zgodne z dyrektywą INSPIRE), UMM -
Uniwersalny Moduł Mapowy (patrz rozdział 4.2.3) - system zainstalowany w GUGiK, który
będzie wykorzystywał dane ISOK (głównie mapy zagrożeń meteorologicznych i innych).
Ponadto System ISOK będzie zapewniał wymianę danych z: systemami funkcjonującymi
w NCMPiS. Produkty NCMPiS, ze względu na wielkość i stosunkowo wolny czas zmienności
nie będą trafiać do Systemu Obsługi Klienta. Produkty te będą replikowane w bazie danych
ISOK, przy czym ISOK zostanie inicjalnie zasilony produktami NCMPiS (WORP, MZP,
MRP). W momencie aktualizacji danych (zgodnie z wymaganiami formalnymi dane te są
aktualizowane co 6 lat - WORP (w I cyklu planistycznym wyjątkowo za 7 lat) i co 6 lat – MZP
i MRP) wszystkie produkty o rozmiarach większych od 100GB będą przekazywane
bezpośrednio do bazy ISOK na nośniku danych. W przypadku mniejszych danych będą
przekazywane przez sieć WAN,System Ewidencji i Kontroli Obiektów Piętrzących SEKOP
(system dedykowany dla Państwowej służby do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących).
SEKOP będzie udostępniał usługi zgodne z dyrektywą INSPIRE, z których będzie korzystał
ISOK (patrz rozdział 4.2.4) systemem IT-GIS OKI (patrz rozdział 4.2.5) Systemem
informatycznym dla potrzeb KPOŚK -SIKPOŚK (patrz rozdział 4.2.6) oraz z ePUAP
(elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej) - udostępnianie usług dla
ludności/przedsiębiorców (patrz rozdział 4.2.7). (opisane w kolejnych podrozdziałach: 4.2.1
do 4.2.7)
4.2.3 (str 63): UMM będzie korzystał z usług ISOK udostępniając tym samym dane ISOK
poprzez interfejs do SWD Służbom zarządzania kryzysowego (w tym Policja, Straż Pożarna,
Służby medyczne).”
Zamawiający wykazał, że w ramach realizacji przedmiotu zamówienia, konieczne będzie
opracowanie elementów autorskim, między innymi spornych interfejsów, ponieważ system
będzie nie tylko funkcjonował u Zamawiającego, w tym jego jednostek regionalnych
(Rejonowych Zarządów Gospodarki Wodnej) ale także łączył się z systemem pozostającym
poza jego zakresem, to jest pozostającym w gestii Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.
Zamawiający wykazał w powyższym zakresie, że wymagania stawiane wobec tego systemu,
oczekiwane funkcjonalności oraz konieczność zapewnienia współpracy między tymi
elementami nie dają możliwości skorzystania z gotowych, istniejących już narzędzi, ale
wymagają ich zaprojektowania. Tym samym konieczne są prawce programistyczne
i wytworzenie praw autorskich, do których Zamawiający oczekiwał, że zostaną na niego
przeniesione prawa majątkowe. Zamawiający wykazał także, że konfiguracja, na którą
powoływał się konsekwentnie Odwołujący, stanowi, zgodnie z definicją zawartą w umowie,
modyfikację oprogramowania, zatem wiąże się z tym przeniesienie praw autorskich - te
modyfikacje muszą być objęte prawami autorskimi, które mają być przekazane
Zamawiającemu. Zamawiający wykazał, że zgodnie z § 13 i 14 projektu umowy wynika
obowiązek przekazania na rzecz Zamawiającego autorskich praw majątkowych; podobnie
jest co do dokumentacji – w ofercie Odwołującego nie ma elementu przeniesienia praw
autorskich do dokumentacji na rzecz Zamawiającego.
Znajdującym umocowanie w treści SIWZ jest zatem wniosek wywiedziony przez
Zamawiającego, że skoro Odwołujący nie przewiduje w ramach złożonej oferty przeniesienia
praw autorskich w jakimkolwiek zakresie, wyceniając je, dla całego zamówienia na kwotę
0,00 zł i prezentując konsekwentne i stanowcze stanowisko na rozprawie, zgodnie z którym
realizacja zamówienia nie wymaga prac programistycznych a może odbyć się za pomocą
jedynie odpowiedniej konfiguracji gotowego oprogramowania, to taka oferta nie odpowiada
SIWZ.
Wbrew twierdzeniu Odwołującego, Zamawiający w decyzji o odrzuceniu, podał
postanowienia SIWZ, którym w tej mierze nie odpowiada oferta – wynika to wyraźnie z części
uzasadnienia decyzji Zamawiającego, przytoczonego wyżej.
Powyższe determinowało wniosek, że jakkolwiek, potwierdziły się dwa pierwsze zarzuty
stawiane przez Odwołującego, to Odwołujący nie sprostał ciężarowi wykazania zasadności
zarzutów stawianych wobec odrzucenia jego oferty na tej podstawie, że nie przewidziano
w niej przeniesienia autorskich praw majątkowych. Wobec tego, potwierdzenie zasadności
jedynie części zarzutów, nie mogło wywołać skutku w postaci uwzględnienia odwołania, jako
że nie miało ono wpływu na wynik postępowania, o którym stanowi art. 192 ust. 2 ustawy.
Reasumując, stawiane w odwołania sześciu Odwołujących zarzuty – po części – znalazły
potwierdzenie. Niemniej, dla rozstrzygnięcia pozytywnego dla odpowiedniego wykonawcy,
wyrażającego się uwzględnieniem odwołania, w myśl art. 192 ust. 2 ustawy, wymagane jest,
aby potwierdzenie zarzutów miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania.
Przez istotny wpływ na wynik postępowania, należy rozumieć wpływ na wybór
najkorzystniejszej oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Z istotnym
wpływem naruszenia na wynik postępowania mamy do czynienia w sytuacji, kiedy
uwzględnienie zarzutów wyartykułowanych w odwołaniu prowadziłoby do wyboru jako
najkorzystniejszej, oferty danego odwołującego. Z taką jednak sytuacją nie mamy do
czynienia w tym wypadku, zatem odwołania podlegały oddaleniu.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Prawo zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy
§ 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41 poz. 238).
Skład orzekający:
1.
A. oddala odwołanie Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
980/13);
B. oddala odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego S & T Services Polska spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie (spr.
o sygn. KIO 1067/13);
C. oddala odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft
International Luxemburg w Luxemburgu (spr. o sygn. KIO 1072/13);
D. oddala odwołanie wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy
Ochrony
Informacji
spółki
z
ograniczoną
odpowiedzialnością
w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie
(spr. o sygn. KIO 1073/13);
E. oddala odwołanie Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
1078/13);
F. oddala odwołanie Comarch SA w Krakowie (spr. o sygn. KIO 1080/13),
2. kosztami
postępowania
obciąża
Odwołujących:
Asseco
Poland
SA
w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO 980/13 oraz KIO 1078/13); wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S & T Services
Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA
w Warszawie (spr. o sygn. KIO 1067/13); wykonawców wspólnie ubiegających
się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz
Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu (spr. o sygn. KIO 1072/13);
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego
Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie,
Adasa Sistemas SA w Barcelonie (spr. o sygn. KIO 1073/13); Comarch SA w
Krakowie (spr. o sygn. KIO 1080/13) i nakazuje zaliczyć na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych wpisy w łącznej wysokości 90 000 zł 00 gr (słownie:
dziewięćdziesięciu tysięcy złotych, zero groszy) uiszczone przez Odwołujących,
w tym po 15 000 zł (słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) od
każdego z Odwołujących.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Skład orzekający:
Sygn. akt:
KIO 980/13
KIO 1067/13
KIO 1072/13
KIO 1073/13
KIO 1078/13
KIO 1080/13
U z a s a d n i e n i e
I. Zamawiający prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie
przetargu nieograniczonego na „Projekt, budowę i wdrożenie informatycznego systemu
osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami (ISOK) oraz świadczenie usługi
gwarancyjnej po wdrożeniu tego systemu" z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2010, Nr 113, poz. 759
ze zm.) wymaganych przy procedurze, kiedy wartość szacunkowa zamówienia przekracza
kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień
publicznych.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
w dniu 13 listopada 2012 r. pod nr 2012/S 218-359479.
W postępowaniu, zostały złożone oferty przez ośmiu wykonawców:
1) Comarch SA w Krakowie z ceną 51 592 650,12 zł,
2) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego SMT
Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu
z ceną 52 984 509,51 zł,
3) Qumak SA w Warszawie z ceną 62 287 785,00 zł,
4) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity
SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Adasa Sistemas Sa w Barcelonie, Comp SA
w Warszawie z ceną 63 947 205,04 zł,
5) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Ericpol
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi oraz GIS Partner z ceną 69 546
719,82 zł,
6) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Unizeto
Technologies SA w Szczecinie i NTT System SA z ceną 70 110 000,00 zł,
7) Asseco Poland SA w Rzeszowie z ceną 71 940 503,63 zł,
8) wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action
SA w Warszawie z ceną 76 138 878,21 zł.
Zamawiający dokonał wyboru jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez Qumak SA
w Warszawie, odrzucając oferty złożone przez: Comarch SA w Krakowie; wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we
Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu, jednocześnie wykluczając
tego wykonawcę z postępowania; wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Unizeto Technologies SA w Szczecinie i NTT System SA a także
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services
Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie.
Zamawiający nie uwzględnił zarzutów podniesionych w odwołaniach; złożył odpowiedzi na
odwołania, wnosząc o oddalenie każdego z nich.
Odwołania wymienionych wykonawców zostały połączone do łącznego rozpatrzenia.
Do odpowiednich postępowań odwoławczych przystąpili:
1. Asseco Poland SA w Rzeszowie - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO
1072/13, KIO 1080/13, KIO 1142/13 - po stronie Zamawiającego oraz o sygn. akt:
KIO 1073/13 - po stronie Odwołującego;
2. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action
SA w Warszawie - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13, KIO
1073/13, KIO 1078/13 - po stronie Odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1072/13, KIO
1080/13 - po stronie Zamawiającego;
3. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT
Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu -
do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO 1078/13 po stronie Zamawiającego;
4. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA
w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA
w Barcelonie, - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 1142/13 - po stronie
Odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO 1078/13, KIO
1080/13 - po stronie Zamawiającego;
5. Comarch SA w Krakowie, - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13 -
po stronie Zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO 1067/13, KIO 1072/13 po stronie
odwołującego oraz o sygn. akt: KIO 1073/13, KIO 1078/13 - po stronie
Zamawiającego;
6. Qumak S.A. w Warszawie, - do postępowań odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13,
KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO 1073/13, KIO 1078/13, KIO 1080/13 - po stronie
Zamawiającego;
7. Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Ericpol spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu APN Promise SA w Warszawie - do postępowań
odwoławczych o sygn. akt: KIO 980/13, KIO 1067/13, KIO 1072/13, KIO 1078/13, KIO
1080/13 - po stronie zamawiającego oraz o sygn. akt: KIO 1073/13 - po stronie
Odwołującego.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
I. PRZESŁANKI DO ODRZUCENIA ODWOŁAŃ
Ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem odwołań
złożonych w sprawach KIO 908/13, KIO 1072/13, 1073/13, KIO 1067/13, KIO 1078/13 oraz
KIO 1080/13, o których mowa w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Jednocześnie
uznano,
że
zarzuty
dotyczące
uznania
informacji
zawartych
w ofertach Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum firm S&T
Services Polska Sp. z o.o. i Action S.A., Konsorcjum firm Unizeto Technologies S.A. i NTT
System S.A., Comarch S.A., Konsorcjum SMT za poprawnie objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa (odwołanie Asseco Poland SA w Rzeszowie – spr. o sygn. KIO 1078/13)
w odniesieniu do dokumentów zawartych w ofertach tych wykonawców, zostały postawione
z przekroczeniem terminu na kwestionowanie zastrzeżenia informacji – ustawa nie zna
odrzucenia części odwołania; zarzuty postawione z przekroczeniem terminu nie podlegają
jednak w takim wypadku rozpatrzeniu.
Odrzucono odwołanie złożone przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego S&T Services Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie oraz Action SA w Warszawie w sprawie KIO 1042/13.
II. PRZESŁANKI MATERIALNOPRAWNE, W ROZUMIENIU ART. 179 UST. 1 USTAWY
PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
Ustalono, że wykonawcy, których odwołania podlegają rozpatrzeniu, posiadają interes
w uzyskaniu przedmiotowego zamówienia, kwalifikowany możliwością poniesienia szkody
w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy, o których mowa w art. 179
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, za wyjątkiem wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services Polska spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie, którzy
zakwestionowali w odwołaniu wyłącznie odrzucenie własnej oferty, co w zestawieniu
z faktem, że ta oferta jest najniżej sklasyfikowaną spośród wszystkich ofert złożonych
w postępowaniu, nie mogło skutkować – w razie potwierdzenia stawianych zarzutów -
poniesieniem realnej szkody przez tego wykonawcę.
III. ZAKRES ROZSTRZYGNIĘCIA W ZAKRESIE PODNIESIONYCH ZARZUTÓW
Na wstępie, podkreślenia wymaga kilka uwag ogólnych, natury proceduralnej,
wyznaczających zakres rozpoznania oraz wydanego w sprawie rozstrzygnięcia.
[1] Związanie zarzutami podniesionymi w odwołaniu
Każdorazowo, zakres rozstrzygnięcia – po myśli art. 192 ust. 7 ustawy wyznacza treść
odwołania – kwestionowana w nim czynność, oraz przede wszystkim podniesione zarzuty.
Zgodnie z treścią tego przepisu, Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu. Zatem, każde z odwołań podlegało rozstrzygnięciu w zakresie, jaki
wynikał z podniesionych zarzutów. W ramach środków ochrony prawnej następuje -
w zakresie wyznaczonym treścią zarzutów odwołania - kontrola poprawności działania
zamawiającego (podejmowanych przez niego czynności w postępowaniu bądź bezprawnych
zaniechań), pod względem zgodności z przepisami ustawy. Zgodnie z treścią art. 180 ust. 3
ustawy (analogicznie stanowi § 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 22 marca 2010 r.
w sprawie regulaminu postępowania przy rozpatrywaniu odwołań), odwołanie powinno
wskazywać czynność lub zaniechanie czynności zamawiającego, której zarzuca się
niezgodność z przepisami ustawy, zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów, określać
żądanie oraz wskazywać okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie
odwołania.
Z postawionymi zarzutami skorelowane jest żądanie, kierowane w związku z podnoszonymi
nieprawidłowościami w działaniu Zamawiającego. Ono to bowiem wyznacza zakres
rozstrzygnięcia przez Krajową Izbę Odwoławczą – w myśl § 34 ust. 1 powołanego
rozporządzenia w sprawie regulaminu postępowania przy rozpatrywaniu odwołań, orzeczenie
wydawane przez Krajową Izbę Odwoławczą zawiera, w przypadku wyroku, rozstrzygnięcie o
żądaniach stawianych przez odwołującego lub odwołujących lub – co po myśli art. 192 ust. 3
2) i 3) ustawy Prawo zamówień publicznych, następuje z urzędu – rozstrzygnięcie o karze
finansowej, unieważnieniu umowy w całości bądź w części, o skróceniu okresu
obowiązywania umowy albo o stwierdzeniu naruszenia przepisów ustawy.
Powyższe oznacza, że odwołanie powinno konkretyzować postawiony zarzut, zawierać
wskazanie okoliczności faktycznych, które uzasadniają stawianie Zamawiającemu
wyartykułowanych w odwołaniu zastrzeżeń.
Orzecznictwo wskazuje na potrzebę ścisłego odczytywania treści zarzutu, w tym przede
wszystkim niedopuszczalność wykraczania poza jego treść. O treści zarzutu decyduje
przytoczona podstawa faktyczna, wskazane przez danego odwołującego okoliczności
faktyczne, wskazywane uzasadnienie, jak i przypisana im kwalifikacja prawna, szczególnie,
że ta kwalifikacja prawna decyduje o uwzględnieniu żądania odwołania. Jak wskazano
w uzasadnieniu wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z 29 czerwca 2009 r. w spr. X Ga
110/09, „O tym jakie twierdzenia lub zarzuty podnosi strona w postępowaniu nie przesądza
bowiem proponowana przez nią kwalifikacja prawna ale okoliczności faktyczne wskazane
przez tę stronę. Jeśli więc strona nie odwołuje się do konkretnych okoliczności faktycznych
to skład orzekający nie może samodzielnie ich wprowadzić do postępowania tylko dlatego,
że można je przyporządkować określonej, wskazanej w odwołaniu kwalifikacji prawnej.” Na
potrzebę ścisłego traktowania pojęcia zarzutu wskazał również Sąd Okręgowy w Rzeszowie
w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12: „W zakresie
postępowania odwoławczego art. 180 ust. 1 i 3 pzp stanowi, że odwołanie które powinno
zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów, przysługuje wyłącznie od niezgodnej
z przepisami ustawy czynności zamawiającego podjętej w postępowaniu o udzielenie
zamówienia lub zaniechania czynności, do której jest zobowiązany na podstawie ustawy.
Natomiast w myśl art. 192 ust. 7 pzp KIO nie może orzekać co do zarzutów, które nie były
zawarte w odwołaniu. Z jednej strony zostało więc wprowadzone przedmiotowe ograniczenie
dla odwołującego się w postaci niezgodnej z przepisami ustawy czynności zamawiającego,
a z drugiej strony dla KIO, które nie może orzekać co do zarzutów niezwartych w odwołaniu.
(…) Z analizy powyższych przepisów można wyciągnąć dwa zasadnicze wnioski dla
niniejszej sprawy. Po pierwsze, zarówno granice rozpoznania sprawy przez KIO jak i Sąd są
ściśle określone przez zarzuty odwołania, oparte na konkretnej i precyzyjnej podstawie
faktycznej. Sąd w postępowaniu toczącym się na skutek wniesienia skargi jest związany
podniesionymi w odwołaniu zarzutami i wyznaczonymi przez nie granicami zaskarżenia.”.
We wskazanym orzeczeniu, Sąd uznał za niedopuszczalne rozstrzygnięcie przez Krajową
Izbę Odwoławczą o zasadności odwołania, w którym Odwołujący kwestionował zaniechanie
zastosowania art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie podnosząc zarazem
zarzutów dotyczących oceny wyjaśnień wykonawcy dotyczących elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny, które w postępowaniu zostały przez kwestionowanego wykonawcę
złożone.
Reasumując, odwołanie nie może mieć charakteru kadłubowego; powinno konkretyzować
zarzuty, nakierowane na uwzględnienie odpowiadających im żądań; wskazywać okoliczności
faktyczne i prawne, które pozwalają na dokonanie oceny zasadności tych zarzutów.
W szczególności, zawierając zarzuty niezgodności konkurencyjnej oferty z SIWZ, powinno
wskazywać te postanowienia, którym, w ocenie odwołującego, oferta nie odpowiada, czy
stawiając zarzut nakierowany na odrzucenie oferty, której złożenie stanowi czyn nieuczciwej
konkurencji – określać ten czyn, poprzez wskazanie odpowiedniej kwalifikacji prawnej tego
czynu, lub choćby opisowo jednoznacznie go precyzować.
Mając na względzie powyższe wytyczne stawiane przez orzecznictwo sądowe uznano, że
nie można przyjąć rozszerzającego traktowania pojęcia zarzutu w odniesieniu do zarzutów,
jakie zostały podniesione w odwołaniu Asseco Poland SA w Rzeszowie w spr. KIO 1078/13,
wskazujących wyłącznie na podstawę do odrzucenia ofert wskazywanych wykonawców
w oparciu o przepis art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie zaś na
konieczność dokonania czynności wezwania wykonawców przez Zamawiającego do
złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy. Odwołujący stawiany zarzut wyraźnie odniósł do obowiązku
odrzucenia ofert wykonawców, wobec odgadywanego przez siebie złożenia przez tych
wykonawców wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, na co wskazuje zarzut w pkt 2 i 3
odwołania (jego str. 4 in fine oraz 5): „2. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest
zobowiązany na podstawie PZP, tj. oceny złożonych przez następujących wykonawców:
1) Comarch S.A., 2) Konsorcjum SMT, 3) Qumak SA, 4) Konsorcjum Sygnity, na podstawie
art. 90. Ust. 1 Ustawy wyjaśnień zgodnie z przepisami Ustawy; 3. naruszenie przepisu art. 89
ust. 1 pkt 4) w związku z art. 7 ust. 1 Ustawy w, poprzez zaniechanie odrzucenia ofert
następujących wykonawców: 1) Comarch S.A., 2) Konsorcjum SMT, 3) Qumak SA, 4)
Konsorcjum Sygnity, pomimo iż oferty te zawierają rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zaś w/w wykonawcy nie złożyli wyjaśnień spełniających wymagania
określone w art. 90 ust. 2 - 3 Ustawy.”
Powyższe odnosi się także do podniesionych w tym odwołaniu zarzutów, wskazujących na to
że wobec wyceny w ofercie Qumak SA w Warszawie elementów sprzętu ujętych w pozycjach
50 – 80 tabeli 4 Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie stanowi mamy do
czynienia m.in. z podstawą odrzucenia oferty, o której mowa w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych z uwagi a to, że wykonawca zaoferował dostawy sprzętu
komputerowego poniżej kosztów wytworzenia/zakupu (zarzut 12 odwołania - jego str. 6).
Odwołujący dopiero na rozprawie sprecyzował, że stawiając powyższy zarzut miał na uwadze
czyn nieuczciwej konkurencji, o którym stanowi art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji.
[2] Zarzuty wycofane
Odwołujący wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego
Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie
wycofali na rozprawie zarzuty dotyczące bezpodstawnego uznania za poprawnie objęte
tajemnicą przedsiębiorstwa informacji zawartych w ofercie Qumak SA w Warszawie (zarzut
oznaczony nr III.2 w odwołaniu).
Odwołujący Asseco Poland SA w Warszawie wycofał na rozprawie w dniu 3 czerwca 2013 r.
zarzuty wskazujące na niezgodność z SIWZ ofert wykonawców w zakresie oprogramowania
do tworzenia kopii zapasowych i archiwizacji danych – Data Protector (odwołanie w sprawie
KIO 1078/13, zarzut XI, str. 24 – 25 odwołania), a także wszystkie zarzuty kierowane wobec
oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Unizeto
Technologies SA w Szczecinie i NTT System SA.
Na rozprawie w dniu 4 czerwca 2013 r. Odwołujący Asseco Poland SA w Warszawie wycofał
zarzut dotyczący dwukrotnej wyceny praw autorskich w formularzu 4 w odniesieniu do
Comarch SA w Krakowie, skoro oferta tego wykonawcy została odrzucona właśnie z powodu
niewycenienia w ogóle praw autorskich.
Z tego względu, powyższe zarzuty nie podlegały rozpatrzeniu.
[3] Ocena dowodów
Podstawę
rozstrzygnięcia
stanowiła
dokumentacja
postępowania
złożona
przez
Zamawiającego, w tym przede wszystkim kwestionowane w odpowiednich odwołaniach
oferty wykonawców uczestniczących w postępowaniu, oraz złożone na rozprawie dowody.
Podstawowe znaczenie dla oceny zasadności stawianych w odpowiednich odwołaniach
zarzutów miała przede wszystkim treść ofert złożonych przez wykonawców, ich wyjaśnień
i uzupełnień a także dokumenty podstawowe opisujące wymagania Zamawiającego, jakimi są
specyfikacja istotnych warunków zamówienia wraz ze wszystkimi załącznikami do niej
a także jej liczne wyjaśnienia dokonywane w toku postępowania przez Zamawiającego.
Podkreślenia przy tym wymaga, że postępowanie odwoławcze służy do zbadania
poprawności czynności i zaniechań Zamawiającego w zakresie wyznaczonym podniesionymi
zarzutami, ocenianymi przez pryzmat wymagań stawianych w postępowaniu o zamówienie
publiczne i z uwzględnieniem instrumentów, jakie zamawiający przewidział w nim dla
zbadania ofert. Nie jest rzeczą postępowania odwoławczego analiza dostępnych na rynku
produktów,
ich
cech
i
właściwości,
dochodzenie
z
zastosowaniem
środków
nieprzewidzianych w postępowaniu walorów oferowanego przedmiotu lub jego składowych,
lecz ocena czy Zamawiający prawidłowo, na podstawie przyjętych w tym postępowaniu
kryteriów i zasad dokonywania oceny ofert, dokonał oceny poszczególnych ofert w zakresie
ich zgodności z SIWZ. Tego rodzaju oświadczenia, jak przedkładane na rozprawie, mają
ograniczone znaczenie dla oceny czynności Zamawiającego, której dokonywać należy
przede wszystkim w świetle opisanych w SIWZ zasad i z zastosowaniem instrumentów w tym
postepowaniu wymaganych przez zamawiającego. Tym samym, wykazanie przez
poszczególnych wykonawców, że oferowany przez nich przedmiot spełnia wymagania SIWZ,
albo że oferta konkurencyjnych wykonawców nie odpowiada SIWZ, winno się odbywać na
podstawie tych dokumentów i oświadczeń, jakich zamawiający zażądał w postępowaniu, przy
czym – w myśl art. 25 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych - w postępowaniu
o udzielenie zamówienia zamawiający może żądać od wykonawców wyłącznie oświadczeń
lub dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Oświadczenia lub
dokumenty potwierdzające spełnianie warunków udziału w postępowaniu, a także przez
oferowane dostawy, usługi lub roboty budowlane wymagań określonych przez
zamawiającego, -zamawiający wskazuje w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych
warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert. W przeciwnym wypadku,
postępowanie odwoławcze stanie się już nie środkiem ochrony prawnej, zmierzającym do
zbadania poprawności czynności i zaniechań zamawiającego w zakresie wyznaczonym
zarzutami, ale kontrolą dokonywaną poza przyjętymi przez zamawiającego w SIWZ regułami,
na podstawie swobodnej i nie ograniczonej wymaganymi dokumentami inwencji
wykonawców. Co więcej, w takim wypadku, można byłoby stawiać zamawiającemu zarzuty
zaniechania czynności – na przykład niewłaściwej oceny oferty wykonawcy, na tej podstawie,
że tej oceny nie dokonał w oparciu o niewymagane przecież w postępowaniu dokumenty
i informacje. Postępowanie o zamówienie publiczne zostało w ustawie Prawo zamówień
publicznych ukształtowane w sposób sformalizowany: zamawiający ma prawo wymagać
w postępowaniu jedynie niezbędnych do jego przeprowadzenia dokumentów, winien je
w sposób kompletny podać w SIWZ i ogłoszeniu, a następnie powinien na ich podstawie
dokonać oceny ofert wykonawców. Tego rodzaju reguły pozwalają - z jednej strony –
wykonawcom na odczytanie intencji zamawiającego i podjęcie starań, by jego wymaganiom
sprostać, z drugiej zaś – uniemożliwiają dowolną i swobodną, nie ograniczoną żadnymi
zasadami ocenę ofert wykonawców. W konsekwencji – analiza czynności i zaniechań
zamawiającego w postępowaniu, dokonywana w ramach środków ochrony prawnej, powinna
się sprowadzać do ustalenia – za pomocą instrumentów jakie zostały przewidziane w danym
postępowaniu i wyartykułowane w jego dokumentach (SIWZ, ogłoszenie) – czy zamawiający
dokonał prawidłowej oceny złożonych w postępowaniu ofert i składających się na nie
dokumentów.
Stan faktyczny ustalono przy tym po części w oparciu o utajnione części ofert, a także
składane na rozprawie dowody, co do których uczestnicy postępowania zastrzegali potrzebę
ich utajnienia z uwagi na ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa, uwzględniając że, co do
zasady,
kontradyktoryjny
charakter
postępowania
dowodowego
w
postępowaniu
odwoławczym, nie wyłącza ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa regulowanej odrębnymi
przepisami. Wspomnienia w tym miejscu wymagają wytyczne stawiane w orzecznictwie -
Europejski Trybunał Sprawiedliwości w sprawie C-450/06 zajmował się problemem informacji
poufnych na gruncie poprzedniej dyrektywy 89/665/EEC. ETS stwierdził, że „Zasada ochrony
informacji poufnych i tajemnic handlowych musi być tak stosowana, by dało się ją pogodzić
z wymogami skutecznej ochrony prawnej i poszanowaniem prawa do obrony stron sporu”.
Z kolei w sprawie C-438/04 ETS zauważył, że „organ powołany do rozpoznania odwołania od
decyzji krajowego organu regulacyjnego zgodnie z art. 4 dyrektywy ramowej powinien
dysponować wszelkimi informacjami wymaganymi do tego, by z pełną znajomością rzeczy
orzekać w przedmiocie zasadności takiego odwołania, w tym informacjami poufnymi.
Niemniej jednak ochrona takich informacji i tajemnic handlowych musi być zagwarantowana
i tak dostosowana, by dało się ją pogodzić z wymogami skutecznej ochrony prawnej
i poszanowaniem prawa do obrony stron sporu.” Europejski Trybunał Sprawiedliwości (dziś
TSWE) kładzie zatem akcent na zachowanie równowagi pomiędzy interesem wykonawcy
w zachowaniu poufności pewnych informacji, wyrażającym się w potrzebie ochrony jego
wartości gospodarczych, z koniecznością zapewnienia środków ochrony prawnej innym
wykonawcom. Stąd, po części, postępowanie dowodowe w postępowaniu odwoławczym
prowadzone było z poszanowaniem potrzeby zapewnienia pewnych informacji, w tym
składanych wniosków dowodowych, niedostępnymi dla innych uczestników postepowania.
Uznano także za zastrzeżone w charakterze tajemnicy przedsiębiorstwa złożone w sprawie
KIO 1080/13 przez Odwołującego Comarch SA w Krakowie na rozprawie w dniu 21 maja
2013 r. dwie oferty podwykonawcy Odwołującego, które stały się podstawą sporządzenia
oferty Odwołującego (dowody oznaczone nr [30], [31]), których pierwsze strony, w trakcie ich
składania zostały dostrzeżone przez pełnomocników innych uczestników postępowania
(w szczególności wykonawcę Asseco Poland SA w Rzeszowie). Jakkolwiek Odwołujący
Comarch SA w Krakowie składając te umowy nie złożył ich odpisów dla pozostałych
uczestników postępowania, poza Zamawiającym, z uwagi na wolę zachowania poufności
tych informacji, jednakże podał bezpośrednio po tej sytuacji, że nie dotyczy to pierwszych
stron składanych ofert, które to strony, w trakcie ich składania mogły być dostrzeżone przez
innych uczestników postępowania, to jednak dostrzeżenia wymaga, że w piśmie z dnia
28 maja 2013 r. wyraźnie wyartykułował wolę traktowania zawartych w tych dokumentach
informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa. Biorąc pod uwagę charakter zawartych tam
informacji, pozwalających kwalifikować je w kategorii tajemnicy przedsiębiorstwa, uznano, że
mimo częściowego ujawnienia pierwszych stron zawierających elementy nagłówkowe
składanych dokumentów (w tym dość duże oznaczenia nazwy podwykonawcy, wskazanego
na karcie tytułowej umów, co zostało – jak wynika z pisma Asseco Poland SA z dnia 24 maja
2013 r., to jest jego pkt 3 - dostrzeżone przez pełnomocników tego wykonawcy), nie oznacza
to jeszcze, że te informacje utraciły przymiot informacji podlegającej ochronie, a to z uwagi na
ujawnienie ich innym podmiotom. Uznano w powyższym zakresie, że okoliczności złożenia
przez Comarch SA w Krakowie tych dokumentów – w tym wyrażana w sposób nie
pozostawiający wątpliwości intencja zachowania tych informacji nieujawnionymi dla innych
podmiotów, w szczególności konkurujących z Odwołującym na rynku, wynikająca choćby
z podkreślonego jeszcze w trakcie składania tych dokumentów zamiaru złożenia ich tylko
z odpisem dla Zamawiającego, oznaczają obowiązek każdego podmiotu występującego
w obrocie profesjonalnym, a za taki trzeba uznać udział w postępowaniu odwoławczym (nie
sposób pomijać, że w tej sprawie większość reprezentantów stron i uczestników
postępowania posiada status pełnomocników zawodowych), jeśli w sposób niezamierzony
pozyskał tego rodzaju informację, uszanowania woli dysponenta tej informacji pozostawienia
jej w tajemnicy. Na uwagę zasługuje w tej mierze teza wyrażona w uzasadnieniu wyroku
Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2003 r. w spr. IV CKN 211/01 (publ: LEX nr 585877),
zgodnie z którą „Informacja staje się "tajemnicą", kiedy przedsiębiorca przejawia wolę
zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci natomiast swojego charakteru
przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób zobowiązanych do dyskrecji (np.
pracownicy przedsiębiorstwa). Pozostanie określonych informacji tajemnicą przedsiębiorstwa
wymaga, aby przedsiębiorca podjął działania zmierzające do wyeliminowania możliwości ich
dotarcia do osób trzecich w normalnym toku zdarzeń, bez konieczności podejmowania
szczególnych starań. Wśród tych działań wymienia się konieczność poinformowania
pracownika o poufnym charakterze wiedzy, techniki, urządzenia. Nie oznacza to jednak, że
osoby, które przypadkowo weszły w posiadanie danej informacji, są zwolnione z obowiązku
zachowania tajemnicy. Tajemnicę przedsiębiorstwa należy przy tym odróżnić od
specjalistycznej wiedzy, chociaż granica pomiędzy taką wiedzą dostępną określonemu
kręgowi osób a tajemnicą jest nieostra.”
Stąd nie sposób było uznać, że poprzez fakt przypadkowego, niezamierzonego przez
dysponenta informacji ujawnienia skromnej części dokumentu, nastąpiło ujawnienie
i powszechnienie informacji, w następstwie którego tracą one przymiot tajemnicy
przedsiębiorstwa. Przeciwnie, podmiot, który w sposób niezamierzony i przypadkowy, wbrew
woli jej posiadacza, wiedząc o intencji zachowania informacji w poufności, wszedł w ich
posiadanie informacji, powinien je traktować ze szczególną odpowiedzialnością. Ten postulat
nabiera na znaczeniu, gdy mamy do czynienia z postępowaniem prowadzonym pomiędzy
profesjonalnymi uczestnikami, jakim jest obrót w sferze zamówień publicznych oraz
zawodowymi pełnomocnikami reprezentującymi odpowiednich uczestników w postępowaniu
odwoławczym.
Dokonano rozstrzygnięcia na podstawie całokształtu dowodów złożonych w postępowaniu,
oddalając wnioski dowodowe złożone przez Odwołującego Asseco Poland SA w Rzeszowie
z opinii Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (dokument nr [3]), a także z opinii dr inż.
Andrzeja Zalewskiego na okoliczność, że informacje zawarte w tabeli 3 i 4 ofert wykonawców
nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa (dokument [4]), jako że dotyczą one nie okoliczności
faktycznych ale oceny prawnej ofert, uznając zarazem że stanowią one stanowiska strony,
które zostały wzięte pod uwagę przy ocenie zasadności zarzutów. Oddalono również –
w sprawie KIO 1078/13 złożone przez Odwołującego Asseco Poland SA w Rzeszowie
wnioski z opinii dr A………. Z…………. na okoliczność wskazaną w pkt 1.3 tej opinii [24], jako
że dotyczy ona nie okoliczności faktycznych ale oceny prawnej ofert, uznając zarazem że
stanowi ona stanowisko strony. Oddalono następnie – w sprawie KIO 1078/13 - złożone
przez Przystępującego po stronie Zamawiającego Qumak SA w Warszawie wnioski
dowodowe z pisma Przystępującego zawierającego porównanie elementów ofert z oferty
Qumak SA w Warszawie i z oferty Asseco SA w Rzeszowie wskazujące na to, że
rozwiązania wskazane w ofercie Qumak SA w Warszawie są rozwiązaniami spełniającymi
warunki stawiane w SIWZ (dokument nr [25]), uznając że ten dokument stanowi stanowisko
strony i nie ma waloru dowodu na okoliczności sporne.
Nie uznano również wniosku złożonego w sprawie KIO 1078/13 przez Przystępującego
konsorcjum Sygnity o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania dr A………. Z……….
w charakterze świadka, z uwagi na to, że wskazany środek dowodowy – zgodnie z tezą
wskazywaną przez wnioskodawcę – nie nadaje się do ustalenia okoliczności istotnych dla
rozstrzygnięcia kwestii spornych, z uwagi na to, że skoro dr A……….. Z……….. nie jest
bezpośrednim
uczestnikiem
postępowania,
nie
uczestniczył
w
przygotowywaniu
kwestionowanych w odwołaniu ofert, to nie posiada wiedzy pozwalającej na traktowanie jej
w charakterze świadka w związku z okolicznościami faktycznymi spornymi w postępowaniu.
Oddalono wniosek złożony w sprawie KIO 1078/13 przez Przystępującego Comarch SA
w Krakowie z porównania cen ofertowych złożonych w postępowaniu do wartości
szacunkowej zamówienia (dowód nr [34]), uznając że tego rodzaju zestawienie może być
rozważane wyłącznie w kategorii stanowiska własnego Przystępującego,
Oddalono – w sprawie KIO 1080/13 wnioski złożone przez Odwołującego Comarch SA
w Krakowie z oświadczenia Odwołującego, jakie elementy zawiera kompletne
oprogramowanie oferowane przez Comarch (dokument nr [27]), uznając że stanowi to
własne oświadczenie wykonawcy, a także z oświadczenia Odwołującego dotyczącego
elementów oprogramowania zawartego w ofercie Odwołującego służącego do rozbudowy
oferowanej platformy sprzętowej (dokument nr [28]), uznając że stanowi to własne
oświadczenie wykonawcy.
W sprawie KIO 1080/13 czterej Przystępujący po stronie Zamawiającego złożyli
konkurencyjne wnioski dowodowe o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, w celu
zbadania oferty złożonej przez Comarch SA w Krakowie:
- Qumak SA w Warszawie - wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu
informatyki i programowania na okoliczność, czy oprogramowanie zaoferowanie przez
Odwołującego spełnia wymagania stawiane przez Zamawiającego i czy nie jest konieczne
przeniesienie do niego autorskich praw majątkowych,
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA
w
Warszawie,
Enigma
Systemy
Ochrony
Informacji
spółka
z
ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA
w Barcelonie – wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki,
który miałby ustalić: nazwy handlowe proponowanych produktów w ofercie Comarch i ich
ceny funkcjonujące na rynku; skoro produkt na rynku istnieje pod pewną nazwą, to
Odwołujący winien te nazwy handlowe podać; czy można połączyć/zintegrować programy
składające się na system będący przedmiotem zamówienia; czy po połączeniu/zintegrowaniu
systemów spełnione będą wymagania Zamawiającego stawiane w SIWZ; czy można
dokonać takiego zintegrowania/połączenia systemów bez pracy programistycznej;
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Ericpol spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie – wniosek
o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego zakresu informatyka i programowanie, na
okoliczność zweryfikowania, czy jest możliwa realizacja przedmiotu zamówienia, zgodnie
z zapisami SIWZ, bez dodatkowych czynności programistycznych;
- Asseco Poland SA w Rzeszowie - wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego
z zakresu informatyki i programowania na okoliczność: czy oprogramowanie gotowe, które
wskazał Odwołujący z nazw handlowych w swojej ofercie, spełnia wymagania stawiane
treścią SIWZ, w tym także te w zakresie obowiązku opracowania/stworzenia narzędzi,
interfejsów i oprogramowania wskazanych w SIWZ; czy oprogramowanie gotowe
wskazywane w pkt 1, tj. z nazw handlowych podanych przez Odwołującego spełnia
wymagania SIWZ w zakresie zgodności ze stanem prawnym na dzień odbioru projektu
technicznego.
Wskazane wnioski podlegały oddaleniu z uwagi na to, że dla oceny złożonej przez
wykonawcę w postępowaniu oferty nie było niezbędne przeprowadzenie dowodu z opinii
biegłego. Wskazane wnioski dowodowe wykonawców przystępujących do postępowania
odwoławczego w spr. KIO 1080/13 po stronie Zamawiającego, zmierzające do
przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, okazały się zbędne dla ustalenia stanu
faktycznego w zakresie wyznaczonym treścią odwołania; tezy wykazywane przez
Przystępujących zostały uznane za wykazane innymi dowodami, to jest na podstawie
konfrontacji treści oferty Comarch SA w Krakowie z wymaganiami stawianymi w treści SIWZ
(oferta Comarch SA w Krakowie została odrzucona jako niezgodna z SIWZ, na podstawie
art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy). Należy mieć także na uwadze, że znaczna część tez, których
wykazania oczekiwali Przystępujący – zgodnie z wyartykułowanymi na rozprawie w dniu
21 maja 2013 r. wnioskami – wykraczało poza podstawę odrzucenia oferty Comarch SA w
Krakowie oraz jej ocenę przez Zamawiającego. Dotyczy to przykładowo: wniosku Qumak SA
w Warszawie, w części zmierzającej do ustalenia, czy oprogramowanie zaoferowanie przez
odwołującego spełnia wymagania stawiane przez Zamawiającego; konsorcjum Sygnity
w zakresie ustalenia nazw handlowych proponowanych produktów w ofercie Comarch i ich
cen funkcjonujących na rynku; skoro produkt na rynku istnieje pod pewną nazwą, to
Odwołujący winien te nazwy handlowe podać; czy można połączyć/zintegrować programy
składające się na system będący przedmiotem zamówienia; czy po połączeniu/zintegrowaniu
systemów spełnione będą wymagania Zamawiającego stawiane w SIWZ; czy można
dokonać takiego zintegrowania/połączenia systemów bez pracy programistycznej; Asseco
Poland SA w Rzeszowie - na okoliczność: czy oprogramowanie gotowe, które wskazał
Odwołujący z nazw handlowych w swojej ofercie, spełnia wymagania stawiane treścią SIWZ,
w tym także te w zakresie obowiązku opracowania/stworzenia narzędzi, interface’ów i
oprogramowania wskazanych w SIWZ; czy oprogramowanie gotowe wskazywane w pkt 1, tj.
z nazw handlowych podanych przez Odwołującego spełnia wymagania SIWZ w zakresie
zgodności ze stanem pranym na dzień odbioru projektu technicznego.
Tym samym, zasadnym jawi się wniosek, że Przystępujący próbowali dokonać oceny oferty
za Zamawiającego, w sposób wykraczający poza tę ocenę, jego czynności a tym samym –
wykraczając poza zakres zarzutów postawionych przez Odwołującego Comarch SA
w Krakowie, czemu jednak stoi na przeszkodzie treść art. 192 ust. 7 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
W zakresie odwołania złożonego przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa
Sistemas SA w Barcelonie (spr. o sygn. KIO 1073/13), Odwołujący oraz inni uczestnicy
postępowania wykazali inicjatywę dowodową składając różnego rodzaju oświadczenia
podmiotów co do sprzedaży licencji Microsoft w systemie Select Plus oraz praktyki rynkowej
tego podmiotu polegającej na sprzedaży za pomocą umowy partnerskiej (przykładowo:
złożony przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Ericpol
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółkę z ograniczoną
odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie oświadczenie – dowód
nr [44]; złożone przez konsorcjum Sygnity oświadczenie Microsoft sp. z o.o. w Warszawie –
dowód nr [11]; złożony przez konsorcjum Sygnity wydruk ze strony internetowej zawierający
wykaz piętnastu podmiotów uczestniczących posiadających status Large Account Reseller
(LAR) - dowód nr [12]; złożoną przez konsorcjum Sygnity umowę Select Plus – dowód nr
[13], czy złożone przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego Sygnity SA w warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas
SA w Barcelonie odwołanie złożone przez Qumak SA w Warszawie w innym postępowaniu
odwoławczym – dowód nr [14]; złożony przez Qumak SA w Warszawie wydruk ze strony
internetowej co do sposobu zawarcia lub odnowienia umowy z firmą o statusie Large
Account Reseller (LAR) – dowód nr [15]; złożone przez Qumak SA w Warszawie pismo
innego podmiotu o zaoferowaniu temu wykonawcy odpowiednich licencji – dowód nr [16]
oraz wydruk z korespondencji prowadzonej elektronicznie co do nabycia odpowiednich
licencji – dowód nr [17]). Nie odmawiając waloru wiarygodności tym dokumentom, nie miały
one znaczenia dla rozstrzygnięcia kwestii, wyznaczonej stawianymi zarzutami. Zarzut
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA
w
Warszawie,
Enigma
Systemy
Ochrony
Informacji
spółkę
z
ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas wskazuje na
niezgodność oferty Qumak SA w Warszawie z SIWZ, czego złożone dowody ani nie
potwierdzają ani czemu nie zaprzeczają – obrazują one pewne praktyki rynkowe stosowane
przez Microsoft, istnienie porozumień pomiędzy różnymi podmiotami, jednak nie pozwalają
na wyprowadzenie wniosków co do zgodności oferty Qumak SA w Warszawie z SIWZ.
Innymi słowy, pozostają one niejako obok kwestii spornej w postępowaniu: nie artykułują
w żaden sposób tezy, że oprogramowanie Microsoft nie odpowiada treści SIWZ (przeciwnie
– Odwołujący stoi na stanowisku, że jedynie konkretne rodzaje oprogramowania spełniają te
wymagania, co jest zresztą w sprawie bezsporne), a jedynie mają służyć wykazaniu, że
wykonawca Qumak SA w Warszawie nie uczestniczy w programie partnerskim Select Plus –
nie ma statusu Large Account Reseller (LAR), w związku z czym, nie ma – w ocenie
Odwołującego oraz Przystępujących po jego stronie wykonawców – tytułu czy faktycznej
możliwości zaoferowania tego oprogramowania. Złożone przez uczestników postępowania
w sprawie KIO 1073/13 dowody, nie mają jednak znaczenia dla wykazania spornej
okoliczności. Złożenie oferty stanowi bowiem złożenie oświadczenia woli, zobowiązanie się
do określonego świadczenia w czasie, miejscu i na warunkach uzgodnionych przez strony.
Skoro tak, to prowadzenie dowodu, na podstawie pewnych praktyk rynkowych, dotyczących
innych podmiotów, nie może przekonać o tym, że wykonawca nie dostarczy tego, do czego
się zobowiązał. Nie przekonuje o tym także złożone przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA w warszawie, Enigma
Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp
SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie odwołanie, jakie Qumak SA
w Warszawie złożył w innym postępowaniu, w którym wykazywał niezgodność oferty
konkurencyjnego wykonawcy w analogiczny sposób argumentując: złożone odwołanie
prezentuje pewne stanowisko procesowe, nacechowane konkretną strategią o charakterze
biznesowym, nie kreuje jednak ani nie potwierdza faktu innego, niż ten, że podmiot, który je
złożył realizuje swój interes w postępowaniu kwestionując ocenę ofert konkurencyjnych
wykonawców. Wnioskowanie zatem na tej podstawie jest niemiarodajnym i nie dostarcza
wniosków, pozwalających na uznanie oferty złożonej przez Qumak SA w Warszawie
w analizowanym postępowaniu za niezgodną z SIWZ.
Ponieważ wykonawcy zastrzegli niektóre informacje zawarte w ich ofertach, a na ich
podstawie Zamawiający dokonał odrzucenia ofert (oferta Comarch SA w Krakowie), oraz
biorąc pod uwagę, że to zastrzeżenie uznano za uprawnione, uzasadnienie, podobnie jak
decyzja Zamawiającego o odrzuceniu oferty oraz częściowo odwołanie Comarch SA
w Krakowie – w części odnoszącej się do zastrzeżonych informacji – operuje ogólnymi
tezami, bez przytaczania konkretnych nazw handlowych. Powyższe determinowało
ogólniejszy, bardziej uniwersalny sposób prezentacji zarzutów a także przedstawienie
motywów dokonanego rozstrzygnięcia w sposób nie nawiązujący wyraźnie do nazw
zastosowanych produktów, a poprzestanie na rozstrzygnięciu co do zasady o trafności
podniesionych zarzutów oraz ogólnym odesłaniu do szczegółowych elementów stanu
faktycznego sprawy.
[4] Wpływ na wynik postępowania, o którym mowa w art. 192 ust. 2 ustawy Prawo
zamówień publicznych
Przepis art. 192 ust. 2 ustawy stanowi, że uwzględnienie odwołania może nastąpić tylko
w przypadku, gdy naruszenie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych wywiera lub
może wywrzeć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Warunkiem uwzględnienia odwołania, obok potwierdzenia zasadności stawianych w nim
zarzutów kierowanych wobec czynności i zaniechań zamawiającego, jest stwierdzenie, że
potwierdzone naruszenie ma lub miało istotny wpływ na wynik postępowania. Z istotnym
wpływem na wynik postępowania, o którym mowa w przywołanym przepisie, mamy do
czynienia w sytuacji, w której uwzględnienie zarzutów wyartykułowanych w odwołaniu
prowadzi do wyboru jako najkorzystniejszej oferty odwołującego. Powyższe stanowisko
potwierdza wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 4 marca 2013 r. (w sr. o sygn. akt:
V Ca 3270/12).
Zatem w warunkach, kiedy przywrócenie oferty odwołującego do postępowania nie wywoła
skutku w postaci uzyskania przez niego zamówienia, wobec niepotwierdzenia zarzutów
kierowanych wobec oferty uznanej za najkorzystniejszą, należy uznać, że będziemy mieli
z brakiem wpływu na wynik postępowania, o którym mówi przywołany wyżej przepis.
Jak wskazała Krajowa Izba Odwoławcza w uzasadnieniu wyroków z dnia 8 listopada 2011 r.
w spr. KIO 2287/11 i 2339/11, 2 grudnia 2011 r. w spr. KIO 2470/11 i 2480/11: „poprzez
wynik postępowania, w kontekście art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, należy rozumieć możliwość
uznania danej oferty za najkorzystniejszą. Wszakże celem postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego jest zawarcie umowy, którego bezpośrednim następstwem jest
wybór oferty najkorzystniejszej, stanowiącym jednocześnie wynik tego postępowania.”
Wobec powyższego, potwierdzenie niektórych zarzutów stawianych w odwołaniach
odpowiednich Odwołujących, jeśli nie zmieniało ich sytuacji w sposób pozwalający uzyskać
zamówienie (wybór oferty najkorzystniejszej), nie mogło skutkować uwzględnieniem
odwołania. Dotyczy to odwołań złożonych przez Comarch SA w Krakowie a także, co do
zasady dotyczyłoby to oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego S & T Services Polska spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie oraz Action SA w Warszawie – w części, w jakiej Zamawiający uznał oferty tych
wykonawców za niezgodne z SIWZ, z uwagi na brak wydzielenia w tabeli 4 linii i odrębnej
wyceny ujętych tam elementów. Zarzuty dotyczące czynności odrzucenia oferty ostatniego
z wykonawców nie mogły podlegać rozpatrzeniu, z uwagi na niewykazanie przesłanek
materialnoprawnych, o których traktuje art. 179 ust. 1 ustawy.
[6] Stan prawny:
Do rozstrzygnięcia znajdują zastosowanie przepisy ustawy w brzmieniu obowiązującym na
dzień wszczęcia postępowania - 13 listopada 2012 r., to jest bez uwzględnienia zmian
wprowadzonych nowelizacjami ustawy z dnia 13 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o działach
administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 951), która weszła w życie
1 stycznia 2013 r. oraz zmian wprowadzonych ustawą z 12 października 2012 r. o zmianie
ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub
usługi (DZ.U. poz. 1271), która weszła w życie 20 lutego 2013 r.
I. W
ZAKRESIE
POSTAWIONYCH
W
ODWOŁANIACH
ZARZUTÓW
UWZGLĘDNIONO OKOLICZNOŚCI:
Na wstępie dostrzeżenia wymaga uwaga ogólna, że znacząca część łącznie rozpatrywanych
odwołań sięgała do kształtu oraz znaczenia Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów
zawartych w ofercie” a także Tabeli 3.
Z tego względu, konieczne staje się przesądzenie znaczenia tych dokumentów, biorąc pod
uwagę, że zawartość tych dokumentów stanowiła w odniesieniu do kilku wykonawców
podstawę do uznania ofert za niezgodne SIWZ.
Nie budzi wątpliwości, że każda z wymienionych tabel stanowi ofertę, rozumianą w sposób,
właściwy dla prawa cywilnego: wyraża zobowiązania wykonawcy do określonego
świadczenia; jedna (Tabela 3) – w ujęciu odnoszącym się do ceny, druga zaś (Tabela 4)
– w zakresie oferowanego przez danego wykonawcę przedmiotu.
Przypomnienia wymaga, że to zamawiający określa przedmiot, jaki zamierza nabyć w toku
procedury o zamówienie publiczne. W analizowanej sprawie Zamawiający scharakteryzował
ten przedmiot w obszernej i złożonej dokumentacji składającej się na SIWZ, Opis przedmiotu
zamówienia, liczne załączniki do nich, a wreszcie w udzielanych w toku postępowania
wyjaśnieniach do SIWZ. Zamawiający, na użytek tego postępowania przyjął mechanizm
prezentacji oferowanego przedmiotu w postaci Tabeli 4, która „na sztywno” wskazywała
pewne elementy oferowanego rozwiązania (sprzętu, oprogramowania, które wykonawca
musiał stworzyć, licencji dotyczących oprogramowania gotowego) w podziale na komponenty
systemu, gdzie wykonawca musiał określić producentów, typ, model wymienionych
elementów oraz podać ich cenę, mogąc jednocześnie samodzielnie dopełniać tabelę
dodatkowymi elementami, jeśli uznawał, że są one konieczne dla zaoferowanego przez
siebie rozwiązania. Ilości wymienionych w tabeli elementów nie zostały w niej podane –
wynikają one z Opisu przedmiotu zamówienia. Dokument ten zdaje się zatem stanowić
przedmiotowe odzwierciedlenie ogólnego kształtu Opisu przedmiotu zamówienia i być do
niego komplementarnym – Zamawiający charakteryzował tę Tabelę jako „tabelę produktową”,
w przeciwieństwie do Tabeli 3, traktowanej jako „kosztowa”.
Zatem to Tabela 4 stanowiła mechanizm służący prezentacji oferowanego rozwiązania;
Zamawiający nie przewidywał próbki (prezentacji systemu lub jego wybranej części) albo
opisu koncepcji rozwiązania.
Na uwagę następnie zasługują uwagi, jakie Zamawiający wprowadził w części
poprzedzającej te Tabele, stanowiące swego rodzaju instrukcje co do tego, jak należy je
wypełnić i jakie znaczenie w postępowaniu nadał im Zamawiający.
I tak, w zakresie Tabeli 3, Zamawiający podał na jej wstępie, że „W poniższej tabeli kalkulacji
ceny oferty należy podać cenę netto, podatek VAT oraz cenę brutto w podziale na etapy
odbioru oraz grupy produktów. Należy uzupełnić wartości w PLN we wszystkich polach,
w których znajdują się podpowiedzi zawarte w nawiasach kwadratowych”[…]”
W odniesieniu do Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”,
Zamawiający następująco opisał jej znaczenie:
„4, Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie
W tabeli poniżej należy określić produkty (programy komputerowe, komponenty architektury
fizycznej oraz dokumentację), które zostaną wytworzone lub dostarczone w ramach
Zamówienia. Wiersze tabeli należy wypełnić w różny sposób w zależności od zawartości:
•
Dla
programów
komputerowych
będących
standardowymi
rozwiązaniami
Oprogramowanie ), należy podać koszt wdrożenia oraz koszt licencji;
•
Dla programów komputerowych, które zostaną opracowane w ramach Zamówienia
(Elementy Autorskie i Modyfikacje ), należy podać koszt wdrożenia oraz koszt praw
autorskich;
•
Dla dostaw komponentów architektury fizycznej należy podać koszt instalacji
i konfiguracji (kolumna „ koszt wdrożenia ") oraz koszt dostawy;
•
Dla dokumentacji należy podać wyłącznie koszt jej wykonania w kolumnie „koszt praw
autorskich ".
Wypełnienie tabeli deklaracją Wykonawcy oznacza, że dla opracowanego programu
komputerowego zostaną przekazane Zamawiającemu autorskie prawa majątkowe.
W toku badania ofert, poniższa tabela służyć będzie ocenie, czy wymienione w niej
komponenty zostały uwzględnione przez Wykonawcę w cenie oferty.
W toku realizacji umowy tabela służyć będzie weryfikacji zgodności realizacji zamówienia
z treścią oferty, w tym w szczególności:
• zgodności przedmiotowej (asortymentowej) dostarczonego komponentu z ofertą,
• zbieżności przenoszonych praw autorskich i udzielanych licencji z ofertą,
• zgodności dostawy danego komponentu z lokalizacją wskazaną w ofercie (podział na
węzły),
• zgodności cen dostarczonych komponentów z cenami wskazanymi w ofercie.
W celu umożliwienia Zamawiającemu weryfikacji zgodności wykonania zamówienia z treścią
oferty, Wykonawca powinien:
1. wykorzystać możliwość dopisania komponentów ([Dodatkowe komponenty wg
przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne wcelu zapewnienia kompletności rozwiązania
oferowanego przez wykonawcę,
2. w przypadku, kiedy Wykonawca przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie
wymaga by komponent składał się z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego
z takich komponentów (oznaczonych Lp.) Wykonawca powinien zmodyfikować poniższą
tabelę poprzez podzielenie linii komponentu na składniki, zgodnie z przykładem
zamieszczonym pod treścią formularza ofertowego. Wówczas dla kolumn „Nazwa
handlowa/deklaracja opracowania programu", „Oznaczenie/wersja", „Koszt wdrożenia",
„Koszt licencji/praw autorskich/dostawy" należy dodać konieczną liczbę linii dla
poszczególnych składników danego komponentu. W tabeli należy podać kwoty brutto."
W zakresie sposobu wypełnienia Tabeli 4 wykonawcy składali wnioski o wyjaśnienie treści
SIWZ:
„1. Czy wykonawca może modyfikować tabelę z punktu nr 4 z Załącznika A FORMULARZ
OFERTOWY według własnego uznania, między innymi poprzez zwielokrotnianie wierszy,
przypisanych do danego modułu (np. wielokrotnie powtarzając wiersz dla każdego modułu).
2. Jak wykonawca powinien wypełnić tabelę z punktu nr 4 z Załącznika A FORMULARZ
OFERTOWY w sytuacji w której wykonawca przewiduje zaoferowanie i wykorzystanie w
ramach jednego modułu funkcjonalnego (reprezentowanego przez jeden wiesz tabeli) wiele
programów komputerowych będących standardowymi rozwiązaniami (Oprogramowanie),
wiele programów komputerowych, które zostaną opracowane w ramach Zamówienia
(Elementy Autorskie i Modyfikacje) oraz wiele komponentów architektury fizycznej. Prosimy
o informacje co wykonawca w takiej sytuacji powinien wpisać w poszczególne kolumny takie
jak: Nazwa handlowa/deklaracja opracowania programu, Oznaczenie / wersja, Koszt
wdrożenia, Koszt licencji / praw autorskich/ dostawy. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż
w większości punktów będzie zachodziła sytuacja, w której wykonawcy będą musieli
zaoferować więcej niż jeden element a aktualny kształt tabeli nie pozwala w sposób
jednoznaczny na realizacje odwzorowanie takiej sytuacji. Wyjaśnienie przez Zamawiającego
tej kwestii jest bardzo istotne przed złożeniem ofert przez wykonawców.
Wnioskujemy do Zamawiającego o dostosowanie formularza ofertowego w tym również
tabeli z punktu nr 4 z Załącznika A FORMULARZ OFERTOWY w taki sposób, aby w ramach
każdego modułu funkcjonalnego reprezentowanego przez wiersz istniała możliwość
zaoferowania i wykorzystania przez Wykonawcę wiele programów komputerowych będących
standardowymi rozwiązaniami (Oprogramowanie), wielu programów komputerowych, które
zostaną opracowane w ramach Zamówienia (Elementy Autorskie i Modyfikacje) oraz wiele
komponentów architektury fizycznej. Taka zmiana pozwoli na czytelne odwzorowanie
oferowanych przez wykonawcę elementów w ramach poszczególnych modułów".
Na powyższe pytanie Zamawiający udzielił odpowiedzi z dnia 22 lutego 2013 r.:
„Zamawiający zezwala na modyfikację przez Wykonawcę tabeli z punktu nr 4 z Załącznika A
FORMULARZ OFERTOWY poprzez dodanie dodatkowych linii dla poszczególnych wierszy
(oznaczonych Lp.) opisujących dany komponent. Inaczej mówiąc dla kolumn „Nazwa
handlowa/deklaracja opracowania programu", „Oznaczenie/wersja", „Koszt wdrożenia'',
„Koszt licencji/praw autorskich/dostawy" możliwe jest dodanie koniecznej zdaniem oferenta
liczby linii dla poszczególnych składników danego komponentu (…)”
Uznano w powyższym zakresie, że samo niewyodrębnienie w którejkolwiek komórce Tabeli 4
poszczególnych elementów, czy nawet zbiorcza ich wycena nie mogła jeszcze stanowić
o niezgodności oferty z SIWZ. Zamawiający w powyższym zakresie prezentował stanowisko,
że sytuacja, w której wykonawca nie podał w swojej ofercie kosztu (odpowiednio wdrożenia,
licencji/praw
autorskich/dostawy)
dla
każdego
komponentu
wskazanego
przez
Zamawiającego, a ponadto dla wyszczególnionych przez siebie w ofercie składników danego
komponentu nie wypełnił kolumny „Koszt licencji/praw autorskich/dostawy", podając dla nich
wyłącznie jedną kwotę (sumę kosztów), nie może być oceniona inaczej jak niezgodność
treści oferty z treścią SIWZ - wymaganiem pkt 4. formularza ofertowego, który przewiduje
podanie „dla dostaw komponentów architektury fizycznej kosztu instalacji i konfiguracji
(kolumna „koszt wdrożenia") oraz kosztu dostawy”. W istocie, powyższe stanowi
niewypełnienie wymagań stawianych treścią SIWZ („instrukcji” wypełnienia formularza
składającego się na Tabelę 4), należy jednak postawić sobie pytanie, czy tego rodzaju
niesprostanie wymaganiu Zamawiającego ma istotne znaczenie, czy stanowi niezgodność
o charakterze formalnym, wreszcie, czy może automatycznie stanowić podstawę do
odrzucenia oferty, czy też może zostać wyjaśniona.
Uznano w powyższym zakresie, że odrzucenie oferty z powodu niewyodrębnienia na
wszystkich poziomach Tabeli wyceny elementów składających się na oferowane rozwiązanie
byłoby wyrazem nadmiernego, niczym nieuzasadnionego formalizmu, nie znajdującego przy
tym wytłumaczenia w celach, jakim miało służyć złożenie tej Tabeli. Co więcej, wbrew
stanowisku Zamawiającego, tego rodzaju niedoskonałość w kształcie poszczególnych ofert,
jeśli pozyskanie informacji o cenach elementów jednostkowych w Tabeli danego wykonawcy
zamieszczonych w intencji Zamawiającego okazała się istotna, mogła być przedmiotem
wyjaśnienia na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Powyższe nie
stanowiłoby niedozwolonej zmiany czy negocjowania treści oferty, skoro mieściłoby się
w zawartości tej Tabeli, zagregowanych elementów opisanych w danej komórce Tabeli, zaś
wyjaśnienie treści oferty służy przesądzeniu, wyeliminowaniu wątpliwości, jakiej treści
oświadczenia zostały w ofercie wyartykułowane, choć może nieczytelnie zaprezentowane.
Skoro podanie poszczególnych elementów, ich wycena mieściły się wyłącznie w gestii
wykonawcy, to trudno upatrywać w takim wyjaśnieniu negocjowania treści oferty ani tym
bardziej jej zmiany.
W oparciu zatem o wytyczne co do sposobu wypełnienia tabeli, uznać należało, że
Zamawiający wyraził oczekiwanie prezentacji maksymalnie kompletnego rozwiązania
oferowanego przez danego wykonawcę - dopuszczając dodawanie dodatkowych elementów
w Tabeli 4, nie dopuszczając zarazem ich ujmowania.
Z postanowienia, zgodnie z którym, wykonawca powinien wykorzystać możliwość dopisania
komponentów ([Dodatkowe komponenty wg przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne w celu
zapewnienia kompletności rozwiązania oferowanego przez wykonawcę, oraz - w przypadku,
kiedy Wykonawca przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie wymaga by komponent
składał się z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego z takich komponentów -
Wykonawca powinien zmodyfikować poniższą tabelę poprzez podzielenie linii komponentu
na składniki, zgodnie z przykładem zamieszczonym pod treścią formularza ofertowego,
wynika, że poszczególni wykonawcy obowiązani byli ująć w tej Tabeli w sposób kompletny
elementy, jakie składają się na oferowane przez nich rozwiązanie – te które Zamawiający
niejako narzucił w tabeli w jej poszczególnych wierszach oraz – fakultatywnie – te, które
według wizji danego wykonawcy są niezbędne do zastosowania w ramach jego koncepcji
realizacji przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wyraził także oczekiwanie wyceny elementów składających się na oferowane
rozwiązanie w sposób realny, odzwierciedlający ceny, po których będą one przenoszone na
rzecz Zamawiającego, co wynika ze wskazania, m.in. że w toku realizacji umowy Tabela
służyć będzie weryfikacji zgodności realizacji zamówienia z treścią oferty, w tym
w szczególności zgodności cen dostarczonych komponentów z cenami wskazanymi w
ofercie. Na rozprawie w dniu 5 czerwca 2013 r. Zamawiający, zapytany o to, czy Tabela 4
miała odzwierciedlać rzeczywiste ceny, jakie wykonawca wskaże na etapie wykonywania
umowy w fakturze za poszczególne etapy, przedmioty, czy produkty potwierdził tę intencję
podając, że miała ona wskazywać rzeczywiste ceny za przenoszone na rzecz
Zamawiającego produkty, a nie koszty, jakie wykonawca poniesie w związku
z wykonywaniem zamówienia.
W oparciu o opisany przez Zamawiającego charakter Tabeli 4 uznano, że wymienione w niej,
ujęte w kolumnie „Komponent” elementy (określone co do rodzaju, jak np. bazy danych,
szyna ESB, systemy GIS, repozytoria danych, serwery blade) zostały narzucone przez
Zamawiającego i musiały znaleźć się w ofercie wykonawcy; niedopuszczalne było ich
ujmowanie – powyższe byłoby bowiem równoznaczne z niezaoferowaniem danego elementu,
co skutkować musiałoby uznaniem oferty za nieodpowiadającą treści SIWZ.
Następnie uznano, że Tabela 3 służyła przypisaniu odpowiedniego wynagrodzenia do
odpowiedniego etapu, była to w istocie Tabela stanowiąca kalkulację ceny. Ceny z Tabeli 3
miały prowadzić do ceny ofertowej, co nie dotyczy Tabeli 4. Zatem zawartość Tabeli 4 miała
ograniczone znaczenie dla oceny w kategorii poprawności kalkulacji ceny, skoro temu celowi
miała służyć Tabela 3. Znaczenie Tabeli 4 w zakresie wskazywanych przez wykonawców cen
za poszczególne, wymienione w niej elementy sprowadza się przede wszystkim do sfery
wykonania zamówienia, kiedy to w razie odstąpienia przez Zamawiającego od umowy,
nastąpiłoby rozliczenie świadczenia wykonanego dotychczas, co miałoby nastąpić na
podstawie cen z tej Tabeli. Stanowi o tym § 19 Wzoru umowy (załącznik B do SIWZ – tom I
dokumentacji postępowania). W § 19.5 Wzoru umowy zawarto postanowienie, że w razie
częściowego odstąpienia od Umowy, Wykonawcy przysługuje za odebrane i zatrzymane
przez Zamawiającego Produkty, wyłącznie część wynagrodzenia przewidzianego w § 112
Umowy odpowiadająca zakresowi wykonanych prac i zatrzymanych produktów, określona
przez Strony w szczególności przy uwzględnieniu Oferty Wykonawcy (Załącznik 4).
I.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCĘ ASSECO
POLAND SA W RZESZOWIE (spr. o sygn. KIO 980/13):
Odwołujący zakwestionował zaniechania odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia
Odwołującemu zastrzeżonych przez następujących wykonawców: konsorcjum firm Sygnity
S.A., Enigma Systemy Ochrony Informacji Sp. z o.o., Adasa Sistemas S.A., COMP S.A.,
konsorcjum firm Ericpol Sp. z o.o., GISPartner Sp. z o.o., APN Promise S.A., Qumak S.A.,
konsorcjum firm S&T Services Polska Sp. z o.o. i Action S.A., konsorcjum firm Unizeto
Technologies S.A. i NTT System S.A. (na rozprawie Odwołujący wycofał zarzuty dotyczące
tego wykonawcy) oraz Comarch S.A., jako niejawnych części ofert ww. wykonawców
(zastrzeżonych jako informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa), tj. punktów
formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny" i 4. „Wyszczególnienie komponentów
zawartych w ofercie”, pomimo że informacje zawarte w ww. zastrzeżonych dokumentach nie
stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. Odwołujący zarzucił naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy w związku
z naruszeniem art. 8 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 96 ust. 3
zdanie drugie o art. 86 ust. 4 ustawy, wnosząc o nakazanie Zamawiającemu odtajnienia
(ujawnienia) zastrzeżonych przez tych wykonawców, jako niejawne części ofert tj. punktów
formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny” i 4. „Wyszczególnienie komponentów
zawartych w ofercie"; zawiadomienia Odwołującego o odtajnieniu (ujawnieniu) ww.
dokumentów oraz udostępnienia Odwołującemu ww. dokumentów.
Odwołujący zarzucił naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, w związku z naruszeniem art. 8
ust. 1, ust. 2 i ust. 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 96 ust. 3 zdanie drugie o art. 86
ust. 4 Ustawy, poprzez zaniechanie odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu
zastrzeżonych przez wymienionych wyżej wykonawców jako niejawnych części ofert ww.
wykonawców (zastrzeżonych jako informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa), tj.
punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny” i 4. „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie”, pomimo że informacje zawarte w ww. zastrzeżonych
dokumentach nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji. Odwołujący w oparciu o powyższe zarzuty wniósł o nakazanie
Zamawiającemu odtajnienia (ujawnienia) zastrzeżonych przez wykonawców: Konsorcjum
Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto, Comarch
S.A., jako niejawne części ofert ww. wykonawców (zastrzeżone jako informacje stanowiące
tajemnicę przedsiębiorstwa), tj. punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny”
i 4. „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie"; zawiadomienia Odwołującego
o odtajnieniu (ujawnieniu) ww. dokumentów oraz udostępnienia Odwołującemu ww.
dokumentów.
Odwołujący w uzasadnieniu podał, że:
- Tabela 3 to wyłącznie przypisanie cen do poszczególnych elementów przedmiotu umowy,
przy czy elementy te zostały narzucone przez Zamawiającego w SIWZ, zaś poszczególni
wykonawcy mieli jedynie wpisać ceny za poszczególne elementy. Tym samym są to
informacje dotyczące ceny, o których mowa w art. 86 ust. 4 Ustawy - i w stosunku do których
ustawodawca wyraźnie wprowadził zakaz obejmowania ich tajemnicą przedsiębiorstwa.
Pogląd ten potwierdza też orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, która wypowiadała się
co możliwości objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa zestawienia cen jednostkowych w wyroku
KIO 1072/11 z 7 czerwca 2011r.;
- Tabela 4 zawiera jedynie spis powszechnie dostępnych na rynku produktów - tj. są to
nazwy różnego rodzaju programów komputerowych (oprogramowania) i komponentów
architektury fizycznej (sprzętu) oraz lista dokumentów wskazana przez Zamawiającego.
Wykonawcy mieli jedynie wpisać nazwy programów komputerowych i komponentów
architektury fizycznej, które spełniają wymagania podane przez Zamawiającego. A zatem
w zakresie wypełnienia tabeli wskazanych przez Zamawiającego nie jest wymagane żadne
działanie twórcze, ale sprawdzenie, czy wybrany produkt spełnia wymagania podane przez
Zamawiającego. Wykonawca mógł także podjąć decyzję o realizacji wymagań związanych
z programami komputerowymi przez programy komputerowe, które zostaną opracowane
w ramach zamówienia (oprogramowanie własne). Dla wybranych produktów wykonawcy
mieli podać ponadto koszt wdrożenia oraz koszt licencji / praw autorskich/ dostawy, co także
nie jest działaniem twórczym. W części tabeli należało jedynie podać koszt wykonania
dokumentów wytwarzanych wg wymagań Zamawiającego w zakresie dokumentacji. Skoro
tabelę należało wypełnić nazwami programów komputerowych i nazwami komponentów
architektury fizycznej powszechnie dostępnymi na rynku - to nie jest w stosunku do nich
spełniona przesłanka uprzedniego nieujawnienia do powszechnej wiadomości oraz taki spis
nie ma wartości technicznej, technologicznej czy handlowej - gdyż wszystkie jego elementy
są dostępne na rynku. Z pewnością Tabela 4 nie jest żadnym utworem w rozumieniu prawa
autorskiego, aby mogła być uznana za potencjalny przedmiot objęcia tajemnicą
przedsiębiorstwa. Tylko w przypadku twórczego i swoistego zestawienia można mówić by
o utworze. Zdaniem Odwołującego zestawienia te w przypadku każdej z ofert są podobne,
nie można mówić o ich twórczym i całkowicie oryginalnym charakterze. Podobnie jak
w przypadku Tabeli 3 - to także wynika z treści SIWZ. Otóż Zamawiający narzucił wszystkim
wykonawcom wygląd tej tabeli i jej treść, zaś wykonawcy mieli tylko wpisać dla każdej
pozycji zamawianego systemu ISOK: nazwę handlową dostarczanych programów
komputerowych (oprogramowania) lub komponentów architektury fizycznej lub wskazać, że
dana część oprogramowania zostanie stworzona na potrzeby realizacji umowy; wersję
oferowanego programu komputerowego (oprogramowania); cenę wdrożenia i licencji/praw
autorskich/dostawy. Jak wprost wynika z powyższego - skoro wykonawcy wpisać mieli
wyłącznie albo nazwę dostarczanego oprogramowania - oprogramowania standardowego,
istniejącego na rynku, albo też mieli zadeklarować, że będą opracowywać to
oprogramowanie albo wpisać nazwę komponentów architektury fizycznej (sprzętu) - to
oczywistym jest, że wpisywali do Tabeli 4 albo informacje powszechnie dostępne (nazwa
oprogramowania / nazwa sprzętu), albo deklaracje wykonania oprogramowania, która to
informacja sama w sobie z kolei nie ma żadnej wartości technicznej czy technologicznej;
- podobna kwestia była już rozpatrywana przez Krajową Izbę Odwoławczą w wyroku
z 21 września 2012r., KIO 1921/12. Odwołujący wskazał także na wyroki KIO 2817/10 14
stycznia 2011r, KIO 1172/11 z 20 czerwca 2011 r., KIO 2793/10 z 21 stycznia 2011r.:
- Skoro zatem Tabela 4 nie jest żadnym indywidualnym rozwiązaniem czy autorskim
rozwiązaniem - ale zestawieniem powszechnie dostępnego oprogramowania / deklaracji
opracowania programu / komponentów architektury fizycznej (sprzętu) spełniającego
wymagania podane przez Zamawiającego, to oczywistym jest, że nie spełnia w/w przesłanek
definicji legalnej tajemnicy przedsiębiorstwa. Każde z rozwiązań znajdujące się
w poszczególnych ofertach objętych odwołaniem mogłoby być zaoferowane przez każdego
wykonawcę. To że zaoferowane rozwiązania różnią się między sobą wynika nie z ich
twórczego czy indywidualnego charakteru, ale z faktu, iż przedmiot umowy może zostać
zrealizowany na kilka różnych sposobów, ponieważ wymagania podane przez
Zamawiającego
spełniają
różne
produkty.
Co
zresztą
tylko
dobrze
świadczy
o Zamawiającym - który zamawia system otwarty technologicznie, nie preferując czy nie
narzucając jednego rozwiązania;
- także trzecia przesłanka ustawowa tajemnicy przedsiębiorstwa nie jest spełniona
w stosunku do części ofert obejmujących Tabele 3 i 4, a przynajmniej w przypadku
niektórych wykonawców. Otóż zdaniem Odwołującego wykonawcy w wyjaśnieniach
tajemnicy przedsiębiorstwa składanych na żądanie Zamawiającego nie wykazali, iż podjęli
w stosunku do tych informacji niezbędne działania w celu zachowania poufności. Wobec
braku wykazania spełniania tej przesłanki w wyjaśnieniach - informacje nie mogą, zgodnie
z definicją legalną, zostać potraktowane jako skutecznie zastrzeżona tajemnica
przedsiębiorstwa. Samo zaś objęcie tajemnicą przedsiębiorstwa danej części oferty nie jest
wystarczające dla wykazania spełnienia tej przesłanki - tak też Krajowa Izba Odwoławcza
w wyroku z 4 czerwca 2012r., KIO 1016/12: „Zastrzeżenie informacji jako tajemnicy
przedsiębiorstwa w celu uniemożliwienia innym wykonawcom wglądu do dokumentów
składanych w ofercie, nie stanowi podjęcia niezbędnych działań w celu zachowania
poufności i narusza podstawową zasadę jawności obowiązującą w postępowaniu
o udzielenie zamówienia publicznego." ;
- faktycznym powodem zastrzeżenia przez następujących wykonawców: Konsorcjum
Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto i Comarch
S.A. ww. dokumentów jako tajemnicy przedsiębiorstwa nie była konieczność ochrony
informacji stanowiących tajemnicę, lecz wyłącznie chęć utrudnienia konkurencji, poprzez
uniemożliwienie konkurentom (w tym Odwołującemu) weryfikacji ofert ww. wykonawców pod
kątem zgodności z SIWZ. Warto zacytować fragment uzasadnienia orzeczenia o sygn. akt:
KIO 2040/10: „Izba stoi na stanowisku, iż działanie przystępującego polegające na utajnieniu
wykazu usług jak też referencji wskazanych usług zmierzało nie do ochrony faktycznie
tajemnicy przedsiębiorstwa a do uniemożliwienia innym wykonawcom ewentualnej
weryfikacji oświadczeń przystępującego." Odwołujący wskazuje, iż sam omyłkowo objął tę
część oferty tajemnicą przedsiębiorstwa, lecz w wyniku zapytania Zamawiającego omyłkę tę
sprostował, już w piśmie dniu 21 marca 2013 roku wskazując, iż zastrzeżenie tajemnicy tej
części oferty w ogóle byłoby nieskuteczne;
- Skoro zatem objęcie części ofert tajemnicą przedsiębiorstwa jest wyjątkiem od
podstawowej zasady zamówień publicznych - to należy w tym zakresie stosować zasadę
exceptiones non sunt extendendae - czyli zasadę zakazu wykładni rozszerzającej wyjątków.
Tym samym każde odejście od zasady jawności postępowań o udzielenie zamówienia
powinno być traktowane bardzo wąsko, z koniecznością przedstawienia przez podmiot
zastrzegający jawność oferty szczegółowego uzasadnienia oraz wykazania łącznego
spełniania 3 przesłanek ustawowych dla każdego przypadku objęcia danego dokumentu
tajemnicą przedsiębiorstwa. Nie może być mowy o żadnym „domniemaniu” tajemnicy, czy
też przyjęciu przez Zamawiającego „na słowo", że przesłanki są spełnione. Jeśli dany
wykonawca obejmujący jakąś część swojej oferty tajemnicą przedsiębiorstwa nie wykazał
spełniania przesłanek oraz nie przedstawił dowodów - to Zamawiający (w trakcie oceny
ofert) powinien udostępnić całą ofertę pozostałym wykonawcom lub też Krajowa Izba (na
etapie postępowania odwoławczego) powinna nakazać Zamawiającemu takie odtajnienie i
udostępnienie. Zdaniem Odwołującego - w/w wykonawcy nie wykazali zasadności objęcia
tajemnicą przedsiębiorstwa w/w części ofert oraz nie uzasadnili faktu nie zastosowania
fundamentalnej zasady jawności postępowania.
Biorąc pod uwagę zarzuty podniesione w odwołaniu Asseco Poland SA w Rzeszowie
oraz uzasadniającą je argumentację, odwołanie podlega oddaleniu. Za powyższą
oceną przemawiały następujące okoliczności:
Odwołujący wykazywał, że następujące dokumenty nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa:
zastrzeżonych przez wymienionych wyżej wykonawców, jako niejawne części ofert tj.
punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny” i 4. „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie".
Podkreślenia wymaga, że badanie zastrzeżenia informacji traktowanych jako tajemnica
przedsiębiorstwa powinno każdorazowo odbywać się indywidualnie wobec każdego
wykonawcy. Tajemnica przedsiębiorstwa nie ma charakteru uniwersalnego, dotyczącego
każdego podmiotu; tego samego rodzaju informacje mogą stanowić tajemnicę
przedsiębiorstwa jednego podmiotu, podczas gdy dla innego będą neutralne. Stąd
niewłaściwe jest wnioskowanie i generalizacja, przykładowo na podstawie stanów
faktycznych innych postępowań.
Zasada jawności postępowania o zamówienie publiczne jest jedną z fundamentalnych zasad
systemu zamówień publicznych, określoną wprost w art. 8 ust. 1 ustawy – Postępowanie
o udzielenie zamówienia jest jawne. Przejawia się ona w szeregu czynności podejmowanych
przez zamawiającego i uczestników postępowania, począwszy od publicznego, jawnego
ogłoszenia o zamówieniu, przez jawne otwarcie ofert i udostępnienie protokołu, ofert,
oświadczeń składanych w toku postępowania aż po jawność umowy w sprawie zamówienia
publicznego. Art. 8 ust. 1 ustawy nadał jawności postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego rangę zasady o doniosłym znaczeniu. Jak wskazuje się w doktrynie, jawność
postępowania o zamówienie publiczne „z jednej strony jest prawem każdego oferenta
gwarantującym dostęp do informacji o toczącym się postępowaniu. Z drugiej strony jest
nakazem skierowanym do zamawiających, prowadzących postępowanie, aby na każdym
jego etapie zagwarantowali oferentom dostęp do informacji na temat zamówienia
publicznego”; a także „Realizacja zasady jawności postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego jest ustawowym priorytetem. Orzecznictwo jednoznacznie wskazuje na
konieczność wyjątkowego ograniczenia tej zasady ze względu na wszelkiego rodzaju
„tajemnice”. Wyłączenie jawności postępowania możliwe jest tylko przy wykazaniu potrzeby
ochrony określonych ustawą wartości. Z tego powodu zamawiający jest zobowiązany
prowadzić postępowanie wyjaśniające w celu weryfikacji zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa, oferenci zaś powinni wykazać, że zastrzegli poufność danych w sposób
uprawniony. Zawsze zastrzeżenie ma charakter wyjątkowy wobec jawności postępowania
(zob. wyrok KIO UZP z 19 lipca 2010 r., KIO/UZP 1400/10, LexPolonica nr 2369090)” (tak:
Prawo zamówień publicznych. Komentarz, S. Babiarz, Z. Czarnik, P. Janda, P. Pełczyński,
wyd. 2 , LexisNexis Polska, Warszawa 2010, s. 114-115). Wyjątek od zasady jawności
postępowania wyraża przepis art. 8 ust. 3 ustawy, zgodnie z którym nie ujawnia się
informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one
udostępniane. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4
ustawy. Art. 86 ust. 4 ustawy wymienia enumeratywnie elementy jakie w złożonej ofercie nie
mogą zostać zastrzeżone, należą do nich nazwa (firma), adres wykonawcy a także
informacje dotyczące ceny, terminu wykonania zamówienia, okresu gwarancji i warunków
płatności zawartych w ofertach. Ustawodawca tym samym, a contrario dopuścił możliwość
objęcia pozostałych informacji tajemnicą przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania
ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być
one udostępniane. Ograniczenie dostępu do informacji związanych z postępowaniem
o udzielenie zamówienia może zachodzić wyłącznie w przypadkach określonych ustawą.
W zakresie informacji, które nie podlegają udostępnieniu ustawa odsyła do definicji
tajemnicy przedsiębiorstwa ujętej w Ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia
16 kwietnia 1993 roku (Dz. U. z 2003 roku, Nr 153 poz. 1503 ze zm.). Zgodnie z treścią art.
11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, przez tajemnicę przedsiębiorstwa
rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne,
organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do
których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
Przyjmuje się w oparciu o ugruntowane orzecznictwo (wyrok Sądu Najwyższego z dnia
3 października 2000 r., sygn. akt I CKN 304/00), że aby daną informację uznać za tajemnicę
przedsiębiorstwa muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:
1. informacja ma charakter techniczny, technologiczny, organizacyjny przedsiębiorstwa
lub inny posiadający wartość gospodarczą,
2. informacja nie została ujawniona do wiadomości publicznej,
3. podjęto w stosunku do niej niezbędne działania w celu zachowania poufności.
Informacja ma charakter technologiczny, techniczny jeśli dotyczy sposobów wytwarzania,
formuł chemicznych, wzorów i metod działania. Za informację organizacyjną przyjmuje się
całokształt doświadczeń i wiadomości przydatnych do prowadzenia przedsiębiorstwa,
niezwiązanych bezpośrednio z cyklem produkcyjnym. Informacja stanowiąca tajemnicę
przedsiębiorstwa nie może być ujawniona do wiadomości publicznej, co oznacza, że nie
może to być informacja znana ogółowi lub osobom, które ze względu na prowadzoną
działalność są zainteresowane jej posiadaniem.
Pojęcie tajemnicy przedsiębiorstwa, jako wyjątek od fundamentalnej zasady jawności
postępowania o zamówienie publiczne, powinno być przy tym interpretowane ściśle.
Wskazać w tym miejscu należy, że przedsiębiorcy decydujący się działać na rynku
zamówień publicznych, wkraczający w reżim oparty na zasadzie jawności, powinni mieć
świadomość konsekwencji, jakie wiążą się z poddaniem się procedurom określonym
przepisami o zamówieniach publicznych. Transparentność takich postępowań pociąga za
sobą konieczność ujawnienia pewnych informacji o swojej działalności. Fakt, że mogą to być
informacje, których wykonawca ze względu na określoną politykę gospodarczą wolałby nie
upubliczniać, nie daje jeszcze podstaw do twierdzenia, że każda z takich informacji stanowi
tajemnicę przedsiębiorstwa. Godna uwagi w tym miejscu jest teza wyroku Sądu
Najwyższego z dnia 5 września 2001 r. (sygn. akt I CKN 1159/2000), gdzie wskazano, że:
„zakresem tajemnicy przedsiębiorstwa nie mogą być objęte informacje powszechnie znane
lub takie, o których treści każdy zainteresowany może się legalnie dowiedzieć".
Powyższe zostało potwierdzone wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2000 r.
(I CKN 304/00). Powszechnie przyjmuje się - zdaniem Sądu Najwyższego, że informacja ma
charakter technologiczny, kiedy dotyczy najogólniej rozumianych sposobów wytwarzania,
formuł chemicznych, wzorów i metod działania. Informacja handlowa obejmuje, najogólniej
ujmując,
całokształt
doświadczeń
i
wiadomości
przydatnych
do
prowadzenia
przedsiębiorstwa, nie związanych bezpośrednio z cyklem produkcyjnym. Informacja
(wiadomość) "nie ujawniona do wiadomości publicznej" to informacja nieznana ogółowi lub
osobom, które ze względu na prowadzoną działalność są zainteresowane jej posiadaniem.
Taka informacja staje się "tajemnicą przedsiębiorstwa", kiedy przedsiębiorca ma wolę, by
pozostała ona tajemnicą dla pewnych kół odbiorców, konkurentów i wola ta dla innych osób
musi być rozpoznawalna. Bez takiej woli, choćby tylko dorozumianej, informacja może być
nieznana, ale nie będzie tajemnicą.
Wobec powyższego stwierdzić należy, iż przedsiębiorca ma obowiązek podjęcia działań,
które zgodnie z wiedzą i doświadczeniem zapewnią ochronę informacji przed
upowszechnieniem, czy - ściślej mówiąc - ujawnieniem. Wskazuje to na obiektywną ocenę
użytego w przepisie 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zwrotu
„niezbędność". Ocena ma być dokonana ex ante, a nie ex post. Działanie przedsiębiorcy
musi doprowadzić do powstania warunków stwarzających duże prawdopodobieństwo, że
informacja pozostanie nieujawniona. Tak więc, dopóki sam przedsiębiorca, nie podejmie
działań bezpośrednio zmierzających do zachowania danych informacji w poufności, nie
można mówić o tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Obowiązkiem Zamawiającego jest w każdym przypadku zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa przeprowadzenie indywidualnego badania, w odniesieniu do każdego
zastrzeżonego dokumentu i stwierdzenie czy zachodzą przesłanki do zastrzeżenia tajemnicy
przedsiębiorstwa. Na obowiązek badania przez Zamawiającego poczynionego przez
wykonawców zastrzeżenia tajemnicy przedsiębiorstwa wskazał Sąd Najwyższy w uchwale
z dnia 21 października 2005 roku, III CZP 74/05: „w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego zamawiający bada skuteczność dokonanego przez oferenta - na podstawie art.
96 ust. 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz.
177, ze zm.) - zastrzeżenia dotyczącego zakazu udostępniania informacji potwierdzających
spełnienie wymagań wynikających ze specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Następstwem stwierdzenia bezskuteczności zastrzeżenia, o którym mowa w art. 96 ust. 4 tej
ustawy, jest wyłączenie zakazu ujawniania zastrzeżonych informacji”. Wyrażony przez Sąd
Najwyższy pogląd zachowuje, w ocenie Izby, pełną aktualność na gruncie obecnie
obowiązujących przepisów prawa. Tak więc Zamawiający przede wszystkim powinien
dokonać oceny, jaki charakter ma zastrzeżona informacja. Następnie powinien mieć
pewność, że informacje zastrzeżone jako tajemnica przedsiębiorstwa są takimi informacjami,
które są nieznane ogółowi osób, które ze względu na prowadzoną działalność są
zainteresowane jej posiadaniem, jak również, czy przedsiębiorca – dysponent informacji
wyraża wolę, by dana informacja pozostała tajemnicą dla pewnego kręgu odbiorców i jakie
niezbędne czynności podjął w celu zachowania poufności informacji. Tajemnica
przedsiębiorstwa jako wyjątek od zasady jawności postępowania musi być interpretowana
w bardzo ścisły i ostrożny sposób, a powyższe mieści się w charakterze obowiązków, a nie
uprawnień Zamawiającego. Jeżeli, w ocenie zamawiającego, zastrzeżone przez wykonawcę
informacje nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa lub mają charakter jawnych, wówczas
zobowiązany jest on do ich ujawnienia w ramach prowadzonego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego.
Z tego względu, ocena czynności Zamawiającego w zakresie uznania za poprawnie
zastrzeżone informacji, musi odbywać się na podstawie uzyskanych przez niego od
odpowiednich wykonawców wyjaśnień dokonanego zastrzeżenia, nie zaś następczo
podjętych działań, w tym stanowisk procesowych prezentowanych na rozprawie.
Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu – w celu wyjaśnienia, czy zastrzeżone
informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa – zwrócił się do wykonawców o złożenie
wyjaśnień dotyczących zasadności zastrzeżenia, na co każdy z wykonawców podjął starania
celem wyjaśnienia podstaw takiego zastrzeżenia.
Poddając analizie postawione zarzuty, uznano – na wstępie - że zarzuty odnoszące się do
oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA
w Warszawie, wobec faktu, że oferta tego wykonawcy jest droższa, aniżeli Odwołującego, są
neutralnymi dla sytuacji Odwołującego, co nakazuje je rozpatrywać w kontekście wpływu na
wynik postępowania (art. 192 ust. 2 ustawy).
Z taką samą sytuacją mamy także do czynienia w odniesieniu do tych ofert, które uznane
zostały za podlegające odrzuceniu: Comarch SA w Warszawie, oferta wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz
Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu czy konsorcjum Unizeto (zarzuty wobec
tego wykonawcy zostały przez Odwołującego wycofane).
Analiza zawartości Tabeli 3, jej kształtu oraz uniwersalnego, zbiorczego i nie pozwalającego
na ustalenie szczegółowych rozwiązań opisanych w ofercie danego wykonawcy sposobu
prezentacji zawartych w niej informacji, prowadzi do wniosku, że brak było podstaw do
traktowania zawartych w niej informacji w charakterze tajemnicy przedsiębiorstwa.
Podniesione zarzuty znalazły zatem potwierdzenie, w części, w jakiej Odwołujący postulował
uznanie za bezpodstawnie skategoryzowanych jako stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa
informacji zawartych w Tabeli 3 zamieszczonej w ofercie każdego z wykonawców.
W ofercie Comarch SA w Krakowie oraz Qumak SA w Warszawie, Tabela 3 była jawna
(Comarch SA w Krakowie odtajnił ją przy wyjaśnieniach zasadności zastrzeżenia w piśmie
z dnia 22 marca 2013 r.), stąd zarzuty stawiane w powyższej mierze wobec ofert tych
wykonawców należy uznać za nadmierne i całkowicie nieuzasadnione – Odwołujący w dniu
4 kwietnia 2013 r. uzyskał te informacje, o czym świadczy choćby postawienie szeregu
zarzutów wobec Qumak SA w Warszawie, opartych na treści Tabeli 3 (zarzut dotyczący
zaniżonej wyceny praw autorskich).
Dostrzeżenia dalej wymaga, że wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
publicznego Ericpol spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi oraz GIS Partner
przyznali, że utajnienie części oferty, stanowiącej Tabelę 3 „Tabela kalkulacji ceny” było
nieuzasadnione – na rozprawie Przystępujący podał, że dane z formularza 3 mogłyby
podlegać ujawnieniu, ostatecznie oświadczył, że ujawnia Tabelę 3 w swojej ofercie. Tym
samym, co do zasady, uznano w powyższym zakresie podniesione zarzuty, za potwierdzone
i przyznane przez Odwołującego.
Podobny wniosek należy wywieść w odniesieniu do Tabeli 3 w ofercie wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma
Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp
SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie.
Biorąc jednak pod uwagę, że wykonawca Qumak SA w Warszawie nie zastrzegł informacji
zawartych w tej Tabeli, a także że nie potwierdziły się jednocześnie jakiekolwiek zarzuty
stawiane przez Odwołującego w odniesieniu do tego wykonawcy, zarówno te wskazujące na
niezgodność jego oferty z SIWZ, jak i dotyczące bezpodstawnego uznania za stanowiące
tajemnicę przedsiębiorstwa informacji zamieszczonych w Tabeli 4, potwierdzenie
jakichkolwiek zarzutów podniesionych wobec ofert innych wykonawców aniżeli ten, który
złożył ofertę uznaną za najkorzystniejszą (Qumak SA w Warszawie) nie miałoby wpływu na
wynik postępowania, o którym traktuje art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Uznanie, bowiem, że Zamawiający uznał bezpodstawnie za właściwie objęte tajemnicą
przedsiębiorstwa informacji zawartych w Tabelach 3 złożonych przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma
Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp
SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie, konsorcjum Ericpol, czy konsorcjum
S&T pozostawałoby bez jakiegokolwiek wpływu na wynik postępowania, skoro nie
dotykałoby wykonawcy, którego oferta niezmiennie uznana została za najkorzystniejszą.
Nie znalazły natomiast potwierdzenia stawiane przez Odwołującego zarzuty, odnoszące się
do zawartości Tabeli 4 w ofertach wykonawców, którzy zastrzegli tę Tabelę.
Podkreślenia na wstępie wymaga, że charakter Tabeli 4, zawierane przez poszczególnych
wykonawców w niej informacje mogły, w odniesieniu do konkretnych ofert nosić cechy
pozwalające uznać je za tajemnicę przedsiębiorstwa. I tak:
- przedmiotem zamówienia nie jest dostawa standardowego oprogramowania, a dostawa
systemu dedykowanego dla Zamawiającego, spełniającego jego szczególne wymagania,
których sposób osiągnięcia w relatywnie dużym stopniu pozostawiono wykonawcy.
Osiągnięcie wymagań stawianych przez Zamawiającego możliwe jest w wyniku
zastosowania różnych rozwiązań. Poszczególni wykonawcy mieli zatem możliwość
zaoferowania odmiennych rozwiązań o różniącej się architekturze. Tabela 4 służyła do
zaprezentowania autorskich zestawień różnych komponentów, które razem wzięte składają
się na zaprojektowanych przez wykonawcę system;
- Tabela 4 służyła do zestawienia komponentów dobranych celowo przez wykonawcę,
według jego autorskiego zamysłu. Dotyczyło to całego systemu, ale także jego
poszczególnych części – komponentów, jakie w Tabeli były opisywane;
- wykonawcy prezentując oferowane rozwiązanie tylko po części, w minimalnym zakresie
mieli narzucone elementy, jakie mieli w Tabeli 4 skonkretyzować z nazwy sprzętu,
oprogramowania, jego producenta, ale ich zadaniem było dopisanie dodatkowych
komponentów, jakich przewidywane przez nich rozwiązanie wymaga.
Zamawiający dokonał w postępowaniu badania zasadności zastrzeżenia przez
poszczególnych wykonawców informacji zawartych w ofertach, zwracając się o wyjaśnienie
powodów zastrzeżenia informacji i wykazania, że noszą one znamiona pozwalające uznać je
za tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji.
Wykonawca Qumak SA w Warszawie wyjaśnił, w piśmie z dnia 19 marca 2013 r. powody
objęcia zastrzeżeniem jako tajemnica przedsiębiorstwa informacji zawartych w ofercie, w tym
w Tabeli 4, wskazując m.in., że zawiera ona opis rozwiązania wraz z jego integralnymi
elementami. Wykonawca wykazał, że w ramach tego dokumentu nastąpiło zestawienie
elementów wchodzących w skład danych komponentów, które ma charakter autorskiego,
stanowiącego know-how. Wyjaśnienie zawarte w tym piśmie przekonuje o zasadności
zastrzeżenia informacji, szczególnie że wykonawca składając ofertę podjął starania, mające
na celu realizację zasady jawności – pozostawił jawną Tabelę 3 a także złożył sporną Tabelę
4 w dwóch wersjach: jawnej dla uczestników w części obejmującej wszystkie informacje,
w tym oferowane za poszczególne produkty ceny, za wyjątkiem nazw handlowych
i wskazania ich producenta a także w wersji objętej tajemnicą przedsiębiorstwa –
zawierającą dodatkowo konkretyzację oferowanych produktów, poprzez wskazanie ich
producenta oraz nazw handlowych, typu, modelu.
Uznano w powyższej mierze, że dobór konkretnych elementów sprzętu i oprogramowania,
w ramach odpowiednich komponentów systemu, w tym opatrzenie ich dodatkowymi, wedle
uznania wykonawcy elementami (przewidziana w części instrukcyjnej, poprzedzającej
Tabelę 4 możliwość dopisania komponentów, jeżeli jest to konieczne w celu zapewnienia
kompletności rozwiązania oferowanego przez wykonawcę) pozwala na uznanie, że w Tabeli
4, mimo że stanowi ona odwzorowanie wymagań zawartych w Opisie przedmiotu
zamówienia, zawierane są informacje, które razem skomponowane w ten czy lub inny
sposób przez danego wykonawcę wyrażają autorski zamysł co do kształtu poszczególnych
narzędzi i komponentów, jakie zaplanowane zostały przez wykonawcę. W ramach danego
komponentu Zamawiający przewidywał bowiem jedynie w sposób ogólny rodzaj sprzętu lub
kategorie oprogramowania, zaś rzeczą wykonawców było wypełnienie tego wymagania
konkretnymi produktami: odpowiednim sprzętem oraz oprogramowaniem, w tym dodanie –
według własnej koncepcji danego wykonawcy – innych elementów sprzętu lub
oprogramowania, wreszcie, dopełnienie ich oprogramowaniem autorskim, stworzonym na
potrzeby przedmiotowego postępowania.
W tej mierze uzewnętrzniało się zatem w Tabeli 4 autorskie rozwiązanie wykonawcy,
wyrażające technologiczny i organizacyjny charakter informacji, które posiadają wartość
gospodarczą. Wartość ta wyraża się w szkodzie, jaką wykonawca może ponieść, w razie
ujawnienia jej innym podmiotom, w związku z tym, że zestawione w ramach danego
komponentu elementy stanowią pewną kompozycję traktowaną jako całość, która sama
w sobie może przejawiać rozwiązanie autorskie, mogące mieć przeznaczenie nie tylko dla
tego postępowania. Komponenty w przedmiotowym postępowaniu to pewne całościowe
rozwiązania, na które składają się odrębne zestawione zespoły produktów dające osobne
narzędzia (jak przykładowo realizujące odpowiednie zadania platformy). Wykonawca
w piśmie wykazał ponadto, że podjął w stosunku do tych informacji niezbędne działania
w celu zachowania poufności.
Na taki charakter informacji w ofercie Qumak SA w Warszawie wskazują wyjaśnienia
zawarte w piśmie z 19 marca 2013 r. To wyłącznie te wyjaśnienia mogą stanowić podstawę
oceny czynności Zamawiającego uznania za poprawnie objęte tajemnicą przedsiębiorstwa
informacji w ofercie Qumak SA w Warszawie, bowiem w oparciu o nie Zamawiający dokonał
oceny zasadności tego zastrzeżenia. Bez znaczenia jest zatem następczo prezentowane
w tym zakresie na rozprawie stanowisko procesowe przez wykonawcę Qumak SA
w Warszawie (rozprawa z dnia 6 czerwca 2013 r.), zgodnie z którym wartość gospodarcza
tych informacji wyraża się w możliwości poznania przez konkurencyjnych wykonawców cen,
jakie stosują dostawcy wobec Przystępującego oraz stosowanych wobec tego wykonawcy
upustów handlowych: o ile takie stanowisko, hipotetycznie, w konkretnej sytuacji, mogłoby
uzasadniać kwalifikowanie określonych informacji w kategorii tajemnicy przedsiębiorstwa, to
tego rodzaju uzasadnienie nie znalazło się w wyjaśnieniach wykonawcy z 19 marca 2013 r.;
ponadto stanowisko to nie potwierdza się przynajmniej w odniesieniu do cen sprzętu
wymienionego w pozycjach 50- 80 Tabeli 4, co do których Przystępujący, przynajmniej
w zakresie serwerow blade prezentował pogląd, że ceny podane w Tabeli 4 w tej mierze
mają ograniczone znaczenie, istotna jest cena łączna oferty. Prezentowana w odniesieniu do
wyceny tego sprzętu argumentacja zdaje się zatem wskazywać, że ceny w Tabeli 4 nie są
wprost powiązane z kosztami nabycia odpowiedniego sprzętu, do których wykonawca miałby
stosować uchwytny algorytm, wskazujący na stosowaną marżę, ale odnoszą się raczej tylko
do cen, po jakich wykonawca będzie przenosić poszczególne produkty na Zamawiającego.
W analogiczny sposób należało ocenić zasadność zastrzeżenia informacji w ofercie
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA
w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie. Wykonawca ten,
pismem z dnia 22 marca 2013 r. wyjaśnił podstawy dokonanego zastrzeżenia wskazując na
wartość gospodarczą, jaką posiadają informacje zawarte w formularzu ofertowym,
nawiązując m.in. do autorskiej koncepcji, która nie została dotychczas u innego klienta
wdrożona, w takiej formie i układzie, z takim wykorzystaniem konkretnych komponentów.
W zakresie zatem Tabeli 4, wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas
SA w Barcelonie wykazali wobec Zamawiającego zasadność dokonanego zastrzeżenia, co
nakazuje ocenę Zabawiającego w powyższym zakresie uznać za prawidłową.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego Ericpol sp. z o.o.
w Łodzi oraz GisPartner, pismem z dnia 20 marca 2013 r. wyjaśnili podstawy dokonanego
zastrzeżenia informacji, które, - w zakresie Tabeli 4 - noszą cechy przekonujących
o zasadności objęcia ich zastrzeżeniem, wskazując, że znaczna część zastrzeżonych
informacji została przygotowana wyłącznie na potrzeby przedmiotowego postępowania, które
w związku z tym nie były wcześniej udostępnione innym podmiotom – dotyczy to
wyszczególnionych komponentów zawierających informacje techniczne, w tym wykaz
sprzętu, licencji i oprogramowania wraz ze sposobem ich konfiguracji. Wykonawca wykazał
także, że zawierają one informacje o kontrahentach wykonawcy, źródłach zaopatrzenia. Na
rozprawie Przystępujący potwierdził te wyjaśnienia, wskazując że ujawnienie informacji
w Tabeli 4 w zakresie żądanym przez Odwołującego, tj. obejmującym komponent i nazwę
handlową, oznaczenie/wersję pozwoli poznać podwykonawców Przystępującego, co wynika
np. z tego, że na str. 10 Tabeli w pkt 11 oraz na str. 23 w pkt 41 wskazano produkty, których
ujawnienie innym podmiotom pozwoli poznać podwykonawcę, od którego zakupu dokonuje
Przystępujący, przy czym wykonawca może je kupić wyłącznie od danego podwykonawcy.
Przystępujący następnie podał, że unikalne w jego ofercie są produkty ujęte na str. 10 i 23.
Wskazuje, że te produkty można nabyć z wielu źródeł, ale ich ujawnienie pozwoli poznać
istotne elementy architektury, złożył także oświadczenie (dokument nr [51]) na okoliczność
wykazania, że w Tabeli 4 zawarto unikalne rozwiązanie oraz kopie umowy, na potwierdzenie
objęcia tajemnicą informacji w ofercie (dokument nr [52]).
Wykonawca wykazał wreszcie w piśmie z dnia 20 marca 2013 r., złożonym wobec
Zamawiającego, że przedmiotem zamówienia jest wykonanie dostosowanego do potrzeb
Zamawiającego Systemu, a nie zakup standardowego produktu, co także uzasadnia objęcie
informacji zastrzeżeniem. Wykonawca wykazał ponadto, że podjął w stosunku do tych
informacji niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
Także zastrzeżenie informacji w Tabeli 4 w ofercie złożonej przez Comarch SA w Krakowie
uznano za prawidłowe. Wykonawca ten, pismem z 22 marca 2013 r. wyjaśnił podstawy
dokonanego zastrzeżenia, wskazując między innymi na to, że Tabela 4 zawiera koncepcję
architektury fizycznej oraz elementy szczegółowej kalkulacji ceny oferty w zakresie
programów, komputerowych, komponentów architektury fizycznej oraz dokumentacji;
wykonawca zawarł w tej Tabeli informacje składające się na konfigurację proponowanego
rozwiązania; wskazał na autorskie rozwiązanie polegające na połączeniu usług i konkretnych
produktów. Wykonawca wykazał także, że podjął niezbędne działania w celu zachowania
tych informacji nieujawnionymi do wiadomości publicznej.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA
we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu nie zastrzegli informacji
zawartych w Tabeli 4, co czyni stawiany w tej mierze zarzut – bezpodstawnym i – jak się
wydaje, podobnie jak zarzuty dotyczące Tabeli 3 w ofertach Comarch SA w Krakowie
i Qumak SA w Warszawie – podniesionym bezrefleksyjnie, bez analizy nie tylko treści
wyjaśnień wykonawców dotyczących podstaw zastrzeżenia, ale samej treści oferty tego
Konsorcjum.
Reasumując potwierdziły się, co do zasady, zarzuty stawiane przez Odwołującego
w zakresie zastrzeżenia Tabeli 3 przez Konsorcjum Ericpol oraz Konsorcjum Sygnity.
Analogiczne zarzuty, dotyczące zastrzeżenia informacji w Tabeli 4 w ofertach wszystkich
wykonawców, którzy takiego zastrzeżenia dokonali – nie zasługiwały na aprobatę.
II.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCÓW
WSPÓLNIE UBIEGAJĄCYCH SIĘ O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA S&T POLSKA SPÓŁKĘ
Z O.O. W WARSZAWIE I ACTION SA W WARSZAWIE (spr. o sygn. KIO 1067/13):
Odwołujący w złożonym odwołaniu zarzucił naruszenie przepisów art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy
prawo zamówien publicznych, poprzez bezzasadne odrzucenie oferty Odwołującego,
a z ostrożności procesowej również: art. 89 ust. 1 pkt. 2 oraz art. 7 ust. 1 powołanej ustawy,
poprzez naruszenie zasady równego traktowania wykonawców oraz zaniechanie odrzucenia
ofert wykonawców, którzy złożyli w przedmiotowym postępowaniu oferty zawierające
podobne „uchybienie", jak to, które zdaniem Zamawiającego uzasadnia odrzucenie oferty
Odwołującego, wnosząc o o nakazanie Zamawiającemu:
1) unieważnienia czynności oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty,
2) dokonania ponownej oceny ofert z uwzględnieniem oferty Odwołującego oraz
z poszanowaniem zasady równego traktowania wykonawców,
3) dokonania ponownego wyboru najkorzystniejszej oferty.
Odwołujący podał, że ma interes w uzyskaniu zamówienia, a kwestionowane odwołaniem
czynności Zamawiającego mogą narazić Odwołującego na szkodę, bowiem Odwołujący
złożył w niniejszym postępowaniu ofertę niepodlegającą odrzuceniu, zaś jej odrzucenie
pozbawia go szans na uzyskanie przedmiotowego zamówienia.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podjął następującą argumentację:
- Zamawiający, odrzucając ofertę Odwołującego, nie wskazał wprost, z jakim konkretnie
wymaganiem SIWZ sprzeczne są postanowienia oferty Odwołującego. Z treści uzasadnienia
odrzucenia oferty wynika, że podstawą faktyczną odrzucenia jest okoliczność, że
Odwołujący nie zawarł w ofercie informacji o kosztach wszystkich komponentów
wyspecyfikowanych w pozycjach formularza wskazanych w piśmie Zamawiającego. Jako
źródło obowiązku podania tych informacji Zamawiający zacytował zapisy punktu 4
formularza ofertowego stanowiącego załącznik do SIWZ;
- Tabela znajdująca się w formularzu ofertowym wskazuje rodzajowo komponenty systemu,
które są przedmiotem zamówienia, wraz z przypisaniem do nich wymaganego zakresu
informacji (nazwa handlowa, deklaracja opracowania programu, oznaczenie wersja), oraz
podziału cen (koszt wdrożenia, koszt licencji/praw autorskich). Bezwzględnym obowiązkiem
wykonawcy było wypełnienie Tabeli, która definiowała rodzajowo produkty, których
oczekiwał Zamawiający, konkretnymi nazwami produktów oraz cenami. Równocześnie
Zamawiający stwierdził, że dopuszcza modyfikacje Tabeli, a jeżeli Wykonawca przewiduje
rozbicie poszczególnych cen, to powinien te ceny wskazać w Tabeli;
- Wykonawca powinien rozbić ceny poszczególnych komponentów jedynie wówczas, gdy
przewiduje on odrębną wycenę części danego komponentu. Zamawiający pozostawił więc
tu Wykonawcom pełną swobodę - jeżeli wyceniają poszczególne składniki komponentów
odrębnie, to powinni wskazać te ceny. Jeżeli jednak nawet poszczególne komponenty
składają się z różnych części, jednak nie wycenianych osobno, to jest oczywiste, że nie ma
obowiązku przypisywania im cen. Obowiązek taki nie wynika z żadnego zapisu SIWZ (co
zresztą potwierdza fakt, iż Zamawiający w uzasadnieniu pisma nie wskazuje żadnego
konkretnego punktu, z którym oferta Odwołującego miałaby być sprzeczna), ani też
z żadnego innego zwyczaju czy zasady. Wręcz przeciwnie-w praktyce obrotu
gospodarczego jest w pełni normalna sytuacja, w której dany komponent składa się z wielu
elementów, ale wyceniony przez sprzedawcę jest jako całość. Zdaniem Odwołującego,
SIWZ nie przewidywał obowiązku wyceny wszystkich możliwych elementów składających
się na dany komponent zdefiniowany w formularzu ofertowym, lecz jedynie takich, dla
których sam wykonawca przewidział odrębną cenę. Wynika to jednoznacznie z cytowanych
powyżej zapisów SIWZ oraz zostało potwierdzone w treści uzasadnienia odrzucenia oferty,
gdzie Zamawiający powtarza, iż obowiązek wydzielenia cen istnieje jedynie wówczas, gdy
wykonawca takie wydzielenie przewidział. Wbrew twierdzeniom Zamawiającego, treść
wyjaśnień złożonych przez Wykonawcę nie stoi wcale w sprzeczności z treścią jego oferty
(ani też z wyżej zaprezentowaną wykładnią treści SIWZ), bowiem Wykonawca jasno
stwierdził, że wszystkie wymagane przez Zamawiającego elementy zostały wycenione, zaś
„Konsorcjum nie dokonało szczegółowego podziału linii wszystkich komponentów na
składniki, ponieważ w ocenie Konsorcjum oferowane rozwiązanie tego nie wymagało”.
Równocześnie Odwołujący przedstawiając wraz z wyjaśnieniami tabelę pokazującą
składniki kosztowe (a nie wycenione produkty) nie potwierdził wcale, że powinien był
dokonać w ofercie bardziej szczegółowego rozbicia cen komponentów, ani nie uzupełnił
wcale oferty, jak to wskazuje Zamawiający. Przedstawienie kosztów, jakie składają się na
cenę komponentu nie oznacza bowiem, że każdy ze składników kosztowych stanowi
odrębnie wyceniony produkt. Odwołujący zgadza się w pełni z tezą, że złożone przez niego
wyjaśnienia nie mogą modyfikować treści złożonej przez niego oferty. Oferta ta jest jednak
w pełni zgodna z SIWZ, to jest obejmuje wycenę wszystkich komponentów, które są
wymagane przez Zamawiającego i co do których Odwołujący uznał, że powinny zostać
odrębnie wycenione. Treść oferty nie narusza też ani nie zagraża żadnych interesów
Zamawiającego, ani celów, które wspomina on w treści uzasadnienia odrzucenia oferty.
W szczególności w oparciu o treść oferty Zamawiający jest w stanie zweryfikować
szczegółowo, czy cena danego komponentu dostarczonego w ramach realizacji umowy jest
zgodna z ceną zawartą w ofercie. Inną kwestią jest, że - biorąc pod uwagę treść umowy,
Zamawiający w zasadzie nie potrzebuje wiedzy o cenach poszczególnych komponentów.
Zgodnie bowiem z treścią ust. 12.1. wzoru umowy stanowiącego Załącznik B do SIWZ,
wynagrodzenie ma charakter ryczałtowy, co oznacza, że niezależnie od tego, jak wycenione
są poszczególne komponenty, i tak Wykonawca realizując całość swoich zobowiązań
objętych umową ma roszczenie o zapłatę całego zaoferowanego wynagrodzenia, ani nie
powiększonego, ani nie pomniejszonego o jakikolwiek element. Co więcej, zgodnie z pkt
12.3. wzoru umowy, ryczałtowe wynagrodzenie będzie płatne w etapach zdefiniowanych w
harmonogramie rzeczowo - finansowym stanowiącym załącznik 2 do SIWZ. Etapów tych
wyszczególniono pięć, a każdemu z nich przyporządkowano zdefiniowaną w SIWZ
maksymalną wartość procentową. Oznacza to, że w każdym wypadku, niezależnie od cen
poszczególnych komponentów, płatność na rzecz Wykonawcy nastąpi w pięciu,
zdefiniowanych umową częściach, po dokonaniu odbioru produktów wyspecyfikowanych w
ramach każdego z pięciu etapów. Produktów tych, łącznie w ramach wszystkich etapów, jest
dokładnie 29 (i jeden podprodukt). Tymczasem tabela w formularzu ofertowym obejmująca
listę wycenionych komponentów zawiera kilkaset pozycji. Odwołujący stwierdza, że z punktu
widzenia płatności, tabela ta nie ma żadnego znaczenia i nie została w jakikolwiek sposób
przywołana w treści wzoru umowy. Oznacza to, że z punktu widzenia weryfikacji kwot
należnych Wykonawcy, znaczenie ma wyłącznie weryfikacja, czy w ramach danego etapu
dostarczone zostały produkty wyspecyfikowane w Załączniku nr 2 do SIWZ,
przyporządkowane do tego etapu. Wysokość wynagrodzenia za etap jest natomiast stała
i jeżeli Wykonawca nie dostarczyłby któregokolwiek z elementów, które mają być
dostarczone w ramach danego etapu, to nie otrzymałby całego wynagrodzenia za ten etap,
zaś jeżeli dostarczyłby wszystkie elementy, miałby roszczenie o zapłatę całości
wynagrodzenia, niezależnie od cen elementów składowych;
- Zamawiający dokonując oceny ofert naruszył zasadę równego traktowania wykonawców
wyrażoną w art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Sposób sformułowania tabeli
zawartej w formularzu ofertowym, w tym szczegółowość opisu poszczególnych
komponentów, zależy bowiem wyłącznie od wykonawcy. Równocześnie, przedmiotem
zamówienia jest wdrożenie systemu informatycznego, który w dużej części składa się
z
elementów
dedykowanych
-
przeznaczonych
wyłącznie
dla
Zamawiającego
i odpowiadających jego unikalnym potrzebom i uwarunkowaniom. W takiej sytuacji,
zdecydowana większość komponentów może być podzielona na w zasadzie dowolne części
i składniki, a na ich ceny składają się bardzo różne elementy kosztowe. Zamawiający -
zapewne świadom tej okoliczności - dał Wykonawcom znaczącą swobodę w ukształtowaniu
treści formularza ofertowego, pozostawiając im dowolność w szczegółowości rozbicia
komponentów na elementy składowe. Jeżeli więc dany wykonawca poprzestał na
przypisaniu cen do komponentów nazwanych w formularzu, to Zamawiający nie znajdował
podstawy do odrzucenia takiej oferty, pomimo, iż w ramach danego komponentu
z pewnością wykonanych będzie szereg odrębnych świadczeń, o różnym charakterze.
Równocześnie, zasygnalizowanie przez Odwołującego, iż w ramach komponentu występują
różnego rodzaju czynności czy świadczenia (lecz nie są one wyceniane odrębnie),
Zamawiający uznał za podstawę odrzucenia jego oferty. W ocenie Odwołującego tak
dokonana weryfikacja ofert narusza zasadę równego traktowania wykonawców, ponieważ
prowadzi do skutku, w którym oferty zawierające w istocie identyczną treść (co do
oferowanego zakresu świadczeń) są odrzucane bądź oceniane, wyłącznie w zależności od
stopnia szczegółowości ich oceny przez Zamawiającego. Jeżeli bowiem Zamawiający
dogłębnie oceniłby oferty innych Wykonawców, uznałby z pewnością, że wiele spośród
elementów, które składają się na poszczególne komponenty, nie zostało odrębnie
wycenionych. Tak więc Zamawiający powinien przyjąć jednolitą metodę oceny w odniesieniu
do wszystkich ofert - albo powinien stwierdzić (zgodnie z zapisami SIWZ), że to Wykonawca
decyduje o tym, czy dany komponent wyceniany jest jako całość, czy też w podziale na
części składowe, albo też powinien wymagać, by cena każdego komponentu została
podzielona na części przyporządkowane do każdego elementu czy świadczenia
składającego się na komponent, które choćby teoretycznie może stanowić odrębny produkt.
Biorąc pod uwagę powyższe, uznano, że Odwołujący - wykonawcy wspólnie
ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services Polska spółka
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie, nie
wykazał przesłanej materialnoprawnych, o których mowa w art. 179 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych, w zakresie wniesionego odwołania.
Treść podniesionych w odwołaniu tego wykonawcy zarzutów, nakierowanych wyłącznie na
zakwestionowanie decyzji o odrzuceniu oferty Odwołującego, w tym przede wszystkim fakt,
że Odwołujący nie zakwestionował jednocześnie ofert innych wykonawców, które
poprzedzają jego ofertę jako korzystniejsze (oferta Odwołującego została uznana za
najmniej korzystną w postępowaniu), powoduje, że ewentualne pozytywne rozstrzygnięcie
zgodne z żądaniem Odwołującego, i uznanie, że jego oferta została bezpodstawnie
odrzucona, nie zmienia sytuacji tego wykonawcy. Potwierdzenie naruszenia wskazywanych
w odwołaniu przepisów nie wyczerpuje zatem przesłanki materialnoprawnej, o której stanowi
art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, w tym możliwości poniesienia szkody
o której ten przepis traktuje. Ponadto należy wskazać, że aby nastąpiło spełnienie warunków
wskazanych w art. 179 ust.1 ustawy, wykonawca, wnosząc środek ochrony prawnej
obowiązany jest posiadać interes w uzyskaniu danego zamówienia, kwalifikowany
możliwością poniesienia szkody w wyniku naruszenia prawa przez zamawiającego. Szkoda
musi być wynikiem naruszenia przez zamawiającego ustawy, co oznacza, iż wykazywana
przez Odwołującego szkoda musi pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym
z uchybieniem przez zamawiającego przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych.
Konieczne jest tym samym wykazanie przez Odwołującego, iż zamawiający dokonał albo
zaniechał dokonania czynności wbrew przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych,
czego normalnym następstwem w okolicznościach danej sprawy jest poniesienie lub
możliwość poniesienia szkody przez wnoszącego odwołanie.
Podkreślenia wymaga, że przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych traktują odwołanie
jako środek ochrony prawnej skierowany na zmianę sytuacji wykonawcy, polegającą na
możliwości uzyskania w danym postępowaniu zamówienia (wybór oferty wykonawcy
odwołującego się w danym postępowaniu). Odwołanie, w świetle ustawy Prawo zamówień
publicznych nie stanowi środka mającego na celu uzyskanie ogólnej zgodności działań
zamawiającego z prawem, ale środek zmierzający do wyboru oferty odwołującego. Wyraz
takiego stanowiska dał Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 7 grudnia 2011 r.
w sprawie o sygn. V Ca 1973/11, w odniesieniu do oceny interesu w uzyskaniu zamówienia
oraz możliwości poniesienia szkody. W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Okręgowy
wskazał, iż „(…) przepis art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku - Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 roku, Nr 113, poz. 759, ze zm.), w aktualnym swym
brzmieniu, powinien być interpretowany szeroko. Środki ochrony prawnej przewidziane
w dziale ustawy inaugurowanym przez rzeczony przepis, przysługują wszystkim osobom,
które mają lub miały interes w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniosły lub mogą ponieść
szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy. Szerokie rozumienie
wyraża się w tym, że wystarcza zadowolić się hipotetycznym interesem w uzyskaniu
zamówienia i szkodą, która nie musi być pewna. Przepis ten jednak, wbrew sugestiom
skarżącego, nie pełni funkcji publicznych. Postępowanie odwoławcze ma jedynie na celu
ochronę interesów osoby wnoszącej środki ochrony prawnej, o których mowa w tym artykule.
Konstatacja taka płynie nie tylko z treści przywołanego przepisu, gdzie mowa wyraźnie
o „interesie w uzyskaniu zamówienia" oraz o „szkodzie", ale z konstrukcji całego
postępowania odwoławczego. Wystarczy prześledzić poszczególne rozwiązania legislacyjne
przyjęte w kolejnych przepisach ustawy by przekonać się, że postępowanie odwoławcze
i skargowe nakierowane są na ochronę interesów uczestników i potencjalnych uczestników
procedury wyboru kontrahenta, nie zaś na ochronę interesu publicznego. Interes publiczny
leży
u podstaw przepisów regulujących postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, ale
już nie przepisów mających na celu ochronę interesów konkurentów podmiotu wybranego do
wykonania zamówienia. Tu ścierają się przede wszystkim interesy uczestników
postępowania, a racje natury publicznej są jedynie refleksem właściwej funkcji postępowania
odwoławczego. Dlatego wnosząc odwołanie, a następnie sprzeciw, skarżący nie może
powoływać się na naruszenie przez zamawiającego reguł gry ze względu na interes
społeczny. Do kontroli tego rodzaju powołane są organy ścigania i inne podmioty, do których
zadań statutowych to należy (choćby Najwyższa Izba Kontroli, vide: art. 2 ustawy z dnia
23 grudnia 1994 roku o Najwyższej Izbie Kontroli, Dz. U. z 2007 roku, Nr 231, poz. 1701, ze
zm.). W przeciwnym razie ustawodawca nie posłużyłby się zwrotem „interes w uzyskaniu
zamówienia" i nie warunkowałby możliwości wniesienia odwołania od szkody, jaką może
wyrządzić działanie zamawiającego naruszające przepisy ustawy. Takie ograniczenie jest
zresztą konieczne, bo łatwo wyobrazić sobie jakie skutki powodować by mogła
nieograniczona podmiotowo możliwość kwestionowania wyników wyboru wykonawcy
zamówienia. Byłaby to pożywka dla tych wszystkich, którzy - z różnych powodów - widzieliby
korzyść w paraliżowaniu postępowania w przedmiocie udzielenia zamówienia publicznego.
Koncepcja powyższa znajduje potwierdzenie w źródle unormowania przyjętego w ustawie
w postaci dyrektywy Rady z dnia 21 grudnia 1989 roku w sprawie koordynacji przepisów
ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do stosowania procedur
odwoławczych w zakresie udzielania zamówień publicznych na dostawy i roboty budowlane
(Dz. U. UE. L.89.395.33, ze zm.), gdzie w art. 1 normującym zakres zastosowania
i dostępność procedur odwoławczych prawodawca posłużył się taką samą formułą, stanowiąc
w pkt. 3, że państwa członkowskie zapewniają dostępność procedur odwoławczych,
w ramach szczegółowych przepisów, które państwa członkowskie mogą ustanowić,
przynajmniej dla każdego podmiotu, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia i który poniósł szkodę lub może ponieść szkodę w wyniku domniemanego
naruszenia.”
Rzeczą wykonawcy korzystającego ze środka ochrony prawnej, jakim jest odwołanie, jest
wykazanie opisanych w art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych przesłanek.
Oznacza to konieczność wykazania wpływu podnoszonych zarzutów na sytuację wykonawcy,
wyrażającego się zaistnieniem po stronie odwołującego uszczerbku stanowiącego szkodę,
w następstwie naruszenia przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, w sposób
pozwalający na uchwycenie związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy zarzucanymi
naruszeniami ustawy a uszczerbkiem po stronie wykonawcy. Ne wyczerpuje takiego
wykazania
wskazanie
w
odwołaniu,
że
kwestionowane
odwołaniem
czynności
Zamawiającego mogą narazić Odwołującego na szkodę, bowiem Odwołujący złożył
w niniejszym postępowaniu ofertę niepodlegającą odrzuceniu, zaś jej odrzucenie pozbawia
go szans na uzyskanie przedmiotowego zamówienia. Szansa na uzyskanie zamówienia,
rozpatrywana z pozycji oferty Odwołującego, która jest najmniej korzystną spośród złożonych
w postępowaniu, wymagała podniesienia zarzutów także wobec wykonawców, których oferty
nie zostały odrzucone, czego Odwołujący jednak nie uczynił.
Podkreślenia przy tym wymaga, że w świetle przywołanego przepisu chodzi o nie
hipotetyczną szkodę, w razie zaistnienia bliżej nieokreślonych, nieprzewidywalnych i mało
prawdopodobnych okoliczności, ale takich okoliczności, których zaistnienie może
rzeczywiście spowodować uzyskanie przez Odwołującego zamówienia. Za wyrokiem Sądu
Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 17 lutego 2011 r., sygn. akt II Ca 9/11 należy
stwierdzić, że środki ochrony prawnej przysługują tylko takiemu wykonawcy, uczestnikowi
konkursu, a także innemu podmiotowi, który wykaże interes w uzyskaniu zamówienia, przy
czym to odwołujący musi dowieść, iż posiada obiektywną, tj. wynikającą z rzeczywistej utraty
możliwości uzyskania zamówienia, lub ubiegania się o udzielenie zamówienia, potrzebę
uzyskania określonego rozstrzygnięcia.
Odwołujący wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego S&T
Services Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA
w Warszawie nie sprostali temu obowiązkowi. W zakresie wykazania przesłanek
materialnoprawnych, o których traktuje art. 179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych,
mieści się obowiązek zaprezentowania relacji pomiędzy zarzucanymi naruszeniami ustawy
a uszczerbkiem w sytuacji wykonawcy, a w konsekwencji – pomiędzy uwzględnieniem
podniesionych zarzutów a zmianą tej sytuacji, polegającą na zniwelowaniu szkody.
Odwołujący złożyli ofertę najmniej korzystną według kryteriów przyjętych przez
Zamawiającego. W złożonym odwołaniu zakwestionowali odrzucenie własnej oferty, nie
podnosząc jakichkolwiek zarzutów wobec ofert innych wykonawców, które mogłyby dawać
realną szansę na uzyskanie zamówienia (wybór oferty Odwołującego); te zarzuty zostały
podniesione w innym odwołaniu, złożonym w sprawie KIO 1142/13, które jednak zostało
odrzucone, jako złożone po upływie terminu na kwestionowanie czynności wyboru
najkorzystniejszej oferty oraz zaniechanie wykluczenia konkurencyjnych wykonawców oraz
odrzucenia ich ofert. Zaistnienia przesłanek materialnoprawych, których wymaga przepis art.
179 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych nie uzasadniają przy tym przystąpienia
Odwołującego do postępowań odwoławczych wywołanych odwołaniami innych wykonawców
– nawet jeśli bowiem przyjąć, że interes Odwołującego realizuje się w tym przypadku poprzez
przystąpienie po stronie Odwołujących Asseco Poland SA w Rzeszowie (spr. o sygn. KIO
980/13 oraz KIO 1078/13), oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa
Sistemas w Barcelonie (spr. o sygn. KIO 1073/13), w części w której wymienieni Odwołujący
kwestionowali oferty innych, konkurencyjnych wykonawców, to nie obejmuje to oferty
złożonej przez Asseco Poland SA w Rzeszowie, której nie zakwestionował ani Odwołujący
wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie,
ani pozostali Odwołujący. Tym samym, biorąc pod uwagę pozycję Odwołującego
w postępowaniu, którego oferta została sklasyfikowana jako najmniej korzystna, ewentualne
uwzględnienie zarzutów stawianych przez Odwołującego, przy niezakwestionowaniu innych
ofert, nie mogłoby wywołać po stronie Odwołującego realnej szkody. Powyższe
determinowało wniosek, że wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia
publicznego S&T Services Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie
oraz Action SA w Warszawie nie wykazali przesłanek materialnoprawnych, o których traktuje
przepis art. 179 ust. 1 ustawy, co skutkowało oddaleniem tego odwołania, bez
merytorycznego rozpoznania postawionych w nim zarzutów.
III.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCÓW
WSPÓLNIE UBIEGAJĄCYCH SIĘ O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA SMT SOFTWARE SA
WE WROCŁAWIU I INTRASOFT INTERNATIONAL LUXEMBURG W LUXEMBURGU
(spr. o sygn. KIO 1072/13):
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA
we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu zakwestionowali
odrzucenie ich oferty a także wykluczenie z postępowania, a także zaniechania: wezwania
w trybie art. 26 ust. Prawo zamówień publicznych Odwołującego do złożenia wyjaśnień,
wezwania w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych Odwołującego do
uzupełnienia treści oferty, dokonania wyboru oferty Odwołującego jako oferty
najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy - poprzez jego niezastosowanie, art. 24
ust. 2 pkt 2 ustawy - poprzez jego błędne zastosowanie polegające na wykluczeniu
z postępowania Odwołującego; art. 24 ust. 4 ustawy - poprzez jego błędne zastosowanie
polegające na odrzuceniu oferty Odwołującego, art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy - poprzez jego
błędne zastosowanie, i tym samym odrzucenie oferty Odwołującego, pomimo tego, iż treść
tej oferty jest zgodna z treścią SIWZ; art. 91 ust. 1 ustawy - poprzez jego niewłaściwe
zastosowanie oraz zaniechanie jego właściwego zastosowania, i tym samym wybór oferty
Qumak SA jako najkorzystniejszej, i zaniechanie wyboru oferty Odwołującego.
W oparciu o tak postawione zarzuty Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu
unieważnienia czynności wyboru jako oferty najkorzystniejszej - oferty złożonej przez
Qumak SA, nakazania ponownej oceny i badania ofert, wyboru jako oferty
najkorzystniejszej oferty Odwołującego.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący zakwestionował przyjętą przez Zamawiającego
ocenę doświadczenia osób wskazywanych na stanowiska projektowe.
Odwołujący zakwestionował też odrzucenie jego oferty, jako niezgodnej z SIWZ, podając,
że to Zamawiający ma obowiązek wykazania niezgodności treści oferty z SIWZ, co nie
miało miejsca w nawiązaniu do przytoczonych wyjaśnień argumentujących dokonanie
odrzucenia oferty Odwołującego. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający nie może
wskazywać jednego producenta/dostawcy wymaganej funkcjonalności ze względu na
ograniczenie konkurencji np. funkcjonalność produktu wirtualizacji firmy VMWare czy
Microsoft, tak więc produkt HP CSE EE, który może realizować wymagane funkcjonalności
poprzez połączenie różnych produktów daje pełną gwarancję spełnienia wymaganej
funkcjonalności jako produkt złożony, tj. produkt zbudowany z wykorzystaniem innych
produktów. Zatem produkt taki spełnia wymagania określone w SIWZ i nie zachodzi
przesłanka do odrzucenia Oferty. Zgodnie z SIWZ wypełnienie formularza ofertowego miało
polegać na „wypełnieniu wykazu komponentów zawierającego wyszczególnienie produktów,
które zostaną wytworzone lub dostarczone w ramach Zamówienia” i Oferent dopełnił tej
formalności podając nazwę produktu HP CSE EE. Stwierdzenie o treści „nie umożliwia
Zamawiającemu określenia konkretnych urządzeń, które są oferowane do realizacji
zamówienia” jest nieprawdziwe ponieważ w SIWZ Zamawiający określił dla przedmiotu
zamówienia wymagane parametry, co nie może polegać na wskazaniu na konkretne
urządzenia jednego producenta. Produkt HP CSE EE jest dostarczany przez dostawcę
posiadającego w swojej ofercie produkty stanowiące części wymienionego produktu,
spełniające wymagane przez Zamawiającego parametry, co tym samym podkreśla
spełnianie przez produkt oferowany przez Odwołującego wymagań Zamawiającego.
Poprzez analogię wywodu należy wskazać, iż argumentacja „nie umożliwia Zamawiającemu
określenia konkretnego oprogramowania, które jest oferowane do realizacji zamówienia”
zgodnie z pkt 4 oraz zgodnie z przepisami prawa obowiązującymi na terenie Unii
Europejskiej i Polski, oferent na etapie dostawy ma obowiązek prawny wskazania
przenoszonych praw autorskich / udzielanych licencji, co też Odwołujący uczynił, więc nie
zachodzi przesłanka do odrzucenia jego oferty. Stwierdzenie o treści „Wyjaśnienia
Wykonawcy wskazują zaś, iż Wykonawca ma dowolność wskazania przedmiotu
świadczenia (z zastrzeżeniem spełniania wymagań zamawiającego) w toku realizacji
umowy spośród produktów wymienionych wariantowo, co stanowi sprzeczność z pkt 2.9
i 4.3 SIWZ.” nie jest prawdziwe, ponieważ, Wykonawca wskazał nazwę konkretnego,
jednego produktu, a w wyjaśnieniu podał dopuszczalną funkcjonalności poprzez
przytoczenie nazw produktów firm trzecich wymienionego produktu, a nie warianty produktu
złożonego. Ponadto Odwołujący wskazuje na wyjątkowość, a jednocześnie odmienność
rozwiązania zaoferowanego Zamawiającemu, która polega na tym, że Odwołujący
dostarcza gotowy produkt - system konsolidacji i centralizacji aplikacji i infrastruktury, który
jest platformą natychmiast gotową do użycia i współpracy. Różnica pomiędzy Odwołującym,
a pozostałymi oferentami polega na tym, że oferenci dokonują osobno dostawy
komponentów sprzętowych, na których następnie "instalują" oprogramowanie, będące
przedmiotem zamówienia, a składające się z elementów dotychczasowego systemu
i elementów nowych, natomiast Odwołujący oferuje całościowy produkt, jednocześnie
zawierający od razu sprzęt i oprogramowanie - stworzone przez producenta w miejscu
wytworzenia, jako funkcjonalna całość. Wszystkie elementy dostarczonego produktu będą
zintegrowane i przetestowane na fabryce. Odwołujący oferuje ten produkt na podstawie
umowy z dystrybutorem międzynarodowego producenta w zakresie technologii
informatycznych.
Biorąc pod uwagę argumentację prezentowaną w odwołaniu, uznano, że stawiane
zarzuty nie znalazły potwierdzenia:
[1] w zakresie zarzutów skazujących na bezpodstawność decyzji Zamawiającego
o wykluczeniu z postępowania, w odniesieniu do osób wskazanych na stanowiska
Kierownika Projektu, Głównego Architekta, dwóch Wdrożeniowców uznano, że:
Podkreślenia w pierwszym rzędzie wymaga zasada ogólna, wyrażona w ustawie, że to
rzeczą wykonawcy jest wykazanie spełnienia warunków udziału w postępowaniu stawianych
przez Zamawiającego. Zamawiający nie jest obowiązany ani nawet uprawniony, w innym
aniżeli wyznaczony treścią art. 26 ust. 3 ustawy zakresie, do wydobywania od wykonawcy
oświadczeń czy dokumentów, jeśli ten nie wykazuje w tym zakresie inicjatywy i starania.
Zasadą jest bowiem, że wykonawca składa poprawną, kompletną, opatrzoną wszystkimi
wymaganymi w danym postępowaniu w SIWZ i ogłoszeniu dokumentami ofertę,
w ustalonym i nieprzywracanym terminie do składania ofert.
Przepis art. 26 ust. 2a ustawy stanowi bowiem, że wykonawca na żądanie zamawiającego
i w zakresie przez niego wskazanym jest zobowiązany wykazać odpowiednio, nie później niż
na dzień składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub składania ofert,
spełnianie warunków, o których mowa w art. 22 ust. 1, i brak podstaw do wykluczenia
z powodu niespełniania warunków, o których mowa w art. 24 ust. 1 oraz art. 50 ust. 1
ustawy, zgodnie z którym wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w przetargu
ograniczonym wykonawca składa oświadczenie o spełnieniu warunków udziału
w postępowaniu, a jeżeli zamawiający żąda dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków, również te dokumenty. Oznacza to, że wszyscy wykonawcy na jednakowych
zasadach zobowiązani są wykazać spełnianie warunków udziału w postępowaniu na dzień
składania ofert, lub - w przypadku przetargu ograniczonego - na dzień składania wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Złożone przez wykonawców oświadczenia
i dokumenty na ten właśnie dzień powinny umożliwiać zamawiającemu weryfikację
podmiotów ubiegających się o uzyskanie zamówienia. Odstępstwo od tego wymogu
ustawowego godzi w zasadę równego traktowania wykonawców, gdyż wykonawca, który na
dzień składania ofert wykaże należytą staranność i przygotuje dokumenty w sposób
umożliwiający zamawiającemu jednoznaczne stwierdzenie, że spełnia on warunki udziału
w postępowaniu, musi konkurować z wykonawcą, który takiej staranności nie dochował
dopuszczając do braków w złożonych dokumentach lub składając dokumenty zawierające
błędy. Ustawodawca przewidział odstępstwo od zasady przedkładania kompletnych
i prawidłowych wniosków na dzień składania wniosków i umożliwił wykazanie spełniania
warunków w drodze instytucji uzupełnienia dokumentów, oświadczeń lub pełnomocnictw
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy. Ratio legis przepisu art. 26 ust. 3 ustawy sprowadza się
bowiem do tego, aby formalizm postępowania o zamówienie publiczne nie pozbawiał
możliwości uzyskania zamówienia wykonawców, którzy przygotowali merytorycznie dobre
oferty i oferują korzystny bilans ceny i innych kryteriów, ale w wyniku niedopatrzenia,
przeoczenia czy zwykłej omyłki, nie wykazali spełniania warunków udziału w postępowaniu
na dzień składania wniosków lub ofert, ale na ten dzień faktycznie takie warunki spełniają.
Przepis art. 26 ust. 3 ustawy nie daje podstawy do wielokrotnego wzywania przez
zamawiającego do uzupełnienia dokumentów, nie może także służyć jako instrument
testowania zamawiającego, co do tego jakie dokumenty zamawiający uzna za spełniające
warunek. Zasadą jest równe traktowanie wykonawców i wykazanie spełniania warunków na
dzień składania ofert lub wniosków, zatem odstępstwo od tej zasady musi być wykładane
ściśle. Wykonawca który skorzystał z możliwości naprawienia błędów w złożonej ofercie,
będąc wezwanym do uzupełnienia dokumentu i uzupełnił niewłaściwy dokument, nie może
skorzystać z ponownej możliwości uzupełnienia oświadczeń i dokumentów. W razie przyjęcia
odmiennego stanowiska, że zamawiający jest obowiązany po raz kolejny wezwać
wykonawcę, który na wcześniejsze wezwanie nie uzupełnił dokumentu, albo wziąć pod
uwagę dokument złożony przez wykonawcę po terminie, zamawiający musiałby, przy
pasywnej postawie wykonawcy, stać się jego rzecznikiem.
Przenosząc powyższe rozważania natury ogólnej na grunt analizowanej sprawy,
stwierdzenia wymaga, w zakresie osób wskazanych na stanowiska Kierownika Projektu oraz
Głównego Architekta oraz Wdrożeniowców wykonawca nie wykazał spełnienia warunku
udziału w postępowaniu, składając wymagany Wykaz osób, w którym podano odpowiednie
osoby ze wskazaniem, że stanowią one zasób udostępniony przez podmiot trzeci, przy czym
nie opatrzył tego Wykazu czytelnym zobowiązaniem podmiotu trzeciego, o którym traktuje
art. 26 ust. 2 b ustawy Prawo zamówień publicznych, pozwalającego na zbadanie, z którego
ze złożonych zobowiązań wynika udostępnienie wskazanej osoby.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software
SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu zostali wezwani do
wskazania, jaki podmiot udostępnia osobę, a jeżeli nie jest to żaden z podmiotów, którego
zobowiązanie zostało dołączone do oferty - do złożenia pisemnego zobowiązania podmiotu
udostępniającego zasoby kadrowe. W uzupełnionym Wykazie, jako podstawę dysponowania
Odwołujący wskazał: „zobowiązanie podmiotu trzeciego do udostępnienia - CUBE.ITG", tyle
tylko, że oferta Wykonawcy nie zawierała zobowiązania firmy CUBE.ITG do udostępnienia
zasobów kadrowych, ani zobowiązania firmy CUBE.ITG nie dołączono do uzupełnionego
Wykazu. W ofercie znajdowało się m.in. zobowiązanie lnnovation Technology Group SA.
Odwołujący powołuje się w tym zakresie na fakt, że powszechnie znaną informacją,
szczególnie dla podmiotów działających na tak wąskim rynku usług IT oraz dla
Zamawiającego, który prowadząc postępowanie przetargowe dokonuje dokładnej weryfikacji
uczestników tego rynku, było wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego Spółki Innovation
Technology Group S.A. z siedzibą we Wrocławiu; w wyniku połączenia spółek: CUBE.ITG
S.A. z siedziba we Wrocławiu (spółka przejmująca), Innovation Technology Group S.A.
z siedzibą we Wrocławiu (spółka przejmowana) i CUBE.Corporate Release S.A. z siedzibą
w Warszawie (spółka przejmowana) na podstawie art. 492 § 1 kodeksu spółek handlowych
z dnia 15 września 2000r. w zw. z art. 516 §6 tego kodeksu po przez przejęcie Innovation
Technology Group S.A. i CUBE.Corporate Release S.A. przez CUBE.ITG S.A. oraz
przeniesienie całego majątku spółek przejmowanych na spółkę przejmującą na zasadach
określonych w planie połączenia uzgodnionym w dniu 14.01.2013 r. uchwałą
nadzwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy z 25 lutego 2013 r., Rep. A nr
1258/2013. 29 marca 2013 r. zakończył się proces połączenia spółek CUBE.ITG S.A.,
CUBE. Corporate Release SA, Innovation Technology Group S.A. pod szyldem CUBE.ITG.
Odwołujący podał, że na stronie internetowej firmy CUBE.ITG widnieje informacja
o zakończeniu w dniu 29 marca 2013 r. procesie połączenia spółek CUBE. Corporate
Release SA i Innovation Technology Group S.A. pod szyldem CUBE.ITG. Jednocześnie
firma CUBE.ITG S.A informowała, że wszelkie pisma i dokumenty handlowe od dnia
29 marca 2013 roku należy kierować do podmiotu praw i obowiązków wynikających
z wszelkich umów lub czynności prawnych, dokonanych z udziałem spółek CUBE.
Corporate Release S.A. oraz Innovation Technology Group S.A., którym jest spółka:
CUBE.ITG S.A. Oprócz tego wystarczyło napisać w wyszukiwarce Internetowej kryterium
wyszukiwania „Innovation Technology Group S.A.” a na pierwszym miejscu pokazuje się
CUBE ITG.
Podkreślenia wymaga, że w oparciu o złożone wobec Zamawiającego dokumenty,
zasadnym jest wniosek, że Zamawiający nie miał żadnych podstaw, żadnego punktu
zaczepienia, by wnioskować czy odgadywać, że podmiot, co do którego zawarto
w ofercie takie zobowiązanie - lnnovation Technology Group SA zmienił formę prawną
i nazwę oraz, że jest to CUBE.ITG.
Nie sposób zgodzić się, że tego rodzaju informacja stanowi fakt notoryjny, na co zdaje się
wskazywać argumentacja prezentowana przez Odwołującego – nie sposób oczekiwać, by
Zamawiający poszukiwał informacji o przekształcenia podmiotu udostępniającego zasób,
wcześniej odgadując, że takie zdarzenie miało miejsce. Rzeczą wykonawcy jest wykazanie
spełnienia warunku udziału w postępowaniu, w tym poinformowanie o ewentualnych tego
rodzaju zmianach, jeśli mają znaczenie dla oceny spełnienia warunku.
Z tego względu, nie sposób podzielić stanowiska Odwołującego, że Zamawiający powinien
był wyjaśniać wskazaną kwestię na podstawie art. 26 ust. 4 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Zamawiający dysponował Wykazem osób, w którym wskazano osoby na
odpowiednie stanowiska, podano, że zostały one udostępnione przez podmiot trzeci, przy
czym złożone zobowiązania wskazywały zupełnie inny podmiot. Trudno w tych
okolicznościach dopatrzeć się obowiązku Zamawiającego do takiego działania, jeśli na
podstawie złożonych dokumentów nic nie wskazywało na powody takiej zmiany podmiotu
trzeciego. Zamawiający miał raczej podstawy do uznania, że wykonawca w sposób
niewłaściwy uzupełnił dokumenty, oraz że nie wykazał spełnienia warunku udziału
w postępowaniu. Nie sposób nakładać na Zamawiającego obowiązku domyślności o treści
złożonych dokumentów oraz możliwych powodach i kierunkach zawartych w nich błędów, na
podstawie tego, czego w dokumentach nie ma.
Stąd Zamawiający, nie mając podstaw do przypuszczania, że w międzyczasie podmiot
udostępniający zasoby zmienił formę prawną oraz nazwę a także nie znając tych
okoliczności, obowiązany był do uznania, że wykonawca, będąc wezwanym do uzupełnienia
dokumentów nie wykazał spełnienia warunku udziału w postepowaniu. To wykonawca,
działając w obrocie profesjonalnym, mając wiedzę o złożonych dokumentach oraz
okolicznościach i zmianach jakie w jego sytuacji nastąpiły (w tym po stronie podmiotu
udostępniającego mu zasoby), będąc w myśl art. 26 ust. 2 a ustawy Prawo zamówień
publicznym, do wykazania spełnienia warunku udziału w postepowaniu, winien wykazać
w tym zakresie inicjatywę i zakomunikować Zamawiającemu o zaistniałych zmianach.
Stąd zarzut w odniesieniu do niewłaściwej oceny dokumentów, w zakresie osób wskazanych
na stanowiska Kierownika Projektu, Głównego Architekta oraz dwóch wdrożeniowców nie
znalazł potwierdzenia.
[2] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko Zastępcy Kierownika Projektu:
Zamawiający postawił co do osoby na stanowisko Zastępcy kierownika Projektu m.in.
wymaganie, by kandydat posiadał następujące doświadczenie i kwalifikacje: - ,,w ciągu
ostatnich 3 lat pełnił funkcję Kierownika Projektu lub Zastępcy Kierownika Projektu w co
najmniej jednym zakończonym sukcesem (odebranym przez zamawiającego) projekcie
polegającym na zaprojektowaniu, wytworzeniu i wdrożeniu systemu informatycznego
o budżecie nie mniejszym niż 10 000 000 PLN brutto".
Odwołujący w ofercie nie wskazał żadnej osoby do roli Zastępcy Kierownika Projektu. Na
wezwanie Zamawiającego do złożenia Wykazu osób, potwierdzającego, iż dysponuje osobą
spełniającą wymagania określone dla roli Zastępcy Kierownika Projektu, Odwołujący
w uzupełnionym pismem z dnia 8 kwietnia 2013r. Wykazie osób wskazał osobę, co do której
nie zawarto jednak informacji, że projekt w którym osoba uczestniczyła zakończył się
sukcesem (został odebrany przez Zamawiającego).
Bezspornie, z treści przytoczonego warunku wynika obowiązek wykazania się przez
wskazywaną osobę doświadczeniem w co najmniej jednym projekcie, który został
zakończony sukcesem - odebrany przez Zamawiającego. Nie sposób zgodzić się
z twierdzeniem Odwołującego, jakoby treść zawarta w uzupełnionym wykazie osób: „Okres:
58 miesięcy (do 30.06.2012)" miała dowodzić odebrania projektu przez zamawiającego.
Zgodzić się zatem trzeba w tej mierze z Zamawiającym, iż zapis taki nie dowodzi faktu jaki
był wymagany przez Zamawiającego; informacja w nie zawiera wyrażenia „data zakończenia
projektu", ani jakiejkolwiek innej wskazówki, która by pozwalała na uznanie, że projekt nie
tylko został zakończony z sukcesem, ale że miało to miejsce. Z opisu zawartego
w uzupełnionym Wykazie nie wynika, ani że projekt został zakończony, ani że to
zakończenie odbyło się „z sukcesem”. Stąd zasadnym jest wniosek, że Zamawiający nie
mógł uznać takiej informacji za potwierdzającą spełnianie warunku udziału w postępowaniu.
[3] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko Projektanta:
Zamawiający wymagał wykazania się dysponowaniem trzema osobami na powyższe
stanowisko. Do roli tej Wykonawca wskazał w ofercie dwie osoby. W odniesieniu do
brakującej osoby, Zamawiający wezwał Wykonawcę do przedstawienia jej w uzupełnionym
Wykazie. Zamawiający wezwał także Odwołującego do uzupełnienia Wykazu o informacje
dotyczące wskazanych dwóch osób, albowiem informacje zawarte w ofercie nie potwierdzały
spełnienia wymagań dla roli Projektanta. W uzupełnionym wykazie osób Wykonawca
przedstawił - zgodnie z wymogiem SIWZ - trzy nowe osoby. W wezwaniu z dnia 29 marca
2013r. Zamawiający zawarł przy tym pouczenie o treści: „Zamawiający wyjaśnia, że
Wykonawca może potwierdzić spełnianie warunków udziału w postępowaniu również
poprzez podanie dla zaproponowanych osób innych projektów niż dotychczas wykazane, jak
również poprzez zaproponowanie na wymienione funkcje innych osób niż wskazane
w ofercie. Jednocześnie Zamawiający przypomina, że w przypadku wskazania innych
projektów lub innych osób, muszą one spełniać wszystkie wymagania Zamawiającego
określone szczegółowo w ogłoszeniu o zamówieniu / specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.”.
W oparciu o powyższe, Zamawiający uznał, że trzy osoby ujęte w uzupełnionym Wykazie,
zostały podstawione w miejsce uprzednio wskazanych.
Wobec jednej z trzech wymaganych przez Zamawiającego osób na powyższe stanowisko,
nie wykazano spełnienia stawianego wymagania: w Wykazie zawarto informację, iż osoba
pełniła funkcję projektanta w projekcie „system informatyczny elektronicznego obiegu
dokumentów" oraz: „okres: 1 rok". Z powyższego wynika, że na podstawie tak dokonanego
opisu nie sposób stwierdzić, czy ta osoba pełniła funkcję projektanta we wskazanym
projekcie w okresie ostatnich 3 lat. Informacji, dotyczących okresu, kiedy wskazywana osoba
pełniła funkcję w Wykazie nie zawarto, a dodanie tej informacji mogłoby nastąpić jedynie
w trybie wezwania do uzupełnienia - do czego Zamawiający uprawniony jest tylko raz.
Podkreślenia dalej wymaga, że jakkolwiek, co do zasady, nie ma przeszkody do wzięcia pod
uwagę dokumentów złożonych samodzielnie, bez wezwania wystosowanego przez
Zamawiającego na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy, na co zwracała Krajowa Izba
Odwoławcza w swoich orzeczeniach (KIO z 19 marca 2013 r. w spr. KIO 529/13, z dnia
15 czerwca 2013 r. w spr. KIO 1169/11, z dnia 21 maja 2013 r. w spr. KIO 1007/13, KIO
1021/13, KIO 1050/13, KIO 1054/13), czy też wykraczając poza sugestie zawarte
w wezwaniu do uzupełnienia dokumentów to w takim wypadku wykonawca składając inny,
ponad wezwanie, dokument czyni to na własne ryzyko, że odgadując intencje
zamawiającego, wychodząc poza wyartykułowane w wezwaniu do uzupełnienia dokumentu
niedoskonałości dokumentu, jaki złożony został w ofercie niewłaściwie wypełni oczekiwanie
zamawiającego. Wykonawca może bowiem uznać, że inny niż żądany przez zamawiającego
dokument czy oświadczenie, będące w posiadaniu wykonawcy lepiej potwierdza spełnienie
warunku udziału w postępowaniu i złożyć go w miejsce tego, do którego został wezwany.
Ryzyko takiego działania obciąża jednak wykonawcę, który może źle odczytać wezwanie
zamawiającego i w efekcie złożyć dokument nie odpowiadający wymaganiom
zamawiającego, a więc nie potwierdzający spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Jednocześnie wykonawca decydując się na samodzielne określenie sposobu dowodzenia
spełniania warunku udziału w postępowaniu, w przypadku błędu pozbawia się możliwości
ponownego skorzystania z dobrodziejstwa art. 26 ust. 3 ustawy.
W analizowanym zakresie Odwołujący, będąc uprzednio wezwanym do uzupełnienia
Wykazu o jedną brakującą osobę, a także wykazanie doświadczenia pozostałych dwóch
osób, wskazując trzy zupełnie nowe osoby, przyjął na siebie ryzyko, że jeśli charakterystyki
tych osób nie wypełnią wymaganego w postępowaniu doświadczenia, nie będzie mógł być
ponownie wezwanym do uzupełnienia dokumentu. Ze wskazanych wyżej względów,
Zamawiający prawidłowo uznał, że jedna z osób nie spełnia stawianego warunku udziału
w postepowaniu, nie mógł więc ponownie stosować procedury określonej w art. 26 ust. 3
ustawy. Jak podkreśla się w orzecznictwie, wezwanie do uzupełnienia dokumentu na
podstawie art. 26 ust. 3 ustawy może nastąpić tylko raz w toku postępowania. W przeciwnym
bowiem wypadku, Zamawiający, przy biernej postawie wykonawcy, stawałby się jego
rzecznikiem, wydobywając, do skutku określone, potwierdzające spełnienie warunków
udziału w postępowaniu dokumenty o oświadczenia. Stoi temu na przeszkodzie realizacja
zasady równego traktowania wykonawców w postępowania.
Zgodzić się następnie należało z Zamawiającym, że brak było podstaw do wzięcia pod
uwagę również pierwszej ze wskazywanych pierwotnie przez Odwołującego osób. Po
pierwsze, Odwołujący odpowiadając na wezwanie Zamawiającego dokonał podmiany tej
osoby, po drugie – w piśmie z dnia 29 marca 2013 r. Zamawiający podał powody, dla których
uznał, że wskazana przez Odwołującego nie spełnia wymagań określonych w SIWZ, której to
oceny Odwołujący na tamtym etapie w żaden sposób nie kwestionował.
Powyższe czyni zarzut podniesiony przez Odwołującego, nieuzasadnionym.
[4] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowiska Analityka Systemowego:
Zamawiający wymagał czterech osób na stanowiska Analityków Systemowych, stawiając
wobec nich szczegółowe wymagania, m.in. w zakresie doświadczenia: ,,c) w ciągu ostatnich
5
lat
nabył
minimum
3-letnie
doświadczenie
w
zakresie
analizy
systemów
informatycznych". Do roli tej Odwołujący w Wykazie osób zawartym w ofercie wskazał tylko
jedną osobę, a następnie, w uzupełnionym na wezwanie Zamawiającego Wykazie osób
przedstawił cztery inne osoby.
Właściwą była ocena Zamawiającego, zgodnie z którą wobec tego, że w uzupełnionym
Wykazie zawarto informację, iż dana osoba „posiada ponad 3 letnie doświadczenie
w zakresie analizy systemów informatycznych" brak było podstaw do uznania, że podane
osoby nabyły swoje doświadczenie ostatnich 5 lat.
Nie sposób też podzielić stanowiska Odwołującego, że potwierdzeniem spełnienia warunku
są opisy w Wykazie, dotyczące projektów i że na podstawie ich dat projektów, wynika
wymagany termin nabycia doświadczenia. Przeczy temu fakt, że w uzupełnionym Wykazie
okresy realizacji projektów podane zostały z dokładnością do miesięcy.
Wobec jednej ze wskazanych osób, wykazane projekty dotyczą okresów: 05.2011-04.2012
oraz 08.2009 - 09.2010 (przy tym rola w projekcie częściowo dotyczy Analityka
systemowego a częściowo Analityka biznesowego) a zatem, nawet uwzględniając pełne
okresy miesięcy, w sposób najbardziej życzliwy dla Odwołującego, wykazany został okres 2
lat i 2 miesięcy. Co do drugiej osoby, w Wykazie podano okres marzec 2012 - czerwiec 2013
(przy czym można zakwalifikować wyłącznie doświadczenie nabyte do dnia składania ofert,
to jest do 15 marca 2015), a zatem maksymalny okres doświadczenia który można brać pod
uwagę w odniesieniu do tego projektu to 12,5 miesiąca. Co do trzeciej osoby w Wykazie
podano okres listopad 2010 – obecnie (a więc do dnia składania ofert, to jest do 15 marca
2015), co daje okres 2 lat i 4,5 miesięcy.
Zatem i w tej mierze zarzuty odwołania nie znalazły potwierdzenia.
[5] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko Administratora LAN/WAN:
Podzielono ocenę Zamawiającego, zgodnie z którą i w tym zakresie Odwołujący nie wykazał
spełnienia stawianego przez Zamawiającego warunku. Warunek przewidywał wykazanie się
przez wykonawcę osobą, która będzie posiadała m.in. następujące doświadczenie
i kwalifikacje: „d) brał udział, jako administrator LAN/WAN, w co najmniej 1 projekcie
informatycznym, którego zakres obejmował m.in. instalację i konfiguracje systemu, zasilenie
systemu danymi i szkolenia o wartości minimum 1 000 000 PLN brutto". Do tej roli
Odwołujący wskazał w zawartym w ofercie Wykazie osobę, co do której nie podał
niezbędnych informacji potwierdzających spełnienie wymagań stawianych treścią warunku,
co skutkowało wezwaniem przez Zamawiającego do uzupełnienia Wykazu. W uzupełnionym
Wykazie osób Odwołujący przedstawił nową osobę co do której zawarł ogólną informacje,
zgodnie z którą brała ona udział w realizacji projektu o nazwie „Modyfikacje oraz utrzymanie
Systemu Informatycznego ARiMR", przy czym w Wykazie wskazano wartość projektu oraz
okres jego realizacji, nie zawarto jednak informacji, czy projekt obejmował zasilenie systemu
danymi i szkolenia. Odwołujący w powyższym zakresie wywodzi, że są to niejako informacje
powszechne znane, a w każdym razie takie, które powinny być znane Zamawiającemu -
„Projekt ARiMR jest znany z ogromnej liczby szkoleń i wyzwaniami związanymi z zasilaniem
danymi baz danych". Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że Odwołujący w żaden sposób
nie potwierdził w uzupełnionym Wykazie, że podany projekt obejmował zasilenie systemu
danymi i szkolenia. Nie jest też tak, że Zamawiający, jeśli powziął wątpliwość w powyższym
zakresie, zobowiązany był wezwać Odwołującego do uzupełnienia treści oferty – jak
wskazano na wstępie, sporny Wykaz był przedmiotem wystosowanego przez
Zamawiającego wezwania do jego uzupełnienia. Jeśli wykonawca, wezwany do uzupełnienia
dokumentu nie potwierdzającego spełnienia warunku udziału w postępowaniu, wezwaniu
temu nie uczynił zadość – ponowne powtarzanie tej procedury należałoby postrzegać jako
przejaw nierównego traktowania wykonawców.
Z tego względu ocenę Zamawiającego w powyższym zakresie należało uznać za poprawną.
[6] W zakresie zarzutów, wskazujących na niewłaściwą ocenę dokumentów
w odniesieniu do osoby wskazanej na stanowisko Eksperta ds. baz danych
przestrzennych:
Zamawiający wymagał wykazania się dysponowaniem jedną osobą do tej funkcji, stawiając
wymaganie wykazania się następującym doświadczeniem i kwalifikacjami: „b) posiada
minimum 5-letnie doświadczenie w zakresie projektowania baz danych GIS oraz znajomość
relacyjnych baz danych potwierdzone certyfikatem OCP lub równoważnym". Zamawiający
określił cechy równoważności certyfikatu, wskazując, że za równoważny Zamawiający
uznaje certyfikat, który jest:
1) analogiczny co do zakresu z przykładowymi certyfikatami wskazanymi z nazwy dla danej
roli, co jest rozumiane jako:
- analogiczna dziedzina merytoryczna wynikająca z roli, której dotyczy certyfikat (np.
zarządzanie bazami danych, kompetencje związane z zarządzaniem projektami,
testowaniem, administracją bazami danych, programowaniem, etc)
- analogiczny stopień poziomu kompetencji (np. podstawowy, zaawansowany, ekspert),
- analogiczny poziom doświadczenia zawodowego wymaganego do otrzymania danego
certyfikatu (np. konieczność wykazania się uczestnictwem w określonej liczbie projektów
w danej roli, lub liczba lat pracy w danej roli, etc
2) potwierdzony egzaminem (dotyczy tylko tych ról, których przykładowe certyfikaty muszą
być potwierdzone egzaminem).
Odwołujący nie wskazał żadnej osoby do roli Eksperta ds. baz danych przestrzennych.
Zamawiający wezwał Odwołującego do złożenia Wykazu osób potwierdzającego, iż
dysponuje osobą spełniającą wymagania określone dla tej roli, w odpowiedzi na co
Odwołujący przedstawił osobę, co do której wskazano, iż „posiada certyfikat producenta
oprogramowania Smallworld GIS firmy GE Energy (Zdane egzaminy CST Data Modelling,
CST Magik Programming, CST Application Development); zdany egzamin 1Z0-051 Oracle
Database lig: SQL Fundamentals I w zakresie programu certyfikacji Oracle)". Zgodzić się
trzeba z Zamawiającym, że zakres certyfikatu OCP (Oracle Certified Professional - certyfikat
dla zaawansowanych, dowodzi zaawansowanej wiedzy praktycznej) dotyczy dwóch
elementów - programowania i administracji bazami danych. Certyfikat i egzaminy wskazane
dla podanej w Wykazie osoby nie obejmują elementu administrowania bazami danych
w stopniu zaawansowanym (Oracle Database lig: SQL Fundamentals dotyczy wiedzy
w zakresie zapytań SQL, czyli innego zakresu niż administrowanie oraz świadczy
o podstawowym stopniu zaawansowania, pozostałe egzaminy CST Data Modelling, CST
Magik Programming, CST Application Development dotyczą elementów programowania),
a zatem nie spełniają kryterium równoważności dotyczącego analogicznej dziedziny
merytorycznej. Na rozprawie w dniu 21 maja 2013 r. Odwołujący przyznał, że certyfikat
dotyczący Oracle Database 11G jest certyfikatem dotyczącym baz danych Oracle na
poziomie podstawowym.
Pod uwagę należało zatem brać ewentualnie certyfikat Smallworld Core Professional. Ze
złożonego na rozprawie przez Odwołującego na powyższą okoliczność wydruku ze strony
internetowej GE Energy wraz z jego tłumaczeniem (dokument nr [37]) wynika, że egzamin
w zakresie Core Smallworld obejmuje pięć kategorii tematycznych, przy czym wymagany
przez Zamawiającego zakres, to jest m.in. administrowanie bazami danych nie został
podany w opisie wskazującym na zdane przez wskazaną w Wykazie Odwołującego osobę
egzaminy.
Podkreślenia przy tym wymaga, że w świetle wymagań stawianych w postepowaniu, to do
wykonawcy należy wykazanie, że wskazana przez niego osoba posiada wymagane
kwalifikacje, w tym stosowany certyfikat. To rolą Odwołującego było zatem przekonanie
Zamawiającego, odpowiednią charakterystyką zakresu certyfikatu, że wpisuje się on
w stawiane w postępowaniu wymagania.
Wykonawca, który zaniechał takiego opisu, nie wykazał spełnienia warunku udziału
w postępowaniu. Ocena złożonego Wykazu dokonana przez Zamawiającego, wobec
uprzedniego wezwania Odwołującego do uzupełnienia dokumentu w powyższym zakresie
jest prawidłowa, zaś stawiany w tej mierze zarzut – nie zasługuje na uwzględnienie.
[7] W zakresie zarzutów, wskazujących na bezpodstawne uznanie przez
Zamawiającego, że oferta Odwołującego nie odpowiada treści SIWZ:
Podzielono w pełni dokonaną przez Zamawiającego ocenę oferty złożonej przez
Odwołującego.
Jak wskazano na wstępie – w części wstępnej, Tabela 4 w sposób kompletny miała
prezentować oferowane rozwiązanie. Nie ulega także wątpliwości, że, skoro Zamawiający
wymagał w niej podania producenta oraz nazwy, modelu oferowanego urządzenia, to
oznacza to tyle, że oferowane komponenty, jakie wykonawca zamierzał zastosować do
realizacji zadania należało w sposób jednoznaczny i bezwarunkowy skonkretyzować. Nie
bez powodu Zamawiający zastrzegł w części instrukcyjnej tej tabeli, że będzie ona służyła
„weryfikacji zgodności realizacji zamówienia z treścią oferty, w tym w szczególności:
• zgodności przedmiotowej (asortymentowej) dostarczonego komponentu z ofertą,
• zbieżności przenoszonych praw autorskich i udzielanych licencji z ofertą,
• zgodności dostawy danego komponentu z lokalizacją wskazaną w ofercie (podział na
węzły),
• zgodności cen dostarczonych komponentów z cenami wskazanymi w ofercie.”
Oznacza to tyle, że z treści oferty – zawartości Tabeli 4 - Zamawiający powinien móc
odczytać informacje, jakie komponenty urządzenia, oprogramowanie zostały zaoferowane.
Jeśli Odwołujący podał, w większości pozycji tej Tabeli ten sam produkt, wskazując
następnie, że oferuje jednolite rozwiązanie, oparte na chmurze usług, to zasadnym było
powzięcie przez Zamawiającego wątpliwości, co do tego, czy oferowane rozwiązanie jest
zgodne z SIWZ.
Odwołujący, dwukrotnie wzywany przez Zamawiającego do wyjaśnienia w związku z tym
treści oferty, podał m.in., że oferowane rozwiązanie będzie stworzone i skonfigurowane
przez producenta jako jedna całość, co trafnie dało podstawę do wnioskowania przez
Zamawiającego, że nie składa się z wymaganych komponentów. Wykonawca podał także,
że w zawartej z Zamawiającym umowie dookreślone zostaną elementy dotyczące dostaw
i usług i to na podstawie tej umowy Zamawiający zweryfikuje zgodność realizacji dostawy
z Umową. Trafnie także dostrzegł Zamawiający, że Odwołujący w złożonej ofercie zakładał
dla realizacji zamówienia, w sposób alternatywny różne komponenty.
Nie przesądzając zatem o tym, czy oferowane przez Odwołującego rozwiązanie jest lepsze,
bardziej nowatorskie, dostrzeżenia wymaga, że nie odpowiada ono treści SIWZ.
Zamawiający w tym postępowaniu w sposób sztywny i nie znający odstępstw wymagał
zastosowania tych komponentów, jakie w sposób określony co do rodzaju „na sztywno”
narzucił w Tabeli 4 – te elementy muszą zatem zostać zastosowane dla opracowania
zamawianego systemu. Te elementy musiały także już na etapie oferty zostać
skonkretyzowane przez wykonawcę, w sposób wskazujący na ich producenta, nazwę
handlową, typ/model.
Treść Tabeli 4 zamieszczonej w ofercie Odwołującego zasadnie wywołała wątpliwości
Zamawiającego,
zaś
złożone
wyjaśnienia
nie
pozostawiają
wątpliwości:
oferta
Odwołującego, wskazując na skonkretyzowanie oferowanych urządzeń dopiero na etapie
wykonywania umowy nosi cechy wariantowej, nie pozwala także na realizację celu jakim jest
weryfikacja zgodności realizacji zamówienia z treścią oferty, w tym zgodności przedmiotowej
(asortymentowej) dostarczonego komponentu z ofertą, zbieżności przenoszonych praw
autorskich i udzielanych licencji z ofertą, zgodności dostawy danego komponentu
z lokalizacją wskazaną w ofercie (podział na węzły), zgodności cen dostarczonych
komponentów z cenami wskazanymi w ofercie.
Powyższe nakazuje uznać ofertę złożoną przez wykonawców wspólnie ubiegających się
o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft
International Luxemburg w Luxemburgu za nieodpowiadającą treści SIWZ, zaś oceną
dokonaną przez Zamawiającego – za znajdującą umocowanie w treści Tabeli 4 oraz
złożonych wyjaśnieniach oferty.
IV.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCÓW
WSPÓLNIE UBIEGAJĄCYCH SIĘ O UDZIELENIE ZAMÓWIENIA SYGNITY SA
W
WARSZAWIE,
ENIGMA
SYSTEMY
OCHRONY
INFORMACJI
SPÓŁKĘ
Z
OGRANICZONĄ
ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ
W
WARSZAWIE,
COMP
SA
W WARSZAWIE, ADASA SISTEMAS SA W BARCELONIE (spr. o sygn. KIO 1073/13):
Odwołujący zakwestionował zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez Qumak SA
w Warszawie, jako niezgodnej z SIWZ, zarzucając naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy; art.
8 ust. 1 i 2 i 3 ustawy, poprzez zaniechanie odtajnienia zastrzeżonych w ofercie Qumak SA
w Warszawie informacji: części formularza ofertowego w pkt 4 (tabela 4 „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie”), tj. kolumn: „nazwa handlowa/deklaracja opracowania
programu” i „oznaczenie i wersja” (na rozprawie w dniu 21 maja 2013 r. powyższy zarzut
został wycofany) oraz art. 7 ust. 1 i 3 ustawy, poprzez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasadę zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców
w związku z naruszeniem wyżej wymienionych przepisów ustawy. Odwołujący, w zakresie
podtrzymanego zarzutu, wniósł o nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności
wyboru oferty najkorzystniejszej, dokonania powtórnej czynności badania i oceny ofert,
odrzucenia oferty Qumak SA w Warszawie jako niezgodnej z SIWZ, dokonania wyboru oferty
Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej. W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podał,
że postanowienia SIWZ w jednoznaczny sposób wskazują, iż w ramach przedmiotu
zamówienia, Zamawiający wymagał dostarczenia licencji grupowej na oferowane
oprogramowanie biurowe, tak aby Zamawiający w ramach zakupionej licencji miał możliwość
dalszego przekazywania licencji pojedynczych innym jednostkom organizacyjnym.
Jakkolwiek Qumak (zdaniem Odwołującego, w sposób nieuzasadniony) zastrzegł w pkt 4
Formularza ofertowego producenta i nazwę handlową oferowanego oprogramowania, to
analiza dostępnego na rynku oprogramowania spełniającego wymagania Zamawiającego,
pozwala na ustalenie, iż producentem oprogramowania oferowanego przez Qumak jest firma
Microsoft. W aktualnej ofercie tego producenta, program licencjonowania grupowego
umożliwiający udzielanie sublicencji innym jednostkom organizacyjnym i spełniający
określone w SIWZ wymagania Zamawiającego to Program Licencyjny Select Plus. Zgodnie
z informacjami producenta (powszechnie dostępnymi, jak również uzyskanymi na zapytanie
skierowane bezpośrednio do przedstawiciela Microsoft Polska), Program Licencyjny Select
Plus (Microsoft Select License) jest dostępny za pośrednictwem kanału autoryzowanych
partnerów firmy Microsoft posiadających status partnerski zwany LAR - Large Account
Resellers. Status partnerski LAR jest przyznawany wybranym przedsiębiorstwom
działającym na danym rynku lokalnym. Tylko jego posiadanie, na podstawie zawieranej
indywidualnie między partnerem i Microsoft umowy, uprawnia do sprzedaży ostatecznemu
użytkownikowi (w tej sytuacji - Zamawiającemu) licencji oprogramowania uprawniającej go
do dalszego przekazywania pojedynczych licencji oprogramowania innym jednostkom
organizacyjnym. Lista podmiotów posiadających ww. status LAR na terenie Polski jest
informacją jawną, dostępną na oficjalnej stronie internetowej Microsoft, pod adresem:
http://www.microsoft.com/poland/lar/. Na liście tej nie znajduje się Qumak S.A., który
ponadto w niniejszym postępowaniu składa ofertę samodzielnie, nie zaś jako członek
konsorcjum utworzonego wspólnie z którymkolwiek z autoryzowanych partnerów Microsoft
posiadających status LAR. Również z informacji uzyskanych bezpośrednio od producenta
wynika, iż partnerami o statusie LAR są tylko i wyłącznie następujące podmioty: A.P.N.
Promise S.A., Asseco Poland S.A., Betacom SA ComArch S.A., COMPAREX Poland
member of Comparex Group Consortia Sp. z o.o., Dell Polska, Fujitsu Technology Solutions
Sp. z o. o., Hewlett-Packard Polska Sp. z o.o., Insight Technology Solutions GmbH Integrit
Sp. z o.o., S&T Services Polska Sp. z o.o., SoftwareONE Polska Sp. z.o.o., Sygnity S.A.,
TALEX S.A. Z powyższych faktów wynika, iż Qumak nie posiadając statusu autoryzowanego
partnera firmy Microsoft, nie jest uprawniony do sprzedaży programu licencyjnego typu
Select, który odpowiada wymaganiom Zamawiającego. Zastrzeżenie wskazanej informacji,
w tym przypadku nieuprawnione, uniemożliwia ostateczne potwierdzenie powyższego
zarzutu samodzielnie przez Odwołującego. Możliwością taką, w przypadku podtrzymania
zastrzeżenia jawności Formularza ofertowego, dysponują jednakże skład orzekający
Krajowej Izby Odwoławczej i Zamawiający. Nie ulega jednocześnie wątpliwości, iż
zaoferowanie przez Qumak innego oprogramowania niż oprogramowanie typu Select lub też
oświadczenie o zaoferowaniu wskazanego programu licencjonowania grupowego bez
możliwości jego autoryzowanej odsprzedaży, oznacza, iż wykonawca ten złożył ofertę
niezgodną z wymaganiami Zamawiającego. Niezgodność oferty z treścią SIWZ stanowi, na
podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, samodzielną podstawę
dla odrzucenia oferty Qumak.
Biorąc pod uwagę zarzuty podniesione w odwołaniu wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie,
Enigma Systemy Ochrony Informacji spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA w Barcelonie oraz
uzasadniającą je argumentację, odwołanie podlega oddaleniu. Za powyższą oceną
przemawiały następujące okoliczności:
Zamawiający w pkt W 185 Załącznika nr 1 do SIWZ - Opis przedmiotu zamówienia (str.110),
wskazał iż: „Oprogramowanie: Pakiet biurowy dostarczony wraz z komputerem stacjonarnym
spełniający grupę wymagań GW 37. Oferowany pakiet biurowy musi być dystrybuowany na
podstawie licencji grupowej umożliwiającej swobodne przenoszenie zakupionych przez
Zamawiającego licencji oprogramowania na inne komputery oraz umożliwiać przekazanie
pojedynczych licencji oprogramowania innym jednostkom organizacyjnym”. We wzorze
umowy (zał. B do SIWZ), Zamawiający podał, w § 13 ust. 13.10: „licencja, o której mowa
w ust. 13.6 oraz 13.8 Umowy, będzie uprawniała Zamawiającego (i Użytkowników Systemu)
do korzystania z Oprogramowania: a) do którego Wykonawca posiada pełne prawa
majątkowe autorskie, w tym prawo do udzielenia licencji, b) do którego (elementów)
majątkowe prawa autorskie posiadają osoby trzecie; Wykonawca oświadcza. że posiada
prawo do udzielania licencji/sublicencji na te składniki Oprogramowania lub gwarantuje
udzielanie licencji na nie przez osoby trzecie, o których mowa powyżej, na czas
obowiązywania licencji Oprogramowania, w zakresie określonym w Umowie.”
Odwołujący upatruje niezgodności oferty Qumak SA w Warszawie z SIWZ w oparciu o tezę,
że jedynie oprogramowanie Microsoft spełnia wymagania stawiane treścią SIWZ, zatem
wykonawca musi oferować jedno z wskazanych oprogramowań tego producenta, przy czym,
jeśli wykonawca ten nie uczestniczy w programie partnerskim Select Plus prowadzonym
przez Microsoft (w tym uczestniczy piętnaście podmiotów, których wykaz ze strony
internetowej powadzonej przez Microsoft Odwołujący złożył – dowód nr [12]), to oznacza to
ofertę nieodpowiadającą SIWZ.
Podkreślenia jednak wymaga, że oferta stanowi oświadczenie woli spełnienia określonego
świadczenia – tu: dostawy określonego, spełniającego postawione przez Zamawiającego
wymagania przedmiotu – w przyszłości. Zgodnie z wypracowanym w orzecznictwie Izby
poglądem, treść specyfikacji istotnych warunków zamówienia to, przede wszystkim, opis
potrzeb i wymagań zamawiającego, które mają być zaspokojone w wyniku postępowania
o udzielenie zamówienia przez zawarcie i zrealizowanie z należytą starannością umowy
w sprawie zamówienia publicznego. Treść oferty to jednostronne zobowiązanie wykonawcy
do wykonania oznaczonego świadczenia, które zostanie zrealizowane na rzecz
zamawiającego, jeśli oferta złożona przez wykonawcę zostanie uznana za najkorzystniejszą
w postępowaniu i zostanie z nim zawarta umowa w sprawie zamówienia publicznego.
Świadczenie wykonawcy ma odpowiadać opisanym w specyfikacji istotnych warunków
zamówienia potrzebom zamawiającego. Ich porównanie (opisu wymagań zamawiającego do
zobowiązania wykonawcy) przesądza o tym, czy treść oferty odpowiada treści specyfikacji
istotnych warunków zamówienia. Merytoryczny aspekt zaoferowanego przez wykonawców
świadczenia oraz merytoryczne wymagania zamawiającego, w szczególności, co do
zakresu, ilości, jakości, warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania
zamówienia stanowią podstawę oceny zaistnienia przesłanki odrzucenia oferty wskazanej
w art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy. Rozważanie złożonej przez wykonawcę deklaracji, wbrew jej
treści wyrażonej w Tabeli 4, w istocie sprowadza się do odgadywania intencji wykonawcy
zaoferowania przedmiotu niegodnego z SIWZ na podstawie nie wyartykułowanych w ofercie
okoliczności. Przypomnienia wymaga, że w sprawie mamy do czynienia z ofertą kierowaną
w konkretnym postępowaniu, zaś samo oświadczenie o oferowanym przedmiocie ma
znaczenie oświadczenia o charakterze zobowiązaniowym, składanym w warunkach
konsekwencji wynikających z umowy, w tym kar umownych czy nawet odstąpienia od
umowy. Poszczególni wykonawcy składając tego rodzaju oświadczenia, czynić to muszą
z uwzględnieniem konsekwencji o charakterze umownym, w tym dolegliwości związanych
z nienależytym wykonaniem umowy. Niezgodność dostarczonego przedmiotu z SIWZ,
dostrzeżona na etapie wykonania umowy musi skutkować nałożeniem przewidzianych
w SIWZ oraz przepisach prawa cywilnego sankcji. Przez ten pryzmat muszą być także
rozpatrywane oświadczenia zawarte w ofercie. Postępowanie o zamówienie publiczne
stanowi bowiem mechanizm służący wyborowi wykonawcy, z którym zawarta zostanie
umowa, co z perspektywy Zamawiającego sprowadza się do analizy oferty, rozumianej jako
oświadczenie woli wykonania zamówienia w sposób zaprezentowany w postępowaniu.
Zatem to oświadczenie, wyrażone w odpowiednim formularzu (zwyczajowo stosowane
formularze cenowe, asortymentowe), dopełnione – w sytuacjach gdy Zamawiający tego
wymagał o materialne elementy składające się na tę ofertę (próbki, karty katalogowe, opisy)
- ma kluczowe znaczenie dla oceny oferty.
Podkreślenia dalej wymaga, że Odwołujący nie kwestionuje niezgodności oferowanego
przedmiotu z SIWZ – przeciwnie, odgadując, że musi to być produkt z gamy produktów firmy
Microsoft – bo tylko taki odpowiada wymaganiom SIWZ, podaje, że wykonawca Qumak SA
w Warszawie, nie uczestnicząc w programie Select Plus i nie posiadając statusu Large
Account Reseller nie jest uprawniony do oferowania licencji z prawem ich dalszego
przekazania innym jednostkom.
Uznaniu powyższego stanowiska za trafne stoją na przeszkodzie następujące okoliczności:
- po pierwsze - fakt, że w razie oferowania określonego przedmiotu mamy do czynienia
z oświadczeniem woli, zobowiązaniem się do spełnienia określonego świadczenia, w czasie,
miejscu i na warunkach określonych przez zamawiającego. Oznacza to, że to oświadczenie,
jeśli w zakresie oferowanego przedmiotu koresponduje z wymaganiami Zamawiającego
(w analizowanej sprawie Odwołujący nie tylko nie stawia tezy, że oferowane licencje nie
odpowiadają wymaganiom Zamawiającego, ale przeciwnie – swoją argumentację odnosi do
odgadywanych licencji Microsoft, zakładając że są to licencje zgodne z SIWZ), nie może być
uznane za niezgodne z SIWZ w oparciu o przypuszczenia i spekulacje, że wykonawca,
w momencie zaktualizowania się obowiązku ich dostarczenia, nie będzie posiadał
stosownego tytułu do ich sprzedaży. Jeśli wykonawca zobowiązuje się do spełnienia
określonego świadczenia, i to świadczenie spełnia wymagania zamawiającego, trudno
zakładać niezgodność oferty z SIWZ. Nie mamy tu do czynienia ze świadczeniem
obiektywnie niemożliwym, i takiego też twierdzenia Odwołujący nie stawia (choć treść
zarzutu i potwierdzająca go argumentacja zdaje się zmierzać raczej do wykazania, nie że
przedmiot świadczenia jest niezgodny z SIWZ, ale że Qumak SA w Warszawie nie może go
skutecznie zaoferować).
W tych okolicznościach, sprowadzenie kwestii oświadczenia woli – zobowiązania się
wykonawcy do określonego świadczenia do sfery faktu, wobec którego strony wykazały
inicjatywę dowodową składając różne oświadczenia, wydruki z internetu, umowy dotyczące
programu Select Plus, wydaje się niewłaściwe. Oświadczenie woli jest deklaracją na
przyszłość i - jeśli nie nosi cech nierealnego, obiektywnie niemożliwego, odpowiadającego
przy tym treści SIWZ – nie sposób go rozpatrywać przez pryzmat podstawy do odrzucenia
oferty, o której stanowi art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy;
- po drugie – nawet jeśli zgodzić się z tezami prezentowanymi przez Odwołującego oraz
wykonawcami, którzy przystąpili po jego stronie, że tylko podmiot uczestniczący w programie
Select Plus mógłby dostarczyć Zamawiającemu sporne licencje, nie sposób wyłączyć takiej
sytuacji, że wykonawca, na moment dostawy, taki status będzie posiadał. Odwołujący oraz
Przystępujący po jego stronie zdają się całkowicie zapominać, że ofertę stanowi
zobowiązanie się wykonawcy do spełnienia świadczenia – tu: dostawy licencji, które mogą
być przenoszone na dalsze podmioty – co będzie miało miejsce w przyszłości. Na moment
składania oferty wykonawca musi mieć zdolność do realizacji zamówienia, zgodnie z jego
zakresem, wyrażaną jego własnymi możliwościami, co jednak nie jest tożsame
z posiadaniem już gotowego przedmiotu czy jego składowych do dyspozycji. Jeśli więc
wykonawca zobowiązał się do dostarczenia określonego przedmiotu, i ten przedmiot
odpowiada treści SIWZ, nie sposób spekulować, że wykonawca nie dostarczy go w terminie,
jaki wynika z porozumienia umownego łączącego go z Zamawiającym;
- po trzecie - Odwołujący oraz Przystępujący po jego stronie wykazywali, że skoro Qumak
SA w Warszawie nie jest uczestnikiem programu Partnerskiego Select Plus, nie posiada
statusu Large Account Reseller, to nie może przenieść na Zamawiającego w ramach
przedmiotowego zamówienia licencji do oprogramowania biurowego, które by mogło być
dalej przekazywane podległym jednostkom. Wbrew jednak tym twierdzeniom, nawet jeśli
wykonawca Qumak SA w Warszawie dostarczyłby sporne licencje, nabywając je uprzednio
od podmiotu posiadającego status Large Account Reseller i uczestniczącego w programie
Select Plus (na rozprawie uczestnicy, hipotetycznie, utożsamiali taką sytuację
z podwykonawcą, co raczej powinno odnosić się do poddostawcy), nie ma przeszkód do
takiego ukształtowania stosunku prawnego pomiędzy podmiotem uczestniczącym
w spornym programie a Zamawiającym, że zostaną skutecznie, w sposób czyniący zadość
również wszystkim wymaganiom rachunkowym i podatkowym, przeniesione prawa z tego
tytułu na Zamawiającego;
- po czwarte wreszcie – nie sposób wyłączyć, że wykonawca oferujący przedmiot, co do
którego jego producent stosuje pewne praktyki sprzedaży, zawrze stosowne porozumienie,
na mocy którego, niezależnie od stosowanych zwykle praktyk rynkowych (eksponowane
przez strony umowy w programie Select Plus i reglamentowanie podmiotów uprawnionych
do sprzedaży licencji z prawem do ich dalszego przenoszenia) uzyska możliwość oferowania
takich licencji. W warunkach gospodarki rynkowej, opartej na zasadzie swobody umów (art.
353
1
Kc) zakładanie, że takie porozumienie nie jest możliwe i wnioskowanie na tej podstawie
o niezgodności oferty z SIWZ, nie zasługuje na zrozumienie.
Bez znaczenia dla oceny treści oferty przez pryzmat jej zgodności z SIWZ jest rozważanie,
w jaki sposób wykonawca uzyska możliwość nabycia spornych licencji i przeniesienia ich na
Zamawiającego: istotne jest, że w sposób prawnie skuteczny zobowiązał się wobec
Zamawiającego do dostarczenia takich licencji, a także że nie jest obiektywnie niemożliwym
ich uzyskanie przez Qumak SA w Warszawie i zaoferowanie Zamawiającemu na warunkach
wymaganych w treści SIWZ. Nie oznacza to także, wbrew stanowisku prezentowanemu na
rozprawie w dniu 24 maja 2013 r. przez Odwołującego, że wykonawca Qumak SA
w Warszawie próbuje Zamawiającemu sprzedać produkt obarczony wadą prawną
w rozumieniu art. 556 § 2 Kc; w takiej sytuacji sprzedawca jest zwolniony
z odpowiedzialności wobec Zamawiającego, jeżeli ten wie o wadzie.
Złożone przez Odwołującego oraz Przystępujących po jego stronie wykonawców różnego
rodzaju umowy partnerskie w systemie Select Plus, oświadczenia zasadach funkcjonowania
sprzedaży w ramach tego systemu potwierdzają jedynie pewne praktyki rynkowe firmy
Microsoft, pewne relacje łączące różne podmioty z tą firmą, nie przekonują jednak o tym, co
jest istotne, a mianowicie, że wykonawca Qumak SA w Warszawie nie dostarczy
Zamawiającemu właściwych, zgodnych z wymaganiami stawianymi w postępowaniu licencji.
Każdy z tych dowodów potwierdza jedynie to, co z niego wynika: przykładowo, że określony
podmiot ma w określony sposób ukształtowane relacje z firmą Microsoft, że podmiot ten
stosuje określone wzorce umowy. Nie oznacza to jednak, że wykonawca nie nabędzie
licencji pozwalających na ich dalsze przenoszenie, do czego zobowiązał się wobec
Zamawiającego w złożonej ofercie.
Ponadto, można się zastanawiać w tym miejscu, czy właściwe jest sprowadzanie do sfery
faktu oświadczenia woli wykonawcy o zobowiązaniu się dostarczenia określonego
przedmiotu, które to oświadczenie nie nosi cech nierealnego czy dotyczącego świadczenia
niemożliwego oraz prowadzenie procesu dowodowego nie na okoliczność określonego faktu,
ale skierowanego przeciwko oświadczeniu o charakterze zobowiązaniowym.
Stąd, przykładowo twierdzenia, że wykonawca Qumak, nie posiadając statusu
autoryzowanego partnera firmy Microsoft, nie jest uprawniony do sprzedaży programu
licencyjnego typu Select, który odpowiada wymaganiom Zamawiającego, a także że
zaoferowanie przez Qumak innego oprogramowania niż oprogramowanie typu Select lub też
oświadczenie o zaoferowaniu wskazanego programu licencjonowania grupowego bez
możliwości jego autoryzowanej odsprzedaży, oznacza, iż wykonawca ten złożył ofertę
niezgodną z wymaganiami Zamawiającego (podlegającą – na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
Prawo zamówień publicznych - odrzuceniu), należało uznać za niewystarczające dla
wykazania, że takie produkty nie zostaną dostarczone. Odwołujący nie tylko nie wykazał, że
oferowane licencje nie odpowiadają treści SIWZ, a wręcz przeciwnie – opierał zarzut
o założenie, że nieznane mu z uwagi na objęcie tajemnicą przedsiębiorstwa tych informacji,
licencje odpowiadają SIWZ, lecz wykonawca Qumak SA w Warszawie nie może dokonywać
skutecznego rozporządzenia nimi w sposób pozwalający na dalsze ich przenoszenie na
jednostki podległe wobec Zamawiającego. W analizowanej sprawie, w zakresie
wyznaczonym treścią postawionych zarzutów Odwołujący, obowiązkowi wykazania ich
zasadności, nie sprostał.
V.
ROZSTRZYGNIĘCIE ODWOŁANIA ZŁOśONEGO PRZEZ WYKONAWCĘ ASSECO
POLAND SA W RZESZOWIE (spr. o sygn. KIO 1078/13):
Odwołujący złożył odwołanie, wobec:
1. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4 ze względu na
fakt, iż oferty złożone przez następujących wykonawców: Comarch S.A., konsorcjum
firm SMT Software S.A. i Intrasoft International S.A., Qumak S.A., konsorcjum firm
Sygnity S.A., Enigma Systemy Ochrony Informacji Sp. z o.o., Adasa Sistemas S.A.,
COMP S.A. zawierają rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
2. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty konsorcjum firm Ericpol Sp. z o.o., GISPartner Sp.
z o.o., APN Promise S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8) i pkt 1) i 2) ustawy,
ze względu na fakt, iż oferta Konsorcjum Ericpol została podpisana przez osobę
nieupoważnioną do reprezentacji,
3. ostrożności procesowej - zaniechania czynności, do której Zamawiający jest
zobowiązany na podstawie ustawy, tj. zaniechania wezwania Konsorcjum Ericpol
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy do uzupełnienia pełnomocnictwa,
4. objęcia tajemnicą przedsiębiorstwa korespondencji wystosowanej do wykonawców
w zakresie wyjaśnień treści oferty w zakresie punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela
kalkulacji ceny” i 4. „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie", pomimo że
informacje zawarte w ww. zastrzeżonych dokumentach nie stanowią tajemnicy
przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
5. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu zastrzeżonych przez
następujących wykonawców: Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A.,
Konsorcjum firm S&T Services Polska Sp. z o.o. i Action S.A., Konsorcjum firm Unizeto
Technologies S.A. i NTT System S.A., Comarch S.A., Konsorcjum SMT, jako niejawnych
wyjaśnień treści oferty w zakresie punktów formularza ofertowego: „Tabela kalkulacji
ceny" i 4. „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”, pomimo że informacje
zawarte w ww. zastrzeżonych dokumentach nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa
w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
6. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy ze
względu na fakt, iż treść ofert złożonych przez następujących wykonawców: Comarch
S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol,
Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T, nie odpowiada treści istotnych warunków
zamówienia, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na podstawie art.
87 ust. 2 pkt 3) ustawy w zakresie warunków przekazania majątkowych praw autorskich,
7. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy
w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ze względu na
fakt, iż następujących wykonawcy: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A.,
Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
wielokrotnie odpłatnie w swoich ofertach zaoferowali przeniesienie tych samych
majątkowych praw autorskich do programu komputerowego na rzecz Zamawiającego,
8. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy,
w związku z art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz art. 387 § 1
kodeksu cywilnego w rozumieniu przepisów o pierwotnej niemożności świadczenia, ze
względu na fakt, iż następujących wykonawcy: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak
S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
wielokrotnie odpłatnie w swoich ofertach zaoferowali przeniesienie tych samych
majątkowych praw autorskich do programu komputerowego na rzecz Zamawiającego,
9. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania wykluczenia Konsorcjum Sygnity na podstawie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4)
Ustawy ze względu na fakt, iż Konsorcjum Sygnity nie wykazało spełniania warunków
udziału w postępowaniu,
10. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty Qumak S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3
Ustawy w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ze
względu na fakt, iż Qumak S.A. zaoferował programy komputerowe, do których mają być
przekazane majątkowe prawa autorskie, poniżej kosztów wytworzenia,
11. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty Qumak S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy ze względu na fakt, iż Qumak S.A. nie zaoferował programów komputerowych,
do których mają być przekazane majątkowe prawa autorskie, dla etapów 4 Wdrożenie
Pilotażowe Systemu i 5 Wdrożenie Produkcyjne Systemu, które były wymagane przez
SIWZ, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na podstawie art. 87 ust.
2 pkt 3) ustawy,
12. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty Qumak S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy ze względu na fakt, iż Qumak S.A. zaoferował dostawy oprogramowania
standardowego w terminach niezgodnych z SIWZ, a sprzeczność ta nie jest omyłką
podlegającą poprawie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3) ustawy,
13. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia oferty Qumak S.A. na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3)
i 6) ustawy ze względu na fakt, iż Qumak S.A. zaoferował dostawy sprzętu
komputerowego poniżej kosztów wytworzenia/zakupu, a oferta w tym zakresie zawiera
błąd w obliczeniu ceny,
14. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy ze
względu na fakt, iż treść ofert złożonych przez następujących wykonawców: Konsorcjum
Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto,
Comarch S.A., nie odpowiada treści istotnych warunków zamówienia w zakresie
oferowanej platformy wirtualizacyjnej, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą
poprawie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3) Ustawy.
15. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy, tj.
zaniechania odrzucenia ofert na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy ze
względu na fakt, iż treść ofert złożonych przez następujących wykonawców: Konsorcjum
Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto,
Comarch S.A., Konsorcjum SMT, nie odpowiada treści istotnych warunków zamówienia
w zakresie oferowanego oprogramowania do tworzenia kopii zapasowych i archiwizacji
danych, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na podstawie art. 87 ust.
2 pkt 3) ustawy.
Odwołujący zarzucił:
1. niezgodną z przepisami ustawy czynność Zamawiającego polegającą na wyborze
oferty Qumak S.A. jako oferty najkorzystniejszej,
2. zaniechanie czynności, do której Zamawiający jest zobowiązany na podstawie
ustawy, tj. oceny złożonych przez następujących wykonawców: Comarch S.A.,
Konsorcjum SMT, Qumak SA, Konsorcjum Sygnity, na podstawie art. 90. ust. 1
ustawy wyjaśnień zgodnie z przepisami ustawy;
3. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 4) w związku z art. 7 ust. 1 ustawy, poprzez
zaniechanie odrzucenia ofert następujących wykonawców: Comarch S.A.,
Konsorcjum SMT, Qumak SA, Konsorcjum Sygnity, pomimo iż oferty te zawierają
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, zaś w/w wykonawcy nie
złożyli wyjaśnień spełniających wymagania określone w art. 90 ust. 2 - 3 ustawy,
4. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8) i pkt 1) i 2) ustawy, poprzez zaniechanie
odrzucenia oferty Konsorcjum Ericpol, pomimo iż oferta ta została podpisana przez
osobę nieupoważnioną do reprezentacji,
5. z ostrożności procesowej - naruszenie przepisu art. 26 ust. 3 ustawy poprzez
zaniechanie wezwania Konsorcjum Ericpol do uzupełnienia pełnomocnictwa,
6. naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy w związku z naruszeniem art. 8 ust. 1, ust. 2
i ust. 3 ustawy w związku z naruszeniem art. 96 ust. 3 zdanie drugie o art. 86 ust. 4
ustawy, poprzez objęcie przez Zamawiającego tajemnicą przedsiębiorstwa
korespondencji wystosowanej do wykonawców w zakresie wyjaśnień treści oferty w
zakresie
punktów
formularza
ofertowego:
3.
„Tabela
kalkulacji
ceny”
i „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie", pomimo że informacje
zawarte w ww. zastrzeżonych dokumentach nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa
w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
7. naruszenie przepisu art. 7 ust. 1 ustawy w związku z naruszeniem art. 8 ust. 1, ust. 2
i ust. 3 Ustawy w związku z naruszeniem art. 96 ust. 3 zdanie drugie o art. 86 ust. 4
ustawy, poprzez zaniechanie odtajnienia (ujawnienia) i udostępnienia Odwołującemu
zastrzeżonych przez następujących wykonawców: Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum
Ericpol, Qumak S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto, Comarch S.A.,
Konsorcjum SMT, jako niejawnych wyjaśnień części ofert ww. wykonawców
(zastrzeżonych jako informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa)w zakresie
punktów formularza ofertowego: „Tabela kalkulacji ceny" i 4. „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie", pomimo że informacje zawarte w ww.
zastrzeżonych dokumentach nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu
przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji,
8. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
ofert następujących wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A.,
Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
pomimo iż treść ofert złożonych przez w/w wykonawców nie odpowiada treści
istotnych warunków zamówienia, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą
poprawie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3) ustawy,
9. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy, w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia ofert
następujących wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A.,
Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
pomimo iż wykonawcy ci wielokrotnie odpłatnie w swoich ofertach zaoferowali
przeniesienie tych samych majątkowych praw autorskich do dzieła na rzecz
Zamawiającego,
10. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8 ustawy, w związku z art. 64 ustawy o prawie
autorskim i prawach pokrewnych oraz art. 387 § 1 kodeksu cywilnego, poprzez
zaniechanie odrzucenia ofert następujących wykonawców: Comarch S.A.,
Konsorcjum SMT, Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol,
Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T, pomimo iż w/w wykonawcy wielokrotnie
odpłatne w swoich ofertach zaoferowali przeniesienie tych samych majątkowych praw
autorskich do dzieła na rzecz Zamawiającego,
11. naruszenie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4) ustawy, poprzez zaniechanie wykluczenia
Konsorcjum Sygnity z postępowania, pomimo iż Konsorcjum Sygnity nie wykazało
spełniania warunków udziału w postępowaniu,
12. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 Ustawy w związku z art. 3 ust. 1 ustawy o
zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Qumak
S.A., pomimo iż Qumak S.A. zaoferował programy komputerowe, do których mają
być przekazane majątkowe prawa autorskie, poniżej kosztów wytworzenia,
13. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Qumak S.A., pomimo iż Qumak S.A. nie zaoferował programów
komputerowych, do których mają być przekazane majątkowe prawa autorskie, dla
etapów 4 Wdrożenie Pilotażowe Systemu i 5 Wdrożenie Produkcyjne Systemu, które
były wymagane przez SIWZ,
14. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Qumak S.A., pomimo iż Qumak S.A. zaoferował dostawy oprogramowania
standardowego w terminach niezgodnych z SIWZ,
15. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3) i 6) ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
oferty Qumak S.A., pomimo iż Qumak S.A. zaoferował dostawy sprzętu
komputerowego poniżej kosztów wytworzenia/zakupu, a oferta w tym zakresie
zawiera błąd w obliczeniu ceny,
16. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
ofert następujących wykonawców: Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak
S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto, Comarch S.A., pomimo iż treść tych
ofert nie odpowiada treści istotnych warunków zamówienia w zakresie oferowanej
platformy wirtualizacyjnej, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na
podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3) Ustawy.
17. naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) ustawy, poprzez zaniechanie odrzucenia
ofert następujących wykonawców: Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak
S.A., Konsorcjum S&T, Konsorcjum Unizeto, Comarch S.A., Konsorcjum SMT,
pomimo iż treść tych ofert nie odpowiada treści istotnych warunków zamówienia w
zakresie oferowanego oprogramowania do tworzenia kopii zapasowych i archiwizacji
danych, a sprzeczność ta nie jest omyłką podlegającą poprawie na podstawie art. 87
ust. 2 pkt 3) ustawy.
W oparciu o postawione zarzuty, Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności oceny ofert,
2. unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
3. dokonania ponownej oceny ofert,
4. odrzucenia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4) Ustawy ofert złożonych przez
następujących wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak SA,
Konsorcjum Sygnity.
5. odrzucenia na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 8) oraz pkt 1) i 2) ustawy oferty złożonej
przez Konsorcjum Ericpol,
6. zostrożności procesowej - wezwania Konsorcjum Ericpol do uzupełnienia
pełnomocnictwa,
7. odtajnienia (ujawnienia) korespondencji w zakresie wyjaśnień treści ofert w zakresie
punktów formularza ofertowego: 3. „Tabela kalkulacji ceny" i 4. „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie" zastrzeżonej przez Zamawiającego i
wykonawców, zawiadomienia Odwołującego o odtajnieniu (ujawnieniu) ww.
dokumentów oraz udostępnienia Odwołującemu ww. dokumentów,
8. odrzucenia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) Ustawy ofert następujących
wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity,
Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T.
9. odrzucenia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3 Ustawy w związku z art. 3 ust. 1
Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ofert następujących wykonawców:
Comarch S.A., Konsorcjum SMT, Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum
Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T,
10. odrzucenia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 8 Ustawy, w związku z art. 64
ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz art. 387. § 1 kodeksu
cywilnego ofert następujących wykonawców: Comarch S.A., Konsorcjum SMT,
Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto,
Konsorcjum S&T,
11. odrzucenia na podstawie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 6) ustawy oferty Qumak S.A.,
12. wykluczenia Konsorcjum Sygnity z postępowania,
13. dokonanie wyboru oferty Asseco Poland S.A. jako oferty najkorzystniejszej.
Uznano, że stawiane w odwołaniu zarzuty nie znalazły potwierdzenia z następujących
powodów:
[1] w zakresie zarzutów dotyczących podstawy do odrzucenia ofert Comarch S.A.
w Krakowie, Konsorcjum SMT; Qumak SA w Warszawie oraz Konsorcjum Sygnity,
z uwagi na rażąco niską cenę (art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień
publicznych):
Po pierwsze, jak wskazano wyżej (pkt III [1] str. 12-14 uzasadnienia), zarzut w kształcie
i treści, jak postawiony w niniejszym postępowaniu, to jest odnoszący się do domniemywanej,
pozytywnej oceny przez Zamawiającego wyjaśnień wykonawców, podczas gdy takich
wyjaśnień w ogóle nie złożono (Zamawiający do nich nie wzywał), nie mógł być brany pod
uwagę. Także przypisane mu żądanie odrzucenia ofert na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy, wobec braku ewentualnego wezwania do wyjaśnień elementów oferty mających
wpływ na wysokość ceny nie mogłoby być uwzględnione. Skoro Odwołujący nie postawił
żądania wezwania do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych i odpowiadającej mu
argumentacji, nakierowanych na wykazanie, że ocena ofert wymienionych czterech
wykonawców była przedwczesną, bez zbadania poprawności kalkulacji ceny, nie można było
podzielić zarzutów i ich uzasadnienia, odnoszących się do obowiązku uznania cen ofert
wymienionych wykonawców za zawierających rażąco niską cenę. Orzeczenie o powyższym
– za uzasadnieniem wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 18 kwietnia
2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12 – stanowiłoby wyjście poza zakres stawianych zarzutów,
czemu sprzeciwia się art. 192 ust. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Mając na względzie powyższe wytyczne stawiane przez orzecznictwo sądowe, uznano, że
nie można przyjąć rozszerzającego traktowania pojęcia zarzutu w odniesieniu do zarzutów,
jakie zostały podniesione w odwołaniu Asseco Poland SA w Rzeszowie w spr. KIO 1078/13,
wskazujących wyłącznie na podstawę do odrzucenia ofert wskazywanych wykonawców
w oparciu o przepis art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, nie zaś na
konieczność dokonania czynności wezwania wykonawców przez Zamawiającego do
złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny na
podstawie art. 90 ust. 1 ustawy. Odwołujący stawiany zarzut wyraźnie odniósł do obowiązku
odrzucenia ofert wykonawców, wobec odgadywanego przez siebie złożenia przez tych
wykonawców wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, na co wskazuje zarzut w pkt 2 i 3
odwołania (jego str. 4 in fine oraz 5): „2. zaniechania czynności, do której Zamawiający jest
zobowiązany na podstawie PZP, tj. oceny złożonych przez następujących wykonawców: 1)
Comarch S.A., 2) Konsorcjum SMT, 3) Qumak SA, 4) Konsorcjum Sygnity, na podstawie art.
90. Ust. 1 Ustawy wyjaśnień zgodnie z przepisami Ustawy; 3. naruszenie przepisu art. 89
ust. 1 pkt 4) w związku z art. 7 ust. 1 Ustawy w, poprzez zaniechanie odrzucenia ofert
następujących wykonawców: 1) Comarch S.A., 2) Konsorcjum SMT, 3) Qumak SA, 4)
Konsorcjum Sygnity, pomimo iż oferty te zawierają rażąco niską cenę w stosunku do
przedmiotu zamówienia, zaś w/w wykonawcy nie złożyli wyjaśnień spełniających wymagania
określone w art. 90 ust. 2 - 3 Ustawy.”
Ponadto, znamienne jest tłumaczenie tego Odwołującego wyartykułowane na rozprawie
w dniu 4 czerwca 2013 r. (str. 5 protokołu z tej rozprawy), który wskazywał, że złożył
odwołanie „wychodząc z założenia, że Zamawiający wyczerpał tryb wyjaśnień na podstawie
art. 90 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych” a także: „zaniechanie Odwołującego
w zakresie zarzutu dotyczącego zaniechania wezwania do wyjaśnienia elementów oferty
mających wpływ na wysokość ceny wynikało z przeświadczenia Odwołującego, że
Zamawiający wezwał do takich wyjaśnień, które to przeświadczenie wynikało z tego, że
Zamawiający wezwał wszystkich wykonawców do złożenia wyjaśnień, jednocześnie treść
tych wezwań nie była znana” (str. 7 protokołu z rozprawy z 4 czerwca 2013 r.).
Dostrzeżenia w tym miejscu wymaga, że wyjaśnienie przez Zamawiającego elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny, w razie powzięcia przez zamawiającego
wątpliwości co do poprawności kalkulacji ceny na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy jest
samodzielną, odrębną czynnością w postępowaniu, inną zaś czynnością jest podejmowana
w konsekwencji oceny tych wyjaśnień decyzja o odrzuceniu oferty na podstawie art. 89 ust. 1
pkt 4 ustawy. Jednoznacznie co do tego wypowiedział się Sąd Okręgowy w Rzeszowie
w uzasadnieniu wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. w spr. o sygn. I Ca 117/12, uznając, że
wykraczającym poza podniesione zarzuty wskazujące na naruszenie art. 90 ust. 1 ustawy
było uznanie przez Krajową Izbę Odwoławczą, że cena w ofercie wykonawcy jest rażąco
niska na podstawie złożonych przez wykonawcę wyjaśnień, co do których odwołujący
w danym postępowaniu nie postawił zarzutów, a wręcz przyznał, że nie było mu wiadomym,
że takie wyjaśnienia złożono. Sąd wyraźnie podał, że: „Najistotniejszym, zdaniem Sądu
Okręgowego jest fakt, że odwołanie Infostrategii wobec złożenia przez Konsorcjum Itmed
wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1 u.p.z.p. winno sprowadzać się już nie do wykazania, że
cena oferty Konsorcjum Itmed jest rażąco niska, a do wykazania jedynie nieprawidłowej
oceny przez zamawiającego złożenia wyjaśnień. Na tym etapie postępowania przedmiotem
zainteresowania może być jedynie dokonana przez Zamawiającego ocena złożonych
wyjaśnień dotyczących ceny – czy te wyjaśnienia rozwiewają wątpliwości w odniesieniu do
ceny, czy ich treść pozwala na kategoryczne stwierdzenie, że cena została skalkulowana
poprawnie uwzględnia wszystkie koszty wykonania zamówienia. Odwołanie złożone przez
Infostrategię nie zawiera żadnego odniesienia się do wyjaśnień złożonych przez Konsorcjum
Itmed. Podniesione w nim ogólnikowe zarzuty dotyczą rażąco niskiej ceny w kontekście
braku wezwania przez Zamawiającego Wykonawcy do złożenia wyjaśnień w trybie art. 90
ust. 1 u.p.z.p.” W zakresie zarzutu stawianego w tej mierze przez Asseco Poland SA
w Rzeszowie w spr. KIO 1078/13 mamy do czynienia z odwrotną sytuacją – Odwołujący
zakładał, że wskazywani przez niego wykonawcy złożyli wyjaśnienia, wręcz odgadywał, że
takie wyjaśnienia na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy wykonawcy złożyli, podczas gdy nie
miało to miejsca.
Zaniechania odniesienia się przez Odwołującego do obowiązku Zamawiającego do
wezwania wykonawców do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny
(art. 90 ust. 1 ustawy) oraz postawienia zarzutu naruszenia tego przepisu nie może
tłumaczyć fakt nieudostępnienia przez Zamawiającego takich wyjaśnień. Po pierwsze – nic
nie stało na przeszkodzie, by taki zarzut postawić z tzw. „ostrożności procesowej”, co jest
praktyką relatywnie często spotykaną w takich sytuacjach. Po drugie – nie sposób dać wiary
tezie, jakoby Odwołujący miał mieć przekonanie o złożeniu wyjaśnień dotyczących
elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny przez dokładnie czterech wykonawców
wskazanych w swoim odwołaniu, na tej podstawie że „oferty czterech wykonawców są na
poziomie około 65% budżetu Zamawiającego, nie jest więc zrozumiałe, dlaczego
Zamawiający nie wystąpił o te wyjaśnienia.” (str. 5 protokołu z rozprawy z 4 czerwca 2013 r.),
podczas gdy różnica w cenie ostatniej z tych ofert i ceny oferty Odwołującego nie jest na tyle
znacząca (wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity
SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Adasa Sistemas Sa w Barcelonie, Comp SA w Warszawie
- 63 947 205,04 zł; Odwołujący - Asseco Poland SA w Rzeszowie - 71 940 503,63 zł), by
Odwołujący w sposób miarodajny mógł przewidzieć, że właśnie dokładnie czterej wymienieni
przez niego wykonawcy zostali wezwani do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 90 ust. 1
ustawy.
Odwołujący Asseco Poland SA w Rzeszowie w spr. KIO 1078/13 postawił wyłącznie zarzut
naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, to jest zaniechania
odrzucenia ofert czterech wykonawców, ze względu na to, że zawierają one rażąco niską
cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Konsekwentnie, Odwołujący stawiając jedynie
ten zarzut, postawił skorelowane z nim żądanie odrzucenia ofert wykonawców Comarch SA
w Krakowie; Qumak SA w Warszawie; wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International
Luxemburg w Luxemburgu; wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia publicznego Sygnity SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie, Adasa Sistemas Sa w Barcelonie,
Comp SA w Warszawie na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 4 ustawy (str. 7 in fine – 8
odwołania). Odwołujący nie wyartykułował żądania wezwania do wyjaśnienia elementów
oferty mających wpływ na wysokość ceny, na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, a to wezwanie
jest przecież czynnością poprzedzającą odrzucenie oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4
ustawy.
Po
drugie,
niezależnie
od
powyższego,
dostrzeżenia
wymaga
artykułowane
w dotychczasowym orzecznictwie i wciąż aktualne stanowisko, że pojęcie rażąco niskiej ceny
jest subiektywne, zaś ustawa Prawo zamówień publicznych nie posiada ustawowo
określonego procentowego poziomu, na podstawie którego można uznać automatycznie,
kiedy mamy do czynienia z rażąco niską cenę. Każdy przypadek, ze względu na przedmiot
zamówienia, sposób jego realizacji oraz wartość zamówienia należy rozpatrywać
indywidualnie (tak też: postanowienie Sądu Okręgowego z Poznania z dnia 17.01.2006 r.,
sygn. akt II Ca 2194/05). Nie można także - co przeczyłoby zasadzie wspierania rzeczywistej
konkurencji w zamówieniach publicznych - przyjmować automatycznie, wyłącznie na
podstawie kryterium arytmetycznego, iż rażąco niska cena występuje powyżej pewnego
poziomu (tak też: orzeczenie ETS z dnia 22 czerwca 1989r., w sprawie C-103/8 - „Fratelli
Constanzo”). Tym samym, Zamawiający nie jest w świetle ustawy Prawo zamówień
publicznych zobowiązany do automatycznego przystępowania do badania rażąco niskiej
ceny w przypadku przekroczenia określonego progu w stosunku do wartości zamówienia.
Wielokrotnie orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej jak i sądowe wskazywało, że: „ustawa
„prawo zamówień publicznych” nie definiuje pojęcia „rażąco niska cena” ani nie wskazuje,
jakie kryteria należy brać pod uwagę, dokonując kwalifikacji pod to pojęcie”. (Wyrok Sądu
Okręgowy w Poznaniu z dnia 12.06.2008 r., sygn. akt: X Ga 140/08, wyrok KIO z dnia
13 marca 2009 r., sygn. akt: KIO/UZP 249/09, czy też wyrok KIO z dnia 20 marca 2009 r.,
sygn. akt: KIO/UZP 284/09), że: „Pojęcie „rażąco niska cena” nie jest zdefiniowane
w ustawie Prawo zamówień publicznych. W świetle orzecznictwa przyjmuje się, że punktem
odniesienia dla pojęcia rażąco niskiej ceny może być przedmiot zamówienia i jego wartość
(vide: postanowienie SO w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2006 r. sygn. akt: II Ca 2194/05)
oraz ceny innych ofert złożonych w postępowaniu. Za ofertę z rażąco niską ceną należy
uznać ofertę, której cena jest nierealna w relacji do cen rynkowych podobnych zamówień, co
oznacza, że odbiega ona od cen przyjętych, wskazując na fakt wykonania zamówienia
poniżej kosztów wytworzenia. Jak stwierdził SO w Katowicach w wyroku z dnia 30 stycznia
2007 r. sygn. akt XIX Ga 3/07 o cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste
jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla
niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana całkowicie od
realiów rynkowych. Przykładem może być oferowanie towarów poniżej kosztów zakupu lub
wytworzenia albo oferowanie usług za symboliczną kwotę. Biorąc pod uwagę powyższe,
ustalenie, iż cena oferty jest niższa od cen innych ofert złożonych w postępowaniu nie jest
wystarczające do uznania danej ceny za rażąco niską. Izba podziela pogląd, iż cena nie
może być oceniana wyłącznie według kryterium arytmetycznego (wyrok ETS z dnia
18 czerwca 1991r. w sprawie C - 295/89 również wyrok ETS w sprawie 76/81
(„Transporoute”) i wyrok ETS z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie C-103/88 („Fratelli
Costanzo”)”. Podzielono w pełni wyrażone wyżej stanowiska, dostrzegając zarazem
konieczność indywidualnego podejścia do każdej sprawy związanej z zarzutem ceny rażąco
niskiej (wyrok KIO z dnia 24 marca 2009r., sygn. akt: KIO/UZP 297/09). Nie wolno bowiem
zapominać, że: „zamawiający dysponuje szerokim zakresem uznania i każdy przypadek,
w którym występuje podejrzenie zaniżenia ceny, należy traktować indywidualnie” (wyrok KIO
z dnia 13 marca 2008r. sygn. akt: KIO/UZP 179/08).
Biorąc pod uwagę powyższe wytyczne, po pierwsze, podkreślenia wymaga, że samo
porównanie cen ofert złożonych przez wykonawców w postępowaniu do wartości
szacunkowej zamówienia (78.825.936,55 zł), nie jest wystarczające dla stwierdzenia, że
Zamawiający winien poddać szczególnej analizie ceny ofert i uznać, że zostały niewłaściwie
skalkulowane. Wartość szacunkowa zamówienia jest pewną projekcją zamawiającego,
opartą o założenia i szacunki, która nie zawsze musi znaleźć odpowiedź w treści cen
składanych w warunkach konkurencji. Oczywistą i nie budzącą wątpliwości jest przy tym
konieczność dokonywania oszacowania przez zamawiającego wartości zamówienia
z uwzględnieniem zasady ostrożnej wyceny przedmiotu zamówienia, w sposób uśredniony
i nie nadmiernie optymistyczny, skoro odnosi się ona do nie dających się przewidzieć
zachowań wykonawców, działających w ramach rynku konkurencyjnego – ta konkurencja
jest wręcz wkomponowana w postępowanie o zamówienie publiczne, którego istotą, przy
kryterium stanowiącym cenę, jest - z perspektywy wykonawcy - konkurowanie ceną.
Oczywistym jest zatem, że wartość szacunkowa zamówienia nie może odpowiadać
najniższej spodziewanej cenie, a stanowi raczej wyraz uśrednionych oczekiwań co do
odpowiedzi wykonawców. Istotne jest czy, ceny złożonych w postępowaniu ofert mają
charakter realnych, pozwalających za nie wykonać zamówienie. Powyższe powinno odnosić
się nie tyle do wartości szacunkowej, co do cen oferowanych na rynku.
Po drugie, lektura dokumentów postępowania, pozwala na spostrzeżenie, że rozpiętość cen
ofert złożonych w postępowaniu nie jest znacząca. Nie sposób pomijać okoliczności, że
w sprawie mamy do czynienia z przedmiotem zamówienia o charakterze usługowym,
w którym znaczącą część kosztów związanych z realizacją zamówienia stanowi koszt pracy
ludzkiej. Koszt wykonania tego zamówienia zależy w relatywnie dużym stopniu od
wykonawcy, przykładowo od rodzaju relacji łączących wykonawcę z pracownikami,
usługodawcami, łatwiej też tutaj o większą swobodę w ustaleniu zróżnicowanych stawek
wynagrodzenia. Koszt ten w znacznej mierze może więc być poddany optymalizacji, przez
takie czy inne rozwiązania o charakterze organizacyjnym. Stąd zastrzeżenia Odwołującego,
oparte jedynie na porównaniu cen ofert wykonawców nie odnoszące się w żadnej mierze,
choćby pośrednio, do ponoszonych kosztów związanych z realizacją zamówienia, zdają się
być podniesionymi w oparciu o przypuszczenia Odwołującego, które jednak nie tylko nie
zostały wykazane, ale nawet uprawdopodobnione. Zamawiający przekonująco w odpowiedzi
na odwołanie wyjaśnił, że oceniając oferty pod tym względem, wziął pod uwagę: specyfikę
przedmiotu zamówienia - system informatyczny otwarty na dowolne w zasadzie rozwiązanie
zaproponowane przez wykonawców. Zamawiający podał, że przedmiot zamówienia dotyczy
nie tylko dostarczenia sprzętu i oprogramowania ale też zaprojektowania i zbudowania
systemu, a nadto został on skonstruowany w taki sposób, by wykonawcy mieli dużą
swobodę przy kształtowaniu rozwiązań, konfiguracji architektury, sprzętu. W okolicznościach
niniejszego postępowania, nie można zgodzić się z twierdzeniem Odwołującego, że
wykonawcy stosują te same rozwiązania techniczne. Oferty pokazały, że wykonawcy
zaproponowali różne rozwiązania, a indywidualny dobór rozwiązań miał odzwierciedlenie w
cenie ofert. Zamawiający mając na uwadze, że opis przedmiotu zamówienia umożliwiał
zaoferowanie szerokiego spektrum rozwiązań / produktów o dużej rozpiętości cenowej
dokonał oszacowania wartości zamówienia na dość wysokim poziomie (przy uwzględnieniu
górnych cen), wobec czego istniało duże prawdopodobieństwo, że oferty będą znacząco
niższe niż szacunek wartości zamówienia, czemu sprzyjała możliwość wykorzystania w
realizacji zamówienia licencji i sprzętu posiadanego przez Zamawiającego. Powyższe
uwzględnia także dużą konkurencyjność rynku IT – Zamawiający wskazał na swoje
doświadczenie nabyte w ramach innych postępowań (w tym dotyczących projektu ISOK), jak
i dane pochodzące z rynku zamówień publicznych które wskazują, że standardem jest
oferowanie cen w postępowaniach informatycznych na poziomie niższym od przyjętego
szacunku zamówienia, np. w ostatni prowadzonym przez Zamawiającego postępowaniu na
macierze CMP wpłynęły 4 oferty i wszystkie opiewały na ceny niższe niż wartość
szacunkowa zamówienia, w tym dwie na ceny stanowiły nieco ponad 50% tej wartości
zamówienia; w innym postępowaniu związanym z projektem ISOK (opracowanie algorytmów
map innych zagrożeń), prowadzonym przez Zamawiającego (otwarcie ofert odbyło się
w marcu br.) wpłynęły dwie oferty ważne i różnica cen pomiędzy nimi wynosiła blisko 40%.
Stąd także z tego powodu, zarzuty Odwołującego, nakierowane na wykazanie, że ceny ofert
czterech konkurencyjnych wykonawców są rażąco niskie, nie zasługiwałyby na aprobatę.
[2] zarzut dotyczący braku umocowania osoby podpisującej ofertę do dokonania tego
rodzaju czynności za wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
Ericpol spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Łodzi, GISPartner spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie do
podpisania oferty:
Odwołujący postawił tezę, iż osoba która podpisała w imieniu wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Ericpol s p. z o. w Łodzi, GISPartner spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie ofertę,
umocowana,
przez
lidera
tego
Konsorcjum
(Ericpol
sp.
z
o.o.
w Łodzi), nie była do tego uprawniona, z uwagi na przekroczenie przez Prezesa Zarządu
Ericpol sp. z o.o. w Łodzi uprawnienia do zaciągania zobowiązań powyżej określonej
wysokości. Odwołujący powyższy zarzut wywiódł na podstawie zawartości wpisu
w Krajowym Rejestrze Sądowym, który brzmi: „przypadku powołania zarządu
wieloosobowego, do składania oświadczeń w imieniu spółki w zakresie spraw
niemajątkowych uprawniony jest każdy członek zarządu samodzielnie. Do składania
oświadczeń w imieniu spółki w zakresie spraw majątkowych prezes zarządu uprawniony jest
samodzielnie, natomiast pozostali członkowie zarządu samodzielnie w sprawach
dotyczących zaciągania zobowiązań do kwoty 5000000,00 (pięć milionów) złotych lub
dokonania rozporządzeń do kwoty 5000000,00 (pięć milionów) złotych, a w sprawach,
których wartość przekracza tę kwotę, konieczne jest współdziałanie dwóch członków
zarządu lub członka zarządu łącznie z prokurentem". W ocenie Odwołującego, tak opisany
sposób reprezentacji nie upoważnia samego prezesa zarządu Ericpol sp. z o.o. w Łodzi do
zaciągnięcia zobowiązania o wartości 69.546.719,82 zł (umocowania pełnomocnika do
takiej czynności), ale wymaga dla ważności tej czynności współdziałania dwóch członków
zarządu.
Powyższy zarzut zdaje się być postawionym w oparciu o pewną interpretację opisu zasad
reprezentacji w KRS, która jednak nie znajduje umocowania w treści tego zapisu.
Analiza tego postanowienia wskazuje tyle, że w zakresie spraw majątkowych Prezes
zarządu spółki uprawniony jest bez żadnych ograniczeń do dokonywania rozporządzania,
niezależnie od wartości, podczas gdy pozostali członkowie zarządu posiadają uprawnienie
do samodzielnego podejmowania takich czynności, do kwoty 5.000.000 zł. Dalsza część
tego postanowienia, ujęta po przecinku, mówiąca o obowiązku dwuosobowej reprezentacji
w razie czynności o wartości przekraczającej 5.000.000 zł, odnosi się w sposób oczywisty
do sytuacji, gdy członkowie zarządu nie posiadają uprawnienia do samodzielnego
dokonywania czynności. Skoro postanowiono, że Prezes zarządu do składania oświadczeń
w zakresie spraw majątkowych uprawniony jest samodzielnie, natomiast pozostali
członkowie zarządu samodzielnie w sprawach dotyczących zaciągania zobowiązań do
kwoty 5000000,00 złotych lub dokonania rozporządzeń do kwoty 5.000.000,00 zł to oznacza
to, że to postanowienie wyznacza zakres samodzielnej reprezentacji członków zarządu o
odpowiedniej randze. Dalsza część, wymagająca reprezentacji łącznej dwóch członków
zarządu lub członka zarządu działającego łącznie z prokurentem odnosi się zatem, do tych
sytuacji, gdy nie mamy do czynienia z uprawnieniem do samodzielnego działania, to zaś
zostało wyznaczone granicą 5.000.000 zł jedynie w odniesieniu do członków zarządu, a nie
jego Prezesa.
Gdyby miało być inaczej, sporne postanowienie w ogóle nie rozróżniałoby Prezesa zarządu
oraz członków zarządu, lecz mówiłoby o ogólnie o składaniu oświadczeń w imieniu spółki
w zakresie spraw majątkowych przez wszystkich członków zarządu samodzielnie
a w sprawach dotyczących zaciągania zobowiązań lub dokonywania rozporządzeń do kwoty
5.000.000 zł wymagało współdziałania dwóch członków zarządu lub członka zarządu
łącznie z prokurentem.
Z tego względu zarzut nie zasługiwał na akceptację.
Odwołujący postawił również wobec oferty złożonej przez wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia Ericpol spółki z o.o. w Łodzi, GISPartner spółki
z o.o. we Wrocławiu, APN Promise SA w Warszawie zarzut braku w ofercie pełnomocnictwa
wymaganego treścią art. 23 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zamawiający
w tym zakresie wykazał, że pismem z dnia 29 marca 2013 r. wezwał Konsorcjum Ericpol do
złożenia takiego pełnomocnictwa, na co w odpowiedzi złożone zostało stosowne
pełnomocnictwo (pismo z dnia 5 kwietnia 2013 r.).
[3] zarzut dotyczący bezpodstawnego uznania za objęte tajemnicą przedsiębiorstwa
informacji w zawartych uzupełnieniach dokumentów oraz wyjaśnieniach składanych
w toku postępowania przez Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Qumak S.A.,
Konsorcjum firm S&T Services Polska Sp. z o.o. i Action S.A., Konsorcjum firm
Unizeto Technologies S.A. i NTT System S.A., Comarch S.A., Konsorcjum SMT:
Krajowa Izba Odwoławcza, rozpoznając wskazany zarzut w zakresie odnoszącym się do
dokumentów składanych w toku badania ofert (wyjaśnień i uzupełnień), uznała, że został on
podniesiony po upływie terminu na kwestionowanie zasadności zastrzeżenia informacji
dokonanego przez wykonawców. Zgodnie z art. 189 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy, Izba
zobowiązana jest z urzędu odrzucić odwołanie, jeżeli stwierdzi na posiedzeniu jedną
z okoliczności, wymienionych w pkt 1 – 7 tego przepisu. Wskazane w tym artykule
okoliczności stanowią bowiem negatywne przesłanki procesowe, uniemożliwiające
rozpoznanie odwołania co do jego meritum i tym samym ich zaistnienie rodzi konieczność
wydania postanowienia o odrzuceniu odwołania.
Podnoszone w odwołaniu zarzuty naruszenia art. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych,
dotyczące zaniechania ujawnienia informacji zawartych w ofertach oraz ich uzupełnieniach -
w świetle dyspozycji art. 182 ust. 3 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych zostały
wniesione po upływie terminu wskazanego w tym przepisie. Zgodnie z powołanym art. 182
ust. 3 pkt 1 ustawy – wobec czynności innych niż wskazane w ust.1 i 2 tego artykułu – takich
jak zaniechanie udostępnienia informacji, która nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa i jako
taka winna być jawna w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego – odwołanie
wnosi się w terminie 10 dni od dnia, w którym powzięto lub przy zachowaniu należytej
staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę jego
wniesienia. Jak wskazuje się w orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej oraz doktrynie,
ustawa Prawo zamówień publicznych w odniesieniu do kwestionowanej czynności – braku
uchylenia zakazu ujawnienia informacji niestanowiących tajemnicy przedsiębiorstwa – nie
zobowiązuje
zamawiającego
do
powiadamiania
wykonawców
uczestniczących
w postępowaniu o zastrzeżeniu w ofercie takich informacji. Jednocześnie przepisy ustawy
stanowią o jawności postępowania o zamówienie publiczne i zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy,
oferty udostępnia się od chwili ich otwarcia. Tym samym każdy wykonawca, zachowując
należytą staranność, wiadomość o zastrzeżeniu informacji stanowiących tajemnicę
przedsiębiorstwa i stanowisko zamawiającego odmawiające ich ujawnienia może powziąć
z upływem terminu wyznaczonego na złożenie oferty, bądź, o ile jest to uzasadnione
okolicznościami – w najbliższym terminie, po niezwłocznym złożeniu wniosku
o udostępnienie oferty (ofert).
W niniejszym stanie faktycznym, Odwołujący, w tej części powziął informację
o okolicznościach stanowiących podstawę wniesienia odwołania w dniu 18 kwietnia 2013 r.,
albowiem w tym dniu, Zamawiający wyraźnie zakomunikował, że udostępni jedynie część
ofert, która nie została objęta tajemnicą przedsiębiorstwa. Zamawiający w korespondencji
mailowej podał bowiem, że w dniu 4 kwietnia 2013 r. udostępnił Odwołującemu formularze
ofertowe w takim zakresie, w jakim nie zostały objęte przez Wykonawców zastrzeżeniem
tajemnicy przedsiębiorstwa, Zamawiający wskazał, że przeprowadził badanie zasadności
częściowego
objęcia
zastrzeżeniem
tajemnicy
przedsiębiorstwa
ofert
złożonych
w podstępowaniu, w tym wezwał wszystkich Wykonawców do szczegółowego uzasadnienia
zastrzeżenia tajności części oferty; po przeanalizowaniu wyjaśnień udzielonych w tym
zakresie przez Wykonawców, Zamawiający uznał, że w odniesieniu do informacji
zastrzeżonych, w tym zawartych w formularzu ofertowym pkt 3 i 4 formularza (Tabele 3 i 4)
spełnione są przesłanki ich utajnienia, zgodnie z art. 8 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych w zw. z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zamawiający
wyraźnie podał, że nie dokona odtajnienia informacji zastrzeżonych przez Wykonawców
w postępowaniu i że odmawia udostępnienia części ofert objętych przez Wykonawców
zastrzeżeniem tajemnicy przedsiębiorstwa. Dostrzeżenia przy tym wymaga, że Odwołujący
zdawał się właściwie odczytać intencje Zamawiającego w tym zakresie, skoro w odniesieniu
do zastrzeżenia informacji, złożył w dniu 26 kwietnia 2013 r. odwołanie w spr. KIO 980/13.
Izba zwraca ponownie uwagę, że w przeciwieństwie do dyspozycji art. 182 ust. 1 i 2 ustawy,
termin na wniesienie odwołania na zasadach określonych w art. 182 ust. 3 ustawy liczy się
również od daty - przy zachowaniu należytej staranności - możliwości powzięcia informacji
o okolicznościach stanowiących podstawę jego wniesienia, a nie tylko jej podjęcia przez
wykonawcę.
Zatem wykonawca, któremu Zamawiający udostępnił oferty wykonawców konkurencyjnych,
mógł i powinien niezwłocznie sygnalizować bezpodstawne uznanie przez Zamawiającego za
objęte tajemnicą określonych informacji – a w razie nieudostępnienia pełnej dokumentacji
i uzyskania wiedzy, że Zamawiający jest jeszcze w trakcie badania tego zastrzeżenia –
kwestionować tę czynność lub zaniechanie, gdy Zamawiający dokona oceny zasadności
zastrzeżenia informacji.
W dacie 18 kwietnia 2013 r. Zamawiający zatem zakomunikował Odwołującemu o uznaniu
za prawidłowo objęte zastrzeżeniem jako tajemnica przedsiębiorstwa informacji w ofertach
wykonawców. Po tym dniu zatem, Odwołujący, nie zgadzając się z uznaniem za poprawnie
uznane za objęte tajemnicą przedsiębiorstwa informacji w ofertach, mógł – w ciągu
dziesięciu dni, o których stanowi przepis 182 ust. 3 pkt 1 ustawy – kwestionować tę ocenę
Zamawiającego.
Wyartykułowane w złożonym w dniu 6 maja 2013 r. odwołaniu zarzuty w odniesieniu do
powyższej czynności, należy uznać za spóźnione. Rzeczą danego wykonawcy, działającego
z należytą – z uwzględnieniem profesjonalnego charakteru postępowania o zamówienie
publiczne – starannością, jest podejmowanie czynności realizujących interes we właściwym,
wyznaczonym przez przepisy terminie. W analizowanej sprawie, termin ten upływał
z momentem czytelnego wyartykułowania przez Zamawiającego stosunku do dokonanych
przez wykonawców zastrzeżeń informacji, co nastąpiło – w odniesieniu do Odwołującego
w dniu zakomunikowania o nieudostępnieniu ofert (mail Zamawiającego z dnia 18 kwietnia
2013 r.).
Ponadto, zauważyć trzeba że nieujawnienie przez Zamawiającego części dokumentów
złożonych przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego SMT Software SA we Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg
w Luxemburgu, pozostaje bez wpływu na wynik postępowania, o którym stanowi art. 192 ust.
2 ustawy, z jednej strony z uwagi na to że z jednej strony podzielono ocenę Zamawiającego
o zaistnieniu podstaw do wykluczenia tego wykonawcy oraz do odrzucenia oferty tego
wykonawcy, z drugiej zaś – że brak postulowanych informacji nie stanął Odwołującemu na
przeszkodzie zapoznania się z tym dokumentami. Zamawiający przyznał w odpowiedzi na
odwołanie, że w odniesieniu do pytań kierowanych do Konsorcjum SMT, powinny one zostać
udostępnione Odwołującemu, bowiem dotyczyły jawnej części oferty. Nieudostępnienie
Odwołującemu żądania wyjaśnień dotyczących treści tabeli nr 3 i 4, kierowanego do
Konsorcjum SMT, pozostaje bez wpływu na wynik postępowania, skoro Odwołujący miał
dostęp do treści tych tabel oraz do uzasadnienia prawnego i faktycznego odrzucenia oferty
Konsorcjum SMT, miał możliwość dokonania oceny poprawności oferty. Zamawiający
przyznał także, że w uzasadnieniu odrzucenia oferty Konsorcjum SMT doszło do zasłonięcia
nazwy produktu HP SCE EE przez pomyłkę, ale nie utrudniło to Odwołującemu ustalenia
o jaki produkt chodzi (czego dowodzi treść odwołania).
Powyższe dotyczy także dokumentów dotyczących oferty wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego S&T Services Polska spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością w Warszawie oraz Action SA w Warszawie – jakiekolwiek
zarzuty Odwołującego wobec tego wykonawcy, biorąc pod uwagę, że jego oferta został niżej
sklasyfikowana, nie rzutują na sytuację Odwołującego, nie mogą mieć więc wpływu na wynik
postępowania, o którym stanowi art., 192 ust. 2 ustawy. Analogiczny wniosek dotyczy tych
wykonawców, których oferty zostały odrzucone (oferta Comarch SA w Warszawie). Zarzuty
wobec konsorcjum Unizeto, Odwołujący wycofał.
[4] zarzut zaniechania odrzucenia ofert konsorcjum Sygnity, Comarch S.A., Qumak
S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum
S&T, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2), 3) i 8) ustawy powodu podwójnej wyceny praw
autorskich w odwołaniu Asseco (KIO 1078/13)
Odwołujący w powyższym zakresie podał na rozprawie, że wnioskował na podstawie
wezwania skierowanego do siebie (wezwanie z 12 kwietnia 2013 r.), że inni wykonawcy
wycenili prawa autorskie dwukrotnie – na co wskazuje treść tabeli 4 „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie”, gdzie należało podać kilkukrotnie to samo
oprogramowanie, ale raz wycenić. W ocenie Odwołującego w wierszach 1-5 Tabeli 4
„Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”, w odniesieniu do węzła centralnego
ISOK, należało wycenić prawa autorskie a następnie to samo oprogramowanie - ponieważ
ponownie miało ono być wdrożone w odniesieniu do centrum zapasowego ISOK – należało
ująć w poz. 40-41, 47-49, ale już bez odrębnej wyceny.
Biorąc pod uwagę powyższy zarzut, uzasadniającą go argumentację, dostrzeżenia wymaga
charakter Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”. Miała ona służyć
przede wszystkich prezentacji sprzętu, oprogramowania, jakie wykonawca zamierza użyć
w celu stworzenia zamawianego systemu. Rolą tego formularza nie miała być wycena
oferowanych rozwiązań, choć – jak wskazuje wyraźnie przypis do tego formularza – zawarta
na jego wstępie „instrukcja” wypełnienia, ceny za wyszczególnione elementy miały mieć
charakter rzeczywistych. Potwierdził to też Zamawiający na rozprawie, podając na rozprawie
w dniu 5 czerwca 2013 r., że Tabela 4 miała wskazywać rzeczywiste ceny za przenoszone
na rzecz Zamawiającego produkty, a nie koszty, jakie wykonawca poniesie w związku
z wykonywaniem zamówienia.
Uznano, po pierwsze, że wobec dopuszczenia przez Zamawiającego możliwości ujmowania
przez wykonawców w tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie” nie
tylko kategorii oprogramowania i sprzętu wyraźnie przez Zamawiającego narzuconych, ale
także tych, które wynikają z własnej koncepcji wykonawców, nie sposób stawiać tezy, że
każdorazowo dla Węzła Centralnego oraz dla Centrum Zapasowego ISOK musiało być
wskazywane to samo oprogramowanie. Tym samym i jego wycena w odniesieniu do Węzła
Centralnego oraz Centrum Zapasowego nie musiała być identyczna. Wykonawcy na
rozprawie wskazywali w powyższym zakresie, że nie zawsze i nie w pełni oprogramowanie
dla Węzła Centralnego i Centrum Zapasowego musi być identyczne. Także Zamawiający
podawał, że dla obu węzłów „niezupełnie musi to być zaoferowane tożsame
oprogramowanie- oprogramowanie w Węźle Zapasowym musi mieć dodatkową
funkcjonalność śledzenia czynności w Węźle Centralnym w celu ewentualnego przejęcia
czynności tego Węzła” (oświadczenie na rozprawie w dniu 4 czerwca 2013 r.). Zamawiający
podał także, że nie zawarł w SIWZ wymagania, by w Węźle Centralnym oraz Centrum
Zapasowym było zastosowane to samo oprogramowanie; to oprogramowanie musi spełniać
te same wymagania. Zamawiający podał jako przykład oprogramowanie do wykonywania
backupu, które mogło być, w jego ocenie, inne w Węźle Centralnym i inne w Centrum
Zapasowym, czemu Odwołujący zaprzeczał, odnosząc powyższe do wymagania W 905,
gdzie, jego zdaniem, Zamawiający wyraźnie postawił wymaganie, aby oprogramowanie do
archiwizacji danych i kopii zapasowych (backup) obsługiwało oba węzły oraz pkt 4.1.3 SIWZ
str. 51-52, w którym w którym wymieniono moduły, a na końcu wskazano, że te moduły mają
swoim zakresem odpowiadać modułom z Węzła Centralnego. Zamawiający wywodził z
powyższego, że oprogramowanie nie musiało być to samo, ale że miało być pod względem
funkcjonalnym takie samo. Powyższe, rozbieżne stanowiska Zamawiającego oraz
Odwołującego, co do rozumienia tych samych wymagań, jakkolwiek obrazują ujawniające się
w wielu warstwach odmienne rozumienie SIWZ przez Zamawiającego i wykonawców (co
wielokrotnie ujawniał przebieg rozprawy), powinny być rozwiane analizą treści powyższych
postanowień. Zamawiający w nich nie wskazał wyraźnie, że ma tam być użyte te samo
oprogramowanie, a jedynie, że mają być zachowane analogiczne funkcjonalności.
Na uwagę zasługuje przy tym – przykładowo – postanowienie Załącznika nr 1 do SIWZ „Opis
przedmiotu zamówienia" punkt 4.1.3 Węzeł ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe: „Centrum
zapasowe zlokalizowane będzie w oddzielnej lokalizacji fizycznej, na terenie kraju, w miejscu
wskazanym przez Zamawiającego, co będzie zabezpieczeniem przeciw jednoczesnemu
wykluczeniu z pracy obydwu węzłów, ze względu na awarię prądu, łącza danych lub inne
nieprzewidziane zdarzenie losowe (np. pożar). ... Zgodnie z prezentacją graficzną w węźle
ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe można wyróżnić następujące moduły: ISOK-IMGW:
Centrum Zapasowe: Krajowy Portal ISOK, ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe: Portal ISOK
wewnętrzny, 1S0K-1MGW: Centrum Zapasowe: Warstwa integracyjna, ISOK-IMGW:
Centrum Zapasowe: Warstwa usług, ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe: Przetwarzanie
Danych, ISOK-IMGW: Centrum Zapasowe: Repozytorium danych, ISOK-IMGW: Centrum
Zapasowe: Administracja i zarządzanie infrastrukturą, które zakresem są tożsame swoim
odpowiednikom z węzła ISOK-IMGW: Węzeł Centralny." (analogiczne brzmienie posiada
Załącznik nr 1 do SIWZ „Opis przedmiotu zamówienia” punkt 4.1.6 ). Nie mówi się tam o
konieczności zaoferowania tego samego oprogramowania w Centrum Zapasowym które
zastosowano w Węźle Centralnym, ale o tym, że mają one być zakresem tożsame z ich
odpowiednikami z Węzła Centralnego ISOK – IMGW. Wskazywanie na tożsamość zakresu,
nakazuje uznać, że nie jest to tożsamość przedmiotowa, ale funkcjonalna, potwierdza to
następnie wskazanie, że moduły mają być tożsame zakresem z ich odpowiednikami, co
także potwierdza, że nie muszą to być identyczne elementy, ale odpowiedniki tych, jakie
zastosowano w Węźle Centralnym ISOK. W tych okolicznościach, wniosek Odwołującego
o obowiązku zainstalowania tego samego oprogramowania w celu zapewnienia pełnej
zastępowalności funkcjonalności obu węzłów ISOK-IMGW: Centrum Zapasowego oraz
Węzła Centralnego jest nieuprawniony – sposób dojścia do uzyskania tej zastępowalności,
zastosowanie konkretnych rozwiązań i oprogramowania Zamawiający pozostawił swobodzie
wykonawców.
Nie sposób przy tym, na podstawie postanowień SIWZ przyjąć, by Zamawiający postawił
wymóg, by we wskazywanych punktach wykonawcy ujmowali (wyceniali) to samo
oprogramowanie. Gdyby tak było – gdyby intencją Zamawiającego miało być zaoferowanie
tego samego oprogramowania w różnych częściach tabeli 4 „Wyszczególnienie
komponentów zawartych w ofercie” i jego jedna tylko wycena w danej pozycji – to powinno to
znaleźć wyraz w konstrukcji formularza, przykładowo w jednym miejscu jedynie wymagając
jego podania, albo zawierając wyraźną instrukcję co do jego wypełnienia, wskazującą, że
w zakresie poszczególnych komponentów pewne – te same elementy mają zostać
dwukrotnie podane. Co więcej, argumentacja Odwołującego zdaje się prowadzić do tezy, że
w zakresie pewnych komponentów musi być dwa razy zainstalowane to samo
oprogramowanie i jedynie raz wycenione (przykładowo: tylko dla Węzła Centralnego albo
tylko dla Centrum Zapasowego). Do takiego wniosku prowadzi choćby stanowisko
Odwołującego, zgodnie z którym, oprogramowanie do wykonywania backup’u o którym
mowa w wymaganiu W 905 musiało być to samo w Węźle Centralnym i Centrum
Zapasowym. Gdyby tak było, że w zakresie pewnych elementów – tych co do których
Odwołujący zarzuca podwójną wycenę praw autorskich – należy jedynie raz uwzględnić
dane oprogramowanie i jedynie raz wycenić – to Tabela 4 w tej części nie powinna powielać
takich pozycji. Idąc za tokiem rozumowania Odwołującego, w pozycjach, które powinny być
wycenione, jako te które za pierwszym razem prezentują to samo oprogramowanie, mające
być użyte więcej razy powinno znajdować się pole do wypełnienia przez wykonawcę –
scharakteryzowania oferowanego oprogramowania, a następnie do jego wyceny, zaś
w każdym następnym wypadku, gdy - zgodnie z wymaganiami stawianymi w SIWZ, jakich
upatruje w tej mierze Odwołujący – miałoby mieć miejsce powtórne użycie tego samego
oprogramowania, pozycja powinna bądź w ogóle się nie pojawiać, bądź być „zaślepiona” dla
wypełniającego Tabelę 4. Skoro jednak Zamawiający tak skonstruował sporną tabelę,
wyspecyfikował w sposób nie pozwalający na ich ujmowanie konkretne pozycje do
wypełnienia przez wykonawców i wyceny przez nich oferowanego sprzętu czy
oprogramowania, to nie sposób upatrywać w tym zakresie niedopuszczalnego zaoferowania
dwa razy tego samego elementu, czy też – jak twierdzi Odwołujący – dwukrotnej wyceny
tych samych praw autorskich.
Poszczególni wykonawcy, których oferty w tej mierze kwestionował Odwołujący wykazywali,
że dla Węzła Centralnego oraz Centrum Zapasowego nie zawsze zastosowali to samo
oprogramowanie, albo że zastosowali to samo oprogramowanie z pewnymi modyfikacjami
(na taką możliwość wskazywał także Zamawiający na rozprawie 4 czerwca 2013 r.);
Przystępujący konsorcjum Sygnity wskazywał, że zaoferowanie w ofercie konsorcjum
Sygnity oprogramowanie w zakresie Węzła Centralnego i Centrum Zapasowego jest
zakresem i funkcjonalnością identyczne, występują jednak różnice w skryptach
konfiguracyjnych i uruchomieniowych; te elementy różnicujące oprogramowanie powodują,
że odrębnie wyceniono prawa autorskie; Przystępujący konsorcjum SMT Software podawał,
że jego oferta zawiera różne ceny w odniesieniu do Węzła Centralnego i Centrum
Zapasowego - przy Centrum Zapasowym wykonawca przewidział dodatkowe elementy,
inaczej ten system nie zadziałałby zgodnie z założeniem, do jakiego został stworzony;
Przystępujący Konsorcjum Ericpol podał, że dla Centrum Zapasowego zaoferowane zostały
w ofercie Przystępującego dodatkowe elementy.
Powyższe, wobec dopuszczenia przez Zamawiającego relatywnie dużej swobody
wykonawców w zakresie oferowanych rozwiązań, w tym przede wszystkim wobec nie
zawarcia w SIWZ (w tym w Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”)
takich postanowień, które by pozwalały na uznanie, że wymagano w określonym zakresie
tych samych elementów i by nałożono obowiązek zaprezentowania ich wyceny w jednolity,
ujęty w konkretnej pozycji Tabeli sposób, nie pozwalał na uznanie, że zasadnym jest zarzut
wskazujący na wielokrotną (podwójną) wycenę tych samych praw autorskich. Podkreślenia
bowiem wymaga, że inną sprawą jest zaoferowanie określonego rozwiązania, określenie go
w formularzu (spornej Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”)
w wymaganej przez Zamawiającego pozycji (nie sposób w tym miejscu pomijać, że te
pozycje Zamawiający narzucił w pewien sposób „na sztywno”, pozwalając dodawać kolejne
elementy ale nie ujmować tych, które Zamawiający podał w Tabeli), inną zaś prezentacja
wyceny tak zaoferowanego przedmiotu. Zamawiający nie zakreślił przecież ram, jak tej
wyceny dokonywać – czy należy ją przypisać raz do tego samego oferowanego elementu, a
w następnych sytuacjach posłużenia się tym samym oprogramowaniem pomijać (wyceniać
0,00 zł), czy może w jakiejś proporcji „rozbijać” pomiędzy te elementy.
Po drugie, dostrzeżenia wymaga – i wynika to wyraźnie z przeznaczenia Tabeli 4
„Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie” opisanego we wstępnej, instrukcyjnej
części tego formularza – że ta Tabela nie służyła zasadniczo do prezentacji ceny w
postępowaniu. Dla celów rozliczenia miała służyć Tabela 3 „Tabela kalkulacji ceny". Nie
sposób zatem przypisywać Tabeli 4 „Wyszczególnienie komponentów zawartych w ofercie”
tego znaczenia, że takie lub inne rozłożenie ceny za dany element, jeśli w rzeczywistości
odzwierciedla jego cenę, ale zostało w Tabeli w pewien sposób rozbite w ramach różnych
komponentów - jest niewłaściwe. Zgodzić się w tej mierze należy z Zamawiającym, że
wskazanie kosztów dostarczenia określonych komponentów czy składników systemu nie
oznacza jeszcze, że zostaną dwukrotnie czy wielokrotnie przeniesione prawa autorskie.
Powyższe jest bowiem jedynie kwestią prezentacji tej ceny w podziale na komponenty,
węzły, nie stanowi zaś wyceny praw autorskich. Nawet jeśli bowiem przyjąć, że z takich czy
innych względów jest ono niedoskonałe, to nie sposób powyższego traktować, jak czyni to
Odwołujący, jako czynu nieuczciwej o którym traktuje art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, rozumianego jako działanie sprzeczne
z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy
lub klienta, jak również naruszenia przepisu art. 64 ustawy o prawie autorskim i prawach
pokrewnych. Prezentacja ceny w ramach tej Tabeli nie jest tożsama z dwukrotnym
przeniesieniem praw autorskich. Zauważyć bowiem należy, że zgodnie z brzmieniem pkt
13.14 wzoru umowy, prawa autorskie przechodzą na Zamawiającego z chwilą podpisania
protokołu odbioru, zatem kwestia ewentualnego rozliczenia, kształtu faktury jest sprawą
wtórną a w każdym razie nie prowadzi do uznania, że mamy do czynienia z czynem
nieuczciwej konkurencji. Nie sposób także dopatrzeć się – wbrew odmiennemu twierdzeniu
Odwołującego, by zaoferowanie w ramach Węzła Centralnego oraz Centrum Zapasowego
oprogramowania wycenionego w zakresie jednego jak i drugiego elementu, stanowiło
niezgodność z SIWZ. Odwołujący zdaje się przypisywać inne znaczenie postanowieniom
SIWZ, zakładając, że Zamawiający postawił wymaganie, by w ramach Węzła Centralnego
oraz Centrum Zapasowego zastosować te same elementy oprogramowania, podczas gdy
lektura treści postanowień SIWZ przytaczanych przez Odwołującego nie dostarcza podstaw
do takiego wniosku: wskazanie, że odpowiednie moduły z Węzła Centralnego oraz Centrum
Zapasowego są zakresem tożsame swoim odpowiednikom z węzła, nie oznacza, że są one
takie same, lub wykorzystują wyłącznie to samo oprogramowanie.
Po trzecie, podkreślenia wymaga treść postawionych w tej mierze zarzutów: Odwołujący
stawiając w odniesieniu do tego elementu stanu faktycznego zarzut zaniechania odrzucenia
ofert Qumak S.A., Konsorcjum Sygnity, Konsorcjum Ericpol, Comarch S.A., Konsorcjum
SMT, Konsorcjum Unizeto, Konsorcjum S&T (w odniesieniu do ostatnich czterech
wykonawców potwierdzenie zarzutów pozostawałoby bez wpływu na wynik postępowania,
o którym mówi art. 192 ust. 2 ustawy, z uwagi na odrzucenie ich ofert), jako stanowiących
czyn nieuczciwej konkurencji, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia
1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, przyjmuje błędne założenie, że wykonawcy
dwukrotnie wycenili to samo, podczas gdy w sprawie zostało wykazane, że – po pierwsze –
oferowane przez poszczególnych wykonawców dla Węzła Centralnego oraz Centrum
Zapasowego rozwiązania nie były tymi samymi; po drugie zaś – rozłożenie ceny na dwa
elementy Systemu, który jest przedmiotem zamówienia, to jest na Węzeł Centralny oraz
Centrum Zapasowe nie jest tożsame z zaoferowaniem dwa razy tego samego przedmiotu,
ani jego dwukrotną wyceną. Co więcej, nawet gdyby przyjąć, że tego rodzaju rozbicie ceny
było niewłaściwe (niezgodne z intencją Zamawiającego, któremu to jednak wnioskowi
sprzeciwia się kształt formularza opracowanego przez Zamawiającego – Tabeli 4, która
zawiera wyodrębnione pola do wyceny elementów zarówno przy Węźle Centralnym jak
i Centrum Zapasowym), to podlegałoby rozważeniu jego poprawienie na podstawie art. 87
ust. 2 pkt 3 ustawy.
Z tych względów, nie znalazły w powyższej mierze potwierdzenia zarzuty wskazujące na to,
że złożenie ofert przez siedmiu wykonawców, wszystkich innych poza Odwołującym, stanowi
czyn nieuczciwej konkurencji a także, że te oferty są niezgodne z SIWZ. Nie sposób także,
w świetle powyższego, zgodzić się z dalszym zarzutem, że mamy tu do czynienia ze
świadczeniem niemożliwym, o którym stanowi art. 387 Kc. Tego świadczenia niemożliwego
Odwołujący upatruje konsekwentnie w złożeniu przez wykonawców ofert, których
przedmiotem jest dwukrotne przeniesienie majątkowych praw autorskich do tego samego
dzieła za odrębnym za każdym razem wynagrodzeniem. Jak wykazano wyżej, podanie ceny
w Tabeli 4 w odniesieniu do Węzła Centralnego oraz Centrum Zapasowego ISOK – IMGW
nie jest tożsame z przeniesieniem praw autorskich do oferowanego oprogramowania
kilkakrotnie ani z dokonaniem jego podwójnej wyceny.
[5] zarzut dotyczący braku właściwego umocowania osoby podpisującej za
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego Sygnity
SA w Warszawie, Enigma Systemy Ochrony Informacji spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością w Warszawie, Comp SA w Warszawie, Adasa Sistemas SA
w Barcelonie oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu:
Załączone do oferty Konsorcjum Sygnity Oświadczenie o braku podstaw do wykluczenia
z postępowania dla firmy Sygnity S.A. zostało podpisane przez osobę, dla której w ofercie
zostało zamieszczone pełnomocnictwo od lidera konsorcjum, w którego treści znajduje się
zapis „na podstawie pełnomocnictwa z dnia 24 grudnia 2012r. ustanawiamy Panią (…)
Pełnomocnikiem do reprezentowania Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia, jak również każdego z nich z osobna w postępowaniu o udzielenie zamówienia
publicznego".
Nie sposób podzielić stanowiska prezentowanego w tej mierze przez Odwołującego, że tak
opisany zakres umocowania pełnomocnika nie pozwala w imieniu jednego z członków
konsorcjum – Sygnity SA w Warszawie złożyć oświadczenia o nie podleganiu wykluczeniu
z postępowania. Zwrócić trzeba uwagę, że znajdujące się na str. 235 i 236 oferty
pełnomocnictwo dla osoby podpisującej oświadczenie o niepodleganiu wykluczeniu jest
pełnomocnictwem rodzajowym, obejmuje ono uprawnienie do działania zarówno za
poszczególnych członków konsorcjum jak i jego lidera (Sygnity SA w Warszawie)
w postępowaniu o udzielenie zamówienie publicznego. Oznacza to całokształt czynności
podejmowanych w tym postępowaniu, składanie i podpisywanie wszelkiego rodzaju
oświadczeń, jakie w tym postępowaniu są wymagane.
Niezrozumiałą przy tym zupełnie jest argumentacja Odwołującego, zgodnie z którą
„Załączone pełnomocnictwo zezwala jedynie na występowanie/reprezentowanie firm
tworzących konsorcjum, ale nie na tworzenie dokumentów w imieniu tych firm.”. Przecież
reprezentowanie w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego to przede wszystkich
dokonywanie czynności na piśmie; sporządzanie dokumentów – przypomnienia wymaga, ze
w myśl art. 9 ust. 1 ustawy prawo zamówień publicznych, postępowanie o udzielenie
zamówienia, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, prowadzi się z zachowaniem
formy pisemnej.
Stąd brak było podstaw do podzielenia wniosku Odwołującego, że Konsorcjum Sygnity
powinno zostać wykluczone z postępowania wobec niezłożenia prawidłowego oświadczenia,
a jeśli wykonawca nie był wzywany jeszcze w trybie art. 26 ust. 3 ustawy, to ewentualnie -
w przypadku, gdyby oferta Konsorcjum Sygnity nie podlegała odrzuceniu - powinien zostać
wezwany do uzupełnienia brakującego oświadczenia.
[6] w zakresie zarzutu dotyczącego podstawy odrzucenia oferty Qumak SA
w Warszawie z powodu zaniżenia wyceny praw autorskich – jako czynu nieuczciwej
konkurencji, a także wobec sprzeczności treści oferty z treścią SIWZ
Odwołujący powyższe zarzuty osadził w fakcie zaoferowania przez Qumak SA w Warszawie
oprogramowania, które w Tabeli 3 „Tabela kalkulacji ceny" zostało wycenione łącznie na
kwotę 12.149,00 zł, co obejmuje oprogramowanie przekazywane Zamawiającemu wraz
z prawami autorskimi. W ocenie Odwołującego jest to kwota niewiarygodnie niska,
nierzetelna; nie jest możliwe wyprodukowanie w ramach takiego wynagrodzenia
oprogramowania o funkcjonalności wskazanej w SIWZ - w innych ofertach kwota ta wynosi:
w ofercie Asseco Poland S.A. - 17 733 294,08 zł brutto, w ofercie Konsorcjum SMT - 5 782
082,40 zł brutto.
Ponadto, zdaniem Odwołującego przedmiotowe oprogramowanie występuje w ofercie
Qumak SA w Warszawie jedynie w związku z etapami dokumentacyjnymi, w etapie 1
Opracowanie Planu Podprojektu i etapie 2 Opracowanie Projektu Technicznego. Qumak
S.A. nie zaoferował tego oprogramowania w etapach 4 Wdrożenie Pilotażowe Systemu i 5
Wdrożenie Produkcyjne Systemu, w których zgodnie z załącznikiem 2 do SIWZ
„Harmonogram Rzeczowo Finansowy” wymagane jest dostarczenie produktów będących
przedmiotem odbioru „Kod źródłowy systemu". W związku z tym oferta, zdaniem
Odwołującego, nie spełnia wymagań SIWZ.
Biorąc pod uwagę argumentację zaprezentowaną w odniesieniu do powyższego zarzutu,
uznano, że nie sposób w powyższej mierze przypisać wykonawcy Qumak SA w Warszawie
czynu nieuczciwej konkurencji. Po pierwsze – zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy
Prawo zamówień publicznych stanowi, że zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej złożenie
stanowi czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji. W świetle powyższego przepisu, czynu nieuczciwej konkurencji należy
upatrywać przez pryzmat złożenia całej oferty, nie są wystarczającymi dla uznania takiego
czynu pewne działania, które rozpatrywane w całości nie wpisują się w definicję czynu
nieuczciwej konkurencji. Odwołujący powołał się na w tym zakresie na art. 3 ust. 1 ustawy
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, który stanowi, że czynem nieuczciwej konkurencji jest
działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes
innego przedsiębiorcy lub klienta.
W sprawie mamy do czynienia ze złożonym przedmiotem zamówienia, jakim jest
zaprojektowanie, budowa i wdrożenie systemu informatycznego a następnie – po jego
wdrożeniu - świadczenie usługi gwarancyjnej. Na wykonanie tego zadania składa się szereg
działań, poczynając od opracowania szczegółowej koncepcji, dostarczenie elementów
sprzętu i oprogramowania niezbędnych do budowy systemu, wytworzenie elementów
autorskich tego systemu, konfiguracja. Niezbędne dla wykonania przedmiotowego zadania
wytworzenie oprogramowania i związana z tym konieczność przeniesienia praw autorskich
pozostaje w gestii wykonawcy. O ile pewne elementy sprzętu, oprogramowania,
niezbędnego do budowy systemu wykonawcy będą musieli nabyć na rynku od innych
podmiotów, to sporne - w zakresie tego zarzutu - oprogramowanie przekazywane
Zamawiającemu wraz z prawami autorskimi jest, co do zasady, wytwarzane samodzielnie
przez wykonawcę. Wyłączną domeną wykonawcy jest w takim wypadku taka lub inna
wycena tego elementu niezbędnego dla realizacji zadania. Nie jest więc tak, jak podaje
Odwołujący w odwołaniu, że koszt wytworzenia oprogramowania nie może być znikomy, ale
musi stanowi istotną część ceny oferty. Skoro, z perspektywy wykonawcy, ma on wykonać
na rzecz Zamawiającego system informatyczny, to te czynności jakie się z tym wiążą,
a spoczywają wyłącznie na wykonawcy (wykonawca sam je wytworzy) pozostają w sferze
jego swobody. Wykonawca może – wytwarzając autorskie oprogramowanie dla celu tego
postępowania – wycenić je na dowolnym poziomie, nie można bowiem przyjąć, że istnieje
pewien koszt wytworzenia oprogramowania, który wykonawca musi ponieść, przykładowo
nabywając je od podmiotu trzeciego. W przeciwieństwie do tych elementów, które
wykonawca kupi od innych podmiotów, po pewnej ustalonej, rynkowej cenie, elementy przez
niego wytwarzane mieszczą się w swobodzie jego wyceny, szczególnie, że koszt realizacji
zamówienia a także dochód, jaki z tego tytułu osiągnie, odnoszony być może do całego
przedsięwzięcia, a nie jednostkowych w tym wypadku elementów związanych z realizacją
zamówienia.
Tak też na rozprawie argumentował wykonawca Qumak SA w Warszawie: ten koszt ujęty
jest w kolumnie tabeli 3 w kolumnie tytułowanej „usługi”, „koszty dokumentacji”: koszt
wytworzenia oprogramowania to w znacznej mierze koszt usługi świadczonej przez
człowieka; koszt produkcji oprogramowania na użytek tego postępowania jest wyższy, aniżeli
podane w tabeli 12 149 zł, ale na ten koszt składają się prace programistów, analityków,
elementy związane z produkcyjnym i pilotażowym wdrożeniem - te koszty ujęte są
w kolumnie „usługi”
Stąd na podstawie samego tylko faktu wyceny tego elementu zamówienia, w części
odnoszącej się do oprogramowania przekazywanego Zamawiającemu wraz z prawami
autorskimi, Odwołujący nie wykazał by stanowiło ono działanie pozwalające uznać złożenie
oferty za czyn nieuczciwej konkurencji.
Odwołujący
także
w
zakresie
zaoferowania
oprogramowania
przekazywanego
Zamawiającemu wraz z prawami autorskimi wykazywał niezgodność oferty z SIWZ, z uwagi
na to, że Qumak SA w Warszawie przeniesienie spornego oprogramowania przypisał do
dwóch pierwszych etapów realizacji zamówienia, to jest etapów: 1 Opracowanie Planu
Podprojektu i etapu 2 Opracowanie Projektu Technicznego. Dostrzeżenia jednak wymaga,
że powyższe nie oznacza niezgodności oferty z treścią SIWZ: jeśli wykonawca zaoferował
i wycenił programy komputerowe, do których mają być przekazane majątkowe prawa
autorskie przypisując je do etapu 1 i 2, to oznacza to tyle tylko, że wykonawca wyraża
gotowość ich dostarczenia wcześniej niż wynika to z Harmonogramu Rzeczowo-
Finansowego. Przekazanie tego oprogramowania, wkomponowanie go do systemu może
nastąpić później, stosownie od potrzeby ujawniającej się w toku realizacji zamówienia i planu
jego realizacji. Wcześniejsza gotowość do dostarczenia wskazanych elementów nie stanowi
zatem niezgodności z SIWZ. Ponadto, zgodnie z przyjętą w postępowaniu zasadą – zapłata
ma nastąpić dopiero po podpisaniu protokołu odbioru.
Stąd i w tej części zarzut, wskazujący na niezgodność oferty Qumak SA w Warszawie
z SIWZ nie zasługuje na uwzględnienie.
[7] w zakresie zarzutu niegodności oferty Qumak SA w Warszawie z SIWZ, z uwagi na
niezachowanie terminów dostawy oprogramowania standardowego:
Odwołujący, opierając się o udzielone przez Zamawiającego wyjaśnienie treści SIWZ
(oodpowiedź na pytanie 18 z dokumentu z pakietu 28 odpowiedzi Zamawiającego
z 30 stycznia 2013 r.) o treści „Pytanie odnośnie Załącznika 2 do SIWZ: Czy Etap 3
"Dostawa, instalacja i konfiguracja Platformy Sprzętowej" dotyczy i obejmuje swoim
zakresem dostawę wymaganych licencji oprogramowania standardowego (np. systemy
operacyjne, RDBMS, ESB, BPMS)?" udzielił odpowiedzi o treści „Etap 3 oznacza
przygotowanie kompletnej platformy pod instalację pilotażową systemu ISOK. Dostawa
obejmuje sprzęt oraz licencje oprogramowania standardowego (w tym systemy operacyjne,
RDBMS, ESB, BPMS]", wywodzi, że skoro Qumak SA w Warszawie zaoferował dostawę
całości oprogramowania (licencje) przypisując je do etapu 4 Wdrożenie Pilotażowe Systemu
i etapu 5 Wdrożenie Produkcyjne Systemu, to oferta tego wykonawcy nie odpowiada SIWZ.
Jak wynika z treści oferty Qumak SA w Warszawie, wykonawca ten zaoferował dostawę
oprogramowania po części w etapie 3, a także przypisując ją do dalszych etapów: 4 i 5. Dla
etapu 3 te dostawy wykonawca Qumak SA w Warszawie wycenił na 7.151.097,00 zł, nie ma
zatem podstaw do przyjęcia, że dostawa oprogramowania nastąpi wyłącznie w etapach
ściśle produkcyjnych, w których Zamawiający powinien już dysponować oprogramowaniem
(4 Wdrożenie Pilotażowe Systemu i etapu 5 Wdrożenie Produkcyjne Systemu). Tego rodzaju
wnioskowanie stanowi raczej spekulacje co do treści oferty wykonawcy, która przecież
odzwierciedla założony przez danego wykonawcę sposób realizacji zamówienia, w tym
przypisanie, przykładowo, dostawy oprogramowania, do etapu, w którym zamierza
wykorzystać taką jego część, jaka na danym etapie będzie potrzebna. Dostawa części
oprogramowania w etapie 3, oraz przypisanie jego części w Tabeli dla etapu 4 i 5, nie
oznacza, jeszcze, że w etapie 3 wykonawca nie dostarczy kompletnej Platformy Sprzętowej.
Ponadto, Zamawiający wyjaśnił, że w żadnym postanowieniu SIWZ nie nałożył obowiązku,
by koszt związany z przekazaniem praw autorskich był powiązany z danym etapem i nie
wymagał ujęcia w Tabeli 3 kosztów praw autorskich dotyczących wytworzenia
oprogramowania w danym etapie. Wyjaśnił także, że koszty ujęte w tabeli kalkulacji ceny
w ofercie Qumak SA w Warszawie rozumiał tak, że w zakresie przekazania praw autorskich
do oprogramowania wykonawca przekazuje prawa autorskie do prototypu, co zostało
zawarte w ramach etapów poprzedzających etap 3, 4 i 5, co uznano za prawidłowe i nie
naruszające postanowień SIWZ.
Stąd i ten zarzut nie znalazł potwierdzenia.
[7] w zakresie zarzutu dotyczącego podstawy do odrzucenia oferty Qumak SA
w warszawie, jako stanowiącej czyn nieuczciwej konkurencji oraz błąd w obliczeniu
ceny, z uwagi na zaoferowanie elementów sprzętu poniżej kosztów wytworzenia:
Bezspornie, w ofercie Qumak SA w Warszawie, dla sprzętu ujętego w poz. 50-80 Tabeli 4,
wykonawca ten, w kolumnie tabeli traktującej o koszcie dostawy/licencji/praw autorskich
podał ceny 123 zł. Dotyczy to takich elementów sprzętu, jak: szafy rack, platforma sprzętowa
baz danych, serwery blade, obudowy blade, macierze SAN/NAS, serwer backup, sieć 10
GbE, sieć FC, urządzenie taśmowe, stacje robocze dla administratorów. W tych pozycjach
mieszczą się elementy sprzętu wymagane dla wykonania zamówienia, przy czym ich ilości
nie są prezentowane w Tabeli 4, a wynikają już z zawartości opisu przedmiotu zamówienia.
Z tego względu każdorazowo, dane pozycje obejmują większą ilość danego sprzętu –
przykładowo, jeśli chodziło o serwery blade – tabela dotyczy ich 32 sztuk, wymaganych
w Opisie przedmiotu zamówienia. Tabela – poza kolumną odnoszącą się do kosztu
dostawy/licencji/praw
autorskich
obejmuje
dla
każdego
elementu
sprzętu
czy
oprogramowania kolumnę – koszt wdrożenia. Tabela – dla celu zaprezentowania przez
wykonawcę oferowanego rozwiązania obejmowała następujące kolumny: „Nazwa
handlowa/deklaracja opracowania programu", „Oznaczenie/wersja", „Koszt wdrożenia'',
„Koszt licencji/praw autorskich/dostawy". Zatem każdy oferowany w postępowaniu element
był prezentowany ze wskazania w sposób ogólny jego kategorii (co narzucił już
Zamawiający), skonkretyzowania przez wykonawcę jego producenta, typu, modelu
a następnie wyceny w podziale na koszt dostawy – dla sprzętu (dla oprogramowania
standardowego – koszt licencji, dla oprogramowania wytworzonego przez wykonawcę –
kosztu praw autorskich) oraz koszt wdrożenia.
Wykonawca Qumak tłumaczył wycenę wymienionych elementów sprzętu na 123 zł, tym, że
w praktyce sprzęt dostarczany jest w pewnym pakiecie, a sprzedawcy nie wyodrębniają
kosztów wdrożenia sprzętu czy oprogramowania, co potwierdza załączone do wyjaśnień
Przystępującego z 17 kwietnia 2013 r. pismo innego podmiotu. Wykonawca zgodził się przy
tym z tezą że nie można kupić serwerów Blade za cenę 123 zł (dotyczyłoby to 32 sztuk tych
serwerów), wskazując że koszty elementów sprzętu ujęte zostały w innych pozycjach Tabeli
4, to jest w usługach wdrożeniowych, częściowo w oprogramowaniu. Potwierdza powyższe
wyjaśnienie tej kwestii dokonane przez Qumak SA w Warszawie w piśmie z dnia 19 marca
2013 r. Dostrzeżenia przy tym wymaga, że, przykładowo dla serwerów blade, wykonawca
wycenił usługę wdrożeniową dla wszystkich serwerów na kwotę 25.707 zł.
Zwrócić w tym miejscu należało uwagę na treść instrukcji poprzedzającej Tabelę 4 – mówi
ona dla każdego z elementów o dwóch kategoriach ujmowanych w ramach wyceny: odrębnie
o koszcie dostawy/licencji/praw autorskich oraz odrębnie o koszcie ich wdrożenia. Trzeba
zatem przyjąć, że w Tabeli, w sposób kompletny należało zaprezentować koszt dostarczenia
Zamawiającemu danych elementów, z rozbiciem ich na koszt pozyskania danego elementu
na rynku, rozumiany jako koszt dostawy (zakupu sprzętu), koszt licencji – gdy mamy do
czynienia z oprogramowaniem gotowym lub koszt wytworzenia własnego programowania –
koszt praw autorskich – gdy mamy do czynienia z oprogramowaniem stworzonym na
potrzeby tego postępowania, oraz koszt wdrożenia – który odnosił się do czynności
związanych z wkomponowaniem danego elementu do systemu. Tak czy inaczej, w Tabeli,
w sposób pełny i kompletny należało podać – w rozbiciu na te dwa elementy, koszty
dostarczenia określonych elementów. Można zgodzić się przy tym, że nie może mieć
negatywnego znaczenia – zważywszy, że Tabela 4 miała służyć przede wszystkim
prezentacji oferowanego asortymentu a nie jego wycenie (znaczenie kalkulacji ceny posiada
dopiero Tabela 3) ewentualne ujęcie kosztu sprzętu nie w kolumnie „koszt dostawy” ale
w kolumnie „koszt wdrożenia”.
Zgodzić się trzeba z Odwołującym – co potwierdził także wykonawca Qumak SA
w Warszawie - że nie sposób kupić 32 serwerów blade za cenę 123 zł, czyli poniżej 4 zł za
sztukę. Czy, uwzględniając ewentualne dodatkowe koszty przypisane przez Qumak do tych
serwerów, to jest ujęte w kolumnie „koszt wdrożenia” na kwotę 25.707 zł (co daje niespełna
804 zł za serwer), możliwe jest dokonanie takiego zakupu, pozostawić należało
wnioskowaniu nie tylko profesjonalistów obrotu informatycznego (na marginesie, dostrzec
przy tym wymaga, że Odwołujący w swoim odwołaniu wskazywał jedynie, że nie jest możliwe
zakupienie 32 serwerów blade w cenie 123 zł, nie czynił takiego wniosku z uwzględnieniem
kosztów ujętych w kolumnie „koszt wdrożenia”). Inni wykonawcy wyceniali serwery na kwoty:
Asseco - 14 000 zł, konsorcjum S&T - 13 000, konsorcjum SMT Software - 30 000 zł.
Dostrzeżenia przy tym wymaga, że zgodnie z instrukcją wypełnienia spornej Tabeli, ma ona
służyć m.in. weryfikacji, w toku realizacji umowy zgodności cen dostawy sprzętu z tymi
podanymi w ofercie. Oznacza to tyle, że wykonawca będzie miał obowiązek dostarczenia
Zamawiającemu na etapie wykonywania wymienionych w Tabeli 4 elementów sprzętu po
cenach, jakie w tej tabeli podał. Tabela w jej części instrukcyjnej, wyraźnie się odnosi do
„zgodności cen dostarczonych komponentów z cenami wskazanymi w ofercie” – co oznacza,
że na etapie dostawy wykonawca jest obowiązany do zachowania tych cen oferowanych
produktów, jakie podał w ofercie – Tabeli 4. Nie jest to tożsame z cenami, po jakich nabywa
ten sprzęt – z treści tabeli 4 nie wynika obowiązek zaprezentowania kosztów, jakie
wykonawca ponosi w celu nabycia składników do oferowanego systemu, ale cen, po jakich
oferuje Zamawiającemu te produkty.
Nie jest więc tak, jak mówi się w złożonej przez Odwołującego opinii, traktowanej jako
stanowisko strony (z uwagi na zawarte w niej rozważania mające charakter prawny, nie zaś
ustaleń faktycznych, oraz z uwagi na opracowanie jej nie przez biegłego powołanego przez
KIO – dokument nr [24]), że ceny w Tabeli mają umożliwiać weryfikację ceny dostawy
sprzętu z wartościami podanymi w Tabeli 3. Nie chodzi tu bowiem o ceny, po jakich
wykonawca nabywa oferowane elementy (jakie ponosi koszty w związku z tym), ale o ceny,
za które przenosi je na Zamawiającego.
Istotną przy tym dla oceny stawianego zarzutu jest okoliczność, że wykonawca zaoferował
sporne elementy sprzętu, nie można więc, na podstawie zawartości Tabeli 4 – jej pozycji 50
– 80 powiedzieć, że wykonawca nie zaoferował konkretnych, wymaganych elementów.
Porównywanie zatem oferty Qumak SA w Warszawie w tej mierze z ofertą Comarch SA
w Krakowie, która została odrzucona, jest o tyle nieuprawnione, że pierwszy z wykonawców
zaoferował pewne elementy w niskiej cenie, podczas gdy drugi wykonawca, wyceniając inne
elementy (prawa autorskie) na kwotę 0 zł, oświadczył tym samym, że nie są one oferowane
wcale. Także Odwołujący, stawiając powyższy zarzut wobec oferty Qumak SA w Warszawie,
odnosi go wyłącznie do wyceny wymienionych w tabeli 4 poz. 50-80 elementów sprzętu.
Dostrzegając zatem przyznanie przez dysponenta tej oferty, że cena 123 zł nie może
obejmować kosztów dostawy różnych, wymienionych w poz. 50-80 Tabeli elementów,
podkreślenia wymagają zarzuty, jakie w odniesieniu do tej sytuacji postawił Odwołujący.
Odwołujący na rozprawie sprecyzował stawiany zarzut czynu nieuczciwej konkurencji,
podając, że czyn nieuczciwej konkurencji, który przypisuje Przystępującemu Qumak SA
w Warszawie określony został w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, tj. utrudnianie innym podmiotom dostępu do rynku, w szczególności poprzez
sprzedaż produktów poniżej kosztów wytworzenia.
Dostrzeżenia w tym miejscu wymaga, że tak postawiony zarzut nie pozwala na jego
uwzględnienie. Z jednej strony, zarzut wskazujący na czyn nieuczciwej konkurencji, jaki
przypisuje Odwołujący wykonawcy Qumak SA w Warszawie nie został wyartykułowany
w odwołaniu (art. 192 ust. 7 ustawy), został doprecyzowany dopiero na rozprawie, przy czym
z treści odwołania - zawartej w nim argumentacji, nie sposób wywnioskować, że mowa jest
o utrudnianiu innym podmiotom dostępu do rynku, w szczególności poprzez sprzedaż
produktów poniżej kosztów wytworzenia. Ogólna konstatacja uczyniona w zakresie
powyższego zarzutu w odwołaniu, że mamy do czynienia z czynem nieuczciwej konkurencji
opatrzona spostrzeżeniem, że dostawcy sprzętu nie są w stanie zaoferować ceny sprzedaży
na takim poziomie; nie jest możliwe złożenie jakichkolwiek wyjaśnień, które mogłyby być
zgodne z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym i które mogłyby uzasadniać w sposób
wystarczający zaoferowanie sprzętu komputerowego w takiej ilości i jakości, jak określone
w SIWZ, za 123 złote, a także zarzut naruszenia przepisu art. 89 ust. 1 pkt 3) i 6) ustawy
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Qumak S.A., pomimo iż Qumak S.A. zaoferował
dostawy sprzętu komputerowego poniżej kosztów wytworzenia/zakupu, a oferta w tym
zakresie zawiera błąd w obliczeniu ceny, nie pozwalają na odczytanie, że intencją
Odwołującego było przypisanie Qumak SA w Warszawie czynu, o którym mowa w art.
15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Z drugiej strony, zgodnie z treścią art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
odrzuceniu podlega taka oferta, której złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Jeśli
upatrywać – jak czyni to Odwołujący – czynu nieuczciwej konkurencji w fakcie zaoferowana
określonych elementów służących opracowaniu przedmiotu zamówienia, to jest tych ujętych
w poz. 50-80 oferty Qumak SA w Warszawie poniżej kosztów ich nabycia, to powyższe nie
znajduje przełożenia na dyspozycję art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych,
by złożenie oferty – rozpatrywanej jako całość – stanowiło czyn nieuczciwej konkurencji.
Wycena poszczególnych elementów „wewnątrz oferty” nie czyni całej oferty stanowiącą
przejaw czynu nieuczciwej konkurencji. Wycena tych elementów nie służyła bowiem ich
ocenie w ramach odrębnych kryteriów oceny ofert, nie miała znaczenia dla wyboru oferty
wykonawcy, który to wybór następował przecież na podstawie ceny zaoferowanej za cały
przedmiot zamówienia. Nie sposób też pomijać, że przedmiotem zamówienia jest
zaprojektowanie i budowa systemu informatycznego, nie zaś dostawa składających się na
ten system wielu komponentów: sprzętu, oprogramowania, pracy ludzkiej i wszystkiego tego,
czego wymaga stworzenie systemu zgodnego z wymaganiami Zamawiającego. Stąd
– w okolicznościach analizowanej sprawy – nie sposób upatrywać w wycenie wybranych
elementów służących realizacji zamówienia – tak jak sprecyzował na rozprawie stawiany
zarzut Odwołujący - działania zmierzającego do utrudniania innym podmiotom dostępu do
rynku, w szczególności poprzez sprzedaż produktów poniżej kosztów wytworzenia.
W sprawie mamy do czynienia ze sprzedażą przedmiotu złożonego, jakim jest system
informatyczny, agregującego – dla jego wykonania - różne elementy, zatem przypisywana
Qumak SA w Warszawie sprzedaż produktów poniżej kosztów wytworzenia, o której stanowi
przywołany przez Odwołującego przepis art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji, powinna być odnoszona do tego, co jest przedmiotem sprzedaży, czyli do
całego systemu. W odniesieniu jednak do ceny tego systemu – rozpatrywanej jako całość -
nie jest podnoszone zastosowanie niedozwolonych praktyk, kwalifikowanych ustawą
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, które by pozwalały przenieść je na grunt ustawy
Prawo zamówień publicznych, w tym przypisać podstawę do odrzucenia oferty o której mowa
w art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Dostrzeżenia wreszcie wymaga, że w przedmiotowej sytuacji trudno przypisać wykonawcy
Qumak SA w Warszawie wskazywany przez Odwołującego czyn nieuczciwej konkurencji,
opisany w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, którym ma być
utrudnianie innym podmiotom dostępu do rynku, w szczególności poprzez sprzedaż
produktów poniżej kosztów wytworzenia: postępowanie o zamówienie publiczne ze swej
istoty odbywa się w warunkach konkurencyjnych i każdy podmiot, potencjalnie
zainteresowany udziałem w postępowaniu może w nim wziąć udział na równych zasadach,
jeśli tylko spełnia warunki udziału w postępowaniu. W tym wypadku trudno zatem mówić
o jakimkolwiek utrudnianiu dostępu do rynku, jeśli to Zamawiający a nie wykonawca kreuje
zasady dostępu do zamówienia – warunki udziału w postępowaniu a także jego przedmiot.
W analizowanej sprawie, przedmiotem sprzedaży jest system informatyczny traktowany jako
całość, nie zaś zbiór rozpatrywanych z osobna elementów, jakie są niezbędne do
wytworzenia tego systemu, zatem to cena za ten przedmiot mogłaby być rozpatrywana
w kategorii wskazanego przepisu, zważywszy, że to jedyne kryterium oceny ofert. Ta cena
oferty Qumak SA w Warszawie za wykonanie zamówienia nie pozwala na uznanie, że
wykonawca zmierza do utrudnienia innym podmiotom do rynku – w postępowaniu
o zamówienie publiczne wszyscy wykonawcy, w warunkach rywalizacji, zmierzają do
uzyskania zamówienia, a zatem do stworzenia sytuacji, w której konkurencyjni wykonawcy
go nie uzyskają, czego wyrazem jest konkurowanie przede wszystkim ceną. Powyższe
działanie, realizowane w granicach ustawy, nie nosi jednak znamion nacechowanego
zamiarem ograniczenia dostępu do rynku innym wykonawcom. W analizowanej sprawie,
oferta wykonawcy Qumak SA w Warszawie nie jest zresztą najtańszą. Dostrzeżenia przy tym
wymaga, że wykonawca, podając konkretną cenę za wykonanie zamówienia ma pełną
swobodę w jej ustaleniu, trudno zatem zgodzić się, że w okolicznościach analizowanej
sprawy ewentualny zamysł utrudnienia innym podmiotom do rynku miałby być realizowany
poprzez zaniżoną wycenę jednostkowego elementu, który składa się na realizację
zamówienia, jeśli wykonawca ma pełne pole do ukształtowania ceny za zamówienie i gdy to
ta cena mogłaby służyć ewentualnej eliminacji konkurentów na rynku. Cena jednostkowa za
składowe wchodzące w skład systemu, będącego przedmiotem zamówienia nie ma
w analizowanym postępowaniu znaczenia dla oceny ofert i uznania którejkolwiek z nich za
najkorzystniejszą, zatem nie została spełniona w powyższym zakresie dyspozycja
przywołanego przez Odwołującego przepisu, by - poprzez oferowanie cen poniżej kosztów
wytworzenia - następowało utrudnianie dostępu do rynku. Powyższe mogłoby,
w okolicznościach analizowanej sprawy, być rozpatrywane w odniesieniu do ceny za
wykonanie zamówienia.
Nie sposób także, w świetle podnoszonych przez Odwołującego okoliczności, w tym wyceny
kosztu dostawy wymienionych elementów, składających się na oferowany system na
poziomie 123 zł dopatrzeć się błędu w obliczeniu ceny, o którym traktuje art. 89 ust. 1 pkt 6
ustawy Prawo zamówień publicznych. Odwołujący nie wyartykułował, na czym ów błąd
miałby polegać – czy na błędnym rachunku w treści Tabeli 4 w kwestionowanych pozycjach
50-80, co zresztą nie ma miejsca, czy też na niewłaściwym przeniesieniu ujętych tam
wartości do Tabeli 3 – choć i takiego wymagania nie było, by określone wartości z jednej
Tabeli miały być przenoszone do drugiej. Odwołujący wyraźnie podawał, że w jego ocenie,
mamy do czynienia z zaniżeniem ceny za wymienione elementy, z jej podaniem przez
wykonawcę poniżej kosztów zakupu na rynku odpowiedniego sprzętu, co jednak nie oznacza
jakiegokolwiek błędu w obliczeniu ceny. Jeśli bowiem przyjąć, że określenie ceny
odpowiadającej określonym elementom sprzętu oznacza wskazanie, za jaką wartość
wykonawca przeniesienie ten sprzęt na Zamawiającego – to te wartości nie prezentują
perspektywy kosztów i nakładów ponoszonych w związku z realizacją zamówienia, ale
stanowią wyraz wyceny, jakie elementy i w jakiej cenie wykonawca przeniesie na nabywcę
systemu informatycznego (prezentują zatem perspektywę przychodową wykonawcy).
Ponieważ powyższe stanowi oświadczenie woli wykonawcy, składane w sposób świadomy,
nie sposób tu mówić, przy braku dostrzeżonych błędów w rachunku, o błędzie w obliczeniu
ceny. Wykonawca świadomie, a nie w warunkach jakiegokolwiek błędu, podał takie a nie
inne wartości, zatem i ta podstawa do odrzucenia oferty, wynikająca z treści art. 89 ust. 1 pkt
6 ustawy nie została wykazana przez Odwołującego.
Odwołujący nie stawia w powyższym zakresie, w odniesieniu do opisanej wyceny przez
Qumak SA w Warszawie różnych elementów sprzętu na poziomie 123 zł innych zarzutów,
aniżeli błąd w obliczeniu ceny oraz dopuszczenie się czynu nieuczciwej konkurencji, które
mają w jego ocenie powodować, że mamy do czynienia ze złożeniem oferty podlegającej
odrzuceniu (art. 89 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy Prawo zamówień publicznych). Krajowa Izba
Odwoławcza, będąc związana - w myśl art. 192 ust. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych
– tak postawionymi zarzutami, nie dopatrzyła się podstaw do przypisania Qumak SA
w Warszawie ani błędu w obliczeniu ceny w zakresie wskazywanych pozycji Tabeli 4
elementów sprzętu, ani czynu nieuczciwej konkurencji, którym miałoby być, kwalifikowane
w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji utrudnianie innym
przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez sprzedaż towarów lub usług
poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów
zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców.
[8] w zakresie zarzutu niezgodności ofert wykonawców w zakresie, w jakim
zaoferowano oprogramowania do wirtualizacji Microsoft Windows Server 2012
i Microsoft Hyper-V lub Oracle VM Server, które, w ocenie Odwołującego nie będzie
wspierało zainstalowanego u Zamawiającego oprogramowania Debian Linux:
Odwołujący powyższy zarzut wywiódł w oparciu o przyjęte przez siebie rozumienie SIWZ,
upatrując w postanowieniu W 930 (strona 292-294 Załącznika nr 1 do SIWZ „Opis
przedmiotu zamówienia") o treści, w jego części końcowej: „Zamawiający dostarczy
i zainstaluje w Centrum Zapasowym następujące oprogramowanie:
1)
Debian Linux w najnowszej wersji
2)
Centos Linux w najnowszej wersji 2 instalacje"
Obowiązku zaoferowania takiego oprogramowania, które będzie wspierać posiadany przez
Zamawiającego oprogramowanie Debian Linux. W ocenie Odwołującego, w oparciu
o informacje podawane na stronach internetowych producentów oprogramowania do
wirtualizacji Microsoft Windows Server 2012 i Microsoft Hyper-V lub Oracle VM Server, te
oprogramowania nie będą wspierały oprogramowania Zamawiającego Debian Linux.
Odwołujący wywiódł, w szczególności, że Oprogramowanie Debian Linux będzie
instalowane na serwerach blade, które zgodnie z grupą wymagań GW 74 Wirtualizacja
(strona 252-254 Załącznika nr 1 do SIWZ) i wymaganiem W 669 (strona 253-254) mają
zostać objęte oprogramowaniem do wirtualizacji.
Po pierwsze, podzielono stanowisko Zamawiającego, że cytowane wyżej postanowienie
SIWZ, mówiące o tym, że Zamawiający dostarczy i zainstaluje w Centrum Zapasowym
określone oprogramowanie nie ma charakteru obligującego wykonawców do przyjęcia, że
jedynie to oprogramowanie może zostać użyte i że wyraża ono możliwość skorzystania
przez wykonawców z tego oprogramowania, co nie wyłącza zastosowania innego, w tym
„podmiany” tego oprogramowania. Dostrzeżenia przy tym wymaga, że w świetle wymagania
W 930, wykonawca ma dostarczyć oprogramowanie standardowe, które jest niezbędne do
uruchomienia Systemu Hydrologii i Systemu Telemetrii w Centrum Zapasowym,
zapewniające poprawne działanie obu systemów (…).
Niewątpliwym jest, że Zamawiający pozostawił wykonawcom pewną swobodę w zakresie
zastosowanych do wykonania zamówienia elementów – sprzętu i oprogramowania,
narzucając pewne elementy w Tabeli 4, ale pozwalając zarazem na dopełnianie jej innymi,
nie wskazanymi przez siebie elementami – skoro w części instrukcyjnej poprzedzającej ten
formularz podał, że wykonawca może do tej Tabeli dodawać dodatkowe wiersze – W celu
umożliwienia Zamawiającemu weryfikacji zgodności wykonania zamówienia z treścią oferty,
Wykonawca powinien: 1. wykorzystać możliwość dopisania komponentów ([Dodatkowe
komponenty wg przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne wcelu zapewnienia kompletności
rozwiązania oferowanego przez wykonawcę, 2. w przypadku, kiedy Wykonawca przewiduje,
że oferowane przez niego rozwiązanie wymaga by komponent składał się z więcej niż
jednego składnika cenowego, dla każdego z takich komponentów (oznaczonych Lp.). Tym
samym trzeba przyjąć, że wykonawcy, których zadaniem jest zaprojektowanie i budowa
systemu, mieli jedynie w pewnym stopniu zakreślone ramy dotyczące budowy tego systemu,
przykładowo musieli zastosować w nim pewne rodzaju sprzętu, które Zamawiający narzucił
już w Tabeli 4, ale mieli możliwość zastosowania innych, dodatkowych elementów. Oznacza
to zatem, że wykonawcy mieli w tej mierze względną swobodę, zaś postanowienie, że
Zamawiający dostarczy i zainstaluje oprogramowanie Debian Linux oznacza jedynie, że
wykonawcy w zakresie odpowiedniego komponentu, stosownie do swojej wizji projektu
Systemu i założonego rozwiązania, mogli w tej mierze skorzystać z niego lub przewidzieć
inne rozwiązania.
Przypomnienia w tym miejscu wymaga, że przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie
i budowa określonego systemu, nie zaś integracja systemów posiadanych przez
Zamawiającego, kiedy zadaniem wykonawcy jest skonsolidowanie różnych elementów
w sposób zapewniający ich bezkonfliktowe działanie i zastosowanie wszystkich posiadanych
przez Zamawiającego zasobów i systemów podlegających integracji. Tu mamy do czynienia
z zaprojektowaniem systemu, gdzie Zamawiający, narzucając konieczność użycia
wskazanych
przez
siebie
rodzajów
sprzętu,
oprogramowania,
wykonania
prac
programistycznych, dopuścił dodawanie przez wykonawców dodatkowych elementów.
Gdyby było tak, że Zamawiający wymaga kategorycznie użycia posiadanego przez niego
oprogramowania Debian Linux, powinno było to znaleźć czytelny i jednoznaczny wyraz
w SIWZ.
Po drugie, Odwołujący nie stawia tezy, że oprogramowanie do wirtualizacji Microsoft
Windows Server 2012 i Microsoft Hyper-V lub Oracle VM Server nie będzie współpracowało
z Debian Linux, tylko że nie ma ono wsparcia producenta, w razie skomponowania go tym
oprogramowaniem. Odwołujący wykazywał, że to wsparcie oznacza opiekę producenta,
zapewnienie pewnej obsługi. Treść wymagań opisywanych przez Zamawiającego nie
pozwala przyjąć, że Zamawiający postawił wyraźne oczekiwanie, by te oprogramowania się
„wspierały”, ale by oferowane rozwiązanie, składające się z różnych narzędzi pozwalało na
osiągnięcie wymaganych funkcjonalności, by zastosowane oprogramowania współdziałały
efektywnie, co pozostawił wykonawcom na ich ryzyko. W świetle brzmienia SIWZ, rzeczą
wykonawców
było
zaproponowanie
takiego
rozwiązania,
zestawienie
takiego
oprogramowania, które będzie funkcjonowało. Zamawiający nie narzucił bowiem
wykonawcom ani obowiązku zaoferowania konkretnego oprogramowania, ani też nie
wskazał, że założone dla realizacji zamówienia oprogramowanie ma mieć wsparcie
producenta. Podkreślenia w tym, miejscu wymaga, że w przytaczanych przez Odwołującego
postanowieniach SIWZ, na potwierdzenie stawianych przez niego zarzutów, nie mówi się
o obowiązku zapewnienia przez wykonawcę wsparcia producenta oprogramowania
w zakresie tego oprogramowania, które będzie musiało współfunkcjonować z posiadanym
przez Zamawiającego oprogramowaniem; mówi się jedynie o zapewnieniu współdziałania,
o kompatybilności. Nie jest więc wystarczające dla stwierdzenia, że oprogramowania nie
będą ze sobą w sposób bezkonfliktowy współpracować fakt, że w dokumentach
udostępnianych przez producentów oprogramowania (Oracle i Microsoft) nie wymienia się
systemu operacyjnego Debian Linux. Nie wynika z nich bowiem twierdzenie negatywne – że
wskazywane oprogramowania nie dadzą się ze sobą pogodzić, a jedynie tyle, że producent
oprogramowań z grupy Oracle i Microsoft nie wypowiada się na ten temat.
Pamiętać należy o tym, że ofertę wykonawcy można odrzucić jedynie wtedy, gdy mamy do
czynienia z niezgodnością z SIWZ o charakterze oczywistym, wtedy gdy SIWZ
jednoznacznie i czytelnie stawia pewne wymagania dotyczące przedmiotu zamówienia.
W związku z tym, niezgodności oferty z SIWZ nie można domniemywać czy odgadywać na
podstawie nieprecyzyjnych postanowień SIWZ. W analizowanej sprawie, Zamawiający
w analizowanych postanowieniach SIWZ nie wyartykułował w sposób jednoznaczny, taki
który by pozwalał przyjąć, że postawione zostało oczekiwanie złożenia takiej oferty, w której
zaoferowane
zostanie
oprogramowanie
zapewniające
wsparcie
producenta
oprogramowania.
Nie stanowi podstawy do wniosku, że takie wsparcie było wymagane treść wymagań, na
które powoływał się Odwołujący:
W 669, mówiące o obowiązku dostarczenia licencji koniecznych do zwirtualizowania
wszystkich dostarczonych przez Wykonawcę serwerów blade dostarczonych do ISOK –
IMGW – Węzła Centralnego, ISOK – IMGW – Centrum Zapasowego, ISOK – KZGW, ISOK –
KZGW – Centrum Zapasowego, a także W 656 i 655, zgodnie z którymi system operacyjny
musi wspierać wirtualizację jako virtualization guest (dla systemów instalowanych na hostach
wirtualizowanych) oraz że platforma wirtualizacyjna musi wspierać dany system operacyjny.
Ponadto dostrzeżenia wymaga, że Odwołujący odnosi się do zapewnienia wsparcia przez
producenta, które ma charakter pewnego aspektu formalnego, pewnego porozumienia,
którego przedmiotem będzie zapewnienie pewnej obsługi przez tego producenta, nie jest to
więc wymaganie dotyczące cech, właściwości czy funkcjonalności danego oprogramowania.
Cytowane przez Odwołującego postanowienia SIWZ odnoszą przy tym do zapewnienia
funkcjonowania systemu, jego określonych elementów, zapewnienia pewnej sfery faktu, nie
zaś pewnej sfery prawnej, formalnej ze strony producenta (wskazywanej przez
Odwołującego możliwości korzystania z Serwisu Microsoft przy rozwiązaniu problemów).
Zatem już na tym etapie ujawniają się między Odwołującym i Zamawiającym sprzeczne
rozumienia postanowień SIWZ, które muszą być uwzględniane w kontekście tych
postanowień SIWZ w takim kształcie, jaki one przybrały w tym postępowaniu. Nie sposób na
podstawie tak opisanych wymagań Zamawiającego, upatrywać obowiązku zaoferowania
oprogramowania, które będzie opatrzone pewną opieką producenta, wyrażającą się
w zagwarantowaniu funkcjonowania oprogramowania z innym oprogramowaniem w sposób
bezkonfliktowy. W tym postępowaniu Zamawiający zdaje się wymagać takiego
skomponowania systemu, który – po zastosowaniu wymaganych przez niego kategorii
sprzętu oprogramowania - pozwoli na realizację wymaganych przez Zamawiającego
funkcjonalności, niezależnie od tego jak wykonawca zapewni osiągnięcie tego celu. Jak
wskazywał Zamawiający, czemu Odwołujący nie zaprzeczał, wykonawca jest zobligowany
do 5-letniego serwisu i zapewnienia poprawnego działania systemu niezależnie od gwarancji
producenta. Bez znaczenia jest zatem teza prezentowana przez Odwołującego, iż skoro
oprogramowanie Debian Linux jest niezbędne do działania fragmentu posiadanego już
oprogramowania, jakim jest Monitor IMGW to nie jest udowodnione, że produkt Monitor
IMGW nie przestanie działać w razie podmiany oprogramowania Debian Linux na inne i że
żaden z wykonawców nie może tego uwodnić, ponieważ nie posiada wiedzy, co byłoby
w razie zamiany takiego oprogramowania, skoro to zadaniem wykonawcy jest takie
wykonanie systemu, by funkcjonował on poprawnie i za to wykonawca ponosi
odpowiedzialność kontraktową.
Po trzecie, zawarte w wymaganiu W 930 – z którego to Odwołujący wywodzi obowiązek
dostarczenia oprogramowania wspierającego Debian Linux, informacje o posiadaniu przez
Zamawiającego tego oprogramowania odnosić się mogą jedynie do narzędzi do wirtualizacji
dla Centrum Zapasowego - to wymaganie zawarte jest w tej części opisu przedmiotu
zamówienia, która traktuje o Centrum Zapasowym. Jeśli więc wykonawcy oferowali
kwestionowanego rodzaju oprogramowania a także inne, to nie sposób ustalić, które
dotyczyłoby Centrum Zapasowego.
Nie miały rozstrzygającego znaczenia w tej mierze składane przez strony oświadczenia:
złożone przez Comarch SA w Krakowie oświadczenia innego podmiotu, wskazujące, że jego
oprogramowanie jest zgodne ze spornym wymaganiem (dowód nr [29]) – ocena zgodności
oferowanych rozwiązań z SIWz odbywa się bowiem w oparciu o brzmienie SIWZ
i odczytywane z niej wymagania, a także o właściwości oferowanego przedmiotu, których
ustalenie na podstawie oświadczenia takiego jak to przedłożone przez wykonawcę ma, już
choćby z uwagi na jego bardzo ogólną treść, ograniczony walor dla ustalenia okoliczności
spornych w postępowaniu. Podobne znaczenie należało przypisać oświadczeniu innego
podmiotu, złożonemu przez Odwołującego, mającemu wykazywać, że w ocenie tego
podmiotu produkty wirtualizacyjne Microsoft nie wspierają systemu operacyjnego Debian
Linux.
Po czwarte, nie sposób pomijać okoliczności, że w tej mierze większość wykonawców
zaoferowała rozwiązania oparte na zastosowaniu kwestionowanych przez Odwołującego
oprogramowań. Trudno zatem przyjąć, że niemal wszyscy wykonawcy, będąc
profesjonalistami w obrocie informatycznym, odczytując ten sam dokument jakim jest SIWZ
opracowana dla tego postępowania, znając i poddając analizie możliwe do zastosowania
w tej mierze rozwiązania dostępne na rynku (oprogramowania do wirtualizacji), w sposób
niewłaściwy odczytali zawarte w nim wymagania i złożyli oferty nieodpowiadające SIWZ.
Zwrócić należy uwagę, że konsorcjum SMT Software zaoferowało w tej części inne
oprogramowanie, co jednak wynika z przyjęcia odmiennej, niezgodnej z SIWZ koncepcji
realizacji zamówienia (rozwiązanie oparte na chmurze usług)).
Po piąte, znamienne jest złożone na powyższą okoliczność na rozprawie w dniu 21 maja
2013 r. oświadczenie wykonawcy Qumak SA w Warszawie (dokument nr [25]; oświadczenie
wykonawcy Qumak SA w Warszawie na rozprawie w dniu 5 czerwca 2013 r.), zawierające
porównanie elementów ofert dotyczących oprogramowania do wirtualizacji z oferty Qumak
SA w Warszawie i z oferty Asseco Poland SA w Rzeszowie, na okoliczność, że rozwiązania
wskazane w ofercie Qumak są rozwiązaniami spełniającymi warunki stawiane w SIWZ.
Jakkolwiek, można rozważać – czy w świetle art. 179 ust. 1 ustawy – wymagane w nim
przesłanki materialnoprawne, w tym możliwość poniesienia szkody w wyniku zarzucanych
naruszeń prawa, można odnosić do poszczególnych zarzutów czy też odnoszą się one do
wniesienia odwołania jako takiego, trudno zaakceptować sytuację, że wykonawca posiada
interes i możliwość poniesienia szkody w wyniku stawiania naruszeń przepisów, które –
w razie uwzględnienia, dotykałyby także jego sytuacji. Przepis art. 179 ust. 1 ustawy nie
nawiązuje do interesu rozumianego jako dążenie do uzyskania stanu ogólnej zgodności
z prawem, ale do realizacji interesu konkretnego wykonawcy, w konkretnym postępowaniu
polegającego na uzyskaniu stanu, w którym ten wykonawca będzie mógł uzyskać
zamówienie. W razie potwierdzenia zasadności stawianych w zakresie powyższego zarzutu
tez, należałoby przecież rozważyć identyczną ocenę wszystkich ofert, w których
zaoferowano kwestionowane w odwołaniu oprogramowanie. Skutkiem takiej oceny mogłoby
być zatem jedynie odrzucenie ofert, w których je przewidziano, co nie realizuje interesu
Odwołującego. Oferta Odwołującego nie jest przedmiotem oceny w postępowaniu
odwoławczym, nie postawiono w nim zarzutów wobec tej oferty, niemniej przypomnienia
wymaga, że Zamawiający jest każdorazowo uprawniony do samodzielnego unieważnienia
podjętych uprzednio czynności, jeśli dopatrzy się w swoim wcześniejszym działaniu
nieprawidłowości, co ma szczególne znaczenie wobec obowiązku równego traktowania
wykonawców w postępowaniu (tak: wyroki Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
10 października 2012 r. w spr. KIO 2037/12 i 2047/12, z dnia 25 sierpnia 2011 r. w spr. KIO
1769/11, z dnia 23 września 2010 r. w spr. KIO 1939/10, z dnia 28 grudnia 2010r. w spr.
o sygn. KIO 2685/10 i KIO 2686/10, z dnia 19 stycznia 2011r. w spr. KIO 34/11, z dnia
21 czerwca 2011 r. w spr. KIO 1231/11, postanowienie z 1 lutego 2011 r. w spr. KIO 159/11).
Z powyższych względów uznano, że postawiony w powyższym zakresie zarzut został oparty
na przyjęciu pewnej, nieuprawnionej interpretacji SIWZ, zaś wskazywane przez
Odwołującego okoliczności na potwierdzenie jego zasadności nie zasługiwały na
uwzględnienie.
[9] w zakresie zarzutu niezgodności ofert wykonawców w zakresie, w jakim
zaoferowano oprogramowanie HP Data Protector do tworzenia kopii zapasowych
i archiwizacji danych:
Odwołujący wycofał powyższy zarzut, zatem nie podlegał on rozpoznaniu.
VI.
ROZSTRZYGNIĘCIE
ODWOŁANIA
ZŁOśONEGO
PRZEZ
WYKONAWCĘ
COMARCH SA W KRAKOWIE (spr. o sygn. KIO 1080/13):
Odwołujący złożył odwołanie wobec odrzucenia oferty Odwołującego na podstawie art. 89
ust. 1 pkt 2) ustawy, pomimo iż treść oferty Odwołującego odpowiada treści SIWZ oraz
prowadzenia postępowania w sposób naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego
traktowania wykonawców, zarzucając naruszenie przepisu art. 89 ust. 1 pkt 2) w zw. z art. 7
ust. 1 ustawy, poprzez odrzucenie oferty Odwołującego, pomimo iż treść oferty
Odwołującego odpowiada treści SIWZ; naruszenie przepisu art. 87 ust. 1 ustawy, poprzez
zaniechanie wezwania Odwołującego do złożenia wyjaśnień dotyczących treści złożonej
oferty w zakresie wszystkich podanych podstaw odrzucenia oferty Odwołującego; naruszenie
art. 7 ust. 1 ustawy, poprzez prowadzenie postępowania w sposób naruszający zasady
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Odwołujący wniósł o nakazanie Zamawiającemu powtórzenia czynności oceny ofert
w przedmiotowym postępowaniu; unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej na
wyborze oferty Qumak jako oferty najkorzystniejszej; unieważnienia czynności odrzucenia
oferty Odwołującego; dokonanie wyboru oferty Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu Odwołujący podniósł, że:
- Nie istnieje zapis SIWZ z którym oferta Odwołującego byłaby sprzeczna. W szczególności
nigdzie w SIWZ nie istnieje zakaz sformułowania treści oferty w taki sposób, jak uczynił to
Odwołujący.
W szczególności nie istnieje jakiś zakaz wliczenia „kosztu wdrożenia, koszty licencji/praw
autorskich/dostawy" do ceny oferowanego rozwiązania. Nie istnieje też nakaz wpisania do
Tabeli nr 4 kosztu każdego komponentu wskazanego przez Zamawiającego. Jeżeli
Zamawiający miał takie oczekiwanie - nic nie stało na przeszkodzie by taki nakaz lub zakaz
wprost ująć w SIWZ. Ponieważ takie zapisy w SIWZ nie istnieją, a - co należy podkreślić,
muszą one dla celu odrzucenia oferty być jednoznaczne i wyraźne, a co za tym idzie: nie
można ich dorozumiewać - związku z powyższym nie jest jasne, z jakim zapisem SIWZ
oferta Odwołującego jest niezgodna. Wobec udzielonych wyjaśnień i przyjęciu zasady, że
suma kosztów z tabeli 4 niemusi sie równać kosztom z tabeli 3 (gdzie jest cena oferty) - to
odrzucenie oferty Odwołującego z podanym uzasadnieniem, a mianowicie, że nie będzie
mógł Zamawiający w toku oceny oferty sprawdzić, czy wymienione komponenty zostały ujęte
w cenie oferty - jest z gruntu wadliwe, gdyż udzielona do SIWZ z góry przekreśla możliwość
i celowość takiej weryfikacji. Udzielona odpowiedź i przyjęta zasada o niesumowaniu
kosztów obydwu w/w tabel nie pozwala Zamawiającemu, w trakcie oceny ofert nie pozwala
Zamawiającemu na ocenę, czy wymienione w niej komponenty zostały uwzględnione
w cenie oferty Wykonawcy. Zamawiający nie może domniemywać na podstawie pkt 4
formularza ofertowego, iż którykolwiek z wymienionych przez Wykonawcę komponentów, nie
został wkalkulowany przez niego w cenę oferty, gdyż stoi to sprzeczności z udzielonym
przez
niego
wyjaśnieniem.
Wszystkie
koszty
wdrożenia,
koszty
licencji/praw
autorskich/dostawy tych składników, w stosunku do których Zamawiający powziął wątpliwość
zostały i są wkalkulowane w cenę oferty.
- Brak jest jawnego i wyraźnego zakazu w SIWZ, który zabraniałby wypełnienia
przedmiotowej tabeli w sposób, w jaki dokonał tego Odwołujący. W związku z tym po prostu
nie istnieje zapis SIWZ z którym treść oferty byłaby niezgodna. Zamawiający pozostawił do
decyzji Wykonawcy konieczność dopisywania kolejnych komponentów, bądź wprowadzenia
podziału w ramach komponentu. Jeżeli intencje Zamawiającego były inne, powinien był
precyzyjnie sformułować zapisy SIWZ. Treść Formularza ofertowego, w szczególności jego
pkt. 4 od początku budziły wątpliwości co do sposobu jego wypełnienia. Na skutek zapytań
Wykonawców,
treść
formularza
ofertowego
była
kilkakrotnie
zmieniana
przez
Zamawiającego, pomimo to nadal pozwalała na różną interpretację jego zapisów.
Niejednoznaczność zapisów SIWZ i inne intencję jakie miał Zamawiający, a które ujawnił
dopiero na etapie oceny ofert - doprowadziła do odrzucenia 4 z 8 ofert złożonych
w postępowaniu. Tymczasem brak precyzji po stronie Zamawiającego, nieścisłości lub
niedopowiedzenia w zapisach SIWZ, powinny być interpretowane na korzyść Wykonawcy
i nie mogą rodzić wobec Wykonawcy negatywnych konsekwencji. Ponadto Wykonawca, jako
profesjonalista, ma największą wiedzę o oferowanym przez siebie rozwiązaniu, jeśli więc
w tym przypadku uzna - co było dozwolone i dopuszczone w SIWZ - że wymienione przez
niego komponenty zapewniają kompletność oferowanego rozwiązania, a każdy
z wymienionych komponentów to jeden składnik cenowy, to taka treść oferty nie może być
traktowana jako niezgodna z zapisami SIWZ, a co za tym idzie nie może być podstawą
odrzucenia oferty.
Odwołujący zakwestionował także decyzję Zamawiającego o odrzuceniu jego oferty na tej
podstawie, że nie zostało wyraźnie przewidziane oprogramowanie do wirtualizacji,
wykazując, że nie skorzystał z możliwości dopisania komponentu w zakresie
oprogramowania wymaganego do rozbudowy sprzętowej bazy danych, bowiem nie było to
konieczne w celu zapewnienia kompletności rozwiązania oferowanego przez Wykonawcę.
Oferta Comarch zawiera wszystkie niezbędne elementy do poprawnego wdrożenia
i funkcjonowania systemu ISOK, w szczególności zaoferowane licencje obejmują elementy
oprogramowania niezbędne do rozbudowy zaoferowanej Platformy sprzętowej baz danych
(rozbudowa).
- Nie istnieje zapis SIWZ z którym oferta Odwołującego byłaby niezgodna. Zresztą sam
Zamawiający miał z tym kłopot - wskazał bowiem ogólnie na niezgodność oferty
„w szczególności z Opisem Przedmiotu Zamówienia” Już sam ten fakt należy ocenić krytycznie
i uznać go za dowodzący braku wyraźnych podstaw do odrzucenia oferty wygrywającej.
- Wykonawca nie może być obarczany konsekwencjami, braku przedsięwzięcia przez
Zamawiającego odpowiednich środków na wypadek sytuacji, kiedy to nie będzie posiadał
wystarczającej wiedzy na temat zaoferowanego przez Wykonawcę oprogramowania, co
w rezultacie utrudni mu prawidłową ocenę złożonej oferty. Zamawiający mógł np.
zobowiązać Wykonawców do dołączenia w ramach oferty dokumentacji oferowanych
komponentów, nie zrobił tego, miast tego na bazie wyłącznie wykazu z pkt. 4 formularza
ofertowego wysnuwa tak daleko idące wnioski. Pochopna ocena Zamawiającego jest
niezwykle krzywdząca dla Wykonawcy, szczególnie w sytuacji gdy jego oferta, potencjalnie
wygrywająca, zostaje odrzucona wyłącznie na bazie domysłów Zamawiającego, nie
popartych dowodami. SIWZ dopuszcza dostarczanie oprogramowania standardowego
i realizację zamówienia poprzez konfigurację takiego oprogramowania. Nie zachodzi więc
sprzeczność pomiędzy SIWZ a ofertą.
- Odwołujący podjął polemikę z tezą Zamawiającego, iż w wykazie zawartym w ofercie
Wykonawcy nie zostały wyszczególnione wszystkie komponenty platformy sprzętowej.
Zgodnie z zapisami pkt. 4 formularza ofertowego, na które Zamawiający się powołuje,
dowodząc niezgodności treści oferty z treścią SIWZ: „W celu umożliwienia Zamawiającemu
weryfikacji zgodności wykonania zamówienia z treścią oferty, Wykonawca powinien: 1.
wykorzystać
możliwość
dopisania
komponentów
([Dodatkowe
komponenty
wg
przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne w celu zapewnienia kompletności rozwiązania
oferowanego przez wykonawcę (...)". Wykonawca nie skorzystał z możliwości dopisania
komponentu w zakresie oprogramowania wymaganego do rozbudowy sprzętowej bazy
danych, bowiem nie było to konieczne w celu zapewnienia kompletności rozwiązania
oferowanego przez Wykonawcę. Oferta Comarch zawiera wszystkie niezbędne elementy do
poprawnego wdrożenia i funkcjonowania systemu ISOK. Jeżeli Zamawiający powziął
wątpliwość, czy oferta Comarch zawiera wszystkie niezbędne komponenty, w szczególności
komponenty umożliwiające rozbudowę platformy sprzętowej baz danych mógł skorzystać
z prawa wezwania Wykonawcy do wyjaśnień.
- zapisy Umowy na które powołał się Zamawiający (par. 13, ust. 13. 14), w części
uzasadniającej odrzucenie oferty z uwagi na niezaoferowanie autorskich praw majątkowych
odnoszą się do przekazania wszelkich praw związanych z „Elementami Autorskimi" i
„Modyfikacjami", czego Wykonawca nie uczynił, dotyczą one jednak wyłącznie sytuacji, gdy
Wykonawca oferuje wytworzenie właśnie takich fragmentów, które w świetle umowy można
traktować jako „Elementy Autorskie", bądź „Modyfikacje". „Brak wyszczególnienia
jakichkolwiek „Elementów Autorskich" i „Modyfikacji" w wykazie komponentów jak też brak
wycenienia ich w tabeli kalkulacji oferty" nie oznacza jeszcze, że Wykonawca nie jest w
stanie zrealizować przedmiotu zamówienia zgodnie z zapisami SIWZ - tymczasem „w ocenie
Zamawiającego nie istnieje możliwość zrealizowania przedmiotu zamówienia bez
opracowania w ramach Umowy jakichkolwiek interfejsów i oprogramowania komputerowego
lub ich modyfikacji („Elementów Autorskich" i „Modyfikacji") do których należy w myśl
zapisów Umowy przekazać autorskie prawa majątkowe. Zamawiający nie wskazał co
prawda o jakich konkretnie interfejsach mowa, bądź jakie oprogramowania komputerowe lub
ich modyfikacje ma na myśli, jednak z całym przekonaniem stwierdza, iż „nie ma takiej
możliwości, żeby którykolwiek z wykonawców dysponował istniejącym (gotowym)
Oprogramowaniem realizującym wszystkie wymagania dotyczące funkcjonalności ISOK". I w
tym przypadku nie istnieje zapis SIWZ z którym oferta Odwołującego byłaby niezgodna.
Zresztą sam Zamawiający miał z tym kłopot - wskazał bowiem ogólnie na niezgodność
oferty „w szczególności z Opisem Przedmiotu Zamówienia" i już sam ten fakt należy ocenić
krytycznie i uznać go za dowodzący braku wyraźnych podstaw do odrzucenia oferty
wygrywającej. Wykonawca nie może być obarczany konsekwencjami, braku przedsięwzięcia
przez Zamawiającego odpowiednich środków na wypadek sytuacji, kiedy to nie będzie
posiadał
wystarczającej
wiedzy
na
temat
zaoferowanego
przez
Wykonawcę
oprogramowania, co w rezultacie utrudni mu prawidłową ocenę złożonej oferty. Zamawiający
mógł np. zobowiązać Wykonawców do dołączenia w ramach oferty dokumentacji
oferowanych komponentów, nie zrobił tego, miast tego na bazie wyłącznie wykazu z pkt.4
formularza ofertowego wysnuwa tak daleko idące wnioski. Pochopna ocena Zamawiającego
jest niezwykle krzywdząca dla Wykonawcy, szczególnie w sytuacji gdy jego oferta,
potencjalnie wygrywająca, zostaje odrzucona wyłącznie na bazie domysłów Zamawiającego,
nie popartych dowodami.
Odwołujący po gruntownej analizie SIWZ i udzielonych wyjaśnień zaoferował
Zamawiającemu produkt, który sprosta wszelkim wymaganiom stawianym przed systemem
ISOK. Nie ma żadnego zapisu w SIWZ, który nakazywałby bezwzględnie wykonanie
fragmentów Systemu ISOK (np. interfejsów) podczas realizacji umowy. SIWZ dopuszcza
dostarczanie oprogramowania standardowego, jakim jest właśnie i realizację zamówienia
poprzez konfigurację takiego oprogramowania. Nie zachodzi więc sprzeczność pomiędzy
SIWZ a ofertą.
Biorąc pod uwagę zarzuty stawiane w odwołaniu Comarch SA w Krakowie, podlegało
ono oddaleniu.
Zamawiający dokonał odrzucenia oferty tego wykonawcy uznając, że nie odpowiada ona
treści SIWZ. Podstawą takiej oceny było uznanie, że wykonawca nie dopełnił wszystkich
wymagań stawianych w treści SIWZ w zakresie wypełnienia Tabeli 4 – co przejawiało się
niewyodrębnieniem w niektórych pozycjach tej Tabeli poszczególnych elementów
i zagregowaniem ich wyceny w ramach jednej kwoty. Zamawiający uznał, że oferta, w której
wykonawca nie podał kosztu (odpowiednio wdrożenia, licencji/praw autorskich/dostawy) dla
każdego komponentu wskazanego przez Zamawiającego, a ponadto dla wyszczególnionych
przez siebie w ofercie składników danego komponentu nie wypełnił kolumny „Koszt
licencji/praw autorskich/dostawy", podając dla nich wyłącznie jedną kwotę (sumę kosztów),
jest niezgodna z SIWZ.
Zamawiający uznał także ofertę Odwołującego za nieodpowiadającą treści SIWZ z uwagi na
niezaoferowanie wszystkich elementów w zakresie platformy sprzętowej niezbędnych do
poprawnego wdrożenia i funkcjonowania systemu a także niezaoferowanie autorskich praw
majątkowych.
[1] w zakresie odrzucenia oferty z uwagi na brak odrębnej wyceny oferowanych
elementów w Tabeli 4:
Biorąc pod uwagę podstawy odrzucenia oferty Odwołującego podane przez Zamawiającego,
nie sposób podzielić argumentacji prezentowanej przez Zamawiającego, że zaniechanie
przez wykonawcę wyodrębnienia linii w ramach dokonywanej samodzielnie modyfikacji
formularza oraz zaniechanie odrębnej wyceny ujętych (samodzielnie dodanych przez
wykonawcę) elementów i poprzestanie na zagregowanym dla danej kategorii sprzętu czy
oprogramowania podaniu ceny stanowić może powód dla odrzucenia oferty.
Po pierwsze, tego rodzaju niesprostanie oczekiwaniom Zamawiającego wyartykułowanym we
wstępnej części Tabeli 4, gdzie istotnie, Zamawiający podał, że „kiedy Wykonawca
przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie wymaga by komponent składał się
z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego z takich komponentów (oznaczonych
Lp.) Wykonawca powinien zmodyfikować poniższą tabelę poprzez podzielenie linii
komponentu na składniki (…)”, nie powinno stanowić powodu dla odrzucenia oferty jako
niezgodnej z SIWZ. Dostrzeżenia wymaga, że Zamawiający dopuścił samodzielne
dopisywanie przez wykonawców dodatkowych pozycji (podpozycji w Tabeli). Zatem
Zamawiający dopuścił pewną swobodę wykonawców w zakresie opisania oferowanego
rozwiązania. Następnie, znamienne jest tłumaczenie tak dokonanej oceny przez
Zamawiającego, który na rozprawie wykazywał, że uznawał lub nie taką zagregowaną
wycenę różnych elementów w ofertach poszczególnych wykonawców, zależnie od tego, jak
wykonawcy wyjaśnili łączną wycenę: czy podawali, że w taki właśnie sposób – jako pakiet -
nabędą dane elementy. Powyższe dowodzi subiektywnej i niejednolitej dla wszystkich
wykonawców oceny ofert przez Zamawiającego. Uzależnianie oceny oferty za zgodną lub nie
z SIWZ od tego, jak wykonawcy wyjaśnią sposób nabywania oferowanych produktów
(w pakiecie, lub z osobna) stanowi przejaw nierównego traktowania wykonawców. Trzeba
w tym miejscu dostrzec, że jednostkowa lub łączna wycena poszczególnych elementów
w ofercie – Tabeli 4 stanowi wycenę przedmiotów w celu zaoferowania ich Zamawiającemu
w ramach przedmiotu zamówienia, odnosi się zatem do perspektywy przychodowej
wykonawcy, a nie wysokości i sposobu ponoszenia kosztów z tym związanych. Bez
znaczenia jest zatem, jak dany wykonawca nabywa albo będzie nabywał te elementy:
w pakiecie za łączną cenę, czy pojedynczo; istotne, jest, że zbywa je Zamawiającemu jako
poszczególne zaoferowane elementy, skoro tak właśnie skonstruowano Tabelę 4.
O ile zgodzić się także trzeba, że poprawne wypełnienie Tabeli 4 wymagało konsekwentnego
ujęcia danego produktu, opisania jego nazwy handlowej, producenta („Nazwa
handlowa/deklaracja opracowania programu", „Oznaczenie/wersja") a następnie wydzielenia
linii w celu podania „Kosztu wdrożenia", i „Kosztu licencji/praw autorskich/dostawy", to
podkreślenia wymaga przeznaczenie Tabeli 4 – wynika ono z części instrukcyjnej ją
poprzedzającej: ma ona służyć „w toku realizacji umowy weryfikacji zgodności realizacji
zamówienia z treścią oferty, w tym w szczególności: zgodności przedmiotowej
(asortymentowej) dostarczonego komponentu z ofertą; zbieżności przenoszonych praw
autorskich i udzielanych licencji z ofertą; zgodności dostawy danego komponentu
z lokalizacją wskazaną w ofercie (podział na węzły) oraz zgodności cen dostarczonych
komponentów z cenami wskazanymi w ofercie.”. W kontekście tego przeznaczenia Tabeli 4,
niesprostanie wszystkim wymaganiom w zakresie sposobu jej wypełnienia: brak
wyodrębnienia linii w dodanych komórkach Tabeli i wydzielenia oferowanych, dodatkowych
przedmiotów oraz ich osobnej wyceny, nie może być rozpatrywany w kategorii innej, aniżeli
niezgodność z SIWZ tego rodzaju, która nie dyskwalifikuje oferty z postępowania. Powyższe
nie może być traktowane inaczej, jak wyraz nadmiernego rygoryzmu i niczym
nieuzasadnionego formalizmu. Istotnie, Zamawiający wymagał bowiem odrębnej wyceny
każdego z produktów, co miało służyć na wypadek konieczności rozliczenia z wykonawcą
w razie odstąpienia od umowy. W myśl § 19.5 Wzoru umowy, w razie częściowego
odstąpienia od Umowy, Wykonawcy przysługuje za odebrane i zatrzymane prze
Zamawiającego Produkty, wyłącznie część wynagrodzenia przewidzianego w § 112 Umowy
odpowiadająca zakresowi wykonanych prac i zatrzymanych produktów, określona przez
Strony w szczególności przy uwzględnieniu Oferty Wykonawcy (Załącznik 4). Zamawiający,
w wyniku niepoprawnej, to jest zagregowanej wyceny w danych pozycjach, odnoszącej się do
kilku produktów dysponował informacją na temat ceny dotyczącej grupy produktów w danym
komponencie. To rzeczywiście, w razie konieczności rozliczenia przy odstąpieniu od umowy,
potencjalnie mogłoby sprawiać problemy w ustaleniu właściwej dla danego – dostarczonego
i odebranego - produktu ceny. Powyższe jednak nie powinno wywoływać skutku w postaci
obowiązku odrzucenia oferty, jako niezgodnej z SIWZ. Tego rodzaju niezgodność ma
charakter raczej formalny, dający się usunąć. Jeśli bowiem dany wykonawca nie uczynił
zadość temu wymaganiu, a w ocenie Zamawiającego informacje o cenach jednostkowych
każdego produktu dodanego i opisanego w Tabeli 4 były niezbędne dla postępowania,
Zamawiający mógł powyższą kwestię wyjaśnić z udziałem wykonawcy.
Wbrew stanowisku Zamawiającego, prezentowanemu wprawdzie w odniesieniu do innego
odwołania (w spr. KIO 1067/13), Zamawiający mógł uzyskać i uwzględnić informacje
o kosztach składników ujętych w zagregowanych pozycjach w ramach wyjaśnienia treści
oferty. Nie stanowiłoby to naruszenia art. 87 ust. 1 zd. drugie ustawy Prawo zamówień
publicznych, zakazującego prowadzenia między zamawiającym a wykonawcą negocjacji
dotyczących złożonej oferty oraz zmiany treści oferty niedozwolonej w myśl art. 87 ust. 1 a
lub 2 ustawy. Dostrzeżenia bowiem wymaga, że w ramach takich wyjaśnień wykonawca nie
dokonywałby zmiany treści oferty, a jedynie ją precyzował, skoro musiałby się mieścić
w pierwotnej, zbiorczej wycenie elementów w danej pozycji Tabeli. Nie stanowiłoby to także
negocjowania treści oferty – nie ma tu bowiem miejsca uzgadnianie dogodnej dla wykonawcy
treści oferty, kształtowanie jej brzmienia, ale podanie, jakie dokładnie ceny wykonawca ujął
w sposób zagregowany. Co więcej, skoro wykonawca opracowuje ofertę, to w tej mierze ma
od samego początku pełną swobodę w ukształtowaniu ceny, zatem nie sposób w takim
ewentualnym wyjaśnieniu cen jednostkowych upatrywać niedopuszczalnego przez ustawę
negocjowania treści oferty. Następnie, nie sposób pomijać, że ustawa dopuszcza działanie
dalej idące, polegające na zmianie treści oferty w związku z obowiązkową procedurą
poprawienia treści oferty na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy, jeśli nie spowoduje to
istotnej zmiany treści oferty. Ewentualne wyjaśnienie kwestii treści oferty w takim wypadku
nie tylko nie wywoływałoby istotnej zmiany oferty ale w ogóle nie ingerowałoby w jej treść -
prowadząc jedynie do sprecyzowania treści oferty, mieszczącej się w jej pierwotnym
brzmieniu. Skoro zatem ustawa pozwala na więcej – na dokonanie nieistotnej zmiany treści
oferty z zastosowaniem art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy – to tym bardziej dopuszczalne jest
uzyskanie w wyniku wyjaśnienia informacji o składowych ceny, która została podana
Zamawiającemu w ofercie w sposób zbiorczy, co nie stanowi zmiany oferty, mieszcząc się
w jej treści.
Uzyskanie stanowiska wykonawcy, które w swej treści będzie neutralne dla treści oświadczeń
woli składających się na ofertę, nie będzie zatem stanowiło jej negocjowania, czy
poprawienia pozycji wykonawcy wynikającej z oferty, polegającego na ukształtowaniu
korzystniejszych warunków niż wyartykułowane w ofercie.
Z tych względów, stawiany w tej części zarzut nieuprawnionego odrzucenia oferty
Odwołującego uznano za zasadny, co jednak nie mogło skutkować uwzględnieniem
odwołania, skoro nie potwierdziły się dalsze zarzuty, wskazujące na niewłaściwą ocenę oferty
Odwołującego, które by czyniły decyzję o odrzuceniu oferty bezpodstawną (art. 192 ust. 2
ustawy).
[2] w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego z uwagi na niezaoferowanie wszystkich
elementów w zakresie platformy sprzętowej niezbędnych do poprawnego wdrożenia
i funkcjonowania systemu:
Zamawiający uznał ofertę złożoną przez Odwołującego za niezgodną z SIWZ z uwagi na
niezaoferowanie – niewyszczególnienie w Tabeli 4 elementów platformy sprzętowej.
Zgodzić się trzeba z Zamawiającym, że w Tabeli 4 należało w sposób kompletny „opisać”
oferowane rozwiązanie, co oznacza konieczność wyszczególnienia w niej elementu, który
dany wykonawca przewiduje dla wykonania zamówienia. Na tę kompletność wskazuje
instrukcja zawarta przed Tabelą: „W celu umożliwienia Zamawiającemu weryfikacji
zgodności wykonania zamówienia z treścią oferty, Wykonawca powinien: 1. wykorzystać
możliwość dopisania komponentów ([Dodatkowe komponenty wg przeznaczenia]), jeżeli jest
to konieczne wcelu zapewnienia kompletności rozwiązania oferowanego przez wykonawcę,
2. w przypadku, kiedy Wykonawca przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie
wymaga by komponent składał się z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego z
takich komponentów (oznaczonych Lp.) Wykonawca powinien zmodyfikować poniższą
tabelę poprzez podzielenie linii komponentu na składniki, zgodnie z przykładem (…)
Wynika to także z wyjaśnienia SIWZ, jakiego Zamawiający udzielił w dniu 16 stycznia 2013 r.
(pakiet odpowiedzi na pytania nr 13, odpowiedź na pytanie nr 42), gdzie Zamawiający, na
dotyczące postanowienia Działu 6 ust. 6.4 SIWZ, o treści: „Oferta będzie podlegać ocenie,
jeśli spełnia wszystkie wymagania W (dotyczące przedmiotu zamówienia) zdefiniowane
w dokumencie Opis przedmiotu zamówienia stanowiącym załącznik 1 do SIWZ”, pytanie, na
czym ma polegać zweryfikowanie spełnienia wszystkich wymagań W zdefiniowanych w
dokumencie OPZ, podał, że weryfikacja nastąpi w oparciu o treść wypełnionego Formularza
Ofertowego.
Dostrzeżenia jednak wymaga faktyczna trudność, która niejednokrotnie może się pojawić
w zakresie prezentowanego rozwiązania: te same elementy zestawione w większą całość
mogą być traktowane jako jeden samodzielny produkt, lub zbiór kilku odrębnych produktów.
W sprawie także możemy rozpatrywać zamawiany system jako jeden złożony produkt, albo
zbiór elementów, takich jak odpowiednie oprogramowanie, sprzęt, dokumentacja, które mogą
być rozpatrywane łącznie. Co więcej, pewne elementy wchodzące w skład tego systemu,
jego składowe mogą być także traktowane w różny sposób: można przykładowo postrzegać
osobno serwer i z osobna oprogramowanie nim zarządzające, albo traktować je jako jeden
produkt. Tego rodzaju trudność ujawniła się na gruncie tego postępowania, kiedy oferowane
przez różnych wykonawców rozwiązania znalazły różny wyraz w ich ofertach: wykonawcy
wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego SMT Software SA we
Wrocławiu oraz Infrasoft International Luxemburg w Luxemburgu zaoferowali w większości
pozycji Tabeli 4 to samo rozwiązanie traktując je zarówno jako sprzęt oraz oprogramowanie –
jako jeden agregat mający odpowiadać wymaganym przez Zamawiającego różnym
elementom; inni wykonawcy opisywali poszczególne elementy w ramach komponentów,
dodając własne produkty, ponad wymaganie Zamawiającego. Konwencja prezentacji
oferowanego w odpowiedzi na wymagania Zamawiającego ujęte w obszernej
i skomplikowanej dokumentacji (to kilka tomów dokumentacji technicznej, szczegółowe opisy
wymagań) rozwiązania przez danego wykonawcę za pomocą formularza - Tabeli 4 dawała
pole do nieścisłości, wynikających choćby z zagregowania przez wykonawców różnych
produktów w większe elementy i w taki sposób prezentowania ich w Tabeli, co stwarzało
ryzyko, że taka sytuacja będzie potraktowana jako niezaoferowanie wymaganego elementu.
W pewnym zakresie mechanizm przyjęty przez Zamawiającego do prezentacji oferowanego
rozwiązania skłaniał do takich sytuacji i sprzyjał możliwości niewyeksponowania oferowanych
produktów, skoro wykonawca wymieniał elementy i dysponował własnym uznaniem co jest
istotne i konieczne w celu zapewnienia kompletności rozwiązania (vide: instrukcja przed
Tabelą 4: „(…) Wykonawca powinien: 1. wykorzystać możliwość dopisania komponentów
([Dodatkowe komponenty wg przeznaczenia]), jeżeli jest to konieczne wcelu zapewnienia
kompletności rozwiązania oferowanego przez wykonawcę, 2. w przypadku, kiedy
Wykonawca przewiduje, że oferowane przez niego rozwiązanie wymaga by komponent
składał się z więcej niż jednego składnika cenowego, dla każdego z takich komponentów
(…)”). Wykonawca miał bowiem samodzielnie ocenić, kiedy dopisanie jakiegoś komponentu
jest konieczne dla zapewnienia kompletności rozwiązania, a także przewidzieć, czy dany
element jest wymagany w oferowanym rozwiązaniu, przy czym nie została narzucona
szczegółowość, z jaką należało podać przewidywane do zastosowania produkty.
Zamawiający nie wymagał opisu koncepcji oferowanego rozwiązania, która być może by
ułatwiła odczytanie charakterystyki oferowanego rozwiązania. Na tle analizowanej sprawy
jawi się bowiem ogólne spostrzeżenie, że oferta w zakresie charakterystyki jej przedmiotu
powinna być komplementarna wobec opisu przedmiotu zamówienia (powinna mu w pełni
odpowiadać), zaś mamy tu do czynienia z pewną dysproporcją opisu przedmiotu
zamówienia, który został szczegółowo opisany w kilku tomach dokumentacji oraz oferty, która
musi ten opis oddać w syntetycznie prezentowanej tabeli. Oczywistym jest zatem, że taka
tabela może nie odzwierciedlić szczegółowych rozwiązań i relacji, które zawiera
dokumentacja opracowana przez Zamawiającego. Powyższe determinuje, że Zamawiający
musiał liczyć się z tym, że pewne, pożądane lub konieczne informacje nie zostaną w sposób
wyraźny w spornej tabeli zaprezentowane, co jednak nie musi oznaczać, że nie zostały
przewidziane przez wykonawcę i ujęte w innych pozycjach. Przykładem może być,
zaakceptowane przecież odstępstwo w prezentacji w tej Tabeli wyceny przez Qumak SA
w Warszawie sprzętu, co nastąpiło nie w kolumnie dotyczącej kosztu dostawy/licencji/praw
autorskich, ale – jak wyjaśnił ten wykonawca - w kolumnie związanej z wdrożeniem.
Powyższe zatem nakładało na Zamawiającego obowiązek starannego, na etapie oceny ofert,
ustalenia w trybie wyjaśnienia na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy, oferowanego rozwiązania,
tam, gdzie Tabela nie pozwalała na jego wyraźne odczytanie.
W zakresie spornego zarzutu, Zamawiający uznał ofertę Comarch za niezgodną z SIWZ,
uznając że nie zaoferowano określonego produktu, skoro nie uwidoczniono go w Tabeli 4.
Jeśli jednak Zamawiający, na podstawie Tabeli 4 w ofercie Odwołującego nie dopatrzył się
oczekiwanego rozwiązania czy sprzętu, przykładowo oprogramowania zarządzającego
platformą sprzętową, winien był powyższą kwestię szczegółowo wyjaśnić, celem
przesądzenia ponad wszelką wątpliwość, że dany element nie został zaoferowany. Tylko
bowiem jednoznaczne ustalenie, że wymaganego elementu nie zaoferowano, pozwala na
uznanie oferty za niezgodną z SIWZ. Strony w powyższym zakresie prezentowały rozbieżne
stanowiska, co do tego czy takie oprogramowanie można kupić z osobna, czy też w pakiecie
razem ze sprzętem. Zamawiający złożył wydruki ze stron internetowych, z których ma
wynikać, że oprogramowanie zarządzające platformą sprzętową jest sprzedawane tylko
oddzielnie (dowód nr [42]). Sposób sprzedaży przez producentów/dystrybutorów sprzętu ma
w tej mierze jednak niewielkie znaczenie: nie można – z jednej strony – wyłączyć, że
wykonawca nabędzie sprzęt wraz z przypisanym do niego oprogramowaniem jako całość,
z drugiej zaś – istotne jest nie tyle, jak wykonawca kupuje ten sprzęt i oprogramowanie na
rynku, ale jak zaoferował go Zamawiającemu (w której części Tabeli 4 go ujął).
Z opisanych wyżej względów, w kontekście przyjętego przez Zamawiającego instrumentu
służącego prezentacji oferty jakim jest sporna Tabela 4, nie można wyłączyć, że pewne
elementy oferty nie zostały w konkretnej sytuacji wyeksponowane, albo że zostały ujęte
w ramach innych produktów.
Jeśli bowiem Zamawiający, dla tak złożonego przedmiotu zamówienia, opisanego w kilku
tomach dokumentacji przewidział do zbadania oferty relatywnie skromne narzędzie, jakim jest
sporna Tabela 4, to na etapie oceny ofert winien być wykazać postawę wyrażającą się
wnikliwym i otwartym podejściem na możliwe przesunięcia w Tabeli przez wykonawców
oferowanych produktów do jej innych pozycji, uznając, że wykonawcy nie mogą ponosić
negatywnych konsekwencji takiego ukształtowania postępowania.
Dostrzeżenia bowiem wymaga naturalna w postępowaniu o zamówienie publiczne
prawidłowość, że każdy wykonawca uczestniczący w nim stara się złożyć ofertę poprawną,
odpowiadającą na wymagania Zamawiającego. Celem wykonawcy składającego ofertę
w postępowaniu jest zawarcie z nim przez zamawiającego umowy (udzielenie zamówienia).
Zatem każdy wykonawca, profesjonalista, chcąc uzyskać zamówienie musi przygotować
ofertę zgodną ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia. Trudno, w świetle zasad
doświadczenia życiowego, uznać za racjonalne działanie wykonawcy, polegające na
świadomym złożeniu oferty, której treść nie będzie odpowiadała treści specyfikacji istotnych
warunków zamówienia. Zasadą jest przecież, że nie jest zamiarem wykonawcy, który zwykle
wkłada wiele wysiłku w opracowanie oferty (tutaj to zadanie było szczególne trudne z uwagi
na skomplikowany przedmiot zamówienia i jego rozległy opis) złożenie oferty
nieodpowiadającej SIWZ. Przez ten pryzmat trzeba także postrzegać intencje wykonawcy.
Jeśli więc instrument do zaprezentowania treści oferty – w tym postępowaniu jest to sporna
Tabela 4 – z uwagi na swój kształt a także możliwość różnego postrzegania przez
wykonawców produktów sprzedawanych w pewnym komplecie lub z osobna (przykładowo
sprzęt wraz z oprogramowaniem lub z osobna) sprzyja niewyeksponowaniu wszystkich
elementów oferty, Zamawiający powinien dołożyć zwiększonych starań, by zamiar
wykonawcy ustalić – zrekonstruować treść oferty jak wykonawca złożył, czynnie korzystając
ze środków, jakie ustawa przewiduje.
Znamienne jest w tym zakresie stanowisko zaprezentowane przez Zamawiającego, zgodnie
z którym nie kierował do Odwołującego prośby o wyjaśnienie treści oferty w zakresie poz. 59
formularza oferty oraz że, w jego ocenie, nie można było tej kwestii wyjaśnić co do produktu,
którego nie ma w poz. 59, co byłoby o równoznaczne z niedozwolonym uzupełnieniem oferty
(protokół z rozprawy z dnia 23 maja 2013 r.). Należy przyjąć, że uzyskanie w tym
przedmiocie od wykonawcy wyjaśnień na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Prawo zamówień
publicznych, nie stanowiłoby negocjowania treści oferty czy też jej zmiany, jeśli nosiłoby
cechy przekonującego i wyjaśniającego, w jakiej pozycji mieści się sporne oprogramowanie.
Dostrzeżenia wymaga, że gdyby konsekwentnie prezentować takie podejście, konieczne
byłoby także uznanie, że oferta wykonawcy, która została uznana za najkorzystniejszą nie
odpowiada treści SIWZ, skoro elementy sprzętu wymienione w poz. 50-80 Tabeli 4 nie
zostały uwidocznione we właściwej kolumnie „koszt dostawy/koszt licencji/koszt praw
autorskich”, a znalazły się w innej kolumnie. Zamawiający obowiązany jest zachować
jednakową miarę w ramach oceny złożonych ofert i stosować jednolite dla wszystkich
wykonawców kryteria jej dokonywania. Jak wskazano wyżej, powstaniu tego rodzaju
nieścisłości w ofertach sprzyjała przyjęta w postępowaniu formuła prezentacji oferowanego
rozwiązania, która za pomocą relatywnie skromnej w swym kształcie tabeli, miała oddać
skomplikowane przedsięwzięcie, które jest przedmiotem tego zamówienia. To także
wymusza od Zamawiającego obowiązek życzliwej oceny ofert, wyrażającej się, przykładowo,
korzystaniem z ustawowo przewidzianych środków, służących odczytaniu ich zawartości,
jakim jest wyjaśnienie treści oferty. Zamawiający pismem z dnia 17 kwietnia 2013 r. wzywał
Odwołującego do wyjaśnienia treści oferty, przy czym poruszył w tym piśmie wiele kwestii,
żadne z zadanych pytań nie dotyczyło jednak wyjaśnienia w zakresie oprogramowania
opisanego w poz. 59 Tabeli 4.
Należy zatem przyjąć, że w postępowaniu o zamówienie publiczne, służącym do wyłonienia
wykonawcy, z którym zostanie zawarta umowa nie zostały wyłączone, charakterystyczne dla
prawa cywilnego mechanizmy, służące ustaleniu treści składanego oświadczenia woli
(oferty). W myśl art. 14 ustawy Prawo zamówień publicznych, przepisy ustawy – Kodeks
cywilny znajdują swoje zastosowanie do czynności podejmowanych przez zamawiającego i
wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią
inaczej. Zgodnie z brzmieniem art. 65 kodeksu cywilnego, oświadczenie woli należy tak
tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady
współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje; w umowach należy raczej badać, jaki był
zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się jej dosłownym brzmieniu. Ustawa Prawo
zamówień publicznych zawiera instrumenty, mające służyć ustaleniu treści oświadczenia
woli, w tym ocenie, czy oferta jest zgodna ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia.
W pierwszym rzędzie przepis art. 87 ust. 1 przewiduje, że w toku badania
i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści
złożonych ofert, przy czym niedopuszczalne jest prowadzenie między zamawiającym
a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2,
dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści. Przepis art. 87 ust. 2 ustawy obliguje
natomiast zamawiającego do poprawienia w ofercie oczywistych omyłek pisarskich;
oczywistych omyłek rachunkowych, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych
dokonanych poprawek; a także innych omyłek polegających na niezgodności oferty ze
specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodujących istotnych zmian w treści
oferty niezwłocznie w takim wypadku zawiadamiając o tym wykonawcę, którego oferta
została poprawiona, ze skutkiem odrzucenia oferty – w razie braku wyrażenia braku zgody na
taką poprawę (art. 89 ust. 1 pkt 7 ustawy). Opisane instytucje służą jak najwierniejszemu
odtworzeniu intencji wykonawcy w zakresie złożonego zamawiającemu oświadczenia woli,
odczytaniu jego treści.
W tych okolicznościach, w zakresie analizowanego zarzutu, ocenę oferty Comarch za
niezgodną z SIWZ uznano za przedwczesną, bez definitywnego przesądzenia w drodze
wyjaśnienia na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy, czy wykonawca nie zaoferował spornego
oprogramowania. Odwołujący podjął inicjatywę dowodową, celem wykazania, że oferowane
rozwiązanie odpowiada SIWZ, składając m.in. umowy z podwykonawcami (dowody nr [30],
[31]), własne oświadczenia (dokumenty nr [27], [28]). Podkreślenia w tym miejscu wymaga,
że zbadanie zgodności oferowanego przedmiotu należy do Zamawiającego i to przed nim
powinno zostać wykazane. Prowadzenie procesu dowodowego na okoliczność oświadczenia
woli wykonawcy, jakim jest przecież treść oferty, w pierwszym rzędzie powinno przyjąć
postać wyjaśnienia treści oferty złożonej przez wykonawcę.
Co do zasady zatem, zarzut znalazł potwierdzenie, co pozostawało jednak, wobec
niepotwierdzenia dalszych zarzutów wskazujących na nieprawidłową ocenę Zamawiającego
oferty złożonej przez Odwołującego, bez wpływu na wynik postępowania.
[3] w zakresie odrzucenia oferty Odwołującego z uwagi na niezaoferowanie autorskich
praw majątkowych w zakresie oferowanego systemu:
Nie znalazły potwierdzenia zarzuty, odnoszące się do przyjętej przez Zamawiającego
podstawy odrzucenia Comarch z powodu niezaoferowania praw autorskich. Zamawiający
wywiódł taki wniosek na podstawie Tabeli 3, w której Odwołujący konsekwentnie podawał
ceny 0,00 zł z tytułu przeniesienia na Zamawiającego autorskich praw majątkowych.
W Tabeli 3 zawartej w ofercie Odwołującego, każdorazowo podano cenę z tytułu
przeniesienia praw autorskich 0,00 zł.
W uzasadnieniu decyzji o odrzuceniu oferty Comarch SA w Krakowie Zamawiający podał:
„W ocenie Zamawiającego nie istnieje możliwość zrealizowania przedmiotu zamówienia bez
opracowania w ramach Umowy jakichkolwiek interfejsów i oprogramowania komputerowego
lub ich modyfikacji („Elementów Autorskich" i „Modyfikacji''). Wiele funkcjonalności
i procesów biznesowych, których realizacja będzie się odbywać w Systemie ISOK
(stanowiącym przedmiot zamówienia) wymaga przeprowadzenia analizy i prac projektowych
(m.in. implementacja systemu SIGW, Map Innych Zagrożeń, budowa interfejsu do
Uniwersalnego Modułu Mapowego). Nie ma takiej możliwości, żeby którykolwiek
z wykonawców dysponował istniejącym (gotowym) Oprogramowaniem realizującym
wszystkie wymagania dotyczące funkcjonalności ISOK, określone w OPZ i wszystkie
uszczegółowienia tych wymagań, które zgodnie z OPZ powstaną w wyniku analizy
i opracowania projektu technicznego (rozdz. 10.3.2 i 10.3.3 OPZ). Tego typu funkcjonalności,
które zostaną opracowane w ramach budowy Systemu ISOK wymagają przynajmniej
uzupełnienia dostarczonego przez Wykonawcę Oprogramowania o „Elementy Autorskie"
i „Modyfikacje". Oferta Wykonawcy nie zawiera jednak wyszczególnienia jakichkolwiek
„Elementów Autorskich" i „Modyfikacji" oraz ich wyceny, zatem należy stwierdzić, że jest ona
niezgodna z treścią SIWZ, w szczególności z Opisem Przedmiotu Zamówienia."
Podkreślenia w powyższym zakresie wymaga, że Tabela 3 miała znaczenie kalkulacji ceny.
W przeciwieństwie do Tabeli 4, obejmuje ona (choć nie prezentuje szczegółowo elementów
systemu) wycenę wszystkich komponentów, jakie składają się na zamawiany system, skoro
prowadzi do ceny za wykonanie zamówienia. Jeśli więc podano w niej – co odnosi się do
całego przedmiotu zamówienia - że prawa autorskie wyceniono na 0,00 zł, to oznacza to, że
nie zostały one przewidziane w ramach realizacji przedmiotu zamówienia oraz, że nie zostały
one wycenione innych pozycjach tej Tabeli. Powyższego Odwołujący nie kwestionował,
prezentując konsekwentnie stanowisko, że jego oferta nie przewiduje przeniesienia na rzecz
Zamawiającego autorskich praw majątkowych i że wykonanie zamówienia nie wymaga
opracowania elementów autorskich (stworzenia oprogramowania na potrzeby tego
zamówienia).
Bezspornym jest zatem, że Odwołujący nie zaoferował przeniesienia na rzecz
Zamawiającego autorskich praw majątkowych.
Sporną jest kwestia interpretacji SIWZ: czy w jej świetle istniało wymaganie dostarczenia
Zamawiającemu w jakimkolwiek zakresie autorskich praw majątkowych, czy też SIWZ
dopuszcza realizację zamówienia bez przeniesienia tych praw, jedynie w ramach konfiguracji
gotowych narzędzi. Zamawiający prezentuje stanowisko, że nie jest możliwe zapewnienie
wymaganej funkcjonalności w zakresie zintegrowania będącego przedmiotem niniejszego
zamówienia systemu obejmującego moduł gospodarki wodnej (SIGW) bez stworzenia
autorskiego oprogramowania. Natomiast, w ocenie Odwołującego, Zamawiający w SIWZ
nigdzie nie postawił wymagania dotyczącego dostawy autorskiego oprogramowania
dedykowanego w zakresie SIGW - możliwe jest wykonanie zakresu zamówienia na dwa
sposoby: albo korzystając z oprogramowania standardowego i odpowiednio je konfigurując,
albo projektując odpowiednie oprogramowanie dedykowane, przy czym Odwołujący przyjął
realizację tego wymagania z zastosowaniem oprogramowanie standardowego, które będzie
konfigurowane w sposób umożliwiający współdziałanie z systemem GUGIK.
Biorąc pod uwagę w powyższy sposób spolaryzowane stanowiska stron, podzielono
interpretację SIWZ, prezentowaną przez Zamawiającego oraz argumentację, zgodnie z którą
szereg postanowień Opisu przedmiotu zamówienia wskazywało na konieczność opracowania
w ramach zamówienia elementów, objętych prawami autorskimi:
„SIGW
str.27:
System Informatyczny Gospodarki Wodnej (SIGW), który zostanie zbudowany i wdrożony w
strukturach Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej i siedmiu Regionalnych Zarządach
Gospodarki Wodnej (węzeł ISOK-KZGW oraz końcówki terminalowe 7 RZGW, a także węzeł
zapasowy (ISOK-KZGW:Centrum Zapasowe);
przypis 1 (na str. 27): Dokumentacja analityczna do SIGW zostanie udostępniona
Wykonawcy przez KZGW (została wykonana w ramach innego projektu), uwzględnia ona
wymagania dotyczące SIGW przedstawione w niniejszym dokumencie. Rolą Wykonawcy
będzie wykonanie i wdrożenie SIGW na podstawie opracowanego przez siebie
Projektu Technicznego wykonywanego w ramach prac nad Systemem ISOK, dla
którego materiałem wejściowym będzie udostępniona Wykonawcy dokumentacja
analityczna SIGW.
LP 5 str. 56:
Wykonanie węzła ISOK-KZGW (SIGW) jest przedmiotem zamówienia. Dokumentację
analityczną SIGW, która powinna stanowić podstawę Projektu Technicznego Systemu w
obszarze SIGW przedstawiono w załączniku 3 do OPZ:
•
Architektura SIGW@3.00.pdf
•
MD_Zal_nr_l_Opis_klas_i_powiqzan_3.10.pdf
•
MD_Zal_nr_2_Model_raportow_unijnych_3. OO.pdf
•
MD_Zal_nr_3_Macierz_da
nych_3.
OO.pdf
Model
Danych SIGW(S)3.10.pdf
•
Procesy Biznesowe(a)3.10.pdf
•
Raport Otwarcia@4.10.pdf
•
Specyfikacja Wymagań SIGW@3.10.pdf
•
Specyfikacja_ Wymagan_SIGW_Zal_nr_2.pdf
•
Specyfikacja_ Wymagań_SIG W_Zal_nr_3. pdf
Rozdział 7.5: str.224. Przykładowo:
„ Wykonawca zbuduje i wdroży SIGW w strukturach KZGW w Warszawie"
„W strukturze KZGW oraz we wszystkich RZGW jest wykorzystywany aktualnie system
wspomagający zarządzanie informacjami związanymi z ochroną przeciwpowodziową IT-GIS
OKI, który będzie zasilał SIGW (patrz rozdział 4.2.5). Ponadto w KZGW, nadzorowany jest
Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, którego produkty będą również
zasilać SIGW. Każde z siedmiu RZGW prowadzi kataster wodny w zakresie wymaganym
przez Prawo wodne, jednak obszar wykorzystywanych narzędzi nie jest zestandaryzowany.
Z tego powodu dane identyczne co do zakresu tematycznego mogą być przechowywane
w poszczególnych RZGW w różnych formatach, co Wykonawca musi uwzględnić podczas
migracji danych do ISOK (SIGW)."
GW56:
W 519:
Możliwość utworzenia interfejsu SIGW do systemu KE. W przypadku SIGW należy
uwzględnić wymagania wynikające z konieczności przekazywania raportów z realizacji
dyrektyw UE do systemu WISE. Szablony (format)raportów są okresowo modyfikowane
przez KE. System musi zapewniać możliwość modyfikowania szablonów dla raportów
zgodnie z formatem określanym przez KE. Baza informacji o obowiązkach raportowych,
zakresie i formatach raportów znajduje się pod adresem http://rod.eioneteuropa.eu/.
W przypadku SIGW konieczna jest realizacja obowiązków raportowych co najmniej
w zakresie: Ramowej Dyrektywy Wodnej (2000/60/EC), Dyrektywy Powodziowej
(2007/60/EC), Dyrektywy Azotanowej (91/676/EEC) oraz raportowania WISE-SoE
w zakresie zasobów wodny i zużycia. Funkcjonalność modułu raportowania powinna więc
umożliwiać również wygenerowanie raportu o strukturze i formatach wymaganych przez
wytyczne, a następnie jego walidację i prezentację w czytelnej i przystępnej formie. Ilość
„raportów unijnych" wynika bezpośrednio z wytycznych Komisji Europejskiej i Europejskiej
Agencji Środowiska i jest możliwa do określenia na podstawie informacji zawartych na ww.
stronie.
INTERFACE'y: rozdział 4.2
Systemami ściśle współpracującymi z Systemem ISOK będą:
SOK - System Obsługi Klienta (patrz rozdział 4.2.1) zainstalowany w IMGW, udostępniający
dane IMGW na zewnątrz (w tym do ISOK),
Geoportal (patrz rozdział 4.2.2) - system zainstalowany w GUGiK, z którego będą czerpane
do ISOK dane produkcyjne dla głównych użytkowników (tj. użytkowników wewnętrznych)
i dane publikacyjne (udostępniane poprzez usługi zgodne z dyrektywą INSPIRE), UMM -
Uniwersalny Moduł Mapowy (patrz rozdział 4.2.3) - system zainstalowany w GUGiK, który
będzie wykorzystywał dane ISOK (głównie mapy zagrożeń meteorologicznych i innych).
Ponadto System ISOK będzie zapewniał wymianę danych z: systemami funkcjonującymi
w NCMPiS. Produkty NCMPiS, ze względu na wielkość i stosunkowo wolny czas zmienności
nie będą trafiać do Systemu Obsługi Klienta. Produkty te będą replikowane w bazie danych
ISOK, przy czym ISOK zostanie inicjalnie zasilony produktami NCMPiS (WORP, MZP,
MRP). W momencie aktualizacji danych (zgodnie z wymaganiami formalnymi dane te są
aktualizowane co 6 lat - WORP (w I cyklu planistycznym wyjątkowo za 7 lat) i co 6 lat – MZP
i MRP) wszystkie produkty o rozmiarach większych od 100GB będą przekazywane
bezpośrednio do bazy ISOK na nośniku danych. W przypadku mniejszych danych będą
przekazywane przez sieć WAN,System Ewidencji i Kontroli Obiektów Piętrzących SEKOP
(system dedykowany dla Państwowej służby do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących).
SEKOP będzie udostępniał usługi zgodne z dyrektywą INSPIRE, z których będzie korzystał
ISOK (patrz rozdział 4.2.4) systemem IT-GIS OKI (patrz rozdział 4.2.5) Systemem
informatycznym dla potrzeb KPOŚK -SIKPOŚK (patrz rozdział 4.2.6) oraz z ePUAP
(elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej) - udostępnianie usług dla
ludności/przedsiębiorców (patrz rozdział 4.2.7). (opisane w kolejnych podrozdziałach: 4.2.1
do 4.2.7)
4.2.3 (str 63): UMM będzie korzystał z usług ISOK udostępniając tym samym dane ISOK
poprzez interfejs do SWD Służbom zarządzania kryzysowego (w tym Policja, Straż Pożarna,
Służby medyczne).”
Zamawiający wykazał, że w ramach realizacji przedmiotu zamówienia, konieczne będzie
opracowanie elementów autorskim, między innymi spornych interfejsów, ponieważ system
będzie nie tylko funkcjonował u Zamawiającego, w tym jego jednostek regionalnych
(Rejonowych Zarządów Gospodarki Wodnej) ale także łączył się z systemem pozostającym
poza jego zakresem, to jest pozostającym w gestii Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.
Zamawiający wykazał w powyższym zakresie, że wymagania stawiane wobec tego systemu,
oczekiwane funkcjonalności oraz konieczność zapewnienia współpracy między tymi
elementami nie dają możliwości skorzystania z gotowych, istniejących już narzędzi, ale
wymagają ich zaprojektowania. Tym samym konieczne są prawce programistyczne
i wytworzenie praw autorskich, do których Zamawiający oczekiwał, że zostaną na niego
przeniesione prawa majątkowe. Zamawiający wykazał także, że konfiguracja, na którą
powoływał się konsekwentnie Odwołujący, stanowi, zgodnie z definicją zawartą w umowie,
modyfikację oprogramowania, zatem wiąże się z tym przeniesienie praw autorskich - te
modyfikacje muszą być objęte prawami autorskimi, które mają być przekazane
Zamawiającemu. Zamawiający wykazał, że zgodnie z § 13 i 14 projektu umowy wynika
obowiązek przekazania na rzecz Zamawiającego autorskich praw majątkowych; podobnie
jest co do dokumentacji – w ofercie Odwołującego nie ma elementu przeniesienia praw
autorskich do dokumentacji na rzecz Zamawiającego.
Znajdującym umocowanie w treści SIWZ jest zatem wniosek wywiedziony przez
Zamawiającego, że skoro Odwołujący nie przewiduje w ramach złożonej oferty przeniesienia
praw autorskich w jakimkolwiek zakresie, wyceniając je, dla całego zamówienia na kwotę
0,00 zł i prezentując konsekwentne i stanowcze stanowisko na rozprawie, zgodnie z którym
realizacja zamówienia nie wymaga prac programistycznych a może odbyć się za pomocą
jedynie odpowiedniej konfiguracji gotowego oprogramowania, to taka oferta nie odpowiada
SIWZ.
Wbrew twierdzeniu Odwołującego, Zamawiający w decyzji o odrzuceniu, podał
postanowienia SIWZ, którym w tej mierze nie odpowiada oferta – wynika to wyraźnie z części
uzasadnienia decyzji Zamawiającego, przytoczonego wyżej.
Powyższe determinowało wniosek, że jakkolwiek, potwierdziły się dwa pierwsze zarzuty
stawiane przez Odwołującego, to Odwołujący nie sprostał ciężarowi wykazania zasadności
zarzutów stawianych wobec odrzucenia jego oferty na tej podstawie, że nie przewidziano
w niej przeniesienia autorskich praw majątkowych. Wobec tego, potwierdzenie zasadności
jedynie części zarzutów, nie mogło wywołać skutku w postaci uwzględnienia odwołania, jako
że nie miało ono wpływu na wynik postępowania, o którym stanowi art. 192 ust. 2 ustawy.
Reasumując, stawiane w odwołania sześciu Odwołujących zarzuty – po części – znalazły
potwierdzenie. Niemniej, dla rozstrzygnięcia pozytywnego dla odpowiedniego wykonawcy,
wyrażającego się uwzględnieniem odwołania, w myśl art. 192 ust. 2 ustawy, wymagane jest,
aby potwierdzenie zarzutów miało lub mogło mieć istotny wpływ na wynik postępowania.
Przez istotny wpływ na wynik postępowania, należy rozumieć wpływ na wybór
najkorzystniejszej oferty w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Z istotnym
wpływem naruszenia na wynik postępowania mamy do czynienia w sytuacji, kiedy
uwzględnienie zarzutów wyartykułowanych w odwołaniu prowadziłoby do wyboru jako
najkorzystniejszej, oferty danego odwołującego. Z taką jednak sytuacją nie mamy do
czynienia w tym wypadku, zatem odwołania podlegały oddaleniu.
Z powyższych względów orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Prawo zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy
§ 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt 1) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41 poz. 238).
Skład orzekający:
Wcześniejsze orzeczenia:
- Sygn. akt KIO 263/15 z dnia 2015-12-23
- Sygn. akt KIO 245/15, KIO 305/15 z dnia 2015-03-04
- Sygn. akt KIO 270/15 z dnia 2015-03-03
- Sygn. akt KIO 273/15 z dnia 2015-02-27
- Sygn. akt KIO 267/15 z dnia 2015-02-27